Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "the Byzantine" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-69 z 69
    Tytuł:
    Dzieje świętych wizerunków w chrześcijaństwie – zarys historii
    Veneration of images in christianity – short history
    Autorzy:
    Jasiewicz, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/495219.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
    Tematy:
    The Byzantine art
    Icon
    Iconoclasm
    Catacombs
    holy image
    Opis:
    Icon painting emerged in the Byzantine Empire - the Christian empire of the Hellenistic East during the years 330-1453 - as a fully fledged and widely spread art around 500 BC. The first steps in this art were taken in the early Christian art of painting including those examples found in the catacombs in the 2nd and 3:d centuries. It is an original, highly formalized art influenced by classical Greek art and Egyptian Hellenistic art as well as other art traditions especially Syrian. During the reign of Justus the Great who ruled in the Byzantine Empire for forty years (527-565), the Byzantine art of icon painting flourished. It continued to do so until the outburst of the Iconoclasm in 726. That year the emperor Leo III decreed that painting or using icons was to be regarded as idolatry. The Iconoclasm lived on, with a few intermissions until 843. From 843, when the church conquered the iconoclasm, the art of icon painting was revived, this time until the fall of Constantinople in 1453. This era was a golden age for the icon. During this second period of icon painting, its principal prototypes were shaped and the habit of adorning churches with icons was established.
    Źródło:
    Seminare. Poszukiwania naukowe; 2011, 29; 237-241
    1232-8766
    Pojawia się w:
    Seminare. Poszukiwania naukowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Instytucja rodziny w teologii Pawłowej i Bizancjum w opiniach sądów cerkiewnych Despotatu Epiru
    The Institution of the Family in Pauline theology and Byzantium in Despotat Epirus’s Church Court Opinions
    Autorzy:
    Borkowski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/420202.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    rodzina
    małżeństwo
    Bizancjum
    sądownictwo cerkiewne
    family
    marriage
    the Byzantine
    Orthodox judiciary
    Opis:
    Św. Paweł naucza, że życie rodzinne opiera się na związku mężczyzny i kobiety, które symbolizuje związek między Chrystusem i Jego Cerkwią. Drugą wskazówką życia rodzinnego jest edukacja i wychowanie dzieci „w Chrystusie”. Apostoł Paweł w swoich listach udziela rodzicom rad, w jaki sposób należy wychowywać swoje dzieci, a dzieciom, jak powinni się zachowywać wobec swoich rodziców. W tych zaleceniach można wyróżnić podstawowe elementy edukacji chrześcijańskiej dzieci. Dla apostoła Pawła zachowanie zdrowych relacji jest niezbędne nie tylko w stosunkach między małżonkami, ale także w relacjach między rodzicami i dziećmi. Rodzice ponoszą główną odpowiedzialność za tworzenie pedagogicznych relacji z dziećmi i mogą przyczynić się do ich edukacji, poprzez dostarczanie im właściwych bodźców społecznych. Instytucja rodziny od dawna przyciąga zainteresowanie uczonych bizantyjskich. Pod wpływem - między innymi - nauk społecznych, w ostatnich latach położono szczególny nacisk na funkcję rodziny jako jednostki społecznej i ekonomicznej w społeczeństwie bizantyńskim. Ponieważ małżeństwo jest podstawą do tworzenia rodziny, omawiany obszar badawczy obejmuje przepisy regulujące zawieranie małżeństw (wiek, kryteria wyboru małżonka), zaręczyn, przeszkód do zawarcia małżeństwa, instytucji posagu, statusu żony i dzieci, rozwodów, itd. U Rzymian, małżeństwo było aktem cywilnym. W miarę rozprzestrzeniania się chrześcijaństwa, Cerkiew stopniowo zajmowała stanowisko odnośnie tej instytucji. Celem małżeństwa jest prokreacja i utrwalenie rasy ludzkiej, pod tym względem jest przedmiotem zainteresowania zarówno Cerkwi i państwa. Istotny punkt zwrotny został osiągnięty przez Leona VI Mądrego (886-912), który uznał małżeństwo pobłogosławione przez Cerkiew za jedyne legalne. Później, poczynając od Tomosu (997) patriarchy Sysaniusza, skodyfikowano przeszkody do zawarcia małżeństwa z powodu pokrewieństwa lub powinowactwa. Ważnymi źródłami do badań nad rodziną i stosunkami prawnymi wynikającymi z małżeństwa są decyzje i opinie sądów cerkiewnych Despotatu Epiru, a zwłaszcza te należące do biskupów Jana Apokaukosa i Demetriosa Chomatenosa.
    St Paul teaches that family life is founded on the union of a man and woman, which symbolises the relation between Christ and His Church. A second guideline to family life is the education and upbringing of children “in Christ.” The Apostle Paul, in his letters provides parents with advice on how they should raise their children, and children on how they should behave in relation to their parents. In this advice, although limited in number and extend, one can distinguish the basic elements of Christian education for children. For the Apostle Paul, the cultivation of healthy relations is indispensable, not only in the relations between husbands and wives, but also in the relationship between parents and children. Parents have the main responsibility for the creation of pedagogic relation with their children and they can contribute to their education, by providing them social stimuli. The institution of the family has long attracted the interest of Byzantine scholars. Influenced by, among other things, the social sciences, the focus has expanded in recent years to include the function of the family as a social and economic unit in Byzantine society. Since marriage is the basis for the formation of a family, the field of study embraces the rules governing the contracting of a marriage (age, criteria for the selection of a spouse), betrothal, impediments to marriage, the institution of marriage portions and bridal gifts, the status of the wife and children, divorce and so on. Under the Romans, marriage was a civil act. As Christianity spread, the Church gradually came to intervene and acquire a role in the institution. The purpose of marriage is procreation and the perpetuation of the human race, and in this sense, it is of interest to both church and state. A turning-point was reached with the promulgation by Leo VI the Wise (886-912) of Novella 89, which laid down that only marriages blessed by the Church were legal. Later statues, beginning with the Tome (997) of Patriarch Sisinnius, codified the impediments to marriage by reason of kinship or affinity. Among the most illuminating sources for the study of the family and the legal relations deriving from marriage are the decisions and opinions of the ecclesiastical courts of the principality of Epirus and specifically those of the Metropolitan, John Apokaukos, and the Archdiocese of Ochrid, under Demetrios Chomatenos. It is interesting to note that these two prelates considered the cases brought before them not only in the light of the secular law and Church rules, but also with a certain broadness of mind and social sensitivity.
    Źródło:
    ELPIS; 2016, 18; 37-44
    1508-7719
    Pojawia się w:
    ELPIS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Two Byzantine Seals from the Excavation of the Medieval Fortress “Malkoto kale” (Yambol Region, Bulgaria)
    Autorzy:
    Kanev, Nikolay
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31234114.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    sigillography
    history of the Byzantine Empire
    Voden
    Yambol
    Bulgaria
    Byzantine lead seals
    Michael Tzitas
    protokouropalates
    doux
    metropolitan of Athens
    Nicetas
    Opis:
    The present article aims to put into scholarly circulation two new unpublished Byzantine lead seals from the medieval fortress in the area of the village of Voden (municipality of Bolyarovo, Yambol region, Bulgaria). They were handed to the Regional Historical Museum in the town of Yambol as a result of the regular archaeological excavations of the site near the village of Voden, conducted in the period 2012–2019. The first seal dates from the last quarter of the 11th century and has a bust of the Holy Virgin with a halo and a round medallion with the image of the Infant Jesus Christ who blesses with both hands. From the legend on the reverse, it is clear that the bulla belonged to a Byzantine dignitary named Michael Tzitas, who advertises himself with the title of (proto)kouropalates and the position of doux. The second seal dates from the end of the 11th – the beginning of the 12th century and has an interesting and relatively rare iconographic plot depicting three military saints on the obverse, and an invocation to them on the reverse. The seal belongs to a clergyman – a metropolitan bishop of Athens, named Nicetas (Νικήτας).
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2022, 12; 507-522
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Supervision of weights and measures in early 7th‑century Egyptian Alexandria in the light of the "Vita Joannis Eleemosynarii"
    Nadzór nad miarami i wagami w egipskiej Aleksandrii początku VII wieku w świetle "Vita Joannis Eleemosynarii"
    Autorzy:
    Milewski, Ireneusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28714300.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
    Tematy:
    early Byzantium
    the early Byzantine economy
    weights and measures in early Byzantium
    Opis:
    W tekście omówiono krótki passus z Vita Joannis Eleemosynarii autorstwa Leoncjusza z cypryjskiego Neapolis, dotyczący okoliczności wprowadzenia przez patriarchę Jana Jałmużnika znormalizowanych miar i wag na terenie Aleksandrii. Wedle autora relacji było to jedno z pierwszych zarządzeń, które patriarcha ogłosił po objęciu tronu. Niestety, tego faktu nie potwierdzają inne źródła. Nie można jednak wykluczyć, iż takowe rozporządzenie rzeczywiście zostało ogłoszone w Aleksandrii krótko po 610 r. Analogiczne rozporządzenia są nam znane z okresu wcześniejszego (schyłek IV–poł. VI w.), za każdym razem jednak były one ogłaszane przez władze świeckie. Autor artykułu, poza analizą interesującego go przekazu, wyjaśnił, dlaczego w tym przypadku edykt normujący stosowane w Aleksandrii miary i wagi mógł być wprowadzony przez lokalnego biskupa, patriarchę Jana. Wypływało to co najmniej z dwóch powodów. Po pierwsze, z roli, jaką biskupi odgrywali w miastach w okresie wczesnobizantyńskim, kiedy kolejni cesarze w obliczu nieudolnej, a przede wszystkim skorumpowanej władzy świeckiej upatrywali w nich gwaranta funkcjonowania państwa. Z tego też względu otrzymali spore przywileje dające im w praktyce władzę lokalnych zarządców, o tyle istotną, gdyż z ich zdaniem, w odróżnieniu od stanowiska władzy świeckiej, z reguły liczyli się mieszkańcy. Drugą kwestią, którą w tym przypadku należy zaakcentować, jest silna pozycja patriarchów aleksandryjskich nie tylko w mieście, gdzie Jan był biskupem, ale również w całym regionie. Ich polityczne i gospodarcze znaczenie w połączeniu z popularnością charyzmatycznych jednostek, jak to było w wypadku Jana Jałmużnika, dawały olbrzymie możliwości działania, w tym również wyręczania czy wręcz zastępowania lokalnej władzy świeckiej w sprawnym administrowaniu miastami.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Średniowiecza; 2023, 26; 110-120
    2544-2562
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Średniowiecza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geneza chrześcijańskiej posługi hospicyjnej
    The genesis of Christian hospice care
    Autorzy:
    Leśniewski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/612744.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    historia medycyny
    geneza opieki hospicyjnej
    chrześcijaństwo
    Cesarstwo Bizantyńskie
    trąd
    teologia diakonii
    History of Medicine
    the Genesis of Hospice Care
    Christianity
    the Byzantine Empire
    Leprosy
    theology of diakonia
    Opis:
    Hospice care to terminally ill people was originated due to a sensitivity to the personal dignity of man. Christianity brought a special contribution to the care of terminally ill people in the history of the world. Institutionalized Christian hospice care was started in the second half of the fourth century. The first hospices were founded in the Byzantine Empire and were destined for people suffering from leprosy. In the article there are stated the facts relating to the biblical foundations of the theology of diakonia and examples of the involvement of the hierarchy in the creation of hospitals according to the principles of Christian ethics. The Author underlines that the first Christian hospices have been an integral part of monasteries.
    Źródło:
    Vox Patrum; 2017, 67; 289-301
    0860-9411
    2719-3586
    Pojawia się w:
    Vox Patrum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływy bizantyjsko-bałkańskie na ziemiach polskich na przykładzie Kodeksu Supraskiego
    Byzantine and Balkan influences on Polish lands on the ex ample of the Codex Suprasliensis
    Autorzy:
    Borkowski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/420303.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Codex Suprasliensis
    cyrylic manuscript
    monastery of Supraśl
    Michał Bobrowski
    the Byzantine Commonwealth
    the Balkans
    Slavia Orthodoxa
    Kodeks supraski
    rękopis cyrylicki
    monaster w Supraślu
    Imperium Bizantyjskie
    Bałkany
    Prawosławie
    Opis:
    The Codex Suprasliensis (called also the Retkov Sbornik), a Cyrillic manuscript copied in the late 10th century, is the largest extant Bulgarian manuscript from the Preslav literary school. Codex Suprasliensis contains 24 vitae of Christian saints for March and 23 homilies for the movable cycle of the church year. The Codex Suprasliensis is written on parchment and shows careful writing and craftsmanship. It was discovered in 1823 in the Monastery of Supraśl by Canon Michał Bobrowski. He sent it to the Slovenian scholar Bartholomaeus (Jernej) Kopitar for study. After Kopitar’s death the first 118 folios were preserved in the University Library in Ljubljana, where they are still kept. The following 16 leaves were purchased by A. F. Byčkov in 1856 and are now located in the Russian National Library in St. Petersburg. There maining 151 leaves found themselves in the collection of the Counts Zamoyski; this so-called Warsaw part disappeared during World War II and was long considered lost until it reemerged in the USA and was returned to Poland in 1968. It is now located in the National Library in Warsaw. The Codex Suprasliensis has been listed in the UNESCO’s Memory of the World Register since 2007. The Codex Suprasliensis is very importand by all who are interested in the history of Bulgaria, the Byzantine Commonwealth, the Balkans and Slavia Orthodoxa.
    Źródło:
    ELPIS; 2013, 15; 63-68
    1508-7719
    Pojawia się w:
    ELPIS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kilka uwag o specyfice badań nad historią kobiet w późnej starożytności i Bizancjum
    A few comments on the specific character of the research into the history of women in late antiquity and Byzantium
    Autorzy:
    Kosiński, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1834145.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo HUMANICA
    Tematy:
    dzieje kobiet w antyku
    kobiety w Bizancjum
    proweniencja źródeł antycznych
    history of women in Antiquity
    women in the Byzantine Empire
    provenance of sources in Antiquity
    Opis:
    Niniejszy artykuł jest próbą ukazania najważniejszych trudności w badaniach prowadzonych nad historią kobiet w późnej starożytności i Bizancjum. Wskazuje najistotniejsze różnice w tego typu badaniach dotyczących różnych epok historycznych. Największym problemem w badaniach kobiecych w epokach przed-nowożytnych jest charakter źródeł, których autorkami w niewielkim jedynie zakresie były kobiety, w dodatku przede wszystkim kobiety wywodzące się z elit. Zazwyczaj na świat kobiet w tych czasach patrzymy przez pryzmat autorów, którzy byli mężczyznami, najczęściej również pochodzącymi z elit. Dlatego aby badać dzieje kobiet w antyku i Bizancjum, trzeba przede wszystkim wykorzystywać metodologię charakterystyczną dla studiów klasycznych, umiejętnie łącząc ją z metodologią wypracowaną dla zgłębiania historii kobiet.
    The present article aims to show the most important difficulties connected with the research on the history of women in Late Antiquity and Byzantium. It also points to the significant differences that exist in such studies as relating to various historical periods. The major problem occurring in the women’s studies focused on pre-modern periods is the nature of the sources as represented by only a very limited number of female authors (most of whom would represent the elite circles of society). Most often, the world of women in that period is depicted from the perspective of male authors, usually members of the upper classes themselves. For this reason, the study of the history of women in Antiquity and in the Byzantine period should require the use of the methodology specific to classical studies with the reliance on the applicable methods elaborated for the purposes of women’s studies.
    Źródło:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2020, 2(9); 9-25
    2451-3539
    2543-7011
    Pojawia się w:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Posiedzenia Komisji Bizantynologicznej Polskiego Towarzystwa Historycznego (KB PTH) w roku akademickim 2018/2019
    Meetings of the Byzantine Commission of the Polish Historical Society in the Academic Year 2018/2019
    Autorzy:
    Kochanek, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/613145.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    report
    byzantine commission of the polish historical society
    2018/2019
    Źródło:
    Vox Patrum; 2019, 72; 325-328
    0860-9411
    2719-3586
    Pojawia się w:
    Vox Patrum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Τέρνοβος, ἐν ᾗ τὰ βασίλεια ἦν τῶν Βουλγάρων: the Role of the Bulgarian Capital City According to Ῥωμαϊκὴ ἱστορία by Nikephoros Gregoras
    Autorzy:
    Marinow, Kirił
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31234052.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Nikephoros Gregoras
    Tărnovo
    Tărnovgrad
    Veliko Tărnovo
    Byzantium and Bulgaria
    medieval Bulgaria
    medieval Balkans
    medieval capitals
    Byzantine historiography
    the others in Byzantine sources
    Bulgaria in Byzantine sources
    Opis:
    The paper is devoted to a detailed analysis of direct and indirect references to Tărnovo, the capital of the so-called Second Bulgarian Tsardom (12th–14th centuries) in Roman history of Nikephoros Gregoras, an outstanding Byzantine scholar of the first half of the fourteenth century. An analysis of the passages devoted to this city leads to a conclusion that the status of the city was fully obvious to the Byzantine historian – this was the main, capital city of the Bulgarian state, in which its rulers permanently resided, without holding which one could not be a fully legitimate tsar of the Bulgarians and exercise real power of the northern neighbours of Byzantium. Thus the conflicts over power in contemporary Bulgaria focused primarily on taking Tărnovo. The Bulgarian tsar departed with military expeditions most often from this city, having gathered in its vicinity armed forces, and to this city Byzantines and rulers of other neighbouring countries sent their envoys to meet with the Bulgarian autocrat.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2022, 12; 135-157
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Spalona ziemia. Losy bułgarskiego zaplecza gospodarczego w czasie wyprawy Nikefora I Genika z roku 811
    A scorched earth: The fate of the Bulgarian economic background during the expedition of Nikephoros I Genikos of 811
    Autorzy:
    Marinow, Kirił
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/910291.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-13
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Byzantium
    early medieval Bulgaria
    Nikephoros I Genikos
    Khan Kroum
    Haimos mountains
    Byzantine warfare
    Byzantine-Bulgarian wars
    early medieval history
    Theophanes Confessor
    The Byzantine chronicle of 811
    Bizancjum
    wczesnośredniowieczna Bułgaria
    Nikefor I Genik
    chan Krum
    góry Hemos
    wojskowość bizantyńska
    wojny bizantyńsko-bułgarskie
    historia wczesnośredniowieczna
    Teofanes Wyznawca
    Kronika bizantyńska roku 811
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie wpływu wielkiej wyprawy zbrojnej pod wodzą cesarza bizantyńskiego Nikefora I Genika (802–811) na ogólną polityczno-gospodarczą sytuację ziem państwa bułgarskiego. W trakcie działań zbrojnych na terenie chanatu, wojska bizantyńskie niszczyły pola uprawne,  wybijały zwierzęta hodowlane i prawdopodobnie dopuściły się mordów na miejscowej ludności. Zazwyczaj badacze tłumaczą te działania rozluźnieniem dyscypliny w armii cesarskiej, w związku z brakiem decyzyjności ze strony głównodowodzącego. Na podstawie korelacji i racjonalizacji źródeł dotyczących kampanii należy uznać, że niszczycielska aktywność wojskowa była podejmowana świadomie, z myślą o zadaniu Bułgarom możliwie największych strat gospodarczych. Co więcej, taka interpretacja przeczy powszechnej tezie, że wspomniana kampania cesarska miała na celu likwidację państwowości bułgarskiej i inkorporację jej ziem do Bizancjum. Należy uznać, że celem opisywanych działań było raczej wyłączenie na dłuższy czas chana Kruma (796/803–814) i jego podwładnych z zaangażowania zbrojnego na terenie Tracji i Macedonii, czyli obszarów, na których cesarstwo starało się odzyskać oraz umocnić swoje wpływy.
    The article is dedicated to the impact of the military expedition led by the Byzantine emperor Nikephoros I Genikos (802–811) on the overall political and economic situation of the Bulgarian state. During the military operations carried out in the Khanate, the Byzantine forces undertook the devastation of arable fields, the killing of farm animals and probably committed murders of the local population. Many researchers associate this activity with the loosening of discipline within the army, which was to be the result of a lack of control on the part of the commander-in-chief. On the basis of the correlation and rationalization of the sources in the matter, we have to interpret all these actions in a completely different way, as a conscious activity aimed at causing the Bulgarians the greatest possible losses by the imperial army. Moreover, the interpretation contradicts the universally accepted thesis, that the imperial campaign was aimed at eliminating Bulgarian statehood and incorporating its lands into Byzantium. It seems, therefore, that the purpose of the described activities was to exclude, for a long time, Khan Kroum (796/803–814) and his subordinates from military engagement in Thrace, Macedonia, i.e. areas where the Empire tried to regain and consolidate its influence.
    Źródło:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2020, 27, 1; 17-46
    0239-4278
    2450-3177
    Pojawia się w:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Edycja i opracowanie naukowe pism polemicznych Kasjana Sakowicza i Piotra Mohyły. Problem badawczy
    Scientific Studies and Edition of Polemical Writings of Kasjan Sakowicz and Piotr Mohyła. The Purpose of the Study
    Autorzy:
    Kobylińska, Zdzisława
    Marek, Melnyk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/944050.pdf
    Data publikacji:
    2017-03-31
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
    Tematy:
    polemika katolicko-prawosławna
    państwo polsko-litewskie
    literatura polemiczna
    unia brzeska
    kultura ruska
    bizantyńsko-łacińskie pogranicze
    polemika religijna
    The Polish-Lithuanian Commonwealth
    polemical literature
    the Union of Brest
    Ruthenian culture
    the Byzantine and Latin
    borderlands
    the Catholic-Orthodox religious polemics
    Catholic-Orthodox polemics
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie problemu badań na opracowaniem krytycznym i wydaniem wraz z komentarzem dwóch pism polemicznych czołowych reprezentantów katolicko-prawosławnej polemiki wyznaniowej na ziemiach ruskich I Rzeczypospolitej. Będą to dzieła: Kasjana Sakowicza Perspektywa (1642) oraz Piotra Mohyły Lithos (1644). Proponowane badania mogą mieć istotne znaczenie w rozwoju wiedzy na temat staro-polskiej i staroruskiej kultury literackiej tworzonej zarówno przez wyznawców Kościoła katolickiego, jak i przez pisarzy wywodzących się z kręgu chrześcijaństwa wschodniego – prawosławnego w I połowie w XVII wieku.
    The purpose of this article is to present the research problem related with conducting a critical analysis of two polemical writings authored by the leading representatives of the Catholic-Orthodox religious polemics who lived on the Ruthenian lands of the First Republic of Poland. The works will include: Perspektywa (1642) by Kasjan Sakowicz and Lithos (1644) by Piotr Mohyła. The project, which is also aimed at later publication of the above texts provided with a commentary, will play a significant role in the development of knowledge about literary culture created both by the followers of the Catholic Church and by writers originating from the sphere of Eastern Christianity in the first half of the seventeenth century.
    Źródło:
    Seminare. Poszukiwania naukowe; 2017, 38, 1; 151-163
    1232-8766
    Pojawia się w:
    Seminare. Poszukiwania naukowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Akatyst i litania loretańska w duchowości maryjnej
    Akathist and Litany of the Blessed Virgin Mary in the cult of Mary
    Autorzy:
    Pomirska, Zofia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/626592.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
    Tematy:
    Akatyst
    litania loretańska
    duchowość maryjna
    związek
    Bizantyński hymn dziękczynny
    Litania Loretańska
    skierowane do Dziewicy Maryi
    trzy wątki
    poetycka forma komunikacji
    fundamentalne
    Akathist
    Litany of the Blessed Virgin Mary
    the cult of Mary
    the relationship
    the Byzantine liturgical hymn
    Litany of Loreto
    addressed to the Virgin Mary
    three topics
    a poetic form of communication
    fundamental
    Opis:
    The article broaches the relationship of the Byzantine liturgical hymn called the Akathist with Litany of Loreto. Both prayers are addressed to the Virgin Mary, the two also combine three topics: dogmatic, liistoriosopliic, and eschatological. Theological thought links them closely together in a poetic form of communication. Therefore, they are fundamental to the development of Marian spirituality.
    Źródło:
    Język - Szkoła - Religia; 2013, 8, 1; 147-155
    2080-3400
    Pojawia się w:
    Język - Szkoła - Religia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Portrayal of Abbasid Rulers in Chronography of Theophanes the Confessor
    Autorzy:
    Cecota, Błażej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31234078.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Abbasid
    Byzantine historiography
    Theophanes the Confessor
    Byzantine-Arabic relations
    Caliphate
    Opis:
    This text supplements another, a paper presented a decade ago on the portrayal of Umayyad rulers in Chronography of Theophanes the Confessor (B. Cecota, Islam, the Arabs and Umayyad Rulers according to Theophanes the Confessor’s Chronography, “Studia Ceranea” 2, 2012, p. 97–111). I am limiting myself here to discussing only those source remarks which directly concern one of the Abbasid Caliphs, or alternatively, to narratives structured in such a manner that they implied certain traits of a ruler. General remarks concerning the portrayal of the entire dynasty have been included, both in the main text and in the footnotes, only where this was necessary for the understanding of the context in which the Caliphs’ descriptions appear.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2022, 12; 339-350
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    SOME REMARKS ON ILLUS THE ISAURIANS ACTIVITY IN 479-484 (Kilka uwag na temat losów Illusa Izauryjczyka w latach 479-484)
    Autorzy:
    Leszka, Miroslaw J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/702687.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    EARLY BYZANTINE HISTORY
    ILLUS THE ISAURIAN
    Opis:
    The article discusses three issues concerning Illus' political activity in 479-484: his stance toward the usurper Marcian in 479, his leaving Constantinople in 482, and his reluctance to seek imperial power.
    Źródło:
    Meander; 2007, 62, 1-2; 99-107
    0025-6285
    Pojawia się w:
    Meander
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Powstanie Abbasydów i jego następstwa w ujęciu Teofanesa Wyznawcy. Część II
    The Abbasid Revolution and its Aftermath in the Chronicle of Theophanes the Confessor. Part Two
    Autorzy:
    Cecota, Błażej Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32319859.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Byzantine empire
    byzantine-arabic relations
    Theophanes the Confessor
    Byzantine historiography
    Cesarstwo Bizantyńskie
    relacje bizantyńsko-arabskie
    Teofanes Wyznawca
    historiografia bizantyńska
    Opis:
    W pierwszej części mojego artykułu opisałem, jak Teofanes Wyznawca właściwie odmówił prawa do legitymizacji dynastii abbasydzkiej, uznając prawowierność rządów Umajjadów (według kronikarza władza tych ostatnich pochodziła bezpośrednio od Proroka Muhammada, co oczywiście nie jest do końca prawdą). Chronograf podkreślał, że Abbasydzi wykorzystywali niższe warstwy społeczne do przejęcia władzy, co doprowadziło do stanu anarchii. Jednocześnie zauważył, jak złym władcą był Marwan II. Jak można zrozumieć, z tej trudnej sytuacji nie było dobrego wyjścia, ponieważ obie strony sporu zostały obciążone grzechami prowadzącymi do niesprawiedliwości i nieprawowierności. Potwierdzały to niejako zjawiska nadprzyrodzone, o których historyk wspomniał w kontekście zmiany władzy w państwie muzułmańskim. W drugiej części mojego artykułu opisałem, jak Teofanes próbował zasugerować, że rządy Abbasydów doprowadziły do podziałów religijnych i klasowych. Wspomniałem jak kronikarz opisywał przejawy anarchii, która doprowadziła m.in. do prześladowań chrześcijan. Według mojej interpretacji, opis wojny domowej w kalifacie po śmierci Haruna ar-Raszida jest niemal zwiastunem końca imperium muzułmańskiego.
    In the first part of my article, I described how Theophanes the Confessor refused to legitimize the Abbasids, recognizing the legitimacy of Umayyad rule (according to the chronicler, the Umayyad power came directly from the Prophet Muhammad, which is obviously not entirely true). The chronograph emphasized that the Abbasids used the lower classes to seize power, which allowed them to lead to a state of anarchy. At the same time, he noticed how bad a ruler Marwan the Second was. From this difficult situation, as can be understood, there was no good way out, because both sides of the dispute were tainted with sins that led to injustice or unrighteousness. This was confirmed by supernatural phenomena mentioned by historian in the context of the change of power in the Muslim state. In the second part of my paper, I described how Theophanes tried to suggest that the Abbasid rule had led to religious and class divisions in the country. As a chronicler described the manifestations of anarchy that led to the persecution of Christians in Muslim countries. According to my interpretation, the description of the civil war in the caliphate after the death of Harun ar-Rashid in the work of Theophanes the Confessor is almost a harbinger of the end of the Muslim empire.
    Źródło:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2023, 30; 7-21
    0239-4278
    2450-3177
    Pojawia się w:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    John the Scythian – a Slayer of Usurpers and the Isaurians
    Autorzy:
    Leszka, Mirosław J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1032053.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-23
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    John the Scythian
    Leontius
    Illus
    Byzantine army
    Isaurians
    Opis:
    The paper is devoted to John the Scythian – one of the chiefs of the Byzantine army in the eighties and nineties of the 5th century. Based on the sources, the military career of John the Scythian lasted 16 years. He spent less time defending the borders of the empire and more fighting (often, victoriously) against usurpers and peoples who either had lived in its territory for centuries (the Isaurians) or sought a place to settle there (the Ostrogoths), and whose status kept changing from ally to enemy. John, as evidenced by his nickname, came from a barbarian people, but this did not prevent him from serving the emperor loyally and building his position in the circles of the empire’s elite.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2020, 10; 383-397
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Malarstwo ikonowe tradycji bizantyjskiej
    Byzantine tradition in icon painting
    Autorzy:
    Koprowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/630986.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    icon
    icon painting
    reversed perspective
    the sacred
    the profane
    Byzantine tradition
    Opis:
    The article seeks to reflect upon the manner of perceiving reality (the so-called reversed perspective) associated with the Byzantine tradition of icon painting which was in evidence in the Ruthenian and Russian cultural circle from the 12th to the first half of the 17th century.
    Źródło:
    Studia Europaea Gnesnensia; 2015, 12; 85-98
    2082-5951
    Pojawia się w:
    Studia Europaea Gnesnensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Powstanie Abbasydów i jego następstwa w ujęciu Teofanesa Wyznawcy. Część I
    The Abbasid Revolution and its aftermath in the chronicle of Theophanes the Confessor. Part one
    Autorzy:
    Cecota, Błażej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32314923.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Byzantine empire
    Byzantine-Arabic relations
    Theophanes the Confessor
    Byzantine historiography
    Cesarstwo Bizantyńskie
    relacje bizantyńsko-arabskie
    Teofanes Wyznawca
    historiografia bizantyńska
    Opis:
    Artykuł jest próbą interpretacji informacji wybranych przez Teofanesa Wyznawcy na temat przejęcia władzy w muzułmańskim kalifacie przez dynastię Abbasydów. W bizantyńskiej debacie naukowej ostatnich dziesięcioleci na temat Chronografii dominował spór o tzw. wschodnie źródła, w szczególności dotyczący Teofila z Edessy i rzekomych źródeł arabskich. W świetle tej bardzo ważnej dyskusji znika jednak kwestia pracy, jaką sam Teofanes Wyznawca (lub zespół współpracujących z nim osób i Jerzy Synkelos, w kontekście doboru materiałów) włożył w tworzenie tej kroniki. Jakie elementy narracji chciał podkreślić, jak ją prowadził, co chciał zasugerować swoim czytelnikom. Zdaniem autora tego tekstu, dobrym przykładem pracy selekcyjnej dokonanej przez Teofanesa są te elementy narracji, które dotyczą powstania i przejęcia władzy przez Abbasydów. Teofanes z pewnością nie był „zwolennikiem” Umajjadów, co widać zwłaszcza w opisie panowania Marwana, ale negatywnie odnosi się do tego, jak Abbasydzi przejęli władzę – kwestionuje ich legitymizację, przedstawiając jako ludzi, którzy pozwolili na rabunki i morderstwa dokonywane przez niższe klasy. Tymi zagadnieniami, a także pewnymi elementami związanymi z możliwymi interpretacjami religijnymi zająłem się w pierwszej, prezentowanej tutaj, części pracy. W drugiej przedstawię elementy narracji Teofanesa, które zdają się sugerować, iż wraz z przejęciem władzy przez Abbasydów widział on pewien zmierzch muzułmańskiego państwa w ogóle.
    This article attempts to interpret the messages of Theophanes the Confessor about the seizure of power in the Muslim caliphate by the Abbasid dynasty. The Byzantine studies debate of the last decades about Chronography was dominated by the dispute over the so-called eastern sources of information contained in the Byzantine chronicle. There were numerous suggestions, most notably about Teophilus of Edessa and alleged Arab sources. In view of this very important discussion, however, the issue of the work that Theophanes the Confessor himself (or the team of people who worked with him and George Syncellus in the context of the selection of materials) put into the creation of this chronicle disappears. What elements of the narrative did he want to emphasize, how did he conduct the narrative, what he wanted to suggest to his readers. According to the author of this text, a good example of the selection work performed by Theophanes are those elements of the narrative that concern the rise and takeover of power by the Abbasids. In the first part of this article, I dealt with the circumstances of the Abbasid seizure of power, which was highlighted by the Byzantine chronicler. Theophanes was certainly not an "supporter" of the Umayyads, as seen especially in the description of Marwan's reign, but he is negative about how the Abbasids seized power - considering their legitimacy questionable, presenting them as the people who led to the robberies and murders by the lower classes . I dealt with these issues, as well as some elements related to possible religious interpretations, in the first part of the work, presented here. In the second, I will present elements of Theophanes' narrative, which seem to suggest that with the seizure of power by the Abbasids he saw a certain collapse of the Muslim state.
    Źródło:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2022, 29; 55-69
    0239-4278
    2450-3177
    Pojawia się w:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Enemy of All Virtues: Once Again on the Image of Simeon the Great in the Oration “On the Treaty with the Bulgarians”
    Wróg wszelkich cnót: Raz jeszcze w sprawie wizerunku Symeona Wielkiego w oracji „Na pokój z Bułgarami“
    Autorzy:
    Marinow, Kirił
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2158124.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-15
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    cnoty kardynalne
    Symeon I (893-927)
    średniowieczna Bułgaria
    relacje Bizanzjum-Bułgaria
    retoryka bizantyńska
    ideologia bizantyńska
    obraz Bułgarów w źródłach bizantyńskich
    obcy w źródłach średniowiecznych
    średniowieczna egzegeza biblijna
    cardinal virtues
    Simeon I the Great (893–927)
    medieval Bulgaria
    Byzantine-Bulgarian relations
    Byzantine rhetoric
    Byzantine ideology
    the image of Bulgarians in Byzantine sources
    the others in medieval sources
    medieval biblical exegesis
    Opis:
    This article focuses on the Bulgarian Tsar Simeon I the Great (893-927), who in the second half of his reign entered into a protracted military and ideological conflict with the Byzantine Empire. He wished not only to extend his dominions at the expense of his southern neighbour, but also to equal him in titular power, and it is possible - although scholars differ on this point - that his aspirations reached even further, namely Constantinople itself. Either way, Bulgaria under his reign posed a serious threat to Byzantium and its main antagonist. The death of the Tsar in 927 and the conclusion of peace with the Empire by his son, Peter I (927-969), finally put an end to the conflict between both the states. The celebrations marking the conclusion of the agreement provided an opportunity to take stock. In a rhetorical speech written for the occasion, Simeon's actions and aspirations were severely criticised – through comparisons to figures from ancient literature and biblical texts, the Byzantine speaker discredited the attitude of this ruler. Comparisons to those of them who aroused negative connotations in listeners and readers deprived Simeon of all the virtues belonging to a Christian ruler and, above all, of the cardinal ones by which he should, above all, legitimise himself.
    Artykuł koncentruje się na postaci cara bułgarskiego Symeona I Wielkiego (893-927), który w drugiej połowie swojego panowania wszedł w długotrwały konflikt militarny i ideologiczny z cesarstwem bizantyńskim. Pragnął bowiem nie tylko poszerzyć swoje włości kosztem południowego sąsiada, lecz i zrównać się z nim w tytulaturze, niewykluczone zaś, jakkolwiek w tej materii zdania uczonych są rozbieżne, iż jego aspiracje sięgały jeszcze dalej, a mianowicie samego Konstantynopola. Tak czy owak, Bułgaria czasów jego panowania stanowiła poważne zagrożenie dla Bizancjum i jego głównego antagonistę. Śmierć cara w 927 i zawarcie pokoju z cesarstwem przez jego syna, Piotra I (927-969), ostatecznie położyła kres konfliktowi pomiędzy oboma krajami. Uroczystości związane z zawarciem porozumienia stały się okazją do podsumowań. W napisanej z tej okazji mowie retorycznej działania i aspiracje Symeona zostały poddane surowej krytyce – poprzez porównania do postaci z literatury antycznej i tekstów biblijnych bizantyński mówca zdyskredytował postawę tego władcy. Porównanie do tych z nich, którzy wzbudzali u słuchaczy i czytelników negatywne konotacje pozbawiło Symeona wszelkich cnót przynależnych chrześcijańskiemu władcy, a nade wszystko tych kardynalnych, którymi przede wszystkim powinien się legitymizować.
    Źródło:
    Vox Patrum; 2022, 84; 105-122
    0860-9411
    2719-3586
    Pojawia się w:
    Vox Patrum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sergius, the Paulician Leader, in the Account by Peter of Sicily
    Autorzy:
    Wolińska, Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/682236.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    the Paulicians
    Peter of Sicily
    Sergius
    heresy
    Byzantine history
    Opis:
    Peter of Sicily, a Byzantine high official from the times of Basil I, intended to warn the Archbishop of Bulgaria against certain heretics, known as the Paulicians, as he learned during his mission to Tefrike about their plans of sending their missionaries there. His writings are regarded as the most competent source of information on the history and doctrine of the Paulicians. He also described some of their leaders, including Sergius himself. According to Peter, it was a woman with whom Sergius had had an affair who made him the devil’s tool. He accepted the name of Tychicos and passed himself off as a disciple of Paul the Apostle. For 34 years he was the leader of the Paulicians. Peter admits that Sergius was successful in winning followers and at the same time, besides making false statements, accuses him of selling Christians into slavery to barbarians and of collaboration with the Muslims. In the end, however, he was supposed to have an argument with another heresiarch, Baanes, which would lead to a break among the Paulicians. Sergius is colourfully described as an enemy of the Cross, a voice of impiety, a lover of darkness and a wolf in sheep’s clothing, who skilfully pretends to be a man of virtue but has deceived many. Although he himself was murdered in 834/835, his work was continued by disciples of his.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2019, 9; 123-140
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Byzantine-Poetic Path of the Works of St. Maximus the Greek (Mikhail Trivolis, *Arta, ca. 1470 – St. Maximus the Greek, †Moscow, 1556)
    Autorzy:
    Zajc, Neža
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/682515.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    St. Maximus the Greek
    the Holy Mount Athos
    Manuscripts
    Byzantine Hymnography
    Orthodox Theology
    Opis:
    Maximus the Greek has been frequently misunderstood because of his individual use of the Slavic language. Born as Mikhail Trivolis in the Greek town of Arta, he received his humanist education in North Italy, particularly in Florence and Venice, where he was engaged in the process of the first editions of printed books and where he would constantly deal with manuscript samples. His original, authorial work, as preserved in his manuscripts, reflects his awareness of firm Orthodox theology and at the same time a special attention to grammatical rules. The paper shows how his use of the (Slavic) language was at all times intentional and at the same time profoundly influenced by the metrical rules of liturgical emphasis. Through such attitude, Maximus the Greek managed to create his own, deeply personal language and to express the complexity of Byzantine patristic, hagiographic and iconographic issues. Finally, he successfully established his Orthodox theological system, significantly marked with the poetic effect that strongly inspired his theological works.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2018, 8; 285-318
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Byzantine-period lamps from Antioch-on-the-Orontes and its hinterland
    Autorzy:
    Eblighatian, Ani
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1634111.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-04
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    terracotta lamps
    Byzantine period
    Antioch-on-the-Orontes
    archaeological context
    Opis:
    The paper is an off-shoot of the author's PhD project on lamps from Roman Syria (at the University of Geneva in Switzerland), centered mainly on the collection preserved at the Art Museum of Princeton University in the United States. One of the outcomes of the research is a review of parallels from archaeological sites and museum collections and despite the incomplete documentation i most cases, much new insight could be gleaned, for the author's doctoral research and for other issues related to lychnological studies. The present paper collects the data on oil lamps from byzantine layers excavated in 1932–1939 at Antioch-on-the-Orontes and at sites in its vicinity (published only in part so far) and considers the finds in their archaeological context.
    Źródło:
    Polish Archaeology in the Mediterranean; 2019, 28(1); 363-383
    1234-5415
    Pojawia się w:
    Polish Archaeology in the Mediterranean
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Asparuh and His People on the Lower Danube through the Eyes of Theophanes, or a Story that Was Not Meant to Happen
    Autorzy:
    Marinow, Kirił
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/682531.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Kubrat
    Asparuh
    Kotrag
    Theophanes the Confessor
    Onglos
    medieval Bulgaria
    Byzantine historiography
    myths and legends of origins
    Byzantine ideology
    Opis:
    The Bulgarians’ settlement in the Lower Danube area constituted one of the most significant events in the history of the Balkan Peninsula in the Middle Ages. The Danube Bulgaria’s rise and its territorial expansion changed the political situation in this area. The Bulgarians became Byzantium’s chief opponents in the struggle for establishing ascendancy over the Balkan Peninsula. The analysis of Theophanes’ Chronography, which remains, in addition to the account by Patriarch Nicephorus, the main source of information about these events supports the conclusion that this Byzantine author took a very negative view of the effects of the arrival of these nomads in the former Byzantine territories. Although this account has been analysed in detail by a number of scholars, these authors have paid no attention to the key role of the tale of Khan Kubrat and the disobedience of his five sons who failed to remain faithful to his last wish. The significance of the personal experiences of Theophanes, who witnessed the Bulgarian expansion during the era of Khan Krum, is also omitted from today’s discussion of these issues. These experiences contributed to the way in which he viewed the migration of the ancestors of the distinguished Bulgarian ruler. The chronicler may thus be considered to have offered a very clear view of what the readers should think of the Bulgarians’ arrival in the Balkan territories.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2018, 8; 167-191
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wyobraźnia i zmysły w nabożeństwie bizantyjskim w VI w. na przykładzie hymnów Romana Melodosa
    The Imagination and the Senses in the Christian Service in the Sixth Century on the Example of the Hymns of Romanos the Melodist
    Autorzy:
    Dźwigała, Katarzyna Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/585262.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    hymnografia bizantyjska
    Roman Melodos
    kontakion
    nabożeństwo bizantyjskie
    liturgia bizantyjska
    Konstantynopol w VI w.
    byzantine hymnography
    Romanos the Melodist
    byzantine service
    byzantine liturgy
    sixth-century Constantinople
    Opis:
    W kontakiach Romana Melodosa odnajdziemy wiele informacji wskazujących na to, w jaki sposób postrzegano nabożeństwo chrześcijańskie w Konstantynopolu w VI w. Na podstawie lektury tekstów możemy zaobserwować, że śpiewanie hymnu miało na celu nie tylko to, aby opowiedzieć wątek biblijny, lecz aby odegrać go, jak gdyby znów miał miejsce. Celem poety było zaangażowanie umysłów i ciał słuchaczy, by pomóc im wyobrazić sobie, że są uczestnikami opowieści biblijnej. Taki stosunek do chrześcijańskiego nabożeństwa jest związany ze zmianą w odbiorze liturgii bizantyjskiej w VI w.
    In the kontakia of Romanos the Melodist we find information about the attitude to Christian service in the sixth-century Constantinople. Reading the texts we can see that singing the hymn was not only to tell the biblical story but to enact it as if it took place again. The purpose of the poet was to involve the mind and the body of the audience to help them imagine that they take part in the story. This attitude to Christian worship is associated with the change in perception of the Byzantine liturgy in the sixth century.
    Źródło:
    Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2016, 22, 48; 499-511
    1234-4214
    Pojawia się w:
    Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nikephoros Bryennios the Younger – the First One Not to Become a Blind Man? Political and Military History of the Bryennios Family in the 11th and Early 12th Century
    Autorzy:
    Böhm, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1032074.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-23
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Nikephoros Bryennios the Younger
    Anna Komnene
    Komnenian clan
    Byzantine Empire
    Balkans
    Opis:
    Nikephoros Bryennios the Younger has a place in the history of Byzantium as the author of one of the works devoted to the Komnenos family coming to power. This outstanding observer and talented leader, who was fascinated by the person of his father-in-law Alexius I Komnenos, came from a family whose ambitions were no less than the those in the one into which Nikephoros himself married. His father and grandfather, also his namesake, were those who dreamed of an imperial crown for themselves and tried to reach for it armed. Apart from defeat, they both faced punishment which was blinding. One of those who captured and ordered the father of Nikephoros the Younger to be blinded was his future father-in-law. Like the later marriage with Anna Komnene, this had an impact on the respect he had for the new dynasty. However, the question is whether this respect should be explained by the man’s reluctance to participate in a plot against his brother-in-law that his ambitious wife and her mother planned.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2020, 10; 31-45
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Attack of the Rus’ on Constantinople in the Light of the Chronicon Bruxellense
    Autorzy:
    Fylypchuk, Oleksandr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31234085.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    the Chronicon Bruxellense
    George Monachus Continuatus’s chronicle
    Constantinople
    Rus’
    Byzantine Empire
    Opis:
    The Chronicon Bruxellense does not simply provide useful information on the date of the date (year, month, and day) of the Rus’ attack on the Constantinople (18 June 860), but is crucial for a deeper understanding of nature of this chronicle and his sources. The article reveals important details about the date and structure of the Chronicon Bruxellense. It also offers his sources of description of Rus’ raid and identifies George Monachus Continuatus’s chronicle as the principal model. By seeking to construction the victory over the Rus’, his anonymous author presents as a skilled compiler. This paper engages with recent discussion on the first attack of Rus’ on the Constantinople, while also contributing to the renewed interest in the reception of the Chronicon Bruxellense in the late Byzantine literature.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2022, 12; 417-435
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Epifaniczne przedstawienia Trójcy Świętej na ikonach bizantyjskich i ruskich. Dogmat trynitarny a kanon ikonograficzny.
    Epiphanic Representations of the Holy Trinity in Byzantine and Ruthenian Icons. The Trinitarian Dogma and the Iconographic Canon.
    Autorzy:
    Cyrek, Olga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607358.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    epiphany
    Trinity
    three Divine Persons
    iconography
    the Fathers of the Church
    the dogma of the Trinity
    Byzantine and Ruthenian art
    Opis:
    The article describes the basic types of pictorial representations of the Holy Trinity. The Old Testament prefiguration of the Trinity that became a type scene is the so-called „Hospitality of Abraham”. This is the variant of the „Trinity” used by Andrew Rublev. The „New Testament Trinity” represents such topics as „Fatherhood” and the „Common Throne”. The revelation of the Trinity as a whole is also evident in icons depicting scenes from Christ’s life, such as the icons of the Nativity, Baptism, Transfiguration on Mount Tabor, where each of the divine persons is manifested in a different way. God the Father is revealed as the sphere of heaven located in the upper part of the image, the Son of God is manifested in human flesh, and the Holy Spirit is depicted in the form of a dove, or a radiant cloud (mandorla). Numerous compositions also make use of the symbol of a triple beam, which stresses the Trinitarian nature of the depicted scene. The formation of epiphanic representations of the Trinity was influenced not only by the realities revealed in the text of the Scripture, but also by the tenets laid down at the Councils of Nicaea in 325 and Constantinople in 381. Trinitarian terminology was also developed by Eastern and Western theologians such as Basil the Great, Greogory of Nazianus, Hilary of Poitiers, Ambrose of Milan, Augustine of Hippo.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Teologiczne; 2011, 25; 213-237
    0209-3472
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Jewish Theme in Theophanes the Confessor’s Testimony on the Prophet Muḥammad
    Autorzy:
    Cecota, Błażej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31326405.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Theophanes the Confessor
    Byzantine historiography
    Christian-Muslim relations
    Muhhamad
    Islam’s Prophet
    Opis:
    Theophanes’ account regarding the rise of Islam and the history of the Prophet Muḥammad appears to be the most detailed and precise one that can be found in Byzantine historiography. The Confessor’s aim was to reproduce as many details about Muḥammad’s life as possible. Since his focus was not on religious ideas, but on key events surrounding the rise of the new religion, his account is not predominantly concerned with discussing Islam’s ideology. However, this does not allow us to regard it as in any way objective. Some of the views it contains were included with the clear goal of discrediting Islam as a religion that rivalled Christianity. This, for example, can be said of Theophanes’ remarks about the relationship between Muḥammad and the Jews. In this article, I focus on this aspect of Theophanes’ account, discussing it in the context of the long-running (the last several decades) scholarly debates regarding Jewish-Muslim relations.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2023, 13; 255-269
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ancient, Byzantine and Macedonian Epic Poetry in the Book "The Shadow of King Marko". Book review: Vitomir Mitevski (2017). "The Shadow of King Marko: Ancient, Byzantine and Macedonian Epic Poetry". Skopje: Macedonian Academy of Sciences and Arts, Skopje
    Autorzy:
    Gorgiev, Branko
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/508880.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    The Shadow of King Marko
    Vitomir Mitevski
    Byzantine and Macedonian tradition
    Slavicists
    neohellenists
    Opis:
    Ancient, Byzantine and Macedonian Epic Poetry in the Book The Shadow of King Marko. Book review: Vitomir Mitevski (2017). The Shadow of King Marko: Ancient, Byzantine and Macedonian Epic Poetry. Skopje: Macedonian Academy of Sciences and Arts, SkopjeThe book The Shadow of King Marko by prof. V. Mitevski can be perceived as some kind of a mental reflection on a very complex topic that treats Indo-European, Byzantine and Macedonian tradition. Such is this work, complex, extensively analytic, sometimes synthetic, particularly in the introductory parts that present the paths of the research process, but also in the conclusions that are expressed through numerous analytical passages. Main hypotheses are consequentially formed, derived and proven. Author’s style, short sentence period, clearly formulated idea, enable the reader to easily follow the complex topics. This book is clearly scientific per se. It can be listed among numerous literal-critical and literal-historical studies that originated since the ancient times, in the era of sophists, peripatetics and Alexandrian philosophers, but also in the new-age philological, systematic and scientific, classical studies. This book, beyond any doubt, can be an inspiring reading not only for the classical philologists, but also for the large number of experts in the field of humanistic sciences, Slavicists, neohellenists, ethnologists, folklorists, historians, byzantologists etc. The Shadow of King Marko is casted way back in the space and time, and there is a good chance that the shadow of this book will be casted a long way in the future. Античката, византиската и македонската епска поезија во делото „Сенката на Марко Крале„ Резиме: Vitomir Mitevski (2017). The Shadow of King Marko: Ancient, Byzantine and Macedonian Epic Poetry. Skopje: Macedonian Academy of Sciences and Arts, SkopjeКнигата на проф. В. Митевски, „Сенката на Марко Крале„, може да се доживее како своевиден ментален одблесок на една мошне сложена тема која се занимава со индоевропската, византиската и македонската епска традиција. Такво е и ова дело, комплексно, аналитичко во најголем степен, напати синтетичко, најчесто во воведните делови кога се навестуваат линиите на истражувањето, но и во заклучоците кои проблеснуваат низ бројните аналитички пасажи. Главните тези се консекветно формулирани, изведени и докажани. Стилот на авторот, кусата реченична периода, јасно формулираната мисла, овозможува лесно да се следат комплексните теми. Ова дело е бездруго научно – per sе. Тоа се придружува на бројните книжевно-критички и книжевно-историски студии кои настанале уште во антиката, во времето на софистите, перипатетичарите и александриските филолози, но и на нововековните филолошки, систематски и научни, класични студии. Бездруго, оваа книга може да биде инспиративно четиво не само за класичните филолози, туку и за голем број на стручњаци од областа на хуманистичките науки, слависти, неохеленисти, етнолози, фолклористи, историчари, византолози и т.н. „Сенката на Марко Крале„ се протега далеку наназад во времето и просторот, но и сенката на оваа книга има изгледи да се протега далеку нанапред. Antyczna, bizantyjska, i macedońska poezja epicka w monografii Cień Marka Królewicza. Recenzja książki: Vitomir Mitevski (2017). The Shadow of King Marko: Ancient, Byzantine and Macedonian Epic Poetry. Skopje: Macedonian Academy of Sciences and Arts, SkopjeMonografię Vitomira Mitevskiego, Cień Marka Królewicza, można traktować jako swego rodzaju odblask mentalny pewnego bardzo złożonego tematu, który jest powiązany z indoeuropejską, bizantyjską i macedońską tradycją. To samo można powiedzieć o samej monografii, kompleksowej, w najwyższym stopniu analitycznej, a zarazem mającej ambicje syntetyczne, widoczne zwłaszcza we wprowadzeniu do każdego rozdziału i w podsumowaniach wieńczących liczne passusy analityczne. Formułowane konsekwentnie główne tezy książki zostały przedstawione i poparte dowodami. Także styl wywodu autora, charakteryzujący się krótkimi zdaniami jasno formułującymi myśl, pozwala [czytelnikowi] na łatwe śledzenie tematu głównego. Jest to książka naukowa per se. Te [cechy] charakteryzują liczne studia krytyczno-literackie i historyczno-literackie od starożytności, w czasach Sofistów, perypatetyków i Aleksandryskiej szkoły filologicznej aż po czasy studiów klasycznych, filologicznych i naukowych. Prezentowana książka, bez wątpienia może być inspirującą lekturą nie tylko dla filologów klasycznych, ale także dla wielu specjalistów z dziedziny nauk humanistycznych, slawistów, neogrecystów, etnologów, folklorystów, historyków, bizantologów itd. Cień Marka Królewicza sięga daleko w przeszłość czasów i przestrzeni, ale cień tej książki ma szansę sięgnąć także daleko w przyszłość.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2019, 8
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Northern kʻustak administrative units of the Sasanian Iran in 6th century CE
    Autorzy:
    KHACHATRYAN, Henrik
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2142403.pdf
    Data publikacji:
    2022-08-28
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
    Tematy:
    Sasanians
    northern kʻustak
    military-administrative units
    Khosrov Anushirvan
    Byzantine
    the marzpanate of Armenia
    Opis:
    In the 6th century CE, the Sasanian empire was divided into four administrative units already during the second reign of Kavad I, however, it was during the time of Khosrov Anushirvan that these regions were transformed into the military-administrative units – kʻustaks, where the administrative power belonged to the padgospan and the military to the spahbed. The northern kʻustak or kʻust-i-Kapkoh was included the marzpanates: Armenia (divided into the three military-administrative units – Tanutirakan gund, Vaspurakan gund, Syunikʻ), Georgia, Albania and the šahrs: Adharbādhakān, Gīlān, Dlmunkʻ, Zanjān, Ghazvīn, Ṭabaristān and Ray. This paper reviews the administrative of the northern kʻustak based on the Classical Armenian, Arabic and Persian primary sources.
    Źródło:
    Historia i Świat; 2022, 11; 155-163
    2299-2464
    Pojawia się w:
    Historia i Świat
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prayers of the Byzantine Liturgy of the Word as an Introduction to Meditation on the Holy Scriptures
    Modlitwy bizantyjskiej liturgii słowa jako wprowadzenie do medytacji nad Pismem Świętym
    Autorzy:
    Rudeyko, Vasyl
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29430873.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    liturgia bizantyjska
    liturgia słowa
    teologia liturgiczna
    byzantine liturgy
    liturgy of the word
    liturgical theology
    Opis:
    Artykuł analizuje modlitwy liturgii słowa w tradycji bizantyjskiej w odniesieniu do medytacji nad Pismem Świętym. Szczególną uwagę autor zwraca na potrzebę przygotowania udziału w liturgii poprzez głębszą znajomość modlitw i patrystycznej tradycji odczytywania Biblii. Na przykładzie poszczególnych modlitw ukazany jest kontekst czytania i komentowania Ewangelii w zgromadzeniu eucharystycznym. Autor zachęca, między innymi, do przemyślenia współczesnego obrzędu liturgii słowa w tradycji bizantyjskiej, który w historycznym procesie formowania się uległ istotnym zmianom, w wyniku czego jego struktura częściowo utraciła swoją pierwotną prostotę.
    The article analyzes the prayers of the Liturgy of the Word in the Byzantine tradition with regard to meditation on the Holy Scriptures. In particular, the author draws attention to the fact of the need to prepare for participation in the divine service through a deeper knowledge of the prayer and patristic tradition of reading the Bible. On the example of individual prayers, the context of reading and commenting on the Gospel in the Eucharistic assembly is indicated. Among other things, the author encourages rethinking the modern rite of the Liturgy of the Word in the Byzantine tradition, which underwent significant changes during its formation and partially lost its authentic structural simplicity.
    Źródło:
    Polonia Sacra; 2023, 27, 3; 65-78
    1428-5673
    Pojawia się w:
    Polonia Sacra
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Romanos the Melodist as a teacher of the people in the struggle against heresies
    Roman Melodos jako nauczyciel ludu w walce z herezjami
    Autorzy:
    Dźwigała, Katarzyna Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/613115.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Roman Melodos
    kontakion
    hymnografia bizantyjska
    homilia
    herezja
    Romanos the Melodist
    Byzantine hymnography
    homily
    heresy
    Opis:
    Artykuł porusza kwestię dydaktycznej roli greckich hymnów kościelnych – kontakionów – w kontekście walki Kościoła w VI w. z herezjami. W kontakionach Romana Melodosa, będącego najwybitniejszym twórcą tego typu hymnów, a także hymnografem, dzięki któremu najprawdopodobniej powstał ten gatunek, znajdziemy liczne echa zmagań z herezjami przez kilka poprzedzających wieków aż do czasu życia poety. Św. Roman pisząc swe śpiewane homilie stawia sobie za cel obronę zgromadzonych w kościołach wiernych chrześcijan przed heretyckimi poglądami oraz pouczenie ich, jaka jest nauka Kościoła. Hymnograf stara się przedstawić trudne teologiczne zagadnienia językiem zrozumiałym dla przeciętnych wiernych, a także uczynić przekaz atrakcyjnym i zapadającym w pamięć. Artykuł na wybranych przykładach przedstawia herezje, które zwalczał Roman Melodos oraz wykorzystywane przez poetę środki.
    The article raises an issue of the didactic role of the Greek ecclesiastical hymns – the kontakia – in the context of the struggle of the Church in the sixth century against heresies. In the kontakia of Romanos the Melodist, who was the most prominent author of the hymns of that genre and probably a creator of the genre, we find numerous echoes of the struggles against heresies from the past centuries and from the lifetime of the poet. St. Romanos, when he writes his sung homilies, aims at the defence of the faithful assembled in the church against heretical views and at the instructing them what is the teaching of the Church. The hymnographer tries to present the difficult theological issues using the language understandable for the common Christians and make the hymn more attractive and memorable. The article shows on the examples the heresies against that Romanos the Melodist struggled and the measures he used.
    Źródło:
    Vox Patrum; 2017, 68; 513-521
    0860-9411
    2719-3586
    Pojawia się w:
    Vox Patrum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Похвала Евфимию Великому и Савве Освященному Кирилла Монаха и Похвальные слова русским святым
    The Praise of Saints Euthymios the Great and Sabas the Sanctified by Cyril the Monk and The Praises of Russian Saints
    Autorzy:
    Пак, Наталья
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2030952.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Byzantine hagiography
    Russian hagiography
    Cyril of Scythopolis
    Euthymios the Great
    Sabas the Sanctified
    Sergius of Radonezh
    Dionisius of Glushica
    Źródło:
    Slavia Orientalis; 2021, LXX, 2; 279-297
    0037-6744
    Pojawia się w:
    Slavia Orientalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Das byzantinische Kulturmodell des 12. Jahrhunderts in der Sicht von Hugo Etherianus (ca. 1110/20–1182)
    The Byzantine Culture Model of the 12th Century in Hugo Etherianus view
    Autorzy:
    Kapriev, Georgi
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/938370.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Hugo Etherianus
    Byzantine thought
    medieval philosophy
    theology and logic
    the 12th century dialogue between the intellectual East-West
    Opis:
    The question concerning the view of Hugo Etherianus (Eteriano) is placed here in a broader context of the processes that shaped and reshaped the Byzantine culture model between the 11th and the 12th century. The newly formed culture determined the cultural situation after the fall of Constantinople in 1204 and remained valid until the end of the Byzantine period. Characterizing the Byzantines relation to the West was the key component of this model. During various theological and philosophical debates between Latin and Romaic thinkers in the 12th century in Byzantium, the nearly 20-year career of Hugo Etherianus occupied a prominent position in Constantinople. Hugo was the best Latin expert on Hellenic and Byzantine philosophy and theology in the 12th century, particularly associated with the new dialecticians. His writings and letters as well as his debates with various Byzantine philosophers and theologians are an important testimony on the parting of the Byzantine and the Latin intellectual traditions during the last quarter of the 12th century.
    Źródło:
    Peitho. Examina Antiqua; 2014, 5, 1; 259-278
    2082-7539
    Pojawia się w:
    Peitho. Examina Antiqua
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Between Rebellion and Statesmanship: Attempting a Biography of Ivanko, 1196/1200 (?)
    Autorzy:
    Dall’Aglio, Francesco
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2027792.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Byzantine history
    medieval Bulgaria
    ethnicity
    royal power in the Middle Ages
    subversion and separatism
    Opis:
    The paper analyses the actions of Ivanko, a Bulgarian nobleman, possibly a member of the ruling family of the Asenides, who in 1196 killed the ruling tsar, Asen, and escaped to Constantinople once his plan to take control of the country failed. Owing to the benevolence of Alexios III Angelos, he joined the Byzantine military and very quickly rose through its ranks until he became the military commander of the region of Philippopolis. In 1198 or 1999 he defected and created an independent dominion on the slopes of the Stara Planina massif, precariously balanced between Bulgaria and the empire, exploiting to his own advantage the constant state of warfare between the two polities. His adventure was short-lived: in 1200 he was captured through deception by the Byzantines, taken prisoner, and presumably executed. While his political career was very short, his importance for the history of medieval Bulgaria is not to be underestimated. It is a testimony of the fluidity of the political situation at the Bulgaro-Byzantine border, whose instability often allowed ambitious and cunning local commanders to carve up autonomous dominions, and of the difficulties experienced by the central power in keeping control of the peripheral areas of the state. It is also proof of the constantly shifting ethnic and cultural allegiances of the citizens of those polities, entangled between different and often conflicting identities, usually regarded as irreconcilable but that were actually the object of a continuous negotiation and adjusting. Ivanko is an interesting case study in regard to all of those factors, especially when considered within the larger phenomenon of provincial separatism in the imperial (and Bulgarian) lands between the end of the 12th and the beginning of the 13th century.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2021, 11; 91-106
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cywilna administracja prowincjonalna bizantyńskiej prefektury praetorio Afryki w latach 533-590
    Civil Provincial Administration of the Byzantine Praetorio Prefecture of Africa in the Years 533-590
    Autorzy:
    Urbaniec, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1375535.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-03
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Byzantine Africa
    Byzantine civil provincial administration in the 6th century
    Justinian’s administration reforms
    Byzantine provincial governors
    bizantyńska Afryka
    bizantyńska cywilna administracja prowincjonalna w VI w.
    reformy administracyjne Justyniana
    bizantyńscy namiestnicy prowincjonalni
    Opis:
    Artykuł porusza kwestie związane z organizacją cywilnej administracji prowincjonalnej po odzyskaniu przez Bizantyjczyków kontroli nad Afryką Północną w 533 r., w wyniku wojny z królestwem Wandalów. Ustawodawstwo cesarza Justyniana wprowadziło wiele zmian w systemie administracyjnym w porównaniu do stanu znanego z V wieku, przede wszystkim poprzez ustanowienie prefektury Afryki, która zastąpiła funkcjonującą wcześniej diecezję. Po roku 533 pod zwierzchnictwem prefekta Kartaginy znalazły się prowincje, które niegdyś należały do innych jednostek terytorialnych późnego Cesarstwa rzymskiego, np. Sardynia i Korsyka. Przedstawione w artykule wyniki badań mają na celu prześledzenie zmian terytorialnych prowincji afrykańskich w VI wieku, a także tytulatury namiestników i zakresu ich kompetencji.
    This article raises issues related to the organization of the civil provincial administration after the Byzantines regained control of North Africa in 533, as a result of the war with the Vandal kingdom. In comparison to the state known from the fifth century, the legislation of emperor Justinian introduced many changes in the administration scheme, primarily by establishing the prefectures of Africa, that replaced the diocese that had functioned previously. After the year 533, some provinces that hat previously belonged to other territorial units during the late Roman Empire, for example Sardinia and Corsica, passed to the authority of the prefect of Cartage. The research results presented in the article are intended to trace the territorial changes of African provinces during the sixth century, as well as the titles of their governors and the scope of their competence.
    Źródło:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2020, 11; 154-171
    2450-4475
    Pojawia się w:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Roman Melodos i kontakia bizantyńskie
    Romana il Melodo e i contaci bizantini
    Autorzy:
    Starowieyski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1011900.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-21
    Wydawca:
    Akademia Katolicka w Warszawie
    Tematy:
    Roman Melodos
    literatura bizantyńska
    hymnografia
    patrystyka grecka
    Romanos the Melodis
    Byzantine literature
    Hymnography
    Greek patristics
    Źródło:
    Warszawskie Studia Teologiczne; 2017, 30, specjalny; 132-145
    0209-3782
    2719-7530
    Pojawia się w:
    Warszawskie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ikonograficzne przedstawienia Chrystusa pod postacią anioła w kontekście opisów biblijnych
    ICONOGRAPHIC PRESENTATION OF CHRIST IN CHARACTER DESCRIPTIONS ANGEL IN THE CONTEXT OF BIBLE
    Autorzy:
    Cyrek, Olga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/489986.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
    Tematy:
    ikona
    anioł
    sztuka bizantyjska
    Syn Boży
    Mądrość Boża
    icon
    ngel
    Byzantine art
    the Son of God
    the Wisdom of God
    Opis:
    The article describes the iconographic images of Christ in the form of an angel, which developed in the art of the east, but were also present in the West. Such images are often associated with a symbolic representation of the Divine Wisdom, an example of which is the icon Sophia-Wisdom of God coming from Novgorod. The icon in the center of this is shown angel who can be identified with the Son of God or the Holy Spirit. The inspiration for these subjects were texts from the Book of Sirach, the Book of Wisdom, or the Book of Proverbs. To be known iconographic types on Christ Sacred Silence, which was based on the prophecies of Isaiah. In the West, the more popular he was painting entitled Christ Crucified Serafin, which is based on the vision of St. Francis of Assisi. The best-known present Christ as an angel also appear to topics showing the type of the Old Testament Trinity, where the three angels who sit at the table imagine the three divine Persons. The most famous of this type of icon is by Andrew Rublev.
    Źródło:
    Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2015, 22; 99-126
    1234-8880
    Pojawia się w:
    Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Библейские цитаты во втором славянском переводе Исторической палеи (предварительные замечания)
    On imitative and creative art of parabiblical texts’ author. Remarks on biblical quotations in the second Slavic translation of the Palaea historica
    Autorzy:
    Skowronek, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/682433.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Old Testament
    Palaea Historica
    para-biblical literature
    Slavic translations of Byzantine literature
    adaptations of the hypertext
    Opis:
    The aim of the paper is to present the results of analysis of the biblical quotations and borrowings found in the Palaea Historica (9th century) in its second Slavic translation, according mostly to the classification of biblical quotations given by M. Garzaniti (2014). Having its narrative material based on the Octateuch as well as the Books of Samuel, Books of Kings and Books of Chronicles, the Palaea contains a variety of adaptations of the biblical text, which provide evidence for the creative usage of the hypertext (through inter al. summary, contamination of episodes, expansion of details, dramaturgization). Literal quotations from the Old and New Testaments also form an important group of such borrowings. Curiously, a part of these play no narrative role, but rather a structural one, as they summarize the meanings of particular chapters (stories).
    -
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2016, 6
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A Theotokos lamp from Antioch-on-the-Orontes in the Archaeological Museum of Hatay (southeastern Turkey)
    Autorzy:
    Lafli, Ergün
    Buora, Maurizio
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1634090.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-04
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Eulogistic oil lamps
    blessing formula
    Theotokos
    early Byzantine period
    Antioch-on-the-Orontes
    Hatay
    southeastern Turkey
    Opis:
    Pilgrims returning home during the early Byzantine period carried with them numerous objects with sacred inscriptions. In Jerusalem—and in Syria—terracotta oil lamps were made with a specific formula of blessing mentioning both the Blessed Virgin as Theotokos and a certain John whose identification either with a saint or the manufacturer of these lamps remains unclear. The Archaeological Museum of Hatay in southeastern Turkey holds a lamp of this type, probably dating to the 6th century AD or shortly thereafter.
    Źródło:
    Polish Archaeology in the Mediterranean; 2019, 28(1); 161-168
    1234-5415
    Pojawia się w:
    Polish Archaeology in the Mediterranean
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Between Rus’, Byzantium, and the Nomads Tmutarakan’ in the Narrative of the Rusian “Primary Chronicle”
    Autorzy:
    Siwko, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31319738.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    medieval Rus’
    Tmutarakan’
    Byzantine-Rusian relations
    Rurikids
    Primary Chronicle
    Black Sea basin in the Middle Ages
    Opis:
    Статья является попыткой источниковедческого анализа упоминаний о Тмутаракани, содержащихся в Повести временных лет - древнейшем из сохранившихся памятников средневековой руской историографии. В тексте особое внимание уделяется нарративной стратегии источника и содержащемуся в нем образу пограничных земель Руси. Автор размышляет о месте сведений о событиях в отдаленном "эксклаве" домена Рюриковичей в рассказе о династии и территориальном расширении ее государства и формулирует гипотезы об их происхождении. Кроме того, взяв за основу Список русинских дальних и ближних гордов, он ставит вопрос о функционировании Тмутаракани в сознании авторов и адресатов поздних текстов.
    The article is an attempt to provide a source analysis of the mentions of Tmutarakan’ contained in the Primary Chronicle – the oldest surviving monument of medieval Rusian historiography. In the text, particular emphasis is placed on the narrative strategy of the source and the image of the borderlands of Rus’ contained therein. The author reflects on the place of information about events in the remote “exclave” of the Rurikids domain in the story about the dynasty and the territorial expansion of its state and formulates hypotheses about their origin. In addition, using the List of Rusian further and closer gords as a basis, he raises the question of the functioning of Tmutarakan’ in minds of the authors and recipients of later texts.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2023, 13; 75-96
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prisoners of War in Early Medieval Bulgaria (Preliminary Remarks)
    Autorzy:
    Hristov, Yanko M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/682336.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    prisoners of war
    captives
    the First Bulgarian state
    Byzantine-Bulgarian relationships
    early medieval history
    peace/war studies
    Opis:
    The work is concentrated on the problem of war prisoners in the chronological period of the existance of the so-called First Bulgarian state. The analysis is based predominantly on various Byzantine and selected Latin and Bulgarian sources from the epoch. With some exceptions, mostly for 707/708, 754/755, 763/764 and 774, the notices are concentrated around the events of 811–815/816, 837/838; 894–896, 917–30s and for a moment or two from the period of 971–1018. In his preliminary remarks the author comes to the conclusion that in the Early Middle Ages prisoners of war (in the broadest medieval sense) were an integral part of the efforts to achieve the political objectives of the Bulgarian rulers. Response mechanisms against prisoners of war were highly dependent on the course of the conflict and their attitude towards their own warriors and subjects caught up in enemy hands. They included a wide range of solutions, which could be grouped into three main areas: the first one refers to killing (and/or mutilation) of war prisoners; the second main line was connected with preserving the lives of the captives; the third group of measures was due to the fact that an immediate effect is not always haunted.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2015, 5; 73-105
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wine and Myrrh as Medicaments or a Commentary on Some Aspects of Ancient and Byzantine Mediterranean Society
    Autorzy:
    Rzeźnicka, Zofia
    Kokoszko, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/682316.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    history of medicine
    history of medical literature in antiquity and Byzantium
    ancient medicine
    Byzantine medicine
    history of wine
    wine in ancient and Byzantine medicine
    myrrh in ancient and Byzantine medicine
    hellebore in ancient and Byzantine medicine
    women in antiquity
    abortifacient wines
    abortifacient medicaments
    Dioscorides
    Sextius Niger
    Pliny the Elder
    Opis:
    The present study has resulted from a close reading of prescriptions for therapeutic wines inserted in book V of De materia medica by Pedanius Dioscorides, the eminent expert in materia medica of the 1st century A.D. The authors emphasise the role of wine varieties and selected flavourings (and especially of myrrh) in order to determine the social status of those to whom the formulas were addressed. This perspective gives the researchers ample opportunity for elaborating not only on the significance of wine in medical procedures but also for underscoring the importance of a number of aromatics in pharmacopoeia of antiquity and Byzantium. The analysis of seven selected formulas turns out to provide a fairly in-depth insight into Mediterranean society over a prolonged period of time, and leads the authors to draw the following conclusions. First, they suggest that medical doctors were social-inequality-conscious and that Dioscorides and his followers felt the obligation to treat both the poor and the rich. Second, they prove physicians’ expertise in materia medica, exemplifying how they were capable of adjusting market value of components used in their prescriptions to financial capacities of the patients. Third, the researchers circumstantiate the place of medical knowledge in ancient, and later on in Byzantine society. Last but not least, they demonstrate that medical treatises are an important source of knowledge, and therefore should be more often made use of by historians dealing with economic and social history of antiquity and Byzantium.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2019, 9; 615-655
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Four encolpia from a monastery complex in Naqlun — a preliminary iconographic analysis
    Autorzy:
    Ryś, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1683946.pdf
    Data publikacji:
    2018-07-09
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Naqlun/Nekloni
    cross-shaped encolpia
    iconography of the Crucifixion
    Coptic art
    Byzantine iconography
    lead cross-shaped pendants
    Opis:
    The article discusses the iconography of the four cross-shaped encolpia made of lead that were discovered in a monastery complex in Naqlun, Egypt, in 2011. The pendants were found together, apparently mislaid in the northeastern corner of the main room of building K.1 (Northern Building). The iconographic analysis of the decorative elements on these encolpia is based on a comparison with other objects of this type coming from a Byzantine culture context. The dating based on the iconographic analysis is compatible with the archaeological context placing the deposition before the end of the 10th century
    Źródło:
    Polish Archaeology in the Mediterranean; 2017, 26(1); 787-794
    1234-5415
    Pojawia się w:
    Polish Archaeology in the Mediterranean
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Źródła unormowań prawnych życia anachoreckiego w pismach Ewagriusza z Pontu w świetle późniejszej recepcji tych norm
    The sources of the legal norms of an anachoretical life in the writings of Evagrius of Pontus in the light of subsequent reception of these norms
    Autorzy:
    Bider, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27316559.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-30
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
    Tematy:
    orygenizm
    mistyka
    Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich
    monastycyzm bizantyjski
    walka duchowa
    origenism
    mysticism
    The Code of Canons of the Eastern Churches
    byzantine monasticism
    spiritual struggles
    Opis:
    Artykuł stanowi analizę norm prawnych życia anachoretycznego w pismach Ewagriusza Pontyjskiego w świetle późniejszej recepcji tych unormowań. Artykuł ma charakter naukowy i został napisany z wykorzystaniem metody historyczno-prawnej. Bizantyjskie prawodawstwo monastyczne, koncentrujące się na cenobityzmie, jedynie pośrednio przyjęło anachorecką doktrynę ewagriańską. Natomiast źródła teologii duchowości bizantyjskiej szerzej przejęły doktrynę ewagriańską za pośrednictwem Jana Klimaka z Synaju.
    The article is the analysis of the legal norms of anachoretic life in the writings of Evagrius of Pontus in the light of subsequent reception of these norms. The article is of a scientific nature using the historical and legal method. The Byzantine monastic legislation, focusing on cenobitism, only indirectly adopted the anachoretic Evagrian doctrine. Otherwise, the sources of the theology of Byzantine spirituality adopted the Evagrian doctrine through the writings of John (Climacus) of Sinai.
    Źródło:
    Teologiczne Studia Siedleckie; 2022, XIX/19; 195-214
    1733-7496
    Pojawia się w:
    Teologiczne Studia Siedleckie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Namaszczenie chorych w liturgiach Kościołów tradycji bizantyjskiej i syryjskiej
    The Anointing of the Sick in the Liturgy of the Byzantine and Syriac Churches
    Autorzy:
    Potoczny, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/585312.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    Anointing of the Sick
    sacrament of healing
    Byzantine Liturgy
    Syriac Liturgy
    namaszczenie chorych
    sakrament uzdrowienia
    liturgia bizantyjska
    liturgia syryjska
    Opis:
    The Sacrament of the Sick is a clear expression of the Church’s care for the weakest members of its community. Even if the prayer for the sick is present in the whole liturgical Christian heritage, a special place in this field has the celebration of the sacrament of healing with its characteristic rite, i.e. the anointing of the body of the sick with a blessed “oil of grace”. In the liturgy of the Church the symbolic of the oil is abundant and refers mainly to the peculiar power and to the overflow of the divine graces. In the Sacrament of the Sick, through the prayer of the priests, the placing of the hands and the anointing with the blessed oil the sick person receives a special strength and healing which can have both spiritual and physical effects. The spiritual healing seems to be more important therefore almost every oriental liturgical tradition underlines the penitential character of the rite. Every sickness, also the spiritual one, make us able to receive the healing strength of the sacrament. This study shows the general outline of the development of the rite and its actual practice in two great tradition of Christian East: Byzantine and Syriac.
    Sakrament namaszczenia chorych jest jaskrawym wyrazem troski Kościoła o najsłabszych członków jego wspólnoty. Chociaż modlitwa za nich obecna jest w całym dziedzictwie liturgicznym wspólnot chrześcijańskich, to jednak szczególne miejsce zajmuje tu celebracja specjalnego sakramentu uzdrowienia, której charakterystycznym elementem jest namaszczanie ciała chorego „olejem łaski”. Symbolika oleju w liturgiach wszystkich wspólnot chrześcijańskich jest niezwykle bogata i odnosi się głównie do szczególnej duchowej mocy oraz wylania obfitych łask Bożych. W sakramencie chorych poprzez modlitwę kapłanów, włożenie rąk i namaszczenie chory otrzymuje specjalną łaskę umocnienia i uzdrowienia, która może posiadać dwie płaszczyzny: duchową i fizyczną. Ta pierwsza wydaje się ważniejsza, dlatego też niemal wszystkie tradycje orientalne podkreślają pokutny charakter obrzędu. Każda choroba, nawet duchowa, czyni nas zdolnymi do przyjęcia uzdrawiającej mocy sakramentu chorych. Niniejsze studium ukazuje ogólny zarys historii rozwoju obrzędu poprzez wskazanie głównych źródeł historycznych oraz jego kształt we współczesnej praktyce dwóch wielkich tradycji chrześcijańskiego Wschodu: bizantyjskiej i syryjskiej.
    Źródło:
    Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2016, 22, 48; 385-401
    1234-4214
    Pojawia się w:
    Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pan Kubrat i jego pięciu synów. Teofanesa wizja przybycia Bułgarów na Półwysep Bałkański
    Lord Kubrat and his five sons. Theophanes’ view of the Bulgarians’ arrival in the Balkan Peninsula
    Autorzy:
    Marinow, Kirił
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/909977.pdf
    Data publikacji:
    2017-01-26
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Kubrat
    Asparuch
    Kotrag
    Teofanes Wyznawca
    Onglos
    średniowieczna Bułgaria
    historiografia bizantyńska
    mity i legendy o początkach
    ideologia bizantyńska / Asparukh
    Theophanes the Confessor
    medieval Bulgaria
    Byzantine historiography
    myths and legends of origins
    Byzantine ideology
    Opis:
    The Bulgarians’ settlement in the Lower Danube area constituted one of the most significant events in the history of the Balkan Peninsula in the Middle Ages. The Danube Bulgaria’s rise and its territorial expansion changed the political situation in this area. The Bulgarians became Byzantium’s chief opponents in the struggle for establishing ascendancy over the Balkan Peninsula. The analysis of Theophanes’ Chronography, which remains, in addition to the account by Patriarch Nikephoros, the main source of information about these events supports the conclusion that this Byzantine author took a very negative view of the effects of the arrival of these nomads in the former Byzantine territories. Although this account has been analysed in detail by a number of scholars, these authors have paid no attention to the key role of the tale of Khan Kubrat and the disobedience of his five sons who failed to remain faithful to his last wish. The significance of the personal experiences of Theophanes, who witnessed the Bulgarian expansion during the era of Khan Krum, is also omitted from today’s discussion of these issues. These experiences contributed to the way in which he viewed the migration of the ancestors of the distinguished Bulgarian ruler. The chronicler may thus be considered to have offered a very clear view of what the readers should think of the Bulgarians’ arrival in the Balkan territories.
    Źródło:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2016, 23, 1; 15-34
    0239-4278
    2450-3177
    Pojawia się w:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Blask Taboru. Światło ikony. Od bizantyńskiej mozaiki do Andrieja Rublowa
    The Taboric Light and the Light of the Icon: From Byzantine Mosaics to Andrei Rublev
    Autorzy:
    BRĄŻKIEWICZ, Bartłomiej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046858.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    sztuka bizantyńska, sztuka staroruska, Teofanes Grek, Andriej Rublow, hezychazm
    Byzantine Art, Old Russian Art, Theophanes the Greek, Andrei Rublev, Hesychasm
    Opis:
    Ikona, czyli obraz, jest nie tylko dziełem sztuki, lecz przede wszystkim widomym znakiem Boga. Potwierdzają to nawiązujące do teorii estetycznych antycznej Grecji wczesnochrześcijańskie rozważania teologiczne, z objawiającym się człowiekowi bytem transcendentnym łączące kategorię piękna. Wnikliwy ogląd zachowanych zabytków sztuki sakralnej – bizantyńskiej mozaiki i staroruskiego malarstwa ikonowego – pozwala stwierdzić, że zarówno jedne, jak i drugie powstawały pod wpływem monastycznego hezychazmu: pierwsze kształtowane w duchu tradycji egipskich ojców pustyni, drugie zaś poprzez oddziaływanie doktryny św. Grzegorza Palamasa. Przekonanie o możliwości ujrzenia Bożej Światłości w wyniku kontemplacyjnych praktyk ascetycznych znajdowało nie tylko odbicie, lecz również uzasadnienie w przedstawieniu biblijnego Przemienienia. Motyw objawionego na górze Tabor światła symbolizował zewnętrzną względem człowieka światłość, będącą swoistym preludium do uczestnictwa w przebóstwieniu, czyli do wewnętrznej światłości duszy. Uwidoczniony na bizantyńskich mozaikach oraz na ikonach Teofanesa Greka i Andrieja Rublowa temat może być postrzegany nie tyle na poziomie dydaktycznym (jako przekazująca religijne treści ilustracja), ile jako sprzyjające wewnętrznej przemianie źródło modlitewnej zadumy.
    The icon, having originally been an image, is not only a piece of art, but above all a visible sign of God. Such an interpretation of the icon was approved in the early Christian theological thought referring to the aesthetic theories of ancient Greece which linked beauty with the essence of the transcendent being revealed to mankind. A thorough overview of Byzantine mosaics and Old Russian iconic paintings, the preserved works of sacred art, shows that both of them developed under the influence of monastic hesychasm, the former shaped in the spirit of the Egyptian desert fathers, the latter formed by the impact of the Palamist doctrine. The belief in the potentiality of seeing God’s Light as a result of contemplative ascetic practices was not only reflected, but also grounded in the biblical narrative of the Transfiguration. The Light revealed at Mount Tabor was the Light coming to humanity from without, which signified a possibility of theosis: obtaining inner Light by the human soul and its resultant divinization. The theme recognized in the Byzantine mosaics, as well as in the icons by Theophanes the Greek and Andrei Rublev, can be seen not so much as the fulfilment of didactic purposes, a plain illustration spreading religious content, but rather as a source of prayerful reflection leading to inner metamorphosis.
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 3 (119); 59-74
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Holy War and a Place in Paradise? Development of the East Roman Holy War from the 4th until the 11th century
    Autorzy:
    SYVÄNNE, Ilkka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1016353.pdf
    Data publikacji:
    2020-09-23
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
    Tematy:
    holy war
    christianity
    icons
    iconoclasm
    paganism
    jihad
    valhalla
    elysian fields
    rome
    roman army
    byzantium
    byzantine army
    strategikon
    leo the wise
    Opis:
    The article analyses the development of the holy war in East Rome from its beginning until the 11th century. The article takes the stance that it is meaningless what the official religious doctrine was when the soldiers themselves believed and followed the doctrine of holy war which promised a place in heaven for all fallen soldiers.
    Źródło:
    Historia i Świat; 2020, 9; 61-81
    2299-2464
    Pojawia się w:
    Historia i Świat
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The great canon of st. Andrew of Crete. Scriptural, liturgical and hesychastic invitation for an encounter with God
    Wielki kanon św. Andrzeja z Krety. Biblijne, liturgiczne i hezychastyczne zaproszenie do spotkania z Bogiem
    Autorzy:
    Leśniewski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/612048.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    św. Andrzej z Krety
    Wielki kanon
    hymnografia bizantyńska
    Wielki Post
    tradycja hezychastyczna
    St. Andrew of Crete
    The Great Canon
    Byzantine Hymnography
    the Great Lent
    Hesychastic Tradition
    Opis:
    Wielki kanon św. Andrzeja z Krety jest arcydziełem hymnografii bizantyńskiej. Od ponad tysiąca lat odgrywa ważną rolę w procesie duchowego przygotowania do uroczystości Zmartwychwstania Chrystusa, gdyż w użyciu liturgicznym podczas Wielkiego Postu. W świadomości prawosławnej Wielki kanon jest przede wszystkim wielkopostnym specjalnym zaproszeniem do osobistej pokuty, a dokładniej: przemiany umysłu (met£noia) i głębokiej skruchy (kat£nuxij). Treść Wielkiego kanonu, w przeważającej większości utkana z fraz biblijnych i odnosząca się do istotnych wydarzeń historii zbawienia, ma na celu przekształcenie życia wierzącego zgodnie z Mądrością Bożą. Ten „eklezjalny akt liturgiczny” pomaga wierzącym uwolnić się nie tylko od niewoli grzechu, ale również od złych myśli (ponhroˆ logismo…) i niszczących pożądliwości (p£qoi). W oparciu o analizę zagadnień i terminologii Wielkiego kanonu, wydaje się, że jest uzasadnione twierdzenie, iż jest to dzieło, które łączy prawosławne podejście do Biblii z tradycją hezychastyczną w kontekście liturgicznym.
    The Great Canon of St. Andrew of Crete is a masterpiece of Byzantine hymnography. Due to its liturgical use during the Great Lent in the Orthodox Church for more than a thousand years it has played a very important role in the process of spiritual preparing for the feast of the Resurrection of Christ. In the Orthodox consciousness the Great Canon is first of all the Lenten special invitation for personal repentance (and more specifically “a change of mind” – met£noia) and compunction (kat£nuxij). The whole content of the Great Canon, in the vast majority woven from biblical phrases and referring to the essential events of salvation history, has the purpose of reshaping a believer’s life according to the Divine Wisdom. This “ecclesial liturgical act” helps to release the faithful not only from the bondage of sin but also from evil thoughts (ponhroˆ logismo…) and destructive passions (p£qoi). Based on an analysis of issues and terminology of the Great Canon it seems to be a well-founded argument that it is a work that combines the Eastern Orthodox use of the Bible, and the hesychastic tradition in the liturgical context.
    Źródło:
    Vox Patrum; 2018, 69; 429-447
    0860-9411
    2719-3586
    Pojawia się w:
    Vox Patrum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Osadnicy, twierdze, temy. Bizantyńskie działania w celu wzmocnienia granicy z wczesnośredniowieczną Bułgarią, VII–X w.
    Settlers, strongholds, themes. Byzantine activities to strengthen the border with Early Medieval Bulgaria, 7th–10th c.
    Autorzy:
    Marinow, Kirił
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/910087.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-24
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Byzantium
    medieval Bulgaria
    Byzantine-Bulgarian relationships
    the Balkans
    Byzantine defence-system
    inter-state borders
    medieval towns and fortresses
    Bizancjum
    średniowieczna Bułgaria
    relacje bizantyńsko-bułgarskie
    Bałkany
    bizantyński system obronny
    granice międzypaństwowe
    średniowieczne miasta i twierdze
    Opis:
    Artykuł podnosi zagadnienia związane z bizantyńską rekonkwistą ziem trackich i macedońskich po okresie najazdów barbarzyńskich na Półwysep Bałkański w V–VII w. n.e. Realizując plan odzyskiwania tych terenów władze w Konstantynopolu musiały brać pod uwagę realne zagrożenie ze strony chanatu bułgarskiego, funkcjonującego na północ od gór Hemos. Bułgarzy bowiem zagrażali nie tylko powodzeniu bizantyńskiego przedsięwzięcia, lecz wyprawiali się znacznie dalej na południe, sięgając w swych rajdach okolic cesarskiej stolicy (na południowym wschodzie) czy ziem geograficzno-historycznej Macedonii (na południowym zachodzie). By temu zaradzić, a i urealnić swoją obecność na wspomnianych obszarach, cesarze sprowadzali ludność małoazjatycką, którą uzupełniano istniejące tam pustki osadnicze, osadzając ją w już istniejących lub nowo wzniesionych twierdzach i miastach (jako oddziały garnizonowe), bądź na terenach uprawnych (osadnictwo wiejskie). Innym krokiem było utworzenie na wskazanych terenach konkretnych jednostek administracyjnych, za pośrednictwem których łatwiej było nimi zarządzać i skutecznie organizować opór przeciwko najeźdźcom z północy. Miejscowi osadnicy stanowili również podstawową siłę militarną zobowiązaną do ochrony tych pogranicznych terytoriów. Z drugiej strony twierdze trackie pełniły rolę bizantyńskich forpoczt i baz wypadowych dla wypraw cesarskich organizowanych przeciwko samej Bułgarii.
    The article raises issues related to the Byzantine reconquista of the Thracian and Macedonian lands after the period of barbarian invasions on the Balkan Peninsula in the 5th–7th c. When implementing the plan to recover these areas, the authorities in Constantinople had to take into account the real threat from the Bulgarian Khanate, established north of the Haimos Mountains. Bulgarians threatened not only the success of the Byzantine venture, but they went much further south, reaching in their raids the surroundings of the imperial capital (in the southeast) or the geographical and historical lands of Macedonia (in the southwest). To remedy this, and to make their presence more real in these areas, the emperors moved there the population from Asia Minor to fulfill the existing settlement voids, embedding them in already existing or newly built fortresses and cities (as garrison units), or on arable lands (rural settlement). Another step was the creation of specific administrative units in the indicated areas, through which it was easier to administer them and effectively organize resistance against invaders from the north. Local settlers also constituted the basic military force obliged to protect these border territories. On the other hand, Thracian strongholds played the role of Byzantine outposts and bases for imperial expeditions organized against Bulgaria itself.
    Źródło:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2019, 26, 1; 5-30
    0239-4278
    2450-3177
    Pojawia się w:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The legislation of emperor Justinian (527–565) and itsPrawodawstwo cesarza Justyniana (527–565) i jego recepcja w rejonie karpacko-najdunajsko-pontyckim reception in the Carpathian-Danubian-Pontic space
    Autorzy:
    Mititelu, Cătălina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/669661.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Roman Law
    Byzantine Law
    Comments of the Roman jurists
    Justinian (527–565)
    prawo rzymskie
    prawo bizantyjskie
    komentarze jurystów
    Justynian (527–565)
    Opis:
    From this study, the reader will find out that the reception of the Roman Law, and especially of the old Roman Law (ius antiquum) – consisting of the utterances of Roman jurists about Law and its nature etc. – in the Carpathian-Danubian-Pontic space, went through a new phase during Justinian (527–565), who actually managed to master a part of the north-Danubian territory. Both the old “Law of the Land” and the “Nomocanons” (Pravila), which contain elements of Roman and Byzantine Law, and also of customary law, confirm that Justinian’s legislation – accompanied by comments by the great jurists of the time – was also disseminated in the Carpathian-Danubian-Pontic space.
    Niniejszy artykuł dostarcza czytelnikowi wiadomości dotyczących recepcji prawa rzymskiego w rejonie karpacko-najdunajsko-pontyckim, a dokładnie mówiąc – dawnego prawa rzymskiego (ius antiquum), na podstawie wypowiedzi rzymskich jurystów o prawie, jego charakterze itp. Recepcja ta weszła w nową fazę podczas panowania Justyniana (527–565), któremu udało się opanować część terytorium na północ od Dunaju. Zarówno stare „Prawo ziemi”, jak i „nomokanony” (Pravila), które zawierają elementy prawa rzymskiego i bizantyjskiego, a także prawa zwyczajowego, potwierdzają, że ustawodawstwo Justyniana oraz towarzyszące mu komentarze wielkich prawników tamtego czasu były również rozpowszechniane w rejonie karpacko-najdunajsko-pontyckim.
    Źródło:
    Analecta Cracoviensia; 2016, 48
    2391-6842
    0209-0864
    Pojawia się w:
    Analecta Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Hymnography in Honour of Saints Constantine and Helena and its Connection with Imperial Ideology
    Autorzy:
    Nikolaou, Anastasia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31335985.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Byzantine and post-Byzantine hymnography
    canons
    Menaion
    Saint Constantine
    Saint Helena
    vision of Constantine
    foundation of Constantinople
    Council of Nicaea
    discovery and exaltation of the Holy Cross
    Eusebius of Caesarea
    Life of Constantine
    Tricennial Oration
    imperial ideology
    Opis:
    This article presents an overview of published and unpublished Byzantine and post-Byzantine hymnographic texts dedicated to Saint Constantine, founder of Constantinople and first Byzantine emperor, and his mother Saint Helena. Specifically, we cite and comment upon some indicative passages primarily found in canons of the Matins, which refer to historical events from the lives of the saints and attribute to them, especially to Saint Constantine, virtues such as justice, piety, wisdom, and the defense of the true faith. These qualities are directly associated with the imperial political ideology as this was shaped principally by Eusebius of Caesarea in his works Life of Constantine and Tricennial Oration.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2023, 13; 619-642
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przez wąwozy i lasy. Armia bizantyńska wobec trudno dostępnych obszarów w świetle IX konstytucji Taktyk Leona VI Mądrego
    Crossing forests and ravines: the struggles of the Byzantine army in difficult terrain in the light of Constitution Nine of the Taktika by Leo VI the Wise
    Autorzy:
    Marinow, Kirił
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/688668.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Bizancjum
    bizantyńska sztuka wojenna
    działania wojenne w górach
    bizantyńskie podręczniki wojskowości
    Taktyki Leona VI Mądrego
    góry i lasy w Bizancjum
    Byzantium
    Byzantine art of war
    mountain warfare
    Byzantine military manuals
    Taktika of Leo the Wise
    mountains and forests in Byzantium
    Opis:
    The Byzantine emperor Leo VI the Wise (886–912) wrote an extensive military treatise which compiled the knowledge of the Byzantines in the art of war. Among his considerations, one can find a discussion concerning the issue of ensuring safe and effective passage of the imperial army marching across difficult and dangerous areas, most notably mountain ravines and forests. The article in hand presents a detailed analysis of Constitution Nine of the Taktika, which the author devoted to marching. The said analysis demonstrates the especially difficult conditions faced by the troops in difficult terrain, where the possibility of easy manoeuvring was markedly limited; the crossing of areas such as these was seen as particularly dangerous on account of being very suitable for a sudden counterattack of the enemy waiting in ambush. Thus, the treatise appealed for cautious approach to such territories and advised to leave it behind at the earliest opportunity. As a result, the learned emperor recommended maximising the agility of the army while planning an invasion: dispensing with large wagons, using pack animals instead of carts, relieving the heavily armed infantrymen of some of their equipment. Under such circumstances, the army had to depend on the light and more agile infantry regiments for its protection and with regard to military action: the peltasts were particularly effective in densely forested areas, while the slingers and archers were more suitable for fighting in mountain gorges. Generally speaking, it was much easier for the infantry to cross such territories, which made their role become more prominent in mountainous and forested areas. These recommendations were all the more important given the fact that the territory of the Byzantine Empire was for the most part composed of such areas, particularly in the Balkan Peninsula.
    Cesarz bizantyński Leon VI Mądry (886–912) jest autorem obszernego kompendium o tematyce militarnej, które stanowiło podsumowanie dotychczasowej wiedzy Bizantyńczyków w dziedzinie sztuki wojennej. W swoich rozważaniach nie pominął także istotnego zagadnienia, jakim były zasady bezpiecznego i skutecznego przekraczania trudno dostępnych i niebezpiecznych terenów – przede wszystkim wąwozów górskich i obszarów zalesionych – przez maszerującą armię cesarską. W tym kontekście w artykule szczegółowej analizie poddano IX konstytucję Taktyk cesarskich, która poświęcona została właśnie przemarszom wojska bizantyńskiego. W świetle tej analizy wzmiankowane tereny jawią się jako szczególnie trudne do poruszania się, wyjątkowo ograniczające swobodne manewrowanie oddziałów, a co za tym idzie – skrajnie niebezpieczne, gdyż idealne do zorganizowania w nich zasadzki przez przeciwnika. Forsując zatem takie terytoria, należało zachować szczególną czujność, starając się opuścić je możliwie najszybciej. W związku z tym uczony cesarz rekomendował, by planując najazd na wrogie terytorium charakteryzujące się powyższą rzeźbą terenu, maksymalnie zredukować obciążenia armii – zrezygnować z dużych taborów, wozy zastąpić zwierzętami jucznymi, ograniczyć liczbę jeźdźców, a ciężkozbrojnych piechurów oswobodzić z części rynsztunku. Ciężar osłony armii i działań zbrojnych na takich obszarach spadał na lekkozbrojne i bardziej mobilne jednostki piesze, przy czym oszczepnicy byli najskuteczniejsi w gęsto zarosłych terenach, a łucznicy i procarze w pozbawionych gęstego zalesieniach wąwozach górskich. W ogóle oddziałom pieszym łatwiej było pokonać takie terytoria, co podnosiło ich znaczenie podczas działań w górach i lasach. Rekomendacje te miały o tyle istotne znaczenie, że znaczne terytoria cesarstwa bizantyńskiego, szczególnie te znajdujące się na obszarze Półwyspu Bałkańskiego, charakteryzowały się właśnie górzystym i lesistym ukształtowaniem.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2017, 99; 11-32
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Chickpea (ἐρέβινϑος; Cicer arietinum L) as a Medicinal Foodstuff and Medicine in Selected Greek Medical Writings
    Autorzy:
    Kokoszko, Maciej
    Jagusiak, Krzysztof
    Dybała, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/682401.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    food history
    ancient medicine
    Byzantine medicine
    the chickpea as a medicament
    Diocles of Carystus
    Dioscorides
    Galen
    Aetius of Amida
    Paul of Aegina
    Athenaeus of Naucratis
    Opis:
    Leguminous plants were a crucially important element in the Mediterranean diet, and, as such, these plants were second only to cereals. It is also important to note that according to medical writings preserved from antiquity and the early Byzantine period they were considered to be an accessible source of substances which could be applied in therapeutics. One of the most commonly mentioned legumes was the chickpea. The source material demonstrates that the medicinal properties of the chickpea and its therapeutic use were discussed by Greek physicians as early as in the fourth century BC. It seems that the plant was a readily accessible medicament and thus used in therapy also by those who could not afford costly medicines. The authors argue, however, that the medical theory concerning its role in therapeutics evolved into a fully developed form only in the first century AD (thanks to Dioscorides) and was not modified by Galen. The doctrine of these two physicians became part of the medical encyclopaedias of the early Byzantine period. The presented material also illustrates the fact that a significant number of medicinal Recipes which involved using the chickpea were formulated between the second century BC and the second century AD. Byzantine physicians avidly used these formulas in their practice, but failed to develop them in a significantly innovative way. The surviving medical writings make it possible to conclude that the chickpea was believed to be a highly effective medicine and as such worthy of cultivation, which only testifies to the general popularity of the plant. Medical writings may serve as a proof that the chickpea remained a key element in the Mediterranean diet throughout the period from the fourth century BC to the seventh century AD. The analysed material demonstrates the use of the same basic varieties of the erebinthos throughout the period, even though some local variants were also identified. The consistency of the data also suggests that the scale and methods of cultivation of this plant remained unchanged. The culinary uses of the chickpea must also have been the same throughout the period, given that the writers discussed similar uses of the plant as a foodstuff.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2017, 7; 99-120
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Interpolacje w epiklezach bizantyjskich anafor św. Jana Chryzostoma i św. Bazylego Wielkiego
    Interpolation in the Epiclesis of Byzantine Anaphoras of Saint John Chrysostom and Saint Basil the Great
    Autorzy:
    Ławreszuk, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/420199.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    liturgia
    bizantyjska
    anafora
    epikleza
    tropariony trzeciej godziny
    antytyp
    przyzywanie Ducha Świętego
    liturgy
    byzantine
    anaphora
    epiclesis
    troparia of the third hour
    antitype
    invocation of Holy Spirit
    Opis:
    Celem opracowania jest ukazanie interpolacji w epiklezach modlitw anafory Liturgii św. Jana Chryzostoma i św. Bazylego Wielkiego. Analizie zostaną poddane zmiany wprowadzone w drugim tysiącleciu, w szczególności pojawienie się troparionów nabożeństwa trzeciej godziny oraz interpolacja słów: „Przemieniając Duchem Twoim Świętym”. Tekst wskaże genezę pojawienia się dodatkowych słów oraz ukaże ich wpływ na strukturę modlitwy anafory. W efekcie przedstawione zostaną propozycje rozwiązania problemów wynikających z historycznych zmian w strukturze epiklezy i w całej modlitwie anafory.
    The aim of this paper is to show the interpolation in the Epiclesis of Anaphora prayers in the Liturgies of St. John Chrysostom and St. Basil the Great. The analysis will cover the changes made in the second millennium, in particular the emergence of the troparion of the third hour service, and interpolation of the words “changing it by your Holy Spirit”. The text shows the genesis of adding additional words and explains what their effect was on the structure of the Anaphora prayers. As a result, proposals to solve the problems arising from historical changes in the structure of the Epiclesis and in the whole prayer of the Anaphora will be presented.
    Źródło:
    ELPIS; 2014, 16; 33-41
    1508-7719
    Pojawia się w:
    ELPIS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gnesioi filoi: George Syncellus and Theophanes the Confessor – Addenda
    Autorzy:
    Kompa, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26469788.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Theophanes the Confessor
    George Syncellus
    Georgios Synkellos
    Byzantine chronography
    Byzantine historiography
    Chronographia
    Ekloge chronographias
    gnesios philos
    TLG
    world chronicles
    hos proephen
    kathos kai proephen
    hos proephemen
    hos ephen
    hos ephemen
    ὡς προέφην
    καθὼς καὶ προέφην
    ὡς προέφημεν
    καθὼς προέφημεν
    ὡς ἔφην
    ὡς ἔφημεν
    stylometry
    Opis:
    The paper provides the addenda to A. Kompa, Gnesioi filoi: the search for George Syncellus’ and Theophanes the Confessor’s own words, and the authorship of their oeuvre, Studia Ceranea 5, 2015, p. 155–230. All the expressions crucial to the stylistic and stylometric argument on the authorship of the Chronography of Theophanes have been updated after 7 years and verified in the expanded TLG database. The updated results are presented below. The conclusions confirm the previous opinions on the individual, singular authorship of the chronicle of Theophanes with differences in style from the first part of the universal history, written by George Syncellus. At the same time, both works should be treated as a single project, and the prooimion to Theophanes’ part as a sound base faor the reconstruction of the writing process. The clauses ὡς προέφην, καθὼς καὶ προέφην, ὡς προέφημεν, and καθὼς προέφημεν are specific to the Chronography of Theophanes in their frequency and diversity, but they seem to be known and used by the circles from which Theophanes acquired his literary skills.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2022, 12; 599-632
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pieniądz w Vita Porphyrii episcopi Gazensis pióra Marka Diakona
    Money in Vita Porphyrii episcopi gazensis by Marc the Deacon
    Autorzy:
    Milewski, Ireneusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/558994.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    antyczne chrześcijaństwo
    ekonomia późnego Cesarstwa Rzymskiego
    wczesne Bizancjum
    Porfiriusz
    biskup palestyńskiej Gazy
    Marek Diakon
    hagiografia wczesnobizantyńska
    Ancient Christianity
    economy of the Later Roman Empire
    early Byzantium
    Porphyrius
    bishop of Palestynian Gaza
    Marc the Deacon
    early Byzantine hagiography
    Opis:
    W tekście przeprowadzono analizę relacji dotyczących pieniądza jakie pojawiają się w Vita Porphyrii episcopi Gazensis. W dziele Marka Diakona pieniądz pojawia się w kilku kontekstach, a mianowicie w działalności biskupstwa w Gazie, jako darowizny otrzymane przez palestyńskie Kościoły od dworu cesarskiego w Konstantynopolu (od cesarza Arkadiusza i jego żony Aelii Eudoksji) oraz pieniądza rozdawanego w ramach działalności dobroczynnej. Niestety w Vita Porphyrii nie odnajdujemy informacji na temat ówczesnych cen i płac. Wątpliwa jest również wartość poznawcza tego tekstu, także w kwestii zasadności wymienianych w nim sum pieniężnych.
    The paper analyses the reports regarding money which appear in the Vita Porphyrii episcopi gazensis. In the work of Marc the Deacon, money appears in several contexts: as involved in various activities of the bishoprics in Gaza; as a donation to a church given by the imperial court (the emperor Arcadius and his wife the empress Aelia Eudoxia); and as sums donated to charity (also by the bishopric of Gaza). However, in Vita Porphyri we find no information about the prices and wages of the time. Another problem is the credibility of the reports when it comes to the amounts of money mentioned. Unfortunately, it is extremely difficult to verify their credibility with any degree of certainty.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2017, 40; 35-42
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Et ait: «Faciamus hominem ad imaginem et similitudinem nostram»” (Rdz 1, 26). Próba egzegezy bizantyńskiej na przykładzie Komentarza do Księgi Rodzaju Anastazego z Synaju
    “Et ait: «Faciamus hominem ad imaginem et similitudinem nostram»” (Gen 1:26). An attempt of Byzantine exegesis on the example of A commentary to the book of Genesis by Anastasius of Sinai
    Autorzy:
    Jóźwiak, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/613032.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Św. Anastazy z Synaju
    egzegeza bizantyńska
    Komentarz do Księgi Rodzaju
    Rdz 1, 26
    St. Anastasius of Sinai
    byzantine exegesis
    Commentary on the Book of Genesis
    Gen 1:26
    Opis:
    The Hexaëmeron, traditionally ascribed to Anastasius of Sinai may be one of the most important works of Christian mysticism from the Byzantine era. Three factors make it especially significant. First, it is one of the longest and most detailed surviving examples of Christian mystical exegesis as practiced in the Byzantine period. Second, this commentary is an extensive and unified exposition of the theology of an important Church writer. And finally, the Hexaëmeron is not only steeped in biblical literature, but also contains a large reservoir of quotes and paraphrases of the early Church Fathers on the first three chapters of Genesis. In this article, I analyzed book VI of the Commentary to the Book of Genesis (PG 89, 921-938) by Anastasius of Sinai, in which Anastasius comments, inter alia, the verse from Genesis 1, 26. The main goal of my analysis was to answer the question whether Anastasius – the Byzantine exegete – in her exegesis of the Holy Scriptures, using the earlier considerations of the Fathers of the Church, is at least to a small extent original or uncritical rewrites the previous interpretations, not including any of these interpretations?
    Źródło:
    Vox Patrum; 2018, 70; 545-557
    0860-9411
    2719-3586
    Pojawia się w:
    Vox Patrum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polityka papiestwa w Europie Środkowej i na Bałkanach w okresie działalności Konstantyna i Metodego w państwie morawskim oraz misjonarzy łacińskich w Bułgarii
    The policy of the Holy See in Central Europe and the Balkans during the activities of Constantine and Methodius in the Moravian state and the Latin missionaries in Bulgaria
    Autorzy:
    Polek, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32395583.pdf
    Data publikacji:
    2024-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Central Europe and the Balkans in the 9th century
    papacy
    Carolingian and Byzantine Empires
    Cyril and Methodius
    Sancta Ecclesia Marabensis
    Europa Środkowa i Bałkany w IX w.
    papiestwo
    Bizancjum
    Karolingowie
    państwo morawskie
    Bułgaria
    Konstantyn i Metody
    Opis:
    The subject of the article is the policy of the Holy See during the pontificates of Nicholas I, Hadrian II and John VIII with regard to countries in Central Europe and the Balkans. It was the result of the complex relations between the papacy and the Carolingians, the Byzantine Empire as well as the Slavic states. The Moravian rulers (Rostislav and Sviatopluk) and, Boris-Michael, the Khan of Bulgaria, used the interest of the Holy Sees diplomacy in these regions to implement their own ecclesiastical and political plans. An analysis of mutual diplomatic contacts shows more interest in Boris-Michaels state in the diplomatic activity of the papacy than in the Moravian state. The change in the policy of the Holy See took place after the fiasco of making the Bulgarian state dependent on the Church, as well as with the deterioration of relations with the East Frankish monarchy (in ecclesiastical and political matters). This contributed to the growing importance of the Moravian state in the diplomatic activities of Rome in Central Europe (the Gloria in excelsis Deo papal bull).
    Źródło:
    Historia Slavorum Occidentis; 2024, 2(41); 13-70
    2084-1213
    Pojawia się w:
    Historia Slavorum Occidentis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pieniądz w Historia religiosa autorstwa Teodoreta z Cyru
    Money in Historia religiosa by Theodoret of Cyrus
    Autorzy:
    Milewski, Ireneusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/612069.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    antyczne chrześcijaństwo
    gospodarka późnego Cesarstwa Rzymskiego
    wczesne Bizancjum
    Teodoret z Cyru
    hagiografia bizantyńska
    Ancient Christianity
    economy of the Later Roman Empire
    early Byzantium
    Theodoret of Cyrus
    byzantine hagiography
    Opis:
    The paper analyses the reports regarding money, which appear in the Historia religiosa writen by Theodoret of Cyrus. Historia religiosa, on the one hand, presents the life of the Syrian monks, and the other hand depicts the realities of everyday life of the inhabitants of the collapsed provinces of the Roman East at the turn of the fourth and fifth century. On this occasion, we also find in Historia religiosa numerous references to the role of money in everyday life. In the work of Theodoret money appears in several contexts: as an important element of trade on the market, as taxes, as a ransom paid for releasing captives but also as a money in welfare activities (amounts of money donated to charity). Unfortunately, in Historia religiosa, we didn’t found any information about the prices and wages. The analyzed reports, despite a certain lack of precision, are a valuable sources of knowledge. They depicts everyday life in eastern provinces, “stories” unknown to the “great history”, allowing for a reconstruction of social and economic history of the later Roman Empire.
    Źródło:
    Vox Patrum; 2018, 69; 481-492
    0860-9411
    2719-3586
    Pojawia się w:
    Vox Patrum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jeden z herezjarchów? Przedstawienia ikonograficzne Mahometa w rękopisie Рнб, f.IV.151 w kontekście staroruskich narracji na jego temat
    One of the heresiarchs? Iconographic representations of Muhammad in the Рнб, f.IV.151 manuscript in the context of the old russian narratives about him
    Autorzy:
    Brzozowska, Zofia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/613060.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Mahomet
    islam
    źródła bizantyńskie
    literatura staroruska
    Iluminowany zwód latopisarski (Лицевой летописный свод)
    Muhammad
    Islam
    Byzantine sources
    Old Russian Literature
    Illustrated Chronicle of Ivan the Terrible (Лицевой летописный свод)
    Opis:
    The РНБ, F.IV.151 manuscript is the third volume of a richly illustrated historiographical compilation (so-called Лицевой летописный свод – Illustrated Chronicle of Ivan the Terrible), which was prepared in one copy for tsar Ivan IV the Terrible in 1568-1576 and represents the development of the Russian state on the broad background of universal history. The aforementioned manuscript, which contains a description of the history of the Roman Empire and then the Byzantine Empire between the seventies of the 1st century A.D and 919, includes also an extensive sequence devoted to Muhammad (Ѡ Бохмите еретицѣ), derived from the Old Church Slavonic translation of the chronicle by George the Monk (Hamartolus). It is accompanied by two miniatures showing the representation of the founder of Islam. He was shown in an almost identical manner as the creators of earlier heterodox trends, such as Arius or Nestorius. These images therefore become a part of the tendency to perceive Muhammad as a heresiarch, a false prophet, and the religion he created as one of the heresies within Christianity, which is also typical of the Old Russian literature.
    Źródło:
    Vox Patrum; 2018, 70; 449-469
    0860-9411
    2719-3586
    Pojawia się w:
    Vox Patrum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Could a Caliph Be Virtuous? Selected Aspects of the Image of Muslim Rulers in the "Chronography" of Theophanes the Confessor
    Czy kalif mógł być cnotliwy? Wybrane aspekty wizerunku władców muzułmańskich w "Chronografii" Teofanesa Wyznawcy
    Autorzy:
    Cecota, Błażej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2158122.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-15
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Bizancjum
    kalifat
    historiografia
    bizantyńska historiografia
    Teofanes Wyznawca
    Mu'awija
    Mu'awija ibn Abi Sufjan
    Byzantium
    Caliphate
    historiography
    byzantine historiography
    Theophanes the Confessor
    Mu'awiya
    Mu'awiya ibn Abi Sufyan
    Opis:
    The Chronicle of Theophanes the Confessor is one of the few Byzantine historiographical works in which so much space is devoted to the Islamic world and the first ruling caliphate. Of course, most references to Muslims concern mostly military issues – numerous Muslim invasions on Byzantine lands that were happening almost since the beginning of Islam. Also important was the way Theophanes treated Islam itself as a religion – as heresy. Therefore, it is hard to expect that the descriptions of the caliphs can be considered positive. In most of them, we find rather “evidence” of the greed, stupidity, or propensity to violence, which were to characterize the caliphs. Nevertheless, in the context of the answer to the question posed in the title – whether the caliph could be virtuous – it is worth taking a closer look at the image of the two rulers in the Chronography – Mu‘awiya and ‘Abd al-Malik. This text is dedicated to the first of these rulers.
    Chronografia Teofanesa Wyznawcy to jedno z niewielu bizantyńskich dzieł historiograficznych, w którym tak wiele miejsca poświęcono światu islamskiemu i pierwszym władcom kalifatu. Oczywiście większość wzmianek na temat muzułmanów dotyczy raczej zagadnień militarnych – licznych najazdów na ziemie bizantyńskie, jakie miały miejsce praktycznie od początku powstania islamu. Istotny był też sposób w jaki Teofanes traktował sam islam – jako herezję. Trudno więc spodziewać się, aby opisy dotyczące kalifów można było uznać za pozytywne. W większości z nich znajdziemy raczej „dowody” na chciwość, głupotę czy skłonność do przemocy, jakie charakteryzować miały kalifów. Niemniej jednak w kontekście odpowiedzi na zadane w tytule pytanie – czy kalif mógł być cnotliwy – warto przyjrzeć się bliżej wizerunkowi dwóch władców w Chronografii – Mu‘awiji oraz ‘Abd al-Malika. Niniejszy tekst poświęcony został pierwszemu z wymienionych kalifów.
    Źródło:
    Vox Patrum; 2022, 84; 79-92
    0860-9411
    2719-3586
    Pojawia się w:
    Vox Patrum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    La cura pastorale dei fedeli di rito bizantino-slavo: la prospettiva romana
    The Pastoral Care of the Faithful of the Byzantine-Slavic Rite: The Roman Perspective
    Opieka duszpasterska nad wiernymi obrządku bizantyjsko-słowiańskiego: perspektywa rzymska
    Autorzy:
    Parenti, Stefano
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27316399.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-30
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
    Tematy:
    rito bizantino-slavo
    neo-unia
    storia della Chiesa in Polonia
    byzantine-slavic rite
    neo-union
    history of the Church in Poland
    obrządek bizantyjsko-słowiański
    neounia
    historia Kościoła w Polsce
    Opis:
    Lo studio considera l’evoluzione della locuzione “rito bizantino slavo” coniata negli anni Trenta del secolo scorso per indicare la tradizione liturgica della Neo-Unia in Polonia e le risposte formative e pastorali offerte dalla Santa Sede al movimento unionista. Particolare attenzione è accordata all’edizione romana dei libri liturgici in slavo ecclesiastico e alle sue intuizioni pre-ecumeniche.
    The study considers the evolution of the locution "Byzantine Slavonic rite" coined in the 1930s to refer to the liturgical tradition of the Neo-Union in Poland and the formative and pastoral responses offered by the Holy See to the Unionist movement. Special attention is given to the Roman edition of liturgical books in Church Slavonic and its pre-ecumenical insights.
    Studium rozważa ewolucję określenia "obrządek bizantyjsko-słowiański" powstałego w latach trzydziestych XX wieku w odniesieniu do tradycji liturgicznej neounii w Polsce oraz formacyjne i duszpasterskie odpowiedzi Stolicy Apostolskiej na ruch unionistyczny. Szczególną uwagę poświęca się rzymskiej edycji ksiąg liturgicznych w języku cerkiewnosłowiańskim i jej przed ekumenicznym spostrzeżeniom.
    Źródło:
    Teologiczne Studia Siedleckie; 2022, XIX/19; 247-275
    1733-7496
    Pojawia się w:
    Teologiczne Studia Siedleckie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Liturgiczne zastosowanie świętego myronu (krzyżma) w tradycji bizantyjskiej. Namaszczenia w sakramencie chrztu i bierzmowania
    Liturgical application of the holy myron (chrism) in the Byzantine tradition. The anointment in the sacraments of baptism and confirmation
    Autorzy:
    Nowakowski, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29432124.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    liturgia
    tradycja bizantyjska
    Duch Święty
    krzyżmo
    myron
    chrzest
    bierzmowanie
    miropomazanie
    namaszczenia chrzcielne
    modlitwy
    ciało
    teologia
    liturgy
    Byzantine tradition
    The Holy Spirit
    Chrism
    Myron
    Miropomazanie
    Baptism
    Confirmation
    Bapismal Anointments
    Body
    Theology
    Opis:
    Artykuł ukazuje rodzaje różne zastosowań krzyżma (świętego myronu) w liturgii Kościoła prawosławnego. Przedstawione są najpierw szczególne miejsce i znaczenie krzyżma (myronu) w liturgii tradycji bizantyjskiej. Autor omawia następnie ewolucję bizantyjskich namaszczeń chrzcielnych (przedchrzcielne i pochrzcielne) w kontekście wpływów syryjskiej tradycji liturgicznej.  Szczególną uwagę zwraca na namaszczenie krzyżmem (myronem), które w obrządku bizantyjskim pełni rolę sakramentu bierzmowania (miropomazanie).  Ukazuje namaszczenia myronem na różnych częściach ciała i towarzyszące im modlitwy, na przykładzie dawnej praktyki Cerkwi rosyjskiej (XVII wiek). Na koniec podjęta została próba sformułowania liturgicznej teologii ciała ludzkiego, wyłaniająca się z tej wschodniej praktyki wielu namaszczeń w obrzędach bierzmowania.
    The article presents various applications of the chrism (the holy myron) in liturgy of the Orthodox Church. First a particular time of applicationan and meaning of the chrism (myron) in the Byzantine tradition is shown. Then the author discusses the process of evolution of the Byzantine baptismal anointments (prebaptismal and postbaptismal) in the context influenced by the syrian liturgical tradition. Particularly anointing with the chrism (myron) is indicated, that in Byzantine rite is considered as confirmation (miropomazanie). He speaks about anointing of various spots of the body and about the accompanying prayers as it is proved by the former practice of the Russian Church (17th). Finaly, at attempt at formulating liturgical theology of the human body has been made, as it appears in the liturgical practice.
    Źródło:
    Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2023, 61, 1; 121-137
    1234-4214
    Pojawia się w:
    Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ikona jako relacja wzajemnej miłości między człowiekiem a Bogiem w poglądach Nadii Mazhewich i Jana P. Strumiłowskiego
    Icon as a Relationship of Mutual Love in the Views of Nadia Miazhevich and Jan P. Strumiłowski
    Autorzy:
    Kowalczyk, Monika Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1597289.pdf
    Data publikacji:
    2021-05-17
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    wschodnie chrześcijaństwo
    estetyka bizantyjska
    ikona
    język ikony
    teologia ikony
    historia zbawienia
    ikonoklazm
    „ejdetyczna” teoria sztuki
    Eastern Christianity
    Byzantine aesthetics
    icon
    language of icons
    theology of icon
    the history of redemption
    iconoclasm
    “eidetic” theory of art
    Opis:
    Ikona jest przedmiotem kultu religijnego w chrześcijaństwie wschodnim. Cieszy się uznaniem i żywym zainteresowaniem także wśród wiernych Kościoła katolickiego. Książka Nadii Miazhevich i Jana P. Strumiłowskiego pod tytułem: Ikony zbawienia. Słowo, światło, kontemplacja jest tego potwierdzeniem. W jej pierwszej części autorzy zapoznają czytelnika z językiem i teologią ikony, by mógł samodzielnie modlić się przed ikoną. Podkreślają, że ikona to relacja wzajemnej miłości między człowiekiem a Bogiem. Druga część książki to kontemplacja poszczególnych ikon piszących historię zbawienia. Autorzy odchodzą od klasycznej interpretacji wschodnich ikon, kierując się osobistym spotkaniem z Chrystusem obecnym w ikonie. Ich teologia ikony jest ugruntowana w estetyce bizantyjskiej, będącej kontynuacją estetyki greckich ojców Kościoła i Pseudo-Dionizego. Sztukę bizantyjskich ikonofilów wyjaśnia „ejdetyczna” teoria sztuki.
    Icons are a subject of religious cult in Eastern Christianity. They are recognized as valuable works of art and they arouse interest in the faithful of the Catholic Church. The book of Nadii Miazhevich and Jana P. Strumiłowski entitled “Icons of redemption. Word, light, contemplation” is a confirmation of this state of affairs. In the first part of the book the Authors describe language of icons, explain theology of icons, because they know that icons often are incomprehensible. They think that an icon is a relation between a man and God, full of reciprocal love. The second part of the book is the contemplation individual icons which present the history of redemption. They prefer their individual experience of icons giving up their classical interpretations. Their theology of icons is rooted in Byzantine aesthetics whichis a continuation of aesthetics of Greek Fathers Church and Pseudo-Dionizy. “Eidetic” theory of art explain icons.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2021, 32, 1; 27-42
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cook (mageiros) in Byzantium. Was there any Female mageiros?
    Autorzy:
    Anagnostakis, Ilias
    Leontsini, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26469784.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Byzantine mageiros and mageirissa
    opsopoios and opsartytēs
    butcher and cook
    the art of cooking
    opsartytikē
    gendered cooking
    women’s culinary activities
    feminized masculine nouns
    mageiros in Rules (Typika) of monasteries and convents
    female nouns for monastic duties
    Opis:
    The paper studies terms describing cooks and cooking activities that are preserved in Byzantine literature and draw their origins from the ancient Greek literature as well as from biblical and theological texts. Despite some development regarding the preference to the term opsopoios and opsartytēs without ceasing to use the term mageiros for the male cook, as well as the term demiourgos, only the latter is used for women to signal solely the preparation of pastries. It is proved that the conceptualization and connotations of the term mageiros, which are presented in detail, prevented its attribution to women. Further proof on the use of feminised masculine nouns for female professions or occupations in literature and the more concrete evidence on the services recorded in the typika of nunneries display the absolute abiding of the conscious avoidance of the term for women’s involvement in cooking.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2022, 12; 247-299
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Góry Hemos a bizantyńskie wpływy kulturowe i gospodarcze na wczesnośredniowieczną Bułgarię
    The Hemos mountains in the context of Byzantine cultural and economic influences on Early Medieval Bulgaria.
    Autorzy:
    Marinow, Kirił
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/910226.pdf
    Data publikacji:
    2019-02-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Byzantium
    medieval Bulgaria
    Byzantine-Bulgarian relationships
    the Balkans
    Haemus mountains
    natural borders
    cultural influence
    cultural exchange
    medieval economy
    medieval culture
    Bizancjum
    średniowieczna Bułgaria
    relacje bizantyńsko-bułgarskie
    Bałkany
    góry Hemos
    granice naturalne
    wpływ kulturowy
    wymiana kulturowa
    gospodarka średniowieczna
    kultura średniowieczna
    Opis:
    Tekst omawia znaczenie górskiego łańcucha Hemosu (współcześnie odpowiadającego masywom Przedbałkanu, Starej Płaniny i Srednej Gory), który rozdzielał jądro terytorialne wczesnośredniowiecznej Bułgarii znajdujące się na północy od ziem bizantyńskich leżących na południu (prawie przez cały tzw. pogański okres państwa bułgarskiego, a zatem pomiędzy końcem VII. a połową IX. w.), i dzielił państwo na dwa geograficznie odrębne obszary przez pozostałą część istnienia tzw. Pierwszego Państwa Bułgarskiego (od drugiej połowy IX. do końca X. i początków XI. w.). Analiza źródłowa wskazuje, że szczególnie w pierwszej części omawianego okresu chronologicznego – w tzw. okresie pogańskim lub barbarzyńskim – góry rzeczywiście, do pewnego stopnia, odgrywały rolę bariery dla wpływów bizantyńskich na Bułgarów. Wynikało to z różnic ideologicznych (politycznych) i konfesyjnych pomiędzy oboma państwami.
    The text discusses the importance of the Hemos mountain range (nowadays including Pre-Balkan, Stara Planina and Sredna Gora massifs) which separated the core territory of the early medieval Bulgaria in the North from the Byzantine lands in the South (almost through the entire so-called pagan or barbarian period of the Bulgarian state, i.e. from the end of 7th to the middle of 9th centuries), and divided the state in two geographically separated territories during the rest part of the existence of the so-called First Bulgarian Empire (from the second half of the 9th to the end of 10th and beginning of 11th centuries). The source investigation shows that especially during the first half of the period in consideration – the mentioned pagan (barbarian) period – the mountains really acted, to a certain degree, as a barrier for the Byzantine influences on the Bulgarians. That was because of the ideological (political) and religious differences between both the states.
    Źródło:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2018, 25, 1; 7-42
    0239-4278
    2450-3177
    Pojawia się w:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bizantyjska teoria parafrazy a pierwotna wersja Progymnasmatów Teona
    Byzantine Theory of Paraphrase and the Primary Version of Theon’s Progymnasmata
    Autorzy:
    Modlińska-Piekarz, Angelika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1887545.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    teoria parafrazy
    progymnasmata
    Teon
    Pseudo-Hermogenes
    komentarze bizantyjskie
    Georgius Choeroboscus
    Jan z Sardes
    Jan Doksapatres
    Jan Diakon Logotheta
    Grzegorz z Koryntu
    theory of paraphrase
    Theon
    Peudo-Hermogenes
    Byzantine comentaries
    George Choeroboscus
    John of Sardis
    John Doxopatres
    John the Deacon
    Gregory of Corinth
    Opis:
    The theme of this report is limited to the Antiquity and to the Byzantine period. The paper discusses Byzantine treatises and commentaries to the Aphthonios’ (Προγυμνάσματα) and Pseudo-Hermogenes (Περὶ μεϑόδου δεινότητος). About a theory of paraphrase wrote the Byzantine grammarian, Georgius Choeroboscus, three commentators of Aphthonios’ Progymnasmata: John of Sardis, John Doxopatres, the anonymous and two commentators of 24th chapter of treatise Περὶ μεϑόδου δεινότητος, who are John the Deacon and Gregory of Corinth. These texts are known for scholars of Byzantine rhetoric, but here they will be anew interpreted and shown in the context of the ancient tradition with a particular consideration of the theories of Theon in his primary version of Progymnasmata, which consisted of the chapter about the paraphrase. This chapter survived only in the old, Armenian translation and because of it scholars didn’t consider the full Theon’s theory of paraphrase in their works. The present report attempts to respond to the research question, of how Medieval Greek commentators understood, adapted and developed the ancient rhetorical theory of paraphrase.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 3; 51-78
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-69 z 69

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies