Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "nutritional disease" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-25 z 25
    Tytuł:
    Health effects of changes in the structure of dietary macronutrients intake in Western societies
    Autorzy:
    Okreglicka, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/874868.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    healthy effect
    structural change
    dietary macronutrient
    macronutrient intake
    Western-type diet
    human nutrition
    nutritional disease
    human disease
    kidney disease
    obesity
    metabolic disorder
    Opis:
    A Western-type diet, characterized by a significant share of highly processed and refined foods and high content of sugars, salt, fat and protein from red meat, has been recognized as an important factor contributing to the development of metabolic disorders and the obesity epidemic around the world. Excessive body fat causes metabolic pathologies, such as insulin resistance, type 2 diabetes, dyslipidemia, cardiovascular diseases, hypertension, non-alcoholic fatty liver disease and cancer. According to the World Health Organization 1.5 billion adults are overweight, nearly 500 million are obese and 220 million suffer from type 2 diabetes. The Western-type diet is also associated with an increased incidence of chronic kidney disease. It is known that a combination of nutrients typical for this diet contributes to impaired renal function, renal steatosis and inflammation, hypertension and dysfunctional renal hormonal regulation. The Western diet is also associated with a chronic inflammatory process that is involved in all stages of atherosclerosis development and is increasingly recognized as a universal mechanism of various chronic degenerative diseases, such as autoimmune diseases, some neoplasms or osteoporosis. The present article is focused on the results of the most recent research investigating the effects of dietary macronutrients and the type of fatty acids on selected mechanisms associated with the occurrence of the most common diet-related diseases.
    Dieta typu zachodniego tzw. Western diet, charakteryzująca się wysoką zawartością produktów wysokoprzetworzonych, cukrów prostych, tłuszczu i białka pochodzącego z czerwonego mięsa oraz soli, została uznana za istotny czynnik przyczyniający się do powstawania zaburzeń metabolicznych i szerzenia się epidemii otyłości na świecie. Nadmierna masa tkanki tłuszczowej prowadzi do patologii metabolicznych, takich jak insulinooporność, cukrzyca typu 2, dyslipidemia, choroby sercowo-naczyniowe, nadciśnienie, niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby czy nowotwory. Światowa Organizacja Zdrowia oszacowała, że 1,5 miliarda ludzi dorosłych ma nadwagę, blisko 500 milionów jest otyłych i 220 milionów choruje na cukrzycę typu 2. Dieta typu zachodniego wiąże się także ze zwiększoną częstością występowania przewlekłej choroby nerek. Wiadomo, że połączenie składników pokarmowych charakteryzujące tę dietę przyczynia się do zmniejszenia czynności nerek, ich stłuszczenia i powstawania stanów zapalnych, nadciśnienia tętniczego i zaburzeń nerkowej regulacji hormonalnej. Dietę zachodnią łączy się ponadto z toczącym się przewlekle stanem zapalnym, który bierze udział we wszystkich etapach rozwoju miażdżycy i jest coraz częściej uznawany za uniwersalny mechanizm powstawania różnych przewlekłych chorób degeneracyjnych, takich jak choroby autoimmunologiczne, niektóre nowotwory, osteoporoza. Artykuł poświęcony jest przede wszystkim przedstawieniu wyników najnowszych badań dotyczących wpływu makroskładników diety i rodzaju kwasów tłuszczowych na wybrane mechanizmy odpowiedzialne za procesy związane z występowaniem najczęstszych chorób dietozależnych.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2015, 66, 2
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The role of vegetable nutrition sources in the prevention of civilization diseases
    Rola zywnosci pochodzenia roslinnego w zapobieganiu chorobom cywilizacyjnym
    Autorzy:
    Kajaba, I
    Dandar, A.
    Surowka, K.
    Cejpek, K.
    Augustin, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/825785.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    civilization disease
    vegetable
    nutritional value
    nutrition source
    prevention
    human disease
    Slovak Republic
    plant food
    nutritional policy
    population health
    food consumption
    Opis:
    Authors identified nutritional and clinical risks and investigated their effect on population health in Slovakia within more than the last 40 years. The results were supported by nationally representative, nutrition researches conducted on more than 20 000 people. Simultaneously, the following factors were studied: average lipid blood levels; prevalence of dyslipidaemia, obesity, diabetes mellitus (DM) and colorectal carcinoma in Slovak Republic; and the results of 4 dietetic tests (pectin + ascorbic acid, essential phospholipids, powder from Pleurotus ostreatus, and flavonoid preparation). As a result some improvement measures were suggested for the population in terms of nutrition, some regulation changes were proposed in food and nutritional policy, and finally some proposals were addressed to food processors.
    Autorzy określili aktualne zagrożenia żywieniowe i kliniczne, badając ich wpływ na stan zdrowotny populacji ludności Słowacji w ciągu ponad czterdziestu lat. Wyniki uzupełniono rezultatami badań żywieniowych przeprowadzonych w skali kraju na grupie ponad 20 000 osób. Jednocześnie przeanalizowano: średni poziom lipidów we krwi, powszechność występowania takich zjawisk, jak: zaburzenia obecności tłuszczu we krwi, otyłość, cukrzyca i rak jelita grubego. Zamieszczono również wyniki czterech testów dietetycznych (diety uzupełnianej pektyną i kwasem askorbinowym, fosfolipidami, sproszkowanym boczniakiem ostrygowatym (Pleurotus ostreatus) oraz związkami flawonoidowymi). Na podstawie badań zaproponowano poprawę sposobu odżywiania się, zmiany przepisów dotyczące polityki żywnościowej i sposobu żywienia oraz przedstawiono sugestie odnoszące się do produkcji żywności.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2007, 14, 6
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analysis of the declared nutritional behaviors in a group of diabetology nurses educating patients about diabetes diet therapy
    Autorzy:
    Glabska, D.
    Wlodarek, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/872566.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    human nutrition
    nutritional behaviour
    diabetology nurse
    nurse
    human disease
    diabetes
    nutritional education
    patient
    diet therapy
    Opis:
    Background. The proper nutrition in diabetes is one of the crucial elements of therapy, but in practice, diet of diabetic individuals is commonly improperly balanced, that is associated with lack of nutritional knowledge. The nurses are also often characterized by insufficient knowledge about diabetes diet therapy and poor nutritional behaviors. Objective. The aim of the study was to analyze of the declared nutritional behaviors in a group of diabetology nurses and to compare it with declared nutritional behaviors of the control group. Material and Methods. The group of 52 nurses recruited from all the regions of Poland working with diabetic patients was analysed and compared with control group of 63 individuals – random non-diabetic patients from all the regions of Poland. They were asked about accomplishing practical recommended nutritional goals for adults in Poland and were able to indicate if they follow detailed recommended nutritional goals “always” (3 points), “sometimes” (1 point) or “never” (0 points). Results. The diabetology nurses rarely declared fish and legumes intake (never or sometimes accomplishing goal: 87%), milk and dairy products intake (75%), as well as moderate sugar and sweets intake (69%). Nurses significantly rarer than control group declared regularity of meals (p=0.0000) and diversion of meals (p=0.0000). The lack of correlation between number of years of working with diabetic individuals and number of obtained points during assessment of nutritional behaviors was observed. Conclusions. The nutritional behaviors of diabetology nurses are not good, even if they educate diabetic patients on daily basis. Nutritional education should be conducted not only in groups of diabetic patients, but also, in groups of diabetology nurses.
    Wprowadzenie. Prawidłowe żywienie jest w cukrzycy jednym z kluczowych elementów terapii, ale w praktyce, dieta osób z cukrzycą często jest nieprawidłowo zbilansowana, co wiąże się z brakiem wiedzy żywieniowej. Badania wskazują, że pielęgniarki również często mają niedostateczną wiedzę na temat zaleceń żywieniowych w cukrzycy i nieprawidłowe nawyki żywieniowe. Cel. Celem badań była analiza deklarowanych zachowań żywieniowych w grupie pielęgniarek diabetologicznych i porównanie ich z deklarowanymi zachowaniami grupy kontrolnej. Materiał i Metody. Grupa 52 pielęgniarek diabetologicznych, rekrutująca się ze wszystkich regionów Polski została poddana analizie i porównaniu z grupą kontrolną 63 osób (losowo dobranych osób nieleczonych z powodu cukrzycy, rekrutowanych ze wszystkich regionów Polski). Uczestnicy byli pytani o realizację praktycznych zaleceń żywieniowych kierowanych do osób dorosłych w Polsce i mogli wskazać częstość realizacji poszczególnych zaleceń jako „zawsze” (3 punkty), „czasami” (1 punkt) lub „nigdy” (0 punktów). Wyniki. Pielęgniarki diabetologiczne rzadko deklarowały spożywanie ryb i roślin strączkowych (odpowiedzi „nigdy” lub „czasami” na pytanie o realizację zalecenia: 87%), mleka i produktów mlecznych (75%) oraz umiarkowane spożywanie cukru i słodyczy (69%). Pielęgniarki istotnie rzadziej niż grupa kontrolna deklarowały regularne spożywanie posiłków (p=0,0000) i ich urozmaicenie (p=0,0000). Nie obserwowano zależności między liczbą lat pracy z pacjentami diabetologicznymi i liczbą uzyskanych punktów przy ocenie zachowań żywieniowych. Wnioski. Zachowania żywieniowe pielęgniarek diabetologicznych nie są poprawne, nawet jeśli na co dzień zajmują się one edukacją pacjentów. Edukacja żywieniowa powinna być prowadzona nie tylko wśród pacjentów diabetologicznych, ale również wśród pracujących z nimi pielęgniarek.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2015, 66, 4
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The impact of the nutritional state of patients on the results of the surgical treatment of crohn’s disease
    Autorzy:
    Skowrońska-Piekarska, Urszula
    Matysiak, Konrad
    Sowińska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1396229.pdf
    Data publikacji:
    2013-07-01
    Wydawca:
    Index Copernicus International
    Tematy:
    Crohn’s disease
    nutritional assessment
    undernutrition
    surgery
    length of hospitalisation
    Opis:
    Crohn’s disease (CD) patients are qualified for surgery in the acute phase of the disease or after ineffective medical therapy. The course of the disease and the medical treatment received to that point weaken the general state of patients, with that they also cause undernutrition. The aim of the study was the assessment of the nutritional state of 168 CD patients, admitted for surgery and the evaluation of the influence of this state on the postoperative course. Material and methods. We referred the results of the nutritional state assessment to the time of the postoperative hospitalization of patients. Results. Applying the Kruskal-Wallis test we found statistically significant, but weakly expressed, differences between the values of nutritional state parameters and period of hospitalization of patients. The applied U Mann-Whitney test, with statistically significant results with p <0.05, showed that no one parameter of the nutritional state of patients expressed a statistically significant difference between dead and recovered groups. Conclusions. We propose the body mass loss in the 6 months period before admission, TLC and serum albumin level as parameters which well detect undernutrition in CD patients presenting for surgery
    Źródło:
    Polish Journal of Surgery; 2013, 85, 7; 361-370
    0032-373X
    2299-2847
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Surgery
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Do and to what extent non-dietary factors affect nutritional habits of men with coronary heart disease?
    Autorzy:
    Solik-Tomassi, A.
    Harton, A.
    Narojek, L.
    Myszkowska-Ryciak, J.
    Gajewska, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/3380.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    non-dietary factor
    human nutrition
    nutritional habit
    man
    human disease
    coronary heart disease
    log-linear model
    mathematical model
    Źródło:
    Journal of Pre-Clinical and Clinical Research; 2010, 04, 1
    1898-2395
    Pojawia się w:
    Journal of Pre-Clinical and Clinical Research
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czynniki żywieniowe w zapobieganiu chorobie Alzheimera
    Nutritional factors in prevention of Alzheimer’s disease
    Autorzy:
    Wyka, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/872813.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    choroba Alzheimera
    czynniki zywieniowe
    ludzie starzy
    dieta
    starzenie sie czlowieka
    zywienie czlowieka
    choroby czlowieka
    sposob zywienia
    Alzheimer's disease
    nutritional habit
    older people
    diet
    human aging
    human nutrition
    human disease
    nutritional model
    Opis:
    Sposób żywienia w każdym wieku istotnie wpływa na organizm człowieka, a ludzie starsi, wraz ze swoimi tradycjami żywieniowymi, a także przebytymi chorobami, wymagają często specyficznej interwencji dietetycznej. Prawidłowy sposób żywienia jest ważnym elementem stylu życia, który może stać się czynnikiem sprzyjającym tzw. zdrowemu, pomyślnemu starzeniu się (ang. successful aging) i oddalać w czasie rozwój niezakaźnych, przewlekłych chorób metabolicznych diagnozowanych w największej liczbie wśród ludzi starszych. Choroby neurozwyrodnieniowe zakwalifikowane zostały do chorób przewlekłych o nadal kontrowersyjnej etiologii. Przypuszcza się jednak, że niektóre czynniki żywieniowe, jak odpowiednie spożycie witamin z grupy B, witamin antyoksydacyjnych oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych może odgrywać istotną rolę w ich zapobieganiu i leczeniu. Dieta obfitująca w warzywa i owoce, pełnoziarniste pieczywo, mleko i produkty mleczne, zawierająca ryby, a także oleje roślinne oraz orzechy dostarcza wszystkich niezbędnych składników pokarmowych. Odpowiednie połączenie tych produktów spożywczych w potrawy, szeroko opisywane w literaturze jako dieta śródziemnomorska, sprzyja długiemu życiu w zdrowiu.
    Nutritional patterns affect significantly man’s body at each age. The elderly – with their eating habits and diseases they have overcome – often require specific dietary intervention. A proper and well-balanced diet is an important element of lifestyle that may become a factor facilitating the so-called healthy, successful ageing and delay the development of noninfectious, chronic metabolic diseases that are in majority of cases diagnosed in elder people. Neurodegenerative diseases have been classified amongst chronic diseases yet with still controversial etiology. Nevertheless, it is speculated that some nutritional factors, including the appropriate intake of B-group vitamins, antioxidative vitamins and polyunsaturated fatty acids, are likely to play a significant role in their prevention and therapy. A diet rich in vegetables and fruits, whole-meal bread, milk and dairy products as well as containing fish, plant oils and nuts provides all indispensable nutrients. The appropriate merging of these food products into dishes – widely described in literature as the Mediterranean diet – facilitates leading a long life in health.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 2
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena sposobu żywienia i zachowań żywieniowych kobiet w okresie okołomenopauzalnym z rozpoznaną chorobą trzewną
    Evaluation of eating habits and nutritional behaviors of women in the perimenopausal period with the diagnosed celiac disease
    Autorzy:
    Friedrich, M.
    Podlaszewska, G.
    Kuchlewska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/875100.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    zywienie czlowieka
    kobiety
    okres okolomenopauzalny
    choroby czlowieka
    celiakia
    sposob zywienia
    zachowania zywieniowe
    dzialanie prozdrowotne
    jadlospisy
    human nutrition
    woman
    perimenopausal period
    human disease
    celiac disease
    nutritional model
    nutritional behaviour
    menu
    Opis:
    Cel badań. Celem badań była ocena sposobu żywienia i zachowań żywieniowych kobiet w okresie okołomenopauzalnym, z rozpoznaną w okresie ostatnich 4 lat chorobą trzewną. Materiał i metody. Badaniem objęto grupę 26 kobiet, będących w wieku 51-54 lata, z rozpoznaną w okresie ostatnich 4 lat chorobą trzewną, które od 6 miesięcy do 4 lat stosowały dietę bezglutenową i wyraziły zgodę na udział w badaniach. Informacje o żywieniu zebrano od badanych kobiet, które po odpowiednim przeszkoleniu, na bieżąco notowały czas, rodzaj i ilość spożywanej żywności, w trzech losowo wybranych dniach tygodnia. Wielkość porcji oceniano przy użyciu „Albumu porcji produktów i potraw”. Oceniane jadłospisy (78), pochodziły z miesiąca kwietnia i maja. Zebrane dane opracowano przy użyciu komputerowego programu Dietetyk 2009 Prof. Wyniki. Analiza uzyskanych wyników pozwoliła na stwierdzenie, że żywienie badanych kobiet, z punktu widzenia zdiagnozowanej choroby, było bardzo poprawne. Nie realizowało ono jednak w pełni podstawowych zaleceń żywieniowych, co przejawiało się m. in. niewystarczającym spożyciem warzyw, owoców, olejów i wody oraz nadmiernym spożyciem białka zwierzęcego. Nie uwzględniało również potrzeb wynikających z okresu okołomenopauzalnego, w którym były badane kobiety, co może sprzyjać m. in. zaburzeniom gospodarki lipidowej, wodno-mineralnej i powstawaniu osteoporozy. Wnioski. Stwierdzony całokształt zachowań, w tym żywieniowych, wskazywał na silną dominację zdiagnozowanej choroby, a także na potrzebę rekompensat związanych z nią ograniczeń, mających jednak w opinii badanych kobiet charakter działań prozdrowotnych.
    Objective. The aim of this study was to evaluate eating habits and nutritional behaviors of women in the perimenopausal period with celiac disease diagnosed within the last 4 years. Material and method. The study covered a group of 26 women, at the age of 51-54 years, with celiac disease diagnosed in the last 4 years and staying on a gluten-free diet for 6 months to 4 years and agreed to participate in this studies. Information of nutrition were collected from the women, who, after an appropriate instruction, recorded the timing, type and amount of food consumed in the three days a week, selected at random. The amount of consumed portions was defined on the basis of the “Book of portions, products and dishes”. The menus (78) were recorded in April and May. Collected data were prepared, based on a computer program Dietetyk 2009 Prof. Results. The analysis of results achieved in this study enabled concluding that – from the viewpoint of the diagnosed disease – the nutritional patterns of the women were very appropriate. However, it failed to meet basic nutritional guidelines, which was reflected in, among other things, unsatisfactory intake of vegetables, fruits, oils and water, and in excessive intake of protein of animal origin. In addition, it did not cover demands resulting from the perimenopausal period the surveyed women were in, which is likely to facilitate, e.g. disorders in lipid metabolism and water-mineral balance, as well as development of osteoporosis. Conclusions. The general picture of behaviors, including the nutritional ones, pointed to a strong predominance of the diagnosed disease but also to the need of compensating for the resultant restrictions, with the latter being perceived by the surveyed women as health-promoting actions.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 1
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Down syndrome - genetic and nutritional aspects of accompanying disorders
    Autorzy:
    Mazurek, D.
    Wyka, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/875614.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    human disease
    human nutrition
    Down's syndrome
    genetic aspect
    nutritional aspect
    accompanying disorder
    intellectual disability
    mental retardation
    Alzheimer's disease
    Opis:
    Down syndrome (DS) is one of the more commonly occurring genetic disorders, where mental retardation is combined with nutritional diseases. It is caused by having a third copy of chromosome 21, and there exist 3 forms; Simple Trisomy 21, Translocation Trisomy and Mosaic Trisomy. Symptoms include intellectual disability/mental retardation, early onset of Alzheimer’s disease and the appearance of various phenotypic features such as narrow slanted eyes, flat nose and short stature. In addition, there are other health problems throughout the body, consisting in part of cardiac defects and thyroid function abnormalities along with nutritional disorders (ie. overweight, obesity, hypercholesterolemia and deficiencies of vitamins and minerals). Those suffering DS have widespread body frame abnormalities and impaired brain development and function; the latter leading to impaired intellectual development. Many studies indicate excessive or deficient nutrient uptakes associated with making inappropriate foodstuff choices, food intolerance, (eg. celiac disease) or malabsorption. DS persons with overweight or obesity are linked with a slow metabolic rate, abnormal blood leptin concentrations and exhibit low levels of physical activity. Vitamin B group deficiencies and abnormal blood homocysteine levels decrease the rate of intellectual development in DS cases. Zinc deficiencies result in short stature, thyroid function disorders and an increased appetite caused by excessive supplementation. Scientific advances in the research and diagnosis of DS, as well as preventing any associated conditions, have significantly increased life expectancies of those with this genetic disorder. Early dietary interventions by parents or guardians of DS children afford an opportunity for decreasing the risk or delaying some of the DS associated conditions from appearing, thus beneficially impacting on their quality of life.
    Jednym z częściej występujących zaburzeń genetycznych przebiegających z jednoczesnym występowaniem upośledzenia umysłowego i chorób żywieniowozależnych jest zespół Downa (ZD). Związany on jest z potrojeniem materiału genetycznego na 21 chromosomie. Występuje w trzech odmianach (trisomia prosta, trisomia translokacyjna i mozaicyzm). Charakteryzuje się: opóźnieniem umysłowym, wczesnym występowaniem choroby Alzheimer’a, występowaniem specyficznych cech fenotypowych (np. wąskie, skośne oczy, mały, płaski nos, niski wzrost), występowaniem wielopoziomowych zaburzeń organizmu (m.in. wady serca, zaburzenia gospodarki hormonalnej tarczycy) oraz chorób dietozależnych (nadwaga, otyłość, hipercholesterolemia, niedobór witamin, składników mineralnych). U osób z ZD występują rozległe zaburzenia w budowie, funkcjonowaniu i rozwoju mózgu, co skutkuje upośledzeniem rozwoju umysłowego. Liczne badania wykazują nadmiary oraz niedobory składników odżywczych związane z nieprawidłowym doborem produktów żywnościowych, występowaniem nietolerancji pokarmowych (celiakia) lub zespołem złego wchłaniania. Występowanie nadwagi i otyłości wśród osób z ZD łączy się ze spowolnionym tempem przemiany materii, nieprawidłowym stężeniem leptyny we krwi, niską aktywnością fizyczną. Niedobór witamin z grupy B oraz nieprawidłowy poziom homocysteiny we krwi u osób z ZD wpływa na spowolniony rozwój intelektualny. Niedobór cynku przyczynia się do niskiego wzrostu, zaburzeń gospodarki hormonalnej tarczycy oraz zwiększonego apetytu spowodowanego nadmierną jego suplementacją. Postęp nauki, prowadzenie badań związanych z diagnozowaniem i zapobieganiem chorób towarzyszących zespołowi Downa znacznie zwiększa długość życia osób z tą dysfunkcją genetyczną. Wczesna interwencja żywieniowa ze strony rodziców i opiekunów dzieci z ZD daje możliwość zmniejszenia ryzyka lub opóźnienie występowania niektórych współistniejących chorób, co wydatnie poprawiłoby jakość życia osób z zespołem Downa.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2015, 66, 3
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Energy and nutritional value of the meals in kindergartens in Nis (Serbia)
    Autorzy:
    Lazarevic, K.
    Stojanovic, D.
    Bogdanovic, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/873048.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    energy intake
    diet
    nutritional value
    child
    kindergarten
    human nutrition
    obesity
    disease risk
    Nis town
    Serbia
    Opis:
    Background. It is well known that high-energy diet, rich in fat and carbohydrates, increases the risk of obesity. Preschool age is an important period to acquire the eating habits continued later in adulthood. Therefore, evaluation of child nutrition in kindergartens is especially important in the prevention of future obesity. Objectives. To determine the energy value and energy density of meals consumed by children in kindergartens in Niš (Serbia), including the different types of food, in respect to a probable risk of obesity. Material and methods. The study had been conducted in the years 1998-2012. Three-hundred samples of the meals were gathered and analysed, and the amount of selected food groups used to prepare the meals in kindergartens was calculated (weight, protein, fat and carbohydrate content) in the accredited laboratory of the Public Health Institute in Niš according to the ISO 17025 recommendation. Results. The mean energy value of meals was 978.9 kcal (range: 810 – 1144 kcal). The energy density was low (mean: 1.02 kcal/g, range: 0.92 – 1.42 kcal/g) and decreased over the years, what would imply a reduction in the risk of obesity. The intake of same high-energy food products, such as fats and oils as well as sweets (13,9% and 7,3%, respectively) was higher compared to low-energy foods (fruits – 5.2% and vegetables – 10.8%). Conclusions. The results of our study indicate that children in kindergarten in Niš, in general, were properly nourished in total energy content. The energy value and energy density of the meals consumed did not pose a risk of developing obesity. However, the distribution of food groups differentiated by the energy density level was unfavourable; the deficit of low-energy foods was observed. Planning the child nutrition in kindergartens, with laboratory control of meals, may be an effective strategy in adequate energy intake and prevention of obesity. Providing the higher amount of low-energy foods (fruits and vegetables) in meals in kindergartens is recommended.
    Wprowadzenie. Wiadomo, że wysokoenergetyczna dieta, bogata w tłuszcz i węglowodany, zwiększa ryzyko otyłości. Wiek przedszkolny jest ważnym okresem nabywania nawyków odżywiania się kontynuowanych później w wieku dorosłym. Dlatego też ocena żywienia dzieci w przedszkolu jest szczególnie ważna w zapobieganiu przyszłej otyłości. Cel badań. Określenie wartości energetycznej i gęstości energii posiłków spożywanych przez dzieci w przedszkolach w Niš (Serbia), z uwzględnieniem różnych typów żywności, w odniesieniu do potencjalnego ryzyka otyłości. Materiał i metody. Badania prowadzono w latach 1998-2012. Zgromadzono i przeanalizowano 300 próbek posiłków. Obliczono ilość wybranych grup żywności użytej do przygotowania posiłków w przedszkolach (zawartość białka, tłuszczu i węglowodanów). Analizę wykonano w laboratorium Instytutu Zdrowia Publicznego w Niš, akredytowanym zgodnie z normą ISO 17025. Wyniki. Średnia wartość posiłków wynosiła 978,9 kcal (zakres: 810 – 1144 kcal). Gęstość energii była niska (średnia: 1.02 kcal/g, zakres: 0.92 – 1.42 kcal/g) i obniżała się w miarę upływu lat, co mogłoby pociągać za sobą zmniejszenie ryzyka otyłości. Spożycie niektórych produktów żywności takich, jak tłuszcze i oleje, jak również słodycze (odpowiednio: 13,9% i 7,3%) było wyższe w porównaniu z żywnością niskoenergetyczną (owoce – 5,2% i warzywa – 10,8%). Wnioski. Wyniki naszych badań wskazują, że dzieci w przedszkolach w Niš, ogólnie rzecz biorąc, żywione były prawidłowo w zakresie całkowitej zawartości energii. Wartość energetyczna i gęstość energii spożywanych posiłków nie stwarzała ryzyka rozwinięcia się otyłości, Jednakże, rozkład grup żywności różniących się poziomem gęstości energii był niekorzystny; zaobserwowano niedobór żywności niskoenergetycznej. Planowanie żywienia dzieci, z laboratoryjną kontrolą posiłków, może być efektywną strategią odpowiedniego spożycia energii i zapobiegania otyłości. Zalecono dostarczanie większej ilości żywności niskoenergetycznej (owoce i warzywa).
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2014, 65, 2
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    How nutritional status, diet and dietary supplements can affect autism. A review
    Autorzy:
    Kawicka, A.
    Regulska-Ilow, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/878051.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    human nutrition
    human disease
    autism
    nutritional status
    diet
    dietary supplement
    diet supplementation
    developmental disorder
    Opis:
    Autism is a neurodevelopmental disorder with symptoms arising that are apparent throughout the patient’s lifespan. Autism Spectrum Disorders (ASD) are characterised by impaired social and communication interactions as well as restricted, repetitive interests and behaviour. Currently in Poland, about 50 000 people suffer from autism, of which 1/5 are children. Epidemiological studies show that the incidence of autism is increasing, which may be due to the diagnostic category of ASD having been developed. Of vital importance in the treatment of autism, is early diagnosis which is conducive to more rapidly improving the quality of patients’ health. It is believed that both genetic and environmental factors may affect the development of the disease. Moreover, expert opinion emphasises the importance of making an adequate diagnosis when the first symptoms of autism start appearing which can be both psychological, gastro-intestinal and metabolic ones. Conventional treatment is based on the combination of behavioural and dietary therapy together with pharmacotherapy. For example, adapting an appropriate diet could help alleviate the disease severity, as well as the psychological and gastrointestinal symptoms. Much scientific research has indicated that pathogenesis of autism may have a beginning already in foetal life. During pregnancy, specialists should take special heed of metabolic disorders, which can increase the risk of ASD in children. One of the dietician’s tasks are to properly assess the nutritional status of mothers before and during pregnancy, thereby allowing changes in nutrition to be made wherever necessary in order that metabolic indicators be improved. Thus an important part of autism therapy is the improving patient’s nutritional status to prevent the onset of gastrointestinal symptoms. Adopting diets and tailored to individual disease symptoms, is linked to the nutritional requirements and food preferences of the patient. Specialists also emphasise that continual monitoring of the diet and nutritional status of children with ASD is required. It is also essential to start adequate dietary management in autistic patients with overweight, obesity or wasting, caused by improper nutrition. Frequently only a dietary therapy is insufficient to effectively treat autism. Many studies demonstrate the need to supplement the nutritional deficiencies of autistic patients with fatty acids omega-3, probiotics, vitamins and minerals in combination with medical and psychological interventions. A properly designed elimination diet adapted to the patient’s individual may also lead to relief of the autism symptoms and the occurrence of gastrointestinal disorders. Parents and caregivers should therefore be aware of the benefits of nutritional therapy and need for proper monitoring the treatment of patients with ASD. A review of nutritional factors, dietary treatments and diet supplementation in patients with ASD is presented.
    Autyzm to zaburzenia o podłożu neurorozwojowym, trwające przez całe życie pacjenta. Charakterystycznymi objawami są nieprawidłowości w zachowaniu, obejmujące zaburzenia w strefach rozumowania, kontaktów socjalnych i porozumiewania się. Obecnie w Polsce żyje około 50 tysięcy osób dotkniętych autyzmem, w tym 1/5 stanowią dzieci. Wyniki badań epidemiologicznych dowodzą, iż częstość występowania autyzmu stale wzrasta, co może być spowodowane poszerzeniem diagnostyki ASD (ang. Autism Spectrum Disorders). Podstawowe znaczenie w terapii autyzmu ma wczesne rozpoznanie choroby, sprzyjające szybszej poprawie stanu zdrowia pacjentów. Na rozwój autyzmu mają wpływ zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Specjaliści podkreślają znaczenie odpowiedniej diagnostyki pierwszych objawów autyzmu, zarówno psychicznych jak i trawienno-metabolicznych. W leczeniu autyzmu wykorzystywane są różne kierunki terapii: leczenie farmakologiczne, behawioralne lub dietetyczne. Odpowiednie dostosowanie diety do stanu zaawansowania choroby może mieć pozytywne skutki w wyciszaniu i łagodzeniu objawów psychicznych i gastroenterologicznych autyzmu. Autorzy licznych doniesień naukowych wskazują, iż patogeneza autyzmu może mieć początek już w życiu płodowym dziecka. Należy zwrócić uwagę na występowanie zaburzeń metabolicznych u kobiet w czasie ciąży, które mogą zwiększać ryzyko występowania zaburzeń autystycznych u dziecka. Zadaniem dietetyka jest odpowiednia ocena stanu odżywienia matki przed i w czasie ciąży, pozwalająca na wprowadzenie zmian w żywieniu, prowadzących do poprawy wskaźników metabolicznych. Poprawa stanu odżywienia pacjenta przy jednoczesnym niedopuszczeniu do pojawienia się objawów ze strony układu pokarmowego jest istotnym elementem terapii autyzmu. Odpowiednie dostosowanie diety do indywidualnych objawów choroby wiąże się z uwzględnieniem potrzeb i preferencji żywieniowych pacjenta. Autorzy wielu prac wskazują na potrzebę dokładniejszego monitorowania sposobu żywienia i stanu odżywienia dzieci z ASD. Istotne jest podjęcie odpowiedniego leczenia dietetycznego u pacjentów z nadwagą, otyłością lub wyniszczeniem, spowodowane nieprawidłowym żywieniem. Dietoterapia nie jest wystarczająca przy wspomaganiu leczenia autyzmu. Lekarze i dietetycy w celu uzupełnienia niedoborów pokarmowych pacjentów decydują się na połączenie leczenia farmakologicznego, psychologicznego i dietetycznego z terapią suplementami kwasów tłuszczowych, probiotyków, witamin i składników mineralnych. Właściwie skomponowana dieta eliminacyjna uwzględniająca indywidualne potrzeby pacjenta może prowadzić do złagodzenia objawów autyzmu oraz występowania zaburzeń żołądkowo-jelitowych. Rodzice i opiekunowie powinni mieć świadomość korzyści wynikających z dietoterapii i potrzeby monitorowania jej w leczeniu pacjentów z ASD. W artykule przedstawiono przegląd wybranych, udokumentowanych badań i doniesień naukowych dotyczących leczenia dietetycznego objawów zaburzeń ze spektrum autyzmu.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2013, 64, 1
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nutritional assessment in Polish men with cardiovascular diseases
    Autorzy:
    Anyzewska, A.
    Wawrzyniak, A.
    Wozniak, A.
    Krotki, M.
    Gornicka, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/875631.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    nutritional assessment
    Polska
    man
    cardiovascular disease
    human nutrition
    body mass index
    dietary intake
    mineral
    vitamin
    Opis:
    Background. Cardiovascular disease is the most common cause of death in Poland, where many factors have been found responsible such as obesity, smoking cigarettes and a lack of physical activity. Amongst these are also nutritional determinants, which principally include the amount and types of dietary fatty acids consumed, coupled with low intakes of antioxidant-rich fruit and vegetables. Objectives. To assess nutrition in male subjects suffering from cardiovascular disease. Materials and methods. Subjects were 95 men with cardiovascular disease aged 30-90 years. Nutrition was assessed by weighed food records over 3 days. The calorific dietary intake, as well as the proportions of calories derived from dietary protein, carbohydrates and fat were also calculated; this included vitamins and minerals. Results. Only 18% subjects had a normal Body Mass Index (BMI); the rest falling into the overweight or obesity ranges. The average dietary calorific daily intakes were abnormally low at 1582 kcal/person, however the proportions of fat and protein making up this value were too high; respectively at 36% and 19%. The average daily consumption per person of cholesterol, fibre and vegetables were respectively 251 mg, 19 g and 608 g. A significant number were deficient in dietary minerals (eg. calcium, potassium and magnesium) as well as vitamins; especially A, B1 and Br Conclusions. Persons suffering from cardiovascular disease require a diet with sufficient calories for their body needs. It is also vital that the dietary sources of energy are properly balanced between protein, carbohydrates and fats as well as having appropriate intakes ofbothvitamins and minerals (eg. calcium, magnesium and potassium).
    Wprowadzenie. Choroby sercowo-naczyniowe to najczęstsza przyczyna zgonów w Polsce. Na rozwój tych schorzeń wpływa wiele czynników, m.in.: otyłość, palenie papierosów czy brak aktywności fizycznej. Spośród czynników żywieniowych do najważniejszych przyczyn należą ilość i rodzaje kwasów tłuszczowych, zbyt niskie spożycie błonnika pokarmowego oraz owoców i warzyw, a przez to przede wszystkim witamin antyoksydacyjnych. Cel. Celem badań była ocena sposobu żywienia grupy mężczyzn z chorobami sercowo-naczyniowymi. Materiał i metody. Badanie przeprowadzono wśród 95 mężczyzn z chorobami sercowo-naczyniowymi w wieku od 30 do 90 lat. Oceny sposobu żywienia dokonano na podstawie 3-dniowego bieżącego notowania. Obliczono wartość energetyczną całodziennych racji pokarmowych badanych a także udział białek, węglowodanów i tłuszczu w dostarczaniu energii. Określono także wielkość spożycia wybranych składników mineralnych i witamin. Wyniki. Zaledwie u 18% badanych stwierdzono prawidłową wartość wskaźnika masy ciała (BMI), u pozostałych osób stwierdzono nadwagę lub otyłość. Podaż energii z całodzienną racją pokarmową była zbyt niska i wynosiła średnio 1582 kcal/ os/d, a udział tłuszczu (36%) i białka (19%) w dostarczaniu energii był zbyt wysoki. Średnie spożycie cholesterolu, błonnika oraz owoców i warzyw wynosiło: 251 mg/os/d, 19 g/os/d oraz 608 g/os/d. Znacząca liczba osób badanych spożywała niewystarczające ilości składników mineralnych (głównie wapnia, potasu i magnezu) oraz witamin (przede wszystkim A, B1 i B2). Wnioski. Szczególną uwagę wśród osób z chorobami sercowo-naczyniowymi należy zwrócić na prawidłowe spożycie energii oraz udział energii z białek, węglowodanów i tłuszczu w diecie, jak też na prawidłowe spożycie składników mineralnych takich jak Ca, Mg i K oraz witamin, w tym antyoksydacyjnych.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2013, 64, 3
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Różnice w nawykach i preferencjach żywieniowych osób dorosłych w zależności od wieku
    Differences in dietary habits and food preferences of adults depending on the age
    Autorzy:
    Adamska, E.
    Ostrowska, L.
    Maliszewska, K.
    Citko, A.
    Waszczeniuk, M.
    Przystupa, W.
    Majewski, R.
    Wasilewska, A.
    Milewski, R.
    Kretowski, A.
    Gorska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/876940.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    zywienie czlowieka
    choroby czlowieka
    wiek czlowieka
    dieta
    nawyki zywieniowe
    otylosc
    osoby dorosle
    preferencje zywieniowe
    zaburzenia metabolizmu
    czynniki ryzyka
    ryzyko zachorowan
    human nutrition
    human disease
    age
    man
    diet
    nutritional habit
    obesity
    adult
    nutritional preference
    metabolic disorder
    risk factor
    disease risk
    Opis:
    Wprowadzenie. Wraz z wiekiem postępują zmiany w strukturze i funkcjonowaniu organizmu. Sposób odżywiania się również podlega nieustannym modyfikacjom. Nawyki żywieniowe mogą wpływać korzystnie lub też niekorzystnie na przebieg procesów starzenia oraz funkcjonowanie poszczególnych tkanek, narządów i całego organizmu. Cel badań. Celem badań była ocena nawyków i preferencji żywieniowych osób dorosłych w różnych grupach wiekowych. W badanych grupach analizie poddano także wskaźnik masy ciała (BMI) oraz zawartość tkanki tłuszczowej. Materiał i metody. Zbadano 237 osób (133 kobiety i 104 mężczyzn, w wieku 18-79 lat). Uczestnicy badania wypełnili kwestionariusz częstości spożycia oraz kwestionariusz preferencji żywieniowych. Wykonane zostały pomiary antropometryczne (wzrost, masa ciała), wskaźnik BMI, pomiar zawartości tkanki tłuszczowej (BIA). Do analizy statystycznej wykorzystano metodę korelacji porządku rang Spearmana i nieparametryczny test ANOVA rang Kruskala-Wallisa. Wyniki. Wraz z wiekiem zmniejszała się częstość spożycia mleka (p<0,05) oraz serów żółtych (p<0,05) a wzrastało spożycie serów twarogowych (p<0,05). Wzrastała również częstość spożycia podrobów (p<0,05), soli kuchennej (p<0,05) oraz kawy (p<0,05). Z wiekiem badani preferowali zarówno tłuszcze zwierzęce (p<0,05) jak i roślinne (p<0,05). Zdecydowanie zmniejszała się częstość spożycia masła (p<0,05), a wzrastała olejów roślinnych (p<0,05). Zaobserwowano zmniejszenie spożycia ryżu brązowego (p<0,05), makaronów razowych (p<0,05) i płatków owsianych (p<0,05). Wzrastało spożycie kasz (p<0,05) i ziemniaków (p<0,05), natomiast zmniejszała się chęć (p<0,05) i częstość spożywania (p<0,05) orzechów/ migdałów, wzrastało spożycie owoców (p<0,05). Z wiekiem zwiększeniu ulegał wskaźnik masy ciała (p<0,05, R=0,39) oraz procentowa zawartość tkanki tłuszczowej (p<0,05, R= 0,31). Wnioski. Preferencje smakowe oraz nawyki żywieniowe różniły się w zależności od wieku i mogą stanowić jeden z elementów wpływających na wzrost BMI, wzrost zawartości tkanki tłuszczowej, ubytek masy kostnej oraz wzrost ryzyka wystąpienia zaburzeń metabolicznych. Zaobserwowane zmiany w nawykach żywieniowych mogą przyczyniać się do rozwoju zaburzeń gospodarki lipidowej, węglowodanowej i wzrostu ciśnienia tętniczego krwi, zwłaszcza przy współistniejącej nadwadze i otyłości.
    Background. Changes in the structure and functioning of the body occur with age. Also nutrition is continually modified. Eating habits may affect favorably or unfavorably on the process of aging and the functioning of various tissues, organs and the whole body. Objectives. The purpose of the study was to evaluate dietary habits and food preferences of patients in different age groups. In the studied groups also body mass index (BMI) and body fat content were analyzed. Material and method. 237 people (133 women and 104 men, age 18-79 years) were examined. The participants completed questionnaires of the frequency of food consumption and food preferences. The height, weight, body mass index (BMI), the percentage of body fat (BIA) were also measured. For statistical analysis the assessment of correlation Spearman’s rank order and nonparametric ANOVA rank Kruskal-Wallis were used. Results. With age, the frequency of milk (p<0,05) and cheese (p<0,05) consumption decreased whereas consumption of cottage cheese increased (p<0,05). Increased consumption of offal (p<0,05), salt (p<0,05) and coffee (p<0,05) was also noted. With age, the respondents preferred animal fats (p<0,05) and vegetable fats (p<0,05). The frequency of butter consumption decreased (p<0,05) and consumption of vegetable fats increased (p<0,05). The consumption of brown rice (p<0,05), whole wheat pasta (p<0,05) and cereals (p<0,05) was reduced whereas the consumption of groats (p<0,05) potatos (p<0,05) and fruits (p<0,05) increased. The decreased desire (p<0,05) and frequency of nuts / almonds consumption (p<0,05) were noted. With age, the BMI and percentage of body fat were increasing (p<0,05, R=0,39, p<0,05, R= 0,31, respectively). Conclusions. Taste preferences and dietary habits vary depending on age and may be one of the elements affecting the increase in BMI, body fat content, bone mass loss and increased risk of metabolic disorders. The observed changes in dietary habits can contribute to the development of dyslipidemia, glucose dysmetabolism and arterial hypertension, especially in the presence of overweight and obesity.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 1
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Probiotic strains as the element of nutritional profile in physical activity – new trend or better sports results?
    Autorzy:
    Smarkusz, J.
    Ostrowska, L
    Witczak-Sawczuk, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/877965.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    probiotic strain
    human nutrition
    nutritional profile
    physical activity
    diet
    respiratory tract disease
    new trend
    sport result
    Opis:
    A diet, individually customized to the needs of sportsmen and sportswomen prepares them better for competition and achievement of better sports results. However, disorders of the gastrointestinal tract and frequently recurrent upper respiratory tract infections pose a common problem observed among athletes of disciplines such as triathlon, cycling and marathon. Diarrhea, splashing in the intestines or gastrointestinal bleeding make it difficult to start and win in the race. Recently researchers have paid special attention to the therapeutic effect of probiotic strains on the human body. Various probiotic strains may have a beneficial effect on elimination of disorders mentioned above among athletes of these disciplines. Still, researchers continue looking for answers to the question how a specific probiotic strain is able to reduce the risk of the gastrointestinal tract and the respiratory system disorders appearing during training or competition. Attention is also drawn to the possible impact of probiotics on the physical capacity athletes and their athletic performance. Probiotic strains properly applied may have a positive influence on the athletes’ bodies, but still randomized controlled trials are required to prove this thesis.
    Sposób żywienia, indywidualnie dobrany do potrzeb zawodników różnych dyscyplin sportowych pozwala na lepsze przygotowanie sportowców do startów oraz osiąganie lepszych wyników sportowych. Jednak częstym problemem obserwowanym wśród zawodników dyscyplin takich jak triatlon, kolarstwo czy maraton, są zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego oraz często nawracające infekcje górnych dróg oddechowych. Biegunki, przelewanie w jelitach czy krwawienie z przewodu pokarmowego, uniemożliwiają start oraz zdobywanie zwycięstw. Badacze w ostatnich latach zwracają szczególną uwagę na wpływ probiotykoterapii na organizm człowieka. Poszczególne szczepy probiotyczne mogą mieć korzystny wpływ na niwelowanie wspomnianych zaburzeń pojawiających się w grupach sportowców. Nadal poszukuje się odpowiedzi na pytanie jaki szczep probiotyczny jest w stanie zmniejszyć ryzyko występowania zaburzeń ze strony przewodu pokarmowego oraz układu oddechowego, pojawiających się w trakcie treningów czy zawodów. Zwraca się również uwagę na możliwy wpływ probiotyków na wydolność fizyczną zawodników oraz ich wyniki sportowe. Prawidłowo zastosowana probiotykoterapia może wpływać korzystnie na organizm zawodników, jednak nadal potrzeba randomizowanych badań potwierdzających tę tezę.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2017, 68, 3
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Żywienie enteralne pacjentów pediatrycznych z rozpoznaną chorobą Leśniowskiego-Crohna
    The use of enteral nutrition in pediatric patients with Crohn’s disease
    Autorzy:
    Rudzki, Bartosz
    Żwirełło, Agnieszka
    Burdyn, Grzegorz
    Kaźmierczak- Siedlecka, Karolina L.
    Lubieniecka-Archutowska, Ewelina
    Lebiedzińska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/762681.pdf
    Data publikacji:
    2020-04-27
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne
    Tematy:
    stan odżywienia
    choroba Leśniowskiego-Crohna
    pacjenci pediatryczni
    żywienie enteralne
    nutritional status
    Crohn’s disease
    enteral nutrition
    padiatric patients
    Opis:
    Crohn's disease belongs to the group of inflammatory bowel disease and is characterized by inflammatory changes that can affect all part of the gastrointestinal tract. The etiology of Crohn’s disease includes genetic background as well as environmental factor, such as diet (for instance, consumption of sugar, milk, and gluten). The disease progresses with periods of progression and remission. Inflammation often occurs in one part of gastrointestinal tract, however, usually involves several distant sections of the gastrointestinal tract. The complex therapy for Crohn's disease should include pharmacotherapy and nutritional treatment. Pediatric patients may have specific nutritional deficiencies depending on the gastrointestinal tract affected. When lesions are located in the distal part of the ileum, vitamin B12 deficiency may occur. Besides vitamin B12 deficiency, iron, folic acid, and magnesium deficiency may also be developed. The assessment of nutritional status of patients with Crohn’s disease seems to be important due to identification of patients suffering from malnutrition or being at risk of malnutrition development. If the protein-caloric demand is not covered, the oral nutrition should be supplemented using oral nutritional supplements (ONS) and other oral food supplements. Enteral nutrition, which is given via artificial access to the alimentary tract, should be included in children with active Crohn's disease, when oral nutrition with oral nutritional supplements does not cover the quantitative and qualitative demand of the body. The efficiency of enteral nutrition is similar to the effect provided by corticosteroids. There are available several types of enteral formula including also immunomodulatory components, such as glutamine. The aim of nutritional therapy is to improve the patients’ nutritional status and to achieve disease remission and its maintenance. The introduction of appropriate nutritional treatment prevents the occurrence of a deficiency of nutrients, minerals, and vitamins, and as a consequence supports the appropriate growth and development of the child.
    Choroba Leśniowskiego-Crohna (ChLC) należy do grupy nieswoistych zapaleń jelit i charakteryzuje się zmianami zapalnymi mogącymi obejmować każdy odcinek przewodu pokarmowego. Częstość występowania objawów klinicznych ChLC jest odmienna u dzieci i osób dorosłych. Choroba przebiega z okresami zaostrzeń oraz remisji. Kompleksowa terapia ChLC powinna obejmować farmakoterapię oraz leczenie żywieniowe. U pacjentów pediatrycznych mogą wystąpić określone niedobory pokarmowe w zależności od odcinka przewodu pokarmowego objętego zmianami chorobowymi. Gdy zmiany chorobowe są zlokalizowane w dystalnej części jelita krętego może wystąpić niedobór witaminy B12. U dzieci z ChLC może wystąpić także niedobór żelaza, kwasu foliowego oraz magnezu. Ze względu na duże ryzyko rozwinięcia niedożywienia w tej grupie chorych, istotna jest prawidłowa ocena stanu odżywienia. W przypadku braku możliwości całkowitego pokrycia zapotrzebowania białkowo-kalorycznego, żywienie doustne należy uzupełnić stosując doustne suplementy pokarmowe (ONS). Żywienie dojelitowe należy włączyć u dzieci z aktywną postacią ChLC, gdy żywienie doustne uzupełnione o suplementy pokrywa potrzeb ilościowych i jakościowych organizmu. Według najnowszych badań, żywienie dojelitowe jest skuteczne w osiągnięciu remisji choroby, a otrzymane efekty są porównywalne do efektów uzyskanej dzięki zastosowanej glikokortykoterapii. Celem leczenia żywieniowego jest poprawa stanu odżywienia pacjenta oraz osiągnięcie remisji choroby i jej utrzymanie. Odpowiednie leczenie żywieniowe wspomaga także prawidłowy wzrost i rozwój dziecka.
    Źródło:
    Farmacja Polska; 2020, 76, 3; 170-174
    0014-8261
    2544-8552
    Pojawia się w:
    Farmacja Polska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena wpływu zmiany nawyków żywieniowych na wybrane parametry metaboliczne u osób otyłych redukujących masę ciała
    Effects of dietary habits modifications on selected metabolic parameters during weight loss in obese persons
    Autorzy:
    Ostrowska, L.
    Stefanska, E.
    Jastrzebska, M.
    Adamska, E.
    Wujek, A.
    Waszczeniuk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/875369.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    choroby czlowieka
    redukcja masy ciala
    otylosc
    zagrozenia zdrowia
    zachowania zywieniowe
    leczenie
    osoby dorosle
    nawyki zywieniowe
    zywienie czlowieka
    edukacja zywieniowa
    human disease
    body weight reduction
    obesity
    health hazard
    nutritional behaviour
    therapy
    adult
    nutritional habit
    human nutrition
    nutritional education
    Opis:
    Wprowadzenie. Otyłość stanowi poważny problem społeczny, jest jedną z ważniejszych spraw zdrowotnych współczesnego świata, zwłaszcza krajów uprzemysłowionych. Ze względu na rozpowszechnienie jest chorobą społeczną, przewlekłą i jednocześnie czynnikiem ryzyka wielu schorzeń, np. nadciśnienia tętniczego, cukrzycy typu 2., choroby niedokrwiennej serca, kamicy żółciowej czy nowotworów. Cel badań. Celem badań było sprawdzenie i ocena czy systematyczna roczna zmiana nawyków żywieniowych u osób otyłych wpływa na redukcję masy ciała oraz na zmianę wybranych parametrów metabolicznych. Materiał i metody. Badaniem objęto 30 kobiet i 30 mężczyzn deklarujących chęć redukcji masy ciała. Średni wiek kobiet wynosił 48±12,5 lat (przedział wiekowy 31-72 lata), a mężczyzn 51±13,2 lata (przedział wiekowy 23-70 lat). Kwestionariusz ankiety dotyczący tematyki badania opracowany został w Zakładzie Dietetyki i Żywienia Klinicznego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Na wizycie wstępnej i końcowej oceniano częstotliwość spożycia poszczególnych grup produktów oraz wykonano pomiary stężenia wybranych parametrów biochemicznych krwi. Wyniki. Kobiety w trakcie rocznej dietoterapii istotnie statystycznie ograniczyły częstość spożycia: makaronu, soków owocowo-warzywnych, ziemniaków, serów podpuszczkowych, cukru, mięsa, słoniny i smalcu, masła i śmietany, a zwiększyły częstość spożycia pieczywa ciemnego, kasz, ryżu, warzyw i owoców, serów twarogowych, ryb i olejów roślinnych. Mężczyźni istotnie statystycznie ograniczyli częstość spożycia: makaronu, ziemniaków, serów podpuszczkowych, napojów słodkich, słoniny i smalcu oraz margaryn, a zwiększyli częstość spożycia pieczywa ciemnego, kasz, ryżu, warzyw, serów twarogowych i ryb. Po rocznej obserwacji stwierdzono, że kobiety zredukowały średnio o 2,8±7,1 kg, natomiast mężczyźni średnio o 1,4±3,2 kg. Kobiety zmniejszyły obwód w pasie średnio o 3,6±6,5 cm, natomiast mężczyźni średnio o 3,6±4,8 cm. Stwierdzono istotny wzrost cholesterolu HDL u kobiet, nieistotny u mężczyzn. U kobiet i mężczyzn istotnie obniżyło się stężenie cholesterolu LDL i triglicerydów w surowicy krwi. Kobiety w obserwacji rocznej obniżyły istotnie ciśnienie skurczowe średnio o 9,7 mmHg, a rozkurczowe średnio o 9,2 mmHg; podobnie mężczyźni odpowiednio średnio o 10,9 mmHg i 8,2 mmHg. Wnioski. Stwierdzono, że systematyczna edukacja żywieniowa (co 3 miesiące) może być nadzieją na skuteczną redukcję masy ciała i następnie jej utrzymanie.
    Background. Obesity is a serious social problem, one of the most important health issues of the modern world, especially in industrialized countries. Due to the prevalence obesity is a social disease, chronic and also a risk factor for many diseases such as hypertension, type 2 diabetes mellitus, coronary heart disease, gall stones or cancers. Objective. The aim of the study was to examine and evaluation whether the systematic one-year modifications of dietary habits affect the changes in body weight and some metabolic parameters in obese patients. Material and method. 30 women and 30 men who declared intentions to decrease body weight were examined. The mean age of women was 48±12.5 years (range 31-72 years), men 51±13.2 years (range 23-70 years). The questionnaire survey concerning the subject matter was designed in the Department of Dietetics and Clinical Nutrition, Medical University of Bialystok. At the initial and final visit the frequency of some products consumption were assessed and concentrations of some biochemical parameters in the peripheral blood were measured. Results. Women after one-year dietotherapy significantly reduced the incidence of eating: pasta, fruit and vegetable juices, potatoes, ripening cheese, sugar, meat, bacon and lard, butter and cream, and increased incidence of eating dark bread, groats, rice, vegetables and fruit, cottage cheese, fish and vegetable oils. Men significantly reduced the incidence of eating: pasta, potatoes, ripening cheese, sweet beverages, bacon and lard, margarine, and increased the incidence of eating dark bread, groats, rice, vegetables, cottage cheese and fish. After one year the average body weight decrease was 2.8±7.1 kg in women and 1.4±3.2 kg in men. The average reduction in waist circumference was 3.6±6.5 cm in women and 3.6±4,8 cm in men. HDL cholesterol levels increased significantly in women and not significantly in men. LDL cholesterol and triglyceride levels decreased significantly in both groups. In women systolic blood pressure decreased significantly by on average 9.7 mmHg, diastolic blood pressure by 9.2 mmHg, and in men by 10.9 mmHg and 8.2 mmHg respectively. Conclusions. Systematic nutritional education (every 3 months) may be the hope for effective body weight reduction and subsequent weight loss maintenance.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 1
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena sposobu zywienia i suplementacji u ludzi starszych z chorobami sercowo-naczyniowymi z terenu Warszawy
    Nutritional habits and supplementation of elderly people with cardiovascular diseases from Warsaw
    Autorzy:
    Tokarz, A
    Stawarska, A.
    Kolczewska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/873969.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    zywienie czlowieka
    ludzie starzy
    choroby czlowieka
    choroby ukladu krazenia
    dieta
    sposob zywienia
    suplementacja
    bledy zywieniowe
    Warszawa
    human nutrition
    older people
    human disease
    circulatory system disease
    diet
    nutritional habit
    supplementation
    dietary mistake
    Warsaw city
    Opis:
    Dokonano oceny sposobu żywienia osób starszych (46 kobiet i 40. mężczyzn) z chorobami sercowo-naczyniowymi. Zastosowano metodę wywiadu o spożyciu z ostatnich 24. godzin poprzedzających badanie. Ankiety sporządzano w okresie od lutego 2006r. do maja 2006r. Uzyskane wyniki wykazały, że żywienie badanej grupy odbiegało od zasad racjonalnego żywienia. Cechował je zbyt duży udział procentowy energii pochodzącej z tłuszczu i węglowodanów. Stwierdzono ponadto brak wypełnienia poziomu bezpiecznego spożycia na większość składników mineralnych; jedynie fosfor był dostarczany w nadmiarze. Analiza diet badanych osób starszych wykazała przekroczenie bezpiecznego poziomu spożycia na witaminy A, B12, a także w niewielkim stopniu na witaminę C. Wskazano na duże niedobory witaminy D i folianów. Uzyskane wyniki wskazują na nieprawidłowości w stosowaniu suplementacji. Zwłaszcza wystąpiło nadużywanie preparatów zawierających witaminy: A, E, C i B. Jednocześnie nie przywiązywano znaczenia do uzupełniania niedoborów związanych ze składnikami mineralnymi.
    Dietary habits of elderly people (46 women and 46 men) with cardiovascular diseases were analysed. The study was based on the 24-h food intake recall. Data were collected from each respondent only once from February 2006 to May 2006. The results show that dietary intakes of elderly people differed from recommended optium diet. The percentage of energy coming from fats and carbohydrates was too high. We observed excessive intake of phosphorus among investigated people but intake of other minerals there was not sufficient. Analysis of average day rations showed, that safe level of vitamins A, B12 and a bit of vitamin C was exceeded. We observed vitamin D and folates deficiencies. Supplementation of diet was incorrect. Respondents abused supplements containing vitamins: A, E, C and B. People investigated did not attach importance to mineral deficiency supplementation.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2008, 59, 4; 467-472
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Spozycie grup produktow wsrod otylych mieszkancow Wroclawia
    Intake of food products by obese inhibitans from Wroclaw
    Autorzy:
    Wyka, J
    Zechalko-Czajkowska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/875246.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    Wroclaw
    mieszkancy miast
    choroby czlowieka
    otylosc
    zywienie czlowieka
    produkty spozywcze
    spozycie zywnosci
    wywiad zywieniowy
    nawyki zywieniowe
    bledy zywieniowe
    zagrozenia zdrowia
    Wroclaw city
    urban inhabitant
    human disease
    obesity
    human nutrition
    food product
    food consumption
    nutritional interview
    nutritional habit
    dietary mistake
    health hazard
    Opis:
    Celem pracy była ocena spożycia grup produktów spożywczych w racjach pokarmowych kobiet (n=70) i mężczyzn (n=30), z BMI w zakresie 27-40, przyjmowanych na oddział endokrynologiczny do Szpitala Klinicznego nr 1 we Wrocławiu w 2004 roku. W badanej grupie przeprowadzono wywiad o spożyciu z ostatnich 24 godzin z wykorzystaniem albumu fotografii produktów i potraw IŻŻ. W oparciu o bazę danych obliczono spożycie 9 grup produktów spożywczych i porównano z proponowaną dzienną modelową racją pokarmową wyrażoną w produktach dla kobiet i mężczyzn o małej aktywności fizycznej w wieku 26-60 lat. W średniej racji pokarmowej kobiet i mężczyzn wykazano nadmierne spożycie mięsa i jego przetworów (odpowiednio 152% i 198% zaleceń), tłuszczów (336% i 250%) oraz cukru i słodyczy (ok. 180%), natomiast niedostateczne spożycie mleka i jego przetworów (odpowiednio wśród kobiet 71%, mężczyzn 38% zaleceń) oraz warzyw i owoców (70% i 64%). W grupie badanych osób wykazano niewłaściwy rozkład posiłków w ciągu dnia, pojadanie między posiłkami oraz niską aktywność fizyczną. Stwierdzono wiele błędów w spożyciu produktów spożywczych oraz brak świadomości nieprawidłowych nawyków żywieniowych oraz zagrożenia zdrowotnego spowodowanego nadmierną masą ciała.
    The aim of the study was to asses food products intake in food ratio of women (n=70) and men (n=30) with BMI 27-40 from Wroclaw, which were patients of endocrinological section in Clinic Hospital in 2004. The 24 - hours recall and album of photographs of food products and dishes were used to estimate food products intake. Results of the study were compared with recommendation for adults in age 26-60 with low physical activity. In average food ratio the improperly high intake of meat and meat products (women 152% and men 198% of recommended level), fat (respectively 336% and 250%) and sugar and sweets (180%) were observed. The low intake of milk and milk products (women 71% and men 38% of recommendation) and vegetables and fruit (respectively 70% and 64%) were noticed. The way of nutrition of examined adults had many abnormalities predicted to increase body mass. The most errors including incorrect distribution of meals during the day, incorrect number of meals with snacks between them and too low physical activity was observed.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2008, 59, 2; 231-236
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Comparison of nutritional value of "fruit and vegetables" and "western" dietary patterns identified in a group of cancer patients
    Autorzy:
    Czekajlo, A.
    Rozanska, D.
    Mandecka, A.
    Konikowska, K.
    Madalinska, M.
    Regulska-Ilow, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/874368.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    human nutrition
    dietary pattern
    cancer patient
    factor analysis
    fruit
    vegetable
    Western pattern diet
    standard American diet zob.Western pattern diet
    glycemic load
    human disease
    diet
    cancer
    nutritional value
    Opis:
    Background. Dietary patterns (DPs) are defined as the amounts, types and combinations of various food products in habitual diets and the frequency of their consumption. Dietary pattern analysis is usually performed in order to assess the combined effect of consumed food products on health. Objective. The aim of the study was to assess and compare the nutritional value of dietary patterns identified in a group of patients staying on the oncological ward. Material and methods. The study group consisted of 100 patients (51 women and 49 men) aged 19-83 years. Dietary intake was assessed using a food frequency questionnaire (FFQ) validated for the population of Lower Silesian Voivodeship. Results. Factor analysis identified two main dietary patterns explaining 25.6% of variance. The “fruit and vegetables” DP consisted of vegetables, fruits, juices, unrefined grains and nuts, seeds and raisins. Instead, the “Western” DP was characterized by the consumption of high-fat and processed meat and poultry, fried fish, refined grains, honey and sugar, fats, sweets, beverages and chips. While higher scores for “fruit and vegetables” pattern were associated with increased intake of dietary fiber, antioxidant vitamins, folic acid and decreased glycemic load per 1000 kcal and sodium intake, for “Western” pattern observed relationships were opposite. Women were more likely to have higher factor scores for “fruit and vegetables” DP and lower factor scores for “Western” DP than men. Conclusions. Dietary patterns identified in the study group differed in terms of nutritional value, in spite of similar macronutrient content in the diet. “Western” DP was characterized by lower nutritional value than “fruit and vegetables” dietary pattern.
    Wprowadzenie. Wzory żywienia (ang. dietary patterns) definiowane są jako ilości, rodzaje i kombinacje produktów spożywczych i napojów zawartych w całodziennej diecie oraz częstotliwość, z jaką są one zwyczajowo spożywane. Analiza wzorów żywienia jest stosowana w celu określenia synergistycznego efektu oddziaływania różnorodnych składowych diety na zdrowie. Cel. Celem pracy było porównanie wzorów żywienia wyodrębnionych w grupie pacjentów przebywających na oddziale onkologicznym. Materiał i metody. Grupa badana liczyła 100 pacjentów (51 kobiet i 49 mężczyzn) w wieku 19-83 lata. Sposób żywienia oceniono na podstawie kwestionariusza częstotliwości spożycia żywności (FFQ) walidowanego dla populacji dolnośląskiej. Wyniki: Za pomocą analizy czynnikowej wyodrębniono dwa główne wzory żywienia wyjaśniające łącznie 25,6% wariancji. Wzór „owocowo-warzywny” charakteryzował się wysokim spożyciem warzyw, owoców, soków, nierafinowanych produktów zbożowych, orzechów i nasion, a wzór „zachodni” - tłustego i przetworzonego mięsa i drobiu, smażonych ryb, rafinowanych produktów zbożowych, miodu i cukru, tłuszczów, słodyczy, słodzonych napojów i frytek. Wysokie wartości czynnikowe wzoru „owocowo-warzywnego” były związane ze zwiększoną zawartością w diecie błonnika pokarmowego, witamin antyoksydacyjnych i kwasu foliowego, niższą zawartością sodu oraz niższym ładunkiem glikemicznym w przeliczeniu na 1000 kcal diety. Dla wzoru „zachodniego” zaobserwowane zależności były odwrotne. W grupie kobiet uczestniczących w badaniu wykazano wyższe wartości czynnikowe wzoru „owocowo-warzywnego” i niższe wartości czynnikowe wzoru „zachodniego” niż w grupie mężczyzn. Wnioski. Wzory żywienia wyodrębnione w badanej grupie chorych znacznie różniły się od siebie wartością odżywczą pomimo podobnej zawartości makroskładników diety. Wzór „zachodni” charakteryzował się niższą wartością odżywczą diety, niż wzór „owocowo-warzywny”.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2017, 68, 4
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola przeciwutleniaczy w zmniejszaniu ryzyka wystąpienia nowotworów i chorób krążenia
    Autorzy:
    Grajek, W
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/828360.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    fitoestrogeny
    przeciwutleniacze
    aktywnosc biologiczna
    biomarkery
    flawonoidy
    nowotwory
    choroby czlowieka
    tokoferole
    zalecenia zywieniowe
    choroby ukladu krazenia
    funkcje ochronne
    karotenoidy
    zywienie czlowieka
    phytoestrogen
    antioxidant
    biological activity
    biomarker
    flavonoids
    cancer
    human disease
    tocopherol
    nutritional recommendation
    circulatory system disease
    protective function
    carotenoid
    human nutrition
    Opis:
    W pracy omówiono aktywność biologiczną poszczególnych grup przeciwutleniaczy, wskazując na ich rolę w zmniejszaniu częstotliwości występowania nowotworów i chorób układu krążenia. Wskazano, że etiologia chorób nowotworowych obejmuje uszkodzenia oksydacyjne w DNA oraz uaktywnienie prokancerogenów pod wpływem aktywnych rodników. Przyczyną chorób krążenia jest proces miażdżycowy wywoływany przez oksydację frakcji LD-cholesterolu. Oba rodzaje chorób mogą by monitorowane przez szereg biomarkerów przydatnych w ocenie szybkości rozwoju zmian chorobowych. Ocena aktywności prozdrowotnej żywności przenosi się wyraźnie na poziom molekularny. Wyrazem tego są narodziny nutrigenomiki, nauki badającej wpływ żywienia człowieka na funkcjonowanie jego genomu.
    In this paper, the biological activity of individual groups of antioxidants is discussed with regard to the prevention of two chronic diseases: cancer and cardiac vascular disease. It is pointed out that the cancer etiology is related to oxidative damages of DNA and to activation of pro-carcinogenic factors by free radicals whereas the cardiac vascular disease is initiated by LDL oxidation. The development of both diseases can be monitored by specific biomarkers that appear useful while estimating the developmental rate of pathogenic changes. For the purpose of appraising biological activity of functional foods, molecular analysis of antioxidative effects is employed. A new science has been established: nutrigenomics, which is the study of the effect of human nutrition on his genome functioning.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2004, 11, 1; 3-11
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ryby i owoce morza jako źródło narażenia człowieka na metylortęć
    Fish and seafood as a source of human exposure to methylmercury
    Autorzy:
    Mania, M.
    Wojciechowska-Mazurek, M.
    Starska, K.
    Rebeniak, M.
    Postupolski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/874946.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    ryby
    zywnosc pochodzenia morskiego
    zywienie czlowieka
    dieta
    rtec
    toksycznosc
    metabolizm czlowieka
    choroby czlowieka
    zwiazki rteci
    autyzm
    choroba Parkinsona
    choroba Alzheimera
    stwardnienie zanikowe boczne
    zalecenia zywieniowe
    zywnosc
    selen
    detoksykacja
    pobranie rteci
    fish
    marine food
    human nutrition
    diet
    mercury
    toxicity
    human metabolism
    human disease
    mercury content
    autism
    Parkinson's disease
    Alzheimer's disease
    amyotrophic lateral sclerosis
    nutritional recommendation
    food
    selenium
    detoxication
    mercury intake
    Opis:
    Ryby i owoce morza są zalecanymi składnikami diety, dostarczają one pełnowartościowego białka, witamin, soli mineralnych oraz kwasów tłuszczowych omega-3. Te środki spożywcze mogą być również źródłem pobrania metylortęci przez ludzi. Artykuł ten zawiera informacje na temat źródeł narażenia na organiczne połączenia rtęci, toksyczności, metabolizmu oraz przemian rtęci w środowisku. Przedstawiono zalecenia żywieniowe przygotowane przez Komisję Europejską i państwa członkowskie w odniesieniu do spożycia ryb drapieżnych, uwzględniające najbardziej wrażliwe grupy populacji, takie jak: kobiety planujące ciążę, ciężarne, karmiące matki oraz dzieci. Na podstawie piśmiennictwa omówiono również zanieczyszczenie ryb i owoców morza rtęcią i metylortecią. Opisano rolę selenu jako czynnika, który obniża toksyczność metylortęci jak również przedstawiono informacje o potencjalnych czynnikach etiologicznych związanych z chorobą autystyczną. W artykule zwrócono również uwagę na wzrastającą ilość powiadomień w ramach europejskiego Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach (Rapid Alert System for Food and Feed –RASFF), dotyczących zanieczyszczenia rtęcią ryb i produktów rybnych. Omówiono także regulacje prawne dotyczące maksymalnych dopuszczalnych poziomów rtęci w żywności.
    Fish and seafood are recommended diet constituents providing high quality protein, vitamins, minerals and omega-3 fatty acids, mainly eicosapentaenoic acid (EPA) and docosahexaenoic acid (DHA). However, these foodstuffs can also be the major source of methylmercury intake in humans. In general, more than 90% of the mercury in fish is found as methylmercury, but contents of methylmercury can vary considerably between species. Predatory species that are at the top of the food chain and live a long time, may accumulate higher levels of methylmercury. This paper contains information about sources of human exposure to organic compounds of mercury, toxicity, metabolism and transformation of mercury in the environment. Assessment of methylmercury by international risk assessment bodies such as the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) and U.S. National Research Council (NRC) were presented. Climate changes and their influence on the mercury cycle in the environment especially mercury methylation and concentrations of methylmercury in marine species were also presented. Consumer advice prepared by European Commission and Member States as regards consumption of predatory fishes such as swordfish, tuna, shark, marlin and pike, taking into account the most vulnerable groups of population e.g. women planning pregnancy, pregnant or breastfeeding women and children were presented. Mercury and methylmercury contamination of fishes and seafood on the basis of the literature references as well as intake of mercury with fish and fish products in Poland and other European country were discussed. The role of selenium as a factor which counteracts methylmercury toxicity and protects against some neurological effects of methylmercury exposure in humans, as well as information on potential etiological factors connected with autism disorder were also described. Attention has also been drawn to increasing number of notifications to Rapid Alert System for Food and Feed (RASFF) concerning the contamination of fish and fish products with total mercury. European and national regulations concerning maximum permissible levels of mercury in food were also presented. Possibility of selection of different fish and seafood species, taking into account low methylmercury contamination and high contents of omega-3 fatty acids e.g. sardine, mackerel, anchovy, salmon, periwinkle, have been discussed.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 3
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biologicznie aktywne skladniki zywnosci funkcjonalnej w profilaktyce chorob nowotworowych
    Autorzy:
    Darewicz, M
    Dziuba, J
    Panfil, T
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/828713.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    technologia zywnosci
    nowotwory
    skladniki zywieniowe
    choroby czlowieka
    zywnosc
    zywnosc funkcjonalna
    dieta
    profilaktyka
    aktywnosc biologiczna
    zywienie czlowieka
    food technology
    cancer
    nutritional component
    human disease
    food
    functional food
    diet
    prevention
    biological activity
    human nutrition
    Opis:
    Zastosowanie biologicznie aktywnych substancji w profilaktyce chorób nowotworowych budzi duże zainteresowanie zarówno przemysłu spożywczego, jak i farmaceutycznego. Powiększający się asortyment produktów zaliczanych do żywności funkcjonalnej stwarza szansę świadomego kształtowania diety w aspekcie szeroko rozumianej profilaktyki nowotworowej. W publikacji omówiono niektóre biologicznie aktywne składniki żywności funkcjonalnej, które mogą odgrywać ważną rolę w zmniejszaniu ryzyka powstawania nowotworów.
    The application of biologically active components of food for the cancer diseases prevention excite a great interest of food and pharmaceutical industry. The broadening assortment of the functional food products creates a chance for introducing then in diet planning. The biologically active components of functional food can be widely applied as a element of cancer prevention. In the paper bioactive components of functional food, which may play an important role in decreasing of the risk of cancer diseases were described.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2003, 10, 4; 36-47
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wplyw odzywiania na poziom potencjalu antyoksydacyjnego organizmu oraz na geneze chorob z nim zwiazanych
    Autorzy:
    Galek, A
    Targonski, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/827355.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    flawonoidy
    choroby czlowieka
    witaminy
    fizjologia czlowieka
    enzymy
    dieta
    stres oksydacyjny
    potencjal przeciwutleniajacy
    sposob zywienia
    karotenoidy
    zywienie czlowieka
    flavonoids
    human disease
    vitamin
    human physiology
    enzyme
    diet
    oxidative stress
    antioxidant potential
    nutritional model
    carotenoid
    human nutrition
    Opis:
    Systemy komórkowe stale podlegają stresowi oksydacyjnemu w wyniku działania reaktywnych form tlenu (RFT). RFT mogą powodować niekorzystne modyfikacje makrocząsteczek w tym lipidów, DNA i białek. Systemy komórkowe posiadają systemy anty oksydacyjne przeciwdziałające niekorzystnym zmianom wywołanym przez RFT. W organizmie człowieka występują enzymy, mające wpływ na równowagę prooksydant/antyoksydant i decydują o zmianach oksydacyjnych i ryzyku wystąpienia zwyrodnień chorobowych. Należą do nich m.in. peroksydaza glutationowa (GSHPX), dysmutaza ponadtlenkowa (SOD) oraz katalaza. Podobną rolę spełniają dostarczane w diecie witaminy C, E, karotenoidy oraz flawonoidy. Zdefiniowanie optymalnych dawek tych związków oraz składników odżywczych je zawierających jest wyzwaniem dla naukowców zajmujących się odżywianiem.
    Cellular systems are always subject to oxidation stress owing to the reactive oxygen system effect (ROS). ROS can generate unfavourable modifications in such macromolecules as lipids, DNA, and proteins. Cellular systems have antioxidant systems to neutralize those unfavourable changes produced by ROS. In human organisms, there are enzymes that influence the equilibrium between pro-oxidant and antioxidant; they also decide oxidizable changes and the risky possibility of degenerative diseases to develop. The potential degeneration types involve glutathione peroxidase (GSHPX), superoxide dismutase (SOD), and catalase. Vitamins C and E, as well as carotenoids and flavonoids play a role similar to the role of enzymes as indicated above. Regarding the fact that they are usually supplied with food, it is an important task and a real challenge for scientists specialised in nutrition to determine optimal doses of both the compounds and nutritive components containing them.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2003, 10, 1; 5-13
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowe spojrzenie na problem oceny i tolerancji zwiazkow rakotworczych w zywnosci w swietle pismiennictwa
    Autorzy:
    Nabrzyski, M
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/877945.pdf
    Data publikacji:
    1994
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    nowotwory
    sacharyna
    dawki dopuszczalne
    choroby czlowieka
    Aspartam
    zywnosc
    pozostalosci pestycydow
    nawyki zywieniowe
    zanieczyszczenia zywnosci
    substancje rakotworcze
    przeciwutleniacze
    cancer
    saccharin
    acceptable dose
    human disease
    aspartame
    food
    pesticide residue
    nutritional habit
    food contaminant
    carcinogenic factor
    antioxidant
    Opis:
    W oparciu o aktualne piśmiennictwo dokonano przeglądu na temat prób nowego podejścia do oceny związków rakotwórczych w żywności i określenia warunków koniecznej tolerancji niektórych z nich, zwłaszcza tych których praktycznie trudno uniknąć lub zastąpić bardziej bezpiecznymi i równie skutecznymi w praktycznym użyciu, bądź to w charakterze substancji dodatkowych, bądź to nieuniknionych pozostałości pestycydów, czy też zanieczyszczeń środowiskowych w żywności.
    The present approach to the assessment of carcinogens in food is described in the light of a literature review. In accordance with Delaney clause, these compounds should not be found in food. The advances in analytical methods have shown, however, that it is not possible to avoid the presence of trace amounts of carcinogens, natural as well as synthetic. On the basis of the maximal tolerated dose (MTD) established in animal studies the power of cancerogenic activity of many compounds was determined as expressed by the dose producing cancer development in 50% of the experimental animals. This dose has the symbol TD50, analogously to the LD50 symbol used in toxicology. On the basis of these doses a trial is presented of ranking cancerogenicity using a new index HERP which expressed the per cent of the amount of a compound taken with food in relation to TD50. Trials are mentioned also of estimating health risk on the basis of evaluation of the risk of malignancy development due to intake of a compound with food, according to the "de minimis" doctrine.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1994, 45, 1-2; 1-12
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sposób żywienia a stan odżywienia studentów ZUT w Szczecinie na tle młodzieży z innych ośrodków akademickich w Polsce
    Nutrition mode and nurishment status of WUT students in Szczecin as compared to different academical centres in Poland
    Autorzy:
    Szczuko, M.
    Seidler, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/871999.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    Polska
    Szczecin
    Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie
    osrodki akademickie
    sposob zywienia
    stan odzywienia
    studenci
    szkoly wyzsze
    zywienie czlowieka
    bledy zywieniowe
    choroby czlowieka
    kobiety
    mezczyzni
    Polska
    Szczecin city
    West Pomeranian University of Technology
    nutritional habit
    nutrition state
    student
    high school
    human nutrition
    dietary mistake
    human disease
    woman
    man
    Opis:
    Oceniano sposób żywienia kobiet i mężczyzn studiujących na wybranym kierunku Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego (ZUT) w Szczecinie. Badaniami objęto 198 osób. Wykazano liczne błędy w żywieniu kobiet i mężczyzn. Stwierdzono niewystarczającą podaż mleka i jego produktów, warzyw i owoców oraz produktów zbożowych u obu płci. W żywieniu mężczyzn zdiagnozowano nadmiar tłuszczu, mięsa a szczególnie wędlin oraz serów podpuszczkowych i jaj. Populacja kobiet spożywała w nadmiarze cukier i słodycze. Odsetek energii pochodzącej z tłuszczu był zbyt wysoki i wynosił w grupie kobiet 35,7% a w grupie mężczyzn 37,1%. Ocenę spożycia składników pokarmowych przeprowadzono zgodnie z uaktualnionymi w 2008 roku normami. W obu grupach obserwowano niedobory w diecie: wapnia, potasu, witaminy D, folianów, witaminy C, magnezu a dodatkowo w populacji kobiet witamin z grupy В oraz składników mineralnych. Stan odżywienia oceniono metodami antropometrycznymi w oparciu o masę i wysokość ciała (BMI) oraz obwód talii i bioder (WHR). Zauważono, że wartość BMI nie odzwierciedla tak dobrze narastającego problemu otyłości wśród młodzieży jak wskaźnik otyłości wisceralnej (WHR) mierzony w całej populacji. Na podstawie wartości WHR stwierdzono, że blisko 35% młodzieży akademickiej ze Szczecina predysponuje do wystąpienia otyłości, cukrzycy II stopnia, miażdżycy i choroby niedokrwiennej serca.
    The mode of nutrition of women and men studying at the WUT (Westpomeranian Technological University) in Szczecin was evaluated. The study was condacted on the group of 198 students. Numerous faults in students nurishment were shown. The unsatisfactory supply of milk and milk products, vegetables, fruit and cereal products in both sexs was confirmed. The consumption of f at, meat, particularly ham, cheeses and eggs was too high in men 's diets. Women consumed sugar and sweets in excess. The percentage of energy from fat was too high in women group (35.7%) and in men (37.1%). The evaluation of nutrients consumption was performed according to norms updated in 2008. In both groups deficiency in diet was observed for calcium, potassium, vitamin D, folic acid, vitamin C, magnesium, and additionally in women population vitamins from the group В and minerals. The nourishment status was estimated using anthropometric methods in the support of mass and BMI and the circuit of waist and hips (WHR). It was noticed that the BMI value did not reflect the growing problem of obesity among the youth as well as the coefficient abdominal obesity (WHR) measured in the whole population. On the basis of the WHR value it was confirmed that 35% of academical youth from Szczecin has the predisposition to obesity, diabetes II degree, arteriosclerosis and diseases of heart.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2010, 61, 3
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ wybranych składników żywności na aktywność psychofizyczną człowieka
    Autorzy:
    Leszczynska, T
    Pisulewski, P M
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/825893.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    endorfiny
    beta-karoten
    witaminy grupy B
    cholina
    przeciwutleniacze
    kofeina
    witamina E
    choroby czlowieka
    depresja
    witamina C
    dysforia
    aktywnosc psychofizyczna
    otepienie
    zywienie czlowieka
    skladniki odzywcze
    endorphin
    beta-carotene
    B-group vitamin
    choline
    antioxidant
    caffeine
    vitamin E
    human disease
    depression
    vitamin C
    dysphoria
    psychophysical activity
    dementia
    human nutrition
    nutritional component
    Opis:
    Dokonano przeglądu potencjalnego wpływu wybranych składników żywności na aktywność umysłową oraz ryzyko wystąpienia dysforii, demencji i depresji. Przedstawiono dowody na kluczową rolę m.in. witamin z grupy B i witamin przeciwutleniających w ochronie przed niekorzystnymi zmianami w naczyniach krwionośnych, aterosklerozą i demencją. Wskazano równie na udział choliny, alkoholu i kofeiny w funkcjonowaniu centralnego układu nerwowego oraz diety na syntezę neuroaktywnego składnika – β-endorfiny.
    In the paper presented, the authors review the potential impact of selected nutrients on mental activity, as well as the risk of dysphoria, dementia, and depression to occur in people. Evidence was provided that the B-complex and antioxidant vitamins play an important role in the protection against unfavorable changes in blood-vessels, as well as against arteriosclerosis and dementia diseases. It was demonstrated that such substances as choline, alcohol, and caffeine are significantly involved in the functioning of the central nerve system, and that a diet influences the synthesis of ß-endorphin, which is a neuro-active substance.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2004, 11, 1; 12-24
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-25 z 25

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies