Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "salt mine" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-93 z 93
Tytuł:
Assessment of the geological environment in respect of waste disposal in salt mine workings
Autorzy:
Poborska-Młynarska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184503.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
salt mine
underground waste disposal
Opis:
The concept of waste storage in underground salt mines is to use the host rock environment as a geological barrier, preventing the migration of hazardous substances. European and Polish law defines the geological conditions and the safety of underground storage. According to national regulations, the underground storage site location is based on the results of geological research contained in the hydrogeological and geological-engineering documentation. This paper presents the principles for the assessment of the geological environment in a salt mine for the waste storage, in the context of national legislation. It has been shown that for the salt deposits a more detailed range of geological research has to be defined to prepare relevant documentation and to assess the possibility of waste storage in salt mines.
Koncepcja składowania określonych grup odpadów w podziemnych kopalniach soli opiera się na wykorzystaniu środowiska skalnego jako bariery geologicznej powstrzymującej migrację szkodliwych substancji. Unijne i krajowe prawo określa geologiczne warunki lokalizacji i bezpieczeństwa podziemnego składowiska odpadów. Według krajowych przepisów lokalizacji podziemnego składowiska dokonuje się na podstawie wyników badań zawartych w dokumentacji hydrogeologicznej oraz geologiczno-inżynierskiej, określających wskazane warunki geologiczne charakteryzujące wybrane formacje skalne w związku z podziemnym składowaniem odpadów. W artykule przeanalizowano te warunki w odniesieniu do złóż i kopalń soli. Ich wstępna analiza wykazała, że wymagają one uszczegółowienia, a co za tym idzie - określenia zakresu badań będących podstawą oceny środowiska geologicznego w kopalni soli pod kątem wykorzystania jej wyrobisk na składowisko.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2013, 39, 3; 223-231
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Method used for safety pillar reconstruction on the example of the Dunajewski gallery in the “Wieliczka” Salt Mine
Autorzy:
Gonet, A.
Stryczek, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299030.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
pillar reconstruction
Wieliczka Salt Mine
Opis:
Preserving such unique objects as the “Wieliczka” Salt Mine for the future generations is an obvious obligation. Water is the biggest threat to this object and many similar ones. At the last stage or even in the course of mine exploitation salt mines are flooded as this is the simplest method of their liquidation applied worldwide. However this method cannot be used in the “Wieliczka” Salt Mine , which was put on the UNESCO World Cultural and Natural Heritage list in 1978. Geological and hydrogeological conditions in the Dunajewski gallery are presented in this paper. The Dunajewski gallery is localized directly east of the Mina gallery, where a catastrophic water flux was observed in 1992, threatening the mine with flooding and with considerable damage on the surface. Authors describe the pipeline injection method which was used in that situation. This was a fast and economic method thanks to which the Dunajewski gallery and the adjoining leaching gallery could be efficiently and tightly filled. Specialist recipes for sealing slurry had to be worked out. The slurry was prepared in an injection column elevated in the neighborhood of the Kościuszko shaft and then transported with special pipelines through the Kościuszko shaft and some workings to the Dunajewski gallery. In this way the off-side safety pillar in the area of the Dunajewski gallery was reconstructed.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2018, 35, 1; 49-56
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Protecting Wieliczka Salt Mine against water hazard on the example of the Mina traverse
Autorzy:
Gonet, A.
Stryczek, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299177.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
salt mine
water hazard
Wieliczka
Opis:
Water surrounding every salt mine creates catastrophic hazard for that place. One of such cases is uncontrollable flooding of the Wapno Salt Mine, near Innowrocław (see article Kortas G. and Maj A., Przegląd Solny, 10, 2014). The causes of catastrophic water fluxes to the Mina traverse located in level IV at a depth of 170 m b.s. in the historical Wieliczka Salt Mine is presented in this paper. The complex geological build of the immediate neighborhood of the Mina traverse was described, paying attention to the evidently disadvantageous hydrogeological conditions in the northern part of the salt dome. The most important actions aimed at limiting the water hazard in Wieliczka Salt Mine concentrated on managing and so liquidating the disastrous flux of water and solids to the Mina traverse, which started in 1992. A unique solution was proposed to solve this problem, i.e. an internal safety pillar was construed with the use of dedicated unique technologies.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2017, 34, 1; 219-229
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka zagrożenia wodnego w Kopalni Soli „Kłodawa” S.A. na przykładzie wybranych zjawisk
Characteristics of water hazards in the „Kłodawa” Salt Mine S.A. based on selected examples
Autorzy:
Staszczak, W.
Krokos, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192091.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
górnictwo solne
Kopalnia Soli „Kłodawa”
zagrożenie wodne
salt mine
Kłodawa Salt Mine
water hazard
Opis:
Kopalnia Soli „Kłodawa” S.A. eksploatuje sól kamienną od ponad 65 lat i na przestrzeni tych lat mierzy się z zagrożeniem wodnym. Spośród zinwentaryzowanych 516 zjawisk wodnych czynnych jest 153, z których 142 zjawiska stanowią zawilgocenia i wycieki kropelkowe, a tylko 11 zjawisk to wypływy solanki. Największe zagrożenie stanowią zjawiska: 106/600, 93/525, 30/619, 55/750, 7/450. Kopalnia prowadzi pełen monitoring tych zjawisk, a dzięki odpowiednio prowadzonej profilaktyce oraz zdobytej wiedzy możliwe jest racjonalne planowanie frontu robót górniczych, z zachowaniem najwyższego stopnia bezpieczeństwa eksploatacji i ochrony infrastruktury.
The „Kłodawa” Salt Mine S.A. has been excavating rock salt for over 65 years, and during all this time it to face with water threat. Among 516 evidenced sites of brine occurrence in the mine, 142 are the sites of rock wettening or droplet leakage and only 11 are actual brine leakage sites. The biggest threat is assumed to relate to leakages registered as 106/600, 93/525, 30/619, 55/750, and 7/450. Continuous monitoring of water hazard sites and adequate prevention enables the mine rational mining and maintaining the highest degree of safety of both excavation and the infrastructure protection.
Źródło:
Przegląd Solny; 2017, 13; 115--121
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konie w służbie salinarnej
Horses in the Salt Mine service
Autorzy:
Charkot, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1574601.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Konie
służba salinarna
stajnie
kopalnia soli
wieliczka
transport
Horses
Salt Mine service
salt mine
stables
Opis:
Horses supported miners’ work throughout the period of the production operation of the Wieliczka and Bochnia salt mines. The only thing that changed was the nature and scope of this assistance. Initially it was limited to the maintenance tasks of saltworks farms, salt transport to warehouses by the Vistula River and the supply of wood for the protection of underground workings. From the middle of the fifteenth century, horses were incorporated directly in the process of salt production as traction force for horsemills installed over shafts. In the next century in Wieliczka and in the seventeenth century in Bochnia horses also started to work underground. Until the 1860s, they mainly served horsemills, and later, in the era of mechanized vertical transport, they served the underground horizontal transport. Most horses in both mining centers were working in the eighteenth century – about 60 in the Bochnia mine, and in Wieliczka usually more than 100. In the first one, the last horse finished its work in the 1970s, and in the second one only in 2002. Horses were surrounded with due care by miners who actually cared about their nutrition, health, proper work and rest regimens. Employees of the mine and animals “employed” for a longer time developed a special bond.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2014, 29; 69-98
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Selected hydrochemical ratios of waters from inflows at level VI in "Wieliczka" Salt Mine
Autorzy:
Obyrn, K. d'
Postawa, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184638.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
mining hydrogeology
hydrochemical ratios
"Wieliczka" Salt Mine
Opis:
Relationships between major ions, such as Cl- , SO4 2- and Na+ and some microelements, may serve as good indicators of genesis and chemical transformations occurring during groundwater flow. The chemical composition of water from inflows at the level VI of "Wieliczka" Salt Mine is formed mainly by the dissolution of different types of salts caused by waters circulating in complicated systems of semipermeable rocks and fractured sandstones. This complicated geological structure is additionally disturbed by seven centuries of mining activity. Individual inflows are recharged by different flow systems, thus water/rock contact times are different. The authors analysed basic hydrochemical ratios: sodium/chlorides (rNa+rCl-), sulphides/chlorides (rSO42- • 100/rCl-) and chlorides/iodides (Cl-/I-). The obtained results proved that hydrochemical ratios may serve as a supporting tool for better assessment of water threats in the western part of "Wieliczka" Salt Mine.
Stosunki zawartości jonów głównych i niektórych mikroskładników w wodzie, zwane wskaźnikami hydrochemicznymi, mogą być pomocne w analizie genezy wód podziemnych i interpretacji zmian, jakim wody ulegały w czasie krążenia w górotworze. Skład chemiczny wycieków na poziomie VI Kopalni Soli „Wieliczka" kształtuje się w efekcie rozpuszczania różnych typów soli przez wody krążące w skomplikowanym systemie półprzepuszczalnych skał typu mułowce i spękanych, pokruszonych piaskowców. Dodatkowo sytuację komplikują efekty, trwającej tu od siedmiu stuleci, działalności górniczej. Analizie poddane zostały podstawowe wskaźniki hydrochemiczne: sodowo-chlorkowy rNa+/rCl-, siarczanowy rSO42- • 100/rCl- oraz chlorkowo-jodkowy Cl-/l-. Wyniki badań posłużyły jako narzędzia wspomagające ocenę zagrożeń wodnych w zachodnim rejonie kopalni.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2013, 39, 3; 163-174
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of the qualitative and quantitative stability of “Wieliczka” Salt Mine (Poland) brines and of their possible use for medicinal purposes
Autorzy:
d'Obyrn, K.
Postawa, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060046.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Wieliczka Salt Mine
brines
balneotheraphy
liquid treatments
Opis:
Water inflow to a salt mine usually poses a threat to the mine and sometimes even to its existence. On the other hand the healing properties of salt have been known since Antiquity and brines extracted from the mines have been used in the treatment of various diseases. The “Wieliczka” Salt Mine in southern Poland has been conducting organized rehabilitation and therapeutic activities for respiratory tract diseases for almost 200 years. This paper presents preliminary results of a study focused on pre-selection of out-of-deposit water inflows into the mine workings which show the lowest variability in yield and in chemical composition, and which can potentially be used in the health resort operated by the mine. The results indicate that brines from the WVII-16 leak are the only ones which can be taken into account when considering the use of Wieliczka brines for medicinal purposes for baths, rinses, irrigation, and at lower mineralisation levels, in liquid treatments
Źródło:
Geological Quarterly; 2014, 58, 3; 459--464
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bromide concentration in mine waters from the Wieliczka salt mine as an indicator of their origin and migration of flow paths in the salt deposit
Autorzy:
Winid, B.
Witczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/191608.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geologiczne
Tematy:
brine
mine waters
bromine
Wieliczka Salt Mine
South Poland
Opis:
The subject of this study is the chemistry of waters contained in the salt deposit of Wieliczka. The bromide content determined in relation to the chloride one, using the evaporation curve or the Cl/Br ratio, point to dissolution of chloride minerals as the main process in the origin of mine waters. Because of a number of processes involved in the circulation of waters within the deposit, the Br content in mine water depends on three factors: concentration of salts associated with leaching of the deposit, Br content in the salt, and dissolution - evaporation cycles on the water migration paths. The diagram Br vs. Cl or vs. density is used to explain these factors.
Źródło:
Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2004, 74, No 3; 277-283
0208-9068
Pojawia się w:
Annales Societatis Geologorum Poloniae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nature and origin of large-scale and intrasalt deformation within the Wieliczka salt mine, Poland
Autorzy:
Rowan, Mark G.
Krzywiec, Piotr
Bukowski, Krzysztof
Przybyło, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060138.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
salt tectonics
intrasalt de formation
salt mine
Wieliczka
northern Carpathians
Opis:
The Wieliczka salt mine, near Kraków in southern Poland, is a world-famous historical and modern destination for both geoscientists and tourists. Despite numerous publications, there is still a lack of consensus on the nature and origin of the large-scale folds as well as whether the small-scale structures represent tectonic or soft-sediment deformation. In this preliminary work, we offer new ideas on both aspects. At the large scale, we emphasize the mechanical stratigraphy of the layered evaporite sequence, which comprises a thin basal weak layer, a thin strong unit, a thicker weak layer, and a thicker strong unit. We suggest that the inclined to recumbent folds and thrusts formed tectonically due to over thrust shear between the basal detachment and the overriding Carpathian frontal thrust, with different structural styles decoupled by the thick weak layer. At the small scale, we suggest that there was early extension directed toward the east to north-east, followed by contraction vergent toward the north. We infer that there was early, syndepositional gravity gliding down a topographic slope dipping into the coeval Gdów depocenter to the east, and that subsequent north-directed Carpathian shortening generated the small-scale contractional structures as the larger folds were developing.
Źródło:
Geological Quarterly; 2020, 64, 4; 819--837
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Służbowo i prywatnie. znani i nieznani goście w bocheńskiej Żupie Solnej (do 1995 r.)
Professional and private visits. well-known and unknown guests in the bochnia saltworks (until 1995)
Autorzy:
Wszołek, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487323.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Turyści
kopalnia
Bochnia
Goście
kopalnia soli
tourists
mine
Guest
Salt mine
Opis:
This is the first academic study of this type pertaining to the history of tourist traffic in the area of the Bochnia Salt Mine. In contrast to the Wieliczka Salt Mine, no general academic or popular science studies have been prepared with respect to this issue to date. Prior works devoted to the Bochnia Salt Mine did not deal with this issue. The objective of this article is an attempt at describing, throughout the history of the Bochnia Salt Mine, the gradual process of emergence and development of tourist traffic. The author of the work makes use of the existing manuscripts and printed sources, along with academic studies devoted directly or indirectly to the subject matter pertaining to the content of the article. Interviews conducted with the present and retired employees of the Bochnia Salt Mine also turned out to be helpful, both directors and traffic supervision employees, as well as persons directly involved in the tourist traffic servicing. Thanks to this, the gaps existing in the source materials and academic or popular science studies pertaining to the subject matter of the study were supplemented or filled. The history of tourist traffic described in the article was closely related to the history of the Bochnia Salt Mine. The reader is going to find out that this process was not easy, whereas its history is replete with obstacles and threats during various stages of development, including a complete disappearance of tourist activity, which was finally reinstated and which has been pursued to date. Therefore, the issue deserves a detailed study. In medieval sources, it is possible to find traces of princes’ and kings’ (and their officials’) stays in the mine. Such visits were purely official. Their objective was direct or indirect control over all aspects of operation of the subordinate enterprise. Visits of representatives of commerce and handicraft in the Bochnia Salt Mine, whose enterprises were closely and durably related to the current operation of the mine, had a more “economic” character The situation was similar with holders of permits and privileges from the group of contemporary wealthy people, both clerics and secular. The ongoing necessity of taking care of their economic interest was the most important for this group. Sources between the 16th and the 18th century offer new data. New categories of guests supplemented the above list of visitors in the Bochnia Salt Mine. The first one includes various travellers who, in their accounts or descriptions, offer the first experiences accompanying visits in the underground section of the mine. Another category are poets. Their works, preserved in the modern times, have a similar character, yet by their nature they are more filled with emotions. Therefore, all these authors were, in a certain way, “pioneers” – the first tourists in the modern sense of the word. The third category includes representatives of science, testifying to the growing interest in the Bochnia Salt Mine from a scientific perspective. They also form a part of the previously described group of travellers, who were testing their talents in the new area. These were predominantly people connected to the Bochnia Salt Mine who implemented their ideas, plans and intentions for its benefit. There was also yet another special category – the so-called “unwanted guests.” This group includes both “locals” and “foreigners”, whose activities had an adverse impact on the situation of the Bochnia Salt Mine. At the end of the 18th century, a certain fundamental change occurred in the above-described group of “guests” at the Bochnia Salt Mine. The owner of the mine changed – the Polish king was replaced by the Austrian emperor and royal officials were substituted by the imperial bureaucratic apparatus. Simultaneous abolishment of former permits and privileges resulted in absence of visits of clerics and lay people. What is more, the former system of connections of the mine with trade and municipal handicraft also ceased to exist. Representatives of such professions disappeared almost completely from the area of the Bochnia Salt Mine. The 19th century, especially its second half, brought development of initially disorganised tourist traffic in the form of individual and collective groups. Visits in the mine, hitherto a privilege reserved for the chosen few, suddenly became a very fashionable pastime for a broader group of people. This situation was intensified by development of communication and dissemination of press information, as well as popularity of local sightseeing associations. Such groups included local people, as well as guests from other countries, officials, teachers, clerics, military men, young people and children. The number of descriptions and travellers’ accounts, resulting from visits in the underground pits of the Bochnia Salt Mine, also soared. The Bochnia Salt Mine has become a more attractive place for the conduct of scientific studies by outstanding researchers and specialists from various areas of knowledge. The Bochnia Salt Mine was also a venue for didactic activities for the future practitioners of science, who pursued classes, internships and professional practice here. However, the described century and the beginning of the 20th century were not free from negative activities and decisions of the group known from earlier centuries as the “unwanted guests.” The inter-war period was a time of constant struggle with the governmental plans of liquidation of the Bochnia Salt Mine. In spite of the difficult situation, the unorganised tourist traffic of numerous groups and individuals (from the country and abroad) continued to flourish in the mine. The mine was also visited by scientists and young graduates who were acquiring the necessary knowledge and professional skills. What is more, middle school pupils and college students followed the example of their senior friends and attended special classes in the mine and visited it as part of activities of school sightseeing groups. It is also worth remembering that the outbreak of WWII halted the plans of establishing a sanatorium at the Bochnia Salt Mine. The period of Nazi occupation brought an end to popular visits in the Bochnia Salt Mine. At this time, the mine was only open for German people – ordinary citizens and military men. However, traces of stay of Polish people in the mine from this period have also been preserved – obviously, such visits were only possible upon the approval of the occupation authorities. Throughout the communist period, the idea of making the Bochnia Salt Mine available for tourists was not popular and it resurfaced only in the form of sporadic initiatives. In the 1950s, a visit in the mine formed a part of subsequent historical anniversaries celebrated in the city and the local saltworks. Similar initiatives, even though planned, were not implemented in the 1960s - they were going to form a part of the celebrations of the 1,000th anniversary of the Polish state. Nevertheless, plans pertaining to the visits in the Bochnia Salt Mine in the 1970s were successful – they were included in the extensive programme of the “Days of Bochnia” inaugurated at that time. The last activity in the described period took place in the 1980s, when sightseeing in the mine was included in the celebrations of another historical anniversary of the city. The 1980s were also a time of clear increased interest in the Bochnia Salt Mine as a historical facility. Inclusion of the most valuable pits and surface development of the mine in the list of national monuments definitely contributed to it. Simultaneously, next to the gradual process of limiting the industrial operation of the mine, former plans of establishing a sanatorium were brought back. This very difficult process of building a tourist and spa centre commenced at that time was halted by the political transformations of 1989. After 1990, it was continued for a long time until the middle of the 1990s. The author of the work adopted the year 1995 as the end for the study; it constitutes the opening of a completely new chapter in the history of the Bochnia Salt Mine. The unorganised tourist traffic was provided with durable legal and organisational framework in the form of a newly-established entity: Uzdrowisko Kopalnia Soli Bochnia Sp. z o.o. Between 1995 and 2014, the company has been servicing numerous groups of tourists and patients who come to the Bochnia Salt Mine every year. Traditional sightseeing in the historical mining pits has been gradually supplemented by educational, health and entertainment activities. In 2014, “Kopalnia Soli Bochnia Sp. z o.o.” took over the organisation and servicing of the tourist traffic, continuing the long-term tradition of the Bochnia Salt Mine in this respect.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2016, 31; 291-335
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assumptions for the proposed method of monitoring deformations in wooden grating casings in the conditions of Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
Szpak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/89069.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
mining casing
historic excavations
wooden constructions
Wieliczka Salt Mine
Opis:
This article describes a measuring method used for monitoring deformations in wooden grating mining casings. It is intended, in particular, to determine the degree of deflection of load-bearing elements in relation to their original position. It was prepared especially to supplement the technical evaluation of wooden supporting casings in historic mines, underground sections of tourist routes, tunnels etc. The primary reason for the development of this problem were the designs prepared in recent years for large-scale grating constructions at Wieliczka Salt Mine and those for their reconstructions (strengthenings). The article describes the assumptions for the method proposed as well as the measurement system prepared. At Wieliczka Salt Mine two chambers with grating casings were selected and these were equipped with measuring devices. This paper presents the characteristics of these structures, the distribution of the devices installed and the course of the measuring process.
Źródło:
Mining Science; 2015, 22, Special Issue 2; 161-170
2300-9586
2353-5423
Pojawia się w:
Mining Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Causes and consequences of water flux on the example of transverse heading Mina in the Salt Mine "Wieliczka"
Przyczyny i skutki dopływu wody na przykładzie poprzeczni Mina w Kopalni Soli „Wieliczka”
Autorzy:
Gonet, A.
Stryczek, S.
Brudnik, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/220284.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
zagrożenie wodne
Wieliczka
kopalnia soli
salt mine
water hazard
Opis:
The causes of disastrous water flux in the historical Salt Mine “Wieliczka“ have been presented on the example of transverse heading Mina at the IV level at a depth of 175 m bsl. The complex geological setting of direct environment of the transverse heading Mina has been described paying attention to unfavorable hydrogeological conditions in the northern part of the salt deposit. The main activities oriented to limiting the water hazard in the Salt Mine “Wieliczka“ and the reconstruction of inner safety pillar, which had been seriously damaged by mining activities, have been analyzed. A selection of objects inside the mine, saved from flooding thanks to protection works has been visualized in photos.
Na przykładzie zabytkowej Kopalni Soli „Wieliczka” przedstawiono co doprowadziło do katastrofalnego dopływu wody do poprzeczni Mina położonej na IV poziomie na głębokości 175 m ppt. Opisano złożoną budowę geologiczną bezpośredniego otoczenia poprzeczni Mina zwracając uwagę na wyjątkowo niekorzystne warunki hydrogeologiczne panujące od północnej strony złoża soli. Podano główne kierunki działań dla ograniczenia zagrożenia wodnego Kopalni Soli „Wieliczka” mające na celu odbudowę wewnętrznego filara bezpieczeństwa, który został poważnie uszkodzony wcześniejszymi robotami górniczymi. Pokazano wybrane obiekty znajdujące się wewnątrz kopalni, które dzięki pracom zabezpieczającym udało się uratować od zatopienia.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2012, 57, 2; 323-334
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The comparison of the results of laser scanning and classical surveying methods of measuring the area and volume in the chapel of St. Kinga in the salt mine of Bochnia
Autorzy:
Maciaszek, J.
Madusiok, D.
Matwij, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184225.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
mining deformations
salt mine Bochnia
area convergence
laser scanning
Opis:
Providing a long durability of the historic salt mine of Bochnia demands proper observations, analyses and drawing conclusions based on them and leading to recognising and the assessment of a specific behaviour of the rock mass and the effectiveness of the protection from mining damage. The studies of the rock mass and surface deformation are carried out by the mine based on the results of the observations made with the methods of surveying. These observations include, among others, the measurements of the height of benchmarks stabilized on the surface and rock mass, the measurements of linear convergence (on the established vertical and horizontal bases in selected chambers of the mine); and since 2003 the attempts have been made to apply total stations and laser scanners to document the selected chambers. The article presents test studies on laser scanning carried out in the chapel of St. Kinga in the Bochnia Salt Mine in 2007 and 2013 (Fig. 1). They showed high accuracy of the scanning method both in the positioning of points of the salt excavation, in modelling, as well as calculation of the area of any cross-section (Fig. 2) and the volume of chambers of complicated shapes (Fig. 3). The carried out accuracy studies, analyses and comparisons were used in the calculation of the area convergence for the chapel of St. Kinga in the Bochnia Salt Mine. They make base for the calculation of volume do convergence in the near future.
Zapewnienie długiego okresu trwałości zabytkowej Kopalni Soli Bochnia wymaga prowadzenia odpowiednich obserwacji, analiz i formułowania na tej podstawie wniosków dotyczących rozpoznania i oceny swoistych zachowań górotworu i skuteczności zabezpieczeń przed zagrożeniami górniczymi. Badania deformacji górotworu i powierzchni terenu kopalnia prowadzi na podstawie rezultatów obserwacji wykonanych metodami geodezyjnymi. Do tych obserwacji należą między innymi pomiary wysokości reperów zastabilizowanych na powierzchni i w górotworze czy pomiary konwergencji liniowej (na założonych bazach pionowych i poziomych w wybranych komorach kopalni). Od 2003 r. prowadzone były także próby zastosowania tachimetrów i skanerów laserowych do inwentaryzacji wybranych komór. Artykuł przedstawia badania testowe skaningu laserowego przeprowadzone w kaplicy św. Kingi w KS Bochnia w latach 2007 i 2013 (Fig. 1). Wykazały one dużą dokładność metody skaningowej zarówno w pozycjonowaniu punktów na wyrobisku solnym, w modelowaniu, jak i w obliczaniu powierzchni dowolnego przekroju (Fig. 2) oraz objętości komór 0 skomplikowanych kształtach (Fig. 3). Przeprowadzone badania dokładnościowe, analizy i porównania posłużyły do obliczenia konwergencji powierzchniowej w kaplicy św. Kingi (Tab. 1). Wartość konwergencji wyniosła średnio 3,01‰/rok, przy czym jej zróżnicowanie w różnych miejscach komory (określonych położeniem przekrojów) wyniosło od 2,42‰/rok do 3,91‰/rok. Objętość części komory wykorzystanej do badań obliczono dwoma niezależnymi metodami: metodą przekrojów (672,21 m3) i automatycznie algorytmem zawartym w programie Geomagic Qualify 2012 (672,72 m3). Metoda automatyczna uwzględnia wszystkie nieregularne miejsca pomijane w metodzie przekrojów. Różnica pomiędzy wynikami uzyskanymi dwoma niezależnymi metodami obliczeń wynosi 0,08%, co świadczy o bardzo wysokiej dokładności obliczania objętości tak nieregularnych brył jak kaplica św. Kingi. Pomiary i obliczenia wykonane w 2013 r. są podstawą do obliczenia konwergencji objętościowej kaplicy w najbliższym okresie.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2013, 39, 3; 211-221
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Application of laser scanners to determine the shape of mine excavations for safety assessment, using the example of the cross-cut mina in the salt mine Wieliczka
Autorzy:
Lipecki, T.
Jaśkowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/225491.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Warszawska. Wydział Geodezji i Kartografii
Tematy:
Wieliczka
kopalnia soli
skanowanie laserowe
salt mine
laser scanning
Źródło:
Reports on Geodesy; 2009, z. 2/87; 239-250
0867-3179
Pojawia się w:
Reports on Geodesy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielician (Middle Badenian) foraminifers from the stratotype area : Wieliczka Salt Mine, Poland (Paratethys, Middle Miocene)
Autorzy:
Gonera, M.
Wiewiórka, J.
d'Obyrn, K.
Bukowski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060050.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Middle Miocene
foraminifera
Wieliczka Salt Mine
Middle Badenian
Wielician
Opis:
The most abundant benthic foraminifers recorded in the Wielician salt-enclosed xenoliths are: Bulimina spp., Uvigerina spp., Valvulineria complanata, and Cibicides pseudoungerianus. The predominant taxon in the planktonic assemblage is Globigerina bulloides with a median 98.9% in biozone IIC and 89.1% in the later IID. The IIC assemblage differs from the IID one in both taxon composi tion and abundance. The most pronounced differences are those revealed by Valvulineria complanata counts, number of benfhic taxa and the plankfonic/benthic (P/B) rafio. Pseudotriplasia minuta (one of the Wielician index taxa) occurs only in the IID biozone, present in 16 among 28 samples. There is a noticeable difference in sur- face sculpture morphology pattern in the predominant Bulimina and Uvigerina taxa in the IIC versus the IID biozones. There are smooth (Bulimina elongata) and weakly striate (Uvigerina semiornata plexus) forms in the IIC biozone, foll owed by heavily costate (Bulimina striata) and spinose-pustu l ate (Uvigerina orbignyana plexus) forms in the IID. Globigerina druryi and G. decoraperta- the CPN 8 planktonic index taxa - had not been found in the material studied. Globigerinita uvula is un- usually common in the samples studied. The samples analysed display an abundance of Globigerina bulloides typical of the sub-evaporite Wielician. Hence the studied Wielician stratotype area supports the thesis of the Globigerina bulloides Acme as the valid name designation for the substage.
Źródło:
Geological Quarterly; 2014, 58, 3; 427--438
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania składu chemicznego aerozolu w Uzdrowisku Kopalnia Soli „Wieliczka” metodą „płuczkową”
Chemical composition testing of aerosol spray in the “Wieliczka” Salt Mine using the “scrubbing” method
Autorzy:
Kostrzon, M.
Latour, T.
Badyda, A. J.
Rogula-Kozłowska, W.
Leśny, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192090.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
subterraneoterapia
speleoterapia
aerozol solny
kopalnia soli
subterraneotherapy
speleotherapy
salt aerosol
salt mine
Opis:
Subterraneoterapia (speleoterapia) stosowana jest w leczeniu przewlekłych chorób układu oddechowego. Jednym z czynników leczniczych występujących w atmosferze podziemnej Uzdrowiska Kopalnia Soli „Wieliczka” jest obecność aerozolu solnego. Ma on działanie osmotyczne, zwiększa aktywność ruchu migawkowego rzęsek nabłonka oskrzeli i pobudza czynność wydzielniczą dróg oddechowych. W dniach 29.03 – 04.04.2017 roku w kompleksie komór Uzdrowiska Kopalnia Soli „Wieliczka” przeprowadzono badanie powietrza metodą aspiracyjną z wykorzystaniem płuczek. W pobranych próbkach dokonano pomiaru stężenia jonów: Cl-, NO3 -, PO4 3-, SO4 2-, F-, Na+, NH4 +, K+, Ca2+, Mg2+. Stężenie składników mineralnych w powietrzu podziemnym wyniosło od 2,7 – 8,1 mg/m3 - średnio we wszystkich próbach 4,4 mg/m3. W pobranych próbkach powietrza dochodzącego do kompleksu komór uzdrowiskowych wśród oznaczonych składników dominowały: sód, potas, wapń i chlorki. Stężenie aerozolu w granicach oznaczonych aktualnie jest porównywalne z aerozolem nadmorskim. Aerozol wytwarzany obiektach subterraneoterapii charakteryzuje bardzo niska zawartość składników nierozpuszczalnych. Warunki panujące w podziemnym kompleksie komór uzdrowiskowych, sprzyjają działalności leczniczej ukierunkowanej na leczenie przewlekłych schorzeń układu oddechowego.
Subterraneotherapy (speleotherapy) is used in the treatment of chronic respiratory diseases. Salt aerosol is one of the therapeutic agents that occur in the underground atmosphere of the “Wieliczka” Salt Mine. It has an osmotic effect, increases the activity of the ciliary movement of the bronchial epithelium and stimulates respiratory secretion. In the period between 29th March and 4th April 2017, the air in the complex of the “Wieliczka” Salt Mine chambers was tested using the aspiration method with scrubbers. The measurements of ionic concentrations for Cl-, NO3 -, PO4 3-, SO4 2-, F-, Na+, NH4 +, K+, Ca2+, Mg2+ were followed by an analysis of the elements in the samples. In all samples, the concentration of minerals in the underground air was from 2.7 to 8.1 mg/m3- 4.4 mg/m3 on average. Sodium, potassium, calcium and chloride were dominant in the samples of air coming from the complex of spa chambers. The currently determined concentration of aerosol is comparable to coastal aerosol. Aerosol produced by subterraneotherapy objects has a very low content of insoluble constituents. The conditions in the underground complex of the spa chambers are beneficial to therapeutic activities aimed at treating chronic respiratory diseases.
Źródło:
Przegląd Solny; 2017, 13; 107--114
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przegląd technologii eksploatacji soli kamiennej w kopalniach podziemnych
The review of the rock salt exploitation techniques in the underground rock salt mines
Autorzy:
Poborska-Młynarska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192137.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
sól kamienna
techniki eksploatacji
kopalnia soli
rock salt
exploitation techniques
salt mine
Opis:
Produkcja soli kamiennej w podziemnych kopalniach soli na świecie przekracza 43 mln ton rocznie. Sól kamienną eksploatuje się stosując różne techniki i systemy wybierania, w zależności od budowy geologicznej i warunków geologiczno- górniczych w złożu, stopnia mechanizacji, lokalnego doświadczenia górniczego i tradycji. Największymi producentami soli są kopalnie w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Niemczech. Powszechnie stosowanymi systemami eksploatacji w kopalniach soli są systemy komorowe właściwe oraz komorowo-filarowe. Urabianie skał odbywa się dwiema technikami: z zastosowaniem materiałów wybuchowych oraz maszynowo kombajnami chodnikowymi. Związane są z tym rozmaite rozwiązania procesów ładowania, odstawy i transportu urobku. W Polsce działają dwie podziemne kopalnie soli: Kopalnia Soli „Kłodawa” oraz rozpoczynająca produkcję nowa kopalnia - oddział eksploatujący sól w złożu Bądzów w KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG „Polkowice-Sieroszowice”. Wielkość wydobycia pochodzącego z kopalni w Kłodawie przekroczyła w 2013 r. 0,6 mln ton. W obu kopalniach stosuje się systemy eksploatacji komorowe właściwe z odmienną techniką urabiania skał. Przegląd sposobów i technik eksploatacji stosowanych obecnie w kopalniach soli na świecie może być inspiracją dla rozwiązań w kopalniach soli w kraju.
The global production of rock salt in underground salt mines does not exceed 43 million tons a year. Rock salt is mined with various technologies and extraction systems, depending on the geological structure and mining conditions of the deposits and the degree of mechanization, as well as the local mining experiences and traditions. The salt mines located in the United States, Canada, and Germany are the largest rock salt producers. Chamber and chamber-and-pillar extraction systems are the most often used methods of salt extraction. Rock cutting is based on two techniques: one with the use of explosives and the other one based on the use of machines: continous miners. These methods are also associated with various solutions provided for the processes of loading, delivery, and transportation of the salt. Two underground salt mines operate currently in Poland: the “Kłodawa” Salt Mine and the newly established Salt Extraction Division “Polkowice-Sieroszowice” Salt Mine of the Bądzów Salt Deposit, division of the KGHM Polska Miedź S.A. The output of the “Kłodawa” Salt mine exceeded 0.6 million tons in 2013. Both Polish salt mines apply the chamber extraction systems, with diverse rock cutting techniques. A review of the global mining methods and techniques may be an inspiration for the selection of extracting solutions for the Polish salt mines.
Źródło:
Przegląd Solny; 2014, 10; 119--123
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Minerały epigenetyczne inowrocławskiego wysadu solnego, część I – historia i podziemne skarby kopalni Solno
Epigenetic Materials of the Inowrocław Salt Dome. Part I, History and the Underground Treasures of the Solno Salt Mine
Autorzy:
Wachowiak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192140.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
minerały epigenetyczne
kopalnia soli
wysad solny
epigenetic materials
salt mine
salt dome
Źródło:
Przegląd Solny; 2013, 9; 60--70
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój z poszanowaniem historii i tradycji miejsca
Development respecting the history and tradition of the site
Autorzy:
d'Obryn, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/365882.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
wywiad
turystyka
Wieliczka Salt Mine
interview
tourism
Opis:
Wywiad z Kajetanem d'Obrynem, prezesem zarządu Kopalni Soli "Wieliczka" S.A.
Anna Szczepanik talks to Kajetan d'Obyrn, Chairman of the Board of Kopalnia Soli "Wieliczka" SA.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2013, 5; 48
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kopalnia pomysłów
Autorzy:
Karpiński-Rzepa, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/363983.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
turystyka
wywiad
interview
tourism
Wieliczka Salt Mine
Opis:
Wywiad z dr. inż. Kajetanem d'Obyrnem, prezesem zarządu Kopalni Soli "Wieliczka" SA.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2011, 2; 10-13
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Occurrence of Fungal Aerosol in Overground and Underground Health Resorts
Badania aerozolu grzybowego w sanatorium nadziemnym i podziemnym
Autorzy:
Grzyb, J.
Frączek, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389156.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
uzdrowiska
grzyby
powietrze
kopalnia soli
health resorts
fungi
air
salt mine
Opis:
For many years sanatorium therapeutics has been very popular in Poland as well as abroad. Detailed pulmonological research showed the appropriateness of such treatment in respiratory diseases. According to this, specific environmental conditions, which occur in the underground subterraneotherapy chambers and rooms of overground sanatoriums become more and more important. The main aim of the research was to define and divide the particles of biological aerosol into fractions (depending on their aerodynamical diameters) into: over 7.0 um, 7.0-4.7 um, 4.7-3.3 um, 3.3-2.1 um, 2.1-1.1 um and 1.1-0.65 um which occur in the underground subterraneotherapy chambers in Salt Mine in Bochnia and in overground sanatorium chambers in "Health Resort Szczawnica". The microbiological analyses of the air were carried out during the winter and spring of 2008, in 2 underground sanatorium chambers in Bochnia and in sanatorium chambers in Szczawnica. The measurements were carried out by means of the six-step Graseby-Anderson impactor from the human's respiratory zone (oral and nasal cavity position) in the statc of so called "original sterility" which is before introducing sick people and the personnel into the chambers and during the period of visitors stay. As a result of the analyses, significant differences between the amount of fungal aerosol in different places of chambers were showed. It has been ascertained that the biological aerosol occurred in subterraneotherapy chambers in defmitely higher concentrations during the treatment actwity than during the period of the break between the turns. The highest concentrations of fungi in Salt Mine in Bochnia ascertain in Koldras Chamber and gymnasium in Wazyn Chamber; in Szczawnica the highest concentration was in the pump room.
Lecznictwo sanatoryjne zarówno w Polsce, jak i za granicą jest bardzo rozpowszechnione. Jak wynika z wielu badań szczególnie w schorzeniach dróg oddechowych takie leczenie przynosi bardzo dobre efekty. Na te efekty w znaczący sposób wpływa specyficzny mikroklimat panujący zarówno w podziemnych komorach subterraneoterapii, jak i w pomieszczeniach sanatoriów naziemnych. Zasadniczym celem wykonywanych badań było oznaczenie i rozdział cząstek aerozolu biologicznego na frakcje (w zależności od ich średnic aerodynamicznych: powyżej 7,0 um; 7,0-4,7 um; 4,7-3,3 um, 3,3-2,1 um; 2,1-1,1 um i 1,1-0,65 um) występującego w komorach leczniczych w Kopalni Soli w Bochni oraz w pomieszczeniach sanatoryjnych Przedsiębiorstwa "Uzdrowisko Szczawnica". Badania mikrobiologiczne powietrza zostały przeprowadzone w okresie zimy i wiosny 2008 r. w dwóch podziemnych komorach sanatoryjnych w Bochni oraz w pomieszczeniach sanatoryjnych w Szczawnicy. Pomiary zostały wykonane za pomocą sześciostopniowego aeroskopu Graseby-Andersena ze strefy oddechowej (tj. na wysokości jamy ustnej i nosowej) człowieka w stanie tzw. "pierwotnej jałowości", tj. przed wprowadzeniem chorych i personelu do pomieszczeń sanatoryjnych oraz w czasie przebywania tam kuracjuszy. W wyniku przeprowadzonych analiz ilościowych stwierdzono znaczne zróżnicowanie aerozolu grzybowego na różnych stanowiskach pomiarowych. W czasie turnusów sanatoryjnych liczebności grzybów były znacząco większe w stosunku do tych, które występowały podczas nieobecności kuracjuszy - zarówno w sanatorium nadziemnym, jak i podziemnym. Największe stężenia grzybów w Kopalni Soli w Bochni zanotowano w Komorze Kołdrasa oraz na boisku sportowym w Komorze Ważyn; z kolei w sanatorium w Szczawnicy największe stężenia bioaerozolu grzybowego stwierdzono w pijalni wód mineralnych.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2010, 17, 1; 73-80
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mineralogiczno-geochemiczna charakterystyka produktów korozji żelaza z Kopalni Soli "Wieliczka"
Mineralogical and geochemical characteristics of the iron corrosion products from the Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
Malinowski, Ł.
Sawłowicz, Z.
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183545.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
produkty korozji
akaganeit
Wieliczka Salt Mine
corrosion products
Opis:
Korozja jest to proces stopniowego fizykochemicznego niszczenia metali pod wpływem działania środowiska otaczającego (przeważnie ciekłego i gazowego). Jednym z nich jest środowisko o podwyższonych zasoleniu, w którym proces ten zachodzi wyjątkowo szybko. Próbki do badań zostały pobrane w czasie kilku zjazdów do Kopalni Soli "Wieliczka". Były to różne metalowe fragmenty (rury, łańcuch, zawory). Makroskopowo zaobserwowano, że pobrane próbki uległy korozji w różnym stopniu: częściowo lub całkowicie. W próbkach, które uległy korozji całkowicie wydzielono dwie główne jej warstwy (warstwę zewnętrzną "A" oraz wewnętrzną "B"). Każda warstwa następnie została podzielona na dwie podwarstwy. Dodatkowo wyróżniono czarne pęcherze, które powstały głównie na fragmencie łańcucha. Wykonane badania XRD wykazały, że minerały budujące poszczególne warstwy to: akaganeit, hematyt, goethyt, halit, lepidokrokit oraz magnetyt. Skład mineralny poszczególnych warstw w znacznym stopniu wpływa na ich zabarwienie. W mikroskopie skaningowym z systemem analitycznym EDS wyróżniono w warstwach różne formy morfologiczne o zróżnicowanym składzie chemicznym.
Corrosion is a process of physico-chemical destruction of metals under the influence of surrounding environment. In a salt mine, where the salinity of air and water is high, the destruction is very fast and efficient. Metal fragments (pipes, chain), at different progress of corrosion, were collected underground in the Wieliczka Salt Mine. Two main layers of corrosion were distinguished (external "A" and internal "B"), each of them was further subdivided into two sublayers. In addition, black blebs, present on the surface of different metal fragments, were studied. XRD determinations showed that the studied layers were composed of different amounts of: akaganeite, hematite, goethite, halite, magnetite, and subordinate amounts of lepidocrockite. The mineral composition greatly affects the color of the layers. SEM-EDS studies revealed various morphological forms of different chemical composition.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2010, 36, 3; 313-329
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katastrofalny wyciek słodkiej wody w poprzeczni Kloski w wielickiej kopalni soli w 1868 roku. Reminiscencje społeczne
The catastrophic leak of fresh water in the Kloski cross-cut in the Wieliczka salt mine in 1868. Social reminiscences
Autorzy:
Skubisz, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1371171.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Wieliczka
kopalnia soli
Kloski
Colloredo
wyciek wody
salt mine
water leak
Opis:
Gwałtowny wyciek słodkiej wody w poprzeczni Kloski na V poziomie wielickiej kopalni w 1868 r. zapoczątkował walkę z żywiołem, która trwała 11 lat. Dość szybko dolne partie kopalni zostały wypełnione wodą, istniało też realne zagrożenie zalania pozostałych wyrobisk, powstania obwałów i zapadlisk powierzchniowych. Starano się nie dopuścić do dalszych zniszczeń, niestety pierwsze próby zatamowania wypływu okazały się nieudane. Do Wieliczki przybywali eksperci, którzy mieli zdecydować, jak uchronić kopalnię przed dalszymi stratami, a nawet całkowitą likwidacją. Sprowadzono maszyny parowe i pompy o dużej mocy, by stopniowo usuwać wodę z zatopionych komór i chodników. Kiedy wydawało się, że sytuacja została opanowana, doszło jednak do ponownego gwałtownego wypływu wody w poprzeczni Kloski, a później w poprzeczni Colloredo 2. Ostatecznie wypływ został zatamowany wskutek samoczynnego zaciskania się odkrytych wcześniej kawern. Informacje o zagrożeniu kopalni i samej Wieliczki odbiły się szerokim echem na ziemiach dawnej Polski, a nawet daleko poza jej granicami. Prasa lokalna i zagraniczna początkowo niemal codziennie dostarczała informacji o sytuacji w wielickiej kopalni. Spotkało się to z wielkim zainteresowaniem i szerokim odzewem społecznym, który wyrażał się m.in. przesyłaniem do saliny wielickiej – zarówno przez fachowców, jak i amatorów – licznych telegramów oraz listów z radami, mającymi pomóc w zatamowaniu wycieku. Zagrożenie dla kopalni, a co za tym idzie dla pracujących w niej ludzi, miało też duży wpływ na mieszkańców Wieliczki, którzy obawiali się o źródło utrzymania oraz o swoje domy. Opisane wydarzenie z zakresu techniki, górnictwa nieoczekiwanie znalazło swe odzwierciedlenie w literaturze i sztuce. Tworzono szkice, rysunki, odbitki graficzne oraz obrazy olejne. Natomiast jako wotum za uratowanie wielickiej kopalni przed zalaniem słodkimi wodami wypływającymi z poprzeczni Kloski powstała na poziomie IIw kopalni kaplica św. Krzyża.
The sudden leak of fresh water in the Kloski cross-cut at level V of the Wieliczka mine in 1868 was the beginning of the struggle against forces of nature, which lasted 11 years. Quite quickly, the lower parts of the mine were filled with water; there was also a realistic threat of flooding of the remaining excavations, emergence of rock slides and surface subsidence. Efforts were made to prevent further damages; unfortunately, the early attempts to eliminate the outflow turned out unsuccessful. Experts came to Wieliczka to decide how to protect the mine against further losses or even overall liquidation. Steam engines and pumps of high capacity were introduced to gradually remove water from the flooded chambers and galleries. However, when it seemed that the situation was under control, another sudden outflow of water took place in the Kloski cross-cut and then in the Colloredo 2 cross-cut. Ultimately, the outflow was blocked by spontaneous clamping of the previously discovered caverns Information on the threat to the mine and to Wieliczka itself gained great publicity in the former lands of Poland and even far from its borders. Initially, the local and foreign press provided reports on the situation in the Wieliczka mine almost every day. In response, the general public showed great interest in the issue, expressed – among other things – by letters and telegrams sent to the Wieliczka saltworks both by amateurs and professionals, advising the authorities on how to eliminate the leak. The threat to the mine and the people working in it exerted substantial impact on the Wieliczka inhabitants, who feared for their jobs and houses. This purely technical and mining event was unexpectedly reflected in literature and art. Sketches, drawings, graphic prints and oil paintings were created. As a votive offering for saving of the Wieliczka mine from flooding with fresh water flowing out of the Kloski cross-cut, the Chapel of Holy Cross was constructed at level II of the mine.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2020, 34; 82-179
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geomechanical numerical analysis as a guidance for preservation works of the “Wieliczka” Salt Mine site
Autorzy:
d’Obyrn, K.
Tajduś, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/178418.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
geomechanical analysis
numerical modelling
physico-mechanical rock parameters
Wieliczka Salt Mine
Opis:
Salt was excavated at the “Wieliczka” Salt Mine for over 700 years. Underground mining operations terminated in 1996, by which time almost 2,400 chambers and 245 km of galleries had been created underground, situated on 9 levels and a few interlevels. In 1978, the mine was included in the UNESCO World Heritage List, which stated that parts of the mine with historical value had to be preserved for future generations. In order to preserve the most valuable chambers and galleries, activities aimed at establishing a protection pillar for excavations were conducted in the conservation area on Levels I–V. The need of large scope preserving works created the necessity to conduct a new and truly comprehensive geomechanical analysis. Such an analysis could only be done by means of advanced numerical modelling codes. Three-dimensional calculations were performed by means of FLAC 3D finite difference code. Rock mass stability assessment in the vicinity of excavations was carried out on the basis of the distribution and range of the so called failure zones. This comprehensive geomechanical analysis allows for verification and give the directions for future preservation and closure works in the “Wieliczka” mine.
Źródło:
Studia Geotechnica et Mechanica; 2017, 39, 2; 25-34
0137-6365
2083-831X
Pojawia się w:
Studia Geotechnica et Mechanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katastrofy wodne w górnictwie solnym na świecie - przyczyny, sposoby zwalczania, skutki
Water disasters in salt mining worldwide - causes, counter measures, consequences
Autorzy:
Poborska-Młynarska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/165286.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
górnictwo solne
katastrofa wodna
zatopienie kopalni soli
salt mining
water disaster
salt mine flooding
Opis:
Podziemne kopalnie soli kamiennej i soli potasowych są narażone na gwałtowne dopływy wód spoza złoża do wyrobisk górniczych, zagrażające ich zatopieniem. Pomimo znacznego postępu w znajomości geologii złóż solnych, bogatego doświadczenia górniczego i postępu w technologiach górniczych, dochodzi również w dzisiejszych czasach do katastrof wodnych, których skutkiem jest utrata kopalni, utrata zasobów złoża oraz zniszczenia na powierzchni przebiegające z niezwykłą intensywnością. Przypadki takie zaszły w ostatnim ćwierćwieczu w kilku zagłębiach solnych, np. w Stanach Zjednoczonych, Niemczech, Rosji, Ukrainie, Białorusi. W artykule dokonano próby usystematyzowania przyczyn katastrof wodnych w kopalniach soli na świecie, które zaszły w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat. Przedstawiono sposoby zwalczania dopływów oraz dalsze konsekwencje katastrof wodnych wyrażające się poważnymi deformacjami górotworu i powierzchni. Problem realnego zagrożenia wodnego w kopalniach soli w Polsce jest nieustająco aktualny, wobec trwającej od dziesięcioleci eksploatacji w wysadzie solnym w Kopalni Soli „Kłodawa”, rozpoczęcia wydobycia w pokładowym złożu solnym Bądzów w KGHM Polska Miedź S.A. oraz wobec zabezpieczania wyrobisk w historycznych kopalniach w Bochni i Wieliczce. Artykuł został zakończony wnioskami, przydatnymi dla bezpieczeństwa eksploatacji i utrzymania wyrobisk w reżimie zagrożenia wodnego w krajowych kopalniach soli.
Underground mines of rock and potassium salts are exposed to violent water inflows into mining excavations causing flooding hazard in the mine. Despite considerable progress in the geology of salt deposits, great mining experience and progress in mining technologies, there are also current water disasters with such consequences as loss of mine, loss of reserves and extremely intense damages on the surface. Such cases have occurred in the last quarter of the century in several salt basins, for instance in the United States, Germany, Russia, Ukraine, Belarus. In this paper, attempts have been made to systematize the causes of water disasters in salt mines worldwide and, based on the review of literature, they have been illustrated by descriptions of individual events that have taken place in the past several decades. The counter measures against water inflow and their effectiveness, as well as further consequences of water disasters resulting in serious deformations of the rock and surface, have been described. The problem of real water hazard in salt mines in Poland is constantly current, considering the decades of operation of the salt mine Kłodawa, the beginning of mining activity in the salt deposit Bądzów (KGHM Polska Miedź S.A.) and problems with old salt chambers protection in the historical mines in Bochnia and Wieliczka. This paper has been completed with conclusions useful for the safe operation and maintenance of the workings in the Polish salt mines in the water hazard regime.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2018, 74, 6; 33-41
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The complex hydrogeology of the unique Wieliczka salt mine
Autorzy:
Brudnik, K.
Czop, M.
Motyka, J.
d'Obyrn, K.
Rogoż, M.
Witczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2066345.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
sól kamienna
hydrogeologia
kopalnia soli Wieliczka
rock salt
hydrogeology
water catastrophes
Wieliczka Salt Mine
Opis:
The saltmine in Wieliczka is a mining plant which is unique on the worldwide scale, which has been developing since the Middle Ages until the present times. The high geological complexity of bedrock in the vicinity of the mine, which is associated with the Carpathians orogeny, determines the high level of complexity of local hydrogeological conditions. At present, about 260 l/min of water discharges into the mine, which is considered very high as for a salt mine. 86% of that amount comes from three major inflows, i.e. WVII-16 (from Fornalska II chamber), WVI-32 (from Z-32 chamber) and WVI-6 (from Z-28 chamber). These seepages cause threats to the mine, not only due to their large volumes but also due to high quantities of salt that is leaching from the rock mass. The most troubled area in the Wieliczka salt mine, from the hydrogeological viewpoint, is the northern border, where salt deposits are in contact with strongly dislocated sandstones via a gypsum-clay layer. These sandstone deposits comprise not very productive aquifers that, to some degree, are isolated from one another.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2010, 58, 9/1; 787-796
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modernizacja stacji wentylatorów głównych szybu „Wilson” w KS „Wieliczka” S.A.
The modernization of the main fan station of the “Wilson” shaft in KS “Wieliczka” S.A.
Autorzy:
Pasek, Rafał
Rozwadowski, Krzysztof
Zuski, Zygmunt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106539.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
szyb kopalniany
wentylatory główne
modernizacja
kopalnia soli
mine shaft
main fans
modernization
salt mine
Opis:
Artykuł omawia modernizację stacji wentylatorów głównych szybu „Wilson” w KS „Wieliczka” S.A., która objęła: budynek stacji, wentylatory główne, silniki elektryczne o mocy 110 kW do napędu wentylatorów, transformatory 3/0,4 kV, rozdzielnię 3 kV „Wilson”, rozdzielnię główną 0,4 kV oraz systemy komunikacyjne do sterowania stacją.
This article discusses the modernization of the “Wilson” shaft’s main fan station in KS “Wieliczka” S.A., which included: the station building, main fans, the 110 kW electric motors to drive the fans, 3/0.4 kV transformers, 3 kV “Wilson” switchgear, 0.4 kV main switchgear and the communication systems used to control the station.
Źródło:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering; 2021, 59, 3; 41-50
2450-7326
2449-6421
Pojawia się w:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The modernization of the main fan station of the “Wilson” shaft in KS “Wieliczka” S.A.
Modernizacja stacji wentylatorów głównych szybu „Wilson” w KS „Wieliczka” S.A.
Autorzy:
Pasek, Rafał
Rozwadowski, Krzysztof
Zuski, Zygmunt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154900.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
mine shaft
main fans
modernization
salt mine
szyb kopalniany
wentylatory główne
modernizacja
kopalnia soli
Opis:
This article discusses the modernization of the “Wilson” shaft’s main fan station in KS “Wieliczka” S.A., which included: the station building, main fans, the 110 kW electric motors to drive the fans, 3/0.4 kV transformers, 3 kV “Wilson” switchgear, 0.4 kV main switchgear and the communication systems used to control the station.
Artykuł omawia modernizację stacji wentylatorów głównych szybu „Wilson” w KS „Wieliczka” S.A., która objęła: budynek stacji, wentylatory główne, silniki elektryczne o mocy 110 kW do napędu wentylatorów, transformatory 3/0,4 kV, rozdzielnię 3 kV „Wilson”, rozdzielnię główną 0,4 kV oraz systemy komunikacyjne do sterowania stacją.
Źródło:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering; 2021, 59, 3; 31-40
2450-7326
2449-6421
Pojawia się w:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The analysis of destructive water infiltration into the Wieliczka Salt Mine – a unique UNESCO site
Autorzy:
d'Obyrn, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2058975.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
salt mine
underground water
ion concentration in the effluents
origin of effluents
Opis:
The Wieliczka Salt Mine has been inscribed in 1978 on the first UNESCO list of World Cultural and Natural Heritage as a unique monument in the world scale. During more than 700 years of its operation, the inflow of outside water into the underground excavations constituted the biggest threat to the mine. Infiltration of water into the salt deposits can cause flooding of the mine and have a destructive influence on the state of the bedrock and the excavations through uncontrolled leaching of NaCl. The analysis of the geological structure and natural hydrogeological conditions in the area is one of many concerns in attempting to determine the water infiltration routes. Cluster analysis conducted for the different ions, and the correlations calculated, indicate that it is difficult to identify significant associations between the various ions other than the obvious and expected associations between, e.g., mineralisation of, Na and Cl, and Ca, Sr and SO4, Similarly, the spatial distribution of the different ions in the analysed effluents does not allow to determine groupings of several effluents with characteristic changes in the content of one or more ions. Furthermore, no regularities are revealed by sample graphs of ion associations. Such considerations motivated focusing the work on the interpretation of ion concentrations which depart from the average, based on the analysis of the origin and location of the effluents, the geological structure, the operation time span for each region, the presence and accessibility of old chambers and galleries, and also the occurrence of chamber subsidence which reach the surface. It is possible to identify water migration routes and interpret the chemical composition of mine effluents only through a comprehensive analysis of the causes of water phenomena encountered in the mine which has operated since the thirteenth century.
Źródło:
Geological Quarterly; 2012, 56, 1; 85-94
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wieliczka Salt Mine and its history written in annual growth rings of spruce wood
Autorzy:
Szychowska-Krąpiec, E.
Dudek, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060056.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Picea abies
Wieliczka Salt Mine
mining casings
annual growths
dendrochronology
mining archaeology
Opis:
This paper presents results of dendrochronological analysis of spruce wood from the Wieliczka Salt Mine, one of the oldest mines in Poland. The wood came from the first level of the mine, from casings of drifts, chambers, mineshafts, short shafts, galleries and chapels. The oldest wood, representing spruce trees cut down in the 15th century, appears in the Wałczyn, August and Dusząca chambers, Bąkle chamber and Powroźnik gallery, as well as the cast between the Kaczorowski and Sroki chambers. Younger wood, from the 16th and 17th century, was recognized in the Krupiński, Dusząca, Reyna and Weszki chambers, the Leszno and Karol galleries, the Sułów short shaft, and the Lizak chapel. The 18th–19th century wood appears in the August, Wałczyn, Dusząca, Rex and Kloski chambers, the Klemens gallery, the Piżmowa chapel, and the Wałczyn short shaft. In two excavations of the August and Weszki chambers, fragments of 20 th century wood were recognized. Wood from old mines is a valuable source of information on history of the mining excavations or tools used in the mines. It also allows extending the scope of research of the mining archaeology.
Źródło:
Geological Quarterly; 2014, 58, 3; 617--622
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemieszczenia ścian wyrobiska komorowego w skałach solnych spowodowane jego wypełnieniem
The displacements of the walls of the chamber working in salt rocks caused by its filling
Autorzy:
Maj, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/167025.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
kopalnia soli
podsadzanie
solanka w podsadzce
salt mine
backfilling
brine in back
Opis:
W górnictwie solnym od stopnia wypełnienia pustek poeksploatacyjnych zależą przemieszczenia w jego otoczeniu, ale bardziej znaczący jest wpływ porzuconych wyrobisk na kształtowanie się stanu zagrożenia wodnego, w tym potencjalne skutki wdarcia wód. W pracy analizowano wyniki obliczeń numerycznych przeprowadzonych dla 4 wariantów sposobu wypełnienia wyrobiska na jego otoczenie skałami o właściwościach reologicznych. Stwierdzono współoddziaływanie dwóch procesów: spowalniania zaciskania wyrobisk wywołanego jego wypełnieniem i przyspieszenia zaciskania spowodowanego namakaniem górotworu przez solankę obecną w materiale podsadzkowym.
In salt mining, the displacements around the post-mining voids depend on the degree of their filling. The impact of abandoned workings on the extent to which the water hazard is present, including the potential effects of water inrush, is more significant. This paper presents an analysis of results of numerical calculations carried out for 4 variants of a filled excavation surrounded by a rock mass with rheological properties. Interaction of two processes was found: the slowing down of convergence caused by working filling and acceleration of room-closure caused by soaking of the rock mass by the brine presented in the filling material.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2018, 74, 12; 15-19
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Okoliczności i skutki katastrofalnego wdarcia wód do kopalni soli w Wapnie. Uwagi do wydarzeń z sierpnia 1977 r.
Circumstances and consequences of catastrophic water inflow into the Wapno salt mine. Notes to the events of August 1977
Autorzy:
Kortas, G.
Maj, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192132.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
kopalnia soli
katastrofa wodna
deformacje terenu
salt mine
catastrophic inflow
ground deformations
Opis:
Wdarcie wody w 1977 r. do kopalni soli w Wapnie doprowadziło do jej zatopienia. W pracy przedstawiono okoliczności katastrofalnego wdarcia wód do wyrobisk na podstawie własnych doświadczeń Autora. Wskazano na współudział czynników hydrogeologicznych i geomechanicznych, a także technicznych w procesie infiltracji wód w czapie wysadu, ochronnej półce stropowej i w obszarze kopalni. Pokazano też skutki zatopienia kopalni na powierzchni terenu, przejawiające się w postaci niecki obniżeń z rozległą strefą deformacji nieciągłych.
The uncontrolled inflow of water into the Wapno Salt Mine in 1977 resulted in flooding of the facility. This paper presents the circumstances of the catastrophic water inflow into workings, based on the author’s experiences. The paper indicates the combination of hydrogeological and geomechanical factors, as well as technical ones, occurring in the process of water infiltration into the salt dome cap, protective ceiling shelf, and the whole mining area. The effects of flooding on land surface are displayed in the form of subsidence, with a vast area of discontinuous deformations.
Źródło:
Przegląd Solny; 2014, 10; 101--106
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fotografia w wielickiej kopalni – od zdjęć Awita Szuberta do skaningu laserowego (na przykładzie prywatnej kolekcji Jerzego Przybyły)
Photographs of the “Wieliczka” Salt Mine: from the photographs taken by Awit Szubert to laser scanning images (Based on the private collections of Jerzy Przybyło)
Autorzy:
Przybyło, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192011.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
fotogrametria
skaning laserowy
Wieliczka salt mine
photogrammetry
laser scanning
Opis:
Kopalnia Soli „Wieliczka” wzbudza od stuleci zainteresowanie zarówno jako obiekt przemysłowy, jaki i turystyczny, dlatego nic dziwnego, że na stałe zagościła w niej fotografia. Obok pełnienia roli turystycznej pamiątki i dokumentu stała się także narzędziem do naukowych badań oraz metod pomiarów podziemnych wyrobisk. Za odkrywców fotografii uważa się Francuza Louis Jacques Mandé Daguerre,a oraz Anglika Williama Henry’ego Fox Talbota. Obaj niezależnie od siebie w 1839 r. objawili światu jej wynalazek. Musiało jednak minąć ponad 50 lat zanim zawitała do wielickiej kopalni. Pierwszym fotografem, który ją uwiecznił był Awit Szubert, który w 1892 r. wykonał serią zdjęć wydaną rok później w Wiedniu w postaci albumu. Kolejnymi fotografami ważnymi dla kopalni w okresie do 1945 r. byli Jan Czernecki i Władysław Gargul. Zdjęcia ich autorstwa ilustrowały zarówno książki i artykuły traktujące o kopalni, jak i turystyczne przewodniki, a także były wydawane w postaci pocztówek. Znaczącą powojenną postacią dla Wieliczki był Alfons Długosz. Zainicjował on powstanie Muzeum Żup Krakowskich. Sam był uznanym fotografem i wykonał wiele zdjęć ukazujących podziemia kopalni. Jego prace charakteryzują się dużym kunsztem artystycznym. Postępujący rozwój turystyki w kopalni wywołał zapotrzebowanie na przewodniki, pocztówki i zestawy pamkowych zdjęć. Jej wpisanie w 1976 r. na listę zabytków Województwa Krakowskiego, a w 1978 na Światową Listę Dziedzictwa Przyrodniczego UNESCO spowodowało dalsze zapotrzebowanie na zdjęcia z podziemi. Pojawiły się też duże wydawnictwa albumowe traktujące o kopalni. Po 1989 r., kiedy to w Polsce doszło do przemian ustrojowych i powstania gospodarki wolnorynkowej ilość publikacji albumowych, przewodników i innych pamiątek, takich jak np. kalendarze znacznie wzrosła. Publikowały je zarówno firma organizująca ruch turystyczny w kopalni (Kopalnia Soli „Wieliczka” - Trasa Turystyczna sp. z o.o.) jak i Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka. Obok komercyjnych funkcji związanych z turystyczną i muzealną rolą kopalni fotografia znalazła zastosowanie w pomiarach podziemnych wyrobisk (fotogrametria), dokumentacji podziemnych zabytkowych miejsc, pełniła także rolę edukacyjną i ilustracyjną dla wielu artykułów naukowych oraz popularnonaukowych. Przeszła drogę od klasycznej (rejestracji obrazu na materiałach światłoczułych) do cyfrowej, a jej techniczna kopalniana przyszłość związana jest ze skaningiem laserowym wyrobisk.
For centuries, the “Wieliczka” Salt Mine has aroused interest both as an industrial facility and as a tourist destination; therefore, it is no wonder that photography has become a permanent aspect of the site. Photographs served as tourist souvenirs and documents, and photographic techniques become tools for scientific research and surveying underground excavations. The Frenchman Louis Jacques Mandé Daguerre and the Englishman William Henry Fox Talbot are considered to be the inventors of photography. They both independently revealed the invention of photography to the world in 1839. However, over 50 years passed before photography arrived at the “Wieliczka” Salt Mine. Awit Szubert was the first photographer who immortalised the Mine. He took a series of photographs in 1892. They were published a year later in Vienna, in the form of an album. Jan Czernecki and Władysław Gargul were other important Salt Mine photographers before 1945. Their photographs illustrated books and articles about the Salt Mine, as well as tourist guides, and were issued in the form of postcards too. Alfons Długosz became a significant post-war figure in Wieliczka. He initiated the creation of the Kraków Saltworks Museum in Wieliczka. He himself was a recognised photographer and took many photographs showing the undergrounds of the Salt Mine. His photographs demonstrated a high artistic craftsmanship. The progressive development of tourism in the Salt Mine triggered demand for guidebooks, postcards, and sets of commemorative photographs. Entering the Salt Mine on the Landmark List of the Kraków Region in 1976 and on the World Heritage List in 1978 caused further demand for photographs from the underground. Large album publications about the mine appeared. After 1989, when Poland underwent political transformations, and free market economy emerged, the number of album publications, guidebooks, and other souvenirs, such as calendars, increased significantly. They were published both by the company organising tourism in the Mine (The Wieliczka Salt Mine – Tourist Route Ltd.) and the Kraków Saltworks Museum in Wieliczka. Apart from the commercial functions connected with the tourist site and landmark roles of the Mine, photography was also used for the surveying of underground excavations (photogrammetry) and the documentation of the landmark underground workings. It also played educational and illustrative roles for many scientific and popular-science publications. Photography developed from its classical technique (image recording on photosensitive materials) to digital one. The technical future of photograph in the Salt Mine is associated with laser scanning of the Salt Mine’s excavations.
Źródło:
Przegląd Solny; 2022, 16; 104--140
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Petrological character of lignite (brown coal) from Badenian salts in the Bochnia Mine (Southern Poland)
Autorzy:
Wagner, M.
Bukowski, K.
Stochel, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2059019.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Bochnia Salt Mine
Mio cene, pe trog ra phy of brown coal (ortholignite)
rock salt
Opis:
The salt deposit in Bochnia is located in the marginal zone of the Carpathian Foredeep. The salt succession, composed of rock salt deposits, with clay stone, mudstone and zuber interbeds was, in its original location, ca. 80 m thick. The carbonized organic material described herein occurs within three salt units: in the southern salts, in the middle salts, and in the northern salts. There are two petrographic forms of coal in the Bochnia rock salt succession: xylite and gelitic coal. Xylites are fragments of fossil wood. Externally, xylite demonstrates a fibrous texture, and can be splintered along the fissility with uneven transverse fractures. The fragments are strongly gelified and show a zonal structure: their internal parts are made of highly cracked textinite, although the external part of the xylite fragments is built of ulminite. The gelitic coal was found in the form of lenticles, formed exclusively of euulminite. Their main mineral components include metasideronatrite (Na242
Źródło:
Geological Quarterly; 2010, 54, 4; 439-448
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Innovative technology of tight liquidation of workings on the example of the Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
Gonet, Andrzej
Stryczek, Stanisław Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1853908.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kopalnia soli
bezpieczeństwo kopalni
Kopalnia Soli Wieliczka
salt mine
water hazard
safety pillar
Mine Wieliczka
Opis:
The authors of the paper describe the way in which the longitudinal working Gussmann was mined in level V and the longitudinal working Kosocice in level VI, which in both cases resulted in a water flux from behind the northern boundary of the salt deposit. Only after concrete dams were seated on both levels, the brine flux was stopped leaving a direct contact of the dams with the pressurized water around the mine. For the sake of controlling water beyond the dams, steel pipelines were conducted through both dams and equipped with gauges before the dams. Their use in a saline environment, the developing corrosion increased the possibility that the tightness of the pipelines would be damaged. For this reason a decision was made to protect the mine by making a tight reconstruction of the safety pillar in both levels along the longitudinal working for about 600 m from the dams eastwards. For this purpose the pipeline injection method was applied. As the volume of voids to be tightly filled equaled to about 3800 m3, the task had to be divided into stages. Because of considerable distances of the liquidated workings from the closest shaft, the sealing slurries were prepared in a special injection center on the surface from where they were transported to the destination with a pumping pipeline through the Kościuszko shaft. The most important aspect of liquidating the end parts of the longitudinal working was to properly select the sealing slurries in view of their best cooperation with the rock mass, and such parameters as tightness, durability and cost. At the end stage of works, both longitudinal workings were equipped with dams, which were sealed up with the hole injection method. The innovative technology was implemented in the Wieliczka Salt Mine to reconstruct the safety pillar in levels VI and V in the most westward workings, the mine was shortened by about 600 m, the length of the ventilation system was reduced, systematic observations and pressure read-outs in dams 3 and 4 were systematically eliminated in dams 3 and 4. In this way the costs were lowered and safety of the mine improved.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2021, 66, 1; 3-12
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nadzór Starostwa Górniczego w Krakowie nad Kopalnią Soli w Wieliczce w latach 1872-1918
Supervision of the mining starosty in Cracow over the Wieliczka Salt Mine between 1872 and 1918
Autorzy:
Krokosz, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1574541.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Nadzór
Starostwo Górnicze
Kraków
Kopalnia Soli
Wieliczka
Supervision
Mining starosty
Cracow
Salt Mine
Opis:
Between 1860 and 1873, Galicia, which formed a part of the Habsburg Empire, received a number of social and political rights which remained in force until 1918 and became known in history as the period of “Galician Autonomy.” In 1871, the Minister of Galicia was appointed. The central state authorities were represented by an intendant (with the headquarters in Lvov), appointed by the emperor and subordinate to the government in Vienna; on the other hand, starosts from individual poviats and police directors were subject to the intendant. The chief local authority was the National Sejm, whereas the National School Council supervised education. Local government bodies were poviat and commune councils, elected locally. In 1869, Polish language was introduced as the official language of administration and courts in Galicia. The period of Galician Autonomy, so important for the entire Polish society that inhabited this crown-land (Kingdom of Galicia and Lodomeria), was equally significant for the functioning of the Wieliczka Saltworks. Spatial development of the mine took place during the rule of the Austrian administration; changes were introduced in salt deposit exploitation, production and transport of extracted salt. These activities required provision of proper security measures for the personnel working in the mine and for the tourists visiting the designated section of underground pits. Issues related to social benefits for the mine personnel also played a significant role. All these aspects required supervision on the part of relevant instances of mining authorities, i.e. the Mining Starosty in Cracow (since 1871) and the District Mining Office subordinate to it. Throughout all the years of its functioning, the Mining Starosty performed all tasks contained in the act that established in it a very meticulous – and sometimes even pedantic – manner. Relevant activities referred primarily to permanent control of the mine with respect to compliance with safety standards, both underground and on the surface (verification of technical status of the haulage machines, fire-extinguishing equipment, etc.). The Mining Starosty supervised the activities of the Wieliczka “Brotherly Fund” (“Kasa Bracka”), a mining self-help cooperative and other organisations operating by the saltworks. Supervision over the mine, and in particular over explosives used during mining work, acquired special dimension before the outbreak of WWI, when the Mining Starosty was made liable for strict implementation of guidelines of political and military authorities. The mining institutions established in 1871 continued to operate after Poland regained its independence in 1918 and survived, sometimes in slightly changed forms, until the 1920’s.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2015, 30; 69-108
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakter i geneza wycieku 55/750 w Kopalni Soli „Kłodawa”
The charakteristic and origin of the 55/750 leakage in the “Kłodawa” Salt Mine
Autorzy:
d’Obyrn, Kajetan
Motyka, Jacek
Staszczak, Wacław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192061.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
górnictwo solne
zagrożenie wodne
geneza zjawiska wodnego
salt mine
water hazard
leakage origin
Opis:
Zagrożenie wodne w Kopalni Soli „Kłodawa” występuje od ponad 65 lat, czyli od rozpoczęcia eksploatacji soli. Jednym z wycieków stanowiących zagrożenie jest zjawisko wodne nr 55 występujące na poziomie 750. W artykule przedstawiono wyniki monitoringu tego zjawiska wodnego. Kopalnia prowadzi systematyczną kontrolę wydajności wycieku i jego składu chemicznego oraz izotopowego. Wyniki tych badań pozwalają na określenie wody pochodzącej z tego zjawiska wodnego jako syngenetycznej solanki pochodzącej z wód uwięzionych w wysadzie.
The water hazard in the “Kłodawa” Salt Mine has been present for more than 65 years, since the beginning of the salt exploitation. The water phenomenon No. 55, occurring at the level 750, is one of the leakages contributing to this threat. The article presents the results of this water phenomenon monitoring conducted by the mine. Systematic control of this leakage consits of efficiency, and also chemical and isotopic composition measurements. Based on the monitoring results, water coming from this phenomenon can be considered as a syngenetic brine, originating from waters trapped in the salt deposit.
Źródło:
Przegląd Solny; 2018, 14; 21--28
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deformacje szybu „Kościuszko KS Wieliczka wywołane pracami uszczelniającymi obudowę szybu
Deformation of "Kościuszko" mine shaft in Salt Mine "Wieliczka" caused by sealing of the housing
Autorzy:
Jaśkowski, W.
Lipecki, T.
Jabłoński, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/165456.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
KS Wieliczka
deformacje szybu
obudowa szybu
Wieliczka Salt Mine
Shaft deformation
shaft housind
Opis:
W referacie przedstawiono deformacje obudowy i uzbrojenia szybu zarejestrowane wykonanym dla Kopalni Soli „Wieliczka" S.A. systemem monitoringu geodezyjnego deformacji obudowy szybu, kanału dolotowego oraz konstrukcji wieży szybowej podczas wykonywanych prac wiertniczych i iniekcyjnych w pobliżu szybu. Iniekt podawany pod znacznym ciśnieniem do otworów wiertniczych zlokalizowanych bardzo blisko szybu, mógł uszkodzić konstrukcję obudowy i spowodować awarie krytyczne szybu. W celu zapobieżenia takim sytuacjom zamontowano w szybie mobilny system monitorowania stanu konstrukcji szybu. Jego wskazania pozwoliły na bieżąco wyznaczać wartości występujących w szybie deformacji i w razie konieczności modyfikować przebieg prac iniekcyjnych. System wraz z oprogramowaniem integrującym dane monitoringu zbudowano w ramach projektu: „Opracowanie technologii uszczelniania szybów górniczych przez Kopalnię Soli „Wieliczka", współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Analiza uzyskanych wyników wykazała niewielkie deformacje obudowy szybu podczas iniekcji oraz potwierdziła zalety wykonanego systemu monitoringu i nowatorskiego sposobu iniekcji wysokociśnieniowych.
This paper presents the deformation of the housing and shaft reinforcement within the deformation monitoring system surveyed in Salt Mine "Wieliczka". The material injected under considerable pressure to boreholes located very close to the shaft, could damage the reinforcement and cause critical failures of the shaft. In order to prevent such situations, a mobile system for monitoring the condition of the structure of the shaft was mounted. Its indications allowed to define the value of deformation occurring in the shaft in real time, and if necessary to modify the course of the injection works. The system and the implemented software was developed within the project "Developing technologies of sealing mine shafts in Salt Mine "Wieliczka"", co-financed by the European Regional Development Fund. The analysis of the results shows a slight deformation of the shaft housing during the injection and demonstrates the advantages of the monitoring system and a novel method of high-pressure injections.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2016, 72, 1; 4-10
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena stanu składu hydrochemicznego wybranych wycieków KS Wieliczka na podstawie modelowania hydrogeochemicznego
Evaluation of hydrochemical composition of selected seepages in the salt mine Wieliczka on the example of hydrogeochemical modelling
Autorzy:
Winid, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300400.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
modelowanie hydrogeochemiczne
wody kopalniane
solanka
kopalnia soli
Wieliczka
hydrogeochemical modeling
mine waters
brine
Wieliczka Salt Mine
Opis:
Programy PHREEQE i PRQPITZ na podstawie analizy fizykochemicznej umożliwiają ocenę stanu równowagi składu chemicznego wód. Przeprowadzone w ramach programów działania opisują oddziaływanie w wieloskładnikowym układzie woda - faza stała i pozwalają obliczać formy migracyjne składników roztworu wodnego (specjacje) oraz wskaźnik nasycenia roztworu względem określonych faz mineralnych. Stany równowagi fazowej były określane dla 42 prób wód (w większości solanek) z Kopalni Soli Wieliczka z wykorzystaniem obu programów. Zależność wskaźników nasycenia dla poszczególnych minerałów względem zawartości głównych jonów zostały przedstawione na wykresach. Z przeprowadzonych badań wynika, że wody dopływające do kopalni mogą rozpuszczać sól kamienną, gips, anhydryt natomiast wody krążące po złożu na ogół nie powinny ługować złoża, ponieważ osiągnęły stan nasycenia lub bliski nasycenia względem minerałów ewaporatowych.
Computer programs PHREEQE and PRQPITZ enable evaluation of the state of equilibrium of chemical composition of waters on the basis of physicochemical analysis. These programs describe processes taking place a multi-component (water-solid phase) system enabling calculation of the migration forms of water solution components (speciations) and saturation index of solution for various mineral phases. The states of equilibrium were determined for 42 water samples (mostly brines) in the Salt Mine Wieliczka with the use of both programs. The dependence of saturation indices for both minerals was plotted against the main ions content. The analyses reveal that waters flowing to the mine may dissolve rock salt, gypsum and anhydrite, whereas waters circulating around the reservoir generally should not be leaching the rocks as they have already reached the state of saturation or close to saturation as compared to evaporate minerals.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2008, 25, 2; 775-781
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje odkrycia, rozpoznania geologicznego i eksploatacji złoża soli kamiennej w Kłodawie
History of the discovery, exploration and exploitation of the rock salt deposit in Kłodawa, Central Poland
Autorzy:
Poborska-Młynarska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192057.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
górnictwo solne
kopalnia soli Kłodawa
technologia eksploatacji soli
produkcja soli
salt mining
Kłodawa Salt Mine
salt exploitation techniques
salt production
Opis:
Kopalnia soli w Kłodawie założona na złożu Kłodawa 1 w wysadzie soli cechsztyńskich jest od wielu lat największym producentem soli kamiennej w kraju. W artykule przedstawiono historię odkrycia wysadu kłodawskiego i założenia kopalni w 1949 r., technologię eksploatacji, naturalne zagrożenia w złożu, podsumowanie działalności i doświadczenia górniczego i kierunki rozwoju kopalni w przyszłości. Wydobycie zmieniało się w ostatnim dziesięcioleciu od 400 tys. do przeszło 800 tys. Mg rocznie. Kopalnia dysponuje wyeksploatowanymi wyrobiskami o objętości około 19 mln m3 . Rozpatrywana jest możliwość likwidacja komór poprzez wypełnianie ich masowymi drobnoziarnistymi odpadami w technologii podsadzki hydraulicznej lub pastowej. W kopalni soli w Kłodawie istnieją obecnie możliwości zrealizowania optymalnego scenariusza funkcjonowania kopalni soli: od wybierania surowca aż do wyczerpania zasobów, po pełne wykorzystanie gospodarcze przestrzeni poeksploatacyjnej.
The Kłodawa Salt Mine established in the Zechstein salt dome in central Poland has been the largest producer of rock salt in the country for many years. The article presents the history of the discovery of the Kłodawa salt dome and the founding of the mine in 1949, exploitation techniques, natural threats in the mine, summary of mining operations and experience and directions of mine future development. The output of the mine has changed in the last decade from 400,000 up to over 800,000 Mg per year. During decades of salt extraction the significant volume of about 19 million m3of excavations has been created. The possibility of liquidation of chambers by filling them with mass fine-grained waste g is considered. In the Kłodawa mine, there are currently possibilities to realize the optimal scenario of the salt mine operation, i.e. from salt extraction to full economic use of post-exploitation voids.
Źródło:
Przegląd Solny; 2018, 14; 5--14
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacyjna rola Kopalni Soli „Wieliczka - wczoraj i dziś
The educational role of the "Wieliczka" Salt Mine - past and present
Autorzy:
Obyrn, K. d'
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955207.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
złoże soli kamiennej
edukacja
dydaktyka
geoturystyka
"Wieliczka" Salt Mine
salt deposits
education
teaching
geotourism
Opis:
Przez stulecia istnienia Kopalni Soli „Wieliczka" stopniowo kształtowała się jej rola dydaktyczna. W wiekach XVI-XVII z zagadnieniami eksploatacji złoża zapoznawały się europejskie elity. Po pierwszym rozbiorze Polski austriaccy zarządcy kopalni rozpoczęli organizować trasy dla masowej turystyki. Po odzyskaniu niepodległości bliskie związki połączyły kopalnię z Akademią Górniczą (późniejszą Akademią Górniczo-Hutniczą). Pod koniec lat 90. XX i w początkowych latach wieku XXI edukacja w kopalni bazowała na sieci stanowisk dokumentacyjnych przyrody nieożywionej oraz rezerwacie Groty Kryształowe. Od 2009 roku oparto ją na trasie „Tajemnice wielickiej kopalni". W latach 2001-2012 na terenie kopalni odbywały się zajęcia dla studentów Akademii Górniczo-Hutniczej, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu Poznańskiego, Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Politechniki Śląskiej, a także studentów z zagranicy, m in. z uniwersytetów w Koszycach, Ostrawie, Parmie i Wiedniu. W latach 2001-2012 praktyki odbyło około 4800 studentów.
During the past centuries, the educational character of the "Wieliczka" Salt Mine was gradually shaped. Only European elites were familiar with the issues of exploiting the Wieliczka salt deposits in the 16th and 17th centuries. After the First Partition of Poland, the Austrian managers of the Salt Mine began to arrange trails for mass tourism. After Poland regained independence, special bonds connected the Salt Mine with the Academy of Mining (presently called the AGH University of Science and Technology). At the end of the 1990s and at the beginning of the 21st century, the educational field trips were based on a network of documented sites and the nature reserve called the Crystal Grottoes. Since 2009, the trips follow the route called "The Mysteries of the Wieliczka Mine." Apart from the AGH University of Science and Technology, classes were also organised for the students of the Jagiellonian University, Pedagogical University of Cracow, University of Wroclaw, Adam Mickiewicz University, University of Silesia, University of Warsaw, and Silesian University of Technology (2001-2012). Foreign students were coming from Kosice, Ostrava, Parma, or Vienna. Approximately 4,800 students participated in field trips and internships in the "Wieliczka" Salt Mine between 2001 and 2012.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2013, 39, 3; 301-308
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kompleks młyna solnego i magazynów byłej kopalni soli w Wapnie. Uwarunkowania i przesłanki do ochrony XX-wiecznych budowli poprzemysłowych jako trwałej ruiny
Salt mill complex and warehouses of the former salt mine in Wapno. Considerations and premises for the protection of 20th-century post-industrial buildings as a permanent ruin
Autorzy:
Urbaniak, Miron
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/113869.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:
kopalnia soli
Wapno
młyn solny
architektura przemysłowa
trwała ruina
salt mine
salt mill
industrial architecture
permanent ruin
Opis:
W dawnej kopalni soli zniszczonej przez wodę w 1977 r. w małej wiosce Wapno w Wielkopolsce widać z daleka zespół młyna solnego wraz z magazynami solnymi. Zaprojektowane przez prof. Bronisława Bukowskiego (1893-1965), wzniesione w latach 1929-1930 przez C. Lubińskiego i K. Jaskulskiego z Warszawy budynki mają żelbetowy system ramowy i słupową konstrukcję nośną. Układ charakteryzuje ogromna skala, nieproporcjonalna do rzeczywistych potrzeb wioski, co utrudnia wszelkie działania rewitalizacjne i adaptacjne do nowych funkcji. Jednak wartość budynków dla historii i panoramy miasta Wapno, będącym niegdyś stolicą największej w Polsce kopalni soli, dla krajobrazu kulturowego Wielkopolski, a wreszcie dla historii polskiego wydobycia soli i polskiej szkoły betonu i konstrukcji z betonu zbrojonego jest trudna do oszacowania. Dlatego bez względu na pogarszającą się kondycję kompleks powinien być chroniony i zachowany w krajobrazie kulturowym Wielkopolski jako cenny zabytek techniki. Tym samym jedynym sposobem na jego ochronę jest zachowanie go w postaci trwałej ruiny.
In the former salt mine, destroyed by water in 1977, a salt mill complex together with salt warehouses can be seen from a distance in the small village of Wapno in Wielkopolska. Designed under the guidance of prof. Bronisław Bukowski (1893–1965), and erected in 1929–1930 by C. Lubiński and K. Jaskulski from Warsaw, the buildings have a reinforced concrete frame system and a supporting column support structure. The complete setup is characterized by a huge scale, disproportionate to the current needs of a small village, which hinders any possibility of revitalization and adaptation to new functions. However, the value of the buildings for the history and the Wapno panorama, which was once home to the largest salt mine in Poland, for the cultural landscape of Wielkopolska, and finally for the history of Polish salt mining and the Polish school of concrete and reinforced concrete construction, is difficult to be estimated. That is why regardless of the deteriorating condition, the complex should definitely be protected and preserved in the cultural landscape of Wielkopolska as a highly valuable technical monument. At the same time at this point the only way to protect it is to preserve it as a permanent ruin.
Źródło:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2018, 6; 213-223
2543-6422
Pojawia się w:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany warunków zasilania wycieku W VI-32 w kopalni soli Wieliczka w świetle wieloletnich badań izotopowych
Changes of recharge conditions of inflow W VI-32 at Wieliczka salt mine in the light of long-term isotopic investigations
Autorzy:
Postawa, A.
Obyrn, K. d'
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062460.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
hydrogeologia górnicza
badania izotopowe
kopalnia soli Wieliczka
mining hydrogeology
isotope investigations
Wieliczka Salt Mine
Opis:
W pracy przedstawiono podsumowanie 40 lat badań zawartości trytu oraz izotopów stabilnych (18O i 2H) w wodach dopływających do komory Z-32 na poziomie VI kopalni soli Wieliczka (wyciek W VI-32). Skład izotopowy wód z wycieku świadczy o zasilaniu mieszanym, z istotną komponentą wód współczesnych. Proporcje mieszania tych składowych ulegają okresowym, niekiedy znacznym wahaniom, co świadczy o zmiennych w czasie i skomplikowanych warunkach zasilania wycieku.
In a paper the results of long-term isotopic investigations are presented. Both stable isotopes (18O and 2H) and tritium concentrations were measured in water appearing in the Z-32 chamber at the VI level in Wieliczka salt main. Observed changes in isotopic composition of waters from the inflow suggest mixing of tritium free water recharged in Holocene with essential component of contemporary waters containing tritium. Variable mixing proportions of these components suggest changeable and complicated conditions of water circulation.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2013, 456 Hydrogeologia z. 14/2; 465--469
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawodnienie złoża soli Wieliczka na podstawie stanu wycieków kopalnianych
Hydrogeological situations of Wieliczka deposit on the base of mine seepages conditions
Autorzy:
Brudnik, K.
Przybyło, J.
Winid, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299564.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
wycieki kopalniane
Wieliczka
kopalnia soli
zawodnienie
seepages in mines
Wieliczka Salt Mine
wet conditions
Opis:
Zjawiska hydrogeologiczne obserwowane w Kopalni Soli Wieliczka stanowią grupę ponad 180 wycieków kopalnianych, która podlega kontroli jakościowej i ilościowej. Na wykresach częstości skumulowanej przedstawiono wydajności i zawartość jonów chlorkowych i siarczanowych, parametry, które związane są bezpośrednio z zagrożeniem wodnym, a także wartości policzonego na ich podstawie wskaźnika siarczanowości. Wycieki podzielono na grupy różniące się pochodzeniem (dopływy zewnętrze i wycieki krążące w złożu) oraz wydajnością i zasoleniem. Dopływy zewnętrzne charakteryzują się większą wydajnością i mniejszym wydatkiem ale różnym zasoleniem. Natomiast krążące w złożu solanki cechują się mniejszym zróżnicowaniem wydajności, większą zawartością jonów siarczanowych i niewielkimi różnicami w zawartości jonów chlorkowych
Wet conditions in salt deposits are observed on the group of leaks reported in Wieliczka Salt Mine. More than 180 leaks are under quantity and quality control. Discharges and contest of chloride and sulphate and sulphate indicators of Wieliczka leaks are presented on probability curves. Leaks were classified based on their origin (waters from the boundary and waters inside the deposit), on the discharge (for groups) and salinity (three groups). Waters leaking to the deposit are characterised by bigger discharge and variety salinity. Waters circulated inside the deposit are less variable of discharge, more contest of sulphate and small differences in chloride contest
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2006, 23, 1; 101-109
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania historyczne i prawno–organizacyjne górniczo–konserwatorskiego zabezpieczania zabytkowych wyrobisk Kopalni Bocheńskiej
Historical, legal and organisational determinants of mining and conservation protection of historical pits in the Bochnia Salt Mine
Autorzy:
Charkot, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487332.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
uwarunkowania historyczne
organizacja
zabezpieczania
zabytkowe
wyrobiska
kopalnia
Bochnia
Historical legal
mine
conservation
protection
historical pits
Salt Mine
Opis:
The objective of this article is to present hitherto accomplishments in the area of protection of the mine understood as a monument in a legal sense. They are presented in reference to securing activities in the mine, effected throughout the history of its functioning. These issues have not been presented in a  synthetic manner so far. The basic source material for the study was information accumulated in the course of documentation work conducted by the employees of the Cracow Saltworks Museum Wieliczka (in cooperation with engineers and technical employees from the Bochnia Salt Mine) underground. The manner of presentation of issues discussed in the study derives from an analogous article pertaining to the Wieliczka Salt Mine, presented in volume XXIII of this yearbook. The necessity of securing the mining pits in the Bochnia Salt Mine has been apparent since the very beginning of its commercial operation. Various solutions were applied, frequently quite untypical, adjusted to the specific geological structure of the deposit. The basic material was wood, used to line the rising headings, as well as drifts in the weak rock mass. Extensive chambers were propped up with support columns, usually filled with mining spoil and contaminated salt types. The specific nature of the Bochnia Salt Mine was that the support columns were constructed of thin alder and birch trunks. Support columns made of thick pine, spruce or fir wood were rarely used. Some of the selected areas were liquidated by being completely filled with waste rocks and post-production waste. Smaller of them, left without any means of protection, were completely clamped after several centuries. The original form of securing the chambers from the progressing destruction was leaving them at the edge of a thin salt shell. Until the 18th century, transport routes were designated in some of them via lining or support columns, which connected exploitation areas located on various depths. Conservation work in the legal sense began only after inclusion of the mine in the list of monuments in 1981, even though some of the projects undertaken earlier had this objective in mind, especially in the underground chapels. Mining and conservation work is performed in a zone included under protection, i.e. on levels from I to IX, in most valuable mining pits, selected on the basis of substantive criteria with respect to the values of the mining pits. The selection was made by the employees of the Cracow Saltworks Museum Wieliczka on the basis of materials accumulated during the systematic scientific and technical stock-taking conducted in the 1970s and 1980s; the list was approved by the Małopolska Province Monument Conservator in Kraków. It includes 65 chambers, 112 drifts, 3 shafts and 4 fore-shafts. Furthermore, the most valuable regions of the mine with respect to natural assets were encompassed by a detailed stocktaking in 2005 and subjected to additional legal protection on the basis of the Nature Conservation Act in the form of 27 documentation sites. The conservation authorities have also formulated guidelines pertaining to the procedure of preparing and performing work in the historical pits. The starting point is preparation of a historical and conservation study and subsequently a technical design relying on its recommendations. On this basis, permits are issued for the conduct of work in protected shafts, chambers and drifts. Direct supervision over the performance of work until 1999 was the obligation of the Province Monument Conservator in Tarnów, and later the Małopolska Province Monument Conservator in Kraków and, since 2016, the Cracow Saltworks Museum Wieliczka. The basic source of financing for the conservation projects are funds deriving from the state budget, which may be formally assigned for such a purpose since 2000. Earlier (since 1991) they were fully assigned to liquidation work. As of 2000, funds assigned for specific projects from the National Environmental Protection and Water Management Fund constitute a significant supplement for the financing. Relatively small funds are also generated by the tourist and spa activities pursued since 1995. The majority of mining and conservation work was performed by the mining team of the Bochnia Salt Mine. Tasks calling for specialist equipment and special qualifications of employees were commissioned from external companies. The basic part of the work was concentrated on levels from I to IV, in mining pits that are the most valuable with respect to the presented historical values. The speed of work gained momentum after the mine was classified as the monument of history (2000). Initially, the work focused on securing pits that are assigned for being made available to tourists on level IV, i.e. the August Chamber, and on level VI: the Sienkiewicz Chamber and the Dobosz Inter-level. As a result of them, in 1995 the conditions in the mine allowed for admission of organised groups to the mine for the first time in history. Later, work was conducted in drifts and chambers assigned for thematically oriented exhibitions. In the first period, the greatest mining and conservation projects included securing the central part of the August Drift, along with adjoining corridors and the extensive Ważyn Chamber. Its adjustment to perform recreational and sanatorium-type functions required a lot of effort. In the second stage, work performed in the complex of mining pits called Zejście Kalwaria, spreading from level I Danielowiec to level IV August, was of great importance, as well as work at eleven sections of Regis Stairs connecting these levels. It is also necessary to mention professional conservation of the 18th century Passionis Chamber and opening the 17th century Krucyfiks Chamber for tourists. Performance of mining and conservation work has acquired a special rank and should be an absolute priority after inclusion of the Salt Mine in the UNESCO World Heritage List in 2013.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2016, 31; 119-150
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ground uplift after the closure of water leaks in the Mina drift of the Wieliczka Salt Mine
Wypiętrzenia terenu po zamknięciu wycieku w poprzeczni Mina w Kopalni Soli Wieliczka
Autorzy:
Maj, A.
Kortas, G.
Ulmaniec, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184710.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
niecka osiadań
wypiętrzenia terenu
Wieliczka Salt Mine
subsidence trough
ground uplift
Opis:
After putting the water leaks in the Wieliczka Salt Mine under control, upon construction of dams in 2007, the ground subsidence stopped. Presently, however, ground uplifts are observed on land surface. This paper presents geological, mining, and hydro-geological conditions occurring in the leak areas. Using the examples of previous subsidence, the authors have demonstrated the shaping of ground uplifts observed in levelling surveying by precise measurement methods. With a correction relating to the subsidence caused by working convergence that also occur in ground displacements, it was found that the maximum ground uplifts reached 63 mm, with the continuing trends in the years to come. It was established that the causes of uplifting included increase of pressure in suffosion caverns and the displacement effect, with irrigation of dried and drained formations during the flow of water into the salt mine.
Po opanowanym wdarciu wód do Kopalni Soli Wieliczka przez zamknięcie wycieku w 2007 r. ustały obniżenia powierzchni i obecnie wykształcają się wypiętrzenia. W pracy przedstawiono warunki geologiczno-górnicze i hydrogeologiczne w strefie wycieku i na tle poprzednich obniżeń pokazano kształtowanie się wypiętrzeń terenu, obserwowane w pomiarach geodezyjnych niwelacją precyzyjną. Biorąc pod uwagę poprawkę na uczestniczące w przemieszczeniach terenu osiadania spowodowane wpływami kopalni, stwierdzono, że maksymalne wypiętrzenia osiągnęły 63 mm, a teren w następnych latach może się nadal wypiętrzać. Wskazano, że przyczyną wypiętrzeń jest zwiększenie ciśnienia w kawernach sufozyjnych oraz efekt wypornościowy i nawadnianie osuszonych i zdrenowanych utworów w trakcie spływu wód do kopalni.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2012, 38, 1; 9-22
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagrożenie metanowe w Kopalni Wielickiej
Methane Threat Explosion In Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
Charkot, Józef
Wiewiórka, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1574552.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Zagrożenie
metan
Kopalnia Wielicka
gaz
złoże
wybuch
Methane
Threat
Explosion
Wieliczka
Salt Mine
gas
Opis:
Methane threat has accompanied miners in the Wieliczka salt mine since the very beginning of salt extraction. Methane leaks caused serious impediments in safe conduct of underground work, whereas methane ignition and explosions resulted in burns and fatalities among the mining personnel. Increased probability of occurrence of this dangerous gas existed with respect to work in the “spiz” salt deposits and in the vicinity of southern and northern border of the bed. It also accumulated in significant amounts in the Crystal Grottoes and in their direct vicinity. Manners of eliminating methane threat changed throughout history: from preventive methane burning, improvement of ventilation and modern techniques of methane detection. Mining regulations were also used to ensure safety.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2015, 30; 109-127
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ograniczenie zagrożenia wodnego w Kopalni Soli „Kłodawa” S.A. poprzez likwidację wyrobisk poza filarem brzeżnym w Polu nr 1 na poz. 600 m
Reduction of water hazard in the “Kłodawa” S.A. Salt Mine by liquidation of the workings outside the salt dome’s border pillar in Field 1, Level 600 m
Autorzy:
D’obyrn, Kajetan
Andrusikiewicz, Wacław
Cyran, Katarzyna
Staszczak, Wacław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192019.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
kopalnia soli
zagrożenie wodne
likwidacja wyrobisk
salt mine
water hazard
liquidation of underground working
Opis:
Ograniczenie zagrożenia wodnego stanowi jeden z priorytetów Kopalni Soli „Kłodawa”. Pole soli kamiennej białej nr 1 zlokalizowane jest wzdłuż wschodniej granicy wysadu. Granice Pola od strony północno-wschodniej stanowi konstrukcyjnie wyznaczona powierzchnia filara brzeżnego, który do poziomu 600 m ma grubość 50 m. Źródłem zagrożenia wodnego przy eksploatacji Pola nr 1 są północno-wschodnia granica wysadu solnego oraz południowo-zachodnia granica Pola. W artykule przedstawiono metodykę likwidacji wyrobisk chodnikowych w filarze brzeżnym, w których stwierdzono zjawiska wodne. Odpowiedni dobór technologii likwidacji, uzależniony od miejsca występowania zjawisk wodnych ogranicza zagrożenie wodne omawianego rejonu kopalni.
Water hazard reduction is one of the priorities of the “Kłodawa” Salt Mine’s management. White rock salt Field No. 1 is situated along the eastern border of the Kłodawa salt dome. The boundaries of the field on the north-east side are equivalent to the structurally designated area of the peripheral pillar, which is 50 m thick down to the level of 600 m. The source of water hazard during the exploitation of Field No. 1 is situated in the north-eastern boundary of the salt dome and the south-western boundary of the Field. This paper presents a methodology of the liquidation of the salt mine’ workings in the peripheral pillar where water hazard has been identified. Appropriate selection of the mine decommissioning technology, depending on the places of occurrence of water leaks, can reduce the water hazard in the specific areas of the salt mine.
Źródło:
Przegląd Solny; 2022, 16; 153--162
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrząszcze w soli
Beetles in rock salt
Autorzy:
Kłys, Grzegorz
Ziarkiewicz, Aleksandra
Przybyło, Jerzy
Włodarczyk-Żurek, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192067.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
troglokseny
troglofile
troglobionty
chrząszcz
Wieliczka Salt Mine
trogloxene
troglophiles
troglobionts
beetles
Opis:
Kopalnia Soli „Wieliczka” jest obiektem sztucznie stworzonym przez człowieka, dawniej eksploatowanym, obecnie intensywnie odwiedzanym. Dzięki kopalni powstała nowa nisza ekologiczna, którą zaczęły zasiedlać troglofilne organizmy żywe. Jednymi z ciekawszych zwierząt żyjących w tej kopalni są chrząszcze Niptus hololeucus. Naturalnie występują w miejscach niezwiązanych z solnymi systemami podziemnymi, jednak zawleczone przystosowały się do troglobiontycznego trybu życia. Obecnie prowadzone badania ukierunkowane są m.in. na biologiczne i morfologiczne porównanie populacji troglofilnych z kopalni i żyjących poza nią. W tym celu przy pomocy pułapek Barbera pobierane są próby z 13 stanowisk z poziomów I-III. Wstępne wyniki pokazują znaczące zmiany liczebności chrząszczy znajdowanych w pułapkach, co może mieć związek z cyklem rozwojowym a także znaczne różnice związane z miejscem ulokowania pułapki.
The „Wieliczka” Salt Mine is the place artificially created by man, formerly operated, now intensely visited. Owing to mine arise new ecological niche, which troglophiles living organisms to settled. One of the more interesting animals from this mine are the beetles Niptus hololeucus. They naturally occur in place unbound with salt underground systems but introduce adapt to troglobiontic lifestyle. The aim of current research is i.a. biological and morphological comparison troglophile and free-living populations. For this purpose, using Barber’s traps samples from 13 positions from the I-III level of the mine are collected. The preliminary results show significant changes in numbers of found beetles in traps, what may be related to the life cycle, and significant differences related to the location of the trap.
Źródło:
Przegląd Solny; 2018, 14; 145--147
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Infrastruktura Wieliczka w latach 1772-1918
Infrastructure of Wieliczka between 1772 and 1918
Autorzy:
Krzysztofek, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487342.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Infrastruktura
Wieliczka
miasto
kopalnia soli
techniczna infrastruktura
szyby górnicze
Infrastructure
city
salt mine
mine shaft
technical infrastructure
Opis:
This study is devoted to the broadly-understood technical infrastructure and analysis of development of its individual areas which exerted significant impact on the proper functioning and development of Wieliczka during the times of the Austrian partition. The following issues are discussed in the study: transport infrastructure, both road and train, provision of the city and the mine with water (water supply system from the Lednice ponds of 1803, water supply systems from ponds: na Grabówkach, Syberia, from the Park of Empress Elizabeth, supplying water to the mining shafts and providing potable water from Bieżanów), discharge of sewage, lighting (starting with oil lamps, through kerosene and gas laps and ending with electric lights) and communication, i.e. the beginnings of the telegraph and telephone. Some of these discoveries are still used in Wieliczka, e.g. the potable water pipeline from Bieżanów and the main collector discharging sewage from the city. The saltworks power plant did not stand the test of time. The developing town was forced to get connected to the electric main of the city of Cracow. Transport infrastructure was significantly modernized and improved. Railway was electrified and roads were rebuilt.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2012, 28; 115-170
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kaplica Św. Antoniego w Kopalni Soli „Wieliczka” przykładem ratowania kulturowego i naturalnego dziedzictwa
The Chapel of St. Anthony in the “Wieliczka” Salt Mine – an example of saving cultural and natural heritage
Autorzy:
Wolańska, Agnieszka
Przybyło, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192043.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
kaplica Św. Antoniego
dziedzictwo
Wieliczka Salt Mine
St. Anthony’s chape
heritage
Opis:
Tematem niniejszego artykułu jest kaplica Św. Antoniego, znajdująca się na I poziomie (ok 64 metrów głębokości; nr inwentarzowy I/17) w Kopalni Soli „Wieliczka”. Jest ona jednym z najcenniejszych obiektów wśród dziesiątków innych udostępnianych turystom. Jej wyjątkowość polega na tym, że została od początku zaprojektowana jako miejsce kultu, wydrążone w jednej bryle soli zielonej. Pierwotny wystrój wnętrza powstał w latach 1690-1710 i nosi cechy stylu barokowego. Niefortunne położenie kaplicy w pobliżu szybu Daniłowicza oraz sytuacja hydrogeologiczna rejonu komory Włodkowice sprawiło, że solny wystrój kaplicy od początku był skazany na niszczącą działalność wody. Z uwagi na swoją zabytkowość i unikatowość kaplica jest miejscem szczególnie ważnym w aspekcie jej zabezpieczenia i przekazania następnym pokoleniom górniczego dziedzictwa. Niniejszy artykuł przestawia uwarunkowania przyrodnicze, historię jej powstania i zabezpieczania. Opierając się na dostępnych materiałach (publikowanych i niepublikowanych) przywołuje najbardziej spektakularne prace, które zostały w niej wykonane. Autorom szczególnie zależało na skupieniu uwagi na współczesnych pracach zabezpieczających, które zostały przeprowadzone w XX i pierwszych 18 latach XXI wieku. Naszym celem było udokumentowanie i zebranie wszystkich dostępnych przekazów (projektów, koncepcji, opracowań) mając nadzieję, że pomoże to w prowadzeniu dalszej ochrony tego miejsca.
The topic of this article is the Chapel of St. Anthony located on the Level I (approximately 64 m underground, inventory number I/17) in the “Wieliczka” Salt Mine. It is one of the most valuable and outstanding sites available to tourist. Its uniqueness derives from the fact that this chamber was designed to be a place of religious workship cut out of one lump of green rock salt. The original interior design was created between 1690 and 1710 and carries the features of the Baroque style. The unfortunate location of the chapel near the Daniłowicz Schaft and the hydrogeological situation of the Włodkowice Chamber meant that, from the very beginning, the chapel’s salt décor was exposed to the destroying force of water. Due to its historical value and uniqueness, the chapel is a particularly important place especially in the aspect of its protection and maintenance for generations to come. This article presents the natural conditions, the history of its creation and preservation. Based on the available materials (published and unpublished), it recalls the most spectacular works that have been created in the chapel. The authors were particularly interested in focusing on contemporary security works that were executed in the twentieth and first 18 years of the twenty first century. Our goal was to document and collect all available information (projects, concepts, bibliographies) hoping that this will help to further protect this place.
Źródło:
Przegląd Solny; 2020, 15; 89--106
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geologiczne i historyczne przyczyny awarii wodnej w poprzeczni Mina w Kopalni Soli „Wieliczka”
Geological causes and the sequence of water encroachment into the Mina cross-corridor of the “Wieliczka” Salt Mine
Autorzy:
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192087.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
poprzecznia Mina
zagrożenie wodne
Wieliczka Salt Mine
Mina cross-corridor
water hazard
Opis:
W 1992 roku w Kopalni Soli „Wieliczka” doszło do katastrofy wodnej. Podczas przebudowy ostatnich metrów poprzeczni Mina zlokalizowanej na IV poziomie kopalni zaistniały gwałtowne wypływy wody niosącej duże ilości materiału skalnego. Apogeum wypływów miało miejsce jesienią 1992 roku, kiedy doszło do destrukcji powierzchni terenu na przedpolu poprzeczni. Przyczyny zaistnienia katastrofy są złożone i sięgają początku XX wieku, kiedy kopalnia pod presją krytyki dotyczącej złej jakości wydobywanej soli poszukiwała nowych pól eksploatacji złoża. Do prac rozpoznawczych należało przedłużenie północnych końcówek poprzeczni Strzelecki, Dunajewski i Mina, dokonane w latach 1908-1917. Z uwagi na budowę geologiczną górotworu w przypadku poprzeczni Mina przedsięwzięcie okazało się chybione. Z powodu braku właściwego nadzoru nad prowadzonymi pracami, przekroczono granicę złoża i otrzymano w efekcie dopływ nienasyconej wody pochodzącej z utworów chodenickich. Granicy złoża wówczas nie wychwycono, o czym świadczą archiwalne materiały kartograficzne z lat 20. Wyciek w poprzeczni został zarejestrowany i podlegał systematycznej kontroli. Widnieje on na archiwalnej mapie z lat 30. Po II wojnie światowej dopuszczono do pogorszenia się technicznego stanu poprzeczni i ostatecznie w 1971 roku końcowe kilkadziesiąt metrów chodnika uległo zawałowi. Wyciek w poprzeczni przestał być kontrolowany i ujmowany i w sposób nieopanowany migrował na niższe poziomy kopalni, powodując destrukcję górotworu. W latach 80. postanowiono odbudować poprzecznię w celu ponownego ujęcia wycieku. Obowiązująca w górnictwie solnym instrukcja Zjednoczenia Kopalnictwa Surowców Chemicznych nakazywała ujmowanie wód kopalnianych w miejscu ich dopływu w celu uniemożliwienia migracji nienasyconych wód w solnym górotworze. W drugiej połowie lat 80 zaprojektowano przebudowę chodnika, jednak zbyt forsowną. Realizacja tego projektu na początku lat 90., w warunkach przemian społecznych i gospodarczych zachodzących w Polsce i zmian personalnych w kopalni doprowadziła do zaistnienia katastrofy wodnej w poprzeczni. Katastrofa ta oprócz negatywnych skutków miała jednak także swe pozytywne aspekty w postaci restrukturyzacji kopalni i wypracowania nowoczesnych metod zwalczania zagrożenia wodnego w górnictwie solnym.
Catastrophic water intrusion into the Wieliczka Salt Mine occurred in 1992. When the final section of the Mina Crosscorridor, located at Level IV of the Salt Mine, was under reconstruction, sudden inflow of water carrying large amounts of rock material encroached the workings. The maximum leaks volume occurred in the autumn of 1992, with the destruction of land surface on the foreground of the cross-corridor (phot.1). The causes of the catastrophic events were complex and went back to the beginning of the 20th century when the Salt Mine management started to search for new mining fields under the pressure of criticism relating to the poor quality of extracted salt. Exploration works involved extension of the northern sections of the Strzelecki, Dunajewski, and Mina Cross-corridors conducted in 1908-1917. The last of the three projects failed, owing to the geological structure of the rock mass (fig.1). The salt deposit boundary was penetrated by the cross-corridor, probably due to poor supervision, and, consequently, unsaturated water originating from the Chodenice formation (fig.6), flew into the workings. The salt deposit boundary was not correctly identified, as proved by the archival cartographic materials of the 1920’s (fig.2,3). The leak was registered and put under regular inspections which we can see on the 1930’s maps (fig.4). After World War II, the technical condition of the cross-corridor was neglected and the end section several dozens of metres long collapsed in 1971. The water could not be controlled any longer and it migrated to the lower levels of the Salt Mine, causing rock mass destruction (fig.5). The management decided to reconstruct the cross-corridor in the 1980’s and plug the leak. The salt mining instructions adopted by the Chemical Minerals Corporation ordered plugging water leaks on location to prevent migration of unsaturated water within salt deposit. In the second half of the 1980’s, the reconstruction project was designed, but the works were too extensive (fig.7). The project was conducted in the early 1990’s, the period of social and economic transformations, as well as personnel replacements, occurring in Poland and in the Salt Mine itself. Those also contributed to the developments. Besides the negative effects, the catastrophe resulted in the implementation of a restructuring project and working out modern methods of water hazard control in salt mining.
Źródło:
Przegląd Solny; 2017, 13; 5--14
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kopalnia zdrowia i atrakcji
Mine of health and attractions
Autorzy:
d’Obyrn, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/363466.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
wywiad
Kopalnia Soli Wieliczka
multimedia
tężnia solankowa
sanatorium
interview
Wieliczka Salt Mine
Media
graduation tower
Opis:
Wywiad z dr. hab. inż. Kajetanem D’Obrynem, prezesem zarządu Kopalni Soli „Wieliczka” SA.
Joanna Koterska talks to PhD. Eng. Kajetan D'Obryn, the CEO Wieliczka Salt Mine.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2015, 4; 17
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Model koncepcyjny trzystopniowej izolacji w podziemnym składowisku odpadów w wysadzie solnym
The conceptual model for three-stage isolation in the underground waste storage facility within the salt dome
Autorzy:
Poborska-Młynarska, K.
Korzeniowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192120.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
podziemne składowisko odpadów
kopalnia soli
izolacja odpadów
wysad solny
underground waste storage facility
salt mine
waste isolation
salt dome
Opis:
W Polsce planowane jest utworzenie podziemnego składowiska odpadów w kopalni soli. Celem artykułu jest przedstawienie modelu trwałej izolacji substancji szkodliwych od wód podziemnych i biosfery w składowisku w wysadzie solnym. Podstawą do utworzenia modelu są doświadczenia uzyskane w podziemnym składowaniu w krajach Europy Zachodniej, znajomość geologiczno-górniczych warunków i techniki eksploatacji soli w wysadach solnych Polski. Dla wysadu solnego stworzono koncepcję trzystopniowej izolacji uwzględniając sztuczne i naturalne bariery w składowisku.
The construction of the underground waste storage facility in the salt mine in Poland is planned. The aim of this article is to demonstrate a model of permanent isolation of pollutants from groundwater and the biosphere in the storage located within the salt dome. The basis for the model are: the experiences gained in underground storage in Western Europe, the knowledge of geological and mining conditions and saltmining techniques in salt domes, Central Poland. For the salt dome a three-stage isolation concept has been revealed taking into account natural and artificial barriers.
Źródło:
Przegląd Solny; 2015, 11; 51--56
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy hydrogeologiczne i geotechniczne związane z zawodnieniem zabytkowych szybów Kopalni Soli Wieliczka na przykładzie szybu Górsko
Hydrogeological and geotechnical issues associated with water accumulation in the historic shafts of the Wieliczka Salt Mine: the Górsko Shaft case
Autorzy:
Obyrn, K. d'
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184716.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
miocen
Wieliczka
kopalnia soli
zagrożenie wodne
stabilizacja górotworu
Miocene
salt mine
water hazard
stabilization of rock
Opis:
Szyb Górsko został zgłębiony do głębokości poziomu I w pierwszej połowie XVII wieku i ukończono go prawdopodobnie w 1622 roku. W XIX wieku szyb pogłębiano, a w 1954 roku został zasypany do głębokości około 6 m p.p.t. Na podszybiach szybu oraz w pobliskiej komorze Fryderyk August rejestrowano wycieki solanek oraz okresowo wynoszony materiał skalny w postaci iłów pylastych. Teren wokół szybu systematycznie osiada, a rejestrowane średnie obniżenia terenu wynoszą ok. 13 mm/rok. W grudniu 2002 roku tempo osiadań wzrosło, powodując spękania budynku nadszybia. W lutym 2011 r. został opracowany projekt techniczny doszczelnienia szybu. Zaprojektowano 83 otwory doszczelniające otaczające szyb, o głębokości 18 m oraz trzy otwory kontrolne w tarczy szybu. Prace cementacyjne zaplanowano w czterech strefach głębokościowych przy użyciu zaczynów cementowych, a realizację projektu rozpoczęto w grudniu 2011 r.
The Górsko Shaft was excavated to the depth of Level I in the first half of the seventeenth century, and was probably completed in 1622. in the nineteenth century, the shaft was extended. in 1954, the Górsko Shaft was filled up to a depth of approximately 6 meters below the ground. Infl ows out of the Górsko Shaft were first observed in the shaft bottom and in Fryderyk August chamber. Through suffusion and leaching salt formations, migratory waters caused soil settling and structural damage to the shaft top building. In February 2011, a technical design for the sealing of the Górsko Shaft was developed, which calls for cementing work and the elimination of surface water infl ow through the shaft into the mine workings. Engineering work related to the restriction of the flow of water into the Górsko Shaft began in December 2011.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2012, 38, 1; 23-34
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tu historia jest wciąż żywa, a zdrowie płynie z głębi ziemi
Here, the history still lives and health springs from underground
Autorzy:
d’Obyrn, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/365609.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
wywiad
kopalnia soli Wieliczka
obiekt turystyczny
działalność
D'Obyrn Kajetan
interview
Wieliczka Salt Mine
tourist
activity
Opis:
Wywiad z dr. hab. inż. KAajetanem D’Obyrnem, prezesem zarządu Kopalni Soli „Wieliczka” SA.
Anna Szczepanik talks to kajetan D'Obyrn, Ph.D., Eng., president of the bard of "Wieliczka" Salt Mine SA.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2014, 3; 78
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The stabilization of the rock mass of the Wieliczka salt mine through the backfilling of the Witos chamber with the use of injection methods
Stabilizacji górotworu Kopalni Soli „Wieliczka” poprzez likwidację komór „Witos” z zastosowaniem metod iniekcji
Autorzy:
d'Obyrn, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219166.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kopalnia soli
stabilizacja górotworu
zaczyny uszczelniające
iniekowanie żużli
salt mine
rock stabilization
sealing slurries
slag injection
Opis:
The Wieliczka Salt Mine is the most famous and the most visited mining industry monument in the world and it requires modern methods to ensure rock mass stability and tourists’ security. Both for conservation and tourism organization reasons, the group of Warszawa-Wisla-Budryk-Lebzeltern-Upper Witos Chambers (Photo. 1, 2. 3) located the Kazanów mid-level at a depth of 117 m underground is extremely important. Discontinuous deformation occurring in this Chamber complex was eliminated by comprehensive securing work with anchor housing, but their final securing and stability is conditioned by further backfilling and sealing the Witos Chambers situated directly beneath. In the 1940s and 1950s, the Witos Chamber was backfilled with slag from the mine boilerhouse. However, slags with 80% compressibility are not backfilling material which would ensure the stability of the rock mass. The chambers were exploited in the early nineteenth century in the Spizit salts of the central part of the layered deposit. The condition of the Upper Witos, Wisla, Warszawa, Budryk, and Lebzeltern Chambers is generally good. The western part if the Lebzeltern Chamber (Fig. 1), which was threatened with collapse, was backfilled with sand. In all the chambers of the Witos complex, local deformation of ceiling rock of varying intensity is observed as well as significant destruction of the side walls of pillars between chambers. No hydrogeological phenomena are observed in the chambers. It has been attempted to solve the problem of stability of the rock mass in this region of the mine by extracting the slag and backfilling with sand, erecting concrete supporting pillars, backfilling the voids with sand, anchoring the ceiling and the side walls, the use of the pillar housing. The methods have either not been applied or hale been proved insufficient to properly protect the excavation situated above. In order to select the optimal securing method, a geomechanical analysis was conducted in order to determine the condition of the chambers with particular emphasis on the pillars between the chambers. The analysis demonstrated the need to backfilling the Witos Chambers in order to improve the strength parameters of the pillars and the cross-level ledge. The next step consisted of selecting the sealing mix and testing how the additional burden and improving the slag strength parameters shall affect the stability of the excavations of the Kazanów mid-level. In order to determine the optimal composition of the backfilling mixtures, formulas of sealing brine slurries have been developed. Laboratory tests were also conducted concerning the strain parameters specifications of slags extracted from the Witos Chamber. Taking into account the slurry tests, and in particular, the density, strength and strain parameters, the optima composition of the sealing mix was selected. The analysis of the results of numerical recalculations demonstrate that even the use of highest-density mixtures, backfilling(sealing) of the Witos Chambers should not cause significant disturbance of the current tension in the surrounding rock mass. The longterm impact of sealing should lead to improvement of the strain levels on the ledges between Level III and Kazanów mid-level chambers. The positive results of applying in the Mine of injection slurries for sealing and stabilizing the rock mass and the construction of the injection node on the surface of the Kosciuszko shaft area have allowed resuming work in the Witos Chambers. The main injection over 1,000 m long pipeline was constructed from the injection node through the Kosciuszko Shaft and along Level III of the mine. The sealing of the Witos Chambers complex was divided into three areas (Fig. 2) separated by backfilling dams. Each region was connected to an injection and venting pipeline, and areas of possible injection material off-flow from backfilling locations were secured. Once that the Chambers are sealed with the use of the pipeline seven bore holes will be drilled from excavations situated above through which the sealing slurry will be administered. The operation will serve to eliminate any voids and re-seal the slag, and it will be conducted until pressures of approximately 0.5 MPa on the bore hole collar is achieved. As past experience indicates, injection slurry formula can be regularly adjusted adequately to the changing geomechanical parameters and the type of sealing work at the Wieliczka Mine. Once that the backfilling and sealing process in the Witos Chambers complex is completed, it shall be necessary to conduct monitoring activities in order to determine the processes occurring in the rock mass after the backfilling. The properties of sealing mixtures qualify those for use in the environment both of salt mines and other mineral ore mines to stabilize the rock mass in the mining-geomechanical context precluding the possibility of weakening the rock mass strength parameters and at the same time sealing the rock mass and the loose material deposited in the excavation.
Kopalnia Soli „Wieliczka” będąca najbardziej znanym i najliczniej odwiedzanym zabytkiem górniczym na świecie wymaga najnowocześniejszych metod zapewniających stabilność górotworu i bezpieczeństwo zwiedzających. Niezwykle ważny ze względów konserwatorskich jak i organizacji ruchu turystycznego jest zespół komór Warszawa-Wisła-Budryk-Lebzeltern-Witos Górny (Fot. 1-3) zlokalizowany na międzypoziomie Kazanów na głębokości 117 m p.p.t. Występujące w tym zespole komór deformacje nieciągłe zniwelowane zostały poprzez kompleksowe zabezpieczenie ich obudową kotwową jednak ich docelowe zabezpieczenie i stabilność warunkowana jest dosadzeniem i doszczelnieniem leżących bezpośrednio pod nimi komór Witos. Zespół komór Witos został w latach 40 i 50. XX wieku podsadzony żużlem z kotłowni kopalnianej. Żużle o ściśliwości 80% nie stanowią podsadzki, która zapewniałaby stabilizację górotworu. Komory zostały wyeksploatowane na początku XIX wieku w solach spizowych łuski centralnej złoża pokładowego. Stan komór Witos Górny, Wisła, Warszawa, Budryk, Lebzeltern jest na ogół dobry. Zachodnia część komory Lebzeltern (Rys. 1) była w stanie zawałowym i z tego względu została podsadzona piaskiem. We wszystkich komorach zespołu Witos obserwuje się lokalne deformacje skał stropowych o różnym natężeniu oraz znaczne niszczenie ociosów filarów międzykomorowych. W komorach nie występują zjawiska hydrogeologiczne. Problem stabilizacji górotworu w tym rejonie kopalni starano się rozwiązać poprzez wybranie żużla i podsadzenie piaskiem, budową podporowych słupów betonowych, dosadzenie pustek piaskiem, kotwienia stropu i ociosów, zastosowanie obudowy podporowej. Metod tych nie zastosowano lub okazały się nieskuteczne dla prawidłowego zabezpieczenia wyrobisk nadległych. W celu wyboru optymalnej metody posłużono się analizą geomechaniczną, której celem było określenie stanu komór ze szczególnym uwzględnieniem filarów międzykomorowych. Na tej postawie stwierdzono konieczność wypełnienia komór Witos w celu poprawy parametrów wytrzymałościowych filarów i półki międzypoziomowej. Kolejnym krokiem był dobór mieszaniny doszczelniającej i sprowadzenie jak dodatkowe obciążenie i poprawa parametrów wytrzymałościowych żużli wpłynie na stateczność wyrobisk międzypoziomu Kazanów. W celu określenia optymalnego składu mieszanin podsadzkowych opracowano receptury solankowych zaczynów doszczelniających. Przeprowadzono również badania laboratoryjne własności parametrów odkształceniowych żużli pobranych z komór „Witos”. Biorąc pod uwagę badania zaczynów, a w szczególności gęstość oraz parametry odkształceniowe i wytrzymałościowe wybrano optymalny skład mieszaniny doszczelniającej. Z analizy wyników ponownych obliczeń numerycznych wynika, że nawet w przypadku stosowania mieszanin o największej gęstości podsadzenie (doszczelnienie) komór Witos nie powinno spowodować istotnego zaburzenia stanu naprężenia panującego w górotworze otaczającym. W dłuższej perspektywie czasowej wpływ doszczelnienia powinien przejawiać się w poprawie stanu naprężenia w półkach pomiędzy poziomem III a komorami międzypoziomu Kazanów. Pozytywne wyniki stosowania w Kopalni zaczynów iniekcyjnych wykorzystywanych do uszczelniania i stabilizacji górotworu oraz budowa na powierzchni w rejonie szybu Kościuszko węzła iniekcyjnego stworzyły warunki do ponownego podjęcia prac w komorach Witos. Od węzła iniekcyjnego poprzez szyb Kościuszko oraz III poziomem kopalni został doprowadzony główny rurociąg iniekcyjny o długości ponad 1000 m. Doszczelniany zespół komór Witos podzielono na trzy pola (Rys. 2) oddzielone tamami posadzkowymi. Do poszczególnych pól doprowadzono rurociągi iniekcyjne i odpowietrzające oraz zabezpieczono miejsca możliwego odpływu iniektu z pól podsadzkowych. Po doszczelnieniu komór rurociągami odwiercone zostanie z wyrobisk nadległych siedem otworów przez które również będzie podawany zaczyn uszczelniający. Podawanie zaczynu otworami będzie miało na celu likwidację ewentualnych pustek i ponowne doszczelnienie żużli, a prowadzone będzie do osiągnięcia ciśnienia ok. 0,5 MPa. Jak wynika z dotychczasowych doświadczeń, receptury zaczynów iniekcyjnych mogą być na bieżąco korygowane adekwatnie do zmiennych w warunkach KS „Wieliczka” parametrów geomechanicznych i rodzaju prac doszczelniających. Po zakończeniu procesów podsadzkowo-doszczelniających w zespole komór „Witos” konieczne jest prowadzenie monitoringu w celu określenia procesów zachodzących w górotworze po zakończeniu podsadzania. Właściwości mieszanin doszczelniających predysponują je do wykorzystania w warunkach kopalni soli jak i innych kopalniach surowców mineralnych celem zarówno stabilizacji górotworu w warunkach górniczo-geomechanicznych wykluczających możliwość osłabienia parametrów wytrzymałościowych górotworu jak i równoczesnego doszczelniania górotworu oraz materiału luźnego zalegającego wyrobiska.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2012, 57, 1; 93-105
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość Na, Ca, Cl i proporcje między tymi składnikami jako wskaźnik pochodzenia przejawów wodnych w złożu Wieliczka
Na, Ca, Cl relations in mine waters from the Wieliczka Salt Mine as an indicator of their origin
Autorzy:
Winid, B.
Witczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183940.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
hydrogeochemia
złoża soli
wskaźniki hydrochemiczne
zagrożenie wodne
kopalnia soli
Wieliczka
Wieliczka Salt Mine
hydrogeochemistry
salt deposit
hydrochemical ratios
water danger
Opis:
Procesy kształtujące chemizm wód (w większości solanek) Kopalni Soli Wieliczka mogą być opisane za pomocą związków między poszczególnymi jonami. Wody infiltracyjne dopływające do złoża ługują jego rozpuszczalne składniki, przede wszystkim halit. Dlatego też podstawowymi składnikami chemicznymi wód rejonów złóż soli są jony Na+ i Cl-. W wypadku wód, których mineralizacja związana jest z ługowaniem złóż soli kamiennej, wartość wskaźnika [wzór] powinna wynosić około 1, ponieważ takie proporcje między jonami występują w kryształach soli kamiennej. Wartości tego wskaźnika (w zdecydowanej większości wycieków oscylujące wokół 1), a także proporcje między zawartością Na+, Ca2+ i Cl- przedstawione na diagramie "deficyt Na - nadmiar Ca" wskazują, że głównym czynnikiem decydującym o chemizmie tych wód jest proces rozpuszczania halitu. Świadczy to o infiltracyjnym charakterze przejawów wodnych złoża Wieliczka.
Processes which affect the chemical components of waters (mostly brines) of the Wieliczka Salt Mine can be described by the relationships between the main ions. Infiltration waters leaking into the deposit are dissolving its soluble components, primarily halite (NaCl). Na+ and Cl- are the main chemical components of water connected with the salt deposit. For water mineralized by the dissolution of salt, the molar ratio [formula] is close to 1 because such proportions between ions appear in crystals of the rock-salt. The proportion between Na+ and Ca2+ reflects the following processes: ion exchange, evaporation, dissolution and precipitation of the halite, calcium sulphates and carbonates, and also dolomitization and dedolomitization. Hence these processes can be represented by the diagram "deficit Na - excess Ca". The diagram shows evidence of infiltrating origin of water circulating in the the Wieliczka salt deposit.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2007, 33, 4; 421-438
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stability analysis of underground mining openings with complex geometry
Autorzy:
Cała, M.
Stopkowicz, A.
Kowalski, M.
Blajer, M.
Cyran, K.
d'Obryn, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/178728.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
stability analysis of underground workings
complex geometry and geological structure
3D numerical modelling
Wieliczka Salt Mine
Opis:
Stability of mining openings requires consideration of a number of factors, such as: geological structure, the geometry of the underground mining workings, mechanical properties of the rock mass, changes in stress caused by the influence of neighbouring workings. Long-term prediction and estimation of workings state can be analysed with the use of numerical methods. Application of 3D numerical modelling in stability estimation of workings with complex geometry was described with the example of Crystal Caves in Wieliczka Salt Mine. Preservation of the Crystal Caves reserve is particularly important in view of their unique character and the protection of adjacent galleries which are a part of tourist attraction included in UNESCO list. A detailed 3D model of Crystal Caves and neighbouring workings was built. Application of FLAC3D modelling techniques enabled indication of the areas which are in danger of stability loss. Moreover, the area in which protective actions should be taken as well as recommendations concerning the convergence monitoring were proposed.
Źródło:
Studia Geotechnica et Mechanica; 2016, 38, 1; 25-32
0137-6365
2083-831X
Pojawia się w:
Studia Geotechnica et Mechanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje Szybu Regis
History of the Regis shaft in Wieliczka
Autorzy:
Charkot, Józef
Gawroński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1574568.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Szyb
Wieliczka
Kopalnia Soli
Rewitalizacja
Urządzenia szybowe
Budowa szybu
Shaft
Salt Mine
Revitalization
Shaft machine
Shaft building
Opis:
The object of the study is the history of the oldest shaft – out of shafts that are still operating – of the Wieliczka Salt Mine. Hollowed out in the centre of the town in the middle of the 14th century, it continued to be the main mining shaft incessantly for approx. 600 years. It was the first shaft to be deepened below level I of the mine (18th century). Here, technical novelties in vertical transport were introduced and the first steam winding machine in Wieliczka was launched in 1861 and later an electric one (1912). The authors present the following issues in detail: construction and deepening of the shaft, modernization of winding machines, the salt mill and the surface infrastructure, changes in nomenclature and revitalization. Available historical sources were used, along with iconographic accounts, mining cartography and technical documentation. The Regis shaft, after completion of renovation work in 2012, started a “new life” contributing to streamlining of tourist traffic in the Wieliczka Salt Mine.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2012, 28; 7-30
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opis trasy turystycznej Kopalni Soli Wieliczka w świetle opracowania Jana Nepomucena oraz ludwika Emanuela Hrdinów z 1842 roku
Description of the Wieliczka Salt Mine tourist route in the light of a study conducted by John of Nepomuk and ludwig Emanuel Hrdina in 1842
Autorzy:
Konwerska, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487317.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Opis
trasa
turystyczna
J.N.i L.E.Hrdina
kopalnia
soli
Wieliczka
Description
tourist
route
salt mine
Opis:
Geschichte der Wieliczkaer Saline is a unique source for every researcher who is learning about the history, geology and mining technique of the Wieliczka salt mine. The authors, professionally connected and obviously fascinated by the Wieliczka mine, created its full picture, taking into consideration all the aspects of everyday life of a salt business. The versatility of the 1842 publication is strongly evidenced by the last part of the monograph − Beschreibung der Werkwürdigkeiten des Wieliczkaer Steinsaltzwerkes als Leitfaden bei der gewühnlichen Gasttour− prepared by Ludwig Emanuel as an appendix presenting the tourist route of that time. The entire work of the Hrdina brothers, which consists of texts, lithographs and maps, brings us closer to the multilayered picture of the history of the Wieliczka salt mine until the first half of the 19th century. The text of this appendix, its lithographs and maps form a  specific guide which contains not only a description of the then route, but, above all, guidelines for “strangers” planning to visit the Wieliczka salt mine. This collection could function, independently from the 1842 study, as an individual book dedicated to masses of tourists coming to Wieliczka. This illustrated material allowed visitors not only to consolidate and organise their memories, but it also enabled all those who had never reached the Wieliczka mine to familiarise themselves with the underground picturesque world, with its peculiarity and mysteries. It is therefore not surprising that until 1892, when Awit Szubert took the first black and white photographs of the Wieliczka mine interiors, the drawings prepared by the Hrdina brothers and their detailed description of the tourist route were the most frequently used information and illustrative materials for numerous national and foreign publications about Wieliczka. Before 1892, the management board would answer each query concerning the mine’s interior images with recommendations to use the lithographs by Ludwig Emanuel Hrdina and John of Nepomuk. The authors of the 1842 monograph not only managed to capture the exceptional picture of the Wieliczka salt mine, but they also succeeded in recording a rare phenomenon of the 19th century − an underground tourism. What is more, the uniqueness of the Wieliczka salt mine lies in the fact that it is one of the oldest tourist attractions in Poland, as well as one of the first fully organised tourist destinations. It is important to remember that in the 19th century partitioned Poland, over 100 museums were established. Most of them were founded in the second half of the 19th century, when the Wieliczka mine had already introduced a well-organised and well-functioning system of first fees for visitors. In January 1868 the salt mine authorities announced the first tariff in the history of Wieliczka tourism. They used attractions originally prepared for special, crowned guests. Purchased tickets involved lighting of the underground route and aforementioned additional attractions. It is worth adding that in the second half of the 19th century Austrian salt mine administration established, apart from the underground tourist route, Museum of the Mining School − an educational centre with scientific support and a  small exposition of souvenirs in the building of the Rudolf’s shaft top, commemorating personalities visiting the mine. At the very end of the 19th century these meticulously gathered elements were located in the Salt Mine Museum in the so-called Sztygarówka building. Finally, it should be noted that the tourist route, once accepted by the Austrian authorities, to a certain extent has been operating to this day. Naturally, over these 200 years its reach and character have changed significantly. Today’s underground route includes more than 40 chambers. This is twice the number of the route from the first half of the 19th century. Another important aspect is that over the past few years decorations of individual mine workings have changed. This can be most easily seen in the Drozdowice Chamber, where a wooden pillar and cribs were built during the years 1900- 1901. It is worth noting that the then route did not include the most famous underground chapel in the world, the Chapel of St. Kinga. Its first foundations were laid around 1895. Nonetheless, the modern tourist route occupies the same area as the one from the first half of the 19th century, i.e. the mine workings concentrated around the Daniłowicz Shaft. As a result, part of those intended for visitors in the first half of the 19th century is also available for tourists coming to Wieliczka today. These include the Daniłowicz Shaft, the Antonia Shaft, chambers of Urszula, Michałowice, Drozdowice, Józef Piłsudski (formerly the Rosetti/Majer chambers), Pieskowa Skała, Sielec, Spalona and St Anthony’s Chapel. Certainly, their interiors are quite different today. What is important, however, both today and in the Austrian times tourists visited the same part of the mine, which by its hosts was considered the most elegant and representative of the history of the Wieliczka salt mine. For nearly 250 years, since the Austrians introduced the first tourist route, significant and irreversible changes in the mine’s layout and design have taken place. All the descriptions and accounts that have been preserved from the old times give us a picture of the mine workings and the scope of services provided. In this context, the 1842 publication and its illustrations should be regarded as invaluable.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2017, 32; 10-68
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Balneoterapeutyczne wykorzystanie solanek w uzdrowisku Kopalnia Soli „Wieliczka”
Balneotherapy use of brines in the Spa Salt Mine „Wieliczka”
Autorzy:
d’Obyrn, K.
Rajchel, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075425.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
uzdrowisko Kopalnia Soli „Wieliczka"
solanka
balneoterapia
klasyfikacja obiektu
Spa of the Wieliczka Salt Mine
brines
subterraneotherapy
graduation facility
Opis:
Salt mining at the Wieliczka mine that had lasted over a period of 700 years came to a stop on 30 June 1996. Currently the mine represents an object of culture, a museum, and also a balneotherapeutic facility. It is the place of birth of the so called subterraneotherapy, i.e., an innovative method of curing that utilizes a specific microclimate in underground chambers of inoperative salt workings. The method was finally developed by Professor Mieczysław Skulimowski, who revived the efforts of a 19th century mine physician Feliks Boczkowski. The salt mine has currently obtained a spa status, and its mineral waters (brines) from the outflows No’s W-VII-16 and W-VI-32 have been recognized as therapeutic ones. The most commonly treated are the patients with non-infectious problems of upper and lower respiratory tracts. Since November 2014 the Spa of the Wieliczka Salt Mine has also a graduation tower in the Kinga Park. In these tower is used the brine from the flow-VII-16 with a depth of 250 m. It is water Cl-Na type and 68.9 g/dm3 mineralization. The yield of salt water from this flow is 9 m3/h.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 10/2; 981--984
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of rock mass stability in the historic area of levels IV-V of the "Wieliczka" Salt Mine
Ocena stabilności górotworu w strefie zabytkowej poziomów IV-V w Kopalni Soli Wieliczka
Autorzy:
d'Obyrn, K.
Hydzik-Wiśniewska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219216.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kopalnia soli
podsadzanie wyrobisk
analiza geomechaniczna
stabilizacja górotworu
salt mine
backfilling
geomechanical analysis
stabilization of the rock mass
Opis:
As a result, of more than 700 years of exploitation in the Wieliczka Salt Mine, a network of underground workings spreading over eleven levels was created. All mine workings of significant historic and natural qualities and the majority of functional mine workings designated to be preserved are located on levels I to V. The most precious of them, available to tourists, are located in the central part of the Mine on levels I-III. The Mine is not anticipating to make levels IV, Kołobrzeg and V available for a wider range of visitors, even though there are historically and naturally precious workings in those areas as well. The most valuable of the mine workings come from the eighteenth and nineteenth centuries and were exploited mainly in a bed of fore-shaft salt, Spiza salt and the oldest ones. The characteristic feature of these excavations, distinguish them from the chambers located on the levels I-III, is the room-and-pillar system that had been used there. Mine workings exploited in this system measure up to 100 metres in length, and the unsupported pillars standing between the chambers measuring 4-10 metres in width were remained. The described above levels, including levels of VI-IX are to provide a stable support for the workings located higher up. The remaining part of the mine, with the exception of the function workings, is designated for liquidation by backfilling. The article presents an assessment of stability of the mine workings, located on levels IV-V, and their impact on the surrounding rock mass and the land surface. The analysis was based on geodetic measurements and numerical calculations for strain state of rock mass surrounding the mine workings, in actual conditions and after partial backfilling, and forecast of the rock stability factor after the end of backfilling. The assessment stability factor in the vicinity of excavations at levels IV-V was based on the results of spatial numerical analysis covering the entire central area of the mine from the surface to level V. Numerical calculations were performed using FLAC programme based on the finite difference method, allowing to observe the mechanisms and processes of destruction and deformation. The calculations were performed for the elastic-plastic medium with the Mohr-Coulomb failure criterium. The choice of this computational model was dictated by a very diverse geological structure of the Wieliczka rock mass and a complex system of excavations.
W Kopalni Soli Wieliczka, po ponad siedemsetletniej eksploatacji, wydobycie soli zostało całkowicie zakończone w roku 1996. W kwietniu 1976 roku kopalnię wpisano na Krajową Listę Zabytków, a we wrzeniu 1978 roku na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO. Pod koniec lat 70 ubiegłego wieku podjęto decyzję, że do stabilizacji górotworu oraz utworzenia mocnego podparcia najważniejszych i najbardziej cennych dla kopalni poziomów, niezbędne jest wypełnianie podsadzką wyrobisk górniczych położonych poniżej, tj. na poziomach VI-IX oraz niezabytkowych rejonów poziomów wyższych. Wszystkie wyrobiska o znaczących walorach zabytkowych i przyrodniczych oraz zdecydowana większość wyrobisk funkcyjnych, przewidzianych do zachowania, zlokalizowane są na poziomach od I do V. Najcenniejsze z nich, udostępnione dla turystów, usytuowane są w centralnej części kopalni na poziomach I-III. Poziomy IV, Kołobrzeg i V stanowić mają stabilną podporę dla wyżej położonych wyrobisk. W artykule przedstawiono ocenę stateczności wyrobisk zlokalizowanych na poziomach IV-V oraz ich wpływ na wyrobiska nadległe, zarówno obecnie, jak i po częściowym podsadzeniu oraz prognozę stanu wytężenia górotworu po zakończeniu podsadzania. Podstawą do oceny wytężenia górotworu w wokół wyrobisk na poziomach IV-V były wyniki przestrzennych analiz numerycznych obejmujących cały centralny rejon kopalni od powierzchni do poziomu V. Obliczenia numeryczne zostały wykonane przy użyciu programu FLAC bazującego na metodzie różnic skończonych umożliwiającego obserwację mechanizmów oraz przebiegu procesów zniszczenia i deformacji. Obliczenia zostały przeprowadzone dla ośrodka sprężysto-plastycznego z warunkiem wytrzymałościowym Coulomba-Mohra. Wybór tego modelu obliczeniowego podyktowany został bardzo zróżnicowaną budową geologiczną górotworu wielickiego oraz skomplikowanym układem wyrobisk.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2017, 62, 1; 189-202
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The idea of the recovery of municipal solid waste incineration (MSWI) residues in Kłodawa Salt Mine S.A. by filling the excavations with self-solidifying mixtures
Koncepcja odzysku odpadów z instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych (ITPOK) w technologii wypełniania wyrobisk samozestalającymi się mieszaninami w Kopalni Soli „Kłodawa”
Autorzy:
Korzeniowski, W.
Poborska-Młynarska, K.
Skrzypkowski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219581.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
odzysk odpadów
podsadzka utwardzana
Kopalnia Soli „Kłodawa”
odpady ITPOK
waste recovery
hardening backfill
Kłodawa Salt Mine
MSWI residues
Opis:
In view of the permanent increase of the municipal solid waste incineration (MSWI) residues amount, the numerous attempts to find a way of their recovery have been undertaken. In this paper the idea of the recovery of the MSWI residues in Kłodawa salt mine is presented. The idea is to fill the waste in underground workings, close and/or backfill the underground excavations with self-solidifying mixture prepared on the basis of MSWI grained solid residues. Two techniques are proposed: 1) hydraulic backfill technique (HBT) where the mixture is prepared in the surface installation and pumped down into the underground workings through shaft and the pipelines and 2) dry waste technique (DWT), where dry grained waste is dropped into the mine by pneumatic pipeline transport, then supplied to the underground mixture-preparing-installation and pumped as a thin liquid or paste into the selected workings. The description of the technology is preceded by general characteristic of the hardening backfill in underground mines and by characteristic of MSWI residues, drafted on the basis of the literature review.
Wobec stale przyrastającej ilości odpadów wtórnych pochodzących z instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych (ITPOK) poszukuje się sposobów ich odzysku i unieszkodliwiania. W artykule przedstawiono koncepcję technologii odzysku odpadów ITPOK w Kopalni Soli „Kładowa”. Polega ona na wypełnianiu, likwidacji i podsadzaniu wyeksploatowanych wyrobisk samozestalającą się mieszaniną sporządzoną na bazie drobnoziarnistych odpadów stałych pochodzących ze spalarń odpadów komunalnych. Zaproponowano dwie technologie: 1) technologię podsadzki hydraulicznej (TPH), w której mieszanina jest przygotowywana w instalacji powierzchniowej i jest dostarczana poprzez szyb do wyrobisk kopalni rurociągiem oraz 2) technologię suchego odpadu (TSO), w której odpady z powierzchni transportowane są pneumatycznie rurociągiem do kopalni, następnie dostarczane są do podziemnej instalacji przygotowania mieszaniny, po czym mieszanina jako płynna ciecz lub gęsta pasta jest przepompowana rurociągiem do docelowych wyrobisk. Opis koncepcyjny technologii poprzedzono ogólną charakterystyką utwardzanej podsadzki w kopalniach podziemnych i odpadów z ITPOK opracowaną na podstawie przeglądu literatury.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2018, 63, 3; 553-565
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza ruchów powierzchni terenu wynikających z konwergencji komór solnych przy wykorzystaniu zobrazowania radarowego satelity z misji Sentinel 1
Analysis of ground movements caused by slat cavern convergence with the use of radar imaging from the Sentinel 1 mission satellite
Autorzy:
Malinowska, A.
Guzy, A.
Witkowski, W.
Hejmanowski, R.
Ulmaniec, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166942.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
interferometria różnicowa
powolne osiadania powierzchni terenu
Sentinel-1A
kopalnia soli
differential interferometry
slow mining subsidence
salt mine
Opis:
Problem optymalizacji pomiarów geodezyjnych na obszarach poddanych wpływom ciągłych deformacji powierzchni terenu wciąż stanowi wyzwanie. Pomiary ruchów powierzchni na terenach górniczych najczęściej wykonywane są przy wykorzystaniu klasycznych metod geodezyjnych, takich jak niwelacja, tachimetria czy pomiary GNSS. Technika pomiarowa jest dobierana w odniesieniu do dynamiki zjawiska, stopnia zagrożenia powierzchni terenu i potencjału finansowego, którym dysponuje zleceniodawca. Przekształcenia powierzchni terenu obserwowane są z pewnym opóźnieniem w stosunku do czasu prowadzenia wydobycia. Opóźnienie to wynika m.in. z warunków górniczo-geologicznych otoczenia złoża i jest zdecydowanie największe w przypadku prowadzenia wydobycia soli. Powolna konwergencja podziemnych wyrobisk powoduje osiadania powierzchni terenu dochodzące maksymalnie do kilku centymetrów rocznie. Pomiar tego typu deformacji wymaga wysokiej precyzji, a w przypadku intensywnego zagospodarowania powierzchni terenu, również znacznej gęstości sieci pomiarowej. Dlatego też, optymalnym rozwiązaniem wydaje się być wykorzystanie zobrazowań radarowych satelity Sentinel 1-A jako metody wspierającej monitoring przemieszczeń pionowych powierzchni terenu na terenach znajdujących się nad złożem solnym. Prezentowane badania dotyczyły analizy możliwości wykorzystania zobrazowania satelitarnego pochodzącego z misji Sentinel dla wsparcia monitoringu deformacji powierzchni terenu na obszarze miasta Wieliczka na bazie technologii DInSAR. Wynikiem przeprowadzonych analiz jest powierzchniowy rozkład rocznych przyrostów osiadań w okresie 2015-2016 nad konwergującymi wyrobiskami górniczymi. Otrzymane wyniki, poddane analizie dokładnościowej poprzez ich porównanie z pomiarami geodezyjnymi realizowanymi na liniach obserwacyjnych, potwierdziły bardzo wysoką dokładność pomiarów satelitarnych. Prowadzone badania pozwoliły na wyłonienie rejonów o największej dynamice ruchów pionowych, również w strefach, w których klasyczne pomiary geodezyjne nie są prowadzone.
The geodetic measurements optimization problem plays still a crucial role in the mining areas affected by continuous ground deformation. Measurements of those movements are most frequently conducted by the use of the classical geodetic methods such as: levelling, tachymetry or GNSS. The measuring technique is selected with respect to the dynamics of the chosen phenomena, surface hazard degree, as well as the financial potential of the mining entrepreneur. Land surface changes caused by underground exploitation are observed with some delay due to mining and geological conditions of the deposit surroundings. This delay reaches the highest values in case of salt deposits extraction due to slow convergence process that implies ground subsidence maximum up to a few centimetres per year. Measurement of the deformation of this type requires high precision instruments or methods, and in the case of intensively developed urban areas, use of high density of benchmark network. Therefore, the best solution supporting the monitoring of vertical ground displacements in the areas located above the salt deposits seems to be the application of the Sentinel 1A radar imaging satellite system. The presented study involved the analysis of the possibility of applying satellite monitoring of surface deformation for Wieliczka town, using imaging radar from the Sentinel 1 mission. The outcome of the analysis - based on DInSAR technology - is the surface distribution of annual growth of settlements above mining excavations affected by the convergence process in the period of 2015-2016. Comparison of the results with levelling – which has been carried out on the benchmark network – confirmed the high accuracy of satellite observations. What is important, the studies allowed to identify the areas characterized by the greatest dynamics of vertical ground movements, also in the regions where classical geodetic measurements are not conducted.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2017, 73, 5; 24-31
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmienność zjawiska zaciskania wyrobisk komorowych w przestrzeni pola nr 2 w Kopalni Soli „Kłodawa”
Variability of the convergence phenomenon in the post-exploitation voids of the mining areas in Field 2 of the “Kłodawa” Salt Mine
Autorzy:
Bieniasz, Józef
Pietras, Jakub
Marcola-Sadowska, Jolanta
Kurdek, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2191991.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
pomiar deformacji poeksploatacyjnej
Kopalnia Soli „Kłodawa”
monitoring deformacji
konwergencja
post-exploitation deformation
Kłodawa Salt Mine
deformation monitoring
convergence
Opis:
Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Górnictwa Surowców Chemicznych „Chemkop” Sp. z o.o. od ponad 40 lat wykonuje pomiary zjawisk deformacji poeksploatacyjnych w Kopalni Soli „Kłodawa” S.A., stosując własne, oryginalne rozwiązania pomiarowe. W ostatnich kilkunastu latach systematycznie rozbudowywano sieć monitoringu zjawisk deformacyjnych w wyrobiskach kopalni. Dotyczy to także pola nr 2 będącego rejonem najbardziej skoncentrowanej eksploatacji złoża solnego w wysadzie. Rozbudowa sieci pomiarowej, podążająca za schodzącą coraz głębiej eksploatacją, objęła zarówno rejon centralny pola nr 2 jak i jego obszary peryferyjne. Zgromadzone dane pomiarowe pozwalają po raz pierwszy na próbę opisania obserwowanej zmienności zjawiska zaciskania pustek poeksploatacyjnych w całej przestrzeni eksploatacyjnej pola nr 2. Obliczone wartości parametru względnej szybkości zaciskania pionowego komór skorelowano z ich lokalizacją w strukturze wyrobisk pola eksploatacji, analizując rozkład parametru w przekrojach podłużnym i poprzecznym pola. Otrzymano generalny obraz pokazujący niewielkie szybkości zaciskania pionowego charakterystyczne dla peryferyjnych rejonów pola rozumianych jako strefy przygraniczne przestrzeni eksploatacji, oraz strefę większych wartości szybkości zaciskania w centralnej części pola i rejonie środka przestrzeni strefy eksploatacji.
t describing the observable variability of the convergence phenomena occurring in the post-exploitation voids of the entire mining space of Field 2. The calculated values of the relative vertical chamber convergence rate parameter were correlated with the chamber locations, within the structure of the mining Field excavations, by analysing the parameter distribution in longitudinal and transverse crosssections. The research results show low vertical convergence rates that are characteristic for the peripheral regions of the Field, understood as border zones of the mining space, with a one of higher convergence rate values in the central section of the Field and in the mining zone’s centre.
Źródło:
Przegląd Solny; 2022, 16; 20--28
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozpoznanie wysadu solnego Wapno na tle tworzonych obrazów złoża
Recognition of the Wapno salt dome on the background of deposit imagery
Autorzy:
Kolonko, M.
Kolonko, P.
Wachowiak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192127.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli Wapno
wysad solny Wapno
wysady solne
tektonika solna
hydrogeologia złóż solnych
cechsztyn
Wapno Salt Mine
salt dome Wapno
salt diapirs
salt tectonic
hydrogeology of salt deposits
zechstein
Opis:
Wysad solny Wapno był eksploatowany od początku XIX wieku. Początkowo eksploatowano margle kredowe, występujące ponad czapą gipsową tuż pod powierzchnią ziemi, następnie gips z czapy gipsowej i sól kamienną z wysadu solnego, którą nawiercono w 1871 r., na głębokości około 160 m p.p.t. Pierwsze nadanie górnicze na białą sól kamienną uzyskano w 1873 r. Podziemną eksploatację soli rozpoczęto w 1920 r., którą kontynuowano do 1977 r. Sól eksploatowano dwoma szybami na 8 poziomach eksploatacyjnych (III - VIII) na głębokości od 484 do 678 m p.p.t. W czasie działalności kopalni opracowano szczegółowo budowę wewnętrzną złoża oraz kształt i zasięg wysadu solnego i czapy gipsowej. Od początku eksploatacji kopalnia borykała się z zagrożeniem wodnym z warstw wodonośnych otaczających wysad, głównie z czapy gipsowej. Zagrożenie to wzrosło na początku lat 70. ubiegłego wieku. Szczególnie niebezpieczne były wycieki na poziomie III, w komorach 34, 36 i 37, które doprowadziły do zatopienia kopalni 5 sierpnia 1977 roku.
The Wapno salt dome has been mined since the beginning of the 19th century. Initially, chalk marls, occurring above the gypsum cap and underneath the land surface, were extracted. Later, gypsum from the cap and rock salt from the very salt dome were mined. The salt dome was drilled to the depth of ca. 160 m below the ground in 1871. The first white salt mining concessions were obtained in 1873. Underground salt mining started in 1920 and was continued until 1977. Salt was extracted through two shafts and at eight operating levels (III-VIII) located at the depths from 484 to 678 m. During the mining operations, a detailed internal deposit shape and structure were identified, together with the range of both salt dome and gypsum cap. Since the beginning of salt extraction, the salt mine struggled against water hazard presented by the aquifers surrounding the salt dome, mainly those located in the gypsum cap. The hazard increased in the 1970’s. The leaks at Level II, Chambers 34, 36, and 37, turned out to be particularly dangerous and caused the mine flooding on 5 August 1977.
Źródło:
Przegląd Solny; 2014, 10; 85--100
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Górniczo-konserwatorskie prace zabezpieczające zabytkowe wyrobiska "Zejścia Kalwaria" na poziomie Sobieski w Kopalni Soli "Bochnia"
Mining and conservation protective works in monumental mining workings in "Zejście Kalwaria" on Sobieski Level in Salt Mine "Bochnia"
Autorzy:
Duda, Z.
Hydzik, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350317.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopalnia soli "Bochnia"
zabytkowe obiekty podziemne
górnicze prace zabezpieczające
salt mine Bochnia
underground monumental objects
conservation works protective
Opis:
Zespół wyrobisk "Zejście Kalwaria", zlokalizowany we wschodniej części Kopalni Soli "Bochnia", łączy poziomy I Danielowiec oraz IV August. Ze względu na historyczno - geologiczny charakter, wyrobiska te objęte zostały ochroną konserwatorską. Po wykonaniu zaprojektowanej przebudowy i zabezpieczenia, zespół wyrobisk "Zejście Kalwaria°' zostanie włączony do Trasy Turystycznej. Przedmiotem pracy jest analiza prac konserwatorsko - zabezpieczających wyrobisk, aktualnie przebudowywanej części, na poziomie Sobieski i obejmują poprzecznik Reichetzer V i podłużnię Sobieski do skrzyżowania z poprzecznikiem Anguła. Opracowanie to stanowi kontynuację przebudowy, której pierwszy etap przedstawiono na XIII Międzynarodowym Sympozjum "Geotechnika 2008".
Workings complex "Zejście Kalwaria" is located in eastern part of Salt Mine "Bochnia" and connects levels: I-st Danielowiec and IV-th August. For the sake of historical and geological function, this workings was enclosed of conservation protect. "Zejście Kalwaria" will be included to Touristic Route after reconstruction. The subject of this work is analysis of conservation and protects works in workings on Sobieski level, which are under reconstruction at this moment. This section includes galleries Reichetzer V and Sobieski towards crossing with gallery Anguła. This paper describes reconstruction continuation, which fist stage, was presented in XII-th International Symposium "Geotechnics 2008".
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 1; 133-143
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza SWOT odzysku odpadów w technologii wypełniania wyrobisk w kopalni soli
SWOT analysis of the waste recovery technique for filling excavation in the salt mine
Autorzy:
Korzeniowski, W.
Poborska-Młynarska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192093.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
odzysk odpadów
wypełnianie i likwidacja wyrobisk poeksploatacyjnych
kopalnia soli
waste recovery
mining excavation backfilling and closure
salt mine
Opis:
W artykule przedstawiono analizę SWOT dla technologii wypełniania i likwidacji wyrobisk poeksploatacyjnych w Kopalni Soli „Kłodawa” z odzyskiem odpadów wtórnych, pochodzących ze spalarń odpadów komunalnych. Rozpatrywano dwie technologie wypełniania wyrobisk: suchymi odpadami w opakowaniach i odpadami jako głównymi składnikami samozestalających się mieszanin przeznaczonych do transportu hydraulicznego Zidentyfikowano i scharakteryzowano kluczowe dla przedsięwzięcia czynniki, tzn.: położenie kopalni, warunki geologiczne i hydrogeologiczne, zagrożenia naturalne, strukturę kopalni i objętość wyrobisk poeksploatacyjnych oraz wybrane technologie odzysku w powiązaniu z właściwościami odpadów. Ustalono mocne i słabe strony oraz szanse i zagrożenia technologii: środowiskowe, techniczne i społeczne. Analiza SWOT wskazała, że proponowana technologia jest korzystna dla środowiska i gospodarki, a korzyści z zastosowania technologii przewyższają ryzyko związane z możliwymi zagrożeniami.
In the paper, the SWOT analysis of the filling and closure of the post-exploitation excavations in the salt mine Kłodawa, with waste recovery technique for the secondary waste from municipal waste incinerators, is presented. Two techniques of the excavations filling were considered: with dry packaged waste and with waste as a main component of self-solidifying mixtures intended for hydraulic transport. Key factors for the technology have been identified, i.e.: location of the mine, geological and hydrogeological conditions, natural hazards, mine structure, volume of excavations and characteristic of the recovery technologies in relation to waste properties. Strengths and weaknesses, opportunities and threats: environmental, technical and social of technology have been determined. The SWOT analysis indicates that the proposed technology is beneficial to the environment and economy, and that the benefits of technology predominated the risk of possible threats.
Źródło:
Przegląd Solny; 2017, 13; 156--160
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przykład wykorzystania analizy dendrochronologicznej w datowaniu obudów górniczych w Kopalni Soli w Bochni
An Example of Application of Dendrochronological Analysis for Dating of Timbers from the Bochnia Salt Mine
Autorzy:
Szychowska-Krąpiec, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1026772.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
dendrochronologia
drewno kopalniane
Kopalnia Soli Bochnia
datowanie
kopalnie soli
obudowy drewniane
tree−ring analysis
timber
salt mine
bochnia
poland
Opis:
The presented study deal with the dendrochronological dating of wood sampled from timbering in the Bochnia salt mine. The exact dates of felling trees that had been used for timbering were determined by applying the tree−ring analysis for wood from three mining chambers: the Passionis chapel, the Mysiur stable and the Rabsztyn chamber. It transpired that the analysed timbers originated from different periods representing the time interval between the seventeenth and nineteenth centuries. The wood from the Passionis chapel was dated 1652 while that from the Rabsztyn chamber comes from the eighteen century and from the Mysiur stable – from the eighteen and nineteen centuries.
Źródło:
Sylwan; 2003, 147, 09; 47-52
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Innowacje w przedsiębiorstwach turystycznych w opinii klientów (na przykładzie Kopalni Soli w Wieliczce)
Innovations in tourist enterprises in the opinion of customers (on the example of the Wieliczka Salt Mine)
Autorzy:
Seweryn, Renata
Niemczyk, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/464767.pdf
Data publikacji:
2015-09-30
Wydawca:
Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Tematy:
innowacje produktowe
działalność innowacyjna
turystyka
przedsiębiorstwo
Kopalnia Soli w Wieliczce
product innovations
innovation activities
tourism
enterprise
Wieliczka Salt Mine
Opis:
Background. A precondition of the existence of contemporary enterprises is a constant pursuit of new, innovative solutions. The most frequently encountered innovations in tourism are marketing and product ones, implemented by different tourism supply entities, including those called tourist attractions. Material and methods. The paper verifies the thesis that innovation perception is differentiated by socio-demographic traits of tourists, particularly age. Mann–Whitney U, Kruskal–Wallis ANOVA by ranks, and homogeneity Pearson chi2 tests were applied. Results. The results of a survey conducted in the Wieliczka Salt Mine in 2015 became the empirical basis. The respondents positively assessed the innovations implemented by the Salt Mine. New solutions were also considered a motive of visiting the Mine. Admission tickets are available in ticket offices and on-line. However, the latter is preferred mainly by the youth. Conclusions. Tourism supply entities should pay special attention to the Net generation population when designing and implementing innovative solutions.
Źródło:
Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu; 2015, 50; 136-145
0239-4375
Pojawia się w:
Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Solne dziedzictwo regionu w działalności Klubu Przyjaciół Wieliczki
Autorzy:
Stabrawa-Powęska, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034243.pdf
Data publikacji:
2021-12-21
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
dziedzictwo
kopalnia soli
inicjatywy lokalne
Klub Przyjaciół Wieliczki
heritage
salt mine
heritage from below
local initiatives
Wieliczka Friends Club
Opis:
Mieszkańcy niewielkiego miasta, jakim jest Wieliczka, od wieków tworzyli kulturę, której źródeł należy szukać w miejscu pracy – kopalni soli. Jednak dzisiejsza Wieliczka jest znacznie bardziej zróżnicowana niż dawniej. Jest to przede wszystkim popularny cel turystyczny, przyciągający co roku miliony turystów. W swojej pracy postaram się odpowiedzieć na pytanie, czy możliwe jest uchwycenie elementów dziedzictwa solnego w miejscu turystycznym, jakim jest Wieliczka? W artykule przedstawię przykłady tego, jak dziedzictwo jest kształtowane przez lokalnych miłośników górnictwa soli w Wieliczce i okolicach. Uwaga zostanie skupiona na wybranych działaniach jednego z funkcjonujących stowarzyszeń – Klubu Przyjaciół Wieliczki.
For centuries, the inhabitants of a small city like Wieliczka have built a culture whose sources should be sought in the workplace – the salt mine. However, today’s Wieliczka is much more diverse than in the past. Primarily, it is a popular tourist destination, attracting millions of tourists every year. In my article, I will try to answer the question of whether it is possible to capture elements of mining heritage in a touristic place like Wieliczka? In paper, I will present examples of how heritage is shaped by local enthusiasts of the salt mining in Wieliczka and in the vicinity. Attention will be focused on selected activities of one of the local associations – the Wieliczka Friends Club.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2021, 27; 275-295
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Warianty rewitalizacji poprzeczni Albrecht, z uwzględnieniem ekspozycji walorów geologicznych zabytkowego wyrobiska
Options of the revitalization of the Albrecht connecting corridor, with the display of the geological values of the historic workings
Autorzy:
d'Obyrn, K.
Chwałek, J.
Parchanowicz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192133.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
rewitalizacja
zabezpieczanie zabytkowych wyrobisk
udostępnienie zabytku
Wieliczka Salt Mine
revitalization
historic working protection
methods of landmark availability
Opis:
Poprzecznia Albrecht zlokalizowana jest na poziomie III zabytkowej Kopalni Soli „Wieliczka”, w rejonie szybu Regis (Ryc.1). Wyrobisko to zostało wykonane w połowie XIX w. Zabytkowy charakter poprzeczni powoduje, że planowane w nim prace rewitalizacyjne należy wykonywać z zachowaniem procedur obowiązujących dla obiektów zabytkowych. W artykule przedstawiono analizę możliwych wariantów rewitalizacji poprzeczni na odcinku od podłużni Hauer do podłużni Karol, pozwalającej na jej turystyczne udostępnienie. Na wstępie, opisane zostały warunki geologiczne i hydrogeologiczne oraz warunki górnicze tego wyrobiska i dotychczas wykonane w nim prace zabezpieczające. Opisano aktualny stan techniczny poprzeczni i jej obudowy oraz zachodzący w niej proces destrukcyjny potwierdzony wynikiem analizy geomechanicznej, wymuszający konieczność podjęcia przez Kopalnię działań zmierzających do górniczego zabezpieczenia wyrobiska zapobiegającego jego całkowitemu zniszczeniu. W dalszej części artykułu scharakteryzowano walory geologiczne i zabytkowe poprzeczni, wskazujące, że oprócz wartości zabytkowych wyrobisko to posiada również ciekawe walory przyrodnicze. W wyniku analizy przedstawionych uwarunkowań oraz zaleceń Małopolskiego Konserwatora Zabytków [6] i postulatów zawartych w Studium historyczno-konserwatorskim dla poprzeczni Albrecht na poziomie III w Kopalni Soli „Wieliczka” S.A [3] określono 4 warianty rewitalizacji poprzeczni Albrecht, zróżnicowane wykorzystaniem do komunikacji w obrębie wyrobiska: transportu szynowego, kolejki podwieszanej, ciągu pieszego lub przeprawy promowej. W wyniku analiz przeprowadzonych na etapie opracowania dokumentacji projektowej robót [5] ustalono, że optymalnym sposobem rewitalizacji poprzeczni, będzie zabudowa w zabezpieczonym górniczo wyrobisku kanału spławnego umożliwiającego przeprawę promową oraz zabudowę pomiędzy kanałem spławnym a ociosem zachodnim poprzeczni przejścia dla ludzi. Wybrany sposób rewitalizacji poprzeczni Albrecht poszerzy zakres udostępnienia zabytkowej wielickiej kopalni, a wykonanie przeprawy promowej uatrakcyjni sposób zwiedzania podziemnych wyrobisk.
The Albrecht connecting corridor between the salt workings is located at Level III of the historic Wieliczka Salt Mine, in the area of the Regis Shaft (Fig.1). The working was cut out in the mid-19th century. The landmark nature of the connecting corridor causes that the revitalization works planned there should be carried out with the observation of the procedures applicable to historic sites. This paper presents an analysis of possible revitalization options of the connecting corridor at the section from the Hauer to the Karol corridors, running along the salt deposit, allowing for making the site available for visitors. First, the geological, hydrogeological, and mining conditions of the working are described, together with previous protection works. The present technical condition of the connecting corridor and its casing are described, with the destruction processes confirmed by the results of the geomechanical analysis, enforcing the necessity to take action by the Salt Mine to protect the working against complete destruction. Next, the paper concentrates on the geological and historical values of the connecting corridor, indicating that the site is also interesting from the viewpoint of nature. Upon analysis of the local conditions and the recommendations of the Małopolska Landmark Conservator [6], as well as the suggestions contained in the Historical and Preservation Study of the Albrecht Connecting Corridors at Level III in the “Wieliczka” S.A. Salt Mine [3], four revitalization options were determined for the site, depending on the use of specific modes of transportation within the working: rail cars, suspended cars, walking routes, or a ferry. As a result of the analysis conducted at the stage of the Design Documentation of Works [5], it was agreed that the best revitalization method will consist in the provision of a floatable canal, within the working protected with mining methods. It would allow for using a ferry and providing a walking route between the canal and the west wall of the working. That revitalization method of the Albrecht connecting corridor would allow for extension of tourist routes within the Wieliczka Salt Mine, with the ferry crossing making it even more attractive.
Źródło:
Przegląd Solny; 2014, 10; 107--118
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przejawy zagrożenia oraz efektu zabezpieczenia zabytkowego szybu Górsko Kopalni Soli Wieliczka w wynikach pomiarów geodezyjnych
Symptoms of threats and the effect of securing of the “Wieliczka” Salt Mine’s historic shaft “Górsko” in geodetic survey results
Autorzy:
Maj, Agnieszka
Kortas, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1861221.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
kopalnia soli
zagrożenie wodne
przemieszczenia pionowe
pomiary niwelacyjne
Wieliczka
szyb „Górsko”
salt mine
water hazard
vertical displacements
leveling measurements
“Górsko” shaft
Opis:
Szyb Górsko jest siedemnastowiecznym szybem kopalni wielickiej, który został zasypany w 1954 roku. Na przełomie 2002 i 2003 roku przepływy wód opadowych doprowadziły do naruszenia stateczności budynku nadszybia, tworząc zagrożenie dla trwałości zabytku. Analiza wyników pomiarów niwelacyjnych, prowadzonych od 1 stycznia 2003 roku ujawniła zjawisko narastania przemieszczeń pionowych w bliskim sąsiedztwie szybu o zmiennej prędkości. Początkowo tempo obniżeń osiągało 350 mm/rok, a po likwidacji prawdopodobnych rozluźnień i ewentualnych wymyć w pobliżu ścian i fundamentów szybu prędkość przemieszczeń zmalała do niespełna 20 mm/rok. W 2012 roku, po wykonaniu kompleksowych prac uszczelniających szyb, tempo osiadania spadło do ok. 12 mm/rok, czyli do prędkości przemieszczeń wynikającej z wpływu zaciskania wyrobisk kopalnianych na powierzchnię terenu w sąsiedztwie szybu Górsko. Wyniki pomiarów geodezyjnych wskazują na opanowanie zagrożenia spowodowanego przepływem wód opadowych przez otoczenie szybu do wyrobisk kopalni.
The “Górsko” shaft is a seventeenth-century shaft of the “Wieliczka” Salt Mine, which was filled in 1954. At the turn of 2002 and 2003, rainwater flows led to a violation of the stability of the headroom building, creating a threat to the durability of the monument. Analysis of the results of leveling measurements conducted since January 1, 2003 revealed the phenomenon of increasing vertical displacements in close proximity to the shaft with a variable speed. Initially, the rate of subsidence reached 350 mm/year, and after the elimination of probable loosening and possible wash-outs near the shaft walls and foundations, the speed of displacement decreased to less than 20 mm/year. In 2012, after the comprehensive shaft sealing work, the subsidence rate dropped to approx. 12 mm/year, i.e. to the speed of displacement resulting from the impact of mine workings closing on the surface of the area in the vicinity of the “Górsko” shaft. The results of geodetic measurements indicate control of the threat caused by the flow of rainwater through the surroundings of the shaft to the mining goafs.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2020, 76, 6; 42-47
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budowa geologiczna i techniki eksploatacji złoża w wyrobiskach nowej trasy specjalistycznej w Kopalni Soli "Wieliczka"
Geological structure and exploitation techniques in excavation chambers of the new specialist route in the Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
d'Obyrn, K.
Przybyło, J.
Wiewiórka, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183539.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
budowa geologiczna
miocen
techniki eksploatacji
złoże soli kamiennej
wtórna krystalizacja halitu
Miocene
Wieliczka Salt Mine
geological structure
exploitation techniques
salt deposits
halite re-crystallisation
Opis:
Od wieków kopalnia wielicka udostępniała zwiedzającym swoje podziemia. Wieloletnia jej współpraca z uczelniami i jednostkami badawczymi w kraju i na świecie, a także rosnąca popularność turystyki aktywnej doprowadziła do udostępniania podziemnych wyrobisk poza istniejącą trasą turystyczną. Wiosną 2009 roku podjęto decyzję o przygotowaniu trasy dla grup specjalistycznych, ukazującej różne sposoby eksploatacji górniczej, z ciekawymi odsłonięciami budowy geologicznej złoża. Ostatecznie zdecydowano o wytyczeniu nowej trasy na poziomach od I do III w centralnej i wschodniej części kopalni, w wyrobiskach o długości około 3400 m. W artykule przedstawiono zarys problematyki geologicznej i górniczej, z jakimi zwiedzający mogą się zapoznać. Przedstawiono także uwarunkowania hydrogeologiczne oraz atrakcyjne poznawczo i widokowo miejsca wtórnej krystalizacji halitu.
Since centuries the Wieliczka Salt Mine has been open to visitors. Many-year collaboration with the Polish and world universities and research institutes, and also growing popularity of the active tourism, led to the opening of undergrounds excavation chambers off the existing regular tourist route. In spring of 2009 the decision about preparing the route for the specialists' groups was made. The route illustrates different methods of salt excavation with interesting exposures of the salt deposit geological structure. Finally, the new ca. 3400-m long route leads along levels I, II and III of the central and eastern part of the mine. The paper describes geological and mining aspects presented to visitors. It also explains the hydrological conditions and presents attractive locations of the halite re-crystallization sites.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2010, 36, 3; 287-311
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Określenie stanu podporowej tamy przeciwwodnej i jej ruchów na podstawie obserwacji geodezyjnych w komorze Layer w kopalni Wieliczka
Determination of the condition of the support water dam and its movements on the basis of geodetic observations conducted in the Layer Chamber of the Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
Maj, A.
d'Obyrn, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/167529.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
podporowa tama przeciwwodna
kopalnia soli
obserwacje geodezyjne
przemieszczenia reperów
deformacje tamy
support water dam
salt mine
geodetic observations
benchmark displacement
dam deformations
Opis:
Współoddziaływanie obiektów trudno odkształcalnych z ośrodkiem o własnościach reologicznych jest ważnym problemem w górnictwie, a rozpoznać je można obserwując długotrwałe zachowanie obiektów i otaczającego je górotworu. Przykładem takiego zagadnienia jest współdziałanie tamy podporowej dla ujęcia wycieku w komorze Layer kopalni Wieliczka z górotworem. Zespół komór Layer usytuowany jest przy północnej granicy złoża na VII poziomie kopalni soli Wieliczka (rys. 1, 2). W grudniu 1972 r. ujawniono wyciek W VII-16 i ujęto go w chodniku tamy podporowej (rys. 4). Od chwili stwierdzenia wycieku rozpoczęto systematyczną jego obserwację hydrogeologiczną. Wypływ, początkowo do 20 m3/h, spadł do ok. 8,5 m3/h w 2014 r. Stężenie NaCl w wycieku, średnio wynosi ok. 62-63 g/dm3 i utrzymuje się na stałym poziomie (rys. 3). W okresie między stwierdzeniem wypływu w komorze Layer a zbudowaniem w niej tamy przemieszczenia pionowe powierzchni terenu nad komorą przekraczały -23 mm/rok. Obecnie wynoszą maksymalnie -10 mm/rok (rys. 5). Obniżenia poziomu VII niedaleko chodnika dojściowgo do komory Layer w latach 2001-2013 wyniosły 3,2 mm/rok (rys. 6). Na tamie podporowej założono sieć pomiarową (rys. 7). Wszystkie punkty obniżały się względem reperuj nawiązania pomiarów niwelacyjnych ZN 7-11. Początkowo prędkość obniżania dochodziła do 30 mm/rok, a obecnie wynosi ok. 5 mm/rok w stropie komory i poniżej 1 mm/rok w spągu tamy (rys. 8, 9). Analiza przemieszczeń punktów wykazała, że pionowe deformacje tamy są generalnie ściskaniami, maksymalnie -1,13 ‰/rok (rys. 10-12). Dodatkowo obserwowane jest wybrzuszanie się tamy, maksymalnie 1,1 mm/rok (rys. 13-14). W stropie komory Layer zainstalowano cztery czujniki przemieszczeń (rys. 15), które wskazują na w przybliżeniu stałą prędkość obniżeń stropu, maksymalnie 6,0 mm/rok (rys. 16). Zjawisko współoddziaływania tamy z podłożem ma charakter zanikowy. Nadal jednak będzie postępować jej deformacja wywołana naciskiem skał. Przejawem tego procesu będzie też zwiększanie odkształceń poziomych, szczególnie w środku wysokości tamy. Przeprowadzone badania wykazały, że poprzez proste pomiary geodezyjne rozpoznać można ruch otoczenia tamy wodnej i jej deformacje określające stan tamy podporowej, a także wstępnie ocenić tendencje zmian tego stanu.
Interaction between hard deformable objects and rheological properties is an important issue im mining industry. It can be discovered by long-term observations of the behaviour of the objects and the surrounding rock mass. The interaction between the support water dam for catching the leakage in the Layer Chamber of the Wieliczka Salt Mine, and the rock mass can be an example. The complex of chambers Layer is located in the northern boundary of the deposit at level VII of the Wieliczka Salt Mine (fig. 1, 2). On December 1972, the leakage W VII-16 was discovered and caught in the drift of the water dam (fig. 4.). After that, the leakage was subject to systematic hydrological observations. The outflow, originally up to 20 m3/h, fell to the level of ca. 8,5 m3/h in 2014 r. The concentration of NaCl in the leakage averages ca. 62-63 g/dm3 and remains constant (fig. 3.). Between the period of discovering the outflow from the Layer Chamber and placing there a support dam, the vertical displacements of the land surface above the chamber exceeded -23 mm/Lear. Currently, the amount to the maximum of -10 mm/Lear (fig. 5.). Subsidence of level VII near the access gallery to the Layer Chamber in 2001-2013 came up to 3.2 mm/year (fig. 6.). The support dam was equipped with a measurement grid (fig. 7.). Each point was depressing againts the benchmark levelling measurements ZN 7-11. Originally, the lowering speed reached 30 mm/year with a change to 5 mm/year in the chamber roof and below 1 mm/year in the dam floor (fig. 8., 9.). The analysis of benchmark displacements show that vertical dam deformations are, in general, compressions up to the maximum of -1.13 ‰/year (fig. 10-12). Moreover, the dam is bulging up to the maximum of 1.1 mm/year (fig. 13-14). In the roof of the Layer chamber four displacement sensors were placed (fig. 15.). which indicate approximately constant velocity of the roof subsidence at the maximum of 6.0 mm/year (fig. 16.). The phenomenon of the interaction between the dam and the ground is of atrophic character. However, the deformation of the dam caused by rock pressure will progress. The increase of horizontal strains, prticularly in the dam’s height center, will be the sign of the process as well. This study demonstrated that through simple land surveying, it is possibile to identify the movements in the vicinity of the dam and its deformations which indicate the state of the support dam, as well as initialy evaluate the trends of this state.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2015, 71, 11; 68-79
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zabezpieczenie komory Ferdynad d´Este jako działanie ograniczające zagrożenie wodne przy północnej granicy wielickiego złoża soli
Securing the Ferdinand d´Este Chamber as an operation limiting water hazard at the northern boundary of the Wieliczka salt deposit
Autorzy:
Obyrn, K. d'
Kucharz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166407.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
kopalnia soli
zagrożenie wodne
zagrożenie zawałowe
stabilizacja górotworu
zabezpieczenie komory
salt mine
water hazard
cave-in hazard
rock mass stabilization
securing the chamber
Opis:
W artykule przedstawiono sposób zabezpieczenia jednej z komór w Kopalni Soli ‘Wieliczka”. Komora Ferdynand d´Este znajduje się w rejonie zaliczonym do III stopnia zagrożenia wodnego, przy północnej granicy złoża. Kopalnia Soli „Wieliczka” prowadzi systematyczne prace ograniczające zagrożenie wodne i zawałowe szczególnie przy północnej granicy złoża, poprzez zabezpieczenie lub likwidację komór w celu stabilizacji górotworu. W przypadku komór zabytkowych, których nie można zlikwidować wykonywana jest analiza geomechaniczna i hydrogeologiczna, a na ich podstawie powstaje projekt zabezpieczenia komory. Zabezpieczenie komory Ferdynand d´Este jest przykładem planowanych prac obejmujących zarówno obudowę kotwiową, obudowę podporową oraz szczelną likwidację, co stanowi przykład kompleksowego podejścia do występujących problemów hydrogeologiczno-górniczych w zabytkowej kopalni soli.
This paper presents a procedure for securing one of the chambers of the “Wieliczka” Salt Mine. The Franz Ferdinand Chamber is located in a third degree water hazard zone at the northern boundary of the Wieliczka salt deposit. The “Wieliczka” Salt Mine conducts systematic works limiting water and cave-in hazards especially at the northern boundary of the salt deposit securing and liquidating chambers for the purpose of stabilizing the rock mass. Geomechanical and hydrogeology analyses are performed in the case of historic chambers that cannot be liquidated. Chamber-securing procedures are developed on the basis of the analyses results. Securing the Franz Ferdinand Chamber is an example of planned works including rockbolt supporting, chock supporting and tight-sealed liquidation being an example of a comprehensive approach to hydrogeology and mining problems that may arise in historic salt mines.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 7; 44-50
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wdrożenie iniekcji strumieniowej w Kopalni Soli „Wieliczka” SA
Autorzy:
Gonet, A.
Stryczek, S.
Źróbek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/365201.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
geotechnika
Kopalnia Soli Wieliczka
budowa geologiczna
warunki hydrogeologiczne
uszczelnianie
szyb
technologia iniekcji strumieniowej
geotechnics
Wieliczka Salt Mine
geological structure
hydrogeological conditions
sealing
shaft
Opis:
Istniejące warunki geologiczne i hydrogeologiczne połączone z ponad siedmiowiekową działalnością człowieka doprowadziły do powstaniu wielu dopływów wody do Kopalni Soli „Wieliczka”. Dzięki prowadzonym od wielu lat pracom zabezpieczającym kopalnię udało się opanować nawet katastrofalne wycieki, jakim był np. dopływ z poprzeczni Mina w 1992 r. [1]. Jedną z ostatnio zakończonych prac zabezpieczających było uszczelnienie obudowy szybu Kościuszko przy zastosowaniu iniekcji strumieniowej (jet grouting).
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2015, 6; 94-97
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Składowanie i odzysk odpadów wtórnych z instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych w kopalni podziemnej
Storage and recovery of secondary waste coming from municipal waste incineration plants in underground mine
Autorzy:
Korzeniowski, W.
Poborska-Młynarska, K. M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/401068.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
zagospodarowanie odpadów
podziemne składowisko odpadów
kopalnia soli
zakład termicznego przekształcania odpadów komunalnych
waste management
underground storage facility
salt mine
municipal waste incineration plant
Opis:
W związku z aktualną i projektowaną rozbudową instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych w Polsce powstaje ważny problem zagospodarowania powstających w nich odpadów wtórnych. Doświadczenie górnictwa w krajach Zachodniej Europy wskazuje, że odpady te mogą być składowane w kopalniach podziemnych, przede wszystkim w kopalniach soli. W Polsce istnieje możliwość uruchomienia składowiska dla tego rodzaju odpadów w Kopalni Soli „Kłodawa” S.A., która już dzisiaj dysponuje podziemną przestrzenią o sumarycznej pojemności umożliwiającej ulokowanie tam ponad 3 mln m3 odpadów, a w przyszłości jeszcze więcej. Proponuje się zastosowanie dwóch technologii: 1 – składowanie suchych odpadów w opakowaniach, 2 – odzysk odpadów jako samozestalającej się pasty w technologii górniczej wypełniania wyrobisk. Przy założonej mocy przerobowej 100 tys. Mg/rok, kopalnia w Kłodawie będzie mogła przyjmować około 25% obecnie wytwarzanych odpadów wtórnych z instalacji termicznego przetwarzania odpadów komunalnych, a obecna objętość składowiska wystarczy na przeszło 20 lat. Składowanie podziemne i odzysk w technologiach górniczych odpadów wtórnych z instalacji termicznego przetwarzania odpadów komunalnych jest korzystny dla środowiska i gospodarki.
Regarding current and planned development of municipal waste incineration plants in Poland there is an important problem of the generated secondary waste management. The experience of West European countries in mining shows that waste can be stored successfully in the underground mines, but especially in salt mines. In Poland there is a possibility to set up the underground storage facility in the Salt Mine “Kłodawa”. The mine today is capable to locate over 3 million cubic meters and in the future it can increase significantly. Two techniques are proposed: 1 – storage of packaged waste, 2 – waste recovery as self solidifying paste with mining technology for rooms backfilling. Assuming the processing capacity of the storage facility as 100 000 Mg of waste per year, “Kłodawa” mine will be able to accept around 25 % of currently generated waste coming from the municipal waste incineration plants and the current volume of the storage space is sufficient for more than 20 years. Underground storage and waste recovery in mining techniques are beneficial for the economy and environment.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2016, 49; 91-99
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Possibilities for the industrial use of cooled geothermal brines by borehole salt mines in the Polish Lowlands
Możliwości gospodarczego wykorzystania wychłodzonych solanek geotermalnych przez otworowe kopalnie soli na Niżu Polskim
Autorzy:
Rasała, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216025.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
stacja geotermalna
utylizacja solanek geotermalnych
otworowa kopalnia soli
solanka przemysłowa
rentowność przedsięwzięć
geothermal plant
disposal of geothermal brine
borehole salt mine
industrial brine
economic viability
Opis:
The paper presents the concept of thedisposal of cooled geothermal brines by re-use in borehole salt mines where they are further saturated with sodium chloride. The target recipients of the brines – saturated to reach industrial brine requirements – would be chemical plants. At present mines produce industrial-quality brine with surface water. Using the model options of cooperation of geothermal plants (a hypothetical plant in Mogilno and one under construction in Toruń) with salt mines (Przyjma and Góra), it follows shown that the payback period for major capital expenditures (drilling, pipeline) would be 10–15 years. The solution would provide tangible benefits for geothermal plants (elimination of costs associated with drilling and maintenance of injection wells). Strategic advantages for salt mines would be extending the lifespan of the salt deposit. As there would be no longer a need for the re-injection of heat-depleted brine, the implementation of the solution would also enable simpler – in technological terms – production of geothermal waters with high level of mineralization. The assessment of geothermal potential in the area of these mines indicates that to achieve maximum energy performance and ecological benefits, it would be advisable to supply the mines with waters with mineralization of >100 g NaCl/L from the Lower Jurassic aquifer in the area of the Mogilno Trough. The geothermal plants could operate in parallel in several towns and, assuming they would be supplying enough brine to fully meet the mines’ demand (1000–1100 m3/h) and the temperature of obtained waters would be >80°C, the total capacity of these geothermal installations, could reach 80–100 MW when cooling to 25° C.
Zaprezentowano koncepcję gospodarczego wykorzystania (utylizacji) wychłodzonych solanek geotermalnych poprzez przekazywanie ich do otworowych kopalń soli, celem dalszego dosycenia chlorkiem sodu. Docelowym odbiorcą wód, już w postaci solanki przemysłowej, byłyby zakłady chemiczne. Aktualnie kopalnie te produkują solankę przemysłową, ługując sole cechsztynu wodami powierzchniowymi. Na przykładzie potencjalnej współpracy zakładów geotermalnych (hipotetycznego w Mogilnie i budowanego w Toruniu) z istniejącymi kopalniami soli (Przyjma i Góra) wykazano, że główne nakłady inwestycyjne (wiercenia, rurociąg), mogłyby zwrócić się w ciągu 10–15 lat. Rozwiązanie to przyniosłoby wymierne korzyści dla zakładu geotermalnego (brak kosztów związanych z wykonaniem i utrzymaniem otworu do zatłaczania wychłodzonych wód). Dla kopalń soli byłyby to co najmniej korzyści strategiczne poprzez wydłużenie okresu eksploatacji złóż. Wobec braku konieczności zatłaczania wychłodzonych solanek wdrożenie rozwiązania umożliwiałoby prostszą technologicznie eksploatację wód geotermalnych o wysokim zasoleniu. Z przeprowadzonej oceny potencjału geotermalnego w rejonie kopalń wynika, że dla uzyskania maksymalnych parametrów energetyczno-ekologicznych, zalecane byłoby zaopatrywanie kopalń wodami o zawartości >100 gNaCl/dm3 ze zbiornika dolnojurajskiego z terenu niecki mogileńskiej. Stacje mogłyby pracować równolegle w kilku pobliskich miejscowościach i przy pełnym zaopatrywaniu kopalń w solankę (1000–1100 m3/h) i temperaturze pozyskiwanych wód >80°C, łączna moc energetyczna instalacji geotermalnych, przy wychłodzeniu do 25°C, mogłaby sięgnąć 80–100 MW.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2018, 34, 1; 25-40
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katastrofa wodna Kloski – Colloredo 2 w kopalni soli „Wieliczka”. Geologiczne i historyczne tło wydarzeń sprzed 150 lat
Flood disaster in the Kloski-Colloredo 2 cross-corridors of the “Wieliczka” salt mine. Geological and historical background of the events of 150 years ago
Autorzy:
Przybyło, Jerzy
Włodarczyk-Żurek, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192062.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
poprzecznia Kloski
poprzecznia Colloredo
zagrożenie wodne kopalni
warstwy chodenickie
Wieliczka Salt Mine
Kloski cross-corridor
Colloredo cross-corridor
water hazard
Chodenice Beds
Opis:
Poprzecznia Kloski była chodnikiem poszukiwawczym zlokalizowanym na poziomie V, a poprzecznia Colloredo chodnikiem ratunkowym na poziomie IV. Walka z katastrofą wodną w poprzeczni Kloski, a później także w poprzeczni Colloredo trwała 11 lat i polegała przede wszystkim na wykonywaniu wyrobisk chodnikowych i szybików prowadzonych za wodą. Wyrobiskami tymi odkrywano liczne kawerny i pustki powstałe w wyniku wynoszenia materiały skalnego z górotworu. W wyniku gwałtownych wypływów wód połączonych z transportem materiału skalnego doszło w 1879 do deformacji powierzchni terenu. Ostatecznie wypływ został zatamowany w rezultacie samoczynnego zaciskania się odkrytych wcześniej kawern. W budowie geologicznej rejonu wypływu występują skały złoża bryłowego, głównie iłowce margliste i zubry. Dopływy wód należy wiązać z przekroczeniem utworów otuliny iłowogipsowej złoża i wejściem chodnikiem Kloski w zawodnione piaskowce chodenickie formacji z Machowa. Obecnie przecieki z rejonu Kloski stanowi zarejestrowany na poziomie VI wyciek WVI-20, a Rejon Kloski Colloredo podlega wodoszczelnej likwidacji. Analiza przyczyn i przebiegu katastrofy wodnej Kloski Colloredo oraz katastrofy w poprzeczni Mina w 1992 roku pozwala dostrzec analogie łączące oba wydarzenia.
The Kloski cross-corridor was an exploration corridor, located at Level V, while the Colloredo cross-corridor was an emergency corridor at Level IV. The emergency operations conducted first in the Kloski cross-corridor and followed by those in the Colloredo cross- -corridor continued for eleven years and primarily consisted in the cutting of corridor workings and level-connecting shafts, along the water courses. Such workings uncovered a number of caverns and voids that had occurred as a result of rock material removal from the rock mass. Upon rapid outflows of water transporting rock material, surface deformations appeared in 1879. Finally the outflow was dammed by natural convergence of previously discovered caverns (fig. 1,2,3,4,5,6,7,8,12,13,14,15). The geological structure of the water outflow area shows boulder rocks, mainly marl siltstone and zubers. Water inflows were associated with the penetration of the protective layers of siltstone and gypsum formations above the salt deposits, through the Kloski corridor, and into the soaked Chodenice sand deposits of the Machów formation (fig.9,10,11). Recently, Leak WVI-20 from the Kloski corridor has been recorded at Level VI, and the Kloski-Colloredo Area has been subjected to water-tight liquidation (fig.16). Our analysis of the cause and course of the water disaster in the Kloski-Colloredo Area, as well as of that in the Mina cross-corridor of 1992, allows us to identify certain analogies of both occurrences.
Źródło:
Przegląd Solny; 2018, 14; 117--131
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyniki monitoringu geodezyjnego kościoła pw. ZNMP w Inowrocławiu, zlokalizowanego nad zlikwidowaną kopalnią soli "Solno"
Results of geodesic monitoring of the Church of the Annunciation in Inowrocław, situated above the former Solno salt mine
Autorzy:
Gawałkiewicz, R.
Skulich, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/162303.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
Tematy:
teren górniczy
kopalnia soli
deformacja powierzchni
monitoring geodezyjny
kościół pw. ZNMP w Inowrocławiu
mining activity area
salt mine
surface deformation
geodetic monitoring
Church of the Annunciation in Inowrocław
Opis:
Podziemna eksploatacja złóż kopalin użytecznych, w tym wysadowych złóż soli kamiennej, powoduje naruszenie pierwotnego stanu równowagi w górotworze. Procesowi temu towarzyszy proces deformacji powierzchni, który stwarza niebezpieczeństwo dla obiektów inżynierskich zlokalizowanych bezpośrednio nad eksploatacją górniczą lub w jej najbliższym sąsiedztwie. Takim obiektem szczególnie narażonym na wpływy eksploatacji podziemnej jest bryła kościoła pw. ZNMP w Inowrocławiu.
Mining of underground deposits, including diapiric deposits of rock salt, disturbs the preexisting equilibrium in the rock mass. This process is accompanied by a process of deformation of the surface, which creates a danger to structures located directly above the site of mining or in its immediate vicinity. An example of such a building which is particularly at risk from the effects of mining activity is the Church of the Annunciation in Inowrocław.
Źródło:
Przegląd Budowlany; 2012, R. 83, nr 1, 1; 27-35
0033-2038
Pojawia się w:
Przegląd Budowlany
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Shaft reaming machine for maintenance of mine shafts in the salt rock mass
Autorzy:
Kamiński, Paweł
Božič, Darian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27324325.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Techniki Górniczej KOMAG
Tematy:
mine shaft
shaft maintenance
salt rock mass
salt mining
mine safety
shaft reaming machine
Opis:
Due to rheological properties of salt rock mass, maintenance of mine excavations, including shafts may be very challenging, especially in the long term. Many different ideas and approaches to a subject of sinking and maintaining a shaft in salt rock mass have emerged over the years, of which the main directions include two opposite ideas, such as an application of high-strength lining and an approach based on flexible lining. The article presents a shaft reaming machine designed for maintenance of mine shafts located in salt rock mass designed with a flexible shaft lining approach.
Źródło:
Mining Machines; 2022, 40, 3; 173--179
2719-3306
Pojawia się w:
Mining Machines
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena możliwości lokalizacji detektora do badań astrofizycznych w pokładzie soli kamiennej kopalni Polkowice-Sieroszowice
Assessment of possibilities for underground neutrino detector location in rock salt bed in Sieroszowice-Polkowice Mine
Autorzy:
Ślizowski, J.
Urbańczyk, K.
Lankof, L.
Serbin, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183484.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
badania astrofizyczne
kopalnia Sieroszowice-Polkowice
rock salt bed
Sieroszowice-Polkowice Mine
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2010, 36, 3; 451-457
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka rynku soli w Polsce na przykładzie Kopalni Soli „Kłodawa” S.A.
Salt market characteristics in Poland on the example of the “Kłodawa” Salt Mine
Autorzy:
Kołodziejski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2173176.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopalnia
sól kamienna
chlorek sodu
wydobycie soli
zastosowanie soli
produkcja soli kamiennej
Kłodawa
mine
rock salt
sodium chloride
salt mining
salt application
rock salt production
Opis:
Artykuł jest skrótowym zestawieniem informacji dotyczących rynku solnego w Polsce. Poza tym określa dziedziny gospodarki, w których wykorzystywany jest chlorek sodu, źródła pozyskiwania soli i formy jej występowania solanka, sól warzona i sól kamienna. Ponadto w artykule zawarto ogólne informacje dotyczące producentów soli warzonej i kamiennej w Polsce. Przedstawione są również udziały procentowe w rynku poszczególnych producentów soli, importerów i producentów soli w postaci stałej oraz kraje, które są największymi producentami soli na świecie. W artykule ogólnie scharakteryzowano największego producenta soli kamiennej w Polsce, czyli Kopalnię Soli „Kłodawa” S.A. Stopień szczegółowości podawanych informacji został ograniczony ze względu na ich poufność i ochronę danych rynkowych.
This article is a brief summary of information on the salt market in Poland. In addition it defines the economic areas in which sodium chloride is used, the sources of salt production and the forms in which it occurs – brine, evaporated salt and rock salt. General information is also given on the evaporated and rock salt producers in Poland. The market shares of individual salt producers, importers and solid salt producers and the countries that are the largest salt producers in the world are also presented. The article generally describes terms the largest rock salt producer in Poland, i.e. Kopalnia Soli “Kłodawa” S.A. The degree of detail of the information provided has been deliberately limited due to its sensitivity and the protection of market data.
Źródło:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering; 2022, 60, 1; 15-22
2450-7326
2449-6421
Pojawia się w:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Salt market characteristics in Poland on the example of the “Kłodawa” Salt Mine
Charakterystyka rynku soli w Polsce na przykładzie Kopalni Soli „Kłodawa” S.A.
Autorzy:
Kołodziejski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2173179.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
mine
rock salt
sodium chloride
salt mining
salt application
rock salt production
Kłodawa
kopalnia
sól kamienna
chlorek sodu
wydobycie soli
zastosowanie soli
produkcja soli kamiennej
Opis:
This article is a brief summary of information on the salt market in Poland. In addition it defines the economic areas in which sodium chloride is used, the sources of salt production and the forms in which it occurs – brine, evaporated salt and rock salt. General information is also given on the evaporated and rock salt producers in Poland. The market shares of individual salt producers, importers and solid salt producers and the countries that are the largest salt producers in the world are also presented. The article generally describes terms the largest rock salt producer in Poland, i.e. Kopalnia Soli “Kłodawa” S.A. The degree of detail of the information provided has been deliberately limited due to its sensitivity and the protection of market data.
Artykuł jest skrótowym zestawieniem informacji dotyczących rynku solnego w Polsce. Poza tym określa dziedziny gospodarki, w których wykorzystywany jest chlorek sodu, źródła pozyskiwania soli i formy jej występowania solanka, sól warzona i sól kamienna. Ponadto w artykule zawarto ogólne informacje dotyczące producentów soli warzonej i kamiennej w Polsce. Przedstawione są również udziały procentowe w rynku poszczególnych producentów soli, importerów i producentów soli w postaci stałej oraz kraje, które są największymi producentami soli na świecie. W artykule ogólnie scharakteryzowano największego producenta soli kamiennej w Polsce, czyli Kopalnię Soli „Kłodawa” S.A. Stopień szczegółowości podawanych informacji został ograniczony ze względu na ich poufność i ochronę danych rynkowych.
Źródło:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering; 2022, 60, 1; 7-14
2450-7326
2449-6421
Pojawia się w:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rzeźbiarstwo w soli
Sculpture in salt
Autorzy:
Wolańska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192069.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
sól
rzeźbiarstwo
górnik-rzeźbiarz
kopalnia
dziedzictwo
sztuka
salt
sculpture
miner-sculptor
mine
heritage
art
Opis:
Historyczny rozwój solnego rzeźbiarstwa związany jest z tradycją górniczą. Ten rodzaj twórczości uzależniony był od rozwoju technik eksploatacji soli kamiennej. Możliwy był tylko w przypadku kopalń podziemnych, z których sól eksploatowano metodami tradycyjnymi „na sucho”. Pierwsze prace rzeźbiarskie wykonywali górnicy - uzdolnieni artystycznie samoucy. Początkowo ich rzeźby służyły kreowaniu i przyozdabianiu podziemnych kaplic, które powstawały już w XVII wieku w kopalni soli w Wieliczce, a w następnych stuleciach również w Bochni. Początki XX wieku to okres przenoszenia tradycji rzeźbiarskich do kopalni soli w Kaczyce (Cacica). W XX wieku solne rzeźbiarstwo zaczęło rozwijać się również w kopalni soli w Kłodawie. Solne rzeźby są też ozdobą podziemnej katedry w kopalni Realmonte na Sycylii. Poza Europą miejscem, w którym były tworzone solne rzeźby, jest kolumbijska kopalnia soli w Zipaquira, oraz kopalnia Khwera w Pakistanie. Tradycja rzeźbienia w soli przez górników jest wciąż kontynuowana. Powstały nie tylko dzieła o treści religijnej, ale również pomniki ku czci zasłużonych ludzi polityki, nauki i sztuki. Analizując rzeźby solne, można wskazać przykłady kwalifikujące się do sztuki zarówno profesjonalnej, jak i nieprofesjonalnej. Odpowiedź na pytanie, gdzie w przypadku rzeźbiarstwa w soli, biegnie granica między sztuką wysoką a ludową nie jest prosta. Specyfika surowca, jakim jest sól, warunkuje formę i technikę rzeźbiarską. O wyborze gatunku soli decyduje temat i wielkość mającej powstać rzeźby. Sól jako materiał rzeźbiarski jest nietrwała i determinuje nierozwiązywalne częstokroć problemy konserwatorskie. Odrębnym zagadnieniem jest wykorzystanie soli jako materiału rzeźbiarskiego przez współczesnych artystów profesjonalnych niemających związków z górnictwem. Jedno z takich dzieł znajduje się w kolekcji Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie. Generalnie jednak sól nie jest popularnym surowcem dla współczesnych artystów, wykorzystują ją jedynie nieliczni. Warto podjąć dalsze badania nad rzeźbiarstwem solnym, które jako część dziedzictwa górnictwa solnego wymaga kompleksowych studiów. Przeprowadzenie interdyscyplinarnych badań powinno przyczynić się do jego popularyzacji oraz objęcia jeszcze lepszą ochroną. Celem nadrzędnym mogłoby być wpisanie rzeźbiarstwa w soli na Światową Listę Dziedzictwa UNESCO.
The historical development of salt sculpture is associated with the mining tradition. This type of work depended on the development of rock salt mining techniques. It was only possible in the case of underground mines, from which the salt was excavated using traditional “dry” methods. The first sculptural works were made by miners – artistically talented self-taught men. Initially, their sculptures were used to create and ornament underground chapels, which were founded as early as in the seventeenth century in the salt mine in Wieliczka, and subsequently in Bochnia. The beginning of the 20th century is the period of transferring sculptural traditions to the Kaczyce salt mine (Cacica). In the 20th century, salt sculpture also began to develop in the salt mine in Kłodawa. Salt sculptures decorate the underground cathedral in the Realmonte mine in Sicily. Outside Europe, the art of salt sculptures also emerged in the Colombian salt mine in Zipaquira, and the Khwer mine in Pakistan. The tradition of salt carving is still alive. Not only did the miners create work of religious content, but also monuments in honor of famous people from the field of politics, science and art. While analyzing salt sculptures, one can point to the examples that could be classified as both professional and unprofessional art. When it comes to sculpture in salt, the boundary between high and folk art is not easy to be defined. Special features of salt as a material determines the form and technique of sculpturing. The choice of salt type depends on the theme and size of the sculpture. Salt as a sculptural material is not lasting and often causes problems with conservation work that are difficult to be solved. A separate issue is the use of salt as a sculptural material by contemporary professional artists who have no connection with mining. One of such works is a part of the collection of the Museum of Contemporary Art in Krakow (MOCAK). Generally, however, salt is not a popular material for contemporary artists, used only by a few. It is worth undertaking further research on salt carving, which, as a part of the salt mining heritage, requires comprehensive studies. Interdisciplinary research should contribute to its popularization and even better preservation. The main objective could be the inclusion of salt sculpture in the UNESCO World Heritage List.
Źródło:
Przegląd Solny; 2018, 14; 132--144
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane problemy projektowania udostępnienia odległych pól eksploatacyjnych na przykładzie Kopalni Soli Kłodawa
Selected topics of design of access workings of far exploitation fields based on the Kłodawa Salt Mine
Autorzy:
Andrusikiewicz, W.
Obracaj, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183857.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
górnictwo solne
przewietrzanie wyrobisk
roboty przygotowawcze
transport kopalniany
salt mining
workings ventilation
development workings
mine transport
Opis:
Kopalnia Soli Kłodawa jest jedyną czynną w Polsce kopalnią soli kamiennej eksploatującą sól metodą suchą. Kopalnia zlokalizowana jest na wysadzie solnym Kłodawa, a jej obszar górniczy obejmuje jedynie fragment wysadu - jest to pas o wymiarach ok. 8 × 2 km. Eksploatacja odbywa się w pięciu polach, w interwale głębokości 300-750 m. Na etapie projektowania udostępnienia pola 5 na poz. 750 trzeba było rozwiązać problem wentylacji. Szyby centralne będące szybami wdechowymi oraz szyb peryferyjny wydechowy muszą zapewnić odpowiednią wymianę powietrza we wszystkich użytkowanych wyrobiskach zarówno korytarzowych jak i komorowych. Wykonanie wielowariantowych analiz pozwoliło ostatecznie zaproponować rozwiązania optymalne. Kolejnym zagadnieniem do rozwiązania jest kwestia odstawy urobku. O ile jego ilość z robót udostępniających w początkowej fazie nie powinna stanowić problemu, o tyle wraz ze wzrostem długości dróg odstawy problem zacznie narastać, by osiągnąć punkt kulminacyjny wraz z uruchomieniem robót eksploatacyjnych. Stosowana kolej podziemna może okazać się środkiem nie wystarczającym i być może konieczne będzie zastosowanie rozwiązań alternatywnych. Zaprezentowane w artykule problemy stanowią jedynie wycinek większej całości, której należy stawić czoła już na etapie projektowania.
The Kłodawa Salt Mine is the only active one which exploits salt with the dry method. The mine is located just upon the salt dome, that covers only a part of the dome - that is the belt ca. 8 × 2 km. The mining production takes place within five panels in the depth interval between 300-750 m. At the stage of designing of the access excavations in the field 5 at the 750 level there was a need to solve the ventilation problem. The central shafts used as inlet and exhausting peripheral shaft have to assure a proper air exchange rate within the all galleries and chambers. Thanks to the multi-variant analysis carried out, the optimum solution could be suggested. The following problem to be solved is a muck haulage. As in the beginning the volume of the muck from access works should not be a problem, as with elongation of haulage distance the problem is getting increase, reaching the critical point with starting exploitation works. The rail transportation used underground may appeared to be not sufficient and may be it will be necessary applying another alternative solution. The problems presented in the paper are only a fragment of the greater whole, which should be faced at the stage of designing process.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2009, 35, 3; 315-326
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Projektowanie filarów międzykomorowych w kopalniach soli w świetle obowiązujących przepisów
Designing of inter-chamber pillars in salt mines under the regulations in force
Autorzy:
Andrusikiewicz, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192142.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
kopalnia soli
filary międzykomorowe
system komorowy
projektowanie górnicze
inter-chamber pillars
salt mines
chamber system
mine design
Opis:
W artykule przeanalizowano obowiązującą od przeszło 30 lat metodykę projektowania filarów międzykomorowych w kopalniach soli prowadzących eksploatację systemem komorowym. Przedstawione zostało krytyczne stanowisko autora wobec metod, które w chwili obecnej można traktować jako rozwiązania przybliżone. Zdaniem autora, konieczna jest zmiana istniejących przepisów, które nie przystają do obecnych możliwości w zakresie projektowania górniczego.
In the paper, the methodology, which has been in force for more than 30 years, of inter-chamber pillars designing in salt mines that mine by means of the chamber system has been analyzed. The author’s critical attitude to these methods has been presented, which can be treated as approximate solutions at present. In the author’s opinion, the change of the regulations in force is necessary, because they do not fit the present possibilities within the scope of mine designing.
Źródło:
Przegląd Solny; 2013, 9; 42--45
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The pile storage of potash plant to the selected reclamation directions
Składowisko w formie nasypu pochodzące z kopalni potażu w kontekście pożądanych kierunków rekultywacji
Autorzy:
Komarov, Y.
Marinin, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/321788.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
mine technical reclamation
salt piles
salt waste
halite waste deposit of potassium salts
salt piles parameters
berm
techniczna rekultywacja górnicza
nasypy soli
odpady zawierające sól
odpady z halitu
zawierające złoża soli potasu
parametry nasypów soli
wały
Opis:
Storage of mine rocks into the outer piles must be carried out taking into account the direction of the subsequent use of restored areas. On the mine technical stage of the reclamation salt piles are to have an acceptable slope angle for further placement of waterproofing coating and fertile layer. Flattening the angle of the slope with increasing footprint of salt pile is unacceptable as entails an increase in the area of disturbed land. In addition, the flattening of slopes significantly increases the volume of the waterproofing works of salt pile and construction of hydraulic structures for drainage and collection of brines, being formed under the influence of precipitation. To solve this problem, it is offered the option of storing salt pile using berms: transport and technology. By forming berms resulting angle of slope of salt pile is up to 30° with a slight increase in height of salt pile. Berm parameters are selected from condition for transport accessibility and the possibility of future maintenance and monitoring of waterproofing coating and fertile layer. As a waterproofing material used geomembrane.
Składowanie odpadów górniczych na nasypach zewnętrznych musi być przeprowadzone z uwzględnieniem kierunku dalszego użytkowania terenów rekultywowanych. W górniczej, technicznej fazie rekultywacji nasypy soli muszą mieć odpowiednie nachylenie zbocza, aby nałożyć na nie wodoodporne podłoże i warstwę nawozu. Złagodzenie nachylenia zbocza wiąże się z poszerzeniem terenu nasypu soli, co jest nieakceptowalne, gdyż powoduje powiększenie zaburzonego terenu. Dodatkowo złagodzenie zbocza znacząco zwiększa zakres wodoszczelnych zabezpieczeń nasypu soli i wymusza konstruowanie struktur hydraulicznych do odprowadzania i gromadzenia słonej wody, która tworzy się wskutek opadów atmosferycznych. W celu rozwiązania tego problemu zaproponowano opcję składowiska w formie nasypu. Formowanie wałów pozwala na uzyskanie nachylenia zbocza do 30°, z niewielkim podwyższeniem wysokości nasypu soli. Parametry wałów zostały wybrane na podstawie dostępności transportu i możliwości przyszłego konserwowania oraz monitoringu powłoki wodoodpornej i warstwy nawozu. Jako materiał wodo-odporny stosuje się geomembranę. W celu nałożenia warstwy nawozu zaleca się technikę, która powoduje jak najmniejszy nacisk na powierzchnię.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2016, 91; 279-287
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Possibility of using a mixture of calcium salts to decrease sulphate concentration and total mineralisation of surface and mine waters
Możliwość zastosowania mieszanki soli wapnia w celu zmniejszenia stężenia siarczanów oraz ogólnej mineralizacji wód powierzchniowych i kopalnianych
Autorzy:
Trach, Y.
Trach, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28765727.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
limestone
surface water
mine water
mineralization
sulphate
sulphate concentration
calcium salt
sulphate ion
calcium acetate
pollutant removal
laboratory research
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Architectura; 2022, 21, 4; 63-68
1644-0633
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Architectura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bilans i kierunki utylizacji słonych wód kopalnianych z czynnych i zlikwidowanych kopalń węgla kamiennego z uwzględnieniem ich zagospodarowania w podziemnych technologiach górniczych
Balance and methods of the utilization of salt waters from active and decommissioned hard coal mines including their use in underground mining technologies
Autorzy:
Strozik, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394061.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
utylizacja wód kopalnianych
wody zasolone
wypełnianie pustek podziemnych
popioły lotne
mine waters management
salt waters
filling of underground voids
fly ash
Opis:
Odwadnianie kopalń i wprowadzanie wód słonych do cieków powierzchniowych stanowi jedną z głównych form negatywnych oddziaływań na środowisko, która powinna być właściwie rozwiązana przez przemysł wydobywczy. Duża powierzchnia obszarów górniczych kopalń czynnych i zlikwidowanych oraz budowa geologiczna i warunki hydrogeologiczne górotworu sprawiają, że ilość wód dołowych wypompowywanych rocznie ze wszystkich kopalń Górnośląskiego Zagłębia Węglowego wynosi około 118 mln m3 . Coraz większa głębokość eksploatacji i konieczność ochrony czynnych kopalń przed zagrożeniem wodnym przyczyniają się do wzrostu koncentracji chlorków i siarczanów w wodach dołowych wprowadzanych do środowiska, pomimo spadku wielkości wydobycia i malejącej liczby czynnych kopalń. Większość ładunku soli jest wprowadzana do wód powierzchniowych, częściowo z zastosowaniem kontroli koncentracji stężenia soli, jednak z punktu widzenia ochrony środowiska najlepszym rozwiązaniem problemu wód słonych byłoby ich zagospodarowanie w technologiach zapewniających znaczący w skali problemu poziom ich wykorzystania. Grupą takich technologii jest wypełnianie pustek podziemnych, realizowane przede wszystkim w formie doszczelniania zrobów i podsadzania zbędnych wyrobisk górniczych. Z racji kubatury powstających w wyniku bieżącej eksploatacji podziemnej pustek podziemnych, przy uwzględnieniu istniejących ograniczeń, potencjalnie dostępnych do wypełniania jest około 17,7 mln m3 objętości zrobów i wyrobisk. Z uwagi na dostępność popiołów lotnych i innych odpadów przemysłowych, które są głównym komponentem drobnoziarnistych mieszanin do wypełniania pustek, łączna objętość wód zasolonych i solanek, które mogą być zagospodarowane w rozpatrywanych technologiach oszacowano na 3,5–6,5 mln m3 rocznie.
Mine drainage and discharge of salt waters into water bodies belong to main environmental issues, which must be appropriately addressed by the underground coal mining industry. The large area of exploited and abandoned mine fields in the Upper Silesia Coal Basin, as well as the geological structure of the rock mass and its hydrogeological conditions require the draining and discharge of about 119 million m 3 /yr of mine waters. Increasing the depth of mining and the necessity of protection of mines against water hazard result in increased amounts of chlorides and sulphates in the mine waters, even by decreasing the total coal output and the number of mines. The majority of the salts are being discharged directly into rivers, partly under control of salt concentration, however from the point of the view of environment protection, the most favorable way of their utilization would be technologies allowing the bulk use of saline waters. Filling of underground voids represents a group of such methods, from which the filling of goaves (cavings) is the most effective. Due to large volume of voids resulting from the extraction of coal and taking the numerous limitations of this method into account, the potential capacity for filling reaches about 17.7 million m3 /yr of cavings and unnecessary workings. Considering the limited availability of fly ash, which is the main component of slurries being in use for the filling of voids, the total volume of saline water and brines, which could be utilized, has been assessed as 3,5–6,5 million m3 /yr.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 98; 199-210
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzenna analiza międzypoziomowej migracji pustki poeksploatacyjnej w ujęciu probabilistycznym
Spatial analysis of cross-level void migration – a probabilistic approach
Autorzy:
Malinowska, A.
Guzy, A.
Ulmaniec, P.
Hejmanowski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166195.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
złoża soli
deformacje nieciągłe
zarządzanie ryzykiem zapadliskowym
GIS
propagacja pustki poeksploatacyjnej
konwergencja górotworu
salt deposits
discontinuous deformations
sinkhole risk management
upward void migration after mine closure
convergence of rock mass
Opis:
W przypadku kopalń soli problem zachowania bezpieczeństwa w rejonie wyrobisk komorowych i na powierzchni terenu jest niezwykle złożony. Na przebieg procesu deformacji w górotworze solnym mają wpływ zarówno własności geomechaniczne różnych typów soli, jak i cały szereg czynników górniczych, geologicznych i hydrogeologicznych wpływających na potencjalne ryzyko wywołania zapadlisk czy deformacji ciągłych na powierzchni terenu. Przy tak złożonym zagadnieniu zasadnym i optymalnym rozwiązaniem wydaje się być wykorzystanie Systemów Informacji Geograficznej (GIS), które umożliwiają integrację wielu czynników i pozwalają na wyłonienie stref o szczególnym zagrożeniu zapadliskowym. Analizy przestrzenne zrealizowane w GIS pozwoliły na wyłonienie rejonów, w których wzajemny układ komór jest niekorzystny i w których wytężenia górotworu solnego mogłyby prowadzić do znacznego zaciskania się wyrobisk komorowych. W rejonach tych istnieje prawdopodobieństwo międzypoziomowej migracji pustki z poziomów niższych do wyższych. W badaniach opracowano koncepcję zintegrowanego systemu oceny zagrożenia złoża solnego opartego o funkcjonalność analityczną GIS w ujęciu estymacji prawdopodobieństwa międzypoziomowej migracji pustki poeksploatacyjnej.
The problem of safety in historic salt mines is an extremely complex issue. The process of deformation in rock masses related not only to geomechanical properties of different types of salt, but also a whole range of mining, geological and hydrogeological factors affecting the potential risk of causing sinkholes or continuous deformation on the surface. With such a complex issue a reasonable and optimal solution seems to be the application of Geographic Information Systems (GIS), which support the integration of multiple factors. Spatial analysis carried out in GIS enables detection of the areas with unfavorable chambers distribution that could lead to increase strains in rock mass and significant tightening of the excavation chamber. In those areas there is a likelihood of cross-level void migration from low to high levels. A new concept of an integrated system of risk assessment salt deposits based on the analytical functionality of GIS in terms of the probability of cross-level void migration has been presented.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2017, 73, 1; 68-77
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-93 z 93

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies