Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "border area development" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
Uwarunkowania rozwoju przedsiebiorczosci na obszarach wiejskich Euroregionu 'Nysa'
Autorzy:
Razniewski, P
Brodzinski, Z
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/803629.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
przedsiebiorczosc
wspolpraca transgraniczna
obszary wiejskie
rozwoj obszarow wiejskich
aktywnosc ekonomiczna
Euroregion Nysa
obszary przygraniczne
euroregiony
badania ankietowe
ludnosc wiejska
entrepreneurship
transboundary cooperation
rural area
rural area development
economic activity
Nysa Euroregion
border area
Euroregion
questionnaire method
rural people
Opis:
W pracy rozpoznano społeczno-gospodarcze uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich Euroregionu „Nysa”. Szczególną uwagę zwrócono na poznanie sylwetki zawodowej i społecznej przedsiębiorców oraz cech środowiska stymulujących lub blokujących ekonomiczną aktywność mieszkańców przygranicznych obszarów wiejskich. Badania przeprowadzono w czwartym kwartale 2003 roku na obszarze Euroregionu „Nysa” wśród 61 przedsiębiorców wiejskich. Z badań wnika, że przedsiębiorczość na obszarach przygranicznych jest zjawiskiem stosukowo młodym, pozbawiona trwałej podbudowy w instytucjach społecznych, postawach mieszkańców oraz prowadzona na bardzo małą skalę. Właścicielami badanych firm byli głównie mężczyźni (75,9%), w średnim wieku (przeciętnie 43,7 lat), posiadający wykształcenie średnie (57,4%) i zawodowe (24,6%). Prowadzone firmy zajmowały się przede wszystkim działalnością usługową (32,6%), handlową (32,6%). Zasięg prowadzonej działalności badanych firm miał głównie charakter lokalny.
The aim of study was to learn about socio-economic determinants of enterprise development on rural areas of „Nysa” Euroregion. Particular attention was paid to getting knowledge on professional and social profile of entrepreneurs as well as the environmental factors that stimulate or impede economic activity of borderland rural area inhabitants. The inquiry was carried out in last quarter of 2003 among 61 rural entrepreneurs in „Nysa” Euroregion. The results showed that the enterprise in borderland areas is a relatively new and small-scale phenomenon, lacking in foundation of social institutions and inhabitants’ attitudes. The owners of surveyed enterprises were mostly men (75.9%), on average 43.7 years old, with secondary (57.4%) or vocational (24.6%) education. Their enterprises mostly carried out the activities in service business (32.6%) and trade (32.6%). The scope of activity of surveyed enterprises was mainly local.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 503; 303-317
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The socio-economic conditions of the development of rural border areas
Społeczno-ekonomiczne uwarunkowania rozwoju przygranicznych obszarów wiejskich
Autorzy:
Jurczak, R.
Zimny, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/78677.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
socioeconomic condition
rural development
rural area
border area
Źródło:
Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica; 2013, 73
2081-0644
Pojawia się w:
Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The impact of the maritime border on the development of Poland’s border areas in terms of expenses of foreigners and the COVID-19 pandemic
Autorzy:
Malkowska, Agnieszka
Malkowski, Arkadiusz
Tokarz-Kocik, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52570796.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
maritime border
expenses of foreigners
shopping tourism
border area development
maritime border areas
South Baltic Area
Opis:
The aim of this paper is to present the issue of border traffic of foreigners and their expenses on the Polish maritime border. The study is based on quantitative data on border traffic and expenses of foreigners in Poland. The time of the study was 2014–2021. Thus, the impact of the coronavirus disease (COVID-19) pandemic on foreigners’ mobility and spending in Poland was additionally taken into account. For the purpose of this paper, the following study methods were adopted: reference literature analysis, secondary data analysis and comparative analysis. The paper mainly uses data from official statistics and the Border Guard. The study has shown that the Polish maritime border generates the smallest volume of border traffic, however, its share increased during the analysed period from 0.7% in 2014 to 0.8% in 2021. Nevertheless, it is foreigners crossing the maritime border who on average spend in Poland more than twice as much as foreigners crossing the Polish land border. In 2020, they spent the most on non-food goods (40%) and services (34.7%). As the study results reveal, their spending patterns and travel purposes are different from those of foreigners crossing the land border. The potential that foreign visitors bring is significant for the development of border areas in such sectors as tourism, services and trade. The analysis of the motivation of foreigners crossing the sea border makes it possible to shape the regional development policy of this particular area.
Źródło:
Quaestiones Geographicae; 2023, 42, 4; 157-168
0137-477X
2081-6383
Pojawia się w:
Quaestiones Geographicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The development of retail trade in the border areas in Poland in the light of selected theoretical approaches
Rozwój handlu detalicznego w obszarach przygranicznych w Polsce w świetle wybranych ujęć teoretycznych
Autorzy:
Poweska, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37443.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
trade development
retail trade
border area
Polska
theoretical approach
cross-border shopping
Opis:
Over the past twenty years, retail trade in the border zone areas in Poland has been characterized by a great dynamics of change, mainly due to unregistered cross-border trade. The present article investigates the process in the light of theoretical approaches to the problem. The existing models, however, are applied to economic conditions in which the range of activity of the commercial enterprise depends mainly on its entrepreneurship, innovation and investment opportunities. The conditions of conducting commercial activity in the border regions of Poland during the period under investigation were fairly unstable and made the entrepreneurs respond rapidly to the changes underway. This is the reason why the concept of self-organization has been used to fully demonstrate the specifi city of the development of cross-border trade and its complex, multi-faceted and multi-stage character.
Handel detaliczny w obszarach przygranicznych Polski w okresie ostatnich 20 lat charakteryzował się dużą dynamiką zmian, głównie za sprawą transgranicznej nierejestrowanej wymiany handlowej. W niniejszym artykule proces ten przedstawiono w świetle teoretycznych ujęć problemu. Jednakże istniejące modele odnoszą się do warunków gospodarczych, w których zakres działalności podmiotu handlowego zależy głównie od jego przedsiębiorczości, innowacji i możliwości inwestycyjnych. Warunki prowadzenia działalności handlowej w obszarach przygranicznych Polski w analizowanym okresie były mało stabilne, wymagające szybkiego dostosowania się przedsiębiorców do zachodzących zmian. Dlatego dla pełnego ukazania specyfi ki rozwoju handlu przygranicznego, jego złożoności, wieloaspektowości i wieloetapowości zastosowano koncepcję samoorganizacji, którą szeroko stosuje się do analizy zjawisk i procesów społeczno-gospodarczych w okresie transformacji.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia; 2013, 12, 2
1644-0757
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szanse i bariery rozwoju przedsiebiorczosci na obszarach wiejskich zachodniego pogranicza Polski w opinii wojtow i burmistrzow gmin
Autorzy:
Lewczuk, A
Brodzinski, Z
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/802849.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
opinia spoleczna
przedsiebiorczosc
rozwoj wielofunkcyjny
obszary wiejskie
rozwoj obszarow wiejskich
rozwoj przedsiebiorczosci
obszary przygraniczne
pogranicze zachodnie
zrodla dochodow
public opinion
entrepreneurship
multifunctional development
rural area
rural area development
entrepreneurship development
border area
Western borderland
income source
Opis:
W pracy omówiono szanse i bariery rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich zachodniego pogranicza, ze szczególnym uwzględnieniem korzyści położenia gmin oraz możliwości wykorzystania zasobów lokalnych. W badaniach przyjęto założenie, że współpraca transgraniczna może przyczynić się do racjonalnego zagospodarowania zasobów lokalnych w rozwoju przedsiębiorczości. Badania przeprowadzono pod koniec 2002 roku na obszarze działalności następujących euroregionów: „Nysa”, „Nysa-Sprewa-Bóbr”, „Pro-Europa-Viadrina” oraz „Pomerania”. W pracy wykorzystano wyniki badań uzyskane w trakcie przeprowadzonych wywiadów z zastosowaniem kwestionariusza z 140 wójtami i burmistrzami gmin położonych na obszarze wyżej wymienionych euroregionów. W opinii wójtów i burmistrzów 30,9% gmin zachodniego pogranicza posiada sprzyjające warunki dla rozwoju przedsiębiorczości, zaś 62,6% gmin „raczej sprzyjające”. Największym zasobem w 41,8% gmin są duże walory krajobrazowe i architektoniczne, które można wykorzystać w rozwoju turystyki i agroturystyki. Do innych zasobów gmin zaliczono także ich położenie w pobliżu granicy niemieckiej (38,5% gmin). W rozwoju przedsiębiorczości ważna rola przypada instytucjom otoczenia biznesu, organizacjom lokalnym oraz liderom życia społeczno-gospodarczego.
Paper discussed the chances and barriers of enterprise development on rural areas at the western borderland of Poland, with particular emphasis put on commune location status and the possibilities of local resources utilization. The study based on assumption that the transborder cooperation might contribute to rational management of local resources in the process of enterprise development. The study was carried out at the end of 2002 on the area of following Euroregions activity: „Nysa”, „Nysa-Sprewa-Bóbr”, „Pro-Europa-Viadrina” and „Pomerania”. The paper contains the study results obtained at interviews (by a questionnaire form) with 140 commune governors and mayors of communes localized at the western borderland of Poland. In the opinions of commune governors and mayors in 30.9% communes exist favourable conditions to developing the enterprise, while in 62.6% communes there are „quite favourable” conditions to that. Main assets in the case of 41.8% communes consist in landscape and architectural values, which could be used in developing tourism and agrotourism. The other assets of communes included also their location in the proximity of German border (38.5% communes). In the process of entrepreneurship development an important role play the business environment institutions, local organizations and the leaders of socio-economic life.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 503; 159-175
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strategie rozwoju gmin zachodniego pogranicza Polski
Autorzy:
Lewczuk, A
Gotkiewicz, W
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/798304.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
przedsiebiorczosc
wspolpraca transgraniczna
obszary wiejskie
rozwoj obszarow wiejskich
liderzy
obszary przygraniczne
strategia rozwoju
rozwoj spoleczno-gospodarczy
pogranicze zachodnie
gminy
entrepreneurship
transboundary cooperation
rural area
rural area development
lider
border area
development strategy
social development
economic development
Western borderland
commune
Opis:
W pracy rozpoznano strategie rozwoju gmin zachodniego pogranicza Polski, ze szczególnym uwzględnieniem możliwości wykorzystania zasobów lokalnych i szans współpracy transgranicznej. Szczególną uwagę zwrócono na czynniki sukcesu i niepowodzeń w procesie opracowywania i wdrażania strategii lokalnego rozwoju. Badania zostały przeprowadzone w czwartym kwartale 2002 roku. W pracy wykorzystano głównie wyniki badań, które uzyskano w oparciu o wywiad z losowo wybranymi 140 wójtami i burmistrzami gmin zachodniego pogranicza kraju. Z badań wynika, że tylko 61,9% badanych gmin posiada opracowaną strategię rozwoju. Niepokojącym zjawiskiem jest fakt, że spośród gmin posiadających opracowaną strategię rozwoju tylko 64,6% gmin posiada program wykonawczy do tej strategii. Głównym problemem występującym przy opracowywaniu strategii rozwoju gminy jest brak środków finansowych, wykwalifikowanej kadry oraz niskie zainteresowanie samorządów i społeczności lokalnej. Generalnie należy stwierdzić, że proces opracowywania i wdrażania strategii rozwoju gmin napotyka na szereg barier, a głównie natury intelektualnej, finansowej, środowiskowej, w tym także mentalnej. Identyfikacja tych barier i ich eliminowanie między innymi poprzez budowę systemu intelektualnego wspierania rozwoju współpracy transgranicznej może znacząco zwiększyć skalę efektów społeczno-gospodarczego rozwoju gmin.
The aim of study was to recognise the development strategy of communes at western borderland of Poland, with particular attention paid to the possibilities of taking advantage of local resources, and the opportunities of transborder cooperation. Authors focused on the factors of success and failures at working out and implementation of local development strategies. The study was carried out in last quarter of 2002. Paper includes mainly the data obtained during interviews with randomly selected 140 commune governors and mayors at the western borderland of Poland. The interview results revealed that only 61.9% surveyed communes have worked out a development strategy. An alarming phenomenon is fact that from among all the communes that have worked out a development strategy only 64.6% have an executive programme of its implementation. Main problems connected with the course of working out a commune development strategy is shortage of financial resources and qualified personnel, as well as a low interest of local governments and communities. It should be noted that working out and implementation of commune development strategy encounters a number of barriers, especially intellectual, financial and environmental ones, including the attitudinal barrier. Identification and elimination of the barriers, for example through creating an intellectual support for transborder cooperation development, may significantly increase the effects of socio-economic commune development.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 503; 207-226
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spoleczno-ekonomiczne uwarunkowania przedsiebiorczosci na obszarach wiejskich Euroregionu 'Pomerania'
Autorzy:
Razniewski, P
Lewczuk, A
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/799678.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
przedsiebiorcy
przedsiebiorczosc
wspolpraca transgraniczna
obszary wiejskie
rozwoj obszarow wiejskich
Euroregion Pomerania
dzialalnosc gospodarcza
obszary przygraniczne
euroregiony
przedsiebiorstwa
badania ankietowe
entrepreneur
entrepreneurship
transboundary cooperation
rural area
rural area development
Pomeranian Euroregion
economic activity
border area
Euroregion
enterprise
questionnaire method
Opis:
Rozpoznano specyfikę i uwarunkowania podejmowania działań przedsiębiorczych na obszarach wiejskich Euroregionu „Pomerania”. W badaniach szczególną uwagę zwrócono na poznanie czynników stymulujących i hamujących ekonomiczną aktywność mieszkańców obszarów wiejskich. Chodzi tu również o wykazanie, jaki wpływ na podejmowanie działalności gospodarczej wywiera przestrzenna lokalizacja firm, a zwłaszcza oddziaływanie pobliskiej granicy państwa. Badania przeprowadzono w czwartym kwartale 2002 roku na obszarach wiejskich Euroregionu „Pomerania”. Objęto nimi 43 przedsiębiorców wiejskich (wywiad z zastosowaniem standaryzowanego kwestionariusza). Stwierdzono, że średnia wieku badanych przedsiębiorców, głównie mężczyzn (82%) wynosiła około 46 lat. Większość badanych firm (57%) to mikroprzedsiębiorstwa zatrudniające do 9 osób. Przedsiębiorcy legitymowali się przede wszystkim wykształceniem średnim (40%), zawodowym (34%) i wyższym (26%). Prowadzona działalność gospodarcza, to głównie handel (38%), produkcja (29%), przetwórstwo (19%) i usługi (14%). Większość badanych przedsiębiorców (76,7%) potrafiła podać nazwę euroregionu, na terenie którego prowadzona jest ich firma. Znacznie mniej, bo 50% respondentów uważało, że taka forma współpracy transgranicznej jest potrzebna, zdecydowani przeciwnicy to około 23% przedsiębiorców. Natomiast resztę (27%) stanowiły osoby, które w tej kwestii nie miały wyrobionej opinii.
The paper aimed at getting acquainted with the specificity and determinants of enterprising actions taken in rural areas of „Pomerania” Euroregion. The authors focused on learning about the factors that activate and impede economic activity of rural area inhabitants. Their aim was also to show the impact of spatial location of enterprises (especially the influence of the State border hi proximity) on undertaking of economic activity. The research was carried out in the last quarter of 2002 on rural areas of „Pomerania” Euroregion. 43 rural entrepreneurs were included in the survey (interview with standard questionnaire). The results showed that the average age of entrepreneurs (mainly men - 82%) was about 46. Most of surveyed enterprises (57%) were microenterprises, which employ up to 9 people. Entrepreneurs , education was mainly secondary (40%) and vocational (34%); higher education gat 26%. Their economic activity included mainly trade (38%), production (29%), food processing (19%) and services (14%). Most of the entrepreneurs (76.7%) could recognise the name of Euroregion in which their enterprises carried out economic activity. Less (50%) respondents were of opinion that such a form of transborder cooperation is necessary, whereas about 23% entrepreneurs were decidedly against that form of cooperation. The rest of respondents (27%) were people of not established opinion on the issue.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 503; 333-348
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwoj przedsiebiorczosci na wiejskich obszarach przygranicznych wojewodztwa zachodniopomorskiego
Autorzy:
Mickiewicz, B
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/807848.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
przedsiebiorczosc
obszary wiejskie
woj.zachodniopomorskie
obszary przygraniczne
rozwoj wsi
ludnosc wiejska
entrepreneurship
rural area
West Pomeranian voivodship
border area
rural area development
rural people
Opis:
W pracy przedstawiono dynamikę rozwoju przedsiębiorczości na przygranicznych obszarach wiejskich w województwie zachodniopomorskim. Szczególny nacisk położono na poznanie głównych problemów występujących na obszarach przygranicznych i sposobów ich rozwiązywania przez władze i społeczności lokalne oraz problemów aktywizacji gospodarczej, a w szczególności rozwój przedsiębiorczości na obszarach wiejskich i małych miast. Podstawowym założeniem było, że tempo rozwoju przedsiębiorczości na obszarach przygranicznych napotyka na szereg barier natury formalno-prawnej, intelektualnej, infrastrukturalnej, finansowej, środowiskowej, w tym mentalnej. Identyfikacja tych barier i ich eliminowanie znacząco wpływa na społeczno-gospodarczy rozwój przygranicznych obszarów wiejskich województwa zachodniopomorskiego. Badania zostały wykonane w 2005. W badaniach wykorzystano wiele metod i technik badawczych, a głównie: badanie dokumentacji urzędowej z gmin województwa zachodniopomorskiego, sondaż diagnostyczny z zastosowaniem kwestionariusza. W niniejszym opracowaniu wykorzystano głównie wyniki badań, które uzyskano w oparciu o wywiad z losowo wybranymi 30 wójtami i burmistrzami gmin przygranicznych.
Paper presents the dynamics of entrepreneurship development on rural borderland areas in Western Pomeranian province. The special emphasis was put on presentation of main problems occurring in border rural areas and methods of their solving by local authorities and society as well as the problems of economic activation, particularly entrepreneurship development on rural areas and in small towns. The basic foundation was that an increase of entrepreneurship development on rural border areas meets many barriers of legal, intellectual, infrastructural, financial, environmental, also mental, characteristics. Identification of those barriers and their elimination increasingly influence on socio-eco- nomic development of rural borderland in Western Pomeranian province. The investigations were conducted in 2005. Many methods and techniques were used and mainly: the survey of official documentation from Western Pomeranian communes, diagnostic poll, and interview with use of questionnaire. This paper presents mainly the results of survey obtained on the basis of inquiry with randomly chosen 30 chiefafficers of local administrations located on border areas.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 514; 281-292
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwoj przedsiebiorczosci na obszarach wiejskich Euroregionu 'Sprewa-Nysa-Bobr'
Autorzy:
Razniewski, P
Brodzinski, Z
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/806883.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
przedsiebiorczosc
wspolpraca transgraniczna
obszary wiejskie
rozwoj obszarow wiejskich
Euroregion Sprewa-Nysa-Bobr
obszary przygraniczne
euroregiony
entrepreneurship
transboundary cooperation
rural area
rural area development
Sprewa-Nysa-Bobr Euroregion
border area
Euroregion
Opis:
W pracy rozpoznano społeczno-gospodarcze i kulturowe uwarunkowania podejmowania działań przedsiębiorczych na obszarach przygranicznych Euroregionu „Sprawa-Nysa-Bóbr”. W badaniach szczególnie interesujące było poznanie wpływu na podejmowanie działalności przedsiębiorczej pobliskiej granicy państwa oraz przestrzennej lokalizacji firm. Badania zostały przeprowadzone w czwartym kwartale 2002 roku na obszarach wiejskich Euroregionu „Sprewa-Nysa-Bóbr”. W pracy wykorzystano wyniki badań uzyskane w trakcie wywiadu z zastosowaniem kwestionariusza z 50 przedsiębiorcami wiejskimi. Stwierdzono, że około 80% badanych przedsiębiorców to mężczyźni w średnim wieku (przeciętnie ok. 44 lat), o wykształceniu średnim (52%) i zawodowym (22%). Badane firmy prowadziły działalność gospodarczą, głównie w dziedzinie handlu (35,5%), produkcji (31,6%), przetwórstwa rolno-spożywczego (17,7%) i usług (15,2%). Prowadzona działalność miała charakter lokalny i odbywała się w mikroskali. Wśród wielu ograniczeń rozwoju przedsiębiorczości, respondenci wymieniali barierę kapitałową oraz brak instytucji otoczenia biznesu. Mimo tych przeszkód 72,9% właścicieli firm miało zamiar rozwijać swoje przedsiębiorstwo, głównie poprzez nowe inwestycje i wprowadzanie innowacji.
The aim of study was to get knowledge on socio-economic and cultural determinants of undertaking enterprising activities on borderland areas of „Sprewa- Nysa-Bóbr” Euroregion. Particularly interesting element of the study was to recognize the impact of State border proximity, and spatial localization of enterprises, on undertaking enterprising activity. The survey was carried out in the last quarter of 2002 on „Sprewa-Nysa-Bóbr” Euroregion rural areas. Paper presents results of the interviews (using standard questionnaire) with 50 rural entrepreneurs. It was found out that about 80% enquired entrepreneurs were men of average age 44, with secondary (52%) and vocational (22%) education. Their enterprises carried out economic activity mainly in trade (35.5%), production (31.6%), agro-food processing (17.7%) and services (15.2%). Their activity of rather local character was carried out on the micro-scale. Among many barriers of enterprise development respondents listed, the capital barrier as well as lack of business environment institutions. However, in spite of the obstacles as many as 72.9% enterprise owners were planning to continue developing their business, mainly through new investments and introduction of innovations.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 503; 285-302
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola i efekty wspolpracy transgranicznej gmin zachodniego pogranicza Polski
Autorzy:
Lewczuk, A
Brodzinski, Z
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/802963.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
przedsiebiorczosc
wspolpraca transgraniczna
rozwoj wielofunkcyjny
obszary wiejskie
aktywizacja gospodarcza
rozwoj obszarow wiejskich
obszary przygraniczne
aktywnosc spoleczna
pogranicze zachodnie
gminy
entrepreneurship
transboundary cooperation
multifunctional development
rural area
economic activation
rural area development
border area
social activity
Western borderland
commune
Opis:
Poznano rolę, efekty oraz wpływ współpracy euroregionalnej i porozumień transgranicznych na aktywizację społeczno-gospodarczą obszarów wiejskich zachodniego pogranicza Polski. Badaniami objęto wszystkie euroregiony zachodniego pogranicza Polski, a mianowicie: „Nysa”, „Sprewa-Nysa-Bóbr”, „Pro-Europa- Viadrina”, „Pomerania”. Wywiady z 140 wójtami i burmistrzami gmin wchodzących w skład wyżej wymienionych euroregionów przeprowadzono w czwartym kwartale 2002 roku. Z badań wynika, że około 60% polskich gmin osiąga korzyści z bliskości położenia granicy z Niemcami. Jednocześnie z wypowiedzi wójtów i burmistrzów gmin wynika, że istnieje pilna potrzeba aktywizacji społeczno- gospodarczej polskich gmin, głównie poprzez rozwój przedsiębiorczości. Stwierdzono również, że 73,6% polskich gmin posiada nawiązane kontakty partnerskie, głównie z gminami niemieckimi. Zakres tej współpracy obejmuje głównie problematykę kultury, oświaty, sportu, imprez turystycznych i handlowych. We współpracy tej dopiero na siódmym miejscu pod względem zakresu działalności wymieniono współpracę gospodarczą (31,6% polskich gmin). Niski zasięg tej współpracy budzi uzasadnione obawy, że polskie gminy, które są słabiej rozwinięte gospodarczo, nie mogą skorzystać z bogatych doświadczeń niemieckich gmin. Problematyka współpracy gospodarczej jest mało doceniana we współpracy transgranicznej euroregionów zachodniego pogranicza.
The aim of study was to recognise the role, effects and impact of Euroregional cooperation and transborder agreements on socio-economic mobilization of rural areas at the western borderland of Poland. The research covered all Euroregions at the western borderland of Poland: „Nysa”, „Sprewa-Nysa-Bóbr”, „Pro-Europa-Viadrina” and „Pomerania”. 140 governors and mayors of communes situated in the above-mentioned Euroregions were interviewed in last quarter of 2002. The results showed that about 60% communes in Poland benefit by the proximity to German border. At the same time commune governors’ and commune mayors’ statements and opinions reveal that there is an urgent need for socio-economic mobilization of Polish communes, mainly through enterprise development. It was also found that 73.6% communes in Poland have established the partnership contacts, mainly with German communes. The range of cooperation includes mainly the issues of culture, education, sport as well as tourist and commercial events. Economic cooperation came only at the 7th position on the list of cooperation range (only 31.6% Polish communes cooperated economically with German communes). The fact raises justified fears that the underdeveloped communes in Poland are not able to take advantage of the extensive experiences of German communes. The issues of economic cooperation are underestimated in transborder cooperation of Euroregions situated at western borderland of Poland.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 503; 139-158
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przedsiebiorczosc wlascicieli gospodarstw rozwojowych w Euroregionie 'Pro-Europa-Viadrina' z wykorzystaniem szans polozenia przygranicznego
Autorzy:
Brodzinska, K
Lewczuk, A
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/800394.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
gospodarstwa rolne
Euroregion Pro Europa Viadrina
przedsiebiorczosc
wspolpraca transgraniczna
obszary wiejskie
rolnicy
rozwoj obszarow wiejskich
obszary przygraniczne
euroregiony
gospodarstwa rozwojowe
farm
Pro Europa Viadrina Euroregion
entrepreneurship
transboundary cooperation
rural area
farmer
rural area development
border area
Euroregion
farm development
Opis:
Określono czynniki warunkujące zachowania przedsiębiorcze właścicieli gospodarstw rozwojowych w rolnictwie na obszarach wiejskich Euroregionu „Pro- Europa-Viadrina”. Szczególnie ważnym zagadnieniem jest rozwój przedsiębiorczości w rolnictwie i jego otoczeniu w oparciu o możliwości wykorzystania szans położenia przygranicznego, współpracy transgranicznej oraz zasobów gospodarstw i lokalnego środowiska. Badania zostały przeprowadzone w czwartym kwartale 2002 roku na obszarach wiejskich Euroregionu „Pro-Europa-Viadrina”. W pracy wykorzystano wyniki badań, które uzyskano w oparciu o wywiad z losowo wybranymi 82 właścicielami gospodarstw rozwojowych. Z badań wynika, że właściciele gospodarstw rozwojowych posiadają szereg korzystnych cech społeczno-zawodowych (stosunkowo niski wiek, wysokie wykształcenie, duża aktywność społeczna i gospodarcza), które pozwalają im rozwijać przedsiębiorczość w oparciu o zasoby położenia bliskości granicy, współpracę transgraniczną oraz zasoby własnych gospodarstw i lokalnego środowiska. Na szczególne podkreślenie zasługuje fakt, że właściciele gospodarstw rozwojowych możliwości zwiększenia swoich dochodów dostrzegają głównie w zwiększaniu skali produkcji rolniczej w oparciu o rozwój przedsiębiorczości i integrację poziomą rolników.
The study was to get acquainted with the determinants of developmental farm owners’ enterprising behaviour in agricultural sector in „Pro-Europa-Viadrina” Euroregion rural areas. The issue of particular importance is enterprise development in agricultural sector and its environment, using possibilities of taking advantage of borderland location potential, transborder cooperation and the resources of farms and local environment. The study was carried out in the last quarter of 2002 in „Pro-Europa-Viadrina” Euroregion rural areas. The paper is based on the research results obtained during interviews with randomly selected 82 developmental farm owners. The results revealed that developmental farm owners have many advantageous socio-economic qualities (on average young age, high education level, significant socio-economic activity) which enable them to develop enterprise using the resources of borderland location, transborder cooperation and the resources of their own farms and local environment. The fact that should be emphasized is that the developmental farm owners see the possibilities of their income increase mainly in terms of increasing their agricultural production, with advantage taken of enterprise development and farmers’ horizontal integrity.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 503; 51-66
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przedsiebiorczosc na obszarach wiejskich Euroregionu 'Pro-Europa-Viadrina'
Autorzy:
Razniewski, P
Lewczuk, A
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/800545.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
przedsiebiorcy
Euroregion Pro Europa Viadrina
przedsiebiorczosc
wspolpraca transgraniczna
obszary wiejskie
rozwoj obszarow wiejskich
obszary przygraniczne
euroregiony
badania ankietowe
entrepreneur
Pro Europa Viadrina Euroregion
entrepreneurship
transboundary cooperation
rural area
rural area development
border area
Euroregion
questionnaire method
Opis:
Określono wpływ różnorodnych czynników na rozwój przedsiębiorczości na obszarach wiejskich Euroregionu „Pro-Europa-Viadrina”. W pracy szczególną uwagę zwrócono na określenie, jakie znaczenie dla podejmowania działalności gospodarczej ma przestrzenna lokalizacja firm, a zwłaszcza jej położenie w pobliżu granicy państwa. Badania przeprowadzono w czwartym kwartale 2002 r. Objęto nimi 48 przedsiębiorców wiejskich zamieszkujących w Euroregionie „Pro- Europa-Viadrina”. Stwierdzono, że badani przedsiębiorcy to głównie mężczyźni (77%), w wieku 46,4 lat, a więc najwyższej aktywności zawodowej o wykształceniu średnim (43,8%) i wyższym (33,3%). Głównym kierunkiem działalności badanych firm był handel (34%), produkcja (29%) i usługi (27%). Ponad 70% badanych firm zatrudniało do 9 pracowników (średnio 14,7). Tylko 15% badanych firm prowadziło działalność, zarówno na terenie Polski, jak i za granicą. Prawie co druga badana firma (44,9%) zgłaszała, że główną barierą dalszego rozwoju jest brak środków finansowych.
The paper aimed at getting knowledge on the impact of various factors on enterprise development in rural areas of „Pro-Europa-Viadrina” Euroregion. The particular attention was paid to the influence of spatial localization of the enterprises (especially their location in proximity of State border) on undertaking economic activity. The study was carried out in the last quarter of 2002. 48 rural entrepreneurs from „Pro-Europa-Viadrina” Euroregion were examined. It was found that the entrepreneurs under research were mostly men (77%) aged 46.4 on average (the age of highest professional activity level), educated on secondary (43.8%) and higher (33.3%) levels. The main trends of their enterprises activity were trade (34%), production (29%) and services (27%). More than 70% surreyed enterprises gave employment to up to 9 people (14.7%). As few as 15% enterprises carried out economic activity both in Poland and abroad. Almost every second enterprise owner (44.9%) stated that the strongest barrier of future development is shortage of financial means.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 503; 319-332
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Procesy innowacyjne w gospodarstwach rozwojowych Euroregionu 'Sprewa-Nysa-Bobr'
Autorzy:
Brodzinska, K
Lewczuk, A
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/804260.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
gospodarstwa rolne
przedsiebiorczosc
wspolpraca transgraniczna
obszary wiejskie
rolnicy
rozwoj obszarow wiejskich
procesy innowacyjne
Euroregion Sprewa-Nysa-Bobr
obszary przygraniczne
modernizacja
euroregiony
gospodarstwa rozwojowe
farm
entrepreneurship
transboundary cooperation
rural area
farmer
rural area development
innovation process
Sprewa-Nysa-Bobr Euroregion
border area
modernization
Euroregion
farm development
Opis:
Określono uwarunkowania procesów innowacyjnych w gospodarstwach rozwojowych położonych na obszarze funkcjonowania Euroregionu „Sprewa-Nysa- Bóbr”. Poznano możliwości wykorzystania położenia przygranicznego i współpracy transgranicznej gospodarstw rozwojowych na ich aktywizację gospodarczą. Badania przeprowadzono w czwartym kwartale 2002 roku. Objęto nimi 100 gospodarstw rozwojowych i ich właścicieli z obszaru Euroregionu „Sprewa-Nysa- Bóbr”. Właściciele gospodarstw rozwojowych to ludzie stosunkowo młodzi i dobrze wykształceni. Prezentują oni jednak postawy zachowawcze, co znacznie ogranicza stopień wykorzystania renty położenia ich gospodarstw. Procesy modernizacyjne i innowacyjne w gospodarstwach rozwojowych, ich charakter i forma, zależą głównie od przestrzennego zróżnicowania poziomu rozwoju rolnictwa, możliwości ekonomicznych gospodarstw, predyspozycji innowacyjnych rolników oraz sprawnie funkcjonujących instytucji stymulujących te procesy. Możliwości produkcyjne gospodarstw rozwojowych są szczególnie duże w produkcji roślinnej i chowie trzody chlewnej. Były to gospodarstwa duże (średnio 93 ha), dobrze wyposażone pod względem technicznym, przeznaczające na rynek znaczną część produkcji oraz inwestujące w rozwój gospodarstw.
The study recognized the determinants of innovative processes on developmental farms located within „Sprewa-Nysa-Bóbr” Euroregion. Another important research objective was to learn about possibilities of taking advantage of borderland location and transborder cooperation of development farms for the benefit of their economic mobilization. The study was carried out in the last quarter of 2002. The survey covered 100 developmental farms situated in „Sprewa-Nysa- Bóbr” Euroregion, and the farm owners. The owners of developmental farm are relatively young and well-educated people. However, they tend to present conservative attitudes, which significantly restricts the degree of making good use of their farm location status. Modernisation and innovative processes in developmental farms as well as the character and condition of the farms depend mainly on spatial differentiation of agricultural development level, economic potential of the farms, farmers’ innovative predisposition and efficient functioning of institutions which support the processes. Production possibilities of developmental farms are particularly significant in the sphere of plant production and swine breeding. Surveyed developmental farms were rather large (on average 93 ha), well equipped with technical means, selling a considerable part of their produce and investing in farm development.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 503; 67-79
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy spoleczno-gospodarczego rozwoju obszarow wiejskich zachodniego pogranicza Polski
Autorzy:
Lewczuk, A
Gotkiewicz, W
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/804588.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
przedsiebiorczosc
bezrobocie
rozwoj wielofunkcyjny
obszary wiejskie
rozwoj obszarow wiejskich
infrastruktura
obszary przygraniczne
pogranicze zachodnie
entrepreneurship
unemployment
multifunctional development
rural area
rural area development
infrastructure
border area
Western borderland
Opis:
W pracy szczególną uwagę zwrócono na poznanie głównych problemów nurtujących wiejskie obszary przygraniczne zachodniej Polski i sposoby ich rozwiązywania przez lokalne władze i społeczności. Szczegółowej analizie poddano szanse i bariery społeczno-gospodarczego rozwoju gmin wchodzących w skład następujących euroregionów: „Nysa”, „Sprewa-Nysa-Bóbr”, „Pro-Europa-Viadrina” i „Pomerania”. Badania zostały przeprowadzone w czwartym kwartale 2002 roku. Główną metodą badawczą był wywiad bezpośredni z zastosowaniem kwestionariusza wywiadu z 140 wójtami i burmistrzami gmin wchodzących w skład wyżej wymienionych euroregionów. Z badań wynika, że najważniejszym problemem społeczno-gospodarczego rozwoju obszarów wiejskich zachodniego pogranicza jest wysokie bezrobocie, niski poziom rozwoju infrastruktury oraz restrukturyzacja i modernizacja rolnictwa. Badane gminy podjęły szereg różnorodnych działań na rzecz ograniczenia barier w rozwoju obszarów wiejskich, a głównie poprzez pozyskiwanie środków finansowych z zewnątrz oraz rozwój edukacji w dziedzinie przedsiębiorczego wychowania ludności rolniczej i wiejskiej w dziedzinie pozyskiwania dodatkowych i alternatywnych źródeł dochodu w oparciu o lokalne zasoby. Stwierdzono, że istnieje pilna potrzeba rozbudowy sektora drobnej przedsiębiorczości, zwłaszcza w sferze turystyki i usług oraz przetwórstwa rolno-spożywczego. Jest to zresztą zgodne z kierunkiem zmian dominujących funkcji gmin z obecnie rolniczej na turystyczno-rolnicze i turystyczne.
Paper focused mainly on recognition of the main problems, which bother border rural areas in Western Poland, and on the ways to solve the problems by local governments and communities. Chances and barriers for socio-economic development of the communes included in following Euroregions: „Nysa”, „Sprewa-Nysa-Bóbr”, „Pro-Europa-Viadrina” and „Pomerania”, were thoroughly analysed. The research was carried out in the last quarter of 2002. Main research method consisted in direct survey (with a questionnaire form); 140 commune governors and mayors of the communes included in above-mentioned Euroregions were interviewed. The results showed that the biggest problems in development of socio-economic rural areas at western borderland of Poland covered: high unemployment rate, low level of infrastructure development and agricultural restructuring and modernization. Surveyed communes undertook a number of steps to restrict the development barriers for rural areas, mainly through finding financial means from outside as well as the progress in enterprising education of agricultural and rural population, concerning mainly the search for supplementary and alternative income sources based on local resources. It was stated an urgent need to expand the small-scale enterprise sector, especially in the sphere of tourism, services and processing of the farm produce. It is actually in accordance with the trends to changing dominant functions of the communes from agricultural functions at present to touristic-and-agricultural and touristic ones in the nearest future.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 503; 193-206
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy rozwoju rolnictwa na obszarach przygranicznych zachodniej Polski w opinii wojtow i burmistrzow gmin
Autorzy:
Lewczuk, A
Gotkiewicz, W
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/795128.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
opinia spoleczna
modernizacja rolnictwa
rozwoj rolnictwa
obszary wiejskie
rozwoj obszarow wiejskich
zmiany strukturalne
obszary przygraniczne
strategia rozwoju
pogranicze zachodnie
public opinion
agriculture modernization
agricultural development
rural area
rural area development
structural change
border area
development strategy
Western borderland
Opis:
Określono stan i możliwości rozwoju rolnictwa na obszarach przygranicznych zachodniej Polski i jego miejsca w realizacji strategii ekorozwoju. W badaniach główna uwaga została skierowana na czynniki warunkujące proces modernizacji gospodarstw rolnych. Zasięg terytorialny badań obejmował gminy wchodzące w skład następujących euroregionów: „Nysa”, „Sprewa-Nysa-Bóbr”, „Pro- Europa-Viadrina” i „Pomerania”. W pracy wykorzystano głównie wyniki badań, które uzyskano w oparciu o wywiad z zastosowaniem kwestionariusza z 140 wójtami i burmistrzami gmin wchodzących w skład wyżej wymienionych euroregionów. Z badań wynika, że na koniec 2002 r. w ponad 70,0% gmin zachodniego pogranicza dominującą funkcją było rolnictwo (45,8% gmin) i funkcja rolniczo- turystyczna (25,7% gmin). W opinii wójtów i burmistrzów istnieje pilna konieczność zmniejszenia funkcji rolniczej gmin z 45,8% obecnie na 12,9% w przyszłości. Jednocześnie należy rozbudować funkcję rolniczo-turystyczną z 25,7% obecnie do 40,8% w przyszłości. Do najważniejszych barier rozwoju rolnictwa wójtowie i burmistrzowie zaliczyli trudności ze zbytem produkcji rolniczej (69,6% gmin), niską opłacalność produkcji (50,0% gmin) i brak środków na restrukturyzację i modernizację rolnictwa (40,6% gmin). Stwierdzono, że około 80,0% gospodarstw rolnych zachodniego pogranicza ma obecnie charakter socjalny.
The aim of study was to recognize the situation and opportunities of agricultural development at the western borderland of Poland, and the position of agriculture in the process of environmental development strategy implementation. The research focused on the factors that condition the process of agricultural farms modernization. Territorial range of the research covered the communes included in the following Euroregions: „Nysa”, „Sprewa-Nysa-Bóbr”, „Pro-Europa-Viadrina” and „Pomerania”. Paper includes mainly the results of inquiry, which were obtained during interviews (with a questionnaire form) with 140 commune governors and mayors of communes located in the above-mentioned Euroregions. The results reveal that at the end of 2002 in more than 70.0% communes at western borderland of Poland the dominant function was agricultural (45.8% communes) and agrotourist (25.7% communes) activity. In the opinion of commune governors and commune mayors there is an urgent necessity to change the agricultural function of communes from 45.8% at present to desired 12.9% in the future. At the same time the agrotourist function should be developed from 25.7% at present to desired 40.8% in the future. In commune governors’ and commune mayors’ opinions the most important barriers of agricultural development are as follows: problems with finding market for agricultural goods (69.6% communes), low production profitability (50.0% communes) and the lack of financial means to be allotted for agricultural restructuring and modernization (40,6% communes). It was stated that about 80.0% agricultural farms at the western borderland of Poland are included in the State welfare programme.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 503; 177-191
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies