Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Umysł" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Umysł zakorzeniony czy rozszerzony? Napięcie w koncepcji poznania usytuowanego
Mind: Embedded or Extended? The Tension in the Theory of the Situated Mind
Autorzy:
Trybulec, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341717.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
umysł usytuowany
umysł zakorzeniony
umysł ucieleśniony
procesy poznawcze
situated mind
embedded mind
embodied mind
cognitive processes
Opis:
Poznanie usytuowane jest często postrzegane jako idea prowadząca do zmiany paradygmatu w kognitywistyce. Jej zwolennicy pracują nad stworzeniem spójnego i owocnego międzydyscyplinarnego projektu mającego na celu analizę problemu poznania z nowej perspektywy. Zadanie to, jeśli możliwe, nie jest łatwe. W ramach koncepcji poznania usytuowanego można wyróżnić co najmniej trzy tezy dotyczące umysłu, o których trudno powiedzieć, aby razem prezentowały spójny jego obraz. Tezy te to: umysł ucieleśniony, umysł rozszerzony oraz umysł zakorzeniony. Zawarte w nich opisy umysłu ujawniają napięcie w ramach projektu poznania usytuowanego, które osłabia jego integralność. W artykule zbadam jak silne jest to napięcie. Innymi słowy, postaram się odpowiedzieć na pytanie, czy różne tezy w ramach koncepcji poznania usytuowanego są faktycznie ze sobą niezgodne, czy też istnieje nadzieja na zespolenie ich na gruncie spójnego stanowiska wobec umysłu. Będę argumentować, iż taki obraz umysłu nie może powstać z połączenia powyższych trzech idei i że jedna z nich prezentuje najbardziej użyteczne narzędzie opisu umysłu.
The situated mind is a new stream in the philosophy of mind. By some, it is perceived as a revolution in the field, or even as a paradigm change. Philosophers working on this new perspective try to create a unified and fruitful interdisciplinary project, aimed to shed a new light on problems of cognition. This task, if possible, is not easy. The Situated Mind is composed of at least three notions that could hardly be thought to present a unified picture of the mind: Embodied Mind, Extended Mind and Embedded Mind. These notions indicate a tension within the project that weakens its integrity. In the paper, I will investigate how strong this tension is, and, specifically, whether the various approaches to Situated Mind are really competitive, or maybe there is a hope for a unified new picture of the mind. I will argue that such a picture cannot be created by combining this three ideas, and will show that one of them is the most useful and fruitful description of the mind.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2014, 2; 185-197
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mózg, umysł i edukacja – znaleźliśmy drogę, czy błądzimy po bezdrożach?
Autorzy:
Bożena, Pawlak,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955106.pdf
Data publikacji:
2020-06-02
Wydawca:
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
Tematy:
mózg
umysł
edukacja
neuroedukacja
Opis:
W ostatnich latach jesteśmy świadkami intensywnego rozwoju wielu nowych obszarów badań i dociekań naukowych, do których niewątpliwie należą te określane mianem neuroscience, czyli koncentrujące się na badaniu ludzkiego mózgu i układu nerwowego. W artykule dokonano przeglądu opinii na temat możliwych prób odniesienia wyników badań nad mózgiem do warunków szkolnych oraz koncepcji nauczania i uczenia się. Analizie poddane zostały pojęcia: neurodydaktyka, neuropedagogika oraz neuroedukacja. Przedstawiono także autorską propozycję pojmowania neuroedukacji jako aktywności ukierunkowanej na: 1) rozwój procesów poznawczych uczących się osób oraz uświadamianie istnienia tych procesów; 2) edukację zarządzania procesami uczenia się; 3) poznawanie i coraz lepsze rozumienie procesu uczenia się przez pryzmat funkcjonowania: mózgu, umysłu i edukacji. Tak rozumiana neuroedukacja jest zdaniem autorki szansą na nową perspektywę wglądu w procesy uczenia się, a w dalszej perspektywie – nauczania. Może być zatem adresowana nie tylko do uczniów i studentów, lecz także do nauczycieli. Zarysowany w artykule kierunek rozważań nad neuroedukacją wpisuje się, w ocenie autorki, w myślenie o konstruktywistycznej odmianie, obiektywistycznego dziś, zdaniem Doroty Klus--Stańskiej, paradygmatu neurodydaktyki.
Źródło:
Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo; 2020, 48(2); 59-68
1734-5537
Pojawia się w:
Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W jaki sposób w nauce wyjaśnia się umysł
Autorzy:
Kwiatek, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690568.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
umysł
kognitywistyka
filozofia umysłu
filozofia nauki
Opis:
Recenzja książki: Mateusz Hohol, Wyjaśnić umysł. Struktura teorii neurokognitywnych, Copernicus Center Press, Kraków 2013, ss. 401.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2013, 52; 229-236
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reprezentacje poznawcze i znaczenia językowe. Niektóre konsekwencje informacyjnej teorii reprezentacji
Autorzy:
Buczkowska, Janina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705449.pdf
Data publikacji:
2012-09-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
reprezentacja
informacja
język
poznanie
umysł
relacja
Opis:
Artykuł analizuje ogólną ideę reprezentacji poznawczych jako stanów informacyjnych mózgu. Wskazuje trudności, jakie łączą się z takim podejściem. Jako rozwiązanie zaproponowane zostało rozumienie reprezentacji jako relacji konstytuowanej w procesach informacyjnych. Zostały także ukazane niektóre konsekwencje takiego podejścia dla rozumienia związku języka z poznaniem. Język odgrywa w poznaniu dynamiczną funkcję organizacji i integracji informacji o świecie.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 3; 261-272
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W obronie panpsychizmu. Uwagi polemiczne do tekstu Roberta Poczobuta „Panpsychizm a teoria emergencji: Leibniz vs Popper”
Autorzy:
Jarocki, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2098242.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
panpsychizm
emergentyzm
problem umysł-ciało
scjentyzm
empiryzm
Opis:
Artykuł jest komentarzem do artykułu prof. Roberta Poczobuta Panpsychizm a teoria emergencji: Leibniz vs Popper („Przegląd Filozoficzny” 2017, nr 4). Celem mojej pracy jest zasugerowanie, że wbrew temu, co twierdzi autor tekstu, panpsychizm jest poglądem, na rzecz którego można racjonalnie argumentować i za którym przemawiają istotne względy. W pierwszej części staram się wskazać, że wykorzystany przez Poczobuta argument z aprioryczności panpsychizmu nie jest w stanie oddalić współczesnych odmian tego stanowiska, które nawiązują do radykalnego empiryzmu. W drugiej części argumentuję, że emergentyzm napotyka istotne trudności z wyjaśnieniem świadomości. Twierdzę również, że – w przeciwieństwie do samej relacji emergencji – emergentyzm to pogląd metafizyczny, który nie jest ani weryfikowany, ani falsyfikowany przez nauki szczegółowe.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2018, 1; 171-182
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Panpsychizm a teoria emergencji: Leibniz vs Popper
Autorzy:
Poczobut, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2103107.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
panpsychizm
monadologia
teoria emergencji
umysł
świadomość
neurokognitywistyka
Opis:
W artykule dokonuję analizy krytyczno-porównawczej panpsychizmu (w wersji pochodzącej od G.W. Leibniza) i teorii emergencji psychofizycznej (w wersji pochodzącej od K.R. Poppera) jako konkurencyjnych stanowisk na temat miejsca umysłu w świecie fizycznym. Punktem wyjścia rozważań jest prezentacja różnych odmian panpsychizmu, ze szczególnym uwzględnieniem panpsychizmu monadologicznego. W kolejnych sekcjach skupiam się na krytyce panpsychizmu i jego współczesnego wariantu (nazywanego „panprotopsychizmem”), sformułowanej przez Poppera. W zakończeniu wysuwam tezę, że teoria emergencji stanowi ontologiczne założenie współczesnej neurokognitywistyki, co ilustruję na przykładzie poglądów M. Gazzanigi.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 4; 387-403
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie introspekcyjne: metafizyczne aspekty semantyki
Introspective Meaning: Metaphysical Aspects of Semantics
Autorzy:
Judycki, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015850.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
semantyka
znaczenie
umysł
introspekcja
semantics
meaning
mind
introspection
Opis:
Mental meaning (mental contents) is not a particular kind of object, but it is the way a conscious human mind works. By `meaning' the author understands here both the extralinguistic meaning (perceptive, imaginary, etc.) and the so-called linguistic meaning. In both these senses meaning has the following properties: it is translinguistic, general, abstract, regularly interrelated, subject to modifications (extending, complementing and erasing its components), subject to schematization, it may be transferred to various physical foundations, it may be illustrated, it is directly accessible in introspection and accessible for many subjects (intersubjective). When approached negatively, meaning as a way of functioning of a conscious human mind cannot be identified with a physical sign (be it in the sense of specimen, or in the sense of type). It is neither an ideal object, nor a real one. Also, it is no kind of a perception stereotype. It is not an idea associated with a word, if idea is understood as either an image or a visual schema. Mental meaning is not a communication meaning, as the speaker may modify the meanings he found as existing ones, but he cannot create them. The author considers the following theories of meaning as insufficient: the theory, according to which meaning is an idea associated with the word and the theories saying that meaning may be identified with the conditions of truthfulness, the way phrases are used in colloquial language, or with communication meaning. Meaning is also not explained by such theories as semantics of conceptual roles, causal-historical theories, causal and teleological theories. Plato's theory saying that existence of mental meaning in the mind consists in exemplification in the mind of ideally existing properties is considered a correct one that explains mental meaning. The source of meaning in the mind is existence of ideal qualities outside the mind. A correct solution to the problem of the nature and origin of meaning may also be Aristotle's theory of obstraction, according to which the mind, beginning with individual objects and their properties, formulates meantal contents (meaning). Both these theories have to assume that the mind is also capable of performing the operation of transformation that converts properties existing (in a real or ideal way) outside the mind into a peculiarly mental mode of existence. In the case of Aristotle's theory this transformation consists in dematerialization, whereas in the case of Plato's theory transformation is tantamount to converting an ideal being into a mental existence. Additionally, the author suggests that in order to explain the intersubjective character of meaning one has to refer to a form of metaphysical harmonization of particular minds' action. From the semantic way of acting of the human mind one may also make inferences concerning its way of existence. Translinguisticallity, generality, abstraction and other features of human semantic consciousness allow the statement that functioning of human mind does not consist in purely material actions. This immaterial character, however, does not have to be understood as a thesis about the existence of some mysterious `spiritual material' of which human mind is made. It seems that immateriality has to be interpreted as radical extra-materiality.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 1; 5-52
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacja – kształcenie umysłu
Autorzy:
Antas-Jaszczuk, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2054466.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
education
development
mind
neuroscience
edukacja
rozwój
umysł
neuronauka
Opis:
W artykule przedstawiono zarys tego, w jaki sposób badania nad umysłem mają wpływać na zmiany, które mogą zostać wprowadzone w systemie edukacji i wychowania. Współczesny system edukacji stoi przed wieloma wyzwaniami. Potrzeba reform wynika z dynamicznego postępu wiedzy w dziedzinie neuronauki, która wskazuje kierunek zmian w nauczaniu. Celem jest wykorzystanie pełnego potencjału ludzkiego mózgu, biorąc pod uwagę całą wiedzę na temat rozwoju człowieka, umysłu i sposobu jego działania. Dodatkowym wyzwaniem jest coraz szybszy rozwój ludzkości oraz wymagania narzucone przez cywilizację globalną. Opracowano różne koncepcje w dziedzinie edukacji i wychowania. Wiele wyrafinowanych modeli, które wynikają z prób dotrzymania kroku dzisiejszemu postępowi, należy przetestować empirycznie pod względem ich skuteczności.
The article provides an outline on how research into the mind may affect changes which can be introduced in the system of education and upbringing. The need for reforms results from dynamic progress of knowledge in the field of neuroscience which indicates the direction while further transforming the process of teaching. The aim is to make a use of full potential of human brain, taking into account entire knowledge about human’s development, his mind and activity. Additional confrontation may result from an increased development of the mankind and requirements imposed by modern global civilization. So far various concepts have been developed and presented in the area of education and upbringing. Still a number of those sophisticated models which attempt to keep up with today’s progress, need to be tested empirically for their effectiveness.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia; 2021, 34, 1; 91-108
0867-2040
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O rudymentach i pożytkach z filantropii w perspektywie badań kognitywistycznych
Autorzy:
Wioletta, Dziarnowska,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/893258.pdf
Data publikacji:
2020-05-19
Wydawca:
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
Tematy:
moralność
filantropia
kognitywistyka
umysł moralny
mózg
instytucje charytatywne
Opis:
Ostatnie dekady przyniosły wzrost zainteresowania zjawiskiem moralności, jak także jej najbardziej wyrafinowanych przejawów, jakim są działania filantropijne, w ramach kognitywistyki – multidyscyplinarnego programu badawczego umysłu i jego roli w inteligentnym zachowaniu. W artykule wykazano, że z tej perspektywy moralność wraz ze wszystkimi jej altruistycznymi ekspresjami jest rozumiana jako efekt biologicznej ewolucji gatunku ludzkiego. U jej podstaw tkwią rozmaite mechanizmy neuronalne odpowiadające za procesy psychologiczne składające się na nasz umysł moralny np. intuicje moralne, emocje moralne czy moralne rozumowania. Jednym z ważnych przedmiotów badań kognitywistycznych stały się w ostatnich latach kwestie związane z zaangażowaniami charytatywnymi. W ich świetle okazało się m.in., że ludzkie skłonności altruistyczne obejmujące nie tylko poświęcanie własnego czasu, umiejętności lub pieniędzy, by pomóc konkretnym osobom, lecz także wsparcie bardziej abstrakcyjnych idei związanych z dobrem wspólnym znajdują oparcie w różnych mechanizmach mózgowych wzmacniających nasze bezinteresowne motywacje. Wnioskowano, że postęp naukowych badań nad związkami pomiędzy „moralnym mózgiem” a potrzebującym pomocy światem pozwoli na ujawnienie najskuteczniejszych sposobów wzmocnienia ludzkich zaangażowań filantropijnych i skuteczniejszego oddziaływania instytucji non-profit.
Źródło:
Praca Socjalna; 2020, 35(2); 143-166
0860-3480
Pojawia się w:
Praca Socjalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Labirynty pojęciowe kognitywistyki. Dwa systemy poznawcze czy dwa sposoby działania ludzkiego umysłu?
Autorzy:
Bobryk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705211.pdf
Data publikacji:
2013-06-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kognitywistyka
intencjonalność
intuicja
mózg
szkoła lwowsko-warszawska
umysł
Opis:
Artykuł jest poświęcony ocenie współczesnych teorii dwóch systemów poznawczych (dual system theories of cognition), określanych najczęściej mianem „Systemu 1” i „Systemu 2”. Zgodnie z odnośną literaturą, atrybutem „Systemu 1” jest myślenie intuicyjne, dlatego w tekście stawia się pytanie, czy współczesna kognitywstyka umożliwia wartościowe naukowo rozumienie zjawiska intuicji. Przywołane teorie dwóch systemów poznania zostają ocenione w świetle aparatury pojęciowej szkoły lwowsko-warszawskiej.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 2; 133-150
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola i znaczenie umysłu w życiu społecznym
The role and meaning of the mind in social life
Autorzy:
Boczek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082757.pdf
Data publikacji:
2022-01-07
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Raciborzu
Tematy:
mind
intellect
intelligence
consciousness
umysł
intelekt
inteligencja
świadomość
Opis:
The aim of the article is to highlight the role of the mind in everyday life, the importance of intellect and intelligence. Paying attention to the changing reality, people's way of life and their thinking, the power of perception of intelligence in relation to the intellect, indicating the essence and importance of the issue under discussion, leaving the field to undertake one's own research. Design / methodology / approach: The research method used in the article is the analysis of scientific studies, supplemented by the author's observations and experience. The research procedure included a review of Polish and foreign literature, analysis of legal acts, method of analysis and synthesis, case study and deductive reasoning. The article refers to examples and studies related to the subject of the management of the human mind. Factors such as – intellect, intelligence, knowledge and awareness were indicated as indispensable attributes of a modern man. Conclusions: The relationship between the way of thinking and the intellectual level responsible for the reception and processing of information as the basis for rational decision-making was demonstrated. Attention was paid to the reality that makes people with a low level of intellectual efficiency a mass susceptible to manipulation. Persistent irrational attitudes in society resulting from misunderstanding and lack of awareness of the consequences of decisions made. Research limitations / implications: Limitations of the obtained results may result from a limited text sample, including limited analysis. The title complexity comes down to the essence of the issue of intellect and intelligence and their functioning, which remains a changing and always open area. Originality / value: The presented research, analysis, conclusions and suggestions provide practical tips not only to people of science, but above all to average citizens, mainly those who are not aware that each civilization change has a comprehensive dimension and obliges. Today, it is not enough to know what our problems and limitations are in order to control our emotions and calm the psyche. For the purposes of effective action, it is impossible not to know what intellect is? With true intelligence, we go beyond conventional beliefs, presuppositions and concepts, and learn to perceive things as they are and not as we would like them to be. A wise man is not the one who says that he is wise, but the one who consciously acts as a wise man. In the era of globalization, who we are is not determined by where we are from, but by what we can and how we deal with the multitude of challenges.
Celem artykułu jest podkreślenie roli umysłu w codziennym życiu, znaczenia intelektu i inteligencji. Zwrócenie uwagi na zmieniającą się rzeczywistość, sposób życia ludzi i ich myślenia, na siłę percepcji inteligencji w stosunku do intelektu, wskazanie istoty i rangi omawianego zagadnienia, pozostawienie pola do podjęcia własnych badań. Projekt / metodologia / podejście: Metodą badawczą zastosowaną w artykule jest analiza opracowań naukowych uzupełniona spostrzeżeniami i doświadczeniem autora. Procedura badawcza obejmowała przegląd literatury polskiej i zagranicznej, analizę aktów prawnych, metodę analizy i syntezy, studium przypadku i dedukcyjne rozumowanie. W artykule powołano się na przykłady, przywołano opracowania związane z tematyką zagospodarowania ludzkiego umysłu. Wskazano czynniki, takie jak – intelekt, inteligencja, wiedza i świadomość jako niezbędne atrybuty nowoczesnego człowieka. Wnioski: Wykazano zależność pomiędzy sposobem myślenia i poziomem intelektualnym odpowiedzialnym za odbiór i przetwarzanie informacji jako bazie racjonalnej decyzyjności. Zwrócono uwagę na rzeczywistość czyniącą osoby o niskim stopniu sprawności intelektualnej masą podatną na manipulację. Na utrzymujące się w społeczeństwie postawy nieracjonalności wynikające z niezrozumienia oraz braku świadomości co do skutków podejmowanych decyzji. Ograniczenia / implikacje badawcze: Ograniczenia otrzymanych rezultatów mogą wynikać z ograniczonej próby tekstowej w tym również ograniczonej analizy. Złożoność tytułowa sprowadza się do istoty zagadnienia intelektu i inteligencji i ich funkcjonowania, co pozostaje obszarem zmieniającym się i zawsze otwartym. Oryginalność / wartość: Przedstawione badania, analiza, wnioski i sugestie dostarczają praktycznych wskazówek nie tylko ludziom nauki, ale przede wszystkim przeciętnym obywatelom, głównie takim, którzy nie są świadomi tego, że każda zmiana cywilizacyjna ma wszechstronny wymiar i zobowiązuje. Dzisiaj nie wystarczy wiedzieć, jakie są nasze problemy i ograniczenia, by opanować emocje i uspokoić psychikę. Na potrzeby efektywnego działania nie można nie wiedzieć tego, czym jest intelekt? Dzięki prawdziwej inteligencji wykraczamy poza utarte przekonania, założenia poczynione z góry i koncepcje oraz uczymy się postrzegać rzeczy takimi, jakie są a nie takimi, jakimi chcielibyśmy, by one były. Człowiek mądry to nie ten, co mówi, że mądry, ale ten co świadomie postępuje, jak człowiek mądry. W dobie globalizacji o tym, kim jesteśmy nie decyduje, skąd jesteśmy, ale to, co potrafimy i jak sobie z wielością wyzwań radzimy.
Źródło:
Eunomia – Rozwój Zrównoważony – Sustainable Development; 2021, 2(101); 45-57
1897-2349
2657-5760
Pojawia się w:
Eunomia – Rozwój Zrównoważony – Sustainable Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nisi ipse intellectus. Nie-redukcjonistyczna filozofia umysłu w Leibniza Nowych rozważaniach dotyczących rozumu ludzkiego
Nisi Ipse Intellectus. Non-reductionist Philosophy of the Mind in Leibniz’s New Essays on Human Understanding
Autorzy:
Banaszkiewicz, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423379.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Leibniz
Locke
mind
non-reductionism
umysł
nie-redukcjonizm
Opis:
Developed in his polemics with Locke, Leibniz’s conception of the mind based on the so called ‘system commune’ is an example of what the non-reductionist and non-naturalistic view has to offer in the philosophy of the mind. In this paper I discuss the following issues: the status of New essays in Leibniz’s works, the consciousness-mind relation as understood by both philosophers, conception of the innate and innate-acquired relation in the so called ‘system commune’. I have divided this work into four parts. In the first one I present the status of New essays in Leibniz’s works and I explain his conception of the ‘system commune’. In the second one I investigate Locke’s arguments on the nativism and his conception of the innate. Next, I discuss the conception of the innateness, as proposed by Leibniz, and the mind-consciousness relation. Finally, I present the conclusions drawn from the above analyses.
Źródło:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2015, 27/t.t.; 105-125
0860-4487
Pojawia się w:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem „nietoperza Nagela w argumentacji Johna Hicka i Paula M. Churchlanda
The problem of the „Thomas Nagels Bat in the Argumentation of John Hick and Paul M. Churchland
Autorzy:
Strzyzyński, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1402466.pdf
Data publikacji:
2010-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
T. Nagel
P. M. Churchland
J. Hick
problem umysł-ciało
problem umysł-mózg
nietoperz Nagela
antyredukcjonizm
teoria identyczności
epifenomenalizm
Nagels bat
Opis:
The article tries to show the relations between P. M. Churchland's and J. Hick's reference to T. Nagel's „bat argument" and is based on Nagel's, Mortal questions, Chuchralnd's The Engine of Reason, the Seat of the Soul. A Philosophical Journey into the Brain and J. Hick's The New Frontier of Religion and Science. Religious experience, neuroscience and the transcendent. The clue is that Churchland and Hick beg the main point of the Nagel's argument about the difference between mind and brain. Churchland agrees with Nagel in assuming of the self and only self knowledge about mind states. But the former author and Hick misunderstand that indeed Nagel argues that it is still impossible to identify subjective states as objective. Moreover, Hick avoids Churchland's counter-argument. Therefore, not all of the dispute concerns the same problem.
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2010, 7; 65-71
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fałszywe wspomnienia: jak to się dzieje, że umysł pamięta coś, czego nie było?
Autorzy:
Maciaszek, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705570.pdf
Data publikacji:
2013-06-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
pamięć
umysł
poznanie
fałszywe wspomnienia
błędy
zniekształcenia
paradygmat DRM
Opis:
Tematem artykułu jest omówienie problematyki powstawania zniekształceń w pamięci, przy koncentracji na zjawisku występowania fałszywych wspomnień. Zawartość pamięci pełni kluczową rolę w określaniu tożsamości jednostki. Decyduje o sposobie wyodrębniania siebie ze świata zewnętrznego, a także, obok innych zdolności poznawczych, pośredniczy w konstruowaniu mentalnej reprezentacji świata przez jednostkę. Jednak zagadnienie zgodności zapisu pamięciowego z rzeczywistością zewnętrzną ma znaczenie nie tylko z psychologicznego punktu widzenia. Kwestia rzetelności pamięci wydaje się istotna dla wszystkich nauk epistemologicznych ze względu na pośredniczącą rolę, jaką odgrywa w poznaniu. W celu eksploracji fenomenu powstawania fałszywych wspomnień, a także określenia jego ogólnych predykatów dokonano adaptacji paradygmatu list słów skojarzonych (Deese 1959; McDermott, Roediger 1995) do warunków polskich. Przeanalizowano ilość fałszywych przypomnień u osób biorących udział w eksperymencie i porównano wyniki z oryginalnymi pracami badaczy amerykańskich. Podjęto również problematykę różnic w ilości powstałych zniekształceń w zależności od zastosowanej metody sprawdzania pamięci. Odpowiedź na pytania o skalę, a także przyczyny występowania zjawiska zostaje udzielona w oparciu o założenia sieciowej teorii pamięci.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 2; 305-322
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jakiej fenomenologii potrzebuje filozofia umysłu? (S. Gallagher, D. Zahavi, Fenomenologiczny umysł, Warszawa 2015)
Autorzy:
Kozak, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2105767.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
filozofia umysłu
fenomenologia
S. Gallagher
D. Zahavi
„Fenomenologiczny
umysł”
Opis:
Na przykładzie wydanej ostatnio po polsku książki Fenomenologiczny umysł Shauna Gallaghera i Dana Zahaviego przedstawiam ogólne kontrowersje, które dotyczą metody fenomenologicznej i programu jej naturalizacji. Z jednej strony twierdzę, że książka stanowi dobry przegląd współczesnych stanowisk w fenomenologii i filozofii umysłu. Z drugiej argumentuję jednak, że autorom nie udało się przezwyciężyć problemów samej fenomenologii, a w konsekwencji niezrealizowane zostało główne zadanie pracy, jakim było przemodelowanie dyskusji we współczesnej filozofii umysłu.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 3; 331-346
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On Some Anthropological Foundations of Spirituality
Autorzy:
Jastrzębski, Andrzej Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044003.pdf
Data publikacji:
2020-06-26
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
duchowość
umysł
intuicja
egzystencja
dobroć
spirituality
mind
intuition
existence
goodness
Opis:
Taking into account today’s progression towards a more complete notion of spirituality, the development of its universal, anthropological foundations are of vital importance. These roots can be found in the classical metaphysical understanding of the human mind. From a practical point of view, spirituality expresses itself in the ways in which people think and behave. To better understand the anthropological underpinnings of spirituality, we first examine two distinct ways of discovering reality: intuition of being and intuition of good. Looking at these intuitions will then give us a better understanding of the issues pertaining to spirituality characterized by a self-transcending dynamism.
Biorąc pod uwagę dzisiejszy rozwój rozumienia pojęcia duchowości, niezwykle ważny staje się opracowanie uniwersalnych fundamentów antropologicznych dla duchowości. Można je znaleźć w klasycznym metafizycznym rozumieniu ludzkiego umysłu. Z praktycznego punktu widzenia duchowość wyraża się w sposobie myślenia i zachowania ludzi. Aby lepiej zrozumieć antropologiczne podstawy duchowości, zbadamy dwa sposoby odkrywania rzeczywistości: intuicję bytu i intuicję dobra. Analiza tych egzystencjalnych intuicji pozwoli nam lepiej zrozumieć problemy dotyczące duchowości z jej autotranscendentym dynamizmem.
Źródło:
Verbum Vitae; 2020, 37, 2; 381-390
1644-8561
2451-280X
Pojawia się w:
Verbum Vitae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próba spojrzenia na przyczynowość w charakterystyce zdarzeń mentalnych. Czy teorię umysłu da się znaturalizować?
An Attempt to Look at Causality in the Characteristics of Mental Events. Does a Theory of the Mind Naturalize?
Autorzy:
Żegleń, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015777.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
umysł
zdarzenia mentalne
naturalizm
przyczynowość
mind
mental events
naturalism
causality
Opis:
The aim of the paper is to answer the question of how to understand causality in the account of mental events. In my approach, which is many-dimensional, an event plays a role of a cause in the set of causal circumstances (where a cause is treated physically, not conceptually, and is realized in different causal chains). From my many-dimensional point of view, I propose three groups of definitions for different kinds of determinations: (1) for causal determinations, (2) for causal determinations which are enriched by non-causal ones, and (3) for non-causal determinations. These definitions should be applicable to diferent kinds of systems, including artificial ones, as well as to various philosophical approaches to the mind. My strategy of inquires seems to be similar to Fodor's taxonomy of research, but in contrary to Fodor, my hierarchy of levels is not only purely structural, but also depends on the place of a given state in the system. My key question is here, whether a description (and explanation) given at the higher level (here: a psychological desciption) is in some way compatible with a description (and explanation) from the lower level (which belongs to neuroscience). My many-dimensional approach, in spite of some objections, should be fruitful because it is able to establish common ground between cognitive scientists and those philosophers who still defend their traditional domains of research and who don't want to allow for its particularization. In this way I try to defend a theory of the mind against the radical naturalization.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 3; 157-171
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od kwantu energii do mózgu tworzącego świadomość
From quanta forms to brain awarenss
Autorzy:
Grybko, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963528.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
self
mind
consciousness
brain
human
jaźń
umysł
świadomość
mózg
człowiek
Opis:
Ewolucja wszechświata od pierwszych cząstek aż do człowieka – istoty świadomej – wskazuje na transdukcyjne możliwości materialnych molekuł. Pochodzące z Wielkiego Wybuchu cząstki odpowiednio skonfigurowane generują efekty nowej natury: świadomość, umysł i jaźń. Źródłem tego procesu jest ludzki mózg. Neurobiologicznym podłożem tych fenomenów są wzorce synaptyczne powstałe dzięki komunikacji neuronalnej. Można wskazać struktury, których aktywność znamionuje działanie psychicznych fenomenów, nie można jednak ich z nimi utożsamić. Nie znamy przyczyny transdukcyjnych zdolności ludzkiego mózgu. Z ewolucyjnego punktu widzenia możliwości materii są ciągle odkrywane. Człowiek i jego mózg są kluczem do tej tajemnicy.
The evolution of the universe from the first particles to human – being conscious indicates the possibility of material transduction molecules. Derived from the Big Bang, particles are suitably configured generate new nature effects: consciousness, mind and self. The source of this process is the human brain. Neurobiological substrate of these phenomena are caused due to patterns of synaptic neuronal communication. You can specify the structure, whose activity marks the effects of mental phenomena, but they can not identify with them. We do not know the cause transduction capacity of the human brain. From an evolutionary point of view of the matter they are constantly being discovered. A man and his brain are the key to this mystery.
Źródło:
Colloquia Theologica Ottoniana; 2015, 2; 29-48
1731-0555
2353-2998
Pojawia się w:
Colloquia Theologica Ottoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy inżynier wie, co myśli jego robot?
Autorzy:
Jażyński, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705576.pdf
Data publikacji:
2013-06-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
filozofia umysłu
kognitywistyka
umysł
sceptycyzm
sztuczna inteligencja
czarna skrzynka
naturalizm
Opis:
W jednym z opowiadań Henry’ego Kuttnera występuje wybitny badacz i wynalazca, który wpada na pomysły tylko wtedy, gdy jest kompletnie pijany. Kiedy się budzi, spostrzega, że znowu coś wymyślił i skonstruował, ale nie ma pojęcia, czym to właściwie jest i co robi. Pod pewnym względem sytuacja kognitywisty jest podobna do zagubienia Kuttnerowskiego bohatera. Kognitywista ma nadzieję na wyjaśnienie, jakie myśli kryje czarna skrzynka lub o czym myśli jego robot. Ale zaglądanie do czarnej skrzynki nic nie da, a nawet nie jest potrzebne, bo inżynier-konstruktor nie jest w lepszym położeniu niż obserwator albo rozmówca robota. Nie podoba mi się ta konkluzja. Na pewno gdzieś się pomyliłem. Tylko gdzie?
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 2; 197-206
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Franz Brentano and His Competing World Views. A Philosopher’s Choice between Science and Religion
Autorzy:
Kamińska, Sonia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/641069.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Brentano, filozofia umysłu, religia, światopogląd, Arystoteles, św. Tomasz, substancja, umysł, Bóg
Opis:
There are two types of philosophy of mind in Brentano: (A) Aristotelian, and (B) genuinely Brentanian. The former (A) is to be found in the Aristotelica series; and by (B) I understand the content of Psychology from an Empirical Standpoint.  The manuscripts for its unwritten parts and Brentano’s lectures on God and immortality of the soul surprisingly fall into A . These lines of thought are so different that it can be astonishing that they were authored by one person. In my paper I will try to show the roots of this dichotomy as well as to check whether there is a conflict between these theories, and, if so, whether they can be reconciled. These are not only two different philosophical theories, but at least one of them is a manifestation of a world view, and a key to it can be found in Brentano’s biography.
Źródło:
Studia Religiologica; 2014, 47, 4
0137-2432
2084-4077
Pojawia się w:
Studia Religiologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Realistyczna interpretacja domniemanego idealizmu G. Berkeleya
Autorzy:
Mordka, Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647305.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
idea
ontology
idealism
God
realism
mind
ontologia
idealizm
Bóg
realizm
umysł
Opis:
The article presents an attempt to point out that Berkeley’s achievements, despite the alleged consensus, cannot be located in the area of subjective idealism. Regardless of the formulations of Berkeley himself, who was not semantically clear, one can maintain the thesis that the world did not lose its position of real being for him, only that the reality of this world was totally dependent on the activity of the divine being. The philosopher rightly pointed out the indispensability of subjective approaches to access to the world. Without a proper ontology for the idea, Berkeley was unable to “tear” the idea from the mind, but it meant “being for the mind”.
W artykule przedstawiam próbę wskazania na to, iż dokonania Berkeleya, mimo rzekomego konsensusu, nie dają się umiejscowić w obszarze idealizmu subiektywnego. Niezależnie od sformułowań samego Berkeleya, który nie pozostawał klarowny semantycznie, daje się utrzymać tezę, iż świat nie utracił dla niego pozycji bytu realnego, tyle że realność tego świata całkowicie była uzależniona od aktywności bytu boskiego. Filozof słusznie zwrócił uwagę na nieodzowność podmiotowych ujęć w kwestii dostępu do świata. Nie mając odpowiedniej ontologii dla idei, Berkeley nie był w stanie „oderwać” idei od umysłu, lecz znaczyło to u niego „bycie dla umysłu”.  
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia; 2018, 43, 2
2300-7540
0137-2025
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O lekarstwach ludzkiej duszy. Wokół „De remediis animi humani” Stanisława Herakliusza Lubomirskiego
On the remedies of the human soul: On “De remediis animi humani” by Stanisław Herakliusz Lubomirski
Autorzy:
Lasocińska, Estera
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1396418.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
literatura staropolska
stoicyzm
umysł
cnota
Old Polish literature
Stoicism
mind
virtue
Opis:
The article is concerned with a short religious treaty “De remediis animi humani” (“On the remedies of the human soul”) by Stanisław Herakliusz Lubomirski (1641–1702). It is the last work of this writer, published in 1701 in “Repertorum opuscula latina sacra et moralia” and translated into Polish three times (1707, 1728, 1771). The article analyses the philosophical categories used in the treaty, i.e. God, human, virtue, mind, to show how Lubomirski intended to soothe the anxieties of the human soul.
Źródło:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2020, 29, 2; 83-96
1509-0957
Pojawia się w:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ciało jako przedmiot praktyk ascetycznych w sztuce współczesnej (Opałka, Dudek-Dürer, Orlan)
Body as the Object of Ascetic Experience (Opałka, Dudek-Dürer, Orlan)
Autorzy:
Białkowski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423108.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
body
contemporary form of asceticism
mind
ciało
współczesna forma ascezy
umysł
Opis:
I'd like to consider the activities of three artists - Roman Opalka, Andrzej Dudek-Dürer and Orlan - as a contemporary form of asceticism. If we envisage a homeostatic relation between body and mind to be a 'normal state', the asceticism tends to undermine it. In the perspective of asceticism body is a ballast which should undergo practices of depreciation. Although these practices are justified in religious contexts, in a context of the art and secularized culture they seem to be an aberration. I'd like to outline motivations of Opalka, Dudek-Dürer and Orlan and relations between body and mind which their art evokes. Do they really act at the edge of pathology or do they rather express - may be extremely - the condition of contemporary human being and his or her body?
Źródło:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2011, 23; 215-224
0860-4487
Pojawia się w:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Umysł widzący swoje światło" w nauce duchowej Ewagriusza z Pontu
The 'nous' Seeing Its Own Light in the Spiritual Doctrine of Evagrius Ponticus
Autorzy:
Misiarczyk, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1621586.pdf
Data publikacji:
2016-07-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Ewagriusz z Pontu
umysł
światło
Evagrius Ponticus
spiritual doctrine
mind
light
Opis:
Ewagriusz z Pontu w swojej nauce duchowej przedstawia tzw. „modlitwę czystą”, która jest modlitwą nie tylko pozbawioną jakiegokolwiek kontaktu z rzeczami materialnymi, ale również z jakimkolwiek materialnym wyobrażeniem nous. Taki rodzaj głębokiej modlitwy jest jednocześnie źródłem poznania Boga. Umysł (nous), który osiąga stan tak głębokiego oczyszczenia podczas modlitwy doświadcza światła Bożego i widzi siebie jako świecący. Ewagriusz precyzuje, że umysł widzi siebie samego w kolorze szafiru lub nieba a niekiedy jako gwiazdę. Badacze jego pism od lat zastanawiają się czy według niego to światło pochodzi od samego umysłu czy też od Boga. Mnich z Pontu, jak się wydaje, łączy te dwa światła ze sobą uważając je jednak za oddzielone. Światło własne nous jest tylko odbiciem światła Bożego jak księżyc odbija światło słońca. Choć umysł nie jest źródłem swego światła, to jednak jego światło jest realne. W chwilach głębokiego duchowego zjednoczenia z Bogiem Jego światło oświeca ludzki nous i go przemienia w świecący i widzący światło.
The monk Evagrius of Pontus (345-399 AD) presents in his spiritual doctrine the concept of "pure prayer", that is, prayer not only devoid of any contact with material things but also divorced from any concrete image in the nous (i.e., the mind or intellect). This type of deep prayer becomes a source for the knowledge of God. Upon reaching this state of deep purification, the nous experiences during prayer the light of God and also perceives himself as radiant. Evagrius specifies that the nous sees itself in the color of the sapphire or in sky-blue, or even as a star. Scientists for a long time asked themselves whether, for Evagrius, this light originated within the mind itself, or came from God. It seems that monk of Pontus joins these two lights together, although considering them always as separate. The light of nous itself is but a reflection of the divine light, in the same way that the moon reflects the light of the sun. Even if the nous is not the source of its own light, nevertheless its light is real. In a time of deep spiritual union with God, His light illuminates the human nous and turns it into radiance.  
Źródło:
Verbum Vitae; 2016, 29; 273-295
1644-8561
2451-280X
Pojawia się w:
Verbum Vitae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies