Rola i efekty wspolpracy transgranicznej gmin zachodniego pogranicza Polski

Poznano rolę, efekty oraz wpływ współpracy euroregionalnej i porozumień transgranicznych na aktywizację społeczno-gospodarczą obszarów wiejskich zachodniego pogranicza Polski. Badaniami objęto wszystkie euroregiony zachodniego pogranicza Polski, a mianowicie: „Nysa”, „Sprewa-Nysa-Bóbr”, „Pro-Europa- Viadrina”, „Pomerania”. Wywiady z 140 wójtami i burmistrzami gmin wchodzących w skład wyżej wymienionych euroregionów przeprowadzono w czwartym kwartale 2002 roku. Z badań wynika, że około 60% polskich gmin osiąga korzyści z bliskości położenia granicy z Niemcami. Jednocześnie z wypowiedzi wójtów i burmistrzów gmin wynika, że istnieje pilna potrzeba aktywizacji społeczno- gospodarczej polskich gmin, głównie poprzez rozwój przedsiębiorczości. Stwierdzono również, że 73,6% polskich gmin posiada nawiązane kontakty partnerskie, głównie z gminami niemieckimi. Zakres tej współpracy obejmuje głównie problematykę kultury, oświaty, sportu, imprez turystycznych i handlowych. We współpracy tej dopiero na siódmym miejscu pod względem zakresu działalności wymieniono współpracę gospodarczą (31,6% polskich gmin). Niski zasięg tej współpracy budzi uzasadnione obawy, że polskie gminy, które są słabiej rozwinięte gospodarczo, nie mogą skorzystać z bogatych doświadczeń niemieckich gmin. Problematyka współpracy gospodarczej jest mało doceniana we współpracy transgranicznej euroregionów zachodniego pogranicza.

The aim of study was to recognise the role, effects and impact of Euroregional cooperation and transborder agreements on socio-economic mobilization of rural areas at the western borderland of Poland. The research covered all Euroregions at the western borderland of Poland: „Nysa”, „Sprewa-Nysa-Bóbr”, „Pro-Europa-Viadrina” and „Pomerania”. 140 governors and mayors of communes situated in the above-mentioned Euroregions were interviewed in last quarter of 2002. The results showed that about 60% communes in Poland benefit by the proximity to German border. At the same time commune governors’ and commune mayors’ statements and opinions reveal that there is an urgent need for socio-economic mobilization of Polish communes, mainly through enterprise development. It was also found that 73.6% communes in Poland have established the partnership contacts, mainly with German communes. The range of cooperation includes mainly the issues of culture, education, sport as well as tourist and commercial events. Economic cooperation came only at the 7th position on the list of cooperation range (only 31.6% Polish communes cooperated economically with German communes). The fact raises justified fears that the underdeveloped communes in Poland are not able to take advantage of the extensive experiences of German communes. The issues of economic cooperation are underestimated in transborder cooperation of Euroregions situated at western borderland of Poland.