Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Hernik, A." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-28 z 28
    Tytuł:
    Hemoliza krwinek ludzkich i króliczych wywołana przez rzęsistka pochwowego (doniesienie tymczasowe)
    Hemolysis of human and rabbit erythrocytes by T. vaginalis
    Gemoliz chelovecheskikh i krolichykh ehpitrocitov, vyzvannykh vlagalishhnojj trikhomonadojj (vremennoe izveshhenie)
    Autorzy:
    Grys, E.
    Hernik, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2176535.pdf
    Data publikacji:
    1973
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
    Źródło:
    Wiadomości Parazytologiczne; 1973, 19, 3; 399-400
    0043-5163
    Pojawia się w:
    Wiadomości Parazytologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena wybranych właściwości fizykochemicznych mikroemulsji paliwowych zawierających olej rycynowy
    The Assessment of selected physicochemical properties of the fuel microemulsion containing castor oil
    Autorzy:
    Górska, M.
    Czerwonka, D.
    Hernik, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/314900.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
    Tematy:
    mikroemulsja paliwowa
    olej napędowy
    silnik o zapłonie samoczynnym
    fuel microemulsion
    diesel engine
    diesel oil
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczące określenia wartości wybranych właściwości fizykochemicznych mikroemulsji paliwowych. Badania przeprowadzono dla oleju napędowego zawierającego 4 i 8 % (m/m) wody. Jako surfaktant zastosowano olej rycynowy oksyetylenowany siedmioma molami tlenu etylenu. Natomiast jako kosurfaktant wykorzystano olej rycynowy polioksyetylenowany czterdziestoma molami tlenu etylenu. Uzyskane wyniki w zakresie oceny wybranych właściwości fizykochemicznych tj.: gęstości, lepkości kinematycznej, temperatury zapłonu, temperatury krzepnięcia oraz temperatury blokowania zimnego filtra potwierdziły wstępną przydatność opracowanych mikroemulsji jako paliwa dla silników o zapłonie samoczynnym.
    Paper presents research results of selected physicochemical properties of water-fuel microemulsion, that can be used as a fuel for a diesel engines. Tests were carried out for a diesel oil blended with selected surfactants and water at 4 and 8 % by mass. Tested microemulsions contained a surfactant and cosurfactanst, ie., PEG-40 and PEG-7. The addition of these chemicals and water to the diesel oil allows to formulate a fuel microemulsions marked by a code C4 and C8. Both tested microemulsions are thermodynamically stable and transparent. Their density is slightly greater (approx. 1%) compared to diesel oil. It was observed an impact of water and surfactants on increasing the microemulsions viscosity and the ignition temperature compared to diesel oil. At the same time the low temperature properties of tested microemulsions were less favorable, which may hinder their use in winter conditions.
    Źródło:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2017, 18, 12; 131-134, CD
    1509-5878
    2450-7725
    Pojawia się w:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania mikroemulsji wodno-paliwowej zawierającej estry sorbitanu
    Research of the fuel microemulsion containing sorbital esters
    Autorzy:
    Górska, M.
    Czerwonka, D.
    Hernik, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/316262.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
    Tematy:
    mikroemulsja paliwowa
    olej napędowy
    silnik o zapłonie samoczynnym
    fuel microemulsion
    diesel engine
    diesel oil
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań polegające na określeniu wartości wybranych właściwości fizykochemicznych mikroemulsji wodno-paliwowych. Badania przeprowadzono dla oleju napędowego zawierającego 4 i 8 % (m/m) wody destylowanej. Jako surfaktant zastosowano izostearynian sorbitanu natomiast funkcję kosurfaktantu spełniał monolaurynian sorbitanu. Analizie poddano następujące właściwości fizykochemicznych uzyskanych mikroemulsji: gęstość, lepkość kinematyczna, temperatura zapłonu, temperatura krzepnięcia oraz temperatura blokowania zimnego filtra. Uzyskane wyniki badań potwierdziły, że uzyskane wartości badanych parametrów odpowiadają wymaganiom stawianym paliwom do silników o zapłonie samoczynnym. Wykazano, że otrzymane mikroemulsje charakteryzują się wysoką temperaturą zapłonu. Dzięki temu mogą być one stosowane w warunkach wymagających zachowania podwyższonych standardów bezpieczeństwa. Stwierdzono również bardzo dobre właściwości niskotemperaturowe testowanych mikroemulsji. Dzięki temu mogą być one stosowane również w okresie zimowym.
    Paper presents research results of selected physicochemical properties of water-fuel microemulsion, that can be used as a fuel for a diesel engines. Tests were carried out for a diesel oil blended with selected surfactants and water at 4 and 8 % by mass. Tested microemulsions contained a surfactant and cosurfactanst, ie., polyoxyethylene sorbitan monoisostearic acid ester and sorbitan monolaurate. The addition of these chemicals and water to the diesel oil allows to formulate a fuel microemulsions marked by a code S4 and S8. Both tested microemulsions are thermodynamically stable and transparent. Their density is slightly greater (approx. 1%) compared to diesel oil. It was observed an impact of water and surfactants on increasing the microemulsions viscosity and the ignition temperature compared to diesel oil. At the same time the low temperature properties of tested microemulsions were less favorable, which may hinder their use in winter conditions.
    Źródło:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2017, 18, 12; 127-130, CD
    1509-5878
    2450-7725
    Pojawia się w:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badanie stabilności mieszaniny eteru dietylowego i oleju rzepakowego
    Research of the stability of diethyl ether-rape oil blends
    Autorzy:
    Górski, K.
    Czerwonka, D.
    Longwic, R.
    Hernik, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/310548.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
    Tematy:
    mieszaniny paliwowe
    stabilność mieszanin paliwowych
    paliwa silnikowe
    biopaliwa
    wskaźnik TSI
    fuel mixture
    stability of fuel mixtures
    motor fuels
    biofuels
    Turbiscan Stability Index
    Opis:
    Artykuł zawiera wyniki badań dotyczące oceny kinetyki destabilizacji mieszanin paliwowych, które uzyskano dodając eter dietylowy (DEE) do oleju rzepakowego (OR). W szczególności badano próbki zawierające 10, 20, 30 i 40% (v/v) DEE w OR. W testach wykorzystano przyrząd pomiarowy Turbiscan Lab wyprodukowany przez firmę Formulaction Inc. Urządzenie pozwala określić stabilność mieszanin paliwowych na podstawie analizy wskaźnika TSI tj. Turbiscan Stability Index. Ocena wartości tego wskaźnika wyznaczona dla poszczególnych próbek paliwowych wskazuje, że były one tak samo stabilne w całej swojej objętości.
    Paper presents results of fuel blends destabilization kinetic. Tested fuels were composed by blending of rapeseed oil (RO) with diethyl ether (DEE). In particular RO has addition of 10, 20, 30 and 40% by vol. of DEE. All necessary tests have been carried out using the Turbiscan Lab measurement equipment made by Formulaction Inc. Measurement system allows to describe stability of fuel blends on the base of Turbiscan Stability Index analysis. The assesement of this index calculated for all tested blends suggest that all of them were the same stable in a whole volume.
    Źródło:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2017, 18, 12; 135-139, CD
    1509-5878
    2450-7725
    Pojawia się w:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany wybranych parametrów elektrycznych akumulatorów kwasowo-ołowiowych w okresie ich długotrwałego przechowywania
    Variations of selected electrical parameters of the lead acid batteries during long-term storage period
    Autorzy:
    Górski, K.
    Hernik, A.
    Lotko, W.
    Longwic, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/316540.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
    Tematy:
    akumulator kwasowo-ołowiowy
    parametry elektryczne
    długotrwałe przechowywanie
    lead-acid battery
    electrical parameters
    long-term storage
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczące oceny zmian wybranych parametrów elektrycznych akumulatorów rozruchowych wykonanych w technologii Ca/Ca. Ocenie poddano dynamikę procesu samowyładowania akumulatorów w ich standardowej wersji, przeznaczonej do pojazdów z tradycyjnym silnikiem spalinowym i podstawowym wyposażeniem elektrycznym. Badania przeprowadzono dla dwóch, nowych akumulatorów o pojemności 50 i 70Ah oraz częściowo zużytego akumulatora o pojemności 74Ah. Uzyskane wyniki potwierdziły, że akumulatory w których zastosowano wapń jako dodatek stopowy do ołowiu charakteryzują się niewielką intensywnością procesu samowyładowania, niezależnie od ich początkowego stanu technicznego.
    Paper presents research results of the internal resistance, open circuit voltage as well as maximum current of selected SLI type starting Ca/Ca batteries. In particular the self-discharging phenomenon has been study for a such batteries designed for vehicles equipped with conventional internal combustion engines and base electric equipment. The study was conducted for two new batteries with a capacity of 50 and 70Ah as well as for a one partially spent battery with a nominal capacity of 74Ah. The results of the investigation confirmed that the self-discharge phenomenon is significantly reduced for batteries with a reduced content of Antimony and with addition of calcium to the grid.
    Źródło:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2016, 17, 12; 963-966
    1509-5878
    2450-7725
    Pojawia się w:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ zmian temperatury akumulatora kwasowo-ołowiowego na jego wybrane parametry elektryczne
    Impact of the lead-acid battery temperature variation on its selected electrical parameters
    Autorzy:
    Górski, K.
    Hernik, A.
    Lotko, W.
    Longwic, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/310623.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
    Tematy:
    akumulator kwasowo-ołowiowy
    temperatura
    parametry elektryczne
    lead-acid battery
    temperature
    electrical parameters
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczące wpływu temperatury na zmianę wybranych parametrów elektrycznych akumulatorów kwasowo-ołowiowych, wykonanych w technologii wapniowej i stosowanych w układach rozruchowych silników. Szczególną uwagę skupiono na ocenie następujących wielkości: napięcie spoczynkowe, maksymalny prąd rozruchowy oraz rezystancja wewnętrzna akumulatora. Pomiary tych parametrów wykonano w temperaturze od -20 do +65 ºC. Uzyskane wyniki potwierdziły znaczący wpływ zmian temperatury na parametry elektryczne akumulatorów, a szczególnie tych o większym zasiarczeniu płyt. Zauważono, że zmiana temperatury akumulatora poniżej 5 °C prowadzi do największego przyrostu zmiany jego rezystancji wewnętrznej, co wyraźnie ogranicza dostępną wartość maksymalnego prądu rozruchowego.
    Paper contains results of the research on lead - acid batteries. In particular the temperature effect of the battery on variation of the selected parameters such as: internal resistance, open circuit voltage, state of charge and maximum current have been described. Measurements of these parameters were carried out for various temperatures in range of -20 up to 65 °C. Results confirmed a significant influence of the temperature on the variation in the electrical parameters of the lead-acid batteries, especially for these which were more sulfated.
    Źródło:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2016, 17, 12; 959-962
    1509-5878
    2450-7725
    Pojawia się w:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Smoke emission of AD3.152 engine fuelled with rapeseed oil/diethyl ether blends
    Zadymienie spalin silnika AD3.152 zasilanego mieszaninami oleju rzepakowego i eteru dietylowego
    Autorzy:
    Lotko, W.
    Hernik, A.
    Stobiecki, J.
    Kosmanis, T.
    Górska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1363331.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz. Przemysłowy Instytut Motoryzacji
    Tematy:
    diethyl ether
    rapeseed oil
    biofuels
    renewable fuels
    diesel engine
    eter dietylowy
    olej rzepakowy
    biopaliwa
    odnawialne paliwa
    silnik diesla
    Opis:
    The paper presents research results on smoke emission from AD3.152 diesel engine fuelled with rapeseed oil (RO) and its blends with diethyl ether (DEE). All necessary tests were carried out in stationary condition for selected rotational speeds of the crankshaft i.e.1000, 1500 and 2000 rpm as well as engine loads of 40, 80 and 120 Nm. Results of the research confirmed, that diethyl ether added in volumetric ratio of 40 % to rapeseed oil reduces smoke opacity even by 50% compared with the engine fuelled with neat rapeseed oil.
    W artykule przedstawiono wyniki badań zadymienia spalin silnika o zapłonie samoczynnym AD3.152 zasilanego olejem rzepakowym (OR)oraz jego mieszaninami z eterem dietylowym (DEE). Wszystkie niezbędne badania wykonano w warunkach ustalonych dla wybranych prędkości obrotowych wału korbowego tj. 1000, 1500 i 2000 obr/min oraz obciążeń 40, 80 i 120 Nm. Uzyskane wyniki potwierdzają, że dodatek eteru dietylowego w objętości 40% do oleju rzepakowego zmniejsza zadymienie spalin nawet o ok. 50% w stosunku do silnika zasilanego olejem rzepakowym.
    Źródło:
    Archiwum Motoryzacji; 2018, 80, 2; 65-76
    1234-754X
    2084-476X
    Pojawia się w:
    Archiwum Motoryzacji
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Risk assessment for pesticides’ MRL non-compliances in Poland in the years 2011-2015
    Autorzy:
    Strucinski, P.
    Ludwicki, J.K.
    Goralczyk, K.
    Czaja, K.
    Hernik, A.
    Liszewska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/877714.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    risk assessment
    pesticide
    maximum residue level
    dietary intake
    food safety
    Polska
    2011-2015 period
    Opis:
    Background. Human exposure to trace levels of pesticide residues present in food of plant origin is inevitable as long as pesticides continue to be applied in agriculture. Since Maximum Residue Levels (MRL) are not toxicological endpoint values, their violation is not by default equivalent to health risk for consumers. However, its essential to provide a healthbased risk assessment for each case of MRL non-compliance reported during monitoring and official control of foodstuffs. Objective. To assess the potential short-term risk associated with consumption of food products of plant origin containing pesticide residues above MRL values based on notifications forwarded by the National Contact Point for RASFF in Poland during 2011-2015. Material and Methods. 115 notifications including 127 analytical results non-compliant with respective MRL values were forwarded to provide risk assessment. An internationally accepted deterministic approach based on conservative model assumptions for short-term exposure assessment was applied. The risk was characterized by comparing an estimated dietary intake with respective acute reference dose (ARfD). Results. Black currant, tea, lettuce, Chinese cabbage and carrot were among the most frequently notified products in years 2011-2015. Among pesticides exceeding respective MRL values, over 90% belonged to fungicides and insecticides/acaricides such as acetamiprid, chlorpyrifos, dimethoate, imidacloprid, dithiocarbamates and procymidone. For 15 and 6 results noncompliant with respective MRL value, a predicted short-term intake exceeded ARfD for children and adults, respectively. Conclusions. Residue levels that could potentially pose a health threat are found incidentally. The science-based and transparent risk assessment process with regard to the data, methods and assumptions that are applied is essential to risk management authorities.
    Wprowadzenie. Narażenie człowieka na śladowe poziomy pozostałości pestycydów obecnych w żywności pochodzenia roślinnego jest nieuniknione tak długo jak środki ochrony roślin są stosowane w rolnictwie. Ponieważ wartości najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności (NDP) nie są toksykologicznymi wartościami odniesienia, ich przekroczenie nie jest równoznaczne z zagrożeniem dla zdrowia konsumentów. Jednakże dla każdego przypadku niezgodności z NDP stwierdzonej w monitoringu i urzędowej kontroli żywności należy dokonać naukowej oceny ryzyka zdrowotnego. Cel badań. Ocena potencjalnego ryzyka związanego z krótkoterminowym narażeniem na pozostałości pestycydu na poziomie powyżej wartości NDP na podstawie powiadomień przekazywanych przez Krajowy Punkt Kontaktowy system RASFF w Polsce w latach 2011-2015. Materiał i metody. Do oceny ryzyka przekazano 115 powiadomień zawierających 127 wyników powyżej wartości NDP. W celu oszacowania wielkości narażenia krótkoterminowego zastosowano model deterministyczny wykorzystujący konserwatywne scenariusze najgorszego przypadku. Ryzyko charakteryzowano porównując oszacowaną dawkę pozostałości pestycydu z odpowiednią wartością ostrej dawki referencyjnej (ARfD). Wyniki. W latach 2011-2015 najczęściej zgłaszanymi produktami z powodu przekroczenia wartości NDP były czarna porzeczka, herbata, sałata, kapusta pekińska i marchew. Ponad 90% przypadków przekroczenia NDP dotyczyło fungicydów oraz insektycydów/akarycydów takich jak np. acetamipryd, chlorpiryfos, dimetoat, imidaklopryd, ditiokarbaminiany czy procymidon. W przypadku 15 przekroczeń NDP, oszacowane krótkoterminowe pobranie pozostałości przekraczało wartość ARfD dla dzieci. Dla dorosłych odnotowano 6 takich przypadków. Wnioski. Poziomy pozostałości pestycydów, które mogą teoretycznie zagrażać zdrowiu konsumentów stwierdza się bardzo rzadko. Transparentny i oparty na wynikach badań naukowych proces oceny ryzyka dostarcza niepodważalne argumenty urzędom odpowiedzialnym za zarządzanie ryzykiem.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2015, 66, 4
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hypomethylation of the c-myc promoter region induced by phenobarbital in rat liver
    Autorzy:
    Urbanek-Olejnik, K.
    Liszewska, M.
    Winczura, A.
    Hernik, A.
    Strucinski, P.
    Ludwicki, J.K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/874017.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Opis:
    Background. The changes in DNA methylation are considered as one of the early events in hepatocarcinogenesis. Objective. We evaluated the ability of phenobarbital (PB) – the most widely used anticonvulsant worldwide and classical rodent liver carcinogen – to cause the promoter region of the c-myc protooncogene hypomethylation as well as changes of mRNA level of this gene. Moreover, the expression of Dnmt1 protein in rat treated with this compound was analyzed. Material and Methods. Male Wistar rats received PB in daily oral doses of 92.8 mg kg-1 b.w. day-1 (at 24-h intervals; for one, three and fourteen days). Methylation of the c-myc promoter region was measured by PCR-based methylationsensitive restriction enzyme analysis (MSRA). Levels of mRNA for c-myc and protein Dnmt1 were assayed using Real- Time PCR and Western Blot, respectively. Results. The study showed that phenobarbital stimulated persistent changes in DNA methylation, i.e. loss of methylation in the promoter region of the c-myc gene and up-regulated its mRNA level. In addition, a significant increase in protein level of Dnmt1 in the c-myc over-expressing liver cells was observed. Conclusion. The oppose relationship between Dnmt1 activity and methylation status of c-myc gene was demonstrated. The c-myc over-expression by demethylation might represent an important, early events in the mechanism of action (MOA) of phenobarbital.
    Wprowadzenie. Zmiany metylacji DNA są rozważane jako jeden z wczesnych mechanizmów hepatokancerogenezy. Cel pracy. Celem badań była ocena wpływu fenobarbiatlu (PB) - leku przeciwpadaczkowego, modelowego promotora raka wątroby - na poziom metylacji regionu promotorowego i ekspresji na poziomie mRNA protoonkogenu c-myc. Ponadto dokonano analizy poziomu ekspresji białka Dnmt1. Materiał i metody. Samce szczurów szczepu Wistar otrzymywały PB w dawce 92,8 mg/kg m.c. x dzień-1 jednorazowo, 3-krotnie i 14-krotnie. Ocenę poziomu zmian metylacji genu c-myc dokonano metodą MSRA (ang. Methylation-Sensitive Restriction Enzyme Analysis). Analizę względnego poziomu transkryptów genu c-myc i białka Dnmt1 przeprowadzano odpowiednio metodą PCR w czasie rzeczywistymi i techniką Western Blot. Wyniki. W wyniku oddziaływania fenobarbitalu wykazano trwałe zmiany metylacji DNA - obniżenie metylacji w rejonie promotorowym genu c-myc i nadekspresję badanego genu na poziomie mRNA. Jednocześnie obserwowano statystycznie istotny wzrost poziomu białka Dnmt1. Wnioski. Wykazano odwrotną zależność między aktywnością Dnmt1 a poziomem metylacji genu c-myc. Nadekspresja c-myc w wyniku demetylacji może stanowić istotne, wczesne zdarzenie w mechanizmie działania (ang. Mechanism of Action (MOA)) fenobarbitalu.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2018, 69, 3
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Emisja spalin silnika o zapłonie samoczynnym zasilanego mikroemulsją wodno-paliwową
    Exhaust gases emission of the diesel engine fuelled with water-fuel microemulsion
    Autorzy:
    Górski, K.
    Czerwonka, D.
    Bocho-Janiszewska, A.
    Wasilewski, T.
    Lotko, W.
    Longwic, R.
    Hernik, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/316026.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
    Tematy:
    silnik o zapłonie samoczynnym
    olej napędowy
    mikroemulsja paliwowa
    emisja spalin
    diesel engine
    diesel oil
    fuel microemulsion
    exhaust emission
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczące oceny emisji wybranych składników spalin z silnika AD3.152 zasilanego mikroemulsją wodno – paliwową. Badania przeprowadzono dla oleju oraz mikroemulsji woda – olej napędowy, zawierającej 4 i 8 % (m/m) wody. Testy silnikowe wykonano w warunkach ustalonych dla średnich obciążeń silnika tj. 80, 100 i 120 Nm i prędkości wału korbowego 1600 obr/min. Uzyskane wyniki wskazują, że dla przyjętych warunków testu nie stwierdzono istotnego wpływu wody zawartej w mikroemulsji paliwowej na zmianę stężenia badanych składników spalin silnika.
    Paper presents research results of selected exhaust gases from the AD3.152 diesel engine fuelled with water-diesel oil microemulsion. Tests were carried out for a diesel oil as well as for its microemulsion containing 4 and 8 % of water by weight. Engine research were done for a stationary condition at a middle load of 80, 100 and 120 Nm and for the crankshaft rotational speed of 1600 rpm. Results of these preliminary research suggest that content of water in tested microemulsions has not of any significant impact on emissions from tested engine.
    Źródło:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2017, 18, 6; 710-713, CD
    1509-5878
    2450-7725
    Pojawia się w:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zastosowanie metod statystycznych w badaniach chemicznych
    The application of statistical methods in chemical experiments
    Autorzy:
    Korcz, W
    Goralczyk, K.
    Czaja, K.
    Strucinski, P.
    Hernik, A.
    Snopczynski, T.
    Ludwicki, J.K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/876956.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    badania chemiczne
    metody statystyczne
    zastosowanie
    analiza skladowych glownych
    chemia analityczna
    dane pomiarowe
    statistical method
    application
    principal component analysis
    analytical chemistry
    measurement data
    Opis:
    Jakość danych pomiarowych ma zasadniczy wpływ na uzyskanie wiarygodnych wyników. Stosując metody statystyki matematycznej możliwe jest ograniczanie wybranych etapów pracy chemika np. przy klasyfikacji liczebnego zbioru wyników pomiarowych. Metody statystyczne są również wykorzystywane przy wstępnej ocenie jakości uzyskanych danych. W tym przypadku należy sprawdzić czy dane otrzymane z pomiarów nie zawierają tzw. błędów grubych lub wyników znacząco odbiegających od pozostałych, mogących zafałszować wynik doświadczenia. Analiza danych, które podlegają przetwarzaniu technikami chemometrycznymi, polega na ujawnieniu cech najbardziej ze sobą powiązanych. Chemometria stosowana jest w celu stworzenia matematycznego modelu zależności między badaną cechą i licznym zbiorem zmiennych objaśniających. Przy modelowaniu należy dokonać identyfikacji modelu, zbadać jego istotność i adekwatność oraz określić zdolność prognostyczną. Uzyskany model zależności można wykorzystywać do optymalizacji układu, prognozowania wartości zmiennych zależnych na podstawie znanych zmiennych opisujących. Metody statystyczne znalazły zastosowanie w badaniach chemicznych do gromadzenia i przetwarzanie informacji o związkach chemicznych w celu sprawniejszego zarządzania przepływem informacji. Pozwalają przewidywać fizykochemiczne i biologiczne właściwości związków. Metody statystyczne są również wykorzystywane do zarządzania jakością w analizie chemicznej zanieczyszczeń np. pozostałości pestycydów w żywności.
    Quality of the analyzed data has a major impact on reliability of the results. Application of statistical methods allows to reduce some stages of chemist's work, for example classification of the numerous data sets. The statistical methods are applied for preliminary evaluation of the data quality. In this case it is necessary to verify that the raw data base does not include large errors or outliers, which could influence the result of experiment. Data analysis, which is performed by chemometric techniques, rely on finding the most correlated attributes. Chemometry is used towards creation of the mathematical model of relation between analyzed property and numerous sets of described variables (parameters which affect measure). Modeling requires calculations towards model identification, checking its relevance, evaluation of the adequacy and determination of model's prognostic ability. The obtained model of relation could be used for the system optimization in the technological process, forecasting the values subsidiary conditioned upon known values described, also for control of the analytical system. The statistical methods are applied in chemical studies for data collection and analysis of chemical compounds for more efficient management of flow of the information. They allow to foreseen physical and biological properties of chemical compounds. The statistical methods are also applied for quality management in chemical analysis of contaminants including pesticide residues in foodstuff.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2008, 59, 2; 177-129
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Związki halogenoorganiczne – stare i nowe zagrożenia dla ludzi
    Organohalogen compounds – new and old hazards for people
    Autorzy:
    Goralczyk, K.
    Hernik, A.
    Czaja, K.
    Strucinski, P.
    Korcz, W.
    Snopczynski, T.
    Ludwicki, J.K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/877065.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Opis:
    Związki halogenoorganiczne (pestycydy chloroorganiczne, PCB, PBDE) są trwałymi zanieczyszczeniami organicznymi (TZO) szeroko rozpowszechnionymi w środowisku. Ich stabilność fizyko-chemiczna i lipofilność są odpowiedzialne za kumulowanie się tych związków w organizmach ludzkich. Żywność, zwłaszcza pochodzenia zwierzęcego, jest głównym źródłem narażenia populacji generalnej na pestycydy chloroorganiczne i PCB. Natomiast podstawowym źródłem narażenia człowieka na PBDE jest również żywność, ale także kurz lub frakcja respirabilna powietrza w pomieszczeniach zamkniętych. Trwałe zanieczyszczenia organiczne należące to tej grupy związków są obecne w różnych stężeniach w tkance tłuszczowej, wątrobie, łożysku, a nawet we krwi i mleku kobiecym. Związki halogenoorganiczne mogą zakłócać homeostazę układu hormonalnego i wchodzić w reakcje jako antagoniści lub agoniści z receptorami androgenowymi, estrogenowymi lub progesteronowymi. Większość z tych związków wykazuje właściwości antyandrogenne, estrogenne i antyestrogenne.
    The organohalogen compounds (OCs, PCBs, PBDEs) are persistent organic pollutants (POPs) that have a widespread distribution in the environment. Their chemico-physical stability and lipophylic properties are responsible for their accumulation in the human body. The general human population is exposed to PCBs and OCs through foodstuffs, mainly food of animal origin. However, the main source of the human exposure to PBDEs are also food and inhalation of dust or respirable phase of the indoor air. The POPs from this group are present on different levels in human tissues (fat tissue, liver, placenta), and even in human blood and breast milk. The organohalogen compounds may cause endocrine disrupting (ED) effects as they have been shown to interact as antagonists or agonists with androgen, progesterone, and estrogen receptors. Most of them shows antiandrogenic, estrogenic and antiestrogenic activity.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2010, 61, 2
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania pozostałości pestycydów w żywności pochodzenia roślinnego w Polsce w latach 2004 – 2007
    The survey of pesticide residues in food of plant origin in Poland, 2004-2007
    Autorzy:
    Goralczyk, K.
    Strucinski, P.
    Korcz, W.
    Czaja, K.
    Hernik, A.
    Snopczynski, T.
    Ludwicki, J.K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/877647.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Opis:
    Państwa Członkowskie Wspólnoty Europejskiej mają obowiązek prowadzenia kontroli żywności w celu udokumentowania i zagwarantowania jej bezpieczeństwa. W przypadku pestycydów zadania te realizowane są poprzez badania ich pozostałości w żywności znajdującej się w obrocie w ramach urzędowej kontroli i monitoringu. W Polsce jak i w pozostałych Państwach Członkowskich monitoring i urzędową kontrolę pozostałości pestycydów w żywności prowadzi się na zgodność z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami pozostałości (NDP). W latach 2004-2007 w Polsce zbadano 5340 próbek żywności, w tym 1419 próbki owoców, 2383 próbki warzyw, 561 próbek zbóż, 371 próbek żywności przetworzonej i 509 próbek artykułów spożywczych przeznaczonych dla niemowląt i małych dzieci. W ciągu ostatnich czterech lat odnotowano przekroczenia NDP badanych pestycydów w 116 próbkach, z czego 90% stanowiły próbki żywności pochodzenia krajowego.
    The Member States of the European Union are obliged to provide the official food control. For the pesticides, each country develops the monitoring and official control of pesticide residues in food on the market. In Poland, as in the other Member States, the monitoring of pesticide residues in food and official control are performed in order to check compliance with the Maximum Residue Levels (MRLs). In 2004-2007 the total number of samples analyzed in monitoring and official control of pesticide residues in foodstuffs of plant origin in Poland was 5340. Those were 1419 samples of fruit, 2383 samples of vegetables, 561 samples of cereal crops, 371 samples of processed products, and 509 samples of baby food. During those four years residues above the MRLs were detected in 116 samples. The number of exceedances of MRLs was higher in domestic food products, which equaled 90% of analyzed samples.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2009, 60, 2
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wplyw ftalanu di-n-butylu [DBP] na komorki somatyczne myszy laboratoryjnych
    The effects of di-n-butyl phthalate on the somatic cells laboratory mice
    Autorzy:
    Dobrzynska, M M
    Tyrkiel, E.J.
    Hernik, A.
    Derezinska, E.
    Goralczyk, K.
    Ludwicki, J.K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/877951.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    ftalany
    ftalan dibutylu
    komorki somatyczne
    myszy
    zwierzeta laboratoryjne
    bioakumulacja
    mikrojadra
    phthalate
    dibutyl phthalate
    somatic cell
    mouse
    laboratory animal
    bioaccumulation
    Opis:
    Ftalany są powszechnie stosowane przy produkcji tworzyw sztucznych oraz jako rozpuszczalniki w środkach higieny; w kosmetykach i preparatach farmaceutycznych. Ftalan dibutylu (DBP) stosowany jest jako plastyfikator, a także jako środek do impregnacji tekstyliów i jako rozpuszczalnik w farbach drukarskich. Celem badań była ocena uszkodzeń DNA w komórkach wątroby i szpiku kostnego oraz ocena stężenia DBP w krwi obwodowej w następstwie przedłużonej ekspozycji na ftalan dibutylu. Badania wykonano na samcach myszy Pzh:Sfis. Zwierzęta otrzymywały przez 8 tygodni, 3 razy w tygodniu, per os DBP w postaci zawiesiny w oleju jadalnym w dawkach 500 mg/kg m.c. (1/16 LD50) i 2000 mg/kg m.c. (1/4 LD50). Kolejne grupy myszy zabijano po 4 i 8 tygodniach od rozpoczęcia podawania oraz po 4 tygodniach od jego zakończenia. Wykazano zmniejszenie masy ciała myszy, istotnie statystycznie obniżenie masy wątroby oraz relatywnej masy wątroby w następstwie 8-tygodniowego podawania DBP w dawce 2000 mg/kg m.c. W tym samym czasie notowano większy, choć nieistotny statystycznie poziom uszkodzeń DNA w komórkach wątroby mierzony testem kometowym. DBP nie indukowało zwiększonego powstawania uszkodzeń DNA w komórkach szpiku kostnego. W wyniku 8-tygodniowego podawania DBP w dawce 2000 mg/kg m.c. obserwowano znaczne podwyższenie stężenia DBP we krwi obwodowej utrzymujące się również po 4 tygodniach od zaprzestania podawania związku. Wyniki badań potwierdziły, że DBP jest słabym mutagenem w stosunku do DNA komórek somatycznych. Wydaje się jednak, że związek ten w następstwie przedłużonej ekspozycji może być wolniej metabolizowany i czasowo kumulowany w krwi obwodowej.
    Phthalates are widely used as a plasticizers in manufacture of synthetic materials and as solvents in sanitary products, cosmetics and pharmaceutical products. Dibutyl phthalate (DBP) is used as a plasticizers and as a textile lubricating agent and as solvent in printing ink. The study aimed the evaluation of the magnitude of DNA damage in liver and bone marrow cells and estimation of dibutyl phthalate (DBP) concentration in peripheral blood following prolonged exposure to DBP. Experiments were conducted on the Pzh:Sfis male mice. Animals were exposed 8 weeks, 3 days per week per os to DBP suspension in oil in doses of 500 mg/kg bw (1/16 LD50) and 2000 mg/kg bw (1/4 LD50). Following groups of mice were sacrificed 4 and 8 weeks after the start of exposure and 4 weeks after the end of exposure. Decreased body weight of mice and statistically significant decreased liver and relative liver weights were observed following 8-weeks exposure to 2000 mg/kg bw DBP. In the same time higher, however not statistically significant level of DNA damage measured by Comet assay in liver cells were noted. DBP did not induce enhanced frequency of DNA damage in bone marrow cells. Following 8-weeks exposure to the dose of 2000 mg/kg bw DBP the increased level of DBP in peripheral blood was observed. Enhanced levels of DBP were still noted 4 weeks after the termination of exposure. Results confirmed that DBP acts as a weak mutagen for DNA of somatic cells. However, following prolonged exposure this compound seems to undergo slower metabolism and was reaching temporarily higher levels in peripheral blood
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2010, 61, 1; 13-19
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kurz źródłem narażenia człowieka na polibromowane difenyloetery (PBDE)
    Indoor dust as a pathway of human exposure to polybrominated diphenylethers (PBDEs)
    Autorzy:
    Goralczyk, K.
    Strucinski, P.
    Hernik, A.
    Czaja, K.
    Korcz, W.
    Minorczyk, M.
    Ludwicki, J.K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/878014.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    kurz domowy
    czlowiek
    zdrowie czlowieka
    zagrozenia zdrowia
    narazenie dlugotrwale
    polibromowane difenylo etery
    polimery
    pomieszczenia zamkniete
    dust
    man
    human health
    health hazard
    long-term exposure
    polybrominated diphenyl ether
    polymer
    indoor environment
    Opis:
    Polibromowane difenyloetery (PBDE) zaliczane są do syntetycznych związków opóźniających zapłon, tzw. uniepalniaczy (ang. Flame Retardants). Znalazły one szerokie zastosowanie w produkcji różnego rodzaju polimerów, mebli, dywanów, sprzętu elektronicznego i elektrycznego oraz materiałów biurowych i budowlanych. Człowiek spędzając około 85% swojego życia w pomieszczeniach zamkniętych (mieszkania, miejsca pracy, szkoły) jest praktycznie cały czas otoczony przedmiotami, które mogą emitować do środowiska PBDE. Do niedawna uważano, że głównym źródłem pobrania PBDE przez człowieka jest żywność, głównie pochodzenia zwierzęcego. Obecnie jednak liczne badania wykazują, że niebagatelnym, dodatkowym źródłem pobrania tych związków przez człowieka jest kurz pochodzący z pomieszczeń zamkniętych. Na to źródło narażenia najbardziej narażone są małe dzieci ze względu na ich przyzwyczajenia behawioralne, tj. wkładanie palców, zabawek i innych przedmiotów do ust. W odróżnieniu od żywności, gdzie dominującymi kongenerami są BDE-47 i BDE-99, w przypadku kurzu dominującym kongenerem jest BDE-209. Narażenie człowieka na PBDE i inne polibromowane związki opóźniające zapłon jest powszechne w całym świecie, a jego wielkość jest różna w różnych krajach i zależy od zakresu ich stosowania, produkcji i zapisów w prawodawstwie krajowym, a także od szeroko pojętych zachowań mieszkańców. Generalnie, najwyższe stężenia tych związków stwierdzane są u mieszkańców Ameryki Północnej, a znacznie niższe w Europie i Azji. Spośród krajów europejskich statystycznie istotnie najwyższe narażenie ludzi stwierdzane jest w Wielkiej Brytanii. Szacowana wielkość narażenia, w każdym przypadku, dodatkowo obarczona jest niepewnością wynikającą z osobniczych przyzwyczajeń, preferencji dietetycznych, czasu spędzanego w różnych pomieszczeniach, pojazdach, na świeżym powietrzu. W niektórych przypadkach dla osób dorosłych niebagatelne znaczenie ma również narażenie zawodowe, dotyczy to zwłaszcza załóg samolotów, sprzedawców samochodów i pracowników utylizujących odpady elektroniczne.
    The brominated diphenyl ethers (PBDEs) belong to a class of synthetic, additive brominated flame retardants (BFRs). PBDEs are used to reduce the flammability of commercial and household products such as textiles, various plastic polymers, furnishing foam, and electronic equipment. People spend a large percentage of their life–time indoors at home, in offices and cars, etc, providing many opportunities for lengthy exposure to PBDEs from residential settings and commercial products in an indoor environment. In recent time, the foodstuffs, mainly food of animal origin, have been indicated as the main pathway of human exposure to PBDEs. However, many studies have shown that the indoor environment, mainly indoor dust, can be also a significant source of exposure to PBDEs, especially for younger children (toddlers) because of their behavioral patterns, eg. putting fingers, toys, and other items in their mouth. Numerous studies show that the median intakes of PBDEs via dust for adult range from 1.41 to 277 ng x day-1 is lower than that via food which range from 135 to 333 ng x day-1, while the median intake of these compounds via indoor dust for children range from 101 to 404 ng x day-1 is much higher than via food: 77-190 ng x day-1. The congener pattern observed in the indoor dust is different to that found in food. The indoor dust is dominated by the congener BDE-209 vs. food where the most dominated congeners are BDE-47 and BDE-99. Human exposure to PBDEs and other brominated flame retardants (BFRs) is widely widespread throughout the world and it depends on a country range of usage, production and legislation concerning these chemicals as well as a citizen’s behavior. Generally, human exposure has been found higher in North America than in Europe and Asia. Within European countries the significant highest concentrations in dust have been found in the United Kingdom. It should be noted that many uncertainty factors such as personal habits, dietary preferences, and time spent in various rooms, cars and outdoors could affect the exposure assessment. In some cases the occupational exposure is the most important source of PBDEs for adults, for example air crews, car sale employees and disposal/recycling of electronic waste workers.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 1
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nanotechnologia – możliwości i zagrożenia
    Nanotechnology — possibilities and hazards
    Autorzy:
    Snopczynski, T.
    Goralczyk, K.
    Czaja, K.
    Strucinski, P.
    Hernik, A.
    Korcz, W.
    Ludwicki, J.K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/871826.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Opis:
    Nanocząstki to obiekty, których co najmniej jeden z wymiarów nie przekracza 100 nm. Istnieją one w przyrodzie lub mogą być wytwarzane w wyniku ludzkiej działalności, w sposób zamierzony lub niezamierzony. Nanotechnologia to ogólna nazwa całego zestawu technik i sposobów tworzenia struktur o rozmiarach nanometrycznych. Obecnie materiały w skali nano znajdują zastosowanie w wielu dziedzinach, począwszy od elektroniki, poprzez medycynę, kosmetologię, na motoryzacji i budownictwie kończąc. W zależności od zastosowania nanocząstek możemy mieć do czynienia z czterema drogami narażenia:oddechową, pokarmową, pozajelitową i przez skórę. Nanocząstki charakteryzuje większe pole powierzchni aktywnej na jednostkę masy w porównaniu do większych cząstek. Wraz ze wzrostem powierzchni, może wzrastać potencjalne oddziaływanie na zdrowie. Toksyczność nanocząstek zależy od wielu czynników. Do najważniejszych należą: rozmiar, kształt, skład chemiczny, rozpuszczalność, pole powierzchni i ładunek powierzchniowy. Ocena ryzyka dotycząca ludzkiego zdrowia powinna zostać zintegrowana na wszystkich etapach cyklu żywotności nanomateriału, począwszy od momentu powstania koncepcji, poprzez badania i rozwój, produkcję, dystrybucję, użycie aż do usunięcia lub recyklingu.
    Nanoparticles are the objects with at least one demension smaller than 100 nm. Nanoparticles exist in nature or can be produced by human activities, intentionally or unintentionally. Nanotechnology is an emerging science involving manipulation of matter at nanometer scale. Nanoparticles find numerous applications in many fields, starting with electronics, throught medicine, cosmetology, and ending with automotive industry and construction industry. Depending on the use of nanoparticles, the routes of exposure may be inhalation, dermal, oral or parenteral. Nanoparticles have a greater active surface area per unit mass than larger particles. Together with an increase of surface area, toxicity and potential health effects may also increase. Toxicity of nanoparticles depend on many factors, for example: size, shape, chemical composition, solubility, surface area and surface charge. Risk assessment related to human health, should be integrated at all stages of the life cycle of the nanotechnology, starting at the point of conception and including research and development, manufacturing, distribution, use and disposal or recycling.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2009, 60, 2
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza podstaw naukowych ustalania definicji Najwyższych Dopuszczalnych Poziomów Pozostałości pestycydów (NDP)
    Analysis of scientific background of establishing definitions for Maximum Residue Levels (MRLs)
    Autorzy:
    Czaja, K.
    Goralczyk, K.
    Strucinski, P.
    Hernik, A.
    Korcz, W.
    Snopczynski, T.
    Ludwicki, J.K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/873221.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Opis:
    Dla każdego pestycydu stosowanego przy produkcji żywności organy ustawodawcze muszą ustalić tzw. definicje pozostałości, które określają jakie związki chemiczne powinny być uwzględniane w ocenie ryzyka w procesie rejestracji środków ochrony roślin oraz w ustalaniu i stosowaniu Najwyższych Dopuszczalnych Poziomów Pozostałości (NDP). Definicje pozostałości dla tego samego pestycydu mogą być różne w zależności od celu, dla którego są stosowane. Umieszczenie danego związku w definicji skutkuje w konsekwencji koniecznością późniejszej jego analizy w celach kontrolnych w różnych matrycach. Kwalifikacja związków do definicji pozostałości zależy od wielu czynników, a decyzja podejmowana jest oddzielnie dla każdego przypadku. Niezbędne jest umieszczanie w definicjach związków istotnych pod względem toksykologicznym i takich, których udział w pozostałościach wynosi powyżej 10 % TRR (Total Radioactive Residues) oraz wykrywanych w badaniach metabolizmu u zwierząt hodowlanych lub w roślinach, których nie identyfikuje się w badaniach metabolizmu u szczura.
    For each pesticide used in food or feed productions, the legislative authorities have to establish the residue definitions, that mean compounds which need to be taken into account in risk assessment in process of authorization of plant protection products as well as in establishing and enforcing Maximum Residue Levels (MRLs). The residue definition for a given pesticide can be different depending on the aim for which they are used. Inclusion of a compound in such definition results in consequence in its later analysis in different matrices during monitoring and official control. Inclusion of compounds in the definition depends on a number of factors, and the decisions on whether they should be included have to be made for every case separately. The definition should include toxicologically important compounds, and those which contribute into the residue in 10 or more percent of TRR, or those that have been detected in livestock and plants as metabolites different than those found in rats.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2009, 60, 3
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The effects of di-n-butyl phthalate on the germ cells of laboratory mice
    Wpływ ftalanu di-n-butylu na komórki płciowe myszy laboratoryjnych
    Autorzy:
    Dobrzynska, M.M.
    Tyrkiel, E.J.
    Hernik, A.
    Derezinska, E.
    Goralczyk, K.
    Ludwicki, J.K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/873422.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    germ cell
    laboratory animal
    mice
    mouse
    di-n-butyl phthalate
    plasticizer
    DNA damage
    micronucleus
    phthalate residue
    sperm quantity
    sperm quality
    Opis:
    Phthalate are found in the environmental samples due to their wide use in the industry as plasticizers. Di-n-butyl phthalate (DBP) is mainly used in nitrocellulose and polyvinyl acetate products as well as in personal-care products. This study was performed to investigate the influence of exposure to DBP on the quantity and quality (motility, morphology) and DNA damage (induction of micronuclei and DNA strand breaks) of male mice gametes. The estimation of DBP residues was also done. Eight weeks exposure to DBP (500 mg/kg bw and 2000 mg/kg bw) did not significantly affect testes and epididymes weights as well as sperm count. DBP clearly diminished sperm motility, enhanced frequency of abnormal sperm heads and not significantly increased DNA strand breaks in germ cells as well as frequency of micronuclei in spermatids. There were no bioacumulation of DBP in mice. Results suggest that DBP may affect the male mice germ cells.
    Ftalany są powszechnie wykorzystywane w przemyśle jako plastyfikatory, dlatego też często występują w próbach środowiskowych. Ftalan di-n-butylu (DBP) jest składnikiem produktów nitrocelulozowych i poliwinylowych, jak również produktów do higieny osobistej. Celem pracy było zbadanie wpływu podawania DBP na ilość i jakość gamet męskich myszy (ruchliwość, morfologia) oraz na występowanie uszkodzeń DNA (indukcja mikrojąder oraz pęknięć nici DNA). Zbadano także stężenie pozostałości DBP w gametach. Ośmiotygodniowe narażanie na DBP (500 mg/kg mc i 2000 mg/kg mc) nie powodowało istotnych zmian w ciężarze jąder i najądrzy ani w liczebności plemników. Narażenie na DBP, zwłaszcza w dawce 2000 mg/kg mc wpływało wyraźnie na zmniejszenie ruchliwości plemników i zwiększenie odsetka plemników o nieprawidłowej budowie morfologicznej. Powodowało też nieznaczne zwiększenie pęknięć nici DNA w gametach oraz zwiększenie częstości występowania mikrojąder w spermatydach. Nie wykazano bioakumulacji DBP w gonadach samców myszy. Uzyskane wyniki sugerują, że DBP może oddziaływać niekorzystnie na męskie komórki rozrodcze myszy.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2009, 60, 4
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola i zadania krajowego laboratorium referencyjnego w zakresie pozostałości pestycydów w żywności
    The role and tasks of the national reference laboratory in the scope of pesticide residues in food
    Autorzy:
    Goralczyk, K.
    Strucinski, P.
    Hernik, A.
    Czaja, K.
    Korcz, W.
    Snopczynski, T.
    Kucharska, A.
    Ludwicki, J.K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/875901.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    krajowe laboratorium referencyjne
    zywnosc
    analiza
    zanieczyszczenia zywnosci
    pestycydy
    pozostalosci pestycydow
    Opis:
    Państwa Członkowskie Wspólnoty Europejskiej zobowiązane są do stworzenia systemów i programów kontrolnych gwarantujących bezpieczeństwo żywności znajdującej się w obrocie. W tym celu laboratoria urzędowej kontroli żywności działające w strukturach Państwowej Inspekcji Sanitarnej prowadzą badania żywności pod kątem obecności różnych zanieczyszczeń, w tym pozostałości pestycydów. Laboratoria te otrzymują wsparcie merytoryczne ze strony Krajowych Laboratoriów Referencyjnych (NRL), które ściśle współpracują ze Wspólnotowymi Laboratoriami Referencyjnym (CRL).
    The Member States are obliged to establish the specific programmes and the control systems ensuring that food products placed on the market are safe for the consumer. In Poland, the official food control laboratories of the State Sanitary Inspection carry out the analysis of food contaminants, including pesticide residues. Those laboratories closely cooperate with the National Reference Laboratories (NRLs). They are also receiving necessary technical assistance from NRLs.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2010, 61, 4
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zastosowanie metody QuEChERS w połączeniu z chromatografią gazową z detektorem wychwytu elektronów (GC-ECD) w analizie pozostałości pestycydów w żywności
    Application of the QuEChERS method coupled with gas chromatography with electron capture detection (GC-ECD) in analysis of pesticide residues in food
    Autorzy:
    Snopczynski, T.
    Strucinski, P.
    Goralczyk, K.
    Czaja, K.
    Hernik, A.
    Korcz, W.
    Kucharska, A.
    Ludwicki, J.K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/873620.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Opis:
    Anastassiades i Lehotay w 2003 roku, opisali „szybką, prostą, tanią, efektywną, odporną i bezpieczną” (QuEChERS) metodę pozwalającą oznaczyć pozostałości wielu pestycydów w warzywach i owocach. Metoda QuEChERS pozwala uzyskać prawidłowe wyniki przy minimalnej liczbie etapów pracy laboratoryjnej i niewielkim zużyciu odczynników oraz szkła laboratoryjnego. Metoda QuEChERS polega na ekstrakcji i podziale w układzie ciecz–ciecz składników próbki z użyciem acetonitrylu, a następnie oczyszczeniu ekstraktu z wykorzystaniem metody dyspersyjnej ekstrakcji do fazy stałej (SPE). Celem badań było sprawdzenie przydatności metody QuEChERS w połączeniu z chromatografią gazową z detekcją wychwytu elektronów (GC-ECD) w badaniach pozostałości pestycydów w żywności. W badaniach zastosowano dostępne na rynku gotowe zestawy do ekstrakcji i dyspersyjnej SPE oraz analogiczne zestawy przygotowane we własnym zakresie. W badaniach odzysku dla 15 wybranych pestycydów wykorzystano, zgodnie z wymaganiami dokumentu SANCO/10684/2009 i PN-EN 15662:2008, trzech przedstawicieli różnych grup matryc: marchew (wysoka zawartość karotenoidów), maliny (niskie pH) i pomidory (wysoka zawartość wody). Dla poziomu wzbogacenia wynoszącego 0,5 mg/kg odzysk dla 14 związków mieścił się w przedziale 70–120%. Jedynie w przypadku jednego związku (trifluraliny w próbkach malin), odzysk był mniejszy od 70%. Uzyskana powtarzalność była zadowalająca - RSD było mniejsze niż 20%, z wyjątkiem trifluraliny w malinach (27,16%).
    In 2003 Anastassiades and Lehotay described the “quick, easy, cheap, effective, rugged and safe” (QuEChERS) method for the multi-class, multiresidue analysis of pesticides in fruit and vegetables. The QuEChERS method allows to obtain high quality results with a minimum number of steps and a low solvent and glassware consumption. The QuEChERS method based on liquid–liquid partitioning with acetonitrile followed by a cleanup step with dispersive-SPE (Solid Phase Extraction). The aim of this study was to check the usefulness of the QuEChERS method coupled with gas chromatography with electron capture detection (GC-ECD) in analysis of pesticide residues in food. Ready-to-use QuEChERS reagents kits and own-weighed reagents have been applied. In recovery experiment for 15 selected pesticides, three matrices belonging to different groups – carrots (high carotenoids content), raspberry (highly acidic matrix) and tomatoes (high water content) – have been used, according to the SANCO/10684/2009 guideline and PN-EN 15662:2008 requirements. Fourteen compounds showed a recovery in the range of 70–120% and only one compound (trifluralin in raspberry) presented a recovery lower than 70% at the 0.5 mg/kg fortification level. The repeatability was satisfying with a RSD lower than 20% apart from trifluralin in raspberry (27.16%).
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2011, 62, 2
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polybrominated diphenyl ethers, polychlorinated biphenyls and organochlorine pesticides in human milok as markers of environmental exposure to these compounds
    Autorzy:
    Hernik, A.
    Goralczyk, K.
    Strucinski, P.
    Czaja, K.
    Kucharska, A.
    Korcz, W.
    Snopczynski, T.
    Ludwicki, J.K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/52147.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2011, 18, 1
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wszechobecne związki perfluorowane
    Ubiquitous perfluorinated compounds
    Autorzy:
    Kucharska, A.
    Goralczyk, K.
    Czaja, K.
    Strucinski, P.
    Hernik, A.
    Korcz, W.
    Snopczynski, T.
    Ludwicki, J.K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/876262.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Opis:
    Związki perfluorowane są pochodnymi węglowodorów, w których wszystkie bądź część atomów wodoru zostały zastąpione atomami fluoru. Ze względu na ich właściwości, są one powszechnie wykorzystywane w różnych gałęziach przemysłu. Związki perfluorowane znalazły się w centrum zainteresowania z powodu licznych doniesień na temat ich toksyczności i niekorzystnego wpływu na zdrowie człowieka, jak również wielu sprzecznych doniesień na temat ich kancerogenności. Znajdują się one w wielu powszechnie stosowanych produktach codziennego użytku, między innymi w takich handlowych produktach jak Gore-Tex®, Teflon®, Stainmaster®. Najbardziej prawdopodobnymi sposobami przedostawania się związków perfluorowanych do organizmu człowieka jest droga pokarmowa, inhalacyjna i w mniejszym stopniu kontakt ze skórą. Perfluorooktanosulfonian (PFOS) został wpisany na listę Trwałych Zanieczyszczeń Organicznych (TZO).
    Perfluorinated compounds are derivatives of hydrocarbons, in which all or most of hydrogen atoms are substitiuted by fluorine atoms. These compounds are commonly used in many branches of industry. Perfluorinated compounds are in the limelight because of numerous reports concerning their toxicity and negative effects on human health as well as contradictory information about their cancerogenic effect. The above compounds are used in production of many commonly used products including such brand names as Gore-Tex®, Teflon®, Stainmaster®. The most common ways of penetrating these compounds into a human organism are: via food, inhalation and skin contact. Perfluorooctanesulfonate (PFOS) has been added to the list of Persistent Organic Pollutants (POPs)
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2011, 62, 2
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Risk assessment for infants exposed to furan from ready-to-eat thermally processed food products in Poland
    Ocena ryzyka dla niemowląt narażonych na furan obecny w utrwalanych termicznie daniach gotowych do spożycia w Polsce
    Autorzy:
    Minorczyk, M.
    Goralczyk, K.
    Strucinski, P.
    Hernik, A.
    Czaja, K.
    Lyczewska, M.
    Korcz, W.
    Starski, A.
    Ludwicki, J.K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/875869.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    human nutrition
    risk assessment
    infant
    furan
    human exposure
    exposure assessment
    thermal process
    food product
    Polska
    Opis:
    Background. Thermal processes and long storage of food lead to reactions between reducing sugars and amino acids, or with ascorbic acid, carbohydrates or polyunsaturated fatty acids. As a result of these reactions, new compounds are created. One of these compounds having an adverse effect on human health is furan. Objective. The aim of this paper was to estimate the infants exposure to furan found in thermally processed jarred food products, as well as characterizing the risk by comparing the exposure to the reference dose (RfD) and calculating margins of exposure. Materials and methods. The material consisted of 301 samples of thermally processed food for infants taken from the Polish market in years 2008 – 2010. The samples included vegetable-meat, vegetables and fruit jarred meals for infants and young children in which the furan levels were analyzed by GC/MS technique. The exposure to furan has been assessed for the 3, 4, 6, 9 ,12 months old infants using different consumption scenarios. Results. The levels of furan ranged from <1 μg/kg (LOQ) to 166.9 μg/kg. The average furan concentration in all samples was 40.2 μg/kg. The estimated exposures, calculated with different nutrition scenarios, were in the range from 0.03 to 3.56 μg/kg bw/day and exceeded in some cases RfD set at level of 1 μg/kg bw/day. Margins of exposure (MOE) achieved values even below 300 for scenarios assuming higher consumption of vegetable and vegetable-meat products. Conclusions. The magnitude of exposure to furan present in ready-to-eat meals among Polish infants is similar to data reported previously in other European countries but slightly higher than indicated in the recent EFSA report. As for some cases the estimated intake exceeds the RfD, and MOE) values are much lower than 10000 indicating a potential health concern, it is necessary to continue monitoring of furan in jarred food and estimate of its intake by infants.
    Wprowadzenie. Procesy cieplne, a także długie przechowywanie żywności powodują, że zachodzą w niej reakcje pomiędzy aminokwasami i cukrami redukującymi, oraz procesy z udziałem kwasu askorbinowego, węglowodanów i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. W wyniku tych reakcji powstają nowe związki chemiczne. Jednym z tych związków, wykazujących niekorzystne działanie na zdrowie człowieka, jest furan. Cel badań. Celem pracy było oszacowanie wielkości narażenia niemowląt na furan występujący w utrwalanych termicznie przetworach, a także scharakteryzowanie ryzyka przez porównanie narażenia z wartością dawki referencyjnej (RfD) oraz obliczenie marginesów narażenia. Materiał i metody. Materiał do badań stanowiło 301 próbek przetworów dla niemowląt pobranych w latach 2008 – 2010 z obrotu handlowego na terenie całego kraju. Wśród próbek znajdowały się dania warzywno-mięsne, warzywne oraz owocowe przeznaczone dla niemowląt i małych dzieci, w których zawartość furanu oznaczano metodą GC/MS. Narażenie na furan szacowano dla niemowląt w wieku 3, 4, 6, 9 i 12 miesięcy wykorzystując różne scenariusze żywienia. Wyniki. Oznaczona zawartość furanu mieściła się w zakresie od <1 μg/kg (LOQ) do 166,9 μg/kg. Średnia zawartość furanu we wszystkich próbkach wynosiła 40,2 μg/kg. Oszacowana wielkość narażenia, przy założonych różnych scenariuszach żywienia, mieściła się w granicach 0,03 – 3,56 μg/kg m.c./dzień i przekraczała dla niektórych przypadków wartość RfD. Marginesy narażenia (MOE) wyniosły nawet poniżej 300 dla scenariuszy zakładających większe spożycie produktów warzywnych i warzywno-mięsnych. Wnioski. Oszacowana wielkość narażenia niemowląt w Polsce na furan pobierany z daniami gotowymi do spożycia jest zbliżona do wcześniejszych danych pochodzących z innych państw europejskich, lecz nieco wyższa od wyników najnowszego raportu EFSA. Biorąc pod uwagę, że w niektórych przypadkach oszacowane narażenie przekraczało wartość RfD (1 μg/kg m.c./dzień), a także fakt, że wartości MOE były znacznie mniejsze od 10000 wskazując na istnienie potencjalnego zagrożenia dla zdrowia, konieczne jest kontynuowanie badań monitorowych zawartości furanu w żywności dla niemowląt i szacowanie narażenia na ten związek.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 4
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Development and validation of a method for determination of selected polybrominated diphenyl ether congeners in household dust
    Autorzy:
    Korcz, W.
    Strucinski, P.
    Goralczyk, K.
    Hernik, A.
    Lyczewska, M.
    Czaja, K.
    Matuszak, M.
    Minorczyk, M.
    Ludwicki, J.K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/876220.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    polybrominated diphenyl ether
    dust
    household
    method validation
    recovery
    organic pollutant
    Opis:
    Background. Polybrominated diphenyl ethers (PBDEs) belong to group of so-called persistent organic pollutants (POPs). These compounds occur in nearly all elements of the environment, including household dust which constitutes one of a major route for human exposure. Their main adverse effects on human health are associated mainly with endocrine disruption – they interfere with thyroid function exhibit anti-androgenic action. Objectives. To develop and validate analytical method for determination of BDE-47, BDE-99, BDE-153, and BDE-209 congeners in household dust. Material and methods. Household dust was sampled in residences from Warsaw and the surrounding areas. An automated Soxhlet extraction of samples was then performed and PBDE congeners were subsequently measured in cleaned-up extracts by GC-μECD. The identity of quantified compounds was confirmed by GC/MS. Results. Household dust samples were fortified at levels of 2.88, and 28.8 ng g-1 for BDE-47, BDE-999, and BDE-153, and for BDE-209 at levels of 101.2, and 540 ng g-1. Recoveries ranged between 72 – 106%. The relative standard deviations (RSD) were less than 16% for all PBDE congeners analysed. The relative error determined on the basis of multiple analyses of certified reference material ranged from 1.07 – 20.41%. The method’s relative expanded uncertainty varied between 16 – 21%. Conclusion. The presented method was successfully validated and can be used to measure concentrations of BDE-47, BDE-99, BDE-153 and BDE-209 congeners in household dust.
    Wprowadzenie. Polibromowane difenyloetery (PBDE) zaliczane są do trwałych zanieczyszczeń organicznych. Wykrywane są praktycznie we wszystkich elementach środowiska, także w kurzu. Kurz jest istotnym źródłem pobrania polibromowanych difenyloeterów przez człowieka. Szkodliwy wpływ PBDE na zdrowie człowieka wiązany jest głównie z zaburzaniem równowagi układu hormonalnego – zaburzają one m.in. funkcjonowanie hormonów tarczycy oraz działają antyandrogennie. Cel badań. Opracowanie i walidacja metody analitycznej umożliwiającej oznaczanie kongenerów BDE-47, BDE-99, BDE- 153 i BDE-209 w kurzu domowym. Materiał i metody. Materiał do badań stanowiły próbki kurzu pochodzące z domów osób zamieszkałych w Warszawie i okolicach. PBDE ekstrahowano z kurzu z wykorzystaniem aparatu do automatycznej ekstrakcji Soxhlet. Ekstrakt oczyszczano i poddawano analizie instrumentalnej. Oznaczenia zawartości analizowanych kongenerów PBDE prowadzono na GC-μECD, a tożsamość potwierdzano na GC-MS. Wyniki. Próbki kurzu były wzbogacane na poziomie 2,88 ng g-1 i 28,8 ng g-1 dla BDE-47, BDE-99, BDE-153 oraz 101,2 ng g-1 i 540 ng g-1 dla BDE-209. Odzysk mieścił się w zakresie 72 - 106%. Względne odchylenie standardowe (RSD) było mniejsze niż 16% dla wszystkich analizowanych kongenerów PBDE. Błąd względny wyznaczony na podstawie wielokrotnej analizy certyfikowanego materiału referencyjnego wynosił od 1,07% do 20,41%. Względna niepewność rozszerzona zawierała się w zakresie 16-21%. Wniosek. Metoda została zwalidowana i może być wykorzystywana do oznaczania zawartości kongenerów BDE-47, BDE- 99, BDE-153 i BDE-209 w próbkach kurzu domowego.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2014, 65, 2
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Validation of the analytical method for the simultaneous determination of selected polybrominated diphenyl ethers, polychlorinated biphenyls and organochlorine pesticides in human blood serum by gas chromatography with micro-electron capture detector
    Autorzy:
    Matuszak, M.
    Minorczyk, M.
    Goralczyk, K.
    Hernik, A.
    Strucinski, P.
    Liszewska, M.
    Czaja, K.
    Korcz, W.
    Lyczewska, M.
    Ludwicki, J.K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/876207.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    environment contamination
    human health
    validation
    analytical method
    simultaneous determination
    polybrominated diphenyl ether
    polychlorinated biphenyl
    organochlorine pesticide
    blood serum
    gas chromatography
    Opis:
    Background. Polybrominated diphenyl ethers (PBDEs) as other persistent organic pollutants like polychlorinated biphenyls (PCBs) and organochlorine pesticides (OCPs) pose a significant hazard to human health, mainly due to interference with the endocrine system and carcinogenetic effects. Humans are exposed to these substances mainly through a food of animal origin. These pollutants are globally detected in human matrices which requires to dispose reliable and simple analytical method that would enable further studies to assess the exposure of specific human populations to these compounds. Objective. The purpose of this study was to modify and validate of the analytical procedure for the simultaneous determination of selected PBDEs, PCBs and OCPs in human blood serum samples. Material and Methods. The analytical measurement was performed by GC-μECD following preparation of serum samples (denaturation, multiple extraction, lipid removal). Identity of the compounds was confirmed by GC-MS. Results. The method was characterised by the appropriate linearity, good repeatability (CV below 20%). The recoveries ranged from 52.9 to 125.0% depending on compound and level of fortification. The limit of quantification was set at 0.03 ng mL-1 of serum. Conclusions. The modified analytical method proved to be suitable for the simultaneous determination of selected PBDEs, PCBs and OCPs in human blood serum by GC-μECD with good precision.
    Wprowadzenie. Obecność w środowisku polibromowanych difenyloetrów (PBDE), podobnie jak innych trwałych zanieczyszczeń organicznych, do których zaliczane są polichlorowane bifenyle (PCB) i pestycydy chloroorganiczne stanowi istotne zagrożenie dla zdrowia ludzi. Substancje te mają m.in. zdolność do zaburzania równowagi układu hormonalnego i wywoływania efektów nowotworowych. Głównym źródłem narażenia ludzi na te substancje jest żywność, głównie pochodzenia zwierzęcego. Związki te wykrywane są w wielu matrycach biologicznych, co stwarza potrzebę dysponowania wiarygodną i prostą metodą analityczną, która umożliwiłaby ocenę narażenia różnych populacji na te związki. Cel badań. Celem pracy była modyfikacja i walidacja metody analitycznej przydatnej do jednoczesnego oznaczania stężeń wybranych kongenerów PBDE i PCB, a także pestycydów chloroorganicznych w surowicy krwi u ludzi. Materiał i metody. Oznaczanie stężeń wybranych związków prowadzono za pomocą GC-μECD po uprzednim przygotowaniu próbki surowicy (denaturacja, kilkukrotna ekstrakcja, usunięcie tłuszczu). Potwierdzanie tożsamości związków wykonywano z zastosowaniem GC-MS. Wyniki. Metoda charakteryzuje się odpowiednią liniowością, dobrą powtarzalnością (CV poniżej 20%). Uzyskane wartości odzysków mieściły się w zakresie od 52,9 do 125% w zależności od badanej substancji i poziomu fortyfikacji. Granica oznaczalności dla wszystkich badanych związków wynosi 0,03 ng mL-1 surowicy. Wnioski. Zaprezentowana metoda analityczna została uznana za odpowiednią do jednoczesnego oznaczania wybranych kongenerów PBDE, PCB oraz pestycydów chloroorganicznych w surowicy krwi metodą GC-μECD.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2016, 67, 2
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Potencjał krajobrazów kulturowych podstawą kreacji przestrzeni rekreacyjnej
    Potential of cultural lanscapes in the creation of tourist and recreation areas
    Autorzy:
    Jaszczak, A.
    Hernik, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/61044.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    krajobraz wiejski
    krajobraz kulturowy
    przestrzen rekreacyjna
    przestrzen turystyczna
    ksztaltowanie przestrzeni
    turystyka wiejska
    agroturystyka
    Opis:
    Obecnie coraz częściej spotykany jest pogląd o nowym podejściu do krajobrazów kulturowych. Z jednej strony stanowią one przedmiot ochrony w ujęciu historycznym, środowiskowym, z drugiej zaś warunkują rozwój lokalny i regionalny. Krajobrazy kulturowe decydują także o atrakcyjności turystycznej obszarów wiejskich. W pracy podano przykłady kształtowania przestrzeni turystycznej tych obszarów z kraju i za granicy, które są lub mogą stanowić istotny produkt turystyczny wspomagający rozwój lokalny i regionalny. Wskazano przy tym możliwości aranżacji przestrzeni rekreacyjnej obszarów wiejskich uwzględniając ich potencjał kulturowy, a także rozwój społeczno-gospodarczy. Przy kreacji przestrzeni rekreacyjnej duże znaczenie ma aktywizacja społeczna oraz możliwość współpracy wielu instytucji. Przestrzeń powinno się kształtować w oparciu o autentyzm miejsca, odniesienie do warunków środowiskowych, kulturowych i społecznych. Szczególna uwaga powinna być skierowana na te elementy krajobrazu kulturowego, których obecność wyrobiła w sposób trwały wizerunek krajobrazów kulturowych danego obszaru, regionu, kraju.
    Current approaches to cultural landscapes are more and more often emphasising that these landscapes should be protected not only because they embrace objects of historical and environmental value, but also due to their potential for local and regional development. Cultural landscapes have influence on tourism attractiveness. The paper presents examples of cultural landscapes in Poland and abroad that have been shaped to become tourist products supporting local and regional development. It particularly demonstrates the way rural space could be developed to create tourist and recreation areas taking into consideration local cultural potential as well as possibilities of social and economic growth. What is particularly important in the development of tourist and recreation areas is active participation of local communities and possibilities of cooperation between many institutions. Space could be shaped based on local authenticity values and also in relation to environmental, cultural and social conditions. Particular attention should be drawn to those elements of cultural landscape, which are seen as the dominant factors shaping the perception of a particular landscape, region or country.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2012, 3/II
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykorzystanie haloizytu i zeolitu syntetycznego w sorpcji metali ciężkich
    The use of halloysite and synthetic zeolite in heavy metals sorption
    Autorzy:
    Skawińska, A.
    Owsiak, Z.
    Baran, T.
    Hernik, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/392294.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
    Tematy:
    zeolit syntetyczny
    haloizyt
    modyfikacja
    metal ciężki
    sorpcja metali ciężkich
    pojemność sorpcyjna
    synthetic zeolite
    halloysite
    modification
    heavy metal
    heavy metal sorption
    sorption capacity
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań zeolitu typu A otrzymanego z haloizytu. Na podstawie rentgenowskiej analizy dyfraktometrycznej (XRD) i zmian mikrostruktury po poddaniu haloizytu działaniu NaOH stwierdzono zeolit 4Å. W artykule porównano pojemność sorpcyjną haloizytu oraz zeolitu syntetycznego. Do badań wykorzystano wodne roztwory soli [Pb(NO3)2; Zn(NO3)2; Cr(NO3)3 · 9H2O] o stężeniu 15 mM/dm3. Na podstawie otrzymanych wyników badań stwierdzono, że haloizyt charakteryzuje się pięciokrotnie niższą pojemnością sorpcyjną w porównaniu do zeolitu 4Å w odniesieniu do kationów cynku oraz ołowiu. Analiza składu chemicznego w punkcie (EDS) potwierdziła obecność metali ciężkich w haloizycie oraz zeolicie syntetycznym.
    The paper presents studies results of zeolites 4Å obtained from halloysite. The presence of zeolite 4Å was confirmed by X-ray diffraction analysis (XRD) and microstructure changes after activation of halloysite by NaOH. Halloysite and synthetic zeolite sorption capacities properties were compared in the paper. Water solutions of salts [Pb(NO3)2; Zn(NO3)2; Cr(NO3)3 · 9H2O] in concentration of 15 mM/dm3 were used in studies. Based on obtained results, it was stated that halloysite has 5-fold lower sorption capacity compared to zeolite 4Å for zinc and lead cations. X-ray microanalysis in point (EDS) confirmed heavy metals presence in halloysite and synthetic zeolite.
    Źródło:
    Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych; 2017, R. 10, nr 30, 30; 117-126
    1899-3230
    Pojawia się w:
    Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modification of Linen Fabrics with Health Promoting Products and its Effect on the Use Properties of the Fabrics and Natural Environment
    Modyfikacja tkanin lnianych preparatami pro-zdrowotnymi i jej wpływ na wybrane właściwości użytkowe i środowisko naturalne człowieka
    Autorzy:
    Marszałek, R
    Binkowska, B
    Sapieja, A
    Hernik, T
    Marcinowska, B
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/234398.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Biopolimerów i Włókien Chemicznych
    Tematy:
    health promoting substances
    linen textiles
    use properties
    biodegradation
    resistance to care
    tkaniny lniane
    właściwości użytkowe
    modyfikacja tkanin lnianych
    aloes
    wosk pszczeli
    białko z jedwabiu naturalnego
    produkty prozdrowotne
    Opis:
    The study involved the determination of the effect of the modification of linen fabrics with health promoting products containing different substances such as vitamin E, beeswax and natural silk protein on the use features of the fabrics and their biodegradation. It was found that enriching linen fabrics with health promoting products contributes to the improvement of their touch, does not have a negative effect on the biodegradation process nor the whiteness degree and the modification effect is resistant to 10 cycles of care processes. The modification causes a decrease in the breaking force and thread slippage index in the stitches. However, the values obtained are in line with the requirements for linen fabrics used for clothing. The modification process also lowers the hygroscopicity, air permeability and, in some cases, water absorption as compared with fabrics before the modification.
    W ramach prowadzonych prac badawczych określono wpływ modyfikacji tkanin lnianych produktami pro-zdrowotnymi zawierającymi alternatywnie substancje typu: witaminę E, aloes, wosk pszczeli, białko z jedwabiu naturalnego, na ich właściwości użytkowe i biodegradację. Stwierdzono, że uszlachetnianie tkanin lnianych produktami pro-zdrowotnymi przyczynia się do ich korzystniejszego chwytu, nie wpływa negatywnie na przebieg procesu biodegradacji oraz stopień bieli, a efekt modyfikacji jest odporny na 10-cio krotny proces konserwacji. Proces modyfikacji powoduje obniżenie wartości siły zrywającej i pogorszenie przesuwalności nitek w szwie. Uzyskane wartości są jednak zgodne z wymaganymi dla tkanin lnianych odzieżowych. Proces modyfikacji wpływa również na obniżenie parametrów higroskopijności i przepuszczalności powietrza oraz w niektórych wariantach na obniżenie zdolności wchłaniania wody w porównaniu z tkaninami przed modyfikacją.
    Źródło:
    Fibres & Textiles in Eastern Europe; 2014, 6 (108); 63-68
    1230-3666
    2300-7354
    Pojawia się w:
    Fibres & Textiles in Eastern Europe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-28 z 28

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies