Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Gender identity in translation: the impossibility of transposing non-binary characters into Romanian

Autorzy:

Ivan, Alexandra Maria

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28407297.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach

Tematy:

LGBTQ+
queer
translation
LGBTQ+ translation
gender-neutral in translation
cultural translation

Opis:

The created world of Ada Palmer’s Terra Ignota series depicts a future society where gender identity has undergone a process of uniformisation, resulting in the erasure of gendered language. The novels take the form of a confessional (a recounting of the events of the past) which are published in the future society without the express consent of the other characters taking part in the depicted course of events. The narrator, in a motivated show of re bellion against their society’s current ideology (discussed both at the beginning of the series and as they progress with the narration), reinscribes gendered pronouns onto the unknowing characters; however, this is done on an arbitrary basis, which the narrator does not always discuss. The present paper aims to emphasize the growing number of LGBT+ novels published and the impossibility of transposing them into Romanian due to the lack of a gender-neutral pronoun that does not default to the masculine. The paper analyses Too Like the Lightning by Ada Palmer in order to specify the various nuances that would be lost in the cultural adaptation and translation of the novel into Romanian, a translation which has yet to occur, given the complexity and constraints of the novel and the depicted ideology behind it.  

Źródło:

Forum for Contemporary Issues in Language and Literature; 2023, 4; 27-43
2391-9426

Pojawia się w:

Forum for Contemporary Issues in Language and Literature

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

Bal-kan means penis

Autorzy:

Goworski, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/485703.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum

Tematy:

gender studies
cultural translation
Oedipus complex
Balkan literature

Opis:

The character of alter ego of Ivana Sajko – croatian playwright – in the text a „Bomb Woman“, sends e-mails with a question “What would you do if you had twelve minutes and thirty seconds more?” to her friends and receives twenty-one replies. Among the answers there are eleven male and ten female voices. In my opinion, the proportion between male and female voices may be a significant interpretational clue. Does not it prove that the author aimed at maintaining political correctness in the text? The aim of this paper is to indicate gender inclinations of the contemporary Balcan authors basing on, among others, the following texts: „Bomb Woman“ by Ivana Sajko, „The other letter from 1920“ by Muharem Bazdulj and „Sahib“ by Nenad Veličković. Is not the protagonist’s detonationreferring again to Sajko’s text – on the symbolic level, an attempt to break with the myths of woman-mother and woman-mistress? Moreover, my goal is to demonstrate that the decisions concerning social interactions taken by the characters of the discussed texts, may be explained in psychoanalysis criteria, e.g. Oedipus complex.

Źródło:

Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne; 2012, 2(9); 107-111
1898-8431

Pojawia się w:

Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

(Nie)przekładalność a kryteria przyswajalności kulturowej

Autorzy:

Chłopek-Labo, Marianna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/638657.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

untranslability, cross-cultural communication, translation reader

Opis:

(Un) translatability and Cultural Assimilation Criteria This article investigates a problem of untranslability as one of the major issues Translation Studies. The presented studies focus on the cultural assimilation understood as a common ground for understanding and receiving messages. The author bases his analysis on untranslability thesis as well as on the types of cultural incompatibility and he creates the criteria of cultural assimilation, which help to determine a degree to which a translated text has been received.

Źródło:

Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2013, 8, 2
2084-3933

Pojawia się w:

Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

From the Palace of Ryswick to the Sultan’s Seraglio: The Ottoman Translation and Interpretation of a Christian European Peace Treaty

Autorzy:

Poulios, Konstantinos

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31058593.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie

Tematy:

Treaty of Ryswick
Silāḥdār Fındıklılı Meḥmed Aġa
supra-cultural translation
Alexandros Mavrocordatos

Opis:

The inclusion of peace treaty articles between Christian powers in an Ottoman historical work of the late seventeenth century is unquestionably distinctive. The article presents an Ottoman translation of the Treaty of Ryswick (1697) concluded between the French king and the German emperor. This translation is included by the late seventeenth – early eighteenth-century Ottoman historian and palace official Silāḥdār Fındıklılı Meḥmed Aġa in his historical work called ‘The Book of Victory’ (Nuṣretnāme). With this unique text as its basis, the article will first attempt to place the translation in its historical context and explain the possible reasons for its inclusion by Silahdar in his history. Secondly, to morphologically evaluate the text to bring to the fore the translation strategies adopted and to explore the reception and the degree of understanding by the Ottoman side of the basic terms and linguistic topoi of a Christian European peace treaty. And lastly, to analyse the specific interpretation ascribed to the Ryswick agreement by the Ottoman leadership.

Źródło:

Legatio: The Journal for Renaissance and Early Modern Diplomatic Studies; 2022, 6; 99-124
2545-1685
2545-1693

Pojawia się w:

Legatio: The Journal for Renaissance and Early Modern Diplomatic Studies

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

Translating from Romanian to French the Fear in Fairy Tales

Autorzy:

Flutur, Ionela Gabriela

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/605918.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

Geschichtenerzählen
Kultur
Ion Creangă
Angst
Übersetzung
cultural translation
fear
Romanian culture
tale
conte
culturel
peur
traduction

Opis:

Der Artikel enthält das Abstract ausschließlich in englischer und französischer Sprache.
In this article, we undergo a comparative analysis of emotions in translation, particularly fear, in a Romanian tale rendered into French. The apparent simplicity of children's literature and its translation hides several difficulties as well on the linguistic level, as on the socio-cultural one. Our corpus is composed of a tale of Ion Creangă, a writer known for Romanian children's literature, Capra cu trei iezi [The goat and her three kids], and the collaborative version of M. Stanciu Stoian and Ode de Chateauvieux Lebel (1931) and the version of Mariana Cojan Negulescu (1996). 
Cet article envisage l’analyse comparative des émotions en traduction, en particulier, la peur, dans un conte roumain rendu en français. La simplicité apparente de la littérature de jeunesse et de sa traduction cache plusieurs difficultés autant au niveau linguistique, que socio-culturel. Le corpus d’analyse consiste dans un conte de Ion Creangă, un auteur connu pour la littérature enfantine roumaine, Capra cu trei iezi [La chèvre et les trois biquets], et deux traductions : la version collaborative de M. Stanciu Stoian et Ode de Chateauvieux Lebel (1931) et la version bilingue de Mariana Cojan Negulescu (1996). 

Źródło:

Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2020, 44, 1
0137-4699

Pojawia się w:

Lublin Studies in Modern Languages and Literature

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Narratives of Arab Anglophone Women and the Articulation of a Major Discourse in a Minor Literature

Autorzy:

Sarnou, Dalal

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/648342.pdf

Data publikacji:

2014-09-01

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Arab Anglophone literature
Arab Anglophone women’s narratives
minor literature
de-territorialization
re-territorialization
Diaspora
home
cultural translation

Opis:

“It is important to stress that a variety of positions with respect to feminism, nation, religion and identity are to be found in Anglophone Arab women’s writings. This being the case, it is doubtful whether, in discussing this literary production, much mileage is to be extracted from over emphasis of the notion of its being a conduit of ‘Third World subaltern women.’” (Nash 35) Building on Geoffrey Nash’s statement and reflecting on Deleuze and Guattari’s conceptualization of minor literature and Gloria Anzaldua’s Borderland(s), we will discuss in this paper how the writings of Arab Anglophone women are specific minor and borderland narratives within minor literature(s) through a tentative (re)localization of Arab women’s English literature into distinct and various categories. By referring to various bestselling English works produced by Arab British and Arab American women authors, our aim is to establish a new taxonomy that may fit the specificity of these works

Źródło:

International Studies. Interdisciplinary Political and Cultural Journal; 2014, 16; 65-81
1641-4233
2300-8695

Pojawia się w:

International Studies. Interdisciplinary Political and Cultural Journal

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Tłumaczenie chińskich nazw własnych w ujęciu kognitywnym
The Translation of Chinese Proper Names: A Cognitive Approach

Autorzy:

Galewska, Karolina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/598145.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN

Tematy:

tłumaczenie nazw własnych przekładoznawstwo kulturowe gramatyka kognitywna nieprzekładalność
językowy obraz świata
cultural translation studies
translation of proper names
cognitive grammar
untranslatability
linguistic worldview

Opis:

The article focuses on the translation of non-literary Chinese proper names, a subject which to date has not enjoyed much research interest as a result of the common belief that proper names are untranslatable. The article discusses techniques used in the translation of Chinese anthroponyms, toponyms and brand names into Polish and English. The author refers to the strategies used in the process of transferring names to the target language and presents the consequences of applying given techniques from the cognitive perspective, which entails analysing the names in terms of their structure and meaning. Particular attention is paid to the connotations of the names, the impact they have on the speakers of a given language, as well as the mental images that can be derived from their structure. In the contrastive analysis of the names of tourist locations in Beijing and their Polish and English equivalents, the author applies the cognitive grammar approach as developed by Ronald W. Langacker. The image schemas of the names are used to present the distinct conceptualizations embodied in the names with the same references in different languages. One of the chapters describes how European names are adapted into Chinese. The study also provides an overview of the characteristics of the Chinese onomasticon, a factor which makes translation from Chinese to European languages particularly complicated. The observations made in the course of the analysis permit conclusions to be drawn on the linguistic worldview created by Polish, Chinese and English propria.

Źródło:

Onomastica; 2019, 63; 263-278
0078-4648

Pojawia się w:

Onomastica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Kontekst kulturowy w przekładzie tekstu paraliterackiego. Uwagi o polskich tłumaczeniach esejów Kurta Vonneguta
Cultural Context in Translating Paraliterary Texts. Selected Remarks on Polish Translations of Kurt Vonneguts Essays

Autorzy:

Makolus-Krasa, Paulina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1902515.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

translatologia
kontekst kulturowy w przekładzie
Kurt Vonnegut
błędy tłumaczy
translation studies
cultural context in translation
translation errors

Opis:

In the wake of the growing recognition of Kurt Vonnegut's prose in Poland, the publishers decided to also make his essays available to the Polish audience. Sometimes the Polish versions were translated much later than the originals, but sometimes the Polish texts directly followed the publication of the American source texts. In his essays, Vonnegut repeatedly refers to numerous aspects of the American realia: history, literature and popular culture. The references are both direct and indirect. Vonnegut's essays are an example of a text where the role of a translator as a cultural mediator is paramount. Unfortunately, not all translators have succeeded in the task. The translated texts contain evident translation flaws caused by the translator's being unfamiliar with the cultural context of the original. The paper analyses these mistakes and presents examples of how translators descriptively handled certain cultural references. This strategy helped them save the comprehensibility of the text at the cost of its unintended simplification.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 1; 105-126
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

Wybrane toponimy w rosyjskim przekładzie gry The Elder Scrolls V: Skyrim
Selected toponyms in the Russian translation of the game The Elder Scrolls V: Skyrim
Избранные топонимы в русском переводе игры The Elder Scrolls V: Skyrim

Autorzy:

Włodowska, Zuzanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1179743.pdf

Data publikacji:

2020-10-07

Wydawca:

Polskie Towarzystwo Rusycystyczne

Tematy:

перевод игр
ролевые игр
культурные аспекты перевода
топоним
Skyrim
game translation
RPG
cultural aspects of translation
toponymy

Opis:

Niniejszy artykuł stanowi analizę porównawczą wybranych toponimów w grze wideo The Elder Scrolls V: Skyrim w językach angielskim i rosyjskim. Główny nacisk kładziony jest na aspekt semantyczny, w szczególności na różnice semantyczne. W pierwszej części artykułu wyjaśniono typowe strategie tłumaczeniowe w tłumaczeniu gier wideo, w tym aspekty specyficzne dla The Elder Scrolls V: Skyrim oraz ogólnie dla gier. Druga część to analiza porównawcza wybranych toponimów w grze. Autorka komentuje opcje tłumaczeniowe i analizuje ich adekwatność, uwzględniając zarówno aspekty semantyczne, jak i kulturowe.  
This paper is a comparative analysis of selected toponyms in the video game The Elder Scrolls V: Skyrim in English and Russian. The main focus is on the semantic aspect, and in particular on semantic differences. The first part of the article explains typical translation strategies in video game translation, including specific aspects of The Elder Scrolls V: Skyrim and for games in general. The second part serves as a comparative analysis of selected toponyms in the game. The author comments on the translation options and analyzes their adequacy taking into account both the semantic and cultural aspects.   
Данная статья представляет собой сравнительный анализ отдельных топонимов в игре The Elder Scrolls V: Skyrim. Основное внимание уделяется семантическому аспекту, а в частности семантическим различиям. Первая часть статьи объясняет типичные стратегии перевода видеоигр, включая аспекты специфические для The Elder Scrolls V: Skyrim. Вторая часть посвящена сравнительному анализу отдельных топонимов в игре. Автор комментирует варианты перевода и анализирует их адекватность. 

Źródło:

Przegląd Rusycystyczny; 2021, 1; 217-232
0137-298X

Pojawia się w:

Przegląd Rusycystyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Transfer kulturowy w przekładzie dramatów na scenę
Cultural Transfer in Stage Translation

Autorzy:

Adamowicz-Pośpiech, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/467715.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

transfer kulturowy, tradaptacja, przekład dramatu, Jatinder Verma, Tartuffe, cultural mobility
cultural transfer, tradaptation, drama translation, Jatinder Verma, Tartuffe, cultural mobility

Opis:

Scholars Michel Espagne and Michael Werner introduced the term “cultural transfer” to humanities. The transfer is a two-sided and creative process. In the case of cultural transfer, each object (concept, law systems, ideas, commodities, literary or theatrical conventions, etc.) not only are transferred to a new context, but also acquire a new meaning.  Cultural exchange is not simply the circulation of knowledge and ideas as they are in their source environment but their reinterpretation in a new context. The article aims at analysing cultural transfer basing on Jatinder Verma’s tradaptations in intercultural theatre. It tackles such issues as the processes of cultural relocation, linguistic negotiations, heteroglossia, and new minority theatres. The author also portrays the evolution of defining and understanding of performativity, speakability, and actability in contemporary reflections on the translation of drama, and their impact on the cultural transfer of theatrical ideas and conventions.    
Literaturoznawcy, Michel Espagne i Michael Werner wprowadzili pojęcie „transferu kuturowego” do nauk humanistycznych. Proces transferu zachodzi zawsze w obie strony i jest kreatywny. W przypadku transferu kulturowego każda rzecz (koncepcje, systemy prawnych, idei, przedmioty materialne, terminy, konwencje literackie, teatralne itp.) nie tylko zostaje przeniesiona do nowego kontekstu, ale przede wszystkim nabiera nowego znaczenia. Kulturowa wymiana to nie cyrkulacja wiedzy i  idei takimi jakie są w środowisku oryginalnym, ale ich ponowna reinterpretacja w odmiennym kontekście kulturowym. Artykuł ma na celu analizę transferu kulturowego na przykładzie tradaptacji Jatindera Vermy w teatrze interkulturowym.  Naświetlone zostały procesy relokacji kulturowej klasyków, negocjacje językowe, heteroglosji i inicjacji ruchu nowych teatrów mniejszościowych. Autorka pokazuje także proces ewolucji definiowania i rozumienia takich zagadnień jak performatywność, wypowiadalność czy odgrywalność w najnowszych rozważaniach nad przekładem dramatu i ich wpływ na transfer kulturowy idei i konwencji teatralnych.

Źródło:

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2019, 39; 69-86
1508-6305
2544-3186

Pojawia się w:

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

The Sociology of Translation: At the Intersection of Social Sciences and the Humanities. "The Case of The Golden Key, or the Adventures of Buratino"
Socjologia przekładu – na styku nauk społecznych i humanistycznych. Na przykładzie książki pt. „Złoty kluczyk, czyli niezwykłe przygody pajacyka Buratino”

Autorzy:

Kosman, Marcin

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1371624.pdf

Data publikacji:

2020-05-31

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

habitus
pole
socjologia przekładu
zwrot kulturowy w badaniach nad przekładem
cultural turn in translation studies
field
sociology of translation

Opis:

The article discusses the relationship between translation studies and sociology. It is argued that the latter can prove valuable in a deepened analysis of a given society. Surprisingly, little research has been done with regard to this issue. In order to justify the point of view that translation studies can consort with social sciences in many ways, The Golden Key, or the Adventures of Buratino – a Soviet adaptation of Collodi’s Pinocchio – is analyzed. The choices of the translator are influenced by the trends and norms in the Soviet society. These norms are further analyzed through the lenses of Pierre Bourdieu’s concepts and the Manipulation School. Thus, combining sociology and translation studies can provide an interdisciplinary perspective on social phenomena.   
Artykuł omawia związek pomiędzy naukami o przekładzie (translation studies) oraz socjologią. Uważa się, iż osiągnięcia przekładoznawstwa mogą okazać się użyteczne w analizie danego społeczeństwa. Powstało jednak relatywnie niewiele opracowań w tej kwestii. W celu uzasadnienia poglądu głoszącego, iż translation studies mogą współgrać z naukami o społeczeństwie, skupiono się na sowieckiej adaptacji „Pinokia” Collodiego: „Złoty kluczyk, czyli niezwykłe przygody pajacyka Buratino” pióra Aleksieja Tołstoja. Wybory tłumacza są zdeterminowane przez trendy i normy panujące w sowieckim społeczeństwie. Te normy zostały również zanalizowane zgodnie z koncepcjami pola i habitusu Pierre’a Bourdieu oraz założeniami szkoły manipulistów. Połączenie socjologii z przekładoznawstwem daje zatem interdyscyplinarną perspektywę na zjawiska społeczne.

Źródło:

Przegląd Socjologii Jakościowej; 2020, 16, 2; 62-78
1733-8069

Pojawia się w:

Przegląd Socjologii Jakościowej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Causes and Sources of Millenarian Messianism of the Brazilian Sertões
Causas y fuentes del milenarismo mesiánico de los sertões de Brasil

Autorzy:

JAGŁOWSKI, Mieczysław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/486139.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

Brazilian religious movements
messianism
millenarianism
encounter of cultures
cultural translation
new symbolic universse
"confusion of the gods"
movimientos religiosos brasileños
mesianismo
milenarismo
encuentro de culturas
traducción cultural
nuevo universo simbólico
"interpenetracion de los dioses"

Opis:

In the article, we ask about the reasons and sources of the religious-social revival, that appeared on the Brazilian back-lands (sertões) at the turn of the 19th and 20th centuries in the form of numerous millenarian and messianic movements and communities. There were different responses given on the questions of the reasons of phenomenon. In the first para-graph, we follow their evolution. In the next we consider that question from the perspective of the encounter of European culture with the cultures of the New World, understood as the process of the mutual interpenetration and the creation of a new religious mentality. In the final remarks, we make an attempt to determine the nature and extent of the relations in which the contents coming from different sources were constituting the religious and mental groundwork of the phenom-enon discussed.
En el artículo preguntamos sobre las causas y fuentes del renacimiento religioso-social que tuvo lugar en los sertões bra-sileños en el cambio de los siglos XIX y XX, en forma de los numerosos movimientos y comunidades milenaristas y me-siánicas. Sobre la cuestión de las razones de este fenómeno se dieron diferentes respuestas. En el primer párrafo seguimos la evolución de las mismas. En la próxima consideramos esta cuestión en la perspectiva del encuentro de la cultura eu-ropea con las culturas del Nuevo Mundo, entendido como el proceso de la interpenetración mutua y la creación de una nueva mentalidad religiosa. En las observaciones finales tratamos de determinar la naturaleza y extensión de las relaciones entre los contenidos provenientes de las diferentes fuentes, constituidos el fundamento religioso y mental de los fenómenos discutidos.

Źródło:

Revista del CESLA. International Latin American Studies Review; 2017, 20; 225-243
1641-4713

Pojawia się w:

Revista del CESLA. International Latin American Studies Review

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Attendre le laitier, suivre l’ouvreuse, ces métiers d’antan ont-ils un but linguistique/didactique dans l’acquisition du FLE?
Waiting for the Milkman, Following the Usherette, Do These Old Crafts and Professions Have a Linguistic/Didactic Purpose in the Acquisition of the FLE?

Autorzy:

Martinez, Christine

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1798537.pdf

Data publikacji:

2019-11-04

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

akwizycja; leksykultura; zawód; tłumaczenie; wiedza o kulturze; aspekt historyczno-kulturowy
acquisition; lexiculture; profession; translation; cultural knowledge; historico-cultural aspect

Opis:

OCZEKIWANIE NA MLECZARZA, PODĄŻAĆ ZA BILETERKĄ, CZY TE DAWNE ZAWODY MAJĄ CEL JĘZYKOWY/DYDAKTYCZNY W AKWIZYCJI FRANCUSKIEGO JAKO JĘZYKA OBCEGO? To badanie w środowisku uniwersyteckim, w dwóch różnych instytucjach – w Warszawie i Białymstoku, z rozbieżnymi celami certyfikacji jest eksperymentalne, ale przynosi innowacyjne rezultaty. Tekst ten ma na celu wykazanie, że nauczanie i poznawanie terminologii dotyczącej dawnych zawodów, tj. terminów dawnych lub nawet archaicznych, ma cel językowy i dydaktyczny w nauce języka francuskiego jako języka obcego. Nasi uczniowie, którzy brali udział i aktywnie uczestniczyli w tym badaniu, wykazali mocne zainteresowanie tą terminologią, aby zdobyć wiedzę na temat kultury, specjalistyczne słownictwo, a także mieć przewagę językową. Attendre le laitier, suivre l’ouvreuse, ces métiers d’antan ont-ils un but linguistique/didactique dans l’acquisition du FLE? Cette étude en milieu universitaire, dans deux établissements différents – Varsovie et Białystok, avec des buts certificatifs divergents se veut expérimentale mais révélatrice quant aux résultats. En effet, ce texte vise à démontrer que la terminologie des métiers d’antan, p.ex. des termes vieillis voire archaïques ont un but linguistique et didactique dans l’apprentissage du français langue étrangère. Nos apprenants, après avoir assisté et participé très activement à cette étude, ont dévoilé un intérêt certain pour la terminologie des métiers d’antan afin d’acquérir un savoir culturel, un lexique spécialisé et aussi posséder un avantage langagier.
This study in an academic environment, in two different institutions – universities of Warsaw and Białystok, with divergent certification aims is experimental but revelatory in terms of results. Indeed, this text aims to show that the terminology of the old crafts and professions, i.e. aged or even archaic terms have a linguistic and didactic purpose in learning French as a foreign language. Our students, having attended and participated very actively in this study, have revealed a strong interest in this terminology in order that they acquire a cultural knowledge, a specialized vocabulary and also to have a lingual advantage.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 8; 171-184
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Transformacje obrazowania poetyckiego Jarosława Iwaszkiewicza w ukraińskich tłumaczeniach Dmytra Pawłyczki
Transformations of the poetic imaging of Jarosław Iwaszkiewicz in the Ukrainian translations by Dmytro Pavłychko
Трансформації поетичного образування Ярослава Івашкевича в українських перекладах Дмитра Павличка

Autorzy:

Saweceć, Andrij

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1048459.pdf

Data publikacji:

2020-12-23

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

поетичне зображення, переклад поезії, трансформація, культурні
посилання, поетика перекладу
obrazowanie poetyckie, tłumaczenie poezji, transformacja, odniesienia kulturowe, poetyka tłumaczenia
poetic imagery, poetry translation, transformation, cultural references, poetics of translation

Opis:

Artykuł skupia się na transformacjach w zakresie obrazowania poetyckiego w tłumaczeniach wierszy Jarosława Iwaszkiewicza dokonanych przez Dmytra Pawłyczkę. Analiza porównawcza tekstów wierszy i przekładów ukazuje liczne przykłady transformacji obrazów poetyckich wynikających z niewłaściwego odczytania przez tłumacza odniesień kulturowych, prób oddania rymu lub błędnej interpretacji sensów oryginału.
У статті розглянуто трансфомації у сфері поетичного образотворення в перекладах поетичних текстів Ярослава Івашкевича, здійснених Дмитром Павличком. Порівняльний аналіз текстів віршів і фрагментів поем та їхніх перекладів демонструє численні приклади трансформації поетичних образів, що є наслідком хибної інтерпретації перекладачем культурних референцій і сенсів оригінальних текстів, а також намагання відтворити римування оригіналу.
The paper focuses on the transformations of poetic imagery in Dmytro Pavlychko’s translations of poetic works by Jarosław Iwaszkiewicz. The comparative analysis of the original poems and their translations shows numerous examples of shifts in imagery caused by the translator’s misinterpretation of cultural references and the senses conveyed by the original works, as well as his attempts to follow the original rhyme pattern.

Źródło:

TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2019, 5, 14; 133-148
1733-2249

Pojawia się w:

TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Szwed i Polak czytają „Underdoga”. Kulturowe uwarunkowania recepcji dzieła literackiego
Swedish and Polish readings of Underdog. Culturally-dependent interpretation of a literary work

Autorzy:

Żmuda-Trzebiatowska, Magdalena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/631068.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Torbjörn Flygt
„Underdog”
Swedish welfare state
historical folkhemmet narratives
reception of a literary work
generation novel
cultural context
cultural element in translation

Opis:

In the article, the author considers cultural factors which affect the reading of literary work by Swedish and Polish audiences. The piece in question is Underdog by Torbjörn Flygt (2001, translated into Polish by Elżbieta Jasińska-Brunnberg, 2006). Analyzing the setting of the novel in historical narrative about the Swedish welfare state, the authors poses questions regarding universal or hermetic nature of Flygt’s novel.

Źródło:

Studia Europaea Gnesnensia; 2016, 13; 249-266
2082-5951

Pojawia się w:

Studia Europaea Gnesnensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Transfer kultur w przekładzie tekstów użytkowych
Cultural transfer in the translation of functional texts

Autorzy:

Mocarz, Maria

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/481522.pdf

Data publikacji:

2006-12-01

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Tematy:

translation
Cultural transfer
exotisation
adaptation

Opis:

This article provides an analysis of translation methods of elements of culture in guidebooks, which belong to the so-called functional texts. There are two basic translation strategies of such lexis: 1) exotisation and 2) adaptation (most frequently combined with exotisation). The high frequency of the first strategy depends on the informative function of a given text. This function results in the lack of occurrence of adaptation, uncombined with exotisation. Moreover, the choice of the particular translation strategy is influenced by the following factors: the dynamic character of the translation norm and the impact of the tradition of interlinguistic relations.

Źródło:

Acta Polono-Ruthenica; 2006, 1, XI; 363-371
1427-549X

Pojawia się w:

Acta Polono-Ruthenica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Cultural adaptation in translation of English children’s literature into Polish: the case of Mary Poppins

Autorzy:

Biały, Paulina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/577071.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

translation
domestication
foreignization
cultural terms

Opis:

This paper considers two Polish translations of Pamela Travers’ Mary Poppins. I shall analyse the translation procedures applied by the translator Irena Tuwim to render culturally marked words and expressions, the difficulties she encountered during her work, and modifications that occur in the target text. Besides, there are also some discrepancies in two Polish editions which I shall compare.

Źródło:

Linguistica Silesiana; 2012, 33; 105-125
0208-4228

Pojawia się w:

Linguistica Silesiana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Poeci i Róża: wiersze polskich poetów w tłumaczeniu Rozy Alimpijewej jako ilustracja koncepcji przekładu wo/man
Poets and Rose: Polish poems translated into Russian by Rosa Alimpieva

Autorzy:

Borys, Iwona

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/481088.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Tematy:

cultural and linguistic norms
literal translation
poetry
translation strategy
translation studies

Opis:

Rosa Alimpieva, professor of Immanuel Kant Baltic Federal University in Kaliningrad, is known in Poland as a linguist, specialist in history of the Russian language and TS, but also as a great popularize of a Polish poetry and culture in Russia, especially in Kaliningrad Oblast. She translated into Polish from Russian selectes masterpieces of Polish poetry: poems of Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Adam Asnyk, Leopold Staff, Konstanty Ildefons Gałczyński, Czesław Miłosz, Jarosław Iwaszkiewicz. She decided also to translate into Russian some poems of her Polish friends Walenty Piłat and Krzysztof Dariusz Szatrawski. The translation has been acknow- ledged by Polish writers as very accurate and , but we think that the world of Polish poets (especially Mickiewicz) in Alimpieva’s translation is especially close to perception competence of the Russian reader.

Źródło:

Acta Polono-Ruthenica; 2014, 1, XIX; 29-36
1427-549X

Pojawia się w:

Acta Polono-Ruthenica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Культурные мотивы в польском переводе „Куда ж нам плыть?” Б. Акунина
Motywy kulturowe w polskim przekładzie „Dokąd płyniemy?” B. Akunina

Autorzy:

Jóźwiak, Jolanta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1023748.pdf

Data publikacji:

2018-11-26

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

translation
Boris Akunin
cultural-backgrounds elements
cultural connotation

Opis:

The aim of the paper is to present the results of translators’ individual choices in the process of conveying cultural-background elements to the target culture. The source material were taken from novel Where shall we go? by Boris Akunin and its translation into Polish. The possibility of transferring specific values such as cultural connotation is discussed in the context of potential readers’ reactions.

Źródło:

Studia Rossica Posnaniensia; 2018, 43; 113-122
0081-6884

Pojawia się w:

Studia Rossica Posnaniensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Особенности и способы перевода названий серий мультфиль-ма Маша и медведь на польский язык
Properties and ways of translating the names of the episodes of Masha and the Bear animated film into Polish

Autorzy:

Didenko, Natalya

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/481417.pdf

Data publikacji:

2020-06-30

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Tematy:

free translation
literal translation
national and cultural component paratext
audio-visual translation

Opis:

The main name and the set of the headings of Masha and the Bear animated film, as elements of the paratext, play an essential role in determining the characteristic properties of a product. They point to the national and cultural factors conditioning the animated film which manifest themselves on various (audio and video) levels of information transfer. The set of the headings is characterised by a high level of saturation with national and cultural elements such as sayings, phrases, quotations from classic literary works as well as from folklore, quotations from the songs which the Russian audience is familiar with, allusions to films and other television broadcasts. The translation of such names is more difficult and poses a real challenge for the translator. Three types of translation have been observed: literal translation, free translation and substitution. At the same time, it was neutralisation that was the leading strategy of translating headlines containing national and cultural elements. One of the justifications for the approach selected may be the type of the audience – children who – because of their insufficient cognitive experience – will not be able to decipher the coded connotations.
Основной заголовок, а также комплекс названий серий мульт-фильма Маша и медведь как элементы паратекста играют принципиальную роль в определении характерных особенностей аудиовизуального продукта в целом. Они указывают на народно-культурную обусловленность мультфильма, которая проявляется на разных уровнях передачи информации (аудио и видео). Комплекс заголовков характеризуется высоким уровнем аллюзивности. В качестве названий встречаются пословицы, фразеологизмы, цитаты из классических произведений литературы, а также фольклора, строки из известных российских песен, модифици-рованные заголовки популярных телепередач. Такого рода названия представляют собой высокую степень сложности для переводчика. В результате анализа названий серий мультфильма и их переводов на польский язык выявлено три способа перевода: дословный, свободный (интерпретация) и замена. Ведущей стратегией является нейтрализация народно-культурной составляющей среды оригинала. Одним из объяснений выбранного пути можно считать тип главного получателя – ребенок, который в связи с недостаточным уровнем когнитивного опыта не расшифрует зако-дированную информацию.

Źródło:

Acta Polono-Ruthenica; 2020, 2, XXV; 173-190
1427-549X

Pojawia się w:

Acta Polono-Ruthenica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

Pour une approche identitaire en traduction : implications socio-culturelles
Identity approach in translation: sociocultural implications

Autorzy:

Żuchelkowska, Alicja

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1051434.pdf

Data publikacji:

2012-01-01

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Translation
Cultural and linguistic identity
Cultural and language hybridisation

Opis:

The objective of this text consists in presenting how it is necessary for contemporary translators and interpreters (both literary and specialised) to acquire and develop the ability to recognize elements of identity discourse in translated texts. Nowadays, the need for inter-cultural exchange is inevitably connected with the necessity of establishing harmonious co-existence for numerous cultures and identities. Therefore, it is crucial to educate translators in a way that enables them to pay special attention to identity and cultural perturbations present in translated texts (culture and language hybridisation, multiple identity, cultural dislocation, presence in linguistic and political discourse of minority cultures), regardless of their genre or form. Such a strong emphasis on identity problems in the translation is especially relevant in the European context, where the attention of researchers and politicians directed at identity problems stemming from ethnical and cultural issues sets the framework for a new cultural paradigm that determines the future development of the EU. Becoming acquainted with this paradigm which emphasises fluency, identity unmarkedness and the new model of European collectivity is indispensable for a translator aspiring to become a true cultural mediator.

Źródło:

Studia Romanica Posnaniensia; 2012, 39, 2; 87-98
0137-2475
2084-4158

Pojawia się w:

Studia Romanica Posnaniensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

Ein Text – zwei Rezeptionshorizonte. Zur tschechischen Übersetzung des deutschen Romans Feuchtgebiete
One text – two reception horizons. On the Czech translation of the German novel Feuchtgebiete

Autorzy:

Krappmann, Marie

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1202345.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Opolski

Tematy:

translation studies
cultural transposition
topoi
equivalence
translation shifts
taboo

Opis:

Drawing on the German novel Feuchtgebiete by Charlotte Roche and its translation into Czech – Vlhká místa, the paper will examine the different horizons of reception in the source and target cultures. Roche has brought many topoi belonging to the discourse of open corporeality to the centre of the canonized literary polysystem in the German space. Consequently, the author of this paper will discuss to what extent this centripetal movement can be transferred to the Czech literary landscape. While the German source text was labelled “a manifesto of sexual spontaneity” and was in the centre of media attention for a long time, the text of the Czech translation experienced a completely different reception. The paper has the following aims: 1) to show the differences that can be interpreted as direct consequences of the translation process; 2) to mediate the specifics of the reception of the source and target texts and to define their position in the respective literary polysystems.

Źródło:

Studia et Documenta Slavica; 2019, 9, 3; 83-94
2658-1620

Pojawia się w:

Studia et Documenta Slavica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

The remains of Kresy: On the Italian, French and English translation of Tadeusz Konwicki’s novel Bohiń

Autorzy:

Prola, Dario

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1195791.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Associazione Italiana Polonisti (AIP)

Tematy:

Tadeusz Konwicki
Kresy
Cultural Terms
Translation Techniques
Translation Strategies

Opis:

The paper is a comparison of three translations of Tadeusz Konwicki’s novel Bohiń. After an overall evaluation of the specific characteristics of the Polish language spoken in the Vilnius area, the author focuses on its lexical aspects and in particular on words reflecting the complex social, political, and cultural reality of the northern Kresy. The analysis of the strategies adopted to render the novel’s realities, conducted on the basis of a classification of realia proposed by Krzysztof Hejwowski, enables the author to indicate how some of these words play an important role in the creation of Tadeusz Konwicki’s fictional and mythical universe.

Źródło:

pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2020, 11; 28-45
2384-9266

Pojawia się w:

pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Przyczynek do badań nad aspektem kulturowym Eneidy Iwana Kotlarewskiego w tłumaczeniu Piotra Kuprysia
The study of the cultural aspect of Eneida Ivan Kotliarevsky’s in Piotr Kupryś’s translation

Autorzy:

Czetyrba-Piszczako, Mirosława

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/481905.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Tematy:

cultural context
translation strategies
foreignisation
domestication

Opis:

Piotr Kupryś was the first Polish translator to fully translate two classical works fundamental for Ukrainian literature. These were: Kobzar by Taras Shevchenko and Eneida by Ivan Kotliarevsky. Kotliarevsky’s Eneida is a vivid example of adapting diverse elements of oral folklore culture in modern Ukrainian literature. The article analyses types of translation procedures the translator applied when dealing with cultural context. Generally speaking, Kupryś followed two strategies of rendering cultural elements: domestication – in order to adapt the target text to target readers’ knowledge; as well as foreignisation with explanation – thanks to which he enriched target readers’ knowledge about reality and culture of the source text.

Źródło:

Acta Polono-Ruthenica; 2017, 4, XXII; 99-110
1427-549X

Pojawia się w:

Acta Polono-Ruthenica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Strategie tłumaczy wobec zjawiska obcości kulturowej w przekładach dwudziestowiecznej prozy nowogreckiej na język polski

Autorzy:

Jędraszak, Natalia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/677673.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

translation strategies
cultural specificity
domestication
foreignization

Opis:

Translation strategies in the face of cultural specificity of the 20th century Modern Greek prose translated into PolishAccording to Werner Koller, there are two main types of translations of texts which are connected to literature and culture. These types are adaptation and transfer. Adaptation is a result of using a translation strategy called domestication which consists in removing from the text all the elements which may seem odd or strange to the target reader and replacing them by some well-known units of the target culture. Transfer is a result of using a strategy called foreignization, that is of introducing to the target text some units characteristic of the source culture which may raise connotations of strangeness and foreignness. The choice of the strategy lies with the translator and depends on his vision of the target reader. The aim of this paper is to analyze translations of three Modern Greek novels into Polish with special attention paid to solutions chosen by the translators in the face of two main translation problems which are results of cultural specificity of the text: lexical problems and allusions to some historical, cultural and social facts as well as to the information these solutions provide on the translators’ vision of the target reader. Strategie tłumaczy wobec zjawiska obcości kulturowej w przekładach dwudziestowiecznej prozy nowogreckiej na język polskiWerner Koller wyróżnia dwa główne rodzaje przekładu tekstów związanych z literaturą i kulturą: adaptację oraz transfer. Adaptacja jest wynikiem użycia strategii tłumaczeniowej zwanej udomowieniem, która polega na usunięciu z tekstu elementów, które czytelnikowi docelowemu mogłyby wydać się obce i zastąpieniu ich dobrze znanymi mu elementami kultury docelowej. Transfer natomiast polega na zastosowaniu strategii zwanej egzotyzacją, tj. wprowadzeniu do tekstu docelowego elementów charakterystycznych dla kultury źródłowej, które mogą u odbiorcy tłumaczenia wywoływać poczucie obcości. Wybór pomiędzy tymi strategiami zależy od tłumacza oraz jego wizji czytelnika docelowego. Przedmiotem tego artykułu jest analiza przekładów trzech wybranych powieści nowogreckich na język polski, ze szczególnym uwzględnieniem rozwiązań zastosowanych przez tłumaczy w obliczu dwóch głównych problemów tłumaczeniowych, które wynikają z kulturowej specyfiki tekstu: problemów leksykalnych oraz odniesień do wydarzeń historycznych i faktów społecznych, jak również wiedzy, którą te rozwiązania dostarczają nam na temat wyobrażeń tłumaczy o czytelnikach docelowych przekładanych tekstów.

Źródło:

Slavia Meridionalis; 2015, 15
1233-6173
2392-2400

Pojawia się w:

Slavia Meridionalis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Obcy w nas i my w obcym: przekład jako różnica i podobieństwo czy przypominanie
A Stranger in Us and We in a Stranger: a difference and a similarity or a reminder

Autorzy:

Tokarz, Bożena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/487110.pdf

Data publikacji:

2014-10-01

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

przekład
komparatystyka
przekładoznawstwo
hermeneutyka
„cultural turnabout”
translation
comparative study
translation studies
hermeneutic
a „cultural turnabout”

Opis:

The knowledge on translation, which was developed by different methodologies and different disciplines, fulfills the need of taking into consideration the structurally-artistic issues by comparative literary studies, most basic for literature and literary studies, occupying the central place in comparative literature. This shift in comparative interests is accompanied by a revealing lack of works undertaking research into developmental-typological regularities in general literature. Moreover, with the central position of translation in this discipline, it is paradoxical that resigning from text and its subject matter in favour of reception and the results of functioning of translation in the target culture has been declared. While the dislike for systemizing and typologizing facts of general literature is doubly hard because of the disapproval of dogmatic theories and the difficulties within research into the abundance of literary material, the target, the place, the circumstances and the way of functioning in time and in culture are inherent parts of the linguistically-artistic structure, that is, everything that is within interests of the contemporary culturally oriented literary studies.

Źródło:

Przekłady Literatur Słowiańskich; 2014, 5, 1; 68-83
1899-9417
2353-9763

Pojawia się w:

Przekłady Literatur Słowiańskich

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

Antroponimy we współczesnych tłumaczeniach rosyjskich tekstów literackich
Personal names in contemporary translation o f Russian literatury texts

Autorzy:

Jóźwiak, Jolanta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/482414.pdf

Data publikacji:

2013-12-01

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Tematy:

personal names
cultural background
literatury translation
translator
imagination in translation

Opis:

The aim of the paper is to present the problem of transmitting cultural-determined personal names in literatury translation. The study focuses on various groups of such lexems: personal names, which were created onthe base of the model: name + patronimicum + surname; diminutive names; meaning names; folkand historical names and personal names of intertextual relationships. The emphasis is put on imagination of the translator and creative individual approach to each lexical element and its function in the text. The very important thing is the perspective of recipients with a different cultural background.

Źródło:

Acta Polono-Ruthenica; 2013, 1, XVIII; 175-183
1427-549X

Pojawia się w:

Acta Polono-Ruthenica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Przekład realiów kulturowych w rosyjskiej powieści kryminalnej (na materiale utworów Aleksandry Marininy w tłumaczeniu Elżbiety Rawskiej i Aleksandry Stronki)
Translation of the cultural elements in the Russian detective novel (based on detective novels of Alexandra Marinina and its Polish translations by Elzbieta Rawska and Aleksandra Stronka)

Autorzy:

Letka-Spychała, Olga

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1199068.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Tematy:

Alexandra Marinina
criminal novel
translation
cultural elements

Opis:

The aim of the paper is to show the main procedures used in a translation of the specific cultural elements encrypted in Alexandra Marinina’s criminal novels. The material of the present analysis was taken from three books: Мужские игры, Убийца поневоле, Чужая маска translated by Elzbieta Rawska and Aleksandra Stronka.

Źródło:

Acta Polono-Ruthenica; 2017, 3, XXII; 123-132
1427-549X

Pojawia się w:

Acta Polono-Ruthenica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

La rusałka è un’ondina? Sulla traduzione italiana dei nomi delle creature fantastiche in Andrzej Sapkowski
Is the rusalka an undine? On the Italian translation of the names of fantastic creatures in Andrzej Sapkowski’s works

Autorzy:

Amenta, Alessandro

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1195787.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Associazione Italiana Polonisti (AIP)

Tematy:

Andrzej Sapkowski
The Witcher
Cultural-specific Items
Translation Techniques
Translation Strategies

Opis:

The paper aims at analysing the techniques used in the rendition of the names of supernatural, mythological, and fantastic creatures in the Italian translation of The Witcher saga by Andrzej Sapkowski. After presenting the role played by different classes of names in the creation of an imaginary world based on intertextual procedures, the author identifies eight recurring techniques: borrowing, calque, recognised translation, generalisation, normalisation, lexical recreation, substitution, and omission. The paper shows that though the translation of Sapkowski’s series combines a foreignising and domesticating approach, naturalisation prevails in the rendition of Slavic elements, supplying the reader with a more “international” setting derived from a wide use of replacements and hypernyms.

Źródło:

pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2020, 11; 46-65
2384-9266

Pojawia się w:

pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

Экзотизмы в репортажах Р. Капущинского и их перевод на русский язык
Exoticisms in reportages by Ryszard Kapuściński and their translation from Polish to Russian

Autorzy:

Kozyra, Marzena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/482259.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Tematy:

translation
borrowing
exoticism
cultural realities
travel essay

Opis:

This paper concentrates on the ways in which exoticisms should be translated from Polish to Russian. We focus on the exoticisms used in Cesarz and Podróże z Herodotem by R. Kapuściński. In this text we stress the need to preserve the local cultural coloring of a given exoticism in the process of translation. Moreover, we notice that a unified definition of the term exoticism is necessary, and the lack thereof makes it more difficult to single out exoticisms from among other borrowings. We also touch upon the issue of the so-called third culture while our interest in it results from the very nature of travel essays, which often acquaint the readers with exotic cultural realities.

Źródło:

Acta Polono-Ruthenica; 2017, 4, XXII; 111-123
1427-549X

Pojawia się w:

Acta Polono-Ruthenica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

KILKA UWAG O PRZEKŁADZIE KODÓW KULTUROWYCH JĘZYKÓW PRAWNYCH
A FEW COMMENTS ABOUT TRANSLATION OF CULTURAL CODES OF LEGAL LANGUAGES

Autorzy:

Nawacka, Joanna
Nawacki, Maciej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/444540.pdf

Data publikacji:

2016-06-01

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Tematy:

cultural codes,
intercultural communication,
legal language,
translation

Opis:

Cultural codes, that is elements of permanent perception and interpretation of reality in a given culture, have impact on the effectiveness of intercultural communication. An effective translation of these codes constitutes the core of international understanding on many planes, including the political and legal systems of particular countries, or to put it broadly - their legal cultures. The present article proposes a general discussion of the issue of translating cultural codes of legal Polish and Russian, as well as outlining ways to cope with difficulties occurring in the translation process.

Źródło:

Acta Neophilologica; 2016, XVIII/1; 55-66
1509-1619

Pojawia się w:

Acta Neophilologica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

(PSEUDO)POLONISMS IN JOSEPH CONRAD’S AMY FOSTER AND PRINCE ROMAN AND THEIR POLISH TRANSLATIONS

Autorzy:

Kujawska-Lis, Ewa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/444564.pdf

Data publikacji:

2012-06-01

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Tematy:

literary translation
calques
cultural setting
bilingualism
Conrad

Opis:

Joseph Conrad’s language has been subject to various analyses regarding its uniqueness stemming from the writer’s trilingualism. Scholars have traced diverse influences from the French and Polish languages in this writer’s artistic output. Nevertheless, the effects of such influences are not thoroughly discussed. This article attempts to take a critical look at the outcomes deriving from the appearance of phrases which may be classified as Polonisms or pseudo-Polonisms in two short stories Amy Foster and Prince Roman and their translations into Polish. In the former story, untypical phrasings which may have been calqued from Polish serve to emphasise the alienation of the character of Yanko, in the latter, expressions which are generally common for both English and Polish highlight both the distinctiveness of Polish culture and its affinity with the European cultural setting. Unfortunately, in the translations into the language from which such linguistic or cultural concepts originated, such effects are much less distinctive.

Źródło:

Acta Neophilologica; 2012, XIV/1; 5-17
1509-1619

Pojawia się w:

Acta Neophilologica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Lojalność tłumacza
Translators Loyalty

Autorzy:

Brajerska-Mazur, Agata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1798605.pdf

Data publikacji:

2019-10-29

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

lojalność tłumacza; zwrot kulturowy w translatoryce; Szkoła Manipulistów; nowoczesne teorie translacyjne
translators; loyalty; cultural turn in translation studies; the Manipulation School; modern translational theories

Opis:

W artkule zostają omówione zmieniające się teorie przekładoznawcze, które lokują wierność tłumaczy w różnych elementach procesu translacyjnego. Raz wymaga się od nich wierności wobec autora tekstu źródłowego, innym razem wobec oryginału lub kolejno: czytelników pierwowzoru, kultury wyjściowej, kultury docelowej, odbiorcy przekładu, zleceniodawcy przekładu, norm docelowych itp. Raz traktuje się tłumacza jako kopistę, innym razem pozwala mu się ingerować w tekst i być jego drugim autorem (czasem ważniejszym niż twórca pierwowzoru!). Te zmieniające się normy translatoryczne są opisane w artykule z punktu widzenia etyki słowa, dlatego najbardziej uwypuklona została w nim jedna z nowszych teorii przekładu − tj.„Szkoła Manipulistów”. Od lojalności tłumacza (wobec kogo? czego?) zależy kształt przekładu, który z kolei wpływa na rzesze czytelników, ich poglądy i postawy życiowe. Gdzie więc tłumacz ma tę lojalność lokować, wobec kogo i czego ma być wierny? W artykule zostają także udzielone odpowiedzi na te pytania.
The author discusses various changing translational theories which place the translator's loyalty in different elements of the translational process. Sometimes loyalty towards the author of the source text is demanded of them, and other times faithfulness towards the original work or to its readers, source culture, target culture, target recipients, translation commissioner, norms of the target culture etc. is required. Sometimes translators are treated like mere copyists, and other times as second authors (often even more important than the creators of the original texts). The article describes these changing norms from an ethical point of view, focusing on one of the most modern theories – the Manipulation School. A translator's loyalty (to what and whom?) influences the shape of the translation, which, in turn, affects its readers, their views and attitudes. And so, where should translators place their loyalty, to whom and to what should they be faithful? These questions require answers and answers are provided.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 6; 29-48
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Intertekstualność jako forma dialogu międzykulturowego
Intertekstualnost v vlogi medkulturnega dialoga
Intertextuality as a way of cultural dialogue

Autorzy:

Muszyńska, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/486802.pdf

Data publikacji:

2011-01-01

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

dialog kulturowy
intertekstualność
przekład
cultural dialogue
intertextuality
translation

Opis:

Literarna besedila, ki se (zaradi svoje intertekstualnosti) navezujejo na druga besedila, značilna samo za literarno tradicijo in kulturo originala, veljajo za prevajalca kot posebna vrsta translatorske problematike in resni praktični problem. Članek obravnava to tematiko na primeru pesmi "Urszula Kochanowska" (poljskega avtorja Bolesława Leśmiana) v prevodu Toneta Pretnarja. Intertekstualni elementi, ki so prisotni v originalu, ustvarjajo dialog z literarno tradicijo in sprejemno kulturo, ker v tujem/drugem kontekstu pridobivajo drugačno, novo interpretacijsko vlogo, funkcinirajo drugače in imajo drugačno vrednost.
The artistic texts which as a part of the intertextuality phenomena refer to other texts, known only in the native literary tradition and culture of the original text, present an enormous challenge for the translator ( in this article the deliberations on this subject are illustrated by the work of Bolesław Leśmian titled "Urszula Kochanowska" in a Slovenian translation of Tone Pretnar). The intertexual elements go into a dialogue with a literary translation and a target culture because in a foreign context they function differently. However, they always have enriching value (at least from the cognitive perspective).

Źródło:

Przekłady Literatur Słowiańskich; 2011, 2, 1; 295-305
1899-9417
2353-9763

Pojawia się w:

Przekłady Literatur Słowiańskich

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Nazwy własne we włoskich przekładach Rodziny Połanieckich Henryka Sienkiewicza
Henryk Sienkiewicz’ Children of the Soil in the Italian translation

Autorzy:

Skuza, Sylwia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1195795.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Associazione Italiana Polonisti (AIP)

Tematy:

Henryk Sienkiewicz
Translation
Federigo Verdinois
Italian Cultural Reality

Opis:

The paper’s objective is to analyse two Italian translations of Henryk Sienkiewicz’s novel Children of the Soil. The first translator was a Neapolitan named Federigo Verdinois, who worked with Sienkiewicz’s permission. The second translator, however, remains anonymous due to the lack of Sienkiewicz’s consent to translate his novel, which in northern Italy (Milano, Florence) had been released in some successful editions that profited only the publishers. Although Verdinois translated Children of the Soil from the Russian version, his work, compared to the second translation, can be recognised as better in evaluation. The analysis of the anonymous translation suggests that the novel was translated hurriedly, negligently (editorial issues), and was severely abridged, which caused a significant decrease in its literary value in comparison to the original.

Źródło:

pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2020, 11; 86-101
2384-9266

Pojawia się w:

pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Ukraińskie frazeologizmy w polskim przekładzie Piotra Kuprysia Eneidy Iwana Kotlarewskiego
Ukrainian set phrases in the Polish translation of Ivan Kotliarevsky’s Eneyida by Piotr Kupryś

Autorzy:

Czetyrba-Piszczako, Mirosława

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/481869.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Tematy:

set phrases
translation strategies
comparative analysis
cultural context

Opis:

Folklore phraseology was a inexhaustible source of linguistic measures for Ivan Kotliarevsky, as it allowed him to build humorous and satirical effects through introducing into his literary works colloquial, dialectal and jocular set phrases. The aim of this paper is to undertake comparative analysis of set phrases in the original and in the Polish translation of Eneyida in order to point out similarities and differences in these two languages. The author focuses on the translation strategies implemented to translate set phrases, and analysing particular non-phraseme word connections which very often replace set phrases in the target text.

Źródło:

Acta Polono-Ruthenica; 2017, 3, XXII; 109-121
1427-549X

Pojawia się w:

Acta Polono-Ruthenica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Autobiograficzny tekst Andruchowycza Tajemnica. Zamiast powieści. Kultura ukraińska w przekładzie
Andrukhovych’s Autobiographical Text Mystery. Instead of a Story. Ukrainian Culture in Translation

Autorzy:

Korostatevych, Lesia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2154668.pdf

Data publikacji:

2020-08-26

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

autobiography
culture
translation
Andrukhovych
untranslatability
novel
cultural elements

Opis:

The aim of this article is to describe the definition of a “cultural element” and to provide an analysis of the methods used in the translation of Yurii Andrukhovych’s autobiographical text The Secret. Instead of a Novel. The work was published in 2007 by the publishing house Folio in Kharkiv (Ukraine), and it was translated into the Polish language by Michał Petryk. “Cultural elements” mean here those elements of the text that are a part of the culture of a given country. These include such elements as personal and generic titles, phrases, fragments of texts from a country’s literature, statements by famous people related to the important events that happened in the country. They also include the social, political, scientific, and cultural environment, including music, cinematography, and more. Yurii Andrukhovych outlines many of the details that were characteristic for the USSR and tries not to distort the facts. The Secret is an autobiographical novel; therefore, it contains many reminiscences about the Soviet Union, Ukrainian culture, and literature. An autobiography becomes a kind of time machine for him, an attempt to reconstruct the past. Therefore, he pays a lot of attention to the smaller things and tries to convey the details of the atmosphere of the time described. Because of this, the work is saturated with cultural elements that may cause untranslatability. The cultural elements mentioned in Yurii Andrukhovych’s text and the correlation of translation have not been often analysed in the past scientific studies; hence, this creates a need for scientific research. The scope of this study is limited to the group of literary-political cultural elements. The article analyses the methods chosen by the translator and compares the level of equivalence of the translated text to the original; also, it finds the causes of untranslatability of the novel.

Źródło:

Studia Polsko-Ukraińskie; 2020, 7; 223-232
2353-5644
2451-2958

Pojawia się w:

Studia Polsko-Ukraińskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Transfer kulturowy w nauczaniu przekładu a rola nauczyciela
Cultural transfer and the role of the teacher in teaching translation

Autorzy:

Dunin-Dudkowska, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/966998.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

cultural transfer
translation
translation studies
teaching translation
translator
transfer kulturowy
tłumaczenie/przekład
studia translatoryczne
nauczyciel przekładu
tłumacz

Opis:

At the end of the twentieth century due to the so-called cultural turn in the development of the theory of translation, the translator started to be seen as a mediator in the intercultural communication. In the translation process, he interprets and transfers experiences from the source culture to the target culture. The greatest difficulty in the process of translation is translating of the untranslatable elements, for which one searches for the best equivalents . In such a situation, each translator selects appropriate strategies and techniques of translation. Many problems arise, among others, in translation of terminology and cultural phenomena in different legal systems, such as the names of companies, governing bodies or the articles of association. The role of the teacher is to provide information about contemporary life and history of culture, present the genre patterns of relevant documents, show how to solve difficulties in the process of translation, create sensitivity to the phenomena seemingly identical in different cultures, and to indicate valuable sources of information on cultural and sociocultural background (bibliography).
Pod koniec XX wieku w związku z tzw. zwrotem kulturowym w rozwoju teorii przekładoznawczych tłumacz zaczął być postrzegany jako mediator w komunikacji międzykulturowej. W procesie tłumaczenia dokonuje on interpretacji i przeniesienia doświadczeń z kultury źródłowej do kultury docelowej. Największą trudnością w działalności translatorskiej jest tłumaczenie elementów nieprzekładalnych, dla których poszukuje się najlepszych ekwiwalentów translacyjnych. W takiej sytuacji każdorazowo tłumacz dokonuje wyboru odpowiednich strategii i technik translacyjnych. Wiele problemów powstaje m.in. przy tłumaczeniu terminologii i zjawisk kulturowych funkcjonujących w różnych systemach prawnych, np. nazw spółek kapitałowych, organów zarządzających, umowy spółki. Rolą nauczyciela tłumaczy jest przekazanie informacji realioznawczych i historycznokulturowych, prezentacja wzorców gatunkowych stosownych dokumentów, pokazanie sposobu rozwiązywania trudności translatorskich, kształtowanie wrażliwości w stosunku do zjawisk pozornie identycznych i wskazanie odpowiednich źródeł informacji na temat kultury i socjokultury omawianych kręgów kulturowych.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2014, 21
0860-6587
2449-6839

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

“Kościół salowy” po angielsku. Wybrane aspekty językowych uwarunkowań badań nad dziedzictwem kulturowym
Die Saalkirche in English? Linguistic Challenges of Multilingual Research into Cultural Heritage

Autorzy:

Seidel-Grzesińska, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2015074.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu

Tematy:

translation
Cultural Heritage studies
material culture
documentation
cultural conceptualisation
linguistic equivalence
cultural equivalence
internationalisation of scholarship
multilingualism

Opis:

Today’s internationalisation of scholarship necessitates its publication in English. This ever-more frequent requirement poses a particular challenge for many non-English art historians. The study of works of art typically starts with the description of the object under investigation. For a description to be accurate, a precise terminology is essential. Specialist terminology is normally created by the makers of particular types of objects, as well as international scholars conceptualising artistic phenomena, they do it in their working, usually native, languages. Multilingualism brings about particular conceptual challenges when developing domain-specific terminology and its translations into other languages. Additional challenges come forth when information is to be processed automatically. The complex relationship between particular material cultural heritage and its multilingual descriptions is discussed here, based on the terminology concerning the early modern Protestant church building as an expression of particular liturgical needs. Owing to the autonomy of national Protestant Churches, new arrangements of the church interior – in terms of its structure, fixtures and specific functions – were favoured, which the relevant naming and conceptualisation should reflect. The author focuses on some of the problems that arise when research findings are to be presented in a language other than the language(s) in which research was conducted.

Źródło:

Academic Journal of Modern Philology; 2021, 13; 291-301
2299-7164
2353-3218

Pojawia się w:

Academic Journal of Modern Philology

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Ukraińskie przysłowia i porzekadła w polskim przekładzie Eneidy Iwana Kotlarewskiego
Ukrainian proverbs in Polish translation of Eneyida Ivan Kotlyarevsky’s

Autorzy:

Czetyrba-Piszczako, Mirosława

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/482338.pdf

Data publikacji:

2018-06-30

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Tematy:

translation strategy
proverb
adage
cultural connotation
oral folk art

Opis:

Ivan Kotlyarevsky’s Eneyida is a poem rich in paremic elements. The poem was considered a breakthrough in Ukrainian literature, not only because it was written in lively Ukrainian language, but, thanks to the author’s fascination with the folk culture and artistic traditions of previous eras, it also constituted a link between old and new Ukrainian literature. The aim of this article is to investigate the types of translation strategies used by Piotr Kupryś in the translation of Eneyida, especially those concerning paremic elements that are heavily influenced by cultural connotations. The analysis shows that Kotlarewski introduced existing proverbs, and also introduced new ones by processing others. In the Polish translation, Kupryś was not only obliged to preserve the content of the proverbs, but also to reproduce the plasticity of the images on which they were built. The techniques most widely used in his translation include domestication, exotication and tracing. It seems that the translator did manage to extract the meaning of the proverbs; he did not, however, always preserve their expressive and stylistic value, which was the basic element of building the satirical effect of the poem.

Źródło:

Acta Polono-Ruthenica; 2018, 2, XXIII; 31-42
1427-549X

Pojawia się w:

Acta Polono-Ruthenica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Defining Law Terms: A Cross-Cultural Perspective

Autorzy:

Jopek-Bosiacka, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/620826.pdf

Data publikacji:

2011-06-01

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

legal definition
law term
cross-cultural communication
legal translation

Opis:

Legal definitions are vital for effective legal communication. This paper outlines main conventions of formulating definitions in statutes and contracts. Legal definitions are analyzed here from cross-cultural perspective against (legislative) drafting guidelines and theory of law. Their formulation may depend, inter alia, on legal system, branch of law, legal genre, position within the document, and type of legal definition.An attempt is then made to examine how formal aspects of formulating legal definitions may affect the interpretation and thus translation of law terms. This interdisciplinary cross-cultural examination provides a theoretical basis for sketching main approaches to English-Polish (Polish-English) translation of the definition section in ratified international instruments published in Polish Journal of Laws.The translation practice trends towards legal definitions seem to be more and more informed by the globalization and ‘Europeanisation’ processes now constituting a still broader context of legal communication rather than confined to the text of a legal instrument itself.

Źródło:

Research in Language; 2011, 9, 1; 9-29
1731-7533

Pojawia się w:

Research in Language

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Przekład jako spotkanie różnych tożsamości

Autorzy:

Pstyga, Alicja

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/677811.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

national identity
translation
cultural and language barriers
multiculturalism
intercultural competence

Opis:

Translation as an encounter of different identities The interest in the national identity of Slavic people is related to the processes of social, political and ideological changes as well as to European integration and globalization. The question of the national identity of Slavic people concerns similarities and differences between them, influenced by the specific perception and categorization of reality. After the period of forced transnational integration and constructed linguistic and cultural national communities, the Slavic linguistic views of the world are diversified. Both for Macedonian and Polish people, language is one of the exponents of national identity. Macedonian literary texts translated into Polish enable readers to encounter different cultural phenomena, reflected in artistic visions and symbols. Their perception is quite difficult as it requires profound knowledge and intercultural competence. As examples, we will consider Polish translations of important Macedonian novels, Tvrdoglavi (Polish title: Zawzięci) by Slavko Janevski, Vremeto na kozite (Polish title: Czasy kóz) by Luan Starova, Razgovor so Spinoza: roman‑pajažina by Goce Smilevski (Polish title: Rozmowa ze Spinozą: powieść–pajęczyna) and Skriena kamera (Polish title: Ukryta kamera) by Lidija Dimkovska.

Źródło:

Slavia Meridionalis; 2012, 12
1233-6173
2392-2400

Pojawia się w:

Slavia Meridionalis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Strategia kompensacji w tłumaczeniu kultury
Strategy of Compensating Culture in Translation

Autorzy:

Piotrowska, Maria

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1192073.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Krakowskie Towarzystwo TERTIUM

Tematy:

kompensacja
kulturowy
kulturem
strategia
tłumaczenie
compensation
cultural
cultureme
strategy
translation

Opis:

Orientacja przekładoznawcza na zjawiska kulturowe prowadzi do rozważań nad strategią kompensacji w ich tłumaczeniu. Po przedstawieniu zwrotu kulturowego, jaki nastąpił w badaniach nad przekładem w latach 1980. oraz definicji kluczowych pojęć ‘strategii’ i ‘kompensacji’, omówione są przykłady kilku kulturemów amerykańskich i jednego cypryjskiego w celu uchwycenia istoty kompensacji i poszerzenia świadomości zjawisk kulturowych w przekładzie. Analizę przykładów wieńczy konstatacja, iż tłumacz jest interpretatorem presupozycji kulturowych, odniesień, konotacji i znaczeń bazujących na różnorodnym spectrum wiedzy pragmatycznej, a właściwe ich rozumienie opiera się na filozofii kompromisu przekładowego i wynikającej z niego strategii kompensacji.
The cultural orientation in translation leads to the consideration of the compensation strategy in translating culture. After presenting the cultural turn which took place in translation studies in the 1980s as well as definitions of the key terms of strategy and compensation, examples of several American and one Cypriot cultureme are discussed in order to grasp the nature of compensation and broaden the awareness of the role of culture in translation. The analysis of examples concludes with a claim that the translator is an interpreter of cultural presuppositions, references, connotations and meanings based on a diverse spectrum of pragmatic knowledge, and the appropriate understanding of the former emerges from the philosophy of translation compromise and the ensuing strategy of compensation.

Źródło:

Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2016, 1, 1&2; 215-223
2543-7844

Pojawia się w:

Półrocznik Językoznawczy Tertium

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Politics, Shakespeare, East-Central Europe: Theatrical Border Crossings

Autorzy:

Almási, Zsolt
Kujawińska Courtney, Krystyna
Nicolaescu, Mădălina
Škrobánková, Klára
Vyroubalova, Ema
Zaharia, Oana-Alis

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/39776472.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

race
racism
political theater
William Shakespeare
Jan Kott
adaptation
cultural mobility
cultural transmission
microhistories
translation

Opis:

This essay discusses how productions of Shakespeare’s plays that transcend various geographical, national, and linguistic boundaries have influenced the theatrical-political discourse in East-Central Europe in the twenty-first century. It focuses primarily on the work of four internationally-established directors: Andrei Şerban (Romania), Jan Klata (Poland), David Jařab (Czech Republic), and Matei Vișniec (Romania), whose works have facilitated interregional cultural exchange, promoting artistic innovation and experimentation in the region and beyond. Among the boundary-crossing productions analysed in detail are Vișniec’s Richard III will not Take Place, Jařab’s Macbeth – Too Much Blood, Klata’s Measure for Measure, and Serban’s Richard III. The essay also notes that while there has been a relative scarcity of Shakespearean productions in this region engaging closely with gender and race inequalities, productions such as Klata’s African Tales or Vladimír Morávek’s Othello manage to work with these politically charged topics in subtler but still productive ways. The essay concludes that the region’s shared historical experience of totalitarian regimes followed by the struggles of nascent democracies, provides a fertile ground for a diverse and internationally ambitious Shakespearean theatre.  

Źródło:

Multicultural Shakespeare: Translation, Appropriation and Performance; 2023, 28, 43; 45-68
2083-8530
2300-7605

Pojawia się w:

Multicultural Shakespeare: Translation, Appropriation and Performance

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

Bariery kulturowe w słowackim przekładzie "Ferdydurke" Witolda Gombrowicza
Kultúrne bariéry v slovenskom preklade "Ferdydurke" Witolda Gombrowicza
Cultural barriers in the slovak translation of Witold Gombrowicz’s "Ferdydurke"

Autorzy:

Buczek, Marta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/486844.pdf

Data publikacji:

2012-10-01

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

Witold Gombrowicz
Ferdydurke
przekład
literatura polska w słowackich przekładach
bariery kulturowe w tłumaczeniu
umelecký preklad
poľská literatúra v slovenskom preklade
kultúrne bariéry v preklade
translation
Polish literature in Slovak translations
cultural barriers in translation

Opis:

Príspevok predstavuje problém kultúrnych bariér v slovenskom preklade románu Ferdydurke Witolda Gombrowicza, ktorý bol publikovaný v novom prijímacom horizonte v roku 2004. Roman bol preložený dobré známym slovenským prekladateľom Jozefom Marušiakom. Autorka článku popisuje prekladateľské stratégie, ktoré boli využité prekladateľom, aby prekonať kultúrnu bariéru a rekonštruovať cudzie mentálne mechanizmy vpísané v cudziu kultúru. Používané v procese reinterpretácie významov originálu stratégie sú: stratégia doslovnosti, ktorá sa spája so stratégiou neutralizácie cudzích kultúrnych faktorov. Otázkou sa stáva, čí je možne preložiť komplikovanú prózu Witolda Gombrowicza do slovenčiny a reinterpretovať implikované v texte kultúrne faktory, čí nie sú bariérou v procese prekladu.
The article presents the problem of cultural barriers in Slovak translation of Witold Gombrowicz’s Ferdydurke which was published in a new translation horizon in 2004. The roman was translated by a very well known Slovak translator — Jozef Marušiak. The author of the article shows the translation strategies which were used by him to overcome cultural barriers and reconstruct foreign mental mechanisms as part of different culture. The strategies exploited in the process of reinterpretation of the original meanings were the literal strategy combined with the strategy of neutralization of foreign cultural facts. The question is if it is possible to translate complicated prose of Witold Gombrowicz to Slovak and reinterpret implicated in the original text cultural facts and whether they constitute the cultural barrier in the process of translation.

Źródło:

Przekłady Literatur Słowiańskich; 2012, 3, 1; 164-183
1899-9417
2353-9763

Pojawia się w:

Przekłady Literatur Słowiańskich

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Kłopoty z pamięcią – obraz Bośni i Hercegowiny w przekładzie opowiadania Gurbet ze zbioru Drugi pocałunek Gity Danon Miljenka Jergovicia
The Troubles with Memory – the Image of Bosnia and Herzegovina in the Translation of Miljenko Jergović’s Story Gurbet from The Second Kiss of Gita Danon

Autorzy:

Maćkowiak-Kruczek, Maja

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/636136.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

cultural memory
literary translation
Miljenko Jergović
Bosnia and Herzegovina literature

Opis:

The paper discusses the issue of cultural memory in a translation of literary text. Based on material of Miljenko Jergović’s story Gurbet and its Polish translation, the article shows how elements of source cultural memory present in the original text are being “lost” when translated to other language and culture. The term of “losing memory” is used figuratively to present the consequences of a translator’s (conscious and/or unconscious) decisions on which specific features of source culture are to be preserved (foreignization) or not (domestication) in the target text. These decisions influence the image of source culture that the reader of the translation can “produce” in the wake of reading. For instance, Polish translation of the story “Gurbet” only partly preserves the memory of Christian-Islamic and Slavic-Ottoman intercultural (or even transcultural) coexistence in the region of Bosnia and Herzegovina, which is one of the main topics and motifs of Miljenko Jergović’s works. As a result, Polish reader cannot produce the same image of the source culture as the reader of the original.

Źródło:

Poznańskie Studia Slawistyczne; 2019, 16; 175-191
2084-3011

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Slawistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

Przybrany ojciec. Czesław Miłosz w Chinach
Adoptive Father: Czesław Miłosz in China

Autorzy:

Krenz, Joanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1533195.pdf

Data publikacji:

2021-09-14

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

contemporary Chinese poetry
Czesław Miłosz
literary translation
cross-cultural dialogue

Opis:

Czesław Miłosz remains among the most important foreign authors and literary authorities for Chinese poets. Initially received in China with distrust and uncertainty, then portrayed in the official state discourse of romantic-revolutionary literature as the bard of socialism, Miłosz became the spiritual father of the younger generation affected by the Cultural Revolution and Tiananmen Square Massacre, a witness of the age, and a symbol of intellectual independence and resistance against totalitarianism. After a period of reading Miłosz in terms of ethical and political categories, Chinese reviews and literary texts in the 2010s and 2020s increasingly refer to Miłosz as philosophical and metaphysical poet. This article analyses Miłosz’s reception in China, paying attention to the historical, cultural, and linguistic factors that shaped the assimilation of his work and the values he brought to Chinese poetry.

Źródło:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2021, 40; 53-97
1233-8680
2450-4947

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

An Andalusian View of Death in Translation: ‘Clamor’ by Federico García Lorca and its Polish Translation

Autorzy:

Jamka, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1912426.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

linguistic worldview
translation studies
Federico García Lorca
death
cultural concept

Opis:

Death, an essential part of life, is a mesmerizing topic for a number of reasons. Without a shadow of a doubt, it is a universal phenomenon. Nevertheless, the variety of death rites as well as myths and beliefs related to the act of passing, suggest certain differences in its understanding among individuals, communities, and cultures. Are such differences manifested in language? And if so, can they be examined in an analysis of translations of highly artistic, poetic texts?In this study I seek to reconstruct the linguistic view of death in ‘Clamor’ by Federico García Lorca and its latest Polish translation (2019) by Jacek Lyszczyna. Having in mind that language constitutes the raw material of literature (Pajdzińska, 2013), I believe that analyzing poetry in light of the linguistic worldview is crucial for its deeper understanding and, as a consequence, delivering a good translation. What is more, I am convinced that applying the analytical tools developed by cultural linguistics, and in particular, the Ethnolinguistic School of Lublin, in translation studies may be useful not only in an assessment of translation quality, but also as very telling of the role of translated texts in the target language, culture and literary system. Therefore, I intend to analyse Lyszczyna’s translation in view of the linguistic worldview to assess its quality and determine what such an ‘infected’ view of death may tell us about our own (Polish) take on this concept.Firstly, I will analyse García Lorca´s poem to identify the key linguistic exponents of death and reconstruct its non–standard linguistic view (Gicala, 2018) in ‘Clamor’. Secondly, I will capture the key linguistic exponents of death in the form of holistic cognitive definitions following the principles established by Bartmiński et al. (1988, 1996, 2006, 2010, 2013, 2018). Furthermore, I will do the same with their Polish equivalents used in Lyszczyna’s translation. On the basis of the outcomes of the study, I will reconstruct the ‘translated’ linguistic view of death and answer the research questions.

Źródło:

New Horizons in English Studies; 2020, 5; 48-62
2543-8980

Pojawia się w:

New Horizons in English Studies

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Wyobraźnia autora i tłumacza wobec pamięci kulturowej. O Wybrańcu Tomasza Manna i jego polskim przekładzie
Author’s and translator’s imagination in confrontation with cultural memory. On Thomas Mann’s The Holy Sinner and its Polish translation

Autorzy:

Lukas, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1389960.pdf

Data publikacji:

2014-01-01

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

cultural memory
archive
Middle Ages
montage
ecphrasis
medieval epic
parodistic translation

Opis:

On the example of Mann’s Der Erwählte (1951) and its Polish version Wybraniec (1960) by Anna Linke, the article demonstrates how the creator’s imagination (the creators are the author and the translator) is related to translation and cultural memory, the basic notions of recent German culture studies. Mann’s novel can be described as a parodistic translation of a medieval epic, a text belonging to German cultural memory, into 20th century discourse and language. The article shows Mann’s translation strategies, whose aim is actualisation of the stocks of cultural memory of German readers: an experimental style imitating Medieval language, specific structure of narration time, represented world, and the narrator’s character, the montage and ecphrasis, which are all techniques calling for creative imagination. The article then demonstrates how Mann’s techniques were rendered in the translation. The analysis shows that Linke’s text, by referring to cultural memory of Polish readers, activates the content which is absent in cultural memory of German readers: this is because the translation employs fabulous and archaic elements derived from Polish historical novel, instead of stylistic and genre-specific techniques of German medieval epics. References to the visual archive of common European cultural memory (medieval iconography and architecture) clearly facilitate the translation, and the translator’s own imagination allows for credible rendition of names of medieval realities. The most important task was the rendition of the medieval dialect, which was fully Mann’s imaginary creation.

Źródło:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2014, 23; 149-170
1233-8680
2450-4947

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Fremdheit übersetzen. Erfahrungen aus einem übersetzerischen Projekt einer studentischen Arbeitsgemeinschaft

Autorzy:

Smykała, Marta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/913313.pdf

Data publikacji:

2018-02-04

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

translation
translating foreignness
cultural specific
translating realia
Jewish culture and religion

Opis:

The article partially sums up the results of a translating project realized by a students’ science club. The aim of the project was to translate into German an interview with the caretaker of the synagogue in Łańcut. The interview deals with the history of the building and the history of the former Jewish community in Łańcut. Particularly problematic in the translation process were terms originating from Yiddish or Hebrew: realia, cultural artefacts, religious terms and some other exoticisms. Another barrier was connected with the ability to approach the text from the receiver’s perspective. The article discusses those and other difficulties involved in the process of translation and some possible ways of solving them.

Źródło:

Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics; 2017, 44, 2; 175-192
0072-4769

Pojawia się w:

Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce