Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "zupy" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Analiza źródłoznawcza legendy o pierścieniu księżnej Kingi
Autorzy:
Gil, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560439.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
St Kinga
Cracow salt mines
rock salt
ring
św. Kinga
żupy krakowskie
sól kamienna
pierścień
Opis:
The author has carried out a comparative analysis of sources pertaining tothe legend of Kinga’s ring. Kinga was the daughter of Hungarian King BelaIV, and she wed Boleslaus the Chaste (Bolesław Wstydliwy), Duke of Cracowand Sandomierz. According to a life of the duchess written by an anonymoushagiographer in 1317–1329, she journeyed to Hungary and asked her father tobestow a salt mine upon her. After her request was granted, Kinga cast a goldring into the mine, and some time later it was found in a block of salt that camefrom the first pit (fovea) to be mined in Bochnia (Poland). Certain scholarshave detected in this legend echoes of actual events, duly ascribing miningspecialists from Hungary a key role in the development of salt mining in Poland(Adam Naruszewicz, Karol Szajnocha, Hieronim Łabęcki, Franciszek Skibiński, and also several Hungarian historians). Even Józef Piotrowicz, who emphatically rejected such an interpretation of the legend, reflected that there was ‘a grain of truth in it’. The collation of passages that refer to the oldest hagiographic tradition about this Hungarian princess has enabled the author of this study to clarify the relations among the works containing these references (Traska’s Annals, The Chronicle of Dzierzwa, The Chronicle of Greater Poland, The Life and Miracles of Duchess Kinga). However, above all, this undertaking allowed the author to establish the milieu which contributed to the dissemination of the legend, namely the Franciscans of southern Poland, most probably the Poor Clares of Stary Sącz. Aided by these religious communities, the hagiographerexplained how deposits of rock salt appeared near Cracow, whereas the fact of the actual establishment of the Bochnia was only of secondary importance to him. Kinga symbolically married salt for the good of her adopted homeland, thanks to which salt deposits miraculously appeared near Cracow, having multiplied in a characteristic manner. It was only Late Medieval and Early Modern writers who started to interpret the legend in a different way, stressing that the wife of Boleslaus the Chaste contributed to the mining of the first pit at Bochnia. The account of the discovery of the ring should thus not be treated as a testimony to any kind of influence of Hungarian specialists on the development of Polish salt mining.
Autor, wykorzystując metodę krytyki źródłoznawczej, analizuje legendę o pierścieniu Kingi, córki króla Węgier Beli IV, która została wydana za księcia krakowsko-sandomierskiego Bolesława Wstydliwego. Według żywotu księżnej, sporządzonego przez nieznanego z imienia hagiografa w latach 1317–1329, podczas wizyty u swoich rodziców na Węgrzech poprosiła ona ojca, by ten dał jej kopalnię soli. Gdy ojciec spełnił jej prośbę, Kinga wrzuciła do kopalni złoty pierścień, który po długim czasie miał zostać odnaleziony w bałwanie solnym wydobytym z pierwszej bocheńskiej góry. Poszczególni badacze doszukiwali się w owej legendzie śladu rzeczywistych wydarzeń, przypisując specjalistom górniczym z Węgier kluczową rolę w rozwoju polskiego górnictwa solnego (Adam Naruszewicz, Karol Szajnocha, Hieronim Łabęcki, Franciszek Skibiński, a także niektórzy węgierscy historycy). Nawet Józef Piotrowicz, który w zdecydowany sposób odrzucił zasadność takiej interpretacji, przypuścił, że tkwi w niej ziarno prawdy. Zestawienie zapisek odnoszących się do najstarszej tradycji hagiograficznej o tej węgierskiej księżniczce pozwoliło na doprecyzowanie relacji między zawierającymi je dziełami (Rocznik Traski, Kronika Dzierzwy, Kronika Wielkopolska, Żywot i cuda księżnej Kingi), ale przede wszystkim na ustalenie środowiska, które przyczyniło się do rozpowszechnienia omawianej legendy, a które stanowili małopolscy franciszkanie i najpewniej klaryski starosądeckie. Hagiograf objaśnił za jej pomocą, w jaki sposób złoże soli kamiennej pojawiło się pod Krakowem, natomiast fakt otworzenia bocheńskiej kopalni miał dla niego drugorzędne znaczenie. Kinga za pomocą pierścienia symbolicznie zaślubiła sól dla przybranej ojczyzny, dzięki czemu, w wyniku swoistego rozmnożenia, złoże w cudowny sposób pojawiło się pod Krakowem. Dopiero późnośredniowieczni i nowożytni pisarze zaczęli interpretować omawianą legendę w odmienny sposób, zwracając uwagę, że to żona Bolesława Wstydliwego przyczyniła się do wykopania pierwszego bocheńskiego szybu. Opis cudu o odnalezieniu pierścienia nie powinien być więc traktowany jako świadectwo jakiegokolwiek wpływu węgierskich specjalistów na rozwój polskiego górnictwa solnego.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2019, 25, 1
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wartość indeksów i ładunków glikemicznych wybranych płatków zbożowych spożywanych z mlekiem
The value of glycemic index and glycemic load from selected corn flakes eaten with milk
Autorzy:
Mikolajczak, J
Bator, E
Bronkowska, M
Piotrowska, E
Orzel, D
Wyka, J
Biernat, J
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/874148.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
zywienie czlowieka
dieta
weglowodany
krew
stezenie glukozy
indeks glikemiczny
ladunek glikemiczny
platki zbozowe
zupy mleczne
Opis:
Wprowadzenie. Węglowodany spożywane wraz z codzienną dietą są przyczyną występowania wahań w stężeniu glukozy we krwi, określanych jako efekt glikemiczny. Zawartość glukozy we krwi wzrasta po spożyciu każdego posiłku i zazwyczaj osiąga maksimum po upływie 20-30 minut od spożycia pokarmu, a następnie stopniowo obniża się, aby po 1-2 godzinach powrócić do stężenia na czczo. Schemat ten jednak wykazuje pewne indywidualne zróżnicowanie. Znajomość wartości IG wraz z informacją o ich składzie i zawartości składników pokarmowych jest ważna w aspekcie poznania wpływu węglowodanów na stan zdrowia. Cel badań. Wyznaczenie indeksów glikemicznych (IG) i obliczenie wartości ładunków glikemicznych (ŁG) płatków zbożowych spożywanych z mlekiem (kuleczki czekoladowe nesquik, cheerios wielozbożowy, musli tropical, płatki fitness chocolate, płatki owsiane zwykłe i owsiane błyskawiczne, płatki corn flakes) oraz zbadanie zależności wartości IG od płci. Materiał i metoda. W badaniu brało udział 67 zdrowych ochotników: 42 kobiety i 25 mężczyzn. Średni wiek uczestników wynosił 23,1±1,0 lat, średni wskaźnik BMI - 22,4±3,1 kg/m2. Płatki zbożowe z mlekiem podawane były w ilości dostarczającej 50 g przyswajalnych węglowodanów. Produkt referencyjny stanowił roztwór wodny (250 ml), zawierający 50 g glukozy. W godzinach rannych 7-krotnie pobierano uczestnikom krew włośniczkową z opuszka palca: na czczo oraz po upływie 15, 30, 45, 60, 90 i 120 minut po rozpoczęciu spożywania posiłku. Wyniki. Dla ogółu badanych osób wyznaczono średnie wartości indeksów i ładunków glikemicznych zup mlecznych, które wynosiły odpowiednio: 48,6 i 25,5 – z kuleczkami czekoladowymi nesquik, 67,5 i 36,1 – z płatkami cheerios wielozbożowymi, 58,8 i 31,9 – z musli tropical, 66,7 i 34,9 – z płatkami fitness chocolate, 42,5 i 23,4 - z płatkami owsianymi zwykłymi, 54,0 i 29,5 - z płatkami owsianymi błyskawicznymi oraz 54,4 i 27,9 – z płatkami corn flakes. Wnioski. Uzyskane wyniki pozwoliły zakwalifikować posiłki do grupy o niskim i średnim IG. Wykazano istotną statystycznie korelację wartości indeksu glikemicznego i płci badanych.
Background. Carbohydrates consumed with the daily diet are the cause of fluctuations in the concentrations of glucose in the blood, known as the glycemic effect. Glucose content in blood after eating any meal, and usually reaches its maximum after 20-30 min after ingestion of food and then gradually decreases to 1-2 hours to return to fasting levels. Knowing the GI along with information on their composition and nutrient content is important in terms of knowing the effect of carbohydrates on health. Objective. The glycemic indexes (GI) and the calculate values of the glycemic loads (GL) of the corn flakes eaten with milk (nesquik chocolate balls, cheerios, muesli tropical, fitness chocolate, oatmeal and instant flakes, corn flakes) were investigated. The relationship between IG and sex was calculated and examined. Material and method. 67 young, healthy volunteers: 42 women and 25 men participated in the study. The average age of the participants was between 23.1±1.0 years, mean BMI- 22.4±3.1 kg/m2. Cereal with milk were given in 50 grams of digestible carbohydrates. The reference product was a solution in water (250 ml) containing 50 g glucose. In the morning, 7 times the blood was calleced – on an empty stomach and 15, 30, 45, 60, 90 and 120 minutes after eating. Results. An average value GI and GL were calculated (for women and men), which were respectively: 48,6 and 25,5 – the milk soup with nesquik chocolate balls, 67,5 and 36,1 – the milk soup with cheerios, 58,8 and 31,9 – the milk soup with muesli tropical, 66,7 and 34,9 – the milk soup with fitness chocolate, 42,5 and 23,4 – the milk soup with oatmeal flakes, 54,0 and 29,5 – the milk soup with oatmeal instant flakes, 54,4 i 27,9 – the milk soup with corn flakes. Conclusions. The results allowed the meal for the meals of low and medium GI. Showed statistically significant correlation between the glycemic index and gender of respondents.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 4
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania nad wartością odżywczą produktów spożywczych
Investigations of the nutritive value of food products Part I. Nutritive value of soup concentrates
Autorzy:
Rutkowska, U.
Wartanowicz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/877108.pdf
Data publikacji:
1975
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
wartosc odzywcza
produkty spozywcze
badania naukowe
zupy
koncentraty zup
skladniki mineralne
witaminy
zawartosc bialka
zawartosc skladnikow mineralnych
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1975, 26, 4
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ przechowywania zup w termoporcie na ich jakość sensoryczną
Effect of storage in thermoport on soup sensory quality
Autorzy:
Czaeniecka-Skubina, E.
Lewandowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2288.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii i Techniki Przetwórstwa Spożywczego Spomasz; Politechnika Koszalińska. Katedra Procesów i Urządzeń Przemysłu Spożywczego
Tematy:
gastronomia
posilki
zupy
przechowywanie
jakosc sensoryczna
termoporty
bezpieczenstwo zdrowotne
ocena jakosci
zmiany jakosciowe
smakowitosc
czas przechowywania
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczące wpływu przechowywania zup w termoportach na ich jakość sensoryczną. Analiza obejmowała przechowywanie w termoporcie zup (zagęszczanej, czystej i typu krem) w czasie do 6 godzin. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że zupy pod względem jakości sensorycznej dobrze nadają się do przechowywania w termoporcie. Mimo zmian jakości sensorycznej zup, wraz z wydłużaniem czasu przechowywania, wciąż stwierdzano wysokie noty dla wszystkich wyróżników.
In the paper, results of studies of effects of storage cooked soups in thermoports on sensory quality were presented. Analysis included storage of soups (concentrated, clean and cream type) in thermoport up to 6 hours. Based on these results was stated the soup with regard to sensory quality were well suited for storage in thermoport. Despite of the changes in sensory quality of soups with increasing storage time, still high notes for all parameters were found.
Źródło:
Inżynieria Przetwórstwa Spożywczego; 2012, 2
2084-9494
2300-2018
Pojawia się w:
Inżynieria Przetwórstwa Spożywczego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ warunków przechowywania na wartość odżywczą koncentratu zupy grochowej. Cz. I. Zawartość lizyny przyswajalnej
Vlijanie uslovii hranenija koncentrata gorohovogo supa na ego pitatelnye svoistva
The effects of storage on the nutritive value of dehydrated pea soups I. The contents of available lysine
Autorzy:
Kakowska-Lipinska, I.
Muszkatowa, B.
Trzebska-Jeske, I.
Szkilladziowa, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/876954.pdf
Data publikacji:
1970
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
przechowywanie zywnosci
zupy
zupa grochowa
zawartosc lizyny
zawartosc lizyny przyswajalnej
warunki przechowywania
zawartosc wody
maka grochowa
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1970, 21, 3
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kontrakty skarbowe na dobra ekonomii samborskiej z drugiej połowy XVII i XVIII wieku
Autorzy:
Wrona, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041148.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Sambor crown estate
crown lands
royal demesne
treasury contracts
leasehold
leaseholders
saltworks
ekonomia samborska
dobra stołowe
kontrakty skarbowe
umowy dzierżawne
zarząd do wiernych rąk
administratorzy
dzierżawcy
żupy solne
Opis:
The purpose of the article is to analyse the treasury contracts for Sambor crown estate from the 17thand 18thcenturies. The focus is on the conditions under which the monarchs decided to lease or give into administration to the faithful hands („ad fideles manus”) the lands of „Samborszczyzna”. The historical sources have allowed to describe the role of the contrahents in the scope of organization and functioning of crown estate, the appointment of the members in the control and management apparatus as well as in the judicial system. Their duties to the property and the people living in it, activities aimed at guaranteeing the integrity of the crown lands and its profitability, as well as the consequences resulting from non-compliance with the conditions of the contracts were presented as well. The considerations are based mainly on the manuscripts stored in the Central Archives of Historical Records in Warsaw, supported by the documents from the Scientific Library of the Ivan Franko National University in Lviv and Central National Historical Archives in Lviv.
Ekonomia samborska należała do największych pod względem powierzchni i najbardziej dochodowych spośród wszystkich koronnych i litewskich dóbr stołowych. Wydzielona została mocą konstytucji sejmowych pod koniec XVI w. jako uposażenie królów Rzeczypospolitej. Monarchowie nie zarządzali tymi dobrami bezpośrednio, lecz decydowali się na ich wydzierżawianie lub oddawanie w administrację w ramach tzw. zarządu do wiernych. Efektem tego było powstanie kontraktów skarbowych, w których określano warunki i zasady zarządzania dobrami samborskimi przez dzierżawców i administratorów. Analiza konstrukcji zachowanych umów i treści zawartych w nich zapisów pozwoliła zaprezentować zbiorowość zarządców ekonomii oraz sprawowane przez nich urzędy i pełnione stanowiska. Scharakteryzowano ich uprawnienia w zakresie organizacji i funkcjonowania dóbr, powoływania członków aparatu kontrolno-zarządzającego i sprawowania wymiaru sprawiedliwości. Przedmiotem analizy uczyniono obowiązki administratorów i dzierżawców względem królewskiej majętności, ich prawa wobec zamieszkujących ją poddanych, działania, jakie podejmować mieli w celu zagwarantowania integralności ekonomii i jej dochodowości, oraz konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania zapisów umów. Rozważania przeprowadzono na podstawie materiałów rękopiśmiennych przechowywanych w zasobach Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie, Biblioteki Naukowej Lwowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Iwana Franki oraz Centralnego Państwowego Archiwum Historycznego Ukrainy we Lwowie.
Źródło:
Res Historica; 2021, 51; 169-193
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy własne podziemnych wyrobisk w żupach krakowskich (XVI–XVIII w.)
Proper names of underground mine workings in Cracow Saltworks (16th-18th centuries)
Autorzy:
Horyń, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171632.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
proper names of salt excavations
mining instructions in 16th-18th centuries
Cracow Saltworks
Bochnia
Wieliczka
nazwy własne wyrobisk solnych
instrukcje górnicze w XVI–XVIII w.
żupy krakowskie
Opis:
This paper is an attempt at describing proper names of underground salt excavations. Among the analysed terms, the most documented ones are commemorative names, which are based on anthroponyms – surnames and first names. A less numerous group is represented by names related to the location of the objects, point to their functions in the mine, or refer to physiographic features. Moreover, there are names of cultural or metaphorical character. These terms are varied both in terms of motivation and level of formality. The material for analysis comes from the texts of Instrukcje górnicze dla żup krakowskich z XVI–XVIII wieku.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2021, 16; 84-94
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka żup solnych w kontraktach skarbowych na dobra ekonomii samborskiej z drugiej połowy XVII i XVIII wieku
Проблема соляных шахт в казначейских контрактах на имения Самборской экономии второй половины XVII и XVIII веков
Autorzy:
Wrona, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969525.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
ekonomia samborska
monarsze dobra stołowe
kontrakty skarbowe
żupy (warzelnie) soli
administrator
składy solne
Sambor Crown estate
treasury contracts
saltworks
salt stores (warehouses)
saltwork menagers
Самборские имения
столовые поместья
казначейские контракты
солеварни
администратор
соляные склады.
Opis:
Казначейские контракты на продукты Самборской экономии с 17-го и 18- го веков включали положения, касающиеся работы соляных шахт на ее территории. Соляные предприятия являлись источником значительных доходов, поступающих в коронную казну, и поэтому налоговые органы уделяли особое внимание их надлежащему функционированию. Это нашло свое отражение в содержании казначейских контрактов, заключенных с будущими администраторами или арендаторами экономики. Среди их различных полномочий и компетенций были рекомендации по широкому пониманию соленого хозяйства Самборщины. В статье рассматриваются общие вопросы, связанные с организацией работы самборской добычи соли, процессом производства соли и ее доставки на северные территории Речи Посполитой, которые были упомянуты в казначейских договорах. Представлено членов аппарата, контролирующего работу соляных предприятий, и обсуждено их компетенции. Автор характеризует права администраторов в отношении солеварен и обязанности крестьянского населения в отношении соляных предприятий касающиеся м.п. транспортировки дерева из королевских лесов и соли из солеварен в магазины на реке Сан. В статье обсуждается также роль и значение складов соли в транспортировке шляхетской соли и трудности, связанные с организацией транспорта по Висле.
Źródło:
Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2019, XVI, 2; 219-237
1731-982X
Pojawia się w:
Wschodni Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies