Wstepna ocena zawartosci mikroelementow w splywach powierzchniowych w rejonie gorskim w zaleznosci od rodzaju uzytku. Czesc I: Zawartosc mikroelementow w fazie cieklej splywu

Badania przeprowadzono w 2003 r. w Górskiej Stacji Doświadczalnej w Czyrnej k. Krynicy. Oceniono zawartość mikroelementów w spływach powierzchniowych. Doświadczenie dwuczynnikowe obejmowało dwa nachylenia stoku: 7% i 16% oraz 5 sposobów użytkowania: ugór nienawożony, mieszanka koniczyny z tymotką, pszenżyto ozime, burak pastewny (na oborniku) i ugór nawożony. W czterech ostatnich wariantach stosowano nawożenie mineralne. Próbki spływu powierzchniowego pobrano: po wiosennych roztopach, po opadzie rozlewnym, po krótkotrwałym deszczu i po krótkotrwałej ulewie. W fazie ciekłej spływów oznaczono zawartość mikroelementów: Fe, Mn, Zn i Cu metodą ICP-EAS. Wielkość spływów powierzchniowych oraz zawartość mikroelementów w ich fazie ciekłej zależała od ilości, intensywności i terminu opadu oraz zaawansowania wegetacji roślin. Większe stężenie mikroelementów zanotowano w spływie z ugoru nawożonego, z uprawy buraka pastewnego i pszenżyta ozimego, a mniejsze z ugoru nienawożonego i spod koniczyny z tymotką. Mniej Cu a więcej Fe, Mn i Zn zawierała faza ciekła spływów ze stoku o nachyleniu 16%, mimo większej ich objętości. Zaobserwowano wpływ nawożenia na zawartość mikroelementów. Większe ich stężenie stwierdzono w spływach z użytków nawożonych łącznie wysokimi dawkami N i P lub N i K, a mniejsze po zastosowaniu wyższych dawek P.

The study carried out in 2003 at Czyrna Mountain Experimental Station (near Krynica) estimated the microelement contents in surface run-offs. Two-factor experiment included two slope gradients (7 and 16%) and five kinds of arable land utilization: non-fertilized fallow ground, red clover with timothy mixture, winter triticale, fodder beet (on FYM) and fertilized fallow ground. In last four variants mineral fertilizers were applied. Surface run-off samples were taken after snow-melt, long-term rainfall of low intensity, short rain and downpour of short duration. In liquid phase of run-offs the microelement contents (Fe, Mn, Zn and Cu) were determined with ICP-EAS method. Quantity of run-offs and microelement contents in liquid phase depended on the amount, intensity and term o rainfall and advance of plant vegetation. Higher microelement concentrations were found in the run-offs from fertilized fallow ground, from fodder beet and winter triticale cultivation, while the smaller one from non-fertilized fallow ground and red clover with timothy mixture. Less Cu but more Fe, Mn and Zn contained liquid phase of run-offs from slope of 16% gradient, in spite of greater run-off volume. Effect of fertilization on microelement contents was observed. Higher concentration was stated in run-offs from arable land fertilized with higher N + P or N + K doses, and less after application of higher P fertilizer doses.