Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Kościoł prawosławny" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Kościół prawosławny w dziejach Rzyczypospolitej
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553468.pdf
Data publikacji:
2000-06-30
Wydawca:
Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów
Tematy:
Rzyczypospolita
Kościół prawosławny
Opis:
Historia chrześcijaństwa na ziemiach Rzeczypospolitej ukazuje nam, że na jej terenie doszło do spotkania dwóch wielkich tradycji religijno-kulturowych: wschodniej (bizantyjsko-ruskiej) i zachodniej (łacińskiej). Prawosławie było stałym elementem struktury wyznaniowej kraju, w niektórych jego regionach religią dominującą. W historii wielu narodów dawnej Rzeczypospolitej prawosławie stanowiło ich podstawową religię, fundamentalny element ich świadomości, kształtujący rodzimą kulturę i tożsamość. Prawosławie określiło krąg cywilizacyjno-kulturowy Białorusinów i Ukraińców. Późniejsze oddziaływanie na te narody innych wyznań i Kościołów miało drugorzędne znaczenie. Uniwersalistyczny aspekt chrześcijaństwa, tak istotny w średniowieczu, w dziejach Rzeczypospolitej doprowadził do wypracowania specyficznej tradycji kulturowo-religijnej, zwłaszcza na ziemiach Wielkiego Księstwa Litewskiego. Ta wielowyznaniowa tradycja, gdzie prawosławie było naturalnym jej elementem, stanowiła specyfikę Rzeczypospolitej.
Źródło:
Sympozjum; 2000, 1(6); 39-60
2543-5442
Pojawia się w:
Sympozjum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jedność chrześcijan w oficjalnych wypowiedziach Kościoła prawosławnego
Autorzy:
Leśniewski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553877.pdf
Data publikacji:
2000-06-30
Wydawca:
Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów
Tematy:
ekumenizm
prawosławie
Kościół prawosławny
Opis:
W swoim wystąpieniu postaram się bardzo skrótowo przedstawić, jak na przestrzeni dwudziestego wieku Kościół prawosławny odnosił się do ekumenizmu. Ze względu na rozległość tego zagadnienia, ograniczę się tylko do kilku najważniejszych encyklik i oficjalnych stanowisk prawosławia wyrażonych w odniesieniu do Światowej Rady Kościołów. Nie będę się odwoływał do wypracowanych w ramach dialogów uzgodnień przedstawicieli Kościoła prawosławnego z innymi Kościołami. W formie syntezy ukażę istotne rysy świadectwa prawosławia w ruchu ekumenicznym. Rozpocznę od postawienia fundamentalnego pytania, czym dla prawosławnych jest ekumenizm.
Źródło:
Sympozjum; 2000, 1(6); 31-37
2543-5442
Pojawia się w:
Sympozjum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie laikatu i kleru w Kościele prawosławnym
The Concept of Laity and Clergy in the Orthodox Church
Autorzy:
Kostiuczuk, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2168704.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Kościół prawosławny
kler
laikat
hierarchia
Opis:
The article describes the terminological issues referring to the concept of laity and clergy on the basis of the Holy Scripture and their use in the early Christian Church. In the further part of the article, we refer to the formation of the clergy, its degrees and the requirements and privileges basing on the canons. The question of various translations of canons into modern languages is also discussed, with reference to concepts related to clergy and laity. The last part of the article is devoted to the Orthodox understanding of the role and service of the laity in the Orthodox Church.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2018, Rola laikatu w życiu Cerkwi, 9; 8-17
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cele edukacyjne i wychowawcze nauczania religii prawosławnej w szkołach w latach 1918–1932
Educational and Upbringing Purposes of Teaching the Orthodox Religion in Schools in 1918–1932
Autorzy:
Borkowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171239.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
katecheza
nauka religii
Kościół prawosławny
Opis:
The general goal of teaching the Orthodox religion in schools after Poland gained independence in 1918 was to consolidate religious truths and deepen moral principles among children, so that in their later life they could work on deepening the truths of faith and take an active part in the life of the Church. A catechist should be not only a lecturer, but above all an example of the principles of Christian morality, be able to teach students at least the elementary basics of contemporary threats, point out differences with other faiths, and at the same time become a lecturer, apologist and missionary. In the process of teaching and upbringing, attention was paid to knowledge and attitudes that influenced the observance of the principles of faith. When teaching the Orthodox religion, the teacher always remembered the three most important goals: mind education, emotional education, and moralpractical education. The above hierarchy of values made it possible to further deepen the children’s religious knowledge, faith and lively and conscious participation in the services. The formulated goals of teaching the Orthodox religion in schools until 1932 reflected the spirit of the times and changes taking place in the Orthodox Church and the State.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2020, Dzieci w kulturze duchowej Prawosławia, 11; 89-104
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nierozerwalność małżeństwa w Kościele prawosławnym
Indissolubility of Marriage in the Orthodox Church
Autorzy:
Kałużny, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/554145.pdf
Data publikacji:
2010-12-31
Wydawca:
Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów
Tematy:
nierozerwalność małżeństwa
małżeństwo
Kościół prawosławny
Opis:
The Orthodox Church lays a big emphasis on indissolubility of marriage as the Roman Catholic Church does. However, the Orthodox Church does not treat the indissolubility as an absolute requirement of the law, but as a moral ideal which should be defended by the Church. When the indissolubility turns out to be inaccessible - the spouses having not become mature enough for receiving the mystery which the Church entrusts them with – then the Orthodox Church allows for a divorce and another marriage of the divorced. Attempts at justifying the practice of divorce in the Orthodox tradition focus on three basic arguments: 1/ a literal interpretation of Matthew’s clause (5:32); 2/ a specific concept of marriage in which the emphasis is put on its personalistic and synergic dimension; 3/ reference to the “principle of oikonomia”. So far, the issue of marriage indissolubility has not been subject of a broader debate in the ecumenical dialogue between the Roman Catholic Church and the Orthodox Church. The documents of the dialogue were confined to stating the differences between the Roman Catholic and Orthodox positions on this issue. These differences have their pastoral implications, especially in the context of determining the singleness of persons who were ever married in the Orthodox Church.
Źródło:
Sympozjum; 2010, 1(19); 41-60
2543-5442
Pojawia się w:
Sympozjum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udział przedstawicieli Kościoła prawosławnego w pracy systemu parlamentarnego Rzeczypospolitej w końcu XVI wieku
Participation of Orthodox Church in parliamentary system of Polish-Lithuanian Commonwealth at the end of 16th century
Autorzy:
Padalinski, Uładzimir
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23943220.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Kościół prawosławny
Cerkiew
parlamentaryzm
Rzeczpospolita
Opis:
Celem artykułu jest zbadanie udziału Kościoła prawosławnego jako odrębnej instytucji społecznej, w pracy sejmików powiatowych Wielkiego Księstwa Litewskiego i sejmu walnego Rzeczypospolitej w latach 1569–1596. Badanie opiera się na analizie instrukcji na synod kościelny, złożoną na zjeździe (nieformalnym sejmiku) szlachty prawosławnej Wielkiego Księstwa Litewskiego w Wilnie w 1594 r. Do połowy XVI w. najwyższa hierarchia Kościoła brała udział w zjazdach regionalnych i sejmie walnym Wielkiego Księstwa i miała bezpośredni wpływ na podejmowanie decyzji w sprawach kościelnych. Jednak po reformach systemu państwowego Wielkiego Księstwa Litewskiego w połowie lat 60. XVI w. i po zawarciu unii lubelskiej w 1569 r. hierarchowie Kościoła prawosławnego faktycznie pozostali poza strukturami władzy przedstawicielskiej. Niemniej jednak, autor dochodzi do wniosku, że w końcu XVI w. Kościół prawosławny miał realną możliwość uczestniczenia w pracy systemu parlamentarnego Rzeczypospolitej. W tym celu metropolita i biskupi mogli wysyłać na sejmiki powiatowe Wielkiego Księstwa oficjalne pisma, w których zgłaszali istotne dla Kościoła zagadnienia. Z kolei szlachta mogła włączać te kwestie do instrukcji wydawanych swoim posłom na sejm, a zatem przedstawić je do rozpatrzenia sejmowi walnemu Rzeczypospolitej. Należy podkreślić, że zarówno szlachta, jak i hierarchowie Kościoła uznawali taki sposób odwołania się do instytucji przedstawicielskich Wielkiego Księstwa Litewskiego i Rzeczypospolitej jako całkowicie możliwy i zgodny z prawem. Zbadane źródła pokazują, że szlachta prawosławna Wielkiego Księstwa Litewskiego w końcu XVI w. była aktywną grupą polityczną, która broniła przestrzegania swoich praw i interesów religijnych. W artykule jest również wyjaśniona wyznaniowa przynależność niektórych przedstawicieli regionalnych elit politycznych Wielkiego Księstwa. Tak więc, marszałek hospodarski, kniaź Michał Drucki Sokoliński i Jan Tryzna byli wyznawcami prawosławia, a nie protestantami, jak to niekiedy jest przedstawiane w historiografii.
The objective of the article is to research the participation of Orthodox Church, as separate social institution, in work of district parliaments (sejmik powiatowy) of the Grand Duchy of Lithuania and General Sejm of the Commonwealth in 1569–1596. The work is based on analysis of instructions for the Church synod, submitted on rally (informal sejmik) of Orthodox nobility of the Grand Duchy of Lithuania in Vilnius in 1594. Until mid-16th century, highest echelons of Church hierarchy have participated in regional rallies and General Sejm of the Grand Duchy, thus having direct influence on decision making with respect to matters of the church. However, after the reforms of state system of the Grand Duchy of Lithuania in 1560s, and the Union of Lublin of 1569, leaders of the Orthodox Church have remained de facto outside of the structures of representative power. Nonetheless, the author draws a conclusion that at the end of 16th century the Orthodox Church had a real possibility of participating in the work of Commonwealth’s parliamentary system. With that purpose, the Metropolitan Bishop and other bishops were able to send official letters to district parliaments of the Grand Duchy, raising issues important for the Church. In turn, the nobles could include those in instructions issued to their deputies to Sejm, thus presenting them to the General Sejm of the Commonwealth for consideration. It should be emphasized, that both the nobility and Church leaders considered such a procedure for appealing to representative institutions of the Grand Duchy and the Commonwealth to be completely valid and legal. Investigated sources indicate, that Orthodox nobility of the Grand Duchy of Lithuania at the end of 16th century was an active political group, which defended its rights and religious interests. The article also clarifies religious affiliation of some of the representatives of regional political elites of the Grand Duchy. Thus, Hospodar Marshal, Duke Michał Drucki Sokoliński and Jan Tryzna were Orthodox, not Protestant, as they are sometimes presented in historiography.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 367-378
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawosławne koncepcje rozwiązania współczesnych problemów nacjonalistycznych
Autorzy:
Ławreszuk, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167281.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Kościół prawosławny
nacjonalizm
Orthodox Church
Nationalism
Opis:
The aim of the paper is to show how to solve contemporary nationalistic issues, known also as „ethnophiletism”, in Orthodox way. Although nationalism is not the ecclesiological problem, its ideas affect the Church, too. The aim of this study is to identify problems, which arising from these nationalistic ideas touch the Church, and to present some ways of solving them. This paper indicates the difference between Orthodox and secular understanding of the term „nation”. The Church attitude to nationality and related issues is not based on a secularism, but it takes as a foundation Christ’s teachings . The paper indicates the problematical questions, in which the clash between the Church teaching and the nationalistic ideas takes place. Church problems based on the ethnic and nationalistic ideas are especially emphasized in this article. Ethnic problems in the Church are presented as an ecclesiological distortion and redefinition of Christian ideals, from which the issue of ethnophiletism was discussed more detailed. The paper shows the problems and also indicates possible solutions in the spirit of the Orthodox Church teaching. Discussing questions of the universal councils decisions and returning to the original ecclesial standards, this paper points out the necessity of eliminating dangerous ideas inside the Church.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2011, Kościół prawosławny na Bałkanach i w Polsce – wzajemne relacje oraz wspólna tradycja, 2; 205-215
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wysłannicy patriarchy konstantynopolitańskiego na soborach w Rzeczypospolitej w XVI wieku
Representatives of the Patriarch of Constantinople in the Orthodoxies Synods in Polish-Lithuanian Commonwealth in 16th Century
Autorzy:
Borkowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171220.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Kościół prawosławny
egzarcha
Rzeczpospolita
patriarcha Konstantynopola
Opis:
The offer of the deputies of the patriarch of Constantinople in the orthodoxies synods in Polish-Lithuanian Commonwealth is very important. The ecumenical patriarchs sent or appoint to the Kingdom of Poland in the 16th century yours messengers: Abrahamios, hieromonk Philipos, archbishop of Galata, bishop of Litea and Rendina Damascen, archimandrite Dionisios Rallis Palaiologos, archdeacon Nikiforos Parashis, patriarch’s translator Theodor, patriarch of Antioch Joachim V, archbishop of Domenik and Elasson Arsenios, metropolitan of Dyrrachium Paisios, bishop of Moglen Theofanes, bishop of Luck Cyril Terlecki, metropolitan of Kiev Michal, archbishop of Cyprus Laurentios, archimandrite Cyrillos Lucaris, prince Constantine Ostrogsky, bishop of Lvov Gedeon, archdeacon Cyprian, hieromonk Sofronios, hierodeacon Isaac, monk Ivan Vishensky. The patriarch of Constantinople Jeremiah II appointed a new metropolitan, took care function of the local Synod. The metropolitan Elassonos Arsenios worked as teacher in Lvov and published Grammar of the Greek language. The Church Union was officially declared at the Synod of Brest (1596) and the Polish authorities resorted to violent means in order to apply it hit against the Orthodoxy was the pass of all the bishops of the Orthodox Church in Poland excluding both of them into the union. Protagonist in the faith against the union was the patriarch of Alexandria Meletios Pigas and of course locally through a bitter correspondence. Nikiforos Parashis and Cyrillos Lucaris achieved to organize the antyunion Synod of Brest (1596) which condemned the bishops in union. After the Synod of Brest (1596) in different ways the patriarch’s exarches together with the Orthodox brotherhoods took over the role in saving the Orthodoxy. Through their participations in the Polish fight the patriarch’s exarches couldn’t erase the image of the union, but without doubt created and supported the strength for fight against the union keeping unquenched the flame of the Orthodoxy especially in the metropolis of Kiev.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2014, Synody Cerkwi Prawosławnej w I Rzeczypospolitej, 5; 103-120
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Попытки реформ в Латвийской Православной Церкви во второй половине 30-х годов ХХ века
The attempts od the reforms in the Latvian Orthodox Church in the second half in the years of the 30-ies of the 20th century
Autorzy:
Гаврилин, Александр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171303.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
reforma kalendarzowa
latynizacja
Łotewski Kościół Prawosławny
Opis:
The article is devoted to reforms, which metropolitan Augustine (Petersons) tried to carry out in the Latvian Orthodox Church during the period of authoritative board of president Karlis Ulmanis. In 1936-1940 the metropolitan tried to transfer Church to a new calendar. He ordered to carry out church services only in Latvian and to form the Latvian communities in all orthodox communities. The reforms of metropolitan Augustine, which haven’t been supported by believers, failed.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2013, Kalendarz w życiu Cerkwi i wspólnoty, 4; 175-185
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawosławna diecezja litewska w 1914 roku
Autorzy:
Rusnak, Denis
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171212.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
diecezja litewska
Kościół prawosławny
gubernia wileńska
Opis:
The Orthodox Lithuanian diocese came into existence as a result of the reform of the Greek-Catholic Church which bishop Joseph Siemaszko (Syemashko) took. Connecting it was a natural consequence of the reform of the Uniate rite last with an Orthodox Church and creating of the Orthodox Lithuanian diocese in 1840. The Lithuanian diocese spread through provinces of Vilnius and Hrodna, and from 1842 new founded province of Kowno. In 1900 a Hrodna diocese was singled out from the Lithuanian diocese, of which border became covered from border of Hrodna province. For the entire period from 1840 the Orthodox Lithuanian diocese aspired to 1914 for enhancing one’s position in the society mixt up religiously and partly dominated by the Latin Church. The Orthodox Lithuanian diocese put the reinstatement for itself behind the target former, from times before EU, of position of the Orthodox Church in the society. Creating culture role of an Orthodox Church, she had to a considerable degree, to shape the face of the society of the country of the north-western Russian Empire. Simultaneously the Lithuanian diocese struggled from rooted amongst faithful with Uniate piety. Moreover complex situation of the society mixt up religiously and ethnically in the country, which the majority of faithful members of the Orthodox Church was peasants, dependent on Catholic peasants, in required the unceasing pastoral and missionary care. In the Orthodox Lithuanian diocese in 1840-1914 years it is possible to describe the situation the fight for the Orthodox faith in the country and fight for the Orthodox face of the country. Simultaneously an Orthodox Church didn’t aspire for the proselytism, only to keeping its assets and restoring the social-cultural former item for oneself. It is possible to assess 1914 Orthodox bishops, clergy, brotherhoods as recapitulating activity and faithful in aspiring at this target. The outbreak of the First World War disrupted the development and further functioning of the Orthodox Lithuanian diocese. The revolution of 1917, the outbreak of the civil war and the collapse of the Russian Empire caused the subdivision of the Orthodox Lithuanian diocese, of structure for which they were not only in various countries, but also in different territories of jurisdiction of Sextons. Assessing the situation of the Orthodox Lithuanian diocese in 1914 it is possible to come to the conclusion to what extent a development of the Orthodox faith was effective on Lithuania, western Belarus and Podlasie after uniting the Uniate Church with the member of the Orthodox Church, what step the Orthodox faith shaped the cultural and religious face of the country in and what legacy the Orthodox Lithuanian diocese left by an ordeals and experience of the 20th century
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2014, Synody Cerkwi Prawosławnej w I Rzeczypospolitej, 5; 221-234
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Walka o uznanie. Kościół prawosławny w Polsce i jego starania o akceptację autokefalii przez Rosyjski Kościół Prawosławny w latach 1923–1928
The Struggle for Recognition. The Orthodox Church in Poland and Its Efforts to Recognize Its Autocephaly by the Russian Orthodox Church, 1923–1928
Autorzy:
Wysocki, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33916528.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Orthodoxy
Orthodox Church in Poland
Russian Orthodox Church
autocephaly
Prawosławie
Kościół prawosławny w Polsce
Rosyjski Kościół Prawosławny
autokefalia
Opis:
Podpisanie w 1924 r. przez patriarchę konstantynopolitańskiego tomosu nadającego autokefalię Kościołowi prawosławnemu w Polsce nie kończyło starań o pełne uznanie jego samodzielności. Kluczowym elementem było jeszcze uznanie tego aktu przez autokefaliczne Kościoły prawosławne. Największe problemy napotkano w kontaktach z Rosyjskim Kościołem Prawosławnym, który uważał, że tylko on miał prawo wydawać akt zezwalający na usamodzielnienie się Kościoła prawosławnego w Polsce. W latach 1923–1928 pomiędzy zwierzchnikami obu Kościołów trwała wymiana korespondencji, która choć nie doprowadziła do porozumienia, to jednocześnie pokazywała ich stanowiska.
The tomos by the Patriarch of Constantinople that granted autocephaly to the Orthodox Church in Poland in 1924 did not end the efforts to independence that Church. The main question was the recognition of the act by all of the other Orthodox Churches. The greatest problems were encountered in contacts with the Russian Orthodox Church, which believed that only it had the right to issue an act allowing the Orthodox Church in Poland to become independent. There was an exchange of correspondence between the heads of the both Churches (1923–1928), which did not lead to an agreement, but at the same time showed their stances.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 1329-1375
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sobory wileńskie 1509 i 1514 roku
Vilnius councils from 1509 and 1514
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171222.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Sobory wileńskie
Kościół prawosławny
Wielkie Księstwo Litewskie
Opis:
Both councils of Vilnius, the first in 1509 and the second in 1514, greatly improved the functioning and internal organization of the Orthodox Church and strengthened the discipline and moral state of the Ruthenian clergy. The council of 1509-1510 led to a reduction of fraud and the various inappropriate practices prevailing in the Orthodox Church (buying cathedrals episcopal seats of the Orthodox Church, bishops being insubordinate against the metropolitan, the absence of lords on the councils, lack of pastoral care of the laity and clergy, lawlessness of the laity and their interference in the affairs of the Orthodox morality of the clergy). Arrangements were also made to strengthen the authority of the metropolitan and lords in the Church over that of the secular and religious clergy and laity in order to reduce the impact on the internal life of the Church. The council of 1514 canonized Elizeusza Lavryshevskogo and this new development of his canonization led to his worship among the faithful of the Orthodox Church throughout the Grand Duchy of Lithuania.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2014, Synody Cerkwi Prawosławnej w I Rzeczypospolitej, 5; 71-82
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kalendarze używane w życiu liturgicznym Kościoła prawosławnego
Calendars used in the liturgical life of the Orthodox Church
Autorzy:
Kostiuczuk, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171313.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
kalendarz liturgiczny
Pascha
Kościół prawosławny
reforma
gregoriańska
Opis:
The calendar in a crucial element of the liturgical sphere of the Orthodox Church. All the attempts to change any detail in the calendar had significant consequences. At the very beginning the Christians celebrated Passover together with the Jews. The persecution of the Christian Church resulted in a great differentiation between Christian and Old Testament tradition. With the passage of time, the Christian Passover was celebrated at different time, on a fixed date, and the rules which were supposed to help to compute the exact date of Passover established at that time, are still being used in the Orthodox Church. The reform of a calendar raised by Pope George was introduced in 1582. According to its reformers, the spring equinox was to be always dated on 21st of March, and the 21st day of March did not mean only the earliest celebration of Jewish Passover but the spring equinox as well. The reintroduction of a new calendar style into the liturgical practice of the Orthodox Church (sometimes called a new Julian calendar), which also occurred in particular local churches is, in fact, illogical. The admission of the reforms and leaving the date of Passover computed with the Julian calendar resulted in the introduction of two calendars into the Orthodox Church. Additionally, a constant date change of nonshifting celebrations towards the shifting ones imputed on the basis of a standing rule of Passover boards, will introduce further changes in so called typik, which will cause an inevitable confusion in liturgical practice of mass serving.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2013, Kalendarz w życiu Cerkwi i wspólnoty, 4; 59-68
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Orthodox Education in Poland
Edukacja prawosławna w Polsce
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420408.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Orthodox Church
Education
Polska
Kościół prawosławny
Edukacja
Polska
Opis:
The Orthodox educational system has been meeting important tasks, which is raising a general mental level of clergy and faithful. Its foundation was driven by needs of the Orthodox Church. Educating a young generation in the spirit of the Orthodoxy happened to be the main task of the enlightened class. Brotherhood, monastery and parish school were to be part of this program. The Orthodox education shaped religious life, helped preserve the religious and national identity of the believers. An evidence of that is the fact, that only those localities preserved “the Greek faith “, in which next to the monasteries were schools. Higher education, and espe- cially Mohyla Academy, shaped by the then elite, played a vital role in the history of Orthodox Church in the Republic and neighboring countries. A similar role had to play in the interwar period College of Orthodox Theology at the University of Warsaw and in post-war Orthodox Section of the Christian Academy of Theology Presented here outline of history of Orthodox education in Poland indicates to the, appreciated by clergy and hierarchy, need of development of theological schools. Theological schools played and still play important role in shaping the attitudes of clergy and faithful. Schools provide necessary pastoral resources, shape Orthodox cultural and scientific environment. Theological education has remained an essential element for the proper functioning of Orthodox Church in the Polish Republic.
Prawosławny system oświatowy spełniał ważne zadania w podniesieniu ogólnego poziomu umysłowego społeczności ruskiej. Jego powstanie wynikało z potrzeb Cerkwi. Wychowanie młodego pokolenia w duchu prawosławnym stało się głównym zadaniem warstw oświeconych. Szkoły brackie, przyklasztorne i przycerkiewne miały być elementem tego programu. Szkolnictwo prawosławne kształtowało życie religijne, pozwoliło zachować tożsamość wyznaniową i narodową wiernych. O jego znaczeniu świadczy fakt, że jedynie te miejscowości zachowały ,,wiarę grecką”, w których obok monasterów istniały szkoły. Szkolnictwo wyższe, a zwłaszcza Akademia Mohylańska, formowało ówczesne elity, które odegrały istotną rolę w dziejach Kościoła prawosławnego w Rzeczypospolitej i w krajach sąsiednich. Przedstawiony rys dziejów szkolnictwa prawosławnego w Rzeczypospolitej wskazuje na docenianie przez hierarchię i duchowieństwo potrzeby rozwoju szkół teologicznych. Uświadomienie konieczności dobrego przygotowania kadr w odległej i mniej odległej przeszłości potwierdza, wysoki stan świadomości religijnej elit prawosławnych. Szkoły teologiczne odgrywały i odgrywają ważną rolę w kształtowaniu postaw duchowieństwa i wiernych. Szkoły dostarczają niezbędnej kadry duszpasterskiej, kształtują prawosławne środowiska kulturalne i naukowe. Szkolnictwo teologiczne zawsze było i pozostaje niezbędnym elementem do prawidłowego funkcjonowania Kościoła prawosławnego w Rzeczypospolitej.
Źródło:
ELPIS; 2016, 18; 27-35
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola laikatu w procesie udzielania autokefalii
The Role of the Laity in the Process of Autocephaly
Autorzy:
Borkowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2168705.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
laikat
autokefalia
Kościół prawosławny
Sobór Ogólnoprawosławny
patriarchat ekumeniczny
Opis:
The fundamental principle of the system of the Orthodox Church is the equality of the laity and the clergy who belong to the mystical body of Christ. The clergy and laity are invariably participating in the deaconia of the Church, in varying degrees and ministry, yet they are always equally among themselves brothers in the universal priesthood. According to this triple dignity, laymen participate in the following spheres of church life: ritual, teaching, administrative and legislative. One of the main conditions for autocephaly is the will of the laity. This fact should precede the process itself, by which we mean a clear declaration of the will of the laity, that is, the faithful of a local church striving to achieve autocephaly. In almost all resolutions of the Ecumenical Patriarchate from the 19th-20th about autocephaly of a particular church periphery there is clearly underlined the fact that the faithful have asked for it. There is no doubt that the term “believers” is understood to mean the same clergy and monks, as well as the laity. One-sided operation of one of the mentioned groups does not fulfill the above condition. In spite of this, the form of fulfillment of this condition can not be precisely defined, because it is strictly dependent on the political or other situation prevailing in a given place.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2018, Rola laikatu w życiu Cerkwi, 9; 18-29
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próby wprowadzenia kalendarza gregoriańskiego w Kościele prawosławnym w II Rzeczypospolitej
An attempt to introduce the Gregorian calendar in the Orthodox Church in the Second Polish Republic
Autorzy:
Pawluczuk, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171310.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
kalendarz gregoriański
kalendarz juliański
Kościół prawosławny
II Rzeczpospolita
Opis:
It was a question of deliberation from the beginning of the Second Polish Republic according to which calendar the liturgical life was to take place, and the lives of the faithful of the Orthodox Church at the same time. The attachment to tradition and to creation of the liturgical life based on the Julian calendar was obvious for the Church and the faithful. However, the state authorities, which sought to create the Orthodox Church independent of Moscow, from the influence of a minority of Belarusians and Ukrainians in the Second Polish Republic, seen the Orthodox Church Polonised, and thus living according to the Gregorian calendar. The Orthodox hierarchy had to repeatedly balance in the relationship between the Church and the state in order to effectively maintain leadership in the Church; therefore, they considered the introduction of the Gregorian calendar in the life of the Church. On the other hand, the hierarchy perfectly realised the fact that in some regions, mainly of Orthodox population, the attachment to tradition is so intense that the calendar change was too obscure and unacceptable. The argument that the state authorities have used had a pragmatic tone. They believed that the change of the calendar will help improve the lives of citizens for economic reasons. The top-down introduction by means of a regulation met with fierce wave of criticism of the faithful of the Orthodox Church in Poland. The use of the intervention of the government in relation to the clergy not complying with the regulation aroused additional reluctance. Unnecessary conflicts on a calendar background were critically evaluated by both the Metropolitan Dionysius, who asked the ministry to “cease the calendar interference from the administrative authorities” and the deputies and senators from Ukraine and Belarus.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2013, Kalendarz w życiu Cerkwi i wspólnoty, 4; 103-112
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kalendarzowa struktura homiliarzy ewangelicznych
The calendar structure of Homilary Gospel
Autorzy:
Kuczyńska, Marzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171307.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Kościół prawosławny
rękopisy cyrylickie
homiliarz ewangeliczny
kalendarz liturgiczny
Opis:
The calendar is only an ancillary element in creating Homilary Gospel. In Cyrillic manuscripts of Didactic Gospels calendar system is very diverse, and was not stabilized even by printed edition of the collection. From the mid-sixteenth century calendar’s chronology is increasingly losing the importance. In the Baroque period the calendar was slightly noticed. By its composition the Homilary Gospel imitated a prologue or a menaion. Didactic Gospels were also filled with literature which does not belong to any religious holiday. Homilary Gospels authors’ free approach to the calendar was caused by the antagonism between the calendar’s function – stabilizing and sacralizing – and didactic gospel as a book that should respond to the most current needs of the faithful.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2013, Kalendarz w życiu Cerkwi i wspólnoty, 4; 135-145
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła archiwalne do dziejów Kościoła prawosławnego w guberni piotrkowskiej w zasobie Archiwum Państwowego w Łodzi
Archival sources for history of Orthodox Church in Piotrków Governorate in the fonds of Łódź State Archive
Autorzy:
Pawełczyk-Dura, Kamila
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23202340.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Kościół prawosławny
gubernia piotrkowska
Archiwum Państwowego w Łodzi
Opis:
Wielowymiarowe dzieje Kościoła prawosławnego w guberni piotrkowskiej rejestrowały w ciągu dziesięcioleci urzędy administracji gubernialnej, powiatowej i miejskiej, organy bezpieczeństwa i porządku publicznego, jednostki oświatowe, wymiaru sprawiedliwości, skarbowe oraz instytucje kulturalne i opiekuńcze. Wytwory ich działalności biurokratycznej stanowią dziś cenne źródło do badań. Poniżej przedstawiono, dokonując pewnej egzemplifikacji, najważniejsze materiały archiwalne dotyczące rozwoju prawosławia na obszarze guberni piotrkowskiej, skupiając się na zasobie Archiwum Państwowego w Łodzi, gromadzącego najważniejsze zespoły powstałe w wyniku działalności administracji carskiej na wskazanym terenie.
Multi-dimensional history of Orthodox Church in Piotrków Governorate was recorded over the decades by governorate, powiat and city administration offices, security and public order services, educational institutions, law enforcement, treasury as well as cultural and welfare institutions. Results of their bureaucratic activity today constitute a valuable research resource. Below, with certain exemplifications, the most important archival materials are presented, pertaining to development of Orthodox Church in Piotrków Governorate, with a focus on the fonds of Łódź State Archive, which preserves the most important collections created as a result of tsar administration activity in the indicated area.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 769-786
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cerkiew prawosławna w I Rzeczypospolitej
Orthodox Church in the history of Poland
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23944094.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Kościół prawosławny
Cerkiew
Rzeczpospolita
Polska
Wielkie Księstwo Litewskie
Opis:
Społeczeństwo Rzeczypospolitej w mniejszym lub większym stopniu zawsze posiadało zróżnicowaną strukturę wyznaniową i narodową. Problem związany ze społecznością o odmiennej specyfice wyznaniowej pojawił się w Polsce na szeroką skalę już w XIV w., kiedy w jej granicach znalazły się obszary zamieszkałe przez ludność etnicznie niepolską. W XIV w. Królestwo Polskie utraciło znaczne obszary etnicznych ziem polskich na zachodzie. W rezultacie włączenia przez Kazimierza Wielkiego Rusi Halickiej zmieniła się struktura wyznaniowa i etniczna kraju. Wagę problemu, obecności w granicach państwa polskiego wyznawców Kościoła prawosławnego rozumiał ostatni przedstawiciel dynastii piastowskiej - Kazimierz Wielki. Zachował on prawa i obrządek Kościoła prawosławnego. Związek polityczny Wielkiego Księstwa Litewskiego z katolicką Polską miał ważne konsekwencje w relacjach wyznaniowych. Zahamował rozwój prawosławia i utorował drogę Kościołowi łacińskiemu ze wszystkimi skutkami polityczno-kulturowymi. Prawosławie z wyznania dominującego stało się wyznaniem tolerowanym. Mimo to, Jagiellonowie rozumieli, że ludność prawosławna była na swym etnicznym terytorium. Jagiellonowie, w odróżnieniu od Andegawenów czy Walezjuszy, swoją potęgę budowali na wielowyznaniowej strukturze Wielkiego Księstwa Litewskiego. Obcy był im model zachodni jednowyznaniowego państwa katolickiego, z jedną dominującą kulturą łacińską. Do takiej postawy zmuszała ich struktura etniczna Księstwa Litewskiego. W epoce jagiellońskiej prawosławie stało się wiarą narodową i ludową, poprzez wszechobecność różnorodnych form kultu i obrzędów. Potęga Rzeczypospolitej opierała się na uznaniu przez ludność ruską, wyznania prawosławnego Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego za własne państwo. Fenomen dobrego wielowyznaniowego i wielokulturowego współżycia został zachwiany zawarciem unii brzeskiej (1596 r.). Unia brzeska podważyła główny element podstawy kultury ruskiej, opierający się na duchowej jedności z Bizancjum. Do istniejącego układu katolicko-prawosławnego doszedł jeszcze jeden element pośredni, zawieszony między dwoma tradycjami. Inicjatorzy unii błędnie liczyli, że jej atrakcyjność spowoduje odejście Rusinów od prawosławia. Pomimo tej tendencji nie nastąpił upadek Cerkwi prawosławnej, a nawet jej rozwój w nowych strukturach, bardziej dostosowanych do XVII i XVIII–wiecznej rzeczywistości.
Society of the Polish-Lithuanian Commonwealth has always been, to a greater or lesser extent, diverse in terms of nationality and religion. Problems related to communities of different religious characteristics have emerged on a broad scale as early as 14th century, when territories inhabited by ethnically non-Polish peoples have fallen within Poland’s borders. In 14th century, the Kingdom of Poland has lost significant areas of ethnically Polish lands in the West. As a result of incorporation of Halych-Ruthenia by Casimir the Great, religious and ethnical structure of the country has changed. Casimir the Great, last king of the Piast dynasty, understood well the importance of the problem of having followers of the Orthodox Church within the borders of Poland. He maintained the rights and rite of the Orthodox Church. Political union between the Grand Duchy of Lithuania and Catholic Poland had important consequences for religious matters and relationships. It has hampered the expansion of Orthodox Church and opened the way for Catholic Church, with all its political and cultural impacts. Orthodox faith ceased to be the prevalent denomination and became a tolerated one. Despite that, Jagiellonians understood, that the Orthodox population lived on its own ethnic territory. As opposed to representatives of Houses of Anjou or Valois, monarchs of Jagiellonian dynasty built their power on multi-denominational structure of the Great Duchy of Lithuania. The Western model, of mono-denominational state with a single dominant Latin culture, was alien to them. Such an attitude was required due to the ethnic structure of the Grand Duchy. During the rule of the Jagiellons, Orthodox denomination has become a folk and popular religion, through ubiquity of diverse types of worship and rites. Power of the Polish-Lithuanian Commonwealth was based on Ruthenian, Orthodox population recognizing the Crown and Grand Duchy as their own state. The phenomenon of good multi-denominational and multi-cultural coexistence was undermined by the Union of Brest (1596). That union has undermined the main foundation of Ruthenian culture, rooted in spiritual unity with Byzantium. The existing Catholic/Orthodox structure was expanded to include another, intermediate element, suspended between the two traditions. Initiators of the Union have mistakenly hoped, that its attractiveness would induce the Ruthenians to depart from Orthodox faith. Despite such a tendency, the Orthodox Church did not collapse, and it even developed new structures, better adapted to the realities of 17th and 18th century.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 321-354
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z polemik XVII-wiecznych. Głos w sprawie kalendarza Kasjana Sakowicza
Autorzy:
Chynczewska-Hennel, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2172916.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
kalendarz
literatura polemiczna
Kościół prawosławny
Kasjan Sakowicz
Piotr Mohyła
Opis:
Kasjan (Kalikst) Sakowicz (about 1578-1647) was born as a son of orthodox priest. He studied in Zamojski Academy, Cracow University. From 1620 to1624, he was the rector of the orthodox school in Kiev. Sakowicz decided to become Basilian monk and later Augustinian monk. He wrote interesting polemical papers; for example: „Kalendarz Stary” (two versions) and others. Sakowicz published the chronological table to calculate Easter date up to 1933 year. Piotr Mohyła metropolitan of the Orthodox Church in the Polish-Lithuanian Commonwealth criticized Sakowicz’s arguments for the gregorian calendar use.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2013, Kalendarz w życiu Cerkwi i wspólnoty, 4; 91-101
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
De Facto or De Iure? Ukrainian Autocephaly as a Contentious Issue in Orthodoxy
Autorzy:
Kałużny, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28394733.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
autokefalia
Kościół prawosławny
ukraińska autokefalia
Kościół Prawosławny Ukrainy
eklezjologia prawosławna
autocephaly
Orthodox Church
Ukrainian autocephaly
Orthodox Church of Ukraine
Orthodox ecclesiology
Opis:
The purpose of this article is to present the contentious issue of Ukrainian autocephaly in today’s Orthodox Church. The topic is developed in four sections. Firstly, the method of proclaiming autocephaly in the Orthodox Church is presented. Then the history of establishing Ukrainian autocephaly is shown. The third section presents the problems related to the recognition of Ukrainian autocephaly in the Orthodox world. The final section sums up the results of the reflection and draws conclusions. They demonstrate that the Orthodox Church does not have unambiguous canonical regulations on the establishment of autocephaly, resulting in controversies surrounding Ukrainian autocephaly. The controversies consist especially of three theological-canonical issues: (1) the jurisdictional affiliation of the Kyiv Metropolitan See; (2) the manner of establishing Ukrainian autocephaly; and (3) the validity of the ordination of certain clergy of the new Ukrainian Orthodox Church. Finally, it is concluded that a definitive solution to the contentious issue of Ukrainian autocephaly requires agreement at the level of the whole Orthodox Church.
Celem niniejszego artykułu jest prezentacja spornej w dzisiejszym prawosławiu kwestii ukraińskiej autokefalii. Temat został rozwinięty w czterech częściach. Na początku przedstawiono sposób ogłaszania autokefalii w prawosławiu. Następnie ukazano historię ustanowienia ukraińskiej autokefalii. W trzeciej części zaprezentowano problemy związane z uznaniem ukraińskiej autokefalii w świecie prawosławnym. W końcowej części zestawiono wyniki refleksji i sformułowano wnioski. Wynika z nich, że prawosławie nie posiada jednoznacznych regulacji kanonicznych co do ustanawiania autokefalii i z tym łączą się kontrowersje wokół ukraińskiej autokefalii. Składają się na nie zwłaszcza trzy kwestie teologiczno-kanoniczne: 1) przynależność jurysdykcyjna metropolii kijowskiej; 2) sposób ustanowienia ukraińskiej autokefalii; 3) ważności święceń sprawowanych przez niektórych duchownych nowego Kościoła Prawosławnego Ukrainy. Ostatecznie stwierdzić należy, że definitywne rozwiązanie spornej kwestii ukraińskiej autokefalii wymaga porozumienia na poziomie całego prawosławia.
Źródło:
Collectanea Theologica; 2023, 93, 3; 175-200
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postawa przedstawicieli społeczności wiernych Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego wobec pracy
The Attitude of Representatives of the Religious Community the Polish Autocephalous Orthodox Church Toward Work
Autorzy:
Windyga-Jastrzębska, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521765.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny; prawosławie; praca; postawa; religijność; etos
Opis:
Artykuł przedstawia wyniki badań jakościowych na temat postawy przedstawicieli społeczności wiernych Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego wobec pracy. Badania zostały przeprowadzone metodą wywiadów swobodnych z 22 osobami aktywnymi zawodowo, przynależącymi do tego Kościoła (w tym z 6 duchownymi). Kwestionariusz wywiadu dotyczył następujących kwestii: rola pracy w życiu człowieka, praca a status społeczny, praca a inne sfery życia, praca a moralność i religia, przedsiębiorczość, zaangażowanie w pracę, praca a bogactwo, wydawanie zarobionych pieniędzy, bezrobocie i zatrudnienie, znaczenie wynagrodzenia za pracę, postrzeganie pracodawcy. Artykuł omawia specyfikę zachowania społeczno-religijnego reprezentowaną przez członków tej społeczności wyznaniowej w środowisku i czasie ich aktywności zawodowej.
Źródło:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2018, Numer 24; 281-318
1234-4087
Pojawia się w:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Autocephaly in the Light of the Preparations to the Pan-Orthodox Council
Autokefalia w świetle przygotowań do Wielkiego Soboru
Autorzy:
Borkowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420368.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Orthodox Church
autocephaly
Pan-Orthodox Synod
Kościół prawosławny
autokefalia
sobór pan-prawosławny
Opis:
Among the topics submitted, but finally not elaborated and discussed at the Pan-Orthodox Synod, is found the manner of granting autocephaly. Calling the Great Synod signifies a revival of the institution of conciliarity’s activity at the Pan-Orthodox level in a similar manner as at the Great Ecumenical Councils. Unfortunately, the issue of autocephaly was not approved at the Fifth Pre-Conciliar Pan-Orthodox Conference. The topic of autocephaly and the means by which it is proclaimed did not receive the required unanimous voting (consensus) despite the in-depth discussion at the Inter-Orthodox Preparatory Commission and the Pre-Conciliar Pan-Orthodox Conference meetings. The resolutions of the abovementioned meetings and lively discussion provoked by the topic, gave the question of autocephaly a new dimension and produced new elements and theories. The manner of granting autocephalous status in the Orthodox Church is an extremely important question today and is awaiting a solution by establishing commonly accepted canons which guarantee the preservation of Orthodox unity. The difficulties experienced in the discussion are caused a the lack of specific and clear canonical resolutions regarding the meaning of autocephaly, the conditions of granting it, who is the responsible organ for its granting or deprivation, and also concerning the internal relations of daughter Churches with their Mother Churches and their relations with the remaining Autocephalous Churches.
Wśród przedłożonej tematyki, która nie została ostatecznie wypracowana i przedłożona na Soborze panprawosławnym znajduje się sposób ogłaszania autokefalii. Zwołanie Wielkiego Soboru oznaczało wznowienie działalności instytucji soborowości na szczeblu ogólnoprawosławnym, na wzór Soborów powszechnych. Niestety, podczas V Komisji przygotowawczej, na której poruszono temat autokefalii nie osiągnięto ostatecznej zgody. Temat sposobu ogłaszania autokefalii kościelnej, pomimo dogłębnej dyskusji w ramach Międzyprawosławnej Komisji Przygotowawczej i Ogólnoprawosławnej Konferencji Przedsoborowej, nie uzyskał wymaganej jednogłośnej zgody – konsensusu. Uchwały powyższych spotkań oraz wywołana w ich wyniku żywa dyskusja, dodały kwestii autokefalii nowy wymiar oraz wniosły nowe elementy i teorie. Sposób udzielania ustroju autokefalii w Kościele prawosławnym stanowi dziś niezwykle ważną kwestię, oczekującą na rozwiązanie przez ustalenie wspólnie przyjętych kanonów, będących gwarantem zachowania jedności Prawosławia. Trudności w dyskusji polegają na braku konkretnych i jasnych uchwał kanonicznych odnośnie znaczenia pojęcia autokefalii, warunków jej udzielania, kto jest odpowiedzialnym organem udzielania lub jej pozbawiania, ale także odnośnie wewnętrznych relacji Kościoła-córki i Kościoła-matki oraz tych z pozostałymi Kościołami autokefalicznymi.
Źródło:
ELPIS; 2016, 18; 165-170
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
500 – rocznica kanonizacji św. Elizeusza Ławryszowskiego na soborze w Wilnie w 1514 roku
500 anniversary of the canonization of a Saint Elizeusz Lavryshevski in council of Vilnius in 1514
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420450.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
św. Elizeusz Ławryszowski
Kościół prawosławny
Saint Elizeusz Lavryshevski
Orthodox Church
Opis:
Sobór prawosławny w Wilnie kanonizował w 1514 roku Elizeusza Ławryszewskiego i przez tę kanonizację doprowadził do rozwoju jego kultu na całym obszarze Wielkiego Księstwa Litewskiego.
Council of Vilnius, in 1514, greatly improved the functioning and internal organization of the Orthodox Church and strengthened the discipline and moral state of the Ruthenian clergy. The council of 1514 canonized Elizeusz Lavryshevski and this new development of his canonization led to his worship among the faithful of the Orthodox Church throughout the Grand Duchy of Lithuania.
Źródło:
ELPIS; 2015, 17; 37-41
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tablice paschalne – pomoc w określaniu chronologii i konfesji rękopisów i druków cyrylickich
Paschalia (Easter Book) – an aid in determining chronology and confession of Cyrillic manuscripts and prints
Autorzy:
Jaroszewicz-Pieresławcew, Zoja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171306.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
tablice paschalne
kalendarz cerkiewny
rękopisy i druki cyrylickie
Kościół prawosławny
Opis:
The vast majority of Cyrillic books written and printed since the 1490s are of a liturgical-theological-religious nature. Hence they contain calendar and chronological tables necessary for church services and also everyday prayers of the followers of Eastern Orthodox Church. Most frequently, texts and tables connected with the Orthodox calendar can be found in the following books: psałtyr´ sledowannaja [Complete Psalter], ustaw [Psalter of Laws], czasosłow [The Horologion], swiatcy [Orthodox list of names], kanonnik [complete prayer book], służebnik [The Liturgicon]. They are helpful in determining the chronology of defective manuscripts and prints. Usually paschalia began in the year prior to the publication of a particular book and were counted since “the Creation of the world” (ab origine mundi) according to the Byzantine era. This paper presents examples of manuscripts and prints whose dates of publishing could be determined either precisely or approximately provided that the Easter tables were retained. Common elements and differences in the calendar and chronological parts have been pointed out as regards the South Slavic printing tradition and the tradition in the territory of the First Republic of Poland and the Grand Duchy of Muscovy (Russia).
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2013, Kalendarz w życiu Cerkwi i wspólnoty, 4; 147-153
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Restytucja patriarchatu na Soborze Lokalnym Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego (1917-1918)
Autorzy:
Szczur, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420273.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Council
Patriarchate
Russian Orthodox Church
sobór
patriarchat
Rosyjski Kościół Prawosławny
Opis:
Początek XX wieku był okresem przełomowym dla życia Kościoła prawosławnego w Rosji. Głównym wydarzeniem, które zmieniło sytuację zewnętrzną i wewnętrzną Kościoła był Lokalny Sobór Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego w latach 1917-1918. Najważniejszą decyzją soborowych obrad była restytucja patriarchatu, zlikwidowanego rezolucjami cara Piotra I w XVIII wieku. Zainicjowana dyskusja wokół tego procesu była źródłem wielu interesujących wypowiedzi i kierunków dialektyki. W niniejszym artykule prezentowana jest pozytywna argumentacja w celu restytucji patriarchatu w oparciu o publikacje S.N. Bułgakowa, N.I. Troickiego i A.W. Wasiljewa, które były dodatkiem do prac soboru. Szczególnie ważne jest ich odniesienie do przymiotów Kościoła: jedności, apostolskości i soborowości.
Źródło:
ELPIS; 2017, 19
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mакарьевские варианты псковской и пространной редакций Простого Пролога
Autorzy:
Чистякова, Марина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167279.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Kościoł prawosławny
metropolita Makary
Prolog
Orthodox Church
Metropolitan Makarius
Prologue
Opis:
Muscovite metropolitan Makarius (1542-1563) began a new period in the history of canonisation. Until the time of Makarius’ councils in the Russian Orthodox Church there were 22 universally venerated national saints. During the two local councils in 1547 and 1549 the cult of other 39 saints was established. Almost all the canonised saints were already venerated in churches of separate dioceses or monasteries. The councils only confirmed the local veneration or made that cult universal for all Russia. The councils ultimately formulated the rite of canonisation. The lives of the newly canonised saints were introduced into the hagiographical literature. When Makarius was still the archbishop of Novgorod, he initiated collecting information about the Russian saints and writing their services, their lives or new versions of their lives. In Prologue – a calendar collection of short lives of the saints and some teachings – only short versions of the new saints’ lives were introduced. Only 8 manuscript copies of Prologue containing those lives exist now. Therefore the Makarius’ hagiographical body was introduced into a few copies of the Simple Prologue. The lives of the new saints were equally introduced into autumn and spring volume of the Prologue. The contemporarily existing copies allow to distinguish Makarius’ variant of Pskov version and Makarius’ variant of the wide version. The materials included in the Prologue are connected not only with the councils of 1547 and 1549, but also more widely with the activity undertaken by metropolitan Makarius in order to systematise the hagiographical literature. Existence of the copies of Makarius’ variant of the wide version of the Simple Prologue on the territory of the Commonwealth proves the mutual influence of the religious literature and of the close links between the countries of the cultural acreage of Slavia orthodoxa.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2011, Kościół prawosławny na Bałkanach i w Polsce – wzajemne relacje oraz wspólna tradycja, 2; 163-172
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proces zmian języka liturgicznego w Serbskiej Cerkwi Prawosławnej na przykładzie oficjów ku czci świętych Serbek
Autorzy:
Gapska, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167816.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
język liturgiczny
Serbia
Kościół prawosławny
hymnografia
Liturgical Language
Orthodox Church
Hymnography
Opis:
Srbljak is a collection of hymns and services dedicated to Serbian saints of the Orthodox Church. In particular regard to the texts of the services of the Serbian saint women: Angelina (30 VII), Anastasia Nemanic (22 VI), Eughenia – Euphrosinia (tsarina Militsa; 19 VII) and Zlata of Meghlen (13 X) one can observe the changes of the norms applied to the liturgical language in Serbia. The service of St Angelina, written around 1520 or 1530, was included in the Rakovatch manuscript of Srbljak (1714) edited in the Serbian version of Church Slavonic. The same book printed in 1761 in Rimnik contained already the texts in the Russian version of Church Slavonic as did also the Belgrade edition of the Srbljak edited in 1861. It was only in 1986 that the Holy Synod of the Serbian Orthodox Church printed Srbljak in Serbian Slavonic, allowing the introduction of seven services in modern Serbian (including four services translated from Romanian). The last edition of Srbljak shows general tendencies in contemporary Serbia to use more and more often the modern Serbian as the liturgical language.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2012, Język naszej modlitwy- dawniej i dziś, 3; 149-157
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Liturgiczno-sakralne źródła inspiracji dla homilii prawosławnej
The Liturgical Inspiration as a Source for the Preaching in Orthodox Church
Autorzy:
Oliynyk, Andriy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037078.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
homilia
Kościół Prawosławny
liturgia
przestrzeń sakralna
homily
Orthodox church
liturgy
sacred space
Opis:
W tradycji prawosławnej głoszenie słowa Bożego jest powiązane z czynnościami liturgicznymi, a w związku z tym z przestrzenią sakralną. Homilia, która jest głoszona podczas sprawowania Boskiej Liturgii, jest w pełni aktem sakramentalnym. Jego celem jest dokonanie przemiany w życiu człowieka dzięki doświadczeniu sacrum. W artykule zostało omówione zagadnienie symbiozy liturgii i homilii w tradycji prawosławnej. W zaprezentowanej refleksji teologicznopastoralnej wskazano ich wzajemne wpływy. Nadrzędnym celem artykułu jest odpowiedź na pytanie: jak kontekst liturgiczno-sakralny może stać się dla kaznodziei źródłem odnowy treści głoszonego słowa.
The process of preaching the word of God in the Orthodox Church tradition is linked with the liturgy and sacred space. The preaching of homily during the Divine Liturgy is a sacramental act. Due to sacred space, which could be an inspiration for a preaching, homily can cause converting the congregation. The author considers in the paper about the right place for the preaching in the Orthodox church liturgy. The author pointed also out the mutual influence between homily, sacred space and liturgy. The quoted conclusions can renewal preaching in the Orthodox church tradition.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2017, 64, 12; 119-127
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Starotestamentowi prorocy jako typ świętości w Kościele prawosławnym
The Old Testament prophets as a type of sanctity in the Orthodox Church
Autorzy:
Charkiewicz, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494377.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
święci
świętość
Kościół prawosławny
prorocy
praojcowie
saints
sanctity
Orthodox Church
prophets
forefathers
Opis:
Zgodnie z nauka Kościoła prawosławnego prorocy stanowią osobny typ starotestamentowych świętych, czczonych jako osoby natchnione Świętym Duchem, które głosiły ludowi wolę Bożą. To nie tyle osoby zapowiadające czy przepowiadające przyszłość, co ludzie będący „ustami” Boga na ziemi. W prawosławiu prorocy, obok praojców, traktowani są zasadniczo jako osobna kategoria świętych Starego Testamentu. Przedmiotem rozważań autora artykułu jest przedstawienie proroków jako osobnej kategorii świętości w Kościele ze szczególnym zaakcentowaniem ich wewnętrznej systematyki. Autor przedstawia również definicje terminów: „prorok” oraz innych używanych wobec proroków terminów. Omawia rozwój profetyzmu starotestamentowego w różnych okresach historycznych, poczynając od Mojżesza, zwanego „pierwszym z proroków”, poprzez proroków poszczególnych epok dziejów narodu wybranego, na ostatnim proroku Starego Testamentu i pierwszym Nowego Testamentu – św. Janie Chrzcicielu – kończąc.
According to the teaching of the Orthodox Church prophets are the separate type of the Old Testament saints, venerated as persons inspired by the Holy Spirit, men announcing the will of God to the people. There were not so much persons foretelling the future as rather men fulfilling role of “the mouth of God” on the earth. In Orthodoxy, prophets as well as forefathers, are basically considered as a separate category of the Old Testament saints. In this article the author presents prophets as a separate category of sanctity in the Church, particularly accentuating their interior systematic. The author defines the term “prophet” as well as other words or expressions used when talking about prophets. He discusses the development of Old Testament prophetism in various historical periods, beginning with Moses – called “the first among prophets”, throughout the prophets of consecutive epochs in the history of the Chosen People, ending with the last of the Old Testament prophets being at the same time the firs of the New Testament – saint John the Baptist.
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2015, 57, 2; 155-168
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pierwsze próby reform śpiewu cerkiewnego na Rusi. Działalność I i II Komisji (1652-1670)
The first attempts of the Orthodox church music reforms in Ruthenia. The activity of the I and II Commission (1652-1670)
Autorzy:
Sawicki, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420195.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
śpiew liturgiczny
znamienny śpiew
Kościół prawosławny
liturgical chant
Znamenny Chant
Orthodox Church
Opis:
The article raises the issues of the first attempts of the Orthodox church music reforms in Ruthenia, which were undertaken between 1652-1670 on the orders of tsar Alexei Mikhailovich. The author starts with the detailed description of key liturgical problems of the Orthodox Church in Moscovia at that time. The second part of this article constitutes the analysisof the I and II Commission’s activities as well as evaluation of Alexander Miezieniec ‘work – one of the Commission coordinators. There are also described problems which reformers came across, e.g. the absence of uniform comparative material such as liturgical books with musical notation.
Źródło:
ELPIS; 2013, 15; 139-146
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proces sądowy protosyngla i egzarchy patriarszego arcydiakona Nicefora Paraschesa Kantakuzena
Autorzy:
Borkowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167227.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Nicefor Parasches Kantakuzena
Kościół prawosławny
Polska
Niceforos Parasches Cantacuzene
Orthodox Church
Polska
Opis:
Nikephoros was born around 1537 in Trikala in Thesalia. After the monastic tonsure in 1557, he went to study in the famous university of Padua. In 1572 he was nominated patriarch’s Exarch in Venice, though still remaining the administrator of patriarch Jeremiah. He arrived in Constantinople around 1580 at the time of return to the patriarchal throne of Jeremiah II Tranos. Jeremiah had an excellent knowledge of the level of the church life and of problems of the Slavs. Multilateral action against the efforts of Vatican to impose the new church calendar on the orthodox inhabitants of Polish-Lithuanian Commonwealth was an excellent means to tighten the bonds with the distant province of the patriarchal throne. Jeremiah sent for the first time protosyncel Nikephoros, archimandrite Dionisios and their translator Theodore in order to obviate the problem and deliver patriarch’s letters addressed to the hierarchs as well as the orthodox faithful in the Commonwealth. In a decree of the Misonos synod in Constantinople of 1592 the patriarchs of the East expressed the necessity of sending to the Commonwealth the ecumenical patriarch’s exarch. Based on the common decision of the patriarch Jeremiah of Constantinople, Meletios of Alexandria and the representatives of Antiochia and Jerusalem the protosyncel Nikephoros was appointed for this post. He was assigned the first in the Church hierarchy, the eldest among the teachers and the protosyncel of the ecumenical throne with all the rights to intervene in the affaires of the diocese belonging to the 51patriarchate of Constantinople. He was also given the right to supervise, summon church trials and counsel in the matters of faith as well as in other church affaires. In 1595 Nikephoros set off for the Commonwealth, but was arrested and imprisoned while crossing the border. He managed to escape after 6 months. Then he strived to fortify and defend the faith, to propagate education. Moreover he was a lecturer at the Ostrog Academy, he dealt with the apostasy among the hierarchy. His activity made him many enemies, therefore Nikephoros was falsely accused of spying for the Turkish/Osman Empire, entering the Commonwealth against the king’s ban, usurping the role of the representative of the patriarch of Constantinople. During the law suit he was also accused of participating in the anti-union synod in Brest. Several prosecutors withdrew their accusations, even the judges were not sure that Nikephoros was guilty, therefore king Sigismund II Vasa could not give the court’s ruling and delayed it till more satisfying evidence would be gathered. In the meantime Nikephoros was kept in the stronghold in Malbork. Though Nikephoros was never proven guilty and despite numerous interventions of patriarch of Constantinople, of patriarch Meletios of Alexandria and of prince Constantine Ostrogsky as well as of many others, the patriarch’s Exarch for Commonwealth died in prison of hunger. He died like a martyr for having fought for orthodoxy against the powerful of the Commonwealth wanting to introduce the Church union.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2011, Kościół prawosławny na Bałkanach i w Polsce – wzajemne relacje oraz wspólna tradycja, 2; 35-54
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Białorutenizacja i ukrainizacja języka liturgicznego w Kościele prawosławnym w II Rzeczypospolitej
Autorzy:
Pawluczu, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167880.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Kościół prawosławny
Polska
liturgia
Białorusini
Ukraińcy
Orthodox Church
Polska
Liturgy
Byelorussians
Ukrainians
Opis:
The Orthodox Church in the II Republic of Poland, reviving as a continuation of the Russian Church, gradually underwent relatively important changes. Under the influence of a very active national Ukrainian movement as well as of the Byelorussian movement and the Polish authorities, it ceased to be a nationally homogenous whole. The Byelorussian and Ukrainian circles actively strived to introduce the national languages – Byelorussian and Ukrainian – into the liturgy. By doing so they sought to restore the national traditions in the Church in Byelorussian and Ukrainian lands, taken away from Poland after the XVIII century partitions. The aspirations to underline the national traditions in the Church were accompanied by the desire to give the Orthodox Church in Poland the national Byelorussian and Ukrainian character. The gradual introduction of Ukrainian and Byelorussian into the liturgy and church life went with great difficulty due to the reluctance of the Church hierarchy – mostly Russians – as well as the state authorities, aiming decisively at the assimilation of the national minorities into the Polish nation. Polonization, supported by the state authorities, formed the circles of the Orthodox Polish, particularly among the orthodox soldiers of the Polish Army. At the same time the fundamental community of the faithful consisted of Byelorussians and Ukrainians, who, by the means of introduction of the national languages into the liturgy and the church life (among other things), wanted to use the Orthodox Church to develop their own national ideas.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2012, Język naszej modlitwy- dawniej i dziś, 3; 171-181
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność duszpasterska arcybiskupa Sawy (Sowietowa) i biskupa Mateusza (Siemaszki) jako ordynariuszy uchodźców polskich wyznania prawosławnego w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej
Pastoral Activity of Archbishop Sava (Sowietow) and Bishop Matthew (Siemaszko) as Ordinaries of Polish Orthodox Refugees in Great Britain after World War II
Autorzy:
Grzybowski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1956574.pdf
Data publikacji:
2019-07-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
chrześcijaństwo
Kościół prawosławny
emigracja
mniejszości narodowe
Christianity
Orthodox Church
emigration
ethnic minorities
Opis:
Po zakończeniu II wojny światowej kilka tysięcy polskich obywateli wyznania prawosławnego osiedliło się w Wielkiej Brytanii. Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na emigracji starał się udzielać im opieki duszpasterskiej, którą zapewniali dwaj polscy biskupi (arcybiskup Sawa i biskup Mateusz). W pierwszych latach powojennych w Wielkiej Brytanii powstał Polski Kościół Prawosławny, który skupiał kilka tysięcy wiernych i podlegał jurysdykcji Patriarchatu Konstantynopola. Ortodoksyjni emigranci funkcjonowali w izolacji od Kościoła prawosławnego w Polsce. Polskie wspólnoty prawosławne w Wielkiej Brytanii znane były z różnorodności narodowościowej. Większość wyznawców stanowili Białorusini i Ukraińcy. Wspomniana różnorodność narodowościowa często była źródłem nieporozumień i konfliktów między wiernymi i duchowieństwem.
After the end of World War II, several thousand of Polish Orthodox citizens settled in Great Britain. The Government of the Republic of Poland in exile attempted to provide religious assistance to those people. Spiritual care was provided by two exiled Polish bishops (Archbishop Sawa and Bishop Matthew). In the first years of the post-war period, the Polish Orthodox Church in Great Britain was established, which comprised a few thousand members and was subject to the jurisdiction of the Patriarchate of Constantinople. Orthodox emigrants functioned in isolation from the Orthodox Church in Poland. Polish Orthodox communities in Britain were known for their diversity of nationalities. Most of the worshippers were Belarusians and Ukrainians. The diversity of nationalities has often been a source of confusion and conflicts between the faithful and the clergy.
Źródło:
Studia Polonijne; 2016, 37; 25-56
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konflikt konfesyjny na Ukrainie przełomu lat 2018/2019
A confessional conflict on Ukraine 2018/2019
Autorzy:
Myślicki, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/540504.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geopolityczne
Tematy:
Ukraina
Kościół Prawosławny Ukrainy
Ukraiński Kościół
Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego
Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Kijowskiego
Ukraiński Autokefaliczny Kościół Prawosławny
autokefalia
prawosławie
tomos
wojna hybrydowa
wojna informacyjna
Ukraine
Orthodox Church of Ukraine
Ukrainian Orthodox Church (Moscow Patriarchate)
Ukrainian Orthodox Church (Kiev Patriarchate)
Ukrainian Autocephalous Orthodox Church
autocephaly
Orthodox Church
Tomos
hybrid war
informational warfare
Opis:
Sobór zjednoczeniowy ukraińskiego prawosławia, który odbył się w dniu 15 grudnia 2018 roku, oraz nadanie tomosu o autokefalii przez patriarchę konstantynopolitańskiego Bartłomieja I w dniu 6 stycznia 2019 roku, zapoczątkowały trwający do chwili obecnej proces przechodzenia wspólnot religijnych Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego, podległych Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej, pod jurysdykcję nowo utworzonego Kościoła Prawosławnego na Ukrainie. Celem artykułu jest analiza rywalizacji o wiernych, przybierająca formę wojny informacyjnej. Ponadto, przeanalizowano najważniejsze akty prawne, przyjęte przez Radę Najwyższą Ukrainy, dające podstawę prawną przedmiotowemu procesowi, a także – w takim zakresie jak jest to możliwe – przestawiono ogólne dane statystyczne, obrazujące jego dynamikę.
The Unification Council of the Orthodox churches of Ukraine held on 15th December 2018 and the granting of the tomos on autocephaly by the Patriarch of Constantinople, the Bartholomew I on 6th January 2019, have initiated, lasting to date, the religious communities’ conversion process from the Ukrainian Orthodox Church (Moscow Patriarchate) subordinated to the Russian Orthodox Church, to the jurisdiction of newly established Orthodox Church of Ukraine. The article’s aim is the analysis of the rivalry on followers, that has transformed into the informational war. Furtherly, the most important laws providing the juridical foundation for the process implemented by the Verkhovna Rada of Ukraine were analysed, and – as widely as possible – the basic statistical data on its intensity was investigated.
Źródło:
Przegląd Geopolityczny; 2019, 29; 102-121
2080-8836
2392-067X
Pojawia się w:
Przegląd Geopolityczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ikona Matki Bożej Włodzimierskiej
The Vladimir Icon of the Mother of God
Autorzy:
Żukowska, Anna Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440871.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
religious painting
sacred painting
the Orthodox Church
malarstwo religijne
malarstwo sakralne
Kościół Prawosławny
Opis:
Ikona Matki Bożej Włodzimierskiej została przywieziona z Konstantynopola na Ruś w XII w. Namalował ją artysta grecki. Ikona należy do sztuki bizantyjskiej z epoki macedońskiej, autorstwa anonimowego ikonografa1 (ikonopiśćcy). Początkowo, tuż po przywiezieniu z Bizancjum, ikona była przechowywana w pałacu książęcym w Wyszogrodzie2, następnie trafiła do Kijowa, skąd w 1155 r. została przewieziona przez księcia Andrzeja I Bogolubskiego do Włodzimierza nad Klaźmą. W 1917 r. znalazła się w Galerii Trietiakowskiej, gdzie była przechowywana do 1996 r., po czym trafiła do cerkwi pw. św. Mikołaja w dzielnicy Tołmacze w Moskwie3. Ikona Włodzimierska łączy dwa typy przedstawienia. Jeden to Dziewica typu Hodegetria („Wskazująca Drogę”) ukazująca dogmat chrystologiczny i przedstawiająca swego Syna, Tego, Który Jest Drogą. Maryja trzyma błogosławiące Dzieciątko na lewym ramieniu, a prawą wskazuje Zbawiciela. Matka Boża typu Eleusa („Dziewica Czuła”) tuli Dzieciątko do siebie, co podkreśla macierzyńskość Maryi. Przez swoją wysublimowaną doskonałość i czystość stylu Ikona Włodzimierska osiągnęła szczyt sztuki ikonograficznej. W opinii Paula Evdokimova znajduje się ona na biegunie przeciwnym do Rafaelowskiego typu Madonny4. Dzieciątko Jezus spowite jest w chiton i himation – szaty właściwe osobom dorosłym – utkane ze złota, tj. „barwy godności Bożej”5. Maryja nosi narzucony na suknię ciemny maforion, który okala jej głowę, obrzeżony drogocenną złotą lamówką i ozdobiony trzema gwiazdami; jedną nad czołem, dwie pozostałe umieszczone są na ramionach, co stanowi dogmatyczny znak jej trwałego dziewictwa. Matka Boża trzyma Dzieciątko na prawym ramieniu, lewa dłoń ledwie Go dotyka i raczej wskazuje Jezusa oczom widzów. Dzieciątko przytula twarz do twarzy matki w geście czułości. Jedną rączką ściska Jej maforion, drugą otacza Jej szyję. Zaciśnięte usta, wąski nos i nieruchomość wpatrzonych w nieskończoność oczu nadają twarzy Maryi wyraz głębokiego i przejmującego zasmucenia. Lekkie pochylenie głowy ku Dzieciątku osłabia majestatyczność Matki Boskiej. Matka Boża na prezentowanej ikonie jest obrazem Kościoła.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2013, 4(4); 229-234
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The authority vs. the Orthodox Church – historical and contemporary role of the Russian Orthodox Church as an actor in the political system
Władza vs. Cerkiew – historyczna i współczesna rola Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej jako aktora systemu politycznego
Autorzy:
Sieńko, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850916.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Russia
Russian Orthodox Church
religion
secular state
Rosja
Kościół Prawosławny
religia
państwo świeckie
Opis:
In this article devoted to the relationship between the authority and the Russian Orthodox Church on the canvas of history. The author demonstrates the influence of historical experiences and the role of the Russian Orthodox Church on the current model of relations between secular and spiritual authority. An important part of the work is the assessment of the opportunities and threats stemming from the subordination of the Russian Orthodox Church to the current elites.
Niniejszy artykuł jest analizą stosunków pomiędzy władzą a Cerkwią w Rosji w ujęciu historycznym. Autorka podjęła próbę wykazania wpływ doświadczeń historycznych i roli Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego na współczesny model relacji pomiędzy władzą świecką a duchową w Federacji Rosyjskiej. Ważną część rozważań stanowi ocena szans i zagrożeń wynikających z podporządkowania Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego obecnym elitom władzy.
Źródło:
Facta Simonidis; 2018, 11, 1; 297-312
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Efforts to Reactivate the Uniate Church in Lublin Region in the Interwar Period
Próby reaktywowania Kościoła unickiego na Lubelszczyźnie w okresie międzywojennym
Autorzy:
Grzesiak, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807272.pdf
Data publikacji:
2020-01-02
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
okres międzywojenny
Kościół prawosławny
Kościół unicki
Lubelszczyzna
interwar period
Orthodox Church
Uniate Church
Lublin region
Opis:
W okresie międzywojennym Kościół katolicki podjął akcję na rzecz pozyskania wiernych Kościoła prawosławnego z zachowaniem ich rodzimego obrządku. Ta akcja nosi nazwę neounii. Jej areną stało się m.in. ówczesne województwo lubelskie. Akcja przebiegała dość intensywnie w północnej części omawianego terenu, w katolickiej diecezji podlaskiej, której biskup był entuzjastą neounii. Z kolei biskup lubelski zajmował stanowisko bardziej ostrożne. Rezultaty podjętych działań były jednak znikome, i to z wielu przyczyn zarówno o charakterze wewnętrznym, jak i zewnętrznym. Powstałe placówki duszpasterskie uległy likwidacji, przeważnie w latach II wojny światowej. Jedyną istniejącą do dziś jest parafia neounicka w Kostomłotach.
In the interwar period, the Roman Catholic Church took the action for acquiring faithful of Orthodox Church, retaining nevertheless their native rite. This action is called the Neo-Union. The scene of it became, among others, the then Lublin region. The action proceeded quite intensively in the north part of this area, in the Catholic diocese of Podlasie (Podlachia). The bishop of Podlasie was an enthusiast of Neo-Union, while the bishop of Lublin took a much more careful position. For many reasons of internal as well as external nature, the results of taken action were rather slight. Almost all created then pastoral institutions were closed down, mainly during the Second World War. The only existing today is the Neo-Union parish in Kostomłoty.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2014, 5, 2; 45-58
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The musical and liturgical aspects of the great feasts of the Church services inserted in the Great Lent
Muzyczne i liturgiczne aspekty nabożeństw Wielkich Świąt przypadających na Wielki Post
Autorzy:
Metreveli, Shorena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/514036.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Koło Naukowe Studentów Muzykologii UJ
Tematy:
Georgian chant
Gelati school
Orthodox Church
liturgy
chorał gruziński
szkoła Gelati
Kościół prawosławny
liturgia
Opis:
The culture of Georgian chant is variable and particular schools are different from each other. The vital schools are Gelati, Shemoqmedi (West Georgian chant traditions) and Karbelashvilebi (East Georgian chant traditions). The paper presents musical analysis of West Georgian chant traditions, using Gelati school as an example. Scores are taken from Georgian musical manuscripts from the 19th century, which are saved in National Centre of Manuscripts and were written by St. Pilimon the Chanter (Koridze) and St. Ekvtime the Confessor (Kereselidze). The article’s aim is to show how some of the Great Feasts in Georgia were celebrated. The first part contains the examination of some individual aspects of Georgian liturgical practice. The second part synthetises what is important in the process of researching Georgian chant. The analysis shows individuality of the chant material. Diversity and abundance of existing materials gives the opportunity to conduct further research on the topic.
Tradycja chorału gruzińskiego należy do zróżnicowanych, w jej obrębie występuje kilka odmian. Najważniejszymi szkołami są: Gelati, Shemoqmedi (należące do tradycji zachodniogruzinskiej) oraz Karbelashvilebi (należące do tradycji wschodniogruzińskiej). Artykuł stanowi próbę analizy zachodniogruzińskich tradycji chorałowych w oparciu o utwory napisane w stylu szkoły Gelati. Jako materiał źródłowy wykorzystano XIX-wieczne manuskrypty pochodzące ze zbiorów Gruzińskiego Narodowego Centrum Rękopisów, autorstwa św. Filimona Koridze oraz św. Ekvtima Kereselidze. Tekst omawia muzyczną celebrację dwunastu wielkich świąt Kościoła prawosławnego w Gruzji. Pierwsza część artykułu zawiera charakterystykę indywidualnych aspektów guzińskiej tradycji liturgicznej. Część druga jest syntezą cech kluczowych dla badania gruzińskiego chorału. Analiza dowodzi indywidualizmu ocenianych śpiewów. Różnorodność i bogactwo zachowanego materiału muzycznego stwarza możliwość do prowadzenia dalszych badań w tym zakresie.
Źródło:
Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ; 2016, 3(30); 75-88
2956-4107
2353-7094
Pojawia się w:
Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Языковые и культурные склады в Болгарии к употребляемому в богослужении языку
Autorzy:
Костадинова, Петя
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167777.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Język liturgii
Bułgarski Kościół Prawosławny
polityka językowa
Liturgical Language
Bulgarian Orthodox Church
Language Policy
Opis:
At the end of 1980s and at the beginning of 1990s the question of the liturgical language (Church Slavonic or modern Bulgarian) became vital anew, the discussions were initiated by journalists, priests, theologians, linguists and others. In 1998 the Holy Synod of the Bulgarian Orthodox Church allowed to use modern Bulgarian as well as Church Slavonic in the services but no church uses exclusively modern language for the liturgy. The present paper contains the results of the inquiry into the liturgical language in Bulgarian Orthodox Church, carried out in Sofia, Plovdiv and Kozloduy after the decision of the Bulgarian Holy Synod. The centre of attention is focused on the language attitudes of the liturgical language in Bulgaria nowadays.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2012, Język naszej modlitwy- dawniej i dziś, 3; 95-103
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kwestia prokreacji w prawosławiu
The Issue of Procreation in Eastern Orthodoxy
Autorzy:
Leśniewski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594921.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
prokreacja, aborcja, technologia wspomagania rozrodu, pozaustrojowe zapłodnienie in vitro, klonowanie, Kościół prawosławny, antropologia chrześcijańska
Opis:
In the Orthodox Church, procreation is seen not only as a human activity aimed at extending of the genre, but also as a gift of God, who is the absolute and sole ruler of human life. From the Christian point of view, the understanding of procreation requires reference to the sacrament of marriage. In the framework of a sacramental marriage, which is monogamous, heterosexual and blessed in the Church sexual drive is transformed. The conception and generation of offspring is the fruit of the love of both parents. The beginning of the existence of the soul and the body of every human person is carried out simultaneously. Numerous testimonies from the canonical, liturgical and patristic tradition of Eastern Christianity prove that from the first centuries abortion was treated as a murder and a grave sin requiring long-lasting penance. Nowadays, the Orthodox Church takes up challenges related to the development of assisted reproductive technology. In the official Orthodox documents, it is emphasized that making decision on the use of assisted procreation  should take into account both doctrinal teaching and the existential situation of a particular marriage couple. Specific recommendations apply to in vitro fertilization. Orthodox bioethicists speak against the use of cloning techniques and experiments with human germ cells.
W Kościele prawosławnym prokreacja jest postrzegana nie tylko jako aktywność ludzka mająca na celu przedłużenie gatunku, ale również jako dar Boga, Który jest absolutnym i jedynym Władcą życia człowieka. Zrozumienie prokreacji, z chrześcijańskiego punktu widzenia, wymaga odniesienia do sakramentu małżeństwa. W ramach bowiem małżeństwa sakramentalnego, które jest monogamiczne, heteroseksualne i pobłogosławione w Kościele, popęd seksualny podlega transformacji. Poczęcie i zrodzenie potomstwa jest owocem miłości obojga rodziców. Początek istnienia duszy i ciała każdej osoby ludzkiej dokonuje się równocześnie. Liczne świadectwa pochodzące z tradycji kanonicznej, liturgicznej i patrystycznej chrześcijaństwa wschodniego dowodzą, iż od pierwszych wieków aborcja była traktowana jako zabójstwo i grzech ciężki, wymagający długotrwałej pokuty. Współcześnie Kościół prawosławny podejmuje wyzwania związane z rozwojem technologii wspomagania rozrodu. W oficjalnych dokumentach prawosławnych podkreśla się, że podejmowanie decyzji skorzystania ze wspomaganej prokreacji powinno uwzględniać zarówno nauczanie doktrynalne, jak i sytuację egzystencjalną danej pary małżeńskiej. Szczegółowe zalecenia dotyczą pozaustrojowego zapłodnienia in vitro. Prawosławni bioetycy wypowiadają się przeciwko stosowaniu technik klonowania oraz eksperymentom z komórkami ludzkimi z grupy zarodkowych.
Źródło:
Studia Oecumenica; 2019, 19; 179-192
1643-2762
Pojawia się w:
Studia Oecumenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne prawosławne prawo kościelne – problemy związane z systematyzacją i materiałami źródłowymi w języku polskim
Contemporary Orthodox Church law - problems related to systematization and source materials in Polish language
Autorzy:
Ławreszuk, Marek
Makal, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1913021.pdf
Data publikacji:
2021-09-23
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
prawo kościelne
prawosławie
prawo kanoniczne
Kościół prawosławny
church law
Orthodoxy
canon law
Orthodox Church
Opis:
Niniejszy artykuł ukazuje problemy związane z próbą systematyzacji współczesnego prawosławnego prawa kościelnego. Wskazuje na rozbieżności związane z przyjętymi w poszczególnych Cerkwiach lokalnych korpusach źródłowych, a także braki lub przemilczenia istniejące w prawie kanonicznym. W części końcowej poruszono także kwestię oceny komplementarności materiałów źródłowych w języku polskim oraz trudności związane z brakiem usystematyzowanej terminologii prawosławnego prawa kościelnego w języku polskim.
The article shows the problems related to the attempt to systematize the modern Orthodox Church law. It points to discrepancies related to the source corpus adopted in individual local Churches, as well as shortcomings or understatements in canon law. The final part of the article touches upon the issue of assessing the complementarity of the source materials in Polish, as well as the difficulties associated with the lack of a systematized terminology of Orthodox church law in Polish.
Źródło:
ELPIS; 2021, 23; 127-135
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekumenizm a realizacja misyjnego posłannictwa Kościoła w kontekście dokumentów Wszechprawosławnego Synodu na Krecie
Ecumenism and the implementation of the Church’s missionary mission in the context of the documents of the All -Orthodox Synod in Crete
Autorzy:
Borkowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1917239.pdf
Data publikacji:
2019-11-27
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Ecumenism
mission
Panorthodox Synod
Orthodox Church
dialogue
ekumenizm
misja
Synod Wszechprawosławny
Kościół prawosławny
dialog
Opis:
Uchwały Wszechprawosławnego Synodu kładą podwaliny pod dialog ekumeniczny, podkreślając potrzebę dialogu przede wszystkim ze względu na głoszenie światu „prawosławnego świadectwa” wśród innych Kościołów chrześcijańskich i wyznań. Wypracowano stanowisko Kościoła prawosławnego odnośnie zasad i form uczestnictwa w dialogach teologicznych i w ruchu ekumenicznym oraz przyjęto nowe uchwały, potwierdzające wszechprawosławne stanowisko. Dialog w Kościele prawosławnym zawsze był i pozostaje istotnym i niezbywalnym elementem jego misji soteriologicznej. Przyświeca Jemu chwalebny cel powrotu skruszonych na Jego łono, jak również duszpasterskiej odpowiedzialności, gdyż niezachwianie wyznaje i głosi iż w swej samoświadomości Kościół prawosławny stanowi miarodajną kontynuacje Jednego, Świętego, Powszechnego i Apostolskiego Kościoła oraz arkę zbawienia dla tych w pobliżu i tych z oddala.
Resolutions of The Holy and Great Council of the Orthodox Church lay the foundations for ecumenical dialogue, emphasizing the need for dialogue primarily because of proclaiming the “Orthodox testimony” to other Christian Churches and denominations. The position of the Orthodox Church was developed regarding the principles and forms of participation in theological dialogues and in the ecumenical movement, and new resolutions were adopted confirming the all-Orthodox position. Dialogue in the Orthodox Church has always been and remains an essential and inalienable element of its soteriological mission. He has a glorious purpose for the return of those repentant to his bosom, as well as pastoral responsibility, because it unwaveringly confesses and proclaims that in its self-awareness the Orthodox Church is the authoritative continuation of the One, Holy, Catholic and Apostolic Church and the ark of salvation for those nearby and those from afar.
Źródło:
ELPIS; 2019, 21; 93-97
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Совѣтованіе о благочестіи (1621) – zbiór postanowień soboru czy postulaty wiernych?
Sovetovanie o blagočesti (1621) – Collection of Local Council’s Decisions or Postulates of Lay Believers?
Autorzy:
Hodana, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2168710.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Kościół prawosławny
sobór lokalny (synod)
bractwo Podwyższenia Krzyża Świętego w Łucku
Совѣтованіе о благочестіи
Opis:
Sovetovanie o blagočesti (Совѣтованіе о благочестіи) is an anonymous text preserved in the archive of Lutsk Brotherhood of the Elevation of the Cross. It includes an internal renewal programme of the Orthodox Church in the Polish-Lithuanian Commonwealth, which supposed to guarantee continuity of Orthodox hierarchy, restored during 1620–1621 by the Patriarch of Jerusalem Theophanes. Most scholars have treated the document as the collection of decisions of the local council deliberated in Kyiv under the chairmanship of Metropolitan Job Boretsky and was treated as an effect of the activity of new bishops. However, there are no historical sources confirming that such council actually took place. What is more, the document itself does not look like council’s resolutions. This is rather a list of recommendations and postulates prepared by believers, probably representatives of Lutsk Brotherhood. The document points out that on the one hand bishops are necessary for the normal functioning of the Church, on the other hand, puts forward a list of demands to them and emphasizes an important role of the laity.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2018, Rola laikatu w życiu Cerkwi, 9; 73-80
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mniejszość białoruska w Narodowym Spisie Powszechnym z 2002 roku
Belarusian minority in the 2002 Polish National Census
Autorzy:
Czapko, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850756.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
national census
minority
identity
Belarusians
Orthodox Church
spis powszechny
mniejszość
tożsamość
Białorusini
Kościół prawosławny
Opis:
Narodowy Spis Powszechny z 2002 roku wykazał, iż mniejszość białoruska w Polsce liczy niespełna 50 tysięcy przedstawicieli. Na przeszkodzie dokładnemu ustaleniu liczebności Białorusinów w Polsce stoją jednak różnego rodzaju przyczyny historyczne oraz społeczno-ekonomiczne, które sprawiają, iż otwarte deklarowanie narodowości nie jest wśród Białorusinów rozpowszechnione. Ostrożnie podchodzić należy również do potocznego utożsamiania prawosławia z białoruskością, gdyż na obszarze wschodniej Białostocczyzny stosunkowo niewielka część ludności wyznania prawosławnego zdecydowała się na zadeklarowanie narodowości innej niż polska.
The 2002 Polish National Census has shown that Belarusian minority in Poland consists of nearly 50,000 members. Although, the exact determination of number of Belarusians in Poland is diffi cult, because of various historical, social and economical reasons, which cause that open declarations of Belarusian identity are not common among the Belarusians. Traditional identifying Belarusian nationality with Orthodox Christianity should be considered with caution, because relatively small amount of Orthodox population in the eastern part of Bialystok region decided to declare other than Polish nationality.
Źródło:
Facta Simonidis; 2009, 2, 1; 75-89
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyznawcy prawosławia w Drugiej Rzeczypospolitej w dyskursie prasowym „Przeglądu Prawosławnego” (1939)
Orthodox Believers in the Second Polish Republic in the Press Discourse of ‘Przegląd Prawosławny’ (1939)
Autorzy:
Krasińska, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20433637.pdf
Data publikacji:
2023-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum
Tematy:
Orthodox press
‘Przegląd Prawosławny’
Orthodox Church
Orthodox population
the Second Polish Republic
prasa prawosławna
„Przegląd Prawosławny”
Kościół prawosławny
ludność prawosławna
Druga Rzeczypospolita
Opis:
In the 1930s, the Polish-language Orthodox periodicals appeared on the press and the publishing market. Their recipients were the Orthodox believers living mainly in the eastern areas of the Second Polish Republic, and their creators were the Orthodox Polish intelligentsia, including the clergy. One of such magazines was ‘Przegląd Prawosławny’, published from January to August 1939 in Grodno. The editor in charge of the magazine was Fr. Leonidas Kasperski, and the publisher is the Orthodox Scientific and Publishing Institute. The analyzed magazine was partly of the local nature, as a lot of space was devoted to the life and activities of the Orthodox believers from the Nowogródek and Białystok voivodeships. Polish culture, history, language and traditions were promoted in ‘Przegląd Prawosławny’. They wrote about the affairs of the contemporary Church in Poland and around the world, as well as about its dignitaries. The life and activities of the Orthodox Polish patriots from the past eras were described.
W latach 30. XX w. na rynku prasowo-wydawniczym pojawiły się polskojęzyczne periodyki prawosławne. Ich odbiorcami byli wyznawcy prawosławia zamieszkujący głównie wschodnie tereny Drugiej Rzeczypospolitej, a twórcami prawosławna polska inteligencja, w tym duchowieństwo. Jednym z takich pism był ukazujący się od stycznia do sierpnia 1939 r. w Grodnie „Przegląd Prawosławny”. Redaktorem odpowiedzialnym czasopisma był ks. Leonidas Kasperski, a wydawcą Prawosławny Instytut Naukowo-Wydawniczy. Analizowane pismo częściowo miało charakter lokalny, gdyż dużo miejsca poświęcano życiu oraz działalności wyznawców prawosławia z województwa nowogródzkiego i białostockiego. Na łamach „Przeglądu Prawosławnego” propagowano polską kulturę, historię, język i tradycje. Pisano o sprawach współczesnej Cerkwi w Polsce i na świecie oraz o jej dostojnikach. Opisywano życie i działalność prawosławnych polskich patriotów z minionych epok.
Źródło:
Studia Ełckie; 2023, 25, 3; 285-306
1896-6896
2353-1274
Pojawia się w:
Studia Ełckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La Madre de Dios en la teología ortodoxa
Mother of God in Orthodox Theology
Matka Boża w teologii prawosławnej
Autorzy:
Villar, José Ramón
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31234115.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Kościół Prawosławny
teologia wschodnia
mariologia
Orthodox Church
Eastern theology
Mariology
Iglesias Ortodoxas
Teología Oriental
Mariología
Opis:
Znaczący jest fakt, iż obecność Maryi w kulcie Kościoła Prawosławnego daje się pogodzić z brakiem traktatu mariologicznego. Bogactwo tradycji prawosławnej nie zostało przełożone na analogiczne zainteresowanie spekulatywne. Istnieje obawa przed zracjonalizowaniem tajemnicy. Podręczniki teologii prawosławnej nie zawierają oddzielnego traktatu z mariologii. Czymś naturalnym jest, że nauka o Matce Bożej znajduje się w ramach chrystologii. Prawda o Bożym macierzyństwie Maryi jest bardziej prawdą chrystologiczną, niż mariologiczną. „Mariologia” prawosławna jest wyrazem dogmatu chrystologicznego, a jej normą i kryterium jest relacja jedności z misterium Chrystusa.
It is worth noticing that the veneration of Mother Mary in Orthodox Church is not undermined by the lack of a systematic theological presentation. The richness of the Orthodox tradition has not yet led to the emergence of speculative investigations in this subject. There is a fear of rationalizing the mystery. Orthodox theology textbooks do not include chapters dedicated to Mariology. It is natural for them to consider Marian teaching within the realm of Christology. The truth about Mary’s motherhood of God is more of a Christological rather than Mariological truth. Orthodox Marian veneration expresses the Christological dogma. The relation of unity with the mystery of Jesus Christ constitutes its central norm and evaluative criterion.
Źródło:
Roczniki Teologii Dogmatycznej; 2012, 4; 203-242
2080-6345
Pojawia się w:
Roczniki Teologii Dogmatycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spór o jurysdykcję nad parafiami w województwie białostockim jako element konfliktu między Polskim Autokefalicznym Kościołem Prawosławnym a Patriarchatem Moskiewskim
The Dispute about Jurisdiction over Parishes in Białystok Province as an Element of the Confl ict between the Polish Autocephalous Orthodox Church and Moscow Patriarchate
Autorzy:
Dudra, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2019390.pdf
Data publikacji:
2020-12-09
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
autocephaly
Białystok province
Orthodox Church
Moscow Patriarchate
Orthodoxy
autokefalia
Białostocczyzna
Kościół prawosławny
Patriarchat Moskiewski
prawosławie
Opis:
W artykule poddano analizie konflikt jurysdykcyjny w Polskim Autokefalicznym Kościele Prawosławnym (PAKP) na Białostocczyźnie w latach 1944–1946. W wyniku zmian granicznych po II wojnie światowej pozostały tam tylko cztery prawosławne dekanaty. Większość duchowieństwa odrzuciła zwierzchnictwo bpa Tymoteusza z PAKP i podporządkowała się abp. mińskiemu Bazylemu. W konsekwencji wpłynęło to na przejęcie w jurysdykcję przez patriarchę moskiewskiego Aleksego wszystkich parafii. Jednak zdecydowane stanowisko Ministerstwa Administracji Publicznej doprowadziło do przywrócenia polskiego zwierzchnictwa nad prawosławnym placówkami na tym obszarze.
The article presents an analysis of the jurisdiction conflict in the Polish Autocephalous Orthodox Church (PAKP) in the Bialystok province in 1944–46. After the border changes imposed after World War II, only four Orthodox deaneries were in the area. The majority of the clergy rejected the authority of Bishop Tymoteusz from the PAKP and subordinated to the Archbishop Bazyli of Minsk. In consequence, Patriarch of Moscow Alexei (Simanski) took over the canonical jurisdiction of all parishes in Bialystok. However, the strong position of the Ministry of Public Administration led to the restoration of Polish sovereignty over Orthodox parishes in this area.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2020, 18; 5-20
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ukraińska autokefalia rok po ustanowieniu: reakcje i dylematy świata prawosławnego
Ukrainian autocephaly one year after its establishment: reactions and dilemmas of the Orthodoxy
Autorzy:
Kałużny, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047924.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
autokefalia
prawosławie
ukraińska autokefalia
Kościół Prawosławny Ukrainy
autocephaly
Orthodoxy
Ukrainian autocephaly
Orthodox Church of Ukraine
Opis:
W artykule podjęto refleksję nad stanem recepcji ukraińskiej autokefalii w świecie prawosławnym po roku od jej ustanowienia. Temat został rozwinięty w trzech częściach. Najpierw przedstawiono stanowisko Konstantynopola i Moskwy w sprawie ustanowienia autokefalicznego Kościoły Prawosławnego Ukrainy. Następnie omówiono reakcje pozostałych Kościołów prawosławnych na ukraińską autokefalię. W końcowej części zwrócono uwagą na podjętą w Ammanie (2020 r.) próbę porozumienia w tej sprawie. W toku refleksji m.in. stwierdzono, że dotąd tylko 3 z 14 autokefalicznych Kościołów prawosławnych uznały ukraińską autokefalię (Konstantynopol, Aleksandria i Grecja); negatywne stanowisko prezentuje 7 Kościołów (Antiochii, Jerozolimy, Moskwy, Serbii, Polski, Albania oraz Czech i Słowacji); pozostałe 4 Kościoły (Gruzji, Rumunii, Bułgarii i Cypru) nie sformułowały jednoznacznego stanowiska w badanej sprawie.
The present article is a reflection on the ways the Ukrainian autocephaly is received in the Orthodox world one year after its establishment. The topic has been discussed in three parts. First, the author has presented the stand of Constantinople and Moscow on the establishment of the Ukrainian Autocephalous Orthodox Church. Next, he discussed the reactions of other Orthodox Churches to Ukrainian autocephaly. In the final part, the author focused on the attempt at an agreement on this issue undertaken in Amman (2020). In the course of his reflection, the author stated that so far only three out of fourteen Orthodox Churches acknowledged Ukrainian autocephaly (Constantinople, Alexandria and Greece); seven Churches hold a negative stand (Antioch, Jerusalem, Moscow, Serbia, Poland, Albany, Czech Republic and Slovakia); the remaining four Churches (of Georgia, Romania, Bulgaria and Cyprus) have not formulated a unequivocal opinion in this matter.
Źródło:
Studia Oecumenica; 2020, 20; 197-213
1643-2762
Pojawia się w:
Studia Oecumenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność szkoły brackiej w Mohylewie od II połowy XVI wieku do XVIII wieku
Autorzy:
Mironowicz, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420330.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Orthodox church
orthodox brotherhoods
brotherhood’s school
Mogilev
Kościół prawosławny
bractwa cerkiewne
szkoła bracka
Mohylew
Opis:
W II połowie XVI wieku w Wielkim Księstwie Litewskim zaczęły powstawać bractwa cerkiewne. Jednym z kierunków ich działalności było szerzenie oświaty wśród prawosławnych. Ważną rolę w tym temacie odegrało bractwo prawosławne w Mohylewie. Artykuł opisuje działalność bractwa prawosławnego w Mohylewie koncentrując się głównie na jego działalności oświatowej: historii szkoły brackiej, jej statucie, nauczycielach, wykładanych przedmiotach, zapisach mieszczan na rzecz szkoły.
Źródło:
ELPIS; 2017, 19
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Początek działalności i arcypasterskiej władyki Hilariona Ohijenki w roku 1940
Autorzy:
Smyrnov, Andrij
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436976.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej
Tematy:
Hilarion Ohijenko
Kościół prawosławny
Ukraińcy
Chełm
biskup
Ilarion Ohiienko
the Orthodox Church
Ukrainians
Kholm
bishop
Opis:
The metropolitan Ilarion Ohiienko (1882–1972) was prominent Ukrainian Orthodox cleric, linguist, church historian, and cultural figure. In May 1937 the wife of Prof. Ivan Ohiienko died. And soon, in 1940, upon the recommendation of the Ukrainian Church Rada, the Council of the Orthodox Church in the Generalgouvernement, headed by metropolitan Dionisii Valedynskyi, elected Prof. I. Ohienko as Bishop of Kholm and Pidliashia. The Metropolitan of Warsaw Dionisii tonsured Ivan Ohiienko as a monk at St. Onuphrius monastery in Jableczna on October 9, 1940, giving him the name of Ilarion. The next day, Metropolitan Dionisii ordained him a deacon, and on October 11 his ordination as hieromonk took place, as well as his promotion to the rank of archimandrite. The episcopal nomination of archimandrite Ilarion took place in the Kholm Cathedral on October 19, 1940 and his episcopal ordination took place the next day, presided by Metropolitan Dionisii of Warsaw. Ohiienko began to Ukrainianize the Orthodoxy in the Kholm region, by introducing Ukrainian practices in the church rite and the use of Ukrainian in services and ordaining several Ukrainian priests. In August 1951 he was elected metropolitan of Winnipeg and head of the Ukrainian Orthodox Church of Canada.
Źródło:
Przegląd Środkowo-Wschodni; 2016, 1; 160-170
2545-1324
Pojawia się w:
Przegląd Środkowo-Wschodni
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół prawosławny w Gruzji w latach zaboru rosyjskiego i władzy sowieckiej (XIX-XX w.)
La Chiesa ortodossa in Georgia nel periodo dell’Imperio Russo e del regime Sovietico (XIX-XX sec.)
Autorzy:
Chmielecki, Tymon Tytus
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041824.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
sacerdozio
Georgia
Chiesa ortodossa
duchowieństwo
Gruzja
Kościół prawosławny
clergy
the Orthodox Church of the East
Opis:
La Georgia e stata soggetta dalla Russia per quasi duecento anni: prima, quale vittima dell'annessione del Paese dagli Zar russi (1801-1917) e poi, sotto la forma dell'occupazione sovietica (1921-1991 ). Le autorità imperiali russe, sin dall'inizio, non poterono sopportare l'indipendenza della Chiesa ortodossa georgiana, governata del Cattolicos-Patriarca di tutta la Georgia, Antonio II. Nel 1811 deposero il patriarca e sottomisero la Chiesa all'autorità del Sacro Sinodo Russo. In questo modo si interruppe la continuità dell'autocefalia georgiana durata milletrecento anni. La programmata russificazione del Paese non risparmio quest'antica Chiesa. Il Cattolicos fu sostituito dagli esarchi russi, il numero delle eparchie fu ridotto a quattro, la lingua liturgica georgiana chuzuri fu soppressa e sostituita dallo sla-vo, si chiusero sistematicamente antichi monasteri e si face venire in massa il clero russo. Chiese e conventi subirono una serie di saccheggi e devastazioni. Le faccende della rivoluzione bolscevica procurarono un breve momento d'indipendenza: il 25 marzo 1917 la Chiesa riprese l'autocefalia e venne nominato il Cattolicos-Patriarca Kirion II. La rinascita religiosa fu presto impedita dal'occupatzione dell'Armata sovietica che cominciando dal febbraio 1921 segno un periodo di settant'anni esatti di regime antireligioso comunista. Il Patriarca e i Vescovi furono arrestati, quasi il 90% delle chiese furono chiuse e adibite ad edifici di utilità pubblica (musei, magazzini, cinema ecc.), i fedeli furono ostacolati nelle funzioni religiose e, se non obbedivano, venivano perseguitati. La propaganda atea non risparmio ne'bam-bini ne'giovani, ai quali fu assolutamente proibito di partecipare al culto e a qualsiasi istruzione cristiana fino all'età di 18 anni. Negli anni trenta la gerarchia ortodossa georgiana potè ricostituirsi, ma la sua esistenza dipendeva fortemente dalla collaborazione con il regime. La penetrazione di agenti del KGB nella gerarchia ecclesiastica e le divisioni tra il clero e il Cattolicato ridussero ulteriormente l'operatività della Chiesa nel suo insieme. Agli albori dell'indipendenza statale (1991), la società massimamente scristianizzata divenne una forte sfida per l'odierna gerarchia ortodossa, favorita dal Governo.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1998, 70; 303-314
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ku ekumenii realistycznej. W poszukiwaniu przyczyn trudności w katolicko-prawosławnym dialogu teologicznym
Toward Realistic Ecumenism. Looking for the Causes of Difficulties in the Theological Dialogue between the Roman Catholic Church and the Orthodox Church
Autorzy:
Kałużny, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571492.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
dialog ekumeniczny
Kościół rzymskokatolicki
Kościół prawosławny
ekumenizm
eklezjologia
ecumenical dialogue
Roman Catholic Church
Orthodox Church
ecumenism
ecclesiology
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest prezentacja ważniejszych przyczyn trudności w katolicko-prawosławnym dialogu teologicznym na forum światowym. Temat został rozwinięty w czterech częściach. Najpierw zwrócono uwagę na odmienną świadomość podziału w katolicyzmie i w prawosławiu. Następnie dokonano ogólnej prezentacji wybranych aspektów katolicko-prawosławnego „dialogu miłości” i „dialogu prawdy”. W trzeciej części omówiono uwarunkowania początków dialogu teologicznego między obydwoma Kościołami. W końcu odniesiono się do kluczowych problemów natury eklezjologicznej, które pojawiły się w toku dialogu, takich jak uznanie kościelnego statusu partnerów dialogu, rozumienie kategorii „Kościołów siostrzanych” i stosunek do kwestii „uniatyzmu”. Ostatecznie stwierdzono, że katolicko-prawosławny dialog teologiczny jest dialogiem trudnym. Istniejące trudności dialogowe nie muszą jednak prowadzić do zniechęcenia, ale wręcz przeciwnie – mogą stać się impulsem do pogłębienia i ożywienia katolickoprawosławnego dialogu teologicznego.
The aim of this article is to present the essential causes of the difficulties in the theological dialogue between the Roman Catholic Church and the Orthodox Church in the world. The topic has been dealt upon in four parts. First, the author is drawing the reader’s attention to the fact that the awareness of the disunion differs in these two Churches. Next, the author is making a general presentation of selected aspects of the “dialogue of love” and the “dialogue of truth” between Roman Catholicism and Orthodoxy. In Part 3, the author is discussing the circumstances of the beginnings of the theological dialogue between them. At the end, he is referring to the key ecclesiological problems which appeared in the course of the dialogue such as accepting the ecclesial status of the dialogue partner, understanding the category of “Sister Churches”, and attitude to the issue of “Uniatism”. Finally, the author states that the theological Catholic-Orthodox dialogue is a difficult one. However, the existing difficulties in the dialogue do not have to lead to discouragement, but – quite the contrary – they may become an incentive to deepen and invigorate the theological dialogue the Roman Catholic Church and the Orthodox Church.
Źródło:
Polonia Sacra; 2019, 23, 2(56); 113-139
1428-5673
Pojawia się w:
Polonia Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Beginning of Liturgical Formation in Romania: The First Liturgical Manual in the Romanian Language
Początki formacji liturgicznej w Rumunii: pierwszy podręcznik liturgiczny w języku rumuńskim
Autorzy:
Vanca, Dumitru A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430928.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
instrukcja liturgiczna
Rumuński Kościół Prawosławny
Nikolaos Bulgaris
Jeremias Cacavelas
liturgical instruction
Romanian Orthodox Church
Jeremiah Cacavelas
Opis:
While different political realities shaped the three Principalities (Moldova, Wallachia and Transylvania) that later formed Romania (1918), the spiritual unity of the Romanian people has been nourished since the Middle Ages by the Eastern Christian faith. Situated at the intersection of cultural and religious currents, Romanian spirituality has often interacted with that of the Ruthenian Slavs, Serbs or Bulgarians, Greeks, Hungarians, Catholics, Lutherans, and Calvinists. For this reason, the first Romanian literary works were translations or adaptations that were always under the influence of or produced in opposition to these cultures and beliefs. This study investigates, from a liturgical and doctrinal perspective, the first manual of liturgical training, published in the Romanian language at Iași (1697) translated by Jeremiah Cacavelas: Holy Teaching about the Holy and Divine Liturgy. Considered by some specialists to be an adaptation of similar works by Simeon of Thessalonica or Nikolaos Bulgaris, the manual presents in the form of questions and answers the teaching and spiritual understanding of the Orthodox Church regarding the Holy Liturgy. The manual also explores other Orthodox Christian teachings regarding the church building, angels, the nature of Grace, liturgical vestments, feast days and so forth. Throughout the volume, Jeremiah Cacavelas does not avoid controversial theological subjects that divide the East and West concerning transubstantiation, the nature of Grace and so forth. Cacavela’s manual became quite widespread in the Romanian Provinces; in some areas it was used until the 19th century.
W czasie, gdy odmienne realia polityczne kształtowały trzy Księstwa (Mołdawię, Wołoszczyznę i Siedmiogród), które później utworzyły Rumunię (1918), duchową jedność narodu rumuńskiego już od średniowiecza zapewniało chrześcijaństwo wschodnie. Duchowość rumuńska, rozwijająca się w środowisku, w którym krzyżowały się różne prądy kulturowe i religijne, często wchodziła w interakcje z duchowością ruskich Słowian, Serbów czy Bułgarów, Greków, Węgrów, katolików, luteranów i kalwinistów. Z tego powodu pierwszymi rumuńskimi dziełami literackimi były tłumaczenia lub adaptacje, które ulegały wpływowi tych kultur lub były tworzone w opozycji do nich. W niniejszym opracowaniu z liturgicznego i doktrynalnego punktu widzenia zbadano pierwszy podręcznik liturgiki, opublikowany w języku rumuńskim w Jassach (1697) w tłumaczeniu Jeremiasza Kakawelasa Święte nauczanie o Świętej i Boskiej Liturgii. Podręcznik ten, uważany przez niektórych specjalistów za adaptację podobnych dzieł Symeona z Tesaloniki czy Nikolaosa Bulgarisa, przedstawia w formie pytań i odpowiedzi nauczanie Cerkwi prawosławnej o Bożej Liturgii, uwypuklając zwłaszcza jej duchowe rozumienie. Podręcznik omawia również budowę cerkwi, szaty liturgiczne, święta, a także inne aspekty prawosławnego nauczania dotyczące aniołów, natury łaski i tak dalej. Jeremiasz Kakawelas nie unika kontrowersyjnych tematów teologicznych, które dzielą Wschód i Zachód, jak na przykład problem przeistoczenia, natura łaski i inne. Podręcznik Kakawelasa był powszechnie stosowany we wszystkich prowincjach rumuńskich, na niektórych obszarach używano go aż do XIX wieku.
Źródło:
Polonia Sacra; 2023, 27, 3; 151-164
1428-5673
Pojawia się w:
Polonia Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Iwan Nieronow – zapomniany reformator. Początki ruchu staroobrzędowego
Ivan Neronov – forgotten reformer. The beginning of the Old-Believer movement
Autorzy:
Grondowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595222.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Nikon
rozłam
reforma
patriarcha
Nieronow
Rosyjski Kościół Prawosławny
Nikon division, reform, patriarch, Neronov, Russian Orthodox Church
Opis:
The article presents the background and course of turbulent religious and social events in the Moscow state in the mid-17th century on the example of the life of father Ivan Neronov. He was one of the forerunners of the moral-religious renewal of the Romanov dynasty. It was interrupted by patriarch Nikon, who introduced liturgical changes. They led to a conflict with father Ivan and his associates. This is the beginning of a split within the Russian Orthodox Church and the creation of the (existing to this day) Old-Believer movement.
Artykuł ukazuje tło i przebieg burzliwych wydarzeń religijno-społecznych w państwie moskiewskim w połowie XVII w. na przykładzie życia o. Iwana Nieronowa. Był on jednym z prekursorów odnowy moralno-religijnej podjętej w czasach powstania dynastii Romanowów. Została ona przerwana przez patriarchę Nikona, który wprowadził zmiany liturgiczne. Doprowadziły one do konfliktu z o. Iwanem i jego współpracownikami. Był to początek rozłamu w Rosyjskim Kościele Prawosławnym i powstania, istniejącego do dziś, ruchu staroobrzędowego.
Źródło:
Studia Oecumenica; 2018, 18; 185-202
1643-2762
Pojawia się w:
Studia Oecumenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władze wojskowe, cywilne i kościelne a problem cerkwi prawosławnych w II Rzeczypospolitej – studium na przykładzie świątyń Suwałk, Łomży i Augustowa
Autorzy:
Zubowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608786.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
II Rzeczpospolita
mniejszości religijne
Kościół prawosławny
Suwałki
Łomża
Augustów
Second Polish Republic
religious minorities
Orthodox Church
Opis:
W artykule przedstawiono politykę władz wojskowych, cywilnych i kościelnych w okresie II Rzeczypospolitej w stosunku do cerkwi prawosławnych, wzniesionych za czasów zaboru rosyjskiego przede wszystkim z myślą o rosyjskim wojsku i administracji. Na przykładzie świątyń w Suwałkach, Augustowie i Łomży starano się sprecyzować pewne schematy postępowania z prawosławnym dziedzictwem (opuszczonym przez władze rosyjskie w trakcie I wojny światowej), charakterystyczne dla obszaru całego Królestwa Polskiego.The article presents the policy of military, civil and Church authorities of the Second Polish Republic towards the Orthodox churches constructed in the Russian partition, mainly for Russian officials and army. An attempt was made to identify, on the example of Orthodox Church buildings at Suwałki, Augustów and Łomża, certain patterns of actions towards the Orthodox Church heritage (abandoned by the Russian authorities during World War I), characteristic of the whole Kingdom of Poland.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2017, 49, 4
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konflikt na tle języka liturgicznego w parafii prawosławnej w Legnicy
Autorzy:
Małaszewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167883.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Legnica
Polska
Kościół prawosławny
język liturgii
Ukraińcy
Łemkowie
Polska
Orthodox Church
Liturgical Language
Ukrainians
Carpatho-Russians
Opis:
The Orthodox parish in Legnica was founded, despite many difficulties and the opposition of the authorities, after the displacement of Ukrainian and Carpatho-Russian population of the south-eastern part of Poland to Lower Silesia. The Orthodox celebrated their services in the vestry of the local Evangelical church (in Jawor another parish was formed, later on ransformed into a branch of the Legnica parish), baptisms, weddings and funerals were celebrated, in 1965 they started teaching religion in the parish. Though the orthodox community of Legnica was multinational, it’s the Carpatho-Russians who wanted to have their language taught in school and used as the liturgical language and in the parish life. They appealed to their local bishop, to the metropolitan, finally to the state authorities. For some time the Carpatho-Russians went to local Catholic church for services and for lessons of religion, intending to force the Church authorities to assign the Ruthenian-speaking priest, allow the services in their language. Still all the solutions led to some kind of losses in the local orthodox community. Fortunately the problem observed in the 1970s-1980s in Legnica was exceptional in the whole country since generally the Polish Church authorities did not favour the Ukrainian or Carpatho-Russian national tendencies.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2012, Język naszej modlitwy- dawniej i dziś, 3; 189-198
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wychowanie do postawy dialogu w katechezie Kościoła prawosławnego
Education to the Attitude of Dialogue in Catechesis of the Orthodox Church
Autorzy:
Ławreszuk, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594995.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
The Orthodox Church
catechesis
dialogue
education
attitude of dialogue
Kościół prawosławny
katecheza
dialog
wychowanie
postawa dialogu
Opis:
The article focuses on showing the basics of education to the dialogue present in the Orthodox catechesis carried out in the schools and catechetical-pastoral activities undertaken in the framework of parish communities and church organizations. Of the many issues taken in catechesis, we focus on the elements of upbringing and education aimed at interreligious dialogue. Conclusions focus on the justification of actions undertaken in the Orthodox Church towards education to the attitude of dialogue.
Artykuł skupia się na ukazaniu wychowania do postawy dialogu obecnego w katechezie prawosławnej prowadzonej w szkołach oraz w działalności katechetyczno-duszpasterskiej realizowanej w ramach wspólnot parafialnych i organizacji cerkiewnych. Spośród wielu podejmowanych w katechezie zagadnień, uwzględniono elementy wychowawcze i edukacyjne ukierunkowane na dialog międzyreligijny. Wnioski skupiają się na uzasadnieniu podejmowanych w Kościele prawosławnym działań w kierunku wychowania do postawy dialogu.
Źródło:
Studia Oecumenica; 2016, 16; 151-166
1643-2762
Pojawia się w:
Studia Oecumenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transition toward democracy – Georgian problems
Autorzy:
Markozashvili, Lasha
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/616709.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Georgia
democratic transition
political culture
Saakashvili
Orthodox Church
Gruzja
demokratyczne przemiany
kultura polityczna
Saakaszwili
Kościół Prawosławny
Opis:
Proces demokratyzacji w Gruzji ma swoje trudności, głównie związane z aspektem kulturowym i społeczno-ekonomicznym. Wyzwania polityczne są powiązane z postawą społeczną i odwrotnie. Historyczna rola kościoła prawosławnego w zachowaniu gruzińskiej tożsamości narodowej przez wieki jest nadmiernie kompensowana z częstymi pisarskimi uwikłaniami w życiu publicznym. Niedemokratyczne rządy dokonały wszelkich starań, aby sfinalizować proces transformacji i przez dwie dekady stan pozostawał w szarej strefie między konsolidacją i autokracją. Rok 2012 został oznaczony rokiem dla nowych nadziei demokracji Gruzji. Nowy rząd został wybrany przez wolnych i uczciwych wyborców, ale demokracja wymaga warunków aby przetrwać i ten artykuł je bada.
Abstract: The process of democratisation in Georgia has its obstacles, mostly connected with cultural and socio-economic aspects. Political challenges are interlinked with societal attitudes and vice versa. The historical role of the Orthodox Church in preserving Georgian national identity throughout the centuries is over-compensated for, with frequent clerical involvements in public life. Non-democratic governments have made no effort to finalise the process of transition and for two decades the state has remained in the grey zone between consolidation and autocracy. 2012 was marked as a year for the new hopes of Georgian democracy, a new government was elected via free and fair elections, but democracy needs conditions to endure and this paper examines those conditions.
Źródło:
Przegląd Politologiczny; 2014, 3; 185-202
1426-8876
Pojawia się w:
Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ sekurytyzacji Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego w jedności z Patriarchatem Moskiewskim na zmiany w ustawodawstwie wyznaniowym Ukrainy po 2013 r.
The impact of securitization of the Ukrainian Orthodox Church (Moscow Patriarchate) on the changes in Ukrainian law on religion after 2013
Autorzy:
Szyszlak, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887497.pdf
Data publikacji:
2021-12-18
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Euromajdan
sekurytyzacja
Ukraina
Ukraiński Kościół Prawosławny
Patriarchat Moskiewski
Euromaidan
securitization
Ukraine
Ukrainian Orthodox Church
Moscow Patriarchate
Opis:
W artykule przedstawiono wpływ procesu sekurytyzacji Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego w jedności z Patriarchatem Moskiewskim na zmiany w ustawodawstwie wyznaniowym Ukrainy od rewolucji godności (Euromajdanu). Wyodrębniana na gruncie nauk o bezpieczeństwie sekurytyzacja należy do podejść konstruktywistycznych, ponieważ zgodnie z tym ujęciem zagrożenie nie jest zjawiskiem realnym. Zagrożenie jest subiektywnie wskazywane przez aktora procesu oraz za takie uznawane przez jego odbiorców. Na gruncie pracy sam proces sekurytyzacji nie jest przedmiotem zainteresowania. Podkreślono okoliczności towarzyszące jego skutkom w zakresie regulacji wyznaniowych, wśród których zidentyfikowano wojnę w Donbasie i przyznanie autokefalii Kościołowi Prawosławnemu Ukrainy przez Patriarchat Ekumeniczny. Omówione zostały akty normatywne przyjęte po 2013 r., zobowiązujące Ukraiński Kościół Prawosławny do uwzględnienia w swojej nazwie podporządkowania Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu, ułatwiające wspólnotom parafialnym zmianę podporządkowania jurysdykcyjnego, a także utrudniające funkcjonowanie duszpasterstwa wojskowego w Siłach Zbrojnych i innych formacjach wojskowych.
The article presents the impact of the process of securitization of the Ukrainian Orthodox Church (Moscow Patriarchate) on the changes in Ukrainian law on religion since the Revolution of Dignity (Euromaidan). Securitization as a concept originated in security sciences belongs to constructivist approaches because under these approaches the threat is not a real phenomenon. The threat is subjectively indicated by the actor of the process and recognized as such by its recipients. Although this study is not concerned with the securitization process itself, it emphasizes the circumstances surrounding its consequences for law on religion. Among these circumstances is the war in Donbas and granting autocephaly to the Ukrainian Orthodox Church by the Ecumenical Patriarchate. The article discusses the normative acts adopted after 2013, which oblige the Ukrainian Orthodox Church to include its subordination to the Russian Orthodox Church in its name, making it easier for parish communities to change their jurisdictional subordination and hindering the functioning of military pastoral care in the Armed Forces and other military formations.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2021, 24; 429-448
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność protopopa zabłudowskiego Nestora Kuźmicza na tle epoki, cz. 2
The activity of Nestor Kuźmicz, protopop of Zabłudów, against the background of the epoch (part II)
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2174988.pdf
Data publikacji:
2022-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Nestor Kuźmicz
protopop zabłudowski
egzarcha patriarszy
Kościół prawosławny
Nestor Kuzmich
protopop of Zabludov
patriarchal exarch
Orthodox Church
Opis:
Nestor Kuźmicz trwale wpisał się w historię Cerkwi prawosławnej w Rzeczypospolitej. W latach dziewięćdziesiątych XVI wieku uczestniczył w soborach, na których były poruszane istotne sprawy dotyczące Kościoła prawosławnego. 6 października 1596 roku został wybrany do kierowania obradami obozu prawosławnego na soborze w Brześciu. Protopop zabłudowski podpisał się pod jego postanowieniami. Po unii brzeskiej Nestor Kuźmicz należał do obrońców praw Kościoła prawosławnego. W 1609 roku duchowny uzyskał od patriarchy godność egzarchy metropolii kijowskiej. 4 stycznia 1609 roku wystosował posłanie do duchowieństwa i wiernych „wiary greckiej”, w którym apelował o nieuznawanie Hipacego Pocieja swoim zwierzchnikiem oraz o obronę praw Cerkwi prawosławnej. Nestor Kuźmicz zmarł w Zabłudowie w 1618 roku jako protopop zabłudowski, podlaski, grodzieński, podhajecki, ihumen mielecki, egzarcha patriarszy metropolii kijowskiej.
Nestor Kuzmich has permanently entered the history of the Orthodox Church in the Polish-Lithuanian Commonwealth. In the1590s, Nestor Kuźmicz participated in councils where important matters of the Orthodox Church were discussed. On October 6, 1596, he was elected to chair the deliberations of the Orthodox camp at the Council in Brest. Protopop of Zabludov signed up to its provisions. After the Brest Union, Nestor Kuzmich belonged to the defenders of the rights of the Orthodox Church. In 1609, the priest was awarded the title of exarch of the Kiev metropolis by the patriarch. On January 4, 1609, he issued a message to the clergy and faithful of the “Greek faith, “in which he appealed not to recognise Hipacy Pociej as their superior and to defend the rights of the Orthodox Church. Nestor Kuzmich died in Zabludov in 1618 as protopop of Zabludov, Podlasie, Grodno, Podhajec, ihumen of Mielec, and patriarchal exarch of the Kiev metropolis.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2022, 29, 2; 88-101
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawosławny biskup przemyski Arseniusz Bryliński (1586–1590)
Arsenius Bryliński, Orthodox Bishop of Przemyśl (1586–1590)
Autorzy:
Krochmal, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11364375.pdf
Data publikacji:
2021-12-22
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Arseniusz Bryliński
prawosławny biskup przemyski
prawosławna diecezja przemyska
Kościół prawosławny
Arsenius Bryliński
Orthodox Bishop of Przemyśl
Orthodox diocese of Przemyśl
Orthodox Church
Opis:
Prawosławny biskup przemyski Arseniusz Bryliński nie miał dotychczas rzetelnego biogramu, a dotyczące go wzmianki w historiografii zawierały wiele luk chronologicznych i faktograficznych oraz błędów w datacji. W artykule ukazano sylwetkę Brylińskiego w świetle nowych źródeł archiwalnych. Ustalono wiele nowych faktów z jego życia, postawiono też liczne postulaty badawcze. Bryliński urodził się około 1541 r. Imię chrzestne Stefan (Steczko, Stećko) otrzymał po swym ojcu, sołtysie i popie prawosławnym w Brylińcach. Była to wieś królewska w starostwie przemyskim osadzona na prawie wołoskim. W 1564 r. w spadku po ojcu Stećko Bryliński otrzymał część sołectwa i popostwa w Brylińcach. Bryliński był popem bezżennym, zachowującym celibat, co może świadczyć, że już w młodości przygotowywał się do objęcia godności biskupiej. W 1581 r. Bryliński otrzymał nominację królewską na koadiutora i administratora diecezji przemyskiej. Jednak nie objął wówczas w niej rządów, bo na trzy lata zniknął z otoczenia Radyłowskiego, przygotowując się do święceń biskupich. Przy Radyłowskim pojawił się w 1584 r. Rządy w diecezji Bryliński objął dopiero na przełomie 1585 i 1586 r. Zmarł we wrześniu 1590 r. (a nie w 1591 r., jak jest podawane w literaturze). Na ocenie Brylińskiego ciąży uzależnienie od władzy świeckiej starosty przemyskiego Jana Tomasza Drohojowskiego. Konsekwencją tego była utrata dóbr należących do prawosławnych biskupów przemyskich. Bryliński nie dbał o stan moralny duchowieństwa parafialnego. Obejmując rządy napotkał na opór części prawosławnej szlachty przemyskiej, lekceważącej go z powodu wątpliwego szlachectwa i uzależnienia od starosty przemyskiego. Niechęć tę Bryliński szybko pokonał, udowadniając przynależność do szlachty. Objęcie godności biskupa podniosło też prestiż rodziny Brylińskich. Rządy Arseniusza Brylińskiego przypadły na trudny okres. Diecezję objął po wybitnym biskupie Antonim Radyłowskim, przez co był oceniany przez pryzmat jego osiągnięć. Władzę w diecezji przemyskiej sprawował przez niespełna pięć lat, jednak nawet tak krótki okres wystarczył, by utracił wiele dóbr należących do biskupstwa. Na okres jego rządów przypada kryzys Kościoła prawosławnego w metropolii kijowskiej, z drugiej zaś strony intensywne próby jego przezwyciężenia, co spotykało się z intensywnymi działaniami na rzecz zjednoczenia podzielonego Kościoła. W tym kontekście umieścić trzeba działania katolicyzacyjne Katarzyny Wapowskiej i Jana Łączyńskiego zakończone przejęciem 7 parafii prawosławnych. Sprawiedliwa ocena biskupa Brylińskiego będzie mogła być dokonana dopiero po przeprowadzeniu dalszych badań. Pomimo nowych ustaleń dotyczących jego życia, biogram biskupa nadal jest niepełny.
No reliable biography of the Orthodox Bishop of Przemyśl Arsenius Bryliński has been published so far, and available historical references concerning him contained many chronological and factual gaps and dating errors. The article presents Bryliński’s profile in the light of new archival sources. Many new facts of his life were established, and numerous research suggestions were made. Bryliński was born around 1541. He received his Christian name Stefan (Steczko, Stećko) after his father, a village leader and Orthodox popes in Brylińce - a royal village in the Przemyśl district, founded on Wallachian law. In 1564, Stećko Bryliński inherited a part of the village office and popedom in Brylińce from his father. Bryliński remained unmarried and observed celibacy, which may indicate that even in his youth he was preparing to assume the bishopric. In 1581, Bryliński received a royal nomination as coadjutor and administrator of the diocese of Przemyśl. However, he did not assume the office at that time, as he had disappeared from Radyłowski’s entourage for three years while preparing for episcopal ordination. He reappeared at Radyłowski’s side in 1584. Bryliński did not assume his responsibilities in the diocese until late 1585 or early 1586. He died in September 1590 (and not in 1591, as reported in the literature). Any assessment of Bryliński must be affected by his dependence on secular power of the starost of Przemyśl, Jan Tomasz Drohojowski. The consequence of this was losing some lands that had belonged to the Orthodox bishops of Przemyśl. Bryliński did not take much care of the moral state of the parish clergy. When he took over the reins of power, he encountered resistance from some of the Orthodox nobility of Przemyśl, who disrespected him because of his dubious nobility and his dependence on the starost of Przemyśl. Bryliński quickly overcame their animosity by proving that he was a noble. Becoming a bishop had also bolstered the prestige of the Bryliński family. The rule of Arsenius Bryliński took place in a difficult period. He took over the diocese after an outstanding bishop Antoni Radyłowski, and because of that he was judged from the perspective of Radyłowski’s accomplishments. He ruled the Diocese of Przemyśl for less than five years, but even this short period was enough for him to lose many properties belonging to the bishopric. During his reign there a crisis of the Orthodox Church in the Kiev metropolis emerged, along with intense attempts to overcome it, which was accompanied by vigorous efforts to unite the divided Church. The efforts at Catholicization by Katarzyna Wapowska and Jan Łączyński, which ended with the takeover of seven Orthodox parishes, should be placed in this context. A fair assessment of Bishop Bryliński can only be achieved after further research. Despite the new findings concerning his life, the Bishop’s biography is still incomplete.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2021, 28; 37-74
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kanonizacja nowomęczenników okresu niewoli tureckiej w Kościele prawosławnym i ich znaczenie
Canonization of the new-martyrs of the Ottoman period in the Orthodox Church and their importance
Autorzy:
Charkiewicz, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420209.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
kanonizacja
święci
Kościół prawosławny
męczennicy
nowomęczennicy
Cesarstwo Osmańskie
canonization
saints
Orthodox Church
martyrs
new-martyrs
Ottoman Empire
Opis:
Artykuł poświęcony jest kwestii kanonizacji tzw. nowomęczenników bałkańskich w Kościele prawosławnym, która nie była dotychczas w języku polskim przedmiotem badań. Dotyczy on zatem świętych, którzy ponieśli śmierć za Chrystusa po zdobyciu Konstantynopola przez Turków w 1453 roku. Zasadnicze rozważania na ten temat poprzedza krótki wstęp dotyczący roli męczenników w Kościele. Artykuł odnosi się również do kwestii nazewnictwa, tj. zdefiniowania terminu „nowomęczennik” oraz jego pojawiania się w chrześcijaństwie. Z imienia znanych jest blisko 300 nowomęczenników okresu niewoli tureckiej na Bałkanach, wśród których są osoby różnych grup społecznych: hierarchowie, władcy, mnisi, żonaci kapłani i osoby świeckie. Jest to zapewne jedynie nieduża część osób, które poniosły w tym okresie śmierć w obronie Prawosławia. Badacze dzielą ich na cztery grupy, które też autor omawia. Ich kult przez długie wieki miał ograniczony charakter ze względu na obawy przed konsekwencjami ze strony władz tureckich. Tylko część spośród nich została kanonizowana po 1821 r., gdy w wyniku powstania niepodległościowego Grecja odzyskała niepodległość. W artykule znajduje się również omówienie kwestii znaczenia nowomęczenników okresu niewoli tureckiej dla Kościoła prawosławnego i wiernych. Znaczenie to podkreślali już im współcześni. Jest ono wielopłaszczyznowe i nawiązuje do roli jaką w Kościele od początków jego istnienia posiadali męczennicy.
Article is devoted to the issue of the canonization of the so-called new-martyrs of the Balkans in the Orthodox Church, the issue that has not been in the Polish language studied yet. It concerns the saints who died for Christ after the conquest of Constantinople by the Turks in 1453. The considerations on the subject is preceded by a short introduction on the role of the martyrs in the Church. Article also refers to the issue of nomenclature, i.e. the definition of the term “new-martyr”, and its appearance in Christianity. Nearly 300 of the new-martyrs of the period of Ottoman slavery are known by the name. This group includes people of different social groups: the hierarchy, the rulers, the monks, married priests and lay people. It is probably only a small part of people who have suffered the death during this period in defense of Orthodoxy. The researchers divided them into four groups, which, the author presents. Their cult for centuries was limited because of the fear of consequences from the Turkish authorities. Only part of them was canonized after 1821, when as a result of uprising the independence of the Greece was proclaimed. The article also contains a part in which the importance of the new-martyrs of the Ottoman period for the Orthodox Church and its faithful is explained. Their importance was emphasized already by their contemporaries. This importance is multi-faceted and refers to the role of the Church plays from its beginning by the martyrs.
Źródło:
ELPIS; 2015, 17; 43-51
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Роль Митрополита Варшавського Діонісія Валединського в конституюванні УАПЦ формації 1942 року
Rola Metropolity Warszawskiego Dionizego Waledyńskiego w ukształtowaniu Ukraińskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego formacji 1942 roku
The role of the Metropolitan of Warsaw Dionisii Valedynskyi constituting the wartime Ukrainian Autocephalous Orthodox Church
Autorzy:
Смирнов, Андрій
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436954.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej
Tematy:
Dionizy Waledyński
Kościół prawosławny
Metropolia Warszawska
kanoniczność
hierarchia
Dionisii Valedynskyi
the Orthodox Church
Warsaw Metropolitanate
canonicity
hierarchy
Opis:
Artykuł jest poświęcony zewnętrznym przemianom ukraińskiego prawosławia w latach II wojny światowej. Szczególną uwagę zwrócono na stosunki kanoniczne między Metropolią Warszawską i Patriarchatem Moskiewskim. Pod okupacją niemiecką prawosławie ukraińskie zostało podzielone na dwie grupy. Autonomiczny Kościół Prawosławny zarządzony przez metropolitę Aleksego Hromadskiego uznawał jurysdykcję Patriarchatu Moskiewskiego. Metropolita Warszawski Dionizy Waledyński popierał ustanowenie Ukraińskiego Autokefalicznego Kościóła Prawosławnego i mianował arcybiskupa Polikarpa Sikorskiego administratorem tego Kościóła na ziemiach Ukrainy. Sikorski w lutym 1942 r. w Pińsku wyświęcił dwóch nowych ukraińskich władyków (Nikanora Abramowicza i Ihora Hubę). W maju 1942 r. w Kijowie Sobór Biskupów UAKP nadał Dionizemu godność locum tenens metropolii kijowskiej.
The role of the Metropolitan of Warsaw Dionisii Valedynskyi constituting the wartime Ukrainian Autocephalous Orthodox Church The article deals with external transformation of Ukrainian orthodoxy during the World War II. Special attention is paid to the canonical relations between the Warsaw Metropolitanate and the Moscow Patriarchate. Under German occupation, ukrainian orthodoxy split into two groups. One trend was led by Metropolitan Oleksii Hromadskyi who created the Autonomous Orthodox Church under the Moscow Patriarchate. Metropolitan of Warsaw Dionisii Valedynskyi gave his blessing for the establishment of the Ukrainian Autocephalous Orthodox Church and designated Archbishop Polikarp Sikorskyi as administrator of the church. In February 1942 in Pinsk Sikorsky consecrated the fi rst two bishops of the UAOC on Ukrainian territory (Nykanor Abramovych and Ihor Huba), and in May 1942 the Kyiv Council of UAOC bishops elected Dionisii as locum tenens of the Metropolitan See of Kyiv
Źródło:
Przegląd Środkowo-Wschodni; 2019, 4; 389-406
2545-1324
Pojawia się w:
Przegląd Środkowo-Wschodni
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postanowienia Soboru Stu Rozdziałów z zakresu teologii praktycznej
Decisions of the Stoglavy Synod regarding practical theology
Autorzy:
Wilkiel, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1913391.pdf
Data publikacji:
2020-11-12
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
The Orthodox Church
history of church
council
Russian Orthodox Church
Prawosławie
historia kościoła
sobór
Rosyjski Kościół Prawosławny
Opis:
Artykuł podejmuje analizę wybranych postanowień jednego z ważniejszych soborów, który odbył się w ruskiej cerkwi. Został zwołany przez cara Iwana IV na początku 1551 r. w Moskwie i przeszedł do historii pod nazwą Sobór Stu Rozdziałów. Nazwa soboru wynika z jego postanowień – dokumentu końcowego, który zawierał sto artykułów (rozdziałów). Niniejszy artykuł przedstawia analizę postanowień Soboru Stu Rozdziałów, które dotyczą teologii praktycznej. Owe postanowienia ukazują również problemy praktyki liturgicznej, z jakimi borykała się ruska cerkiew w XVI w.
The article concerns historical conditions of one of the key councils which took place in Russian Orthodox Church. It was convened by Tsar Ivan IV at the beginning of 1551 in Moscow, and it was signed up in history under the name The Stoglavy Synod. The name of the Council follows its decisions – a final document which contained one hundred chapters. This article is the analysis of its decisions, concerning practical theology, as well as problems with conduction of liturgy, faced by the Russian Orthodox Church in 16th century.
Źródło:
ELPIS; 2020, 22; 45-54
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historyczne uwarunkowania Soboru Stu Rozdziałów
Historical conditions of the Stoglavy Synod
Autorzy:
Wilkiel, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1917114.pdf
Data publikacji:
2019-11-26
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
The Orthodox Church
history of church
council
Russian Orthodox Church
Prawosławie
historia kościoła
sobór
Rosyjski Kościół Prawosławny
Opis:
Artykuł podejmuje historyczne uwarunkowania jednego z ważniejszych soborów, który odbył się w ruskiej cerkwi. Został zwołany przez cara Iwana IV, na początku 1551 r. w Moskwie i przeszedł do historii pod nazwą Sobór Stu Rozdziałów. Nazwa soboru wynika z jego postanowień – dokumentu końcowego, który zawierał sto artykułów (rozdziałów). Niniejszy artykuł ma za zadanie ukazać zawiłości historyczne jakie były obecne w cerkwi na Rusi w XVI w., z których wynikała potrzeba zwołania soboru. Druga część artykułu przedstawia okoliczności otwarcia oraz przebieg obrad soborowych.
The article concerns historical conditions of one of the key councils  which took place in Russian Orthodox Church. It was convened by Tsar Iwan IV, at the beginning of 1551 in Moscow, and it was signed up in history under the name The Stoglavy Synod. The name of the Council follows its decisions -  a final document  which contained one hundred chapters. This article is to present historical complexities which were in Russian Church in 16th  century and which resulted in  the need to convoke the Council. The second part of the  article presents opening circumstances and the course of the conciliar proceedings.
Źródło:
ELPIS; 2019, 21; 27-33
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność protopopa zabłudowskiego Nestora Kuźmicza na tle epoki cz. 1
The activity of Nestor Kuźmicz, a protopope of Zabłudów, against the background of the epoch (part I)
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2139275.pdf
Data publikacji:
2022-10-03
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Nestor Kuźmicz
protopop zabłudowski
egzarcha patriarszy
Kościół prawosławny
Nestor Kuzmich
protopop of Zabludov
patriarchal exarch
Orthodox Church
Opis:
Nestor Kuźmicz na trwale wpisał się w historię Cerkwi prawosławnej w Rzeczypospolitej. Duchowny był jednym z inicjatorów powołania drukarni zabłudowskiej. Dzięki protekcji Chodkiewiczów i Sapiehów Nestor Kuźmicz został protopopem zabłudowskim i grodzieńskim. Był spowiednikiem Hrehorego Chodkiewicza i Pawła Sapiehy. W latach dziewięćdziesiątych XVI wieku Nestor Kuźmicz uczestniczył w soborach, na których były poruszane istotne sprawy Kościoła prawosławnego. Synod w 1591 roku powołał go na recenzenta ksiąg cerkiewnych. Wyznaczenie Nestora Kuźmicza na cenzora ksiąg drukowanych potwierdza jego duże kompetencje i szeroką wiedzę w zakresie teologii i prawodawstwa cerkiewnego. Z inicjatywy Nestora Kuźmicza przekazano protopopom kompetencje obsady duchowieństwa parafialnego i sprawowania nad nim jurysdykcji.
Nestor Kuzmich has permanently entered the history of the Orthodox Church in the Polish-Lithuanian Commonwealth. The clergyman was one of the initiators of establishing the Zabludov printing house. Thanks to the protection of the Khodkievich and Sapieha families, Nestor Kuzmich became a protopope of Zabludov and Grodno. He was the confessor of Hrehor Chodkiewicz and Paweł Sapieha. In the 1690s, Nestor Kuźmicz participated in councils where important matters of the Orthodox Church were discussed. The synod of 1591 appointed him a reviewer of church books. The appointment of Nestor Kuzmich as a censor of printed books confirms his great competence and broad knowledge in the field of theology and church legislation. On the initiative of Nestor Kuzmich, protopopes were granted the power of staffing parishes and exercising jurisdiction over the clergy.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2022, 29, 1; 135-152
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół prawosławny w dobie Unii Lubelskiej. Kryzys czy początek odrodzenia?
The Orthodox Church in the era of the Union of Lublin. A crisis or the beginning of a revival?
Autorzy:
Gil, Andrzej
Rachuba, Andrzej
Choińska-Mika, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/16539284.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Kościół prawosławny
Unia Lubelska
Kryzys Kościoła
reforma Kościoła
Union of Lublin 1569
Orthodox Church
Kiev Metropolis
crisis
Opis:
The Orthodox Church in the Polish-Lithuanian state of the 16th century was organized under a unified and hierarchical structure of the Kiev Metropolis. Theoretically, it was subordinated to its Mother Church in Constantinople, in practice, however, it was almost fully autonomous with regard to its internal operation; in terms of organization and property, it was embedded in the social and economic system of the state of its time. Historiography to date has generally accepted the thesis about the multi-faceted crisis that the Orthodox in the Kiev Metropolis were supposed to be experiencing. This crisis was to intensify especially after the Union of Lublin in 1569, when fundamental structural changes were effected within the monarchy ruled by Sigismund Augustus. Transfer of four voivodeships from the Grand Duchy of Lithuania, in which the Orthodox Ruthenian population was an important (and sometimes dominant) constituent part, into the borders of the Crown (the Kingdom of Poland), was to be the foundation on which Polish state administration and great landowners intended to build a new religious reality, primarily through the expulsion of the local Orthodox Church. An analysis of the situation of the Kiev Metropolis in the second half of the 16th century shows that its condition did not differ significantly from what was happening in the Polish Catholic Church at the time. As far as the economic foundations are concerned, the Orthodox Church in the Commonwealth after 1569 owned assets sufficient to perform its function in every extent required by church law and custom, especially since it had institutional support, namely the ktetor system. The period following the Union of Lublin was also characterized by an expansion of Orthodox Church structures, especially at the level or parishes, whose number increased significantly. Artistic and spiritual culture flourished, as is clearly evident in the extant examples of icons, sacral architecture, liturgical books and theological literature. New forms of activity of the faithful (laymen) have emerged, such as Orthodox brotherhoods. Therefore, in my opinion, the Kiev Metropolis in the second half of the 16th century did not differ from other religious communities, both in the Commonwealth and in other countries of Central and Eastern Europe. The only crisis that really affected it at the time was a crisis of growth.
Źródło:
Unia Lubelska 1569 roku i unie w Europie Środkowo-Wschodniej; 185-195
9788395630255
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od ortodoksyjnej do „neokolonialnej” eklezjologii
From Orthodox to “Neocolonial” Ecclesiology
Autorzy:
Moskałyk, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134432.pdf
Data publikacji:
2022-05-28
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Kościół Aleksandryjski
Rosyjski Kościół Prawosławny
prawosławna eklezjologia
eucharystyczna wspólnota
autokefalia
Alexandrian Church
Russian Orthodox Church
orthodox ecclesiology
Eucharistic communion
autocephaly
Opis:
Najnowsze wydarzenia w dziejach współczesnego prawosławia, zwłaszcza w ostatnich trzech latach, mogą napawać pesymizmem i rozgoryczeniem. Powodem tego stanu rzeczy jest narastające napięcie strukturalne pomiędzy poszczególnymi wspólnotami autokefalicznymi. Jednym z dominujących czynników tego procesu staje się wewnętrzna rywalizacja, inspirowana głównie przez Rosyjski Kościół Prawosławny (RKP), która w rezultacie zakłada zmianę obowiązującego porządku autorytetu władzy w prawosławiu, w tym doprowadzenie do reformy w dziedzinie doktryny eklezjologicznej. W tle zaistniałej sytuacji pozostaje problem nadzwyczajnych kompetencji Patriarchy Ekumenicznego, dzięki którym może on decydować o ustanowieniu autokefalii dla określonej wspólnoty prawosławnej. Podstawą do podjęcia rozważań nad wspomnianymi kwestiami jest powołanie w grudniu 2021 roku pod patronatem Patriarchatu Moskiewskiego nowego egzarchatu prawosławnego w Afryce. W odniesieniu do tego wydarzenia przedmiotem szczególnej analizy w artykule są: kanoniczna doniosłość decyzji Synodu RKP, dążenie do zmiany prawosławnej eklezjologii, kwestionowanie prawdziwej sakramentalności i próba redukcji eucharystycznej synaksy.
The current structural tension between various Orthodox Churches can fill us with pessimism and bitterness. One of the dominant elements of this state of affairs is internal rivalry, inspired mainly by the Russian Orthodox Church (ROC), which ultimately assumes a change in the current order of authority in Orthodoxy, advancing an unrestrained reform in the field of ecclesiological doctrine. In the background of this situation, there is the problem of the extraordinary competences of the Ecumenical Patriarch, thanks to which he can also decide to establish autocephaly for a particular Orthodox community. The basis for considering the above-mentioned issues is the establishment in December 2021 under the patronage of the Moscow Patriarchate of a new Orthodox exarchate in Africa. Based on this event, the subjects of special analysis are: the canonical significance of the decision of the Synod of the ROC, the desire to change Orthodox ecclesiology, the questioning of true sacramentality and the attempt to reduce the Eucharistic synaxis.
Źródło:
Collectanea Theologica; 2022, 92, 2; 169-182
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rosyjska cerkiew idzie na wojnę Putina
Autorzy:
Wierzchołowski, Grzegorz (1983- )
Powiązania:
Gazeta Polska 2022, nr 1, s. 54-57
Data publikacji:
2022
Tematy:
Bartłomiej I (patriarcha Konstantynopola ; 1940- )
Cyryl (patriarcha moskiewski i całej Rusi ; 1946- )
Franciszek (papież ; 1936- )
Putin, Władimir (1952- )
Kościół katolicki
Kościół Prawosławny Ukrainy
Rosyjski Kościół Prawosławny
Autokefalia
Dyplomacja
Polityka
Prawosławie
Propaganda
Artykuł publicystyczny
Artykuł z tygodnika opinii
Opis:
Artykuł dotyczy zaangażowania Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego w ideologiczną działalność mającą przygotować grunt pod możliwy atak Rosji na Ukrainę. Rosyjska Cerkiew próbuje pozyskać dla swoich działań Watykan, jednocześnie atakując Kościół Prawosławny Ukrainy oraz patriarchę Konstantynopola.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
The History of Saint Michael the Archangel Uniate Church in Rogóźno in the Light of the 18th Century Church Visitation
Historia parafii unickiej pw. św. Michała Archanioła w Rogóźnie w świetle XVIII-wiecznej wizytacji kościelnej
Autorzy:
Frykowski, Janusz A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2038281.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Rogóźno
parafia unicka
Kościół prawosławny
duchowieństwo parafialne
argentaria
beneficjum
Unici
Uniate parish
Orthodox church
parish priest
benefice
Uniates
Opis:
Praca przedstawia funkcjonowanie parafii unickiej pw. św. Michała Archanioła w Rogóźnie w 1. połowie XVIII wieku. We wstępie artykułu określono położenie geograficzne siedziby parafii, jej wielkość i miejsce w strukturach organizacyjnych Kościoła. Analizując protokoły powizytacyjne biskupów chełmskich, przedstawiono wygląd świątyni parafialnej i jej wyposażenie. W miarę możliwości określono wygląd plebanii i zabudowań gospodarczych. Następnie określono beneficjum cerkiewne. W dalszej części zwrócono uwagę na liczbę wiernych i ich duszpasterzy.
The following work depicts the operating of Saint Michael the Archangel Uniate Church in Rogóźno in the first half of the 18th century. The introduction contains the geographical location of the parish, its size and the place in the hierarchy of the Church. Having analyzed the Bishop of Chełm post-visitation protocols both the appearance of the church and church’s endowment is put forth. As far as possible, the appearance of the presbytery and auxiliary buildings has been determined. Then, not only was the church benefice determined but the number of the faithful and the clergy was defined.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2016, 63, 4; 91-108
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nienarodzone dzieci – świętość życia poczętego. Aspekt teologiczny i moralny aborcji
Unborn Children – Sanctity of the Conceived Life. Theological and Moral Aspect of Abortion
Autorzy:
Aleksiejuk, Nikołaja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2169985.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
aborcja
embrion
nienarodzone dzieci
świętość życia poczętego
Kościół prawosławny
abortion
embryo
unborn children
sanctity of conceived life
Orthodox Church
Opis:
From the very beginning of its existence the Orthodox Church proclaimed the sanctity of the conceived life and protected that conceived life, condemning those who threatened it. The orthodox Church based its teaching on the testimony of the Holy Scripture both of the Old and the New Testament, teaching of the Church Fathers and canons of Church councils and synods. It is also confirmed by contemporary declarations of the local Churches, announced in order to counteract the mass phenomena of abortion, to defend the right to life of the defenceless unborn children. Discussions on the questions of bioethics aim at limiting the dimensions of the phenomena, at abolishing particularly cruel methods of practicing the abortion. The Orthodox Church also commemorates in prayer the unborn children as it is done by the Orthodox Church of Greece. The conceived life is saint, therefore the value of no man whatsoever can be submitted any utilitarian calculations. The sanctity of life has an absolute value.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2020, Dzieci w kulturze duchowej Prawosławia, 11; 241-252
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tajemnica i sekret spowiedzi. Perspektywa ekumeniczno-kanoniczna
The Secret and Seal of Confession. Ecumenical and Canon Law Perspective
Autorzy:
Kutynia, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594997.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
sacrament of penance; confession; seal of confession; secret of confession; Orthodox Church; Lutheran Church
sakrament pokuty; spowiedź, tajemnica spowiedzi; sekret spowiedzi; Kościół prawosławny; Kościół Ewangelicko-Augsburski
Opis:
Nowadays there is plenty of fears according to the practice of individual confession of sins in the sacrament of penance. The sense of sin is disappearing which effects with lack of need to attend to the sacrament of penance. Despite those unfavourable tendencies of European culture many faithful still confess themselves. The secret of confession called “the sacramental seal” (sigillum sacramentale) is inseparably linked with this sacrament. This article describes rules of law contained by Code of Canon Law from 1983 and Code of Eastern Catholic Churches which, in clear and precise way describe the range of sigillum and secretum, as well as show subjects obliged to keep them along with the source of this obligation. The seal of sacrament is inviolable and absolute to that extent, that the minister not only cannot reveal the penitent and his sins to others, but also he must not use the knowledge acquired in the confession. Besides catholic discipline of penance, the article contains a try to describe the practice of penance in Churches and ecclesial communities not being in unity with the Holy See. The article presents also the teaching and law of the Orthodox Church and the Evangelical Church of the Augsburg Confession according to penance, expiation and practice of confession and absolution.
Współcześnie istnieje wiele obaw i lęków wobec praktyki indywidualnego wyznawania grzechów w sakramencie pokuty. Zanika poczucie grzechu, co skutkuje brakiem potrzeby przystępowania do sakramentu pokuty i pojednania. Mimo tych niesprzyjających tendencji europejskiej kultury wiele osób wierzących korzysta nadal z tego sakramentu. Z sakramentem pokuty nierozerwalnie związana jest tajemnica spowiedzi nazywana „pieczęcią sakramentalną” (sigillum sacramentale). Artykuł opisuje normy prawne zawarte w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r. oraz Kodeksie Katolickich Kościołów Wschodnich, które w jasny i jednoznaczny sposób określają zakres sigillum i secretum oraz wskazują podmioty zobowiązane do ich zachowania, a także źródła tego zobowiązania. Tajemnica sakramentalna jest nienaruszalna, absolutna do tego stopnia, iż szafarz sakramentu nie tylko nie może zdradzić penitenta i jego grzechów wobec osób trzecich, ale również zabrania się mu korzystania z wiadomości, które pozyskał w związku ze sprawowaniem sakramentu pokuty. Oprócz dyscypliny pokutnej wyznania katolickiego artykuł zawiera próbę ujęcia praktyki pokutnej w Kościołach i wspólnotach eklezjalnych niebędących w jedności ze Stolicą Apostolską. W artykule przedstawiono naukę i przepisy prawne Kościoła prawosławnego i Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego na temat pokuty, sposobów jej odprawiania oraz praktyki wyznania grzechów i rozgrzeszenia.
Źródło:
Studia Oecumenica; 2015, 15; 369-396
1643-2762
Pojawia się w:
Studia Oecumenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawosławne symbole religijne w krajobrazie kulturowym Finlnadii i Polski na początku XX w.
Orthodox religious symbols in the cultural landscape of Finland and Poland at the beginning of the 20th century
Autorzy:
Awramiuk-Godun, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87495.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
krajobraz kulturowy
kościół prawosławny
symbole religijne
Finlandia
Polska
okres międzywojenny
cultural landscape
Orthodox Church
religious symbols
Finland
Polska
interwar period
Opis:
Początek XX w. to czas kształtowania się państw narodowych w Europie. Dynamicznie zachodzące procesy polityczne oraz społeczno-kulturowe wpływały również na przemiany krajobrazu kulturowego, zarówno w sferze materialnej, jak i niematerialnej, symbolicznej, ideologicznej. Przedmiotem rozważań podjętych w opracowaniu jest percepcja prawosławnych obiektów sakralnych (symboli religijnych) obecnych w krajobrazie kulturowym Polski i Finlandii w okresie odradzania się ich państwowości. W artykule omówiono sytuacje Kościoła prawosławnego na przełomie XIX i XX w. w Finlandii i w Polsce, przedstawiono postawy obu społeczności wobec symboli prawosławnych oraz podjęto próbę określenie głównych czynników, które wpłynęły na losy obiektów sakralnych obrządku wschodniego.
The beginning of the 20th century was a time of the shaping of modern nation-states in Europe. Dynamically unfolding political, social, and cultural processes also influenced the transformation of the cultural landscape, both in the material and non-material, symbolic and ideological spheres. This paper focuses on the perception of Orthodox sacral buildings (religious symbols) belonging to the cultural landscape of Finland and Poland in the period of their statehood restoration. The article discusses the situation of the Orthodox Church at the turn of the 20th century in Finland and Poland, the attitudes in both countries towards Orthodox symbols, and, in addition, it attempts to identify the main factors which influenced the fate of the Orthodox sacral buildings.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2018, 40 (2); 149-161
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Alaska w dobie rosyjskiej kolonizacji i jej języki liturgiczne
Autorzy:
Parafianowicz, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167815.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Alaska
rosyjska kolonizacja Alaski
język liturgiczny
Kościół prawosławny na Alase
Russian Colonisation of Alaska
Liturgical Language
Orthodox Church in Alaska
Opis:
As a follow up to the Russian colonisation of Alaska in the XVIII century, in 1794 eight monks from the Russian monastery Valaamo together with saint Herman came to island Kodiak in order to evangelise the indigenous people. Already the first missionaries from Russia in the first decades of the XIX century translated the liturgy into the vernacular languages of Alaska, particularly father John Veniaminov (future bishop Innokenty) translated the catechism, liturgical books, the Gospel of saint Matthew and others into Aleutian. Bilingual (Russian and Kodiak-Aleutian) elementary schools were founded. In 1841 the theological seminary was transferred to New Archangelsk in order to educate future priests and translators. Father Netsvetov celebrated also bilingual (i.e. in Church Slavonic and vernacular dialects) liturgies in order to attract new faithful to the Orthodox Church. Since in 1867 Alaska was sold to the Americans, protestant and catholic missionaries came and the Aleutian schools were closed. Still in the XX century the number of the Orthodox in Alaska increased and until this day in Alaska the liturgy is celebrated – apart from the dominating English – also in the vernacular languages (of the Eskimos and Indians), Church Slavonic (often influenced by Russian) as well as in the other languages of the faithful.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2012, Język naszej modlitwy- dawniej i dziś, 3; 135-147
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła do dziejów Kościołów Wschodnich w Rzeczypospolitej w archiwach i bibliotekach Sankt Petersburga
Source materials for the history of Eastern Church in Poland in archives and libraries of St. Petersburg
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474765.pdf
Data publikacji:
2018-10-29
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Polonika,
archiwa rosyjskie,
archiwa Petersburga,
Kościół prawosławny w Rzeczypospolitej,
Kościół unicki
Polonica,
Russian archives,
Petersburg archives,
Orthodox Church in Poland,
Uniate Church
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2018, 25; 11-16
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosunek Kościoła prawosławnego wobec osób żyjących w związkach pozamałżeńskich
The attitude of the Orthodox Church towards people living in extra-marital relationships
Autorzy:
Ławreszuk, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621158.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Kościół Prawosławny, teologia, związki pozamałżeńskie, małożeństwo sakramentalne, związki faktyczne
Orthodox Church, theology, extra-marital relationships, sacramental mar- riage, informal relationships
Opis:
The aim of this paper is to show the attitude of the Orthodox Church towards extra-marital relationships. This approach is based on two pillars of the Church: the- ology and Canon Law, where the latter is subordinate to the first. In the Orthodox Church the sacrament of marriage is neither a contract nor a promise, but it is the beginning of a new community that orthodox theology describes as a Little Church. Just as Christians cannot live outside the community and truly be Christians, neither can a believing husband or wife, living without the sacramental marriage, be a true Christian family.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2014, 13, 2; 139-148
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proces formułowania i doprecyzowania społecznej nauki w oficjalnych dokumentach Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego
The process of formulating and refining social science in the official documents of the Russian Orthodox Church
Autorzy:
Kostiuczuk, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1917685.pdf
Data publikacji:
2018-12-11
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Russian Orthodox Church
Church social teaching
bioethics
Church and state
Christian ethics
Rosyjski Kościół Prawosławny
nauczanie społeczne Kościoła
bioetyka
Kościół a państwo
etyka chrześcijańska
Opis:
Społeczne nauczanie Kościoła to bardzo ważna dziedzina jego działalności. Kościół jest wezwany, by na bieżąco udzielać odpowiedzi wiernym na wszystkie ważne i nurtujące pytania dotyczące ich życia w świecie. Artykuł przedstawia proces formułowania społecznej nauki Rosyjskiego Kościoła prawosławnego. Opisuje oficjalne dokumenty tego Kościoła, przedstawiając krótko ich treść.
Social teaching of the Church is a very important field of his activity. The Church is called to respond faithfully to all the important and bothering questions about their lives in the world. The article presents the process of formulating the social teaching of the Russian Orthodox Church. Describes the official documents of this Church, briefly presenting their content.
Źródło:
ELPIS; 2018, 20; 9-15
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół Prawosławny na Ukrainie wobec języka ukraińskiego
Autorzy:
Gergało-Dąbek, Nadia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028784.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the Orthodox Church in Ukraine
Ukrainian language
hybrid war with Russia
kościół prawosławny na Ukrainie
język ukraiński
wojna hybrydowa z Rosją
Opis:
W życiu religijnym jednostki, wspólnoty i państwa język odgrywa bardzo ważną rolę. Wspólny język daje poczucie jedności, pomaga tworzyć więzi wspólnotowe oraz ułatwia integrację i konsolidację. Pod wpływem Rewolucji Godności i wojny hybrydowej z Rosją w społeczeństwie ukraińskim zaczęło wzrastać poczucie tożsamości narodowej, jak również zmienił się stosunek do języka ukraińskiego jako ważnego składnika tożsamości i bezpieczeństwa narodowego. Wielu wyznawców prawosławia na Ukrainie przywiązuje większą wagę do języka nabożeństw oraz postawy Kościoła wobec wojny hybrydowej z Rosją. Ukraiński Kościół Prawosławny Moskiewskiego Patriarchatu oraz powołany w 2018 roku Prawosławny Kościół Ukrainy prezentują odmienne postawy wobec aneksji Krymu, wojny na wschodzie Ukrainy i języka praktyk religijnych. Przebywający po protektoratem Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego UKP MP nigdy nie potępił aneksji Krymu oraz agresji zbrojnej Rosji przeciwko Ukrainie. W UKP MP panuje nieformalny zakaz na stosowanie języka ukraińskiego, gdyż  odprawianie czynności liturgicznych w języku ukraińskim postrzegane jest przez nich jako zdrada „rosyjskiego świata”. Taka postawa wywołuje niezrozumienia, a nawet oburzenie ze strony wiernych, którzy co raz częściej przechodzą do autokefalicznego Prawosławnego Kościoła Ukrainy prezentującego proukraińską postawę.
Language plays a very important role in the religious life of an individual, community and state. A common language gives a feeling of unity, helps to create community bonds and facilitates integration and consolidation. Under the influence of the Revolution of Dignity and the hybrid war with Russia, the sense of national identity began to grow in Ukrainian society, and the attitude towards the Ukrainian language as an important component of national identity and security changed. Many Orthodox believers in Ukraine attach more importance to the language of worship and the attitude of the Church towards the hybrid war with Russia. The Ukrainian Orthodox Church of the Moscow Patriarchate and the autocephalous Orthodox Church of Ukraine established in 2018 represent different attitudes towards the annexation of Crimea, the war in eastern Ukraine and the language of religious practice. The UOC MP, staying in the protectorate of the Russian Orthodox Church, has never condemned the annexation of Crimea and the armed aggression of Russia against Ukraine. In the UOC MP, there is an informal ban on the use of the Ukrainian language, as they perceive liturgical activities in Ukrainian as a betrayal of the "Russian world". Such an attitude causes misunderstandings and even indignation on the part of the faithful, who more and more often go to the autocephalous Orthodox Church of Ukraine presenting a pro-Ukrainian attitude.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio M – Balcaniensis et Carpathiensis; 2021, 6; 145-159
2450-6354
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio M – Balcaniensis et Carpathiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzynarodowy dialog teologiczny Kościoła prawosławnego z Kościołem rzymskokatolickim
International Theological Dialogue between the Orthodox Church and the Roman Catholic Church
Autorzy:
Kuźma, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420363.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Chrześcijaństwo
Dialog teologiczny
Kościół rzymskokatolicki
Kościół prawosławny
problem Uniatyzmu i prozelityzmu
Christianity
Theological Dialogue
Roman Catholic Church
Orthodox Church
problem of Uniatism and proselytism
Opis:
Artykuł omawia historię i wartości teologiczne pierwszej fazy Międzynarodowego Dialogu Teologicznego między Kościołem prawosławnym i rzymskokatolickim w latach 1981-2000. Omówiony został proces przygotowawczy do rozpoczęcia dialogu. Podkreślona została rola i znaczenie działań patriarchy Konstantynopola Atenagorasa (1948-1972), który w znaczący sposób przyczynił się do rozwoju kontaktów ekumenicznych. Ze strony Kościoła rzymskokatolickiego istotnym dla kontaktów między-chrześcijańskich okazało się wstąpienie na tron rzymski kolejno papieży Jana XXIII (1958-1963) i Pawła VI (1963-1978), oraz zwołanie Soboru, Vaticanum II. Omówione zostały osiem sesji plenarnych, które odbyły się w latach 1982-2000, oraz przygotowania do nich. Rezultatem spotkań Komisji okazały się wspólnie przyjęte dokumenty teologiczne: 1) Misterium Kościoła i Eucharystii w świetle tajemnicy Trójcy Świętej (Monachium 1982), 2) Wiara, sakramenty i jedność Kościoła (Bari 1987), 3) Sakrament kapłaństwa w sakramentalnej strukturze Kościoła ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia Sukcesji apostolskiej dla uświęcenia i jedności Ludu Bożego, (Valamo 1988), 4) Uniatyzm, metoda unijna przeszłości a obecne poszukiwanie pełnej wspólnoty (Balamand 1993). Omówione też zostały najistotniejsze problemy w tym dialogu tj. problem uniatyzmu i prozelityzmu, który zdominował tematykę spotkań po roku 1991.
This article discusses the history and theological values in the first phase of the International Theological Dialogue between the Orthodox Church and the Roman Catholic Church in the years from 1981 to 2000. In particular, this article addresses the preparatory process of commencing the dialogue and producing common theological documents; and also discusses the most important problems in the dialogue, such as the problem of Uniatism and proselytism, which have dominated the subject matter of the dialogue since 1991.
Źródło:
ELPIS; 2014, 16; 11-18
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Matka Boża w teologii prawosławnej
Mother of God in the Orthodox theology
Autorzy:
Blaza, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1596383.pdf
Data publikacji:
2021-09-01
Wydawca:
Akademia Katolicka w Warszawie
Tematy:
Maryja
Matka Boża
Bogurodzica
święta maryjne
dogmaty maryjne
Kościół prawosławny
Mary
Mother of God
Theotokos
Marial feasts
Marial dogmas
Orthodox Church
Opis:
W niniejszym artykule zostało podjęte zagadnienie dotyczące osoby Matki Bożej w teologii prawosławnej. Najpierw poruszono kwestię tytułów, które przypisane zostały Maryi, omówiono też treści sześciu spośród Dwunastu Wielkich Świąt roku liturgicznego, w których Bogurodzica zajmuje poczesne miejsce. Na końcu zaś naszej refleksji przeszliśmy do święta Poczęcia św. Anny i związanego z nim katolickiego dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny. W tym kontekście ukazaliśmy, jak teologia prawosławna ustosunkowuje się do tego katolickiego dogmatu. Jako źródło naszej refleksji posłużyły nam przede wszystkim teksty liturgiczne, jak również orzeczenia pierwszych siedmiu soborów powszechnych, które są traktowane przez prawosławnych jako jedyne miejsce możliwości ogłaszania dogmatów. Analizując refleksję na temat osoby Maryi w teologii prawosławnej, najpierw trzeba podkreślić, że oparta jest ona przede wszystkim na liturgicznym życiu Kościoła, zgodnie z zasadą lex orandi, lex credendi. Prawosławne prawdy wiary o Bogurodzicy formułowane są w świetle tekstów liturgicznych, których autorami byli częstokroć Ojcowie Kościoła. Ponadto teksty te wynikają bezpośrednio z treści biblijnych, zwłaszcza Ewangelii, jak i apokryfów opisujących dzieciństwo lub kres doczesnego życia Matki Bożej. Sam układ świąt związanych z Maryją każe chrześcijaninowi przebywać pielgrzymi szlak wraz z nią, od Jej narodzenia do jej zaśnięcia. Wyraźnie też widać, że poczesne miejsce wśród świąt maryjnych zajmuje zwiastowanie. To w tym właśnie wyda- rzeniu znajduje się źródło doniosłości powołania Maryi z Nazaretu jako Matki Boga. Dlatego św. Jan Chryzostom nazwał zwiastowanie „Świętem Korzenia”. Widać zatem, że wątek inkarnacyjny w teologii jest bardziej doceniany i rozbudowany w refleksji teologicznej na Wschodzie niż na Zachodzie, który koncentruje się jedynie niemal na Misterium Paschalnym Chrystusa. Jednak Maryja łączy w sobie oba te wątki w swojej postawie, które można zawrzeć w trzech słowach: fiat, magnificat, stabat. Mariologia prawosławna, choć w dużym stopniu jest podobna do katolickiej, nie przyjmuje treści dogmatów o Niepokalanym Poczęciu i Wniebowzięciu Najświętszej Maryi Panny. Po pierwsze: z prawosławnego punktu widzenia, to nie papież, a jedynie sobór powszechny może ogłosić dogmat, który domaga się potem przyjęcia go przez lud Boży (recepcja). Po drugie, treść obydwu tych dogmatów zbudowana jest na antropologii św. Augustyna, która w swej istocie różni się od antropologii Ojców greckich.
The article addresses the theme of the Mother of God in the Orthodox theology. First, the matter of the titles assigned to Mary, in which the Mother of God is prominent, was raised. Then the content of six among the Twelve Great Holidays of the liturgical year was discussed. At the end of our reflection, the Feast of the Conception of Saint Anna and the associated Catholic dogma about the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary is commented. In this context, it was shown how Orthodox theology would address this Catholic dogma. As the source for our reflection in this article liturgical texts were mainly used, as well as the verdicts of the first seven general councils which are treated by the Orthodox Church as the only place for announcing dogma. Analysing the reflection on the subject of Mary in Orthodox theology, it must first be emphasised that it is based primarily on the liturgical life of the Church, according to the principle of lex orandi, lex credendi. The Orthodox truths of faith about the Mother of God are formulated in the light of liturgical texts, whose authors were often the Fathers of the Church. In addition, these texts result directly from the Biblical content, especially the Gospel, as well as apocryphs describing childhood or the end of the life of the Mother of God. The very arrangement of the feasts associated with Mary makes the Christian attend the pilgrim path along with her, from her Birth to her Eternal Sleep. It is also evident that the Annunciation holds a prominent place among the Marian feasts. It is in this very event that the source of the importance of calling Mary of Nazareth as the Mother of God is found. That is why Saint Jan Chryzostom called the Annunciation “La Fête de la racine” (verbatim: the feast of the root). Thus, it can be seen that the East’s incarnation theme in theology is more appreciated and expanded in theological reflection than in the West which focuses almost only on the Paschal Mystery of Christ. However, Mary combines both these threads in her person what can be described with three words: fiat, magnificat, stabat. Orthodox Mariology, although to a large extent similar to the Catholic one, does not accept the content of dogmas about the Immaculate Conception and the Assumption of the Blessed Virgin Mary. First of all, from the Orthodox point of view, it is not the Pope, but the council, that can proclaim a dogma, which is then accepted by the people of God (reception). Secondly, the content of both these dogmas is based on the anthropology of Saint Augustine, which in its essence is different from the anthropology of the Greek Fathers.
Źródło:
Studia Bobolanum; 2018, 29, 1; 23-45
1642-5650
2720-1686
Pojawia się w:
Studia Bobolanum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ lokalnych tradycji na kalendarz liturgiczny Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego
The influence of local traditions on the liturgical calendar of the Polish Autocephalous Orthodox Church,
Autorzy:
Ławreszuk, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420309.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Prawosławie
Polska
kalendarz liturgiczny
lokalna tradycja
Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
liturgika
Orthodoxy
Polska
liturgical calendar
local tradition
Polish Autocephalous Orthodox Church
liturgics
Opis:
W niniejszym artykule chciałbym scharakteryzować współczesną praktykę liturgiczną Kościoła prawosławnego w Polsce. Krótka analiza skupi się na charakterystyce tradycji liturgicznej wskazanej przez kalendarz liturgiczny. Z wielu elementów tworzących roczny cykl liturgiczny, treść artykułu skoncentruje się na lokalnych, charakterystycznych jedynie dla Kościoła prawosławnego w Polsce obrzędach i świętach.
In this article I would like to describe the contemporary liturgical practice of the Orthodox Church in Poland. A brief analysis will focus on the characteristics of the liturgical tradition indicated by the liturgical calendar. The content of the article will focus on local, characteristic only for the Orthodox Church in Poland rituals and festivals.
Źródło:
ELPIS; 2015, 17; 121-126
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawosławie i ekumenizm. Kontrowersyjny dokument Soboru na Krecie (2016)
Orthodoxy and ecumenism. The controversial document of the Council in Crete (2016)
Autorzy:
Kałużny, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595180.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Święty i Wielki Sobór na Krecie, ekumenizm, Kościół prawosławny, eklezjologia prawosławna
Holy and Great Council in Crete, ecumenism, Orthodox Church, Orthodox ecclesiology
Opis:
In the article, its author aims at presenting the essential contents of the document of the Holy and Great Council in Crete (2016): Relations of the Orthodox Church with the Rest of the Christian World. In the first part, he presents the origin of the document very briefly. In the second part, he discusses the most controversial points of the studied text. In this context, he draws the reader’s attention towards three issues: self-consciousness of the Orthodox Church, her stand on the ecclesial status of the non-Orthodox Communities and her understanding of her ecumenical involvement. In the third part, the author presents selected problems that have appeared in reception of the analysed document in the Orthodox world. At the end, the author claims that the Cretan Council has not managed to definitively solve the issue of the relations of the Orthodox Church with other Christians, with whom she has conducted ecumenical dialogue for decades.
Celem artykułu jest ukazanie istotnych treści dokumentu Świętego i Wielkiego Soboru na Krecie (2016) Relacje Kościoła prawosławnego z pozostałym światem chrześcijańskim. W pierwszej części artykułu przedstawiono genezę dokumentu. W drugiej części omówiono najbardziej kontrowersyjne punkty badanego tekstu. W związku z tym zwrócono uwagę na trzy kwestie: samoświadomość Kościoła prawosławnego, stanowisko na temat eklezjalnego statusu Wspólnot nieprawosławnych oraz rozumienie ekumenicznego zaangażowaniaprawosławia. W trzeciej części zaprezentowano niektóre problemy na drodze recepcji analizowanego dokumentu w świecie prawosławnym. Ostatecznie stwierdzono, iż kreteński Sobór nie zdołał rozwiązać w sposób definitywny kwestii relacji Kościoła prawosławnego do innych chrześcijan, z którymi prowadzi dialog ekumeniczny i współpracuje od dziesięcioleci.
Źródło:
Studia Oecumenica; 2018, 18; 147-160
1643-2762
Pojawia się w:
Studia Oecumenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rumuńska terminologia religijna a podziały wyznaniowe
Religious terminology in Romanian and confessional divisions
Autorzy:
Klimkowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910267.pdf
Data publikacji:
2020-12-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Romanian
religious terminology
Romanian Orthodox Church
Greek Catholic Church
Roman Catholic Church
Jesus Christ
język rumuński
terminologia religijna
Rumuński Kościół Prawosławny
Kościół greckokatolicki
Kościół rzymskokatolicki
Jezus Chrystus
Opis:
Artykuł przedstawia wybrane różnice terminologiczne między różnymi odłamami chrześcijaństwa występującymi na terenie Rumunii, głównie między większościowym w Rumunii prawosławiem a katolicyzmem obrządku greckiego (unici) i łacińskiego (rzymscy katolicy). Różnice te są najczęściej wynikiem świadomej polityki językowej obu odmian katolicyzmu oraz różnych denominacji protestanckich i neoprotestanckich. Przejawiają się one również w użyciu różnych form imienia ‘Jezus Chrystus’, funkcjonującego w trzech przynajmniej wersjach. Nawet w przypadku tych samych, wspólnych pojęć nowsze wyznania wprowadzają często odmienne terminy, na ogół neologizmy łacińsko-romańskie, aby w ten sposób odróżnić się również zewnętrznie i formalnie od prawosławia, stosującego terminologię głównie grecko-słowiańskiego pochodzenia. 
The article presents some terminological differences between various Christian denominations existing on Romanian territory, mainly between the Romanian Orthodox Church, prevalent in Romania, on the one hand and the Greek Catholic Church (the Uniats) and the Roman Catholic Church on the other. These differences are usually a result of a conscious linguistic policy of both Catholic rites and various Protestant and Neo-Protestant denominations. They are also reflected in the use of different forms of the name Jesus Christ, which exists in at least three versions. Even in the case of the same, common notions, the new denominations often introduce different terms, mainly Latin and Romance neologisms, in order to mark an external and formal difference from the Orthodox Church, whose terminology is of mostly Greek and Slavonic origin. 
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2020, 27, 1; 181-194
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwód w prawie Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego: ewolucja instytucji w XX wieku
Autorzy:
Miernik, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669788.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
divorce
Polish Autocephalous Orthodox Church
church law
dissolve marriage in church
rozwód
Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
prawo kościelne
zdjęcie błogosławieństwa z małżeństwa
Opis:
Christian religions are differ significantly in their approach to termination of marriage by means of divorce. The Orthodox Church, accepting the sacramental character of marriage, allows for divorce and agrees for marrying again. An important role in shaping of religious norms is played by the autocephalous system within the Church. In accordance with it, the church canons based on the dogmas of the Orthodox Church must be interpreted with respect to the situation of the local church and with respect to the particular point in history. The legal perspective determined in that way indicates the sensitivity of the Church for social changes, which also influence the way termination of marriage is interpreted. The article discusses the internal statutes of the Polish Autocephalous Orthodox Church regulating the rules for terminating the marriage, since the emancipation of the Orthodox Church in Poland until today.
Religie chrześcijańskie zasadniczo różnią się w swych poglądach dotyczących rozwiązania małżeństwa poprzez rozwód. Kościół prawosławny, uznając sakramentalność małżeństwa, dopuszcza rozwód oraz wyraża zgodę na zawarcie powtórnego małżeństwa. Istotną rolę w procesie kształtowania się przepisów kościelnych pełni autokefaliczny ustrój Kościoła. Zgodnie z nim kanony kościelne oparte na dogmatach Kościoła prawosławnego muszą być interpretowane w odniesieniu do sytuacji lokalnej Kościoła oraz czasu historycznego. Tak wyznaczona perspektywa prawa wskazuje wrażliwość Kościoła na zmiany społeczne, które także wpływają na sposób interpretacji sytuacji rozpadu małżeństwa. W artykule omówiono statuty wewnętrzne Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego regulujące zasady rozwiązania małżeństwa od momentu usamodzielnia się Kościoła na ziemiach polskich do czasów współczesnych.
Źródło:
Analecta Cracoviensia; 2017, 49
2391-6842
0209-0864
Pojawia się w:
Analecta Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Die Geburt eines neuen orthodoxen Universalismus in Ruthenien: Östliche Antworten auf die westliche Polemik im Gefolge der Kirchenunionen von Florenz (1439) und Brest (1595/96)
The Birth of a new Orthodox Universalism in Ruthenia: Answers to the Latin Polemics after the projects of a Church Unity in Florence (1439) and Brest (1595/96)
Narodziny nowego prawosławnego uniwersalizmu na Rusi. Odpowiedzi na łacińskie projekty unii kościelnej we Florencji (1439) i w Brześciu (1595/96) jako wschodni wkład do długotrwałej polemiki religijnej
Autorzy:
Wünsch, Thomas
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23352297.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
kościół prawosławny
unia florencka
unia brzeska
polemiki religijne
Jan Sacranus z Oświęcimia
Piotr Skarga
Benedykt Herbest
Antonio Possevin
Atanazy Brzeski
Zachariasz Kopysteński
Opis:
Ideologiczny rdzeń łacińskiej argumentacji był dostępny w XVI wieku w postaci traktatu krakowskiego teologa Jana Sacranusa z Oświęcimia („Elucidarius errorum ritus Ruthenici”, 1500), a następnie, w 2. połowie XVI w., jego ideologicznych następców: Antonio Possevina, Piotra Skargi i Benedykta Herbesta. Grecko-Ruska opozycja, sprzeciwiająca się łacińskiej stronie polemiki, po raz pierwszy pojawiła się w anonimowym piśmie z 1587 r., zatytułowanym „Ключъ царства небеснаго“ („Klucz cesarstwa niebieskiego”), pociągając za sobą dalsze anonimowe pisma ruskie oraz polskie (np. „Elenchus pism uszczypliwych” z 1622 r.), zawierające inwektywy przeciwko unii kościelnej ihumena bazyliańskiego monastyru w Brześciu Afanasijego Filipowicza (Atanazego Brzeskiego, 1646). Jednak najważnejszy wkład miał Zachariasz Kopysteński i jego „Палинодiя“ (1621/22). Kopysteński pochodził z okolic Przemyśla z drobnej szlachty. Prawdopodobnie uczył się w cesarstwie niemieckim zanim wstąpił do bractwa w Kijowie. Formalnie to replika nawiązująca do „Obrony Unii” (Оборона унiи), napisana przez archimandrytę wileńskiego Lwa Kreuzę (1617), czyli rozprawa Kopysteńskiego, składająca się z 800 kolumn, to dużo więcej niż tylko obronne „zaprzeczenie” katolickiego (unickiego) ataku. Po raz pierwszy w prawosławnej polemice, właśnie tu konstruktywny element staje się wymierny: Kopysteński nie walczył tylko o zniszczenie opozycji (papieża), czy też o istotne oskarżenie łacińskiej części chrześcijaństwa (dotyczącej ortodoksji). On raczej chciał stworzyć własną partię. Podkreślając różnice, a może lepiej powiedziawszy – przepaść pomiędzy Wschodem a Zachodem, stworzył możliwość opowiedzenia aż dwóch historii Kościoła jednocześnie: z jednej strony tę, o upadku wiary (czyli wersję „łacińską”), a z drugiej strony tę, o utrzymaniu wiary (czyli wersję „grecką”). W związku z tym, nowa jakość dyskusji wewnątrz kościoła chrześcjiańskiego wydaje się być osiągnięta. Jakość ta odróżnia się od własnego ortodoksyjnego uniwersalizmu. „Greckie” (czyli wschodniosłowiańskie) chrześcijaństwo wyemancypowało się w granicach „Rusi”.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 509-551
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The 2003 draft Agreement between the Holy See and Georgia and future prospects for cooperation
Projekt umowy pomiędzy Stolicą Apostolska i Gruzją z 2003 roku i perspektywy ich przyszłej współpracy
Autorzy:
Gegenava, Dimitry
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23050704.pdf
Data publikacji:
2023-12-20
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Stolica Apostolska
Gruzja
Gruziński Kościół Prawosławny
konkordat
umowa konstytucyjna
projekt umowy
Holy See
Georgia
Georgian Orthodox Church
constitutional agreement
concordat
draft agreement
Opis:
In 2002, Georgia and the Georgian Apostolic Autocephalic Orthodox Church signed the Constitutional Agreement, which established a new legal model of the state–church relationship. After this event, Georgia and the Holy See drafted a special agreement that was supposed to be signed in September 2003. It was intended to give legal guarantees to the Catholic Church and Catholic believers. Vatican Secretary for Relations with States Jean-Louis Pierre Tauran arrived in Georgia on 18 September to sign the agreement, but at the last minute, the president of Georgia decided not to finalise the process. This draft was not known to society, and even researchers did not have access to the text. This article overviews that document and tries to analyse the perspectives of a future agreement between Georgia and the Holy See.
W 2002 r. Gruzja zawarła umowę konstytucyjną z Gruzińskim Apostolskim Autokefalicznym Kościołem Prawosławnym, ustanawiając tym samym nowy model prawnych relacji państwo–Kościół. Po tym wydarzeniu Gruzja i Stolica Apostolska przygotowały projekt umowy, która miała zostać przez nie podpisana we wrześniu 2003 r. Jej celem było ustanowienie prawnych gwarancji, które miały przysługiwać Kościołowi Katolickiemu i katolikom. W dniu 18 września do Gruzji przybył Jean-Louis Pierre Tauran, watykański Sekretarz do spraw Relacji z Państwami, aby podpisać umowę. Jednak w ostatniej chwili prezydent Gruzji podjął decyzję o odstąpieniu od sfinalizowania tej procedury. Omawiany projekt nie jest znany opinii publicznej. Nawet badacze nie mieli dostępu do tego tekstu. Jego omówienie stanowi podstawowy cel niniejszego artykułu, w którym podejmuje się ponadto kwestię perspektyw przyszłej umowy pomiędzy Gruzją i Stolicą Apostolską.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2023, 26; 133-146
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rosyjska Misja Prawosławna w Ameryce Północnej. Działalność arcybiskupa Tichona (Biełławina)
Russian Orthodox Mission in North America. Archbishop Tikhon’s (Bellavin) Activity
Autorzy:
Pawełczyk-Dura, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480664.pdf
Data publikacji:
2015-06-01
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
Tichon (Biełławin)
misja prawosławna
Imperium Romanowów
Kościół prawosławny w Ameryce
Tikhon (Bellavin)
the Orthodox mission
the Romanov Empire
the Orthodox Church in America
Opis:
Niniejszy artykuł poświęcony został działalności prawosławnych misjonarzy rosyjskich na kontynencie północnoamerykańskim. Zakres chronologiczny badań objął okres od końca XVIII do początków XX wieku, a więc czas ponad stuletniego kształtowania się struktur Kościoła rosyjskiego w Ameryce. Dziedzictwo misji prawosławnych przedstawione zostało szczegółowo w oparciu o życie i działalność arcybiskupa alaskańskiego i północnoamerykańskiego, przyszłego patriarchy Moskwy i Wszechrosji Tichona (Biełławina). Motywacje, program działań, metody, a nade wszystko rezultaty aktywności podejmowanej przez tego duchownego na obszarze Stanów Zjednoczonych przeanalizowano na tle potrzeb, potencjału rozwojowego i oczekiwań tamtejszej wspólnoty. Głównie jednak skupiono się na kaznodziejskiej i organizacyjnej płaszczyźnie działań Tichona oraz ocenie ich rezultatów w kontekście rozprzestrzeniania się prawosławia na całym olbrzymim terytorium Ameryki Północnej.
This article is devoted to the activities of the Russian Orthodox missionaries in North America. The chronological scope of the study covered the period from the late eighteenth to the early twentieth century, that is the time of the over-century-old evolution of the structures of the Russian Church in America. The Orthodox mission heritage is thoroughly presented basing on the life and work of the Archbishop of Alaska and North America, the future Patriarch of Moscow and all Russia Tikhon (Bellavin). Motivations, activities programme, methods, and above all, the results of activities undertaken by the priest in the area of the United States – were analysed against the needs and expectations of the development potential of the local community. However, the present author focused her main attention on preaching and organisational level of Tikhon’s activities as well as on the evaluation of their results in the context of the spread of the Orthodox Church throughout the huge territory of North America.
Źródło:
Nurt SVD; 2015, 1; 124-139
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postać Atanazego Brzeskiego w świetle jego Diariusza. Próba interpretacji
The Person of Athanasius of Brest in the Light of his Diary. An Attempt at Interpretation
Autorzy:
Gołębiowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/451237.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Athanasius of Brest
Orthodox Church
Union of Brest
Icon of Virgin Mary of Kupiatycze
Atanazy Brzeski
Kościół prawosławny
unia brzeska
ikona Matki Bożej Kupiatyckiej
Opis:
The short study is devoted to the person of Athanasius of Brest, one of the most prominent Orthodox priests and religious activists of the 17th century, seen in the light of his only work, Diary (Дыярыуш, 1646). The paper attempts to analyse Athanasius’ dis-uniate mission as a consequence of his own prophetic creation, belief in supernatural visions and radical passion for the Orthodox traditionalism, described in his book. It appears that the key place in the work of Athanasius is occupied by the Icon of Virgin Mary of Kupiatycze, the sacred image regarded by the monk not only as a source of grace for his Apostolic ministry, but also as a sign of the real identity of the Orthodox Church. Athanasius’ social activity turns out to be important for understanding the controversies surrounding the Union of Brest.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2016, 6(11); 83-90
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konflikt w parafii prawosławnej w Siemiatyczach w latach 1986–1988
The Conflict in the Orthodox Parish at Siemiatycze in 1986–1988
Autorzy:
Chomik, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2234985.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
Siemiatycze
Urząd ds. Wyznań
konflikt w parafii prawosławnej
Polish Autocephalous Orthodox Church
Office for Religious Affairs
conflict in Orthodox parish
Opis:
Głównym celem artykułu było ukazanie przebiegu konfliktu w parafii prawosławnej w Siemiatyczach w latach 1986–1988. Na kanwie przemian społecznych zachodzących w Polsce doszło do konfliktu pomiędzy hierarchią cerkiewną, duchowieństwem parafialnym a Urzędem ds. Wyznań. Ingerencja władz jedynie zaogniała konflikt. Z zachowanych dokumentów nie wynika jednoznacznie, co stanowiło powód zażegnania sporu wiosną 1988 r. Mogły to być jakieś działania Urzędu ds. Wyznań. Teza ta wymaga jednak potwierdzenia w dokumentach archiwalnych.
The article’s main objective is to present the course of the conflict in the Orthodox parish at Siemiatycze between 1986 and 1988. In the context of social changes occurring in Poland, a conflict arose between the Orthodox Church hierarchy, parish clergy, and the Office for Religious Affairs. The interference of the authorities only exacerbated the conflict. It is not clear from the surviving documents what caused the dispute to be resolved in the spring of 1988. Perhaps it was some action from the Office for Religious Affairs. However, this thesis needs to be confirmed by archival documents.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2022, 57, 1; 113-132
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasięg osadnictwa ruskiej społeczności etniczno-wyznaniowej w Wielkim Księstwie Litewskim od końca XVII do połowy XVIII wieku (w świetle materiałów wizytacji generalnych cerkwi unickich)
Autorzy:
Liseichykau, Dzianis
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690119.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
ruska społeczność
Kościół unicki
Kościół prawosławny
parafie ritus graeci
wizytacje generalne
granice
ludność słowiańska
ludność bałtyjska
Ruthenian community
Uniate Church
Orthodox Church
ritus graeci parishes
general canonical visitations
Opis:
Artykuł jest poświęcony problemowi rekonstrukcji granicy słowiańsko-bałtyjskiej w Wielkim Księstwie Litewskim od końca XVII do połowy XVIII w. Zostały w nim omówione podstawowe podejścia metodologiczne do wyjaśnienia tego zagadnienia: analiza językoznawcza, badanie danych z zakresu toponomastyki i antroponimii, wykorzystanie badań archeologicznych. Jako najdokładniejsze wyznaczniki do badania obszaru funkcjonowania ruskiej społeczności etniczno-wyznaniowej w regionie zaproponowano wykorzystanie rekonstrukcji sieci parafii ritus graeci (obrządku greckiego), w absolutnej większości unickich, ale niekiedy również prawosławnych. W tym celu sięgnięto po dane z protokołów wizytacji generalnych cerkwi od lat 80. XVII w. do lat 60. XVIII w. Na ich podstawie wyznaczono wyraźną linearną granicę zasięgu osadnictwa ruskiej społeczności etniczno-wyznaniowej w Wielkim Księstwie Litewskim w omawianym okresie. The article attempts to reconstruct the Slavonic-Baltic border in the Grand Duchy of Lithuania from the end of the seventeenth to the mid-eighteenth century. It presents the basic methodological approaches to the problem: a linguistic analysis, studies of toponymical and anthroponomical data, and the use of archaeological evidence. The network of parishes of the ritus graeci, in their vast majority Uniate, but also Orthodox ones, was used as the most precise determinants for the research into the area of the Ruthenian ethnic and religious community in the region. To this end, protocols of general canonical visitations from the 1680s to 1760s were used. The documents made it possible for us to determine a clear linear border of the Ruthenian ethnic and religious settlement within the Grand Duchy of Lithuania in the analysed period.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2017, 3
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Święty i Wielki Sobór Kościoła Prawosławnego na Krecie czy „Spotkanie na Krecie”? Aktualne eklezjologiczne dylematy świata prawosławnego
The Holy and Great Council of the Orthodox Church in Crete or “Meeting in Crete”? Current Ecclesiological Dilemmas of the Orthodox World
Autorzy:
Leśniewski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037281.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Święty i Wielki Sobór na Krecie
eklezjologia prawosławna
soborowość
jedność
Kościół prawosławny
the Holy and Great Council in Crete
Orthodox Ecclesiology
Conciliarity
Unity
Orthodox Church
Opis:
W dniach 18-26 czerwca 2016 r. na Krecie miało miejsce ważne wydarzenie dla Kościołów prawosławnych. Uczestniczyły w nim oficjalne delegacje dziesięciu lokalnych Kościołów prawosławnych. Z udziału w soborze wycofały się cztery lokalne Kościoły prawosławne, a mianowicie: Patriarchat Antiocheński, Patriarchat Moskiewski, Patriarchat Gruziński oraz Patriarchat Bułgarski. Niepełna reprezentacja Kościołów prawosławnych na Soborze świadczy o nierozwiązanych problemach oraz różnicach w podejściu do kwestii kanonicznych i teologicznych. W artykule została syntetycznie przedstawiona historia działań, mających na celu zwołanie wszechprawosławnego Soboru oraz problemy eklezjologiczne, które spowodowały wycofanie się z soboru na Krecie czterech lokalnych Kościołów prawosławnych. Przedstawiona argumentacja może być pomocna w zrozumieniu istniejących obecnie rozbieżności teologicznych oraz napięć we wzajemnych relacjach lokalnych Kościołów prawosławnych.
An important event for the Orthodoxy: The Holy and Great Council of the Orthodox Church took place in Crete (June, 18–26.2016). It was attended by official delegations from ten local Orthodox Churches. Four local Orthodox Churches, namely: Patriarchate of Antioch, Moscow Patriarchate, the Patriarchate of Georgia, and the Bulgarian Patriarchate withdrew from the participation in the Council. The incomplete representation of the Orthodox Churches at the Council is an evidence of unsolved problems and differences in the approach to canonical and theological issues. The article synthetically presents the history of activities aimed at convening Pan-Orthodox Council and ecclesiological problems, which caused the withdrawal of four local Orthodox Churches from the Council in Crete. Presented arguments may be helpful in understanding of existing theological differences and tensions in mutual relations of local Orthodox Churches.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2017, 64, 7; 109-126
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dążenia Kościoła prawosławnego do uregulowania sytuacji prawnej i odbudowy struktury parafialnej w dystrykcie lubelskim w latach 1939–1944. Wprowadzenie do problematyki
The Orthodox Church Efforts to Regulate the Legal Situation and Reconstruction of the Parish Structure in the Lublin District in the Years 1939–1944. Introduction to the Issue
Autorzy:
Wysocki, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33917132.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Orthodox Church
World War II
Ukrainians
Lublin General Government
Metropolitan Ilarion (Ohienko)
Kościół prawosławny
II wojna światowa
Ukraińcy
dystrykt lubelski
Generalne Gubernatorstwo
metropolita Hilarion (Ohijenko)
Opis:
W artykule omówiono starania uregulowania sytuacji prawnej Kościoła prawosławnego na terenie dystryktu lubelskiego oraz rozbudowę jego struktury parafialnej. Zagadnienie to jest jedynie wycinkiem z jego dziejów na tym terenie i zarazem w Generalnym Gubernatorstwie. Pozwala nam jednak zrozumieć – i nie tylko to – jak prezentował się ówczesny potencjał Kościoła prawosławnego, w jakich okolicznościach musiał funkcjonować i jaki był stosunek do niego władz okupacyjnych. Stan struktury organizacyjnej Kościoła prawosławnego był bezpośrednio związany z kwestią ukraińską na Chełmszczyźnie i Południowym Podlasiu i zarazem w Generalnym Gubernatorstwie, odzwierciedlał bowiem jej potencjał demograficzny, zaplecze religijne i instytucjonalne.
The article discusses efforts to regulate the legal situation of the Orthodox Church in the Lublin district and the reconstructions of its parishes. This issue is only a narrow part of its history in this area and at the same time in the General Government. However, it allows us to understand what the potential of the Orthodox Church looked like at that time, in what circumstances it had to function and what was the attitude of the occupation authorities towards it. The state of the organizational structure of the Orthodox Church was directly related to the Ukrainian question in the Chełm region and Southern Podlasie, and at the same time in the General Government, as it reflected its demographic potential, religious and institutional background.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 691-752
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sola scriptura a prawosławne pojmowanie Pisma Świętego i Tradycji Świętej
Sola scriptura and Orthodox Understanding of Holy Scripture and Holy Tradition
Autorzy:
Konach, Wsiewołod
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494387.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
Pismo Święte
Tradycja Święta
Kościół prawosławny
Ojcowie Kościoła
protestantyzm
sola scriptura
autorytet
prawda
Holy Scripture
Holy Tradition
Orthodox Church
Church Fathers
Protestantism
authority
truth
Opis:
W artykule zatytułowanym „Sola scriptura a prawosławne pojmowanie Pisma Świętego i Tradycji Świętej” zostało przedstawione pojmowanie Pisma Świętego i Tradycji Świętej w Kościele prawosławny. Podjęte w drugiej połowie XVI w. kontakty między protestantami i prawosławnymi sprzyjały nawiązaniu dialogu teologicznego. Jest on nadal prowadzony w ramach Wspólnej Komisji Prawosławno-Luterańskiej, która od 1981 roku co dwa lata spotyka się na wspólnych posiedzeniach. Jedną ze spornych kwestii jest rozumienie Tradycji Świętej, którą wyklucza luterańska zasada sola scriptura i nadaje Pismu Świętemu niepodważalny autorytet. W teologii prawosławnej kwestia autorytetu nie odgrywa wielkiej roli i przede wszystkim nie jest pojmowana w sensie prawnym. Tak jak Kościół jest Bosko-ludzką rzeczywistością, „nowym stworzeniem”, odzwierciedleniem jedności Trójcy Świętej, to w nim jest prawda, która nie zawiera się w określonych nosicielach „autorytetu”, lecz przejawia się w różnych formach życia Kościoła. W prawosławnym pojmowaniu Objawienie Boże obejmuje Pismo Święte i Tradycję Świętą. Obie rzeczywistości nie wykluczają się wzajemnie, nie są przeciwstawne, ani też nie są różne pod względem ważności. Kościół posiada prawdę, przekazaną przez apostołów, którą może głosić nie ograniczając się tylko tym, co zostało zapisane w Piśmie Świętym. Pismo jest tylko częścią życia Kościoła, jednym z przejawów Ducha Świętego. Przyznaje się mu szczególną cześć, jednak nie posiada ono bezwarunkowego autorytetu. Pismo Święte nie jest ponad Kościołem, ponieważ ono żyje i jest pojmowane wewnątrz Kościoła. Kościół znajduje się we wzajemnej relacji również do Tradycji Świętej, którą Włodzimierz Łosski określa życiem Ducha Świętego w Kościele, życiem komunikującym każdemu członkowi Ciała Chrystusa możliwość słyszenia, przyjmowania, poznania Prawdy w autentyczny jej świetle, a nie w naturalnym świetle ludzkiego rozumu. Tradycja Święta została wyrażona w takich formach jak: Pismo Święte, nauczanie ojców Kościoła, decyzje soborów powszechnych i lokalnych, święta liturgia, ikonografia i architektura. W Kościele prawda wyrażana jest za pomocą różnych form: pisemnej, ustnej, obrazowej, symbolicznej, natomiast Tradycja w unikalny sposób łączy w sobie wszystkie te formy i uzdalnia człowieka do przyjęcia prawdy. Nie narzuca ona ludzkiej świadomości żadnych formalnych gwarancji prawdziwości wiary, lecz stwarza możliwość oglądania ukrytego świadectwa prawdziwości wiary. Prawosławna teologia postrzega życie i doświadczenie Kościoła, czyli inaczej określając Tradycję, w roli swego teologicznego źródła. Pismo Święte jest główną formą wyrażenia Tradycji, która z kolei pełni funkcję zasady hermeneutycznej w interpretacji i aktualizacji Pisma. Teologia nie ogranicza się do korzystania z Pisma, twórczości ojców Kościoła i innych źródeł, lecz czerpie swą wiedzę z ukrytego życia Kościoła w Duchu Świętym, życia ukierunkowanego na wypełnienie w Królestwie Bożym (por. Ef 3,17-19). Prawosławne pojmowanie Pisma Świętego I Tradycji Świętej diametralnie różni się od luterańskiej zasady sola scriptura.
The article entitled “Sola scriptura and Orthodox Understanding of Holy Scripture and Holy Tradition”, presents the understanding of Holy Scripture and Holy Tradition in the Orthodox Church. Contact between Protestants and the Orthodox, established in the second half of the 16th century, fostered theological dialogue which is still conducted within the scope of the Joint Orthodox-Lutheran Commission. Th is Commission has assembled at joint meetings every two years since 1981. One of the controversial issues the commission faces is the understanding of Holy Tradition, as the Lutheran principle of sola scriptura rejects it and gives Holy Scripture indisputable authority. In Orthodox theology, the question of authority does not play a great role and is above all not conceived in a legal sense. Th e Church is a Human-Divine reality, a “new creation”, and a refl ection of the unity of the Holy Trinity. As such, the truth is found there, but it is not contained in any particular carrier of “authority”, but rather appears in various forms of the life of the Church. In the Orthodox understanding, God reveals Himself in Holy Scripture and Holy Tradition. Th ese realities do not exclude each other, are not contradictory, and neither do they diff er in importance. Th e Church has the truth handed down through the Apostles, and it can be preached while not being limited to that which is written in the Holy Scriptures. Scripture is only a part of the life of the Church, one of the manifestations of the Holy Spirit. Scripture is given particular honour; however, it does not possess absolute authority. Holy Scripture is not above the Church, because it lives and is understood within the Church. Th e Church fi nds itself in a mutual relation with Holy Tradition, which Vladimir Lossky describes as the life of the Holy Spirit in the Church, life that communicates to every member of the Body of Christ the possibility of hearing, accepting and knowing the Truth in its authentic light, and not in the natural light of human reason. Holy Tradition is expressed in such forms as Holy Scripture, the teachings of the Holy Fathers, the decisions of the ecumenical and local councils, the Divine Liturgy, iconography and architecture. Truth is expressed in the Church in various forms: written, oral, illustrative and symbolic, however, Tradition connects within itself all of these forms in a unique manner and enables man to accept the truth. It does not impose on the human conscience any formal guarantees of the correctness of faith, but rather provides the opportunity to see the hidden witness of authentic faith. Orthodox theology perceives the life and experience of the Church, in other words Tradition as its theological source. Holy Scripture is the main form of expression of Tradition, which in turn performs the function of the hermeneutical principle in the contemporary interpretation of Scripture. Th eology does not confi ne itself to Scripture, the writings of the Holy Fathers and other sources, but draws its knowledge from the hidden life of the Church in the Holy Spirit, the life directed towards fulfi lment in the Kingdom of God (cf. Eph. 3:17-19). The Orthodox understanding of Holy Scripture and Holy Tradition radically diff ers from the Lutheran principle of sola scriptura.
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2017, 04; 835-846
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
State Funding of Religious Organizations in Georgia
Finansowanie związków wyznaniowych w Gruzji z budżetu państwa
Autorzy:
Gegenava, Dimitry
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044023.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Georgian Orthodox Church
Georgia
Democratic Republic of Georgia
Church-State relations
funding of religious organizations
Gruzja
Gruziński Kościół Prawosławny
relacje państwo-kościół
Demokratyczna Republika Gruzji
finansowanie związków wyznaniowych
Opis:
This article aims to analyze the existing model of state funding of religious organizations in Georgia, taking into account its assumptions and nature and focusing on the problem of the preferential treatment of some religious organizations (especially the Georgian Orthodox Church). First, the key assumptions of funding religious organizations from public sources in Georgia are presented. Then, the article discusses the relevant case law of the Constitutional Court of Georgia. Finally, the challenges of the current model are identified, and some suggestions for the desirable changes in the system are made accordingly. It is argued that the future solutions in this area should respect the principle of secular state. The article concludes by indicating some possible European models that could be followed by the Georgian legislator.
Niniejszy artykuł analizuje obecny model państwowego finansowania związków wyznaniowych w Gruzji, biorąc pod uwagę jego założenia oraz naturę i koncentrując się na problemie uprzywilejowanego traktowania niektórych związków wyznaniowych (w szczególności Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego). Jako pierwsze zaprezentowano kluczowe założenia finansowania związków wyznaniowych ze środków publicznych w Gruzji. Następnie artykuł przybliża orzecznictwo gruzińskiego Trybunału Konstytucyjnego odnoszące się do omawianych kwestii. Na koniec wskazano wady obecnego modelu oraz zaproponowano kierunki pożądanych zmian w systemie finansowania związków wyznaniowych. Autor argumentuje, że przyszłe rozwiązania w tym zakresie powinny w większym stopniu uwzględniać zasadę świeckości państwa. Artykuł wieńczy wskazanie możliwych wzorców europejskich, do których powinien odnieść się gruziński ustawodawca.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2019, 22; 119-134
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ogniwa z dziejów duszpasterstwa w polskich formacjach granicznych
An Outline History of the Pastoral Care in the Polish Border Guard
Autorzy:
Banaszek, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/558998.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
duszpasterstwo wojskowe
Straż Graniczna
Kościół ewangelicko-augsburski
Kościół grekokatolicki
Kościół prawosławny
Kościół rzymskokatolicki
armed forces pastoral care
Border Guard
Evangelical Church of the Augsburg Confession
Orthodox Church
Roman Catholic Church
Ukrainian Greek Catholic Church
Opis:
Dzieje polskiego duszpasterstwa wojskowego sięgają początków państwowości polskiej. W zorganizowanej formie, w tym w odniesieniu do formacji ochraniających granice państwa, funkcjonuje ono od czasu odzyskania niepodległości w 1918 r. Specyfika duszpasterstwa wojskowego wynika z faktu, że jest ono realizowane wobec żołnierzy, którzy tworzą raczej zamkniętą strukturę zawodową. Służba w wojsku naznaczona jest nierzadko stresogennymi sytuacjami. Kapelani muszą uwzględnić szczególną sytuację w jakiej znajdują się wojskowi i ich rodziny. Punktem odniesienia dla ich pracy duszpasterskiej jest dewiza Wojska Polskiego: Bóg, Honor, Ojczyzna. Zawartą w niej treść kapelani powinni potwierdzać osobistym przykładem i zaangażowaniem.
The history of the pastoral care for the Polish military is going back to the beginning of the Polish state. However the organized pastoral care started its existence after Poland regained its independence in 1918. The border units, which were responsible for security and stability of the internal state, were appointed chaplains for pastoral ministry. Trying to determine what is the military pastoral care we stressed its specific form. Ordinary pastoral tasks conducted among soldiers due to a hermetic structure of military institutions, from being born in this situation, stress, tension and interpersonal and personal problems. A Chaplain should take into account the unique character of the military service and especially problems faced by the officers, acquainting them with the principles of Christian life. Chaplains should remember the motto of the Polish military: God, Honor, Fatherland and they should lead the soldiers by their own example.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2011, 29; 155-162
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Herezja werbalna” – wokół sporów o prawdę języka objawienia
Autorzy:
Kuczyńska, Marzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167811.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
język liturgiczny
język cerkiewnosłowiański
Kościół prawosławny
unia brzeska
Piotr Skarga
Iwan Wiszeński
Melecjusz Smotrycki
Liturgical Language
Church Slavonic
Orthodox Church
Union of
Brest
Ivan Wishensky
Meletius Smotritsky
Opis:
In the 1620s Francisk Skoryna of Polotsk worked on the translation of the Bible, explaining to the common people the more difficult terms on the margins. The Homiliary of Zabludov (1569) was edited in Church Slavonic as it was assumed that, transmitted by the means of the language traditional for the liturgical and spiritual sphere of the Church, it would guarantee the prescriptivism of the content. Since in 1577 the Roman Catholic Church in Poland accepted the decisions of the Council of Trent and the Uniate tendencies in regard to the Orthodox Church, Peter Skarga – one of the principal Catholic theologians and polemists of the time – spoke on the question of the liturgical language of the Orthodox Church, naming it among other “mistakes” of the Greek faith. Monk Ivan Vishensky defended Church Slavonic (around 1609) seeing in it a part of the Church tradition as well as a means of transmitting God’s address to mankind, able to give it the eternal life or, if it deforms it in a verbal mistake, condemn it to extermination. Vishensky saw in Church Slavonic the only effective means of communicating the Church tradition to the contemporary and future people as well as the first liturgical language of the Orthodox Slavs in which Triune God spoke to them and still does. Despite many controversies concerning the use of the common speech, in 1616 Meletius Smotritsky edited in that language The Homiliary of Zabludov, feeling it necessary as most of the faithful did not understand Church Slavonic.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2012, Język naszej modlitwy- dawniej i dziś, 3; 111-123
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interaction of the clergy with the Armed Forces of Ukraine in the patriotic education of service members : historical and legal aspect
Interakcje duchowieństwa z Siłami Zbrojnymi Ukrainy w wychowaniu patriotycznym żołnierzy : aspekty historyczny i prawny
Autorzy:
Paškova, Olga Olegìvna.
Powiązania:
Scientific Journal of the Military University of Land Forces 2020, nr 4, s. 864-873
Data publikacji:
2020
Tematy:
Kościół Prawosławny Ukrainy
Wojna rosyjsko-ukraińska (2014- )
Duchowieństwo
Kapelani wojskowi
Szkolnictwo wojskowe
Wychowanie patriotyczne
Żołnierze
Artykuł problemowy
Artykuł z czasopisma naukowego
Artykuł z czasopisma wojskowego
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie najistotniejszych momentów i dokumentów, także prawnych, dotyczących kształtowania się stosunków między wojskiem a Kościołem Prawosławnym niepodległej Ukrainy. Analizie poddano m.in. dokumenty omawiające działalność duchownych wojskowych w zakresie wychowania patriotycznego żołnierzy. Zbadano również główne kierunki i zakres pracy, nie tylko w sferze duchowo-religijnej, kapelanów wojskowych z ukraińskimi uczestnikami walk w czasie konfliktu na terenie Wschodniej Ukrainy, dostosowane do ciężkich warunków w czasie walk.
Bibliografia, wykaz aktów prawnych na stronach 871-873.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Imigranci z Ukrainy w życiu kościołów i związków wyznaniowych we Wrocławiu
Immigrants from Ukraine in the Life of Churches and Religious Associations in Wrocław
Autorzy:
Lubicz Miszewski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520869.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Wrocław
immigrants from Ukraine
immigrant integration
Churches and religious associations
Greek Catholic Church
Orthodox Church
Catholic Church
Pentecostal Church
imigranci z Ukrainy
integracja imigrantów
kościoły i związki wyznaniowe
Kościół greckokatolicki
Kościół prawosławny
Kościół rzymskokatolicki
Kościół zielonoświątkowy
Opis:
W artykule poruszono zagadnienie życia religijnego ukraińskich imigrantów przebywających we Wrocławiu. W tym celu poddano analizie wywiady przeprowadzone na początku 2021 r. z duchownymi czterech działających na jego obszarze kościołów, do których uczęszczają ukraińscy imigranci.
The article deals with the religious life of Ukrainian immigrants residing in Wrocław. For this purpose, the author analysed the interviews with clergymen from four churches operating in its area and attended by Ukrainian immigrants conducted at the beginning of 2021.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2023, 58, 1; 155-180
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies