Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "the avant-garde" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Minor American: New Narrative, awangarda, queer, nekropolityka (Eileen Myles, Magdalena Zurawski, CA Conrad)
Minor American: New Narrative, the Avant-Garde, Queer Lives, and Necropolitics (Eileen Myles, Magdalena Zurawski, and CA Conrad)
Autorzy:
Myk, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912997.pdf
Data publikacji:
2021-03-15
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
New Narrative
awangarda
queer
nekropolityka
the avant-garde
necropolitics
Opis:
Szkic jest poświęcony amerykańskiemu nurtowi awangardowemu New Narrative, powstałemu w latach siedemdziesiątych XX wieku, oraz strategiom poetyckim towarzyszącym jego społeczno-politycznemu zaangażowaniu w sytuację mniejszości seksualnych. Autorka szkicu przedstawia twórczość trzech postaci z nim związanych: Eileen Myles, Magdaleny Zurawski i CA Conrada, których utwory i działania artystyczne skupiają się na problematyce obywatelstwa i suwerenności osób LGBTQ+ żyjących w USA. Proponuje analizę dorobku tych twórców w kontekście refleksji filozoficznej Achillego Mbembe dotyczącej nekropolityki, która rozwijana jest obecnie na gruncie amerykańskim także w odniesieniu do osób queer i praktyk queerowych. 
This article discusses the American avant-garde movement called New Narrative, which originated in the 1970s, as well as the poetic strategies that accompanied its socio-political involvement in the cause of emancipation of sexual minority groups. The author discusses the output of three representatives of this movement: Eileen Myles, Magdalena Zurawski, and CA Conrad, whose work and artistic activity have focused on the problems of civil rights and the freedoms, or lack thereof, of LGBTQ+ persons in the United States. The author undertakes an analysis of the three artists’ output within the context of the philosophical reflections of Joseph-Achille Mbembe on the necropolitics, a body of ideas currently investigated in the US in relation to queer identity and queer practices.  
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2021, 17, 1; 1-22
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Blaski i cienie prowokacji jako narzędzia dialogu i edukacji w awangardowej sztuce współczesnej
The lights and shadows of provocation as a tool for dialogue and education in the contemporary avant-garde
Autorzy:
Ciążela, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/428179.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
edukacja
dialog
prowokacja
awangarda artystyczna
education
dialogue
provocation
the avant-garde
Opis:
We współczesnej kulturze prowokacja artystyczna należy do zjawisk oczywistych. Staje się ona narzędziem dialogu i edukacji wykorzystywanym przez artystów do wychowawczego oddziaływania na publiczność. Zjawisko to nie jest bynajmniej nowe, sięga swoimi korzeniami epoki romantyzmu. Nie jest ono również jednorodne. Na jego współczesny kształt składają się różne tradycje: prowokacji jako narzędzia zmiany gustów estetycznych i prowokacji jako narzędzia zmiany społecznej. Prowadzą one do coraz większego zużycia się potencjału prowokacji jako efektywnej strategii działalności artystycznej i pytania, w jakim kierunku pójdzie sztuka awangardowa porzucając dotychczasowe formuły.
In the contemporary culture artistic provocation is a common phenomenon. It becomes an instrument of dialogue and education used by artists for educational infl uence on the audience. This phenomenon is by no means new, dating back to the Romantic period. It is not homogeneous either. Its contemporary shape is made up of different traditions: provocation as a tool to change aesthetic tastes and provocation as a tool for social change. They lead to an ever-increasing use of the potential of provocation as an effective strategy of artistic activity and the question of which direction the avant-garde will go, rejecting all the existing formulas.
Źródło:
Studia z Teorii Wychowania; 2018, 2 (23); 135-154
2083-0998
2719-4078
Pojawia się w:
Studia z Teorii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Awangarda: historia współczesna
The Avant-garde: a Contemporary History
Autorzy:
Szczerski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51532192.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
awangarda
Rok Awangardy
formiści
mit regeneracyjny
styl narodowy
nowoczesność
avant-garde
Year of the Avant-garde
Formists
regeneration myth
national style
modernity
Opis:
Awangarda należy do najlepiej zbadanych zjawisk w polskiej historii sztuki. Efektem badań jest dokonująca się współcześnie weryfikacja dominujących dotąd, a sformułowanych na początku lat 70. XX w. tez o zakresie pojęcia awangarda, powiązaniu radykalizmu jej artystycznego eksperymentu z hasłami społecznej rewolucji czy jednostronnych uwikłaniach politycznych. Zakres pojęciowy jest poszerzany, aby uwzględnić także udział artystów awangardowych w działaniach propaństwowych w II Rzeczypospolitej Polskiej, ich zainteresowania kwestiami pamięci i historii, jak również utopiami regeneracji i sprawczości sztuki, czego przykładem mogą być wielowątkowe obchody Roku Awangardy (2017). W konsekwencji awangarda staje się nie kontestacją, ale istotną częścią polskiego kodu kulturowego, a jej historia wpisywana jest we współczesną debatę na temat modeli nowoczesności, jakie wypracowała kultura polska w XX w.
The avant-garde is one of the best researched phenomena in Polish art history. This research results in an ongoing verification of the hitherto dominant theses, formulated at the beginning of the 1970s, concerning the scope of the concept of the avant-garde, the link between the radicalism of its artistic experimentation and the slogans of social revolution, or the avant-garde’s one-sided political entanglements. The conceptual scope is broadened to include the participation of avant-garde artists in pro-state activities in the Second Republic of Poland and their interest in the issues of memory and history, as well as in the utopias of the regeneration and causality of art. These new approaches are exemplified by the multifaceted celebrations of the “Year of the Avant-garde” (2017). Consequently, the avant-garde has become not a contestation, but an essential part of the Polish cultural code, and its history is inscribed in the contemporary debate on the models of modernity developed by Polish culture in the 20th century.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 3; 19-32
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Great Boredom of Contemplation: Franciszka Themerson’s Experimental Records of Illness
Wielka nuda kontemplacji. Eksperymentalne zapisy chorobowe Franciszki Themerson
Autorzy:
Sroka, Honorata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312353.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Franciszka Themerson
correspondence
the avant-garde
archive
life-writing
experiment
korespondencja
awangarda
archiwum
zapisy życia
eksperyment
Opis:
W artykule omówione zostało pojęcie eksperymentalnych i chorobowych zapisów życia na podstawie korespondencji Franciszki Themerson, a także jej rysunków korespondencyjnych oraz dzieł sztuki. Zauważyłam, że awangardystka stosowała spójne metody kompozycyjne w podejmowaniu tematu swojej choroby tak w zapisach życia, jak i w sztuce awangardowej. Taktyka „przekształcenia” przybierała w przypadku korespondencji, rysunków oraz obrazów formy autoironii, żartu, dystansowania się wobec własnej cielesności w stanie chorobowym. Przeanalizowana korespondencja jest jednym z nielicznych przykładów znanych nam zapisów autobiograficznych malarki, które w większości zdeponowane zostały w Muzeum Sztuki w Łodzi, częściowo również w Bibliotece Narodowej w Warszawie (Archiwum Themersonów).
The article discusses the concept of experimental and illness-related life-writing records on the basis of Franciszka Themerson’s correspondence, and her correspondence-related drawings and works of art. I have established that the avant-garde artist was using coherent compositional methods in taking up the topic of her illness both in her life-writing records and in her avant-garde art. The tactics of “transformation” in her correspondence, drawings and paintings assumed the form of self-irony, joke, distancing herself from her own body in the state of illness. The analysed correspondence is one of few cases of the painter’s autobiographical records we know of; they were stored in the Museum of Art in Łódź, as well as in the National Library of Poland in Warsaw (The Themerson Archive).
Źródło:
Forum Poetyki; 2023, 33-34; 90-107 (eng); 92-109 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bauhaus – the school that became the avant-garde
Autorzy:
Łarionow, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/593905.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Bauhaus
Auschwitz
the avant-garde
design
Art Nouveau Tadeusz Peiper
Walter Gropius
secesja
dizajn
awangarda
Tadeusz Peiper
Opis:
The article presents the Bauhaus school as an idea that was not intended to start an independent movement, but to be one of the styles of modern art education. The school founded by Voltaire Gropius was based on the foundation of arts and crafts education which developed in the era of the Art Nouveau. The author shows the evolution of the Bauhaus, which existed barely fourteen years, but its myth spread to the entire 20th and now the 21st century. The article also touches on the difficult political context in which Bauhaus’ was launched and developed. Every contemporary designer must know this German school and should be able to define his/her work in relation to its achievements, but at the same time s/he must remember that the gas chambers of the Nazi concentration camps were also built by the Bauhaus architects. It is a difficult legacy and a difficult avant-garde.
Artykuł prezentuje szkołę Bauhausu jako ideę, która w założeniu nie miała stać się samodzielnym nurtem awangardowym, a być jedynie jednym ze stylów nowoczesnego kształcenia artystycznego. Uczelnia założona przez Waltera Gropiusa oparta była na założeniach szkolnictwa rzemiślniczoartystycznego, jakie wykształciło się w dobie secesji. Autorka pokazuje ewolucję Bauhausu, który istniał ledwie czternaście lat, ale jego mit rozpostarł się na cały wiek dwudziesty i dwudziesty pierwszy. Artykuł porusza również trudny problem polityczności, jaka wtargnęła do Bauhausu i jaką stosowano wobec Bauhausu. Każdy współczesny dizajner musi znać tę niemiecką szkołę i powinien umieć określić swoje dzieło wobec jej dokonań, ale jednocześnie musi pamiętać, że komory gazowe nazistowskich obozów koncenrtracyjnych też wybudowali architekci Bauhausu. Jest to trudne dziedzictwo i trudna awangarda.
Źródło:
Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2017, 19; 291-305
1641-9278
Pojawia się w:
Art Inquiry. Recherches sur les arts
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
AWANGARDOWY „SŁOŃ TRĄBALSKI”. O NOWATORSTWIE WIERSZY JULIANA TUWIMA
AWANGARDOWY „SŁOŃ TRĄBALSKI”. O NOWATORSTWIE WIERSZY JULIANA TUWIMA / The Experimental Dimension of Julian Tuwim’s Poetry for Children
Autorzy:
Woźniak, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1036011.pdf
Data publikacji:
2020-11-26
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Julian Tuwim; children’s literature; poetry for children; the avant-garde
Julian Tuwim; literatura dziecięca; poezja dla dzieci; awangarda
Opis:
The connection between the avant-garde and Polish children’s literature may seem somewhat tenuous, since the former was generally considered, not without a reason, secondary and peripheral to mainstream literature. For a long time, Polish children’s literature, whose main aim was to serve educational and patriotic purposes, was perceived in such a way, which makes Julian Tuwim’s works even more exceptional. Tuwim revolutionized the traditional approach to poetry for children and created a literary style that was by no means inferior to experimental literature for adults. This article analyses two aspects of the innovativeness of Tuwim’s poetry: a) a radical departure from the former literary patterns and conventions that were typical of works for children and b) a creative development of the experiments first introduced by representatives of such avant-garde movements as Futurism and Surrealism.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2020, 75; 251-267
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co słychać w manifestach?
What Can Be Heard in Manifestos?
Autorzy:
Karpowicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578848.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
ephemeral print, the language of the interwar avant-garde, discourse of the interwar period, voice, scream, Futurist manifesto
Opis:
The text proposes an experimental reading of the manifestos of the first Polish futurists in line with the “listening to literature” project (Andrzej Hejmej). I look for traces of the audiosphere associated with the human voice in the manifestos and ephemeral prints in which they were published in 1921. I try to reconstruct them using the recontextual method, by outlining the discursive field of the era in which they were created. Asking about the possibility of reconstructing the audiosphere on the basis of historical texts, I point to screaming and shouting as the main voice practices of the interwar period and I make a connection between them and the language of the press and politics as well as subversive communication strategies.
Źródło:
Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2019, 62, 2; 31-47
0084-4446
Pojawia się w:
Zagadnienia Rodzajów Literackich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fashion as the Other of art. The position of clothing design in the avant- -garde art and in the contemporary era
Autorzy:
Samborska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/593883.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
The Other/identical
the avant-garde
Theodor W. Adorno
fashion
Futurism
Prada Marfa
Vanessa Beecroft
Inny/tożsamy
awangarda
moda
futuryzm
Marfa Prada
Opis:
Analyzing the relationships between art and fashion, I will refer to the category the Other/ identical. For several decades, it has been popular in the humanistic debate, subject to various interpretations (Derrida, Foucault, feminism, post-colonialism). In the meaning adopted here, just as the Other is a condition for the existence of the identical, so, I believe, fashion is a point of reference for art. It functions as an element allowing art to build its identity on being different from it. This situation was particularly evident in the first half of the 20th century. In the introductory part of my paper, I will present some examples of avant-garde artists' involvement in the design of clothing treated on an equal footing with artistic activity. For the Futurists and Constructivists, the Other and the identical were equal. The second part of the paper describes the situation that arose at the end of the 20th century, when equality between the Other and the identical took a different form. The identical started imitating the Other – art now resembles a fashion show, advertising photography or a luxury boutique. This reveals the anti-nomical character of art, its secret connection with fashion, anticipated by Theodor W. Adorno. Contemporary art no longer has the strength to resist it. They blend into the aesthetic visual sphere.
Analizując związki miedzy sztuką a modą odwołuję się do kategorii Inny/tożsamy. Od kilku dziesięcioleci jest ona popularna w debacie humanistycznej podlegając różnym interpretacjom (Derrida, Foucault, feminizm, postkolonializm). W przyjętym tu sensie, podobnie jak Inny stanowi warunek istnienia tożsamego, tak, moim zdaniem, moda jest punktem odniesienia dla sztuki. Funkcjonuje jako element pozwalający sztuce budować tożsamość na zasadzie odróżnienia się od niej. Sytuacja ta ze szczególną wyrazistością ujawniła się w pierwszej połowie XX wieku. W początkowej części tekstu przedstawiam przykłady zaangażowania artystów awangardowych w problematykę projektowania ubioru traktowanego na równi z działalnością artystyczną. Dla futurystów i konstruktywistów Inny i tożsamy były sobie równe. Druga część tekstu pokazuje sytuację rodzącą się pod koniec minionego stulecia, gdy równość między Innym i tożsamym przyjęła odmienną formę. Tożsamy zaczął imitować Innego – sztuka przypomina obecnie prezentację mody, fotografię reklamową lub luksusowy butik. Wyszła na jaw przeczuwana przez Theodora W. Adorna antynomiczność sztuki, jej sekretny związek z modą. Współczesna sztuka nie ma już sił opierać się jej. Roztapia się wraz z nią w estetycznej sferze wizualnej.
Źródło:
Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2017, 19; 141-151
1641-9278
Pojawia się w:
Art Inquiry. Recherches sur les arts
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
REVOLUTION NOW! Tradycja Awangardy i Perspektywy Nowoczesności Czarny Łabędź Rewolucji Red. / Edit. by Bogusław JASIŃSKI
REVOLUTION NOW! The Tradition of the Avant-garde and the Perspective of Modernity Black Swan of the Revolution Red. / Edit. by Bogusław JASIŃSKI
Autorzy:
JASIŃSKI, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/424579.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
Tematy:
revolution now!
tradycja awangardy
perspektywy nowoczesności
Czarny Łabędź Rewolucji
Bogusław Jasiński
tradition of the avant-garde
perspective of modernity
Black Swan of the Revolution
Źródło:
Sztuka i Dokumentacja; 2019, 20; 5-7
2080-413X
Pojawia się w:
Sztuka i Dokumentacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak „działa” wiersz? O składni zdania awangardowego
How Does Free Verse “Work”? On the Syntax of the Avant Garde
Autorzy:
Orska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365980.pdf
Data publikacji:
2017-12-19
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
performativity
the Avant Garde
blossoming syntax
poetry
rhetoric
figures of syntax
free verse
performatywność
awangarda
układ rozkwitania
figura składniowa
wiersz wolny
poetyka
retoryka
Opis:
Pytanie, jakie chciałam w moich wersyfikacyjnych rozważaniach postawić, w punkcie wyjścia dotyczy nie tylko i nie tyle składni zdania awangardowego. Zasadza się ono raczej na próbie zmierzenia się z płaskością kartki papieru – z czym powiązana byłaby intuicja możliwej przestrzenności i ruchomości układów składniowych – której próbowali dopracować się awangardziści, stawiając wobec swoich wierszy postulaty „budowy”. Taką możliwość stworzyć może retoryka, jeżeli retoryczne przesłanki kompozycji dzieła (chcę je rozumieć raczej jako „działanie”), wykorzystane zostaną nie tyle jako narzędzia opisujące stylistyczne aspekty tekstu, ale jako systemat twórczych dyspozycji, powiązanych z odbiorem, traktowanym w kategoriach actio – wykonywania tekstu artystycznego. Tekst poetycki w takim ujęciu byłby „notacją” – na podobieństwo zapisu nutowego w muzyce – jego „wykonanie” polegałoby zaś na „mimetycznym” powtórzeniu czynności twórczych autora.
The question I wish to pose through my remarks on versification is not limited to the syntax of the avant-garde sentence. It is rooted, rather, in an attempt to reckon with the flat nature of the sheet of paper, and the spatial and dynamic possibilities it implies. The artists of the Polish Avant Garde attempted to refine this, identifying their poems as “constructions”. Rhetoric allows us to hone this possibility, if its premises for the composition of a work (which I prefer to define as an “action”) are mobilised not only as tools for describing the stylistic aspects of a text, but as a system of creative cues that engage the reader. This process is understood as actio – the implementation of the artistic text. In this approach, the poetic text becomes a “notation”, not unlike the sequence of notes documented in music, while its “implementation” consists of the “mimetic” repetition of the author’s creative actions.
Źródło:
Forum Poetyki; 2017, 10; 110-131
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A transcultural mosaic: Stanisław Jaworski’s theory of the avant-garde
Transkulturowa mozaika. Teoria awangardy Stanisława Jaworskiego
Autorzy:
Kmiecik, Michalina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089551.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literary criticism of the late 20th century
theory of literature
modernism
history of the avant-garde
Stanisław Jaworski (1934–2018)
awangarda
Stanisław Jaworski
teoria tekstu
teoria literatury
Opis:
This article presents a profi le of Stanisław Jaworski as a literary scholar with a life-long involvement in avant-garde literature. He defi nes the avant-garde as a mosaic of diverse trends with no common aesthetic or ideological denominator and, at the same time, as a transcultural network of artists apparently unrelated artists. Focusing on his major studies (Foundations of the Avant-garde, Tadeusz Peiper: Writer and Theoretician, Between the Avant-garde and Surrealism, and The Avant-garde) the article reconstructs Jaworski’s insights and theoretical constructs in the context of contemporary network studies and reassesses his commitment to both history and theory of literature.
Źródło:
Ruch Literacki; 2018, 5; 497-504
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
What the avant-garde stands for today
Autorzy:
Guzek, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/593923.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
the avant-garde
utopia
the ready-made
philosophy of dialogue
theory of encounters
icontrology
relational aesthetics
Documenta 14
awangarda
ready made
filozofia dialogu
teoria spotkań
ikontrologia
estetyka relacjonalna
Opis:
The main question of this article expresses doubts as to whether the end of the avant-garde was not in fact declared too early. Did we state too hastily that postmodernism has completely nullified the significance of the concept of the avant-garde? The resulting question that must be also asked is whether we need the avant-garde today. And if so, how do we use the methods and the theory of the avant-garde in the current context? This article assumes that the characteristics of the avant-garde continue to be recognized in contemporary art. In the beginning of my paper, I will summarize those characteristics as distinguished by Mieczysław Porębski, looking at them from the perspective of Nicolas Bourriaud's conception of relational aesthetics. Its emphasis on intersubjective relationships in their social environment and on the present moment, extends the ideas of the historical avant-garde. Here it meets the theory of encounters – icontrology. Among the historical avant-garde artists it is Marcel Duchamp who is indicated here in a pivotal role, especially with regard to his concept of the ready-made, which was extended by Joseph Kosuth. The concept of Documenta 14 was linked to the historiography of Frank Ankersmit, based on micronarrations that function as ready-mades. The exhibition of Documenta 14 is shown here as composed of such micro-histories and at the same time, organized around key narratives. Small narratives make up a grand narrative – the story of an open and tolerant United Europe which is against racism and xenophobia and invites the presence of migrants. This is the practical lesson that we draw today from the Holocaust. This is the grand European narrative told in Documenta 14.
Główne pytanie zadane w artykule wyraża wątpliwość, czy nie za wcześnie rozstaliśmy się z awangardą? Czy nie zbyt pośpiesznie stwierdziliśmy, że postmodernizm dokonał całkowitego unieważnienia znaczenia pojęcia awangarda? I wynikające stąd pytanie, czy awangarda jest dziś potrzebna? A jeżeli tak, to jak dziś na terenie sztuki wykorzystujemy metody działania i teorię awangardy? Teza artykułu zakłada, iż cechy awangard rozpoznajemy także w sztuce współczesnej. Na początku mojego artykułu streszczam cechy awangardy wyróżnione przez Mieczysława Porębskiego. Następnie cechy te zostały zestawione z założeniami estetyki relacjonalnej Nicolasa Bourriaud. Budowanie relacji międzyludzkich zostało tu wskazane jako idea najlepiej dziś rozszerzająca cechy historycznej awangardy. I tu spotyka ona teorię spotkań - ikontrologię. Wśród artystów historycznej awangardy to Marcel Duchamp został wskazany jako postać pośrednicząca, a szczególnie jego koncepcja ready made, rozszerzona przez Josepha Kosutha. Natomiast koncepcja Doumenta 14 została powiązana z koncepcją historiograficzną Franka Ankersmita, opartą na mikronarracjach funkcjonujących tak jak ready made. Wystawa Documenta 14 została pokazana jako złożona z takich mikrohistorii, a zarazem zorganizowana wokół narracji kluczowych. Małe narracje składają się na wielką narrację – opowieść o otwartej i tolerancyjnej Zjednoczonej Europie, występującej przeciw rasizmowi i ksenofobii wobec obecności migrantów. To praktyczna lekcja jaką dziś wyciągamy z Holokaustu. To wielka narracja europejska opowiedziana w Documenta 14.
Źródło:
Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2017, 19; 45-56
1641-9278
Pojawia się w:
Art Inquiry. Recherches sur les arts
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antyschaefferyzmy. O wybranych postawach krytycznych wobec myśli i twórczości Bogusława Schaeffera z lat 1956–1976
Anti-Schaefferisms. On Selected Critical Attitudes to the Thought and Work of Bogusław Schaeffer, 1956–1976
Autorzy:
Wieczorek, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26051037.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Bogusław Schaeffer
Zygmunt Mycielski
Stefan Kisielewski
Bohdan Pociej
krytyka muzyczna
muzyka współczesna
muzyka nowa
awangarda
recepcja
music criticism
contemporary music
new music
the avant-garde
reception
Opis:
Zygmunt Mycielski w roku 1975 opublikował recenzję tomu Muzyka XX wieku Bogusława Schaeffera pod nawiązującym do znanych sporów z historii muzyki tytułem Antyschaefferyzm. Zwrot ten oznaczał dla Mycielskiego jego własną, indywidualną postawę sprzeciwu wobec sposobu Schaefferowskiego myślenia o muzyce, a zwłaszcza trybu wartościowania muzyki XX wieku. Formułę tę po latach można wykorzystać do opisu szerszego niż jednostkowy, historycznego już zjawiska związanego z krytycznym odzewem na twórczość zmarłego w 2019 roku kompozytora, krytyka, grafika i dramaturga. Antyschaefferyzm w okresie jego najintensywniejszej działalności pisarskiej dokumentują całkiem liczne polemiki, dyskusje, kontrowersje, a czasem nawet dość gwałtowna repulsja światopoglądu estetycznego autora Małego informatora muzyki XX wieku. Ich geneza wynikała już z samego charakteru Schaefferowskich sformułowań – radykalności i arbitralności, polemicznego zacięcia i odosobnienia prezentowanego stanowiska w środowiskowych dyskusjach. Prowokacje Schaeffera przeważnie nie pozostawały bez odpowiedzi, budząc gwałtowne, spolaryzowane reakcje, dlatego jego myśl bardzo często stawała się punktem odniesienia w dyskusjach toczonych na temat muzyki współczesnej. Głównym przedmiotem artykułu jest więc kwestia swoistego negatywnego rezonansu – krytycznego postrzegania koncepcji teoretycznych i estetycznych Schaeffera oraz jego działalności jako krytyka i publicysty muzycznego. Spojrzenie na twórczą aktywność Schaeffera w taki zapośredniczony sposób sprawia, że to stanowiska i myśli jego wybranych krytyków stanowią zasadniczy przedmiot refleksji. Kluczowi polemiści to Zygmunt Mycielski i Stefan Kisielewski. Ich głosy uzupełniają krytyki autorstwa Mieczysława Tomaszewskiego, Tadeusza Andrzeja Zielińskiego, Krzysztofa Meyera oraz Leszka Polonego. Nieco bardziej złożony i dynamiczny, wobec czego osobny przykład stanowi postawa Bohdana Pocieja.
In 1975 Zygmunt Mycielski published a review of Bogusław Schaeffer’s book Muzyka XX wieku (Twentieth-century music), entitled ‘Antyschaefferyzm’ (Anti-Schaefferism), referring to well-known disputes from music history. Mycielski used this title to express his own individual opposition to Schaeffer’s way of thinking about music, and especially the way he passed judgment on twentieth-century music. In retrospect, however, the term can now be applied to a wider historical phenomenon of critical reactions to the output of that composer, critic, graphic artist and playwright, who died in 2019. During the period of Schaeffer’s most intense activity as a writer, anti-Schaefferism was reflected in a substantial number of polemics, debates and controversies, and even at times quite violent rejections of Schaeffer’s aesthetic views. Such reactions resulted from the radical and arbitrary nature of Schaeffer’s claims, his polemical passion, and the fact that his standpoint was isolated in professional circles. In most cases, Schaeffer’s provocations drew fierce, polarised reactions, which meant that his ideas very frequently became a point of reference in debates on contemporary music. Hence this article deals mainly with the critical appraisal of Schaeffer’s theoretical and aesthetic concepts (their negative resonance), as well as his work as a critic and writer on music. Schaeffer’s creative output is presented here in a mediated manner, through the lens of selected critics’ standpoints and comments. His main polemicists were Zygmunt Mycielski and Stefan Kisielewski. Their statements are complemented by the critical commentaries of Mieczysław Tomaszewski, Tadeusz Andrzej Zieliński, Krzysztof Meyer and Leszek Polony. The attitude of Bohdan Pociej stands out as more complex and dynamic.
Źródło:
Muzyka; 2021, 66, 4; 74-95
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spór jako „okazja do samookreśleń”. Julian Przyboś wobec Karola Irzykowskiego w dwudziestoleciu międzywojennym
A Dispute as an ‘Opportunity for Self-Determination’: Julian Przyboś Versus Karol Irzykowski in the Interwar Period
Autorzy:
Kwiatkowska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407686.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
spór o metaforę
awangarda krakowska
polemiki dwudziestolecia międzywojennego
Karol Irzykowski
Julian Przyboś
dispute over metaphor
the Kraków avant-garde
polemics of the interwar period
Opis:
W artykule ukazano, w jaki sposób kształtował się i ewoluował stosunek Juliana Przybosia do Karola Irzykowskiego. Przyboś jako młody poeta awangardy krakowskiej postrzegał Irzykowskiego jako uznanego krytyka i pisarza o dużym autorytecie. W jego poglądach cenił szczególnie krytyczny stosunek do młodopolszczyzny, odrzucenie wtórności i poszanowanie oryginalności dokonań literackich. Gdy pod koniec lat dwudziestych Irzykowski w Walce o treść zarzucił awangardzistom nadużywanie metafor, jako pierwszy odpowiedział Tadeusz Peiper. Przyboś opublikował wówczas artykuł Terminus a quo..., w którym omówił książkę Irzykowskiego i podjął z nią polemikę. Argumentację rozwinął w szkicu W walce z „Walką o treść”, zarzucając Irzykowskiemu błędne rozumowanie i celowe niezrozumienie poetyckich konceptów awangardy. Do kolejnej wymiany poglądów między wielkimi oponentami doszło w ramach dyskusji wokół cyklu artykułów Irzykowskiego Wycieczki w lirykę. Przyboś odpowiedział na nie Uwagami o nowej liryce – artykułem, w którym nie tylko polemizuje z Irzykowskim, ale formułuje też własną koncepcję poezji. Spór z wybitnym krytykiem, który celnie wskazywał słabe strony awangardowych koncepcji estetycznych, był dla Przybosia okazją do doprecyzowania i zrekapitulowania własnych poglądów, różnych od myśli Irzykowskiego i Peipera. Spory pomiędzy Karolem Irzykowskim i Julianem Przybosiem były odzwierciedleniem idei ścierających się w dwudziestoleciu międzywojennym i stanowiły istotny element życia literackiego.
The article shows how the attitude of Julian Przyboś to Karol Irzykowski developed and evolved. As a young poet of the Kraków avant-garde, Przyboś perceived Irzykowski as a recognized critic and a writer of great authority. In his views, he particularly valued the critical attitude towards the Young Poland movement, the rejection of derivativeness, and respect for the originality of literary achievements. When Irzykowski, at the end of the 1920s in his Walka o treść [The Battle for Content], accused the avant-gardists of abusing metaphors, Tadeusz Peiper was the first to respond. Przyboś then published the article “Terminus a quo.” He discussed Irzykowski’s book and engaged in a polemic with the premises lying at the foundations of the study. He developed his argument in a sketch ‘W walce z Walką o treść’ [Fighting Against The Battle for Content] accusing Irzykowski of erroneous reasoning and deliberate misunderstanding of the poetic concepts of the avant-garde. Another exchange of views between the two great opponents was a part of the discussion around the series of articles of Irzykowski’s ‘Wycieczki w lirykę’ [Lyrical Excursions]. Przyboś answered to them with ‘Uwagi o nowej liryce’ [Comments on the New Lyric] – an essay in which not only does he argue with Irzykowski but also formulates his own concept of poetry. The dispute with the outstanding critic, who pointed accurately to the weaknesses of avant-garde aesthetic ideas, was an opportunity for Przyboś to clarify and summarise his own views, different from Irzykowski and Peiper’s. The disputes and what is more, constituted an essential element of a literary life.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 355-368
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pe marginea fenomenului polonez de avangardă în lumina revistei „Contimporanul”
Upon the Polish Vanguard Movement as Depicted by the Journal 'Contimporanul'
Autorzy:
Hryhorowicz, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1050902.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
the arts
avant-garde
literary group
modern
Opis:
The present article is meant to offer a view of the avant-garde movement initiated by the Romanian avant-garde journal Contimporanul at the beginning of last century with regard to the Polish echoes in its pages. Together with the artistic phenomena quoted by the editors of journal, in order to offer a complete range of data, we intend to present to the Romanian public an accurate image of the Polish literary and artistic phenomenon.
Źródło:
Studia Romanica Posnaniensia; 2014, 41, 2; 73-81
0137-2475
2084-4158
Pojawia się w:
Studia Romanica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Związek amerykańskiej awangardy metalowej z Menegroth the Thousand Caves Studio Colina Marstona
The relation between American avant‑garde metal and Colin Marston’s Menegroth the Thousand Caves Studio
Autorzy:
Zeidler, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51532073.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Colin Marston
Menegroth the Thousand Caves
avant‑garde music
avant‑garde metal
awangarda muzyczna
metal awangardowy
Opis:
Colin Marston to nowojorski multiinstrumentalista, producent muzyczny oraz założyciel studia Menegroth the Thousand Caves, znajdującego się w dzielnicy Queens. Jego dorobek dzieli się na dwie kategorie: muzyczną – tu można wymienić występy w takich zespołach jak m.in. Behold The Arctopus, Krallice, Gorguts, oraz producencką, w której wśród zespołów współpracujących z Martsonem można wskazać nazwy takie jak Liturgy, Scarcity czy Imperial Triumphant. Artykuł ma na celu przybliżenie dorobku producenckiego Colina Marstona i jego studia w kontekście amerykańskiej awangardy metalowej.
Colin Marston is a New York based music producer and multiinstrumentalist, the founder of Menegroth the Thousand Caves Studio located in Queens borough of New York. His output can be classified into two categories – musical – his contribution to musical projects such as Behold the Arctopus, Krallice, Gorguts, and production – among bands like Liturgy, Scarcity or Imperial Triumphant. The article’s main goal is to give a short biography, followed by a deep dive into Marston’s producer output in the context of American avant‑garde metal.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2023, 15, 4; 117-128
2083-7275
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawość Ojca. Aleksandra Wata zmagania z testamentem
The Righteousness of the Father Aleksander Wat’s Struggle with the Will
Autorzy:
Baron-Milian, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/534485.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Aleksander Wat
avant-garde
the Father
the Other
psychoanalysis
crisis
the Lack
Opis:
The article constitutes an attempt at analysing the role of the image of a real and a symbolic father in Aleksander Wat’s work. The point of the departure is a reflection upon the issue of avant-garde gesture of breaking off with the past and identity through a change of a family name from Chwat to Wat. The problem of misunderstanding resulting from the use of different languages forms the basis of the relationship between Wat and his father and serves as the background for the proposed interpretation, whose figure becomes the Tower of Babel. The image which emerges from the analyses of the poems composed by the author of Buchalteria, and especially from the fragments of his journal, is one of the “voice of the Father,” tormenting the writer, which has a close connection with the return of the suppressed Jewish identity.
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2015, 7, 2; 59-76
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Към въпроса за стила „Pодно изкуство” в аспекта на българския авангард през 20-те години на ХХ век
On the Guestion of the “Native Art” [Rodno izkustvo] Style in the Aspect of Bulgarian Avant-garde in the 1920s
Autorzy:
Simeonova-Konach, Galia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636090.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Bulgarian avant-garde of the 1920s
artistic style;
Native Art movement (Rodno izkustvo)
expressionism
Čavdar Mutafov
Ivan Milev
Dimitâr Avramov
Opis:
The article presents the selected aspects of the Bulgarian avant-garde movement called “Native Art” (Rodno izkustvo) which developed in art (painting of Ivan Milev and others) and literature (the so-called decorative prose, ars decorum) in the 1920s. An aesthetical object of the then creators was searching for spirituality of the community expressed through a synthesis of such form of cultural heritage as symbolism, secession, Old Bulgarian and Byzantine iconography, rituals and folklore embroideries, ancient mosaic. For the constitution of the style “Rodno izkustvo”, the aesthetics of Bulgarian expressionism along with its artistic forms of rhythm and motion had a special significance. The analysis focuses on the theoretical writings by the most important representatives of Bulgarian avant-garde, namely, Čavdar Mutafov, Geo Milev, Nikolai Rainov, Sirak Skitnik and others whose attitude towards the problems of the style highlighted the process of it arising from individual acts to artistic syntheses. In the article, there are also references to the works of the contemporary art historian Dimitâr Avramov. The interdisciplinary research perspective of the article allows the author to indicate the distinctive properties of the avant-garde style of the Native Art, but also to illuminate the intellectual turn in Bulgarian art at the beginning of the 20th century.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2020, 18; 209-222
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“At the Bescribbled Rock”: Tadeusz Micińskis ‘Blood-red Snow’ as a ‘poème à clef’
„Przy Skale Pisanej”. „Krwawy śnieg” Tadeusza Micińskiego jako poemat z kluczem
Autorzy:
Czabanowska-Wróbel, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087797.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature in the early 20th century
the avant-garde
artists' biographies
suicide in literature
Jadwiga Janczewska (1889–1914)
Stanisław Ignacy Witkiewicz (1885– 1939)
Karol Szymanowski (1882–1937)
Tadeusz Miciński (1873–1918)
poème à clef
poezja Tadeusza Micińskiego
biografie artystów
samobójstwo w literaturze
Jadwiga Janczewska
Tadeusz Miciński
Stanisław Ignacy Witkiewicz
Karol Szymanowski
Tatry
Zakopane
Opis:
This article is an attempt to re-read Tadeusz Miciński's poem ‘Blood-red Snow’ (‘Krwawy śnieg’, 1914) in the context of a tragedy that took place in February 1914 at Zakopane, or more precisely, in Kościeliska Valley in the Tatras. It was there that Jadwiga Janczewska, Stanisław Ignacy Witkiewicz's fiancée, took her life by shooting himself in the head. Her suicide prompted Miciński, a close friend of Witkiewicz, to write the ‘Blood-red Snow’, a poetic reportage infused with ambiguity, which presents a highly subjective vision of the tragic event and its circumstances. Read out of context, the poem seems be just another product of the poet's fascination with the philosophy of the occult (Luciferianism). However, when its real-life context is restored, the heady symbolism turns out to be a camouflage of a poème à clef, a genre which ‘Blood-red Snow’ actually exemplifies. The poem is an instant reaction to a dramatic event. To make sense of it one does not need to be familiar with the whole story of the relations between Miciński and Witkiewicz. What is perhaps worth noting is that their relationship soured after Jadwiga Janczewska's suicide, which triggered an unending blame game on all sides. While the public held Witkiewicz responsible for the young woman's death, he himself put the blame on Miciński and, first and foremost, on Karol Szymanowski. These controversies are, however, beyond the scope of the 'Blood-red Snow'.
Źródło:
Ruch Literacki; 2020, 3; 247-264
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Resztki awangardy. Powojenne pisma filmowe Tadeusza Peipera
Leftovers of the Avant-Garde. Postwar Film Writings of Tadeusz Peiper
Autorzy:
Wójtowicz, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578840.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Tadeusz Peiper, avant-garde and cinema, social realism, constructivism, the politics of the voice
Opis:
Postwar film writings of Tadeusz Peiper are the protest against “the policics of the voice” (M. Dolar) of the Polish social realist and propaganda films. Escaping from be-ing involved in communist ideology, the author creates a cinematic theory concentrated on nonverbal elements. An important role is played by categories extremely far from the constructivist discourse of art (nostalgia, community, non-human).
Źródło:
Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2019, 62, 2; 101-113
0084-4446
Pojawia się w:
Zagadnienia Rodzajów Literackich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Із метою „підшукування нових динамічних форм вислову”. „Дванадцятка” як авангардне явище в українській літературі
‟In Search of New Dynamic Forms of Speech” “The Twelve” as an Avant-garde Phenomenon of 1930s Ukrainian Literature
Autorzy:
Horniatko-Szumiłowicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636020.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
literary group “The Twelve”
innovativeness
style and avant-garde works
Ukrainian literature
Opis:
“The Twelve” was the name of a group of Ukrainian littérateurs, active during the period of 1934 to 1939 in Lviv. The phenomenon of “Lviv’s youngest literary bohemians of the 1930s” (W. Gabor) was discovered relatively recently, which explains why despite a growing interest of researchers it remains obscure and undervalued in Ukrainian literary studies. Worthy of mention is the innovativeness of “The Twelve”, always avant-garde in their search for new forms of speech, both when it comes to urban prose (Anatol Kurdydyk, Zenon Tarnavsky, Bohdan Nyzhankivsky) and the prose about the villages (Vasil Tkachuk) as well as to the bohemianist style that the group exhibited. This paper is therefore an attempt to determine the extent of innovativeness (the avant- -garde solutions in both the functioning and literary legacy) of “The Twelve”.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2020, 18; 125-144
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Światło w poezji modernistów. ŚWIATŁOWSTĄPIENIE Tymoteusza Karpowicza i fragmenty The Pisan Cantos Ezry Pounda
Light in the Poetry of Modernists. ŚWIATŁOWSTĄPIENIE by Tymoteusz Karpowicz and the Fragments of The Pisan Cantos by Ezra Pound
Autorzy:
Górniak, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1389808.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
avant-garde
Karpowicz
modernism
neoplatonism
poetry of the 20th century
Pound
the motif of light
Opis:
The aim of this article was to present a comparative interpretation of the selected poems by Tymoteusz Karpowicz (the poem alfaŚWIATŁOWSTĄPIENIE and a few accompanying poems) and Ezra Pound (The Cantos: LXXX, LXXXI and LXXXIII). The texts have been selected because of the theme of light, sun and visual perception. The comparative method is supposed to show 20th-century Polish poetry in the context of Anglo-American modernism. The relationship between the two poets seems to be hypothetical and one-sided. It has not been established so far whether the writings of Karpowicz were inspired by Pound’s texts. Thus, the article realized a model of contactless, comparative literary study, where comparisons are made on the basis of a typologic relationship. The first part of the article presented the theme of light in some non-poetic texts by Karpowicz and Pound and in their conception of art. The next two parts focus on the interpretation of poetry. The last chapter contained the conclusions drawn from the comparative analysis of chosen texts. The motif of light became not only a link between the selected poems, but also a reason for the comparison of the poetical techniques, specificity of style and the functions of linguistic experiments. The philosophical, Biblical, literary and even scientific contexts were evoked. A theoretical background was represented by the notion of reading/interpretation by Wolfgang Iser, transtextuality by Gérard Genette and the category of a model reader by Umberto Eco. The literary projects of Karpowicz and Pound impel readers to consider several issues. The most significant are: the limits of interpretation, obscurity or inexplicability of modern poetry and the problems of literary communication.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2014, 24; 185-211
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielogłos. Sieci i relacje Bloku w perspektywie I Wystawy Międzynarodowej Architektury Nowoczesnej w Warszawie (1926)
Polyphony. The Blok Group’s Networks and Relations in the Perspective of the 1st International Exhibition of Modern Architecture in Warsaw (1926)
Autorzy:
Uchowicz, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51532186.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Blok of Cubists, Suprematists, and Constructivists
“Blok. Czasopismo awangardy artystycznej”
1st International Exhibition of Modern Architecture
Polish Artistic Club
Mieczysław Szczuka
Henryk Stażewski
Szczęsny Rutkowski
Wanda Melcer-Rutkowska
Szymon Syrkus
Helena Syrkus (Eliasberg)
Irena Krzywicka
Le Corbusier
Polish Exhibition in Constantinople
translations of the avant-garde
interdisciplinary creativity
modern architecture
avant-garde magazines
Blok Kubistów, Suprematystów i Konstruktywistów
„Blok. Czasopismo awangardy artystycznej”
I Wystawa Międzynarodowa Architektury Nowoczesnej
Polski Klub Artystyczny
Wystawa Polska w Konstantynopolu
translacje awangardy
twórczość interdyscyplinarna
architektura nowoczesna
czasopisma awangardy
Opis:
Celem artykułu jest spojrzenie na grupę Blok z perspektywy lokalnych sieci i międzynarodowych relacji awangardy. Punkt wyjścia stanowi I Wystawa Międzynarodowa Architektury Nowoczesnej w Warszawie (1926), potraktowana jako zwieńczenie trwającego od 1924 r. większego projektu otwartego, w który – obok Mieczysława Szczuki i grupy Blok – zaangażowani byli Wanda Melcer-Rutkowska i Szczęsny Rutkowski, a instytucjonalnie Polski Klub Artystyczny. Prezentacja architektury nowoczesnej w Warszawie została powiązana z nieobecnością awangardy na Międzynarodowej Wystawie Sztuki Dekoracyjnej i Wzornictwa w Paryżu oraz z promocją Bloku w Turcji w związku z Wystawą Polską w Konstantynopolu. Analiza poszczególnych numerów „Bloku” ujawniła nowe mapy relacji oraz sieć tłumaczy publikowanych tam tekstów (Wanda Melcer-Rutkowska, Irena Krzywicka, Maria Stromengerowa, Stanisław Helsztyński, Janina Saloni). Poboczne wątki (jak udział pisarek czy dominacja języka francuskiego w relacjach awangardy) oraz marginalia (jak finansowanie kultury czy proces konsolidacji środowiska architektów) pozwoliły przybliżyć nieznane szerzej relacje i wielogłos polskiej awangardy skupionej wokół grupy Blok.  
The aim of the article is to investigate the Blok group from the perspective of the avant-garde’s local networks and international relations. The starting point for the analysis is the 1st International Exhibition of Modern Architecture in Warsaw (1926), seen as the culmination of a larger open project that had been underway since 1924. Involved in this project, in addition to Mieczysław Szczuka and the Blok group, were Wanda Melcer-Rutkowska and Szczęsny Rutkowski; the Polish Artistic Club was involved institutionally. The presentation of modern architecture in Warsaw was linked to the avant-garde’s absence at the International Exhibition of Decorative Arts in Paris and to the promotion of Blok in Turkey in connection with the Polish Exhibition in Constantinople. An analysis of particular issues of the “Blok” magazine has revealed new maps of relationships and a network of translators of the texts published there (Wanda Melcer-Rutkowska, Irena Krzywicka, Maria Stromengerowa, Stanisław Helsztyński, Janina Saloni). Side themes, such as the participation of women writers or the dominance of the French language in avant-garde relations, and marginalities, such as the financing of culture or the process of consolidation of the architectural community, have made it possible to show the Blok group as a whole, in an expanded research perspective.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 3; 117-136
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Looking Back at the Audience: The RSC & The Wooster Group’s Troilus and Cressida (2012)
Autorzy:
Mancewicz, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/648103.pdf
Data publikacji:
2014-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
William Shakespeare
audience
spectating
British theatre
American theatre
avant-garde
RSC
The Wooster Group
Opis:
The controversy around the RSC & The Wooster Group’s Troilus and Cressida (Stratford-upon-Avon 2012) among the spectators and critics in Britain revealed significant differences between the UK and the US patterns of staging, spectating, and reviewing Shakespeare. The production has also exposed the gap between mainstream and avant-garde performance practices in terms of artists’ assumptions and audiences’ expectations. Reviews and blog entries written by scholars, critics, practitioners, and anonymous theatre goers were particularly disapproving of The Wooster Group’s experimentation with language, non-psychological acting, the appropriation of Native American customs, and the overall approach to the play and the very process of stage production. These points of criticism have suggested a clear perception of a successful Shakespeare production in the mainstream British theatre: a staging that approaches the text as an autonomous universe guided by realistic rules, psychological principles, and immediate political concerns. If we assume, however, that Troilus and Cressida as a play relies on the dramaturgy of cultural differences and that it consciously reflects on the notion of spectatorship, the production’s transgression of mainstream patterns of staging and spectating brings it surprisingly close to the Shakespearean source.
Źródło:
Multicultural Shakespeare: Translation, Appropriation and Performance; 2014, 11; 65-79
2083-8530
2300-7605
Pojawia się w:
Multicultural Shakespeare: Translation, Appropriation and Performance
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Avant-Garde anatomy: dissection and re-composition of art and its history in the works of Milorad Krstić
Autorzy:
Somhegyi, Zoltán
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2188253.pdf
Data publikacji:
2022-10-24
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
re-visitations of the past
Avant-Garde
Milorad Krstić
Das Anatomische Theater
Ruben Brandt
collector
Opis:
Numerous artists have revisited or got inspired by artworks of earlier periods, thus making their own paraphrase of previous creations. Not only artists of the (early) Modern Age had revisited Antiquity, but even Avant-Garde artists have not entirely dissociated themselves from certain forms, motifs, approaches or themes of the classical traditions. It is so, despite the Avant-Garde artists’ focus on creating along new visions, and offering radically novel perspectives in and for art and its infrastructure, that was a similar feature in most of the movements within the classical Avant-Garde. Later however, even Avant-Garde itself got historicised, and, as a consequence, became possible subject-matter of revaluation, as we can observe it in the paraphrasing practice of several artists from the 20th and 21st centuries. The works of Milorad Krstić — that are put in the centre of this study as a thought-provoking case study with fascinating consequences for aesthetics too — represent a particular approach within the aforementioned revisitations of art in general and the re-interpretation of Avant-Garde and 20th century art in particular. One of the specialities of his approach lies in the fact that he does not merely return to previous works, including those that are of crucial importance in the Avant-Garde, simply for inspiration, but his practice of the evaluative examination of the art of the 20th century will be essentially defined by the Avant-Garde techniques. In his Das Anatomische Theater he dissects the 20th century, but then encyclopaedically re-assembles the fragments to a novel total work of art that presents the history of art of the period. Then, in his full-length animation movie Ruben Brandt, collector he continues re-assembling and re-telling art history by constantly inserting fragments of it in the novel work itself, hence the collection will become not only the subject-matter of the film, but even one of its most spectacular features.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2022, 12, 1; 201-214
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Powieść filmowa” i materialność tekstu. O Bankructwie profesora Muellera Jana Brzękowskiego
“The Cinematic Novel” and the Materiality of the Text: Jan Brzękowski’s Bankructwo profesora Muellera [Professor Mueller’s Bankruptcy]
Autorzy:
Wójtowicz, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1395633.pdf
Data publikacji:
2021-07-19
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Jan Brzękowski
avant-garde
cinematic novel
typography
the materiality of the text
awangarda
powieść filmowa
typografia
materialność tekstu
Opis:
Artykuł analizuje filmową powieść Jana Brzękowskiego Bankructwo profesora Muellera w perspektywie awangardowych eksperymentów z konwencjami powieściowymi. Przedstawia, w jaki sposób naśladowanie form zaczerpniętych z kina niemego przełożyło się na „kod bibliologiczny” (G. Bornstein), owocując nowatorskim układem typograficznym, za którego sprawą jednym z kluczowych elementów utworu stała się materialność tekstu (kompozycja typograficzna, dobór kroju, stopnia oraz odmian pisma). Ponadto zwraca uwagę na projekt graficzny, na który złożyły się elementy przygotowane przez innych artystów (Witkacy, S. Taeuber-Arp, H. Stażewski).
The article analyzes Jan Brzękowski’s cinematic novel Bankructwo profesora Muellera [Professor Mueller’s Bankruptcy] from the perspective of avant-garde experiments with novelistic conventions. It demonstrates how the imitation of silent film forms was translated into the “bibliographic code” (G. Bornstein), giving rise to an innovative typographic layout, thanks to which the materiality of the text (typographic composition, different typefaces, fonts, and letters) became one of the key aspects of the work. Moreover, the article draws attention to graphic design created by other artists (Witkacy, S. Taeuber-Arp, H. Stażewski).
Źródło:
Forum Poetyki; 2021, 23; 128-139
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WSPÓŁCZESNE ODNIESIENIA DO AWANGARDOWYCH TEORII PROJEKTOWANIA MEBLI I ARCHITEKTURY WNĘTRZ Z OKRESU MIĘDZYWOJENNEGO W POLSCE, NA PRZYKŁADZIE MARKI IKEA
CONTEMPORARY REFERENCES TO AVANT-GARDE FURNITURE AND INTERIOR DESIGN THEORY FROM THE INTERWAR PERIOD IN POLAND, FROM EXAMPLE OF BRAND IKEA.
Autorzy:
Czerniejewski, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441711.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Sopocka Akademia Nauk Stosowanych
Tematy:
interior design
industrial design
series production of furniture
avant-garde of the 20s and 30s
architektura wnętrz
wzornictwo przemysłowe
seryjna produkcja mebli
awangarda lat 20 i 30
Opis:
Artykuł jest próbą potwierdzenia tezy mówiącej o konotacjach awangardowego programu ideowego artystów z lat 20. i 30. głoszonego w Polsce, między innymi przez członków grupy Praesens i poprzedzającej ją grupy Blok z filozofią międzynarodowej firmy IKEA. Istotny jest jednak kontekst projektowania mebli, produktów i architektury wnętrz pierwotnie określony między innymi przez Le Corbusiera. Pierwszy rozdział artykułu stanowi ogólne studium sytuacji społeczno- gospodarczej w modernizującej się, odrodzonej Polsce i wkładzie awangardowego środowiska artystów w życie państwa, na przykładzie Gdyni. W rozdziale drugim omawiana jest sytuacja sztuk projektowych w Polsce w latach 20. i 30. I dwóch odmiennych nurtów, poszukujących nowych form w meblarstwie i architekturze wnętrz. Szczegółowo nakreślony program ideowy awangardowej grupy Praesens, poparty jest cytowanymi wypowiedziami czołowych przedstawicieli grupy z pierwszego kwartalnika modernistów, opublikowanego w roku 1926. Rozdział trzeci to historia firmy IKEA, przedstawiona chronologicznie od momentu powstania w 1947 roku oraz charakterystyka filozofii marki. Czwarty rozdział stanowi analiza porównawcza programu ideowego awangardowych projektantów z filozofią i zasadami działania firmy IKEA. Zakończenie podsumowuje zebrany materiał i potwierdza wstępnie założoną tezę.
This article is an attempt to confirm the thesis about the connotations of ideological program of avant-garde artists from the 20s and 30s proclaimed in Poland, among others, by members of Praesens group and the preceding Blok group of IKEA's philosophy. Important is context of furniture, interior architecture and product design originally specified by Le Corbusier. The first chapter of article is a general study of the socio-economic situation in modernizing, reborn Poland and the contribution of avant-garde artists in the life of the state, for example, Gdynia. The second chapter deals with the situation in Poland's arts design in the 20s and 30s and two different trends, looking for new forms in furniture and interior design. Outlined in detail the ideological program of avant-garde group Praesens, is supported by quoted statements leading representatives of the group of the first quarterly modernists, published in 1926. The third chapter is the story of IKEA, presented chronologically since its inception in 1947, and the characteristics of the brand's philosophy. The fourth chapter constitutes comparative analysis of the ideological program of the avant-garde designers with the philosophy and principles of the company IKEA. The end summarizes taken material and confirms the preestablished theory.
Źródło:
Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo; 2012, 2/II; 115-124
2299-1263
2353-0987
Pojawia się w:
Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chicagowska wiosna Przybosia. O Tymoteuszu Karpowiczu promującym polską awangardę
Autorzy:
Kokoszka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030703.pdf
Data publikacji:
2020-12-28
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
avant-garde
Tymoteusz Karpowicz
Julian Przyboś
Czesław Miłosz
The Norwid Society at Chicago
awangarda
Towarzystwo Norwidowskie w Chicago
Opis:
Tekst nawiązuje do Międzynarodowej Konferencji Przybosia zorganizowanej w dniach 8–9 kwietnia 1992 r. na University of Illinois w Chicago, ale głównym bohaterem artykułu jest Tymoteusz Karpowicz, spiritus movens tego przedsięwzięcia, poeta, dramaturg i profesor UIC . Autorka tekstu opisuje próby popularyzacji polskiej tradycji awangardowej wśród amerykańskiej Polonii. Próbuje także zbadać związek między działalnością naukową i popularno-naukową Karpowicza a jego preferencjami estetycznymi, proponowanym modelem poezji czy stosunkiem do innych poetów (m.in. Cypriana Kamila Norwida, Bolesława Leśmiana, Juliana Przybosia czy Czesława Miłosza). Artykuł jest refleksją na temat estetycznych i etycznych wymagań Karpowicza wobec sztuki: jego zamiłowania do jednorodnych wzorców literackich oraz przekonania, że poezja jest szersza niż słowa, że twórczość i życie są nierozłączne.
The text refers to the International Conference on Przyboś organised on April 8–9, 1992, at University of Illinois at Chicago, but the main character of the article is Tymoteusz Karpowicz, spiritus movens of that undertaking, the poet, dramatist and professor at UIC. The authoress of the text describes his attempts to popularise the Polish avant-garde tradition among American Polonia. She also tries to investigate the relationship between Karpowicz’s scientific and popular science activity and his aesthetic preferences, proposed poetry model or attitude to other poets (such as Cyprian Kamil Norwid, Bolesław Leśmian, Julian Przyboś or Czesław Miłosz). The article is a reflection on Karpowicz’s aesthetic and ethical requirements to art: his passion for unimitative literature models and the conviction that poetry is broader than words, that creativity and life are inseparable.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2020, 15, 10; 282-297
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pełzająca rewolucja. Awangardowe transfery Europy Środkowej (na przykładzie powojennego surrealizmu)
Creeping Revolution: Avant-Garde Transfers in Central Europe (as Exemplified by Postwar Surrealism)
Autorzy:
Orska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14769699.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
awangardowe transfery
transnarodowe koncepcje sztuki
marksizm
surrealizm
neo- i postawangarda
polityczne uwarunkowania procesu literackiego
avant-garde transfers
transnational conceptions of art
marxism
surrealism
neo- and post-avant-garde
political conditioning of the literary process
Opis:
W artykule podjęta zostaje problematyka transferów awangardowych w literaturze Europy Środkowej na przestrzeni XX i XXI wieku – w transnarodowej perspektywie; punktem odniesienia zaś jest program i zjawiska w poezji powiązane z surrealizmem. Pomimo bliskości geograficznej zarówno przed II wojną światową, jak i po niej tradycje awangardowe rozwijały się tam w relatywnym odseparowaniu. Transfery awangardowe były uwarunkowane najpierw przez dominujące przed wojną centra kultury (Francję i Związek Radziecki), później zaś przez rozmaite strategie komunistycznej polityki kulturalnej, w tym różnych ograniczeń cenzury. Obszar porównawczy stanowią przed i po-wojenna Czechosłowacja z jej mocnym, choć dysydenckim surrealizmem, Słowenia jako jeden z krajów Titowskiej Jugosławii z mocno surrealistyczną neoawangardą oraz Polska, w której, jak twierdzono, surrealizm w ścisłym znaczeniu nigdy nie zaistniał. Wybór taki został podyktowany szczególnym znaczeniem zdeterminowanej przez surrealizm poezji tych krajów w Polsce już po 1989 roku.
This entry approaches the issue of avant-garde transfers in Central Europe’s literature during the twentieth and twenty-first centuries; the surrealist’s programme and phenomena being the matter of research. Despite the geographic proximity before and after WW II, avant-garde traditions developed in this area in a relative separation. The avant-garde transfers were conditioned firstly by the dominant cultural centres before the WW II. Later, the deciding impact was carried out by different political-cultural strategies of communism, including censorship issues. The comparative area consists of Czechoslovakia with the strong although dissident surrealist tradition; Slovenia as part of Tito’s Yugoslavia with its surrealist neo-avantgarde input; and Poland where legitimate surrealism never existed. This choice was made because of the considerable transfer of the surrealism-driven poetry of these countries in Poland after 1989.
Źródło:
Porównania; 2023, 33, 1; 385-401
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Redefining the Concepts of the Avant-Garde as an Example of a Possible Return to Modernism
Redefinicja pojęć awangardy jako przykład możliwości powrotu do modernizmu
Autorzy:
Jabłońska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/593759.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
avant-garde
autonomy of art
art of the 20th century
neomodernism
awangarda
autonomia sztuki
sztuka XX wieku
neomodernizm
Opis:
The paper is an attempt to demonstrate that expanding the definition of the terms relating to 20th century art makes it possible to return it to modernism. Such an approach is possible in relation to the issues that were topical both before the avant-garde and in postmodernism. This analysis was inspired mainly by the inconsistency of the views on the avant-garde content, further expanded by postmodern theories. Pluralism, both modernist and postmodernist, does not preclude references to the modernist ideas in contemporary scholarship. I have based my reflections on the issue of autonomy in avant-garde art. The multidimensional character of this concept and the transformation of its scope in the 20th century, as well as the 20th-century pluralization of theories, directions and concepts makes it possible to analyze the problem from different perspectives, visible today from the post-postmodern perspective. Starting from the views of Immanuel Kant and Friedrich Schiller, I take into account the views of theo-reticians as well as artists. Taking into account the many meanings and contexts in which terms are used in modernism and postmodernism provides an opportunity to reexamine them. It also allows us, as I have demonstrated, to verify some of the views on the avant-garde, such as the notion of the end of art, the tendency of the avant-garde art to self-destruct, or the association of high art with hermeticism and elitism. It also validates the discussion on neomodernism.
W tekście tym staram się wykazać, że rozszerzenie definicji pojęć odnoszących się do sztuki w XX w. pozwala na powrót do modernizmu. Podejście takie jest możliwe w odniesieniu do tych zagadnień, które aktualne były zarówno przed awangardą, jak i w postmodernizmie. Do analizy takiej skłania przede wszystkim niespójność poglądów na awangardowe treści, pogłębiona teoriami postmodernistycznymi. Pluralizm, zarówno modernistyczny, jak i postmodernistyczny, nie wyklucza jednak możliwości odniesienia się we współczesnej nauce do idei modernistycznych. Swoje rozważania przeprowadzam na przykładzie zagadnienia autonomii w sztuce awangardowej. Wieloaspektowość tego pojęcia i transformacja jego zakresu w XX w., przy jednoczesnej dwudziestowiecznej pluralizacji teorii, kierunków i pojęć pozwala na przeanalizowanie tego problemu z różnych perspektyw, które dziś, z popostmodernistycznej pozycji, są widoczne. Wychodząc od poglądów Immanuela Kanta i Fryderyka Schillera, biorę pod uwagę poglądy zarówno teoretyków, jak i artystów. Uwzględnienie wielu znaczeń i kontekstów, w których pojawiają się pojęcia występujące w modernizmie i postmodernizmie daje możliwość ponownego odniesienia się do nich. Pozwala również, jak wykazuję, na weryfikację niektórych poglądów dotyczących awangardy m.in. tezy o końcu sztuki, o tendencji sztuki awangardowej do samounicestwienia, związanie sztuki wysokiej z hermetyzmem i elitaryzmem. Upoważnia także do mówienia o neomodernizmie.
Źródło:
Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2016, 18; 37-53
1641-9278
Pojawia się w:
Art Inquiry. Recherches sur les arts
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Czerwonym klinem bij Białych”. Żydowskie inspiracje El Lissitzky’ego
Autorzy:
Kamczycki, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631413.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Russian avant-garde
constructivism
suprematism
utopia
abstractionism
Soviet revolution
messianism
Kabbalah
culture of the Jews
Jewish iconography
Yiddish
Chasidism
Opis:
The article focuses on the analysis of the 1919 poster entitled “Beat the Whites with the Red Wedge”. The intention of the text is to demonstrate the artist’s inspirations with Jewish mysticism, messianism and Kabbalah, exploited for the needs of the Soviet, revolutionary interpretation of building a new world
Źródło:
Studia Europaea Gnesnensia; 2011, 4; 189-202
2082-5951
Pojawia się w:
Studia Europaea Gnesnensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anthropophagy as a concept of the Brazilian avant-garde at the end of the 1920s. Between history, myth and artistic conception
Autorzy:
Kubiak, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/593909.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
anthropophagy
Brazilian avant-garde
The Anthropophagous Manifesto
Oswaldo de Andrade
Tarsila do Amaral
Adriana Varejão
antropofagia
awangarda brazylijska
Manifest Antropofagiczny
Opis:
The metaphor of anthropophagy is one of the most vital phenomena in contemporary Brazilian culture. It originated as an artistic concept introduced by Oswald de Andrade in his Anthropophagous Manifesto (1924), and since its inception it was characterised by an intrinsic link between text and visual images. The concept of anthropophagy should be regarded as a manifesto of singularity of the Brazilian modernist movement, despite being related to contemporary global trends within the avant-garde movement. In creating the metaphor, Brazilian modernists have drawn on the topoi of cannibalism, associated for centuries with the native inhabitants of America. Anthropophagy is present in the work of many Brazilian artists, including the initiators of the concept (Oswald de Andrade, Tarsila do Amaral), the artists working in a later period (Candido Portinari), and contemporary artists (Andriana Varejão).
Metafora antropofagii jest jednym z bardziej żywych fenomenów obecnych we współczesnej kulturze brazylijskiej. Zainicjowana została, jako koncepcja artystyczna, przez Oswalda de Andrade w jego Manifeście Antropofagicznym (1924) i od początku charakteryzuje się silnymi związkami pomiędzy tekstem i obrazem. Koncepcję antropofagiczną, mimo jej wpisania w światowe tendencje awangardy, należy traktować jako manifest odrębności brazylijskich modernistów. W kreowaniu nowej metafory sięgnęli oni do toposów kanibalizmu od wieków łączonych z rodzimymi mieszkańcami Ameryki. Pojawiają się one w twórczości wielu brazylijskich artystów, począwszy od inicjatorów idei (Oswald de Andrade, Tarsila do Amaral), poprzez artystów działających w późniejszym okresie (Candido Portinari), aż po współczesnych twórców (Adriana Varejão).
Źródło:
Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2017, 19; 187-204
1641-9278
Pojawia się w:
Art Inquiry. Recherches sur les arts
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzeń awangardy – nowa grawitacja
The Space of the Avangarde
Autorzy:
Kwiatkowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366512.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
teoria przestrzeni
architektura XX w.
urbanistyka współczesna
konstruktywizm
suprematyzm
awangarda rosyjska lat 20. XX wieku
theory of space
20th century architecture
contemporary urban planning
constructivism
suprematism
Russian avant-garde of the 1920s
Opis:
Przestrzeń awangardy to synonim idei Nowej Sztuki, sztuki przełomu jaki dokonał się w sztukach wizualnych w pierwszych dekadach XX wieku w Rosji, a później w ZSRR. Jej przedstawiciele zdeterminowani zmianami, jakie przyniosły nowe wynalazki techniczne zwłaszcza w sferze urbanizacji bardzo wierzyli, podobnie jak włoscy futuryści, że to właśnie oni staną się liderami zmian społecznych, nowego postrzegania i kształtowania kultury. Wierzyli w nowe społeczeństwo, które rozerwie wielowiekową strukturę klasową, kiedy jej miejsce zajmie dynamizm i kreatywność w służbie rozwiązań utylitarnych i egalitarnych. Wierzyli w swoją misję, prometeizm nowego, lepszego świata, gdy nastąpi wyzwolenie człowieczeństwa od wszelkich zależności. Takie nastroje społeczne dojrzewały w całej Europie, ale szczególnie silnie obecne były w społeczeństwie rosyjskim już w ostatnich dwudziestu latach przed wybuchem I wojny światowej i można powiedzieć, że wręcz ją poprzedzały. Dlatego też następstwo wydarzeń dawało przedstawicielom Nowej Sztuki wręcz przeświadczenie o swoim profetycznym przesłaniu wolności. Późniejsza rzeczywistość, nadejście epoki totalitarnej, dopisały niestety jakże gorzki epilog dla całej formacji niemal wszystkich wielkich artystów awangardy, ale pomimo ich odrzucenia i niejednokrotnie przedwczesnej śmierci pozostała ich twórczość, przesycona entuzjazmem dla nowej grawitacji – wiary w wielkość człowieczeństwa – w nową, uniwersalną ideę.
The avant-garde is synonymous with the concept of New Art, the breakthrough in art which took place in the visual arts during the first decades of the 20th century in Russia and then in the USSR. Its representatives, determined by the changes brought about by new technical inventions, especially in the sphere of urbanization, were convinced, like the Italian futurists, that they would be at the foreground of social change, new perceptions and shaping of culture. They believed in the new society which would rend apart the class structure of previous ages when its place would be taken by dynamism and creativity in the service of utilitarian and egalitarian solutions. They believed in their mission, the Promethean idea of a new better world, when mankind would be liberated from all subjection. This social mood was developing in the whole of Europe, but was particularly strong in Russian society in the last twenty years before World War I. In fact, one could say it was a prelude to the war. From this sequence of events came the conviction held by representatives of New Art about their prophetic message of freedom. The actual reality, the advance of totalitarianism, was a bitter epilogue for the whole formation, for almost all the great artists of the avant-garde. Nevertheless, though rejected and often dying before their time, their works remained, suffused with enthusiasm for the new gravitation – belief in the greatness of mankind – in the new, universal idea.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2015, 60, 3; 5-30
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Revisionism, avant-garde, actualization: The case of the Warsaw school of the history of ideas
Rewizjonizm, awangarda, aktualizacja – przypadek warszawskiej szkoły historii idei
Autorzy:
Tyl, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096216.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
avant-garde
Warsaw school of the history of ideas
revisionism
actualization
reception
awangarda
warszawska szkoła historii idei
rewizjonizm
aktualizacja
recepcja
Opis:
If the characterization of avant-garde proposed once by Henri Saint Simon, and later maintained by Daniel Bell as well as Lidia Burska in the book entitled Awangarda i inne złudzenia. O pokoleniu ‘68 w Polsce (“The avant-garde and other illusions. On the ’68 generation in Poland”) is adopted, the philosophical revisionism inside Polish Marxism (the Warsaw school of the history of ideas) may be considered a phenomenon analogous to the artistic avant-garde which gained prominence in the middle of the 1950s. In Burska’s understanding, the significant trait of avant-garde is effective impact on the state of consciousness, stances and choices of the public. This essential factor highlights the connection between avant-garde and revisionism, due to the fact that, as it was commonly believed in Poland, the Warsaw school played a major role in the formation of the Polish post-war humanities. The purpose of the paper is to propose an understanding of the impact exerted by the Warsaw school of the history of ideas. In relation to this problem, the author refers to the testimonies of people who constituted that milieu, and he focuses on some topics from the hermeneutics of H.-G. Gadamer (the concept of the efficacy of history; the concept of application) and from the philosophy of H.R. Jauss (the concept of the horizon of expectations).
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2019, 2; 187-201
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Last Supper of the West? An Essay on Reason, Subreption, and the Invalidating Rationality
Ostatnia wieczerza zachodu? Esej o rozumie, subrepcji i racjonalności unieważniającej
Autorzy:
Piotrowski, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041834.pdf
Data publikacji:
2021-11-25
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
avant-garde
decline of the West
geopolitics
Islamic occasionalism
invalidating rationality
subreption
awangarda
geopolityka
islamski okazjonalizm
racjonalność unieważniająca
subrepcja
zmierzch Zachodu
Opis:
What makes the power of our world in the 21st century noticeably weaken after the collapse of modernism? Why are Cassandran prophecies of geopoliticians as well as pessimistic visions in art multiplying? Is the Last Supper of the West imminent, as one Chinese satirist expects? What role does subreption, especially present in Western philosophy, law, economy, customs, and finally in art, play in this process? Subreption – i.e. the use of certain peculiar assumptions and reasoning without proper grounding – would first consist in stealing rationality from reason and making it independent by emphasizing defeasible reasoning proper for rationality, the main act of which is the act of invalidating. This would be the most serious act of subreption that Western thought has ever committed. Tamed subreption is responsible for the progressive misperception that paralyzes our Western civilization’s decision-making and is the main cause of its present weakness
Co sprawia, że po załamaniu się modernizmu potęga naszego świata w XXI wieku wyraźnie słabnie? Dlaczego mnożą się kasandryczne proroctwa geopolityków, także pesymistyczne wizje w sztuce? Czy zbliża się nieubłaganie Ostatnia wieczerza Zachodu, jak spodziewa się pewien chiński satyryk? Jaką rolę w tym procesie odgrywa subrepcja – szczególnie obecna w zachodniej filozofii, prawie, ekonomii, obyczajach i wreszcie w sztuce? Subrepcja – czyli użycie pewnych osobliwych założeń i rozumowań bez należytego ugruntowania – polegałaby najpierw na wykradzeniu rozumowi racjonalności i jej usamodzielnieniu jako racjonalności unieważniającej. Byłby to najpoważniejszy akt subrepcji, na jaki zdobyła się kiedykolwiek myśl Zachodu. Oswojona subrepcja jest odpowiedzialna za postępującą mispercepcję, która powoduje paraliż decyzyjności naszej zachodniej cywilizacji i jest główną przyczyną jej obecnej słabości.
Źródło:
Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2021, 23; 89-112
1641-9278
Pojawia się w:
Art Inquiry. Recherches sur les arts
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Towards perfect completeness remembering Lutosławski
Autorzy:
Tomaszewski, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/780245.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Lutosławski
evolution in art
a work’s political context
Chopin as arche
autotelism and avant-garde
the truth of a work of art
Opis:
The text is in its character a statement by a “witness to an era”. It is an attempt at describing Lutoslawski’s artistic path and his culture-forming activity from the perspective of an evolution within a concrete historical and political situation. This aesthetic evolution is evidenced in the composer’s utterances: significant interviews and private, confessional notes. They outline his creative path from the impact of Chopin as the emotional arche, through subsequent phases and breakthroughs: from academic aesthetics based on the Hanslick paradigm, through socialist-realist indoctrination and uncritical fascination with the avant-garde, to a gradual crystallisation of his own idiom. Eventually, this entirely own idiom, marked with a lyrical opening, consists in a return to everlasting values, expressly defined by the composer: the truth and the beauty of a work of art.
Źródło:
Interdisciplinary Studies in Musicology; 2011, 10; 175-182
1734-2406
Pojawia się w:
Interdisciplinary Studies in Musicology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura lat 60. XX wieku. Fragment historii Krakowa i innych polskich miast
The architecture of the 1960s. A fragment of the history of Kraków and other Polish towns and cities
Autorzy:
Włodarczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366541.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
architektura i urbanistyka XX w. lata 60.
modernizm powojenny
sztuka awangardowa po 1956 r.
typizacja
budownictwo uprzemysłowione
sixties architecture and urbanization in Poland
post-war modernism
avant-garde art from the end of the 50's
typisation
manufacture building systems
Opis:
Architektura lat 60. XX wieku w Polsce była jednocześnie międzynarodowa i ekspresyjno-romantyczna. Określenia te odnoszą się zarówno do światowych tendencji obserwowanych w działalności wybitnych architektów, jak i do działalności im współczesnych artystów, z których wielu traktowało niestety te tendencje w sztuce zbyt powierzchownie i dekoracyjnie, co szczególnie widoczne było w pseudo-funkcjonalnym detalu. Przed rokiem 1956 nie można mówić o współczesnej architekturze dbającej tylko o „utylitarność”, a nie jedynie o „polityczne idee”. Nowoczesność stała się symbolem demokracji i wolności. Z nadzieją przyjmowano takie zjawiska: architektura i urbanizacja po latach 1949-55, społeczna rola architekta, znaczenie wiedzy specjalistycznej, przemiana w projektowaniu w biurach i praca architektów w nich, typizacja, edukacja architektów. Okres izolacji spowodował w Polsce znaczące opóźnienie w rozwoju myśli architektonicznej oraz potencjału technicznego. Z tego względu naśladowanie atrakcyjnych, nowoczesnych form w stylu zwanym międzynarodowym oraz neoekspresyjnym było zadaniem niełatwym – aczkolwiek takie obiekty powstawały. Oczekiwano szybkiego i taniego budownictwa uprzemysłowionego. Zmierzano do znalezienia najlepszych, typowych rozwiązań o relatywnie niskich kosztach realizacji i eksploatacji, możliwych do zastosowania na terytorium całego kraju. Pojawiły się nowe technologie budowlane: ślizgowe szalunki dla wznoszenia ścian, ramowe elementy prefabrykowane, systemy wielkopłytowe, stosowanie systemów uprzemysłowionych narzucających standaryzację elementów. W konsekwencji nastąpiło zastąpienie projektów indywidualnych opracowaniami typowymi oraz redukcja różnorodności komponentów – typizacja, czyli systemy budynków typowych, powtarzalnych oraz gotowych projektów całych obiektów takich jak np. szkoły, bloki mieszkalne, hale, itp. Kreatywność architektów była poważnie ograniczana projektami typowymi. W ten sposób architekturę sprowadzano do budownictwa, „sprymitywizowanej” wersji architektury, dzięki której cała Polska wygląda dziś podobnie, co nie jest wyłączną zasługą architektów. Potrzeba budownictwa uprzemysłowionego i problem taniego budownictwa mieszkaniowego, i nie tylko zresztą mieszkaniowego, spowodowała masowe upowszechnienie typizacji. Ówczesne państwowe dekrety z 1959 r. rozszerzone zostały m.in. na budownictwo użyteczności publicznej i budownictwo przemysłowe, ale mimo to wiele obiektów rozwijającego się przemysłu było znaczącymi inwestycjami tego okresu. Charakterystyczną cechą tych obiektów jest współczesna i interesująca architektura, rozwiązania konstrukcyjne i dopracowany detal. Sztuka Awangardowa z końca lat 50. i początku 60. XX w. powszechnie interesowała artystów. Nowe, uniwersalne prądy wpływały nie tylko na architekturę i budownictwo, ale także na wszystkie kierunki sztuk pięknych. Dobre lata po 1956 roku zakończyły się dla architektury, architektów i społeczeństwa około połowy lat 60. Odwrót od stylu międzynarodowego, funkcjonalizmu i całego modernizmu nie był jednak widoczny w Polsce późnych lat 60 XX w. Zdarzyło się to później, jako przejście od modernizmu, poprzez brutalizm wczesnych lat 70. do tak zwanego postmodernizmu lat 80.
Architecture of sixties of 20th century in Poland is at the same time cosmopolitan and expressive-romantic. It refers to global tendencies in the activity of outstanding architects, whilst according to their contemporaries, most of the artists treated those tendencies too perfunctorily and decoratively, particularly in decorative, pseudo functional detail. Before the 1956 we can not speak about the modern architecture, which cared about the “function”, not the “political idea”. Modernity became the symbol of democracy and freedom. Such cases were touched upon with hope: architecture and urbanization problems after the years 1949-55, architect’s social role and the meaning of specialist knowledge, design reorganization in design studios and architect’s work in it, typisation, architect’s education. The period of isolation caused considerable tardiness in development of the architectural thought and technical possibilities in Poland. Therefore adapting attractive, modern forms in so-called international and neoexpressionist style was not easy but the objects were being created. Cheap and fast building industry had been needed. Main target was to find the best, typical solutions which realization and exploitation costs would be relatively low to use all over the country. New building methods: raising walls on sliding formwork, using prefabricated frame elements, large panel building system. application of manufacture building systems forced the standardization of components. The consequence was the supplant of individual designs by typical documentation. The variety of elements reduction - typisation - means typical building system, repetitious, ready made projects of objects like schools, dwelling blocks, halls, etc.. Architects’ creativity was strongly limited by the typical projects. By means of what architecture was reduced into civil ingeneering, “primitivised” version of architecture, and the whole Poland looks similar today, what is not only due to architects. The need for mass building trade and the cheep housing problem, not only the residential one, caused such a grand nationalization of the typisation. Thanks to the contemporary government’s resolution from 1959, it was extended e.g. on industrial and general building but many objects connected to the expanding industry, being also the greatest investments of this period. Their characteristic feature is superb modern, interesting architecture and structure solutions or evaluated detailing. The avant-garde art from the end of the 50’s and the beginning of the 60’s was of great interest within artist. Universal currents ruled not only in the architecture and building industry, but also in all kinds of arts. The good years after 1956 have ended around the mid-sixties for architecture, architects and the public. The retract from the international style, functionalism, and whole modernism was not visible in Poland in the late 60’s. It happened later, as a transition between modernism, through brutalism of the early 70’s to the so-called “postmodernism” in the 80's.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2013, 58, 3; 93-112
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Uksiążkowić świat”, czyli kilka słów o liberaturze
To “bookize” the world, or a handful of remarks on liberature
Autorzy:
Rybarczyk, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911108.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Liberature
Visual poetry
Typography
Architecture of the word
Avant-garde
Fajfer Zenon
Bazarnik Katarzyna
Nowakowski Radosław
OuLiPo
Liberatura
Poezja wizualna
Typografia
Architektura słowa
Awangarda
Opis:
Celem artykułu jest przybliżenie kwestii dotyczących nowego zjawiska w literaturze, choć swymi korzeniami sięgającego czasów bardzo odległych, mianowicie liberatury. Przedstawiam nie tylko podstawowe tezy związane z liberaturą, np. postrzeganie utworu jako integralnej całości, w której następuje stopienie słowa i przestrzeni, ale także swoistą ewolucję form literackich, prowadzącą do narodzin nowego nurtu. Sednem tego procesu jest położenie nacisku na współistnienie formy i treści, obecne już w poezji wizualnej wywodzącej się ze starożytności i średniowiecza, a przybierające na sile w twórczości autorów związanych z XX-wiecznymi ruchami awangardowymi. „Totalne” myślenie o literaturze zyskało najciekawszy wyraz w twórczości autorów liberatów: Zenona Fajfera, Katarzyny Bazarnik i Radosława Nowakowskiego (zarówno praktyków, jak i teoretyków liberatury), których sylwetki oraz dzieła przedstawiam pokrótce w niniejszym artykule.
The article attempts to introduce the reader to some issues concerning a new phenomenon in literature – liberature – though the phenomenon is deeply rooted in the past. My intention is to show and discuss not only the basic tenets of liberature, such as the perception of the work as an integral entity in which the word and the space merge into indivisible wholeness, but also to present a particular evolution of various literary forms that eventually effected in an inception of a new literary current. The core element of this process is to emphasize and highlight the coexistence of the form and the content, i.e., something that was already present in visual poetry stemming from the ancient and medieval times and became increasingly powerful in the output of authors associated with the twentieth-century avantgarde movements. The “total” perception of literature has been most interestingly expressed in the output of authors-liberates: Zenon Fajfer, Katarzyna Bazarnik and Radosław Nowakowski (both authors and theoreticians of liberature), whose profiles are outlined in the present article.
Źródło:
Biblioteka; 2012, 16(26); 337-351
1506-3615
2391-5838
Pojawia się w:
Biblioteka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“The Many Languages of the Avant-Garde”: In conversation with Grzegorz Bral of Teatr Pieśń Kozła (Song of the Goat Theatre)
Autorzy:
Sakowska, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/648105.pdf
Data publikacji:
2014-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
avant-garde theatre
intercultural theatre
Jerzy Grotowski
Gardzienice
globalisation
the global versus the local
post-colonialism
Western culture
montage
post-dramatic theatre
utopian primitivism
intertextuality
text
adaptation
Opis:
How to theorise and review avant-garde Shakespeare? Which theoretical paradigms should be applied when Shakespearean productions are multicultural and yet come from a specific locale? These and other many questions interrogating the language of performance in global avant-garde Shakespeare productions are put forward to Grzegorz Bral, the director of the Song of the Goat ensemble in the context of their evolving performance of Macbeth (2006/2008) and their Songs of Lear (2012).
Źródło:
Multicultural Shakespeare: Translation, Appropriation and Performance; 2014, 11; 45-63
2083-8530
2300-7605
Pojawia się w:
Multicultural Shakespeare: Translation, Appropriation and Performance
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From Łódź to Leiden – on international connections of the polish interwar avant-garde
Od Łodzi po Lejdę – o międzynarodowych kontaktach polskiej awangardy międzywojennej
Autorzy:
Wenderski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933062.pdf
Data publikacji:
2018-09-21
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
interwar period
modern art
avant-garde
“a.r.” group
cultural mobility
the Netherlands
Belgium
okres międzywojenny
sztuka nowoczesna
awangarda
grupa „a.r.”
mobilność kulturowa
Holandia
Belgia
Opis:
This article is dedicated to international connections between selected representatives of Polish and Western avant-gardes in art and literature of the interwar period. Both the nature and the scale of such relations have been exemplified by a number of artists from the “a.r.” group – Katarzyna Kobro, Władysław Strzemiński, Henryk Stażewski and Jan Brzękowski, as well as their relationships with the representatives of Dutch and Belgian formations, inter alia “De Stijl” group. The origin of those connections has been briefly presented, along with their nature, dynamics and an impact they made on artworks and theories of chosen artists. Their description is based on archival documents and publications, from which a picture of direct relationships between the leading artists of the European avant-garde emerges – some of them personal, some correspondence-based; they have also been presented in form of a diagram that illustrates the text.
Niniejszy artykuł poświęcony jest międzynarodowym kontaktom istniejącym pomiędzy wybranymi przedstawicielami polskiej i zachodniej międzywojennej awangardy artystyczno-literackiej. Charakter i skala tych relacji zostały przedstawione na przykładzie artystów grupy „a.r.” – Katarzyny Kobro, Władysława Strzemińskiego, Henryka Stażewskiego oraz Jana Brzękowskiego i ich kontaktów z przedstawicielami holenderskich i belgijskich formacji, m.in. grupy „De Stijl”. Pokrótce omówiono genezę tych relacji, ich naturę i przebieg oraz wpływ jaki wywarły na twórczość i teorie wybranych artystów. Opis owych zależności oparty został na archiwalnych dokumentach i publikacjach, z których wyłania się obraz bezpośrednich kontaktów – osobistych bądź korespondencyjnych – pomiędzy czołowymi artystami europejskiej awangardy, które przedstawiono także w formie diagramu ilustrującego niniejszy tekst.
Źródło:
Muzealnictwo; 2018, 59; 203-210
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modernization on credit: The Szopki sketch comedy show in interwar Lublin
Modernizacja na kredyt. Wokół Szopek lubelskiego Reflektora
Autorzy:
Wójtowicz, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087629.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Sketch comedy in Poland in the interwar period
satire
popular culture
poetic avant-garde
Lublin
Jan Arnsztajn (1897–1934)
Reflektor
awangarda lubelska
szopka satyryczna
kultura popularna
Opis:
The sketch comedy Szopki, a show staged irregularly (1927–1931) by a trio of poets who clustered round the avant-garde magazine Reflektor was a fascinating artistic project combining literary aspiration and popular culture. This article tries to position Szopki in the context of the burgeoning entertainment industry and the specific social, political and economic conditions of Lublin, a provincial centre that joined an ambitious modernization project. However, to continue the Great Lublin Project the town needed to borrow more money it could not possibly pay back. No wonder the official narrative of modernization came under an unending barrage of ridicule and derision while local satire revelled in words like crisis, credit, bankruptcy, seizure and sale.
Źródło:
Ruch Literacki; 2021, 4; 553-570
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jalu Kureks S.O.S. as an apocalyptic novel
S.O.S. Jalu Kurka jako powieść katastroficzna
Autorzy:
Boruszkowska, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087697.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the 20th century
interwar avant-garde
modernization
catastrophism
apocalyptic novel
Jalu Kurek (1904–1983)
Jalu Kurek
S.O.S.
powieść katastroficzna
mit modernizacji
proza awangardy
Opis:
Jalu Kurek, a prominent member of the Cracow avant-garde, is the author of several novels. This article discusses the undeservedly neglected S.O.S., published in 1927, and suggests that its weird plotting and literary mockery is in fact an apocalyptic narrative. It has a place, it is argued, in the 'catastrophist' trends which were on the rise in the Polish literature of the late 1920s and 1930s. It should be read in the context of a growing sense of decline and crisis of European society, which, on the one hand, drew on the cultural pessimism of the turn of the 19th century, and, on the other hand, was a reaction against the wave of modernization that was sweeping the world. As this analysis shows, Jalu Kurek's S.O.S. is deeply ambivalent about the onslaught of modernity.
Źródło:
Ruch Literacki; 2021, 5; 703-720
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miasto jako perpetuum mobile. Berlin. Symfonia wielkiego miasta (1927) Waltra Ruttmanna
The City in Perpetual Motion. Berlin: Symphony of a Metropolis (1927) by Walter Ruttman
Autorzy:
Hendrykowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920103.pdf
Data publikacji:
2013-01-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Walter Ruttmann
Berlin
Symphony of a Metropolis
documentary film
avant-garde
urban organism
editing
rhythm
Dynamics
creation of movement
point of view of the camera
uniformity
unification
reception
Opis:
The atmosphere of a big city, as well as registering the motion of the city as a symbol of modern industrial civilization, fascinated the first directors of photography at the turn of the 20th century. Some years later, the subject of the metropolis was developed by avant-garde artists. Among early cinematic images of the city, the foremost place is held by Walter Ruttmann’s 1927 film Berlin: Symphony of a Metropolis. It was the first multifaceted and comprehensive documentary picture of the city. The city is shown without any anecdote or story, without an individual hero, distinct from theatre or literature. Ruttmann shows the diversity, complexity and co-dependence of the urban organism, which becomes something of a machine in perpetual motion. Ruttmann’s film unveils the uniformity of big-city life, the unification of the imagination, expectations, needs and dreams. The world of “Berlin” is created mainly by editing. Motion – the result of artistic endeavours, together with the rhythmic order of the images, determine the artistic vision of the film as a whole. Ruttmann’s rhythmic interpretation aims at breaking the boundaries between art and non-artistic reality.
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2013, 12, 21; 65-76
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świadomość feministyczna kobiecej awangardy ruchu społecznego „Solidarność” – początek drogi do I Kongresu Kobiet w Polsce
The feminist consciousness of the feminine avant-garde of “Solidarity” social movement – the beginning of way to the First Women Congress in Poland
Autorzy:
Malinowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/413239.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
świadomość feministyczna
kobieca awangarda ruchu społecznego „Solidarność”
I Kongres Kobiet w Polsce.
feminist consciousness
feminine avant-garde of “Solidarity” social movement
the First Women Congress in Poland
Opis:
Przedmiotem zainteresowania uczyniono kobiety należące do awangardy ruchu społecznego „Solidarność”; celem artykułu – zrekonstruowanie ich feministycznej świadomości, przy założeniu, że jej stan można uznać za obrazujący początek drogi do współczesnego feminizmu polskiego i do I Kongresu Kobiet w Polsce. Na podstawie wypowiedzi udzielonych w 20 wywiadach swobodnych analizowano postrzeganie stosunków władzy w „Solidarności” podziemnej (uwzględniające płeć rządzących i rządzonych), postrzeganie przez respondentki występowania dyskryminacji kobiet w tym ruchu społecznym (i w społeczeństwie), problem walki o prawa kobiet w ruchu „Solidarność” oraz stosunek badanych do feminizmu. Wykazano generalnie niski poziom świadomości feministycznej czołowych działaczek „Solidarności”, o czym świadczą: dominująca w zbiorowości badanej tendencja do akceptowania patriarchalnego modelu stosunków władzy panujących w ruchu „Solidarność”, nie uświadamianie sobie występowania problemu dyskryminacji społecznej z powodu płci, a co za tym idzie – niedostrzeganie empirycznych przejawów dyskryminacji kobiet w samym ruchu jak i w społeczeństwie oraz dominacja zdecydowanie negatywnego (o ile w ogóle go miały) stosunku do feminizmu i posługiwanie się negatywnym stereotypem feministki. Ustalono także, że wysoka świadomość feministyczna nielicznych (trzech spośród dwudziestu) respondentek kształtowała się pod wpływem kontaktów z feministkami i feminizmem społeczeństw zachodnich. Badania ukazały pozytywne znaczenie tej wiedzy w kształtowaniu poglądów i postaw badanych wobec feminizmu.
The object of authoress’s interest are women belonged to the avant-garde of “Solidarity” social movement. The purpose of the article is to reconstruct their feminist consciousness if we assume that it reflects the beginning of way to modern Polish feminism and the First Women Congress. The research was based on 20 qualitative interviews with women. The object of analysis was the perception of power relations in the underground “Solidarity” (taking into consideration sex of leaders and subordinates), perception of discrimination against women in the movement (and society), problem of the struggle for women’s rights and interviewees’ attitudes toward feminism. The results demonstrate the general low level of feminist consciousness of women belonged to main activist of “Solidarity”. We observed tendency to accepting of patriarchal power relation in the movement dominating among interviewed women; lack of consciousness of gender discrimination and unnoticing of empirical examples of it in the movement and in the society; domination of the absolutely negative attitude (or lack of attitude) toward feminism and using the negative stereotype of feminist. As noticed in the research, high feminist consciousness of three interviewed women was developing under the influence of contact with feminists and feminism of Western societies. The results show the positive role of that kind of knowledge in developing opinions and attitudes toward feminism.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2010, 59, 3; 9-32
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W gościnie i u siebie. Karol Irzykowski w „Skamandrze”, „Ponowie” i „Krokwiach”
Being a Guest and the Host: Karol Irzykowski’s Contribution to “Skamander”, “Ponowa” and “Krokwie”
Autorzy:
Okulicz-Kozaryn, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407690.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
dwudziestolecie międzywojenne
awangardowe ruchy literackie
ruch Młodej Polski
skamandryci
autorzy „Ponowy”
programofobia
„Krokwie”
konstrukcjonalizm
interwar period
avant-garde literary movements
Young Poland movement
the Skamandrites
the authors of Ponowa
programophobia
Krokwie
constructionalism
Opis:
W latach 1919–1922 Karol Irzykowski podejmował współpracę z trzema czasopismami literackimi: „Skamandrem”, „Ponową” i „Krokwiami”. Okoliczności i przebieg tej współpracy za każdym razem były różne, ale motywacja podobna – krytyk, po I wojnie światowej mieszkający na co dzień w Warszawie, próbował bowiem nie tylko zdobyć orientację w nowych, gwałtownie rozwijających się ruchach poetyckich, ale też uzyskać na nie wpływ. Uważał, że stanowią one – często nieuświadamianą przez ich uczestników – kontynuację awangardowych idei i eksperymentów sprzed wojny, w których brał wydatny udział. Dlatego skamandrytów i ich konkurentów z „Ponowy” obejmował wspólną nazwą Najmłodsza Polska. Od wszystkich wymagał najwyższej świadomości artystycznej wyrażającej się nie tylko w utworach, ale i w programach. Na charakterystyczną dla autorów „Skamandra” niechęć do ich formułowania zareagował słynnym artykułem polemicznym Programofobia. W „Ponowie” docenił skłonności programotwórcze, lecz miał wiele zastrzeżeń do praktyki związanych z nią poetów. Pomimo przynależności do komitetów redakcyjnych obu czasopism jawnie dawał wyraz swoim zastrzeżeniom do ich linii oraz zawartości, stając się dość osobliwym, starszym recenzentem, co prowokowało młodych autorów do ironicznych czy złośliwych reakcji. Inaczej wyglądała współpraca Irzykowskiego z założonym przez Romana Zrębowicza i udatnie nawiązującym do tradycji „Chimery” czasopismem „Krokwie”. Skupione wokół niego środowisko próbowało wylansować kierunek stworzony jeszcze w przedwojennym Lwowie, zwany konstrukcjonalizmem. Krytyk, który uczestniczył wówczas w zebraniach konstrukcjonalistów, sprzyjał ich zamiarom również po wojnie. W ich organie zamieścił rzeczy dla siebie szczególnie cenne: wiersze zmarłego przyjaciela – Stanisława Womeli – i esej Alchemia ciała. Można przypuszczać, że wiązał z „Krokwiami” nadzieje na rozwój twórczości własnej, dla której w „Skamandrze” i „Ponowie” nie znalazłby dogodnego miejsca. Niestety, po wydrukowaniu dwóch zeszytów Zrębowicz musiał zaprzestać wydawania swojego czasopisma.
Between 1919 and 1922, Karol Irzykowski took up collaboration with three literary journals: Skamander, Ponowa and Krokwie. Despite the fact that each time the circumstances and the course of this collaboration were different, the motivation remained similar. The critic, who lived in Warsaw after World War I, tried not only to familiarise himself with the new rapidly developing poetic trends, but also influence them. Irzykowski believed that these trends were an unconscious continuation of the pre-war avant-garde ideas and experiments which he himself had actively taken part in. For this reason, he collectively referred to the Skamandrites and their Ponowa adversaries as ‘Najmłodsza Polska’ [The Youngest Poland]. Karol Irzykowski required from poets the highest artistic awareness which was supposed to express itself not only in their literary works, but also in their programmes, hence “Programofobia,” Irzykowski’s acclaimed polemical article where he voiced his reaction to the reluctance to formulate artistic programmes, which was characteristic of Skamander authors. Ponowa authors, on the other hand, were appreciated for the programme-formulating inclinations, but criticised for their practices. Despite the fact Irzykowski sat on the editorial committees of both journals, he openly expressed his reservations about their approaches and content which made him quite a peculiar senior reviewer and this, on the other hand, provoked ironic and malicious reactions on the part of younger authors. Irzykowski’s collaboration with Krokwie, a periodical founded by Roman Zrębowicz and successfully cultivating the tradition of Chimera, followed a different path. The circle of writers it gathered attempted to promote the concept that had already been developed in pre-war Lwów, called ‘constructionalism.’ The critic, who at that time had actively been engaged in Constructionalists’ endeavour, supported their initiatives after the war as well. In their journal, he published materials that were particularly valuable to him, i.e. the poems of his deceased friend Stanisław Womela and the essay “Alchemia ciała” [The Alchemy of the Body]. It can be assumed that Irzykowski pinned his hopes on Krokwie with a view to developing his own artistic creation, for which he did not find a convenient place in Skamander and Ponowa. Unfortunately, soon after two issues of Krokwie had been published,Zrębowicz had to put an end to publishing his journal.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 293-308
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poezjosztuka „Bloku”
The Poetry-Art of the “Blok” Magazine
Autorzy:
Sosnowska, Joanna M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51532191.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
“Blok. Czasopismo awangardy artystycznej”
“F24. Almanach Nowej Sztuki”
the year 1924
Blok of Cubists, Suprematists, and Constructivists
avant-garde
avant-garde poetry
Mieczysław Szczuka
juxtaposition
New Classicism
Tatra Mountains
„Blok. Czasopismo awangardy artystycznej”
„F24. Almanach Nowej Sztuki”
rok 1924
Blok Kubistów, Suprematystów i Konstruktywistów
awangarda
poezja awangardowa
jukstapozycja
nowy klasycyzm
Tatry
Opis:
„Blok”, najważniejsze polskie pismo polskiej awangardy połowy lat 20. XX w., nigdy nie został kompleksowo omówiony pod względem zawartości wizualnej. Koncentrowano się na sprawach teoretycznych, dyskusji między Władysławem Strzemińskim a Mieczysławem Szczuką dotyczącej istoty sztuki awangardowej (autonomia versus utylitaryzm). Tymczasem analiza wizualnego przekazu „Bloku” wskazuje, że dla jego redaktora Mieczysława Szczuki ważne było również konfrontowanie się z programami poetyckimi. Prowadził dialog ze środowiskiem „Almanachu Nowej Sztuki”, tworząc artystyczne odpowiedniki ich poetyckiego programu.
The “Blok” magazine, the most important periodical of the mid-1920s visual art avant-garde, has never been comprehensively discussed in terms of its visual content. The focus has been on theoretical matters, on the discussion between Władysław Strzemiński and Mieczysław Szczuka concerning the essence of avant-garde art – its autonomy versus utilitarianism. Yet an analysis of the visual message conveyed by “Blok” indicates that its editor Mieczysław Szczuka considered it important to confront poetic programmes as well. He engaged in a dialogue with the “Almanach Nowej Sztuki” milieu, creating visual equivalents of their poetic programme.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 3; 57-78
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A previously unknown poem by Jalu Kurek
Nieznany wiersz Jalu Kurka
Autorzy:
Wójtowicz, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088446.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the early 20th century
futurism and avant-garde
poetic magazine New Art (Warsaw 1921–1922)
Jalu Kurek (1904–1983)
Jalu Kurek
awangarda
futuryzm
Nowa Sztuka
juwenilia
Opis:
The article presents a previously unknown poem by Jalu Kurek, found in the Józef Czechowicz Museum of Literature in Lublin. The youthful poem titled Nostalgia shows Kurek’s breaking away from the spell of futurism and edging towards an avant-garde poetics with a great deal of juxtaposition.
Źródło:
Ruch Literacki; 2019, 2; 249-255
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La poesía de las vanguardias rusas en español: cuando el contexto social demanda la traducción
The Poetry of the Russian Avant-Garde in Spanish: When the Social Context Demands the Translation
Autorzy:
Cheveleva Dergacheva, Alexandra
Castellano Martínez, José María
Nalewajko, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/1032371.pdf
Data publikacji:
2020-07-09
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
poesía rusa
poesía española
poesía vanguardista
Edad de Plata rusa
traducción de la poesía
avant-garde poetry
poetic translation
discourse of literary translation
Russian poetry
Spanish poetry
The Russian Silver Age
Opis:
El objetivo principal de esta investigación es estudiar la conexión entre el interés hacia la traducción de la poesía vanguardista rusa de la Edad de Plata (aproximadamente el periodo entre el año 1892 y los años 30 del siglo XX) y las características de los procesos histórico-sociales en los países del idioma meta. Se habla de diferentes formas de definir el término vanguardismo en el contexto literario ruso y se ofrece, siguiendo la propuesta de los investigadores rusos Valeri Tyupa (Тюпа 1991, 1998) y Serguei Biryukov (Бирюков 2001), determinar este a través del análisis discursivo. Se estudia el reflejo de un cambio brusco en una cultura (como fue el proceso político-sociocultural de principios del siglo XX en Rusia) a través de la literatura y sobre todo a través de la poesía de este periodo y sus posteriores traducciones en otra cultura y otro entorno social, analizando la dinámica de la traducción de diferentes poetas: Mayakovski, Blok, Krúchenikh, Jlébnikov, Tsvetaeva… La recepción de estos textos poéticos en los países hispanohablantes se estudia como la asimilación de los textos culturales, analizando las causas de la aparición de la demanda social para traducir uno u otro texto vanguardista. Se estudian los porqués de las traducciones clásicas realizadas por Cesar Arconada, Nicanor Parra y otras importantísimas figuras de la poesía de habla hispana, así como por traductores profesionales (José Fernández Sánchez, Selma Ancira, etc.) y aficionados, demostrando la inevitable existencia de una demanda sociocultural de determinadas características para que la traducción literaria sea posible.
The main objective of this paper is to study the connection between the interest in the translation of the Russian avant-garde poetry of the Silver Age (approximately the period between the year 1892 and the 1930s) and the characteristics of the historical and social processes in the target language countries. The paper evaluates different ways of defining the term avant-garde in the Russian literary context, and then offers, following the proposal of the Russian researchers Valeri Tyupa and Serguei Biryukov, to determine this phenomenon through discourse analysis. The reflection of a sudden change in one culture (as it was the political-sociocultural process of the early 20th century in Russia) which influenced the literature and especially the poetry of this period and their subsequent translations, is considered in another culture and another social environment by analyzing the dynamics of translation of different poets, such as Mayakovsky, Blok, Kruchenykh, Khlebnikov and Tsvetaeva. The reception of these poetic texts in Spanish-speaking countries is studied as the assimilation of cultural texts, regarding the causes of social demand to translate one or another avant-garde text. Finally, the social causes of translation are considered through studying the works of Cesar Arconada, Nicanor Parra and other important figures of Spanish language poetry, as well as translations made by professional translators (José Fernández Sánchez, Selma Ancira, etc.) and amateurs. It is demonstrated that the existence of a sociocultural demand of certain characteristics is necessary to make the literary translation possible.
Źródło:
La traducción literaria en el contexto de las lenguas ibéricas; 227-248
9788323542841
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przekształcanie Porządku. Osiecka Performatyzacja Sztuki Według Jana Dobkowskiego
Transformation of Order. Introducing the Performisation of Art at Osieki According to Jan Dobkowski
Autorzy:
Leśniewska, Anna Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/424668.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
Tematy:
Stefan Morawski
neoawangarda
kamp
Jan Dobkowski
dowcip
eutrapelia
Spotkania Artystów
Naukowców i Teoretyków Sztuki w Osiekach
neo avant-garde
camp
humor
The Meeting of Artists
Scientists and Theoreticians of Art in Osieki
Opis:
Działania performatywne, a wśród nich wystąpienia Jana Dobkowskiego, stały się instrumentem badania rzeczywistości, które były obecne na plenerach w Osiekach w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku przyczyniając się do dookreślenia postawy artystów. Strategia twórcza Dobkowskiego polegała na radykalnym powrocie do zasad naturalnej egzystencji, stanowiącej źródło ludzkich odczuć i uniesień, których rola i znaczenie zostały w pełni docenione za sprawą neoawangardowego przesunięcia ze sztuki ku twórczości, gdzie autoteliczne wartości sztuki zostały zastąpione ekspozycją własnej tożsamości. Wielokrotnie powtarzany przez Dobkowskiego postulat potrzeby nawiązania organicznego związku z przyrodą, prowadził do odnalezienia drogi, mającą siłę reorientacji sensu istnienia, której towarzyszyła eutrapelia. Pojęcie to, polega na umiejętności bawienia się. Choć przedmiotem eutrapelii jest chęć zabawy i wypoczynku z zachowaniem równomierności pomiędzy nimi, to jednak eutrapelia nie jest celem samym w sobie. Przede wszystkim ma wspomagać regenerację sił witalnych, które służą usprawnieniu umiejętności zabawy. Ma być wsparciem intelektualnym pozwalającym realizować powzięte cele/zadania. Dzięki temu wydaje się możliwym uczynienia za jej sprawą jednym z tropów opisujących możliwość afektywnej transformacji, z jednej strony wpływającej na zmiany ram pojmowania żartobliwości w sztuce, a z drugiej otwartości na nowe procedury sztuki wobec zindoktrynowanej rzeczywistości.
Źródło:
Sztuka i Dokumentacja; 2018, 18; 59-72
2080-413X
Pojawia się w:
Sztuka i Dokumentacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między byciem a nicością. Poezja Józefa Czechowicza a ontologia fundamentalna
Between Being and Nothingness: The poetry of Józef Czechowicz and fundamental ontology
Autorzy:
Całbecki, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2172223.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the 20th century
poetry of the Interwar period
Poland's Second Avant-garde
fundamental ontology
Martin Heidegger (1889–1976)
Józef Czechowicz (1903–1939)
poezja Józefa Czechowicza
ontologia fundamentalna
dwudziestolecie międzywojenne
filozofia Martina Heideggera
Druga Awangarda
Opis:
This article is an attempt to present a comprehensive view of the poetry of Józef Czechowicz in the context of Martin Heidegger's fundamental ontology. Czechowicz's poetic work, the article argues, is an exploration of mutual relations of the basic ontological categories of being and nothingness (das Sein and das Nichts). They constitute the philosophical foundations of the purely literary tensions that can be detected in all comprehensive accounts of his work, such as the opposition of Arcadia and Catastrophy (Tadeusz Kłak) or the discussion of the ‘bright’ and the ‘dark’ strain in the poetry of the Second Avant-garde (Jerzy Kwiatkowski).
Źródło:
Ruch Literacki; 2022, 1; 57-71
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies