Wyznaczenie warunków dla określenia wstępnej izolinii zasięgu zanieczyszczeń jako element monitoringu środowiska wokół Huty Miedzi „Głogów”

Celem przeprowadzonych badań monitoringowych było określenie aktualnego stanu środowiska rolniczego znajdującego się w rejonie Huty Miedzi GŁOGÓW oraz wskazanie ewentualnego zagrożenia wynikającego z przemieszczania się metali ciężkich w układzie gleba-roślina. Dla wyznaczenia wstępnej izolinii obszarów o przekroczonych standardach jakości gleb, na omawianym terenie, wytypowano szereg punktów badawczych usytuowanych głównie na obrzeżach byłej strefy ochronnej, ze szczególnym uwzględnieniem dominującego kierunku wiatrów wiejących w tym rejonie. Wyniki badań wskazują, iż zawartość analizowanych pierwiastków śladowych w glebach w dużej mierze uzależniona jest od lokalizacji punktów badawczych względem emitorów zanieczyszczeń. Podwyższona zawartości miedzi w badanych glebach nie wpływa istotnie na pobór tego pierwiastka przez rośliny uprawiane w najbliższym sąsiedztwie zakładu. Stwierdzone stężenia metali ciężkich w roślinach nie stanowią zatem zagrożenia dla zdrowia ludzi i zwierząt.

The mining and metallurgical activity in the Legnica-Głogów Industrial District, resulting from the presence of rich deposits of copper ore, caused significant environmental pollution with heavy metals. Copper Smelter GŁOGÓW located at a distance of 7 km northwest from the Głogów city, being one of the biggest industrial plants in the area, significantly supported the economic development of the region, but also contributed to a number of unfavourable changes in the natural environment. Heavy metals from the metallurgical dust emitted into the atmosphere negatively affect all elements of the environment, but the longest lasting effects, as a result of accumulation, occur in soils. Metals accumulated in soils are a threat to the arable crops in the region. The problem of heavy metals presence in soil-plant system is very complex and shows a significant variation resulting from the properties of soils and the way of their utilization. In the early years of Copper Smelter GŁOGÓW operation dust emissions were very high, that led to the accumulation of heavy metals in the agricultural environment adjacent to the plant. However, in the last quarter of the century, thanks to the constant modernization of production technology and the introduction of modern dedusting system, dust emissions were substantially reduced. This does not change the fact that heavy metals that got into soils in excessive amounts in the early years of the plan operation, are there until now. For this reason, constant and systematic research is the only effective method that helps to predict the effects of adverse changes in the environment. The aim of conducted monitoring studies was to determine the current state of the agricultural environment located in the area of Copper Smelter GŁOGÓW and to show possible risks arising from the movement of heavy metals in soil-plant system. In order to indicate initial isoline of areas where quality standards were exceeded, on the discussed area a number of new research points were determined, located mainly on the outskirts of the former protection zone, with particular emphasis on the dominant winds in this area. These studies will become an important complement to existing work on the assessment of the local variability of soils and plants pollution with heavy metals in the area covered by Smelter emissions.