Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Bernard-Henry Lévy, Bernard-Henry Lévy, „De la guerre en philosophie.

Autorzy:

Wieteska, Witold

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/943984.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii

Tematy:

metafizyka, nihilizm, filozofia francuska

Źródło:

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2015, 5, 1; 305-311
2083-6635
2084-1043

Pojawia się w:

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

Aleksander Hercen oczami Isaiaha Berlina, czyli liberalna interpretacja filozofii rosyjskiego myśliciela

Autorzy:

Kacprzak, Michał Cyprian

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/705235.pdf

Data publikacji:

2013-09-01

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

aksjologia
egoizm
liberalizm
negacja
nihilizm
realizm
wartość
wolność

Opis:

Artykuł prezentuje interpretację poglądów Aleksandra Hercena przez angielskiego fi lozofa Isaiaha Berlina. W artykule koncentruję się na zagadnieniu wolności tak w myśli liberalnej w ogólności, jak i szczególnie w koncepcji Hercena. Zwracam uwagę na immanentną niewspółmierność wartości - zagadnienie, które odgrywało istotną rolę w fi lozofi i i Hercena, i Berlina. Podkreślam znaczenie krytycyzmu i negacji jako integralnego elementu nihilizmu, a pośrednio również myśli liberalnej. Przyjmuję, że przesłanką myśli liberalnej jest realizm, nazywany przez Berlina „zmysłem rzeczywistości”; realizm ten, zdaniem angielskiego fi lozofa, przysługuje także myśli Hercena. Pochodną realizmu jest z kolei - znów zdaniem tak Hercena, jak i Berlina - akceptacja egoizmu, jako motoru postępu i zarazem fundamentu ludzkiej godności.

Źródło:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 3; 165-176
1230-1493

Pojawia się w:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

Rekolekcje literaturoznawców (O książce Ćwiczenia z rozpaczy pod redakcją Jerzego Jarzębskiego i Jakuba Momry)

Autorzy:

Madejski, Jerzy

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/639234.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

pesymizm, melancholia, rozpacz, nihilizm, modernizm, współczesna proza polska

Opis:

Spiritual exercises of literary scholars The author discusses the book edited by Jerzy Jarzębski and Jakub Momro from different points of view. He examines the range of meanings of the terms used in the title. Considering the question of pessimism in the context of early modern literature, he states that the book gives an overview of an alternative history of Polish literature and draws attention to the role of philosophy in shaping the concept of pessimism (e.g., Existentialism). The book is both a monograph on a single topic, and a collection of material for a compendium about the present times built out of literature of the last few decades.

Źródło:

Wielogłos; 2013, 2(16)
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

Dostoevsky Overcomes Nihilism: Luigi Pareyson Reads The Brothers Karamazov
O przezwyciężaniu nihilizmu. Co Luigi Pareyson odkrył w Braciach Karamazow Dostojewskiego

Autorzy:

Blanco-Sarto, Pablo

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1920301.pdf

Data publikacji:

2021-06-05

Wydawca:

Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu

Tematy:

Christianity
nihilism
Nietzsche
suffering
redemption
chrześcijaństwo
nihilizm
cierpienie
odkupienie

Opis:

“Dostoevsky’s novels are pure philosophy,” declared Luigi Pareyson (1918–1991), an Italian existentialist. He presents a Christian Dostoevsky capable of overcoming the nihilistic onslaught of a post-Christian culture, both in its harshest and “weaker” and postmodern versions. Nietzsche finds a good antagonist in Dostoevsky, who, being earlier in time, will be able to overcome Nihilism. Before being a Christian, the Russian novelist had already descended into hell out of nowhere, in his exile in Siberia. He survived this ordeal − which inevitably led him to nowhere − and paradoxically found Jesus Christ. That is why his novels and his ideas can offer a shelter at this turn of the millennium?
„Powieści Dostojewskiego są czystą filozofią” – twierdził włoski egzystencjalista Luigi Pareyson (1918–1991), przedstawiając chrześcijanina Dostojewskiego jako zdolnego do przezwyciężenia nihilistycznego natarcia na postchrześcijańską kulturę, zarówno w jego najostrzejszej, jak i „słabszej” postmodernistycznej wersji. Nietzsche również znajduje w Dostojewskim – chronologicznie wcześniejszym – odpowiednią osobę do przezwyciężenia nihilizmu. Rosyjski powieściopisarz, zanim stał się chrześcijaninem, zstąpił znikąd do piekła, na zesłanie na Syberii, by przeżyć mękę, która nieuchronnie miała prowadzić donikąd, a doprowadziła do odnalezienia Jezusa Chrystusa. Ten paradoks sprawia, że w jego powieściach i ideach możemy odnaleźć schronienie na przełomie tysiącleci.

Źródło:

Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2021, 29, 1; 393-411
2544-6460

Pojawia się w:

Wrocławski Przegląd Teologiczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

Norwid nieznany – śmierć Boga w Pierścieniu Wielkiej Damy
Norwid unknown – the death of God in The Ring of Great Lady

Autorzy:

Grabowski, Mateusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/967449.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Norwid; Heidegger
nihilism
symulacrum
Nietzsche
romantyzm
nihilizm
symulakrum
romanticism

Opis:

Artykuł jest analizą utworu Norwida pod kątem problematyki związanej ze Śmiercią Boga. Zwracam uwagę na styczność wniosków Norwida z założeniami Nietzschego i Heideggera. Według autora Wiedzy radosnej umarły Bóg pozostawia po sobie Nicość. To właśnie zagospodarowanie tej przestrzeni jest głównym problemem, z jakim zmierzą się bohaterowie Pierścienia Wielkiej Damy. Teatralizacja ich zachowań i sprowadzenie przedmiotów sakralnych do rangi rekwizytów będzie próbą symulacji transcendencji. Norwid wykorzystuje konwencję teatru w teatrze i deus ex machina w sposób ironiczny. To własnie ironia stanie się podstawą nowego gatunku dramatycznego, jakim miała być Norwidowska biała tragedia. Pierścień Wielkiej Damy jest więc nie tylko próbą głębokiej refleksji nad kryzysem metafizyki, ale również próbą wprowadzenia nowej jakości do europejskiej dramaturgii.
The article is an analysis of Norwid’s work in terms of the theme of the Death of God. I focus on the proximity between Norwid’s conclusions and Nietzsche and Heidegger’s presumptions. According to the author of The Joyful Wisdom, dead God leaves Nothingness behind himself. The filling of this space is the major problem which the protagonists of the Pierścień Wielkiej Damy will face. Through dramatization of their behavior and downgrading religious objects to the role of props they will be an attempt at simulating transcendence. Norwid uses the conventions of a play within a play and deus ex machina ironically. It is irony that will become the basis for a new kind of drama, which originally a Norwidian white tragedy was supposed to be. Pierścień Wielkiej Damy is not only an attempt to at a deeper reflection on the crisis of metaphysics, but also to introduce new quality to European drama.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2013, 22, 4
1505-9057
2353-1908

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Stawrogin – personifikacja zła
Stavrogin – the personification of evil

Autorzy:

Jastrząb, Dariusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/497080.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim

Tematy:

Dostojewski
demon
ateizm
nihilizm komunizm
Dostoyevsky
atheism
nihilism
communism

Opis:

Characters such as Stavrogin in the novel Demons by Fyodor Dostoyevsky reveal the writer’s deep and astute knowledge of demonology. It has long been known that in his novels the writer contained considerations about not only the philosophical but also theological aspects of life, including Christology. His novel Demons is a literary tractate about the destructive influences of nihilistic and communist ideologies, both on society and on the human condition. The central character of the novel is Nikolai Vsevolodovich Stavrogin, the son of Varvara Petrovna, and he is the most demonic hero of Dostoyevsky’s. Ever one of the people whom he encountered fell under his charm, and they would then become be spiritually and morally depraved and ruined. Among the characters that come into contact with Stavrogin are those who then eventually committed suicide. We are dealing with a hero who has become separated and isolated from society, and who comes across as being amoral and demonised. Dostoyevsky was very keen to show a society that creates their rights and the principles of social co-existence without God. Undoubtedly, the novel Demons is in the history of world literature one of the most discerning analyses of a civilization built without God.

Źródło:

Język. Religia. Tożsamość; 2017, 1(15); 135-143
2083-8964
2544-1701

Pojawia się w:

Język. Religia. Tożsamość

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Urwisko Iwana Gonczarowa jako powieść antynihilistyczna
Обрыв Ивана Гончарова как антинигилистический роман

Autorzy:

Olaszek, Barbara

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/22630130.pdf

Data publikacji:

2000

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

literatura rosyjska
XIX w.
nihilizm
powieść antynihilistyczna
Iwan Gonczarow
Urwisko

Opis:

В статье указывается история распространения в русском обществе нигилистических идей, роль Гончарова цензора и писателя в борьбе с ними. Предлагается интерпретация Обрыва как типа антинигилистического романа. Произведение рассматривается с точки зрения жанровых призпаков: тематических (присутствие героя - нигилиста и носителя консервативных взглядов), сюжетной структуры (борьба двух идеологически противоположных сил), позиции героя, так наз. „жертвы”, стилистики (публицистичность, памфлетность) и идейной концепции (торжество консервативных сил). Дополнительно для подтверждения антинигилистического характера Обрыва используются отзывы современной критики и реакция на них автора.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2000, 2; 83-95
1427-9681
2353-4834

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Protagoras i Gorgiasz we współczesnych mass mediach
Protagoras and Gorgias in Contemporary Mass Media

Autorzy:

Jęczeń, Jarosław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2040435.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

sofiści
mass media
relatywizm
retoryka
nihilizm
Sophists
relativism
rhetoric
nihilism

Opis:

Metody sofistów cieszyły się dużym zainteresowaniem młodych ludzi, zwłaszcza w sferze życia moralnego. Protagoras nie opowiadał się bezpośrednio za obiektywną prawdą, za dobrem czy złem, sprawiedliwością czy niesprawiedliwością. Uczył tylko metody, za pomocą której zwycięży argument, na którym nam zależy. Nieważne, jaka jest treść naszej wypowiedzi, ważne jest, aby ona zwyciężyła. Najsłabszy argument w dyskusji, mało prawdopodobny, a nawet nieprawdziwy, może zwyciężyć dzięki odpowiedniej technice używania słowa i zręczności. W cywilizacyjnym rozwoju człowieka owa technika używania słowa i ludzka zręczność przybierały różne formy. Najczęściej jednak służyły relatywizmowi w ludzkim myśleniu i działaniu. W mniejszym stopniu ogarniał człowieka nihilizm, którego przedstawicielem był Gorgiasz. Zanegowanie jakiejkolwiek prawdy, radykalny rozdział pomiędzy myślą, słowem i bytem znajdował w każdej epoce dziejów małą reprezentację. Poglądy sofistów osłabiały niegdyś i osłabiają dziś znaczenie prawdy w życiu człowieka, a tylko ona, jak mówi współczesny nam filozof Karol Wojtyła stanowi o człowieczeństwie i godności każdego człowieka.
Until not so long Sophists' methods were very popular among young people, particularly the ones regarding moral life. Protagoras did not directly advocate for objective truth, for the good or evil, for justice and injustice. He only taught methods for winning disputes with the argument one was concerned about. The content of the statement itself was of no importance; argument's victory was the ultimate goal. Even the weaskest, unlikelely or simply untrue argument in the discussion can win given that the proper technique and skills in use of words are applied. Along human civilization development, this word-use technique and verbal dexterity have assumed different forms. First and foremost they have served the purpose of relativism in human thinking and acting. Man was gripped with nihilism to a lesser extent; Gorgias was a representative of nihilism. Negation of any truth, radical separation of thoughts, words and being has been present in every era and has had its small-scale representation. The Sophists' views have weakened and still weaken the importance of truth in human life. And only the truth, as the contemporary philosopher Karol Wojtyła says constitutes humanity and every human being's dignity.

Źródło:

Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 10; 79-93
2353-7272

Pojawia się w:

Roczniki Teologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

Nihilizm a kwestia przemocy: casus Maxa Stirnera
Nihilism and Violence: Max Stirner’s Case

Autorzy:

Feć, Karolina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/945982.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

nihilizm
przemoc
egoizm
nihilism
violence
egoism
Max Stirner
Albert Camus

Opis:

The paper presents a relation between nihilism and violence by using the theory of Max Stirner. The author’s choice of the philosopher is driven by her view that nihilism has reached its maturity in his main work. Even more, a key critique raised with respect to the author of "The Ego and his Own" touched exactly on the issue of violence (among others, in deliberations of Dostoyevsky and Camus). The study represents a polemic with the opinions presented in "The Rebellious Man", that Stirner glorified aggression and justified crime. Misreading of his philosophy, the philosophy of egoism, is founded in mixing might with violence which in fact are in that theory irreconcilable. Stirner's affirmation refers to the former whereas he is ambivalent to the latter.

Źródło:

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2016, 35 (4)
1689-4286

Pojawia się w:

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Dobroć, miłosierdzie? Miejsce „starej wrażliwości” w poezji najnowszej
Goodness, mercy? The place of the "old sensibility" in the newest poetry

Autorzy:

Śliwiński, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/32062590.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN

Tematy:

poezja
dobroć
miłosierdzie
łzy
nihilizm
poetry
goodness
mercy
tears
nihilism

Opis:

Artykuł dotyczy dobroci (i motywowanego nią miłosierdzia) jako jakości uobecniającej się w nowoczesnym wierszu i poprzez wiersz manifestującej się w świecie. Autor omawia zagadnienie jawnych i ukrytych filiacji pomiędzy poezją i dobrocią (oraz miłosierdziem jako praktykowaniem dobroci), sytuując swoje rozważania na tle kluczowych współczesnych strategii myślenia o poezji i jej uprawiania.
The article deals with goodness (and mercy motivated by it) as a quality that is present in a modern poem and manifests itself in the world through the poem. The author discusses the issue of overt and hidden filiations between poetry and kindness (and mercy as the practice of kindness), situating his considerations against the background of key contemporary strategies of thinking about and practicing poetry.

Źródło:

Konteksty. Polska Sztuka Ludowa; 2023, 340, 1-2; 230-234
1230-6142
2956-9214

Pojawia się w:

Konteksty. Polska Sztuka Ludowa

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

Profetyczny charakter filozofii nietzscheańskiej
Prophetic Nature of Nietzschean Philosophy

Autorzy:

Bomba, Sarah

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28411133.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK

Tematy:

Nietzsche
postmodernism
hedonism
nihilism
axiology
aesthetics
postmodernizm
hedonizm
nihilizm
aksjologia
estetyka

Opis:

Artykuł zatytułowany Profetyczny charakter filozofii nietzscheańskiej jest efektem studiowania przez autorkę tematu zjawisk społecznych, które nasiliły się na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci. Celem rozważań zawartych w tekście jest ukazanie aktualności myśli Friedricha Nietzschego w okresie postmodernizmu oraz okresu, który po nim następuje. Opisana perspektywa odnosi się przede wszystkim do upadku woli jednostek w obliczu bezprecedensowych przemian społecznych. Tekst będzie czerpać z dorobku intelektualnego m.in. Jacques’a Derridy, Michela Foucaulta czy Jeana-François Lyotarda. Teza jest weryfikowana analogiami obecnymi we współczesnej myśli politycznej. Analiza elementów aksjologicznych zawartych w dziełach. Nietzschego oraz ich wpływu na współczesne społeczeństwo została przeprowadzona przy użyciu metody monograficznej oraz obserwacyjnej. Uzyskane konkluzje mają na celu refleksję na temat współczesności oraz negatywnych zjawisk zaistniałych w społeczeństwie w XX oraz XXI wieku.
The article is the result of the author’s studies on social phenomena that have intensified over the past decades. The purpose of the considerations contained in the text is to show the actuality of the thought of F. Nietzsche in the period of postmodernism and the period that follows it. The described perspective refers primarily to the collapse of the will of individuals in the face of unprecedented social transformations. The text will draw on the intellectual output of J. Derrida, M. Foucault, or J.F. Lyotard, among others. The thesis is verified by analogies present in modern political thought. The analysis of the axiological elements contained in the works of F. Nietzsche and their impact on modern society was carried out using a monographic and observational method. The conclusions obtained are intended to reflect on modernity and the negative phenomena that have occurred in society of the 20th and 21st centuries.

Źródło:

Historia i Polityka; 2023, 45 (52); 89-98
1899-5160
2391-7652

Pojawia się w:

Historia i Polityka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Posthumanizm Fryderyka Nietzschego jako remedium na nihilistyczne tendencje w humanistyce? W odpowiedzi Wojciechowi Kruszelnickiemu
Friedrich Nietzsche’s Posthumanismas a Remedy for the Nihilistic Tendencies in the Humanities? A Reply to Wojciech Kruszelnicki

Autorzy:

Lipowicz, Markus

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2140828.pdf

Data publikacji:

2018-06-30

Wydawca:

Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej

Tematy:

nihilizm
wychowanie
nadczłowiek
postmodernizm
W. Kruszelnicki
F. Nietzsche
nihilism
education
overhuman
postmodernity

Opis:

W swoim artykule Tendencje nihilistyczne w pedagogice ogólnej W. Kruszelnicki (2018) stwierdza, iż pedagogika ogólna pogrążyła się w postmodernistycznym kryzysie wartości, co powoduje, że utraciła ona zdolność do formułowania teoretycznie ugruntowanych celów wychowania. Jako środek zaradczy na owe tendencje W. Kruszelnicki przedstawia filozofię F. Nietzschego, która jego zdaniem została mylnie potraktowana jako intelektualny fundament postmodernistycznego relatywizmu i sceptycyzmu. Chciałbym w tym artykule odnieść się do tej polemiki i uzupełnić ją o własne refleksje dotyczące kryzysu humanistyki. Istotnym punktem odniesienia będzie tutaj Nietzscheańska koncepcja „nadczłowieka”, którą W. Kruszelnicki w swojej krytyce nihilizmu pomija. Swoje rozważania zakończę hipotezą, iż zgodnie z posthumanistyczną myślą F. Nietzschego za największe wyzwanie współczesnej humanistyki nie powinien być uznany sam nihilizm, ale nasilające się technokratyczne tendencje w zakresie formułowania i wdrażania celów wychowawczych w obrębie współczesnych instytucji wychowawczych.
In his article Nihilist tendencies in general pedagogy W. Kruszelnicki (2018) argues that general pedagogy sank into a postmodern crisis of values which results in its inability to formulate theoretically groundedaims of education. As a remedy for this tendency W. Kruszelnicki presents F. Nietzsche’s philosophy, who sethought, as Kruszelnicki is convinced, was wrongly associated with the intellectual fundament of postmodernrelativism and skepticism. In this article I would like to refer to these polemics and complement them withsome of my own thoughts regarding the crisis of the theory of education. Here, a significant reference pointwill be Nietzsche’s concept of the “overhuman”, which W. Kruszelnicki omits in his critique of nihilism. I will finish my reflections with the following hypothesis: according to F. Nietzsche’s posthumanist thoughtthe biggest challenge for the contemporary humanities is not nihilism itself, but the progressing technocratictendencies in terms of formulating and enforcing educational aims within our educational institutions

Źródło:

Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja; 2018, 21, 3(83); 105-118
1505-8808
2450-3428

Pojawia się w:

Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Podstawy biblijne i współczesne aspekty kryzysu antropologicznego
Biblical bases and contemporary aspects of the anthropological crisis

Autorzy:

Kopiec, Maksym Adam

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2148104.pdf

Data publikacji:

2018-12

Wydawca:

Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu

Tematy:

humanizm
postmodernizm
nihilizm
nieśmiertelność
nauki naturalne
humanism
postmodernism
nihilism
immortality
natural sciences

Opis:

Obecna epoka jak nigdy wcześniej naznaczona jest zjawiskami wskazującymi na głęboki kryzys moralny, antropologiczny i społeczny. Odbija się on negatywnie na jakości życia zarówno pojedynczych osób jak i wielorakich wspólnot o charakterze etnicznym, kulturowym, rasowym religijnym etc. Nauczanie Kościoła, jako fundamentalnie skierowane do wyjaśniania treści Objawienia Bożego, troszczy się o dobro ludzkie, formułując struktury zdrowego humanizmu, w obronie przed skutkami postmodernizmu i nihilizmu. Niniejszy artykuł prezentuje podstawowe pojęcia teologiczne, które leżą u podstaw redefinicji pojęcia humanizm w kontekście współczesnych aspektów kryzysu antropologicznego. W pierwszej części omówiony został fundament teologiczny do definiowania wartości osoby i rodziny. Uwzględniono tu źródła biblijne dotyczące stwórczej i zbawczej koncepcji porządku społecznego, uwarunkowanej teologalnie. W drugiej części opisano immanentny redukcjonizm, z wyszczególnieniem ateizmu, materializmu, agnostycyzmu, eklektyzmu, relatywizmu, historycyzmu, scjentyzmu – jako pojęć określających aspekty kryzysu antropologicznego.
The current era as never before has been marked by phenomena indicating a deep moral, anthropological and social crisis. It affects the quality of life of both individuals and multiple communities of an ethnic, cultural, racial, religious, etc. Teaching of the Church, asfundamentally directed at explaining the contents of Divine Revelation, cares for the human good, formulating structures of healthy humanism, in defense against the effects of postmodernism and nihilism. The present article presents basic theological notions which underlie the redefinition of the notion the humanism in the context of contemporary aspects of theanthropological crisis. The first part discusses the theological foundation for defining the value of a person and a family. Biblical sources concerning the creative and saving concept of the social order, conditioned theologically, are included here. The second one describes the immanent reductionism, detailing atheism, materialism, agnosticism, eclecticism, relativism, historism, scientism – as concepts defining aspects of the anthropological crisis.

Źródło:

Studia Elbląskie; 2018, 19; 339-360
1507-9058

Pojawia się w:

Studia Elbląskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Czy istnieje etyka nihilistyczna? Interpretacja fenomenunihilizmu we współczesnej filozofii włoskiej

Autorzy:

Kobyliński, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2099541.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

nihilizm
etyka postmetafizyczna
myśl słaba
hermeneutyka
G. Vattimo
M. Cacciari
E. Severino

Opis:

Celem artykułu jest ukazanie specyfiki diagnozy nihilizmu we współczesnej filozofii włoskiej oraz krytyczna analiza modeli etycznych Gianniego Vattima, Massima Cacciariego i Emanuela Severina, które zostały wypracowane przez tych autorów w dialogu z myślą nihilistyczną. Etyka nihilistyczna jest typową etyką postmetafizyczną – nie posiada trwałego fundamentu, z którego można by wyprowadzać zasady i zobowiązania o charakterze uniwersalnym. Vattimo, Cacciari i Severino, prezentując różne podejścia do zjawiska nihilizmu, proponują zbliżone do siebie koncepcje etyczne o charakterze postmetafizycznym.

Źródło:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 3; 217-227
1230-1493

Pojawia się w:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Ironia i nihilizm. Figura bibliotekarza w Posłuchaniu u Lucypera Józefa Sękowskiego
Irony and nihilism. The librarian figure in An Audience with Lucypher by Józef Sękowski

Autorzy:

Ławski, Jarosław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2012793.pdf

Data publikacji:

2018-06-03

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

biblioteka
Józef Julian Sękowski
ironia
czarny romantyzm
nihilizm
library
irony
Dark Romanticism
nihilism

Opis:

The subject matter of the present article is the image of library and librarian in a forgotten short story by a Polish-Russian writer Józef Julian Sękowski (1800−1858). Sękowski is known in Polish literature as a multi-talented orientalist and polyglot, who changed his national identity in 1832 and began to write only in Russian. In the history of Russian literature he is famous for Library for Reading and Fantastic Voyages of Baron Brambeus, an ironic-grotesque work, which was precursory in Russian prose. Until 1832 Sękowski was, however, a Polish writer. His last significant work was An Audience with Lucypher published in a Polish magazine Bałamut Petersburski (Petersburgian Philanderer) in 1832 and immediately translated into Russian by Sękowski himself under the title Bolszoj wychod u Satany (1833). The library and librarian presented by the author in this piece are a caricature illustration proving his nihilistic worldview. Sękowski is a master of irony and grotesquery, yet the world he creates is deprived of freedom and justice and a book in this world is merely a threat to absolute power.

Źródło:

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2018, 8(11) cz.2; 83-94
2084-6045
2658-2503

Pojawia się w:

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Ethics And Nihilism In The Philosophy Of Weak Thought Of Gianni Vattimo
Etyka i nihilizm w filozofii myśli słabej Gianniego Vattima

Autorzy:

Kobyliński, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/496263.pdf

Data publikacji:

2016-12-31

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego

Tematy:

bioetyka;
etyka;
nihilizm;
normatywność;
relatywizm;
myśl słaba;
bioethics;
ethics;
nihilism;
normativity;
relativism;
weak thought;

Opis:

Głównym celem tego artykułu jest przedstawienie relacji pomiędzy etyką i nihilizmem w ujęciu włoskiego filozofa Gianniego Vattima (1936-) oraz jego koncepcji myśli słabej. Nihilizm oznacza szeroko rozprzestrzenione zjawisko kulturowe, w którym idea nicości odgrywa kluczową rolę. Jednym z najważniejszych zadań, stojących przed filozofią współczesną, jest nie tyle przezwyciężenie nihilizmu, ile zrozumienie jego istoty i szukanie odpowiednich form etyki. Nihilistyczna etyka miłosierdzia jest możliwa, z zastrzeżeniem, że jest formą etyki słabej, która ignoruje transcendencję i jest zagrożona relatywizmem.
The main aim of this article is to outline the relationship between nihilism and ethics according to an Italian philosopher Gianni Vattimo (1936–) and his concept of weak thought. Nihilism denotes a broadly-conceived cultural phenomenon in which the idea of nothingness plays a crucial role. One of the most important tasks, facing contemporary philosophy is not so much overcoming nihilism, as understanding its essence and looking for appropriate forms of ethics. Nihilist ethics of mercy is possible, with the reservation that it is a variety of weak ethics which ignores transcendence and is threatened by relativism.

Źródło:

Seminare. Poszukiwania naukowe; 2016, 37, 4; 55-67
1232-8766

Pojawia się w:

Seminare. Poszukiwania naukowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Antropologia Benedykta XVI na tle błędnych antropologii współczesnych
Anthropology of Benedict XVI against a Background of Erroneous Contemporaries Anthropologies

Autorzy:

Warzeszak, Józef

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/956489.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

anthropology
ideology
atheism
rationalism
nihilism
secularism
relativism
antropologia
ideologia
ateizm
racjonalizm
nihilizm
sekularyzm
relatywizm

Opis:

Pope Benedict XVI in his speeches spoke up in weighty matters for humanity. Definitely presented the Catholic position and pointed out mistakes of false ideologies, especially concerning human being, his nature, vocation, the sense of life and conduct. Most of all he indicated the pernicious influence of such ideology on the conduct of man and society. The chief defect of ideologies spread around today and at the same time their common denominator – according to the Pope – is the denial of the transcendent dimension of man, and even directly combating of what is the subject of a formal theological anthropology, that means the man’s relation with God. At the same time, the characteristic of theses ideologies is the fact that they want to be universal and want to form social life. In this article, the author discusses these ideologies and shows what is contrary in them to the theological anthropology. The author also presents the characteristics of anthropology of Joseph Ratzinger – Benedict XVI as dialogical, relational, communional and integral.

Źródło:

Studia Teologii Dogmatycznej; 2015, 1; 257-290
2449-7452

Pojawia się w:

Studia Teologii Dogmatycznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

The Idea of New Middle Ages in the Light of Friedrich Nietzsche’s Nihilism

Autorzy:

Pasterczyk, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1638197.pdf

Data publikacji:

2021-02-26

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

Nietzsche
nihilizm
chrześcijaństwo
wartości
śmierć Boga
człowiek
nihilism
Christianity
values
death of God
man

Opis:

Idea nowego średniowiecza w świetle nihilizmu Friedricha Nietzschego W artykule autor proponuje koncepcję nowego średniowiecza i opisuje nowoczesną i ponowoczesną przemianę zachodzącą w kulturze zachodniej, która przypomina przejście okresu średniowiecza ze świata grecko-rzymskiego do świata chrześcijańskiego. Za pomocą koncepcji nowego średniowiecza można zdefiniować przejście ze świata chrześcijańskiego do świata obecnie nieznanego, o nowych wartościach, odpowiadających paradygmatom nauki i techniki. Takie przejście wyraża idea nihilizmu Fryderyka Nietzschego. Zawiera się w nim postulat nowego człowieka i postulat nowych wartości w odpowiedzi na zjawisko śmierci Boga we współczesnym i ponowoczesnym świecie. Nihilizm Nietzschego jest ściśle powiązany z fundamentalnymi przemianami zachodzącymi w kulturze zachodniej. Obejmuje nie tylko zanegowanie wartości, które są podstawą świata chrześcijańskiego, ale także konieczność znalezienia nowych wartości, opartych na świadomości braku Boga, który gwarantuje wartości chrześcijańskie. Nihilizm Nietzschego jest też krytycznym odniesieniem do tych postaw, które takiej zmiany wartości w ogóle nie dostrzegają lub całkiem jej zaprzeczają.
The author of the article proposes the concept of the New Middle Ages and describes the modern and postmodern transformation taking place in Western culture, which is similar to the medieval period’s transition from the Greek-Roman world to the Christian world. With the help of the New Middle Ages concept, the transition from the Christian world to a presently unknown world of new values corresponding to the paradigms of science and technology can be defined. Such a transition is expressed by Friedrich Nietzsche’s idea of nihilism. It contains the postulate about a new man and a postulate about new values in response to the phenomenon of God’s death in the modern and post-modern world. Nietzsche’s nihilism is closely related to the fundamental changes taking place in Western culture. It not only includes negating the values that are the basis of the Christian world, but also the necessity to found new values based on the awareness of the absence of God who guarantees these Christian values. Nietzsche’s nihilism is also a critical reference to those attitudes, ones that do not notice such change of values at all or denies it altogether.

Źródło:

Roczniki Kulturoznawcze; 2020, 11, 4; 151-176
2082-8578

Pojawia się w:

Roczniki Kulturoznawcze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Sens ofiary. Próba interpretacji znaczenia poświęcenia w filozofii Jana Patočki
The Meaning of an Offering. The Role of Sacrifice in Jan Patočkas Thought

Autorzy:

Walicki, Jakub

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2118958.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Patočka
sacrifice
meaning of life
Frankl
nihilism
platonic forms
poświęcenie
sens życia
nihilizm
idee platońskie

Opis:

In the paper I try to reconstruct and investigate the reasons which inclined Patočka to strongly expose the problem of sacrifice in his philosophical thought. To do so, I highlight the relationship between sacrifice, the meaning of life and three platonic ideas of goodness, beauty and truth, assuming sacrifice to be a perfect instrument of incorporating them. Finally, I argue that the nature of sacrifice is inherently equivocal and all studies concerning it should include its negative aspects.
W artykule staram się zrekonstruować i zbadać przyczyny, które skłoniły Patočkę do silnej ekspozycji problemu poświęcenia w swojej myśli filozoficznej. Aby to zrobić, naświetlam relację pomiędzy poświęceniem, sensem życia oraz trzeba platońskim ideami dobra, piękna i prawy, rozpatrując poświęcenie jako idealne narzędzie ich ucieleśnienia. Na koniec przekonuję, że natura poświęcenia jest głęboko wieloznaczna i wszystkie badania, które jej dotyczą, powinny uwzględniać jego negatywne aspekty.

Źródło:

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2019, 45, 2; 41-60
1689-4286

Pojawia się w:

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Metafizyczne źródła radykalizmu i nihilizmu w Rosji

Autorzy:

Warawa, Władimir

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/643973.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

russische Idee, Nihilismus, Metaphysik, Traurigkeit
Russian idea, nihilism, metaphysics, grief
idea rosyjska, nihilizm, metafizyka, smutek

Opis:

Der Text bildet einen Versuch, sich mit einer der ewigen Fragen der russischen Philosophie auseinanderzusetzen: der Frage, wie die russische Idee mit dem Nihilismus verbunden ist und wie der Nihilismus in der russischen Idee zum Vorschein kommt. Der Ausgangspunkt der Überlegungen ist die berühmte Äußerung von Nikolai Bierdia-jew über den Nihilismus der Russen, wobei der Nihilismus als moralische Reflexion über die Kultur und als Ablehnung festgeschriebener Kulturnarrationen verstanden wird. Der erste Teil des Artikel ist der Evolution des Nihilismus-Begriffes auf dem Boden des russischen Gedankens von prosvetitel‘stwo Czernyszewskis und Dostojewskis über Vekhi bis zu ausgewählten Vertretern der russischen religiös-philosophischen Renaissance gewidmet. Der zweite Teil bietet den Einblick in die metaphysische Quelle des Nihilismus an – die existentielle Apathie der Existenz.
This article is an attempt to deal with one of the eternal questions of Russian philosophy: the question of how the Russian idea is related to nihilism and how nihilism manifests itself in the Russian idea, and, on the other hand, to what extent the Russian idea is a Russian nihilism. A famous quote by Nikolai Berdyaev on the nihilism of the Russian people is the starting point for further discussion. Berdyaev states that Russians are nihilists, but this nihilism is understood as a moral reflection on culture and a rejection of the existing culture. The first part of the text is devoted to the meaning of nihilism in Russian thought, beginning with Chernyshevsky’s prosvetitel'stvo and Dostoyevsky, then going through Vekhi, and ending with selected representatives of the Russian Religious Renaissance of the twentieth century. The second part of the article is an insight into the metaphysical source of nihilism – the existential apathy of being.
Niniejszy tekst jest próbą zmierzenia się z jednym z odwiecznych pytań filozofii rosyjskiej: pytaniem, w jaki sposób idea rosyjska związana jest z nihilizmem i jak nihilizm przejawia się w idei rosyjskiej, a z drugiej strony, w jakim stopniu idea rosyjska stanowi realizację rosyjskiego nihilizmu. Punktem wyjścia rozważa jest słynne stwierdzenie Mikołaja Bierdiajewa o nihilizmie Rosjan, przy czym nihilizm ten jest rozumiany jako moralna refleksja nad kulturą i odrzucenie zastanych narracji kulturowych. Pierwsza część artykułu poświęcona jest ewolucji pojęcia nihilizmu na gruncie myśli rosyjskiej poczynając od oświecicielstwa Czernyszewskiego i Dostojewskiego przez Wiechy aż po wybranych przedstawicieli rosyjskiego renesansu religijno-filozoficznego. Natomiast druga część to spojrzenie na metafizyczne źródło nihilizmu – egzystencjalną apatię istnienia.                                                    

Źródło:

Kultura i Wartości; 2015, 14
2299-7806

Pojawia się w:

Kultura i Wartości

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

Młoda Polska w „obłoku niewiedzy”. Uwagi do wczesnomodernistycznych nihilologii
Young Poland in a “cloud of unknowing”. Notes on early modernist nihilologies

Autorzy:

Gutowski, Wojciech

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/967347.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

nihilism in literature
poetry of Young Poland
unknowable
nihilizm w literaturze
poezja młodej polski
niepoznawalne

Opis:

The article presents interpretations of various manifestations of “negative cognition” (apophatic) in the literature of early modernism (Young Poland). Negative cognition (which has a rich tradition and dates back to ancient times) on the threshold of modernity, emerged as a response to the crisis of scientist and religious awareness. Found in works by Tadeusz Miciński, Kazimierz Przerwa Tetmajer, Bolesław Leśmian, Jerzy Hulewicz, it takes many forms: from agnosticism, through diverse approaches to the category of “Mystery” to the principle of silence as evidence of belief in the inability to express not only the Transcendence, but any knowledge of reality. The author examines the issue of “the unknowable” in three thematic areas: the subject (I), God, and the world. The final part of the paper contains reflections on silence as the equivalent of shouting, significant for expressionism.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 33, 3
1505-9057
2353-1908

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

Is atheism winning in Europe? The future of Christianity in the Western world
Czy ateizm zwycięża w Europie? Przyszłość chrześcijaństwa w świecie zachodnim

Autorzy:

Kobyliński, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/950737.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

ateizm
agnostycyzm
chrześcijaństwo
islam
nihilizm
sekularyzacja
doświadczenie religijne
atheism
agnosticism
christianity
nihilism
secularization
religious experience

Opis:

The main purpose of this article is to analyze the deep extinction of Christianity in Europe and to present the possibility of continuation of the Christian religion in those societies that are largely atheistic or agnostic. Atheism is undoubtedly a great challenge for the future. In some countries, today you can see the vision of the reality dominated by an atheistic culture and its worldview. Extremely interesting remarks on Christianity and an atheism can be found in the writings of the German philosopher Karl Rahner (1904-1984) and French mystic Madeleine Sémer (1874-1921). In the work of these two authors there is extremely penetrating diagnosis of the modern times and the prospect of transformation of the Christian religion in the Western world.
Głównym celem artykułu jest ukazanie niektórych przejawów wymierania chrześcijaństwa w Europie oraz ukazanie możliwości dalszego trwania religii chrześcijańskiej w tych społeczeństwach, które zostały zdominowane przez postawę obojętności religijnej bądź myślenie ateistyczne czy agnostyczne. Ateizm stanowi niewątpliwie wielkie wyzwanie przyszłości. W niektórych krajach już dzisiaj dominuje kultura określona przez ateistyczną wizję świata i człowieka. Bardzo ciekawe uwagi na temat chrześcijaństwa i ateizmu można znaleźć w pismach niemieckiego myśliciela Karla Rahnera (1904-1984) i francuskiej mistyczki Madeleine Sémer (1874-1921). W dziełach tych dwóch autorów zawiera się niezwykle przenikliwa diagnoza czasów nowożytnych i wizja transformacji religii chrześcijańskiej w świecie zachodnim.

Źródło:

Rocznik Teologii Katolickiej; 2016, 15, 2
1644-8855

Pojawia się w:

Rocznik Teologii Katolickiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

I fondamenti dell„ermeneutica veritativa” secondo Gaspare Mura

Autorzy:

Korzeniowski, Ireneusz W.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2143919.pdf

Data publikacji:

2021-01-30

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

historia filozofii
hermeneutyka
interpretacja
egzegeza
teologia
nihilizm
history of philosophy
hermeneutics
interpretation
esegesis
theology
nihilism

Opis:

We współczesnym kontekście kulturowym, w którym przeważają zagadnienia hermeneutyczne chcące zdominować cały obszar filozofii, G. Mura poświęcił swe badania dowartościowaniu form historycznych hermeneutyki. Twierdzi on, iż obok dominującej tzw. hermeneutyki nihilistycznej (podkreślającej tezę, że prawda nie istnieje, istnieją tylko interpretacje, oraz że hermeneutyka ma zastąpić metafizykę identyfikując prawdę z interpretacją subiektywną, jak twierdził Nietzsche), jest możliwa hermeneutyka werytatywna. Zajmuje się ona odtworzeniem historycznych momentów fundatywnych hermeneutyki filozoficznej i wyłanianiem jej kluczowych reprezentantów. Jej zadaniem jest dotarcie do prawdziwej istoty hermeneutyki filozoficznej, czyli do prawdy obiektywnej. Celem tego artykułu jest ukazanie, na podstawie twórczości G. Mury, niezbędnych elementów potrzebnych do zrozumienia w jaki sposób hermeneutyka może zabezpieczyć fundamentalną przestrzeń, w której na nowo może być przyjęte, zrozumiane i odbudowane zagadnienie prawdy i funkcji metafizyki. Zadanie to wymaga historycznego przedstawienia poglądów autorów, którzy ukazywali prawdziwą naturę hermeneutyki. W syntetycznym przedstawieniu genezy i etymologii hermeneutyki werytatywnej (ze zwróceniem szczególnej uwagi na osiągnięcia egzegezy żydowsko-chrześcijańskiej, myśl św. Augustyna i św. Tomasza z Akwinu) wydobyto pryncypia interpretacji i rozumienia, co prowadzi do twierdzenia, że hermeneutyka filozoficzna posiada w sobie niezbywalną intencjonalność werytatywną, która stanowi o jej prawdziwej naturze, a która z zasady nie może być przeciwstawiona prawdzie metafizycznej. G. Mura, analizując historię filozofii, a w niej szczegółowe zagadnienia hermeneutyki (np. relacja między prawdą a historią, niezbywalny składnik subiektywny zrozumienia i interpretacji, skończoność i czasowość natury ludzkiej, objawieniowy charakter prawdy, dynamiczny wymiar bytu) zdołał stworzyć tzw. hermeneutykę werytatywną, która składa się, według niego, z trzech zasadniczych elementów. Pierwszy z nich to wymiar ajdetyczny, który w procesie poznawczym dowartościowuje aspekt spekulatywny. Drugim jest aspekt ontologiczno-egzystencjalny podkreślający zaangażowanie podmiotu i przemiotu w procesie poznawczym, który nie może być tylko pasywną rejestracją fenomenów. Kolejny to element metodologiczny. W zdolności uchwycenia tych trzech momentów i sprawności ich zastosowania w werytatywnym procesie interpretacji, zarówno tekstu pisanego jak i w poprawnym odczytywaniu innych wytworów umysłu ludzkiego, leży fundament hermeneutyki werytatywnej, alternatywnej względem hermeneutyki nihilistycznej. Współcześnie kwestia hermeneutyczna zajmuje centralne miejsce nie tylko w odtworzeniu filozofii hermeneutycznej (zatroskanej o dotarcie do prawdy), ale nade wszystko, zgodnie zintencją Jana Pawła II (zawartą w encyklice Fides et ratio 73), jest centralną w procesie przywracania relacji między teologią i filozofią. Hermeneutyka filozoficzna ukierunkowana na poznanie prawdy obiektywnej staje się fundamentalnym komponentem metafizyki i zajmuje centralne miejsce w budowaniu nowych relacji między filozofią i teologią (zwłaszcza na polu egzegezy biblijnej, teologii dogmatycznej i fundamentalnej), od której coraz częściej wymaga się wchodzenia w bezpośrednie relacje z historyczną kulturą człowieka.

Źródło:

Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii; 2010, 2; 95-120
2080-8534

Pojawia się w:

Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Etyka bez metafizyki? Moralne implikacje myślenia postmetafizycznego
Ethics without Metaphysics? Moral Implications of Post-Metaphysical Thinking

Autorzy:

Kobyliński, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2149955.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

ethics
bioethics
metaphysics
Habermas
Severino
Vattimo
nihilism
post-metaphysical thinking
etyka
bioetyka
metafizyka
nihilizm
myślenie postmetafizyczne

Opis:

The main purpose of this article is to analyze the relationship between post-metaphysical thinking, nihilism and ethics. Nihilism denotes a broadly-conceived cultural phenomenon in which the idea of nothingness plays a crucial role. Different kinds of nihilism may thus be identified with a set of thoughts, beliefs and behaviours dominated by the concept of nothingness. Models of postmetaphysical ethics, developed by two Italian philosophers Gianni Vattimo and Emanuele Severino, are very important manifestations of a contemporary ethical thinking, which – in the face of radical challenges brought by the biotechnological revolution – representatives of very different philosophies, cultures and religions claim to be necessary.
Głównym celem artykułu jest analiza relacji istniejącej między myśleniem post-metafizycznym, nihilizmem i etyką. Nihilizm oznacza szeroko pojęte zjawisko kulturowe, w którym kategoria nicości odgrywa centralną rolę. Dlatego różne rodzaje nihilizmu można określić jako pewien zespół myśli, przekonań i zachowań, zdominowanych przez pojęcie nicości. Modele etyki postmetafizycznej, opracowane przez dwóch włoskich filozofów Gianniego Vattima i Emanuela Severina, stanowią bardzo ważny przykład współczesnego myślenia etycznego, które – w obliczu radykalnych wyzwań, jakie niesie ze sobą rewolucja biotechnologiczna – jest dzisiaj uznawane przez wielu przedstawicieli różnych filozofii, kultur i religii za koniecznie potrzebne.

Źródło:

Rocznik Teologii Katolickiej; 2018, 17, 3; 323-333
1644-8855

Pojawia się w:

Rocznik Teologii Katolickiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Max Stirner i Henrik Ibsen: dalecy i bliscy

Autorzy:

Sokół, Lech

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1177295.pdf

Data publikacji:

2011-01-01

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Peer Gynt
egoizm
nihilizm
Skuszanka Krystyna
Kołakowski Leszek
Nietzsche Friedrich
Kierkegaard Søren
Chmieliński Maciej
egoism
nihilism

Źródło:

Folia Scandinavica Posnaniensia; 2011, 12; 315-326
1230-4786
2299-6885

Pojawia się w:

Folia Scandinavica Posnaniensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Wasilij Zieńkowski o Aleksandrze Hercenie i jego filozofii

Autorzy:

Łucewicz, Ludmiła

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/705237.pdf

Data publikacji:

2013-09-01

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

W. Zieńkowski
A. Hercen
filozofia
teologia
nihilizm
dogmatyzm
religia
sekularyzm
metoda biograficzna
metoda aksjomatyczna
tematy Biblii chrześcijańskiej

Opis:

Artykuł jest próbą scharakteryzowania metodologii badawczej, jaką posłużył się Wasilij Zieńkowski - reprezentant rosyjskiego renesansu religijno-fi lozofi cznego, teolog i duchowny - omawiając różnorodną, lecz pod wieloma względami sprzeczną spuściznę fi lozofi czną Aleksandra Hercena (romantyka, heglisty, okcydentalisty, pozytywisty, realisty, socjalisty, materialisty, ateisty, patrioty, narodnika, personalisty, nihilisty itd.), będącego pod wieloma względami jego antagonistą. Gdy Zieńkowski badał zagadnienia gnoseologii, metafi zyki i nauki o człowieku, stosował metodę aksjomatyczną, wykorzystywaną w teologii, a gdy prezentował główne zagadnienia fi lozofi czne podejmowane przez Hercena, odwoływał się do motywów Biblii chrześcijańskiej. W rezultacie Hercen w ujęciu Zieńkowskiego jawi się jako typ rosyjskiego inteligenta wyzbytego wiary, a jego spuścizna jest interpretowana jako pierwsza poważna próba sekularyzacji rosyjskiej myśli społecznej.

Źródło:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 3; 149-164
1230-1493

Pojawia się w:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

Prawo i literatura. Miejsca metafizycznego myślenia
Law and Literature. The Places for Metaphysical Thinking

Autorzy:

Łażewska, Dorota

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/452288.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie

Tematy:

human rights
literature
poetry
principium
metaphysics
nihilism,
essence
existence
prawa człowieka
literatura
poezja
metafizyka,
nihilizm
istota
istnienie

Opis:

Wherever there is a man, there is place for metaphysical thinking. As metaphysical thinking is the search for the causes of reality which, as principia (arché), are its material and the development principle. This way of thinking is structurally irremovable from the human brain. It helps us understand reality, or discover the sense that designates the sphere of praxis. Losing the sense means an atrophy of action. Metaphysical thinking has also got its great importance in the theory of human rights. To accept the assumption that the needs determine the content of the human rights, is to accept the thesis that the content of the human rights is determined by the goods that are first and foremost needed by the human metaphysical structure. The identification of these dependencies, or the search for what is timeless, is the metaphysical way of thinking. Moreover, the poetic texts by Miłosz and Rymkiewicz are an effect of identifying the principals of existence. Artistic means of expression have allowed for an accurate exposure of the metaphysical problems, together with its components: the understanding of the first cause of reality, its laws and structure, its place, and the place of a man in the world.
Miejsce metafizycznego myślenia jest tam, gdzie jest człowiek. Metafizyczne myślenie polega bowiem na poszukiwaniu przyczyn rzeczywistości, które jako principia (arché) są jego tworzywem oraz zasadą rozwoju. Ten sposób myślenia jest strukturalnie nieusuwalny z ludzkiego umysłu. Pomaga zrozumieć rzeczywistość, czyli odkryć sens wyznaczający sferę praxis. Utrata sensu oznacza atrofię działania. Metafizyczne myślenie posiada też doniosłe znaczenie w teorii praw człowieka. Przyjęcie założenia, iż potrzeby determinują treść praw człowieka, oznacza akceptację tezy, iż treści praw człowieka są determinowane przez dobra, których potrzebuje wpierw metafizyczna struktura człowieka. Identyfikacja tych zależności, czyli szukanie tego, co ponadczasowe, jest metafizycznym sposobem myślenia. Również poetycki zapis Czesława Miłosza i Jarosława Marka Rymkiewicza stanowi efekt identyfikacji principiów bytu. Artystyczne środki wyrazu pozwalają na precyzyjne wyeksponowanie w literaturze problematyki metafizycznej, do której należy zaliczyć rozumienie pierwszej przyczyny rzeczywistości, jej praw i struktury oraz miejsca i roli człowieka w świecie.

Źródło:

Journal of Modern Science; 2018, 37, 2; 353-366
1734-2031

Pojawia się w:

Journal of Modern Science

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Nadzieja chrześcijańska wobec współczesnego kryzysu nadziei
Christian Hope Against the Contemporary Crisis of Hope

Autorzy:

Jucewicz, Antoni

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2150811.pdf

Data publikacji:

2021-12-31

Wydawca:

Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum

Tematy:

nadzieja chrześcijańska
kryzys człowieka
sens istnienia
nihilizm
scjentyzm
Christian hope
man crisis
meaning of existence
nihilism
scientism

Opis:

Współcześnie obserwuje się narastanie zjawiska nihilizmu. Towarzyszy temu poczucie pustki i bezsensu życia. Teologia katolicka, ukazując nadzieję jako cnotę nadprzyrodzoną, przedstawia ją w szerokiej perspektywie eschatologicznej. Nadzieja nadprzyrodzona chroni osobę przed absolutyzowaniem istniejących w życiu trudności. Tym samym budzi odwagę do życia, broni przed zwątpieniem i rezygnacją, wskazuje na perspektywę paschalną. Chrześcijańska nadzieja – źródło teologicznego optymizmu – przekracza argumentację historyczno-polityczną, która może prowadzić do pesymizmu, nihilizmu czy katastrofizmu. Ukazuje nie tylko wizję trwania świata, ale także jego spełnienia. Człowiek wiary wierzy w absolutną przyszłość ludzkości w Królestwie Bożym i dostrzega w aktualnej historii świata plan rozwoju aż do paruzji – całkowitego odnowienia. Nadzieja chrześcijańska rodzi inicjatywy na rzecz dobra i integralnego rozwoju człowieka.
Nowadays the phenomenon of defeatism and nihilism is increasing. It is accompanied by a feeling of emptiness and nonsense of life. Catholic theology, presenting hope as a supernatural virtue, presents it from a broad eschatological perspective. Supernatural hope protects a person from making absolute the difficulties that exist in life. Thus, it inspires courage to live, defends against doubts and resignation, and points to the paschal perspective. Christian hope - the source of theological optimism - transcends historical and political argumentation that can lead to pessimism, defeatism, nihilism, and catastrophism. It shows not only the vision of how the world lasts but also its fulfilment. A man of faith believes in the absolute future of mankind in the Kingdom of God and sees in the current history of the world a plan of development up to Parousia - complete renewal. Christian hope gives rise to initiatives for the good and integral development of man.

Źródło:

Nurt SVD; 2021, 2; 224-239
1233-9717

Pojawia się w:

Nurt SVD

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

From May to Bereza: A Legal Nihilism in the Political and Legal Practice of the Sanation Camp 1926–1935

Autorzy:

Kowalski, Wawrzyniec

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1912834.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

legal nihilism
Piłsudski
the Sanation
May Coup d’État
legal security
nihilizm prawny
sanacja
zamach majowy
bezpieczeństwo prawne

Opis:

The article is an attempt to outline the manifestations of the legal and political system’s nihilism, the occurrence of which the author to some extent attributes to the policy of the Piłsudski political camp after 1926. The subject of the study is to determine the attitude of the leading activists of the Sanation camp to the political system practice and legal practice, seen for the purposes of this thesis as a certain set of actions contra legem and praeter legem in relation to the legal system in force. The author also analyzes the implications of J. Piłsudski’s lack of a concrete, in formal and legal terms, political program on the attitude of the Sanation political camp in relation to the application of law law and on the legal security. The legal system turned out to be a factor significantly hindering the realization of the post-May camp’s plans as well as the effectiveness of the political system’s initiatives undertaken by the Piłsudski political camp. The main reason for the post-May camp’s frequent recourse to activities that are to some extent attributed to the legal or political system’s nihilism was the lack of deeper political intentions of the victor of the May Coup d’État.
Artykuł stanowi próbę zarysowania przejawów nihilizmu prawnego i ustrojowego, których występowanie autor w pewnym zakresie przypisuje polityce obozu piłsudczykowskiego po 1926 r. Przedmiotem opracowania jest określenie stosunku czołowych działaczy obozu sanacyjnego do praktyki ustrojowej i prawnej, rozumianej na potrzeby niniejszego wywodu jako pewien zbiór działań zarówno contra legem, jak i praeter legem wobec obowiązującego systemu prawnego. Autor analizuje również implikacje braku skonkretyzowanego w sensie formalno-prawnym programu politycznego J. Piłsudskiego na stosunek obozu sanacyjnego do stosowania prawa oraz na bezpieczeństwo prawne. System prawny okazał się być czynnikiem w znacznym stopniu krępującym realizację zamierzeń obozu pomajowego oraz efektywność podejmowanych przez piłsudczyków inicjatyw ustrojowych. Zasadniczym powodem tak częstego sięgania przez obóz pomajowy do działań, którym w pewnej mierze przypisuje się charakter nihilizmu prawnego czy ustrojowego, był brak głębszych zamierzeń ustrojowych zwycięzcy zamachu majowego.

Źródło:

Studia Iuridica Lublinensia; 2020, 29, 5; 133-147
1731-6375

Pojawia się w:

Studia Iuridica Lublinensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

Nihilizm i sens życia w powieści Iwana Turgieniewa Ojcowie i dzieci
Nihilism and the meaning of life in Ivan Turgenev’s Fathers and Sons

Autorzy:

Głąb, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/15001348.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN

Tematy:

„Fathers and Sons”
nihilism
„Rudin”
sense of life
I. Turgenev
nihilizm
„Ojcowie i dzieci”
sens życia
I. Turgieniew

Opis:

Autorka rozważa problem nihilizmu i koncepcję sensu życia ukazane w powieści Iwana Turgieniewa Ojcowie i dzieci (1862). Zastanawia się, czy nihilizm reprezentowany przez Bazarowa, głównego bohatera powieści, jest zakwestionowaniem tradycyjnych sposobów odnajdywania sensu życia po to, by móc nadać życiu sens głębszy, czy raczej chodzi tu o wykazanie, że obiektywny sens życia nie istnieje, a obowiązuje tylko ten sens, który ustalamy na swoich własnych warunkach. Najpierw autorka przygląda się postaci Bazarowa, a następnie porównuje ją z bohaterem opowiadania Rudin (1856), który wydaje się odwrotnością Bazarowa. Autorka próbuje ustalić, jaką koncepcję życia wyznają obaj bohaterowie. W ostatnim paragrafie szkicuje koncepcję nihilizmu rosyjskiego oraz wskazuje jego etyczne założenia i konsekwencje.

Źródło:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2022, 1; 49-63
1230-1493

Pojawia się w:

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

Agnostyczna interpretacja religii w twórczości filozoficznej Massima Cacciariego
Agnostic Interpretation of Religion in Massimo Cacciari’s Philosophical Work

Autorzy:

Kobyliński, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/944115.pdf

Data publikacji:

2019-09-30

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego

Tematy:

chrześcijaństwo
religia
sekularyzacja
ateizm
agnostycyzm
nihilizm
humanizm
feminizm
desekularyzacja
Christianity
religion
secularization
atheism
agnosticism
nihilism
humanism
feminism
desecularization

Opis:

One of the best known contemporary Italian philosophers is Massimo Cacciari (1944-), who participates actively in the public debate on political, bioethical or ideological issues. He is an agnostic with left-liberal views, maintaining a positive attitude towards religion. In his philosophical research, Cacciari analyzes various elements of Christian tradition. The main purpose of the article is to analyze the agnostic vision of the religion of this Italian thinker and to present some of his diagnoses, regarding the widely understood Christian cultural heritage.
Jednym z najbardziej znanych współczesnych włoskich filozofów jest Massimo Cacciari (1944-), który uczestniczy bardzo aktywnie w debacie publicznej dotyczącej kwestii politycznych, bioetycznych czy światopoglądowych. Jest on agnostykiem o poglądach lewicowo-liberalnych, zachowującym jednocześnie pozytywny stosunek do religii. W swoich badaniach filozoficznych Cacciari poddaje analizie różne elementy tradycji chrześcijańskiej. Głównym celem rozważań podjętych w artykule jest analiza agnostycznej wizji religii tego włoskiego myśliciela oraz prezentacja jego niektórych diagnoz dotyczących szeroko rozumianego chrześcijańskiego dziedzictwa kulturowego.

Źródło:

Seminare. Poszukiwania naukowe; 2019, 40, 3; 81-91
1232-8766

Pojawia się w:

Seminare. Poszukiwania naukowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Nihilista radykalny. O diagnozach kulturowych Emila Ciorana
The Radical Nihilist. The Cultural Diagnosis of Emil Cioran

Autorzy:

Szaj, Patryk

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1622300.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

Cioran, Nietzsche, Vattimo, nihilism, metaphysics, theodicy, death of God, Verwindung
Cioran, Nietzsche, Vattimo, nihilizm, metafizyka, teodycea, śmierć Boga, Verwindung

Opis:

The author of the article tries to describe the philosophy of Emil Cioran as a radical diagnosis of European nihilism. The first part of the article is about threads of theodicy in Cioran’s writing. It shows their timeliness as an announcement of nihilism. Subsequently author analyzes Cioran’s reception of the thought of Friedrich Nietzsche. It turns out that Cioran is one of the most original interpreters of Nietzsche, but also one of his most radical continuers. The existential philosophy of Cioran rejects any metaphysical comfort and face the tragedy of human being. The last two paragraphs of the article are an attempt of a comparative interpretation of Cioran’s and Gianni Vattimo’s philosophy of nihilism. They reveal a similarity between both of philosophers who think of nihilism as a chance to recover from the illness called humanism, anthropocentrism or metaphysics.

Źródło:

Analiza i Egzystencja; 2015, 31; 97-115
1734-9923
2300-7621

Pojawia się w:

Analiza i Egzystencja

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Sekularyzacja religii w twórczości Rainera Marii Rilkego i Gianniego Vattima
Secularization of religion in the writings of Rainer Maria Rilke and Gianni Vattimo

Autorzy:

Kobyliński, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/431387.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

secularization
desecularization
post-secular society
death
nihilism
hermeneutics
post-metaphysical ethics
sekularyzacja
desekularyzacja
społeczeństwo postsekularne
śmierć
nihilizm
hermeneutyka
etyka postmetafizyczna

Opis:

The main aim of this article is to analyze the phenomenon of secularization in the writings of Rainer Maria Rilke and Gianni Vattimo and to offer a profound reinterpretation of the ethics of charity, as built on the foundations of religion. In recent years there has been a breakdown of the secularization paradigm. It turned out that modernity and contemporary technological revolution do not necessarily lead to the inevitable death of religion. Many contemporary scientists tell us about the process of desecularization and the return of religion in a modified form. The deepest meaning of secularization does not concern the presence of religion in the public domain, but the reinterpretation of religious truths and symbols. In this regard the main problem is to establish a new form of religion, entirely immanent and humanistic. These very complex phenomena of secularization and desecularization require extensive interdisciplinary research.
Głównym celem artykułu jest analiza fenomenu sekularyzacji w pismach Rainera Marii Rilkego i Gianniego Vattima oraz prezentacja etyki miłosierdzia, zbudowanej na fundamencie religii w wersji słabej, pozbawionej wymiaru nadnaturalnego. Wielu naukowców przyznaje, że w ostatnich latach nastąpiło załamanie paradygmatu sekularyzacji. Okazało się, że nowoczesność i współczesna rewolucja technologiczna nie muszą koniecznie prowadzić do nieuchronnej śmierci religii. Coraz częściej mówi się dzisiaj o desekularyzacji i powrocie religii w zmienionej formie. Najgłębsze znaczenie sekularyzacji dotyczy nie tyle słabnącej obecności religii w domenie publicznej, ile reinterpretacji prawd i symboli religijnych oraz narodzin nowej formy religii o charakterze immanentnym i czysto humanistycznym. Bardzo złożony fenomen sekularyzacji i desekularyzacji wymaga obecnie szeroko zakrojonych badań interdyscyplinarnych.

Źródło:

Studia Philosophiae Christianae; 2016, 52, 3; 27-50
0585-5470

Pojawia się w:

Studia Philosophiae Christianae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Pedagogika czy antypedagogika? Wokół kryzysu współczesnej edukacji z perspektywy filozoficznej

Autorzy:

Domeracki, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/647337.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

pedagogy
antipedagogy
education
school
university
reform(ism)
politics
educational nihilism
pedagogika
antypedagogika
edukacja
oświata
szkoła
uniwersytet
reforma
polityka
edukacyjny nihilizm

Opis:

The article is an attempt of a diagnosis and criticism of the state of the contemporary education, in particular in Poland but not only, as at the level of the lower education as – but to a lesser extent – higher education. It is made in view of the declined through all the cases in the public sphere crisis, with whom a native system of education is today faced. The author of this text collects and enumerates some key, in his opinion, reasons of that crisis, trying to avoid in its description easy labelling, radicalism or utopianism. The author’s criticism is raised in particular by: lack of a far-reaching, non-particularist and nonpoliticized vision of the educational system in Poland; permanent, experimentative, ad hoc and superficial reformism as well as following from it instability and – as a consequence of it – disfunctionality of the system and bodies responsible for education; paralysing and thus patologizing the education, uncritical (or [too] less reflective) attitude towards bureaucratization, standardization and some different control systems. The article puts also a question if the crisis of the contemporary education that also consists of the crisis of the contemporary pedagogy as science. Consequently it culminates in a question if the solutions and strategies applied to the contemporary education, infected by the crisis, do not transmute into their antipedagogic opposite.
Prezentowany artykuł ma charakter diagnozy i krytyki stanu współczesnej edukacji, szczególnie w Polsce, tak na poziomie szkolnictwa niższego, jak i – choć w mniejszym zakresie – szkolnictwa wyższego. Czyni się to w kontekście odmienianego przez wszystkie przypadki w domenie publicznej kryzysu, z jakim boryka się współcześnie rodzimy system oświaty. Autor tekstu zbiera i enumeruje newralgiczne, jego zdaniem, motywy owego kryzysu, starając się w jego opisie unikać łatwego etykietowania, radykalizmu czy utopijności. Jego krytykę budzą zwłaszcza: brak dalekosiężnej, niepartykularystycznej i niespolityzowanej wizji systemu edukacji w Polsce; ciągłe, eksperymentatorskie, doraźne i powierzchowne reformatorstwo i wynikająca z niego niestabilność, a w konsekwencji dysfunkcjonalność systemu i organów odpowiadających za oświatę; paraliżujące, a w efekcie patologizujące edukację bezkrytyczne (lub [za] mało refleksyjne) nastawienie na jej biurokratyzację, standaryzację i systemy kontroli. Artykuł stawia też pytanie, czy na kryzys współczesnej edukacji nie składa się również kryzys współczesnej pedagogiki jako nauki. W rezultacie kulminuje on w pytaniu, czy rozwiązania i strategie stosowane we współczesnej edukacji, zakażone kryzysem, nie przeobrażają się przypadkiem w swoje antypedagogiczne przeciwieństwo.

Źródło:

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia; 2016, 41, 1
2300-7540
0137-2025

Pojawia się w:

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Choroby euroatlantyckiej kultury/cywilizacji. Diagnoza J. Ratzingera/Benedykta XVI
Diseases of euroatlantic Culture/Civilisation. Diagnosis of J. Ratzinger/Benedict XVI

Autorzy:

Szymik, Jerzy

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/972814.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydział Teologiczny

Tematy:

teologia
antropologia
bezbożność
gnoza
buddyzm
hinduizm
oświecenie
kultura
nihilizm
Kościół
theology
anthropology
godlessness
gnosis
Buddhism
Hinduism
enlightenment
culture
nihilism
Church

Opis:

Kształt antropologii zależy od kształtu teologii. Antropologia bezbożna wypacza obraz człowieka; zerwanie relacji z Bogiem sprawia, że wszelkie dziedziny życia i ludzkiej aktywności ulegają deformacji i degradacji. Człowiek, wyrzekając się swojego Stwórcy i zależności od Niego, traci poczucie sensu i smaku życia. Neurotycznie poszukując ich w innych przestrzeniach, zastępuje prawdziwe wartości substytutami, a prawdziwą rzeczywistość samodzielnie wykreowanymi rekwizytami. Ratzinger pokazuje, że utrata Boga i źle pojęta autonomia człowieka generuje smutek, pustkę i w efekcie bunt; wszystko w życiu staje się chore. Neognostycka mentalność, będąca mieszaniną antropologicznej frustracji, ślepej wiary w naukę oraz snobizmu elit; modne fascynacje zachodnimi wersjami dalekowschodnich religii wspierającymi w sumie nihilistyczne zapędy ponowoczesności; narcystycznie kreatywna kultura oraz relatywistyczna twórczość sytuowana – w imię tolerancji i pluralizmu – poza dobrem i złem stanowią, zdaniem J. Ratzingera/Benedykta XVI, najgroźniejsze dziś choroby kultury i duchowości. Lekarstwem może być tylko poznanie prawdziwego Boga i rozpoznanie w Nim źródła nadziei i miłości. Tylko z niego czerpiąc człowiek jest zdolny współtworzyć świat, w którym ostatnie słowo nie należy do śmierci.
The shape of anthropology depends on the shape of theology. Godless anthropology distorts the image of a man; a broken relationship with God makes all spheres of life and human activity become distorted and degraded. While rejecting his Creator and the dependence on Him, a man loses his sense of meaning and taste of life. He neurotically tries to find them in other areas, replacing real values with substitutes and true reality with independently created requisites. Ratzinger shows that the loss of God and misplaced human autonomy generate sorrow, emptiness and, consequently, protest; everything in life becomes ill. According to J. Ratzinger/Benedict XVI, the most dangerous contemporary diseases of culture and spirituality are: neo-gnostic mentality which is a mixture of anthropological frustration, blind faith in science and snobbery of elites; trendy fascinations with the West versions of Far Eastern religions generally supporting nihilistic inclinations of postmodernity; narcissistically creative culture and relativistic output placed beyond good and evil – in the name of tolerance and pluralism. The only cure can be cognition of real God and recognition of a source of hope and love in Him. Only by drawing from Him, a man is able to cocreate the world where the final word does not belong to death.

Źródło:

Studia Paradyskie; 2017, 27; 139-156
0860-8539

Pojawia się w:

Studia Paradyskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Acedia, neognoza, popreligia et consortes. Josepha Ratzingera/ Benedykta XVI teologiczne diagnozy kryzysów współczesności
Acedia, New Gnosis, Popreligion et consortes. Joseph Ratzinger/ Benedict XVI Theological Diagnosis of Modern Crisis

Autorzy:

Szymik, Jerzy

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1601718.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

teologia
antropologia
bezbożność
gnoza
buddyzm
hinduizm
oświecenie
kultura
nihilizm
Kościół
theology
anthropology
godlessness
gnosis
Buddhism
Hinduism
enlightenment
culture
nihilism
Church

Opis:

Kształt antropologii zależy od kształtu teologii. Antropologia bezbożna wypacza obraz człowieka; zerwanie relacji z Bogiem sprawia, że wszelkie dziedziny życia i ludzkiej aktywności ulegają deformacji i degradacji. Człowiek, wyrzekając się swojego Stwórcy i zależności od Niego, traci poczucie sensu i smaku życia. Neurotycznie poszukując ich innych przestrzeniach, zastępuje prawdziwe wartości substytutami, a prawdziwą rzeczywistość samodzielnie wykreowanymi rekwizytami. Ratzinger pokazuje, że utrata Boga i źle pojęta autonomia człowieka generuje smutek, pustkę i w efekcie bunt; wszystko w życiu staje się chore. Neognostycka mentalność, będąca mieszaniną antropologicznej frustracji, ślepej wiary w naukę oraz snobizmu elit; modne fascynacje zachodnimi wersjami dalekowschodnich religii, wspierającymi w sumie nihilistyczne zapędy ponowoczesności; narcystycznie kreatywna kultura oraz relatywistyczna twórczość sytuowana – w imię tolerancji i pluralizmu – poza dobrem i złem stanowią zdaniem J. Ratzingera/ Benedykta XVI najgroźniejsze dziś choroby kultury i duchowości. Lekarstwem może być tylko poznanie prawdziwego Boga i rozpoznanie w Nim źródła nadziei i miłości. Tylko z niego czerpiąc, człowiek jest zdolny współtworzyć świat, w którym ostatnie słowo nie należy do śmierci.
The shape of anthropology depends on the shape of theology. Godless anthropology distorts the image of a man; a broken relationship with God makes all spheres of life and human activity become distorted and degraded. While rejecting his Creator and the dependence on Him, a man loses his sense of meaning and taste of life. He neurotically tries to find them in other areas, replacing real values with substitutes and true reality with independently created requisites. Ratzinger shows that the loss of God and misplaced human autonomy generate sorrow, emptiness and, consequently, protest; everything in life becomes ill. According to J. Ratzinger/ Benedict XVI, the most dangerous contemporary diseases of culture and spirituality are: neo-gnostic mentality which is a mixture of anthropological frustration, blind faith in science and snobbery of elites; trendy fascinations with the West versions of Far Eastern religions generally supporting nihilistic inclinations of postmodernity; narcissistically creative culture and relativistic output placed beyond good and evil - in the name of tolerance and pluralism. The only cure can be cognition of real God and recognition of a source of hope and love in Him. Only by drawing from Him, a man is able to co-create the world where the final word does not belong to death.

Źródło:

Teologia w Polsce; 2016, 10, 2; 5-21
1732-4572

Pojawia się w:

Teologia w Polsce

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Humanizm tragiczny jako następstwo kulturowej śmierci Boga
The Humanism of Despair as a Result of the Death of God in Contemporary Culture

Autorzy:

Życiński, Józef

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2015937.pdf

Data publikacji:

2002

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

egzystencjalizm
humanizm
kultura
nihilizm
osoba ludzka
postmodernizm
sekularyzacja
śmierć Boga
existentialism
humanism
culture
nihilism
human person
postmodernism
secularisation
death of God

Opis:

The philosophy of the death of God, pronounced by Friedrich Nietzsche in 1882, resulted in many negative consequences experienced in contemporary culture. The Nietzschean critique of the classical hierarchy of values inspired radical declaration about the death of metaphysics and the end of human history. In its form developed in deconstructive postmodernism, this philosophy proclaims the dissolution of the human subject. Consistently, it rejects the very concept of human person and tries to reduce human existence to the level of psychoanalytic, social and/or cultural phenomena. In this conceptual framework, either the classical version of humanism must be questioned or its nihilistic reinterpretation, in terms of a humanism of despair, should be adopted.

Źródło:

Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 2; 5-22
0035-7685

Pojawia się w:

Roczniki Filozoficzne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Legal Realism and Functional Kinds: Michael Moore’s Metaphysically Reductionist Naturalism
Realizm prawniczy i rodzaje funkcjonalne. Metafizycznie redukcjonistyczny naturalizm Michaela Moore’a

Autorzy:

Spaak, Torben

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1202293.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR

Tematy:

functional kinds
naturalism
realism
conventionalism
causal theory of meaning
nihilism
skepticism
rodzaje funkcjonalne
naturalizm
realizm
konwencjonalizm
przyczynowa teoria znaczenia
nihilizm
sceptycyzm

Opis:

Michael Moore defends an account of scientific, mental, moral, and legal properties, according to which there are not only natural kinds, but also moral and functional kinds; and he maintains, more specifically that: 1) distinctively legal phenomena, such as legal rights, precedent, malice, etc. are functional kinds, in the sense that they have a nature that consists in the function they fulfill in law, 2) the function of a functional kind is that effect, or those effects, of the functional kind that causally contribute more than does any of its other effects to the goal of the larger system within which it occurs, and 3) functional kinds can be reduced to indefinitely large disjunctions of natural properties, 4) the relevant version of naturalism is metaphysically reductionist naturalism, and 5) functional kinds play an indispensable role in the explanation of human behaviour. I argue, however, 1) that the method for determining the function of a (purported) functional kind proposed by Moore is too indeterminate to be able to pin down the function. I also argue 2) that it turns out to be very difficult to identify the properties that are part of the indefinitely large disjunction of natural properties which, on Moore’s analysis, is identical to a functional kind, 3) that functional kinds cannot be part of the best explanation of human behaviour, because they lack nomological unity, and that they lack such unity because they are necessarily multiply realizable, and 4) that Moore will therefore have to give up: a) the view that functional kinds are identical to indefinitely large disjunctions of natural properties, b) the view that functional kinds are part of the best explanation of human behaviour, or both (a and b). I also argue 5) that the idea of a functional kind should not play a central role in any theory of law or legal reasoning.
Michael Moore broni ujęcia własności naukowych, umysłowych, moralnych i prawnych, zgodnie z którym istnieją nie tylko rodzaje naturalne, ale także rodzaje moralne i funkcjonalne; a dokładniej utrzymuje, że: 1) zjawiska wyraźnie prawne, takie jak prawa (legal rights), precedens, zła wola itp. są rodzajami funkcjonalnymi w tym sensie, że ich natura polega na funkcji, jaką pełnią w prawie, 2) funkcją rodzaju funkcjonalnego jest ten skutek lub te skutki rodzaju funkcjonalnego, które przyczyniają się bardziej niż jakikolwiek inny skutek do osiągnięcia celu większego systemu, w którym występują, 3) rodzaje funkcjonalne można zredukować do nieokreślenie dużych dysjunkcji własności naturalnych, 4) właściwą wersją naturalizmu jest metafizycznie redukcjonistyczny naturalizm, oraz 5) rodzaje funkcjonalne odgrywają niezbędną rolę w wyjaśnianiu ludzkiego zachowania. Twierdzę jednak, 1) że metoda określania funkcji (rzekomego) rodzaju funkcjonalnego zaproponowana przez Moore’a jest zbyt nieokreślona, by można było tę funkcję ustalić. Twierdzę również, 2) że bardzo trudno jest zidentyfikować własności, które są częścią nieokreślenie dużej dysjunkcji własności naturalnych, która w analizie Moore’a jest tożsama z rodzajem funkcjonalnym, 3) że rodzaje funkcjonalne nie mogą być częścią najlepszego wyjaśnienia ludzkiego zachowania, ponieważ brakuje im jedności nomologicznej, a brakuje im takiej jedności, ponieważ są z konieczności realizowane na różne sposoby, oraz 4) że Moore będzie musiał w związku z tym zrezygnować: a) z poglądu, że rodzaje funkcyjne są identyczne z nieokreślenie dużymi dysjunkcjami naturalnych własności, b) z poglądu, że rodzaje funkcyjne są częścią najlepszego wyjaśnienia ludzkiego zachowania, lub z obu (a i b). Twierdzę również, 5) że idea rodzaju funkcjonalnego nie powinna odgrywać centralnej roli w żadnej teorii prawa czy rozumowania prawniczego. [tłumaczenie Redakcja]

Źródło:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2021, 2(27); 83-107
2082-3304

Pojawia się w:

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Socjalistyczny nihilizm prawny w Polsce Ludowej i drogi przezwyciężania tej koncepcji
The Socialist Legal Nihilism in the Polish People’s Republic and Paths Overcoming This Concept

Autorzy:

Kania, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2097143.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

Polish People’s Republic
legal nihilism
Marxism-Leninism
theory of law
jurisprudence
Polska Ludowa
nihilizm prawny
marksizm-leninizm
teoria prawa
prawoznawstwo

Opis:

After World War 2 in Poland, the process of building a new order began. Marxism, as interpreted by Lenin and Stalin, was adopted as the foundation. The creation of a system consistent with the official ideology required the implementation of abstract ideas in practice. One of the main tools used by the communists was law. It was an example of the practical implementation of legal nihilism, accompanying the construction of a totalitarian state. After 1956, a process began in Poland, aimed at overcoming the forcefully imposed order covering many areas of culture and science. The article provides the presentation of selected ideas from the field of law theory in communist Poland, the development of which reduced the influence of Marxism-Leninism in law. The main thesis of the article assumes that the process of de-Stalinization of Polish legal sciences had progressed gradually since 1956. The research objective of the article is to verify the hypothesis that the changes in Polish legal sciences related to overcoming the tenets of the Marxist-Leninist ideology took place in a manner similar to other areas of cultural and academic life. The issue has not yet been addressed in the way presented in the article, so the study can provide a useful material for research on the period of the Polish People’s Republic.
Po II wojnie światowej rozpoczął się w Polsce proces budowy nowego porządku. Za fundament przyjęto marksizm zgodnie z interpretacją Lenina i Stalina. Tworzenie ustroju zgodnego z oficjalną ideologią wymagało zrealizowania abstrakcyjnych idei na gruncie praktycznym. Jednym z głównych narzędzi wykorzystanych przez komunistów było prawo. Był to przykład praktycznej realizacji nihilizmu prawnego, towarzyszącego budowaniu państwa totalitarnego. Po 1956 r. rozpoczął się w Polsce proces przezwyciężania narzuconego siłą porządku, który objął wiele obszarów kultury i nauki. Przedmiotem artykułu jest prezentacja wybranych koncepcji z obszaru teorii prawa w Polsce Ludowej, których rozwój prowadził do ograniczenia wpływu marksizmu-leninizmu w prawoznawstwie. Główna teza artykułu zakłada, że proces destalinizacji polskiej nauki prawa przebiegał stopniowo, począwszy od 1956 r. Celem badawczym jest weryfikacja hipotezy zakładającej, że zmiany w polskiej nauce prawa związane z przezwyciężeniem dogmatów ideologii marksistowsko-leninowskiej zachodziły w sposób analogiczny do innych obszarów życia kulturalnego i naukowego. Przedmiotowa problematyka nie była dotychczas podejmowana w sposób zaprezentowany w artykule, dlatego może stanowić przydatny materiał do badań nad okresem Polski Ludowej.

Źródło:

Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 2; 205-231
1731-6375

Pojawia się w:

Studia Iuridica Lublinensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Nihilizm jako literackie pogranicze oraz pole napięć aksjologicznych i estetycznych na przykładzie twórczości Jarosława Marka Rymkiewicza. Próba rozpoznania

Autorzy:

Kalandyk, Mariusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2030879.pdf

Data publikacji:

2017-12-16

Wydawca:

Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

Tematy:

nihilism
hermeneutics
existence
Being
cerebration
Speculative Realism
nature
language
pure arbitrarity
nihilizm
hermeneutyka
byt
Bycie
cerebracja
Spekulatywny Realizm
natura
język
czysta arbitralność

Opis:

The subject is an attempt to describe the evolution of the term „nihilism” in philosophy (hermeneutics) at the turn of centuries and the description of how this evolution influenced the ways of analyzing literary phenomena. The author wants to present judgements which revalue the approach to this way of thinking deeply rooted in culture. Nihilism in presented approaches appears to be a world view and esthetic phenomenon opening new field of interpretation of poetic and prose texts. The exemplary literary material displaying the possibilities of different interpretations of an artistic text, both an essay and a poem is the output of Jarosław Marek Rymkiewicz.

Źródło:

Tematy i Konteksty; 2017, 12, 7; 330-344
2299-8365

Pojawia się w:

Tematy i Konteksty

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Tło zmieszane z niczego. Problem nihilizmu u Witkacego
A background created from nothing: The issue of nihilism in Witkacy’s works

Autorzy:

Sztaba, Wojciech

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1391030.pdf

Data publikacji:

2014-01-01

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

nihilizm
nicość
katastrofizm
filozofia
622 upadki Bunga
odwrotność
Tajemnica Istnienia
motyw nihilizmu w malarstwie i literaturze
ikonografia
vanitas
czarna msza
czarna dziura

Opis:

As Witkacy wrote in Narcotics, it is “the surrounding nothingness which creates a negative background for all being” that makes things visible. Nihilism provides a framework for Witkacy’s work. His philosophy and esthetics are a response to the nihilistic lack of meaning and the absolute, while his cultural pessimism is a projection of the lost paradise. The romantic attitude that he had developed by reading Schopenhauer and Nietzsche left deep traces in his art, thus generating the iconography of his paintings and permeating his dramas and novels.

Źródło:

Przestrzenie Teorii; 2014, 21; 247-297
2450-5765

Pojawia się w:

Przestrzenie Teorii

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Gorgiasza meontologia vs. nihilizm

Autorzy:

Blandzi, Seweryn

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/437564.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii

Tematy:

Gorgiasz
nihilizm egzystencjalny
niebyt relatywny
stawanie się
metafizyka stworzenia
Gorgias
Zeno’s elenctic method
existential nihilism
relative non-being
becoming
metaphysics of creation

Opis:

Celem artykułu jest unieważnienie utrwalonego w historii filozofii wizerunku Gorgiasza z Leontinoj jako „nihilistycznego egzystencjalisty”. Słynna teza jego traktatu ouden estin, tłumaczona błędnie jako “nic nie istnieje” jest rezultatem potraktowania (orzecznikowego w jego wywodach) słowa „jest” jako absolutnego orzeczenia egzystencjalnego, co przy zastosowaniu negacji ouden prowadzi do zaprzeczenia istnienia całej rzeczywistości. Przy dokładnej analizie rozumowania Gorgiasza okazuje się, że nie mamy tu do czynienia ani z negacją rzeczywistości ani z afirmatywnym potraktowaniem słowa “nic(ość)” interpretowanego ewentualnie jako nazwa. Już redukując słowo “jest” (estin) do “czystej” egzystencji otrzymujemy (stosując negację) wprost anihilację czegokolwiek. Różne przekłady Gorgiaszowego traktatu O nie-bycie czyli o naturze dotknięte są tego typu zniekształceniami. Myśl „sofisty” zazwyczaj interpretuje się jako żart lub parodię rozumowań dialektycznych eleatów. W rzeczywistości – jak się okazuje – nie uprawiał parodii dialektyki, lecz stosował metodę elenktyczną i apagogiczną Zenona w sposób iście mistrzowski i nie bynajmniej dla sztucznego efektu, ale w celu wykazania niedorzeczności hipotezy bezwzględnego (transcendentnego), stąd niepoznawalnego jedno-prawdo-Bytu, mającej wyeliminować nie-byt stawania się jako niebyt absolutny. Gorgiasz argumentował poważnie na rzecz względnego bytu jako takiego (stawania się jako jedynej rzeczywistości), który z punktu widzenia absolutnego bytu jest owszem nie-bytem, ale nie-tym-bytem, czyli niebytem względnym, a nie niebytem bezwzględnym, jak utrzymywali eleaci. Stanowisko Gorgiasza prezentuje się jako apologia nie-bytu, który jest, tj, stawania się, a zasadnicze pytanie jego traktatu brzmiałoby: co przez słowo „nic” jest orzekane? Myśl Gorgiasza wolno przeto zrekapitulować następująco: “nic nie jest (sc. prawdą), nie istnieje żadne kryterium, ponieważ wszystko jest mniemaniem”, wzmocnione meontologicznym (antyeleackim) akcentem: “nic nie jest (sc. bytem/substancją), ponieważ wszystko jest stawaniem się. Jeśli więc tytuł jego traktatu można potraktować jako antytezę tytułu pisma Melissosa, to chodziłoby Gorgiaszowi o podkreślenie “nie-bytowości” natury, czyli niesubstancjalności rzeczy. Dlatego, skoro tekst Gorgiasza był polemiczny to kwestionował (zarazem podtrzymując pozytywność stawania się jako nie-bytu) jedynie niezmienność rzeczy, a zatem kwestionując poznawalność natur/istot rzeczy poddawał w wątpliwość również wiarę w istnienie tychże natur i istot, a nie rzeczy (pragmata), które „nie bardziej są niż nie są”. Kulminacją antyeleackiej krytyki Gorgiasza jest (wg naszej wykładni) jego polemika z zagadkową sentencją B3 Parmenidesa (włączając pierwszy werset B6), która podważa adekwacyjny związek legein/noein i einai. Choć wygląda to na dodatkowy argument, jest to prawdopodobnie najistotniejszy punkt jego antyeleackiej krytyki, której celem jest wykazanie niemożliwości takiego związku, ponieważ rzeczy nie są słowami, podobnie jak myśli nie są słowami.

Źródło:

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2012, 2, 2; 245-263
2083-6635
2084-1043

Pojawia się w:

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Ekoantropologia antyhumanistyczna. Przypadek Johna Nicholasa Graya
Antihumanistic eco-anthropology: The case of John Nicholas Gray

Autorzy:

Domeracki, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/470408.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

John N. Gray
ekoantropologia
antyhumanizm
posthumanizm
podmiot
moralność
etyka
naturalizm
biocentryzm
nihilizm
ateizm
eco-anthropology
antihumanism
posthumanism
subject
morality
ethics
naturalism
biocentrism
nihilism
atheism

Opis:

This article presents an outline of John Nicholas Gray’s position on the humanistic paradigm in the philosophical anthropology and ethics taken from a radically environmental perspective. It is rather hard to say that he proposes any systematized, comprehensive, coherent and, conclusive eco-philosophical theory for two reasons: firstly, his thoughts look like they were intentionally or accidentally chaotic, expressed sharply and resolutely, at times even openly provocative, far from philosophical refinement, flair, and seriousness. Secondly, his concept resembles a personal manifesto and is kept in a journalistic style. Regardless of that I try to reconstruct, systematize, and present Gray’s view on environmental protection, human nature, the subjectivity of humans, the moral status of animals in comparison to humans, the most probable future of humankind and our planet, the issue of the validity of ethical discourse and moral practices arising from it, and finally a mistrust towards the moral progress of humanity. The central point of my essay around which the whole critical reconstruction is organized is Gray’s concept of “straw” subject. It is defined by Gray, referring to ancient Chinese ceremony, as an equivalent of the actual state of human subjectivity that, according to the English philosopher, in reality there is no difference between people and other animals. Consequently, Gray concludes that we are the same animals as others and, what directly results from it, that human morality is nothing more than a useful fiction, while ethics can be compared only to the ordinary bourgeois novel and hence treated as “an art of hypocrisy.” Gray recommends as the only acceptable form of ethics an animal virtue (because there is nothing similar to any human virtue). This approach consists of the following principal assumptions, main aspects, provided solutions, and suggested directions of constantly practice-oriented thinking: radical anti-metaphysicism, anti-anthropocetrism, anti-humanism, naturalism, atheism, counter-progressivism, anti-scientism, biocentrism (gaism), animalism, and finally environmentalism. Gray’s anti-humanistic eco-anthropology leads us in the end to a sombre, pessimistic vision of the post-humankind that a highly probable destiny is mass destruction if human beings do not come to their senses in time becoming the straw subjects.

Źródło:

Studia Ecologiae et Bioethicae; 2015, 13, 4; 9-38
1733-1218

Pojawia się w:

Studia Ecologiae et Bioethicae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Так говорил Владимир Санин. Русское ницшеанство сквозь призму романов М. П. Арцыбашева
Tako rzecze Władimir Sanin. Rosyjski nietzscheanizm w świetle powieści M. P. Arcybaszewa

Autorzy:

Gracheva, Alla M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1954162.pdf

Data publikacji:

2003

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

nietzscheanizm
„człowiek naturalny”
filozofia życia
kwitnący Sad
indywidualizm bohatera
nihilizm
Nietzscheanism
“natural person”
the philosophy of life
the efflorescent Garden
individualism of hero
nihilism

Opis:

W artykule przedstawiona została, na materiale twórczości Michaiła Arcybaszewa, kwestia idei nietzscheańskich w Rosji początku XX wieku. Sygnalizując zbieżność, ale nie tożsamość, idei powieści Arcybaszewa Śmierć Landego (1904) i Sanin (1907) z koncepcją niemieckiego filozofa, autorka akcentuje specyfikę poglądów pisarza rosyjskiego: jego indywidualistyczną „filozofię życia”, związaną z naturą, pierwiastek optymistyczny, na przekór powszechnej hegemonii pesymizmu, hasła człowieka harmonijnego, zmierzającego do radości życia i swobodnej miłości. Nietzscheanizm był więc znany w Rosji tego czasu, jednak w świadomości artystycznej łączy się z czysto rosyjskimi doświadczeniami: teoriami Tołstoja, Dostojewskiego, Turgieniewa i nihilistycznej inteligencji raznoczyńskiej. Analizując sekret niezwykłego rozgłosu powieści Sanin, badaczka dostrzega go nie w warstwie śmiałych opisów, lecz w obrazie stworzonego przez Arcybaszewa „człowieka naturalnego” XX wieku, bohatera adogmatycznego. W artykule podejmuje się ponadto problem popularności tego bohatera i jego filozofii życiowej w masowym odbiorze czytelniczym początku wieku, czego przykładem mogą być liczne kontynuacje utworu, amatorskie przedłużenia (nieraz ironizujące) jego losów.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 7; 43-51
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

Różnice i podobieństwa koncepcji światopoglądowych w sztukach Eugène’a Ionesco i Sławomira Mrożka

Autorzy:

Munteanu, Alexandra

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/640012.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

śmierć, piekło, różnica, podobieństwo, absurd, teatr, reguła, indywidualność, ulec, wpływ, konsekwencja, wizja, społeczeństwo, nihilizm, pesymistyczny, strach, człowieczeństwo, kondycja ludzka, tragizm, wolność, świat, opozycja, ideologia, bezsenso

Opis:

Similar and differential aspects of the world representation in the works of Eugène Ionesco and Sławomir MrożekThe goal of the paper is to compare the way two authors, S. Mrożek and E. Ionesco, perceive the world, and how that perspective is reflected in their plays. By analyzing some of their works, I will show the main differences and similarities that we can encounter, focusing on main themes. The whole essay is concentrated around the idea of death, which is clearly visible in the plays of both authors; however, each of them has a distinct approach to it, and I intend to point out that difference

Źródło:

Zarządzanie w Kulturze; 2014, 15, 4
2084-3976

Pojawia się w:

Zarządzanie w Kulturze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Tendencje nihilistyczne w pedagogice ogólnej
Nihilist Tendencies in General Pedagogy

Autorzy:

Kruszelnicki, Wojciech

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2140744.pdf

Data publikacji:

2018-03-31

Wydawca:

Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej

Tematy:

pedagogika
hermeneutyka
nihilizm
postmodernizm
historyzm
relatywizm
G. Vattimo
R. Kwaśnica
A. Folkierska
F. Nietzsche
general pedagogy,
hermeneutics
nihilism
postmodernism
historicism
cultural pluralism
skepticism and relativism

Opis:

Dominującą metanarracją w obrażonej na wielkie metanarracje kulturze „ponowoczesnej” po-zostaje opowieść o zmęczeniu poszukiwaniem prawdy uniwersalnej, o pogodzeniu się z niewspółmiernością perspektyw i wielością światopoglądów oraz o uznaniu interpretacji jako naszego właściwego sposobu doświadczania rzeczywistości. Któż dziś zechciałby spierać się o wartości – tymbardziej w erze panowania tolerancji i politycznej poprawności, gdy gościnność i „pedagogikę azylu” ogłoszono warunkiem wstępnym i niezbędnym integracji społecznej w nader beztrosko zakładanym modelu „pluralizmu kulturowego”? (zob.: Włodarczyk 2009). Zgoda, właśnie fakty nie istnieją,tylko interpretacje (gerade Thatsachen giebt es nicht, nur Interpretationen) – jak pierwszy powie-dział F. Nietzsche (1995, s. 211; 1988, s. 315). Interpretacja jest naszym sposobem bycia – przypisywaniem sensu temu, co jest. Ale czy oznacza to, że wszystkie interpretacje, tj. wszystkie opisyświata i wszystkie prawdy, wszystkie wyznawane wartości, są sobie równe? Czy nie ma żadnychkryteriów ich oceny? Esej stara się udzielić odpowiedzi na te pytania. Jest też próbą rozliczenia sięz nurtem hermeneutycznym w pedagogice, w którym tendencje sceptyczno-relatywistyczne wychodzą na plan pierwszy i kulminują w postawie zabarwionej nihilizmem.

Źródło:

Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja; 2018, 21, 1(81); 137-150
1505-8808
2450-3428

Pojawia się w:

Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

Błahe horyzonty Vattimowskiej etyki interpretacji
The Trivial Horizons of the Ethics of Interpretation of Vattimo

Autorzy:

Domeracki, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1402420.pdf

Data publikacji:

2009-01-01

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

filozofia hermeneutyczna
hermeneutyka postmodernistyczna
hermeneutyka zradykalizowana
nihilizm nietzscheańsko-heideggerowski
nihilizm skończony
etyka hermenetyczna
etyka interpretacji
słaba etyka
etyka nihilistyczna
pragmatyczno-społeczno-demokra
hermeneutic philosophy
postmodern hermeneutics
radicalized hermeneutics
accomplished nihilism
hermeneutic ethics
ethics of mercy
ethics of interpretation
“weak ethics”
nihilistic ethics
pragmatic-social-democratic dialogue
ethics of communication
ethics of redescription
ethics of continuation
Nietzchean-Heideggerian nihilism

Opis:

Vattimo is an author of so-called radicalized hermeneutics. In it he refers creatively to the counter-metaphysical nihilism of Nietzsche and Heidegger. He is accompanied by an intention of radicalization (weakening) both these positions with hope for clearing them of the remains of metaphysical thinking. The nihilistic accomplishment of hermeneutics Vattimo combines with its transition to the ethical position. However he polemizes with approaches, which develop “an ethical vocation” of hermeneutics either in the direction of the ethics of communication (like Habermas), or in the direction of the ethics of redescription (like Rorty), or in the direction of the ethics of continuation (like Gadamer). In their place Vattimo suggests the ethics of interpretation, which is rather ethics of goods than ethics of obligations. It is a kind of a retrospective (historical), pluralistic, relativistic ethics with a preference for the value of freedom. 

Źródło:

Filozofia Chrześcijańska; 2009, 6; 137-155
1734-4530
2450-0399

Pojawia się w:

Filozofia Chrześcijańska

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

GianniegoVattima postulat słabego chrześcijaństwa
Gianni Vattimo’s Postulate of Week Christianity

Autorzy:

Kobylińska, Zdzisława

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/496890.pdf

Data publikacji:

2016-09-30

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego

Tematy:

nihilizm;
relacja miedzy chrześcijaństwem a nihilizmem;
ontologia;
etyka miłosierdzia;
myśl słaba;
bioetyka;
kenoza;
relationship between Christianity and nihilism;
ontology;
nihilist ethics of mercy;
weak thought;
bioethics;
kenosis;

Opis:

Gianni Vattimo (1936-) is one of the most popular European thinkers and one of the most important representatives of philosophical postmodernism. He has also become prominent outside of the philosophical circles for his political activism in supporting gay rights as well as for his position as a Member of the European Parliament. His ideas have had a wide-ranging influence on such disciplines as feminism, theology, sexuality studies and globalization. In our article, we have presented Vattimo’s original concept of “weak thought”. The expression pensiero debole (“weak thought”) refers to the theory of a weakening of existence in the times of the end of metaphysics. The consequence of weak thought should be weak Christianity and the ethics of mercy as illustrated by “bioethics without dogmas”.

Źródło:

Seminare. Poszukiwania naukowe; 2016, 37, 3; 61-71
1232-8766

Pojawia się w:

Seminare. Poszukiwania naukowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Myślenie i poezja. Czesław Miłosz i Martin Heidegger
Thought and Poetry: Czesław Miłosz and Martin Heidegger

Autorzy:

Lubelska-Renouf, Magdalena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/690323.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Łódzkie Towarzystwo Naukowe

Tematy:

myślenie
zachodni nihilizm
subiektywizacja
śmierć Boga
dziwienie
zło
bycie tego
co jest
język
poetry
thought
western nihilism
subjectivisation
the death of God
wondermentatthat
evil
that which exists
the language

Opis:

Philosophy, which is an effort of thought, often strives to become pure thought above and beyond language. This attempt, which is doomed to failure (we always think in words), challenges poetry and positions itself not beyond language but short of poetry. The classic example of this is the philosophy of Wittgenstein. The contrary of this de-poeticised thought is poetry which lieson this side of thought: it is unreflective poetry (that which does not reflect the world) and the absurd (deaf to the world). The classic example of this is the poetry of Mallarmé. Martin Heidegger and Czesław Miłosz challenge these two positions in philosophy and poetry and strive to think in a poetic way: The philosopher dreams of a poeticising thought while the poet dreams of a philosophising poetry. Their preoccupations reflected major themes, in particular western nihilism of the 20th century and its metaphysical roots; the subject /object dialectic and the radical subjectivisation which arises from it; the death of God, man and the world which is brought about by this subjectivisation; remedies to fight against this; the quiddity (essential essence) of things, their grain and physical substance, concrete and sensual; their deep wondermentatthat which exists; their deep respect and piety in the face of that which exists; the language itself, the words that they use to try to express that which exists. In terms of their thought, they are on the same path. But there are thoughts which they do not share or which they consider differently. Heidegger does not consider Evil: Nothing is more alien to his philosophy than the Good/Evil dualism. Miłosz, on the other hand, is obsessed by the question of Unde Malum? and to approach it he leans towards Transcendence. Heidegger holds to the concept of absolute Immanence. As a result they are worlds apart when they consider eschatological matters such as death. This article aims to provide an outline of the constellation of subjects considered in the philosophy of Heidegger and the poetry of Miłosz.

Źródło:

Prace Polonistyczne; 2014, 69; 177-198
0079-4791

Pojawia się w:

Prace Polonistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Jaka normatywność po „śmierci Boga”? Etyczne implikacje myśli słabej
Which normativity after the “death of God”? Ethical implications of weak thought

Autorzy:

Kobyliński, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/431030.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

weak thought
strong thought
human nature
morality
nihilism
freedom
natural law
cultural heritage
post-metaphysical ethics
myśl słaba
myśl mocna
natura ludzka
moralność
nihilizm
wolność
prawo naturalne
dziedzictwo kulturowe
etyka postmetafizyczna

Opis:

The main aim of this article is to analyze the concept of normativity in the philosophy of weak thought developed by Gianni Vattimo. Weak thought refers to the idea of the weakening of existence in times witnessing the end of metaphysics, and to a challenge to the Cartesian conception of the subject. This philosophical tradition does not entirely give up on moral normativity. Vattimo proposes a weak notion of normativity, i.e. persuasion, without claims of universal applicability. Weak normativity grows out of dialogue with and respect for tradition, and recommends compliance with specific moral principles. However, it does not consider their applicability to be universal. This kind of normativity is established on the basis of cultural heritage, agreement and social contract.
Głównym celem artykułu jest analiza pojęcia normatywności w filozofii myśli słabej Gianniego Vattima. Myśl słaba oznacza teorię osłabienia bycia w epoce końca metafizyki oraz zakwestionowanie kartezjańskiej koncepcji podmiotu. Tego rodzaju teoria filozoficzna nie rezygnuje całkowicie z normatywności w wymiarze moralnym. Vattimo proponuje normatywność słabą, perswazję, bez roszczeń do powszechnej obowiązywalności. Normatywność słaba wyrasta z dialogu i szacunku do tradycji, zaleca respektowanie konkretnych zasad moralnych, ale nie uznaje zobowiązań etycznych o charakterze uniwersalnym. Taka wersja normatywności znajduje swoje uzasadnienie na gruncie dziedzictwa kulturowego, zgody i kontraktu społecznego.

Źródło:

Studia Philosophiae Christianae; 2018, 54, 2; 111-128
0585-5470

Pojawia się w:

Studia Philosophiae Christianae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce