Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "huta" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Nowa Huta – miasto bez Boga? Walki o krzyż 1960
Nowa Huta – a city without God? Struggles for the cross 1960
Autorzy:
Kapusta, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459777.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
walki
Nowa Huta
1960
społeczeństwo nowohuckie
kościół
struggle
the community of Nowa Huta
church
Opis:
W 1960 r. w Nowej Hucie miały miejsce zajścia, które historycy zwykli określać mianem "walk o krzyż". W swojej krótkiej pracy postanowiłem przybliżyć te niezwykle dramatyczne wydarzenia w najmłodszej dzielnicy Krakowa. Powołując się na wypowiedzi świadków i uczestników zajść wykazałem, że 27. kwietnia 1960 r. w Nowej Hucie mieliśmy obraz wojny. Doszło do starć zbrojnych ze służbami porządkowymi, nie obyło się bez rannych (nie wiemy czy byli zabici). W pracy przedstawiłem też genezę tych wydarzeń zaznaczając, że społeczeństwo nowohuckie poczuło się oszukane cofnięciem zgody na budowę kościoła. Pomysł tematyki tekstu zrodził się w związku z 50-tą rocznicą "rewolucji nowohuckiej".
In the year of 1960 in Nowa Huta took place the incidents, which historians usually call “the struggles for the cross”. In my brief paper I decided to examine those remarkably dramatic events in the newest district of Cracow. Referring to the statements of the witnesses and participants of the incidents I prove that on the 27th of April of 1960 Nowa Huta constituted a warlike image. There was armed struggle with the armed services, there were also wounded victims (it is not known whether there were any killed). In the paper I also present the genesis of the events emphasizing that the community of Nowa Huta felt cheated by the withdrawal of the permission for the construction of a church. The idea for the essay was born in regard to the 50th anniversary of the “revolution of Nowa Huta”.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2011, 1
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fotografia w regionalnej edukacji polonistycznej. Przypadek szczególny: Nowa Huta
Photography in regional education in Polish studies. A special case: Nowa Huta
Autorzy:
Sienko, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/520732.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
photography
regionalism
identity
homeland
Nowa Huta
Opis:
The article reflects on the possibilities of using photography in the contemporary regional education. Using the example of the rich iconography of Nowa Huta, the ways of presenting it in the district’s public sphere (museums, galleries, clubs), as well as using it in the local socio-cultural events, the article discusses various forms of searching for and expressing the phenomenon of this district, its complex history, and the individual and collective identity of the inhabitants through photography. Didactic inspirations derived from the cultural practices enable widening the scope of the young people’s participation in Nowa Huta’s cultural life. They also make us realize the need for greater systemic development of students’ cultural competencies in terms of reading and interpreting photography, as well as the need to shape their creative subjectivity.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2012, 3; 56-65
2083-7275
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ludzie (z) Nowej Huty. O dwóch filmach Kazimierza Karabasza
The People of Nowa Huta. Two films by Kazimierz Karabasz
Autorzy:
Zwierzchowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920844.pdf
Data publikacji:
2015-06-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Nowa Huta
Kazimierz Karabasz
Polish Cinema
Opis:
Nowa Huta, a symbol of a generation and significant place in the symbolic space of the Polish People’s Republic, was a character in newsreels, documentaries and films many times. The latter include two films by Kazimierz Karabasz: Shadow is Not Far (1984) and Memory (1985). In them Nowa Huta forms a setting for stories told about common people, yet it is also an important setting that determines their place in life, both in the past and in the present, regardless of whether they feel attached to it or rebel against it. Karabasz s heroes were people from Nowa Huta. They built it, and worked and lived in it. They were also shaped by its building. They are therefore also the people of Nowa Huta.
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2015, 17, 26; 291-298
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Schrony w Nowej Hucie jako kłopotliwe dziedzictwo: pomiędzy edukacją a rozrywką
Autorzy:
Banaszkiewicz, Magdalena
Semik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/627306.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
dziedzictwo
turystyka
edukacja
Nowa Huta
schrony
Opis:
W artykule podjęto próbę ukazania, w jaki sposób przestrzeń dziedzictwa Nowej Huty ulega stopniowej transformacji pod wpływem ruchu turystycznego. Przykładem, który zostanie przeanalizowany, jest projekt nowej trasy turystycznej, prezentującej schrony w Nowej Hucie. Kontekstem do rozważań będzie koncepcja edutainment, czyli forma edukacji poprzez rozrywkę. Rozważania będą oparte na tezie, że włączanie elementów rozrywki w proces interpretacji kłopotliwego dziedzictwa stanowi rozwiązanie, które ułatwia dostrzeżenie ambiwalencji wynikających ze złożonej przeszłości i tym samym przyczynia się do bardziej pogłębionego rozumienia, a w konsekwencji także do akceptacji dziedzictwa.
Źródło:
Turyzm; 2019, 29, 1; 7-15
0867-5856
2080-6922
Pojawia się w:
Turyzm
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The ‘dissonant’ heritage of Nowa Huta’s shelters: Between education and entertainment
Autorzy:
Banaszkiewicz, Magdalena
Semik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/627542.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Heritage
tourism
education
Nowa Huta
shalters
Opis:
The following article attempts to show how the heritage space of Nowa Huta undergoes gradual transformation under the influence of tourism. An example, which is going to be examined, is a new tourist route presenting the heritage of shelters at Nowa Huta. The context for this discussion is the concept of edutainment, which is a form of education through entertainment. It will be discussed that the inclusion of entertainment elements in the process of dissonant heritage interpretation, is a solution that facilitates noticing ambivalences resulting from the complex nature of the past, and thus contributes to more profound understanding and opens a space for the acceptance of the heritage.
Źródło:
Turyzm; 2019, 29, 1; 7-14
0867-5856
2080-6922
Pojawia się w:
Turyzm
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
OBRAZ NOWEJ HUTY W NAJNOWSZEJ PROZIE FABULARNEJ: KOBIETY, ROMANTYZM I PRAGNIENIE NOWEGO POCZĄTKU
Autorzy:
Wojciechowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953993.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
Nowa Huta, tożsamość zbiorowa, Sokołowska, Miklasz, Olejniczak
Opis:
W tekście podjęto próbę odpowiedzi na pytanie o to, czy we współczesnej prozie kcjonalnej powstały nowe języki opisu Nowej Huty, przeciwstawiające się narracjom socrealistycznym. Analizie poddano trzy teksty: thriller Hanny Sokołowskiej Kosa, nowelę fantastyczną Tajemna historia Nowej Huty Jewgienija T. Olejni- czaka oraz powieść Adama Miklasza Ostatni mecz, opowiadającą o kibicach Hutnika. Utwory rozpatrywano w perspektywie reprezentacji kobiecości (i przypisywania im kreacyjnej siły), paradygmatu romantycznego, relacji między prywatnością a zbiorowością oraz przepisywania na nowo historii o powstaniu Nowej Huty. Omawiane teksty wskazują na kryzys poczucia wspólnoty, utratę zaufania w uniwersalne wartości oraz zwrot ku indywidualizmowi. 
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2015, 14, 4
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kompozycja a ideologie. Stasburski Neustadt, krakowska Nowa Huta
Composition vs. Ideologies. Neustadt in Strasbourg, Nowa Huta in Cracow
Autorzy:
Jagiełło-Kowalczyk, M.
Petelenz, M.
Kulczycka, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/345049.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
Tematy:
Neustadt
Nowa Huta
ideologia
kompozycja
ideology
composition
Opis:
O tym, że architektura i urbanistyka kształtowane są w dużej mierze przez ideologie i doktryny polityczne wiadomo nie od dziś. Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie w jaki sposób postrzegana jest przez współczesnych odbiorców przestrzeni kompozycja architektoniczna i urbanistyczna miast, których podstawą powstania były ideologie. Do badania posłużyły: krakowska Nowa Huta i strasburski Neustadt, a grupę badawczą stanowili dorośli użytkownicy tych przestrzeni, przebywający w tych obszarach czasowo.
It is common knowledge that architecture and urban planning are largely shaped by political ideologies and doctrines. This paper is an attempt at answering a question how contemporary space recipients perceive architectural and urban composition of cities whose foundation was based on ideologies. The research focused on Nowa Huta in Cracow and Neustadt in Strasbourg, and the study group consisted of adult users of these spaces, staying there only temporarily.
Źródło:
Środowisko Mieszkaniowe; 2015, 15; 178-185
1731-2442
2543-8700
Pojawia się w:
Środowisko Mieszkaniowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lokalizacja hut szkła na (pod)warszawskim Targówku
Location of glassworks on (near) Warsaw Targówek area
Autorzy:
Więcek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/168984.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Tematy:
huta szkła
fabryka chemiczna
Targówek
Kijewski-Scholtze
Moryc Wegmeister
huta Weneda
Klimczak Kazimierz
glassworks
chemical factory
Weneda glassworks
Opis:
Targówek, dzielnica Warszawy od 1916 r., był miejscem lokalizacji czterech hut szkła. Ich powstawanie wpisane było w zjawisko kształtowania się po powstaniu styczniowym na terenie Warszawy i okolic tzw. Warszawskiego Okręgu Przemysłowego. W latach 70. XIX w. hutę szkła założyli tu właściciele warszawskiej fabryki chemicznej – Jan Ch. Kijewski i Adolf Scholtze. Od 1909 roku funkcjonowała krótko huta „Targówek” Moryca Wegmeistra. W latach 20. XX w. powstały „Zakłady Przemysłowe «Weneda» Szymański, Kurowski i S-ka” z hutą przy ul. Radzymińskiej 138. Od 1927 r. produkcję prowadziła fabryka przy ul. Radzymińskiej 116, w latach 30. pod nazwą „Huta i Rafineria Szkła «Targówek» Kazimierz Klimczak i S-wie”. Jedną z przyczyn zagęszczenia lokalizacji wspomnianych zakładów na niewielkim obszarze były dogodne warunki transportowe (rozbudowana sieć kolejowa). W hutach produkowano różne rodzaje szkła, z przewagą szkła laboratoryjnego, aptecznego i medycznego.
Targówek (district of Warsaw since 1916) was the location of four glassworks. Their founding was a part of the process, which saw the shaping of the so called Warsaw Industrial District after the “January Uprising” (1863–1864). The owners of Warsaw chemical factory, J. Ch. Kijewski and A. Scholtze, founded their glassworks in this area, during the 1870s. After 1909, another glassworks company: “Targówek”, owned by Moryc Wegmeister, existed for a short period of time. The third: “Zakłady Przemysłowe «Weneda» Szymański Kurowski i S-ka” was founded in the 1920s, with the factory located at Radzymińska Street 138. In 1927, glass production was started at Radzymińska Street 116, which re-branded in 1930s, to “Huta i Rafineria Szkła «Targówek» Kazimierz Klimczak i S-wie”. One of the reasons for choosing such a small location for the factories, was the convenient transport conditions (expanded railway system). The four glassworks produced a decent variety of assortment, with laboratory, pharmacy and medical glass being the most common products.
Źródło:
Szkło i Ceramika; 2016, R. 67, nr 3, 3; 19-22
0039-8144
Pojawia się w:
Szkło i Ceramika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The characterization not destructive research in smelting works
Charakterystyka badań nieniszczących w zakładzie hutniczym
Autorzy:
Sitko, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/360692.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Morska w Szczecinie. Wydawnictwo AMSz
Tematy:
badanie
materiał
jakość
huta
examination
material
quality
mill
Opis:
The article is grounded on research conducted at the functioning smelting unit, which name at the request of the owner wasn’t given. Chosen elements are welded, produced at the unit and subjected to examinations non-destructive, being aimed as an object of analysis of the compliance level with norms and customers’ requirements.
Artykuł jest oparty na badaniach przeprowadzonych w funkcjonującym zakładzie hutniczym, którego nazwa na żądanie właściciela nie została podana. Przedmiotem analizy są wybrane elementy spawane, produkowane w zakładzie i poddawane badaniom nieniszczącym, mającym na celu określenie poziomu zgodności z obowiązującymi normami oraz wymaganiami klientów.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie; 2011, 27 (99) z. 2; 58-62
1733-8670
2392-0378
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pierwsze dni stanu wojennego w Nowej Hucie
First days of Polish Martial Law in Nowa Huta
Autorzy:
Kapusta, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459665.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
Martial law
Nowa Huta
pacification
internment
opposition activists
Opis:
My paper is related to the thirtieth anniversary of the imposition of martial law in Poland on 13 December 1981. It focuses on Nowa Huta, a large borough in Cracow which mounted strong resistance to Jaruzelski’s decision. I first discuss the way Nowa Huta’s opposition activists were interned on the night of 12/13 December 1981 to later describe the details of the strike and its ultimate pacification.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2012, 2
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza problemu utylizacji odpadów metalurgicznych
Problem analysis recycling of metallurgical waste
Autorzy:
Sitko, J
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/323019.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
proces
huta
utylizacja
żużel
process
mill
recycling
slag
Opis:
Artykuł prezentuje przegląd wybranych zagadnień związanych z problemem przerobu i wykorzystaniem żużli metalurgicznych z hutnictwa stali oraz hutnictwa Zn-Pb. Zróżnicowany skład chemiczny oraz struktura stwarzają dla technologii utylizacji wiele trudności, które należy pokonać, aby umożliwić szerokie wykorzystanie żużli w przemyśle. Innowacyjne podejście do procesu utylizacji zwiększa szanse na rozwiązanie wielu problemów technologicznych i organizacyjnych w branży hutniczej.
The article is presenting the inspection of chosen issues associated with the problem of the processing and using metallurgical cinders from the metallurgy of steel and the Zn-Pb metallurgy. The diversified chemical composition and structure are creating row of problems which one should defeat for technology of recycling in order to enable wide using slag in the industry. The innovative approach for process of the recycling is lengthening odds on solving many technological and organizational problems in smelting industry.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2014, 73; 531-540
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Budujemy Socjalizm” na peryferiach
Autorzy:
Golonka-Czajkowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644492.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Nowa Huta
socrealistic publicity
socialist city
anthropology of policy
Opis:
“We Are Building Socialism” was the first newspaper, which came out in Nowa Huta in 1950-1956. From the perspective of discourse analysis, we can look at it as a kind of the guide on the new, socialist world. This vision was created specifically for a particular type of readers, which were workers arriving for the construction of a new city and in majority came from rural milieu. Therefore the way of writing, based on rigid rules of newspeak Stalinist period, have to be adapted to the perceptual capabilities of potential readers – mainly young people, who were in fact not used to reading the press. At the same time, the newspaper also includes a description of the world “here and now” in its local dimension. So if we know the principles of newspeak and we are able to decode it, we can also go behind the scenes of “The Great Construction” and look at everyday life.
Źródło:
Prace Etnograficzne; 2012, 40; 11-25
0083-4327
2299-9558
Pojawia się w:
Prace Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość siarki w wybranych gatunkach roślin użytków zielonych wokół kombinatu metalurgicznego w Dąbrowie Górniczej
The sulfur content in selected plant species of grassland around the metallurgical plant in Dąbrowa Górnicza
Autorzy:
Pawełko, K.
Śliwińska-Wyrzychowska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/103418.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
siarka
bioindykacja
roślinność łąkowa
huta
sulfur
bioindication
grassland
steelworks
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki trzyletnich badań prowadzonych w ekosystemach łąkowych zlokalizowanych wokół kombinatu metalurgicznego w Dąbrowie Górniczej. Teren ten od wielu lat poddawany jest silnej antropopresji. Materiał do analiz pochodził z 15 stanowisk badawczych rozmieszczonych w różnych odległościach od emitora. W wybranych gatunkach roślin należących do trzech grup biologiczno-ekologicznych oznaczono zawartość siarki. Celem badań było przedstawienie stanu skażenia tym pierwiastkiem środowiska wokół emitora oraz ocena przydatności tych gatunków jako bioindykatorów. Zawartość siarki w badanych roślinach okazała się cechą gatunkową. Najwięcej tego pierwiastka zawierały Ranunculus acris oraz gatunki traw Holcus lanatus i Dactylis glomerata. Kolejną grupę stanowiły Medicago lupulina i Trifolium pratense. Najmniejsze stężenia stwierdzono u Rumex acetosa. U większości analizowanych gatunków badania nie wykazały żadnej istotnej korelacji pomiędzy zawartością siarki w roślinach i zawartością w glebie, odczynem gleby, odległością oraz kierunkiem usytuowania względem huty. Najbardziej obciążone tym pierwiastkiem były rośliny powierzchni leżących na kierunku północnowschodnim w odniesieniu do emitora.
In the article there are presented the results of the three-year long research which took place in meadow ecosystems located around the steelworks in Dąbrowa Górnicza. The area is highly influenced by human activity for many years. The material for the analysis came from 15 research stations, each put in different distance from the emitor. The content of the sulphur was definited in selected species of plants which were parts of three bioecological groups. The goal of the research was to show the level of sulphur pollution in the environment in the area around the emitor and to appraise the role of these plants as the bioindicators. The content of sulphur in plants turned out to be the species feature. The highest level of sulphur could be fund in Ranunculus acris and in grass species Holcus lanatus and Dactylis glomerata. The next group was formed by Medicago lupulina and Trifolium pretense. The least of sulphur could be found in Rumex acetosa. Mostly the research did not show the relationship between the content of sulphur in plants or in soil, soil re action and the distance from the steelworks. The highest sulphur content was in plants placed in north-east from the emitor.
Źródło:
Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa; 2013, T. 1; 143-158
2300-5343
Pojawia się w:
Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Regina rusza do tańca
Autorzy:
Kiński, Andrzej.
Powiązania:
Nowa Technika Wojskowa 2011, nr 9, s. 48-52
Data publikacji:
2011
Tematy:
Huta Stalowa Wola
Systemy ogniowe Polska
Przemysł zbrojeniowy
Opis:
Art. dot. prac wdrożeniowych i potencjalnej produkcji dywizjonowego modułu ogniowego 155 mm samobieżnych haubic "REGINA", w którego skład wchodzą: 155 mm samobieżne haubice ''KRAB'', zautomatyzowany system dowodzenia i kierowania ogniem dywizjonu ''AZALIA'', system zaopatrywania dywizjonu oraz remontu uzbrojenia i elektroniki.
Fot.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
I Love NH. The Marginal Gentrification of an Ideal Socialist City of Nowa Huta
Autorzy:
Gądecki, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311617.pdf
Data publikacji:
2012-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Nowa Huta
urban transformation
marginal gentrification
life satisfaction
social relations
Opis:
This paper presents the chosen and initial issues relating to the potential of the historical gentrification in Nowa Huta – the part of Krakow that was erected as a new, perfect town of socialism in the 50s. In order to investigate the gentrification potential of this area, I take into account the important subject of urban changes present in the Polish conditions. In fact, I do it from a different perspective and in a different moment; I observe the gentrification process through the eyes of the new citizens and in its introductory phase.
Źródło:
Kultura i Edukacja; 2012, 6(92); 165-182
1230-266X
Pojawia się w:
Kultura i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przymusowe wywłaszczenia w dobie budowy Nowej Huty
Autorzy:
Krzysztonek, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420675.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
przymusowe wywłaszczenia
Nowa Huta
industrializacja
plan 6-letni
stalinizm
PRL
Opis:
Artykuł dotyczy zasadniczo problematyki przymusowych wywłaszczeń, które dotknęły mieszkańców około 4 tysięcy podkrakowskich gospodarstw w rejonie Mogiły i Pleszowa w związku z pierwszym etapem budowy kombinatu przemysłowego i miasta Nowa Huta w latach 1949-1955. Najważniejsze tezy pojawiające się w artykule to między innymi teza o nieodpowiednim przygotowaniu legislacyjnym komunistycznych władz do przeprowadzenia masowych wywłaszczeń w dobie postępującej industrializacji, dalej teza o masowym wywłaszczeniu przez władzę ludową głównie gospodarstw małych i średnich, a nie – jak głosiła ówczesna propaganda – wielkich majątków bogatych obszarników. Ponadto pojawia się teza o braku należytego zadośćuczynienia materialnego ze strony państwa wobec właścicieli przymusowo wywłaszczonych gospodarstw w okresie PRL. W warstwie źródłowej artykuł oparty jest zasadniczo na opublikowanych wspomnieniach mieszkańców gospodarstw, które zostały przymusowo wywłaszczone w związku z budową Nowej Huty. Niezbędne przy pisaniu tego artykułu okazały się również pozycje kronikarskie dokumentujące miejsce i badany czasookres. Przy analizie materiałów nie mogło także zabraknąć ówczesnej literatury o wydźwięku propagandowym. Nie do przecenienia w tym temacie były również pozycje z zakresu socjologii społecznej. Zasadnicza konstrukcja pracy opiera się na metodologii chronologiczno-problematycznej. W kilkunastu akapitach części głównej tekstu ujęte zostały najważniejsze kwestie związane z badanym obszarem tematycznym. W podsumowaniu natomiast znalazły się wnioski, będące odpowiedziami na stawiane we wstępie pracy pytania i tezy badawcze.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2013, 4, 6; 141-151
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza i doskonalenie procesu produkcji wyrobów hutniczych w oparciu narzędzia inżynierii produkcji
Analysis and improvement of the metallurgical production process based on manufacturing engineering tools
Autorzy:
Sitko, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/113636.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
planowanie
gospodarka
huta
ekologia
środowisko
planning
industry
steelworks
ecology
environmental
Opis:
Efektywność systemów przemysłowych zaliczana jest do najważniejszych czynników organizacji produkcji w zakładzie hutniczym. Określa wewnętrzne możliwości produkcyjne huty. Efektywność można określić jako miarę możliwości maksymalnej liczby wyrobów, odpowiadających ściśle określonym normom jakościowym, przy optymalnym wykorzystaniu czynników produkcji i przy zastosowaniu najlepszych metod produkcji. Druga cześć artykułu poświęcona jest problemom podaży rynkowej wyrobów hutniczych. Omówiono kompleksowe ujęcie procesów zaopatrzenia.
The effectiveness of industrial systems is one of the most important factors in the organization of production in a steel plant. Specifies the internal production capabilities of the steelworks. Efficiency can be defined as a measure of the potential for a maximum number of products that correspond to well-defined quality standards, using optimal production factors and using the best production methods. The second part of the article is devoted to problems of market supply of metallurgical products. A comprehensive view of supply processes is discussed.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2017, 6, 8; 101-107
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie stereotypów w postrzeganiu atrakcyjności Nowej Huty dla odwiedzających i mieszkańców
Autorzy:
Żemła, Michał
Woronkowicz, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2108216.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
destination
image
Krakow
Nowa Huta
perception
destynacja
Kraków
percepcja
wizerunek
Opis:
The paper undertakes the broadly understood perception of tourism space. The research aim is to present the topic in the context of Nowa Huta - the youngest quarter of Krakow (Poland). Empirical data was gathered on the basis of questionnaires distributed among 400 permanent and temporal residents of Krakow and the closest neighburhood of the city. The main hypothesis is related to the existence of differences in the perception of Nowa Huta according to the place of residence of respondents. On the basis of analysis of the empirical material it was proved that the majority of respondents are familiar with the quarter. In their opinion, Nowa Huta is presented as a dangerous, grey, and scary place. Positive perception of the quarter is typical mainly its residents. The results might be used to determine the directions of the future development of Nowa Huta to improve its image and become more attractive for tourists and residents. The results also prove the relationship between the familiarity of the place and its positive perception.
Artykuł dotyczy szeroko pojętej tematyki percepcji i postrzegania przestrzeni turystycznej. Celem badawczym było przedstawienie powyższych zagadnień w odniesieniu do najmłodszej dzielnicy Krakowa - Nowej Huty. Materiał empiryczny pracy stanowią wyniki badań ankietowych przeprowadzonych w grupie 400 mieszkańców stałych i tymczasowych Krakowa i najbliższych okolic. Główna hipoteza badawcza odnosi się do występowania różnic w percepcji i postrzeganiu Nowej Huty w zależności od miejsca stałego zamieszkania ankietowanych. W wyniku analizy zgromadzonego materiału stwierdzono, że dzielnica ta jest znana większości respondentów. W opinii ankietowanych Nowa Huta jawi się jako dzielnica szara, niebezpieczna i budząca strach. Pozytywne postrzeganie dzielnicy jest charakterystyczne głównie dla jej stałych mieszkańców. Wyniki badań mogą być wykorzystane w określeniu kierunku, w którym powinna rozwijać się dzielnica, aby wzbogacić swój wizerunek i stać się bardziej atrakcyjną turystycznie. Wyniki badań potwierdzają też, że dla kształtowania pozytywnego wizerunku miejsca ważna jest jego znajomość.
Źródło:
Przedsiębiorczość - Edukacja; 2021, 17, 2; 92-104
2083-3296
2449-9048
Pojawia się w:
Przedsiębiorczość - Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
First days of martial law in Nowa Huta
Autorzy:
KAPUSTA, PIOTR
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/628806.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
Martial law, a strike, Nowa Huta, repression, internment, opposition activists
Opis:
The theme of my work is related to the thirtieth anniversary of the introduction of mar-tial law in Poland on the 13th December 1981 by General Wojciech Jaruzelski. It concerns one of the largest sites of resistance in the country – Nowa Huta. I have presented what the arrest of the opposition activist in Nowa Huta looked like on the night of 12/13 December 1981 and I have presented the course of strike and its repression in the largest workplace in Cracow – in the Vladimir Lenin Steelworks in Nowa Huta.
Źródło:
Journal of Education Culture and Society; 2012, 3, 1; 127-139
2081-1640
Pojawia się w:
Journal of Education Culture and Society
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartosc niklu w wybranych gatunkach roslin uprawianych w rejonie Huty Miedzi 'Glogow'
Autorzy:
Straczynski, S J
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/798447.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
rosliny uprawne
tereny przemyslowe
nikiel
zawartosc pierwiastkow
Huta Miedzi Glogow
Opis:
Określono zawartość i rozmieszczenie niklu w roślinach uprawianych w rejonie oddziaływania Huty Miedzi „Głogów”. Dobór analizowanych roślin uwzględniał różnorodny kierunek użytkowania tych upraw (konsumpcyjny, paszowy, przemysłowy). Stwierdzono, że zanieczyszczenie gleb miedzią nie różnicowało znacząco zawartości niklu w roślinach uprawnych. Zawartość i rozmieszczenie tego pierwiastka było uzależnione natomiast od gatunku oraz części rośliny. Największą zdolnością gromadzenia niklu charakteryzowały się organy generatywne, natomiast części wegetatywne (z wyjątkiem liści buraka i łętów ziemniaka) zawierały wyraźnie mniej tego metalu. Stwierdzone stężenia niklu (< 10,0 mg‧kg⁻¹) w roślinach odpowiadały wymaganiom przydatności konsumpcyjnej i mieściły się w zakresie ilości powszechnie spotykanych w uprawach z rejonów niezanieczyszczonych.
The contents and distribution of nickel were determined in plants that were cultivated on soils polluted with copper. Selection of plants was based on the species cultivated for different purposes, such as human consumption, fodder and industrial purposes. It was found that the pollution with copper did not significantly influence the nickel contents in plants. Contents and distribution of this element depended mainly on plant species and on individual parts of the plant. Generative organs showed the highest ability to retain nickel, in contrast to vegetative parts, which contained considerably less nickel. The quantities of nickel found in plants (< 10.0 mg‧kg⁻¹) complied with the levels considered as suitable for human consumption and were similar to the quantities commonly found in plants cultivated on unpolluted soils.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2003, 492; 367-373
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Projekt przyjazny. Smart w przestrzeni rekreacyjnej
Friendly design. Smart in the recreation area
Autorzy:
Twardowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/345315.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
Tematy:
Nowa Huta
przestrzeń rekreacyjna
projekt smart
recreation area
smart-design
Opis:
Projekty smart wkraczają w otaczającą rzeczywistość coraz prężniej. Coraz śmielsze i nowocześniejsze rozwiązania wspomagają życie człowieka, sprawiają, iż przebywamy w coraz bardziej ekologicznym świecie, stwarzają pomost pomiędzy życiem fizycznym a wirtualnymi elementami, bez których dzisiejszy świat w zasadzie obejść się nie może. Jedną z prób dostosowania terenu do nowoczesnego świata jest koncepcja zagospodarowania terenów wokół zbiornika wodnego w Krakowie. W założeniu, przestrzeń tutaj stać się ma nowoczesną platformą rekreacyjną – rozwiązaniem, które połączy realny odpoczynek z nierzeczywistym, ale istniejącym już, światem nowoczesnych technologii. Przy okazji będzie bezpieczny dla środowiska, nienaruszający równowagi ekologicznej, a materiały użyte w projekcie będą zgodne z naturą. Ze względu na fakt, że projekt jest obecnie przed etapem projektu budowlanego, nie ma pewności, czy taki eksperyment się uda, czy inwestorowi wystarczy energii i funduszy, by realizować powyższe założenia, czy urzędy przy wydawaniu pozwoleń wodnoprawnych i decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych nie sprofilują rozwiązań w innym niż przewidywany przez projektanta i inwestora kierunek. Warto jednak dokładniej przyjrzeć się proponowanym rozwiązaniom już teraz.
Smart projects enter the surrounding reality. Increasingly bolder and more modern solutions support human life, make us live in an increasingly ecological world, create a bridge between physical life and virtual elements. One of the attempts to adjust the area to the modern world is the concept of development of the area around the water reservoir in Krakow. In the premise, the space here has become a modern leisure platform – a solution that will combine real rest with the unreal but already existing world of modern technology. It will be environmentally safe, balanced ecologically and materials used in the project will be in harmony with nature. Due to the fact that the project is currently in progress before the construction phase, there is no certainty that such an experiment will succeed or whether the investor will have enough energy and funds to implement the above assumptions, whether issuing water permits office and environmental determinations do not profess solutions in other than expected by the designer and investor direction. However, it is worthwhile to take a closer look at the proposed solutions.
Źródło:
Środowisko Mieszkaniowe; 2017, 19; 85-96
1731-2442
2543-8700
Pojawia się w:
Środowisko Mieszkaniowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monitoring gleb zlokalizowanych wokół Huty Miedzi „Głogów”
Monitoring of the soils in the areas surrounding Copper Smelter “Głogów”
Autorzy:
Przewocka, M.
Rosada, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/372106.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
gleba
zanieczyszczenie
monitoring
Huta Miedzi Głogów
soil
pollution
Głogów Copper Smelter
Opis:
Monitoring gleb stanowi jedną z form długoterminowych badań ekologicznych. Coraz częściej jest głównym sposobem śledzenia dynamiki procesów fizyko-chemicznych przebiegających w glebach, w wyniku działalności rolniczej i pozarolniczej prowadzonej przez człowieka. Monitoring chemizmu gleb ornych Polski tworzy od 1995 roku podsystem Państwowego Monitoringu Środowiska w zakresie jakości gleb i ziem. Został utworzony na podstawie Prawa o Ochronie Środowiska. Jest to system, którego zadaniem jest gromadzenie, przetwarzanie i rozpowszechnianie informacji o stanie środowiska. W odniesieniu do lokalnych działań monitoring środowiska polega nie tylko na ocenie jego aktualnego stanu, ale także na systematycznym obserwowaniu zmian zachodzących w tym środowisku na przestrzeni czasu. W pracy przedstawiono przykład stałego prowadzenia badań monitoringowych gleb objętych emisjami Huty Miedzi Głogów zlokalizowanych na terenach byłej strefy ochronnej oraz na jej obrzeżach.
Monitoring of soils is a form of the long-term ecological research. Increasingly, it becomes the main method to track the dynamics of physico-chemical processes in the soil, as a result of agricultural and nonagricultural human activities. Since 1995 the chemistry monitoring of agricultural soil of Poland has been regarded as a subsystem of the National Environmental Monitoring of soil and land quality. It was established based on the Environmental Protection Law. Its aim is to collect, process and disseminate the information on the environmental status. With regard to local environmental monitoring activities, it is not only the assessment of the environment current status but it relies on systematic observations of changes in the environment over the time. The example of the constant and consistent monitoring research of soils affected by industrial emissions of the Copper Smelter GŁOGÓW, located in the area of a former protective zone and its peripheries, is shown in this paper.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski; 2013, 149 (29); 97-105
1895-7323
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cepelix na Centralnym, czyli nowohucianie jako twórcy ludowi
Cepelix on the Central Square. Citizens of Nowa Huta as folk arts & crafts creators
Autorzy:
Model, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2163450.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
folklore
Nowa Huta
Kraków
city folklore
oral history
Cepelia
CPLiA
ethnography
Opis:
The goal of this paper is to expose and analyze the contemporary folklore of the industrial discrit of Kraków called Nowa Huta. „City without God”, how it was created and named, played a significant role in the Polish resistant movement during communist times. Stories of that period are crucial for Nowa Huta citizens, first of all for their indentity, but also for district’s image and marketing. Since the post-war times there is a shop „Cepelia” placed in Central Square of Ronald Reagan in Nowa Huta, Kraków. CPLiA (Centrala Przemysłu Ludowego i Artystycznego, what means: Headquarters of the Folk and Artistic Industry) all the communist period long was govermental branch responsible for folk arts & crafts. In fact it was a huge buissnes employing over 20 000 people to design, create and sell folk art which pleased the socialist party. The shop in Nowa Huta was one connected to this network, however after political transformation in 90s of 20th centrury it changed as well. Cepelia became Cepelix. Nowadays (research was conducted in 2014 and 2022) one can find there some folk art, but also modern design connected to the district indentity and history. Paper contains an analysys of this new assortment and tryies to answer the question is it possible to treat it as a folklore as well as the other items being sold there?
Źródło:
Krakowskie Studia Małopolskie; 2022, 4(36); 344-356
1643-6911
Pojawia się w:
Krakowskie Studia Małopolskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zdrowotność topoli na plantacjach w strefach ochronnych hut miedzi Legnica i Głogów
Health of poplars in plantations in the sanitary protection zones of Legnica and Glogow copper mills
Autorzy:
Kwaśna, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/987097.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
lesnictwo
plantacje drzew lesnych
topola
Populus
stan zdrowotny drzew
strefa ochronna
Huta Miedzi Glogow
Huta Miedzi Legnica
zanieczyszczenia przemyslowe
cankers
fungi
copper smelter
poplar
sanitary zone
Opis:
The health status of 6−16−year−old poplars (mostly Populus robusta) in the sanitary protection zones around Legnica and Głogów copper mills (SW Poland) is described. The health of the poplars was assessed as a frequency of trees with symptoms of stem canker and occurrence of virus diseases on leaves. Fungi were isolated from 24 samples of canker wood (20×20×20 cm each) in five afforested complexes and then identified on the basis of colony morphology and sporulation on PDA and SNA after 40 days of incubation. Cankers occurred on <5−95% of poplar trees. Poplar mosaic virus was observed sporadically in collections of P. robusta, P. balsamifera and P. gerlica. The canker wood was colonized by 20 species of facultative pathogens. Acremonium pteridii, Exophiala sp. and Gibberella baccata were the most common and frequent (in 4−5 complexes). Aureobasidium pullulans, Epicoccum nigrum and Fusarium solani occurred in 3−4 complexes. Alternaria alternata, Cadophora fastigiata, Didymella molleriana, Fusicolla aquaeductuum, Gibberella avenacea, Graphium sp., Leptosphaeria maculans, Nectria inventa, Phoma herbarum, P. minutella, Sarocladium strictum, Trichosporon ovoides and Valsa sordida were less frequent and often occurred only locally. The fungi recorded may serve as indicators of the vitality and health status of trees in industrial zones. The best approach to eliminate the risk of colonization by pathogens is to maintain trees in a state of vigorous growth. Management practices that promote good growth include fertiliza− tion, watering during drought, avoidance of unnecessary wounding of trunk and roots, and using correct pruning procedures.
Źródło:
Sylwan; 2017, 161, 08; 639-647
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena ekotoksykologiczna wpływu Huty Miedzi „Legnica” na organizmy żywe
Ecotoxicological studies on the impact of copper smelter “Legnica” on living organisms
Autorzy:
Kowalski, D.
Wróbel, M.
Rybak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/400484.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
metale ciężkie
zanieczyszczenie
toksyczność
huta miedzi
heavy metals
pollution
copper smelter
Opis:
Metale ciężkie zanieczyszczają środowisko i stanowią zagrożenie dla ludzi i innych organizmów żywych. Stąd szczególnie zagrożone są obszary gdzie odbywa się ich wydobycie. Takim obszarem jest Huta Miedzi „Legnica”. W związku z powyższym celem badań była ocena toksyczności środowiska w okolicy huty, a tym samym ocena jej wpływu na organizmy żywe. Hipoteza badawcza zakłada, że huta miedzi ma negatywny wpływ na jakość środowiska na badanym obszarze. Badania wykonano wykorzystując testy ekotoksykologiczne na roślinach oraz mikroorganizmach. W pracy oceniono także potencjalną przydatność gleb do uprawy roślin użytkowych. Na wyznaczonych stanowiskach badawczych zaobserwowano znaczący spadek aktywności dehydrogenaz, ale tylko na jednym ze stanowisk stwierdzono przekroczenie dopuszczalnych zawartości miedzi w glebie. Podobne toksyczne działanie zaobserwowano na wzrost i rozwój badanych roślin. Wyniki pokazują że metale ciężkie pochodzące z huty miedzi wciąż mogą znacząco wpływać na gleby i żyjące w niej organizmy żywe.
Heavy metals constitute one of the major pollution sources in the environment and pose a constant threat to people and other living organisms. Mining areas are the most endangered and particularly highly exposed to the pollution. A good example of such area is a copper smelter plant „Legnica”. Therefore, the aim of the presented studies was to evaluate the toxicity within the area of smelter and, thus its impact on living organisms. The research hypothesis assumes that a copper smelter plant could have an adverse impact on the environment quality in the studied area. The studies were performed with ecotoxicological tests on plants and microorganisms. A potential susceptibility of the soil for the cultivation of crop plants was assessed as well. In our studies, a significant decrease in dehydrogenases activity was observed at the studied sites, although the permissible concentrations of copper were exceeded only at one site. The toxic effect on the length and development of examined plants was also recorded. Results show that heavy metals deriving from the copper smelter plant can still considerably influence the soil quality and living organisms.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2018, 19, 3; 30-35
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Projekt Podziemna Nowa Huta. Zimnowojenne schrony a interpretacja dziedzictwa
Autorzy:
Klimek-Zdeb, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084690.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu
Tematy:
schron
interpretacja dziedzictwa
zimna wojna
Nowa Huta
wystawa
edukacja
zagrożenie
bezpieczeństwo
Opis:
Projekt Podziemna Nowa Huta ma na celu udostępnienie kilku nowohuckich schronów z okresu zimnej wojny do celów wystawienniczych. Celem artykułu jest analiza wykorzystania sposobów interpretacji dziedzictwa w zakresie ekspozycyjnym i edukacyjnym tego projektu. W badaniach wykorzystano metodę desk research oraz obserwację uczestniczącą. Zaprezentowane informacje dotyczące historii projektu, jego założeń, scenariusza, realizacji, działań mu towarzyszących oraz informacje z zakresu historii schronów przeciwlotniczych w Polsce i na terenie Nowej Huty były gromadzone przez autorkę tekstu podczas jej czynnego udziału w projekcie. 28 lutego 2019 r. udostępniono do zwiedzania pierwszy schron (pierwszy etap projektu), w którym przygotowano wystawę „Stan zagrożenia”. Towarzyszą jej wydarzenia edukacyjne: oprowadzania, lekcje muzealne, spacery, warsztaty. W planach są kolejne wystawy, a także nowe wyzwania edukacyjne. Omówione w artykule zagadnienia pozwalają zauważyć, że cele i realizacja projektu są mocno osadzone w teorii interpretacji dziedzictwa, a Podziemna Nowa Huta stanowi propozycję o dużym potencjale.
Źródło:
Studia Periegetica; 2021, 36(4); 29-47
1897-9262
2658-1736
Pojawia się w:
Studia Periegetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spanning tradition and modernity – some thougts prompted by the church buildings complex located in Kraków – Nowa Huta
Między tradycją a nowoczesnością – na przykładzie zespołu sakralnego w Krakowie – Nowej Hucie
Autorzy:
Kurek, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034115.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
sacred architecture
Kraków – Nowa Huta
modernity
tradition
architektura sakralna
nowoczesność
tradycja
Opis:
Sacred buildings in Poland in the 20th century are characterized by a great variety of forms – although the sacred world is by its nature conservative. Different conditions should be taken into account when designing a church. In the sphere of sacred art and architecture one should rationally draw from the treasury of the new and the old. After World War II over 3,500 new churches were built in Poland, including the church in Nowa Huta in Krakow. This realization is an attempt to reconcile traditional forms with modernity and with the recommendations of the Second Vatican Council.
Budownictwo sakralne w Polsce w XX wieku cechuje duża różnorodność form – choć świat sacrum jest ze swej natury zachowawczy. Projektując kościół należy uwzględniać różne uwarunkowania. W sferze sztuki i architektury sakralnej należy racjonalnie czerpać ze skarbca nowego i starego. Po II wojnie światowej powstało w Polsce ponad 3,5 tys. nowych kościołów – w tej liczbie także kościół w Krakowie Nowej Hucie. Realizacja ta jest próbą godzenia form tradycyjnych z nowoczesnością oraz z zaleceniami II Soboru Watykańskiego.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2021, 48; 45-62
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Park Kulturowy Nowa Huta w świetle dokumentów miejskich i UNESCO oraz badań etnologicznych
Nowa Huta Cultural Park in the light of municipal and UNESCO documents and ethnological research
Autorzy:
Baniowska-Kopacz, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45890939.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
park kulturowy
dziedzictwo kulturowe
UNESCO
Nowa Huta
cultural park
cultural heritage
Opis:
Celem parku kulturowego jest obszarowa ochrona dziedzictwa miejskiego połączona z celami rozwoju społecznego i gospodarczego w relacji ze środowiskiem miejskim i przyrodniczym. U podstaw leży szerokie rozumienie dziedzictwa kulturowego, uwzględniające jego niematerialny aspekt. Artykuł jest analizą dokumentów związanych z procesem stanowienia Parku Kulturowego Nowa Huta oraz zestawieniem z ideą parku kulturowego wg. UNESCO. W artykule wykorzystano także autorskie badania etnograficzne.
The objective of the cultural park is to extend territorial protection over urban heritage and to assure social and economic development of the place in relation to the urban and natural environment. It is based on a broad understanding the notion of cultural heritage, including its intangible aspects. The paper analyses documents related to the process of establishing the Nowa Huta Cultural Park and confronts them with the UNESCO concept of cultural parks. The author’s ethnographic research has also been applied.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2024, 63; 199-216
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakres regulacji w dziedzinie gospodarowania odpadami w pozwoleniach zintegrowanych dla branży hutniczej
The range of regulations in waste management in the integrated permission for metallurgic trade
Autorzy:
Grzesik, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/385360.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
gospodarka odpadami
pozwolenie zintegrowane
huta stali
waste management
integrated permission
steel industry
Opis:
Pozwolenie zintegrowane jest nowoczesnym instrumentem formalnoprawnym, regulującym zasady wprowadzania zanieczyszczeń do środowiska i obejmuje wszystkie znaczące aspekty oddziaływania m.in. zagadnienia gospodarki odpadami. Zasady warunków wytwarzania i postępowania z odpadami są zdefiniowane w ustawie o odpadach i są spójne z zasadami dotyczącymi pozwolenia na wytwarzanie odpadów. Uzyskania pozwolenia zintegrowanego wymagają instalacje typu IPPC (ang. Integrated Pollution Preyention and Control). Instalacje typu IPPC muszą spełniać wymagania najlepszej dostępnej techniki (ang. Best Auailable Technique - BAT), a ich eksploatacja nie może powodować pogorszenia jakości środowiska oraz przekraczania tzw. granicznych wielkości emisyjnych. Do instalacji typu IPPC zalicza się m.in. instalacje przemysłu hutnictwa żelaza i stali. Procesy hutnicze powodują generowanie ogromnych ilości odpadów, jest to przemysł materiałochłonny, w którym około połowa surowców wejściowych po zakończonych procesach przetwórczych przekształca się w odpady. Stąd tak ważne jest prowadzenie prawidłowej gospodarki odpadami w hutach stali. W artykule przedstawiono układ treści wniosku oraz zakres informacji o wytwarzanych i sposobach gospodarowania odpadami dla potrzeb wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego dla Mittal Steel Poland S.A. Oddział w Krakowie.
The integrated permission is a modern legal instrument, which regulates the principles of introducing pollution to the environment. The permission includes all the significant aspects of environmental impact among others waste management. The principles of specifying the terms of waste generating and treatment are defined in the Act on waste and they are coherent with the principles for waste permission. Integrated permissions are required for the special type of installations called IPPC (Integrated Pollution Prevention and Control) installations. This kind of installations have to fulfill the requirement of Best Available Technique (BAT), and their operating must not cause neither the worsening of environment quality nor exceeding the limitary quantities of emission. The installations of iron and steel industry are reckoned to be the IPPC installations. The metallurgic processes generate the huge quantities of waste. It is material consuming industry, in which approximately the half of input materials, after the processes are finished, are wastes. That is why the proper waste management in steel works is so important. The frame of the content as well as the range of information on waste management for the purpose of the integrated permission for Mittal Steel Company in Cracow, was proposed in this paper.
Źródło:
Geomatics and Environmental Engineering; 2007, 1, 1; 41-53
1898-1135
Pojawia się w:
Geomatics and Environmental Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka strefy ochronnej Huty Miedzi "Głogów"
Characteristics of the copper smelter "Głogów" protection zone
Autorzy:
Przewocka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371883.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
strefa ochronna
Huta Miedzi Głogów
water supply
water losses
"Głogów" Copper Smelter
Opis:
W pracy przedstawiono kluczowe dla ochrony środowiska zagadnienia, dotyczące konieczności objęcia ochroną terenów wokół zakładów Huty Miedzi "Głogów", które w początkowych latach funkcjonowania Huty były uznane za obszary dotknięte klęską ekologiczną. Wtedy też stwierdzono największe emisje zanieczyszczeń do środowiska naturalnego, które spowodowane były niską sprawnością zastosowanych urządzeń, lub pominięciem ich w fazie projektowania. Ilości pyłów metalonośnych oraz gazów, powstających w tamtym okresie w wyniku stale rosnącej produkcji, kilkakrotnie przekraczały dopuszczalne normy, co doprowadziło do trwałych i nieodwracalnych zmian w poszczególnych elementach ekosystemu.
The paper presents the basic issues for the environment protection, re-garding the need for protection of the area around "Głogów" Copper Smelter plant. In the early years of the smelter these were considered areas affected by ecological disaster. Then it was the largest emissions of pollutants into the environment, which were caused by low efficiency of the devices, or lack of them. Metalliferous dusts and gases generated dur-ing this period as a result of production rise, several times exceed the standards, which led to permanent and irreversible changes in the individual components of the ecosystem.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski; 2011, 144 (24); 103-111
1895-7323
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Projekt rewitalizacji przestrzeni publicznych wzdłuż alei Solidarności w Nowej Hucie
The revitalization project of public space along Solidarności Avenue in Nowa Huta
Autorzy:
Obrał, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370314.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
projekt rewitalizacji
aleja
przestrzeń publiczna
Nowa Huta
revitalization project
avenue
public space
Opis:
Nowa Huta jest przykładem wprowadzenia w życie cech socrealistycznej urbanistyki, którego unikalność wynika również z harmonijnego współistnienia architektury z bogatą tkanką zieloną. Swoistym przekrojem przez ten organizm jest aleja Solidarności. Artykuł ukazuje charakter i potencjał przestrzeni publicznych związanej z nią części dzielnicy, przedstawia ich analizę architektoniczno – krajobrazową oraz projekt koncepcyjny.
Nowa Huta is an example of the implementation of features of socialist realist urban planning, where uniqueness is raised by the coexistence of architecture and vegetation. Solidarności Avenue is a kind of cross-section of this urban system. The article presents the character and potential of public spaces that make up the route through the architectural - landscape analysis and conceptual design.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2013, 19; 163-176
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of the Copper Smelter in Krompachy (Slovakia) on Atmospheric Deposition
Wpływ Huty Miedzi Krompachy (Słowacja) na poziom emisji do atmosfery
Autorzy:
Hancul'ak, Jozef
Spaldon, Tomislav
Sestinova, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/319083.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
Tematy:
opad atmosferyczny
huta miedzi
emisja
metale
atmospheric deposition
copper smeltery
emissions
metals
Opis:
The contribution deals with the evaluation of atmospheric deposition monitoring in 2009–2017 which was realised in the vicinity of the copper smeltery in Krompachy (Slovakia). The samples were collected from the seven sites, which are located from 1.2 to 10 km from the main pollution source. The atmospheric deposition fluxes of solid particles and elements (Fe, Al, Mn, Zn, Pb, Cu, Cr, Cd, As) were determined separately for “water soluble” and “insoluble” fraction. The detailed analysis of deposition fluxes showed a significant effect of the copper smeltery. In addition to the expected high levels of deposition of copper (21–140), the above-average high deposition of lead (11–124), zinc (86–464) and cadmium (0.6–3.4 μg.m–2.day–1) were measured in comparison with different areas. The highest values of deposition fluxes of these elements were detected at sites near the copper smeltery. The level of zinc deposition disagrees with its registered emissions.
Artykuł dotyczy oceny poziomu emisji pyłów do atmosfery spowodowanej przez Hutę Miedzi Krompachy (Słowacja) w latach 2009–2017. Próbki opadu pobrano z siedmiu miejsc, które znajdują się w odległości od 1,2 do 10 km od głównego źródła zanie- czyszczeń. Zbadano osadzanie się cząstek stałych i zawartości pierwiastków (Fe, Al, Mn, Zn, Pb, Cu, Cr, Cd, As). Zawartości pierwiastków określono oddzielnie dla frakcji rozpuszczalnej w wodzie i nierozpuszczalnej. Szczegółowa analiza źródeł opadów atmosferycznych wykazała znaczący wpływ huty miedzi. Oprócz oczekiwanego wysokiego poziomu zawartości miedzi (21–140), stwierdzono wysoką depozycję ołowiu (11–124), cynku (86–464) i kadmu (0,6–3,4 μg.m-2 dzień-1). Najwyższe zawartości pier- wiastków w opadzie atmosferycznym wykryto w pobliżu huty miedzi. Stwierdzona zawartość cynku w opadzie nie odpowiada wielkości emisji.
Źródło:
Inżynieria Mineralna; 2019, 21, 1; 7-12
1640-4920
Pojawia się w:
Inżynieria Mineralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemiany funkcji handlowych i usługowych centrum dzielnicy mieszkaniowej na przykładzie Krakowa-Nowej Huty
Transformation of Commercial and Services Functions of the Centre of a Large Housing District Based on the Example of Nowa Huta in Krakow
Autorzy:
Brzosko-Sermak, Agnieszka
Płaziak, Monika
Trzepacz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/438730.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
centrum dzielnicy;
centrum miasta;
Kraków;
Nowa Huta
city centre;
district centre;
Krakow;
Opis:
Nowa Huta, która powstała w 1949 roku jako odrębne miasto, już po dwóch latach została przyłączona do Krakowa, stając się jedną z jego dzielnic. Od samego początku w okolicy placu Centralnego, zgodnie z zamierzeniami planistów, wykształciło się centrum Nowej Huty – obok centrum Krakowa najbardziej rozpoznawalne centrum (subcentrum / centrum dzielnicowe) tego miasta. W okresie socjalistycznym Nowa Huta, będąca składową Krakowa, dawała jednocześnie mieszkańcom poczucie odrębności, głównie poprzez rolę, jaką dla zaspokojenia ich potrzeb odgrywał pobliski kombinat metalurgiczny. W okresie transformacji społeczno-ekonomicznej rola tego kombinatu znacznie się zmniejszyła. Dzielnica pogrążyła się w kryzysie ekonomicznym i społecznym. Równocześnie rosła integracja przestrzenna i społeczna dzielnicy z resztą miasta. W Nowej Hucie, ze szczególnym uwzględnieniem jej centrum, zaobserwowano kryzys lokalnych funkcji handlowo-usługowych. Dotychczasowe unikalne funkcje centrum zaczęły się dewaluować. Mimo początków rewitalizacji miejsca obserwujemy systematyczny proces zaniku funkcji centralnych omawianego obszaru, chociaż jako element układu urbanistycznego i w świadomości mieszkańców oraz innych użytkowników nadal funkcjonuje on jako centrum Nowej Huty. Omawiane zjawisko utraty funkcji centralnych tej części dzielnicy powinno stanowić wyzwanie dla decydentów podejmujących działania związane z rozwojem miasta.
Nowa Huta, which was founded in 1949 as a separate town, after 2 years was incorporated to Krakow, becoming one of its districts. In the very beginning, as intended by the planners, the centre of Nowa Huta was created around Plac Centralny. Alongside the centre of Cracow, it is the most recognizable centre (district centre) of the city. In the socialist period Nowa Huta, being a component of Cracow, gave its residents the feeling of autonomy, mainly due to the role of a nearby steelworks which played an important part in meeting their needs. In the period of the social-economic transformation the role of the factory was significantly reduced. The district fell into an economic and social crisis. At the same time, spatial and social integration of the district with the rest of the city became stronger. It was observed that Nowa Huta, particularly in its central part, was experiencing a crisis of local commercial and service functions. Previously unique functions of the centre started to devaluate. In spite of the onset of revitalization of the place we are observing a systematic disappearance of the central functions of the area, although, it functions as the centre of Nowa Huta in terms of urban layout and in the awareness of the inhabitants and other users. Discussed phenomena of the declining functions of this part of the district should be of great priority for policy makers undertaking the issues related to the development of the city.
Źródło:
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego; 2017, 31, 2; 95-10
2080-1653
Pojawia się w:
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zielone aspekty logistyki w przedsiębiorstwach województwa śląskiego
Green logistics aspects in Silesian companies
Autorzy:
Kurcz, S.
Lipok, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/203007.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Poznańska. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej
Tematy:
Huta Katowice
Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna
podstrefa gliwicka
ekologia
modernizacje
transport intermodalny
Opis:
W artykule przedstawiono niektóre aspekty ekologistyki na terenie województwa śląskiego. Na przykładzie wybranych firm przeanalizowano podejście dużych przedsiębiorstw do ochrony środowiska. Dodatkowo wskazano sposoby postępowania na rzecz poprawy sytuacji i stałe działania proekologiczne w dużych przedsiębiorstwach i poza nimi. Przemysł w tej części kraju stale się rozwija, a więc nie należy zapominać o stałym rozwoju technologii i innowacyjnym podejściu do ochrony środowiska. Zagadnienie omówiono na przykładach Huty Katowice, Kirchoff Polska Assembly, DB Schenker oraz jego siostrzanej firmy DB Schenker Rail, a także Śląskiego Centrum Logistyki. W każdym z wymienionych przedsiębiorstw kładzie się duży nacisk na ochronę środowiska i na dobór takich działań, które zapewnią wysoki zysk przy minimalnym zagrożeniu dla otoczenia. Rozwiązania przedstawione w artykule stale ulegają modyfikacji, tak by zysk stawał się coraz większy, a szkody coraz mniejsze.
This paper presents the characteristics of companies located in Upper Silesia, which obey environmental policy and the effect of their actions on reducing harmful effects on the environment. Twenty-first century is a time of rapid technological progress and economic growth, which lead to intensive exploitation of natural resources and the continuous degradation of the natural environment. With the concern about the ecological side of business and development number of environmental campaigns were conducted and proecological advertisments were being showed. Also the standards were tighten what affects enterprises profoundly and leads to bigger interest in field of the ecological aspect of manufacturing companies. In Upper Silesia, which is considered to be the most contaminated area of Poland, one can observe a growing trend of actions supporting ecological solutions in logistics or manufacturing companies.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie; 2013, 60; 55-62
0239-9415
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Regres czy rozwój lokalnej działalności handlowo-usługowej w najstarszej części Nowej Huty?
Autorzy:
Płaziak, Monika
Szymańska, Anna Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109052.pdf
Data publikacji:
2017-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
enterprise
enterprise environment
market place
Nowa Huta
otoczenie przedsiębiorstwa
plac targowy
przedsiębiorstwo
Opis:
Niniejsze opracowanie zawiera wyniki badań empirycznych prowadzonych w latach 2014-2016 na terenie dzielnicy Krakowa - Nowej Huty, ze szczególnym uwzględnieniem jej najstarszej części, obejmującej 25 osiedli, zamieszkanych przez prawie 50 tys. ludzi. Badania dotyczyły stanu funkcjonowania handlu i usług na terenie tej dzielnicy, a w ich ramach przeprowadzono wywiady z wykorzystaniem kwestionariusza ankiety z ponad 2200 konsumentami oraz 112 przedsiębiorcami. Dokonano także inwentaryzacji ponad 500 podmiotów gospodarczych. Zasadniczym celem niniejszego artykułu stała się diagnoza stanu funkcjonowania handlu i usług na terenie Nowej Huty zarówno z perspektywy konsumentów, jak i przedsiębiorców. Wskazano w nim czynniki wpływające na upadek lub rozwój przedsiębiorstw handlowo-usługowych w tej dzielnicy, przy czym czynniki te podzielono na dwie grupy. Pierwsza grupa to uwarunkowania demograficzne i społeczne, druga grupa - otoczenie rynkowe. Wyniki analiz potwierdziły istotny wpływ starzenia się społeczności i stanu jej zasobności finansowej na preferencje miejsca dokonywania zakupów na terenie Nowej Huty. Po wejściu w okres transformacji ustrojowej wiele nowohuckich sklepów branżowych oraz podmiotów usługowych, będących na wysokim poziomie, upadło albo zmieniło rodzaj oferowanego asortymentu, świadczonych usług czy też charakter prowadzonej działalności. Dodatkowym czynnikiem przyczyniającym się do regresu drobnej lokalnej działalności handlowo-usługowej w centralnej części Nowej Huty stało się wkroczenie dużego, najczęściej obcego kapitału, przejawiające się w lokalizacji na tym obszarze sklepów wielkopowierzchniowych dyskontów, sieci spożywczych i drogerii oraz banków i punktów sprzedaży usług telefonii komórkowej. Te formy działalności handlowo-usługowej, przez swoją konkurencyjną i różnorodną ofertę, spowodowały w opinii badanych przedsiębiorców wyraźny kryzys lokalnej działalności. Tendencji tej wydają się opierać jedynie duże, dogodnie ulokowane place targowe - Bieńczycki Plac Targowy i CH „Tomex” - z Nową Hutą nierozerwalnie związane poprzez tradycję handlu płodami rolnymi lub „bazarowy” charakter. Są to miejsca nie tylko dokonywania zakupów, lecz także spotkań towarzyskich, zwłaszcza starszych mieszkańców.
The article contains the results of the research conducted during the period of 2014 to 2016 in the Nowa Huta district, in Kraków. This area consists of 25 residential areas inhabited by almost 50 thousand people. The research concerned the functioning of commerce and services in Nowa Huta, from both the consumers’ and entrepreneurs’ point of view. During the research an interview among 2,200 consumers and 112 entrepreneurs was conducted. Also an inventory of approximately 500 unit of entrepreneurs was made. The factors which have effect on regression or development of the commerce and services in Nowa Huta were identified. These factors were divided into two groups: the first group was based on the demographical and social conditions, the second group was based on the market surroundings when it comes to both the micro and macro economical point of view. The results of the survey stated an important influence of the local aging society and its financial state, when it concerns preferences for places of purchasing. At the beginning of the transformation a lot of shops of elevated quality and services in Nowa Huta disappeared or changed their type of activities. The additional factor of this regression was the consequence of investments of foreign capital observed through the emergence of hyperand supermarkets, discount stores, pharmacies, banks and selling points for phone services. These types of activities, according to the survey, caused the crisis of local businesses. This tendency appears not to affect the two big marketplaces - Bieńczycki Market Place (Bieńczycki Plac Targowy) and Trade Centre “Tomex” (CH „Tomex”) which are traditionally connected to Nowa Huta. These are places not only meant for purchasing goods but also for social meeting especially among the elder inhabitants.
Źródło:
Przedsiębiorczość - Edukacja; 2017, 13; 228-243
2083-3296
2449-9048
Pojawia się w:
Przedsiębiorczość - Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poza formą miasta idealnego Przeobrażenia nowohuckich materialności
Beyond the Concept of the Ideal City Transformations of Nowa Huta Materiality
Autorzy:
Trzeciak, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/534937.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Nowa Huta
material, materiality
architecture parlante
somatic symptom disorder
utopia
material
materiality
Opis:
The article shows literary and documentary presentations of the first years of building Nowa Huta in the context of the avant-garde gesture of blurring the traces of the past and attempting at establishing a completely new beginning. Another equally important goal is to show how Nowa Huta, a model city of socialist visions, was organized by the dialectic of materialization and dematerialization which governed both the rhetoric of architectural visions and descriptions of human – especially women’s – corporeality. The author combines idealized (and therefore immaterial) approach whose ideological senses are projected onto the architecture of a utopian city with the socialistic approach to the body as a precisely shaped form whose biological and generally material qualities are disciplined. The author describes a few attempts of bodily disobedience to the dictate of the form, exposing the gap between postulated construction plans and the reality of everyday life entangled in the materiality of architecture and the biological nature of the body.
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2018, 12, 2; 41-58
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of Copper and Temperature on the Growth and Chlorophyll Content of Scentless Mayweed (Tripleurospermum indorum (L.) Schultz-Bip.) Originated from Vicinity of Głogów Copper Smelter
Wpływ miedzi i temperatury na wzrost i zawartość chlorofilu u maruny bezwonnej (Tripleurospermum indorum (L.) Schultz-Bip.) pochodzącej z okolicy Huty Miedzi "Głogów"
Autorzy:
Dopierała, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389538.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
chlorofil
huta miedzi
miedź
temperatura
Tripleurospermum indorum
chlorophyll
copper
plant growth
industrial pollution
Opis:
Scentless mayweed (T. indorum (L.) Schultz-Bip., Asteraceae), as the dominant weed in winter cereals, on account of producing big biomass makes dangerous concreation for the crops cultivated in the vicinity of GŁOGÓW Copper Foundry (GCF) situated in the Silesia region. The aim of this study was to compare the influence of increasing doses of copper in two temperature ranges on the growth and chlorophyll content among biotypes of scentless mayweed coming from the vicinty of GCF and Wielkopolska province. The experiments were conducted in greenhouse conditions in two temperature ranges: 40/10 °C and 25/5 °C (day/night). The seedlings of T. indorum were grown in pots filled with the soil including different doses of copper (CuSO4 o 5H2O): O, 50, 100, 200,400, 600 and 800 mg Cu/kg of dry soil. The higher doses of copper inhibited the shoot growth and decreased leaf chlorophyll content. The reduction ratę of both parameters was considerably slower in lower temperatures.
Maruna bezwonna to chwast dwuliścienny, dominujący w zbożach ozimych uprawianych na terenie Śląska, gdzie usytuowana jest Huty Miedzi "GŁOGÓW" (HMG). Ze względu na wytwarzanie dużej biomasy stanowi ona silną konkurencję dla rośliny uprawnej. Celem badań było porównanie wpływu wzrastających dawek miedzi w dwóch zakresach temperatur na wzrost i zawartość chlorofilu między biotypami maruny bezwonnej pochodzącymi z rejonu oddziaływania emisji przemysłowych HMG a biotypem pochodzącym z Wielkopolski. Doświadczenia prowadzono w warunkach szklarniowych w przedziale temperatur: 40/10 st.C i 25/5 °C (dzień/noc). Siewki maruny rosły w doniczkach wypełnionych ziemią zawierającą wzrastające dawki miedzi (CuSO4 o 5H2O): O, 50, 100, 200, 400, 600 i 800 mg Cu/kg suchej gleby. Większe dawki miedzi hamowały wzrost pędów oraz zmniejszały zawartość chlorofilu w liściach. Tempo zmniejszania się obu badanych parametrów ulegało znacznemu spowolnieniu w niższych temperaturach.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2009, 16, 7; 739-743
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Programy praca : rodzina dla kobiet w hutach
Work and family programs for women in steelworks plants
Autorzy:
Gajdzik, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370805.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wyższa Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach
Tematy:
programy dla kobiet
huta
praca
rodzina
programs for women
steelworks plant
work
family
Opis:
W artykule przedstawiono strukturę programów skierowanych do kobiet w miejscu pracy. Zakresem analizy objęto programy, umożliwiające godzenie pracy zawodowej z obowiązkami rodzinnymi. Na podstawie analizy typu case study scharakteryzowano zakres działań adresowanych do kobiet. Jako studium przypadku posłużyło przedsiębiorstwo hutnicze.
The structure of programs addressed to women were presented in the paper. Receivers of the programs are women in enterprises. The programs help them to join work with family. On the base of case study the key elements of the programs were characterized. The metallurgical enterprise was used as the case study.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach; 2015, 1(11); 85-98
1895-3794
2300-0376
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość ołowiu w wybranych warzywach i owocach uprawianych w zasięgu emisji związków ołowiu przez Hutę Szkła „Irena” w Inowrocławiu
Lead level in certain vegetables and fruits raised in the range of emision of lead compounds by the Irena glass works in Inowrocław
Soderzhanie svinca v vybrannykh ovoshhakh i fruktakh vyrashhivannykh v zone jumissii svjazejj svinca Stekol’nom Zavodom „Irena” v Inovroclave
Autorzy:
Zommer-Urbanska, S.
Kuklinski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/873982.pdf
Data publikacji:
1985
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
metoda ASA
zawartosc olowiu
huty szkla
warzywa
owoce
wyniki badan
Huta Szkla Irena
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1985, 36, 4
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkło patriotyczne w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu
Patriotic glass in collection of the National Museum in Wroclaw (Poland)
Autorzy:
Gajewska-Prorok, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/168106.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Tematy:
szkło dziewiętnastowieczne
szkło rytowane
szkło patriotyczne
huta szkła w Neuwelt
huta szkła w Jasieniu
huta szkła w Karlsbad
śląskie huty szkła
Emanuel Hoffmann
Hoffman Johann F.
historia
glass in the nineteenth century
engraved glass
patriotic glass
glassworks in Neuwelt
glassworks in Jasień
glassworks in Carlsbad
Silesian glassworks
Hoffmann Johann F.
history
Opis:
W zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu przechowywane są liczne pamiątki związane z walką Polaków o niepodległość w końcu XVIII i w XIX stuleciu. Należy do nich także kolekcja szklanych naczyń: dwanaście pucharów oraz dwie szklanice i flakon z dekoracją o tematyce patriotycznej. Zabytki te zdobione są rytowaną dekoracją odnoszącą się do powstań narodowych: kościuszkowskiego w 1794 r., listopadowego w 1830 r. i styczniowego w 1863 r., a także do wojen napoleońskich. Widzimy na nich m.in. scenę z bitwy pod Maciejowicami z naczelnikiem Tadeuszem Kościuszką na pierwszym planie, scenę śmierci księcia Józefa Poniatowskiego w falach Elstery, portrety cesarza Napoleona Bonaparte, a także godło Królestwa Polskiego z lat 1830–1831 i okolicznościowe napisy. W dnie jednej ze szklanic znajduje się moneta z czasów Królestwa Polskiego z roku 1831 r., a inny zabytek – flakon, zdobiony jest zatopioną w szkle plakietą porcelanową z herbem Królestwa Polskiego. Zabytki powstały w latach ok. 1830–1863 w czeskiej hucie Neuwelt (ob. Nový Svět), hutach śląskich i polskich, m.in. w Jasieniu. Wspaniałą plastyczną dekorację sześciu naczyń można przypisać wybitnym czeskim artystom szkła: Emanuelowi Hoffmannowi (1819–1878) i Johannowi F. Hoffmannowi (1840–1890), którzy mieli pracownie w czeskim uzdrowisku Karlsbad (ob. Karlovy Vary).
In the collection of the National Museum in Wroclaw there are many memorabilia which are related to the struggle of Poles for independence which took place in the late eighteenth and nineteenth centuries. Those memorabilia include also a collection of glass dishes: twelve goblets, two beakers and a flacon with patriotic decorations. They are decorated with engraving decoration referring to the national uprisings: Kościuszko Uprising in 1794, November Uprising in 1830 and January Uprising in 1863, and to the Napoleonic wars. We can see a scene from the battle of Maciejowice with Tadeusz Kosciuszko in the foreground, the death scene of Prince Józef Poniatowski in the waves of Elster, portraits of Emperor Napoleon Bonaparte, the emblem of the Kingdom of Poland from years 1830–1831 and occasional inscriptions. In the bottom of one of the beakers there is a coin from the time of the Kingdom of Poland from 1831 and the flacon is decorated with embedded porcelain paste with the coat-of-arms of the Poland Kingdom. The antique glass dishes were made in the years 1830–1863 in the Bohemia glassworks in Neuwelt (now Nový Svět, north Czech), in Silesian and Polish glassworks, among others in Jasień. The splendid decoration of the six vessels can be attributed to outstanding Bohemia glass artists: Emanuel Hoffmann (1819–1878) and Johann F. Hoffmann (1840–1890), who had workshops in the Bohemia spa town of Karlsbad (now, Karlovy Vary, Czech).
Źródło:
Szkło i Ceramika; 2018, R. 69, nr 4, 4; 11-14
0039-8144
Pojawia się w:
Szkło i Ceramika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena stopnia zanieczyszczenia gleb na pograniczu byłej strefy ochronnej Huty Miedzi „Głogów”
Assessment of soils’ pollution level on peripheries of the former protective zone of the Copper Smelter “Głogów”
Autorzy:
Przewocka, M.
Rosada, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/372185.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
metale ciężkie
Huta Miedzi Głogów
środowisko
gleba
heavy metals
Copper Smelter Głogów
environment
soil
Opis:
Realizowane od szeregu lat przez Hutę Miedzi Głogów działania proekologiczne przyczyniły się do znacznego ograniczenia większości negatywnych skutków oddziaływania zakładu na środowisko. Modernizacja technologii produkcji miedzi i wprowadzenie skutecznych instalacji oczyszczających doprowadziły do wyraźnej poprawy stanu agrocenoz sąsiadujących z Hutą. Ograniczenie emisji pyłowej przyczyniło się do zmniejszenia zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi. Niemal całkowicie wyeliminowana została emisja SO2 do atmosfery. Dzięki temu wyraźnie zmniejszył się stopień zakwaszenia gleb. Z tego względu 31 grudnia 2005 roku Minister Środowiska zdecydował o całkowitej likwidacji strefy ochronnej wokół Huty Miedzi Głogów. Mimo obserwowanej poprawy stanu środowiska na omawianym terenie, nadal wymagany jest stały i konsekwentnie prowadzony jego monitoring. Dotyczy to zwłaszcza gleb, które w początkowych latach działania zakładu nagromadziły duże ilości metali ciężkich, głównie Cu i Pb. Ksenobiotyki te uległy w glebach bioakumulacji.
The environmental friendly activities carried on for many years by the Copper Smelter GŁOGÓW contributed to a significant reduction of the majority of negative effects of factory’s influence on the environment. A modernization of the copper production technology and introduction of effective purification systems led to a substantial improvement of the agrocenoses surrounding the Smelter. A considerable reduction in the dust emissions lowered the heavy metals’ pollutions to the environment. The emission of SO2 to the atmosphere was nearly completely eliminated. For this reason the level of soil acidification was considerably reduced. Therefore, on December 31, 2005 the Environment Minister decided to completely eliminate the protective zone surrounding the Copper Smelter GŁOGÓW. Despite of the observed environment improvement in the investigated area, there is a need of their constant and consistent monitoring. It mainly relates to soils, with a large amount of heavy metals accumulated in the early years of factory’s operation, mostly Cu and Pb. Those xenobiotics have been bioaccumulated in soils.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski; 2014, 154 (34); 45-54
1895-7323
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oddziaływanie Huty Cynku Oława na środowisko glebowe terenów przyległych, w świetle całkowitej zawartości metali ciężkich w poziomach powierzchniowych gleb miasta Oławy
The influence of Oława Zinc Smelter on soil environment of adjacent areas in the light of total content of heavy metals in surface levels of Oława soils
Autorzy:
Cuske, M.
Marcinkiewicz, M.
Szopka, K.
Karczewska, A.
Pora, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/372556.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
Huta Cynku Oława
gleby zanieczyszczone
metale ciężkie
Zinc Smelter Oława
contaminated soils
heavy metals
Opis:
Celem pracy jest określenie zawartości wybranych metali ciężkich w poziomach powierzchniowych gleb zlokalizowanych w bezpośrednim sąsiedztwie ZM „Silesia” S.A. Oddział Huta Oława. Przeprowadzone analizy wykazały, że wieloletnia działalność huty istotnie wpływa na poziom zanieczyszczenia gleb w Oławie. Stwierdzono nadmierne wzbogacenie gleb w cynk i ołów, co jest efektem specyfiki działalności prowadzonej przez zakład.
The aim of the study is analysis of heavy metals in surface levels of soils located in ZM “Silesia” S.A., Zinc Smelter Oława vicinity. Research showed that long-term smelter activity has a significant impact on the contaminated level of soils in Oława. It was ascertained excessive soil icrease in zinc and lead what is a result of the specific activity of the smelter.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski; 2013, 149 (29); 42-50
1895-7323
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Projekt rewitalizacji terenu po dawnej hucie cynku Uthemann
Revitalization project of the area of the former Uthemann zinc smelter
Autorzy:
Oleś, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293905.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
rewitalizacja
huta cynku
Katowice
Generalny Konserwator Zabytków
revitalization
zinc smelter
General Conservator of Monuments
Opis:
Czternastego grudnia 2017 r. Dominika Oleś odebrała wyróżnienie w konkursie organizowanym przez Generalnego Konserwatora Zabytków oraz Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków na najlepsze prace studialne, naukowe oraz popularyzatorskie dotyczące ochrony zabytków i muzealnictwa. Wyróżnioną pracę magisterską obroniono na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej w lipcu 2017 r. W artykule przedstawiono fragmenty części graficznej oraz skrótowo opisano główne idee pracy zatytułowanej Projekt rewitalizacji terenu po dawnej hucie cynku Uthemann w Katowicach-Szopienicach na cele kulturowo-biznesowe. Głównym zamierzeniem projektu było stworzenie propozycji wykorzystania kompleksu poprzemysłowego przy jednoczesnym pogodzeniu współczesnego kontekstu z zachowaniem cennego dla Śląska dziedzictwa.
On the 14th of December 2017 Dominika Oleś received an award with a distinction in the competition organized by the General Conservator of Monuments and Historical Monuments and Art Conservators Association Poland for the best scientific and popularizing works pertaining to conservation of monuments and museology. The honored master thesis was defended at the Faculty of Architecture of the Wrocław University of Science and Technology in July 2017. The article presents fragments of the graphic part of the project and describes the main ideas of master diploma Projekt rewitalizacji terenu po dawnej hucie cynku Uthemann w Katowicach-Szopienicach na cele kulturowo-biznesowe (Revitalization project of the area of the former zinc smelter Uthemann in Katowice-Szopienice for cultural-business functions). The main project’s intension was to creatie a suggestion of the use of the postindustrial complex at the same time compromising the contemporary context and preservating the precious Silesian heritage.
Źródło:
Architectus; 2019, 2 (58); 163-172
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ preparatu "Ekolator" na skład chemiczny gleb i roztworów glebowych w strefie emisyjnego oddziaływania Huty Miedzi Głogów
Impact of the 'Ekolator' preparation on the some soil properties and chemical composition of soil solutions in the emission zone of the Głogów Copper Foundry
Autorzy:
Spychalski, W.
Drzymała, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/334505.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
gleba
roztwór glebowy
emisja
huta miedzi
preparat Ekolator
preparation Ekolator
soil
emission
copper foundry
Opis:
W pracy przedstawiono wpływ preparatu Ekolator II na podstawowe właściwości fizyczne i chemiczne gleb będących w strefie emisyjnego oddziaływania Huty Miedzi Głogów. Zastosowany preparat wpłynął na wzrost ogólnej zawartości węgla, azotu i siarki oraz wpłynął korzystnie na zwiększenie pojemności sorpcyjnej, stwierdzono również przyrost wartości pH. Po zastosowaniu Ekolatora II roztwór glebowy uzyskany z pasty nasyconej charakteryzował się wyższym przewodnictwem elektrolitycznym, zwiększoną zawartością jonów sodu, wapnia, magnezu oraz chlorków. W porównaniu z kontrolą zmniejszeniu uległa koncentracja azotanów, fosforanów i metali ciężkich.
The soil solution is the most dynamic part in the three-phase soil system; its there that the majority of chemical reactions takes place. It plays a major role in plant nutrition, elemental circulation and ecosystem contamination. The composition of the soil solution is particularly important in soils subject to strong influence of anthropo-pressure, frequently contaminated. Contaminated soils are exposed to land reclamation processes which involve, primarily, regulation of their reaction and increase of their humus content. One of the preparations used to increase soil humus content is Ekolator ll manufactured by the Agroimpuls Company in Swarzędz on the basis of brown coal (50% v/v) and bio-fabric (50% v/v). According to producer Ekolator II contains: 70-90% of dry mass, 36-55% of organic matter and N (as NH4 + and NO3 -) 200-400, Ca 1500-2000, Mg 500-700 and S-SO4 80-300 mg/dm3. Preparation used in experiment contained 19% of organic C and showed pH (KCl) 7.4-7.5. The objective of the performed investigations was to determine the basic soil properties and chemical composition of soil solutions in soil situated within the zone of emissions from the Głogów Copper Foundry following the application of the above-mentioned preparation. The experiment was established on five different production fields. On each of these fields, two 0.5 ha plots were marked out: a control (non-treated) plot and experimental plot on which the abovementioned preparation (Ekolator ll) in the quantity of 130 t/ha was applied. The preparation was introduced into the soil in April 2005 during ploughing and soil samples for laboratory analysis were collected in the autumn of 2007 after harvest. In the collected profile and surface (composite) samples taken at the depths of 0-30, 30-60 and 60-90 cm, the following parameters were determined: texture, pH, total content of C, N, S, sorption capacities. In addition, using the negative pressure method, soil solution from "soil paste" was isolated and the concentrations of basic cations and anions such as: Ca+2, Mg+2, Na+, K+, NH4 +, NO3 -, Cl- , PO4 -3, as well as some heavy metals (Cu and Zn ) were determined. According to PTG, from the point of view of their texture, the examined soils belong to silty groups. The inclusion of the Ekolator preparation resulted in the increase of the pH value by about one unit and very distinct increase of organic carbon. Following the application of Ekolator, the soil solution was characterized by higher electrolyte conductivity, increased content of sodium and calcium and decreased concentrations of phosphates, nitrates and such heavy metals as Cu and Zn.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2010, 55, 4; 113-116
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania zachowań konsumentów na placach targowych na przykładzie Nowej Huty
Determinants of consumers’ behavior at the markets in Nowa Huta
Autorzy:
Płaziak, Monika
Szymańska, Anna Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/591456.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Konsument
Megatrend
Nowa Huta
Plac targowy
Targowisko
Trend
Zachowania konsumentów
Consumer
Consumers’ behavior
Market
Opis:
W opracowaniu podjęto próbę identyfikacji czynników warunkujących decyzje o wyborze placu targowego na miejsce dokonywania zakupów oraz przyczyn wyboru określonego placu przez mieszkańców Krakowa. W tym celu przeprowadzono marketingowe badania bezpośrednie na terenie trzech wybranych placów targowych jednej z dzielnic Krakowa – Nowej Huty, jak również w wyznaczonych punktach miasta, powszechnie uczęszczanych oraz charakteryzujących się znaczną bliskością położenia względem badanych targowisk. W badaniach uczestniczyli mikroprzedsiębiorcy, klienci placów targowych oraz potencjalni klienci. Na podstawie badań stwierdzono następujące przesłanki wyboru omawianych targowisk przez konsumentów: 1) dogodne położenie względem miejsca zamieszkania oraz ciągów komunikacyjnych; 2) wielkość targowiska; 3) bliskość zaplecza rolnego oraz dostępność płodów rolnych kupowanych bezpośrednio od producentów jako czynnik warunkujący rozpiętość oferty asortymentowej, a w rezultacie zwiększający atrakcyjność targowiska; 4) oddziaływanie niektórych megatrendów (zdrowie, indywidualizm, potrzeba nawiązywania kontaktów i spowolnienie tempa życia) na decyzje konsumentów.
In the article there is an attempt to identify the decision factors for choosing a market as a place of doing the shopping and the reasons for choosing a particular market by the inhabitants of Cracow. For that reason the marketing researches have been conducted with the use of a questionnaire interview. The survey was done in the year 2014 and 2015 in three selected markets located in one of the districts of Cracow – Nowa Huta, as well as in definite points of the city, a widely attended and characterized by a proximity to the markets. In the study attended entrepreneurs, customers of markets and potential customers. Authors found out the following reasons for choosing the markets to purchase consumer goods: 1) convenient location relative to the place of residence and communication lines; 2) the size of the market; 3) proximity to agricultural areas and the availability of crops purchased directly from producers as a determinant of the diversity of agricultural products, and as a result increasing the attractiveness of the markets; 4) the impact of certain megatrends (health, individualism, the need for networking and to slow down the pace of life) on consumer decisions.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2016, 255; 186-199
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie modelowania diagnostycznego dla wspomagania predykcyjnego utrzymania ruchu i zwiększenia efektywności energetycznej w hucie
Predictive Maintenance and Energy Efficiency Using Model Based Fault Detection Technology for Metallurgical Industry
Autorzy:
Song, J.
Nowicki, R.
Duyar, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1368422.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych Komel
Tematy:
diagnostyka
rozpoznawanie anomalii
modelowanie uszkodzeń
sprawność
huta
diagnostics
detection of anomalies
malfunction modeling
steel mill
Opis:
This paper presents a unique technology for early warning of pending failures of industrial equipment. The technology is used to increase productivity and energy efficiency by preventing unexpected downtime and faulty operation of equipment. The technology uses model based fault detection and diagnosis approach using system identification and spectral analysis techniques. Implementation and case studies for iron and steel industry are presented.
W dokumencie przedstawiono unikalną technologię umożliwiającą bardzo wczesne ostrzeganie o rozwijającym się uszkodzeniu maszyn i/lub urządzeń. Sprzętowa detekcja anomalii jest wykorzystywana celem zwiększenia zdolności produkcyjnych, a także sprawności energetycznej poprzez zapobieganie niespodziewanym przestojom. Prezentowane podejście wykorzystuje mechanizm detekcji uszkodzeń oparty na modelowaniu z wykorzystaniem technik analizy widmowej. Zaprezentowano wyniki uzyskane w czasie pilotażowego wdrożenia w hucie.
Źródło:
Maszyny Elektryczne: zeszyty problemowe; 2013, 2, 99; 233-240
0239-3646
2084-5618
Pojawia się w:
Maszyny Elektryczne: zeszyty problemowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naliboki i Urzecze, czyli słów kilka o hutach Radziwiłłowskich
Naliboki and Urzecze, a few words about glassworks owned by the Radziwiłłs
Autorzy:
Wolska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/168290.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Tematy:
huta szkła
szkło
Radziwiłłowie
szkło szlifowane
szkło barwione
glassworks
glass
Radziwiłłs
cut glass
coloured glass
Opis:
Artykuł przedstawia historię i charakterystykę hut szkła w Urzeczu i Nalibokach, które założyła księżna Anna Katarzyna z Sanguszków Radziwiłłowa. Huta w Nalibokach działała w latach 1722-1864, w pobliskim Urzeczu – w latach 1737-1846. Tak długi okres działalności manufaktur świadczy o dobrym zarządzaniu, mimo trudnej sytuacji politycznej. Do organizacji huty sprowadzono wykwalifikowanych hutników z Drezna. Dbali oni o wysoką jakość wyrobów. Szkła z hut Radziwiłłowskich były znane i cenione za ich walory artystyczne i technologiczne. Produkcja w dużej mierze pokrywała potrzeby własne rodziny. Najpopularniejsze były szkła białe i tzw. kryształowe, ale produkowano też szkła barwione. Wyroby często wręczano jako prezenty lub sprzedawano z zyskiem. Szkła dekorowane były herbami Radziwiłłów i innych zaprzyjaźnionych rodzin. Powstała nawet seria z monogramem króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Stosowano również zdobienia w postaci wici i motywów roślinnych, kwiatów, zwierząt, a nawet scen figuralnych. Cenione były również szkła szlifowane w różne wzory.
The article presents the history and characteristics of glassworks in Urzecze and Naliboki. Both glassworks were founded by Princess Anna Katarzyna Raddziwił (née Sanguszko). The Naliboki plant operated between 1722 and 1864, and the Urzecze one between 1737 and 1846. Such a long period of activity evidences a proper governance, despite the difficult political situation. The plants were well known from their skilled workers brought from Dresden. The owners paid attention to high quality of products. The glass items produced in the Radziwiłłs’ glassworks were known from their artistic values and modern technology. It is important to remember that the large amount of the production was used for owners’ own needs. White and crystal glass was the most popular but the stained glass items were also produced. Glass products were often handed out as gifts but they were also sold with a profit. Products were decorated with Radziwiłłs’ coats of arms and other friendly families symbols too. There were even a series with the monogram of Stanisław August Poniatowski, the last king of Poland. Various themes, such as plant motives, flowers, animals and even figural scenes were used as a decoration. Items where glass was cut into various patterns were the most appreciated ones.
Źródło:
Szkło i Ceramika; 2014, R. 65, nr 2, 2; 19-22
0039-8144
Pojawia się w:
Szkło i Ceramika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of marble dust and glass fiber on expansive soil
Wpływ pyłu marmurowego i włókna szklanego na ekspansywną glebę
Autorzy:
Shukla, Rajesh P.
Algotari, Divyanshu
Rathod, Mahendrasinh
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1841469.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
Tematy:
compressive strength
reinforcement
fibers
marble dust
stabilization
depozycja na czynniki atmosferyczne
huta miedzi
emisje
metale
Opis:
India shares a significant production of glass fiber and marble wastes in the world, which poses a big disposal problem. This study assesses the suitability of glass fiber and marble dust to enhance the behaviour of expansive soil. The Atterberg’s limits and plasticity index improves by mixing marble dust into the soil. Whereas, the effect of glass fiber on the Atterberg’s limit is not very encouraging. The shear strength increases with the addition of marble dust as well as glass fibers. The effect of glass fiber on strains corresponding to peak stress is significantly higher than the marble dust. The strength of fiber-reinforced soil initially increases with the addition of marble dust, to a certain extent, beyond which it decreases. The effect of marble dust on variation in peak stress and corresponding strains is that fiber-reinforced soil is almost the opposite. The optimum quantity of marble dust and glass fiber is found to be 10%-15% and 3%, respectively.
Gleby ekspansywne to gleby, które mają zdolność kurczenia się i / lub pęcznienia, a tym samym zmiany objętości, w zależności od zmian wilgotności. Utylizacja odpadów przemysłowych to duży problem w Indiach. Obecnie wiele produktów odpadowych stało się popularnymi materiałami konstrukcyjnymi. W niniejszej pracy oceniano przydatność zbrojenia włóknem szklanym do poprawy wytrzymałości gruntu ekspansywnego. Ponadto określa się również wpływ pyłu marmurowego na grunt wzmocniony włóknami. Limity Atterberga i wskaźnik plastyczności poprawiają się poprzez mieszanie pyłu marmurowego z glebą. Natomiast wpływ włókna szklanego na granicę Atterberga nie jest zachęcający. Wytrzymałość na ścinanie wzrasta wraz z dodatkiem pyłu marmurowego oraz włókien szklanych. Jednak wpływ włókna szklanego jest relatywnie bardziej zauważalny w porównaniu z pyłem marmurowym. Stwierdzono, że optymalna ilość pyłu marmurowego i włókna szklanego wynosi odpowiednio 15% i 3%. W przypadku włókna szklanego wytrzymałość na ściskanie i odpowiednie odkształcenie wzrastają odpowiednio o 55–58% i 700%. W gruncie zbrojonym włóknem wytrzymałość początkowo wzrasta wraz z dodatkiem pyłu marmurowego, do pewnego stopnia, po przekroczeniu której maleje. Stwierdzono, że wpływ pyłu marmurowego na zmienność szczytowych naprężeń i odpowiadających im odkształceń gleby wzmocnionej włóknami jest prawie przeciwny.
Źródło:
Inżynieria Mineralna; 2020, 2, 2; 111-118
1640-4920
Pojawia się w:
Inżynieria Mineralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organized leisure in the 1960s: Holiday homes for residents of Nowa Huta as reported by the weekly 'Głos Nowej Huty'
Zorganizowany wypoczynek mieszkańców Nowej Huty w latach 60. w świetle „Głosu Nowej Huty”
Autorzy:
Chłosta-Sikorska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2058315.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Poland in the 1960s
organized leisure
workers’ holidays in the socialist system
state-company owned holiday homes
Cracow-Nowa Huta
local press
PRL
wczasy
„Głos Nowej Huty”
Nowa Huta
prasa
Fundusz Wczasów Pracowniczych
zakładowe ośrodki wczasowe
Opis:
The Vladimir Lenin Steelworks and other state-owned enterprises in Nowa Huta, the eastern district of Cracow, ran a number of holiday centres all over Poland and encouraged their staff to spend their leave in those places with their family members and colleagues. This form of organized leisure was also promoted by the press. So for example Głos Nowej Huty, a weekly issued by the Workers’ Council of the VL Steelworks, published articles showing the attractions and, occasionally, problems of individual holiday homes. At the same time readers were encouraged to file in their application in good time. The publicity contributed to the success of this type of organized leisure — the number of people who took up this offer increased year on year throughout that period.
Huta im. Lenina i inne zakłady zlokalizowane w dzielnicy oferowały wypoczynek w licznych zakładowych ośrodkach wczasowych całego kraju. Można tam było spędzać czas w gronie rodziny i znajomych. Pracownicy byli zachęcani do korzystania z oferty wypoczynku także za pomocą prasy. „Głos Nowej Huty” — Tygodnik Samorządu Pracowniczego HiL, przypominał o konieczności złożenia stosownych dokumentów, prezentował reportaże z pobytu w tych ośrodkach — opisując atrakcje czekające na wypoczywających, ale także wskazując na zanied-bania. Nowohucianie dość szybko przekonali się do tego sposobu spędzania urlopu i liczba wczasowiczów z roku na rok rosła.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2020, 23, 4; 159-169
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The socialist tangible heritage of Nowa Huta as the local economic asset
Socjalistyczne materialne dziedzictwo Nowej Huty jako lokalny zasób rozwojowy
Autorzy:
Hołuj, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1875747.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
cultural heritage
Nowa Huta
Krakow
socialist town
local economy
dziedzictwo kulturowe
Kraków
miasto socjalistyczne
gospodarka lokalna
Opis:
The article analyses the process of interpreting the cultural and economic values of the socialist tangible heritage of Nowa Huta – a former town, today a district of Krakow. The objective of the article is to define the scope of interest of both public and commercial entities in the creation of products and services which are related to the place’s heritage and which make use of this resource. Another goal is to indicate the forms and scope of use of Nowa Huta heritage resources. On the basis of the determined facts, it can be stated that the socialist heritage of Nowa Huta may become one of the elements of its new economic structure, which has emerged as a result of the economic transition after the fall of socialism. However, the process of creating heritage products must be sustainable in the long run and must be conducted while suitably interpreting the qualities of the heritage, respecting it and commemorating events included in it.
W artykule analizowany jest proces interpretacji wartości kulturowych i ekonomicznych materialnego dziedzictwa socjalizmu w Nowej Hucie – dawnym mieście, dzisiejszej dzielnicy Krakowa. Autor zakreśla zakres zainteresowania podmiotów zarówno publicznych, jak i komercyjnych tworzeniem produktów i usług dziedzictwa wykorzystujących ten zasób. Na podstawie ustalonych faktów można uznać, że dziedzictwo socjalistyczne Nowej Huty ma szanse stać się jednym z elementów jej nowej struktury gospodarczej, po transformacji gospodarki. Proces tworzenia produktów dziedzictwa musi odbywać się jednak w sposób długookresowo zrównoważony, z poszanowaniem walorów tego dziedzictwa oraz pamięci o wydarzeniach, które stanowią jego część.
Źródło:
Studia Miejskie; 2017, 26; 125-139
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fluor w wodach podziemnych i powierzchniowych w okolicy Skawiny k. Krakowa
Fluorine in groundwater and surface water in the Skawina region near Kraków
Autorzy:
Górnik, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075340.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
fluor
huta aluminium Skawina
wody gruntowe i powierzchniowe
fluorine
Skawina aluminum smelter
groundwater and surface water
Opis:
The paper presents the examination of fluorine concentration in groundwater and surface water in the Skawina region, including the determination of the influence of a former aluminum smelter plant on the concentration. Although the Skawina aluminum smelter emitted the largest amounts of fluorine-containing dust and gases in 1954–1981, the persistent low concentration of fluorine in groundwater was found during the present examinations. The results from 2011 are similar to those conducted in the 1970s and 1980s. In a water reservoir located below the closed landfill, high fluorine concentrations were recorded (103.69 mg dm3), which means that fluorine has been eluted out of the landfill.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 7; 397--403
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyznaczenie warunków dla określenia wstępnej izolinii zasięgu zanieczyszczeń jako element monitoringu środowiska wokół Huty Miedzi „Głogów”
Monitoring of agricultural environment condition on the peripheries of former protection zone of the Copper Smelter „Głogów”
Autorzy:
Rosada, J.
Przewocka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/372128.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
huta miedzi
metale ciężkie
środowisko rolnicze
gleby
zanieczyszczenie gleb
copper smelter
heavy metals
agricultural environment
soils
pollution
Opis:
Celem przeprowadzonych badań monitoringowych było określenie aktualnego stanu środowiska rolniczego znajdującego się w rejonie Huty Miedzi GŁOGÓW oraz wskazanie ewentualnego zagrożenia wynikającego z przemieszczania się metali ciężkich w układzie gleba-roślina. Dla wyznaczenia wstępnej izolinii obszarów o przekroczonych standardach jakości gleb, na omawianym terenie, wytypowano szereg punktów badawczych usytuowanych głównie na obrzeżach byłej strefy ochronnej, ze szczególnym uwzględnieniem dominującego kierunku wiatrów wiejących w tym rejonie. Wyniki badań wskazują, iż zawartość analizowanych pierwiastków śladowych w glebach w dużej mierze uzależniona jest od lokalizacji punktów badawczych względem emitorów zanieczyszczeń. Podwyższona zawartości miedzi w badanych glebach nie wpływa istotnie na pobór tego pierwiastka przez rośliny uprawiane w najbliższym sąsiedztwie zakładu. Stwierdzone stężenia metali ciężkich w roślinach nie stanowią zatem zagrożenia dla zdrowia ludzi i zwierząt.
The mining and metallurgical activity in the Legnica-Głogów Industrial District, resulting from the presence of rich deposits of copper ore, caused significant environmental pollution with heavy metals. Copper Smelter GŁOGÓW located at a distance of 7 km northwest from the Głogów city, being one of the biggest industrial plants in the area, significantly supported the economic development of the region, but also contributed to a number of unfavourable changes in the natural environment. Heavy metals from the metallurgical dust emitted into the atmosphere negatively affect all elements of the environment, but the longest lasting effects, as a result of accumulation, occur in soils. Metals accumulated in soils are a threat to the arable crops in the region. The problem of heavy metals presence in soil-plant system is very complex and shows a significant variation resulting from the properties of soils and the way of their utilization. In the early years of Copper Smelter GŁOGÓW operation dust emissions were very high, that led to the accumulation of heavy metals in the agricultural environment adjacent to the plant. However, in the last quarter of the century, thanks to the constant modernization of production technology and the introduction of modern dedusting system, dust emissions were substantially reduced. This does not change the fact that heavy metals that got into soils in excessive amounts in the early years of the plan operation, are there until now. For this reason, constant and systematic research is the only effective method that helps to predict the effects of adverse changes in the environment. The aim of conducted monitoring studies was to determine the current state of the agricultural environment located in the area of Copper Smelter GŁOGÓW and to show possible risks arising from the movement of heavy metals in soil-plant system. In order to indicate initial isoline of areas where quality standards were exceeded, on the discussed area a number of new research points were determined, located mainly on the outskirts of the former protection zone, with particular emphasis on the dominant winds in this area. These studies will become an important complement to existing work on the assessment of the local variability of soils and plants pollution with heavy metals in the area covered by Smelter emissions.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski; 2015, 159 (39); 31-44
1895-7323
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Renesans szkła prasowanego na tle historii Huty Szkła Gospodarczego w Ząbkowicach
The renaissance of pressed glass based on the history of Ząbkowice Glassworks
Autorzy:
Bańka, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/168920.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Tematy:
Huta Szkła Gospodarczego w Ząbkowicach
szkło prasowane
Drost Jan Sylwester
Trzewik-Drost Eryka
Ząbkowice Glassworks
pressed glass
Opis:
Artykuł przedstawia historię zakładu Huty Szkła Gospodarczego w Ząbkowicach i w szczególny sposób podkreśla nowatorskie podejście do technologii szkła małżeństwa projektantów: Eryki i Jana Drostów. Cechy szkła prasowanego, uznawane dotąd za mankamenty, uczynili jego walorami, tworząc na masową skalę niespotykane dotąd w Polsce wyroby ze szkła prasowanego. W latach siedemdziesiątych XX wieku przedmioty wykonywane tą techniką – uważane wcześniej za szkło niższej kategorii – zaczęły konkurować ze wszechobecnymi ręcznie szlifowanymi kryształami. To właśnie dzięki temu nowemu spojrzeniu Drostowie podnieśli pozycję szkła prasowanego na wyższy poziom. Do dziś, wielokrotnie nagradzane i cenione w kraju i za granicą szkła, są uważane za ikony polskiego wzornictwa.
The article presents the history of Ząbkowice Glassworks and the innovatory approach to glass technology presented by Eryka and Jan Drost. What had been concidered vices of pressed glass, they made it's virtues. They created pressed glass products on a massive scale never seen before in Poland. In the 70s pressed glass products – which had been considered glass of lower category – started to compete with hand cut cristals. Thanks to that innovatory approach they took pressed glass to higher level. Pressed glass product recognized both in the country and abroad are belived to have become the icons of Polish design.
Źródło:
Szkło i Ceramika; 2015, R. 66, nr 5, 5; 22-25
0039-8144
Pojawia się w:
Szkło i Ceramika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unfavourable changes of meadow communities in the area neighbouring Konin aluminium smelter
Niekorzystne zmiany zbiorowisk lakowych w rejonie Huty Aluminium Konin
Autorzy:
Grynia, M
Kryszak, A
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/796788.pdf
Data publikacji:
1994
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
zbiorowiska roslinne
uzytki zielone trwale
tereny przemyslowe
wlasciwosci fizykochemiczne
gleby lakowe
laki
Huta Aluminium Konin
odczyn gleby
Opis:
In years 1969 and 1980-91 geobotanical research was carried out on the area of 200 ha of permanent grasslands situated in the Gopło-Warta Canal depression in the zone of the strongest contamination with industrial gases from the neighbouring aluminium works. The total of 150 phytosociological records were taken with the use of the Braun-Blanquet method. Furthemore, chemical soil and plant analyses as well as the examination of the site were conducted. Meadow plants showed varying concentrations of fluorine ranging from 0.65 to 85.2 mg %, and 95 % of the plant samples were toxic to farm animals. The examined meadows are situated primarily on semihydrogenic and podzolic gley soils. However, there are also places where bog and black soils occur. Soils were mainly acid and slightly acid. Chemical analysis showed that the soils are poor in potassium and phosphorus. During the period of studies unfavourable changes occured in the physico-chemical properties of the site: both soil moisture content and density increased while its oxygenation and porosity declined. Soil reaction was also found to have increased. Economically useful plant communities which used to occupy 37.5 % of the area were reduced considerably and now occupy only 12 % (Arrhenatheretum elatioris and Lolio-Cynosuretum). They were replaced by low value plant communities (Deschampsia caespitosa, Carex fusca, Carex gracilis, Molinia coerulea) which currently occupy 88 % of the area. Furthermore, considerable amounts of meadow weeds and plant semiparasites were also found in the examined meadow swards. The quantities of fluorine in plants showed a declining tendency which may have been due to a decrease in the discharge of fluorine into the atmosphere observed recently. Thus, it can be said that fluorine causes injury to plants and leads to the replacement of more valuable species by species economically less valuable. Moreover, these unfavourable changes are further reinforced by negative site changes caused by incorrect management practices quite common on these contaminated areas.
W latach 1969 i 1980-91 wykonano badania geobotaniczne na obszarze ok. 200 ha trwałych użytków zielonych położonych w obniżeniu Kanału Warta-Gopło zwanego Marzysławickim, w obrębie największego oddziaływania gazów przemysłowych Huty Aluminium. Wykonano 150 zdjęć fitosocjologicznych stosując metodę Braun-Blanqueťa. Wykonano też badania siedliska oraz chemiczne gleby i roślinności. Roślinność wykazała zawartość fluoru od 0.65 do 85.2 mg %, a 95 % prób roślinnych było toksycznych dla zwierząt gospodarczych. Łąki występują przeważnie na glebach semihydrogenicznych typu glejobielicowego, miejscami stwierdza się też czarne ziemie i bagienne. Odczyn gleb jest kwaśny i lekko kwaśny. Badania wykazały, iż gleby te są mało zasobne w potas i fosfor. Na przestrzeni lat badań nastąpiły niekorzystne zmiany w siedlisku, dotyczące właściwości fizyko-chemicznych gleby; zwiększyło się uwilgotnienie gleby oraz jej gęstość, zmniejszyło natlenienie i porowatość a gleby uległy większemu zakwaszeniu. Z obszaru 37.5 % wartościowych gospodarczo zbiorowisk, obecnie pozostało tylko 12 % (Arrhenatheretum elatioris i Lolio-Cynosuretum), a małowartościowe zajmują 88 % (zbiorowiska z Deschapmpsia caespitosae, Carex fusca, Caresr gracilis, Molinia coeruleae). W runi łąk stwierdzono także znaczną ilość chwastów łąkowych i półpasożytów roślinnych. Pod względem zawartości fluoru ilość jego w roślinach się obniżyła. Ma to związek te zmniejszeniem się w ostatnich latach emisji fluoru do atmosfery.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1994, 413; 123-126
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O historii Opery Robotniczej w Krakowie (1954–1957)
On the History of Kraków Workers’ Opera (1954–1957)
Autorzy:
Wieczorek, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28328088.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Opera Robotnicza
Stanisław Drabik
Nowa Huta
muzyka i polityka
Halka
Stanisław Moniuszko
Workers' Opera
music and politics
Opis:
Stanisław Drabik był pomysłodawcą i organizatorem dwóch specyficznych placówek operowych, których historia przez wiele lat pozostawała zapomniana. W latach 1947–1949 we Wrocławiu prowadził Operę Robotniczą, która przygotowała w 1948 wystawienie opery Flis Stanisława Moniuszki. Do pomysłu tego powrócił w 1954 roku w Krakowie, gdzie działała pod jego kierownictwem druga placówka tego rodzaju. Po dwóch latach prób w lipcu 1956 roku krakowska Opera Robotnicza przedstawiła inscenizację Halki Stanisława Moniuszki na scenie Teatru im. Juliusza Słowackiego. Oficjalnie zespół miał składać się z utalentowanych muzycznie robotników Kombinatu Metalurgicznego w Nowej Hucie, jednak rzeczywisty skład zespołu znacznie odbiegał od tych deklaracji. Finalnym celem działań Drabika było zorganizowanie w Krakowie i kierowanie operą zawodową, a nawiązanie do haseł stalinowskiej propagandy o upowszechnianiu sztuki wśród robotników miały mu pomóc uzyskać finansowe i administracyjne wsparcie instytucji państwowych dla jego planów. Przemiany polityczne polskiego Października, destalinizacja i odwilż w życiu artystycznym skutecznie przekreśliła te plany. Opera Robotnicza straciła dyskursywny i instytucjonalny parasol ochronny. Premiera Halki została bardzo negatywnie przyjęta przez krytyków – pisano o profanacji narodowej opery, fatalnym poziomie aktorskim i muzycznym przedstawienia oraz o nadużyciach finansowych. Część z tych krytyk została jednak sformułowana przez przedstawicieli konkurencyjnej wobec Drabika instytucji walczącej o powstanie zawodowej opery w Krakowie. Podjęta przez ponad rok po premierze walka zespołu i Stanisława Drabika o utrzymanie placówki nie zakończyła się powodzeniem, a Opera Robotnicza popadła w całkowite zapomnienie.
Stanisław Drabik initiated and organised two unique opera companies, which later sank for many years into oblivion. In 1947–1949 Drabik ran the Workers’ Opera in Wrocław, which prepared a production of Stanisław Moniuszko’s The Raftsman in 1948. He returned to this idea in 1954 in Kraków, where a second opera house of this kind was set up under his direction. Following two years of rehearsals, in July 1956 Kraków’s Workers’ Opera staged Stanisław Moniuszko’s Halka at the Juliusz Słowacki Theatre. Officially the cast was to consist of musically gifted workers from Nowa Huta’s steelworks, but its actual make-up proved far removed from such declarations. Drabik’s ultimate aim was to organise and direct a professional Cracow-based opera. He took advantage of the Stalinist propagandist call to disseminate art among workers in order to obtain funding and organisational support for his project from state institutions. The political transformations following the Polish October (1956), de-Stalinisation and the political thaw in the artistic scene effectively thwarted his plans. The Workers’ Opera lost its discursive and institutional protective umbrella. The premiere of Halka was very badly received by critics, who wrote about the profanation of a national opera, about extremely poor level of music performance and acting, as well as misappropriation of funds. Part of this criticism came from Drabik’s competitors, who, like him, strove to set up a professional opera in Kraków. The crew and director’s struggle to save their opera company, which started more than a year after the premiere, failed, and the Workers’ Opera fell into complete oblivion.
Źródło:
Muzyka; 2020, 65, 3; 69-94
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies