Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Kaczmarska, E" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 24
Tytuł:
Agronomic performance and heterosis of strawberry inbred hybrids obtained by top-cross mating system
Autorzy:
Kaczmarska, E.
Gawroński, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/12619194.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Tematy:
plant cultivation
strawberry
heterosis
plant hybrid
inbreeding
top-cross
mating system
agronomic performance
Opis:
The aim of this study was to develop an inbred lines from octoploid strawberry and to determine their breeding value by estimating the effects of general combining ability (GCA) and mid-parent heterosis. All inbred lines were obtained through selfing using five cultivars. The number of inflorescences, number of flowers per inflorescence, fruit yield, fruit number per plant, average fruit weight, number and weight of leaves as well as number of runners per plant were recorded from 2014 to 2015. The highest breeding value was estimated for maternal forms of ‘Senga Sengana’ 17 for six important traits. The lowest GCA effects were exhibited by inbred lines derived from clone 1387 18. Degree of heterosis for a given trait differed greatly among hybrids. The highest heterosis in terms of a number of inflorescences, fruit yield, number of fruits per plant and leaf weight occurred in the Kent 7-14 × ‘Dukat’ progeny. The results obtained could be used to evaluate the agronomic performance and to make more efficient choices of parents in current strawberry breeding programs
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus; 2019, 18, 1; 85-97
1644-0692
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of pollination mode on fruit set in blue honeysuckle (Lonicera caerulea L.)
Autorzy:
Gawroński, J.
Kaczmarska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11870877.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Tematy:
plant breeding
honeysuckle
Lonicera caerulea
fruit bush
fruit set
pollination method
Opis:
Honeyberry’s popularity has been increasing because of its valuable traits: nutritional value of fruits (a high amount of ascorbic acid, potassium and polyphenolic compounds), early ripening (14 days before strawberry), exceptional hardiness and easy cultivation. However, there is still little known about the pollination biology of this species, which is essential for practical breeding purposes. In this study we evaluated pollen fertility in five cultivars and three breeding clones of this species. The impact of the manner of pollination on the fruit set and forming seeds has also been studied. The highest percentage of viable pollen was found in cultivars ‘Duet’ and ‘Wojtek’ (96%), whereas the pollen of ‘Chelyabinka’ cultivar had the lowest fertility (90%). The percentage of blue honeysuckle fruits obtained from open-pollinated flowers was high (on average 94.7%) compared to isolated flowers (on average 8.6%). The effect of cross-pollination with cv. ‘Duet’ indicates that the percentage of the fruit set, fruit weight and mass of produced seeds was higher when this cultivar was applied as maternal than paternal form. The number of seeds affected significantly the weight of the fruit in the case when cv. ’Duet’ was used as a paternal (correlation coefficient r = 0.45) or maternal form (r = 0.66), while for other methods of pollination this effect was insignificant. These results may be used to the most efficient establishment of plantations as well as for the realization of the breeding program of this valuable species.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus; 2018, 17, 3; 109-119
1644-0692
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of genetic diversity between Vaccinium corymbosum L. cultivars using RAPD and ISSR markers
Autorzy:
Gawroński, J.
Kaczmarska, E.
Dyduch-Siemińska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11855205.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Opis:
In the present study genetic diversity between 19 blueberry cultivars was evaluated using Randomly Amplified Polymorphic DNA (RAPD) and Inter Simple Sequence Repeat (ISSR) markers. In total, nine selected RAPD primers produced 89% polymorphic fragments, whereas eleven ISSR primers – 82%. Resolving power value of the RAPD primers ranged from 2.40 to 7.19, whilst ISSR from 1.90 to 5.78. The similarity coefficients estimated on the basis of the two types of marker systems were very similar, on average amounting to 0.58 for RAPD and 0.60 for ISSR analysis. Cluster analysis based on RAPD markers showed that the 19 accessions can be classified into 6 groups. Taking into account corresponding levels of average genetic similarity (0.59) it is possible to identify three main clusters based on ISSR analysis. The RAPD as well as ISSR markers revealed the existence of genetic differentiation between accessions, which can be exploited in hybridization programs of this species.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus; 2017, 16, 3; 129-140
1644-0692
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nutraceutical value of the new strawberry cultivars
Nutraceutyczna wartość nowych odmian truskawki
Autorzy:
Żebrowska, J.
Gawroński, J.
Kaczmarska, E.
Dyduch-Siemińska, M.
Jackowska, I.
Pabich, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11543363.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Opis:
Regarding an increasing interest of consumers towards berry fruit, as they have been proved to have potential health benefits, the nutraceutical fruit value of seven strawberry cultivars: ‘Felina’, ‘Feltar’, ‘Hulta’, ‘Jota’, ‘Pastel’, ‘Plena’ and ‘Teresa’ selected at the University of Life Sciences in Lublin, Plant Genetics and Breeding Department was evaluated in this study. In fruits harvested at maturity, the level of phytochemical compounds such as sugars, vitamin C, and polyphenols including quercetin and gallic acid as well as antiradical activity was estimated. Among all genotypes tested, the cultivar ‘Jota’ showed the highest content of glucose and fructose as well a high content of sucrose, therefore the total sugar content exceeded 12 g per 100 g of fresh weight (FW). Similar parameters in terms of content of total sugars and the individual fractions have cultivar ‘Pastel’. Cultivars with low sucrose content were ‘Feltar’ and ‘Teresa’, but as regards monosaccharide’s cvs. ‘Plena’ and ‘Felina’. The content of vitamin C in fruits of the cultivars tested showed significant differences. It ranged from 64.5 mg·100 g⁻¹ FW in cv. ‘Jota’ to 104.33 mg·100 g⁻¹ FW in cv. ‘Plena’. The highest level of antiradical activity occurred in cultivars ‘Jota’, ‘Teresa’ and ‘Feltar’ (90.1%, 87.1% and 86.3% DPPH; respectively). The results obtained indicated that the differentiation of the chemical composition of strawberry fruit is clearly dependent upon the genetic diversity of cultivars tested, what we argue that all of them grown under the same climatic and soil conditions using the same agricultural technology.
Biorąc pod uwagę wzrastające zainteresowanie konsumentów spożyciem owoców jagodowych ze względu na ich udowodniony korzystny wpływ na ludzkie zdrowie, w obecnych badaniach oceniano nutraceutyczne właściwości owoców siedmiu odmian truskawki: ‘Felina’, ‘Feltar’, ‘Hulta’, ‘Jota’, ‘Pastel’, ‘Plena’ i ‘Teresa’ wyselekcjonowanych na Uniwersytecie Przyrodniczym w Lublinie, w Katedrze Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych. W owocach zebranych w fazie pełnej dojrzałości oznaczono zawartość związków fitochemicznych, takich jak cukry, witamina C i polifenole ogółem oraz oszacowano aktywność antyoksydacyjną (z DPPH). Spośród badanych odmian, owoce odmiany ‘Jota’ charakteryzowały się największą zawartością glukozy i fruktozy, a także sacharozy – całkowita zawartość cukrów przekroczyła 12 g∙100 g⁻¹ świeżej masy (f.w.). Podobne wartości pod względem całkowitej zawartości cukrów i ich poszczególnych frakcji zawierały owoce odmiany ‘Pastel’. W owocach odmian ‘Feltar’ i ‘Teresa’ stwierdzono najmniejszą zawartość sacharozy, natomiast w owocach odmian ‘Pleny’ i ‘Feliny’ – najmniejszą ilość cukrów prostych. Zawartość witaminy C w owocach badanych odmianach była bardzo zróżnicowana i wynosiła od 64.5 mg·100 g⁻¹ f.w. (‘Jota’) do 104.33 mg·100 g⁻¹ f.w. (‘Plena’). Odmiany ‘Jota’, ‘Teresa’ i ‘Feltar’ wykazywały najwyższą zdolność do znoszenia wolnych rodników (odpowiednio 90.1, 87.1 i 86.3% DPPH). Wszystkie analizowane odmiany były uprawiane w tych samych warunkach klimatyczno-glebowych i poddawane takim samym zabiegom agrotechnicznym, stąd też na podstawie uzyskanych wyników wnioskuje się, że skład chemiczny owoców truskawki wyraźnie zależy od zróżnicowania genetycznego badanych genotypów.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus; 2016, 15, 3; 71-82
1644-0692
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Phenotypic and genotypic variability of cultivars of highbush blueberry (Vaccinium corymbosum L.) grown in the Lublin region
Zróżnicowanie fenotypowe i genotypowe odmian borówki wysokiej (Vaccinium corymbosum L.) uprawianych na Lubelszczyżnie
Autorzy:
Wach, D.
Gawroński, J.
Dyduch-Siemińska, M.
Kaczmarska, E.
Błażewicz-Woźniak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11543439.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Opis:
During the years 2012 to 2014 some research connected with highbush blueberry was taken. It described phenotypic and genotypic variability of 19 cultivars of highbush blueberries grown in the Lublin region. The cultivars included in the study were: ‘Bluecrop’, ‘Bluejay’, ‘Blueray’, ‘Bonifacy’, ‘Bonus’, ‘Brigitta Blue’, ‘Chandler’, ‘Chanticleer’, ‘Croatan’, ‘Darrow’, ‘Duke’, ‘Earliblue’, ‘Herbert’, ‘Jersey’, ‘Northland’, ‘Nelson’, ‘Patriot’, ‘Toro’ and ‘Spartan’. The flowering of highbush blueberry can be observed from the end of April to the beginning of June. Meanwhile, ripening depended on cultivar, starting from June 29th and finishing by September 7th. The strongest vegetative growth was characteristic of ‘Bluecrop’ cultivar on the oldest plantation – Niemce, whereas on the Spiczyn 1 – ‘Darrow’ cultivar, and ‘Patriot’ proved to be the best yielding cultivar on the youngest plantation. In the study, berries of the ‘Chandler’ cultivar were the largest, and berries of the ‘Northland’ cultivar were considered to be the smallest. To evaluate the tested cultivars at the DNA level RAPD markers were used. The set of 9 analysing primers generated a total of 91 fragments of which 81 (89%) were polymorphic. The average genetic similarity determined on the basis of the similarity matrix of RAPD markers was 0.41. Application of the UPGMA method for grouping varieties showed the highest distinction of cultivars: ‘Croatan’, ‘Chanticleer’, ‘Herbert’ and ‘Brigitta Blue’, in relation to the others. Among the tested cultivars genetic variation was detected since genetic similarity ranged from 0.22 to 0.60. Nevertheless the same cultivars grown in different locations demonstrated genetic identity.
W latach 2012–2014 przeprowadzono badania określające zróżnicowanie na poziomie fenotypowym i genotypowym 19 odmian borówki wysokiej uprawianych na Lubelszczyźnie. Doświadczenie uwzględniało odmiany: Bluecrop, Bluejay, Blueray, Bonifacy, Bonus, Brigitta Blue, Chandler, Chanticleer, Croatan, Darrow, Duke, Earliblue, Herbert, Jersey, Northland, Nelson, Patriot, Toro i Spartan. Kwitnienie kwiatów borówki wysokiej obserwowano od końca kwietnia do początku czerwca. W zależności od odmiany dojrzewanie owoców borówki wysokiej rozpoczynało się 29 czerwca, a kończyło 7 września. Na najstarszej plantacji (Niemce) największy plon jagód wydała odmiana Bluecrop, w Spiczynie 1 – Darrow, a na najmłodszej plantacji – odmiana Patriot. Największą masą charakteryzowały się jagody odmiany Chandler, a najmniejszą Northland. Wartość indeksu Faediego zależała od klasy wczesności odmiany, zaś różnice dla tej samej odmiany wynikały z wieku krzewów i wielkości plonu, a nie terminu dojrzewania. Celem badań była również ocena zróżnicowania badanych odmian na poziomie DNA przy wykorzystaniu markerów RAPD. Analizowany zestaw starterów generował łącznie 91 fragmentów, z czego 81 (89%) było polimorficznych. Średnia wartość podobieństwa określona na podstawie matrycy markerów RAPD wynosiła 0.41. Zastosowanie grupowania odmian metodą UPGMA wykazało największą odrębność odmian: Croatan, Chanticleer, Herbert i Brigitta Blue w stosunku do pozostałych. Uzyskane wyniki potwierdzają przydatność markerów RAPD w ocenie zróżnicowania genetycznego odmian borówki wysokiej.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus; 2016, 15, 6; 305-319
1644-0692
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Comparative studies on the agronomic value of in vitro and conventionally propagated strawberry (Fragaria x ananassa duch.) plants
Analiza porównawcza wartości użytkowej roślin truskawki (Fragaria x ananassa duch.) uzyskanych in vitro oraz metodą konwencjonalną
Autorzy:
Żebrowska, J.
Kaczmarska, E.
Gawroński, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11543146.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Opis:
In principle, in vitro propagation results in uniform batches of plants, which grow, flower and fruit normally. However, phenotypic changes often observed in the field performance of tissue culture-produced strawberry plants might affect their agronomic value. So, it is of utmost importance to assess the field performance of in vitro propagated plants to verify their fidelity to conventional propagated plants. In this study, the agronomic value of the strawberry plants derived from cultivars ‘Filon’ and ‘Teresa’ via in vitro propagation and their first vegetative progeny was compared to conventional plants. During the field experiments, agronomic traits such as plant vigor, abundance of flowering and yield components were evaluated. The results showed the different field response of cultivars tested to in vitro propagation. In spite of the phenotypic changes observed in in vitro derived plants, their agronomic value was equal or superior in comparison with conventional plants. In conclusion, it should be stated that in vitro propagation method can be safely recommended for the reproduction of these strawberry cultivars.
Z reguły rośliny uzyskane w wyniku propagacji in vitro rosną, kwitną i plonują prawidłowo, jednakże fenotypowe zmiany często obserwowane w uprawie polowej u roślin truskawki pochodzących z kultur tkankowych mogą wpływać na ich wartość agronomiczną. Bardzo ważna jest więc ocena wierności takich roślin w stosunku do uzyskanych metodą konwencjonalną. W przeprowadzonych badaniach oszacowano wartość użytkową roślin truskawki odmian ‘Filon’ i ‘Teresa’ uzyskanych w kulturze in vitro oraz ich pierwszego wegetatywnego potomstwa, porównując je z roślinami uzyskanymi konwencjonalnie. W obserwacjach polowych oceniono takie cechy agronomiczne, jak wigor roślin, obfitość kwitnienia oraz komponenty plonowania. Uzyskane wyniki wykazały różną polową reakcję testowanych odmian na propagację in vitro. Pomimo obserwowanych w ocenie polowej fenotypowych zmian u roślin uzyskanych in vitro, ich agronomiczna wartość utrzymywała się na tym samym lub wyższym poziomie w porównaniu z roślinami konwencjonalnymi. Podsumowując, należy stwierdzić, iż metoda rozmnażania in vitro może być bezpiecznie stosowana do reprodukcji tych odmian truskawki.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus; 2015, 14, 3; 25-35
1644-0692
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation of phenotypic and genotypic diversity of some Polish and Russian blue honeysuckle (Lonicera caerulea L.) cultivars and clones
Ocena zróżnicowania fenotypowego i genotypowego wybranych polskich i rosyjskich odmian i klonów jagody kamczackiej (Lonicera caerulea L.)
Autorzy:
Gawroński, J.
Hortyński, J.
Kaczmarska, E.
Dyduch-Siemińska, M.
Marecki, W.
Witorozec, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11542952.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Tematy:
phenotypic diversity
genotypic diversity
Polish cultivar
Russian cultivar
blue honeysuckle
Lonicera caerulea
clone
random amplified polymorphic DNA
genetic variability
pollen viability
flowering period
ripening process
yielding
Opis:
Blue honeysuckle due to the high health benefits of its fruit, early ripening (before the first strawberries cultivars) and high frost resistance of both plants and flowers has gained the great popularity both in cultivation and breeding. The implementation of the breeding program of new cultivars requires the knowledge of the characteristics that determine its direction in the selected material. Therefore, in this study the evaluation of the phenological phases, yield, fruit weight, number of seeds per fruit and pollen viability in the cultivars and breeding clones of this species was made. The tested cultivars and clones had different levels of the analysed qualities except the pollen viability which was high but did not differ significantly within the genotypes. The evaluation of such characteristics as yield potential and fruit weight indicates that cultivars ‘Warszawa’, ‘Wojtek’ and T2 clone which had higher values of these characteristics as compared to other genotypes are possible to be used in breeding programme. Obtainment of the forms with early fruit ripening can be realised through the use of the selected Russian cultivars. The objective of this study was also to characterise the blue honeysuckle germplasms using RAPD markers and to assess their genetic similarity. The analysed primers produced 61 fragments out of which 57 (93.44%) were polymorphic. The genetic similarity matrix was made on the basis of RAPD markers. The mean genetic similarity was calculated at 0.56. The presented study confirms that the use of RAPD markers is a practical and effective method to evaluate the genetic similarity of blue honeysuckle genotypes and to establish genetic relationships between these genotypes.
Jagoda kamczacka, ze względu na właściwości prozdrowotne owoców, wczesny termin ich dojrzewania (przed pierwszymi odmianami truskawek) oraz wysoką mrozoodporność zarówno roślin, jak i kwiatów, zyskuje coraz większą popularność nie tylko w uprawie, ale także hodowli. Realizacja programu hodowli nowych odmian wymaga znajomości wartości cech determinujących wybrany jej kierunek w materiale wyjściowym. Dlatego też w pracy dokonano oceny przebiegu faz fenologicznych, plonowania, masy owocu, liczby nasion w owocu oraz żywotności pyłku u odmian i klonów hodowlanych tego gatunku. Badane odmiany i klony cechowały się zróżnicowanym poziomem analizowanych właściwości poza żywotnością pyłku, która była wysoka, ale nie różniła się istotnie w obrębie genotypów. Ocena potencjału plonowania oraz masy owocu wskazuje na możliwe do wykorzystania w programie hodowli odmiany ‘Warszawa’ i ‘Wojtek’ oraz klon T2, ze względu na większe wartości tych cech w porównaniu z pozostałymi genotypami. Formy o wczesnej porze dojrzewania owoców można uzyskać poprzez wykorzystanie odmian selekcji rosyjskiej. Ponadto na podstawie metody RAPD dokonano charakterystyki tych genotypów, a także określono ich podobieństwo genetyczne. Analizowane startery produkowały 61 fragmentów, z czego 57 (93,44%) było polimorficznych. Wykorzystując markery RAPD, utworzono matrycę podobieństwa genetycznego. średnia wartość podobieństwa analizowanych genotypów wynosiła 0,56. Przeprowadzone badania potwierdzają przydatność metody RAPD do oceny podobieństwa genetycznego jagody kamczackiej.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus; 2014, 13, 4; 157-169
1644-0692
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie termowizji do śródoperacyjnej oceny metabolizmu i funkcji mózgu doniesienia wstępne
Thermal imaging for intraoperative evaluation of metabolism and brain function – preliminary study
Autorzy:
Kaczmarska, K.
Czernicki, Z.
Kastek, M.
Koźniewska, E.
Zębala, M.
Bogucki, J.
Piątkowski, T.
Polakowski, H.
Przykaza, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/261298.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Podstawowych Problemów Techniki. Katedra Inżynierii Biomedycznej
Tematy:
mózgowy przepływ krwi
temperatura mózgu
kamera termograficzna
cerebrocortical microflow
brain temperature
thermal imaging camera
Opis:
Analiza termiczna powierzchni kory mózgowej ma na celu wyznaczenie granic funkcjonalnie ważnego obszaru kory oraz określenie lokalizacji guzów mózgu zdiagnozowanych innymi metodami obrazowymi. Celem badań jest również znalezienie korelacji pomiędzy stanem klinicznym pacjenta a rejestrowanymi śródoperacyjnie zmianami temperatury powierzchni kory mózgowej. Doświadczenia wstępne przeprowadzone na szczurach miały na celu zbadanie korelacji zmian temperatury powierzchni mózgu ze zmianami mózgowego przepływu krwi. Mózgowy przepływ krwi mierzono za pomocą sondy laserowego przepływomierza dopplerowskiego zarówno w warunkach prawidłowych, jak i w czasie wymuszonych zmian ukrwienia mózgu.
Thermal analysis of the cortex surface allows to determine the borders of its functionally important areas and to localize brain tumors that are diagnosed by other imaging methods. The goal of the research is also to check the correlation between the patient's clinical status and temperature changes of the brain surface. Preliminary study conducted on rats aimed to verify the hypothesis that changes in the barin surface temperature correlate with changes of microflow in the cerebral cortex. The microflow was measured with laser Doppler flowmeter both in physiological conditions and during forced changes in cerebral blood supply.
Źródło:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna; 2014, 20, 2; 73-79
1234-5563
Pojawia się w:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza zmian temperatury powierzchni mózgu podczas wymuszonych zmian przepływu krwi w korze mózgowej szczura
Analysis of the rat brain surface temperature and cerebrocortical microflow changes
Autorzy:
Kastek, M.
Piątkowski, T.
Polakowski, H.
Czernicki, Z.
Koźniewska, E.
Kaczmarska, K.
Przykaza, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/158463.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
mózgowy przepływ krwi
temperatura mózgu
kamera termograficzna
cerebrocortical microflow
brain temperature
thermal imaging camera
Opis:
Celem badań było sprawdzenie czy zmiany temperatury powierzchni mózgu szczura rejestrowane za pomocą kamery termowizyjnej korelują ze zmianami mózgowego przepływu krwi. Przepływ krwi mierzono w korze mózgowej za pomocą sondy laser-Doppler w warunkach podstawowych oraz w czasie wymuszonych zmian ukrwienia mózgu takich jak: zwiększenie całkowitego przepływu krwi pod wpływem wzrostu stężenia dwutlenku węgla we krwi tętniczej oraz zmniejszenie/zwiększenie lokalnego przepływu krwi w wyniku czasowego zamknięcia/udrożnienia tętnicy środkowej mózgu. Przeprowadzono analizę dynamiki zmian rozkładu temperatury wykazując istotną dodatnią korelację tych zmian ze zmianami mikroprzepływu. Otrzymane wyniki potwierdzają możliwość wykorzystania kamery termowizyjnej jako nieinwazyjnej aparatury pomiarowej umożliwiającej oszacowanie zmian ukrwienia mózgu.
This study was aimed at verifying the hypothesis that changes in the temperature of the rat brain surface assessed with a thermal imaging camera are correlated with changes of the microflow in cerebral cortex. The experiment was performed on a rat intubated and anaesthetized with 2.5% isoflurane in 30%O2/70%N2O. The SC5600 thermovision camera equipped with a lens with focal length of 54 mm (angle field of view 10° x 8°) and a matrix of cooled detectors InSb 640x480 with a sensitivity of 25 mK was used to record changes in the temperature of the dura matter-covered cerebral cortex, supplied by the middle cerebral artery (MCA). The microflow was measured with a laser-Doppler flowmeter positioned in the same territory [4]. Changes in the microflow (LDF) were elicited either by the increase in CO2 content in the blood or by occlusion/reperfusion of the MCA. Increase in the LDF by 81% during hypercapnia (Fig. 3) was accompanied by the rise in the brain temperature by 0,9 ºC (Fig. 5). During decrease of the LDF by about 80% due to the occlusion of the MCA (Fig. 6), the temperature decreased on average by 0.5 ºC (Fig. 7). Reperfusion resulted in the hyperemia, which was demonstrated as the increase in the LDF by 300% in comparison with the pre-occlusion value and the rise in the brain temperature by 1,6 ºC (Fig. 7). Moreover, a significant correlation was found between the LDF and brain temperature changes (Fig. 8). To the best of our knowledge, this is the first study which directly demonstrates a correlation between the microflow and temperature changes in the brain cortex.
Źródło:
Pomiary Automatyka Kontrola; 2013, R. 59, nr 9, 9; 867-870
0032-4140
Pojawia się w:
Pomiary Automatyka Kontrola
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Changes in chlorophyll content and fluorescence and fruit yield contributing traits in different genotypes of strawberry (Fragaria x ananassa Duch.)
Zmiany we fluorescencji chlorofilu i cechach plonotwórczych u różnych genotypów truskawki (Fragaria x ananassa Duch.)
Autorzy:
Kaczmarska, E.
Michalek, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28210.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Botaniczne
Opis:
Analysis of changes in chlorophyll fluorescence parameters in strawberry leaves was based on a field experiment performed in the years 2009–2010. Ten genotypes including 5 cultivars: ‘Kent’, ‘Teresa’, ‘Senga Sengana’, ‘Chandler’ and the breeding clone 1387 as well as their inbred progeny, were the object of the study. During the experiment the following indicators were evaluated: chlorophyll a and b content in fresh leaf mass as well as fluorescence parameters: minimum (F0) and maximum fluorescence yield (Fm), photochemical efficiency of PS II (Fv/Fm), actual quantum yield of PSII photochemistry (Y), minimum (F0’) and maximum efficiency of fluorescence (Fm’) in the light, coefficient of photochemical (qP) and non-photochemical (qN) fluorescence quenching. In this work, we also examined the effect of repeated inbreeding on strawberry fruit yield and yield components. The analysis of changes of these parameters showed that inbreeding caused a reaction in all tested cultivars. In all inbred progeny, chlorophyll a and b content decreased compared to the cultivars. Generally, the photochemical efficiency of photosystem II (Fv/Fm) and the parameter ?F/ Fm’ were not affected by strong inbreeding. In analyzing the values of the coefficients qP and qN, it has been observed that changes in their values depend on the sensitivity of the examined genotypes to self-pollination. The functioning of PS II is the most sensitive indicator of the effect of various factors on plants and is useful, among others, in breeding to select plants with a required genotype. The yield – determining features such as: fruit yield per plant, weight of single fruit, number of fruit per plant and weight of leaves per plant in S3 generation, were lower as compared with parental forms.
Badania dotyczące aktywności fotosyntetycznej liści truskawki oparto na wynikach doświadczeń polowych przeprowadzonych w latach 2009–2010. Badaniami objęto 5 odmian: ‘Kent’, ‘Teresa’, ‘Senga Sengana’, ‘Chandler’ i klon hodowlany 1387 oraz uzyskane z nich potomstwo wsobne. Podczas doświadczenia określono zawartość chlorofilu a i b w świeżej masie liści oraz parametry fluorescencji: minimalną (F0) i maksymalną (Fm) fluorescencję, maksymalną sprawność fotosystemu PS II (Fv/Fm), wskaźnik ?F/Fm’ określający całkowity zysk kwantowy fotosyntezy, minimalną (F0’) i maksymalną (Fm’) fluorescencję na świetle oraz współczynnik fotochemicznego (qP) i niefotochemicznego (qN) wygaszania fluorescencji. W pracy badano również wpływ chowu wsobnego na plon owoców i cechy plonotwórcze u truskawki. Z analizy danych wynika, że chów wsobny spowodował zmiany w wartościach powyższych parametrów u badanych odmian. U wszystkich potomstw wsobnych nastąpił spadek zawartości chlorofilu a i b w stosunku do odmian wyjściowych. Generalnie, silny chów wsobny nie zakłócał maksymalnej wydajności fotosystemu II (Fv/Fm) oraz rzeczywistej wydajności fotochemicznej związanej z efektywnością transportu elektronów (?F/ Fm’). Uzyskane rezultaty wykazały również, że wartości parametrów qP i qN są uzależnione od reakcji poszczególnych genotypów na samozapylenie. W pokoleniu S3 zaobserwowano spadek wartości następujących cech: plonu owoców z rośliny, liczby owoców z rośliny, średniej masy owocu i masy liści z rośliny w stosunku do form rodzicielskich.
Źródło:
Acta Agrobotanica; 2013, 66, 4
0065-0951
2300-357X
Pojawia się w:
Acta Agrobotanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inteligentne miasta realna przyszłość czy kolejna utopia?
Smart cities - the realistic future or another utopia?
Autorzy:
Kaczmarska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/344883.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
Tematy:
miasto
przyszłość
wizja
utopia
innowacyjność
wiedza
programowanie
zarządzanie
city
future
vision
innovativeness
knowledge
programming
management
Opis:
Przegląd wizji przyszłych miast kreowanych przez twórców ubiegłego wieku zestawiono ze współczesnym rozwojem miast, wymagającym tworzenia „bazy wiedzy” dla inteligentnego i zbalansowanego równoważenia przestrzeni. Dostępne obecnie innowacyjne metody programowania miasta „zaprogramują” nową społeczność. Proces ten wydaje się nieunikniony. Refleksje z nim związane zawarto w artykule.
A review of the visions of future cities created in the twentieth century is juxtaposed with contemporary urban development which requires the formation of a “knowledge base” for the smart balance of spaces. Currently accessible, innovative methods of programming a city will “program” a new community, too. This process seems inevitable. This article includes some reflections related to its issues.
Źródło:
Środowisko Mieszkaniowe; 2013, 11; 185-194
1731-2442
2543-8700
Pojawia się w:
Środowisko Mieszkaniowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Studies of the Thermal Degradation of the BioCo3 Polymer Binder
Badania degradacji termicznej spoiwa polimerowego BioCo3
Autorzy:
Grabowska, B.
Grabowski, G.
Olejnik, E.
Kaczmarska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/381155.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
polymer binder
foundry sand
thermal analysis
TG-DSC
thermal degradation
spoiwo polimerowe
masa formierska
analiza termiczna
degradacja termiczna
Opis:
The basic research included a thermal analysis of the BioCo3 polymer binder in the form of a water-based poly(sodium acrylate)/dextrin composition to determine the temperature range in which this binder does not degrade and hence does not lose its binding properties in the binder/matrix system. The thermal decomposition was proven to be complex and to occur in multiple stages. It was found that as the temperature rises, physical and chemical changes take place in the binder as a result of the solvent water (20-100°C) and then of the structural water evaporating, and finally of intermolecular dehydration reactions (100-220°C) Mainly reversible processes occur within this temperature range. Within the temperature range of 220-300°C, polymer chains decompose, which includes the disintegration of side groups and glycoside bonds. Between 300 and 500°C, the polymer composition decomposes producing with gaseous destruction products, including mainly small-molecule inorganic compounds (CO2, H2O, CO) and organic ones (hydrocarbons). The part of the mass which has not decomposed at the temperature of about 550°C may contain carbonised carbon.
Badania podstawowe obejmowały analizę termiczną spoiwa polimerowego BioCo3 w postaci wodnej kompozycji poli(akrylan sodu)/dekstryna, która umożliwiła ustalenie zakresu temperatury, w jakim nie ulega ono degradacji, przez co nie traci swoich właściwości wiążących w układzie spoiwo-osnowa. Wykazano, że przebieg termicznego rozkładu jest złożony i wieloetapowy. Stwierdzono, że wraz ze wzrostem temperatury w spoiwie dochodzi do zmian fizycznych i chemicznych związanych z odparowywaniem wody rozpuszczalnikowej (20-100°C), następnie wody konstytucyjnej i wreszcie z reakcjami dehydratacji intermolekularnej (100-220°C). W tym zakresie temperatury zachodzą głównie procesy odwracalne. W zakresie temperatury 220-300°C dochodzi do dekompozycji łańcuchów polimerowych, w tym rozpadu grup bocznych i wiązań glikozydowych. W zakresie temperatury 300-500°C następuje rozkład kompozycji polimerowej z powstawaniem gazowych produktów destrukcji, w tym przede wszystkim małocząsteczkowych związków nieorganicznych (CO2, H2O, CO) i organicznych (węglowodory). Część masy, która nie uległa rozkładowi w temperaturze około 550°C może zawierać skarbonizowany węgiel.
Źródło:
Archives of Foundry Engineering; 2013, 13, 1 spec.; 27-30
1897-3310
2299-2944
Pojawia się w:
Archives of Foundry Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Using selected chemical and physical factors to cross-link a BioCo polymer binder - mineral matrix system
Zastosowanie wybranych czynników chemicznych i fizycznych w procesie sieciowania układu spoiwo polimerowe BioCo – osnowa mineralna
Autorzy:
Grabowska, B.
Bobrowski, A.
Olejnik, E.
Kaczmarska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/381422.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
polymer binder
moulding sand
crosslinking
hardening
microwave radiation
spoiwo polimerowe
masa formierskia
sieciowanie
hartowanie
promieniowanie mikrofalowe
Opis:
This publication describes research on the course of the process of cross-linking new BioCo polymer binders - in the form of water-based polymer compositions of poly(acrylic acid) or poly(sodium acrylate)/modified polysaccharide - using selected physical and chemical factors. It has been shown that the type of cross-linking factor used influences the strength parameters of the moulding sand. The cross-linking factors selected during basic research make it possible to obtain sand strengths similar to those of samples of sands bonded with commercial binders. Microwave radiation turned out to be the most effective cross-linking factor in a binder-matrix system. It was proven that adsorption in the microwave radiation field leads to the formation of polymer lattices with hydrogen bonds which play a major role in maintaining the formed cross-linked structures in the binder-matrix system. As a result, the process improves the strength parameters of the sand, whereas the hardening process in a microwave field significantly shortens the setting time.
W pracy przedstawiono badania nad przebiegiem procesu sieciowania wybranymi czynnikami fizycznymi i chemicznymi nowych spoiw polimerowych BioCo w postaci wodnych kompozycji polimerowych poli(kwas akrylowy) lub poli(akrylan sodu)/modyfikowany polisacharyd. Wykazano, że rodzaj zastosowanego czynnika sieciującego ma wpływ na właściwości wytrzymałościowe masy formierskiej. Przy czym wytypowane podczas badań podstawowych czynniki sieciujące dają możliwość uzyskania wytrzymałości mas zbliżonych do osiąganych przez próbki mas wiązanych spoiwami komercyjnymi. Promieniowanie mikrofalowe okazało się najefektywniejszym czynnikiem sieciującym w układzie spoiwo-osnowa. Udowodniono, że w polu promieniowania mikrofalowego na drodze adsorpcji zachodzi proces tworzenia się sieci polimerowych z udziałem wiązań wodorowych i to one są głównie odpowiedzialne za utrzymanie powstałych usieciowanych struktur w układzie spoiwo-osnowa. W konsekwencji proces ten prowadzi do poprawy właściwości wytrzymałościowych masy, przy czym prowadzenie procesu utwardzania w polu mikrofal znacznie skraca czas wiązania.
Źródło:
Archives of Foundry Engineering; 2013, 13, 2; 29-34
1897-3310
2299-2944
Pojawia się w:
Archives of Foundry Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inbreeding depression for yield and yield components in Fragaria × ananassa Duch.
Depresja wsobna pod względem plonu i cech plonotwórczych u Fragaria × ananassa Duch.
Autorzy:
Kaczmarska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11542216.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Opis:
In case of plants, inbreeding depression can be measured through comparison of the fitness of selfed individuals with outcrossed individuals. In this paper the effect of repeated inbreeding on fruit yield and yield component of strawberries (Fragaria × ananassa Duch.) was examined. Five strawberry cultivars (from 10 initial ones) including ‘Kent’, ‘Teresa’, ‘Senga Sengana’, ‘Chandler’ and the breeding clone 1387 were examined and self-pollinated in order to obtain first (S1), second (S2) and third (S3) inbreeding generations. 5 cultivars differing in pedigree which were assumed to have the inbreeding coefficient of zero (F = 0) were compared with self-pollinated populations with expected inbreeding coefficients F = 0.5 (S1), F = 0.75 (S2) and F = 0.87 (S3). The effects of different inbreeding levels were estimated for the following traits: number of inflorescences, number of flowers per inflorescence, fruit yield per plant, fruit number per plant, average fruit weight, weight of leaves per plant and pollen viability. Both positive and negative inbreeding depressions were found in many progenies in terms of the analysed characters. Weight of leaves per plant in S1, S2 and S3 was affected the most (inbreeding depression ID = 62.5, ID = 66.2 and ID = 67.2, respectively). In the second generation (S2), average fruit number per plant increased in comparison to S0 (ID was -6.1). Inbreeding depression for average fruit weight per plant decreased in the successive inbreeding generations.
U roślin depresję inbredową szacuje się, porównując żywotność pojedynków uzyskanych poprzez samozapylenie z pojedynkami krzyżującymi się swobodnie. W pracy badano wpływ chowu wsobnego na plon owoców i cechy plonotwórcze u truskawki (Fragaria × ananassa Duch.). Doświadczenia zostały przeprowadzone w latach 2004–2010 w Gospodarstwie Doświadczalnym UP w Felinie. Badano 10 odmian truskawki: ‘Kent’, ‘Selva’, ‘Elkat’, ‘Elsanta’, ’Paula’, ‘Ostara’, ‘Teresa’, ‘Senga Sengana’, ‘Chandler’ i klon hodowlany 1387, które samozapylano w celu uzyskania kolejnych potomstw wsobnych: S1, S2 i S3. Po dwóch kolejnych cyklach samozapylenia znaczna część siewek S1 i S2, wywodzących się od 5 odmian, zamarła na skutek silnego spadku wigoru. Pięć pozostałych odmian zróżnicowanych pod względem pochodzenia, o współczynniku wsobności (F) przyjętym jako zero (F = 0), porównywano z trzema pokoleniami wsobnymi o spodziewanym współczynniku wsobności F = 0,5 (S1), F = 0,75 (S2) i F = 0,87 (S3). Efekty różnego poziomu wsobności oszacowano dla następujących cech: liczby kwiatostanów, liczby kwiatów w kwiatostanie, plonu owoców z rośliny, liczby owoców z rośliny, średniej masy owocu, masy liści z rośliny i żywotności pyłku. U potomstwa stwierdzono zarówno dodatnią, jak i ujemną depresję wsobną pod względem badanych cech. Depresja inbredowa w pokoleniach S1, S2 oraz S3 najsilniej przejawiła się pod względem masy liści z rośliny (wynosiła ona odpowiednio: ID = 62,5; ID = 66,2 i ID = 67,2). W pokoleniu S2 średnia liczba owoców z rośliny zwiększyła się w stosunku do S0 o 6,1%. W kolejnych pokoleniach wsobnych zmniejszył się poziom depresji pod względem średniej masy owoców z rośliny i wynosił odpowiednio: 52,5 w S1; 36,6 w S2 oraz 22,0 w S3.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus; 2012, 11, 1; 57-68
1644-0692
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Growth, flowering and yielding of six American cranberry (Vaccinium macrocarpon Ait.) cultivars
Wzrost, kwitnienie i owocowanie sześciu odmian żurawiny amerykańskiej (Vaccinium macrocarpon Ait.)
Autorzy:
Kaczmarska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11541815.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Tematy:
plant growth
yielding
American cranberry
Vaccinium macrocarpon
plant cultivar
cranberry
pollen viability
yielding capacity
vegetation
Ericaceae
climate condition
Polska
plant breeding
plantation
Opis:
Vaccinium macrocarpon Ait. –the cranberry of the Ericaceae family is cultivated mostly on high peat bogs. In Poland exist a good climatical conditions and considerable acreage of acid soils for cranberry growing. Cranberries can be consumed solely after processing, mostly as juice and sauce. Cranberries are beneficial for the human organism because they are a good source of vitamin A, B1, B2 , B6 and C, flavonoides, organic acids and other substances. Experiments on investigation of 6 cultivars of the American large fruited cranberries were begun in 2004 at the research plantation of Department of Genetics and Horticultural Plant Breeding in Felin, near Lublin. Seedlings were planted out at spacings of 50×50 cm in specialy prepared beds filled with sphagnum peat. During the experiments the following indices were evaluated: growth rhythm, length of horizontal shoots, number of vertical shoots per 1 m², number of flowers and berries per 1 m² in 4 – fold replications, weight of 100 berries and vitality of pollen. Over two years cultivars ‘Pilgrim’ and ‘Cropper’ had the highest yield (average 662 g and 611 g per 1 m², respectively). ‘Stankavich’ had the lowest yields of all 6 cultivars (average 95.5 g). ‘Pilgrim’ and ‘Cropper’ had the largest fruit size (average 1.55 g and 1.51 g, respectively), ‘Stankavich’ the smallest (av. 0.57 g), and ‘Le Munion’, Nr 20 and ‘Stevens’ were intermediate in fruit size. Interaction clone × year proved to be important in the case of such characteristics as: annual increment of shoots, number of flowers per 1 m², number of berries per 1 m² and weight of berries. The number of grains with alieve cytoplasm was the greatest in ‘Cropper’ and ‘Pilgrim’ cultivars.
Żurawina wielkoowocowa (Vaccinium macrocarpon Ait.) należąca do rodziny wrzosowate (Ericaceae) jest uprawiana przede wszystkim na torfowiskach wysokich. W Polsce panują dobre warunki klimatyczne oraz występuje znaczący areał kwaśnych gleb odpowiednich do uprawy żurawiny. Owoce żurawiny nadają się do spożycia wyłącznie po przetworzeniu, głównie w postaci soków i sosów. Żurawina zaliczana jest do roślin leczniczych z uwagi na wysoką zawartość składników odżywczych cennych dla zdrowia człowieka, takich jak: witaminy A, B1, B2, B6 i C, flawonoidy, kwasy organiczne i inne. W 2004 r. na plantacji doświadczalnej Katedry Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych w Felinie koło Lublina rozpoczęto badania 6 odmian żurawiny wielkoowocowej. Sadzonki zostały posadzone na specjalnie przygotowanych stanowiskach wypełnionych torfem kwaśnym w rozstawie 50×50 cm. Badano następujące właściwości roślin: dynamika wzrostu, długość pędów poziomych, liczba pędów pionowych, kwiatów i owoców na powierzchni 1 m² (w 4 powtórzeniach), masa 100 jagód oraz żywotność pyłku. Podczas dwuletnich badań najlepiej plonowały odmiany ‘Pilgrim’ i ‘Cropper’ (średnio 662 g i 611 g z poletka o powierzchni 1 m²). Najniższy plon zebrano z roślin odmiany ‘Stankavich’ (średnio 95,5 g). Odmiany ‘Pilgrim’ i ‘Cropper’ charakteryzowały się najwyższą średnią masą pojedynczego owocu (odpowiednio 1,55 g i 1,51 g), najdrobniejsze owoce zebrano z roślin odmiany ‘Stankavich’ (0,57 g), natomiast odmiany ‘Cropper’, ‘Le Munion’ i Nr 20 wytwarzały owoce średniej wielkości. Dwuczynnikowa analiza wariancji wykazała wysoką istotność interakcji odmiana × rok w przypadku takich cech, jak: roczny przyrost długopędów, liczba kwiatów i owoców na 1 m² oraz plon owoców. Największą liczbę żywotnych ziaren pyłku oszacowano w przypadku odmian ‘Cropper’ i ‘Pilgrim’.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus; 2009, 08, 4; 35-44
1644-0692
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 24

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies