Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "modernism architecture" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-88 z 88
Tytuł:
Preliminaria do nowego symbolizmu w architekturze zaawansowanego postmodernizmu
Preliminaries for new symbolism in the architecture of advanced post-modernism
Autorzy:
Tołłoczko, Z.
Tołłoczko, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217799.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
historia architektury
modernizm
postmodernizm
klioarchitektura
estetyka
nowy
symbolizm
history of architecture modernism
post-modernism
clio-architecture
aesthetics
new symbolism
Opis:
Niniejszy esej jest próbą zwartego, a zarazem bieżącego przeglądu przeszłości i perspektyw zaawansowanego stylu postmodernistycznego we współczesnej architekturze. Mając właśnie to na względzie, autorzy prezentowanego tekstu skupiają swą uwagę na obecnych relacjach retrospekcji między architekturą inspirowaną zarówno modernizmem, jak i postmodernizmem, który nabiera cech nowego symbolizmu ożywionego imagologią połączoną z ideami estetyki ekologicznej.
This essay is an attempt at a concise and current review of the past and perspectives of the advanced post-modernist style in contemporary architecture. Considering the above, the authors of the presented text have focused their attention on current relations between architecture inspired by both modernism and post-modernism, which acquires features of a new symbolism enlivened by imagology combined with ideas of ecological aesthetics.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 50; 74-92
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modernizm jako szczególnie ważne polskie dziedzictwo XX wieku. Kryteria wyboru i ochrony zasobów modernistycznych na przykładzie architektury Stalowej Woli
Modernism as a particularly important Polish 20th century heritage. Criteria for selection and protection of modernist resource on the example of Stalowa Wola architecture
Autorzy:
Stojak, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/113877.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:
COP
architektura modernistyczna
park kulturowy
waloryzacja
problemy konserwatorskie
wpis do rejestru zabytków
modernism architecture
culture park
valorization
conservatory problem
entry into the register of monuments
Opis:
W publikacji przedstawiono problemy związane z ochroną konserwatorską modernistycznych budynków w Stalowej Woli. Miasto, pierwotnie zaprojektowane w duchu przeważających idei modernizmu, zostało zbudowane w latach trzydziestych okresu międzywojennego. Ideologiczno-konceptualna spójność i jej realizacja określają reprezentatywność kompleksu urbanistycznego Stalowej Woli jako modernistycznego dziedzictwa kulturowego. Trwające procesy transformacji wymuszają działania mające na celu ochronę tego dziedzictwa. W pracy przedstawiono konieczność analizy i oceny całego kompleksu urbanistycznego w celu ustalenia możliwych kryteriów i obszarów analizy. Zasugerowano wzięcie koncepcji projektu i jej realizację pod uwagę jako podstawowe kryterium oceny w kontekście zmian, które nastąpiły po drugiej wojnie światowej. W pracy przywołano założenia dla projektowania obiektów mieszkalnych i usługowych, a także zwrócono uwagę na konieczność oceny wpływu aktualnie realizowanych inwestycji, mających wpływ na kompletność i integralność kompleksu architektoniczno-urbanistycznego Stalowej Woli. Wartości niematerialne: nazwy ulic, budynków, placów, a także niematerialne wartości obiektów architektonicznych oraz architektoniczne projekty poszczególnych budynków i miast jako całości to kolejny obszar, który wymaga tak badań, jak i ochrony. Problemy wynikające z niskiej świadomości mieszkańców, mającej wpływ na proponowane rozwiązaniach do projektowania odnowionych i zmodernizowanych budynków, zostały omówione w niniejszej pracy. Aby rozwiązać większość problemów związanych z ochroną konserwatorską modernistycznej architektury i urbanistyki Stalowej Woli, proponuje się utworzenie Parku Kulturowego. Praca przedstawia zarówno argumenty za jego utworzeniem, jak również jego zakres
In the publication the author presents the problems related to the conservatory protection of the modernist buildings in Stalowa Wola. The city,originally designed in the spirit of the prevailing ideas of modernism, has been built in the 1930’s of the interwar period. Ideological-conceptual coherence and its implementation determine the representativeness of the Stalowa Wola urban complex as a modernist cultural heritage. The ongoing transformation processes force actions aimed at protecting this heritage. The author presents the necessity to analyze and evaluate the entire urban complex presenting assumptions to establish possible criteria and areas of analysis and evaluation. Among the others, it has beensuggested that the design concept and its implementation should be taken into account as a basic assessment criterion in the context of the changes that occurred after the Second World War. After a brief reminder of the assumptions used in the design process of residential and service constructions, the author draws attention to the need to assess the impact of the currently ongoing investmentswhich have impact on the completeness and integrity of the architectural and urban complex of Stalowa Wola. Intangible assets: the names of the streets, buildings, squares, the non-material values of the architectural sites and the architectural design of particular buildings and the cities as a whole, is another area that requires both research and protection. The problems resulting from the low awareness of the residents appear in this issue, and also appear in the proposed solutions for the design of the renovated and modernized buildings. To solve most problems related to the protection of the conservator of modernist architecture and urban planning of Stalowa Wola, the creation of the Cultural Park is proposed. Both the arguments for its creation and its scope have been here presented.
Źródło:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2017, 3; 125-131
2543-6422
Pojawia się w:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From Textile to Plastic: Architecture, Exhibition Design, and Abstraction (1930–1955)
Autorzy:
Ottenhausen, Clemens
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2135557.pdf
Data publikacji:
2021-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
design
exhibitions
architecture
abstraction
textiles
modernism
Opis:
This article investigates the growing proliferation of curtains and wall hangings as key elements in the design of art exhibitions in the years 1930–1955. To demonstrate how textiles were successfully employed as mediators on the threshold between architecture, design objects, and fine arts, I first examine the increasing use of curtains in the interwar period, Fascist Italy, and Nazi Germany to subsequently explore how the role of fabrics in both countries’ rationalist and neoclassicist architecture also played a significant part in exhibition design after the Second World War. I chart how the interest in textiles culminated in 1955, when glossy plastic curtains were integrated into the exhibition architecture at the first documenta in Kassel, Germany, one of the country’s most prestigious recurring art events to this day. During these politically turbulent decades, the exchange between exhibition designers in both countries was bound together by a profound reassessment of the relation between architecture, design, and art. The renewed consciousness of design as an integrated practice played a key role in 1930s architecture, also providing the foundation for the Bauhaus curriculum and the work of artists, designers, and architects (e.g., Wassily Kandinsky, Giuseppe Pagano, Le Corbusier, Carlo Scarpa, Willi Baumeister, Arnold Bode). I demonstrate that during this period textiles were essential for creating continuity between exhibitions and exhibits of vastly differing styles and contexts. The wall hangings, veils, and banners that were used as part of the monumental spaces created for the Fascist regimes in Italy and Germany were ultimately appropriated and turned into means to undermine the neoclassicist and rationalist style in a way that echoed, I argue, society’s neobaroque sensibility in the aftermath of World War II. Though the Federal Republic of Germany’s first two decades were characterized by the general will to educate its citizens in the aesthetics of internationalism, this effort and the concomitant return to the interwar period were accompanied by a strong resurgence in religiosity and desire for emotionally compelling experiences, which signify a partial disavowal of modernism’s most radical stipulations.
Źródło:
Artium Quaestiones; 2021, 32; 89-112
0239-202X
Pojawia się w:
Artium Quaestiones
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dylematy polskiego modernizmu na Pomorzu Zachodnim w II połowie XX wieku
The dilemmas of the polish modernism in West Pomerania in the 2nd half of the 20th century
Autorzy:
Szymski, A.M.
Nowak, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218299.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
modernizm
architektura geometryczna
modernism
geometric architecture
Opis:
Okres powojenny oznaczał dla architektury polskich ziem, a szczególnie dla terenu Pomorza Zachodniego „nowe otwarcie” pozbawione ‘naturalnej’ ciągłości tradycji i sentymentów. Przed pierwszymi, wykształconymi już w utworzonej w Szczecinie w 1947 roku Wyższej Szkole Inżynierskiej absolwentami skupionymi w oddziale szczecińskiego „Miastoprojektu” otwarły się praktycznie nieograniczone wprost możliwości. Wprowadzenie w życie wyniesionych z ukończonych trzyletnich studiów idei, głównie zdefiniowanych w abstrakcyjnym haśle „odbudowy przez przebudowę”, zaczęły powstawać z końcem lat 50. „nowe-stare miasta” w Szczecinie, Koszalinie, Stargardzie Szczecińskim, Słupsku, Kamieniu Pomorskim i w wielu innych mniejszych miejscowościach Pomorza Zachodniego, w powiązaniu z eksperymentami urbanistycznymi całkowicie zmieniając krajobraz Ziemi Pomorskiej.
The post-war period had become for the architecture of Poland, in particular the West Pomerania, a “new opening” divested of a ‘natural’ continuity of tradition and sentiments. The first graduates, educated at the Higher School of Engineering established in Szczecin in 1947, grouped in the Szczecin-based branch of “Miastoprojekt”, encountered almost unlimited possibilities. By implementing the ideas and concepts learnt during the 3-year studies and defined in the abstract slogan “restoration through reconstruction”, by the end of the 1950s “new-old towns” began to emerge in Szczecin, Koszalin, Stargard Szczeciński, Słupsk, Kamień Pomorski and in many other townships across West Pomerania, followed by urbanistic experiments, thus altering the landscape of Pomerania entirely.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 51; 95-103
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Osiedle "Dyrekcja" w Chełmie - ocena założenia po 80 latach od rozpoczęcia budowy
The district "Dyrekcja" in Chełm - the evaluation of district after 80 years of its foundation
Autorzy:
Szmygin, B.
Trochonowicz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/390471.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
architektura
urbanistyka
modernizm
architecture
heritage protection
modernism
Opis:
Wybudowane w latach 1928-1939 osiedle "Dyrekcja" ze względu na swoją powierzchnię, ilość i kubaturę budynków uważane było za drugą po Gdyni największą inwestycję okresu międzywojennego. Osiedle reprezentuje cały zespół wartości, wynikających z jego programu ideowego (symboliki państwowej), układu przestrzennego, spójnej formy architektonicznej zabudowy i charakterystyki technicznej budynków. Artykuł niniejszy ma na celu, próbę dokonania szeroko rozumianej oceny stanu założenia, po 80-latach od rozpoczęcia budowy.
District "Dyrekcja" built in the year 1928-1939 was regarded the second after the Gdynia largest investment of the period between world wars due to its size number of houses. The district represents the whole set of the values resulting the ideological programme (national symbolism), spatial composition, coherent architectural form of the buildings and their technical characteristics. The presented article is aimed as a complex evaluation of the district “Dyrekcja” after 80 years of its foundation.
Źródło:
Budownictwo i Architektura; 2010, 6, 1; 119-135
1899-0665
Pojawia się w:
Budownictwo i Architektura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Harmonia czy dysonans – rozwój architektury uzdrowiskowej w Karpatach i Sudetach w latach 60. i 70. XX wieku
Harmony or dissonance – the development of architecture in health resorts in Karpaty and Sudety during the 60s and 70s
Autorzy:
Ciarkowski, Błażej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/461213.pdf
Data publikacji:
2017-03
Wydawca:
Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
Tematy:
architektura
uzdrowiska
modernizm
socmodernizm
krajobraz
architecture
health resort
modernism
socialist modernism
landscape
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest analiza założeń projektowych wybranych przykładów architektury uzdrowiskowej, powstałej w Karpatach i Sudetach w latach 60. i 70. XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem relacji budynek-krajobraz. Analiza obejmuje zarówno poszczególne rozwiązania architektoniczne i urbanistyczne, jak i będące ich tłem aspekty społeczno-polityczne oraz ideowe. Nakreślenie modernistycznych poglądów na relację natury i kultury oraz specyfiki wypoczynku w Polsce Ludowej stanowi wprowadzenie do właściwego problemu badawczego. Analizie poddano zarówno zasady kształtowania zespołów zabudowy (w tym – związków z istniejącymi ośrodkami), jak i kształtowanie form pojedynczych budynków. Studia przypadków obrazują ogólnie panujące wówczas tendencje w budownictwie uzdrowiskowym. Zestawienie obiektów oraz opisów archiwalnych im towarzyszących unaocznia, iż obiekty, które dziś często postrzegane bywają jako „niechciane dziedzictwo komunizmu”, stanowiły efekt panującej wówczas filozofii i przekonań dotyczących architektury. Zrozumienie tych związków może stanowić asumpt dla dalszych badań, których celem byłaby waloryzacja powojennej architektury polskich uzdrowisk.
This paper is a case study of design assumptions of the chosen examples of architecture in health resorts in Karpaty and Sudety built during the 60s and 70s. The issue of particular concern is the relation between building and landscapce. The analysis includes both architectural and urban issues and their social, political and ideological background as well. The man scientific issue is preceded with a brief portrait of modernist theories concerning common relations among culture and nature, and the specific circumstances of leisure in Peoples Republic of Poland. The subject of the analysis are both complexes (and their connections with existing structures) and particular buildings as well. The case studies portrait the general tendencies in creating architecture in health resorts. The compilation of objects and archival descriptions which followed them emphasizes that those building were a result of current philosophy and beliefs concerning architecture. Although, nowadays they are frequently concerned as “undesired heritage of communism”. The consciousness of those relations can become a boost for further analysis aiming for the valorization of the post-war architecture in Polish health resorts.
Źródło:
MAZOWSZE Studia Regionalne; 2017, 20; 13-24
1689-4774
Pojawia się w:
MAZOWSZE Studia Regionalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesna architektura chińska drugiej fali
Contemporary Chinese architecture of the second wave
Autorzy:
Ingarden, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131806.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
architektura chińska
modernizm
architektura współczesna
Chinese architecture
modernism
contemporary architecture
Opis:
Artykuł przedstawia dwa pokolenia chińskich architektów (architekci tzw. Pierwszej i Drugiej Fali), działających w okresie post-Mao, czyli od czasu wprowadzenia reform Deng Xiaopinga. Zasadniczym celem artykułu jest przedstawienie prac najmłodszych architektów Drugiej Fali i próba ich charakterystyki. Przykłady ilustrujące artykuł to realizacje takich biur jak: META-Project (Wang Shuo), TAOA (Tao Lei), ZAO/standardarchitecture (Zhang Ke), Zhao Yang Architects oraz DnA_Design and Architecture (Xu Tiantian). Wybrane realizacje są z pewnością inspirującym przykładem eksperymentalnej chińskiej architektury ostatnich lat – architektury krytycznej, która w reakcji na błędy poprzednich lat, związane z ekstensywną modernizacją miast, starała się odbudować relację z utraconą tradycją, kierować swoją uwagę na człowieka, świadomego swojego miejsca we współczesnym świecie, jak również swojego dziedzictwa. Artykuł został opracowany na podstawie materiałów źródłowych pozyskanych bezpośrednio z biur architektonicznych w ramach pracy autora nad wystawą Współczesna Architektura Chin. Modernizm udomowiony, której autor był pomysłodawcą i, wraz z prof. Wang Lu (Tsinghua Univ, Pekin), współkuratorem. Wystawa została zaprezentowana w Muzeum Manggha, jej otwarcie towarzyszyło Biennale Architektury w Krakowie w roku 2017.
The article presents two generations of Chinese architects (architects of the so-called First and Second Wave) operating in the post-Mao period, that is, since the reforms of Deng Xiaoping. The main purpose of the article is to present the works of the youngest architects of the Second Wave and try to characterize them. Examples illustrating the article are the realizations of such offices as: META-Project (Wang Shuo), TAOA (Tao Lei), ZAO/standardarchitecture (Zhang Ke), Zhao Yang Architects and DnA_Design and Architecture (Xu Tiantian). Selected projects are certainly an inspiring example of the experimental Chinese architecture of recent years – critical architecture, which in response to the mistakes of previous years, associated with extensive modernization of cities, tried to rebuild the relationship with the lost tradition, direct and focus its attention to problems of locality and man and his heritage in the modern world. The article was compiled on the basis of source materials obtained directly from architectural offices as part of the author’s work on the exhibition Contemporary Architecture of China, Localized Modernism. The author together with prof. Wang Lu (Tsinghua Univ., Beijing) were co-curators of this first presentation of Chinese architecture in Poland. The exhibition was presented at the Manggha Museum, its opening was accompanied by the Architecture Biennial in Krakow in 2017.
Źródło:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie; 2018, 46; 161-176
0079-3450
2450-0038
Pojawia się w:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradition and modernity in Władysław Sowicki’s pre-war architecture of exposition pavilions
Tradycja i nowoczesność w przedwojennych projektach architektury pawilonów wystawienniczych Władysława Sowickiego
Autorzy:
Agata, Wereszczyńska
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460791.pdf
Data publikacji:
2017-12
Wydawca:
Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
Tematy:
architecture
functional art
art déco
modernism
streamline
Opis:
W artykule omówione zostały trzy projekty architektury pawilonów wystawienniczych autorstwa Wła-dysława Sowickiego. Każdy obiekt zaprojektowany został w odmiennym stylu, jednakże zgodnie z obowiązującymi tendencjami projektowymi. Pierwszy z nich, pawilon państwa polskiego na Wystawę Światową w Paryżu w 1937 roku, odwołuje się do języka polskiego stylu narodowego. Drugi, pawilon Polski na Wystawę Światową w Nowym Jorku, która miała miejsce w 1939 roku, został zaprojektowa-ny w estetyce półmodernizmu. Kolejny, trzeci obiekt przeznaczony dla Spółdzielni Artystów Ład, rów-nież z 1939 roku, jest przykładem kompromisowego półmodernizmu końca lat trzydziestych. W oma-wianych w niniejszym artykule projektach bardzo wyraźnie widoczne jest wzajemne przenikanie się tradycyjnych, związanych z polską szkołą projektową, polską sztuką narodową, dekoracyjnych warto-ści estetycznych z przynależną do nurtu awangardy i modernizmu nowoczesnością. Sowicki umiejętnie wykorzystuje charakterystyczne dla obu kierunków cechy łącząc je w spójną całość. Na potrzeby artykułu jako główną metodę badawczą przyjęto analizę materiału wizualnego, który znajduje się w archiwum rodziny Władysława Sowickiego, a także kwerendę archiwalną i biblioteczną, przegląd literatury naukowej dotyczącej tematyki związanej z tematyką artykułu oraz analizę ewolucji stylów i tendencji z zakresu architektury w przedziale czasowym tożsamym z okresem powstania omawianych w pracy projektów. Opisywane w artykule prace architektoniczne Sowickiego miały charakter tymczasowy, przeznaczone były do reprezentowania konkretnych podmiotów w ustalonym czasie i miejscu, nie miały wpisywać się trwale w krajobraz architektoniczny, ponieważ długość ich trwania była ściśle określona. Intencją autorki było pokazanie omawianych projektów w zestawieniu z podobnymi, powstającymi w przybliżonym czasie, posiadającymi analogiczny charakter formalny i stylistyczny. Autorka również chciała zaznaczyć, że prace Władysława Sowickiego wpisują się w kontekst i założenia pokrewnych polskich realizacji architektonicznych z drugiej połowy lat trzydziestych dwudziestolecia międzywojennego.
Źródło:
MAZOWSZE Studia Regionalne; 2017, 22; 87-96
1689-4774
Pojawia się w:
MAZOWSZE Studia Regionalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modernist Party House in Zielona Góra. architecture to be discovered
Autorzy:
Eckert, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/105444.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
history of architecture
modernism
social realism
monument
Opis:
According to the tendency that was observed at the turn of the 1940s and 1950s, each provincial town, including Zielona Góra, was to be expanded. At that time in every area of social life, including architecture, there was a fixed set of values and symbols. Urban planning and architecture were to be adapted to the propaganda needs of the new social-political formation. A decision was made to build an elegant building, the seat of the Provincial Committee of the Polish United Workers' Party. The Central Office for Architectural and Construction Projects was entrusted with the project. The team headed by Mikołaj Kokozow designed a building reflecting the tradition of interwar architecture that linked constructivism and so called quasi-classicist modernism. The building at 23 Bohaterów Westerplatte Street in Zielona Góra is an example of socialist realism, which was a dominant style in Polish architecture in the years 1949-1956. The former Party House was designed in quasi-classicist style, decorated with quasi-historical detail. The building has a permanent position in the cultural landscape of Zielona Góra, being part of post-war history and an important element of the continuity of the cultural heritage and history of the town.
Źródło:
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury; 2018, 65, 3; 111-118
2300-5130
2300-8903
Pojawia się w:
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesna architektura chińska Drugiej Fali – Modernizm Udomowiony
Contemporary Chinese Architecture of the Second Wave – Localized Modernism
Autorzy:
Ingarden, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/528849.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Chinese architecture
modernism
contemporary architecture
architektura chińska
modernizm
współczesna architektura
Opis:
The article presents two generations of Chinese architects (architects of the so-called First and Second Wave) operating in the post-Mao period, that is, since the reforms of Deng Xiaoping. The main purpose of the article is to present the works of the youngest architects of the Second Wave and try to characterize them. Examples illustrating the article are the realizations of such offices as: META-Project (Wang Shuo), TAOA (Tao Lei), ZAO/standardarchitecture (Zhang Ke), Zhao Yang Architects and DnA_Design and Architecture (Xu Tian an). Selected projects are certainly an inspiring example of the experimental Chinese architecture of recent years - critical architecture, which in response to the mistakes of previous years, associated with extensive modernization of cities, tried to rebuild the relationship with the lost tradition, direct and focus its attention to problems of locality and man and his heritage in the modern world. The article was compiled on the basis of source materials obtained directly from architectural offices as part of the author’s work on the exhibition Contemporary Architecture of China, Localized Modernism. The author together with prof. Wang Lu (Tsinghua Univ., Beijing) were co-curators of this first presentation of Chinese architecture in Poland. The exhibition was presented at the Manggha Museum, its opening was accompanied by the Architecture Biennial in Krakow in 2017.
Artykuł przedstawia dwa pokolenia chińskich architektów (architekci tzw. Pierwszej i Drugiej Fali), działających w okresie post-Mao, czyli od czasu wprowadzenia reform Deng Xiaopinga. Zasadniczym celem artykułu jest przedstawienie prac architektów Drugiej Fali i próba ich charakterystyki. Przykłady ilustrujące artykuł to realizacje takich biur jak: META-Project (Wang Shuo), TAOA (Tao Lei), ZAO/standardarchitecture (Zhang Ke), Zhao Yang Architects oraz DnA_Design and Architecture (Xu Tian an). Wybrane realizacje są z pewnością inspirującym przykładem eksperymentalnej chińskiej architektury ostatnich lat – architektury krytycznej, która w reakcji na błędy poprzednich lat, związane z ekstensywną modernizacją miast, starała się odbudować relację z utraconą tradycją, kierować swoją uwagę na człowieka, świadomego swojego miejsca we współczesnym świecie, jak również swojego dziedzictwa. Artykuł został opracowany na podstawie materiałów źródłowych pozyskanych bezpośrednio z biur architektonicznych w ramach pracy autora nad wystawą Współczesna Architektura Chin. Modernizm udomowiony, której autor był pomysłodawcą i, wraz z prof. Wang Lu (Tsinghua Univ, Pekin), współkuratorem. Wystawa została zaprezentowana w Muzeum Manggha, jej otwarcie towarzyszyło Biennale Architektury w Krakowie w roku 2017.
Źródło:
Państwo i Społeczeństwo; 2018, 2; 95-108
1643-8299
2451-0858
Pojawia się w:
Państwo i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unwanted heritage and its cultural potential. Values of modernist architecture from the times of the Polish People’s Republic
Niechciane dziedzictwo i jego potencjał kulturowy. Wartości modernistycznej architektury z czasów Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej
Autorzy:
Błażej, Ciarkowski
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460994.pdf
Data publikacji:
2017-12
Wydawca:
Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
Tematy:
architecture
modernism
socialist modernism
socialist realism
unwanted heritage
architektura
modernizm
socmodernizm
socrealizm
niechciane dziedzictwo
Opis:
Celem niniejszych rozważań jest analiza treści zawartych w polskiej powojennej modernistycznej architekturze, ich znaczenie w momencie powstania, oraz sposób w jaki jest odbierana obecnie. Zmiany recepcji dziedzictwa nowoczesnego budownictwa wzniesionego w czasach PRL-u, zostały zestawione w teoriami wartościowania zabytków, a także teorią post-pamięci. Historia polskiej architektury powojennej oraz jej politycznych znaczeń jest zjawiskiem o złożonym charakterze. Architektura utrzymana w nurcie socjalistycznego realizmu zawierała system kodowania treści zgodny z radzieckimi dyrektywami. Odgórnie narzucony akademicki klasycyzm był obowiązującym punktem odniesienia, a jego monumentalny charakter miał być symbolem potęgi komunistycznego państwa. Po 1956 roku komunistyczne władze dostrzegały propagandowy potencjał prestiżowych modernistycznych realizacji oraz konfrontacji polskiej myśli projektowej z Zachodem- zwłaszcza jeśli rodzima myśl wychodziła z owych konfrontacji zwycięsko. Realizacje z lat 1945-1989 stanowią swoiste wyzwanie – zarówno dla badaczy, jak i architektów, konserwatorów czy administracji. Ich ocena i interpretacja często bywają niejednoznaczne, a odbiór społeczny, pomimo rosnąć w tej materii powszechnej świadomości, bardzo zróżnicowany. Tym ym przynależą do obszaru, który przez badaczy bywa określany mianem niechcianego (lub niekiedy- kłopotliwego) dziedzictwa . Generacja, która w dorosłe życie wkroczyła po roku 1989, często postrzega „źle urodzone” dziedzictwo Polski Ludowej jedynie przez pryzmat modernistycznej estetyki, która jednak oceniana jest przez nią diametralnie inaczej niż przez pokolenie ich rodziców. Dowodem rosnącego zainteresowania architektonicznym dorobkiem PRL-u jest nie tylko rosnąca ilość publikacji, ale także coraz bardziej powszechne przypadki wtórnego wykorzystania poszczególnych obiektów.
Źródło:
MAZOWSZE Studia Regionalne; 2017, 22; 71-83
1689-4774
Pojawia się w:
MAZOWSZE Studia Regionalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmodernizowana przestrzeń architektury Szwajcarii
Switzerland’s modernized architectural space
Autorzy:
Nesterowicz, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433625.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
architektura
architekci
modernizm
Szwajcaria
architecture
architects
modernism
Switzerland
Opis:
Współczesna architektura Szwajcarii swoje początki zawdzięcza Le Corbusierowi, który był jej prekursorem. Modernizm, który został przez niego rozpoczęty charakteryzuje się estetyką puryzmu i wprowadzeniem w latach pięćdziesiątych brutalizmu. Próbował połączyć ludzką egzystencję ze społeczeństwem przemysłowym, budując Jednostkę Marsylską. Współczesna architektura to unowocześnienie architektury historycznej oraz postawienie człowieka w centrum miejskiej przestrzeni.Oprócz Le Corbusiera modernistycznym architektem jest Peter Zumthor, Aldo Rossi, Mario Botta, Anette Gigon i Mike Guyer , Jacques Herzoga i Pierre de Meuron, Roger Diener czy Max Frish. Wielu szwajcarskich architektów przyczyniło się do stworzenia budowli, które miały służyć jako przestrzeń dla społeczeństwa, na przykład: muzea, uzdrowiska, budynki użytku publicznego. Używane materiały budowlane to beton, drewno i szkło, które umożliwiają stworzenie przemyślanej, oryginalnej i ponadczasowej architektury. Zdaniem wielu, architektura Szwajcarii została zaprojektowana idealnie pod jej kulturę i pejzaż. Należy przy tym pamiętać, że architekturę tworzą ludzie, posługując się swoją pomysłowością, wyobraźnią i wizją zagospodarowania danej przestrzeni. Przy projektowaniu każdemu twórcy powinna towarzyszyć oryginalność i kreatywność, która będzie określać ich styl projektowania, pozwoli im wyróżniać się na tle innych. Podczas tworzenia jednak powinien zachowany zostać pewien rytm, aby w efekcie końcowym nie powstał chaos czy też totalna abstrakcja. Projekty unowocześniają historyczną architekturę, nie zaburzając i nie zmieniając drastycznie jej charakteru. Wzniesione budowle wzbogacają i ożywiają szwajcarski skansen łagodnymi kontrastami i nowoczesnymi akcentami. Opisany kraj posiada przykłady każdego ważnego kierunku w europejskiej architekturze. Miasta i wsie zachowały wiele z ich osadniczej struktury. Jednymi z ciekawszych atrakcji architektonicznych są budynki mieszkalne, prezentujące oryginalne i regionalne cechy charakterystyczne dla Szwajcarii.
Contemporary Swiss architecture owes its origins to the architect Le Corbusier, who was its precursor. The modernism that was started by the architect is characterized by the aesthetics of purism and the introduction of brutalism in the 1950s. He tried to combine human existence with industrial society by building the Marseille Unit. Contemporary architecture is a modernization of historical architecture and putting people at the center of urban space. Apart from Le Corbusier, the modernist architects include Peter Zumthor, Aldo Rossi, Mario Botta, Anette Gigon and Mike Guyer, Jacques Herzoga and Pierre de Meuron, Roger Diener, and Max Frish. Many Swiss architects contributed to the creation of buildings that were to serve as spaces for society, for example: museums, spas, public buildings. The building materials used are concrete, wood and glass, which enable the creation of thoughtful, original and timeless architecture. According to many, the architecture of Switzerland was designed ideally for its culture and landscape. It should be remembered that people create architecture, using their ingenuity, imagination and vision of developing a given space. While designing, each creator should be accompanied by originality and creativity, which will define their design style, allow them to stand out from the others. When creating, however, a certain rhythm should be kept so that in the end there is no chaos or total abstraction. The projects modernize the historical architecture, without disturbing or changing its character drastically. The erected buildings enrich and enliven the Swiss open-air museum with gentle contrasts and modern accents. The described country has examples of every important direction in European architecture. Towns and villages have retained much of their settlement structure. One of the most interesting architectural attractions are residential buildings, presenting original and regional features characteristic of Switzerland.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica; 2021, 16; 202-211
2084-5456
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o życiu i twórczości malarskiej Bohdana Kelles-Krauzego
Some Remarks on the Life and Painting of Bohdan Kelles-Krauze
Autorzy:
Błotnicka-Mazur, Elzbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945489.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
sztuka Lublina i Lubelszczyzny
malarstwo okresu międzywojnia
architektura – modernizm
architektura – funkcjonalizm
the art of Lublin and the Lublin region
painting of the inter-war period
architecture – modernism
architecture – functionalism
Opis:
Bohdan Kelles-Krauze (1885-1945) was an architect by profession, but a painter by avocation and that from his early age onward. This artist was an extremely important figure in the artistic milieu of Lublin in the inter-war period. He settled in Lublin together with his family in 1921. Today he is forgotten undeservedly and his name is well-known only to a small group of scholars. He graduated from Lviv Polytechnic in 1910, and then went on artistic journeys to Munich and Paris. Several times he changed his jobs until he finally permanently settled in Lublin. There he was employed at the Regional Administration of Public Works at the post of regional architect, where he stayed until his premature death in 1945. He was an author of several dozen buildings in Lublin and in the Lublin region. They are different with regard to style and function. Then his designs gradually passed from national forms to functionalism. Krauze's passion outside his job was painting. Many of his works have been preserved to date. They are composed of various paintings, and at the same time they are coherent in term of their workshop. Despite concrete transformations with regard to their form, especially with regard to colour and texture, subtle references to the works of home painters and those from the circle of French post-Impressionism, his style is clear. Against the backdrop of Lublin painters who advocated traditional stylistics he appeared as a modern artist. In his works he combined two apparently incongruent elements: the sensitive painter Krauze always maintained the clear logic of Krauze architect with solid drawing and real form built with an elaborated colour.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2007, 55, 4; 245-277
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budynek klubu „Politechnik” jako platforma ciągłości kulturowej i pokoleniowej Politechniki Częstochowskiej
The building “Politechnik” Club as a platform for cultural and generational continuity of the Czestochowa University of Technology
Autorzy:
Sołkiewicz-Kos, N.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2068309.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Częstochowska
Tematy:
architektura
modernizm
użyteczność publiczna
architecture
modernism
public utility
Opis:
Artykuł prezentuje architektoniczne i społeczne aspekty budynku Klubu „Politechnik”, wchodzącego w skład kampusu uczelnianego Politechniki Częstochowskiej. Obiekt Klubu „Politechnik” (obecnie Akademickie Centrum Kultury i Sportu), zrealizowany pod koniec lat sześćdziesiątych, nawiązuje do najlepszych rozwiązań okresu modernizmu. Jego architektura, jak również rozwiązania funkcjonalno-przestrzenne wpływają na bezpośrednie otoczenie oraz aktywizują społeczność akademicką, spełniając nieprzerwanie zmieniające się na przestrzeni czasu wymagania w zakresie kultury i sportu.
The article presents formal and functional solutions of the “Politechnik” Club of Czestochowa University of Technology. Attempt to look at the times of modernism aims to give an understanding of building’s architecture, which still is timeless and current.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo; 2016, 22 (172); 286-290
0860-7214
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejska architektura Poznania w modernistycznej interpretacji Stefana Cybichowskiego
Urban architecture of Poznań in Stefan Cybichowski’s modernist interpretation
Autorzy:
Białkiewicz, Joanna Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1841727.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
modernizm
modernizm klasycyzujący
półmodernizm
międzywojenna architektura Poznania
classicizing Modernism
semi-Modernism
interwar architecture of Poznań
Opis:
Przedmiotem opracowania są poznańskie budowle użyteczności publicznej i architektury przemysłowej zaprojektowane przez Stefana Cybichowskiego w latach 1927–1934 w formach modernistycznych. Pierwsze eksperymenty Cybichowskiego z modernizmem w architekturze świeckiej datują się na połowę lat dwudziestych i wiążą z intensywnym ruchem budowlanym przed PWK oraz ogólnie z rozwojem miasta w okresie międzywojennym. Opisano chronologicznie budynki zróżnicowane pod względem funkcji: Szkołę Handlową, elektrownię na Garbarach, palmiarnię w parku Wilsona, internat Sióstr Urszulanek oraz fabrykę Pebeco. Cybichowski stosował dwa rodzaje „kostiumu modernistycznego”: surowy funkcjonalizm o inspiracjach bauhausowskich dla obiektów przemysłowych oraz modernizm z elementami neoklasycyzmu dla budowli o charakterze bardziej reprezentacyjnym. Należy odnotować jego pionierską rolę we wprowadzeniu funkcjonalizmu w architekturę miejską Poznania.
The subject of this study are the Poznań public and industrial buildings designed by Stefan Cybichowski in 1927–1934 in Modernist forms. Cybichowski’s first experiments with Modernism in secular architecture date back to the mid-1920s and are connected with the intensive building movement before the General National Exhibition (PWK) and the development of the city in general during the interwar period. Buildings with a diverse range of functions were described: the School of Trade, the power plant on Garbary, the Palm House in Wilson Park, the Ursuline Sisters’ boarding school, and the Pebeco factory. Cybichowski used two types of “Modernistic costumes:” strict Functionalism with Bauhaus inspirations for industrial buildings and Modernism with elements of Neoclassicism for buildings of a more formal character. His pioneering role in introducing Functionalism to the urban architecture of Poznań should be noted.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2021, 66; 37-46
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budynek Reformowanego Gimnazjum Realnego w Miliczu
Reformed Real Gymnasium building in Milicz
Autorzy:
Lisowska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293542.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
Milicz
architektura szkół
modernizm
architecture of school buildings
modernism
Opis:
W latach 1927–1929 powstał w Miliczu gmach szkolny dla nowo utworzonego Reformowanego Gimnazjum Realnego. Placówka ta była odpowiedzią na duże zapotrzebowanie społeczeństwa milickiego na szkołę średnią kończącą się maturą. Popularnie nazwana „Ostlandschule”, z założenia miała być wzorem dobrej szkoły niemieckiej. Okazały, monumentalny budynek w willowej dzielnicy, poza staromiejskim centrum stanowił doskonałą bazę lokalową, umożliwiającą wszechstronne kształcenie i rozwój młodzieży. Dzięki narożnikowemu ustawieniu oraz rozrzeźbieniu bryły doskonale wpisuje się w sąsiadującą zabudowę mieszkaniową. Jednocześnie swoją prostą, modernistyczną formą, rytmem dłuższych prostokątnych okien oraz odpowiednim podkreśleniem wejść, wyróżnia się z otoczenia. Architekt Hans Spitzner dokładnie przemyślał układ funkcjonalny. Poszczególne strefy: sportowo-rekreacyjną, szkolną i mieszkalną oddzielono od siebie. W części głównej znajdowały się zespoły pomieszczeń do nauk przyrodniczych, w skrzydle bocznym administracja oraz inne sale lekcyjne. Kompleks sali gimnastycznej oraz auli stanowił samowystarczalny człon, dostępny dla mieszkańców także po lekcjach. Osobnym elementem był dom dyrektora otoczony ogrodem. Reformowane Gimnazjum Realne w Miliczu było szkołą wyjątkową. A sam budynek szkolny do dziś jest perełką architektoniczną nie tylko Milicza, ale i całego regionu.
A new school building came into existence in the years 1927–1929 for the newly created Real Reformed Gymnasium. This facility was the response to the high demand of the Milicz community for a high school ending with school leaving exams. Popularly called “Ostlandschule”, it was supposed to be a model German school. The carefully designed building was to enable comprehensive education and development of youth, supporting the idea through its architecture as well. The magnifi cent monumental building came into being in a residential area away from the old town centre. Due to its corner setting and interesting mass it perfectly fi ts the adjacent residential development. At the same time its simple modernist form, long rectangular windows and appropriate highlighting of the entrances make it outstanding. The architect Hans Spitzner thoroughly visualized the functional layout. Each area: sports and recreation, school and residential were separated one from another. The main building housed facilities for the Sciences, the side wing contained other classrooms and the administration. The gymnasium and assembly hall constitutes a self-suffi cient segment open to residents after classes. The head teacher’s house, surrounded by a garden was another separate element. The Reformed Real Gymnasium in Milicz was an exceptional school and the building itself has been a precious architectural gem not only of Milicz but of the entire region.
Źródło:
Architectus; 2014, 1(37); 29-39
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zabytki modernizmu jako zdefiniowany zasób dziedzictwa architektonicznego w kontekście ochrony konserwatorskiej obiektów powojennych
Monuments of modernism as a defined resource of architectural heritage in the context of post-war facilities protection
Autorzy:
Czarnecki, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/114008.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:
architektura
modernizm
dziedzictwo
zabytki
ochrona
architecture
modernism
heritage
monuments
preservation
Opis:
Współczesny ruch w architekturze XX wieku prezentuje zróżnicowany pod względem trendów i tendencji, a także spójny pod względem cech i kryteriów oceny obraz. Założenie to ma na celu: - Rozdzielenie głównych kierunków modernizmu z naciskiem na różnorodność form i układów przestrzennych, - Zademonstrowanie wspólnych cech ideologicznych, artystycznych, stylowych - pozwalających na całościowe traktowanie modernizmu jako ruchu o cechach stylu architektonicznego. Założenia te należy uznać za kluczowe dla perspektyw ochrony powojennej architektury modernistycznej. Wiele przedwojennych budynków wymienionych w rejestrze zabytków oraz opracowań dotyczących międzywojennego modernizmu ułatwia ocenę wartości, określenie charakterystyk i przywrócenie tej architektury. Większość realizacji będących przykładem powojennego modernizmu nie jest chroniona, funkcjonuje w zbiorowej świadomości jako przedmiot zbyt współczesny, by traktować je jako zabytki historyczne. Ich cechy ideologiczne, forma, funkcja i technologia rzadko znajdują miejsce w dotychczasowych klasyfikacjach, tym samym nie podlegając ochronie. Artykuł stanowi próbę podsumowania obiektów oraz cech typowych dla architektury okresu modernizmu i ma na celu udowodnienie, iż modernizm jest ruchem, który należy traktować należycie ze względu na swoją spójność stylistyczną, będącą czasowo ograniczoną do okresu architektury XX wieku.
Modern movement in architecture of the twentieth century image diverse in terms of trends and tendencies and also consistent in terms of characteristics and evaluation criteria. So assumption is aimed at: – Separation of the main directions of modernism with an emphasis on diversity of forms and spatial systems; – Demonstrate common features ideological, artistic, stylish – allow for a holistic treatment of Modernism as a movement with the characteristics of the architectural style. These assumptions should be regarded as crucial to the prospects for the protection of post-war modernist architecture. Many pre-war buildings listed in the register of monuments and in the municipal records for. Numerous studies over the interwar modernism facilitate assessment of the value, to determine the characteristics and restoration of this architecture. Most of the realization of being an example of post-war modernism is not protected, functioning in the collective consciousness as objects too contemporary to treat them as historical monuments. Their ideological characteristics, formal, functional and technological – are not often used in so far classification and valuation of objects recommended for protection. The article is an attempt to summarize the objects typical of selected trends of the inter-war period realizations depicting post-war trends of modern architecture in order to show that modernism was a movement that should be treated holistically as stylistically consistent, time-limited period of twentieth century architecture.
Źródło:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2017, 3; 179-186
2543-6422
Pojawia się w:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Forma Otwarta albo architektura tworzona kredą
Open Form or chalk architecture
Autorzy:
Fereński, Piotr Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1856793.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Tematy:
miasto
architektura
urbanistyka
modernizm
utopia
city
architecture
urban planning
modernism
Opis:
This text outlines the theoretical concepts and projects by Oskar Hansen, one of the most famous Polish architects and urban planners of the 20th century. To reconstruct the ideas on which Hansen founded his utopian visions of the past (without limiting only to his most famous Linear Continuous System), it is necessary to explore his attachment to the ideal of revolution, his arguments related to politics, economics, social awareness and the relationship between power and opposition, as well as his studies of space organisation forms and related visual impact tools. Hansen believed that every person should shape the environment based on their own needs in terms of functionality and aesthetics. Residents should be able to co-decide on the shape of their houses, room layout as well as on the number and size of rooms. He believed that users knew best what they required and that top-down planning should never be imposed on them. This was one of the reasons for his contribution to Proyecto Experimental de Vivienda (PREVI), an experimental housing project in Lima, Peru.
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2019, 106, 3; 67-76
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nie tylko technika – ekspresja konstrukcji jako estetyczny walor dzieła architektonicznego
Not just technology – expression of construction as an architectural work`s aesthetic value
Autorzy:
Ośniecka, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/514832.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Fundacja dzień dobry! kolektyw kultury
Tematy:
architecture
construction
expression
modernism
formalism
architektura
konstrukcja
ekspresja
modernizm
formalizm
Opis:
The article raises the problem of aesthetic role of construction in the architectural object. The building’s structure can fulfill its task not only as a technical element – bearing particular load – but it can also be an expressive value of work and, ipso facto, may affect the aesthetics of the building. Construction can be analyzed analogously to parsing the work of abstract art. In the first part of the article theories serving as a base of analysis are presented, such as Heinrich Wölfflin’s theory of formal analysis of work of art, Wassily Kandinsky’s theory respecting aesthetical influence of geometric forms, as well as theories of psychology of perception, developmental psychology and psychological perception of physical strengths acting in the structure. In the second part of the article the author presents examples of architectural objects analyzed in the view of the expression of construction, including various types of construction, among others: Crystal Palace in London, Eiffel Tower in Paris, Centennial Hall in Wrocław and Palazzo del Lavoro in Turin.
Źródło:
Amor Fati; 2016, 1(5); 45-66
2449-7819
Pojawia się w:
Amor Fati
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Duże drewniane domy letnie w okolicach Łodzi - potencjał adaptacyjny w świetle projektów studenckich
Large wooden leisure houses in Lodz surroundings - adaptation feasibilities in student’s projects
Autorzy:
Pardała, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2172551.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
PWB MEDIA Zdziebłowski
Tematy:
letnisko
architektura drewniana
modernizm
rewitalizacja
leisure
wooden architecture
modernism
revitalization
Opis:
Artykuł omawia drewniany podłódzki dom letniskowy: charakteryzuje go, analizuje strukturę budowlaną i charakter architektoniczny zakreślony na podstawie inwentaryzacji architektonicznych, a także kwerend w archiwach. Celem jest podsumowanie potencjału adaptacyjnego tych budynków i kierunku rewitalizacji na podstawie analiz projektów studenckich powstałych z zastosowaniem metody problem-based learning, gdzie studenci określają cel, definiują problem (i gdzie on leży), szukają optymalnego rozwiązania i je przedstawiają bez narzuconego kierunku przez prowadzącego. Z przeglądu projektów wynika, że najlepszym kierunkiem przekształceń dużych domów drewnianych jest funkcja kulturalna i społeczna, mniejsze najlepiej przebudować na mieszkania.
A description of a wooden leisure house built in mid-war era, its characteristics, construction, structure and also its architecture drawn upon several architectural surveys, own archival research. Its scope is to sum up a feasibility studies made by students using a Problem-based learning method, where they define on their own a problem, seek an optimal solution and show it without any imposed by the tutor general direction. Evaluation shows, that the most common transformation of large house is into a public use, and of smaller ones just into flats.
Źródło:
Builder; 2022, 26, 10; 32--35
1896-0642
Pojawia się w:
Builder
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura modernistycznych osiedli mieszkaniowych lat 1950–1990. Katowickie osiedle Tysiąclecia na tle przykładów europejskich
Architecture of modernist housing estates of 1950–1990. Tysiąclecie housing estate in Katowice against the background of European examples
Autorzy:
Rabiej, J.
Tomkiewicz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/294111.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
architektura osiedli
powojenny modernizm
socmodernizm
katowicki modernizm
architecture of housing estates
post-war modernism
socmodernism
modernism in Katowice
Opis:
Modernistyczna koncepcja miasta funkcjonalnego i odpowiadający jej model wielokondygnacyjnego budynku wielorodzinnego zadecydowały o kierunku rozwoju miast europejskich w 2. połowie XX w. Działania w tym zakresie podejmowane po II wojnie światowej realizowały zapisy Karty Ateńskiej i postulaty wypracowane przez Międzynarodowy Kongres Architektury Nowoczesnej. Stanowiły one próbę naprawy sytuacji przestrzennej ośrodków dotkniętych gwałtowną industrializacją i zniszczeniami wojennymi. Celem pracy jest wskazanie wpływów powojennego modernizmu na przestrzeń miejską Katowic. Skala przeprowadzonych interwencji oraz wartości estetyczne ówczesnych realizacji w sposób zdecydowany wpłynęły na oblicze miasta. Działający w Katowicach architekci wykazali szczególną dbałość o nowoczesną formę i indywidualny charakter nowych inwestycji. Powstałe w tym czasie osiedla mieszkaniowe wpisują się w główne tendencje kształtowania zabudowy wielorodzinnej w Polsce w 2. połowie XX w. Jednocześnie stanowią ważny element dorobku europejskiego modernizmu. Wskazują na to analogie w sposobie kształtowania całych założeń i pojedynczych budynków. Potwierdzeniem tych zależności są wnioski wynikające z analiz porównawczych osiedla Tysiąclecia w Katowicach z wybranymi przykładami europejskimi: osiedlem Beaulieu – Le RondPoint we francuskim SaintÉtienne i zespołem Grindtorp w szwedzkim Täby. W oparciu o metodę morfologiczną w artykule scharakteryzowane zostały cechy kompozycyjne głównych elementów składowych zabudowy osiedli wskazanych do badań: sylweta całych założeń, forma budynków mieszkalnych i ich relacje z otoczeniem, detal architektoniczny. Analizy porównawcze wykazały, że zbadane cechy osiedla Tysiąclecia w Katowicach zachowują charakterystyczne analogie do osiedli modernistycznych zbudowanych po II wojnie światowej w miastach zachodniej Europy.
The modernist concept of a functional city and an equivalent model of the multi-storey and multi-family building decided about the direction of the European cities’ development in the second part of the 20th century. Actions taken after World War II realised the Athens Charter records and postulates of the International Congresses of Modern Architecture. They were an attempt to improve the spatial situation of centres affected with rapid industrialization and war damages. The aim of the paper is to show the influences of the post-war modernism on the city space of Katowice. The city image was decisively influenced by the scale of interventions and aesthetical values of the realisations. Architects who worked in Katowice especially took care of the modern form and an individual character of new investments. Housing estates which came into being at that time entered into the main tendencies of shaping multi-family development in Poland in the second half of the 20th century. At the same time they determine an important element of the European modernism achievements. This is shown by analogies in the way of shaping whole complexes and single buildings. Results from comparative analyses of the Tysiąclecie housing estate in Katowice with selected European examples: Beaulieu – Le RondPoint housing estate in SaintÉtienne in France and the Grindtorp complex in Täby in Sweden, confirmed these relationships. The compositional features of the main integral elements of housing estates’ development were indicated in the research: complexes silhouette, the form of residential buildings and their relationships with the surroundings, and architectural detail, were characterised on the basis of the morphological method. Comparable analyses showed that researched features of the Tysiąclecie housing estate in Katowice have characteristic analogies to modernist housing estates built after World War II in the cities of western Europe.
Źródło:
Architectus; 2016, 4 (48); 79-92
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Non-modern modernity? Neomodern architecture
Nienowoczesna nowoczesność? Neomodernizm w architekturze
Autorzy:
Ciarkowski, Błażej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/593967.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
architecture
modernism
neo-modern architecture
modernity
eclecticism
Jürgen Habermas
architektura
modernizm
neomodernizm
nowoczesność
eklektyzm
Opis:
Neo-modernism, as both a philosophical and an architectural current, evolved as a critical response to postmodernism, the movement described by Agnes Heller as “neither conservative, nor revolutionary, nor progressive”. At the same time, neo-modernism adopted some post-modernist assumptions, resulting from the criticism of the modernist movement. Rem Koolhaas emphasized that although contemporary architecture is clearly inspired by modernist aesthetics, it has little in common with the two major attributes of the modern movement – opposition towards context and towards history. Thus, neo-modernism can be described as “unmodern modernity”. According to Jürgen Habermas, being modern is closely related to being free of external axioms. Neo-modernism appears rather to be another form of eclecticism or “a strategy without an aim”, than a new modern movement.
Neomodernizm, zarówno jako kierunek filozoficzny, jak i nurt w architekturze, zrodził się jako krytyczna odpowiedź na postmodernizm, zdefiniowany jako ruch nadmiernie pluralistyczny, który sam w sobie nie jest „ani konserwatywny, ani rewolucyjny, ani postępowy”. Jednocześnie przyjął niektóre z postmodernistycznych założeń wynikających bezpośrednio z krytyki ruchu nowoczesnego. Rem Koolhaas słusznie zwracał uwagę, że współcześni architekci chętnie sięgają ku modernistycznym wzorcom zapominając jednocześnie o dwóch immanentnych cechach ruchu nowoczesnego w architekturze – akonstektualności i ahistoryczności. Neomodernizm może zatem być określony mianem „nienowoczesnej nowoczesności”. Zgodnie z koncepcją Jurgena Habermasa, bycie nowoczesnym jest ściśle związane z odrzuceniem zewnętrznych pewników. Neomodernizm jawi się raczej jako kolejne oblicze eklektyzmu, „strategia bez ostatecznego celu”, niż nowy ruch nowoczesny.
Źródło:
Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2016, 18; 87-97
1641-9278
Pojawia się w:
Art Inquiry. Recherches sur les arts
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marek Dziekoński - architekt
Marek Dziekoński, the architect
Autorzy:
Wejchert, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1395646.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Tematy:
architektura
architekt
inżynier
mistrz
modernizm
architecture
architect
engineer
master
modernism
Opis:
W artykule przedstawiono sylwetkę Marka Dziekońskiego, w kontekście rozważań teoretycznych profesorów Wejchertów nad rolą i zadaniami, które stoją przed architektem. Zaprezentowano życiorys zawodowy i wybrane realizacje z miasta Tychy, a także z najważniejszą dla twórcy wrocławską Panoramą Racławicką.
The article presents Marek Dziekoński’s silhouette, in the context of theoretical considerations made by professor Wejchert,idea of the role and tasks that the architect faces. A professional biography and selected architectural realizations inTychy, with the most important for the architect, object of Panorama Racławicka in Wroclaw.
Źródło:
Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula; 2019, 2(60); 161-172
2084-4689
Pojawia się w:
Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ klimatu na formy brazylijskiej architektury modernistycznej w latach 1925–1960
The influence of the climate on the forms of Brazilian modernist architecture in the years 1925–1960
Autorzy:
Rytel, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366599.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Brazylia
architektura
modernizm
uwarunkowania klimatyczne
Brazil
architecture
modernism
climatic conditions
Opis:
Brazylijska architektura modernistyczna rozwijała się w ramach ruchu nowoczesnego od drugiej połowy lat dwudziestych XX wieku. Od początku obrała własną drogę rozwoju dostosowując importowane rozwiązania charakterystyczne dla europejskiej awangardy do warunków klimatycznych Luzytoameryki. Moderniści, czerpiąc z tradycji portugalskiego baroku kolonialnego, dodali do środków wyrazu brazylijskiej wersji stylu międzynarodowego przetworzone formalnie elementy lokalnej tradycji. Istotną rolę w kształtowaniu indywidualnego charakteru architektury brazylijskiej w omawianym okresie odgrywały osłony przeciwsłoneczne, ceramiczne okładziny ścian czy też tropikalna roślinność wprowadzona jako integralny element rozwiązań projektowych.
Brazilian modernism in architecture developed within the Modern Movement starting from the second half of 1920s, from the very beginning seeking to assert its individuality by adapting the imported solutions of European avant-garde to the climatic conditions of South America. Drawing from the tradition of Portuguese colonial baroque, modernist architects enriched the Brazilian version of International Style with some formally processed elements of the local tradition. Important features which shaped the individual character of Brazilian architecture of the time included sun shades, ceramic wall facings and the tropical flora used as an integral part of the designs.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2013, 58, 4; 57-78
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ferdynand Kaslers architecture of harmonious modernism
Autorzy:
Cherkes, Bohdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/345168.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
Tematy:
architecture
Ferdynand Kasler
harmonious modernism
Lviv
architektura
harmonijny modernizm
Lwów
Opis:
The subject of the article is the study of works, created by architect Ferdynand Kasler in the interwar period in the city of Lviv/Lwów/Lemberg, Galicia. It depicts the urban and residential development of the city and the role of modern architecture. Using examples of the works built by Kasler and other architects, the author demonstrates, that Ferdynand Kasler was the founder of the direction of “harmonious modernism” in the mainstream style of architecture of modernism. Unfortunately, he was murdered during the holocaust and forgotten as a very important architect of his time.
Źródło:
Środowisko Mieszkaniowe; 2019, 28; 41-45
1731-2442
2543-8700
Pojawia się w:
Środowisko Mieszkaniowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Adaptacja Dworca Morskiego w Gdyni na Muzeum Emigracji
Transformation of the Sea Terminal in Gdynia into the Museum of Emigration
Autorzy:
Hirsch, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063936.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:
modernizm
architektura
zabytki
ochrona zabytków
Gdynia
modernism
architecture
monuments
monument protection
Opis:
Artykuł dotyczy adaptacji historycznego Dworca Morskiego w Gdyni na Muzeum Emigracji. Budynek został zaprojektowany i zbudowany w latach 30. XX w. i jest wybitnym dziełem architektury modernistycznej. Budynek zlokalizowany na sztucznym pirsie portowym, służył do obsługi ruchu pasażerskiego i towarowego linii oceanicznych m.in. do Nowego Jorku. W 1943 r. budynek został częściowo zniszczony w czasie nalotu i nie odbudowano go już w pełnym kaształcie. Po II wojnie światowej budynek służył różnym celom, ale już nie odzyskał dawnej świetności.W 2012 roku narodziła się idea utworzenia w Gdyni Muzeum Emigracji. Projekt koncepcyjny zakładał odbudowę w nowoczesnej formie, zniszczonych w czasie wojny części budynku oraz rekonstrukcję wystroju wnętrz. Muzeum otwarto w 2016 r., a w następnym roku inwestycja została wyróżniona główną nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w konkursie "Zabytek zadbany".
The article concerns the adaptation of the historic Gdynia Sea Terminal into the Emigration Museum. The building was designed and built in the 1930s and is an outstanding work of modernist architecture. The building is located on an artificial pier of a marine harbour. It was used to handle passenger and cargo traffic sailing to, among others, New York. In 1943 the building was partially destroyed during an air raid and was not fully rebuilt. After World War II the building served various purposes, but has not regained its former glory. In 2012 the idea of creating an Emigration Museum in Gdynia was born. The conceptual design assumed reconstruction, in modern form, of parts of the building destroyed during the war and reconstruction of the interior design. The museum opened in 2016, and the following year the project was awarded the main prize of the Minister of Culture and National Heritage in the competition "Monument well taken care of".
Źródło:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2020, Nr 9; 43--56
2543-6422
Pojawia się w:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekstrawagancka architektura mieszkaniowa w Holandii
Extravagant housing architecture in the Netherlands
Autorzy:
Węcławowicz-Gyurkovich, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/345573.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
Tematy:
architektura holenderska
modernizm
wolność tworzenia
dutch architecture
modernism
freedom of designing
Źródło:
Środowisko Mieszkaniowe; 2009, 7; 46-47
1731-2442
2543-8700
Pojawia się w:
Środowisko Mieszkaniowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Beyond a narrative. Functionless modernist heritage buildings and the aesthetic autonomy of the citizens
Autorzy:
Petri, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/593921.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
modernism
urban planning
architecture
heritage
ruins
modernizm
urbanistyka
dziedzictwo architektoniczne
ruiny
Opis:
The article presents the current situation of some selected modernist heritage architectural objects in the city of Katowice, or rather their ruins. The author discusses their phantom-like status, describes some local artistic interventions to highlight their plight and points out their potential to create a sphere of aesthetic autonomy in the citizens’ daily life.
Artykuł podejmuje zagadnienie specyficznego statusu obiektów modernistycznego dziedzictwa architektonicznego w rejonie współczesnych Katowic. Autor prezentuje, skoncentrowane na tych budynkach i zespołach architektonicznych, zabiegi podejmowane przez lokalnych artystów oraz podejmuje próbę analizy ich potencjału w zakresie wytworzenia strefy estetycznej autonomii w obszarze życia codziennego mieszkańców miasta.
Źródło:
Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2017, 19; 339-348
1641-9278
Pojawia się w:
Art Inquiry. Recherches sur les arts
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modernistyczny układ urbanistyczny śródmieścia Gdyni jako Pomnik Historii
Modernist urban layout of Gdynia downtown as a monument of history
Autorzy:
Hirsch, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1358009.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:
modernizm
architektura
zabytki
dziedzictwo kulturowe
Gdynia
modernism
architecture
monuments
cultural heritage
Opis:
W 2015 roku układ urbanistyczny śródmieścia Gdyni został uznany przez Prezydenta RP za Pomnik Historii. Kilka lat wcześniej, w 2007 r. zespół ten został wpisany do rejestru zabytków. Śródmieście zostało zaprojektowane i zrealizowane w znacznej części w latach 20. i 30. XX wieku. Wyjątkowym walorem jest unikatowy w skali europejskiej zespół zabudowy modernistycznej o różnych funkcjach. Jest to przez cały czas, tętniąca życiem centralna dzielnica miasta, w której nieuniknione są różne przekształcenia. Wprowadzenie ochrony konserwatorskiej sprawiło, że rozwój i modernizacja tej części miasta, musi się odbywać w harmonii z zachowaniem walorów dziedzictwa kulturowego. Polskie prawo nie przewiduje specjalnych procedur dotyczących ochrony i zarządzania terenami Pomników Historii. Jednakże w celu zaplanowania zrównoważonego rozwoju i ochrony walorów tego szczególnego obszaru, planuje się wykorzystać rekomendację UNESCO, w sprawie historycznego krajobrazu miejskiego.
In 2015, the urban layout of the city center of Gdynia was recognized by the President of the Republic of Poland as a Monument of History. A few years earlier, in 2007, the complex was entered into the register of monuments. The city center was designed and built in the 1920s and 1930s. Of outstanding value is the unique in the European scale complex of modernist buildings with various functions. It is all the time a vibrant central district of the city, in which various transformations are inevitable. The introduction of conservation protection has meant that the development and modernization of this part of the city must be carried out in harmony with the preservation of the cultural heritage. Polish law does not provide for special procedures for the protection and management of the areas of Monuments of History. However, in order to plan the sustainable development and protection of the values of this special area, it is planned to use the UNESCO recommendation on the historical urban landscape.
Źródło:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2019, 7; 51-60
2543-6422
Pojawia się w:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura pracowniczych ośrodków wczasowych w Polsce. Zarys problematyki
The architecture of employee holiday centres in Poland. An outline of the issues
Autorzy:
Szmitkowska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293676.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
architektura
pracowniczy ośrodek wczasowy
modernizm
socmodernizm
architecture
employee holiday centre
Modernism
Socmodernism
Opis:
Celem artykułu jest ogólna prezentacja dorobku architektury polskiej w zakresie realizacji służących wypoczynkowi urlopowemu pracowników. Dzięki prześledzeniu uwarunkowań prawno-socjologicznych przedstawiono genezę powstania pierwszych obiektów tego typu w dwudziestoleciu międzywojennym, wytyczono okresy szczególnie intensywnej popularności i wreszcie wyjaśniono przyczyny niemal całkowitego zaprzestania ich realizacji pod koniec lat 80. XX w. W skrótowy sposób zaprezentowano najbardziej udane architektonicznie pracownicze ośrodki wczasowe doby II Rzeczpospolitej i Polski Ludowej z uwzględnieniem zarówno aspektu estetycznego, jak i funkcjonalnego. Podjęto próbę zarysowania ewolucji, jakiej podlegała architektura polskich ośrodków wczasowych pod wpływem szerszych, ogólnoeuropejskich nurtów stylistycznych.
The aim of the article is to present Polish architecture’s output in the range of buildings serving the employees’ annual leave. Thanks to the investigation of socio-legal conditions it has been possible to present the genesis of the first objects of this type built in the interwar period, to delimit the periods of their particularly intensive popularity and finally to explain the reasons of almost definitive discontinuation of building them at the end of the 1980s. The most architecturally successful employee resort centres of the Second Polish Republic and People’s Poland have been briefly presented with taking account of an aesthetic aspect as well as a functional one. An attempt has been made to sketch the evolution of the architecture of Polish resorts under the influence of Europe-wide stylistic movements.
Źródło:
Architectus; 2018, 3 (55); 83-100
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Neo)modernist architecture of Madrid: between form and theory
(Neo)modernistyczna architektura Madrytu: pomiędzy formą i teorią
Autorzy:
Kubiak, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/593812.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
contemporary architecture
Madrid
modernism
neomodenism
postmodernism
architektura współczesna
Madryt
modernizm
neomodernizm
postmodernizm
Opis:
In the beginning of the 21st century, a number of buildings with neomodernist elements were erected in Madrid. Modernist theory of forms should be juxtaposed with such residential buildings as Mirador (2005) and Celosia (2009) in the district of Sanchinarro, which were designed by the renowned Dutch office MVRDV in collaboration with the Spanish architect Blanca Lleó. Equally notable are the achievements of the Madrid-based architectural office, A-Cero (Joaquín Torres and Rafael Llamazares). Its main activity focuses on designing residential buildings: both entire complexes and individual houses (Vivienda 10, Moka House). The paper will not only present some of such buildings, but also the context of their creation, both in the formal and ideological terms. It is also worth considering the theoretical reflection on architecture whose authors are the architects themselves. The most interesting of them not only design, but also seek to present their artistic philosophy, in which we can find many neomodernist threads.
Na początku XXI wieku w Madrycie powstało wiele obiektów architektonicznych, w których można odnaleźć elementy neomodernistyczne. Warto do teorii i form modernistycznych odnieść chociażby słynne budynki mieszkalne Mirador (2005) i Celosía (2009) w dzielnicy Sanchinarro, które zostały zaprojektowany przez znaną holenderska firmę MVRDV we współpracy z hiszpańską architektką Blanką Lleó. W Madrycie działa także biuro architektoniczne A-Cero (Joaquín Torres i Rafael Llamazares). Jego główna działalność koncentruje się na projektowaniu budynków mieszkalnych – zarówno całych zespołów, jak i indywidualnych domów jednorodzinnych (Vivienda 10, Moka House). Poza zaprezentowaniem opisywanych obiektów ważny jest także kontekst ich powstania, zarówno w aspekcie formalnym jak i ideowym. Istotna wydaje się również teoretyczna refleksja na temat architektury, której autorami są sami architekci. Najsłynniejsi nie tylko projektują, ale starają się także przedstawić swoją filozofię artystyczną, w której możemy doszukać się wielu neomodernistycznych wątków.
Źródło:
Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2016, 18; 99-113
1641-9278
Pojawia się w:
Art Inquiry. Recherches sur les arts
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The post-colonial turn and the modernist architecture in Africa
Zwrot postkolonialny a architektura modernistyczna w Afryce
Autorzy:
Ciarkowski, Błażej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/593833.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Africa
modernism
decolonisation
post-colonialism
modernist architecture
Afryka
modernizm
dekolonizacja
postkolonializm
architektura modernistyczna
Opis:
Modernism as a trend in architecture is rarely associated with the colonial policy of the European powers. Nevertheless it was one of the tools of the "Western" expansion in Africa, simultaneously a constructive and a destructive force. It was a reflection of the changes in the modern world and at the same time it led to an unavoidable break with the local identity and tradition. “The Year of Africa" (1960), when as many as 17 states proclaimed independence, paradoxically did not bring any radical changes in architectonic solutions. Public facilities were still constructed according to "Western" modernist convention. Political dependence of the new countries on their respective "mother states" has been to a significant degree reduced and sometimes even broken. At the same time their relations on the level of architecture have remained almost unchanged, thereby pushing the "periphery" to the role of a "province". Critical analysis of the effects of colonialism merges post-colonialism with neo-colonialism, understood as control exercised by the metropolis over the decolonised peripheries.
Modernizm jako nurt w architekturze rzadko bywa łączony z polityką kolonialną europejskich mocarstw. Tymczasem stał się on jednym z narzędzi ekspansji „Zachodu” w krajach afrykańskich. Była siłą budującą i niszczącą zarazem. Stanowiła odzwierciedlenie przemian współczesnego świata, a jednocześnie prowadziła do nieuchronnego zerwania z lokalną tożsamością i tradycją. „Rok Afryki” (1960) kiedy to niepodległość proklamowało aż 17 państw, paradoksalnie nie przyniósł radykalnych zmian w obszarze rozwiązań architektonicznych. Obiekty publiczne nadal wznoszone były w „zachodniej”, modernistycznej konwencji. Polityczna zależność od „kraju-matki” została w znacznym stopniu zredukowana, a niekiedy całkowicie zerwana. Równocześnie związki na płaszczyźnie architektury pozostały niemal niezmienne, spychając tym samym „peryferie” do roli „prowincji”. Krytyczna analiza skutków kolonializmu łączy post-kolonializm z neokolonializmem rozumianym jako kontrola sprawowana przez metropolię nad zdekolonializowanymi peryferiami.
Źródło:
Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2015, 17; 239-249
1641-9278
Pojawia się w:
Art Inquiry. Recherches sur les arts
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Imperatyw nowoczesności w XX-wiecznych wizjach przyszłych form zamieszkiwania – refleksja w kontekście pytania o dom jutra
The Imperative of Modernity in the 20th Century Visions of Future Forms of Housing – Contemplation in Terms of the Question Regarding the House of Tomorrow
Autorzy:
Rytel, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/344939.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
Tematy:
modernizm
nowoczesność
architektura przyszłości
dom jutra
modernism
modernity
architecture of future
tomorrow's house
Opis:
Wszystkie znaczące w rozwoju architektury XX wieku wizje przyszłych form zamieszkiwania charakteryzował imperatyw nowoczesności, zakorzeniony w wywodzącym się z oświeceniowych koncepcji paradygmacie modernizacyjnym. Wizjonerzy-projektanci przewidywali stosowanie materiałów i rozwiązań technologicznych ówcześnie najnowocześniejszych lub jeszcze będących w fazie badań, czy wręcz fantazji, – zarówno w koncepcjach i w eksperymentalnych realizacjach domu jutra, jak i w wizjonerskich projektach miast przyszłości. Jakie znaczenie dla rozważań na temat wizji domu i osiedla jutra ma dziś lekcja minionej epoki modernizmu? Stechnicyzowane wizje świata przyszłości odeszły do lamusa. Futurologiczne prognozy już tak dziś nie fascynują, ale też mniej przerażają. W społeczeństwie ponowoczesnym, stymulującym endogenne mechanizmy rozwoju w połączeniu z globalnym dostępem do informacji, kształtują się nowe wizje domu jutra. Postępująca świadomość ekologiczna w społeczeństwach wysoko rozwiniętych, rozpowszechnienie wiedzy na temat kumulacji niekorzystnego oddziaływania człowieka na środowisko i wzrost cen energii, znajdują odbicie między innymi w rosnącym zainteresowaniu nurtami architektury proekologicznej.
All visions of future forms of housing, significant for the development of architecture in the 20th century, and characterized by the imperative of modernity, have been coined in the modernistic paradigm deriving from the Enlightenment ideas. Visionaries-designers predicted using materials and technological solutions, the brand new ones then, being tested, or just imagined – both in ideas and experimental realisations of house of tomorrow and in visionary projects of cities of the future. What impact on the contemplation of the vision of the house and housing development of tomorrow has the lesson of the past period of modernism? Technology-rich visions of the future world landed on the scrap heap. Futuristic predictions are not that fascinating any more, but not that scary either. In the post-modern society stimulating endogenous mechanisms of the development together with global access to information, new visions of house of tomorrow are being created. Increasingly broader ecological awareness in highly developed societies, the spread of knowledge on human harmful impact on the environment and an increase in energy prices, reflect among others in growing interest in environmental friendly trends of architecture.
Źródło:
Środowisko Mieszkaniowe; 2013, 12; 104-108
1731-2442
2543-8700
Pojawia się w:
Środowisko Mieszkaniowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The ideological sources of Ludwig Mies van der Rohe’s architecture: comments on Letters from Lake Como by Romano Guardini
Uwagi w związku z publikacją Listów znad jeziora Como Romana Guardiniego
Autorzy:
Wąs, Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2200377.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Guardini Romano
Mies van der Rohe Ludwig
Modernism
architecture
theories in architecture
modernizm
architektura
teorie w architekturze
Opis:
A collection of nine letters from the Catholic theologian Romano Guardini to his friend Fr. Josef Weiger was published in 1927. In Ludwig Mies van der Rohe’s library of several hundred items, it was a book that he used to formulate the basic principles of his own architecture. The aim of the paper is to present the content of Guardini’s book and its influence on the views and work of Mies van der Rohe. The architect’s insightful monographs, especially the book by Fritz Neumeyer, accurately document the relationship between the theologian’s statements and attempts to adapt them to the theory of architecture. The more recent analysis of these relationships presented in the article leads to the conclusion that Mies van der Rohe set himself the task of finding a pure spirit in the world of pure abstractions. His creative involvement was a form of contemplating and developing forces which, although contained in nature or technology, can also be considered transcendent.
Zbiór dziewięciu listów katolickiego teologa Romana Guardiniego do jego przyjaciela ks. Josefa Weigera opublikowany został w roku 1927. W liczącej kilkaset pozycji bibliotece Ludwiga Mies van der Rohego była to książka o wyjątkowym znaczeniu, która posłużyła mu do sformułowania podstawowych zasad własnej architektury. Celem artykułu jest przedstawienie treści książki Guardiniego oraz jej wpływu na poglądy i twórczość Mies van der Rohego. Wnikliwe monografie poświęcone temu architektowi, w tym zwłaszcza książka Fritza Neumeyera, dokładnie dokumentują związki między wypowiedziami teologa a próbami ich adaptacji do teorii architektury. Przedstawiona w niniejszym artykule nowa analiza tych związków prowadzi do wniosku, że Mies van der Rohe postawił sobie zadanie odnalezienia czystego ducha w świecie czystych abstrakcji. Jego twórcze zaangażowanie było formą kontemplowania i rozwijania sił, które jakkolwiek zawarte w naturze czy technice, mogą być też uznane za transcendentne.
Źródło:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie; 2022, 50; 357--373
0079-3450
2450-0038
Pojawia się w:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Styk trzech dzielnic Warszawy: Śródmieścia, Mokotowa i Ochoty w okresie międzywojennym – wpływ podziału własnościowego (państwo, wojsko, miasto) na typ realizowanej architektury
Point of contact of three Warsaw Districts: Śródmieście, Mokotów and Ochota in the interwar period – impact of ownership related division upon the type of implemented architecture
Autorzy:
Wagner, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145919.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Warszawa
Pole Mokotowskie
architektura dwudziestolecia międzywojennego
modernizm
Warsaw
architecture of 1920s
modernism
Opis:
Inkorporacja przedmieść Warszawy w 1916 roku oraz odzyskanie niepodległości w 1918 r., a co za tym idzie przywrócenie miastu stołecznej rangi wraz ze wszystkimi jego potrzebami, zaowocowało dynamicznymi przeobrażeniami miasta. W artykule autorka zajmuje się analizą obszaru na styku trzech warszawskich dzielnic: Śródmieścia, Mokotowa i Ochoty, przede wszystkim w oparciu o kryterium własności gruntów, rodzaju użytkownika i typu realizowanej architektury. Prześledzenie przemian i procesów, jakie kształtowały ten rejon, pozwalają na sformułowanie wniosku, iż zasadniczy podział własnościowy na grunty państwowe i miejskie łączy się z rodzajem powstałej zabudowy. Na gruntach miejskich wznoszono przede wszystkim zabudowę mieszkaniową najczęściej w ramach spółdzielni budowlano-mieszkaniowych. Na gruntach należących do Skarbu Państwa - gmachy użyteczności publicznej, zwłaszcza o charakterze naukowym, zgodnie z wytycznymi urbanistycznymi, według których na Polu Mokotowskim planowano stworzenie Dzielnicy Nauki. Z gruntów państwowych należy wyodrębnić obszary należące do wojska, na których powstały zarówno obiekty użyteczności publicznej, jak i mieszkalne w ramach Funduszu Kwaterunku Wojskowego (FKW). Od strony architektonicznej, zrealizowane zespoły i poszczególne gmachy stanowią charakterystyczne, często wybitne przykłady zmian zachodzących w architekturze polskiej na przestrzeni trzech dekad (lata 20., 30. i 40.) Od form, projektowanych w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości, nawiązujących do polskiej architektury historycznej, poprzez upraszczanie, modernizowanie klasycznych kompozycji, aż po nowatorskie, modernistyczne projekty wywiedzione ze strukturalno-funkcjonalnych przesłanek, opartych na nowoczesnych rozwiązaniach materiałowo-konstrukcyjnych i kompozycyjnych. Należy podkreślić, że inwestor, jakim było wojsko, angażował wybitnych architektów, często związanych z Wydziałem Architektury PW, tworzących dzieła nowatorskie w skali architektury Warszawy i kraju.
The incorporation of Warsaw suburbs in 1916 and the resumption of independence in 1918, and therefore the restitution of its capital status together with the related requirements, resulted in dynamic changes of the city. In this article, the author analyses the area being te point of contact of three districts of Warsaw: Śródmieście, Mokotów and Ochota, primarily based on the ownership criterion of the land, types of land use and implemented architecture. Tracking back changes and processes that influenced this region allows the author to conclude that the fundamental ownership division into state and city land is linked with the type of erected developments. The urban land was dominated by residential developments, primarily in the form of housing cooperatives. The land owned by the State Treasury hosted public utility buildings, in particular of scientific character, in line with town planning guidelines that provided for the development of the Science District by Pole Mokotowskie. From state land one should distinguish the areas belonging to the army, where both public utility and residential buildings were erected within the Army Quartering Fund (AQF). From the architecture point of view the erected complexes, as well as individual buildings, represent characteristic, frequently outstanding, examples of changes taking place in Polish architecture during thirty years (twenties, thirties and forties). This covers forms designed in the first years after resumption of independence, referring to Polish historic architecture, simplification and modernisation of classic composition and innovative modernistic designs deriving from structural and functional circumstances, based on modern material, construction and composition solutions. It should be emphasised that the army as an investor involved outstanding architects, frequently connected with the Architecture Faculty of the Warsaw University of Technology, creating innovative works in Warsaw and Polish architecture.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2011, 56, 3; 61-92
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proces otwierania się architektury od modernizmu po współczesność
Autorzy:
Włodarek, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2077516.pdf
Data publikacji:
2020-01-29
Wydawca:
Stowarzyszenie Naukowe Przestrzeń Społeczna i Środowisko
Tematy:
architecture
modernism
nature
postmodernism
post-anthropocentrism
technology
architektura
modernizm
natura
postmodernizm
postantropocentyzm
technologia
Opis:
The process of the opening of architecture – from modernism to the present day In this paper, the selected processes of the opening of architecture, observed from modernism to the present day, are analysed. The opening category can be understood as an attempt to introduce new actors to the process of design and architecture. In the paper, four categories of openness of architecture were distinguished. The first one is the opening to the idea of progress, society, the architect himself and the object in the material and spatial sense. It is a kind of opening that appears in modernism, and architecture becomes a tool in the hands of architects to build a new society. The second type of opening proposed in the text is the opening to the user, the involvement of residents in the process of creating architecture. This is typical of postmodernist architecture, which corrects modernist architecture, opening itself to the intervention of the future user. The third type of opening is the openness to technology, observed since the 1960s. As a result of the development of programmes supporting the design process, architecture breaks with the paradigm of a dead and static building. The use of technology in the process of generating architecture has allowed architects to create forms that draw inspiration directly from nature. The last opening is the openness to nature, which is becoming more and more important in contemporary architectural projects. The Actor-Network Theory was used to illustrate the process of the opening up architecture, which best illustrates the changes in architecture now. The application of this theory shows the relationship between architecture and human and inhuman actors. In this paper, the projects of Zaha Hadid, Oskar Hansen and Greg Lynn are presented.
Źródło:
Przestrzeń Społeczna; 2020, 1, 1/2020 (19); 143-164
2084-1558
Pojawia się w:
Przestrzeń Społeczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura nowoczesności
The architecture of modernity
Autorzy:
Kuźniarz, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423412.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
architecture
modernity
postmodernity
modernism
postmodernism
Descartes
subjectivity
architektura
nowoczesność
ponowoczesność
modernizm
postmodernizm
subiektywizm
Opis:
In the text I trace the philosophical outlines of the modern movement in architecture. The thesis I aim at defending posits that architectural modernism reflects the fortunate moment – and a turning point of sorts – in the history of the human species, where the human form reached its mature form of an autonomous individual, before its subsequent absorption and dissolution in the structures of the late or postmodern capitalism. The contemporary aesthetic critique of modern architecture with its “violence” and romantic spirit of lofty solitude, however reasonable, modest or realistic that critique may seem, is in fact part and parcel of a larger process of gradual selfeffacement of the human form from the most important stories taking place on the surface of the earth.
Źródło:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2016, 28/2; 64-90
0860-4487
Pojawia się w:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Czy łuk jest ładny?” O antymodernistycznym nurcie w aranżacji polskich wnętrz mieszkalnych ostatnich dekad PRL
“Is an Arch Pretty?” On the anti-Modernist Current in the Arrangement of Residential Interiors during the Last Years of the People’s Republic of Poland
Autorzy:
Korduba, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30145635.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
residential architecture
interior design
design
Modernism
antique furniture
architektura mieszkalna
wnętrzarstwo
wzornictwo
modernizm
antyki
Opis:
Celem niniejszego tekstu jest prześledzenie dyskursu dotyczącego aranżacji i wyposażenia polskich wnętrz mieszkalnych lat 70. i 80. XX w. oraz okresu transformacji ustrojowej, będącego wyrazem rozczarowania modernistyczną architekturą mieszkalną oraz jej dotychczasową estetyką. Społeczna potrzeba zmian w aranżacji i wyposażeniu wnętrz miała służyć ich indywidualizacji i kwestionowała uniwersalne wartości oficjalnego poradnictwa odnoszące się przede wszystkim do racjonalnego i funkcjonalnego wykorzystania domowej przestrzeni. Przedmiotem studium jest analiza praktyk związanych z wykończeniem wnętrz (wprowadzaniem łuków, boazeryjnych okładzin) oraz z ich wyposażaniem w sprzęty dawne (zarówno antyki, jak i tzw. starocie). Praktyki te znalazły odzwierciedlenie, a zarazem zostały historycznie udokumentowane w specjalistycznej prasie dotyczącej aranżacji wnętrz (m.in. „Mój Dom”, „Dom” – dodatek do „Architektury”), a także w publikowanych poradnikach i zawartej w nich ikonografii. Z ich analizy wyłania się obraz mieszkań poddawanych rekompozycji w duchu postaw definiowanych jako antymodernistyczne oraz estetyki retro opartej na kulturze pamięci.
The aim of this essay is to trace the discourse concerning the arrangement and furnishing of residential interiors in Poland in the 1970s and 1980s and the period of systemic transformation, which arose from the disillusionment with Modernist residential architecture and the earlier aesthetics of those interiors. The social need for changes in the arrangement and furnishing of interiors was to serve their individualisation; it questioned the universal values of official advice relating primarily to the rational and functional use of domestic space. The subject of the study is the analysis of practices related to interior decoration (the introduction of arches or wainscoting) and the use of old, antique and retro furniture. These practices are reflected and historically documented in the specialist press on interior design (including “Mój Dom” and “Dom” – a supplement to “Architektura”), as well as in published handbooks and the iconography contained therein. What emerges from their analysis is a picture of dwellings undergoing a re-composition in the spirit of attitudes defined as anti-Modernist and of a retro aesthetic based on the culture of memory.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 1; 127-152
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modernistyczny budynek szpitala w Nowej Soli. Nieznane dzieło Ernsta Koppa. Przykład racjonalizacji funkcji, technologii, konstrukcji
The modernist building of the hospital in Nowa Sól. Unknown work of Ernst Kopp. Example of efficiency of function, technology and construction
Autorzy:
Eckert, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/104889.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
architektura
modernizm
forma
funkcja
konstrukcja
szpital
zabytek
architecture
modernism
form
function
design
hospital
monument
Opis:
Nowa Sól jest stosunkowo młodym miastem. Mimo początków sięgających połowy XV w. prawa miejskie uzyskało dopiero w 1743 r. Jest tu niewiele zabytków wysokiej klasy. Jednym z nich jest modernistyczny budynek dawnego szpitala. Znaczenie tej budowli jest wyjątkowe, nie tylko ze względu na architekturę, ale także ze względu na jej twórcę, którym był niemiecki architekt Ernst Kopp (1890-1962). Obiekt zbudowany w Nowej Soli był jego pierwszym projektem, w którym zaproponował innowacyjne podejście do tego typu budownictwa. Takie kompaktowe i ekonomiczne szpitale wzniesiono, z drobnymi zmianami, także w innych niemieckich miastach, Gütersloh w 1932 r. i w Holzminden w 1933 r. Kolejna realizacja Koppa to wielopiętrowy szpital im. M. Lutra w Berlinie wzniesiony w 1931 r., który w momencie otwarcia został uznany za najbardziej nowoczesny obiekt w stolicy Niemiec. Kopp opracował koncepcję funkcjonalnego, ekonomicznego szpitala krótkich dystansów, która opierała się na zasadzie kwadratowego rzutu poziomego, eliminującego duże odległości, które w placówce musi pokonywać personel. Odnaleziony w Archiwum Państwowym w Zielonej Górze projekt szpitala w Nowej Soli pozwala na szczegółową analizę rozwiązań funkcjonalnych. W 2002 r. budynek został sprzedany prywatnemu przedsiębiorcy, który nie zakończył remontu. Obecnie niezabezpieczony budynek ulega powolnej dewastacji Jest to jedyna realizacja Ernsta Koppa na terenie Polski. Razem z otaczającym parkiem, dawny szpital stanowi istotny element kompozycyjny i architektoniczny modernistycznej części dzielnicy Zatorze w Nowej Soli.
Nowa Sól is a relatively young city. Although its origins dating back to the mid -15th century, it was granted town privilages as late as in 1743. There are few high class interesting sights here. One of them is the modernist building of the former hospital. The importance of this building is unique not only because of its architecture but also due to its creator, who was the German architect Ernst Kopp (1890-1962). The building, which was built in Nowa Sól was his first project, in which he proposed an innovative approach to such type of construction. Such compact and economical hospitals were built, with slight variations, also in other German cities - Gütersloh in 1932. and Holzminden in 1933. Another Kopp’s realization is a multi-storey M. Luther Hospital in Berlin built in 1931, which at the time of opening was considered the most modern property in the capital of Germany. Kopp developed the concept of a functional, economical hospital of short distances, which was based on the principle of the square horizontal projection, eliminating long distances, that hospital staff had to walk. Found at the State Archives in Zielona Góra, the Nowa Sól hospital project allows for detailed analysis of functional solutions. In 2002 the building was sold to a private entrepreneur who did not complete the renovation. Currently unprotected, building of the former hospital is slowly being devastated. It is the only realization of Ernst Kopp in Poland. Along with the surrounding park, the old hospital is an important architectural and composition element of the modernist district of Zatorze in Nowa Sól.
Źródło:
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury; 2017, 64, 4/I; 323-330
2300-5130
2300-8903
Pojawia się w:
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rhetoric of the image of architecture
Autorzy:
Grzeszczuk-Brendel, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/923190.pdf
Data publikacji:
2019-01-08
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polska Kronika Filmowa [Polish Film Chronicle]
rhetorical devices
interpretation of architecture
architectural contrasts
modernism
Opis:
Based on the example of one of the newsreels of the Polish Film Chronicle of 1965, we have researched the issue of the usability of rhetorical figures for the analysis of the image of architecture recorded in film and its relations with the verbal rhetoric of narration as well as the pictorial rhetoric, which makes up the message of a different nature. By this we have attempted to decode the lifestyle model presented in the film and propagated by its manner of description of architecture with the use of rhetorical figures and also to decode the role and meaning of the architectural forms, which were engaged in the creation of the message of the film image. Combining the rhetorical analysis with an interpretation of the architectural forms has enabled us to identify the persuasive nature of the message of the chronicle material included in the documentary film.
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2017, 22, 31; 29-37
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geneza i kierunki rozwoju terenów rekreacyjnych w kompozycji urbanistycznej modernistycznych zespołów mieszkaniowych. Część 1 - europejski modernizm do II wojny światowej
The genesis and directions of development of recreational areas in the urban composition of modernist housing estates. Part 1 – European modernism before World War II
Autorzy:
Bizio, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/344600.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
Tematy:
architektura mieszkaniowa
modernizm
kompozycja urbanistyczna
teren rekreacyjny
residential architecture
modernism
urban composition
recreational area
Opis:
Tematem artykułu jest opis genezy i kierunków rozwoju terenów rekreacyjnych w kompozycji urbanistycznej modernistycznych zespołów mieszkaniowych do II wojny światowej. Za punkt wyjścia przyjęto krytykę kamiennego miasta, która opisana została m.in. przez Wernera Hegemanna. Dalszy rozwój urbanistyki m ieszkaniowej analizowano w perspektywie tworzenia rozwiązań alternatywnych, integrującej mieszkanie i tereny rekreacyjne. Dla potrzeb analizy wyodrębniono 5 typów kompozycji urbanistycznej i sposobów obecności w nich terenów rekreacyjnych. Jako typ 1 badano ekskluzywne dzielnice willowe z końca XIX wieku, które projektowano na obrzeżach miast. Choć założenia te nie miały charakteru modernistycznego, to zapowiadały szerszą integrację terenów rekreacyjnych i architektury mieszkaniowej. Jako typ 2 zdefiniowano narodziny i rozwój idei miasta-ogrodu. Howardowska koncepcja stała się podstawą dla szerszych ruchów społecznych. Upatrywały one w rozwoju ruchów higieniczno-sanitarnych, wychowaniu młodzieży, popularyzacji sportu, czy też nowych sposobach spędzania wolnego czasu szerszej reformy społecznej. Jako typ 3 przeanalizowano rekompozycję zabudowy kwartałowej, a w szczególności jej rozwiązań z początku modernizmu. Jako typ 4 opisano rozwój układów pasmowych i wolno stojących, akcentując w nich zróżnicowane formy obecności terenów rekreacyjnych. Jako ostatni 5 typ kompozycji, który nie doczekał się szerokiego zastosowania przed II wojną światową, określono radykalne idee reprezentowane najpełniej przez Le Corbusiera. Stworzone przez niego analizy i projekty, które opisał m.in. w Urbanism, znalazły odzew i były rozwijanie przez najbardziej awangardowych twórców i stanowiły krańcową formę ewolucji założeń ideowych z przełomu XIX i XX wieku. W podsumowaniu artykułu podkreślono, że analizowane rozwiązania stanowiły swoisty poligon doświadczeń nowej urbanistyki, w której rolę ideowego manifestu odgrywały tereny rekreacyjne. Bogactwo doświadczeń formalnych tej fazy modernizmu, indywidualizm, a szczególnie przyjazna skala rozwiązań, wpłynęły w większości przypadków na ich współczesną pozytywną percepcję.
The subject of the article is the description of the genesis and directions of development of recreational areas in the urban composition of modernist housing complexes befor World War II. As the starting point was chosen the criticism of the stone city which has been described, among others, by Werner Hegemann. Further development of residential urban planning was analyzed in the perspective of created alternatives, integrating housing and recreational areas. For the analysis there have been distinguished 5 types of urban composition and methods of the presence of recreational areas inside them. As a type 1 they tested luxurious villa districts of the late nineteenth century, which were designed on the suburbs of cities. Although these assumptions did not have the modernist character, they announced a wider integration of recreational areas and residential architecture. As type 2 they defined the birth and the development of idea of garden city. Howard’s concept has become the basis for broader social movements. They acted in the development of health and hygiene issues, education of youth, popularization of sports, or new ways of spending free time in broader social reform. As a type 3 they analyzed the recomposition of quarter building estates, in particular its solutions from the beginning of modernism. As a type 4 they described the development of banded and detached systems, emphasizing the presence of various forms of recreation areas. As the last 5 type of composition, that has not been widely used before World War II, they defined radical ideas most fully represented by Le Corbusier. Created by him analysis and projects that he described, among others, in Urbanism, found a response and were developed by the most avant-garde artists and constituted extreme form of the evolution of ideological assumptions of the late nineteenth and early twentieth century. In conclusion the article emphasize that analyzed solutions constituted a testing ground of new urbanism experience, in which the role of ideological manifesto was played by recreational areas. The amount of the formal experience in this phase of modernism, individualism and especially the friendly scale of solutions influenced in most cases their contemporary positive perception.
Źródło:
Środowisko Mieszkaniowe; 2016, 17; 4-14
1731-2442
2543-8700
Pojawia się w:
Środowisko Mieszkaniowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geneza i formy terenów rekreacyjnych w kompozycji urbanistycznej modernistycznych zespołów mieszkaniowych. Część 2 - modernizm po II wojnie światowej i nurty go kontestując
Genesis and form of recreation areas in urban composition of modernist housing estates. Part 2 – modernism after World War II and trends contesting it
Autorzy:
Bizio, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/345699.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
Tematy:
architektura mieszkaniowa
teren rekreacyjny
kompozycja urbanistyczna
modernizm
residential architecture
recreational area
urban composition
modernism
Opis:
Artykuł jest drugą częścią opracowania dotyczącego genezy i form rozwoju terenów rekreacyjnych w kompozycji modernistycznych zespołów mieszkaniowych. W części 1 omówiono rozwój środowiska mieszkaniowego idei do II wojny światowej, wyróżniając pięć typów kompozycji terenów rekreacyjnych. W części 2 omówiono rozwój modernizmu i ruchów go kontestujących po II wojnie światowej, wyróżniając dalszych osiem typów kompozycji (sześć typów kompozycji modernistycznych i dwa typy kompozycji kontestujących modernizmu, ale pozostających z nim w bezpośrednim związku). Jako typ 6 wyróżniono modernistyczne zespoły powstające w śródmieściach miast europejskich, na terenach zniszczonych podczas II wojny światowej. Kompozycje te znajdowały się najczęściej w kontrapunkcie wobec istniejącej wcześniej zabudowy zwartej, promując otwarte tereny rekreacyjne. Jako typ 7 zdefiniowano kompozycje socrealistyczne, które powstając w krajach Europy Środkowej i Wschodniej, stanowiły chwilowe odejście od idei modernistycznych, choć część z nich w kolejnych latach rozwijana była zgodnie z modernistycznymi schematami. Typ 8 stanowią najliczniejsze i najbardziej charakterystyczne dla powojennego modernizmu osiedla satelickie powstające od lat 50. do lat 80. XX w. Typ 9 to osiedla wywodzące się z koncepcji kompozycji liniowych i strukturalnych. Typ 10 stanowią zespoły późnego modernizmu, które w formie manifestów postulowały często radykalne połączenia architektury i terenów naturalnych. Typ 11 to urbanistyka postmodernizmu, który kontestował modernizm, ale w części schematów także nawiązywał do niego. Typ 12 to urbanistyka neomodernizmu powstająca na przełomie XX i XXI w., poszukująca inspiracji w szeroko rozumianym dorobku XX-wiecznego modernizmu. W podsumowaniu opisano główne trendy rozwojowe analizowanego zjawiska.
The article is the second part of a study on the origins and forms of development of recreational areas in the composition of modernist housing estates. The first part discusses the development of residential environment before the World War II, distinguishing five types of composition of recreational areas. The second part discusses the development of modernism and movements contesting it after World War II, distinguishing additional eight types of composition (six types of modernist composition and two types of composition contesting modernism but remaining in a direct relationship with them). As type 6 are distinguished modernist units formed in the centers of European cities, in the areas destroyed during World War II. These compositions were mostly in counterpoint to the pre-existing compact developments, promoting open recreational areas. A type 7 is social realist composition, which created in the countries of Central and Eastern Europe, constituted temporary deviation from modernist ideas, although in subsequent years some of them has been developed in accordance with the modernist schemes. Type 8 are the most numerous and most typical for post-war modernism satellite settlements arisen from the 50s to the 80s of the twentieth century. Type 9 are settlements derived from the concept of linear and structural compositions. Type 10 are the units of late modernism, which frequently in the form of manifests argued for a radical combination of architecture and natural areas. Type 11 is a postmodernist urbanism that had modernism context, but in some schemes also alluded to it. Type 12 is a neomodern urbanism formed at the turn of the twentieth and twenty-first century, seeking inspiration in the broadly understood achievements of twentieth-century modernism. In the summary are described the main development trends of the analyzed phenomenon.
Źródło:
Środowisko Mieszkaniowe; 2016, 17; 15-29
1731-2442
2543-8700
Pojawia się w:
Środowisko Mieszkaniowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzenie ciała w kulturze płynnej nowoczesności. Wyznaczanie granic ciała u źródeł nowoczesności
Space ofthe Body in the Liquid Modernity Culture
Autorzy:
Rezmer-Mrówczyńska, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/523689.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uczelnia Lingwistyczno-Techniczna w Świeciu
Tematy:
motifs of body in the culture
history of the human body
deconstructionism
fashion and architecture after modernism
motyw ciała w kulturze
historia ciała
dekonstruktywizm
moda i architektura po modernizmie
Opis:
The aim of the article Space of the Body in the Liquid Modernity Culture is to find motifs of a naked or a dressed body in the culture. Models of depicting corporality is presented in the orbit of modern categories,ideas and notions shaped in the cultural spheres of the Enlightenment, such as: authenticity, naturalness, identity, and individuation of body. Consequently, the body turned out to be a complex issue, comprising also the issues of clothing, hygiene, dietetics, power, sexuality and education. The categories of dignity, freedom, individual autonomy, resulting from the philosophical postulates of humanism, became the source of modern perception and experience of the body in the 18th century. The first part of this text discusses issues of human body in literature and culture starting from medieval times till the end of the 17the century. The second part of the article refers to the issues of body in the Liquid Modernity Culture and involves such issues as the desire for asymmetry and freedom (Gareth Pugh and Zaha Hadid), fashion and architecture after modernism, the sensations of the body in the context of fashion, art, communication and architecture, human body as a message and fine art, creation of scenic identity and expecting an android.
Przedmiotem rozważań jest motyw ciała nagiego i odzianego w kulturze płynnej nowoczesności. Modele deskrypcji ludzkiej cielesności w kulturze współczesnej zostały ukształtowane pod wpływem nowożytnych kategorii, pojęć i wartości, takich jak: autentyczność, tożsamość, naturalność i indywidualizacja ciała. Wnikanie w alchemię ciała poszerza obszar badań o zagadnienia wolności, władzy, seksualności czy edukacji. Kategorie wolności, niezależności i godności postulowane przez humanistów stały się źródłem nowoczesnego postrzegania i doświadczania ludzkiej cielesności. Pierwsza część artykułu odkrywa topikę ludzkiego ciała w kulturze od czasów średniowiecza do osiemnastego stulecia. Druga część artykułu ukazuje ciało w kulturze płynnej nowoczesności. Przedmiotem opisu stały się następujące zagadnienia: dekonstruktywizm w modzie, pragnienie asymetrii i wolności (Gareth Pugh i Zahy Hadid), moda a architektura po modernizmie, odczucia ciała w kontekście mody, sztuki, komunikacji i architektury, dekonstrukcja wobec prądów neoklasycznych, ciało jako komunikat i dzieło sztuki, kreacja tożsamości scenicznej, czekanie na androida.
Źródło:
humanistica 21; 2017, 1; 281-298
2544-1345
Pojawia się w:
humanistica 21
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona dziedzictwa urbanistyki i architektury Nowej Huty z lat 1949–1959
Heritage conservation for urban planning and architecture of Nowa Huta of the years 1949–1959
Autorzy:
Komorowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217865.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
dziedzictwo kulturowe
socrealizm
modernizm
urbanistyka
architektura
cultural heritage
socialist realism
modernism
urban planning
architecture
Opis:
Autor omawia problemy związane z ochroną dziedzictwa epoki socrealizmu i pierwszych etapów modernizmu w Nowej Hucie. Późniejsze zmiany miały charakter negatywny. Zacierały wartość dzieła, nie dodając walorów współbrzmiących harmonijnie z dziedzictwem. Wynikało to zarówno z ignorancji i braku wiedzy, jak i z działań podejmowanych dla „uwspółcześnienia” niechcianego spadku po negatywnie ocenianej epoce historycznej. W 2004 r. inwestycje powodujące dewastację pejzażu kulturowego zostały wstrzymane, nadal jednak trwa proces naturalnej destrukcji, także wskutek zaniedbań, jak w przypadku istotnego składnika przestrzeni miejskiej, jakim jest zieleń. Układ urbanistyczny Nowej Huty to dzieło zamknięte, choć nieskończone – kreacja, która nie powinna być dopełniana, gdyż w zachowanej postaci stanowi świadectwo minionej epoki, rządzącej się innymi niż dziś zasadami. Niezależnie od oceny estetycznej (niekiedy także etycznej) winna być szanowana jako wartość historyczna. To samo odnosi się do architektury.
The author discusses issues related to protection of the era of socialist realism and early stages of modernism in Nowa Huta. Subsequent changes thereof have had a negative character. They obliterated the value of the work, without adding qualities of consonant harmony with the heritage. This resulted both from ignorance and lack of knowledge, as well as actions taken to “modernize” unwanted legacy of the negatively evaluated historical period. In 2004 development projects causing devastation of the cultural landscape were suspended, but the process of natural destruction still persists, also due to negligence, as was the case of an essential component of the urban space, which is green areas. The urban layout of Nowa Huta is a complete work, though not finished – a creation, which should not be complemented since in its preserved form it bears testimony to a bygone era, ruled by principles different than today. Regardless of aesthetic evaluation (sometimes also the ethical one) what must be respected is historical value. The same applies to the architecture.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 49; 153-162
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura modernistyczna Szczecina lat 60. i 70. w idei i realizacji
Modernist architecture in Szczecin in the 1960’s and 70’s in the concept and execution
Autorzy:
Bal, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218620.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
modernizm szczeciński
powojenna architektura na Pomorzu Zachodnim
Szczecin modernism,
postwar architecture in Western Pomerania
Opis:
Początki powojennej architektury modernistycznej Pomorza Zachodniego sięgają realizacji projektowych pierwszych absolwentów Wydziału Architektury Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Szczecinie, którzy szybko rozpoczęli kształtowanie zastanej przestrzeni wielu miast ówczesnego województwa szczecińskiego, traktując ją jako poligon doświadczalny dla realizacji nowych idei architektury nowoczesnej. Wykształcone i uformowane w tym okresie młode kadry stały się niewątpliwie motorem przemian kulturowych i cywilizacyjnych, a ich umiejętności i poglądy estetyczne zostawiły trwałe piętno na współczesnym wizerunku Pomorza. Dziś, przedstawiając ówczesne dokonania realizacyjne, przywołujemy szkice naszych starszych kolegów jako niebagatelny dorobek ich twórczości i charakterystyczny znak minionej epoki: kunsztu zamykania twórczych idei w kilku, czasem magicznych kreskach.
The origins of post-war modernist architecture of Western Pomerania go back to execution of designs of the first graduates of the Faculty of Architecture of the Higher School of Engineering in Szczecin, who quite soon began to influence the development of existing space of many towns and cities of Western Pomeranian voivodeship, treating it as a testing ground for the implementation of new ideas of modern architecture. Educated and formed in this period, the young staff become undoubtedly the driving force of cultural and civilizational transformation. Their skills and aesthetic views left a lasting mark on the contemporary image of Pomerania. Nowadays, presenting the then made execution achievements, we refer sketches and drafts of our senior colleagues, as the considerable achievements of their creative work and at the same time a very distinctive sign of a bygone era: art and craft enclosing creative ideas in sometimes a few magical lines.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 49; 142-152
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Influence of Bauhaus Aesthetics and Ideology on the Formation of the Contemporary Artistic and Design Culture
Autorzy:
Zeleniuk, Oleksandr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23050985.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
innovation
functionality
synthesis of art and design
visual communication
industrial design
architecture
practicality
modernism
Opis:
In the scientific article, the author explores the influence of Bauhaus aesthetics and ideology on the formation of contemporary artistic and design culture. It is noted that Bauhaus, which operated during the interwar period in Germany, became a key moment in world culture, promoting innovative approaches and the synthesis of art and design. The article discusses key aspects of Bauhaus, its influence, and relevance to contemporary art, architecture, and design. The progressive ideas of this school, such as the synthesis of art and design, experimental approach, functionalism, and visual communication, are considered in the context of their impact on the development of the artistic and design sphere. The school advocated for the combination of different art forms, the creation of functional and simple forms, and the use of new materials and technologies. Artists inspired by these ideas use the synthesis of art and design to create innovative works. They experiment with forms, materials, and concepts to create unique visual impressions. Contemporary artistic culture reflects the diversity of Bauhaus, adapting its principles to the challenges and opportunities of the 21st century. In addition to art, the author also examines the influence of Bauhaus on contemporary design. The ideas of functionalism and industrial design, emphasizing simplicity and purity of forms, have become the basis for present-day designers. Creating objects that meet the needs of modern life is an essential part of contemporary design trends. The article also investigates how Bauhaus influences architecture. Bauhaus representatives believed that architecture should be functional while embodying aesthetic principles. This concept is reflected in contemporary architectural trends, where simplicity of form and the use of new materials and technologies combine with the desire to create a functional and aesthetic environment. In the conclusions, the author emphasizes the importance of Bauhaus in shaping contemporary artistic and design culture. The influence of Bauhaus is manifested in an open, experimental approach to creativity, the use of new materials and technologies, and a focus on the functionality and simplicity of forms. Bauhaus ideas continue to inspire artists, architects, and designers, contributing to the development of contemporary art and design. All of this highlights the relevance and significance of Bauhaus in the modern world, where the traditions of the past and the innovations of the present come together to create a new dimension of art and design.
Źródło:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe; 2023, 8(1); 63-69
2543-9227
Pojawia się w:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podkowa nie rdzewieje : osiedle Britz w Berlinie jako przykład awangardowego zespołu mieszkaniowego wczesnego modernizmu
Horseshoe doesn’t rust : Britz estate in Berlin as an example of the avant-garde residential complex of early modernism
Autorzy:
Łodziński, P.
Niebrzydowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398393.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
urbanistyka
teoria architektury
historia architektury
wiek XX
modernizm
architektura mieszkaniowa
Berlin
Britz
town planning
theory of architecture
history of architecture
modernism
housing architecture
Opis:
Wielki zespół mieszkaniowy Britz, zwany też Osiedlem Podkową, powstał w latach 1925-1933 w Berlinie. Jego projektanci, z Bruno Tautem i M Martinem Wagnerem na czele, wprowadzili w nim wiele rozwiązań, które należy uznać za nowatorskie. Specyficzny układ urbanistyczny z dużym udziałem terenów zieleni, oryginalne rozwiązania dotyczące kształtowania form budynków, wyrazista kolorystyka i przejrzyste rzuty mieszkań sprawiły, że Hufeisensiedlung jest jednym z najbardziej awangardowych zespołów mieszkaniowych okresu międzywojennego na świecie. Jednocześnie jest to osiedle, które do dnia dzisiejszego dobrze pełni swoją rolę i wciąż stanowi doskonałe miejsce zamieszkania.
The great housing estate Britz, called the Horseshoe Estate, was built in the years 1925-1933 in Berlin. Its designers, Bruno Taut and Martin Wagner at the helm, developed there a number of solutions that should be considered highly innovative. The specific urban structure with a large proportion of green areas, original architectural forms of buildings, contrasting colors and zoned plans of homes made Hufeisensiedlung one of the most avant-garde housing complexes in the world of the interwar period. Moreover it is estate, which until now perfectly fulfills its role and is still a great place to live.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2014, 6, 2; 26-33
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Plastic expression of modern and neo-classical architecture of Odessa. On examples of Odessa revenue houses built between 1910 and 1914
Autorzy:
Polonskaya, O. M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/107101.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Biologiczno-Rolniczy
Tematy:
Modernism
rational Modern
Neoclassicism
plastic expression of architecture
modernizm
racjonalizm nowoczesny
neoklasycyzm
plastyczna ekspresja architektury
Opis:
The objective of the paper is to show the general formal principles in the Modern and Neoclassical architectural styles based on the examples of Odessa’s architecture of the early 20th century. The article provides an analysis of the plastic expression of Revenue Houses built at the beginning of 20th century. Two Revenue Houses were the subject of detailed analysis – Chernigov and Shestopal’s Revenue House built in1912, designed by Leonid M. Chernigov; and the Karaim Society’s Revenue House, by architect: A. S. Pampulov built in 1913. The parallel existence of two architectural styles, namely Modernism and Neoclassicism, at the beginning of the 20th century, allows to formulate certain formal principles. The analysis of exemplary Revenue Houses enabled to determine the formal principles belonging to the functional-constructive, the artistic-tectonic and the decorative-symbolic decoration. In addition, the impact of Modern style on neoclassical style was established. Despite formal stylistic contradictions and lack of homogeneity of forms and shapes in architecture of different stylistic schools the same formal principles are applied, which allows one to date a building to one epoch, a certain historical period of architecture’s development.
Źródło:
Topiarius. Studia krajobrazowe; 2017, 4; 109-113
2449-9595
2543-926X
Pojawia się w:
Topiarius. Studia krajobrazowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pęknięcie ściany w modernistycznym kościele pod wezwaniem Najświętszego Zbawiciela w Zielonej Górze – przyczyna
Crack of the wall in the modernist church of the Holly Savior (Najświętszego Zbawiciela) in Zielona Góra – possible cause
Autorzy:
Michalak, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/105300.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
zabytek architektury
modernizm
pęknięcie
ściana
osiadanie
słup betonowy
monument of architecture
modernism
wall
crack
subsidence
Opis:
Zielona Góra nie jest miastem bogatym w zabytki architektury z okresu modernizmu. Budowle z tej epoki są jednak coraz powszechniej uznawane za cenne z najbardziej interesujących jest pochodzący z roku 1917 kościół pw. Najświętszego Zbawiciela przy ul. Niepodległości. Świątynia ufundowana przez fundację imienia znanego zielonogórskiego przemysłowca Georga Beuchelta do dziś jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych kościołów w mieście. Projekt Wilhelma Wagnera i Oscara Hossfelda został zrealizowany przy współudziale przedsiębiorstwa Fabrik für Brückenbau und Eisenkonstruktionen Beuchelt & Co. Grünberg in Schlesien. Konstrukcje stalowe zrealizowane przez tę firmę istnieją do dziś nie tylko w Europie, ale także na terenie Afryki i Azji. W 2015 roku, niemalże w setną rocznicę budowy obiektu, zauważono pęknięcie na jednej ze ścian wewnątrz korpusu świątyni. W niniejszym artykule podjęto próbę znalezienia przyczyny wspomnianego uszkodzenia. Obecnie nie obserwuje się zwiększania wielkości pęknięcia, ani nowych śladów uszkodzeń. Nie można jednak pozwolić sobie na bagatelizowanie zjawiska. Nie zbadanie przyczyn i brak metod zapobiegania dalszym uszkodzeniom może doprowadzić do pogorszenia stanu technicznego budowli. Budynek ten jest cennym obiektem sztuki inżynierskiej zarówno w skali miasta jak i regionu. Utrzymanie go w dobrym stanie technicznym powinno być ważnym tematem zarówno dla administracji kościelnej jak i służb konserwatorskich.
There are not too many architectural monuments from the period of modernism in the city of Zielona Góra. Buildings from this era, however, are increasingly recognized as valuable from the point of view of the monuments of engineering and protection. One of the most interesting is the church of the Holy Savior (Najświęsztego Zbawiciela) built in 1917 at the Niepodległości Street. Temple was founded by the foundation named by the known industrialist from Zielona Góra - George Beuchelt and today it is one of the most recognizable churches in the city. Project of Wilhelm Wagner and Oscar Hossfeld was realized in cooperation with the company Fabrik für Brückenbau und Eisenkonstruktionen Beuchelt & Co. Grünberg in Schlesien. Steel constructions which have been built by this company exist up till now not only in Europe, but also in Africa and Asia. In 2015, almost hundred years finishing the construction a crack on one of the walls inside the body of the temple has been observed. In the paper the cause of that damage is analyzed. Currently no increase of the cracks and no outgoing signs of damage is observed. But we cannot afford to underestimate of the phenomenon. The lack of examining the reasons and the preventing further damage can lead to a deterioration of the technical condition of the building. The church is the valuable piece of art engineering both in the city and the region. Keeping it in good condition should be an important topic for both the church administration and conservation services.
Źródło:
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury; 2017, 64, 1; 219-228
2300-5130
2300-8903
Pojawia się w:
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modernistyczna architektura Raciborza
Modernism in Raciborz (Ratibor – Upper Silesia)
Autorzy:
Bednarski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/115327.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach
Tematy:
modernizm
architektura
zabudowa mieszkaniowa
funkcjonalizm
detal architektoniczny
zabytek
modernism
architecture
housing
functionalism
architectonic detail
heritage
Opis:
Artykuł przybliża przykłady zabudowy Raciborza zrealizowane w latach 1918-1945. Architektura ta, nie tylko w Raciborzu, ale i niemal w każdym większym mieście dawnego obszaru Republiki Weimarskiej i III Rzeszy stanowi znaczący procent tkanki architektonicznej miasta. Zarówno budynki użyteczności publicznej, jak i zabudowa mieszkaniowa typowa, masowa, funkcjonalna, to architektura często niedostrzegana i niedoceniana.
The article shows examples of architecture which was built in 1918-1945 in Raciborz (Ratibor). This architecture is a mainly part of many cities from The Weimar Republic period. Administration buildings, churches, etc. and especially housing are mostly unseen, and takes no attention because of its popularity, good simple function, typical solutions, no sophisticated details. It’s really worth to describe it.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach; 2015, 7; 33-40
2082-7016
2450-5552
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura wypoczynkowa w służbie polityki – kłopotliwe dziedzictwo ośrodków wypoczynkowych z czasów Polski Ludowej
Recreational architecture at the service of politics – dissonant heritage of holiday resorts from the era of the People’s Republic of Poland
Autorzy:
Ciarkowski, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217614.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
modernizm
PRL
architektura modernistyczna
trudne dziedzictwo
ośrodek wypoczynkowy
modernism
modernist architecture
dissonant heritage
holiday resort
Opis:
Modernistyczne ośrodki wypoczynkowe wznoszone w PRL stanowiły istotny element projektu modernizacyjnego. Realizowały program władz budowy „drugiej Polski” i wpisywały się w obowiązujące tendencje w architekturze światowej. Po latach socmodernistyczne domy wczasowe i sanatoria niejednokrotnie wpisują się w definicję „niepożądanego dziedzictwa”, a o problemach z ich interpretacją i adaptacją nierzadko decyduje tło polityczno-historyczne, tożsamość, ogólna recepcja nowoczesności. Skrajnymi przykładami tego złożonego zjawiska są Ustroń oraz Jastrzębia Góra. W pierwszym przypadku realizacja A. Franty i H. Buszki stała się czasowo elementem herbu miasta i jest do dziś częścią lokalnej tożsamości. W drugim – obiekt autorstwa Sz. Bauma rozebrano jako nieprzystający do współczesnych wymogów. Waloryzacja budynków oraz ich poszczególnych elementów według istniejących kryteriów określa wartość materii. Wzbogacona o informacje dotyczące miejsca, jakie dany obiekt zajmuje w pamięci indywidualnej i kolektywnej (wraz z całym bagażem związanych z nim zdarzeń), pozwala nakreślić właściwą strategię ochrony.
Modernist holiday resorts built in the time of the People’s Republic of Poland constituted an important element of the modernization project. They implemented the program of the authorities in favor of the construction of “the second Poland” and formed a part of the contemporary tendencies of global architecture. Now that many years have passed, social modernist holiday resorts and sanatoriums often embody the definition of the “undesired heritage” while their interpretation and adaptation is often influenced by the political and historical background, identity, and general reception of modernity. Ustroń and Jastrzębia Gora are the extreme examples of this complex phenomenon. In the case of Ustronie, the project of A. Franta and H. Buszko in time has become an element of the city’s coat of arms and up to this day remains a part of the local identity. In the case of the latter, Sz. Baum’s object was demolished as it was deemed unfit for the contemporary requirements. The evaluation of the buildings and their elements according to the existing criteria determines the value of the matter. Enriched by the information on the place a given object takes in people’s individual and collective memory (together with the recollection of the events related to it), it allows to come up with an appropriate strategy of protection.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 49; 19-26
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tuż po realizmie socjalistycznym. Architektura i urbanistyka Wrocławia z przełomu lat 50. i 60. XX wieku
Just after socialist realism. Architecture and urban planning in Wrocław in the late 1950s and early 1960s
Autorzy:
Majczyk, J.
Tomaszewicz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218033.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
architektura XX w.
powojenny modernizm
Wrocław
architecture of 20th c.
post-war Modernism
Wroclaw
Opis:
W 1954 r. Nikita Chruszczow ocenił negatywnie formy budowli wznoszonych w okresie stalinowskim oraz koszty ich realizacji, wzywając do „racjonalizacji” i uprzemysłowienia budownictwa. Mimo to proces przechodzenia od wzorców realizmu socjalistycznego do architektury odwołującej się do przedwojennego modernizmu nie był rewolucyjny, ale raczej ewolucyjny. We Wrocławiu zachowało się wiele pojedynczych obiektów i zespołów budowli, w których socrealistyczny „historyzm” uproszczono i próbowano powiązać go z nowymi technologiami w budownictwie. W artykule zostały zatem przedstawione wybrane wrocławskie realizacje powstałe na styku dwóch wspomnianych „epok”.
n 1954, Nikita Khrushchev criticised the forms of buildings erected during the Stalinist period and the costs of their construction, calling for “rationalisation” and industrialisation of the building industry. Nevertheless, the process of transition from the models of socialist realism to the architecture inspired by pre-war Modernism was rather evolutionary than revolutionary. Wrocław retains many individual buildings and building complexes in which the socialist-realist “historicism” was simplified and attempts were made to combine it with new building technologies. Therefore, the paper will present selected buildings constructed in Wrocław at the junction between the two aforementioned “epochs”.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 49; 181-190
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy funkcjonalne, techniczne i społeczne drewnianej architektury letniskowej okolic Łodzi
Functional, social and technical aspects of wooden leisure architecture of Lodz surroundings
Autorzy:
Pardała, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/390570.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
architektura
Kolumna
letnisko
Łódź
miasto-las
miasto-ogród
modernizm
wypoczynek
architecture
garden city
leisure
modernism
Opis:
Artykuł omawia poszczególne formy podłódzkiej architektury letniskowej, w tym te najoryginalniejsze – powstałe w okresie modernizmu „szklane domy” z drewna. Kontekstem dla tych budynków jest kilka podłódzkich, międzywojennych „miast-ogrodów” i „miast-lasów” będących w zamyśle ich pomysłodawców, osiedlami letniskowymi. Wkrótce powstały całe zespoły drewnianej zabudowy letniskowej. Budynki powstawały w różnych stylach i formach – od form będących kontynuacją formy podłódzkiego domu na wsi, przez style dworkowe na formach awangardy modernistycznej kończąc. Zaaplikowano tam, niemalże natychmiast po pojawieniu się, intelektualne i formalne założenia ruchu modernistycznego. Budynki letniskowe były użytkowane zgodnie ze swoją funkcją bardzo krótko – tylko przez kilka – kilkanaście lat. Wraz z wybuchem wojny, nastąpiła zmiana ich funkcji, trwająca do dzisiaj – w konsekwencji stwarzająca wiele problemów konserwatorskich i społecznych. W chwili obecnej, wraz z rosnącą świadomością wartości tych budynków (zarówno w skali architektonicznej jak i urbanistycznej), pojawiają się pomysły na ich rewitalizację wysuwane między innymi przez społeczność lokalną jednego z „miast-lasów”.
Paper sums up different types of wooden leisure architecture of surroundings of Lodz, pointing at the most notable, emerging at the time of modernism, „glass house” made of wood. They emerged, in the mid-30s, as a fulfillment of a few garden-cities (conceived mostly as a leisure towns). Wooden houses, built in at least three different styles (local village-like, national and modern), became part of densely set-up complexes. Leisure houses were used as intended, only for a few years, before the World War II. Their use has changed form leisure to all-year housing, lasting till now, causing many conservational, technical and social problems. Now, among the growing knowledge of their value to history of architecture and urbanism, some ideas how to renew them, appear. A few of them are proposed by the local society of Kolumna „forest-city”.
Źródło:
Budownictwo i Architektura; 2015, 14, 3; 59-72
1899-0665
Pojawia się w:
Budownictwo i Architektura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Traktat architektoniczny Bohdana Lacherta: summa mitów awangardy czy zapis doświadczeń?
Autorzy:
Wąs, Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033749.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bohdan Lachert
architektura nowoczesna
traktat architektoniczny
awangardowy modernizm
teoria architektury
modern architecture
avant-garde modernism
theory of architecture
architectural treatise
Opis:
Traktat architektoniczny Bohdana Lacherta jest podsumowaniem postaw przejawianych w środowisku architektów nurtu awangardowego modernizmu w Polsce. Architekt należał w okresie przedwojennym do grupy najwybitniejszych inicjatorów nowoczesnej architektury i znawców teorii sztuki nowoczesnej. Swoją twórczość uprawiał, przejawiając silne zaangażowanie emocjonalne, które uważał za decydujący czynnik dzieła architektonicznego. W okresie powojennym napotkał ograniczenia w swej działalności wynikające z doktryny socrealizmu. W końcu lat pięćdziesiątych XX wieku postanowił spisać swoje przekonania, uwzględniając ówczesną historiografię i filozofię. Sporządzony traktat nie odegrał dużej roli w dziejach polskiej architektury ze względu na małą rolę niezależnych postaw architektonicznych w systemie politycznym realnego socjalizmu. Obecna publikacja traktatu pozwala dostrzec w nim nie tylko dokument dwóch minionych epok, lecz także dzieło, które zawiera elementy zbieżne ze współczesnymi trendami intelektualnymi.
Bohdan Lachert’s architectural treatise is a summary of the attitudes manifested in the environment of architects of the avant-garde modernist trend in Poland. In the pre-war period, Lachert  belonged to the group of the most outstanding initiators of modern architecture and experts in the theory of modern art. He cultivated his creativity by displaying strong emotional commitment, which he considered a decisive factor in architectural work. In the post-war period, he encountered restrictions in his activities resulting from the doctrine of socialist realism. At the end of the 1950s, he decided to write down his beliefs taking into account contemporary historiography and philosophy. The prepared treatise did not play a major role in the history of Polish architecture due to the small role of independent architectural attitudes in the political system of real socialism. The current publication of the treatise makes it possible to see in it not only a document of two past eras, but also a work that contains elements coinciding with contemporary intellectual trends.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica; 2020, 35; 97-112
0208-6107
2353-9631
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura i sztuka stosowana w przed- i powojennych projektach Władysława Sowickiego – ewolucja stylu
Architecture and functional art in Władysław Sowicki’s pre-war and post-war designs – evolution of style
Autorzy:
Wereszczyńska, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/461151.pdf
Data publikacji:
2017-03
Wydawca:
Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
Tematy:
architektura
sztuka
sztuka użytkowa
art déco
modernizm
socrealizm
architecture
art
functional art
modernism
socialist realism
Opis:
W artykule została przedstawiona wielopłaszczyznowa i interdyscyplinarna twórczość architekta i plastyka Władysława Sowickiego. Celem opracowania jest prezentacja działalności artystycznej Sowickiego w zakresie architektury i sztuki stosowanej, analiza rozwoju projektowej aktywności architekta na przestrzeni lat trzydziestych XX wieku oraz lat powojennych, do roku 1954, a także przybliżenie sylwetki projektanta. Pracę podzielono na wstęp, w którym została nakreślona sytuacja historyczna stanowiąca integralne tło dla rozwoju sztuk projektowych w Polsce, dwa rozdziały opisujące przed- i powojenną działalność architekta oraz na podsumowanie. Przyjętą metodę badawczą stanowiła analiza materiału, znajdującego się w archiwum rodzinnym, kwerenda archiwalna, kwerenda biblioteczna, przegląd literatury naukowej dotyczącej tematyki związanej z artykułem oraz analiza ewolucji stylów i tendencji z zakresu architektury i sztuki stosowanej w przedziale czasowym tożsamym z okresem działalności Sowickiego. Artykuł został napisany na podstawie rozprawy doktorskiej autorki [Wereszczyńska, 2015]. Twórczość Władysława Sowickiego obejmuje prace z zakresu architektury, przestrzennych znaków architektoniczno-plastycznych z elementami urbanistycznymi, architektury wnętrz, projektowania mebli, plakatu, biżuterii, ceramiki, zabawek. Analizując rozwój działalności architekta, można stwierdzić, że jest ona spójna z tendencjami i przemianami zachodzącymi w sztukach projektowych we wspomnianym wyżej przedziale czasowym. Zauważalna jest tu ewolucja myśli projektowej – od konceptów nawiązujących do charakterystycznego stylu polskiej sztuki stosowanej, tzw. polskiego art déco, przez stylistykę późno modernistyczną, po założenia w duchu zmodernizowanego klasycyzmu i historyzującego socrealizmu.
The article shows multidimensional and interdisciplinary activity of architect and fine artist Władysław Sowicki. The purpose of this work is to show Sowicki’s artistic creation in the range of architecture and functional art, analysis of the evolution of his designs within the period of the thirties of the interwar and post-war up to 1954 and the presentation of the designer. The article was divided into introduction, where the historical background for the development of polish design was discussed, two chapters describing pre-war and post-war activity of Sowicki and summary. The basis for the research was the analysis of the documents found in the private family archive, archive and library inquiry, the review of the literature of particular branch connected with the subject matter of the article, the analysis of the styles and trends in the range of architectural and artistic design in the same period of time as Sowicki’s work were done. The article was based on doctoral dissertation of the author [Wereszczyńska 2015]. The designing activity of Sowicki includes the work of architecture, spatial objects combining architecture, art and urban planning, interior architecture, furniture design, posters, jewellery, artistic ceramics and toys. Making the analysis of the progress of Sowicki’s creative work it is possible to state that this work is consistent with design trends and changes in various design fields that took place during same timescale as mentioned above. In Sowicki’s art we can also remark the evolution of the design thought – from the concepts referring to specific polish national art called polish art déco, through the late modernistic style, to the works along the line of modern classicism and historical socialist realism.
Źródło:
MAZOWSZE Studia Regionalne; 2017, 20; 67-86
1689-4774
Pojawia się w:
MAZOWSZE Studia Regionalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie tożsamości przestrzennej: dychotomia pomiędzy architekturą współczesną a sztukami wizualnymi
The shaping of spatial identity: dichotomy between contemporary architecture and visual arts
Autorzy:
Kołodziejczyk, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218183.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
krajobraz
przestrzeń
architektura
instalacja
postmodernizm
dychotomia
tożsamość
landscape
space
architecture
installation
post-modernism
dichotomy
identity
Opis:
Celem badań nad podjętym tematem było pogłębienie wiedzy w zakresie sztuki publicznej w przestrzeni miast, przestrzeni zróżnicowanej pod względem urbanistycznym, krajobrazowym, kulturowym i społecznym, a także pod względem odmiennych postaw i potrzeb zarówno twórców, jak i odbiorców. Analizie badawczej została poddana wielozmysłowość przestrzeni, którą transfiguruje architektura i sztuka. W niniejszym artykule omówiono problematykę konstruowania czasoprzestrzeni, kształtowania tożsamości narodowej i regionalnej miejsca poprzez wprowadzenie do realnej przestrzeni działań z zakresu sztuk wizualnych, które pełnią rolę dla niej uzupełniającą w wyniku zastosowania nowych form, kolorów, dźwięków, zapachów, materiałów i faktur. Poprzez warstwę symboliczną sztuka pozwala nam identyfikować się z danym miejscem. Interesuje mnie płynność pomiędzy architekturą a instalacją, nie tylko pod względem formalnym, ale też pod względem ideologicznym. Architektura i instalacja są sobie bliskie. Mam tu na myśli te realizacje architektoniczne, które same w sobie stanową rzeźbiarskie dzieło sztuki. Można tu wymienić wiele przykładów, o których wspominam w artykule, ale szczególną uwagę przykładam do artysty konceptualnego Daniela Burena, który współpracował z takimi architektami, jak Frank Ghery czy Frank Lloyd Wright.
Works on the subject were started with the aim to advance knowledge about public art in the urban space; a space highly diversified in terms of urban planning, landscape, cultural and social aspects, but also the attitudes and needs of the authors and the recipients. The research analysis focused on the multisensuality of space, transfigured through architecture and art. The article discusses the issues of building the time-space continuum and shaping the national and regional identity of places by introducing visual art projects into the factual space, to complement it with the new forms, colours, sounds, fragrances, materials and textures. We use the symbolic layer of art to identify with places. I am particularly interested in the smoothness of boundaries between architecture and installation, not only in formal terms, but also from the ideological perspective. There is a close connection between architecture and installations, clearly reflected by architectural projects which alone are sculptural works of art. The examples are numerous, and I will mention some of them further in the text, but my primary intention is to place maximum focus on an internationally acclaimed conceptual artist Daniel Buren, who cooperated with architects such as Frank Gehry or Frank Lloyd Wright.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2018, 54; 46-56
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Viana de Lima (1913/1991) - wobec narodzin nowoczesnej architektury europejskiej
Viana de Lima (1913-1991) - a Portuguese architect within the panorama of modern European architecture
Autorzy:
Campos, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366626.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Alfredo Viana de Lima
Portugalia
architektura XX w.
modernizm
Portugal
20th century architecture
modernism
Opis:
Esej ten pragnie umiejscowić dzieła najważniejszego portugalskiego architekta dwudziestego wieku w kontekscie europejskim, omawiajac tło i prezentując projekt domu Casa Cortez w Porto w kontekscie międzynarodowego modernizmu. Budynek ten, rozebrany w 1971 r. uważany jest za pierwszy przykład modernizmu w Portugalii. Wyznaczył też drogę do wielkiej kariery architekta Viany de Limy, zmarłego 20 lat temu. Jego wkład w architekturę modernizmu dopiero dziś zaczyna być przedmiotem zainteresowań i badań naukowych, dzięki którym rozpoznawane są najważniejsze cechy budownictwa północnej Portugalii w latach od 1940-1980. Był to takze złoty wiek aktywności architekta Viana de Limy w takich miastach jak Porto, Feira, Bragança, Caminha, Esposende, i inne. Prace Viana de Limy koncentrowały sie na wielu polach i obejmowały również nieocenioną dziś działalność w zakresie ochrony dziedzictwa architektonicznego zarówno na terenie Portugalii jak i w innych krajach, zwłaszcza w Brazylii i w Maroku.
The essay intends to situate the production of the most important Portuguese architect of the twentieth century in the European context, framing the draft of a house constructed in the city of Porto in the context of the International Modernism. This work (demolished in 1971) is considered the first Modern housing example in Portugal, and paves the way for a major career of Architect Viana de Lima, who died 20 years ago. His contribution to the architectural movement begins at the moment being the subject of interest in academic research and the discovery of the most important features of the architecture produced in the North of Portugal between 1940 and 1980 - the golden period of activity of the Architect in cities such as Porto, Feira, Bragança, Caminha, Esposende, etc. Its activity was very broad and included also an invaluable contribution in the field of safeguarding built heritage, both in Portugal and other countries in the world, particularly Brazil and Morocco.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2012, 57, 2; 76-91
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyjmowanie z kontekstu
Extracting out of context
Autorzy:
Olek, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293436.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
fotografia
architektura
Bauhaus
Nowa Rzeczowość
modernizm
minimalizm
prostota
archilim
photography
architecture
Neue Sachlichkeit
modernism
minimalism
simplicity
Opis:
Tematem artykułu jest kwestia tego, w jaki sposób znani fotografowie przedstawiają architekturę modernizmu. Autor omówił w nim różne postawy i wizualizacje, z jakimi spotkać się można na wystawach prezentujących obiekty, które powstały w latach 20. i 30. minionego stulecia. Nie chodzi o klasyczną dokumentację, lecz o kreowanie obrazów, którym odrębny charakter nadaje indywidualnie rozumiana minimalistyczna forma. Autor przypomniał, jak owa forma kształtowała się w Bauhausie i konstruktywizmie, oraz jak – jeszcze na inny sposób – kreowali ją twórcy związani z ideologią Nowej Rzeczowości. I na tym tle ukazał przykłady rozwiązań najnowszych.
This article is aiming to investigate how wellknown photographers portray the architecture of modernism. The author discusses different attitudes and visualizations, which can be found at exhibitions presenting objects created in the 1920s and 1930s. The author is not interested in classical documentation but in creative photography, in images whose character springs from their individually understood minimalist form. Going back in time, he shows how this form was born in Bauhaus and Constructivism, and how, differently, it was used by artists associated with the Neue Sachlichkeit. Against this background, he shows examples of the latest approaches.
Źródło:
Architectus; 2019, 3 (59); 127-141
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katowicka Ligota. Historia rozwoju przestrzennego. Wstęp do badań
Katowice-Ligota. History of spatial development. Introduction to research
Autorzy:
Krukowiecka-Brzęczek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218402.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Katowice-Ligota
modernizm
Górny Śląsk
architektura przemysłowa
zabudowa willowa
modernism
Upper Silesia
industrial architecture
villa housing
Opis:
Niniejszy artykuł przedstawia powstanie i rozwój przestrzenny Ligoty, która jest jedną z dzisiejszych dzielnic Katowic. Jako osada Ligota powstała jeszcze w okresie średniowiecza. Jej dynamiczny rozwój rozpoczął się jednak dopiero w wieku XVIII, kiedy ewoluowała ona od osady rolniczej, poprzez rzemieślniczą do przemysłowej. Nowy rozdział w dziejach dzielnicy przyniosło włączenie jej w 1924 roku do Katowic, co z kolei przyniosło jej rozwój terytorialny, wzrost liczby mieszkańców, ale także pozwoliło na zachowanie własnego, odrębnego krajobrazu kulturowego.
This article presents the origins and spatial development of Ligota, which nowadays is a district of the city of Katowice. As a settlement Ligota was established as early as the medieval period. Its dynamic development, however, began as late as the 18th century, when it evolved from an agricultural settlement, through craftsmen’s to an industrial one. A new chapter in the history of the district commenced when it was incorporated into Katowice in 1924, which in turn enhanced its territorial development, population growth, but also allowed for preserving its own, separate cultural landscape.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2016, 47; 106-119
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W stronę słońca. Uwagi o wpływie światła słonecznego na modernistyczne kompozycje w architekturze mieszkaniowej
Toward the Sun. Comments on the influence of the sunlight on the modernist compositions in housing architecture
Autorzy:
Bizio, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/345371.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
Tematy:
światło słoneczne
architektura mieszkaniowa
modernizm
kompozycja urbanistyczna
kompozycja architektoniczna
sunlight
housing architecture
modernism
urban composition
architectural composition
Opis:
Tematem artykułu jest analiza wybranych modernistycznych przykładów kompozycji architektury mieszkaniowej, w których dostrzec można wpływy i inspiracje wynikające z chęci wykorzystania sposobów operowania światła słonecznego. Analizy przeprowadzono w odniesieniu do rozwiązań urbanistycznych oraz architektonicznych. Zapewnienie właściwych warunków doświetlenia światłem słonecznym, obok potrzeby stworzenia dogodnych warunków przewietrzania, dostępu do terenów rekreacyjnych i innych uwarunkowań higieniczno-sanitarnych, stały się w początkach XX w. jednym z fundamentów ruchu modernistycznego. W artykule omówiono – z perspektywy dostępu do światła słonecznego, kolejne formy rozwoju kompozycji urbanistycznej (nowy typ kwartału zwartego, kompozycje liniowe, układy wolno stojące i punktowe). W odniesieniu do rozwiązań architektonicznych omówiono rozbieżne (co do sposobu wykorzystania światła słonecznego) przykłady z północy Europy – gdzie zapotrzebowanie na nie jest szczególnie duże, oraz z południa Europy – gdzie architekci poszukiwali form pozwalających na częściowe zacienie. W końcowej części artykułu przeanalizowano współczesne tendencje występujące w architekturze nowego modernizmu, gdzie wykorzystanie światła słonecznego stanowi także inspirację w tworzeniu rozwiązań architektonicznych.
The subject of this article is an analysis of selected examples of the modernist housing architecture, in which influences and inspirations resulting from the intention to incorporate the means of operating the sunlight can be observed. Analyses were performed with reference to urban and architectural solutions. Ensuring proper lighting conditions, in addition to the necessity of creating suitable ventilation conditions, the accessibility of recreational areas and other hygiene-sanitary conditions, has become one of the foundations of modernist movement at the beginning of 20th century. The article discusses the following forms of urban planning (new type of compact quarter, linear compositions, detached and tower block settings) - from the perspective of access to sunlight. According to the architectural solutions (depending on different approaches toward incorporating sunlight) the article discusses miscellaneous examples across Europe – north, where the demand for it is particularly high, and southern efforts nurturing partial shading in their designs. The final part of the article examines contemporary trends in the architecture of modernism, where the use of sunlight is also an inspiration for architectural solutions.
Źródło:
Środowisko Mieszkaniowe; 2017, 18; 106-116
1731-2442
2543-8700
Pojawia się w:
Środowisko Mieszkaniowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Determinants of the Location and Architecture of the Provincial Office in Kielce
Uwarunkowania lokalizacji i architektury Urzędu Wojewódzkiego w Kielcach
Autorzy:
Piotrowicz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2055088.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Świętokrzyska w Kielcach. Wydawnictwo PŚw
Tematy:
architecture
urban planning
Socialist realism
Modernism
Provincial Office in Kielce
architektura
urbanistyka
socrealizm
modernizm
Urząd Wojewódzki w Kielcach
Opis:
The article presents a very modest state of research on the architecture of the then Presidium of the Provincial National Council in Kielce - currently the provincial and marshal's office. The research methodology was adopted to find new facts influencing the choice of place and the architectural form of the office. The study covered the period from the beginning of the 1950s to the end of the 1970s. An episode of socialist realism was shown, influencing its functionally and spatially planned location and the direction of modernism in architecture. Its similarity with the works of Le Corbusier was pointed out as a probable inspiration. As a result, a building was constructed that positively entered the postwar urban planning of the city. On the other hand, as an element of an unrealized modernist urban vision, it is a warning against the desire to irreversibly destroy the historic space of downtown Kielce.
W artykule przedstawiono bardzo skromny stan badań architektury ówczesnego budynku Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach - obecnie Urzędu Wojewódzkiego i Marszałkowskiego. Przyjęto metodykę badań w celu poszukiwań nowych faktów, mających wpływ na wybór miejsca i formę architektoniczną budynku. Badaniem objęto okres od początku lat pięćdziesiątych do końca siedemdziesiątych XX wieku. Ukazano wpływ socrealizmu na jego zaplanowaną funkcjonalnie i przestrzennie lokalizację oraz kierunku modernizmu na architekturę. Wskazano na dzieła Le Corbusiera jako prawdopodobną inspirację. W ich efekcie zrealizowano budynek, który pozytywnie wpisał się na karty powojennej urbanistyki miasta. Z drugiej strony, jako element niezrealizowanej modernistycznej wizji urbanistycznej, jest przestrogą przed chęcią nieodwracalnego zniszczenia historycznej przestrzeni śródmieścia Kielc.
Źródło:
Structure and Environment; 2021, 13, 3; 71--82
2081-1500
Pojawia się w:
Structure and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zabytek – dzieło sztuki czy tylko świadek historii? Z dziejów neoromanizmu na ziemiach polskich na przykładzie zamku cesarskiego w Poznaniu
A monument – a work of art, or merely a witness to history? History of romanesque revival in Poland on the example of the imperial castle in Poznan
Autorzy:
Tołłoczko, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217291.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Polska
Niemcy
Poznań
historia architektury
neoromanizm
neobizantynizm
modernizm
Polska
Germany
history of architecture
neo-Romanesque
neo-Byzantine
modernism
Opis:
Esej niniejszy poświęcony jest wybranym aspektom z dziejów historii architektury, architektury wnętrz oraz reliktom wystroju artystycznego Zamku Cesarskiego w Poznaniu. Tekst ten zawiera zwięzły opis budowli, która wpisana została do rejestru zabytków dopiero w 1979 roku, świadcząc również o skomplikowanych losach tego dzieła znanego berlińskiego architekta Franza Schwechtena. W 2010 roku odbył się jubileusz 100-lecia Zamku, który obecnie jest siedzibą Centrum Kultury „Zamek” i znakomitym przykładem kulturalnej więzi i tradycji europejskiej wspólnoty.
This essay addresses selected aspects from the history of architecture, interior design and relics of artistic interior decor in the Imperial Castle in Poznan. The article contains a brief description of the edifice which was entered into the heritage register as late as 1979, thus bearing evidence of complicated history of the work designed by a renowned Berlin architect, Franz Schwechten. In 2010, the castle which is currently the seat of a Culture Centre “Zamek” and an excellent example of cultural ties and traditions of the European community, celebrated its 100th anniversary.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2014, 37; 7-16
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architekt Maksymilian Goldberg (1895–1942)
The Architect Maksymilian Goldberg (1895–1942)
Autorzy:
Kiecko, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30145664.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Maksymilian Goldberg
Hipolit Rutkowski
Polish architecture
Modernist architecture
architecture of the Second Republic
architecture of Warsaw
Modernism
theory of architecture
history of architecture
architektura polska
architektura modernistyczna
architektura II Rzeczypospolitej
architektura Warszawy
modernizm
teoria architektury
historia architektury
Opis:
Maksymilian Goldberg był jednym z najważniejszych międzywojennych architektów warszawskich. Wraz z Hipolitem Rutkowskim brał udział w licznych konkursach architektonicznych i realizował głównie projekty budynków mieszkalnych oraz wnętrz. Angażował się w działalność organizacyjną i społeczną środowiska architektów jako współorganizator i aktywny członek SAP i SARP oraz założonej przez architektów związanych z miesięcznikiem „Dom – Osiedle – Mieszkanie” Poradni Budowlanej świadczącej usługi mniej zamożnym klientom. Był również teoretykiem architektury, którego w większości nieopublikowane koncepcje teoretyczne stanowiły inspirację dla idei zawartych w traktacie Bohdana Lacherta Rozważania o niektórych cechach twórczości architektonicznej (1960). Artykuł zarysowuje obraz bogatej twórczości, przede wszystkim projektowej, ale też teoretycznej Goldberga, która wciąż jeszcze czeka na monograficzne opracowanie i właściwą ocenę.
Maksymilian Goldberg was one of most important interwar architects active in Warsaw. Together with Hipolit Rutkowski, he successfully participated in several architectural competitions, mainly concerning designs for residential buildings and interiors. He was involved in organisational and social activities in the architectural milieu as a co-organiser and active member of the Association of Polish Architects (SAP) and Association of Architects of the Republic of Poland (SARP), as well as the Building Advisory Service, a body that provided services to less affluent clients, instituted by architects associated with the monthly magazine “Dom – Osiedle – Mieszkanie”. He was also a theoretician of architecture, whose mostly unpublished theoretical concepts inspired the ideas contained in Bohdan Lachert’s treatise Rozważania o niektórych cechach twórczości architektonicznej (1960). The article outlines Goldberg’s oeuvre, primarily in design but also in theoretical concepts, which despite its richness still awaits monographic study and proper evaluation.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 1; 97-126
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czasoprzestrzenna. Architektura Teatralna Grupy Praesens.
Spatio-temporal. Theatrical Architecture by the Preasens Group
Autorzy:
Uchowicz, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1015448.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
Tematy:
andrzej pronaszko
szymon syrkus
modernism
praesens
theatrical architecture
theatre simultaneous
space-time
modernizm
architektura teatralna
teatr symultaniczny
czasoprzestrzeń
Opis:
Punktem wyjścia dla omówienia architektury teatralnej grupy Praesens jest koncepcja teatru symultanicznego opracowana przez Szymona Syrkusa, Andrzeja Pronaszkę przy współpracy Zygmunta Leskiego z 1928 roku. W rekonstrukcji procesu kształtowania nowej wizji sceny teatralnej uwypuklono pierwszy chronologicznie teatr ruchomy Pronaszki (pierwsza wersja, 1927) oraz zaprezentowano dwugłos modernistów – architekta i scenografa – w ramach działalności awangardowej formacji. W tym celu przeanalizowano artystyczne biografie i skonfrontowano z materiałem źródłowym dotyczącym architektury teatralnej, co wzbogaciło dotychczasowy stan wiedzy o kanonicznym projekcie awangardy. Oś czasu powiązano z problemowym ujęciem zagadnienia architektury teatralnej Praesensu w oparciu o kluczowe kategorie modernizmu takie jak ruch, czas, czasoprzestrzeń, symultanizm, makieta, sceno-technika, twórczy dialog. Na marginesie przybliżono kilka praktyk i strategii modernistów takich jak promocja własnych dokonań za pośrednictwem dostępnych mediów czy walka o prymat pierwszeństwa w interdyscyplinarnej artystycznej sieci, które determinowały działania polskiej awangardy.
The idea of simultaneous theatre developed in 1928 by Szymon Syrkus and Andrzej Pronaszko, in cooperation with Zygmunt Leski, serves here as a starting point for discussing the projects of theatrical architecture by the group of artists called Praesens. My investigation reveals the new idea of the theatrical stage developed with particular attention paid to the first project of this type, namely Andrzej Pronaszko’s moveable theatre (the first version dated to 1927), and to the dialogue between modernist stage design and architecture within the practices of this avant-garde collective. To reconstruct the process of how the new stage was created, an analysis of the biographies of artists was made and subsequently collated with source material related to the projects of theatrical architecture. It considerably enriches the present state of knowledge of this canonical project of the avant-garde. The chronological order was also interlaced with the discussion of the theatrical architecture of Praesens, in relation to crucial ideas of modernism, such as movement, time, space-time, simultaneity, mock-up, stage design, and creative dialogue. Moreover, several other strategies were discussed, such as advertising practices employed by modernists to promote their achievements and the importance of precedence and novelty in the interdisciplinary artistic network. These strategies and practices determined the way that Polish avant-garde artists operated.
Źródło:
Sztuka i Dokumentacja; 2020, 23; 21-34
2080-413X
Pojawia się w:
Sztuka i Dokumentacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Heritage of concrete Bristles
Dziedzictwo betonowe Szczecina
Autorzy:
Rutyna, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370620.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
concrete architecture
concrete construction
cultural heritage
modernism in Szczecin
architektura betonowa
budownictwo betonowe
dziedzictwo kulturowe
modernizm w Szczecinie
Opis:
Szczecin has significant amount of architecture made out of reinforced concrete. The article describes various examples of the work architects in the periods of pre-war and post-war modernism. The technical solutions of Szczecin's modernism can be regarded as an engineering showcase done by authors of buildings that make the European concrete heritage. It is usually a prestigious architecture located in the city's representative spaces. There is also symbolic art and architecture; architecture of necessity, for instance industrial or communication solutions. The article does not overlook the architecture of a forgotten, lost and unwanted cultural heritage.
Szczecin posiada znaczne zasoby architektury żelbetowej. Artykuł opisuje różne przejawy twórczości architektów przedwojennego i powojennego modernizmu. Rozwiązania techniczne szczecińskiego modernizmu można uznać za inżynierski popis twórców wielu oryginalnych dzieł wpisujących się w europejskie dziedzictwo betonowe. Jest to najczęściej architektura prestiżowa ulokowana w przestrzeniach reprezentacyjnych miasta. Istnieje też sztuka i architektura symboliczna, architektura niezbędna, np. przemysłowa czy rozwiązań komunikacyjnych. Artykuł nie pomija architektury zapomnianej, utraconej oraz niechcianego dziedzictwa kulturowego.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2019, 40; 319-340
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pawilony wystaw „Cepelia” i BWA na terenach wystawowych w Częstochowie - autorska wizja Włodzimierza Ściegiennego
Cepelia and BWA exhibition pavilions at Częstochowa’s exhibition grounds: Włodzimierz Ściegienny’s original vision
Autorzy:
Malec-Zięba, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056189.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Częstochowa
pawilon wystawy
Cepelia
modernizm powojenny
architektura
Ściegienny Włodzimierz
architekt
artysta
exhibiton pavilion
post-war Modernism
architecture
architect
artist
Opis:
Próba zdefiniowania i analizy architektury powstałej po 1945 roku to temat wciąż aktualny. Popularyzacja wiedzy o architekturze powojennego modernizmu to cześć procesu budowania świadomości społecznej, naszej zbiorowej tożsamości. Wiele istniejących jeszcze przykładów architektury powojennego modernizmu, zwłaszcza tych w mniejszych ośrodkach, nadal nie doczekało się należytej ochrony i udokumentowania. Ich wartość nie jest społecznie doceniana, a istnienie nadal jest zagrożone. Celem artykułu jest przedstawienie jednej z ważniejszych realizacji Włodzimierza Ściegiennego - Pawilonów wystaw „Cepelia”, a także niezrealizowanego planu zagospodarowania dla całego obszaru terenów wystawowych w Częstochowie.
Defining and analysing post-1945 architecture remains a relevant subject. Popularising knowledge about post-war Modernist architecture is a part of building public awareness and our collective identity. Many stillexisting specimens of post-war Modernist architecture, particularly those located in smaller cities or towns, have neither been placed under proper conservation nor documentation. Their value is not widely appreciated and their continued existence is threatened. The objective of this paper is to present a major project by Włodzimierz Ściegienny - the Cepelia exhibition pavilions, as well as an unimplemented development plan for the entire exhibition grounds in Częstochowa.
Źródło:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie; 2021, 49; 249--267
0079-3450
2450-0038
Pojawia się w:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesna architektura znaczeniowa – poszukiwanie twórczej inspiracji w dorobku architektonicznym Romualda Gutta
Contemporary architecture of meaning – a search for creative inspiration in the architectural work of Romuald Gutt
Autorzy:
Wierzbicka, Anna Maria
Koczocik, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/344769.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
Tematy:
Romuald Gutt
modernizm
architektura kommemoratywna
izba pamięci
znak
symbol
twórczość architektoniczna
modernism
commemorative architecture
memorial chamber
sign
architectural creations
Opis:
Współczesna architektura znaczeniowa odwołuje się do różnorodnych wzorców kulturowych. Tematem artykułu jest ukazanie ścisłego powiązania twórczości Romualda Gutta i jej wpływu na ideę projektową Pawilonu w Warszawie – Izby Pamięci Powstańców Warszawy. Badanie naukowe miało na celu ukazanie powiązania ścieżki projektowej w odniesieniu do studium przypadku tzn. (Study by design). W tym przypadku analiza dorobku, języka architektonicznego, stylu, metodologii i filozofii projektowej architekta Romualda Gutta staje się bazą – podstawą do twórczej inspiracji dla projektowania współczesnej architektury XXI wieku. Metodologia badań dotyczy kilku aspektów analizy twórczości architekta i jej wpływ na ideę projektową Pawilonu. W tej konkretnej analizie przypadku tzn.: studium przypadku, ukazana została uniwersalna metoda projektowania poprzez analizę istniejących obiektów jednego twórcy. Architektoniczne dziedzictwo, translacja metodyki, języka i narracji twórczości Gutta pozwala w rezultacie na nową jakość w pełnym procesie projektowym realizowanego obiektu – Izby Pamięci Powstańców Warszawy przy Cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli.
The contemporary architecture of meaning can refer to many cultural patterns. The subject of this article is to show the close relationship between the work of Romuald Gutt and its influence on the design of the Warsaw Pavilion – the Warsaw Insurgents Memorial Chamber. The scientific study was aimed at showing the relationship between the design path and the case study, i.e. study by design. This case study is based upon the analysis of the achievements, the architectural language, the style, the methodology and the design philosophy of the architect Romuald Gutt. The research methodology analyses several aspects of the architect’s work and its influence on the concept of the Pavilion. In this case study, we are considering a universal design method by analysing existing objects designed by the same artist. The architectural legacy, the methodology, the language and the narrative used in Gutt’s creative work allow us to see a whole new quality in the design process of the building we are studying – the Warsaw Insurgents’ Memorial Chamber at the Warsaw Insurgents’ Cemetery in Wola.
Źródło:
Środowisko Mieszkaniowe; 2020, 30; 24-36
1731-2442
2543-8700
Pojawia się w:
Środowisko Mieszkaniowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przykłady zwartej zabudowy jednorodzinnej na Górnym Śląsku, jako alternatywna propozycja dla masowego budownictwa końca XX wieku
Examples compact single-family hausing at Silesia region, as an alternative proposal for the mass construction of the late twentieth century
Autorzy:
Grzybowski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/115279.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach
Tematy:
architektura mieszkaniowa
małe zespoły mieszkaniowe
zwarta zabudowa jednorodzinna postmodernizm
architecture residential
small residential complexes compact housing construction
post-modernism
Opis:
W artykule przedstawiono autorskie projekty zwartej, jednorodzinnej zabudowy mieszkaniowej z lat 1975-2000. Wszystkie zlokalizowane są na terenie konurbacji katowickiej, w najbardziej zurbanizowanym obszarze Górnego Śląska. Zawierają propozycje architektury mieszkaniowej o indywidualnym wyrazie, dostosowanej do potrzeb i możliwości przyszłych lokatorów. Mieszczą się one w nurcie postmodernistycznej architektury, będącejalternatywną propozycją mieszkalnictwa, wobec dominującej w latach 70-tych i 80-tych masowej zabudowy osiedlowej złożonej najczęściej z typowych wielorodzinnych budynków. Spośród sześciu prezentowanych projektów trzy zostały zrealizowane.
In the article original projects of the dense, single-family housing building development were described from 1975-2000 years. All are located on the area of the Katowice conurbation, in the area the most urbanised of Upper Silesia. They contain proposals of housing architecture about the individual expression, adapted for needs and the possibility of future residents. They are located in a course of postmodernist architecture being an alternative proposal of the housing industry towards the mass community building development dominating in 70-tych years and 80-tych folded most often of standard multi-occupied buildings. Out of six presented plans three remained carried out.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach; 2015, 7; 9-24
2082-7016
2450-5552
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Preservation of monuments of modern architecture in Ukraine (1990–2010)
Ochrona zabytków architektury nowoczesnej na Ukrainie (1990–2010)
Autorzy:
Antonenko, Nadiia
Deriabina, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217816.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
monument protection activity
Ukrainian Modernism
the monument of modern architecture
Derzhprom
DOCOMOMO
działania konserwatorskie
modernizm ukraiński
zabytek architektury
nowoczesnej
Derzprom
Opis:
This paper provides a historical and genetic analysis of organizational efforts of the professional community and the public, which were aimed at preserving the monuments of Ukrainian architecture of the twentieth century, and reconstruction of the process of formation of activities that unfolded during the period between the 1990s and the 2010s. The conditions of its development and the main reasons for the stagnation of the processes are clarified: delay in several reforms related to the general development of the system of architectural and urban planning. The determined driving forces of the process are public authorities interested in the implementation of image projects, the research community, public activists, relevant international organizations. The periodization has been worked out, five stages of formation of the practice have been singled out, which differed from each other in the following essential features: support from the authorities, degree of involvement of the public, research community and international organizations, the scale of extension and performance results. The promising areas of development of monument protection activity in Ukraine concerning the preservation of modern architecture are offered: conducting research, popularization of modern architecture, development of municipal programs, decentralization of processes, implementation of international standards, development of themed educational programs.
Artykuł przedstawia historyczną analizę oraz genezę działań organizacyjnych społeczności zawodowych i społeczeństwa, których celem było zachowanie zabytków ukraińskiej architektury XX wieku oraz rekonstrukcja procesu formacji działań, a które miały miejsce w okresie pomiędzy latami dziewięćdziesiątymi XX wieku i drugą dekadą XXI wieku. Warunki ich rozwoju oraz główne przyczyny stagnacji tych procesów zostały wyjaśnione opóźnieniem wielu reform związanych z ogólnym rozwojem systemu planowania architektonicznego i urbanistycznego. Ustalone siły napędowe procesu to władze publiczne zainteresowane realizacją projektów o charakterze wizerunkowym, środowisko badawcze, aktywiści publiczni oraz odpowiednie organizacje międzynarodowe. Przedstawiono periodyzację obejmującą 5 etapów formowania się praktyki, które różnią się między sobą następującymi cechami: poparciem władz, stopniem zaangażowania społeczeństwa, społeczności badawczej oraz organizacji międzynarodowych, skalą zasięgu i efektywnością. Istnieją obiecujące obszary dla rozwoju działalności konserwatorskiej na Ukrainie odnośnie do ochrony nowoczesnej architektury: prowadzenie badań, popularyzacja nowoczesnej architektury, rozwój programów miejskich, decentralizacja procesów, wprowadzanie międzynarodowych standardów, rozwój tematycznych programów edukacyjnych.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2020, 62; 7-15
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapomniana willa generała
A general’s forgotten villa
Autorzy:
Marcinek, Roman
Moździerz, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/536586.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
modernizm
architektura organiczna
funkcjonalizm
Zakopane
zabytki architektury XX wieku
modernism
organic architecture
functionalism
architectural monuments of the 20th century
Opis:
Reflection on the history of a modernist villa-hotel, built in late 1930s by general Tadeusz Kasprzycki on Butorowy Wierch in Kościelisko, a place that offers one of the most beautiful panoramas of the Tatra Mountains. The article shows not only architectural and construction history of the building, but also circumstances behind the construction. The Minister of Military Affairs erected the house under a cloud of scandal: a broadly-discussed romantic affair, financial abuses, use of military funds for his private purposes. Following the World War II, the building was taken over by the army, which reconstructed the villa without any respect to stylistic values. Fortunately, the name “Salamandra” was left intact. The original architecture of the villa-hotel of general Kasprzycki, a building erected in the years 1937-1939 on a T-plan, resembled other modernist objects of that time, referring to the organic architecture (Kasprowy Wierch cable railway stations, especially the upper one). A three-story western part and a perpendicular four-story eastern part were built, with floors withdrawing in terraces; walls were made of stone and with granite masonry. A flat roof, typical for spa functionalism, was used. Years of neglect and architectural lawlessness have changed a modernist villa into a gloomy mausoleum covered with a socialist-modernist caricature of a mountain-style roof. Today, Salamandra does not match with an idyllic landscape. We can only hope that under the new management it will become a gem of the Zakopane architecture again. One should take care not only of the building, but also of revalorisation of the surroundings, recover park alleys and landscape architecture. The article uses numerous archive materials, coming from, among others, military archives.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2015, 2; 115-132
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bauhaus i struktura siatki. Jej nowe formy i znaczenia
Bauhuaus and the grid structure. Its new forms and meanings
Autorzy:
Kisielewski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398690.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
siatka
kultura wizualna
architektura
wzornictwo przemysłowe
grafika użytkowa
modernizm
Bauhaus
geometrical grid
visual culture
architecture
industrial design
graphics design
modernism
Opis:
Tekst jest analizą funkcji i znaczeń geometrycznej siatki stanowiącej użyteczne narzędzie w projektowaniu architektonicznym, w grafice użytkowej czy na przykład we wzornictwie przemysłowym. Siatka jest strukturą wizualną, która w swojej historii miała nie tylko różne formy i znaczenia, ale także odgrywała różne role. Służyła na przykład przedstawianiu hierarchicznych relacji między sferami sacrum a profanum, jak miało to miejsce w architekturze i malarstwie epoki średniowiecza. Później, w malarstwie renesansu, wykorzystywano ją jako wyznacznik perspektywy geometrycznej, co pozwalało na przedstawianie trójwymiarowej przestrzeni na dwuwymiarowej powierzchni płótna. Tezą niniejszych rozważań jest to, iż w epoce modernizmu siatka zmieniła zarówno swoją formę, jak i funkcję, podobnie jak zmianie uległy także łączone z nią znaczenia. Siatka przestała być narzędziem opisu rzeczywistości, natomiast zaczęła służyć jako model w jej kształtowaniu i jednocześnie jako narzędzie jej mapowania, kolonizowania i kontrolowania. Tak pojmowana modernistyczna siatka bywa stereotypowo traktowana jako wizualny wyznacznik idei Bauhausu. W epoce późnej nowoczesności modernistyczną siatkę coraz częściej wykorzystywano jako formę symboliczną – kojarzoną właśnie z modernizmem – i jednocześnie jako element ozdobny. Nadal jednak stanowiła użyteczną strukturę w projektowaniu architektonicznym, graficznym czy wzornictwie przemysłowym. Dzisiaj jest ona również narzędziem pozwalającym na kształtowanie form przestrzennych w grafice 3D, służącym do opisu powierzchni tych form. I tu stawiamy kolejną tezę, iż taka siatka, stanowiąca znamię współczesnej kultury cyfrowej, byłaby nie do pomyślenia bez tradycji modernizmu, między innymi tradycji Bauhausu.
This text is an analisys of the functions and meanings of the geometric grid, which is useful tool for designing in architecture, in graphic design and industrial design. The grid is treated here as visual structure, which in its history had not only different forms and meanings, but also played various roles. It served, for example, to present the hierarchic relations between the spheres of sacrum and profanum, as was it in the case of the architecture and the painting in the Middle Ages. Later, in the Renaissance painting, it was used as a determinant of the geometric perspective, which allowed to present a threedimensional space on the two-dimensional surface of the canvas. The thesis of these considerations is that in the era of modernism the grid had changed its form and function, just as the meanings connected with it have also changed. The grid ceased to be a tool for describing reality, but it began to serve as a model in its shaping, and as a tool for its mapping, colonisation and control. The modernist grid understood in this way is sometimes stereotypically treated as a visual determinant of the Bauhaus idea. In the era of late modernity, the modernist network was increasingly used as a symbolic form – associated with modernism – and at the same time as a decorative element. However, it still is used as an useful structure in architectural, graphic or industrial design. Today it is used also as a tool that allows to shape spatial forms in 3D graphics, used to describe the surface of these forms. And here we put another thesis. Is it that the grid, constituting the mark of modern digital culture, would be unthinkable without the tradition of modernism, including the Bauhaus tradition.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2019, 11, 4; 5-16
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na[d]pisać Modernizm. Listy Syrkus - Gropius
[Over]write Modernism. The Letters by Syrkus to Gropius
Autorzy:
Uchowicz, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1015458.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
Tematy:
modernizm
architektura dwudziestego wieku
ciam
sieć korespondencyjna
helena syrkus
ise gropius
modernism
architecture of 20th century
correspondance’s network
Opis:
Tekst omawia stosunkowo słabo znany aspekt funkcjonowania międzynarodowego środowiska architektonicznego jako korespondencyjnej sieci animowanej przez kobiety z wykorzystaniem maszyn do pisania. Helena Syrkus, z domu Eliasberg, oraz jej mąż i zawodowy partner Szymon Syrkus to znaczące postaci w historii polskiej awangardy: współtwórcy czołowej modernistycznej grupy i programowego czasopisma o nazwie Praesens. Jednakże to Helena Syrkus, sekretarz i vice-przewodnicząca CIAM (Congrès international d'architecture moderne), prowadziła korespondencję w imieniu swoim i męża. Znaczącą liczbę listów wymieniła z bauhausowskim małżeństwem – Walterem i Ise Gropiusami oraz holenderskim architektem Cornelisem van Eesterenem i jego żoną Friedą Fluck. Jednak listy wysyłane przez założyciela Bauhausu były także w przeważającej większości pisane na maszynie przez Ise Gropius (wyposażoną w niewielką lampkę zaprojektowaną przez Marianne Brandt w Bauhausie). Listy są stosunkowo rzadko wykorzystywane przez historyków architektury, wydają się jednak istotne z tego względu, że stanowią bogate źródło wiedzy o historii modernizmu oraz takich problemach architektonicznych jak mieszkanie najmniejsze, miasto funkcjonalne, osiedle społeczne czy planowanie urbanistyczne. Tłumaczą także nieoczekiwane zwroty w indywidualnych biografiach, powiązane z antysemityzmem lat trzydziestych, katastrofą II wojny światowej czy wprowadzeniem socrealizmu. Helena Syrkus i Ise Gropius prowadziły korespondencję jeszcze przez wiele lat po śmierci mężów („Weź maszynę do pisania i opisz mi wszystko” – pisała w jednym z późnych listów Ise Gropius do Syrkusowej). W tekście nawiązano także do roli maszynopisów i fotografii w promocji idei Bauhausu. Maszyna do pisania stanowiła równocześnie wyzwanie dla projektantów związanych z Bauhausem (Gropius zaprojektował obudowę dla firmy Adler). Przedmiot ten pozostał jednak atrybutem nowoczesnych kobiet (a automobil nowoczesnych mężczyzn). Umiejętność, jaką była stenotypia i stenografia oraz znajomość czterech języków obcych zagwarantowała Helenie Syrkus niezależności – a wkrótce – pozycję jednej ze znaczących kobiet w międzynarodowym architektonicznym dwudziestowiecznym milieu. Tekst Nad(pisać) modernizm. Listy Syrkus / Gropius jest powiązany z publikacją Archipelag CIAM. Listy Heleny Syrkus, która zawiera wybór korespondencji w językach polskim i angielskim. Książka, pod redakcją Aleksandry Kędziorek, Katarzyny Uchowicz and Mai Wirkus została wydana przez Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki w 2019 roku. Tekst stanowi krótki komentarz do tej publikacji.
The article reveals a little-known aspect of an international architectural milieu, the correspondence network animated by women and their typing machines. Helena, born Eliasberg, together with her husband and professional partner Szymon Syrkus, were key figures in the history of the Polish Avant-garde; founders of a prominent modernists group and the journal Praesens. Nevertheless, Helena Syrkus, secretary and vice-chairwomen of CIAM (Congrès international d'architecture moderne), was carrying out the correspondence on behalf of her husband and herself. There exists a lot of letters exchanged between Polish architects and the famous “Bauhaus-couple” – Walter and Ise Gropius, as well as the Dutch architect Cornelis van Eesteren and his wife Frieda Fluck. In fact, letters from Walter, who was a Bauhaus leader were also typed by Ise Gropius on her typing machine (equipped with small lamp designed by Marianne Brandt from the Bauhaus group). Apparently, correspondence is an uncommon research field for architectural historians, but seems to be important phenomenon; these letters are a fertile source for the history of modern movements, including issues like minimal dwellings, functional cities, social settlement, urban planning. We can better understand unexpected twists in individual biographies, coherently related to the antisemitism of the late 1930s; the disaster of World War II, and the delusions of socialism. Regardless of the demise of their husbands, Helena Syrkus and Ise Gropius continued their correspondence for many years (“Use a typing machine and describe me everything” – wrote Gropius to Syrkus in one of her late letters). Additionally, the article depicts means such as photographs and typed texts used as promotional tools of Bauhaus ideas. Moreover, the typing machine itself became a substantial challenge for Bauhaus designers (in fact, Gropius designed a typing machine for the Adler Company). This appliance was also regarded as an attribute of a modern woman (like the automobile for a modern man). The ability to use new stenotyping and stenography techniques, and expertise in four languages allowed Helena Syrkus to be financially independent and – finally – one of the most significant women in international architectural society of the twentieth century. The article “(Over)write modernism. The Letters by Syrkus – Gropius” relates to the publication: CIAM Archipelago. Letters of Helena Syrkus, which presents a selection of personal letters in Polish and English language. This book, edited by Aleksandra Kędziorek, Katarzyna Uchowicz and Maja Wirkus has been published by the Polish National Institute of Architecture and Urban Planning (Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki) in 2019. The article provides a short introduction to this book.
Źródło:
Sztuka i Dokumentacja; 2020, 23; 89-99
2080-413X
Pojawia się w:
Sztuka i Dokumentacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Korelacje architektury i sztuki w twórczości Włodzimierza Ściegiennego
Correlations of Architecture and Art in the Works of Włodzimierz Ściegienny
Autorzy:
Malec-Zięba, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1623330.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
post-war modernism
architecture and art
Włodzimierz Ściegienny - architect and artist
modernizm powojenny
architektura i sztuka
Włodzimierz Ściegienny – architekt i artysta
Opis:
Współcześnie temat polskiej architektury po 1945 roku doczekał się analizy i próby zdefiniowania. Flagowe przykłady modernistycznej zabudowy są rozpoznawalne i chronione zarówno z powodu bardzo dobrego ich zbadania, jak i szeregu akcji popularyzatorskich. Jednak wiele przykładów dojrzałej modernistycznej architektury nie doczekało się udokumentowania, a jej twórcy upamiętnienia. Celem artykułu jest przedstawienie sylwetki wszechstronnego architekta i artysty Włodzimierza Ściegiennego, który umiejętnie łączył i wykorzystywał atuty artysty plastyka i architekta. Zaprezentowane zostaną trzy najbardziej znane projekty Ściegiennego, zrealizowane w Częstochowie, w których architektura i sztuka tworzą spójną relację.
Today, the topic of Polish architecture after 1945 was analyzed and attempted to define. Flagship and recognizable examples of modernist buildings are known and protected because of both very good examination and a number of popularization actions. However, many examples of mature modernist architecture have still not been documented and its creators have been commemorated. The aim of the article is to present the silhouette of a versatile architect and artist Włodzimierz Ściegienny, who skillfully combined and used the strengths of the artist and architect. Here the three most famous projects will be presented, in which architecture and art form a coherent relationship
Źródło:
Państwo i Społeczeństwo; 2020, 3; 67-85
1643-8299
2451-0858
Pojawia się w:
Państwo i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An evidence of creative spirit. Architecture of museum edifices in an Independent Republic of Poland
Dokument twórczego ducha. Architektura gmachów muzealnych w Niepodległej Rzeczypospolitej
Autorzy:
Ciarkowski, Błażej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933027.pdf
Data publikacji:
2018-08-06
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
architecture of museums’ edifices
avant-garde
modernism
classicism
national identity
national style
architektura gmachów muzeów
awangarda
modernizm
klasycyzm
tożsamość narodowa
styl narodowy
Opis:
May this Parthenon of arts (…) be a heart consoling evidence of greatness of an immortal, everlastingly creative spirit of Poland. Words written in the foundation act for construction of the National Museum in Warsaw leave no doubt – culture was perceived by the authorities of the Second Polish Republic (1918–1945) as extremely important factor in building the identity of a reborn state. Soon after regaining independence, constructions of edifices for theatres and museums were being planned and conducted; moreover, new institutions were in the process of being established. It is enough to mention that in the mid-1930s there were 135 public museums, half of which founded after 1918. A culture-forming role of public edifices’ construction was to reinforce an image of the Second Polish Republic as, firstly, an inheritor of Poland from the time before the Partitions period, and secondly – a modern state with ambitions of a regional leadership. First projects directly continued a style from the turn of the 19th and 20th centuries. Theatres’ buildings designed in 1924: national theatre in Warsaw and municipal one in Łódź (the latter never executed) by Czesław Przybylski featured simplified classical forms. Similarly, first projects of the National Museum in Warsaw (Marian Nikodemowicz, 1924) or the Museum of Pomerania in Toruń (Czesław Przybylski, 1926) followed the 19th-century tradition of the “museum-palace” and the “museum – temple of arts”. The late 1920s and the early1930s marked a significant turning point; projects of that time are an evidence of the search for a new style, which combined an individual reception of modernity with an expression of national identity. The architects of the Silesian Museum (Karol Schayer) and the National Museum in Warsaw (Tadeusz Tołwiński) tried to find their own creative way, so that both the modern and the “state-building” character of the edifices could be equally expressed.
Niechaj ten partenon sztuki (…) będzie krzepiącym serca dokumentem wielkości nieśmiertelnego, wiekuiście twórczego ducha Polski. Słowa zapisane w akcie erekcyjnym Muzeum Narodowego w Warszawie nie pozostawiają wątpliwości – kultura była postrzegana przez władze II Rzeczypospolitej (1918–1945) jako niezwykle istotny czynnik budujący tożsamość odrodzonego państwa. Niemalże od samego początku niepodległości planowano i realizowano budowę gmachów teatrów i muzeów, a także organizowano nowe placówki. Wystarczy wspomnieć, że w połowie lat 30. XX w. działało w Polsce 135 muzeów publicznych, z czego połowa została powołana do życia po roku 1918. Kulturotwórcza rola budownictwa gmachów publicznych kolejno utrwalała obraz II Rzeczypospolitej jako spadkobierczyni Polski przedrozbiorowej, a następnie – państwa nowoczesnego, o ambicjach sięgających przywództwa w regionie. Pierwsze projekty i realizacje stanowią bezpośrednią kontynuację stylistyki przełomu XIX i XX wieku. Zaprojektowany w 1924 r. teatr narodowy w Warszawie i miejski w Łodzi (niezrealizowany) Czesława Przybylskiego posiadały uproszczone formy klasyczne. Podobnie pierwsze projekty Muzeum Narodowego w Warszawie (Marian Nikodemowicz, 1924) czy Muzeum Ziemi Pomorskiej w Toruniu (Czesław Przybylski, 1926), które kontynuowały XIX-wieczną tradycję „muzeum- -pałacu” i „muzeum-świątyni sztuki”. Przełom nastąpił w końcu lat 20. i na początku 30., kiedy powstawały projekty stanowiące wyraz poszukiwania własnej recepcji nowoczesności połączonej z wyrazem tożsamości narodowej. Architekci siedzib Muzeum Śląskiego (Karol Schayer) czy Muzeum Narodowego w Warszawie (Tadeusz Tołwiński) poszukiwali drogi twórczej łączącej nowoczesność i „państwotwórczy” charakter gmachów.
Źródło:
Muzealnictwo; 2018, 59; 146-156
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona wartości przestrzennych i kulturowych Śródmieścia Lublina poprzez zachowanie modernistycznego gmachu Powszechnego Domu Towarowego w Lublinie
Protecting of spatial and cultural value of Downtown Lublin, by maintenance of modernist edifice of the Universal Department Store in Lublin
Autorzy:
Krupa, K.
Trochonowicz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389898.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
modernizm powojenny
Powszechny Dom Towarowy w Lublinie
Witkowski Tadeusz
synergia w architekturze
post-war modernism
Powszechny Dom Towarowy in Lublin
synergy in architecture
Opis:
Artykuł porusza kwestię ochrony wartości przestrzennych i kulturowych Śródmieścia Lublina. Analiza kompozycyjna oraz funkcjonalna istniejącej zabudowy uwzględniającej modernistyczny gmach Powszechnego Domu Towarowego skłania do dyskusji na temat konieczności ingerencji we wskazaną tkankę miejską. Wartość „dodana”, efekt synergii, objawia się w efektach uzyskanych poprzez zachowanie istniejącej zabudowy, nadanie jej nowej wartości użytkowej przy poszanowaniu i uwydatnieniu wzajemnych relacji pomiędzy pierwotną funkcją,estetyką i kompozycją przestrzenną. Tadeusz Witkowski projektując w 1959 roku Powszechny Dom Towarowy (PDT) zmierzył się z lokalizacją wielkopowierzchniowej funkcji handlowej w ścisłym Centrum miasta Lublin. Wyczucie przez architekta kompozycji bryły, zrozumienie przestrzeni i zachowanie skali otaczającej zabudowy przyczyniło się do podkreślenia wartościowych osi widokowych i kompozycyjnych. W 2010 r. spółka inwestorska, właściciel budynku PDT, przedstawiła plan wyburzenia modernistycznego gmachu i powstania w tym miejscu nowoczesnej galerii handlowej. Dyskusja na temat przyszłości spuścizny Witkowskiego podzieliła środowisko lubelskich architektów. Jedną z form sprzeciwu i jego argumentacji były Warsztaty „Reaktywacja”, które odbyły się przy współpracy „Modernizmu w Lublinie” (inicjatywa mgr inż. arch. Marcina Semeniuka) oraz Studenckiego Koła Naukowego Architektury Współczesnej Politechniki Lubelskiej w 2015r. [1]. Młodzi architekci i studenci opracowali koncepcję adaptacji budynku PDT uwzględniające uatrakcyjnienie funkcji handlowej oraz wprowadzenie nowych, nastawionych na potrzeby i rozwój mieszkańców Lublina. Bazę koncepcji stanowił projekt Tadeusza Witkowskiego, który został rozbudowany zgodnie z wytycznymi uchwalonego dla tego obszaru Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego [2]. Omówione zagadnienia związane z problematyką ochrony, analizą wartości przestrzennej i kulturowej oraz udział inicjatyw społecznych w dialogu na temat przyszłości Powszechnego Domu Towarowego w Lublinie są rozpatrywane przez autora jako działania, których efektem jest synergia na kilku płaszczyznach.
Article raises the issue of protection of spatial and cultural values of Lublin’s downtown. Analysis of composition and function of existing building, including modernistic edifice of Powszechny Dom Towarowy is leading to discussion about necessity of intervention in urban fabric. The added value, effect of synergy, is emerging in effects obtained by preserving existing building development, granting it new functional value respecting and bringing out mutual relation between initial function, aesthetic and spatial composition. During the design of PDT in 1959 Tadeusz Witkowski had to face the problem of locating large district area in exact city center of Lublin. Architect’s sense of structure composition, understanding of space and bearing scale of existing building contributed to highlight valuable view and composition axis. In 2010 investment company, owner of Powszechny Dom Towarowy building, introduced a plan of demolition existing modernistic edifice and developing new, modern shopping mall. Discussion about future of Witkowski’s legacy has divided Lublin’s architects community. One form of the objection was workshops, which took place with cooperation of “Modernism in Lublin” (mgr inż arch. Marcin Semeniuk’s initiative) and student’s scientific organization of Modern Architecture from University of Technology in Lublin in 2015. Young architects and students worked out idea of adaptation of Powszechny Dom Towarowy building considering enchantment of mercantile function and implementation of new, oriented toward needs and progress of Lublin’s citizens. Ideabased on Tadeusz Witkowski’s project, which was expanded according to guidelines of Local Area Plan. Author of this article considerates the problem of protection edifice of Powszechny Dom Towarowy in Lublin and participation of social initiative as an effect of synergy.
Źródło:
Budownictwo i Architektura; 2016, 15, 4; 173-181
1899-0665
Pojawia się w:
Budownictwo i Architektura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieznane obiekty architektury nowoczesnej w Śródborowie
Unknown buildings of modern architecture of the 1920s and 1930s in Śródborów
Autorzy:
Chmielarska-Łoś, B.
Popławska-Bukało, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145907.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
architektura XX w. lata 20. i 30.
modernizm
Śródborów
miasto-ogród
willa
architecture of 1920s and 1930s
modernism
garden city
villas
Opis:
Budynki, o których mowa w artykule, to nieznane dotąd dzieła architektury nowoczesnej z lat 20. i 30. XX w., z których trzy są dziełem wybitnych awangardowych architektów warszawskich: Szymona Syrkusa, Jerzego Gelbarda i Romana Sigalina oraz Lucjana Korngolda i Jerzego Bluma. Projektowali je dla zamożnej inteligencji warszawskiej wznoszącej domy pod Warszawą, w Śródborowie mieście - ogrodzie, nieopodal Otwocka. Korzystając z wcześniejszej popularności tego rejonu jako letniska i uzdrowiskowych zalet klimatu, na początku lat 20. XX w. rozpoczęto realizować plan utworzenia miasta - ogrodu. Nie udało się zrealizować tego planu, ale na parcelach kupionych przez lekarzy, finansistów, prawników, ludzi wolnych zawodów z Warszawy zbudowano wiele pensjonatów i kilka willi w formach nawiązujących do modernistycznych kierunków architektury lat 20. I 30. XX w., do form Bauhausu, "stylu międzynarodowego" i streamline'u. Na skutek II wojny światowej i eksterminacji ludności żydowskiej stanowiącej znaczny procent mieszkańców tego rejonu skończyły się czasy prosperity, a domy popadły w zapomnienie. Nieznane literaturze dzieła widoczne są na współczesnych fotografiach i reprodukcjach oryginalnych projektów i planów. Autorski artykuł identyfikuje ich twórców, zleceniodawców, czas powstania i adresy oraz opisuje je na podstawie badań archiwalnych i terenowych.
The buildings referred to in the articles are till now unknown structures of modern architecture dating back to the twenties and thirties of the 20th century, of which three were built based on the designs of famous Warsaw architects: Szymon Syrkus, Jerzy Gelbard and Roman Sigalin, and Lucjan Korngold and Jerzy Blum. The architects designed them for wealthy Warsaw intellectuals erecting houses in the suburbs of Warsaw, in Śródborw garden city, in the neighbourhood of Otwock. Taking advantage of the earlier popularity of this region as a summer resort and its climate, the plan to develop a garden city started to be executed at the beginning of the 1920s. This plan was not been fulfilled however many guest-houses and several villas were built on plots bought by doctors, financiers, lawyers and freelancers from Warsaw. These building referred to modernistic directions of architecture in the 1920s and 1930s, the forms of Bauhaus, "international style" and streamlining. Due to the second world war and the extermination of the Jewish community, which represented a decided percentage of citizens of this region, the time of prosperity was over and the houses fell into oblivion. These masterpieces, unknown in literature, are visible on contemporary photos and reproductions of original designs and plans. The authors of the article identify their creators, clients, time of erection, and addresses, and describe them base on archive and in-field research.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2011, 56, 1; 82-101
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwa budynki w Hansaviertel - modernistycznym "Mieście Przyszłości"
Two buildings in Hansaviertel - modernist "City of the Future"
Autorzy:
Łodziński, P.
Niebrzydowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398609.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
modernizm
wielorodzinne budynki mieszkalne
Berlin–Hansaviertel
historia architektury XX w.
teoria architektury XX w.
modernism
apartment buildings
theory of architecture of the 20th century
history of architecture of the 20th century
Opis:
Berlińska dzielnica Hansaviertel, określana mianem “Stadt von Morgen” (“Miasto Przyszłości”), stanowi swoisty manifest urbanistyczny i architektoniczny powojennego modernizmu. zabudowa zaprojektowana przez wybitnych architektów niemieckich i zagranicznych ukazuje tendencje dominujące w architekturze mieszkaniowej lat pięćdziesiątych. W artykule przedstawiono dwa, zbliżone gabarytowo i formalnie, wielorodzinne budynki mieszkalne zaprojektowane przez Egona Eiermanna i Pierra Vago. Zwrócono uwagę na dążenie obu architektów do stworzenia oryginalnych układów funkcjonalno-przestrzennych wnętrz budynków oraz niebanalnych form architektonicznych symbolizujących nowoczesność.
Hansaviertel in berlin is a district known as “Stadt von Morgen” (“City of the Future”). It’s a kind of urban and architectural manifesto of post-war modernism. buildings designed by famous architects from Germany and abroad show trends in residential architecture of 1950s. This paper presents two similar, in terms of overall dimensions and architectural form, multifamily residential buildings designed by Egon Eiermann and Pierre Vago. Attention was drawn to the idea of both of the architects to design a very original interior of the buildings and unusual architectural forms symbolizing modernity.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2012, 4, 4; 31-36
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Animation of a Local Urban Community. Sebastian Latocha Talks to Remigiusz Kaczmarek, the Chairman of the Józef Montwiłł-Mirecki Community Council in Łódź
Autorzy:
Latocha, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1200334.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
społeczność lokalna
animacja
partycypacja
dziedzictwo
miasto
modernizm
architektura i urbanistyka modernistyczna
neighbourhood
local community
animation
participation
heritage
city
modernism
modernist architecture and urban planning
Opis:
How do you nurture common welfare in a modern city? What is the role of local urban communities and the networked cooperation of numerous bodies like community councils,district NGOs, neighbourhood initiatives and particular individuals (animators, activists, involved citizens) – in creating a community, which, being subject to the municipality’s activity, does not patiently await its fate, but takes matters into its own hands? What impact does the history, tradition, urban planning and architecture, local symbols, rituals and institutions of a location have on creating a sense of identity for that given place and for creating an atmosphere of education, animation and activity in the public sphere in cooperation ‘with’ (and not ‘for’) the local community? How do Community Councils support and develop neighbourhood communities? An interview with Remigiusz Kaczmarek, the Chairman of the Józef Montwiłł-Mirecki Community Council in Łódź, reveals how the difficult heritage of this district provided the residents with a model of collaboration and social participation. The case of this modernist housing estate constructed in Łódź beforethe Second World War shows the dynamics of urban local community development based on the common experience of its residents.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2020, 59; 175-187
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Projektanci czasoprzestrzeni. Modernistyczna architektura w kadrze filmowym
The Designers of Spacetime. Modernist Architecture in Film
Autorzy:
Uchowicz, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341127.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
modernizm
architektura XX wieku
Praesens
czasoprzestrzeń
synteza sztuk
reżyseria ruchu
modernism
architecture of 20th century
spacetime
synthesis of the arts
design of movement
Opis:
Autorka omawia wybrane przykłady przenikania się architektury i filmu w dwudziestoleciu międzywojennym. Punkt wyjścia artykułu stanowi działalność grupy modernistów Praesens, zaś jego celem jest ukazanie modernizmu jako syntezy sztuk oraz interdyscyplinarnych dialogów artystycznych. Filmowo-architektoniczne związki zostały zaprezentowane z różnych perspektyw, począwszy od zaangażowania architektów w projekty scenograficzne (Szymon Syrkus, Andrzej Pronaszko), przez współpracę projektantów z reżyserami (Robert Mallet-Stevens, Marcel L’Herbier), komponowanie fotomontaży, po kształtowanie dekoracji na wzór nowoczesnych miast – i odwrotnie – projektowanie architektury na podstawie wizji scenicznych (Barbara i Stanisław Brukalscy). Relacje architektury i filmu objęły także nowy język architektoniczny, czego przykładem są stosowane przez architektów terminy zaczerpnięte z nomenklatury filmowej, takie jak „reżyseria ruchu” czy „czasoprzestrzeń”, komentowane równocześnie przez włoskiego teoretyka kina Ricciotta Canudo. Ponadto w tekście przypomniano biografie architektów, którzy po uzyskaniu dyplomu poświęcili się wyłącznie scenografii, otwierając tym samym nowe pole działalności zawodowej (Jacek Rotmil).
The article discusses selected inter-war artistic projects in which architecture and film intersect. The activity of the group of modernist artists called Praesens serves as a starting point for a presentation of modernism as both a synthesis of the arts and as a space of interdisciplinary artistic dialogues. Several issues are addressed here to capture the relations between film and architecture, namely: the involvement of architects in stage design (as exemplified by Szymon Syrkus and Andrzej Pronaszko), collaboration between architects and film directors (Robert Mallet-Stevens, Marcel L’Herbier), the production of photomontages, the practice of modelling stage designs on architecture as well as designing architectural structures inspired by stage designs. Another question discussed is the new language of architecture exemplified by such terms as the design of movement or ‘spacetime’. These terms drawn from the language of the film were both commonly used by architects and widely commented on by Ricciotto Canudo, an Italian theoretician of cinema. Moreover, this paper recalls the biographies of architects who, after having graduated in architecture, devoted their lives and careers to stage design, entering a new field of artistic activity.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2020, 109; 138-158
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aleksander Gruchalski – lubelski architekt okresu międzywojennego
Aleksander Gruchalski — an interwar architect from Lublin
Autorzy:
Żywicki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366593.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Gruchalski Aleksander
biografie architektów
historia architektury
historia Lublina
ewidencja zabytków
modernizm
Aleksander Gruchalski
biographies of architects
history of architecture
history of Lublin
historical records
modernism
Opis:
Aleksander Gruchalski (1894–1943) pracował jako architekt w latach 1925–1939. Pochodził z Urzędowa i tam został zastrzelony w czasie II wojny światowej. Wykształcenie architektoniczne uzyskał na Politechnice Warszawskiej, gdzie studiował w latach 1916–1923. Po ukończeniu studiów zamieszkał w Lublinie i pracował jako inspektor budowlany w magistracie tego miasta, prowadząc jednocześnie prywatną praktykę architektoniczną. Był autorem ponad trzydziestu obiektów architektonicznych, świątyń, willi, kamienic, a także wielu budynków publicznych. W jego twórczości można dostrzec dwie tendencje związane z fazami modernizmu. Pierwszą – łączącą cechy tego stylu z eksponowaniem pierwiastków „rodzimych”, która dotyczyła takich obiektów, jak kościoły w Ostrówku i Polichnie, kaplica na cmentarzu przy ul. Unickiej w Lublinie oraz Dom Związku Strzeleckiego w Parczewie. Drugą – reprezentowaną przez większą liczbę obiektów, wiążącą się z modernizmem zrywającym z tradycją historyczną. Tu wymienić można przede wszystkim lubelskie kamienice dochodowe i wille, urzędowski Dom Ludowy, a także szkołę handlową, projektowaną dla Parczewa. Wojna i tragiczna śmierć Gruchalskiego zaprzepaściła prawdopodobnie szansę rozwinięcia innego jeszcze nurtu jego twórczości – nurtu awangardowego, którego zapowiedź można dostrzec w projekcie konstruktywistycznego kiosku do sprzedaży gazet. Chociaż, jak się wydaje, nigdy go nie zrealizowano, to na pewno świadczy o tym, że Gruchalski znał i akceptował najbardziej nowatorskie zjawiska w architekturze.
Aleksander Gruchalski (1894–1943) worked as an architect in the years 1925–1939. He came from Urzędów, where he was shot during the World War II. He obtained the Architectural Education at the Warsaw Polytechnic, where he studied from 1916 to 1923. After graduation, he moved to Lublin. He worked as a construction inspector in the Magistrate of the Lublin city. His professional career has been linked with architectural design. He was the author of more than thirty buildings for various purposes. These included religious buildings, villas, townhouses, multi-family tenement houses and buildings for public purpose. In Gruchalski’s architectural creativity we can see two trends, both associated with modernism. The first of them - combining the features of this style with the display of the “native” elements - refers to the objects such as churches in Polichna and Ostrówek, the chapel in the cemetery at Unicka Street in Lublin and the Rifle Association House in Parczew. The second - represented by far the greater number of the buildings - already combined with modernism at break with historical tradition. Here an example is primarily the townhouses and villas in Lublin, Urzędów’s People’s House, and the school, which was to stand in Parczew. If not for the war and the tragic death of Gruchalski, maybe we could judge another trend in his work – the avant-garde. Its announcement is a constructivist design of a kiosk, designed to sell newspapers. Although never implemented, it is a great certify that Gruchalski knew and accepted the most innovative developments in architecture.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2015, 60, 2; 51-76
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne koncepcje rozwoju miasta
Contemporary concepts of city development
Autorzy:
Solarek, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145933.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
urbanistyka współczesna
miasto zwarte
miasto zielone
zielona architektura
nowy urbanizm
garden-city
modernizm
contemporary urbanism
compact city
green city
green architecture
new urbanism
garden city
modernism
Opis:
Nowe koncepcje kształtowania struktury przestrzennej miasta wyrastają z krytyki zjawisk zachodzących w wielu krajach na świecie już od lat 50-tych XX wieku, przy czym liczne negatywne procesy rozwojowe miast z ostatnich kilkudziesięciu lat, wynikły z realizacji koncepcji, które miały służyć naprawie miast przemysłowych. Dlatego odnosząc się do początków urbanistyki współczesnej, omówiono skutki wdrożenia dwóch najszerzej oddziałujących idei, a więc: koncepcji Miast - Ogrodów i Karty Ateńskiej. Dalej scharakteryzowano te nurty w projektowaniu urbanistycznym, które wyrosły z krytyki idei Modernizmu i Funkcjonalizmu, w tym Nowy Urbanizm, początkowo wiązany z Postmodernizmem i Kontekstualizmem. Omówiono też wizję "Miasta Spójnego". Później pojawiły się kolejne, często do nich opozycyjne idee, jak Posturbanizm, Neomodernizm i Dekonstruktywizm, krótko scharakteryzowane i porównane. Obecnie nie ma spójnych i jednoznacznych recept na kształtowanie struktury przestrzennej miast, ani też żadnej, po Modernizmie, nowej doktryny urbanistycznej. Generalnie jednak rozważa się dwa zasadnicze i przeciwstawne kierunki rozwoju miasta - bądź to w stronę "Miasta Zwartego", bądź koncepcji "Miasta Zielonego". Obydwie wyrosły z koncepcji "Ekopolis", jednak proponują odmienne podejście do zagospodarowania terenów. Równolegle rozwijają się uzupełniające je nurty, dotyczące zarówno zabudowy, relacji: człowiek - środowisko, jak i stylu życia, np. "Powolne Miasta", "Smarth Growth", "Ditch Urbanism", "Urbanizm Codzienny", "Zielona Architektura", czy wizja "Trzeciej Drogi" w rozwoju urbanistyki.
The modern concepts of urban design grew out of the cities crisis and critical opinions of urbanization’s trends, which were observed since the middle of XXth century, like urban sprawl at city peripheries and decay it aging central areas. Most of the negative tendencies came on as consequences of these conceptions, which had to improve industrial cities. That's why to start description of contemporary urbanism’s basis, some effects of two most important ideas and their implementations - Garden City idea and Athena's Chard were described. Then some tendencies which grew out of the Modernism and Functionalism critique were characterized. Among them New Urbanism - initially linked to Post - Modernism and Contextualism. The idea of the "Coherent City" was mentioned, as well, as new, different or even opposing previous ideas, that appeared later, like Post-Urbanism, Neo-Modernism and Deconstuctivism. Actually there are no any coherent and unambiguous recipes for the city's structure, neither any new urban doctrine after the Modernism. In general, two basic but opposed to each other ways of city's development are consider- one is the idea of "Compact City", the other - idea of "Green City". Both of them grew out of the vision of "Ekopolis", but each proposes the other way of land management. There are also few trends equivalent or supplement to these ideas, which concern both buildings, environment and their relations with man in the city, as well as style of life, like: "Slow-Cities", "Smart Growth", "Ditch Urbanism", "Everyday Urbanism", "Green Architecture", or the idea of "Third Way" of urbanism.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2011, 56, 4; 51-71
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wartości zabytków epoki modernizmu. Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość
Assessing the value of the modernist epoch monuments. Past, present and future
Autorzy:
Lewicki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217205.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
modernizm
architektura XX w.
ocena wartości
waloryzacja
ochrona zabytków
modernism
architecture of 20th c.
century
historical monuments of the 20th century
assessing the value
valorisation
monument protection
Opis:
W pracy omówiono wszystkie dotychczasowe próby oceny wartości zabytków z XX wieku i wymieniono najważniejsze polskie opracowania dokonujące oceny wartości budowli XX-wiecznych. Przedstawiono też kryteria ochrony architektury opracowane w związku z zapisami wprowadzającymi pojęcie dóbr kultury współczesnej zawarte w uchwalonej w 2003 roku ustawie o planowaniu przestrzennym. W pracy zaproponowano zastosowanie kryteriów oceny wartości budowli XX-wiecznych zgodnych z obowiązującą Ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Byłaby to wartość artystyczna – forma obiektu lub zespołu i jego jakość i oddziaływanie – europejskie, ponadregionalne i lokalne, wartość naukowa – autentyzm idei, materiału, funkcji oraz konstrukcja, materiał, nowatorstwo ponadregionalne i lokalne oraz wartość historyczna – miejsca, ludzi, wydarzeń – europejska, ponadregionalna i lokalna. Zaproponowano też zróżnicowanie wartości zabytków na rangę europejską (ponadkrajową), ponadregionalną i lokalną. W wypadku pojedynczych zabytków konieczne byłoby zastosowanie następujących kryteriów: określenie wartości bezwzględnie chronionych, wartości możliwych do przekształcenia oraz wartości utraconych, koniecznych do odtworzenia/rekonstrukcji. Konieczne byłoby zastosowanie zasady, że im wyższa ranga budowli, tym zakres ochrony jest większy. Podstawę do wyboru wyróżniających się zabytków XX wieku powinny stanowić opracowania źródłowe weryfi kowane przez późniejszą literaturę i współczesne opracowania badawcze. Wybór wyróżniających się budowli XX-wiecznych powinien odznaczać się trzema cechami: powinien być prosty i klarowny przez precyzyjnie określone kategorii oraz operujący możliwie najmniejszą liczbą kryteriów wartościujących, powinien być zgodny z obowiązującym w Polsce prawem i musi dokonywać rzeczywistej selekcji, a nie bezrefl eksyjnie mnożyć kolejne grupy wartościowych zabytków i trudnych do zdefi niowania wartości. Ocena wartości zabytków modernistycznych i wybór budowli najcenniejszych powinny stanowić podstawę do ustalenia różnego zakresu ochrony zabytków z tego okresu. Od kilku lat mówi się o potrzebie oceny wartości polskich zabytków i wydzielenia grup budowli najcenniejszych, które zasługują na pieczołowitą ochronę. Mimo szeregu wypowiedzi na ten temat nie ukazały się dotychczas konkretne propozycje dotyczące zasad kompleksowej ochrony budowli modernistycznych w Polsce.
The work discusses all the attempts at assessing the value of the 20th-century monuments so far and mentions the most important Polish studies aimed at evaluating the 20th-century buildings. It also presents the criteria for architecture protection prepared in relation to regulations introducing the notion of contemporary culture heritage included in the act about spatial planning passed in 2003. The work supports using the criteria for assessing the value of 20th-century buildings in accordance to the currently binding Old Monuments Protection Law. Those would involve artistic value – the form of the object or complex, its quality and impact – European, over-regional and local; scientific value – authenticity of idea, material, function; construction, material, over-regional and local novelty; and historic value – of the place, people, events – European, over-regional and local. It was also suggested to diversify the value of monuments into that of European, over-regional and local rank. In case of individual monuments it would be necessary to apply the following criteria: determining the values absolutely protected, values possible to transform, and values lost but needed to recreate/reconstruct. The rule saying that the higher the rank of the building, the larger the range of protection would have to be applied. The basis for selecting outstanding monuments of the 20th-century should be source documents verified by later literature and current research studies. The selection of outstanding buildings of the 20th century ought to possess three features: it should be simple and clear due to precisely defined categories and using the smallest possible number of evaluating criteria; it should conform with the Polish law; and it must allow for actual selection instead of mindless multiplying of subsequent groups of valuable monuments and values difficult to define. Assessing the value of modernist monuments and selecting the most valuable buildings should constitute the basis for establishing the varying degree of protection for monuments from that period.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 49; 38-50
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W brzuchu architekta Willa Leopolda Kindermanna
In the Belly of the Architect – Leopold Kindermann’s Villa „Created Following the Act of Creation Proper”
Autorzy:
Sztwiertnia, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14186720.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu
Tematy:
Willa Kindermanna
architektura Łodzi
secesja
modernizm
ornament
Gustaw Landau-Gutenteger
Adolf Loos
antropozofia
Rudolf Steiner
Joseph Beuys
Zygmunt Freud
Kinermann’s Villa
architecture of Łódź
Secession
modernism
anthroposophia
Sigmund Freud
Opis:
Tekst inspirowany jest projektem badawczo-artystycznym pn. „Tatort” zrealizowanym w 2021 r. w Miejskiej Galerii Sztuki w Łodzi. To próba zbadania, opisania i zdiagnozowania – za pomocą interdyscyplinarnych narzędzi – fenomenu Willi Kindermanna na mapie polskiej i europejskiej architektury secesyjnej. Bazując na różnorodnych źródłach i poszukiwaniach, tropi związki architektury Łodzi i Wiednia z początku XX w. z burzliwymi przemianami historycznymi oraz snuje refleksję nad konsekwencjami radykalnych przemian w architekturze okresu międzywojnia. Poszukując różnych, nieoczywistych czasem punktów odniesienia i zestawienia, przywołuje nieco zapomniane dziś, jednak wpływowe dla rozwoju cywilizacyjnego XX w. zjawiska i prądy kulturowe, takie jak antropozofia czy architektura organiczna. Bada również konsekwencje rewolucji modernistycznej zainicjowanej m.in. przez Adolfa Loosa i jego manifest „Ornament i zbrodnia” nakazujący całkowite zerwanie z ornamentem w kulturze. Zestawia wybrane, acz kluczowe dla zrozumienia istoty przemian światopoglądowych europejskiego społeczeństwa początku XX w. fakty społeczno-intelektualno artystyczne w celu ukazania nieredukowalnego piętna uwikłania idei i projektów nowoczesności w tworzenie systemów opresji, przemocy i kontroli. Proponuje ujęcie historycznego obiektu architektonicznego – Willi Kindermanna – jako tekstu dającego różnorodne perspektywy odczytania i możliwość, warstwa po warstwie, odkrywania ukrytych narracji o współczesności.
This paper is inspired by the “Tatort” artistic-research project realized in 2021 in Municipal Art Gallery in Łódź. It is an attempt at researching and diagnosing Kindermann’s Villa on the map of Polish and European architecture through using cross-disciplinary tools. On the basis of various sources and research the author traces the relations between the architecture of Łódź and Vienna and the tumultuous historical transformations and weaves a reflection on consequences of radical changes in the architecture of the interwar period. Searching for various and unobvious points of reference and compilation the author invokes the cultural phenomena and trends which are now somewhat forgotten but which were influential for the civilizational development of the XX century such as anthroposophia and organic architecture. The author also researches consequences of the modernist revolution initiated by various artists including Adolf Loos and his manifest “Ornament and Crime” which dictates complete departure from ornamentation in culture. The author compiles selected social-intellectual-artistic facts crucial for understanding of the essence of changes in the outlook of the early XX century European society with the goal of demonstrating irreducible stigma of intertwining ideals and designs of modernity with establishing systems of oppression, violence and control. The author proposes approaching a historical architectural object – Kindermann’s Villa – as a text which presents various contexts for reading and discovering hidden narratives of modernity layer by layer.
Źródło:
Eruditio et Ars; 2022, 4, 1; 9-21
2545-2363
Pojawia się w:
Eruditio et Ars
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wartości zabytków epoki modernizmu z 1 poł. XX wieku. Propozycja metody klasyfikacji
Evaluation of the value of modernism monuments from the 1st half of the XXth century. Proposals of the classification methods
Autorzy:
Lewicki, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/113957.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:
modernizm
architektura XX w.
zabytki XX wieku
ocena wartości
waloryzacja
ochrona zabytków
modernism
architecture in the 20th century
historical monuments of the 20th century
assessing the value
valorisation
monument protection
Opis:
W pracy omówione zostały wszystkie próby oceny wartości zabytków XX wieku oraz wymienione najważniejsze polskie badania mające na celu ocenę XX-wiecznych budynków. Przedstawiono także kryteria ochrony architektury sporządzone w związku z przepisami wprowadzającymi pojęcie współczesnego dziedzictwa kulturowego zawartymi w ustawie o planowaniu przestrzennym z 2003 roku. Praca omawia wykorzystanie kryteriów oceny wartości XX-wiecznego budynku zgodnie z aktualnie obowiązującą Ustawą o ochronie zabytków. Obejmowałyby one wartość artystyczną - formę obiektu lub kompleksu, jego jakość i wpływ - autentyczność idei, materiału, funkcji, materiału konstrukcyjnego, ponadregionalną i lokalną nowość oraz wartość historyczną - miejsca, ludzi, wydarzeń - europejską, ponadregionalną i lokalną. Zasugerowano również, aby zróżnicować wartość zabytków na europejską, ponadregionalną i lokalną. W przypadku poszczególnych zabytków należałoby zastosować następujące kryteria: określenie wartości bezwzględnie chronionych, wartości, które można przekształcić oraz wartości utracone, ale potrzebne do odtworzenia. Należałoby zastosować regułę postulującą większy zakres ochrony w przypadku zabytków o wyższej randze. Podstawą do wyboru XX-wiecznych zabytków powinny być dokumenty źródłowe zweryfikowane literaturą i aktualnymi badaniami. Wybór tych obiektów winien być warunkowany następującymi wytycznymi: powinien być prosty i klarowny według dokładnie określonych kategorii i przy możliwie najmniejszej liczbie kryteriów oceny; powinien być zgodny z polskim prawem; musi umożliwiać selekcję zamiast pomnażać w bezmyślny sposób kolejne grupy cennych zabytków i wartości trudnych do zdefiniowania. Ocena wartości modernistycznych zabytków i selekcja najcenniejszych budynków powinny stanowić podstawę do ustalenia rodzaju ochrony zabytków z tego okresu.
The work discusses all the attempts at assessing the value of the 20th-century monuments so far and mentions the most important Polish studies aimed at evaluating the 20th-century buildings. It also presents the criteria for architecture protection prepared in relation to regulations introducing the notion of contemporary culture heritage included in the act about spatial planning passed in 2003. The work supports using the criteria for assessing the value of 20th-century buildings in accordance to the currently binding Old Monuments Protection Law. Those would involve artistic value – the form of the object or complex, its quality and impact – European, over-regional and local; scientific value – authenticity of idea, material, function; construction, material, over-regional and local novelty; and historic value – of the place, people, events – European, over-regional and local. It was also suggested to diversify the value of monuments into that of European, over-regional and local rank. In case of individual monuments it would be necessary to apply the following criteria: determining the values absolutely protected, values possible to transform, and values lost but needed to recreate/reconstruct. The rule saying that the higher the rank of the building, the larger the range of protection would have to be applied. The basis for selecting outstanding monuments of the 20th century should be source documents verified by later literature and current research studies. The selection of outstanding buildings of the 20th century ought to possess three features: it should be simple and clear due to precisely defined categories and using the smallest possible number of evaluating criteria; it should conform with the Polish law; and it must allow for actual selection instead of mindless multiplying of subsequent groups of valuable monuments and values difficult to define. Assessing the value of modernist monuments and selecting the most valuable buildings should constitute the basis for establishing the varying degree of protection for monuments from that period.
Źródło:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2017, 3; 107-124
2543-6422
Pojawia się w:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gmach Izby Przemysłowo-Handlowej w Warszawie
The Chamber of Industry and Commerce building in Warsaw
Autorzy:
Szmitkowska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145909.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
architektura XX w. pierwsza połowa
Mączeński Zdzisław
klasycyzujący modernizm
Izba Przemysłowo-Handlowa w Warszawie
Warsaw architecture of the first half of the 20th century
classic modernism
Chamber of Industry and Commerce in Warsaw
Opis:
Należący obecnie do Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej gmach, położony w Warszawie przy ul. Senackiej róg Wiejskiej 10, wzniesiono w dwudziestoleciu międzywojennym jako siedzibę Izby Przemysłowo-Handlowej. Projektant obiektu - znany i ceniony warszawski architekt Zdzisław Mączeński - został wyłoniony w drodze konkursu zamkniętego w 1933 roku. Budynek realizowano w dwóch etapach w latach 1933-1934 oraz 1938-1939. Wyraz architektoniczny obiektu jest wynikiem zespolenia "miękkiego" funkcjonalizmu lat 30. z silnie zredukowanymi uniwersalnymi formami i regułami klasycznymi. Budynek wykazuje widoczne formalne podobieństwo do oficjalnej architektury faszystowskiej, z upodobaniem akcentującej siłę i monumentalizm, stanowiąc wybitny w polskiej architekturze przykład monumentalnego klasycyzującego modernizmu - tzw. "stylu 1937". Analiza materiałów archiwalnych przechowywanych przez rodzinę Z. Mączeńskiego pozwoliła na określenie nieprecyzyjnie podawanych dotąd dat budowy gmachu oraz poznanie okoliczności i chronologii powstawania projektowej dokumentacji. Licznie zgromadzone w rodzinnym archiwum rysunki projektowe umożliwiły wgląd w proces kształtowania bryły i krystalizowania się przyjętych rozwiązań architektonicznych.
The edifice located in Warsaw on the corner of Senacka and 10 Wiejska Street currently being in the possession of the Chancellery of the President of the Republic of Poland, was originally erected in the twentieth century between the two world wars as a seat of the Chamber of Industry and Commerce. The designer of the building, the famous and esteemed Warsaw architect - Zdzisław Mączeński, was selected as the result of a closed architectural competition in 1933. The building was constructed in two stages, in 1933-1934 and 1938-1939. Its architectural expression is a result of combining the "soft" functionalism of the 1930s with the radically reduced universal Classical forms and rules. The building reveals visible formal similarity to the official fascist architecture, which relished in accenting power and monumentality, and is a remarkable example of Monumental Classiczing Modernism, the so called "1937 Style" in Polish architecture. The study of the archive materials being in the possession of Z. Mączeński's family enabled the author to determine the exact dates of the edifice's construction process, which had previously been imprecise, and also allowed her to learn the circumstances and the chronology of the formation of the design's documentation. Furthermore, numerous design drawings assembled in the family's archive afforded an insight into the process of modelling the solid and the crystallization of the final architectural solutions.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2011, 56, 1; 70-81
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józef Napoleon Czerwiński (1870-1940) i Wacław Heppen (1866-1939) – sylwetki twórcze, indywidualna działalność oraz współpraca architektoniczno-budowlana w latach 1909-1914
Józef Napoleon Czerwiński (1870-1940) and Wacław Heppen (1866-1939) – Creative Profiles, Individual Activities, and Architectural and Construction Cooperation in 1909-1914
Autorzy:
Kilanowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20739166.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Józef Napoleon Czerwiński
Wacław Heppen
architekt
budowniczy
kamienica
dom czynszowy
dom dochodowy
Warszawa
Polska
wczesny modernizm
projekt
architektura
historia
architect
builder
tenement house
rental house
profit house
Warsaw
Polska
early modernism
design
architecture
history
Opis:
Niniejszy artykuł poświęcono życiorysom i działalności zawodowej warszawskich architektów Józefa N. Czerwińskiego (1870-1940) i Wacława Heppena (1866-1939), a w szczególności ich współpracy architektoniczno-budowlanej w latach od około 1909 do 1914. Zarówno indywidualne, jak i wspólne dokonania zawodowe wspomnianych architektów nie zostały dotychczas szerzej omówione. W ramach artykułu przybliżono dzieje i aktywność zawodową, a także niektóre wątki dotyczące życia prywatnego obydwu architektów. Ich wspólna działalność zawodowa wiązała się z powstaniem w Warszawie kilkudziesięciu znaczących kamienic czynszowych w latach bezpośrednio poprzedzających wybuch pierwszej wojny światowej. Kamienice projektowane przez Czerwińskiego i Heppena utrzymane były w stylistyce wczesnomodernistycznej z przewagą motywów neobarokowych i późnosecesyjnych. Budynki te odznaczały się nie tylko znaczącą wysokością, ale również przestudiowanymi proporcjami oraz znakomitej jakości wystrojem architektonicznym i wyposażeniem stałym. Większość wspólnych realizacji Czerwińskiego i Heppena zaczęto uznawać po latach za wybitne przykłady warszawskiej architektury wczesnego modernizmu sprzed 1914 roku. Niektóre ze wspomnianych kamienic przetrwały do czasów współczesnych w stanie bliskim pierwotnemu, inne natomiast uległy niestety zniszczeniu bądź znaczącemu okaleczeniu.
This article is devoted to the biographies and professional activities of two Warsaw architects: Józef N. Czerwiński (1870-1940) and Wacław Heppen (1866-1939), and in particular their architectural and construction cooperation in the years from around 1909 to 1914. Both the individual and joint professional achievements of these architects have not yet been discussed in detail. The article takes a closer look at the history and professional activities as well as some topics related to the private life of both architects. Their joint professional activity was associated with the construction of several dozen significant tenement houses in Warsaw in the years immediately preceding the outbreak of World War I. The tenement houses designed by Czerwiński and Heppen were in the style of the early modern architecture with the dominance of neo-Baroque and late Art Nouveau motifs. These buildings were characterised not only by their considerable height but also by their studied proportions and excellent architectural design and fixed furnishings. Years later, most of Czerwiński’s and Heppen’s joint projects came to be regarded as outstanding examples of Warsaw’s pre-1914 early modern architecture. Some of these buildings have survived to the present day in a condition close to the original one, while others have unfortunately been destroyed or badly damaged.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2021, 1; 9-49
0029-8247
2956-6606
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Henryk Bekker (Chaim Beker) – żydowski architekt międzywojennego Lublina. In memoriam
Henryk Bekker (Chaim Beker) – A Jewish Architect of Interwar Lublin. In memoriam
Autorzy:
Żywicki, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798736.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Henryk Bekker; Chaim Beker; biografie architektów; architekci żydowscy; budowle Lublina i Lubelszczyzny; modernizm
Henryk Bekker; Chaim Beker; biographies of architects; Jewish architects; history of architecture; history of Lublin; buildings in Lublin and in Lublin region; modernism
Opis:
Dotychczasowe publikacje charakteryzowały Henryka Bekkera (1886-1942) jako działacza politycznego i samorządowego oraz prezesa Rady Żydowskiej Gminy Wyznaniowej w Lublinie. Natomiast żadna z nich nie omawiała jego działalności na polu budownictwa i architektury. Urodził się w Białymstoku jako Chaim Beker, przypuszczalnie w rodzinie zasymilowanych Żydów, wśród których nierzadkie było „spolszczanie” imion i nazwisk. Najprawdopodobniej z tego właśnie powodu w późniejszych latach swego życia występował jako Henryk Bekker. Od 1906 r. studiował w Monachium, w Königlich Bayerische Technische Hochschule. W 1911 r. uzyskał tytuł inżyniera budowlanego. O jego życiu w kilkunastu następnych latach wiadomo tylko, że ożenił się lublinianką Heleną Zynger i przebywał z nią we wschodniej Ukrainie, gdzie w 1918 r. urodziła się córka Irena. Najprawdopodobniej w początku 1922 r. rodzina Bekkerów przybyła do Lublina i zamieszkała przy ul. Bernardyńskiej 24/3. W Lublinie H. Bekker pracował jako wolno praktykujący inżynier budowlany. Aktualny stan badań pozwala połączyć z jego architektoniczno-budowlaną aktywnością 27 projektów, w większości wykonywanych na zlecenie żydowskich inwestorów. Dotyczą one obiektów o różnej randze, skali wielkości oraz architektonicznej wartości. Realizował je w Lublinie i na Lubelszczyźnie. Były wśród nich duże kamienice i oficyny mieszkalne, szkoły, łaźnie rytualne, sklepy, warsztaty rzemieślnicze, niewielkie zakłady przemysłowe oraz instalacje wodociągowo-kanalizacyjne. Spośród obiektów wyróżniających się tak skalą wielkości, jak i poziomem architektonicznym należy wymienić obiekty lubelskie, w tym dwa budynki zrealizowane dla żydowskiego Spółdzielczego Stowarzyszenia Mieszkaniowego „Spółdom” (przy ul. Probostwo 19 i Wieniawskiej 6), kamienice czynszowe przy ul. Okopowej 10, Krótkiej 4 i Ogrodowej 19 oraz Dom Pereca. Wymienione obiekty łączyły się z nurtem modernizmu. Ich architekturę charakteryzowało uproszczenie brył, funkcjonalne rozwiązanie wnętrz, a także redukcja dekoracyjnego detalu. Żadna z nich nie odznaczyła się jakąś szczególną awangardowością w zakresie formy czy rozwiązań technicznych, jednak wszystkie przysłużyły się do unowocześnienia architektury międzywojennego Lublina.
The publications to date have characterized Henryk Bekker (1886-1942) as a political and self-government activist and President of the Council of the Jewish Religious Community. None of them has yet discussed his activities in the field of construction and architecture. He was born in Białystok as Chaim Beker, presumably in a family of assimilated Jews who often “Polonized” their first and last names. It is probably for that reason that in the later years of his life he was known as Henryk Bekker. From 1906 he studied in Munich at the Königlich Bayerische Technische Hochschule, where he received a degree of Construction Engineer in 1911. Little is known about his life during the next dozen or so years except that he married a Lublin resident Helena Zynger and stayed with her in eastern Ukraine, where their daughter Irena was born in 1918. Somewhere at the beginning of 1922 the Bekker family came to Lublin and took up their residence at Bernardyńska St. no. 24/3. In Lublin H. Bekker worked as a freelance construction engineer. The current state of research makes it possible to connect his architectural and construction work with 27 construction designs, mostly commissioned by Jewish investors. They comprise buildings of different status, size and architectural value. He executed the projects in Lublin and the Lublin region: these included large tenement houses and tenement annexes, schools, ritual bathhouses, shops, craftsmen’s workshops, small industrial plants and waterworks/sewage installations. Among the buildings distinguished by both the size scale and the architectural level, we should mention the constructions in Lublin, including two buildings built for the Jewish Cooperative Housing Association “Spółdom” (at Probostwo St. no. 19 and Wieniawska St. no. 6), tenement houses at Okopowa St. no. 10, Krótka St. no. 4 and Ogrodowa St. no. 19 and the Perec House. Those buildings were associated with the trend of modernism. Their architecture was characterized by simplified building bodies, functional interior solutions, and reduction of decorative detail. Although none of them displayed any special avant-garde forms or avant-garde technical solutions, they all contributed to the modernization of the architecture of interwar Lublin.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 4; 141-164
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura lat 60. XX wieku. Fragment historii Krakowa i innych polskich miast
The architecture of the 1960s. A fragment of the history of Kraków and other Polish towns and cities
Autorzy:
Włodarczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366541.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
architektura i urbanistyka XX w. lata 60.
modernizm powojenny
sztuka awangardowa po 1956 r.
typizacja
budownictwo uprzemysłowione
sixties architecture and urbanization in Poland
post-war modernism
avant-garde art from the end of the 50's
typisation
manufacture building systems
Opis:
Architektura lat 60. XX wieku w Polsce była jednocześnie międzynarodowa i ekspresyjno-romantyczna. Określenia te odnoszą się zarówno do światowych tendencji obserwowanych w działalności wybitnych architektów, jak i do działalności im współczesnych artystów, z których wielu traktowało niestety te tendencje w sztuce zbyt powierzchownie i dekoracyjnie, co szczególnie widoczne było w pseudo-funkcjonalnym detalu. Przed rokiem 1956 nie można mówić o współczesnej architekturze dbającej tylko o „utylitarność”, a nie jedynie o „polityczne idee”. Nowoczesność stała się symbolem demokracji i wolności. Z nadzieją przyjmowano takie zjawiska: architektura i urbanizacja po latach 1949-55, społeczna rola architekta, znaczenie wiedzy specjalistycznej, przemiana w projektowaniu w biurach i praca architektów w nich, typizacja, edukacja architektów. Okres izolacji spowodował w Polsce znaczące opóźnienie w rozwoju myśli architektonicznej oraz potencjału technicznego. Z tego względu naśladowanie atrakcyjnych, nowoczesnych form w stylu zwanym międzynarodowym oraz neoekspresyjnym było zadaniem niełatwym – aczkolwiek takie obiekty powstawały. Oczekiwano szybkiego i taniego budownictwa uprzemysłowionego. Zmierzano do znalezienia najlepszych, typowych rozwiązań o relatywnie niskich kosztach realizacji i eksploatacji, możliwych do zastosowania na terytorium całego kraju. Pojawiły się nowe technologie budowlane: ślizgowe szalunki dla wznoszenia ścian, ramowe elementy prefabrykowane, systemy wielkopłytowe, stosowanie systemów uprzemysłowionych narzucających standaryzację elementów. W konsekwencji nastąpiło zastąpienie projektów indywidualnych opracowaniami typowymi oraz redukcja różnorodności komponentów – typizacja, czyli systemy budynków typowych, powtarzalnych oraz gotowych projektów całych obiektów takich jak np. szkoły, bloki mieszkalne, hale, itp. Kreatywność architektów była poważnie ograniczana projektami typowymi. W ten sposób architekturę sprowadzano do budownictwa, „sprymitywizowanej” wersji architektury, dzięki której cała Polska wygląda dziś podobnie, co nie jest wyłączną zasługą architektów. Potrzeba budownictwa uprzemysłowionego i problem taniego budownictwa mieszkaniowego, i nie tylko zresztą mieszkaniowego, spowodowała masowe upowszechnienie typizacji. Ówczesne państwowe dekrety z 1959 r. rozszerzone zostały m.in. na budownictwo użyteczności publicznej i budownictwo przemysłowe, ale mimo to wiele obiektów rozwijającego się przemysłu było znaczącymi inwestycjami tego okresu. Charakterystyczną cechą tych obiektów jest współczesna i interesująca architektura, rozwiązania konstrukcyjne i dopracowany detal. Sztuka Awangardowa z końca lat 50. i początku 60. XX w. powszechnie interesowała artystów. Nowe, uniwersalne prądy wpływały nie tylko na architekturę i budownictwo, ale także na wszystkie kierunki sztuk pięknych. Dobre lata po 1956 roku zakończyły się dla architektury, architektów i społeczeństwa około połowy lat 60. Odwrót od stylu międzynarodowego, funkcjonalizmu i całego modernizmu nie był jednak widoczny w Polsce późnych lat 60 XX w. Zdarzyło się to później, jako przejście od modernizmu, poprzez brutalizm wczesnych lat 70. do tak zwanego postmodernizmu lat 80.
Architecture of sixties of 20th century in Poland is at the same time cosmopolitan and expressive-romantic. It refers to global tendencies in the activity of outstanding architects, whilst according to their contemporaries, most of the artists treated those tendencies too perfunctorily and decoratively, particularly in decorative, pseudo functional detail. Before the 1956 we can not speak about the modern architecture, which cared about the “function”, not the “political idea”. Modernity became the symbol of democracy and freedom. Such cases were touched upon with hope: architecture and urbanization problems after the years 1949-55, architect’s social role and the meaning of specialist knowledge, design reorganization in design studios and architect’s work in it, typisation, architect’s education. The period of isolation caused considerable tardiness in development of the architectural thought and technical possibilities in Poland. Therefore adapting attractive, modern forms in so-called international and neoexpressionist style was not easy but the objects were being created. Cheap and fast building industry had been needed. Main target was to find the best, typical solutions which realization and exploitation costs would be relatively low to use all over the country. New building methods: raising walls on sliding formwork, using prefabricated frame elements, large panel building system. application of manufacture building systems forced the standardization of components. The consequence was the supplant of individual designs by typical documentation. The variety of elements reduction - typisation - means typical building system, repetitious, ready made projects of objects like schools, dwelling blocks, halls, etc.. Architects’ creativity was strongly limited by the typical projects. By means of what architecture was reduced into civil ingeneering, “primitivised” version of architecture, and the whole Poland looks similar today, what is not only due to architects. The need for mass building trade and the cheep housing problem, not only the residential one, caused such a grand nationalization of the typisation. Thanks to the contemporary government’s resolution from 1959, it was extended e.g. on industrial and general building but many objects connected to the expanding industry, being also the greatest investments of this period. Their characteristic feature is superb modern, interesting architecture and structure solutions or evaluated detailing. The avant-garde art from the end of the 50’s and the beginning of the 60’s was of great interest within artist. Universal currents ruled not only in the architecture and building industry, but also in all kinds of arts. The good years after 1956 have ended around the mid-sixties for architecture, architects and the public. The retract from the international style, functionalism, and whole modernism was not visible in Poland in the late 60’s. It happened later, as a transition between modernism, through brutalism of the early 70’s to the so-called “postmodernism” in the 80's.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2013, 58, 3; 93-112
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-88 z 88

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies