Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ": Second Polish Republic" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-100 z 649
Tytuł:
Social privileges in the Second Polish Republic
Autorzy:
Grata, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1683779.pdf
Data publikacji:
2016-04-09
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
social privilege
social security
health care
social care
the Second Polish Republic
Opis:
The Second Polish Republic developed an advanced and, in many ways, modern system of social care; however, the services which the citizens were entitled to seemed to be privileges available only to a small part of the population. The origins of this situation are to be found in the specific social and occupational structure of the population, low industrialization rate and the modest financial capabilities of the state and local governments. These resulted in a limited number of people with access to social insurances, a limited scope of public health care, a selective nature of access to unemployment insurance or radical differences in access to social care. And it is this unavailability of the social offer which determines the consideration of those benefits in Poland as privileges rather than commonly available rights of the Polish citizens.
Źródło:
Studia Historiae Oeconomicae; 2015, 33; 19-36
0081-6485
Pojawia się w:
Studia Historiae Oeconomicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Coal Basins in the Second Polish Republic
Autorzy:
Podolska-Meducka, Aldona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630173.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
Coal-mining industry, Mining sector, Foreign capital, Economic history
Opis:
The chapter explores interwar coal basins - the quality of coal, organisation of mining (including the functioning of extracting companies), methods of managing mines and production, and the role of foreign capital in the sector. Both bituminous coal and lignite are considered
Źródło:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2017, 2; 71-90
2082-0976
Pojawia się w:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Women in Polish banking during the Second Polish Republic
Autorzy:
Leszczyńska, Cecylia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1390661.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
the Second Polish Republic
Polish banking
women activity
women in Polish banking
Opis:
This paper aims to analyse the employment of women in banking during the Second Polish Republic (i.e. interwar Poland). The banking sector was small in terms of employment. The number of people associated with this sector was 18.1 thousand in 1921 and 31.2 thousand in 1931, which accounted for 0.5-0.6% of all professionally active workers outside the agricultural sector. The banking community was dominated by men, the number of women working in banks was about 6.1 thousand in 1921 and 8.5 thousand in 1931 (30% of all human resources). This paper presents the nature of jobs performed by women, their positions and earnings. The presentation takes a number of forms: according to bank types, groups of voivodeships, size of the town and according to headquarters and branches. In all cases, the activities and earnings of women and men were compared.
Źródło:
Studia Historiae Oeconomicae; 2019, 37; 93-115
0081-6485
Pojawia się w:
Studia Historiae Oeconomicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Retirement privileges of civil servants in the Second Polish Republic
Autorzy:
Jarosz-Nojszewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1683716.pdf
Data publikacji:
2016-04-09
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Second Polish Republic
pensions
civil service
pension cover
social insurance
Opis:
During the times of the Second Polish Republic the civil servants, teachers, the military, postal and railway workers were not covered by the universal social insurance, because before the social insurance act came into force, they were covered by pension systems guaranteeing more advantageous benefits. Persons working in state administration had a privileged position compared to the employees in general, both in terms of the scope and level of the benefits and their entire coverage by the State. The level of the pensions depended on the years of service and after 10 years of service amounted to 40% and was increasing every year by 2.4% or 3% up to 100%. The civil servants acquired the right to the pension already after 10 years and as of 1934 after 15 years of civil or military service. In special cases they were entitled to pension after 5 years already.
Źródło:
Studia Historiae Oeconomicae; 2015, 33; 55-68
0081-6485
Pojawia się w:
Studia Historiae Oeconomicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Watchmen or Guards? The Prison Guard in the Second Polish Republic
Autorzy:
Rodak, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601723.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Prison Guard
prisons
Second Polish Republic
penology
criminals
Polska
Opis:
The officer core of the Prison Guard (Straż Więzienna, SW), a formation established only as late as 1932, emerged from the narrow circle of persons associated with the Prison Section, which emerged in 1918. Its membership consisted of a small cadre of Polish guards who had gained experience in prisons controlled by the occupying powers. Unless they had worked in prisons before 1918, the rank-andfile of the SW consisted of demobilised and/or retired soldiers as well as of would-be or ex-policemen. ‘Street people’ in many cases, they treated the work as temporary or took it up as an easy job. The reality they faced on the other side of the wall quickly verified their convictions about the task they had accepted. As a result, the ranks of the SW were given to heavy rotation, evident up to 1939. Employees of the interwar prison system did not enjoy much public regard; for some, leaving the army to become a prison guard felt like social degradation. Aside from a few minor exceptions – such as prison breaks, stories of convict abuse – this peculiar group of workers was generally absent from the public narrative of the re-established state. Naturally, its problems were debated among experts, but these debates did not seep into the press as often as those concerning the police. For many years after 1918, the SW continued to be perceived through the nineteenthcentury image of the guard as watchman, a personification of the oppressive partition governments. SW functionaries associated with the labour union established in 1932 as well as the Przegląd Więziennictwa Polskiego (Polish Penal Review) magazine took up the daunting task of improving that image.The article provides an analysis of their efforts, attempting a response whether their goals were achieved, at least to a degree. My focus is on the public perception of the formation, while I also try to establish whether its foundation and development was perceived as a success (as was the case, for instance, with the police). My interests, however, are not limited to the media and public image of the SW corps, but also include the conditions under which its members laboured. In this context, I am particularly interested in the realities of the prison corridor; in the article, I attempt to describe the tenor of the relations between guards and prisoners in contemporary prisons (especially the prevailing aggression). Finally, I pursue a reconstruction of the image/s of the SW created by convicts, with particular focus on the significance of the change associated with the year 1918.My analysis leads to somewhat pessimistic conclusions. The major changes involved in the professionalization of the cadres and partial implementation of the prison reform that also affected the SW do not appear to have been satisfactory. Attempts to dismantle stereotypes of the guards could only achieve limited success, and the SW remained a formation of thoroughly dubious quality.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2018, 118
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formacje graniczne II Rzeczypospolitej
Border Formations of the Second Polish Republic
Autorzy:
Grobelski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38979014.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
formacja
granica
Korpus Ochrony Pogranicza
Straż Graniczna
strażnica
formation
border
Border Security Corps
Border Guard
outpost
Opis:
Publikacja jest poświęcona dziejom dwóch najważniejszych formacji granicznych z okresu II Rzeczypospolitej: Straży Granicznej (1928-1939) i Korpusowi Ochrony Pogranicza (1924-1939). Opisana została geneza ich utworzenia, struktura organizacyjna, zadania oraz formy i metody działania. Wspomniano o walkach toczonych w wojnie 1939 r. przeciwko dwóm agresorom: niemieckiemu i sowieckiemu. W tekście zamieszczono ponadto biogramy komendantów i dowódców ww. formacji.
The publication is devoted to the history of two most important border formations of the Second Polish Republic: Border Guard (1928-1939) and the Border Security Corps (1924-1939). the description consists on genesis of their creation, organizational structure, tasks, forms and methods of operation. There was also a recall of battles during the war of 1939 against the two aggressors: German and Soviet. in addition the text contains biographies of commanders and commanders of the above mentioned formations.
Źródło:
Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL; 2012-2013, 8-9, 1; 253-282
1896-6365
Pojawia się w:
Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naked eye: the Belarusian press of the Second Polish Republic in egodocuments
Autorzy:
Sluka, Nadzeya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/472280.pdf
Data publikacji:
2020-04-19
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Second Polish Republic
Western Belarus
Belarusian press
egodocuments
Opis:
The article deals with the particular kind of documentary sources for the history of the Belarusians in the Second Polish Republic – memoirs and diaries. The memoirs of Liudvika Vojcik, Janka Bagdanowič, Marjan Pieciukievič, and also the diaries of Maksim Tank and Piotr Siaŭruk are reviewed. The article concludes that personal writings provide unique information about the Belarusian national movement and the Belarusian press that can be applied in further historical research.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2019, Tom specjalny: Dla Niepodległej / Special Issue: For an Independent Poland; 435-444
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Istota reformy rolnej w II Rzeczypospolitej
Agrarian Reform in Second Polish Republic
Autorzy:
Noniewicz, Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955505.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Second Polish Republic
agrarian reform
II Rzeczypospolita
reforma rolna
Witold Staniewicz
Opis:
Ustawa z 1920 roku przewidywała parcelację przymusową majątków ziemskich i przekazywanie ziemi chłopom za połowę ceny rynkowej. Przeszkodą w jej realizacji stał się zapis w konstytucji z 1921 roku o nienaruszalności własności prywatnej. Dopiero ustawa z 1925 roku, przewidująca sprzedaż rozparcelowanej ziemi po cenie rynkowej, mogła być uznana za zgodną z konstytucją. Dwa zasadnicze czynniki warunkowały realizację reformy rolnej, poczynając od 1926 roku – cena ziemi i popyt na ziemię. Profesor Witold Staniewicz, kierując Ministerstwem Reform Rolnych w latach 1926-1930, nadał reformie charakter dwuczłonowy: obok parcelacji majątków, intensywnie była prowadzona komasacja ziemi w gospodarstwach chłopskich. Parcelację traktował on jako czynnik skłaniający mieszkańców wsi do przestrzennego uporządkowania gruntów. Reforma miała być długotrwałym procesem parcelacji majątków i komasacji ziemi chłopskiej. Można ją porównać z reformą uwłaszczeniową w zaborze pruskim w XIX wieku. Istota reformy rolnej w II Rzeczypospolitej polegała na wzmacnianiu gospodarstw rodzinnych w dłuższej perspektywie. Temu służyła ziemia z rozparcelowanych majątków oraz komasacja ziemi we wsiach.
The Act of 1920 provided for compulsory subdivision of estates and transfer of land to the peasantry at half the market price. An obstacle to the implementation of the law was the constitutional clause of the inviolability of private property passed in 1921. It was only the Act of 1925, providing for the sale of land at market price, that was deemed to be compatible with the Constitution. Two essential factors influenced the implementation of the agrarian reform of 1926: the price of land and the demand for land. Professor Witold Staniewicz, the Minister of Agrarian Reform in the years 1926-1930, divided the reform into two stages: besides the breaking up of estates, intense accumulation of land in peasant farms was undertaken. He regarded the subdivision of estates as a factor conducive to the change of spatial arrangement of lands. The reform was to involve a lengthy process of parcellation of estates and land regrouping. It is possible to compare it with the reform of enfranchisement in the Prussian Partition in the nineteenth century. The essence of the land reform in the Second Polish Republic was a long-term strengthening of family farms.
Źródło:
Optimum. Economic Studies; 2016, 6(84); 76-82
1506-7637
Pojawia się w:
Optimum. Economic Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Accessing the Political Press of the Second Polish Republic on the Internet
Autorzy:
Kristanova, Evelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11377965.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
media studies
press studies
Polish political press (1918–1939)
digitised press
Opis:
Digital libraries provide an easy and convenient source of data for journalistic academic research. In this paper, the author answers the question of whether the most well-known socio-political Polish press titles published between 1918 and 1939 are available online and to what extent they are fully digitised and accessible in digital libraries. Through media content analysis and the press content analysis methods of Walery Pisarek, all the digital resources available for an ordinary Internet user were browsed. The main role of the analysis was to establish which journals and periodicals were published weekly and as daily newspapers. Also, the nature and political leanings of press publications were taken into consideration (each press title was usually associated with a particular party). At the same time, the texts were profiled as regional, national, Catholic, etc. Finally, an attempt to develop a typology of the given titles is made.
Źródło:
The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2021, 11, 2; 177-201
2391-6559
2083-8018
Pojawia się w:
The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
State control in the Second Polish Republic
Kontrola Państwowa w II Rzeczypospolitej
Autorzy:
Juchniewicz, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942126.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
state control
the Supreme Audit Office
kontrola państwowa
Najwyższa Izba Kontroli
Opis:
The outbreak of World War I also brought hopes that the oppressed Polish state would finally regain its independence. These hopes came to life in 1918, but with the regaining of independence the arduous process of reconstruction of the organisational fabric of the state had to be initiated. The Supreme Office of State Audit (NIKP) was created by the Decree of the Provisional Head of State issued on 7 February 1919. After two years on 17 March 1921 the Constitution of the Republic of Poland was enacted, where in Art. 9 it was envisaged to establish the Supreme Audit Office [hereinafter NIK] established as a body responsible for auditing the entire state administration in terms of finance, examining the closing of state accounts, submitting to the Sejm a motion to grant or refuse to grant discharge to the Government on an annual basis.. Normative acts stipulating audit authorities in the Second Polish Republic constituted a considerable step forward in the development of mechanisms for the control over public funds carried out by qualified bureaucratic apparatus.
Wybuch I wojny światowej niósł ze sobą nadzieje na odzyskanie przez zniewolone państwo polskie niepodległości. Nadzieje te ziściły się w 1918 roku, ale wraz z odzyskaniem niepodległości rozpoczął się żmudny proces odbudowy tkanki organizacyjnej państwa. Dekretem Tymczasowego Naczelnika Państwa z 7 lutego 1919 r. została utworzona Najwyższa Izba Kontroli Państwa. Po dwóch latach działalności doszło do uchwalenia 17 marca 1921 r. Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, która w art. 9 przewidywała utworzenie Najwyższej Izby Kontroli, powołanej do kontroli całej administracji państwowej pod względem finansowym, badania zamknięć rachunków Państwa, przedstawiania corocznie Sejmowi wniosku o udzielenia lub odmowę udzielanie Rządowi absolutorium. Akty normatywne statuujące organy kontroli w II Rzeczypospolitej stanowiły znaczący krok w rozwoju mechanizmów kontrolowania środków publicznych przez wykwalifikowany aparat urzędniczy.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 6 (46); 177-185
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Free Cossacks and the Second Polish Republic
Wolne Kozactwo i II Rzeczpospolita
Autorzy:
Komar, Vołodymyr
Szymanowicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23050694.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Poland 1918–1939
USSR
Cossacks
military intelligence (Poland)
Prometheism
Polska 1918–1939
ZSRR
Kozacy
wywiad wojskowy (Polska)
prometeizm
Opis:
Począwszy od XVI w. Kozacy byli jednym z narzędzi ekspansji Imperium Rosyjskiego. Służyli również do tłumienia antyrosyjskich i antycarskich powstań oraz buntów. Jeszcze w trakcie wojny domowej w Rosji Kozacy byli przez bolszewików poddawani represjom, a często i eksterminacji. Po zakończonej wojnie rozpoczął się proces rozkozaczania społeczności kozackiej i likwidacji jej odrębności. Nic zatem dziwnego, że Kozacy szukali sojuszników, w tym również w nowo odrodzonej Rzeczypospolitej. W latach 1919–1920 do Warszawy przyjeżdżali przedstawiciele wojsk kozackich w celu nawiązania współpracy wojskowej przeciwko Armii Czerwonej. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej u boku Wojska Polskiego walczyło około 6000–7000 Kozaków. Po zakończonej wojnie tysiące Kozaków pozostały na emigracji w Polsce. Inne większe ich skupiska znajdowały się we Francji, w Niemczech, Jugosławii, a także w Czechosłowacji. Jednym z najaktywniejszych działaczy kozackich był Ignat Biłyj. Dzięki jego zabiegom władze polskie udzieliły wsparcia finansowego kozackiej akcji niepodległościowej, która uzyskała większą przychylność po dojściu do władzy marszałka Józefa Piłsudskiego. W 1927 r. w stolicy Czechosłowacji – Pradze powstał Komitet Wolnego Kozactwa złożony z Kozaków dońskich i kubańskich. Organizacja ta miała swym zasięgiem objąć możliwie najszerzej emigrację kozacką rozsianą w różnych państwach Europy, a nawet poza nią, w celu zjednoczenia jej do walki przeciwko Związkowi Sowieckiemu. Pomoc udzielana tej emigracji była jednym z elementów akcji prometejskiej zainicjowanej przez Józefa Piłsudskiego. Patronat nad akcją prometejską objął Oddział II Sztabu Generalnego / Głównego Wojska Polskiego (czyli organ wywiadu i kontrwywiadu wojskowego II Rzeczypospolitej), przy współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych i innymi instytucjami.
In the 19th and early 20th centuries, the Cossacks were used to suppress anti-Russian and anti-tsarist uprisings and revolts. However, during the Civil War in Russia, the Cossacks were subjected to repression and often extermination by the Bolsheviks. After the end of the war, the process of decossackization and elimination of the Cossack separateness began. It is therefore not surprising that the Cossacks sought allies, also in the newly reborn Republic of Poland. In the years 1919–1920, Cossack army representatives came to Warsaw in order to establish military cooperation against the Red Army. About 6–7 thousand Cossacks fought in the Polish-Soviet War. After the end of the war, thousands of Cossacks remained in exile in Poland. Other major clusters of Cossacks were found in France, Germany, Yugoslavia and Czechoslovakia. One of the most prominent Cossack activists was Ignat Bilyi. Thanks to his efforts, the Polish authorities gave financial support to the Cossack independence campaign, which gained more favour after the coming to power of Marshal Józef Piłsudski. In 1927, in Prague, the capital of Czechoslovakia, the Free Cossacks Committee was established, consisting of Kuban and Don Cossacks. This organization was meant to cover as widely as possible the Cossack emigration scattered across Europe and even beyond, in order to unite it in the fight against the Soviet Union. The help given to this emigration was one of the elements of the Promethean action initiated by Józef Piłsudski. The Promethean campaign was held under the patronage of the Second Department of Polish General Staff (i.e. the body of military intelligence and counterintelligence of the Second Polish Republic) in cooperation with the Ministry of Foreign Affairs and other institutions.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2023, 22, 1; 169-203
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Debate over secularisation of the marriage law in the Second Polish Republic
Autorzy:
Dworas-Kulik, Judyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085931.pdf
Data publikacji:
2020-09-20
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
projekt Lutostańskiego
śluby cywilne
Komisja Kodyfikacyjna
forma zawarcia małżeństwa
rozwiązanie małżeństwa
sądy wyznaniowe
Lutostański draft law
civil marriage
Codification Committee
form of marriage celebration
dissolution of marriage
ecclesiastical courts
Opis:
Odziedziczona po państwach zaborczych mozaika prawna dała początek groźnym zjawiskom, przede wszystkim legalnej bigamii. Dwa sprzeczne bloki polityczne – świecki i kościelny – uniemożliwiły w okresie międzywojennym skodyfikowanie prawa małżeństwa osobistego, co zapobiegłoby dalszemu pogłębianiu się chaosu prawnego trawiącego dawne podstawy państwa, czyli małżeństwo i rodzinę. Celem niniejszego artykułu jest opisanie – metodą historyczno-prawną – najważniejszych aspektów sporu, jakie pojawiły się przy próbach ujednolicenia prawa małżeńskiego na ziemiach II RP, a także odwołanie się do argumentacji strony w sporze dotyczącym wyboru formy małżeństwa, właściwości w sprawach małżeńskich oraz możliwości rozwiązania małżeństwa przez rozwód.
The legal mosaic inherited from the partitioning states gave rise to dangerous phenomena, legal bigamy above all. Two conflicting political blocs – the secular and the ecclesiastical one – prevented the personal marriage law from being codified in the interwar period, which would have prevented further deterioration of legal chaos gnawing at the ancient foundations of the state, i.e. marriage and family. The aim of this article is to describe – using the historical and legal method – the most important aspects of dispute that emerged when attempts were made to unify marriage law in the lands of the Second Republic, as well as making reference to the arguments of the parties to the dispute concerning the choice of marriage form, jurisdiction in matrimonial cases and the possibility of dissolving a marriage by divorce.
Źródło:
Prawo Kanoniczne; 2020, 63, 3; 137-153
2353-8104
Pojawia się w:
Prawo Kanoniczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Together but Apart: University Experience of Jewish Students in the Second Polish Republic
Autorzy:
Aleksiun, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601747.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Second Polish Republic
Jewish students
Jewish student organizations
‘ghetto benches’
Polonization
Opis:
This paper examines the experiences of Jewish university students in Warsaw, Lvov, Wilno and Cracow, focusing on their interactions with each other as well as with other students. These experiences are divided into three categories: daily encounters and mutual relations (or the lack thereof), the vision of the academic community to which the students aspired, and Jewish students' reactions to antisemitism. I argue that for many Jewish students, these daily university experiences both on campuses and beyond strengthened their sense of being outsiders. Having been excluded from most of the general student organizations they had to form their own, which limited their interactions with other students even further, and, above all, strengthened feeling that they were being singled out and victimized.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2014, 109
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Służba cywilna w okresie II Rzeczypospolitej
Civil service in The Second Polish Republic
Autorzy:
Kuś, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806843.pdf
Data publikacji:
2019-11-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
public administration
magisterial law
interwar period
dwudziestolecie midzywojenne
Opis:
Artykuł opisuje powstanie i funkcjonowanie służby cywilnej w okresie II Rzeczypospolitej. Konstruowanie nowego modelu administracji publicznej było jednym z głównych zadań na drodze do unifikacji systemu prawa w Polsce po okresie zaborów. Pilnego rozwiązania wymagała problematyka kadr urzędniczych administracji publicznej. Pierwsze regulacje prawne dotyczące sytuacji urzędników Pierwsze regulacje prawne dotyczące sytuacji urzędników odradzającego się Państwa Polskiego zostały wydane jeszcze przed oficjalnym odzyskaniem niepodległości. W okresie międzywojennym obowiązywały kolejno dwa główne akty prawne regulujące przedmiotowa materię. Był to Reskrypt Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego z dnia 11 czerwca 1918 r. oraz ustawa o państwowej służbie cywilnej z dnia 17 lutego 1922 r. W treści obydwu regulacji znalazły się  postanowienia uwzględniające reguły określane współcześnie mianem zasad dobrej administracji. Na system służby cywilnej w II RP składały się rozwiązania ówcześnie bardzo nowatorskie i zachowujące aktualność do dnia dzisiejszego.
The paper presents the creation and functioning of civil service in the period of Second Polish  Republic. The development of a new model of public administration was a major task in the process of unification of the legal system in Poland after the partition era was over. The administrative staff urgently needed an overhaul. The first legal regulations concerning the situation of civil servants in the newly reborn Polish state were adopted before Poland officially regained independence. In the period between the Wars, two chief legal acts were in force: the rescript of the Regency Council of the Polish Kingdom (11 June 1918) and the Act on State Civil Service (17 February 1922). Both regulations contained what now is referred to as the rules of good administration. The system of civil service in Poland of the time featured very innovative solutions, having much relevance even today.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2014, 24, 1; 145-164
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formation and evaluation of the Polish intelligence structures in the Second Polish Republic
Autorzy:
Warchał, Arnold.
Powiązania:
Studia Bezpieczeństwa Narodowego 2016, nr 9, s. 283-300
Współwytwórcy:
Zajko, Dawid. Autor
Data publikacji:
2016
Tematy:
Służby specjalne
Wywiad wojskowy polski
Kontrwywiad wojskowy
Artykuł z czasopisma naukowego
Opis:
Bibliografia, netografia na stronach 299-300.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
II Rzeczpospolita we współczesnej historiografii ukraińskiej
The Second Polish Republic in Contemporary Ukrainian Historiography
Autorzy:
Komosa, Julita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/654161.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Second Polish Republic
Ukrainian historiography
white gaps in memory
Polish national policy
Prometheism
Józef Piłsudski
federative concept
incorporative concept
II Rzeczpospolita
historiografia ukraińska
białe plamy
polska polityka narodowościowa
prometeizm
koncepcja federacyjna
koncepcja inkorporacyjna
Opis:
Artykuł prezentuje obraz II Rzeczypospolitej we współczesnej historiografii ukraińskiej. Na podstawie analizy wybranych publikacji oraz artykułów naukowych autorka rekonstruuje wizerunek Polski okresu międzywojennego. Obecnie historiografia ukraińska przeżywa trudny okres ze względu na toczącą się wojnę ukraińsko-rosyjską i wywieraną na nią wydatną presję polityczną oraz społeczną. Ewidentnie jednak jest zainteresowana badaniem relacji polsko-ukraińskich, a szczególnie okresu II RP. Rozwój historiografii w tym kierunku ma na celu „wypełnienie” białych plam w ukraińskiej pamięci zbiorowej. 
An analysis of selected Ukrainian historiographic publications on the interwar period and the Second Polish Republic encourages moderate optimism. The image of Poland and Poles presented by the contemporary Ukrainian historians analysed in the article differs significantly. There are many differences in their perception, as they not only put emphasis differently but also look at the history of Polish-Ukrainian relations from different perspectives. Ukrainian historians are trying to fill in the white gaps in our shared history. The image of Poland and Poles is definitely evolving. The slow and painstaking process of demythologization and decommunisation of national historiography is taking place.At the same time, Ukrainian historians still focus too much on these areas of Polish-Ukrainian history that have been analysed for many years: Polish national policy, brought up in virtually every book, the attitude of Polish political elites towards the Ukrainian minority, methods of assimilation of Ukrainians, sabotage actions and the growth of the Ukrainian nationalist movement, the Polish “pacification” action of 1930, the policy of “normalization”, or the collapse of the “Volhynia experiment”. It is also worth to note that Ukrainian historians focus on analysing Polish-Ukrainian relations primarily in two regions: Eastern Galicia and Volhynia. Other regions inhabited then by the Ukrainian population are dealt with perfunctorily or simply ignored. Seen from this perspective, the Second Polish Republic remains an imperialist, partitioning and oppressive state, and the Ukrainian population is its victim. There are no publications that would focus on the Polish perception of the problem, on attempts at reconciliation undertaken by both parties, analysis of Polish policy towards other regions inhabited by the Ukrainian population (e.g. towards Chełm region or Podlasie). 
Анализ избранных украинских историографических изданий, посвященных межвоенному двадцатилетию и II Речи Посполитой вселяет умеренный оптимизм. Образ Польши и поляков, представленный перечисленными в тексте украинскими историками, существенно различается. Можно заметить нестыковки в их взглядах. Акцент делается на разные явления и исследователи смотрят на историю польско-украинских отношений из разных ракурсов. Украинские историки пытаются заполнить «белые пятна» совместной истории. Картина Польши и поляков, без сомнения, трансформируется. Имеет место медленный и кропотливый процесс демифологизации и декоммунизации национальной историографии.Одновременно украинские историки продолжают слишком сосредоточиваются на одних и тех же, анализированных в течение многих лет, областях польско-украинской истории: польской этнической политике, которая появляется в почти каждой публикации, анализе отношения польских политических элит к украинскому меньшинству, методах ассимиляции украинцев, саботажных операция и развитию украинского националистского движения, польской «усмирительной» операции в 1930 г., политике «нормализации» или провалу «волынского эксперимента». Важно отметит и тот факт, что украинские историки сосредоточиваются на анализе польско-украинских отношений, прежде всего, в двух регионах – Восточной Галиции и Волыни. Другие регионы, населенные тогда украинцами, рассматриваются очень поверхностно или просто о них умалчивается. В таком ракурсе II Речь Посполитая остается империалистским, захватническим и угнетающим государством, в то время как украинское население – жертвой. Не хватает исследований, которые склонились бы над польским взглядом на этот вопрос, попытками согласия, предпринимаемыми обеими сторонами, анализом польской политики по отношению к другим регионам, населенным украинцами (напр. Холмщины или Подляшья).
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2019, 54, 1; 193-222
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pożyczki wewnętrzne Polski po I wojnie światowej
Internal Loans of the Second Polish Republic
Autorzy:
Zagóra-Jonszta, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52446694.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
pożyczki wewnętrzne
skuteczność pożyczek
II RP
internal loans
effectiveness of loans
Second Polish Republic
Opis:
Cel: Celem artykułu jest krótka analiza pożyczek wewnętrznych, które zaciągało państwo polskie w pierwszych powojennych latach swojego istnienia. Starano się przedstawić charakter tych pożyczek oraz skuteczność ich ściągania. Metodyka: Wykorzystano metodę analizy źródeł, analizy porównawczej oraz metodę opisu. Opierając się na materiałach źródłowych, w tym drukach urzędowych, dokonano usystematyzowania zaciąganych pożyczek. Metoda analizy porównawczej pozwoliła na poszukanie podobieństw i różnic między nimi i w ich oddziaływaniu na gospodarkę. Prosta metoda opisu została zastosowana w celu przedstawienia ich wielkości i charakterystyki. Wyniki: Ocena znaczenia pożyczek wewnętrznych dla gospodarki do połowy lat 20. prowadzi do wniosku, że największy społeczny odzew miała pożyczka „Asygnaty”, jednak rezultat wszystkich wyraźnie osłabiała inflacja. Poza tym na początku społeczeństwo chętnie kupowało obligacje, chcąc wspomóc odbudowującą się gospodarkę. W następnych latach jego możliwości się wyczerpywały, inflacja rosła, a bogate sfery przemysłowe i ziemiańskie niezbyt chętnie kupowały obligacje, uważając, że i tak muszą uiszczać rosnące podatki. Implikacje i rekomendacje: Przy emitowaniu pożyczek rząd powinien brać pod uwagę stan materialny polskiego społeczeństwa, inflację oraz fakt, że najbogatsi, mimo głośnych deklaracji o patriotyzmie, nie byli chętni do nabywania obligacji. W większości więc pożyczki te drenowały kieszenie pozostałej części społeczeństwa. Mimo planowanej pożyczki przymusowej, nie zdecydowano się jednak na jej realizację, obawiając się reakcji. Temat pożyczek wewnętrznych oczekuje na dokładne opracowanie. Oryginalność/wartość: Istnieje niewiele prac, które fragmentarycznie opisują zaciąganie pożyczek wewnętrznych, przy okazji szerzej podjętych badań nad finansami II RP. Tekst ten przedstawia w ujęciu chronologicznym pożyczki, które państwo polskie zaciągało na rynku wewnętrznym od odzyskania niepodległości do połowy lat 20. XX wieku, porządkując informacje na ich temat w jednym artykule.
Aim: The aim of the article is a short analysis of the internal loans taken out by the Polish state in the first post-war years of its existence. Attempts were made to present the nature of those loans, the effectiveness of their collection and the effects on the economy. Methodology: The following methods were used: source analysis, comparative analysis and description. Based on source materials, including official forms, the loans taken were systematized. The comparative analysis method allowed us to look for similarities and differences between them and their impact on the economy. A simple method of description was used to present their size and effectiveness. Results: An assessment of the importance of internal loans for the economy until the mid-1920s leads to the conclusion that the “Asygnaty” loan had the greatest social response, but the results of all loans were clearly weakened by inflation. Moreover, at the beginning, the public eagerly bought bonds to support the rebuilding economy. In the following years, its possibilities were exhausted, inflation was rising, and the rich industrial and landed gentry were not eager to buy bonds, believing that they had to pay increasing taxes anyway. Implications and recommendations: When issuing loans, the government should have taken into account the financial condition of Polish society, inflation and the fact that the richest people, despite loud declarations of patriotism, were not willing to purchase bonds. For the most part, those loans drained the pockets of the rest of society. Despite the planned forced loan, it was not decided to implement it for fear of reaction. The topic of internal loans awaits detailed study. Originality/value: There are few works that only fragmentarily describe the taking out of internal loans in connection with broader research on the finances of the Second Polish Republic. This text presents in chronological terms the loans that the Polish state took out on the internal market from regaining independence until the mid-1920s, organizing information about them in one article.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2024, 68, 3; 56-65
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legal Principles of Elementary School Teachers Training During the Second Polish Republic. Selected Issues
Autorzy:
Pyter, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619191.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
educational law
teachers
interwar period
prawo oświatowe
nauczyciele
okres dwudziestolecia międzywojennego
Opis:
The article aims to present the issues relating to the education of teachers in the interwar period. The text presents its main forms. Lack of modern legal literature referring to the educational law in this period constituted the main inconvenience. In this context, it seems that the history of Polish education deserves even more comprehensive research. This article may be an introduction to this type of studies.
Artykuł ma na celu przedstawienie zagadnień odnoszących się do kształcenia nauczycieli w okresie międzywojennym. W tekście zaprezentowano główne jego formy. Istotną niedogodnością okazał się niemal zupełny brak współczesnej literatury prawniczej poruszającej problematykę prawa oświatowego w przedmiotowym okresie. W tym kontekście wydaje się, że dzieje szkolnictwa polskiego tym bardziej zasługują na kompleksowe zbadanie. Niniejsze opracowanie może stanowić wstęp do tego typu opracowań.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The development of radio services in the Second Polish Republic. Social, strategic and political rationale
Autorzy:
Kaszuba, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533490.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
radio services development
education
propaganda
integration
Opis:
In the Second Polish Republic, to about the mid-twenties, radio broadcasting was only a technical innovation. A fundamental change in this area was carried out by a private- state company Polish Radio, after a nation-wide state license for “broadcasting”, that is a radio for the masses, was granted to it, on August 18, 1925..Polish Radio launched the enduring native radio and began to realise a great project of development of radio services in the country. Stimulating the development of radio broadcasting, in addition to economic significance, gained social, strategic and political importance. Radio ensured the freedom of communication, therefore it could prove useful in supporting the process of unifying the newly recovered state and society and expanded the access of all social groups including an underprivileged social class because of poverty, illiteracy, living in remote areas and being removed from the centre in terms of advancement of civilization to the modern informative, educational and cultural medium. Moreover, Polish Radio was forced to respond to hostile propaganda broadcast by radio stations in neighbouring countries, mainly in Germany and Soviet Union and also in Lithuania. Finally, in terms of the development of radio services, the Second Polish Republic made considerable progress, creating a technical base from scratch and popularising radio among the masses.
Źródło:
Społeczeństwo i Ekonomia; 2014, 1 (1); 117-132
2353-8937
Pojawia się w:
Społeczeństwo i Ekonomia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo i władza państwowa wobec wolnomularstwa w II RP. Wolnomularstwo w II RP wobec władzy państwowej i prawa
State Power of Second Polish Republic towards Freemasonry. Freemasonry towards State Power of Second Polish Republic
Autorzy:
Kargol, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1931228.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
wolnomularstwo polskie
wolnomularstwo II RP
status prawny lóż wolnomularskich
relacja wolnomularstwo – władza państwowa
Polish Freemasonry
Freemasonry of the Second Polish Republic
legal status of Masonic lodges
relation between Freemasonry and state authority
Opis:
Celem artykułu jest zaznaczenie najważniejszych relacji i zależności pomiędzy bytem polskiej masonerii regularnej okresu międzywojennego oraz odnośnymi przepisami prawa polskiego i jego stosowaniem w praktyce. Ukazuje on zawiłości prawne, niejasne przepisy dotyczące działalności stowarzyszeń wpływające na nieukończony proces legalizacji działalności lóż. Przedstawione zostały także zasadnicze kwestie dotyczące relacji lóż z władzą państwową. Omówiono akt prawny rozwiązujący zrzeszenia wolnomularskie w 1938 r., oraz jego konsekwencje.
The purpose of this article is to highlight the most important relationships and dependencies between the existence of Polish regular freemasonry in the interwar period and the relevant provisions of Polish law and its application in practice. It shows the legal complexities and unclear regulations concerning the activities of associations that affect the unfinished process of legalizing the activities of the lodges. Fundamental issues concerning the relationship between the lodges and state power were also presented. The legal act dissolving the Masonic associations in 1938 and its consequences were discussed.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2021, XXIV, 24; 49-63
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
State Policy in the field of Defence Preparation of the Society in the Second Polish Republic
Autorzy:
Ciosek, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2146973.pdf
Data publikacji:
2022-05-14
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
state
defence
politics
local government
training
army
Opis:
Recalling the activity of the prewar State Office for Physical Education and Civil Defence Training seems necessary in view of the increased interest of the society, mainly young people, in defence matters and patriotic past. Obviously, the circumstances and conditions have changed significantly but the idea and organizational structure of the State Office for Physical Education and Civil Defence Training seems to be still present today. It is essential that the activities of both the State Office for Physical Education and Civil Defence Training and its local structures did not impose and did not monopolize the defence commitment of the society but only provided all the groups of the society with material and organizational aid related to civil defence training.
Źródło:
Historia i Polityka; 2022, 40 (47); 43-55
1899-5160
2391-7652
Pojawia się w:
Historia i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Public Prosecutor’s Office in the Second Polish Republic in Light of the Binding Legislation
Autorzy:
Materniak-Pawłowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619203.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
public prosecutor’s office
judicature
prokuratura
wymiar sprawiedliwości
Opis:
During the interwar years, the date of the 1 January 1929 constituted an important turning point for the public prosecutor’s office. Until that moment, namely between 1918 and 1928, the legislation of the prosecutor’s office was regulated by the separate legal acts of each of the previously partitioned areas of the country. This varied legal mosaic was composed of Polish and foreign regulations, older and newer regulations, and also they contained outdated as well as more modern solutions. On the other hand, uniform legal regulations were in force between 1929 and 1939. The majority of the aforementioned regulations were included in the ordinance of the President of the Polish Republic from 1929 called Law on the system of common courts. The regulations were further developed in various bylaws, especially in the rules pertaining to the functioning of the prosecutor’s office. Despite these significant differences connected with the sources of the law, the legislation of the prosecutor’s office during the entire interwar period was practically based on the same rules. The prosecutor’s office remained in close organizational connection with the courts’ structure. Furthermore, given prosecutor’s offices were functioning by their respective courts, even going as far as taking the courts’ names. The entire prosecutor’s office had one common Public Prosecutor General in the person of the Justice Minister. And the main rules connected with the functioning of the prosecutor’s office are: the principle of centralism, hierarchical subordination, uniformity, substitution, devolution and, finally, legalism.
W dziejach międzywojennej prokuratury istotną cezurę stanowił dzień 1 stycznia 1929 r. Do tego momentu, tj. w latach 1918–1928, ustrój prokuratury regulowały odrębne dla każdego z byłych zaborów przepisy prawa. Stanowiły one różnorodną mozaikę prawną, składającą się z przepisów polskich i obcych, dawnych i nowszych, zawierających rozwiązania przestarzałe i nowocześniejsze. W latach 1929–1939 obowiązywały natomiast jednolite przepisy prawne, których zasadnicza część została zawarta w rozporządzeniu Prezydenta RP z 1928 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych, a rozwinięcie w przepisach wykonawczych różnego rodzaju, zwłaszcza w regulaminach funkcjonowania prokuratury. Pomimo tych znaczących różnic dotyczących źródeł prawa, ustrój prokuratury w całym okresie dwudziestolecia międzywojennego opierał się właściwie na tych samych zasadach. Prokuratura pozostawała w ścisłym organizacyjnym powiązaniu ze strukturą sądową, a jej poszczególne jednostki działały przy konkretnych sądach, przyjmując nawet od nich swoje nazwy. Cała prokuratura miała jednego wspólnego Prokuratora Naczelnego, którym był Minister Sprawiedliwości. Zasady naczelne związane z funkcjonowaniem prokuratury to: zasada centralizmu, hierarchicznego podporządkowania, jednolitości, substytucji, dewolucji czy wreszcie – legalizmu.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie się jednolitego systemu oświaty w II Rzeczypospolitej
Unifying the Education System in Second Polish Republic
Autorzy:
Czepczyńska, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953804.pdf
Data publikacji:
2016-12-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
edukacja
szkoły publiczne
szkoły prywatne
education
public school
private school
Opis:
W artykule poruszono tematykę unifikacji systemu oświaty w Polsce po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. Przedstawiono krótko ustrój szkolnictwa na ziemiach poszczególnych zaborców, a następnie zaprezentowano kolejno uchwalane akty prawne, mające na celu ujednolicenie oświaty w Rzeczypospolitej. Niewątpliwie najwięcej uwagi poświęcono ustawie z 11 marca 1932 r. o ustroju szkolnictwa, której uchwalenie było momentem przełomowym w rozwoju oświaty w dwudziestoleciu międzywojennym. Do 1932 r. prawo oświatowe tworzyły pojedyncze ustawy przedwojenne, obowiązujące na określonym obszarze, ustawy obejmujące tylko nieliczne dziedziny szkolnictwa oraz rozporządzenia i zarządzenia Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, które wydawane były doraźnie i w samym założeniu miały charakter tymczasowy. W tym między innymi Przepisy tymczasowe o szkołach elementarnych w Królestwie Polskim z 1917 r., Dekret o obowiązku szkolnym z 1919 r. czy dwie ustawy z 1922 r. – o zakładaniu i utrzymywaniu publicznych szkół powszechnych oraz o budowie publicznych szkół powszechnych.
The aim of the article was presenting unification process of the education system in Poland after regaining independence in 1918. System of education in the territories of particular annexationist and successively adopted legislation aimed at standardizing education in Poland was presented briefly. Undoubtedly, most attention was paid to the Act of 11 March 1932 of the system of education, which adoption was a breakthrough in the development of education in the interwar period. Until 1932 school legislation was made of pre-war acts applicable in a particular area, the laws referring to only a few fields of education, as well as regulations and directives of the Minister of Religious Affairs and Public Education, which were published on an ad hoc basis and only temporarily. Among these, Temporary regulations for elementary schools from 1917, Order of 1919 of education obligation or two acts of 1922 – of establishing and maintaining public elementary schools and of the construction of public elementary schools.
Źródło:
Studia Prawnicze KUL; 2016, 4; 33-51
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:
Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka językowa państwa polskiego w okresie międzywojennym
Linguistic policy of Second Polish Republic in interwar period
Autorzy:
Woźniak, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475575.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
polityka językowa
dwudziestolecie międzywojenne
ustawodawstwo językowe
zewnętrzna historia języka
linguistic policy
interwar period
legislation on language
external history of language
Opis:
W artykule przedstawiono działania władz państwowych Drugiej Rzeczpospolitej w dziedzinie polityki językowej, koncentrując się na dwóch jej obszarach: wyznaczaniu ustawowo obowiązującego zakresu użycia języka polskiego, a także ustalaniu nazewnictwa państwowego (oficjalna nazwa państwa, organów władzy, jednostek samorządu terytorialnego itp.) oraz urzędowych nazw miejscowych (wymagających repolonizacji). Przegląd aktów prawnych zawierających przepisy dotyczące kwestii językowych dowodzi braku planowości i konsekwencji ze strony władz — efektem jest m.in. utrwalenie prawnego zróżnicowania terytorium Polski oraz niejednolitość terminologii dotyczącej języka. Są to zagadnienia nieobecne dotąd w literaturze językoznawczej, choć mieszczące się w ramach tzw. zewnętrznej historii języka.
The article discusses the activities of the state authorities of Second Polish Republic in the field of linguistic policies, focusing on two main areas: determining by means of regulations the binding range of use of Polish language, and also determining the official definitions (official name of the state, government bodies, local authorities) and official local names (which required adaptation to Polish). The research into legal acts containing regulations relating to linguistic issues proves the lack of complex plan and consistency of authorities — which resulted in f.e. the consolidation of legal diversity of the territory of Poland and incoherence in terminology relating to language. These problems have been absent in linguistic writings, however they fall into category of so-called external history of language.
Źródło:
Socjolingwistyka; 2015, 29; 7-20
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcjonowanie samorządu gospodarczego w II Rzeczypospolitej
Functioning of Economic Self-Government in the Second Polish Republic
Autorzy:
Kliczek-Paśnicka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22677257.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Tematy:
izby rzemieślnicze
izby rolnicze
izby przemysłowo-handlowe
okres międzywojenny
chambers of crafts
chambers of agriculture
chambers of industry and commerce
interwar period
Opis:
Samorząd gospodarczy jest formą decentralizacji administracji publicznej, zakładającą uczestnictwo osób o wspólnych interesach, powiązanych przy tym więzią gospodarczą. Celem samorządu jest reprezentowanie interesów przedsiębiorców, dbanie o rozwój gospodarczy kraju oraz działanie na rzecz przedsiębiorczości. Choć pierwsze izby gospodarcze na ziemiach polskich powstały w okresie niewoli, to jednak znaczący rozkwit samorządu gospodarczego nastąpił w II Rzeczypospolitej. Na obszarze całego kraju powstały wówczas izby rzemieślnicze, izby przemysłowohandlowe oraz izby rolnicze. W latach 1918-1939 instytucje samorządu gospodarczego stanowiły istotny element struktury administracyjnej państwa. Izby uznawane były za związki publicznoprawne, działające poprzez własne organy i posiadające jasno określone kompetencje. Uregulowania prawne występujące w okresie międzywojennym stanowić mogą inspirację dla osób mających wpływ na kształt instytucji samorządu gospodarczego w III Rzeczypospolitej Polskiej.
Economic self-government is one of the forms of decentralization of public administration, assuming the participation of persons with common interests connected by an economic bond. The purpose of the self-government is to represent the interests of entrepreneurs, caring for economic development of a country and action towards entrepreneurship. Although the first chambers of commerce were established during the period of captivity, a significant development of economic self-government occurred in the Second Polish Republic. The chambers of crafts, chambers of agriculture and chambers of industry and commerce have occurred in the whole country. In the years 1918-1939 professional self-government institutions were an important element of the state administrative structure. The chambers were considered as public associations, operating through their own bodies and having clearly defined abilities. The legal regulations, which were established in the interwar period, may inspire those who influence the shape of economic self-government institutions in the Third Polish Republic.
Źródło:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2020, 15, 17 (1); 81-98
2719-3128
2719-7336
Pojawia się w:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish Diaspora and Military Intelligence of the Second Polish Republic, 1918-1939. An Outline of the Problem
Autorzy:
Skóra, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1956422.pdf
Data publikacji:
2020-04-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Polonia
wywiad wojskowy
Druga Rzeczpospolita
Polish diaspora
military intelligence
Second Polish Republic
Opis:
Polonia a wywiad wojskowy Drugiej Rzeczypospolitej (1918-1939). Zarys problemu Wielomilionowa Polonia była uznawana przez władze Polski za rezerwuar wsparcia dla kraju. Ministerstwo Spraw Zagranicznych prowadziło działania mające uczynić z niej narzędzie rządu. Polonia, rozumiana jako Polacy na stałe przebywający za granicą, była w dwudziestoleciu międzywojennym podstawą działań wywiadu polskiego. Do takiego wniosku prowadzi analiza wybranych siatek wywiadowczych i narodowości agentów. Nie dotyczyło to wyłącznie „agenturalnej drobnicy”, owych tysięcy osób zbierających drobne wiadomości. Również najważniejsi agenci – choć rzadziej – byli z pochodzenia Polakami.
Millions of Poles living outside of their native lands, that is members of Polish diaspora, were recognized by the Polish authorities as a reservoir of strong support for the homeland. The Polish Ministry of Foreign Affairs conducted activities aimed at turning them into a useful tool in the hands of the government. Polish diaspora, mainly understood as Poles permanently living abroad, formed the basis for Polish intelligence activities in the interwar period. An analysis of selected intelligence networks and agents’ nationalities may lead to such a conclusion. This phenomenon applied not only to “small fries” in the intelligence cycle, that is thousands of people gathering meaningless information, but also to the most prominent agents, who – although less often – were of Polish origin.
Źródło:
Studia Polonijne; 2019, 40; 209-221
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prometeizm jako założenie polityczno-ideologiczne w korespondencji Polskiej Grupy Prometeusza w Londynie w pierwszych latach po II wojnie światowej
Prometheism as a political and ideological assumption in correspondence of Polish Prometheus Group in London in the first years after the Second World War
Autorzy:
Landmann, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521568.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Społecznych. Instytut Studiów Międzynarodowych
Tematy:
Second Polish Republic
security
prometeism
USSR
Opis:
The article presents the characteristics of Prometheism as a political and ideological concept in the first few years after the end of World War II. The analysis was based on archival material gathered in the Archives of the Józef Piłsudski Institute in London (hereinafter: AIJP in London) in Team No. 148: Prometheus, main contents contained in the correspondence (documents) of the Polish Promethean Group in London, and also in the literature. The thesis was put forward that in the first years after the end of World War II in the Polish emigration environment, Prometheism still appeared as a political and ideological assumption and also a measure whose implementation could contribute to the internal weakening of the USSR. It can be said that the implementation of the Promethean idea was continued by the Polish emigration environment also after the end of World War II. The Polish Promethean Group in London was the center of the Promethean affairs, inspiring the work of other centers, as well as analyzing the signifi cance of various initiatives inscribed in the vision of post-war Prometeism.
Źródło:
Wschodnioznawstwo; 2018, 12; 261-277
2082-7695
Pojawia się w:
Wschodnioznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój samorządu zawodowego w okresie II Rzeczypospolitej
Development of professional self-government during the Second Polish Republic
Autorzy:
Kliczek-Paśnicka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/499541.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
samorząd zawodowy
II Rzeczpospolita
decentralizacja
professional self-government
the Second Polish Republic
decentralization
Opis:
Samorząd zawodowy jest jedną z form decentralizacji administracji publicznej. Ma on na celu ochronę określonych zawodów, które ze względu na interes społeczny wymagają najwyższych kwalifikacji merytorycznych oraz moralnych. Choć instytucje samorządu zawodowego swoje prawne funkcjonowanie na ziemiach polskich rozpoczęły podczas zaborów, ich znaczący rozwój nastąpił w okresie II Rzeczypospolitej. Powstał wówczas samorząd adwokacki, notarialny, lekarski, lekarsko-dentystyczny oraz aptekarski. W latach 1918–1939 instytucje samorządu zawodowego stanowiły istotny element struktury administracyjnej państwa. Korporacje zawodowe uznawane były za związki publicznoprawne, działające poprzez własne organy i posiadające jasno określone kompetencje. Rozwój samorządu zawodowego przerwał wybuch II wojny światowej, zaś jego rzeczywista odbudowa nastąpiła dopiero w okresie transformacji ustrojowej w 1989 r. Niewątpliwie regulacje prawne obowiązujące w II Rzeczypospolitej stanowiły podstawę prawną restytucji korporacji zawodowych.
Professional self-government is one of the forms of decentralization of public administration. It aims at protecting certain professions which require the highest level of substantive and moral qualifications because of public interest. Although professional self-government institutions started their legal functioning in the area of Poland during the partitions, their significant development took place during the Second Polish Republic. At that time legal, notarial, medical, dental and pharmaceutical self-governments were established. In the years 1918-1939, professional self-government bodies were an important element of the state administrative structure. Professional associations were considered public associations, operating through their own bodies and having clearly defined capacities. The development of professional self-government was interrupted by the outbreak of World War II and its actual reconstruction took place only during the political transformation in the year 1989. Undoubtedly, the legal regulations in force in the Second Polish Republic constituted the legal basis for the restoration of professional associations.
Źródło:
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM; 2020, 10; s. 111-124
2299-2774
Pojawia się w:
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Specificity of the Codification Commission in the process of unification of law in the Second Polish Republic
Autorzy:
Mazurek, Irmina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618563.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Opis:
The Codification Commission was established by the enactment of legislation of the Second Polish Republic in 1919. It was a collegial body composed of experts, non-political, independent of the government and the Minister of Justice. The Codification Commission was established to prepare a uniform draft of the civil law and criminal law for all the lands belonging to the Polish state and other legislative proposals prepared in consultation and agreement with the Ministry of Justice or by a resolution of the Parliament. Specificity of the Codification Commission consisted in collecting and providing the best and most modern legislation, reflecting the legal status throughout the Second Polish Republic. In addition, it was manifested in the pursuit of brevity law by applying the rules for reference, avoiding casuistry. Creativity is also reflected in the use of appropriate, formal scientific language and appropriate reimbursement based on appropriate methodology.
Artykuł nie zawiera abstraktu w języku polskim
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2014, 23
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czynnik obywatelski w sądownictwie II Rzeczypospolitej
The citizen factor in the judiciary in the Second Polish Republic
Autorzy:
Jastrzębski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1596701.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
czynnik obywatelski w sądownictwie
sądownictwo w II Rzeczypospolitej
sędziowie pokoju
sędziowie przysięgli
ławnicy
citizen factor in judiciary
judiciary of Second Polish Republic
justices
of peace
jurors
lay judges
Opis:
Artykuł dotyczy uczestnictwa czynnika społecznego (obywatelskiego) w wymiarze sprawiedliwości (sądownictwie) II Rzeczypospolitej. Publikacja składa się z czterech części. W pierwszej z nich autor omówił udział obywateli w sądownictwie z perspektywy historycznej. Następna część dotyczy treści ustaw zasadniczych II Rzeczypospolitej, czyli Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 marca 1921 r. oraz Ustawy Konstytucyjnej z dnia 23 kwietnia 1935 r., ze względu na ich postanowienia związane z udziałem obywateli w wymiarze sprawiedliwości. W kolejnej części została omówiona realizacja postanowień Konstytucji z 1921 r., czyli okres przed unifikacją ustroju sądownictwa oraz po wejściu w życie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 6 lutego 1928 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych. W szczególności omówiono regulacje dotyczące sędziów: pokoju, handlowych, przysięgłych, honorowych. Ponadto zwrócono uwagę na ówczesną praktykę wymiaru sprawiedliwości, zwłaszcza w związku ze zniesieniem w 1938 r. sądów przysięgłych na obszarze dawnego zaboru austriackiego – Galicji, oraz udział czynnika społecznego w sądach szczególnych i instytucjach quasi-sądowych. W ostatniej części artykułu autor dokonał podsumowania swoich rozważań. W szczególności zwrócił on uwagę na stosunek władzy państwowej do czynnika obywatelskiego w sądownictwie polskim, w porównaniu z okresem po drugiej wojnie światowej oraz ze współczesnymi rozwiązaniami ustrojowymi.
The article concerns the participation of the social (citizen) factor in the justice system (the judiciary) of the Second Polish Republic. The publication consists of four parts. The first part delineates the participation of the citizens in the judiciary from a historical perspective. The next part pertains to the contents of the basic laws of the Second Polish Republic, namely the Constitution of the Republic of Poland adopted on the 17th of March 1921 and the April Constitution of Poland of the 23rd of April 1935, due to their decisions concerning the citizens’ participation in the justice system. The following part describes the implementation of the provisions of the March Constitution of 1921, i.e. the period prior to the unification of the judiciary system as well as the one after the regulation (“The law on system of common courts”) of the President of the Republic of Poland of 6 February 1928 came into force. The regulations which are discussed pertain to judges in particular: justices of the peace, commercial magistrates, jurors, honorary judges. Moreover, special attention was paid to the contemporary practice of the justice system, especially in connection with the abolition of jury trials on the territories of the former Austrian Partition (Galicia) in 1938 and the participation of the social factor in special courts as well as in quasi-court institutions. The last part of the paper contains a summing-up of the author’s deliberations on the subject. Special attention was paid to the relationship between the state authorities and the citizen factor in the Polish judiciary in comparison with the period after the Second World War as well as with the modern solutions.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2021, 73, 1; 283-324
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewolucyjne partie chłopskie w II RP w świetle historiografii
Revolutionary Peasant Parties in the Second Polish Republic
Autorzy:
Suławka, Adam Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436433.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Second Republic of Poland, Polish People’s Republic, Belarusian SSR, USSR, Independent Peasant Party, Union of Peasant Left “Self-Help”, Hromada, Communist Party of Poland, Polish United Workers’ Party, United People’s Party
II Rzeczpospolita, Polska Rzeczpospolita Ludowa, Białoruska SRR, ZSRR, Niezależna Partia Chłopska, Zjednoczenie Lewicy Chłopskiej „Samopomoc”, Hromada, Komunistyczna Partia Polski, Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, Zjednoczone Stronnictwo Ludowe
Opis:
The aim of this article is to summarise the current state of academic research regarding revolutionary peasant parties in the Second Polish Republic: the Independent Peasant Party (IPP), Union of Peasant Left “Self-Help” and Belarussian Peasant and Workers “Hromada” that operated in the north-eastern borderlands. These political formations, whose target group was peasants, were crypto-communist. Although officially independent, they were actually agencies of the Communist Party of Poland (CPP) and Communist Party of Western Belarus, which were in turn branches of Soviet intelligence in Poland. These groups aroused greatest interest among researchers prior to 1989 (during the existence of the communist block) due to the fact that Polish historians, members of the ruling Polish United Workers’ Party at the time, monopolised scientific research. Members of the PUWP’s satellite United People’s Party also had the opportunity to work on this issue, but their influence was much weaker. Articles regarding the Hromada were also available; however, much more detailed and important were those written in the Belarussian SSR. Practically in all cases those scientific papers were written in line with the communist ideology that praised the work of these parties. Still, thanks to research in Polish and Soviet archives, we can obtain valuable information about them and their members. After the decline of the communist block the topic has received much less attention from researchers both in Poland and Belarus, except for those who had already worked on it during the communist era and published a few fragmentary articles. As a result, the issue discussed in this article is still waiting for comprehensive and honest scholarship.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2020, 10; 225-239
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojskowe postępowanie polowe i doraźne w II Rzeczypospolitej
Field and Summary Proceedings in the Second Polish Republic
Autorzy:
Szczygieł, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/782606.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
prawo wojskowe
sądownictwo wojskowe
II Rzeczpospolita
Opis:
Field and summary proceedings of the military criminal procedure constitute the most characteristic modes of this particular suit. In these modes, unlike in any other proceedings, it becomes evident how crucial the command factor is for the military judiciary as well as how paramount general prevention is for severe and swift penalisation of criminal activity by the military court. These particular forms of proceedings in the military constitute also an opportunity to present the general rules and solutions for criminal proceedings which are incongruous with the military criminal procedure. The particular character of this kind of military criminal action is also manifested in the fact that it originated in the Polish Army around the time Poland regained independence, and the cases tried in military courts at the time testify to the condition of the resurgent country.
Źródło:
Z Dziejów Prawa; 2016, 9; 60-81
1898-6986
2353-9879
Pojawia się w:
Z Dziejów Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
At the Origins of Welfare State? Social Expenses in the Budgetary Policy in the Second Polish Republic
Autorzy:
Grata, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1390808.pdf
Data publikacji:
2018-03-28
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
social policy
state budget
welfare state
social expenses
Ministry of Social Care
Opis:
In the period of the Second Polish Republic, social policy became an important field of activity for public authorities. It was distinguished by a high level of awareness of the prevalent social problems, progressive legislation, and advanced management. The only missing element was sufficient financing. In the budgetary policy of the Second Polish Republic, social expenses were of minor importance. For the most part of the period, they amounted to approximately 3% of all expenses. The Ministry of Social Care was underfunded, which was evident in nearly every aspect of its activity. Hence, if one wonders if the origins of the Polish welfare state can be traced back to the Second Polish Republic, the answer must be “no”. Although extra funds (spent on tackling unemployment, pensions, or disability benefits) were found outside of the ministerial budget, the arguments presented in this article only confirm the hypothesis presented above.
Źródło:
Studia Historiae Oeconomicae; 2017, 35; 7-26
0081-6485
Pojawia się w:
Studia Historiae Oeconomicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Jews and the Messianic Ethos of the Second Polish Republic. Stanisław Rembek’s Interwar Literary Writings
Autorzy:
Feldhay Brenner, Rachel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971941.pdf
Data publikacji:
2019-07-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
national ethos
patriotism
grace
chosenness
Elijah
Opis:
Rembek’s conviction of Polish “chosenness” is expressed in the characterizations of the Jewish protagonists in his fiction. While Rembek’s diaristic writing reveals his antiSemitic prejudices, in his novella Dojrzałe kłosy [Ripe spikes], and novel Nagan [Revolver] he portrays the Jews as patriotic officers fighting for Poland. These characterizations of the Jews highlighted Poland’s democratic open-mindedness toward its Jewish citizens. Nonetheless, as Jews they were excluded from the nation’s Christian destiny. Time and again, the Jewish officers in Rembek’s fiction articulate their despondency over their failure to accept Christ despite their irresistible attraction to the Christian faith. The failure points to their inability to achieve grace. Their sense of religious inadequacy elucidates a theological perspective which posits that a Jewish presence was indispensable to Poland’s redemptive destiny; the Jew as an affirming witness sanctioned the Polish claim to a messianic calling. To achieve legitimacy, the Polish national messianic mission needed to be acknowledged by Jews. The perspective in Rembek’s fiction illuminates an important facet in the complexity of the Polish-Jewish relationships in reborn Poland.
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2018, 62(4 (463)); 23-30
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wolność zgromadzeń w świetle ustawodawstwa II RP
Freedom of Assembly Under the Law of Second Polish Republic
Autorzy:
Kwiecień, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1845558.pdf
Data publikacji:
2019-11-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wolność
zgromadzenia
ustawa o zgromadzeniach
freedom
assembly
act on assemblies
Opis:
The provision of freedom of assembly is one of the basic standards of a democratic state of law. It embodies citizens’ right to a peaceful manifestation of their views. Unfortunately, after 1918 this law was put into practice in Poland based on regional laws. Only in 1932 a uniform law on assemblies was passed, which was regrettably drafted in the wake of events after 1926, i.e. those resulting from the State monitoring its citizens. This law brought a number of restrictions, seemingly unnecessary, of administrative character concerning calling and managing assemblies – and they may distort the ideals of freedom of assembly when studied by modern scholars.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2013, 23, 1; 69-77
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Concepts of Jan Kopczyński, President of the Supreme Administrative Tribunal, Regarding the Formation of the Council of State in the Second Polish Republic
Autorzy:
Kopczyński, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27308738.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Council of State
legislation
Second Polish Republic
Opis:
The paper focuses on a proposal to reform the lawmaking process in the Second Polish Republic through the establishment of a Council of State. The idea of creating a Council of State to improve the quality of legislation was widespread among the Polish legal elite of that time; many representatives of the legal profession presented their ideas in various periodicals. Particularly prominent among the supporters of this concept was the president of the Supreme Administrative Tribunal, Jan Kopczyński, who submitted for discussion by his fellow lawyers several proposals he had prepared for the establishment the Tribunal. The paper describes the debate over Kopczyński’s proposals by juxtaposing them with the concepts of other representatives of the legal doctrine of the Second Polish Republic and the solutions that were applied by the government in that period. The ideas for the creation of the Council of State focused on two foreign models. The first was the French Conseil d’État, which combined legislative and administrative-court powers. The second model was the Romanian Legislative Council, whose tasks were strictly limited to legislation, without the administrative-court functions. Jan Kopczyński’s concepts were closer to the Romanian model. Kopczyński submitted three proposals to establish a Council of State, but none of his proposals was implemented. A substitute for the Council of State was to be the Legal Council to the Minister of Justice, established in 1926 by a regulation of the President of the Republic, but it quickly ended its activities encountering both reluctance of the parliament and a frigid reception by the ruling elite. The fact that the Council of State was never established, although it enjoyed widespread approval in the legal community, proves that politics always has the upper hand in a clash with legal idealism.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2023, 22, 1; 171-199
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Banki komercyjne na wschodnich ziemiach II Rzeczypospolitej
Commercial banks in the Eastern territories of the Second Polish Republic
Autorzy:
Morawski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/584880.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Polska
II Rzeczpospolita
Kresy Wschodnie
banki
Polska
Second Polish Republic
Eastern territories
banks
Opis:
Polska bankowość komercyjna rozwijała się w oparciu o trzy różne systemy prawne. Najbardziej rygorystyczny, ale dzięki temu najbezpieczniejszy był system rosyjski. Austriacki był łagodniejszy, a najbardziej liberalny był system niemiecki. Inflacja powojenna podkopała potencjał kapitałowy banków. Kryzys 1925 roku, a następnie wielki kryzys lat 30-tych ujawniły skutki tej sytuacji. Większość banków nie przetrwała tych prób. Ekspansja, a następnie regres polskiej bankowości komercyjnej na Kresach Wschodnich były widoczne jeszcze wyraźniej, niż w pozostałych częściach Polski. Relatywnie mocną pozycję utrzymały dawne, utworzone przed 1914 rokiem banki wileńskie. Banki lwowskie odgrywały istotną rolę w latach 20-tych, ale w następnej dekadzie ich znaczenie zmalało. Z jednej strony padły ofiarą kryzysu za sprawą ścisłych powiązań z austriackim rynkiem pieniężnym, z drugiej – odbywał się proces przenoszenia ze Lwowa do Warszawy najpoważniejszych instytucji.
During the times of Second Polish Republic commercial banking was gradually losing its importance. In the Eastern Borderlands the process ran deeper and faster than elsewhere. In the wake of two consecutive banking crises in 1925 and 1931, a number of weak institutions which had been founded during the period of inflation collapsed. Old banks of Vilnius, founded before 1914, remained relatively strong. Banks of Lvov had played an important role in the 1920’s but became much less important a decade later. One reason was that due to their interaction with the Austrian monetary market, they suffered gravely from the crisis. Shifting of the most important institutions from Lvov to Warsaw did not help, either.
Źródło:
Acta Archaeologica Lodziensia; 2015, 61; 85-94
0065-0986
2451-0300
Pojawia się w:
Acta Archaeologica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Educational Practice and Thought of the Second Polish Republic on the 90th Anniversary of Regaining Independence
Autorzy:
Jamrożek, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955400.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
educational system in Poland
Second Republic of Poland
history
Opis:
The situation of the Republic of Poland, which was revived in 1918, in the educational field was dramatically difficult. As a consequence of partitions, the Second Republic of Poland inherited a relatively high rate of analphabetism (over 6.5 million analphabets, which constituted approximately 33% of the entire population of the country older than 10 years). As a result of individual differences in the economic, political, social and legals systems of the states occupying Poland, the educational system on the Polish territories at the threshold of independence was largely different with regard to the number of  schools, the organization, program and didactic assumptions. The reborn Polish state was confronted with an important task of unifying the system and the level of education. It must be emphasised that this task was actually accomplished. In this the Sejm on March 11, 1932 (the act conclusively dissolved the remains of the educational legislation of the states which partitioned Poland). In the interwar Poland, not only the school system but also the so-called extraschool education developed. The period of the Second Republic of Poland was also the  time of explosion of pedagogic thought. The most important theoretical trends in the educational sciences emerged at that time, primarily: “psychological pedagogy and the related great movement of New Education (progressive education)”, “sociological pedagogics (social pedagogy)”, “cultural pedagogy (humanistic, personalistic pedagogy)”. A special object of reflection on the education in the Second Republic of Poland and of controversy in the pedagogics of the twenty years between the First and the Second World War in Poland was the question of educational aims. In the period until 1926 the dominant trend influencing the educational practice to the largest extent was the so-called patriotic education, whereas in the subsequent years citizenship education prevailed.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2018, 38; 301-307
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkoła i armia jako podmioty oddziaływania wychowawczego państwa w myśli politycznej obozu narodowego w Drugiej Rzeczypospolitej w kontekście zainteresowań badawczych Ryszarda Borowicza historią wojskową, oświatą i politologią
Autorzy:
Wojdyło, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050804.pdf
Data publikacji:
2014-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
army
Second Polish Republic
school
educational influence
Opis:
The active and direct participation of the state in the process of education was a very important and significant element that put the position of the main ideological-political formations in the interwar period in opposition to concepts constructed at the turn of the twentieth century. At the time of regaining independence, the state could be considered as one of the main subjects that were import_ant for rebuilding the awareness and collective identity of Polish people’s citizenship. Therefore, this text deals with the school and the army – institutions of educational influence during the Second Polish Republic – as the subjects of educational influence.
Źródło:
Kultura i Edukacja; 2014, 4(104); 226-238
1230-266X
Pojawia się w:
Kultura i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia sztuki II Rzeczypospolitej – perspektywy badawcze
A history of the arts of the Second Polish Republic – research perspectives
Autorzy:
Szczerski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082168.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Opis:
The relatively recent increase in the interest in the arts and architecture of the Second Polish Republic (1918–1939) invites us to ask questions about its future perspectives. This includes the need to search for new methods to read historical sources and to appreciate the period as a pretext to rewrite the history of modern Polish art. Three research postulates are being proposed here. The first one refers to postcolonial studies and indicates that paradoxically postcolonial categories allow us to question the supposedly imitative nature of Polish modernisation. As a negative example, they let us see its unique and original character and demonstrate that comparisons with the accomplishments of ‘centres’ not always produce a valid academic result. The second postulate refers to the appreciation of a different research geography of the arts of the interwar period, both in terms of Poland and the international context. Research on provincial modernisation projects should be continued, by showing the scale of the program of reforms undertaken, but also by emphasizing the importance of the context of the Central and Eastern Europe, where many countries formed after the First World War, from Estonia to Yugoslavia, were in a similar situation to Poland. Points of reference should be sought in other peripheral locations where similar regional modernisation processes took place. Research should also be continued on the polycentric modernism, in which there is no single centre imitated by the provinces, but where various centres of modernity co-exist, implementing modernisation projects resulting from local conditions. The third of the research postulates stems from the significant expansion of source databases as well as the phenomena observed on the borderline of history of art, cultural studies, and anthropology, which are also becoming subjects of study within our discipline. The synthetic and syncretic approach to the past allows us to perceive the evidence of modernisation processes in the research areas previously unexploited by history of art, such as the activities of educational institutions, social organisations, cooperatives, but also public institutions such as political parties and associations. These examples can be multiplied, and paying attention to them serves to emphasize the universal impact of modernisation slogans and their acceptance by a wide spectrum of recipients. It is important to note that not only the avant-garde artists identified themselves with the project of changes, and one should not see in them the only promoters of change that opened Polish culture to the 20th century. Such a broad field of research shows the complementarity of the artistic phenomena on the scene of the Second Polish Republic and their parallel activities to implement the postulates of the ‘modernist reversal’ after 1918.
Źródło:
Rocznik Historii Sztuki; 2018, 43; 5-9
0080-3472
Pojawia się w:
Rocznik Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Założenia organizacyjne żłobków dziennych w okresie międzywojennym według wytycznych Polskiego Komitetu Opieki nad Dzieckiem
The organizational guidelines for day nurseries in the Interwar period as set by the Polish Childcare Committee
Autorzy:
Wróblewska, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519631.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Nurseries
Polish Childcare Committee
Second Polish Republic
Opis:
The aim of this article is to present the main organizational assumptions of nurseries, which were just organized in the Interwar period and were to represent the first level of social care and educational work for mothers and children. The proposed issue is of contributory nature and is the first attempt to discuss the activities and operations of nurseries in the Interwar period, when their utility and significance were discussed. It is a description of the origins of the facility, which in the post-war period was a common element of childcare. As a result of the developing industry and the growing demand for workers, young mothers also took up paid jobs in order to improve their material status. Therefore, nurseries located near factories did not actually mushroom and the time of development of this institution was arrested in the post-war period.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2021, 44; 45-57
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawne aspekty funkcjonowania Karaimskiego Związku Religijnego w II Rzeczypospolitej
Legal basis of Karaite’s community in the Second Polish Republic
Autorzy:
Resler, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440220.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
Tematy:
Karaites
religious minority
the Second Polish Republic
denominationalism
Opis:
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w granicach nowego państwa znalazły się cztery gminy karaimskie. Ich sytuacja prawna nie była uregulowana. Potrzebę zmiany widziały zarówno władze państwowe jak i Karaimi. W 1923 roku w Wilnie społeczność karaimska rozpoczęła pracę nad przygotowaniem odpowiednich aktów prawnych. W roku 1927 miał miejsce ogólnopolski zjazd Karaimów, który na urząd hachana wybrał Hadżi Seraja Szapszała. W porozumieniu z Szapszałem w 1931 roku władze państwowe rozpoczęły prace nad projektem ustawy. Ostatecznie Ustawa o stosunku państwa do Karaimskiego Związku Religijnego w RP została uchwalona 21 kwietnia 1936 roku. Ustawa określiła prawne ramy funkcjonowania religii karaimskiej w Polsce, sposób wyboru duchownych, organy związ-ku i gmin oraz uprawnienia nadzorcze władz państwowych. Została pozytywnie odebrana przez większość Karaimów, przez których była uważana za szansę na przetrwanie własnej społeczności.
Four communes with Karaite communities were located within the borders of newly independent Poland in 1918. Their legal status was unregulated. Both the Government and members of this ethnic group saw the need to formalize their position. Thus it was that in 1923 the Karaites began work on drafting the relevant legislation. In 1927 the new leader of the community (called hachan) was elected and in 1931 with his help the Government finely started work on an appropriate statute, enacted on 21st April, 1936, which established the legal foundations of the Karaite religion in Poland. The most important regulations concerned the elections of priests, organs of the Karaites Union and its communes and the Government’s rights of control over those organs. The statute was accepted by most members of this ethnic group. It was viewed as a tool to help such a small community survive.
Źródło:
Almanach Karaimski; 2016, 5
2300-8164
Pojawia się w:
Almanach Karaimski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish Interwar [Non]Democracy from the View-Point of Julije Benešić
Poljska međuratna (ne)demokracija Benešićevim očima
Autorzy:
Pieniążek-Marković, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636208.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Second Polish Republic
Julije Benešić
autocracy
intimist literature
Opis:
In the article, the image of Polish democracy/autocracy during the Second Republic has been reconstructed. The subject of the analysis were the autobiographical notes entitled Osam godina u Varšavi written by Julije Benešić who stayed in Warsaw in the years 1930–1938 as a delegate of the Yugoslavian Department of Eductaion and Science. From his currently updated notes, a picture of Poland emerged as a state in which the basic civil rights were regularly broken including those guaranteed by the Constitution. The most glaring examples of the non-democratic actions regarded the problems of the national minorities (specifically the Polish-Ukrainian and Polish-Jewish relationships) as well as the prisons for the political opponents (Bereza Kartuska and Brześć). What is more, the observations made by the Croatian translator, writer and linguist illuminate in the form of interesting conotations the Polish mentality.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2019, 17; 191-207
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyskusje o podziale na województwa w Drugiej Rzeczypospolitej
Discussion on the division into voivodeships in the Second Polish Republic
Autorzy:
Leszczyńska, Cecylia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2044482.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
Tematy:
Druga Rzeczpospolita
podziały terytorialne
polskie województwa
Second Polish Republic
territorial divisions
polish voivodeships
Opis:
Celem artykułu jest odtworzenie debaty dotyczącej podziału na województwa w Drugiej Rzeczypospolitej, który został wprowadzony w latach 1919–1922. Kształt województw stał się przedmiotem licznych dyskusji, jej uczestnicy zazwyczaj oceniali go krytycznie podkreślając jego nieadekwatność do potrzeb administracji państwowej i wyzwań gospodarczych. Najwięcej projektów przedstawiono w latach 20. XX w. w związku z działalnością trzech komisji rządowo-parlamentarnych pracujących nad koncepcją podziału terytorialnego. Proponowane zmiany miały na celu zatarcie granic byłych zaborów oraz uwzględnienie w nowym podziale na województwa kryteriów demograficznych, ekonomicznych i komunikacyjnych. Projekty te zostały zrealizowane częściowo dopiero w latach 1937–1939, kiedy dokonano przesunięć przede wszystkim granic województw centralnych i zachodnich.
The aim of this article is to reconstruct the debate on the division into voivodeships in the Second Polish Republic, which was implemented in the years 1919–1922. The shape of the voivodeships became the subject of numerous discussions, which participants usually evaluated it critically, stressing its inadequacy to the needs of state administration and economic challenges. The highest number of projects was presented in the 1920s in connection with the activities of three governmental and parliamentary commissions working on the concept of territorial division. The proposed changes were aimed at blurring the borders of the former partitions and taking into account demographic, economic and communication criteria in the new division into voivodeships. These projects were only partially implemented in the years 1937–1939, when mainly the borders of the central and western voivodeships were shifted.
Źródło:
MAZOWSZE Studia Regionalne; 2021, 38; 11-27
1689-4774
Pojawia się w:
MAZOWSZE Studia Regionalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antecedents of the internment of the highest authorities of the Second Polish Republic in Romania in September 1939
Autorzy:
Walczak, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/654113.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Polska
Rumunia
sojusz polsko-rumuński
wojna 1939 roku
agresja sowiecka
inwazja niemiecka
najwyższe władze II Rzeczypospolitej
internowanie
Polska
Romania
the Polish-Romanian alliance
the 1939 war
Soviet aggression
German invasion
Opis:
Agresja Związku Sowieckiego na Polskę 17 września 1939 r. postawiła Królestwo Rumunii przed sprawą udzielenia jej pomocy, do której było zobligowane aliansem funkcjonującym od 1921 r. Kierownicy rumuńskiej nawy państwowej obawiali się podzielenia losu Rzeczypospolitej będącej ofiarą nie tylko ZSRR, ale broniącej się od przeszło dwóch tygodni przed napaścią III Rzeszy. Pragnąc uchronić swój kraj przed katastrofą poszukiwali sposobu uchylenia się od obowiązków sojuszniczych wobec Polski. Tymczasem polskie sfery rządzące w obliczu nieuchronnej klęski podjęły działania na rzecz przeniesienia politycznego kierownictwa państwa do Francji, chcąc u boku aliantów zachodnich kontynuować wojnę do zwycięskiego końca. Aby tam się znaleźć konieczne było uzyskanie od Rumunów zgody na przejazd do jednego z ich portów, by stamtąd móc kontynuować dalszą podróż. Zagrożenie inwazją sowiecką i niemiecką, sprawiało, iż władze w Bukareszcie korzystając z dość naciąganych powodów zdecydowały się na internowanie polskiej ekipy rządzącej. The aggression of the Soviet Union on Poland on 17 September 1939 faced the Kingdom of Romania with the matter of granting aid to Poland, to which it was obliged by an alliance from 1921 onwards. The heads of the Romanian state feared sharing the fate of the Polish Republic, which fell victim not only to the USSR, but had also been defending itself for more than two weeks against an assault by the Third Reich. Wishing to save their country from a catastrophe, they were looking for a way to evade their alliance duties towards Poland. Meanwhile, in the face of an imminent disaster, Polish leaders made steps to transfer the political leadership of the country to France, in order to continue fighting for victory alongside the Western allies. To move there, they needed to obtain an agreement from Romania to transfer to one of their ports, in order to be able to continue the journey. A threat of a Soviet and German invasion meant that the authorities in Bucharest, using rather far-fetched reasons, decided to intern the Polish government.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 3
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katolicki ruch charytatywny w diecezji łomżyńskiej w okresie II Rzeczypospolitej. Cz. 1: Struktura i organizacja
Catholic Charity Movement in the Lomza Diocese During the Second Polish Republic. Part 1: Structure and Organization
Autorzy:
Guzewicz, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26470136.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum
Tematy:
Second Polish Republic
charity movement
diocese of Lomza
Opis:
Charity is an integral part of the Churchʼs ministry, and active charity is one of the Christianʼs basic duties (cf. Mt 25, 35-45). The Church follows in the footsteps of her Founder, who loved us and showed us this love not only through the Sacrifice of Salvation, but also through works of mercy (cf. Mt 11, 5). Therefore, he not only proclaims the love of neighbor and obliges him to perform acts of mercy, but also gives charitable activities institutional forms, making caring for the poor one of the main tasks of the deaconʼs office (Acts 6, 1-6). In Poland, the traditions of this activity date back to the beginnings of the Piast state. Over the centuries, it was mainly animated and led by bishops and religious orders, but also brotherhoods and lay people. It was similar in the interwar period and in the Lomza diocese, except that the nature and forms of this activity were adapted to the changing socio-political conditions after the war. And so, in the first period, emphasis was placed mainly on the organizational and coordination side of charity, and since the economic crisis in 1929 and the development of Catholic Action, primarily on specific charity work and refining its methods. By charity we will understand the entire charity campaign carried out in the interwar diocese of Lomza. It was based mainly on Parish Committees of Relief, consisting mainly of Vincentian associations and Catholic Action, 2) charitable institutions and foundations; 3) the activities of religious orders, in particular the Congregation of the Sisters of Mercy of Saint. Wincentego à Paulo.
Źródło:
Studia Ełckie; 2021, 23, 4; 515-524
1896-6896
2353-1274
Pojawia się w:
Studia Ełckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samorząd miejski w Lublinie w początkach II Rzeczypospolitej
Municipal government in Lublin at the beginnings of Second Polish Republic
Autorzy:
Szewczak-Daniel, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965358.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
municipal government
Second Polish Republic
Decree on municipal government
“February decree”
Lublin
samorząd miejski
II Rzeczpospolita
Dekret o samorządzie miejskim
dekret lutowy
Opis:
A decree on municipal government of 4 February 1919, generally known as the „February decree” constituted the legal foundation for organisation of the municipal government and its functioning in the first years of Second Polish Republic. It was applicable and legally binding in one hundred and fifty cities of the former Congress Poland until the socalled „uniting act” of 23 March 1933 entered into force. Apart from presenting the legal grounds of the post-war municipal government in Lublin, the article also gives an outline of political relations in the city which had an impact on mutual relationships between local government authorities nominated in the course of first free democratic elections held in February 1919.
Podstawę prawną organizacji i funkcjonowania samorządu lubelskiego w pierwszych latach II Rzeczypospolitej stanowił Dekret o samorządzie miejskim z 4 lutego 1919 r., zwany dekretem lutowym, który obowiązywał w 150 miastach byłego Królestwa Kongresowego aż do czasu wejścia w życie tzw. ustawy scaleniowej z 23 marca 1933 r. Poza przedstawieniem podstaw prawnych funkcjonowania powojennego samorządu lubelskiego, w artykule został nakreślony również obraz stosunków politycznych w mieście, wpływający na wzajemne relacje między organami samorządu powołanymi w pierwszych demokratycznych wyborach, przeprowadzonych w lutym 1919 r.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2018, 21; 195-209
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Public Health in the East Voivodeships of the Second Polish Republic
Zdrowie publiczne na wschodzie województw II Rzeczypospolitej Polskiej
Autorzy:
Tishchenko, Evgenij
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/972564.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Historii Filozofii i Medycyny
Tematy:
zdrowie publiczne
wschodnia Polska
okres międzywojenny w Polsce
public health
eastern voevodeships
the Second Polish Republic
Opis:
Artykuł opisuje stan zdrowia publicznego we wschodnich województwach Polski w okresie międzywojennym. Wskazuje na wpływ warunków życia na stan zdrowia publicznego. Omawia znaczenie chorób zakaźnych i społecznych, sposoby zapobiegania im oraz aktywność instytucji medycznych.
The article describes the state of public health in the eastern voevodeships of the Second Polish Republic; reveals the impact of life conditions on public health. The author points out spread of infectious and social diseases; covers activities on their prevention and decrease; characterizes activities of established medical institutions.
Źródło:
Archiwum Historii i Filozofii Medycyny; 2011, 74; 85-90
0860-1844
Pojawia się w:
Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dom wypoczynkowy księży polskich „Maksymówka” w okresie Drugiej Rzeczypospolitej
Polish Priests Holiday House “Maksymówka” during the Second Polish Republic
Autorzy:
Piekarski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/495227.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
domy wypoczynkowe
turystyka
Kresy Wschodnie
Druga Rzeczpospolita
Archidiecezja Lwowska
Maksymówka
“Księżówka”
rest houses
tourism
Eastern Borderlands
Second Polish republic
Lviv Archdiocese
Opis:
When Poland regained its independence in 1918, there was a need to launch a fight for the health of polish citizens, mainly the elimination of omnipresent tuberculosis. The state was not able to afford the intensive creation of preventive health care system by building medical infrastructure. In such circumstances, many holiday houses, health houses, and even sanatoriums were built and maintained under voluntary taxation of citizens. Polish priests also participated in this nationwide process by organizing the so-called “Księżówki”, holiday houses, where they could rest and improve their health condition. One of these centers was established in 1927 in the village of Maksymówka, in the Eastern Borderlands of the Polish-Lithuanian Commonwealth, within the Stanisławów deanery of the Lviv Archdiocese.
Z chwilą odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku zaistniała potrzeba uruchomienia frontu walki o zdrowie jej obywateli, w tym głównie o wyeliminowanie wszechobecnej gruźlicy. Państwa nie było stać na intensywne tworzenie systemu profilaktyki zdrowotnej poprzez budowanie infrastruktury leczniczej. W takich okolicznościach wiele domów wypoczynkowych, domów zdrowia, a nawet sanatoriów wznoszonych i utrzymywanych było w trybie dobrowolnych opodatkowań obywateli. W tym ogólnopolskim procesie uczestniczyli też polscy kapłani, organizujący tzw. „Księżówki”, w których mogli poprawiać swoją kondycję zdrowotną duchowni. Jeden z takich ośrodków powstał w 1927 roku we wsi Maksymówka, na Kresach Wschodnich Rzeczypospolitej, na terenie Dekanatu Stanisławowskiego Archidiecezji Lwowskiej.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2020, 41, 2; 137-150
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legislacja dotycząca fideikomisów familijnych (ordynacji rodowych) w II Rzeczypospolitej Polskiej
Legislation on Family Fideicommissa in the Second Polish Republic
Autorzy:
Filipiak, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2123364.pdf
Data publikacji:
2022-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
rolnictwo
reforma rolna
parlamentaryzm
legislacja
II RP
fideikomisy familijne
ordynacje rodowe
wielka własność
agriculture
legislation
land reform
parliamentarism
Second Polish Republic
family fideicommissa
entail
great ownership
Opis:
The article describes the creation and content of legal regulations in the Second Polish Republic regarding a special institution, which were family fideicommissa (entails), called in Poland ordynacje rodowe – indivisible estates in the hands of aristocratic families, excluded from the general principles of inheritance, with restrictions in the field of, i.a., disposition and charging. The author proves that the legislation in this respect was influenced by the then agrarian policy and attempts to regulate the land reform. Family laws were perceived in particular as a relic of feudalism contrary to the constitutional order and a policy aimed at basing the agricultural structure on middle and small property and thus raising the social and economic status of the poor masses of Polish peasants. The author describes political postulates in this regard, successive legal acts created by the legislature and the accompanying parliamentary discussions.
Artykuł opisuje tworzenie i treść regulacji prawnych w II Rzeczypospolitej dotyczących szczególnej instytucji, jaką były fideikomisy familijne, nazywane na ziemiach polskich ordynacjami rodowymi – niepodzielne majątki ziemskie znajdujące się w rękach rodzin arystokratycznych, wyłączone z ogólnych zasad spadkobrania, z ograniczeniami w zakresie m.in. rozporządzania i obciążania. Autor dowodzi, iż na legislację w tym względzie miała wpływ ówczesna polityka agrarna oraz próby uregulowania reformy rolnej. Ordynacje rodowe postrzegano w szczególności jako relikt feudalizmu sprzeczny z porządkiem konstytucyjnym oraz polityką dążącą do oparcia struktury rolnej na średniej i drobnej własności oraz podniesienia przez to statusu społecznego i ekonomicznego ubogich mas polskich włościan. Autor opisuje postulaty polityczne w tym względzie, kolejne akty prawne tworzone przez legislatywę oraz towarzyszące temu dyskusje parlamentarne.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 4(68); 155-167
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Status formalnoprawny żydowskich gmin wyznaniowych w II Rzeczypospolitej
Legal status of Jewish religious communities in the Second Polish Republic
Autorzy:
Lewicka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2144061.pdf
Data publikacji:
2012-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
multiculturalism
the Second Polish Republic
national minorities
religious minorities
Jewish society
the interwar period
legal status
legislation
wielokulturowość
II Rzeczypospolita
mniejszości narodowe
mniejszości religijne
społeczeństwo żydowskie
okres międzywojenny
status prawny
ustawodawstwo
Opis:
II Rzeczpospolita była krajem wielokulturowym i wieloreligijnym. W tym czasie około 1/3 obywateli polskich deklarowała przynależność do mniejszości narodowych i religijnych. Wśród wszystkich mniejszości niechrześcijańskich najliczniejszą była mniejszość żydowska. Tuż po I wojnie światowej status prawny ludności żydowskiej w poszczególnych częściach państwa polskiego był zróżnicowany, a co więcej – często sprzeczny. W tej sytuacji jednym z najważniejszych zadań polskiego ustawodawcy w tamtych czasach było prawne uregulowanie ich sytuacji i stworzenie jednolitego statusu prawnego. Artykuł zawiera przegląd istotnych problemów związanych z sytuacją prawną żydowskich gmin wyznaniowych w II Rzeczypospolitej.
The Second Polish Republic was a multicultural and multi-religious country. At that time about 1/3 of polish citizens declared themselves as members of national and religious minorities. Among all of non-Christian minorities the Jewish one was the largest. Shortly after the First World War the legal status of Jewish inhabitants in particular parts of polish state was different and – moreover often contradictory. In that case one of the most important assignments of polish legislature those days was to regulate according to law their situation and create homogenous legal status. The article contains review of essential problems regarding to legal situation of Jewish religious communities in the Second Polish Republic.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2012, 2, 2; 31-61
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Social insurance in the Second Republic of Poland. Social advantage or the policy of caution
Autorzy:
Chylak, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1683719.pdf
Data publikacji:
2016-04-09
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Second Polish Republic
Social insurance
Social policy
Social advantages
Opis:
Social insurance was conceived from a great thought of the social caution, from the thought of protection of an uncertain future. That thought of caution, during the time of development of social insurance, was implemented by the public entities on the one hand and by the civil activity on the other one. However, the process of creation of the social insurance system in Poland did not represent the policy of caution executed by the state. The only sign of caution could be seen with reference to the insurance associations as there the participants decided whether to enter the system or not whereas the state executed the policy of giving privileges to the certain social groups.
Źródło:
Studia Historiae Oeconomicae; 2015, 33; 37-54
0081-6485
Pojawia się w:
Studia Historiae Oeconomicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestępczość w II Rzeczpospolitej w świetle danych statystycznych
Crime in second Polish Republic in the light of statistical data
Autorzy:
Krajewski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699005.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
przestępczość w II Rzeczpospolitej
statystyczna analiza przestępczości
crime
Opis:
After Poland regained independence in 1918, the system of crime statistics had to be organised from scratch and unified. At the same time, until new criminal code became effective, there were three criminal laws each of them with different scopes and forms of criminalization. Because of this in 1924 – 1934, crime statistics were based on classification drafted by the State Police Headquarters. Only since 1934 the statistics were base on the classification of the new criminal code. There was also a problem of separating statistical data concerning more serious crimes, defined by L. Radzinowicz as “true crime” from petty offences (which today are subject to Offences Code). As far as crime dynamics is concerned, the interwar period should be divided into three subperiods of 1924-1930, 1931-1934, and 1934-1938. In the first period crime intensity fluctuated yet with an overall increasing tendency. In 1931-1943 there was an explicit increase, particularly in 1931 and 1931. Reasons for this should be sought in the influence of the Great Depression. Since 1935 there was a decrease in reported crimes. In the last year of available statistics, that is 1938, crime level was 22,3% lower than in 1934. What draws one’s attention is the differences in reported crime levels before and after the war. Particularly, in the 1950s and 1960s crime levels were comparable to those in 1920s, that is before the Great Depression. It fell below this level only in 1970s, and in 1980s it increased again to the level comparable with 1920s. Reported crime levels throughout the period of communist Poland was however lower than in most of 1930s before the war. At the same time, it is clear that present crime levels are much higher than any of those in the interwar period. Data concerning intensity and dynamics of murders between 1924-1937 are particularly interesting. In 1920s number of murders increased similarly to increase of overall crime figures. After 1930 number of murders fluctuated only and its dynamics diverged from an explicit increase in overall crime. This fact made L. Radzinowicz conclude that the Great Depression – unlike it influenced crimes against property – did not influence violent crimes in an the same way. A decrease in violent crimes during an economic depression can be related, according to the author, with decreased alcohol consumption resulting from lower incomes of the population. There are many signs that murders are related to differences in the level of civilization, economic, and cultural life of particular parts of the country before the war and not to the economy cycle. What is interesting in the light of this is that the number of murders in post-war Poland never approached the number of crimes which were observed before the war. Dynamics of robbery was much different. Number of robberies in 1920s uninterruptedly decreased, and it increased since 1930s. But in comparison to the post-war period, robberies seem almost marginal.
Źródło:
Archiwum Kryminologii; 2012, XXXIV; 531-567
0066-6890
2719-4280
Pojawia się w:
Archiwum Kryminologii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wychowanie w blasku sztuki
Autorzy:
Henryk, Depta,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/892407.pdf
Data publikacji:
2018-02-06
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
university; teacher education; Second Polish Republic
development of pedagogy
Opis:
The article is an attempt to define the role that art plays – may/should play – in the education of modern man. The scope of this “great role of art in the life of modern man” was presented in the works of Irena Wojnar and Bogdan Suchodolski – the authors of the Polish theory of aesthetic education. For the author of the article, the important role of art lies in the fact that it breaks the inertia of our sensitivity, our perceptual patterns, the coldness of the heart. In our times it is art – or maybe only art! – that allows modern man, at least partially, to satisfy the hunger for meaning. Art is an attempt to overcome the insufficiency of our human existence. To overcome and enrich! By showing man not just what he is but what he would like to be, what he should be, art creates a truly human vision of the art of life. That art is great entertainment is another happy circumstance for aesthetic education. We love and choose art because it is simply amusing. Studies show that art is educationally attractive – especially for children and adolescents – because it is also an attractive entertainment. The power and the beauty of aesthetic education lie in the fact that it is an education which is also a noble entertainment.
Źródło:
Kwartalnik Pedagogiczny; 2017, 62(4 (246)); 61-72
0023-5938
Pojawia się w:
Kwartalnik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bogactwo i ubóstwo etniczne w Afryce Północnej. Polscy Tatarzy w Egipcie, Algierii i Maroku w okresie II Rzeczypospolitej
The etjnic poverty and wealth in North Africa. The Polish Tatars in Egypt, Algeria and Morocco during the Second Polish Republic
Autorzy:
Chazbijewicz, Selim
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/566814.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Instytut Nauk Politycznych
Tematy:
Polish Muslims
North Africa
Polish Tatars
Second Polish Republic
Opis:
The author of the article forwards the question about the case of the relationship of Polish Muslims community during 1918-1939 with Muslims in the Middle East. The Polish Tatars as a Muslims propagated an idea of relationship between Europe and Islamic East through the Tatars group in Poland. Some leaders of PolishTatars, Olgierd and Leon Kryczyński visited Egypt and Morocco and promoted Polish Muslims tradition as connection between European and Eastern civilizations. During the Second Polish Republic, Polish government especially Marshall Pilsudski promoted organizations of Polish Tatars e.g. The Culture and Education Union of Polish Tatars (activity during the years 1925-1939).
Źródło:
Forum Politologiczne; 2011, 12 - Problemy bogactwa i biedy we współczesnej Afryce; 561-566
1734-1698
Pojawia się w:
Forum Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The problem of multiculturalism on the example of Belarusian, Lithuanian, Jewish, Silesian and Tatar minorities in the perspective of the security of policy in the second Polish Republic
Autorzy:
Landmann, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/347410.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:
security
multiculturalism
Second Polish Republic
national minorities
social politics
Opis:
The article is an attempt to analyse the problem of multiculturalism on the example of the influence of the five minority communities listed in the title in the perspective of the security of Poland in the period between 1918 and 1939. The considerations presented in this article are an addendum to the issues related to the policy of the authorities of the Second Republic of Poland on national minorities and its influence on the internal security of the state. This subject was undertaken by the Author earlier when he analysed the activity of the representatives the German and Ukrainian minority. The article presents potential factors which can destabilise internal security, especially at the social level, as a result of forces in the environments of the indicated national and ethnic minorities in the II RP. The presented arguments allow to conclude that during the whole interwar period the II RP authorities had to struggle with multiculturalism related to the presence of Belarusian, Lithuanian, Jewish and Silesian minorities because in their environment centrifugal forces were occurred many times and posed a threat to the internal security of the newly re-established Polish state. What is more, it turned out that the social and cultural policy of the II RP was not sufficiently wide-ranging for the above mentioned minorities. However, there were also other factors which constituted serious obstacles in pursuing the policy of efficient integration in the II RP society. It is possible to indicate here as an example the aversion of numerous representatives of these minorities to the social policy imposed by the Polish authorities, major discrepancies in the leading integration vision between significant political factions and also the influence of external propaganda and agitation influencing these minorities.
Źródło:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki; 2017, 1; 61-81
1731-8157
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura Brześcia nad Bugiem w latach II Rzeczypospolitej
Architecture of Brest-on-the-Bug in the Second Polish Republic
Autorzy:
Pszczółkowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366637.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Brześć nad Bugiem
Kresy Wschodnie
architektura międzywojenna
klasycyzm akademicki
klasycyzm zmodernizowany
style narodowe
funkcjonalizm
Brest
Eastern Borderlands
interwar architecture
academic classicism
modern classicism
national styles
functionalism
Opis:
Brześć nad Bugiem to miasto, którego szczególny rozwój przypadł na lata międzywojenne. W tym okresie pełniło ono funkcję stolicy województwa, będąc siedzibą licznych organów administracji wojewódzkiej i powiatowej. Nowa ranga przyczyniła się do rozwoju urbanistycznego i architektonicznego miasta. Zadaniem priorytetowym stało się wprowadzenie zabudowy monumentalnej kształtującej wielkomiejski wizerunek, okazałe formy architektoniczne miały też dowodzić potęgi i stabilności państwa polskiego. Rozwijała się w tym nurcie także architektura mieszkaniowa, związana m.in. z potrzebami kadr urzędniczych. W architekturze międzywojennego Brześcia można doszukać się wszystkich charakterystycznych dla tej epoki zjawisk stylistycznych, począwszy od klasycyzmu akademickiego, poprzez klasycyzm zmodernizowany i style narodowe w różnych odmianach, aż do skrajnego funkcjonalizmu. Pomimo peryferyjnego położenia miasta w skali kraju oraz typowych dla Kresów Wschodnich problemów w zakresie planowania przestrzennego, realizowana tu architektura reprezentowała wysoki poziom artystyczny, szczególnie w odniesieniu do gmachów użyteczności publicznej. Budowle tego okresu cechują się oryginalnością i znaczną różnorodnością form, w wielu przypadkach nie ustępując pod względem klasy architektonicznej gmachom Warszawy czy innych wielkich miast ówczesnej Polski zachodniej. Stolica kraju miała duży wpływ na wyraz architektoniczny Brześcia, przede wszystkim z racji pochodzenia projektujących tu architektów, w większości będących przedstawicielami środowiska warszawskiego.
In the interwar period Brest developed rapidly. At that time, the city was the capital of the Polesia voivodeship. Therefore, numerous administrative authorities had their headquarters here. It added to urban and architectural development of Brest. The task of great importance was to introduce monumental architecture and, consequently, to establish the urban image of the city. Splendid forms were to demonstrate power and stability of the Polish state. Another significant issue was to design housing estates for the Polish officials who appeared in Brest after 1918. The interwar architecture of Brest presents all the mainstream stylistic phenomena typical of that time: academic classicism, modern classicism, various national styles and, finally, pure functionalism. Even though the city was located in the borderlands and had to face problems of urban planning, its architecture presented quite high artistic level, especially in terms of public buildings. These were characterized with distinguished forms; and certain buildings were almost as impressive as the ones in Warsaw or other important cities in Poland. It is worth noticing that Brest was under influence of Warsaw, mainly because of the fact that several architects working here came from the capital of Poland.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2014, 59, 3; 5-32
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prometeizm i koncepcja Międzymorza w praktyce polityczno-prawnej oraz dyplomacji II RP
Prometheism and conception of Intermarium in political and legal practice and diplomacy of the Second Polish Republic
Autorzy:
Cieplucha, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595834.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Międzymorze
prometeizm
II RP
Intermarium
prometheism
Second Polish Republic
Opis:
The Author demonstrates the influence of prometheism and the political, legal and institutional conception of Intermarium and the diplomacy of the interwar Poland as a necessary provision of the security against the aggression of the former invaders. In the first place author presents the definitions of prometheism and Intermarium. He describes the impact of the most important, political and legal ideas in Poland before World War II. To do so the Author presents a dispute between the National Democracy, the political group of Marshal Józef Piłsudski and the environment of the youth conservatives. Representatives of national thought postulated the creation of a unified state in terms of ethnic. They were sceptical about building the Central and East European block. In turn, Pilsudski’s environment and youth conservatives proposed the creation of a strong alliance between states of Central and East Europe. In the same time they supported the independence movements in the Soviet Union. Author also points out an example of the “Grabski Education Act” and the activities of the Eastern Institute in Warsaw. In this context, he analyses the impact of prometheism and the conception of Intermarium on the legal and institutional life of the Second Polish Republic. In the last part of the article he presents the polish diplomatic efforts in the first years after Poland regained independence. These diplomatic attempts were aimed to create a coalition of countries in Central and East Europe. The main purpose of this coalition was to defend the common interests of the new states against the Russian and German threat.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2014, XCIII (93); 39-55
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewolucja regulacji prawnych kąpielisk w II Rzeczypospolitej
Evolution of legal regulations for bathing areas in the Second Polish Republic
Autorzy:
Bobkier, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/19969540.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
kąpielisko
prawo wodne
zakłady kąpielowe
zakłady kąpielowe rytualne dla ludności żydowskiej
uzdrowiska
bathing beach
water law
bathing establishments
ritual bathing establishments for the Jewish population
health resorts
Opis:
Po odzyskaniu przez Polskę w 1918 r. niepodległości podjęto szereg działań legislacyjnych mających na celu unormowanie zagadnień związanych z kąpieliskami. W polskim języku prawnym termin kąpielisko posiadał w okresie międzywojennym dwa znaczenia: sanitarne – zakładów kąpielowych (publicznych łaźni, miejsc utrzymania higieny) oraz miejsc, miejscowości wypoczynku nad wodą. Regulacje prawne miały w szczególności na celu unifikację pięciu pozaborczych systemów prawnych w jeden system. Wyjątkowe opóźnienia cywilizacyjne występowały na obszarze dawnego zaboru rosyjskiego. Szczególne przepisy obowiązywały w zakresie zakładów kąpielowych rytualnych dla ludności żydowskiej. Ustawa o uzdrowiskach z 1922 r. przewidywała szczególny reżim prawny dla kąpielisk morskich. Kolejnym źródłem regulacji było rozporządzenie o urządzeniu i utrzymywaniu zakładów kąpielowych publicznych z 1922 r., które regulowało, w ramach jednego aktu prawnego, tak „kąpieliska” w dzisiejszym znaczeniu tego słowa, jak i zespoły urządzeń sanitarnych służące utrzymaniu higieny. Kolejny ważny krok stanowiła ustawa wodna z 1922 r., która nie zawierała definicji legalnej terminu „kąpielisko”, ustanawiając jedynie zasadę powszechnego dostępu do wód publicznych. Ustawa ta wprowadziła, obowiązującą do dziś w kolejnych ustawach Prawo wodne, zasadę uzyskania zgody organów wodnoprawnych na otwarcie kąpieliska. Najpełniejsza w II Rzeczypospolitej regulacja kąpielisk w zbiornikach słodkowodnych i słonowodnych zawarta została w przepisach rozporządzenia o zakładach kąpielowych z 1936 r. Ten akt prawny obowiązywał już na obszarze całego kraju i regulował wszelkie instytucje kąpielowe, przeznaczone do publicznego użytku dla celów higienicznych, sportowych, a także rytualnych. W porządku prawnym Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej oraz III RP kąpielisko występowało jako pojęcie wieloznaczne, odnoszące się zarówno do urządzenia sanitarnego, jak i miejsca do pływania do roku 1998.
After Poland regained independence in 1918, a number of legislative measures were taken to regulate bathing-related issues. In the Polish legal language, the term bathing had two meanings in the interwar period: sanitary – bathing establishments (public baths, places of hygiene) and places to rest by the water. The legal regulation was aimed, in particular, at the unification of five post-partition legal systems into one system. Exceptional civilization delays occurred in the area of the former Russian partition. Special provisions were in force in the field of ritual bathing establishments for the Jewish population. The Act on health resorts of 1922 provided for a special legal regime for sea bathing areas. Another source of regulation was the Ordinance on the organization and maintenance of public bathing establishments of 1922, which regulated, within a single legal act, both „bathing areas” in the present meaning of the word as well as sets of sanitary facilities for maintaining hygiene. The next important step was the Water Act of 1922, which did not contain a legal definition of the term „bathing beach” also established the principle of universal access to public waters. This act introduced the principle of obtaining the consent of the water-legal authorities to open a bathing water, which is still binding in subsequent acts of the Polish Water Law. The most complete regulation of bathing sites in freshwater and saltwater reservoirs in the Second Polish Republic was contained in the Provisions of the regulation on bathing establishments of 1936. This legal act was already in force throughout the country and regulated all bathing institutions intended for public use for hygiene, sports, and also ritualistic. In the legal order of the Polish People’s Republic and the Third Republic of Poland, the bathing facility appeared as an ambiguous term, referring to the sanitary facilities and the place for swimming until 1998.
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2021, 24; 47-79
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uniwersytety ludowe w II Rzeczypospolitej (zarys problemu)
Folk Universities in the Second Polish Republic (An Outline of the Issue)
Autorzy:
Jamrożek, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/970088.pdf
Data publikacji:
2016-11-04
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
uniwersytety ludowe
oświata pozaszkolna
Polska międzywojenna
ks. Antoni Ludwiczak
Ignacy Solarz
folk universities
education outside of school
Interwar Poland
Father Antoni Ludwiczak
Opis:
Zainteresowanie polskich środowisk oświatowych ideą uniwersytetu ludowego – placówki edukacji pozaszkolnej i przeznaczonej dla młodzieży wywodzącej się ze wsi i kształcącej na potrzeby tego środowiska przodowników pracy oświatowej i kulturalnej – wzmogło się wraz z odzyskaniem przez Polskę niepodległości. W Polsce międzywojennej ukształtował się wręcz żywy ruch uniwersytetów ludowych (obejmujący w sumie 27 placówek tego rodzaju). Szczególną rolę w jego rozwoju odegrały takie postacie, jak ks. Antoni Ludwiczak, Ignacy Solarz, Jadwiga Dziubińska. Otwarcie pierwszego polskiego uniwersytetu ludowego w Polsce międzywojennej nastąpiło z inicjatywy Towarzystwa Czytelni Ludowych, w Dalkach pod Gnieznem, 5 października 1921 roku. Jego dyrektorem został, stojący na czele Towarzystwa, wspominany ks. Antoni Ludwiczak. W placówce tej – podobnie jak w innych uniwersytetach założonych później przez TCL (w Zagórzu na Kaszubach – w 1926 roku i Odolanowie na południu Wielkopolski z przeznaczeniem dla młodzieży ze Śląska – w 1927 roku) – eksponowano wychowanie Polaka-katolika. Realizowany w niej program charakteryzował się wyraźną dominacją treści historyczno-literackich. Profil kształcenia w uniwersytecie w Dalkach nie satysfakcjonował jednak części młodzieży wiejskiej, radykalizującej się pod względem społecznym i ideowym oraz związanych z nią działaczy ludowych starszego pokolenia. W tych środowiskach uznawano, że jest on za mało „wiejski”. W konsekwencji powołano do życia nowy (wiejski) uniwersytet ludowy – w 1924 roku w Szycach – realizujący koncepcję tzw. „chłopskiej szkoły”, której głównym twórcą był Ignacy Solarz. Profil edukacji w tej placówce (kontynuowany później przede wszystkim w uniwersytecie ludowym w Gaci Przeworskiej) wynikał przede wszystkim z powiązań z ruchem młodochłopskim i z tendencji do wychowania młodzieży wiejskiej w ścisłej łączności z warstwą chłopską oraz jej dążeniami do przebudowy politycznej i społeczno-kulturalnej wsi i państwa. Na podstawach ideowych zbliżonych do głównych założeń koncepcji Solarza opierała się także działalność uniwersytetu ludowego w Sokołówku, założonego w 1927 roku i prowadzonego (dla dziewcząt wiejskich) przez Jadwigę Dziubińską. Realizował on jednak model uniwersytetu będącego z jednej strony instytucją pogłębiającą przygotowanie zawodowe (szczególnie w zakresie praktyki agronomicznej), z drugiej – stanowiącą ogólnokształcącą nadbudowę wykształcenia ogólnorolniczego na poziomie niższym (do uniwersytetu przyjmowano właściwie absolwentki ludowych szkół rolniczych).
The interest on the part of educational communities of the idea of folk universities – an extracurricular educational venue aimed at the young from rural areas and providing leaders in educational and cultural work with education so as to fulfill the needs of their region – increased along with Poland regaining independence. In fact, in the interwar Poland, an active movement of folk universities was created (consisting of 27 institutions of the kind). Father Antoni Ludwiczak, Ignacy Solarz, Jadwiga Dziubińska were the people who played an exceptional role in its development. The first Polish folk university in the inerwar Poland was opened with the initiative of the People’s Libraries Societies (Polish: Towarzystwo Czytelni Ludowych) in Dalki near Gniezno, on 5th October in 1921. The above-mentioned Father Antoni Ludwiczak, who was in charge of the society, became the director of the university. In the institution, similarly to other universities established later by the society (in Zagórze in Kaszuby in 1926, in Odolanów in the south of Wielkopolska aimed at the young from Silesia – in 1927) the education of Catholic Poles was emphasised. The curriculum realised in the university was characterised by its distinctly dominant historic and literary content. The educational profile in the university in Dalki did not satisfy some of the young people from rural areas, who were becoming more radical in social and ideal terms as well as the peasant activists from the older generation associated with them. In these circles, it was claimed that it was not “rural” enough. As a consequence, a new (rural) folk university was established – in 1924 in Szyce – fulfilling the idea of the co-called “folk school”, the main founder of which was Ignacy Solarz. The educational profile of the institution (later continued, most of all, in the folk university in Gać Przeworska) resulted from its associations with the young peasant movement and with the tendencies to educate the young from rural areas in close cooperation with peasant social class and their attempts to reconstruct the Polish countryside politically, socially and culturally, as well as the country itself. The folk university in Sokołówek was established (for female students) in 1927 and was directed by Jadwiga Dziubińska based on ideological foundations similar to the main assumptions of the concept of I. Solarz. However, it realised the model of university as an institution which, on the one hand, improved vocational preparation (especially in terms of agronomic practice) and, on the other hand – was a general expansion of general agricultural education on a lower level (the university enrolled graduates from folk agricultural schools).
Źródło:
Studia Paedagogica Ignatiana; 2016, 19, 2; 193-209
2450-5358
2450-5366
Pojawia się w:
Studia Paedagogica Ignatiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The problem of “legal bigamy” in the light of the rulings of the District Court in Poznan
Autorzy:
Paciorkowski, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684813.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
marriage law
legal bigamy
divorce
The Second Polish Republic
Opis:
The purpose of the paper is to present the problem of so-called “legal bigamy” in the light of the rulings of the District Court in Poznan. The marriage law regulations in The Second Polish Republic were completely different in various parts of the country and attempts to unify them failed. This situation caused significant problems: for example, many civil courts refused to recognize some of the divorce judgments issued by church courts in the former Russian partition because of their improper jurisdiction. The paper focuses on two matrimonial cases that were ruled upon by the District Court in Poznan. In both cases the District Court in Poznan was to decide whether divorce judgments issued by the church court of the Polish Orthodox Church in Warsaw were also binding in the former Prussian district.
Źródło:
Adam Mickiewicz University Law Review; 2013, 2; 15-28
2450-0976
Pojawia się w:
Adam Mickiewicz University Law Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Women Police in Interwar Poland in the Light of Reports from Inspections Carried out by Stanisława Paleolog
Autorzy:
Gołdyn, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375176.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie
Tematy:
women police
State Police
Stanisława Paleolog
Second Polish Republic
Opis:
Although the genesis of women police dates back to 1925, not much information on the activities of this formation has been preserved until today. It is known that it was established on the initiative of the Polish Committee for the Fight Against Trafficking in Women and Children and its main goal was to fight prostitution, to prevent women from being taken out of the country and exploited for work as prostitutes, and later also to take care of children. The formation was supervised by lt. Stanisława Filipina Paleolog. Her duties included controlling female police officers in terms of their task performance, as well as taking care of new candidates. In the article, on the basis of archival documents, the author analyses control reports and protocols drawn up during that period, on the basis of which it is possible to reconstruct, at least partially, the history of Polish female police officers in the late 1930s.
Źródło:
Internal Security; 2020, 12(2); 275-286
2080-5268
Pojawia się w:
Internal Security
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Administracja szkolnictwa powszechnego i średniego w II Rzeczypospolitej
The administration of primary and secondary education in the Second Polish Republic
Autorzy:
Sieciński, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590840.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
history of administration
education in the Second Polish Republic
historia administracji
szkolnictwo II RP
Opis:
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. wzrosło zainteresowanie społeczne sprawami oświaty i wychowania. Odziedziczone po państwach zaborczych systemy edukacji wymagały ujednolicenia na terenie całego państwa. Powszechne było przeświadczenie, że w odrodzonym państwie polskim niezbędne są podstawowe akty rządowe likwidujące dotychczasowe zróżnicowanie dzielnicowe i zapewniające zwartą oraz jednolitą organizację szkolnictwa i oświaty w całym kraju. Kierownictwo administracją szkolnictwa należało do ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego. Dla celów administracji szkolnej kraj został podzielony na 10 okręgów szkolnych z kuratorami na czele. Okręgi dzieliły się na obwody szkolne pod kierownictwem inspektorów szkolnych. Odziedziczone po państwach zaborczych systemy edukacji zostały ostatecznie ujednolicone na mocy ustawy w 1932 r. Przeprowadzona reforma podzieliła szkoły na powszechne, średnie i wyższe. Ze względu na źródło finansowania wyróżniono szkoły publiczne i prywatne. Zasadę stanowić miało siedmioletnie nauczanie w zakresie szkoły powszechnej. Jednak w celu zakwalifikowania istniejących szkół do nowego modelu organizacyjnego wprowadzono trójstopniowy podział szkół powszechnych, na szkoły realizujące: − program elementarny (klasy I–IV), − program wyższy (klasy I–VI), − program pełny (7 klas). Na średnie szkolnictwo ogólnokształcące składać miały się po reformie 4-letnie gimnazja oraz jako szczebel wyższy – 2-letnie licea. Do gimnazjum przyjmowano (po złożeniu egzaminu) uczniów, którzy ukończyli 6 klas szkoły powszechnej. Po ukończeniu gimnazjum i zdaniu egzaminu wstępnego można było kontynuować naukę w liceum, po której ukończeniu możliwe było przystąpienie do egzaminu dojrzałości, a następnie podjęcie studiów w szkole wyższej. Ustawa z 1932 r. umożliwiła zorganizowanie na analogicznych zasadach szkół zawodowych.
After Poland had regained its independence in 1918 the social interests in education and upbringing started to grow significantly. The school systems inhereted from the states during the times of partioned Poland needed to be unified in the whole country. The general opinion was that some basic legislative acts are required in the newly independent Republic of Poland to eliminate the differences between the regions and to provide a cohesive and uniform organisation of schools and education in the whole country. The Minister of Religious Confessions and Public Education was in charge of the educational administration. In order to be able to supervise the educational administration the country was divided into ten school provinces supervised by province superintendents. The school provinces were divided into districts adminstrated by district superintendents. All the school systems inhereted from the time of the partioned Poland were unified by a legislative act of 1932. According to the reform implemented there were primary schools, secondary schools and higher schools. In terms of financing education the schools were public and private. The base was the seven-year primary education. However, to be able to classify the schools of that time according to the new organisational model it was necessary to implement a threestage structure of primary schools. The schools were divided into three stages teaching the following curriculums: − primary curriculum (classes I – IV), − higher curriculum (classes I – VI), − complete curriculum (7 classes). The reform of the secondary education introduced middle schools lasting four years and upper-secondary schools lasting two years. A prerequisite for pupils to be admitted to middle schools was a successful completion of the six-year primary school (and passing an examination). After completing a middle school and passing an entrance examination pupils were entitled to continue the education at secondary schools. The completion of the secondary education entitled them to take the Matura examination and then to apply for a place at a higher school. The Law of 1932 also enabled to organise vocational schools under similar terms.
Źródło:
Studia Administracyjne; 2018, 10; 157-169
2080-5209
2353-284X
Pojawia się w:
Studia Administracyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój koedukacyjnego średniego szkolnictwa ogólnokształcącego w okresie II Rzeczypospolitej
Autorzy:
Katarzyna, Dormus,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/892503.pdf
Data publikacji:
2019-04-19
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
co-education
secondary schooling
Second Polish Republic
interwar period
Opis:
During the late 19th century and early 20th century, co-education on a secondary school level was still a source of controversy, resulting in a public discussion. The first co-educational secondary schools in the Polish territories were established over the course of the First World War. During that time, in light of a realistic chance for Poland to regain independence, the teaching community undertook discussions regarding the shape of education in independent Poland. Still, many people still viewed co-education with a degree of doubt. In the interwar period, however, the number of public and private co-educational secondary schools increased. They were located primarily in smaller cities. Additionally, men usually represented the majority of students. This dynamic was a result of allowing women to attend institutions that had originally functioned as all-male schools, thus creating a coeducational schooling system. The level of education in these institutions was generally low.
Źródło:
Kwartalnik Pedagogiczny; 2018, 63(4(250)); 44-55
0023-5938
Pojawia się w:
Kwartalnik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zabójstwo dziecka jako zagadnienie kodyfikacyjne w II Rzeczypospolitej
Child murder as a codification issue in the Second Polish Republic
Autorzy:
Dworas-Kulik, Judyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348396.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Codification Commission
unification of criminal law
infanticide
homicide
crimes against life
Komisja Kodyfikacyjna
kodyfikacja prawa karnego
dzieciobójstwo
zabójstwo
przestępstwa przeciw życiu
Opis:
W artykule został omówiony przebieg prac kodyfikacyjnych Sekcji Prawa Karnego Komisji Kodyfikacyjnej z okresu międzywojennego dotyczący kwalifikacji prawnej czynu zabronionego jako dzieciobójstwo lub zabójstwo dziecka. Analizą zostały objęte zapisy redakcyjne projektów kodeksu karnego z 1932 r. przyjętych przez Sekcję Prawa Karnego oraz towarzysząca pracom kodyfikacyjnym dyskusja na przedmiotowy temat. Zasadność nowelizacji i ujednolicenia regulacji karnych w analizowanym zakresie przedstawiono na przykładzie archiwalnych akt Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim. W dotychczasowej literaturze przedmiotu zagadnienie kodyfikacji zabójstwa dziecka i dzieciobójstwa w okresie II Rzeczypospolitej nie zostało omówione.
This article discusses the course of the codification works of the Criminal Law Section of the Codification Commission during the interwar period concerning the legal qualification of a criminal act as infanticide or child murder. The editorial records of the drafts of the 1932 Criminal Code adopted by the Criminal Law Section as well as the discussion on the subject which accompanied the codification works are subjected to analysis. The legitimacy of amending and unifying criminal regulations in the analyzed area is presented on the example of the archival records of the Piotrków Trybunalski Regional Court. The issue of the codification of child murder and infanticide during the Second Polish Republic period has not been hitherto discussed in the literature on the subject.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2023, 75, 2; 7-25
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Faculty of Theology of the Stefan Batory University in Vilnius 1919–1939
Autorzy:
Przeniosło, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/668708.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Universities in the Second Polish Republic
theology
professors
students
Opis:
The Faculty of Theology was one of the smallest at the SBU, both in terms of the number of employees and students. In its first year of existence, there were only two professors employed at the FT. In the following years, there were 4–5 professors and since the academic year 1935/1936 from 6 to 8. They were all Catholic priests. In the first year, only eight people signed up for the classes at the FT and in the two consecutive years there were 12 and 27 students respectively. In the following years, these numbers increased considerably. The number of students at the FT increased steadily until 1930/1931, when 183 students enrolled, then started decreasing.The Council of the Faculty of Theology of the SBU was a small structure. It consisted of only a few people. Throughout the interwar period there were five Deans at the FT. Despite the small number of professors at the FT, the representatives of the Faculty were chosen as Rector of the SBU. The Rectors from the FT were: Czesław Falkowski and Aleksander Wóycicki.As for the process of teaching, the students of the FT of the SBU were always divided into two lecture groups: one consisted of clerics of the Vilnius Seminary and the other of lay people and priests. The studies lasted five years, every year (in June) students had to take a promotional exam before the commission and a failed exam could be retaken in September, once again, with the consent of the Faculty Council.
Źródło:
The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2015, 5, 2
2391-6559
2083-8018
Pojawia się w:
The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Debate Over the Economic Role of the State in Poland in the Works of the Representatives of the Kraków School, the Leviathan Organization and the First Economic Brigade in the Years 1919–1939
Autorzy:
Jarosz-Nojszewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1390807.pdf
Data publikacji:
2018-03-28
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
statism
interventionism
Polish economic thought
the Second Polish Republic
Opis:
As Poland regained independence in 1918, it immediately had to deal with the question of how to shape its political and economic system. One important but at the same time controversial issue was the level of the state’s involvement in the economic life of the country and the measures used. In numerous debates among economists, the dominant topics included problems in the industry - in particular issues such as statism, monopolization, policy towards cartels and, in the later period, economic planning. The article presents the course of the discussion on the role of the state in the economy that took place in Poland in the years 1918-1939, as well as a review of arguments put forward by the proponents and opponents of state’s economic interventionism. For the purpose of this article, three groups that were most active in the debate were selected: the Kraków School, the Leviathan organization and the First Economic Brigade.
Źródło:
Studia Historiae Oeconomicae; 2017, 35; 27-46
0081-6485
Pojawia się w:
Studia Historiae Oeconomicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udział kobiet w życiu publicznym II Rzeczypospolitej Polskiej
Women’s Participation in the Public Life of the Second Polish Republic
Autorzy:
Łysko, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621729.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
II Rzeczypospolita, kobiety, życie publiczne, prawa publiczne
Second Polish Republic, women, public life, public rights
Opis:
The Second Polish Republic, which came into being in November 1918, adopted the legislation of the partitioning states which deprived women of the right to participate in public life. Alongside with regaining independence, women obtained full election rights and had their representatives in all parliaments of inter-war Poland. The principle of gender equality was raised to the constitutional level by the Basic Law (Constitution) passed in 1921. In the following years of the inter-war period, women obtained the possibility to be employed as civil servants, barristers, judges and prosecutors. In spite of the formal equality, public authorities avoided appointing women to more important posts and tolerated practices which were in breach of the Constitution and aimed at limiting the participation of women in public life. The lack of an organ appoin- ted to inspect the compatibility of bills with the constitution and weakness of women’s communities was obviously conducive to this process. The full realisation of the gen- der equality principle, both in the field of legislation and the practice of everyday life, would take place after the Second World War.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2015, 14, 1; 381-400
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Studium wolne” a zagadnienie kształcenia nauczycieli szkół średnich na Uniwersytecie Warszawskim w okresie II Rzeczypospolitej
Autorzy:
Kalina, Bartnicka,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/892541.pdf
Data publikacji:
2017-10-16
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Second Polish Republic
development of pedagogy
teacher education
university
Opis:
In 1918, Poland’s education authorities began to build a uniform school system. Improving secondary education and organising teacher education were important tasks. In the 1870s education in Galicia was Polonised (including universities in Cracow and Lviv), and a system of secondary school teacher education was established. Candidates were educated at university philosophical faculties. Qualifications were obtained after passing state examinations in content knowledge and pedagogical knowledge. University studies in the Second Polish Republic were organised according to the principles of “free study”, which educated researchers. A vast majority of students undertook studies to prepare for the teaching profession. The article deals with the adjustment of ministerial regulations and studies at the Faculty of Philosophy (later Faculty of Humanities and Faculty of Mathematics and Natural Sciences) at the University of Warsaw to the needs of vocational education of teachers. Since 1926, future researchers and future teachers were subject to the Master’s degree regulations. The choice of career in teaching or in academia began only after obtaining a Master’s degree. Additionally, teachers needed to acquire theoretical and practical pedagogical qualifications: during a one-year or two-year pedagogical program organised by Bogdan Nawroczyński at the Faculty of Humanities. This period saw the development of pedagogical research and an increased interest in pedagogy.
Źródło:
Kwartalnik Pedagogiczny; 2017, 62(3 (245)); 86-111
0023-5938
Pojawia się w:
Kwartalnik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The beginnings of the Polish Arms industry in the Second Polish Republic"Arma" : the Arms and Machines Factory in Lviv
Autorzy:
Ostanek, Adam Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2201577.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Towarzystwo Wiedzy Obronnej
Tematy:
arms industry
Second Republic of Poland
Lviv
factory
"Arma"
przemysł zbrojeniowy
II Rzeczpospolita
Lwów
fabryka
„Arma”
Opis:
The purpose of this study is to introduce the operation of the Arms and Machines Factory "Arma" in Lviv. It was one of the first armaments companies in the Second Republic. The company made great contributions to the work of rebuilding Poland after the end of World War I, and from then on, by fulfilling the orders of the Polish Army, had an impact on the security and defense of the country. The study is based on archival materials collected in Poland and Ukraine, published sources, the press and scientific studies.
Źródło:
Wiedza Obronna; 2022, 3; 363--375
0209-0031
2658-0829
Pojawia się w:
Wiedza Obronna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Military and Civilian Requisitions in Light of the Rulings of the Supreme Administrative Tribunal from 1923 to 1931
Autorzy:
Konarski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27308737.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Second Polish Republic
administrative justice
military requisitions
civilian requisitions
Opis:
The institution of military and civilian requisitions is inextricably linked with the obligation to comply with public burdens and contributions, and it may be applied both in wartime and in peacetime. In-kind contributions in the form of requisitions by competent State authorities of items necessary to serve an unspecified public purpose, usually to meet the needs of the army, have from time immemorial been among the most onerous burdens to benefit the State. Requisitions – the subject of this analysis – constitute a means of searching for items that are of interest to the army and are a direct form of duty imposed on individuals to make them contribute to the public administration, thus constituting a breach of the principle of the inviolability of private property rights. The main focus of this discussion, however, is not an analysis of the substantive legal aspects concerning requisitions, but an analysis of the body of administrative rulings on these matters. Military requisitions constituted the basis of the system of wartime contributions that gave the State, through authorized bodies, the right to demand these contributions from the population, in particular the right to transfer to the State, in return for payment, ownership or the right to use movable and immovable property, directly or indirectly needed for the purposes of supplying the army and the state upon the outbreak of war or the ordering of a partial or general mobilisation. Some cases that found their way to the Supreme Administrative Tribunal in the first years of its existence resulted from complaints against the activities of military requisitioning bodies, mainly during the Polish-Bolshevik War. Civilian requisitions, on the other hand, became the subject of the rulings of the Supreme Administrative Tribunal as a result of complaints over the obligation to provide housing for servicemen and civilian officials in the first years of a reborn Poland, the direct cause of which should be attributed to the dramatic shortage of housing during the first years after the end of the First World War.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2023, 22, 1; 201-222
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gest śmiechu w literaturze dwudziestolecia międzywojennego (rekonesans)
A gesture of laughter in the literature of the second polish republic: reconnaissance
Autorzy:
Urbanowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969413.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Opis:
The article reconstructs „a gesture of laughter” in the literature of the Second Polish Republic. It reminds that in the beginning of 20’s in the 20th century laughter was considered by Polish writers (inspired by Stanisław Brzozowski and some other thinkers of Young Poland) as a gesture of cultural and antropological vitality and modernity. This is the reason why laughter was treated as a necessary element of Polish modern culture. A good example of such a thinking is not only the poetry of Kazimierz Wierzyński and of poets of Skamander group, but also a literature of Polish futurism, or short stories of Eugeniusz Małaczewski. But by the end of 20’s, laughter began to upset Polish writers. Aleksander Wat, Witold Gombrowicz, Bolesław Leśmian and Jerzy Stempowski showed ambivalent, destrucitive, inhuman or even nihilistic power of laughter. This ambivalent attitude of Polish writers to the gesture of laughter is typical by the end of 30’s but also in the afterwar Polish literature.
Źródło:
Wielogłos; 2007, 1, 1; 119-129
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nie łzawe wspomnienia dawnych bojów, ale realna nauka z przeszłości”. O świętowaniu rocznicy niepodległości w szkołach II Rzeczypospolitej refleksji kilka
Autorzy:
Katarzyna, Buczek,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/892218.pdf
Data publikacji:
2019-04-20
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
school
state holiday
Independence Day
The Second Polish Republic
Opis:
The article discusses the question of celebrations of Poland’s Independence Day – November 11th. The tradition of celebrating state holidays in Polish schools dates back to the era of the National Education Commission, which in 1783 ordered official celebrations of the centenary of king John III’s victory over the Turks at Vienna. After 123 years of foreign subjugation, which broke the connection between the citizens and the state, Poland returned to the tradition of celebrating state holidays in schools. Several brochures with proposed event scripts, poems, and small plays were published in order to ensure the celebrations would be given an appropriate flair. “Płomyk”, a magazine for slightly older children, was also involved in the preparation for independence anniversary celebrations. The issue of celebrating state holidays in schools was also considered within teaching theory: on the one hand, they were considered very valuable educationally – particularly for instilling patriotic and civil virtues, on the other, it was remarked that the students were bored with the ceremonies.
Źródło:
Kwartalnik Pedagogiczny; 2018, 63(4(250)); 56-71
0023-5938
Pojawia się w:
Kwartalnik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zofia Moraczewska (1873-1958). Kobieta-polityk II Rzeczypospolitej
Zofia Moraczewska (1873-1958). The Woman-Politician of the Second Polish Republic
Autorzy:
Florczak, Ilona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18104579.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
The general aim of this article is to present Zofia Moraczewska (1873-1958) as a socialist, fighter for Polish independence, a leader of many Polish feminine movements in Austrian sector of partitioned Poland and in the Second Republic and as member of a Parliament in 1919-1922, 1928-1930 and 1930-1935. From 1896 she was member of Polish Social-Democratic Party of Galicia and Silesia (Polska Partia Galicji i Śląska - PPSD) in which she concentrated on equality of women and workers’ rights. During the First World War Zofia Moraczewska as the President of League of Women Galicia and Silesia (Liga Kobiet Galicji i Śląska), which was connected with Leading National Committee (Naczelny Komitet Narodowy), stood up for Polish rights to independence. She, like her husband Jędrzej Moraczewski, was a follower of Józef Piłsudski group composed of activists, aiming for regaining of the indcpedence of Poland. After regaining the independence, Zofia Moraczewska was elected, in 1919, to Legislative Sejm as the only one female representative of the socialist movement. She was the first woman who spoke in Polish parliament. As a parliamentarian she continued fighting for equality of women and workers rights. After dissolving the Parliament in 1922 she resigned from political activity for the next four years. After coup d ’etat of May she joined new politic group supported J. Piłsudski’ s governments. She became the president of new pro-government women organisation Women’ Civil Work Union (Związek Pracy Obywatelskiej Kobiet - ZPOK). In 1928 and 1930 she was elected to the Parliament from the list of Non-party Block of Co-operation with the Government (Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem - BBWR). During the cadences of 1928-1930 and 1930-1935 she was a member of parliamentarian club of BBWR and she usually supported political ideas of the club. In 1932 and 1933 after passing ‘the uniting laws’ there arose a conflict between Z. Moraczewska and the President of BBWR Walery Sławek. As a result of the conflict Z. Moraczewska had to resign from the position of the president of ZPOK. In 1935 she and her followers left the Union and created new organisation the Social Mutual Aid of Women (Samopomoc Społeczna Kobiet - SSK). From 1935 she was staying away from mainstream political life in Poland. Until she died she was faithful to her social political ideas, which were the same as her husband’s, Jędrzej Moraczewski the first Prime Minister of the Second Republic. The most important aims of her activity were connected with equality of women and workers rights. Zofia Moraczewska died the 19 of November 1958. She left a few versions of her memoirs, which are useful sources for studying feminine movements in Poland between wars.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2003, 77; 125-145
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiktor Ormicki jako badacz ziem wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej
Wiktor Ormicki - researcher of the eastern territories of the Second Polish Republic
Autorzy:
Bukowska-Marczak, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27316307.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Second Republic of Poland
eastern voivodeships
society
economy
geography
Jagiellonian University
research
II Rzeczpospolita
województwa wschodnie
społeczeństwo
gospodarka
geografia
Uniwersytet Jagielloński
badania
Opis:
The article aims to present the research interests of docent Wiktor Ormicki - a geographer and lecturer at Jagiellonian University. These revolved around the aspects of the eastern territories of the Second Polish Republic and manifested, among other things, in his habilitation thesis entitled Życie gospodarcze Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej (The Economic Life of the Eastern Borderlands of the Republic of Poland, Kraków 1929) His interests comprised the migration issues in the northeastern voivodeships. Ormicki left notes from his research trips to the eastern borderland, which were an interesting source for the analysis of the socio-economic life in the eastern provinces of the Second Polish Republic. He described the daily activities and customs of the inhabitants of these regions. He listed economic facilities (including brickyards, distilleries, and sawmills) operating in the places he visited. He also paid attention to the towns and villages and the natural environment at the eastern border. Both the travel notes and Ormicki’s scientific works are a valuable source for researchers of everyday life and the economy of the eastern border of interwar Poland.
Źródło:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2022, 67, 4; 9--29
0023-589X
2657-4020
Pojawia się w:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezpieczeństwo militarne II Rzeczypospolitej – aspekty wewnętrzne
Autorzy:
Jaczyński, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1811270.pdf
Data publikacji:
2019-12-11
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
bezpieczeństwo militarne
II Rzeczypospolita
military safety
The Second Polish Republic
Opis:
Polska po 123 lat niewoli, odradzała się w złożonej sytuacji politycznej i gospodarczej. Dwaj główni sąsiedzi – Niemcy i Rosja Radziecka – byli wrogo usposobieni do państwa polskiego. Toteż oba te państwa prowadziły wobec Polski politykę nieprzyjazną. Niemcy starały się lansować na arenie międzynarodowej tezę o tymczasowości polskiej państwowości, a Rosja Radziecka, mimo deklarowanego oficjalnie prawa do samostanowienia narodów byłego imperium rosyjskiego, nie zamierzała zaakceptować istnienia „burżuazyjnej” Polski. Źle ułożyły się także, stosunki z Czechosłowacją i Litwą. Granice II Rzeczypospolitej, ukształtowane na mocy decyzji wersalskich i ryskich, zostały ostatecznie uznane w marcu 1923 r. Terytorialny kształt państwa nie był korzystny, a nadmiernie wydłużone – łącznie 5534 km długości – nieregularne granice nie miały, poza południową granicą z Czechosłowacją, naturalnych właściwości obronnych. Co gorsza, najbardziej rozciągnięte były granice z potencjalnymi przeciwnikami Polski, a więc z Niemcami – 1912 km (w tym z Prusami Wschodnimi 607 km) i z sowiecką Rosją (od 30 grudnia 1922 r. ZSRR) 1412 km. Dysproporcja między długością granic a obszarem państwa polskiego oraz niekorzystna sytuacja polityczna na granicy zachodniej, wschodniej i północnej, postawiły Polskę już u zarania niepodległości wobec konieczności przygotowania się do obrony we wszystkich niemal kierunkach. Podstawowe wnioski płynące z analizy położenia geopolitycznego II Rzeczypospolitej to: niekorzystne linie granic oraz osamotnienie na arenie międzynarodowej, zarówno w sensie polityczno-militarnym, jak i gospodarczym. W Polsce od chwili odzyskania niepodległości dostrzegano istnienie i narastanie zagrożeń – bezpieczeństwo zewnętrzne miała zapewnić silna armia i sprawny system obronny. Modernizacja armii z lat 1936–1939 nie doprowadziła jednak do złagodzenia dysproporcji pomiędzy Polską a Niemcami i ZSRR, zwłaszcza w nowoczesnych środkach walki. Słabym ogniwem polskiego systemu bezpieczeństwa państwa było także planowanie wojenne.
After 123 years under rules of partitioning powers, Poland regained its independence in a complex political and economic situation. The two main neighbors – Germany and the Soviet Russia – were hostile to the Polish state. Thus, the policies of both countries toward Poland were hostile. Germany sought to persuade international community that the Polish state was a temporary one, and the Soviet Russia, even though it officially declared the right of self-determination to the nations of the former Russian empire, was not going to accept the existence of "bourgeois" Poland. Polish relations with Czechoslovakia and Lithuania turned out to be bad as well. The boundaries of the Second Polish Republic, determined by decisions of Versailles and Riga treaties were finally recognized in March 1923. The territorial shape of the country was not favorable, and the excessively elongated – a total of 5534 km in length – irregular boundaries lacked, except from the southern border with Czechoslovakia, the natural features making them suitable for defence. What’s worse, the most stretched borders were those of the potential adversaries of Poland, so the border with Germany – 1912 km (including 607 km with the East Prussia) and of the border of the Soviet Russia (since 30 December 1922. the USSR) 1412 km. The disproportion between the length of the borders compared to the territory of the Polish state and the unfavorable political situation along its western, eastern and northern borders, forced Poland to prepare for defence in almost all directions since its very first days of independence. The basic conclusions of the analysis of the geopolitical position of the Second Polish Republic include: unfavorable borders, and its isolation in the international arena, in terms of both political and military, and economic relations. Since the independence was regained, there was an awareness in Poland about existence and growth of threats – external security was to assured by strong armed forces and an efficient defense system. However; he modernization of the armed forces between 1936 and 1939 did not alleviate the military disparity between Poland and Germany and the Soviet Union, especially in the modern weapon systems. The weak link in the Polish state security system was also war planning.
Źródło:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne; 2016, 13, 13; 61-74
1730-0274
Pojawia się w:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
East European Research as Political Science in the Second Polish Republic
Badania wschodnioeuropejskie jako dziedzina nauk politycznych w II Rzeczypospolitej
Autorzy:
Schattkowsky, Ralph
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1936845.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
history of science
Sovietology
East European history
Russian studies
Polish historical research
historia nauki
sowietologia
historia Europy Wschodniej
rusycystyka
polskie badania historyczne
Opis:
After the times of partitions and reunification of partitioned territories, organisation of science in the Second Polish Republic had become a political task, to which the scientists of all disciplines devoted themselves with great engagement. Historical studies had a special position in this process. They served finding the identity of society and the legitimacy of the modern Polish national state. On this basis not only close connection between science and politics were formed, but also personal links with often unclear boundaries between scientists and politicians. Considering the historical burden on relations to eastern neighbours, especially to Russia, research on Eastern Europe had a special responsibility. It provided the political argumentation for the Eastern European paradigms of Poland, as a location on the border of the Western civilisation, serving as a protection wall against Russian danger which proved to be especially dangerous in the form of Bolshevism for the whole area of Europe. In this field the traditional research on Russia cooperated equally close with politics and formed new fields of research, like formed in Poland Sovietology. In this constellation Poland decisively determined the level of research in Europe.
Po okresie rozbiorów i ponownego zjednoczenia podzielonych terytoriów organizacja nauki w II Rzeczypospolitej stała się zadaniem politycznym, któremu naukowcy wszystkich dyscyplin poświęcili się z wielkim zaangażowaniem. Studia historyczne zajmowały w tym procesie szczególną pozycję. Służyły odnalezieniu tożsamości społeczeństwa i legitymizacji współczesnego polskiego państwa narodowego. Na tej podstawie powstały nie tylko ścisłe powiązania między nauką a polityką, ale także osobiste powiązania z często niejasną granicą między naukowcami a politykami. Biorąc pod uwagę historyczne obciążenie relacji ze wschodnimi sąsiadami, zwłaszcza z Rosją, na badaniach nad Europą Wschodnią spoczywała szczególna odpowiedzialność. Stanowiły one polityczną argumentację dla wschodnioeuropejskich modeli Polski jako miejsca granicznego cywilizacji zachodniej, służącego jako mur ochronny przed zagrożeniem rosyjskim, które pod postacią bolszewizmu okazało się szczególnie groźne dla obszaru całej Europy. W tej dziedzinie tradycyjne badania nad Rosją pozostawały w ścisłej współpracy ze sferą polityki i tworzyły nowe dziedziny badań, jak ukształtowana w Polsce sowietologia. W takim układzie Polska zdecydowanie określiła poziom badań w Europie.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2019, 64; 133-152
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish Sports Congresses as a way of promotion and popularization of women’s physical education and sport in the period of the Second Polish Republic
Autorzy:
Drozdek-Małolepsza, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1031738.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
PPHU Projack Jacek Wąsik
Tematy:
physical education
sport
sports congresses
the Second Polish Republic
women
Opis:
In the interwar period of the 20th century the interest in women's physical education and sports movement in Poland increased. The issue of women's physical education and sport was a subject of debates of Polish sports congresses. An important role in formulating the assumptions and programme of the development of women's sport was played by the 2nd Polish Sports Congress (1927). The assumptions of sports congresses resulted in the activity of women's sections and clubs. Sports organizations and associations took intensified action to promote women's hygiene and health. Propaganda activities were reinvigorated in relation to women's physical education and sport through the organization of conferences, courses or camps. Women were active within the structures of sport in Poland, among others they sat on boards of sports associations and clubs. Departments for women's physical education and sport operated at the State Office of Physical Education and Military Training.
Źródło:
Physical Activity Review; 2017, 5; 176-187
2300-5076
Pojawia się w:
Physical Activity Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sodalities of our Lady Existing in Kraków Secondary Schools in the 19th Century and in the Second Polish Republic
Autorzy:
Puszka, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807020.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Sodality of Our Lady; Jesuits; education of the youth; cult of Our Lady
Opis:
The Polish version of the article was published in “Roczniki Humanistyczne,” vol. 57 (2009), issue 2. The Sodality of Our Lady is a Catholic religious association for young people founded in the Jesuit College in Rome in 1563 by Fr Jan Leunis. The most gifted and devout boys joined the Sodality in order to spread the cult of the Mother of God. Popes provided care for the vibrantly developing movement because of the great influence Sodalities of Our Lady had on the religious formation of young people. Jesuits established Marian congregations of students attending colleges in all Catholic countries, forming an international elite organization of lay Catholics. Sodalities thrived and they spread to all social estates in the 17th and the first half of the 18th century. Not only did school students belong to it, but also popes, kings, the gentry, clergy, townsfolk, craftsmen, military men and servants. The chief objective of the Sodality was to live by the motto “Per Mariam ad Jesum.” The development of the Sodality was halted by the dissolution of the Jesuit Order. In the middle of the 19th century the pronouncement of the dogma of the Immaculate Conception of the Holy Virgin, made by Pope Pious IX, opened a new era of the cult and a new period in the history of the Sodality. In Poland, the first Marian congregation of school students was established in Braniewo in 1571. At the end of the 18th century, before the dissolution of the Jesuit Order, in Poland there were 66 colleges, seminaries and monastery schools, and there was always at least one congregation affiliated to each of the schools. At the end of the 19th century, school sodalities were revived in Galicia, i.e. in Tarnopol, Chyrów, Tarnów, and in a girls’ secondary school run by the Ursulines in Kraków. A dynamic development of Marian congregations of school students started after Poland regained independence in 1918. The centre of the sodalitarian movement for all the estates was Kraków. The movement gained solid foundations in the two powerful sodality unions of both secondary school boys and girls. Father Józef Winkowski established a sodality for boys, and Fr Józef Chrząszcz one for girls. Sodalities published their own magazines, organized conventions, pilgrimages to Jasna Góra (Częstochowa, Poland), and ran charity organizations. In the late 1930s, nearly seventeen thousand students of secondary schools throughout the country were members of school sodalities. At the dawn of the Second Polish Republic, the greatest number of school sodalities operated in Kraków. There were 11 boys’ sodalities in secondary state schools and one in a private school run by the Piarist Order, and 11 girls’ sodalities in state and private schools. The Sodality of Our Lady contributed to the religious revival in Poland. The development of this organization was halted by World War II. After the war, in the years 1945–1949, the operation of the Sodality of Our Lady was resumed in many centres. The liquidation of church organizations in 1949 stopped its work for good, and its members came to be persecuted by the Communist regime.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 2 Selected Papers in English; 119-156
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kresy Wschodnie w białoruskiej szkolnej narracji
Eastern Borderlands in narration of the Belarusian school
Autorzy:
Boridczenko, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1941713.pdf
Data publikacji:
2018-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Białoruś
historia
II Rzeczpospolita Polska
Belarus
history
Second Polish Republic
Opis:
Problemem podjętym w artykule jest sposób przekazu przez system edukacji szkolnej Republiki Białoruś wiedzy dotyczącej znajdowania się części ziem Białorusi w granicach II Rzeczypospolitej Polskiej. Głównym uzasadnieniem wyboru tematu jest to, iż odpowiednio sformułowany program nauczania może wpływać na kształtowanie świadomości narodowej. Praca oparta jest na oryginalnych wynikach badań materiałów szkolnych używanych w systemie szkolnictwa Republiki Białoruś. W ramach rozprawy został opracowany model teoretyczny przedstawienia kresów w okresie międzywojennym w literaturze szkolnej Białorusi. Znaczącym elementem w badaniu jest uwzględnienie autorskich intencji zawartych w tekście oraz celowo stworzonego przez białoruskich historyków wizerunku Polaków oraz Rzeczpospolitej Polskiej. W wyniku przeprowadzonego opracowania został wyszczególniony charakterystyczny sposób postrzegania przez system białoruskiej edukacji II Rzeczypospolitej Polskiej, a także procesów odbywających się w tym okresie na ziemiach Zachodniej Białorusi. W rozprawie przyjęto tezę, zgodnie z którą Republika Białoruś w podręcznikach dla uczniów stwarza obraz wroga zewnętrznego, którego rolę w jej przypadku pełni Polska oraz Polacy.
The article considers the issues of teaching history in the school of Belarus thematically related to the Western Belarus in 1921-1939, when that territory was a part of the Second Polish Republic. The main relevance of this article is connected with the importance of the knowledge obtained by the people in school education, which becomes the fundaments of knowledge of the population masses. This work is based on the original results of the study of the school textbooks. All analysed books have a certificate of the Ministry of Education of the Republic of Belarus, which means that they are used in the teaching process in schools. The article presents information about the text of the Belarusian school textbooks and creates theoretical basis related to that theme. The main focus of the article is focused on the study of school texts’ intentions and understanding of the terms in which they create an image of the Polish nation and an image of the Polish Republic. The result of the work is presented as detailed characteristic of ways in which Belarusian school precipitates time period between 1921-1939. Also, it has characteristics of the description of the processes accompanying the Western Belarus lands under the Second Polish Republic rule.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2018, 57; 141-157
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niektóre aspekty procesów narodotwórczych na Polesiu w dwudziestoleciu międzywojennym w świetle badań terenowych Józefa Obrębskiego
Autorzy:
Ablamski, Pavel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678421.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Polesie
Second Polish Republic
Józef Obrębski
Belarusian identity
Ukrainian identity
Opis:
Some aspects of nation-forming processes in Polesie in the interwar period in the light of field studies of Józef ObrębskiThe article presents the problem of shaping national identity in the Polesie voivodeship of the Second Polish Republic in the light of ethnosociological research by Józef Obrębski. The researcher's theses were confronted with sources created by three entities that both registered and directly influenced the nationalization process of the Polesie population. They included state administration, national movements (Ukrainian and, to a lesser extent, Belarusian and Russian), and the communist movement. From the moment of arrival in Polesie, Obrębski's expedition clashed with the brutal principles of nationality policy implemented by the voivode Wacław Kostek-Biernacki. Due to the significant difficulties in field work, the theses regarding the problem under consideration are sometimes hidden between the lines, but they are devoid of shades of conformism. The quoted source material positively verifies Obrębski's field observations regarding the intensity and territorial scope of the process of nationalization of the Poleshuks and its features in particular areas of the Polesie voivodeship. Niektóre aspekty procesów narodotwórczych na Polesiu w dwudziestoleciu międzywojennym w świetle badań terenowych Józefa ObrębskiegoW artykule przedstawiono problem kształtowania się świadomości narodowej mieszkańców województwa poleskiego w dwudziestoleciu międzywojennym w świetle badań etnosocjologicznych Józefa Obrębskiego. Tezy badacza zostały skonfrontowane ze źródłami, wytworzonym przez trzy podmioty, które zarówno rejestrowały, jak i bezpośrednio wpływały na procesy nacjonalizacji ludności Polesia. Należały do nich: administracja państwowa, ruchy narodowe (ukraiński oraz w mniejszym stopniu – białoruski i rosyjski) oraz ruch komunistyczny. Od chwili przybycia na teren Polesia ekspedycja Obrębskiego zderzyła się z brutalnymi zasadami polityki narodowościowej, wdrażanymi w życie przez wojewodę Wacława Kostka-Biernackiego. Ze względu na istotne utrudnienia dla pracy w terenie, tezy dotyczące rozpatrywanego problemu niekiedy ukryte między wierszami, są jednak pozbawione odcieni koniunkturalności. Przytoczony materiał źródłowy pozytywnie weryfikuje terenowe obserwacje Obrębskiego odnośnie do intensywności i zasięgu terytorialnego procesu unarodowienia Poleszuków oraz jego cech na poszczególnych obszarach województwa poleskiego.
Źródło:
Sprawy Narodowościowe; 2019, 51
2392-2427
Pojawia się w:
Sprawy Narodowościowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawne aspekty odbudowy szkolnictwa wojskowego w II Rzeczypospolitej
Legal Aspects of the Reconstruction of Military Education in the Second Polish Republic
Autorzy:
Niewada, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22792469.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Tematy:
polskie szkolnictwo wojskowe
szkoły wojskowe
wojsko
II Rzeczpospolita
Polish military education
military schools
army
Second Polish Republic
Opis:
Przedmiotem artykułu jest zarys historii odrodzenia szkolnictwa wojskowego II Rzeczypospolitej, ze szczególnym uwzględnieniem wybranych prawnych aspektów rozwoju struktur organizacyjnych powstałych w tym czasie szkół wojskowych. Ramy czasowe rozważań rozpoczynają się wraz z odzyskaniem niepodległości w 1918 r., a kończą wraz z wybuchem II wojny światowej. Autor przedstawia wybrane zagadnienia z zakresu odbudowy i rozwoju polskiego szkolnictwa wojskowego w okresie międzywojennym, z uwzględnieniem okresu powojennego i pokojowego. Okupione ogromnym wysiłkiem odzyskanie niepodległości umożliwiło dwutorowe odrodzenie się polskich szkół wojskowych: na kanwie kadry oficerskiej dawnych państw zaborczych oraz w formie kształcenia oficerów na kursach w kraju. W latach 1921–1923 doszło do zmiany charakteru systemu szkolenia żołnierzy z wojennego na pokojowy. Wojskowy system edukacyjny zorganizowany w tym czasie pozostał względnie stabilny do wybuchu II wojny światowej. Dziedzictwo historyczno-prawne obejmujące powstanie i ewolucję systemu polskich szkół wojskowych po I wojnie światowej stanowi znaczącą część dziejów Wojska Polskiego. Również współcześnie poziom, jaki reprezentuje kadra zawodowa świadczy o wartości sił zbrojnych jako całości. Przywołanie stosownego kontekstu historycznego w zakresie prawnych aspektów odbudowy systemu edukacyjnego żołnierzy w II Rzeczypospolitej wydaje się zasadne z punktu widzenia przeprowadzanej obecnie reformy wyższego szkolnictwa wojskowego w Polsce.
The article sketches an outline of the history of the revival of military education which took place in the Second Polish Republic, with particular emphasis on selected legal aspects of the development of organizational structures of military schools created at that time. The time frame in question begins with Poland’s regaining her independence in 1918 and ends with the outbreak of World War II. The author presents selected issues related to reconstruction and development of 136 Polish military education in the interwar period, including the post-war era and the time of peace. The enormous effort to regain independence enabled a two-way rebirth of Polish military schools: on the basis of the military staff of the former partitioning states and in the form of training courses for the military in the country. In 1921–1923, the soldier training system was changed from a war-time to a peace-time system. The system so organized remained relatively stable until the outbreak of World War II. The historical and legal heritage including the creation and evolution of the system of Polish military schools after the First World War is a significant part of the history of the Polish Army. At the same time, the level represented by the professional staff testifies to the value of the armed forces as a whole. To invoke the relevant historical context regarding the legal aspects of the military school reconstruction process in the Second Polish Republic seems justified from the perspective of the higher military education reform in today’s Poland.
Źródło:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2019, 14, 16 (1); 123-136
2719-3128
2719-7336
Pojawia się w:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relacje polsko-żydowskie w powiecie wieluńskim w II Rzeczypospolitej
Polish-Jewish Relations in the Wieluń District in the Second Polish Republic
Autorzy:
Widera, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850484.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Wieluń district
Polish-German border
Wieluń
Polish-Jewish relations
Jews
Second Polish Republic
powiat wieluński
granica polsko-niemiecka
relacje polsko-żydowskie
Żydzi
II Rzeczpospolita
Opis:
Zagadnienie relacji polsko-żydowskich w powiecie wieluńskim w II Rzeczypospolitej nie było podejmowane przez wielu badaczy. Trudno jest dokonać ich jednoznacznej oceny ze względu na złożoność problemu. Były one kształtowane przez ówczesną sytuację społeczno-ekonomiczną. Sprowadzały się one do: handlu, wydarzeń społecznych i religijnych oraz polityki. Niezależnie od przykładów zarówno przyjaznego współistnienia, jak i incydentalnych zdarzeń o charakterze przestępczym, w omawianym okresie splecione dzieje ludności polskiej i żydowskiej wpłynęły na dynamiczny rozwój społeczny tych terenów w warunkach niepodległego kraju. Obecność Żydów na tych terenach, którzy byli skupieni w siedmiu gminach wyznaniowych, została zakończona w wyniku skutków II wojny światowej.
The issue of Polish-Jewish relations in the Wieluń district in the Second Polish Republic has not been explored by many researchers. Due to the complexity of the problem, it is difficult to define these relations unequivocally. They were shaped by the socio-economic situation of the day, and were related to trade, social and religious events, and politics. Regardless of the examples of both friendly coexistence and incidental criminal events, in the discussed period, the interwined history of the Polish and Jewish populations influenced the dynamic social development of these territories in the Polish independent state. The Jews, who were organized into seven religious communities, disappeared from the region as a result of the Second World War.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2022, 12; 53-76
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czasopismo „Głos Szkoły i Rodziny” (1925-1926) źródłem do rozważań nad współpracą domu ze szkołą w okresie II RP
Głos Szkoły i Rodziny Journal (1925-1926) as a Source of Contemplation of Family and School Cooperation in the Second Republic of Poland
Autorzy:
Gołdyn, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/923137.pdf
Data publikacji:
2018-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
education
school
family home
the Second Polish Republic
newspaper
Płock
Opis:
To recall the history of education, for example in the period of the Second Polish Republic, it is necessary to resort to many sources. One of them, extremely important, are newspapers, which help to reconstruct discussion about some essential issues in a given period. Głos Szkoły i Rodziny periodical was issued in Płock in the years 1925-1926. The periodical was meant as a space for discussions and exchange of experiences about the family and school cooperation. While this aim may not have been reached, the newspaper is an interesting record of the history of education between 1918 and 1939, especially on the topic of the influence of the family home on school and vice versa.
Źródło:
Studia Edukacyjne; 2018, 50; 159-168
1233-6688
Pojawia się w:
Studia Edukacyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczny, medyczny i prawny kontekst aborcji w Drugiej Rzeczypospolitej
Social, Medical and Legal Context of Abortion in the Second Polish Republic
Autorzy:
Sołga, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33763226.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
abortion
Second Polish Republic
medicine
law, discourse
aborcja
Druga Rzeczpospolita
medycyna
prawo
dyskurs
Opis:
Aborcja to temat obecny w polskim dyskursie społecznym, w tym politycznym, medycznym i prawnym, w dwudziestoleciu międzywojennym. Temat ten był po wielokroć przedmiotem zagorzałych dyskusji, nierzadko ukazując skrajnie przeciwstawne poglądy, także na łamach periodyków będących w obiegu naukowym w dziedzinie nauk medycznych i prawnych. Argumenty przedstawiane zarówno przez jedną, jak i drugą stronę były bardzo podobne do tych, które pojawiają się w polemikach na ten temat w dzisiejszych czasach. Podziemie aborcyjne także wykazywało się dużą aktywnością, pomimo regulacji prawnych penalizujących przerywanie ciąży bez wskazań normatywnych określonych w ustawie.
Abortion is a topic that was present in the Polish social discourse of the interwar period, touching upon politics, law and medicine. The topic was a subject of heated debate, and it has showcased radically opposing views in printed press, but it was also present in scientific periodicals focused on medicine and law. All the arguments presented then are very similar to those we can see today on all sides. The abortion underground back then was quite active, despite the legal regulations that penalized unlawful abortions.
Źródło:
Res Historica; 2022, 53; 429-454
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nationalitätenfragen in der polnischen Anwaltschaft der Zwischenkriegszeit
Autorzy:
Materniak-Pawłowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621386.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
the Bar association, the Second Polish Republic, national minorities, ethnic conflicts
Opis:
The rebirth of the Polish state after a long period of partition constituted a great op-portunity as well as a new challenge for professionals in the Bar association. The Barassociation attained self-governing status. This, on the one hand, enabled the group tocreate an environment and to strengthen the social significance of this group in Poland.On the other hand, it created dangers caused by the different traditions which werecultivated in different parts of the formerly partitioned Poland. Another factor contri-buting to the problem was the multinational composition of the Bar. The Bar duringthe interwar years was highly divided ethnically. The Jewish and Ukrainian minoritieshad an especially strong representation. The Bar organizations protected their nationalautonomy. The conflict between the numerous associations, which were formally openfor minorities and practically organized according to national interests, was severe. Thisconflict was especially visible in Lesser Poland. The pressure of professional competiti-on cast a shadow over the Bar’s ethos. Antagonisms based on nationality were presentin the researched period with a varying degree of intensity and appeared in differentforms. The situation was finally alleviated by the act from 1938. The looming threat ofthe impending war also contributed to their appeasement.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2015, 14, 2; 97-111
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etatism of the economy of the Second Polish Republic in the period of parliamentary democracy: conditions, stages, evaluation (part 2: 1923–1926)
Autorzy:
Luszniewicz, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630165.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
the Second Polish Republic
economy
etatism
the period of 1923–1926
Opis:
The article constitutes the second part of the study analysing the development of the public sector in the economy of the Second Polish Republic in the period from the regaining of independence in November 1918 to the coup of May 1926. The first part, published in the previous issue, concerned the period of 1918–1923. The second part presents the etatist policy of the last years of parliamentary democracy, in particular, the policy implemented by the government of Władysław Grabski which was formed in December 1923. This government, functioning until November 1925, has markedly contributed to the further growth of the state sector through, inter alia, the reform of treasury monopolies, reorganization of commercial banking and activation of investments in industry and infrastructure. The strengthening of the etatist tendencies which took place in 1923–1925 also impacted on the policy of the government of Aleksander Skrzyński, which was operating from November 1925 to April 1926. The conclusion of the article is the claim that the state sector in the economy of the Second Polish Republic in 1918–1926 was undergoing the process of continuous growth.
Źródło:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 4 (36); 65-84
2082-0976
Pojawia się w:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przeciwdziałanie lichwie wojennej w pierwszych latach II Rzeczypospolitej
Regulations against War Usury in the First Years of the Second Polish Republic
Autorzy:
Pokoj, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/924004.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
lichwa wojenna
lichwa
spekulacja
towary defi cytowe
wyzysk
war usury
usury
speculation
scarce goods
exploitation
Opis:
The subject of this paper is legislation against war usury in the early interwar period. There is no wide analysis of this topic in existing legal literature. This article is multifaceted – it is based on administrative regulations as well as on penal rules. Regulation in the field of war usury consisted of several types of illegal acts and basic rules of a particular procedure which was supplementary to common penal procedures. For a more complete overview of the main problem the author presents sentences handed down in court decisions and opinions of legal scholars. During the rebirth of the Republic of Poland matters of speculation, defined as “war usury,” were one of the most controversial legal problems. Shortages of scarce goods were causing anxiety in Polish society. At the time uncontrolled trade in scarce goods could result in economic turmoil and serious social unrest. Regulations in both the decree of December 5, 1918 and in the Act of July 2, 1920 were clearly edited and thus caused few difficulties in interpretation. However, since there were three different criminal procedure systems in force in Poland at the beginning of the twenties, application of procedural regulations was frequently problematic. The most difficult problem of interpretation was directly connected to imprecision of legal terms, including the term “war usury.” Scientific analysis of the problem should lead to more accurate knowledge of the interwar Polish legal system and will be a contribution to comparative study in contemporary Polish regulations.
Źródło:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2014, 7, 4; 629-645
2084-4115
2084-4131
Pojawia się w:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Striving for modernity: The jewellery making in The Second Polish Republic (1918–1939)
Ku nowoczesności: jubilerstwo w II Rzeczypospolitej (1918–1939)
Autorzy:
Lipczik, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2142131.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
biżuteria
historia biżuterii
polska biżuteria
międzywojenna Polska
przemysł jubilerski
biżuteria art déco
Powszechna Wystawa Krajowa
jewellery
jewellery history
Polish jewellery
interwar Poland
jewellery industry
art déco jewellery
The Polish General Exhibition
Opis:
The article attempts to describe the condition of jewellery making in interwar Poland and to indicate the major problems hampering its development. While discussing the jewellery exhibition at the Polish General Exhibition in 1929, the main trends in the commercial vein, as well as the most important representatives of the industry were indicated. Attention was also paid to the jewellers, whose works might be an example of the search for the Polish Art Déco style. Based on the content published in the domestic trade press, which was the main communication platform for the craftsmen and merchants in Poland, the influence of the world’s leading French industry was highlighted. It was noted that even though the jewellers in Poland faced many difficulties throughout the interwar period, they tried to learn from the experiences of their colleagues from Paris. This applied to issues related to the design and manufacturing of jewellery as well as running businesses. As one of the first devoted to the topic, the paper may serve as reference for further research related to jewellery making in the 1920s and 30s, not merely in Poland, but also in East-Central Europe.
Artykuł stanowi próbę opisania sytuacji jubilerstwa w międzywojennej Polsce oraz wskazania głównych problemów hamujących jego rozwój. Omawiając wystawę biżuterii na Powszechnej Wystawie Krajowej w 1929 r., wskazano główne trendy w produkcji, a także najważniejszych przedstawicieli branży. Zwrócono również uwagę na jubilerów, których prace mogą być przykładem poszukiwań polskiego stylu art déco. W oparciu o treści publikowane na łamach krajowej prasy branżowej, która stanowiła główną platformę komunikacji dla rzemieślników i kupców w Polsce, uwypuklono wpływ czołowego na świecie przemysłu francuskiego. Zauważono, że choć jubilerzy w Polsce napotykali w okresie międzywojennym wiele trudności, starali się czerpać z doświadczeń swoich kolegów z Paryża. Dotyczyło to zagadnień związanych z projektowaniem i produkcją biżuterii oraz prowadzeniem działalności gospodarczej. Jako jeden z pierwszych poświęconych tej tematyce, artykuł może stanowić punkt odniesienia dla dalszych badań związanych z biżuterią w latach 20. i 30. XX wieku, nie tylko w Polsce, ale także w Europie Środkowo-Wschodniej.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2021, 7; 119-133
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Głośne procesy kobiet w II Rzeczypospolitej – perspektywa kryminologiczna
Renowned criminal trials of women in the Second Polish Republic – a criminological perspective
Autorzy:
Płońska, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621767.pdf
Data publikacji:
2020-04-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
dwudziestolecie międzywojenne
przestępczość kobiet
proces karny
kryminologia
the interwar period
women’s crime
penal process
cryminology
Opis:
The purpose of the article is to present the most interesting lawsuits involving women in the interwar period. The basic research methods used in the study are: the method of analysis and criticism of literature, and a comparative analysis of theoreticalempirical studies in the field of literature on the subject. Specific cases of women, participants of criminal proceedings, were discussed based on archival material. In addition, the author also referred to the achievements of Polish literature and subject literature in the field of law, sociology and criminology.
Celem artykułu jest przedstawienie najciekawszych procesów sądowych z udziałem kobiet w epoce dwudziestolecia międzywojennego. W opracowaniu wykorzystano następujące podstawowe metody badawcze: metoda analizy i krytyki piśmiennictwa oraz analiza porównawcza opracowań teoretyczno-empirycznych z zakresu literatury przedmiotu. Specyficzne przypadki kobiet – uczestniczek procesów karnych omówiono opierając się na materiale archiwalnym. Uzupełniająco autorka odwołała się także do dorobku polskiego piśmiennictwa i literatury przedmiotu z zakresu prawa, socjologii i kryminologii.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2019, 18, 2; 141-163
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monety próbne dwudziestolecia międzywojennego jako forma inwestycji alternatywnych
Pattern coins of the Second Polish Republic as a form of alternative investment
Autorzy:
Chołody, Artur
Szyszko, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692641.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
JEL
G11
G19
emotional investments
numismatics
rate of return
inwestycje emocjonalne
numizmatyka
stopy zwrotu
Opis:
In this article we describe the pattern coins of the Second Polish Republic, which are a form of alternative (emotional) investment in historical coins. Our motivation to cover this subject is related to an increasing interest in non-standard forms of investment. Moreover, the literature does not provide valuable analysis of this issue. We decided to focus on one collection and follow the development of its market. The time period ranges from the mid-1990s and to the end of 2017. We distinguish five subperiods of analysis. The prices of coins were driven by different demand-side and supply-side factors in these subperiods. We explain the specifics of the coin market and the drivers of coin prices, also highlighting the difficulties that arise when examining this market.
W artykule przedstawiono charakterystykę rynku monet próbnych dwudziestolecia międzywojennego, które stanowią formę inwestycji alternatywnej (emocjonalnej). O podjęciu tej tematyki zdecydowało wzrastające zainteresowanie niestandardowymi formami lokowania kapitału oraz rzadkość problematyki inwestycji emocjonalnych w polskim piśmiennictwie. Autorzy przeanalizowali rynek wybranej kolekcji, śledząc aukcje przeprowadzane przez domy aukcyjne od połowy lat dziewięćdziesiątych XX w. do 2017 r. Analiza cen transakcyjnych dokonana została w podziale na pięć podokresów. W każdym z tych podokresów na ceny transakcyjne wpływ miały inne czynniki popytowe i podażowe. Autorzy wskazali na specyfikę rynku, w szczególności czynników kształtujących ceny monet i trudność badania tendencji na nim.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2019, 81, 1; 171-190
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Roszczenia polskich obywateli wobec niemieckich zakładów ubezpieczeniowych w okresie 20-lecia międzywojennego
Autorzy:
Bednaruk, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2130934.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
Tematy:
Insurance
Polish-German negotiations
Second Polish Republic
economy in 1918-1939
Opis:
After Poland regained independence, many Polish citizens were deprived of insurance protection from the plants, which for many years paid premiums for the purchased policies. In the new reality, many insurers ceased their activities on the territory of the Polish state, abandoning their clients without due compensation for the costs incurred. The Polish government tried to persuade the aut- horities of states in which these insurance companies had their headquarters to settle accounts with Polish citizens and pay them compensation for broken contracts. These were difficult negotiations, and among the countries that are least willing to make settlements, the German state should be mentioned first.
Źródło:
Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne; 2018, 2(29); 131-139
1898-8431
Pojawia się w:
Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Masoneria jako „Antykościół” w publicystyce katolickiej Drugiej Rzeczypospolitej
Freemasonry as “Anti-Church” in the Catholic Journalism of the Second Polish Republic
Autorzy:
Sołga, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20433638.pdf
Data publikacji:
2023-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum
Tematy:
freemasonry
journalism
Catholic Church
anti-clericalism
interwar Poland
masoneria
publicystyka
Kościół katolicki
antyklerykalizm
Polska międzywojenna
Opis:
In the Catholic journalism of the Second Republic, Freemasonry was often accused of seeking to destroy the Church and eradicate religious life from society. It was attributed to its connections with Jews and satanic inclinations. Enunciations on the aforementioned issue were therefore an emanation of the “black legend” of freemasonry, which had long been spread in conservative circles, especially Catholic ones. The purpose of this article is to show the image of Freemasonry as an organization fighting against the Church and being the cause of secularization, or de-Christianization of society in the home country and the world, as it was created in the Catholic press of interwar Poland.
W publicystyce katolickiej Drugiej Rzeczypospolitej masonerię oskarżano często o dążenie do zniszczenia Kościoła i wyrugowania religii z życia społecznego. Przypisywano jej powiązania z Żydami i inklinacje satanistyczne. Enuncjacje dotyczące wspomnianego zagadnienia były emanacją „czarnej legendy” wolnomularstwa, rozpowszechnianej od dawna w środowiskach zachowawczych, zwłaszcza katolickich. Celem artykułu jest ukazanie wizerunku masonerii jako organizacji walczącej z Kościołem i będącej przyczyną laicyzacji, czy też dechrystianizacji społeczeństwa w rodzimym kraju i na świecie, jaki był kreowany w prasie katolickiej Polski międzywojennej.
Źródło:
Studia Ełckie; 2023, 25, 3; 307-329
1896-6896
2353-1274
Pojawia się w:
Studia Ełckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Mogę dostarczyć Panu tyle kobiet, że można by niemi wypełnić cały okręt”. Handel ludźmi w Warszawie dwudziestolecia międzywojennego
Autorzy:
Zakrzewski, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1788410.pdf
Data publikacji:
2021-07-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
II Rzeczpospolita
historia
handel ludźmi
Second Polish Republic
history
human trafficking
Opis:
W Warszawie dwudziestolecia międzywojennego miał miejsce handel ludźmi na bardzo dużą skalę. Zagraniczni i polscy handlarze wyszukiwali swoje ofiary najczęściej wśród biedniejszych warstw społecznych, wykorzystując przy tym wiele wymyślnych sposobów oraz łatwowierność swoich ofiar. Trasy wywozu kobiet z Warszawy wiodły do Ameryki Łacińskiej, Afryki Północnej, Europy Zachodniej i Azji. Duża część zarówno handlarzy jak i ofiar była pochodzenia żydowskiego. Państwo Polskie prowadziło walkę z handlem ludźmi najróżniejszymi sposobami. Władze II RP mogły liczyć na wsparcie ze strony działaczy społecznych zrzeszonych w prężnie działającym Polskim Komitecie Walki z Handlem Kobietami i Dziećmi.
Źródło:
Biuletyn Kryminologiczny; 2015, 22; 102-126
2084-5375
Pojawia się w:
Biuletyn Kryminologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzywojenni kasiarze. Analiza środowiskowa na przykładzie Warszawy
Inter-war period safe-breakers. An environmental analysis based on Warsaw
Autorzy:
Rodak, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/698825.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
Druga Rzeczypospolita
kasiarze
Warszawa
przestępczość
Second Polish Republic
Warsaw
criminality
safebreaker
Opis:
The interwar period is sometimes described as the golden era of safe-breakers. This era is said to have begun at the beginning of the twentieth century, whereas the second half of the 1930s marks its end. The largest group of safe-breakers was comprised of criminals from Warsaw (over 200 people). This article attempts to analyse this environment with additional elements of prosopography. I would like to answer the question of who these safe-breakers of Warsaw during the interwar period were and to attempt to reconstruct the courses of their ‘careers’ alongside the question of motive. An especially interesting aspect is their social background. The article concludes with thoughts on the connections between the reality at that time and the current idea of an interwar safe-breaker.
Okres międzywojenny bywa nazywany „złotą erą kasiarzy”. Jej początek datuje się na przełom dwóch pierwszych dekad XX w. Jednocześnie druga połowa lat 30. to zmierzch kasiarskiego świata. Najliczniejszą w Drugiej Rzeczypospolitej grupę kasiarzy tworzyli przestępcy warszawscy (ponad 200 osób). Artykuł stanowi próbę analizy środowiskowej z elementami prozopografii. Szukam odpowiedzi na pytania o to, kim byli warszawscy kasiarze okresu międzywojennego. Szczególnie interesujące pozostaje zagadnienie dotyczące ich pochodzenia społecznego, a także próba rekonstrukcji przebiegu ich „karier” przestępczych oraz pytanie o motywacje. Artykuł kończą rozważania dotyczące relacji między ówczesną rzeczywistością a funkcjonującym obecnie obrazem międzywojennych kasiarzy.
Źródło:
Archiwum Kryminologii; 2019, XLI/1; 497-536
0066-6890
2719-4280
Pojawia się w:
Archiwum Kryminologii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powszechne Wykłady Uniwersyteckie jako forma pracy Uniwersytetu Warszawskiego na rzecz oświaty dorosłych w okresie II Rzeczypospolitej – zarys problematyki
Autorzy:
Magdalena, Rzepka,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/892338.pdf
Data publikacji:
2017-10-16
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
the Second Polish Republic
University of Warsaw
public lectures
adult education
Opis:
The article presents an outline of the history of institution called University Public Lectures, which functioned at the University of Warsaw during the interwar period, starting from the year 1922. The task of the institution was to organise, on a regular basis, open lectures in order to reach a wide audience from outside the academic community. The large number of lecturers recruited from among the most eminent professors of the University of Warsaw, specialising in various fields of academic research, ensured the high substantive level of the organised lectures. The organisation of the lectures constituted one of the ways in which the University of Warsaw was carrying out its task of promoting scientific knowledge and presenting the results of the most recent scientific research to the general public. Due to the aim of the lectures, their subject matter was quite diverse and often centered around the recent problems of the Polish community and state. Although the idea of open lectures was not novel at the time, University Public Lectures contributed to the adult education provided by the University of Warsaw.
Źródło:
Kwartalnik Pedagogiczny; 2017, 62(3 (245)); 112-130
0023-5938
Pojawia się w:
Kwartalnik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Statystyka księgoznawcza w II Rzeczypospolitej w świetle wypowiedzi teoretycznych
Bibliology statistics in the Second Polish Republic in the light of theoretical statements
Autorzy:
Gołda, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/541508.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach
Tematy:
bibliografia
II Rzeczypospolita
statystyka druków
Łysakowski Adam
Muszkowski Jan
Rulikowski Mieczysław
bibliography
Second Polish Republic
statistics of prints
Opis:
The statements of the representatives of the Second Polish Republic’s bibliology, who created the theoretical basis of the bibliology statistics were analyzed in the text. The activities of institutions and organizations dealing with the statistics of prints, as well as the field’s relations with the current registration of prints, starting with the nineteenth-century models, have been discussed. Attention was drawn to a two-tiered theory -the general theory of publishing production statistics (Mieczysław Rulikowski and Jan Muszkowski), the most important elements of which were the methods of collecting numbers, establishment of unit of calculation and ways of presenting data; and the theory of regional prints statistics (i.a. Adam Łysakowski). Based on source analysis it can be stated that the theorists of the interwar period treated the bibliology statistics as a practical part of bibliology and the research method of bibliography. Thanks to bibliography and statistics it was possible to illustrate the national publications. Therefore, the bibliology statistics and bibliography allowed orientation in the size of the book industry and reflection of the state of Polish culture and science.
Zanalizowano wypowiedzi przedstawicieli bibliologii II Rzeczypospolitej, którzy stworzyli podstawy teoretyczne statystyki księgoznawczej. Wychodząc od wzorów wieku XIX, przybliżono działania instytucji i organizacji zajmujących się statystyką druków oraz związki dziedziny z bieżącą rejestracją druków. Zwrócono uwagę na dwutorowo rozwijającą się teorię – ogólną teorię statystyki produkcji wydawniczej (Mieczysław Rulikowski i Jan Muszkowski), której najważniejszymi elementami były metody zbierania liczb, ustanowienie jednostki obliczeniowej i sposoby prezentowania danych; oraz teorię statystyki druków regionalnych (m.in. Adam Łysakowski). Na podstawie analizy źródeł można skonstatować, że teoretycy dwudziestolecia traktowali statystykę księgoznawczą jako część praktyczną księgoznawstwa oraz metodę badań bibliografii. Dzięki bibliografii i statystyce można było zilustrować dorobek publikacyjny narodu. Tym samym statystyka księgoznawcza i bibliografia umożliwiły orientację w wielkości przemysłu książkowego oraz odzwierciedlenie stanu kultury i nauki polskiej.
Źródło:
Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy; 2018, 1(51); 38-57
2084-5464
Pojawia się w:
Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-100 z 649

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies