Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Dzieje świętych wizerunków w chrześcijaństwie – zarys historii
Veneration of images in christianity – short history

Autorzy:

Jasiewicz, Arkadiusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/495219.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego

Tematy:

The Byzantine art
Icon
Iconoclasm
Catacombs
holy image

Opis:

Icon painting emerged in the Byzantine Empire - the Christian empire of the Hellenistic East during the years 330-1453 - as a fully fledged and widely spread art around 500 BC. The first steps in this art were taken in the early Christian art of painting including those examples found in the catacombs in the 2nd and 3:d centuries. It is an original, highly formalized art influenced by classical Greek art and Egyptian Hellenistic art as well as other art traditions especially Syrian. During the reign of Justus the Great who ruled in the Byzantine Empire for forty years (527-565), the Byzantine art of icon painting flourished. It continued to do so until the outburst of the Iconoclasm in 726. That year the emperor Leo III decreed that painting or using icons was to be regarded as idolatry. The Iconoclasm lived on, with a few intermissions until 843. From 843, when the church conquered the iconoclasm, the art of icon painting was revived, this time until the fall of Constantinople in 1453. This era was a golden age for the icon. During this second period of icon painting, its principal prototypes were shaped and the habit of adorning churches with icons was established.

Źródło:

Seminare. Poszukiwania naukowe; 2011, 29; 237-241
1232-8766

Pojawia się w:

Seminare. Poszukiwania naukowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

Instytucja rodziny w teologii Pawłowej i Bizancjum w opiniach sądów cerkiewnych Despotatu Epiru
The Institution of the Family in Pauline theology and Byzantium in Despotat Epirus’s Church Court Opinions

Autorzy:

Borkowski, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/420202.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

rodzina
małżeństwo
Bizancjum
sądownictwo cerkiewne
family
marriage
the Byzantine
Orthodox judiciary

Opis:

Św. Paweł naucza, że życie rodzinne opiera się na związku mężczyzny i kobiety, które symbolizuje związek między Chrystusem i Jego Cerkwią. Drugą wskazówką życia rodzinnego jest edukacja i wychowanie dzieci „w Chrystusie”. Apostoł Paweł w swoich listach udziela rodzicom rad, w jaki sposób należy wychowywać swoje dzieci, a dzieciom, jak powinni się zachowywać wobec swoich rodziców. W tych zaleceniach można wyróżnić podstawowe elementy edukacji chrześcijańskiej dzieci. Dla apostoła Pawła zachowanie zdrowych relacji jest niezbędne nie tylko w stosunkach między małżonkami, ale także w relacjach między rodzicami i dziećmi. Rodzice ponoszą główną odpowiedzialność za tworzenie pedagogicznych relacji z dziećmi i mogą przyczynić się do ich edukacji, poprzez dostarczanie im właściwych bodźców społecznych. Instytucja rodziny od dawna przyciąga zainteresowanie uczonych bizantyjskich. Pod wpływem - między innymi - nauk społecznych, w ostatnich latach położono szczególny nacisk na funkcję rodziny jako jednostki społecznej i ekonomicznej w społeczeństwie bizantyńskim. Ponieważ małżeństwo jest podstawą do tworzenia rodziny, omawiany obszar badawczy obejmuje przepisy regulujące zawieranie małżeństw (wiek, kryteria wyboru małżonka), zaręczyn, przeszkód do zawarcia małżeństwa, instytucji posagu, statusu żony i dzieci, rozwodów, itd. U Rzymian, małżeństwo było aktem cywilnym. W miarę rozprzestrzeniania się chrześcijaństwa, Cerkiew stopniowo zajmowała stanowisko odnośnie tej instytucji. Celem małżeństwa jest prokreacja i utrwalenie rasy ludzkiej, pod tym względem jest przedmiotem zainteresowania zarówno Cerkwi i państwa. Istotny punkt zwrotny został osiągnięty przez Leona VI Mądrego (886-912), który uznał małżeństwo pobłogosławione przez Cerkiew za jedyne legalne. Później, poczynając od Tomosu (997) patriarchy Sysaniusza, skodyfikowano przeszkody do zawarcia małżeństwa z powodu pokrewieństwa lub powinowactwa. Ważnymi źródłami do badań nad rodziną i stosunkami prawnymi wynikającymi z małżeństwa są decyzje i opinie sądów cerkiewnych Despotatu Epiru, a zwłaszcza te należące do biskupów Jana Apokaukosa i Demetriosa Chomatenosa.
St Paul teaches that family life is founded on the union of a man and woman, which symbolises the relation between Christ and His Church. A second guideline to family life is the education and upbringing of children “in Christ.” The Apostle Paul, in his letters provides parents with advice on how they should raise their children, and children on how they should behave in relation to their parents. In this advice, although limited in number and extend, one can distinguish the basic elements of Christian education for children. For the Apostle Paul, the cultivation of healthy relations is indispensable, not only in the relations between husbands and wives, but also in the relationship between parents and children. Parents have the main responsibility for the creation of pedagogic relation with their children and they can contribute to their education, by providing them social stimuli. The institution of the family has long attracted the interest of Byzantine scholars. Influenced by, among other things, the social sciences, the focus has expanded in recent years to include the function of the family as a social and economic unit in Byzantine society. Since marriage is the basis for the formation of a family, the field of study embraces the rules governing the contracting of a marriage (age, criteria for the selection of a spouse), betrothal, impediments to marriage, the institution of marriage portions and bridal gifts, the status of the wife and children, divorce and so on. Under the Romans, marriage was a civil act. As Christianity spread, the Church gradually came to intervene and acquire a role in the institution. The purpose of marriage is procreation and the perpetuation of the human race, and in this sense, it is of interest to both church and state. A turning-point was reached with the promulgation by Leo VI the Wise (886-912) of Novella 89, which laid down that only marriages blessed by the Church were legal. Later statues, beginning with the Tome (997) of Patriarch Sisinnius, codified the impediments to marriage by reason of kinship or affinity. Among the most illuminating sources for the study of the family and the legal relations deriving from marriage are the decisions and opinions of the ecclesiastical courts of the principality of Epirus and specifically those of the Metropolitan, John Apokaukos, and the Archdiocese of Ochrid, under Demetrios Chomatenos. It is interesting to note that these two prelates considered the cases brought before them not only in the light of the secular law and Church rules, but also with a certain broadness of mind and social sensitivity.

Źródło:

ELPIS; 2016, 18; 37-44
1508-7719

Pojawia się w:

ELPIS

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

Two Byzantine Seals from the Excavation of the Medieval Fortress “Malkoto kale” (Yambol Region, Bulgaria)

Autorzy:

Kanev, Nikolay

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31234114.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

sigillography
history of the Byzantine Empire
Voden
Yambol
Bulgaria
Byzantine lead seals
Michael Tzitas
protokouropalates
doux
metropolitan of Athens
Nicetas

Opis:

The present article aims to put into scholarly circulation two new unpublished Byzantine lead seals from the medieval fortress in the area of the village of Voden (municipality of Bolyarovo, Yambol region, Bulgaria). They were handed to the Regional Historical Museum in the town of Yambol as a result of the regular archaeological excavations of the site near the village of Voden, conducted in the period 2012–2019. The first seal dates from the last quarter of the 11th century and has a bust of the Holy Virgin with a halo and a round medallion with the image of the Infant Jesus Christ who blesses with both hands. From the legend on the reverse, it is clear that the bulla belonged to a Byzantine dignitary named Michael Tzitas, who advertises himself with the title of (proto)kouropalates and the position of doux. The second seal dates from the end of the 11th – the beginning of the 12th century and has an interesting and relatively rare iconographic plot depicting three military saints on the obverse, and an invocation to them on the reverse. The seal belongs to a clergyman – a metropolitan bishop of Athens, named Nicetas (Νικήτας).

Źródło:

Studia Ceranea; 2022, 12; 507-522
2084-140X
2449-8378

Pojawia się w:

Studia Ceranea

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

Supervision of weights and measures in early 7th‑century Egyptian Alexandria in the light of the "Vita Joannis Eleemosynarii"
Nadzór nad miarami i wagami w egipskiej Aleksandrii początku VII wieku w świetle "Vita Joannis Eleemosynarii"

Autorzy:

Milewski, Ireneusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28714300.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

Tematy:

early Byzantium
the early Byzantine economy
weights and measures in early Byzantium

Opis:

W tekście omówiono krótki passus z Vita Joannis Eleemosynarii autorstwa Leoncjusza z cypryjskiego Neapolis, dotyczący okoliczności wprowadzenia przez patriarchę Jana Jałmużnika znormalizowanych miar i wag na terenie Aleksandrii. Wedle autora relacji było to jedno z pierwszych zarządzeń, które patriarcha ogłosił po objęciu tronu. Niestety, tego faktu nie potwierdzają inne źródła. Nie można jednak wykluczyć, iż takowe rozporządzenie rzeczywiście zostało ogłoszone w Aleksandrii krótko po 610 r. Analogiczne rozporządzenia są nam znane z okresu wcześniejszego (schyłek IV–poł. VI w.), za każdym razem jednak były one ogłaszane przez władze świeckie. Autor artykułu, poza analizą interesującego go przekazu, wyjaśnił, dlaczego w tym przypadku edykt normujący stosowane w Aleksandrii miary i wagi mógł być wprowadzony przez lokalnego biskupa, patriarchę Jana. Wypływało to co najmniej z dwóch powodów. Po pierwsze, z roli, jaką biskupi odgrywali w miastach w okresie wczesnobizantyńskim, kiedy kolejni cesarze w obliczu nieudolnej, a przede wszystkim skorumpowanej władzy świeckiej upatrywali w nich gwaranta funkcjonowania państwa. Z tego też względu otrzymali spore przywileje dające im w praktyce władzę lokalnych zarządców, o tyle istotną, gdyż z ich zdaniem, w odróżnieniu od stanowiska władzy świeckiej, z reguły liczyli się mieszkańcy. Drugą kwestią, którą w tym przypadku należy zaakcentować, jest silna pozycja patriarchów aleksandryjskich nie tylko w mieście, gdzie Jan był biskupem, ale również w całym regionie. Ich polityczne i gospodarcze znaczenie w połączeniu z popularnością charyzmatycznych jednostek, jak to było w wypadku Jana Jałmużnika, dawały olbrzymie możliwości działania, w tym również wyręczania czy wręcz zastępowania lokalnej władzy świeckiej w sprawnym administrowaniu miastami.

Źródło:

Studia z Dziejów Średniowiecza; 2023, 26; 110-120
2544-2562

Pojawia się w:

Studia z Dziejów Średniowiecza

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

Geneza chrześcijańskiej posługi hospicyjnej
The genesis of Christian hospice care

Autorzy:

Leśniewski, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/612744.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

historia medycyny
geneza opieki hospicyjnej
chrześcijaństwo
Cesarstwo Bizantyńskie
trąd
teologia diakonii
History of Medicine
the Genesis of Hospice Care
Christianity
the Byzantine Empire
Leprosy
theology of diakonia

Opis:

Hospice care to terminally ill people was originated due to a sensitivity to the personal dignity of man. Christianity brought a special contribution to the care of terminally ill people in the history of the world. Institutionalized Christian hospice care was started in the second half of the fourth century. The first hospices were founded in the Byzantine Empire and were destined for people suffering from leprosy. In the article there are stated the facts relating to the biblical foundations of the theology of diakonia and examples of the involvement of the hierarchy in the creation of hospitals according to the principles of Christian ethics. The Author underlines that the first Christian hospices have been an integral part of monasteries.

Źródło:

Vox Patrum; 2017, 67; 289-301
0860-9411
2719-3586

Pojawia się w:

Vox Patrum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Wpływy bizantyjsko-bałkańskie na ziemiach polskich na przykładzie Kodeksu Supraskiego
Byzantine and Balkan influences on Polish lands on the ex ample of the Codex Suprasliensis

Autorzy:

Borkowski, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/420303.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

Codex Suprasliensis
cyrylic manuscript
monastery of Supraśl
Michał Bobrowski
the Byzantine Commonwealth
the Balkans
Slavia Orthodoxa
Kodeks supraski
rękopis cyrylicki
monaster w Supraślu
Imperium Bizantyjskie
Bałkany
Prawosławie

Opis:

The Codex Suprasliensis (called also the Retkov Sbornik), a Cyrillic manuscript copied in the late 10th century, is the largest extant Bulgarian manuscript from the Preslav literary school. Codex Suprasliensis contains 24 vitae of Christian saints for March and 23 homilies for the movable cycle of the church year. The Codex Suprasliensis is written on parchment and shows careful writing and craftsmanship. It was discovered in 1823 in the Monastery of Supraśl by Canon Michał Bobrowski. He sent it to the Slovenian scholar Bartholomaeus (Jernej) Kopitar for study. After Kopitar’s death the first 118 folios were preserved in the University Library in Ljubljana, where they are still kept. The following 16 leaves were purchased by A. F. Byčkov in 1856 and are now located in the Russian National Library in St. Petersburg. There maining 151 leaves found themselves in the collection of the Counts Zamoyski; this so-called Warsaw part disappeared during World War II and was long considered lost until it reemerged in the USA and was returned to Poland in 1968. It is now located in the National Library in Warsaw. The Codex Suprasliensis has been listed in the UNESCO’s Memory of the World Register since 2007. The Codex Suprasliensis is very importand by all who are interested in the history of Bulgaria, the Byzantine Commonwealth, the Balkans and Slavia Orthodoxa.

Źródło:

ELPIS; 2013, 15; 63-68
1508-7719

Pojawia się w:

ELPIS

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Kilka uwag o specyfice badań nad historią kobiet w późnej starożytności i Bizancjum
A few comments on the specific character of the research into the history of women in late antiquity and Byzantium

Autorzy:

Kosiński, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1834145.pdf

Data publikacji:

2020-12-30

Wydawca:

Wydawnictwo HUMANICA

Tematy:

dzieje kobiet w antyku
kobiety w Bizancjum
proweniencja źródeł antycznych
history of women in Antiquity
women in the Byzantine Empire
provenance of sources in Antiquity

Opis:

Niniejszy artykuł jest próbą ukazania najważniejszych trudności w badaniach prowadzonych nad historią kobiet w późnej starożytności i Bizancjum. Wskazuje najistotniejsze różnice w tego typu badaniach dotyczących różnych epok historycznych. Największym problemem w badaniach kobiecych w epokach przed-nowożytnych jest charakter źródeł, których autorkami w niewielkim jedynie zakresie były kobiety, w dodatku przede wszystkim kobiety wywodzące się z elit. Zazwyczaj na świat kobiet w tych czasach patrzymy przez pryzmat autorów, którzy byli mężczyznami, najczęściej również pochodzącymi z elit. Dlatego aby badać dzieje kobiet w antyku i Bizancjum, trzeba przede wszystkim wykorzystywać metodologię charakterystyczną dla studiów klasycznych, umiejętnie łącząc ją z metodologią wypracowaną dla zgłębiania historii kobiet.
The present article aims to show the most important difficulties connected with the research on the history of women in Late Antiquity and Byzantium. It also points to the significant differences that exist in such studies as relating to various historical periods. The major problem occurring in the women’s studies focused on pre-modern periods is the nature of the sources as represented by only a very limited number of female authors (most of whom would represent the elite circles of society). Most often, the world of women in that period is depicted from the perspective of male authors, usually members of the upper classes themselves. For this reason, the study of the history of women in Antiquity and in the Byzantine period should require the use of the methodology specific to classical studies with the reliance on the applicable methods elaborated for the purposes of women’s studies.

Źródło:

Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2020, 2(9); 9-25
2451-3539
2543-7011

Pojawia się w:

Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Posiedzenia Komisji Bizantynologicznej Polskiego Towarzystwa Historycznego (KB PTH) w roku akademickim 2018/2019
Meetings of the Byzantine Commission of the Polish Historical Society in the Academic Year 2018/2019

Autorzy:

Kochanek, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/613145.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

report
byzantine commission of the polish historical society
2018/2019

Źródło:

Vox Patrum; 2019, 72; 325-328
0860-9411
2719-3586

Pojawia się w:

Vox Patrum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

Τέρνοβος, ἐν ᾗ τὰ βασίλεια ἦν τῶν Βουλγάρων: the Role of the Bulgarian Capital City According to Ῥωμαϊκὴ ἱστορία by Nikephoros Gregoras

Autorzy:

Marinow, Kirił

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31234052.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Nikephoros Gregoras
Tărnovo
Tărnovgrad
Veliko Tărnovo
Byzantium and Bulgaria
medieval Bulgaria
medieval Balkans
medieval capitals
Byzantine historiography
the others in Byzantine sources
Bulgaria in Byzantine sources

Opis:

The paper is devoted to a detailed analysis of direct and indirect references to Tărnovo, the capital of the so-called Second Bulgarian Tsardom (12th–14th centuries) in Roman history of Nikephoros Gregoras, an outstanding Byzantine scholar of the first half of the fourteenth century. An analysis of the passages devoted to this city leads to a conclusion that the status of the city was fully obvious to the Byzantine historian – this was the main, capital city of the Bulgarian state, in which its rulers permanently resided, without holding which one could not be a fully legitimate tsar of the Bulgarians and exercise real power of the northern neighbours of Byzantium. Thus the conflicts over power in contemporary Bulgaria focused primarily on taking Tărnovo. The Bulgarian tsar departed with military expeditions most often from this city, having gathered in its vicinity armed forces, and to this city Byzantines and rulers of other neighbouring countries sent their envoys to meet with the Bulgarian autocrat.

Źródło:

Studia Ceranea; 2022, 12; 135-157
2084-140X
2449-8378

Pojawia się w:

Studia Ceranea

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Spalona ziemia. Losy bułgarskiego zaplecza gospodarczego w czasie wyprawy Nikefora I Genika z roku 811
A scorched earth: The fate of the Bulgarian economic background during the expedition of Nikephoros I Genikos of 811

Autorzy:

Marinow, Kirił

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/910291.pdf

Data publikacji:

2020-12-13

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Byzantium
early medieval Bulgaria
Nikephoros I Genikos
Khan Kroum
Haimos mountains
Byzantine warfare
Byzantine-Bulgarian wars
early medieval history
Theophanes Confessor
The Byzantine chronicle of 811
Bizancjum
wczesnośredniowieczna Bułgaria
Nikefor I Genik
chan Krum
góry Hemos
wojskowość bizantyńska
wojny bizantyńsko-bułgarskie
historia wczesnośredniowieczna
Teofanes Wyznawca
Kronika bizantyńska roku 811

Opis:

Celem artykułu jest przedstawienie wpływu wielkiej wyprawy zbrojnej pod wodzą cesarza bizantyńskiego Nikefora I Genika (802–811) na ogólną polityczno-gospodarczą sytuację ziem państwa bułgarskiego. W trakcie działań zbrojnych na terenie chanatu, wojska bizantyńskie niszczyły pola uprawne,  wybijały zwierzęta hodowlane i prawdopodobnie dopuściły się mordów na miejscowej ludności. Zazwyczaj badacze tłumaczą te działania rozluźnieniem dyscypliny w armii cesarskiej, w związku z brakiem decyzyjności ze strony głównodowodzącego. Na podstawie korelacji i racjonalizacji źródeł dotyczących kampanii należy uznać, że niszczycielska aktywność wojskowa była podejmowana świadomie, z myślą o zadaniu Bułgarom możliwie największych strat gospodarczych. Co więcej, taka interpretacja przeczy powszechnej tezie, że wspomniana kampania cesarska miała na celu likwidację państwowości bułgarskiej i inkorporację jej ziem do Bizancjum. Należy uznać, że celem opisywanych działań było raczej wyłączenie na dłuższy czas chana Kruma (796/803–814) i jego podwładnych z zaangażowania zbrojnego na terenie Tracji i Macedonii, czyli obszarów, na których cesarstwo starało się odzyskać oraz umocnić swoje wpływy.
The article is dedicated to the impact of the military expedition led by the Byzantine emperor Nikephoros I Genikos (802–811) on the overall political and economic situation of the Bulgarian state. During the military operations carried out in the Khanate, the Byzantine forces undertook the devastation of arable fields, the killing of farm animals and probably committed murders of the local population. Many researchers associate this activity with the loosening of discipline within the army, which was to be the result of a lack of control on the part of the commander-in-chief. On the basis of the correlation and rationalization of the sources in the matter, we have to interpret all these actions in a completely different way, as a conscious activity aimed at causing the Bulgarians the greatest possible losses by the imperial army. Moreover, the interpretation contradicts the universally accepted thesis, that the imperial campaign was aimed at eliminating Bulgarian statehood and incorporating its lands into Byzantium. It seems, therefore, that the purpose of the described activities was to exclude, for a long time, Khan Kroum (796/803–814) and his subordinates from military engagement in Thrace, Macedonia, i.e. areas where the Empire tried to regain and consolidate its influence.

Źródło:

Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2020, 27, 1; 17-46
0239-4278
2450-3177

Pojawia się w:

Balcanica Posnaniensia Acta et studia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

Edycja i opracowanie naukowe pism polemicznych Kasjana Sakowicza i Piotra Mohyły. Problem badawczy
Scientific Studies and Edition of Polemical Writings of Kasjan Sakowicz and Piotr Mohyła. The Purpose of the Study

Autorzy:

Kobylińska, Zdzisława
Marek, Melnyk

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/944050.pdf

Data publikacji:

2017-03-31

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego

Tematy:

polemika katolicko-prawosławna
państwo polsko-litewskie
literatura polemiczna
unia brzeska
kultura ruska
bizantyńsko-łacińskie pogranicze
polemika religijna
The Polish-Lithuanian Commonwealth
polemical literature
the Union of Brest
Ruthenian culture
the Byzantine and Latin
borderlands
the Catholic-Orthodox religious polemics
Catholic-Orthodox polemics

Opis:

Celem artykułu jest przedstawienie problemu badań na opracowaniem krytycznym i wydaniem wraz z komentarzem dwóch pism polemicznych czołowych reprezentantów katolicko-prawosławnej polemiki wyznaniowej na ziemiach ruskich I Rzeczypospolitej. Będą to dzieła: Kasjana Sakowicza Perspektywa (1642) oraz Piotra Mohyły Lithos (1644). Proponowane badania mogą mieć istotne znaczenie w rozwoju wiedzy na temat staro-polskiej i staroruskiej kultury literackiej tworzonej zarówno przez wyznawców Kościoła katolickiego, jak i przez pisarzy wywodzących się z kręgu chrześcijaństwa wschodniego – prawosławnego w I połowie w XVII wieku.
The purpose of this article is to present the research problem related with conducting a critical analysis of two polemical writings authored by the leading representatives of the Catholic-Orthodox religious polemics who lived on the Ruthenian lands of the First Republic of Poland. The works will include: Perspektywa (1642) by Kasjan Sakowicz and Lithos (1644) by Piotr Mohyła. The project, which is also aimed at later publication of the above texts provided with a commentary, will play a significant role in the development of knowledge about literary culture created both by the followers of the Catholic Church and by writers originating from the sphere of Eastern Christianity in the first half of the seventeenth century.

Źródło:

Seminare. Poszukiwania naukowe; 2017, 38, 1; 151-163
1232-8766

Pojawia się w:

Seminare. Poszukiwania naukowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Akatyst i litania loretańska w duchowości maryjnej
Akathist and Litany of the Blessed Virgin Mary in the cult of Mary

Autorzy:

Pomirska, Zofia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/626592.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny

Tematy:

Akatyst
litania loretańska
duchowość maryjna
związek
Bizantyński hymn dziękczynny
Litania Loretańska
skierowane do Dziewicy Maryi
trzy wątki
poetycka forma komunikacji
fundamentalne
Akathist
Litany of the Blessed Virgin Mary
the cult of Mary
the relationship
the Byzantine liturgical hymn
Litany of Loreto
addressed to the Virgin Mary
three topics
a poetic form of communication
fundamental

Opis:

The article broaches the relationship of the Byzantine liturgical hymn called the Akathist with Litany of Loreto. Both prayers are addressed to the Virgin Mary, the two also combine three topics: dogmatic, liistoriosopliic, and eschatological. Theological thought links them closely together in a poetic form of communication. Therefore, they are fundamental to the development of Marian spirituality.

Źródło:

Język - Szkoła - Religia; 2013, 8, 1; 147-155
2080-3400

Pojawia się w:

Język - Szkoła - Religia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

The Portrayal of Abbasid Rulers in Chronography of Theophanes the Confessor

Autorzy:

Cecota, Błażej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31234078.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Abbasid
Byzantine historiography
Theophanes the Confessor
Byzantine-Arabic relations
Caliphate

Opis:

This text supplements another, a paper presented a decade ago on the portrayal of Umayyad rulers in Chronography of Theophanes the Confessor (B. Cecota, Islam, the Arabs and Umayyad Rulers according to Theophanes the Confessor’s Chronography, “Studia Ceranea” 2, 2012, p. 97–111). I am limiting myself here to discussing only those source remarks which directly concern one of the Abbasid Caliphs, or alternatively, to narratives structured in such a manner that they implied certain traits of a ruler. General remarks concerning the portrayal of the entire dynasty have been included, both in the main text and in the footnotes, only where this was necessary for the understanding of the context in which the Caliphs’ descriptions appear.

Źródło:

Studia Ceranea; 2022, 12; 339-350
2084-140X
2449-8378

Pojawia się w:

Studia Ceranea

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

SOME REMARKS ON ILLUS THE ISAURIANS ACTIVITY IN 479-484 (Kilka uwag na temat losów Illusa Izauryjczyka w latach 479-484)

Autorzy:

Leszka, Miroslaw J.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/702687.pdf

Data publikacji:

2007

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

EARLY BYZANTINE HISTORY
ILLUS THE ISAURIAN

Opis:

The article discusses three issues concerning Illus' political activity in 479-484: his stance toward the usurper Marcian in 479, his leaving Constantinople in 482, and his reluctance to seek imperial power.

Źródło:

Meander; 2007, 62, 1-2; 99-107
0025-6285

Pojawia się w:

Meander

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Powstanie Abbasydów i jego następstwa w ujęciu Teofanesa Wyznawcy. Część II
The Abbasid Revolution and its Aftermath in the Chronicle of Theophanes the Confessor. Part Two

Autorzy:

Cecota, Błażej Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/32319859.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Byzantine empire
byzantine-arabic relations
Theophanes the Confessor
Byzantine historiography
Cesarstwo Bizantyńskie
relacje bizantyńsko-arabskie
Teofanes Wyznawca
historiografia bizantyńska

Opis:

W pierwszej części mojego artykułu opisałem, jak Teofanes Wyznawca właściwie odmówił prawa do legitymizacji dynastii abbasydzkiej, uznając prawowierność rządów Umajjadów (według kronikarza władza tych ostatnich pochodziła bezpośrednio od Proroka Muhammada, co oczywiście nie jest do końca prawdą). Chronograf podkreślał, że Abbasydzi wykorzystywali niższe warstwy społeczne do przejęcia władzy, co doprowadziło do stanu anarchii. Jednocześnie zauważył, jak złym władcą był Marwan II. Jak można zrozumieć, z tej trudnej sytuacji nie było dobrego wyjścia, ponieważ obie strony sporu zostały obciążone grzechami prowadzącymi do niesprawiedliwości i nieprawowierności. Potwierdzały to niejako zjawiska nadprzyrodzone, o których historyk wspomniał w kontekście zmiany władzy w państwie muzułmańskim. W drugiej części mojego artykułu opisałem, jak Teofanes próbował zasugerować, że rządy Abbasydów doprowadziły do podziałów religijnych i klasowych. Wspomniałem jak kronikarz opisywał przejawy anarchii, która doprowadziła m.in. do prześladowań chrześcijan. Według mojej interpretacji, opis wojny domowej w kalifacie po śmierci Haruna ar-Raszida jest niemal zwiastunem końca imperium muzułmańskiego.
In the first part of my article, I described how Theophanes the Confessor refused to legitimize the Abbasids, recognizing the legitimacy of Umayyad rule (according to the chronicler, the Umayyad power came directly from the Prophet Muhammad, which is obviously not entirely true). The chronograph emphasized that the Abbasids used the lower classes to seize power, which allowed them to lead to a state of anarchy. At the same time, he noticed how bad a ruler Marwan the Second was. From this difficult situation, as can be understood, there was no good way out, because both sides of the dispute were tainted with sins that led to injustice or unrighteousness. This was confirmed by supernatural phenomena mentioned by historian in the context of the change of power in the Muslim state. In the second part of my paper, I described how Theophanes tried to suggest that the Abbasid rule had led to religious and class divisions in the country. As a chronicler described the manifestations of anarchy that led to the persecution of Christians in Muslim countries. According to my interpretation, the description of the civil war in the caliphate after the death of Harun ar-Rashid in the work of Theophanes the Confessor is almost a harbinger of the end of the Muslim empire.

Źródło:

Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2023, 30; 7-21
0239-4278
2450-3177

Pojawia się w:

Balcanica Posnaniensia Acta et studia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

John the Scythian – a Slayer of Usurpers and the Isaurians

Autorzy:

Leszka, Mirosław J.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1032053.pdf

Data publikacji:

2020-12-23

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

John the Scythian
Leontius
Illus
Byzantine army
Isaurians

Opis:

The paper is devoted to John the Scythian – one of the chiefs of the Byzantine army in the eighties and nineties of the 5th century. Based on the sources, the military career of John the Scythian lasted 16 years. He spent less time defending the borders of the empire and more fighting (often, victoriously) against usurpers and peoples who either had lived in its territory for centuries (the Isaurians) or sought a place to settle there (the Ostrogoths), and whose status kept changing from ally to enemy. John, as evidenced by his nickname, came from a barbarian people, but this did not prevent him from serving the emperor loyally and building his position in the circles of the empire’s elite.

Źródło:

Studia Ceranea; 2020, 10; 383-397
2084-140X
2449-8378

Pojawia się w:

Studia Ceranea

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Malarstwo ikonowe tradycji bizantyjskiej
Byzantine tradition in icon painting

Autorzy:

Koprowski, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/630986.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

icon
icon painting
reversed perspective
the sacred
the profane
Byzantine tradition

Opis:

The article seeks to reflect upon the manner of perceiving reality (the so-called reversed perspective) associated with the Byzantine tradition of icon painting which was in evidence in the Ruthenian and Russian cultural circle from the 12th to the first half of the 17th century.

Źródło:

Studia Europaea Gnesnensia; 2015, 12; 85-98
2082-5951

Pojawia się w:

Studia Europaea Gnesnensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Powstanie Abbasydów i jego następstwa w ujęciu Teofanesa Wyznawcy. Część I
The Abbasid Revolution and its aftermath in the chronicle of Theophanes the Confessor. Part one

Autorzy:

Cecota, Błażej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/32314923.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Byzantine empire
Byzantine-Arabic relations
Theophanes the Confessor
Byzantine historiography
Cesarstwo Bizantyńskie
relacje bizantyńsko-arabskie
Teofanes Wyznawca
historiografia bizantyńska

Opis:

Artykuł jest próbą interpretacji informacji wybranych przez Teofanesa Wyznawcy na temat przejęcia władzy w muzułmańskim kalifacie przez dynastię Abbasydów. W bizantyńskiej debacie naukowej ostatnich dziesięcioleci na temat Chronografii dominował spór o tzw. wschodnie źródła, w szczególności dotyczący Teofila z Edessy i rzekomych źródeł arabskich. W świetle tej bardzo ważnej dyskusji znika jednak kwestia pracy, jaką sam Teofanes Wyznawca (lub zespół współpracujących z nim osób i Jerzy Synkelos, w kontekście doboru materiałów) włożył w tworzenie tej kroniki. Jakie elementy narracji chciał podkreślić, jak ją prowadził, co chciał zasugerować swoim czytelnikom. Zdaniem autora tego tekstu, dobrym przykładem pracy selekcyjnej dokonanej przez Teofanesa są te elementy narracji, które dotyczą powstania i przejęcia władzy przez Abbasydów. Teofanes z pewnością nie był „zwolennikiem” Umajjadów, co widać zwłaszcza w opisie panowania Marwana, ale negatywnie odnosi się do tego, jak Abbasydzi przejęli władzę – kwestionuje ich legitymizację, przedstawiając jako ludzi, którzy pozwolili na rabunki i morderstwa dokonywane przez niższe klasy. Tymi zagadnieniami, a także pewnymi elementami związanymi z możliwymi interpretacjami religijnymi zająłem się w pierwszej, prezentowanej tutaj, części pracy. W drugiej przedstawię elementy narracji Teofanesa, które zdają się sugerować, iż wraz z przejęciem władzy przez Abbasydów widział on pewien zmierzch muzułmańskiego państwa w ogóle.
This article attempts to interpret the messages of Theophanes the Confessor about the seizure of power in the Muslim caliphate by the Abbasid dynasty. The Byzantine studies debate of the last decades about Chronography was dominated by the dispute over the so-called eastern sources of information contained in the Byzantine chronicle. There were numerous suggestions, most notably about Teophilus of Edessa and alleged Arab sources. In view of this very important discussion, however, the issue of the work that Theophanes the Confessor himself (or the team of people who worked with him and George Syncellus in the context of the selection of materials) put into the creation of this chronicle disappears. What elements of the narrative did he want to emphasize, how did he conduct the narrative, what he wanted to suggest to his readers. According to the author of this text, a good example of the selection work performed by Theophanes are those elements of the narrative that concern the rise and takeover of power by the Abbasids. In the first part of this article, I dealt with the circumstances of the Abbasid seizure of power, which was highlighted by the Byzantine chronicler. Theophanes was certainly not an "supporter" of the Umayyads, as seen especially in the description of Marwan's reign, but he is negative about how the Abbasids seized power - considering their legitimacy questionable, presenting them as the people who led to the robberies and murders by the lower classes . I dealt with these issues, as well as some elements related to possible religious interpretations, in the first part of the work, presented here. In the second, I will present elements of Theophanes' narrative, which seem to suggest that with the seizure of power by the Abbasids he saw a certain collapse of the Muslim state.

Źródło:

Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2022, 29; 55-69
0239-4278
2450-3177

Pojawia się w:

Balcanica Posnaniensia Acta et studia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Enemy of All Virtues: Once Again on the Image of Simeon the Great in the Oration “On the Treaty with the Bulgarians”
Wróg wszelkich cnót: Raz jeszcze w sprawie wizerunku Symeona Wielkiego w oracji „Na pokój z Bułgarami“

Autorzy:

Marinow, Kirił

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2158124.pdf

Data publikacji:

2022-12-15

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

cnoty kardynalne
Symeon I (893-927)
średniowieczna Bułgaria
relacje Bizanzjum-Bułgaria
retoryka bizantyńska
ideologia bizantyńska
obraz Bułgarów w źródłach bizantyńskich
obcy w źródłach średniowiecznych
średniowieczna egzegeza biblijna
cardinal virtues
Simeon I the Great (893–927)
medieval Bulgaria
Byzantine-Bulgarian relations
Byzantine rhetoric
Byzantine ideology
the image of Bulgarians in Byzantine sources
the others in medieval sources
medieval biblical exegesis

Opis:

This article focuses on the Bulgarian Tsar Simeon I the Great (893-927), who in the second half of his reign entered into a protracted military and ideological conflict with the Byzantine Empire. He wished not only to extend his dominions at the expense of his southern neighbour, but also to equal him in titular power, and it is possible - although scholars differ on this point - that his aspirations reached even further, namely Constantinople itself. Either way, Bulgaria under his reign posed a serious threat to Byzantium and its main antagonist. The death of the Tsar in 927 and the conclusion of peace with the Empire by his son, Peter I (927-969), finally put an end to the conflict between both the states. The celebrations marking the conclusion of the agreement provided an opportunity to take stock. In a rhetorical speech written for the occasion, Simeon's actions and aspirations were severely criticised – through comparisons to figures from ancient literature and biblical texts, the Byzantine speaker discredited the attitude of this ruler. Comparisons to those of them who aroused negative connotations in listeners and readers deprived Simeon of all the virtues belonging to a Christian ruler and, above all, of the cardinal ones by which he should, above all, legitimise himself.
Artykuł koncentruje się na postaci cara bułgarskiego Symeona I Wielkiego (893-927), który w drugiej połowie swojego panowania wszedł w długotrwały konflikt militarny i ideologiczny z cesarstwem bizantyńskim. Pragnął bowiem nie tylko poszerzyć swoje włości kosztem południowego sąsiada, lecz i zrównać się z nim w tytulaturze, niewykluczone zaś, jakkolwiek w tej materii zdania uczonych są rozbieżne, iż jego aspiracje sięgały jeszcze dalej, a mianowicie samego Konstantynopola. Tak czy owak, Bułgaria czasów jego panowania stanowiła poważne zagrożenie dla Bizancjum i jego głównego antagonistę. Śmierć cara w 927 i zawarcie pokoju z cesarstwem przez jego syna, Piotra I (927-969), ostatecznie położyła kres konfliktowi pomiędzy oboma krajami. Uroczystości związane z zawarciem porozumienia stały się okazją do podsumowań. W napisanej z tej okazji mowie retorycznej działania i aspiracje Symeona zostały poddane surowej krytyce – poprzez porównania do postaci z literatury antycznej i tekstów biblijnych bizantyński mówca zdyskredytował postawę tego władcy. Porównanie do tych z nich, którzy wzbudzali u słuchaczy i czytelników negatywne konotacje pozbawiło Symeona wszelkich cnót przynależnych chrześcijańskiemu władcy, a nade wszystko tych kardynalnych, którymi przede wszystkim powinien się legitymizować.

Źródło:

Vox Patrum; 2022, 84; 105-122
0860-9411
2719-3586

Pojawia się w:

Vox Patrum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Sergius, the Paulician Leader, in the Account by Peter of Sicily

Autorzy:

Wolińska, Teresa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/682236.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

the Paulicians
Peter of Sicily
Sergius
heresy
Byzantine history

Opis:

Peter of Sicily, a Byzantine high official from the times of Basil I, intended to warn the Archbishop of Bulgaria against certain heretics, known as the Paulicians, as he learned during his mission to Tefrike about their plans of sending their missionaries there. His writings are regarded as the most competent source of information on the history and doctrine of the Paulicians. He also described some of their leaders, including Sergius himself. According to Peter, it was a woman with whom Sergius had had an affair who made him the devil’s tool. He accepted the name of Tychicos and passed himself off as a disciple of Paul the Apostle. For 34 years he was the leader of the Paulicians. Peter admits that Sergius was successful in winning followers and at the same time, besides making false statements, accuses him of selling Christians into slavery to barbarians and of collaboration with the Muslims. In the end, however, he was supposed to have an argument with another heresiarch, Baanes, which would lead to a break among the Paulicians. Sergius is colourfully described as an enemy of the Cross, a voice of impiety, a lover of darkness and a wolf in sheep’s clothing, who skilfully pretends to be a man of virtue but has deceived many. Although he himself was murdered in 834/835, his work was continued by disciples of his.

Źródło:

Studia Ceranea; 2019, 9; 123-140
2084-140X
2449-8378

Pojawia się w:

Studia Ceranea

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

The Byzantine-Poetic Path of the Works of St. Maximus the Greek (Mikhail Trivolis, *Arta, ca. 1470 – St. Maximus the Greek, †Moscow, 1556)

Autorzy:

Zajc, Neža

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/682515.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

St. Maximus the Greek
the Holy Mount Athos
Manuscripts
Byzantine Hymnography
Orthodox Theology

Opis:

Maximus the Greek has been frequently misunderstood because of his individual use of the Slavic language. Born as Mikhail Trivolis in the Greek town of Arta, he received his humanist education in North Italy, particularly in Florence and Venice, where he was engaged in the process of the first editions of printed books and where he would constantly deal with manuscript samples. His original, authorial work, as preserved in his manuscripts, reflects his awareness of firm Orthodox theology and at the same time a special attention to grammatical rules. The paper shows how his use of the (Slavic) language was at all times intentional and at the same time profoundly influenced by the metrical rules of liturgical emphasis. Through such attitude, Maximus the Greek managed to create his own, deeply personal language and to express the complexity of Byzantine patristic, hagiographic and iconographic issues. Finally, he successfully established his Orthodox theological system, significantly marked with the poetic effect that strongly inspired his theological works.

Źródło:

Studia Ceranea; 2018, 8; 285-318
2084-140X
2449-8378

Pojawia się w:

Studia Ceranea

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

Byzantine-period lamps from Antioch-on-the-Orontes and its hinterland

Autorzy:

Eblighatian, Ani

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1634111.pdf

Data publikacji:

2020-01-04

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

terracotta lamps
Byzantine period
Antioch-on-the-Orontes
archaeological context

Opis:

The paper is an off-shoot of the author's PhD project on lamps from Roman Syria (at the University of Geneva in Switzerland), centered mainly on the collection preserved at the Art Museum of Princeton University in the United States. One of the outcomes of the research is a review of parallels from archaeological sites and museum collections and despite the incomplete documentation i most cases, much new insight could be gleaned, for the author's doctoral research and for other issues related to lychnological studies. The present paper collects the data on oil lamps from byzantine layers excavated in 1932–1939 at Antioch-on-the-Orontes and at sites in its vicinity (published only in part so far) and considers the finds in their archaeological context.

Źródło:

Polish Archaeology in the Mediterranean; 2019, 28(1); 363-383
1234-5415

Pojawia się w:

Polish Archaeology in the Mediterranean

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

Asparuh and His People on the Lower Danube through the Eyes of Theophanes, or a Story that Was Not Meant to Happen

Autorzy:

Marinow, Kirił

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/682531.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Kubrat
Asparuh
Kotrag
Theophanes the Confessor
Onglos
medieval Bulgaria
Byzantine historiography
myths and legends of origins
Byzantine ideology

Opis:

The Bulgarians’ settlement in the Lower Danube area constituted one of the most significant events in the history of the Balkan Peninsula in the Middle Ages. The Danube Bulgaria’s rise and its territorial expansion changed the political situation in this area. The Bulgarians became Byzantium’s chief opponents in the struggle for establishing ascendancy over the Balkan Peninsula. The analysis of Theophanes’ Chronography, which remains, in addition to the account by Patriarch Nicephorus, the main source of information about these events supports the conclusion that this Byzantine author took a very negative view of the effects of the arrival of these nomads in the former Byzantine territories. Although this account has been analysed in detail by a number of scholars, these authors have paid no attention to the key role of the tale of Khan Kubrat and the disobedience of his five sons who failed to remain faithful to his last wish. The significance of the personal experiences of Theophanes, who witnessed the Bulgarian expansion during the era of Khan Krum, is also omitted from today’s discussion of these issues. These experiences contributed to the way in which he viewed the migration of the ancestors of the distinguished Bulgarian ruler. The chronicler may thus be considered to have offered a very clear view of what the readers should think of the Bulgarians’ arrival in the Balkan territories.

Źródło:

Studia Ceranea; 2018, 8; 167-191
2084-140X
2449-8378

Pojawia się w:

Studia Ceranea

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Wyobraźnia i zmysły w nabożeństwie bizantyjskim w VI w. na przykładzie hymnów Romana Melodosa
The Imagination and the Senses in the Christian Service in the Sixth Century on the Example of the Hymns of Romanos the Melodist

Autorzy:

Dźwigała, Katarzyna Maria

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/585262.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego

Tematy:

hymnografia bizantyjska
Roman Melodos
kontakion
nabożeństwo bizantyjskie
liturgia bizantyjska
Konstantynopol w VI w.
byzantine hymnography
Romanos the Melodist
byzantine service
byzantine liturgy
sixth-century Constantinople

Opis:

W kontakiach Romana Melodosa odnajdziemy wiele informacji wskazujących na to, w jaki sposób postrzegano nabożeństwo chrześcijańskie w Konstantynopolu w VI w. Na podstawie lektury tekstów możemy zaobserwować, że śpiewanie hymnu miało na celu nie tylko to, aby opowiedzieć wątek biblijny, lecz aby odegrać go, jak gdyby znów miał miejsce. Celem poety było zaangażowanie umysłów i ciał słuchaczy, by pomóc im wyobrazić sobie, że są uczestnikami opowieści biblijnej. Taki stosunek do chrześcijańskiego nabożeństwa jest związany ze zmianą w odbiorze liturgii bizantyjskiej w VI w.
In the kontakia of Romanos the Melodist we find information about the attitude to Christian service in the sixth-century Constantinople. Reading the texts we can see that singing the hymn was not only to tell the biblical story but to enact it as if it took place again. The purpose of the poet was to involve the mind and the body of the audience to help them imagine that they take part in the story. This attitude to Christian worship is associated with the change in perception of the Byzantine liturgy in the sixth century.

Źródło:

Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2016, 22, 48; 499-511
1234-4214

Pojawia się w:

Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Nikephoros Bryennios the Younger – the First One Not to Become a Blind Man? Political and Military History of the Bryennios Family in the 11th and Early 12th Century

Autorzy:

Böhm, Marcin

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1032074.pdf

Data publikacji:

2020-12-23

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Nikephoros Bryennios the Younger
Anna Komnene
Komnenian clan
Byzantine Empire
Balkans

Opis:

Nikephoros Bryennios the Younger has a place in the history of Byzantium as the author of one of the works devoted to the Komnenos family coming to power. This outstanding observer and talented leader, who was fascinated by the person of his father-in-law Alexius I Komnenos, came from a family whose ambitions were no less than the those in the one into which Nikephoros himself married. His father and grandfather, also his namesake, were those who dreamed of an imperial crown for themselves and tried to reach for it armed. Apart from defeat, they both faced punishment which was blinding. One of those who captured and ordered the father of Nikephoros the Younger to be blinded was his future father-in-law. Like the later marriage with Anna Komnene, this had an impact on the respect he had for the new dynasty. However, the question is whether this respect should be explained by the man’s reluctance to participate in a plot against his brother-in-law that his ambitious wife and her mother planned.

Źródło:

Studia Ceranea; 2020, 10; 31-45
2084-140X
2449-8378

Pojawia się w:

Studia Ceranea

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

The Attack of the Rus’ on Constantinople in the Light of the Chronicon Bruxellense

Autorzy:

Fylypchuk, Oleksandr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31234085.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

the Chronicon Bruxellense
George Monachus Continuatus’s chronicle
Constantinople
Rus’
Byzantine Empire

Opis:

The Chronicon Bruxellense does not simply provide useful information on the date of the date (year, month, and day) of the Rus’ attack on the Constantinople (18 June 860), but is crucial for a deeper understanding of nature of this chronicle and his sources. The article reveals important details about the date and structure of the Chronicon Bruxellense. It also offers his sources of description of Rus’ raid and identifies George Monachus Continuatus’s chronicle as the principal model. By seeking to construction the victory over the Rus’, his anonymous author presents as a skilled compiler. This paper engages with recent discussion on the first attack of Rus’ on the Constantinople, while also contributing to the renewed interest in the reception of the Chronicon Bruxellense in the late Byzantine literature.

Źródło:

Studia Ceranea; 2022, 12; 417-435
2084-140X
2449-8378

Pojawia się w:

Studia Ceranea

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

Epifaniczne przedstawienia Trójcy Świętej na ikonach bizantyjskich i ruskich. Dogmat trynitarny a kanon ikonograficzny.
Epiphanic Representations of the Holy Trinity in Byzantine and Ruthenian Icons. The Trinitarian Dogma and the Iconographic Canon.

Autorzy:

Cyrek, Olga

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/607358.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

epiphany
Trinity
three Divine Persons
iconography
the Fathers of the Church
the dogma of the Trinity
Byzantine and Ruthenian art

Opis:

The article describes the basic types of pictorial representations of the Holy Trinity. The Old Testament prefiguration of the Trinity that became a type scene is the so-called „Hospitality of Abraham”. This is the variant of the „Trinity” used by Andrew Rublev. The „New Testament Trinity” represents such topics as „Fatherhood” and the „Common Throne”. The revelation of the Trinity as a whole is also evident in icons depicting scenes from Christ’s life, such as the icons of the Nativity, Baptism, Transfiguration on Mount Tabor, where each of the divine persons is manifested in a different way. God the Father is revealed as the sphere of heaven located in the upper part of the image, the Son of God is manifested in human flesh, and the Holy Spirit is depicted in the form of a dove, or a radiant cloud (mandorla). Numerous compositions also make use of the symbol of a triple beam, which stresses the Trinitarian nature of the depicted scene. The formation of epiphanic representations of the Trinity was influenced not only by the realities revealed in the text of the Scripture, but also by the tenets laid down at the Councils of Nicaea in 325 and Constantinople in 381. Trinitarian terminology was also developed by Eastern and Western theologians such as Basil the Great, Greogory of Nazianus, Hilary of Poitiers, Ambrose of Milan, Augustine of Hippo.

Źródło:

Poznańskie Studia Teologiczne; 2011, 25; 213-237
0209-3472

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Teologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

The Jewish Theme in Theophanes the Confessor’s Testimony on the Prophet Muḥammad

Autorzy:

Cecota, Błażej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31326405.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Theophanes the Confessor
Byzantine historiography
Christian-Muslim relations
Muhhamad
Islam’s Prophet

Opis:

Theophanes’ account regarding the rise of Islam and the history of the Prophet Muḥammad appears to be the most detailed and precise one that can be found in Byzantine historiography. The Confessor’s aim was to reproduce as many details about Muḥammad’s life as possible. Since his focus was not on religious ideas, but on key events surrounding the rise of the new religion, his account is not predominantly concerned with discussing Islam’s ideology. However, this does not allow us to regard it as in any way objective. Some of the views it contains were included with the clear goal of discrediting Islam as a religion that rivalled Christianity. This, for example, can be said of Theophanes’ remarks about the relationship between Muḥammad and the Jews. In this article, I focus on this aspect of Theophanes’ account, discussing it in the context of the long-running (the last several decades) scholarly debates regarding Jewish-Muslim relations.

Źródło:

Studia Ceranea; 2023, 13; 255-269
2084-140X
2449-8378

Pojawia się w:

Studia Ceranea

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

Ancient, Byzantine and Macedonian Epic Poetry in the Book "The Shadow of King Marko". Book review: Vitomir Mitevski (2017). "The Shadow of King Marko: Ancient, Byzantine and Macedonian Epic Poetry". Skopje: Macedonian Academy of Sciences and Arts, Skopje

Autorzy:

Gorgiev, Branko

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/508880.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

The Shadow of King Marko
Vitomir Mitevski
Byzantine and Macedonian tradition
Slavicists
neohellenists

Opis:

Ancient, Byzantine and Macedonian Epic Poetry in the Book The Shadow of King Marko. Book review: Vitomir Mitevski (2017). The Shadow of King Marko: Ancient, Byzantine and Macedonian Epic Poetry. Skopje: Macedonian Academy of Sciences and Arts, SkopjeThe book The Shadow of King Marko by prof. V. Mitevski can be perceived as some kind of a mental reflection on a very complex topic that treats Indo-European, Byzantine and Macedonian tradition. Such is this work, complex, extensively analytic, sometimes synthetic, particularly in the introductory parts that present the paths of the research process, but also in the conclusions that are expressed through numerous analytical passages. Main hypotheses are consequentially formed, derived and proven. Author’s style, short sentence period, clearly formulated idea, enable the reader to easily follow the complex topics. This book is clearly scientific per se. It can be listed among numerous literal-critical and literal-historical studies that originated since the ancient times, in the era of sophists, peripatetics and Alexandrian philosophers, but also in the new-age philological, systematic and scientific, classical studies. This book, beyond any doubt, can be an inspiring reading not only for the classical philologists, but also for the large number of experts in the field of humanistic sciences, Slavicists, neohellenists, ethnologists, folklorists, historians, byzantologists etc. The Shadow of King Marko is casted way back in the space and time, and there is a good chance that the shadow of this book will be casted a long way in the future. Античката, византиската и македонската епска поезија во делото „Сенката на Марко Крале„ Резиме: Vitomir Mitevski (2017). The Shadow of King Marko: Ancient, Byzantine and Macedonian Epic Poetry. Skopje: Macedonian Academy of Sciences and Arts, SkopjeКнигата на проф. В. Митевски, „Сенката на Марко Крале„, може да се доживее како своевиден ментален одблесок на една мошне сложена тема која се занимава со индоевропската, византиската и македонската епска традиција. Такво е и ова дело, комплексно, аналитичко во најголем степен, напати синтетичко, најчесто во воведните делови кога се навестуваат линиите на истражувањето, но и во заклучоците кои проблеснуваат низ бројните аналитички пасажи. Главните тези се консекветно формулирани, изведени и докажани. Стилот на авторот, кусата реченична периода, јасно формулираната мисла, овозможува лесно да се следат комплексните теми. Ова дело е бездруго научно – per sе. Тоа се придружува на бројните книжевно-критички и книжевно-историски студии кои настанале уште во антиката, во времето на софистите, перипатетичарите и александриските филолози, но и на нововековните филолошки, систематски и научни, класични студии. Бездруго, оваа книга може да биде инспиративно четиво не само за класичните филолози, туку и за голем број на стручњаци од областа на хуманистичките науки, слависти, неохеленисти, етнолози, фолклористи, историчари, византолози и т.н. „Сенката на Марко Крале„ се протега далеку наназад во времето и просторот, но и сенката на оваа книга има изгледи да се протега далеку нанапред. Antyczna, bizantyjska, i macedońska poezja epicka w monografii Cień Marka Królewicza. Recenzja książki: Vitomir Mitevski (2017). The Shadow of King Marko: Ancient, Byzantine and Macedonian Epic Poetry. Skopje: Macedonian Academy of Sciences and Arts, SkopjeMonografię Vitomira Mitevskiego, Cień Marka Królewicza, można traktować jako swego rodzaju odblask mentalny pewnego bardzo złożonego tematu, który jest powiązany z indoeuropejską, bizantyjską i macedońską tradycją. To samo można powiedzieć o samej monografii, kompleksowej, w najwyższym stopniu analitycznej, a zarazem mającej ambicje syntetyczne, widoczne zwłaszcza we wprowadzeniu do każdego rozdziału i w podsumowaniach wieńczących liczne passusy analityczne. Formułowane konsekwentnie główne tezy książki zostały przedstawione i poparte dowodami. Także styl wywodu autora, charakteryzujący się krótkimi zdaniami jasno formułującymi myśl, pozwala [czytelnikowi] na łatwe śledzenie tematu głównego. Jest to książka naukowa per se. Te [cechy] charakteryzują liczne studia krytyczno-literackie i historyczno-literackie od starożytności, w czasach Sofistów, perypatetyków i Aleksandryskiej szkoły filologicznej aż po czasy studiów klasycznych, filologicznych i naukowych. Prezentowana książka, bez wątpienia może być inspirującą lekturą nie tylko dla filologów klasycznych, ale także dla wielu specjalistów z dziedziny nauk humanistycznych, slawistów, neogrecystów, etnologów, folklorystów, historyków, bizantologów itd. Cień Marka Królewicza sięga daleko w przeszłość czasów i przestrzeni, ale cień tej książki ma szansę sięgnąć także daleko w przyszłość.

Źródło:

Colloquia Humanistica; 2019, 8
2081-6774
2392-2419

Pojawia się w:

Colloquia Humanistica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

The Northern kʻustak administrative units of the Sasanian Iran in 6th century CE

Autorzy:

KHACHATRYAN, Henrik

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2142403.pdf

Data publikacji:

2022-08-28

Wydawca:

Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach

Tematy:

Sasanians
northern kʻustak
military-administrative units
Khosrov Anushirvan
Byzantine
the marzpanate of Armenia

Opis:

In the 6th century CE, the Sasanian empire was divided into four administrative units already during the second reign of Kavad I, however, it was during the time of Khosrov Anushirvan that these regions were transformed into the military-administrative units – kʻustaks, where the administrative power belonged to the padgospan and the military to the spahbed. The northern kʻustak or kʻust-i-Kapkoh was included the marzpanates: Armenia (divided into the three military-administrative units – Tanutirakan gund, Vaspurakan gund, Syunikʻ), Georgia, Albania and the šahrs: Adharbādhakān, Gīlān, Dlmunkʻ, Zanjān, Ghazvīn, Ṭabaristān and Ray. This paper reviews the administrative of the northern kʻustak based on the Classical Armenian, Arabic and Persian primary sources.

Źródło:

Historia i Świat; 2022, 11; 155-163
2299-2464

Pojawia się w:

Historia i Świat

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

Prayers of the Byzantine Liturgy of the Word as an Introduction to Meditation on the Holy Scriptures
Modlitwy bizantyjskiej liturgii słowa jako wprowadzenie do medytacji nad Pismem Świętym

Autorzy:

Rudeyko, Vasyl

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/29430873.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Tematy:

liturgia bizantyjska
liturgia słowa
teologia liturgiczna
byzantine liturgy
liturgy of the word
liturgical theology

Opis:

Artykuł analizuje modlitwy liturgii słowa w tradycji bizantyjskiej w odniesieniu do medytacji nad Pismem Świętym. Szczególną uwagę autor zwraca na potrzebę przygotowania udziału w liturgii poprzez głębszą znajomość modlitw i patrystycznej tradycji odczytywania Biblii. Na przykładzie poszczególnych modlitw ukazany jest kontekst czytania i komentowania Ewangelii w zgromadzeniu eucharystycznym. Autor zachęca, między innymi, do przemyślenia współczesnego obrzędu liturgii słowa w tradycji bizantyjskiej, który w historycznym procesie formowania się uległ istotnym zmianom, w wyniku czego jego struktura częściowo utraciła swoją pierwotną prostotę.
The article analyzes the prayers of the Liturgy of the Word in the Byzantine tradition with regard to meditation on the Holy Scriptures. In particular, the author draws attention to the fact of the need to prepare for participation in the divine service through a deeper knowledge of the prayer and patristic tradition of reading the Bible. On the example of individual prayers, the context of reading and commenting on the Gospel in the Eucharistic assembly is indicated. Among other things, the author encourages rethinking the modern rite of the Liturgy of the Word in the Byzantine tradition, which underwent significant changes during its formation and partially lost its authentic structural simplicity.

Źródło:

Polonia Sacra; 2023, 27, 3; 65-78
1428-5673

Pojawia się w:

Polonia Sacra

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Romanos the Melodist as a teacher of the people in the struggle against heresies
Roman Melodos jako nauczyciel ludu w walce z herezjami

Autorzy:

Dźwigała, Katarzyna Maria

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/613115.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

Roman Melodos
kontakion
hymnografia bizantyjska
homilia
herezja
Romanos the Melodist
Byzantine hymnography
homily
heresy

Opis:

Artykuł porusza kwestię dydaktycznej roli greckich hymnów kościelnych – kontakionów – w kontekście walki Kościoła w VI w. z herezjami. W kontakionach Romana Melodosa, będącego najwybitniejszym twórcą tego typu hymnów, a także hymnografem, dzięki któremu najprawdopodobniej powstał ten gatunek, znajdziemy liczne echa zmagań z herezjami przez kilka poprzedzających wieków aż do czasu życia poety. Św. Roman pisząc swe śpiewane homilie stawia sobie za cel obronę zgromadzonych w kościołach wiernych chrześcijan przed heretyckimi poglądami oraz pouczenie ich, jaka jest nauka Kościoła. Hymnograf stara się przedstawić trudne teologiczne zagadnienia językiem zrozumiałym dla przeciętnych wiernych, a także uczynić przekaz atrakcyjnym i zapadającym w pamięć. Artykuł na wybranych przykładach przedstawia herezje, które zwalczał Roman Melodos oraz wykorzystywane przez poetę środki.
The article raises an issue of the didactic role of the Greek ecclesiastical hymns – the kontakia – in the context of the struggle of the Church in the sixth century against heresies. In the kontakia of Romanos the Melodist, who was the most prominent author of the hymns of that genre and probably a creator of the genre, we find numerous echoes of the struggles against heresies from the past centuries and from the lifetime of the poet. St. Romanos, when he writes his sung homilies, aims at the defence of the faithful assembled in the church against heretical views and at the instructing them what is the teaching of the Church. The hymnographer tries to present the difficult theological issues using the language understandable for the common Christians and make the hymn more attractive and memorable. The article shows on the examples the heresies against that Romanos the Melodist struggled and the measures he used.

Źródło:

Vox Patrum; 2017, 68; 513-521
0860-9411
2719-3586

Pojawia się w:

Vox Patrum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Похвала Евфимию Великому и Савве Освященному Кирилла Монаха и Похвальные слова русским святым
The Praise of Saints Euthymios the Great and Sabas the Sanctified by Cyril the Monk and The Praises of Russian Saints

Autorzy:

Пак, Наталья

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2030952.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

Byzantine hagiography
Russian hagiography
Cyril of Scythopolis
Euthymios the Great
Sabas the Sanctified
Sergius of Radonezh
Dionisius of Glushica

Źródło:

Slavia Orientalis; 2021, LXX, 2; 279-297
0037-6744

Pojawia się w:

Slavia Orientalis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Das byzantinische Kulturmodell des 12. Jahrhunderts in der Sicht von Hugo Etherianus (ca. 1110/20–1182)
The Byzantine Culture Model of the 12th Century in Hugo Etherianus view

Autorzy:

Kapriev, Georgi

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/938370.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Hugo Etherianus
Byzantine thought
medieval philosophy
theology and logic
the 12th century dialogue between the intellectual East-West

Opis:

The question concerning the view of Hugo Etherianus (Eteriano) is placed here in a broader context of the processes that shaped and reshaped the Byzantine culture model between the 11th and the 12th century. The newly formed culture determined the cultural situation after the fall of Constantinople in 1204 and remained valid until the end of the Byzantine period. Characterizing the Byzantines relation to the West was the key component of this model. During various theological and philosophical debates between Latin and Romaic thinkers in the 12th century in Byzantium, the nearly 20-year career of Hugo Etherianus occupied a prominent position in Constantinople. Hugo was the best Latin expert on Hellenic and Byzantine philosophy and theology in the 12th century, particularly associated with the new dialecticians. His writings and letters as well as his debates with various Byzantine philosophers and theologians are an important testimony on the parting of the Byzantine and the Latin intellectual traditions during the last quarter of the 12th century.

Źródło:

Peitho. Examina Antiqua; 2014, 5, 1; 259-278
2082-7539

Pojawia się w:

Peitho. Examina Antiqua

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Between Rebellion and Statesmanship: Attempting a Biography of Ivanko, 1196/1200 (?)

Autorzy:

Dall’Aglio, Francesco

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2027792.pdf

Data publikacji:

2021-12-30

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Byzantine history
medieval Bulgaria
ethnicity
royal power in the Middle Ages
subversion and separatism

Opis:

The paper analyses the actions of Ivanko, a Bulgarian nobleman, possibly a member of the ruling family of the Asenides, who in 1196 killed the ruling tsar, Asen, and escaped to Constantinople once his plan to take control of the country failed. Owing to the benevolence of Alexios III Angelos, he joined the Byzantine military and very quickly rose through its ranks until he became the military commander of the region of Philippopolis. In 1198 or 1999 he defected and created an independent dominion on the slopes of the Stara Planina massif, precariously balanced between Bulgaria and the empire, exploiting to his own advantage the constant state of warfare between the two polities. His adventure was short-lived: in 1200 he was captured through deception by the Byzantines, taken prisoner, and presumably executed. While his political career was very short, his importance for the history of medieval Bulgaria is not to be underestimated. It is a testimony of the fluidity of the political situation at the Bulgaro-Byzantine border, whose instability often allowed ambitious and cunning local commanders to carve up autonomous dominions, and of the difficulties experienced by the central power in keeping control of the peripheral areas of the state. It is also proof of the constantly shifting ethnic and cultural allegiances of the citizens of those polities, entangled between different and often conflicting identities, usually regarded as irreconcilable but that were actually the object of a continuous negotiation and adjusting. Ivanko is an interesting case study in regard to all of those factors, especially when considered within the larger phenomenon of provincial separatism in the imperial (and Bulgarian) lands between the end of the 12th and the beginning of the 13th century.

Źródło:

Studia Ceranea; 2021, 11; 91-106
2084-140X
2449-8378

Pojawia się w:

Studia Ceranea

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Cywilna administracja prowincjonalna bizantyńskiej prefektury praetorio Afryki w latach 533-590
Civil Provincial Administration of the Byzantine Praetorio Prefecture of Africa in the Years 533-590

Autorzy:

Urbaniec, Arkadiusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1375535.pdf

Data publikacji:

2020-12-03

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

Byzantine Africa
Byzantine civil provincial administration in the 6th century
Justinian’s administration reforms
Byzantine provincial governors
bizantyńska Afryka
bizantyńska cywilna administracja prowincjonalna w VI w.
reformy administracyjne Justyniana
bizantyńscy namiestnicy prowincjonalni

Opis:

Artykuł porusza kwestie związane z organizacją cywilnej administracji prowincjonalnej po odzyskaniu przez Bizantyjczyków kontroli nad Afryką Północną w 533 r., w wyniku wojny z królestwem Wandalów. Ustawodawstwo cesarza Justyniana wprowadziło wiele zmian w systemie administracyjnym w porównaniu do stanu znanego z V wieku, przede wszystkim poprzez ustanowienie prefektury Afryki, która zastąpiła funkcjonującą wcześniej diecezję. Po roku 533 pod zwierzchnictwem prefekta Kartaginy znalazły się prowincje, które niegdyś należały do innych jednostek terytorialnych późnego Cesarstwa rzymskiego, np. Sardynia i Korsyka. Przedstawione w artykule wyniki badań mają na celu prześledzenie zmian terytorialnych prowincji afrykańskich w VI wieku, a także tytulatury namiestników i zakresu ich kompetencji.
This article raises issues related to the organization of the civil provincial administration after the Byzantines regained control of North Africa in 533, as a result of the war with the Vandal kingdom. In comparison to the state known from the fifth century, the legislation of emperor Justinian introduced many changes in the administration scheme, primarily by establishing the prefectures of Africa, that replaced the diocese that had functioned previously. After the year 533, some provinces that hat previously belonged to other territorial units during the late Roman Empire, for example Sardinia and Corsica, passed to the authority of the prefect of Cartage. The research results presented in the article are intended to trace the territorial changes of African provinces during the sixth century, as well as the titles of their governors and the scope of their competence.

Źródło:

Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2020, 11; 154-171
2450-4475

Pojawia się w:

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Roman Melodos i kontakia bizantyńskie
Romana il Melodo e i contaci bizantini

Autorzy:

Starowieyski, Marek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1011900.pdf

Data publikacji:

2019-10-21

Wydawca:

Akademia Katolicka w Warszawie

Tematy:

Roman Melodos
literatura bizantyńska
hymnografia
patrystyka grecka
Romanos the Melodis
Byzantine literature
Hymnography
Greek patristics

Źródło:

Warszawskie Studia Teologiczne; 2017, 30, specjalny; 132-145
0209-3782
2719-7530

Pojawia się w:

Warszawskie Studia Teologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Ikonograficzne przedstawienia Chrystusa pod postacią anioła w kontekście opisów biblijnych
ICONOGRAPHIC PRESENTATION OF CHRIST IN CHARACTER DESCRIPTIONS ANGEL IN THE CONTEXT OF BIBLE

Autorzy:

Cyrek, Olga

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/489986.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara

Tematy:

ikona
anioł
sztuka bizantyjska
Syn Boży
Mądrość Boża
icon
ngel
Byzantine art
the Son of God
the Wisdom of God

Opis:

The article describes the iconographic images of Christ in the form of an angel, which developed in the art of the east, but were also present in the West. Such images are often associated with a symbolic representation of the Divine Wisdom, an example of which is the icon Sophia-Wisdom of God coming from Novgorod. The icon in the center of this is shown angel who can be identified with the Son of God or the Holy Spirit. The inspiration for these subjects were texts from the Book of Sirach, the Book of Wisdom, or the Book of Proverbs. To be known iconographic types on Christ Sacred Silence, which was based on the prophecies of Isaiah. In the West, the more popular he was painting entitled Christ Crucified Serafin, which is based on the vision of St. Francis of Assisi. The best-known present Christ as an angel also appear to topics showing the type of the Old Testament Trinity, where the three angels who sit at the table imagine the three divine Persons. The most famous of this type of icon is by Andrew Rublev.

Źródło:

Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2015, 22; 99-126
1234-8880

Pojawia się w:

Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Библейские цитаты во втором славянском переводе Исторической палеи (предварительные замечания)
On imitative and creative art of parabiblical texts’ author. Remarks on biblical quotations in the second Slavic translation of the Palaea historica

Autorzy:

Skowronek, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/682433.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Old Testament
Palaea Historica
para-biblical literature
Slavic translations of Byzantine literature
adaptations of the hypertext

Opis:

The aim of the paper is to present the results of analysis of the biblical quotations and borrowings found in the Palaea Historica (9th century) in its second Slavic translation, according mostly to the classification of biblical quotations given by M. Garzaniti (2014). Having its narrative material based on the Octateuch as well as the Books of Samuel, Books of Kings and Books of Chronicles, the Palaea contains a variety of adaptations of the biblical text, which provide evidence for the creative usage of the hypertext (through inter al. summary, contamination of episodes, expansion of details, dramaturgization). Literal quotations from the Old and New Testaments also form an important group of such borrowings. Curiously, a part of these play no narrative role, but rather a structural one, as they summarize the meanings of particular chapters (stories).
-

Źródło:

Studia Ceranea; 2016, 6
2084-140X
2449-8378

Pojawia się w:

Studia Ceranea

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

A Theotokos lamp from Antioch-on-the-Orontes in the Archaeological Museum of Hatay (southeastern Turkey)

Autorzy:

Lafli, Ergün
Buora, Maurizio

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1634090.pdf

Data publikacji:

2020-01-04

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

Eulogistic oil lamps
blessing formula
Theotokos
early Byzantine period
Antioch-on-the-Orontes
Hatay
southeastern Turkey

Opis:

Pilgrims returning home during the early Byzantine period carried with them numerous objects with sacred inscriptions. In Jerusalem—and in Syria—terracotta oil lamps were made with a specific formula of blessing mentioning both the Blessed Virgin as Theotokos and a certain John whose identification either with a saint or the manufacturer of these lamps remains unclear. The Archaeological Museum of Hatay in southeastern Turkey holds a lamp of this type, probably dating to the 6th century AD or shortly thereafter.

Źródło:

Polish Archaeology in the Mediterranean; 2019, 28(1); 161-168
1234-5415

Pojawia się w:

Polish Archaeology in the Mediterranean

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Between Rus’, Byzantium, and the Nomads Tmutarakan’ in the Narrative of the Rusian “Primary Chronicle”

Autorzy:

Siwko, Arkadiusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31319738.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

medieval Rus’
Tmutarakan’
Byzantine-Rusian relations
Rurikids
Primary Chronicle
Black Sea basin in the Middle Ages

Opis:

Статья является попыткой источниковедческого анализа упоминаний о Тмутаракани, содержащихся в Повести временных лет - древнейшем из сохранившихся памятников средневековой руской историографии. В тексте особое внимание уделяется нарративной стратегии источника и содержащемуся в нем образу пограничных земель Руси. Автор размышляет о месте сведений о событиях в отдаленном "эксклаве" домена Рюриковичей в рассказе о династии и территориальном расширении ее государства и формулирует гипотезы об их происхождении. Кроме того, взяв за основу Список русинских дальних и ближних гордов, он ставит вопрос о функционировании Тмутаракани в сознании авторов и адресатов поздних текстов.
The article is an attempt to provide a source analysis of the mentions of Tmutarakan’ contained in the Primary Chronicle – the oldest surviving monument of medieval Rusian historiography. In the text, particular emphasis is placed on the narrative strategy of the source and the image of the borderlands of Rus’ contained therein. The author reflects on the place of information about events in the remote “exclave” of the Rurikids domain in the story about the dynasty and the territorial expansion of its state and formulates hypotheses about their origin. In addition, using the List of Rusian further and closer gords as a basis, he raises the question of the functioning of Tmutarakan’ in minds of the authors and recipients of later texts.

Źródło:

Studia Ceranea; 2023, 13; 75-96
2084-140X
2449-8378

Pojawia się w:

Studia Ceranea

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Prisoners of War in Early Medieval Bulgaria (Preliminary Remarks)

Autorzy:

Hristov, Yanko M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/682336.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

prisoners of war
captives
the First Bulgarian state
Byzantine-Bulgarian relationships
early medieval history
peace/war studies

Opis:

The work is concentrated on the problem of war prisoners in the chronological period of the existance of the so-called First Bulgarian state. The analysis is based predominantly on various Byzantine and selected Latin and Bulgarian sources from the epoch. With some exceptions, mostly for 707/708, 754/755, 763/764 and 774, the notices are concentrated around the events of 811–815/816, 837/838; 894–896, 917–30s and for a moment or two from the period of 971–1018. In his preliminary remarks the author comes to the conclusion that in the Early Middle Ages prisoners of war (in the broadest medieval sense) were an integral part of the efforts to achieve the political objectives of the Bulgarian rulers. Response mechanisms against prisoners of war were highly dependent on the course of the conflict and their attitude towards their own warriors and subjects caught up in enemy hands. They included a wide range of solutions, which could be grouped into three main areas: the first one refers to killing (and/or mutilation) of war prisoners; the second main line was connected with preserving the lives of the captives; the third group of measures was due to the fact that an immediate effect is not always haunted.

Źródło:

Studia Ceranea; 2015, 5; 73-105
2084-140X
2449-8378

Pojawia się w:

Studia Ceranea

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Wine and Myrrh as Medicaments or a Commentary on Some Aspects of Ancient and Byzantine Mediterranean Society

Autorzy:

Rzeźnicka, Zofia
Kokoszko, Maciej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/682316.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

history of medicine
history of medical literature in antiquity and Byzantium
ancient medicine
Byzantine medicine
history of wine
wine in ancient and Byzantine medicine
myrrh in ancient and Byzantine medicine
hellebore in ancient and Byzantine medicine
women in antiquity
abortifacient wines
abortifacient medicaments
Dioscorides
Sextius Niger
Pliny the Elder

Opis:

The present study has resulted from a close reading of prescriptions for therapeutic wines inserted in book V of De materia medica by Pedanius Dioscorides, the eminent expert in materia medica of the 1st century A.D. The authors emphasise the role of wine varieties and selected flavourings (and especially of myrrh) in order to determine the social status of those to whom the formulas were addressed. This perspective gives the researchers ample opportunity for elaborating not only on the significance of wine in medical procedures but also for underscoring the importance of a number of aromatics in pharmacopoeia of antiquity and Byzantium. The analysis of seven selected formulas turns out to provide a fairly in-depth insight into Mediterranean society over a prolonged period of time, and leads the authors to draw the following conclusions. First, they suggest that medical doctors were social-inequality-conscious and that Dioscorides and his followers felt the obligation to treat both the poor and the rich. Second, they prove physicians’ expertise in materia medica, exemplifying how they were capable of adjusting market value of components used in their prescriptions to financial capacities of the patients. Third, the researchers circumstantiate the place of medical knowledge in ancient, and later on in Byzantine society. Last but not least, they demonstrate that medical treatises are an important source of knowledge, and therefore should be more often made use of by historians dealing with economic and social history of antiquity and Byzantium.

Źródło:

Studia Ceranea; 2019, 9; 615-655
2084-140X
2449-8378

Pojawia się w:

Studia Ceranea

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Four encolpia from a monastery complex in Naqlun — a preliminary iconographic analysis

Autorzy:

Ryś, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1683946.pdf

Data publikacji:

2018-07-09

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

Naqlun/Nekloni
cross-shaped encolpia
iconography of the Crucifixion
Coptic art
Byzantine iconography
lead cross-shaped pendants

Opis:

The article discusses the iconography of the four cross-shaped encolpia made of lead that were discovered in a monastery complex in Naqlun, Egypt, in 2011. The pendants were found together, apparently mislaid in the northeastern corner of the main room of building K.1 (Northern Building). The iconographic analysis of the decorative elements on these encolpia is based on a comparison with other objects of this type coming from a Byzantine culture context. The dating based on the iconographic analysis is compatible with the archaeological context placing the deposition before the end of the 10th century

Źródło:

Polish Archaeology in the Mediterranean; 2017, 26(1); 787-794
1234-5415

Pojawia się w:

Polish Archaeology in the Mediterranean

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

Źródła unormowań prawnych życia anachoreckiego w pismach Ewagriusza z Pontu w świetle późniejszej recepcji tych norm
The sources of the legal norms of an anachoretical life in the writings of Evagrius of Pontus in the light of subsequent reception of these norms

Autorzy:

Bider, Marcin

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/27316559.pdf

Data publikacji:

2022-12-30

Wydawca:

Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej

Tematy:

orygenizm
mistyka
Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich
monastycyzm bizantyjski
walka duchowa
origenism
mysticism
The Code of Canons of the Eastern Churches
byzantine monasticism
spiritual struggles

Opis:

Artykuł stanowi analizę norm prawnych życia anachoretycznego w pismach Ewagriusza Pontyjskiego w świetle późniejszej recepcji tych unormowań. Artykuł ma charakter naukowy i został napisany z wykorzystaniem metody historyczno-prawnej. Bizantyjskie prawodawstwo monastyczne, koncentrujące się na cenobityzmie, jedynie pośrednio przyjęło anachorecką doktrynę ewagriańską. Natomiast źródła teologii duchowości bizantyjskiej szerzej przejęły doktrynę ewagriańską za pośrednictwem Jana Klimaka z Synaju.
The article is the analysis of the legal norms of anachoretic life in the writings of Evagrius of Pontus in the light of subsequent reception of these norms. The article is of a scientific nature using the historical and legal method. The Byzantine monastic legislation, focusing on cenobitism, only indirectly adopted the anachoretic Evagrian doctrine. Otherwise, the sources of the theology of Byzantine spirituality adopted the Evagrian doctrine through the writings of John (Climacus) of Sinai.

Źródło:

Teologiczne Studia Siedleckie; 2022, XIX/19; 195-214
1733-7496

Pojawia się w:

Teologiczne Studia Siedleckie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Namaszczenie chorych w liturgiach Kościołów tradycji bizantyjskiej i syryjskiej
The Anointing of the Sick in the Liturgy of the Byzantine and Syriac Churches

Autorzy:

Potoczny, Mateusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/585312.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego

Tematy:

Anointing of the Sick
sacrament of healing
Byzantine Liturgy
Syriac Liturgy
namaszczenie chorych
sakrament uzdrowienia
liturgia bizantyjska
liturgia syryjska

Opis:

The Sacrament of the Sick is a clear expression of the Church’s care for the weakest members of its community. Even if the prayer for the sick is present in the whole liturgical Christian heritage, a special place in this field has the celebration of the sacrament of healing with its characteristic rite, i.e. the anointing of the body of the sick with a blessed “oil of grace”. In the liturgy of the Church the symbolic of the oil is abundant and refers mainly to the peculiar power and to the overflow of the divine graces. In the Sacrament of the Sick, through the prayer of the priests, the placing of the hands and the anointing with the blessed oil the sick person receives a special strength and healing which can have both spiritual and physical effects. The spiritual healing seems to be more important therefore almost every oriental liturgical tradition underlines the penitential character of the rite. Every sickness, also the spiritual one, make us able to receive the healing strength of the sacrament. This study shows the general outline of the development of the rite and its actual practice in two great tradition of Christian East: Byzantine and Syriac.
Sakrament namaszczenia chorych jest jaskrawym wyrazem troski Kościoła o najsłabszych członków jego wspólnoty. Chociaż modlitwa za nich obecna jest w całym dziedzictwie liturgicznym wspólnot chrześcijańskich, to jednak szczególne miejsce zajmuje tu celebracja specjalnego sakramentu uzdrowienia, której charakterystycznym elementem jest namaszczanie ciała chorego „olejem łaski”. Symbolika oleju w liturgiach wszystkich wspólnot chrześcijańskich jest niezwykle bogata i odnosi się głównie do szczególnej duchowej mocy oraz wylania obfitych łask Bożych. W sakramencie chorych poprzez modlitwę kapłanów, włożenie rąk i namaszczenie chory otrzymuje specjalną łaskę umocnienia i uzdrowienia, która może posiadać dwie płaszczyzny: duchową i fizyczną. Ta pierwsza wydaje się ważniejsza, dlatego też niemal wszystkie tradycje orientalne podkreślają pokutny charakter obrzędu. Każda choroba, nawet duchowa, czyni nas zdolnymi do przyjęcia uzdrawiającej mocy sakramentu chorych. Niniejsze studium ukazuje ogólny zarys historii rozwoju obrzędu poprzez wskazanie głównych źródeł historycznych oraz jego kształt we współczesnej praktyce dwóch wielkich tradycji chrześcijańskiego Wschodu: bizantyjskiej i syryjskiej.

Źródło:

Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2016, 22, 48; 385-401
1234-4214

Pojawia się w:

Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

Pan Kubrat i jego pięciu synów. Teofanesa wizja przybycia Bułgarów na Półwysep Bałkański
Lord Kubrat and his five sons. Theophanes’ view of the Bulgarians’ arrival in the Balkan Peninsula

Autorzy:

Marinow, Kirił

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/909977.pdf

Data publikacji:

2017-01-26

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Kubrat
Asparuch
Kotrag
Teofanes Wyznawca
Onglos
średniowieczna Bułgaria
historiografia bizantyńska
mity i legendy o początkach
ideologia bizantyńska / Asparukh
Theophanes the Confessor
medieval Bulgaria
Byzantine historiography
myths and legends of origins
Byzantine ideology

Opis:

The Bulgarians’ settlement in the Lower Danube area constituted one of the most significant events in the history of the Balkan Peninsula in the Middle Ages. The Danube Bulgaria’s rise and its territorial expansion changed the political situation in this area. The Bulgarians became Byzantium’s chief opponents in the struggle for establishing ascendancy over the Balkan Peninsula. The analysis of Theophanes’ Chronography, which remains, in addition to the account by Patriarch Nikephoros, the main source of information about these events supports the conclusion that this Byzantine author took a very negative view of the effects of the arrival of these nomads in the former Byzantine territories. Although this account has been analysed in detail by a number of scholars, these authors have paid no attention to the key role of the tale of Khan Kubrat and the disobedience of his five sons who failed to remain faithful to his last wish. The significance of the personal experiences of Theophanes, who witnessed the Bulgarian expansion during the era of Khan Krum, is also omitted from today’s discussion of these issues. These experiences contributed to the way in which he viewed the migration of the ancestors of the distinguished Bulgarian ruler. The chronicler may thus be considered to have offered a very clear view of what the readers should think of the Bulgarians’ arrival in the Balkan territories.

Źródło:

Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2016, 23, 1; 15-34
0239-4278
2450-3177

Pojawia się w:

Balcanica Posnaniensia Acta et studia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

Blask Taboru. Światło ikony. Od bizantyńskiej mozaiki do Andrieja Rublowa
The Taboric Light and the Light of the Icon: From Byzantine Mosaics to Andrei Rublev

Autorzy:

BRĄŻKIEWICZ, Bartłomiej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1046858.pdf

Data publikacji:

2020-01-12

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

sztuka bizantyńska, sztuka staroruska, Teofanes Grek, Andriej Rublow, hezychazm
Byzantine Art, Old Russian Art, Theophanes the Greek, Andrei Rublev, Hesychasm

Opis:

Ikona, czyli obraz, jest nie tylko dziełem sztuki, lecz przede wszystkim widomym znakiem Boga. Potwierdzają to nawiązujące do teorii estetycznych antycznej Grecji wczesnochrześcijańskie rozważania teologiczne, z objawiającym się człowiekowi bytem transcendentnym łączące kategorię piękna. Wnikliwy ogląd zachowanych zabytków sztuki sakralnej – bizantyńskiej mozaiki i staroruskiego malarstwa ikonowego – pozwala stwierdzić, że zarówno jedne, jak i drugie powstawały pod wpływem monastycznego hezychazmu: pierwsze kształtowane w duchu tradycji egipskich ojców pustyni, drugie zaś poprzez oddziaływanie doktryny św. Grzegorza Palamasa. Przekonanie o możliwości ujrzenia Bożej Światłości w wyniku kontemplacyjnych praktyk ascetycznych znajdowało nie tylko odbicie, lecz również uzasadnienie w przedstawieniu biblijnego Przemienienia. Motyw objawionego na górze Tabor światła symbolizował zewnętrzną względem człowieka światłość, będącą swoistym preludium do uczestnictwa w przebóstwieniu, czyli do wewnętrznej światłości duszy. Uwidoczniony na bizantyńskich mozaikach oraz na ikonach Teofanesa Greka i Andrieja Rublowa temat może być postrzegany nie tyle na poziomie dydaktycznym (jako przekazująca religijne treści ilustracja), ile jako sprzyjające wewnętrznej przemianie źródło modlitewnej zadumy.
The icon, having originally been an image, is not only a piece of art, but above all a visible sign of God. Such an interpretation of the icon was approved in the early Christian theological thought referring to the aesthetic theories of ancient Greece which linked beauty with the essence of the transcendent being revealed to mankind. A thorough overview of Byzantine mosaics and Old Russian iconic paintings, the preserved works of sacred art, shows that both of them developed under the influence of monastic hesychasm, the former shaped in the spirit of the Egyptian desert fathers, the latter formed by the impact of the Palamist doctrine. The belief in the potentiality of seeing God’s Light as a result of contemplative ascetic practices was not only reflected, but also grounded in the biblical narrative of the Transfiguration. The Light revealed at Mount Tabor was the Light coming to humanity from without, which signified a possibility of theosis: obtaining inner Light by the human soul and its resultant divinization. The theme recognized in the Byzantine mosaics, as well as in the icons by Theophanes the Greek and Andrei Rublev, can be seen not so much as the fulfilment of didactic purposes, a plain illustration spreading religious content, but rather as a source of prayerful reflection leading to inner metamorphosis.

Źródło:

Ethos; 2017, 30, 3 (119); 59-74
0860-8024

Pojawia się w:

Ethos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Holy War and a Place in Paradise? Development of the East Roman Holy War from the 4th until the 11th century

Autorzy:

SYVÄNNE, Ilkka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1016353.pdf

Data publikacji:

2020-09-23

Wydawca:

Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach

Tematy:

holy war
christianity
icons
iconoclasm
paganism
jihad
valhalla
elysian fields
rome
roman army
byzantium
byzantine army
strategikon
leo the wise

Opis:

The article analyses the development of the holy war in East Rome from its beginning until the 11th century. The article takes the stance that it is meaningless what the official religious doctrine was when the soldiers themselves believed and followed the doctrine of holy war which promised a place in heaven for all fallen soldiers.

Źródło:

Historia i Świat; 2020, 9; 61-81
2299-2464

Pojawia się w:

Historia i Świat

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

The great canon of st. Andrew of Crete. Scriptural, liturgical and hesychastic invitation for an encounter with God
Wielki kanon św. Andrzeja z Krety. Biblijne, liturgiczne i hezychastyczne zaproszenie do spotkania z Bogiem

Autorzy:

Leśniewski, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/612048.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

św. Andrzej z Krety
Wielki kanon
hymnografia bizantyńska
Wielki Post
tradycja hezychastyczna
St. Andrew of Crete
The Great Canon
Byzantine Hymnography
the Great Lent
Hesychastic Tradition

Opis:

Wielki kanon św. Andrzeja z Krety jest arcydziełem hymnografii bizantyńskiej. Od ponad tysiąca lat odgrywa ważną rolę w procesie duchowego przygotowania do uroczystości Zmartwychwstania Chrystusa, gdyż w użyciu liturgicznym podczas Wielkiego Postu. W świadomości prawosławnej Wielki kanon jest przede wszystkim wielkopostnym specjalnym zaproszeniem do osobistej pokuty, a dokładniej: przemiany umysłu (met£noia) i głębokiej skruchy (kat£nuxij). Treść Wielkiego kanonu, w przeważającej większości utkana z fraz biblijnych i odnosząca się do istotnych wydarzeń historii zbawienia, ma na celu przekształcenie życia wierzącego zgodnie z Mądrością Bożą. Ten „eklezjalny akt liturgiczny” pomaga wierzącym uwolnić się nie tylko od niewoli grzechu, ale również od złych myśli (ponhroˆ logismo…) i niszczących pożądliwości (p£qoi). W oparciu o analizę zagadnień i terminologii Wielkiego kanonu, wydaje się, że jest uzasadnione twierdzenie, iż jest to dzieło, które łączy prawosławne podejście do Biblii z tradycją hezychastyczną w kontekście liturgicznym.
The Great Canon of St. Andrew of Crete is a masterpiece of Byzantine hymnography. Due to its liturgical use during the Great Lent in the Orthodox Church for more than a thousand years it has played a very important role in the process of spiritual preparing for the feast of the Resurrection of Christ. In the Orthodox consciousness the Great Canon is first of all the Lenten special invitation for personal repentance (and more specifically “a change of mind” – met£noia) and compunction (kat£nuxij). The whole content of the Great Canon, in the vast majority woven from biblical phrases and referring to the essential events of salvation history, has the purpose of reshaping a believer’s life according to the Divine Wisdom. This “ecclesial liturgical act” helps to release the faithful not only from the bondage of sin but also from evil thoughts (ponhroˆ logismo…) and destructive passions (p£qoi). Based on an analysis of issues and terminology of the Great Canon it seems to be a well-founded argument that it is a work that combines the Eastern Orthodox use of the Bible, and the hesychastic tradition in the liturgical context.

Źródło:

Vox Patrum; 2018, 69; 429-447
0860-9411
2719-3586

Pojawia się w:

Vox Patrum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce