Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "II Republic of Poland" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-100 z 115
Tytuł:
Konieczność reform agrarnych w Drugiej Rzeczypospolitej Polskiej (1918-1939)
Necessity of agricultural reforms inteh sSecond Polish Republic (1918-139)
Autorzy:
Konopka, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/399303.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
reformy agrarne
II Rzeczpospolita
agricultural reforms
II Republic of Poland
Opis:
In order to raise the national economy after the war destructions, the Government of the Polish Republic introduced, among others, agricultural reforms. The reforms aimed at optimization of size of peasant farms to increase production of foodstuff to supply the whole nation.
Źródło:
Ekonomia i Zarządzanie; 2009, 1, 1; 7-19
2080-9646
Pojawia się w:
Ekonomia i Zarządzanie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka dokumentów z dziejów ruchu prometejskiego lat drugiej wojny światowej
Promethean Movement during the Second World War
Autorzy:
Kwiecień, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/923479.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Second World War
Prometheism
foreign policy of II Republic of Poland
military intelligence of II Republic of Poland
ethnic minorities in the USSR
peoples of Caucasus
Opis:
The Promethean movement in the policy of II Republic of Poland consisted in offering support to the independence movements and strivings of the peoples making up the then Soviet Union. With active participation of the Ministry of Foreign Affairs (henceforth referred to as: MFA), II Branch of the General (Main) Command – intelligence services and a number of research institutes, close contacts had been maintained with the émigré governments and politicians representing various nations of the Soviet Union. In recent years, the pressure of current policy has led to a renewed interest in issues relating to Prometheism, which brought about a crop of a number of valuable papers devoted to the interwar period. A lot has already been written about the Promethean movement following the end of the Second World War. Yet relatively little has been written about the war-time history of the movement. The documents presented below are associated with the war period, following the Soviet invasion of Finland. Among the circles of the French and British staff officers there even appeared a conception of bombing the oil fields in the Caucasus – naturally taking advantage of the Turkish airspace and the French military bases on the territory of Syria. It was thought that the subjugated nations in the Caucasus would then rise up against their oppressor. It was in such an atmosphere that a meeting between the representatives of the Caucasian nations and W. Bąkiewicz, which constitutes the subject-matter of analysis contained in the first of the published documents, took place in Istanbul. The second document is a translation of the treaty of the Caucasian Confederacy whereas the third document dates back to the autumn of 1940 and constitutes a commentary to the memorial concerning Promethean issues submitted by a reporter and Promeathean activist W. Pelc; the commentary had been written by Prof. Olgierd Górka, an expert of the Polish government in exile specializing in ethic issues. The above documents are associated with a rather peculiar and paradoxical situation which arose after the fall of the Polish state when for a brief period a time, thanks to propitious political circumstances, Prometheism had a chance to succeed. The conception was to have been realized in cooperation with the allies – France and Great Britain; the pact between Poland and the Allies was to have been directed against the totalitarian Soviet system and indirectly against the Nazi system. However a change of the international situation had quickly made the realization of these plans impossible.
Źródło:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2014, 7, 2; 335-378
2084-4115
2084-4131
Pojawia się w:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Victors of a War that Was Not Theirs: First-World-War-Veterans in the Second Republic of Poland and Their European Peers
Autorzy:
Jarząbek, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601515.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
war veterans
First World War
II Republic of Poland
Polish Legions
Czechoslovak Legions
Opis:
This article’s aim is an analysis of the status of Polish veterans of the Great War in interwar period. Their position is discussed in a European context. The author underlines dichotomy between ex-servicemen from former Austro-Hungarian, German or Russian armies (constituting vast majority of the veterans in the Second Republic of Poland) and the ‘independence fighters’ (i.e. soldiers from the voluntary Polish formations like Legiony Polskie) in terms of their legal status and symbolic position. State privileged the group of former Piłsudski’s Legionnaires and other ‘independence fighters’. At the same time the majority of ‘ordinary’ veterans was offered little more than ‘compassion’. Unlike in Germany or France, First World War veterans did not form any important mass movement. The dominant position of the relatively small group of ‘Polish soldiers’ over masses of ‘soldiers-Poles’, similar to the position of former Czechoslovak legionaries, can be therefore treated as specific to the new states of East Central and Southeast Europe.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2015, 111
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane mniejszości narodowe a poziom bezpieczeństwa II Rzeczpospolitej Polskiej
Selected national minority and safety level II of The Republic of Poland
Autorzy:
Waszak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2068613.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:
okres międzywojenny
mniejszości narodowe
II Rzeczpospolita Polska
interwar period
national minorities
II Republic of Poland
Opis:
Artykuł stanowi próbę analizy wpływu wybranych mniejszości narodowych na poziom bezpieczeństwa II Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule główną tezą było, że w okresie międzywojennym mniejszości narodowe stanowiły największe zagrożenie dla bezpieczeństwa wewnętrznego Polski. W wielonarodowym państwie dominowali przede wszystkim Ukraińcy, Białorusini, Żydzi, Niemcy i Litwini. Działania mniejszości w różnym stopniu wpływały na nowo powstałe państwo polskie. Jednakże, najczęściej przybierały one charakter działań antypolskich, destabilizujących sytuację Polski w latach 1918-1939.
This article attempts to analyze the impact of selected national minorities on the level of security of the Second Polish Republic. In the article the main thesis was that in the period between the wars national minorities constituted the greatest threat to Poland's internal security. The Ukrainians, Belarussians, Jews, Germans and Lithuanians dominated the multinational state. The activities of minorities influenced the newly created Polish state to a varying degree. However, most often they took on the nature of anti-Polish activities destabilizing the situation of Poland in 1918-1939.
Źródło:
Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych; 2017, 1; 69--78
2544-7262
Pojawia się w:
Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O dobro adwokatury polskiej
For the good of the Polish Bar
Autorzy:
Allerhand, Maurycy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498810.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
adwokatura w II Rzeczpospolitej
aplikanci w II Rzeczpospolitej
kodeks etyki adwokatów
edukacja prawnicza
Maurycy Allerhand
Bar in the II Republic of Poland
legal apprentices in the II Republic of Poland
code of ethics for barristers
legal education
Opis:
Reprint of the lecture delivered by Professor Allerhand in the name of the Commission of Codification of the Republic of Poland, Faculty of Law of the Jan Kazimierz University in Lwów and the Bar association during the Congress of Legal Apprentices in 1929. In the article, he raised issues related to the path to the barrister’s profession, education of lawyers and professional ethics. The paper was previously published in 1929 in “Młoda Palestra”, a magazine of legal apprentices from the post-Austrian district.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2019, 2, 1(3); 179-183
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność Eugeniusza Kwiatkowskiego na stanowisku ministra przemysłu i handlu w latach 1926–1930
Activity of Eugeniusz Kwiatkowski as minister of industry and trade in the years 1926–1939
Autorzy:
Machaliński, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902036.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna
Tematy:
II Rzeczpospolita Polska
Eugeniusz Kwiatkowski
przemysł i handel
Gdynia
II Republic of Poland
industry and trade
Opis:
Eugeniusz Kwiatkowski held the position of minister of industry and trade from 8 June 1926 to 2 August 1930. The greatest success of Kwiatkowski as the minister of trade was the unusually efficient and courageous implementation of the maritime economy development program with particular emphasis on the construction of the Gdynia port.
Źródło:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość; 2017, Tom 14; 31-48
1731-8440
Pojawia się w:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Truskawiec - dzieje kresowego uzdrowiska na tle różnorodności kulturowej i etnicznej Małopolski Wschodniej
Autorzy:
Jasiuk, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630559.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
II Republic of Poland
health resorts
Truskawiec
Kazimierz Pelczar
Rajmund Jarosz
health
II Rzeczpospolita
uzdrowiska
zdrowie
Opis:
The aim of this article is to present the history of Truskawiec Health Resort, using scientific materials, pre-Second World War newspapers and postcards, coming from the author's collection. Following aspects will be mentioned: the history of the town from the old times to the recent period, biographies of two important characters: Kazimierz Pelczar and Rajmund Jarosz, whose lives were strictly connected with Truskawiec and also famous guests from the country and abroad- being treated or just spending time in the city. Much attention was given to the period between the First and the Second World War.
Celem artykułu jest przedstawienie zarysu dziejów uzdrowiska Truskawiec, z wykorzystaniem m.in. materiałów naukowych, przedwojennej prasy czy pocztówek pochodzących ze zbiorów własnych. Omówione zostały następujące aspekty: historia miejscowości od dziejów najdawniejszych po czasy współczesne, zarys dwóch wybitnych postaci związanych z Truskawcem – Kazimierza Pelczara i Rajmunda Jarosza– a także sławnych gości tego miejsca. Dużo uwagi poświęcono latom 1918–1939. 
Źródło:
Acta Humana; 2017, 8
2082-4459
Pojawia się w:
Acta Humana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Janusz Korczak] Prawa dziecka jako jednostki, opracowała Marta Ciesielska
[Janusz Korczak] Children’s rights as individuals, developed by Marta Ciesielska
Autorzy:
CIESIELSKA, MARTA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910446.pdf
Data publikacji:
2020-05-23
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Janusz Korczak
children’s rights
II Republic of Poland
social care
prawa dziecka
II Rzeczpospolita Polska
opieka społeczna
Opis:
Henryk Goldszmit/Janusz Korczaka czynnie uczestniczył w ruchu na rzecz praw dziecka, jednym z ruchów emancypacyjnych w pierwszych dekadach XX wieku. Wywodząc się z formacyjnych dlań środowisk: lekarskiego i edukacyjnego/obywatelskiego – których przedstawiciele zgłaszali ważne inicjatywy na rzecz dzieci – podejmował w międzywojniu różne działania, by upowszechniać postulaty uznania praw dzieci oraz społecznej odpowiedzialności za ich respektowanie. Jego autorską interpretację „naturalnych” praw dziecka dokumentuje m.in. opublikowany w 1928 roku konspekt (wprowadzenie oraz siedem grup tematycznych) wykładów, jakie Korczak wygłaszał w 2. połowie lat 20. w ramach państwowych kursów dla wychowawców placówek opiekuńczych.
Henryk Goldszmit/Janusz Korczaka actively participated in the movement for children’s rights, one of the emancipatory movements in the first decades of the 20th century. Deriving from the medical and educational/citizen formation circles for him - whose representatives reported important initiatives for children - he took various actions in the interwar period in order to promote the postulates of recognition of children’s rights and social responsibility for respecting them. His author’s interpretation of the „natural” rights of the child is documented, among others, by a summary (introduction and seven thematic groups) of lectures published in 1928, which Korczak gave in the second half of the 1920s as part of state courses for educators of care facilities.
Źródło:
Przegląd Krytyczny; 2020, 2, 1; 121-130
2657-8964
Pojawia się w:
Przegląd Krytyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konkurs 1928 roku na projekty cerkwi prawosławnych w Drugiej Rzeczypospolitej: w poszukiwaniu nowej identyczności architektonicznej
Anno 1928 competition for projects of Orthodox Churches in the Second Polish Republic: in searching new architectural identity
Autorzy:
Rychkov, P.
Mykhaylyshyn, O.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/390597.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
II Rzeczpospolita
architektura cerkiewna
styl
identyczność sakralna
konkurs
II Republic of Poland
Church architecture
style
sacral identity
competition
Opis:
Przebywanie ziem polskich w Imperium Rosyjskim uwarunkowało intensywne budownictwo cerkiewne w stylu „moskiewsko-bizantyjskim”. Po odrodzeniu II Rzeczypospolitej w 1918 r. nowe władze podejmują próby sformułowania takich „terapeutycznych” trendów dla architektury cerkiewnej, które nie miałyby żadnych symbolicznych skojarzeń z imperialną sztuką budowaną. W tym celu, w r. 1927 ogłoszono konkurs na projekty przyszłych cerkwi prawosławnych z nowymi wymogami funkcjonalnymi i kompozycyjnymi. W artykule omówiono warunki tego konkursu i jego wyniki.
Staying of Polish lands in the Russian Empire was accompanied by active construction of Orthodox churches in “Moscow-Byzantine” style. After regeneration of II Rzeczpospolita its authorities try to generate such new trends in church architecture, which would not have symbolic associations with imperial building art. With this purpose in 1927, it was announced competition for the projects of future Orthodox churches with new functional and compositional requirements. The article discusses the conditions of this competition and its results.
Źródło:
Budownictwo i Architektura; 2013, 12, 4; 189-204
1899-0665
Pojawia się w:
Budownictwo i Architektura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anzelm Lutwak (1877-1942) i jego „Głos”
Anzelm Lutwak (1877-1942) and his “Voice”
Autorzy:
Redzik, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498812.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
adwokatura
czasopiśmiennictwo prawnicze
nauka prawa
II Rzeczpospolita
Lwów
Anzelm Lutwak
the Bar
legal journals
legal science
II Republic of Poland
Lwów (Lviv)
Opis:
Artykuł poświęcony jest twórcy „Głosu Prawa” w 1924 r., cenionemu lwowskiemu adwokatowi Anzelmowi Lutwakowi (1877-1942). Był on człowiekiem typowym dla inteligencji lwowskiej tamtego czasu, przedstawicielem zasymilowanej inteligencji żydowskiej. Choć identyfikował się z polskością, to nie przestał być jednocześnie Żydem. Łączył w sobie podwójną identyfikację, jak wielu mu podobnych, w tym Maurycy Allerhand. Początkowo związany z ruchem syjonistycznym, z czasem związki te rozluźniał na rzecz propagowania idei wolnościowych, solidarnościowych i socjalistycznych. Posiadał wyjątkowe zdolności organizacyjne i twórcze, a jego wnikliwy język niejednokrotnie wybrzmiewał w walce o wolną adwokaturę, równą w całym państwie. To on wymyślił w 1910 r. czasopismo adwokackie „Palestra”, a w 1924 r. założył i redagował do wybuchu wojny „Głos Prawa”, jedno z najważniejszych czasopism prawniczych okresu II RP, którego cechą charakterystyczną był wyraźny ryt autorski – piętno twórcy i redaktora.
Article dedicated to Anzelm Lutwak (1877-1942), the founder of the “Voice of Law” (“Głos Prawa”) and the esteemed barrister from Lwów (now: Lviv). He was a typical person for the Lwów intelligentsia of that period; a representative of assimilated Jewish intelligentsia. Although he identified with the Polish character, he did not stop being a Jew as well. He held a double identity, as many similar to him, which also includes Maurycy Allerhand. At the beginning, he was associated with the Zionism movement, but with the passing of time he reoriented himself towards liberal, solidarity and socialist ideas. He possessed unique organizational and creative abilities, while his perceptive language often echoed in the fight for the independent Bar association, equal in the whole country. It was he who established the barrister’s journal “Palestra” in 1910, and in 1924 set up “The Voice of Law”, one of the more important legal magazines in the Second Republic of Poland, which he edited until the outbreak of war. The magazine’s characteristic feature was an explicit author’s rite – a mark of the founder and the editor.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2019, 2, 1(3); 8-29
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój organizacyjny lwowskiego narciarstwa w latach 1919–1939
Development of the skiing organisation in Lvov between 1919–1939
Autorzy:
Leon, Rak
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529352.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
sport in II Republic of Poland
sport in Lviv
winter sports
skiing
sport w II Rzeczpospolitej
sport we Lwowie
sporty zimowe
narciarstwo
Opis:
The aim of the article was to present the contribution of Lvov’s skiers to the development skiing in Poland. There were described conditions of the skiing in Lvov especially terrain and climate conditions and the development of the skiing organisation’s activity between 1919–1939. The terrain in Lvov and nearest neighbourhood was advantageous but climate often made skiing difficult. The skiing developed dynamically and it was popular in different social environments including also national minority groups. The Jewish skiing organisation cooperated with Polish under the Polish Ski Federation but Ukrainians were outside of the federation. The article includes also quantitative indicators of the development skiing in Lvov in the con-text of the Polish Ski Federation total data. Lvov’s skiers were in great number between members of the Polish Ski Federation and their quantity tended to rising between 1932–1939. In the late 1930s the amount of ski competitors decreased in comparison to all members of the Lvov’s skiing societies. This trend indicated faster increase the amount of recreational and tourist skiers than competitors.
Celem artykułu jest przybliżenie wkładu lwowskiego środowiska narciarskiego w rozwój polskiego narciarstwa. W pracy omówiono uwarunkowania działalności narciarskiej we Lwo-wie, w tym: strukturę ludności, warunki terenowe i klimatyczne oraz organizację narciarstwa w latach 1919–1939. Warunki terenowe we Lwowie i najbliższych okolicach były korzystne, natomiast warunki klimatyczne często utrudniały uprawianie narciarstwa. Lwowskie narciarstwo zmieniało się dynamicznie i było popularne w różnych środowiskach społecznych, także wśród mniejszości narodowych zamieszkujące Lwów. Sekcje narciarskie żydowskich stowarzyszeń sportowych i turystycznych działały wspólnie z polskimi w strukturach Polskiego Związku Narciarskiego, podczas gdy ukraińskie organizacje pozostawały poza związkiem. W artykule omówiono także ilościowe wskaźniki rozwoju narciarstwa we Lwowie na tle danych zbiorczych Polskiego Związku Narciarskiego. Lwowscy narciarze stanowili znaczący odsetek członków Polskiego Związku Narciarskiego, a ich udział w latach 1932–1939 wykazywał tendencję wzrostową. W końcu lat 30. XX w. liczba czynnych zawodników-narciarzy zmniejszała się w stosunku do ogólnej liczby członków lwowskich stowarzyszeń narciarskich. Ten trend wskazywał na szybsze zwiększanie się liczby osób uprawiających narciarstwo rekreacyjne i turystyczne niż nar-ciarstwo sportowe.
Źródło:
Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe; 2019, 2, 4; 61-76
2545-3211
Pojawia się w:
Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stefan Starzyński. Polityka gospodarcza w świetle etosu niepodległościowego: niezależna gospodarka, silne państwo i rządy pracy
Stefan Starzyński. Economic policy in the light of the patriotic ethos: an independent economy, a strong state and labor government
Autorzy:
Szulczewski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/548960.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
etatyzm
polityka gospodarcza
II Rzeczpospolita Polska
Ministerstwo Skarbu
przedsiębiorstwa państwowe
etatism
economic policy
II Republic of Poland
Ministry of Treasury
state-owned enterprises
Opis:
W artykule przedstawiono losy życiowe Stefana Starzyńskiego w kontekście wypracowanej przezeń koncepcji polityki gospodarczej. Starzyński był wielkim patriotą, w czasie zaborów zaangażowanym w działalność konspiracyjną, najpierw samokształceniową, a potem – wojskową. W trakcie obrony niepodległości i kształtowania granic państwa pracował w administracji wojskowej, a od 1920 roku jako oficer uczestniczył również w walkach z Armią Czerwoną. Następnie zajmował wysokie stanowiska w rządzie II RP, w tym w Ministerstwie Skarbu. Ten okres życia Stefana Starzyńskiego wpłynął na skrystalizowanie się jego poglądów na politykę gospodarczą, które określa się mianem etatyzmu. W artykule przedstawiony został program tej koncepcji, opracowany pod kierownictwem Starzyńskiego przez liczną grupę polityków, ekonomistów i działaczy społecznych, zwaną Pierwszą Brygadą Gospodarczą. Istota etatyzmu odnosiła się do silnej roli państwa w gospodarce w wymiarze regulacyjnym, inwestycyjnym, walutowym, podatkowym, celnym i kredytowym. W artykule wskazano również, że same poglądy Starzyńskiego na gospodarkę i rolę państwa kształtowały się nie tylko pod wpływem pracy w Ministerstwie Skarbu, lecz także w ramach polemik z liberałami i reprezentantami przemysłu i handlu. W podsumowaniu zwrócono uwagę na aktualność wielu elementów programu polityki gospodarczej Starzyńskiego w czasie dekompozycji światowego porządku gospodarczego. Wskazano też, że powierzone zadania wykonywał zawsze w sposób sumienny i nie brak mu było inwencji. W ostatecznej konkluzji przedstawionej w artykule autor dochodzi do wniosku, że była to postać wielkiego formatu, potrafiąca szlachetnie, sprawnie i efektywnie działać dla dobra RP. Dowodzi tego oryginalna koncepcja polityki gospodarczej, jaką po sobie pozostawił.
The article presents the life story of Stefan Starzyński. He was a great patriot during the partitions engaged in underground activity, first self-education and then military. During the defense of Independence and shaping the borders, he worked in the military administration and in 1920 he also participated in battles with the Red Army as an officer. Then he held high positions in the government of the Second Polish Republic, including the Ministry of Treasury. This period of Stefan Starzyński’s life influenced the crystallization of his concept of economic policy, which was classified as the etatism. The article presents the program of etatism, developed under the direction of Starzyński by a large group of politicians, economists and social activists called the First Economic Brigade. The essence of the etatism included the strong role of the state in the economy in the form of regulation, investment, tax, customs and credit. The article also indicates that Starzyński’s views on the economy and the role of the state were shaped not only on the basis of the work at the Ministry of Treasury, but also a polemic with liberals and representatives of industry and trade. The summary highlights the relevance of many elements of Starzyński’s economic policy program during the decomposition of the global economic order. It is also pointed out that Stefan Starzyński always performed the entrusted tasks in a reliable manner and there was no lack of involutions. In the final conclusion presented in the article, the author concludes that it was a great format figure capable of nobly, efficiently and effectively acting for the good of the Republic of Poland. He left behind the original concept of economic policy.
Źródło:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2019, 57; 243-258
1898-5084
2658-0780
Pojawia się w:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Parlamentarny system rządów w Polsce i Niemczech po I wojnie światowej
The parliamentary system of government in Poland and Germany after the First World War
Autorzy:
Dunaj, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621568.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
parlamentarny system rządów, II Rzeczpospolita, Republika Weimarska, konstytucja marcowa, konstytucja weimarska
parliamentary system of government, the II Republic of Poland, the Weimar Republic, the March Constitution, the Weimar Constitution
Opis:
The end of the First World War coincided in Poland and Germany with the birth of a parliamentary system of government. However, while Poland adopted classical political devices derived from the then model a la française, which at that time dominated, Germany decided to create an original parliamentary system of government, with the strong position of a president elected by universal and direct election. It soon turned out that in both countries this resulted in a “democracy that came too soon”. Quite quickly, crisis and the collapse of parliamentary rule occurred. The subject of the analysis undertaken by the author is the reflection on the solutions of the German Constitution of 1919 and the Polish March Constitution of 1921, which shaped the parliamentary system of government, with particular reference to the premises that led to crisis and the collapse of parliamentary democracy.
Koniec I wojny światowej zbiegł się w Polsce i Niemczech z narodzinami parlamen- tarnego systemu rządów. O ile jednak Polska przyjęła klasyczne urządzenia ustro- jowe zaczerpnięte z dominującym wówczas wzorcem a la française, o tyle Niemcy zdecydowali się na stworzenie oryginalnego systemu rządów parlamentarnych, z silną pozycją prezydenta wybieranego w wyborach powszechnych i bezpośrednich. Okazało się niebawem, iż w obu państwach zaszedł przypadek „demokracji, która przyszła za wcześnie”. Dość szybko nastąpił kryzys i upadek rządów parlamentar- nych. Przedmiotem analizy podjętej przez autorkę jest refleksja nad rozwiązaniami niemieckiej konstytucji z 1919 r. i polskiej konstytucji marcowej (1921) kształtujący- mi parlamentarny system rządów ze szczególnym uwzględnieniem przesłanek, które doprowadziły do kryzysu i upadku demokracji parlamentarnej.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2018, 17, 1; 43-59
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On Matura examinations in Mathematics in the Prussian Partition of Poland from the 18th to the early 20th century
Autorzy:
Domoradzki, Stanisław
Karpińska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/749699.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Matematyczne
Tematy:
history of mathematics education in Poland in 18th-20th c., world’s first Matura examinations, Matura examinations in the II Republic of Poland.
Opis:
Wartykule dokonujemy analizy pierwszych matur z matematyki przeprowadzonych w latach 1789–1805 w szkołach funkcjonujacych na terenach I Rzeczypospolitej i zagarnietych przez Królestwo Prus na mocy traktatów rozbiorowych. Prezentujemy charakterystykę zmian egzaminu maturalnego z matematyki na Pomorzu Nadwiślańskim i w Wielkopolsce, poczawszy od wojen napoleonskich aż do 1918 roku. Szczególną uwagę skupiliśmy na porównaniu matur z matematyki w szkołach katolickich, protestanckich oraz symultannych (dwuwyznaniowych – katolickich i protestanckich). Ponadto dokonujemyporównania dziewiętnastowiecznych matur z matematyki z pierwszymi maturami w II Rzeczypospolitej. W naszej opinii praca ta jest pierwsza, która obejmuje tak zakreslony temat.
In this article we discuss the first Matura examinations in mathematics conducted in the years 1789–1805 in the territory of the Kingdom of Poland occupied by Prussia on the basis of partition treaties. We present characteristics of the evolution of the Matura examinations in mathematics in the territory of Vistula Pomerania and Greater Poland, from the Napoleonic Wars until 1918. Particular attention is paid to the comparison of the Matura examinations in this subject in Catholic, Protestant and simultaneous schools (including both denominations, Catholic and Protestant). We also compare the 18thcentury Matura examinations in mathematics with the first Matura examinations in the Second Republic of Poland. In our opinion, this article is the first one that presents such approach to this topic.
Źródło:
Antiquitates Mathematicae; 2017, 11
1898-5203
2353-8813
Pojawia się w:
Antiquitates Mathematicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postawy żydowskich mieszkańców Mińska Mazowieckiego i Kałuszyna wobec wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku
The attitudes of Jewish population of Mińsk Mazowiecki and Kałuszyn towards the Polish-Bolshevik War of 1920
Autorzy:
Gontarek, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2144060.pdf
Data publikacji:
2012-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Jewish population
interwar period
Mińsk Mazowiecki
II Republic of Poland
communism
Polish-Bolshevik war
ludność żydowska
okres międzywojenny
II Rzeczpospolita
komunizm
wojna polsko-bolszewicka
Opis:
Autor omawia postawy ludności żydowskiej zamieszkałej w Mińsku Mazowieckim i Kałuszynie (pow. Mińsk Mazowiecki, woj. warszawskie) wobec wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku. Postawy te przybierały różne formy i dzieliły Żydów na trzy podstawowe grupy. Do pierwszej należeli kolaboranci i zwolennicy wprowadzania nowego ustroju z pomocą Armii Czerwonej, głównie komuniści oraz lewicowa młodzież żydowska uczestnicząca w pracach komitetów rewolucyjnych. Druga grupa obejmowała osoby niezainteresowane sprawami politycznymi, osoby wykazujące obojętny stosunek do tych spraw, które skupiały się na ochronie swojego życia i mienia. Trzecią grupę stanowili wszyscy Żydzi reprezentujący postawę patriotyczną lub solidaryzujący się z napadniętym krajem, przejawiający postawę antybolszewicką – głównie ortodoksi i asymilatorzy, tzw. Polacy wyznania mojżeszowego. Tak podzielone grupy różniły się także liczebnością w obrębie danego miasta, co wynikało z tradycji politycznej i struktury zawodowej zamieszkującej je ludności żydowskiej.
The author discusses attitudes of the Jewish population residing in Mińsk Mazowiecki and Kałuszyn (Mińsk Mazowiecki district, Warsaw Province) towards the Polish-Bolshevik War of 1920. These attitudes took various forms and divided the Jews into three basic groups. The first group included collaborators and supporters of implementation of the new political system, with the help of the Red Army, mainly the communists and the leftwing Jewish youth participating in works of revolutionary committees. The second group included people uninterested in political issues, people showing indifferent attitudes towards these issues, who focused on the protection of their life and property. The third group consisted of all Jewish representing a patriotic attitude or showing solidarity with the attacked country, displaying an anti-Bolshevik attitude – mainly the orthodoxy and the assimilators, the so-called Poles of Mosaic faith. These groups divided in such a way, also differed in terms of their number within a particular city, which resulted from political tradition and the professional structure of the Jewish population residing there.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2012, 2, 2; 63-85
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uprawnienia nadzwyczajne Prezydenta Rzeczypospolitej w świetle przepisów konstytucji kwietniowej z 1935 r.
Extraordinary powers of the President of the Republic of Poland in light of the April Constitution of 1935
Autorzy:
Prokop, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621771.pdf
Data publikacji:
2020-04-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
prezydent
stany nadzwyczajne
II Rzeczpospolita
dekrety z mocą ustawy
siły zbrojne
president
extraordinary powers
II Republic of Poland
decrees with the force of law
armed forces
Opis:
The subject of the article is an analysis of the President’s extraordinary powers in the Constitution of the Republic of Poland of April 23, 1935 (the so-called April Constitution). It adopted a system of government in which the President held the function of the highest factor in the state (hyper-presidentialism). Supreme state organs, including parliament, government and courts, were subordinate to him. If it was necessary to use the Armed Forces to defend the state, the President could impose martial law. In such a situation, the Constitution allowed for the implementation of a number of extraordinary powers, including issuing decrees with the force of law and the establishment of parliamentary chambers (the Sejm and the Senate) in a reduced composition. In the event of war, the President was given the opportunity to appoint the Supreme Commander and to appoint his successor, whose term of office expired three months after the conclusion of peace. The President also had extraordinary powers during the state of emergency. According to the author of the article, against the background of the April Constitution, the President could also exercise extraordinary powers in the event of failure by the subordinate organs of the state to perform the tasks assigned to them by the Constitution.
Przedmiotem artykułu jest analiza uprawnień nadzwyczajnych Prezydenta w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 kwietnia 1935 r. (tzw. Konstytucji kwietniowej). Przyjmowała ona system rządów, w którym Prezydent sprawował funkcję najwyższego czynnika w państwie (hiperprezydencjalizm). Podlegały mu naczelne organy państwa, łącznie z parlamentem, rządem i sądami. W razie konieczności użycia Sił Zbrojnych do obrony państwa Prezydent mógł wprowadzić stan wojenny. Konstytucja pozwalała w takiej sytuacji na realizację szeregu uprawnień nadzwyczajnych, w tym wydawanie dekretów z mocą ustawy i powołanie izb parlamentarnych (Sejmu i Senatu) w zmniejszonym składzie. W razie wybuchu wojny Prezydent uzyskiwał możliwość mianowania Naczelnego Wodza oraz powołania swojego następcy, którego kadencja upływała trzy miesiące po zawarciu pokoju. Prezydent dysponował również uprawnieniami nadzwyczajnymi w czasie stanu wyjątkowego. Zdaniem autora artykułu na tle Konstytucji kwietniowej Prezydent mógł także realizować uprawnienia nadzwyczajne w razie niewykonywania przez podległe mu organy państwa zadań przypisanych im przez Konstytucję.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2019, 18, 2; 203-225
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kółko rolnicze w Szadku w latach 1907–1926
Farmers’ association in Szadek in 1907–1926
Autorzy:
Stefańska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/19064500.pdf
Data publikacji:
2016-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
kółka rolnicze
Centralne Towarzystwo Rolnicze
Królestwo Polskie
II Rzeczypospolita
osada Szadek
miasto Szadek
farmers’ associations
Kingdom of Poland
II Republic of Poland
the settlement of Szadek
the town of Szadek
Opis:
Pierwszym kółkiem rolniczym w Szadku było powstałe w 1906 r. Kółko Rolnicze im. Stanisława Staszica założone z inicjatywy właściciela dóbr Wola Krokocka, Jerzego Karola Kurnatowskiego, które jednak ze względu na brak wsparcia finansowego wkrótce upadło. W 1907 r. z inicjatywy właściciela majątku ziemskiego w Prusinowicach, Kazimierza Czarnowskiego, w Szadku powstało większe i dysponujące środkami finansowymi kółko rolnicze, które działało w strukturach Centralnego Towarzystwa Rolniczego i podlegało najpierw terenowemu gubernialnemu oddziałowi tego towarzystwa w Kaliszu, a następnie powiatowemu oddziałowi w Sieradzu. W latach 1907–1926 kolejnymi prezesami kółka rolniczego byli: Kazimierz Czarnowski (1907–1908), ks. Stanisław Mirecki (1908–1911), Franciszek Paczkowski (1911–1914), Hoppe (1914–1920), Jan Wróblewski (1920–1922), Adam Nencki (1923–1925), Stanisław Leopold (1925) i Michał Zabłocki (od 1926). Działalność kółka koncentrowała się na modernizacji i odbudowie rolnictwa przy wsparciu ziemiaństwa i duchowieństwa.
The first farmers’ association in Szadek was the Stanisław Staszic association, set up in 1906 by the owner of Wola Krokocka, Jerzy Karol Kurnatowski. However, due to lack of financial support it soon ended its activity. Farmers’ associations started to be formed in the Kingdom of Poland after tsar’s order of 4 March 1906, which permitted such activity. In 1907, at the initiative of Kazimierz Czarnowski, owner of a landed estate in Prusinowice, another farmers’ association was formed, which functioned as part of the Central Farmers’ Association. In the years 1907–1026 the association’s chairmen were, successively: Kazimierz Czarnowski (1907–1908), Father Stanisław Mirecki (1908–1911), Franciszek Paczkowski (1911–1914), Hoppe (1914–1920), Jan Wróblewski (1920–1922), Adam Nencki (1923–1925), Stanisław Leopold (1925) and Michał Zabłocki (from 1926).
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2016, 16; 215-242
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowoczesny plan rozwoju gospodarczo-społecznego II Rzeczypospolitej – Centralny Okręg Przemysłowy (COP)
The project for the new socio-economic development of the II Republic of Poland – Central Industrial Region (COP)
Autorzy:
Chyra-Rolicz, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1996398.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
II Rzeczpospolita
interwencjonizm państwowy
Centralny Okręg Przemysłowy
aktywizacja gospodarczo-społeczna
spółdzielczość
The II Republic of Poland
state interventionism
Central Industrial Region
socio-economic activity
co-operatives
Opis:
Celem artykułu jest przypomnienie nowatorskiego w okresie międzywojennym planu utworzenia Centralnego Okręgu Przemysłowego, służącego aktywizacji gospodarczej i społecznej słabo rozwiniętych rolniczych terenów Polski południowo-wschodniej. Rozwój gospodarczy tych terenów połączony został z urbanizacją i tworzeniem przemysłu obronnego, powstawaniem wielu nowych przedsiębiorstw i spółdzielni, dających ludności pracę i szansę awansu cywilizacyjnego. Stanowił dobry przykład realizacji gospodarki planowej, służącej wzmocnieniu państwa, łagodzeniu skutków biedy i konfliktów społecznych, umożliwiającego urzeczywistnienie aspiracji obywateli. Realizacja tego planu umożliwiła współpracę wielu różnych partnerów: administracji państwowej, samorządowej, przedsiębiorstw państwowych i prywatnych oraz spółdzielni różnych typów (spożywców, rolniczo-handlowych, mieszkaniowych, banków) i inicjatywy prywatnej. Przedstawiony tu został mniej dotąd znany wkład spółdzielczości w realizację tego planu. Podano wiele przykładów inwestycji spółdzielczych: tworzenia zakładów przetwórczych i zakładania nowych spółdzielni w środo[1]wisku małomiasteczkowym i wiejskim. W artykule zastosowano metodę analityczno-historyczną, kwerendy źródłowe i dostępne opracowania. Budowa COP to udany przykład interwencjonizmu państwowego w okresie wychodzenia z wielkiego kryzysu gospodarczego. Jego realizację przerwała II wojna światowa, a okupanci hitlerowscy wykorzystywali powstającą bazę przemysłową dla swoich celów wojennych. Rozbudowywana sieć spółdzielni służyła potrzebom polskiego społeczeństwa i była oparciem dla ruchu oporu. Do inwestycji COP nawiązywano w Polsce Ludowej i kontynuowano je w socjalistycznej gospodarce planowej, chociaż w nowym kształcie powojennej Polski, bez Kresów Wschodnich wcielonych do ZSRR. Prekursorski charakter tej koncepcji otwierał szerokie pole dla gospodarki społecznej (dziś nazywanej społeczną gospodarką rynkową), działającej dla zaspokojenia różnorodnych po[1]trzeb swego środowiska, co jest współcześnie wskazywane jako jej cele.
This paper focuses our attention on the plan for the Central Industrial Region (COP) for the economic and social activity of the undeveloped rural South-East regions of the II Republic of Poland, it was extremely innovative for its time. COP was initialized with joint industrial development, urbanization and the establishment of many new enterprises of military industry, which have brought about improved chances for a better life and civilized progress for the inhabitants of the region. It was a good example of a planned economy, and served to strengthen the state, alleviating poverty and social conflicts, presenting chances for the aspirations of citizens. It integrated various partners: state and local administration, state and private enterprises, co-operatives. The role of the cooperatives (mainly consumer, agricultural trade, housing, banking) in this plan, are less well[1]known, but nevertheless it is worth noting the many good examples demonstrated by these units. The paper is based on a historical analysis of the literature, scientific workshops and contemporary co-operative journalism. COP was a good example of the policy of state interventionism. The realization of this project was interrupted during the Second World War. The Nazi occupiers used the industrial base to achieve their military goals. Even in these circumstances, the co-operative’s network was developed, serving the everyday needs of Polish society and forming a basis for a Resistance Movement. The project had a precursory character, thereby allowing sufficient scope for the development of the social economy (today known as the social market economy), acting to preserve the various needs of the environment, what is specified today as its goals. After the war, industrial development was continued in the form of a socialist centrally planned economy, in the new area of the People’s Republic of Poland.
Źródło:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2021, 68; 132-144
1898-5084
2658-0780
Pojawia się w:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
DOMY TURYSTYCZNO-WYPOCZYNKOWE TOWARZYSTWA NAUCZYCIELI SZKÓŁ ŚREDNICH I WYŻSZYCH OKRESU MIĘDZYWOJENNEGO
TOURISM AND RECREATION CENTRES FOR HIGH SCHOOL AND COLLEGE TEACHERS ASSOCIATION OF INTER – WAR PERIOD
Autorzy:
PIEKARSKI, STANISŁAW
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475869.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wyższa Szkoła Turystyki i Języków Obcych. Wydawnictwo WSTiJO
Tematy:
turystyka
domy wypoczynkowe
II Rzeczpospolita Polska
nauczyciele
stowarzyszenie
Towarzystwo Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych
tourism
holiday houses
II Republic of Poland
teachers
association
The High School and College Teachers’ Association
Opis:
Z chwilą odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku pojawiła się konieczność podjęcia zdecydowanych działań na rzecz tworzenia infrastruktury profilaktyki zdrowotnej i godnego wypoczynku. Tymczasem państwo polskie nie mogło przeznaczać znaczących środków na budowę sanatoriów, domów zdrowia czy domów wypoczynkowych. Na początku lat 20. XX wieku było już powszechnie wiadomo, że tego typu placówki i ośrodki będą w dużej mierze wznoszone i prowadzone w oparciu o system dobrowolnych opodatkowań obywateli polskich. Pierwsze tego typu inwestycje realizowały środowiska nauczycielskie. Około 6 tysięcy nauczycieli było zrzeszonych w Towarzystwie Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych (TNSŚiW). Inauguracyjną placówkę zbiorowego wypoczynku towarzystwo uruchomiło w 1929 roku na Helu, drugą w 1933 roku w Krynicy i trzecią w 1934 roku w Orłowie Morskim (dzisiejsza Gdynia). W toku przeprowadzonych badań akcja budowania własnych domów turystyczno-wypoczynkowych przez nauczycieli szkół średnich i wyższych jawi się nam jako dobrowolny, znaczący ruch społeczny, w którym ważną rolę pełnią też akcenty patriotyczno-obywatelskie.
When Poland regained its independence in 1918, there was a need to take decisive action to build health prevention and rest with dignity infrastructure. Meanwhile, the Polish State couldn’t allocate significant funds to build sanatoriums, health houses and holiday houses. At the beginning of the twenties of the twentieth century, it was already known that such institutions and centers would be largely, mostly erected and run on the basis of the voluntary tax system of Polish citizens. The first of this type of investment were carried out by teachers’ environments. Approximately 6,000 teachers were members of The High School and College Teachers’ Association. The association launched inaugural collective recreation facility in 1929 in Hel, second one in 1933 in Krynica and third one in 1934 in Orłowo Morskie (now Gdynia). In the course of the research, the action of building their own tourist houses by high school and college teachers, it appears to us as a voluntary, significant social movement where also patriotic-civil accents play an important role.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja; 2017, 1(19); 107-128
1899-7228
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ostatnia walka żołnierzy II Rzecypospolitej
Autorzy:
Niedziela, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/121091.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Towarzystwo Wiedzy Obronnej
Tematy:
II Rzeczpospolita
żołnierz
walka
II wojna światowa
opozycja antykomunistyczna
Armia Czerwona
Żołnierze Wyklęci
Delegatura Sił Zbrojnych na Kraj
Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość
WiN
Narodowe Zjednoczenie Wojskowe
NKWD
II Republic of Poland
soldier
fight
Second World War
Źródło:
Wiedza Obronna; 2009, 1; 111-127
0209-0031
2658-0829
Pojawia się w:
Wiedza Obronna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przywracanie i utrwalanie pamięci w społeczeństwie polskim o żołnierzach formacji granicznych Drugiej Rzeczypospolitej poległych w walkach obronnych z niemieckimi i sowieckimi wojskami we wrześniu 1939 roku
Autorzy:
Łach, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038340.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
żołnierze Korpusu Ochrony Pogranicza
żołnierze Straży Granicznej
Druga Rzeczypospolita Polska
kampania polska 1939
utrwalanie pamięci społecznej o żołnierzach formacji granicznych
soldiers of border formations
II Republic of Poland
Polish campaign of 1939
places of struggle
consolidation of social memory
Opis:
Artykuł prezentuje refleksję nad potrzebą utrwalania pamięci społecznej o żołnierzach formacji granicznych Drugiej Rzeczypospolitej, którzy podczas kampanii polskiej w 1939 r. toczyli bohaterską walkę z wojskami niemieckimi i sowieckimi. Żołnierze oddziałów Korpusu Ochrony Pogranicza (KOP) i Straży Granicznej (SG), wchodząc do związków taktycznych, walczyli w obronie Wielunia, Helu, Węgierskiej Górki, Szacka i Wytyczna. Po wojnie historia wydarzeń z Września i pamięć o żołnierzach KOP i SG była ukrywana. Ważne fakty dotyczące zmagań i bojów żołnierzy zostały wyparte ze zbiorowej świadomości Polaków czy też celowo były pomijane. Dopiero po 1989 r., w nowej rzeczywistości polityczno-gospodarczej pojawiło się w społeczeństwie zainteresowanie pamięcią o żołnierzach KOP i SG, którzy w wojnie obronnej zginęli bądź przeżyli gehennę obozów jenieckich. Głównym celem poszukiwań badawczych było ukazanie miejsc walk obronnych żołnierzy formacji granicznych we wrześniu 1939 r. oraz przedstawienie w czasach obecnych działań jednostek samorządu, organizacji społecznych i organów Straży Granicznej Rzeczypospolitej Polskiej w przywracaniu i utrwalaniu pamięci w społeczeństwie polskim. Rozważania w artykule konkretyzują się na postawionej tezie, która brzmi: Utrwalanie i upamiętnianie w społeczeństwie polskim miejsc walk żołnierzy formacji granicznych we wrześniu 1939 r. stanowią trwałe wartości dla dziedzictwa narodu i państwa polskiego, które należy popularyzować w procesie wychowania i kształcenia w szczególności młodego pokolenia.
The article is a reflection on the need to preserve the social memory of the soldiers of the border formations of the Second Republic of Poland. In the Polish campaign of 1939, they fought a heroic fight with the German and Soviet armies. Sub-units of the Korpus Ochrony Pogranicza (Border Protection Corps; KOP) and the Straż Graniczna (Border Guard) and units created on their basis have shown outstanding combat qualities. They fought fierce battles against repeatedly stronger opponents, including in the area of Wieluń, on Hel, Węgierska Górka, Wizna, Szacka and Wytyczna. After the war, the history of September events and the memory of the soldiers of the KOP and the Border Guard were secretly suppressed. Important facts about the struggles and battles of the soldiers of the KOP and the Border Guard were deliberately omitted. In the new political reality after 1989, political changes influenced the evolution of Poles’ historical consciousness, which led to an increase in public interest in the memory of the KOP and the Border Guard. The main purpose of the research was to determine the place of defense battles of border guards soldiers from September 1939, as well as to show the activities of local government units, social organizations and Border Guard authorities in restoring and preserving the memory of their heroism in present times. The scientific deliberations in the article are concretised on the following thesis that: Preservation and commemoration of places of struggle of soldiers of border formations in Polish society in September 1939 constitute permanent values for the heritage of the nation and the Polish state, which should be popularized in the process of upbringing and education of young people in particular. generations.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2019, 105; 175-194
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Education for environmental protection realized by the Environmental Society of Stanisław Staszic in Łódź in “Czasopismo Przyrodnicze Ilustrowane” in the years 1927–1939
Autorzy:
Wolter, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40409765.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
historia wychowania
II Rzeczypospolita (1918-1939)
Towarzystwo Przyrodnicze im. Stanisława Staszica w Łodzi
„Czasopismo Przyrodnicze Ilustrowane” (1927-1939)
wychowanie pośrednie do ochrony przyrody (mass media)
history of education
II Republic of Poland (1918-1939)
Environmental Society of Stanisław Staszic in Łódź
“Czasopismo Przyrodnicze Ilustrowane” (1927-1939)
indirect education for environmental protection (mass media)
Opis:
The article describes the subject of indirect education (mass media) for the protection of nature realized by the Environmental Society of Stanisław Staszic in Łódź in “Czasopismo Przyrodnicze Ilustrowane”, in the years 1927-1939. The article is developed based on the thematic and chronological structure. The chronological criterion applies in the framework of the substance-based division. In the process of scientific research an external and internal critique was undertaken concerning the historical sources, the hermeneutic understanding was applied.
W artykule przedstawiono tematykę wychowania pośredniego (mass media) do ochrony przyrody, realizowanego przez Towarzystwo Przyrodnicze im. Stanisława Staszica w Łodzi na łamach „Czasopisma Przyrodniczego Ilustrowanego”, w latach 1927-1939. W konstrukcji artykułu został przyjęty układ/struktura problemowa i chronologiczna. Kryterium chronologiczne ma zastosowanie w ramach podziału rzeczowego. W procesie badań naukowych przeprowadzono krytykę zewnętrzną i krytykę wewnętrzną źródeł historycznych, zastosowano metodę krytyki hermeneutycznej/rozumienia hermeneutycznego.
Źródło:
Forum Pedagogiczne; 2022, 12, 1; 419-440
2083-6325
Pojawia się w:
Forum Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzywojenne piśmiennictwo i orzecznictwo we współczesnych podręcznikach prawa karnego oraz komentarzach do kodeksu karnego
Literature and court judgements from between the two world wars in contemporary course books of criminal law and commentaries to the criminal code
Autorzy:
Rakowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533227.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
criminal law
Second Republic of Poland
legal literature
judgements of the Supreme Court of the Second Republic of Poland
teaching criminal law in the Second Republic of Poland
prawo karne
II Rzeczypospolita
piśmiennictwo prawnicze
orzecznictwo SN II RP
nauka prawa karnego w II RP
Opis:
The author of the article seeks an answer to the question whether the works published in the recent years make reference to the achievements of the Polish criminal law science from the time between the two world wars. The study focuses on the most common publications, that is academic course books (designed for students) and commentaries on the code (addressed to practitioners). They contain fairly numerous references to the works of criminal lawyers active in the Second Republic of Poland (usually Juliusz Makarewicz, Wacław Makowski, Leon Peiper, Stefan Glaser, and Aleksander Mogilnicki). The course books in criminal law present basic questions and therefore the rulings of the courts (also contemporary) are hardly ever quoted in such publications. References to the judgements of the Supreme Court of the Second Republic of Poland, also from the pre-code period, are in turn present in the contemporary commentaries to the criminal code. The materials gathered allow the statement that various contemporary authors, also co-authors of collective works, make use of the achievements of the criminal lawyers of the Second Republic to a different degree. It is worth noting that if a recently published work contains references to pre-war literature on the subject and court judgements, it usually draws conclusions different from those of other authors. Such a status quo proves that bygone literature and judgements are still useful for the interpretation of the binding regulations of criminal law.
Autor artykułu poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy w pracach wydawanych w ostatnich latach przywoływany jest dorobek polskiej nauki prawa karnego okresu międzywojennego. Przedmiotem badań są publikacje najbardziej powszechne, czyli podręczniki akademickie (przeznaczone dla studentów) oraz komentarze do kodeksu (kierowane do praktyków). Można w nich odnaleźć dość liczne odesłania do dzieł karnistów aktywnych w okresie II Rzeczypospolitej (najczęściej Juliusza Makarewicza, Wacława Makowskiego, Leona Peipera, Stefana Glasera oraz Aleksandra Mogilnickiego). W podręcznikach do nauki prawa karnego prezentowane są zagadnienia podstawowe i dlatego w zasadzie w publikacjach tego rodzaju nie jest przywoływane orzecznictwo sądów (również współczesne). Odesłania do wyroków Sądu Najwyższego II RP, także z okresu przedkodeksowego, występują za to we współczesnych komentarzach do kodeksu karnego. Zgromadzony materiał pozwala na stwierdzenie, że różni współcześni autorzy, także współtwórcy prac zbiorowych, niejednakowo chętnie korzystają z dorobku karnistów II Rzeczypospolitej. Warto też zauważyć, że jeśli w wydanej ostatnio pracy odnajdujemy odesłania do przedwojennej literatury przedmiotu i orzeczeń sądowych, to zazwyczaj wskazywane są tam tezy inne niż przywoływane przez pozostałych autorów. Taki stan rzeczy wskazuje, że dawne piśmiennictwo i orzecznictwo wciąż jest przydatne przy interpretacji obowiązujących przepisów prawa karnego.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2014, 17; 287-302
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania polskiego dyskursu publicznego II RP, PRL i III RP. Przegląd zagadnień
The Research To Date On Public Discourse In Poland
Autorzy:
Podemski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/985737.pdf
Data publikacji:
2013-06-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
public discourse
social communication
language of politics
discourse analysis
Second Republic of Poland
People’s Republic of Poland
Third Republic of Poland
dyskurs publiczny
komunikacja społeczna
język polityki
analiza dyskursu
II Rzeczpospolita
PRL
III Rzeczpospolita
Opis:
This article is an attempt to reconstruct the most important research topics regarding public discourse in Poland from 1918 to the present. It shows the domination of discourse about domestic problems (the ‘internal’ discourse) over the discourse about European, foreign, or world problems (the ‘external’ discourse). On the basis of an analysis of the most important research, beginning at the end of the 1960s, the author discusses the specificities of the public discourse in Poland in each of three historical periods (the Second Republic, the People’s Republic of Poland, and the Third Republic). Research into the language of politics or social communication (the description ’discourse’ appears only after 1989) has been undertaken primarily by literary critics, philologists, and sociologists, but also by historians, political scientists, media experts, and persons engaged in culture studies. The most popular forms of empirical analyses of the public discourse in Poland are analyses of content, rhetoric, or semiotics. In recent years, works have increasingly often appeared referring to narrative, conversational, framework, or cognitive linguistic analyses.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2013, 57, 2; 27-66
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz Polesia w publikacjach wydanych przez Koło Krajoznawcze Uczniów Gimnazjum Państwowego im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Pińsku
The Image of Polesie in Publications of the Students’ Sightseeing Club of the Marshal Józef Piłsudski State Middle School in Pinsk
Autorzy:
Załęczny, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2235031.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
krajoznawstwo
Polesie
regionalizm
II Rzeczpospolita
Pińsk
sightseeing
regionalism
Second Republic of Poland
Pinsk
Opis:
Artykuł jest próbą przedstawienia publikacji wydawanych przez Koło Krajoznawcze Uczniów Gimnazjum Państwowego im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Pińsku w drugiej połowie lat trzydziestych na tle działań krajoznawczych i regionalnych. Analiza tekstów stała się punktem wyjścia do nakreślenia sposobu postrzegania ludności Polesia przez młodzież i skłoniła do refleksji nad zależnościami edukacji i wychowania od polityki kresowej kreowanej przez państwo.
The article attempts to present the publications issued by the Students’ Sightseeing Club of the Marshal Józef Piłsudski State Middle School in Pinsk in the second half of the 1930s against the backdrop of sightseeing and regional activities. The analysis of the texts became the starting point for outlining the perception of the Polesie population by young people and led to reflection on the dependence of education and upbringing on the borderland policy created by the state.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2022, 57, 2; 77-101
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Protection of Client’s Interests, as Arising from the Right (Requirement) to Rely on Legal Professional Privilege in China, Compared to Polish Solutions – the Development of the System. Part II
Autorzy:
Bednaruk, Waldemar
Kisiel, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1803179.pdf
Data publikacji:
2019-10-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
history of the Bar
the Second Republic of Poland
the Polish People’s Republic (PPR)
historia adwokatury
II Rzeczpospolita
PRL
Opis:
Ochrona interesów klienta wynikająca z prawa (obowiązku) zachowania tajemnicy adwokackiej w Chinach na tle rozwiązań polskich – narodziny systemu. Część II. Rys historyczny rozwiązań polskich od upadku I Rzeczypospolitej do czasów współczesnych Po długotrwałym okresie rozwoju rodzimej kultury prawnej, systematycznego wzrostu znaczenia palestry w życiu społeczno-politycznym kraju oraz umacniania jej wpływów, nastąpił czas zdecydowanie gorszy dla prawników. Utrata niepodległości na ponad sto lat i konieczność funkcjonowania w strukturach monarchii absolutnych wywołały szereg negatywnych skutków we wzajemnych relacjach adwokatów z ich klientami, przede wszystkim w zakresie prawa do zachowania tajemnicy adwokackiej. Kolejne stulecie zaś, mimo odzyskania niepodległości przez Polskę, przyniosło nowe, trudne wyzwania w procesie kształtowania stosunków uczestników postępowania sądowego.
The Protection of Client’s Interests, as Arising from the Right (Requirement) to Rely on Legal Professional Privilege in China, Compared to Polish Solutions – the Development of the System. Part II. A Historical Overview of Polish Solutions from the Fall of the First Republic of Poland until Modern Times After a long period of the native legal culture development, a systematic increase in the importance of the Bar in the social and political life of the country and the strengthening of its influence, there was a period much worse for lawyers. The loss of independence for more than one hundred years and the necessity of functioning in the structures of absolute monarchies caused many negative effects in the mutual relations between attorneys and their clients, primarily in the area of the legal professional privilege. Despite the fact that Poland regained its independence, the next century brought new, difficult challenges in the process of shaping the relations between lawsuit participants.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2019, 28, 2; 7-17
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reglamentowana odwilż. Obóz "zamkowy" na emigracji wobec wydarzeń w Polsce i bloku komunistycznym w 1956 roku
A rationed "thaw". "The Cast" on emigration towards the events in Poland and the Eastern Bloc in 1956
Autorzy:
Tarka, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477450.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
polska emigracja polityczna w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej władze RP na uchodźstwie wydarzenia 1956 r. w Polsce
Polish political emigration in the UK after World War II authorities of the Republic of Poland in exile 1956 events in Poland
Opis:
W artykule przedstawiono stanowisko obozu „zamkowego” na emigracji (prezydenta, rządu i Rady RP) wobec wydarzeń w Polsce i bloku komunistycznym w 1956 r. „Zamkowi” politycy i publicyści dostrzegając pewne zmiany w kraju nie liczyli, że doprowadzą one do zmian zasadniczych. Dominował pogląd, że Polska nie jest państwem niepodległym, że okupacja sowiecka trwa nadal. Głosząc postulaty maksymalne (niepodległość, przywrócenie przedwojennej granicy na wschodzie) nie wiązali wielkich nadziei z ewolucyjną drogą zmian. Stawiali na obalenie, a nie na liberalizację systemu komunistycznego w Polsce i pozostałych krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Uważali się za rzecznika interesów Polski, pozbawionej suwerenności i możliwości wyrażania własnej woli. Mimo ofiarności, zaangażowania i oddania sprawie nie mieli jednak możliwości efektywnego działania, nie zdołali wywrzeć bezpośredniego wpływu na wydarzenia w Polsce, a tym bardziej na sytuację międzynarodową. To raczej wydarzenia nad Wisłą stały się pośrednim impulsem do ożywienia prac rządu RP na uchodźstwie. Brak kontaktów z krajem, polityczna marginalizacja na arenie międzynarodowej i wewnętrzne spory sprawiły, że emigranci nie przygotowali realnego planu wyzwolenia Polski. W przeciwieństwie do innych ośrodków na emigracji (Radio Wolna Europa czy „Kultura”), „zamkowi” politycy odcięci od Polski i zrażeni wcześniejszymi doświadczeniami swoich oponentów z Rady Politycznej (sprawa Bergu) nie szukali kontaktów z krajem, mając także mniejsze pod tym względem możliwości finansowe i organizacyjne. Zachowując niezłomną postawę nie widzieli możliwości jakiegokolwiek kompromisu z władzami PRL. Czekali raczej na zmianę ogólnego położenia międzynarodowego. Próbowali też zainteresować (choć bezskutecznie) zachodnie rządy i międzynarodową opinię publiczna sprawą polską.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2016, 28; 232-258
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Naród bez broni”. Niechęć do służby wojskowej w II Rzeczypospolitej z przyczyn religijnych
Autorzy:
Kasprzycki, Remigiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953751.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Second Republic of Poland
religious sects
military service
II Rzeczpospolita
związki wyznaniowe
służba wojskowa
Opis:
Pre-war Poland was inhabited by dozens tens of thousands of Adventists, Baptists, Bible Students, Pentecostalists, as well as members of many other minor Christian Churches. A large number of those believed in the inerrancy of the literal Scriptures and insisted the Bible was literally true which meant for them an uncompromising objection against military service with the use of arms. Some also objected to their swearing of the military oath.
Przedwojenną Polskę zamieszkiwało kilkadziesiąt tysięcy adwentystów, baptystów, badaczy Pisma Świętego, zielonoświątkowców, a także wielu innych przedstawicieli mniejszych wyznań chrześcijańskich. Wielu spośród członków tych wspólnot religijnych literalnie odczytywało słowa Pisma Świętego. Przesłanie biblijne oznaczało dla nich bezkompromisowy sprzeciw wobec służby wojskowej z bronią w ręku. Niektórzy nie zgadzali się również na złożenie przysięgi wojskowej. 
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2019, 126, 1
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka Czechosłowacji wobec zagadnienia ukaińsiego w kontekście stosunków czechosłowacko- polskich w latach 1918-1938. Zarys problematyki.
Politics of Czechoslovakia in View of Ukrainian Issues in the Context of Czechoslovak-Polish Relations in the years 1918-1938. Outline of Aspects
Autorzy:
Stec, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/540260.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geopolityczne
Tematy:
Czechosłowacja
Ukraina
II RP
zagadnienie ukraińskie
Czechoslovakia
Ukraine
Second Republic of Poland Ukrainian issue
Opis:
Zagadnienie ukraińskie stanowiło stały element w stosunkach polskoczechosłowackich w latach 1918–1939. Należy jednak postrzegać go w odpowiednich proporcjach na tle całokształtu skomplikowanego problemu wzajemnych relacji między tymi krajami. A były one uwarunkowane przede wszystkim przeciwstawnością celów polityki zagranicznej obu państw oraz sporami granicznymi. Ponadto Czesi byli przekonani, iż granice Polski są nietrwałe, zagrożone zarówno od wschodu, jak i zachodu. Polacy również uważali państwo czechosłowackie za sezonowe, narażone na separatyzmy wewnętrzne oraz zagrożone przez roszczenia niemieckie i węgierskie. Praga negatywnie postrzegała przyjazne stosunki węgiersko-polskie oraz zbliżenie Polski z Niemcami w 1934 r. Polska zaś stale protestowała przeciwko polityce asymilacyjnej wobec mniejszości polskiej na Śląsku Cieszyńskim. Czesi z kolei popierali wszelkie ruchy, które mogłyby rozsadzić Polskę od wewnątrz, a ich członkom udzielali schronienia na swoim terytorium. Polacy za to podsycali antyczeskie nastroje wśród nacjonalistów słowackich oraz wspierali ich dążenia separatystyczne. Oba kraje były do tego stopnia zantagonizowane, iż nie były w stanie współdziałać nawet wobec zagrożenia rewizjonizmem niemieckim i wypracować wspólnej polityki obronnej.
International relations between Czechoslovakia and Poland were not at their best between 1918 and 1938. It was due to the contrary goals of both countries’ foreign policy and border dispute. The main theme of disagreement was perception of Russian matter. Czechoslovak politicians wanted Russia to become the main element of geopolitical order in post-war Europe, which would constitute a proper counter-balance for growing power of Germany. This is due to their lack of acceptance for possibility of creating an independent Ukrainian national state. In turn, one of the priority of Polish foreign policy was to break Russia into small nation states and the reduction of former tsarist empire to purely ethnic grounds. Grounds of Central Ukraine were supposed to play a crucial role here. A different vision of the political system in Central Europe and the competition for the role of a regional leader in this part of Old Continent should be also added to the discrepancies between the two counties. Czechoslovakia was largely responsible for the shape of the relationship with Poland. It was consequently trying to weaken Polish position on the international area and to destabilize its internal situation. One of the main tools of this policy became supporting of separatist tendencies and strengthening anti-Polish sentiment that was found among more than five million Ukrainian minority in Second Republic of Poland. At the same time, the policy was implemented in such a way that it did not lead to an open conflict with Poles. For this purpose they used the Ukrainian emigration environment located in Czechoslovakia, which was overwhelmingly hostile towards Poland and Poles and it also had significant influence on fellow countrymen residing there. It could also count on far-reaching assistance of Czechoslovak authorities and facilitations concerning cultural, educational, scientific, and especially political activities. In this environment were born independence organizations Ukrainian Military Organization and Organization of Ukrainian Nationalists, which aim was to detach south-east lands from Poland with the tacit consent of Czechoslovak politicians.
Źródło:
Przegląd Geopolityczny; 2014, 8; 63-83
2080-8836
2392-067X
Pojawia się w:
Przegląd Geopolityczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tworzenie systemu władzy terytorialnej w Drugiej i w Trzeciej Rzeczypospolitej. Analiza porównawcza
Creating a System of Territorial Authority in the Second and the Third Republic of Poland. A Comparative Analysis
Autorzy:
Jakubiak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2235034.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
II Rzeczpospolita Polska
III Rzeczpospolita Polska
administracja publiczna
samorząd terytorialny
akty prawne
Second Republic of Poland
Third Republic of Poland
public administration
local government
legal acts
Opis:
Artykuł dotyczy problematyki budowy systemu samorządu terytorialnego w II i III RP. Przedstawiono zarys rozwoju władzy lokalnej jako formy administracji publicznej w Europie końca XIX w. i początku XX w. Na tym tle omówiono pokrótce sytuację w tym zakresie na ziemiach polskich pod zaborami przed odzyskaniem niepodległości. Następnie opisano proces legislacyjny prowadzący do ukonstytuowania administracji samorządowej II i III RP, z uwzględnieniem uwarunkowań politycznych i społecznych obydwu okresów. Na koniec podsumowano przebieg tworzenia systemu władzy terytorialnej w obu przypadkach w ujęciu komparatywnym.
The article raises the issues of building a local government system in the Second and the Third Republic of Poland. In the introduction, the author presents the development of local government as a form of public administration in Europe at the end of the nineteenth and in the early twentieth centuries. Against this background, he briefly discusses the situation in this respect in the Polish territories before Poland regained independence. In the following parts, the legislative process leading to the constitution of the local government administration of the Second and Third Republic of Poland is described, taking into account the political and social conditions of both periods. Finally, the course of creating the system of territorial authority is summarised in both cases from a comparative perspective.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2022, 57, 2; 145-162
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacja dzieci żydowskich w Tarnowie w okresie II Rzeczypospolitej
Education of Jewish children in Tarnów in the period of the Second Republic
Autorzy:
Juśko, Edmund
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2044104.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
Tematy:
II Rzeczypospolita
Żydzi
Tarnów
szkoły żydowskie
Second Republic of Poland
Jews
Tarnow
Jewish schools
Opis:
In the interwar period, children and youth of the Jewish minority in Tarnow have the opportunity to attend various types of schools; religious, public and private, general, private, secondary and vocational schools. Two private secondary schools deserve special mention: Private Junior High and Coeducational High School of the Society of the Jewish General School and Middle School „Safa Berura” established in 1927 and the Private Coeducational Gymnasium Association of Jewish Teachers of General and Secondary Schools founded in 1937. Their creation was an expression of local intellectual aspirations Jewish community and allowed the graduates of the already existing school universal to continue teaching in general and Judaic program. Despite the difficult conditions in which they operated and the criticism conservative circles, were factors strengthening not only Jewish, but also Polish national and cultural identity. Qualified teaching staff provided students with education in line with the requirements imposed by the Polish state with simultaneous consideration of the Hebrew language and Judaic subjects. This allowed for the revival of the national Hebrew language and encouraging patriotism in relation to Palestine and promoting ethical principles of Judaism among Jewish youth.
Źródło:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2020, 27; 319-342
1234-8880
Pojawia się w:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ kodeksu karnego na prawo prywatne
The Impact of the Criminal Code on Private Law
Autorzy:
Allerhand, Maurycy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16260094.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
Kodeks karny z 1932 r.
prawo prywatne II RP
prawo karne II RP
Maurycy Allerhand
Juliusz Makarewicz
The Criminal Code of 1932
Private Law of the Second Republic of Poland
Criminal Law of the Second Republic of Poland
Opis:
W 1932 r. wydane zostało rozporządzenie Prezydenta RP Kodeks karny. Spowodowało to liczne komentarze, z obawami co do treści jednolitego prawa karnego, jak i wpływu jego na system prawny. Jednym z takich głosów był krótki artykuł prof. Maurycego Allerhanda opublikowany na łamach „Głosu Prawa”. Artykuł traktuje o skutkach dekryminalizacji cudzołóstwa ale też wpływ innych postanowień Kodeksu karnego na kwestię prawa małżeńskiego i spadkowego. Opisano też wprowadzenie wielu typów przestępstw w miejsce jednego (oszukańcza kryda) i wpływ tego na prawo i postępowanie cywilne.
In 1932, the Regulation of the President of Poland – the Criminal Code was issued. This led to numerous comments as well as voices of concern about the content of the uniform criminal law in Poland and its impact on the legal system. One of them was a short article by Prof. Maurycy Allerhand published in “The Voice of Law”. This paper deals with consequences of the decriminalization of adultery and other provisions of the Criminal Code on marriage and inheritance law. Moreover, it discusses an introduction of multiple types of offences instead of one (fraud – oszukańcza kryda) and reflects on an impact of this change on civil law and civil procedure. Only minimal spelling corrections are introduced.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2022, 5, 1 (9); 102-107
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jewish problem in the Polish Communist Party
Problem żydowski w Komunistycznej Partii Polski
Autorzy:
Cimek, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/450450.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
Jews
the Communist Party of Poland
separatism
The Second Republic of Poland
Żydzi
Komunistyczna Partia Polski
separatyzm
II Rzeczypospolita Polska
Opis:
Jews accounted for approx. 8-10% of the population of the Second Republic and in the communist movement (Polish Communist Party and Polish Communist Youth Union) the rate was approx, 30%, while in subsequent years it much fluctuated. The percentage of Jews was the highest in the authorities of the party and in the KZMP. This had a negative impact on the position of the KPP on many issues, especially in its relation to the Second Republic.
Żydzi stanowili ok 8-10% ludności II Rzeczypospolitej, a w ruchu komunistycznym (Komunistyczna Partia Polski i Komunistyczny Związek Młodzieży Polski) odsetek ten wynosił ok 30%, przy czym w poszczególnych latach znacznie on się wahał Odsetek Żydów był najwyższy we władzach partii i w KZMP Odbijało się to negatywnie na stanowisku KPP w wielu kwestiach, zwłaszcza na jej stosunku do II Rzeczypospolitej
Źródło:
Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities; 2016, 6; 91-96
2084-848X
Pojawia się w:
Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Jewish minority in the Second Polish Republic: the activities of the Board of the Jewish Community in Lvov during the years 1919–1924
Mniejszość żydowska w II Rzeczypospolitej Polskiej: działalność Zarządu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej we Lwowie w latach 1919-1924
Autorzy:
Koziński, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/450372.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
national issue
The Jews
The Second Republic of Poland
kwestia narodowa
Żydzi
II Rzeczypospolita Polska
Opis:
The purpose of this article is to analyze data on the functioning of the Jewish Community in Lvov during the years 1919-1924. The indicated problems will enable to show the functioning of the Jewish minority in the conditions of the reviving Polish state - both in socio-political terms, and in the organizational aspect. It is particularly important to show the Jewish minority opinion about the conditions of Second Polish Republic. Additionally, this article will help restore the memory of the individual members of the Jewish community in Lvov. The selected issue is a part of the research conducted on a larger scale, whose aim is to enrich knowledge and overcome the deficit of research in the science of politics on the concept of ethnic policy - proposed in the years 1939-1947 by the Polish government in exile. The fundamental finding of the analysis is the fact, that the Board accepted the Polish state and the dominant role of the Polish nation in the system of democratic political power.
Celem niniejszego artykułu jest analiza danych na temat funkcjonowania społeczności żydowskiej we Lwowie w latach 1919-1924 Wskazane problemy pozwolą pokazać funkcjonowanie mniejszości żydowskiej w warunkach ożywienia państwa polskiego – zarówno pod względem społeczno-politycznym, a także w aspekcie organizacyjnym Szczególnie ważne jest, aby pokazać opinię żydowskiej mniejszości o warunkach życia w II Rzeczypospolitej Dodatkowo, artykuł pomoże przywrócić pamięć o poszczególnych członkach społeczności żydowskiej we Lwowie Wybrane zagadnienie jest częścią badań prowadzonych w większej skali, których celem jest wzbogacenie wiedzy i zmniejszenie deficytu badań w nauce o polityce w sprawie koncepcji polityki etnicznej – zaproponowanej w latach 1939-1947 przez polski rząd na uchodźstwie Podstawowym wnioskiem z analizy jest fakt, że Zarząd zaakceptował państwo polskie i dominującą rolę narodu polskiego w systemie demokratycznej władzy politycznej.
Źródło:
Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities; 2016, 6; 75-89
2084-848X
Pojawia się w:
Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
INVENTING INDEPENDENCE. NEGOTIATING THE INDUSTRIAL PROPERTY LAW FOR FUTURE POLAND AT THE END OF THE FIRST WORLD WAR
PATENT NA NIEPODLEGŁOŚĆ. PRACE NAD PRAWEM O OCHRONIE WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ DLA PRZYSZŁEJ POLSKI W KOŃCU PIERWSZEJ WOJNY ŚWIATOWEJ
Autorzy:
Łotysz, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567823.pdf
Data publikacji:
2018-06-30
Wydawca:
Międzynarodowy Instytut Innowacji Nauka – Edukacja – Rozwój w Warszawie
Tematy:
patent law
industrial property
the Second Republic of Poland
prawo patentowe
własność przemysłowa
II Rzeczpospolita
Opis:
Shortly after Poland regained its independency in November 1918, the Chief of State Józef Pilsudski signed two decrees introducing the patent law in the country and bringing the Polish Patent Office into existence. In recent literature, the introduction of both decrees has been acknowledged as the starting point of legal patent protection in the independent Poland, while it is largely forgotten to whom the whole preparatory work should have been attributed. The draft of the patent law signed by Pilsudski has been worked out well before November 1918, by the Ministry of Industry of the Provisional Council of State of the Kingdom of Poland, a quasi-independent governing body established by the German and Austro-Hungarian occupying forces. This article attempts to reconstruct a contemporary discourse upon that issue, while explaining at the same time the reasons that made the enacted law very much imperfect. This work is based mainly on authentic documents from that era, and, since it uses both legal and technical writings, it is a novel attempt to address this issue. This paper argues that deficiencies of the first Polish patent legislation resulted from inability or, perhaps, unwillingness of the Ministry of Industry to seek advices from the experts in patent law – lawyers and patent agents, unquestionably being the most predisposed to this task.
Wkrótce po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w listopadzie 1918 r. Naczelnik Państwa Józef Piłsudski podpisał dwa dekrety wprowadzające prawo patentowe w kraju i ustanawiające Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej. W najnowszej literaturze wprowadzenie obu dekretów zostało uznane za punkt wyjścia do prawnej ochrony patentowej w niepodległej Polsce, podczas gdy w dużej mierze zapomniano, do kogo należało przypisać całą pracę przygotowawczą. Projekt prawa patentowego podpisany przez Piłsudskiego został opracowany na długo przed listopadem 1918 r. przez Ministerstwo Przemysłu Tymczasowej Rady Państwa Królestwa Polskiego, quasi-niezależny organ zarządzający ustanowiony przez okupację niemiecką i austro-węgierską siły. Niniejszy artykuł próbuje zrekonstruować współczesny dyskurs na ten temat, jednocześnie wyjaśniając powody, dla których uchwalone prawo było bar-dzo niedoskonałe. Praca ta opiera się głównie na autentycznych dokumentach z tamtej epoki, a ponieważ wykorzystuje zarówno pisma prawne, jak i techniczne, jest to nowa próba rozwiązania tego problemu. Artykuł niniejszy dowodzi, że uchybienia w pierwszym polskim prawie patentowym wynikały z niemożności lub, być może niechęci Ministerstwa Przemysłu do szukania porad od ekspertów w dziedzinie prawa patentowego - prawników i rzeczników patentowych, niewątpliwie najbardziej predysponowanych do tego zadania.
Źródło:
International Journal of Legal Studies (IJOLS); 2018, 3(1); 319-336
2543-7097
2544-9478
Pojawia się w:
International Journal of Legal Studies (IJOLS)
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Myśl polityczna i prawna obozu rządzącego w Polsce w latach 1935 –1939. Zarys problematyki
The political and legal thought of the ruling camp in Poland between 1935 and 1939 – general overview
Autorzy:
Chłopecki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/472704.pdf
Data publikacji:
2017-06-01
Wydawca:
Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
Tematy:
II Rzeczypospolita
obóz rządzący
reforma
koncepcje
the Second Republic of Poland governmental camp,
policies
legislation
Opis:
Tematem jest myśl polityczna i prawna obozu rządzącego w Polsce w latach 1935 –1939. Okres po śmierci Józefa Piłsudskiego i uchwaleniu Konstytucji kwietniowej charakteryzuje się rozbiciem jednolitego do tej pory obozu rządzącego. Na podstawie przeprowadzonych badań w pracy została postawiona teza, że rozbity po śmierci Piłsudskiego obóz rządzący nie posiadał do momentu wybuchu II wojny światowej jednolitej i spójnej koncepcji państwa i prawa, co z pewnością wywarło wpływ na przygotowanie państwa polskiego do II wojny światowej. Kolejnym wnioskiem wynikającym z pracy jest teza, że państwo polskie po 1935 nie posiadało wszystkich cech ustroju państw autorytarnych, lecz tylko pewne ich cechy, np. silna władza wykonawcza, ograniczenie władzy ustawodawczej, liczne cenzusy w ordynacji wyborczej. Ostatnim wnioskiem jest uwaga, że „testament” pozostawiony przez marszałka Piłsudskiego nie został w pełni wykonany przez jego następców, gdyż obóz rządzący nie był jeszcze gotowy na spełnienie jego ostatniej woli, a wszystkie działania zostały brutalnie zatrzymane przez wybuch II wojny świtowej. Temat ten zasługuje również na szczególną uwagę, gdyż wiele rozwiązań prawnych uchwalonych w tym okresie obowiązywało po II wojnie światowej, np. prawo cywilne, kodeks karny, rozwiązania administracyjne
The subject of this paper is the political and legal thought of the ruling camp in Poland between 1935 and 1939. The period after Józef Pilsudski’s death and the adoption of the April Constitution was characterized by the break-up of the uniform so far ruling camp. Based on the relevant research, it was postulated that the ruling camp, which fell apart after Pilsudski’s death, did not have a uniform and coherent vision of the state and law until the outbreak of World War II, a fact which beyond doubt influenced preparations of Poland for World War II. Another postulate of this paper is that the Polish state after 1935 did not have all the features of the systems implemented in authoritarian countries, but just some of them, which included strong executive power, limitation of legislative power or numerous censuses in the electoral law. The final conclusion is a remark that the ‘will’ left behind by Marshal Pilsudski was not fully executed by his successors, as the ruling camp was not yet ready to fulfill his last will and all their actions were brutally interrupted by the outbreak of World War II. This subject also deserves special attention because many legal solutions adopted in this period were still in force after World War II, for example civil law, the criminal code and administrative solutions
Źródło:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2017, 2, 23
1896-8333
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reform of the Notaries between 1929 and 1933
Reforma notariatu w latach 1929 – 1933
Autorzy:
Chłopecki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/473072.pdf
Data publikacji:
2018-03-01
Wydawca:
Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
Tematy:
the Second Republic of Poland
Codification Commission
law
notary
II Rzeczypospolita
Komisja Kodyfikacyjn
prawo
notariusz
Opis:
The paper entitled ‘Reform of the Notaries between 1929 and 1933’ discusses the process of formation of the Polish notary after the country regained its independence. The Codification Commission as well as some eminent lawyers gathered around Leopold Wladyslaw Jaworski and Jakub Glass undoubtedly had a great influence on the creation of organizational and legal structures. The Decree of President Ignacy Moscicki, signed on 27th October 1933 terminated a difficult process which had been permanently investigated by the lawyers and politicians in the Second Republic. The notary solutions developed by them were one of the most modern ones in Europe at that time
Artykuł Reforma notariatu w latach 1929 – 1933 przedstawia proces kształtowania się polskiego notariatu po odzyskaniu niepodległości. Ogromny wpływ na tworzenie się Reform of the Notaries between 1929 and 1933 struktur organizacyjnych i prawnych miała Komisja Kodyfikacyjna oraz wybitni prawnicy, kierowani przez Władysława Leopolda Jaworskiego i Jakuba Glassa. Rozporządzenie Prezydenta Ignacego Mościckiego, podpisane dnia 27 października 1933 r., zakończyło trudny proces kształtowania się notariatu realizowany przez prawników i polityków w II Rzeczypospolitej. Wprowadzone przepisy były jednymi z najnowocześniejszych w tym czasie w Europie.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2018, 1, 26
1896-8333
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
German preparations for the war in the light of documents of the Polish military intelligence (1933-1939) – selected aspects
Niemieckie przygotowania do wojny w świetle dokumentów polskiego wywiadu wojskowego (1933-1939) – wybrane aspekty
Autorzy:
Nowacki, Krzysztof
Szymanowicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146056.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:
Wehrmacht
Second Republic of Poland
Third Reich
military intelligence
II Rzeczpospolita
III Rzesza
wywiad wojskowy
Opis:
As a result of the Treaty of Versailles the provisions concerning the issue of limitation of the armed forces were imposed on Germany. These provisions were unilaterally terminated by Germany two years after Adolf Hitler had come to power. There was introduced general and compulsory military service. On 21st May 1935, Hitler – as the Fuhrer and Reich Chancellor – signed the secret Reich Defence Law, which gave the Wehrmacht command wide powers to expand the army. Thus, the intensive development of the German army was initiated. After the Nazi Party came to power in Germany, gaining new information by the Polish military intelligence became increasingly difficult. It was connected with the expansion of the German counter-intelligence services, especially the Gestapo, as well as the police supervision over the German society. Through good operational work of the Polish intelligence the Polish side already before the outbreak of the war was relatively well familiarized with the particular phases of the overall German army’s armaments, as well as the German operational doctrine and methods of warfare.
Traktat wersalski narzucał Niemcom m.in. ograniczenia dotyczące liczebności i uzbrojenia niemieckich sił zbrojnych. Niemcy starały się obchodzić je bardzo dyskretnie, w tym również dzięki współpracy ze Związkiem Sowieckim. Sytuacja zmieniła się diametralnie po dojściu do władzy Hitlera, który już w 1935 r. wprowadził ustawę zwiększającą, wbrew traktatowi wersalskiemu, liczebność armii niemieckiej, a także wprowadzającą zakazane rodzaje uzbrojenia. Od tej pory nastąpił jawny i gwałtowny rozwój armii niemieckiej oraz przemysłu zbrojeniowego, co z wielką uwagą obserwował polski wywiad wojskowy. W kolejnych latach powstawały raporty polskich służb wywiadowczych na temat powiększającego się niemieckiego potencjału militarnego i jego możliwości w trakcie zajmowania przez wojska III Rzeszy Austrii, Czech czy Kłajpedy. Niektóre z tych raportów bardzo trafnie przewidywały, jak będzie wyglądała strategia i taktyka Wehrmachtu w zbliżającym się konflikcie zbrojnym.
Źródło:
Scientific Journal of the Military University of Land Forces; 2019, 51, 2(192); 253-265
2544-7122
2545-0719
Pojawia się w:
Scientific Journal of the Military University of Land Forces
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mniejszość ukaińska międzywojennej Małopolski Wschodniej w okowach doktryny Dmytra Doncowa
Ukrainian Minority in Eastern Lesser Poland in Chains of Dmytro Dontsov’s Doctrine
Autorzy:
Kuźniar, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/540035.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geopolityczne
Tematy:
mniejszość ukraińska
II Rzeczypospolita Polska
Dmytro Doncow
Małopolska Wschodnia
Ukrainian minority
Second Republic of Poland Dmytro Dontsov
Eastern Lesser Poland
Opis:
W XX wieku nierzadko radykalne doktryny polityczne rodziły się w umysłach nielicznych, a miały wpływ na życie całych narodów, zmieniając długą tradycję poprawnych stosunków między nimi, w masowe zbrodnie i uchodźctwo. Zbrodnicze ideologie leżą bowiem u podstaw eksplozji okrucieństwa w stosunkach między różnymi etnosami czy innymi, wytworzonymi przez te właśnie ideologie, kategoriami ludzi. Znajomość założeń omówionej w tym artykule doktryny Dmytra Doncowa jest kluczowa dla wyjaśnienia zagadnienia wzrostu nacjonalistycznego nastawienia i wrogości wschodnio-małopolskich Ukraińców do Polaków oraz przyczyn antypaństwowej i terrorystycznej działalności UWO i OUN w międzywojennej Polsce. Poglądy Doncowa dotyczące metod i etyki walki narodowowyzwoleńczej nacji ukraińskiej znalazły też swój wyraz w polityce eksterminacyjnej nacjonalistów ukraińskich w latach II wojny światowej i bezpośrednio powojennych.
In the twentieth century often radical political doctrines were born in the minds of a few and have an impact on the lives of entire nations, changing a long tradition of good relations between them in mass crimes and refugee. Murderous ideologies lie at the root of the explosion because of cruelty to relations between different ethnic groups or other, produced by these particular ideologies, categories of people. Knowledge of the principles discussed in this article Dmytro Dontsov’s doctrine is crucial to clarify the issues of growth of nationalist attitudes and hostility Eastern Lesser Poland Ukrainians to the Poles and the reasons for subversive and terrorist activities UWO and CNS in interwar Poland. Dontsov’s views on the methods and ethics of the national liberation struggle of the Ukrainian nation were also reflected in the policy of extermination of Ukrainian nationalists during the Second World War and post-war period.
Źródło:
Przegląd Geopolityczny; 2014, 7; 149-171
2080-8836
2392-067X
Pojawia się w:
Przegląd Geopolityczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosowanie narkoanalizy przez polski kontrwywiad w latach 30. XX wieku
The use of narcoanalysis by Polish counterinelligence in the 1930s
Autorzy:
Widacki, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1931224.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
narkoanaliza
Oddział II Sztabu Głównego WP
II Rzeczpospolita
kontrwywiad
narcoanalysis
The Second Department of the General Staff
The Second Republic of Poland
counterintelligence
Opis:
Idea wykorzystania narkoanalizy dla celów śledczych zrodziła się wkrótce po tym, jak chirurdzy zaczęli stosować narkozę do usypiania pacjentów przed operacją. Prawdopodobnie pierwsza propozycja przesłuchania pacjenta pod narkozą, w sprawie kryminalnej, miała miejsce w USA w roku 1879, w głośniej sprawie morderstwa Benjamina Nathana. W latach 20. XX w., lekarz z Teksasu, dr Robert E. House, zaproponował wykorzystanie skopolaminy dla celów śledczych. W latach 30., w Scientific Crime Detection Laboratory (Laboratorium Naukowego Wykrywania Przestępstw) Uniwersytetu Northwestern w Chicago przeprowadzano eksperymenty ze skopolaminą, a ich rezultat uznano za „całkiem satysfakcjonujący”. Od czasu tego eksperymentu, skopolaminę nazywano „serum prawdy”. W literaturze brak dowodu na to, że przed II wojną światową jakakolwiek służba państwowa na świecie stosowała narkoanalizę w celach kontrwywiadowczych. Tak więc stosowanie przez Oddział II Sztabu Głównego WP, począwszy od 1935 r., narkoanalizy przy przesłuchiwaniu osób podejrzanych o szpiegostwo, było pionierskie w skali światowej. Oddział II od 1935 r. stosował przy przesłuchiwaniu nieprzyznających się do winy osób podejrzewanych o szpiegostwo „zastrzyki osłabiające wolę”. Pionierem tej metody był kpt. dr Ludwik Krzewiński. Początkowo w zastrzykach tych podawano morfinę w kompozycji z pilokarpiną, następnie stosowano już skopolaminę wytwarzaną w laboratorium Oddziału II, gdzie uzyskiwano ją z nasion lulka czarnego. Faktu stosowania narkoanalizy nie ujawniano sądom, jej wyników nie traktowano jako dowodów, a jedyne wykorzystywano w celach operacyjnych.
The initial idea to use narcoanalysis for investigation purposes originated soon after surgeons began using narcosis (sedation) to induce sleep before surgery. Perhaps the first suggestion to interrogate a patient under narcosis in a criminal case occurred in the case of murder of Benjamin Nathan in New York in 1879. In the 1920s, Dr Robert E. House, a physician from Texas, suggested to use scopolamine in criminal investigations. In the 1930s, the Scientific Crime Detection Laboratory at Northwestern University in Chicago experimented with scopolamine, and considered the results „fairly satisfactory”. At that time, Calvin Goddard was the first to call scopolamine the „truth serum”. There is no proof in literature that any state services in the world routinely used narcoanalysis before the Second World War. Therefore, there are fair grounds to believe that its routine use by the Polish counterintelligence while interrogating people suspected of espionage in the 1930s was among the first such cases in the world. Beginning with 1935, the Second Department of the General Staff of the Polish Armed Forces used „injections weakening the will” of the interrogated: first morphine combined with pilocarpine, and later – scopolamine. The head of the Polish project to use narcoanalysis for „weakening the will” was Cpt. Ludwik Krzewiński M.D. The fact of using narcoanalysis was not disclosed to the courts, its results were not treated as an evidence, and were only used for operational purposes.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2021, XXIV, 24; 13-30
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The beginnings of the Polish Arms industry in the Second Polish Republic"Arma" : the Arms and Machines Factory in Lviv
Autorzy:
Ostanek, Adam Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2201577.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Towarzystwo Wiedzy Obronnej
Tematy:
arms industry
Second Republic of Poland
Lviv
factory
"Arma"
przemysł zbrojeniowy
II Rzeczpospolita
Lwów
fabryka
„Arma”
Opis:
The purpose of this study is to introduce the operation of the Arms and Machines Factory "Arma" in Lviv. It was one of the first armaments companies in the Second Republic. The company made great contributions to the work of rebuilding Poland after the end of World War I, and from then on, by fulfilling the orders of the Polish Army, had an impact on the security and defense of the country. The study is based on archival materials collected in Poland and Ukraine, published sources, the press and scientific studies.
Źródło:
Wiedza Obronna; 2022, 3; 363--375
0209-0031
2658-0829
Pojawia się w:
Wiedza Obronna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Administracja i organizacja szkolnictwa powszechnego i średniego w II Rzeczypospolitej
Administration and organization of education in the second Republic of Poland
Autorzy:
Sieciński, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590921.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
the history of the administration
the education system in the Second Republic of Poland
historia administracji
szkolnictwo II Rzeczypospolitej
Opis:
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku wzrosło zainteresowanie społeczne sprawami oświaty i wychowania. Odziedziczone po państwach zaborczych systemy edukacji wymagały ujednolicenia na terenie całego państwa. Powszechne było przeświadczenie, że w odrodzonym państwie polskim niezbędne są podstawowe akty rządowe likwidujące dotychczasowe zróżnicowanie dzielnicowe i zapewniające zwartą i jednolitą organizację szkolnictwa i oświaty w całym kraju. Kierownictwo administracją szkolnictwa należało do ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego. Dla celów administracji szkolnej kraj został podzielony na 10 okręgów szkolnych z kuratorami na czele. Okręgi dzieliły się na obwody szkolne pod kierownictwem inspektorów szkolnych. Odziedziczone po państwach zaborczych systemy edukacji zostały ostatecznie ujednolicone na mocy ustawy w 1932 roku. Przeprowadzona reforma podzieliła szkoły na powszechne, średnie i wyższe. Ze względu na źródło finansowania wyróżniono szkoły publiczne i prywatne. Zasadę stanowić miało siedmioletnie nauczanie w zakresie szkoły powszechnej. Jednak w celu zakwalifikowania istniejących szkół do nowego modelu organizacyjnego wprowadzono trójstopniowy podział szkół powszechnych na szkoły realizujące: program elementarny (klasy I–IV), program wyższy (klasy I–VI), program pełny (7 klas). Na średnie szkolnictwo ogólnokształcące składać miały się po reformie 4-letnie gimnazja oraz jako szczebel wyższy – 2 letnie licea. Do gimnazjum przyjmowano (po złożeniu egzaminu) uczniów, którzy ukończyli 6 klas szkoły powszechnej. Po ukończeniu gimnazjum i zdaniu egzaminu wstępnego można było kontynuować naukę w liceum, po której ukończeniu możliwe było przystąpienie do egzaminu dojrzałości, a następnie podjęcie studiów w szkole wyższej. Ustawa z 1932 roku umożliwiła zorganizowanie na analogicznych zasadach szkół zawodowych.
From 1795 until 1918, no truly independent Polish state existed, although strong Polish resistance movements operated. After the failure of the last military uprising against the Russian Empire, the January Uprising of 1863, the nation preserved its identity through educational initiatives and a program of “organic work” intended to modernize the economy and society. The opportunity to regain independence only materialized after World War I, when the three partitioning imperial powers were fatally weakened in the wake of war and revolution. The Second Polish Republic, established in 1918, existed as an independent state until 1939, when Nazi Germany and the Soviet Union destroyed it in their invasion of Poland at the beginning of World War II. In the article presented the educational system which was introduced in Poland after regained independence in 1918.
Źródło:
Studia Administracyjne; 2016, 8; 79-98
2080-5209
2353-284X
Pojawia się w:
Studia Administracyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Recenzja]: O niepodległości ekumenicznie. Wyznawcy różnych Kościołów dla Rzeczypospolitej (1918-1939), red. Sabina Bober, Sławomir Jacek Żurek, Towa¬rzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin 2018, ss. 260, ISBN 978-83-7306-825-4
Autorzy:
Flaga, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088463.pdf
Data publikacji:
2021-12-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
independence
churches
ecumenism
Second Republic of Poland
interwar period
niepodleglość
kościoły
ekumenizm
II Rzeczpospolita
okres między¬wojenny
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 116; 573-578
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Recenzja]: Grzegorz Liebrecht, Biskup Augustyn Łosiński. Ordynariusz Diecezji Kieleckiej w latach 1910-1937,Kielce 2018, ss. 302, il.
Autorzy:
Kawecki, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/784017.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
diecezja kielecka
biskup
zabory
I wojna światowa
II Rzeczpospolita
diocese of Kielce
bishop
annexation
world war I
Poland Republic II
Opis:
-
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2019, 111; 451-457
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkoły matematyczne w międzywojennej Polsce i ich związki z nauką światową
Mathematical schools in interwar Poland and their relationships with international science
Autorzy:
Przeniosło, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689508.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historia nauki w II Rzeczypospolitej
matematycy
szkoły matematyczne
history of science in the Second Republic of Poland
mathematicians
schools of mathematics
Opis:
In the interwar period Polish mathematics created two thriving schools of mathematics – in Warsaw and in Lviv. In Warsaw the creators were: Wacław Sierpiński, Zygmunt Janiszewski, Stefan Mazurkiewicz, and in Lviv – Hugo Steinhaus and Stefan Banach. Although for many years Polish independent state did not exist as such and the conditions for the development of indigenous science were highly unfavourable, both schools quickly recorded significant achievements. This success came primarily due to their engagement into new trends in practicing mathematics, the creating of specialized journals – „Fundamenta Mathematicae” and „Studia Mathematica”, as well as many scientific trips. The journals achieved international success. They were quickly recognized by foreigners as an appropriate forum for the presentation of their own research. „Fundamenta Mathematicae” became one of the world’s most important periodicals devoted to set theory, „Studia Mathematica” – functional analysis. With the increasing reputation of the Polish schools of mathematics, more and more of their representatives were invited by various foreign centres, both for short visits, as well as entire series of lectures. More and more foreign scholars, both well-known professors and scholarship holders, came to Warsaw and Lviv to work with the local mathematicians, deliver lectures and participate in conferences.
W okresie międzywojennym polscy matematycy stworzyli dwie prężne szkoły matematyczne – w Warszawie i we Lwowie. W Warszawie twórcami byli: Wacław Sierpiński, Zygmunt Janiszewski, Stefan Mazurkiewicz, a we Lwowie – Hugo Steinhaus i Stefan Banach. Mimo nieistnienia przez wiele lat państwa polskiego i związanych z tym niekorzystnych warunków do rozwoju rodzimej nauki obie szkoły szybko zanotowały znaczące osiągnięcia. Źródłem tego sukcesu było zarówno wpisanie się szkół w nowe trendy w uprawianiu matematyki i założenie odpowiadających im specjalistycznych czasopism – „Fundamenta Mathematicae” oraz „Studia Mathematica”, jak i mnogość zagranicznych podróży naukowych. Oba czasopisma odniosły międzynarodowy sukces i szybko zostały uznane przez obcokrajowców jako odpowiednie forum do prezentacji własnych badań. „Fundamenta Mathematicae” stały się jednym z najważniejszych na świecie periodyków poświęconych teorii mnogości, „Studia Mathematica” – analizie funkcjonalnej. Czasopisma budowały renomę polskiej szkoły matematycznej, a wraz z jej wzrostem coraz więcej jej przedstawicieli było zapraszanych przez zagraniczne ośrodki naukowe, zarówno na krótkie pobyty, jak i całe cykle wykładów. Coraz więcej zagranicznych uczonych, zarówno znanych profesorów, jak i stypendystów, przyjeżdżało też do Warszawy i Lwowa, by współpracować z tamtejszymi matematykami, wygłaszać wykłady czy uczestniczyć w konferencjach.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2016, 15, 2
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życie i śmierć Żydów z Zachodniego Wołynia (1921–1945)
The Life and Death of Jewry in Western Volhynia, 1921–1945
Autorzy:
Snyder, Timothy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477411.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Wołyń,
Żydzi,
II Rzeczpospolita,
II wojna światowa,
getto,
komunizm
Volhynia,
Jews,
the Second Republic of Poland, World War Two,
ghetto,
communism
Opis:
The Life and Death of Western Volhynian Jewry, 1921–1945 This article presents the characteristics of the Jewish population living in Western Volhynia in the times of the Second Republic of Poland and during the Second World War. Polish interwar authorities enabled the Jewish communities to follow their traditional pattern of life. With time, however, Zionism and especially communism were becoming increasingly popular among the Volhynian Jews. In 1937, the Jewish community accounted for about 10 percent of the region’ s inhabitants and was outnumbered by the Ukrainian minority. Jews dominated in trade and skilled crafts and constituted half of the urban population. After 17 September 1939, Volhynia found itself under Soviet occupation. Initially, the Red Army was welcome, as the Soviet terror was mostly directed against the Polish population. Due to aggressive sovietisation, however, the Jews of Volhynia lost any illusions as to the possibility of achieving autonomy, realizing that they had simply become citizens of a totalitarian state. Their situation deteriorated dramatically in June 1941 following the German invasion of Russia. In accordance with Nazi ideology, the local Jews were to be exterminated in the Holocaust. In June and July 1941 alone, approximately 12 000 Jews were murdered by the Germans on the front lines of the war, in the autumn – 20 000 more. The collaborating Ukrainian police forces helped the German occupiers in inflicting terror. The Germans began to set up ghettos at the end of 1941, only to start their liquidation several months later. Jews were murdered on a massive scale in the so-called death pits near their homes. Most of the Volhynian Jews lost their lives during the war. Only a few managed to escape or found shelter among Poles or Ukrainians. Some decided to join partisan groups (mostly communist), who conducted their operations in the extremely difficult conditions of German occupation, Soviet counter-offensive and ethnic civil war in Volhynia.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2015, 1(25); 243-275
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geneza i charakterystyka prawa zamówień publicznych w Polsce międzywojennej
Polish interwar public procurement law – genesis and essence
Autorzy:
Podolska-Meducka, Aldona Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2124790.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
finanse publiczne
zamówienia publiczne
prawo gospodarcze
II Rzeczypospolita
public finance
public procurement
economic law
Second Republic of Poland
Opis:
Cel – Celem opracowania jest charakterystyka prawa zamówień publicznych w Polsce międzywojennej, która poprzedzona została jego genezą. Istotne znaczenie prawa regulującego proces wydatkowania środków publicznych wynikało z faktu, że środki te w dużej części pochodziły z budżetu państwa, a sektor publiczny był bardzo ważnym klientem na rynku krajowym. Przyjęte rozwiązania musiały uwzględniać problemy gospodarcze państwa polskiego w omawianym okresie. Metoda badań – Wykorzystano analizę przepisów prawa i materiałów parlamentarnych oraz dokonano przeglądu literatury. Wynik – Przedwojenne polskie prawo zamówień publicznych tworzone było w trudnej sytuacji gospodarczej państwa. Ustawodawca musiał to uwzględniać i stworzyć odpowiednie warunki na krajowym rynku przede wszystkim dla polskich przedsiębiorców. W latach dwudziestych wykorzystywano regulacje prawne dawnych państw zaborczych. Lata trzydzieste przyniosły już ustawodawstwo jednolite dla całego państwa. Oryginalność / wartość / implikacje / rekomendacje – Zamówienia publiczne są bardzo ważnym elementem finansów publicznych. Zasady je organizujące, zawarte w regulacjach prawnych, stanowią niezbędny element przejrzystości wydatkowania środków publicznych. Przedwojenne prawo zamówień publicznych stało się podstawą rozwiązań przyjętych w Polsce po 1989 r.
Purpose – The purpose of this paper is to describe the public procurement law in the interwar Poland, preceded by its genesis. The significance of the law regulating the process of public funds expenditure derived from these funds coming largely from the state budget, and the public sector being a very important client on the domestic market. The adopted solutions had to take into account economic problems of the Polish state in the discussed period. Research method – Legislative and parliamentary material analysis was conducted, and a literature review was undertaken. Result – The pre-war Polish procurement law was enacted in a difficult domestic economic context. The legislator had to account for this and establish appropriate domestic market conditions, primarily for Polish entrepreneurs. In the 1920s, the legal regulations of the former partitioning states were applied. The 1930s brought uniform legislation for the entire country. Originality / value / implications / recommendations – Public procurement is a very important element of public finance. The rules that organize it, embodied in legal regulations, are an essential part of public funds spending transparency. Pre-war public procurement law became the basis for solutions adopted in Poland after the year 1989.
Źródło:
Optimum. Economic Studies; 2021, 3(105); 60-73
1506-7637
Pojawia się w:
Optimum. Economic Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deportations and distribution of Polish citizens of the Mosaic faith in the territories of the Union of Soviet Socialist Republics in 1939-1943
Deportacje i rozmieszczenie obywateli polskich wyznania mojżeszowego na obszarach Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w latach 1939-1943
Autorzy:
Cutter, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30097981.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:
Second Republic of Poland
Union of Soviet Socialist Republics
ethnic structure
deportation
II Rzeczpospolita
Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich
struktura narodowościowa
deportacja
Opis:
The presented article addresses the history of the Second Polish Republic’s political relations with the Union of Soviet Socialist Republics in 1939-1943. The study aims to characterize the mass deportations and the distribution of Polish citizens in the territory of the Soviet Union, with emphasis on the population of the Mosaic faith. The statistical method was used to analyze and assess the fundamental issues related to the exploration of the Jewish population against the background of the national structure of Poland in the years 1918-1939, mass deportations of the people of the Eastern Borderlands by the Soviet authorities in 1940-1941, and the areas of the Soviet state where people from the occupied territories of the Second Polish Republic were deployed. The substantive considerations also indicated that mass deportation actions and everyday life on “inhuman land” reached not only Poles but also Polish citizens of the Mosaic faith.
Prezentowany artykuł ściśle wiąże się z dziejami stosunków politycznych II Rzeczypospolitej ze Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich w latach 1939-1943. Charakterystyka masowych deportacji oraz rozmieszczenia obywateli polskich na obszarach Związku Radzieckiego, ze szczególnym uwzględnieniem ludności wyznania mojżeszowego stanowią zasadnicze cele opracowania. Przy zastosowaniu metody statystycznej poddano analizie i ocenie kwestie zasadnicze związane z: eksploracją ludności żydowskiej na tle struktury narodowościowej Polski lat 1918-1939; masowymi deportacjami ludności Kresów Wschodni przez władze radzieckie w latach 1940-1941 oraz obszary państwa radzieckiego, na których została rozmieszczona ludność z okupowanych ziem II Rzeczypospolitej. W rozważaniach merytorycznych wskazano jednocześnie , że masowe akcje deportacyjne, a także życie codzienne na „nieludzkiej ziemi” dosięgły oprócz Polaków, również obywateli polskich wyznania mojżeszowego.
Źródło:
Scientific Journal of the Military University of Land Forces; 2020, 52, 4(198); 749-762
2544-7122
2545-0719
Pojawia się w:
Scientific Journal of the Military University of Land Forces
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O polityce na Pomorzu w latach Drugiej Rzeczypospolitej (1920–1939). Rzecz o mechanizmach kształtowania się stosunków politycznych
On Politics in Pomerania in the Years of the Second Republic of Poland (1920–39). On the Shaping Mechanisms of Political Relations
Autorzy:
Olstowski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233242.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Pomerania
regional policy
Second Republic of Poland
objectives and mechanisms of politics
Pomorze
polityka regionalna
II Rzeczpospolita
cele i mechanizmy polityki
Opis:
Artykuł przedstawia problematykę kształtowania się stosunków politycznych w II RP i mechanizmy rządzące polityką na poziomie regionalnym na przykładzie Pomorza. Powrót na początku 1920 r. większości tej dzielnicy do Polski po prawie 150 latach przynależności do państwa pruskiego (niemieckiego) powodował, iż w wielu dziedzinach życia społecznego województwo pomorskie stało się widownią procesów, w których odbijały się problemy ogólnopolskie, jak i regionalne. Znajdowało to szczególny wyraz w polityce.
On the example of Pomerania, the article presents the questions related to the shaping of political relations within the Second Republic of Poland and mechanisms which governed politics at the regional level. In early 1920, after almost 150 years of belonging to the Prussian (German) State, the largest part of this province returned to Poland, and this fact meant that in many spheres of social life the Pomeranian Voivodeship witnessed the processes reflecting national and regional problems. This was especially evident in the sphere of politics.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2020, 52, 3; 185-209
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niepodległość kosztuje. Początki podatku dochodowego w II Rzeczypospolitej
The cost of independence. The beginnings of income tax in Inter-war Poland
Autorzy:
Górski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621552.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
podatek dochodowy, II Rzeczpospolita, pobór podatków, administracja skarbowa
income tax, Second Republic of Poland, tax collecting, tax authorities
Opis:
For the reborn country in 1918, obtaining adequate revenues was necessary to maintain independence, particularly in relation to the cost of rebuilding the country’s military. The basic issue here was determining the shape of taxation imposed on the citizens. Income tax distinguished itself among other direct taxes as, hitherto, it was unknown in the territories of the former Russian partition, i.e. in the largest part of the country. The controversy it created was not aroused by the fact of introducing the new tax (it was widely supported by political elites) but rather by the solutions adopted regarding the application of tax thresholds and exemptions; serving to clearly illustrate the problems and dilemmas associated with creating an economic and social policy in the new Poland.
Dla odrodzonego państwa uzyskanie odpowiednich przychodów było niezbędne dla utrzymania niepodległości, w szczególności z powodów ogromnych wydatków wojenne. Podstawową kwestią z tym związaną było ustalenie kształtu opodatkowania ludności. Wśród nakładanych podatków bezpośrednich od początku wyróżniał się podatek dochodowy – nieznany na ziemiach dawnego zaboru rosyjskiego, tj. na większości terytorium państwa. Kontrowersje budził nie tyle sam fakt jego wprowadzenia (jego idea miała duże poparcie wśród elit politycznych), ale rozwiązania przyjęte odnośnie do zastosowania progów podatkowych oraz zwolnień, gdyż to one skupiały jak w soczewce problemy i dylematy związane z tworzeniem polityki gospodarczej i społecznej odrodzonej Polski.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2018, 17, 1; 93-108
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pierwsze lata batalii o miejsce Gabriela Narutowicza w pamięci historycznej
Early years of the battle for Gabriel Narutowicz’s place in historical memory
Autorzy:
Białokur, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2168160.pdf
Data publikacji:
2017-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
II Rzeczypospolita
pierwszy Prezydent Polski
pamięć historyczna
the Second Polish Republic
1st President of Poland
historical Memory
Opis:
This articles discusses what actions were undertaken to commemorate the first president in the Polish history. Gabriel Narutowicz was elected the President in December 1922 and assassinated by a political fanatic just a few days later, on the second day of holding the office. The death of the chief of state was a climax of fierce political war fought on the Polish political arena in 1922. Right after his assassination for some communities in the Second Polish Republic President Narutowicz became a symbolic victim of Polish national fanaticism, as left-wing formations used him as a tool to fight with right-wing groups in Poland. Their activities included fundraising to commemorate the President by erecting statues, naming streets and public institutions after him, organizing anniversary special events or publishing books, just to name a few. Not only did the results of such actions turn to be effective, they also proved to be incredibly long-lasting.
Źródło:
Polish Biographical Studies; 2017, 5; 33-59
2353-9291
Pojawia się w:
Polish Biographical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kołkach w diecezji łuckiej w świetle inwentarza z 11 VI 1937 roku
The Parish of the Assumption of the Blessed Virgin Mary in Kołki in the diocese of Lutsk based on the inventory of 11 June 1937
Парафія Успіння Пресвятої Діви Марії в Колках, Луцької Дієцезії, на підставі інвентаря від 11 червня 1937 року
Autorzy:
Żurek, Waldemar Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022787.pdf
Data publikacji:
2020-12-21
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
parafia
Kołki
diecezja łucka
inwentarz
Wołyń
II Rzeczpospolita
parish
Kolki
Lutsk diocese
inventory
Volyn
Second Republic of Poland
Opis:
Kościół parafialny pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kołkach na Wołyniu pochodził z drugiej połowy XVII wieku. Był on fundacją Samuela Kazimierza Leszczyńskiego, urzędnika dworskiego. Uległ on pożarowi w czasie działań pierwszej wojny światowej. Odbudowany został w latach 1929-1930 przez proboszcza kołkowskiego ks. Edwarda Zajączkowskiego i konsekrowany w lipcu 1930 roku przez sufragana łuckiego biskupa Stefana Walczykiewicza. Decyzją ordynariusza łuckiego biskupa Adolfa Szelążka w 1937 roku nastąpiła zmiana proboszcza w parafii Kołki. Stąd dotychczasowy proboszcz ks. Antoni Skrzypkowski sporządził 24 maja 1937 roku protokół zdawczo-odbiorczy parafii Kołki oraz dwa oddzielne protokoły: pierwszy dotyczył obliczenia ilości blachy cynkowej użytej do pokrycia dachu kościelnego przy budowie nowego kościoła i drugi zawierający dokładne zestawienia finansowe, które wyjaśniły szczegółowo zgłaszane pretensje wykonawców prac budowlanych wobec inwestora, jakim był ówczesny proboszcz – ks. Edward Zajączkowski. Do powyższych zostały dołączone dwa sporządzone inwentarze: kościoła parafialnego i domu plebańskiego, przekazane dnia 11 czerwca 1937 roku swemu następcy - ks. Konradowi Moszkowskiemu. Sprawował swoje obowiązki pastoralne w Kołkach jako ostatni proboszcz tej parafii.
The parish church of the Assumption of the Blessed Virgin Mary in Kołki in Volhynia dates back to the second half of the 17th century. It was founded by Samuel Kazimierz Leszczyński, a court official. The church was burnt during the First World War and rebuilt in the years 1929-1930 by the parish priest of Kołki, Rev. Edward Zajączkowski, and then consecrated in July 1930 by the suffragan of Lutsk, Bishop Stefan Walczykiewicz. In 1937, the parish priest in the Kołki parish, Rev. Antoni Skrzypkowski, was dismissed by the decision of the bishop of Lutsk, Adolf Szelążek. The outgoing parish priest prepared, on 24 May 21937, the protocol of delivery and acceptance of the Kołki parish and two additional protocols: the one concerned the calculation of the quantity of zinced sheets used to cover the church roof during the construction of the new church, and the other contained detailed financial statements that explained the claims of the contractors of the construction works towards the investor, the then parish priest – Rev. Edward Zajączkowski. Additionally, two inventories, concerning the parish church and the presbytery, were attached to the protocols mentioned above. On 11 June 1937, the documents were given to Rev. Skrzypkowski’s successor – Rev. Konrad Moszkowski, who was the last parish priest in the Kołki parish.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2020, 114; 473-492
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność Państwowego Grona Konserwatorów Zabytków Prehistorycznych (1920-1928) na terenie województwa kieleckiego
Activities of the State Group of Prehistoric Monuments Conservators (1920-1928) in the Kielce Voivodeship
Autorzy:
Ryszewska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089513.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
history of archaeology
protection of archaeological heritage
Second Republic of Poland
Kielce Voivodeship
historia archeologii
ochrona zabytków archeologicznych
II Rzeczpospolita Polska
województwo kieleckie
Opis:
The times of the Second Polish Republic were a particularly important period in the development of Polish archeology, because after Poland regained independence, the first state institution was established to organize the protection of archaeological monuments throughout the country. It was the State Group of Prehistoric Monuments Conservators functioning in the years 1920-1928. Their activities in the Kielce voivodeship brought particularly interesting results. Conservators and delegates of the State Group of Prehistoric Monuments Conservators did a lot in the field of inventory and protection of archaeological monuments in the Kielce region, undertaking surface and excavation rescue research, as well as popularizing archeology among the inhabitants of the region. The result of their activities was the registration, discovery, and exploration of many archaeological sites, including such valuable ones as a complex of multicultural sites in Złota near Sandomierz and in Książnice Wielkie, and a unique complex of striped flint mines in Krzemionki near Ostrowiec. The sites discovered at that time in the Kielce voivodeship are still the subject of interest and research to Polish archaeologists.
Źródło:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2020, 65, 1; 47--68
0023-589X
2657-4020
Pojawia się w:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Activities of the Regional Court in Radom and Its Subordinate Magistrates Courts in 1933
Działalność Sądu Okręgowego w Radomiu oraz podległych mu sądów Grodzkich w 1933 roku
Autorzy:
Składanek, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22181092.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Tematy:
Sąd Okręgowy
Sąd Grodzki
efektywność sądownictwa
II Rzeczpospolita
regional court
magistrates court
effectiveness of the judiciary
2nd Republic of Poland
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie wybranych aspektów z działalności Sądu Okręgowego w Radomiu i podległych mu Sądów Grodzkich 1933 r. oraz próba oceny ich sprawności i efektywności. Temat ten pozostaje nadal zbadany jedynie na poziomie analizy aktów prawnych, przy braku oceny faktycznej aktywności sądów. Zakres artykułu został ograniczony do okresu od 1 stycznia do 31 grudnia 1933 r. Podstawę źródłową opracowania stanowiły w głównej mierze akta Sądu Okręgowego w Radomiu oraz Sądów Grodzkich, zachowane w zasobie Archiwum Państwowego w Radomiu. Wymiernym efektem badań podjętych w niniejszym artykule jest stworzenie zestawienia statystycznego dotyczącego ruchu spraw Sądu Okręgowego i podległych mu Sądów Grodzkich w 1933 r. w zakresie ruchu spraw cywilnych i karnych, jak również czynności w zakresie prowadzonych śledztw, dzięki czemu przedstawiono dynamikę wpływu, załatwień i pozostałości spraw oraz sprawności sądów w ich załatwianiu.
This paper will address selected aspects of activities of the Regional Court in Radom and its subordinate magistrates courts in 1933 and attempt to assess their efficiency and effectiveness. This subject matter has only been explored in respect of legislation, without evaluating actual activities of the courts. The scope of the article is limited to the period from 1 January to 31 December 1933 and largely based on files of the Regional Court in Radom and the magistrates courts extant in the State Archives in Radom. A statistical summary of penal and civil case turnover in the Regional Court and its subordinated magistrates courts in 1933 and of investigative activities is a measurable effect of this study, presenting dynamics of case filings, resolutions, cases outstanding, and efficiency of the courts at case handling.
Źródło:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2021, 16, 18 (1); 265-277
2719-3128
2719-7336
Pojawia się w:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józef Żurowski’s (1892-1936) activity as the conservator of archeological artefacts in the Lesser Poland Region
Autorzy:
Ryszewska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27316035.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
history of archaeology
protection of archaeological heritage
Second Polish Republic
Lesser Poland Region
historia archeologii
ochrona zabytków archeologicznych
II Rzeczpospolita Polska
Małopolska
Opis:
The article aims to present the multifaceted activity of Józef Żurowski (1892-1936), an archaeologist and conservator of prehistoric artefacts in Małopolska. The study relies on extensive archival material and Żurowski’s numerous publications. In the years 1920-1936, he was the conservator of the Krakow region and later the West Małopolska region, acting successively on behalf of the State Group of Prehistoric Monuments Conservators and the State Archaeological Museum in Warsaw. Żurowski’s most outstanding achievements include carrying out the first excavations in the banded fl int mine in Krzemionki, conducting research on multicultural sites in Złota, supervising the digging of the monumental Krakus Mound, discovering and interpreting the first burials of the Bell Beaker culture in Poland, as well as examining many early medieval cemeteries. As a conservator, he not only inventoried and excavated many archaeological sites - such as numerous strongholds, barrows, and the caves of the Ojców Jura - but also ensured their protection and preservation. Józef Żurowski died prematurely at 45, yet he is one of the most distinguished Polish archaeologists of the Second Polish Republic.
Źródło:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2022, 67, 3; 91--118
0023-589X
2657-4020
Pojawia się w:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krajobraz w służbie patriotyzmu. Czasopisma krajoznawcze jako narzędzie wychowania patriotycznego w II Rzeczypospolitej
Landscape serving patriotism. Tourist and sightseeing periodicals as tools for patriotic upbringing in the Second Republic of Poland
Autorzy:
Tałuć, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/472035.pdf
Data publikacji:
2020-04-19
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
prasa krajoznawcza
II Rzeczypospolita
“Ziemia”
„Orli Lot”
idee wychowawcze
propaganda
sightseeing press
Second Republic of Poland
„Ziemia”
educational ideas
Opis:
The purpose of this paper is to present the conclusions from analyzing the content of the selected sightseeing periodicals issued in Polish in the Second Republic of Poland, focusing the research on: “Orli Lot”, “Ziemia”. When choosing the particular titles, not only the subject and language category were decisive, but also durability of particular tittles and their addressees. Therefore, we paid attention to periodicals published regularly and targeted to various reader groups, e.g. to adolescents. The research used methods proper to press studies and also was supported by geocriticism tools in order to reconstruct educational ideas propagated in the aforementioned periodicals. The ideas were supposed to, including but not limited to, create permanent system of moral concepts for the Poles, constituting grounds of the “new” citizen construct.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2019, Tom specjalny: Dla Niepodległej / Special Issue: For an Independent Poland; 375-393
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Terytoria wschodnie Polski Odrodzonej. Spojrzenie Włodzimierza Mędrzeckiego (spostrzeżenia i refleksje na marginesie)
Eastern Territories of Reborn Poland. Włodzimierz Mędrzecki’s View (Observations and Reflections on the Margin)
Autorzy:
Kornat, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233625.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
II Rzeczpospolita
Kresy
mniejszości narodowe
polska polityka wewnętrzna
Second Republic of Poland
Eastern Borderlines
national minorities
Polish internal policy
Opis:
Artykuł jest krytycznym komentarzem do książki Włodzimierza Mędrzeckiego, Kresowy kalejdoskop. Wędrówki przez ziemie wschodnie Drugiej Rzeczypospolitej 1918–1939 (2018). Autor podejmuje pytania o bilans historyczny polskiego posiadania ziem wschodnich, uzyskanych w następstwie zwycięskiej dla Polski wojny z Rosją sowiecką w latach 1919–1920.
This article is a critical commentary on Włodzimierz Mędrzecki’s book, Kresowy kalejdoskop. Wędrówki przez ziemie wschodnie Drugiej Rzeczypospolitej 1918–1939 (Kaleidoscope of the Borderlands. Wanderings through the Eastern Lands of the Second Polish Republic 1918–1939) (2018). The author takes up questions about the historical balance of Polish possession of the eastern territories, obtained in the aftermath of the 1919–1920 war with Soviet Russia, which was victorious for Poland.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2022, 54, 1; 249-262
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między sprawiedliwością a praworządnością. Sąd Najwyższy II Rzeczypospolitej wobec problemu odpowiedzialności karnej na podstawie tzw. kodeksu Tagancewa za zdradę kraju popełnioną w okresie I wojny światowej
Between justice and lawfulness: The approach of the Supreme Court of the Second Polish Republic to the problem of criminal responsibility for state treason committed during the First World War based on the so-called Tagantsev Code
Autorzy:
Szczepaniak, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40033671.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
kodeks Tagancewa
kongresowe Królestwo Polskie
prawo karne II Rzeczypospolitej
Sąd Najwyższy II Rzeczypospolitej
zdrada kraju
Tagantsev Code
Congress Kingdom of Poland
penal law of the Second Polish Republic
the Supreme Court of the Second Polish Republic
state treason
Opis:
Kwestia odpowiedzialności karnej za przestępstwo zdrady kraju popełnione podczas I wojny światowej na ziemiach byłego Królestwa Kongresowego była jednym z istotnych problemów, przed jakimi stanęło sądownictwo polskie w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. Artykuł stanowi próbę dowiedzenia, iż orzekając w tego typu sprawach, Sąd Najwyższy nie kierował się w istocie obowiązującym prawem – które interpretował w sposób błędny i niekiedy wewnętrznie sprzeczny, w celu wykazania możliwości skazania winnych zdrady Polski. W rzeczywistości chodziło mu bowiem o uczynienie zadość społecznemu poczuciu sprawiedliwości, nakazującemu pociągnięcie do odpowiedzialności osób działających na niekorzyść sprawy polskiej w szczególnie trudnym okresie walk o niepodległość.
The issue of criminal responsibility for the crime of state treason committed during the First World War in the territory of the former Congress Kingdom of Poland was one of the problems which the Polish judicial system faced in the first years after restoring independence in 1918. The present paper is an attempt at demonstrating that in the judicial practice concerning such cases, the Supreme Court did not actually adhere to the laws in effect. The Supreme Court interpreted those laws in an incorrect and sometimes contradictory manner in order to establish the possibility of condemning the persons who were deemed guilty of treason against Poland. In fact, the Supreme Court aimed at satisfying the social sense of justice which demanded responsibility of persons who acted against the interest of the Polish cause in the particularly difficult time of the fight for independence.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2023, XXVI, 26; 149-166
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wczasy w mieście, czyli przyczynek do historiograficznych „przyczynków” Szymona Askenazego
Autorzy:
Wierzbicki, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690022.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historiografia polska
Szymon Askenazy
Polska a Europa
rozbiory Polski
zbrojny czyn niepodległościowy
geneza II Rzeczypospolitej
Polish historiography
Poland and Europe
the partitions of Poland
insurrectionary movement
the genesis of the Second Republic of Poland
Opis:
Artykuł jest próbą wykazania, że myśl historyczna wybitnego przedstawiciela nurtu neoromantyczno-niepodległościowego w historiografii polskiej końca XIX i pierwszych dziesięcioleci XX w., Szymona Askenazego, najwyrazistszy charakter odnajdowała nie w jego dużych dziełach historycznych czy dokonaniach edytorskich, lecz w historiograficznych formach mniejszych, które określał on, bodaj jako jedyny z ówczesnych dziejopisów, mianem „wczasów historycznych”. Co więcej, nierzadko to właśnie w owych „odpoczynkowych” formach pisania historii odnaleźć można najciekawsze wątki konstytuujące jego „całościowe” ujęcie dziejów politycznych Polski i Europy w XVIII i XIX w.
This article aims to show that the historical thought of Szymon Askenazy, a distinguished representative of the neo-romantic school of Polish historiography of the late nineteenth and early twentieth centuries, was most distinctive not in his greatest works or editorial accomplishments, but in the smaller forms to which he referred, probably as one of the first historians, as ‘historical holidays’. The most interesting strands of his interpretation of Polish and European history in the eighteenth and nineteenth centuries are often to be found in these ‘leisure’ forms of writing.
Źródło:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej; 2019, 11
2450-8381
2450-8373
Pojawia się w:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postawa emigracji polskiej we Francji wobec działań dyplomatycznych Drugiej Rzeczypospolitej w przededniu II wojny światowej. Zarys problematyki
The attitude of Polish emigrants in France towards the diplomatic activities of the Second Polish Republic on the eve of World War II. A brief review of the issue
Autorzy:
Ambrochowicz-Gajownik, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109040.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Druga Rzeczpospolita
Trzecia Republika Francuska
emigracja polska we Francji
polskie organizacje we Francji
II wojna światowa
the Second Republic of Poland
the Third French Republic
Polish emigration of France
Polish organizations in France
World War II
Opis:
Wydarzenia, które rozgrywały się w przestrzeni międzynarodowej, spowodowały, iż zaniepokojone środowiska polskiej emigracji we Francji deklarowały gotowość rozpoczęcia działań zmierzających do organizacji przygotowań mobilizacyjnych na wypadek wojny. Nie oglądając się na niezdecydowane działania władz polskich i francuskich, utworzyły dwa ośrodki czuwające nad werbunkiem ochotniczym. Pierwszy Związek Oficerów Rezerwy (ZOR) powstał w Paryżu, drugi – Centralny Komitet Obywatelski (CKO) w Lille. Większe zaangażowanie widoczne było po stronie ZOR. To właśnie on podkreślał opieszałość władz polskich w stosunku do mobilizacji emigrantów polskich na wypadek wojny. CKO zaś był pod wpływem konsulatu polskiego w Lille. Akcja werbunku ochotniczego zorganizowana przez ZOR w przeddzień wybuchu II wojny światowej przyczyniła się do powstania licznych biur werbunkowych tworzących sieć organizacyjną, która trwała nieprzerwanie do pierwszej połowy września 1939 r.
The events that took place on the international arena were of great concern to the circles of Polish emigration in France. Consequently, they proclaimed their readiness to initiate activities aimed at organizing mobilization in case of war. Due to the lack of decisive action by the Polish and French authorities, two centers overseeing the process of voluntary recruitment were established. The first one, Związek Oficerów Rezerwy (ZOR), was founded in Paris, whereas the second one, Centralny Komitet Obywatelski (CKO), in Lille. Greater involvement was clearly evident in case of the former organization. Indeed, it was this organization that indicated unusual tardiness of the Polish authorities in the context of mobilizing Polish emigrants in the event of war. CKO was noticeably influenced by the Polish consulate in Lille. Organized by ZOR immediately prior to the outbreak of World War II, the volunteer recruitment campaign contributed to the creation of numerous recruitment offices that subsequently formed a larger organizational network. It existed continuously until the first half of September 1939.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2021, 109; 101-113
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polski Komitet Imprez Sportowych w Berlinie na drodze ku normalizacji polsko-niemieckich stosunków politycznych (1932–1934). Polityczne kulisy pierwszego w historii meczu piłkarskiego reprezentacji Polski i Niemiec
The Polish Committee for Sports Events in Berlin on the Road to Normalisation of Polish-German Political Relations (1932–1934). The Political Background of the First-Ever Football Match between the Polish and German National Teams
Autorzy:
Jung, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129806.pdf
Data publikacji:
2022-07-21
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
polityka
sport
piłka nożna
II Rzeczpospolita
III Rzesza Niemiecka
politics
football
the Second Republic of Poland
The Third German Reich
Opis:
Artykuł poddaje omówieniu wyjątkową polską instytucję państwową działającą w okresie międzywojennym, Polski Komitet Imprez Sportowych w Berlinie (PKISB). Jej przedstawiciele poprzez sport realizowali ambicję kształtowania korzystnego wizerunku Polski we wrogiej II RP Rzeszy Niemieckiej. W dłuższej perspektywie Komitet okazał się narzędziem poprawy ogólnych stosunków polsko-niemieckich. Artykuł koncentruje się na początkowej fazie działalności PKISB, kiedy po dojściu do władzy Adolfa Hitlera stawką była przyszłość stosunków politycznych między dotychczas skłóconymi sąsiadami. Działalność tej instytucji została przeanalizowana głównie w odniesieniu do piłki nożnej jako najpopularniejszego sportu w Polsce i Niemczech.
The article discusses a unique Polish-state institution functioning in the interwar period, the Polish Committee for Sports Events in Berlin (PKISB). Through sport, its representatives channelled the ambition to shape Poland’s favourable image in the German Reich which was hostile to the Second Polish Republic. In the long run, the Committee proved to be an instrument for improving general Polish-German relations. The article focuses on an initial phase of PKISB activity, when, after Adolf Hitler came to power, the future of political relations between the hitherto antagonised neighbours was at stake. The activities of this institution have been analysed mainly with reference to football as the most popular sport in Poland and Germany.
Źródło:
International Studies. Interdisciplinary Political and Cultural Journal; 2021, 27, 1; 119-150
1641-4233
2300-8695
Pojawia się w:
International Studies. Interdisciplinary Political and Cultural Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi na temat kształcenia pracowników samorządowych w okresie II Rzeczypospolitej
A Few Remarks on Educating Local Government Employees in the Interwar Poland
Autorzy:
Czech-Jezierska, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22792681.pdf
Data publikacji:
2018-06-30
Wydawca:
Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Tematy:
II Rzeczpospolita Polska
dwudziestolecie
nauka prawa w Polsce
usprawnienie administracji
Komisja dla Usprawnienia Administracji
the second Republic of Poland
Inter-War Poland
jurisprudence in Poland
improve administration
Commission for the Improvement of Administration
Opis:
Administracja publiczna w Polsce po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. znajdowała się w trudnej sytuacji, wynikającej z różnych ram prawnych, w których musiała funkcjonować przez ponad wiek. Należało ujednolicić organizację struktur samorządowych na wszystkich szczeblach, a także poziom przygotowania ich pracowników. Opracowywano w tym celu różne propozycje kierunków reform, szczególną rolę odegrały specjalne komisje tworzone dla potrzeb opracowania i ujednolicenia tych zmian. Największe znaczenie miały prace Komisji dla Usprawnienia Administracji Publicznej, która działała przy Prezesie Rady Ministrów w latach 1928-1933. W ramach jej prac przeanalizowano m.in. poziom wykształcenia pracowników administracji, zaproponowano wiele zmian w zakresie jego ujednolicenia, a także w zakresie różnych form dokształcających. Z inicjatywami odpowiadającymi na potrzeby doszkalające wychodziły także szkoły wyższe. Poziom przygotowania pracowników administracji na różnych stanowiskach w administracji rządowej i samorządowej próbowano również ujednolicać poprzez wprowadzanie nowych aktów normatywnych regulujących m.in. wymogi w tym zakresie. Statusu pracowników samorządowych nie udało się co prawda uregulować tak kompleksowo, jak pracowników służby cywilnej, jednakże wszystkie inicjatywy prowadziły do podniesienia poziomu ich kwalifikacji. Dzięki temu pod koniec lat trzydziestych większość pracowników administracji, w tym pracowników samorządowych, stanowiły już kadry kompleksowo wykształcone w II Rzeczypospolitej.
The interwar period in Poland saw the rebirth of local government and formation of the foundations for public administration. The main legislative problem was creating a common legal framework for local governments that could be applied throughout the Second Polish Republic, which included the Polish lands that had been ruled by the three partitioners until 1918. It was the time of formulating national reform programs concerning the shape of administrative structure in Poland. Public administration could not function properly without adequately trained personnel. Only competent and professional workers could ensure the maximum effectiveness and efficiency of local government. The Committee on Improvement of Public Administration, which functioned in the period of 1928-1932, was analyzing inter alia the administrators’ educating standards. Many solutions were proposed in order to improve the skills of administrators at all levels of government, starting with the local authorities. There were attempts to implement some new legislation concerning educational requirements for local government employees, but they were not as successful as with regard to civil service workers. However, all these initiatives led to upgrading of the skills and qualifications of local government workers. As a result, by late 1930s most of the administrative personnel, including local government employees, had been appropriately and comprehensively educated in the Second Polish Republic.
Źródło:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2018, 13, 15 (1); 49-74
2719-3128
2719-7336
Pojawia się w:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wymiar sprawiedliwości wśród zarzutów. Z powodu publikacji prof. Stanisława Gołąba
Judiciary under the charges. In response to Professor Stanisław Gołąb’s publication
Autorzy:
Lutwak, Anzelm
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032165.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
Anzelm Lutwak
II Rzeczpospolita
sądownictwo
wymiar sprawiedliwości
reformy sądownictwa
Anzelm Lutwak - lawyer
The Second Republic of Poland
judiciary
justice
judicial reforms
Opis:
Artykuł redaktora lwowskiego „Głosu Prawa” powstał w odpowiedzi na artykuł prof. Stanisława Gołąba (wyżej), stanowiąc swoisty komentarz do niego. Anzelm Lutwak swoim literackim świetnym piórem wskazuje na bolączki wymiaru sprawiedliwości Polski międzywojennej, zderzając ideały z rzeczywistością. Autor analizuje kryzys polskiego sądownictwa szerzej, wskazuje, że taki występuje w wielu miejscach, w tym w Niemczech (odsyłając do cennego artykułu pt. Przesilenie w niemieckim wymiarze sprawiedliwości, autorstwa byłego pierwszego ministra sprawiedliwości Republiki Weimarskiej Ottona Landsberga, opublikowanego w „Głosie Prawa” 1926, nr 7-8, s. 285-289). Źródła niemieckiego wynikały stąd, że w republice niemieckiej sędziowie mieli antywolnościowe i antydemokratyczne poglądy wyniesione z czasów Drugiej Rzeszy, a republika nic nie zrobiła aby zmienić sądownictwo po upadku autorytarnej monarchii, uznając, że złożenie przysięgi na konstytucję republiki wystarczy. Tymczasem okazało się, że nie, czego dowody były widoczne już w końcu lat 20., a uwypukliły się w Trzeciej Rzeszy. Analizując stan polskiego sądownictwa redaktor Lutwak wskazuje, że najważniejszym bodaj jego problemem, jest deficyt sędziów z powołania. Zwraca uwagę na brak w Polsce odpowiedniego kształcenia kandydatów na sędziów, ale i późniejszego doskonalenia samych sędziów, szczególnie z etyki zawodowej. Pisze też o tym, że zawód sędziego, jego szczególna funkcja są niedoceniane, ale wiele z tego wynika z wad samego środowiska. Według Autora sędziowie zawodowi są i będą w społeczeństwie postrzegani jako nieobywatelscy, nieludowi i dodaje: „obalić to wyobrażenie otóż mogą tylko sędziowie rozporządzający powołaniem wewnętrznym – tacy, co umieją obcować z całym społeczeństwem, na stopie obywatelskiej, – co umieją udzielać mu się nie, jak przeważnie dotychczas, w postaci drażliwych i zapalczywych antysatyryków lub nieubłaganych mścicieli prawa i autorytetu, lecz w postaci dobrych i światłych duchów miru społecznego”. W tekście dokonano jedynie minimalnego uwspółcześnienia ortografii i interpunkcji.
The article of the Editor of ‘The Voice of Law’ was written in response to Stanisław Gołąb’s piece published above. It is a kind of commentary on Gołąb’s article. With his great literary pen, Anzelm Lutwak points to the problems of the justice system in the interwar Poland, juxtaposing ideals with the reality. The author examines the crisis of the Polish judiciary from a broader perspective. He indicates that such a crisis occurs in many places, including Germany (referring to the valuable article entitled Crisis in the German administration of justice by the former First Minister of Justice of the Weimar Republic, Otto Landsberg, published in “The Voice of Law”, 1926 , No. 7-8, pp. 285-289). German sources stemmed from the fact that in the German republic the judges had anti-liberation and anti-democratic views rooted in the Second Reich, and the Republic did nothing to change the judiciary after the fall of the authoritarian monarchy, considering that an oath on the Constitution of the Republic was sufficient. Meanwhile, it turned out that it was not enough, the evidence of which was already visible at the end of the 1920s, and became obvious during the times of the Third Reich. Analyzing the condition of the Polish judiciary, Editor Lutwak indicates that its most pressing problem is the deficit of appointed judges. He draws attention to the lack of adequate education of candidates for the judges in Poland, and similar gaps in the subsequent education of the judges themselves, especially in relation to professional ethics. He also draws attention to the fact that the judiciary and its special function are underestimated. Much of this result from the shortcomings of the professional environment itself. According to the author, professional judges are and will be perceived as non-civic by the society. He adds: “this image can be refuted only by the judges with an internal vocation – those who know how to interact with the whole society, on the civic level, – who know how to do it, yet not in the form of irritable and passionate anti-satirists or inexorable avengers of law and authority, but in the form of good and enlightened spirits of the social peace”. The text features only minimally modernized spelling and punctuation.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2020, 3, 2 (6); 432-442
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona praw mniejszości w II Rzeczypospolitej Polskiej w świetle postanowień tzw. małego traktatu wersalskiego z 1919 r.
Protection of minority rights in the Second Republic of Poland in the light of the provisions of so the called ‘small treaty of Versailles’ of 1919
Autorzy:
Łysko, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621471.pdf
Data publikacji:
2020-04-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
mały traktat wersalski
mniejszości narodowe
Rada Ligi Narodów
II Rzeczpospolita Polska
small treaty of Versailles
national minorities
Leage of Nations Council
Second Republic of Poland
Opis:
The Versailles system of the protection of national minorities’ rights was based on international agreements which had been imposed by the victorious powers of Entanta onto the former central states (except Germany), and on to the states formed after World War I. Compliance with the provisions of the minority treaties was covered by political and judicial guarantees from the League of Nations. The first of the series of minority treaties was the treaty signed by Poland on June 28, 1919, simultaneously with the peace treaty with Germany. The so-called ‘small treaty of Versailles’ obliged the Polish state to introduce the principle of equality before the law of all citizens regardless of nationality, to ensure freedom of religious practice, and to grant minorities specific language rights in education and the judiciary. The Jewish population obtained the right to celebrate the Sabbath on Saturday, and to run state-funded schools in Yiddish as a language of instruction. Treaty obligations for all minorities had been given the status of fundamental rights by including them in the March Constitution of 1921. Because the Polish state pursued an ethnic policy unfavourable to minorities, numerous violations of the treaty by its organs were the subject of petitions addressed o the League of Nations Council. The practice-oriented petition procedure allowed representatives of minorities to submit complaints, although the treaty granted the right to intervene to protect minority rights only to member states of the Council. On the initiative of Germany, cases concerning the violation of the rights of the German minority by the Polish state were examined by the International Court of Justice in Hague, which usually issued rulings unfavourable for Poland. Other minorities living in Poland did not gain such support from the Council member states, hence their petitions were dealt with as intended by the Polish government and did not end up in court. The fact that Germany was abusing the treaty guarantees to create an image of Poland as a country persecuting minorities served as an excuse for the Polish state to declare its cessation of applying the treaty obligations. The Declaration on September 1934 was one of the reasons why the Versailles system of the protection of minority rights, which in practice was an instrument of political interference of European powers in the internal affairs of other states, collapsed.
Wersalski system ochrony praw mniejszości narodowych opierał się na umowach międzynarodowych narzuconych przez zwycięskie mocarstwa Entanty byłym państwom centralnym /oprócz Niemiec/ oraz państwom powstałym po I wojnie światowej. Przestrzeganie postanowień traktatów mniejszościowych zostało objęte gwarancjami o charakterze politycznym i sądowym ze strony Ligi Narodów. Pierwszym z serii traktatów mniejszościowych był traktat podpisany przez Polskę 28 czerwca 1919 r. jednocześnie z traktatem pokojowym z Niemcami. Tak zwany mały traktat wersalki zobowiązywał państwo polskie do wprowadzenia zasady równości wobec prawa wszystkich obywateli niezależnie od narodowości, zapewnienia swobody wykonywania praktyk religijnych oraz przyznania mniejszościom określonych uprawnień językowych w szkolnictwie i sądownictwie. Ludność żydowska uzyskała prawo świętowania przypadającego w sobotę szabasu oraz prowadzenia finansowanych przez państwo szkół z jidysz jako językiem nauczania. Zobowiązaniom traktatowym dotyczącym wszystkich mniejszości nadano rangę praw zasadniczych przez zamieszczenie ich w konstytucji marcowej z 1921 r. Państwo polskie prowadziło nieprzychylną mniejszościom politykę narodowościową, więc występowały liczne przypadki łamania postanowień traktatu przez jego organy, które były przedmiotem petycji kierowanych do Rady Ligi Narodów. Wykształcona w drodze praktyki procedura petycyjna umożliwiała wnoszenie skarg przedstawicielom mniejszości, chociaż traktat przyznawał prawo interwencji w celu ochrony praw mniejszości wyłącznie państwom członkowskim Rady. Z inicjatywy Niemiec sprawy o naruszanie przez państwo polskie praw mniejszości niemieckiej były rozpatrywane przez Trybunał Sprawiedliwości Międzynarodowej w Hadze, który z reguły wydawał niekorzystne dla Polski orzeczenia. Pozostałe mniejszości zamieszkujące Polskę nie zyskały poparcia ze strony państw członkowskim Rady, stąd wnoszone przez nie petycje były załatwiane po myśli rządu polskiego i nie trafiały na drogę sadową. Fakt nadużywania gwarancji traktatowych przez Niemcy w celu stworzenia obrazu Polski jako kraju prześladującego mniejszości, posłużył za pretekst do złożenia przez państwo polskie deklaracji o zaprzestaniu wykonywania zobowiązań traktatowych. Deklaracja z września 1934 r. była jedną z przyczyn załamania się wersalskiego systemu ochrony praw mniejszości, który w praktyce stanowił instrument ingerencji politycznej mocarstw europejskich w sprawy wewnętrzne pozostałych państw.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2019, 18, 1; 109-132
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół pamięci Baonu AK „Zośka” i jego żołnierzy w Polsce Ludowej (1945–1989) – wprowadzenie do badań
Around the memory of the AK Battalion “Zośka” and its soldiers in the People’s Republic of Poland (1945–1989)
Autorzy:
Rutkowski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478389.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
II wojna światowa
Armia Krajowa
Szare Szeregi
batalion „Zośka”
pamięć w Polsce Ludowej
historiografia Polski Ludowej
Second World War
Szare Szeregi (Grey Ranks)
“Zośka” battalion
remembrance in the People’s Republic of Poland
historiography of the People’s Republic of Poland
Opis:
The subject of the article is the analysis of the process of creation of the remembrance of the battles and soldiers of the scout battalion “Zośka” of Armia Krajowa in the social space and the People’s Republic of Poland historiography. This process was commenced during the war, when a group of “Zośka” soldiers undertook actions aimed at preserving the documentation of the battalion. After the intrusion of the Red Army, the soldiers of the battalion mainly conspired against the Communist government and managed to create a headquarters for the battalion on the Powązki military cometary, which along with other headquarters became a place of remembrance for the Uprising and the insurgents. Simultaneously, the first publications were released concerning the “Zośka” battles, including the issue of the book entitled “Kamienie na szaniec” by Aleksander Kamiński, published during the underground movement. The ongoing Stalinisation of Poland interrupted the possibility to commemorate the “Zośka” battalion, the soldiers of which were subjected to repression and persecution. After 1959, fundamental works were published concerning the A. Kamiński’s battalion “Zośka” and “Parasol” and the “Pamiętniki żołnierzy baonu ’Zośka’”, which created a basis for the cultivation of remembrance of the battalion in the public space, as well as outside Warsaw. Despite limitation created by the government, in particular considering the commemoration tablets, historical publications, the remembrance of “Zośka” was cultivated especially among some scout groups. An important moment here was naming the Scouting Organisation of Warsaw Mokotów after the Grey Ranks (Szare Szeregi) and organisation by it the “Arsenał” Treck since 1972. In 1966 a group of the battalion soldiers was created within the Union of Fighters for Freedom and Democracy (ZBoWiD), it gradually became possible to commemorate the military actions of the battalion, although in a wider range it only became possible in the 70s and especially in the 80s. However, the People’s Republic of Poland government tried to limit commemorating the battalion in the public space. The role of remembrance of the “Zośka” battalion in shaping the historical awareness of the Communist Poland is extremely important due to the its range and the moral values it conveyed. Today it is rather underestimated.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 30; 296-318
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Losy polskiej emigracji zarobkowej we Francji w latach kryzysu gospodarczego – nowe spojrzenie badawcze
The History of Polish Emigration in France during the Economic Crisis – a New Research Perspective
Autorzy:
Ambrochowicz-Gajownik, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233771.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Polish emigration in France
Second Republic of Poland
Third French Republic
Polish-French economic relations
emigracja polska we Francji
II Rzeczpospolita
III Republika Francuska
polsko-francuskie stosunki gospodarcze
Opis:
Celem tekstu jest opisanie losów polskiej emigracji zarobkowej we Francji w latach kryzysu ekonomicznego. Tekst koncentruje się wokół niełatwej egzystencji Polaków, uzależnionej od wewnętrznej polityki Francji, związanej z zastosowaniem licznych obostrzeń, a także od ogólnych relacji polsko-francuskich. Emigracja polska stała się narzędziem w rozgrywkach między oboma krajami i dla obu stron była niejako obciążeniem.
The text analyses the fate of Polish economic emigration in France during the economic crisis. The article focuses on the difficult existence of Poles, dependent on the internal politics of France, related to the application of numerous restrictions, and on general Polish-French relations. Polish emigration became an instrument in the political games between the two countries and was, in a way, a burden for both sides.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2022, 54, 3; 27-45
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Memoriał Rektora i Senatu Akademickiego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie w sprawie przynależności państwowej Wileńszczyzny w 1921 roku
A Memorandum of the Rector and Academic Senate of Stefan Batory University in Vilnius on the State Affiliation of the Vilnius Region in 1921
Autorzy:
Żukowski, Przemysław Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520868.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Second Republic of Poland
Lithuania
Stefan Batory University in Vilnius
Michał Siedlecki
Paul Hymans
II Rzeczpospolita
Litwa
Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie
Opis:
W niniejszym artykule przedstawiono in extenso dwa memoriały dotyczące przyszłości odrodzonego w 1919 r. w Wilnie uniwersytetu w kontekście zabiegów dyplomatycznych w celu unormowania wzajemnych relacji litewsko-polskich po odzyskaniu przez oba narody prawa do samostanowienia w 1918 r.
The article presents in extenso two memoranda concerning the future of the University reborn in Vilnius in 1919, in the context of diplomatic efforts to normalise mutual Lithuanian-Polish relations after the two nations regained the right to self-determination in 1918.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2023, 58, 1; 181-203
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przegląd źródeł archiwalnych do dziejów Komunistycznej Partii Polski w województwie pomorskim w latach 1920–1938
Overview of Archival Sources on the History of the Communist Party of Poland in the Pomeranian Voivodeship in the Years 1920–1938
Autorzy:
Czerwiński, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436385.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Pomeranian Voivodeship, communist movement, Communist Party of Poland, archives, Second Polish Republic
województwo pomorskie, ruch komunistyczny, Komunistyczna Partia Polski, archiwalia, II RP
Opis:
Files collected in archives play an extremely important role in historical studies; without them, research would be virtually impossible. Documents on the history of the communist movement in the Pomeranian Voivodeship in the years 1920–1938 are extremely dispersed, which is related to the administrative changes that affected these areas during the existence of the Second Polish Republic, among other things. This article discusses the Polish archives that collect documents on the history of the communist movement along with a brief overview of the contents of archival groups and the substantial value of these documents.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2020, 10; 127-138
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O sędziach pokoju w pracach Komisji Kodyfikacyjnej II RP
On Justices of the Peace in the Work of the Codification Commission of the Second Polish Republic
Autorzy:
Mohyluk, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954629.pdf
Data publikacji:
2021-12-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Codification Commission of the Republic of Poland
law on the system of common courts
judges of peace
justice in the Second Polish Republic
Komisja Kodyfikacyjna RP
prawo o ustroju sądów powszechnych
sędziowie pokoju
wymiar sprawiedliwości w II RP
Opis:
W artykule przedstawiono prace nad unifikacją sądownictwa polskiego w II Rzeczypospolitej w  latach  1918-1928.  Prowadzone były one trzytorowo.  Inicjatorem pierwszych posunięć polegających na ujednolicaniu przepisów dzielnicowych,  reorganizowaniu i przejmowaniu sądownictwa był rząd i Ministerstwo Sprawiedliwości. Od lutego 1919 r. działania te wspierał i zatwierdzał Sejm Ustawodawczy (później Sejm). Od listopada 1919 r. ciężar prac przejęła Komisja Kodyfikacyjna RP. Celem niniejszego artykułu ma być omówienie przebiegu prac nad prawem o ustroju sądów powszechnych w łonie Komisji Kodyfikacyjnej RP ze szczególnym uwzględnieniem przepisów dotyczących sędziów pokoju. Z tego punktu widzenia, pozwoli to na rozstrzygnięcie głównego problemu badawczego artykułu: w jakim stopniu Komisja Kodyfikacyjna RP przyczyniła się do ukształtowania instytucji sędziów pokoju zawartego w rozporządzeniu Prezydenta RP Prawo o ustroju sądownictwa z 6 lutego 1928 r. W artykule wykorzystano materiały archiwalne, protokoły z obrad Komisji Kodyfikacyjnej II RP, piśmiennictwo prawnicze II Rzeczypospolitej oraz aktualną literaturę przedmiotu.
The article presents work on the unification of the Polish judiciary in the Second Republic in the years 1918-1928. It was carried out in three tracks.  The initiator of the first moves consisting in unification of district regulations, reorganisation and taking over the judiciary was the government and the Ministry of Justice. Since February 1919, these measures were supported and approved by the Legislative Sejm (later the Sejm). Since November 1919 the burden of work was taken over by the Codification Commission of the Republic of Poland. The aim of this article is to discuss the course of work on the law on the system of common courts within the Codification Committee of the Republic of Poland, with particular emphasis on the provisions on justices of the peace. From this point of view, it will help to solve the main research problem of the article: to what extent did the Polish Codification Commission contribute to shaping the institution of justices of the peace in the Ordinance of the President of the Republic of Poland on Law on the System of Judiciary of 6 February 1928. The article makes use of archival materials, protocols from the sessions of the Codification Commission of the Second Polish Republic, the legal literature of the Second Republic and the current literature on the subject.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2021, 20, 1; 253-280
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wierzymy, że odtąd praworządność wypisana będzie na sztandarze naszego państwa” – z okazji 100-lecia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 17 marca 1921 r.
“We believe that from now on the rule of law will be inscribed on the banner of our state” - on the occasion of the 100th anniversary of the Constitution of the Republic of Poland of March 17, 1921
Autorzy:
Redzik, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2232214.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
Konstytucja RP z 1921 r.
Ustrój Polski II RP
demokracja parlamentarna
praworządność
prawo konstytucyjne
The Constitution of the Republic of Poland of 1921
the Polish system of the Second Polish Republic
constitutional law
parliamentary democracy
the rule of law
Opis:
Artykuł jest opracowaniem powstałym z okazji jubileuszu Konstytucji RP z 1921 r., która łączyła tradycję niepodległościową z nowoczesnością wprowadzając odrodzone Państwo Polskie do grona państw demokratycznych i praworządnych. Celem opracowania jest pokazanie jak doszło do powstania Konstytucji, w tym nade wszystko roli Ankiety Konstytucyjnej, jak i tego jak wielkie nadzieje w niej pokładano.
The article is prepared on the occasion of the jubilee of the Constitution of the Republic of Poland of 1921 which combined tradition with modernity, introducing the reborn Polish State to the group of democratic and law-abiding states. The aim of the study is to demonstrate how the Constitution came about, including, above all, the role of the Constitutional Questionnaire developed under the supervision of Michał Bobrzyński. The article shows that while the authors of subsequent draft constitutions differed in matters of the political system, the president and the local council, there was no dispute as regards the guarantees of judicial independence.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2021, t. 4, 1 (7); 303-316
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea silnego rządu w polskiej myśli polityczno-prawnej u progu niepodległości
The idea of a strong government in the Polish political-legal thought at the beginning of Polish independence
Autorzy:
Wojtacki, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1991307.pdf
Data publikacji:
2021-11-18
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
władza wykonawcza
myśl polityczna
II Rzeczypospolita
instytucje polityczne
konstytucjonalizm
the executive power
political thought
the Second Republic of Poland
political institution
constitutionalism
Opis:
W powszechnej opinii przedwojennych prawników i historyków system instytucjonalny państwa wyrastający z postanowień konstytucji marcowej (1921) został oparty na konstytucji III Republiki Francuskiej (1875). W konsekwencji bezpośredniej recepcji pogłębione zostały na gruncie polskim niektóre wady systemu francuskiego, w tym słabość władzy wykonawczej zdominowanej przez parlament, zwłaszcza jego niższą izbę. W artykule przedstawiono najważniejsze uwarunkowania kształtowania się władzy wykonawczej w pierwszej polskiej konstytucji XX wieku.Podstawą rozważań było nawiązanie do tradycji dwóch polskich szkół historycznych ukształtowanych w okresie zaborów, reprezentujących pesymistyczne i optymistyczne wizje polskiej historii przed upadkiem państwa. Wykazano, że przyjęty model władzy wykonawczej, wbrew pierwotnym deklaracjom, zrywał z jednym z nakazów kategorycznych wywodzących się z tradycji politycznej Konstytucji 3 maja, to jest ideą silnego rządu. Spowodowane to było osobistymi animozjami i brakiem stałego politycznego konsensusu w zakresie powoływania pierwszych gabinetów II RP, czego następstwem był głęboki kryzys instytucjonalny, w którego konsekwencji doszło do przewrotu majowego marszałka Józefa Piłsudskiego i wprowadzenie quasi-autorytarnego reżimu politycznego.
In the opinions which were commonly presented by pre-war lawyers and historians,the institutional system of the state growing out of the provisions of the March constitution (1921) was based on the constitution of the Third French Republic (1875). Bythe same token, it copied and even deepened some of the failings of the French system, including the weakness of the executive dominated by the parliament, particularly by its lower chamber.The article presents the major conditions for the creation of the executive power in thefirst Polish twentieth-century constitution. The basis for these deliberations was reference to the traditions of two Polish historical schools which were shaped in the partition period, representing pessimistic and optimistic visions of the Polish history before the fall of the state.It was shown that the adopted model of the executive, despite the original declarations,broke with the categorical order derived from the political tradition of the Third May Constitution which was constituted by the idea of a strong government. It was caused bypersonal animosities and the lack of steady political consensus on the establishment of thefirst cabinets of the Second Polish Republic and it subsequently led to a deep crisis in thestate institutions, the consequence of which was the May Coup carried out by Marshal Józef Pilsudski and the imposition of a quasi authoritarian regime.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2021, 19, 3; 79-99
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wymiar sprawiedliwości wśród zarzutów
Judiciary under the charges
Autorzy:
Gołąb, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032167.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
Stanisław Gołąb - prawnik
II Rzeczpospolita
sądownictwo
wymiar sprawiedliwości
reformy sądownictwa
Stanisław Gołąb - lawyer
The Second Republic of Poland
judiciary
justice
judicial reforms
Opis:
Przedrukowywany artykuł nieco niedocenianego krakowskiego cywilisty i nietuzinkowego jurysty Stanisława Gołąba zdaje się pozostawać w znacznej mierze aktualny. Powstał w burzliwym dla sądownictwa czasie. Autor daleki jest od udzielania prostych odpowiedzi. Krytycznie przedstawia zastane poglądy i wskazuje pola do refleksji akcentując to, co jego zdaniem ma znaczenie fundamentalne, a czego gwarancje nie znajdują się tam, gdzie chcieliby je niektórzy dostrzegać. Stanisław Aleksander Gołąb (1878-1939) całe naukowe życie związał z Krakowem. Pochodził jednak z Rzeszowa, zaś maturę uzyskał we Lwowie. Studia prawnicze odbywał natomiast na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie w 1900 r. uzyskał stopień doktora. Od 1901 do 1919 r. pracował w Prokuratorii Skarbu, w ostatnim okresie na stanowisku radcy Prokuratorii. Habilitację (prawo wykładania) z prawa cywilnego uzyskał w 1917 r. Dwa lata później został profesorem nadzwyczajnym, a w 1921 r. profesorem zwyczajnym. Jako członek Komisji Kodyfikacyjnej miał istotny udział w pracach nad projektem kodeksu postępowania cywilnego, a także prawa kolejnych działów prawa cywilnego, prawa autorskiego i prawa kolizyjnego. Oprócz gruntownej wiedzy prawniczej, wyjątkowej aktywności twórczej w tej dziedzinie, czego dowodem są liczne publikacje w czasopismach, Stanisław Gołąb był też poetą, znawcą kultury i sztuki, a jego popularyzatorskie wystąpienia, odczyty, a także audycje radiowe cieszyły się dużym uznaniem. W jednym z kolejnych zeszytów „Głosu Prawa” zamierzamy przypomnieć także twórczość Stanisława Gołąba z pogranicza prawa i literatury. Zachowano oryginalną pisownię.
The reprinted article by Stanisław Gołąb, a somewhat underrated Krakow civil law lawyer and an extraordinary jurist, seems to remain largely relevant nowadays. It was written in a turbulent time for the judiciary. The author is far from giving simple answers. He critically presents the existing views and indicates areas for further reflection, emphasizing what in his opinion is of fundamental importance, and what guarantees are not found where some would like to see them. Stanisław Aleksander Gołąb (1878-1939) spent his entire scientific life with Krakow. However, he came from Rzeszów, and obtained his high school diploma in Lviv. He studied law at the Jagiellonian University, where in 1900 he obtained a doctoral degree. From 1901 to 1919 he worked at the General Counsel to the Republic of Poland, eventually on the position of an advisor. He obtained his habilitation (the right to lecture) in civil law in 1917. Two years later he became an associate professor, and in 1921 a full professor. As a member of the Codification Commission, he had a significant share in the work on the draft code of civil procedure, as well as the law of subsequent sections of civil law, copyright law and conflict of law regulations. In addition to a thorough legal knowledge and exceptional creative activity in this field, as evidenced by numerous publications in magazines, Stanisław Gołąb was also a poet, an expert in culture and art. His popularizing speeches, readings and radio broadcasts were highly appreciated. In one of the next issues of “The Voice of Law” we intend to recall the works of Stanisław Gołąb from the viewpoint of law and literature. The original spelling was maintained.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2020, 3, 2 (6); 412-431
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiktor Ormicki jako badacz ziem wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej
Wiktor Ormicki - researcher of the eastern territories of the Second Polish Republic
Autorzy:
Bukowska-Marczak, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27316307.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Second Republic of Poland
eastern voivodeships
society
economy
geography
Jagiellonian University
research
II Rzeczpospolita
województwa wschodnie
społeczeństwo
gospodarka
geografia
Uniwersytet Jagielloński
badania
Opis:
The article aims to present the research interests of docent Wiktor Ormicki - a geographer and lecturer at Jagiellonian University. These revolved around the aspects of the eastern territories of the Second Polish Republic and manifested, among other things, in his habilitation thesis entitled Życie gospodarcze Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej (The Economic Life of the Eastern Borderlands of the Republic of Poland, Kraków 1929) His interests comprised the migration issues in the northeastern voivodeships. Ormicki left notes from his research trips to the eastern borderland, which were an interesting source for the analysis of the socio-economic life in the eastern provinces of the Second Polish Republic. He described the daily activities and customs of the inhabitants of these regions. He listed economic facilities (including brickyards, distilleries, and sawmills) operating in the places he visited. He also paid attention to the towns and villages and the natural environment at the eastern border. Both the travel notes and Ormicki’s scientific works are a valuable source for researchers of everyday life and the economy of the eastern border of interwar Poland.
Źródło:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2022, 67, 4; 9--29
0023-589X
2657-4020
Pojawia się w:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewolucja ustroju polskich najwyższych władz wojskowych w latach II wojny światowej
Evolution of the Polish system of the supreme military authorities during the Second World War
Autorzy:
Marszałek, Piotr Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965329.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
II Rzeczypospolita
II wojna światowa
najwyższe władze wojskowe
Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie 1939–1945
second republic of poland
supreme military authorities
polish government in exile 1939–1945
World War II
Opis:
The war obliges the state authorities to equip them with new competences. It is often necessary to establish new ones, especially in the field of the supreme military authorities. The Polish government was prepared for such a situation and adopted a draft decree on the supreme military authorities during the war. The President of the Republic of Poland signed it on the day of the commencement of warfare against Poland on 1 September 1939. Unfortunately, the authors of this act did not foresee the necessity for the highest state, civil and military authorities to leave the territory of the country and continue their activity in exile. There was a need to amend the existing solutions. The presented deliberations show the process of their evolution from regulations characteristic for the authoritarian system to regulations typical for a democratic state. It is shown against the background of more general transformations taking place in Polish political circles operating in exile, initially in France and then in Great Britain, as a result of the takeover of the Polish government by the opponents of the pre-war authoritarian governments in Poland.
Wojna wymusza wyposażenie organów państwa w nowe kompetencje. Często konieczne jest również powołanie nowych organów, szczególnie w zakresie najwyższych władz wojskowych. Rząd polski był przygotowany na taką sytuację i uchwalił projekt dekretu o najwyższych władzach wojskowych w czasie wojny. Prezydent Rzeczypospolitej złożył pod nim swój podpis w dniu rozpoczęcia działań wojennych przeciwko Polsce, 1 września 1939 r. Niestety autorzy tego aktu nie przewidzieli konieczności opuszczenia przez najwyższe władze państwowe (cywilne i wojskowe) terytorium państwa i kontynuowania działalności na emigracji. Pojawiła się potrzeba znowelizowania obowiązujących rozwiązań. Przedstawione rozważania ukazują ich ewolucję od przepisów charakterystycznych dla systemu autorytarnego do regulacji typowych dla państwa demokratycznego. Proces ten ukazano na tle ogólniejszych przemian dokonujących się w polskich środowiskach politycznych działających na emigracji – początkowo we Francji, a następnie w Wielkiej Brytanii – będących wynikiem objęcia sterów rządów Rzeczypospolitej przez oponentów przedwojennych autorytarnych rządów sanacyjnych w Polsce.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2018, 21; 255-274
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O sposobach powołania na urzędy sędziowskie
On methods of judicial appointment
Autorzy:
Waśkowski, Eugeniusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032171.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
powoływanie sędziów
sądownictwo w Europie początku XX w.
Ustrój sądownictwa II RP
Komisja Kodyfikacyjna RP
Eugeniusz Waśkowski
judicial appointment
the judiciary in early XX century
the judiciary of the Second Polish Republic
Codification Commission of the Republic of Poland
Opis:
Eugeniusz Waśkowski (1866-1942) był jednym z najwybitniejszych polskich cywilistów procesowych okresu międzywojnia. Posiadał gruntowną wiedzę z zakresu organizacji sądownictwa i adwokatury. Wypowiadał się w sprawach dotyczących ustroju sądownictwa, procesu cywilnego, organizacji adwokatury oraz deontologii zawodów prawniczych. Jest postacią, która dokonaniami, poglądami na istotę prawa, ale i życiorysem stale inspiruje, szczególnie naukę polską i rosyjską, a ostatnio także ukraińską. Jego dzieła są wznawiane i komentowane. Szerzej zob. A. Redzik, Eugeniusz Waśkowski (1866-1942). W siedemdziesięciolecie śmierci wybitnego uczonego i adwokata, „Palestra” 2012, nr 9-10, s. 255-267. W artykule opublikowanym w 1924 r. prof. Waśkowski zabrał ważny głos w dyskusji nad projektem prawa o ustroju sądów powszechnych przygotowywanym przez Komisję Kodyfikacyjną RP. W opracowaniu pokazał, jakie istniały w innych państwach sposoby powoływania na urzędy sędziowskie, podkreślając jednocześnie, że najważniejsze są gwarancje niezawisłości, bezstronności i niezależności, a nie sposób powoływania sędziów. Pisał m.in.: „Mianowanie sędziów przez ministra nie przeczy niezawisłości sądów pod tym warunkiem, jeżeli po dokonanej nominacji los sędziego staje się niezależnym od woli ministra”, ani żadnego organu państwa. Waśkowski omówił wady i zalety każdego z przywołanych modeli, sięgając do literatury i doświadczeń wcześniejszych – zachodu, jak i wschodu. Artykuł winien służyć refleksji. Modele wyłaniania sędziów są różne także dzisiaj, ważne aby nie generowały one wad, które znane są od wieków, a nade wszystko nie powodowały żadnego uzależnienia sędziów – politycznego czy korporacyjnego. Dokonano tylko minimalnego uwspółcześnienia ortografii.
Eugeniusz Waśkowski (1866-1942) was one of the most prominent Polish civil law lawyers in the interwar period. He possessed a thorough knowledge about the organization of the judiciary and the Bar. He spoke out on matters relating to the judicial system, civil procedure, organization of the Bar and deontology of legal professions. He is a figure who still inspires Polish and Russian, and recently also Ukrainian legal sciences with his achievements, views on the essence of law as well as his biography. His works are reissued and commented on. For more see A. Redzik, Eugeniusz Waśkowski (1866-1942). On the 70th anniversary of the death of an outstanding scientist and lawyer, “Palestra” 2012, No. 9-10, pp. 255-267. In an article published in 1924, Professor Waśkowski reflected on the draft law on the system of courts prepared by the Codification Committee of the Republic of Poland. In the study, he presented methods of judicial appointment in other countries, emphasizing the utmost relevance of the guarantees of independence and impartiality, and not the method of judicial appointment. He wrote, inter alia: “The appointment of judges by the Minister does not contradict an independence of the courts if after the appointment the fate of the judge becomes independent of the Minister’s or any other state body’s will”. Waśkowski discussed advantages and disadvantages of each of the available models, referring to the literature and previous experiences – both from the West and the East. The article offers a ground for further reflection. Models of judicial appointments are diverse also nowadays. It is important that they do not generate defects that have been known for centuries, and above all do not cause any dependence of the judges to external actors. Only minimal modernization of the spelling was introduced to the text.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2020, 3, 2 (6); 383-397
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oskarżona II Rzeczpospolita. Komunistyczne represje wobec wojewodów okresu międzywojennego
Accused Second Republic. Communist Repressions Against Voivodes of the Interwar Period
Autorzy:
Cichoracki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154467.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
II Rzeczpospolita
międzywojenna administracja państwowa
represje komunistyczne
Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego
Second Republic of Poland
interwar state administration
communist repressions
Ministry of Public Security
voivodes of the interwar period
Opis:
Tekst poświęcony jest represjom komunistycznym, jakie spotkały pięciu urzędników administracji państwowej okresu II Rzeczypospolitej, pełniących przed 1939 r. funkcję wojewodów. Byli to: Stanisław Jarecki – wicewojewoda i p.o. wojewody kieleckiego i wojewoda stanisławowski, Henryk Józewski – wojewoda wołyński i łódzki, Wacław Kostek- Biernacki – wojewoda nowogródzki i poleski, Kazimierz Świtalski – wojewoda krakowski oraz Stanisław Twardo – wojewoda warszawski. Artykuł pokazuje, jak komunistyczny aparat represji postrzegał ich działalność w okresie międzywojennym. Zasygnalizowano mechanizmy prowadzenia śledztw i konstruowania aktów oskarżenia, omówiono także przebieg procesów, zachowanie byłych urzędników w warunkach pozbawienia wolności oraz stosunek władz komunistycznych do prób ich uwolnienia. Opracowanie oparto przede wszystkim na dokumentacji archiwalnej wytworzonej przez komunistyczne Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego i struktury aparatu sprawiedliwości.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 2; 564-578
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie się instytucji kwaterunku wojskowego jako ciężaru publicznego na rzecz obrony państwa na ziemiach polskich do 1939 roku
The development of the institution of military quartering as a public burdens for the defence of the State Polish soil until 1939
Autorzy:
Konarski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085811.pdf
Data publikacji:
2021-03-12
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
prawo administracyjne
obciążenia publiczne
kwaterowanie wojskowe
Księstwo Warszawskie
Królestwo Polskie
II Rzeczpospolita
administrative law
public burdens
military quartering
Duchy of Warsaw
Kingdom of Poland
Second Polish Republic
Opis:
Among the many public burdens of a personal or financial nature for the defence of the State that existed in the distant past, one of the oldest and most burdensome is the obligation to provide quarters for the army. This burden was characterised by the fact that the inhabitants of villages, and then of  settlements and towns, were forced to provide quarters for the army, As a rule, their owners receiving a certain amount of remuneration, which, however, was often disproportionately low compared to the damage caused by the army to the property providing the quarters. Therefore, the biggest problem with this institution was, for a long time, the one relating to the numerous robberies and destruction carried out by military units. This article is a synthetic analysis of the development of the institution of military quartering on Polish soil from the earliest times, through the period of partitions and the rebith of Poland in the interwar period, to the outbreak of World War II.
Źródło:
Prawo Kanoniczne; 2021, 64, 1; 165-191
2353-8104
Pojawia się w:
Prawo Kanoniczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legal and Political Status of Russian Emigration in the First Years of the Second Republic of Poland – Selected Issues
Autorzy:
Zielińska-Balcerzak, Nina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618809.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Russian emigration
Russian Political Committee in Poland
Russians
legal and political situation
Second Republic of Poland
emigracja rosyjska
mniejszość
Komitet Rosyjski w Polsce
Rosjanie
sytuacja polityczno-prawna
II Rzeczpospolita
Opis:
The purpose of this article is to present selected issues of legal and political status of Russians in Poland with particular emphasis on the Russian emigrants environment living on the Polish lands during building the foundations of the Second Republic of Poland and to show legal changes within this scope. The author’s intention is also an attempt to complete the existing studies relating to the history of Russian emigration in Poland in the interwar period.
Artykuł ma na celu omówienie wybranych elementów sytuacji polityczno-prawnej Rosjan, ze szczególnym uwzględnieniem środowiska rosyjskich emigrantów na ziemiach polskich w okresie budowania zrębów II Rzeczypospolitej oraz ukazanie zmian, jakie zachodziły w kwestii uregulowania norm prawnych. Zamierzeniem autorki jest również próba uzupełnienia dotychczasowych badań dotyczących historii emigracji rosyjskiej w Polsce w okresie międzywojennym.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2015, 24, 4
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sądownictwo wojskowe w II rzeczypospolitej polskiej
Autorzy:
Brzostek, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920600.pdf
Data publikacji:
2019-11-15
Wydawca:
Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie
Tematy:
sądownictwo wojskowe
sądy wojskowe
struktura sądów wojskowych
właściwość sądów wojskowych
II Rzeczpospolita Polska
military jurisdiction
military courts
structure of military
courts
jurisdicition of military courts
the Second Republic of Poland
Opis:
Artykuł dotyczy sądownictwa wojskowego w Rzeczypospolitej w latach 1918–1939. Autorki w artykule ukazują proces kształtowania się sądownictwa wojskowego po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. W pracy analizie poddana została struktura sądów wojskowych i ich właściwość na podstawie norm konstytucyjnych oraz ustawowych tamtego okresu.
The article applies to the military jurisdiction in the Republic of Poland in period 1918–1939. Authors present the process of shaping of military courts after gaining independence by Poland. In the article the structure and jurisdiction of military courts were analysed. The analysis conducted by the authors were based on the provisions of the constitution and the acts applicable to researched issues.
Źródło:
Przegląd Policyjny; 2016, 1(121); 81-87
0867-5708
Pojawia się w:
Przegląd Policyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Duchowieństwo katolickie wobec zmian społecznych w okresie międzywojennym. Zarys problematyki badawczej
The Catholic clergy in the face of social changes in the interwar period: An outline of research issues
Autorzy:
Bujak, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/784076.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Kościół katolicki
duchowieństwo
okres międzywojenny
II Rzeczpospolita
zmiany społeczne
the Catholic Church
the clergy
the interwar period
the Second Republic of Poland
social changes
Opis:
The article presents the views of the Catholic clergy of the interwar period on selected aspects of the changes taking place in contemporary Polish society regarding religiosity, morality, the family, and the upbringing of younger generations. This analysis, which is preliminary and survey-oriented, discusses only some aspects of these issues in the context of the interwar Catholic renewal movements. The article is based on clergymen’s statements – primarily from the two former annexed territories: Prussian and Russian – included in the pages of two monthly magazines (influential and opinion-forming in the clerical milieu): Wiadomości dla Duchowieństwa published in Poznań, and Wiadomości Archidiecezjalnych Warszawskich published in Warsaw.  
W artykule zostały zaprezentowane charakterystyczne dla duchowieństwa katolickiego okresu międzywojennego poglądy na wybrane aspekty zmian zachodzących w społeczeństwie polskim w tamtym czasie dotyczących religijności, obyczajowości, rodziny i wychowania młodego pokolenia. Analiza ma charakter wstępny i sondażowy. Omówione w niej zostały jedynie niektóre aspekty dotyczące tej problematyki, ukazane w kontekście międzywojennych prądów odnowy katolicyzmu. Podstawę źródłową stanowią wypowiedzi duchownych, głównie z dwóch dawnych zaborów pruskiego i rosyjskiego, zawarte na łamach dwóch wpływowych i opiniotwórczych w tych środowiskach miesięczników: poznańskich „Wiadomości dla Duchowieństwa” i wychodzących w Warszawie „Wiadomości Archidiecezjalnych Warszawskich”.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2019, 112; 73-92
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Role of the Polish Academy of Arts and Sciences in Building the Prestige of the Reborn Second Republic of Poland
Rola Polskiej Akademii Umiejętności w budowaniu prestiżu odrodzonej II Rzeczypospolitej
Autorzy:
Hübner, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1374198.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish Academy of Arts and Sciences
science
national culture
Second Republic of Poland
Ministry of Foreign Affairs
prestige
Polska Akademia Umiejętności
nauka
kultura narodowa
II Rzeczpospolita
Ministerstwo Spraw Zagranicznych
prestiż
Opis:
The article shows the importance of the Polish Academy of Arts and Sciences (PAU) in building the prestige of the Polish state, reborn in 1918. It investigates primarily the first years of independence in which the Academy undertook actions aimed at gaining Polish science an international reputation. The scope and nature of the PAU’s cooperation with the authorities of the Republic of Poland – in particular with the Ministry of Foreign Affairs – was analyzed. The article is based on source materials – both archival and published – and literature on the subject. The information contained in the sources and published works has been critically evaluated, taking into account the specificity of the analyzed material. Based on the statutory objectives of the PAU, various forms of the Academy’s work were presented, which were related to building the importance of Polish science abroad. Reference was made to the involvement of the PAU in the work of international scientific organizations – the Conseil International de Recherches and the Union Académique Internationale de Recherches et de Publications. The influence of Polish national culture (supported and developed by the PAU) on the prestige of the Second Republic of Poland in the international arena indicated that the PAU’s actions were necessary in view of the desire to strengthen the position of the Republic of Poland in the circle of scholars from other countries – after years of Polish scientific and cultural achievements being underestimated, marginalized and attributed to others. The importance of support for PAU’s activities by the Ministry of Foreign Affairs was established, as well as the beneficial effects but also the dangers related to the entry of politics into the field of science.
W artykule ukazano znaczenie Polskiej Akademii Umiejętności w budowaniu prestiżu odrodzonego w 1918 roku państwa polskiego. Artykuł dotyczy w głównej mierze pierwszych lat niepodległości, w których Akademia podjęła się działań, mających na celu zyskanie nauce polskiej międzynarodowej renomy. Operacjonalizując problem analizowano zakres i charakter współpracy PAU z władzami RP – w szczególności z Ministerstwem Spraw Zagranicznych. Artykuł powstał w oparciu o materiały źródłowe – zarówno archiwalne, jak publikowane – oraz literaturę przedmiotu. Informacje zawarte w źródłach i opublikowanych pracach poddano krytycznej ocenie – uwzględniającej specyfikę analizowanego materiału. W oparciu o statutowe cele PAU, przedstawiono różne formy prac Akademii, z jakimi wiązano budowę znaczenia nauki polskiej poza granicami kraju. Odwołano się do zaangażowania PAU w prace międzynarodowych organizacji naukowych – Conseil International de Recherches oraz Union Académique Internationale de Recherches et de Publications. Wpływ polskiej kultury narodowej (wspieranej i rozwijanej przez PAU) na prestiż II RP na arenie międzynarodowej, wskazywał, że działania PAU były konieczne wobec pragnienia ugruntowania pozycji Rzeczypospolitej w środowisku uczonych z innych państw – po latach niedoceniania, marginalizowania i przypisywania innym polskiego dorobku naukowego i kulturalnego. Ustalono znaczenie wsparcia działań PAU przez MSZ, korzystne efekty, ale i zagrożenia związane z wejściem polityki na grunt nauki.
Źródło:
Res Historica; 2020, 50; 361-397
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Studia prawnicze na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie 1919-1939
Юриспруденция в университете им. Стефана Батория в Вильнюсе, 1919-1939
Autorzy:
Przeniosło, Marek
Przeniosło, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969702.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
dzieje szkolnictwa wyższego w II Rzeczypospolitej
studenci
prawnicy
history of higher education in the Second Republic of Poland
students
lawyers
история высшего образования
Вторая Польская Республика
студенты
юристы
Opis:
Факультет права и общественных наук Университета им. Стефана Батория в Вильнюсе был крупнейшим из всех факультетов университета. Например, в 1923/1924 учебном году у него было 525 студентов (из 2209 студентов университета), в 1933/1934 - 1497 (из 3923), в 1937/1938 - 1035 (из 3148). В межвоенный период на факультете работали 15 профессоров, управляющих кафедрами, подавляющее большинство из которых были юристами. Юридические факультеты (также медицинские факультеты) в польских университетах принадлежали к тем, где студенты были наиболее востребованы. Юридические исследования длились 4 года, количество предметов, заканчивающихся на экзаменах, было большим - 17, а организация экзаменов была дополнительной трудностью для студентов. Своевременность завершения отдельных лет обучения и университетов в целом должны рассматриваться в качестве важного элемента в оценке образовательного процесса в межвоенный период. В Университете им. Стефана Батория студенты юридических факультетов, аптек, теологов и врачей закончили учебу наиболее вовремя, но даже в этих дисциплинах это касалось менее половины студентов. Хотя юридические исследования были сложными, большинство студентов были вовлечены в жизнь университета, особенно в деятельность студенческих организаций.
Źródło:
Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2019, XVI, 4; 175-202
1731-982X
Pojawia się w:
Wschodni Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poczet jurystów i ekonomistów (5): Aleksander Doliński (1866-1930)
Lexicon of Polish Lawyers and Economists (5): Aleksander Doliński (1866-1930)
Autorzy:
Redzik, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032627.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
Aleksander Doliński
historia prawa
prawo handlowe w II RP
Komisja Kodyfikacyjna RP
Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie
Mieczysław Honzatko
history of Polish law
commercial law of the Second Polish Republic
civil law
interpretation of law
Codification Commission of the Republic of Poland
Jan Kazimierz University in Lwów
Opis:
Piątą odsłonę „Pocztu Jurystów i Ekonomistów” dedykujemy zmarłemu przed 90 laty Aleksandrowi Dolińskiemu – niedocenionemu dzisiaj współtwórcy polskiego prawa handlowego, a w szczególności prawa spółek, człowiekowi po- siadającemu wyjątkowe przymioty osobiste, o którym Roman Longchamps de Bérier pisał: „obok gruntownej wiedzy komercjalnej oraz wielkiej pracowitości, cechowały prof. Dolińskiego niezwykłe zalety charakteru. Łagodność i wyrozumiałość, umiejętność szanowania każdego zdania, brak wszelkiej małostkowości i próżności jednały mu miłość kolegów i młodzieży i zapewniały pomyślny wynik wszelkiej pracy, podejmowanej wspólnie z innymi. Dzięki tym przymiotom szerokie sfery społeczeństwa odnosiły się do ś.p. profesora Dolińskiego z pełnym zaufaniem, ofiarując mu liczne godności (...)”. Wtórował mu Maurycy Allerhand, który akcentował, że „jako człowiek odznaczał się zmarły anielską dobrocią i nieskazitelnym charakterem. Był wyrozumiały na odmienne zdania, nigdy się nie unosił, a gdy w Komisji Kodyfikacyjnej czasem może za ostro ścierały się z sobą zapatrywania, starał się wszystkich ułagodzić, co mu się zawsze udawało, bo wszyscy go cenili, poważali i kochali”. Aleksander Doliński za życia zyskał uznanie jako wybitny znawca teorii i praktyki prawa handlowego w Polsce, który – jak nikt inny – nadawał się do kierowania dziełem skodyfikowania tego działu prawa. Jego więc wybrano przewodniczącym Sekcji Prawa Handlowego Komisji Kodyfikacyjnej RP. On też był głównym twórcą polskich kodyfikacji obszaru prawa handlowego. W artykule przybliżono sylwetkę prof. Dolińskiego i jego osiągnięcia naukowe i kodyfikacyjne. Wiele z nich do dzisiaj stanowi niedościgniony wzorzec, w tym wznawiane jako t. 1 „Biblioteki Głosu Prawa” – Austryackie prawo spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Fragment opracowania poświecono zięciowi i następcy na katedrze prof. Dolińskiego – Mieczysławowi Honzatce, zamordowanemu w nie- jasnych okolicznościach w 1945 r.
Roman Longchamps de Bérier wrote about him: “apart from thorough commercial knowledge and great diligence, Professor Doliński had extraordinary virtues of character. Gentleness and forbearance, the ability to respect every sentence, the lack of any pettiness and vanity won him the love of his colleagues and youth and ensured the successful outcome of any work undertaken together with others. Thanks to these qualities, wide spheres of society related to the late Professor Doliński with full confidence, offering him numerous awards (...)”. During his lifetime, Aleksander Doliński gained recognition as an outstanding expert in the theory and practice of commercial law in Poland, who – like no other – could lead the work of codifying this branch of law. He was thus elected chairman of the Commercial Law Section of the Codification Commission of the Republic of Poland. He was also the main creator of Polish codifications in the area of commercial law, including, above all, company law. The article presents the profile of Professor Doliński and his scientific and codification achievements. Many of them are still an unsurpassed model to this day.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2020, 3, 2 (6); 482-503
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konspiracyjna działalność Ireny Wirszyłło (1903–1944) – strażniczki więziennej z Pawiaka i Aresztu Centralnego w Warszawie
The conspiratorial activities of Irena Wirszyłło (1903–1944) – prison guard in the Pawiak and the Warsaw Central Detention Centre
Autorzy:
Kułan, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/546980.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
German occupation
Prison guards
Second Republic of Poland
Pawiak
Auschwitz
Polish Independence Movement
okupacja
straż więzienna
II Rzeczpospolita
al. Szucha
Armia Krajowa
Związek Walki Zbrojnej
Opis:
This article describes the fate of Irena Wirszyłło, a prison guard working in the Pawiak and in the detention centre at Daniłowiczowska street in Warsaw. Irena Wirszyłło started her prison work career in 1925. However, we do not have much interesting material from this period of her life. We have more information regarding the period of occupation. Certainly, this was a particularly difficult time in Irena Wirszyłło's life, but it was also the best, showing the heroism of her attitudes. From the beginning of the occupation Irena Wirszyłło was engaged in underground activities. Initially in the Union of Armed Struggle (Związek Walki Zbrojnej) and later in the Home Army (Armia Krajowa). As part of her duties she was carrying help to the imprisoned and assisted the Home Army to obtain information on the functioning of the prison in the Pawiak during the occupation. In addition, Irena Wirszyłło recruited officers among the prison guards for conspiratorial work. One of the most important actions taken by Irena Wirszyłło and prison staff from Pawiak was the attempt to free Stefan Starzyński. Ultimately, this action failed as a result of the refusal of the President of Warsaw to endorse the escape plan. Irena Wirszyłło's conspiratorial activity ended tragically for her. She was first detained in Pawiak, and later moved to the camp in Auschwitz, where she died. The fate of Irene Wirszyłło’s family is tragical too, her husband was murdered in Katyn, her two brothers also did not survive Soviet captivity. This article is intended to remember this forgotten character.
Losy pracowników przedwojennej Straży Więziennej niezbyt często stają się tematem szerszych opracowań. Można to zaobserwować zarówno w odniesieniu do lat 1918– 1939, jak i 1939–1945. Lepiej opracowany jest okres okupacyjny, gorzej natomiast czasy przedwojenne. Prezentowany artykuł opisuje losy Ireny Wirszyłło, strażniczki więziennej pracującej na Pawiaku i w areszcie przy ul. Daniłowiczowskiej w Warszawie. Swoją karierę w więziennictwie Irena Wirszyłło rozpoczęła w 1925 r., jednak z tego okresu jej życia nie zachowało się zbyt wiele interesujących materiałów. Więcej informacji posiadamy z czasów okupacji. Z pewnością był to okres szczególnie trudny w życiu Ireny Wirszyłło, ale też najlepiej ukazujący bohaterskość jej postawy. Od początku okupacji Irena Wirszyłło zaangażowała się w działalność konspiracyjną, początkowo w Związku Walki Zbrojnej, a później w Armii Krajowej. W ramach swoich obowiązków niosła pomoc uwięzionym oraz ułatwiała wywiadowi Armii Krajowej pozyskanie informacji na temat funkcjonowania więzienia na Pawiaku w czasie okupacji. Dodatkowo Irena Wirszyłło werbowała funkcjonariuszki Straży Więziennej do pracy konspiracyjnej. Jednym z istotniejszych działań podjętych przez Irenę Wirszyłło i pracowników więziennych z Pawiaka była próba uwolnienia Stefana Starzyńskiego. Ostatecznie akcja ta nie powiodła się w wyniku odmowy ucieczki przez prezydenta Warszawy. Działalność konspiracyjna Ireny Wirszyłło zakończyła się dla niej tragicznie. Najpierw trafiła na Pawiak, a później do obozu w Auschwitz, gdzie zmarła. Nie mniej tragiczne są losy najbliższych Ireny Wirszyłło, jej mąż został zamordowany w Katyniu, jej dwóch braci również nie przeżyło sowieckiej niewoli.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2017, 5, 4; 77-95
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Policja II Rzeczypospolitej – pomiędzy negacją a gloryfikacją. Historiografia i postulaty badawcze. Cz. 1 – Stan badań do 1989 roku
Police of the Second Republic of Poland – between negation and glorification. Historiography and research postulates. Part 1 – The state of research until 1989
Autorzy:
Litwiński, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20312185.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
Polish historiography 1919–1989
Modern history
State Police
Police of the Silesian Voivodeship
the Second Republic of Poland
historiografia polska 1919–1989
historia najnowsza
Policja Państwowa
Policja Województwa Śląskiego
II Rzeczpospolita
Opis:
This article is part one of a discussion that attempts to examine the state of research on the history of the police in the Second Republic of Poland as presented in to‑date historiography. My interest includes literature concerning both the State Police and the Police of the Silesian Voivodeship, two organisations independent from each other. The 1989/1990 timeline is obviously not accidental, as it was of great significance for the way research on public security organs in the interwar period was conducted. The recent 100‑year anniversary of the National Police created an excellent opportunity to assess the achievements pertaining to its history and the organisation modelled on it, i.e., the Police of the Silesian Voivodeship (PWŚl). Although their history has been the subject of several studies, it is worth taking a closer look at them trying to assess both the problems addressed and the quality of these studies. The author has made an attempt to carry out a quantitative and qualitative analysis of the existing literature, which is to lead to the identification of significant accomplishments, as well as to highlighting unexplored possibilities. The author has chosen scientific publications as a basis for his analyses. Publications of an occupational nature, that is, manuals, specialist materials, handbooks, course books, etc., remain outside the area of the author’s interest. The resulting analysis leads to the conclusion that it was not until the late 1980s that the one‑sided image of the pre‑war police, constructed through the discourse of repression against the “progressive” communist and workers’ movements, began to be abandoned. However, still dominating was the factual history, unfortunately not preceded by theoretical reflections.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2022, 52; 435-452
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja sądownictwa karnego w planowanej polskiej strefie okupacyjnej Niemiec w pracach Ministerstwa Odbudowy Administracji Publicznej w Rządzie RP na uchodźstwie 1943–1944
Conception of the criminal judiciary in the planned Polish occupation zone of Germany in the works of the Ministry of Reconstruction of the Public Administration in Government of the Republic of Poland in exile 1943–1944
Autorzy:
Mielnik, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965334.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
criminal judiciary
Government of the Republic of Poland in exile
Ministry of Reconstruction of the Public Administration
Allied-occupied Germany
II World War
Polish zone of occupation
sądownictwo karne
Rząd RP na uchodźstwie
Ministerstwo Odbudowy Administracji Publicznej
okupacja Niemiec
II wojna światowa
polska strefa okupacyjna
Opis:
The article presents the works on the conception of criminal judiciary in the planned Polish occupation zone of Germany, conducted by the Ministry of Reconstruction of the Public Administration in the Government of the Republic of Poland in exile. The author focuses on the main and specific theses of the created conception of the judiciary. The article also contains a brief characterization of the Ministry of Reconstruction of the Public Administration. The main assumption of the project was to adapt the judiciary to the occupation system used by the US-British troops, it was believed that the judiciary in the entire Allied zone would have a unitary character, and the minimum goal for the Polish government in exile was to fill the judges’ offices with Polish personnel. The conception focused on the areas from the Polish-German pre-war border to the Odra and Nysa Łużycka lines as well as on East Prussia and this was the most important area of interest of the Polish government in exile.
Artykuł przedstawia prace nad koncepcją sądownictwa karnego w planowanej polskiej strefie okupacyjnej Niemiec, prowadzone przez Ministerstwo Odbudowy Administracji Publicznej w Rządzie RP na uchodźstwie. Autor skupia się na tezach głównych i szczegółowych powstałej koncepcji sądownictwa, dokonuje także krótkiej charakterystyki Ministerstwa Odbudowy Administracji Publicznej. U podstaw tworzonego projektu leżały założenia dostosowania się do systemu okupacji stosowanego przez wojska amerykańsko-brytyjskie, uważano bowiem, że sądownictwo w całej alianckiej strefie będzie miało jednolity charakter, a za cel minimum uznawano obsadzenie stanowisk sędziowskich polskim personelem. W prowadzonych pracach koncentrowano się na terenach od przedwojennej granicy polsko-niemieckiej do linii Odry i Nysy Łużyckiej oraz na Prusach Wschodnich i był to najważniejszy obszar zainteresowania polskiego rządu na uchodźstwie.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2018, 21; 295-312
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podpułkownik Mieczysław hr. Poniński – attaché wojskowy Rzeczypospolitej w Rzymie (1920-1921)
Lieutenant Colonel Mieczysław hr. Poniński – military attaché of the Republic of Poland in Rome
Autorzy:
Majzner, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688116.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
II Rzeczpospolita
attachés wojskowi
Poselstwo RP w Rzymie
wywiad wojskowy
Wojsko Polskie
Second Republic of Poland
military attachés
Polish legation in Rome
military intelligence
Polish Army
Opis:
In May 1919, the Military Attachat was established at the Polish Legation in Rome, obliging him to observe the Italian armed forces, economy, foreign policy, coordinate purchases of military equipment and organize repatriation to the country of Poles – former soldiers of the Austro-Hungarian army, staying in POW camps in Italy. The first military attaché was Gen. Eugeniusz Kątkowski, who, however, did not speak Italian. In October 1920 he was replaced by Maj. Mieczysław, hr. Poniński, who knew Italian language and Italian culture. In 1921, however, it turned out that by joining the Polish Army in 1919, he concealed the fact that he was removed from the Italian army in 1893 and demoted from the rank of lieutenant to the sergeant. Because, he received the rank of captain (captain) in the Polish Army. In addition, his assistant Maj. Jan Pogorski developed 12 military reports claiming that he obtained them from a secret informer for a total of 2,500 lire, while he rewrote them from the Italian military press. Lt.-Col. Mieczysław Poniński was dismissed from Rome and placed before the Officer’s Honorary Court, and then before the Criminal Court. Thanks to his connections he avoided the punishment. He was the only one of nearly 100 Polish military attachés in the years 1919–1939, who committed such an offense.
W maju 1919 r. powołano Attachat Wojskowy przy Poselstwie RP w Rzymie, zobowiązując go do obserwowania włoskich sił zbrojnych, gospodarki, polityki zagranicznej, koordynowania zakupów sprzętu wojskowego oraz organizowania procesu repatriacji do kraju Polaków – byłych żołnierzy armii austro-węgierskiej, przebywających w obozach jenieckich na terenie Włoch. Pierwszym attaché wojskowym został gen. Eugeniusz Kątkowski, który nie mówił po włosku. W październiku 1920 r. zastąpił go mjr Mieczysław hr. Poniński, który znał język włoski i włoską kulturę. W 1921 r. okazało się jednak, że wstępując w 1919 r. do Wojska Polskiego, zataił fakt, że z armii włoskiej został w 1893 r. usunięty i zdegradowany ze stopnia porucznika do sierżanta. Dzięki temu w Wojsku Polskim otrzymał stopień rotmistrza (kapitana). Ponadto jego pomocnik, mjr Jan Pogorski opracował 12 raportów wojskowych, twierdząc, że pozyskał je od tajnego informatora za ogółem 2500 lirów, podczas gdy przepisał je z włoskiej prasy wojskowej. Podpułkownik Mieczysław Poniński został odwołany z Rzymu i postawiony przed Oficerskim Sądem Honorowym, a następnie przed sądem karnym. Dzięki swym koneksjom uniknął jednak kary. Był jedynym spośród prawie 100 polskich attachés wojskowych w latach 1919–1939, który dopuścił się takiego przewinienia.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2019, 103; 101-117
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Poczet Jurystów i Ekonomistów” (7): Roman Longchamps de Bérier (1883–1941)
Lexicon of Polish Lawyers and Economists (7): Roman Longchamps de Bérier (1883-1941)
Autorzy:
Redzik, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2223732.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
Prawnicy polscy II RP
Prawo cywilne
Komisja Kodyfikacyjna RP
Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie
Ernest Till
Roman Longchamps de Bérier
Kazimierz Przybyłowski
Polish lawyers of the Second Polish Republic
Civil Law
The Codification Commission of the Republic of Poland
Jan Kazimierz University in Lwów
Opis:
4 lipca 2021 r. minęło 80 lat od śmierci prof. Romana Longchamps de Bérier oraz jego trzech synów, Zygmunta, Bronisława i Kazimierza. Wszyscy oni zostali zamordowani wraz z kilkudziesięcioma polskimi uczonymi przez Niemców w ramach zbrodni skierowanej przeciwko polskim profesorom lwowskich uczelni. Stanowi to dobrą okoliczność do przypomnienia życia i dokonań jednego z najwybitniejszych prawników cywilistów polskich XX wieku. Roman Longchamps de Bérier to jeden z niewielu dość powszechnie znanych prawników polskich z okresu II RP. Dzieje się tak dlatego, że doprowadził on do przyjęcia w 1933 r. Kodeksu zobowiązań. Prawu obligacyjnemu poświęcił też ceniony i cytowany do dzisiaj podręcznik pt. Zobowiązania. Opracowanie oparte zostało na trzech wskazanych w bibliografii publikacji autora poświęconych Romanowi Longchamps de Bérier, a w szczególności na obPrawnicy polscy II RP; Prawo cywilne; Komisja Kodyfikacyjna RP; Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie; Ernest Till; Roman Longchamps de Bérier; Kazimierz Przybyłowskiszernym studium z „Kwartalnika Prawa Prywatnego” z 2006 r.
On July 4, 2021, 80 years have passed since the death of Professor Roman Longchamps de Bérier and his three sons, Zygmunt, Bronisław and Kazimierz. They were all murdered, along with several dozens of Polish scholars, by the Germans as part of a crime against Polish professors from Lwów (now Lviv) universities. It is a good occasion to recall the life and achievements of one of the most outstanding Polish civil law scholars of the 20th century. Roman Longchamps de Bérier is one of the few well-known Polish lawyers from the period of the Second Polish Republic. This is because he contributed to the adoption of the Code of Obligations in 1933. He also prepared the highly-regarded and still cited textbook entitled ‘Obligations’. The study is based on the author’s publications on Roman Longchamps de Bérier, as indicated in the bibliography, and in particular on the detailed article from ‘The Private Law Quarterly’ (2006).
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2021, t. 4, 2 (8); 563-587
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The First Amendment to the President’s Ordinance of 6 Feb. 1928. The Statute on the Structure of Common Courts of Law as a Subject of the Sejm Debate in 1928. Selected Problems
Autorzy:
Malec, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619217.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
administration of justice
Statute on the Structure of Common Courts of Law
law codification
Sejm of the second term of office
Second Republic of Poland
inter-war Poland
constitutional improvement referred to as Sanation (Sanacja)
wymiar sprawiedliwości
prawo o ustroju sądów powszechnych
kodyfikacja prawa
Sejm II kadencji
II Rzeczpospolita
okres międzywojenny w Polsce
sanacja
zasada nieusuwalności sędziów
niezawisłość sędziowska
Opis:
The first all-Poland Statute on the Structure of the Common Courts of Law was initially being elaborated in the Second Republic’s Codification Commission but eventually it assumed a final form of Ordinance issued by the Republic’s President on 6 Feb. 1928. The Ordinance was equipped with the force of law. When compared with the provisions of the March Constitution of 1921, the regulations of the Ordinance diminished in particular the scope of the principle of irremovability of judges from their office. This gave rise to the dissatisfaction of the milieu of lawyers, and particularly the judges. The works on the amendment to the Ordinance were started prior to the Ordinance coming into force, and namely they started when there were filed with the Sejm the amendment projects drafted by the clubs of deputes, and specifically inter alia by the Parliamentary Association of Polish Socialists, by the National Club, by the Polish Peasant Party “Liberation” and the Party of Peasants. Also the Ministry of Justice emphasized the need for amending the Ordinance. In view of the fact that the calendar of Sejm debates did not foster the work of the Juristical Commission (the Sejm session being adjourned in June 1928), the National Club decided, in November 1928, to file the Bill on the postponing (by one year) the coming into force of the enactment of common courts of law structure. In the Sejm, the Bill was subjected to the debate during three sessions and eventually the lower house passed the law on the postponing (until 30 January 1930) the coming into force of the new provisions. However, this enactment failed to come under consideration of the Republic’s Senate. As a result, despite the alleged victory of the Sejm in its struggle with the executive power, the Ministry of Justice implemented its own image of the new organization of the administration of justice and, while exploiting the temporary suspension of the principle of irremovability of judges, got rid of those of them whose views did not comply with the political line promoted by the Sanation (Sanacja)  Camp. Among those who were dismissed there was the First President of the Supreme Court W. Seyda and other Supreme Court judge A. Mogilnicki, known for his critical attitude toward the new provisions. The dismissal of W. Seyda caused a considerable critical reaction of the public and even induced the National Democratic Party members to try to pass the vote-of no confidence vis-à-vis Minister of Justice S. Car who was responsible for the introduction of the 6 Feb. 1928 Ordinance and for making staff changes in the judicature. In February 1929, the question of amendment was again subjected to the debate of the parliament which finally adopted, on 4 March 1929, the Statute that liberalized a series of contested principles. Yet despite this, the hopes for further changes in the system of administration of justice were shattered by next alterations that were introduced, and particularly those of August 1932, which laid out the tendency to further interfering by the Ministry with the independence of judiciary. It was, inter alia, W. Makowski who, during the December debate on the administration of justice, expressed his criticism to the principle of the separation of powers and the concept of preserving balance between them. These last ideas were reflected in the ever more energetic works that tended toward the drafting of a new Constitution. When the latter was in fact adopted, it rejected the principle of separation and the balancing of powers.
Pierwsze w II Rzeczypospolitej ogólnopolskie prawo o ustroju sądów powszechnych, choć było przedmiotem prac prowadzonych w Komisji Kodyfikacyjnej II Rzeczypospolitej, to przybrało ostateczną postać rozporządzenia Prezydenta RP z mocą ustawy z dnia 6 lutego 1928 r. Jego treść, a w szczególności zmniejszenie w porównaniu z Konstytucją marcową z 1921 r. zakresu nieusuwalności sędziowskiej, od razu wzbudziła niezadowolenie środowiska prawników, w tym zwłaszcza sędziów. Prace nad nowelizacją rozporządzenia rozpoczęły się jeszcze przed jego wejściem w życie, gdy do Sejmu II kadencji trafiły projekty klubów poselskich, miedzy innymi Związku Parlamentarnego Polskich Socjalistów, Klubu Narodowego, PSL „Wyzwolenie” i Stronnictwa Chłopskiego. Na potrzebę korekty przepisów zwracało uwagę także Ministerstwo Sprawiedliwości. Wobec niesprzyjającego dla sejmowej Komisji Prawniczej kalendarza obrad (przerwanie sesji sejmowej w czerwcu 1928 r.) w listopadzie 1928 r. zdecydowano o zgłoszeniu (Klub Narodowy) projektu ustawy o odroczeniu o jeden rok wejścia w życie prawa o ustroju sądów powszechnych. Debacie nad tym projektem Sejm poświęcił trzy posiedzenia, by ostatecznie 18 grudnia 1928 r. uchwalić ustawę odraczającą wejście w życie nowych przepisów do 1 stycznia 1930 r. Ustawą nie zdążył jednak zająć się Senat RP. W rezultacie, mimo pozornego zwycięstwa Sejmu w toczonej w parlamencie II kadencji walki z władzą wykonawczą, Ministerstwo Sprawiedliwości zrealizowało swoją wizję nowej organizacji wymiaru sprawiedliwości i pozbyło się, korzystając z czasowego zawieszenia zasady nieusuwalności sędziów, osób nieodpowiadających linii politycznej obozu sanacyjnego, w tym między innymi sędziów Sądu Najwyższego (wśród nich I Prezesa SN W. Seydy i krytyka nowych przepisów A. Mogilnickiego). Dymisja W. Seydy wywołała duży rezonas, a nawet skłoniła ugrupowania endeckie do podjęcia próby przeforsowania votum nieufności dla odpowiedzialnego za wprowadzenie rozporządzenia z dnia 6 lutego 1928 r. i zmiany kadrowe w sądownictwie, dotyczące zwłaszcza zwolenników endecji, ministra sprawiedliwości S. Cara. Choć w lutym 1929 r. sprawa nowelizacji wróciła pod obrady parlamentu, który ostatecznie uchwalił 4 marca 1929 r. ustawę liberalizującą wiele zasad, to nadzieje na dalszą zmianę systemu wymiaru sprawiedliwości przekreśliły kolejne zmiany, w tym zwłaszcza przeprowadzona w sierpniu 1932 r., wytyczająca między innymi kierunek dalszego ingerowania w zasadę niezawisłości sędziowskiej. Krytyka podziału i równowagi władz, wyrażona podczas grudniowej debaty nad systemem wymiaru sprawiedliwości między innymi przez W. Makowskiego, znajdowała swoje odzwierciedlenie w coraz bardziej aktywnych pracach nad nową konstytucją, ostatecznie zasadę tę odrzucającą.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Policja II Rzeczypospolitej – pomiędzy negacją a gloryfikacją. Historiografia i postulaty badawcze. Cz. 2 – Stan badań od 1990 roku
Police of the Second Republic of Poland – between negation and glorification. Historiography and research postulates. Part 2 – The state of research since 1990
Autorzy:
Litwiński, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20312194.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
Polish historiography since 1990
Modern history
State Police
Police of the Silesian Voivodeship
the Second Republic of Poland
historiografia polska od 1990 r.
historia najnowsza
Policja Państwowa
Policja Województwa Śląskiego
II Rzeczpospolita
Opis:
The present article is part two of the discussion attempting to assess the state of research on the history of the police in the Second Republic of Poland in historiography. This time I focus on the publications since 1990. I am interested in the literature concerning both the State Police and the Police of the Silesian Voivodeship, two independent organisations. The subsequent part deals with works published since 1990, and the last part is focused on the fate of police officers after September 1, 1939. This section also contains more complete summaries and research postulates. Obviously, the 1989/1990 timeline is not accidental, as it had a significant impact on the way historiography dealing with public security organs in the interwar period was conducted. The turn of the 1980s and 1990s was extremely fruitful for Polish historiography, including research on the history of the pre‑war police. On the one hand, access to archival materials became free and easy, thus opening new perspectives for researchers. This unrestricted possibility of using documents from the family archives of police officers and their family members was of great importance for gaining information about the everyday service of police officers. On the other hand, in some publications we notice a prevailing tendency to over‑heroise and sometimes even mythologise the pre‑war police, and this unfortunately is still happening today. All this coincided with the fact that there were an increasing number of authors dealing with the history of the police in the Second Republic, and consequently, the scope of research I was interested in had to expand.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2022, 52; 453-506
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historycznoprawne aspekty działalności Oddziału Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej w Bydgoszczy
The Historical and Legal Aspects of Operation the Department of Polish National Loan Found in Bydgoszcz
Autorzy:
Zych, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1803323.pdf
Data publikacji:
2019-10-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia
prawo
pieniądz
Polska Krajowa Kasa Pożyczkowa
II Rzeczpospolita Polska
Oddział w Bydgoszczy
history
law
money
Polish National Loan Found
Department in Bydgoszcz
the Second Republic of Poland
Opis:
Dokumenty archiwalne dotyczące Oddziału Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej w Bydgoszczy zachowały się w stanie szczątkowym. Informacje prasowe dotyczące jej działalności mogą wskazywać na główne kierunki jej funkcjonowania. Niewątpliwie, podstawą prawną były akty normatywne powszechnie obowiązujące. Oddział Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej w Bydgoszczy otwarto po przekazaniu władzy w mieście polskiej administracji. Fakt ów może przypuszczalnie podważać tezę o tym, że Kasa wspierała interesy niemieckie. Choć nie można twierdzić tego jednoznacznie, jednak wyrażam nadzieję, że tractu temporis znajdą się archiwalia pozwalające na prowadzenie dalszych badań w tym zakresie.
The archival documents relating to the Department of Polish National Loan Fund in Bydgoszcz have survived in a rudimentary state. Press releases concerning its activity may indicate the main directions of its operation. Undoubtedly, the legal basis were generally binding normative acts. The results of this study allow to challenge thesis that titled Loan Found has supported the German interests. The PNLF Branch in Bydgoszcz has opened after the transfer of power in the city to Polish administration. I hope that tractu temporis will find the archival documents allowing for further research on the titled matter.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2018, 28, 3; 161-180
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z prac ministerialnych nad ujednoliceniem prawa chowania zmarłych w II Rzeczypospolitej
From the ministerial work on the unification of burial law in the Second Polish Republic
Autorzy:
Truszkowski, Bartosz Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621763.pdf
Data publikacji:
2020-04-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
prawo chowania zmarłych
zakładanie cmentarzy
miejsca pochówku
przepisy sanitarne
Polska międzywojenna
II Rzeczpospolita
burial law
establishment of cemeteries
burial grounds
sanitary regulations
interwar Poland
the Second Polish Republic
Opis:
The article aims to present the long-term process of forming the Burial and Determining the Cause of Death Act of 1932 and its implementing regulation of 1933. Through the outline of the history of burial customs and the related legal rules from antiquity to the 19th century, the author focuses on interwar Poland, re-established after years of non-existence, which tried to undertake its own legislative activity in this field. Basic sanitary regulations regarding the exhumation and transportation of corpses were passed very quickly, but the comprehensive and unifying legal act in the matter of burial was not established until the beginning of the 1930s. On the basis of archival files of the Ministry of Religious Denominations and Public Enlightenment, the author undertakes to present the chronology of work on the act of 1932, and to evaluate this process, which lasted over a decade.
Artykuł ma na celu przedstawienie wieloletniego procesu kształtowania się ustawy o chowaniu zmarłych i stwierdzaniu przyczyny zgonów z 1932 r. oraz uzupełniającego ją rozporządzenia wykonawczego z 1933 r. Przez zarys historii zwyczajów dotyczących pochówku, a także dziejów regulacji prawnych z nim związanych od starożytności po XIX w., autor dociera do odrodzonego po latach zaborów państwa polskiego, które próbowało podjąć w tej dziedzinie własną działalność ustawodawczą. Podstawowe przepisy sanitarne związane z ekshumacją i przewożeniem zwłok udało się uchwalić bardzo szybko po odzyskaniu niepodległości, jednak kompleksowej i ujednolicającej tę trudną tematykę ustawy Polska międzywojenna doczekała się dopiero na początku lat trzydziestych. Na podstawie archiwalnych akt z Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego autor podejmuje się przedstawienia chronologii prac nad ustawą z 1932 r. i oceny tego ponaddziesięcioletniego procesu.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2019, 18, 2; 111-139
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Listy dotyczące osób pochodzenia kaukaskiego służących w Wojsku Polskim i działaczy ruchu prometejskiego, przechowywane w polskich archiwach w Londynie
Autorzy:
Adamczewski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653831.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
ruch prometejski
Kaukaz
wojsko polskie w czasie II wojny światowej
II Rzeczpospolita
oficerowie kontraktowi w armii polskiej
Prometheism
the Caucasus
the Polish army in the Second Republic of Poland
contracting officers in Polish army
Opis:
W niniejszej pracy zaprezentowano listy przechowywane w archiwach Instytutu Józefa Piłsudskiego w Londynie, Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego, a także Studium Polski Podziemnej. Dotyczą one osób pochodzenia kaukaskiego służących w armii polskiej w czasie II wojny światowej, a także kaukaskich działaczy ruchu prometejskiego, którzy pozostawali w kręgu zainteresowania polskich polityków emigracyjnych w Londynie.This article outlines the lists stored in the archives of the Joseph Pilsudski Institute in London, the Polish Institute and Sikorski Museum, and Polish Underground Movement Study Trust. These documents enumerate the persons of Caucasian descent having served in the Polish army during World War II, as well as the Caucasian activists of the Promethean movement, who were of interest to Polish politicians in exile in London.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2015, 50, 2
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sposób powoływania sędziów na urzędy sędziowskie
The method of judicial appointments
Autorzy:
Car, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032169.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
powoływanie sędziów
Stanisław Car
Komisja Kodyfikacyjna RP
ustrój sądownictwa II RP
sądownictwo w Europie XIX i XX w.
appointment of judges
Codification Commission of the Republic of Poland
the judicial system of the Second Polish Republic
the judiciary in Europe in the 19th and 20th centuries
Opis:
Artykuł ten został opublikowany 2 sierpnia 1926 r. na łamach „Gazety Sądowej Warszawskiej” i stanowił swoiste podsumowanie dyskusji, która w latach 1923- 1926 przetoczyła się w „Gazecie” i innych publikatorach w przedmiocie sposobu powoływania sędziów. Przedstawiono w nim stan dyskusji i modele, jakie występowały historycznie i współcześnie autorowi. Artykuł uzupełnia dane przed- stawione wyżej w artykule prof. Eugeniusza Waśkowskiego, do którego zresztą nawiązuje. Autor – Stanisław Car (1882-1938) – był cenionym wówczas warszawskim adwokatem, który w 1924 r. założył w Warszawie czasopismo „Palestra”, wiele publikował, był aktywny w środowiskach prawniczych i społecznych. Jed- nocześnie był człowiekiem blisko związanym z Marszałkiem Józefem Piłsudskim. Znany jest powszechnie z racji swojej późniejszej aktywności politycznej, reform ustrojowo-prawnych, niechlubnych interpretacjach obowiązującego prawa oraz jako współtwórca konstytucji kwietniowej z 1935 r. Historia nie obeszła się z nim dobrze. Można odnieść wrażenie, że przypisano mu odpowiedzialność za większość grzechów obozu Piłsudskiego. Znienawidzony szczególnie przez endeków oraz komunistów. Nie ulega jednak wątpliwości, że był to znakomity prawnik, erudyta, znawca wielu obszarów wiedzy. W czasie publikacji artykułu Stanisław Car był Szefem Kancelarii Cywilnej Prezydenta RP Ignacego Mościckiego (wcześniej zajmował to stanowisko w czasie prezydentury Gabriela Narutowicza oraz w pierwszym roku urzędowania Stanisława Wojciechowskiego).
This article was published on 2 August 1926 in “Warsaw Judicial Gazette” as a summary of the discussion on the method of judicial appointment that appeared in Gazette as well as in other publications from 1923 to 1926. It presents the state of the discussion and the models that existed both historically and at the time that article was written. The article complements the data presented above in the article by Professor Eugeniusz Waśkowski. The author – Stanisław Car (1882-1938) was a distinguished lawyer from Warsaw who in 1924 founded the “Palestra” magazine in Warsaw, published a lot, and was active in legal and social circles. He was also closely related to Marshal Józef Piłsudski. He is widely known for his later political activity, political and legal reforms, disgraceful interpretations of the law and as a co-creator of the April Constitution of 1935. History did not put him in the positive light. One gets the impression that he was held responsible for most of the sins of Piłsudski’s camp. He was especially hated by the National Democrats and communists. There is no doubt, however, that he was an excellent lawyer, an erudite, and an expert in many areas of knowledge. When this article was published, Stanisław Car was the Head of the Civil Chancellery of the President of the Republic of Poland Ignacy Mościcki (previously he held this position during the presidency of Gabriel Narutowicz and in the first year of Stanisław Wojciechowski’s office).
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2020, 3, 2 (6); 398-411
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewolucyjne partie chłopskie w II RP w świetle historiografii
Revolutionary Peasant Parties in the Second Polish Republic
Autorzy:
Suławka, Adam Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436433.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Second Republic of Poland, Polish People’s Republic, Belarusian SSR, USSR, Independent Peasant Party, Union of Peasant Left “Self-Help”, Hromada, Communist Party of Poland, Polish United Workers’ Party, United People’s Party
II Rzeczpospolita, Polska Rzeczpospolita Ludowa, Białoruska SRR, ZSRR, Niezależna Partia Chłopska, Zjednoczenie Lewicy Chłopskiej „Samopomoc”, Hromada, Komunistyczna Partia Polski, Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, Zjednoczone Stronnictwo Ludowe
Opis:
The aim of this article is to summarise the current state of academic research regarding revolutionary peasant parties in the Second Polish Republic: the Independent Peasant Party (IPP), Union of Peasant Left “Self-Help” and Belarussian Peasant and Workers “Hromada” that operated in the north-eastern borderlands. These political formations, whose target group was peasants, were crypto-communist. Although officially independent, they were actually agencies of the Communist Party of Poland (CPP) and Communist Party of Western Belarus, which were in turn branches of Soviet intelligence in Poland. These groups aroused greatest interest among researchers prior to 1989 (during the existence of the communist block) due to the fact that Polish historians, members of the ruling Polish United Workers’ Party at the time, monopolised scientific research. Members of the PUWP’s satellite United People’s Party also had the opportunity to work on this issue, but their influence was much weaker. Articles regarding the Hromada were also available; however, much more detailed and important were those written in the Belarussian SSR. Practically in all cases those scientific papers were written in line with the communist ideology that praised the work of these parties. Still, thanks to research in Polish and Soviet archives, we can obtain valuable information about them and their members. After the decline of the communist block the topic has received much less attention from researchers both in Poland and Belarus, except for those who had already worked on it during the communist era and published a few fragmentary articles. As a result, the issue discussed in this article is still waiting for comprehensive and honest scholarship.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2020, 10; 225-239
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka szkolnictwa zawodowego i dokształcającego w miesięczniku „Szkoła Zawodowa” w latach 1926–1935
Autorzy:
Kocurek, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040746.pdf
Data publikacji:
2020-11-06
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
czasopismo „Szkoła Zawodowa”
kształcenie zawodowe
kursy dokształcające
II Rzeczypospolita
porady zawodowe
działalność szkół zawodowych
monthly journal “Szkoła Zawodowa” (Vocational School)
vocational and supplementary education
2nd Republic of Poland
vocational counselling
activity of vocational schools
Opis:
Artykuł przybliża wybrane treści zawarte w Miesięczniku „Szkoła Zawodowa”, który był organem Stowarzyszenia Nauczycieli i Przyjaciół Dokształcających Szkół Zawodowych. Czasopismo ukazywało się w latach 1926–1935 i informowało o sprawach dotyczących szkolnictwa zawodowego, działalności szkół zawodowych w Polsce i za granicą, programach szkolnych, podręcznikach i kursach dokształcających. Miesięcznik stanowił powszechną formę pomocy dla nauczycieli i uczniów szkół zawodowych. Redaktorami pisma byli: Dionizy Królikowski, Ludwik Krąkowski i Tadeusz Gacek.
The monthly “Szkoła Zawodowa” (Vocational School) was an organ of the Association of Teachers and Friends of Supplementary Vocational Schools. It was published in 1926–1935. The journal focused on issues of vocational school education, it comprised practical advice and information on school curricula, textbooks and supplementary courses. The activities of vocational schools in Poland and abroad were also presented. The editors of the journal were: Dionizy Królikowski, Ludwik Krąkowski and Tadeusz Gacek. It was a widely spread form of support for teachers and learners at vocational schools.
Źródło:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne; 2020, 11, 2; 252-263
2450-4491
Pojawia się w:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geneza asystencji wojskowej w II Rzeczypospolitej
The Genesis of Military Assistance in the Second Republic of Poland
Генезис военной помощи во Второй Речи Посполитой
Autorzy:
Hac, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887077.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
Siły zbrojne
asystencja wojskowa
geneza
II Rzeczypospolita
bezpieczeństwo publiczne
Armed forces
military assistance
genesis
public security
the Second Republic of Poland
Вооруженные силы
военная помощь
генезис
общественная безопасность
Вторая Речь Посполитая
Opis:
W artykule przedstawiono zagadnienie genezy asystencji wojskowej w II Rzeczypospolitej. Pod nazwą tą w międzywojennej Polsce rozumiano udzielanie pomocy przez siły zbrojne na rzecz władz cywilnych, przede wszystkim w związku z zapewnieniem bezpieczeństwa publicznego bądź w przypadku wystąpienia klęsk żywiołowych. W tekście poddano analizie doświadczenia polskie i zagraniczne z użycia wojska do wskazanych celów, jak również scharakteryzowano regulacje państw obcych powstałe przed 1918 r. w tym zakresie. Już w pierwszych dniach listopada 1918 r. na terenach Galicji administracja polska korzystała z pomocy sił wojskowych, przy czym wspomagano się dotychczas obowiązującymi normami austro-węgierskimi. W kolejnych miesiącach utworzono na terenie całego kraju komórki organizacyjne w administracji wojskowej zajmujące się koordynowaniem udzielania asystencji wojskowej, natomiast w okresie od stycznia do kwietnia 1919 r. wydano podstawowe przepisy dotyczące omawianej problematyki.
This article presents the issue of the genesis of military assistance in the Second Republic of Poland. In interwar Poland, this was understood as aid that was to be provided by the armed forces in support of the civil authorities, primarily in connection with ensuring public safety, or in the event of natural disasters. The text analyzes both Polish and foreign experiences with the use of the army in this manner, as well as characterizing the regulations that were developed in this area in other countries before 1918. The Polish administration was already benefitting from military assistance in the territory of Galicia at the beginning of November 1918, with the support of the current Austro-Hungarian standards. In the following months, the military administration organized units throughout the country that would coordinate the provisioning of military assistance, and from January to April 1919 basic regulations concerning the matter were issued.
В статье рассматривается вопрос генезиса военной помощи во Второй Речи Посполитой. В межвоенной Польше это выражение понималось как оказание помощи вооруженными силами гражданским властям – в первую очередь, в связи с обеспечением общественной безопасности или в случае стихийных бедствий. В тексте статьи анализируется польский и зарубежный опыт использования армии для указанных целей, а также дается характеристика постановлений зарубежных стран, которые были приняты до 1918 г. в этом отношении. Уже в первые дни ноября 1918 г. на территории Галиции польская администрация пользовалась помощью вооруженных сил, при этом на тот момент все еще действовали австро-венгерские стандарты. В последующие месяцы по всей стране были созданы организационные подразделения военной администрации для координации оказания военной помощи, а в период с января по апрель 1919 г. были изданы основные положения, касающиеся исследуемой проблематики.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2021, XXII (LXXIII), 3 (277); 84-106
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Kupuj wyroby polskie”. Akcja popierania wytwórczości krajowej w 1928 r. w związku z 10. rocznicą odzyskania niepodległości
"Buy Polish products". Initiative to support domestic production in 1928 in connection with the 10th anniversary of regaining independence
Autorzy:
Majcher-Ociesa, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340846.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
1928 rok
akcja popierania wytwórczości krajowej
ujemny bilans handlowy
II Rzeczpospolita
10. rocznica odzyskania niepodległości
1928
initiative to support domestic production
negative trade balance
Second Republic of Poland
10th anniversary of regaining independence
Opis:
Akcja popierania krajowej wytwórczości w 1928 r. była zaplanowana. Pomysł wyszedł ze sfer rządowych, realizację przekazano wojewodom i starostom, a uczestnictwo należało do społeczeństwa, w tym przedstawicieli organizacji o charakterze społecznym i gospodarczym. Wytyczne zostały przedstawione na zjeździe wojewodów 17 września 1928 r. w Warszawie. Wojewodowie wyznaczyli osoby odpowiedzialne za realizację, opracowano plan działania, spisano pomysły oraz dokonano wyboru organizacji i grup docelowych, które należało zaangażować. Następnie przystąpiono do działania. Artykuł składa się z pięciu części. W pierwszej przedstawiono założenia akcji promowania krajowych towarów i surowców oraz jej pierwszy etap informacyjny, następnie opisano realizację akcji w podziale na wykonawców i formy realizacji. Opis zamyka podsumowanie akcji i zakończenie. Celem artykułu jest przedstawienie akcji promowania krajowej wytwórczości jako zjawiska pozytywnego i jednoczącego społeczeństwo II Rzeczypospolitej w 1928 r., w ramach obchodów 10. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.
The initiative of supporting domestic production in 1928 was preplanned. The idea came from government circles, while the implementation was handed over to voivodes and starostas, and the participation of society, including representatives of social and economic organizations. The guidelines were presented at the meeting of voivodes on September 17, 1928 in Warsaw. Voivodes appointed persons responsible for implementation, an action plan was developed, ideas were written down and organizations and target groups were selected to be involved in implementation. Then the initiative was launched. The article consists of five sections, the first of which presents the assumptions of the initiative to promote domestic goods and raw materials and its first informational stage, then describes the implementation of the initiative broken down by contractors and forms of implementation. After the presentation of the implementation, there is a summary of the events. The text ends with a conclusion. The aim of the article is to present the initiative of promoting domestic production as a positive phenomenon that unifies the society of the Second Polish Republic in 1928, as part of the celebration of the 10th anniversary of Poland regaining independence.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2023, 27, 2; 93-121
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Role of the Studies of Law in the Preparation for the Performance of the Judicial Service. The Discourse and Practice of the Second Republic of Poland
Autorzy:
Ławnikowicz, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619073.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the programme of the studies of law
preparation for the judicial service
the Second Republic of Poland
the studies of law
the reform of the studies of law
program studiów prawniczych
przygotowanie do służby sędziowskiej
II RP
studia prawnicze
reforma studiów prawniczych
Opis:
The idea of the article is to describe Polish interwar ideas of a desired religious system of relationships between the organisation of the studies of law and an appropriate level of training for persons who prepare for and those who already perform the judicial service. Determining convictions concerning competences, which constitute the concept of the appropriate preparation, as well as stating which of the competences and to what extent should, according to the participants of the debate, be obtained as a part of university education were considered essential.In the paper the specifics of a widely understood social context of discussion (an increasing supply of lawyers, a “shallow labour market”, an instrumental employment relationship of the country with the law youth) and the state of regulation are outlined. In further considerations, representative concepts of the reform of the studies of law are listed and compared. Basic axis of controversy (the role of the historical items and general education, the need and range of the specialisation of the studies, combining studies and practice, the desirability of preserving a unified character of the studies) is also indicated. At the same time, it shows that it was at least partially based on a misconception (especially the debate concerning the role of general education and the specialisation of the studies).
Celem artykułu jest deskrypcja międzywojennych polskich wyobrażeń o pożądanym układzie relacji między organizacją studiów prawniczych a odpowiednim poziomem przygotowania osób sposobiących się do pełnienia oraz już pełniących służbę sędziowską. Za kluczowe uznano ustalenie przekonań o kompetencjach konstytuujących pojęcie odpowiedniego przygotowania oraz określenie tego, które spośród nich i w jakim stopniu wedle uczestników debaty powinny być wytworzone na etapie edukacji uniwersyteckiej. W pracy zarysowano specyfikę szeroko rozumianego społecznego kontekstu dyskusji (rosnąca podaż prawników, „płytki” rynek pracy, instrumentalny stosunek państwa do młodzieży prawniczej) oraz stan regulacji prawnej. W dalszej części rozważań zestawiono i porównano reprezentatywne koncepcje reformy studiów prawniczych oraz wskazano na zasadnicze osie sporu (rola przedmiotów historycznych i wykształcenia ogólnego, potrzeba i ewentualny zakres specjalizacji studiów, ich powiązania z praktyką, celowość zachowania jednolitego charakteru studiów), wykazując zarazem, że przynajmniej w części był on ufundowany na nieporozumieniu (zwłaszcza debata dotycząca roli wykształcenia ogólnego i specjalizacji studiów).
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kulisy mianowania oraz odwołania płk. SG Pawła Aleksandrowicza ze stanowiska attaché wojskowego przy Poselstwie Polskim w Tokio
Autorzy:
Majzner, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608278.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Second Republic of Poland
General Staff of Polish Army
military intelligence
military attachés
Japan
China
Russia
Polish Legation in Tokyo
II Rzeczpospolita
Sztab Generalny Wojska Polskiego
wywiad wojskowy
attachaty wojskowe
Japonia
Chiny
Rosja
Poselstwo RP w Tokio
Opis:
The appointment in May 1920 of Col. Paweł Aleksandrowicz as military attaché at the Legation of the Republic of Poland in Tokyo seemed to be fully justified and favourable from the perspective of interests of the state and the military forces. His dismissal – officially for financial reasons – in fact resulted from a critical appraisal of his effectiveness and his conflict with the head of the diplomatic post, which finally ended in bringing disciplinary, criminal, and honorary proceedings against Col. Aleksandrowicz.
Mianowanie w maju 1920 r. płk. Pawła Aleksandrowicza attaché wojskowym przy Poselstwie RP w Tokio wydawało się w pełni uzasadnione i korzystne z punktu widzenia interesów państwa oraz sił zbrojnych. Jego odwołanie z placówki – oficjalnie motywowane względami finansowymi – w rzeczywistości było jednak wynikiem krytycznej oceny jej efektywności oraz konfliktu z kierownikiem placówki dyplomatycznej, skutkując ostatecznie wdrożeniem postępowania dyscyplinarnego, karnego i honorowego.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2020, 52, 2
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-100 z 115

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies