Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Gajewska, A." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-47 z 47
    Tytuł:
    Does the idea of thematic villages go in line with the (new) institutional economics approach to regional development?
    Czy idea wiosek tematycznych jest zbieżna z koncepcją rozwoju regionalnego bazującą na (nowej) ekonomii instytucjonalnej?
    Autorzy:
    Kloczko-Gajewska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/866015.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
    Tematy:
    thematic village
    institutional economics
    regional development
    village development
    agricultural production
    rural area
    Polska
    Opis:
    The paper presents proposals (found in literature) of supporting regional development based on the theory of institutional economics (both original and new approach). The second part contains a description of thematic villages and methods of creating them. Finally, the ideas of supporting regional development and village development are compared. It is concluded that even though practical advice in most of the cases differs between region and village, both approaches are based on the same theoretical assumptions.
    Przedstawiono propozycje wspierania rozwoju regionalnego bazujące na teorii ekonomii instytucjonalnej (zarówno nowej, jak i w tradycyjnym ujęciu). Oparto się na literaturze przedmiotu. Zaprezentowano ideę wiosek tematycznych oraz sposób ich tworzenia. Porównano sugerowane metody rozwoju regionu z opisaną metodą rozwoju konkretnych wsi. Na podstawie analiz można wywnioskować, że chociaż konkretne przykłady metod wspierania rozwoju regionu i wsi w wielu przypadkach się różnią, wynikają one z tych samych założeń teoretycznych.
    Źródło:
    Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu; 2014, 16, 3
    1508-3535
    2450-7296
    Pojawia się w:
    Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kapitał społeczny a dochód rolników indywidualnych
    Relations between social capital of Polish farmers and their Farm Income
    Autorzy:
    Kloczko-Gajewska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/865114.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
    Opis:
    Na podstawie danych empirycznych skonstruowano dwa wskaźniki kapitału społecznego (wiążącego i pomostowego), które następnie wykorzystano w modelu ekonometrycznym w celu zbadania zależności pomiędzy kapitałem społecznym a efektami gospodarowania rolników indywidualnych. W wyniku analizy regresji otrzymano odpowiedź, że zależność pomiędzy dochodami rolniczymi a wiążącym kapitałem społecznym jest negatywna, natomiast nie stwierdzono zależności pomiędzy dochodem rolniczym a pomostowym kapitałem społecznym.
    During the last two decades a growing interest in the concept of social capital was observed. Social capital was supposed to influence socio-economic development of countries, regions, or local societies. From this perspective, it is important to differentiate between bonding social capital and bridging social capital, as they have different outcomes. In this paper, the construction of two social capital indicators (one for bonding and one for bridging social capital) is described. These indicators were further used in the econometric model in order to explore relations between social capital and economic performance of individual farmers. Regression analysis revealed that there is a negative relation between Farm Income and bonding social capital, while there was no significant relation between Farm Income and bridging social capital.
    Źródło:
    Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu; 2010, 12, 5
    1508-3535
    2450-7296
    Pojawia się w:
    Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność wiosek tematycznych w Polsce i wstępna ocena jej efektów
    Activities of thematic villages in Poland and preliminary assessment of their effects
    Autorzy:
    Kloczko-Gajewska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/791051.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    obszary wiejskie
    rozwoj obszarow wiejskich
    odnowa wsi
    wioski tematyczne
    mieszkancy wsi
    aktywnosc spoleczna
    Opis:
    Zmiany zachodzące na obszarach wiejskich w Polsce zmuszają do poszukiwania nowych rozwiązań, pozwalających na stworzenie dodatkowych form zarobkowania przy zachowaniu charakteru wsi. Jedną z inicjatyw w nurcie odnowy wsi jest tworzenie wiosek tematycznych, w których aktywność mieszkańców jest podporządkowana konkretnemu hasłu. Powstające od kilkunastu lat w Polsce wioski tematyczne mają ciekawą ofertę dla turystów i stwarzają możliwość aktywizacji społecznej mieszkańców oraz pozyskania dochodów z turystyki.
    In recent years rural areas in Poland undergo significant changes. As a result, small and medium-scale farmers, who cannot compete with large farms, are looking for additional, off-farm sources of income. One of the ways to revive feeling of a common goal and cooperation and at the same time get additional income is creating a thematic village, whose development is focused on a certain topic (local food, craft, history, or some other ideas). It seems that this idea gives a chance for strengthening social activeness and self-confidence of the villagers, and in some cases also for getting additional income.
    Źródło:
    Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich; 2015, 102, 3
    2353-4362
    Pojawia się w:
    Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    In vitro effect of leptin on anterior pituitary cells LH secretory activity during early pregnancy in pig
    Autorzy:
    Slawrys, G.
    Gajewska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31286.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Opis:
    Leptin modulates reproductive activity but its potential influence on LH secretion from anterior pituitary (AP) cells during implantation period in pigs (days 14-16 of pregnancy) remained unexplored. This study focused on determination whether leptin affects basal and GnRH-induced LH secretion and intracellular accumulation and whether leptin receptor (OB-Rb) mRNA is expressed in the AP gland during implantation in pigs. Four individual AP glands were developed into separate primary cultures. 2x10⁵ cells/ml were preincubated (72 h) and next, for 3.5 h, experimentally treated with GnRH (100 ng/ml), leptin (10⁻¹¹, 10⁻⁹, 10⁻⁷, 10⁻⁶ M) alone, or given in respective combinations with GnRH. In the AP gland, OB-Rb mRNA expression was determined by real-time PCR method. Leptin activated LH secretion and its concentration-dependent effect was observed as stimulation shown in a full range tested (culture 1) and exhibited only at 10⁻⁶ M (culture 2). A pooled data analysis revealed that basal LH secretion increased at 10⁻⁹, 10⁻⁷ and 10⁻⁶ M, but GnRH-induced LH release decreased at 10⁻⁶ M. Leptin down-regulated GnRH-induced LH secretion in all cultures, but only culture 3 exhibited sensitivity for all concentrations tested. Basal LH accumulation was activated in culture 1 (at 10⁻¹¹ M) and inhibited in culture 4 (at 10⁻⁹ M). In the presence of GnRH leptin up-regulated LH accumulation with individual culture leptin- ensitivity (culture 1-3), while down-regulated LH accumulation in culture 4. Obtained data indicate that OB- b mRNA is expressed in the AP gland and leptin alone and in combination with GnRH specifically modulates LH activity during early pregnancy in pigs.
    Źródło:
    Polish Journal of Veterinary Sciences; 2017, 20, 1
    1505-1773
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Veterinary Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zróżnicowanie sytuacji ekonomicznej i szans rozwojowych gospodarstw niskotowarowych
    Differentiation of the economic situation and the potential of semi-subsistence farms for development
    Autorzy:
    Sulewski, P.
    Kloczko-Gajewska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/879591.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy
    Opis:
    The agrarian structure in Poland is characterised by duality: there is a small number of economically strong, market-oriented farms which develop relatively fast, but on the other hand – many small farms which, however, fulfil various socio-economic roles. Within the latter group, the semi-subsistence farms can be distinguished, whose production is intended partly for the market, and partly for own consumption. The authors made an attempt to analyse the diversity as well as the chances of development of the farms belonging to this group and to assess the possibility of moving up into the group of market-oriented farms. The sample was divided into four sub-groups by degree of their openness to market, also considering the agricultural character of the activities and the economic potential of the farms. The results of the analysis showed that there are relatively more farms classified as „problematic” and „without chances” than those classified as „recreational” or „developing”. Logistic regression allowed for the evaluation of the probability of the shift to the „developing” group. According to the results, the only statistically significant variables having an impact on the move to the „developing” group were: „the share of agricultural income in disposable income” and „target valuation «to persuade the heir into taking over the farm»”.
    Źródło:
    Zagadnienia Ekonomiki Rolnej; 2010, 1
    0044-1600
    2392-3458
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tworzenie wskaźnika trwałości (sustainability) gospodarstw rolnych na podstawie badań ankietowych i próby FADN
    Development of the sustainability index of farms based on surveys and FADN sample
    Autorzy:
    Sulewski, P.
    Kloczko-Gajewska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/879685.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy
    Opis:
    Artykuł ma charakter metodyczny. Omówiono w nim procedurę opracowania wskaźnika trwałości gospodarstw rolnych, wykorzystując dane pochodzące z badań ankietowych oraz dane rachunkowe zgromadzone w bazie systemu FADN. Badaniami objęto łącznie 600 gospodarstw dobranych w sposób analogiczny do doboru stosowanego w FADN (biorąc pod uwagę wielkość ekonomiczną, typ produkcyjny oraz region). W konstrukcji wskaźnika trwałości gospodarstw wykorzystano zmienne charakteryzujące środowiskowy, ekonomiczny i społeczny wymiar trwałości. Łącznie w ocenie trwałości zastosowano ponad 100 parametrów wyjściowych sklasyfikowanych w 7 wskaźnikach cząstkowych. Uzyskany rozkład poszczególnych wskaźników cząstkowych i wymiarów trwałości wskazuje na zróżnicowanie badanej zbiorowości pod względem rozpatrywanych parametrów. Jednocześnie stwierdzono, że agregacja prowadzi do dominacji wartości bliskich środka przedziału rozpatrywanych wskaźników. Zastosowana metodyka umożliwia ocenę trwałości poszczególnych gospodarstw i ich klasyfikację do grup obiektów zróżnicowanych pod względem zgodności z zasadami zrównoważonego (trwałego) rolnictwa. Możliwość pomiaru i oceny trwałości gospodarstw można uznać za pierwszy krok w procesie kreowania skutecznych polityk wsparcia rozwoju rolnictwa. Artykuł stanowi głos w toczącej się od wielu lat dyskusji na temat operacjonalizacji koncepcji trwałego rozwoju i sposobów pomiaru stopnia zgodności działań podmiotów gospodarczych z przywołanym paradygmatem.
    This methodical paper discusses the procedure for developing the farm sustainability index using data from surveys and accountancy data collected in the FADN system database. The research covered a total of 600 farms selected similarly to the selection method used in FADN (taking into account the economic size, production type and region). The structure of the sustainability index of farms uses variables characterizing the environmental, economic and social dimension of sustainability. In total, over 100 output parameters classified in 7 partial indices were used in the assessment of sustainability. The resultant distribution of individual partial indices and dimensions of sustainability indicates the diversity of the studied population in terms of considered parameters. At the same time, it was found that aggregation leads to the dominance of values close to the middle of the range of considered indices. The applied methodology allows to assess the sustainability of individual farms and their classification into groups of entities diversified by the degree of compliance with the principles of sustainable agriculture. The ability to measure and assess the sustainability of farms can be considered as the first step in the process of creating effective agricultural development support policies. The paper provides an opinion in the long-lasting discussion on the operationalization of the concept of sustainable development and ways to measure the degree of compliance of economic operators’ actions with the paradigm in question.
    Źródło:
    Zagadnienia Ekonomiki Rolnej; 2018, 3
    0044-1600
    2392-3458
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Farm sustainability and farmers’ information gathering habits
    Trwałość (sustainability) gospodarstw a nawyki rolników związane z pozyskiwaniem informacji rolniczych
    Autorzy:
    Kłoczko-Gajewska, A.
    Sulewski, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1790502.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
    Tematy:
    sustainability
    farms
    information
    trwałe (zrównoważone) rolnictwo
    gospodarstwa rolne
    informacje
    Opis:
    Obtaining accurate and up-to-date information, followed by deepening knowledge, is a prerequisite for proper farm management. This also refers to the sustainability of a farm, understood as achieving a high score in economic, environmental, and social dimensions. Basing on a representative sample of 601 farms participating in the Polish FADN it was checked if information gathering habits of farmers are correlated with the level of farm sustainability. The analysis was carried out basing on the FADN data supported by face-to-face interviews with farmers. The analysis revealed that farmers managing more sustainable farms are more active in looking for information, and use more sophisticated channels (e.g. conducting discussions in Internet forums or reading magazines, as compared with watching TV programmes). Farmers managing more sustainable farms usually looked for information concerning plant production technology, farm production economics, environmentally-friendly farming, renewable energy sources, and farming machines.
    Uzyskanie dokładnych i aktualnych informacji, a następnie pogłębienie wiedzy rolniczej jest warunkiem prawidłowego zarządzania gospodarstwem rolnym. Dotyczy to także trwałości (sustainability) gospodarstw postrzeganej w wymiarze ekonomicznym, środowiskowym i społecznym. Głównym celem badań było ustalenie, czy nawyki polskich rolników związane z gromadzeniem informacji i zdobywaniem wiedzy rolniczej różnią się w zależności od poziomu trwałości gospodarstw. Badania przeprowadzono na próbie 601 gospodarstw rolnych należących do bazy danych polskiego FADN. W analizie wykorzystano dane zebrane w trakcie bezpośrednich wywiadów z rolnikami oraz dane zgromadzone w bazie FADN. Analiza wykazała, że rolnicy zarządzający gospodarstwami o wyższej wartości współczynnika trwałości charakteryzowali się większą aktywnością w poszukiwaniu informacji i wykorzystywali w tym celu bardziej zaawansowane kanały (np. dyskusje na forach internetowych lub czytanie czasopism rolniczych, nie ograniczając się jedynie do oglądania programów telewizyjnych). Rolnicy z gospodarstw o wyższym wskaźniku trwałości zazwyczaj poszukiwali informacji o technologii produkcji roślinnej, ekonomice produkcji rolnej, rolnictwie przyjaznym dla środowiska, odnawialnych źródeł energii oraz o maszynach rolniczych. Zebrany materiał przedstawiono z wykorzystaniem metody tabelaryczno-opisowej.
    Źródło:
    Annals of The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists; 2019, 21, 2; 144-152
    2657-781X
    2657-7828
    Pojawia się w:
    Annals of The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    1,2-Dibromoetan
    Autorzy:
    Świdwińska-Gajewska, A
    Czerczak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/137340.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    1,2-dibromoetan
    narażenie zawodowe
    NDS
    1,2-dibromoethane
    occupational exposure
    MAC value
    Opis:
    1,2-Dibromoetan (DEB) jest bezbarwną cieczą o słodkawym zapachu, podobnym do chloroformu. Jest zaklasyfikowany jako substancja rakotwórcza kategorii 2., która działa toksycznie: przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu, a także drażniąco na: oczy, drogi oddechowe i skórę oraz jest niebezpieczna dla środowiska. 1,2-Dibromoetan otrzymuje się w procesie bromowania etylenu, a także reakcji acetylenu i kwasu bromowodorowego. Związek był stosowany jako środek usuwający: ołów, pestycyd oraz fumigant do odymiania gleby i zbóż. Obecnie substancję tę używa się jako półprodukt w syntezie chemicznej oraz rozpuszczalnik: żywic, gum i wosków. Z danych zebranych przez Centralny Rejestr Danych o Narażeniu na Substancje, Preparaty, Czynniki lub Procesy Technologiczne o Działaniu Rakotwórczym lub Mutagennym wynika, że narażenie w Polsce na 1,2-dibromoetan występuje głównie wśród pracowników laboratoryjnych: uczelni wyższych i zakładów chemicznych. W 2010 r. zarejestrowano 336 osób pracujących w narażeniu na ten związek w 10 zakładach. W Centralnym Rejestrze nie ma informacji o wielkości narażenia (IMP 2011). Według danych Głównej Inspekcji Sanitarnej w 2010 r. nie było pracowników narażonych na 1,2-dibromoetan powyżej wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS), czyli stężenia 0,5 mg/m3 (GIS 2010). 1,2-Dibromoetan może działać toksycznie po narażeniu drogą: inhalacyjną, pokarmową oraz w kontakcie ze skórą. Działa także silnie drażniąco na: oczy, skórę i drogi oddechowe. Pierwsze objawy zatrucia u ludzi występują ze strony układu pokarmowego, a następnie obserwowano: żółtaczkę, uszkodzenia wątroby, nerek i zahamowanie ośrodkowego układu nerwowego (OUN). Narażenie inhalacyjne może prowadzić do zapalenia i ciężkiego uszkodzenia płuc. U zwierząt narażenie na 1,2-dibromoetan wywołuje przede wszystkim zmiany w obrębie układu oddechowego (jamy nosowej, tchawicy i płuc), a także w: wątrobie, nerkach, nadnerczach i jądrach. Związek działa mutagennie i genotoksycznie, co potwierdzają liczne testy przeprowadzone na bakteriach i komórkach zwierząt w badaniach w warunkach in vitro i In vivo. 1,2-Dibromoetan może wpływać na rozrodczość. U pracowników narażonych na 1,2-dibromoetan zaobserwowano zmiany w jakości nasienia. U zwierząt związek ten wpływał nie tylko na spermatogenezę, lecz także na cykl rujowy. Zaobserwowano również objawy działania embriotoksycznego i teratogennego związku u szczurów i myszy. Działanie rakotwórcze 1,2-dibromoetanu na zwierzęta potwierdzono w licznych eksperymentach, podając zwierzętom substancję różnymi drogami. Drogą dożołądkową 1,2-dibromoetan indukował powstawanie nowotworów w: przedżołądku, płucach i układzie krążenia. Związek podany inhalacyjnie wywoływał nowotwory: jamy nosowej, płuc i układu krążenia, a podany przez skórę: nowotwory skóry i płuc. 1,2-Dibromoetan w organizmie jest metabolizowany na szlaku oksydacyjnym z udziałem cytochromu P450 lub koniugacji za pośrednictwem S-transferazy glutationowej. Metabolity wydają się być odpowiedzialne w dużej mierze za działanie toksyczne i rakotwórcze tego związku, głównie przez kowalencyjne wiązanie z kwasami nukleinowymi i białkami. Za podstawę do wyznaczenia wartości NDS przyjęto skutek działania rakotwórczego w badaniu inhalacyjnym na myszach i szczurach. Wartość NDS wyliczona na podstawie ryzyka jednostkowego oszacowanego przez ekspertów EPA wynosi 0,6 (mg/m3)-1. Proponuje się zmniejszenie obowiązującej wartości NDS 1,2-dibromoetanu z 0,5 do 0,01 mg/m3. Nie ma podstaw do zaproponowania wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) oraz dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) 1,2-dibromoetanu. Jednocześnie proponuje się pozostawienie dotychczasowego oznakowania 1,2-dibromoetanu: „Rakotw. Kat. 2.”, „Ft”, „I” i „Sk”.
    1,2-Dibromoethane (DEB) is a colorless liquid with a sweet odor similar to chloroform. It is classified as a carcinogen category 2, which is toxic by inhalation, in contact with skin and if swallowed. It is irritating to the eyes, respiratory system and skin, and is dangerous to the environment. 1,2-Dibromoethane is obtained by bromination of ethylene, and in the reaction of acetylene with hydrobromic acid. The chemical was used to removing lead, as a pesticide and as a fumigant for fumigation of soil and grain. Now it is used as an intermediate product in chemical synthesis, and as a solvent for resin, rubber and wax. Data collected by The Central Register of Data on Exposure to Substances, Preparations, Agents or Processes with Carcinogenic or Mutagenic Activity shows that in Poland exposure to 1,2-dibromoethane occurs mainly in laboratory workers at universities and chemical plants. In 2010, 336 people were recorded as exposed to this chemical in 10 plants. The Central Register has no information about the severity of the exposure (IMP 2011). According to the Chief Sanitary Inspectorate, in 2010, no workers were exposed to 1,2-dibromoethane at a concentration above the maximum admissible concentration (MAC) of 0.5 mg/m3 (GIS 2010). The first symptoms of poisoning in humans are gastrointestinal, followed by jaundice, liver and kidney damage, and inhibition of central nervous system. Inhalation exposure can result in inflammation and severe damage to the lungs. In animals, exposure to 1,2-dibromoethane primarily produces changes in the respiratory tract (nasal cavity, trachea and lungs), and also in the liver, kidneys, adrenal gland and testes. The compound shows mutagenic and genotoxic activity, which numerous in vitro and in vivo tests on bacteria and animal cells have confirmed. 1,2-Dibromoethane can affect reproduction. A change in the quality of the semen was noted in workers exposed o 1,2-dibromoethane. In animals, this compound affects not only the spermatogenesis, but also the estrous cycle. Signs of embryotoxic and teratogenic activity of the compound were also observed in rats and mice. Carcinogenicity of 1,2-dibromoethane in animals has been confirmed in numerous experiments, during which the animals were exposed to the substance in different ways. When given intragastrically, 1,2-dibromoethane caused cancer of the forestomach, lungs and circulatory system. Inhalation exposure to the compound resulted in tumors of the nasal cavity, lungs and circulatory system, while dermal exposure resulted in tumors of the skin and lungs. 1,2-Dibromoethane is metabolized in the body in the oxidative pathway by cytochrome P450 or by conjugation via glutathione S-transferase. The metabolites appear to be largely responsible for the toxic and carcinogenic effects of this compound, mainly by covalent binding to nucleic acids and proteins. The carcinogenic effect of inhalation exposure of mice and rats has been accepted as the basis for establishing MAC values. The MAC value of 0.6 (mg/m3)-1 has been calculated on the basis of the individual risk estimated by the experts of the EPA. A decrease in the current MAC value of 1,2-dibromoethane from 0.5 to 0.01 mg/m3 has been suggested. It does not seem reasonable to establish a maximum short-term exposure limit (STEL), or the biological exposure index (BEI) for 1,2-dibromoethane. At the same time, maintaining current 1,2-dibromoethane notations Carc. Cat. 2, Ft, I and Sk is suggested.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2012, 2 (72); 45-73
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Heksafluoropropen : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
    Hexafluoropropene : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
    Autorzy:
    Świdwińska-Gajewska, A
    Czerczak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/138517.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    heksafluoropropen
    toksyczność
    narażenie zawodowe
    NDS
    hexafluoropropene
    toxicity
    occupational exposure
    Opis:
    Heksafluoropropen (HFP) jest bezbarwnym gazem stosowanym głównie jako monomer do produkcji fluorowych polimerów termoplastycznych, a także środka gaśniczego – heptafluoropropanu. Został zaklasyfikowany pod względem zagrożeń dla zdrowia jako substancja: działająca szkodliwe w następstwie wdychania, powodująca podrażnienie dróg oddechowych, mogąca spowodować uszkodzenie nerek w następstwie jednorazowego narażenia inhalacyjnego, a także przez długotrwałe lub powtarzane narażenie inhalacyjne. Heksafluoropropen nie ma w Polsce ustalonych normatywów higienicznych w środowisku pracy. Powodem, dla którego opracowano dokumentację i zaproponowano wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS), jest informacja o produkcji heksafluoropropenu w Polsce. Substancja ta została zgłoszona (jako półprodukt) do Europejskiej Agencji ds. Chemikaliów przez rejestrującego (w rozumieniu rozporządzenia REACH) z siedzibą w Tarnowie. Nie ma wyników badań dotyczących działania toksycznego heksafluoropropenu na ludzi. U zwierząt narażanych inhalacyjnie na heksafluoropropen obserwowano przede wszystkim zmiany w nerkach: zwyrodnienie i martwicę nabłonka kanalików krętych. Przy większym stężeniu heksafluoropropenu u zwierząt obserwowano: obrzęk płuc, a także zaburzenie koordynacji i skurcze kloniczne, a ponadto zmiany względnej masy i aktywności kory nadnerczy, zmniejszenie względnej masy śledziony oraz zmiany w wątrobie. Na podstawie wyników badań biochemicznych wykazano zwiększenie ilości jonów fluorkowych i aktywności dehydrogenazy mleczanowej w moczu, a także zwiększenie stężenia kreatyniny oraz azotu mocznikowego w surowicy narażanych zwierząt. Zmiany parametrów krwi obejmowały także zmiany liczby: limfocytów, neutrofilów oraz eozynofilów. W badaniach dotyczących odległych skutków działania toksycznego, heksafluoropropen nie działał mutagennie w układach bakteryjnych ani na komórki ssaków. W testach w warunkach in vitro związek wywoływał aberracje chromosomowe w komórkach jajnika chomika chińskiego. W badaniach przeprowadzonych w warunkach in vivo na myszach zaobserwowano powstawanie mikrojąder w szpiku kostnym. Wynik ujemny uzyskano w teście na nieplanową syntezę DNA w hepatocytach szczurów oraz w teście dominujących mutacji letalnych u szczurów. Nie zaobserwowano wpływu heksafluoropropenu na rozrodczość. W dostępnym piśmiennictwie nie ma danych dotyczących działania rakotwórczego związku. Mechanizm działania toksycznego heksafluoropropenu jest związany z metabolizmem na drodze S-koniugacji z glutationem, a w szczególności z hydrolizą koniugatu. Przy udziale enzymu b-liazy dochodzi do rozkładu koniugatu i powstawania aktywnych tioli. Nefrotoksyczne działanie heksafluoropropenu jest związane z dużą aktywnością enzymów (b-liazy i N-deacetylazy), które przyczyniają się do powstawania aktywnych tioli w kanalikach nerkowych. Za podstawę do oszacowania wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) heksafluoropropenu w środowisku pracy przyjęto wyniki badania, w którym myszy i szczury narażano inhalacyjnie na związek przez trzy miesiące. Narządem krytycznym toksycznego działania heksafluoropropenu u gryzoni były nerki. Na podstawie wartość NOAEC wynoszącej 62 mg/m3 zaproponowano przyjęcie w Polsce wartości NDS dla heksafluoropropenu na poziomie 8 mg/m3. Nie ma podstaw do ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) oraz wartości dopuszczalnej w materiale biologicznym (DSB).
    Hexafluoropropene (HFP) is a colorless gas. It is used mainly as a monomer for the production of thermoplastic fluoropolymers and as an extinguishing agent - heptafluoropropane. It has been classified for health hazards as a substance that is harmful if inhaled, may cause respiratory irritation and renal damage after a single exposure and through prolonged or repeated inhalation exposure. Hexafluoropropene does not have Maximum Admissible Concentration (MAC) value in Poland. The reason for developing the documentation of proposal for MAC value was the production of hexafluoropropene in Poland. This substance was registered as an intermediate product in the European Chemicals Agency by the registrant (within the meaning of the REACH Regulation) sited in Tarnów. There is lack of information on the toxic effects of occupational exposure to hexafluoropropene in humans. Degeneration and epithelial necrosis of the tubular lobules were observed in kidneys of laboratory animal after inhalation of hexafluoropropane. In the rodents exposed at higher concentrations of hexafluoropropene, pulmonary edema, coordination disorders and clonic contractions occurred. Exposure to hexafluoropropene induced changes in relative weight and activity of adrenal cortex, decrease in relative weight of spleen and changes in liver. Biochemical studies showed an increase of the level of fluoride ions and urinary lactate dehydrogenase activity and elevated serum creatinine and urea nitrogen in the exposed animals. Changes in blood parameters (count of lymphocytes, neutrophils and eosinophils) were also observed in rodents. In studies with the long-term effects of toxicity, hexafluoropropene was not mutagenic in bacterial systems or mammalian cells. In the in vitro tests, the compound induced chromosome aberrations in Chinese hamster ovary cells. In in vivo studies in mice, the formation of micronuclei in bone marrow was observed. The negative result was obtained in the assay for unplanned DNA synthesis test in rat hepatocytes and in the dominant rat mutation assay. No effect of hexafluoropropene on fertility was observed. There is no data on carcinogenicity. The mechanism of hexafluoropropene toxicity is related to metabolism: path-way of S-conjugation with glutathione, in particular hydrolysis of the conjugate. During decomposition of the conjugate by the enzyme -lyase, active thiols appeared. Nephrotoxic activity of hexafluoropropene is associated with high levels of enzymes (β-lyases and N-deacetylases), which contribute to the formation of active thiols in renal tubules. The results of 3-month inhalation study on mice and rats were the basis for calculation of the MAC value of the hexafluoropropene. The critical organs of hexafluoropropene toxicity to rodents are kidneys. Based on the NOAEC value of 62 mg/m3 , the MAC value for hexafluoropropene at 8 mg/m3 was proposed. Neither short-term value (STEL) nor biological tolerance limit was established.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2017, 4 (94); 35-53
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pentanal
    Autorzy:
    Świdwińska-Gajewska, A
    Czerczak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/958186.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    pentanal
    aldehyd walerianowy
    substancja drażniąca
    narażenie zawodowe
    NDS
    valeraldehyde
    irritant
    occupational exposure
    OEL
    Opis:
    Pentanal (aldehyd walerianowy) jest bezbarwną, lotną cieczą o charakterystycznym, gryzącym zapachu stosowaną jako półprodukt w reakcjach chemicznych, przy produkcji alkoholi, kwa-sów, estrów, amin i innych związków organicznych, a ponadto: modyfikator polimerów, przy-spieszacz wulkanizacji, a także monomer dla żywic acetalowych. Pentanal jest również po-wszechnie używany jako składnik naturalnych i sztucznych aromatów nadający produktom główną nutę zapachową. Narażenie na pentanal następuje drogą oddechową, pokarmową oraz przez skórę. Związek i jego pary mogą wywoływać podrażnienia skóry, oczu, nosa oraz układu oddechowego. Narażenie na pary związku o dużym stężeniu może spowodować: nudności, wymioty i ból głowy. Pentanal wykazuje słabą toksyczność ostrą. Nie zaobserwowano reakcji uczuleniowej w testach przeprowadzonych na świnkach morskich. Nie ma danych na temat narażenia przewlekłego ludzi i zwierząt na działanie pentanalu. Pentanal nie wykazywał działania mutagennego u S. typhimurium szczepów: TA100, TA1535, TA97, TA98 i TA1537, nie zaobserwowano także wzrostu częstości wymiany chromatyd siostrzanych w ludzkich limfocytach. Wyniki negatywne uzyskano również w testach naprawy DNA z zastosowaniem: B. subtilis oraz S. typhimurium szczepu TA1535, a także w teście pęknięć DNA bakteriofaga PM2. Wynik pozytywny uzyskano natomiast w teście pęknięć DNA na ko-mórkach jajnika chomika chińskiego (CHO) oraz w teście mutacji pierwotnych z zastosowaniem komórek płuc chomika chińskiego bez aktywacji metabolicznej. W teście na nieplanową syntezę DNA (UDS) uzyskano wynik pozytywny na szczurzych hepatocytach, negatywny zaś na ludzkich hepatocytach. Powyższe wyniki nie wykluczają zatem możliwości genotoksyczne-go działania pentanalu. Nie znaleziono danych na temat odległych skutków działania pentana-lu na zwierzęta i na ludzi. Efektem krytycznym toksyczności tego związku jest działanie drażniące na błony śluzowe oczu i górnych dróg oddechowych oraz skórę. Wobec braku obserwacji dotyczących skutków nara-żenia ludzi na pentanal, a także braku prac opisujących skutki narażenia przewlekłego u zwie-rząt, wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) obliczono na podstawie toksyczno-ści ostrej. Najmniejsze wartości RD50 wynoszą 1121 ppm (3946 mg/m3) u myszy szczepu Swiss--Webster. Na podstawie wartości RD50 oraz współczynnika 0,03 proponuje się przyjęcie wartości NDS pentanalu wynoszącej 118 mg/m3 i wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) wynoszącej 300 mg/m3 oraz oznakowanie związku literą „I” – substancja o działaniu drażniącym.
    Pentanal (valeraldehyde) is colourless, volatile liquid, with a characteristic, pungent odour. It is used as an intermediate in chemistry, in the manufacture of alcohols, acids, esters, amines and other organic compounds. Pentanal is also applied as a polymer modifier, rubber accelerator and monomer for acetal resin. Valeraldehyde is extensively used as a natural and synthetic flavouring agent, a top note for flavour. There are three routes of exposure to pentanal: inhalation, ingestion and skin. Valeraldehyde liquid and vapour are capable of causing irritation to the skin, eyes and respiratory system. Very high vapour exposure may cause nausea, vomiting and headache. Pentanal reveals mild acute toxicity. This compound is not sensitizing to guinea pigs. There is no data about chronic exposure of pentanal to humans or animals. Pentanal was not mutagenic in S. typhimurium strains TA100, TA1535, TA97, TA98, TA1537, and had no effect on the rate of sister chromatid exchanges in human lymphocytes. Valeraldehyde was negative for the induction of DNA repair using B. subtilis and S. typhimurium strain TA1535, and also DNA double and single breaks in PM2 bacteriophage DNA. However pentanal pro-duced increase in DNA single strand breaks in Chinese hamster ovary (CHO) and forward mu-tation frequency in Chinese hamster lung cells without metabolic activation. The unscheduled DNA synthesis (UDS) assay was positive with rat hepatocytes and negative with human hepa-tocytes. Therefore the mentioned above results do not exclude genotoxic action of pentanal. The data about carcinogenicity or reprotoxicity of pentanal in animals or humans was not found. The critical toxic effect of this compound is irritation of mucous membranes of eyes and upper inhalation tract and skin. There was no observation concerning human exposure and animal chronic exposure effects, then the OEL values have been calculated based on acute toxicity. The lowest RD50 value is 1121 ppm (3946 mg/m3) for Swiss-Webster mice. On the basis RD50 value and factor - 0,03, the TWA value has been established as 118 mg/m3, the STEL value as 300 mg/m3, with „I” symbol (irritant).
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2009, 2 (60); 133-147
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ ogierów czołowych czystej krwi arabskiej użytkowanych w SK Janów Podlaski na wymiary biometryczne potomstwa
    The influence of purebred Arabian leading sires utilized at Janow Podlaski Stud on biometric dimensions of their progeny
    Autorzy:
    Sobczuk, D.
    Gajewska, A.
    Stefaniuk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2197641.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
    Tematy:
    potomstwo
    ogiery czolowe
    Stadnina Koni Janow Podlaski
    hodowla zwierzat
    konie czystej krwi arabskiej
    wymiary ciala
    wartosc hodowlana
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio EE: Zootechnica; 2007, 25, 2; 39-49
    0239-4243
    2083-7399
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio EE: Zootechnica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metakrylan metylu
    Methyl methacrylate
    Autorzy:
    Świdwińska-Gajewska, A
    Kupczewska-Dobecka, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/138136.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    metakrylan metylu
    MMA
    substancja drażniąca
    substancja uczulająca
    NDS
    methyl methacrylate
    irritant
    allergen
    OEL
    Opis:
    Metakrylan metylu (MMA) jest bezbarwną, klarowną cieczą o ostrym, owocowym zapachu. Jest stosowany przy produkcji tworzyw sztucznych termoplastycznych, szkła organicznego, emulsji i żywic akrylowych. Zawodowe narażenie na metakrylan metylu występuje podczas produkcji monomeru metakrylanu metylu, produkcji polimeru, produkcji i obróbce tworzyw sztucznych, tworzyw termoplastycznych, a ponadto w szpitalach i w gabinetach dentystycznych. Narażeni na jego działanie mogą być nie tylko pracownicy laboratoriów chemicznych, lecz także chirurdzy i ich asystenci, pielęgniarki pracujące w salach operacyjnych, technicy dentystyczni, a także osoby zatrudnione w gabinetach kosmetycznych przy obróbce sztucznych paznokci akrylowych. Według danych zebranych przez Instytut Medycyny Pracy w Polsce kilka osób było narażonych w 2000 r. na metakrylan metylu o stężeniach większych od wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS 50 mg/m3). Metakrylan metylu nie jest klasyfikowany jako szkodliwy po podaniu drogą inhalacyjną, po-karmową oraz na skórę. W postaci par działa drażniąco na drogi oddechowe oraz skórę. Jest silnym alergenem, w wyniku narażenia inhalacyjnego może dojść do uszkodzeń górnych dróg oddechowych: zapalenia śluzówki nosa, stanu zapalnego, martwicy, zwyrodnienia, a nawet utraty nabłonka węchowego w małżowinie nosowej. Metakrylan metylu po wchłonięciu przez płuca, przewód pokarmowy lub skórę jest w organizmie metabolizowany do kwasu metakrylowego, który powstaje na skutek szybkiej hydrolizy enzymatycznej w nabłonku węchowym lub w cyklu kwasów trójkarboksylowych do ditlenku węgla. Metakrylan metylu jest klasyfikowany ze względu na działanie rakotwórcze do grupy 3. przez IARC (nieklasyfikowany jako rakotwórczy dla ludzi) i grupy A4 przez ACGIH (nieklasyfikowany jako rakotwórczy dla ludzi). W Polsce obowiązujące normatywy higieniczne metakrylanu metylu wynoszą: wartość NDS równa 50 mg/m3 oraz wartość NDSCh (najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe) równa 400 mg/m3. Za podstawę do wyliczenia wartości NDS przyjęto wyniki badań dwuletniego eksperymentu na szczurach (70 samic i 70 samców) narażanych drogą oddechową na metakrylan metylu o stężeniach: 104; 416 lub 1664 mg/m3, 6 h dziennie przez 5 dni w tygodniu. Narządem krytycznym działania związku jest błona śluzowa nosa. Nie stwierdzono zmian histopatologicznych nabłonka węchowego u zwierząt narażanych na metakrylan metylu o stężeniu 104 mg/m3. Przyjmując stężenie 104 mg/m3 za wartość NOAEL dla zmian histopatologicznych w nabłonku węchowym i odpowiednie współczynniki niepewności, przyjęto stężenie 100 mg/m3 metakrylanu metylu za wartość NDS związku oraz stężenie 300 mg/m3 za wartość NDSCh, wraz z oznaczeniami związku literą „I” – substancja o działaniu drażniącym oraz literą „A” – substancja o działaniu uczulającym.
    Methyl methacrylate (MMA) is a colourless, clear liquid with an acrid, fruity odour. It is used in the production of thermoplastics, clear plastics, acrylic emulsion and resins. Occupational expo-sure to methyl methacrylate occurs in the manufacturing of monomers, polymers and plastics and in the manufacturing and processing of thermoplastics. Moreover, it is used in hospitals and dental surgery. Chemical laboratory workers, surgeons and their assistants, operating room nurses, dental technicians and people processing acrylic nails can be exposed. According to NIOM data, in 2000, in Poland, several people were exposed to MMA of greater concentratrion than the Threshold Limit Value (TLV-TWA: 50 mg/m3). Methyl methacrylate is not classified as harmful after inhalation, ingestion or in contact with the skin. MMA vapours are irritating to teh respiratory system and eyes. MMA is a strong allergen; exposure by inhalation can cause upper respiratory tracts damage: nasal mucositis, inflamation, necrosis, degeneration and even loss of olfactory epithelium in the nasal turbinates. Methyl methacrylate can be absorbed by inhalation, ingestion and through the skin and metabolised to methacrylic acid, by rapid enzymatic hydrolisis in olfactory epithelium or via citric acid cycle to carbon dioxide. Methyl methacrylate is classified by IARC to Group 3 (not classifiable as to its carcinogenicity to humans) and to Group A4 (not classifiable as a human carcinogen) by AC-GIH. TLV of methyl methacrylate in Poland has been established as TWA: 50 mg/m3 and STEL: 400 mg/m3. Two-year experimental results in rats (70 male, 70 female) exposed by inhalation to MMA (104, 416 or 1664 mg/m3; 6 h per day, 5 days per week) were used as a basis for reassess-ing TLV. Histopathological changes in nasal mucosa are the critical effect of this compound. There were no effects in animals exposed to 104 mg/m3 of MMA (NOAEL). Based on the NOAEL value and relevant uncertainty factors, a TWA value has been established as 100 mg/m3, the STEL value as 300 mg/m3, with symbols: “I” (irritant) and “A” (allergen).
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2009, 3 (61); 127-158
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    1-Bromopropan
    1-Bromopropane
    Autorzy:
    Świdwińska-Gajewska, A
    Kupczewska-Dobecka, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/138153.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    1-bromopropan
    bromek propylu
    NDS
    1-bromopropane
    propyl bromide
    MAC
    Opis:
    1-Bromopropan (1-BP) jest bezbarwną lub lekko żółtawą cieczą o ostrym zapachu stosowaną jako rozpuszczalnik, głównie dla tłuszczów, wosków i żywic oraz jako środek czyszczący. 1-Bro-mopropan, ze względu na pewien wpływ na warstwę ozonową, znajduje się na liście proponowanych bezpiecznych zamienników chloro- i fluorowęglowodorów służących do czyszczenia po-wierzchni metalowych i specyficznych elementów elektronicznych. Szacuje się, że w Polsce kilka-set osób jest potencjalnie narażonych na ten związek w środowisku pracy. 1-Bromopropan działa neurotoksycznie, powodując zaburzenia w nerwach obwodowych i ośrodkowym układzie nerwowym, co potwierdzają wyniki badań na zwierzętach i obserwacje ludzi narażonych na działanie związku. Działa również hepatotoksycznie, powodując wakuolizację hepatocytów w strefie centralnej zrazików, a związek o dużych stężeniach działa także drażniąco na błony śluzowe nosa, gardła i oczu. Wykazano, że związek ten działa szkodliwie na rozrodczość, zarówno upośledzając płodność, jak i wpływając na rozwój płodu. 1-Bromopropan wykazywał działanie mutagenne u Salmonella Typhimurium szczepu TA1535 i TA100 zarówno z systemem aktywacji metabolicznej, jak i bez tego systemu, w układzie zamkniętym. Wynik negatywny uzyskano natomiast w teście na szczepach TA1537 i TA1538 i TA98, a ponadto także w teście mikrojądrowym przeprowadzonym na myszach Swiss i w teście na wykrywanie dominujących mutacji letalnych u szczurów Sprague-Dawley. Nie znaleziono danych na temat działania rakotwórczego 1-bromopropanu na ludzi i zwierzęta. W Polsce dotychczas nie ustalono wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) 1-bromo-propanu. W ACGIH w 2005 r. ustalono wartość TLV-TWA na poziomie 50 mg/m3. Wyliczenia wartości NDS 1-bromopropanu dokonano na podstawie działania hepatotoksycznego związku na zwierzęta. Przyjęto stężenie 1000 mg/m3 za wartość NOEL związku. Na podstawie przeprowadzonych obliczeń zaproponowano przyjęcie wartości NDS 1-bromopropanu na poziomie 42 mg/m3. Działanie drażniące 1-bromopropanu obserwowano dopiero po narażeniu na związek o średnim stężeniu wynoszącym 348 mg/m3, nie ma więc potrzeby ustalania wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) 1-bromopropanu. Zaleca się oznakowanie substancji literami „Ft” – substancja działająca toksycznie na płód (Repro. Kat. 2; R60).
    1-Bromopropane (1-BP) is a clear, colorless liquid. 1-BP is a substitute for solvents, used to clean metals and electronics, in adhesives and coatings applications, and in aerosol propellant applications. 1-Bromopropane is used to replace chlorinated solvents in vapor degreasing and cold metal cleaning operations. This substance is neurotoxic, hepatotoxic, and reproductive in developmental toxicity in animals. Human studies with 1-bromopropane have not been reported except a case study of 1-BP exposed worker who developed polyneuropathy. 1-BP was mutagenic with or without metabolic activation toward Salmonella typhimurium tester strains TA1535 and TA100 but it was not mutagenic towards strains TA1535, TA1538 and TA98. An increase in micronuclei was not observed in Swiss mice. 1-BP did not induce dominant lethal mutations in Sprague-Dawley rats. There are no data about carcinogenicity of this substance. Hepatotoxicity is used as critical effect to calculate maximum admissible concentration to 1-BP. The no-observed-effect (NOEL) for hepatotoxicity in the chronic rat study was 1000 mg/m3. MAC (NDS) of 42 mg/m3 was established. STEL (NDSCh) was not proposed because irritating properties of this substance were observed at concentration as high as 348 mg/m3. Ft notation which indicated that 1-BP is reproductive in developmental toxicity was signed.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2010, 2 (64); 5-29
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Occurrence of mastitis in Polish Holstein-Friesian Black-and-White cows of different age and milk production capacity and its effect on the cytological quality of milk and the course of lactation
    Występowanie mastitis u krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej w zależności od wieku i poziomu wydajności oraz jego wpływ na jakość cytologiczną mleka i przebieg laktacji
    Autorzy:
    Borkowska, D.
    Janus, E.
    Gajewska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/45105.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
    Opis:
    The aim of the study was to evaluate the effect of age and milk production capacity of cows in standard lactation on the frequency of lactations with noted cases of mastitis. The effect of occurrence of mastitis on somatic cell count in milk and on the course of lactation was also determined. The study was carried out in a herd of Polish Holstein-Friesian cows with production capacity > 8000 kg milk. The study included 496 lactations and 5405 results from test-day milking. Both lactation number and milk production level were found to affect the frequency of mastitis. Lactations in which mastitis occurred at least once between calving and the dry period were noted more frequently in multiparous cows than in primiparous cows. Udder health status significantly affected the somatic cell count in milk. Occurrence of mastitis did not affect the course of lactation of cows with low or average milk production capacity. Higher daily milk yield over the course of lactations with mastitis in cows with the highest production potential suggests that highly productive cows are most susceptible to mastitis.
    Celem pracy była ocena wpływu wieku i wydajności krów w laktacji standardowej na częstotliwość występowania laktacji z notowanymi przypadkami mastitis. Określono także wpływ występowania mastitis na liczbę komórek somatycznych w mleku oraz przebieg laktacji. Badania przeprowadzono w stadzie krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej o wydajności > 8 tys. kg mleka. Objęto nimi 496 laktacji oraz 5405 wyników próbnych udojów. Stwierdzono, że do występowania mastitis u krów predysponowała zarówno kolejność laktacji, jak i poziom produkcji. U wieloródek, w porównaniu z pierwiastkami, częściej stwierdzano laktacje, w których przynajmniej raz w okresie od wycielenia do zasuszenia wystąpiło zapalenie wymienia. Status zdrowotny wymion wpływał istotnie na liczbę komórek somatycznych w mleku.Wystąpienie mastitis nie wpływało na przebieg laktacji krów o niskiej i przeciętnej wydajności. Wyższa wydajność dobowa w przebiegu całych laktacji z mastitis u krów o najwyższym potencjale produkcyjnym wskazywała na największą podatność zwierząt wysokowydajnych na zapalenia gruczołów mlekowych.
    Źródło:
    Acta Scientiarum Polonorum. Zootechnica; 2013, 12, 1
    1644-0714
    Pojawia się w:
    Acta Scientiarum Polonorum. Zootechnica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany patologiczne wątroby w inwazji przywry Fasciola hepatica
    Autorzy:
    Gajewska, A.
    Smaga-Kozłowska, K.
    Wiśniewski, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2146376.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
    Tematy:
    przywry
    Fasciola hepatica
    parazytologia
    pasozyty
    inwazja pasozytnicza
    watroba
    zmiany patologiczne
    Opis:
    Pathological changes of liver in infection of Fasciola hepatica. Fasciolosis caused by Fasciola hepatica is a hepatic parasitic infection that affects numerous mammal species, mainly ruminants, in several countries of Europe, Asia and America. The economic significance of fasciolosis is mainly due to direct losses caused by a decrease of weight rate, milking capacity and the confiscation of altered livers in slaughterhouse. In this review we present mechanisms of damaging of host liver during invasion of Fasciola hepatica. Parasites digest hepatic tissue and cause extensive parenchymal destruction with intensive haemorrhagic lesions and immunological reactions. Mechanical liver damage is due to migrating juvenile fluke. Macerated hepatic cells have been observed inside the oral sucker and pharynx. Moreover, the process of ulceration of liver tissue was observed in regions adjacent to the spiny body of fluke tegument. On the other hand, the injury of the liver can be induced chemically by factors produced or induced by the fluke. Probably, fluke proteases and other tissue-degrading enzymes can be responsible for negative effect on liver parenchyma. There is no evidence to link fluke-enzymes with tissue penetration. The consequences of liver damage resulting from the migrating flukes compromises liver function which is reflected in changes of plasma protein concentration (albumin, globulin). Additianally, changes of levels of hepatic enzymes released into the blood as a result of damage of liver tissue are used to monitor the progress of the infection in a variety of Fasciola hepatica hosts and as a sensitive diagnostic aid in field infection.
    Źródło:
    Wiadomości Parazytologiczne; 2005, 51, 2; 115-123
    0043-5163
    Pojawia się w:
    Wiadomości Parazytologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Composite coatings with nickel matrix and graphene as dispersed phase
    Autorzy:
    Gajewska-Midziałek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/778669.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
    Tematy:
    nickel
    graphene
    electrodeposition
    composite coatings
    Opis:
    The paper presents the results of the studies of nickel-graphene composite coatings deposited by the electrochemical reduction method. A bath with low concentration of nickel ions, graphene as dispersed particles and organic compounds were used for deposition of the composite coatings nickel-graphene. The results of investigations of coatings deposited from the electrolyte containing 0.33, 0.5 and 1 g/dm3  graphene and two surface-active compounds were shown. The particles content in the coatings, the surface morphology, the cross-sectional structures of the coated samples, thickness and internal stresses were measured. Voltammetric method was used for examination of the corrosion resistance of samples of composite coatings in 0.5 M NaCl solution. The obtained results suggest that the content of incorporated graphene particles increases with an increasing amount of graphene in plating bath. The applications of organic addition agents was advantageous because it caused compressive stresses in the coatings. All of the nickel-graphene composite coatings had better corrosion resistance than the nickel coatings.
    Źródło:
    Polish Journal of Chemical Technology; 2018, 20, 1; 54-59
    1509-8117
    1899-4741
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Chemical Technology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cisplatyna : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
    Cisplatin : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
    Autorzy:
    Pałaszewska-Tkacz, A.
    Świdwińska-Gajewska, A
    Czerczak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/137504.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    cisplatyna
    toksyczność
    narażenie zawodowe
    NDS
    cisplatin
    toxicity
    occupational exposure
    MAC
    Opis:
    Cisplatyna jest cytostatykiem stosowanym w terapii raka: jądra, jajnika, pęcherza moczowego, kolczystokomórkowego głowy i szyi, drobnokomórkowego i niedrobnokomórkowego płuca oraz szyjki macicy. Dla personelu medycznego jest dostępna w postaci ampułek 10 lub 50 mg z koncentratem do sporządzania roztworu do infuzji (1 mg cisplatyny/ml). Narażenie zawodowe na cisplatynę może wystąpić podczas produkcji oraz w czasie stosowania leku na oddziałach szpitalnych. Narażenie przy produkcji stanowi mniejszy problem, ponieważ dotyczy stosunkowo wąskiej grupy pracowników firm farmaceutycznych, podlegających wymogom dobrej praktyki wytwarzania i restrykcyjnej kontroli narażenia. Znacznie większą grupę osób zawodowo narażonych na cisplatynę stanowią pracownicy służby zdrowia (pielęgniarki, lekarze, farmaceuci, salowe, osoby sprzątające, pracownicy pralni) opiekujący się i mający kontakt z leczonym pacjentem. Źródłem narażenia dla personelu medycznego i pomocniczego może być przygotowywany i podawany lek oraz wydaliny i wydzieliny chorych. Głównymi drogami narażenia zawodowego w trakcie procesów produkcji cisplatyny są układ oddechowy i skóra. W warunkach szpitalnych to skóra stanowi główną drogę narażenia, chociaż nie można wykluczyć również narażenia inhalacyjnego, głównie na aerozole cisplatyny. Największe stężenia cisplatyny w powietrzu środowiska pracy wynosiły < 5,3 ng/m3, natomiast na różnych powierzchniach pomieszczeń aptecznych i szpitalnych, sprzęcie zabiegowym i rękawicach, stężenia nie przekraczały 110 ng/cm2. Brak jest danych ilościowych dotyczących wchłaniania cisplatyny przez skórę lub przez drogi oddechowe u ludzi, wiadomo natomiast, że związek może wchłaniać się tymi drogami, o czym świadczą wyniki badań prowadzonych wśród farmaceutów i personelu medycznego, u których stwierdzano istotnie większe stężenia platyny (Pt) w moczu w porównaniu z grupą kontrolną. Informacje dotyczące skutków zdrowotnych narażenia zawodowego na cisplatynę są bardzo nieliczne. Opisano jedynie przypadki alergii zawodowej objawiającej się pokrzywką. Dane dostępne w piśmiennictwie dotyczą głównie działań niepożądanych u pacjentów leczonych cisplatyną. Najczęściej zgłaszane działania niepożądane cisplatyny to zaburzenia: czynności nerek, hematologiczne, słuchu, żołądkowo-jelitowe oraz neuropatie. U około 1/3 pacjentów już po podaniu pojedynczej dawki cisplatyny (50 mg/m2) obserwowano skutki działania toksycznego związku na: nerki, szpik kostny i słuch. Skutki działania nefrotoksycznego, ototoksycznego i neurotoksycznego cisplatyny mogą mieć charakter długotrwały i nieprzemijający. W badaniach toksyczności cisplatyny na zwierzętach związek podawano wyłącznie dootrzewnowo lub dożylnie. Cisplatyna działała głównie na nerki zwierząt, wywołując zmiany biochemiczne (m.in. zwiększenie stężenia kreatyniny i azotu mocznikowego w surowicy), a w obrazie histopatologicznym martwicę w proksymalnych kanalikach nerkowych. Ponadto obserwowano zmiany aktywności enzymów wątrobowych, liczne ogniska zapalne oraz martwice wątroby, a także nieprawidłowości w rozmieszczeniu komórek wydzielniczych i aktywności enzymów bariery jelitowej oraz zmiany histopatologiczne w jelicie cienkim, które zaburzały procesy trawienne i prowadziły do zaburzenia łaknienia u zwierząt. Cisplatyna działała również ototoksycznie, prowadząc do utraty słuchu u gryzoni. Obserwowano ponadto zmiany w obrazie krwi i zaburzenia w obrębie układu krwiotwórczego. U narażanych zwierząt wystąpiły: leukopenia, zmniejszona liczba neutrofili, limfocytów oraz płytek, a także zahamowanie czynności szpiku kostnego. W testach neurobehawioralnych u zwierząt cisplatyna wywoływała zmniejszenie aktywności ruchowej. Cisplatyna działała mutagennie w testach na bakteriach oraz na komórkach ssaków, w tym na ludzkich limfocytach. Wywoływała wzrost częstości wymian chromatyd siostrzanych i aberracje chromosomowe. Odnotowano dodatnie wyniki testu kometowego oraz mikrojądrowego. Jednym z opisywanych działań ubocznych terapii cisplatyną jest jej działanie rakotwórcze. W literaturze opisano przypadki ostrej białaczki nielimfoblastycznej u pacjentek leczonych wyłącznie cisplatyną i karboplatyną 6 lat po zakończeniu chemioterapii. W dostępnym piśmiennictwie brak jest danych dotyczących przypadków zachorowania na nowotwory pracowników zawodowo narażonych wyłącznie na cisplatynę. Istniejące doniesienia dotyczą jednoczesnego narażenia na różne cytostatyki. U myszy i szczurów po podaniu dootrzewnowym cisplatyny wykazano jej działanie rakotwórcze. U myszy narażanych na cisplatynę obserwowano zwiększoną liczbę i częstość występowania gruczolaków płuc. Po narażeniu zwierząt na cisplatynę dootrzewnowo, a ponadto na olej krotonowy naskórnie, odnotowano brodawczaki skóry. U narażanych szczurów cisplatyna indukowała białaczki. W IARC zaklasyfikowano cisplatynę jako substancję prawdopodobnie rakotwórczą dla ludzi (grupa 2.A). W DECOS uznano ją za kancerogen genotoksyczny, również NTP klasyfikuje ją jako substancję potencjalnie rakotwórczą dla ludzi. Pomimo że cisplatyna nie została urzędowo zaklasyfikowana w UE i brak jej klasyfikacji zharmonizowanej, większość producentów klasyfikuje ten związek jako działający rakotwórczo kategorii zagrożenia 1.B. Nie ma w dostępnym piśmiennictwie danych o przypadkach klinicznych i wynikach badań epidemiologicznych dotyczących wpływu cisplatyny na płód i rozrodczość wskutek narażenia zawodowego na ten związek. Na podstawie opisanych przypadków ciężarnych leczonych cisplatyną wiadomo, że związek ten przenika przez łożysko oraz do mleka matki. U dzieci 20% pacjentek leczonych cisplatyną w pierwszym trymestrze ciąży oraz u 1% dzieci pacjentek leczonych w drugim i/lub trzecim trymestrze ciąży wystąpiły poważne wady rozwojowe. U mężczyzn przewlekłe podawanie cisplatyny wywoływało odwracalną azoospermię oraz dysfunkcję komórek Leydig’a. Spośród 61 kobiet chorych na raka jajnika poddanych zachowawczemu zabiegowi chirurgicznemu i chemioterapii cisplatyną w wieku rozrodczym 47% urodziło dzieci w okresie po terapii, a 87% starających się zaszło w ciążę. W badaniach na zwierzętach laboratoryjnych cisplatyna działała wysoce embriotoksycznie. Rzadziej obserwowano zmiany teratogenne. Cisplatyna wpływała także na aktywność jajników. Na podstawie dostępnych w piśmiennictwie danych dotyczących toksyczności cisplatyny u ludzi i zwierząt nie jest możliwe ustalenie zależności dawka-odpowiedź. Z analizy klasyfikacji leków stosowanych przez: ASHP, NIOSH, IACP, IPCS wynika, że wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) cisplatyny w środowisku pracy powinna mieścić się w granicach 0,001 ÷ 0,01 mg/m3. Biorąc pod uwagę ilościową ocenę rakotwórczości cisplatyny wykonaną przez ekspertów DECOS oraz akceptowalny poziom ryzyka zawodowego ustalony przez Międzyresortową Komisję ds. NDS i NDN (10-3 ÷ 10-4) dla kancerogenów, dopuszczalne stężenia cisplatyny w środowisku pracy powinny mieścić się w zakresie 0,005 ÷ 0,0005 mg/m3. W większości państw (w: USA, Belgii, Szwajcarii i na Węgrzech) ustalono wartości dopuszczalnych stężeń dla tego związku na poziomie 0,002 mg/m3. Zaproponowano wartość NDS cisplatyny na poziomie 0,002 mg/m3, a ponadto oznakowanie: Carc. 1B – substancja rakotwórcza kategorii zagrożenia 1.B; „Ft” – substancja działająca szkodliwie na płód oraz „skóra” – wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową. Brak jest podstaw merytorycznych do ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) oraz wartości dopuszczalnej w materiale biologicznym (DSB) dla cisplatyny.
    Cisplatin is a cytostatic used in the treatment of testicular, ovarian, cervix and bladder cancers, squamous cell carcinoma of a head and a neck, small cell and non-small cell lung cancer. For medical staff, it is available in ampoules of 10 or 50 mg with a concentrate for solution for infusion (1 mg cisplatin/ml). Occupational exposure to cisplatin may occur during production and drug use in hospital wards. Exposure during production is a minor problem because it concerns a relatively narrow group of employees of pharmaceutical companies, that are subjected to requirements of good manufacturing practice and restrictive exposure control. A much larger group of workers exposed to cisplatin are health professionals (nurses, doctors, pharmacists, cleaning service, laundry workers) who care for and have contact with treated patients. The source of exposure for medical and auxiliary personnel may be preparation and administration of drug and excretions and secretions of patients. The main routes of occupational exposure during cisplatin production processes are respiratory and skin. In hospitals, skin is the main route of exposure, although inhalation exposure cannot be excluded, mainly on cisplatin aerosols. The highest concentrations of cisplatin in the occupational environment air were < 5.3 ng/m3 , while on different surfaces of pharmacy and hospital rooms, surgical equipment and gloves, concentrations did not exceed 110 ng/cm2 . There are no quantitative data on the absorption of cisplatin through the skin or through the respiratory tract in humans, but it is known that the compound can absorb these routes, as demonstrated by studies conducted among pharmacists and medical personnel with significantly higher concentrations of platinum (Pt) in urine compared to the control group. There is little information on the health effects of occupational exposure to cisplatin. Only cases of occupational allergy manifesting by urticaria have been described. The data available in the literature refer mainly to adverse reactions in patients treated with cisplatin. The most commonly reported adverse effects of cisplatin are renal, haematological, hearing, gastrointestinal and neuropathic disorders. In about one third of patients, after the administration of a single dose of cisplatin (50 mg/m2 ), the toxic effects of the compound were observed on kidneys, bone marrow and hearing. The nephrotoxic, ototoxic and neurotoxic effects of cisplatin can be long-term and permanent. In animal toxicity studies with cisplatin, the compound was administered intraperitoneally or intravenously. Cisplatin affects mainly kidneys of animals, causing biochemical changes (including an increase creatinine and urea nitrogen levels in serum), and histopathological abnormalities, necrosis in the proximal renal tubules. Moreover, there were changes in liver enzymes activities, numerous inflammation and liver necrosis, and disorders in secretory cell distribution, intestinal barrier enzymes activities, and histopathological changes in the small intestine, which disturbed digestive processes and led to appetite disturbances in animals. Cisplatin is also ototoxic, leading to hearing loss in rodents. Changes in the blood parameters and disorders in the hematopoietic system have also been observed. Leukopenia, decreased number of neutrophils, lymphocytes and platelets, and bone marrow suppression occurred in exposed animals. In neurobehavioral tests in animals, cisplatin caused a decrease in physical activity. Cisplatin was mutagenic in tests on bacteria and on mammalian cells, including human lymphocytes. It evoked an increase in the frequency of sister chromatid exchanges and chromosomal aberrations. There were positive comet and micronucleus test results. One of the reported side effects of cisplatin therapy is its carcinogenic effect. The literature describes cases of acute non- -lymphoblastic leukemia in patients treated with cisplatin only and carboplatin 6 years after chemotherapy. In the available literature, there are no data on the incidence of cancer of workers professionally exposed only to cisplatin. The existing reports concern simultaneous exposure to various cytostatics. Cisplatin has been shown to be carcinogenic to mice and rats after intraperitoneal administration. In mice exposed to cisplatin an increased number and incidence of lung adenomas were observed. After exposure of animals to cisplatin intraperitoneally, and additionally to epidermal croton oil, skin papillomas were noticed. In the exposed rats, cisplatin induced leukemia. The cisplatin was classified by IARC experts as probably carcinogenic to humans (Group 2A). In DECOS, it was considered as genotoxic carcinogen, NTP also classifies it as a potentially carcinogenic substance for humans. Although cisplatin has not been officially classified in the EU and there is lack of its harmonized classification, most manufacturers classify this compound as a carcinogen 1B category. There is no data available in the literature on clinical cases and results of epidemiological studies on the effect of cisplatin on the fetus and reproduction due to occupational exposure to this compound. Based on the described cases of pregnant patients treated with cisplatin, this compound is known to cross the placenta and into breast milk. Serious malformations were observed in 20% of children of patients treated with cisplatin in the first trimester of pregnancy and 1% of children in patients treated in the second and/or third trimester of pregnancy. In men, chronic administration of cisplatin induced reversible azoospermia and Leydig cell dysfunction. Of the 61 women with ovarian cancer undergoing conservative surgery and cisplatin chemotherapy at reproductive age, 47% gave birth to children after treatment, and 87% of those trying to get pregnant, became pregnant. In laboratory animal studies, cisplatin was highly embryotoxic. Teratogenic changes were less frequently observed. Cisplatin also affected ovarian activity. Based on the cisplatin toxicity data available in humans and animals, it is not possible to determine the dose-response relationship. The analysis of the classification of drugs used by ASHP, NIOSH, IACP and IPCS shows that the cisplatin should have a permissible occupational exposure value within 0.001–0.01 mg/m3 . Considering the quantitative carcinogenicity assessment of cisplatin performed by DECOS experts and the acceptable level of occupational risk set by the Interdepartmental Commission on MAC (10-3–10-4 ) for carcinogens, acceptable concentrations of cisplatin in the work environment should be within 0.005 mg/m3–0.0005 mg/m3 . In most countries (in the USA, Belgium, Switzerland and Hungary), the occupational exposure limits for this compound were set at 0.002 mg/m3 . The maximum admissible concentration (MAC) value for cisplatin was proposed at 0.002 mg/m3 . It was proposed to label the substance as “Carc. 1B” – carcinogenic substance of category 1B, “Ft” – toxic to the fetus and “skin”, because absorption through the skin may be as important as inhalation. There are no substantive basis to establish the value of the short- -term (STEL) and permissible concentrations in biological material (DSB) for cisplatin.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2018, 1 (95); 13-52
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    2-Toliloamina : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
    o-Toluidine : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
    Autorzy:
    Pałaszewska-Tkacz, A.
    Świdwińska-Gajewska, A
    Czerczak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/137551.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    2-toliloamina
    narażenie zawodowe
    toksyczność
    NDS
    o-toluidine
    occupational exposure
    toxicity
    MAC-TWA
    Opis:
    2-Toliloamina jest substancją wielkotonażową stosowaną w przemyśle: gumowym, barwiarskim, farmaceutycznym oraz do produkcji herbicydów i jako surowiec do przemysłowej produkcji innych związków chemicznych. Szacowana liczba osób zawodowo narażonych na 2-toliloaminę w UE wynosi 5 500, z czego ponad połowa jest zatrudniona w: przemyśle chemicznym, przy produkcji włókien chemicznych oraz produktów gumowych. W warunkach narażenia zawodowego 2-toliloamina wchłania się do organizmu drogą inhalacyjną i przez skórę i niezależnie od drogi narażenia związek ten jest wydalany głównie z moczem. Wśród skutków ostrego inhalacyjnego narażenia na duże stężenia 2-toliloaminy (> 25 mg/m3) są opisywane: podrażnienie górnych dróg oddechowych, oczu i skóry objawiające się uczuciem pieczenia twarzy, oczu, gardła oraz kaszlem, skrócenie oddechu, osłabienie, nudności, wymioty, bóle i zawroty głowy, szum w uszach, methemoglobinemia, hematuria i zaburzenia czynności nerek oraz krwotoczne zapalenie pęcherza moczowego. W badaniach epidemiologicznych analizowano najczęściej grupę substancji, jaką są aminy aromatyczne (w tym 2-toliloamina). Dostępne dane dotyczą głównie narażenia w przemyśle barwiarskim oraz gumowym. Jako skutki narażenia przewlekłego opisywano: methemoglobinemię, hematurię oraz uszkodzenie nabłonka pęcherza moczowego z czasem prowadzące do rozwoju nowotworów złośliwych tego narządu. Działanie rakotwórcze 2-toliloaminy zostało również potwierdzone w badaniach przeprowadzonych na zwierzętach doświadczalnych, w tym na szczurach i myszach. Narażenie drogą pokarmową na 2-toliloaminę wywoływało nowotwory pęcherza moczowego, przede wszystkim u samic szczura, w mniejszym stopniu u samców. U samic szczura F344, narażanych wraz z paszą na 2-toliloaminę, obserwowano statystycznie znamienny, zależny od dawki, wzrost częstości występowania raka z komórek przejściowych pęcherza moczowego. Ponadto u myszy i szczurów występowały: włókniaki i włókniakomięsaki w tkance podskórnej, naczyniaki i naczyniakomięsaki zlokalizowane w jamie brzusznej i pęcherzu moczowym, międzybłoniaki różnych narządów, mięsakonaczyniaki w różnych narządach, raki z komórek wątrobowych i gruczolaki. U zwierząt doświadczalnych 2-toliloamina wykazuje umiarkowaną toksyczność ostrą: wartości LD50 dla podania dożołądkowego mieszczą się w przedziale 670 ÷ 2 951 mg/kg mc. W badaniach toksyczności ostrej u szczurów narażanych inhalacyjnie obserwowano: sinicę, skurcze i drżenia mięśni, trudności w oddychaniu, czerwono-brązowy wyciek z nosa, zmętnienie rogówki, spadek masy ciała, obniżenie temperatury ciała, ospałość, skrajne wyczerpanie. Opisane w literaturze skutki narażenia podprzewlekłego i przewlekłego zwierząt doświadczalnych na 2-toliloaminę obejmują zmiany w obrębie: śledziony, układu krwiotwórczego oraz nerek i pęcherza moczowego. Na podstawie wyników większości badań mutagenności w układach bakteryjnych nie potwierdzono działania mutagennego 2-toliloaminy, jedynie w nielicznych pracach opisywano wynik dodatni testów po aktywacji metabolicznej. Zarówno w badaniach w warunkach in vitro, jak i in vivo, potwierdzono natomiast indukcję uszkodzeń DNA przez 2-toliloaminę. 2-Toliloamina ma klasyfikację zharmonizowaną w UE jako substancja rakotwórcza kategorii zagrożenia 1.B z przypisanym zwrotem H350 – może powodować raka. Eksperci SCOEL zaliczyli ją do grupy A kancerogenów, czyli substancji rakotwórczych mających właściwości genotoksyczne. W Niemczech, w DFG, zaliczono 2-toliloaminę do kategorii 1. kancerogenów, czyli do sub¬stancji, które powodują raka u człowieka i substancji, co do których przyjmuje się, że znacząco wpływają na ryzyko wystąpienia raka. W IARC zaklasyfikowano ją do grupy 1., czyli związków o potwierdzonym działaniu rakotwórczym na ludzi. Na podstawie ilościowej oceny ryzyka wystąpienia nowotworu w wyniku narażenia zawodowego oszacowano, że w przy 40-letnim okresie narażenia na 2-toli¬loaminę o stężeniu 1 mg/m3 dodatkowe ryzyko wystąpienia raka pęcherza moczowego wynosi 2,4 ÷ 3,1 10-4 (w zależności od metody szacowania). Wartości dopuszczalnych stężeń 2-toliloaminy obowiązujące w krajach członkowskich UE oraz na świecie wynoszą: 0,5 ÷ 0,9; 4,5 ÷ 8,8 oraz 22 mg/m³. W Polsce obowiązująca wartość NDS wynosi 3 mg/m3. W SCOEL nie zaproponowano wiążącej wartości BOELV, uznając 2-toliloaminę za genotoksyczny kancerogen. W dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2398 z dnia 12 grudnia 2017 r. zmieniającej dyrektywę 2004/37/WE w sprawie ochrony pracowni¬ków przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych lub mutagenów pod¬czas pracy przyjęto stężenie 0,5 mg/m3 (0,1 ppm) jako wartość wiążącą dla 2-toliloaminy (na podstawie: ana¬lizy socjoekonomicznej, oceny ryzyka środowiskowego oraz ryzyka wystąpienia raka pęcherza moczowego u pracowników narażonych zawodowo). Zaproponowano zmniejszenie wartości NDS 2-toliloaminy do poziomu 0,5 mg/m3, co wpłynie na blisko dziesięciokrotne zmniejszenie ryzyka zachorowania na raka pęcherza moczowego pracowników. Ponadto, zgodnie z danymi Głównego Inspektoratu Sanitarnego (GIS), w Polsce w latach 2015-2016 nie stwierdzono narażenia na 2-toliloaminę o stężeniach > 3 mg/m3 oraz > 1,5 mg/m3 (0,5 wartości NDS), natomiast w warunkach narażenia na stężenia z zakresu 0,3 ÷ 1,5 mg/m3 (0,1 ÷ 0,5 wartości NDS) pracowało jedynie kilkanaście osób. Nie ma podstaw do ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh). Jako wartość dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) 2-toliloaminy zaproponowano pozostawienie jak dotychczas 2% poziomu MetHb we krwi. Normatyw oznakowano: „skóra” (wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową) oraz „Carc. 1B” (substancja rakotwórcza kategorii zagrożenia 1.B).
    o-Toluidine is a substance produced in large amounts and used in rubber, dyeing and pharmaceutical industries and in the production of herbicide and other chemical compounds. The estimated number of people occupationally exposed to o-toluidine in EU is 5 500, half of them is employed in chemical industry in the production of chemical fibers and rubber products. In the conditions of occupational exposure, o-toluidine is absorbed by skin and by inhalation. Regardless of route of exposure this compound is excreted in urine. The effects of acute inhalation exposure to high concentrations (> 25 mg/m3 ) of o-toluidine are irritation of upper respiratory tract, irritation of eyes and skin, which is manifested by face, eyes and pharynx burning, cough, shortness of breath, weakness, nausea, vomit, headache and dizziness, tinnitus, methemoglobinemia, hematuria and hemorrhagic cystitis. In epidemiological studies, the mostly analyzed group of substances was aromatic amines (including o-toluidine). Available data mainly refer to exposure in dyeing and rubber industries. Described effects of chronic exposure are methemoglobinemia, hematuria and damage of bladder epithelium leading to malignant tumor of this organ. Carcinogenicity of o-toluidine was confirmed in tests on experimental animals, including rats and mice. Oral exposure to o-toluidine results in bladder cancer, primarily in female rats, to a lesser extent in male rats. In female rats F344 exposed to o-toluidine with feed, increase of the incidence of cancer from the bladder transitional cells was observed. Furthermore, in mice and rats fibromas and fibrosarcomas in subcutaneous tissue, angiomas and angiosarcomas in abdominal cavity and bladder, mesotheliomas of various organs, angiosarcomas in various organs, hepatocellular carcinomas and adenomas were observed. In experimental animals, o-toluidine exhibits moderate acute toxicity, LD50 values for intragastric administration are within the range 670 – 2951 mg/kg bw. In acute toxicity studies, rats exposed by inhalation to o-toluidine had cyanosis, contractions and muscle tremor, difficulty in breathing, red-brown rhinorrhea, corneal opacification, body weight loss, body temperature decrease, lethargy and extreme exhaustion. The effects of subchronic and chronic exposure of experimental animals to o-toluidine described in the literature include changes in the spleen, hematopoietic system, kidneys and bladder. Most of the mutagenicity tests in bacterial systems do not confirm mutagenicity of o-toluidine. A few works only described positive test result after metabolic activation. Both in vitro and in vivo studies confirmed induction of DNA damage by o-toluidine. o-Toluidine has harmonized classification in the EU as a category 1B carcinogen with assigned phrase H350 – may cause cancer. SCOEL experts classified it to group A of carcinogens, which means carcinogens with genotoxic properties. In Germany, DFG has ranked o-toluidine into category 1 of carcinogens, so substances that cause cancer in humans and substances that are believed to significantly affect the risk of cancer. IARC classified it into group 1, compounds with confirmed human carcinogenicity. On the basis of a quantitative assessment of the risk of cancer as a result of occupational exposure, it has been estimated that at a 40-year exposure period to o-toluidine at a concentration of 1 mg/m3 , the additional risk of bladder cancer ranges from 2.4 – 3.1 • 10-4 (depending on the estimation method). The values of the determining exposure limits of o-toluidine applicable in the EU member states and in the world are 0.5 – 0.9 mg/m3 ; 4.5–8.8 mg/m3 and 22 mg/m3 . In Poland, the applicable OEL value is 3 mg/m3 . In SCOEL, no BOELV had been proposed, considering o-toluidine as a genotoxic carcinogen. Directive 2017/2398 of the European Parliament and of the Council (EU) of 12 December 2017 amending Directive 2004/37/EC on the protection of workers from the risks related to exposure to carcinogens or mutagens at work, a concentration of 0.5 mg/m3 was adopted (0.1 ppm) as a binding value for o-toluidine (based on socio-economic analysis, environmental risk assessment and risk of bladder cancer in professionally exposed workers). It has been proposed to reduce the OEL value of o-toluidine to 0.5 mg/m3 , which will affect a nearly tenfold reduction in the risk of bladder cancer workers. In addition, according to CSI (Chief Sanitary Inspectorate) data in Poland, no exposure to o-toluidine in concentrations > 3 mg/m3 and > 1.5 mg/m3 (0.5 OEL values) have been found in years 2015–2016, while in conditions of exposure to concentrations from within the range of 0.3 – 1.5 mg/m3 (0.1 – 0.5 of the OEL value), a dozen or so people only worked. There is no basis for determining the short-term exposure limit value (STEL). As a value of biological exposure index (BEI) of o-toluidine, it has been proposed to leave 2% level of the MetHb in the blood. The standard was labeled “skin” (the absorption of substances through the skin may be as important as in inhalation) and “Carc. 1B” (carcinogenic substance of category 1B).
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2018, 3 (97); 77-117
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gonadotropin-releasing hormone and kisspeptin-10 regulate nuclear receptor subfamily 5 group a member 1/catenin beta 1/nuclear receptor subfamily 0 group B member 1 activity in female rat anterior pituitary gland
    Autorzy:
    Zielinska-Gorska, M.
    Gorski, K.
    Biernacka, K.
    Sawosz, E.
    Kaminski, T.
    Gajewska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/69453.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Fizjologiczne
    Tematy:
    gonadotrophin releasing hormone
    neuronal network
    mRNA expression
    kisspeptin-10
    nuclear receptor
    anterior pituitary gland
    ovariectomy
    luteinizing hormone
    rat
    Źródło:
    Journal of Physiology and Pharmacology; 2018, 69, 3
    0867-5910
    Pojawia się w:
    Journal of Physiology and Pharmacology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Influence of Heat Treatment on Properties of Ni-B/B Composite Coatings
    Autorzy:
    Mazurek, A.
    Bartoszek, W.
    Cieślak, G.
    Gajewska-Midziałek, A.
    Oleszak, D.
    Trzaska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/352856.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Ni-B/B composite coating
    Ni-B alloy coating
    boron powder
    heat treatment
    Opis:
    The results of research on preparations of alloy Ni-B/B composite coatings produced by chemical reduction method on a carbon steel substrate are collected in this paper. The alloy Ni-B coatings were also investigated for comparative purposes. The produced coatings were subjected to a heat treatment process. The boron powder with the particles size below 1 μm was used as the dispersion phase. The structure of the coatings was examined by X-ray diffraction method. Boron powder particles as well as surface morphology and topography were characterized by scanning electron microscopy. The roughness test, microhardness and corrosion resistance by potentiodynamic method and surface wettability tests were carried out. Analysis of the chemical composi-tion by the EDS method showed that the boron powder particles were evenly embedded in the entire volume of the coating. Ni-B/Bcomposite coatings are characterized by higher hardness than alloy Ni-B coatings. As a result of heat treatment, the Ni3 B phase crystallized, which increased the hardness of the coating material. The incorporation of boron powder particles and heat treatment reduce the corrosion resistance of coatings. All produced coatings exhibited hydrophobic properties.
    Źródło:
    Archives of Metallurgy and Materials; 2020, 65, 2; 839-844
    1733-3490
    Pojawia się w:
    Archives of Metallurgy and Materials
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena zanieczyszczenia grzybami pleśniowymi suszonych ziół i przypraw dostępnych w sklepach ekologicznych i hipermarketach
    Assessing filamentous fungal contamination of dried herbs and spices available in retail health food stores and hypermarkets
    Autorzy:
    Gajewska, M.
    Glowacka, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/826825.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    ziola suszone
    przyprawy
    zanieczyszczenia mikrobiologiczne
    grzyby plesniowe
    sklepy
    hipermarkety
    dried herb
    spice
    microbiological contamination
    filamentous fungi
    shop
    supermarket
    Opis:
    Celem pracy było określenie poziomu zanieczyszczenia grzybami strzępkowymi suszonych ziół oraz przypraw dostępnych w sprzedaży detalicznej w sklepach ekologicznych i hipermarketach województwa łódzkiego. Badaniami objęto 13 rodzajów produktów: czosnek (Allium sativum), koper (Anethum graveolens), natkę pietruszki (Petroselinum crispum), bazylię (Ocimum basilicum), oregano (Origanum vulgare), estragon (Artemisia dracunculus), tymianek (Thymus vulgaris), majeranek (Origanum majorana), gałkę muszkatołową (Myristica fragans), curry (Helichrysum angustifolia), kurkumę (Curcuma longa), pieprz czarny (Piper nigrum), paprykę słodką (Capsicum annuum). Analiza mikrobiologiczna obejmowała oznaczenie liczby grzybów pleśniowych i ich skład jakościowy. Zanieczyszczenie badanych ziół oraz przypraw przez grzyby strzępkowe było zróżnicowane i nie przekraczało poziomu 10⁴ jtk·g⁻¹.W czterech produktach: bazylii, curry, kurkumie i papryce słodkiej próbki zakupione w hipermarkecie charakteryzowały się istotnie większym zanieczyszczeniem przez pleśnie w porównaniu z próbkami pochodzącymi ze sklepu ekologicznego. Wykazano brak zróżnicowania poziomu zanieczyszczenia grzybami strzępkowymi badanych produktów w zależności od miejsca zakupu. Średnia liczba pleśni w ziołach i przyprawach zakupionych w sklepach ekologicznych oraz w produktach pochodzących z hipermarketu kształtowała się na podobnym poziomie. Stwierdzono natomiast zróżnicowanie poziomu zanieczyszczenia pleśniami w zależności od rodzaju przyprawy. Wyizolowane z suszonych ziół oraz przypraw grzyby strzępkowe należały łącznie do 5 rodzajów. Zidentyfikowano pleśnie z rodzaju Aspergillus (A. niger, A. flavus), Penicillium, Mucor, Alternaria i Cladosporium.
    The objective of this paper was to determine the filamentous fungi contamination of dried herbs and spices available in retail health food stores and hypermarkets in the Province of Łódź. The research material covered 13 types of products: garlic (Allium sativum), dill (Anethum graveolens), parsley (Petroselinum crispum), basil (Ocimum basilicum), oregano (Origanum vulgare), tarragon (Artemisia dracunculus), thyme (Thymus vulgaris), marjoram (Origanum majorana), nutmeg (Myristica fragans), curry (Helichrysum angustifolia), turmeric (Curcuma longa), black pepper (Piper nigrum), and sweet paprika (Capsicum annuum). The microbiological analysis performed included the determination of the count of filamentous fungi and their qualitative composition. The filamentous fungal contamination of the tested herbs and spices varied and did not exceed 10⁴cfu·g⁻¹. In the four products: basil, curry, turmeric and sweet paprika, the samples, bought in the hypermarket, were characterized by a significantly higher mould contamination compared to the samples purchased in the health food store. No differences were found between the levels of filamentous fungal contamination of the products tested depending on the place of purchase. The average load of moulds in the herbs and spices bought in the health food stores and in the products from the hypermarket was at a similar level. Though, the level of mould contamination differed depending on the type of spice. The filamentous fungi isolated from the dried herbs and spices were represented by 5 genera: Aspergillus (A. niger, A. flavus), Penicillium, Mucor, Alternaria and Cladosporium.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2017, 24, 3
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena zawartości wybranych mykotoksyn w suszonych owocach dostępnych w sprzedaży detalicznej w sklepach ekologicznych i hipermarketach
    Assessing content of selected mycotoxins in dried fruits available for retail purchase in organic shops and hypermarkets
    Autorzy:
    Gajewska, M.
    Glowacka, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2130225.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    suszone owoce
    aflatoksyny
    ochratoksyna A
    HPLC
    Opis:
    Celem pracy było określenie poziomu zanieczyszczenia aflatoksynami i ochratoksyną A suszonych owoców dostępnych w sprzedaży detalicznej, w sklepach ekologicznych i hipermarketach województwa łódzkiego. Ocenę zawartości mykotoksyn wykonano metodą wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC) z oczyszczaniem w kolumnie powinowactwa immunologicznego (IAC) i detekcją fluorescencyj- ną. Badaniami objęto 5 rodzajów produktów: daktyle, figi, banany, morele oraz rodzynki. Łącznie przeba- dano 117 próbek. Uzyskane wyniki badań dotyczące poziomu zanieczyszczenia mykotoksynami badanych owoców oceniono pod względem przekroczenia najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w obowiązujących aktach prawnych. Średnia zawartość aflatoksyn w suszonych owocach była zróżnicowana, lecz nie przekraczała pozio- mu 2,4 μg/kg. Mykotoksyny te wykryto w 17 % analizowanych próbek. W większości produktów pocho- dzących ze sklepów ekologicznych aflatoksyny były nieobecne z wyjątkiem 2 próbek fig oraz 2 próbek rodzynek. W suszonych owocach zakupionych w hipermarketach jedynie w bananach nie wykryto obec- ności tych mykotoksyn. Najbardziej zanieczyszczoną aflatoksynami grupą produktów były rodzynki (średnio 2,4 μg/kg), przy czym w jednej próbce odnotowano przekroczenie dopuszczalnego poziomu (4,9 μg/kg). W suszonych owocach zanieczyszczenie ochratoksyną A kształtowało się na zróżnicowanym poziomie w zależności od rodzaju produktu. Obecność tej mykotoksyny stwierdzono w 22 % analizowa- nych próbek. Występowała ona we wszystkich rodzajach produktów, z wyjątkiem bananów i moreli zaku- pionych w sklepach ekologicznych. Największą średnią zawartość ochratoksyny A stwierdzono w rodzyn- kach zakupionych w hipermarketach (8,6 μg/kg), przy czym w jednej próbce (12,4 μg/kg) odnotowano przekroczenie dopuszczalnego poziomu.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2019, 26, 2; 124 - 135
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Możliwości energetycznego wykorzystania osadów ściekowych jako paliwa
    Possibilities of energy use sewage sludge as fuel
    Autorzy:
    Ostojski, A.
    Gajewska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/297752.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
    Tematy:
    osady ściekowe
    przekształcenie termiczne
    skład pierwiastkowy
    wartość opałowa
    bilans energetyczny
    sewage sludge
    thermal processing
    elemental composition
    calorific value
    energy balance
    Opis:
    Obecnie szeroko dyskutowana jest efektywność energetyczna oczyszczalni, stąd istotnym zagadnieniem staje się prawidłowe wykorzystanie potencjału energetycznego osadów ściekowych (CHP i ITPO). Realizacja termicznej przeróbki osadów ściekowych wymaga znajomości właściwości energetycznych (ciepło spalania, wartość opałowa, zawartość wody) oraz składu pierwiastkowego, wskazującego na zawartość substancji lotnych i mineralnych osadów przeznaczonych do spalania. W pracy przedstawiono wyniki badań prowadzonych w dwóch dużych trójmiejskich oczyszczalniach ścieków. Analizie poddano osady ściekowe po kolejnych stopniach przetwarzania, a więc osady surowe, zmieszane i przefermentowane. Wykazano, że osady ściekowe w obu analizowanych oczyszczalniach, pomimo innych warunków i procesów przeróbki, charakteryzowały się bardzo podobnym składem pierwiastkowym odwodnionych, przefermentowanych osadów C - 30÷31%, H - 4,5%, N - 4%, O - 26,5÷30%, S - 1%, przy zawartości popiołu 30÷33% (w odniesieniu do suchej masy). Wykazano, że osady są dobrym źródłem energii. Średnie ciepło spalania dla osadów nieprzefermentowanych wynosiło 17,5 MJ/kg, a proces fermentacji obniżał je jedynie o 20 do 30%. Oceniając uzyskane wyniki, zauważyć można, że szanse na autotermiczny proces spalania daje jedynie zastosowanie osadu wysuszonego. Gdynia posiada instalację do suszenia osadu i uzyskuje osady o wartości opałowej wynoszącej około 10 MJ/kg przy 30% zawartości popiołu. W tym przypadku jedna tona węgla kamiennego jest równoważna energetycznie 3 tonom suchego osadu.
    Energy efficiency of WWTP is currently widely discussed thus sewage sludge processing becomes an important issue hence it could be a potential source of energy (CHP and ITPO). Execution of thermal sludge treatment requires knowledge of the energetic properties (heat of combustion, calorific value, water content) and elemental composition indicating content of volatile substances and mineral deposits to be incinerated. The paper presents the results of research carried out in two major WWTP Tricities. The sludge after subsequent stages of processing : raw, mixed and fermented sludge were analyzed. It has been shown that sludge in both analyzed WWTPs, in spite of other conditions and treatment processes, showed very similar properties in case of digested and dewatered ones: C - 30÷31%, H - 4.5%, N - 4%, O - 26.5÷30% S - 1%, with ash content of 30-33% (based on dry weight). It has been shown that the sludge could be a good source of energy. Average heat of combustion for undigested sludge was 17.8 MJ/kg and the fermentation process decreased it only by 20 to 30%. When evaluating the results it can be seen that the chances of autothermal combustion process gives only the use of the dried sludge (not digested one). Gdynia WWTP is equipped with installation for sludge drying and in this way and obtained calorific value is of about 10 MJ/kg at 30% ash content. In this case, one ton of coal energy is equivalent to three tons of dry sludge.
    Źródło:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2014, 17, 4; 521-531
    1505-3695
    2391-7253
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Adaptacja metody IC-DAD z własną modyfikacją przygotowania próbek do oznaczania zawartości azotanów(III) i azotanów(V) w produktach spożywczych
    Adapting IC-DAD method with sample preparation as modified by authors to determine content of nitrates(III) and nitrates(V) in food products
    Autorzy:
    Czajkowska, A.
    Gajewska, M.
    Bartodziejska, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/828641.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Opis:
    Do oznaczenia zawartości azotanów(III) i azotanów(V) w wybranych produktach spożywczych zastosowano metodę chromatografii jonowej (IC) bez tłumienia przewodnictwa, z detekcją fotodiodową (DAD). Materiałem doświadczalnym była woda źródlana przeznaczona do spożycia, świeże warzywa oraz produkty mięsne. Zmodyfikowano metodę przygotowania próbek do analizy poprzez pominięcie etapów ich oczyszczania i odbiałczania oraz dopracowanie procesu ekstrakcji. Równocześnie dobrano optymalne warunki rozdziału chromatograficznego. Granice wykrywalności azotanu(III) sodu i azotanu(V) sodu metodą IC-DAD wyniosły odpowiednio: 0,02 i 0,05 mg·kg⁻¹. Z kolei granice oznaczalności azotanów (III) i (V) to odpowiednio: 0,06 i 0,15 mg·kg⁻¹. Na podstawie badań własnych oraz wyników badań międzylaboratoryjnych stwierdzono, że metoda opracowana na bazie techniki IC-DAD może mieć zastosowanie do oznaczania zawartości azotanów(III) oraz azotanów(V) w produktach spożywczych. Metoda po adaptacji własnej umożliwia oznaczenie azotanów (III) i (V) z precyzją ≤ 5 % i z odzyskiem 90 – 110 %. Opracowana metoda jest na tyle uniwersalna, że może być stosowana do analizy złożonych matryc żywnościowych, jako alternatywa klasycznych metod spektrofotometrycznych.
    A non-suppressor ion chromatography method (IC) with a diode array detection (DAD) was applied to determine the content of nitrates(III) and nitrates(V) in selected food products. An experimental material consisted of potable spring water, fresh vegetables, and meat products. A method of preparing samples for analysis was modified so that the sample purification and deproteinization stages were removed and the extraction process was enhanced. At the same time, optimal conditions for chromatographic separation were selected. The limits of detection for sodium nitrate(III) and sodium nitrate(V) by the IC-DAD method were, respectively: 0.02 and 0.05 mg·kg⁻¹. Then, the limits of detection for nitrates(III) and (V) were, respectively: 0.06 and 0.15 mg·kg⁻¹. Based on the results of the authors’ own analyses and on interlaboratory analyses, it was found that the method developed on the basis of IC-DAD technique could be applied to determine the content of nitrates(III) and nitrates(V) in food products. Using the method adapted by the authors, it is possible to determine the nitrates(III) and nitrates(V) with an accuracy level ≤ 5 % and with the recovery level of 90 - 110 %. The method developed is so universal that it can also be used in the analyses of complex food matrices as an alternative for classical spectrophotometric methods.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2014, 21, 6
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zależność między wiekiem myszy i aktywnością dezaminazy adenozynowej w narządach wewnętrznych
    The correlation between the age of mice and the activity of adenosine deaminase in their organs
    Autorzy:
    Gajewski, A.K.
    Raczynska-Gajewska, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/874353.pdf
    Data publikacji:
    1976
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    zwierzeta doswiadczalne
    myszy
    wiek zwierzat
    plody
    dezaminaza adenozyny
    aktywnosc enzymatyczna
    narzady wewnetrzne
    doswiadczenia na zwierzetach
    badania doswiadczalne
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1976, 27, 1
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Powstawanie histaminy w mięsie ryb zakażonym pałeczkami z gatunku Proteus morgan
    Histamine development ln the meat of fish contaminated with proteus morgani organisms
    Autorzy:
    Ganowiak, Z.
    Gajewska, R.
    Lebiedzinska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/872583.pdf
    Data publikacji:
    1979
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    Proteus morgani
    bakterie
    mieso ryb
    ryby
    histamina
    zawartosc histaminy
    oznaczanie zawartosci
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1979, 30, 4
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany aktywności dezaminazy adenozynowej w uszkodzonych przez promieniowanie narządach wewnętrznych myszy
    Changes in the activity of adenosine deaminase in radiationdamaged organs of mice
    Autorzy:
    Gajewski, A.K.
    Raczynska-Gajewska, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/873309.pdf
    Data publikacji:
    1974
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    myszy
    narzady wewnetrzne
    promieniowanie
    uszkodzenia
    promieniowanie jonizujace
    nowotwory
    napromieniowanie
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1974, 25, 6
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Psychometric properties of the Polish version of the Generalized Anxiety Disorder Scale (GAD-7) in a non-clinical sample of employees during pandemic crisis
    Autorzy:
    Basińska, Beata A.
    Kwissa-Gajewska, Zuzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21375403.pdf
    Data publikacji:
    2023-11-13
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
    Tematy:
    anxiety
    measurement invariance
    pandemics
    Generalized Anxiety Disorder 7-item scale
    multigroup confirmatory factor analysis
    employee wellbeing
    Opis:
    Objectives The COVID-19 outbreak is an example of a crisis that triggered an increase in generalized anxiety disorder. The study aims to validate the Polish version of the Generalized Anxiety Disorder 7-item scale (GAD-7) by Spitzer et al. among a non-clinical sample of employees and examine the invariance depending on the gender and age of working adults. Material and Methods For assessing factor structure of the Polish version of the GAD-7, the data were collected from a sample of 821 adults employed in 4 economic sectors (health care, education, IT, public administration) during the initial phase of the COVID-19 pandemic in Poland (April 10–May 24, 2020). Due to differences in the severity of GAD symptoms across gender and age groups, the measurement invariance in these groups was tested. Results The results of a series of confirmatory factor analyses confirmed the unidimensionality of the GAD-7. The values of the composite reliability index and Cronbach’s α showed that it is a reliable tool. The GAD levels demonstrated strong relationships with professional burnout, psychological distress, and psychological complaints. These relationships were stronger than the relationships between these factors and job satisfaction. Construct, metric and scalar invariance across gender and age groups were documented. Women experienced more severe symptoms of generalized anxiety disorder than men. Generalized anxiety disorder affected 28% of respondents. Conclusions This study contributes evidence of the validation of the GAD among employees and also confirms the invariance depending on gender and age. The Polish version of the GAD-7 has good psychometric properties in a group of professionals and can be recommended for research and to be used in an occupational medicine practice, especially during crisis periods associated with the risk of developing a generalized anxiety disorder.
    Źródło:
    International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health; 2023, 36, 4; 493-504
    1232-1087
    1896-494X
    Pojawia się w:
    International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zawartość histaminy w rybach i przetworach rybnych
    Soderzhanie gistamina v rybakh i rybnykh izdelijakh
    Histamine content in fish and fish products
    Autorzy:
    Ganowiak, Z.
    Gajewska, R.
    Lebiedzinska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/874443.pdf
    Data publikacji:
    1981
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    histamina
    zawartosc histaminy
    ryby
    przetwory rybne
    zatrucia pokarmowe
    bezpieczenstwo zywnosci
    JAponia
    Stany Zjednoczone
    Nowa Zelandia
    konserwy rybne
    makrela
    sardynka
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1981, 32, 3
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Oznaczanie histaminy w tkance mięsnej ryb metodą kolorymetryczną (notatka laboratoryjna)
    Opredelenie gistamina v myshechnoj tkani ryb kolorimetricheskim metodom
    Histamine determination in the meat of fish by the colorimetric method
    Autorzy:
    Gajewska, R.
    Ganowiak, Z.
    Lebiedzinska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/877975.pdf
    Data publikacji:
    1979
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    histamina
    ryby
    tkanka miesna
    zawartosc histaminy
    oznaczanie
    metoda kolorymetryczna
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1979, 30, 1
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykorzystanie procesów fermentacyjnych do opracowania innowacyjnej metody otrzymywania octu jabłkowego o właściowościach prozdrowotnych
    The use of fermentation processes to develop an innovative method of obtaining apple vinegar with health-promoting properties
    Autorzy:
    Gajewska, M.
    Bartodziejska, B.
    Szosland-Faltyn, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2129863.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    ocet jabłkowy
    żywność funkcjonalna
    proces fermentacji
    Acetobacter pasterianus O4
    Acetobacter pasterianus MW3
    Opis:
    Octy owocowe uzyskane metodami fermentacyjnymi stanowią atrakcyjny rodzaj żywności funkcjo- nalnej, która znajduje coraz większe uznanie wśród konsumentów ze względu na swoje walory prozdro- wotne. Celem badań było opracowanie innowacyjnej technologii produkcji octu owocowego z wykorzy- staniem lokalnych szczepów mikroorganizmów, pochodzących z kolekcji kultur Instytutu Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego (IBPRS). Surowcem do biosyntezy octu były naturalne, tłoczone na zim- no soki jabłkowe pozyskiwane od rolników i małych przedsiębiorców rolnych z województwa łódzkiego, śląskiego oraz mazowieckiego. Soki poddano wstępnym badaniom mikrobiologicznym i fizykochemicz- nym, polegającym na określeniu: liczby drożdży i pleśni, zawartości ekstraktu ogólnego, cukrów ogółem, kwasowości i pH oraz zawartości kadmu i ołowiu. Pierwszy etap produkcji octu stanowiła beztlenowa fermentacja soków jabłkowych, w wyniku której otrzymano wina, w których oznaczono zawartość alko- holu i cukrów. Drugim etapem była biosynteza kwasu octowego z użyciem win jabłkowych oraz szcze- pów bakterii octowych Acetobacter pasterianus O4 i Acetobacter pasterianus MW3. Podczas procesu biosyntezy oznaczano zawartość alkoholu oraz moc powstającego octu. Opracowana w Zakładzie Jakości Żywności IBPRS technologia otrzymywania octu owocowego umożliwiła uzyskanie produktu o mocy w zakresie 3,3 ÷ 4,5 g kwasu octowego w 100 cm3 , pozbawionego chemicznych konserwantów, o wyjąt- kowych walorach smakowo-zapachowych, charakteryzującego się wysoką jakością i wartością żywienio- wą.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2020, 27, 3; 77 - 86
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania przydatności alkalicznych materiałów filtracyjnych do usuwania fosforanów z biologicznie oczyszczonych ścieków bytowych
    Suitability studies of alkaline filtration materials for phosphates removal from biologically treated domestic sewage
    Autorzy:
    Jucherski, A.
    Nastawny, M.
    Walczowski, A.
    Jóźwiakowski, K.
    Gajewska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/237598.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
    Tematy:
    domestic sewage
    sewage treatment
    filtration
    alkaline bed
    phosphorus removal
    precipitation
    ścieki bytowe
    oczyszczanie ścieków
    filtracja
    złoże alkaliczne
    usuwanie fosforu
    wytrącanie osadu
    Opis:
    Three different alkaline filtration materials were selected for orthophosphates(V) removal from biologically treated domestic sewage. As early as 35 weeks after starting filter operation one of the materials with typical granular limestone characteristics (calcium content of about 50%) was excluded from the test due to high bed clogging that inhibited its further exploitation. Tests of the two other materials with substantially lower calcium content continued uninterrupted throughout the 96-week research period. An average efficacy of phosphates removal for both materials was 80–90% at filtration rate of 0.6 m/d and 50–55% – at the rate of 1.2 m/d. Phosphates removal from sewage with the alkaline filter beds resulted from chemical precipitation of apatite deposits on the surface of filter material grains. However, such filtration materials could be applied to removal of phosphates (e.g. in household sewage treatment systems) provided that the sewage pH in the filter effluent did not exceed 8.5.
    Do usuwania ortofosforanów(V) z biologicznie oczyszczonych ścieków bytowych zastosowano trzy materiały filtracyjne o charakterze alkalicznym. Jeden z tych materiałów, o cechach typowego granulatu wapiennego (zawartość wapnia około 50%), został wyłączony z badań już po 35 tygodniach eksploatacji filtru, ponieważ powodował silną kolmatację złoża, uniemożliwiającą jego dalszą eksploatację. Badania dwóch pozostałych materiałów, zawierających mniejszą ilość wapnia (15–20%), prowadzono bez zakłóceń przez 96 tygodni. Średnia skuteczność usuwania fosforanów z użyciem obu tych materiałów przy prędkości filtracji 0,6 m/d wynosiła 80÷90%, natomiast przy prędkości filtracji 1,2 m/d odpowiednio 50÷55%. Usuwanie fosforanów ze ścieków na alkalicznych złożach filtracyjnych było efektem ich chemicznego strącania w postaci apatytów na powierzchni ziaren złóż. Jednakże takie materiały filtracyjne mogą być stosowane do usuwania fosforanów (np. w przydomowych oczyszczalniach ścieków) pod warunkiem, że wartość pH ścieków w odpływie z filtru nie wzrośnie powyżej 8,5.
    Źródło:
    Ochrona Środowiska; 2017, 39, 1; 33-38
    1230-6169
    Pojawia się w:
    Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Spektroskopia w podczerwieni w ocenie modyfikacji powierzchniowych mikroorganizmów
    Autorzy:
    Zdarta, A.
    Gajewska, I.
    Smułek, W.
    Kaczorek, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/273624.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Roble
    Tematy:
    modyfikacja powierzchniowa mikroorganizmów
    spektroskopia w podczerwieni
    spektroskopia fourierowska
    FTIR
    surface modification of microorganisms
    infrared spectroscopy
    Fourier transform infrared spectroscopy
    Opis:
    Modyfikacje powierzchniowe mikroorganizmów są zmianami zachodzącymi na powierzchni komórek indukowanymi przez czynniki środowiskowe. Dzięki nim możliwa jest adaptacja drobnoustrojów do warunków otoczenia, która zapewnia im przetrwanie i efektywne wykorzystanie substratów metabolicznych. W przeprowadzonych analizach jako czynniki modyfikujące wykorzystano naturalne środki powierzchniowo czynne – saponiny. Surfaktanty te występują powszechnie w ekstraktach z różnych części roślin wyższych. W przedstawionych badaniach podjęto próbę oceny efektywności wykorzystania spektroskopii w podczerwieni w analizie modyfikacji właściwości powierzchniowych komórek mikroorganizmów zachodzących w wyniku dostępności określonych substratów w hodowli. Uzyskane wyniki potwierdzają, że spektroskopia FTIR może być stosowana jako metoda szybkiej i efektywnej identyfikacji zmian właściwości powierzchniowych bakterii.
    Źródło:
    LAB Laboratoria, Aparatura, Badania; 2016, 21, 4; 14-18
    1427-5619
    Pojawia się w:
    LAB Laboratoria, Aparatura, Badania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykorzystanie termowizji w monitoringu procesu suszenia drewna
    The usage of infrared radiation to monitor the process of wood drying
    Autorzy:
    Gajewska, I.
    Kibitlewski, G.
    Krupa, A.
    Piwnik, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/270998.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Aparatury Badawczej i Dydaktycznej, COBRABiD
    Tematy:
    suszenie drewna
    monitoring
    wood drying
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki monitoringu procesu suszenia drewna za pomocą kamery termowizyjnej. Analiza parametrów technicznych w tym procesie, przede wszystkim temperatury i wilgotności, ma istotny wpływ na polepszenie właściwości produktu końcowego. Zastosowanie kamery termowizyjnej pozwala na optymalizację technologii suszenia drewna i oszczędność wykorzystywanej do tego energii.
    The article presents the results of the monitoring process of wood drying with a thermo camera. The analysis of technical parameters in this process, primarily temperature and humidity have an important impact on improving the properties of the finished product. The application of thermo camera allows to optimize the technology of wood drying and to save the used energy.
    Źródło:
    Aparatura Badawcza i Dydaktyczna; 2010, 15, 1; 53-63
    2392-1765
    Pojawia się w:
    Aparatura Badawcza i Dydaktyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza techniczna procesu tężenia betonu z wykorzystaniem termowizji
    Technical analysis of the concrete congeal process with the usage of the infrared radiation
    Autorzy:
    Krupa, A.
    Bronowski, J.
    Gajewska, I.
    Piwnik, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/271076.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Aparatury Badawczej i Dydaktycznej, COBRABiD
    Tematy:
    tężenie betonu
    concrete congeal process
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań analizy technicznej procesu tężenia betonu. Znajomość rozkładu temperatur w gotowych elementach może posłużyć do ich analizy ilościowej i jakościowej, szczególnie ewentualnych nieciągłości wewnętrznych. Przeprowadzone badania za pomocą kamery termowizyjnej pozwoliły przeanalizować proces technologiczny w czasie wytwarzania elementów betonowych oraz umożliwiły śledzenie zmian zachodzących w materiale.
    The article presents the results of the technical analysis of the concrete congeal process. The knowledge of the temperature distribution in the finished parts can be used for their quantitative and qualitative analysis, especially if any internal discontinuities. The research carried out with the usage of the infrared camera allowed both to analyze the technological process while fabricating concrete elements and to follow the changes occurring during the process.
    Źródło:
    Aparatura Badawcza i Dydaktyczna; 2010, 15, 2; 91-98
    2392-1765
    Pojawia się w:
    Aparatura Badawcza i Dydaktyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    System monitorowania i nadzoru ruchu kolejowego
    Railway Traffic Monitoring and Supervision System
    Autorzy:
    Gajewski, S.
    Gajewska, M.
    Katulski, R.
    Pawłowski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/215221.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Instytut Kolejnictwa
    Tematy:
    monitorowanie
    nadzór
    pasażerskie przewozy kolejowe
    system InnoRAIL
    System Monitorowania i Nazdoru Ruchu Kolejowego
    InnoRAIL System
    monitoring
    passenger rail services
    supervision system
    Opis:
    W artykule omówiono koncepcję oraz podstawowe założenia funkcjonalne Systemu Monitorowania i Nadzoru Ruchu Kolejowego o nazwie InnoRAIL, który pozwoli na zniwelowanie bariery technologicznej w dostępie pasażerów do informacji o aktualnych położeniach i opóźnieniach pociągów. Kluczowym zadaniem systemu będzie dystrybucja do podróżnych i załóg pociągów informacji pochodzących z systemów SEPE oraz SITKol, przekazywanych za pośrednictwem różnych kanałów dystrybucyjnych. Przedstawiono architekturę systemu, jego podstawowe funkcje oraz sposób przepływu danych do odbiorców systemu za pośrednictwem dedykowanych kanałów komunikacyjnych. Omówiono również podsystemy tworzące system InnoRAIL, które będą realizować funkcje bazowe systemu.
    Źródło:
    Problemy Kolejnictwa; 2011, 152; 125-132
    0552-2145
    2544-9451
    Pojawia się w:
    Problemy Kolejnictwa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Evidence of high fat and sugar intake, and low fibre and selected minerals intake in adult female coeliac patients
    Autorzy:
    Myszkowska-Ryciak, J.
    Szymanska, J.
    Harton, A.
    Gajewska, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/3515.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Źródło:
    Journal of Pre-Clinical and Clinical Research; 2010, 04, 2
    1898-2395
    Pojawia się w:
    Journal of Pre-Clinical and Clinical Research
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Do and to what extent non-dietary factors affect nutritional habits of men with coronary heart disease?
    Autorzy:
    Solik-Tomassi, A.
    Harton, A.
    Narojek, L.
    Myszkowska-Ryciak, J.
    Gajewska, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/3380.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    non-dietary factor
    human nutrition
    nutritional habit
    man
    human disease
    coronary heart disease
    log-linear model
    mathematical model
    Źródło:
    Journal of Pre-Clinical and Clinical Research; 2010, 04, 1
    1898-2395
    Pojawia się w:
    Journal of Pre-Clinical and Clinical Research
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Opracowanie chemiotaksonomicznej metody wykrywania obecności bakterii z rodzaju Legionella pneumophila w próbkach wody techniką GC-MS
    Elaboration of chemotaxonomical detection method of presence Legionella pneumophila cultures in water samples by GC-MS technique
    Autorzy:
    Czajkowska, A.
    Paziak-Domanska, B.
    Gajewska, M.
    Bartodziejska, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/873141.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Opis:
    Celem pracy było opracowanie chemiotaksonomicznej metody wykrywania obecności bakterii Legionella pneumophila w próbkach wody. W badaniach określono profil kwasów tłuszczowych związanych estrowo, występujących w ścianie komórkowej wzorcowego szczepu Legionella pneumophila 33152, pochodzącego z kolekcji ATCC typ Philadelphia 1. Został on zastosowany jako wzorzec do wykrywania obecności L. pneumophila w wodzie pochodzącej z sieci wodociągowej. W badaniach, próbki wody poddawano estryfikacji i ekstrakcji, a następnie oznaczono specyficzne markery taksonomiczne tych bakterii metodą chromatografii gazowej z detekcją masową (GC-MS). Wyznaczono granicę detekcji metody na 100 jtk/100 ml wody. Nowatorska metoda chemiotaksonomiczna może być stosowana do wstępnej selekcji próbek wody w rutynowych badaniach. Jej zastosowanie skraca czas analizy, poprzez ograniczenie liczby próbek diagnozowanych klasycznymi metodami mikrobiologicznymi.
    The aim of this study was elaboration of chemotaxonomical detection method of presence Legionella pneumophila cultures in water samples. In research, the profile of ester-linked fatty acids were specified, which are situated in the cell wall of the model bacteria cultures Legionella pneumophila 33152, which originate from ATCC collection Philadelphia 1 type. The profile were applied as a standard to detection L. pneumophila presence in water supply network. During the research, water samples were esterified and extracted and then specific taxonomic markers of this bacteria were indicated by gas chromatography coupled with mass spectrometry technique (GC-MS). The limit of detection were determined to 100 jtk/100 ml water. Innovative chemotaxonomic method may be used in preliminary selection of water samples in routine analyses. Its application cuts down on time of analysis, by limitation on number of samples being diagnosed by classical microbiological methods.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2011, 62, 1
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analyses of hospitalization of diabetes mellitus patients in Poland by gender, age and place of residence
    Autorzy:
    Gajewska, M.
    Gebska-Kuczerowska, A.
    Gorynski, P.
    Wysocki, M.J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/49617.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Opis:
    Aim. The purpose of this study was to analyze the hospitalization of diabetes mellitus patients in Polish hospitals in 2005-2009. Materials and Methods. Data was taken from a nationwide database, kept at the National Institute of Public Health – National Institute of Hygiene in Warsaw. Data gathered for this work related to patients whose main cause of hospitalization was diabetes. Results. In the period of five years the number of diabetes-caused hospitalizations increased by nearly 22% – from 172.2 per 100 thousand in 2005 to 209.9 per 100 thousand in 2009. Hospital treatment covered mainly patients suffering from type 2 diabetes (116.4 per 100 thousand in 2009), as well as type 1 diabetes (87.6 per 100 thousand in 2009). Patients under 39 years of age were more often hospitalized because of type 1 diabetes, whereas in the older age groups patients were more often treated in hospitals for type 2 diabetes. Generally, in both types of the disease, older patients required hospitalizations more often than the younger ones. Cardiovascular diseases were the most reported co-morbidity in both types of the disease. In 2005-2009 the hospital mortality rate decreased with regard to both types of diabetes and an average length of hospital stay decreased by one day, reaching 8.1 days in 2009. Conclusion. It must be emphasized that the growing epidemic of diabetes and its complications are an important challenge to society. The percentage of people hospitalized due to diabetes is increasing every year and consumes significant resources dedicated to health care. Early diagnosis and appropriate treatment of diabetes are imperative, as well as reducing the disparities in access to medical care (ambulatory and stationary) for town and country residences.
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2013, 20, 1
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ preparatu probiotycznego na przyrosty masy ciała, przeżywalność i skład mikroflory kałowej prosiąt
    Effect of a probiotic preparation on daily weight gain, survival rate and composition of faecal microflora in piglets
    Autorzy:
    Napiorkowska, B.
    Dobrowolska, Z.
    Wiecek, J.
    Gajewska, J.
    Rekiel, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/843777.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Zootechniczne
    Tematy:
    odchow zwierzat
    probiotyki
    preparat Suibiofer-Se
    preparat Lactiferm AD3EFe plus plus
    oddzialywanie na zwierzeta
    prosieta
    przyrost masy ciala
    kal
    bakterie kalowe
    Lactobacillaceae
    Streptococcaceae
    Opis:
    Celem eksperymentu było określenie przydatności preparatu probiotycznego w odchowie prosiąt oraz jego wpływu na skład mikroflory kałowej. Badanie przeprowadzono na 46 prosiętach mieszańcach z 6 miotów. Prosięta w miotach oznakowano, a następnie przyporządkowano do grup metodą analogów: kontrolnej (K) i doświadczalnej (D), po 23 sztuki w grupie. Prosiętom z grupy K podano Suibiofer Se i mieszaninę witamin AD3E (0,5 ml/szt.) w iniekcji, a prosiętom z grupy D jedną dawkę pasty probiotycznej Lactiferm AD3EFe++ per os. Doświadczenie prowadzono od 6. do 48. dnia życia prosiąt; kontrolowano ich masę ciała (ważenia w 1., 14., 28. i 42. dniu obserwacji) i tempo wzrostu. Trzeciego dnia po odsadzeniu od 18 prosiąt pobrano kał i dokonano oceny mikroflory (metodą płytek lanych na podłożach mikrobiologicznych: agar odżywczy, MacConkey’a, Sabouraud’a, Eijkmana). Masa ciała i przyrosty (1.- -42. dzień badań) były istotnie mniejsze w grupie D niż K (P≤0,01). Wyniki badań ilościowych bakterii z rodziny Lactobacillaceae i Streptococcaceae oraz współczynnik coli/lacto wydają się wskazywać na korzystne działanie preparatu probiotycznego. Biegunki dwukrotnie częściej występowały u prosiąt z grupy K niż D; upadki w grupach wynosiły odpowiednio 13% i 0%, co wskazuje na pozytywny wpływ Lactifermu na stan mikroflory jelit i zdrowie prosiąt.
    The aim of the experiment was to determine the usefulness of a probiotic preparation in rearing piglets and its effect on the composition of faecal microflora. The study was conducted on 46 crossbred piglets from 6 litters. Piglets in the litters were tagged and then assigned to the control (C) or experimental (E) group (23 animals in each group). The piglets from group C received Suibiofer Se and mixture of vitamins A, D3 and E (0.5 ml/head) by injection, and the piglets from group E were given one dose of the probiotic paste Lactiferm AD3EFe++ per os. The experiment was conducted from days 6 to 48 after the piglets were born; their body weight and growth rate were controlled (weighing on days 1, 14, 28 and 42 of observation). On the third day after weaning, faeces samples were collected from 18 piglets and the microflora was evaluated by the pour plate method on microbiological media: nutrient agar, MacConkey and Sabouraud agar, and Eijkman medium. Body weight and daily weight gain (days 1-42 day of the experiment) were significantly lower in group E than in group C (P≤0.01). The results of the quantitative determinations of Lactobacillaceae and Streptococcaceae bacteria and the coli/lacto coefficient confirmed that the probiotic preparation had a favourable effect. Diarrhoea was twice as frequent in the piglets from group C as in group E, with death rates of 13% and 0%, respectively, which confirmed the positive influence of Lactiferm on the state of intestinal microflora and the health of the piglets.
    Źródło:
    Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego; 2014, 10, 1
    1733-7305
    Pojawia się w:
    Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pre-Feasibility Study for Treatment Wetland Application for Wastewater Treatment in Dispersed Development
    Autorzy:
    Gajewska, M.
    Kołecka, K.
    Obarska-Pempkowiak, H.
    Wojciechowska, E.
    Ostojski, A.
    Bejnarowicz, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/124403.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    wastewater management in scattered development
    conventional and natural treatment methods
    economical cost
    investment and maintenance costs
    Opis:
    The aim of the paper is to present the conducted analyses of pre-feasibility study of different approaches for wastewater management in a settlement of 180 persons. In the assessment both technical and economic aspects were analyzed. The costs were calculated for three different and, at the same time, most popular as well as possible technical solutions like: (i) construction of local wastewater treatment plant with gravitational and pressurized networks, (ii) construction of single family wastewater treatment plants, (iii) construction of sealed septic tanks. Carried out analyses of investment and maintenance costs revealed that at the stage of construction the most expensive is local sewer network with treatment plant, while the construction of a single family treatment plant has similar cost regardless of the technology used. When the long term operation and investment cost are accounted the most economical reasonable solution is the application of wetland treatment for household wastewater treatment.
    Źródło:
    Journal of Ecological Engineering; 2016, 17, 3; 79-86
    2299-8993
    Pojawia się w:
    Journal of Ecological Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Semen quality parameters in outbred male mice from four different selected lines
    Parametry jakości plemników samców myszy z czterech outbredowych linii selekcyjnych
    Autorzy:
    Sokolowski, G.
    Strzalkowska, A.
    Swiderek, W.
    Fiszdon, K.
    Gajewska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2920.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    semen quality
    quality parameter
    outbred line
    mouse
    male
    mice
    selected line
    eosin
    cytoplasmic membrane
    Opis:
    Breeding of (outbred) selective lines of laboratory mouse was initiated in Warsaw University of Life Sciences about 40 years ago. It bred Heavy (C) and Light (L) mice selected opposite for body weight at weaning (21st day of life), S mice line selected for higher testes weight, and control (K) mice without selection. All lines have identical genetic background, but different directions of selections caused diversification of specific phe-notypic traits between them. The purpose of this study was to compare semen quantity and quality parameters in outbred C, K, L and S male mice in the context of measurements of average body and testes weight for each line. Research materials were seminal fluids squeezed out of the vas deferens from 20 outbred C, K, L and S male mice (5 males per group). Animals had been euthanized, and necropsy was performed. Body and testes weight was measured. Also sperm concentration, viability (by Eosin test), cytoplasmic membrane integrity degree (HOS test), sperm head morphology and maturity were estimated. It was shown that S male mice, which have much higher testes weight, also have a significant increase of viable spermatozoa according to control line. Moreover, sperm concentration from S males is at least two times higher than in other selective lines.
    Parametry jakości plemników samców myszy z czterech outbredowych linii selekcyjnych. Celem przeprowadzonych badań było dokonanie oceny jakości parametrów plemników nasieniowodowych, pobranych od 20 samców (po 5 samców z linii) myszy z linii selekcjonowanych przez wiele pokoleń: przeciwstawnie na masę ciała (C i L), masę jąder (S) oraz samców stanowiących linię kontrolną (K), w kontekście pomiarów średnich mas ciała i jąder dla poszczególnych linii. Materiał badawczy stanowiły plemniki pobrane z nasieniowodów od zwierząt poselekcyjnych. Oszacowano liczbę plemników w 1 ml pożywki (M2). Dokonano analizy parametrów jakości plemników, wykonując test oceny żywotności plemników, test położenia kropli cytoplazmatycznej, który jest miarą dojrzałości plemników oraz test hipoosmotyczny (HOS) do oceny integralności błony cytoplazmatycznej witek plemników. Ponadto dokonano oceny morfologii główek plemników. Wykazano, że samce linii S w porównaniu z osobnikami z linii kontrolnej K oraz linii ciężkiej (C) i lekkiej (L) mają istotnie większą masę jąder, większy odsetek dojrzałych i żywotnych plemników, a także 2-4-krotnie większą koncentrację plemników liczoną w 1 ml medium.
    Źródło:
    Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Animal Science; 2013, 52
    1898-8830
    Pojawia się w:
    Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Animal Science
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zrównoważone gospodarowanie ściekami na przykładzie obszarów wiejskich
    Sustainable Sewage Management in Rural Areas
    Autorzy:
    Obarska-Pempkowiak, H.
    Kołecka, K.
    Gajewska, M.
    Wojciechowska, E.
    Ostojski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1818174.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    oczyszczanie ścieków
    oczyszczalnie hydrofitowe
    gospodarka wodno-ściekowa
    sanitacja
    zagospodarowanie osadów ściekowych
    wastewater treatment
    constructed wetlands
    water and wastewater management
    sanitation
    sewage sludge management
    Opis:
    The Baltic Sea is highly susceptible to eutrophication. Among the nine countries located in the Baltic Sea catchment area Poland discharges the biggest load of nitrogen and phosphorus. Although in recent years this load has been significantly reduced, however it is still too high. No sustainable municipal management results in the decreasing water quality of the Baltic Sea contributing to the sea eutrophication. The implementation of the National Programme for Development of Sewage caused a number of activities related to the construction and modernization of existing wastewater treatment plants. Although the number of wastewater treatment plants has been constantly increasing, still a number of households do not have the possibility to connect to the municipal wastewater treatment plant, mainly for economic reasons. Although in Poland there is 3157 municipal wastewater treatment plants (the most in Central and Eastern Europe), only 64% of the population is connected to them. It is estimated that 7.64 million people do not have the possibility of connection to municipal wastewater treatment plants. One of the solutions to wastewater management, especially in non-urbanized areas, are on-site wastewater treatment plants, for example treatment wetland systems. These technologies provide a sustainable solution of sewage and sludge management, since they can be used not only for treatment of wastewater, but also for dewatering and stabilization of produced sewage sludge. The article presents the results of research on local constructed wetlands for biological wastewater treatment (from 15 to 750 inhabitants) located in Darżlubie, Wieszyno, Wiklino, Sarbsk and Schodno as well as individual treatment wetlands representing 9 on-site wastewater treatment plants built in three different configurations in the municipality of Stężyca. There are also results of research from sludge treatment reed beds used for dewatering and stabilization of sewage sludge from municipal wastewater treatment plants located in Denmark (Helsinge, Rudkobing, Nakskov, Vallo) and in Poland (Gniewino). Based on studies related to the latest examples of wastewater and sewage sludge management using treatment wetlands it has been shown that this method is a good example of ecological engineering. Local treatment wetland systems can be used as the second stage of wastewater treatment up to 3500 residents. With proper operation of primary tanks, these systems are characterized by high treatment efficiency. Treatment wetland systems can work as on-site wastewater treatment plants. The highest efficiency of pollutant removal was observed in the hybrid systems. Another facilities, constructed as reed beds or basins, are applied to effective dewatering and stabilization of sewage sludge. These facilities offer a sustainable solution of sludge management in local conditions.
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2015, Tom 17, cz. 1; 585-602
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Structure and Magnetism of LSMO/BTO/MgO/LSMO Multilayers
    Autorzy:
    Pawlak, J.
    Żywczak, A.
    Szwachta, G.
    Kanak, J.
    Gajewska, M.
    Przybylski, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1030441.pdf
    Data publikacji:
    2018-03
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
    Tematy:
    75.60.Ej
    Opis:
    A multiferroic tunnel junction (MFTJ) is a promising device for future memory systems with discrete and different logic states which are controlled by a combination of electric and magnetic fields. The goal of ongoing research is to present ferroelectric and ferromagnetic properties, especially at room temperature (RT), represented as high values of tunnel electroresistance (TER) and tunnel magnetoresistance (TMR). A key aspect is the appropriate preparation of a sample allowing epitaxial growth. The thin layers were prepared by pulsed laser deposition on atomically smooth monocrystalline SrTiO₃ (STO) substrates. The ferromagnetic metal layers La_{0.67}Sr_{0.33}MnO₃ (LSMO) are separated by a layer of a ferroelectric insulator - BaTiO₃ (BTO). The same structure of LSMO, BTO and STO (perovskite) and a similar lattice constant make it possible to obtain high-quality heterostructures. Magnetic measurements confirm differences in the magnetic coercivity of the top and bottom LSMO layer, which allows to obtain their parallel and antiparallel magnetization orientation. A modification of the interfaces of BTO by thin MgO layer enables an increase in the value of the TER effect.
    Źródło:
    Acta Physica Polonica A; 2018, 133, 3; 548-551
    0587-4246
    1898-794X
    Pojawia się w:
    Acta Physica Polonica A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kofermentacja osadów ściekowych sposobem na ich zagospodarowanie oraz produkcję energii
    Sewage sludge co-digestion as a way of recycling waste and producing energy
    Autorzy:
    Czekała, W.
    Smurzyńska, A.
    Kozłowski, K.
    Brzoski, M.
    Chełkowski, D.
    Gajewska, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/239377.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    osad ściekowy
    fermentacja metanowa
    kofermentacja
    oczyszczanie ścieków
    biogaz
    sewage sludge
    methane fermentation process
    co-fermentation
    wastewater treatment
    biogas
    Opis:
    Osady ściekowe, jako produkt oczyszczania ścieków, wymagają właściwego zagospodarowania. Dotychczas powszechną metodą utylizacji osadów było składowanie. Jednak od 1 stycznia 2016 r. obowiązuje zakaz magazynowania, co w wielu wypadkach komplikuje możliwość ich bezpiecznego i racjonalnego wykorzystania. W związku z tym poszukuje się różnych rozwiązań i technologii umożliwiających bezpieczną ich utylizację. Jedną z nich jest rolnicze wykorzystanie. Zasobność osadów w składniki pokarmowe i materię organiczną sprawia, że stanowią one odpad o dużej wartości nawozowej. Jednak należy podkreślić, że obecność w osadach zanieczyszczeń mineralnych oraz biologicznych powoduje często ograniczenia w rolniczej utylizacji. W praktyce coraz częściej wykorzystuje się technologię opartą na procesie fermentacji metanowej, w której osady ściekowe pełnią rolę kosubstratu. Rozkład beztlenowy utylizowanego substratu wzbogaca mieszankę fermentacyjną w materię organiczną, ale również w mikroflorę bakteryjną niezbędną do prawidłowego przebiegu tego procesu. Ponadto wykorzystanie osadów ściekowych w biogazowniach umożliwia higienizację tego substratu, ze względu na temperaturę, w jakiej zachodzi fermentacja metanowa. Proces ten pozwala również na uzyskanie stabilnego i zasobnego w składniki pokarmowe pofermentu, który jest odpadem bezpieczniejszym w porównaniu z surowymi osadami ściekowymi oraz na uzysk energii elektrycznej i/lub cieplnej, co wpływa na dochodowość instalacji. Celem niniejszej pracy była analiza aktualnego stanu wiedzy na temat najważniejszych kierunków zagospodarowania osadów ściekowych oraz możliwości ich wykorzystania w procesie fermentacji metanowej.
    Waste water treatment in form of sewage sludge require proper disposal, such as storage which has been a common method so far. However, since January 1st, 2016 storage is legally forbidden, which in many cases complicates their safe and rational usage. For this reason, different technologies and solutions are being observed ensuring safe disposal. One of them is the agricultural use due to the abundance of waste in nutrients and organic matter. This makes sludge a valuable fertilizer which can be later used for agricultural purposes. However, the presence of mineral and biological pollutants often cause restrictions on agricultural utilization. More often for recycling sludge a methane fermentation technology is used, where sludge serves as a co-substrate. The recycled substrate in anaerobic fermentation is enriched by organic matter but also by microflora necessary for the proper process flow. Moreover, the use of sludge in a biogas plant allows for the substrate hygienisation, due to the temperature at which the methane fermentation takes place. This process results in achieving stable and nutritional digestate, which is safer in comparison to the raw sludge. This process will simultaneously yield electricity and/or heat, which affects the profitability of the system. However, the varied composition of sewage sludge and the presence of chemical and biological contaminants can contribute to the reduction of the plant efficiency planned. Therefore, the possibility of disposal of sewage sludge in biogas plants, requires periodic analysis. The aim of the study was to analyze current knowledge about sewage sludge management and their potential for methane fermentation.
    Źródło:
    Problemy Inżynierii Rolniczej; 2017, R. 25, nr 1, 1; 5-14
    1231-0093
    Pojawia się w:
    Problemy Inżynierii Rolniczej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Is there the gap in public health literature in Europe?
    Autorzy:
    Cianciara, D.
    Piotrowicz, M.
    Gajewska, M.
    Urban, E.
    Poznanska, A.
    Niedzwiedzka, B.
    Witkowski, M.
    Jarosz, M.J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/51145.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Opis:
    Introduction and objective: The growing expectations for the effectiveness of public health increase the demand for scientific literature, concerning research, reviews and other forms of information. The bibliographic databases are of crucial importance for researchers and policy makers. The objective of this study is to estimate the supply of scientific literature related to public health in selected European countries, which are available to a wide range of users. Materials and methods: Analysis of the number of bibliographic records on topics related to public health was based on searches in Ovid MEDLINE ( R) in May and June 2011. According to MeSH terms, 11 keywords and names of 13 European countries were used in the search. Publications from the years 2001–2010 were analyzed. A number of publications indexed under ‘public health’, and related to selected countries were compared with the size of the population of those countries, GDP, total expenditure on health and burden of disease (DALYS’s). Results: The most popular topic was ‘health policy’, whereas the topics ‘occupational health’ and ‘environmental health’ were less prevalent. There were no significant changes in the number of publications in 2001–2010. The number of articles indexed under ‘public health’ had significant positive correlation with national GDP, expenditure on health and population size, and negative with DALY’s. Conclusions: According to the criteria accepted in this study, the Nordic countries – Finland, Sweden and Norway – were very productive in this respect. Poland and other Central European Countries were less productive.
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2013, 20, 3
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-47 z 47

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies