Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Kostecka, M" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-36 z 36
    Tytuł:
    Charakterystyka mieszaniny tluszczu drobiowego z olejem rzepakowym przed i po przeestryfikowaniu enzymatycznym
    Characterization of poultry fat and rapeseed oil mixture prior to and after the enzymatic interesterification
    Autorzy:
    Kostecka, M
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/827706.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    tluszcze przeestryfikowane
    estryfikacja enzymatyczna
    tluszcz drobiowy
    olej rzepakowy
    mieszaniny
    preparat Lipozyme RM IM
    kwasy tluszczowe
    sklad jakosciowy
    Opis:
    Tłuszcz drobiowy, stanowiący jeden z odpadów produkcyjnych w przemyśle mięsnym, jest surowcem tanim i produkowanym w znacznych ilościach, ale nieatrakcyjnym dla konsumentów. W porównaniu z tłuszczem ssaków odznacza się bardzo pożądanym składem kwasów tłuszczowych. Potencjalną możliwością technologicznej modyfikacji tego tłuszczu może być jego blending, frakcjonowanie lub przeestryfikowanie. Celem pracy było scharakteryzowanie surowców, mieszaniny tłuszczu drobiowego i oleju rzepakowego (40:60 m/m) oraz określenie wpływu reakcji przeestryfikowania enzymatycznego na wybrane właściwości tej mieszaniny. Przeestryfikowanie katalizowano enzymatycznie stosując preparat Lipozyme RM IM. W surowcach, mieszaninie fizycznej i w produktach przeestryfikowania oznaczono: liczbę kwasową i liczbę nadtlenkową, stabilność oksydatywną, zawartość składników polarnych, a także określono skład i rozmieszczenie kwasów tłuszczowych w pozycjach sn-1,3 i sn-2 triacylogliceroli. Stwierdzono, że dodatek oleju rzepakowego do tłuszczu drobiowego wpłynął na wzrost zawartości kwasów: oleinowego, linolowego i linolenowego zarówno w mieszaninie, jak i w produktach przeestryfikowania w stosunku do czystego tłuszczu drobiowego. Skład jakościowy kwasów tłuszczowych po przeestryfikowaniu pozostał niezmieniony. Stabilność oksydatywna przeestryfikowanej mieszaniny w stosunku do jednego z surowców (oleju rzepakowego) i mieszaniny wyjściowej znacznie zmalała, natomiast w stosunku do drugiego z surowców – tłuszczu drobiowego wzrosła. Najbardziej odporna na utlenianie była wyjściowa mieszanina w porównaniu z produktami po przeestryfikowaniu. Po procesie przeestryfikowania takie parametry, jak liczba kwasowa i zawartość składników polarnych w produktach wzrosły. Wartości te rosły wraz ze wzrostem ilości wody w zastosowanym preparacie enzymatycznym. Zarówno surowce, jak i produkty przeestryfikowania w temperaturze pokojowej są ciekłe.
    Poultry fat, one of the by-products in the meat industry, is an inexpensive raw material produced in considerable quantities; however, it is not attractive to consumers. Compared to the fat of mammals, it is characterized by a highly desirable composition of fatty acids. There is a potential option to technologically modify this fat by blending it, fractioning it, or by its interesterification. The objective of this study was to characterize the source materials, a mixture of poultry fat and rapeseed oil (40 : 60 w/w) and to determine the impact of enzymatic interesterification on some selected properties of this mixture. The process of interesterification was enzymatically catalyzed using a Lipozyme RM IM preparation. The following parameters were analyzed of the raw materials, of the starting mixture, and of the crude products after the interesterification: acid value and peroxide value, oxidative stability, polar fraction content, as well as the fatty acid composition and the sn-2 and sn-1,3 distributions of fatty acids in the triacylglycerides. It was found that the addition of rapeseed oil caused the content of oleic, linoleic, and linolenic acids to increase compared to the raw poultry fat. The qualitative fatty acid content remained unchanged after the interesterification. The oxidative stability of the final interesterefication product was significantly reduced compared to one of the components (rapeseed oil) and to the starting mixture, but it increased if compared to the second raw material, i.e. to the poultry fat. The starting mixture proved to be the most resistant to oxidation compared to the interesterification products. The parameters such as acid value and polar fraction content increased after the interesterification. Their increase was proportional to the water content in the enzymatic preparation used. Both the raw materials and the interesterification products are liquid at a room temperature.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2008, 15, 5; 257-272
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Search for an Efficient Compound with Antifungal Properties Inhibiting Fusarium Genus Fungi
    Poszukiwanie skutecznego związku o właściwościach przeciwgrzybiczych hamującego rozwój grzybów z rodzaju Fusarium na różnych genotypach zbóż
    Autorzy:
    Kostecka, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/389253.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    mikotoksyny
    grzyby z rodzaju Fusarium
    aktywność przeciwgrzybicza
    MIC
    mycotoxins
    Fusarium species
    antifungal activity
    minimal inhibitory concentration – MIC
    Opis:
    A food quality finds considerable consumer’s interests. Presence of contaminants in food is one of the principle criteria of foodstuff health safety assessment. Toxins of moulds, namely of Fusarium genus called mycotoxins, that are characterized by acute toxic action, are one of the most dangerous biological--origin substances found in food. Farm products may be contaminated with these metabolites beginning from the crop development in a field (mainly cereals), through their harvest, to storage and transport of final products. In order to reduce the food contamination due to mycotoxins, it is necessary to apply properly selected plant protection means. Own study upon achieving the active substances allowed for selecting compounds with promising biological action, that would become potential fungicides controlling moulds.
    Jakość żywności wzbudza szczególne zainteresowanie konsumentów. Obecność zanieczyszczeń w żywności jest jednym z podstawowych kryteriów oceny bezpieczeństwa produktów żywnościowych. Do niebezpiecznych substancji pochodzenia biologicznego coraz częściej spotykanych w żywności należą toksyny grzybów pleśniowych, szczególnie z rodzaju Fusarium zwane mikotoksynami, charakteryzujące się ostrym działaniem toksycznym. Produkty rolne mogą ulec zanieczyszczeniu tymi metabolitami począwszy od rozwoju roślin na polu (głównie zboża), poprzez zbiór, po przechowywanie i transport gotowych produktów. W celu ograniczenia skażenia żywności mikotoksynami konieczne jest stosowanie odpowiednio dobranych środków ochrony roślin. Badania własne nad otrzymywaniem substancji aktywnych pozwoliły wybrać związki o obiecującym działaniu biologicznym, które mogą stać się potencjalnymi fungicydami, zwalczającymi grzyby pleśniowe.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2010, 17, 10; 1331-1338
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Frequency of consumption of foods rich in calcium and vitamin D among school-age children
    Autorzy:
    Kostecka, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/874165.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    human nutrition
    consumption frequency
    food
    calcium
    vitamin D
    school child
    child
    dietary supplement
    Opis:
    Background. Calcium is one of the most important minerals for the human body which is essential for healthy bones and teeth. Vitamin D has hormone-like properties in the human body. It is supplied with the diet, but it is also synthesized by the body under exposure to UV radiation. Vitamin D controls calcium and phosphorus metabolism and is responsible for bone modeling and mineralization. Objective. The objective of this study was to evaluate eating habits and food preferences of school-age children meet the demand for calcium and vitamin D, and estimate the frequency of consumption of foods rich in these nutrients. Material and methods. A total of 197 parents of 7- to 9-year-olds attending randomly selected primary schools in Lublin and Świdnik were asked to fill out a questionnaire designed by the authors. The results were processed by the Chi-squared test in the Excel application. Results. Considerable differences in the consumption of milk and dairy products were observed between age groups. In the group of 7-year-olds, 57.5% of children drank milk and ate dairy products at least once a day, whereas in the group of 9-year-olds, only 16.6% of children ate dairy products at least once a day. The intake of foods rich in vitamin D was equally low among the surveyed children. Conclusions. School-age children may be at risk of calcium and vitamin D deficiencies due to low consumption of milk, dairy products and fish, and inadequate vitamin D supplementation. Parents should be educated about nutrition to change the family’s eating habits.
    Wprowadzenie. Wapń jest składnikiem mineralnym niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu, jest podstawowym materiałem budulcowym kości i zębów. Witamina D w organizmie ludzkim ma właściwości hormonu, jej źródło stanowią światło słoneczne, pokarm, suplementacja. Pełni bardzo ważną funkcję w organizmie człowieka, wpływa regulująco na gospodarkę wapniowo-fosforanową oraz modelowanie i mineralizację kości. Cel. Celem badań była ocena nawyków i preferencji żywieniowych dzieci szkolnych pod kątem pokrycia zapotrzebowania na wapń i witaminę D oraz ocena częstości spożycia produktów bogatych w te składniki odżywcze. Materiał i metody. Badania przeprowadzono za pomocą autorskiego kwestionariusza ankiety wśród 197 rodziców dzieci w wieku 7-9 lat uczęszczających do losowo wybranych szkół podstawowych w Lublinie i Świdniku. Przeprowadzono analizę otrzymanych wyników testem chi-kwadrat oraz w programie Excel. Wyniki. Zauważono znaczące różnice w spożyciu mleka i jego przetworów pomiędzy grupami wiekowymi. Wśród 7 latków 57,5 % dzieci piło mleko i spożywało produkty mleczne co najmniej raz dziennie, natomiast w grupie 9 latków tylko 16,6% dzieci przynajmniej 1 raz w ciągu dnia spożywało produkt nabiałowy. Stwierdzono również niską konsumpcję produktów będących źródłem witaminy D. Wnioski. Dzieci w wieku szkolnym mogą stanowić grupę ryzyka zagrożoną występowaniem niedoborów wapnia i witaminy D, co jest konsekwencją niskiego spożycia mleka i produktów mlecznych, ryb oraz brakiem odpowiedniej suplementacji witaminą D. Konieczna jest edukacja żywieniowa rodziców prowadząca do zmiany sposobu żywienia w rodzinie.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2016, 67, 1
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The influence of preschool children’s diets on the risk of lifestyle diseases. A pilot study
    Autorzy:
    Kostecka, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/876837.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Opis:
    Background. A healthy diet in early life not only contributes to physical and intellectual development, but it can also reduce the risk of disease in adulthood. There is growing evidence to indicate that childhood diets are highly correlated with health in adult years. Eating habits formed in childhood persist in later life. Objective. The objective of this study was to evaluate the diets of preschool children aged 3 to 6 years and to identify statistical correlations between dietary factors and the risk of lifestyle diseases. Material and methods. The described survey was conducted based on the paper and pencil interviewing method. The study was conducted on 380 children from Lublin and Świętokrzyskie regions. The risk of lifestyle diseases in the studied population was evaluated based on the answers to 17 selected questions. The questionnaires were processed statistically in SPSS and Statistica programs. Results. Eating irregular meals increased the risk of lifestyle diseases, and the lower the number of meals per day, the greater the relevant risk (p=0.002). Children who did not eat regular breakfasts or afternoon teas and ate sweet and salty snacks were at significantly higher risk of lifestyle diseases. Consumption of milk and dairy product was an important predictor of lifestyle diseases. Children who did not drink milk every day were at significantly higher risk of developing lifestyle diseases than their peers who drank milk at least once a day (p<0.0001). Conclusions. Eating habits formed in childhood can contribute to the risk of lifestyle diseases in adulthood. Particularly dangerous are nutritional habits leading to overweight and obesity. Both children and parents require nutritional education to develop healthy eating habits.
    Wprowadzenie. Właściwa dieta w pierwszych latach życia człowieka nie tylko wpływa na prawidłowy rozwój fizyczny i intelektualny, ale może być również jednym z ważniejszych czynników powodujących obniżenie ryzyka rozwoju chorób w wieku dojrzałym. Istnieje coraz więcej dowodów na ścisły związek pomiędzy odżywianiem w okresie dzieciństwa, a zdrowiem człowieka dojrzałego. Cel. Celem badań była ocena żywienia dzieci w wieku przedszkolnym, w wieku od 3 do 6 lat oraz próba poszukiwania statystycznych zależności pomiędzy wskazanymi w literaturze elementami sposobu żywienia, a ryzykiem zachorowania na choroby cywilizacyjne. Materiały i metody. Badania przeprowadzono za pomocą autorskiego kwestionariusza ankiety wśród 380 dzieci z województwa lubelskiego i świętokrzyskiego. Ryzyko wystąpienia chorób cywilizacyjnych wśród badanych dzieci oceniono na podstawie 17 wybranych pytań ankiety. Wypełnione kwestionariusze poddano analizie statystycznej za pomocą programów komputerowych SPSS i Statistica 10. Wyniki. Nieprawidłowy rozkład posiłków w ciągu dnia był czynnikiem zwiększającym ryzyko wystąpienia chorób cywilizacyjnych, stwierdzono, że im mniejsza liczba posiłków w ciągu dnia tym oceniane ryzyko jest wyższe (p=0,002). Istotnie wyższym ryzykiem wystąpienia chorób cywilizacyjnych obarczone były dzieci, które nie jadły regularnie śniadań oraz podwieczorku oraz te, które pojadały słodkie lub słone przekąski (p<0,05). Bardzo ważnym czynnikiem ryzyka okazało się niskie spożycie mleka i jego przetworów, dzieci spożywające mleko rzadziej niż raz dziennie miały istotnie statystycznie wyższe ryzyko rozwoju chorób cywilizacyjnych niż rówieśnicy pijący mleko przynajmniej raz w ciągu dnia (p<0,0001). Wnioski. Zachowania i nawyki żywieniowe w okresie dzieciństwa mogą być czynnikiem ryzyka zachorowania na choroby cywilizacyjne w przyszłości. Szczególnie niebezpieczne są zachowania żywieniowe prowadzące do rozwoju nadwagi i otyłości. Konieczna jest edukacja żywieniowa zarówno rodziców jak i dzieci mająca na celu wprowadzenie prozdrowotnych nawyków żywieniowych.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2018, 69, 2
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prawidłowe żywienie dzieci w wieku wczesnoszkolnym jako niezbędny element profilaktyki chorób cywilizacyjnych
    Adequate nutrition of children at early school age as essential element of prevention of civilization diseases
    Autorzy:
    Kostecka, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/4193.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Źródło:
    Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu; 2014, 20(49), 2
    2083-4543
    Pojawia się w:
    Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An evaluation of the nutritional status of elderly with the use of the MNA questionnaire and determination of factors contributing to malnutrition. A pilot study
    Autorzy:
    Kostecka, M.
    Bojanowska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2086119.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    malnutrition
    MNA
    unintentional weight loss
    BMI
    elderly people
    Opis:
    Background. In the elderly, nutrition significantly influences biological aging and physiological and pathological changes in the body. A balanced diet and physical activity are the key to good physical and mental health. Objective. The aim of this study was: (1) to perform nutritional screening tests in senior citizens residing in eastern Poland and (2) to evaluate the risk of malnutrition in elderly people who live with their families, seniors who live independently, and residents of nursing homes. Material and method. The Mini Nutritional Assessment (MNA) screening tool comprising a questionnaire with 22 questions and an abbreviated and survey-adapted version of the questionnaire (KomPAN) were used to investigate eating habits and self-perception of health and nutrition. A total of 398 correctly filled out questionnaires were selected and the resulting data were subjected to statistical analyses in the Statistica 10 program. Results. The BMI values of most respondents were indicative or malnutrition or risk of malnutrition, regardless of gender (mean BMI 23.88 kg/m2 ±5.08). Most overweight and obese respondents were female (p=0.0001). The observed decreased BMI values was significantly (p=0.0012, rs= 0.6714) correlated with lower food intake. Unintentional weight loss greater than 3 kg was most frequently noted in respondents living in nursing homes and living independently (p=0.0021). Eating difficulties also considerably influenced the respondents’ nutritional status. The respondents’ BMI values were significantly correlated (p<0.0001) with their MNA scores, the average MNA score was 21.0±4.4, (rs = 0.7293). Overweight and obese respondents were more likely to consume at least three meals daily (OR=1.87; 95% CI: 1.32-2.06; p<0.001). Conclusions. The BMI values and MNA scores of the tested subjects indicate that the majority of the surveyed respondents were malnourished or at risk of malnutrition, regardless of gender. In the present study, the residential environment significantly influenced the patients’ nutritional status, in particular in respondents with impaired motor abilities and eating difficulties.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2021, 72, 2; 175-183
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lipidy mięsa kurzego - tłuszcz nie(d)oceniony. Część I. Charakterystyka tłuszczu kurzego i wybrane metody modyfikacji
    Lipids from chicken fat - invaluable (underestimated) fat. Part I. Chicken fat characteristic and chosen modification methods
    Autorzy:
    Kostecka, M.
    Łobacz, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/227785.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie
    Tematy:
    lipidy mięsa kurzego
    metody modyfikacji
    Lipids from chicken fat
    chosen modification methods
    Opis:
    Tłuszcz kurzy stanowiący jeden z odpadów produkcyjnych w przemyśle mięsnym, jest surowcem tanim i produkowanym w znacznych ilościach, ale nieatrakcyjnym dla konsumentów. W porównaniu z tłuszczem ssaków odznacza się bardzo pożądanym składem kwasów tłuszczowych. Mimo to tłuszcz kurzy do XXI wieku nie był tematem wielu badań. W artykule przedstawiono informacje dotyczące charakterystyki tłuszczu kurzego i przykłady wybranych metod jego modyfikacji przeprowadzonych głównie w ostatnich latach, takich jak: acydoliza, transestryfikacja oraz pośrednio przez modyfikacje pasz.
    Chicken fat, one of the by-products in the meat industry, is an inexpensive raw material produced in considerable quantities; however, it is not attractive to consumers. Compared to the fat of mammals, it is characterized by a highly desirable composition of fatty acids. Despite this, chicken fat has not been the focus of many investigations till XXI century. This article contains information concerning the chicken fat characteristic and examples of modification methods of this fat carried out mainly in the last few years, such as: acidolysis, transesterification and indirectly by feeding modification.
    Źródło:
    Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego; 2009, 1; 98-103
    0867-793X
    2719-3691
    Pojawia się w:
    Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lipidy mięsa kurzego – tłuszcz nie(d)oceniony. Część II. Wybrane metody modyfikacji – frakcjonowanie
    Lipids from chicken fat – invaluable (underestimated) fat. Part II. Chosen modification methods – faractionation
    Autorzy:
    Kostecka, M.
    Łobacz, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/228336.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie
    Tematy:
    lipidy
    mięso kurze
    metody modyfikacji
    frakcjonowanie
    technologically modify chicken fat
    fractioning
    Opis:
    Większość olejów i tłuszczów występujących w przyrodzie w swojej naturalnej postaci, charakteryzuje się specyficznymi cechami fizykochemicznymi, co wpływa na ograniczenie ich stosowania. Dlatego też obecnie prowadzi się liczne badania w kierunku poszerzenia zakresu stosowania olejów i tłuszczów, poprzez poprawę ich cech użytkowych. Potencjalną możliwością technologicznej modyfikacji tłuszczu kurzego może być jego frakcjonowanie.
    Most of oils and fats occurred in nature in their native form, have a specific physicochemical features which influence on their limited application. Therefore numerous research into extend the scope of application of oils and fats via improvement their functional characteristics are conducted now. There is a potential option to technologically modify chicken fat by fractioning it.
    Źródło:
    Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego; 2009, 2; 109-112
    0867-793X
    2719-3691
    Pojawia się w:
    Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mold contamination of commercially available herbal products and dietary supplements of plant origin
    Zagrożenie zanieczyszczenia grzybami pleśniowymi ziół oraz suplementów diety pochodzenia roślinnego dostępnych na rynku
    Autorzy:
    Kostecka, M.
    Bojanowska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/388199.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    molds
    herbs
    dietary supplements
    Aspergillus
    Fusarium
    pleśnie
    zioła
    suplementy diety
    Opis:
    Recent years have witnessed a rapid development of the dietary supplement market and a revived interest in herbal products used for therapeutic purposes. Herbs and medicinal plants have been used in traditional medicine for centuries. The concentrations of active substances in industrially processed plant extracts are many times lower than those found in the original plant material. For this reason, long-term of use herbal preparations is safe, and it dśs not require medical consultation. Herbs and medicinal plants have a complex composition, and recent research indicates that they may produce adverse reactions with food ingredients or pharmaceuticals. Molds, mainly fungi of the genera Fusarium, Penicillium and Aspergillus which colonize growing plants, are thermophilous organisms that can survive drying and heat processing, and they can find their way to the final product. Those fungi produce mycotoxins, metabolites which are toxic for humans. In our study, fungi of the genera Aspergillus and Fusarium were determined in commercially available fresh herbs, herbal teas and herbal dietary supplements in the form of tablets.
    W ostatnich latach nastąpił szybki rozwój rynku suplementów diety i powrót do preparatów ziołowych stosowanych w profilaktyce i w lecznictwie. Ma to swoje uzasadnienie tym, że zioła i rośliny lecznicze były od lat stosowane z powodzeniem w medycynie tradycyjnej. Używane w przemyśle farmaceutycznym wyciągi z roślin zawierają w swoim składzie stężenia substancji aktywnych wielokrotnie niższe od tych zawartych w samych roślinach. Gwarantuje to bezpieczeństwo długotrwałego stosowania bez konsultacji z lekarzem. Jednak zioła i inne rośliny o właściwościach leczniczych mają bardzo złożony skład i coraz częściej okazuje się, że mogą łatwo reagować w sposób niekorzystny ze składnikami żywności czy innymi farmaceutykami. Dodatkowo dużym zagrożeniem okazują się grzyby pleśniowe, głównie z rodzaju Fusarium, Penicillium i Aspergillus, które kolonizują rośliny w stanie naturalnego wzrostu, a w procesie suszenia i przetwarzania ze względu na swoją termofilność przechodzą do produktu gotowego. Są one szczególnie niebezpieczne, ponieważ mają zdolność wytwarzania toksycznych dla człowieka produktów przemiany materii, mikotoksyn. Jak wynika z przeprowadzonych badań własnych, grzyby z rodzaju Aspergillus i Fusarium występują nie tylko na świeżych ziołach dostępnych w sprzedaży, ale również w herbatkach ziołowych oraz w ziołowych suplementach diety w postaci tabletek.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2013, 20, 11; 1369-1379
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kwasowa hydroliza grochu i fasoli szparagowej
    Autorzy:
    Baraniak, B
    Kostecka, M.
    Niezabitowska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/827911.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    przewod pokarmowy
    hydroliza kwasowa
    groch
    wartosc zywieniowa
    przeciwutleniacze
    fasola szparagowa
    zywienie czlowieka
    gastrointestinal tract
    acid hydrolysis
    pea
    nutritional value
    antioxidant
    snap bean
    human nutrition
    Opis:
    Analizowano proces hydrolizy kwasowej zielonego grochu, strąków fasoli szparagowej i jej nasion w warunkach symulujących przewód pokarmowy. W otrzymanych hydrolizatach oznaczano zawartość związków fenolowych i cukrów redukujących oraz ich aktywność antytrypsynową, antypepsynową i antypankreatynową, natomiast dla pozostałości warzyw po hydrolizie oznaczano efekt antoksydacyjny. Najwyższy potencjał antyutleniajacy otrzymano dla strąków fasoli szparagowej. Hydrolizaty zielonego grochu wykazały najwyższą aktywność antytrypsynową, natomiast pepsynę najbardziej inaktywowały hydrolizaty nasion fasoli szparagowej.
    Acid hydrolysis of green pea, green bean pods and bean seeds in simulated gastric conditions was investigated. The following were analysed: polyphenols and reducing sugars content, antitrypsin, antipepsin and antipancreatine activity (in obtained hydrolysates); antioxidative properties of residue after hydrolysis. The obtained value depends on the vegetable variety and time of hydrolysis. The highest antioxidative potential was observed in green bean pods. The filtrate obtained after pea hydrolysis showed the highest antitrypsin activity, but the highest antipepsin activity was found in bean seeds.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 1999, 06, 3; 81-88
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The low-FODMAP diet as an effective tool for managing irritable bowel syndrome – an assessment of adult patients’ knowledge of dietary guidelines
    Autorzy:
    Kostecka, M.
    Kostecka-Jarecka, J.
    Kowal, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2082842.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    irritable bowel syndrome
    low-FODMAP diet
    fermentable carbohydrates
    gastrointestinal symptoms
    Opis:
    Background. Irritable bowel syndrome (IBS) is the most common gastrointestinal disorder that is driven by the gut- brain axis and affects 1-20% of the population. Most patients note that various foods elicit abdominal symptoms, and they eliminate these products from their diets. A diet that is low in fermentable oligosaccharides, disaccharides, monosaccharides and polyols (FODMAP) is currently one of the mainstays in IBS treatment. Objective. The aim of this study was to assess the knowledge of IBS patients about the disease, treatment and the principles of the low-FODMAP diet that can alleviate gastrointestinal symptoms. Material and methods. The participants were adults diagnosed with IBS, the inclusion criteria were: absence of comorbidities requiring an elimination diet, age over 18 years, and consent to participate in the study. The respondents filled out an anonymous questionnaire containing questions about the IBS diagnosis, disease history and treatment, as well as 45 questions assessing the participants’ knowledge about the low-FODMAP diet. Results. In 28% of the cases, IBS was diagnosed by a general practitioner; in nearly 40% of the cases – by a gastroenterology specialist; in 10% of the cases – by a dietitian, whereas the remaining respondents had arrived at the diagnosis independently or with the help of support groups for IBS patients. After diagnosis, only every fourth respondent sought treatment in a gastroenterology clinic. In the studied population, 237 of the respondents had followed to the low-FODMAP diet, and the differentiating factors were sex (p=0.002), place of residence (city with apopulation higher than 100,000 vs. rural area; p=0.0001) and education (university vs. vocational school p=0.0043). Respondents who had been recently diagnosed with IBS (less than 12 months vs. more than 12 months before the study) were more likely to follow the FODMAP diet. Conclusions. The surveyed population was characterized by high levels of knowledge about the low-FODMAP diet, but many respondents did not strictly comply with dietary guidelines, in particular the duration of each dietary phase. Age was significantly correlated with the respondents’ knowledge, and the participants’ familiarity with low-FODMAP guidelines decreased with age. Nutritional consultations did not significantly improve the respondents’ knowledge about the low-FODMAP diet.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2021, 72, 4; 419-426
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An analysis of dietary patterns and body composition parameters in the Polish population
    Autorzy:
    Kostecka, M.
    Bojanowska, M.
    Kostecka, J.
    Ciolek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2086897.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    dietary patterns
    cluster analysis
    body composition
    BMI
    body mass index
    visceral fat level
    Opis:
    Background. Lifestyle factors are the key determinants of health. Diet exerts the great influence on the weight to height ratio and the body fat percentage. In addition to total energy intake, the type and quality of the diet can also play a role in the etiology of obesity in susceptible individuals. Objective. Aim of this study was to identify the dietary patterns of the Polish population and to determine the associations between these characteristics and body composition parameters. This study presents the clustering of dietary models and body composition to determine the association of these dietary patterns with BMI, physique rating (body type) or visceral fat. Material and methods. The sample consisted of 402 respondents aged 18 to 65. Nutrition models were identified with cluster analysis. Logistic regression modelling with adjustment for confounders was applied. Three dietary-lifestyle patterns were identified. Results. Individuals belonging to the processed food model were at significantly higher risk of overweight and obesity expressed by BMI scores (OR=1.55; 95%CI: 1.26-1.89). The average BMI score was 28.19 ± 3.45 kg/m2 in the processed food model, 23.78 ±2.21 kg/m2 in the control group, and 22.17 ± 2.69 kg/m2 in the healthy nutrition model. Respondents belonging to the processed food model were also characterized by considerably higher body fat percentage (OR=1.89, 95%CI: 1.37-2.34) and higher visceral fat levels (OR=2.12; 95%CI: 1.42-2.34). Frequent intake (at least several times a week) of sweetened carbonated or non-carbonated beverages (p=0.002) and instant foods (p=0.006) were the main factors associated with the risk of higher body fat percentage and higher visceral fat levels. Conclusions. Dietary patterns have been proposed as a solution to investigating the association between food choice and body composition, and such studies focus on analyses of the entire diet, rather than on the intake of individual nutrients or food groups.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2021, 72, 1; 55-66
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Vitamin C content of new ecotypes of Cornelian cherry (Cornus mas L.) determined by various analytical methods
    Autorzy:
    Kostecka, M.
    Szot, I.
    Czernecki, T.
    Szot, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11855219.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
    Opis:
    Food can be a rich source of nutrients that are required for optimal health. Vitamin C is an antioxidant that protects cells and bodily fluids against oxidative stress. Cornelian cherry (Cornus mas L.) is widely recognized for its health benefits, taste and qualitative attributes. It is a source of biologically active compounds, including vitamin C. The determination of the vitamin C content of new ecotypes of cornelian cherry supported the identification of the most cost-efficient and accurate analytical method. The results of this study revealed that new ecotypes of cornelian cherry differed significantly with respect to their vitamin C content. Ecotypes 5, 10, 12 and 14 had the highest concentrations of vitamin C, which were determined at 201.61– 210.75 mg·100 g–1 by the titration (Tillmans) method and 70.90–82.30 mg·100 g–1 by the spectrophotometric method. Ecotype 6 had the lowest vitamin C content which ranged from 177.19 mg·100 g–1 (titration method) to 54.68 mg·100 g–1 (spectrophotometric method). The vitamin C content of cornelian cherry fruit, measured by HPLC, reached 63.1 mg·100 g–1 and it was 4-fold higher than in other analyzed fruits.
    Źródło:
    Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus; 2017, 16, 4; 53-61
    1644-0692
    Pojawia się w:
    Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An evaluation of the knowledge on specific nutritional needs and factors affecting pregnancy outcome in women of reproductive age
    Autorzy:
    Kostecka, J.
    Bojanowska, M.
    Kostecka-Jarecka, J.
    Kolasa, K.
    Kostecka, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28765564.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Opis:
    Background. Pregnancy is one of the few periods in a woman’s life when extra weight is not perceived as a negative factor, but has positive connotations with healthy fetal development, which runs against the modern cult of a perfect, slim and healthy body. Most research studies focus on excessive rather than insufficient weight gain in successive trimesters of pregnancy. Objective. The aim of this study was to evaluate women’s knowledge about the influence of diet on pregnancy outcome and to assess changes in body weight and eating behaviors during pregnancy. Materials and methods. The study consisted of an online survey. A total of 325 correctly and completely filled in questionnaires were considered. The respondents were divided into two groups: women without children (44.92%) and pregnant women and mothers (55.08%). The respondents’ knowledge about eating behaviors during pregnancy was compared between the two groups. The responses given by mothers were used to evaluate weight gains during pregnancy and the nutritional status of pregnant women. Results. Changes in body weight during pregnancy were regarded as acceptable and pregnancy weight gain was considered a normal process by 92% of the respondents. Pregnant women had greater knowledge about the need for increased caloric intake in successive trimesters (p=0.0012). The respondents’ knowledge about maternal health and healthy fetal development was assessed with the use of 10 true or false questions. The average score was 6.3±1.8 points, and no significant differences were found between mothers/pregnant women and women without children (6.6±1.3 vs 6.2±1.7, p>0.05). In the present study, 67% of the respondents were of the opinion that they followed a healthy diet, 14% claimed that they did not eat right, but were not motivated to make any changes. Conclusions. The respondents were aware that weight gain during pregnancy is a normal physiological process, but 1/3 of the respondents did not feel comfortable with the observed changes. The respondents did not have sufficient knowledge about the influence of maternal weight on fetal development. The use of diuretics and laxatives by pregnant women without medical consultation is a worrying phenomenon. These results indicate that women should have better access to knowledge about the impact of healthy nutrition on pregnancy outcome.
    Wprowadzenie. Ciąża to jeden z nielicznych okresów w życiu kobiety, w których nadwaga nie jest postrzegana jako czynnik negatywny, ale kojarzy się pozytywnie ze zdrowym rozwojem płodu, co sprzeczne jest ze współczesnym kultem idealnego, szczupłego i zdrowego ciała. Większość badań naukowych skupia się na nadmiernym, a nie niedostatecznym przybieraniu na wadze w kolejnych trymestrach ciąży. Cel. Celem pracy była ocena wiedzy kobiet na temat wpływu diety na przebieg ciąży oraz ocena zmian masy ciała i zachowań żywieniowych w okresie ciąży. Materiał i metody. Badanie składało się z ankiety internetowej, uwzględniono 325 poprawnie wypełnionych ankiet. Respondenci zostali podzieleni na dwie grupy: kobiety bezdzietne (44,92%) oraz kobiety w ciąży i matki (55,08%). Porównano wiedzę respondentek na temat zachowań żywieniowych w czasie ciąży między obiema grupami. Odpowiedzi udzielone przez matki zostały wykorzystane do oceny przyrostów masy ciała w czasie ciąży oraz stanu odżywienia kobiet w ciąży. Wyniki: Zmiany masy ciała w czasie ciąży respondentki uznały za dopuszczalne, a przyrost masy ciała w ciąży zaakceptowało 92% badanych. Kobiety w ciąży miały większą wiedzę na temat potrzeby zwiększenia spożycia kalorii w kolejnych trymestrach (p=0,0012). Wiedza respondentek na temat zdrowia matki i zdrowego rozwoju płodu została oceniona za pomocą 10 pytań. Średni wynik wyniósł 6,3±1,8 punktu i nie stwierdzono istotnych różnic między matkami/kobietami w ciąży a kobietami nieposiadającymi dzieci (6,6±1,3 vs 6,2±1,7, p>0,05). Wśród kobiet w ciąży aż 67% respondentek było zdania, że stosują zdrową dietę, 14% twierdziło, że nie odżywia się prawidłowo, ale nie ma motywacji do wprowadzania zmian. Wnioski. Respondentki miały świadomość, że przyrost masy ciała w czasie ciąży jest normalnym procesem fizjologicznym, jednak 1/3 badanych nie czuła się komfortowo z obserwowanymi zmianami. Kobiety nie posiadały wystarczającej wiedzy na temat wpływu masy matki na rozwój płodu. Stosowanie leków moczopędnych i przeczyszczających przez kobiety w ciąży bez konsultacji lekarskiej jest niepokojącym zjawiskiem. Istnieje potrzeba zwiększenia dostępności szkoleń z zakresu roli i prawidłowego żywienia kobiet w ciąży.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2022, 73, 3; 315-323
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Influence of chosen insecticides on the characteristics of vermicompost produced from kitchen waste
    Wpływ wybranych insektycydów na cechy wermikompostów wyprodukowanych z odpadów kuchennych
    Autorzy:
    Kostecka, J.
    Garczyńska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/126889.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    ecological boxes
    Eisenia fetida
    Sciaridae
    insecticide
    vermicompost
    skrzynki ekologiczne
    insektycydy
    wermikomposty
    Opis:
    The research concerned the possibility of vermicomposting organic wastes separated from kitchen residues. Vermicomposting was conducted with the presence of the earthworm Eisenia fetida (Sav.) in ecological boxes. The occurrence of a dipteran (Sciaridae) was reduced by the application of anti-dipteran preparations into the substrate (in environmentally safe doses recommended by the producers). The insecticides Nomolt 150S.C, Dimilin 25WP and Dar 2.5GR were used. The aim of the research was to determine the influence of these preparations on the rate of vermicomposting and on the characteristics of the vermicomposts produced by E. fetida. Over a period of 6 months, it was shown that a Dar 2.5GR preparation had the largest impact on the daily rate of vermicomposting. The vermicomposts produced with the addition of insecticides did not differ in content of nutritional elements for plants (nitrogen N-NO3, calcium, assimilable phosphorus, potassium and magnesium) in comparison with the control vermicomposts. The qualities of the produced vermicomposts were as follows: pH in H2O 5.9-6.2; salt concentration: min 4.7 - max 5.4 g NaCl dm–3, nitrogen N-NO3 min 808 - max 902; phosphorus P min 344 - max 372; potassium K min 1185 - max 1424; magnesium Mg min 279 - max 335 mg dm–3; calcium Ca min 1940 - max 2381 mg dm–3.
    Badania dotyczyły wermikompostowania segregowanych kuchennych odpadów organicznych w skrzynkach ekologicznych z zastosowaniem dżdżownic E. fetida (Sav.). Występowanie muchówek Sciaridae zredukowano w nich przez aplikację do podłoży preparatów antymuchówkowych (w dawce zalecanej przez producentów). Użyto insektycydów Nomolt 150SC, Dimilin 25WP i Dar 2.5GR. Celem badań było określenie wpływu tych preparatów na tempo wermikompostowania i na cechy wyprodukowanych przez E. fetida wermikompostów. Przez okres 6 miesięcy prowadzenia badań wykazano, że jedynie preparat Dar 2.5GR istotnie obniżył dzienne tempo wermikompostowania. Wyprodukowane wermikomposty z dodatkiem insektycydów nie różniły się zawartością składników pokarmowych roślin (azotu N-NO3, przyswajalnego fosforu, potasu i magnezu oraz wapnia) w porównaniu do wermikompostów z pojemników kontrolnych. Cechy wyprodukowanych wermikompostów kształtowały się następująco: pH w H2O 5,9÷6,2; stężenie soli min. 4,7, max 5,4 g NaCl dm–3, azot N-NO3 min. 808, max 902; fosfor P min. 344, max 372; potas K min. 1185, max 1424; magnez Mg min. 279, max 335 mg dm–3; wapń Ca min. 1940, max 2381 mg dm–3.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2012, 6, 2; 535-540
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Influence of Dimilin WP on Characteristics of Earthworm Eisenia fetida Sav., Vermicomposting Organic Waste
    Wpływ Dimilinu WP na cechy populacji dżdżownic Eisenia fetida Sav., wermikompostujących odpady organiczne
    Autorzy:
    Garczyńska, M.
    Kostecka, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/388849.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    dżdżownicowa skrzynka ekologiczna
    kuchenne odpady organiczne
    E. fetida
    Diptera
    earthworm ecology box
    kitchen organic waste
    Dimilin 25 WP
    Opis:
    Vermicomposting of organic kitchen residues at a place where waste is produced can be conducted in small containers – an earthworm ecology box. The serious problem for the user can be the presence of Diptera. In laboratory experiment, the influence of the insecticide Dimilin 25 WP was tested on Eisenia fetida Sav. population characteristics, in addition to its influence on the rate of kitchen residues vermicomposting. The experiment showed that Dimilin limited the number of Dipteran larvae, when it was applied to ecological boxes (p < 0.001). After four months, the mean number of the E. fetida population in boxes with insecticide was only 1 % lower than in boxes without Dimilin, and the population biomasses did not differ statistically (p < 0.05). When no differences were present in number and biomass of mature and immature specimens, differences between laid cocoons were noticed, depending on Dimilin treatment (p < 0.001).
    Wermikompostowanie kuchennych odpadów organicznych na miejscu ich powstawania można prowadzić w małych pojemnikach - dżdżownicowych skrzynkach ekologicznych. Ponieważ problem dla ich użytkownika może stanowić obecność muchówek Diptera, dlatego w badaniach laboratoryjnych testowano wpływ ograniczającego je insektycydu Dimilin 25 WP na cechy populacji Eisenia fetida Sav. Badano również jego wpływ na tempo wermikompostowania wybranych odpadów organicznych. Wykazano, że zastosowanie Dimilinu 25 WP ograniczyło liczebność larw muchówek w skrzynkach ekologicznych (p < 0,001), nie zmieniając tempa wermikompostowania odpadów. Po czterech miesiącach średnia liczebność populacji E. fetida w skrzynkach z insektycydem była tylko o 1 % mniejsza niż w skrzynkach kontrolnych i biomasy populacji nie różniły się statystycznie (p < 0,05). Podczas gdy nie stwierdzono wpływu Dimilinu 25 WP na liczebność i biomasę osobników dojrzałych, wykazano różnice w obrębie składanych kokonów. Insektycyd redukował liczebność (p < 0,001) i sumę biomasy (p < 0,01) kokonów, różnicował także (p < 0,05) ich średnie masy (w pojemnikach z Dimilinem strategia życiowa dżdżownic była realizowana przez składanie kokonów cięższych).
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 11; 1557-1564
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Influence of Selected Insecticides on Vermicomposting of Wastes with Participation of the Earthworm Dendrobaena veneta
    Wpływ wybranych insektycydów na wermikompostowanie odpadów z udziałem dżdżownicy Dendrobaena veneta
    Autorzy:
    Kostecka, J.
    Garczyńska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/389136.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    dżdżownice D. veneta
    skrzynka ekologiczna
    Nomolt 150SC
    Dimilin 25WP
    Dar 2,5GR
    earthworm Dendrobena veneta
    ecological box
    Dimilin 25 WP
    Dar 2.5 GR
    Opis:
    The studies concerned the possibility of vermicomposting organic wastes separated from kitchen wastes. Vermicomposting was conducted with the presence of the earthworm Dendrobena veneta. The occurrence of dipteran Sciaridae was reduced by application of Nomolt 150SC, Dimilin 25WP and Dar 2.5GR preparations into the substrate (in environmentally safe doses recommended by the producers). The aim of the studies was to determine the influence of these preparations on D. veneta characterististics and also on the rate of vermicomposting. The nutritional value of the vermicomposts produced was also recognized. During 3-months of vermicomposting, no influence of Nomolt 150SC and Dimilin 25WP on earthworms was found. Dar 2.5GR brought about a significant increase in the number and biomass of cocoons laid by earthworms. The rate of vermicomposting did not depend on the presence of insecticides. The characteristics of the vermicomposts produced were as follows: pH in H2O (min. 6.2–max 6.3); salt concentration (min. 3.9–max 4.1 g NaCl dm–3), abundance of phosphorus (min. 175–max 193 mg dm–3); potassium (min. 1267–max 1395 mg dm–3); calcium (min. 2418–max 2561 mg dm–3) and magnesium (min. 265–max 278 mg dm–3) and did not differ. Comparing the content of vermicomposts with the addition of insecticides in nitrate nitrogen to its content in the vermicompost from the control containers, a substantially higher content was indicated in the vermicompost produced by the largest population in contact with Dar 2.5GR.
    Badania dotyczyły możliwości wermikompostowania w skrzynkach ekologicznych odpadów organicznych wydzielonych ze strumienia odpadów kuchennych. Wermikompostowanie prowadzono z udziałem dżdżownicy D. veneta, a występowanie muchówek Sciaridae ograniczano przez stosowanie do podłoży preparatów Nomolt 150SC, Dimilin 25WP i Dar 2,5GR, w bezpiecznych dla środowiska dawkach sugerowanych przez producentów. Celem badań było określenie wpływu tych preparatów na cechy dżdżownic D. veneta, a także tempo wermikompostowania odpadów i cechy wyprodukowanych wermikompostów. W okresie 3 miesięcy prowadzonych badań nie stwierdzono wpływu insektycydów Nomolt 150SC i Dimilin 25WP na dżdżownice, a najkorzystniej oddziaływał na nie preparat Dar 2,5GR (powodował istotny wzrost liczby składanych kokonów i ich biomasy). Tempo wermikompostowania nie zależało od obecności insektycydów. Cechy wyprodukowanych wermikompostów: pH w H2O (min. 6,2-max 6,3); stężenie soli (min. 3,9-max 4,1 g NaCl dm-3), zasobność w fosfor (min. 175-max 193 mg dm-3); potas (min. 1267-max 1395 mg dm-3); wapń (min. 2418-max 2561 mg dm-3) i magnez (min. 265-max 278 mg dm-3) nie różniły się. Porównując zasobność wermikompostów z dodatkiem insektycydów w azot azotanowy z jego zawartością w wermikompoście z pojemników kontrolnych, wykazano istotnie wyższą zawartość tylko w wermikompoście wytworzonym przez najliczniejszą populację w kontakcie z insektycydem Dar 2,5GR.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 9-10; 1263-1270
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zatrzymania zasobów różnorodności biologicznej chronionych Konwencją Waszyngtońską (CITES) dokonywane przez polską służbę celną
    Seizure of biodiversity resources under Washington Convention (CITES) by the polish customs service
    Autorzy:
    Chackiewicz, M.
    Kostecka, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/401673.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    różnorodność biologiczna
    konwencja CITES
    retardacja
    ankieta
    turyści
    biodiversity
    CITES
    retardation
    survey
    turists
    Opis:
    Konwencja o Międzynarodowym Handlu Dzikimi Zwierzętami i Roślinami Gatunków Zagrożonych Wyginięciem – CITES (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora) jest międzynarodowym układem ograniczającym transgraniczny handel różnymi gatunkami roślin i zwierząt oraz wytworzonymi z nich produktami. Konwencja została podpisana w 1973 roku w Waszyngtonie. Głównym jej zadaniem jest redukcja lub całkowita eliminacja handlu okazami gatunków, których liczba lub stan sugerują, że niekontrolowane ich pozyskiwanie z naturalnego środowiska jest szkodliwe dla ich przetrwania. Choć postanowienia Konwencji CITES weszły w życie w Polsce w marcu 1990 r., nadal problem stanowi brak jej znajomości u obywateli a także dostosowywanie polskiego prawodawstwa i jego egzekwowania do wymogów Konwencji. Celem pracy było zaprezentowanie Konwencji CITES w kontekście spowalniania przekształcania zasobów przyrody. Analizowano także dane z urzędu celnego i postrzeganie wybranych elementów konwencji waszyngtońskiej przez przedstawicieli polskich turystów.
    The Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora – CITES is an international system limiting cross-border trade in various species of plants and animals and products made from them. The Convention was signed in 1973 in Washington, DC. Its main task is to reduce or completely eliminate the trade of species, the number of which state or imply that their uncontrolled extraction of the natural environment is detrimental to their survival. Although the provisions of CITES came into force in Poland in March 1990, still the problem is the lack of knowledge of its citizens as well as the adaptation of Polish legislation and its enforcement to the requirements of the Convention. The aim of the study was to present the CITES in the context of slowing the conversion of natural resources. Authors also analyzed data from the customs office and the perception of selected elements of the Washington Convention by representatives of Polish tourists.
    Źródło:
    Inżynieria Ekologiczna; 2017, 18, 3; 129-138
    2081-139X
    2392-0629
    Pojawia się w:
    Inżynieria Ekologiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ insektycydu nomolt 150sc stosowanego przeciwko muchówkom w skrzynkach ekologicznych na cechy dżdżownic eisenia fetida (sav.)
    Influence of nomolt 150sc in secticide, used against diptera in ecological boxes, on characteristics of eisenia fetida (sav.) Earthworms
    Autorzy:
    Garczyńska, M.
    Kostecka, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/401778.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    skrzynki ekologiczne
    dżdżownice Lumbricidae
    muchówki Sciaridae
    Nomolt 150SC
    kuchenne odpady organiczne
    ecological boxes
    Lumbricidae earthworms
    Diptera Sciaridae
    organic
    kitchen wastes
    Opis:
    Wermikompostowano kuchenne odpady organiczne w skrzynkach ekologicznych z wykorzystaniem dżdżownic Eisenia fetida . Celem pracy była ocena wpływu insektycydu Nomolt 150SC, ograniczającego występowanie konkurencyjnych dla dżdżownic i uciążliwych dla prowadzącego skrzynkę , muchówek Sciaridae, w dawce wskazanej przez producenta jako "bezpieczna" środowiskowo, na populację dżdżownic. Wykazano, że preparat acylomocznikowy redukował liczebność larw muchówek, ale nie był obojętny dla rozmnażania się dżdżownic - istotnie obniżał zarówno liczebność jak i biomasę składanych przez nie kokonów.
    Organic kitchen wastes were vermicomposted in ecological boxes, using Eisenia fetida earthworms. The aim of the studies was the assessment of the effect of Nomolt 150SC on the earthworm population. An insecticide Nomolt 150SC (reducing occurrence of Diptera Sciaridae, being competitive for earthworms and burdensome to the person making us e of the ecological boxes) was applied at the dose recommended by the producers as "environmentally safe". It was demonstrated, that acylourea preparation reduced the number of Diptera larvas, but it did not have a neutral effect on earthworm reproduction - it significantly reduced both the number and biomass of the cocoons laid by them and the number of the young specimens.
    Źródło:
    Inżynieria Ekologiczna; 2011, 27; 13-18
    2081-139X
    2392-0629
    Pojawia się w:
    Inżynieria Ekologiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ wody aktywnej biologicznie na dżdżownice (dendrobaena veneta rosa 1893) w obecności ksenobiotyku dar 25gr
    The influence of active water on earthworms (dendrobaena veneta rosa 1893) at the presence of xenobiotic dar 25gr
    Autorzy:
    Kostecka, J.
    Garczyńska, M.
    Machniak, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/399692.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    dżdżownica
    woda aktywna
    ksenobiotyk
    earthworms
    dendrobaena veneta Rosa 1893
    Dar 2,5 GR
    active water
    earthworm ecological box
    Opis:
    Kompostowano odpady kuchenne w skrzynkach ekologicznych z udziałem dżdżownic Dendrobaena veneta Rosa 1893. Celem pracy było zbadanie wpływu insektycydu DAR 2,5 GR (zastosowanego w celu eliminowania obecności muchówek) na dżdżownice. W doświadczeniu zastosowano wodę z kranu i wodę aktywną biologicznie. Wykazano pozytywny wpływ wody aktywnej biologicznie na liczebność i sumę biomasy składanych przez dżdżownice kokonów.
    In the research, kitchen wastes were vermicomposted in earthworm ecological boxes using earthworms Dendrobaena veneta Rosa 1893. The aim of the research was the analysis of the influence of insecticide DAR 2,5 GR (applied in order to reduce the presence of Diptera in ecological boxes) on earthworms. The experiment was modified by the presence of tap water and active water. Positive influence of active water on the number and biomass sum of laid cocoons by earthworms was demonstrated. 2010
    Źródło:
    Inżynieria Ekologiczna; 2010, 22; 83-89
    2081-139X
    2392-0629
    Pojawia się w:
    Inżynieria Ekologiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wplyw nawozenia wermikompostem na wystepowanie miniarki porowki [Napomyza gymnostoma Loew]
    Autorzy:
    Garczynska, M
    Kostecka, J
    Olbrychy, T
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/798326.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    por
    porazenie roslin
    miniarka porowka
    szkodniki roslin
    Napomyza gymnostoma
    nawozenie
    wermikompost
    Opis:
    The aim of the paper was to determine the influence of fertilizing on the infestation of winter leek varieties of Bartek and Arkansas with Napomyza gymnostoma (Diptera, Agromyzidae). The field test was performed by random blocks in four repetitions: I - caw manure vermicompost, II - beet pulp vermicompost, III - mineral fertilizing, IV - control without fertilizing. As a result of the conducted tests it was proved that vermicompost fertilizing did not have an essential effect on the healthiness of the tested leeks.
    W pracy określono wpływ nawożenia porów odmiany Bartek i Arkansas nawozami mineralnymi i organicznymi (wermikompostem), na ich porażenie przez miniarkę porówkę Napomyza gymnostoma Loew. Doświadczenie polowe założono metodą losowanych bloków w czterech powtórzeniach: I - wermikompost z obornika bydlęcego, II - wermikompost na bazie wysłodków buraczanych, III - nawożenie mineralne, IV - kontrola (bez nawożenia). Przeprowadzone badania wykazały, że nawożenie nie wpływało na wielkość porażenia porów miniarką.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2004, 498; 65-70
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena roli programu rolnośrodowiskowego w postrzeganiu przez rolników wybranych aspektów problematyki środowiskowej
    The assessment of the role of agri-environmental program in the perception by farmers selected aspects of environmental issues
    Autorzy:
    Mroczek, J R
    Kostecka, J
    Korczyńska, M
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/401952.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    rozwój zrównoważony
    retardacja
    obszary wiejskie
    program rolnośrodowiskowy
    sustainable development
    retardation
    rural areas
    agri-environmental program
    Opis:
    Opracowanie i wdrażanie programu rolnośrodowiskowego jest działaniem obowiązującym każde państwo członkowskie Unii Europejskiej. Polski program rolnośrodowiskowy jest skierowywany nie tylko na ekstensyfikację produkcji rolnej, lecz także na utrzymanie istniejącej i największej w Europie różnorodności biologicznej obszarów wiejskich. Program rolnośrodowiskowy służy zachęcaniu rolników do stosowania praktyk prowadzących do ekologizacji produkcji rolniczej i przyczynia się do retardacji intensywnego przekształcania siedlisk w obszarach wiejskich. Stwierdzono, że producenci rolni na terenie województwa podkarpackiego poszukują nowych możliwości działania i dostrzegają szansę rozwoju dla swoich gospodarstw między innymi w programach rolnośrodowiskowych. Badania ankietowe wskazały jednak, że większość badanych rolników zdecydowała się na udział w działaniach rolnośrodowiskowych ze względów ekonomicznych i w zakresie swojej wiedzy i postrzegania problematyki środowiskowej niewiele różni się od tych badanych, którzy nie realizują programu rolnośrodowiskowego. Choć częściej kompostowali odpady organiczne, nie wyrzucali ich na dzikie wysypiska i twierdzili (98%), że przestrzegają zasad Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej (gdy w grupie nierealizujących programu takiej odpowiedzi udzieliło zaledwie 20% badanych), nie rozpoznawali zagrożenia dla środowiska z powodu zanikania różnorodności biologicznej.
    Development and implementation of the agri-environmental program is mandatory for each member state of the European Union. Polish agri-environmental program focuses not only on extensification of agricultural production but also at sustaining of existing Europe’s largest biodiversity in the rural areas. The agri-environmental program is an alternative to the conventional agriculture and is designed to encourage farmers to adopt practices that lead to the greening of agricultural production and is contributes to the retardation of intensive transforming of habitats in rural areas. Agricultural producers in the Podkarpackie voivodeship are seeking new opportunities and they see a chance for the development of their farms also in agri-environmental program. Survey research has shown that the majority of the farmers decided to participate in the agri-environmental actions for economic reasons and in the extent of their knowledge and the way in which they perceive environmental issues do not differ much from the surveyed parties who do not carry out agrienvironmental program. Even thought they composted organic waste, do not dispose them in the illegal dumpsites and they claim (98%) that they comply with the Code of Good Agricultural Practice (while in the group who do not realize the program that answer was provided only by 20% of the respondents), they did not recognize the threat to the environment due to the deterioration of biodiversity.
    Źródło:
    Inżynieria Ekologiczna; 2013, 34; 189-197
    2081-139X
    2392-0629
    Pojawia się w:
    Inżynieria Ekologiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Evaluation of Insect-Based Food Acceptance by Representatives of Polish Consumers in the Context of Natural Resources Processing Retardation
    Autorzy:
    Kostecka, J.
    Konieczna, K.
    Cunha, L. M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/123115.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    insect-based food
    acceptance
    survey
    retardation
    Opis:
    Food production, based on intensive farming, contributes to high and constantly increasing pollution of soils and other environmental resources. Given this, search for non-conventional sources of animal protein seems justified. The present study was designed to examine opinions of selected Polish consumers related to their acceptance of insect-based food as an alternative source of nutrients. The assessment of attitudes towards alternative sources of nutrients was based on the survey developed at the Faculty of Science, University of Porto in Portugal. Representatives of Polish consumers in the region of Podkarpackie generally did not show open-mindedness towards incorporating insect-based food into their diet. Majority of the respondents, however, recognized the importance of food sector operation based on respect for natural resources. Therefore, it seems important that consumers be informed about the advantages of production or use of insect biomass originating from natural ecosystems. This may contribute to increased acceptance for alternative sources of protein, which consequently may lead to reduced environmental pressure of traditional livestock farming and to retardation of ecosystems transformation and loss of biological diversity.
    Źródło:
    Journal of Ecological Engineering; 2017, 18, 2; 166-174
    2299-8993
    Pojawia się w:
    Journal of Ecological Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany wybranych wlasciwosci i zawartosci makroelementow w podlozach z rzesa wodna pod wplywem wermikompostowania
    Autorzy:
    Kaniuczak, J
    Kostecka, J
    Nowak, M
    Paczka, G
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/808297.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    rzesa wodna
    wlasciwosci fizyczne
    zawartosc makroelementow
    kompostowanie
    wermikompost
    Opis:
    The research was carried out over three months under laboratory conditions. 3 litre pots were filled with garden soil, crumbled straw, sewage sludge and a biomass of duckweed Lemna minor (obtained from the sewage treatment plant at Chmielnik near Rzeszów) in various combinations. Some pots were filled with Eisenia fetida (Sav). Others were treated like a control, without earthworms. All samples were systematically watered. Common research methods were used to analyze the substrate. Vermicomposting of duckweed in every combinations scentless caused its biotransformation and advantageous changes. Produced vermicompost substrates was characterized by good granular structure. Comparing the substrate types after vermicomposting with their initial state it was noticed the reduction of dry matter content. A tendency was also observed to decreasing organic matter and to increasing the ash content after vermicomposting. The contents of nitrogen, calcium, magnesium and sodium showed a tendency to increase during vermicomposting as compared to those contents from before the experiment. No changes in the content of phosphorus and potassium after vemicomposting were observed.
    Doświadczenie prowadzono 3 miesiące w warunkach laboratoryjnych, w plastykowych wazonach, o pojemności 3 litrów, do których wprowadzono ziemią ogrodniczą, rozdrobnioną słomę, osad ściekowy oraz biomasę rzęsy wodnej Lemna minor (pozyskanej z oczyszczalni ścieków w Chmielniku Zdrój k/ Rzeszowa), w różnych kombinacjach. Do części pojemników wprowadzono dżdżownice Eisenia fetida (Sav.). Pozostałe pojemniki traktowano jako kontrolę - bez dżdżownic. Wszystkie podłoża systematycznie zwilżano wodą. Do analizy prób podłoży zastosowano powszechnie przyjęte metody badań. Wermikompostowanie rzęsy wodnej we wszystkich zastosowanych kombinacjach powodowało jej bezwonną biotransformację i korzystne zmiany. Powstałe podłoża cechowały się dobrą strukturą gruzełkowatą. Porównując podłoża po wermikompostowaniu z materiałem wyjściowym, stwierdzono w nich mniejszą zawartość suchej masy. Zaobserwowano także tendencję obniżania się zawartości substancji organicznej a wzrostu popiołu w podłożach wermikompostowanych. Zawartość azotu, wapnia, magnezu i sodu wykazywała tendencję wzrostu w trakcie wermikompostowania, w stosunku do stanu ich zawartości przed rozpoczęciem badań. Nie stwierdzono zmian w zawartości fosforu i potasu po wermikompostowaniu.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2004, 498; 95-102
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Botanika stosowana, I. Ochrona drzew i krzewów w procesach inwestycyjnych w mieście
    Applied botany, I. Protection of trees and bushes in the investment process in urban areas
    Autorzy:
    Garczyńska, M.
    Mazur-Pączka, A
    Pączka, G.
    Kostecka, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/400310.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    drzewa
    krzewy
    usługi ekosystemów
    proces inwestycyjny
    trees
    bushes
    ecosystem services
    investment process
    Opis:
    Świadczenia ekosystemów to korzyści wynikające z zasobów i procesów zachodzących w przyrodzie. Drzewa oraz zadrzewienia stanowią istotny element krajobrazów (zarówno w mieście jak i w obszarach wiejskich) i spełniają szereg funkcji ekosystemowych, wpisując się we wszystkie grupy świadczeń wyróżnionych na podstawie międzynarodowej Milenijnej Syntetycznej Oceny Ekosystemów. W pracy wyszczególniono wybrane usługi ekosystemowe drzew i zadrzewień – funkcje zasobowe, regulacyjne, wspierające i kulturowe. Rozpoznanie usług pełnionych przez drzewa oraz ich wycena może się przyczyniać do ich efektywniejszej pielęgnacji oraz ochrony podczas różnych inwestycji, dlatego wskazana jest wielopłaszczyznowa edukacja ekologiczna dla każdego człowieka, a zwłaszcza dla osób bezpośrednio odpowiedzialnych za drzewa i krzewy w mieście i na wsi. Celem ograniczenia stresu budowlanego dla drzew i krzewów, należy już na etapie planowania budowy przeprowadzić prognozę oddziaływania na środowisko (należy przedstawić uwarunkowania przyrodnicze, kulturowe i krajobrazowe). Dodatkowo wskazane jest przeprowadzenie inwentaryzacji dendrologicznej dla celów planistycznych. Właściwa ochrona drzew czy zadrzewień jest również uregulowana prawnie – przez Ustawę o ochronie przyrody i Ustawę o prawie budowlanym. W trakcie inwestycji należy w odpowiedni sposób zabezpieczyć drzewa, oraz ich warunki siedliskowe, tak aby nie wpłynęło to na ich żywotność. Po zakończonej inwestycji należy monitorować stan drzewostanu.
    Ecosystem services are the benefits resulting from resources and processes in nature. Trees and stand densities constitute a significant element of the landscape (both in urban and rural areas) and serve a number of ecosystem functions, forming an inherent part of each group of benefits singled out on the basis of the Millennium Ecosystem Assessment. In the thesis, selected ecosystem services of trees and stand densities were detailed – provisioning, regulatory, supporting and cultural functions. Diagnosis of services performed by trees and their valuation may contribute to taking increased care of them and protection during performing various investments, it is therefore appropriate to launch multifaceted ecological education to each person, particularly to those directly responsible for trees and bushes in towns and rural areas. In order to restrict construction stress to trees and bushes, environmental impact assessment has to be made as soon as the construction planning is being made (natural, cultural and landscape conditions should be provided additionally), it is advisable to conduct a dendrological inventory for planning purposes. Appropriate protection of trees and standing densities is also legally regulated by the Nature Conservation Act and the Construction Law. During the investment process, the trees and their settlement conditions should be adequately secured, so that it will not affect their viability. After completed investment, the condition of the tree stand should be monitored.
    Źródło:
    Inżynieria Ekologiczna; 2017, 18, 3; 139-149
    2081-139X
    2392-0629
    Pojawia się w:
    Inżynieria Ekologiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Botanika stosowana. II. Pozyskiwanie wybranych surowców zielarskich
    Applied botany. II. Acquisition of chosen herbal materials
    Autorzy:
    Mazur-Pączka, A.
    Garczyńska, M.
    Pączka, G.
    Kostecka, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/400893.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    surowiec zielarski
    tradycja
    dochód
    retardacja przekształcania zasobów przyrody
    herbal materials
    tradition
    income
    retardation of natural resources transformation
    Opis:
    W pracy opisano znaczenie roślin zielarskich na przykładzie dwóch gatunków lipy oraz jarząbu pospolitego. Przypomniano tradycyjne zasady ich zbioru a także perspektywę sprzedaży uzyskiwanych z nich surowców. Zaprezentowano również potencjalny dochód za pozyskany surowiec na badanych stanowiskach. Podkreślono znaczenie powrotu do tradycyjnej aktywności mieszkańców obszarów wiejskich i zwrócono uwagę na rolę takich działań dla zachowania i utrzymywania trwałości zasobów różnorodności biologicznej.
    This paper describes the importance of herbal plants on the example of two species of linden and Sorbus aucuparia. The authors reminded the rules of traditional collection of this plants as well as the perspective of selling the raw materials derived from them. The article emphasized the importance of returning to the traditional activity of inhabitants of rural areas and highlighted the role of such activities in maintaining the sustainability and biodiversity.
    Źródło:
    Inżynieria Ekologiczna; 2017, 18, 4; 184-189
    2081-139X
    2392-0629
    Pojawia się w:
    Inżynieria Ekologiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kierunki zmian w użytkowaniu trwałych użytków zielonych w województwie lubelskim w latach 1990–2018
    Directions of changes in the use of permanent grasslands in the Lubelskie voivodeship in the years 1990–2018
    Autorzy:
    Woźniak-Kostecka, I.
    Lipińska, H.
    Sosnowska, M.
    Wyłupek, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2234897.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Łąkarskie
    Źródło:
    Łąkarstwo w Polsce; 2019, 22; 87-105
    1506-5162
    Pojawia się w:
    Łąkarstwo w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Earthworms in Short-Term Contact with a Low Dose of Neonicotinoid Actara 25WG
    Autorzy:
    Garczyńska, M.
    Pączka, G.
    Mazur-Pączka, A.
    Kostecka, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/125119.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    worms
    Eisenia fetida (Sav)
    Dendrobena veneta (Rosa)
    neonicotinoids
    Actara 25 WG
    Opis:
    A laboratory experiment, carried out for five months, was designed to assess the effects produced by the neonicotinoid Actara 25 WG, used at a dose recommended by the manufacturer, in the dynamics of the populations of epigeic Eisenia fetida (Sav.) and Dendrobena veneta (Rosa)earthworms. The study was conducted in a climatic chamber and involved balanced biomass of mature specimens representing both species, in 3 replications of soil medium with the insecticide, in addition to controls. The growing populations were inspected five times, by means of manual segregation of the substrate. The insecticide led to an increase in both the number of specimens and the biomass of E. fetida population (overall, as well as mature and immature worms), yet it reduced their reproduction (decreased the number of cocoons) (p<0.05). In the case of D.veneta, the neonicotinoid insecticide produced positive effects only in the mature specimens (p<0.05).
    Źródło:
    Journal of Ecological Engineering; 2018, 19, 3; 93-101
    2299-8993
    Pojawia się w:
    Journal of Ecological Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lumbricidae Biodiversity at the Sites in Bieszczady Mountains (Poland) After 25 Years
    Autorzy:
    Kostecka, J.
    Mazur-Pączka, A.
    Pączka, G.
    Garczyńska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/125291.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    earthworms
    biodiversity
    Carpathian beech forest
    Fagetum carpaticum
    Opis:
    Soil degradation is caused by geological, climatic and biological factors, as well as human activities. One kind of degradation involves loss of soil biodiversity as a result of global environmental changes. A study on earthworms was carried out near Ustrzyki Górne in the Bieszczady Mts (Poland), on a monthly basis, in 1986–1987 and 2009–2010 at various sites within the Carpathian beech forests (Fagetum carpaticum). During the years 1986–1987, a total of 13 species of earthworms were found: 6 species on site I, 8 species on site II, and 9 species were recorded within the site III. The highest abundance, i.e. 11 species was found on site IV. The study, which revisited the same locations in 2009–2010, identified only 10 species. In sites I, II and III, 7 earthworm species were found in each, and in site IV –10 species. The authors also investigated the factors endangering the fauna of earthworms in the Bieszczady Mountains, and following the example set by other countries which had made attempts to introduce earthworms into the red lists of the threatened species, it was proposed that such a procedure should be adopted for the endemic species O. transpadanus. It was also observed that specimens of L. terrestris had penetrated the natural areas of the National Park.
    Źródło:
    Journal of Ecological Engineering; 2018, 19, 2; 125-130
    2299-8993
    Pojawia się w:
    Journal of Ecological Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybrane gatunki zwierząt w krajobrazie użytkowanym rolniczo i strategia ochrony dziedzictwa przyrodniczego
    Selected Animal Species in Landscape Used for Agriculture and the Strategy for Natural Heritage Protection
    Autorzy:
    Pączka, G.
    Mazur-Pączka, A.
    Garczyńska, M.
    Kostecka, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2031605.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    krajobraz rolniczy
    bóbr
    jeleń
    edukacja
    dziedzictwo
    krajobraz
    dzik
    agricultural landscape
    beavers
    deer
    education
    heritage
    landscape architect
    wild boar
    Opis:
    Przez ostatnie stulecia człowiek gwałtownie modyfikował środowisko zaburzając funkcjonowanie ekosystemów i obniżając ich naturalną produktywność. Doprowadziło to do zubożenia wielu obszarów, które obecnie nie 100 zaspokajają potrzeb życiowych wielu gatunków dzikich zwierząt [Mroczek, Pączka 2009]. W krajobrazie polnym i leśnym doszło do zmian, których konsekwencją jest wzrost liczebności populacji niektórych gatunków, co z kolei ma dalszy wpływ na jakościowe i ilościowe zmiany w krajobrazie. Synantropizacja środowiska przejawia się m.in. budowaniem ciągów ogrodzeń czy wytyczaniem w pobliżu lasów autostrad oraz dróg szybkiego ruchu przerywających naturalne korytarze ekologiczne i sprawia, że główną bazą żerową zwierząt dziko żyjących stały się grunty uprawne, ponieważ naturalne siedliska leśne zostały przeciążone [Wójcik 2011].
    Beaver, wild boar and deer play important roles in the ecosystems and contribute to the functioning of complex relationships in the nature. They are an element of ecosystem services. Because they become a new synanthropic species and the anthropopressure changed their home ranges, they are competing for space and resources with human. As a consequence, damages and losses are notified. According to the sustainable development we must take their needs and requirements into account in order for them to become partakers, not pests, in habitats occupied together with a man. In shaping a new look for the presence of expansive species, help of different professions is needed, including landscape architects and representatives of modern educational services. They should shape the attitudes of the inhabitants of rural areas. The acceptance of actions to support ecosystem services based on biological diversity is urgently needed.
    Źródło:
    Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN; 2016, 262; 99-113
    0079-3493
    Pojawia się w:
    Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kitchen Organic Waste as Material for Vermiculture and Source of Nutrients for Plants
    Autorzy:
    Kostecka, J.
    Garczyńska, M.
    Podolak, A.
    Pączka, G.
    Kaniuczak, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/124979.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    kitchen organic waste
    earthworms
    vermicompost
    Opis:
    Departure from waste storage and maximisation of its utilization is currently the basis of modern waste management. This is favoured by the requirements defined in numerous legal instruments, including both EU directives and local regulations of member states. This also applies to organic waste, especially kitchen waste, which, with adequate education of the public, may constitute waste resources of very good quality to produce e.g. vermicomposts. It is very important, since soils of most European countries require continuous supply of organic matter to replenish humus and nutrients for the plants. The paper describes current trends in the production of kitchen organic waste. Since such waste has been vermicomposted for many years, advantages of this biotechnology have been presented and features of the produced vermicomposts have been characterised.
    Źródło:
    Journal of Ecological Engineering; 2018, 19, 6; 267-274
    2299-8993
    Pojawia się w:
    Journal of Ecological Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ współkomponentu w mieszance oraz poziomu wody gruntowej na dynamikę wzrostu i rozwoju runi Poa pratensis, Phleum pratense i Lolium perenne
    Impact of a co-component in a mixture and groundwater level on the dynamics of sward growth and development of Poa pratensis, Phleum pratense and Lolium perenne
    Autorzy:
    Lipińska, H.
    Woźniak-Kostecka, I.
    Sosnowska, M.
    Wyłupek, T.
    Ćwintal, H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2234901.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Łąkarskie
    Źródło:
    Łąkarstwo w Polsce; 2019, 22; 47-64
    1506-5162
    Pojawia się w:
    Łąkarstwo w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ecomorphological Groups of Earthworms Found in a Beech Wood in the Bieszczady National Park (South-Eastern Poland)
    Autorzy:
    Kostecka, J.
    Mazur-Pączka, A.
    Podolak, A.
    Pączka, G.
    Garczyńska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/124546.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    earthworms
    beech wood
    forest
    ecomorphological groups
    Opis:
    Earthworms play an important role in the soil quality, including forest soils. Their presence in zooedaphone, as well as their abundance and species diversity, indicate the state of the soil profile. The species diversity of the representatives of this group of macrofauna in a beech forest in the Bieszczady Mountains is recounted in this article. Earthworms were investigated in the soil of four sites selected near Ustrzyki Górne in Carpathian Dentario glandulosae – Fagetum beech woods within the Bieszczady National Park (sites in D. g. Fagetum festucetosum, – typicum, – lunarietosum and – allietosum), every month during the annual cycle during two periods: a/ in 1986–1987 and b/ in 2009–2010. It was done according to the Zicsi’s recommendations, using the Zajonc combinated method, on each site, six 25×25×20 cm samples were extracted. The soil was divided into two layers (0–10 cm and 10–20 cm) and the earthworms were selected manually from them. From deeper layers, they were driven out with a weak (0.4%) formalin solution. In the 1980s, thirteen earthworm species were found (total of 1805 specimens) in the soil of four sites investigated. In a decreasing order of numbers there were: Dendrobaena alpina alpina (Rosa 1984), Allolobophora cernosvitoviana (Zicsi 1967), Aporectodea rosea rosea (Sav.,1826), Aporectodea caliginosa (Sav., 1826), Lumbricus terrestris L., 1758, Octolasium lacteum (Orley,1881), Allolobophora carpathica (Cog., 1927), Fitzingeria platyura montana (Cer., 1932), Octodrilus transpadanus (Rosa, 1884), Dendrobaena octaedra (Sav., 1826), Eisenia lucens (Waga, 1857), Lumbricus rubellus (Hoffm., 1843), Dendrodrilus rubidus tenuis (Eisen, 1874). Twenty years later, in the years 2009-2010, eleven earthworm species were found in the soil of the same four sites investigated (total of 660 specimens). There was no occurrence of L. rubellus, and O. transpadanus. For all the cited species, the vertical distribution dynamics in an annual cycle was investigated as well as the preferred soil layer in terms of soil profile. The features of the afore-mentioned earthworm species and the soil levels they prefer allowed their affiliation with the ecological groups defined by Bouche to be considered or determined. The knowledge on the association of earthworms to ecomorphological groups in natural or a slightly changed ecosystem is becoming very useful, for example at the time of the reclamation of degraded soils with Lumbricidae as bioindicators.
    Źródło:
    Journal of Ecological Engineering; 2018, 19, 4; 153-158
    2299-8993
    Pojawia się w:
    Journal of Ecological Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykorzystanie wermikompostowania do zagospodarowania odpadów organicznych w gospodarstwach domowych
    Some remarks on utilization of kitchen organic waste by vermicomposting
    Autorzy:
    Kostecka, J.
    Pączka, G.
    Garczyńska, M.
    Podolak-Machowska, A
    Dunin-Mugler, C.
    Szura, R
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/296944.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
    Tematy:
    kuchenne odpady organiczne
    wermikompostowanie
    dżdżownicowa skrzynka ekologiczna
    organic waste
    vermicomposting
    earthworm ecological box
    Opis:
    W pracy przeprowadzono analizę odpadów produkowanych przez czteroosobową rodzinę zamieszkującą dom na obrzeżach miasta. Szczególną uwagę zwracano na kuchenne odpady organiczne. Podsumowując kilkuletnie obserwacje nad wermikompostowaniem tej grupy odpadów, zwrócono uwagę na zasadność segregowania odpadów organicznych „u źródła” w kontekście możliwości ich wykorzystania do produkcji wermikompostu w „dżdżownicowych skrzynkach ekologicznych”. W pracy porównywano proces wermikompostowania z użyciem dwóch gatunków dżdżownic: Eisenia fetida (Sav.) i Dendrobaena veneta Rosa. Rozważono również kilka ekonomiczno-organizacyjnych aspektów wprowadzania innowacyjnych „skrzynek ekologicznych” do codziennej praktyki.
    This paper analyzes the waste produced by a family of four living in a house on the edge of the city. Particular attention was paid to the kitchen organic waste. Several years of observations on vermicomposting of such waste have been summarized. Separating of organic waste on site is important in the context of its use for the production of vermicompost in “earthworm ecological boxes”. The study compared the vermicomposting process using two species of earthworms: Eisenia fetida (Sav.) and Dendrobaena veneta Rosa. Several economical and organizational aspects of introducing innovative “ecological boxes” for daily practice was also considered.
    Źródło:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2014, 17, 1; 21-30
    1505-3695
    2391-7253
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Vermicomposting of Sugar Beet Pulps Using Eisenia fetida (Sav.) Earthworms
    Wermikompostowanie wysłodków buraczanych z wykorzystaniem dżdżownic Eisenia fetida (Sav.)
    Autorzy:
    Pączka, G.
    Garczyńska, M.
    Mazur-Pączka, A.
    Podolak, A.
    Szura, R.
    Skoczko, I.
    Kostecka, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1813722.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    sugar beet pulps
    vermireactor
    technology
    E. fetida
    macroelements
    wysłodki buraczane
    wermireaktor
    technologia
    makroelementy
    Opis:
    The article presents results of application of various technologies of the process of vermicomposting of waste biomass of sugar beet pulps using earthworms E. fetida. A possibility of using E. fetida for quick utilization of sugar beet pulp in vermireactors with different characteristics of initial bed-dings was observed. The obtained vermicomposts were characterised by higher N, P, K, Ca and Mg content compared to the initial waste biomass. During waste utilization in vermireactors (BAGS and SGS) it was noted that the population of earthworms persisted, but earthworm count insignificantly decreased. Significant differences in the mean biomass of specimens from BAGS and SGS groups were also observed. The greatest differences (22 and 21%, p < 0.05) were observed on the 10th and 40th day of the experiment. Earthworms multiplied that has been proved by the mean number of laid cocoons which was significantly increasing during the experiment conducted using both technologies (on average by 36%; p < 0.05). Significant differences in the mean cocoon weight between the used technologies were noted only on the 10th day of the experiment.
    W artykule przedstawiono wyniki zastosowania różnych technologii procesu wermikompostowania odpadowej biomasy wysłodków buraczanych przy użyciu dżdżownic E. fetida. Stwierdzono możliwość wykorzystania E. fetida do szybkiego unieszkodliwiania wysłodków w wermireaktorach o odmiennej charakterystyce podłoży startowych. Otrzymane wermikomposty charakteryzowały się wyższą zawartością N, P, K, Ca i Mg w porównaniu z inicjalną biomasą odpadową. Podczas unieszkodliwiania odpadu w wermireaktorach (BAGS i SGS) stwierdzano utrzymywanie się populacji dżdżownic przy nieistotnych spadkach ich liczebności. Zaobserwowano istotne różnice w średniej biomasie osobników z grup BAGS i SGS. Największe różnice (22 i 21%, p < 0.05) zaobserwowano w 10 i 40 dniu doświadczenia. Dżdżownice rozmnażały się, o czym świadczy średnia liczba składanych kokonów, która rosła istotnie w trakcie trwania doświadczenia w obu technologiach (średnio 36%; p < 0,05). Istotne różnice w średniej masie kokonów w zastosowanych technologiach stwierdzono jedynie w 10 dniu doświadczenia.
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2018, Tom 20, cz. 1; 588-601
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Vermicomposting of Post-harvest Maize Waste
    Wermikompostowanie odpadów pożniwnych kukurydzy
    Autorzy:
    Garczyńska, M.
    Pączka, G.
    Wirkus, K.
    Podolak, A.
    Mazur-Pączka, A.
    Szura, R.
    Bartkowska, I.
    Kostecka, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1813697.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    vermiculture
    Eisenia fetida Sav. 1826
    Dendrobena veneta Rosa 1893
    post-harvest maize waste
    wermikultura
    odpady pożniwne kukurydzy
    Opis:
    The article presents results of studies on using dense populations of Eisenia fetida (Sav. 1826) and Dendrobena veneta (Rosa 1893) earthworms for neutralization of post-harvest maize (Zea mays ssp. Indurata)) waste. The experiment was conducted in climatic chamber conditions in various variants (bedding I – maize stems, bedding II – maize stems with cellulose (2:1), bedding III – maize stems with horse manure (2:1)). In earthworm cultures on the above-mentioned beddings, changes in their populations were analysed, assessing biomass and the number of laid cocoons. The obtained organic fertilizers were subjected to chemical analysis. It has been demonstrated that waste was neutralized by both earthworm species and the obtained vermicomposts had beneficial properties as beddings for plant cultivation.
    W artykule przedstawiono wyniki badań nad wykorzystaniem zagęszczonych populacji dżdżownic z gatunku Eisenia fetida (Sav. 1826) i Dendrobena veneta (Rosa 1893), do unieszkodliwiania resztek pożniwnych kukurydzy zwyczajnej (Zea mays ssp. indurata). Doświadczenie prowadzono w warunkach komory klimatyzacyjnej w różnych wariantach (podłoże I – łodygi kukurydzy, podłoże II – łodygi kukurydzy z dodatkiem celulozy (2:1), podłoże III – łodygi kukurydzy z dodatkiem obornika końskiego (2:1)). W chowie dżdżownic na wskazanych podłożach analizowano zmiany w ich populacjach, określając biomasę oraz liczbę składanych kokonów. Otrzymane nawozy organiczne poddano analizie chemicznej. Wykazano, że odpady były utylizowane przez oba gatunki dżdżownic, a otrzymane wermikomposty posiadały korzystne właściwości jako podłoża do uprawy roślin.
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2018, Tom 20, cz. 1; 358-374
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-36 z 36

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies