Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "tereny górskie" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-62 z 62
    Tytuł:
    Rola typologii leśnej obszarów górskich i wyżynnych
    Rol lesnojj tipologii gornykh i nagornykh territorijj
    Role of forest typology of mountain and highland territories
    Autorzy:
    Zareba, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/813759.pdf
    Data publikacji:
    1988
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Leśne
    Tematy:
    lesnictwo
    tereny gorskie
    tereny wyzynne
    lasy
    typologia lesna
    Źródło:
    Sylwan; 1988, 132, 09
    0039-7660
    Pojawia się w:
    Sylwan
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wplyw ekspozycji i spadku terenu na plonowanie uzytkow zielonych w warunkach gorskich
    Autorzy:
    Kopec, S
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/804052.pdf
    Data publikacji:
    1992
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    tereny gorskie
    ekspozycja
    plonowanie
    uzytki zielone
    spadek terenu
    tereny pochyle
    Opis:
    The investigations were carried out in the mountain conditions (600-640 m. esl) in Male Pieniny region in the years 1986 - 1990. The researches were realized on the fields experiments in 5 terrain points, whis were situated on the flat surface and slopes with opposite expositions as North and South. On each inclinations (10o and 20o) there were 2 field experiments. The eim of these investigation there was knowing of DM yields on die objects NPK-fertilized and non-fertilized. The results show that die higher yealds we can have on the south slope than on the north slope. Also the high a.s.l. has negative influence of the grassland yie yields (1,3-2,6%) on each degree of the inclination. It is agree with up to the present opinion in this problem.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1992, 403; 157-163
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wyposażenie górskich obszarów wiejskich w Polsce w infrastrukturę turystyczną
    Tourist infrastructure in mountain rural areas in Poland
    Autorzy:
    Chudy-Hyski, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/62632.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    Polska
    obszary wiejskie
    tereny gorskie
    gminy gorskie
    zagospodarowanie turystyczne
    infrastruktura turystyczna
    Opis:
    Przedmiotem badań jest wyposażenie w urządzenia infrastruktury turystycznej górskich obszarów wiejskich w Polsce. Obszar objęty badaniami tworzy ogółem 50 gmin w czterech województwach (dolnośląskim, śląskim, małopolskim i podkarpackim). Stan zagospodarowania turystycznego analizowanego obszaru oceniono na podstawie 29. cech diagnostycznych, posługując się metodą analizy wielokryterialnej. Dane charakteryzujące badane zjawisko gromadzono w dwóch okresach, tj. w roku 2005 oraz 2007. Pochodzą one z różnych źródeł, a mianowicie z bazy danych regionalnych GUS oraz badań ankietowych przeprowadzonych we wskazanych latach w urzędach gmin, uzupełnionych danymi ze stron internetowych badanych gmin. Celem przeprowadzonej analizy jest ocena stanu zagospodarowania wybranego obszaru w urządzenia infrastruktury turystycznej oraz siły i kierunków zmian w tym zakresie. Przeprowadzona analiza wykazała znaczne zróżnicowanie gmin pod względem wyposażenia w infrastrukturę turystyczną. Gminą najlepiej wyposażoną w 2007 roku okazała się Krynica Zdrój. Gminą najsłabiej zagospodarowaną w przedmiotowe urządzenia była gmina Dobra. Również zmiany zachodzące w poziomie zagospodarowania infrastrukturalnego można ocenić jako znaczące, szczególnie z uwagi na występowanie gmin, w których sytuacja w omawianym zakresie uległa pogorszeniu. Najkorzystniejsze zmiany nastąpiły w gminie Bukowina Tatrzańska. Gminą, w której nie odnotowano zmian była Ochotnica Dolna. Natomiast zmiany odzwierciedlające degradację stanu zagospodarowania w urządzenia infrastruktury turystycznej zaobserwowano w największym zakresie w gminie Krynica Zdrój. Zestawienie uzyskanych wyników z danymi charakteryzującymi intensywność ruchu turystycznego na analizowanym obszarze sugeruje, że są inne, bardziej istotne jego czynniki (uwarunkowania), niż sama tylko infrastruktura turystyczna.
    The subject of research were tourist infrastructure facilities in mountain rural areas in Poland. The area covered by the investigations was composed of a total of 50 communes located in four provinces (dolnośląskie, śląskie, malopolskie and podkarpackie). The state of the analysed area management for tourism was assessed on the basis of 29 diagnostic features using the multicriterial analysis. The data characterizing individual phenomena were collected during two periods, i.e. in 2005 and 2007. They originated from various sources including data base of regional branches of the Central Statistical Office (GUS) and from survey studies conducted in the above mentioned years in communal offices, supplemented by the data from websites of the studied communes. The analysis was conducted to assess the state of tourist infrastructure facilities in a selected area, as well as the strength and directions of changes in this respect. Conducted analysis revealed a considerable diversification of communes in respect of tourist infrastructure facilities. In 2007 the best situation was registered in Krynica-Zdrój, whereas the Dobra commune was the most poorly managed in consideration of the above mentioned facilities. Also changes occurring on the level of infrastructural management may be considered significant, particularly because of communes where the situation of tourist infrastructure worsened. The most favourable changes were noticed in the Bukowina Tatrzańska commune. Ochotnica Dolna commune proved the one where no changes were visible. On the other hand, changes reflecting a degradation of the tourist infrastructure facilities were observed to the greatest extent in the Krynica-Zdrój commune. Comparison of the obtained results with the data characterizing the intensity of tourist traffic in the analyzed area suggests that there are other, more important factors (conditionings) affecting it than the tourist infrastructure alone.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 03
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zuzycie paliwa przy transportowych pracach rolniczych w terenach gorzystych
    Autorzy:
    Bogdanowicz, J
    Kempa, M
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/794691.pdf
    Data publikacji:
    1994
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    transport
    tereny gorskie
    paliwa
    zuzycie paliwa
    Sudety
    rolnictwo
    Opis:
    Fuel consumption in agricultural transportation in the Sudety Mountains paths was investigated. A nomogram for determining fuel consumption for the conditions of performing machines has been worked out.
    Przeprowadzono badania zużycia paliwa w transporcie rolniczym na drogach górskich Sudetów. Opracowano nomogram do określania zużycia paliwa w warunkach eksploatacyjnych.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1994, 416; 35-40
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Skutecznosc nawozenia fosforowego na gorskich uzytkach zielonych
    Autorzy:
    Kasperczyk, M
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/801620.pdf
    Data publikacji:
    1997
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    nawozenie fosforem
    sklad gatunkowy
    tereny gorskie
    pastwiska gorskie
    plonowanie
    laki gorskie
    uzytki zielone
    Opis:
    Badania przeprowadzono na dwóch polach doświadczalnych, zlokalizowanych na górskim trwałym użytku zielonym. Jedno z nich było użytkowane kośnie, a drugie pastwiskowo. Samo nawożenie fosforowe okazało się być dość skutecznym zabiegiem intensyfikującym produkcję pasz na trwałych użytkach zielonych. Poprawiło ono wydatnie skład botaniczny runi oraz jej plonowanie, sprzyjając zwłaszcza rozwojowi koniczyny białej. Efektywność tego nawożenia była większa na pastwisku niż na łące. W pierwszym przypadku wzrost plonu suchej masy wynosił 21%, a w drugim 13%.
    Studies were based on two experiments on permanent mountain grassland. The first was utilised as a meadow, the other one as a pasture. The applied phosphorus treatment turned out a quite effective measure to intensity the fodder production on permanent grasslands. It improved considerably botanical composition of the sward and favoured particularly the development and yields of white clover. The applied fertilization proved to be more effective on the pasture than on the meadow. An increase in dry matter yield was 21% in case of pasture and 13% for the meadow.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1997, 453; 225-230
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polityka rozwoju w slabych strukturalnie terenach gorskich Austrii
    Autorzy:
    Weber, G
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/797133.pdf
    Data publikacji:
    1997
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    turystyka
    kierunki rozwoju
    tereny gorskie
    Austria
    czynniki spoleczno-ekonomiczne
    Opis:
    The mountain regions cover almost two-thirds of the Austria area. They have a poorer technical and economic structure than remaining parts of the country and require a specific approach in development planning. The paper provides definitions of basic social and economic problems specific to these regions and outlines objectives and preferred development direction. Tourism and regional arts and crafts are perceived as the priority activities of the local populations.
    W pracy opisano zasadnicze problemy społeczno-gospodarcze charakteryzujące tereny górskie Austrii, określono cele i zasadnicze kierunki rozwoju, upatrując w turystyce i twórczości regionalnej priorytetowych kierunków działań lokalnych społeczności.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1997, 445; 115-124
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wstepna ocena zawartosci mikroelementow w splywach powierzchniowych w rejonie gorskim w zaleznosci od rodzaju uzytku. Czesc I: Zawartosc mikroelementow w fazie cieklej splywu
    Autorzy:
    Wisniowska-Kielian, B
    Klima, K
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/808133.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    uzytki rolne
    mikroelementy
    tereny gorskie
    zawartosc mikroelementow
    faza ciekla
    splyw powierzchniowy
    Opis:
    Badania przeprowadzono w 2003 r. w Górskiej Stacji Doświadczalnej w Czyrnej k. Krynicy. Oceniono zawartość mikroelementów w spływach powierzchniowych. Doświadczenie dwuczynnikowe obejmowało dwa nachylenia stoku: 7% i 16% oraz 5 sposobów użytkowania: ugór nienawożony, mieszanka koniczyny z tymotką, pszenżyto ozime, burak pastewny (na oborniku) i ugór nawożony. W czterech ostatnich wariantach stosowano nawożenie mineralne. Próbki spływu powierzchniowego pobrano: po wiosennych roztopach, po opadzie rozlewnym, po krótkotrwałym deszczu i po krótkotrwałej ulewie. W fazie ciekłej spływów oznaczono zawartość mikroelementów: Fe, Mn, Zn i Cu metodą ICP-EAS. Wielkość spływów powierzchniowych oraz zawartość mikroelementów w ich fazie ciekłej zależała od ilości, intensywności i terminu opadu oraz zaawansowania wegetacji roślin. Większe stężenie mikroelementów zanotowano w spływie z ugoru nawożonego, z uprawy buraka pastewnego i pszenżyta ozimego, a mniejsze z ugoru nienawożonego i spod koniczyny z tymotką. Mniej Cu a więcej Fe, Mn i Zn zawierała faza ciekła spływów ze stoku o nachyleniu 16%, mimo większej ich objętości. Zaobserwowano wpływ nawożenia na zawartość mikroelementów. Większe ich stężenie stwierdzono w spływach z użytków nawożonych łącznie wysokimi dawkami N i P lub N i K, a mniejsze po zastosowaniu wyższych dawek P.
    The study carried out in 2003 at Czyrna Mountain Experimental Station (near Krynica) estimated the microelement contents in surface run-offs. Two-factor experiment included two slope gradients (7 and 16%) and five kinds of arable land utilization: non-fertilized fallow ground, red clover with timothy mixture, winter triticale, fodder beet (on FYM) and fertilized fallow ground. In last four variants mineral fertilizers were applied. Surface run-off samples were taken after snow-melt, long-term rainfall of low intensity, short rain and downpour of short duration. In liquid phase of run-offs the microelement contents (Fe, Mn, Zn and Cu) were determined with ICP-EAS method. Quantity of run-offs and microelement contents in liquid phase depended on the amount, intensity and term o rainfall and advance of plant vegetation. Higher microelement concentrations were found in the run-offs from fertilized fallow ground, from fodder beet and winter triticale cultivation, while the smaller one from non-fertilized fallow ground and red clover with timothy mixture. Less Cu but more Fe, Mn and Zn contained liquid phase of run-offs from slope of 16% gradient, in spite of greater run-off volume. Effect of fertilization on microelement contents was observed. Higher concentration was stated in run-offs from arable land fertilized with higher N + P or N + K doses, and less after application of higher P fertilizer doses.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2004, 502, 1; 419-429
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zróżnicowanie procesu zalesień gruntów rolnych na obszarach górskich Polski
    Differences in the afforestation of agricultural land in the mountain areas of Poland
    Autorzy:
    Polna, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/59818.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    tereny gorskie
    tereny podgorskie
    grunty rolne
    zalesianie
    uprawy lesne
    rozmieszczenie przestrzenne
    Polska
    Opis:
    Artykuł zawiera analizę zróżnicowania przestrzennego zalesień gruntów rolnych na obszarach górskich i podgórskich Polski. Oprócz wskazania na zmiany ilościowe i strukturalne w powierzchni nowych upraw leśnych szczególna uwaga zwrócona została na społeczno-ekonomiczne uwarunkowania procesu zalesień gruntów rolnych. Opracowanie dotyczy tych zmian, które są formalnie rejestrowane, co oznacza że nie uwzględniono obszarów objętych sukcesją naturalną. W pracy wykorzystano dane statystyczne zawarte w Banku Danych Regionalnych. Zasadniczo analizą objęto lata 2000–2006, jednak w odniesieniu do gruntów prywatnych wykorzystano dane z okresu 1996–2006. Przedmiotem badań są gminy górskie i podgórskie Karpat i Sudetów. Badania wykazały, że w analizowanych latach nastąpił spadek powierzchni zalesień gruntów rolnych, co związane było ze zmniejszaniem się areału nowych upraw leśnych zarówno na gruntach własności państwowej, jak i prywatnej. Zjawisko to wystąpiło zarówno na obszarze karpackim i sudeckim. Proces ten miał niewątpliwie związek z poziomem wsparcia finansowego, co widać szczególnie w przypadku zalesień gruntów prywatnych. Stwierdzono, że możliwości finansowania zalesień w znacznym stopniu wyznaczają tempo ich realizacji. W każdym z badanych regionów procesy przemian miały zbliżony przebieg ale różniły się dynamiką. Różnice regionalne w strukturze wewnętrznej zalesień to wynik odmiennej struktury agrarnej charakteryzującej badane obszary, zaś zróżnicowanie przestrzenne natężenia zalesień to także efekt działania czynników społecznogospodarczych.
    The article analyses spatial differences in the afforestation of agricultural land in the mountain and piedmont areas of Poland. Apart from quantitative and structural changes in the area of new forest plantations, attention was paid to socio-economic determinants of the process of afforestation of agricultural land. The changes considered were those formally registered, which means that areas with a natural succession were not included. The analysis rested on the statistics collected in the Regional Data Bank and basically covered the years 2000-2006, but for private land use was made of the 1996–2006 data. The object of study was mountain and piedmont communes in the Carpathians and Sudeten. The research showed there to be a drop in the area of afforestation of agricultural land over the study period, which resulted from the diminishing area of new forest plantations on both, state-owned and private land in the two regions. This process was undoubtedly connected with the level of financial support, which was clearly evident especially in the case of private land. It was found that the financing of afforestation was a major factor in the rate of this practice. In each of the regions the changes followed a similar pattern, but differed in dynamics. Differences in the internal structure of afforestation resulted from the different agrarian structures of the regions, while spatial differences in the rate of afforestation was also an effect of socio-economic factors.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 08
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Atrakcyjność krajobrazu górskiego – stała czy przygodna?
    Mountain landscape attractiveness – permanent or adventitious?
    Autorzy:
    Balon, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/85921.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu
    Tematy:
    gory
    tereny gorskie
    krajobraz
    krajobraz gorski
    atrakcyjnosc krajobrazu
    walory krajobrazowe
    Źródło:
    Problemy Ekologii Krajobrazu; 2010, 27
    1899-3850
    Pojawia się w:
    Problemy Ekologii Krajobrazu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wplyw wyposazenia gospodarstw gorskich w techniczne srodki produkcji na efektywnosc postepu naukowo-technicznego
    Autorzy:
    Kowalski, J
    Cupial, M
    Tabor, S
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/802862.pdf
    Data publikacji:
    1994
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    gospodarstwa rolne
    efektywnosc
    mechanizacja rolnictwa
    tereny gorskie
    postep naukowo-techniczny
    Opis:
    The paper presents the influence of the change of farm machinery on the value of the following indices: - reconstruction value of the fleet of machines, - scientific and technological progress, - effectiveness of the scientific and technological progress. A use of our own equipment became a criterion of the optimization. The research was carried out in 10 individual farms situated in Krynica region in Nowy Sącz voivodship.
    W pracy przedstawiono wpływy zmian wyposażenia gospodarstw górskich w sprzęt rolniczy na wartość wskaźników wartości odtworzeniowej parku maszynowego, postępu i efektywność postępu naukowo-technicznego.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1994, 416; 281-291
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybrane problemy gospodarki sciekowej w gorskich gospodarstwach rolnych
    Autorzy:
    Jucherski, A
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/794055.pdf
    Data publikacji:
    1997
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    gospodarstwa rolne
    gospodarka sciekowa
    tereny gorskie
    scieki bytowe
    oczyszczanie sciekow
    Opis:
    The paper describes neglected situation in water supply and sewage treatment infrastructure in rural areas in the mountain region. It also points to the condition of realization of the research and development programs for the individual wastewater treatment plants in the mountain farms. On the ground of the past research activities it has been stated that more advantageous is the technology which uses natural methods for conditioning and further utilisation of the sewage and the sludges by means of properly and technically adopted: ground - soil - vegetable constructed biotops with additional application, if necessary, of technically processed executive and control devices. Further research for full evaluation of this technology is necessary.
    Przedstawiono wyniki prac badawczo-wdrożeniowych IBMER Krynica w rozwoju instalacji do oczyszczania ścieków bytowych z górskich gospodarstw rolnych. Na tle istniejących uwarunkowań oraz potrzeb oraz wstępnych wyników badań przedstawiono koncepcję instalacji wykorzystujących naturalne procesy oczyszczania ścieków w środowisku gruntowo-glebowo-roślinnym, wskazując na konieczność dalszych kompleksowych badań.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1997, 445; 195-204
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wielkosc nakladow energetycznych na wielofazowy zbior zboz w gospodarstwach gorskich i podgorskich
    Autorzy:
    Kogut, S K
    Kowalski, J
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/798386.pdf
    Data publikacji:
    1995
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    gospodarstwa rolne
    tereny gorskie
    zboza
    naklady energetyczne
    zbior
    zbior wielofazowy
    Opis:
    W pracy wyliczono wielkość łącznych nakładów energetycznych na tradycyjny zbiór zbóż i omłot młocarniami. Następnie wybrano czynniki i określono ich wpływ na wielkość tych nakładów.
    Total inputs of cumulated energy on harvesting cereal grain on family farms in mountain and submountain regions were investigated. Because of terrain inclination the cereals were harvested with the mowers and binders and threshed in stationary threshers. The results showed that cumulated energy inputs were mainly affected by field acreage and inputs of human labour. The specific energy inputs (per ha) were relatively high strongly exceeding the labour inputs at one-stage grain harvesting. Energy inputs may be reduced by increasing field acreage and limitation of hand labour inputs what is obtainable through the change of harvesting technology.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1995, 423; 113-120
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykorzystanie prac scaleniowych do przebudowy struktur gruntowych obszarów górskich
    Application of land consolidation works in rebuilding of land structures in mountain areas
    Autorzy:
    Lech-Turaj, B.
    Szlapa, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/61565.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    tereny gorskie
    obszary wiejskie
    grunty rolne
    struktura przestrzenna
    scalanie gruntow
    przebudowa przestrzenna
    Opis:
    Karpaty są regionem posiadającym ogromne znaczenie dla właściwego funkcjonowania zarówno środowiska przyrodniczego jak i życia gospodarczego Polski. Badania naukowe prowadzone i koordynowane przez Komitet Zagospodarowania Ziem Górskich PAN wskazują jednoznacznie, że uprzywilejowanymi funkcjami terenów górskich powinny być; gospodarka wodna, regeneracja sił i zdrowia ludności, ochrona walorów środowiska przyrodniczego, leśnictwo oraz rolnictwo o kierunku hodowlanym. Konieczność przebudowy struktur agrarnych, uregulowania procesów związanych z obiegiem wody i erozją wodną oraz potrzeba ochrony zasobów wodnych i biocenoz naturalnych, możliwa dzięki wsparciu finansowemu z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, będzie wymagała uformowania na analizowanym obszarze nowego modelu użytkowania oraz wprowadzenia gruntownych zmian w kierunkach rolniczego gospodarowania. Do realizacji tych zadań może być wykorzystane, pod warunkiem wprowadzenia pewnych zmian w przepisach i procedurach, scalenie gruntów jako efektywne narzędzie przebudowy struktur przestrzennych obszarów wiejskich.
    Carpatian Mountains are the region of great significance for proper functioning of natural environment and of economic life of Poland as well. Scientific studies carried out and co-ordinated by the Mountain Areas Management Commitee of Polish Academy of Science show clear, that the preference functions of mountain areas should be: water management, health and strength recovery of population, protection of natural environment values, forestry and farming. Necessity of rebuilding of agrarian structures, control of processes related to water circulation and water errosion and the need of protection of water resources and natural biocenosis, possible thanks to finance support of structural funds of the European Union, will require creation of a new land use model on the area under study, and introduction of thorough changes in agricultural land management directions. To put these tasks into practice, consolidation of land may be used as an effective tool of rebuilding of spatial structures of rural areas, after introduction of appropriate changes in regulations and procedures.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2013, 2/II
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza stopnia percypacji krajobrazu wsi górskich - próba oceny
    The analysis of the grade of the perception of landscape of mountainous village - attempt of assessment
    Autorzy:
    Oleszek, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/60590.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    tereny gorskie
    wies gorska
    krajobraz gorski
    krajobraz wiejski
    waloryzacja krajobrazu
    percepcja krajobrazu
    Opis:
    Waloryzacja krajobrazu jest oceną zasobu oraz kompozycji. Efekt końcowy to obraz potencjału. Innym spojrzeniem jest zagadnienie poziomu oraz jakości postrzegania, czyli: czy jest, a jeśli, – to, jak postrzegana jest istniejąca forma krajobrazu. Jest to ważny i istotny aspekt, bowiem nawet bogata treść czy forma krajobrazu, gdy jest nieczytelna lub słabo percypowana, to wątpliwe jest zainteresowanie miejscem. Głównym kierunkiem badań jest stopień, poziom identyfikacji charakterystycznych cech krajobrazu otwartego wsi zlokalizowanej w paśmie górskim, które po stronie polskiej znane jest jako Góry Złote, a po stronie czeskiej – jako Rychlebske Hory. Uzyskane wyniki wskazują, że: – najlepiej identyfikowalna jest wieloplanowość krajobrazu, a najgorzej – linia granicy między rolniczym a leśnym użytkowaniem terenu. Wyraźnie postrzegany jest układ pól oraz istotność odbioru krajobrazu przez receptor słuchu, dotyku czy powonienia, – podczas pogody słonecznej – lepiej odczytywane są elementy punktowe krajobrazu i istnieje większa potrzeba odbioru krajobrazu przez dodatkowe receptory. Podczas zachmurzenia lepiej odczytywane są z kolei elementy liniowe i powierzchniowe, – istnieją podstawy aby przypuszczać, że istnieje zależność prosta między wiekiem obserwatora, a potrzebą postrzegania krajobrazu przez dodatkowe receptory.
    The valorization of the landscape is an assessment of the resources and the composition. The final effect is an image of the potential. The other view is the issue of the level and quality of perceiving, i.e. whether and how the existing form of landscape is being perceived. It is crucial and important aspect because even wealthy content or form of the landscape – when it is unclear or weak perceived does not take an interest in. A step, a level of the identification of characteristic features of the opened landscape are a main line of enquiry of village localized in a mountain range which after the Polish side is well-known as Złote High notes, but on the Czech side - as Rychlebske Hory. Get scores are pointing, that – the best to identify is perspective of view and the worst – the line of border between rural and forest usage of the terrain. Clearly an arrangement of fields and a gravity of the receipt of the landscape are perceived by the receptor of the hearing, the touch or smells, – during the sunny weather - better spot elements of the landscape are being read out and a greater need of the receipt of the landscape exists through additional receptors. During clouds better next linear and surface elements are being read out, – bases exist in order to suppose a straight relation between the age of the observer, and the need of perceiving the landscape by additional receptors.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 08
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Presja turystyczna w Beskidzie Żywieckim w kontekście potrzeby zrównoważonego rozwoju obszarów górskich
    Tourist impact in Beskid Zywiecki Mts. in the context of the need for sustainable development of mountain areas
    Autorzy:
    Lach, T.
    Dragan, W.
    Parusel, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/86248.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu
    Tematy:
    gory
    Beskid Zywiecki
    presja turystyczna
    antropopresja
    degradacja srodowiska
    turystyka
    tereny gorskie
    Źródło:
    Problemy Ekologii Krajobrazu; 2014, 37
    1899-3850
    Pojawia się w:
    Problemy Ekologii Krajobrazu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Znaczenie podatku rolnego w dochodach budżetowych gmin karpackich
    The importance of agricultural tax for budgetary incomes of the Carpathian communes
    Autorzy:
    Wojewodzic, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/863031.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
    Tematy:
    dochody budzetowe
    gminy
    Karpaty Polskie
    opodatkowanie
    podatek rolny
    rolnictwo
    tereny gorskie
    Opis:
    Ukształtowanie terenu istotnie wpływa na potencjał produkcyjny rolnictwa, ale również na dochody gmin z tytułu podatku rolnego. Dlatego też w opracowaniu podjęto próbę oceny i porównania znaczenia podatku rolnego w dochodach gmin. Szczególną uwagę poświęcono ocenie zróżnicowania występującego pomiędzy gminami zlokalizowanymi w Karpatach Polskich.
    The article aimed to assess the share of the agricultural tax in communes' own incomes and presentation of the Carpathian communes' diversification according to the role which agricultural tax plays in their incomes. Communes' incomes from the agricultural tax are growing systematically. Despite a considerable increase in rye prices during the investigated period of time and including in this tax arable lands which do not form a part of agricultural farms, the importance of incomes from the agricultural tax has been decreasing systematically, which results from a greater dynamics of incomes derived from the other sources. While planning changes in the agricultural tax system, mechanisms considering a different situation in agricultural communes and in those situated in the mountain areas should be considered. Disregarding their specificity will cause further growth of the disproportions in the income level and therefore in the development level between the rich and poor communes.
    Źródło:
    Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu; 2009, 11, 4
    1508-3535
    2450-7296
    Pojawia się w:
    Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problematyka planowania przestrzennego podgórskich i górskich obszarów wiejskich na przykładzie gmin rejonu wałbrzyskiego
    The spatial planning issues connected with foothills and mountains areas in Walbrzych region
    Autorzy:
    Dzikowska, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/60778.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    tereny gorskie
    tereny podgorskie
    obszary wiejskie
    planowanie przestrzenne
    rejon Walbrzycha
    gminy
    miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
    Opis:
    Praca zawiera analizę opisową zagadnień związanych z planowaniem przestrzennym na terenach górskich. Są to obszary szczególnie cenne z racji posiadanych zasobów środowiska przyrodniczego. Biorąc pod uwagę warunki przyrodnicze dla rolnictwa, są to najczęściej obszary, które wymagają wsparcia. Możliwości rozwoju tych terenów są związane z zasobami środowiska, a więc sprzyjają turystyce i rekreacji. Realizacja tych funkcji wymaga nie tylko odpowiedniej infrastruktury wypoczynkowej (hotele, miejsca parkingowe, szlaki turystyczne itp.). Walorami są między innymi środowisko przyrodnicze i ukształtowanie terenu, które należy pielęgnować. I etap obejmuje analizę ilościową miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Przeprowadzono analizy porównawcze zapisanych w planach zmian w zagospodarowaniu gruntów rolnych pod zabudowę lub zalesienie. W II etapie przedstawiono wybrany plan urządzenioworolny gminy Międzylesie z uszczegółowieniem tematyki wynikającej ze zróżnicowanego ukształtowania terenu. Planowanie przestrzenne stanowi fazę przygotowawczą do realizacji zapisów planistycznych. Uzupełnieniem miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego gmin są plany urządzenioworolne, w których można zapisać zasady kształtowania i pielęgnacji środowiska naturalnego.
    The papers contains descriptive analyze of the spatial planning issues in the foothills and mountains areas, which are especially valuable because of nature environmental resources. Nature resources for agriculture development are very low, so they often need additional support. The possibilities of development are connected with natural resources, which are conducive tourism and recreation. Such development require not only appropriate tourist infrastructure (hotel, parking, tourist roads and other). The products are natural environment and relief too. I stage of paper – quantitative analysis of spatial plans, comparative analysis of changes in future land use (building or afforestation of arable areas). II stage of paper – contains description of chosen rural development plan for commune Międzylesie. The especial attention was called to the actions typical for mountains areas. Spatial planning is the first preparatory phase in development. Very important supplement is rural development plan, where it is possible to find many environmental problems solves. Słowa kluczowe: planowanie przestrzenne, planowanie terenów wiejskich, tereny górskie i podgórskie
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 08
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Możliwości użytkowania rolniczego gleb górskich – badania w masywie Magurki Wilkowickiej (Karpaty Polskie)
    Possibilities of agricultural use of mountainous soils – a study of Magurka Wilkowicka massif (Polish Carpathians)
    Autorzy:
    Jagus, A.
    Skrzypiec, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/86085.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu
    Tematy:
    tereny gorskie
    gleby gorskie
    jakosc gleb
    uzytkowanie rolnicze
    gospodarka lakowo-pastwiskowa
    masyw Magurki Wilkowickiej
    Źródło:
    Problemy Ekologii Krajobrazu; 2014, 37
    1899-3850
    Pojawia się w:
    Problemy Ekologii Krajobrazu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Udział społeczności lokalnej w rozwoju ziem górskich
    The participation of local community in the mountain lands development
    Autorzy:
    Gonda-Soroczynska, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/61272.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    tereny gorskie
    zagospodarowanie ziem gorskich
    lad przestrzenny
    planowanie przestrzenne
    partycypacja spoleczna
    spolecznosc lokalna
    Opis:
    W opracowaniu omówiono udział społeczności lokalnej w rozwiązywaniu współczesnych problemów ziem górskich. Partycypacja społeczna to ważny proces demokratyczny. Odgrywa ona istotną rolę w rozwiązywaniu współczesnych problemów rozwoju nie tylko ziem górskich, ale i podgórskich, nizinnych, nadmorskich. Problematyka ta została przedstawiona na podstawie przykładu Ziemi Lądeckiej, a zwłaszcza małego miasta Lądek Zdrój, siedziby gminy (6140 stałych mieszkańców). Miejscowość położona jest na Ziemi Kłodzkiej, na wysokości 440–480 m n.p.m., pomiędzy Górami Złotymi a Krowiarkami, w dolinie rzeki Białej Lądeckiej. Teren przynależy geograficznie do Sudetów Południowo- Wschodnich. W demokratycznym kraju, jakim jest Polska w szczególny sposób winno zwracać się uwagę na udział społeczeństwa w kształtowaniu i pielęgnowaniu przestrzeni, dbałość o ład przestrzenny. Tylko przy aktywnym udziale społeczności lokalnych właściwie mogą być rozwiązywane określone problemy przestrzenne związane z rozwojem miast i wsi, ich odnową, rewaloryzacją i rewitalizacją. Wdrażając zrównoważony rozwój do planowania i gospodarowania przestrzenią jakże istotne są formy aktywności społecznej. Przedmiotem analizy były również mechanizmy partycypacji społecznej jako narzędzia zarządzania, czynnik pewności tak ważny przy podejmowaniu każdego nowego przedsięwzięcia. Wskazano trzy pola tworzenia możliwości i rozwijania partycypacji społecznej (dostęp do informacji; udział w procesie podejmowania decyzji; dostęp do środków prawnych i administracyjnych). Przedstawiono aktywny udział społeczności lokalnych w konsultacjach społecznych stanowiących klucz pozytywnych przemian w przestrzeni. Zwrócono również uwagę na jej słabości, wdrażając zrównoważony rozwój do planowania i gospodarowania przestrzenią. Skrótowo wskazano rozwiązania dotyczące partycypacji społecznej stosowane w tzw. „starych krajach UE”. Na szczególną uwagę zasługuje instytucja mediatora społecznego, chroniąca przed konfliktami pomiędzy uczestnikami dyskusji dotyczących zagospodarowania, organizacji w przestrzeni. Mówiąc o partycypacji społecznej, należy zwrócić uwagę na podstawowe uwarunkowania rozwoju przestrzeni, zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne, tak by już od samego początku procesu planistycznego wszystko właściwie ułożyć, uporządkować, zaplanować, ku zadowoleniu społeczności lokalnych.
    In the study there has been discussed the participation of local community in solving contemporary problems of mountain lands. Public participation is an important democratic process. It plays an important part in solving the contemporary development problems not only of mountain lands but also of submontane, lowland, seaside ones. The issues have been presented on the basis of the example of Lądek Lands, especially a small town of Lądek Zdrój, the commune seat (6140 permanent inhabitants). The town is located on the Kłodzko Lands, at the altitude of 440-480 metres above sea level, between the Golden Mountains and Krowiarki in the valley of Biała Lądecka river. Geographically the land is affiliated to the South-East Sudeten. In the democratic country, as Poland is, a particular attention should be paid to the community participation in forming and cultivating the space, care for spatial order. Certain local spatial problems connected with town and village development, their renewal, restoration and revitalization may be solved only with the active participation of local communities. While implementing balanced development to planning and spatial management very important are the forms of social activity. The subject of analysis were also the mechanisms of social participation as the management tool, the factor of certainty so important in undertaking every new project. Three fields of creating possibilities and developing social participation (information access, participation in the process of decision making, access to legal and administrative measures) were presented. Active participation of local communities in social consultations being the key of positive changes in space was presented. A special attention was paid to its weakness, while implementing balanced development to planning and spatial management. Some solutions applying to social participation used in so called “old EU countries" were briefly pointed out. A special attention deserves the institution of social mediator, protecting against the conflicts between the participants of the discussion concerning management, organization of the space. While talking about social participation one should pay attention to basic determinants of spatial development, both external and internal, so as from the very beginning of the planning process everything would be properly arranged, put in order, planned, to the satisfaction of local communities.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 08
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena zawartosci makroelementow i pierwiastkow sladowych w glebach i roslinnosci uzytkow zielonych w regionie gorskim.Czesc III.Zawartosc mikroelementow w glebie
    Autorzy:
    Wisniowska-Kielian, B
    Pazdziorko, A
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/799021.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    pierwiastki sladowe
    gleby
    mikroelementy
    tereny gorskie
    zawartosc mikroelementow
    uzytki zielone
    gmina Ujsoly
    Opis:
    W pracy oceniono zawartość mikroelementów w glebach użytków zielonych z górskiej gminy Ujsoły, położonej w południowej części Beskidu Żywieckiego na wysokości 540-1324 m n.p.m. i nachyleniu zboczy osiągającym 30-50°. Obszar badań obejmował cztery miejscowości: Glinka, Soblówka, Ujsoły i Złatna. Zawartość mikroelementów wykazywała dużą zmienność, co może wynikać z dużego zakwaszenia, relatywnie dużej zawartości materii organicznej i frakcji ilastej w glebach oraz rzeźby terenu. Stwierdzono, że gleby ze Złatnej zawierały najwięcej Fe, gleby z Glinki i Soblówki były bardziej zasobne w Mn, a gleby Złatnej oraz Glinki - w Zn i Cu. Według kryteriów oceny zasobności opracowanych przez IUNG wszystkie gleby miały średnią zawartości przyswajalnego żelaza, większość z nich miała wysoką zawartość manganu i średnią cynku, a po 50% gleb miało niską i średnią zawartość miedzi. Pozostałe gleby z tej gminy wykazywały średnią zawartość Mn, niską zawartość Zn, a tylko 2% - wysoką zawartość Zn. Zawartość Zn wykazywała istotną ujemną korelację z pH gleby, zawartości Zn i Cu były dodatnio skorelowane z zawartością materii organicznej i iłu koloidalnego, a Mn - z zawartością materii organicznej.
    Paper presents the study on microelement contents in grassland soils of Ujsoły mountain commune, situated in the southern part of Beskid Żywiecki, at altitude 540-1324 m a.s.l. and inclination of 30-50°. Ujsoły commune comprised four localities: Glinka, Soblówka, Ujsoły and Złatna. Microelement contents showed large variability, what may be a result of large acidity, relatively high organic matter and clay contents in soils and topographic terrain profile. It was found, that soils from Złatna contained a higher amount of Fe, soils from Glinka and Soblówka were most abundant in Mn, soils from Złatna and Glinka - in Zn and Cu. According to IUNG criteria of estimate all the soils contained medium amounts of available iron, majority of them showed high manganese and medium zinc contents, 50% soils were characterized by low and medium copper contents. Remaining soils in surveged commune revealed medium Mn abundance, low Zn content, and only 2% of them - high Zn content. Zn content showed significant negative correlation with soil pH, Zn and Cu contents were positively correlated with organic matter and clay content, while Mn - with organic matter content.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2004, 501; 471-478
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czynniki kształtujące strukturę zgrupowań biegaczowatych (Coloptera: Carabidae) na terenach zalewowych rzek górskich
    Changes of ground beetle assemblages structure on mountain stream alluvial areas
    Autorzy:
    Skalski, T.
    Kedzior, R.
    Radecki-Pawlik, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/61076.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    tereny gorskie
    potoki gorskie
    potok Ochotnica
    przeplyw brzegowy
    tereny zalewowe
    fauna
    chrzaszcze
    biegaczowate
    Carabidae
    zgrupowania zwierzat
    struktura zgrupowan
    wielkosc ciala
    biomasa
    Opis:
    Testowano zmiany struktury biegaczowatych w zależności od przepływu brzegowego w potokach górskich. Badania prowadzono w jednym z potoków Karpat Polskich w rejonie Gorców: potoku Ochotnica. Jako indeks określający wartości przepływu brzegowego zastosowano wielkość ciała występujących w przekroju koryta bezkręgowców lądowych, odzwierciedlających przystosowanie do zmiennych warunków przepływu. Analiza redundancji wskazuje na ścisłą zależność pomiędzy biomasą zgrupowań biegaczowatych a frekwencją zmian poziomu wody w potoku. Rozkład średnich lieczebności biegaczowatych w klasach wielkości dla zgrupowań wyższych teras jest zgodny z rozkładem normalnym, podczas gdy na pierwszej terasie zalewowej liczebność maleje liniowo wraz ze wzrostem wielkości ciała owada. Parametr ten może być używany jako dobry wskaźnik przepływu brzegowego potoków górskich. W dyskuji przedstawiono rolę naturalnych procesów fluwialnych dla zachowania zagrożonych zespołów bezkręgowców nadrzecznych.
    Changes in ground beetles assemblage structure in relation to bankfull discharge in mountain stream have been tested. The research was performed in one of the Polish Carpathian streams in the Gorce Mountains region: the Ochotnica Stream. As the index of determination of bankfull volume the size of terrestrial invertebrates (carabids) was advocated which were present in the investigated research cross-section and were resistant to specific water discharge conditions. Redundancy analysis shoved that only variation of community biomass depended on frequency of changing water discharge. Distribution of mean abundance in body length classes is unimodal for upper benches meanwhile on the lowest bench abundance decreased linearly. This parameter can be used in practice as a good indicator of bankfull discharge on mountain streams. The need of fluvial processes in conservation approach for riverine communities is discussed.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 03
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Waloryzacja siedlisk obszarów górskich na podstawie Siedliskowego Indeksu Glebowego (SIGg)
    Evaluation of the mountain sites on the basis of soil trophic index (SIGg)
    Autorzy:
    Brożek, S.
    Lasota, J.
    Blońska, E.
    Wanic, T.
    Zwydak, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/989710.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Leśne
    Tematy:
    lesnictwo
    tereny gorskie
    siedliska gorskie
    siedliska lesne
    waloryzacja
    Siedliskowy Indeks Glebowy
    site quality
    sigg
    mountain soils
    Opis:
    The correct assessment of the site conditions is the basis of the good management of forest areas. The aim of this study was to find a set of soil properties, which allow separating the diverse sites in terms of the soil productivity. We used 180 locations in the Carpathians and the Sudety Mountains for testing. The study plots were located in transects from the foothills to the top along the slopes, taking into account the variability of site conditions, geological substrate and exposition. The index was calculated on the basis of the content of <0.02 mm particles, the sum of exchangeable base cations, soil acidity and the ratio between total N content and organic C in the humus−mineral horizon. The soil trophic index for mountain areas (SIGg) that include the climatic factor was introduced. The factor is defined as the 650/altitude ratio for a given point above sea level. In the mountains, the content of <0.02 mm fraction, the sum of exchangeable base cations and soil acidity were determined in the column of 1 m² of the soil cross section and depth of 1 m (1 m³ of volume) due to the lower depth of the soil profile. The SIGg correctly separates soil of different productivity as the properties closely associated with the stable elements of the soil, expressing its production and properties, which reflect the current state of the soil environment, were used in the construction SIGg.
    Źródło:
    Sylwan; 2015, 159, 08; 684-692
    0039-7660
    Pojawia się w:
    Sylwan
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Propozycja metodyki wielkoobszarowego planowania przebudowy skladow gatunkowych drzewostanow i jej wplyw na produkcje szkolkarska na przykladzie Nadlesnictwa Szklarska Poreba
    Autorzy:
    Barzdajn, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/818723.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Leśne
    Tematy:
    Nadlesnictwo Szklarska Poreba
    sklad gatunkowy
    tereny gorskie
    szkolki lesne
    lasy gorskie
    przebudowa drzewostanow
    produkcja sadzonek
    lesnictwo
    Źródło:
    Sylwan; 1999, 143, 01; 77-86
    0039-7660
    Pojawia się w:
    Sylwan
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Potencjał rekreacyjny górskich terenów wiejskich w rejonie rożniatowskim w obwodzie iwano-frankowskim
    Recreational potential mountainous rural area Rozhniativ district, Ivano-Frankivsk
    Autorzy:
    Krekhovetska, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/60714.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    Ukraina
    tereny gorskie
    obszary wiejskie
    potencjal rekreacyjny
    rozwoj obszarow wiejskich
    turystyka
    rejon Rozniatowski
    Opis:
    Górskie obszary wiejskie to tereny charakteryzujące się trudnymi warunkami hipsometrycznymi i orograficznymi, geograficznym wysokościowym podziałem na strefy i odpowiednią zmiennością wskaźników hydrologicznych, meteorologicznych i krajobrazowych. Rzeźba terenu i klimat to podstawowe kryteria określające przynależność wsi do wykazu miejscowości górskich na Ukrainie. Miejscowości te posiadają znaczący potencjał rekreacyjny, który można wykorzystać do różnego rodzaju turystyki i rekreacji, zwłaszcza wiejskiej rozwijającej się aktywnie w ostatnich latach we wsiach ukraińskich. Potencjał rekreacyjny badanego obszaru wymaga obiektywnej oceny w celu właściwego planowania promocji turystyki na tym terytorium i optymalnego wykorzystania zasobów rekreacyjnych. Niniejszy artykuł stanowi próbę określenia i przeanalizowania potencjału rekreacyjnego górskich terenów wiejskich w rejonie Rożniatowskim w obwodzie Iwano-Frankowskim z uwzględnieniem specyfiki naturalnej regionu, zaplecza socjalnego i infrastrukturalnego, dziedzictwa historyczno-kulturowego oraz stanu otaczającego środowiska naturalnego jako czynników mających wpływ na stały rozwój obszarów wiejskich. Do przeprowadzonej analizy zastosowano metodę punktową. Celem badania było wyodrębnienie i pogrupowanie wspólnot wiejskich według stopnia rozwoju potencjału rekreacyjnego. Na tej podstawie opracowano mapę. Opisano zabytki w regionie oraz najatrakcyjniejsze miejscowości z perspektywy rekreacyjnej. Zostały zaproponowane główne cele operacyjne, które mają spowodować wzrost regionu zgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju.
    Mountain areas are rural areas characterized by difficult conditions and orographic, geographical altitude zoning and corresponding volatility indices of hydrological, meteorological and landscape . Relief and climate are the basic criteria for determining membership in the village to the list of mountain resorts in Ukraine. These resorts have significant recreational potential, which can be used for different types of tourism and recreation, especially the rural developing actively in recent years in the villages of Ukraine. Recreational potential of the study area requires an objective assessment of proper planning in order to promote tourism in the territory and optimal use of facilities. This article attempts to identify and analyze the recreational potential of rural areas in the mountainous region of Rozhniatow of Ivano – Frankivsk, taking into account the specificity of the natural region, social facilities and infrastructure, historical and cultural heritage and the state of the surrounding environment as factors affecting the sustainable development of rural areas. For the analysis method was applied points. The aim of the study was to identify and group the rural communities of the degree of development of recreational potential . On this basis the map. Described monuments in the region and the most attractive from the perspective of the village recreation. Have been proposed main operational objectives, which are to increase the region consistent with the principles of sustainable development.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2014, I/1
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena zawartości mikroelementów w roślinności użytków zielonych w regionie górskim
    Estimation of microelements content in vegetation of grasslands in a mountain region
    Autorzy:
    Wiśniowska-Kielian, B.
    Paździorko, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/9235553.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
    Tematy:
    roslinnosc
    wartosc pokarmowa
    siano
    tereny gorskie
    zawartosc mikroelementow
    uzytki zielone
    run
    gmina Ujsoly
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio E. Agricultura; 2004, 59, 3; 1371-1379
    0365-1118
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio E. Agricultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwarunkowania współczesnych procesów rzeźbotwórczych w Grecji
    Conditions of contemporary geomorphic processes in Greece
    Autorzy:
    Tsermegas, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2084799.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
    Tematy:
    Grecja
    procesy rzezbotworcze
    rzezba terenu
    antropopresja
    klimat
    temperatura powietrza
    gory
    tereny gorskie
    warunki klimatyczne
    Opis:
    The aim of the paper was to identify the main factors affecting contemporary relief-forming processes in Greece. The analysis focused on areas with a varied type of relief. These were: high mountains, mountains of intermediate and low relief as well as valley and basin bottoms. The orographic diversity of Greece is the consequence of internal processes associated with the Alpine orogenesis and the neotectonic rejuvenation of relief. Lithology is considered to be of much lesser importance as its impact was mainly local. Contemporary morphogenetic processes in Greece are also conditioned by morphometric and lithological factors. In addition to that, many centuries of anthropopressure significantly affect the shaping of relief in this area. Locally, it is more significant than climatic influence.
    Źródło:
    Prace i Studia Geograficzne; 2009, 41; 223-233
    0208-4589
    Pojawia się w:
    Prace i Studia Geograficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Symulacja objętości powierzchniowego spływu wody z sieci dróg leśnych w terenie górskim
    Simulation of surface waterflow volume from forest road net in highland
    Autorzy:
    Golab, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/59626.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    tereny gorskie
    drogi lesne
    gestosc sieci drog
    splyw powierzchniowy
    objetosc splywu powierzchniowego
    obliczenia symulacyjne
    Opis:
    W pracy przedstawiono symulacyjne wyliczenia objętości wody pochodzącej ze spływu powierzchniowego formującego się na leśnych drogach górskich. Podstawą wykonywanych obliczeń były rzeczywiste pomiary natężenia spływu powierzchniowego z dróg przeprowadzone przez autora w Beskidzie Śląskim w la-tach 2003-2004, a także założenia jednolitości warunków w obszarze 100 ha, dla którego je wykonano. Dla różnych gęstości sieci drogowej (od 10 do 30 m∙ha-1), różnych opadów atmosferycznych (1,1; 2,1; 5,2; 9,8 mm) i przyjętego 3-godzinnego czasu trwania opadu podano symulowane ilości wody oraz ich sto-sunek procentowy w odniesieniu do opadu (P) na całym rozpatrywanym terenie. Otrzymano między innymi: dla gęstości sieci 10 m∙ha-1 i opadu 1,1 mm - 376 litrów (0,03% opadu); dla gęstości sieci 30 m∙ha-1 i opadu 9,8 mm - 58 077 litrów (0,6% opadu). Obliczono także ilości spływu powierzchniowego na podstawie danych z pomiaru w czasie tajania śniegu (również w ciągu 3 godzin) i otrzymano: dla gęstości sieci 10 m∙ha-1 - 75 588 litrów; dla gęstości sieci 30 m∙ha-1 - 226 765 litrów. W dyskusji wielkości te porównano z normatywnym zużyciem wody przez statystyczną osobę. W porównaniu tym otrzymano między innymi: objętość spływu dla opadu 9,8 mm i gęstości sieci dróg 30 m∙ha-1 581 razy większą niż dzienne, normatywne zużycie wody przez jedną osobę. W porównaniu wielkości spływu powstałego z tajania śniegu z sieci o gęstości 30 m∙ha-1 i dziennego zapotrzebowania jednej osoby otrzymano 2 268-krotną różnicę.
    In the study there was presented simulation of the volume counting of the water coming from surface flow which appears on highland forest roads. The basis were actual measures of surface flow from roads done in the Silesian Beskid in 2003-2004 period, and assumption of conditions homogeneity in 100 ha area for which the calculation was made. For different index of road net density (from 10 to 30 m·ha-1), different precipitations (1,1; 2,1; 5,2; 9,8 mm) and established 3-hour lasting rainfall there was shown the simulated water amount and its proportion to precipitation (P) on total area. Results, among others, are as follow: for road net density 10 m·ha-1 and rainfall 1,1 mm – 376 liters (0,03% P), for road net density 30 m·ha-1 and rainfall 9,8 mm – 58 077 liters (0,6% P). There was also calculated surface flow volume on based on the data measured in snow melt period (3 hours long period) and the results are as follow: for road net density 10 m·ha-1 – 75 588 liters, and for road net density 30 m·ha-1 – 226 765 liters of water. In part of discussion we compared these results with standard water consumption by statistic person. In this comparison the results are inter alia: run-off volume for rainfall 9,8 mm and road net density 30 m·ha-1 581 times greater than daily quota water use for person. In the comparison of volume of the run-off came from snow melting from road net with density index 30 m·ha-1 and daily requirement per person results 2 268 times difference.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2012, 2/III
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Restytucja sokola wedrownego Falco peregrinus w Polsce
    Reintroduction of the Peregrine Falcon Falco peregrinus in Poland
    Autorzy:
    Sielicki, S.
    Sielicki, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/880919.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
    Tematy:
    ptaki drapiezne
    sokol wedrowny
    Falco peregrinus
    hodowla zwierzat
    restytucja gatunku
    reintrodukcja
    tereny lesne
    tereny gorskie
    tereny miejskie
    monitoring
    ochrona zwierzat
    Polska
    Źródło:
    Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2006, 08, 2[12]; 133-148
    1509-1414
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ochrona i restytucja górskich i podgórskich lasów łęgowych
    Protection and restoration of riparian forests
    Autorzy:
    Piatek, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/880387.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
    Tematy:
    tereny gorskie
    tereny podgorskie
    lasy legowe
    zbiorowiska roslinne
    warunki siedliskowe
    ochrona czynna
    restytucja lasu
    znaczenie gospodarcze
    znaczenie przyrodnicze
    Opis:
    Na strukturę i roślinność górskich lasów łęgowych największy wpływ wywiera woda przepływowa rzek. Szybkość i zmienność amplitudy górskich pływów determinuje dynamizm i otwartość zbiorowisk nadrzecznych. Dzięki temu łęgi górskie należą do najbogatszych i najbardziej zróżnicowanych florystycznie zespołów leśnych. Niewielkie znaczenie produkcyjne, przy dużej roli pozaprodukcyjnej predystynuje te zbiorowiska do grupy chronionych w sieci Natura 2000.
    Riparian forest structure and vegetation are create mainly by the open fluvial water, fast and changeable in the mountains. Dynamics and open access are significant river banks communities attributes. Rich and various riparian forests vegetation includes the jingsaw of herby, stony, woody and others habitats species. Production value for Polish National Forests is minimal, but non-production importance of mountain alder association is large. They are protect with Natura 2000 programme.
    Źródło:
    Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2007, 09, 2-3[16] cz.1
    1509-1414
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szkolki lesne a struktura odnowien w lasach Karpat i Sudetow w latach 1987-1997
    Autorzy:
    Gazda, M.
    Niemtur, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/810868.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Leśne
    Tematy:
    szkolkarstwo lesne
    odnowienia sztuczne
    odnowienia lasu
    Karpaty
    tereny gorskie
    szkolki lesne
    lasy gorskie
    produkcja sadzonek
    lesnictwo
    odnowienia naturalne
    Sudety
    Źródło:
    Sylwan; 1999, 143, 01; 87-98
    0039-7660
    Pojawia się w:
    Sylwan
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Perspektywy gospodarstw suplementarnych Pogórza Zachodniobeskidzkiego i Beskidów Zachodnich
    Perspectives for supplementary farms in the West Beskid Upland and Western Beskidy Mountains
    Autorzy:
    Wojewodzic, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/572102.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    Polska Poludniowa
    tereny podgorskie
    tereny gorskie
    Pogorze Zachodniobeskidzkie
    Beskidy Zachodnie
    gospodarstwa rolne
    gospodarstwa suplementarne
    produkcja rolna
    ograniczanie produkcji
    wykorzystanie ziemi
    perspektywy
    Opis:
    The paper addresses issues of the economic decline of farms in the mountain and submountain areas. The main objective of the work was to present opinions of users of farms reducing production concerning the way of future use of land resources at their disposal and the influence of the European integration process on their farm economic situation. The conducted analyses show a considerably advanced processes of economic decline in the investigated farms. In the perspective of a few years more than half of them will most probably lose their agricultural status, whereas the other will assume or stabilize their character of supplementary farms, where incomes derived from farming will actually provide only additional and generally small part of family income. Respondents’ opinions on the influence of the European integration on their farms are diversified, but they only rarely see a chance for their farms’ development, which results mainly from the acreage and character of the analyzed subjects.
    W pracy podjęto zagadnienia dotyczące upadku ekonomicznego gospodarstw na obszarach górskich i podgórskich. Głównym celem opracowania było przedstawienie opinii użytkowników gospodarstw ograniczających produkcją na temat planowanego sposobu wykorzystania posiadanych zasobów ziemi i wpływu procesu integracji europejskiej na sytuacją gospodarstwa. W wyniku przeprowadzonych analiz można stwierdził bardzo duże zaawansowanie procesów upadku ekonomicznego w badanych gospodarstwach. Ponad połowa z nich w perspektywie kilkunastu lat utraci najprawdopodobniej charakter rolniczy, a pozostałe przyjmą lub utrwalą charakter gospodarstw suplementarnych, z których dochody stanowić będą jedynie dodatkową i to na ogół niewielką część dochodów rodziny. Zdania respondentów na temat wpływu integracji europejskiej na ich gospodarstwa są podzielone, niemniej bardzo rzadko upatrują oni szans na rozwój swoich gospodarstw, co wynika głównie z wielkości i charakteru badanych podmiotów.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego; 2008, 04(19)
    2081-6960
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mechanizacja gospodarstw rolnych w warunkach górskich na Dolnym Śląsku
    Mechanization of agricultural farms in mountain conditions on Lower Silesia
    Autorzy:
    Szuk, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/59882.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    Dolny Slask
    tereny gorskie
    gospodarstwa rolne
    wyposazenie techniczne
    maszyny rolnicze
    wyposazenie gospodarstw
    mechanizacja rolnictwa
    uslugi mechanizacyjne
    Opis:
    Celem opracowania była analiza procesów mechanizacji w wybranych gospodarstwach rolnych funkcjonujących w warunkach górskich Dolnego Śląska. Dokonano oceny wyposażenia gospodarstw w podstawowy i specjalistyczny sprzęt mechanizacyjny, jak również ocenę stopnia wykorzystania tego sprzętu. Analizie poddano również stosowane formy mechanizacji, zamierzenia inwestycyjne związane z mechanizacją oraz opinie właścicieli dotyczące procesu mechanizacji produkcji. Badania przeprowadzono w roku 2007 na terenie 8 gmin górskich byłego województwa jeleniogórskiego oraz 3 gmin górskich byłego województwa wałbrzyskiego. Dane źródłowe pochodziły z 15 dobranych celowo gospodarstw indywidualnych współpracujących z Dolnośląskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu. Pozyskany materiał źródłowy dotyczył roku 2006. Uzyskane wyniki wykazały stosunkowo wysokie zużycie moralne i techniczne bazy maszynowej, jak również w wielu przypadkach niedostosowanie jej do specyfiki warunków górskich. Rolnicy zamierzają unowocześnić swoje parki maszynowe przy wykorzystaniu środków pomocowych z UE. Widzą również możliwości obniżenia kosztów mechanizacji poprzez wspólne użytkowanie maszyn bądź mieszane formy mechanizacji.
    The aim of the study was analysis of mechanization processes in selected agricultural farms functioning in mountain conditions of Lower Silesia. The evaluation of basic and specialistic mechanization equipment and the level of exploitation of this equipment was analysed. Moreover used forms of mechanization, investment plans, and landholders opinions connected to mechanization processes was analysed. The researches was conducted in 2007 on the area of 8 communes of former jeleniogórskie province and 3 communes of former wałbrzyskie province. The data came from 15 aimly selected individual farms dealing with Lower Silesian Advisory Center in Wrocław. Collected materials concerned 2006 year. The results shows relatively high technician and economic utilization of machinery basis and also in many cases not proper equipment to specify mountain conditions. Farmers are going to modernize their equipment parks with using EU financial help. They also knows possibilities of costs reducing through common utilization of machinery or mixed forms of mechanization.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 08
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zastosowanie metod produkcji materialu szkolkarskiego z zakrytym systemem korzeniowym w warunkach gorskich
    Autorzy:
    Banach, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/816609.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Leśne
    Tematy:
    pojemniki uprawowe
    szkolkarstwo lesne
    tereny gorskie
    szkolki lesne
    sadzonki z zakrytym systemem korzeniowym
    produkcja sadzonek
    lesnictwo
    Źródło:
    Sylwan; 1999, 143, 01; 61-75
    0039-7660
    Pojawia się w:
    Sylwan
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ekologiczna rola gorskich uzytkow zielonych w ochronie wod powierzchniowych
    Autorzy:
    Kopec, S
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/804601.pdf
    Data publikacji:
    1997
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    ochrona wod
    funkcje ekologiczne
    tereny gorskie
    wody powierzchniowe
    zanieczyszczenia rolnicze
    uzytki zielone
    splyw powierzchniowy
    zanieczyszczenia wod
    Opis:
    Opracowanie zawiera dane literaturowe określające wielkość zmywów erozyjnych gleby, w warunkach górskich, w zależności od rodzaju uprawy oraz wyniki badań polowych, dotyczące spływów powierzchniowych i stężeń podstawowych składników nawozowych unoszonych z tymi spływami. Wyniki te wskazują na pozytywną rolę użytków zielonych w ograniczaniu wielkości spływu wód po stoku i stężeń podstawowych składników nawozowych, a więc NPK. Użytki zielone stanowią pewnego rodzaju filtr biologiczny zmniejszający chemiczne zanieczyszczenie wód odpływających z terenów rolniczych w warunkach górskich.
    Paper presents the data evaluating the amont of soil erosion washes in the mountain conditions depending on the kind of cultivated crops: the field research results concerning surface run-off and concentration of basic fertilizer elements drift with the run-off were also given. The results showed the positive role of grasslands in limiting water run-off on the slope and in leaching basic fertilizer components, namely NPK. The grasslands play a role of some kind of biological filter which diminishes chemical contamination of the waters leaching agricultural soils in the mountain areas.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1997, 453; 121-126
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wstepna ocena zawartosci mikroelementow w splywach powierzchniowych w rejonie gorskim w zaleznosci od rodzaju uzytku. Czesc II: Zawartosc mikroelementow w zmywach
    Autorzy:
    Wisniowska-Kielian, B
    Klima, K
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/799112.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    nachylenie stoku
    uzytki rolne
    uzytkowanie gruntow
    gleby
    mikroelementy
    tereny gorskie
    zmyw powierzchniowy
    zawartosc mikroelementow
    splyw powierzchniowy
    Opis:
    Oceniono zawartości mikroelementów w zmywach ze stoków o nachyleniu 7% i 16% z 5 rodzajów użytków: ugór nienawożony, mieszanka koniczyny z tymotką, pszenżyto ozime, burak pastewny (na oborniku) i ugór nawożony. W czterech ostatnich wariantach stosowano nawożenie mineralne. Próbki spływu powierzchniowego pobrano: po wiosennych roztopach, po opadzie rozlewnym, po krótkotrwałym deszczu i po krótkotrwałej ulewie. W zmywach (faza stała spływów) oznaczono zawartość mikroelementów: Fe, Mn, Zn i Cu metodą ICP-EAS. Wielkości zmywów były około trzykrotnie większe na stoku o nachyleniu 16%. Ilość zmytej gleby wykazywała duże zróżnicowanie w zależności od rodzaju użytku i przyczyny wywołującej spływy. Najmniejsze zmywy nastąpiły z poletek porośniętych koniczyną i tymotką, a największe z ugorów. Wiosenne roztopy spowodowały największe zmywy z uprawy pszenżyta, opad rozlewny w maju powodował najmniejsze straty gleby, niezależnie od rodzaju użytku, kolejne opady wywołały większe zmywy z ugorów i uprawy buraka, a po krótkotrwałej ulewie w lipcu straty gleby były największe. Zawartość mikroelementów po roztopach i opadzie rozlewnym w maju była generalnie większa w zmywach ze stoku o mniejszym nachyleniu, a po kolejnych dwóch opadach obserwowano odwrotną zależność. Zawartość mikroelementów w zmywach z poszczególnych użytków po kolejnych opadach wykazywała istotne różnice, jednak duża zmienność ich poziomu utrudnia określenie jednoznacznych tendencji. Nie stwierdzono wyraźnej zależności między ilością zmytej gleby a zawartością w niej mikroelementów, natomiast obserwowano więcej mikroelementów w zmywach spod koniczyny z tymotką nawożonej najwyższą dawką fosforu.
    The study estimated the microelements' content in soil losses washed from two slopes of 7 and 16% gradients and five kinds of arable lands: non-fertilized fallow ground, red clover with timothy mixture, winter triticale, fodder beet (on FYM) and fertilized fallow ground. In last four variants mineral fertilizers were applied. Surface run-off samples were taken after snow-melt, long-term rainfall of low intensity, short rain and downpour of short duration. In soil washed losses (solid phase of run-offs) microelements' contents (Fe, Mn, Zn, Cu) were determined with ICP-EAS method.Amounts of soil losses were three times higher on a slope of bigger gradient than on slope of the smaller one. Quantities of washed soil were very different and dependent on kind of arable land and reason causing run-off. The smallest amounts of soil were washed away from plots with clover and timothy, and the largest from the fallows. Spring snow-melt resulted in largest soil losses from triticale cultivation, long-term rainfall of low intensity in May caused the smallest soil losses, irrespective of the kind of use, and successive rainfall evoked bigger soil losses from fallows and beet cultivation, but after short duration downpour in July soil losses were the highest. Microelements' contents after snow-melt and long-term rainfall of low intensity in May were generally higher in soil losses on a slope of smaller gradient, whereas after successive rainfall an opposite relation was observed. Microelement contents in soil losses of particular arable lands after successive rainfall showed significant differences, but because of their big diversification it is hard to define an unambiguous tendency. No clear relation was stated between the amount of soil losses and their microelement contents, however, more microelements contained the soil washed away from clover and timothy fertilized with higher phosphorus dose.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2004, 502, 1; 431-441
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ zabiegów agrotechnicznych na skład botaniczny runi górskich użytków zielonych
    The effect of agrotechnical measures on the botanic composition of mountain grasslands swards
    Autorzy:
    Grygierzec, B.
    Radkowski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/9268626.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
    Tematy:
    zabiegi agrotechniczne
    wartosc pokarmowa
    tereny gorskie
    wartosc ekologiczna
    nawozenie
    uzytki zielone
    sklad botaniczny
    run
    uzytkowanie kosne
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio E. Agricultura; 2004, 59, 3; 1421-1428
    0365-1118
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio E. Agricultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Porownanie zawartosci azotanow w splywach powierzchniowych w rejonie gorskim i wyzynnym
    Autorzy:
    Wisniowska-Kielian, B
    Klima, K
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/797229.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    tereny wyzynne
    azotany
    uzytkowanie gruntow
    zawartosc azotanow
    tereny gorskie
    splyw powierzchniowy
    upland area
    nitrate
    land use
    nitrate content
    mountain area
    surface flow
    Opis:
    Porównano zawartość azotanów w fazie ciekłej spływu powierzchniowego z 5 różnych użytków (ugór nienawożony, mieszanka koniczyny i tymotki, pszenżyto ozime, burak pastewny, ugór nawożony) położonych na stokach o nachyleniu 7 i 16% w rejonie górskim (Czyrna) i wyżynnym (Mydlniki) w latach 2003-2004. Stężenie azotanów w spływach zależało od ilości, natężenia i terminu opadu w stosunku do zastosowanego nawożenia, nachylenie stoku, rodzaju użytku oraz pokrycia gleby roślinnością. Wielokrotnie większe stężenia N-NO₃ w obydwu miejscach badań wystąpiły w 2003 r. na skutek długich okresów suszy oraz intensywnych opadów, które wystąpiły bezpośrednio po zastosowaniu saletry amonowej. Mimo zbliżonej sumy opadów, znacznie większą koncentrację N- NO₃ miały spływy w rejonie górskim niż wyżynnym. W 2004 r. stężenia azotanów w spływach w obydwu rejonach były bardziej zbliżone, jednak nadal większe w rejonie górskim niż wyżynnym. Większe spływy ze stoku o nachyleniu 16% w Mydlnikach zwykle miały wyższe stężenie azotanów, zaś w Czyrnej średnio więcej azotanów zawierały spływy z użytków na stoku o spadku 7%. W obu rejonach najwięcej NO₃ zanotowano w spływach z ugoru nawożonego lub uprawy buraka pastewnego, a najmniejsze z ugoru nienawożonego, ale różnice koncentracji azotanów w spływach ze wszystkich użytków nawożonych w rejonie wyżynnym były mniejsze. Mieszanka koniczyny z tymotką oraz pszenżyto ozime w największym stopniu ograniczały stężenia azotanów w spływie ze względu na dobre pokrycie gleby roślinnością. Stężenia N- NO₃ w spływach przekraczało jego zawartość w wodach wrażliwych na eutrofizację, ale tylko po opadach w maju i czerwcu w 2003 r. można je zaliczyć do wód zanieczyszczonych według Dyrektywy Azotanowej.
    The content of nitrates in liquid phase of the surface runoff from 5 different kind of arable lands (unfertilized fallow, meadow clover and timothy mixture, winter triticale, fodder beet and fertilized fallow) situated on the slopes with 7 and 16% inclination in mountain (Czyrna) and upland (Mydlniki) regions in 2003-2004 were compared. Nitrates concentration in runoffs depended on the amount, intensity and date of precipitation in relation to fertilizer application, slope gradient, kind of arable land and soil covering by vegetation. Many times higher NO₃-N concentrations in both locations were stated in 2003 as a result of long term drought periods and intensive rainfall immediately after ammonium nitrate application. Despite similar total amount of precipitation, considerably larger NO₃ concentrations contained the runoffs in mountain than in upland region. In 2004 nitrates concentrations in runoffs in both regions were more similar, though still higher in mountain than in upland region. Larger runoffs from slope with 16% gradient in Mydlniki had usually higher nitrates concentrations, however in Czyrna, on average, more nitrate contained runoffs from slope of 7% gradient. In both regions the highest NO₃ concentrations were noted in runoffs from fertilized fallow or fodder beet cultivation, and the smallest ones from unfertilized fallow. In upland region the differences of nitrate concentrations in runoff from all fertilized lands were visibly smaller. Clover with timothy mixture and winter triticale to largest extent reduced nitrate concentrations in runoffs because of good soil covering by vegetation. Runoff nitrate concentration surpassed their contents in waters sensitive to eutrophication, but according to „Nitrate Directive” one may pass to polluted waters only the runoffs after precipitation in May and June 2003.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 513; 535-545
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zastosowanie Siedliskowego Indeksu Glebowego dla terenów górskich (SIGg) w ocenie jakości siedlisk zamierających drzewostanów świerkowych
    Application of the Soil Trophic Index for the mountain areas (SIGg) in the assessment of the quality of the dying spruce stands sites
    Autorzy:
    Januszek, K.
    Małek, S.
    Blońska, E.
    Barszcz, J.
    Chilarski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/989830.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Leśne
    Tematy:
    lesnictwo
    tereny gorskie
    drzewostany swierkowe
    zamieranie lasow
    siedliska lesne
    jakosc
    Siedliskowy Indeks Glebowy
    site quality
    mountain areas
    norway spruce
    Opis:
    In recent years, we face a massive dieback of Norway spruce stands in Poland. The cause of this process may lay in the way of their monocultural silviculture. The correct assessment of the habitat conditions and soil properties in particular is the basis of the proper management of these forest areas. The aim of this study was to verify application of the trophic soil index for mountain areas (SIGg) in the assessment of site conditions for spruce stands with different health condition. Three types of spruce stands were distinguished: degenerated, weakened and stable. In total, 32 study plots were established in following forest districts in southern Poland: Ustroń, Wisła, Bielsko, Węgierska Górka, Jeleśnia, Ujsoły and Lądek Zdrój. The SIGg was calculated on the basis of <0.02 mm fraction content, the sum of exchangeable base cations, soil acidity and the total content of N and organic C in the humus−mineral horizon. These attributes are useful to determine the potential productivity of the soils did not differentiate visibly the analyzed stand variants. The soil in degenerated and weakened spruce stands showed higher degree of acidity and less the content of base cations compared to soils of stable spruce stands. Mountain trophic soil index can be applied in the assessment of the forest sites potential. Although it does not enable to monitor the disturbances in the nutrients circulation, the detailed analysis of its components allows for precise assessment of the forest sites status.
    Źródło:
    Sylwan; 2015, 159, 05; 419-426
    0039-7660
    Pojawia się w:
    Sylwan
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozwój krajobrazów kulturowych na terenach górskich na przykładzie wsi Wiśniowa
    The development of cultural landscape in mountainous terrains on the example of Wisniowa village
    Autorzy:
    Piotrowska, M.
    Taszakowski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/60527.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    obszary wiejskie
    tereny gorskie
    wies Wisniowa
    krajobraz kulturowy
    zmiany krajobrazu
    dane katastralne
    kataster austriacki
    ewidencja gruntow i budynkow
    Opis:
    W pracy przedstawiono rozwój krajobrazu kulturowego we wsi Wiśniowa położonej w powiecie myślenickim, woj. małopolskie w latach 1872–2006. Badania przeobrażeń krajobrazu kulturowego na przestrzeni 134 lat oparto o dane opisowo – tabelaryczne byłego katastru austriackiego i obecnie funkcjonującym w Polsce katastrze gruntów i budynków. Przeprowadzona analiza dynamiczna w krajobrazie kulturowym w czterech przyjętych okresach czasowych wykazała różnorodne kierunki i tendencje zmian. Uzupełnieniem badań wielkościowych zaistniałych zmian było przestrzenne porównanie położenia granic krajobrazów kulturowych pomiędzy mapą katastralną w skali 1 : 2880, a mapą ewidencyjną w skali 1 : 2000. Analiza porównawcza położenia granic krajobrazów kulturowych na tych mapach była możliwa dzięki zastosowanej w pracy transformacji układu katastralnego do państwowego układu 1965. Przeprowadzone badania metodą analityczno – kartograficzną nie tylko uwidoczniły rozmiary i kierunki zachodzących zmian w krajobrazie kulturowym, ale jednocześnie umiejscowiły te zmiany w przestrzeni wsi Wiśniowa.
    The study presents cultural landscape development of Wiśniowa village, situated in Myślenice county, of Małopolska province in 1872–2006. The investigation of cultural landscape transformations within the space of 134 years was made on the basis of descriptive-tabular data of the former Austrian cadastre and of land and buildings registration presently operating in Poland. Conducted dynamic analysis of cultural landscape in four accepted for analysis periods of time revealed diverse tendencies and directions of changes. Spatial comparison of the cultural landscapes boundaries location between cadastral maps at scales 1 : 2880 and 1 : 2000 served as a supplement for size investigation of originated changes. Comparative analysis of the cultural landscapes boundaries location on those maps was possible thanks to the transformation of the cadastral system to the national system 1965 which was made in this study. Investigation carried out with analytical – cartographic method not only revealed the size and the direction of changes in cultural landscape but at the same time located these changes in the space of Wiśniowa village.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 03
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The assessment of agricultural use of mountain village grasslands – on the example of their spatial arrangement
    Ocena rolniczego wykorzystania gruntów wsi górskiej przeznaczonych pod użytki zielone na przykładzie przestrzennego ich ukształtowania
    Autorzy:
    Ostrowska, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/100667.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
    Tematy:
    layout of farms
    spatial structure of a village
    mountain regions
    rozłóg gospodarstwa rolnego
    struktura przestrzenna wsi
    tereny górskie
    Opis:
    The agriculture in mountain areas is still one of the main sources of income for their inhabitants. The faulty land layout of highly fragmented farms and dispersion of lands have no positive impact on their agricultural use. However, abandoning agricultural production due to the functions it fulfils in these areas for the cultural landscape, natural biodiversity, is neither imaginable nor even possible. Clean natural environment, friendly to organic farming and favourable conditions to livestock and pasture farming still make the agriculture an important economic activity in these regions. The economic significance of agriculture in mountain and sub-mountain regions has been decreasing, because tillage of these lands requires more effort and its productions costs are higher. That is why the financial support for these regions is necessary. The study attempts to prove the following: because the agriculture in these regions is based on traditional livestock and pasture farming, these lands are agriculturally useful, especially when they are used as grasslands. The study was carried out in a mountain village Polski Spisz (near Nowy Targ) that has one of the highest land fragmentation index, where the average 5 ha farm consists of 45 land plots (parcels), and the mean size of a land plot designed for grassland is only 0.1 ha. In the whole village there are almost no parcels larger than 1 ha that would be appropriate for tractor tillage. It is necessary to carry out rural management works and to transform agricultural lands, change the current structure of land use by significant reduction of arable lands in favour of grasslands.
    Rolnictwo w terenach górskich nadal znajduje się na znaczącej pozycji jako jedno ze źródeł utrzymania mieszkańców. Wadliwie ukształtowane rozłogi gospodarstw rolnych o dużym rozdrobnieniu i rozproszeniu gruntów nie wpływa pozytywnie na ich wykorzystanie rolnicze. Jednak rezygnacja z produkcji rolniczej ze względu na funkcje jakie pełni ona dla tych obszarów na rzecz krajobrazu kulturowego, bioróżnorodności przyrodniczej, nie jest wyobrażalna bądź nawet niemożliwa. Przyjazne, czyste środowisko dla rolnictwa ekologicznego i sprzyjające warunki dla gospodarki hodowlano-wypasowej nadal utrzymują rolnictwo na znaczącej pozycji w tych rejonach. Jednak wsparcie finansowe jest konieczne, ponieważ znaczenie gospodarcze rolnictwa w rejonach górskich i podgórskich maleje, tereny te charakteryzują się bowiem znacznymi ograniczeniami możliwości użytkowania ziemi i większymi kosztami produkcyjnymi. W pracy starano się wykazać przydatność rolniczą tych gruntów, a szczególnie wykorzystywanych jako użytki zielone ze względu na charakter rolnictwa opartego na tradycyjnej gospodarce hodowlano-wypasowej. Badania zostały przeprowadzone na jednej z najbardziej rozdrobnionych wsi górskich, gdzie przeciętne gospodarstwo o powierzchni 5 ha składa się z 45 działek, a średnia powierzchnia działki przeznaczonej pod użytki zielone wynosi zaledwie 0,10 ha. Działek większych od 1 ha, nadających się do uprawy ciągnikowej, niemal całkiem we wsi brak.
    Źródło:
    Geomatics, Landmanagement and Landscape; 2015, 2; 63-70
    2300-1496
    Pojawia się w:
    Geomatics, Landmanagement and Landscape
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ scalenia gruntów na rozwój rolnictwa w terenach górskich
    The impact of land integration for agricultural development in mountain areas
    Autorzy:
    Ostrowska, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/62008.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    tereny gorskie
    scalanie gruntow
    grunty rolne
    wies Lapsze Wyzne
    gospodarstwa rolne
    rozlog gruntu
    rozwoj obszarow wiejskich
    rozwoj rolnictwa
    Opis:
    Problematyka związana z gospodarką na obszarach rolnych wymaga pilnie opracowań modelowych. Zagrożenia utrudniające i spowalniające ich rozwój prowadzą do widocznej degradacji przestrzeni rolniczej i ubożenia społeczności wiejskiej. Na szczególną uwagę zasługują tereny górskie ze względu na zasoby środowiska przyrodniczego. Występujące w tych rejonach trudne warunki klimatyczne i terenowe zdecydowanie nie sprzyjają rozwojowi rolnictwa. Tereny te wymagają sporządzenia aktualnej koncepcji rozwoju. Jedną z propozycji ukierunkowania rozwoju wsi może być turystyka i rekreacja. Sprzyjają temu odpowiednie warunki klimatyczne i przyrodnicze oraz bogactwo w walory krajobrazowe i kulturowe. W pracy podjęto próbę przedstawienia znaczenia scalenia gruntów rolnych w terenach górskich. Scalenie nie rozwiązuje w pełni istotnych problemów w tym rejonie. Wymagane jest przeprowadzenie uwielofunkcyjnienia obszarów wiejskich. Określone w strategii rozwoju gminy zadania nie są właściwie realizowana na tych terenach. Prognozą efektów scalenia gruntów rolnych przedstawiono na przykładzie wsi górskiej położonej w powiecie nowotarskim województwa małopolskiego. Wieź ta charakteryzuje się dużym rozdrobnieniem gruntów. Przeciętna wielkość gospodarstwa wynosi średnio 5 ha użytków rolnych i składa się z około 42 działek o średniej powierzchni 11 arów.
    The problem with the economy in rural areas requires urgent studies of model. Threats impeding and slowing down their development leading to progressive degradation of agricultural land and the impoverishment of the rural community. Of special interest are mountain areas due to environmental resources. Occurring in these areas difficult climatic conditions and the terrain is definitely not conducive to the development of agriculture. These areas require the preparation of the current development concepts. One of the proposals targeting rural development could be tourism and recreation. Favored by suitable climatic conditions and natural and rich in scenic and cultural values. This paper attempts to present the importance of land integration in mountain areas. Land integration does not address fully the essential problems in this area. Required to perform changes in the function rural areas. Development strategy set out in the community tasks are not properly implemented in these areas. The forecast land integration shown on the example of a mountain village located in the district of Nowy Targ voivodship. The village is characterized by a high fragmentation of land. The average farm size is approximately 5 ha of agricultural land and consists of approximately 42 lots with an average area of 11 acres.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2012, 1/III
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Występowanie metali śladowych w glebach górskich - badania w rejonie masywu Magurki Wilkowickiej
    Occurrence of trace metals in mountain soils: a study in the Magurka Wilkowicka range
    Autorzy:
    Jaguś, A.
    Kozak, J.
    Skrzypiec, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/126081.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    tereny górskie
    użytkowanie ziemi
    zakwaszenie gleb
    zanieczyszczenie gleb
    metale śladowe
    mountain areas
    land use
    soils acidification
    soils pollution
    trace metals
    Opis:
    Występowanie pierwiastków śladowych w środowisku jest ważnym wskaźnikiem zanieczyszczenia antropogennego. Badano zawartość metali w glebach terenów górskich, postrzeganych na ogół jako tereny niezanieczyszczone. W 2011 roku pobrano i przeanalizowano 50 próbek glebowych z rejonu Magurki Wilkowickiej, oznaczając pH oraz zawartości: As, Ba, Cr, Sn, Zn, Cd, Co, Cu, Mo, Ni, Pb i Hg. Odczyn określono w granicach pH 3,7-8,8, natomiast stężenia metali były następujące (w ppm): As - do 38,7, Ba - 19,8-265,0, Cr - 13,4-44,9, Sn - do 13,5, Zn - 49,2-1504,0, Cd - do 6,71, Co - do 10,7, Cu - 2,93-54,2, Mo - poniżej 5, Ni - 7,44-30,9, Pb - 14,7-346,0, Hg - 0,041-0,85. Stwierdzono, że stężenia wielu metali przekraczały poziomy uznawane za naturalne. Dodatkowo stężenia As, Zn i Pb nierzadko przekraczały wartości dopuszczalne dla gruntów rolniczych i leśnych, określone w polskich przepisach prawnych. Niektóre metale (np. Co) występowały w większych ilościach w sąsiedztwie terenów zurbanizowanych u podnóża masywu. Z kolei gleby w najwyżej położonych partiach badanego obszaru, zajęte przez łąki górskie, wyróżniało zanieczyszczenie arsenem i ołowiem. Badania wykazały też istnienie zależności pomiędzy stężeniami metali a odczynem gleb. Przykładowo wyższe stężenia rtęci notowano w glebach kwaśnych, a baru w glebach zasadowych.
    Occurrence of trace elements in soils is an important indicator of anthropogenic pollution. The research concerned concentrations of trace metals in soils of mountainous regions, generally considered as non-contaminated areas. In 2011, 50 soil samples were taken from the Magurka Wilkowicka area and analyzed by determining their pH and concentrations of As, Ba, Cr, Sn, Zn, Cd, Co, Cu, Mo, Ni, Pb and Hg. The values of pH ranged between 3.7 and 8.8, and concentrations of metals were as follows [ppm]: As - up to 38.7, Ba - 19.8-265.0, Cr - 13.4-44.9, Sn - up to 13.5, Zn - 49.2-1504.0, Cd - up to 6.71, Co - up to 10.7, Cu - 2.93-54.2, Mo - under 5, Ni - 7.44-30.9, Pb - 14.7-346.0, Hg - 0.041-0.85. It was reported that concentrations of many metals exceeded levels which are considered natural. Furthermore, concentrations of As, Zn and Pb frequently exceeded permitted limits for agricultural and forest grounds, set forth in Polish regulations. Some metals (eg Co) occurred in higher concentrations near urbanized areas at the foothills of the range. Whereas soils in the highest sections of the research areas, with mountain meadows, were characterized by contamination with arsenic and lead. The research also proved correlation between concentrations of metals and pH of soils. For instance, higher concentrations of mercury were reported in acid soils, while barium - in alkaline soils.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2013, 7, 2; 601-607
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwarunkowania turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich
    Conditionings of tourism development in mountain rural areas
    Autorzy:
    Chudy-Hyski, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/60428.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    tereny gorskie
    gminy
    obszary wiejskie
    rozwoj obszarow wiejskich
    rozwoj turystyki
    uwarunkowania rozwoju
    uwarunkowania infrastrukturalne
    uwarunkowania gospodarcze
    uwarunkowania spoleczne
    uwarunkowania srodowiskowe
    Opis:
    W ramach prezentowanego tematu badawczego podjęto problem wskazania uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich Polski. Badania przeprowadzono z uwzględnieniem podziału administracyjnego, stąd najmniejszą jednostką badawczą była gmina. Przedmiotem opracowania uczyniono wszystkie gminy stanowiące w Polsce obszary górskie o niekorzystnych warunkach gospodarowania (określanych jako ONW górskie, w sumie 50 gmin w czterech województwach: dolnośląskim, małopolskim, podkarpackim i śląskim). Analizie wskaźnikowej poddano wyłącznie obszary wiejskie. Dane prezentowane przez dobrane cechy pochodzą z różnych źródeł, w tym w szczególności są to dane Głównego Urzędu Statystycznego (za rok 2003) oraz dane spisu powszechnego (za rok 2002). Nadto wykorzystano informacje uzyskane drogą ankietową od gmin stanowiących przedmiot analizy. Realizację badań oparto na autorskiej metodzie, wykorzystującej syntetyczny miernik turystycznego rozwoju obszaru (SMUTRO). Możliwości wykorzystania autorskiego miernika przedstawiono na przykładzie gminy Stronie Śląskie, prezentując w kolejności poszczególne uwarunkowania. W zakresie analizy uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju analizowanego obszaru, przyjęto cztery główne obszary uwarunkowań: infrastrukturalne, gospodarcze, środowiska i społeczne. Obszary te wyodrębniono z uwagi na ich rolę w sferze konsumpcji turystycznej. W ramach wskazanych obszarów wyodrębniono również obszary uwarunkowań cząstkowych, a następnie dla każdego z nich ustalono cechy wpływające na poziom analizowanych uwarunkowań. Prezentowane badania stanowią jedynie część kompleksowych badań, przeprowadzonych w latach 2004/2005 przez autorkę, a ich wyniki stanowić będą opracowanie zbiorcze w formie książkowej.
    The research addressed the problem of determining conditions for tourism development in the mountain rural areas in Poland. The investigations were conducted with regard to administrative division of Poland; therefore a municipality was the smallest researched unit. The investigations focused on all municipalities in Poland constituting rural disadvantaged areas (determined as mountain ONW areas, a total of 50 municipalities in four provinces: dolnośląskie, malopolskie, podkarpackie and śląskie. Ratio analysis was conducted exclusively for rural areas. The data presented by matching features originated from various sources, mainly including data provided by The Main Statistical Office (for 2003) and the data of the general census (for 2002). Moreover the information was also obtained by means of surveys from the municipalities under analysis. The investigations were carried out by an original method, using a synthetic measure of tourist area development (SMUTRO). Potential applications of the original measure were presented on an example of Stronie Śląskie municipality where individual conditionings were subsequently presented. Four different groups of conditioning were assumed for the analysis of tourism development in the analysed area: infrastructural, economic, environmental and social. The groups were identified due to their role in the area of tourism consumption. The areas of partial conditionings were identified in the frame of the formerly mentioned groups and subsequently for each of them features affecting the level of the analysed conditionings was determined. Presented investigations constitute only a part of complex research conducted by the Author in 2004/2005 and their results will be presented in a book.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 2/2
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Charakterystyka procesów erozyjnych gleb na przykładzie zlewni wybranych rzek w Karpatach
    Soil erosion processes in the Carpathian mountain regions
    Autorzy:
    Lipski, C.
    Kostuch, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/60482.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    tereny gorskie
    Karpaty
    zlewnie rzek
    zlewnie gorskie
    zlewnia Soly
    zlewnia Skawy
    zlewnia Raby
    gleby
    procesy erozyjne
    zmyw erozyjny
    spadek terenu
    osuwiska
    erozja zlobinowa
    erozja powierzchniowa
    Opis:
    Autorzy opisują jakie procesy erozyjne gleb występują w górskich terenach Karpat i czym są powodowane. Głównymi przyczynami występowania intensywniejszych procesów erozji na omawianym obszarze są przede wszystkim większe, częstsze i bardziej intensywne opady atmosferyczne oraz większe pochylenia powierzchni terenu. Najsilniej erodowane są przede wszystkim gleby orne, ponieważ w pewnych okresach nie są pokryte roślinnością. Oprócz erozji wodnej występuje tu również erozja wietrzna. Wody opadowe powodują zarówno erozję powierzchniową, liniową, jak też osuwiskową. Każda z wymienionych form erozji została przez autorów omówiona w artykule.
    The authors show in the paper which types of soil erosion occur in the Carpathian mountain region and what are causes of it. It was found that the most susceptible to soil erosion were arable lands because of their surface being periodically devoid of plant cover. On the arable lands two types of soil erosion: surface and wind erosion can be found. Sometimes one can also find rill erosion and land slides. On the mountain grasslands, the most frequent are landslides which occur also in the forests on slopes with inclination. The main cause of soil erosion is the waterproof clay part on which a surface layer of soil slides down. All described types of soil erosion are very dangerous for environment because degrade the soils, pollute the surface waters, lower the agricultural and grassland production and lower the landscape values. The occurrence of soil erosion in mountain regions is caused first of all by larger and more intensive rainfalls and inclination of the slopes.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2005, 3
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Straty białka ogólnego i energii netto laktacji w zależności od technologii konserwacji pasz z górskich użytków zielonych
    Losses of total protein and net lactation energy as depedent on preservation technology of forages from mountain grassland
    Autorzy:
    Radkowski, A.
    Grygierzec, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/9258056.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
    Tematy:
    straty bialka
    pasze
    siano
    tereny gorskie
    kiszonki
    metody produkcji
    produkcja
    laktacja
    uzytki zielone
    bialko ogolne
    konserwowanie pasz
    straty energii
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio E. Agricultura; 2004, 59, 3; 1429-1436
    0365-1118
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio E. Agricultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metoda określania dostępności użytków rolnych w terenach górskich na przykładzie powiatu kłodzkiego
    A method of estimation of the access to croplands in mountain areas - Kłodzko County example
    Autorzy:
    Fatyga, J.
    Górecki, A.
    Żyszkowski, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/338308.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    dostępność do użytków rolnych
    metoda "cost distance"
    powiat kłodzki
    tereny górskie
    accessibility to croplands
    cost distance method
    mountain areas
    Kłodzko District
    Opis:
    Pomimo zmian w kierunkach zagospodarowania terenów górskich, użytki rolne w dalszym ciągu odgrywają ważną rolę w planach zagospodarowania przestrzennego. Jednym z warunków funkcjonowania rolnictwa w tych terenach jest dobry dostęp do użytków rolnych. W celu oceny dostępności użytków rolnych zastosowano programy GIS oraz analizę metodą "cost distance". Na podstawie cyfrowej bazy danych o czynnikach przyrodniczych i organizacyjnych, której jedną z warstw stanowiła sieć dróg, obliczono wartości cząstkowych wskaźników dostępności do użytków rolnych oraz wskaźnik syntetyczny dla poszczególnych wsi. Skwantyfikowanie wartości wskaźnika syntetycznego umożliwiło wydzielenie 3 klas dostępności: słabej, średniej i dobrej. Z przeprowadzonej analizy wynika, że w powiecie kłodzkim dostępność do użytków rolnych jest dobra w 148 obrębach, średnia - w 49, a słaba - tylko w 7. Stwierdzono, że zarówno sieć dróg, jak i rozmieszczenie użytków rolnych w powiecie kłodzkim w przeważającej liczbie obrębów są prawidłowe, a zastosowana metoda w tym przypadku spełniła swoje zadanie.
    Despite changes in the management of mountain areas, croplands are still an important element in the plans of spatial management. Easy access to croplands is one of prerequisites for agricultural functioning in these areas. GIS programmes and the analysis with the "cost distance" method were used to evaluate the access to croplands. Partial indices of the accessibility and a synthetic index for particular villages was calculated based on digital database of natural and organizational factors whose one layer consisted of the road network. Quantified values of the synthetic index enabled to distinguish 3 classes of accessibility: poor, medium and good. Performed analysis in Kłodzko County showed good access to crop-lands in 148 regions, medium access in 49 and poor access - in only 7. Both the road network and the distribution of croplands in Kłodzko County were found appropriate in most regions and the method used accomplished its goal.
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2007, 7, 1; 17-32
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podstawy planowania składu gatunkowego w lasach górskich na przykładzie Beskidu Niskiego
    Basis of the species composition planning model for mountain forests on the example of Beskid Niski Mts.
    Autorzy:
    Bruchwald, A.
    Dmyterko, E.
    Mionskowski, M.
    Niemczyk, M.
    Łukaszewicz, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/972988.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Leśne
    Tematy:
    hodowla lasu
    planowanie
    czynniki siedliska
    typy siedliskowe lasu
    leśnictwo
    tereny górskie
    lasy górskie
    skład gatunkowy
    wysokość nad poziomem morza
    rzeźba terenu
    species composition
    habitats
    landforms
    mountain forests
    Opis:
    The study presents a method of planning species composition of forest stands in mountain areas on the example of Beskid Niski Mts. (south−eastern Poland). The focus was on the species composition of forest stands growing in different conditions, taking into account the type of forest habitat and terrain characteristics: altitude, exposition and slope. The research was based on data stored in the Information System of the State Forests. We used modified growth model for data processing and calculation of site index for the forests older than 60 years. The Beskid Niski Mts. are covered mostly by European beech (33.8%), silver fir (28.3%) and Scots pine (18.9%). Taking into account exclusively the productive capacity of individual forest stands, fir and spruce would be the most desirable species in analysed region. The Beskid Niski Mts. are characterized by a very small diversity of the habitat with domination of mountain fresh deciduous forest (LGśw, 92.1% of the area). We divided analysed region into four altitudinal zones that vary greatly in fraction of afforested area. Beech dominates in all zones and its share increases from the foothills to montane zone (fig. 5). Basing on a digital terrain model, the areal share of 10 landforms was determined for each stand and altitudinal zone (fig. 8). This enabled more detailed planning of species composition. However, it required the adoption of six specific assumptions including the need to maintain a suitable proportion of all tree species growing in the mountains, specifically the main forest tree species: spruce, fir and beech. The 5−stage project (preliminary, historical, current, planning, verification stages) consisting of planning species composition uses, in stage 4, detailed information on landforms. The project assumes that the fragments of forests where trees are expected to grow fast will be earmarked for endangered species. The model sees the need of planting the weaker tree species to be present in the forest ecosystems of the Beskid Niski. The proposed project will enable foresters−practitioners to plan the forest species composition for each of the forest districts in the Beskid Niski quickly. Such a programme might also be an integral part of the growth model of forests useful for forecasting and increasing timber resources.
    Źródło:
    Sylwan; 2016, 160, 03; 219-229
    0039-7660
    Pojawia się w:
    Sylwan
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aktualne możliwości zmechanizowanego pozyskiwania drewna w warunkach górskich
    Current possibilities of mechanized logging in mountain areas
    Autorzy:
    Jodlowski, K.
    Kalinowski, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/45422.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Instytut Badawczy Leśnictwa
    Tematy:
    lesnictwo
    tereny gorskie
    pozyskiwanie drewna
    mechanizacja prac lesnych
    maszyny lesne
    harwestery
    forwardery
    technologia pozyskiwania
    dobor maszyn
    warunki terenowe
    nachylenie stoku
    adaptacja maszyn
    Źródło:
    Leśne Prace Badawcze; 2018, 79, 4
    1732-9442
    2082-8926
    Pojawia się w:
    Leśne Prace Badawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szkice koncepcyjne "miasteczek - gór" jako struktur mieszkaniowych
    Conceptual sketches of "hill - towns" as dwelling structures
    Autorzy:
    Kowicki, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/344792.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
    Tematy:
    koncepcje architektoniczne
    wiejskie obszary Polski
    obszary południowej Polski
    tereny górskie
    architectural concepts
    rural areas in Poland
    areas of southern Poland
    mountain areas
    Źródło:
    Środowisko Mieszkaniowe; 2004, 2; 164-167
    1731-2442
    2543-8700
    Pojawia się w:
    Środowisko Mieszkaniowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozwój badań wraz ze wzrostem innowacyjności w leśnictwie - Formec 2011
    Pushing the boundaries with research and the increase of innovativeness in forestry – Formec 2011
    Autorzy:
    Karaszewski, Z.
    Mederski, P.S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/52710.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Technologii Drewna
    Tematy:
    lesnictwo
    mechanizacja prac lesnych
    drewno
    pozyskiwanie drewna
    bioenergia
    biomasa
    nowe technologie
    wymiana informacji
    konferencje
    Graz konferencja
    tereny gorskie
    surowce drzewne
    drewno okragle
    drewno rozdrobnione
    Opis:
    Sympozja Formec obejmujące tematykę rozwoju nowych technologii w leśnictwie zostały zapoczątkowane w Zwoleniu (ówczesnej Czechosłowacji) w 1966 roku. Spotkania zostały zainicjowane potrzebą wymiany informacji pomiędzy naukowcami z podzielonej wówczas Europy na blok zachodni i wschodni. Obecnie Formec stanowi główną platformę wymiany wiedzy i doświadczenia pomiędzy naukowcami i praktykami. Nowości z zakresu mechanizacji prac leśnych zostały omówione podczas dorocznego sympozjum w 2011 roku, w Graz, Austria. Tematem wiodącym była problematyka pozyskiwania drewna w warunkach górskich. Jednocześnie szeroko omawianym wątkiem była bioenergia pochodząca z surowca drzewnego. Odbywające się w tym samym czasie targi leśne Austrofoma pozwalały na skonfrontowanie rozważań konferencyjnych z pozyskiwaniem drewna w lesie, zarówno okrągłego, jak i rozdrobnionego.
    Formec symposia started in 1966 in Zvolen, former Czechoslovakia. Scientific meetings were initiated by the need for knowledge exchange between scientists from Eastern and Western Europe. Currently Formec is a platform for exchange of knowledge and experience between scientists and practitioners. At the last Formec symposium in 2011 in Graz, Austria, new forest technologies were discussed. The main issues were related to forest operations in mountain areas; however, significant attention was also given to generation of bioenergy from forest biomass. Formec was followed by the International Trade Fair Austrofoma, which focused on the presentation of technology for the forestry sector, especially forest operations concerning round wood and wood chips.
    Źródło:
    Drewno. Prace Naukowe. Doniesienia. Komunikaty; 2012, 55, 187
    1644-3985
    Pojawia się w:
    Drewno. Prace Naukowe. Doniesienia. Komunikaty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ czynników terenowych na natężenie erozji wodnej na przykładzie wsi górskiej
    The influence of field factors on the intensity of water erosion exemplified by a mountain village
    Autorzy:
    Koreleski, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/60964.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    tereny gorskie
    dzialki rolnicze
    erozja wodna
    erozja powierzchniowa
    metoda USLE
    czynniki fizjograficzne
    kat spadku
    gleby uprawne
    sklad granulometryczny
    tarasy uprawowe
    czynniki agrotechniczne
    kierunek orki
    Opis:
    W pracy przedstawiono rozwój krajobrazu kulturowego we wsi Wiśniowa położonej w powiecie myślenickim, woj. małopolskie w latach 1872–2006. Badania przeobrażeń krajobrazu kulturowego na przestrzeni 134 lat oparto o dane opisowo – tabelaryczne byłego katastru austriackiego i obecnie funkcjonującym w Polsce katastrze gruntów i budynków. Przeprowadzona analiza dynamiczna w krajobrazie kulturowym w czterech przyjętych okresach czasowych wykazała różnorodne kierunki i tendencje zmian. Uzupełnieniem badań wielkościowych zaistniałych zmian było przestrzenne porównanie położenia granic krajobrazów kulturowych pomiędzy mapą katastralną w skali 1 : 2880, a mapą ewidencyjną w skali 1 : 2000. Analiza porównawcza położenia granic krajobrazów kulturowych na tych mapach była możliwa dzięki zastosowanej w pracy transformacji układu katastralnego do państwowego układu 1965. Przeprowadzone badania metodą analityczno – kartograficzną nie tylko uwidoczniły rozmiary i kierunki zachodzących zmian w krajobrazie kulturowym, ale jednocześnie umiejscowiły te zmiany w przestrzeni wsi Wiśniowa.
    The study presents cultural landscape development of Wiśniowa village, situated in Myślenice county, of Małopolska province in 1872–2006. The investigation of cultural landscape transformations within the space of 134 years was made on the basis of descriptive-tabular data of the former Austrian cadastre and of land and buildings registration presently operating in Poland. Conducted dynamic analysis of cultural landscape in four accepted for analysis periods of time revealed diverse tendencies and directions of changes. Spatial comparison of the cultural landscapes boundaries location between cadastral maps at scales 1 : 2880 and 1 : 2000 served as a supplement for size investigation of originated changes. Comparative analysis of the cultural landscapes boundaries location on those maps was possible thanks to the transformation of the cadastral system to the national system 1965 which was made in this study. Investigation carried out with analytical – cartographic method not only revealed the size and the direction of changes in cultural landscape but at the same time located these changes in the space of Wiśniowa village.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 03
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwarunkowania turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich
    Conditions of mountain areas in Poland development through tourism
    Autorzy:
    Chudy-Hyski, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/61990.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    Polska
    tereny gorskie
    obszary wiejskie
    rozwoj regionalny
    rozwoj lokalny
    kierunki rozwoju
    rozwoj wielofunkcyjny
    turystyka
    rynek turystyczny
    turystyka wiejska
    rozwoj turystyki
    uwarunkowania wewnetrzne
    scenariusze rozwoju
    Opis:
    Obszary górskie Polski stanowią specyficzne terytorium pod względem fizyczno-geograficznym, gospodarczym i społecznym. Posiadają one szczególne uwarunkowania przyrodnicze, ekonomiczne i kulturowe, z których wynikają zarówno ograniczenia, jak i szanse rozwoju tych obszarów. Z uwarunkowaniami przyrodniczymi wiążą się zwiększone koszty gospodarowania, głównie w rolnictwie, a także takich dziedzinach, jak budownictwo, czy komunikacja. Wiążą się z nimi także cechy stanowiące walory turystyczne, umożliwiające właśnie poprzez rozwój turystyki rekompensowanie przynajmniej części ograniczonych możliwości pozyskiwania dochodów przez ludność miejscową. Obszary górskie definiuje się jako obszary, gdzie produkcja rolna jest utrudniona ze względu na niekorzystne warunki klimatyczne i ukształtowanie terenu. Podstawowym kryterium wyodrębniania obszarów górskich stosowanym w Polsce jest wzniesienie nad poziom morza. Do obszarów górskich zaliczono więc gminy i obręby geodezyjne, w których ponad połowa powierzchni użytków rolnych znajduje się na wysokości powyżej 500 m n.p.m. Przestrzennie badaniami objęto górskie obszary wiejskie Polski, przy czym za najmniejszą jednostkę badawczą przyjęto obszar gminy. Obiektem badań są wszystkie gminy stanowiące w Polsce górskie obszary wiejskie o niekorzystnych warunkach gospodarowania (określane jako ONW górskie). Badaniami objęto łącznie 50 gmin (w czterech województwach: dolnośląskim, małopolskim, podkarpackim oraz śląskim), z których 43 to gminy wiejskie, natomiast 7 to gminy miejsko-wiejskie. Z uwagi na fakt, że przedmiot badań stanowią wyłącznie obszary wiejskie, analizą objęto gminy wiejskie w całości oraz części wiejskie gmin miejsko-wiejskich. Gminy te wybrano na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania objętej planem rozwoju obszarów wiejskich. Załącznik 2 rozporządzenia wskazuje enumeratywnie gminy stanowiące w Polsce obszary o niekorzystnych warunkach gospodarowania, w tym obszary górskie. Aby dana gmina mogła wykorzystać turystykę jako siłę napędową lokalnego rozwoju społeczno-gospodarczego, muszą po pierwsze istnieć sprzyjające warunki uprawiania różnych form turystyki (muszą być podstawy dla powstania i zwiększania intensywności ruchu turystycznego), a po drugie – muszą być podstawy powstawania różnych form działalności gospodarczej w zakresie turystyki oraz związanej z obsługą ruchu turystycznego i zwiększonych potrzeb mieszkańców. Uwarunkowania (czynniki), decydujące o predyspozycjach gmin górskich do podjęcia i realizacji turystycznego kierunku rozwoju (rozwoju przez turystykę), mogą mieć charakter zewnętrzny oraz wewnętrzny. W pracy szczegółowej analizie poddano wyłącznie uwarunkowania wewnętrzne. Przyjęto, że zbiorczą kategorią grupującą wszystkie te czynniki są uwarunkowania turystycznego kierunku rozwoju obszaru (U). Uwarunkowania te poddano analizie, uwzględniając ich różnorodny charakter, co znalazło wyraz w postaci wyodrębnienia uwarunkowań cząstkowych, tj. uwarunkowań infrastrukturalnych, gospodarczych, środowiska (przyrodniczego i antropogenicznego) oraz społecznych, charakteryzowanych przez poszczególne cechy diagnostyczne. W pracy wykorzystano różne metody badawcze. W odniesieniu do celu poznawczego pracy instrumentem była w szczególności analiza opisowo-jakościowa, która pozwoliła na zidentyfikowanie problemów oraz uwarunkowań rozwoju górskich obszarów wiejskich Polski. Cel metodyczny pracy zrealizowano, wykorzystując dorobek nauk ekonomicznych, bazując przy tym na wybranych metodach statystycznej analizy wielowymiarowej, a w szczególności na metodach taksonomicznych. Cel aplikacyjny osiągnięto, wykorzystując wyniki przeprowadzonych badań ilościowych oraz opracowując różne scenariusze rozwoju górskich obszarów wiejskich Polski ze wskazaniem możliwości uwzględnienia właściwego ich wariantu. Źródłowe materiały dotyczące badanych cech zostały uzyskane drogą ankietową z urzędów gmin objętych analizą. Ponadto wykorzystano dane Głównego Urzędu Statystycznego, w tym dane Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań oraz Powszechnego Spisu Rolnego 2002. Dane, zarówno z badań ankietowych, jak i statystyczne GUS, zgromadzono dla celów porównawczych z dwóch lat – 2005 i 2007. Korzystając z procedur taksonometrycznych, określono syntetyczny wskaźnik poziomu uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju. Na podstawie jego wartości obliczonych dla każdej z badanych gmin i dla każdego z uwarunkowań cząstkowych stwierdzono znaczące zróżnicowanie poziomu uwarunkowań rozwoju analizowanych gmin, zarówno pod względem poziomu ogółem, jak i z uwzględnieniem uwarunkowań cząstkowych (infrastrukturalnych, gospodarczych, środowiska i społecznych) analizowanej struktury. Szczególnie dużym zróżnicowaniem badane gminy charakteryzowały się pod względem uwarunkowań infrastrukturalnych (UI), w odniesieniu do których zakres zmienności okazał się największy. Najmniejszą zmiennością w 2007 r. charakteryzował się poziom uwarunkowań społecznych (US). Przeważająca liczba badanych gmin charakteryzowała się w 2007 r. niskim oraz bardzo niskim poziomem uwarunkowań gospodarczych (UG) oraz społecznych (US), a tylko w nielicznych gminach poziomy te były wysokie. Analizując uporządkowanie gmin według wartości zmiennej syntetycznej opisującej poziom uwarunkowań ogółem, można zauważyć, że do grupy gmin o najkorzystniejszym poziomie uwarunkowań należą gminy, które już mają „tradycje” turystyczne, tj. realizują strategie rozwoju, w których turystyka odgrywa istotną rolę jako czynnik rozwoju lokalnego. Na podstawie uporządkowania gmin pod względem wartości miary syntetycznej wyznaczonej w zakresie warstw analizowanej struktury uwarunkowań, tj. uwarunkowań: UI, UG, UŚ oraz US, można zauważyć znaczną zmienność uporządkowania badanych gmin. Stwierdzono wyraźną zależność w uporządkowaniu badanych gmin pod względem poziomu uwarunkowań infrastrukturalnych (UI) i gospodarczych (UG). Natomiast pomiędzy uporządkowaniami pod względem poziomu uwarunkowań infrastrukturalnych (UI) i środowiska (UŚ) oraz gospodarczych (UG) i środowiska (UŚ) stwierdzono średnią zależność korelacyjną. Korelacja okazała się nieistotna w odniesieniu do następujących par uwarunkowań: infrastrukturalnych (UI) i społecznych (US), gospodarczych (UG) i społecznych (US), jak również środowiska (UŚ) i społecznych (US). Poszczególne uwarunkowania turystycznego kierunku rozwoju posłużyły jako odrębne kryteria klasyfikacji gmin górskich pod względem poziomu tych uwarunkowań. W wyniku klasyfikacji gmin pod względem poziomu uwarunkowań (U) turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich Polski wyodrębniono cztery grupy gmin. Przyjęta metoda klasyfikacji (metoda trzech średnich) pozwala na uzyskanie jako wynikowej stałej liczby grup (cztery grupy) charakteryzujących się jednoznaczną ich interpretacją, tzn. kolejne grupy obejmują gminy o coraz niższym poziomie uwarunkowań, przy czym dwie pierwsze grupy odznaczają się poziomem powyżej średniej wyznaczonej dla wszystkich gmin (poziom „bardzo korzystny” oraz „korzystny”), a dwie następne – poziomem poniżej średniej (poziom „niekorzystny” oraz „wyjątkowo niekorzystny”). Najmniej liczną okazała się pierwsza grupa gmin. W jej skład weszły cztery gminy górskie o „bardzo korzystnym” poziomie uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju, ustalonym na podstawie wszystkich cech diagnostycznych łącznie. Wszystkie gminy z pierwszej grupy typologicznej znajdują się w granicach administracyjnych województwa małopolskiego, przy czym trzy z nich tworzą zwarty przestrzennie układ, a czwarta znajduje się w otoczeniu obszarów o „korzystnym” poziomie uwarunkowań (gminy z grupy drugiej). Typologiczna grupa druga obejmuje 14 gmin górskich o „korzystnym” poziomie uwarunkowań (a więc o poziomie uwarunkowań powyżej wartości średniej ustalonej dla wszystkich badanych gmin łącznie). Gminy tej grupy występują we wszystkich czterech województwach, tworząc w przeważającej mierze większe obszary charakteryzujące się zbliżonym poziomem uwarunkowań. Gminy trzeciej grupy typologicznej, a więc charakteryzowane przez „niekorzystny” poziom uwarunkowań, zlokalizowane są również we wszystkich badanych województwach. W każdym z województw (z wyjątkiem śląskiego) są to gminy sąsiadujące z sobą i tworzące w ten sposób większe obszary charakteryzowane przez zbliżony pod względem wartości poziom uwarunkowań. Spośród 12 gmin z czwartej grupy żadna nie należała do gmin województwa podkarpackiego. Ich lokalizacja (zwłaszcza w województwie małopolskim) sugeruje wniosek, że górskie obszary wiejskie charakteryzowane przez „wyjątkowo niekorzystny” poziom uwarunkowań rozwoju zlokalizowane są na obrzeżach obszarów górskich. Analiza zmian czasowych poddanej badaniom struktury uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich Polski pozwoliła na odnotowanie w roku 2007 w porównaniu z rokiem 2005 ogólnej poprawy poziomu uwarunkowań (U), przy czym uwarunkowania cząstkowe złożyły się na ten stan rzeczy w zróżnicowanym stopniu, tj. jedne z nich wpłynęły na ten poziom stymulująco, inne wpłynęły na niego hamująco. Maksymalny przyrost wartości poziomu uwarunkowań (U) odnotowano w gminie Jordanów, natomiast maksymalny spadek odnotowano w gminie Szaflary. Rozkład przestrzenny zmiany poziomu uwarunkowań wskazuje, że w większości gmin odnotowano przyrost wartości miary syntetycznej, a w mniejszej ich liczbie – obniżenie poziomu uwarunkowań. W pracy przeprowadzono także klasyfikację gmin górskich Polski pod względem struktury uwarunkowań wewnętrznych turystycznego kierunku rozwoju, co pozwoliło na wyodrębnienie ośmiu typów górskich obszarów wiejskich. Typ I górskich obszarów wiejskich obejmuje 33 gminy charakteryzowane przez wartość średnią poziomu uwarunkowań (U) poniżej wartości średniej wyznaczonej dla wszystkich gmin górskich. Istniejący poziom uwarunkowań świadczy o słabszej pozycji konkurencyjnej gmin objętych typem pierwszym. Gminy te cechują się znacznym zróżnicowaniem poziomu uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju, tzn. występują gminy o wyraźnie niekorzystnym ich poziomie, jak również gminy o wyraźnej przewadze konkurencyjnej względem większości gmin górskich. Większość gmin pierwszego typu cechuje się niskimi wartościami miary syntetycznej poziomu uwarunkowań (U). Żadne z uwarunkowań cząstkowych (UI, UG, UŚ, US) nie osiągnęło poziomu równego średniej dla wszystkich gmin górskich. Poziom uwarunkowań infrastrukturalnych (UI), gospodarczych (UG) oraz środowiska (UŚ) można określić jako przeciętny, natomiast poziom uwarunkowań społecznych (US) – jako niski. Obszary górskie typu pierwszego występują we wszystkich czterech badanych województwach. Tworzą one kilka względnie zwartych przestrzennie skupisk, z których największe znajduje się na pograniczu województw śląskiego i małopolskiego. Typ II górskich obszarów wiejskich tworzony jest przez siedem gmin górskich. Wartość średnia poziomu uwarunkowań (U) turystycznego kierunku rozwoju wyniosła nieco powyżej średniej dla wszystkich badanych gmin. Gminy typu drugiego są bardziej zróżnicowane pod względem ogólnego poziomu uwarunkowań niż miało to miejsce w wyróżnionym typie pierwszym, ale też żadna z nich nie osiągnęła tak niskiego, jak w typie pierwszym poziomu uwarunkowań. W gminach typu drugiego uwarunkowania społeczne (US) osiągnęły bardzo wysoki poziom. Jako przeciętny można uznać poziom uwarunkowań infrastrukturalnych (UI) oraz środowiska (UŚ), natomiast uwarunkowania gospodarcze (UG), średnio rzecz biorąc osiągnęły niski poziom. Gminy drugiej grupy typologicznej występują w województwie małopolskim i tworzą zwarty przestrzennie obszar z wyjątkiem gminy Muszyna. Typ III górskich obszarów wiejskich obejmuje zaledwie trzy gminy, dla których wartość średnia poziomu uwarunkowań (U) plasuje tę grupę gmin na korzystnej pozycji konkurencyjnej względem większości gmin górskich. Trzecią grupę typologiczną charakteryzuje względnie niewielka zmienność, przy czym nawet gmina o najmniej korzystnych uwarunkowaniach w tej grupie osiągnęła poziom wyraźnie przewyższający średni poziom dla badanych gmin ogółem. Strukturę uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju gmin stanowiących typ trzeci górskich obszarów wiejskich cechuje przeciętny poziom uwarunkowań infrastrukturalnych (UI), wysoki poziom uwarunkowań gospodarczych (UG), bardzo wysoki poziom uwarunkowań środowiska (UŚ) oraz niski poziom uwarunkowań społecznych (US). Gminy trzeciej grupy typologicznej występują po jednej w województwach: śląskim, małopolskim oraz podkarpackim. Typ IV górskich obszarów wiejskich tworzony jest również przez trzy gminy – jedna z województwa dolnośląskiego i dwie z małopolskiego. Ten typ obszarów górskich cechuje niski poziom uwarunkowań (U) turystycznego kierunku rozwoju, przy czym jest on wyraźnie niższy niż to miało miejsce w pierwszej grupie typologicznej. W gminach górskich tego typu poziom uwarunkowań infrastrukturalnych (UI) można określić jako przeciętny, poziom uwarunkowań gospodarczych (UG) i środowiska (UŚ) – jako niski, natomiast poziom uwarunkowań społecznych (US) – jako wysoki. Typ V górskich obszarów wiejskich opisany jest przez poziom uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju tylko nieznacznie przewyższający średni poziom ustalony dla wszystkich gmin górskich. W tym względzie typ piąty obszarów można porównać do typu drugiego, jednakże charakteryzuje się on wyraźnie korzystniejszym poziomem uwarunkowań gospodarczych oraz infrastrukturalnych. Ten typ reprezentuje tylko jedna gmina górska, tj. gmina Poronin (województwo małopolskie). Uwarunkowania infrastrukturalne (UI) oraz środowiska (UŚ) osiągnęły w niej poziom przeciętny, uwarunkowania gospodarcze (UG) – poziom wysoki, natomiast uwarunkowania społeczne (US) – bardzo wysoki. Typ VI górskich obszarów wiejskich, do którego zaklasyfikowano też jedną tylko gminę – Krynicę-Zdrój (województwo małopolskie), charakteryzuje się bardzo wysokim poziomem uwarunkowań (U) turystycznego kierunku rozwoju, przy czym poszczególne jego składowe cechuje również bardzo wysoki poziom z wyjątkiem uwarunkowań środowiska (UŚ), których poziom można określić jako przeciętny. Typ VII górskich obszarów wiejskich cechuje gminę Uście Gorlickie (województwo małopolskie). Typ ten opisany został przez bardzo wysokie wartości miary poziomu uwarunkowań (U) turystycznego kierunku rozwoju. Poziom poszczególnych uwarunkowań stanowiących warstwy analizowanej struktury można ocenić jako bardzo wysoki – w odniesieniu do uwarunkowań infrastrukturalnych (UI) i gospodarczych (UG), jako wysoki – w odniesieniu do uwarunkowań środowiska (UŚ) oraz przeciętny – w stosunku do uwarunkowań społecznych (US). Typ VIII górskich obszarów wiejskich charakteryzuje się bardzo niskim poziomem uwarunkowań (U) turystycznego kierunku rozwoju, przy czym w odniesieniu do uwarunkowań infrastrukturalnych (UI), gospodarczych (UG) i środowiska (UŚ) również okazał się on bardzo niski, a w wypadku uwarunkowań społecznych (US) – wysoki. Jedynie gmina Czarny Bór (województwo dolnośląskie) została zaklasyfikowana do ósmego typu górskich obszarów wiejskich. Na podstawie przeprowadzonych badań i uzyskanych wyników klasyfikacji pod względem poziomu oraz struktury uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju opracowano scenariusze turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich Polski. Scenariusz pierwszy kierowany jest do gmin górskich charakteryzujących się bardzo wysokim poziomem uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju, co stanowi bez wątpienia o dużych możliwościach rozwoju turystyki na ich obszarze. Poprzez systematyczną dbałość o istniejące uwarunkowania celem zwiększenia ich atrakcyjności (turystycznej i inwestycyjnej) oraz zachowania ich dla przyszłych pokoleń gminy te predestynują do wzrostu pozycji konkurencyjnej względem gmin o podobnym poziomie uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju. Gminy górskie, wybierając i rozwijając turystykę jako wiodącą działalność gospodarczą, stają się beneficjentami pozytywnych efektów (efektów mnożnikowych) wielofunkcyjnego rozwoju obszaru. Scenariusz drugi przeznaczony jest dla gmin górskich zamierzających wykorzystywać powstające efekty mnożnikowe turystyki w stymulowaniu rozwoju społeczno-gospodarczego. Obszary predestynowane do realizacji drugiego scenariusza rozwoju charakteryzują się ponadprzeciętnym (ale nie najwyższym) poziomem uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju. Obszary te stanowią więc atrakcyjną przestrzeń dla podmiotów rynku turystycznego zainteresowanych turystyką (po stronie popytowej oraz podażowej). W celu poprawy swojej pozycji konkurencyjnej gminy górskie, dla których realizacja tego scenariusza jest właściwa, wymagają rozwiązania pewnych istotnych kwestii wynikających z przynależności danej gminy do jednego z wyodrębnionych typów górskich obszarów wiejskich, a więc związanych ze strukturą uwarunkowań. Scenariusz trzeci uwzględnia możliwość podjęcia i realizacji turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich, przy czym taka alternatywa nie może stanowić głównego czynnika rozwoju społeczno-gospodarczego, a wyłącznie dodatkowy (uzupełniający) przyczyniający się do zwiększenia stopnia wielofunkcyjności danego obszaru. Trzeci scenariusz rozwoju przewidziany został dla 303 gmin górskich charakteryzujących się znaczącymi ograniczeniami w zakresie podjęcia i realizacji turystycznego kierunku rozwoju. Gminy te mogą realizować go w ograniczonym zakresie, przyjmując jako niezbędne rozwiązanie licznych istotnych kwestii (również wynikających z faktu zaklasyfikowania ich do danego typu górskich obszarów wiejskich) w celu wykorzystania dodatnich (pozytywnych) efektów zewnętrznych generowanych przez turystykę w zakresie rozwoju społeczno- gospodarczego. Szansą dla tych gmin może być wykreowanie regionalnego (lokalnego) produktu turystycznego, gwarantującego wzrost atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej, przejawiający się możliwością konkurowania o turystów i inwestorów z innymi gminami górskimi, nawet tymi o wyższym poziomie uwarunkowań tego rozwoju. Scenariusz czwarty zakłada „ostrożne” podejście do kwestii stymulowania rozwoju lokalnego dzięki korzyściom (gospodarczym, społecznym oraz przyrodniczym) generowanym przez turystykę. Scenariusz ten został przewidziany dla takich górskich obszarów wiejskich, które charakteryzowane są przez bardzo niski poziom uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju. Gminy górskie, dla których przewidziany został czwarty scenariusz rozwoju, cechują się istotnymi ograniczeniami realizacji turystycznego kierunku rozwoju, co wskazuje na niewielkie szanse skutecznej jego realizacji. Niemniej jednak bardziej szczegółowa analiza zapóźnień w sferze uwarunkowań rozwoju (uwarunkowań cząstkowych) umożliwia zróżnicowanie gospodarki lokalnej przez podejmowanie przez podmioty działalności turystycznej. Każdy z czterech opracowanych scenariuszy turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich Polski uwzględnia w swoich założeniach poziom uwarunkowań tego rozwoju właściwy dla kolejnych przebadanych gmin górskich. O sposobie realizacji przez daną gminę górską określonego scenariusza nie może jednak przesądzać sam tylko specyficzny dla niej poziom uwarunkowań. Należy także uwzględnić strukturę tych uwarunkowań, którą tworzą uwarunkowania cząstkowe w postaci uwarunkowań infrastrukturalnych, gospodarczych, środowiska oraz społecznych. Scenariusze te stanowią narzędzie podejmowania decyzji na szczeblu lokalnym, czyli tam, gdzie ważą się decyzje o podjęciu i realizacji turystycznego kierunku rozwoju obszaru, bądź też tam, gdzie taki kierunek rozwoju obszaru jest już realizowany, a władze gminy jedynie potwierdzając trafność swoich dotychczasowych decyzji, podejmują działania zmierzające do jego kontynuowania podjętą ścieżką rozwoju.
    Mountain areas in Poland constitute a special territory with respect to physico-geographical, economic and social aspects. There are specific environmental, economic and cultural conditions, which on one hand restrain and on the other provide chances of these areas development. Environmental conditions involve higher economic costs mainly in agriculture but also in other fields, such as construction or transportation. Other characteristics of these areas include landscape values which just through development of tourism can at least partially recompense the local communities the limited opportunities of gaining incomes. Mountain areas are defined as the areas where agricultural production is made difficult by the unfavourable climatic conditions and land configuration. The basic criterion used for identification of mountain areas in Poland is their elevation above the sea level. Therefore the mountain areas comprise communes and land surveying districts, where over a half of the arable land area is situated above 500 m a.s.l. Considering the investigated space, the research comprised mountain rural areas in Poland, whereas the area of a single commune was assumed as the smallest researched unit. The object of studies were all communes which in Poland constitute mountain less favoured areas (mountain LFA). The investigations comprised a total of 50 communes (in four provinces: dolnośląskie, małopolskie, podkarpackie and śląskie), of which 43 are rural communes, whereas 7 are urbanrural communes. Due to the fact that rural areas have been the object of research, analysed were wholly rural communes and rural parts of urban-rural communes. The communes were selected on the basis of the Regulation of the Council of Ministers dated 14 April 2004 stating detailed terms and procedures of providing financial assistance for supporting agricultural activity in less favoured areas included in the rural development plan. Appendix 2 to the above mentioned regulation enumerates the communes in Poland which constitute less favoured areas, including also mountain areas. In order that an individual commune may use tourism as a driving force for local social-economic development, in the first place there must be conditions favourable for practising various forms of tourism (bases for starting and then intensifying the tourist movement are necessary prerequisites), secondly opportunities must be opened up for creating various enterprises connected with tourism and providing services for tourists, and capable of meeting increased needs of local communities. Conditions (factors) determining mountain communes predisposition for undertaking and realisation of development through tourism may be either of external or internal character. A detailed analysis was conducted in the thesis only on the internal conditions. It was assumed that a collective category grouping all these factors are the conditions of the area development through tourism (U). These conditions were analysed considering their diversified character, which was presented as identification of partial conditions, i.e. infrastructural, economic, environmental (natural and anthropogenic) and social conditions characterised by individual diagnostic features. Various research methods were applied in the thesis. Regarding the cognitive objective of the thesis, descriptive-qualitative analysis was the tool which allowed to identify the problems and conditions of the development of mountain rural areas in Poland. The methodological aim of the thesis was realised by using the output of economic sciences, at the same time basing on selected methods of multivariate statistical analysis, particularly taxonomic methods. The applicational aim was reached using the results of conducted quantitative analysis and developing various scenarios for the development of mountain rural areas in Poland, pointing to a potential of considering their proper variant. The source materials concerning the analysed features were obtained by means of surveys conducted by communes offices of the analysed communes. Moreover, the Author used the data provided by the Central Statistical Office, including the data from Population and Housing Census and Agricultural Census 2002. For the purpose of comparison, the data both from the survey studies and statistical CSO data were gathered for two years 2005 and 2007. Taxonometric procedures were used to determine the synthetic indicator of the level of development conditions through tourism. On the basis of its values computed for each of the analysed communes and for the partial conditions, a considerable diversification of the level of development conditions through tourism was found for the analysed communes, both with respect to the general level and considering partial conditions (infrastructural, economic, environmental and social) of the analysed structure. The analysed communes revealed especially great diversification with respect to infrastructural conditions (UI), for which variability range proved the widest. The level of social conditions (US) was characterised by the smallest variability in 2007. Also in 2007 the prevailing number of the analysed communes was characterised by low or very low level of economic (UG) and social (US) conditions and only in few communes these levels were high. The analysis of commune ordering according to the values of synthetic variable describing the general conditions level, reveals that the group of communes with the most advantageous level conditions includes those, which already have some tourist “traditions”, i.e. have been implementing a development strategy, in which tourism plays a crucial role as a local development factor. On the basis of arranging communes according to the value of synthetic measure determined within the range of the analysed condition structure layers, i.e. UI, UG, UŚ and US conditions, a considerable variability of the analysed communes ordering may be seen. An apparent dependence was observed for the analysed communes ordering in respect of the level of infrastructural (UI) and economic (UG) conditions. On the other hand a medium correlational dependence was found for the ordering according to the level of infrastructural (UI) and environmental (UŚ) conditions, and economic (UG) and environmental (UŚ) conditions. The correlation proved nonsignificant for the following pairs of conditions: infrastructural (UG) and social, economic (UG) and social (US), and also for environmental (UŚ) and social (US). Individual conditions of development through tourism served as separate criteria for classification of mountain communes according to the level of these conditions. Four groups of communes were identified in result of commune classification with respect to the level of conditions (U) of mountain areas in Poland development through tourism. Applied method of classification (triple averages method) allows to obtain as a result a constant number of groups (four groups) characterised by an unanimous interpretation, i.e. the subsequent groups comprise communes with decreasing level of conditions, however the two first groups reveal the level above the average determined for all communes (“very advantageous” and “advantageous” level), whereas the two next reveal the level beneath the average (“disadvantageous” and “exceptionally disadvantageous”. The first group of communes proved the least numerous. It comprised four mountain communes with a “very advantageous” level of conditions of development through tourism, determined on the basis of all diagnostic features. All communes from the first typological group are situated within the administrative boundaries of the małopolskie province, where three of them constitute a compact spatial configuration, whereas the fourth one is surrounded by the areas with “advantageous” level of conditions (communes from the second group). The second typological group comprises 14 mountain communes with an “advantageous” level of conditions (i.e. the level of conditions above the average value determined jointly for all analysed communes). The communes in this group are situated in all provinces, in majority forming larger areas characterised by an approximate level of conditions. The communes in the third typological group, i.e. characterised by “disadvantageous” level of conditions are also localised in all investigated provinces. In each of the provinces (except śląskie) these are neighbouring communes together forming larger areas characterised by an approximate value of conditions level. None of the 12 communes from the fourth group is situated in the podkarpackie province. Their localisation (particularly in the małopolskie province) suggest a conclusion that mountain rural areas characterised by “exceptionally disadvantageous” level of conditions for development are situated on the border of mountain terrains. The analysis of time changes of investigated structure of conditions for mountain rural areas in Poland development through tourism allowed to register a general improvement of the conditions (U) level in 2007 in comparison with 2005, however the partial conditions differently contributed to this situation, i.e. some stimulated the level, whereas the others had a negative effect. The maximum increase in the value of condition (U) level was noted in Jordanów commune, whereas a maximum decrease was registered in Szaflary commune. Spatial distribution of the change in the level of conditions shows that in a majority of communes an increase in the synthetic measure value was noted, whereas the level of conditions decreased in the least number of the communes. The thesis presents also the classification of mountain communes in Poland conducted with respect to the structure of internal conditions for the development through tourism, which allowed to identify eight types of mountain rural areas. Type 1 of mountain rural areas comprises 33 communes characterised by a medium value of conditions level (U), below the mean value determined for all mountain communes. The existing level of conditions evidences a weaker competitive position of the communes within the first type. These communes reveal a considerable diversification of the level of development conditions through tourism, i.e. there are communes where this level is apparently disadvantageous, but also those showing obvious competitive advantage over most mountain communes. A majority of the first type communes is characterised by low values of synthetic measure of the level of conditions (U). None of the partial conditions (UI, UG, UŚ or US) reached the level equal to the average for all mountain communes. The level of infrastructural (UI), economic (UG) and environmental (UŚ) conditions may be determined as average, whereas the level of social conditions (US) as low. The mountain areas of the first type are situated in all four analysed provinces. They constitute several relatively compact spatial clusters, of which the largest is located on the border of the śląskie and małopolskie provinces. Type 2 of the mountain rural areas consists of seven mountain communes. The mean level value of conditions (U) for development through tourism was lightly above the mean value computed for all analysed communes. The communes of the second type are more diversified with respect to general level of conditions than those of the first type, but none has reached such low level of conditions as registered in type 1. In the communes of the second type social conditions (US) reached very high level. The levels of infrastructural (UI) and environmental (UŚ) conditions may be considered average, whereas economic (UG) conditions on average reached a low level. The communes from the second typological group are situated in the małopolskie province and form a spatially compact configuration, except for the Muszyna commune. Type 3 of mountain rural areas comprise only three communes which the mean value of condition level (U) places in a disadvantageous competitive position in relation to most mountain communes. The third typological group is characterised by a relatively small variability, however even the commune with the least advantageous conditions in this group reached the level apparently higher than the average level for a total of the analysed group. The structure of conditions for development through tourism in communes constituting the third type of mountain rural areas reveals an average level of infrastructural (UI) conditions, high level of economic conditions (UG), very high level of environmental conditions (UŚ) but a low level of social conditions (US). One of the communes from the third typological group is situated in śląskie, małopolskie and podkarpackie province, each. Type 4 of the mountain rural areas is also formed of three communes – one in the dolnośląskie and two from the małopolskie province. This type of mountain areas is characterised by a low level of conditions (U) for development through tourism which is apparently lower than registered in the first typological group. In this typological group the level of infrastructural (UI) conditions may be assessed as average, the level of economic (UG) and environmental (UŚ) conditions as low, whereas the level of social (US) conditions as high. Type 5 of mountain rural areas is described by the level of conditions for development through tourism as only slightly exceeding the average level determined for all mountain areas. In this respect the fifth type of the areas may be compared with the second type, however it is characterised by an apparently more advantageous level of economic and infrastructural conditions. This type is represented by only one mountain commune, i.e. Poronin commune (małopolskie province). Infrastructural (UI) and environmental (UŚ) conditions reached the average level, economic conditions (UG) – high level, whereas social conditions (US) – very high level. Type 6 of mountain rural areas to which also only one commune (Krynica Zdrój in the małopolskie province) was classified is characterised by a very high level of conditions (U) for development through tourism, however the individual components also represent a high level, except for the environmental (UŚ) conditions, whose level may be described as average. Type 7 of mountain rural areas characterises Uście Gorlickie commune (małopolskie province). This type was described by very high values of the measure of condition (U) level of development through tourism. The levels of individual conditions constituting the layers of the analysed structure may be assessed as very high – considering the infrastructural (UI) and economic (UG) conditions, but average with respect to social conditions (US). Type 8 of mountain rural areas is characterised by a very low level of conditions (U) for development though tourism, and the level proved also very low concerning the infrastructural (UI), economic (UG) and environmental (UŚ) conditions, but high for social conditions (US). Only Czarny Bór commune (dolnośląskie province) was classified to the eighth type of mountain rural areas. On the basis of conducted research and obtained results of classification concerning the level and structure of conditions for development through tourism, scenarios of mountain rural areas in Poland development through tourism were developed. The first scenario targets mountain communes characterised by very high level of conditions for development through tourism, which undoubtedly determined considerable potential of tourism development in these areas. Owing to systematic care about the existing conditions and to improve their attractiveness (for tourists and investors), and maintaining them for future generations, these communes are predetermined to improve their competitive position over the communes with a similar level of conditions for development through tourism. By choosing and developing tourism as the leading economic activity, the mountain communes become beneficiaries of positive effects (multiplier effect) of multifunctional area development. The second scenario is meant for mountain communes which intend to use generated multiplier effects of tourism for stimulating their socio-economic development. The areas where the second development scenario should be implemented are characterised by over the average (but not the highest) level of conditions for development through tourism. Therefore, these areas constitute an attractive space for tourist market subjects interested in tourism (considering sales and demand). In order to improve their competitive position, the mountain communes for which realisation of this scenario seems proper, must solve some important problems resulting from their affiliation to one of the identified types of mountain rural areas, i.e. connected with the structure of conditions. The third scenario considers a possible undertaking and realisation of mountain rural areas development through tourism, however this alternative cannot be the main factor of socio-economic development, but only an additional (supplementary) one contributing to an improvement of this area multifunctionality. The third scenario of development has been developed for the mountain communes characterised by considerable constraints involved in the undertaking and realization of development through tourism. These communes may realize it in a limited scope, considering as crucial solving numerous important problems (resulting also from their classification to an individual type of mountain rural areas) in order to utilise positive external effects generated by tourism in the field of socio- economic development. A chance for these communes is provided by creating a regional (local) tourist product, ensuring their improved attractiveness for tourists and investors, apparent as possible competing for tourists and investors with the other mountain communes, even these with a higher level of conditions for development. The fourth scenario assumes “careful” approach to stimulating local development owing to the benefits (economic, social and environmental) generated by tourism. This scenario was intended for the mountain rural areas characterised by very high level of conditions for development through tourism. Mountain com munes for which the fourth development scenario was developed are characterised by considerable constraints in the realisation of development through tourism, which points to small chances of its effective implementation. However, more detailed analysis of delays in the sphere of conditions for development (partial conditions) enables diversification of the local economy through undertaking tourist activities by economic subjects. Each of the four scenarios developed for mountain rural areas in Poland development through tourism includes in its assumptions the level of conditions of development proper for the subsequent analysed mountain communes. However, the way in which individual scenario would be realised by individual communes cannot be determined only by its specific level of conditions. One should also consider the structure of these conditions, formed by partial, i.e. infrastructural, economic, environmental and social conditions. These scenarios are a tool for decision making on a local level, i.e. in places where decisions are made about undertaking and realisation of the area development through tourism, or in the localities where this particular direction of development has been already pursued, and the commune authorities need only to confirm their former right decisions and continue the initiated development.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2009, 01
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Plonowanie mieszanek w warunkach górskich w zależności od udziału komponentów
    Crop mixture yielding under mountainous conditions affected by the share of mixture components
    Autorzy:
    Klima, K.
    Szarek, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/47392.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
    Tematy:
    uprawa roslin
    owies
    pszenzyto jare
    jeczmien jary
    wyka jara
    siew czysty
    siew w mieszankach
    mieszanki zbozowe
    mieszanki wyki z owsem
    efektywnosc ekonomiczna
    tereny gorskie
    Beskid Niski
    Opis:
    Celem badań było porównanie plonowania oraz efektywności ekonomicznej siewów czystych i mieszanek. Jednoczynnikowe doświadczenie polowe przeprowadzone w latach 1996-2002 w Górskiej Stacji Doświadczalnej w Czyrnej koło Krynicy (Beskid Niski). Porównywano siewy czyste (4 gatunki) i 5 mieszanek. W siewach czystych i w mieszankach uprawiano owies oplewiony ‘Dukat’, pszenżyto jare ‘Migo’, jęczmień jary ‘Rodos’ oraz wykę jarą ‘Kwarta’. W wyniku badań stwierdzono, że spośród siewów czystych i mieszanych największy średni plon ziarna wydała mieszanka jęczmienia jarego z pszenżytem jarym. Korzystniejsze warunki dla plonowania pszenżyta jarego w mieszankach stwarzało partnerstwo jęczmienia jarego aniżeli owsa. Dla jęczmienia jarego korzystniejsze w mieszankach było sąsiedztwo owsa niż pszenżyta jarego, zaś wyka jara była korzystniejszym partnerem dla owsa niż jęczmień jary oraz pszenżyto jare. Najbardziej efektywny ekonomicznie był siew czysty jęczmienia jarego. Wartości współczynnika efektywności ekonomicznej wyliczone dla pozostałych siewów czystych i mieszanych były mniejsze i przedstawiały się następująco (w kolejności malejącej): mieszanka jęczmienia jarego z pszenżytem jarym, siew czysty pszenżyta jarego, mieszanka owsa z jęczmieniem jarym.
    The aim of the investigation was to compare yielding and economic efficiency of crops in pure stand and mixed crops. One-factor field experiment was carried out at the Mountainous Experimental Station at Czyrna, in the vicinity of Krynica (the Beskid Niski Range) between 1996 -2002. Pure stands (4 species) and five mixtures were compared. The following crops were grown in pure and mixed stands: ‘Dukat’ covered oats, ‘Migo’ spring triticale, ‘Rodos’ spring barley and ‘Kwarta’ spring vetch. As a result of the investigation it was observed that out of both pure and mixed stands, the mixture containing spring barley and spring triticale showed the highest average grain yield. In mixtures spring barley enhanced spring triticale yielding more than oats. For spring barley in mixtures oats was more favorable than spring triticale, while spring vetch was a better partner for oats than spring barley and spring triticale. The highest economic efficiency index value was recorded for pure stand of spring barley. The values calculated for the other pure stands and mixed crops were lower and were as follows (in the decreasing order): mixture containing spring barley and spring triticale, spring triticale in pure stand, mixture containing oats and spring barley.
    Źródło:
    Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2004, 03, 2
    1644-0625
    Pojawia się w:
    Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Główne zadania hodowli lasu w terenach górskich i zasady ich realizacji
    Main objectives of silviculture in the mountain regions and the principles of their implementation
    Autorzy:
    Jaworski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1026510.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Leśne
    Tematy:
    zalesianie
    drzewostany bukowe
    odnowienia lasu
    gospodarka lesna
    hodowla lasu
    tereny gorskie
    przebudowa drzewostanow
    lesnictwo
    zabiegi pielegnacyjne
    drzewostany jodlowe
    regeneration
    tending
    conversion
    transformation
    afforestation
    spruce
    beech
    fir
    Opis:
    The specific of widely understood natural conditions of the montane forests and the functions they serve indicate the need of promoting more complex, non−schematic and improved forest management methods than in the lowlands. Depending on the species composition the renewal of forests of the lower mountain zone requires application of regular shelterwood systems – often in a modified form (beech and spruce stands), irregular shelterwood−group system, Swiss irregular shelterwood system, and where possible, selection system (in fir stands). In the spruce stands of the high mountain zone the mountain selection system is recommended. Conversion of pure spruce stands and nurse crops should be a long−term process using the silvicultural procedure based on some of the above−mentioned regeneration methods. Tending of the advance regeneration and thickets depend on stand stability and production aim (spruce), site conditions and site quality (beech), variability of structure and origin of regeneration (fir) should be closely connected with regeneration methods. In the maturing stands the following thinning methods should be applied: in spruce stands – Wiedemann, Abetz, as well as Burschel and Huss thinnings; in fir stands – crown and selection thinnings; in beech stands – selection and group thinnings. The group method of planting (rot system) ensures the most successful forest regeneration at high altitudes in the mountains.
    Źródło:
    Sylwan; 2003, 147, 02; 3-19
    0039-7660
    Pojawia się w:
    Sylwan
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wplyw kata nachylenia pola na wydajnosc efektywna wybranych maszyn do zbioru traw i zboz
    Autorzy:
    Kogut, S
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/796394.pdf
    Data publikacji:
    1994
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    sieczkarnie polowe
    kat nachylenia stoku
    kombajny zbozowe
    prasy zbierajace
    przetrzasaczo-zgrabiarki
    silosokombajny
    wydajnosc efektywna
    kosiarki samobiezne
    nachylenie stoku
    przyczepy zbierajace
    maszyny rolnicze
    tereny gorskie
    kosiarki rotacyjne
    snopowiazalki
    Opis:
    Rzeźba terenu determinuje między innymi technologię prac maszynowych w warunkach górskich i podgórskich. W tym celu w pracy podjęto próby określenia wpływu nachylenia stoku na wydajność efektywną maszyn do zbioru zielonki, siana i zbóż w warunkach Bieszczad.
    The sculpture of the landescape determins among other factors the methods of mechanized work. There fore an attempt has been made to derermine the influence of the angle of the slope on the effective efficiency of work of machines for harvesting greencrop, hay and cereals. 10 machines were investigated at various work in the Bieszczady region. It has been established that: - The angle of the slope has an important adverse effect on the efficiency of machines. - The ang;e of the slope from 3° to 13,5° lowers on the average the effective efficiency of machines by 2% per lo of slope angle and is not a problem by favourable weather contitions. - The fall of efficiency has no linear character.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1994, 415; 97-104
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odnowienia sosny zwyczajnej Pinus sylvestris L. w Karpatach w zależności od żyzności siedliska
    Regeneration of Scots pine Pinus sylvestris L. in the Carpathians depends on site fertility
    Autorzy:
    Ambrozy, S.
    Kapsa, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1290778.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Instytut Badawczy Leśnictwa
    Tematy:
    lesnictwo
    tereny gorskie
    Karpaty
    warunki siedliskowe
    zyznosc siedliska
    odnowienia lasu
    sosna zwyczajna
    Pinus sylvestris
    cechy biometryczne
    uszkodzenia drzew
    mountain region
    site conditions
    biometric features
    damage to trees
    damaging agents
    Opis:
    The aim of this work was to determine the biometric features of Scots pine Pinus sylvestris L. regeneration in terms of their susceptibility to weather-inflicted damage. We compared the damage between three sites located in the Polish part of the Carpathians: Scots pine planted in (I) fertile sites of mountain broadleaved and mixed broadleaved forest, (II) poor sites of mountain coniferous forest and (III) sites of Scots pine natural refuges during the post-glacial period. In each of the three sites of pine regeneration, 11 research plots were established with 50 pine trees on each plot. For each tree, the following biometric measurements were taken: diameter at breast height, height, three-year height increment, crown length and crown width measured along the contour line. The Scots pine regeneration was found to vary in terms of their biometric features depending on the site fertility. In fertile sites, the biometric parameters of the trees increased at a faster rate compared to low-fertility sites causing an increase in their susceptibility to damage by adverse weather conditions such as snow and rime. Therefore, the silvicultural risk in fertile sites is high and thus the introduction of pine for regeneration should be avoided in fertile broadleaved and mixed broadleaved forests even if pine provenances from a mountain origin are to be planted. Furthermore, tending cuts in regeneration should be made frequently, but with moderate intensity as to avoid excessive reductions in tree density. Intensive cuts, especially in fertile sites, promote the expansion of pine crowns, which further increases the risk of damage.
    Źródło:
    Leśne Prace Badawcze; 2019, 80, 3
    1732-9442
    2082-8926
    Pojawia się w:
    Leśne Prace Badawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czynniki sprzyjające i ograniczające zrównoważony rozwój obszarów górskich w opinii samorządu
    Favourable and restrictive factors of sustainable development of mountain areas in opinions of their self-governments
    Autorzy:
    Grzebyk, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/862651.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
    Tematy:
    czynniki ograniczajace rozwoj zrowwnowazony obszarow wiejskich
    czynniki sprzyjajace rozwojowi zrownowazonemu obszarow wiejskich
    gminy
    obszary prawnie chronione
    rozwoj obszarow wiejskich
    rozwoj spoleczno-gospodarczy
    rozwoj zrownowazony
    samorzady gminne
    srodowisko przyrodnicze
    tereny gorskie
    walory przyrodnicze
    Opis:
    Wielu ekonomistów odnosząc zjawisko zrównoważonego rozwoju do obszarów wiejskich często zapomina o społeczno-gospodarczym rozwoju regionów górskich, które ze względu na swoje funkcje: społeczne, środowiskowe i gospodarcze stanowią bardzo istotny element rozwoju kraju. Samorządy tych właśnie gmin w większym niż dotychczas stopniu zdane są na własne siły i na konieczność racjonalnego oraz umiejętnego wykorzystania posiadanego potencjału rozwojowego, przy restrykcyjnych obwarowaniach prawnych związanych z funkcjonowaniem obszarów prawnie chronionych.
    In the article they were presented the opinions of self-governments - 89 communes counted to LFA (lesss favourable areas) - regarding to influence of specific factors on the socio-economical development. Results of investigations showed that the government authorities carefully evaluated the power of influence of particular factors because accepted scale of positive influence (from 1 to 4)rarely be used in the upper section. The biggest average index of intensively influence achieved following factors: state of natural environment and geographical localization (so the element of specificity of this area) inflow of tourists so the demand factor. In the further order they were mentioned the factors connecting with quality and activization of local population and with surcharges to LFA. About distinction of demand factor also testified fact that majority of investigational authorities indicated on the lower population density as a factor negative correlated with processes of socio-economical development. In the mountain communes they were indicated on the greater meaning of following factors: geographical localization, inflow of tourists and state of natural environment in comparison with communes of specific difficulties. We must pay an attention also on the fact that authorities are taking into account the positive influence of agriculture on the commune economical development, but meaning of this factor is unimportant among others.
    Źródło:
    Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu; 2009, 11, 4
    1508-3535
    2450-7296
    Pojawia się w:
    Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zywienie krow mlecznych na terenach gorskich Slowacji
    Autorzy:
    Knotek, S
    Zilakova, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/794677.pdf
    Data publikacji:
    1998
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    bydlo
    sklad chemiczny
    zywienie zwierzat
    strawnosc
    jakosc
    Slowacja
    parametry technologiczne
    pasze
    kiszonka z runi lakowej podsuszonej
    krowy mleczne
    tereny gorskie
    kiszonka z zycicy wielokwiatowej podsuszonej
    hodowla zwierzat
    kiszonki
    spozycie suchej masy
    mleko
    wydajnosc mleka
    Opis:
    W żywieniu krów stosowano dawki pokarmowe, które różniły się rodzajem kiszonki. Jedna grupa otrzymywała kiszonkę sporządzoną z podsuszonej runi łąkowej, zaś druga grupa z podsuszonej życicy wielokwiatowej. Kiszonki skarmiano do woli. W obu grupach podawano paszę uzupełniającą granulowaną, składającą się ze śrut zbożowych, słomy, fosforanu sodu i soli. Grupa pierwsza otrzymywała dodatek mieszanki zbożowej celem wyrównania ilości białka i energii. Z przeprowadzonych badań wynika, że pobranie suchej masy przez krowy w obu grupach było zbliżone. Krowy żywione dawką z udziałem kiszonki z życicy wielokwiatowej wyprodukowały o około 1000 l mleka więcej za 305 dni laktacji, niż żywione dawką z udziałem kiszonki z trwałych użytków zielonych. Mleko od krów żywione dawkami z udziałem kiszonki z życicy cechowało się lepszymi parametrami technologicznymi.
    The diets for dairy cows were based on different silages fed ad libitum. Cows in the first group were fed with the silage of wilted meadow herbage, while the other group was given wilted Italian ryegrass silage. The rations in both groups were supplemented with pelleted concentrates consisted of the ground cereal grain, straw, sodium phosphate and salt. The diets in the first group were supplemented with cereal grain mixture to compensate the levels of protein and energy. The results showed that dry matter intake by the cows was similar in both groups. The cows fed the diets based on Italian ryegrass produced during 305 day lactation period about 1000 1 milk more than the cows fed the meadow herbage silage. Also technological parameters of milk quality were better in the group fed Italian ryegrass silage.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1998, 462; 231-237
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Możliwości łagodzenia skutków regulacji technicznej rzek i potoków górskich na terenach zurbanizowanych
    Alleviating effects of the technical training of mountainous rivers and streams in the urban areas
    Autorzy:
    Lenar-Matyas, A.
    Lafon, M.
    Lapuszek, M.
    Poulard, C.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/60916.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    tereny zurbanizowane
    rzeki gorskie
    potoki gorskie
    regulacja rzek
    regulacja potokow
    regulacja techniczna
    lagodzenie skutkow regulacji technicznej rzek
    projektowanie proekologiczne
    Opis:
    W celu zapobiegania skutkom powodzi oraz suszy konieczne jest podjęcie skutecznych działań na obszarze zlewni oraz w cieku, mających na celu spowolnienie odpływu wody opadowej w niżej położone tereny. Jednym z wielu narzędzi służących osiągnięciu tego celu jest regulacja rzek i potoków. Prace regulacyjne w ciekach były i są nadal prowadzone. Jednak nie zawsze sposób podejścia do regulacji był zgodny z zachowaniem podstawowych zasad dotyczących utrzymania równowagi ekologicznej koryta. W pracy autorzy prezentują możliwości wprowadzenia pewnych działań w korytach cieków uregulowanych, mających na celu poprawienie warunków do funkcjonowania fauny i flory.
    In order to protect the areas against the floods and droughts effect, we need to slow down the outflow in the scale of the whole catchment. The streams and rivers training are one of many possibilities of floods and droughts mitigation. However, these activities often were done without any respect on the basic principle on keeping the ecological continuity of river corridor. In the paper, we propose improving the activities in the rivers and streams channels, in order to alleviate effects of the technical training.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2009, 09
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-62 z 62

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies