Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Przysłowia"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-63 z 63
    Tytuł:
    Karaimskie przysłowia o gościnności
    Autorzy:
    Stanek, Kamila
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/942726.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
    Tematy:
    Przysłowia
    Folklor
    Aleksander Mardkowicz
    Opis:
    Co ludowe mądrości mówią o wizytach, biesiadach, gościach i gospodarzach?
    Źródło:
    Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2015, 26, 4 (49); 14-16
    1733-7585
    Pojawia się w:
    Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Karaimskie przysłowia z Poniewieża
    Autorzy:
    Sulimowicz-Keruth, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/943081.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
    Tematy:
    Folklor karaimski
    przysłowia
    Poniewież
    Rafał Grygulewicz
    Opis:
    Pewien rękopis przysłany do Łucka w latach 30. XX w. poszerza naszą wiedzę o rodzimym folklorze i przypomina o ówczesnym młodym działaczu, Rafale Grygulewiczu.
    Źródło:
    Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2019, 30, 1-2 (62-3); 18-21
    1733-7585
    Pojawia się w:
    Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Powrót kozy (marnotrawnej) do woza. Pozorna znajomość przysłowia
    Autorzy:
    Breyvo, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2152078.pdf
    Data publikacji:
    2021-06
    Wydawca:
    Towarzystwo Kultury Języka
    Tematy:
    przysłowia
    semantyka
    Powrót kozy (marnotrawnej) do woza
    Opis:
    Objaśnienia wyrazów i zwrotów: Powrót kozy (marnotrawnej) do woza. Pozorna znajomość przysłowia
    Źródło:
    Poradnik Językowy; 2021, 785, 6; 80-90
    0551-5343
    Pojawia się w:
    Poradnik Językowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przysłowia i wyrażenia przysłowiowe z imieniem Anna
    Polish Proverbs with the Name Anna
    Autorzy:
    Steczko, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459164.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    przysłowia
    antroponimia
    imię Anna
    proverbs
    anthroponymy
    name Anna
    Opis:
    The article presents the proverbs including the most popular name in Poland – Anna. The analyzed material – surprisingly tiny, comprising twenty-two paremiological units – has been drawn from the Nowa księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich (New book of Polish proverbs and proverbial expressions). In the collected, semantically clear group of proverbs, the following has been pointed out and described: 1) weather proverbs connected to the calendar day of Saint Anna, 2) proverbs concerning various customs connected to the calendar day of Saint Anna, c) proverbs connected to the patronage of Saint Anna, 4) proverbs where names Anna, Hanka, Anulka symbolize a common rural girl.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2015, 10; 178-189
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przysłowia w „Kazaniach”księdza Romana Skwiercza
    Proverbs in Fr. Roman Skwiercz’s “sermons’’
    Autorzy:
    Pomierska, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/626664.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
    Tematy:
    przysłowia w felietonach Romana Skwiercza
    przysłowia w języku kaszubskim
    publicystyka w języku kaszubskim
    proverbs in articles written by Roman Skwiercz
    proverbs in the Kashubian language
    journalism in the Kashubian language
    Opis:
    What constitutes the subject of this study are over 80 proverbs excerpted from a collection of 26 articles written by Fr. Roman Skwiercz, entitled Nié kòżdą dzurã je letkò zasztopac. These proverbs can be divided into groups (from the most to the least popular): 1) proverbs listed in Kashubian paroemiographic collections and dictionaries, 2) proverbs translated from Polish into Kashubian, 3) proverbs borrowed from the Kashubian literature (A. Labuda and A. Budzisz) and literary allusions to proverbs, 4) proverbs stemming from the Bible, 5) “proverbs” not listed in other paroemiographic collections (they refer to the formula of a proverb in their syntactic and rhythmic structure or in the way in which allegories are built), 6) paroemiologic contaminations and innovations. Genealogical analysis of the collection proves that the living speech of the Kashubians has been “polonised’’. Owing to proverbs and idioms, the language of Skwiercz’s articles is vivid, witty, and dynamic. As well as having the features of a living speech it minimises the distance and influences the listener. Linking folk truths with a current social, political, or moral situation helps build surprising, witty, and accurate punchline. Surprising combinations and re-interpretations provide the speech with swiftness and minimise the importunity of preaching in accordance with the teachings of the Catholic Church; Fr. R. Skwiercz uses his talents to teach not as a respectable priest but as a Kashubian among Kashubians. Frequent use of proverbs – treasure of the Kashubian language – is a conscious means of persuasion.
    Źródło:
    Język - Szkoła - Religia; 2011, 6; 285-299
    2080-3400
    Pojawia się w:
    Język - Szkoła - Religia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ogień i woda w przysłowiach karaimskich
    Autorzy:
    Stanek, Kamila
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/943416.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
    Tematy:
    Folklor karaimski
    Przysłowia
    Opis:
    Jak dawni Karaimi postrzegali te dwa żywioły? Co ludowe madrości mówią o ludziach, z których ust niegdyś padały?
    Źródło:
    Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2014, 25, 1 (42); 18-21
    1733-7585
    Pojawia się w:
    Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Co o pracy mówią stare karaimskie porzekadła
    Autorzy:
    Stanek, Kamila
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/943149.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
    Tematy:
    folklor
    przysłowia karaimskie
    Opis:
    Jeszcze raz sięgamy do skarbnicy ludowych mądrości, by poszukać odpowiedzi na pytanie: jak dawni Karaimi traktowali pracę, czy byli pracowici i jakie zajęcia cenili.
    Źródło:
    Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2017, 28, 2 (55); 20-21
    1733-7585
    Pojawia się w:
    Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Słowa naszych przodków
    Autorzy:
    Mardkowicz, Aleksander
    Sulimowicz, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/943415.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
    Tematy:
    Folklor karaimski
    Przysłowia
    Aleksander Mardkowicz
    Opis:
    Bogactwo karaimskiego folkloru zebrane i w ten sposób ocalone od zapomnienia przez Aleksandra Mardkowicza.
    Źródło:
    Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2014, 25, 1 (42); 15-18
    1733-7585
    Pojawia się w:
    Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Co o pracy mówią stare karaimskie porzekadła
    Autorzy:
    Stanek, Kamila
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/943568.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
    Tematy:
    język karaimski
    przysłowia
    Aleksander Mardkowicz
    Opis:
    Czy nasi przodkowie byli pracowici i jakie zawody cenili – o tym w pierwszej części rozważań o ludowych mądrościach.
    Źródło:
    Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2017, 28, 1 (54); 16-17
    1733-7585
    Pojawia się w:
    Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Perseweracja motywów w poezji Jerzego Ficowskiego
    Autorzy:
    Świerczewska, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/646047.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    perseweracja
    przeszłość
    pamięć
    codzienność
    przysłowia
    ludowość
    mit
    Opis:
    Perseveration of motifs in Jerzy Ficowski’s poetry Reading Ficowski’s poems requires researchers of his work to be erudites, thanks to which it is easier for them to move smoothly through the meanders of tradition and culture but also of everyday life presented in Ficowski’s image of the world. The image itself consists of the recurring (in every poetry volume) motifs and depictions. While reading Ficowski’s poems it is difficult not to notice this repetitiveness – sometimes exact and detailed, sometimes modified. An attempt to systematize a phenomenon such as perseveration of motifs in Ficowski’s poems led me to identifying the following thematic areas: memory and attitude towards the past, glorification of everyday life and elements belonging to it, proverbs and sayings as elements of folklore occurring in this poetry. In this article, through the analysis of Ficowski’s poems a phenomenon of perseveration of motifs used by a poet to create his own image of the world was shown. Key words: perseveration; past; memory; everyday life; proverbs; myth; folklore;
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2016, 16; 250-262
    2081-1853
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przysłowia internacjonalne a wielojęzyczność w dydaktyce
    International proverbs and the multilingual didactic methods
    Autorzy:
    Woźniak, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1036917.pdf
    Data publikacji:
    2011-12-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Opis:
    This article deals with the concept of introducing international proverbs to the foreign language lesson. International proverbs can be a good way to improve language skills in at least two foreign languages with less effort by using the analogy between the languages. What is more the experience that the student gains by learning the first foreign language, can be used while learning the second and the next one. Moreover international proverbs, in regard of the European policy supporting multilingualism among the European citizens, help to achieve this goal.
    Źródło:
    Investigationes Linguisticae; 2011, 24; 213-224
    1426-188X
    1733-1757
    Pojawia się w:
    Investigationes Linguisticae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tipi sintattici di proverbi toscani del ms. BJ 7198 della Biblioteca Jagellonica di Cracovia
    Analiza składniowa toskańskich przysłów z rękopisu BJ 7198 z Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie
    Autorzy:
    Strugała, Sandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/521297.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    proverbi
    analisi sintattica
    raccolte di proverbi toscani
    sintassi del proverbio
    przysłowia
    analiza składniowa
    zbiór przysłów toskańskich
    kładnia przysłowia
    Opis:
    Nel seguente intervento ci si propone di analizzare in chiave sintattica alcuni proverbi italiani provenienti da una raccolta cinquecentesca, depositata presso la Biblioteca Jagellonica di Cracovia. Il lavoro intrapreso, oltre alla definizione del proverbio e alla descrizione della sua tipologia e delle sue funzioni principali, include anche la classificazione dei proverbi di tipo sintattico. La raccolta toscana, conservata nel ms. BJ 7198, raggruppata per temi, viene presentata qui per la prima volta attraverso una descrizione fisica del codice e un breve commento relativo alla sua storia e alla sua lingua.
    W niniejszym artykule autorka analizuje włoskie przysłowia przy użyciu kryterium syntaktycznego. Korpus badań stanowią przysłowia zawarte w XV-wiecznej kolekcji przechowywanej w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie pod sygnaturą BJ 7198. Oprócz przedstawienia definicji przysłowia, opisu jego typologii i krótkiej charakterystyki, autorka proponuje klasyfikację analizowanych przysłów ze względu na ich składnię. Ponadto rękopis stanowiący korpus analizy zostaje po raz pierwszy przedstawiony odbiorcy poprzez opis fizyczny oraz krótki rys historyczny i komentarz językowy.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2017, 9, 3; 124-132
    2083-7275
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przysłowia ludowe i ich kontekst kulturowy w odniesieniu do żywności i żywienia w arabskich dialektach Āzaẖ i Mārdīn
    The folk proverbs and their cultural context in relation to food and nutrition in the Arabic dialects of Āzaẖ and Mārdīn
    Autorzy:
    Abdalla, Michael
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/916879.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    proverbs
    Arabic
    dialect
    Azah
    Mardin
    przysłowia
    arabski
    dialekt
    Opis:
    This draft is an attempt to group and analyze the content of maxims, expressions, utterances, phrases, aphorisms and formulations which refer – directly or indirectly – to agriculture and raising animals as well as to the widely understood traditions and the culture of feeding among the inhabitants of the two ancient Assyrian towns in southeastern Turkey: Āzaẖ and Mārdīn. This type of folk prose is very popular in the Middle East. Even though the procurement of food and the preparation of meals belong likely to the most important human cares and take most of the time particularly of the populations living in villages, the group of proverbs concerning the analyzed topic in each collection is only about 8% of the total.
    Źródło:
    Investigationes Linguisticae; 2015, 32; 1-18
    1426-188X
    1733-1757
    Pojawia się w:
    Investigationes Linguisticae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    (Anty)przysłowia vel innowacje przysłowiowe w przestrzeni e-tekstów. Przyczynek do paremiologii w perspektywie tekstologicznej
    Autorzy:
    Szutkowski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1023262.pdf
    Data publikacji:
    2019-09-05
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    paremiology
    proverb innovations
    textual criticism
    Opis:
    The article discusses proverb innovations in the aspect of textual criticism. On one hand, their functional specificity allows them to be still considered as fully-featured proverbs, on the other hand, it reveals an array of peculiarities related to modification and/or expansion of lexical composition of the output proverb, which is connected with identification of particular levels of meaning (literal, figurative and situational) by the receiver.
    Źródło:
    Studia Rossica Posnaniensia; 2019, 44, 2; 169-186
    0081-6884
    Pojawia się w:
    Studia Rossica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Über die jiddischen Sprichwörter im Sprachkontakt mit dem Polnischen
    Autorzy:
    Pilarski, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2083444.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    proverbs
    the Yiddish language
    contrastive linguistics
    przysłowia
    język jidysz
    językoznawstwo kontrastywne
    Opis:
    The object of the study presented in the paper are Yiddish proverbs. The aim of the paper is a linguistic analysis of selected proverbs and their connections with the Polish-language context. The Yiddish language namely has developed in contact with other languages, and one of the languages highly relevant for the Yiddish language, influencing its development, was the Polish language. The richness of Yiddish proverbs has also left its mark on the Polish language, as is evidenced by the presence of Jewish proverbs in Polish. The focus here lies on lexical and structural phenomena characteristic for both languages. Under examination is the extent to which the structure of Yiddish proverbs corresponds with the structure of the Polish language and what lexemes are the result of an interaction at the language level and the sociocultural level.
    Przedmiot badań, zaprezentowanych w artykule stanowią przysłowia występujące w języku jidysz. Celem artykułu jest analiza językowa wybranych przysłów w odniesieniu do języka polskiego. Język jidysz rozwijał się bowiem w kontakcie z innymi językami a jednym z ważniejszych języków, mających wpływ na jego rozwój, był język polski. Bogactwo przysłów języka jidysz także pozostawiło swój ślad, o czym świadczą żydowskie przysłowia w języku polskim. W centrum uwagi znajdują się zjawiska leksykalne i strukturalne, charakterystyczne dla obu języków. Analizuje się, na ile struktura przysłów języka jidysz koresponduje ze strukturą języka polskiego oraz jakie leksemy są rezultatem interakcji na płaszczyźnie językowej i społeczno-kulturowej.
    Źródło:
    Kwartalnik Neofilologiczny; 2019, 1; 72-86
    0023-5911
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Neofilologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rękopis z archiwum Aleksandra Mardkowicza zawierający przysłowia i maksymy w północno-zachodnim dialekcie języka karaimskiego
    A handwritten collection of Karaim proverbs and adages in north-western Karaim found in the archive of Aleksander Mardkowicz
    Autorzy:
    Sulimowicz-Keruth, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/440300.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
    Tematy:
    dialekt północnozachodni języka karaimskiego
    Karaimi w Poniewieżu
    Aleksander Mardkowicz
    Rafał Grygulewicz
    przysłowia karaimskie
    Rapolas Grigulevičius
    Opis:
    The private archive of Aleksander Mardkowicz (1875–1944), a Łuck Karaite activist, writer and editor, includes a manuscript written in the north-western dialect of Karaim. It contains 8 proverbs and a didactic-moralistic text copied from an unknown source. It was composed most probably in the early 1930s by Rafał Grygulewicz (1905–1992), a Karaite youth activist from Poniewież (Panevežys). The paper is a critical edition of the manuscript augmented with a translation, glossary and facsimile. It also contains biographical information on the copyist as well as on the possible circumstances that led to the drafting of the manuscript.
    W prywatnym archiwum Aleksandra Mardkowicza (1875–1944), łuckiego działacza społecznego, pisarza i wydawcy, znajduje się niewielki rękopis w północnozachodnim dialekcie języka karaimskiego. Zawiera on osiem przysłów oraz tekst o charakterze dydaktyczno-moralistycznym skopiowany z niezidentyfikowanego źródła. Rękopis został sporządzony prawdopodobnie w początkach lat 30. XX w. przez Rafała Grygulewicza (1905–1992), karaimskiego działacza młodzieżowego z Poniewieża (Panevežys). Artykuł zawiera edycję treści manuskryptu wraz z tłumaczeniem, słowniczkiem i facsimile. Dostarcza również informacji biograficznych o kopiście, jak też o okolicznościach powstania rękopisu.
    Źródło:
    Almanach Karaimski; 2019, 8; 175-201
    2300-8164
    Pojawia się w:
    Almanach Karaimski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bieda i bogactwo w świetle białoruskich i polskich przysłów
    Autorzy:
    Kanash, Tatsiana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/973875.pdf
    Data publikacji:
    2012-10-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    poverty / ubóstwo;
    wealth / bogactwo;
    proverbs / przysłowia;
    mentality / mentalność;
    Poland / Polska;
    Belarus / Białoruś
    Opis:
    The article analyzes different meanings of poverty and wealth as seen in the Belarusian and Polish proverbs. Based on the thematic-rhematic analysis of the proverbs, the author presents many similarities in the everyday thinking of Polish and Belarusian societies. The key similarities are the beliefs in the dichotomic structure of a society (the poor and rich), positive characteristics of a poor man (e.g. honesty, hard work) and negative features of a rich man (e.g. greed, stinginess, laziness). Such similarities result from the fact that Poland and Belarus are neighbouring countries with similar historical and cultural traditions.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2012, 56, 1; 219-231
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ptactwo i zając w przysłowiach – o aspektach kultury łowieckiej w wybranych paremiach języka włoskiego
    Autorzy:
    Malczewska, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1833832.pdf
    Data publikacji:
    2019-03-22
    Wydawca:
    Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
    Tematy:
    przysłowia
    język specjalistyczny
    polskie i włoskie słownictwo łowieckie
    Opis:
    Uważa się, że przysłowia są skarbnicą wiedzy. Od stuleci należą do dziedzictwa narodu i jego języka. Ponieważ łowiectwo ma bardzo długą tradycję jego ślady odnajdujemy w przysłowiach i ludowych porzekadłach. W języku włoskim występuje wiele przysłów odnoszących się do polowań i myśliwych. Analizując przysłowia można zauważyć jakie techniki dominowały w obu krajach oraz jak warunki geograficzne regulowały na przykład kwestie sezonów łowieckich. Celem artykułu jest omówienie aspektów kulturowych, które wpływały na proces powstawania przysłów, jak również przedstawienie zagadnień translatologicznych na przykładzie przysłów dotyczących ptactwa i zajęcy.
    Źródło:
    Społeczeństwo. Edukacja. Język; 2019, 8; 99-106
    2353-1266
    2449-7983
    Pojawia się w:
    Społeczeństwo. Edukacja. Język
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O badaniach nad paremiografią i paremiologia śląską
    Autorzy:
    Przymuszała, Lidia
    Świtała-Trybek, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/694908.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
    Tematy:
    przysłowia
    paremiografia
    paremiologia
    stan badań
    Śląsk
    proverbs
    paremiography
    paremiology
    state of research
    Silesia
    Opis:
    Celem artykułu jest zaprezentowanie dotychczasowego stanu badań nad śląską paremiografią i paremiologią. W pierwszej części tekstu przedstawiono i scharakteryzowano zbiory przysłów rejestrujące paremie z różnych części Śląska od połowy wieku XIX po czasy współczesne. W drugiej natomiast omówiono prace teoretyczne, podejmujące problematykę śląskich przysłów, widzianych w rozmaitych kontekstach i z różnych perspektyw badawczych (prace literaturoznawcze, folklorystyczne, językoznawcze, językowo-kulturowe itp.).
    The aim of the article is to present the current state of research on Silesian paremiography and paremiology. The first part provides an overview of collections of proverbs from various parts of Silesia from the mid-nineteenth century to modern times. The second part discusses theoretical studies dealing Silesian proverbs, which are explored in various contexts and from various research perspectives (literary studies, folklore, linguistics, language and culture, etc.).
    Źródło:
    Literatura Ludowa; 2018, 62, 6
    2544-2872
    0024-4708
    Pojawia się w:
    Literatura Ludowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    "Apokryfy syryjskie. Historia i przysłowia Achikara. Grota skarbów. Apokalipsa Pseudo-Metodego" ["Syriac Apocrypha. The Story of Aquihar. The Cave of Treasures. Pseudo-Methodius’ Apocalypsis"]
    Autorzy:
    Skowronek, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/682366.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2011, 1; 215-217
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przysłowia i zwroty przysłowiowe w Panu Tadeuszu i Beniowskim
    Proverbs and Proverbial Phrases in “Pan Tadeusz” and ‘Beniowski”
    Autorzy:
    Szydłowska, Natalja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/953995.pdf
    Data publikacji:
    2010-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski
    Tematy:
    style
    proverb
    proverbial phrase
    Mickiewicz
    Słowacki
    Opis:
    The role of proverbs in the work of great Romantics was carefully analyzed, yet it was done long ago. In 1958, Stanisław Świrko studied proverbs used in Pan Tadeusz-, in 1964, Jan Mirosław Kasjan gave consideration to the use of proverbs and colloąuial metaphors in Słowacki’s works. Afterwards, that issue was only occasionally considered. The author retums to those works years later, recounts them and updates the look at that issue. In doing so, she draws the inspiration from culture experts. Walter Ong is used tor describing Mickiewicz’s nobility and folk proverbs, deeply rooted in orał culture; Jan Mukarowsky enables the author to comment on the aristocratic and noble cultural context of Słowacki’s proverbs, established in high literary culture. It allows the author to demonstrate how different the materiał they both use is (hardly any proverb is repeated in the two works) and how differently the two Romantic master writers operate that materiał
    Źródło:
    Stylistyka; 2010, 19; 291-302
    1230-2287
    2545-1669
    Pojawia się w:
    Stylistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Пословицы и поговорки в языковом образовании в польской школе
    Przysłowia i powiedzenia w edukacji językowej w szkole polskiej
    Proverbs and sayings in language education at Polish school
    Autorzy:
    Karolczuk, Marzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20311886.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    пословицы и поговорки
    польский учебник
    упражнения
    русский язык как иностранный
    przysłowia i powiedzenia
    polski podręcznik
    ćwiczenia
    język rosyjski jako obcy
    proverbs and sayings
    Polish textbook
    exercises
    Russian as a foreign language
    Opis:
    The results of research on proverbs and sayings in linguistics and didactics show that paremia has cognitive, educational and pedagogical functions  and, therefore, it is worth considering the use of these language units in school practice. The purpose of the article is to propose exercises that can be used in the process of teaching a foreign language, as well as to present the results of the analysis of Polish textbooks for learning Russian as a foreign language in the context of the presence in these textbooks of exercises containing paremiological units. It was assumed that learning of a foreign language, can be done through four groups of exercises, such as: 1) exercises for identifying specific phenomena, 2) productive exercises, 3) exercises developing speaking and writing skills, and 4) reflexive exercises. We analyzed 14 textbooks published in Poland in 1999-2014. 267 paremiological units and 65 exercises with proverbs and sayings were found in all the teaching materials. The study showed that the largest number of identified tasks relate to productive linguistic-cultural exercises. In the analyzed textbooks, exercises developing oral and written speech in Russian and reflexive exercises are practically absent.
    Результаты изучения пословиц и поговорок в лингвистике и дидактике показывают, что паремии обладают познавательным, образовательным и воспитательным потенциалом, в связи с этим  стоит рассмотреть вопросы использования этих языковых единиц в школьной практике. Цель статьи – представить результаты анализа польских учебников русского языка как иностранного в контексте присутствия в них упражнений, содержащих паремиологические единицы и предложить соответствующие упражнения, которые можно использовать в процессе обучения иностранному языку. Было исследовано 14 учебников, изданных в Польше в 1999-2014 годах, в которых обнаружено 267 паремиологических единиц и 65 упражнений с пословицами и поговорками. Мы установили, что обучение может реализоваться с помощью четырех групп упражнений: 1) упражнения на идентификацию определенных языковых явлений; 2) продуктивные упражнения; 3) упражнения для развития устной и письменной речи и 4) рефлексивные упражнения. В ходе работы было обнаружено, что самое большое количество заданий относится к лингвострановедческим упражнениям продуктивного характера. В книгах практически отсутствуют упражнения, развивающие устную и письменную русскую речь и рефлексивные упражнения.
    Wyniki badań nad przysłowiami i powiedzeniami pokazują, że paremie posiadają potencjał poznawczy, kształcący i wychowawczy, dlatego też dyskusja na temat  wykorzystania tych jednostek językowych w praktyce szkolnej wydaje się być aktualna. Celem artkułu jest zaproponowanie ćwiczeń, które można wykorzystać w procesie nauczania języka obcego, a także przedstawienie wyników z analizy polskich podręczników do języka rosyjskiego jako obcego w kontekście obecności w nich zadań zawierających przysłowia i powiedzenia. Ustalono, że nauczanie może być realizowane za pomocą czterech grup ćwiczeń: 1) ćwiczenia na identyfikację określonych zjawisk językowych; 2) ćwiczenia produktywne; 3) ćwiczenia rozwijające mowę i 4) ćwiczenia refleksyjne. Zbadanych zostało 14 podręczników, które były opublikowane w Polsce w latach 1999-2014. We wszystkich przeanalizowanych podręcznikach zidentyfikowano 267 jednostek językowych i 65 ćwiczeń z przysłowiami i powiedzeniami. Wyniki analizy pokazały, że największa liczba zadań odnosi się do lingwokulturoznawczych ćwiczeń o charakterze produktywnym. W książkach praktycznie nie ma ćwiczeń, które rozwijają ustną i pisemną mowę w języku rosyjskim oraz ćwiczeń refleksyjnych.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2023, 3 (183); 231-249
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przysłowia na jubileusz sześćdziesięciolecia Katedry Dydaktyki Języka i Literatury Polskiej
    Proverbs for the 60th anniversary of the Chair of Linguistic Didactics and Polish Literature
    Autorzy:
    Kowalikowa, Jadwiga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/782292.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Opis:
       
    Źródło:
    Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego; 2019, 28; 147-149
    0208-5011
    2353-9577
    Pojawia się w:
    Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bułgarskie przepowiednie meteorologiczne związane z dniem św. Tryfona
    Autorzy:
    Walczak-Mikołajczakowa, Mariola
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2034248.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-21
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    meteorologia ludowa
    przysłowia kalendarzowe
    św. Tryfon
    folklor
    obrzędowość
    folk meteorology
    calendar proverbs
    St. Tryphon
    folklore
    ceremonials
    Opis:
    Autorka analizuje ludowe przepowiednie pogody wyekscerpowane z wydanego w roku 1900 tomu Народна метеорология (Ludowa meteorologia). Na podstawie ich analizy stwierdza, że chociaż w języku bułgarskim brakuje przysłów kalendarzowych, to w tradycji ludowej funkcjonowały przepowiednie pogody i przyszłych plonów związane z określonymi ważnymi datami kalendarza liturgicznego. Najważniejszą z tych dat jest 1 lutego – dzień św. Tryfona, patrona winnic i winiarzy. Artykuł zawiera omówienie tych właśnie prognoz.
    The author analyzes the folk weather predictions extracted from the volume Народна метеорология (Folk Meteorology) published in 1900. Based on their analysis, she concludes that although the Bulgarian language lacks calendar proverbs, in the folk tradition there were predictions of weather and future crops related to certain important dates of the liturgical calendar. February 1 – the day of St. Tryphon, patron of vineyards and winemakers - is the most important of these dates. These predictions are discussed in the article.
    Źródło:
    Zeszyty Wiejskie; 2021, 27; 181-191
    1506-6541
    Pojawia się w:
    Zeszyty Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kiedy Święta Agnieszka wypuszcza skowronka z mieszka?
    When Shall St Agnes Let the Skylark out of Her Sack?
    Autorzy:
    Duda, Henryk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2127768.pdf
    Data publikacji:
    2002
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    paremiologia
    przysłowia kalendarzowe
    klimat
    paremiology
    calendar proverbs
    climate
    Opis:
    We worship St Agnes, among other things, on 21st January. With the patroness of this day is attributed the proverb Święta Agnieszka wypuszcza skowronka z mieszka (St Agnes lets the skylark out of her sack). The author dwells on its genesis. It is usually still cold in Poland in the second half of January for skylarks to fly. There are other Polish proverbs (e.g. Po świętej Agnieszce widzimy muchy w chacie [After St. Agnes' day we can see flies in our house], on 5th February; Po świętej Dorocie wyschną chusty na płocie [After St. Dorothy's day the scarfs on the fence shall dry out], on 6th February). The proverbs seem to point that in the second half of January and in February it should be warmer. The evolution of our climate may account for the discrepancy between calendar proverbs and weather; another fact is that in the second half of the sixteenth century the Gregorian calendar replaced the Julian one. Historical testimonies and contemporary research on the climate in the past show that in the Middle Ages, i.e. during the formation of such proverbs as Święta Agnieszka wypuszcza skowronka z mieszka, the climate in Europe was warmer. According to the author, climatic changes may also shed more light on some old and ever discussed problems of the Slav researcher.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 111-120
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przysłowia z komponentami Ormianin, Grek i Żyd w kontekście pamięci zbiorowej
    Proverbs with the components Ormianin ‘Armenian’, Grek ‘Greek,’ and Żyd ‘Jew’ within the context of collective memory
    Autorzy:
    Bizior, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/40494499.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Towarzystwo Kultury Języka
    Tematy:
    etnonim
    przysłowia etniczne
    entostereotyp
    pamięć zbiorowa
    gatunek pamięci
    dyskurs tożsamościowy
    ethnonym
    ethnic proverbs
    ethnostereotype
    collective memory
    genre of memory
    identity discourse
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest przysłowiom etnicznym zawierających etnonimy: Ormianin, Grek, Żyd, które stanowią swoistą kolekcję paremiczną uwarunkowaną przez dawny kontekst społeczno-kulturowy. Materiał badawczy został zebrany przy użyciu wyszukiwarki NKJP i Google. Celem artykułu jest analiza zebranych jednostek paremicznych jako nośników etnostereotypów oraz interpretacja jako tekstowych realizacji gatunku pamięci zbiorowej. W analizie i opisie materiału wykorzystuję metody lingwistyczno-kulturowe oraz lingwistyki pamięci, pozwalające na ujęcie omawianych przysłów w ramy gatunku pamięci uczestniczącego w przekazywaniu obrazów przeszłości. W badaniu uwzględniono pragmatyczne funkcje przysłów we współczesnym  dyskursie tożsamościowym oraz zachodzącą w nim reinterpretację znaczeń zawartych w badanych jednostkach paremicznych.
    The article ponders upon ethnic proverbs containing the ethnonyms Ormianin ‘Armenian’, Grek ‘Greek’ and Żyd ‘Jew’, which constitute a peculiar collection of paremics determined by the former sociocultural context. The research material was collected using the NKJP and Google search engine. The paper aims at analysing the collected paremic items as carriers of ethnostereotypes, and to interpret them as textual realizations of the collective memory genre. I employ linguistic cultural methods and the linguistics of memory in the analysis and description of the material, which allows the studied proverbs to be framed as a genre of memory participating in the transmission of images of the past. The study also takes into account the pragmatic functions of proverbs in contemporary identity discourse and the reinterpretation of meanings contained in the paremic items in question.
    Źródło:
    Poradnik Językowy; 2024, 815, 6; 38-51
    0551-5343
    Pojawia się w:
    Poradnik Językowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Funkcje i przykłady przysłów, sentencji i pieśni jako wzorce poezji ludowej w powieści historycznej Otczyj switylnyk Romana Fedoriwa
    Autorzy:
    Krzywicka-Ustrzycka, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607888.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    phraseology
    proverbs
    adages
    songs
    frazeologia
    przysłowia
    sentencje
    pieśni
    Opis:
    The main aim of this paper is to identify the functions of proverbs, adages and songs found in the forms of folk poetry incorporated into a historical novel. The phraseological units under scrutiny(frequently compared with data from other languages) shape the mood of a literary work, enliven the novel and contribute to its informal character. The proverbs and adages make the utterances of protagonists more convincing. Along with proverbs and adages, also songs were explored in this paper as they fulfill an important role in the creation of folk character.
    Głównym celem artykułu jest wskazanie funkcji, jakie pełnią w powieści historycznej formу poezji ludowej, jakimi są przysłowia, sentencje i pieśni. Wymienione w pracy związki frazeologiczne(często porównane z innymi językami) kształtują nastrój utworu i ożywiają powieść. Przysłowia i sentencje sprawiają, że wypowiedzi bohaterów są bardziej przekonywujące. Obok przysłów i sentencji w pracy opisane zostały pieśni ludowe, które również spełniają ważną rolę charakteryzowania postaci, określania ich nastrojów oraz pragnień.
    There is no abstract available for this language
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2013, 31
    0239-426X
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aleksander Mardkowicz jako kolekcjoner i popularyzator folkloru karaimskiego
    Aleksander Mardkowicz as the collector and the popularizer of Karaim folklore
    Autorzy:
    Pawelec, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/440304.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
    Tematy:
    Aleksander Mardkowicz
    przysłowia karaimskie
    karaimska literatura
    Karaim folklore
    collection
    proverbs
    Opis:
    Aleksander Mardkowicz (1875–1944) was an important figure in the Lutsk Karaim community, known for his active publishing and literary work. It is also worth recalling, however, that he was not only a poet, writer, journalist and publisher, but also a collector and promoter of Karaim folklore. Thanks to his tireless passion for compiling proverbs and sayings from previous generations, he played a vital role in saving this rich culture from oblivion.
    Postać łuckiego Karaima Aleksandra Mardkowicza (1875–1944) znana jest z aktywnej działalności na polu wydawniczo-literackim. Warto jednak przypomnieć, że był nie tylko poetą, pisarzem, dziennikarzem i wydawcą, ale również kolekcjonerem i popularyzatorem folkloru karaimskiego. To dzięki jego niestrudzonej pasji gromadzenia przysłów i powiedzeń dawnych Karaimów bogactwo ich narodowej kultury zostało ocalone od zapomnienia.
    Źródło:
    Almanach Karaimski; 2019, 8; 157-174
    2300-8164
    Pojawia się w:
    Almanach Karaimski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ukraińskie przysłowia i porzekadła w polskim przekładzie Eneidy Iwana Kotlarewskiego
    Ukrainian proverbs in Polish translation of Eneyida Ivan Kotlyarevsky’s
    Autorzy:
    Czetyrba-Piszczako, Mirosława
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/482338.pdf
    Data publikacji:
    2018-06-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    translation strategy
    proverb
    adage
    cultural connotation
    oral folk art
    Opis:
    Ivan Kotlyarevsky’s Eneyida is a poem rich in paremic elements. The poem was considered a breakthrough in Ukrainian literature, not only because it was written in lively Ukrainian language, but, thanks to the author’s fascination with the folk culture and artistic traditions of previous eras, it also constituted a link between old and new Ukrainian literature. The aim of this article is to investigate the types of translation strategies used by Piotr Kupryś in the translation of Eneyida, especially those concerning paremic elements that are heavily influenced by cultural connotations. The analysis shows that Kotlarewski introduced existing proverbs, and also introduced new ones by processing others. In the Polish translation, Kupryś was not only obliged to preserve the content of the proverbs, but also to reproduce the plasticity of the images on which they were built. The techniques most widely used in his translation include domestication, exotication and tracing. It seems that the translator did manage to extract the meaning of the proverbs; he did not, however, always preserve their expressive and stylistic value, which was the basic element of building the satirical effect of the poem.
    Źródło:
    Acta Polono-Ruthenica; 2018, 2, XXIII; 31-42
    1427-549X
    Pojawia się w:
    Acta Polono-Ruthenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Idiomy, zwroty frazeologiczne i przysłowia ze służby w Kwaterze Głównej NATO
    Autorzy:
    Kowalik, Tomasz Krzysztof (1974- ).
    Współwytwórcy:
    Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej im. płk. dypl. Mariana Porwita. pbl
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Warszawa : Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej im. płk. dypl. Mariana Porwita
    Tematy:
    Terminologia wojskowa
    Słownik angielsko-polski
    Słownik frazeologiczny
    Słownik terminologiczny
    Opis:
    Bibliogr., netogr. s. 43. Indeks.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Thematic category of nutrition, cuisine, and hospitality in Hungarian proverbial lore
    Grupa tematyczna żywienie, kulinaria, gościnność w węgierskim zasobie paremiologicznym
    Autorzy:
    Zimonyi-Kalinyina, Irina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2192873.pdf
    Data publikacji:
    2021-01-11
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    Cuisine
    gastronomy
    hospitality
    Hungarian
    Hungarikum
    proverbs
    kuchnia
    gastronomia
    gościnność
    węgierski
    hungarikum
    przysłowia
    Opis:
    This study discusses Hungarian proverbs dealing with gastronomy and hospitality both in a direct and figurative way. Using recent and earlier editions of dictionaries of proverbs, relevant proverbs were found by searching for keywords. A substantial number of proverbs were identified as belonging to the gastronomy and hospitality thematic group. Through a comparative and descriptive approach, all the selected proverbial material was divided into subgroups. A special semantic filter was applied to distinguish the proverbs containing so-called Hungarikum realia. The identification of Hungarian proverbs in the thematic group contributes to discussions on the theory of the common Central-European linguistic area.
    Celem artykułu jest dobór węgierskich przysłów grupy tematycznej gastronomii i gościnności zarówno w sensie dosłownym, jak i przenośnym. W charakterze źródła wykorzystano ostatnie i wcześniejsze wydania słowników paremii. Przysłowia wybierano zarówno według słów kluczowych, jak i innych ich komponentów. Znaleziono znaczną liczbę przysłów odnoszących się do danej grupy tematycznej. Za pomocą analizy porównawczej i opisowej cały zebrany materiał został podzielony na cztery podgrupy. Specjalny filtr semantyczny był zastosowany do identyfikacji w przysłowiach składnika specyficznych węgierskich realiów, tak zwanych hungarikumów. Dobór węgierskich przysłów danej grupy tematycznej był także wykorzystany do rozpatrzenia teorii wspólnego środkowoeuropejskiego obszaru językowego.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2020, 14; 129-140
    1897-0389
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Priamele, przysłowia dialogowe i welleryzmy w kaszubskich zbiorach paremiograficznych
    Priamel, Proverb as a Dialogue and Welleryzm in Kashubian Paremiography
    Autorzy:
    Pomierska, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/636164.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    proverb
    priamel
    welleryzm
    Kashubian paremiology
    Kashubian language
    Florian Ceynowa
    Fridrich Lorentz
    Mikołaj Rudnicki
    Bernard Sychta
    Opis:
    The article presents special types of proverbs in Kashubian paremiography: priamel, proverb as a dialogue, welleryzm. These outstanding examples of the proverbial formulas are rarely recorded, usually known locally. The author found in the work of Ceynowa, Rudnicki, Lorentz, Sychta 21 priamels, 4 proverbs as a dialogue and several welleryzms. In addition to the characteristic building is significant that Kashubian priamels and welleryzms for the most part are thematically connected with relationships between man and woman.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Slawistyczne; 2015, 8
    2084-3011
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Slawistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dwuwiersz o Mieszku III Starym. Przyczynek do erudycji Mistrza Wincentego Kadłubka (IV, 22,5)
    Autorzy:
    Rutkowski, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/603515.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Vincentius Kadłubek
    genorbada
    Mieszko III the Old
    medieval proverbs
    Huguccio Pisanus
    Wincenty Kadłubek
    Mieszko III Stary
    przysłowia średniowieczne
    Uguccio z Pizy
    Opis:
    In the article, I undertake an analysis of a distich by Master Vincentius Kadłubek about Prince Mieszko the Old seeking supporters against Leszek the White. First, I reflect on its literal meaning, and then attempt to answer the question from where the chronicler could have borrow it. Finally, I examine how Prince Mieszko was portrayed in the fourth book of the Chronicle.
    W artykule podjęto analizę dwuwiersza Wincentego Kadłubka o Mieszku Starym szukającym stronników przeciwko Leszkowi Białemu. Pierwszym zaprezentowanym zagadnieniem jest refleksja nad literalnym znaczeniem strofy, a następnie źródeł, z których kronikarz mógł ją zapożyczyć. Ostatnią poruszoną kwestią jest sposób przedstawienia Mieszka w IV księdze Kroniki.
    Źródło:
    Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2019, 57
    0081-7147
    Pojawia się w:
    Studia Źródłoznawcze. Commentationes
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Między cerkwią a karczmą – w kręgu łemkowskich paremii. Uwagi na temat książki Bolesława (Wasyla) Bawolaka, „Łemkowskie przysłowia i powiedzenia ze Świątkowej Wielkiej i okolic" (przepisał, przetłumaczył i zredagował Tomasz Kwoka, Wydawnictwo Żyznowski, 2021, 798 s.)
    Between the church and the inn – in the circle of Lemko proverbs. Remarks on the book by Bolesław (Wasyl) Bawolak „Łemkowskie przysłowia i powiedzenia ze Świątkowej Wielkiej i okolic" (transcribed, translated and edited by Tomasz Kwoka, Wydawnictwo Żyznowski, 2021, 798 s.)
    Autorzy:
    Misiak, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26443788.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    review
    proverb
    saying
    Lemkos
    recenzja
    przysłowie
    powiedzenie
    Łemkowie
    Opis:
    Artykuł zawiera polemiczną recenzję książki Bolesława (Wasyla) Bawolaka Łemkowskie przysłowia i powiedzenia ze Świątkowej Wielkiej i okolic (2021). Recenzowana publikacja zawiera zbór prawie 7 000 przysłów i powiedzeń, zróżnicowanych ze względu na obszar geograficzny (łemkowskie i ukraińskie), datowanie (dawne i współczesne) oraz sposób ich pozyskania (zasłyszane lub zaczerpnięte ze źródeł pisanych). Wątpliwości autorki recenzji budzą kryteria, na podstawie których tak różnorodny materiał można uznać za reprezentatywny dla mieszkańców Świątkowej Wielkiej i okolic. Recenzentka pyta także o autentyczność przekazu zawartego w przysłowiach, które Bolesław Bawolak poddał obróbce językowej. Za skomplikowany uznaje sposób uporządkowania materiału paremiologicznego – podział na 10 pól leksykalno-semantycznych, do których przypisane są słowa kluczowe wymienione zgodnie z porządkiem alfabetu łacińskiego, poprzedzające grupy przysłów uporządkowanych według alfabetu cyrylickiego. Mimo wskazanych wątpliwości autorka recenzji uznaje opisywaną publikację za cenne źródło materiału językowego i świadectwo kultury Łemków.
    The article contains a polemical review of the book by Bolesław (Wasyl) Bawolak Łemkowskie przysłowia i powiedzenia ze Świątkowej Wielkiej i okolic (2021). The reviewed publication contains a collection of almost 7,000 proverbs and sayings, differentiated by geographical area (Lemko and Ukrainian), dating (old and new) and the way they were obtained (heard or taken from written sources). The author of the review raises doubts about the criteria on the basis of which such diverse material can be considered representative of the inhabitants of Świątkowa Wielka and the surrounding area. The reviewer also asks about the authenticity of the message contained in the proverbs, which Bolesław Bawolak subjected to linguistic transformation. She considers the method of organizing the paremiological material to be complicated – the division into 10 lexical-semantic fields, to which keywords are assigned, listed according to the order of the Latin alphabet, preceding groups of proverbs arranged according to the Cyrillic alphabet. Despite the indicated doubts, the author of the review considers the described publication to be a valuable source of linguistic material and testimony to Lemko culture.
    Źródło:
    Forum Lingwistyczne; 2023, 11; 1-5
    2449-9587
    2450-2758
    Pojawia się w:
    Forum Lingwistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pedagogical Reflection on the Usefulness of Popular Proverbs in a Hermeneutic Exploration of the World
    Pedagogiczne zamyślenie nad przydatnością przysłów ludowych w hermeneutycznym poznawaniu świata
    Autorzy:
    Klasińska, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1395513.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Humanitas
    Tematy:
    folklore,
    proverbs,
    pedagogy,
    art of interpreting
    kultura ludowa,
    przysłowia,
    pedagogika,
    sztuka interpretowania
    Opis:
    The interest in proverbs has been growing recently, new books of proverbs spring up on the publishing market like mushrooms. However, something is disappearing in their abundance, namely scientific deliberations about proverbs, conducted mainly in the context of paremiology, but also anthropology, ethnology, psychology, psychiatry, folklore studies, literary studies, linguistics, religious studies, as well as pedagogy, which still attempt to unravel the nature of proverbs, as it is still thought to be an unsolved mystery. In this context, pedagogical reflection on the significance of popular proverbs in a hermeneutic exploration (clarification, explanation, interpretation) of the world and the sense of human existence seems justified and may encourage further, both mono- and multidisciplinary studies.
    W ostatnim czasie wzrasta zainteresowanie przysłowiami. Na rynku wydawniczym pojawiają się jak grzyby po deszczu nowe księgi przysłów. W ich natłoku giną jednak naukowe rozważania o przysłowiach, które są czynione głównie na gruncie paremiologii, ale i antropologii, etnologii, psychologii, psychiatrii, folklorystyki, literaturoznawstwa, językoznawstwa, religioznawstwa, a także pedagogiki, w których to podejmowane są nadal próby rozwikłania ich natury, bowiem stanowi ona wciąż – uważa się – nierozwiązaną zagadkę. W tym kontekście pedagogiczne zamyślenie się nad znaczeniem przysłów ludowych w hermeneutycznym poznawaniu (objaśnianiu, wyjaśnianiu, interpretowaniu) świata i sensu życia człowieka wydaje się uzasadnione i może stanowić zachętę do dalszych, tak mono-, jak i wielodyscyplinarnych badań.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika; 2017, 15; 217-226
    1896-4591
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Osiemnastowieczne przysłowia w "Nowym dykcjonarzu" M.A. Trotza z perspektywy współczesnej
    Eighteenth century proverbs in M.A. Trotz’s "Nowy dykcjonarz" in a contemporary perspective
    Autorzy:
    Kuryłowicz, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2118298.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    forgotten proverbs
    "Nowy dykcjonarz"
    Michał Abraham Trotz
    contemporary perspective
    18th century
    Opis:
    The subject of the article are proverbs excerpted from M. A. Trotz’s "Nowy dykcjonarz" which, for different reasons, have not stood the test of time, have been forgotten or replaced by other, easier to understand and more recent constructions, or which are still present in the contemporary language but in a changed form. The proverbs included in M. A. Trotz’s lexicon aremanifestations of a colloquial language. Therefore, in a sense, they imitate the 18th century "paremiotic" system, which was once used but is now largely forgotten. The presentation and characterization of obsolete proverbs do not only fulfill a documentary and cognitive purpose but, above all, visualize dynamism of changes in a language and the world as well as an ensuing need to reach such areas of the language and culture that have been weathered by history.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2014, 14; 39-51
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena sprawdzalności prognoz pogody zawartych w przysłowiach ludowych na przykładzie Wrocławia
    Verification of folk proverbs concerning weather forecasts on the example of Wroclaw
    Autorzy:
    Biniak-Pieróg, M.
    Żyromski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/339577.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    opady atmosferyczne
    przysłowia
    sprawdzalność
    temperatura powietrza
    Wrocław
    air temperature
    precipitation
    proverbs
    verifiability
    Opis:
    W pracy podjęto próbę oceny sprawdzalności wybranych przysłów, związanych z pogodą, w warunkach Wrocławia. Wykorzystano przysłowia, bazujące na interpretacji łatwo dostępnych elementów meteorologicznych, takich jak temperatura powietrza i opady atmosferyczne. Ocenę tę przeprowadzono dwiema metodami. W pierwszej zastosowano klasyfikację typów pogody na podstawie rzeczywistych pomiarów powyższych elementów meteorologicznych w okresie 1961-2009. Druga interpretacja opierała się na subiektywnych odczuciach uciążliwości temperatury powietrza oraz opadów atmosferycznych przez przeciętnego człowieka z wykorzystaniem kryteriów, stosowanych do oceny warunków bioklimatycznych. Spośród przyjętych do analiz elementów meteorologicznych lepsze wyniki otrzymano dla przysłów weryfikowanych na podstawie opadów atmosferycznych.
    In the paper an attempt was undertaken to verify the forecasting reliability of selected proverbs related to weather in Wrocław. Selected were proverbs, whose reliability are based on the interpretation of easily available meteorological factors such as air temperature and precipitation. This assessment was carried out using two methods. The first classification of weather types was based on actual measurements of mentioned meteorological parameters in the period 1961-2009 and the existing criteria for weather typology. The second interpretation based on subjective feelings of average person according to the existing bioclimatic criteria. Better results were obtained for the proverbs verified on the basis of precipitation sums.
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2011, 11, 2; 5-18
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Стійкість, варіативність і трансформація українських прислів’їв
    Stability, variation and transformation of ukrainian proverbs
    Stałość, zmienność oraz transformacja ukraińskich przysłów
    Autorzy:
    Kalko, Valentyna
    Kalko, Mykola
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2090098.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    proverbs
    anti-proverbs
    proverb modifications
    proverb variations
    language game
    humor
    przysłowia
    antyprzysłowia
    zmienność
    transformacja
    gra językowa
    Opis:
    The article considers the problem of proverb stability and modifications, and the difference between the terms modification and transformation. The author draws a conclusion that standard modifications within the national paremiological corpus can not be perceived as textual or occasional modifications. They should be taken as systemic variations within language norms that exist in the mind of native speakers, do not add another semantic meaning and are not recognized by native speakers as proverb deformations. Differences between proverbs (sayings of edifying character, which contain the centuries-old experience of the people) and anti-proverbs (the authors consider anti-proverbs to be the semantic antithesis of proverbs) are highlighted. The authors pay special attention to the study of the semantics of proverbs and their transformants to identify relevant semantic and cognitive characteristics. The productive transformation of classical proverbs convinces of the heredity of folk wisdom, the change in the deep meaning, and the formal plan of the original proverbs testifies to their adaptation to new social and historical conditions and values.
    W artykule poddano analizie stałość oraz zmienność przysłów, rozróżniono pojęcia zmienności i transformacji. Normatywna uzualna zmienność nie jest tożsama z tekstową, okazjonalną zmiennością, lecz stanowi zmienność systemową, wypracowaną w procesie historycznego rozwoju zasobu paremijnego w świadomości mówiących i nie ma dodatkowego ładunku semantycznego, nie uświadamia się przez etnos jako wykroczenie, wykrzywienie tradycyjnego przysłowia. O produktywnej transformacji klasycznych paremii przekonuje dziedziczenie mądrości ludowej, a przekształcenie głębokich treści i cech formalnych takich przysłów świadczy o ich dostosowaniu do nowych społeczno-historycznych warunków i wartości. Resemantyzacja tradycyjnych przysłów jednoznacznie dowodzi ich istotności oraz aktualności, bo przecież jeżeli tradycyjna wypowiedź nie jest zmieniana, nie jest oceniana przez każde nowe pokolenie na swój sposób, staje się nieaktualna i nieistotna dla społeczeństwa. Antyprzysłowia częściowo burzą wypracowane przez stulecia stereotypy kosztem komicznego przepracowania ich semantyki.
    Źródło:
    Studia Ukrainica Posnaniensia; 2021, 9, 2; 11-24
    2300-4754
    Pojawia się w:
    Studia Ukrainica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ‚Mit Haut und Haar‘ – Somatismen in der modernen Liebeslyrik
    ‘With Skin and Hair’ – Somatisms in Modern Love Poetry
    Autorzy:
    Mieder, Wolfgang
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1592261.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Emotionalität
    moderne Liebeslyrik
    Somatismen
    Sprichwörter
    sprichwörtliche Redensarten
    emotionality
    modern love poetry
    proverbs
    proverbial expressions
    somatisms
    emocjonalność
    współczesna liryka miłosna
    somatyzmy
    przysłowia
    zwroty idiomatyczne
    Opis:
    Obwohl eine beachtliche Anzahl von linguistischen Monographien und Aufsätzen zu somatischen Phraseologismen vorliegt, handelt es sich dabei hauptsächlich um vergleichende Textuntersuchungen zwischen zwei oder mehr Sprachen. Von Interesse ist jedoch auch, den eigentlichen Gebrauch, die Funktion und die Bedeutung dieser Somatismen in der mündlichen und schriftlichen Kommunikation zu analysieren. Beispielsweise spielen diese gefühlshaften Ausdrücke besonders in der Liebeslyrik schon seit Jahrhunderten eine erhebliche Rolle. Der Aufsatz zeigt an Hand von Gedichten von Autorinnen und Autoren wie etwa Erich Fried, Walter Helmut Fritz, Ulla Hahn, Heinz Kahlau oder Sarah Kirsch, dass emotionelle Empfindungen in der modernen Liebeslyrik durch körperbezogene Sprichwörter und Redensarten zum Ausdruck kommen. Es handelt sich in diesen Gedichten kaum um romantische Gefühlsoffenbarungen, sondern eher um realistische und ehrliche Aussagen über das Scheitern der Liebe, die Lieblosigkeit unter Menschen und die Frage, ob echte Liebe noch möglich ist.
    Chociaż istnieje wiele lingwistycznych monografii i artykułów na temat frazeologicznych somatyzmów, to jednak są to najczęściej różnego rodzaju porównawcze analizy tekstowe między dwoma lub kilkoma językami. Interesująca jest tymczasem także analiza użycia somatyzmów, ich funkcji i ich znaczenia w komunikacji ustnej i pisemnej. I tak np. odgrywają one już od stuleci znaczącą rolę w liryce miłosnej. Artykuł ukazuje na podstawie wierszy takich autorek i autorów, jak choćby Erich Fried, Walter Helmut Fritz, Ulla Hahn, Heinz Kahlau czy też Sarah Kirsch, że we współczesnej liryce miłosnej odczucia emocjonalne wyrażane są za pomocą przysłów lub zwrotów odnoszących się do ciała. W wierszach tych nie chodzi o romantyczne wyznawanie uczuć, ale raczej o realistyczne i szczere wypowiedzi o niedanej miłości, o braku uczuć wśród ludzi, czy też o pytanie, czy prawdziwa miłość jest w ogóle możliwa.
    Although there exists a considerable number of linguistic monographs and articles about somatic phraseologisms, they are primarily comparative textual analyses between two or more languages. It is, however, also of interest to analyze the actual use, function and meaning of these somatisms in oral and written communication. These emotional expressions have played a considerable role for centuries in love poetry. The article shows by way of poems by such authors as Erich Fried, Walter Helmut Fritz, Ulla Hahn, Heinz Kahlau or Sarah Kirsch, that emotional feelings are expressed through somatic proverbs and expressions in modern love poetry. These poems hardly deal with romantically expressed feelings but rather with realistic and honest expressions about failed love, the lovelessness among people and the question whether true love is still possible.
    Źródło:
    Colloquia Germanica Stetinensia; 2020, 29; 131-156
    2450-8543
    2353-317X
    Pojawia się w:
    Colloquia Germanica Stetinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przysłowia jako źródło wiedzy o osiemnastowiecznej kulturze duchowej Polaków (na przykładzie Nowego dykcjonarza Michała Abrahama Troca)
    Proverbs as a source of knowledge of the eighteenth-century spiritual culture of Poles (based on Nowy dykcjonarz (New dictionary) by Michał Abraham Troc)
    Autorzy:
    Kuryłowicz, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/3151141.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Towarzystwo Kultury Języka
    Opis:
    This paper brings observations of the spiritual world of the eighteenth century participants of the Polish culture, which was reconstructed based on nearly 800 proverbs noted down from Nowy dykcjonarz (New dictionary) by M.A. Troc. The analysis of the paroemias registered in the dictionary serves the purpose of reconstructing the community reflection about the world, about the attitude to moral principles and system of values, to beliefs, attitudes towards the God and people, to judgments about the style of life, art, language, law, etc. Proverbs, which are the object of the discussions in this text, are evidence of the tradition and culture, where universal contents are coded, and a testimony of a given time – an epoch when they originated and the period when they formed the living substance of the Polish language, namely the second half of the 18th century. Due to their cliché nature, proverbs are carriers of conventionalised, not seldom stereotypical, information and therefore they reflect the thinking patterns that are most established in the cultural code. Owing to that, the cultural message contained in these short, yet not seldom meaningful, texts is a valuable supplementation of the information coming from other textual, historical, cultural sources.
    Źródło:
    Poradnik Językowy; 2017, 744, 5; 55-64
    0551-5343
    Pojawia się w:
    Poradnik Językowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metaforyczne sposoby ujmowania Boga i relacji Bóg – człowiek w przysłowiach polskich
    Metaphoric Ways of Presenting God and The Relation Between God and Man in Polish Proverbs
    Autorzy:
    Kuryłowicz, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950562.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    przysłowia
    Bóg
    metafora
    obrazowanie
    językowy obraz świata
    proverbs
    god
    metaphor
    imaging
    language image of the world
    Opis:
    The aim of the author is an attempt to show metaphoric ways of presenting God and the relations God-man in Polish proverbs. The analysis of the research material shows that figurative images of God are strictly related to everyday life and daily occupations of an average user of Polish, especially trade, craft, construction, medicine, finances, education. It is not odd that these branches of life, generally acknowledged and respected, have become a basis for depictions of God as the highest value. It is also vital that metaphorical images of God and His relations to man are identical with the Christian idea of the Creator. What is more, almost all the metaphors of God present in the research material have their equivalents in the quotations from the Scriptures. Thus, we observe both the influence of the Bible on common images of the nature of God and the impact of the original (dating back to the times when the Bible was coming into existence), ‘naïve’ and commmon-sense vision of the world on biblical images of the Creator.
    Źródło:
    Rocznik Teologii Katolickiej; 2014, 13, 2
    1644-8855
    Pojawia się w:
    Rocznik Teologii Katolickiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prototyp polskiego przysłowia komicznego w rozumieniu młodzieży z początku XXI wieku
    Prototype of Polish comic proverb as understood by the youth of the early twenty-first century
    Autorzy:
    Lipińska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594039.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    names of trees
    names of shrubs
    folk songs
    Warmia
    Masuria
    nazwy drzew
    nazwy krzewów
    pieśni ludowe
    Mazury
    Opis:
    The article describes the results of a survey conducted among high school and French Philology students. The aim of the survey was establishing what the Polish comic proverb prototype is. The status of research on which the above analysis is based refers to a proverb prototype theory and the concept of a verbal comic aspect. The characteristics of the research method defines the way in which the survey was conducted. The description of the Polish comic proverb prototype is both direct and indirect. The former points to the features of the comic proverb provided by the respondents, while the latter defines semantic and stylistic as well as pragmalinguistic qualities of a particular comic proverb mentioned by the respondents. The results of the conducted survey let us state that comic proverbs are not only well known but also easily formed and modified according to different types of variant forming rules. The comic aspect of prototype makes use of vocabulary features, its blunt and colloquial aspect, emotionality and can be defined by means of pragmatic research tools. Violating conversational maxims is a necessary feature for humour to be present. Disobeying maxims as well as defining features of proverbs, novitas above all, make humour of prototypical proverbs be perceived as their defining quality. The contrast of cultural presupposition with the sense of a prototypical proverb is not a necessary element, yet it is sufficient for the comic aspect to occur. A prototypical comic proverb is not identical to a separate, most easily formed type of humour proverb, i.e. a wellerism.
    Artykuł opisuje wyniki ankiety przeprowadzonej wśród uczniów liceum i studentów romanistyki. Celem sondażu było ustalenie prototypu polskiego przysłowia komicznego. Stan badań, będący podstawą powyższej analizy, dotyczy teorii prototypu przysłowia i pojęcia komizmu słownego. Charakterystyka metody badawczej określa, w jaki sposób został przeprowadzony sondaż. Opis prototypu polskiego przysłowia komicznego dzieli się na bezpośredni i pośredni. Pierwszy z nich wskazuje cechy przysłowia komicznego podane bezpośrednio przez osoby ankietowane. Drugi zaś precyzuje właściwości semantyczno-stylistyczne i pragmalingwistyczne konkretnego proverbium humorystycznego wyróżnionego przez respondentów. Wyniki przeprowadzonej ankiety wskazują, że komiczne przysłowia są nie tylko znane, ale też łatwo tworzone i modyfikowane według różnych typów wariantywności. Komizm prototypu wykorzystuje cechy słownictwa, jego dosadność, potoczność i emocjonalność i daje się opisać przy pomocy pragmatycznych narzędzi badawczych. Naruszanie maksym konwersacyjnych stanowi cechę konieczną dla zaistnienia humoru. Przekraczanie maksym, a także właściwości definicyjne przysłów, przede wszystkim novitas sprawiają, że humor paremii prototypowych jest odbierany jako ich cecha definicyjna. Kontrast presupozycji kulturowej z sensem przysłowia prototypowego należy do cech niekoniecznych, choć wystarczających dla pojawienia się komizmu. Komiczne przysłowie prototypowe nie pokrywa się z wyodrębnionym, najłatwiej tworzonym typem paremii humorystycznej, tj. welleryzmem.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 167-185
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mistyczne i społeczne wartości pracy przy tworzeniu chleba
    Mystical and social value of the work while creating the bread.
    Autorzy:
    Kocik, Lucjan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/953120.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    zagroda
    rolnictwo
    praca
    kultura tradycyjna
    chleb
    mistyczny
    magiczny
    trauma
    wieś
    przysłowia
    samobójstwa
    agriculture
    crafting
    work
    traditional culture
    peasantry
    bread
    mystic
    magic
    village
    special proverbs
    suicides
    Opis:
    Artykuł ukazuje skutki załamania się tradycyjnych religijnych i magicznych wartości związanych z produkcją rolniczą, szczególnie z „tworzeniem chleba”. Praca uwzględnia zintegrowane podejście do produkcji żywności, kultury wsi i codziennego życia określonych kategorii jej mieszkańców. Na tym tle ukazuje wpływ procesów globalizacji i modernizacji jako czynnika destruktywnego w stosunku do kultury tradycyjnej. Procesy te często powodują głęboką „traumę” społeczno-kulturową, której wskaźnikiem może być ilość samobójstw wśród niektórych kategorii ludności chłopskiej.
    This paper is a part of author’s wider consideration problems of ties between nature, crafting and society. The work shows effects and results of collapse of traditional religious and magic values concerning agricultural products, especially the bread. The paper deals an integrated approach connecting food production of peasant farms with culture and everyday life of particular categories of country people. Today however, especially under the influence of globalization processes, there is a strong need for an integration glance and perception of the issue, mainly appropriate to the past role of traditional “strong values”. The special painful problem is a “deep trauma” of contemporary transformation of peasant communities. A strong indicator of this is number of committed suicides within some categories of peasant.
    Źródło:
    Studia Socialia Cracoviensia; 2013, 1(8); 9-19
    2080-6604
    Pojawia się w:
    Studia Socialia Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metafora z motywem psa, czyli o bliskości odległych kultur
    A metaphor with the dog motif – about the closeness of distant cultures
    Autorzy:
    Błajet, Zuzanna
    Błajet, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1956405.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    języki irańskie
    metafora
    międzykulturowość
    przysłowia i frazeologia
    umysł ucieleśniony osadzony w kulturze
    Iranian languages
    metaphor
    interculturalism
    proverbs and phraseology
    embodied-embedded mind
    Opis:
    Przedmiotem rozważań tekstu są przysłowia, aforyzmy, związki frazeologiczne, wyrażenia przysłowiowe i porzekadła wykorzystujące motyw psa w opisie jakiejś cechy ludzkiej lub zjawiska świata rzeczywistego, występujące w języku polskim oraz w językach należących do irańskiej grupy językowej: perskim, tadżyckim i szugnońskim. W badaniach nad przysłowiami i frazeologią zastosowano metodę etnolingwistyczną. Wykazano istnienie znacznych podobieństw z metaforami polskimi. Z perspektywy koncepcji ucieleśnionego i osadzonego w kulturze umysłu (EEM), traktującego metafory jako reprezentacje umysłowe, świadczy to o znacznym podobieństwie tak odległych kultur, jakimi są polska i irańska. Podobieństwa te wskazują na istnienie w jakiejś głębszej warstwie faktycznej jedności doświadczenia człowieka niezależnie od różnic dzielących ludzi żyjących w różnych kulturach.
    The article presents an analysis of Polish and Iranian (Persian, Tajik and Shughni) proverbs, idiomatic and proverbial phrases and sayings about the dog, where the dog theme is used in order to clarify certain human traits and 181Z. Błajet, P. Błajet Metafora z motywem psaphenomena of the real world. In the study an ethno-linguistic approach has been used. The Iranian examples demonstrate large similarity to Polish ones. From the perspective of the conception of the embodied-embedded mind in which metaphors are considered as a mental representations we note the existence of the unity of the human experience regardless of the differences between people living in different cultures.
    Źródło:
    Edukacja Międzykulturowa; 2017, 6, 1; 163-181
    2299-4106
    Pojawia się w:
    Edukacja Międzykulturowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Distinctive Features of Chinese Proverbs: A Comparative Study of Suyu and Yanyu and Other Types of Shuyu
    Cechy wyróżniające chińskich przysłów: studium porównawcze Suyu i Yanyu oraz innych typów Shuyu
    Autorzy:
    Stoch, Nastazja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1879573.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    chińskie stałe wyrażenia– shuyu
    chińskie przysłowia: suyu
    yanyu
    Chinese fixed expressions – shuyu
    Chinese proverbs: suyu
    Opis:
    Praca ta stanowi próbę określenia charakterystycznych cech chińskich przysłów. Z powodu częstej niespójności w użyciu chińskich terminów, które mogłyby oznaczać „przysłowia” (tj. suyu i yanyu), wydaje się konieczne zdefiniowanie ich poprzez zestawienie ich z innymi, pozornie podobnymi typami stałych wyrażeń. Przeprowadzona w tym artykule analiza typologiczna pokazuje, że nie ma uzasadnionego powodu, aby nie traktować suyu jako przysłowia, a zatem jako synonim yanyu. Ponadto artykuł nakreśla różnorodność treści chińskich przysłów i podaje niektóre ich wzory strukturalne ze szczególnym uwzglednieniem zjawiska wariantywności. W końcu skupia się na metarofyczności przysłów, która jest kluczowym środkiem, zwłaszcza w badaniach językowego obrazu świata
    This paper is an attempt to lay out the distinctive features of Chinese proverbs. Because of the frequent inconsistency of applying Chinese terms that could stand for ‘proverbs’ (i.e. suyu and yanyu), it seems necessary to define them by juxtaposing them with other, apparently similar types of fixed expressions. The typological analysis in this paper shows that there are no particular valid reasons not to treat suyu as proverbs, and thus as synonymous to yanyu. Further, the paper outlines the variety of content of Chinese proverbs and provides some of their structural patterns, with special attention to the variation phenomenon. Finally, it centers upon the metaphoricity of proverbs, which is a crucial means, especially in studies of linguistic worldview.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 9; 47-68
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwagi o sowietyzmach w polszczyźnie etnicznej i radzieckiej w dwudziestoleciu międzywojennym (na materiale „Encyklopedycznego słownika wyrazów obcych. Pochodzenie wyrazów, wymowa, objaśnienia pojęć, skróty, przysłowia, cytaty” Trzaski, Everta, Michalskiego i moskiewskiej „Trybuny Radzieckiej” z lat 1927–1938)
    Autorzy:
    Graczykowska, Tamara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676551.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Polish press
    Moscow
    the interwar period
    Sovietisms
    dictionary
    Opis:
    Observations on the Soviet Vocabulary in the Ethnic Polish Language and the Soviet Polish Language in the Interwar Period (Based on Trzaska-Evert-Michalski “Encyclopedic Dictionary of Foreign Words” and “Trybuna Radziecka,” 1927–1938)The paper discusses the Soviet vocabulary extracted from “Trybuna Radziecka”, a central Polish weekly published in Moscow in 1927–1938 and edited by Polish left‑wing intelligentsia, living in the USRR as political émigrés in this period as well as some Sovietisms included in the Encyclopedic Dictionary of Foreign Words, edited by S. Lam, published by Trzaska-Evert-Michalski in Warsaw in 1939. The author tries to demonstrate that the new realities of life and state power in the Soviet Union had immense influence on the Polish language in Russia in the interwar period, and especially on the language of “Trybuna Radziecka.” This weekly was imbued with Sovietisms. They were in common use of the Poles living in Soviet Russia in the interwar period. The Soviet vocabulary in Trzaska-Evert-Michalski dictionary represents two layers. The first one includes lexical items fully assimilated by the Polish language, e.g. kołchoz, komsomolec. The second one contains exotic words, used occasionally, e.g. ispołkom, krasnoarmiejec, otlicznik, piatiletka. Uwagi o sowietyzmach w polszczyźnie etnicznej i radzieckiej w dwudziestoleciu międzywojennym (na materiale Encyklopedycznego słownika wyrazów obcych. Pochodzenie wyrazów, wymowa, objaśnienia pojęć, skróty, przysłowia, cytaty Trzaski, Everta, Michalskiego i moskiewskiej „Trybuny Radzieckiej” z lat 1927–1938)W artykule omówiono słownictwo radzieckie zarejestrowane w Encyklopedycznym słowniku wyrazów obcych wydanym w 1939 r. w Warszawie przez Trzaskę, Everta, Michalskiego, pod redakcją S. Lama i jednocześnie odzwierciedlone w „Trybunie Radzieckiej”, która ukazywała się w Moskwie w latach 1927–1938. Sowietyzmy zamieszczone w słowniku Trzaski i in. można podzielić na dwie grupy. Pierwszą grupę stanowią wyrazy, które nigdy nie były w powszechnym użyciu w komunikacji językowej Polaków, mogły się pojawiać okazjonalnie w tekstach publicystycznych, zyskując odcień żartobliwy czy ironiczny. Zapożyczenia te nie są zasymilowane (np. ispołkom, krasnoarmiejec, otlicznik, piatiletka). Grupę drugą tworzą wyrazy będące jedynymi nazwami określonych desygnatów, niezbędnych do opisania socjalistycznej rzeczywistości w Rosji radzieckiej. Są one całkowicie przyswojone przez język polski (np. agitka, kołchoz, komsomolec). W odróżnieniu od polszczyzny ogólnej, w porewolucyjnej polszczyźnie radzieckiej wszystkie te jednostki występowały bez żadnych ograniczeń (często świadczy o tym ich duża frekwencja tekstowa oraz rejestracja w innych źródłach radzieckich).
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2016, 40
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kult Świętej Barbary w polskiej religijności ludowej
    The Cult of Saint Barbara in Polish Folk Religion
    Autorzy:
    Kupisiński, Zdzisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2143996.pdf
    Data publikacji:
    2021-01-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    etnograficzne badania terenowe
    religijność ludowa
    tradycja ludowa
    kult św. Barbary
    przysłowia ludowe
    patronka dobrej śmierci
    ethnographic field investigations
    the cult of St. Barbara
    folk religiosity
    folk tradition
    proverbs
    patroness of good death
    Opis:
    The purpose of this article is to show the importance of Saint Barbara in Polish traditions and folk religion. The study is based mainly on the author’s ethnographic field research conducted in the regions of Opoczno and Radom in 1990-1993, and in 1995-2005, as well as on research about St. Barbara’s cult featured in master’s theses and doctoral dissertations written at the Institute of Fundamental Theology of John Paul II Catholic University of Lublin. The article consists of three sections. First, the figure of St. Barbara is introduced with focus on her biography. In the second part, the role of this Saintly Woman in Polish folk religion is illuminated, and in the third section, the significance of the St. Barbara cult is presented through customs and folk proverbs. In Poland, the cult of St. Barbara has a very long and lively tradition, and can be traced to the Wawel Cathedral in Krakow. The first mention of this Saint in liturgy is found in the “Gertrude Psalter”, dating from 11th Century and belonging to a daughter of the early Polish King Mieszko II. St. Barbara is the patroness of a good death, virtuous brides and family life, and is the protectoress from fires, thunderstorms, and sickness of the plague, as well as cemetery chapels. She is venerated primarily by people who are exposed in their occupations to unexpected sudden death, such as miners, steel workers, sailors, fishermen, soldiers, masons, prisoners, bricklayers, gunners, carpenters, blacksmiths, and manufacturers of fireworks. Employees of these professions honor St. Barbara in their own specific ways. Placing the Feast of St. Barbara on December 4 has contributed to the fact that around her, as the Patroness of this day, there have arisen a lot of proverbs predicting the weather for Christmas. Some of these sayings have survived to modern times, and testify to the vitality of the cult of St. Barbara and her popularity in a folk religiosity in Poland.
    Źródło:
    Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii; 2012, 4; 241-257
    2080-8534
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Lepiej cały kufel wypić, aniżeli kroplę rozlać”. Spożycie alkoholu w świetle przysłów w językach hiszpańskim i polskim
    „Better to drink a whole tankard than spill a drop”. Alcohol consumption in the light of proverbs in Spanish and Polish
    Autorzy:
    Szymański, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/18104653.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
    Tematy:
    paremiologia
    przysłowia
    folklor słowny
    spożycie alkoholu
    etnolingwistyka
    językoznawstwo kontrastywne
    paremiology
    proverbs
    verbal folklore
    alcohol consumption
    ethnolinguistics
    contrastive linguistics
    Opis:
    W artykule w ujęciu kontrastywnym przeanalizowano kwestie dotyczące spożycia alkoholu poruszane w zbiorach przysłów w dwóch językach (polskim i hiszpańskim w odmianie z Półwyspu Iberyjskiego i wariancie meksykańskim). Obejmują one m.in. przyjemność płynącą z picia alkoholu, aprobatę lub dezaprobatę wobec jego spożycia, stosunek do abstynencji i ludzi niepijących, a także skutki konsumpcji. Korpus stanowiący podstawę badań składa się z ponad 2 900 przysłów z zakresu jedzenia i picia, a część analityczna wykorzystuje metodologię prac kontrastywnych w dziedzinach paremiologii i frazeologii. Celem artykułu jest zbadanie zakorzenionych w kulturze i kulturowo motywowanych sądów i przekonań odzwierciedlonych w przysłowiach, a także zachęcenie do ogólnej refleksji nad wartościami przekazywanymi w paremiach. Wnioski płynące z analizy pozwalają dostrzec szereg podobieństw między językami i kulturami, ale ukazują również istotne różnice w podejściu do konsumpcji alkoholu, a dodatkowo także perspektywę, z jakiej były tworzone.
    The present study examines in contrastive terms issues concerning alcohol consumption raised in collections of proverbs in two languages (Polish and Spanish in the Iberian Peninsula variety and the Mexican variant). These include the pleasure of alcohol drinking, the approval or disapproval of alcohol consumption, attitudes towards abstinence and non-drinkers, and the effects of its intake. The corpus underpinning the research consists of more than 2,900 proverbs related to food and drink, and the analytical part uses the methodology of contrastive work in the fields of paremiology and phraseology. The aim of the work is to explore the culturally rooted and culturally motivated judgements and beliefs reflected in proverbs, as well as to encourage general reflection on the values conveyed in proverbs. The conclusions of the analysis allow us to see a number of similarities between languages and cultures, but also reveal important differences in attitudes towards alcohol consumption and, in addition, the perspective from which they were created.
    Źródło:
    Łódzkie Studia Etnograficzne; 2023, 62; 163-180
    2450-5544
    Pojawia się w:
    Łódzkie Studia Etnograficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przysłowia i sentencje jako narzędzie argumentacji w oracjach sejmowych z czasów Zygmunta Augusta
    Proverbs and maxims as an instrument of an argumentation in parliament speeches during the reign of Zygmunt August
    Autorzy:
    Płachcińska, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/50962885.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Opis:
    One of the argumentation tools used in Polish parliament speeches from 1556 to 1564 were maxims and proverbs. They were used willingly by more than half of the speakers which included senators (secular and ecclesiastical) as well as by gentry representatives. It was also proper for the monarch. Thе subjects of the proverbs concerned politics, praxis and sociology. Frequent use of proverbs during parliamentary debates demonstrates the high rank of this form of expression in sixteenth century Poland.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2005, 07, 1; 37-47
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Концепт Хитрость в національних лінгвокультурах (на материале паремий украинского, русского, английского и итальянского языков)
    The Concept Cunning in the National Languages and Cultures (Based on the Proverbs of Ukrainian, Russian, English and Italian Languages)
    Koncept Przebiegłość w lingwokulturach narodowych (na materiale przysłów języka ukraińskiego, rosyjskiego, angielskiego i włoskiego)
    Autorzy:
    Pys’Menna, Yuliya
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1879825.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    koncept
    PRZEBIEGŁOSĆ
    przysłowia
    kultura narodowa
    concept
    CUNNING
    proverbs
    national cultures
    Opis:
    В статье рассматриваются этноязыковые реализации концепта ХИТРОСТЬ сквозь призму оппозитивных понятий, эмоционально-оценочных метафор, национально маркированных ассоциаций с использованием энциклопедических знаний. Общим для всех исследуемых языков является пейоративное осмысление ХИТРОСТИ, сформированное, в частности, под воздействием христианских этических принципов, и убеждённость в недолговечности и ограниченности успеха, достигнутого нечестным путём. В украинской и русской лингвокультурах ХИТРОСТЬ в её негативно маркированных ипостасях репрезентирована лестью, лицемерием, ложью, коварством. Вместе с тем можно констатировать амбивалентную аксиологическую маркированность ХИТРОСТИ в национально-языковых картинах мира, поскольку в ряде паремий хитрость рассматривается как своего рода «разновидность» прагматически ориентированного ума, соотносимого с мудростью, ловкостью, жизненным опытом, и получает достаточно позитивную оценку в коллективном этническом сознании.
    The article deals with the contrastive research of concept “cunning” on the material of Ukrainian, Russian, English and Italian proverbs. In question universal and ethnic semantic components of the concept are described; the attempt is made to cast light on its cognitive connections, the status in the conceptual spheres of the national cultures. Based on the language facts the conclusions are made about ethnic peculiarities of world outlook, cultural and value orientations of the nations.
    W artykule rozpatrywane są etnolingwistyczne realizacje konceptu „Przebiegłość” w kontekście pojęć opozycyjnych, metafor wartościujących czy narodowo nacechowanych skojarzeń. W lingwokulturze ukraińskiej i rosyjskiej „Przebiegłość” w swoich pejoratywnie nacechowanych hipostazach jest utożsamiana z pochlebstwem, sprytem, fałszem i kłamstwem. Jednocześnie zauważa się ambiwalentne nacechowanie aksjologiczne Przebiegłości w językowo-ludowych obrazach świata, gdyż w wielu paremiach koncept ten jest związany z rozsądkiem, swego rodzaju mądrością życiową czy doświadczeniem, a zatem zyskuje względnie pozytywną ocenę w kolektywnej świadomości etnicznej.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 7; 227-236
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dlaczego „dzień śmierci” jest lepszy niż „dzień urodzenia”? Aksjologia Koheleta w świetle przysłów z Koh 7: 1-4
    Why is “the day of death” better than “the day of birth?” The axiology of Qoheleth in the light of the better-proverbs in Qoh 7:1-4
    Autorzy:
    Żelazko, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1879783.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-18
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
    Tematy:
    Hebrew Bible
    Qoheleth
    Ecclesiastes
    Better-proverb
    comparisons
    Biblia Hebrajska
    Kohelet
    Księga Eklezjastesa
    przysłowia
    porównania
    Opis:
    Artykuł analizuje w sposób egzegetyczny fragment Koh 7, 1-4 z Księgi Koheleta. Fragment ten stanowi swoiste zaprzeczenie wielokrotnie powtarzającego się w całej księdze refrenu o „marności nad marnościami”. Kategoryzacja pewnych idei jako „lepsze” od innych może być dowodem na względność aksjologii Koheleta, która na pierwszy rzut oka absolutyzuje uniwersalny brak wartości czegokolwiek. Wyższość „dobrego imienia” nad „kosztownym olejkiem” zaprzecza rzekomemu bezsensowi (marności, ulotności) wszystkiego. Dogłębna analiza innych porównań zawartych w tekście („dzień śmierci lepszy od dnia narodzin”, „lepiej iść do domu żałoby niż do domu wesela”) pokazuje, że fragment o pozornie pesymistycznym charakterze, ze względu na uwznioślenie śmierci, może być zinterpretowany również w innym kluczu. Szczegółowe badanie słownictwa użytego (w języku starożytnym hebrajskim) pozwoliło również ukazać różne poziomy metafor użytych w tekście.
    The article is an exegetic analysis of the passage Qoh 7:1-4 from the Book of Ecclesiastes. The excerpt challenges the absolute statement repeated many times throughout the book about the worthlessness of all things (“vanity of vanities.”) Some values are recognised as “better” than others which may be the evidence of Qoh’s axiology relativity. At first sight, he qualifies the universal lack of values as absolute.. The superiority “good name” over “precious oil” denies the supposed meaninglessness (vanity, ephemerality) of everything. The in-depth analysis of other comparisons present in the passage (“the day of death is better than the day of birth,” “it is better to go to a mourning house than to a wedding house”) shows that a passage which has a pessimistic character due to the elevation of death, may also be interpreted differently. The detailed study of the ancient Hebrew vocabulary in the text also revealed the various levels of the used metaphors.
    Źródło:
    Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2021, 7; 67-76
    2450-3584
    Pojawia się w:
    Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Франкова концепція походження паремій: міжжанровий перехід
    Koncepcja Iwana Franki dotycząca pochodzenia paremii: przejście międzygatunkowe
    Franko’s concept of the origin of paremia: inter-genre transition
    Autorzy:
    Szymkiw, Jaryna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343597.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    inter-genre transition
    genre genesis
    paremiology
    proverb fund
    proverbs and sayings
    przejście międzygatunkowe
    geneza gatunku
    paremiologia
    fundusz przysłów
    przysłowia i porzekadła
    Opis:
    W artykule została przeanalizowana geneza przysłów i porzekadeł – jedno z naj- mniej zbadanych zagadnień paremiologii. Podkreślono, że przedstawiony problem rzadko pojawia się w polu naukowych zainteresowań folklorystów ukraińskich i zagranicznych. Jednak największy wkład w rozwiązanie tajemnicy pochodzenia paremii miał Iwan Franko, który w podstawowym trzy- tomowym korpusie Galicyjsko-ruskie przypowieści ludowe (ukr. Галицько-руські народні приповідки) najpełniej przedstawił sposoby uzupełniania funduszu przysłów. Według koncepcji badacza jednym z najbardziej wydajnych sposobów jest tzw. przejście międzygatunkowe, kiedy obszerniejsze gatunki zostają zredukowane do lakonicznej formuły słownej przypowieści (ukr. приповідки). Praca ujawnia, że Iwan Franko udowodnił ścisłe połączenie przysłów i porzekadeł z dowcipem, baśnią i opowiada- niem ludowym. Na podstawie konkretnych przykładów odzwierciedla się trudną pracę analityczną, jaką wykonał autor zbioru aforyzmów ludowych, starając się prześledzić pochodzenie każdego egzem- plarza. Dzięki systematycznej pracy Iwana Franki w zakresie genezy paremii udało się uwypuklić ten aspekt badań folklorystycznych na nowym poziomie i potwierdzać ścisłe korelacje międzygatunkowe, poprzez które ujawnia się niewidzialna substancja mądrości ludowej.
    The article analyses the genesis of proverbs and sayings – one of the least researched issues in paremiology. It emphasizes that the specified problem only sometimes fell into the field of scientific interests of Ukrainian and foreign folklorists. However, the greatest contribution to solving the mystery of the origin of paremia was made by Ivan Franko, who, in the fundamental three-volume corpus Galician-Russian Folk proverbs, most fully presented the ways of replenishing the proverb fund. According to the researcher’s concept, one of the most productive ways is so-called “inter-genre transi- tion”, when larger genres are reduced to the concise verbal formula of the proverb. This work reveals that Ivan Franko proved a close connection between proverbs and sayings and anecdotes, fairy tales, and folk tales. The specific examples show the complex analytical work carried out by the compiler of the collection of folk aphorisms as they tried to trace the origin of each individual sample. Thanks to the systematic work of Ivan Franko in the field of the genesis of paremias, it was possible to bring this aspect of folkloristic studies to a new level and testify to the close inter-genre relationships through which the invisible substance of folk wisdom is revealed.
    Źródło:
    Studia Ukrainica Posnaniensia; 2022, 10, 2; 57-71
    2300-4754
    Pojawia się w:
    Studia Ukrainica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “Enunciados paremiológicos en la glotodidáctica en los siglos XVI-XIX” (panorama histórico) 1a parte
    Paremiological Utterances in Glottodidactics over the Ages XVI-XIX
    „Wypowiedzi paremiologiczne w glottodydaktyce na przestrzeni wieków XVI-XIX”
    Autorzy:
    Koszla-Szymańska, Maria Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/509456.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Akademia Finansów i Biznesu Vistula
    Tematy:
    Enunciados paremiológicos
    glotodidáctica
    sentencias filosóficas
    aforismos
    refranes
    expresiones
    adquisición
    traducción
    wypowiedzi paremiologiczne
    glottodydaktyka
    sentencje filozoficzne
    aforyzmy
    przysłowia
    wyrażenia
    akwizycja
    tłumaczenie
    paremiological utterances
    glottodidactics
    philosophical maxims
    aphorisms
    proverbs
    phrases
    acquisition
    translation
    Opis:
    No cabe duda de que los enunciados paremiológicos son un fenómeno verbal muy significativo que ha sabido fijarse a través del tiempo no sólo en el lenguaje cotidiano. Por un lado, forman parte de la cultura oral de tradición popular (refranes, dichos) y por otro, constituyen una forma de expresión de carácter eminentemente culto (proverbios, sentencias, aforismos). La 1a parte del presente estudio está dedicada exclusivamente a la presencia de textos paremiológicos y “quasi-paremiológicos” en los métodos de enseñanza de idiomas, que se empleaban en los siglos XVI-XIX, es decir: método filológico, método ‹de la vía media›, peripatético, experimental, de gramática y traducción y método ‹de la doble traducción› (interlineal).
    Nie ulega wątpliwości, że wypowiedzi paremiologiczne są bardzo ważnym tworem werbalnym, który z czasem zagościł na stałe nie tylko w języku potocznym. Z jednej strony są one wyrazem zakorzenienia się kultury oralnej o charakterze ludowym (powiedzenia, ludowe porzekadła), z drugiej zaś stanowią formę ekspresji o charakterze wybitnie erudycyjnym (sentencje, aforyzmy). Pierwsza część niniejszego studium została poświęcona obecności tekstów paremiologicznych w metodach nauczania języków obcych, stosowanych na przestrzeni wieków: XVI-XIX, a mianowicie w metodzie: filologicznej, de la vía media, perypatetycznej, eksperymentalnej, gramatyczno-tłumaczeniowej oraz w metodzie „podwójnego przekładu” (interlinearnej).
    There is no doubt that paremiological utterances are a very important verbal product which, with time, has eventually appeared on permanent not only in the colloquial language. On the one hand, they are a manifestation of establishment of oral culture of the folk nature (sayings, folk adages), while, on the other hand, are a form of expression of the extremely erudite nature (maxims, aphorisms). The first part of this study is devoted to the presence of paremiological texts in the methods of teaching foreign languages, applied over the centuries XVI-XIX, namely in the methods: philological, de la vía media, peripatetic, experimental, grammar-translation, and in the method of ‘double translation’ (interlineal).
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula; 2015, 39/2015 Filologia IV; 48-59
    2353-2688
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wspomnienie młodości. O znaczeniu przysłowia „Przypomniała baba dziewic wieczór” w utworach Elizy Orzeszkowej
    The memory of the youth. On the meanings of the proverb ‘the old woman recalled the evening of the virgins’ in Eliza Orzeszkowa’s works
    Autorzy:
    Kaczor, Monika
    Narolska, Aneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1400603.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-16
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
    Tematy:
    Orzeszkowa
    proverb
    linguistic picture of the world
    evaluation
    the youth
    the old age
    Eliza Orzeszkowa
    przysłowie
    językowy obraz świata
    wartościowanie
    młodość
    starość
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest językowo-historycznoliteracka analiza przysłowia „Przypomniała sobie baba dziewic wieczór”, zawartego w utworach Elizy Orzeszkowej. Część pierwsza pracy poświęcona jest językowej analizie przysłowia. Analiza potwierdza, iż służy ono wyrażaniu emocji związanych z upływem życia. Leksyka i frazeologia związana z młodością, przemijaniem i starością staje się wykładnikiem ogólnej prawdy o istocie ludzkiej egzystencji, samo zaś przysłowie traktować należy jako wyraz doświadczenia przemijania, odbijającego odwieczną i nieskończoną ludzką tęsknotę za szczęściem. W części drugiej pracy analizie poddane zostały funkcje przysłowia w wybranych utworach Elizy Orzeszkowej: Nizinach, Nad Niemnem i Pannie Róży. Na ich podstawie można wnioskować o dokonującym się w twórczości pisarki procesie uniwersalizacji wyrażenia. Czerpiąc przysłowie z białoruskiego folkloru, autorka z biegiem czasu odrywa je od pierwotnego kontekstu, nadając uogólnione znaczenie.
    The subject of the article is a linguistic and literary historical analysis of the proverb ‘The old woman recalled the evening of the virgins’ included in Eliza Orzeszkowa’s writings. The first part of the work is devoted to linguistic analysis of the abovementioned proverb. The analysis confirms that its main goal is an expression of emotions associated with awareness of passing of life. Lexis and phraseology connected with youth, passing away of the time and the old age become the exponent of general truth on the essence of human existence, and the proverb itself should be treated as the expression of passing away experience that reflects eternal and infinite human longing for happiness. In the second part of the paper the analysis undertakes features and functions of the proverb in Eliza Orzeszkowa’s selected works: Lowlands [Niziny], By the Niemen [Nad Niemnem] and Mary Rose [Panna Róża]. On their basis one may infer the process of universalisation of the studied proverb within the works of the authoress. The writer draws the proverb from Belarusian folk, and as the time went by, separated its meaning from the original context, giving the saying universal meaning.
    Źródło:
    Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2015, 1; 173-185
    2450-3584
    Pojawia się w:
    Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “Educare il corpo per salvare l’anima”. Sullo Splanamento de li Proverbii di Salomone di Girardo Patecchio
    “Educate the body to save the soul”. On the Girardo Patecchio’s Splanamento de li Proverbii di Salomone
    Autorzy:
    Rella, Angelo
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2010829.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Patecchio
    didactic literature
    moral education
    proverbs
    Holy Scriptures
    Italian literature of the origins
    letteratura didattica
    educazione morale
    proverbi
    Sacre Scritture
    letteratura italiana delle origini
    literatura dydaktyczna
    edukacja moralna
    przysłowia
    Pismo Święte
    początki literatury włoskiej
    Opis:
    Czy duszę można uratować poprzez edukację ciała? Dynamiczna ekspansja cywilizacji miejskiej we Włoszech doprowadziła do powstania pewnego rodzaju literatury, głównie o charakterze praktycznym i bardzo wyraźnym celu moralistycznym, a wszystkie skoncentrowane na elementach dydaktyczno-religijnych i dydaktyczno-społecznych. Girardo Patecchio jest jednym z autorów, którzy wyróżnili się szczególnie w tym gatunku literackim w północnych Włoszech. Z Splanamento de li Proverbii di Salomone rodzi się założenie, że można uratować duszę, ratując ciało. „Zbawienie ciała” u Patecchio oznacza „wychowanie” ciała, ponieważ tylko dzięki kostiumowi i cnotliwemu ciału unika się pokusy i można osiągnąć wieczne zbawienie duszy.
    Can the soul be saved by educating the body? The dynamic expansion of municipal civilization in Italy led to the affirmation of a kind of literature with a predominantly practical character and very clear moralistic purpose, all concentrated on didactic-religious and didactic-social elements. Girardo Patecchio is one of the authors who distinguished themselves particularly in this literary genre in northern Italy. From his Splanamento de li Proverbii di Salomone, rises the assumption that it is possible to have the soul saved by saving the body. Where by “salvation of the body” Patecchio means to “educate” the body because it is only thanks to a costumed and virtuous body that one avoids falling into temptation and can reach the eternal salvation of the soul.
    Si può salvare l’anima educando il corpo? La dinamica espansione della civiltà comunale in Italia determinò l’affermazione della letteratura dal carattere prevalentemente pratico e con chiarissimi intenti moralisti, tutta concentrata su elementi didattico-religiosi e didattico-sociali, che vide nel cremonese Girardo Patecchio uno degli autori che si distinsero particolarmente in questo genere in Italia settentrionale. Dalla sua opera Splanamento de li Proverbii di Salomone, di stampo espressamente religioso-pedagogico, emerge chiaro e forte l’assunto che è possibile avere salva l’anima salvando il corpo. Dove per “salvezza del corpo” Patecchio intende “educare” il corpo poiché è solo grazie ad un corpo costumato e virtuoso si evita di cadere in tentazione e si può giungere alla salvezza eterna dell’anima.
    Źródło:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2020, 27; 135-149
    1230-0780
    2719-4337
    Pojawia się w:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ENUNCIADOS PAREMIOLÓGICOS EN LOS MÉTODOS DIRECTOS: SIGLOS XIX-XXI1 (Panorama histórico) 2a parte
    Paremiological Utterances in Glottodidactics over the Ages XIX-XX, Part 2
    Wypowiedzi paremiologiczne w glottodydaktyce na przestrzeni wieków XIX-XX, część 2
    Autorzy:
    Koszla-Szymańska, Maria Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/509076.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Akademia Finansów i Biznesu Vistula
    Tematy:
    proverbios
    ciencia
    paremiológico
    cognitivo
    método comunicativo
    enfoque integral y selecto
    proverbs
    science
    paremiological
    cognitive
    communicative method
    integral-selective approach
    przysłowia
    nauka
    paremiologiczny
    poznawczy (kognitywny)
    metoda komunikatywna
    podejście integralno-selektywne
    Opis:
    En la segunda parte del artículo “Enunciados paremiológicos en la glotodidáctica en los siglos XIX – XX, 2 parte” se habla del aprovechamiento de textos paremiológicos en los demás métodos de enseñanza de lenguas extranjeras, es decir: en el método natural (John Locke) así como en una amplia gama de métodos directos apoyados en el principio de la FAD (formación de asociaciones directas) entre un objeto, su significado y su forma lingüística. Me refiero aquí al método de George Ticknor, al de las series de acciones de François Gouin, al directo de Maximilian Berlitz, al progresivo de Henry Sweet, al método de enfoque comunicativo de Otto Jespersen, al de enfoque científico de Harold Palmer así como al método intermediario de Juliusz Ippoldt. En la parte que sigue se expone el problema de aprovechamiento de las paremias en los métodos directos de enfoque audio-lingual, entre los cuales figuran: el método de Robert Lado, el EGA (estructural-global-audiovisual), el situacional, el comunicativo así como el integral y selecto, lanzado primero por Alfred N. Smith y después por Waldemar Pfeiffer.
    The second part of the article “Enunciados paremiológicos en la glotodidáctica en los siglos XIX-XX, 2 parte” (Paremiological utterances in glottodidactics over the ages XIX-XX, part 2) deals with the use of paremiological texts in the remaining methods of foreign languages teaching, namely: in the natural method (John Locke) and in a wide range of direct methods based on the FDA (formation of direct associations) principle, which consists in the development of direct associations between the object (subject), its meaning and its language form. What I am referring to are George Ticknor’s method, the serial method of François Gouin, the direct method of Maximilian Berlitz, the progressive method of Henry Sweet, the communicative approach method of Otto Jespersen, the scientific approach method of Harold Palmer, and the intermediation method of Juliusz Ippoldt. Next, I proceed to present the problem of the use of paremia in direct methods of the audiolingual approach, namely, Robert Lado’s method, EGA (structural-global-audiovisual) method, situational method, communication method, and integration-selective method promoted by Alfred N. Smith and later by Waldemar Pfeiffer.
    Druga część artykułu “Enunciados paremiológicos en la glotodidáctica en los siglos XIX – XX, 2 parte” (Wypowiedzi paremiologiczne w glottodydaktyce na przestrzeni wieków XIX-XX”, część 2) została poświęcona wykorzystywaniu tekstów paremiologicznych w pozostałych metodach nauczania języków obcych, a mianowicie: w metodzie naturalnej Johna Locka oraz szerokiej gamie metod bezpośrednich opartych na zasadzie FAD, polegającej na ‘formowaniu’ bezpośrednich skojarzeń między obiektem (przedmiotem), jego znaczeniem i jego formą językową. Wśród tych metod figurują: metoda George’a Ticknora, seryjna metoda François Gouin’a, metoda Maksymiliana Berlitza, progresywna metoda Henry Sweeta, metoda Otto Jespersena o podejściu komunikatywnym, metoda Harolda Palmera o podejściu naukowym oraz pośrednicząca metoda Juliusza Ippoldta. W dalszej części artykułu przedstawiono problem wykorzystania paremii w metodach bezpośrednich o podejściu słuchowo-ustnym (audio-lingual), wśród których figuruje metoda Roberta Lado, metoda EGA (strukturalno-globalno-audiowizualna), metoda sytuacyjna, komunikacyjna oraz integralno-selektywna lansowana wcześniej przez Alfreda N. Smitha i później przez Waldemara Pfeiffera.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula; 2017, 52(1) Filologia; 23-39
    2353-2688
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Пословицы и поговорки с противительными союзами в русском языке: структурно-семантический аспект
    Proverbs and Sayings With Adversative Conjunctions in the Russian Language: Structural and Semantic Aspects
    Przysłowia i powiedzenia ze spójnikami przeciwstawnymi w języku rosyjskim. Aspekty strukturalno-semantyczne
    Autorzy:
    Склярова, Наталья Г.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38695736.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    proverb
    saying
    conjunction
    adversative coordination
    Opis:
    Proverbs and sayings with adversative conjunctions in the Russian language fall into three categories: mono-, multi- and non-predicative structures. They are built according to various syntactic patterns, which proves that the spontaneity of their appearance in the language is not absolute but relative, as their formation is determined by specific laws of derivation. Russian proverbs and sayings with adversative conjunctions are based on contrast, contradiction and contrary expectation. The stylistic devices used in them, namely rhyme, personification, metaphor, metonymy, simile, gradation, chiasm, serve a number of functions. The structure of proverbs and sayings with adversative conjunctions is stable although their components are subject to morphemic, morphological, syntactic and quantitative variation. There are several synonymous and polysemous units among them, as well.
    W języku rosyjskim można wyróżnić trzy kategorie powiedzeń i przysłów ze spójnikami przeciwstawnymi: struktury jedno- i wielopredykatowe oraz konstrukcje bez predykatu; są zbudowane według różnych wzorców składniowych, co dowodzi, że spontaniczność ich pojawiania się w języku nie jest absolutna, lecz względna, ponieważ ich tworzenie podlega określonym zasadom derywacji. Rosyjskie przysłowia i powiedzenia ze spójnikami przeciwstawnymi opierają się na kontraście, sprzeczności i przeciwnych oczekiwaniach. Zastosowane w nich środki stylistyczne – rym, personifikacja, metafora, metonimia, porównanie, gradacja, chiazm – pełnią różne funkcje. Struktura takich powiedzeń i przysłów jest stabilna, pomimo że ich składniki podlegają zmianom morfemicznym, morfologicznym, syntaktycznym i ilościowym. Występują wśród nich również jednostki synonimiczne i polisemiczne.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2021, 56
    0081-7090
    2392-2435
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    «Культура пития» и её отражение в украинском языке: лексике, фразеологии и паремиологии
    The "Culture of drinking" and its reflection in the Ukrainian language: lexicon, phraseology and paremiology
    „Kultura picia” i jej odzwierciedlenie w języku ukraińskim: w leksyce, frazeologii i paremiologii
    Autorzy:
    Savchenko, Alexandr
    Khmelevskiy, Mikhail
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2197243.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-28
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    межкультурная коммуникация
    лингвокультурология
    украинская фразеология
    фразеологизмы
    пословицы
    поговорки
    национальные стереотипы
    intercultural communication
    cultural linguistics
    Ukrainian phraseology
    idioms
    proverbs
    national stereotypes
    komunikacja międzykulturowa
    lingwokulturologia
    frazeologia ukraińska
    frazeologizmy
    przysłowia
    porzekadła
    stereotypy narodowe
    Opis:
    Алкоголь и алкогольные напитки уже давно стали неотъемлемой частью славянской культуры. Названия некоторых традиционных алкогольных напитков часто становятся своеобразным символом определённой нации, основой стереотипных представлений о ней. лексические единицы (отдельные слова и словосочетания, фразеологизмы, пословицы и поговорки), формирующие идеографическую группу «Культура пития», обнаруживаются на всех функционально-стилистических уровнях языка.В статье анализируется “алкогольный портрет” украинцев. Отдельное внимание уделяется концептуальному для украинской культуры понятию горілкa (горилка, горелка). Особо рассматривается номинация алкогольных напитков в украинском языке: разговорной речи, сленге, диалектах, а также во фразеологии.
    Alcohol and alcoholic beverages have become an essential part of the Slavic culture long time ago. Often the titles of some traditional drinks have become a stereotypical national symbol of a certain country. Lexicological units (single words and expressions, idioms, proverbs and sayings) which constitute the ideographic group “The culture of drinking” can be found at every functional and stylistic level of the language. This article provides an overview of the “alcoholic portrait” of the Ukrainians. Particular attention is paid to the concept of горілкa (horilka). A special place is given to the descriptions of alcoholic drinks in Ukrainian – in colloquial speech, slang, dialects as well as in phraseology.
    Alkohol i napoje alkoholowe od dawna stały się nieodłączną częścią kultury słowiańskiej. Nazwy niektórych tradycyjnych napoi alkoholowych często stają się swoistym symbolem określonego narodu, podstawą stereotypowych wyobrażeń o nim.Jednostki leksykalne (poszczególne wyrazy i połączenia wyrazowe, frazeologizmy, przysłowia i porzekadła) tworzące kategorię pojęciową „Kultura picia” występują na wszystkich funkcjonalno-stylistycznych poziomach języka. W artykule analizowany jest «portret alkoholowy» Ukraińców. Szczególną uwagę poświęcono konceptualnemu dla kultury ukraińskiej pojęciu горілкa (горилка, горелка). Oddzielnie rozpatrywana jest nominacja napojów alkoholowych w języku ukraińskim: w języku potocznym, slangu, dialektach oraz we frazeologii.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2018, 12; 109-121
    1897-0389
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Еtnic-pedagogical heritages and scientific ideas in the introduction of social inclusion: international context
    Doświadczenia pedagogiczne ludzi i pomysły naukowe we wprowadzaniu włączenia społecznego: kontekst międzynarodowy
    Autorzy:
    Dzhus, Oksana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38099313.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach
    Tematy:
    proverbs
    saying
    ethno pedagogy
    interethnic socialization
    social inclusion
    tolerance
    nondiscrimination
    przysłowia
    powiedzenie
    etno pedagogika
    socjalizacja między etniczna
    integracja społeczna
    tolerancja
    niedyskryminacja
    Opis:
    The article analyzes the peculiarities of the use of proverbs and sayings of different peoples of the world: Azerbaijan, Basque, Bulgarian, Greek, Estonian, Italian, Chinese, Korean, Norwegian, Hungarian, Ukrainian and others. It was outlined their role in interethnic socialization, affirmation of the ideas of tolerance and non-discrimination. It was illustrated in the introduction of the ideas of social inclusion, the educational possibilities of ethno pedagogical heritage, highlighted in the works of M. Stelmakhovych.
    Artykuł analizuje specyfikę wykorzystania przysłów i powiedzeń różnych narodów świata (azerbejdżańskiego, baskijskiego, bułgarskiego, greckiego, estońskiego, włoskiego, chińskiego, koreańskiego, norweskiego, węgierskiego, ukraińskiego itp.) Przy wprowadzaniu idei integracji społecznej, ilustruje możliwości edukacyjne, podkreślony w pracach M. Stelmachowicza, nakreślił ich rolę w socjalizacji międzyetnicznej, tworzeniu idei tolerancji i niedyskryminacji.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach; 2020, 12; 37-45
    2082-7016
    2450-5552
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Активные русские пословицы тематической группы «Судьба» и их сербские пословичные соответствия (на фоне китайского языка)
    Rosyjskie aktywne przysłowia z grupy tematycznej „Los” i ich serbskie odpowiedniki paremiologiczne (na tle języka chińskiego)
    Active Russian proverbs of the thematic group “Destiny” and their Serbian proverbial equivalents (in comparison with the Chinese language)
    Autorzy:
    Lee, Hsin-Yun
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2127873.pdf
    Data publikacji:
    2022-02-03
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    пословица
    паремиология
    тематическая группа
    судьба
    русский язык
    сербский язык
    китайский язык.
    przysłowie
    paremiologia
    grupa tematyczna
    los
    rosyjski
    serbski
    chiński
    proverb
    paremiology
    thematic group
    destiny
    Russian
    Serbian
    Chinese
    Opis:
    Статья посвящена сравнению пословиц в трех языках (русском, сербском и китайском) на основе многоязычного словаря М.Ю. Котовой «Русско-славянский словарь пословиц с английскими соответствиями». В результате данного анализа сопоставляются языковые картины мира трех наций. Объектом исследования выступает пословица как лингвокультурологический феномен, предметом – пословицы о судьбе в русском, сербском и китайском языках. В исследовании выявляются общие черты русских, сербских и китайских пословиц о судьбе (тематическая группа «Судьба), а также указывается на их различия. В работе дается определение пословицы, рассматриваемой в качестве объекта исследования в трех языках; сравниваются русские пословицы о судьбе с их пословичными параллелями в сербском и китайском языках. В статье исследуются полные пословичные параллели, пословичные параллели с другой внутренней формой (аналоги) и лакуны.
    Artykuł poświęcony jest porównaniu przysłów w trzech językach (rosyjskim, serbskim i chińskim) w oparciu o wielojęzyczny słownik M. Yu Kotova Rosyjsko-słowiański słownik przysłów z angielskimi odpowiednikami. W toku analizy porównywane są językowe obrazy świata trzech narodów. Obiektem badań jest przysłowie jako zjawisko ligwokulturowe, przedmiotem zaś przysłowia o losie w języku rosyjskim, serbskim i chińskim. Badanie ujawnia wspólne cechy rosyjskich, serbskich i chińskich przysłów o losie (grupa tematyczna Przeznaczenie), a także wskazuje na ich różnice. W pracy podano definicję przysłowia traktowanego jako przedmiot badań w trzech językach; porównuje się trójjęzyczne przysłowia o losie w paralelach, bada pełne paralele przysłowiowe, paralele przysłowiowe z inną formą wewnętrzną (analogią) oraz lakuny.
    The article is devoted to the comparison of proverbs in three languages (Russian, Serbian and Chinese) based on the multilingual dictionary of M. Yu. Kotova “Russian-Slavic dictionary of proverbs with English equivalents.” As a result of this analysis, the linguistic pictures of the world of the three nations are compared. The object of the research is the proverb as a linguocultural phenomenon, the subject is proverbs about fate in the Russian, Serbian and Chinese languages. The study reveals the common features of Russian, Serbian and Chinese proverbs about fate (thematic group “Destiny”), and also points out the differences. The work provides a definition of a proverb considered as the object of research in three languages; compares trilingual proverbs about fate in parallels, and also explores full proverbial parallels, proverbial parallels with another internal form (analogs) and lacunae.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2021, 15; 183-198
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-63 z 63

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies