Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "WSI" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Kultura wsi jako przedmiot socjologii wsi
Autorzy:
Kaleta, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076698.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
socjologia wsi
kultura chłopska
kultura wsi
wartości kulturowe
Opis:
Przedmiotem artykułu jest kultura wsi i sposoby jej interpretacji dominujące w okresie ostatnich stu lat. Analizuję je z perspektywy socjologii wsi, dla której zawsze stanowiła zasadniczą część przedmiotu badań. Na podstawie dwóch publikacji książkowych z lat 2017–2019, podejmuję próbę dookreślenia różnic między trzema dominującymi sposo- bami dyskursu o kulturze wsi. Następnie poddaję krytycznej analizie problem wartości kultury wsi, dość powszechnie, ale nie zawsze zasadnie, uznawanych za szczególnie cenne i istotnie wpływające na kształt kultury narodowej.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2021, 1; 163-176
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarządzanie przestrzenią wsi przez dodawanie jej wartości
Spatial management of a rural area through the increase of its value
Autorzy:
Idziak, Wacław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87686.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
nowa gospodarka
zasoby wsi
wartość wsi
specjalizacja wsi
new economy
village resources
village value
village specialization
Opis:
Wraz z zmniejszaniem funkcji rolniczych na wsie tracą dotychczasowe podstawy egzystencji, a razem z tym opowieści i podstawy tożsamości. W świecie płynnych tożsamości zależnych od globalnych trendów można poddać się biegowi wypadków i ulegać wzorom płynącym z zewnątrz, można też spróbować tworzenia nowych opowieści i budowania nowych tożsamości na podstawie przyjętej nowej specjalizacji wsi. Nie jest to proces łatwy, daje jednak szansę podmiotowości, możliwość oddziaływania na bieg wydarzeń. Dzięki nowej specjalizacji wieś może szybciej odnaleźć swoje miejsce w gospodarce wiedzy, doznań i twórczości. Zjawisko to daje się zauważyć, w małej na razie skali, także w pierwszych polskich wioskach tematycznych. Wśród liderów tych wsi rośnie świadomość potrzeby dbałości o tradycyjną architekturę i przestrzeń wsi.
Minor role played by agricultural sector in Polish economy, accompanied by integration of grounds, as well as gradual conversion of traditional farms into agricultural enterprisers affect alterations of rural space and function of villages.. These changes are additionally intensified according to the advancement in different forms of residential and industrial building in villages. Therefore, facing all these phenomena, there should be formed the question about the management of rural space and making its values sustainable.Which way should rural space be arranged to stimulate its competitiveness in creating new values rather than to limit its range of potential functions and possibilities? The management of rural space is a multi – aspect undertaking. It involves activities resulting from administrative, economical, emotional, esthetic, rational, ethical, political, cultural and social premises. As far as realization of paradigm of villages revitalization is taken into account, interventions into each of the mentioned fields can be considered basing on continuum: positive – neutral – negative. Increasingly recognizable mistakes in arranging rural space in Poland point to the fact that each of the enumerated levels requires to be improved and thought over again in the view of an urgent need of the transition from modernization paradigm to the one regarding revitalization of villages. Thus, there should be put a question: which of the intervention levels can be the most helpful in this transition, where are located the potential of alterations and what can become its instrument? On the basis of theories involving the changes in their organization and personnel aspects as well as the author`s experience connected wit planning and introducing into practice projects dealing with revitalization of villages, it can be assumed that arguments and insufficient use of potential initiating the changes lies in the management of emotions. Due to awakening these emotions it is possible to become more open to making use of knowledge , to dare to transvalue models of thinking, to broaden imagination, to welcome cooperation and strengthen one`s personality, to awake enthusiasm.. In the course of this process the most courageous dreams are born, emerge new ideas regarding better use of already owned resources, there are found out values of rural life heritage , esthetic impressions are developed, people are able to believe in their own possibilities, they begin to appreciate their values and protect them. Additional aspect of managing emotions is connected with their growing economical meaning. This can be confirmed by increasingly common so – called experience economy in which emotions prevail over functions. Awakening emotions, especially those positive, is important in the situations of crisis, in the conditions of deficit occurring at places usually described by the words: “there is nothing here”. Applying metaphorical expression, the whole undertaking can be viewed as positive bewitching. Such an “enchanted” village starts living a new life and it has got the chance to protect itself against devastation. Its inhabitants, when they abandon mourning, are able to discover the ways to develop their talents. In this context there were shown the methods of emotions management, applied in building specialization of villages and farmholds, as well as the methods of training specialists for this kind of work.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2009, 12; 198-205
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy pejzażu kulturowego wsi
PROBLEMS OF THE CULTURAL LANDSCAPE OF THE COUNTRYSIDE
Autorzy:
Kornecki, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/537796.pdf
Data publikacji:
1982
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
problemy pejzażu kulturowego wsi
pejzaż kulturowy wsi
bogactwo panoramy kulturowej
ochrona panoramy kulturowej
ochrona krajobrazu kulturowego
zagrożenia dla przestrzeni kulturowych
dewastacja wartości kulturowych
kierunki ochrony zabytków wsi
problemy rewaloryzacji wsi
ochrona wartości kulturowych wsi
ratowanie kultury duchowej
Opis:
The subject-matter of the article is the appraisal of the problem of cultural identity of the countryside in the process of historic conditionings as a synthesis of interdependencies of natural and man-made factors on a specific area. Considerations comprise a modern process of impendencies threatening the cultural panorama, a brief discussion on hitherto forms of protection and finally proposals concerning integrated protection covering all fields that make cultural values as well as some methodological comments. And here are the most important statements. A cultural picture of the countryside is the history recorded in a concrete landscape; its shape and identification have been affected by a number of factors both original nature-derived as well as secondary man-made ones. A similarity of factors and historical unity of vast areas decided of the formation of features that were common and determinant for each country and region, the sum of which represents the richness of the cultural panorama and human attainments. Next to its properties recorded on the scene of the outside world, the cultural panorama has also its non-material dimensions without which external forms could not get crystallized. The field of spiritual culture seems to drift us away from a traditional scope of activities dictated by professional limits; it must however be always kept in mind, as its contribution conditions the behaviour of the content inherent in the material substance and form. The cultural panorama is not invariable. It is subject to evolutions and transformations; it may be either enriched or reduced. Its behaviour during transformation is of essential importance, just as it represents roots of the social link, awareness and self-determination of regional communities and nations, capable of deciding of their lives and persistence in face of an inevitable passing away of individuals by the law of nature. In a historical process a picture of the countryside developed harmonously when works of men remained in a logical relation to a specific area, of whom they were an integral part. A menance to the cultural landscape appeared when the balance of the functioning of the ecosystem and component of both material and non-material nature specific for the function and identity of the rural body got disturbed. The present day brings with it transformations on an unprecedented scale and at a very rapid pace. Without going into the appraisal of the situation as a whole it can easily be seen that the present pace of urbanization results not only in devastation of the ecosystem but also in destruction of the entire cultural areas. This can be noticed in: — degradation of the natural environment due to an excessive depletion of its resources, — decline and disintegration of social links as well as disappearance of characteristics individualizing rural bodies as a result of an accelerated process of the integration of rural and town communities, — devastation of rural structures as a result of investments that did not fit into their historical space arrangements, — disappearance of traditional functions of rural bodies as a result of transformations that were against their nature. Devastation and disappearance of the traditional building is only one of a vast number of phenomena. They were sped up by a bad technical condition of resources and low utility standard. Still, the worst factor was a psychical pressure that regarded old or traditional buildings as an expression of backwardness. Apart from that, building, fire-protection and insurance regulations as well as the so-called orderly campaigns permitted further devastation of wooden constructions. A departure of the wooden village into the past became a real fact. Unfortunately, the old architecture has been replaced by the one that was far from being perfect and by unplanned chaotic location on undeveloped areas. The features of regional identity flowing from tradition, logics of function and place have disappeared. Should the countryside become an area of subculture or, at the best case, a smaller town? When watching the development of the protection of architectural monuments and material rural culture one can notice the evolution of doctrines and practice assosiated with broadly understood notion of “historic monuments”, which in turn leads to comprising both individual structures, their complexes and structural arrangements. Still, this development is not free from controversies, negligence (e.g. in the field of the so-called serial buildings or industrial plants), conflicts or “competence void”. One should also notice that open-air museums represent only a partial solution on an limited museological scale. Attempts have been made to set up “rural reserves” displaying clashes of the countryside with life problems. In this context, the need for a regular development of the countryside with a simultaneous preservance of cultural identity and continuity prompts us to consider the problem of the reinstatement of the countryside as the task, which would mean actions aimed at protecting the cultural landscape in the process of development. This is combined with the integration of the protection of all elements that make up the cultural identity, namely: — factual natural landscape, — settlement structure fixed in the hamlet plan, road network and field expanses, — resources of building substance, greenery and water arrangements, — certain non-material elements affecting characteristics of the cultural picture. Only the countryside seen in that way, in its entire territory, should become a field for the revival, which may be achieved by: — full recording of cultural resources, — their scientific analysis and estimation, — designation of protection zones, — drawing of guidelines for the protection, and — their introduction, as an obligatory element, into plans of spatial development. Hitherto experiences have revealed a need for cooperation between various scientific disciplines, specialists of which are represented in the cultural picture. Prospects for the cooperation of the scientific profession have been opened wide. A separate problem the discussion of which goes beyond the framework of the present report is the saving of spiritual culture, which, from the very beginning, was formed in the sphere of the principles of ideal nature specific for the Polish nation and manifested itself in numerous traits that combine spiritual wefts with a vision of the outside world. Its behaviour should take place not only in the form of popularizing superficial folk forms but also in the shaping of awareness in the educational process and social life.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1982, 3-4; 143-155
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy rozwój infrastruktury społecznej wystarczy do wzrostu kapitału społecznego i aktywizacji polskiej wsi?
Autorzy:
Kamiński, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/651898.pdf
Data publikacji:
2013-05
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
rozwój wsi
infrastruktura społeczna
kapitał społeczny na obszarach wiejskich
jakość życia na wsi
Opis:
Stan infrastruktury społecznej i jego znaczenie dla jakości życia mieszkańców wsi stanowią tradycyjnie obszar marginalny wobec głównych działań rozwojowych. Niska jakość infrastruktury społecznej należy z pewnością do czynników marginalizacji obszarów wiejskich. Po integracji z Unią Europejską pojawiły się szanse na realizację tysięcy projektów w obszarze infrastruktury społecznej. Powstają jednak pytania: Czy wielkie inwestycje w infrastrukturę społeczną będą miały znaczenie dla budowania kapitału społecznego wsi? Czy unijne programy finansujące budowę infrastruktury społecznej przyczyniają się do tworzenia kapitału społecznego polskiej wsi? Coraz większe znaczenie ma aktywizacja lokalnych społeczności i spowodowanie, aby przejęły one odpowiedzialność za miejsce, w którym żyją.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica; 2013, 44
0208-600X
2353-4850
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekorozwoj wsi polskiej w socjologicznej perspektywie
Autorzy:
Mirowski, W
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/798777.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
wies
Polska
socjologia wsi
ekorozwoj
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1992, 401; 41-50
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja zintegrowanego rozwoju rolnictwa i wsi a wiejskie obszary funkcjonalne
Autorzy:
Kołodziejczak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023440.pdf
Data publikacji:
2017-08-08
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
koncepcja zintegrowanego rozwoju rolnictwa i wsi
wiejskie obszary funkcjonalne
wielofunkcyjność wsi
wielofunkcyjność rolnictwa
Opis:
Modernizacyjny charakter ma koncepcja zintegrowanego rozwoju rolnictwai wsi. Podkreśla ona konieczność harmonizacji ekonomicznych, społecznych i przyrodniczych aspektów funkcjonowania i rozwoju obszarów wiejskich oraz godzenia indywidualnych interesów mieszkańców tych obszarów z celami ogólnymi. Wychodzi ona z założenia holistycznego funkcjonowania przestrzeni wiejskiej i w tym sensie jest przeciwieństwem sektorowości i analizowania aspektów życia i gospodarowania na wsi w oderwaniu od siebie. Badania prowadzone w ramach tej koncepcji miały na celu identyfikację funkcji zarówno w zakresie ich struktury, jak i dynamiki zmian oraz dążyły do opracowania procedur typologicznych w pracach nad koncepcją zagospodarowania przestrzennego kraju. Celem opracowania jest wskazanie roli koncepcji zintegrowanego rozwoju rolnictwa i wsi w badaniach wiejskich obszarów funkcjonalnych.
Źródło:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna; 2017, 37; 41-49
2353-1428
Pojawia się w:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność wiosek tematycznych w Polsce i wstępna ocena jej efektów
Activities of thematic villages in Poland and preliminary assessment of their effects
Autorzy:
Kloczko-Gajewska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/791051.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
obszary wiejskie
rozwoj obszarow wiejskich
odnowa wsi
wioski tematyczne
mieszkancy wsi
aktywnosc spoleczna
Opis:
Zmiany zachodzące na obszarach wiejskich w Polsce zmuszają do poszukiwania nowych rozwiązań, pozwalających na stworzenie dodatkowych form zarobkowania przy zachowaniu charakteru wsi. Jedną z inicjatyw w nurcie odnowy wsi jest tworzenie wiosek tematycznych, w których aktywność mieszkańców jest podporządkowana konkretnemu hasłu. Powstające od kilkunastu lat w Polsce wioski tematyczne mają ciekawą ofertę dla turystów i stwarzają możliwość aktywizacji społecznej mieszkańców oraz pozyskania dochodów z turystyki.
In recent years rural areas in Poland undergo significant changes. As a result, small and medium-scale farmers, who cannot compete with large farms, are looking for additional, off-farm sources of income. One of the ways to revive feeling of a common goal and cooperation and at the same time get additional income is creating a thematic village, whose development is focused on a certain topic (local food, craft, history, or some other ideas). It seems that this idea gives a chance for strengthening social activeness and self-confidence of the villagers, and in some cases also for getting additional income.
Źródło:
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich; 2015, 102, 3
2353-4362
Pojawia się w:
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dynamizm wiejskich kosmologii: łady społeczne i wizje świata
Autorzy:
Pawłowska, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/617208.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wieś polska
mieszkańcy polskiej wsi
Opis:
Autoreferat rozprawy doktorskiej obronionej 17 października 2014 roku na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Łódzkiego. Promotor: prof. dr hab. Maria Wieruszewska, recenzenci: prof. nadzw. dr hab. Grażyna E. Karpińska, prof. dr hab. Marek S. Szczepański.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2014, 20; 259-269
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawozdanie z posiedzenia Rady Muzealnej Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu w dniu 9 kwietnia 1969 r.
Autorzy:
Gil, Euzebiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/538615.pdf
Data publikacji:
1969
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Muzeum Wsi Opolskiej
sprawozdanie z działalności Muzeum Wsi Opolskiej
otwarcie Parku Etnograficznego w Opolu
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1969, 4; 309-310
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcja uzdrowiskowa kształtująca środowisko wiejskie
Spa function forming rural environment
Autorzy:
Gonda-Soroczynska, E.
Soroczynska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62343.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
wies
funkcje wsi
funkcje uzdrowiskowe
srodowisko wiejskie
ksztaltowanie srodowiska
wies Kamien Slaski
Program Odnowy Wsi
Opis:
W opracowaniu zwrócono uwagę na funkcję uzdrowiskową nieco odmiennie kształtującą środowisko wiejskie. Problematykę powyższą omówiono na przykładzie wsi opolskiej Kamień Śląski. Oprócz funkcji typowo rolniczej znacząco pełni ona funkcję turystyczną. Na szczególną uwagę zasługuje funkcja uzdrowiskowa, będąca składową turystyki ogólnie pojmowanej. Wprawdzie miejscowość nie ma statusu uzdrowiska, to zapewne docelowo o taki zabiegać będzie. Rzetelnie przeprowadzona „odnowa wsi”, dziedzictwo kulturowe zachowane na jej obszarze dodatkowo sprzyja rozwojowi sektora turystycznego.
In the elaboration special attention has been paid to the spa function that in a little different way forms the rural environment. The above issues have been discussed on the example of the Opole village Kamień Śląski. Besides the typically agricultural function it significantly plays the tourist function. A special attention should be paid to the spa function that is the component of generally comprehended tourism. Although this place does not have the status of spa, one must admit that ultimately it may possibly try to get it. Thoroughly carried out “village renovation”, cultural heritage preserved in its area additionally foster the growth of tourist sector.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 13
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formy miejscownika liczby pojedynczej wyrazu dom w mowie Wielkopolan dawniej i współcześnie
Forms of the singular locative of the word dom in the speech of inhabitant of Greater Poland in the past and today
Autorzy:
Kobus, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498400.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
gwara
język mieszkańców wsi
miejscownik
dom
Opis:
The article is devoted to the issue of the diversity of the inflectional forms of the locative expression of the word dom (the house). The starting material was the Atlas of the regional language and folk culture of Greater Poland (today considered obsolete) against which the results of contemporary research were compared. This procedure allowed to show the vitality of dialectal forms in the modern language of villagers, especially the regressive nature of the described examples.
Artykuł poświęcony jest zagadnieniu zróżnicowania form fleksyjnych miejscownika wyrazu dom. Materiałem wyjściowym uczyniono Atlas języka i kultury ludowej Wielkopolski (materiał dziś już dawny), z którym zestawione zostały wyniki badań współczesnych. Zabieg ten pozwolił wykazać stopień żywotności form gwarowych we współczesnym języku mieszkańców wsi, szczególnie zaś regresywny charakter opisywanych przykładów.
Źródło:
Gwary Dziś; 2019, 11
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jedna kartka z grubej księgi Wielkiego Terroru: rozkaz nr 00447 szefa NKWD (30 VII 1937)
Autorzy:
Lityński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/923511.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
ZSRR
Wielki Terror
represje wobec wsi
Opis:
Today, the nature and consequences of the so-called elimination of the Kulak class and collectivization of peasantry in the 20s and 30s in the USSR are already known. Less known is the fact that another mass repression of the so-called Kulaks followed in 1937. On July of 1937, the Politburo of the communist party ordered to “arrest immediately all Kulaks […] and after an administrative examination of their cases by a troika, execute by firing squad the most hostile,” those less reluctant were to be locked up in forced-labour camps. The genocidal repressions were included in central planning – a quota for each region was established. On the basis of the above-mentioned Politburo order, the then People’s Commissar (NKVD), Nikolai Yezhov, gave order no. 00447 On repression of former kulaks, criminals, and other anti-Soviet elements, on the 30th July 1937. It was planned that 268 950 people were to be arrested, including 75 950 to be executed, but this list was incomplete and was later on supplemented; avid regions applied for increasing the quota and considerably surpassed the number of planned arrests, executions and deportations to labour camps.
Źródło:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2014, 7, 2
2084-4115
2084-4131
Pojawia się w:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odnowa wsi w województwie małopolskim. Aktorzy i kierunki działań
Autorzy:
Świgost, Agnieszka
Mucha, Agnieszka
Sykała, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/912400.pdf
Data publikacji:
2018-04-06
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
odnowa wsi
województwo małopolskie
fundusze europejskie
Opis:
Działania z zakresu odnowy wsi realizowane są w Polsce już od 20 lat, a sam proces uznawany jest za ważne narzędzie wspierania przemian społeczno-ekonomicznych obszarów wiejskich. Niniejszy artykuł stanowi próbę oceny procesu odnowy wsi w województwie małopolskim w latach 2004–2013. Analiza projektów dofinansowanych z funduszy europejskich wykazała duże zainteresowanie wsparciem na rzecz poprawy jakości życia na wsi. Ponadto badania umożliwiły określenie stopnia zróżnicowania przestrzennego procesu odnowy wsi w Małopolsce, a także wskazanie głównych kierunków i beneficjentów środków przeznaczonych na ten cel.
Źródło:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna; 2017, 39; 201-216
2353-1428
Pojawia się w:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekologiczne skutki dotychczasowego rozwoju wsi polskiej
Autorzy:
Okruszko, H
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/810200.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
skutki ekologiczne
wies
Polska
rozwoj wsi
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1992, 401; 19-26
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczne oblicze rewitalizacji obszarów wiejskich. Wdrażanie programu "Odnowa wsi" w województwie łódzkim – założenia badań socjologicznych
Social aspects of revitalization of rural areas. Implementation of the rural revival programme in lodzkie voivodship. Assumptions for sociological research
Autorzy:
Jeziorska-Biel, P.
Psyk-Piotrowska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/43039.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
obszary wiejskie
rewitalizacja
Program Odnowy Wsi
woj.lodzkie
wdrazanie programow
aspekty spoleczne
modernizacja wsi
fundusze strukturalne
Opis:
Pobudzanie aktywności społeczności lokalnych, stymulowanie współdziałania na rzecz rozwoju, z zachowaniem tożsamości społecznej, dziedzictwa kulturowego i walorów przyrodniczych to zasadnicze elementy procesu odnowy wsi, skierowanego na podnoszenie standardów jakości życia. Realizacja programu rewitalizacji obszarów wiejskich w Polsce w ramach działania 2.3 „Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego” SPO Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich” w latach 2004-2006 wywołuje krytykę i dyskusję naukowców, polityków, działaczy społecznych, praktyków samorządowych. Toczy się ona wokół pytania: Czy proces odnowy wsi w Polsce przebiega zgodnie z zasadami i według wzorców stosowanych w krajach europejskich czy jest to tylko nowa formuła modernizacji wsi za pomocą funduszy europejskich? Autorki włączają się w tę dyskusję, a w drugiej części artykułu prezentują założenia socjologicznych badań własnych. Ich celem jest analiza istoty rewitalizacji obszarów wiejskich województwa łódzkiego i odpowiedź na pytania: Jakie działania dominują w procesie realizacji projektu: związane z modernizacją rolnictwa i wsi, czy z kompleksową rewitalizacją, usuwaniem barier i nadrabianiem zapóźnień cywilizacyjnych w infrastrukturze, zabudowie, czy związane z tworzeniem kapitału społecznego, wzmacnianiem podmiotowości społeczności? Czy proces odnowy wsi na tym terenie ma i w jakim zakresie to „oblicze społeczne”? Przypuszczamy, że programy odnowy wsi w województwie łódzkim dotyczą raczej rewitalizacji „materii” niż „duchowości”.
Essential elements of the process of rural renovation programme are: stimulating activity of local communities, cooperation for development, while preserving social identity, cultural heritage and natural environment. Implementing a rural revival programme in Poland: Sectoral Operational Programme “The Restructuring and Modernisation of the Food Sector and the Development of Rural Areas in 2004-2006” (action 2.3 “Rural renovation and protection and preservation of cultural heritage”) evokes criticism. A wide discussion is carried amongst researchers, politicians, social activists, and local government practitioners. The main question remains: “is rural renovation process in Poland conducted in accordance with the rules in European countries or it is only a new formula of rural modernisation with the use of European funds?” The authors are joining the discussion and in the second part of the article they are presenting the assumption of sociological research. The aim of the analysis is to grasp the essence of revitalization of rural areas located in Łódzkie voivodeship, and analyse the question of specificity of rural Revival Programmes. What is the scope and manner of use of local capital? If so, are the results obtained from implementing a rural revival programme in 2004-2006 within the scope of sustainable development? What activities are predominant in the process of project implementation? Is it rural modernisation, revitalization of the rural areas, barrier removal and change in Infrastructure, or creation of social capital and subjectivity of the local community? Has the process of rural renovation in Łódzkie voivodeship got the so called “social face” and if so, to what extent? The major assumption is that rural renovation programme in Łódzkie voivodeship relates more to revitalization material aspects than “spirituality”.
Źródło:
Journal of Agribusiness and Rural Development; 2012, 24, 2
1899-5241
Pojawia się w:
Journal of Agribusiness and Rural Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odnowa wsi i marketing miejsca – stymulatory współczesnego funkcjonowania wsi
Village renewal and regions marketing - stimulator of modern villages functioning and development
Autorzy:
Oleszek, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1186192.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
wieś
odnowa wsi
marketing
village
village renewal
Opis:
Nowadays, while economical transformation is ongoing the image of the village is being changed. Factors that form conditions and quality of life should be transformed. The tool that enables realization is village renewal. This system is defined as a region's modernization and revitalization campaign. The issue of former consideration was mainly of a technical and formal aspect. Thus the main question of the taken analysis is the level of adaptation of "maturity" of the region to renewal process. The object of analyze is as follows: level of identification of inhabitants with a village with the site, degree of social integration, and social involvement in villages' problems. The variables function's dependence was specified and the range of continuity of function was identified - it is being interpreted as a point where actions of modernization of current tendency of the village development should be taken. It was proven that the set of actions should be a system that is known as a region's marketing.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2005, 1-2; 98-04
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona kształtu wsi – czy warto włączać obszary wiejskie do granic administracyjnych okolicznych miast?
Autorzy:
Gałka, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/584279.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
typ morfogenetyczny wsi
skansen
walory architektoniczne
kultura
Opis:
Zachowanie morfogenetycznego układu obszarów wiejskich położonych w bliskim sąsiedztwie miast to problem coraz bardziej zauważalny w układzie przestrzennym polskich wsi. W pracy porównano obszar wiejski Swołowo w bliskiej odległości od Słupska (woj. pomorskie) z przyłączoną w 2010 r. do Koszalina (woj. zachodniopomorskie) wsią Jamno. Głównym celem publikacji jest określenie wpływu włączenia obszarów wiejskich na ich układ przestrzenny i ochronę układu morfogenetycznego. Problematykę tę zaprezentowano za pomocą opracowań kartograficznych, analizy desk research oraz inwentaryzacji obu obszarów. Dokonano interpretacji dokumentów planistycznych oraz analizy wszelkich pism dotyczących ochrony zabytków na różnych szczeblach. Przy prezentacji argumentów za i przeciw włączeniu obszarów wiejskich wykorzystano zarówno informacje z przeszłości, jak i aktualne. W świetle zaprezentowanych materiałów wybrano optymalne metody ochrony morfogenetycznego kształtu wsi zarówno dla Jamna, jak i Swołowa.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2018, 504; 29-42
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The sociological context of research into language of villagers
Socjologiczny kontekst badań języka mieszkańców wsi
Autorzy:
Sierociuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2007956.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialect
language of villagers
rural sociology
contemporary dialectological research
gwara
język mieszkańców wsi
socjologia wsi
współczesne badania dialektologiczne
Opis:
The article is an attempt at presenting the context of the linguistic situation in rural areas. New findings offered by sociology, geography of the country and other disciplines dealing with rural areas indicate clearly that contemporary dialectology requires methodological re-orientation. As a consequence, there is a growing need of referring to a language spoken by inhabitants of rural areas rather than a traditional dialect. There is also growing awareness of the value of local culture and an imperative to cultivate it, accompanied by an urgent need of compiling own dictionaries of dialects.
Artykuł podejmuje próbę szkicowania kontekstu współczesnej sytuacji językowej wsi. Przywołane nowe rozstrzygnięcia socjologii, geografii wsi – i innych dyscyplin zajmujących się obszarami wiejskimi – jednoznacznie wskazują na konieczność zmiany orientacji metodologicznej współczesnej dialektologii. Konkluzją powyższego jest coraz wyraźniej rysująca się potrzeba mówienia o języku mieszkańców wsi miast o tradycyjnej gwarze. Wzrasta też świadomość wartości lokalnej kultury i potrzeby jej kultywowania. Coraz częściej jest też odczuwana potrzeba zestawiania słowników własnej gwary.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 13; 201-213
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Innowacyjne przeobrażenia krajobrazu wsi – czynniki i efekty
Innovative countryside landscape transformations – factors and effects
Autorzy:
Staszewska, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650951.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
czynniki przeobrażeń wsi
efekty zmian krajobrazu wsi
innowacyjne projektowanie
countryside transformation factors
effects of countryside landscape changes
innovative designing
Opis:
Rarely do the ladscape changes stem from the needs, demands or preferences of the local communities. The conceptions of area spacious development are performer by the specialists who, of course, consult the effects of their work with inhabitants, but still ideas are not creative expressions of the direct users in a partictular area.but of the designers. In this work the author would like to present the innovative way of the designing process leading to the innovative changes in the countryside landscape. This aim is executed gradually. First, the notion of innovativess has been explained (in order to subsume the case study in its meaning). Then challenges and problems of rural areas development being the need of innovative changes have been indicated. Next, the initiating factors and the factors qualifying innovative transformations of the countryside landscapehave been indicated because they should be perceived as the base of transformation, and finally, in order to show the effects of innovative transformations of the countryside landscape being the result of facilitating workshops conducted in 2017 in the chosen villages of Krobia borough (Greater Poland Voivodeship), i.e. Pudliszki and Domachowo.
Bardzo rzadko zmiany krajobrazu wynikają z potrzeb, wymagań czy preferencji społeczności lokalnych. Często koncepcje zagospodarowania przestrzennego terenu wykonywane są przez specjalistów, którzy oczywiście konsultują efekty swojej pracy z mieszkańcami, ale nadal pomysły są twórczym wyrazem projektantów, a nie bezpośrednich użytkowników danej przestrzeni. W niniejszej pracy autorka pragnie ukazać innowacyjny sposób procesu projektowego prowadzący do nowatorskich zmian w krajobrazie wiejskim. Cel ten jest realizowany etapowo. Najpierw wyjaśniono pojęcie innowacyjności (by w jego rozumieniu ująć studium przypadku), a następnie wskazano wyzwania i problemy rozwoju obszarów wiejskich, które są potrzebą innowacyjnych zmian. Następnie wskazano na czynniki inicjujące i warunkujące innowacyjne przeobrażenia krajobrazu wsi, gdyż w nich należy upatrywać podstaw odmiany, by w końcu ukazać efekty innowacyjnych przeobrażeń krajobrazu wsi, będące skutkiem warsztatów facylitacyjnych przeprowadzonych w 2017 roku w wybranych dwóch wsiach gminy Krobia (województwo wielkopolskie), tj. Pudliszki i Domachowo.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2018, 32
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dawne wsie i miasteczka o rozplanowaniu koncentrycznym w Polsce. Cz. 1, Diagnoza
Old radially-planed villages and towns in Poland. P. 1, A Diagnosis
Autorzy:
Szeligowska, Maria
Szewczyk, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398401.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
ruralistyka
typologia wsi
ochrona krajobrazu wiejskiego
architektura wsi
rural planning
typology of villages and hamlets
countryside preservation
country architecture
Opis:
Wskazano wartości towarzyszące koncentrycznemu (symetrycznie wielobocznemu, gwiaździsto-promienistemu i okrężnemu) rozplanowaniu historycznych struktur osadniczych. W Polsce odnaleziono czternaście przykładów, mianowicie trzy miasta (Krynki, Frampol i Głogów Małopolski, oba na wschodzie Polski) oraz jedenaście wsi reprezentujących różne typy morfogenetyczne: typ okolnicy (Łąkie w województwie lubuskim i Chorzewo w województwie wielkopolskim), typ wsi fryderycjańskiej (Paproć Duża w gminie Szumowo na pograniczu podlasko-mazowieckim, Nowosolna włączona obecnie do łódzkiej dzielnicy Widzew, wieś gminna Pokój na Opolszczyźnie i pobliska wieś Kup oraz osada Czerwona w gminie Oleśno), typ owalnicy albo wsi placowej (Jamno w gminie Parchowo na Kaszubach, Księże Pole w gminie Baborów w województwie opolskim i Pańków w gminie Tarnawatka w województwie lubelskim) oraz jedną wieś o nowszej genezie (Brzeście w gminie Sławno w województwie zachodniopomorskim). Zdiagnozowano współczesne zagrożenia, wskazując na potrzebę zapobieżenia utracie specyfiki przestrzennej przez te jednostki osadnicze, zwłaszcza w wymiarze estetyki krajobrazu. Zastosowane metody badawcze to studium przypadku i analiza porównawcza – obie na podstawie materiałów kartograficznych i informacji historycznych. Celem badań jest ocena skali problemu definiowanego jako amorfizacja wsi o rozplanowaniu koncentrycznym na obszarze Polski. Wynikającym stąd drugim celem będzie też zaproponowanie w przyszłości konceptów planistycznych eksponujących (i chroniących) morfogenetyczną specyfikę badanych jednostek osadniczych.
Landscape values of radially-planned historic settlement units, have been recognized on examples of villages and towns in Poland. Amongst thirteen such examples, there are three towns (Krynki, Frampol and Głogów Małopolski, all these on the east part of Poland) and eleven villages which represent various morphogenetic categories: round hamlets (Łąkie and Chorzewo), Frederician villages (Paproć Duża, Pokój, Kup, Czerwona and Nowosolna, the last one being included in Łódź recently), oval-shape villages (Jamno, Księże Pole, Pańków) and a village Brzeście of contemporary origin. Threats for their spatial uniqueness have been recognized and the possible prevention strategy has been outlined. The research was conducted on the basis of comparative analysis of short case studies, with cartography material applied and on wider historical background. The general objective of the work was an assessment of ‘amorphization’ of radially-planned historic settlement units in Poland, as a general threat to their spatial legacy. The consecutive practical objectives include spatial planning concepts that would prevent ‘amorphization’ and preserve, or feature, or even augment morphogenetic characteristic of the settlement units; nevertheless, this still relates to the future phase of the research.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2019, 11, 4; 38-55
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metodyczne problemy badania technicznej infrastruktury i wielofunkcyjności wsi
Methodological problems of assessment of rural technical infrastructure and rural multifunctional character
Autorzy:
Wojcicki, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62464.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
wies
rolnictwo
infrastruktura techniczna
wielofunkcyjnosc wsi
metodyka badan
Opis:
Dla efektywnej realizacji Narodowego Planu Rozwoju (NPR) i realizacji strategii równoważenia regionalnych potrzeb wsi i rolnictwa, niezbędny jest rozwój badań i wdrożeń dotyczących przemian w infrastrukturze i wielofunkcyjności obszarów wiejskich. Trzeba aktualizować i opracowywać nowe, możliwie proste, metodyki i metody porównań poziomych i pionowych pomiędzy badanymi obiektami przestrzennymi, tj. sołectwami, gminami czy rejonami (powiatami) w wybranym regionie (województwie) czy makroregionie kraju. Zaproponowano przeprowadzać oceny porównawcze z podziałem na: – charakterystyki badanych obiektów (np. gmin), – ich rozwoju infrastrukturalnego, – wielofunkcyjność badanego obszaru wiejskiego. Charakteryzowanie badanych obiektów (gmin) proponuje się poprzez oszacowanie przynajmniej 10 czynników dotyczących powierzchni (ogólna, leśna, UR, TUZ i jakości gleb) oraz mieszkańców i ich gospodarstw domowych związanych i niezwiązanych z gospodarstwami rolniczymi. Dotychczasowy rozwój poziomu infrastrukturalnego technicznej gminy da się określić 10 czynnikami, których parametry można oszacować liczbami procentowymi (%) w stosunku do liczby gospodarstw domowych w gminie. Charakteryzowanie wielofunkcyjności gminy można by ustalać wg miejsc i struktury zatrudnienia czy źródeł utrzymania mieszkańców. Zaproponowano uwzględnianie 15 źródeł utrzymania „etatów” pracowniczych i 20 czynników oceny stopnia wielofunkcyjności gminy. Niezbędne dane wejściowe do ocen poziomu infrastruktury technicznej i wielofunkcyjności gmina można uzyskać z materiałów Narodowych Spisów Powszechnych (NBP) i Powszechnych Spisów Rolnych (PSR) z 1996 i 2002 r. oraz z aktualnych danych statystycznych gromadzonych w samorządach terytorialnych. Podjęto próby wyliczania syntetycznych parametrów (wskaźników) liczbowo charakteryzujących poziom rozwojowy badanego obszaru oraz poziom jego infrastruktury i wielofunkcyjności. Zaproponowana nowa metodologia oparta jest na studiach literatury oraz obserwacjach terenowych kilku wybranych gmin. Te propozycje metodyczne, przed ich zaleceniem do praktycznego lub edukacyjnego stosowania, muszą być zweryfikowane w trakcie badań szerszej zbiorowości gmin. Niezbędne jest też prowadzenie studiów i badań podstawowych nad poprawnym metodycznie określeniem współzależności pomiędzy parametrami charakteryzującymi przestrzeń, infrastrukturę i wielofunkcyjność obszarów wiejskich w różnych regionach kraju.
For more efficient realization of the National Plan of Development and the strategy of equalizing regional needs of rural areas and agriculture it is necessary to develop applied research on changes in the infrastructure and multifunctional character of rural areas. It is necessary to update and develop new methodologies and methods of horizontal and vertical comparisons of the studied space objects, i.e. villages, communes or regions (counties) in a selected region (province) or macro region of Poland. A comparative assessment has been suggested with a division into: – characteristics of studied objects (e.g. communes), – their structural development, – multifunctional character of the studied rural area. Proposed characteristics of researched objects (communes) should by based on an assessment of at least 10 factors pertaining to the area (total area, forest, arable area, permanent grasslands and soil quality) and rural dwellers, their households connected and unconnected with farms. A hitherto development of commune technical infrastructure can be determined using 10 factors, the parameters of which may be assessed by percentage numbers (%) in relation to the number of households per commune. Characterizing of commune multifunctional character may be established according to jobs and employment structure or sources of income of the inhabitants. It was suggested to consider 15 sources of income “employment” and 20 factors of assessment of a commune multifunctional character. The input data necessary to assess the level of technical infrastructure assessment and multifunctional character of communes may be obtained from material of the National Census and Agricultural Census from 1996 and 2002 and recent statistics accumulated by territorial self-governments. Attempts have been made at stating synthetic parameters (indices) numerically characterizing the development level of the studied region and the level of its infrastructure and multifunctional character. Suggested new methodology bases on literature studies and field observations in several selected communes. The methodological suggestions should be verifies through research on a greater group of communes before they could be used in practice. It is necessary to conduct studies and basic research on proper determination of interrelations between parameters describing space, infrastructure and multifunctional character of rural areas in different parts of the country.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2005, 3
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Infrastruktura techniczna jako element wielofunkcyjnego rozwoju wsi w Malopolsce>
Autorzy:
Zmija, J
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/800692.pdf
Data publikacji:
1997
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
rozwoj wielofunkcyjny
Malopolska
wies
rozwoj wsi
infrastruktura techniczna
Opis:
Development of rural areas depends on natural, social, and economic conditions. Rural area development may be based only on the development of agriculture. However, the driving force of changes taking place in rural areas should be non- agricultural business related to the farming, enhancing a multi-functional development of rural areas. The introduction of a program of active municipal socio-economic policy creates an opportunity to overcome stagnation and to activate business in farming and in rural areas. Public utility infrastructure, delineating the development potential of given rural area may play an important role in this process.
Do czynników utrudniających rozwój terenów wiejskich zaliczyć można słabą infrastrukturę techniczną, ograniczenia kapitałowe oraz szczupłość pozarolniczego rynku pracy. Poprawa infrastruktury technicznej wsi wpływa na wielofunkcyjny rozwój terenów wiejskich oraz wzrost poziomu życia jej mieszkańców.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1997, 445; 65-73
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Waloryzacja krajobrazu wsi popegeerowskich z terenu Pomorza Zachodniego
The landscape of former state run farm villages on the area of Western Pomerania
Autorzy:
Rzeszotarska-Pałka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369126.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
krajobraz wsi
waloryzacja krajobrazu
landscape valorization
village landscape
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań prowadzonych po 2000 r. nad stanem krajobrazu kulturowego wsi folwarcznych z terenu Pomorza Zachodniego administrowanych w latach 1949–1991 przez PGR. Analiza przekształceń historycznych struktur krajobrazowych wsi folwarcznych ma na celu określenie stopnia dewastacji ich krajobrazu kulturowego, co w konsekwencji może umożliwić jego waloryzację.
The article presents the results of a research carried out after 2000 on the state of the cultural landscape of manor villages from the area of the Western Pomerania administered in l. 1949 – 1991 by PGRs (state run farms). An analysis of the historical transformation of the landscape structures of manor villages from the area of the Western Pomerania aims at determining the devastation of the cultural landscape and, in consequence, its valorization.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2016, 26; 283-292
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przedsiębiorcze działania mieszkańców wsi
Entrepreneurial activities of rural residents
Autorzy:
Mularska-Kucharek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/43650.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
mieszkancy wsi
ludnosc wiejska
przedsiebiorczosc
dzialania przedsiebiorcze
Polska
Źródło:
Journal of Agribusiness and Rural Development; 2015, 38, 4
1899-5241
Pojawia się w:
Journal of Agribusiness and Rural Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Włamania i kradzieże jako regulator relacji społecznych
Autorzy:
Krzyworzeka, Amanda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/597302.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
antropologia ekonomiczna
antropologia wsi
kradzież
włamanie
drugie domy
Opis:
Włamania do działkowych domków, których apogeum miało miejsce w latach 80 i 90 XX wieku, są ważnym zjawiskiem w relacjach łączących lokalnych mieszkańców miejscowości letniskowych z właścicielami tzw. drugich domów. W niniejszym artykule dokonuję próby interpretacji tego zjawiska z punktu widzenia antropologii ekonomicznej, pokazując jakie znaczenia przypisują owym włamaniom obie strony, jakie mogły być motywacje złodziei, jakie znaczenie miał kulturowy i społeczny kontekst tych zdarzeń. Proponuję interpretację, w której włamania i kradzieże stają się działaniami pozwalającymi na przebudowanie nierównych relacji społecznych, odbierając silniejszej grupie poczucie sprawczości i niezależności. Kradzieże zniknęły wraz ze zmianami społecznymi, które sprawiły, że działkowicze nie są już postrzegani jako elita, lepiej sytuowana, lepiej wykształcona i dysponująca bogatszym kapitałem społecznym.
Źródło:
Lud; 2018, 102
0076-1435
Pojawia się w:
Lud
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teksty urzędowe autorstwa mieszkańców wsi jako materiał do badania ich kompetencji komunikacyjnych – problemy i wyzwania metodologiczne
Official texts written by villagers as material for communicative competence research – the methodological problems and challenges.
Autorzy:
Piechnik, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1854393.pdf
Data publikacji:
2021-12-10
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
linguistic changes in rural areas
texts written by villagers
dialect in a text
official style of village inhabitants
przemiany językowe wsi
teksty pisane mieszkańców wsi
gwara w tekście
styl urzędowy mieszkańców wsi
Opis:
Przeobrażenia kulturowe i cywilizacyjne współczesnej wsi powodują konieczność interdyscyplinarnych badań umożliwiających uchwycenie i opis tych zmian. Badaniom poddawano dotąd niemal wyłącznie język mówiony jako podstawowy i zwykle jedyny kod komunikacji mieszkańców wsi, którzy teksty pisane tworzą rzadko, głównie w kontaktach z urzędem. Teksty takie dają więc rzadką okazję wglądu w ich kompetencje komunikacyjne, tekstotwórcze, stylistyczne, w stosowane przez nich strategie perswazyjne. Pokazują też, na ile gwara odzwierciedla się w ich tekstach pisanych. Potencjał takich tekstów potwierdziły badania podań do małopolskich ośrodków pomocy społecznej. Poddanie analizie materiału z innych obszarów Polski pozwoliłoby wysnuć ogólniejsze wnioski na temat stylu urzędowego mieszkańców wsi.
The recent civilization and culture-related transformations in rural areas have created a need for interdisciplinary research that will capture the essence of these changes and will characterize them. To date, research has focused on the spoken language as the primary form of communication of villagers; they make use of written texts mainly to communicate with public administration institutions. Therefore, these texts pose a unique opportunity to gain insight into the linguistic competence of villagers related to communication, text-forming, and style, as well as their persuasion strategies. These documents also show the extent to which a local dialect is reflected in written texts. The value of these records has been confirmed by a study of documents submitted to social assistance centres in Lesser Poland. An analysis of the language material from other areas would allow to draw more general conclusions concerning the official language of villagers.
Źródło:
Gwary Dziś; 2021, 14; 227-233
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Do obory nie wejdę”. Cicha rewolucja wśród kobiet wiejskich w Polsce w początkach XXI wieku
‘Cowbarn is off limits’. A quiet revolution in Poland’s 21st-century rural women
Autorzy:
Krzyworzeka, Amanda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2152463.pdf
Data publikacji:
2021-12-15
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Tematy:
praca na wsi
rolnictwo
kobieta wiejska
antropologia wsi
antropologia pracy
work in the countryside
agriculture
rural woman
rural anthropology
work anthropology
Opis:
The past decades have seen a considerable, albeit uneven, outflow of young population from rural areas, with significantly more women migrating than men. Women that stay, tend to do it on their own terms, refusing to follow in the footsteps of their overworked mothers. Contemporary women who decide to live in the countryside often negotiate their rights and the division of responsibilities with their future husbands before marriage, and then enforce the effective implementation of the agreement. This article outlines the historical background of women’s work in the countryside, seeking to explain the origins, reasons, and consequences of the current dramatic shift in the situation of rural women. Based on studies conducted since the early 21st century in Poland’s region of Podlasie, the author describes changes in the social position of rural women in this area, both in terms of their role in the family and outside, i.e. in the professional and social life. The paper shows how women managed to rise from the status of a largely oppressed group to a frequently more privileged position than that of men.
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2021, 116, 4; 28-39
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Studium zagospodarowania przestrzennego rejonu wsi Podzamcze
STUDY OF SPATIAL DEVELOPMENT OF THE VILLAGE OF PODZAMCZE AND ITS SURROUNDINGS
Autorzy:
Tomaszewska, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/537230.pdf
Data publikacji:
1977
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Jurajski Park Krajobrazowy
Podzamcze
zagospodarowanie przestrzenne wsi Podzamcze
Ogrodzieniec
Opis:
Due to its situation in the neighbourhood o f the ruins o f Ogrodzieniec Castle, and convenient transport connections, the village o f Podzamcze makes one o f the tourist centres o f Jurassic Landscape Park. The author deals with the plans for the development o f the region concerned for recreational purposes and points to the actitivities which should be eliminated therefrom, e.g. exploitation of the local quarry. Zones with different landscape values have been singled out in the plan and the directives laid down for their development in consonance with the requirements o f the protection o f landscape in the broad sense o f the term.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1977, 1-2; 48-50
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gospodarowanie przestrzenią w odnowie wsi – zastosowanie koncepcji miejsca do analizy projektów odnowy wsi
Management of space in the rural renewal programme – the application of the concept of space for the analysis of projects rural renewal
Autorzy:
Jeziorska-Biel, Pamela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650820.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Przestrzeń
miejsce
Odnowa Wsi
Space
place
Rural Renewal Programme
Opis:
Not only is the term „space” has many meanings, but also the concepts directly linked to it, and has a lot of connotations. The space is both abstract idea, a property of matter, the environment created in a certain way in the course of evolution, there is finally a product of human anthropogenic, cultural and social (Jałowiecki, Szczepański 2009: 314). This is due not so much from the lack of precision of language, how much of certain attitudes of theoretical and philosophical, sometimes even unconscious and unnamed used by various researches. This article is an attempt to present different concepts operating in the social sciences, in order to extract from them the concept of tamed space – has a lot of meanings and significances. And this is to look at the project selected under the Rural Renewal Programme in terms of transforming foreign space into tamed. So the question is how to „manage” space in the Rural Renewal Programme, which leads to create place full of values.
Nie tylko termin „przestrzeń” posiada wiele znaczeń, lecz także pojęcia bezpośrednio z nim powiązane są bogate w różnorodne konotacje. Przestrzeń może być rozumiana zarówno jako abstrakcyjna idea, właściwość materii, środowisko naturalne wykształcone w określony sposób w toku ewolucji lub wreszcie jako wytwór ludzki – antropogeniczny, kulturowy i społeczny (Jałowiecki, Szczepański 2009: 314). Wynika to nie tyle z braku precyzji językowej, ile z pewnych nastawień teoretycznych i filozoficznych, czasem nawet nieuświadomionych i niezwerbalizowanych, stosowanych przez różne środowiska naukowe. Niniejszy artykuł stanowi próbę przybliżenia różnych koncepcji przestrzeni funkcjonujących w naukach społecznych i wyodrębnienia z nich koncepcji miejsca jako „przestrzeni oswojonej” – bogatej w sensy i znaczenia. A to w celu spojrzenia na wybrany projekt zrealizowany w ramach programu Odnowa Wsi w kategoriach przemiany przestrzeni obcej w miejsce oswojone. Powstaje zatem pytanie o sposób „gospodarowania” przestrzenią w Odnowie Wsi, który prowadzi do nadania jej wartości miejsca.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2017, 28
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie drobnotowarowych gospodarstw rolnych; jak je skutecznie wspierać
The significance of small farms in the economy and how to efficiently support them
Autorzy:
Gruchelski, M.
Niemczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/227506.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie
Tematy:
gospodarstwa drobnotowarowe
wiodąca zbiorowość na wsi i w rolnictwie
Opis:
W państwach członkowskich UE występuje wciąż wiele gospodarstw drobnotowarowych (niskotowarowych). Jest to dobro niedoceniane, jak wykazujemy w ramach instrumentarium wspólnej polityki rolnej. Może to prowadzić do szybszego lub wolniejszego zaniku tych gospodarstw oraz zaniku wielu pełnionych przez nie niezwykle cennych funkcji społeczno-gospodarczych i ekologiczno-środowiskowych. Byłaby to duża strata, a odtworzenie gospodarstw nie byłoby możliwe. Zbiorowość gospodarstw drobnotowarowych wymaga kompleksowego wsparcia nie tylko finansowego, ale również organizacyjnego (organizacja i infrastruktura zbytu produktów) i ustawodawczego (weterynaryjnego, w zakresie zasady wzajemnej zgodności - cross-compliance rules). Ze względu na spadek liczby gospodarstw drobnotowarowych, spadek ich produkcji, porzucanie gospodarstw i ziemi (np. w Rumunii), niezbędne jest rozważenie skutecznych działań w stosunku do tych gospodarstw jak najszybciej, a więc od początku nowej perspektywy finansowej UE, tj. od 2014 roku.
In the EU member countries there are a large number of small farms. Unfortunately, even in the Common Agriculture Policy the interests of these farms are not fully taken into consideration. It may lead to a faster or slower process of bankruptcy of small farms and to the [ass of important socially economic and ecological functions of the whole agriculture. It would be a great loss because recovery of these farms is not possible. This is why these farms need comprehensive support not only financial but also organizational (for example in the organization of the sale of products) legislative (for example veterinary-in the implementation of the cross-compliance rules). In view of the decrease of a number of these farms, decrease of their production, leaving of farms and land {for example in Romania)it is necessary to consider effective actions as fast as possible, of best from the beginning of the new financial perspective of the EU i.e. year 2014.
Źródło:
Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego; 2011, 1; 112-117
0867-793X
2719-3691
Pojawia się w:
Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pacyfikacja wsi Bandysie (3 października 1944 r.)
The pacification of Bandysie village (October 3, 1944)
Autorzy:
Lenda, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2168093.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Bandysie
Kurpie
pacification of village
partisans
pacyfikacja wsi
partyzanci
Opis:
The article tells about the events that took place in Bandysie on 3rd October, 1944. It presents the reasons why the German occupation authorities wanted to pacify the village, the course of the pacification operation, and the fate of the inhabitants of the village. It also shows the connection between the action carried out by the Germans in Bandysie and the actions that took place the day before in the nearby village of Charcibałda.
Artykuł opowiada o wydarzeniach, które rozegrały się w Bandysiach 3 października 1944 roku. Przedstawia przyczyny, z jakich niemieckie władze okupacyjne chciały spacyfikować wieś, przebieg akcji pacyfikacyjnej, a także losy mieszkańców wsi. Pokazuje także powiązania między akcją przeprowadzoną przez Niemców w Bandysiach z działaniami, które miały miejsce dzień wcześniej w pobliskiej wsi Charcibałda.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2020, Zeszyt, XXXIV; 99-118
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mieszkanki wsi wobec zarządzania gminą
Rural women’s participation in local community management
Autorzy:
Marks-Krzyszkowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2152461.pdf
Data publikacji:
2021-12-15
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Tematy:
współzarządzanie na wsi
kobiety wiejskie
postawy wobec zarządzania
socjologia wsi
co-management in the countryside
rural women
attitudes to management
rural sociology
Opis:
One of the public activity forms by rural women is participation in the local community management processes, although traditionally women’s role in this sphere has been marginal. The latter can be partially explained by people’s attitudes, beliefs, perceptions, views, and opinions. The aim of this article is to present rural women’s attitudes to the co-management of their commune (in Polish: gmina) in three dimensions: cognitive (ideas and knowledge about management), behavioural (interest, willingness to participate, and participation in management), and emotional (evaluation of and satisfaction with the actions of authorities, trust in these entities). The unfolding analysis is based on a study conducted in selected gminas in Poland’s Łódzkie Voivodeship on a sample of 700 people as part of the ‘Management Models and Their Determinants in Rural Communes’ project co-financed by the National Science Centre. The studied women were not willing to participate in management, adopted passive and conservative attitudes, and accepted the model of management through representation rather than co-management. These results seem to contradict the theses about women’s high potential for participation in co-management. This finding is not a good prognosis for the future, as it may constitute yet another barrier in the development of a more participatory and democratic concept of rural management.
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2021, 116, 4; 75-89
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacja na wsi w perspektywie andragogicznej. O potrzebie dystynktywnego oglądu
Education in the countryside from an andragogical perspective. About the need for a distinctive view
Autorzy:
Przybylska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560980.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Tematy:
edukacja na wsi
andragogika wsi
dostęp do edukacji dorosłych
infrastruktura edukacyjna
rural education
andragogy of rural areas
access to adult education
educational infrastructure
Opis:
Artykuł, odnosząc się do deficytów polskiej edukacji dorosłych w środowiskach wiejskich, skupia się wokół kwestii (znikomego) wsparcia ze strony polskiej andragogiki dla rozwoju procesów uczenia się – nauczania mieszkańców wsi. Problematyka edukacji na wsi, choć specyficzna i nieprzystająca do rzeczywistości społecznej, gospodarczej i kulturowej polskich miast, jest marginalizowana zarówno przez politykę oświatową, jak i środowiska andragogiczne. Autorka, dokonując wtórnej analizy raportów, literatury przedmiotu, w tym także świadczącej o tendencjach rozwojowych innych dyscyplin naukowych, wspomagających rozwój regionów wiejskich, próbuje odsłonić zadania, którymi niezwłocznie winna zająć się andragogika wsi, współcześnie nierozpoznawalna w obrębie nauk pedagogicznych.
The article, referring to the deficits of Polish adult education in rural environments, focuses on the issue of (negligible) support from Polish andragogy for the development of learning and teaching processes of rural residents. The issue of education in the countryside, although strongly specific and incompatible with the social, economic and cultural reality of Polish cities, is marginalized by both education policy and andragogical environments. The author, making a secondary analysis of reports and literature on the subject, including the evidence of development trends of other scientific disciplines that support the development of rural regions, tries to reveal the tasks that should immediately be addressed by rural andragogy, which is unrecognizable within pedagogical sciences today.
Źródło:
Szkoła - Zawód - Praca; 2019, 18; 11-29
2082-6087
Pojawia się w:
Szkoła - Zawód - Praca
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tożsamość, trwałość, rozwój; Ochrona krajobrazu kulturowego w projektach odnowy wsi
Identity, durability, development; Cultural landscape protection in projects of village renewal
Autorzy:
Raszeja, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1186276.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
wieś
krajobraz kulturowy
odnowa wsi
village
cultural landscape
village renewal
Opis:
When facing growing endangerment of cultural heritage and village landscape caused by modern tendencies and development processes, it is necessary to encircle with protection not only particular objects but also all spatial sets and landscape forms. These problems should be included into village renewal projects, and individual solutions have to be preceded by comprehensive examinations. In modern programs of village renewal the need to rebuild spatial identity, based on durable values preserved in the cultural landscape of a village, is underlined. The ability to read these values and to respect them is connected with it. The article presents three projects connected with widely understood village renewal. One of them is an Irish project, ranging from researches to records of cultural heritage in the Belcoo region, carried out mutually by scientists, artists and village inhabitants. Within its limits commodious archival material was gathered and the history of this region which had been recorded in archeological, architectonical and spatial heritage was recreated. The next example originates from the region of Sławno in Middle Pomerania, where complex researches (archeological, architectonical, scenic, biological) on cultural landscape have been run in the River Wieprza valley over last few years. It is a specific terrain due to its natural values, and also the stage of preservation of cultural landscape resources. It is characterized by cultural apposition - Slavic origin, medieval settlements based on German law and German influence in 19th and 20th century village building. The region of Nowy Tomyśl in Great Poland is an example of cultural landscape, created by colonization of 18th century Dutch settlers. In the place of stumped forest this homogeneous landscape structure was created which has lasted in an almost unchanged form until today. The research run at Pomerania and in Great Poland included identifica ion of cultural landscape resources, choice and character of the elements defining its specification, evaluation of the stage of preservation of characteristics and traditional forms and the study of landscape perception.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2005, 1-2; 41-50
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Challenges for Rural Development in Transition: the Example of the Sustainable Rural Development in Saxony since 1991
Zadania rozwoju wsi w okresie przejściowym na przykładzie zrównoważonego rozwoju wsi w Saksonii od 1991 r.
Autorzy:
Kuschnig, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1186421.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
wieś
zrównoważony rozwój wsi
Saksonia
village
sustainable rural development
Saxony
Opis:
Przedstawiono główne problemy strukturalnych zmian w obrębie wiejskich obszarów Saksonii, takich jak prywatyzacja rolnictwa, renowacja i modernizacja zabudowy wiejskiej i infrastruktury. Zadania społeczne dotyczą zmniejszenia emigracji młodych mieszkańców wsi do miast, bezrobocia oraz wykorzystywania źródeł energii odnawialnej, rozwoju agroturystyki, jak również odtworzenia krajobrazu z uwzględnieniem aspektu ekologicznego.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2005, 3-4; 28-30
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne potrzeby i możliwości rewitalizacji terenów zdegradowanych na obszarze Górnego Śląska
Contemporary aspects of Upper Silesia landscape protection
Autorzy:
Gawroński, K.
Uruszczak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/107095.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Biologiczno-Rolniczy
Tematy:
Górny Śląsk
Odnowa Wsi
krajobraz
Upper Silesia
Country Renovation
landscape
Opis:
Górny Śląsk jest regionem w Europie na pograniczu kultur i religii, który w ciągu tysiącletniej historii wchodził w skład kilku państw. Współczesne jego oblicze jest niezwykle zróżnicowane i specyficzne. Praca ukazuje zmiany w przynależności państwowej regionu, ogólnie wskazuje jak przebiegały przemiany jego krajobrazu oraz przedstawia postulowane na najbliższe lata kierunki zmian, mające za zadanie poprawę szeroko pojętego wizerunku Górnego Śląska. Terenem badań jest polska część Górnego Śląska, znajdująca się w obrębie dwóch województw: śląskiego i opolskiego. Zastosowane metody to przegląd uwarunkowań historycznych i przyrodniczych terenu. Finalnie wskazane zostaną dwie metody działań rewitalizacyjnych, które powinny wzajemnie się uzupełniać. Mogą one zostać z powodzeniem wdrażane na terenie obszaru badań.
Upper Silesia is a region in Europe, on the border between cultures and religions, which over a thousand years; of its history belonged to several countries. Today its face is extremely diverse and distinctive. The work shows changes of belonging to the state, generally indicates transformations of its landscape. It also presents postulated for the following years of transformation trends to improve the image of the Upper Silesia. The area of research is the Polish part of Upper Silesia located within Silesia and Opole provinces. Two methods: the revision of historical and environmental determinants of the area were used in the survey. Finally, two methods of revitalizing actions which should supplement each other will be indicated. They can be successfully implemented in the research area.
Źródło:
Topiarius. Studia krajobrazowe; 2016, T. 1; 75-86
2449-9595
2543-926X
Pojawia się w:
Topiarius. Studia krajobrazowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Small sacral architecture in the Sub-Carpathian countryside landscape. The case of Czarnorzeki and Wydrze
Mała architektura sakralna w krajobrazie podkarpackiej wsi. Na przykładzie Czarnorzek i Wydrza
Autorzy:
Sołtysik, A.
Dołęga, A.
Szarek, N.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/107116.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Biologiczno-Rolniczy
Tematy:
shrine
cross
countryside landscape
Czarnorzeki
Wydrze
kapliczka
krzyż
krajobraz wsi
Opis:
The characteristic feature of Polish rural landscape is the presence of wayside crosses and shrines which create the unusual atmosphere of countryside. They date back to the early years of Christianity in Poland. At the beginning they were built in former pagan places of worship. Wayside shrines have various architectural forms. In Sub-Carpathian region there are five basic types of wayside shrines: chapel shrine, cabinet shrine, wall shrine, column shrine and pedestal shrine. In those shrines, depending on type, sacred figures were placed in different places – as a crowning in cabinets or in niches?. The presence of shrines and crosses in the landscape of countryside is connected with their various functions. The most important was and still is the sacral function. The surrounding of shrines could be considered in spatial, symbolic and functional context. The examples of small sacral architecture in Sub-Carpathian villages are shrines situated in Czarnorzeki and Wydrze. In Czarnorzeki most common are stone column shrines and in Wydrze chapel shrines.
Charakterystyczną cechą polskiego krajobrazu wiejskiego są przydrożne krzyże i kapliczki tworzące niezwykły klimat wsi. W subtelny sposób wpisują się one w krajobraz. Geneza powstawania kapliczek jest ściśle związana z obecnością religii chrześcijańskiej na terenie Polski. Przydrożne kapliczki przybierają różne formy architektoniczne. W krajobrazie Podkarpacia można wyróżnić pięć podstawowych typów kapliczek: domkowe, szafkowe, wnękowe, słupowe i postumentowe. Kapliczki te, w zależności od typu, najczęściej mieściły w sobie figury świętych lub były nimi zwieńczone. Obecność kapliczek i krzyży w krajobrazie wsi wiąże się z różnymi funkcjami jakie pełniły. Najważniejsza z nich to funkcja sakralna. Otoczenie małej architektury można rozpatrywać w kontekście przestrzennym, symbolicznym i funkcjonalnym. Przykładem są kapliczki znajdujące się na terenie dwóch małych miejscowości Czarnorzek i Wydrza. W Czarnorzekach spotkać można kapliczki słupowe wykonane z kamienia, w krajobrazie Wydrza przeważają kapliczki domkowe.
Źródło:
Topiarius. Studia krajobrazowe; 2017, 4; 67-85
2449-9595
2543-926X
Pojawia się w:
Topiarius. Studia krajobrazowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kapitał intelektualny polskiej wsi a poziom życia jej mieszkańców
The intellectual capital of Polish countryside and the level of life in rural areas
Autorzy:
Muller-Fraczek, I.
Muszynska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/866051.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
Tematy:
Polska
wies
obszary wiejskie
mieszkancy wsi
poziom zycia
kapital intelektualny
Opis:
Celem artykułu była odpowiedź na pytanie, czy istnieje związek między kapitałem intelektualnym mieszkańców polskiej wsi a poziomem ich życia. Analizę przeprowadzono na poziomie województw w oparciu o materiał empiryczny statystyki publicznej z 2013 roku. Ze względu złożony charakter obu rozważanych kategorii do ich pomiaru wykorzystano zmienne syntetyczne. Zastosowano mierniki Hellwiga w ujęciu pozycyjnym, ponieważ rozkłady niektórych zmiennych diagnostycznych były asymetryczne. W obu przypadkach otrzymano mierniki o silnym zróżnicowaniu, które mogły stanowić podstawę typologii. Wykorzystano je do uporządkowania oraz pogrupowania województw. Aby zweryfikować hipotezę o związku kapitału intelektualnego z poziomem życia na wsi analizowano korelację liniową między wartościami mierników, zgodność rankingów utworzonych na ich podstawie oraz porównywano uzyskane podziały na grupy. W żadnym z przeprowadzonych badań nie stwierdzono zależności między rozważanymi kategoriami.
The article was aimed to answer the question of whether there is a relationship between the intellectual capital of the countryside inhabitants and the level of living in rural areas. The analysis was carried out for Polish provinces in 2013. All empirical data were derived from public statistics. Due to the complex nature of both categories, the evaluations of their levels were based on the synthetic variables. Because some distributions of variables have been asymmetrical, the positional models of Hellwig’s development measure were used. The measures of development for both categories were highly diversified so they formed the basis of the typology. Based on the synthetic measure of development the rankings of regions were created. Then the provinces were also divided and classified into similar groups. In order to test the hypothesis about the relationship between the intellectual capital and the level of living in rural areas, the correlation between the values of measures of development was analysed. The concordance of rankings was verified as well. None of the studies confirmed no statistically significant relationship between the considered categories.
Źródło:
Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu; 2015, 17, 6
1508-3535
2450-7296
Pojawia się w:
Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Studzianna–Poświętne, tradycje kulturowe czynnikiem kształtującym zrównoważony rozwój wsi
Studzianna-Poświętne, the cultural traditions as a factor of the sustainable rural development
Autorzy:
Różańska, A.
Milecka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1186010.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
kultura
tradycja
zrównoważony rozwój wsi
sustainable rural development
culture
tradition
Opis:
The creation of Sanctuarium Studzannae is connected with the cult of a miraculous painting of the Holy family and is closely linked with the history of Philippine priests, who were almost from the beginning guardians of the holy painting and curators of the Sanctuary. From the preserved historical transmissions it is known that at the end of 1664 there already existed a cult of Studzianna painting, which has at its source the so called miraculous adventure of a mason called Wojciech Lenartowicz, who fell gravely ill while repairing a stove. Then the Holy Mary from the picture manifested herself to the sickly stove fitter, promising him a return to health in exchange for special reverence to her image. She asked him to build a shrine, also presaging widening of her cult in this place. After this event, numerous groups of pilgrims started to pour into Studzianna, paying homage to the Holy Mary in the painting which was situated in the court chapel. By special decree on the 16th March 1671 the church declared the painting of the Holy family miraculous, allowing it public cult. In 1968 the painting of the Holy Family was capped with Papal crowns, and in 1973 the temple in Studzianna received the title of basilica minor. Studzianna and Poświętne are two places situated at Opoczynska grounds, north of Opoczna, among cultivated fields separated by lines of midfield stand density and surrounded by woods on the River Pilica. Administrative relics are situated in Poświętne settlement but the name of the neighborhood village Studzinna is linked with it. That is why both names are usually given. The sanctuary existing for over 300 years has influenced the shaping and development of Studzianna and Poświętne towns. The specifics of the cult determined functional - spatial set of this area which is also perfectly visible today. The pilgrimage movement and actions by the Philippine fathers are still factors which continue to create the development of Studzianna and Poświętne. Actions which tended to sustainable development of Studzianna - Poświętne, should nowadays be proceeded bi-directionally. The first direction is broadening the Philippine priests actions for fuller use of pilgrimage back-up and also enrichment and diversity of tourist, educational and cognitive activities. The second direction is protective actions which aim at preventing degradation of the antique cultural landscape of Studzianny-Poświętne.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2004, 3-4; 4-7
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stanisław Pigoń wobec dyskursu regionalności
Autorzy:
Sikora, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/695723.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Stanisław Pigoń, dyskurs regionalny, tożsamość narodowa, kultura wsi, mała ojczyzna
Opis:
Autor podejmuje problem obecności wiejskich, chłopskich wątków we współczesnym dyskursieregionalności (tzw. małych ojczyzn). Osoba profesora Stanisława Pigonia, wybitnegouczonego i myśliciela, jest doskonałym łącznikiem z tradycją i aksjologią wsi, która nadalwpływa na poczucie tożsamości i zakorzenienia oraz stan świadomości wspólnot lokalnych.Tekst sytuuje tę problematykę na tle historycznym, wiąże ją z kształtowaniem się w XIXwieku na wsi nowej świadomości narodowej i społecznej, z ożywieniem politycznym i kulturalnym.Omawia w związku z tym zarówno rolę wielkich wydarzeń historycznych (np.powstanie wiejskiej legendy Tadeusza Kościuszki jako chłopskiego przywódcy), jak i wielkichprzywódców ruchu ludowego (np. Wincentego Witosa i Macieja Rataja) w szerzeniu postawobywatelskich i patriotycznych. Dzięki temu polski chłop stał się Polakiem. Autor śledzi teżwielkie zmiany w kulturze i świadomości wsi w okresie dwudziestolecia międzywojennegoi w czasach powojennych. Zwraca uwagę na aktualność przesłania Stanisława Pigonia, żepochodzenie wiejskie, lokalna kultura, gwara i tradycja jest wielką wartością, ważnym elementempoczucia tożsamości lokalnej i narodowej.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2018, 1, 1
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obszary wiejskie Polski 1980-2010 - wnioski dla wielofunkcyjnosci wsi i infrastruktury
Autorzy:
Kaminski, W
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/806142.pdf
Data publikacji:
1997
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
rozwoj wielofunkcyjny
obszary wiejskie
kierunki rozwoju
infrastruktura
prognozowanie
rozwoj wsi
Opis:
Author presents the results of study on rural infrastructure within 1980-1995 and the conclusions for multi-functional development of rural areas and infrastructure through the year 2010. The infrastructure, particularly public utility equipment, will be of key importance for successful and sound development of rural areas. Rational, regionally differentiated national physical planning policy, combined with local grass roots initiatives expressed by regional development plans providing for the best use of local assets and resources and overcoming intra- regional weaknesses and problems.
Praca przedstawia wyniki badań infrastrukturalnych z lat 1980 1995 i wyprowadza z nich wnioski dla wielofunkcyjnego rozwoju wsi i infrastruktury do 2010 roku.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1997, 445; 135-146
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie środków technologii informacyjnej dla małomiasteczkowego środowiska szkolnego
The importance of information technology for small-town school environment
Autorzy:
JANCZYK, Janusz
SZNIRCH, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/456786.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski
Tematy:
technologia informacyjna
edukacja na wsi
information technology
education in the countryside
Opis:
Do głównych zadań technologii informacyjnej zalicza się wyrównywanie szans rozwojowych między miastem i wsią. Zastosowania komputerów w procesach kształcenia były wielokrotnie obiektem badań własnych, lecz po raz pierwszy badaniami objęto tereny nisko zurbanizowane. W badaniach nie dostrzeŜono znaczących objawów opóźnienia w rozwoju edukacji z zastosowaniem zdobyczy technologii informacyjnej na terenach wiejskich. Wszelkie dostrzegane zapóźnienia są związane z wymiarem technicznym (np. mobilność), co nie przekłada się na aspekt ludzki
The main tasks of information technology is one of the equal opportunities of development between urban and rural areas. Using computers for learning have been repeatedly the object of own research, but the first time, the research included low-urbanized areas. In the studies did not noticed significant signs of delay in the development of education using information technology achievements in rural areas. Any perceived backwardness are associated with the level of technical subject (eg mobility), which is not transferred to the human aspect.
Źródło:
Edukacja-Technika-Informatyka; 2012, 3, 2; 65-71
2080-9069
Pojawia się w:
Edukacja-Technika-Informatyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podejście monograficzne w badaniach nad odnową wsi
Monographical Approach in Research on Rural Renewal Programme
Autorzy:
Jeziorska-Biel, Pamela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/652501.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
odnowa wsi
podejście monograficzne
funkcje
Rural Renewal Programme
monographic approach
functions
Opis:
The purpose of this article is to present some of the results of research on the implementation of Rural Renewal Programme in the municipality of Nowosolna in the Lodzkie Voivodeship (the most active unit in the Rural Renewal Programme activities during the SPO 2004–2006), simultaneously showing the possibilities and effects of applying the monographic approach to this type of research. The fragment of the research results quoted by the author concerns the discussion of the functions of Rural Renewal projects for the development of the local community of the studied community.
Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie części wyników badań dotyczących realizacji projektów „Odnowy Wsi w gminie Nowosolna w województwie łódzkim” (jednostki najaktywniejszej w działaniach Odnowy Wsi w czasie realizowania SPO 2004–20062) z jednoczesnym pokazaniem możliwości, ale i efektów zastosowania podejścia monograficznego do tego typu badań. Przywołany przez autorkę fragment wyników badań dotyczy omówienia funkcji projektów „Odnowy Wsi” na rzecz rozwoju społeczności lokalnej badanej gminy.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica; 2017, 63; 93-103
0208-600X
2353-4850
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemiany wizerunku wsi opolskiej pod wpływem odnowy wsi
Changes to Opole villages image influenced by village renewal
Autorzy:
Niedźwiecka-Filipiak, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1186255.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
wieś
odnowa wsi
wizerunek
przemiana
Opole
village
village renewal
image
change
Opis:
Revitalization of rural areas, their efficient functioning together with preserving specific "country" character is a value appreciated in European Union countries. Very useful in those domains is the program of Village Renewal, which, through positive thinking of the parts participating in it, brings calculable effects such as increase in social and local activity, improvement of standard and quality of lives of village inhabitants, together with coincident preservation of the identity of the place, tradition and the landscape surrounding it. Opole villages have a very important characteristic, mostly they are of compact development which did not relent to dispersal during the centuries as it occurred in Lesser Poland area. Most of the elaborated villages did not submit to intensive development, hence well preserved, clear special sets and often undisturbed panoramas and entrances to the villages. Additional value is a characteristic yard development with well preserved architectonical details. It can constitute a base to determine directives constituting a base for protection of the identity of the place. The assignment of inhabitants is creating a new image of the village while saving those traditional elements.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2005, 1-2; 18-26
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo i przepisy dotyczące budownictwa wiejskiego w Dolinie Kamiennej od XIX wieku do 1961 roku. Część I
Autorzy:
Schäfer, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1395571.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Biologiczno-Rolniczy
Tematy:
prawo budowlane
urządzenie wsi
Staropolski Okręg Przemysłowy
Góry Świętokrzyskie
Dolina Kamiennej
Opis:
Pierwsza część artykułu poświęcona jest przepisom dotyczącym budownictwa wiejskiego, które obowiązywały w regionie doliny rzeki Kamiennej od początku XIX wieku do końca pierwszej wojny światowej. W okresie tym bodajże, największe znaczenie miały przepisy wydane przez Komisję Rządową Przychodów i Skarbu Województwa Sandomierskiego obowiązujące we wsiach dóbr rządowych. Badania form oraz rozwiązań technicznych budynków z drugiej połowy XIX wieku, wsparte dokumentami archiwalnymi dowodzą, iż niektórych aspektów tych przepisów przestrzegano starannie, podczas gdy przeforsowanie innych, napotykało na duże trudności. Jednoznaczne określenie, do jakiego stopnia przepisy te wpłynęły na rozwój budownictwa wiejskiego regionu, nie jest możliwe ze względu na niewielką ilość zachowanych obiektów z okresu poprzedzającego ich wprowadzenie. Z pewnością jednak potwierdzić można występowanie obiektów odpowiadających wymogom tychże przepisów, począwszy od momentu ich obowiązywania.
Źródło:
Topiarius. Studia krajobrazowe; 2018, 6; 37-46
2449-9595
2543-926X
Pojawia się w:
Topiarius. Studia krajobrazowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dezagraryzacja produkcyjno-ekonomiczna gospodarstw rolnych w Polsce - próba pomiaru zjawiska
Production and economic disagrarization of farms in Poland - attempt at measuring the phenomenon
Autorzy:
Wojewodzic, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/43319.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
Polska
dezagraryzacja wsi
obszary wiejskie
struktura agrarna
gospodarstwa rolne
dzialalnosc rolnicza
Opis:
Do prowadzenia skutecznej polityki rozwoju obszarów wiejskich niezbędne są pomiar i ocena procesów zachodzących w gospodarstwach rolnych. W opracowaniu przedstawiono próbę oceny zaawansowania (natężenia) procesu dezagraryzacji w ujęciu produkcyjno-ekonomicznym na poziomie subregionalnym (lokalnym). W konstrukcji syntetycznego wskaźnika dezagraryzacji wykorzystano trzy zmienne objaśniające: odsetek gospodarstw domowych z właścicielem gospodarstwa rolnego, które nie czerpią dochodów z działalności rolniczej, udział gruntów w złej kulturze rolnej w powierzchni użytków rolnych w gospodarstwach oraz obsadę zwierząt. Przeprowadzone obliczenia potwierdziły większe zaawansowanie zjawiska dezagraryzacji na obszarach o rozdrobnionej strukturze agrarnej. Do jednostek o największym natężeniu dezagraryzacji produkcyjno-ekonomicznej należą podregiony: częstochowski, sosnowiecki, kielecki, oświęcimski, bielski oraz rzeszowski.
To implement an efficient policy of the development of rural areas it is necessary to measure and evaluate processes occurring on farms. The paper is an attempt at evaluating the advancement (intensity) of the disagrarization process from a production and economic perspective at a sub-regional (local) level. Constructing a synthetic disagrarization rate, three variables were employed explaining: a percentage rate of house-holds with an owner of a farm that do not earn income from agricultural activities, the share of land being in a poor agricultural condition in the area of arable land on farms and the livestock stocking density. Calculations made confirmed greater advancement of the phenomenon of disagrarization on the areas characterized by fragmented agrarian structure. The following sub-regions are characterised by the highest intensity of production and economic disagrarization: the Częstochowa, Sosnowiec, Kielce, Oświęcim, Bielsko-Biała and Rzeszów sub-regions.
Źródło:
Journal of Agribusiness and Rural Development; 2014, 34, 4
1899-5241
Pojawia się w:
Journal of Agribusiness and Rural Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziedzictwo kulturowe wsi opolskiej – problematyka konserwatorska
Cultural heritage of Opole Region villages – preservation issues
Autorzy:
Solisz, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88026.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
ochrona zabytkowych wsi opolskich
protection of historic Opole villages
cultural heritage
Opis:
Celem tego artykułu jest omówienie problemów związanych z ochroną zabytkowych wsi z uwzględnieniem charakterystyki zasobów oraz działań instytucjonalnych podjętych na rzecz zachowania tegoż dziedzictwa na Opolszczyźnie. Osadnictwo wiejskie Opolszczyzny bardzo często sięga średniowiecza i co szczególnie cenne, do dnia dzisiejszego historyczne układy ruralistyczne zachowały się często w niezmienionej formie – tj. nie rozpadły się w ostatnim stuleciu w chaotyczną zabudowę. Opracowanie problematyki konserwatorskiej dotyczącej wsi opolskiej nastręcza sporo trudności, które wynikają przede wszystkim z braku aktualnego materiału badawczego dotyczącego układów przestrzennych jak i szczegółowej analizy budownictwa, który pozwoliłby określić zasoby tego dziedzictwa i je zwartościować. Dlatego, już od roku trwają prace zespołu, którego celem jest zweryfikowanie zasobów dziedzictwa kulturowego Opolszczyzny.
The aim of this report is to discuss problems connected with the protection of historic villages considering their characteristics and all the activities taken to preserve the heritage of Opole Region. The village settlement of Opole Region dates back to the Middle Ages and what is especially valuable, the historic rural structures are preserved in an unchanged form to this day, i.e. they did not disintegrate into chaotic development during the last century. The issue study of monument preservation of Opole Region historic villages brings many problems due to the lack of current research material on spatial arrangement as well as detailed analysis of rural buildings (except wooden rural architecture, which reserves and the state of preservation are supervised by the Opole Open - Air Museum Of Rural Architecture in Opole - Bierkowice), consequently we cannot define either the reserves or their value. The only currently used tool of preservation for the monuments’ conservator is registration on the monuments’ list – either as an individual object, a complex of buildings or a rural structure. In Opole Region there are four villages registered on the list of monuments. These are the villages of Grobniki, Jemielnica, Pilszcz and Scinawa Nyska. The registrations are highly imprecise as they were carried out in the 50s and 60s of the 20th century. It should be emphasised that despite the registration on the monuments’ list there were no particular activities taken to preserve them. Characteristic is the fact that in the archives of the Department of Monuments Preservation in Opole there are no materials concerning the mentioned above areas, except for Scinawa where there is a study with conservator’s guidelines. In the case of the remaining villages there are no studies. Registration of the villages on the monuments’ list, except for Jemielnica, did not preserve them from progressive process of abandoning, altering and eliminating historic, extremely rich and valuable building structure. It especially concerns Pilszcz that at the moment of registration was considerably destroyed and currently it should be verified from the point of view of further monument protection of this area. None of the forms of monument preservation is effective without the understanding and acceptance of inhabitants and users of the monuments. It is impossible to preserve all of them, so verification and choice of the most valuable ones is necessary. That is why since more than a year a group of people is verifying the reserves of cultural heritage of Opole Region. The group includes representatives of provincial and local government administration as well as Regional Centre for Historical Monument Studies and Documentation in Opole, museums of Opole and representatives of the universities and collages of Wroclaw, Opole and Nysa dealing with the issues. The team has began its work from exchanging experiences and cooperation of various activities realised in the field of preservation of Opole Region rural heritage so far. Currently, the team under the guidance of Opole Provincional Monuments’ Conservator works on verifying and evaluation of the reserves. Due to a preliminary evaluation there were about one hundred villages with especially valuable elements chosen. For the needs of the verification there was a special collective table and questionnaire developed that both enable to collect necessary data. There have been questionnaires for five districts prepared so far. At the same time the above activities are being popularised among local communities (seminars, training courses, information on Internet). The team has a lot of work to do, but there is a chance that combined operation will enable us to evaluate the state of preservation of historic rural structures. The choice of the most valuable areas and objects will lead to formulate conservator’s guidelines aiming to preserve the specificity and character of landscape and local style of Opole Region architectural rural forms.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2009, 12; 78-87
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bioróżnorodność szansą rozwoju obszarów wiejskich
Biodiversity as an opportunity of rural areas development
Autorzy:
Ulbrych, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87558.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
krajobraz wsi
rozwój obszarów wiejskich
bioróżnorodność
rural landscape
rural development
biodiversity
Opis:
W dobie, gdy wieś traci swoje wypracowane przez stulecia funkcje producenta żywności, należy określić dla niej funkcje nowe można stwierdzić, że ochrona bioróżnorodności jest szansą na zmianę mentalności i spojrzenia na dany obszar nie tylko pod kątem produkcji rolnej, ale również pod kątem wprowadzania nowych możliwości. Jedyną z przyczyn niechęci wśród rolników dla działań służących ochronie bioróżnorodności jest brak edukacji i rzetelnej informacji ze strony urzędów i agencji rządowych.
The lecture presented assumptions and problems connected with realization of the project involving legal protection of the part of farm area as an ecological use. Sustaining and enriching nature values of a selected area which have not been appropriately taken care of, are basic tasks to be performed. Protection of biodiversity and education constitute a basic function of a farm, not an additional one as it has been practiced so far. Therefore, it has become an essential need to elaborate educational programs to highlight practical aspects of environmental protection on agricultural areas. Cultural and historic values featuring farms and their surrounding have also been made use of. Resulting refungium creates a chance of survival for those species of plants and animals which can currently be found in this region.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2009, 12; 265-271
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prophylaxis of Lyme borreliosis and rural residents’ awareness
Profilaktyka boreliozy z Lyme w świadomości mieszkańców obszarów wiejskich
Autorzy:
Dankiewicz, K.
Tokarska-Rodak, M.
Weiner, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2052819.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Tematy:
prevention
Lyme borreliosis
rural residents
profilaktyka
borelioza z Lyme
mieszkańcy wsi
Opis:
Background. The study aimed to evaluate the scope and level of rural residents’ knowledge on the prevention of Lyme borreliosis and how this knowledge is used by residents of some selected rural areas of Lublin Province. Material and methods. A survey methodology was conducted with a sample of respondents of the Firlej and Kock communes (Lubartów County) and Borki commune (Radzyń Podlaski County). The study group involved 100 rural residents aged 18-67 years (mean 43; SD 0.14). Results. Among rural residents participating in the study, 35% are engaged in agriculture, and 61% have backyard gardens. 14% of the respondents have experienced a single tick bite, while 26% multiple bites. Out of those respondents who have experienced tick bites, only 12.5% have undergone diagnostic tests for the presence of Lyme borreliosis. The reported bite sites were found mostly in the lower limb (55%), stomach (40%), upper limb (30%), and the observed symptoms included first of all: muscle pain (50%), headache (37.5%), impaired concentration (20%), fever (17.5%), bone and joint pain (12.5%). A total of 30% farmers and rural residents consider their knowledge on the prevention of tick-borne diseases as minimal. Conclusions. It is necessary to undertake educational activities that would not only contribute to an increase in the level of knowledge of countryside residents on the prevention of tick-borne diseases but also lead to taking appropriate measures when bites occur.
Wprowadzenie. Celem badań była ocena zakresu i poziomu wiedzy na temat profilaktyki boreliozy z L yme i powszechności jej stosowania wśród mieszkańców wybranych obszarów wiejskich z terenu województwa lubelskiego. Materiał i metody. Badania ankietowe przeprowadzono wśród mieszkańców gminy Firlej i Kock (powiat lubartowski) oraz gminy Borki (powiat radzyński). Grupę badaną stanowiło 100 mieszkańców obszarów wiejskich, w wieku 18-67 lat (śr. 43; SD 0,14). Wyniki. Wśród mieszkańców wsi biorących udział w badaniu 35% zajmuje się rolnictwem, a 61% posiada przydomowy ogródek. Jednokrotnego pokłucia przez kleszcze doświadczyło 14% respondentów, zaś wielokrotnego 26%. Spośród osób pokłutych przez kleszcze tylko 12,5% wykonywało badania diagnostyczne w kierunku boreliozy z L yme. Najczęściej badani informowali o ukłuciach w obrębie kończyny dolnej (55%), brzucha (40%), kończyny górnej (30%), a obserwowane objawy to bóle mięśni (50%) i bóle głowy (37,5%), osłabienie koncentracji (20%), gorączka (17,5%), bóle kostno-stawowe (12,5%). Łącznie 30% rolników i mieszkańców terenów wiejskich ocenia swoją wiedzę zakresie profilaktyki chorób odkleszczowych jako minimalną. Wnioski. Konieczne jest podjęcie działań edukacyjnych, które przyczynią się do zwiększenia poziomu wiedzy mieszkańców wsi w zakresie zasad profilaktyki chorób odkleszczowych i podejmowania odpowiednich czynności w sytuacjach, kiedy dojdzie do pokłucia przez kleszcze.
Źródło:
Health Problems of Civilization; 2018, 12, 1; 1-6
2353-6942
2354-0265
Pojawia się w:
Health Problems of Civilization
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ rozdrobnienia ekstrudatu na wskaźniki wodochłonności i rozpuszczalności w wodzie
Impact of fragmentation of extrudate on the water absorption and water solubility indices
Autorzy:
Ekielski, A.
Żelaziński, T.
Florczak, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/290347.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
Tematy:
ekstruzja
stopień rozdrobnienia
WSI
WAI
skrobia
degree of fragmentation
starch
extrusion
Opis:
Celem pracy było zbadanie wpływu czasu rozdrabniania ekstrudatu na jego stopień rozdrobnienia oraz określenie wskaźników wodochłonności WAI i rozpuszczalności w wodzie WSI, jako czynników opisujących każdą otrzymaną frakcję. Do przeprowadzenia badań wykorzystano dwa rodzaje ekstrudatu wytworzonego z jednakowej mieszanki mąki pszennej (udział 60%) i kaszki kukurydzianej (udział 40%). Mieszanki poddano procesowi ekstruzji wykorzystując ekstruder jednoślimakowy oraz ekstruder dwuślimakowy. Wytworzone ekstrudaty rozdrobniono w młynku uniwersalnym w czasie: 8, 10 i 15 sekund. Następnie przeprowadzono separację cząstek na przesiewaczu laboratoryjnym. Stwierdzono, że najdrobniejsza (0,05-0,1mm) i najgrubsza (powyżej 0,5 mm) frakcja ekstrudatu charakteryzowała się największą rozpuszczalnością oraz najmniejszą wodochłonnością. Czas rozdrabniania ekstrudatu istotnie wpływał na zmiany składu granulometrycznego rozdrabnianych ekstrudatów. Nie stwierdzono jednak istotnego wpływu czasu rozdrabniania na zmiany wskaźnika WAI dla tej samej frakcji rozdrobnionego ekstrudatu.
The objective of the paper was to investigate the fragmentation time of extrudate on its degree of fragmentation and determination of water absorption indices WAI and water solubility WSL as factors describing each obtained fraction. Two types of extrudate produced of one mixture of wheat flour (60% participation) and grits (40% participation) were used for the research. Mixtures were subjected to the process of extrusion with the use of a single-screw extruder and a double-screw extruder. The produced extrudates were ground in the universal mill in: 8, 10 and 15 seconds. Then, fractions were separated on a laboratory sieve. It was found out that the smallest fraction (0.05-0.1 mm) and the biggest fraction (above 0.5 mm) of the extrudate was characterised with the highest solubility and the lowest water absorption. Time of fragmentation of the extrudate influences the changes of the grain size composition of the fragmented extrudates. However, no significant impact of the fragmentation time on the changes of WAI index for the same fraction of the fragmented extrudate was reported.
Źródło:
Inżynieria Rolnicza; 2013, R. 17, nr 4, t. 1, 4, t. 1; 79-89
1429-7264
Pojawia się w:
Inżynieria Rolnicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fundatorzy wiedzy socjologicznej o polskiej wsi
Founders of Rural Sociology in Poland
Autorzy:
Turowski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1857535.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
socjologia wsi
metody badań socjologicznych
rural sociology
research methods in sociology
Opis:
The author depicts the research and main works by eminent Polish scholars, founders of rural sociology. The following professors belong to this group: Franciszek Bujak, Stefan Czarnowski, Jan St. Bystroń, Ludwk Krzywicki, Władysław Grabski, Florian Znaniecki, and Józef Chałasiński. Franciszek Bujak as a historian of the socio-economical history of Poland would put more significance on the research on the social rural history. He stressed the close relationship between social phenomena and economical phenomena, and initiated the development of the monographic method of field research. Now, Stefan Czarnowski and Jan St. Bystroń as ethnographers and historians of culture collected unique sources and studies on material, social, and religious culture of the rural population. They introduced and carried out the methods of historical and intercultural comparative studies. Ludwik Krzywicki introduced the problems of the theory of social development and the so-called peasant's question into sociology. Władysław Grabski introduced rural sociology as an academic discipline into university syllabus in Poland. Florian Znaniecki and Józef Chałasiński gained merit for their works of global significance (let us mention The Polish Peasant in Europe and America and Young Generation of Peasants). They also worked out the so-called biographic method of sociological research, applied in various versions in contemporary sociology.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2002, 30, 1; 25-46
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcjonowanie kontroli zarządczej w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Functioning of management control in the Ministry of Agriculture and Rural Development
Autorzy:
Zaleska, B.
Kotarski, D.
Rosiek, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/870133.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
Tematy:
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
kontrola zarzadcza
funkcjonowanie
audyt wewnetrzny
sprawozdawczosc
Opis:
Głównym celem artykułu było wskazanie wartości informacyjnej dokumentacji w zakresie kontroli zarządczej ministra rolnictwa i rozwoju wsi, ze szczególnym uwzględnieniem uwarunkowań prawnych, strukturalnych oraz wykonawczych. Wykorzystano metodę dokumentacyjną oraz porównawczą w zakresie dostępnych informacji o kontroli zarządczej. Zestawiono bieżące zagadnienia funkcjonowania kontroli zarządczej oraz omówiono sposób wyznaczania i monitorowania celów oraz zadań jako najważniejszy element każdego systemu kontroli zarządczej. Oryginalność wynika ze specyfiki kształtowania systemu kontroli zarządczej w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, zależnej również od przyjętych do realizacji zadań oraz wdrażanych rozwiązań usprawniających i naprawczych.
The paper shows functioning of management control in the Ministry of Agriculture and Rural Development and its objectives, tasks and measures as the main element of the management control system. Based on the current regulations, there were used analysis of documents and the comparative method. Apart from that in the paper one can find an example of developing management control proposed by the Ministry of Agriculture and Rural Development who is responsible for its elements, implementation and improvement. The paper shows description of some instrument like monitoring and an internal audit that can identify control problems.
Źródło:
Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu; 2015, 17, 6
1508-3535
2450-7296
Pojawia się w:
Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przekształcenia charakteru wsi Sudetów Wschodnich
Transformation of character of village in Eastern Sudety Mountains
Autorzy:
Oleszek, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60594.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Sudety Wschodnie
obszary wiejskie
wies
transformacja wsi
srodowisko kulturowe
tozsamosc miejsca
Opis:
Problemem jest stopień i rodzaj rozbieżności między postacią pierwotną, zastaną przez ludność osiedlającą się w latach 1945–47 a współczesną postacią wsi Sudetów Wschodnich. Analizy wskazują, że zanikła całą strefa niematerialna ówczesnego środowiska kulturowego – to po pierwsze i po drugie – tożsamość dawna dla ludności o różnorodnym pochodzeniu etnicznym była czymś nowym, dotychczas nieznanym. Stopień spoistości społeczeństwa z miejscem, jeśli był – to w stopniu minimalnym. Istniały, aczkolwiek zubożone, podstawy dla tworzenia nowej rzeczywistości. Gdy uwzględni się brak koordynacji w relacji: zasób – wyzwania i to łącznie z presją czynników egzogennych, efektem końcowym jest osłabienie czy zanik potencjału pierwotnego. Efektem rzeczywistym jest fizyczna likwidacja niektórych wsi. Gdy przekroczony zostanie próg zrównoważenia struktur, a w konkretnym przypadku – dominacja obiektów obcych, o bryle niedopasowanej do miejscowego stylu budowlanego powstaje układ o nieznanej formule, o trudno definiowalnej postaci tożsamości nowej.
The issue is the level and type of divergence between its initial form, found by settling population in years 1945–1947, and temporary form of Eastern Sudety countryside. Analyzes show that the whole non-material sphere of cultural environment has disappeared and the former identity was something new, unknown, for the population with different ethnic background. If it had existed, the degree of population and place cohesion was minimal. There were some, but impoverished bases to create new reality. If we take into consideration the lack of coordination in resources – challenge interaction, additionally with the pressure of external factors, the final effect is the weakening or even disappearance of initial potential. In real it means liquidation of some villages and when the threshold of structures balance is crossed – the domination of foreign objects with shapes not fitted to the local architecture style. The process creates an unknown pattern with hard to define new identity.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 01
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fabrykacja nierządnicy, czyli o ofiarach względnej swobody seksualnej na polskiej wsi przedrozbiorowej
Autorzy:
Wiślicz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/597394.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
intersekcjonalność
wieś przednowoczesna
zaloty
seks przedmałżeński
urodzenia nieślubne
margines społeczny wsi
Opis:
We wcześniejszych publikacjach opisałem względną swobodę seksualną na polskiej wsi w okresie przedrozbiorowym, dotyczącą przede wszystkim stosunków przedmałżeńskich, do których chłopska społeczność odnosiła się z pobłażliwością graniczącą z przyzwoleniem tak długo, jak długo nie dochodziło do spłodzenia dziecka. W takim wypadku, zgodnie z zasadą „podwójnego standardu”, odpowiedzialność ponosiła głównie kobieta, jednak preferowanym przez opinię publiczną rozwiązaniem była legalizacja związku przez małżeństwo, a gromada potrafiła zmusić wahających się mężczyzn do ślubu. W sumie skutkowało to pewnym optymizmem kobiet rozpoczynających przedmałżeńskie współżycie seksualne. Niemniej pojawiały się również ofiary tego systemu, które na skutek swojego życia seksualnego wyrzucane były na margines lub w ogóle usuwane ze wspólnoty. Oczywiście, były to niemal wyłącznie kobiety, ale bliższa analiza wskazuje, że w ich przypadku dochodziło do krzyżowania się dyskryminacji ze względu na płeć z dyskryminacją klasową. Celem artykułu jest ukazanie, w jaki sposób społeczność wiejska budowała ich obraz jako „nierządnic”, żeby uzasadnić ich marginalizację lub eliminację. Nie chodzi tu wyłącznie o fabrykację dyskursywną, ale również o rzeczywiste działania, których rezultatem była seksualna stygmatyzacja niektórych kobiet o upośledzonej pozycji społecznej, prowadząca do ulokowania ich w kategoriach „nierządnej”, „zawitki” (panny z dzieckiem) lub „dzieci tracącej” (dzieciobójczyni).
Źródło:
Lud; 2017, 101
0076-1435
Pojawia się w:
Lud
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Water supply network expansion in the commune of Mściwojów as relates to the pilot project vital landscapes
Autorzy:
Bergel, T.
Bugajski, P.
Pawełek, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/100663.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
Tematy:
rural water supply
expansion
concept
zaopatrzenie wsi w wodę
rozwój
koncepcja
Opis:
This article presents the analysis of the water supply system expandability in the commune of Mściwojów. Such necessity of the expansion resulted from the locations of the new investments covered by the pilot program VITAL LANDSCAPES. Hydraulic calculations, covering two possible solutions, have proven that the existing water supply network is sufficient now and will be sufficient in the near future (after expansion), in supplying all the consumers with water.
Źródło:
Geomatics, Landmanagement and Landscape; 2013, 2; 15-24
2300-1496
Pojawia się w:
Geomatics, Landmanagement and Landscape
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan i potrzeby w zakresie rozwoju wiejskiej infrastruktury elektroenergetycznej
Autorzy:
Trojanowska, M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/808773.pdf
Data publikacji:
1997
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
infrastruktura elektroenergetyczna
obszary wiejskie
zapotrzebowanie na energie elektryczna
rolnictwo
rozwoj wsi
Opis:
Paper presents a study on current state of rural power supply networks. The study is focused on the power supply areas of Kraków, Rzeszów, Tarnów, and Zamość Public Power Utilities. The article also cites power utility estimates of the rural power supply development up to 2005.
W pracy przedstawiono analizę stanu i potrzeb w zakresie modernizacji i rozbudowy wiejskich sieci elektroenergetycznych. Badaniami objęto obszary wiejskie obsługiwane przez zakłady energetyczne w Krakowie, Rzeszowie, Tarnowie i Zamościu.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1997, 445; 37-43
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zróżnicowanie regionalne pomocy społecznej na obszarach wiejskich w Polsce
Regional differences in social security measures in the rural areas of Poland
Autorzy:
Kaczmarek, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022968.pdf
Data publikacji:
2018-09-14
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
rural areas
strategic directions and factors of rural development
rural areas as development peripheries
social problems
social security measures
Polska
obszary wiejskie
strategiczne kierunki i czynniki rozwoju wsi
obszary wiejskie jako peryferia rozwoju
problemy społeczne wsi
pomoc społeczna na wsi w Polsce
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie wybranych współczesnych problemów społecznych rozwoju obszarów wiejskich w Polsce i ich zróżnicowania terytorialnego w odniesieniu do działań pomocy społecznej. Jest to pośrednia metoda identyfikacji procesów marginalizacji wsi, różnicowania się obszarów wiejskich w kierunku ich polaryzacji, a także potencjału kapitału ludzkiego na wsi. Analiza dynamiki, zakresu i zróżnicowania regionalnego pomocy społecznej na terenach wiejskich pozwala na ilościowe ujęcie problemów społecznych, mających najczęściej charakter jakościowy.
The article discusses selected present-day social problems in the development of rural areas in Poland and how they differ among regions in terms of social security measures. It is an indirect method to identify the processes of marginalisation of rural areas, their tendency towards polarisation, and their human capital. An analysis of the dynamics and scope of welfare in rural areas as well as regional differences in those features allow a quantitative approach to social problems that are usually qualitative in nature.
Źródło:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna; 2011, 14; 9-18
2353-1428
Pojawia się w:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kierunki współpracy gmin wiejskich w opinii mieszkańców obszarów chronionych województwa świętokrzyskiego
Directions cooperation of rural communities in the opinion of the inhabitants of protected areas of Swietokrzyskie province
Autorzy:
Poplawski, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/865897.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
Tematy:
gminy wiejskie
wspolpraca
obszary chronione
mieszkancy wsi
opinie
obszary wiejskie
rozwoj lokalny
Opis:
Przedstawiono opinie mieszkańców województwa świętokrzyskiego zamieszkujących obszary chronione na temat możliwości współpracy między ich gminami. Ważne dla zachowania środowiska naturalnego oraz rozwoju na obszarach chronionych jest kooperacja dla rozwoju lokalnego na tych terenach. Istnieje konieczność zachowania odpowiedniej relacji człowiek – gospodarka a środowisko przyrodnicze tak, aby pogodzić rozwój z ochroną. Ankietowani mieszkańcy w 41 gminach wyrażali chęć współpracy w zakresie zbiorowej komunikacji lokalnej oraz budowy i eksploatacji składowisk odpadów, a w 42 jednostkach respondenci bardzo chcieli podjąć współpracę w zakresie ochrony zdrowia.
The area covered by protected areas in Poland amounts to 33.1%; the region with the highest percentage of areas covered by them is in the Swietokrzyskie province – 62%. There are 72 municipalities in the Swietokrzyskie province among which in 49 protected areas cover more than the half of the Swietokrzyskie area. These areas are usually landscape parks and protected landscape areas. This paper presents the most significant proposition cooperation in the protected areas (between municipalities) in the opinion of the inhabitants of protected areas of Swietokrzyskie province. Following the topic, the impact of cooperation in protected areas has been analyzed. The last chapter presents the issues cooperation on the local development in opinions of inhabitants of the selected municipality in the Swietokrzyskie province. The work ends with a brief conclusion.
Źródło:
Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu; 2013, 15, 6
1508-3535
2450-7296
Pojawia się w:
Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dorf als Festpunkt in Offener Siedlungslandschaft
Wieś jako istotny punkt otwartych krajobrazów osiedlowych
Autorzy:
Manzke, D.
Dressler, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1186305.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
wieś
Program Odnowy Wsi
krajobraz
Niemcy
village
Village Renewal Program
landscape
Germany
Opis:
Praca przedstawia idee, projekty i realizacje programu odnowy wsi na przykładzie miejscowości Dolnej Saksonii w Niemczech. Tradycja programu odnowy wsi w Niemczech trwa już od 1977 r., stąd metody i zasady realizacji są już sprawodzone w praktyce. Podstawą sukcesów jest udział w projekcie aktywnych inicjatyw społecznych, co uzyskuje się poprzez kontakty z mieszkańcami i Radą Gminy. Na podstawie dostarczanych przez nich informacji i nowych tematów wybierane są kluczowe tematy i kierunki rozwoju oraz metody pracy. Istotnym zagadnieniem jest utrzymanie wiejskiego charakteru miejscowości, przy czym wieś musi pozostać ośrodkiem pracy i życia mieszkańców, a nie miejscem muzealnym. W ramach programu rozpatrywane są poszczególne elementy przestrzeni wiejskiej, m.in. drogi i place, wejście do wsi, infrastruktura, ochrona przeciwpowodziowa, renaturalizacja wód oraz zmiany w otwartm krajobrazie rolniczym. Wieś musi współpracować z sąsiednimi jednostkami na zasadzie łączności w regionie. Jednym ze sposobów realizacji programu jest wsparcie finansowe ze środków unijnych, które przeznaczone są m.in. na infrastrukturę, nierolnicze zajęcia alternatywne mieszkańców, ochronę zadrzewień śródpolnych, zmianę użytkowania obiektów rolniczych itp.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2005, 3-4; 4-10
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Innovativeness in the activities of young rural inhabitants with higher education
Autorzy:
Matysiak, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/105608.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Centrum Badań i Innowacji Pro-Akademia
Tematy:
innovativeness
young adults
education
rural inhabitants
innowacyjność
młodzi dorośli
edukacja
mieszkańcy wsi
Opis:
The aim of this article is to analyse the professional activity and social engagement of young rural inhabitants with higher education and establish to what extent their activity is innovative. The article is based on qualitative research derived from 74 in-depth interviews with rural inhabitants aged 25-34 with higher education. As the research illustrates, innovativeness is present in the activities of few people. Innovativeness is correlated with originating from a particular village, having family social capital, experiencing city living and specific motivations accompanying the decision to live in rural areas.
Źródło:
Acta Innovations; 2017, 24; 22-29
2300-5599
Pojawia się w:
Acta Innovations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odnowa wsi w Turyngii jako element zintegrowanego rozwoju obszarów wiejskich
Renewal of villages in Thuringia as an element of integrated element of rural areas development
Autorzy:
Koreleski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60641.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Niemcy
Turyngia
obszary wiejskie
wies
odnowa wsi
rozwoj obszarow wiejskich
rozwoj zrownowazony
Opis:
W artykule zarysowano historię odnowy wsi w Turyngii, aktualne jej kierunki, instytucje zajmujące się zintegrowanym rozwojem terenów ruralnych i stojące przed nimi zadania, skalę prac oraz ich efekty. Największe koszty pochłania rewitalizacja sieci drogowej, urządzeń melioracyjnych oraz restrukturyzacja sub-stancji budowlanej. Znaczące osiągnięcia Turyngii w zakresie odnowy wsi uwarunkowane są odpowiednim poziomem finansowania działań, istnieniem wyspecjalizowanych instytucji oraz aktywnym wsparciem społeczeństwa.
The paper outlines the history of village renewal in Thuringia, its up to date directions, institutions involved in the integrated development of rural areas and tasks to be realised, scale and effects. The highest cost is paid for revitalisation of road network, water melioration, and reconstruction of building structure. Imposing achievements of Thuringia in the range of village renewal are conditioned by proper level of financial support of activities, existance of highly specialized institutions and active social support.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2012, 3/II
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ogólnopolska Konferencja Muzeów i Parków Etnograficznych oraz otwarcie Muzeum Wsi Opolskiej
Autorzy:
Pilarski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/538523.pdf
Data publikacji:
1971
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Muzeum Wsi Opolskiej
Józef Kowalewski
Bierkowice
Ogólnopolska Konferencja Muzeów i Parków Etnograficznych
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1971, 1; 76-79
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prognozy programu odnowy wsi jako część polityki regionalnej
Rognoses of country renovation programme as a part of regional politics
Autorzy:
Uruszczak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/107140.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Biologiczno-Rolniczy
Tematy:
program Odnowy Wsi
partycypacja społeczna
ruralistyka
Country Renovation programme
social participation
rurality
Opis:
Katedra Gospodarki Przestrzennej i Architektury Krajobrazu, Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie Artykuł dotyczący programu Odnowa Wsi w Polsce ma na celu przybliżenie jego historii, zasad oraz celu jego wdrażania i prognozy skuteczności w kraju. Ukazane zostały metody działania poprzez jego pionierską realizację w miejscowości Strzelce Wielkie (gmina Szczurowa). Był on realizowany przez specjalistów z Polski i Niemiec w latach 2014 i 2015. Finalnie wykonane zostało bardzo obszerne opracowanie wskazujące kierunki działań, stawiając badaną wieś w pierwszym rzędzie miejscowości przewidzianych do jego wdrażania.
The paper that concerns Country Renovation programme in Poland is aimed at presenting its history, rules of implementation and efficiency prognoses in Poland. Working methods through its pioneering realization in Strzelce Wielkie (Szczurowa commune) were revealed. The programme was carried out by experts from Poland and Germany in the years 2014 and 2015. Finally, a very extensive elaboration that indicated the actions’ directions was performed putting the surveyed village in the front row of locations provided to its implementation.
Źródło:
Topiarius. Studia krajobrazowe; 2016, T. 1; 205-215
2449-9595
2543-926X
Pojawia się w:
Topiarius. Studia krajobrazowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycyjny krajobraz wiejski Wschodniego Podlasia na przykładzie „krainy otwartych okiennic”
Traditional landscape of the villages in Eastern Podlasie on the example of "land of open window-shutters"
Autorzy:
Plit, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88176.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
Wschodnie Podlasie
krajobraz kulturowy wsi
Eastern Podlasie
cultural landscape of the village
Opis:
Jednym z wyraźnych typów kulturowego dziedzictwa Polski stanowi tradycyjny krajobraz wsi Podlasia. Peryferyjne położony region, zasiedlony został dopiero w XVI wieku przez ludność mieszaną: polsko - ukraińsko – białoruską oraz żydowską. Do dziś wielu miejscach zachowany został charakterystyczny układ wsi i użytków rolnych oraz podział na działki własnościowe wynikający z reformy włócznej królowej Bony. Kontynuowane jest drewniane budownictwo bogato zdobione. Szczegółowo omówiono 3 prawosławne wsie Trześcianka, Soce i Puchły.
Agricultural landscapes and physiognomies of villages differ significantly across the territory of Poland, similarly as do the perspectives of development of the respective local communities. The variety results from the differentiation of natural environments, cultural identities of particular regions and differences in transport-wise accessibility. It is conditioned by the historical past of a given area, as well as its location with respect to towns and the respective administrative centres. We can distinguish several types of areas, featuring characteristic agricultural landscapes and specific physiognomies of villages. One of the very distinct types, related to cultural heritage, is constituted by the traditional rural landscape of Podlasie. This peripheral region was effectively settled relatively late, namely in the 16th century, by the mixed population – PolishUkrainian-Belorusian and Jewish. There are numerous places in Podlasie, where the characteristic pattern was preserved of villages and farmland, roads and property plots, resulting yet from the 16th century village property right reform of the Polish queen Bona Sforza. Detailed account is presented of three Eastern Orthodox villages – Trześcianka, Soce and Puchły, which preserved and cultivate all the characteristic features of the rural landscapes of the region. Likewise, the typical wooden, richly ornamented rural architecture continues to be built.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2009, 12; 47-57
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapis wywiadu narracyjnego jako przyczynek do badań autoetnograficznych wsi kosznajderskich
A record of narrative interview as a contribution to autoethnographic research of the Koschneiderei villages
Autorzy:
Marcysiak, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684311.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Kosznajderia
autoetnografia
socjologia wsi
badania jakościowe
Koschneiderei
autoethnography
village sociology
qualitative research
Opis:
I devote my work to the people and fate of those who for various reasons wanted or had to leave their homes and move to another place during and after the Second World War, but also to those who were born and lived their whole lives on the lands that often changed their landlords. Since 2010, I have been wandering through villages where I have met real, living treasures of culture, namely people, often with their intricate, sometimes dramatic, yet colourful histories. Therefore, it is important to maintain not only the historical memory written on the pages of textbooks and scientific papers, but also the experienced and endured memory, which constantly shapes the collective identity. The identity of place and people who can say “I am from here and I am proud of it”. At the beginning of the research, I chose the Tuchola poviat, but over time, the research area began to considerably expand due to the Atlantis of the Tuchola Forest, i.e. the Koschneiderei. This article is only a fragment of an extensive research project whose core is the identity of post-migration and indigenous communities in the Recovered Territories. In this case, one hero – Bernard Gliszczyński (born in 1933) or, as it appears on the First Communion Favour of 27 August 1944 – Bernhard Mrosek von Glischinski, is an illustration of the story about the Koschneiderei.
Swoją pracę poświęcam ludziom i losom tych, którzy z różnych powodów chcieli lub musieli opuścić swoje domy i przenieść się w inne miejsce w trakcie i po zakończeniu drugiej wojny światowej, ale i tym, którzy urodzili się i mieszkali całe życie na ziemiach, które często zmieniały swoich gospodarzy. Od 2010 r. przemierzam wsie, w których spotykam prawdziwe, żywe skarby kultury, czyli ludzi z ich często zawiłą, czasem dramatyczną, ale jakże i barwną historią. Ważne jest więc podtrzymywanie nie tylko pamięci historycznej zapisanej na kartach podręczników i prac naukowych, ale i pamięci doświadczonej, przeżytej, która nieustannie kształtuje zbiorową tożsamość. Tożsamość miejsca i ludzi, którzy mogą powiedzieć „jestem stąd i jestem z tego dumny”. Za miejsce badań wybrałem początkowo powiat tucholski, ale z czasem obszar badań zaczął się znacznie poszerzać z powodu Atlantydy Borów Tucholskich, czyli Kosznajderii. Niniejszy artykuł jest jedynie fragmentem obszernego projektu badawczego, którego rdzeniem jest tożsamość społeczności postmigracyjnych i autochtonicznych na Ziemiach Odzyskanych. Ilustracją do opowieści o Kosznajderii jest w tym wypadku jeden bohater Bernard Gliszczyński (ur. 1933) lub jak widnieje na pamiątce z pierwszej komunii świętej z 27 sierpnia 1944 r. Bernhard Mrosek von Glischinski.  
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2017, 6
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Programy odnowy wsi instrumentem zachowania i kształtowania specyfiki przestrzeni regionalnej
Rural renewal programs as instrument of preservation and forming of regional spatial specific
Autorzy:
Wilczyński, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398639.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
odnowa wsi
przestrzeń regionalna
krajobraz kulturowy
regional spatial specific
rural renewal program
Opis:
Dziesięciolecia dominacji paradygmatu modernizacji zmierzały do osłabienia lub pozbawienia społeczności wiejskich podmiotowości i odebrania im możliwości samostanowienia. Narzucanie wzorców i rozwiązań z zewnątrz (w tym w zakresie urządzania przestrzeni wiejskiej i architektury) wytworzyło problemy i bariery rozwojowe. Dopiero skala kumulacji negatywnych zjawisk, w momencie, gdy zagroziła rozwojowi całych społeczeństw, spowodowała otrzeźwienie i zwrot, który zaowocował zaistnieniem nurtu odnowy i przyjęciem paradygmatu rewitalizacji. Zrozumiano, iż rozwój wsi nie może polegać na jej umiastowieniu. Regionalne programy odnowy wsi, na przykład w Austrii, swe źródło mają właśnie w oddolnych działaniach na rzecz zachowania odziedziczonego charakteru wsi i przeciwstawieniu się zanikowi lokalnej i regionalnej specyfiki krajobrazu kulturowego. Europejskie Stowarzyszenie Rozwoju Obszarów Wiejskich i Odnowy Wsi ARGE, skupiające 20 europejskich państw i regionów, w przyjętym w roku 1996 dokumencie programowym „Przewodnia wizja rozwoju obszarów wiejskich i odnowy wsi w Europie” (Leitbild für Landetwicklung und Dorferneureung in Europa) proponuje sześć kierunków działania na rzecz zintegrowanego rozwoju obszarów wiejskich poprzez rozwój wsi i odnowę wsi, a w tym aż dwa dotyczą interesujących nas zagadnień.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2009, 1, 2; 83-86
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezpieczeństwo edukacyjne studentów z obszarów wiejskich
Educational safety of students from rural areas
Autorzy:
Smarzewska, A.
Melaniuk, E.
Szepeluk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/842325.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
obszary wiejskie
mieszkancy wsi
studenci
plec
bezpieczenstwo edukacyjne
szkoly wyzsze
kierunki ksztalcenia
Opis:
Uczelnie pełnią misję odkrywania i przekazywania wiedzy, rozwoju kompetencji poprzez prowadzenie badań i kształcenie studentów. Podjęcie decyzji o studiach wyższych w grupie osób z obszarów wiejskich ma na celu eliminację predyspozycji wykluczenia edukacyjnego. Celem artykułu jest budowa profilu studenta z obszaru wiejskiego z uwzględnieniem płci w kontekście zaspokajania potrzeb i aspiracji edukacyjnych, służących zapewnieniu bezpieczeństwa edukacyjnego. Przy tworzeniu profilu studenta wzięto pod uwagę tylko te cechy, w których wystąpiła zależność istotna statystycznie w odniesieniu do płci. Wyniki analiz wpisują się w badania prowadzone od lat 70. XX wieku w Polsce. Zgodność wyników badań dotyczy powodów podjęcia studiów, motywów wyboru kierunków studiów oraz źródeł informacji.
It is the universities’ duty to discover and transmit knowledge and competences through scientific research and educating students. Decision to undertake university studies, among people from rural areas, is aimed at eliminating the possibility of educational exclusion. The aim of the article is to build a profile of a student from rural areas, divided by gender, in the context of meeting the needs and aspirations connected with education. When creating the student profile, only those characteristics that occurred statistically significant relationship with respect to gender, were taken into account. The results correspond with research conducted since the seventies of the twentieth century in Poland. There are similar results concerning the reasons to undertake tertiary education, choice of the faculties, and sources of information concerning studies.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej; 2015, 112
2081-6979
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odnowa wsi w województwie wielkopolskim na podstawie doświadczenia gminy Kramsk w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego (SPO)
The Village Renewal process in Wielkopolska Voivodship - the experience of local community of Kramsk within the EU support Operational Program (SPO)
Autorzy:
Lecyk, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2232309.pdf
Data publikacji:
2009-07-20
Wydawca:
Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Oddział w Poznaniu
Tematy:
odnowa wsi
Sektorowy Program Operacyjny
SPO
village renewal
Sectoral Operational Program
SOP
Opis:
Odnowa wsi to proces przemian, których głównym motorem napędowym jest społeczność lokalna, i który ma na celu poprawę warunków życia mieszkańców terenów wiejskich. Odnowa wsi wpływa na kształtowanie standardu oraz jakości życia na wsi, daje możliwość samorealizacji i poczucia uczestnictwa we wspólnocie i współtworzeniu własnego otoczenia. Uaktywnia zasoby, jakimi dysponuje społeczność na danym terenie, mobilizuje siły oraz tworzy warunki do rozwoju istniejących, jak i nowych dziedzin gospodarowania. Jest procesem sprawdzonym i wypróbowanym w krajach Unii Europejskiej (głównie w Austrii i Niemczech), umożliwiającym rozwój gospodarczy i społeczno-kulturalny i to w formie najbardziej odpowiadającej społeczności lokalnej, ponieważ jego kierunek jest przez nią samą wybrany.
Village renewal is a process of transformation driven mainly by the local community and aimed at improving the living conditions of the inhabitants of rural areas. The renewal of the countryside affects the shaping of the standard and quality of life in the countryside, gives the opportunity for self-realization and a sense of participation in the community and co-creation of one's own environment. It activates the resources available to the community in a given area, mobilizes forces and creates conditions for the development of existing and new fields of economy. It is a tried and tested process in the European Union countries (mainly in Austria and Germany), enabling economic and socio-cultural development in the form most suitable for the local community, because its direction is chosen by it.
Źródło:
Zagadnienia Doradztwa Rolniczego; 2009, 57, 2; 93-100
1232-3578
2719-8901
Pojawia się w:
Zagadnienia Doradztwa Rolniczego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem (nie) innowacyjności w projektach odnowy wsi
Problem of (non-) innovativeness in village renewal projects
Autorzy:
Wolski, Oskar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650858.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Odnowa wsi
wojewódzkie programy odnowy wsi
innowacje
teoria maszyny wzrostu
analiza dyskursu potocznego
Village renewal
rural renewal
regional village renewal programmes
innovation
growth machine theory
lay discourse analysis
Opis:
Village renewal, originally, is an innovative concept of rural areas development, which is manifested by, among others, a bottom-up approach, an empowerment of rural communities or an appreciation of the rural itself. Nevertheless, village renewal projects in Poland do not possess these attributes – practice is far beyond theory. Because of the recognised gap, the aim of the article was to answer the following questions: (1) How much are the village renewal projects in Poland innovative? (2) What factors decide about innovativeness in the village renewal projects? (3) Does village renewal practice in Poland allow to realise real innovative projects? In the article a set of methods has been applied (including case study, expert evaluation or analysis of lay discourse). Social infrastructure projects were dominant in the group of analysed projects. Only app. 2% of the analysed projects can be labelled as innovative. Due to their limited number, it is difficult to point out factors which lead to innovation; however, it can be assumed that abandoning a typical way of thinking about external funding and a proactive approach can be one of them. The institutional and financial conditions, which villages are settled in, counteract the innovations since they are non-standardised and “unsafe” for the previously-consolidated status quo reflected by relations between local elites, power and a local community.
Odnowa wsi, w założeniu, stanowi innowacyjną (na tle tradycyjnych) koncepcję rozwoju obszarów wiejskich, co przejawia się m.in. w oddolności podejmowanych inicjatyw, upodmiotowieniu społeczności wiejskiej czy w docenieniu zalet wsi, wynikających z faktu bycia wsią. Niemniej, mająca w Polsce miejsce praktyka wskazuje, że owe cechy odnowy wsi nie są materializowane w postaci realizowanych projektów. Innymi słowy, istnieje wyraźna rozbieżność między tym, czym odnowa wsi jest w teorii (naukowej), a czym w praktyce (projektowej). W związku z powyższym celem pracy była odpowiedź na pytania: (1) W jakim stopniu projekty odnowy wsi w Polsce są innowacyjne? (2) Co decyduje o innowacyjności projektu odnowy wsi? (3) Czy praktyka odnowy wsi w Polsce pozwala na wdrażanie innowacyjnych rozwiązań? W pracy zastosowano różnorodne metody, m.in. studium przypadku, ocenę ekspercką, czy analizę dyskursu potocznego. Spośród realizowanych projektów odnowy wsi dominują te dotyczące infrastruktury społecznej. Jedynie około 2% ogółu projektów posiadało znamiona innowacyjnych. Z uwagi na ich niewielką liczbę trudno wskazać czynniki decydujące o ich innowacyjności; niemniej można przypuszczać, że jednym z nich było pewne „wyłamanie się” beneficjentów z typowego sposobu myślenia o środkach zewnętrznych. Otoczenie instytucjonalno-finansowe wsi, dążąc do podtrzymania dotychczasowego stanu równowagi w relacjach lokalne elity – władza – społeczność lokalna, przeciwdziała realizacji innowacji, które są rozwiązaniami niestandardowymi, nietypowymi, uznając jednocześnie, że projekty sztampowe są „bezpieczniejsze”.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2018, 31
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacyjny wymiar Programu Odnowa Wsi na przykładzie gminy Nowosolna województwa łódzkiego
Educational dimensions of Rural Renewal program. The example of Nowosolna in łódzkie voivodeship
Autorzy:
Jeziorska-Biel, Pamela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965585.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Odnowa Wsi
Sektorowy Program Operacyjny
edukacja
sectorial operational programme
rural renewal programme
education
Opis:
Celem artykułu jest identyfikacja edukacyjnych aspektów realizacji programu Odnowa Wsi na przykładzie projektu zrealizowanego w gminie Nowosolna w województwie łódzkim (budowa świetlicy środowiskowej we wsi Byszewy) w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego na lata 2004–2006” oraz doświadczeń województwa opolskiego. Edukacja w Odnowie Wsi może, zdaniem autorki, przejawiać się w dwóch głównych aspektach. Przeprowadzone badania naukowe na terenie gminy Nowosolna pozwalają na ich dostrzeżenie i identyfikację.
This article aims to highlight the educational aspects of the implementation of the Rural Renewal basing on an example of a project implemented of Nowosolna community in łódzkie voivodeship (a creation of a community center in the village Byszewy) under the Sectorial Operational Programme Improving the Processing and Marketing of Agricultural Products 2004–2006 as well as showing the experience form opolskie voivodeship. According to the author there are two aspects of education in Rural Renewal. Research conducted in Nowosolna, presented in the article allows to distinguish and identify those.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2015, 20
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elektryczność w służbie władzy i ludzi. Elektryfikacja wsi Pomorza Zachodniego w pierwszym ćwierćwieczu po drugiej wojnie światowej
Electricity for the Benefit of the Authority and People. Electrification of the villages of Western Pomeranian in the First 25 Years after the Second World War
Autorzy:
Machałek, Małgorzata
Makowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591176.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
electrification of the rural areas
Western Pomerania
villages
elektryfikacja wsi
Pomorze Zachodnie
wieś
Opis:
Przed drugą wojną światową poziom upowszechnienia elektryczności na obszarze powojennego Pomorza Zachodniego był znacznie wyższy niż na pozostałych ziemiach polskich. Różnie te były widoczne zwłaszcza na wsi. W wyniku zniszczeń wojennych i powojennych dewastacji nastąpiło znaczne uszczuplenie infrastruktury energetycznej regionu. Mimo stosunkowo dobrej sytuacji wyjściowej, odtworzenie stanu sprzed wojny oraz pełna elektryfikacja wsi na Pomorzu Zachodnim wymagały dużych nakładów inwestycyjnychi pokonania trudności technicznych. Omawiany proces miał też wymiar ustrojowo-polityczny. Władze liczyły, że dzięki poprawie warunków życia ludności wiejskiej uzyskają jej poparcie dla socjalistycznych przemian ustrojowych. Za sprawą elektryfikacji łatwiejsze stało się też dotarcie do mieszkańców wsi z przekazem propagandowym.
Before the Second World War the level of electrification of what was to be Western Pomerania after the war was much higher than in other Polish regions. The differences were even bigger in the rural areas. In the aftermath of the war and as a result of the post-war devastation the energetic infrastructure was reduced even more. In spite of a relatively good initial situation the return to the pre-war state and a full electrification of the villages in Western Pomerania required a lot of capital investment and the task was fraught with difficulties. The whole process had a political dimension, too. The authorities hoped that thanks to the improvement of living conditions of the rural population that section of society would support the socialist regime. Together with electrification it became easier to reach the inhabitants of the rural areas with the propaganda message.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2016, 3; 67-86
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odnowa wsi jako środowisko zachowania i zgodnego z dziedzictwem kulturowym kształtowania krajobrazu wiejskiego
Village renewal as an environment of prevention and pliant to cultural heritage in shaping the rural landscape
Autorzy:
Wilczyński, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1186258.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
wieś
krajobraz wiejski
odnowa wsi
rozwój obszarów wiejskich
village
rural landscape
village renewal
Opis:
The renewal of the village is an innovational concept of development of rural areas which occurred in German speaking countries at the turn of 70s and 80s as a reaction to the then increasing crisis in rural areas. The basis for this current of rural area development is belief that modernization of villages according to urban pattern and agriculture based on industrial production methods do not solve village problems but on the contrary deepen them. There is a future in front of it if its specific is considered in the approach to the development. It determines competition growth and successful chances in market conditions. Renewal of the village became a way of transforming an agricultural village into a post-agricultural one, with full preservation and development of its current values. The village remained itself keeping its attractiveness avoiding the "pseudo-city" syndrome which touched Polish villages in the way which makes achieving conditions of stable development difficult. In Poland renewal of villages is known thanks to the Opole program of Village Renewal (accessed by more than 300 soletstvoes), which was initiated in 1997. It is the biggest and the longest active regional program of local societies activation. As the first in the country it introduced the rule of grounding village development on a strategy drawn up by soletstvo (village renewal program). As a result of promotional actions of the region the expression of renewal became known throughout the country. It is possible to define a model of the progress of the village renewal process - from the initiating moment to the state when the village gains a stable bases of its development. Four phases where allocated: initial, starting, advanced and panoptical. Each of them has a characteristic, separate set of characteristics (states), each following phase is more capacious as to the matter and complexity of achievable states, and is, at the same time, longer and requiring exponential increase in costs. For village societies, the presented model has a value of general instruction on how to lead the village renewal in a most efficient way and in accordance with the logic of the process and what quality targets should be taken in the said moment of village renewal process advancement.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2005, 1-2; 10-17
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The methodological assumptions about research into language of villagers
Założenia metodologiczne badań języka wsi
Autorzy:
Sierociuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2007954.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialect
language spoken in rural areas
research methodology
gwara
język wsi
metodologia badań
Opis:
The article presents a presumption that contemporary rural areas are witnesses not only to intense transformations of the inhabitants’ living conditions but also very rapid changes to the language spoken by the local communities where the traditionally defined dialects are less and less frequently the major means of communication.1) The presented research proposal highlights the need for taking into account several premises: collecting in the field lexical material mainly by focusing attention on a specific subject area;2) taking into account various social and linguistic parameters at the stage of collecting the material; for the research, select informants who represent various generations as indicated by the informants’ years of birth; for the purpose of clarity, five generation intervals have been identified;3) the material, subjected to computer processing, should be accompanied by particulars including a few basic parameters that allow to characterise each element in detail.
W artykule wychodzi się z przeświadczenia, że współczesne wieś jest terenem nie tylko intensywnych przeobrażeń warunków życia jej mieszkańców, lecz także jest to obszar bardzo szybko zachodzących przeobrażeń języka kształtującej ją społeczności, gdzie tradycyjnie pojmowane gwary coraz rzadziej są podstawowym środkiem porozumiewania się. Prezentowana propozycja badawcza akcentuje potrzebę uwzględnienia kilku przesłanek:1) gromadzenie w terenie materiału leksykalnego głównie poprzez koncentrację uwagi na określonym polu tematycznym;2) na etapie gromadzenia materiału uwzględniać różne parametry socjolingwistyczne;3) do badań typować informatorów reprezentujących różne grupy pokoleniowe wyznaczane rokiem urodzenia informatora; dla celów porządkujących przyjmuje się pięć takich przedziałów pokoleniowych;4) poddawany obróbce komputerowej materiał ma być zaopatrzony w odpowiednią metryczkę zawierająca kilka podstawowych parametrów pozwalających na dokładna charakterystykę każdego z jego elementów.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 13; 165-172
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zespoły wiejskiej architektury drewnianej: problemy ochrony i zachowania dziedzictwa
Rural complexes of wooden architecture: problems of protection and heritage preservation
Autorzy:
Arlet, J.
Arlet, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/390677.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
architektura regionalna
ruralistyka
rozplanowanie wsi
dziedzictwo
vernacular architecture
rural planning
village plan
heritage
Opis:
O ile w przypadku pojedynczych budynków, często wraz z obejściem, mamy w Polsce sprawdzone sposoby ochrony: ochronę in situ, translokację, itd., to ochrona zespołów wiejskich jako całości napotyka spore trudności. Najogólniej i najkrócej mówiąc wydaje się, że takie przedsięwzięcie wymaga konsensusu lokalnej społeczności wokół idei zachowania wyglądu i architektonicznej tradycji.
In Poland we have varied ways of protection such as transformation or in situ protection. In the case of detached houses often with farming buildings they work, while in the area of rural complexes there are some difficulty with these matters. To be general and brief such endeavour seems to call for agreement of local community when it comes to keeping the idea in order to protect the design and architectural tradition.
Źródło:
Budownictwo i Architektura; 2015, 14, 3; 269-276
1899-0665
Pojawia się w:
Budownictwo i Architektura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy ochrony zabytków rurystycznych na przykładzie wsi Pańków w woj. lubelskim
PROBLEMS OF PROTECTION OF HISTORICAL MONUMENTS IN RURAL DISTRITS ON EXAMPLE OF PAŃKÓW A VILLAGE IN LUBLIN VOIVODSHIP
Autorzy:
Górak, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/538285.pdf
Data publikacji:
1971
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
typy wsi
okolnica
owalnica
przydrożnica
wielodrożnica
widlica
łańcuchówka
szeregówka
rzędówka
przysiółek
wieś Pańków
Opis:
The advancing urbanization of villages is bringing with it the th re a t to abolish the village settling p a tterns that have come to existence in varying geographical and economic conditions. Thus the suggestions are put forward by the author th a t in separate regions of this country a number o f selected villages should be subjected to conservator’s protection with the aim in view to preserve their historic plains as documents of times th a t have passed. As a n example th e village Pańków in Tomaszów district is presented having an oval outlay which is rarely to be found on th a t area and its picturesque appearance represents an additional reason in favour of preservation of its special outlay.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1971, 3; 203-206
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hydrogeologia dla rolnictwa i wsi : wspomnienie dawnej organizacji i osiągnięć
Hydrogeology for rural areas : memoirs of a former organization and achievements
Autorzy:
Piórek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075253.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
hydrogeologia dla rolnictwa i wsi
historia WODROL
groundwater for rural areas
WODROL history
Opis:
Hydrogeological Company for Agriculture was established in 1957 and later was transformed into United Companies for Rural Water Supply WODROL. At that time rural areas were supplied in water directly from dug wells, natural springs and surface waters. The aim of the company was to drill wells and to build waterworks so as to supply inhabitants of rural areas and farms in water of good quality. There were 17 branches of the company located in Poland, with hydrogeological survey in every of them. The task of hydrogeologists working there was identification of groundwater reservoirs, supervision over drilling wells, preparing reports. It is assessed that over 40 years of it's activity, the Company drilled around 25 000 wells with an average depth of 55 m. Thousands of waterworks were built, which affected greatly living conditions of rural population. This important activity was possible thanks to hydrogeologists, who played the main role in this action. Some of them devoted all their professional life to this important mission.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 10/2; 1002--1003
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leksyka mikropola tematycznego MUCHA w języku mieszkańców okolic Pobiedzisk w środkowej Wielkopolsce
FLY lexis in the thematic microfield in the language spoken by the inhabitants of Pobiedziska in central Wielkopolska
Autorzy:
Kobus, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2008038.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialect
language of rural residents
thematic field
gwara
język mieszkańców wsi
pole tematyczne
Opis:
Autorka artykułu omawia wąską grupę słownictwa skupionego wokół tematu MUCHA. Przytaczane w tekście poświadczenia terenowe pochodzą z najnowszych eksploracji w okolicach Pobiedzisk, miasta położonego w niedalekiej odległości od Poznania. Autorka podkreśla wartość współpracy ze szkołami w pozyskiwaniu lokalnej leksyki.
The author of the article discusses a narrow group of vocabulary focused around the topic of FLY. The field credentials come from the most recent exploration in the area of Pobiedziska, a town located in the vicinity of Poznań. The author emphasizes the value of cooperation with schools in acquiring the local lexis.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 12; 201-211
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Informatyka i telekomunikacja jako czynniki rozwoju obszarów wiejskich
Information technologies and telecommunications as a factors of rural development
Autorzy:
Wydro, K.B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/317652.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Instytut Łączności - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
telekomunikacja wiejska
Internet
rozwój wsi
usługi teleinformatyczne
rural telecommunications
rural development
teleinformatic services
Opis:
Przedstawiono specyfikę problemu rozwoju współczesnej teleinformatyki na obszarach niezurbanizowanych, zwłaszcza wiejskich, wskazując powiązania z rozwojem ogólnym i gospodarczo-społecznym. Omówiono światowe trendy dotyczące sposobów wprowadzania nowoczesnych usług teleinformatycznych na tych obszarach. Podkreślono, że informatyka i telekomunikacja mogą przyczynić się do rozwoju polskiej wsi.
A problem of modern teleinformatics development in low urbanized areas, especially rural, in relation to general socio-economic development is presented. World's tendencies concerning methods of contemporary teleinformatic services deployment on those areas are shown. A situation in Poland concerning discussed subject is presented.
Źródło:
Telekomunikacja i Techniki Informacyjne; 2002, 3-4; 38-50
1640-1549
1899-8933
Pojawia się w:
Telekomunikacja i Techniki Informacyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane zagadnienia przemian funkcjonalnych i przestrzennych gmin podmiejskich na przykładzie gminy Dobrzeń Wielki
Selected problems of functional and spatial changes in suburban communes an example of the Dobrzeń Wielki commune
Autorzy:
Szachowicz, U.
Niedźwiecka-Filipiak, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338468.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
gospodarowanie przestrzenią
krajobraz wsi
zabudowa wiejska
rural built-up
rural landscape
space management
Opis:
W ostatnich latach obserwuje się znaczne przekształcenia funkcjonalne oraz przestrzenne wsi. Podlegają im przede wszystkim wsie położone w bezpośrednim sąsiedztwie aglomeracji miejskich. O atrakcyjności lokowania na terenie wsi domostw osób pracujących w mieście decydują takie czynniki, jak: bliskość miejsca pracy, dogodne połączenia komunikacyjne, atrakcyjne ceny działek budowlanych oraz przyjazne warunki bytowania bliżej natury. W artykule zaprezentowano wyniki analiz dotyczących gminy Dobrzeń Wielki, znajdującej się w bezpośrednim sąsiedztwie Opola. Wykorzystano badania procesów demograficznych, rodzajów zabudowy, sposobu urządzania terenu, lesistości oraz ochrony krajobrazu. Krajobraz jest sumą elementów przyrodniczych oraz antropogenicznych i o jego typie decyduje stosunek udziału tych elementów. Zachwianie proporcji otwartych przestrzeni uprawnych i zajętych przez substancję budowlaną ma niekorzystny wpływ na jakość życia na wsi, jednocześnie rzutując na aspekt wizualny. Charakter, skala, zagęszczenie nowo powstałej substancji mieszkaniowej kreuje nowy krajobraz osiedli wiejskich, które formą skłaniają się ku terenom miejskim. Przyczyn tych zjawisk jest kilka. Powstaje między innymi zabudowa nieuporządkowana, o różnej formie, skali i kolorystyce, między innymi na skutek wytyczania kilkuarowych działek budowlanych i braku standardów urbanistycznych. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego nie zapewniają utrzymania charakteru zabudowy. Ponadto na przyległe do miast tereny wiejskie wkracza zabudowa usługowa i przemysłowa o odmiennej od zabudowy wiejskiej formie, technologii budowy i kubaturze. Estetyka i regionalizm powoli zaczynają być doceniane jedynie w obiektach związanych z usługami gastronomicznymi, rozrywkowymi oraz rekreacją. W gminie Dobrzeń Wielki obserwujemy pełne spektrum problemów przekształceń krajobrazu wiejskiego, wynikających z oddziaływania miasta na przyległe tereny wiejskie.
Remarkable functional and spatial transformation of rural areas has been observed in the recent years. This is especially true for villages situated near municipal agglomerations. People working in the town are attracted to settle in the countryside because of: close vicinity of the workplace, convenient transport, attractive prices of lands and nature-friendly life conditions. This paper presents the results of analyses pertaining to Dobrzeń Wielki - a commune situated in the close neighbourhood of Opole. Presented analyses explore the studies of demographic processes, types of housing, land management, forest cover and landscape protection. Any landscape is a sum of natural and anthropogenic elements and its type is determined by the proportion of these elements. Disturbing the ratio between open cropland areas and those covered by housing exerts an unfavourable impact on rural life quality and visual aspects. The character, scale and density of new-built housing create a new landscape of rural settlements which begin to resemble town grounds. There are several reasons of such phenomenon. Housing of variable form, scale and colour is out of order because of setting small building plots and a lack of any development standards. Local plans of spatial management do not secure the maintenance of residential character. Moreover, rural suburban areas are invaded by industrial and service sector buildings which differ from typical rural housing in the building technology and capacity. Aesthetics and regional values are being acknowledged only in objects associated with catering, entertainment and recreation. In the Dobrzeń Wielki commune we observe full spectrum of problems associated with the transformation of rural landscape originating from the urban impact on adjacent rural areas.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2007, T. 7, z. 2b; 185-194
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Translokacja drewnianego dworu z Żyrzyna
THE TRANSFER OF A WOODEN MANOR HOUSE FROM ŻYRZYN
Autorzy:
Michalak, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/537455.pdf
Data publikacji:
1981
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
translokacja drewnianego dworu z Żyrzyna
drewniany dwór z Żyrzyna
Żyrzyn
Muzeum Wsi Lubelskiej
Opis:
The assemblying o f a wooden manor house from Żyrzyn, standing now at the Museum o f the Lubelska Countryside in Lublin, was completed in 1980. Although not very well-known, the building represents a very interesting example o f the Polish rural residence of a moderately wealthy nobleman. The house was built in the second half of the 18th century. The building was taken down in February and March, 1973 by skilled carpenters. At the same time all documents necessary to assembly the building after its transfer to a new place were prepared. Small metal plates with letter and figure symbols embossed on them were fixed on all parts o f the building. Letters stood for a specific set o f elements (e.g. all rafters, all beams, scantlings from a single wall), while figures showed the place of the element. The marks were then put on respective drawings. In view of a new function o f the building, which, apart from being an exhibit itself, will also hold collections, it has been decided to (i) reconstruct window and door woodwork on the basis of source and any other available examples, and also (ii) to restore the original arrangement of interiors on the basis of observations made during disassemblying works. New cellars, foundations and a chimney have been designed. Other elements such as walls, ceiling beams, rafter framing etc. come from the house taken down and they require only small amendments.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1981, 1-2; 63-66
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wialnia i młynek w języku mieszkańców wybranych wsi wielkopolskich
Wialnia and młynek in the language of the inhabitants of selected Greater Poland villages.
Autorzy:
Kobus, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498404.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
gwara,
język mieszkańców wsi,
nazwa,
desygnat
dialect,
language of the villagers,
name,
designate
Opis:
W artykule podjęto problem relacji nazwa–desygnat na przykładzie nazw maszyn do czyszczenia oraz sortowania zboża. Analizy opierają się głównie na materiale wielkopolskim z odwołaniami do źródeł z innych regionów. Pozyskane współcześnie dane terenowe zostały zestawione z danymi Atlasu języka i kultury ludowej Wielkopolski, co pozwoliło wykazać zmiany zachodzące w zakresie badanych nazw.
The article discusses the name-designate relation by resorting to the example of names of machines: aerial separator and grain sorter. The analyses are based mainly on material collected in Greater Poland with reference to sources from other regions. The recently collated field data are juxtaposed with data from Atlas języka i kultury ludowej Wielkopolski (Atlas of Great Poland’s language and folk culture) which made it possible to demonstrate changes in the names in question.
Źródło:
Gwary Dziś; 2018, 10; 145-152
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wolność i niepodległość w systemie wartości mieszkańców wsi
Freedom and independence in country dwellers’ value system
Autorzy:
Pelcowa, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594139.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
wolność
niepodległość
wartość
wartościowanie
mieszkańcy wsi
freedom
independence
value
value judgement
country dwellers
Opis:
Autorka przedstawia językowo-kulturowy obraz relacji aksjologicznych konceptualizowany na przykładzie dwóch pojęć: wolności i niepodległości, ściśle ze sobą zespolonych semantycznie i interpretacyjnie, z wyraźnie wyakcentowanym aspektem etycznym, politycznym i ideologicznym. Bazę materiałową stanowią wypowiedzi kilkudziesięciu osób – najstarszych mieszkańców wsi regionu lubelskiego. Jest to zatem obraz ludowego widzenia świata, z wyraźnie zaakcentowanym patriotyzmem i odpowiedzialnością za ojczyznę. Wolność i niepodległość, ujmowane jako sacrum, wpisują się w pojęcie służby, ofiary, obowiązku i historycznej powinności. Budowany od pokoleń obraz aksjologiczny obu pojęć opiera się na bagażu przeżyć osobistych jednostki i historycznych doświadczeń narodu.
The author presents a linguistic and cultural picture of axiological messages conceptualised on the basis of the notions of freedom and independence. The two are closely connected at a semantic and interpretational level and have a clearly marked ethical, political and ideological dimension. The data have been gathered from the interviews with several people who are the oldest country dwellers from the Lublin region. As a result, the author obtains the folk perception of the world, where patriotism and responsibility for the country are much emphasised. Freedom and independence are treated as sacred and entail the notions of service, sacrifice, duty and historical responsibility. The axiological picture of freedom and independence is based upon one’s personal experience and national history.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2014, 60; 219-233
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea współzarządzania – szansa czy ograniczenie uczestnictwa publicznego kobiet na wsi
New rural governance – opportunity or restriction on the public participation of rural women
Autorzy:
Marks-Krzyszkowska, Małgorzata
Linka, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/651884.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
kobiety na wsi
uczestnictwo publiczne
współzarządzanie
rural women
new rural governance
public participation
Opis:
The paper looks at whether the concept of new rural governance, allows traditionally marginalized women in the public sphere to participate in communes management. The study are based on the analysis of international literature on this subject and focus on determining the scope of participation in the broadly understood governance of the commune and the possible causes of its limitations. As a conclusion, although women’s participation in commune management has been nominally increasing, it is often limited to participation without real influence and often has an illusory character.
Celem artykułu jest znalezienie odpowiedzi na pytanie o to, czy realizowana na obszarach wiejskich koncepcja współzarządzania (tzw. new rural governance) umożliwia, tradycyjnie marginalizowanym w sferze publicznej, kobietom udział we współzarządzaniu gminą. Rozważania opierają się na przeglądzie międzynarodowej literatury przedmiotu i koncentrują się na określeniu zakresu uczestnictwa w szeroko rozumianym współzarządzaniu gminą i ewentualnych przyczyn jego ograniczeń. Jak wynika z analiz, mimo że zakres partycypacji kobiet we współzarządzaniu gminą nominalnie zwiększa się, to realnie często jest ograniczony do uczestnictwa bez możliwości wpływu na decyzje i nierzadko ma fasadowy charakter.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica; 2019, 68; 81-91
0208-600X
2353-4850
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation of possibility to use typological procedure and Wrocław taxonomy to analyse agriculture development conditions on the example of the former Kraków Voivodeship communes
Autorzy:
Prus, B.
Szylar, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/100635.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
Tematy:
typological procedure
Wrocław taxonomy
agriculture development conditions
taksonomia
taksonomia wrocławska
warunki rozwoju wsi
Opis:
The paper presents comparative analysis of two methods: typological procedure and Wrocław taxonomy method. Possibilities of their usage to evaluate agriculture development conditions were also presented. Particular attention was paid to comparison of proceedings course, particular methods stages and also gained results. Chosen analysis methods allow to delimitate problem-areas for which the tested phenomenon has got complex character. Agriculture development conditions are influenced by numerous factors starting from variables of natural character, through demographic determinants economic factors in other words called socioeconomic factors. Presented procedures allow to distinguish areas similar with regard to some features found as diagnostic ones, whereas these methods can be used to describe multipurpose phenomena because variables number accepted to the analysis is not restricted and the research area can be freely selected. The received result is helpful to estimate affiliation to extracted commune types. Analyses were performed in the area of the former Kraków Voivodeship excluding the municipal commune of Kraków. A commune was the field of the basic evaluation of performed research. Comparison of typological procedure and Wrocław taxonomy method allows to conclude about advantages and disadvantages of particular methods. The range of described methods applicability is also possible to define.
Źródło:
Geomatics, Landmanagement and Landscape; 2015, 4; 83-101
2300-1496
Pojawia się w:
Geomatics, Landmanagement and Landscape
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowe zachowania językowe u najstarszego pokolenia mieszkańców wsi
New Linguistic Behaviors in the Eldest Generation of Village Inhabitants
Autorzy:
Ziajka, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32387994.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
rural language
verbal communication
lexical innovations
komunikacja językowa
język mieszkańców wsi
innowacje leksykalne
Opis:
The objective of the paper is analysis of the eldest village inhabitants’ linguistic behaviors which result from the universalizing influence of general culture on folk language. The contemporary globalizing tendencies which are strongly reflected in rural environments result in the fact that the eldest generation is forced to include new words in their own dialectal vocabulary that refer to modern realities that often do not fall within the scope of the cultural, social and customary sphere of rural communities. The materials, which include verbal behaviors collected in 2015–2020 in the rural commune of Babice in Chrzanów district, indicate the villagers’ lack of linguistic competence in terms of knowledge of the newest layer of general Polish. This is because, in the verbal behaviors of the members of the eldest age group, we can find numerous forms of deviation, and new words are often pronounced using traditional dialectal phonetics. Morphological transformations also occur. The reasons for these transformations include articulation difficulties combined with etymological unclearness. New words are sometimes unclear to elder people, which is why semantic shifts often occur when transferring general Polish units into the dialectal code.
Celem artykułu jest analiza tych zachowań językowych najstarszych mieszkańców wsi, które wynikają z uniwersalizującego oddziaływania na język ludowy kultury ogólnej. Współczesne tendencje globalizacyjne, w sposób szczególny zaznaczające się w środowiskach wiejskich, powodują, że najstarsze pokolenie zmuszone jest włączać do własnego, gwarowego repertuaru językowego nowe słownictwo odnoszące się do współczesnych realiów, częstokroć niemieszczących się w sferze kulturowej, społecznej i obyczajowej wiejskich wspólnot. Egzemplifikacja materiałowa, którą stanowią zachowania werbalne zebrane w latach 2015–2020 na terenie wiejskiej gminy Babice w powiecie chrzanowskim, wskazuje jednakże na brak kompetencji językowej mieszkańców wsi w zakresie znajomości najnowszej warstwy polszczyzny ogólnej. W zachowaniach werbalnych najstarszej grupy wiekowej pojawiają się bowiem liczne formy dewiacyjne, słownictwo nowe często jest wymawiane z zachowaniem tradycyjnej fonetyki gwarowej. Dochodzi także do przekształceń na płaszczyźnie morfologicznej. Przyczyną tych modyfikacji bywają trudności artykulacyjne połączone z brakiem wiedzy o ich etymologii. Nowe wyrazy nie zawsze są w pełni zrozumiałe dla starszego pokolenia, dlatego też przenoszeniu jednostek ogólnopolskich do kodu gwarowego często towarzyszą przesunięcia semantyczne.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2021, 21
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Planistyczno-architektoniczna historia doświadczalnej wsi Piaseczno koło Warki
The Planning and Architectural History of Piaseczno: The Experimental Village near Warka
Autorzy:
Piwowarska, Klaudia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30134856.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Politechnika Warszawska, Wydział Architektury
Tematy:
budownictwo wiejskie
budynki inwentarskie
odbudowa wsi
zagospodarowanie przestrzenne wsi
planowanie terenów wiejskich
budownictwo mieszkaniowe
Franciszek Piaścik
Stefan Tworkowski
rural construction
livestock buildings
village reconstruction
rural spatial development
residential building construction
Opis:
Tuż po zakończeniu działań wojennych w 1945 roku cały kraj zmagał się z problemami w każdej dziedzinie życia społecznego. Dla architektów najpilniejszym zagadnieniem była odbudowa kraju, w tym również wsi. Powstawały różne koncepcje jak do tego tematu podejść kompleksowo. Jedną z nich była idea wsi doświadczalnej, której twórcą był Stanisław Tworkowski. Jego celem było wybranie miejscowości zniszczonej przez wojnę i odbudowa jej w sposób całościowy, w krótkim czasie, z poszanowaniem polskich tradycji, a także z użyciem nowoczesnych materiałów. Jednak najważniejszymi założeniami tego eksperymentu było zdobycie doświadczeń, stworzenie wzorca wsi oraz możliwość implikacji tego typu rozwiązań w całej Polsce. Pomysł ten ziścił się przy wsparciu ówczesnego Ministra Odbudowy w postaci doświadczalnej miejscowości Piaseczno pod Warką. Odbudowa całej wsi była ewenementem w skali kraju, w którym udział wzięli znani polscy architekci, niezajmujący się jednak wcześniej tematyką wiejską. Każdy projektant stworzył indywidualny projekt, który później posłużył jako wytyczna do sporządzenia całościowego planu nowego osiedla. Oprócz architektów do pracy nad odbudową Piaseczna włączono wielu inżynierów, planistów oraz mierniczych, którzy wspólnie stworzyli kompletny projekt wsi wyposażonej w urządzenia komunalne, drogi, zieleń i budynki społeczne. W fazie projektowej eksperymentu ważnym głosem było zdanie mieszkańców, którzy przyczynili się m.in. do wyboru projektu rozplanowania siedlisk. Ambitne plany i założenia zostały zweryfikowane przez trudną sytuację ekonomiczną kraju. Nie wszystkie pomysły doczekały się realizacji, jednak warto zauważyć, że już same projekty stanowią wartość dydaktyczną ze względu na nowatorskie rozwiązania techniczne oraz użycie niekonwencjonalnych materiałów budowlanych, co w dużej mierze wynikało z niedoboru standardowych budulców. Pomysł unifikacji elementów konstrukcyjnych połączono z tradycyjną w wyrazie estetycznym architekturą, mającą wpisywać się w otoczenie sadów i pól. W ocenie, której dokonał Tworkowski po dwudziestu latach, plan ten powiódł się i mimo wielu mankamentów i niedociągnięć, wynikających z ograniczonego czasu realizacji założenia oraz problemów finansowych i niedostatku materiałów budowlanych, powstała spójna architektonicznie wieś. Po latach badania nad Piasecznem przeprowadzono również na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej oraz w Instytucie Badań Budownictwa – co spełniało założenie o dydaktycznej funkcji eksperymentów. Po blisko 80 latach od ukończenia prac nad Piasecznem po raz kolejny podjęto badania nad wsią. W wyniku wizji lokalnej autorka sporządziła badanie struktury zabudowy z zaznaczeniem oryginalnych, przebudowanych i nowych zabudowań wraz z opisem zachowanych obiektów oraz analizą rozplanowania osiedla.
Immediately following the end of military operations in 1945, the whole of the country grappled with problems encompassing jest about every aspect of social life. In the case of architects, the most pressing matter was the rebuilding of the country, including rural areas. Various concepts emerged as to how to approach this problem in a comprehensive manner. One of them was the concept of an experimental village. Its author was Stanisław Tworkowski. His premise assumed the selection of a location destroyed by the war and its complete rebuilding over a short period of time, respecting Polish tradition as well as using modern materials. However, the most important assumption of this experiment was the amassing of experience and the creation of a model village with the potential for implementing it as a solution throughout the whole of Poland. This idea came to fruition with the support of the then Ministry of Reconstruction in the form of the experimental location of Piaseczno near Warka. The reconstruction of an entire village was thoroughly unique on a national scale. Well–known Polish architects, albeit architects previously not involved in rural subject matter, took part. Each designer developed an individual design that later served as a guide for the development of an all–encompassing plan for the new settlement. In addition to architects working on the reconstruction of Piaseczno, several engineers, planners, and surveyors were also brought in. Together, they created a complete design for the village, including the provisions of municipal facilities, roads, vegetation, and community buildings. The views of the inhabitants were important in the design phase of the experiment. Among other things, they played a role in selecting the design for the planned settlement. The ambitious plans and assumption were verified by the difficult economic situation of the country. Not all ideas were implemented. However, worth noting is the fact that just the designs themselves are of educational value due to their novel technical solutions and the use of unconventional building materials. This, to a great extent, was the result of the unattainability of standard construction materials. The idea was to unify structural elements in combination with a traditional architectural aesthetic that fit in with surroundings consisting of orchards and fields. Having made an assessment of the plan after twenty years, Tworkowski decided that it was a success in spite of many flaws and shortcomings stemming from the rapid execution of the complex as well as financial difficulties and an insufficiency of building materials. What was created was an architecturally cohesive village. After years of research on Piaseczno, including by the Faculty of Architecture of the Warsaw University of Technology and the IBB Institute for Building Research, this served to meet the educational functions of the experiment. After nearly eighty years as of completion of work on Piaseczno, research was again carried out on the village. Thanks to a visit to the site, the author conducted a study of the built structures, identifying the original, remodeled, and new buildings, inclusive of a description of the surviving buildings as well as an analysis of the layout of the settlement.
Źródło:
Studia do Dziejów Architektury i Urbanistyki w Polsce; 2023, 6; 201-246
2657-5795
2956-591X
Pojawia się w:
Studia do Dziejów Architektury i Urbanistyki w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dotacje unijne i regionalne w odnowie obszarów wiejskich na Dolnym Śląsku w latach 2009-2014
Union and region al subsidy in the renewal of rural areas in Lower Silesia in the 2009-2014
Autorzy:
Merta-Staszczak, Adriana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057053.pdf
Data publikacji:
2015-12-22
Wydawca:
Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Oddział w Poznaniu
Tematy:
Dolny Śląsk
obszary wiejskie
dotacje unijne i regionalne
gminy
organizacje pozarządowe
rozwój wsi
odnowa wsi
Lower Silesia
rural areas
regional and EU subsidies
communes
non-governmental organizations
rural development
rural renewal
Opis:
Celem artykułu jest analiza podstawowych programów i konkursów skierowanych do gmin oraz organizacji pozarządowych w celu poprawy warunków życia na dolnośląskiej wsi. Związane one zostały z ideą odnowy terenów wiejskich, a finansowanie pochodziło zarówno z dotacji unijnych jak i regionalnych. Omówiona została również rola i udział jednostek samorządowych oraz inicjatyw społecznych w pozyskiwaniu środków na przedsięwzięcia związane z zaspokajaniem potrzeb mieszkańców w dostępie do obiektów użyteczności publicznej, takich jak świetlice i biblioteki, rozwojem infrastruktury i zaplecza turystycznego oraz ochrony dziedzictwa kulturowego.
The objective of the study is to analyze basic programs and competitions addressed to communes and non-governmental organizations to encourage improvements living conditions in rural areas in Lower Silesian. Programmes have been associated with the idea of rural renewal, and funding came from EU and regional subsidies. The article describes the role and participation of local government units and social initiatives in raising funds for projects related to meeting the needs of the members of the community in access to public facilities such as community centers or libraries, development of infrastructure and tourist facilities and cultural heritage protection.
Źródło:
Zagadnienia Doradztwa Rolniczego; 2015, 82, 4; 15-32
1232-3578
2719-8901
Pojawia się w:
Zagadnienia Doradztwa Rolniczego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modernism in Polanowice, Municipality of Byczyna – a Different Approach to a Rural Area
Modernizm w Polanowicach, gmina Byczyna - inne spojrzenie na wieś
Autorzy:
Kuriata, Z.
Łukowiak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1190031.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
rewitalizacja wsi
elementy wyróżniające wieś
architektura modernistyczna
village revitalization
village distinguishing elements
modernist architecture
Opis:
Budowanie przestrzeni przyjaznej i zapewniającej odpowiednie warunki życia towarzyszyło człowiekowi od zarania dziejów. U podstawy wszelkich działań w tym zakresie, w mniejszym lub większym stopniu, pojawiało się planowanie przestrzenne. W ostatnich latach obserwujemy narastanie coraz większego chaosu w otaczającej nas przestrzeni, szczególnie dotyczy to obszarów wiejskich. Nowe obiekty realizowane na terenach wsi mają mały związek z istniejącą architekturą lub zupełnie od niej odbiegają. Wiąże się to z brakiem dostatecznego rozpoznania zasobów kulturowych jakie mają poszczególne miejscowości. W niniejszym artykule, na przykładzie wsi Polanowice, gmina Byczyna, pokazano duży potencjał jaki tkwi w jej zasobach kulturowych, obejmujący zarówno zachowany układ przestrzenny, jak i obiekty budowlane tę przestrzeń wypełniające. Na szczególną uwagę zasługuje zespół budynków powstałych w pierwszych dekadach XX wieku, reprezentujący architekturę doby modernizmu. Wraz z pozostałą zabudową może stanowić doskonały punkt wyjścia do przeprowadzenia pełnej rewitalizacji miejscowości. Taki kierunek działania pozwoli na zachowanie dorobku poprzednich pokoleń, a jednocześnie da możliwości prawidłowego rozwoju i dodatkowe źródło dochodu dla jej mieszkańców.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2015, 1; 46-69
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mieczysław Kurzątkowski (1932-2000)
Autorzy:
Serafinowicz, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/537322.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Mieczysław Kurzątkowski
dyrektor Muzeum Wsi Lubelskiej
konserwator zabytków Lubelszczyzny
Polski Słownik Biograficzny Konserwatorów Zabytków
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2001, 1; 116-118
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagospodarowanie przestrzenne wsi w pracach Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu
Rural space management in the works by Wroclaw University of Environmental and Life Sciences
Autorzy:
Niedźwiecka-Filipiak, Irena
Kuriata, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88130.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
wieś
dziedzictwo kulturowe
Odnowa Wsi
zagospodarowanie przestrzenne
village
cultural heritage
Village Renewal
spatial development
Opis:
W artykule zaprezentowano metodę opracowania planu rozwoju miejscowości, który wykonano dla 58 wsi leżących na terenie województwa opolskiego, w okresie od 2003 do 2008 roku. Prace prowadzone były przez naukowców i studentów w ramach Programu Odnowy Wsi. W 2008 roku wykonano badania (analizy i zestawienia) dotyczące stopnia wykorzystania przekazanych opracowań. W tym celu w urzędach gmin przeprowadzono ankiety, a we wsiach wykonano wizje lokalne. Celem prac było określenie wpływu zrealizowanych opracowań na wygląd poszczególnych miejscowości a także na samych mieszkańców. Z przeprowadzonych ankiet i wywiadów wynika, że największe znaczenie dla poszczególnych miejscowości miał bezpośredni kontakt z osobami wykonującymi opracowania, oraz to że mieszkańcy dowiadywali się o unikatowych wartościach kulturowych, często bagatelizowanych, jakimi dysponują poszczególne wsie.
In the article there was presented the method of elaboration of localities development plan. According to this method there were worked out studies and designs covering 58 localities in the region of Opolskie voivodship in the years 2003-2008. The works in question were conducted by scientific workers and students from Institute of Landscape Architecture at Wroclaw University of Environmental and Life Sciences in cooperation with Marshal Office of Opolskie Voivodship, within the frames of the Program of Revitalization of Villages. In 2008 roku there was completed investigation (analyses and tabled surveys) regarding the degree of usage of elaborations supplied. To this end questionaries were circulating for comment in communities offices, while in villages local inspections took place. The aim of those undertakings was determination of the way the mentioned elaborations affected the appearance of particular localities, as well as the life of their inhabitants. As it results from qoestionaries and interviews, the most important for particular localities proved to direct contact with the persons preparing elaborations and the fact that local dwellers became familiar with information about unique cultural values, often disregarded, featuring particular villages.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2009, 12; 206-214
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The dynamics of changes within grammatical gender of dialectal nouns – selected issues
Dynamika zmian w obrębie rodzaju gramatycznego rzeczowników gwarowych – wybrane zagadnienia
Autorzy:
Kobus, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2007916.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
inflection
grammatical gender
dialect
language of villages
fleksja
rodzaj gramatyczny
gwara
język mieszkańców wsi
Opis:
Due to problems with obtaining the materials and the description thereof, dialectal inflection is an element of language which does not attract lots of dialectologists’ attention. On the other hand, the inflection of Wielkopolska dialects poses more problems in the description because there is no startingpoint in the form of previous characteristics of inflection that would create a need for a continuous description that shows the changes in the evolution of a dialect. The language spoken in rural areas in the late 20th and the early 21st centuries has entered a stage of dynamic changes on all its levels. Thisfact cannot be disregarded in selecting the appropriate research tools. Dialectal inflection cannot be unambiguously categorised, it is full of inconsistencies and deviations from (what seems to be) the adopted paradigm. As a result, it is much more interesting to show it as a flexible creation of oral language i.e. in a dynamic way, resulting from statistical analyses.The dynamics of inflection forms within grammatical gender is a part of a larger monograph dedicated to the gender-related variability of nouns and the change of gender in the course of inflection and the well-recognised opposition of masculine gender and non-masculine gender. My intention was not onlyto describe phenomena of grammatical gender of the nouns recorded in contemporary Wielkopolska as well as to show the changes against the material from the 1950s–1980s.The gender category defies attempts at restoring some normative order in it. Oral language is particularly susceptible to gender-related variations where the rules of correction are suspended. Oral language tends to be dynamic and this active nature determines the intensity of the specific features of the spokenvariety of the Polish language – the right form is created when an act of speech appears (conformity with the general Polish norm does not count – communication prevails). Despite its specificity, the spoken variety stays within the more or less flexible language norm. An analysis of the materials intended to illustrate the dynamics of changes within grammatical gender leads to drawing general conclusions. Dialects are a variety of the national language to which we would like to attribute many distinctive historical and even pre-historical features. However, this is a variety of language which evolves as do the other varieties of the national language. Speakers will always choose forms which suffice for an efficient act of communication. Dialects are at a stage of their development where researchers try to determine elements typical of a dialect and forget to examine their latest structure which results from the latest communication needs of speakers in rural areas.
Fleksja gwarowa należy do tych elementów systemu językowego, które ze względu na trudności z pozyskaniem materiałów i sposobem ich opisu, nie jest częstym obiektem zainteresowania dialektologów. Natomiast fleksja gwar wielkopolskich jest dodatkowo trudna w opisie, gdyż brak tu punktu wyjścia w postaci wcześniejszej charakterystyki problemu odmiany, któryby generował potrzebę opisu kontynuującego, pokazującego zmiany na drodze ewolucji systemu gwarowego. Język mieszkańców wsi na przełomie XX i XXI w. znalazł się w fazie dynamicznych przemian na wszystkich poziomach sytemu językowego. Fakt ten nie może zostać pominięty w doborze odpowiednich narzędzi badawczych. Fleksja gwarowa wymyka się jednoznacznemu zaszeregowaniu, jest pełnaniekonsekwencji i odchyleń od (wydawałoby się) przyjętego paradygmatu. Wszystko to sprawia, że znacznie bardziej interesujące jest ukazanie jej jako plastycznego tworu języka mówionego, zatem w sposób dynamiczny, uzyskany na podstawie analiz statystycznych.Dynamika form fleksyjnych w obrębie rodzaju gramatycznego to opracowanie będące częścią większej monografii, a poświęcone zagadnieniu wariantywności rodzajowej rzeczowników oraz zjawisku zmiany rodzaju podczas odmiany, a także znanej kwestii opozycji rodzaju męskoosobowego i niemęskoosobowego.Moim zamiarem było nie tylko opisanie ciekawszych zjawisk z zakresu rodzaju gramatycznego rzeczowników zaobserwowanych w języku współczesnych Wielkopolan, ale i wykazanie zmian w zestawieniu z materiałami lat 50.–80.Kategoria rodzaju wymyka się próbom normatywnego jej uporządkowania. Szczególnie podatny na wariancje rodzajowe jest język mówiony, gdzie niejako zasady dotyczące poprawności ulegają zawieszeniu. Język mówiony ma naturę dynamiczną i ten właśnie jego aktywny charakter determinuje stopień natężenie poszczególnych cech mówionej odmiany polszczyzny – odpowiednia forma powstaje z chwilą kreowania aktu mowy (nie liczy się zgodność z normą ogólnopolską – ważna jest przede wszystkim komunikatywność). Mimo swej specyfiki odmiana mówiona mieści się w ramach mniej lubbardziej elastycznej normy języka.Analiza materiałów, mających zilustrować dynamikę zmian w obrębie rodzaju gramatycznego, daje przesłanki do wyciągnięcia wniosków ogólnych. Gwary są tą odmianą języka narodowego, której chcielibyśmy przypisywać wiele cech dystynktywnych, historycznych, a nawet prahistorycznych. Jednakże jest to odmiana języka, która ulega ewolucji wraz z resztą odmian języka narodowego. Użytkownicy języka będą zawsze wybierać takie formy, które wystarczają dla sprawnego przeprowadzenia aktu komunikacji. Gwary znalazły się w takim momencie swojego rozwoju, w którym badacze starają się wyłuskiwać elementy typowe dla dialektu, zapominając o badaniu aktualnej ich struktury – wynikającej z bieżących potrzeb komunikacyjnych użytkowników języka wsi.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 13; 65-110
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Possibilities of Rural Settlements Restoration in the Programme of the Village Renewal in Slovakia
Możliwości rewitalizacji wiejskich osiedli w ramach programu odnowy wsi w Słowacji
Autorzy:
Krsáková, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1186273.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
wieś
osiedle wiejskie
rewitalizacja
odnowa wsi
Słowacja
village
rural settlement
revitalization
village renewal
Slovakia
Opis:
Na Słowacji program odnowy wsi jest bardzo znany, popularny i jest jednym z narzędzi przyczyniających się do rozwoju terenów wiejskich. Bazuje on na stronie materialnej i duchowej życia na wsi. Punktem startowym programu jest wzrost aktywności mieszkańców - na poziomie indywidualnym, jak i również społecznym. Głównym celem programu odnowy wsi jest zachowanie wsi i jej charakteru z jednoczesnym podniesieniem standardu i ochroną cech szczególnych oraz tożsamości. Na polu środowiska materialnego program jest szczególnie skierowany na planowanie i rozwiązania architektoniczne z poszanowaniem zaniedbanych, niedocenionych starych domów, czy całych kompleksów przestrzeni publicznej. Do przeprowadzenia analiz i planów rozwoju wsi i środowiska w programie odnowy wsi używa się wielu interaktywnych metod i form opracowań przy współudziale jak największej części społeczeństwa i ekspertów. Przy kreowaniu nowej architektury ważne jest aby odpowiednio wkomponować ją w otoczenie przy użyciu tradycyjnych detali i lokalnego materiału budowlanego.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2005, 1-2; 51-55
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Drugie domy we współczesnej wsi francuskiej
Second Houses in a Modern French Village
Autorzy:
Gonda-Soroczyńska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1186534.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
wieś
dom
emigracja
odnowa wsi
krajobraz
Francja
French village
house
emigration
village renewal
landscape
Opis:
The French view their native villages and their problems in various ways. Up to 27% of people concludes that rural areas have a real power of attraction., and that they would like to live in a little village, especially at the seaside or in the mountains. Only 8% of people inhabiting villages would prefer to live in cities. Huge interest in villages is shown by people with high income and long work period, who would gladly change their present place of living. Such people first of all notice the benefits and quality of the surrounding, beautiful and natural landscape, quietness and other possibilities of leisure than in cities. There are also quite a few people in France who live simultaneously in a few places, especially because of the work they perform, seldom because of leisure reasons. In different regions of the country such a situation also varies. In France, more and more villages are of a typically character for inhibition. Up to 60% of houses are co called "second houses", where richer French spend their holidays and weekends. At the end of the 19th century in France cities were developing very rapidly. With intensive increase of population. Simultaneously a decline in villages was noticed and mass emigrations of village inhabitants which caused their depopulation. Increase of emigration from rural areas was called a rural exodus (excode rural). Presently the situation is undergoing a slow change. A slow rise of population can be noticed in some rural areas. The French build their second, new house which has only a habitable purpose. They often adapt deserted farms for habitable purposes or habitable and service ones. Economical crisis which last many years, the process of devastation of neglected buildings and infrastructure has created and still creates a great challenge for commune self-governments as far as village renewal is concerned. They have a great range of actions in creating the conditions which would provoke the return of people to the village. Presently the birth of the new tendency of returning to one's roots can be seen. And the slogan Ťvivre au paysť is very popular. It promotes life in small towns. Exposes the essence of closeness of interpersonal relations. Migration of people who retire after their professional activity has ended has become very popular among those who return to their place of birth. However economical and employment problems still exist at rural areas. A decrees of agriculture importance and competition in non-agricultural sectors can also be noticed. Many projects which aim at village renewal are carried out in France. These are projects leading most of all to building development and infrastructure renovation, protection of cultural heritage and tourism development. Actions to limit interference in local landscape and actions to protect the landscape are also targets of those projects.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2006, 3-4; 80-87
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie modelu „czterech kapitałów” do oceny możliwości rozwoju wsi trwale depopulacyjnych
Application of „Four Capitals” Model to Assessing Possibilities of Development of Villages with Permanent Depopulation
Autorzy:
Wesołowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031622.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
zmiany w przestrzeni wiejskiej
wyludnianie
kapitał wsi
changes in rural space
depopulation
villages’ capital
Opis:
Spolaryzowany przestrzennie rozwój gospodarczy Polski prowadzi coraz wyraźniej do ukształtowania regionów o różnej dynamice rozwoju, regionów charakteryzujących się wzrostem (tzw. bieguny rozwoju) i regionów podlegających deprecjacji (regiony peryferyjne). W każdym z tych obszarów obserwuje się charakterystyczne dla istniejących tam wsi procesy demograficzne, społeczne czy gospodarcze.
Rural settlements are dynamic structures subject to changes, particularly due to exogenic and endogenic factors determining the conditions of their development and functional transformations. In many Polish villages in non-agglomeration areas, a decline of population is observed, affecting rural space. In the upcoming years, the image of many villages subject to depopulation will change. Depending on the quality of the capital, other functions will develop there. A large proportion of villages, however, may disappear completely as a result of depopulation. The objective of the paper is to recognize the capital of villages with permanent decrease in population as well as to indicate possible directions of the changes.
Źródło:
Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN; 2016, 263; 47-60
0079-3493
Pojawia się w:
Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcje obszarow wiejskich z perspektywy ekorozwoju
Autorzy:
Hopfer, A
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/805624.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
funkcje rekreacyjne
funkcje wodne
obszary wiejskie
funkcje rolnicze
Polska
funkcje budowlane
funkcje wsi
ekorozwoj
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1992, 401; 53-60
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Conditions for the development of social farming in the province of Mazovia
Uwarunkowania rozwoju rolnictwa społecznego na Mazowszu
Autorzy:
Parzonko, A.J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1790471.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
Tematy:
social farming
care farm
multifunctional rural development
rolnictwo społeczne
gospodarstwo opiekuńcze
wielofunkcyjny rozwój wsi
Opis:
This study aims to identify the conditions for the development of social farming in the province of Mazovia, and to present the opportunities and barriers to the establishment of care farms in Poland. The study involved the method of desk-based literature review and the method of descriptive statistics. The paper provides an analysis of various forms of social farming functioning in the European Union and discusses the possible directions of care farming development depending on the degree of involvement of various institutions. In addition, the study focuses on the most important conditions for the development of care farms in the province of Mazovia, which include the dichotomy of socio-economic development, the spatial polarization of demographic processes and the ageing population. In 2013, the ageing index (the number of persons aged 65+ per 1,000 children aged 0-14) for the province of Mazovia was 993, however, it is expected that in 2035 it will be 1,758, and in 2050 it will reach 2,382. In 2050, the proportion of people aged 65+ in the population of Poland will reach 32.7%. Consequently, the demand for certain services e.g. in the field of health care and social care will be increasing. Unfavourable demographic processes like depopulation and undesirable processes affecting the age structure will mainly affect districts located in the peripheral areas of the province. Even though, currently there are not any care farms operating in Mazovia, there seems to be a great interest in this form of economic activity.
Celem opracowania jest identyfikacja uwarunkowań rozwoju rolnictwa społecznego na Mazowszu oraz przedstawienie szans i barier rozwoju gospodarstw opiekuńczych w Polsce. Wykorzystano metodę analizy literatury przedmiotu i metodę statystyki opisowej. Dokonano analizy funkcjonujących form rolnictwa społecznego w krajach Unii Europejskiej i zaprezentowano warianty możliwych kierunków rozwoju ze względu na stopień zaangażowania różnych instytucji i organizacji w organizację rolnictwa społecznego. Ponadto przestawiono ważniejsze uwarunkowania rozwoju gospodarstw opiekuńczych w województwie mazowieckim, do których zaliczono: dychotomię rozwoju społeczno-gospodarczego Mazowsza, polaryzację przestrzenną procesów demograficznych oraz starzenie się społeczeństwa. W 2013 roku indeks starości dla województwa wyniósł 993, jednak oczekuje się, że w 2035 roku przyjmie wartość 1758, a w 2050 roku – 2382. W 2050 roku przewiduje się 32,7% udział populacji ludzi w wieku 65 lat i więcej w ogólnej populacji Polski. Należy się spodziewać, że w przyszłości będzie wzrastał popyt na niektóre usługi, np. w dziedzinie ochrony zdrowia i opieki społecznej. Niekorzystne procesy demograficzne – ubytek liczby ludności oraz niepożądane procesy zachodzące w jej strukturze wiekowej – wystąpią w powiatach położonych na peryferyjnych obszarach województwa. Na terenie województwa mazowieckiego gospodarstwa opiekuńcze jeszcze nie funkcjonują. Istnieje jednak duże zainteresowanie tą formą działalności.
Źródło:
Annals of The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists; 2019, 21, 4; 366-373
2657-781X
2657-7828
Pojawia się w:
Annals of The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krajobraz żyjący - wstępny program partycypacji społecznej w odnowie wsi historycznej
A living landscape - an introductory programme of public participation in historic village renewal
Autorzy:
Staniewska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369704.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
krajobraz wiejski
odnowa wsi
partycypacja społeczna
rewitalizacja
public participation
revitalization
rural landscape
village renewal
Opis:
Odnowa wsi z zachowaniem cennego krajobrazu oraz zabytkowej zabudowy przy jednoczesnym ożywieniu ekonomicznym i społecznym może być kompleksową rewitalizacją. Studium przypadku dotyczy Starego Paczkowa – jednej z najpiękniejszych i najlepiej zachowanych historycznych wsi województwa opolskiego. Artykuł prezentuje istotne uwarunkowania (tj. tło historyczno-krajobrazowe) i dotyczy badań w toku: opisuje program oraz planowane metody partycypacji społecznej włączające mieszkańców w projekt rewitalizacji wsi.
Revitalization may lead to village renewal through safeguarding and making use of historic landscape and buildings' values along with community social and economic revival. The article describes background of ongoing research and its programme and methods used to encourage civic involvement. Case study is Stary Paczków – one of the most beautiful and best preserved historic villages in Opolskie Voivodeship.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2015, 24/2; 191-210
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tendencies in settlement planning in light of the Idea of a village in a parks space’ in the Ogrodzieniec municipality
Tendencje w kształtowaniu osadnictwa w świetle idei „wsi w krajobrazie parkowym na terenach gminy Ogrodzieniec
Autorzy:
Cygankiewicz, Ingeborga
Łaś, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034143.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
park space
rural areas
sanation of rural areas
krajobraz parkowy
obszary wiejskie
sanacja wsi
Opis:
This paper discusses the planning and spatial transformation of the municipality of Ogrodzieniec in the context of the idea of ‘a village in a park space’. The rural area of the Ogrodzieniec municipality has undergone significant landscape transitions over the past several decades. The dynamic development of single-family housing has generated the greatest amount of functio-spatial and compositional and landscape problems. The idea of ‘a village in a park space’ is to counter these negative development trajectories. It defines general perspectives of rural area development in a spirit of sustainable development.
W artykule podjęto rozważania nad planistyczno-przestrzennymi przekształceniami gminy Ogrdzieniec w kontekście idei „wsi w krajobrazie parkowym”. Tereny wiejskie gminy Ogrodzieniec w przeciągu ostatnich kilkudziesięciu lat uległy znacznym przemianom krajobrazowym. Żywiołowo rozwijające się mieszkalnictwo jednorodzinne wygenerowało najwięcej problemów funkcjonalnoprzestrzennych i kompozycyjno-krajobrazowych. Idea „wsi w krajobrazie parkowym” przeciwstawia się wspomnianym wyżej negatywnym kierunkom rozwoju. Wytycza ogólne perspektywy zagospodarowania obszarów wiejskich w duchu zrównoważonego rozwoju.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2021, 48; 129-148
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies