Nowe koncepcje kształtowania struktury przestrzennej miasta wyrastają z krytyki zjawisk zachodzących w wielu krajach na świecie już od lat 50-tych XX wieku, przy czym liczne negatywne procesy rozwojowe miast z ostatnich kilkudziesięciu lat, wynikły z realizacji koncepcji, które miały służyć naprawie miast przemysłowych. Dlatego odnosząc się do początków urbanistyki współczesnej, omówiono skutki wdrożenia dwóch najszerzej oddziałujących idei, a więc: koncepcji Miast - Ogrodów i Karty Ateńskiej. Dalej scharakteryzowano te nurty w projektowaniu urbanistycznym, które wyrosły z krytyki idei Modernizmu i Funkcjonalizmu, w tym Nowy Urbanizm, początkowo wiązany z Postmodernizmem i Kontekstualizmem. Omówiono też wizję "Miasta Spójnego". Później pojawiły się kolejne, często do nich opozycyjne idee, jak Posturbanizm, Neomodernizm i Dekonstruktywizm, krótko scharakteryzowane i porównane. Obecnie nie ma spójnych i jednoznacznych recept na kształtowanie struktury przestrzennej miast, ani też żadnej, po Modernizmie, nowej doktryny urbanistycznej. Generalnie jednak rozważa się dwa zasadnicze i przeciwstawne kierunki rozwoju miasta - bądź to w stronę "Miasta Zwartego", bądź koncepcji "Miasta Zielonego". Obydwie wyrosły z koncepcji "Ekopolis", jednak proponują odmienne podejście do zagospodarowania terenów. Równolegle rozwijają się uzupełniające je nurty, dotyczące zarówno zabudowy, relacji: człowiek - środowisko, jak i stylu życia, np. "Powolne Miasta", "Smarth Growth", "Ditch Urbanism", "Urbanizm Codzienny", "Zielona Architektura", czy wizja "Trzeciej Drogi" w rozwoju urbanistyki.
The modern concepts of urban design grew out of the cities crisis and critical opinions of urbanization’s trends, which were observed since the middle of XXth century, like urban sprawl at city peripheries and decay it aging central areas. Most of the negative tendencies came on as consequences of these conceptions, which had to improve industrial cities. That's why to start description of contemporary urbanism’s basis, some effects of two most important ideas and their implementations - Garden City idea and Athena's Chard were described. Then some tendencies which grew out of the Modernism and Functionalism critique were characterized. Among them New Urbanism - initially linked to Post - Modernism and Contextualism. The idea of the "Coherent City" was mentioned, as well, as new, different or even opposing previous ideas, that appeared later, like Post-Urbanism, Neo-Modernism and Deconstuctivism. Actually there are no any coherent and unambiguous recipes for the city's structure, neither any new urban doctrine after the Modernism. In general, two basic but opposed to each other ways of city's development are consider- one is the idea of "Compact City", the other - idea of "Green City". Both of them grew out of the vision of "Ekopolis", but each proposes the other way of land management. There are also few trends equivalent or supplement to these ideas, which concern both buildings, environment and their relations with man in the city, as well as style of life, like: "Slow-Cities", "Smart Growth", "Ditch Urbanism", "Everyday Urbanism", "Green Architecture", or the idea of "Third Way" of urbanism.
