Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "zegar" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-41 z 41
    Tytuł:
    Gdy bogiem było Słońce - cz. IV - miary czasu
    When the god was the Sun - part IV - the time measure
    Autorzy:
    Wollek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/152396.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    miesiąc
    rok
    kalendarz
    zegar słoneczny
    zegar wodny
    month
    year
    calendar
    solar clock
    water clock
    Opis:
    Artykuł jest poświęcony dawnym miarom czasu. Zawiera opis powstania oraz przykłady wybranych kalendarzy starożytnych. Wśród nich: księżycowych, księżycowo-słonecznych i słonecznych. Podstawą pierwszych jest miesiąc synodyczny, zaś ostatnich rok zwrotnikowy. W drugiej części przedstawiono istniejące w starożytności podziały doby na godziny równe i nierówne, oraz opisano najstarsze zegary: słoneczne i wodne.
    This paper is dedicated to the time measure. In the first part the birth of the calendar was described. There are 3 kinds of the basic and most important for a time measure astronomical phenomenon: a day, a month and a year. None of them isn't an integer multiple of the others. For these reason ever calendar has his own accuracy. This is a number of years after which a date of this calendar will be one day late to the relation of the solar year. The ancient calendars would be: lunar, lunisolar and solar. The synodical month is the base of the first one and the solar year is the base of the last. The oldest calendar was a lunar. It was very simple and was counting months only. The lunisolar calendar was used in ancient Mesopotamian and Greece. The first and the oldest solar calendar was an Egyptian. It had exactly 365 days. The early Roman calendar was very complicated, but Julius Caesar had reformed it. The partition of a day and night is also in the second part of this paper described. That means equal and unequal hours. The first ancient clocks, solar and water, were described in this part too. All of the ancient clocks had a very small accuracy. They didn't take into consideration changes between day and night during the year.
    Źródło:
    Pomiary Automatyka Kontrola; 2011, R. 57, nr 6, 6; 683-686
    0032-4140
    Pojawia się w:
    Pomiary Automatyka Kontrola
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zegar słoneczny – fontanna na skwerze przy ulicy Piłsudskiego w Supraślu
    Stackwall Buildings in Podlasie Region
    Autorzy:
    Łodziński, P.
    Łoś, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/398512.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
    Tematy:
    zegar słoneczny
    fontanna
    fountain
    sundial
    Opis:
    Inwestorowi współczesnych projektów małej architektury zależy na rozwiązaniach oryginalnych, jedynych, niepowtarzalnych, identyfikowanych tylko z tym miejscem i miastem. Zegar słoneczny w centrum reprezentacyjnego skweru miejskiego, zaprojektowany tylko dla tego miejsca, posiada wszystkie atuty słonecznego chronometru - wzbogacony o taflę wodną, strugi wody wskazujące kolejne godziny dnia i efekty świetlne fontanny nocą.
    Investor needs the original and unique solutions of the contemporary landscaping projects, which are identified only with the place and the city. The sundial in the center of the square is the sample of urban design only for this place and brings all the advantages of solar chronometer – with surface of water, streams of water indicating the next hour of the fountains and lighting effects at night.
    Źródło:
    Architecturae et Artibus; 2011, 3, 2; 26-30
    2080-9638
    Pojawia się w:
    Architecturae et Artibus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ratusz w Sandomierzu odzyskał zegar słoneczny
    Autorzy:
    J., J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/535594.pdf
    Data publikacji:
    1959
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    Ratusz w Sandomierzu
    zegar słoneczny w Sandomierzu
    odnowienie zegara w Sandomierzu
    zabytkowy zegar słoneczny
    dr Przypkowski
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 1959, 2; 122-123
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dzwony wieży ratusza w Nysie.
    Bells from the town hall tower in Nysa
    Autorzy:
    Pawlik, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/560209.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Instytut Historii Sztuki
    Tematy:
    Śląsk w XIV wieku
    Nysa
    zegar ratuszowy
    Opis:
    The town hall tower in Nysa [German: Neisse] was built in the years 1488-1499. It was 89 m high. Four bells were hung in its helm. Three of them were clock bells. The town hall tower clock came into being ca. 1650. The oldest one, the second hour bell, was cast in 1498 by Bartel Lindenrath, a bell- founder from Nysa. Two other – the first hour bell and the quarter bell – were made by Peter Herel, a bellfounder from Nysa, in 1629. The last one, not being a clock bell, was cast in 1749. It bore the name of convicts’ bell, later also an alarm bell or a „Schließglocke” (English: ‘closing bell’), as it used to strike at 9 pm to get city gates closed. This bell was mentioned in the sources in the 16th and 17th centuries. It may be supposed that it was recast in the 18th century. All four bells survived World War I as they were not commandeered. During World War II, in 1942, the convicts’ bell was taken out from the tower and recast for war purposes, while the three clock bells were left in the tower. In March 1945 during Red Army’s attack on Nysa the town hall tower was seriously damaged and collapsed together with the bells, nevertheless they could still be used. After the war, ca. 1947-1948, the preserved bells found their place in catholic parishes. The second hour bell of 1498 was hung in the belfry of St. Jacob church in Nysa and after the war it was recast. The quarter bell of 1629 found its place in Our Mother of Sorrows church in Nysa, and the first hour bell of 1629 was placed in the chapel in Sucha Kamienica [German: Dürrkamitz] in the poviat of Nysa.
    Źródło:
    Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego; 2009, 3(13); 60-73
    1896-4133
    Pojawia się w:
    Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dzień i noc w życiu roślin
    Day and night in plant life
    Autorzy:
    Kowalewska, Łucja
    Mostowska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1177468.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
    Tematy:
    fototropizm
    kiełkowanie nasion
    kwitnienie
    proces fotomorfogenetyczny
    zegar biologiczny
    Opis:
    Jednym z głównych czynników warunkujących życie organizmów na Ziemi jest cykliczne następowanie po sobie dnia i nocy. Długość dnia i nocy, różna w różnych porach roku, determinuje życie organizmów i jest głównym motorem zegara biologicznego. Rośliny modulują swój wzrost i rozwój w odpowiedzi na zmiany natężenia, jakości i kierunku padania światła słonecznego. Procesy fotomorfogenetyczne, takie jak kiełkowanie, kwitnienie czy fototropizm, zależą od systemu odpowiedzi na zmieniającą się długość dnia i nocy. Aby procesy te mogły zachodzić, światło musi być zaabsorbowane przez odpowiednie, wyspecjalizowane fotoreceptory: fitochromy, kryptochromy, fototropiny, a złożona sieć interakcji pomiędzy nimi pośredniczy w kontroli rozwoju rośliny przez światło. Nadal wiele istotnych pytań bezpośrednio związanych z reakcją roślin na zmieniającą się długość dnia i nocy oraz światło o różnym natężeniu i spektrum, wymaga wyjaśnień: czy więcej światła jest korzystne dla roślin, jak rośliny "radzą sobie" ze zbyt dużą ilością światła; czy spektrum i natężenie światła sztucznego i słonecznego są podobne.
    Life of organisms, their physiological responses and developmental processes are determined by day and night length which varies with seasons and is a driving force of the biological clock. The photomorphogenic processes are influenced by light intensity, quality and direction. Different photomorphogenic processes, such as seed germination, flowering and phototropism induced by the relative day and night length require absorption of light by specialized photoreceptors such as phytochromes, cryptochromes, phototropins. Complex interaction network between them is involved in regulation of plant development by light. The role of the photoreceptors in the regulation of plant growth and development is still under investigation. Many questions related with plant response on light intensity and quality should still be clarified: whether more light is better for plant, how plant copes with excessive amount of light, and whether artificial light is comparable with the solar one.
    Źródło:
    Kosmos; 2015, 64, 3; 471-483
    0023-4249
    Pojawia się w:
    Kosmos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Monitorowanie warunków pracy zegarów atomowych
    Monitoring of working conditions of atomic clocks
    Autorzy:
    Furmankiewicz, L.
    Kaczmarek, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/152959.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    zegar atomowy
    system pomiarowy
    atomic clocks
    measurement system
    Opis:
    W artykule przedstawiono charakterystykę rozwiązań sprzętowych i oprogramowania podsystemów pomiarowych przeznaczonych do monitorowania podstawowych parametrów głównego (230V AC) i rezerwowego (akumulatorowego) systemu zasilania atomowych wzorców czasu i częstotliwości oraz ich warunków środowiskowych takich jak temperatura, wilgotność i ciśnienie atmosferyczne. Podsystemy tworzą kompleksowy system monitorowania warunków pracy wzorców czasu i częstotliwości.
    The paper presents the characteristics of measurement subsystems for monitoring environmental conditions and basic parameters of the main and backup power system of time and frequency atomic standards (atomic clocks). Both subsystems for monitoring power supply were implemented based on the universal USB DAQ cards with ADC converters and appropriates analog signal conditioners. Measuring current transformers (Fig.1) were used for conditioning signals (230 VAC) in the subsystem for monitoring main power supply. Resistance dividers and Hall effect sensors were applied in the subsystem (Fig.2) for monitoring DC voltage and current (in range up to 15 A) signals of backup power supply. The environmental monitoring subsystem (Fig.3) consists of instruments manufactured by LAB-EL company and allows for continuous multipoint monitoring of temperature, pressure and humidity. The software for the three subsystems (Figs. 4 and 5) was developed in an environment LabWindows/CVI, in the form of three separate modules with the possibility of communicating via network variables. Each software module carries out five basic tasks: subsystem configuration, control of measurement process, presentation of current data, presentation of historical data, detection and indication of alarm status. The subsystems or their components can be applied to other laboratories or institutions, in which there is a need for continuous monitoring of working conditions of electronic equipment.
    Źródło:
    Pomiary Automatyka Kontrola; 2010, R. 56, nr 11, 11; 1327-1329
    0032-4140
    Pojawia się w:
    Pomiary Automatyka Kontrola
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chronopsychologia w zarysie - przegląd badań i praktycznych zastosowań
    Autorzy:
    Gora, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/846565.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
    Tematy:
    chronopsychologia
    badania chronopsychologiczne
    zegar biologiczny
    rytmy biologiczne
    zastosowanie
    Źródło:
    Wszechświat; 2015, 116, 10-12
    0043-9592
    Pojawia się w:
    Wszechświat
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stability of GPS and GLONASS onboard clocks on a monthly basis
    Autorzy:
    Ziętala, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2173471.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    GPS
    GLONASS
    clock
    stability analysis
    MGEX
    zegar
    analiza stabilności
    Opis:
    This paper presents the stability of the GPS and GLONASS system clocks’ stability. It describes the construction of these two systems and calculated four different Allan variances (AVAR), based on the MGEX (the Multi-GNSS Experiment) clock products. Four used variances allowed making a better analysis of each GNSS system clock. The results are shown at different averaging times from 5 s as successive multiples to 655,360 s in a monthly period. The stability of GPS and GLONASS clocks is included in the range of 10-12~10-14 s. The results showed that GLONASS clocks are stable (10-12~10-14 s) and are affected with white frequency noise (WFM). The GPS clock stability models have more fluctuations for τ > 40,960 s and the mean stability is concluded between 10-12~10-13 s. Mean frequency accuracy for GPS clocks is related with WFM and Random Walk Frequency (RWF). The differences in clock stability are caused by several factors – block type, type of clock and the time of a satellite in orbit. These factors have an influence on stability results.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska; 2022, 114; 193--209
    0209-3324
    2450-1549
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy Białoszewski często patrzył na zegarek?
    Did Białoszewski often look at his watch?
    Autorzy:
    Poprawa, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1987201.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Miron Białoszewski
    clock
    time
    hour
    record
    zegar
    czas
    godzina
    zapis
    Opis:
    Zachowało się niewiele zdjęć przedstawiających Mirona Białoszewskiego z zegarkiem. W tekstach pisarza przedmiot ten pojawia się zarówno jako dosłowny detal świata przedstawionego, jak i składnik konstrukcji metaforycznych. Z dużą częstotliwością autor informuje o godzinach dziejącej się akcji lub o czasie zapisu.
    There are only a few pictures presenting Miron Białoszewski with a watch on his hand. This everyday item returns in writer’s texts as a detail of presented world or a component of metaphorical construction. Author informs us very frequently about a time of action and hours of writing.
    Źródło:
    Autobiografia Literatura Kultura Media; 2021, 16; 123-132
    2353-8694
    2719-4361
    Pojawia się w:
    Autobiografia Literatura Kultura Media
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ typu sieci neuronowej i sposobu przygotowania danych na wynik prognozowania poprawek UTC - UTC(PL)
    Influence of type of neural network and selection of data preprocessing method on UTC-UTC(PL) prediction result
    Autorzy:
    Miczulski, W.
    Cepowski, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/152987.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    sieci neuronowe
    prognozowanie
    zegar atomowy
    neural networks
    prediction
    atomic clock
    Opis:
    W pracy omówiono wyniki badań wpływu typu sieci (MLP, RBF), sposobu przygotowania i rozmiaru wektora danych wejściowych na wynik prognozowania poprawek UTC-UTC(PL) dla atomowego wzorca czasu i częstotliwości. Najkorzystniejsze wyniki prognozowania poprawek osiągnięto dla sieci neuronowych typu RBF, w których dane wejściowe stanowiły wektory zawierające wartości odchyleń od trendu. Otrzymane błędy prognoz nie przekraczają wartości š4ns, co pozwoliło osiągnąć w porównaniu z dotychczasowym sposobem prognozowania opartym na metodzie regresji (prowadzonym w GUM) ponad dwukrotnie lepsze wyniki prognoz.
    In the paper there are presented the results of investigations on the influence of type of a neural network (MLP, RBF), the way of preparation and size of the input vector on prediction of the UTC-UTC(PL) corrections for the atomic clock realising the national atomic time scale UTC(PL) at the Central Office of Measures (COM). UTC(PL) is the basis for reproducing the time and frequency units and determining the official time in Poland. At the first stage of research, the time series characterising the time instability of the atomic clock in relation to UTC was a basis for proper preparation of the groups of input data for the assumed types of neural networks (Fig. 1). For the process of learning the neural networks as well as further prediction, the input data was assumed to be formed into 30 or 60 element vectors (Fig. 2). At the second stage, the input data were formed into the vectors containing 30 consecutive values of the deviation of the time series from the trend and, additionally, the linear regression coefficients (Fig. 1). The best results of predicting the corrections were achieved for the RBF neural networks in which the input data were vectors of 30 consecutive values of the deviation from the trend and the directional coefficient of linear regression. The obtained errors of the prediction did not exceed the values of š4ns (Tab. 2), which enabled achieving more than two times better results of the prediction compared with the present way of prediction based on the regression method (used in COM).
    Źródło:
    Pomiary Automatyka Kontrola; 2010, R. 56, nr 11, 11; 1330-1332
    0032-4140
    Pojawia się w:
    Pomiary Automatyka Kontrola
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zegary słoneczne kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Panny Marii w Gdańsku
    Sundials of St Mary’s Church in Gdańsk
    Autorzy:
    Jażdżewski, T.
    Piwek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/294075.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    zegar słoneczny
    kościół Mariacki
    Gdańsk
    sundial
    St. Mary’s Church
    Opis:
    Artykuł przedstawia najnowsze ustalenia na temat formy, funkcji i historii zegarów słonecznych kościoła Mariackiego w Gdańsku. Omawiane zegary znajdują się na ścianie południowej transeptu kościoła. Po stronie zachodniej okna zachodniego, przy krawędzi ściany znajduje się zegar, którego autorstwo przypisywane jest Lorenzo Zachau. Miał on powstać w 1533 r. Tarcza zegara rozdzielona jest poziomą linią na dwie części. W górnej zawarto gwiazdy i słońce z metalową wskazówką (polos). Dolna część ma podziały oznaczające godziny i półgodziny oraz cyfry i liczby. Badania prowadzone w związku z trwającymi pracami konserwatorskimi wykazały, że dotychczasowe nieregularne tynki na wschód od tego zegara, po lewej stronie centralnego okna, są reliktami drugiego zegara słonecznego. Jego tarczę wyznaczają dodatkowo nasieki na cegłach, a w górnej partii znaleziono otwór, w którym był osadzony polos. Umieszczony był pod rynną i spadająca woda spowodowała jego zniszczenie, porzucenie miejsca i zmianę lokalizacji (przy krawędzi). Z tych okoliczności można wnioskować o czasie powstania tego reliktu zegara. Prawdopodobnie zegar ten został wykonany w 2. połowie XV w. Byłby to najstarszy zegar słoneczny w Gdańsku. Wartość dwóch zegarów słonecznych na kościele Mariackim wynika z czasu ich powstania i z wyjątkowej formy.
    The paper presents contemporary research evidence of form, function and history of the sundials of St Mary’s Church in Gdańsk. The discussed sundials are located on the southern wall of the church transept. The sundial, which is believed to be made by Lorenzo Zachau in 1533, is placed on the west side of the western window, at the edge of the wall. The face of this sundial is separated by a horizontal line into two parts. The upper part is painted in stars and sun with metal bar (polos). The painting in the lower part has numbers and divisions denoting hours and half-hours. Researches, which have been conducted in connection to the conservational works allowed identifying irregular relics of plaster on the east side of this sundial and on the left side of the central window as relics of the second sundial. Outline of its face is marked by dents on the bricks. In the upper part a hole was found in which the polos was embedded. This sundial was located under the waterspout. Falling water caused its destruction, abandonment and foundation of the new sundial in a different place (near the edge of the wall). From these facts one can infer about the time of the foundation of this sundial. Probably it was made in the 2nd half of the 15th century as the first sundial in Gdańsk. Value of two sundials of St Mary church in Gdańsk arise from early origins and unique form.
    Źródło:
    Architectus; 2018, 4 (56); 3-12
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Skażenie światłem: co dziś wiemy o jego wpływie na funkcjonowanie organizmu człowieka?
    Light pollution - what do we know about its effect on human physiology?
    Autorzy:
    Skwarło-Sońta, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1191344.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
    Tematy:
    zegar biologiczny
    skażenie światłem
    światło w nocy
    melatonina
    choroby cywilizacyjne
    Opis:
    Funkcjonowanie organizmu człowieka i pozostałych mieszkańców Ziemi dostosowuje się do cyklicznych zmian środowiska, czyli naturalnych okresów światła i ciemności (dzień i noc) następujących po sobie z niezmienną regularnością i zawsze zamykających się w 24 godzinach doby. Rytmiczny przebieg procesów fizjologicznych generuje endogenny mechanizm molekularny, tzw. zegar biologiczny, wymagający stałej synchronizacji ze zmieniającymi się warunkami zewnętrznymi. Najważniejszym sygnałem środowiskowym, tzw. dawcą czasu, jest światło odbierane przez specjalne receptory melanopsynowe siatkówki, skąd informacja jest kierowana do głównego (centralnego) zegara mieszczącego się u ssaków w jądrach nadskrzyżowaniowych podwzgórza (SCN). Zegar SCN kontroluje procesy fizjologiczne i zachowanie, przekazuje też informację do szyszynki, produkującej i uwalniającej do krwi melatoninę, która jako hormon ciemności odpowiednio modyfikuje funkcjonowanie narządów docelowych. Zakłócenie naturalnych cykli światła i ciemności zarówno desynchronizuje pracę zegara, jak i zaburza naturalny rytm syntezy melatoniny, w istotny sposób wpływając na funkcje całego organizmu. Coraz powszechniejsze skażenie światłem, czyli jego obecność w niewłaściwym czasie i ilości, wydaje się wiązać z ogromnym wzrostem zachorowań na tzw. choroby cywilizacyjne oraz z postępującą opornością na tradycyjne środki terapeutyczne. W artykule są omówione niektóre aspekty tego wpływu na ludzi na podstawie dostępnych badań populacyjnych.
    Diurnal rhythms and seasonal cycles operating in humans and other living organisms adjust their function to the sequence day/night, and allow to anticipate the next day sunrise. Generated by the endogenous molecular mechanism (i.e. biological clock), diurnal rhythms are synchronized with the actual external conditions by the environmental cues, with light being the most potent of them. Coordinating effect of light is exerted through the non-visual pathway starting in the melanopsin containing receptors of the retina and going to the master clock. Located in mammals in the suprachiasmaticus nucleus (SCN), master clock controls majority of downstream physiological processes and behavior. Information on the daily light cycle is sent also to the pineal gland, producing and releasing its main hormone melatonin as a biochemical substrate of darkness, perceived by the effector organs. Interruption of the natural circadian light-dark cycle desynchronizes functioning of the master clock and disrupts the normal melatonin rhythm, leading to the serious pathophysiological consequences. Increasing prevalence of the inappropriate presence of light, i.e. light pollution, adversely affects human physiology, and seems to be responsible for an important increase in several civilization-related illness and, even more dangerous, increased resistance to the conventional treatments. Present article discusses some aspects of the effect of light pollution based on the population studies.
    Źródło:
    Kosmos; 2015, 64, 4; 633-642
    0023-4249
    Pojawia się w:
    Kosmos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dom lalek. Zegar i to, czego nie wiemy o czasie
    Dolls’ house. What we do not know about time
    Autorzy:
    Sławek, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1987128.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    time
    clock
    machine
    labour
    life
    czas
    zegar
    maszyna
    praca
    życie
    Opis:
    Jean Jacques Rousseau w komentarzach do życia społecznego i ustroju Genewy pisze, że „najbardziej kwitnie w Genewie wyrób zegarków, pracuje przy nim z górą pięć tysięcy osób, tj. przeszło piąta część obywateli”. Uwaga o tyle ciekawa, iż pozwala zobaczyć, że chodzi zarówno o wytwarzanie instrumentów chronometrycznych, jak i splecenie życia społecznego i ekonomicznego z mechanizmami rozwoju technologii oraz ustanowienie dla wydarzeń ludzkiej historii horyzontu jak najdosłowniej pozaziemskiego, choć świeckiego. Zegar odmierzał godziny, pozostawał również w ścisłej relacji z ustaleniami astronomii i jej instrumentów, takich jak choćby astrolabium. Wykorzystując wiersz Tadeusza Różewicza Dom lalek, autor w niniejszym eseju próbuje wykazać, że stawką naszego istnienia jest nie tylko to, aby „być żywym”, by „przeżyć”, „utrzymać się przy życiu”, lecz także odkryć w sobie głęboką żywotność, dyspozycję do bycia, której nic (również czas i instrumenty służące do jego pomiaru) nie zdoła osłabić i wyeliminować, chociaż dyspozycja ta jest niewątpliwie zagłuszona przez szum zegarowej maszynerii wyznaczającej codzienne zadania człowieka.
    Jean Jacques Rousseau in his praise of Geneva notes that the most flourishing industry in this town is watch- and clock-making, the source of income of nearly one fifth of the inhabitants. As we read on, it turns out that what is at stake is not only manufacturing of mechanical chronometric devices but twisting together of social and economic life with technology and, interestingly enough, establishing an extraterrestrial, although lay, horizon for the human life. A clock did not only measure hours of our mortal existence but also remained related to the rhythms of cosmic movements of planets. Hence, starting from Tadeusz Różewicz’s poem “Dolls’ House” we are trying to demonstrate that what matters is not only the very fact of being able to survive, go on living according to the measurements of the clock, like Swift’s Gulliver who “seldom did any thing without consulting it”; what we focus on is, rather, the ability to live in a more profound way which implies a different relation with time and man’s temporality.
    Źródło:
    Autobiografia Literatura Kultura Media; 2021, 16; 39-65
    2353-8694
    2719-4361
    Pojawia się w:
    Autobiografia Literatura Kultura Media
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Funkcjonowanie zegara biologicznego człowieka w warunkach skażenia światłem
    Light polution as a factor disturbing human biological clock
    Autorzy:
    Skwarlo-Sonta, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2078754.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
    Tematy:
    zegar biologiczny
    funkcjonowanie
    czlowiek
    skazenie
    swiatlo
    zagrozenia zdrowia
    zagrozenia zycia
    Opis:
    Warunki życia na Ziemi są określone m.in. przez sekwencyjnie następujące okresy światła i ciemności (dzień i noc), których wzajemne proporcje zmieniają się w ciągu roku, ale zawsze zamykają w 24-godzinnej dobie. Tym samym warunki te cechuje całkowita przewidywalność. Zwierzęta zamieszkujące naszą planetę podejmują aktywność behawioralną i metaboliczną adekwatnie do aktualnej sytuacji, a nawet z odpowiednim wyprzedzeniem, co implikuje konieczność występowania u nich endogennego zegara biologicznego, odmierzającego upływ czasu i wydającego reszcie organizmu stosowne „polecenia”. Postępowanie zgodnie z owymi wskazówkami umożliwia odpowiednie korekty behawioru i tempa metabolizmu, przeprowadzane w celu możliwie jak największego dostosowania zwierzęcych reakcji i zachowań do warunków środowiskowych. Podstawowym narządem kręgowców uczestniczącym w przekazywaniu informacji o warunkach świetlnych otoczenia jest szyszynka - gruczoł neuroendokrynowy wytwarzający melatoninę, czyli hormon ciemności. Aktywność biosyntetyczną szyszynki hamuje światło. To długość nocy wyznacza okres syntezy melatoniny, dlatego działa ona jak „zegar i kalendarz”. Jedna ze zdobyczy cywilizacyjnych, czyli wszechobecne światło elektryczne, sprawia jednak, że człowiek traci związek z naturalnymi warunkami środowiskowymi. Łatwość pokonywania dużych odległości, nieustanna aktywność w ciągu doby, tygodnia, roku (24/7 /365) oraz używanie wielu urządzeń, emitujących światło o różnej długości fali, bardzo ułatwiają nam życie. Ale wszystkie te czynniki zakłócają pracę nie tylko szyszynki, lecz także całego mechanizmu zegarowego, stając się przyczyną wielu chorób cywilizacyjnych, mających coraz większy zasięg.
    Źródło:
    Prace i Studia Geograficzne; 2014, 53; 129-144
    0208-4589
    Pojawia się w:
    Prace i Studia Geograficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Określenie poprawki chodu zegara odbiornika w eksperymencie lotniczym z zastosowaniem sensora GPS
    Determination receiver clock bias using GPS sensor in flight test
    Autorzy:
    Krasuski, K.
    Jafernik, H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/314532.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
    Tematy:
    zegar odbiornika
    GPS
    metoda PPP
    GAPS
    magic PPP
    receiver clock
    PPP method
    Opis:
    W artykule omówiono problem wyznaczenia poprawki chodu zegara odbiornika z użyciem obserwacji GPS w eksperymencie lotniczym. W pracy określono wartości poprawki chodu zegara odbiornika dla metody PPP w programach CSRS-PPP, GAPS oraz magicPPP. Obliczenia zostały zrealizowane dla dwuczęstotliwościowych obserwacji kodowo-fazowych GPS z odbiornika Topcon HiperPro. Eksperyment badawczy został zrealizowany z wykorzystaniem samolotu Cessna 172 w dniu 01.06.2010 r. w okolicach lotniska wojskowego w Dęblinie.
    The article discusses the problem of finding the correction of receiver clock bias using GPS observations in the flight experiment. The study determined the correction of receiver clock bias for the method of PPP in the CSRS-PPP and magicPPP softwares. Calculations were carried out for the dual frequency GPS code and phase observations from Topcon HiperPro receiver. Research experiment was carried out using a Cessna 172 aircraft on 01.06.2010 around the military aerodrome in Deblin.
    Źródło:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2017, 18, 6; 834-837, CD
    1509-5878
    2450-7725
    Pojawia się w:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mesozoic mass extinctions and angiosperm radiation: does the molecular clock tell something new?
    Autorzy:
    Ruban, Dmitry A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/94220.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    angiosperms
    radiation
    mass extinction
    molecular clock
    Mesozoic
    promieniowanie
    masowe wyginięcie
    zegar molekularny
    mezozoik
    Opis:
    Angiosperms evolved rapidly in the late Mesozoic. Data from the genetic-based approach called ’molecular clock’ permit an evaluation of the radiation of flowering plants through geological time and of the possible influences of Mesozoic mass extinctions. A total of 261 divergence ages of angiosperm families are considered. The radiation of flowering plants peaked in the Albian, early Campanian, and Maastrichtian. From the three late Mesozoic mass extinctions (Jurassic/Cretaceous, Cenomanian/Turonian, and Cretaceous/Palaeogene), only the Cretaceous/Palaeogene event coincided with a significant, abrupt, and long-term decline in angiosperm radiation. If their link will be further proven, this means that global-scale environmental perturbation precluded from many innovations in the development of plants. This decline was, however, not unprecedented in the history of the angiosperms. The implication of data from the molecular clock for evolutionary reconstructions is limited, primarily because this approach deals with only extant lineages.
    Źródło:
    Geologos; 2012, 18, 1; 37-42
    1426-8981
    2080-6574
    Pojawia się w:
    Geologos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świat nakręcony. Zegar jako figura natury i obrotu spraw ludzkich w poezji Wacława Potockiego
    Wound up world. A clock as a figure of nature and turns of human things in writing by Wacław Potocki
    Autorzy:
    Czechowicz, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1987173.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Wacław Potocki
    poetic figures
    mechanical clock
    fortune
    Providence
    figury poetyckie
    zegar mechaniczny
    fortuna
    Opatrzność
    Opis:
    W artykule zostały ukazane obecność motywu zegara mechanicznego w poezji Wacława Potockiego i kierunki refleksji, jakie poeta podejmuje, czerpiąc inspirację ze złożoności mechanizmu zegarowego. Chronometry, podobnie jak inne osiągnięcia rzemiosła czy kultury, traktowane są przez poetę jako alegoryczne ilustracje prawd wiary i reguł moralnych, a także przemyślne wykładnie porządku przenikającego naturę i prawidłowości spraw ludzkich. Według autorki pracy zegarek w wierszach poety z Łużnej staje się medytacyjną zabawką, inspirującą refleksję kosmologiczną, antropologiczną i religijną. W poezji Potockiego mechanizm zegara pobudza rozważania nad prawami wielkiego mechanizmu kosmicznego uniwersum i uniwersum cywilizacji oraz konsekwencjami wpisanej w świat entropii.
    The article shows the presence of the motif of a mechanical clock in Wacław Potocki’s poetry and it analyses as well his poetic reflection inspired by complexity of the clock mechanism. Chronometers, like other achievements of craftsmanship or culture, are treated by the poet as allegorical illustrations of the truths of the Christian faith and moral principles, as well as artful results of interpretations of the order that permeates both nature and the regularities of human affairs. The author of the paper shows that in the poems of the poet from Łużna, a watch becomes a “meditative piece” that inspires cosmological, anthropological and religious reflection. In Potocki’s writing, the clock mechanism stimulates reflection on the laws of the great mechanism of the universe and the civilization, and it reminds of the principle of entropy and its consequences as inevitable future of the world.
    Źródło:
    Autobiografia Literatura Kultura Media; 2021, 16; 93-108
    2353-8694
    2719-4361
    Pojawia się w:
    Autobiografia Literatura Kultura Media
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rytmy biologiczne i mechanizm zegara okołodobowego w mózgu - nagroda Nobla 2017
    Autorzy:
    Bilska, B.
    Doktor, B.
    Pyza, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/845341.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
    Tematy:
    fizjologia
    medycyna
    Nagroda Nobla 2017
    rytmy biologiczne
    zegar okolodobowy
    melatonina
    muszka owocowa
    Drosophila melanogaster
    Źródło:
    Wszechświat; 2018, 119, 01-03
    0043-9592
    Pojawia się w:
    Wszechświat
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zegar, bohater legendy miejskiej
    Astronomical clock as a protagonist of an urban legend
    Autorzy:
    Partyka, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1987141.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    astronomical clock
    Jakub Kazimierz Haur
    urban legend
    old Polish literature
    zegar astronomiczny
    legenda miejska
    literatura staropolska
    Opis:
    Jakub Kazimierz Haur w Składzie abo skarbcu (Kraków 1689) w rozdziale poświęconym chronometrom zapisał anegdotę o XV-wiecznym zegarze astronomicznym w kościele Mariackim w Gdańsku. Anegdota ta ma cechy motywu wędrownego, występującego w różnych miejscach i w różnym czasie, co charakterystyczne jest dla legendy miejskiej jako gatunku twórczości folklorystycznej, który dotychczas rozważany był jedynie w odniesieniu do czasów współczesnych. W artykule podjęto próbę interpretacji znanej w Europie opowieści jako legendy miejskiej. Zegar stał się jej bohaterem z uwagi na ważną rolę, jaką odgrywał w przestrzeni miejskiej.
    Jakub Kazimierz Haur in his encyclopedia Skład abo Skarbiec znakomitych sekretów oekonomiej ziemiańskiej (Kraków 1689) in the chapter devoted to chronometers quoted an anecdote about the 15th-century astronomical clock in St Mary’s Church in Gdańsk. The anecdote bears the traits of a recurring motif, which appears in various places and times. It is a kind of urban legend, being a verbal folklore genre, which has so far been considered only in relation to modern times. The clock became its hero due to the important role it played in the city space.
    Źródło:
    Autobiografia Literatura Kultura Media; 2021, 16; 81-91
    2353-8694
    2719-4361
    Pojawia się w:
    Autobiografia Literatura Kultura Media
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jubileusz? Fraszka
    Jubilee? Trifle
    Autorzy:
    Madejski, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2032410.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Artur Daniel Liskowacki
    trifle
    aphorism
    time in literature
    clock
    fraszka
    aforyzm
    czas w literaturze
    zegar
    Opis:
    Autor przybliża miniaturę liryczną Artura Daniela Liskowackiego Fraszka z tomu Atlas ptaków polskich. Na tym przykładzie pokazuje najważniejsze cechy poezji szczecińskiego pisarza. Przede wszystkim jednak w artykule ukazane jest zainteresowanie Liskowackiego czasem, którego mniej interesuje filozofia czasu. W problematykę temporalności Liskowacki wprowadza poprzez opis zegara.
    The author presents a lyrical miniature of Artur Daniel Liskowacki titled „Fraszka” („Trifle”) from the volume „Atlas ptaków polskich” („Atlas of Polish Birds”). On this example he shows the most important features Szczecin writer’s poetry. Above all, the article shows Liskowacki’s interest in time. However, the writer is less interested in the philosophy of time. Liskowacki introduces the issue of temporality through the description of a clock.
    Źródło:
    Autobiografia Literatura Kultura Media; 2021, 17; 9-18
    2353-8694
    2719-4361
    Pojawia się w:
    Autobiografia Literatura Kultura Media
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czas kolejowy
    Railway time
    Autorzy:
    Jerczyński, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2089446.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    railway history
    time
    clock
    train timetable
    telegraph
    historia kolei
    czas
    zegar
    rozkład jazdy pociągów
    telegraf
    Opis:
    The inventions of the electromagnetic telegraph and the railroads significantly accelerated communication in time and space. It greatly influenced the way time was expressed and forced a change of centuries-old patterns and habits. It became necessary to gradually move away from local times (the average solar times of individual places) to the uniform time in the scale of entire countries, and then to the zone time. This process began in the 1830s on the railway and a few years later in the telegraph service, developing in parallel and in conjunction with the railroads. Initially, individual railway authorities adopted the same railway time on their networks (usually the capital time of a given country or the directorate’s headquarters). From 1884 until the first decade of the 20th century, culminating in the early 1990s, they gradually switched to zone time. Its introduction improved the work of railways, increased traffic safety, and made it easier for passengers to find their way around train timetables. Almost in parallel, since the mid-1860s, the process of switching from a twelve-hour count to a 24-hour count of time on the railways took place. In the rich literature devoted to time in its various aspects, few studies focus on the issues of organizing the measurement and expression of time on railways, and there are virtually no studies relating to railways in the present-day Polish lands which at the time operated under three different state authorities. The work aims to collect and systematize the facts that contributed to the process of introducing the 24-hour zone time on Central European railways and to present this process in the context of the world railways.
    Źródło:
    Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2021, 66, 3; 61--84
    0023-589X
    2657-4020
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problemy konserwacji przyrządów naukowych używanych przez Mikołaja Kopernika oraz innych zabytków astronomicznych w Polsce
    Autorzy:
    Przypkowski, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/538049.pdf
    Data publikacji:
    1953
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    Mikołaj Kopernik
    przyrządy astronomiczne
    astrolabium planisferyczne
    torquetum
    globus spiżowy
    refleksyjny zegar słoneczny
    konserwacja przyrządów astronomicznych
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 1953, 1; 30-39
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zegar tyka
    The clock is ticking
    Autorzy:
    Madejski, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1987124.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    autobiography
    chronopoetics
    Stanisław Jerzy Lec
    Aleksander Wat
    clock
    watchmaker
    tick tock
    autobiografia
    chronopoetyka
    zegar
    zegarmistrz
    tik-tak
    Opis:
    Autor krótko uzasadnia koncepcję chronopoetyki. Odwołuje się do aforystyki Leca, do liryki i do prozy autobiograficznej Aleksandra Wata. Chronopoetyka eksponuje zegar jako przedmiot przedstawiony w literaturze oraz jako nośnik problematyki filozoficznej, nowoczesnego przeżywania czasu. Autor w swoich rozpoznaniach koncentruje się zwłaszcza na motywie bicia zegara (tik-tak).
    The author briefly justifies the concept of chronopoetics. He refers to Lec’s aphorism, to Aleksander Wat’s poetry and his autobiographical prose. Chronopoetics exposes the clock as an object presented in literature and as a carrier of philosophical issues, of a modern experience of time. The author’s explorations focus especially on the motif of the clock striking (tick tock).
    Źródło:
    Autobiografia Literatura Kultura Media; 2021, 16; 9-19
    2353-8694
    2719-4361
    Pojawia się w:
    Autobiografia Literatura Kultura Media
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncepcja wstęgowego zegara cyklu koniunkturalnego w ujęciu nieparametrycznym
    Nonparametric Band Business Cycle Clock
    Autorzy:
    Lenart, Łukasz
    Pipień, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1050572.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-31
    Wydawca:
    Główny Urząd Statystyczny
    Tematy:
    zegar cyklu koniunkturalnego
    metody filtracyjne
    procesy prawie okresowo skorelowane
    business cycle clock
    filtration
    almost periodically correlated processes
    Opis:
    W artykule omówiono propozycję uwzględnienia niepewności na zegarze cyklu koniunkturalnego. Stosowane podejście bazuje na reprezentacji wartości oczekiwanej realnych wskaźników makroekonomicznych jako sumy trendu i funkcji prawie okresowej w ramach równania nieparametrycznego. Ujmujemy w ten sposób łącznie dynamikę wahań koniunkturalnych, sezonowych, trendu i możliwej interakcji pomiędzy tymi komponentami. Poprzez zastosowanie nieparametrycznych metod filtracji, w celu eliminacji wahań sezonowych oraz trendu, uzyskano wartość pierwszego momentu punktów zegara jako poszczególne wartości funkcji prawie okresowej. Częstotliwości utożsamiane z wahaniami aktywności gospodarczej, jak również te, które charakteryzują dynamikę zegara cyklu, są niezmiennicze ze względu na stosowane metody filtracji.
    We discuss representation of uncertainty in the business cycle clock. We propose approach utilising description of the unconditional mean of the process, applied for modelling dynamics of macroeconomic time series, as a trend component and almost period function in a non-parametric setting. We capture the dynamics over the business cycle, trend component and seasonal fluctuations and possible interactions between these features. A particular values of the almost periodic function are key for representation of the business cycle in a clock, expressing the dynamics according to phase diagram. The set of frequencies interpreted as a properties of the business fluctuations are invariant with respect to filtration methods applied in the procedure.
    Źródło:
    Przegląd Statystyczny; 2016, 63, 4; 375-390
    0033-2372
    Pojawia się w:
    Przegląd Statystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zegary słoneczne astronoma Jana Baranowskiego – w Zamościu, Lublinie i Kozłówce
    Astronomer Jan Baranowski’s sundials – in Zamość, Lublin and Kozłówka
    Autorzy:
    Gałecka, Marzena
    Sarzyńska-Janczak, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/539104.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    horyzontalny zegar słoneczny
    zegar wysokościowy
    Jan Baranowski
    pałac Zamoyskich w Kozłówce
    katedra w Zamościu
    pałac konsystorski (biskupi) w Lublinie
    horizontal sundial
    altitude-based sundial
    Zamoyski Palace in Kozłówka
    cathedral in Zamość
    consistory (bishops) palace in Lublin
    Opis:
    Na obszarze województwa lubelskiego znajdują się trzy horyzontalne zegary słoneczne o podobnej formie i zbliżonych datach wykonania: z 1868 r. – obok katedry w Zamościu, oraz dwa z 1876 r. – jeden w zespole zabudowań Kurii Metropolitalnej w Lublinie, a drugi na dziedzińcu przed pałacem Zamoyskich w Kozłówce. Jest jeszcze jeden, niekompletny (tarcza w zbiorach Muzeum Lubelskiego w Lublinie), pierwotnie ustawiony przed gimnazjum żeńskim w Lublinie (byłym pałacem Tarłów). Zegary te nie były dotąd przedmiotem zainteresowania historyków oraz historyków sztuki, pomimo że współcześnie prowadzono przy nich prace konserwatorskie. Ich wartość historyczna została potwierdzona w trakcie kwerend archiwalnych i bibliotecznych. Ustalono wówczas, że w powstanie zegarów był zaangażowany znany polski astronom Jan Baranowski oraz jego brat, biskup Walenty Baranowski. Opisane w artykule zabytki stanowią grupę wyjątkową, przede wszystkim z uwagi na związek ze znanymi postaciami życia publicznego.
    In Lublin Voivodeship, there are three horizontal sundials of similar form and close dates of construction: one from 1868 – next to the cathedral in Zamość, and two from 1876 – one in the complex of Metropolitan Curia in Lublin, and the second one in the courtyard in front of the Zamoyski Palace in Kozłówka. There is one more, incomplete (the dial is in the collection of Lublin Museum in Lublin), which was originally located next to the middle school for girls in Lublin (former Tarło Palace). Historians and art historians have not been interested in these sundials before, even though they were subjects of contemporary conservation works. Their historical value was confirmed through archive and library research. It was then determined that a renowned Polish astronomer Jan Baranowski and his brother, Bishop Walenty Baranowski were involved in creation of the sundials. The artefacts described in the article make up a special group, primarily due to their connection with renowned public figures.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2016, 2; 161-189
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Próba zrozumienia idei konstrukcji tablicy astronomicznej M. Kopernika na olsztyńskim zamku z pomocą pomiarów fotogrametrycznych
    An attempt at understanding the concept of Nicholas Copernicus’ astronomical table, housed in the Olsztyn castle, using photogrammetric measurements
    Autorzy:
    Miałdun, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/131286.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Geodetów Polskich
    Tematy:
    Mikołaj Kopernik
    tablica astronomiczna
    fotogrametria
    równonoc
    zegar słoneczny refleksyjny
    Nicolaus Copernicus
    astronomical table
    photogrammetry
    equinox
    reflective sundial
    Opis:
    Na wewnętrznej ścianie krużganka olsztyńskiego zamku znajduje się niezwykła pamiątka po Mikołaju Koperniku. Jest to tablica o szerokości 7.2 m i wysokości 1.45 m uznawana za jedyny zachowany instrument badawczy, wykonany przez samego astronoma. W ciągu wieków znaczne fragmenty tablicy zostały zniszczone podczas robót budowlanych. W XIX w. podjęto nieprofesjonalną próbę odtworzenia brakujących fragmentów. Pod koniec lat 50 ub. wieku zespół konserwatorów z warszawskich Pracowni Konserwacji Zabytków usunął wszystkie przemalowania i uzupełnienia, które nie miały szesnastowiecznej metryki. Po przeszło 50 latach od tamtej pory nagromadziło się wiele pytań o funkcję jaką miała pełnić ta tablica na zamku. Czy na pewno był to instrument astronomiczny? Powołany jesienią 2006 r. zespół badawczy miał za zadanie wykonanie dokładnej inwentaryzacji fotogrametrycznej i konserwatorskiej oraz wstępnej interpretacji uzyskanych danych. W pierwszej kolejności wykonano barwny fotoplan tablicy. Pomiary oparto o punkty GPS zastabilizowane na dziedzińcu zamku. Zadanie to wykonali pracownicy Katedry Geodezji Satelitarnej i Nawigacji UWM. Współrzędne tych punktów oraz punktów na tablicy przeliczono do sferycznego układu współrzędnych geograficznych. Następnie wyznaczono azymut płaszczyzny tablicy względem południka miejscowego (przechodzącego przez środek tablicy). Wg badaczy zajmujących się w przeszłości tą tablicą, rysunek na jej powierzchni jest swoistym słonecznym zegarem refleksyjnym. Snując swe przypuszczenia nie określali precyzyjnie położenia zwierciadła względem tablicy. Rozwiązanie tego problemu znajduje się w tej pracy. Mimo nikłych i niepewnych danych wyznaczono położenie zwierciadła z dość dobrą dokładnością. Potwierdzeniem słuszności przyjętego toku badań, jest trwający ciągle eksperyment pomiarowy prowadzony na replice tablicy. Badania konserwatorskie wsparte były wykonaniem i interpretacją zdjęć w podczerwieni oraz luminescencji w ultrafiolecie. Potwierdziły one istnienie wielu przemalowań i zniszczeń na powierzchni tablicy. Analizy barwników, podłoża i tynku potwierdziły, że najstarsze warstwy pochodzą z XVI wieku. Wynikiem precyzyjnych pomiarów fotogrametrycznych rysunku na tablicy jest zbudowanie jej matematycznego modelu. Model ten niestety dość poważnie odstaje w niektórych partiach od rzeczywistości. Oparty jest on na obliczeniach astronomicznych. Żadne XVI-wieczne źródła pisane nie wspominają o tablicy i sam Kopernik nie pisze o niej ani słowem. Stąd wykreowany model jest tylko prawdopodobnym obrazem pierwotnego stanu przyrządu. Czy rzeczywiście był to instrument pomiarowy astronoma? W świetle dotychczasowych badań był to raczej kalendarz astronomiczny i jednocześnie zegar słoneczny i mógł być wykonany przez Kopernika.
    On the inner wall of the gallery in the Olsztyn Castle, there is an unusual memento, left there by Nicholas Copernicus. It is a table, 7.2 m wide and 1.45 m high, regarded as the only research instrument built by the astronomer himself. Over the centuries, fragments of the table have been damaged during construction works. In the 19th century, amateur restorers made an attempt to reconstruct the missing fragments. In the 1960s, a team of restorers from the Warsaw Monument Conservation Workshop removed all the paint coats and fillings added on past the 16th century. Now, forty years later, numerous questions persist as to the function the table was to fulfill in the castle. Was it really an astronomical instrument? In autumn 2006, a research team was charged with the task of preparing a complete photogrammetric and conservation stocktaking and preliminary interpretation of the data. First, a precise colour orthophotomap of the table was made. The measurements were based on GPS points, stabilised on the castle courtyard. The task was performed by the personnel of the Department of Satellite Geodesy and Navigation of the University of Warmia and Mazury. The coordinates of those points and of the points on the table were recalculated into a spherical system of geographical coordinates. The azimuth of the table plane was then determined in relation to the local meridian (running through the table centre). According to the scholars who studied the table in the past, the drawing on its surface is a kind of reflective sundial. Those researchers did not determine the mirror’s position against the table with any precision. The problem has been solved in this study. Despite scarce and uncertain data, the mirror’s position has been determined with considerable precision. The working hypothesis has been confirmed by an ongoing experiment involving a replica of the table. The restoration study has been aided by infrared photographs and UV luminescence. Analysis and interpretation of the results have confirmed the table to have been covered by numerous coats of paint and to have damaged fragments. Analyses of dyes, base, and plaster showed the oldest layers to derive from the 16th century. The precise photogrammetric measurements of the table's drawing allowed to develop its mathematical model. However, in some parts, the model significantly deviates from the original and is based on astronomical calculations. None of the 16th century sources mentioned the table and Copernicus himself did not write a word about it. Hence, the model developed is only a putative image of the original condition of the instrument. Was it really the astronomer’s measurement instrument? In the light of the research conducted so far, it appears that it was an astronomical calendar, and that it may have indeed been made by Copernicus.
    Źródło:
    Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji; 2008, 18b; 387-395
    2083-2214
    2391-9477
    Pojawia się w:
    Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ dodatkowych danych wejściowych w sieci neuronowej na wynik prognozowania poprawki dla krajowej skali czasu UTC(PL)
    : Influence of additional input data for a neural network on the result of correction prediction for the national time scale UTC(PL)
    Autorzy:
    Miczulski, W.
    Sobolewski, Ł.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/152809.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    sieci neuronowe
    polska skala czasu UTC(PL)
    zegar atomowy
    neural network
    national timescale UTC(PL)
    atomic clock
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań, których celem było sprawdzenie, czy wprowadzenie na wejście sieci neuronowej (SN) typu MLP i GMDH dodatkowych danych wejściowych, charakteryzujących pracę zegarów atomowych, wpłynie korzystnie na wynik prognozowania poprawki dla UTC(PL). Otrzymane wyniki wskazują, że kluczowym aspektem jest dobór SN. Dla SN typu GMDH wpływ dodatkowych danych jest niewielki. SN tego typu osiąga lepsze wyniki w prognozowaniu poprawki dla UTC(PL), niż sieć typu MLP.
    The paper presents the results of investigations whose aim was to examine whether the insertion of additional input data for MLP and GMDH neural networks would increase compliance of the UTC(PL) with UTC. The primary input vector in the training process of the network included historical data of measurements of the phase time between the UTC and atomic clock (Cs2). Additional input vectors were made in two ways. The first way results from the rules of determining the UTC time scale, which is computed as a weighted average based on continuous comparisons of more than 300 atomic clocks located in laboratories of many countries around the world. Hence, the input data containing the historical data, characterizing the behavior of two additional atomic clocks whose results are available in the Central Office of Measures (GUM), was added to the study. These clocks are to "imitate" the gait of atomic clocks used to calculate the UTC time scale. The second way is related to the results of previous studies, which indicate that the quality of predicting the corrections for the UTC(PL) depends on the atomic clock gait instability. The measure of this instability is the Allan deviation. That is why, an additional input data containing the Allan deviation gait characterizing the atomic clock Cs2 gait instability was added to the study. Selection of a neural network has very large impact on the results. In the case of the MLP neural network the insertion of additional input data resulted in a smaller value of the prediction error, and in the case of the GMDH networks insertion of an additional input data affected the final prediction result to a small extent.
    Źródło:
    Pomiary Automatyka Kontrola; 2013, R. 59, nr 4, 4; 312-315
    0032-4140
    Pojawia się w:
    Pomiary Automatyka Kontrola
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mechanizm zegara biologicznego. Nagroda Nobla 2017 w dziedzinie fizjologii lub medycyny
    Mechanism of circadian clock. The 2017 Nobel Prize in physiology or medicine
    Autorzy:
    Giebultowicz, Jadwiga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1033710.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
    Tematy:
    biological clock
    circadian rhythms
    clock genes
    Drosophila melanogaster
    Nobel Prize
    geny zegarowe
    nagroda Nobla
    rytmy okołodobowe
    zegar biologiczny
    Opis:
    Since 1901, the Nobel Prize has been awarded to scientists who have made the most important discoveries for the benefit of humanity. The 2017 Nobel Prize in Physiology or Medicine was awarded jointly to Jeffrey C. Hall, Michael Rosbash and Michael W. Young “for their discoveries of molecular mechanisms controlling the circadian rhythm.” It may be surprising to learn that those three scientists dedicated their entire careers to research on the fruit fly, Drosophila melanogaster. However, as their studies progressed, it became increasingly clear that the mechanism of the biological clock that they discovered in Drosophila is very similar to a timekeeping mechanism present in mammals, including humans. Through interdisciplinary work between scientists performing basic research on model organisms and medical doctors, we have learned over time that daily rhythms support human health while disruption of these rhythms is associated with a range of pathological disorders such as cardiovascular problems, metabolic, neurological, and many other diseases. This short review highlights critical milestones on the way to understanding biological clocks, focusing on the roles played by the three Nobel Prize winners.
    Od roku 1901 Nagroda Nobla jest przyznawana naukowcom za najważniejsze odkrycia służące dobru ludzkosci. Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny w 2017 roku otrzymali trzej amerykańscy uczeni Jeffrey C. Hall, Michael Rosbash i Michael W. Young "za odkrycie mechanizmu molekularnego, który kontroluje rytmy okołodobowe". Może się to wydać zaskakujące, ale ci trzej nobliści poświęcili swoje kariery naukowe badaniom nad muszką owocową, Drosophila melanogaster. Jednak w miarę postępu ich badań stawało się coraz bardziej oczywiste, że mechanizm zegara biologicznego, odkryty u muszki Drosophila, jest bardzo podobny do zegara, który posiadają ssaki, łącznie z człowiekiem. Interdyscyplinarna współpraca między naukowcami prowadzącymi badania podstawowe na organizmach modelowych i lekarzami prowadzącymi badania kliniczne ujawniła istotną rolę rytmów dobowych w utrzymaniu zdrowia człowieka. Dlugotrwałe zakłócenie tych rytmów stanowi czynnik ryzyka wielu patologii, takich jak choroby serca, cukrzyca, otyłość czy choroby układu nerwowego. Artykuł krótko podsumowuje odkrycia, stanowiące kamienie milowe na drodze poznania mechanizmu zegara biologicznego, ze szczególnym uwzględnieniem roli trzech noblistów 2017 w tym procesie.
    Źródło:
    Kosmos; 2018, 67, 2; 245-249
    0023-4249
    Pojawia się w:
    Kosmos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Predicting the Lithuanian Tomescale UTC(LT) by means of GMDH neural network
    Autorzy:
    Sobolewski, Łukasz (1986- ).
    Powiązania:
    Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej 2017, nr 4, s. 31-41
    Data publikacji:
    2017
    Tematy:
    Sztuczna sieć neuronowa
    Uniwersalny czas koordynowany
    Zegar atomowy
    Artykuł problemowy
    Artykuł z czasopisma naukowego
    Artykuł z czasopisma technicznego
    Opis:
    Rysunki, tabele.
    Bibliografia na stronach 40-41.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ doboru parametrów sieci neuronowej GMDH na wyniki prognozy poprawek dla krajowej skali czasu UTC(PL)
    Influence of selection of GMDH neural network parameters on predicted corrections of the national time scale UTC(PL)
    Autorzy:
    Sobolewski, Ł.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/154427.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    sieci neuronowe GMDH
    polska skala czasu UTC(PL)
    zegar atomowy
    GMDH neural network
    national timescale UTC(PL)
    atomic clock
    Opis:
    W pracy omówiono wyniki badań dotyczących prognozowania poprawek dla krajowej skali czasu UTC(PL), z wykorzystaniem sztucznych sieci neuronowych GMDH. Przedstawiono wyniki badań, których celem było sprawdzenie, jak dobór funkcji przejścia neuronu sieci GMDH oraz stosunku danych uczących do danych testujących wpływają na wynik prognozy. Opisano wyniki prognozowania poprawek otrzymane na podstawie przeprowadzonych badań, uzyskane na 15 dzień dla 28 kolejnych miesięcy, począwszy od stycznia 2008 roku (MJD 54479) do kwietnia 2010 roku (MJD 55299).
    The paper discusses the results of predicting the corrections for the national time scale UTC(PL), using GMDH neural networks. The aim of the research was to examine the influence of the GMDH neural network parameters, ie. the transfer function of the neuron and the ratio of training to test data on the prediction result. The first section describes the national time scale UTC(PL), and presents the problem of maintaining the best compatibility of the UTC(PL) with UTC. It also presents the method for predicting the corrections used in the GUM as well as a new method for predicting the corrections for the UTC(PL) based on GMDH neural network. The second section shows how the input data for the GMDH neural network was prepared. Based on historical measurement data from the cesium atomic clock Cs2 and corrections of the UTC(PL) relative to UTC, two time series (sc1 and sc2) were prepared. They were the basis for determining the input to the GMDH neural network. The third section describes the basic idea and principle of operation of GMDH neural networks, which belong to the group of self-organizing networks. In the fourth section there is presented the method for predicting the corrections using GMDH neural networks and there are given the research results. There were carried out investigations whose aim was to examine the influence of the transfer function of the neuron and the ratio of training to test data on the prediction result. Based on those investigations the prediction of the corrections on the 15th day of 28 consecutive months was performed. The research show that the GMDH neural networks can be used for predicting the corrections for the national time scale UTC(PL). The obtained prediction errors are significantly smaller than those obtained from the analytical linear regression method used in the GUM. It is shown that a significant influence on obtaining small prediction errors has a proper selection of the GMDH neural network parameters.
    Źródło:
    Pomiary Automatyka Kontrola; 2012, R. 58, nr 10, 10; 869-871
    0032-4140
    Pojawia się w:
    Pomiary Automatyka Kontrola
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Porównanie metod prognozowania zastosowanych w sieci neuronowej GMDH przeznaczonej do wyznaczania prognozy poprawek dla krajowej skali czasu UTC(PL)
    Comparison of predicting methods used in GMDH neural network for determining the correction prediction for the national timescale UTC(PL)
    Autorzy:
    Sobolewski, Ł.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/158497.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    sieci neuronowe GMDH
    polska skala czasu UTC(PL)
    zegar atomowy
    GMDH neural network
    national timescale UTC(PL)
    atomic clock
    Opis:
    W pracy zostały porównane metody prognozowania poprawek dla krajowej skali czasu UTC(PL). Badania dotyczące prognozowania poprawek prowadzono w oparciu o sieci neuronowe GMDH dwoma metodami, metodą analizy szeregów czasowych i metodą regresji. Prognozowanie poprawek zostało wykonane na 15 dzień miesiąca dla 20 kolejnych miesięcy. Otrzymane wyniki prognoz przy użyciu sieci neuronowej GMDH zestawione z wynikami prognoz otrzymanymi przez Główny Urząd Miar z zastosowaniem metody regresji liniowej pokazują, że lepszą metodą prognozowania poprawek dla krajowej skali czasu okazała się metoda analizy szeregów czasowych.
    The paper discusses the results of predicting the corrections for the national time scale UTC(PL), using GMDH neural networks. The aim of the research was to examine the influence of the GMDH neural network prediction methods on the prediction result. The first section describes the national time scale UTC(PL) and presents the problem of maintaining the best compatibility of the UTC(PL) with UTC. It also presents the method of predicting the corrections used in the Central Office of Measures (GUM), and a new method for predicting the corrections for the UTC(PL) based on GMDH neural network. The second section shows how the input data for the GMDH neural network was prepared. Based on historical measurement data from the cesium atomic clock Cs2 and corrections of the UTC(PL) relative to UTC, two time series (sc1 and sc2) which were the basis for determining the input to GMDH neural network were prepared. The third section describes the predicting methods used in the GMDH neural network and a training data for both methods. The fourth section focuses on the method of predicting the corrections using GMDH neural networks, and contains the research results. The research on predicting the corrections were carried out using two methods, the time series analysis and the regression method. Prediction of the corrections was made on the 15th day of month for 20 consecutive months. The prediction results using the GMDH neural network were compared with the results received by the GUM with use of the linear regression method. The research show that the GMDH neural networks can be used to predict the corrections for the national time scale UTC(PL). A better method of predicting the corrections for the national time scale proved to be the method of time series analysis. The results were better than the prediction results obtained in the GUM for both time series sc1 and sc2. In the case of using the regression method only for times series sc1, the obtained results were better than those obtained in the GUM.
    Źródło:
    Pomiary Automatyka Kontrola; 2013, R. 59, nr 1, 1; 23-25
    0032-4140
    Pojawia się w:
    Pomiary Automatyka Kontrola
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chronobiologiczne aspekty ryzyka zdrowotnego u pracowników zmianowych nocnych
    Chronobiological aspects of health risk in night shift workers
    Autorzy:
    Zużewicz, M.A.
    Zużewicz, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/179817.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    praca zmianowa i nocna
    zegar biologiczny
    melatonina
    światło
    choroba nowotworowa
    shift and night work
    biological clock
    melatonin
    light
    cancer
    Opis:
    W artykule podjęto próbę wyjaśnienia, w jaki sposób zwiększone ryzyko chorób u pracowników zmianowych nocnych można powiązać z czynnikami zewnętrznymi zaburzającymi funkcje zegara biologicznego. Do takich czynników zalicza się, obok pracy wymuszającej aktywność fizyczną i umysłową w porze nocnej, także ekspozycję na światło sztuczne. Obserwacje dotyczące skutków zdrowotnych, jakie u ludzi wywołuje praca w nocy, powiązano z wynikami badań na zwierzętach, w zakresie czynników środowiskowych zaburzających funkcjonowanie zegara biologicznego. Pozwoliło to naukowcom na sformułowanie hipotez co do przyczyn zaburzeń funkcji układów hormonalnego, immunologicznego, trawiennego, krążenia u pracowników zmianowych nocnych. Ustalenie mechanizmów biologicznych wyjaśniających sposób, w jaki praca zmianowa i nocna może sprzyjać rozwojowi chorób u wykonujących ją ludzi, w tym choroby nowotworowej ułatwia podejmowanie odpowiednich działań profilaktycznych.
    The authors of this paper made an attempt to explain how an increased risk of diseases in night shift workers is linked to external factors, disturbing the functions of biological clock. Such factors include working at night forcing performance of physical and mental activities at that time as well as exposure to artificial light. The observations of health-related consequences of night work were compared with the results of animal studies on the environmental factors disturbing the functioning of biological clock. This allowed the researchers formulating hypotheses concerning the reasons of endocrine, immune, digestive and circulatory system function disorders in night shift workers. Determining which underlying biological mechanisms explain how shift and night work can contribute to the development of diseases including cancer in this group of workers facilitates undertaking suitable preventive measures.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2016, 4; 12-17
    0137-7043
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chronopoetyka (zwłaszcza dawna) i jej przekładnie
    Chronopoetics (especially from the past) and its gears
    Autorzy:
    Śnieżko, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1987127.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    a chronopoetics
    measures of time
    a mechanical clock and watch
    early modern period
    chronopoetyka
    miary czasu
    zegar/zegarek mechaniczny
    wczesna nowożytność
    Opis:
    Tematem artykułu są perspektywy chronopoetyki w ujęciu literaturoznawczym, rozumianej zarazem jako jeden z rejonów teorii i poetyki kulturowej, ze szczególnym wyeksponowaniem miar czasu i mechaniki zegarowej – głównie w odniesieniu do dziedzictwa epoki wczesnonowożytnej. Poruszone zostały m.in. następujące zagadnienia: termin „chronopoetyka” w polu terminologicznym, mechanika zegarowa jako czynnik rozwoju wczesnej nowożytności, zegar i zegarek w świecie przedstawionym, metaforyka zegara, miary zegarowe jako moduły kompozycyjne, inskrypcje na zegarkach i ich horyzonty badawcze.
    The topic of the article are perspectives of the chronopoetics within the litterary criticism approach. It is also understood as one of the regions of the theory/poetics of culture, with particular stress on the measures of time and the clock mechanics – mostly in relation to the early modern heritage. The following issues have been taken up: the term chronopoetics in the terminology field, the clock mechanics as a factor for the development of the early modern civilization, a clock and a watch in the litterary representations, the metaphors of a clock, the measures of time as compositional modules, inscriptions on watches and their research horizons.
    Źródło:
    Autobiografia Literatura Kultura Media; 2021, 16; 21-38
    2353-8694
    2719-4361
    Pojawia się w:
    Autobiografia Literatura Kultura Media
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jak "tyka" zegar biologiczny
    Autorzy:
    Gorska-Andrzejak, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/856682.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
    Tematy:
    chronobiologia
    rytmy biologiczne
    rytmy okolodobowe
    zegar biologiczny
    mechanizm dzialania
    muszka owocowa
    Drosophila melanogaster
    gen per
    gen tim
    sprzezenie zwrotne
    ssaki
    jadra nadskrzyzowaniowe
    Źródło:
    Wszechświat; 2011, 112, 04-06
    0043-9592
    Pojawia się w:
    Wszechświat
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fragment wczesnonowożytnego zegara dyptykowego z Przezmarka na tle analogicznych znalezisk archeologicznych
    Fragment of the early modern diptych sundial of Przezmark against the background of similar archaeological findings
    Autorzy:
    Żurek, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28407279.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    kieszonkowy zegar dyptykowy
    pomiar czasu
    okres wczesnonowożytny
    Przezmark
    archeologia zamek pokrzyżacki
    pocket diptych sundial
    time measurement
    early modern period
    archaeology
    post-Teutonic castle
    Opis:
    Podczas prac wykopaliskowych na pokrzyżackim zamku w Przezmarku, gm. Stary Dzierzgoń, znaleziono niewielką płytkę kościaną, zidentyfikowaną jako fragment kieszonkowego zegarka dyptykowego. Fragment zegarka z Przezmarka jest jednym z pięciu zegarków dyptykowych, znalezionych w trakcie wykopalisk w Polsce. Zegarki takie, powstające w okresie od końca XV w. do końca XVIII w., znajdowane są na wielu stanowiskach europejskich i północnoamerykańskich. Dotąd odnotowano 110 egzemplarzy, pochodzących głównie ze stanowisk miejskich, a także z zamków, dworów, klasztorów oraz wraków, zatopionych głównie u wybrzeży północnoamerykańskich i europejskich, ale również za północnym kołem podbiegunowym.
    A small bone plate, identified as a fragment of a pocket diptych sundial, was found during excavations at the post-Teutonic castle at Przezmark, Stary Dzierzgoń commune. The watch fragment of Przezmark is one of five diptych sundials found during excavations in Poland. Such sundials, produced between the end of the 15th century and the end of the 18th century, are found at many European and North American sites. To date, 110 specimens have been recorded, mainly from urban sites, but also from castles, manors, monasteries, and wrecks, sunk mainly off the North American and European coasts, but also beyond the northern Arctic Circle.
    Źródło:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2023, 30, 2; 131-146
    1232-1575
    Pojawia się w:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wyjaśnienie zjawiska dylatacji czasu, skrócenia Lorentza-FitzGeralda oraz tego czym jest maksymalna prędkość w relatywistyce
    Explanation of time dilation, Lorentz-FitzGerald contraction and what is the maximum velocity in relativistics
    Autorzy:
    Szostek, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/135768.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna w Szczecinie
    Tematy:
    zegar świetlny
    dylatacja czasu
    czas
    skrócenie Lorentza-FitzGeralda
    prędkość światła
    prędkość maksymalna
    light clock
    time dilation
    time
    Lorentz-FitzGeralda contraction
    velocity of light
    maximum velocity
    Opis:
    Wstęp i cele: W artykule wyjaśnione zostało na podstawie Szczególnej Teorii Eteru zjawisko dylatacji czasu oraz zjawisko skrócenia Lorentza-FitzGeralda. Przedstawione wyjaśnienia polegają na konstrukcji nowatorskich technicznych modeli tych zjawisk, a nie jedynie na ich klasycznym opisie. Materiał i metody: W pracy zastosowano metodę dedukcji matematycznej. Wyniki: W artykule wykazano, że zjawisko dylatacji czasu jest dowodem istnienia uniwersalnego układu odniesienia, w którym propaguje oddziaływanie elektromagnetyczne. Cały artykuł zawiera tylko oryginalne badania prowadzone przez jego autora. Wniosek: W artykule wykazane zostało, że nie ma teoretycznych podstaw, aby twierdzić, że prędkość światła w próżni jest prędkością maksymalną. Dylatacja czasu jest naturalną własnością czasu mierzonego zegarem świetlnym.
    Introduction and aim: The paper explains the time dilation phenomenon and the Lorentz- FitzGeralda contraction phenomenon on the basis of Special Theory of Ether. Presented explanations are based on the construction of innovative technical models of these phenomena, and not only on their classical description. Material and methods: Mathematical deduction method has been used in the paper. Results: The paper shows that time dilation phenomenon is a proof of universal frame of reference, in which the electromagnetic interaction propagates. The entire article includes only original research conducted by its author. Conclusion: It has been shown that there are no theoretical grounds to argue that the velocity of light in a vacuum is the maximum velocity. Time dilation is a natural property of time measured by the light clock.
    Źródło:
    Problemy Nauk Stosowanych; 2018, 9; 125-148
    2300-6110
    Pojawia się w:
    Problemy Nauk Stosowanych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wysokorozdzielczy konwerter czasowo-cyfrowy z próbkowaniem impulsu
    A high resolution time-to-digital converter based on pulse sampling
    Autorzy:
    Szplet, R.
    Jarzyński, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/153993.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    precyzyjna metrologia czasu
    konwerter czas-liczba
    metoda próbkowania
    zegar wielofazowy
    układy FPGA
    precise time metrology
    time-to-digital converter
    sampling method
    multiphase clock
    FPGA devices
    Opis:
    W artykule opisane są projekt i wyniki badań konwertera czasowo-cyfrowego o rozdzielczości 9 ps i niepewności pomiarowej nie przekraczającej 31 ps. Konwerter został zrealizowany w układzie programowalnym Cyclone firmy Altera. Do konwersji czasowo-cyfrowej użyto nowatorskiej metody, w której informacja o mierzonym odcinku czasu zawarta jest w szerokości impulsu, propagującego się wielokrotnie w zamkniętej pętli opóźniającej i próbkowanego z użyciem wielofazowego zegara o wysokiej częstotliwości. Sterowanie procesem pomiarowym oraz obliczanie i przetwarzanie wyników pomiarów odbywa się z wykorzystaniem dedykowanego interfejsu użytkownika opracowanego w języku C++.W artykule opisane są projekt i wyniki badań konwertera czasowo-cyfrowego o rozdzielczości 9 ps i niepewności pomiarowej nie przekraczającej 31 ps. Konwerter został zrealizowany w układzie programowalnym Cyclone firmy Altera. Do konwersji czasowo-cyfrowej użyto nowatorskiej metody, w której informacja o mierzonym odcinku czasu zawarta jest w szerokości impulsu, propagującego się wielokrotnie w zamkniętej pętli opóźniającej i próbkowanego z użyciem wielofazowego zegara o wysokiej częstotliwości. Sterowanie procesem pomiarowym oraz obliczanie i przetwarzanie wyników pomiarów odbywa się z wykorzystaniem dedykowanego interfejsu użytkownika opracowanego w języku C++.
    The paper describes the design and test results of a time-to-digital converter with 9 ps resolution and measurement uncertainty below 31 ps. The converter has been implemented in a programmable device Cyclone manufactured by Altera. The time-to-digital conversion is based on sampling of a periodic square signal. Information about the measured time interval is contained in the width of a pulse that circulates in a closed delay loop and is sampled with the use of a high frequency clock. This method is innovative in the kind of application and it has not been implemented in an integrated circuit so far. In order to achieve both high resolution and high measurement uncertainty the four-phase sampling clock has been used. Such solution allows for fourfold reduction in a number of cycles in the loop and consequently to diminish the measurement error significantly. The four-phase clock has been generated with an embedded PLL functional block. An issue of fundamental importance for the successful implementation of the converter was the use of two short pulses as a representation of the begin and the end of a measured time interval instead of a single long-width pulse. In this way an unpredictable shrinking or stretching of a measured time interval by elements of the delay loop that have different propagation times for rising and falling edges has been avoided. The measurement as well as calculation and processing of obtained results are controlled with the use of dedicated user interface worked out in C++.
    Źródło:
    Pomiary Automatyka Kontrola; 2009, R. 55, nr 8, 8; 642-644
    0032-4140
    Pojawia się w:
    Pomiary Automatyka Kontrola
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Porównanie przydatności sieci neuronowych typu GRNN i RBF do prognozowania poprawek dla krajowej skali czasu UTC(PL)
    Comparison of the usefulness of GRNN and RBF neural networks for predicting the corrections for the national time scale UTC(PL)
    Autorzy:
    Sobolewski, Ł.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/154158.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    sieci neuronowe GRNN
    sieci neuronowe RBF
    polska skala czasu UTC(PL)
    zegar atomowy
    GRNN neural network
    RBF neural network
    national timescale UTC(PL)
    atomic clock
    Opis:
    W pracy przedstawiono wyniki badań sieci neuronowych typu GRNN zastosowanych do prognozowania poprawek dla krajowej skali czasu UTC(PL). Wyniki te porównano z wynikami otrzymanymi przy użyciu sieci neuronowej typu RBF, a także z wynikami otrzymanymi w GUM z zastosowaniem metody regresji liniowej. Prognozowanie poprawek prowadzono w oparciu o metodę regresji dla danych wejściowych powstałych na bazie dwóch szeregów czasowych sc1 (bez eliminacji trendu opisanego równaniem regresji liniowej) oraz sc2 (z eliminacją tego trendu). Prognozy zostały wykonane na 15 dzień dla 5 kolejnych miesięcy 2008 począwszy od stycznia (MJD 54479) do maja (MJD 54599) Z przeprowadzonych badań wynika, że otrzymane wartości błędu prognozy dla sieci neuronowej typu GRNN są zdecydowanie gorsze od błędów prognozy otrzymanych przy użyciu sieci neuronowej typu RBF.
    The paper discusses the results of comparison of the usefulness of GRNN and RBF neural networks for predicting the corrections for the national time scale UTC(PL). The first chapter describes the national time scale UTC(PL), and also presents the problem of maintaining the best compatibility of the UTC(PL) with UTC. The second chapter describes the basic idea and principle of operation of the GRNN neural networks. The third chapter shows how the input data for the neural networks was prepared. Based on historical measurement data from the cesium atomic clock Cs2 and corrections of the UTC(PL) relative to UTC two time series (ts1 and ts2) were prepared, which were the basis for determining the input data for the neural networks. The fourth chapter describes the research results. The obtained research results shown that in the case of predicting the corrections for the polish time scale UTC(PL) using GRNN and RBF neural networks and the input data based on time series ts1 prediction errors have reached very large values. Predicting the corrections for the UTC(PL) based on time series ts2 was carried out in two ways. The first method assumed using the input data prepared on the basis of time series ts2 with values of two coefficients a0 and a1, which are the coefficients of linear regression equation. In the second case only coefficient a1 was used with the input data prepared on the basis of time series ts2. The best results was obtained using RBF neural network for the input data prepared on the basis of time series ts2 with a1 coefficient. For the GRNN neural network the obtained value of maximum prediction error for both method of data preparation was larger than in the case of using RBF neural network. Obtained values of prediction errors using GRNN neural network are on the same level with prediction errors obtained in the GUM using linear analytical regression method.
    Źródło:
    Pomiary Automatyka Kontrola; 2014, R. 60, nr 11, 11; 972-974
    0032-4140
    Pojawia się w:
    Pomiary Automatyka Kontrola
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Scalony konwerter czas-liczba z użyciem metody licznikowej i zegara wielofazowego
    Integrated time-to-digital converter with the use of the counter method and a multiphase clock
    Autorzy:
    Szplet, R.
    Gołaszewski, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/156312.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    precyzyjna metrologia czasu
    konwerter czas-liczba
    metoda licznikowa
    zegar wielofazowy
    układy FPGA
    precise time metrology
    time-to-digital converter
    counter method
    multiphase clock
    FPGA devices
    Opis:
    W artykule przedstawione są projekt i wyniki badań konwertera czas-liczba o rozdzielczości 78 ps i niepewności pomiarowej poniżej 100 ps. Pomiar czasu realizowany jest z użyciem 32 liczników zliczających okresy szesnastofazowego zegara o częstotliwości 400 MHz. Ponieważ aktywne są obydwa zbocza zegara jest on równoważny pojedynczemu sygnałowi zegarowemu o częstotliwości 12.8 GHz, co umożliwia osiągnięcie średniej rozdzielczości ok. 78 ps przy interpolacji jednostopniowej. Budowa opisanego konwertera czasliczba pozwala na łatwe rozszerzanie zakresu pomiarowego, wynoszącego 164 žs, poprzez zwiększanie pojemności użytych liczników dwójkowych. Sterowanie procesem pomiarowym oraz wyznaczanie i przetwarzanie wyników pomiarów odbywa się z użyciem dwóch procesorów programowych NIOS II zintegrowanych z konwerterem w układzie programowalnym Stratix II firmy Altera.
    This paper describes design and test results of the time-to-digital converter with 78 ps resolution and accuracy below 100 ps. The time interval measurement is performed with the use of 32 binary counters counting periods of 16-phase clock of the 400 MHz frequency. Since both edges of the clock are active it is an equivalent of a single clock signal of 12.8 GHz frequency, which provides a mean resolution of about 78 ps in a single interpolation stage. The structure of the converter allows to extend its measurement range (164 žs) easily by increasing the capacity of used binary counters. The measurement as well as calculation and processing of obtained results are controlled by two soft-core processors NIOS II implemented together with the converter in a single programmable device from family Stratix II (Altera).
    Źródło:
    Pomiary Automatyka Kontrola; 2008, R. 54, nr 8, 8; 591-593
    0032-4140
    Pojawia się w:
    Pomiary Automatyka Kontrola
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Predicting the Lithuanian Timescale UTC(LT) by means of GMDH neural network
    Prognozowanie Litewskiej Skali Czasu UTC(LT) z zastosowaniem sieci neuronowej typu GMDH
    Autorzy:
    Sobolewski, Ł.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/211148.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
    Tematy:
    electrical engineering
    UTC(k) timescale
    atomic clock
    predicting [UTC-UTC(k)]
    GMDH neural network
    elektrotechnika
    skala czasu UTC(k)
    zegar atomowy
    prognozowanie [UTC-UTC(k)]
    sieci neuronowe GMDH
    Opis:
    The aim of the study is to examine the effectiveness of applying GMDH-type neural network and the developed procedure for predicting UTC(k) timescales, which are characterized with high dynamics of changes of the input data. The research is carried out on the example of the Lithuanian Timescale UTC(LT). The obtained research results have shown that GMDH-type neural network with a developed predicting procedure enables us to receive good prediction results for the UTC(LT). Better prediction quality was obtained using time series which are built only on the basis of deviations determined by the BIPM according to the UTC and UTC Rapid scales.
    Celem przeprowadzonych badań było sprawdzenie skuteczności zastosowania sieci neuronowej typu GMDH i opracowanej procedury do prognozowania skal czasu UTC(k), charakteryzujących się dużą dynamiką zmian danych wejściowych. Badania przeprowadzono na przykładzie Litewskiej Skali Czasu UTC(LT). Otrzymane wyniki badań pokazały, że sieci neuronowe typu GMDH z opracowaną procedurą prognozowania umożliwiają osiągnięcie dobrych wyników prognoz dla UTC(LT). Lepszą jakość prognozowania odchyleń [UTC – UTC(LT)] uzyskano przy zastosowaniu szeregu czasowego, który zbudowany jest wyłącznie na podstawie odchyleń wyznaczonych przez BIPM w oparciu o skalę UTC i UTC Rapid.
    Źródło:
    Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej; 2017, 66, 4; 31-41
    1234-5865
    Pojawia się w:
    Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Drosophila melanogaster jako model badań mechanizmów snu
    Autorzy:
    Oklejewicz, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/850935.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
    Tematy:
    organizmy modelowe
    badania modelowe
    Drosophila melanogaster
    sen
    regulacja
    czynniki zewnetrzne
    czynniki wewnetrzne
    zegar okolodobowy
    regulacja homeostatyczna
    cialo grzybkowate
    neuroprzekazniki
    szlaki sygnalowe
    kanaly potasowe
    kanal potasowy Shaker
    czynniki genetyczne
    Źródło:
    Wszechświat; 2015, 116, 07-09
    0043-9592
    Pojawia się w:
    Wszechświat
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-41 z 41

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies