Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Umysł zakorzeniony czy rozszerzony? Napięcie w koncepcji poznania usytuowanego
Mind: Embedded or Extended? The Tension in the Theory of the Situated Mind

Autorzy:

Trybulec, Barbara

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31341717.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN

Tematy:

umysł usytuowany
umysł zakorzeniony
umysł ucieleśniony
procesy poznawcze
situated mind
embedded mind
embodied mind
cognitive processes

Opis:

Poznanie usytuowane jest często postrzegane jako idea prowadząca do zmiany paradygmatu w kognitywistyce. Jej zwolennicy pracują nad stworzeniem spójnego i owocnego międzydyscyplinarnego projektu mającego na celu analizę problemu poznania z nowej perspektywy. Zadanie to, jeśli możliwe, nie jest łatwe. W ramach koncepcji poznania usytuowanego można wyróżnić co najmniej trzy tezy dotyczące umysłu, o których trudno powiedzieć, aby razem prezentowały spójny jego obraz. Tezy te to: umysł ucieleśniony, umysł rozszerzony oraz umysł zakorzeniony. Zawarte w nich opisy umysłu ujawniają napięcie w ramach projektu poznania usytuowanego, które osłabia jego integralność. W artykule zbadam jak silne jest to napięcie. Innymi słowy, postaram się odpowiedzieć na pytanie, czy różne tezy w ramach koncepcji poznania usytuowanego są faktycznie ze sobą niezgodne, czy też istnieje nadzieja na zespolenie ich na gruncie spójnego stanowiska wobec umysłu. Będę argumentować, iż taki obraz umysłu nie może powstać z połączenia powyższych trzech idei i że jedna z nich prezentuje najbardziej użyteczne narzędzie opisu umysłu.
The situated mind is a new stream in the philosophy of mind. By some, it is perceived as a revolution in the field, or even as a paradigm change. Philosophers working on this new perspective try to create a unified and fruitful interdisciplinary project, aimed to shed a new light on problems of cognition. This task, if possible, is not easy. The Situated Mind is composed of at least three notions that could hardly be thought to present a unified picture of the mind: Embodied Mind, Extended Mind and Embedded Mind. These notions indicate a tension within the project that weakens its integrity. In the paper, I will investigate how strong this tension is, and, specifically, whether the various approaches to Situated Mind are really competitive, or maybe there is a hope for a unified new picture of the mind. I will argue that such a picture cannot be created by combining this three ideas, and will show that one of them is the most useful and fruitful description of the mind.

Źródło:

Filozofia i Nauka; 2014, 2; 185-197
2300-4711
2545-1936

Pojawia się w:

Filozofia i Nauka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

Mózg, umysł i edukacja – znaleźliśmy drogę, czy błądzimy po bezdrożach?

Autorzy:

Bożena, Pawlak,

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/955106.pdf

Data publikacji:

2020-06-02

Wydawca:

Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS

Tematy:

mózg
umysł
edukacja
neuroedukacja

Opis:

W ostatnich latach jesteśmy świadkami intensywnego rozwoju wielu nowych obszarów badań i dociekań naukowych, do których niewątpliwie należą te określane mianem neuroscience, czyli koncentrujące się na badaniu ludzkiego mózgu i układu nerwowego. W artykule dokonano przeglądu opinii na temat możliwych prób odniesienia wyników badań nad mózgiem do warunków szkolnych oraz koncepcji nauczania i uczenia się. Analizie poddane zostały pojęcia: neurodydaktyka, neuropedagogika oraz neuroedukacja. Przedstawiono także autorską propozycję pojmowania neuroedukacji jako aktywności ukierunkowanej na: 1) rozwój procesów poznawczych uczących się osób oraz uświadamianie istnienia tych procesów; 2) edukację zarządzania procesami uczenia się; 3) poznawanie i coraz lepsze rozumienie procesu uczenia się przez pryzmat funkcjonowania: mózgu, umysłu i edukacji. Tak rozumiana neuroedukacja jest zdaniem autorki szansą na nową perspektywę wglądu w procesy uczenia się, a w dalszej perspektywie – nauczania. Może być zatem adresowana nie tylko do uczniów i studentów, lecz także do nauczycieli. Zarysowany w artykule kierunek rozważań nad neuroedukacją wpisuje się, w ocenie autorki, w myślenie o konstruktywistycznej odmianie, obiektywistycznego dziś, zdaniem Doroty Klus--Stańskiej, paradygmatu neurodydaktyki.

Źródło:

Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo; 2020, 48(2); 59-68
1734-5537

Pojawia się w:

Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

W jaki sposób w nauce wyjaśnia się umysł

Autorzy:

Kwiatek, Łukasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/690568.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Copernicus Center Press

Tematy:

umysł
kognitywistyka
filozofia umysłu
filozofia nauki

Opis:

Recenzja książki: Mateusz Hohol, Wyjaśnić umysł. Struktura teorii neurokognitywnych, Copernicus Center Press, Kraków 2013, ss. 401.

Źródło:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2013, 52; 229-236
0867-8286
2451-0602

Pojawia się w:

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

Reprezentacje poznawcze i znaczenia językowe. Niektóre konsekwencje informacyjnej teorii reprezentacji

Autorzy:

Buczkowska, Janina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/705449.pdf

Data publikacji:

2012-09-01

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

reprezentacja
informacja
język
poznanie
umysł
relacja

Opis:

Artykuł analizuje ogólną ideę reprezentacji poznawczych jako stanów informacyjnych mózgu. Wskazuje trudności, jakie łączą się z takim podejściem. Jako rozwiązanie zaproponowane zostało rozumienie reprezentacji jako relacji konstytuowanej w procesach informacyjnych. Zostały także ukazane niektóre konsekwencje takiego podejścia dla rozumienia związku języka z poznaniem. Język odgrywa w poznaniu dynamiczną funkcję organizacji i integracji informacji o świecie.

Źródło:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 3; 261-272
1230-1493

Pojawia się w:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

W obronie panpsychizmu. Uwagi polemiczne do tekstu Roberta Poczobuta „Panpsychizm a teoria emergencji: Leibniz vs Popper”

Autorzy:

Jarocki, Jacek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2098242.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

panpsychizm
emergentyzm
problem umysł-ciało
scjentyzm
empiryzm

Opis:

Artykuł jest komentarzem do artykułu prof. Roberta Poczobuta Panpsychizm a teoria emergencji: Leibniz vs Popper („Przegląd Filozoficzny” 2017, nr 4). Celem mojej pracy jest zasugerowanie, że wbrew temu, co twierdzi autor tekstu, panpsychizm jest poglądem, na rzecz którego można racjonalnie argumentować i za którym przemawiają istotne względy. W pierwszej części staram się wskazać, że wykorzystany przez Poczobuta argument z aprioryczności panpsychizmu nie jest w stanie oddalić współczesnych odmian tego stanowiska, które nawiązują do radykalnego empiryzmu. W drugiej części argumentuję, że emergentyzm napotyka istotne trudności z wyjaśnieniem świadomości. Twierdzę również, że – w przeciwieństwie do samej relacji emergencji – emergentyzm to pogląd metafizyczny, który nie jest ani weryfikowany, ani falsyfikowany przez nauki szczegółowe.

Źródło:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2018, 1; 171-182
1230-1493

Pojawia się w:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Panpsychizm a teoria emergencji: Leibniz vs Popper

Autorzy:

Poczobut, Robert

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2103107.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

panpsychizm
monadologia
teoria emergencji
umysł
świadomość
neurokognitywistyka

Opis:

W artykule dokonuję analizy krytyczno-porównawczej panpsychizmu (w wersji pochodzącej od G.W. Leibniza) i teorii emergencji psychofizycznej (w wersji pochodzącej od K.R. Poppera) jako konkurencyjnych stanowisk na temat miejsca umysłu w świecie fizycznym. Punktem wyjścia rozważań jest prezentacja różnych odmian panpsychizmu, ze szczególnym uwzględnieniem panpsychizmu monadologicznego. W kolejnych sekcjach skupiam się na krytyce panpsychizmu i jego współczesnego wariantu (nazywanego „panprotopsychizmem”), sformułowanej przez Poppera. W zakończeniu wysuwam tezę, że teoria emergencji stanowi ontologiczne założenie współczesnej neurokognitywistyki, co ilustruję na przykładzie poglądów M. Gazzanigi.

Źródło:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 4; 387-403
1230-1493

Pojawia się w:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Znaczenie introspekcyjne: metafizyczne aspekty semantyki
Introspective Meaning: Metaphysical Aspects of Semantics

Autorzy:

Judycki, Stanisław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2015850.pdf

Data publikacji:

2003

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

semantyka
znaczenie
umysł
introspekcja
semantics
meaning
mind
introspection

Opis:

Mental meaning (mental contents) is not a particular kind of object, but it is the way a conscious human mind works. By `meaning' the author understands here both the extralinguistic meaning (perceptive, imaginary, etc.) and the so-called linguistic meaning. In both these senses meaning has the following properties: it is translinguistic, general, abstract, regularly interrelated, subject to modifications (extending, complementing and erasing its components), subject to schematization, it may be transferred to various physical foundations, it may be illustrated, it is directly accessible in introspection and accessible for many subjects (intersubjective). When approached negatively, meaning as a way of functioning of a conscious human mind cannot be identified with a physical sign (be it in the sense of specimen, or in the sense of type). It is neither an ideal object, nor a real one. Also, it is no kind of a perception stereotype. It is not an idea associated with a word, if idea is understood as either an image or a visual schema. Mental meaning is not a communication meaning, as the speaker may modify the meanings he found as existing ones, but he cannot create them. The author considers the following theories of meaning as insufficient: the theory, according to which meaning is an idea associated with the word and the theories saying that meaning may be identified with the conditions of truthfulness, the way phrases are used in colloquial language, or with communication meaning. Meaning is also not explained by such theories as semantics of conceptual roles, causal-historical theories, causal and teleological theories. Plato's theory saying that existence of mental meaning in the mind consists in exemplification in the mind of ideally existing properties is considered a correct one that explains mental meaning. The source of meaning in the mind is existence of ideal qualities outside the mind. A correct solution to the problem of the nature and origin of meaning may also be Aristotle's theory of obstraction, according to which the mind, beginning with individual objects and their properties, formulates meantal contents (meaning). Both these theories have to assume that the mind is also capable of performing the operation of transformation that converts properties existing (in a real or ideal way) outside the mind into a peculiarly mental mode of existence. In the case of Aristotle's theory this transformation consists in dematerialization, whereas in the case of Plato's theory transformation is tantamount to converting an ideal being into a mental existence. Additionally, the author suggests that in order to explain the intersubjective character of meaning one has to refer to a form of metaphysical harmonization of particular minds' action. From the semantic way of acting of the human mind one may also make inferences concerning its way of existence. Translinguisticallity, generality, abstraction and other features of human semantic consciousness allow the statement that functioning of human mind does not consist in purely material actions. This immaterial character, however, does not have to be understood as a thesis about the existence of some mysterious `spiritual material' of which human mind is made. It seems that immateriality has to be interpreted as radical extra-materiality.

Źródło:

Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 1; 5-52
0035-7685

Pojawia się w:

Roczniki Filozoficzne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Edukacja – kształcenie umysłu

Autorzy:

Antas-Jaszczuk, Alicja

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2054466.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

education
development
mind
neuroscience
edukacja
rozwój
umysł
neuronauka

Opis:

W artykule przedstawiono zarys tego, w jaki sposób badania nad umysłem mają wpływać na zmiany, które mogą zostać wprowadzone w systemie edukacji i wychowania. Współczesny system edukacji stoi przed wieloma wyzwaniami. Potrzeba reform wynika z dynamicznego postępu wiedzy w dziedzinie neuronauki, która wskazuje kierunek zmian w nauczaniu. Celem jest wykorzystanie pełnego potencjału ludzkiego mózgu, biorąc pod uwagę całą wiedzę na temat rozwoju człowieka, umysłu i sposobu jego działania. Dodatkowym wyzwaniem jest coraz szybszy rozwój ludzkości oraz wymagania narzucone przez cywilizację globalną. Opracowano różne koncepcje w dziedzinie edukacji i wychowania. Wiele wyrafinowanych modeli, które wynikają z prób dotrzymania kroku dzisiejszemu postępowi, należy przetestować empirycznie pod względem ich skuteczności.
The article provides an outline on how research into the mind may affect changes which can be introduced in the system of education and upbringing. The need for reforms results from dynamic progress of knowledge in the field of neuroscience which indicates the direction while further transforming the process of teaching. The aim is to make a use of full potential of human brain, taking into account entire knowledge about human’s development, his mind and activity. Additional confrontation may result from an increased development of the mankind and requirements imposed by modern global civilization. So far various concepts have been developed and presented in the area of education and upbringing. Still a number of those sophisticated models which attempt to keep up with today’s progress, need to be tested empirically for their effectiveness.

Źródło:

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia; 2021, 34, 1; 91-108
0867-2040

Pojawia się w:

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

O rudymentach i pożytkach z filantropii w perspektywie badań kognitywistycznych

Autorzy:

Wioletta, Dziarnowska,

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/893258.pdf

Data publikacji:

2020-05-19

Wydawca:

Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS

Tematy:

moralność
filantropia
kognitywistyka
umysł moralny
mózg
instytucje charytatywne

Opis:

Ostatnie dekady przyniosły wzrost zainteresowania zjawiskiem moralności, jak także jej najbardziej wyrafinowanych przejawów, jakim są działania filantropijne, w ramach kognitywistyki – multidyscyplinarnego programu badawczego umysłu i jego roli w inteligentnym zachowaniu. W artykule wykazano, że z tej perspektywy moralność wraz ze wszystkimi jej altruistycznymi ekspresjami jest rozumiana jako efekt biologicznej ewolucji gatunku ludzkiego. U jej podstaw tkwią rozmaite mechanizmy neuronalne odpowiadające za procesy psychologiczne składające się na nasz umysł moralny np. intuicje moralne, emocje moralne czy moralne rozumowania. Jednym z ważnych przedmiotów badań kognitywistycznych stały się w ostatnich latach kwestie związane z zaangażowaniami charytatywnymi. W ich świetle okazało się m.in., że ludzkie skłonności altruistyczne obejmujące nie tylko poświęcanie własnego czasu, umiejętności lub pieniędzy, by pomóc konkretnym osobom, lecz także wsparcie bardziej abstrakcyjnych idei związanych z dobrem wspólnym znajdują oparcie w różnych mechanizmach mózgowych wzmacniających nasze bezinteresowne motywacje. Wnioskowano, że postęp naukowych badań nad związkami pomiędzy „moralnym mózgiem” a potrzebującym pomocy światem pozwoli na ujawnienie najskuteczniejszych sposobów wzmocnienia ludzkich zaangażowań filantropijnych i skuteczniejszego oddziaływania instytucji non-profit.

Źródło:

Praca Socjalna; 2020, 35(2); 143-166
0860-3480

Pojawia się w:

Praca Socjalna

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Labirynty pojęciowe kognitywistyki. Dwa systemy poznawcze czy dwa sposoby działania ludzkiego umysłu?

Autorzy:

Bobryk, Jerzy

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/705211.pdf

Data publikacji:

2013-06-01

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

kognitywistyka
intencjonalność
intuicja
mózg
szkoła lwowsko-warszawska
umysł

Opis:

Artykuł jest poświęcony ocenie współczesnych teorii dwóch systemów poznawczych (dual system theories of cognition), określanych najczęściej mianem „Systemu 1” i „Systemu 2”. Zgodnie z odnośną literaturą, atrybutem „Systemu 1” jest myślenie intuicyjne, dlatego w tekście stawia się pytanie, czy współczesna kognitywstyka umożliwia wartościowe naukowo rozumienie zjawiska intuicji. Przywołane teorie dwóch systemów poznania zostają ocenione w świetle aparatury pojęciowej szkoły lwowsko-warszawskiej.

Źródło:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 2; 133-150
1230-1493

Pojawia się w:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

Rola i znaczenie umysłu w życiu społecznym
The role and meaning of the mind in social life

Autorzy:

Boczek, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2082757.pdf

Data publikacji:

2022-01-07

Wydawca:

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Raciborzu

Tematy:

mind
intellect
intelligence
consciousness
umysł
intelekt
inteligencja
świadomość

Opis:

The aim of the article is to highlight the role of the mind in everyday life, the importance of intellect and intelligence. Paying attention to the changing reality, people's way of life and their thinking, the power of perception of intelligence in relation to the intellect, indicating the essence and importance of the issue under discussion, leaving the field to undertake one's own research. Design / methodology / approach: The research method used in the article is the analysis of scientific studies, supplemented by the author's observations and experience. The research procedure included a review of Polish and foreign literature, analysis of legal acts, method of analysis and synthesis, case study and deductive reasoning. The article refers to examples and studies related to the subject of the management of the human mind. Factors such as – intellect, intelligence, knowledge and awareness were indicated as indispensable attributes of a modern man. Conclusions: The relationship between the way of thinking and the intellectual level responsible for the reception and processing of information as the basis for rational decision-making was demonstrated. Attention was paid to the reality that makes people with a low level of intellectual efficiency a mass susceptible to manipulation. Persistent irrational attitudes in society resulting from misunderstanding and lack of awareness of the consequences of decisions made. Research limitations / implications: Limitations of the obtained results may result from a limited text sample, including limited analysis. The title complexity comes down to the essence of the issue of intellect and intelligence and their functioning, which remains a changing and always open area. Originality / value: The presented research, analysis, conclusions and suggestions provide practical tips not only to people of science, but above all to average citizens, mainly those who are not aware that each civilization change has a comprehensive dimension and obliges. Today, it is not enough to know what our problems and limitations are in order to control our emotions and calm the psyche. For the purposes of effective action, it is impossible not to know what intellect is? With true intelligence, we go beyond conventional beliefs, presuppositions and concepts, and learn to perceive things as they are and not as we would like them to be. A wise man is not the one who says that he is wise, but the one who consciously acts as a wise man. In the era of globalization, who we are is not determined by where we are from, but by what we can and how we deal with the multitude of challenges.
Celem artykułu jest podkreślenie roli umysłu w codziennym życiu, znaczenia intelektu i inteligencji. Zwrócenie uwagi na zmieniającą się rzeczywistość, sposób życia ludzi i ich myślenia, na siłę percepcji inteligencji w stosunku do intelektu, wskazanie istoty i rangi omawianego zagadnienia, pozostawienie pola do podjęcia własnych badań. Projekt / metodologia / podejście: Metodą badawczą zastosowaną w artykule jest analiza opracowań naukowych uzupełniona spostrzeżeniami i doświadczeniem autora. Procedura badawcza obejmowała przegląd literatury polskiej i zagranicznej, analizę aktów prawnych, metodę analizy i syntezy, studium przypadku i dedukcyjne rozumowanie. W artykule powołano się na przykłady, przywołano opracowania związane z tematyką zagospodarowania ludzkiego umysłu. Wskazano czynniki, takie jak – intelekt, inteligencja, wiedza i świadomość jako niezbędne atrybuty nowoczesnego człowieka. Wnioski: Wykazano zależność pomiędzy sposobem myślenia i poziomem intelektualnym odpowiedzialnym za odbiór i przetwarzanie informacji jako bazie racjonalnej decyzyjności. Zwrócono uwagę na rzeczywistość czyniącą osoby o niskim stopniu sprawności intelektualnej masą podatną na manipulację. Na utrzymujące się w społeczeństwie postawy nieracjonalności wynikające z niezrozumienia oraz braku świadomości co do skutków podejmowanych decyzji. Ograniczenia / implikacje badawcze: Ograniczenia otrzymanych rezultatów mogą wynikać z ograniczonej próby tekstowej w tym również ograniczonej analizy. Złożoność tytułowa sprowadza się do istoty zagadnienia intelektu i inteligencji i ich funkcjonowania, co pozostaje obszarem zmieniającym się i zawsze otwartym. Oryginalność / wartość: Przedstawione badania, analiza, wnioski i sugestie dostarczają praktycznych wskazówek nie tylko ludziom nauki, ale przede wszystkim przeciętnym obywatelom, głównie takim, którzy nie są świadomi tego, że każda zmiana cywilizacyjna ma wszechstronny wymiar i zobowiązuje. Dzisiaj nie wystarczy wiedzieć, jakie są nasze problemy i ograniczenia, by opanować emocje i uspokoić psychikę. Na potrzeby efektywnego działania nie można nie wiedzieć tego, czym jest intelekt? Dzięki prawdziwej inteligencji wykraczamy poza utarte przekonania, założenia poczynione z góry i koncepcje oraz uczymy się postrzegać rzeczy takimi, jakie są a nie takimi, jakimi chcielibyśmy, by one były. Człowiek mądry to nie ten, co mówi, że mądry, ale ten co świadomie postępuje, jak człowiek mądry. W dobie globalizacji o tym, kim jesteśmy nie decyduje, skąd jesteśmy, ale to, co potrafimy i jak sobie z wielością wyzwań radzimy.

Źródło:

Eunomia – Rozwój Zrównoważony – Sustainable Development; 2021, 2(101); 45-57
1897-2349
2657-5760

Pojawia się w:

Eunomia – Rozwój Zrównoważony – Sustainable Development

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Nisi ipse intellectus. Nie-redukcjonistyczna filozofia umysłu w Leibniza Nowych rozważaniach dotyczących rozumu ludzkiego
Nisi Ipse Intellectus. Non-reductionist Philosophy of the Mind in Leibniz’s New Essays on Human Understanding

Autorzy:

Banaszkiewicz, Artur

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/423379.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

Leibniz
Locke
mind
non-reductionism
umysł
nie-redukcjonizm

Opis:

Developed in his polemics with Locke, Leibniz’s conception of the mind based on the so called ‘system commune’ is an example of what the non-reductionist and non-naturalistic view has to offer in the philosophy of the mind. In this paper I discuss the following issues: the status of New essays in Leibniz’s works, the consciousness-mind relation as understood by both philosophers, conception of the innate and innate-acquired relation in the so called ‘system commune’. I have divided this work into four parts. In the first one I present the status of New essays in Leibniz’s works and I explain his conception of the ‘system commune’. In the second one I investigate Locke’s arguments on the nativism and his conception of the innate. Next, I discuss the conception of the innateness, as proposed by Leibniz, and the mind-consciousness relation. Finally, I present the conclusions drawn from the above analyses.

Źródło:

IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2015, 27/t.t.; 105-125
0860-4487

Pojawia się w:

IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Problem „nietoperza Nagela w argumentacji Johna Hicka i Paula M. Churchlanda
The problem of the „Thomas Nagels Bat in the Argumentation of John Hick and Paul M. Churchland

Autorzy:

Strzyzyński, Przemysław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1402466.pdf

Data publikacji:

2010-01-01

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

T. Nagel
P. M. Churchland
J. Hick
problem umysł-ciało
problem umysł-mózg
nietoperz Nagela
antyredukcjonizm
teoria identyczności
epifenomenalizm
Nagels bat

Opis:

The article tries to show the relations between P. M. Churchland's and J. Hick's reference to T. Nagel's „bat argument" and is based on Nagel's, Mortal questions, Chuchralnd's The Engine of Reason, the Seat of the Soul. A Philosophical Journey into the Brain and J. Hick's The New Frontier of Religion and Science. Religious experience, neuroscience and the transcendent. The clue is that Churchland and Hick beg the main point of the Nagel's argument about the difference between mind and brain. Churchland agrees with Nagel in assuming of the self and only self knowledge about mind states. But the former author and Hick misunderstand that indeed Nagel argues that it is still impossible to identify subjective states as objective. Moreover, Hick avoids Churchland's counter-argument. Therefore, not all of the dispute concerns the same problem.

Źródło:

Filozofia Chrześcijańska; 2010, 7; 65-71
1734-4530
2450-0399

Pojawia się w:

Filozofia Chrześcijańska

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Fałszywe wspomnienia: jak to się dzieje, że umysł pamięta coś, czego nie było?

Autorzy:

Maciaszek, Patrycja

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/705570.pdf

Data publikacji:

2013-06-01

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

pamięć
umysł
poznanie
fałszywe wspomnienia
błędy
zniekształcenia
paradygmat DRM

Opis:

Tematem artykułu jest omówienie problematyki powstawania zniekształceń w pamięci, przy koncentracji na zjawisku występowania fałszywych wspomnień. Zawartość pamięci pełni kluczową rolę w określaniu tożsamości jednostki. Decyduje o sposobie wyodrębniania siebie ze świata zewnętrznego, a także, obok innych zdolności poznawczych, pośredniczy w konstruowaniu mentalnej reprezentacji świata przez jednostkę. Jednak zagadnienie zgodności zapisu pamięciowego z rzeczywistością zewnętrzną ma znaczenie nie tylko z psychologicznego punktu widzenia. Kwestia rzetelności pamięci wydaje się istotna dla wszystkich nauk epistemologicznych ze względu na pośredniczącą rolę, jaką odgrywa w poznaniu. W celu eksploracji fenomenu powstawania fałszywych wspomnień, a także określenia jego ogólnych predykatów dokonano adaptacji paradygmatu list słów skojarzonych (Deese 1959; McDermott, Roediger 1995) do warunków polskich. Przeanalizowano ilość fałszywych przypomnień u osób biorących udział w eksperymencie i porównano wyniki z oryginalnymi pracami badaczy amerykańskich. Podjęto również problematykę różnic w ilości powstałych zniekształceń w zależności od zastosowanej metody sprawdzania pamięci. Odpowiedź na pytania o skalę, a także przyczyny występowania zjawiska zostaje udzielona w oparciu o założenia sieciowej teorii pamięci.

Źródło:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 2; 305-322
1230-1493

Pojawia się w:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Wspomaganie mocy umysłu - fakty, mity i perspektywy

Autorzy:

Szelag, E.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/855783.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika

Tematy:

czlowiek
mozg
funkcje poznawcze
umysl
starzenie sie czlowieka
neurorehabilitacja

Źródło:

Wszechświat; 2016, 117, 01-03
0043-9592

Pojawia się w:

Wszechświat

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Jakiej fenomenologii potrzebuje filozofia umysłu? (S. Gallagher, D. Zahavi, Fenomenologiczny umysł, Warszawa 2015)

Autorzy:

Kozak, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2105767.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

filozofia umysłu
fenomenologia
S. Gallagher
D. Zahavi
„Fenomenologiczny
umysł”

Opis:

Na przykładzie wydanej ostatnio po polsku książki Fenomenologiczny umysł Shauna Gallaghera i Dana Zahaviego przedstawiam ogólne kontrowersje, które dotyczą metody fenomenologicznej i programu jej naturalizacji. Z jednej strony twierdzę, że książka stanowi dobry przegląd współczesnych stanowisk w fenomenologii i filozofii umysłu. Z drugiej argumentuję jednak, że autorom nie udało się przezwyciężyć problemów samej fenomenologii, a w konsekwencji niezrealizowane zostało główne zadanie pracy, jakim było przemodelowanie dyskusji we współczesnej filozofii umysłu.

Źródło:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 3; 331-346
1230-1493

Pojawia się w:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

On Some Anthropological Foundations of Spirituality

Autorzy:

Jastrzębski, Andrzej Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1044003.pdf

Data publikacji:

2020-06-26

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

duchowość
umysł
intuicja
egzystencja
dobroć
spirituality
mind
intuition
existence
goodness

Opis:

Taking into account today’s progression towards a more complete notion of spirituality, the development of its universal, anthropological foundations are of vital importance. These roots can be found in the classical metaphysical understanding of the human mind. From a practical point of view, spirituality expresses itself in the ways in which people think and behave. To better understand the anthropological underpinnings of spirituality, we first examine two distinct ways of discovering reality: intuition of being and intuition of good. Looking at these intuitions will then give us a better understanding of the issues pertaining to spirituality characterized by a self-transcending dynamism.
Biorąc pod uwagę dzisiejszy rozwój rozumienia pojęcia duchowości, niezwykle ważny staje się opracowanie uniwersalnych fundamentów antropologicznych dla duchowości. Można je znaleźć w klasycznym metafizycznym rozumieniu ludzkiego umysłu. Z praktycznego punktu widzenia duchowość wyraża się w sposobie myślenia i zachowania ludzi. Aby lepiej zrozumieć antropologiczne podstawy duchowości, zbadamy dwa sposoby odkrywania rzeczywistości: intuicję bytu i intuicję dobra. Analiza tych egzystencjalnych intuicji pozwoli nam lepiej zrozumieć problemy dotyczące duchowości z jej autotranscendentym dynamizmem.

Źródło:

Verbum Vitae; 2020, 37, 2; 381-390
1644-8561
2451-280X

Pojawia się w:

Verbum Vitae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Próba spojrzenia na przyczynowość w charakterystyce zdarzeń mentalnych. Czy teorię umysłu da się znaturalizować?
An Attempt to Look at Causality in the Characteristics of Mental Events. Does a Theory of the Mind Naturalize?

Autorzy:

Żegleń, Urszula

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2015777.pdf

Data publikacji:

2003

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

umysł
zdarzenia mentalne
naturalizm
przyczynowość
mind
mental events
naturalism
causality

Opis:

The aim of the paper is to answer the question of how to understand causality in the account of mental events. In my approach, which is many-dimensional, an event plays a role of a cause in the set of causal circumstances (where a cause is treated physically, not conceptually, and is realized in different causal chains). From my many-dimensional point of view, I propose three groups of definitions for different kinds of determinations: (1) for causal determinations, (2) for causal determinations which are enriched by non-causal ones, and (3) for non-causal determinations. These definitions should be applicable to diferent kinds of systems, including artificial ones, as well as to various philosophical approaches to the mind. My strategy of inquires seems to be similar to Fodor's taxonomy of research, but in contrary to Fodor, my hierarchy of levels is not only purely structural, but also depends on the place of a given state in the system. My key question is here, whether a description (and explanation) given at the higher level (here: a psychological desciption) is in some way compatible with a description (and explanation) from the lower level (which belongs to neuroscience). My many-dimensional approach, in spite of some objections, should be fruitful because it is able to establish common ground between cognitive scientists and those philosophers who still defend their traditional domains of research and who don't want to allow for its particularization. In this way I try to defend a theory of the mind against the radical naturalization.

Źródło:

Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 3; 157-171
0035-7685

Pojawia się w:

Roczniki Filozoficzne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Od kwantu energii do mózgu tworzącego świadomość
From quanta forms to brain awarenss

Autorzy:

Grybko, Jarosław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1963528.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

self
mind
consciousness
brain
human
jaźń
umysł
świadomość
mózg
człowiek

Opis:

Ewolucja wszechświata od pierwszych cząstek aż do człowieka – istoty świadomej – wskazuje na transdukcyjne możliwości materialnych molekuł. Pochodzące z Wielkiego Wybuchu cząstki odpowiednio skonfigurowane generują efekty nowej natury: świadomość, umysł i jaźń. Źródłem tego procesu jest ludzki mózg. Neurobiologicznym podłożem tych fenomenów są wzorce synaptyczne powstałe dzięki komunikacji neuronalnej. Można wskazać struktury, których aktywność znamionuje działanie psychicznych fenomenów, nie można jednak ich z nimi utożsamić. Nie znamy przyczyny transdukcyjnych zdolności ludzkiego mózgu. Z ewolucyjnego punktu widzenia możliwości materii są ciągle odkrywane. Człowiek i jego mózg są kluczem do tej tajemnicy.
The evolution of the universe from the first particles to human – being conscious indicates the possibility of material transduction molecules. Derived from the Big Bang, particles are suitably configured generate new nature effects: consciousness, mind and self. The source of this process is the human brain. Neurobiological substrate of these phenomena are caused due to patterns of synaptic neuronal communication. You can specify the structure, whose activity marks the effects of mental phenomena, but they can not identify with them. We do not know the cause transduction capacity of the human brain. From an evolutionary point of view of the matter they are constantly being discovered. A man and his brain are the key to this mystery.

Źródło:

Colloquia Theologica Ottoniana; 2015, 2; 29-48
1731-0555
2353-2998

Pojawia się w:

Colloquia Theologica Ottoniana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Czy inżynier wie, co myśli jego robot?

Autorzy:

Jażyński, Marcin

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/705576.pdf

Data publikacji:

2013-06-01

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

filozofia umysłu
kognitywistyka
umysł
sceptycyzm
sztuczna inteligencja
czarna skrzynka
naturalizm

Opis:

W jednym z opowiadań Henry’ego Kuttnera występuje wybitny badacz i wynalazca, który wpada na pomysły tylko wtedy, gdy jest kompletnie pijany. Kiedy się budzi, spostrzega, że znowu coś wymyślił i skonstruował, ale nie ma pojęcia, czym to właściwie jest i co robi. Pod pewnym względem sytuacja kognitywisty jest podobna do zagubienia Kuttnerowskiego bohatera. Kognitywista ma nadzieję na wyjaśnienie, jakie myśli kryje czarna skrzynka lub o czym myśli jego robot. Ale zaglądanie do czarnej skrzynki nic nie da, a nawet nie jest potrzebne, bo inżynier-konstruktor nie jest w lepszym położeniu niż obserwator albo rozmówca robota. Nie podoba mi się ta konkluzja. Na pewno gdzieś się pomyliłem. Tylko gdzie?

Źródło:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 2; 197-206
1230-1493

Pojawia się w:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

Franz Brentano and His Competing World Views. A Philosopher’s Choice between Science and Religion

Autorzy:

Kamińska, Sonia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/641069.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

Brentano, filozofia umysłu, religia, światopogląd, Arystoteles, św. Tomasz, substancja, umysł, Bóg

Opis:

There are two types of philosophy of mind in Brentano: (A) Aristotelian, and (B) genuinely Brentanian. The former (A) is to be found in the Aristotelica series; and by (B) I understand the content of Psychology from an Empirical Standpoint.  The manuscripts for its unwritten parts and Brentano’s lectures on God and immortality of the soul surprisingly fall into A . These lines of thought are so different that it can be astonishing that they were authored by one person. In my paper I will try to show the roots of this dichotomy as well as to check whether there is a conflict between these theories, and, if so, whether they can be reconciled. These are not only two different philosophical theories, but at least one of them is a manifestation of a world view, and a key to it can be found in Brentano’s biography.

Źródło:

Studia Religiologica; 2014, 47, 4
0137-2432
2084-4077

Pojawia się w:

Studia Religiologica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

Realistyczna interpretacja domniemanego idealizmu G. Berkeleya

Autorzy:

Mordka, Cezary

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/647305.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

idea
ontology
idealism
God
realism
mind
ontologia
idealizm
Bóg
realizm
umysł

Opis:

The article presents an attempt to point out that Berkeley’s achievements, despite the alleged consensus, cannot be located in the area of subjective idealism. Regardless of the formulations of Berkeley himself, who was not semantically clear, one can maintain the thesis that the world did not lose its position of real being for him, only that the reality of this world was totally dependent on the activity of the divine being. The philosopher rightly pointed out the indispensability of subjective approaches to access to the world. Without a proper ontology for the idea, Berkeley was unable to “tear” the idea from the mind, but it meant “being for the mind”.
W artykule przedstawiam próbę wskazania na to, iż dokonania Berkeleya, mimo rzekomego konsensusu, nie dają się umiejscowić w obszarze idealizmu subiektywnego. Niezależnie od sformułowań samego Berkeleya, który nie pozostawał klarowny semantycznie, daje się utrzymać tezę, iż świat nie utracił dla niego pozycji bytu realnego, tyle że realność tego świata całkowicie była uzależniona od aktywności bytu boskiego. Filozof słusznie zwrócił uwagę na nieodzowność podmiotowych ujęć w kwestii dostępu do świata. Nie mając odpowiedniej ontologii dla idei, Berkeley nie był w stanie „oderwać” idei od umysłu, lecz znaczyło to u niego „bycie dla umysłu”.  

Źródło:

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia; 2018, 43, 2
2300-7540
0137-2025

Pojawia się w:

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

O lekarstwach ludzkiej duszy. Wokół „De remediis animi humani” Stanisława Herakliusza Lubomirskiego
On the remedies of the human soul: On “De remediis animi humani” by Stanisław Herakliusz Lubomirski

Autorzy:

Lasocińska, Estera

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1396418.pdf

Data publikacji:

2020-12-31

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów

Tematy:

literatura staropolska
stoicyzm
umysł
cnota
Old Polish literature
Stoicism
mind
virtue

Opis:

The article is concerned with a short religious treaty “De remediis animi humani” (“On the remedies of the human soul”) by Stanisław Herakliusz Lubomirski (1641–1702). It is the last work of this writer, published in 1701 in “Repertorum opuscula latina sacra et moralia” and translated into Polish three times (1707, 1728, 1771). The article analyses the philosophical categories used in the treaty, i.e. God, human, virtue, mind, to show how Lubomirski intended to soothe the anxieties of the human soul.

Źródło:

Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2020, 29, 2; 83-96
1509-0957

Pojawia się w:

Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Ciało jako przedmiot praktyk ascetycznych w sztuce współczesnej (Opałka, Dudek-Dürer, Orlan)
Body as the Object of Ascetic Experience (Opałka, Dudek-Dürer, Orlan)

Autorzy:

Białkowski, Łukasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/423108.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

body
contemporary form of asceticism
mind
ciało
współczesna forma ascezy
umysł

Opis:

I'd like to consider the activities of three artists - Roman Opalka, Andrzej Dudek-Dürer and Orlan - as a contemporary form of asceticism. If we envisage a homeostatic relation between body and mind to be a 'normal state', the asceticism tends to undermine it. In the perspective of asceticism body is a ballast which should undergo practices of depreciation. Although these practices are justified in religious contexts, in a context of the art and secularized culture they seem to be an aberration. I'd like to outline motivations of Opalka, Dudek-Dürer and Orlan and relations between body and mind which their art evokes. Do they really act at the edge of pathology or do they rather express - may be extremely - the condition of contemporary human being and his or her body?

Źródło:

IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2011, 23; 215-224
0860-4487

Pojawia się w:

IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

"Umysł widzący swoje światło" w nauce duchowej Ewagriusza z Pontu
The 'nous' Seeing Its Own Light in the Spiritual Doctrine of Evagrius Ponticus

Autorzy:

Misiarczyk, Leszek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1621586.pdf

Data publikacji:

2016-07-14

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

Ewagriusz z Pontu
umysł
światło
Evagrius Ponticus
spiritual doctrine
mind
light

Opis:

Ewagriusz z Pontu w swojej nauce duchowej przedstawia tzw. „modlitwę czystą”, która jest modlitwą nie tylko pozbawioną jakiegokolwiek kontaktu z rzeczami materialnymi, ale również z jakimkolwiek materialnym wyobrażeniem nous. Taki rodzaj głębokiej modlitwy jest jednocześnie źródłem poznania Boga. Umysł (nous), który osiąga stan tak głębokiego oczyszczenia podczas modlitwy doświadcza światła Bożego i widzi siebie jako świecący. Ewagriusz precyzuje, że umysł widzi siebie samego w kolorze szafiru lub nieba a niekiedy jako gwiazdę. Badacze jego pism od lat zastanawiają się czy według niego to światło pochodzi od samego umysłu czy też od Boga. Mnich z Pontu, jak się wydaje, łączy te dwa światła ze sobą uważając je jednak za oddzielone. Światło własne nous jest tylko odbiciem światła Bożego jak księżyc odbija światło słońca. Choć umysł nie jest źródłem swego światła, to jednak jego światło jest realne. W chwilach głębokiego duchowego zjednoczenia z Bogiem Jego światło oświeca ludzki nous i go przemienia w świecący i widzący światło.
The monk Evagrius of Pontus (345-399 AD) presents in his spiritual doctrine the concept of "pure prayer", that is, prayer not only devoid of any contact with material things but also divorced from any concrete image in the nous (i.e., the mind or intellect). This type of deep prayer becomes a source for the knowledge of God. Upon reaching this state of deep purification, the nous experiences during prayer the light of God and also perceives himself as radiant. Evagrius specifies that the nous sees itself in the color of the sapphire or in sky-blue, or even as a star. Scientists for a long time asked themselves whether, for Evagrius, this light originated within the mind itself, or came from God. It seems that monk of Pontus joins these two lights together, although considering them always as separate. The light of nous itself is but a reflection of the divine light, in the same way that the moon reflects the light of the sun. Even if the nous is not the source of its own light, nevertheless its light is real. In a time of deep spiritual union with God, His light illuminates the human nous and turns it into radiance.  

Źródło:

Verbum Vitae; 2016, 29; 273-295
1644-8561
2451-280X

Pojawia się w:

Verbum Vitae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Ile mamy wolności? : problem determinizmu

Autorzy:

Honderich, Ted.

Współwytwórcy:

Fryc, Mariusz. Recenzja

Data publikacji:

2001

Wydawca:

Warszawa

Tematy:

Determinizm i indeterminizm recenzja
Umysł filozofia recenzja
Wolność woli filozofia recenzja

Dostawca treści:

Bibliografia CBW

/5

Książka

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

Błąd panpsychistycznego redukcjonizmu. Fundamenty nienowej ideologii. Philip Goff, "Błąd Galileusza. Fundamenty nowej nauki o świadomości", tłum. Jacek Jarocki, Wydawnictwo Naukowe PWN , Warszawa 2022, ss. 238 (rec.)
The Error of Reductionist Panpsychism. The Foundations of an Old Ideology. Philip Goff, "Galileo’s Error: Foundations for a New Science of Consciousness, New York", trans. Jacek Jarocki, Wydawnictwo Naukowe PWN , Warszawa 2022, pp. 238 (rev.)

Autorzy:

Łagosz, Marek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/22709145.pdf

Data publikacji:

2022-07-31

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

Philip Goff
świadomość
umysł
panpsychizm
redukcjonizm
materializm
consciousness
mind
panpsychism
reductionism
materialism

Opis:

Książka Philipa Goffa jest pozycją z zakresu szeroko rozumianej filozofii umysłu z wątkami filozofii i metodologii nauk przyrodniczych. Łączy w sobie dość umiejętnie styl popularnonaukowy z fragmentami o charakterze bardziej systematycznej analizy naukowej oraz filozoficznej. Poza centralnym tematem rozważań, jakim jest kwestia panpsychizmu, znajdujemy w niej m.in. odniesienia do znanych w filozofii świadomości eksperymentów myślowych, jak: „jak to jest być nietoperzem?”, „pokój Marii”, „chiński pokój” czy problem „filozoficznych zombie”. Mimo licznych uwag krytycznych książkę należy uznać za względnie wartościową. Poszerza ona horyzont ontologicznych sporów o panpsychizm – m.in. w kontekście przyrodoznawstwa (fizjologia wyższej czynności nerwowej, neuronauki, mechanika kwantowa).
Philip Goff’s book is an entry in the field of broadly defined philosophy of mind, as well as in the philosophy and methodology of natural sciences. It combines quite skillfully a popular scientific style with a more systematic scientific analysis. In addition to its central topic, which is the question of panpsychism, we find references to well-known thought experiments in the philosophy of consciousness. Despite numerous criticisms the book is a relative valuable addition to the existing literature, broadening the horizon of the ontological disputes about panpsychism in the context of natural science (physiology of higher nervous activity, neuroscience, quantum mechanics).

Źródło:

Studia Philosophiae Christianae; 2022, 58, 1; 171-184
0585-5470

Pojawia się w:

Studia Philosophiae Christianae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

O lekturze intuicyjnej w dobie neuronauki

Autorzy:

Grodecka, Aneta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/690504.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

Polish didactics
neuroscience
mind
intuition
interpretation
dydaktyka polonistyczna
neuronauka
umysł
intuicja
interpretacja

Opis:

The author is interested in the scope of modifying the way that Polish is taught at school by applying discoveries of social neuroscience. Referring to philosophy (Henri Bergson, Roman Ingarden, Francisco Varela), the latest discoveries in the field of neurology, the differences between emotional and practical experience of the text are considered. Earlier didactic approaches were also recalled (Kazimierz Wóycicki, Bronisław Poletur, Wincenty Okoń, Stanisław Bortnowski, Anna Janus-Sitarz) and the results of an experiment related to intuitive reception of Bolesław Leśmian’s poem ***Wyszło z boru ślepawe, zjesieniałe zmrocze… On this basis an idea of intuitive interpretation was outlined based on phenomenology, neuroscience and her own teaching expertise.
Autorkę interesuje zakres modyfikacji szkolnej polonistyki przez odkrycia z zakresu neuronauki społecznej. Odwołując się do filozofii (Henriego Bergsona, Romana Ingardena, Francisco Vareli), najnowszych odkryć z zakresu neurologii, rozważa różnice pomiędzy „przeżywaniem” a „doświadczaniem”. Przywołano też wcześniejsze koncepcje dydaktyczne (Kazimierza Wóycickiego, Bronisława Poletura, Wincentego Okonia, Stanisława Bortnowskiego, Anny Janus‑Sitarz) oraz wyniki eksperymentu związanego z intuicyjnym odbiorem wiersza Bolesława Leśmiana ***Wyszło z boru ślepawe, zjesieniałe zmrocze… Na tej podstawie została nakreślona strategia lektury intuicyjnej opartej na fenomenologii, neuronauce i własnej praktyce nauczycielskiej.

Źródło:

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova; 2019, 4
2451-0491

Pojawia się w:

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

Koncepcja rozwoju audiacji w świetle teorii umysłu
The concept of audiovisual development in the light of mind theory

Autorzy:

Zwolińska, Ewa A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/521942.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku

Tematy:

edukacja muzyczna
audiacja
umysł
komunikacja
emocje
music education
audiation
mind
communication
emotions

Opis:

Zdolność obserwowania zachowań i formułowania wniosków na temat niewidocznych stanów psychicznych, będących ich przyczyną, kształtuje się automatycznie. W pełni rozwinięta teoria umysłu powstaje u dzieci przed ukończeniem 4 roku życia. W odniesieniu do procesu uczenia się muzyki poprzez audiację mówimy o intencjonalności, ponieważ rozwój muzyczny jest zorientowany na cel i charakteryzuje się świadomym działaniem. Potrzebna jest umiejętność rozumienia przekazywanych komunikatów oraz dostrzegania reakcji osób, które te informacje odebrały. Ani sam rozum, ani same emocje nie są wystarczające do podjęcia decyzji, ponieważ rozum opracowuje listę możliwości, ale wyboru dokonują emocje. Realizując koncepcję rozwoju audiacji, dowiadujemy się, jak planować poszczególne działania, by wymiana muzycznych „myśli” poszerzała i przyspieszała rozwój muzykalności. Ludzkie emocje i odczucia związane z muzyką zmieniają się pod wpływem myślenia (audiacji), co osiągamy między innymi dzięki reinterpretacji, która polega na nowym odczytaniu i dokonaniu ponownej oceny utworów. Na proces odbioru muzyki i przetwarzania dźwięków może wpływać także tłumienie, czyli celowe nieokazywanie emocji, które wymaga ciągłego monitorowania własnej ekspresji. Poprzez ujmowanie zdarzeń muzycznych z różnych perspektyw sięgamy po brzmienia poznane w przeszłości, łączymy je z tymi, których słuchamy teraz, oraz przewidujemy, co może w muzyce nastąpić. Audiacja sprawia, że nasze symulacje zarówno brzmień, jak i emocji są wyraziste i złożone.
The ability to observe behaviors and formulate conclusions about the invisible mental states that have caused them is created automatically. The fully developed mind theory arises in children before the age of 4. With respect to the process of learning music through audiation we mean intentionality, because musical development is goal-oriented and characterized by conscious action. The ability to understand the messages received and recognize the reactions of people who have received this information is required in this respect. Neither the mind itself nor the emotions are enough to make a decision, because the mind develops a list of possibilities, but it is the emotions that make choices. By implementing the concept of audiovisual development we learn how to plan individual actions so that the exchange of musical „thoughts” widens and accelerates the development of musicality. Human emotions and feelings related to music change under the influence of thinking (audiation), which is achieved for example through reinterpretation, which consists in a new reading and re-evaluation of musical pieces. The the process of music reception and sound processing can also be affected by suppression or purposeful hiding of one’s emotions that requires continuous monitoring of self-expression. By capturing musical events from different perspectives, we are reaching for the sounds we have heard in the past, connecting them with those we are listening to at a given moment and anticipating what might happen further in the music. Audiation makes our simulations of both voices and emotions clear and complex.

Źródło:

Aspekty Muzyki; 2018, 8; 67-82
2082-6044

Pojawia się w:

Aspekty Muzyki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

Trójwymiar intencjonalności
The three dimensions of intentionality

Autorzy:

Krokos, Jan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/431000.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

intentionality
mind
consciousness
action
creativity
cognition
intencjonalność
umysł
świadomość
działanie
wytwarzanie
poznanie

Opis:

The issue of intentionality was posed anew in philosophy by Franz Brentano. However, it was Brentano himself who indicated that the source of intentionality-related problems dates back to Classical Antiquity and the Middle Ages. The search for the original traces of this issue in the history of philosophy has led me to conclude that intentionality as an inalienable characteristic of consciousness is characterized by three-dimensionality, which is expressed in theoria, praxis and poiesis. Contemporary research focuses primarily on cognitive intentionality, examining in particular either the very subject-object relation or the immanent (intentional) object, in-existing in psychical experience (in the acts of consciousness). And yet, intentionality is a basic feature of the whole consciousness-anchored (mental) life of a human being. It determines the whole consciousness-based activity of the subject in abstract theorizing, practice and production. Therefore, it manifests itself as a mode of being of a conscious (mental) entity, i.e. an entity partially constituted by intentional content, relationality, reference, directionality, openness and conscious awareness , as well as determining the meaning and the creation of purely intentional beings. Intentionality is revealed as a primary factor in the awakening of consciousness, through the building (constituting) of conscious experiences that are poietic, practical and theoretical. Each of these three ways of categorizing the nature of experience, however, indicates only the predominant aspect of a given experience, for strictly speaking experiences are determined by all three aspects. Intentionality and – consequently – all conscious experience, are thus characterized by three-dimensions: cognitive, activistic and productive. Any act of consciousness is always a form of activity that is informed by its cognitive aspect and produces something transcendent with regard to itself. The recognition of the three-dimensional nature of intentionality allows us to understand the human being and the dilemmas concerning his actions, knowledge and creativity.
Problematyka intencjonalności została przywrócona filozofii przez Franciszka Brenatana. Jednakże już on wskazywał, że źródlła tej problematyki sięgają starożytności i średniowiecza. Poszukiwanie śladów tej problematyki w dziejach filozofii doprowadziło mnie do stwierdzenia, że intencjonalność (intencyjność) jako niezbywalna właściwość świadomości charakteryzuje się trójwymarowością, która wyraża się w theoria, praxis i poiesis. Współcześni badacze intencjonalności skupiają się przede wszystkim na intencjonalności poznawczej, a w tym – albo na samym odniesieniu się do przedmiotu, albo na immanentnym (intencjonalnym) przedmiocie, inegzystującym w przeżyciach psychicznych (w aktach świadomości). Tymczasem charakteryzuje ona całe życie świadomościowe (psychiczne) człowieka. Dookreśla całą świadomościową aktywność podmiotu w sferach: teoretycznej, praktycznej i wytwórczej. Przejawia się zatem jako sposób bycia podmiotu świadomego (psychicznego): jako zawieranie w sobie treści intencjonalnych, jako relacyjność, odniesienie, skierowanie, otwarcie i zdawanie sobie sprawy, a także jako nadawanie sensu i powoływanie bytów czysto intencjonalnych. Jako podstawowy faktor intencyjności ujawnia się w budzeniu się świadomości, budując (konstytuując) przeżycia świadome, które mają charakter pojetyczny, praktyczny i teoretyczny. Tak określony charakter przeżyć jest jednakże jedynie wskazaniem na dominujący moment w danym przeżyciu, gdy każde z nich określane jest przez wszystkie trzy momenty. Dzięki niej przeżycie świadome charakteryzuje się trójwymiarowością poznawczą, działaniową i wytwórczą. Wszelka aktywność świadomości jest zawsze pewnym działaniem, które zawiera w sobie moment poznawczy i które wytwarza coś transcendentnego wobec własnego działania. Zdanie sobie sprawy z trójwymiarowości intencyjności i intencjonalności pozwala zrozumieć człowieka oraz rodzące się dylematy dotyczące jego działania, poznania i wytwarzania.

Źródło:

Studia Philosophiae Christianae; 2016, 52, 3; 51-67
0585-5470

Pojawia się w:

Studia Philosophiae Christianae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

Dusza czyni nas tymi, kim jesteśmy
Our soul makes us who we are

Autorzy:

Swinburne, Richard

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1591904.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

personal identity
person
brain
soul
neuroscience
tożsamość osobowa
osoba
mózg
umysł
dusza
neuronauka

Opis:

Teoria tożsamości osobowej jest teorią poszukującą czynnika decydującego o tym, że osoba P2 w czasie t2 jest tą samą osobą, co osoba P1 w czasie t1 wcześniejszym od t2. Większość współczesnych teorii to „teorie złożone”. Teorie złożone utrzymują, że tożsamość dwóch osób zależy od pewnego stopnia „ciągłości” lub „łączności” między dwiema osobami pod względem jednej lub większej liczby cech – P2 musi posiadać część ciała lub mózgu P1 i/lub być zdolna do zapamiętania niektórych przeżyć osoby P1. Wszystkie te teorie są podatne na zarzut arbitralności – każda z nich musi bowiem dokładnie określić, jaki stopień odnośnej cechy sprawiłby, że P2 byłaby tą samą osobą, co P1, a wybór jakiejkolwiek konkretnej wartości jest w tym wypadku całkowicie arbitralny. Aby wystawić się na taki zarzut, teorie złożone muszą twierdzić, że bycie tą samą osobą, co P1, jest kwestią stopnia. Tymczasem „teorie tożsamości częściowej” są przedmiotem krytyki z uwagi na znamienną konsekwencję, że więcej niż jedna późniejsza osoba może być częściowo identyczna z osobą P1. Taka konsekwencja nie może być sformułowana w sposób spójny. Wynika z tego, że albo osoba P2 jest w pełni identyczna z osobą P1, albo osoba P2 nie jest w ogóle identyczna z osobą P1, co prowadzi do „prostej teorii” tożsamości osobowej, zgodnie z którą tożsamości osobowej nie można analizować pod kątem cech o różnym stopniu nasilenia. Jednak w czasie t2 musi zachodzić jakaś różnica między osobą P1 a osobą, która osobą P1 nie jest. Konkluzją niniejszej pracy jest stwierdzenie, że osoba P2 jest identyczna z osobą P1, jeśli obie mają tę samą niepodzielną nie-fizyczną część, czyli tę samą duszę. W przeciwnym razie osoby P1 i P2 identyczne być nie mogą. W związku z tym element, który czyni osobę tym, kim ona jest, to dusza tej osoby.
A theory of personal identity is a theory about what makes some person P2 at a time T2 the same person as some person P1 at an earlier time T1. Most contemporary theories are “complex theories”. Complex theories hold that the identity of two persons depends on a certain degree of “continuity” or “connectedness” between the two persons of one or more features – P2 having some of P1’s body or brain, and/or being able to remember some of the experiences of P1. All these theories are open to the arbitrariness objection – that any such theory has to state exactly what degree of the relevant feature would make P2 the same as P1, and the choice of any particular value for that degree would be entirely arbitrary. To meet this objection complex theories have to claim that being the same person as P1 is a matter of degree. But such “partial identity theories” are open to the objection that they have the consequence that more than one later person could be partly identical to P1, a consequence that cannot be spelled out coherently. It follows that either P2 is fully identical to P1, or P2 is not at all identical to P1, and so leads to the “simple theory” of personal identity, that personal identity cannot be analysed in terms of features of which there can be different degrees. But there must be a difference between a person at T2 who is P1 and one who is not P1. And so the paper concludes that P2 is identical to P1 if they both have the same indivisible non-physical part, that is the same soul; but otherwise they are not the same. What makes a person who they are is their soul.

Źródło:

Colloquia Theologica Ottoniana; 2019, 2; 137-151
1731-0555
2353-2998

Pojawia się w:

Colloquia Theologica Ottoniana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Tęczowe dusze i ciała. Retoryka LGBTQ+ w polskojęzycznych publikacjach internetowych lat ostatnich
Rainbow souls and bodies. LGBTQ+ rhetoric in the Polish-language online publications released in recent years

Autorzy:

Ryszkiewicz, Mirosław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/39750676.pdf

Data publikacji:

2024

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Katedra Italianistyki. Polskie Towarzystwo Retoryczne

Tematy:

rhetoric
persuasion
LGBTQ+
health
disease
body
mind
retoryka
perswazja
zdrowie
choroba
ciało
umysł

Opis:

W artykule podjęta została próba przedstawienia retorycznej analizy wybranych publikacji, które aktualnie można odnaleźć w Internecie, a poświęconych problematyce opatrywanej skrótowcem LGBTQ+ (i różnymi jego wariantami). Differentia specifica zróżnicowanych definicji już samego terminu (od „osób” i „społeczności” po „ideologię” i „wynaturzenie”) przejawia się m.in. odwołaniami do innych dwóch, wielce istotnych, bo perswazyjnie nośnych pojęć: zdrowia i choroby, zarówno ciała, jak też umysłu. Na nich koncentruje się analiza, która uwzględnia wszystkie, z jednej strony, tekstowe (inventio, dispositio i elocutio) wymiary, z drugiej, pozatekstowe (komunikacyjne, kontekstowe i konsytuacyjne) uwarunkowania internetowej „dysputy” o LGBTQ+. Opis sposobów używania w niej pojęć „zdrowie” (somatyczne i psychiczne) oraz (takaż dwojaka) „choroba” prowadzi do końcowego wniosku, że dualistyczne, współczesne podejście do LGBTQ+ stanowi inkarnację poniekąd odwiecznego sporu cywilizacyjnego czy też kulturowego między barbarią i humanizmem, którego depozytariuszką pozostaje m.in. również retoryka (klasyczna) w jednym spośród wielu znaczeń tego terminu.
The article attempts to present the rhetorical analysis of selected publications which can be currently found in the Internet and which deal with the issues covered by the acronym LGBTQ+ (and its variants). Differentia specifica of various definitions of the notion (starting with “people” and “community” to “ideology” and “degeneration”) manifests itself in, among others, the reference to two other, highly significant, because persuasively catchy notions: health and disease, both of the body and the mind, on which the analysis taking into account all textual dimensions (inventio, dispositio and elocutio) on the one hand, and extratextual (communication, contextual and consituational) conditions of the internet “dispute” about LGBTQ+, focuses. The description of how the notions of “health” (somatic and mental) and “disease” (also dual) are used in this analysis lead to the final conclusion that the twofold approach to LGBTQ constitutes the incarnation of, to a certain extent, the perennial civilizational or cultural conflict between barbarity and humanism, whose depositary, among others, also (classical) rhetoric in one of its numerous meanings remains.

Źródło:

Res Rhetorica; 2024, 11, 2; 62-83
2392-3113

Pojawia się w:

Res Rhetorica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Filozoficzne złudzenia kognitywistyki. Rorty i Brandom o założeniach i roszczeniach nowej dyscypliny

Autorzy:

Szubka, Tadeusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/705196.pdf

Data publikacji:

2013-06-01

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

kognitywistyka
umysł
R. Rorty
R.B. Brandom
kartezjanizm
ekster nalizm
beznośnikowe teorie treści

Opis:

Dynamiczny rozwój kognitywistyki ożywił nadzieje naukowego zrozumienia i wyjaśnienia umysłu dzięki próbom zbudowania pełnej teorii mózgu i jego wytworów. Trudno by kwestionować potrzebę tego rodzaju badań. Jednakże warto też rozważyć krytycznie - poprzez prześledzenie odpowiednich wywodów Richarda Rorty’ego i Roberta B. Brandoma - założenia filozoficzne i wygórowane roszczenia tej nowej dyscypliny. Okazuje się wówczas, że kognitywistyka - wbrew deklaracjom składanym przez jej przedstawicieli - nie wyzwoliła się z dziedzictwa kartezjańskiego, lecz dokonała jedynie jego naturalistycznej reinterpretacji. Chociaż w pewnym sensie umysł jest mózgiem, to w innym sensie nie ma podstaw do takiego utożsamienia. Być może za sprawą braku odpowiedniej komunikacji z filozofami, kognitywiści notorycznie mieszają ze sobą różne sensy kategorii kluczowych dla zrozumienia naszego życia umysłowego33.

Źródło:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 2; 71-84
1230-1493

Pojawia się w:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

O duszy wczoraj i dziś. Panorama wybranych poglądów filozoficznych i teologicznych

Autorzy:

Nadbrzeżny, Antoni

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2158376.pdf

Data publikacji:

2022-09-26

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

human being
soul
body
spirit
mind
self
człowiek
dusza
ciało
duch
umysł
jaźń

Opis:

Artykuł w sposób syntetyczny omawia wybrane filozoficzne i teologiczne interpretacje duszy, które pojawiły się w historii myśli ludzkiej od starożytności aż do czasów najnowszych. Artykuł z założenia ma charakter przeglądowy i stanowi wprowadzenie do szczegółowych opracowań dotyczących istnienia, genezy i natury duszy. W prezentacji kolejnych ujęć zastosowano kryterium chronologiczne: (1) Prehistoryczne i starożytne pozabiblijne ujęcia duszy, (2) Biblijne rozumienie duszy, (3) Patrystyczne koncepcje duszy, (4) Średniowieczne koncepcje duszy, (5) Nowożytne ujęcia duszy, (6) Współczesne ujęcia duszy, (7) Reinterpretacje duszy we współczesnej teologii katolickiej. Artykuł ukazuje historyczny rozwój poglądów o duszy, podkreśla zachodzące między nimi różnice i podobieństwa oraz opisuje nowe trendy w myśleniu o duszy.
The paper briefly discusses selected philosophical and theological interpretations of the soul which have appeared throughout intellectual history, starting from antiquity and up until modern times. The paper is, by definition, a kind of general introduction to more detailed studies on the existence, origin and nature of the soul. Presenting a wide range of viewpoints, the author employs a chronological framework in order to show the historical development of the various views about the soul: (1) prehistoric and extra-biblical ancient concepts of the soul; (2) the biblical understanding of the soul; (3) patristic concepts of the soul; (4) medieval concepts of the soul; (5) modern concepts of the soul; (6) contemporary views on the soul; and (7) reinterpretations of the soul in present-day Catholic theology. Thus, in addition to highlighting the differences and similarities between the older, traditional formulations regarding the soul, the work also provides an overview of contemporary reinterpretations.

Źródło:

Verbum Vitae; 2022, 40, 3; 581-612
1644-8561
2451-280X

Pojawia się w:

Verbum Vitae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Problem relacji umysł-ciało w emergentyzmie Samuela Alexandra
The Mind-Body Problem in Samuel Alexander’s Emergentism

Autorzy:

Fornal, Marzena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/18653982.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

emergencja
brytyjski emergentyzm
Samuel Alexander
problem umysł-ciało
emergence
British Emergentism
mind-body problem

Opis:

Wśród współczesnych filozofów umysłu dominuje przekonanie, że klasyczny emergentyzm dążył do utworzenia całościowego systemu metafizycznego niejednokrotnie dopuszczając istnienie nie fizycznych czynników czy sił. To przekonanie, klasyfikujące brytyjski emergentyzm, jako stanowisko stojące w sprzeczności z powszechnie przyjmowaną współcześnie tezą o domknięciu przyczynowym świata fizycznego, przyczynia się do całkowitej jego dyskredytacji we współczesnych debatach nad problemem umysł-ciało. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie metafizyki umysłu Samuela Alexandra, jednego z czołowych przedstawicieli wymienionego wyżej stanowiska filozoficznego oraz analiza jego współczesnych interpretacji. Główną tezą pracy jest twierdzenie, że zaproponowane przez Alexandra rozwiązanie problemu umysł-ciało, można z powodzeniem przenieść na grunt współczesnych rozważań w ramach tak zwanego nieredukcyjnego fizykalizmu.
Among contemporary philosophers of mind prevails a view that the representatives of Classical Emergentism such as Samuel Alexander sought to create a comprehensive metaphysical system which frequently allowed existence of non-physical elements or forces. Such view, classified British Emergentism as a position contrary to commonly accepted thesis of the Completeness of Physics, contributes to discrediting it in mind-body problem debates. The main aim of this paper is to present Samuel Alexander’s metaphysics of mind and analyze its present interpretations. The primary thesis is the claim, that solution of the mind-body problem proposed by Alexander is applicable on the ground of contemporary considerations within the framework of so called Non-reductive Physicalism.

Źródło:

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2018, 43, 4; 71-93
1689-4286

Pojawia się w:

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Mivart i granice ewolucji
Mivart and Limits of Evolution

Autorzy:

Kroczak, Justyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/553372.pdf

Data publikacji:

2008

Wydawca:

Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii

Tematy:

Kościół katolicki
umysł
dusza
dobór naturalny
ewolucja
catholic Church
mind
soul
natural selection
evolution

Opis:

Autorka przedstawia sylwetkę dziewiętnastowiecznego brytyjskiego przyrodnika George’a J. Mivarta. Omawia jego stanowisko wobec darwinowskiej teorii ewolucji. Mivart był ewolucjonistą. Odrzucał jednak mechanizm doboru naturalnego oraz uznawał istnienie nieprzekraczalnej granicy, jaka oddziela człowieka od zwierząt. Człowiek według niego to wyjątkowa istota, której dusza i umysł zostały stworzone w nadprzyrodzony sposób. Autorka opisuje też reakcje współczesnych mu naukowców oraz Kościoła katolickiego na przedstawiane przez niego poglądy.
Author presents a profile of nineteenth-century British scientist George J. Mivart. She reviews his attitude towards Darwin’s theory of evolution. Although he was an evolutionist, he rejected mechanism of natural selection and presumed that there is an impassable boundary between human being and animals. In his opinion, human being is an extraordinary entity whose soul and mind were supernaturally created. Author also presents reactions of contemporary scientists and Roman Catholic Church to Mivart’s views.

Źródło:

Filozoficzne Aspekty Genezy; 2007-2008, 4-5; 205-216
2299-0356

Pojawia się w:

Filozoficzne Aspekty Genezy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Odmiany emergencji w zastosowaniu do ontologii umysłu
Varieties of emergence: With applications to the ontology of mind

Autorzy:

Poczobut, Robert

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2015966.pdf

Data publikacji:

2002

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

metafizyka
ewolucjonizm
emergencja
redukcja
superweniencja
świadomość
umysł
metaphysics
evolutionism
emergence
reduction
supervenience
consciousness
mind

Opis:

Emergentism is (a) an ontological doctrine about how the phenomena of this world are organized into autonomous emergent levels and (b) a metascientific thesis about the nature of relationship between basic physics and special sciences (such as biology, psychology and sociology). Claims involving emergent properties (laws and regularities) are now rife in discussions of non-linear dynamics, connectionist modelling, chaos theory, complexity studies and ontology of mind. According to R. Spencer-Smith there are three major concepts of emergence, which might be termed: (a) epistemic emergence, (b) interactional emergence, and (c) radical emergence. The author of the paper distinguishes and discusses two kinds of radical emergence − autocreational and actualizational emergence. The second notion leads directly to a form of dual-aspect theory in ontology of mind. In this case the notion of a causally closed (purely) physical world makes no sense because even micro-events have proto-mental properties. A metaphysical theory of this sort provides a conceptually coherent middle road between Cartesian dualism and materialist monism.

Źródło:

Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 1; 403-427
0035-7685

Pojawia się w:

Roczniki Filozoficzne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Między wielością a jednością.dialektyczne doświadczenie człowieka według mistrza Eckharta
Between Unity and Multiplicity. Dialectical Experience of Man in the Thought of Master Eckhart

Autorzy:

Jasiński, Karol

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/423084.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

God human existence unity soul mind experience Bóg egzystencja człowieka jedność dusza umysł doświadczenie

Opis:

The paper presents an analysis of human existence which, according to Master Eckhart, plays between unity (Deity) and multiplicity (world). The paper consists of three parts: 1) the presentation of the idea of the Absolute: the Absolute as passive Deity and active God; man cannot get to know the Absolute but only experience it in the creation; the Absolute is present in the things of the world and in the soul of man; Deity has two main features: depth and unity; 2) the presentation of the idea of man: man as the image of God is an ontic unity; he has two powers: mind and will; there is a reflex of the divine depth in the human mind; a man can contemplate the divine image of the Son in his mind after his purification; a man is not only an ontic unity, but he should become a unity in the existential sense; 3) the presentation of the process of the unification: it takes place in will and mind; a man should subordinate his will to the will of God and purify his mind from all ideas in order for the divine Word to be born.

Źródło:

IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2013, 25; 5-24
0860-4487

Pojawia się w:

IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Anima, mente, corpo e immortalità: La sfida del naturalismo
Dusza, umysł, ciało i nieśmiertelność: wyzwanie naturalizmu
Soul, mind, body, and immortality: challenge of naturalism

Autorzy:

Possenti, Vittorio

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/488642.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

dusza
umysł
ciało
śmiertelność
nieśmiertelność
materializm
naturalizm
soul
mind
body
mortality
immortality
meterialism
naturalism

Opis:

Autor przedstawia tytułowy problem duszy, umysłu, ciała i nieśmiertelności oraz ich wzajemnych relacji w siedmiu częściach (poprzedzonych ogólnym wstępem): I. Kwestia antropologiczna i jej trudności; II. Droga materializmu i naturalizmu; III. Dusza, umysł, ciało; IV. Tomasz z Akwinu i Kartezjusz (i A.R. Damasio) o duszy; V. Mind-Body Problem: dwuznaczna kwestia; VI. Umysł a mózg; VII. Nieśmiertelność człowieka. Artykuł kończa obszerne wnioski.
The author presents the title problem of the soul, mind, body, and immortality, as well as their mutual relations, in seven parts (proceded by a general introduction): I. The anthropological issue and its difficulties; II. The path of materialism and naturalism; III. The soul, the mind, the body; IV. Thomas Aquinas and Descartes (and A.R. Damasio) on the soul; V. The Mind-Body Problem: an ambiguous question; VI. The mind and the brain; VII. The immortality of man. The article ends with extensive conclusions.

Źródło:

Roczniki Filozoficzne; 2014, 62, 2; 27-74
0035-7685

Pojawia się w:

Roczniki Filozoficzne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Przysłówki mimo woli i mimowolnie. Spojrzenie diachroniczne
Adverbs “mimo woli” and “mimowolnie”. Diachronic perspective

Autorzy:

Żochowska, Natalia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/943850.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

adverb
semantics
derivative-ness
relation body – mind
will
przysłówek
semantyka
pochodność
relacja ciało – umysł
wola

Opis:

Lexical units mimo woli i mimowolnie, functioning in the modern polish, are object of this article. Tidying up of certain historical facts concerning these two adverbs (and preposition mimo) helped with formulating hypothesis concerning it saying, that unit mimo woli semantically most probably derives from adverb mimowolnie. It “inherits” after it feature, which I am calling the identity of subjects, and which is for it, as for lexical unit, constitutive. The look at the history of studied expressions served also explaining, where from one of mistakes turning up at definitions of unit mimo woli is getting down. Majority of dictionary definitions of this expression - apart from the row of phrases close in meaning for the individual defined – contains the structure ‘wbrew woli’. Before preposition "mimo" meant both ‘bez’ as well as ‘wbrew’ – where in second from these meanings doesn't form the lexical unit with the noun a "wola", what's more, in our times isn't appearing in this meaning even in structures. By it today there is functioning a structure "wbrew woli". Appearance of the ‘wbrew woli’ in definitions of the adverb used in the contemporary Polish "mimo woli" most probably results from assigning to him the former significance – from the time, when wasn't still lexical unit.
Przedmiotem artykułu są funkcjonujące we współczesnej polszczyźnie jednostki mimo woli i mimowolnie. Uporządkowanie pewnych faktów historycznych dotyczących tych dwu przysłówków (a także przyimka mimo) pomogło w sformułowaniu hipotezy mówiącej, że tożsamość podmiotów w znaczeniu mimo woli s e m a n t y c z n i e pochodzi od przysłówka mimowolnie. Spojrzenie na historię badanych wyrażeń posłużyło również wyjaśnieniu, skąd bierze się jeden z błędów pojawiających się w definicjach jednostki mimo woli. Większość słownikowych definicji tego wyrażenia – oprócz szeregu wyrażeń bliskoznacznych jednostce definiowanej – zawiera konstrukcję ‘wbrew woli’. Dawniej przyimek mimo znaczył zarówno ‘bez’ jak i ‘wbrew’ – z tym, że w drugim z tych znaczeń nie zleksykalizował się i nie tworzy jednostki języka z rzeczownikiem wola, co więcej, współcześnie nie występuje w tym znaczeniu nawet w konstrukcjach. Funkcjonuje za to dzisiaj konstrukcja wbrew woli. Pojawienie się komponentu ‘wbrew woli’ w definicjach używanego we współczesnej polszczyźnie przysłówka mimo woli wynika najprawdopodobniej z przypisywania jemu dawnego znaczenia – z czasu, gdy nie był jeszcze jednostką.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Studia Indogermanica Lodziensia. Supplementary Series; 2015, 4
2451-1153

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Studia Indogermanica Lodziensia. Supplementary Series

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Mózg w humanistyce. O tendencjach neuronalnych w twórczości Stanisława Przybyszewskiego
The brain in the humanities. The neural trends in the work of Stanislaw Przybyszewski

Autorzy:

Grodecka, Aneta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1110816.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

the brain
tectonics thinking
experience
embodied mind
visualization
mózg
architektonika myślenia
doświadczenie
umysł ucieleśniony
wizualizacja

Opis:

Wychodząc od refleksji o rozbieżnościach między humanistyką i nauką, autorka wskazuje na możliwość poszerzenia neuronauki o krytykę neurologiczną utworów literackich, opartą na kulturowej teorii kultury i koncepcji umysłu ucieleśnionego. Nową strategię stosuje wobec twórczości Stanisława Przybyszewskiego, poszerzając pole jej tradycyjnych odniesień, takich jak psychoanaliza, psychopatologia czy symbolika mistyczno-gnostyczna. Analizie poddaje listy, eseje i poematy z okresu berlińskiego, odwołując się do publicystyki z przełomu XIX i XX w. („Prawda”, „Zdrój”). Interesuje ją głównie przestrzeń wyobraźniowa i architektonika myślenia zaznaczająca się w utworze, różnicuje analizowane fragmenty pod względem stopnia referencji, dzieląc je na „neurologiczne stylizacje” (maszyna elektryczna, gangliony, węzeł syntetyczny, nici) i „neurologiczne kopie”. Ostatecznie, pisarskie refleksje na temat funkcjonowania mózgu prowadzą autorkę do wniosków o nowym obrazie podmiotu i dominacji metafor mózgowych w kulturze (kłącze).
Starting from a reflection about differences between the humanities and science, the author indicates the possibility of expanding the neuroscience on neurological literature criticism, based on the cultural theory of culture and concepts of embodied mind. She applies this new strategy to the works of Stanislaw Przybyszewski, expanding its traditional fields of references such as psychoanalysis, psychopathology or mystical Gnostic symbolism. She analyzes letters, essays and poems from the Berlin period, referring to journalism at the turn of the nineteenth and twentieth century („Prawda”, „Zdroj”). She is interested mainly in imaginary space and tectonics of thinking, distinguished in the work, she distinguished the analyzed fragments in terms of the reference to „neurological styling” (an electric machine ganglia, synthetic knot, thread) and „neurological copies”. Finally, the writer’s reflections on the functioning of the brain, leads the author to the conclusion about the new image of the subject and domination of brain metaphors in culture (rhizome).

Źródło:

Polonistyka. Innowacje; 2015, 2; 65-78
2450-6435

Pojawia się w:

Polonistyka. Innowacje

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Mistyczne odkrywanie Boga w "Itinerarium mentis in Deum" św. Bonawentury
Mystical discovering of God in the "Itinerarium mentis in Deum" of St. Bonaventure

Autorzy:

Kiwka, Mirosław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/431124.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

St. Bonaventure
mysticism
medieval philosophy
God
soul
mind
Św. Bonawentura
mistycyzm
filozofia średniowieczna
Bóg
dusza
umysł

Opis:

One of the most popular mystical works of St. Bonaventure is the Itinerarium mentis in Deum, which is a guide to discovering the presence of God in the process of spiritual life. St. Bonaventure situated his considerations in the precise context of a Christian understanding of reality. His concept of a spiritual return to God was placed in the metaphysical triad emanatio-exemplatio-reductio and as such has become the key to understanding the history of the world and humanity. This article aims to explain the principal conditions and main stages of the mystic way, which according to St. Bonaventure leads the mind through meditation to the gradual discovering of the presence of a hidden God. Guided by divine light and transcending the limits of nature, the human spirit traverses first through the external world (ad extra), then enters into its own self (ad intra) and finally crowns its efforts in the mystical ecstasy of the union with God (ad supra). The analysis carried out in this article illustrates the most essential characteristics of St. Bonaventure’s mysticism.
Wśród traktatów mistycznych św. Bonawentury poczesne miejsce zajmuje Itinerarium mentis in Deum. Jego treść jest swego rodzaju instruktażem, opisującym różne sposoby odkrywania Boga na drodze duchowego rozwoju. Św. Bonawentura umieścił swoje rozważania w dość precyzyjnym kontekście chrześcijańskiego rozumienia rzeczywistości. Jego wizja powrotu do Boga wpisana została w metafizyczną triadę emanatio-exemplatio- -reductio i jako taka stała się kluczem do rozumienia dziejów świata i człowieka. Poczynione przy tej okazji rozróżnienia i precyzacje czerpią swoje uzasadnienie z bogatego instrumentarium filozoficznego. Celem niniejszego artykułu jest opisanie zasadniczych warunków oraz etapów mistycznej drogi, na której umysł człowieka poprzez medytację stopniowo odkrywa tajemniczą obecność Boga. Prowadzony Bożym światłem, przekraczając ograniczenia natury, duch ludzki przemierza swą drogę najpierw przez świat wobec siebie zewnętrzny (ad extra), by następnie zagłębić się w samym sobie (ad intra) i zwieńczyć swój trud w mistycznej ekstazie zjednoczenia (ad supra). W tej perspektywie przestawione zostały również zasadnicze cechy mistyki Bonawenturiańskiej.

Źródło:

Studia Philosophiae Christianae; 2017, 53, 2; 77-121
0585-5470

Pojawia się w:

Studia Philosophiae Christianae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Kognitywna interpretacja operacji zdefiniowanych w trzech konstrukcjach Davida Makinsona

Autorzy:

Łukowski, Piotr
Maciaszek, Patrycja

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/705306.pdf

Data publikacji:

2013-09-01

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

myślenie
rozumowanie
umysł
operacja (relacja) konsekwencji
niemonotoniczność
D. Makinson
przekonania
poznanie
reguły
inferencja
logika
logika klasyczna

Opis:

W pracy Logiczna analiza operacji zdefi niowanych w trzech konstrukcjach Makinsona (Łukowski 2013) został zakwestionowany niemonotoniczny charakter operacji trzech typów zaproponowanych przez Davida Makinsona w jego książce Bridges from Classical to Nonmonotonic Logic (2005). Precyzyjna, logiczna analiza trzech kolejnych konstrukcji pokazuje, że jedynie druga z nich określa operacje czy relacje spełniające defi nicję inferencji niemonotonicznej. Trudno jest jednak odmówić wartości tym konstrukcjom; co więcej, jest ona dość wysoka. Aby ją dostrzec, należy odrzucić niemonotoniczną perspektywę postrzegania tych operacji. Okazuje się wówczas, że mają one wiele wspólnego z naszym codziennym myśleniem. Każda konstrukcja formalizuje inny sposób rozumowania, które jest nam bardzo bliskie. Niniejsza praca, będąc kontynuacją wspomnianego wyżej artykułu, stanowi propozycję innego, kognitywno- -psychologicznego spojrzenia na wartościową propozycję Makinsona. Zaproponowana tu interpretacja odwołuje się do ustaleń psychologii poznawczej i nie ma nic wspólnego z niemonotonicznością.

Źródło:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 3; 103-118
1230-1493

Pojawia się w:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Idea edukacji cielesnej w cyklu życia człowieka - postulat integralności
THE IDEA OF PHYSICAL EDUCATION IN THE HUMAN LIFE CYCLE – DEMAND INTEGRITY

Autorzy:

Małecka, Marta
Staszewicz, Monika

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/579388.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Kujawsko-Pomorska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy

Tematy:

edukacja integralna
ciało
cielesność
Ken Wilber
szkoła
duch
umysł
integral education
body
physicality
school
spirit
mind

Opis:

Przegląd literatury z hasłem „ciało” daje odpowiedź na wątpliwość, że tak przyziemny, zdawałoby się, problem jest ciekawym polem dla naukowych dociekań. Ciało jest podstawowym miejscem i przestrzenią dla ludzkiego etosu, czyli tego co w najbardziej dobitny sposób jest ludzkie. Istotny zatem jest budowanie właściwej edukacji wychodzącej od ciała, edukacji ujmującej w swoich założeniach wszystkie sfery funkcjonowania człowieka: fizyczną, psychiczna (umysłową, emocjonalną), duchową, seksualną.
Review of the literature with the concept „body“ gives the answer for the question that this problem is an interesting field for scientific inquiry. The body is the primary place and space for the human ethos, that is, what in the most emphatic way is human. Important, therefore, it is to build a proper education outgoing from the body, engaging education in their assumptions every spheres of human functioning: physical, psychological (mental, emotional), spiritual, sexual.

Źródło:

Rocznik Naukowy Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy. Transdyscyplinarne Studia o Kulturze (i) Edukacji; 2014, 9; 223-236
1896-5903

Pojawia się w:

Rocznik Naukowy Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy. Transdyscyplinarne Studia o Kulturze (i) Edukacji

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

MIĘDZY OBRAZEM PUBLICZNYM A INTYMNYM. PROJEKT POSZERZENIA IMAGOLOGII NA PRZYKŁADZIE TWÓRCZOŚCI KATARZYNY KOZYRY I EWY KURYLUK
BETWEEN THE PUBLIC AND INTIMATE IMAGE. THE PROJECT OF EXTENDING THE SCOPE OF IMAGOLOGY BASED ON THE EXAMPLE OF THE WORKS BY KATARZYNA KOZYRA AND EWA KURYLUK

Autorzy:

Dąbrowski, Mieczysław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/911520.pdf

Data publikacji:

2018-07-30

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

imagology
body
mind
images of self
expanding the model
imagologia
ciało
umysł
obrazy Ja
poszerzenie modelu

Opis:

Artykuł wskazuje na możliwość i konieczność poszerzenia znaczenia tradycyjnego pojęcia imagologii. Autor uważa, że od imagologii Obcego/Innego powinniśmy przejść do obrazu Ja cielesnego i mentalnego. Projekt takiej analizy przeprowadza na materiale twórczości Ewy Kuryluk i Katarzyny Kozyry.
The article points out the possibility and necessity to expand the meaning of the traditional notion of imagology. The author believes that one should move from the Alien/Other imagology to the image of bodily and mental self. The project of such an analysis is performed on the material from the works by Ewa Kuryluk and Katarzyna Kozyra. 

Źródło:

Porównania; 2017, 20, 1; 25-38
1733-165X

Pojawia się w:

Porównania

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Bertranda Russella koncepcja monizmu neutralnego
Bertrand Russell’s conception of neutral monism

Autorzy:

Jarocki, Jacek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1622188.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

neutral monism
metaphysics
mind-body problem
Bertrand Russell
consciousness
problem umysł/ciało
metafizyka
monizm neutralnym
świadomość

Opis:

The metaphysical view of Bertrand Russell, called neutral monism, is not widely known today, although its impact on the contemporary debate over mind-body problem is clearly visible. The aim of this paper is to answer the question: what was Russell’s neutral monism? Firstly, I present the views of Russell’s predecessors – Ernst Mach and William James. Then, I discuss Russell’s own thought which can be divided into three phases. The initial phase is the rejection of neutral monism (mainly because of Russell’s commitments to epistemology). The second phase – I call it the first neutral monism – appears in The Analysis of Mind, where he proposes a deflationary theory of the object and the subject. The last, third phase – called the second neutral monism, initiated in 1927 in The Analysis of Matter and An Outline of Philosophy – introduces the notions of intrinsic and extrinsic properties. Finally, I suggest that the agnostic metaphysics of Russell is too reductive for a dualist and too mysterious for a materialist. However, it might be also true that Russell’s view is more epistemological than metaphysical, and the frames of (misleading) Cartesian dictionary of mind/matter may be too narrow for neutral monism to be pertinently interpreted.

Źródło:

Analiza i Egzystencja; 2016, 33; 69-88
1734-9923
2300-7621

Pojawia się w:

Analiza i Egzystencja

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

„Serca świętych zwrócone ku prawu Bożemu”. Biblijno-filozoficzne podstawy wykładni prawa Bożego w nauce św. Tomasza z Akwinu
“The hearts of the saints turned to the law of God.” Biblical - philosophical basis of interpretation of the law of God in the philosophy of St. Thomas Aquinas

Autorzy:

Biegaj, Paulina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/452536.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Naukowe Towarzystwo Tomistyczne

Tematy:

the law of God
the meaning
nature
heart
inside
mind
prawo Boże
sens
natura
serce
wnętrze
umysł

Opis:

The purpose of our philosophical research is determination the starting point for attempts to understand the essence of God’s law and its relevance to the human way of life. We use for this purpose an analysis of selected writings of St. Thomas Aquinas. We present own selected aspects that constitute a philosophical interpretation of the law of God. We recognize the meaning and the significance, also the heart and the inside, as the primary concepts in the context of the essence of God’s law. We notice this primordiality in metaphisical aspect. We notions of cause, purpose and movement. Meaning is related to the appropriateness of existence and eternal regularity and order. It is rational order, the Logos. As a result, a person can read the meaning of one’s life and give it your decisions. The meaning as a source of law of God is entered in the human interior. This interior is a human heart. We understand it as the inner reality of human, especially in the intellectual and moral context. The biblical significance of the heart is associated primarily with concealment. What is unseen, involves what externalized, movement and action. Heart in the philosophy of St. Thomas Aquinas is the mind. We discuss the mutual relationship of mind, will and heart. We analyze the differences between the mind, understanding and intellect, which occur in the philosophy of Aquinas. Their common feature is rationality. The heart is what is reasonable. Rational aspect is the original. The will is also rational. Human finds the truth and the law of God not only in the external reality, but primarily in his interior.

Źródło:

Rocznik Tomistyczny; 2016, 5; 219-234
2300-1976

Pojawia się w:

Rocznik Tomistyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

Johna Henryego Newmana teoria edukacji katolickiej
John Henry Newmans Theory of Catholic Education

Autorzy:

Surmiak, Wojciech

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1706575.pdf

Data publikacji:

2021-07-12

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

John Henry Newman
uniwersytet katolicki
„wolna” edukacja
teologia
umysł filozoficzny
catholic university
liberal education
theology
philosophical mind

Opis:

W niniejszym artykule zostaną wyjaśnione kwestie związane z pewną ambiwalencją dotyczącą sposobu argumentacji przez Newmana potrzeby „wolnej” edukacji (liberal education), a także w jaki sposób różnicuje się ona na gruncie teologicznym w stosunku do całości edukacji katolickiej. Przedstawione zagadnienia są argumentem za tym, że rozprawy Newmana stanowią bardzo pomocne źródło dla opisu jednego z centralnych problemów wewnątrz teorii wychowania katolickiego, a mianowicie należytej relacji pomiędzy teorią edukacji a samą teologią (katolicką).
In this paper it will be explained that there is some ambiguity over how much Newman’s arguments for liberal education are actually grounded in more general theological arguments about the distinctive nature of Catholic education. In what follows it will be argued that Newman's work is helpful in drowning attention to one of the central problems within the theory of Catholic education, namely what ought to be the relationship between educational and (Catholic) theology.

Źródło:

Roczniki Teologiczne; 2021, 68, 3; 95-113
2353-7272

Pojawia się w:

Roczniki Teologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

INNE UMYSŁY
OTHER MINDS

Autorzy:

Gut, Arkadiusz
Gut, Przemysław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/488789.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

umysł
Alter-Ego problem
psychologia rozwojowa
Augustyn
Kartezjusz
mind
problem of other minds
developmental psychology
Augustine
Descartes

Opis:

In presented paper we consider the problem of knowledge of other minds. We develop a systematic argument against this theory that has come to known as argument from analogy. We look to the philosophical and psychological ideas whose meaning boils down to the claim that metacognitive processes so critical for self-awareness, self-knowledge emerge and develop in a strong connection with the process of attribution of mental states to others. We spin in one position some philosophical traditions, dating historically from Augustine, Descartes to Strawson and Davidson. Then, we combine philosophical discourse with the findings provided in developmental psychology, which show that children’s attributions of their own mental states emerge in a strong correlation with the attribution of mental states to others. Next, we combine those psychological findings with philosophical discussion of the conceptual conditions for the attribution of mental states. At the same time, we show that a key issue in the design of an argument against the theory which recognizes the primacy of the first person or uses in some sense the argument from analogy in solving the problem of other minds, is to refer to cognitive conditions for the acquisition of language and its functioning which we find historically in Descartes’ works and recently in works of cognitive psychologists.
W prezentowanym artykule rozważamy problem poznania innych umysłów. W sposób systematyczny rozwijamy argument wobec tych teorii, której modelowym przykładem jest teoria poznania przez analogię. Sięgamy do idei filozoficznych i psychologicznych, których sens sprowadza się do twierdzenia, że procesy metakognitywne, tak kluczowe dla procesów samoświadomych (w ramach których realizuje się odniesienie do siebie, wiedza na temat własnych stanów mentalnych i własnego „ja”), wyłaniają się i wykształcają w silnym związku z procesem atrybucji stanów mentalnych innym podmiotom. Rozwijając tak sformułowane stanowisko spinamy w jedną całość różne wątki i tradycje filozoficzne, przemieszczając się historycznie od Augustyna, Kartezjusz do Strawsona czy Davidsona. Następnie, łączymy dyskurs filozoficzny z ustaleniami poczynionymi w psychologii rozwojowej, które pokazują, że atrybucje stanów mentalnych sobie samemu wyłaniają się w logicznym czasowym związku z atrybucjami trzeci-osobowymi. Następnie, ustalenia psychologiczne łączymy z dyskusją filozoficzną nad warunkami konceptualnymi dotyczącymi atrybucji stanów mentalnych. Jednocześnie pokazujemy, że kluczową sprawą w konstrukcji argumentu przeciw teorii uznającej prymat pierwszej osoby jest odniesienie się do tzw. kognitywnych warunków nabywania języka i jego funkcjonowania, co odnajdujemy w pracach Kartezjusza a współcześnie w publikacja psychologów kognitywnych.

Źródło:

Roczniki Filozoficzne; 2012, 60, 4; 123-146
0035-7685

Pojawia się w:

Roczniki Filozoficzne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Internet i jego wpływ na procesy pamięciowe
Internet and its Effects on Memory

Autorzy:

Szpunar, Magdalena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2141259.pdf

Data publikacji:

2015-06-30

Wydawca:

Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej

Tematy:

cyfrowa demencja
Internet
procesy pamięciowe
umysł hipertekstowy
wyszukiwarki
digital dementia
internet
memory processes
hypertext mind
web search

Opis:

Celem artykułu jest określenie wpływu Internetu na procesy pamięciowe. Autorka stara się udzielić odpowiedzi na pytanie, jak intensywne korzystanie z Internetu może determinować proces zapamiętywania. Dominujące medium epoki cyfrowej traktuje autorka jak zewnętrzny bank danych, który zwalnia nas z procesu zapamiętywania, gdyż polegamy na zewnętrznym zasobie, do którego w dowolnej chwili można sięgnąć. Jednocześnie zwraca uwagę, iż dostrzeganie procesu obniżania się sprawności i efektywności naszego umysłu nie ma charakteru precedensowego, gdyż w przeszłości tego typu obawy były artykułowane wobec każdego nowego medium.
The purpose of this article is to determine the influence of the internet on human memory. The author tries to answer the question of how the extensive use of the Internet can determine the process of remembering. The author treats the dominant medium of the digital age as an external database, which frees us from the process of remembering, because we rely on an external resource, which can be reached at any time. At the same time it is pointed out that the perception of the process of lowering the efficiency and effectiveness of our mind, is not a precedent, because in the past these concerns were articulated about each new medium

Źródło:

Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja; 2015, 18, 2(70); 149-156
1505-8808
2450-3428

Pojawia się w:

Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce