Problemy rozwoju rolnictwa na obszarach przygranicznych zachodniej Polski w opinii wojtow i burmistrzow gmin

Określono stan i możliwości rozwoju rolnictwa na obszarach przygranicznych zachodniej Polski i jego miejsca w realizacji strategii ekorozwoju. W badaniach główna uwaga została skierowana na czynniki warunkujące proces modernizacji gospodarstw rolnych. Zasięg terytorialny badań obejmował gminy wchodzące w skład następujących euroregionów: „Nysa”, „Sprewa-Nysa-Bóbr”, „Pro- Europa-Viadrina” i „Pomerania”. W pracy wykorzystano głównie wyniki badań, które uzyskano w oparciu o wywiad z zastosowaniem kwestionariusza z 140 wójtami i burmistrzami gmin wchodzących w skład wyżej wymienionych euroregionów. Z badań wynika, że na koniec 2002 r. w ponad 70,0% gmin zachodniego pogranicza dominującą funkcją było rolnictwo (45,8% gmin) i funkcja rolniczo- turystyczna (25,7% gmin). W opinii wójtów i burmistrzów istnieje pilna konieczność zmniejszenia funkcji rolniczej gmin z 45,8% obecnie na 12,9% w przyszłości. Jednocześnie należy rozbudować funkcję rolniczo-turystyczną z 25,7% obecnie do 40,8% w przyszłości. Do najważniejszych barier rozwoju rolnictwa wójtowie i burmistrzowie zaliczyli trudności ze zbytem produkcji rolniczej (69,6% gmin), niską opłacalność produkcji (50,0% gmin) i brak środków na restrukturyzację i modernizację rolnictwa (40,6% gmin). Stwierdzono, że około 80,0% gospodarstw rolnych zachodniego pogranicza ma obecnie charakter socjalny.

The aim of study was to recognize the situation and opportunities of agricultural development at the western borderland of Poland, and the position of agriculture in the process of environmental development strategy implementation. The research focused on the factors that condition the process of agricultural farms modernization. Territorial range of the research covered the communes included in the following Euroregions: „Nysa”, „Sprewa-Nysa-Bóbr”, „Pro-Europa-Viadrina” and „Pomerania”. Paper includes mainly the results of inquiry, which were obtained during interviews (with a questionnaire form) with 140 commune governors and mayors of communes located in the above-mentioned Euroregions. The results reveal that at the end of 2002 in more than 70.0% communes at western borderland of Poland the dominant function was agricultural (45.8% communes) and agrotourist (25.7% communes) activity. In the opinion of commune governors and commune mayors there is an urgent necessity to change the agricultural function of communes from 45.8% at present to desired 12.9% in the future. At the same time the agrotourist function should be developed from 25.7% at present to desired 40.8% in the future. In commune governors’ and commune mayors’ opinions the most important barriers of agricultural development are as follows: problems with finding market for agricultural goods (69.6% communes), low production profitability (50.0% communes) and the lack of financial means to be allotted for agricultural restructuring and modernization (40,6% communes). It was stated that about 80.0% agricultural farms at the western borderland of Poland are included in the State welfare programme.