Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "satyra" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-95 z 95
Tytuł:
Satyry, część druga
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Hernas, Marcin
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Człowiek i zwierz
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Sobczyński, Mariusz
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Pochwała głupstwa
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Sobczyński, Mariusz
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Audiobook
Tytuł:
Pochwała wieku
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Sobczyński, Mariusz
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Pochwały milczenia
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Sobczyński, Mariusz
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Podróż
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Sobczyński, Mariusz
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Satyry, część pierwsza
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Hernas, Marcin
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Marnotrawstwo
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Hernas, Marcin
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Pan niewart sługi
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Hernas, Marcin
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Pijaństwo
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Hernas, Marcin
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Audiobook
Tytuł:
Szczęśliwość filutów
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Hernas, Marcin
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Żona modna
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Hernas, Marcin
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Audiobook
Tytuł:
Satyry
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Hernas, Marcin
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Klatki
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Sobczyński, Mariusz
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Małżeństwo
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Sobczyński, Mariusz
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Audiobook
Tytuł:
Mędrek
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Sobczyński, Mariusz
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Wziętość
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Sobczyński, Mariusz
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Do króla
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Hernas, Marcin
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Audiobook
Tytuł:
Gracz
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Hernas, Marcin
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Oszczędność
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Hernas, Marcin
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Palinodia
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Hernas, Marcin
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Przestroga młodemu
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Hernas, Marcin
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Świat zepsuty
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Hernas, Marcin
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Audiobook
Tytuł:
Złość ukryta i jawna
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Hernas, Marcin
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Życie dworskie
Autorzy:
Krasicki, Ignacy
Współwytwórcy:
Hernas, Marcin
Sekuła, Aleksandra
Data publikacji:
2008-02-12
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Epika
Oświecenie
Satyra
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Źródło:
Ignacy Krasicki, Satyry i listy, oprac. Zbigniew Goliński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. 1, Wrocław, 1958
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
Satyra w poezji Jana Raka. Rekonesans
Satire in Jan Rak’s poetry
Autorzy:
Patryło, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/451105.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Rak
satire
poetry
criticism
satyra
poezja
krytyka
Opis:
Jan Rak was born in Husów within Łańcut County to serf parents – Szymon and Jadwiga. He is the author of about 120 poems dedicated to his own life, the life of country dwellers and the situation they found themselves in. Satire, especially political, is one of the four genres he was writing in, and Zapust w roku 1864 is a prominent example of such writing. Rak paid special attention to abstract satire, which aimed at deriding negative features of human nature. Moreover, Jakieś czasy is a satire on Galician magazines, whereas Wiek XX describes social and historical realities. Rak’s satires are supposed to ridicule human vices and misdeeds and, at the same time, call for betterment; which is why truth and aspiration to education were put on a pedestal in Rak’s deliberations.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2015, 10, 5; 273-280
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recycling Tadeusza Różewicza jako poemat satyryczny
Recycling by Tadeusz Różewicz as a satirical poem
Autorzy:
Sidoruk, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942524.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
satyra
parodia
ironia
poemat satyryczny
Tadeusz Różewicz
Opis:
W artykule zanalizowane zostały sposoby przejawiania się satyryczności w poemacie recycling Tadeusza Różewicza. Wskazując na ścisły związek między dążeniem Różewicza do poszerzania granic poezji a postawą satyryka, autorka dowodzi, że poeta ten jest mistrzem satyry sarkastycznej, poważnej i zaangażowanej, a najlepsze efekty artystyczne jako satyryk osiąga wówczas, gdy przejawiająca się w jego utworach satyryczność znajduje kontrapunkt w liryczności. Zdaniem autorki różnorodność tonacji i środków, za pośrednictwem których manifestuje się w recyclingu satyryczność, a także ostentacyjne balansowanie na granic poezji, pozwala uznać ten poemat za przełomowy w procesie przemian, jakim ulegała satyra w poezji Różewicza.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2013, 02
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Senatulus sive Gynajkosynedrion – utopia, inversus mundi, satyra na współczesność? Poglądy Erazma z Rotterdamu na rządy kobiet
Autorzy:
Kowalik, Justyna A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/638954.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Erazm z Rotterdamu, Senatulus sive Gynajkosynedrion, dialog, satyra
Opis:
Senatulus sive Gynajkosynedrion – utopia, inversus mundi, or utopian satire? Erasmus of Rotterdam on the council of womenIn 1528 Erasmus of Rotterdam had published dialogue Senatulus sive Gynajkosynedrion, which is part of the popular collection Colloquia familiaria. In this text, there are women, who deliberate about organisation of future council of women. The idea of legislative women, challenging traditional social order („the world upside down”) was used by the author to indicate certain matters, relating to the social status or privilege of women. The question, which is included in the title of the article, is a result of the ambivalence of the text, because Senatulus can be readed not only as a joke of great humanist, but also as a satire on Erasmus’s contemporary political and social life.
Źródło:
Wielogłos; 2014, 3(21)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Diagnoza medyczna czy argumentacja retoryczna? Antyczna i staropolska satyra wierszowana wobec chorób duszy i ciała
Medical diagnosis or rhetoric? Ancient and Old Polish satiric poems on the subject of mental and physical health
Autorzy:
Szczot, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1397837.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
satyra antyczna
satyra staropolska
diagnoza medyczna
choroba
retoryka
perswazja
remedium
ancient satire
Old Polish satire
medical diagnosis
illness
rhetoric
persuasion
remedy
Opis:
The article is concerned with the analysis of Ancient Roman and Old Polish satirical poems employing the medical discourse, used by the authors for artistic, rhetorical, utilitarian and ethical effects. Broadly understood medical issues are a pretext for the satirical texts, diagnosing the physical and mental state of the society. The authors style themselves as poets as well as physicians, diagnosing all the sins and transgressions of their contemporaries. They comment on all types of diseases: physical, mental and social.
Źródło:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2020, 29, 2; 185-199
1509-0957
Pojawia się w:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Gazeciarz" Stefan Łuskina w satyrze i paszkwilu XVIII w.
Stefan Łuskina’s Gazeciarz in 18th-century satires and lampoons
Autorzy:
Opoka, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421569.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Stefan Łuskina
„Gazeta Warszawska”
satyra
okres stanisławowski
wiek XVIII
Opis:
W artykule omawia się postać znanego redaktora XVIII-wiecznej „Gazety Warszawskiej” Stefana Łuskiny, przedstawianego w wierszach satyrycznych w dobie oświecenia, jako konserwatysta, zaciekle broniący swoich poglądów, zakonnik tęskniący za dawnym porządkiem i pragnący powrotu tego, co wówczas było nieodwracalne, a więc przywrócenia zakonu jezuitów.
This is a biographical sketch of Stefan Łuskina, the editor of the 18th-century Gazeta Warszawska and a favourite target of contemporary satire. Hewas presented as a pugnacious conservative and a diehard Jesuit who longed for the return of the good old days and the restoration of the Jesuit Order.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2015, 18, 3(39); 5-20
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowości lubelskie - przyczynek do dziejów humoru bibliograficznego w Polsce
Autorzy:
Matczuk, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681288.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Bibliografia
Humor
Satyra
Historia
Polska
Bibliography
Humour
Satire
History
Polska
Źródło:
Folia Bibliologica; 2010, 52; 9-26
2449-8246
1230-2376
Pojawia się w:
Folia Bibliologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Скоморошеский глум в прозе Абрама Терца
Satyra skomorochów w prozie Abrama Terca
Autorzy:
Woźniak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954417.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
satyra-wygłup
teatralizacja
kanony gry
postawa głupka
glosolalia
parodia socrealizmu
Opis:
W artykule omawia się satyryczne pierwiastki prozy A. Terca, głownie w utworach Sąd idzie, Dobranoc. A. Terc, satyryk, lecz nie humorysta, rozpatrywany jest w niniejszych rozważaniach poprzez związek jego prozy z twórczością średniowiecznych ruskich skomorochów, których postawa i formy teatralne znajdują pewien oddźwięk w jego prozie w postaci wewnętrznych podobieństw bądź bezpośrednich analogii. Zwraca się zatem w artykule uwagę na następujące przejawy satyry u Terca: 1. teatralność prozy, ujawniającą się poprzez: rolę pseudonimu pisarza, negatywny obraz systemu sowieckiego i reguł sztuki socrealizmu, parodię, ośmieszenie i pastisz, oraz 2. lingwistyczny absurd prozy i glosolalię. W artykule przedstawia się również swoistą koncepcję śmiechu A. Terca, opartą, w głównej mierze, na analizie psychiki „świętego kata” - aktora wymiaru sprawiedliwości.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 50, 7; 53-71
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tadeusz Boy-Żeleński widziany oczami Antoniego Słonimskiego
Autorzy:
Tomaszewski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/638973.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Boy-Żeleński Tadeusz, Słonimski Antoni, satyra społeczna, polemiki i obrachunki
Opis:
Tadeusz Boy-Zeleński aux yeux d’Antoni Słonimski (Chroniques hebdomadaires 1927-1939)Ma communication se situe dans le prolongement de ce que Czesław Miłosz a défini comme une excursion, un déplacement a posteriori dans la Pologne de l’entre-deux-guerres »  Elle se justifie par le souhait de stimuler notre imagination sur la base de documents écrits de l’époque. Les Chroniques hebdomadaires d’Antoni Słonimski font bien partie de ces documents susceptibles d’éveiller à l’heure actuelle notre plus grand intérêt. Qu’est-ce qui m’a fait rapprocher ces deux personnalités de l’entre-deux-guerres : Tadeusz Boy-Zeleński  et Antoni  Słonimski ?  Ce qui réunit profondément ces deux écrivains polémistes, Boy et Słonimski, c’est l’humour, l’esprit brillant et le ton satirique. Mais l’enjeu principal qui reste au centre de leurs combats est le libéralisme éclairé et anticlérical, le progressisme social, le courage réformiste, la sensibilité sociale et le rejet du pathos national, de la fausse solennité associée à la pompe. Dès le début Boy-Zelenski y apparaît aux yeux du polémiste comme un puissant rénovateur de la société. Quel regard peut-on porter, au final, sur l’action de ces deux défenseurs de la société démocratique moderne pris dans le tourbillon des événements provoqués par la montée généralisée des nationalismes en marche? Quelle place leur écriture occupe-telle dans le panthéon de la littérature polonaise ? Voici quelques questions auxquelles j’ai voulu répondre dans mon article.
Źródło:
Wielogłos; 2015, 4(26)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„I śmiech niekiedy może być nauką”. Polska polityka międzywojenna w czasopiśmie satyrycznym „Mucha”
‛And sometimes laughter may be science too’. Polish interwar politics in ‛Mucha’ satirical magazine
Autorzy:
Szałek, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339599.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
satyra
prasa
„Mucha”
dwudziestolecie międzywojenne
polityka
satire
press
‘Mucha’
interwar period
policy
Opis:
Satyra była związana z polityką od początku funkcjonowania w literackiej postaci. W burzliwym okresie międzywojennym gatunek ten stał się niezwykle popularny w Polsce, a jej głównym nośnikiem były czasopisma humorystyczno-satyryczne. Wśród nich najpoczytniejsza i najbardziej ugruntowana w świadomości czytelników była warszawska „Mucha”, komentująca rzeczywistość z niezwykłą przenikliwością i literackim zacięciem.
From the very beginning of its literary form, satire was strongly associated with politics. In a stormy interwar period the genre became extraordinarily popular in Poland, and the most popular way to propagate it were humour and satire magazines. The one most recognizable in the eyes of the public was the Warsaw periodical ‘Mucha’ that eagerly commented the reality with unparalleled wit and literary zeal.
Źródło:
Media Biznes Kultura; 2018, 1(4); 111-126
2451-1986
2544-2554
Pojawia się w:
Media Biznes Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
LUDO-ŻERCY DOBRO-CZYŃCY. KARL KRAUS I ELFRIEDE JELINEK
MAN-EATERS AND DO-GOODERS. KARL KRAUS AND ELFRIEDE JELINEK
Autorzy:
Szczepaniak, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911719.pdf
Data publikacji:
2019-03-12
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Karl Kraus
Elfriede Jelinek
satire
language
intertextuality
authorship
satyra
język
intertekstualność
autorstwo
Opis:
Artykuł stanowi próbę porównania poetologii reprezentowanych przez austriackich pisarzy satyrycznych Karla Krausa i Elfriede Jelinek z uwzględnieniem kontekstów kulturowych, w których osadzona jest ich twórczość. Punktem wyjścia dla przeprowadzonej analizy tekstów „satyryków apokaliptycznych” jest esej Waltera Benjamina Karl Kraus, który wskazuje na kanibaliczne źródła satyry (satyryk jako „figura, w której cywilizacja recypowała ludożercę”). Figura ludożercy w znaczeniu metafory opisującej strategie produkcji tekstu, metody krytyki języka oraz koncepcje autorstwa staje się kategorią analityczną i narzędziem interpretacji.
The object of the present study is to compare the poetological concepts represented by Austrian satirical writers Karl Kraus and Elfriede Jelinek, considering the cultural contexts of their work. The starting point for the analysis of the texts by the “apocalyptic satirists” is the essay by Walter Benjamin Karl Kraus, pointing to the cannibalistic origin of the satire (the satirist as “the figure in whom the cannibal was received into civilisation”). The figure of the cannibal becomes an analytic category as a metaphor describing strategies of text production, methods of language criticism as well as conceptions of authorship.
Źródło:
Porównania; 2018, 22, 1; 219-236
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Opera mleczana”: Między teatralnym komiksem a musicalem
“Opera mleczana”: Between a Comic Strip and a Musical
Autorzy:
Regiewicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430943.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
"Opera mleczana"
opera
musical
komiks
satyra
intermedialność
Stanisław Radwan
comics
satire
intermediality
Opis:
Artykuł jest analizą spektaklu Opera mleczana w reżyserii Mikołaja Grabowskiego (Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie, prem. 9 marca 2003). Podstawę spektaklu stanowiły libretto i muzyka Stanisława Radwana, stworzone na bazie satyrycznych rysunków Andrzeja Mleczki. Posługując się teorią intermedialności, autor podejmuje próbę interpretacji nie tylko treści przedstawienia, lecz także wykorzystanych form i środków, które twórcy przenieśli z opery, musicalu, filmu, opery mydlanej czy komiksu. Hybrydyczność Opery mleczanej, według autora, przyczyniła się do popularności przedstawienia, ponieważ ułatwiła aktorom nawiązanie kontaktu z wielopokoleniową widownią.
This article offers an analysis of the performance Opera mleczana (Milk Opera), directed by Mikołaj Grabowski, which premiered on 9 March 2003 at Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej (Helena Modrzejewska National Old Theatre) in Kraków. Its libretto and music by Stanisław Radwan were based on satirical drawings by Andrzej Mleczko. Using the theory of intermediality, the author interprets not only the content of the performance, but also the various forms and means of expression it employs, borrowed from opera, musical, film, soap opera, and comic strips. It is argued that the show’s hybridity contributed to its popularity, as it made it easier for the actors to connect with a multigenerational audience.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2023, 72, 2; 85-102
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prace kamieniarsko-konserwatorskie przy fasadach pałacu w Łazienkach
Autorzy:
Andruszko, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/536179.pdf
Data publikacji:
1951
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
odbudowa pałacu Łazienkowskiego
roboty kamieniarskie w Łazienkach
ryzality
pilastry
maska satyra w Łazienkach
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1951, 1-2; 78-86
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Niechaj nam w Jasełkach nikt nie przedstawia, że Jezus urodził się w Palestynie” – "Betlejem polskie" Lucjana Rydla jako szopka literacka
'Let no one in the nativity play show us that Jeses was born in Palestine' - "Polish Bethlehem" by Lucjan Rydel as a literary nativity scene
Autorzy:
Moroz, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/938378.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
szopka
Rydel
jasełka
modernizm
satyra
Betlejem
nativity scena
nativity play
modrnism
satire
Bethlehem
Opis:
The article is focused on Lucjan Rydel as the author of Polish Bethlehem – a nativity play in which its author saw the most perfect form of folk theatre, a concept he himself keenly propagated. The central issue here is an attempt to observe how Rydel, drawing upon the history of nativity plays as well as their traditional text and character, created a sublime patriotic spectacle which later became a template for all subsequent literary nativity plays inspiriting Polish history and at the same time commenting on current affairs. Furthermore, the text presents Polish Bethlehem through the prism of modernist artists’ interest in the nativity scene as a literary genre and juxtaposes Rydel’s work with the nativity plays written by the Green Balloon Cabaret in order to show two significant directions in which this cultural phenomenon was evolving at the turn of the 20th century.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2019, 19; 58-65
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gatunek dziennikarski a cywilnoprawna odpowiedzialność dziennikarza za naruszenie czci
Journalistic Genre and the Civil Law Journalistic Responsibility for Infringement of Dignity
Autorzy:
Łoszewska-Ołowska, Maria
Szylko-Kwas, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/484964.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
reputation
dignity
journalistic genre
responsibility
satire
dobre imię
cześć
gatunek dziennikarski
odpowiedzialność
satyra
Opis:
Journalistic responsibility for words is one of the most important issues concerning the functioning of modern media. It gains a significant meaning in the context of responsibility for infringing one’s reputation, which happens as a result of formulating accusations in press material. It remains unresolved if a media genre chosen by a journalist increases the risk of violating the reputation. From the analyzed statements it seems there is no confirmation in jurisdiction that genre is one of the criteria taken directly into account when judging infringement. However, there are such genres which somehow “impose” greater care in terms of verifying facts, an example of which is the reportage. Other genres, for which opinion and judgment are more constitutive and characteristic, have a greater risk of violating the reputation. It requires mentioning that the satire convention, present in jurisdiction, as a judgmental genre and infringing reputation, can be an argument for removing the unlawfulness of the infringement.
Odpowiedzialności dziennikarza za słowo to jedno z istotniejszych zagadnień dotyczących funkcjonowania współczesnych mediów. Nabiera ono szczególnego znaczenia w kontekście odpowiedzialności za naruszenie dobrego imienia, do czego dochodzi na skutek formułowania krytycznych zarzutów w treści materiału prasowego. Nierozstrzygnięta jak dotąd pozostaje kwestia, czy wybrany przez dziennikarza gatunek wypowiedzi medialnej zwiększa ryzyko naruszenia dobrego imienia. Z analizowanych orzeczeń wynika, że w orzecznictwie brak potwierdzenia, że gatunek jest jednym z kryteriów branych wprost pod uwagę przy ocenie naruszenia czci. Niemniej istnieją takie gatunki, które niejako „wymuszają” większą staranność w zakresie weryfikacji faktów, czego przykładem jest reportaż. Istnieją także gatunki, dla których opinia i ocena jest bardziej konstytutywna i charakterystyczna, co zwiększa ryzyko naruszenia dobrego imienia. Na wyraźne zaznaczenie zasługuje fakt, że dostrzegana w orzecznictwie konwencja satyryczna przy gatunkach oceniających i naruszeniu dobrego imienia może stanowić argument o wyłączeniu bezprawności naruszenia.
Źródło:
Studia Medioznawcze; 2013, 3 (54); 39-57
2451-1617
Pojawia się w:
Studia Medioznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nie taka czarna! Wydział Kultury KC o pewnym przedstawieniu codzienności
Not So Dark! The Central Committee’s Culture Department on the Certain Reprezentation of Daily Life
Autorzy:
Kula, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373210.pdf
Data publikacji:
2017-01-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
satire
censorship
daily life in communist Poland
satyra
cenzura
życie codzienne w komunistycznej Polsce
Opis:
The author demonstrates that literature can be an important historical source. On the basis of an analysis of the content, reception (mainly by the official censorship), and fate of the Student Satire Theater’s play It’s Not All the Same to Me the author outlines the characteristic features of Polish daily existence in the 1960s.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2017, 61, 1; 253-266
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niejednoznaczny status tekstu parodiowanego w dyskursie satyrycznym
The ambiguous status of a parodied text in satirical discourse
Autorzy:
Sidoruk, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/579059.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
praktyka dyskursywna
satyra
tekst satyryczny
parodia
ironia
discursive practice
satire
satirical text
parody
irony
Opis:
Przedmiotem analizy w artykule jest relacja między parodią i satyrą. Odwołując się do, zaproponowanej przez Paula Simpsona w On the Discourse of Satire, koncepcji satyry jako praktyki dyskursywnej, autorka wskazuje na przyczyny nieporozumień interpretacyjnych wynikających z zastosowania parodii w tekście satyrycznym. Jej zdaniem parodia utrudnia identyfikację intencji satyrycznej, zwłaszcza wtedy, gdy obiektem parodii jest tekst literacki o wysokich walorach artystycznych. W niektórych przypadkach niemożliwe okazuje się jednoznaczne rozstrzygnięcie, czy parodiowany tekst służy jedynie satyrycznemu ukazaniu pewnych aspektów rzeczywistości pozaliterackiej, czy jest również obiektem krytyki.
The subject of analysis in this article is a relation between parody and satire. With reference to the concept of satire as a discursive practice proposed by Paul Simpson in his work On the Discourse of Satire, the author points out the reasons for interpretative misunderstandings caused by the application of parody in a satirical text. She claims that parody makes it difficult to identify a satirical intention, especially when the object of parody is a literary text of great significance. In certain cases it seems impossible to decide unambiguously whether a parodied text is only used to satirize some aspects of non-literary reality or is also a satirical target itself.
Źródło:
Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2014, 57/114 z. 2; 53-63
0084-4446
Pojawia się w:
Zagadnienia Rodzajów Literackich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona czci człowieka a satyra i karykatura jako element wolności sztuki – rozważania na gruncie polskiego i niemieckiego prawa karnego
Protection of human dignity in relation to a satire and a caricature as an element of the freedom of art – considerations on the basis of the Polish and German criminal law
Autorzy:
Grabarz, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/499674.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
wolność sztuki
cześć człowieka
satyra
karykatura
artistic freedom
honor of a human
satire
caricature
Opis:
Cześć człowieka jako dobro szczególnie często naruszane bez wątpienia zasługuje na ochronę w świetle prawa karnego. Z drugiej strony, każdemu człowiekowi przysługuje wolność swobody wypowiedzi, w tym artystycznej, która może się przejawić w formie satyry i karykatury. Rodzi się zatem pytanie, gdzie należałoby postawić granicę, ażeby wolność ta mogła być realizowana bez uszczerbku dla czci człowieka. W niemieckim kodeksie karnym tę kwestię reguluje § 193 StGB, który stanowi o ,,zachowaniu uprawnionych interesów”. Przepis ten jest swoistym rodzajem kontratypu, który pozwala przy spełnieniu szeregu warunków, na nieponiesienie odpowiedzialności karnej przez osobę która wygłasza wypowiedzi, mogące naruszyć cześć człowieka. Do warunków tych doktryna niemiecka zalicza także działanie w ramach wolności artystycznej.
Human dignity as a personal interest particularly threatened with the infringement deserves the protection under the criminal law. Nevertheless, each person is given a freedom of speech, including the artistic one, which may have a form of a satire or a caricature. The question arises where the boundary should be set so that such freedom is executed without damage to human dignity. German criminal law – § 193 of StGB – stipulates “the preservation of legal interests”. When complying with several conditions, this regulation provides for a justification which allows for not bearing the criminal liability by a person voicing a statement that may breach human dignity. The above – according to the German doctrine – also concerns the actions within the artistic sphere.
Źródło:
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM; 2016, 6
2299-2774
Pojawia się w:
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hodża Nasreddin – antybohater w służbie kultury
Hodja Nasreddin as an Anti-Hero in the Service of Culture
Autorzy:
Ayşen-Kaim, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/509022.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Tematy:
trickster
bohater tradycyjny i kulturowy
anegdota
satyra
nomad
traditional and cultural hero
anecdote
satire
Opis:
Niniejszy artykuł ma charakter badawczy, jego celem jest przedstawienie ustnej tradycji anegdotycznej, żywej zarówno w Azji, jak i na Bliskim Wschodzie, która skupia się wokół postaci mądrego głupca. Występuje on w różnych trawestacjach o imieniu Hodża Nasreddin i łączy ludowe poczucie humoru z autoironiczną krytyką społeczną. Po rozpoznaniu specyficznych warunków społeczno-kulturowych, zmiany trybu życia z koczowniczego na osiadły i trudności adaptacyjnych tego procesu, przedstawiono zasięg ich oddziaływania i specyfikę w zależności od lokalnych tendencji. Następnie, po zarysowaniu studium postaci bliskowschodniego żartownisia pod kątem antropologicznym i turkologicznym, przywołane zostały analogiczne postacie bohaterów plebejskich i antybohaterów z kultury anatolijskiej. Jako przedstawiciel tradycji zachodnioeuropejskiej dla celów porównawczych przedstawiony został Dyl Sowizdrzał (niem. Till Eulenspiegel, ang. Owlglass). W pracy wykorzystano przykłady anegdot Hodży Nasreddina, towarzyszące po dziś dzień codziennemu życiu na Bliskim Wschodzie. W studium przypadku wykorzystano prace tureckich folklorystów i antropologów jak Ilhan Başgöz i Mary Douglas.
The article is of the research nature; its aim is to present the spoken anecdotal tradition, vivid both in Asia and in the Middle East, which focuses around the figure of a wise fool. He appears in various travesties under the name of Hodja Nasreddin and combines the folk sense of humour with a selfironic social criticism. Having recognised the specific sociocultural conditions, the change of the lifestyle from the nomadic to the settled one, and the adaptive difficulties of this process, the author presented the scope of their impact and the specificity depending on the local tendencies. Next, having outlined the study of the figure of the Middle East joker from the anthropological and turkological angle, she the referred to similar figures of plebeian heroes and anti-heroes from the Anatolian culture. As the representative of the West European tradition, for the comparative purposes, there is presented Dyl Sowizdrzał (Germ. Till Eulenspiegel, Eng. Owlglass). In her study, the author used examples of the Hodja Nasreddin’s anecdotes, accompanying to this day the everyday life in the Middle East. In the case study, there were used works of Turkish folklorists and anthropologists such as Ilhan Başgöz and Mary Douglas.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula; 2015, 39/2015 Filologia IV; 36-47
2353-2688
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kim był Bonawentura Pleciuch, autor wiersza Prośba do Aniołów Stróżów, aby nas zachowali od gotycyzmu (1822)?
Who was Bonawentura Pleciuch, the Author of a Poem “A Plea to Guardian Angels to save us from Gothicism” (1822)?
Autorzy:
Pluta, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311196.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Konstanty Majeranowski
Bonaventure
gothicism
Middle Ages
sonnet
satire
św. Bonawentura
gotycyzm
średniowiecze
sonet
satyra
Opis:
Przedmiotem artykułu jest próba ustalenia autorstwa opublikowanego w 1822 roku pod pseudonimem Bonawentura Pleciuch wiersza Prośba do Aniołów Stróżów, aby nas zachowali od gotycyzmu. Przeprowadzona w rozprawie interpretacja utworu zwraca uwagę na jego satyryczny charakter, natomiast miejsce publikacji wiersza – czasopismo „Krakus” – pozwala łączyć utwór z Konstantym Majeranowskim. Omówienie działalności pisarskiej Majeranowskiego, a zwłaszcza jego felietonów ukazujących się pod tytułem Świstek Filozoficzny pozwala z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić, że autorem Prośby do Aniołów Stróżów… był właśnie Konstanty Majeranowski.
The purpose of this paper is an attempt to determine the authorship of a poem entitled “A Plea to Guardian Angels to save us from gothicism” published in 1822 under the pseudonym of Bonawentura Pleciuch. In my analysis I propose a hypothesis that the poem’s satirical tone and the place of its publication, local periodical Krakus, allow us to link it with the name of Konstanty Majeranowski. I discuss Majeranowski’s literary activity, paying special attention to his feature columns entitled A Philospohical Scrap, all of which in high probability suggests his authorship of “A Plea to Guardian Angels…”.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 390-399
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strój modnej damy w zwierciadle polskiej satyry oświeceniowej (na wybranych przykładach)
The Outfit of a Fashionable Lady in the Mirror of Polish Enlightenment Satire (on selected examples)
Autorzy:
Kowal, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37238403.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
strój
dama modna
literatura polska
satyra
oświecenie
outfit
fashionable lady
Polish literature
satire
Enlightenment
Opis:
Cudzoziemski strój oświeceniowej damy modnej, podobnie jak męski frak, był synonimem bezrefleksyjnego naśladownictwa obcych polskiej kulturze wzorów obyczajowych. Zjawisko to wielokrotnie krytykowano w ówczesnych tekstach publicystycznych i literackich, w tym również w satyrze. Tytułowy problem zaprezentowany został w niniejszym artykule na przykładzie trzech utworów satyrycznych autorstwa Elżbiety Drużbackiej, Ignacego Krasickiego i Jana Gorczyczewskiego. Ich zróżnicowana przynależność czasowa (faza prekursorska, dojrzała i schyłkowa epoki polskiego oświecenia) pokazuje, iż manifestująca się w stroju modnych dam fascynacja kulturą znad Sekwany była zjawiskiem eksponowanym w literaturze już od schyłku czasów saskich aż po epokę postanisławowską. Co przy tym znamienne i co poświadcza lektura wskazanych utworów, damy z elit – w ubiorach, zachowaniu, zainteresowaniach – chciały również naśladować szlachcianki i tak nowa kultura rozpowszechniona w Warszawie przenikała za ich sprawą na prowincję. W ocenie wielu ówczesnych intelektualistów, w tym także literatów, nowa moda była zjawiskiem groźnym, szkodliwym społecznie, któremu należało przeciwdziałać. Lubowanie się w zbytkach, egoizm, próżność, lenistwo, głupota, bezrefleksyjność, czasem lekkomyślność i brak doświadczenia, a częściej wyrachowanie i nadmierne ambicje to katalog wad najczęściej przypisywanych modnym damom. Badawczy ogląd wymienionych tekstów potwierdza fakt, że oświeceniowa satyra w znaczącym stopniu przyczyniła się do utrwalenia stereotypowego wizerunku modnej damy, przywiązującej nadmierną wagę do swojego strojnego wyglądu. Spod satyrycznego pióra autorów wyłania się również każdorazowo krytyczna refleksja, iż ta snobistyczna, bezkrytyczna pogoń za francuszczyzną odbywała się bez oglądania się na konsekwencje nie tylko finansowe, ale i kulturowe.
The foreign outfit of a fashionable Enlightenment lady, just like a man’s tailcoat, was synonymous with thoughtless imitation of moral patterns foreign to Polish culture. This phenomenon was often criticized in journalistic and literary texts of the time, including satires. In this article, the title problem is presented through the example of three satirical works by Elżbieta Drużbacka, Ignacy Krasicki, and Jan Gorczyczewski. Their different time periods (the prelude, the mature and decline of the Polish Enlightenment) show that the fascination with the culture of the Seine, manifested in the dress of fashionable ladies, was reflected in literature from the end of the Saxon period to the post-Stanislaus era. It is important to not that, as can be seen from the above-mentioned works, the elite ladies also wanted to imitate artistocrats in their dress, behavior and interests, and it was thanks to them that the new culture spread from Warsaw to the provinces. In the opinion of many intellectuals of the time, including writers, the new fashion was a dangerous and socially harmful phenomenon that should be counteracted. Indulgence in luxury, egoism, vanity, laziness, stupidity, thoughtlessness, sometimes recklessness and lack of experience, and more often calculation and excessive ambition is the catalogue of faults most often attributed to fashionable ladies. A scholarly review of these texts confirms that Enlightenment satire was instrumental in perpetuating the stereotypical image of the fashionable lady who places excessive importance on her elegant appearance. From the satirical pen of the authors, a critical reflection always emerges that this snobbish, uncritical pursuit of the French took place without regard to the consequences, not only financial but also cultural.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 43, 4/2; 119-136
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Riflessioni sul diritto di satira e i suoi limiti
Reflections about the right of satira and its limits
Uwagi na temat prawa do satyry i jego ograniczeń
Autorzy:
Dammacco, Gaetano
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043198.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
satira
religione
diritti umani
limiti
satire
religion
human rights
limitations
satyra
religia
prawa człowieka
ograniczenia
Opis:
La satira è un paradigma estremo della libertà di espressione, ma esistono incertezze sulla sua definizione concettuale e sulla relativa disciplina giuridica. Lo sviluppo della comunicazione ha prodotto numerose figure letterarie simili tra loro come la cronaca (una registrazione impersonale e non interpretativa di fatti accaduti), la critica (analisi soggettiva e giudizio relativi a fatti accaduti) e la satira (critica sarcastica di personaggi, comportamenti, modi di fare individuali con scopo di denuncia sociale). Gli elementi che caratterizzano la satira, sviluppatisi nel corso dei secoli, sono sostanzialmente due: attenzione alle contraddizioni (della politica, della società, della religione, della cultura) e intento moralistico per promuovere un cambiamento sociale. La satira religiosa colpisce il potere ecclesiastico e le sue contraddizioni, ma colpisce anche i simboli religiosi e i contenuti delle religioni. Ne conseguono differenti conseguenze giuridiche. Quando colpisce il patrimonio di fede dei credenti essa non è accettabile. La satira religiosa genera una specie di conflitto tra differenti valori costituzionali, e cioè tra il diritto alla libera espressione del pensiero e il diritto alla reputazione e alla tutela del sentimento religioso. Il diritto di satira in generale è riconosciuto dagli ordinamenti giuridici (sia internazionali, sia nazionali) come diritto soggettivo di rilevanza costituzionale, che deriva dalla libertà di espressione e di pensiero. Pensiero, coscienza e religione – per esempio nella Carta dei diritti fondamentali dell’Unione europea – sono omologhi (come beni giuridici o valori etici). Pertanto pensiero, coscienza e religione non possono essere in contrapposizione tra loro. Notevoli incertezze esistono sulla disciplina giuridica del diritto di satira, che non può mai offendere i diritti fondamentali della persona, la sua dignità, la sua reputazione. La Carta di Nizza ha favorito un orientamento, che considera il diritto di libera espressione nella sua forma più ampia ed espansiva. È tuttavia sempre stato affermato il valore prevalente dei diritti umani fondamentali, che non possono essere offesi dall’esercizio del diritto di satira. Negli ordinamenti giuridici nazionali, la forza del diritto di satira consiste nel riconoscimento del suo rango costituzionale, ma anche nei limiti che deve avere. La giurisprudenza ha elaborato i vincoli “formali”, tra i quali i più importanti sono il limite della continenza e della funzionalità.
Satyra jest skrajnym wyrazem wolności wyrażania opinii. Zarówno jej ujęcie konceptualne, jak i relewantny reżim prawny, nie są wolne od kontrowersji. Jedną z konsekwencji rozwoju komunikacji międzyludzkiej jest wypracowanie licznych rodzajów literackich, które przejawiają pewne podobieństwa. Do takich należą m.in. kronika (bezosobowy i pozbawiony interpretacji zapis zaistniałych zdarzeń), krytyka (subiektywna analiza i ocena odnosząca się do zaistniałych zdarzeń) i satyra (sarkastyczna krytyka osób lub indywidualnych zachowań czy sposobów postępowania, mająca na celu ich społeczne zdemaskowanie). Ukształtowane w ciągu wieków elementy charakteryzujące satyrę są zasadniczo dwa: skoncentrowanie na wewnętrznych sprzecznościach (polityki, społeczeństwa, religii, kultury) oraz intencja moralizatorska, mająca na celu pobudzenie przemian społecznych. Satyra religijna bierze na cel władze religijne i ich niekonsekwencję, odnosi się jednak również do symboli religijnych i religijnych wierzeń. Wiążą się z tym różne konsekwencje prawne. Satyra, która skierowana jest na dziedzictwo wiary, musi być uznana za nieakceptowalną. Każda satyra religijna wiąże się natomiast z konfliktem pomiędzy różnymi wartościami konstytucyjnymi, to jest pomiędzy prawem do wyrażania opinii oraz prawem do dobrego imienia i do ochrony uczuć religijnych. Generalnie rzecz ujmując, prawo do satyry jest uznawane przez systemy prawne (zarówno na poziomie międzynarodowym, jak i na poziomie krajowym) jako prawo podmiotowe o znaczeniu konstytucyjnym, które wynika z wolności wyrażania opinii i wolności myśli. Myśl, sumienie i religia – zgodnie z ujęciem przyjętym na przykład w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej – są wartościami homologicznymi (jako dobra prawne czy wartości o charakterze etycznym). Nie mogą więc być między sobą w sprzeczności. Istotne wątpliwości dotyczą natomiast przepisów odnoszących się do prawa do satyry, która nie może naruszać podstawowych praw osoby, jej godności czy jej dobrego imienia. Karta Praw Podstawowych przyczyniła się do ugruntowania tendencji polegającej na ujmowaniu prawa do wyrażania opinii w jego najszerszej, ekspansywnej formie. Konsekwentnie potwierdzane jest jednak również znaczenie praw człowieka, które nie mogą być naruszane w konsekwencji realizowania prawa do satyry. W krajowych porządkach prawnych znaczenie prawa do satyry wiąże się z uznaniem jego konstytucyjnej rangi, ale także z ograniczeniami, którym ono musi podlegać. W orzecznictwie wypracowano relewantne kryteria formalne, wśród których najważniejsze znaczenie posiadają: powściągliwość i funkcjonalność.
Satire is an extreme paradigm of freedom of expression, but uncertainties exist about its conceptual definition and related legal regime. The development of communication has produced numerous literary figures similar to each other such as the chronicle (an impersonal and non-interpretive recording of events that have occurred), criticism (subjective analysis and judgment relating to events that have occurred) and satire (sarcastic criticism of characters, behaviors and actions of individuals for the purpose of social denunciation). The elements that characterize the satire, developed over the centuries, are essentially twofold: attention to contradictions (of politics, society, religion, culture) and moralistic intent to promote social change. Religious satire affects ecclesiastical power and its contradictions, but it also affects religious symbols and the contents of religions. Different legal consequences follow. When it affects the patrimony of faith of believers it is not acceptable. Religious satire generates a kind of conflict between different constitutional values, that is, between the right to the free expression of thought and the right to the reputation and protection of religious feelings. The right to satire in general is recognized by legal systems (both international and national) as a subjective right of constitutional relevance, which derives from the freedom of expression and thought. In the Charter of Fundamental Rights of the European Union, thought, conscience and religion are homologous (as legal goods or as ethical values). Therefore, thought, conscience and religion cannot be in opposition to each other. Considerable uncertainties exist about the legal discipline of the right to satire, which can never offend the fundamental rights of the person, his dignity and his reputation. The Nice Charter has favored an orientation which considers the right of free expression in its broadest and most expansive form. However, the prevailing value of fundamental human rights has always been affirmed, which cannot be offended by the exercise of the right to satire. The strength of the right to satire consists in the recognition of its constitutional rank, but also in the limits it must have. The jurisprudence has elaborated the “formal” obligations, among which the most important are: continence and functionality.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2020, 23; 101-121
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udany schemat teorii komizmu
Удачная схема теории комизма
The Successful Pattern of the Comedy Theory
Autorzy:
Tokarczyk, Roman A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497404.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
Tematy:
анекдот
автоирония
юмор
комизм
сатира
anegdota
autoironia
humor
komizm
satyra
anecdote
self-irony
humour
comedy
satire
Opis:
Автор статьи рассматривает книжку проф. Богдана Дземидока «Комизм». Он обращает внимание на философскую и научную компетенцию профессора, а также на литературные заслуги самой книги. Он подчеркивает, что философ объединил в ней исключительное историческое знание с высоким уровнем теоретических размышлений о комизме и тонким анализом. Эти заслуги автор связывает со свойственным профессору Дземидоку личным чувством иронии и автоиронии. Представленная книга выдающаяся и обогащающая не только польскую, но и европейскую литературу предмета.
The author of the article discusses prof. Bohdan Dziemidok’s book titled ‘Comedy’. He indicates professor’s philosophical and scientific competences, as well as the advantages of literary and cognitive work itself. He stresses that the philosopher combines the unique historical knowledge with high level of theoretical considerations on the comedy and subtle analysis. These advantages the author combines with the inherent prof. B. Dziemidok’s personal sense of irony and self-irony. This work is presented as outstanding, significantly enriching not only Polish but also European literature.
Źródło:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich; 2014, 14; 201-209
1642-1248
Pojawia się w:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Soyinka’s use of satire to forecast the evolution of civilizations: the power drive is the supreme evil
Wykorzystanie przez Soyinkę satyry do prognozowania ewolucji cywilizacji: popęd mocy jest najwyższym złem
Autorzy:
Figueiredo, Rosa Branca
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40570844.pdf
Data publikacji:
2015-12-01
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
Wole Soyinka
pover drive
Nobel Prize for Literature
satire
pęd ku władzy
Literacka Nagroda Nobla
satyra
Opis:
"Wole Soyinka is a playwright and poet who in a wide cultural perspective and poetic overtones fashions the drama of existence” – this is how the Swedish Academy presents Soyinka, the recipient of the Nobel Prize for Literature in 1986. The academy here reaffirms the literary and social/ethical values of Soyinka’s works which were published before he was awarded the prize, but the comment could have been made with equal truth of his works published after the award, especially his play From Zia With Love (1992) which is a work of a “graffiti” virtuoso. It is Soyinka’s post-Nobel masterpiece, still in the tradition of Soyinka’s activist humanism, altruistic defence of human rights, and the preservation of the dignity of man in a humane world of “live and let live”. This play is deliberately overloaded with apparent dramatic tautology to further emphasize the author’s consistency and irrepressible spirit of commitment. In his primarily satirical theatre Wole Soyinka’s gaze is firmly fixed on contemporary social and political life, and what he sees, before all else, is the ruthless exercise and abuse of power. Power has, in fact, an obsessive fascination for Soyinka, and a double face. In its creative, spiritual form he is its celebrant, even as he recognizes that the force of its creative energy may take into destructive excess. But in its aspect as political or social control, the power drive is the supreme evil, which he sees as being everywhere and at all times deeply corrupting and destructive. What we intend to make clear in this paper is that Soyinka has a well-deserved reputation as the most consistently trenchant satirist among African writers. As a national (and even continental) moralist, he has throughout his career written plays which directly focus on current social and political evils and heap mockery on their perpetrators. Satire is, in fact, one of the ways by which Soyinka, as it were, pounces on the various issues with which he engages. The focus of this paper will be on his pre and post-Nobel plays.
Wole Soyinka jest dramaturgiem i poetą, którego twórczość ma wydźwięk dramatu istnienia" - w ten sposób szwedzka akademia prezentuje Soyinkę - zdobywcę Nagrody Nobla w dziedzinie literatury z 1986 roku. Akademia potwierdza literacką i społeczno- etyczną wartość prac Soyinki, które zostały opublikowane, zanim jeszcze został nagrodzony, ale komentarzem do nagrody mogłoby być także dzieła wydane już po zdobyciu nagrody, zwłaszcza Zia With Love (1992), który to utwór jest wirtuozerskim "graffiti". Soyinka dostał Nobla także za działanie w obronie praw człowieka. Teatr Soyinki jest mocno osadzony na współczesnym życiu społeczno-politycznym, a to, co widzi on w nim nade wszystko, to bezwzględne nadużycia władzy. Władza jest w rzeczywistości obsesyjną fascynacją Soyinki. W artykule zamierzam wykazać, że Soyinka zasłużył na reputację najbardziej kąśliwego satyryka wśród pisarzy afrykańskich. Jako narodowy moralista, koncentruje się na złu w życiu społeczno-politycznym szydzi z jego sprawców.
Źródło:
Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno-społeczny; 2015, 10; 143-155
1896-1819
2391-5145
Pojawia się w:
Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno-społeczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Memy internetowe satyrą polityczną społeczeństwa sieci
Autorzy:
Bakalarski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1369748.pdf
Data publikacji:
2018-11-20
Wydawca:
Akademia Katolicka w Warszawie
Tematy:
memy internetowe
społeczeństwo sieci
kultura uczestnictwa
satyra polityczna
internet memes
network society
culture of participation
political satire
Opis:
Internet powiększył nasz potencjał komunikacyjny. Rozbudował też możliwości kultury popularnej, która w sieci coraz bardziej nabiera cech wizualnych. Obraz w internecie znalazł dla siebie nowe formy istnienia. Jedną z nich, coraz bardziej zyskującąna popularności, są tzw. memy internetowe. W artykule zajmujemy się fenomenem memów internetowych. Wskazujemy pochodzenie terminu „mem” w sposobie rozumienia kultury jako obszaru rzeczywistości tworzonej świadomie i celowo przez człowieka, mającego zarazem umiejętność przekazu i multiplikowania efektów swojego twórczego działania. Podstawowa jednostka takiego przekazu została właśnie nazwana memem. Przedstawiamy także sposoby definiowania memów internetowych, umiejscawiając ten fenomen w ramach tzw. kultury uczestnictwa, jako składowej kultury Web 2.0.Przybliżając rozumienie kultury uczestnictwa w kontekście teorii społeczeństwa sieci, prezentujemy poziom i znaczenie zaangażowania społeczności internetowej w działania kulturotwórcze. Dokonujemy także analizy memetycznej twórczości internautów w kontekście funkcji komunikacyjnych i społecznych, jakie pełniła i pełni satyra polityczna. Przyjmujemy bowiem, że memy internetowe są właśnie współczesną formą satyry politycznej.
Internet has greatly increased our communication potential. It has also expanded the possibilities of popular culture, which in the net is becoming more and more visual and the image has found new forms. One of them, increasingly gaining popularity, areconsciously and deliberately by humans who have the ability to communicate and multiply the effects of their creative activity. The basic unit of such a message has just been named a “meme”. We also present ways to define internet memes, locating this phenomenon within the so-called “participation culture” as a component of the Web 2.0 culture. By introducing the understanding of the culture of participation in the context of the theory of the network society, we present the level and importance of the Internet community’s involvement in culture-creating activities. We also carry out a memetic analysis of Internet users’ creativity in the contextn of communication and social functions that the political satire has. We assume that internet memes are just a modern form of political satire.the so-called internet memes.In the article we discuss the phenomenon of internet memes. We indicate the originof the term “meme” in the way of understanding culture as an area of reality created
Źródło:
Studia Bobolanum; 2018, 29, 2; 163-186
1642-5650
2720-1686
Pojawia się w:
Studia Bobolanum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gatunek dziennikarski jako determinanta odpowiedzialności dziennikarza. Wybrane aspekty prawne. Część trzecia
Journalistic genre as a conditional determinant of a journalistic work. Selected legal aspects. Part III
Autorzy:
Sobczak, Jacek
Kakareko, Ksenia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/484971.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
dozwolona krytyka
ujemne oceny
satyra
karykatura
fotomontaż
memy
allowed criticism
negative assessment
satire
caricature
photo montage
memes
Opis:
Nie stanowi zniesławienia dozwolona krytyka dokonywana w ramach recenzji, polemik publicystycznych oraz w opiniach i charakterystykach służbowych. Musi ona się jednak mieścić w granicach prawa i być zgodna z normami społecznymi. Tłumienie krytyki stanowi przestępstwo z art. 44 ust. 1 i 2 pr.pr. Granice legalności krytyki wyznacza treść art. 41 pr.pr. Pod ochroną prawa prasowego pozostają wszelkie formy satyryczne i karykatury. Przekroczenie granic legalności satyry powoduje odpowiedzialność za naruszenie dóbr osobistych.
Permitted criticism being a result of reviews, journalistic polemics and in opinions and business characteristics does not constitute defamation. It must, however, meet the law and be consistent with social norms. Suppression of criticism is being regarded as an offense under article 44, paragraphs 1 and 2 of the Act of the Press Law. The limits of the legality of criticism are set out in the article 41 of the Act. All satirical forms and caricatures remain under the protection of the Press Law. Violation of the limits of the legality of satire causes liability for the infringement of personal rights.
Źródło:
Studia Medioznawcze; 2018, 1 (72); 11-22
2451-1617
Pojawia się w:
Studia Medioznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy istnieją granice dozwolonej krytyki. O relacji kontratypu określonego w art. 41 ustawy – prawo prasowe z kontratypem zapisanym w art. 213 k.k.
Autorzy:
Kwiatkowska-Serafin, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2204958.pdf
Data publikacji:
2016-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
artistic expression
satire
Polish penal code
press law
defamation
wolność ekspresji artystycznej
satyra
prawo prasowe
zniesławienie
kodeks karny
Opis:
Form of an artistic expression, satire has been present in human’s life for ages. It has many varieties and forms. From the very beginning its practitioners have been subjected to the public authorities restrictions and have been getting into trouble with the ones who became objects of the artist projections. In Polish regulation – law, there is a justification of admissible satire, covered by the article 41 of the press law, witch is an extension to the justification of admissible criticism, covered by the article 213 of the polish penal code. However, there is no such thing as justification of art. due to this fact, the artist may be fully liable both for violation of personal rights and the offence of defamation.
Źródło:
Themis Polska Nova; 2016, 2(11); 152-163
2084-4522
Pojawia się w:
Themis Polska Nova
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyplomata, Polak, minister spraw zagranicznych. Agenor Gołuchowski młodszy w karykaturze wiedeńskich pism satyrycznych
Diplomat, Pole, Minister of Foreign Affairs. Agenor Gołuchowski the younger in the caricatures of Viennese satirical magazines
Autorzy:
Strzelczyk, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2077246.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Agenor Gołuchowski młodszy
karykatura
prasa wiedeńska
Austria
satyra polityczna
Agenor Gołuchowski the younger
caricature
Viennese press
political satire
Opis:
Celem artykułu jest analiza wizerunku Agenora Gołuchowskiego w świetle karykatur zamieszczanych w wiedeńskich pismach satyrycznych (1895–1906). Agenor Gołuchowski młodszy (1849–1921) był jedynym Polakiem na stanowisku ministra spraw zagranicznych Austro-Węgier (1895–1906). Nieraz stawał się obiektem kpiny w gazetach takich, jak „Kikeriki!”, „Wiener Caricaturen” czy „Der Floh”. Artykuł koncentruje się na tym, jak przedstawiano Gołuchowskiego w karykaturach, na jakich aspektach jego tożsamości się skupiano. Karykatury są przyczynkiem do refleksji na temat rasowych i narodowych stereotypów w wiedeńskiej satyrze i mentalności końca XIX w.
The aim of the article is to analyze the image of Agenor Gołuchowski in the light of caricatures published in Viennese satirical magazines (1895–1906). Agenor Gołuchowski the younger (1849–1921) was the only Pole in the position of the Minister of Foreign Affairs of AustriaHungary (1895–1906). More than once, he became the object of mockery in newspapers such as Kikeriki!, Wiener Caricaturen, or Der Floh. The article focuses on how Gołuchowski was portrayed in caricatures and on what aspects of his identity they were focused. Caricatures are a contribution to reflection on racial and national stereotypes in Viennese satire and the mentality of the late nineteenth century.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2021, 7; 238-264
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antysemityzm oraz totalitaryzm w świetle twórczości dramatycznej Antoniego Słonimskiego i Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej
Autorzy:
Ujma, Martyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630609.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the interwar years
Słonimski
Pawlikowska-Jasnorzewska
Nazism
comedy
anti-Semitism, the interwar satire
dwudziestolecie międzywojenne
nazizm
komedia
antysemityzm
satyra międzywojenna
Opis:
The aim of this work is to present Nazi anti-Semitic practices and totalitarian actions in the interwar satire. The subject of the analysis are Antoni Słonimski’s and Maria Pawlikowska-Jasnorzewska’s comedies. The analysis of the topic shows that the threats of totalitarian regimes was seen at the beginning of the twentieth century.
Tematem niniejszego artykułu jest sposób przedstawiania i kreowania nazistowskich praktyk antysemickich i działań totalitarnych przez autorów międzywojennej satyry. Przedmiotem analizy uczyniono komedie Rodzina Antoniego Słonimskiego oraz Mrówki i Baba-Dziwo Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Ujęcie pokazuje, że zagrożenia ze strony ustrojów totalitarnych, w tym szczególnie nazizmu, odczuwano już na początku lat trzydziestych ubiegłego wieku.
Źródło:
Acta Humana; 2017, 8
2082-4459
Pojawia się w:
Acta Humana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krasickiego zdanie o Stanisławie Auguście
I. Krasickis Opinion About King Stanisław August
Autorzy:
Rudnicka, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954655.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Król Stanisław August Poniatowski
satyra
kazanie
opozycja
Komisja Edukacji Narodowej
King Stanisław August Poniatowski
satire
homily
opposition
Commission for National Education
Opis:
Ignacy Krasicki expressed his opinion about King Stanisław August Poniatowski in the coronation homily on 25 November 1764, and then in the satire entitled On the King written in 1779. In the homily he said that it was a man of `a splendid mind and righteous heart'; he also tried to convince the audience that the King should be respected. In the satire he defended the King against the charges of the opposition who said that he was not a king's son, that he was too young, too good and that he loved learned people. The charges resulted from envy, spite and foolishness, as during his reign Stanisław August effected far-reaching reforms in Poland. Among others, he established the Commission for National Education – the first ministry of education in the world, that played an important role after the political collapse of the state.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 50, 1; 27-35
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O „Sztuce rymotwórczej” Franciszka Ksawerego Dmochowskiego
On Franciszek Ksawery Dmochowski’s „The Art of Rhyming”
Autorzy:
Kwiatkowska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1363909.pdf
Data publikacji:
2015-07-06
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
art of rhyming
ars poetica
literary criticism
genre
classicism
satire
heroic epic poem
sztuka rymotwórcza
krytyka literacka
klasycyzm
epos
gatunek
satyra
Opis:
Sztuka rymotwórcza Franciszka Ksawerego Dmochowskiego przedstawia ogół poetyckich doświadczeń epoki. Autor wpisał swój utwór w sięgającą antyku tradycję gatunku ars poetica i nawiązał do klasycznych poetyk, ale dał w nim obraz literatury polskiej i obowiązujących w niej tendencji. Poemat, podzielony na cztery pieśni, nie tylko omawia ogólne zasady sztuki poetyckiej, ale porusza też kwestie związane z przekładem i krytyką literacką, wskazuje wzorce różnorodnych gatunków i analizuje ich najwybitniejsze polskie realizacje. Pierwsza pieśń prezentuje podstawowe prawidła sztuki rymotwórczej i zawiera przegląd dokonań polskiej literatury. Kolejne pieśni Sztuki rymotwórczej (druga i trzecia) to przegląd różnych konwencji gatunkowych. Wśród nich szczególne miejsce zajmują: pieśń, oda, epigramat, satyra i epos. W artykule ukazano nowoczesny charakter rozważań Dmochowskiego, który w sposobie postrzegania literatury uwzględniał najnowsze tendencje.
Franciszek Ksawery Dmochowski’s The Art of Rhyming presents a summary of the poetic developments of its era.  The author inscribed his work within the tradition, dating to antiquity, of the genre of the ars poetica, and referred to classical poetics while presenting a complete picture of Polish literature and its reigning tendencies. The poem, divided into four cantos, not only discusses general rules of poetic art, but also touches on issues of translation and literary criticism, indicates models of various genres and analyses the most outstanding Polish efforts in each of them. The first canto presents the basic rules of prosody and contains a survey of the achievements of Polish literature. The second and third cantos of Dmochowski’s poem present a survey of genre conventions. Particular attention is given to the song, the ode, the epigram, the satire, and the heroic epic poem. The article shows the modern nature of Dmochowski’s reflections, whose approach to and views on literature took into account its newest tendencies.
Źródło:
Forum Poetyki; 2015, 1; 120-127
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Irish Bards in Shakespeares Richard III and As You Like it
Irlandzcy bardowie w Ryszardzie III i Jak wam się podoba Szekspira
Autorzy:
Breeze, Andrew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1854142.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
Shakespeare
Richard III
As You Like It
Ireland
Bards
Satire
Celts
Szekspir
Ryszard III
Jak wam się podoba
Irlandia
bardowie
satyra
Celtowie
Opis:
Shakespeare alludes twice to Irish bards. In Richard III, the king mentions a prophecy by one of his imminent death; in As You Like It, Rosalind jokes on how Irish bards can supposedly rhyme rats to death. Both refer to supposed bardic powers of seeing the future and of ritual cursing of enemies. A survey of the literature shows satire and prophecy as going back to ancient times. There is in addition ample material on the (sometimes deadly) eects of satire in medieval and later Ireland, where it is known from chronicles, legal tracts, handbooks of poetry, and various surviving poems. There are in addition comic tales on how bards exploited their power, including an eleventh-century one on King Guaire's Burdensome Company, wherein the poet SenchÆn rhymes to death certain mice that had spoiled an egg reserved for him. Shakespeare's references can thus be related to traditions well-known in Gaul and medieval (or early modern) Ireland and Scotland.
Źródło:
Language. Culture. Politics. International Journal; 2021, 1, 1; 129-136
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:
Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z żołnierskiego albumu : obóz w Szczypiornie i Łomży w twórczości internowanych żołnierzy Legionów Polskich 1917-1918
Obóz w Szczypiornie i Łomży w twórczości internowanych żołnierzy Legionów Polskich 1917-1918
Współwytwórcy:
Grabowski, Zbigniew (historyk). Opracowanie
Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej. pbl
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Warszawa : Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej
Tematy:
Legiony Polskie (1914-1917)
Obóz dla internowanych Szczypiorno (1917)
I wojna światowa (1914-1918)
Wojsko
Antologia
Satyra
Literatura polska
Karykatura polityczna
Opis:
Na okł. i s. tyt.: 100. rocznica legionowego czynu niepodległościowego.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Ferdynand I Koburg w oczach prześmiewców. Uwagi na temat bułgarskiej satyry politycznej przełomu XIX i XX wieku
Autorzy:
Popek, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653839.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Ferdynand I Koburg
satyra polityczna
Bułgaria
Bałkany
XIX‑XX wiek
rojalizm
Ferdinand I Coburg
political satire
Bulgaria
Balkans
19th‑20th Century
royalism
Opis:
Autor analizuje ewolucję wizerunku księcia (a później cara) Bułgarii Ferdynanda I Koburga (1887‑1918) w bułgarskiej twórczości satyrycznej z przełomu XIX i XX wieku: zbiorze opowiadań Baj Ganio Aleko Konstantinowa, poemacie satyrycznym Księga narodu bułgarskiego Stojana Michajłowskiego, wybranych opowiadaniach oraz felietonach Georgiego Kirkowa oraz karykaturach publikowanych w czasopiśmie humorystycznym „Byłgaran”. Niniejsze satyry stanowią zawoalowany komentarz nie tylko do aktualnych wydarzeń politycznych, w których Koburg brał czynny udział, ale i do zmieniającej się roli monarchy na bułgarskiej scenie politycznej oraz specyfiki bułgarskiego rojalizmu.The author analyses the evolution of the image of Ferdinand I, Knyaz, and later Tsar of Bulgaria (1887‑1918) in Bulgarian satire at the turn of the 19th and 20th century: a collection of short stories about Bay Ganyo by Aleko Konstantinov, the satirical poem Book on the Bulgarian People by Stoyan Mihaylovski, selected short stories and newspaper columns by Georgi Kirkov and caricatures published in the satirical periodical „Bulgaran”. These examples of satire are a veiled comment on not just current political events that Ferdinand I took an active part in, but also on the evolving role of the monarch on the Bulgarian political scene and the specifics of Bulgarian monarchism.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2015, 50, 2
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The future-war fiction and the problem of two camps in “The Battle of Dorking” and P.G. Wodehouse’s The Swoop!
Autorzy:
Jajszczok, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1828598.pdf
Data publikacji:
2020-07-09
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
literatura gatunku future-war
literatura inwazji
“The Battle of Dorking”
The Swoop!
satyra
future-war fiction
invasion literature
“The Battle of Dorking
satire
Opis:
The aim of the article is to compare and contrast two examples of the short-lived conservative literary genre of future-war fiction (also known as invasion literature) popular in Britain between the Franco-Prussian War of 1870-71 and the outbreak of the First World War in 1914. The analysed texts, “The Battle of Dorking” of 1871 and The Swoop! of 1909, are examined as manifestations of two camps with which commentators of projected future seem to identify: the camp comprising of people expressing genuine fears and future anxieties, and the camp of people mocking and dismissing these apprehensions. The article explores their social and political impacts and their potential legacy.
Źródło:
Świat i Słowo; 2020, 34, 1; 147-157
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vrijheid, burgerlijk activisme en kritiek op het absolutisme: enkele casussen van het Nederlandse republicanisme in de verlichting
Freedom, Civil Activism and Critics of the Absolutism: Some Cases of the Dutch Republicanism in Enlightenment
Autorzy:
Urbaniak, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791170.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
republikanizm
wolność
Oświecenie
Wilhelm V
starożytność
mit batawski
satyra polityczna
krytyka
patrioci
republicanism
freedom
Enlightenment
William V
antiquity
the Batavian myth
political satire
criticism
patriots
Opis:
Wolność, zaangażowanie obywatelskie i krytyka absolutyzmu. Kilka przykładów niderlandzkiego republikanizmu w Oświeceniu W niniejszym artykule przedstawiam rozwój myśli republikańskiej w Niderlandach w ostatnich dziesięcioleciach osiemnastego wieku. W tym celu prezentuję trzy przykłady postaw republikańskich, które moim zdaniem wywarły największe piętno na tworzenie się niderlandzkiej tożsamości narodowej w czasach przedwspółczesnych. Analiza przykładów ma za zadanie oddać sposób, w jaki powstawało republikańskie myślenie w umysłach Niderlandczyków. W tym celu badam zarówno ideologię republikańskich ideałów, jak i ich warstwę retoryczną – to, w jaki sposób przekazywane były w formie tekstów i obrazów ówczesnemu odbiorcy.   De bedoeling van deze bijdrage is te laten zien hoe de ontwikkeling van de republikeinse gedachten in Nederland in de laatste decennia van de achttiende eeuw verliep. Daarvoor presenteer ik drie casussen van het Nederlands republicanisme die volgens mij het meest cruciaal waren voor de vorming van de Nederlandse identiteit in de vroegmoderne tijd. Bij de analyse van de casussen probeer ik weer te geven hoe de republikeinse boodschap tot stand kwam: ik kijk zowel naar de ideologie die in de republikeinse concepten opgesloten lag, als naar de retorische weergave van de republikeinse ideeën – hoe ze, in de vorm van teksten en prenten, aan de lezer werden gepresenteerd. 
De bedoeling van deze bijdrage is te laten zien hoe de ontwikkeling van de republikeinse gedachten in Nederland in de laatste decennia van de achttiende eeuw verliep. Daarvoor presenteer ik drie casussen van het Nederlands republicanisme die volgens mij het meest cruciaal waren voor de vorming van de Nederlandse identiteit in de vroegmoderne tijd. Bij de analyse van de casussen probeer ik weer te geven hoe de republikeinse boodschap tot stand kwam: ik kijk zowel naar de ideologie die in de republikeinse concepten opgesloten lag, als naar de retorische weergave van de republikeinse ideeën – hoe ze, in de vorm van teksten en prenten, aan de lezer werden gepresenteerd. 
The purpose of this contribution is to show how republican thought in the Netherlands developed during the last decades of the eighteenth century. To this end, I present three cases of Dutch republicanism, which, I believe, were the most crucial in the formation of Dutch identity in the early modern period. When analysing these cases, I try to show how the republican message came about: I look both at the ideology that was embedded in republican concepts, and at the rhetorical representation of republican ideas – how, in the form of texts and prints, they were presented to the reader.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 5 Zeszyt Specjalny / Speciale Uitgave; 19-35
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestępstwa z ustawy prawo prasowe
Autorzy:
Sobczak, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2216249.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
press law
criminal liability
press material
contratyp
satire
press publishing
press criticism
prawo prasowe
odpowiedzialność karna
materiał prasowy
kontratyp
satyra
wydawanie prasy
krytyka prasowa
Opis:
This article analyzes the penal provisions of the press law when considering the issue of responsibility for the publication of press material. It presents the cases of the notification of the violation of press law, joint and several responsibility of the press, contratyp of press criticism, satire, cartoons and press reports, the limitation of liability of the press, the question of exerting pressure on journalists and on press criticism, press publishing without registration, avoiding the publication of official announcements and arrest warrants, distribute materials of the case, a crime of an admission to the publication, as well as some questions relating to the proceedings for violation of press law.
Źródło:
Themis Polska Nova; 2015, 2(9); 57-91
2084-4522
Pojawia się w:
Themis Polska Nova
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prątka Jednodniówka (1931–1935): an ephemeral satirical TB sanatorium magazine
„Prątka Jednodniówka” (1931–1935) — uzdrowiskowa efemeryda satyryczna
Autorzy:
Samborska-Kukuć, Dorota
Goniewicz, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2135671.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
20th-century Polish press
one-day magazine
humour and satire
tuberculosis
sanatorium
Bystra Śląska
prasa polska XX w.
jednodniówka
satyra
gruźlica
„Prątka Jednodniówka”
Opis:
Artykuł poświęcono charakterystyce nieopracowanej dotąd „Prątki Jednodniówki” — czasopisma ukazują- cego się w latach 1931–1935 w Bystrej Śląskiej z inicjatywy kuracjuszy sanatorium przeciwgruźliczego. Analizie poddano historycznoliteracką warstwę zawar- tości pięciu numerów „Prątki” zachowanych do dziś w zbiorach Książnicy Cieszyńskiej. Czasopismo stanowi zbiór satyrycznych utworów literackich, a na szczególną uwagę zasługują jego geloterapeutyczne cechy, które znacząco wyróżniają „Prątkę” na tle innych literackich artefaktów maladycznych.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2022, 25, 2; 57-82
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eilhard Lubinus (1565–1621) i muza rzymska
Lubinus and the Roman Muse
Autorzy:
Borysowska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590994.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Eilhard Lubinus; Roman satire – reception; Latin occasional literature; Modern Latin poetry; Rostock Academy
Eilhard Lubinus; satyra rzymska – recepcja; łacińska twórczość okolicznościowa; poezja nowołacińska; Akademia Rostocka
Opis:
Artykuł omawia naukowe zainteresowanie antyczną poezją rzymską, które Eilhard Lubinus ujawnił już jako świeżo upieczony magister, kiedy opracował i wydał (w 1595 r.) zbiór komentarzy do Satyr Persjusza, którego poezja uchodziła za tak niejasną i zawikłaną, że owa obscuritas [niejasność] czy też aenigmata Persiana [Persjuszowe zagadki] stały się przysłowiowe. W kolejnych latach uczony wziął na warsztat dzieła innych autorów starożytnego Rzymu – Horacego i Juwenalisa. Ten dobór nazwisk nie był przypadkowy: wszyscy trzej (Horacy, Juwenalis i Persjusz) byli satyrykami, a satyra jako gatunek poetycki była wynalazkiem rzymskim. W jednym ze swoich pism Lubinus przyznał zresztą otwarcie, że spośród wszystkich poetów antycznych ceni najwyżej właśnie satyryków – określił ich mianem „nauczycieli cnót i strażników obyczajów”,. Uczony pozostawił po sobie nie tylko edycje i komentarze do rzymskiej poezji antycznej, ale próbował swoich sił także jako autor łacińskich wierszy. Jako twórca działał na niwie, na której aktywni byli także inni wykształceni przedstawiciele społeczeństwa jego czasów. Była to przede wszystkim popularna ówcześnie poezja okolicznościowa, którą tworzył z racji pełnienia określonych funkcji zawodowych oraz na skutek powiązań towarzyskich: znamy jego wiersze na pogrzeby władców i przyjaciół, na uroczystości szkolne, śluby i awanse kolegów itd. Znamiennym obyczajem było także sytuowanie wierszy w ramie literacko-wydawniczej publikacji – Lubinus dodawał poetyckie dedykacje zarówno do własnych książek, jak i do dzieł osób, z którymi pozostawał w jakichś związkach zażyłości. Jako autor utworów okolicznościowych i wierszowanych dedykacji Lubius jednak poetą raczej bywał niż był, a jego dorobek poetycki nie zdobył znaczącego miejsca w literaturze.
The article presents the academic interest in the Roman ancient poetry, which Eilhard Lubinus revealed when he obtained the title of Master and edited (in 1595) a collection of commentaries to the Satires written by (Aulus) Persius (Flaccus), whose poetry was considered to be so unclear and sophisticated that obsuritas or aenigmata Persiana hadbecome proverbial. Later Lubinus analysed other authors from ancient Rome, Horaceand Juvenal. That choice of names was not accidental: all the three (Horace, Juvenal andPersius) had been satirists, and satire had been invented in ancient Rome. In one place Lubinus wrote explicitly that he most highly valued satirists of all the ancient poets; andhe called them ‘teachers of virtues and upholders of the customs’. Lubinus left not only editions of and commentaries on the Roman ancient poetry, but he also tried his hand atwriting Latin poetry. As an author he wrote what was popular at his time; it was, first of all, occasional poetry, which he wrote because of his professional functions and his positionin the society; we know the poems he wrote to commemorate the funerals of rulers and his friends, school ceremonies, weddings and promotions of his colleagues, etc. Itwas a custom of the time to place poems in the editorial frame of publications; Lubinus added poetic dedications to his own books and to the books written by the people he was somehow related to. Yet, Lubinus wrote occasional poems and dedications only sporadically and his achievements in that area are not impressive.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2019, 3; 31-47
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Servants of the devil or protectors of Christianity and apostles among pagans? Shaping the image of Poland and Poles in the context of steps taken by Wladyslaw II Jagiello’s diplomacy against ‘Satira’ by John Falkenberg
Słudzy diabła, czy obrońcy chrześcijaństwa i apostołowie pogan? Kształtowanie wizerunku Polski i Polaków w świetle działań dyplomacji Władysława Jagiełły przeciw „Satyrze” Jana Falkenberga
Autorzy:
Graff, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560466.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Satira by John Falkenberg
the Council of Constance
Wladyslaw Jagiello
Paul Włodkowic
apostles of Europe
„Satyra” Jana Falkenberga
sobór w Konstancji
Władysław Jagiełło
Paweł Włodkowic
apostołowie Europy
Opis:
The author analyses the legal action of the Polish delegation against the Satira by Dominican friar John Falkenberg, which appeared at the Council of Constance (1414–1418). In his work, Falkenberg called for the extermination of the Polish nation as well as the king Wladyslaw Jagiello. He announced that those who would achieve this aim would attain salvation. The Polish delegation, especially Paul Włodkowic and archbishop Nicolas Trąba, made efforts aimed at the recognition of the Dominican’s work as heretical. Falkenberg was arrested and his work was condemned by the Commission of Faith, however it was not recognized as heretical. The new pope Martin V, in turn, did not want the verdict of the commission to become a resolution of the Council. In response, Poles, despite the threat of anathema, at the last session of the Council, appealed against the Satira to the next council, which undermined the authority of the pope. In the article, the author shows the factors which prevented Poles from achieving complete success in the Falkenberg case. He addresses the question whether the determination of the Polish envoys in the defence of honour of their ruler and state in the final days of the council brought positive results in the years after the council. The author gives consideration to the question whether the actions of Polish diplomacy against ‘Satira’ combined with other steps on the international forum contributed to a certain extent to creating Jagiello’s image as the last apostle of the barbarian Europe.
W trakcie obrad soboru w Konstancji (1414–1418) Władysław Jagiełło był oczerniany przez krzyżacką propagandę i jej sprzymierzeńców, co skutkowało tym, że wielu poddawało w wątpliwość autentyczność jego nawrócenia. Z drugiej strony wśród niektórych ojców soborowych władca ten był postrzegany jako król arcychrześcijański, apostoł Litwy i Żmudzi. W tym kontekście autor analizuje prawne działania polskiej delegacji przeciw „Satyrze” dominikanina Jana Falkenberga, która pojawiła się na soborze. Falkenberg wzywał w niej do eksterminacji narodu polskiego i króla Władysława Jagiełły. Ci, którzy to uczynią, mieli mieć zapewnione zbawienie. Polska delegacja, a szczególnie Paweł Włodkowic i arcybiskup Nicolas Trąba próbowali doprowadzić do uznania pisma dominikanina za heretyckie. Falkenberga co prawda aresztowano, a komisja wiary potępiła jego dzieło, ale nie uznała go za heretyckie. Natomiast nowy papież Marcin V nie chciał, aby ten wyrok komisji stał się uchwałą soborową. Dlatego Polacy, mimo groźby klątwy papieskiej, na ostatniej sesji soboru złożyli apelację w sprawie „Satyry” do kolejnego soboru, co godziło w autorytet władzy papieża. Autor w artykule pokazuje czynniki, które przeszkodziły Polakom w odniesieniu pełnego sukcesu w sprawie Falkenberga. Stara się także odpowiedzieć na pytanie, czy determinacja polskich posłów w ostatnich dniach soboru w obronie honoru swojego władcy i państwa przyniosła pozytywne efekty, również w kolejnych latach po zakończeniu concilium. Autor zastanawia się także, czy działania polskiej dyplomacji przeciw „Satyrze” w połączeniu z innymi akcjami na forum międzynarodowym przyczyniły się do budowania wizerunku Jagiełły jako ostatniego apostoła barbarzyńskiej Europy.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2017, 23/1; 143-176
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ziemianie w prasowym rysunku satyrycznym 1944–1956
Autorzy:
Osiński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689914.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
propaganda
ziemiaństwo polskie
reforma rolna
Polskie Stronnictwo Ludowe
życie codzienne
kontestacja
satyra
rysunek satyryczny
Polish landed gentry
land reform
Polish People’s Party
everyday life
contestation
satire
satirical drawing
Opis:
Artykuł jest próbą analizy propagandowego obrazu ziemiaństwa polskiego utrwalonego w rysunkach satyrycznych publikowanych w prasie w latach 1944–1956. Autor na podstawie ich treści opracował klasyfikację głównych zagadnień, w kontekście których odwoływano się do tej warstwy społecznej. Należą do nich: reforma rolna, walka ze Stanisławem Mikołajczykiem i PSL, przekształcenia społeczno-gospodarcze, życie codzienne, kontestacja systemu (oskarżenia o sabotaż, szkodnictwo gospodarcze, związki z emigracją i podziemiem).
The article is an attempt to analyse the propaganda image of the Polish landed gentry preserved in satirical drawings published in the press in 1944–1956. On the basis of the press analysis, the author developed a classification of the main contexts in which references were made to this social stratum. These include: land reform, the fight against Stanisław Mikołajczyk and the Polish People’s Party, socio-economic transformation, everyday life, contesting the system (accusations of sabotage, economic damage, links with emigration and the underground).
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2019, 17
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KOMICZNA DEGRADACJA HIERARCHII GATUNKÓW LITERACKICH I FIGURY AUTORA W POWIEŚCIACH MIRJANY ĐURĐEVIĆ
COMIC DEGRADATION OF HIERARCHY OF LITERARY GENRES AND FIGURE OF THE AUTHOR IN THE NOVELS BY MIRJANA ĐURĐEVIĆ
Autorzy:
Perišić, Igor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911764.pdf
Data publikacji:
2019-04-03
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
degradation
dehierarchization
depatriarchalization
comic
satire
dystopia
detective novel
figure of the author
novels of Mirjana Đurđević
degradacja
dehierarchizacja
depatriarchalizacja
komizm
satyra
powieść detektywistyczna
figura autora
powieści Mirjany Đurđević
Opis:
Przegląd dorobku powieściopisarskiego Mirjany Đurđević ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystywanych przez nią matryc gatunkowych pozwolił na sformułowanie w pierwszej części artykułu tezy, że dehierarchizacja gatunków literackich prowadzi do demistyfikacji figury autora. W oparciu o te analizy w drugiej części pracy szczególną uwagę poświęcono elementom satyrycznym i dystopijnym, obecnym w powieści Odlazak u Jolki Palki (Odjazd w Jołki Pałki) i pokazanych na tle całego dorobku serbskiej pisarki, sposobom konstruowania powieściowej postaci „nowej kobiety” oraz – na poziomie ponadtekstowym – figury autorki. Przedmiotem analizy był także sposób prowadzenia fabuły z ironicznym happy endem, co – między innymi – sprzyja dehierarchizacji gatunków literackich, a także dekonstrukcja ciągle żywego w serbskiej kulturze mitu utworu komicznego jako dzieła literackiego o mniejszej wartości artystycznej.
In the first part of the text, the review of Mirjana Đurđević’s novels, with particular emphasis on the genre matrices used by her, allowed to formulate the thesis that the dehierarchization of literary genres leads to the demystification of the author’s figure. In the second part of the work special attention was devoted to the satirical and dystopian elements present in the novel Odlazak u Jolki Palki (Going to Yolky Palky) on the background of the Serbian writer’s achievements, ways of constructing the novelistic “new woman” and – on the over-text level – the person of the author. In addition, it will be observed how the character of the “new woman” is formed in the novel, as well as the plot with the ironical happy end which, among other things, contributes to the dehierarchization of literary genres and the deconstruction of the myth about the comic work as a less valuable piece of art, a myth that is still very much alive in the Serbian culture.
Źródło:
Porównania; 2018, 23, 2; 187-199
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O obrazowaniu idei sprawiedliwości w Rzeczypospolitej połowy XVIII wieku – wokół konfliktu o ordynację ostrogską
Depictions of the Idea of Justice in Mid-18th Century Poland: On the Conflict over the Ostrogski Estate
Autorzy:
Gombin, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1787930.pdf
Data publikacji:
2021-05-10
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
ceremoniał polityczny
archeologia prawna
ordynacja ostrogska
komisja dubieńska
satyra
grafika polska XVIII wieku
political ceremonial
legal archaeology
the Ostrogski estate
the Dubno Commission
satire
Polish illustrations of the 18th century
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie wzajemnych relacji sztuk plastycznych, ceremoniału oraz publicystyki w propagandzie politycznej Rzeczypospolitej czasów Augusta III, na kluczowym dla ówczesnego życia publicznego przykładzie – sporze o ordynację ostrogską. W satyrycznej Scenie tragiczno-komicznej zawarcie tzw. transakcji kolbuszowskiej, sankcjonującej podział ordynacji, przedstawione zostało jako akt bezprawia – parodia sądów Rzeczypospolitej. Z przekazu zawartego w rycinach rozprawy Piotra Hadziewicza, Prawda obiaśniona… wynikało, że jedność i ład w państwie muszą być oparte na przestrzeganiu praw, czego gwarantem jest król. August III utworzył obradującą w Dubnie komisję, mającą ocenić zasadność podziału ordynacji. Jej członkowie, akcentując legalność działań, przyjęli porządek obrad wzorowany na ceremoniale Trybunału Koronnego, instytucji silnie zakorzenionej w ówczesnym polskim systemie prawnym. Główni aktorzy „Nowego w Dubnie Trybunału”, jak określił komisję prymas Adam Komorowski, dbali o jednolity dla opinii publicznej przekaz: zgodnej pracy dla odtworzenia ładu prawnego w Rzeczypospolitej, co doskonale korespondowało z treściami ówczesnej grafiki i satyry.
This article aims to show the interrelation between the visual arts, ceremonials and journalistic opinion pieces in the political propaganda of the Polish-Lithuanian Republic during the reign of King Augustus III, using an example which was of vital importance for the public life of that time – the dispute over the entail of the Ostrogski estate. In the satirical Tragic-Comic Scene, the conclusion of the so-called Kolbuszowa Transaction, sanctioning the division of the estate’s entail, was presented as a parody of the courts then operating in the Republic. The illustrations for Piotr Hadziewicz’s dissertation Prawda obiaśniona… conveyed the message that the unity and order of the state must be based upon the observance of its laws, with the King being the guarantor of the legal order. The king established a special commission, known as the Dubno Commission, which was to assess the legal and factual status related to the division of the Ostrogski estate. The committee members strongly emphasised the legality of their actions. They adopted a ceremonial which was modelled on the ceremonies of the Crown Tribunal, an institution deeply rooted in the Polish legal system of that time. The main actors of the “new Tribunal in Dubno”, as Primate Adam Ignacy Komorowski described the Commission, made sure that a uniform message was sent out to the public: that of the harmonious work by the Commission to restore the legal order in the Republic. This message perfectly corresponded with the content of the illustrations and satire of that period.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 4; 185-198
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Don Kichot – smutny uśmiech czy groteskowy grymas? Warianty łączenia elementów komizmu i tragizmu w powieści Cervantesa, Królu Learze Szekspira, Monsignor Quixote Grahama Greene’a i Ostatnim husarzu Sławomira Mrożka
Don Quixote – a rueful smile or a grotesque grin? Combinations of comic and tragic elements in Cervantes’ Don Quixote, Shakespeare’s King Lear, Graham Greene’s Monsignor Quixote and Sławomir Mrożek’s The Last Hussar
Autorzy:
Mroczkowska-Brand, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763305.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
tragicomedy
mock-epic
satire
absurd comedy
Miguel de Cervantes (1547–1616)
William Shakespeare (1564–1616)
Graham Greene (1904–1991)
Sławomir Mrożek (1930–2013)
Nauki Humanistyczne i Społeczne
tragikomizm
epika heroikomiczna
realizm
satyra
absurd
Opis:
The article opens with a brief history of a genre of literary works that blend both tragic and comic elements, the latter of which seem to have been increasingly more prominent in European culture in general. This article examines various functions of the tragic and comic combination in Cervantes’ Don Quixote, some scenes from Shakespeare’s King Lear, and two modern narrative fictions, where the main character is simultaneously heroic and comic, Graham Greene’s Monsignor Quixote and Sławomir Mrożek’s short story The Last Hussar.
Źródło:
Ruch Literacki; 2022, 6; 993-1006
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Pamiętnik Mieczysłowasa Dławidudauskasa organisty z Koźliszek i delegata na konferencję litewską w Wilnie w Septembrze R.P. 1917 spisany 3 XI 1917”
“Diary of Mieczysłowas Dławidudauskas an Organist from Koźliszki and a Delegate to the Lithuanian Conference in Vilnius in September of AD 1917 Written Down on 3 November 1917”
Autorzy:
Gierowska-Kałłaur, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2235027.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
satyra polska
Wilno
Litwa
Zjazd Litewski
polityka niemiecka w trakcie okupacji Ober-Ost
relacje polsko-litewskie
Polish satire
Vilnius
Lithuania
Lithuanian Congress
German policy during the Ober-Ost occupation
Polish-Lithuanian relations
Opis:
Rozpowszechniany w Wilnie w środowisku polskiej inteligencji tekst satyryczny stylizowany na pamiętnik uczestnika Zjazdu Litewskiego, Mieczysłowasa Dławidudauskasa, organisty z Koźliszek, w którym opisana została sytuacja w kontrolowanym przez Niemców Wilnie w trakcie kształtowania podwalin państwowości litewskiej.
Circulated among the Polish intellectuals in Vilnius, a satirical text styled on the diary written by a participant in the Lithuanian Congress, an organist from Koźliszki Mieczysłowas Dławidudauskas who described the situation in German-controlled Vilnius when the foundations of Lithuanian statehood were being formed.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2022, 57, 2; 193-217
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiktor Szenderowicz — więcej niż satyryk
Viktor Shenderovich — more than a satirist
Autorzy:
Jastrzębska, Katarzyna Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/53993399.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
Виктор Шендерович
новейшая политическая сатира
диссидент
нападение России на Украину
Szenderowicz
najnowsza satyra polityczna
dysydent
napaść Rosji na Ukrainę
Viktor Shenderovich
the most recent political satire
dissident
Russia’s attack on Ukraine
Opis:
Artykuł prezentuje sylwetkę Wiktora Szenderowicza (ur. 1958) – współczesnego pisarza, określanego mianem czołowego rosyjskiego satyryka, eseisty, scenarzysty kultowego programu telewizyjnego Kukły, aforysty, dysydenta, obecnie emigranta. Zreferowano jego biografię twórczą, w której omówiono najważniejsze osiągnięcia literackie – Szenderowicz jest dramaturgiem, autorem licznych sztuk utrzymanych w konwencji satyry politycznej, w której sięga często do wydarzeń najnowszych w historii Rosji. W artykule omówiono też jego działalność dysydencką. W roku 2010 pisarz został laureatem nagrody Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka w kategorii „obrona praw człowieka środkami kultury i sztuki”. Wielokrotnie aktywnie sprzeciwiał się polityce Kremla, podpisując liczne apele i protesty, kierowane do prezydenta Federacji Rosyjskiej. Po napaści Rosji na Ukrainę stanowczo potępił wojnę, był w grupie artystów i działaczy społecznych nawołujących do deeskalacji konfliktu i zaprzestania działań wojennych. W grudniu 2021 roku jego nazwisko zostało umieszczone na liście „zagranicznych agentów”, co stało się bezpośrednim impulsem wyjazdu Szenderowicza z kraju. W artykule omówiono również związki pisarza z polską kulturą, przede wszystkim historię powstania jego autorskiego projektu zatytułowanego Lec. XX wiek.
В статье представлен обзор деятельности Виктора Анатольевича Шендеровича (род. 1958, Москва) – писателя-сатирика, драматурга, сценариста культовой телепередачи «Куклы», афориста, либерального публициста, диссидента. Шендерович, как самый откровенный критик Путина, ныне живет в эмиграции. Автор статьи, анализируя творческую биографию Шендеровича, указывает на важнейшие его достижения. Шендерович как драматург является автором ряда пьес в жанре политической сатиры, в которых часто обращается к самым актуальным событиям российской истории и злободневным вопросам ее современности. В статье также представлена диссидентская деятельность Шендеровича, который в 2010 году стал лауреатом премии Хельсинкского фонда по правам человека в номинации «Защита прав человека средствами культуры и искусства». Писатель на протяжении многих лет активно протестует против политики Кремля, подписывая многочисленные обращения и протесты на имя президента РФ. С начала агрессии России на Украину Шендерович публично осуждал войну, а также входил в группу художников и активистов, призывавших к деэскалации конфликта и прекращению боевых действий. В декабре 2021 года имя Шендеровича было внесено в список «иностранных агентов», что стало – из-за опасения за свою безопасность – непосредственной причиной решения Шендеровича покинуть Россию. Автор статьи рассказывает и о связи писателя с польской культурой, в частности о создании его оригинального проекта под названием Lec. XX век.
The article is presenting the profile of Viktor Shenderovich (born in 1958), a modern day writer, referred to as the leading Russian satirist, esseist, screenwriter of the iconic TV show „Puppets” („Куклы”), aphorist, dissident, autspoken Kremlin critic, currently living in emmigration. The author of the article is referring Shenderovich artistic biography, which describes his most important literary achievements – Shenderovich is a dramaturgist, an author of a number of plays in a convention of political satire, in which he often refers to the most current events in Russian history. The article, also presents Shenderovich dissident activity. In 2010 he has become a laureate of the Helsinki Foundation of Human Rights award in the category „Human Rights Protection by the Means of Culture and Art”. He’s also been actively protesting against Kremlin’s policy by signing multiple appeals and protests directed to the president of the Russian Federation. Since the beggining of the Russia’s aggression on Ukraine, Shenderovich has been condemning the war publicly, he was also a part of a group of artists and activists calling for deescalating the conflict and ceasing hostilities. In December of 2021 Shenderovich’s name has been put on the “foreign agent” list, which was a direct cause of him leaving the country. The author of the article also discusses the writer’s connection with polish culture, especially the making of his original project called „Lec. The 20th century”
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2024, 2 (186); 62-80
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Au carrefour de la médecine et de la littérature : Thomas Sonnet de Courval et Louis de Caseneuve
Where medicine and literature meet: Thomas Sonnet de Courval and Louis de Caseneuve
Na styku medycyny i literatury: Thomas Sonnet de Courval i Louis de Caseneuve
Autorzy:
Koźluk, Magdalena
Pietrzak, Witold Konstanty
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/966674.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
humanist physicians
satire
medical emblems
doctrine of the four temperaments
multifaceted culture
17th century
art of memory
“Debate on Women”
lekarze humaniści
satyra
emblematy medyczne
teoria czterech płynów ustrojowych
wielorodność kultury
xvii wiek
mnemotechnika
spór o kobietę
Opis:
W niniejszym artykule zestawiono i porównano dwóch lekarzy-humanistów, którzy żyli i tworzyli w pierwszej połowie XVII wieku. Interesując się jednocześnie literaturą i medycyną, pozostawili oni po sobie dzieła ukazujące wielorakość składników kultury tamtego okresu. Choć specjalizowali się w różnych gatunkach literackich, w satyrze i w emblemacie, to obaj wykorzystali teorię czterech płynów ustrojowych w oryginalny i właściwy sobie sposób. Pierwszy z nich, Thomas Sonnet de Courval (1577-1627), zastosował tę teorię w kontekście tradycyjnego sporu o kobietę do wyjaśnienia sporów małżeńskich, dając po raz pierwszy nie wartościującą, lecz naukową ich wykładnię. Drugi z autorów natomiast, Louis de Caseneuve (1577-1627), starał się uwypuklić dominujące cechy każdego z czterech temperamentów po to, aby za pomocą alegorii i mnemotechniki ułatwić zapamiętywanie doktryny fizjologicznej. Utwory tych dwóch humanistów stanowią tym samym interesujący przykład przenikania medycyny do sztuki literackiej w epoce późnego Renesansu.
This study considers and compares two humanist physicians who lived and were actif in the first half of the 17th century. Both of them interested in literature and medicine created works that testify to the multifaceted culture of the period. Within two different literary genres, satire and emblem, and in their own distinctive way, they deal with the doctrine of the four temperaments. Thomas Sonnet de Courval (1577-1627) perceives the theory from the perspective of the contemporary literary “Debate on Women” which discussed the institution of marriage, and gives not an axiological, but a scientific explanation of the issues raised. On the other hand, Louis de Caseneuve (1577-1627) tries to stress dominant features of the four temperaments in order to facilitate memorizing the physiological doctrine through allegory and mnemotechnics. The works of these two authors are interesting examples of how medicine and literature are interwoven in the humanist culture of the late Renaissance period.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica; 2014, 009
1505-9065
2449-8831
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ignacy Jan Paderewski w polskim dyskursie satyrycznym z lat 1898–1936
Ignacy Jan Paderewski in Polish Satirical Discourse, 1898–1936
Autorzy:
Dziadek, Magdalena
Jaczyński, Michał
Kica, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25806566.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Ignacy Jan Paderewski
polska prasa satyryczna w początkach XX wieku i w dwudziestoleciu międzywojennym
satyra polityczna
polska kultura muzyczna I poł. XX wieku
Polish satirical press in the early twentieth century and the interwar period
political satire
Polish musical culture in the first half of the twentieth century
Opis:
Polski dyskurs satyryczny odnoszący się do osoby i działalności Ignacego Jana Paderewskiego był prowadzony w polskiej prasie humorystyczno-satyrycznej od chwili, gdy zaczął on odnosić wielkie sukcesy jako pianista, do momentu, gdy ustała jego działalność na arenie politycznej. Zgromadzone na potrzeby artykułu źródła prasowe dotyczące tematu pochodzą z lat 1898–1936. Są to dokumenty literackie (anegdoty, wiersze, mini-dialogi) oraz ikonograficzne (karykatury i rysunki satyryczne) zebrane w prasie reprezentującej trzy główne ośrodki Polski porozbiorowej: Warszawę, Lwów i Poznań. Pochodzą głównie z trzech pism warszawskich: „Muchy”, „Kuriera Świątecznego” i  „Kolców”, lwowskiego „Szczutka” i poznańskiego „Bociana”. Prezentowany  materiał źródłowy został poddany wieloaspektowej analizie, uwzględniającej w pierwszym rzędzie potrzebę odszyfrowania zawartych w nim treści odnoszących się do aktualnych wydarzeń historycznych. Treści te, ukazywane w poszczególnych pismach w różny, nieraz skrajnie odmienny sposób, na co wpływ miała ich barwa polityczna, w znaczący sposób uzupełniają oficjalną biografię Paderewskiego, a przy okazji charakteryzują zróżnicowane postawy polskiego społeczeństwa, którego reprezentantami są satyrycy, wobec tych wydarzeń. Dzięki czujności i bezkompromisowości autorów z pism satyrycznych poznajemy zakulisowe aspekty takich epizodów z życia Paderewskiego, jak obchód grunwaldzki, udział w konferencji paryskiej i w Lidze Narodów, rok rządów jako premiera RP, kontakty z polonią amerykańską, założenie  dziennika „Rzeczpospolita” i poszczególne próby powrotu do władzy w latach 30. Drugim celem pracy jest dokonanie ogólnej charakterystyki zebranego materiału z punktu widzenia studiów wizerunkowych. Wzięty został pod uwagę sposób przedstawiania Paderewskiego w karykaturach, które stworzyli Bogdan Nowakowski, Zygmunt Kurczyński, Kazimierz Grus, Antoni Romanowicz, Bronisław Fedyszyn i kilku autorów anonimowych.
Polish satirical discourse related to the figure and activity of Ignacy Jan Paderewski was present in the Polish satirical press from the moment when he began to notch up great successes as a pianist until the time when his political activity eventually ceased. The press materials on this topic, collected for the needs of this paper, come from the years 1898–1936. They are literary texts (anecdotes, poems, and mini-dialogues) as well as iconography (caricatures and cartoons) appearing in press titles that represent three main centres in Poland under the Partitions: Warsaw, Lwów (now Lviv), and Poznań. The materials mostly come from three Warsaw magazines (Mucha, Kurier Świąteczny, Kolce), Lwów’s Szczutek, and Poznań’s Bocian. This source material has been submitted to multifaceted analyses, focusing first and foremost on deciphering allusions to current historical events. These contents, presented in sometimes radically different ways by the individual magazines, depending on their political bias, substantially complement Paderewski’s official biography, while at the same time reflecting the diverse attitudes of the Polish society (represented here by the satirists) towards these events. Thanks to the vigilance and uncompromising approach of contributors to satirical magazines, we can get behind the scenes of such episodes from Paderewski’s life as the celebrations at Grunwald (Tannenberg), participation in the Paris Peace Conference and the League of Nations, his one-year tenure as Poland’s Prime Minister, contacts with the Polish community in the US, establishment of the Rzeczpospolita daily, and successive attempts to regain political power in the 1930s. The paper’s other aim is to characterise the overall character of the collected material from the perspective of image studies, with a discussion of the manner in which Paderewski is represented in caricatures created by Bogdan Nowakowski, Zygmunt Kurczyński, Kazimierz Grus, Antoni Romanowicz, Bronisław Fedyszyn, and several anonymous authors.
Źródło:
Muzyka; 2022, 67, 3; 78-113
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kaktus in statu nascendi. Włodzimierz Scisłowski and the satirical magazine Kaktus [Cactus] in the censorship documents of People’s Poland (Part 2. Censors’ interventions)
„Kaktus” in statu nascendi Włodzimierz Scisłowski i satyryczne pismo „Kaktus” w dokumentach cenzorskich Polski Ludowej (cz. 2. Ingerencje cenzorskie)
Autorzy:
Wiśniewska-Grabarczyk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129635.pdf
Data publikacji:
2022-10-11
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
cenzura literatury w powojennej Polsce
materiał źródłowy (archiwalny)
kryptotekst
Włodzimierz Scisłowski
pismo satyryczne „Kaktus”
satyra–humor–dowcip
Wojewódzki Urząd Kontroli Prasy Publikacji i Widowisk w Poznaniu
censorship of literature in post-war Poland
source materials (archivals)
cryptotext
Kaktus satirical magazine
satire–humor–wit
Wojewódzki Urząd Kontroli Prasy Publikacji i Widowisk w Poznaniu [Voivodship Office for the Control of the Press, Publications and Public Performances in Poznan]
Opis:
The article aims to discuss the censorship strategies applied to works by Włodzimierz Scisłowski submitted for publication in the satirical magazine Kaktus [Cactus] in 1957–1960. The source material is a collection of cryptotexts, i.e. confidential documents evaluating articles from the weekly, created at Wojewódzki Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Poznaniu [WUKPPiW, Voivodship Office for the Control of the Press, Publications and Public Performances in Poznan]. Censors interfered with Scislowski’s satirical works – epigrams, poems, ballads, accusing the author of negative and exaggerated depictions of the political and social reality of the country. Some of the works were released after introducing changes imposed by the censorship office; some were not allowed for publication.
Celem artykułu jest omówienie strategii cenzorskich stosowanych wobec utworów Włodzimierza Scisłowskiego złożonych do publikacji w piśmie satyrycznym „Kaktus” w latach 1957–1960. Materiał źródłowy stanowi zbiór kryptotekstów, czyli poufnych dokumentów oceniających artykuły z tygodnika, powstały w Wojewódzkim Urzędzie Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Poznaniu. Cenzorzy ingerowali w utwory satyryczne Scisłowskiego – we fraszki, wiersze, poematy, ballady, zarzucając autorowi złośliwe i przejaskrawione przedstawianie rzeczywistości politycznej i społecznej kraju. Część utworów ukazała się po wprowadzeniu narzuconych przez urząd cenzury zmian, część nie została dopuszczona do publikacji.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2022, 64, 1; 421-487
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kaktus in statu nascendi. Włodzimierz Scisłowski and the satirical magazine Kaktus [Cactus] in the censorship documents of People’s Poland (Part 1. Introduction)
„Kaktus” in statu nascendi Włodzimierz Scisłowski i satyryczne pismo „Kaktus” w dokumentach cenzorskich Polski Ludowej (cz. 1. Wprowadzenie)
Autorzy:
Wiśniewska-Grabarczyk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129642.pdf
Data publikacji:
2022-10-11
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
cenzura literatury w powojennej Polsce
materiał źródłowy (archiwalny)
kryptotekst
Włodzimierz Scisłowski
pismo satyryczne „Kaktus”
satyra–humor– dowcip
Wojewódzki Urząd Kontroli Prasy Publikacji i Widowisk w Poznaniu
censorship of literature in post-war Poland
source materials (archivals)
cryptotext
Kaktus satirical magazine
satire–humor–wit
Wojewódzki Urząd Kontroli Prasy Publikacji i Widowisk w Poznaniu [Voivodship Office for the Control of the Press
Publications and Public Performances in Poznan]
Opis:
The article aims to introduce the reader to the censorship strategies applied to works by Włodzimierz Scisłowski submitted for publication in the satirical magazine Kaktus [Cactus] in 1957–1960. The source material is a collection of cryptotexts, i.e. confidential documents evaluating articles from the weekly, created at Wojewódzki Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Poznaniu [WUKPPiW, Voivodship Office for the Control of the Press, Publications and Public Performances in Poznan]. Censors interfered with Scislowski’s satirical works – epigrams, poems, ballads, accusing the author of negative and exaggerated depictions of the political and social reality of the country. Some of the works were released after introducing changes imposed by the censorship office; some were not allowed for publication.
Celem artykułu jest wprowadzenie do omówienia strategii cenzorskich stosowanych wobec utworów Włodzimierza Scisłowskiego złożonych do publikacji w piśmie satyrycznym „Kaktus” w latach 1957–1960. Materiał źródłowy stanowi zbiór kryptotekstów, czyli poufnych dokumentów oceniających artykuły z tygodnika, powstały w Wojewódzkim Urzędzie Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Poznaniu. Cenzorzy ingerowali w utwory satyryczne Scisłowskiego – we fraszki, wiersze, poematy, ballady, zarzucając autorowi złośliwe i przejaskrawione przedstawianie rzeczywistości politycznej i społecznej kraju. Część utworów ukazała się po wprowadzeniu narzuconych przez urząd cenzury zmian, część nie została dopuszczona do publikacji.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2022, 64, 1; 399-419
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-95 z 95

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies