Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "nazwy wlasne" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Imiona Karaimów z Halicza
First names of Halicz Karaims
Autorzy:
Sulimowicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942753.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
Tematy:
Halicz
imiona
antroponimia karaimska
nazwy własne
Opis:
The members of Karaim community in Halicz used to have two, sometimes even three first names: a religious name, called the shem ha-kodesh (holy name), a secular name called kinnui and a name in a diminutive form. The religious name was a Hebrew name. It generally appears in connection with religious observances, for instance on a tombstone. The secular name appears in civil documents (contracts, school certificates etc.). Diminutive form, sometimes even not connected in an apparent way to other two names, was used in everyday life. Karaims from Halicz had a strong tradition that mandated that a baby be named a deceased relative. New-born child was typically named for a grandfather or a grandmother. If the grandparents were still alive, a baby would be named after other relatives, great-grandparents or siblings of one of the parents. Child could also be given the same name as a sibling who had previously died. As a result of this practice we find a definite group of names (18 for males and 12 for females), staying in use in Halicz community and repeating every other generation within families.
Źródło:
Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2004, 1 (8); 3-5
1733-7585
Pojawia się w:
Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bitwa pod Brenną czy pod Starymi Pupami? O nazwach bitew i wojen w polskich powieściach fantasy
Autorzy:
Gorczowska, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/646090.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
onomastyka literacka
nazwy własne
chrononimy
nazwy wojen
nazwy bitew
Opis:
Battle of Brenna or battle of old Bottocks? War and battle names in Polish fantasy novels Proper names are a very important element of language in every literary work, especially in fantasy novels. They compose a map of reality unknown to the reader but they also tell the story of imagined world. Chrononyms are an example of proper names which appear in fantasy novels. They are names of historical events. Names of wars and battles are often used in books written by Andrzej Sapkowski, Ewa Białołęcka, Anna Brzezińska, Feliks W. Kres and Krzysztof Piskorski. This publication analyses how writers create chrononyms, how similar to real chrononyms names of wars and battles in fantasy books are, and what functions they perform in novels. Key words: literary onomastics; proper name; chrononyms; names of wars; names of battles;
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2015, 15; 203-212
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Różnorodność systemów, światów przedstawionych i onimii w Role Playing Games
Autorzy:
Herbut, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630759.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
RPG
proper nouns
fantasy
onimia
nazwy własne
Opis:
Role-playing games (RPG) provide a great opportunity to research creative word-formation. This article concentrateson RPG systems and represented worlds as well as proper nouns that can be found in them. The author presents the history of RPG, explains the core elements of the games (such as Game Master or RPG session) and compares the most popular and important systems. The article also explains how players create the names for their characters. The analysis is based on the examples taken from the Fallathan’s Chronicles game.
Artykuł dotyczy systemów RPG, światów przedstawionych oraz onimii w grach tego typu. Przedłożono nie tylko historię gier role-playing, lecz także opisano najbardziej znane, a zarazem kluczowe systemy RPG. W artykule wyjaśniono również, czym są gry RPG, jakie elementy składają się na rozgrywkę, np. kim jest Mistrz Gry lub co to jest sesja. Na przykładzie imion z gry Kroniki Fallathanu autorka wskazała, w jaki sposób gracze tworzą miana swoich postaci.
Źródło:
Acta Humana; 2017, 8
2082-4459
Pojawia się w:
Acta Humana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z toponimii Roztocza
On the Toponymy of Roztocze
Autorzy:
Koper, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127775.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
toponimia
Roztocze
nazwy własne
toponymy
proper noun
Opis:
The author presents a semantic and structural analysis of several puzzling toponymies from the south-east Lublin region. They are the following names of villages: Teniatyska, Podrusów, and parts of villages and hamlets: Sikliwce, Rebizanty, Koszele. Probabilistic research, studies on their history and settlement, a reconstruction of the starting forms of toponymies have made the author to arrive at the following conclusions: Teniatyska is a cultural name connected with the Ukrainian appelative teneta. Primarily, it most probably defined a place where traps or nets were laid. It cannot be excluded that such a place was a water mill of which mention has been made in the notes. Another interpretation allows for the starting form Teniatyn. Then the personal name would be included in the toponym Teniata (Pol. Tenięta). A change in the from of the toponym Teniatyn > Teniatyszcze would be linked with the establishment of a new settlement in place of the deserted one, once inhabited. Podrusów refers to the topographic or water name Rusiec, one that is analogous to the names of the proximate settlements, cf. Susiec. Sikliwce is an ethnic name, most probably primarily referring to a water environment - a near-by stream. With, the name would change its category from the category of ethnic names to the family ones. The process of anthroponimization had taken place in another local name of that area - i.e. Rebiznaty, primarily, Koszele is a typical family name from the personal name Koszel, and the latter is derived from kosz (basket), “a vessel woven from straw and straw.”
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 179-193
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legendy i wierzenia Słowian oraz ich odzwierciedlenie w polskich i angielskich nazwach roślin
Slavic Legends and Folk Beliefs and Their Embodiment in Polish and English Names of Plants
Autorzy:
Szwajczuk, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1192912.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:
nazwy własne
nazwy historyczne
legendy
Słowianie
etymologia
onomastyka
tłumaczenie
Opis:
Jadwiga Waniakowa (2012) twierdzi, iż wraz z nazwą kwiatów wędrowały wierzenia, tak jak miało to miejsce w przypadku „niezapominajki”. Bogactwo nazw, skrywane tajniki i wędrówki myśli ludzkiej, nawiązanie do kontekstów politycznych i historycznych oraz właściwości leczniczych i zjawisk okultystycznych sprawiają, że symbol kwiatu staje się pojęciem wielowymiarowym. Niniejszy referat ma na celu zobrazowanie sposobu postrzegania rzeczywistości przez symbolikę rośliny odzwierciedloną w nazwach. W szczególności, punkt wyjścia stanowią legendy i wierzenia Słowian. Głównym założeniem jest wstępna weryfikacja, czy w języku polskim słowiańskie skojarzenia związane z rośliną odzwierciedlone są w nazwach roślin oraz czy, tym samym, nastąpiła migracja wierzeń słowiańskich poprzez migrację nazw do kultury anglosaskiej. Fitonimy przedstawione zostały z perspektywy diachronicznej i synchronicznej. Nieodzownym elementem poszukiwań oraz wyzwaniem jest również podjęta próba tłumaczenia zwyczajowych nazw dawnych. Dociekania badawcze rozpoczęły się od analizy nazwy „wyżlin większy”/Antirrhinum majus L. Polska nazwa rośliny („wyżlin”) oznaczająca dawniej „pysk zwierzęcy, szczególnie psi albo cielęcy obrany ze skóry i mięsa”[1] odzwierciedlona jest w dawnych nazwach angielskich takich jak Dog’s-mouth [pysk psi] czy Calf’s-mouth [pysk cielęcy](Nowick 2015: 36). W języku polskim zaś roślina znana jest jako lwia paszcza.   [1] Źródło: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/wyzlin;5523280.html. Data ostatniego dostępu: 25.04.2020.
Waniakowa (2012) advocates migration of plant names together with associated folk beliefs as in the case of ‘forget-me-not’. The abundance of names, concealed secrets and wandering nature of human mind, reference to political contexts and historical backgrounds as well as healing properties and occult phenomena render the symbol of a flower multidimensional. The paper is supposed to depict the manner in which the reality is perceived via the plant’s symbolism embodied in its name. In particular, these are Slavic legends and beliefs analyzed as semantic motivation of the plant’s denomination process that constitute the paper’s main thrust. The key assumption, however, is initial verification whether Slavic associations with plants are reflected in their names in the Polish language, and whether the migration of Slavic beliefs via migration of names into the Anglo-Saxon culture has taken place. Phytonyms are presented from a diachronic and synchronic perspective. Further, an integral element of the study shall be an attempt to translate old and contemporary Polish and English plant names.
Źródło:
Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2020, 5, 1; 150-169
2543-7844
Pojawia się w:
Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Goździkowa przypomina… Concerning the Word Formation of Proper Names in the Texts of Advertisements
Goździkowa przypomina… O derywatach słowotwórczych będących nazwami własnymi w tekstach reklam
Autorzy:
Rogowska-Cybulska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928205.pdf
Data publikacji:
2018-11-10
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
nazwy własne
derywaty słowotwórcze
reklama
proper names
word formations
advertisement
Opis:
The article contains an analysis of the word formation of proper names which are used in the texts of advertisements. The analyzed examples are drawn from the texts of advertisements found on television, radio, press, the Internet etc. which were produced at the end of 20 th century and the beginning of 21 st century. The article analyses two categories of these proper names: word formations which are used in contemporary Polish language (f.e. Robuś, Marysia, Stefcia, Kasia, Jasio, Krzyś, Rozalka, Basia, Bartuś, Sabinka, Julka, Karinka, Tomek, Adaś, Goździkowa) and neologisms f.e. Zapobiegalska, Zarażalski, Kichalska, Krzywonogi, Przyklapiusz, Musztarderowie, TurboDymoMan, SuperEs, Zozolka, Łazienkowo). The analysis conducted in the article proves that both types of proper names, which are word formation derivatives, appear relatively often in the texts of advertisements. This is the case since they are easy to form (advertisements take the majority of them from usage) and can perform many functions, which advertisements willingly use for their own needs. Proper names that are word formation derivatives and just proper names serve mainly as an assessment as they connote the values appreciated both culturally and socially and the values attributed to proper names are carried on the advertised products. Proper names which are derivatives create a desired picture of advertised products more expressively than other proper names, thanks to their clear word formation structure. Moreover, they expose their commercial assets so they fully use and at the same time cocreate the system of values of consumption culture.
Źródło:
Onomastica; 2018, 62; 243-258
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz polskiej kultury ukryty w nazwach łódzkich ulic
Autorzy:
Dembowska-Wosik, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680292.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
lingwakultura
kultura lokalna w nauczaniu języka polskiego jako obcego (jpjo)
nazwy własne
nazwy ulic
Opis:
Autorka analizuje nazwy ulic Łodzi z perspektywy glottodydaktycznej. Omawia, jakie elementy polskiej kultury są obecne w miejskich nomina loci i na jaki obraz polskiej kultury się składają. Proponuje także możliwe ich wykorzystanie w pracy z cudzoziemcami uczącymi się języka polskiego jako obcego.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2013, 20; 357-365
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Onomastyczna analiza dyskursu
Autorzy:
Rutkowski, Mariusz
Skowronek, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607858.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
proper names
discourse
linguistic theory
methodology
onomastyka
nazwy własne
dyskurs
metodologia
Opis:
The article is a synthetic discussion of the discourse analysis method from the onomastic perspective. In our opinion, proper names are not merely linguistic signs - they are also social constructs, often highly politicised, forming various textual and discursive relations. Names understood in that way are often crucial to (re)constructing  social reality. Thanks to the methodological orientation used, names can be a good tool for identification, discovery and interpretation of important aspects of discourse. In our opinion, the use of particular names is not random, but it helps us discover objects vital for the analysis of axiology and ideology of discourse. The method we propose should provide tools used in analyses of all onymic spheres (name categories). The text also highlights the theoretical framework of the method and a proposal of a research procedure in onomastic disourse analysis (ODA) is shown. Moreover, examples of analysis domain are indicated: discourse types and name categories related to them.
Celem artykułu jest syntetyczne omówienie metody analizy dyskursu w perspektywie onomastycznej. W naszym ujęciu nazwy własne to nie tylko znaki językowe – to również konstrukty społeczne, często silnie zideologizowane, wchodzące w rozliczne relacje tekstowe i dyskursywne. Nazwy tak pojmowane odgrywają często kluczową rolę w (re)konstruowaniu rzeczywistości społecznej. Dzięki takiej orientacji metodologicznej mogą one stanowić dobre narzędzie do identyfikacji, ujawnienia i interpretacji kluczowych aspektów dyskursu. Użycie nazw – takich a nie innych – nie jest w naszym rozumieniu przypadkowe, ale odsłania ważne dla aksjologii i ideologii danego dyskursu obiekty. Proponowana przez nas metodologia powinna zapewnić instrumentarium służące do analiz wszystkich sfer onimicznych (kategorii nazewniczych). W tekście naszkicowane jest teoretyczne tło metody, a także pokazana propozycja postępowania badawczego w ramach onomastycznej analizy dyskursu (OAD). Wskazane zostały również przykładowe domeny analiz: typy dyskursów i przyporządkowane im kategorie nazewnicze.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2019, 37, 1
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kluczowe formacje policyjne w odrodzonej Polsce — kontekst historyczny i uwagi językowe dotyczące ich nazw własnych
Autorzy:
Płotek, Marcin
Przetak, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933031.pdf
Data publikacji:
2020-01-21
Wydawca:
Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie
Tematy:
nazwy własne
formacje policyjne
Policja Państwowa
Milicja Obywatelska
Policja
odzyskanie niepodległości
Opis:
Tekst dotyczy nazw własnych polskich formacji policyjnych, ich symboliki, semantyki, etymologii i sposobu zapisywania tych nazw (ortografi i). Artykuł zawiera zatem treści historyczne i językoznawcze. Odbudowa polskiej państwowości w roku 1918 pozwoliła na powołanie policji jako typowej organizacji. Sejm przyjął ustawę powołującą nową, jednolitą formację policyjną (Policję Państwową) 24 lipca 1919 r. Była to pierwsza polska formacja policyjna, przetrwała ona formalnie aż do 1944 r. W powojennej Polsce tradycyjne funkcje (zadania) policji przejęła (wykonywała) Milicja Obywatelska. Wbrew nazwie własnej formacja ta nie uosabiała idei aktywności obywatelskiej na rzecz dobra wspólnego, le cz była organem państwowym, scentralizowanym, zhierarchizowanym, negującym zasadę apolityczności i powiązanym z aparatem bezpieczeństwa. Współczesna Policja jest spadkobierczynią nie tylko Policji Państwowej, lecz także wszystkich wcześniejszych polskich formacji policyjnych. Podsumowując, artykuł przybliża i upamiętnia ważne momenty naszej historii, dając wyobrażenie o zmieniających się realiach codziennej służby a także o roli policji w różnych formach ustrojowych.
Źródło:
Przegląd Policyjny; 2019, 135(3); 113-136
0867-5708
Pojawia się w:
Przegląd Policyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O niereferencjalnych kontekstach użycia zaimka ten
On non-referential contexts of using the pronoun ten (this)
Autorzy:
Wołk, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28825305.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
referencja
pragmatyka
nazwy własne
zaimek ten
reference
pragmatics
proper names
pronoun ten
Opis:
Przedmiotem analizy w niniejszym artykule jest polski zaimek ten występujący przy nazwach własnych w kontekstach w rodzaju ten Martynowski, ten Marek, ten Gdańsk, ten Giewont. Ze względu na współwystępowanie w bezpośrednim sąsiedztwie dwóch wyrażeń prymarnie pełniących funkcję wykładników referencji szczegółowej określonej można wysunąć hipotezę, że zaimek ten w tego typu układach nie jest użyty referencjalnie, przestaje tym samym być demonstrativum, w związku z czym ma inne niż podstawowe dla niego właściwości językowe. Celem badań podjętych w tym tekście jest określenie językowej specyfiki takich wystąpień operatora ten, w tym odniesienie się do tez dominujących w literaturze specjalistycznej, dotyczących m.in. ekspresywności takich użyć. Wybrane do zbadania połączenia słowa ten z nazwami własnymi zostaną zestawione z nieobligatoryjnymi wystąpieniami tego zaimka przy rzeczownikach (jak np. w zdaniu: Na tym wczorajszym indyku można sobie było zęby połamać).
This article analyses the Polish pronoun ten (‘this’) located next to proper names in contexts such as ten Martynowski, ten Marek, ten Gdańsk, ten Giewont. Due to its occurrence in immediately next to two expressions which primarily function as exponents of specific reference, one can put forward a hypothesis that the investigated pronoun is not applied in its referential function in this type of settings. Thus, it ceases to be a demonstrative pronoun, and assumes linguistic properties other than its basic ones. The aim of this study is to determine the linguistic nature of such occurrences of ten, also in reference to the thesis prevailing in the relevant literature, which, among other aspects, concerns the expressive value of such applications of the pronoun. The combinations of ten with proper names selected for analysis will be juxtaposed with nonobligatory occurrences of this pronoun next to nouns (as, for example, in the sentence: Na tym wczorajszym indyku można sobie było zęby połamać (You could break your teeth on that turkey yesterday).
Źródło:
Poradnik Językowy; 2023, 807, 8; 33-47
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Translating Jedi and Sith. Proper names in early translations of Star Wars novels to German, Polish and Russian
Tłumacząc Jedi i Sithów. Nazwy własne w pierwszych tłumaczeniach powieści z serii Star Wars na język niemiecki, polski i rosyjski
Autorzy:
Nowakowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1192518.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:
proper names
proper names in fantasy
translation of proper names
Star Wars
popular culture
nazwy własne
nazwy własne w fantastyce
tłumaczenie nazw własnych
Gwiezdne Wojny
kultura popularna
Opis:
The presented paper argues the importance of proper names in fantasy and science fiction in general but focuses primarily on the highly successful Star Wars franchise. Worldwide popularity of George Lucas’ creation resulted in the need of translation of Star Wars materials to other languages. Translators were given a task, among others, of creating a glossary of proper names essential to the overall story, including such as Jedi and Sith. This paper is an analysis of translation of these proper names in Star Wars novels released before the year 2000 in German (61), Polish (39) and Russian (18). It presents all variants proposed by the translators before the final one was canonized and comments on their choices and used strategies. The analysis shows that while German and Polish translators usually retained use of previously established versions, Russian translators proved to be less consequent in this matter.
Niniejszy artykuł poświęcono istotności nazw własnych w fantastyce na przykładzie amerykańskiej franczyzy Gwiezdne Wojny. Światowa popularność stworzonego przez George’a Lucasa uniwersum zrodziła zapotrzebowanie na tłumaczenie towarzyszących mu materiałów. Jednym z zadań tłumaczy było stworzenie glosariusza nazw własnych – kluczowych dla fabuły, wielokrotnie powracających, takich jak np. Jedi oraz Sith. Niniejszy artykuł stanowi analizę tłumaczeń wymienionych nazw własnych w powieściach z serii Gwiezdne Wojny opublikowanych w językach niemieckim (61), polskim (41) i rosyjskim (19) przed 2000 rokiem. Zawiera on wszystkie zaproponowane w nich przez tłumaczy warianty, komentuje ich wybory i wykorzystane strategie. Analiza pokazuje, że podczas gdy tłumacze niemieccy i polscy z reguły wykorzystywali zaproponowane wcześniej wersje, o tyle rosyjscy postępowali pod tym względem mniej konsekwentnie.
Źródło:
Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2018, 3, 2
2543-7844
Pojawia się w:
Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aspekty socjolingwistyczne w badaniach procesu ewolucji systemu antroponimicznego. Zarys tematu
Sociolinguistic aspects of research on the process of evolution in the anthroponimastic system. An outline of the topic
Autorzy:
Iglewska, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460258.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
nazwy własne
onomastyka
antroponimy
socjologia
socjoonomastyka
proper name
onomastics
anthroponyms
sociology
socioonomastisc
Opis:
Onomastyka jest dziedziną interdyscyplinarną, głównie o nachyleniu językoznawczym. Analiza onomastyczna podpiera się wieloma metodologiami właściwymi dla innych gałęzi językoznawstwa, nauk humanistycznych, stąd takie jej ujęcia przedmiotowe jak socjoonomastyka, psychoonomastyka, onomastyka kulturowa, onomastyka literacka i in. Artykuł jest poświęcony zagadnieniu związków pomiędzy onomastyką a socjologią.
Onomastics is an interdisciplinary field, with a primarary leaning towards linguistics. An analysis of onomastics applies many methodologies appropriate to other branches of linguistics and humanities, hence such concepts as socioonomastics, psychonomastics, cultural onomastics, literary onomastics etc. This paper is devoted to the issue of the relationship between onomastics and sociology. Socioonomastisc is a subfield of onomastics, studying the names from the sociolinguistic and sociological standpoint.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2015, 5; 327-330
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrematonimia w kulturze współczesnej
Chrematonymy in Contemporary Culture
Autorzy:
Gałkowski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928007.pdf
Data publikacji:
2017-11-10
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
chrematonimia
chrematonomastyka
nazwy własne
kultura współczesna
chrematonymy
chrematonomastics
proper names
contemporary culture
Opis:
The article aims to demonstrate the role of chrematonymy in a broadly understood contemporary (modern) world culture. The author identifies possible chrematonimic categories and subcategories, discusses their formal and functional properties, and the methods and conditions involved in their creation. The paralexical and communicational phenomena associated with this general class of onymy (e.g. the use of logotypes and extralinguistic signs as well as letter and numeric codes in chrematonymic function) is also discussed.
Źródło:
Onomastica; 2017, 61/1; 55-71
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy zespołów i tytuły utworów disco polo. Rekonesans onomastyczno-kulturowy
Onomastic layer of disco polo songs. An overview
Autorzy:
Skowronek, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2174112.pdf
Data publikacji:
2022-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
disco polo
onomastics
proper names
cultural studies
onomastyka
nazwy własne
badania kulturowe
Opis:
In the article, I discuss the names of disco polo bands (disco polo is a kind of Polish pop music) and songs. I analyse the names from the linguistic and cultural perspective. I also highlight the external contexts. I also treat the onomastic layer of disco polo as a sign of cognitive conceptualisations, being the basis of the creation of images of the world in the lyrics.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2022, 17; 235-244
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy własne w ponowoczesnych tekstach reklamowych
Proper names in post-modern advertising texts
Autorzy:
Łuc, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2118533.pdf
Data publikacji:
2013-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
nazwy własne
postmodernizm
ponowoczesność
teksty reklamowe
proper names
post-modern
advertising texts
Opis:
The article discusses the problem of place, role, meaning and functions of proper names in post-modern advertising texts. The description and analysis proposed herein concern anthroponyms and geonyms. The presentation of the material for analysis, taken from the mass media in the years from 2010–2013, was divided into three thematic groups: 1) authentic anthroponyms in the advertising text; 2) non-authentic anthroponyms (artificial names invented by copywriters) as a persuasive advertising component; 3) geonyms in the consumerist communications space. The issues discussed have been divided into problem categories in order to present the material for analysis more clearly, and to highlight the complexity of this process. The problematic aspects have been described within the context of post-modern changes in the identity of language and communication.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2013, 13; 187-202
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nomination skills of pre-school children Part 2
Umiejętności nominacyjne przedszkolaków. Część 2
Autorzy:
Kij, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24201057.pdf
Data publikacji:
2021-06-29
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
onomastyka
nazwy własne
chrematonimy
nazywanie zabawek
onomastics
proper names
chrematonyms
naming toys
Opis:
This paper is a second part of a publication devoted to the level of nomination skills of children aged four to six. Whilst the first part focused on toys: humanoid and not modelled on living beings – this paper examines the naming of animals and plush toys modeled on animals. The author analyses methods used by children to create proper names (chrematonyms) and elements of extralinguistic reality rooted in these names. The influence of socio-cultural factors (age and gender) on the development of naming skills of pre-schoolers is also examined.
Artykuł jest drugą częścią publikacji poświęconej badaniom nad poziomem umiejętności nominacyjnych dzieci w wieku od czterech do sześciu lat. W poprzedniej części skupiono się na zabawkach humanoidalnych oraz zabawkach niewzorowanych na istotach żywych. W niniejszym opracowaniu zbadane zostało nazewnictwo zwierząt oraz pluszowych zabawek wzorowanych na zwierzętach. Przeanalizowano metody tworzenia nazw przez dzieci oraz elementy rzeczywistości pozajęzykowej utrwalone w tych onimach. Zbadano ponadto wpływ czynników społeczno-kulturowych (wieku, płci) na rozwój umiejętności nominacyjnych przedszkolaków.
Źródło:
Logopedia Silesiana; 2021, 10, 1; pp. 1-25: English language version; pp. 26-49: Polish language version
2300-5246
2391-4297
Pojawia się w:
Logopedia Silesiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leksykograf u podnóża rockowej wieży Babel. Muzyka popularna a słowniki nazw własnych
A lexicographer at the foot of the rock tower of Babel. Popular music and dictionaries of proper names
Autorzy:
Marcinkiewicz, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944366.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Tematy:
rock
muzyka popularna
nazwy własne
słownik
leksykografia
popular music
proper names
dictionary
lexicography
Opis:
This article focuses on the place that proper names originating from rock, or popular music in general, take or could take in dictionaries of proper names. It starts with an overview of onomastica published thus far, revealing a limited interest of Polish researchers in proper nouns related to this form of artistic activity. This discovery prompted the author to share his suggestions regarding such an onomasticon, or even onomastica, where names from popular music and specific categories would take a central place. Conditions are proposed which such a dictionary can or must meet based on the categories used in lexicography such as macro-, micro-, media- and megastructure. The final section of the article presents examples of the proposed lexicographic entries used in practice. Prepared on the example of the proper noun ‘Yes’, the first proposal is to limit the term description to basic data (spelling, pronunciation, explanation of the name, inflection in Polish). The second option develops the entry and refines it: firstly, by adopting the microstructure plan with the special role of a commentary, and secondly, in the context of the media-structure, i.e. by presenting it among other related entries.
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2021, 114, 2; 87-102
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy własne w fantasy humorystycznej na przykładzie utworów Jacka Piekary i Pawła Majki
Proper names in humorous fantasy of Jacek Piekara and Paweł Majka
Autorzy:
Domaciuk-Czarny, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/973238.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
nazwy własne
fantasy
nazwy ekspresywne
semantyka
funkcje onimów
proper names
expressive names
semantics
functions of onyms
Opis:
W artykule przedstawione są wyznaczniki gatunkowe tzw. fantasy humorystycznej oraz analiza nazewnictwa występującego w tego typu utworach. Nazwy własne (antroponimy, toponimy) oraz deskrypcje jednostkowe pełniące funkcję nazw własnych posiadają różne źródła ekspresywności, np. naruszanie zamkniętości klasy imion, wyzyskiwanie humorystycznych apelatywów w podstawach onimów, podkreślanie obcości leksykalnej nazw własnych, paronomazja, ekspresja fonetyczna itp. Takie nomina propria pełnią najczęściej funkcje semantyczną, ekspresywną i intertekstualną poprzez odwołania do nazw własnych z innych tekstów literackich oraz ich modyfikacje. Znaczenie nazwy własnej najczęściej odczytać można w kontekście, w którym nazwa ta się pojawia. Utwory zaliczane do fantasy humorystycznej zawierają ciekawy typ nazewnictwa, łączący wyznaczniki kilku nurtów onomastyki stylistycznej: realistycznego, semantycznego, ekspresywnego i fantastyczno- baśniowego.
The article discusses features of comic fantasy and analyses names occurring in the texts representative of the genre. Proper names (anthroponyms, toponyms) and individual descriptions that serve the function of proper names have different sources of expressiveness. They include violating of the confinement of classes of personal names, using humorous appellatives in the stems of onyms, emphasizing foreign origins of proper names, and phonetic expression. Nomina propia discussed in the article most often serve the semantic, expressive or intertextual function through references to proper names in other literary texts and their modifications. The meaning of a given proper name can be usually understood in the context. The names in comic fantasy texts are extremely interesting since they combine features of different stylistic onomasty: realistic, semantic, expressive and fantastic.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2014, 60; 51-65
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Onomastyczne tropy dekadentyzmu. Nazwy własne w Bez dogmatu Henryka Sienkiewicza
Onomastic traces of decadents. Proper names in Bez dogmatu by Henryk Sienkiewicz
Autorzy:
Rejter, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684289.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
onomastyka literacka
Henryk Sienkiewicz
dekadentyzm
stylistyka
nazwy własne
literary onomastics
decadent
stylistics
proper names
Opis:
Proper names should be recognized as a significant factor of a literary character and in broader perspective of bringing closer the novel problems. The main novel character, Leon Płoszowski, percepts and sense the world through the self-analysis and analysis of the reality surrounding him. Proper names above all emphasize two features: erudition and cosmopolitism of the novel character. His formation and contact through the years with high culture do not help him to put the world – both: one inside and one outside him – in order, but all of this remains a stigma in a form of association everything with art, literature, philosophy etc. It is confirmed in the novel by numerous proper names. The fact that proper names in basic for Leon Płoszowski characteristics places in the novel apply mostly to the past, causes that they form sort of „onomastic museum”.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2016, 50; 91-103
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy lubelskich aptek
Names of Lublin-Based Pharmacies
Autorzy:
Czapla, Anna
Kutyła, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1902142.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
onomastyka
chrematonimia
mikrotoponimia miejska
nazwy własne aptek
onomastics
chrematonymy
municipal microtoponymy
names of pharmacies
Opis:
The paper presents an analysis of 234 names of pharmacies in Lublin. On the basis of the semantic criterion, the names were classified as follows: names relating to reality: 1) topographic, 2) possessive, 3) derived from medical or beauty plants, 4) derived from the names of manufactured medical products, 5) containing a chronology-related element, 6) derived from pharmacies’ coat-of-arms, 7) derived from sacral names, divine persons or ancient medics, 8) associative names, describing a place in which a pharmacy is run, 9) attributive names, 10) referring to the names of astral objects; Names that were not motivated by reality: 1) derived from unreal and mythical figures, 2) derived from names of imaginative medicines. Other names are classified as ambiguous or vague. The research has shown the following productivity index for the names in question: possessive – 45.2%, attributive – 14%, topographic – 9.5%, derived from medical or beauty plants – 8%.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 6; 75-85
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leksemy gwarowe jako modne komponenty onimiczne
Upper Silesian Dialectal Lexemes as Fashionable Onymic Components
Autorzy:
Łuc, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1192772.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:
gwara
Górny Śląsk
nazwy własne
moda onimiczna
dialect
Upper Sielsia
proper names
onymic fashion
Opis:
W artykule opisano zjawisko mody onimicznej związanej z komercyjną próbą wyzyskania cech i właściwości leksemów gwary górnośląskiej jako komponentów nazw użytkowych promujących przestrzeń subregionu. Uwzględniając złożony polisystem perswazyjnych uwarunkowań, nazwy te opisano z perspektywy kognitywnej (teorii pól znaczeniowych), lingwistyki kulturowej, socjolingwistyki i pragmalingwistyki.
The article the phenomenon of onymic fashion connected with a commercial attempt exploit characteristics and properties of Upper Silesian dialect lexemes as components of functional names promoting the subregion was described. Considering the complex polysystem of persuasive conditions, the names were described from the perspective of cultural linguistics, socjolinguistics and pragmalinguistics.
Źródło:
Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2019, 4, 1
2543-7844
Pojawia się w:
Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fluencja werbalna na podstawie wybranych kategorii nazw własnych – badania na grupie dzieci 5-letnich
Verbal Fluency on the Basis of Selected Categories of Proper Names – Research on a Group of 5-Year-Old Children
Autorzy:
Zając, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954926.pdf
Data publikacji:
2022-01-09
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Logopedyczne
Tematy:
fluencja werbalna
płynność słowna
nazwy własne
dzieci przedszkolne
verbal fluency
proper names
preschool children
Opis:
Test fluencji słownej (TFS) jest najbardziej rozpowszechnionym i najprostszym narzędziem do diagnozy neuropsychologicznej. Liczba doniesień na temat wyników uzyskanych przez dzieci jest znikoma w porównaniu z badaniami dorosłych. Celem artykułu jest przedstawienie wyników oraz analiza badań dotyczących płynności słownej semantycznej w zakresie wybranych kategorii nazw własnych (imiona, miasta, rzeki) u dzieci 5-letnich – bez zaburzeń neurologicznych, w normie intelektualnej. Celem badań jest ukazanie różnicy w zasobie leksykalnym grupy badanych dzieci na przykładzie kategorii nazw własnych.
The Verbal Fluency Test (VFT) is the most widespread and simplest tool for neuropsychological diagnosis. The number of reports on children’s results is negligible compared to adult studies. The aim of the article is to present the results and to analyze the research on semantic verbal fluency in the field of selected categories of proper names (names, cities, rivers) in 5-year-old children - without neurological disorders, within the intellectual norm. The aim of the research is to show the difference in the lexical resource of the group of surveyed children on the example of the category of proper names.
Źródło:
Logopedia; 2021, 50, 2; 27-52
0459-6935
Pojawia się w:
Logopedia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nie starczy ust do wymówienia przelotnych imion twoich, wodo” — nazwy własne w twórczości Wisławy Szymborskiej
"There are not enough mouths to utter all your fleeting names, o water" — proper names in Wisława Szymborskas works
Autorzy:
Graf, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1992242.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
onomastyka literacka
nazwy własne w poezji
Wisława Szymborska
literary onomastics
proper names in poetry
Opis:
Utwory Wisławy Szymborskiej doczekały się wielu opracowań, zwłaszcza literaturoznawczych. Badacze (np. S. Balbus, E. Balcerzan, A. Legeżyńska) szczegółowo omówili najważniejsze tematy tej poezji oraz cechy jej poetyki. Zwracali też uwagę na  zabiegi stylistyczne  oraz stosowane przez poetkę gry językowe. Jednak w niewielkim stopniu interesowała ich warstwa onimiczna wierszy. Tymczasem poezja Szymborskiej jest źródłem bogatego zbioru nazw własnych, występujących samodzielnie lub stanowiących człony metafor i porównań. Są to zarówno antroponimy, jak i nazwy miejscowe, hydronimy oraz ideonimy. W dorobku poetki są też utwory pozbawione nazw własnych, co także jest sygnałem funkcji tekstowych (np. przemilczenia, przemijania, niepewności). Przeprowadzone analizy (np. wiersza „Portret kobiecy”) pokazują, jak objęcie obserwacją nazw własnych wpływa na wzbogacenie interpretacyjnych wniosków.
There are many studies concerning Wisława Szymborska’s works, especially in the field of literary studies. Researchers (including S. Balbus, E. Balcerzan, A. Legeżyńska) have discussed in detail the features and the most important themes of her poetry. They also paid attention to stylistic devices and language games used by the poet. However, they were little interested in the onymic layer of her poems. Meanwhile, Szymborska’s poetry is a rich source of proper names, which appear independently or constitute elements of metaphors and comparisons. Among these onyms, there are both anthroponyms and place names, hydronyms and ideonyms. The poet’s oeuvre also includes works devoid of proper names, which is also an important signal of textual functions (e.g. concealment, evanescence, uncertainty). The conducted analyses (e.g. of the poem “Portrait of a woman”) show how the analysis of proper names enriches the interpretative conclusions.
Źródło:
Onomastica; 2021, 65, 2; 103-118
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nomination skills of pre-school children
Umiejętności nominacyjne przedszkolaków
Autorzy:
Kij, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1066055.pdf
Data publikacji:
2020-12-29
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
onomastyka
nazwy własne
chrematonimy
nazywanie zabawek
onomastics
proper names
chrematonyms
creating names for toys
Opis:
Celem autorki było określenie poziomu umiejętności nominacyjnych dzieci w wieku od czterech do sześciu lat, a także zbadanie, czy nadając nazwy nowym zabawkom, dzieci ze wskazanej grupy wiekowej robią to w sposób losowy czy też proces ten nosi znamiona systemowości. Przeanalizowano metody stosowane przez dzieci w tworzeniu nazw. Rozważono, jakie elementy rzeczywistości pozajęzykowej są utrwalane w chrematonimii dziecięcej. Badania pogłębiono o analizę wpływu czynników społeczno-kulturowych (wieku, płci) na umiejętności nominacyjne.
This paper aims to investigate the level of naming skills of children between four and six years of age and to check if pre-schoolers, while naming new toys on the ad-hoc basis, do it randomly or whether the process is systemic. The methods, as well as the elements of extra-linguistic reality, used in the creation of names by children are analyzed. Moreover, efforts were made to deepen the study by analysing the influence of socio-cultural factors such as age and gender on nomination skills of children.
Źródło:
Logopedia Silesiana; 2020, 9; 1-47
2300-5246
2391-4297
Pojawia się w:
Logopedia Silesiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jubilata życiorys onomastyczny
Ономастичний життєпис Ювіляра
Autorzy:
Makarski, Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015599.pdf
Data publikacji:
2021-12-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
власні назви в особистій біографії
proper nouns in personal biohraphy
nazwy własne w biografii osobistej
Opis:
Tekst ma charakter laudacyjnej biografii Jubilata Profesora Feliksa Czyżewskiego, widzianej przez pryzmat nazewnictwa własnego, które wyraża się poprzez dane: antroponimiczne (imię, nazwisko), toponimiczne (miejsca zamieszkania, edukacji, pracy, szlaków przemieszczania się w przestrzeni miejskiej i pozamiejskiej), ideonimiczne (tytuły prac naukowych) oraz chrematonimiczne (godności i odznaczenia).
Текст має характер похвальної біографії Ювіляра – Професора Фелікса Чижевського, яка сприймається крізь призму власних назв; це виражається в антропонімічних (ім’я, прізвище), топонімічних (місце проживання, освіти, роботи, шляхів переміщування в міському та позаміському просторі), ідеонімічних (назви наукових праць) і хрематонімічних (звання та відзнаки) даних.
Summary. The text is a laudatory biography of Jubilarian Professor Feliks Czyżewski’s. It’s seen through the prism of proper nouns, which occurs through the following data: anthroponymic (name, surname), toponymic (place of residence, education, work, routes ofmovement in space and outside the city), ideonymous (titles of thesis) and chrematonimic (ranks and decorations).
Źródło:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2020, 6, Numer Specjalny; 17-29
1733-2249
Pojawia się w:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy własne w w strukturze metafor pojęciowych
PROPER NAMES AND THE CONCEPTUAL METAPH ETAPH RS
Autorzy:
Rutkowski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/597859.pdf
Data publikacji:
2017-12-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
nazwy własne
teoria metafory
metafora pojęciowa
językoznawstwo kognitywne
proper names
metaphor theory
conceptual metaphor
cognitive linguistics
Opis:
T he present paper examines the issue of conceptual metaphors related to proper names. According to the Lakoff/Johnson’s theory, two types of metaphor are sustained – orientational metaphors and ontological metaphors. The author shows how proper names may be a part of source domains, as well as how they function within the new metaphorical expressions. Some examples from the Polish lexicon are discussed, e.g. the names of Himalaya, Mount Everest, Marian Ditch, Waterloo and the like. Some conceptual metaphors, such as the figuration of the state as a human being, and other sub-metaphors which can be derived from this, are also examined. Proper names may function within the metaphorical expressions due to their specificity, and because their denotata are closer to the human experience.
Źródło:
Onomastica; 2017, 61/2; 91-104
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kulinarny trend slow food fast a nazwy własne stacjonarnych i mobilnych barów szybkiej obsługi (tzw. food trucków)
The culinary trend of slow food fast and the proper names of stationary and mobile fast food bars
Autorzy:
Szkudlarek-Śmiechowicz, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594104.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
onomastyka
nazwy własne
nazwy marketingowe
trend slow food fast
onomastics
proper names
marketing names
trend of slow food fast
Opis:
Food trucki są niezwykle popularnymi wśród młodych ludzi miejscami, gdzie nie tylko się je, ale także kształtuje i podtrzymuje z jednej strony poczucie indywidualizmu, z drugiej – przynależności do określonej grupy. Moda na food trucki łączy się bowiem z kulturowym trendem slow. W polskim, przede wszystkim internetowym dyskursie kulinarnym wyrażenie food truck ma szereg bliskoznacznych określeń: jadłowóz, jadłodajnia, bar/knajpka na (czterech) kółkach, samochód/ciężarówka z jedzeniem, uliczne żywienie, mobilna gastronomia, gastronomiczny punkt obsługi, ruchomy punkt gastronomiczny. Niezwykle interesująco kształtują się nazwy własne barów, będące pierwszym i zarazem najważniejszym komunikatem wysyłanym przez nadawcę (właściciela baru) do potencjalnych klientów poszukujących nie tylko niedrogiego i zdrowego jedzenia, ale także kierujących się szczególnymi potrzebami intelektualno-estetycznymi. Nazwy modnych mobilnych i stacjonarnych barów nie pełnią jedynie funkcji identyfikującej, ale także autoprezentacyjną, informacyjną, perswazyjną, ludyczną, kreatywną, wskazują na pewne wartości i styl życia.
Food trucks are very popular among young people. Those are places not only to eat, but also to create and maintain both, a sense of individualism, and a sense of belonging to a particular group. The fashion for food trucks, in fact, converges with the cultural trend of slow. In the Polish culinary discourse, primarily online discourse, the expression food truck has a number of synonymous terms: jadłowóz, jadłodajnia, bar/knajpkana (czterech) kółkach, samochód/ ciężarówka z jedzeniem, uliczne żywienie, mobilna gastronomia, gastronomiczny punkt obsługi, ruchomy punkt gastronomiczny. Extremely interesting, however, is the creation of bar names, which are the first and also the most important messages sent by the sender (the bar owner) to prospective customers who are looking not only for inexpensive and healthy food, but who are also driven by particular intellectual and aesthetic needs. The names of trendy mobile and stationary bars serve not only identifying function, but also self-presentational, informative, persuasive, ludic, or creative functions, indicating certain values and lifestyles at the same time.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2016, 62; 167-181
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chińskie osobowe nazwy własne
Chinese Personal Names
Autorzy:
Klejnowski-Różycki, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480370.pdf
Data publikacji:
2014-06-01
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
sinologia
chińskie imiona
nazwy osobowe
nazwy własne
teologia chińska
Monumenta Serica
Sinology
Chinese names
personal names
proper nouns
Chinese theology
Opis:
Tworzenie nazwisk i imion w języku chińskim kieruje się odmiennymi regułami niż na Zachodzie. Sama kategoria „imienia” i „nazwiska” jest pewną kalką zachodniej koncepcji nazw osobowych nakładaną na język chiński. Zarówno tworzenie imion (名字 míngzì), jak i nazwisk (姓氏 xìngshì) oraz pseudonimów (号 hào) ma swoją tradycję. Chińczycy używają ok. 200 nazwisk i nieskończonej liczby imion. W tworzeniu osobowych nazw własnych istotnym elementem jest obraz znaku, który niesie ze sobą treści określające nazywaną osobę, a nie jedynie fonetyka. „Konwertowanie” imion i nazwisk europejskich na chińskie za pomocą fonetyka prowadzić może do szeregu nieporozumień znaczeniowych. Obraz znaku często komunikuje treści związane z charakterem, wrażliwością, pragnieniami, osobowością. Zostało to ukazane na przykładzie nazw Romana Malka (馬雷凱 Mǎ Léikǎi) i Dariusza Klejnowskiego-Różyckiego (柯達理 Kē Dálǐ).
Creating names in Chinese is guided by rules different than in the West. The very category of a “name” and a “surname” is a kind of a carbon copy of the Western concept of personal names, applied to the Chinese. Both the formation of names (名字 míngzì) and surnames (姓氏 xìngshì) as well as nicknames (hào 号) has its own tradition. The Chinese use about 200 surnames and an infinite number of names. While creating personal names – the character image is an important element which carries the contents of defining a person called in a specific way, not only the phonetics. The “converting” of the European names into Chinese, using phonetics, can lead to a series of misunderstandings in meaning. The character image often communicates content related to the nature, sensitivity, desires and person’s personality. This has been shown on the example of Roman Malek (马雷凯 Mǎ Léikǎi) and Dariusz Klejnowski-Różycki (柯达 理 Kē Dálǐ).
Źródło:
Nurt SVD; 2014, 1; 74-86
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Les techniques de traduction des urbanonymes sur l’exemple des romans policiers polonais et leurs traductions en français
Techniques of translating urbanonyms derived from Polish crime novels and their French translations
Autorzy:
Kochanowska, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053431.pdf
Data publikacji:
2021-12-01
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
urbanonimy
nazwy własne
techniki tłumaczeniowe
Warszawa
powieść kryminalna
urbanonyms
proper names
translation techniques
Warsaw
crime novel
Opis:
Uważa się powszechnie, że nazwy własne nie podlegają tłumaczeniu. Autorkę interesuje transferowanie urbanonimów w przetłumaczonych na język francuski dwóch polskich powieściach kryminalnych, których akcja toczy się we współczesnejWarszawie. Analiza została oparta na technikach tłumaczenia nazw własnych K. Hejwowskiego (2004, 2015).Wyodrębniono techniki dominujące w różnych kategoriach urbanonimów (transfer prosty, transfer z modyfikacją graficzną, tłumaczenie). W przypadku nazw ulic, alej i placów pochodzących od nazwiska tłumacze stosują neutralizację fleksyjną. Inną często stosowaną techniką jest dodawanie kwalifikatorów rue (‘ulica’) i quartier (‘osiedle’) do nazw ulic i osiedli. W języku polskim często się je pomija, co w przypadku nazw ulic jest niedopuszczalne w języku francuskim. Zaobserwowano również techniki pozwalające na usunięcie nazwy własnej lub zastąpienie jej nazwą pospolitą. Zastosowane techniki tłumaczenia urbanonimów ułatwiają francuskiemu odbiorcy śledzenie wątków powieści oraz odczytanie obcych nazw. Pozbawiają go jednak możliwości poznania nazewnictwa z innego obszaru kulturowego.
There is a common belief that proper names are not to be translated. The author traced the transfer of urbanonyms in French translations of two Polish crime novels set in contemporary Warsaw. The analysis has been based on the techniques of translating proper names by K. Hejwowski (2004, 2015). The dominant techniques used in various categories of urbanonyms have been distinguished (simple transfer, transfer with spelling modification, translation). In the case of street names, avenues and squares derived from surnames, translators use inflectional neutralization. Another frequent technique is to add the qualifiers rue (‘street’) and quartier (‘district’) to the names of streets and neighbourhoods. In Polish, they are often omitted, which, in the case of street names, is unacceptable in French. Moreover, several techniques allowing removing a proper name or to replace it with a common noun have also been detected. All in all, the techniques applied for translating urbanonymsmake it easier for the French recipient to follow the threads of the novel and to read foreign names. However, they deprive him/her of contact with some features of foreign names’ strangeness that characterize a different cultural area.
Źródło:
Linguodidactica; 2021, 25; 51-68
1731-6332
Pojawia się w:
Linguodidactica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Syntactic Patterns of English and Polish Fixed Phrases with Proper Names
Struktury składniowe w angielskich i polskich związkach frazeologicznych z nazwami własnymi
Autorzy:
Dąbrowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882893.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
zwroty frazeologiczne
osobowe nazwy własne
nazwy miejscowości
etymologia
struktury składniowe
phraseological fixed phrases
personal names
place names
etymology
syntactic patterns
Opis:
Przedmiotem artykułu jest analiza angielskich i polskich związków frazeologicznych, które zawierają nazwy osobowe i nazwy geograficzne miejsca. Przedstawienie definicji nazw własnych w odróżnieniu od rzeczowników pospolitych było wyjściowym etapem studium, a zaprezentowana definicja robocza związków frazeologicznych według Gläsera stanowiła punkt odniesienia do niniejszych badań. Na podstawie danych ze słowników angielskich oraz polskich, opierając się na korpusach językowych, przeanalizowano związki frazeologiczne, jeśli tylko zawierały w swojej strukturze nazwy osobowe lub miejsca, z wykluczeniem przysłów. Materiał poddano wieloaspektowej analizie ze względu na występujące struktury składniowe badanych jednostek frazeologicznych oraz etymologię i znaczenie nazw własnych występujących we frazach. Wyróżniono, zarówno we frazeologizmach angielskich, jak i polskich, pięć wzorów syntaktycznych: (1) wyrażenia rzeczownikowe, (2) zwroty czasownikowe, (3) wyrażenia przyimkowe, (4) zdania główne i podrzędne, (5) porównania. Związki frazeologiczne poddane zestawieniu wywodziły się z różnorodnych źródeł: jedne miały korzenie biblijne, inne literackie lub/i mitologiczne, kulturowe czy/oraz historyczne. Ponadto w świetle przeanalizowanych danych zaobserwowano przewagę nazw osobowych nad nazwami miejscowymi, oraz wyrażeń rzeczownikowych nad innymi strukturami składniowymi. Najczęściej frazeologizmy z nazwami własnymi pochodzą ze źródeł biblijnych i mitologicznych, a najmniej popularne są wyrażenia o tle historycznym i literackim, gdyż te aspekty określają specyfikę typową dla danego kraju, nie zawsze rozumianą dla innych kultur. Istniejące we frazeologizmach konotacje biblijne, mitologiczne, literackie, kulturowe czy historyczne przeżywały swoje natężenie znaczeniowe w danej przestrzeni czasowej, niemniej jednak, prawie we wszystkich wypadkach, odniesienia te są nadal aktualne i rozumiane przez ogół społeczeństwa.
This paper focuses on English and Polish fixed phrases involving personal and place names. First, the definition of a name and the distinction between proper and common nouns or proprial lemmas and proper names are provided, following a short overview of theories that constitute the basis for any discussion related to proper names. Next, subcategories and sources of names, together with their linguistic characteristics are presented, followed by the working definition of phraseological fixed units. Afterwards, the study is undertaken of personal and place names in fixed phraseological units, surveying a broad list of English and Polish fixed entities that are classified according to five syntactic patterns: phrases with (1) NPs, (2) VPs, (3) PPs, (4) clauses, and (5) similes. Additionally, the biblical, literary, classical, cultural and historical origins of these expressions are pointed out. Finally, in the light of the examined data, the predominance of personal over place names is noticeable, while the items with NPs constitute the vast majority of the phraseological units. Investigating corpus and dictionary evidence, fixed elements typical either of English or only of Polish, or those common to both English and Polish are listed. The most frequent are the units from biblical and mythological sources, while the least popular are the expressions with historical and literary background, as these aspects are unique for each country. With regard to the meaning of the fixed phrases containing proper personal and place names, the data reveal that the units do convey information, recall connotations that arose some time ago in relation to the biblical, mythological, literary, cultural, and historical background, and are still relevant today.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 6; 53-88
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strategie nazewnicze wspomagające rozwój kreatywności odbiorców dziecięcych (na przykładzie opowiadań z cyklu „Humorki” Agnieszki Zimnowodzkiej)
Naming strategies enhancing the development of the creativity of young recipients (using the example of stories in Agnieszka Zimnowodzka’s “Humorki” [Little humours] cycle)]
Autorzy:
Łuc, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2166339.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
nazwy własne
onomastyka literacka
strategie nazewnicze
rozwój kreatywności
proper names
literary onomastics
naming strategies
development of creativity
Opis:
W artykule opisano rolę, znaczenie i funkcjonowanie nazw własnych w komunikacji literackiej Agnieszki Zimnowodzkiej jako składowych strategii onimicznych wspomagających rozwój kreatywności małych odbiorców.  Opis sposobów funkcjonowania nazw własnych pod kątem ich współbrzmienia z tekstem oparto na trzech poziomach interpretacyjnych – pragmatycznym, stylistycznym i psychologicznym. Szczegółowy ogląd nazw własnych wykazał, że uruchamiają one w tekście rozliczne funkcje – referencjalną, informacyjną, kreatywną, ekspresywno-stylistyczną, aksjologiczną, emocjonalną, poznawczą, aluzyjną, dydaktyczną i ludyczną. Wśród strategii onimicznych zastosowanych w opowiadaniach współczesnej pisarki wytypowano dwie nadrzędne: 1) Strategia semantycznej asocjacji nazw z różnych kategorii onimicznych i 2) Kontekstualna strategia nazewnicza przywołująca określone sytuacje komunikacyjne. Analiza nazw własnych wyekscerpowanych z tekstów opowiadań dla dzieci A. Zimnowodzkiej wykazała wiele nowatorskich rozwiązań w zakresie wykorzystania właściwości kategorialnych onimów w przestrzeni literackiej. Owe twory nazewnicze nie tylko ułatwiają i uatrakcyjniają małemu adresatowi odbiór lektury, ale i wspomagają jego kreatywność na wielu płaszczyznach rozwoju.  
The article describes the role, significance and functioning of proper names in the literary communication of Agnieszka Zimnowodzka seen as components of naming strategies enhancing the development of the creativity of young readers. The description of the functioning of proper names in regard to their harmony with the text was based on three interpretative levels – the pragmatic, stylistic and psychological. A detailed examination of the proper names revealed that they activate various functions in the text – the allusive, axiological, creative, cognitive, didactic, emotional, expressivestylistic, informative, ludic and referential. Two superior strategies were distinguished among the naming strategies used in the short stories by the discussed writer: 1) the strategy of the semantic association of names from various onymic categories, and 2) the contextual naming strategy that brings about particular communication situations. An analysis of the proper names taken from short stories for children written by Zimnowodzka showed many innovative solutions in the field of using the categorial properties of proper names in the literary sphere. These naming formations not only make the reading easier and more attractive to young recipients but also enhance their creativity in many developmental dimensions.
Źródło:
Onomastica; 2022, 66; 249-264
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o wyliczeniach, rzeczownikach i reportażach
A Few Remarks on Enumerations, Nouns, and Literary Journalism
Autorzy:
Biernacka, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407707.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
enumeracja
wyliczenie
reportaż
rzeczowniki
nazwy własne
synonimy
pojęcia abstrakcyjne
enumeration
literary journalism
nouns
proper names
synonyms
abstract concepts
Opis:
W tradycji retorycznej i badawczej wyliczenie zyskało opinię figury możliwie neutralnej, oddającej chaotyczność świata, skupionej na szczególe. Z tego prawdopodobnie powodu wykorzystuje się je w tych utworach (zarówno fikcjonalnych, jak i niefikcjonalnych), których celem jest wywołanie wrażenia, że historia została ujęta obiektywnie, oraz wyrobienie w czytelniku zaufania do bezstronności narratora i wnikliwości opisu. Celem niniejszego artykułu jest weryfikacja tych założeń na przykładzie jednej odmiany enumeracji – zbiorów rzeczownikowych – na materiale polskiego reportażu XX i XXI w., a więc zbadanie, w jaki sposób forma wyliczenia (ze szczególnym uwzględnieniem zbiorów zbudowanych z nazw własnych, synonimów oraz pojęć abstrakcyjnych) jest związana z żywiołami porządku i chaosu, szczegółu czy ogółu, subiektywizmu czy obiektywizmu, a także które z nich stanowią w tych utworach (lub ich fragmentach) zasadę organizacyjną.
In the rhetorical tradition, enumeration has gained an opinion of a neutral figure which is focused on details and reflects the chaos of the world. For this reason, it is probably used in those works (both fictional and non-fictional) whose purpose is to create an impression that the story has been presented objectively and to build reader’s confidence in the narrator’s impartiality and insightful description. The aim of this study is to verify these assumptions following the example of one type of enumeration, i.e. noun sets, on the basis of the material of Polish literary journalism of the twentieth and twenty-first centuries, and thus to examine how the forms of these enumerations (with particular emphasis on the sets composed of proper names, synonyms and abstract concepts) are related to the elements of order and chaos, specific and general, subjectivity and objectivity, and which of them actually constitute the organizational principle in these works (or their fragments).
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 97-112
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vlastní jména v prózách Cirila Kosmače při překladu ze slovinštiny do češtiny
Nazwy własne w prozie Cirila Kosmača w przekładzie z języka słoweńskiego na język czeski
Proper names in the prose written by Ciril Kosmač with regard to their translation from Slovenian into Czech
Autorzy:
Šnytova, Jana
Buczek, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/486952.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
propria
překlad
Ciril Kosmač
František Benhart
slovinská literatura
proper names
translation
Slovenian literature
nazwy własne
przekład
literatura słoweńska
Opis:
Vrcholné prózy C. Kosmače Jarní den, Tantadruj a Balada o trubce a oblaku obsahují velké množství vlastních jmen, a to především reálných toponym z oblasti jihozápadního Slovinska, antroponym užívaných ve vesnickém prostředí v 1. polovině 20. století a přezdívek. Na základě analýzy originálu a překladu F. Benharta konstatujeme, že překladatel při práci s vlastními jmény volil především metodu transkripce (výpůjčky), méně často používá substituci, a to především u hypokoristik, a přezdívky nejčastěji doslovně překládá. Tímto přístupen zachovává, ba i silně podtrhuje kolorit slovinského prostředí, avšak na druhé straně ochuzuje čtenáře o některé organické prvky próz.
Kosmač’s best prosaic works Spring Day, Tantadruj and Ballade on a Trumpet and a Cloud contain a great number of proper names, in particular, real toponyms from the South‑West of Slovenia, anthroponyms used in the village environment in the 1st half of the 20th century, and nicknames. Based on the analysis of the original texts and Benhart’s translation, we state that, when translating proper names, the translator used mostly transcription (loanwords), less frequently substitution, mainly for hypocorisms, and literal translation for nicknames. This approach maintains, even emphasizes, the atmosphere and color of the Slovenian environment, however, it also deprives readers of the organic elements of the original works.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2015, 6, 1; 199-225
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Name in a Buttonhole — Onymy in Poetic Texts (Based on the Example of Bruno Jasieński’s Poetry)
Nazwa w butonierce — wokół onimii tekstu poetyckiego (na przykładzie poezji Brunona Jasieńskiego)
Autorzy:
Graf, Magdalena
Graf, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928170.pdf
Data publikacji:
2018-11-10
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
onomastyka literacka
nazwy własne w poezji
futuryzm
Bruno Jasieński
fenomenologia
literary onomastics
proper names in poetry
futurism
phenomenology
Opis:
A Name in a Buttonhole — Onymy in Poetic Texts (Based on the Example of Bruno Jasieński’s Poetry)This article addresses the issue of the interpretation of proper names in poetry. The state of research on the functions of proper names in literature is well described, but it is possible to note the lack of a fixed interpretation strategy in poetry which means that, despite little interest in poetry, its researchers often try to propose their own methods of analysis. The authors of the article, who tackle onyms in the poetry of Bruno Jasieński, present their own methodological approach to the matter, based on B. Waldenfels’ concept of the “phenomenology of the alien”.
Źródło:
Onomastica; 2018, 62; 15-31
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wartości w dyskursie ziemiańskim w świetle leksyki powieści "Lala" Jacka Dehnela
Values in manorial discourse in the light of the novel "Lala" written by Jacek Dehnel
Autorzy:
Hawrysz, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591287.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
manorial discourse
values
lexis of manorial discourse
common nouns
proper names
Lala
Jacek Dehnel
dyskurs ziemiański
wartości
nazwy pospolite
nazwy własne
Opis:
W opracowaniu poddano oglądowi niewielki wycinek dyskursu ziemiańskiego, ten mianowicie, który przez pryzmat leksyki pozwala zrekonstruować najistotniejsze wartości tego dyskursu. W realizacji tego celu wykorzystano warstwę apelatywną i proprialną słownictwa. Ta pierwsza sfera układa się w wyraziste i obficie reprezentowane pola semantyczne, które można traktować jak swoistą mapę świata, odwzorowującą ziemiańską rzeczywistość. Druga zaś – frekwencyjnie mniej znacząca, jednak istotna jakościowo i specyficzna – stanowi rodzaj sygnałów, odsyłaczy, katalizatorów wartości kultury ziemiańskiej. Analizy prowadzone z tej perspektywy pozwoliły zidentyfikować najistotniejsze dla dyskursu ziemiańskiego wartości w obszarze wartości hedonistycznych, poznawczych i obyczajowych.
The article presents a tiny part of manorial discourse, namely the one which allows to reconstruct the essential values of the discourse in question through its lexis. In order to accomplish that purpose the appellative and proprial layers of the vocabulary have been used. The former forms a distinctive and abundant semantic field, which may be treated as a kind of world map of the landed gentry’s reality. The latter, not so numerous but from a qualitative point of view important and specific, is composed of signals, references, catalysts of manorial culture values. The analyses carried out from that perspective allowed to identify the values essential for the landed gantry’s values in the sphere of hedonistic, cognitive and moral values.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2018, 17; 149-162
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Discovering patterns and meanings. Corpus perspectives on phraseology in legal discourse
W poszukiwaniu wzorców i znaczeń – metody korpusowe w analizie frazeologicznej dyskursu prawa
Autorzy:
Góźdź-Roszkowski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1902398.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
przekład literatury dziecięcej
przekłady wielojęzyczne
nazwy własne w tłumaczeniach
schemat komunikacji
phraseology
legal terminology
corpus linguistics
legal discourse
Opis:
Celem artykułu jest analiza wybranych współczesnych przekładów dwu- i/lub wielojęzycznych dla dzieci. Podczas gdy badania nad przekładami literatury dla dzieci zdają się obecnie rozwijać, badania nad książkami oferującymi, obok tekstu źródłowego, przekład(y) na język obcy nie doczekały się dotąd systematycznych badań. Wydaje się, iż ten szczególny typ korpusów może stanowić interesujące pole badawcze, zwłaszcza, że tradycyjny model komunikacji w procesie tłumaczenia ulega, dla tego typu korpusów, poważnym zmianom.
This article attempts to demonstrate different perspectives on investigating legal terminology by focusing on various types of textual recurrence. It discusses the results of a corpus-based and corpus-driven analysis of discovery, a term central to the US trial practice and criminal proceedings. The analysis starts from investigating traditional collocational patterns, both nominal and verbal. It describes meanings resulting from the emerging co-occurrence patterns between the term and various word forms identified in its co-text. Then the paper proceeds to explore computer-generated clusters formed around discovery. Finally, this article refers to the concepts of semantic preference and semantic sequence (Hunston 2008) to show how discovery tends to be found with a range of different word forms albeit all belonging to the meaning group of’ limitation’ or ‘restriction’. The connotational value of the term is presented by providing some textual evidence of discovery found in co-texts where  writers express their unfavourable evaluation towards this legal concept. By drawing on Hunston’s (2008)  concept of semantic sequence, the analysis illustrates how corpus linguistics can complement more traditional approaches to terminology description. It is argued that only by combining various approaches  to  the study of word combinations is it possible to gain important insights  into the phraseological behavior  of legal terms.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 8; 47-70
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Status obiektów i zasięg funkcjonowania nazw a ogólne tendencje nazwotwórcze
The status of name-objects , the social range of names and general naming tendencies
Autorzy:
Rutkowski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971876.pdf
Data publikacji:
2016-12-06
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
nazwy własne
obiekty onimiczne
społeczne funkcjonowanie nazw
tendencjenazwotwórcze
proper name
onymic objects
social functioning of names
name-giving tendencies
Opis:
In this paper, the issue of the correlation between the status of the onymic object, its social range and the general rules used when naming is considered. The author proposes to distinguish two basic levels of where the proper names function: a local one and a global one. Then, two particular patterns of naming are connected with these levels: an innovative pattern and a conservative pattern. The conservative names mostly refer to objects that are of social importance and have a general, wide range of functioning. On the other hand, innovative names generally refer to unstable objects that have a rather low social position, and a restricted, narrow range of functioning. Examples of both levels are analyzed, particularly the anthroponyms, toponyms and chrematonyms. The paper contains the argument, that more known conservative names have provided the characteristics of the prototypical proper name in general, and these characteristics are usually expanded to all proper names in their theoretical approaches.
Źródło:
Onomastica; 2016, 60; 13-26
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przypisy tłumacza w kryminale retro
Translator’s footnotes in the retro crime novel
Переводческие сноски в ретрокриминале
Autorzy:
Białek, Ewa Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1181896.pdf
Data publikacji:
2021-01-02
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
ретрокриминал, примечания переводчика, названия реалий, имена собственные
retrokryminał, przypis tłumacza, nazwy realiów, nazwy własne
: retro crime novel, translator's footnote, culture-specific words, proper names
Opis:
Przedmiotem badania są przypisy tłumacza w specyficznej odmianie literatury kryminalnej – retrokryminale. Autor omawia jego cechy gatunkowe oraz przeprowadza analizę typów przypisów oraz ich zawartości. W przekładzie odnotowano przypisy językowe, encyklopedyczne oraz redakcyjne. Na podstawie ich analizy można mówić o pewnej strategii: dążenie do objaśnienia tła ogólnego retrokryminału (epoka), w mniejszym stopniu tła lokalnego (miasto, nazwy własne z nim związane).
The subject of the study are translator's footnotes in a specific type of crime literature – retro crime novel. The author discusses its genre features and analyzes the types of translator's footnotes and their content. The translation includes linguistic, encyclopedic and editorial footnotes. On the basis of their analysis, we can speak of a certain strategy: striving to explain the general background of retro crime story (epoch), and to a lesser extent local (the city and associated with it proper names).
Предметом исследования являются подстрочные примечания переводчика в особом виде криминальной литературы – ретрокриминале. Автор обсуждает его жанровые характеристики, анализирует типы переводческих сносок и их содержание. В тексте перевода были отмечены лингвистические, энциклопедические и редакционные сноски. На основе их анализа можно говорить о некоей переводческой стратегии: стремление объяснить общий фон ретрокриминала (эпоха), в меньшей степени местный фон (город, связанные с ним имена собственные).
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2021, 2 (174); 94-109
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
POMIĘDZY MAGIĄ BAŚNI A SZEREGIEM SKOJARZEŃ, CZYLI KOGO SPOTKAŁA ALICJA W KRAINIE CZARÓW
BETWEEN THE MAGIC OF THE FAIRYTALE AND THE ARRAY OF CONNOTATIONS – WHO DID ALICE MEET IN WONDERLAND
Autorzy:
Seweryn, Agnieszka Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911497.pdf
Data publikacji:
2018-07-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Alice’s Adventures in Wonderland
cultural onomastics
Lewis Carroll
proper names
Alicja w Krainie Czarów
nazwy własne
onomastyka kulturowa
Opis:
Niniejszy artykuł skupia się na tematyce przekładu na język polski wybranych osobowych nazw własnych w powieści Lewisa Carrolla pt. Alicja w Krainie Czarów. Głównym celem pracy jest pokazanie konotacji kulturowych oraz etymologii nazw stworzonych przez autora, a więc zaprezentowanie ich specyfiki oraz nierzadko bardziej złożonego znaczenia. Artykuł stanowi również próbę analizy wybranych przez polskich tłumaczy strategii tłumaczeniowych pod kątem zgodności znaczeniowej z oryginałem. Podstawowy korpus badawczy składa się z oryginalnej angielskiej wersji książki z przypisami Martina Gardnera oraz czterech wydanych po 1990 roku przekładów na język polski.
This paper focuses on the issues of translating personal proper names in Polish versions of Lewis Carroll’s novel “Alice’s Adventures in Wonderland”. The main intention of this work is to present cultural connotations of names invented by the author and describe their specificity and significance. It is also an attempt to analyze translation strategies applied in the texts to explain possible reasons for the translators’ decisions. The basic corpus consists of an original version of the novel with the footnotes made by Martin Gardner and four new Polish versions of “Alice...”, issued after 1990.
Źródło:
Porównania; 2017, 20, 1
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przedstawienie lasów na polskich mapach topograficznych
Presentation of forests on the Polish topographic maps
Autorzy:
Olenderek, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/973823.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
Nadlesnictwo Rogow
drogi lesne
lasy
lesnictwo
mapy topograficzne
nazwy wlasne
roslinnosc
rzezba terenu
topographic map
forest
Rogów Forest Discrict
Polska
Opis:
The objective of the paper was to compare the Rogów Forest District forests presented on ten topographic maps at various scales published in Poland in the last few decades. The analysis of selected features, like vegetation cover, roads, topography and names revealed significant differences in showing forest areas on individual maps.
Źródło:
Sylwan; 2011, 155, 03; 202-211
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Древние восточнославянские двучленные имена
Dawne wschodniosłowiańskie imiona dwuczłonowe
Old East Slavonic two-part names
Autorzy:
Sosnowski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/593997.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
antroponimia
nazwy osobowe
imiona dwuczłonowe
język staroruski
języki wschodniosłowiańskie
nazwy własne
anthroponymy
personal names
two-part names
Old Russian
East Slavonic languages
proper names
Opis:
Imiona dwuczłonowe, wśród których większość stanowiły imiona złożone, były niegdyś bardzo aktywnym i rozpowszechnionym elementem nazewnictwa osobowego Słowian (por. np. st.-rus. Izjaslavъ, Jaroslavъ, Svjatopolkъ, Volodimerъ, Vsevolodъ, Zavidъ). Ich niesłychana popularność w języku staroruskim zdecydowanie osłabła w XIV–XV w. Jednak nieliczne imiona i po tym okresie charakteryzowały się mniejszą lub większą częstotliwością użycia – chodzi tu szczególnie o dwa imiona: Bogdanъ i Volodimerъ/Volodimirъ (nie licząc skrócenia Borisъ od Borislavъ), por. jeszcze Bogdana ż., Nekrasъ, Nemirъ, Ratmirъ. W artykule scharakteryzowano dotychczasowe prace z zakresu antroponimii słowiańskiej (w tym również polskiej i rosyjskiej), poczynając od pierwszego naukowego ujęcia Franza Miklosicha z 1860 roku. Główną część artykułu stanowi alfabetyczny wykaz wschodniosłowiańskich imion dwuczłonowych wraz z ich lokalizacją źródłową. Za źródło posłużyły autorowi liczne opracowania z zakresu antroponimii i toponimii staroruskiej, rosyjskiej, ukraińskiej i białoruskiej oraz odpowiednie słowniki zawierające nazwy osobowe. Alfabetyczny wykaz imion dwuczłonowych liczy ponad 500 nazw męskich i 42 żeńskie. Znaczna część tych nazw zachowała się w języku w formie podstaw toponimów; również te imiona zostały umieszczone w wykazie – są oznaczone asteriskiem, por. np. *Dorogobudъ i gród Dorogobužь.
Two-part names, most of which were composites, were a very active and widespread element in Slavic personal naming in the past (cf. e.g. Old Russian Izjaslavъ, Jaroslavъ, Svjatopolkъ, Volodimerъ, Vsevolodъ, Zavidъ). Their exceptional popularity in Old Russian weakened decidedly in the 14th–15th centuries. However, a small number of names continued to be used to a greater or lesser extent – in particular two names Bogdanъ and Volodimerъ/Volodimirъ (not counting the short form Borisъ from Borislavъ), cf. also Bogdana f., Nekrasъ, Nemirъ, Ratmirъ. This work contains an overview of previous research on Slavic anthroponymy, including Polish and Russian, and beginning with the first scientific work of Franz Miklosich in 1860. The main part of the article is an alphabetical list of East Slavic two-parts names, along with the location of their source. The author used as sources many works on the anthroponymy and toponymy of Old Russian, Russian, Ukrainian, and Belarusian, as well as dictionaries of personal names. The alphabetical list of two-part names includes over 500 men’s names and 42 women’s names. A significant portion of such names remained in the language in the form of toponyms; these are also included in the list and are marked with an asterisk, cf. *Dorogobudъ and the city Dorogobužь.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 461-496
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proper Names from the (Literary) Backstage. Onomastic Aspects of the Prose of Marek Słyk on the Basis of his Novel “In the Borsch
Nazwy własne od (literackiej) kuchni. Onomastyczne aspekty pisarstwa Marka Słyka na przykładzie powieści „W barszczu przygód”
Autorzy:
Siwiec, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928185.pdf
Data publikacji:
2018-11-10
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
nazwy własne
onomapoetyka utworu
mechanizmy kreacji literackiej
postmodernizm
fikcja niemimetyczna
proper names
onomopoetics
mechanisms of literary creation
postmodernism
nonmimetic fiction
Opis:
Proper Names from the (Literary) Backstage. Onomastic Aspects of the Prose of Marek Słyk on the Basis of his Novel “In the Borsch of Adventures”The study aims to contribute to research on the onomastic-stylistic diversity of Polish prose in the late 20th century. In focus are those onomastic properties of literature that reveal connections between names and language in the process of creating non-mimetic, literary-style fiction. These properties also point to the nature of proper names as they function in a literary work of art — that work being a post-modern intellectual-literary game. The names used in the novel (anthroponyms, toponyms, chrematonyms, also zoonyms) mainly derive from the author’s linguistic creativity: they contribute to the world-view projected through the text. That world-view is “purposefully and to tally unusual”, different from the real world.
Źródło:
Onomastica; 2018, 62; 33-55
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tak zwane samogłoski nosowe w języku dzieci i młodzieży (na przykładzie polszczyzny mówionej uczniów z Bełchatowa)
„Nasal vowels” in the language of children and young people (based on the spoken Polish language students from Belchatow)
Autorzy:
Kluba, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594020.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
antroponimia
nazwy własne
imiona męskie
warianty imion
pogranicze polsko-wschodniosłowiańskie
anthroponomy
proper name
male names
names’ variants
polish-east slavic borderland
Opis:
Niniejszy artykuł stanowi próbę ustalenia społecznego zasięgu wymowy wariantów tzw. samogłosek nosowych ę i M w najmłodszym pokoleniu Polaków, w tym przypadku mieszkańców Bełchatowa (woj. łódzkie). Zostali oni podzieleni na grupy ze względu na wiek oraz pochodzenie społeczne. W tekstach czytanych zmienna (ę) w pozycji wygłosowej w języku większości badanych realizowana była jako wariant ustny [e]. Jedynie u dzieci pochodzenia robotniczego pojawił się wariant [ę], co tłumaczy się wpływem pisma na wymowę. W tekstach mówionych dominującą realizacją był odnosowiony wariant [e]. Zmienna (M) w wygłosie, w tekstach czytanych, najczęściej wymawiana była zgodnie z normą jako nosowy wariant [M]. W tej samej pozycji, w tekstach mówionych, najczęściej występowała samogłoska nosowa [M]. Jednak najmłodsi informatorzy pochodzenia robotniczego realizowali tu połączenie [om], co może być wynikiem szerzenia się wymowy gwarowej południowej i wschodniej Polski na obszary Polski centralnej. W omawianej pozycji zarówno w wypadku (ę), jak i (M ) zanotowano liczne formy hiperpoprawne. Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że w tekstach czytanych, jak i mówionych wiek i pochodzenie społeczne respondentów nie miały wpływu na częstotliwość występowania samogłosek nosowych -ę i -M w śródgłosie wyrazów.
The presented article is to determine the pronunciation spread of nasal vowels ę and M in the youngest generation of Belchatow’s people. They have been grouped by taking into consideration their age and social origin. In read texts the variable (ę), in word-final position in the language of the most of children being tested, was fulfilled as the variable [e]. Only in the case of working-class children the variable [ę] has occurred, which is explained by the writing influence on pronunciation. In spoken texts, the non-nasal variable [e] was in the ascendant. The variable (M), in its final position, in read texts was usually pronounced under canon of the nasal variable (M). In the same position, the nasal vowel [M] was the most common in spoken texts. However, the youngest communicants of working-class origin has made a combination [om], which can be a result of dialect pronunciation of Northern and Southern Poland being spread onto the central part of Poland. There has been many forms of hypercorrection of both (ę) and (M), in the discussed stand. On the grounds of the carried out research, it can be ascertained that, in both, read and spoken texts, age and social origin of respondents did not have any influence on the frequency of appearance of nasal vowels -ę and -M in mid-word position.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2015, 61; 99-109
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
NAZWY WŁASNE W „SŁOWNIKU MIMICZNYM DLA GŁUCHONIEMYCH I OSÓB Z NIMI STYCZNOŚĆ MAJĄCYCH”
PROPER NAMES IN THE DICTIONARY TITLED “SŁOWNIK MIMICZNY DLA GŁUCHONIEMYCH I OSÓB Z NIMI STYCZNOŚĆ MAJĄCYCH”
Autorzy:
RUTA, KAROLINA
WRZEŚNIEWSKA-PIETRZAK, MARTA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971860.pdf
Data publikacji:
2015-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
nazwy własne w polskim języku migowym
antroponimy w kulturze Głuchych
nazwy geograficzne
słownik języka migowego
anthroponyms in Deaf culture
geographic names
dictionary of sign language
Opis:
This study aimed to characterize proper names from the “Słownik mimiczny dla głuchoniemych i osób z nimi styczność mających” written by Józef Hollak and Teofil Jagodziński. This lexicon, targeted at deaf people, their families and friends was edited in 1879. Among the collected proper names, there are anthrophonyms and geographic names. The analyses have shown the similarities and differences between proper names in the Polish Sign Language and the ways of signing the collected onyms indicated by the authors of the dictionary. Results of the analysis confirm that the aim of the dictionary was to become a useful tool in the process of explaining the articles of faith and the Bible. What is more, the structure of the dictionary proves that this is not the lexicon of the Polish Sign Language, but a two-language dictionary that translates vocabulary from Polish language to the Polish Sign Language. This is why the analyzed lexicon does not present the natural system of proper names characteristic of the Polish Sign Language, but rather illustrates different ways of adapting proper names in Polish language to the methods of signing that are possible in Polish Sign Language. The ways of signing proper names indicated by the authors of the dictionary were not aimed at the facilitation of communication with deaf people, instead they reflect the meaning of proper names.
Źródło:
Onomastica; 2015, 59; 93-106
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezeichnungen für bekannte Personen als Komponenten deutscher und polnischer Eigennamen
Designations of known people in the function of proper name components in German and Polish
Autorzy:
Kałasznik, Marcelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1293940.pdf
Data publikacji:
2017-07-25
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
Personenbezeichnungen
Bezeichnungen für bekannte Personen
Eigennamen.
personal designations
designations of known people
proper names
określenia osobowe
określenia osób znanych
nazwy własne
Opis:
Personenbezeichnungen bilden einen wesentlichen und offenen Abschnitt des Wortschatzes. Mit Personenbezeichnungen wird der Mensch benannt und charakterisiert. Im Mittelpunkt des Beitrags steht das Inventar der Bezeichnungen für bekannte Personen im Deutschen und im Polnischen. Das Ziel der Studie besteht darin, auf das Vorhandensein der Bezeichnungen für bekannte Personen in bestimmten Klassen von Eigennamen in der deutschen und polnischen Sprache zu verweisen sowie ihre Funktionen in ausgewählten Typen von Onymen zu besprechen.
Personal designations form an important and open set of linguistic means by which people are called and characterized. At the heart of this article is a fragment of the inventory of personal identifications in German and Polish, namely names of famous people. The purpose of the article is to indicate the occurrence of names of known people in selected classes of proper names in Polish and German and to discuss the function of their occurrences in particular onyms.
Określenia osób znanych w funkcji komponentów nazw własnych w języku niemieckim i polskim Określenia osobowe tworzą istotny i otwarty zbiór środków językowych, przy pomocy których nazywany i charakteryzowany jest człowiek. W centrum zainteresowania niniejszego artykułu znajduje się fragment inwentarza określeń osobowych w języku niemieckim i polskim, mianowicie określenia osób znanych. Celem artykułu jest wskazanie na występowanie określeń osób znanych w wybranych klasach nazw własnych w języku niemieckim i polskim oraz omówienie ich funkcji w poszczególnych onimach.
Źródło:
Studia Germanica Gedanensia; 2017, 37; 71-83
1230-6045
Pojawia się w:
Studia Germanica Gedanensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ukraińskie imiona męskie i ich warianty w polskich zapisach akt miasta Hrubieszowa w I poł. XVII wieku (pogranicze polsko-wschodniosłowiańskie)
Ukrainian male names and its variants in polish books of Hrubieszow municipal court in the first half of the XVII century (the polish-east slavic borderland)
Autorzy:
Kojder, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/973218.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
antroponimia
nazwy własne
imiona męskie
warianty imion
pogranicze polsko-
wschodniosłowiańskie
anthroponomy
proper name
male names
names’ variants
polish-east slavic borderland
Opis:
W artykule przeanalizowano ukraińskie imiona męskie i ich warianty występujące w XVII-wiecznych zapisach ksiąg sądowych z pogranicza polsko-wschodniosłowiańskiego. Ziemie stanowiące historyczne pogranicze polsko-wschodniosłowiańskie, w tym ziemia chełmska, były w przeszłości terenem styku dwóch kręgów kulturowych: wschodniosłowiańskiego z bizantyjską tradycją chrześcijańską i cyrylickim alfabetem oraz zachodniosłowiańskiego z rzymskokatolicką religią, łacińskim alfabetem i językiem. Historyczne imiennictwo starostwa hrubieszowskiego wykazuje silne związki zarówno z antroponimią polską, jak i wschodniosłowiańską. Współcześnie typowo ukraińskie imiona są praktycznie nieobecne – wszystkie używane imiona mają hebrajskie, greckie, łacińskie, skandynawskie, a nawet tureckie pochodzenie i tylko część z nich jest pochodzenia słowiańskiego. Jednak za ukraińskie należy uznać warianty imion oficjalnych zaadaptowanych do ukraińskiego systemu imienniczego.
The article presents an analysis of ukrainian male names and its variants in Polich court registers on the Polish-East Slavic borderland in the first half of 17th century. The lands forming the historical Polish-East Slavic borderland, including the Chelm Land, were in the past the contact area of two cultures: East Slavic with Byzantine Christian tradition and the Cyrillic alphabet and the West Slavic Roman Catholic religion, with the Latin alphabet and language. All analyzed male names belongs to the christian tradition. As Ukrainian should by considered variants of official names adapted to the Ukrainian system of names.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2014, 60; 121-137
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Terminologiczne osobliwości wśród metanazw onomastycznych w obszarze francuskim, angielskim i włoskim
Terminology peculiarities among onomastic meta-names in French, English and Italian
Autorzy:
Gałkowski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1992249.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
terminologia onomastyczna
osobliwości
nazwy własne
metanazwy
terminy analityczne
terminy syntetyczne
onomastic terminology
peculiarities
proper names
meta-names
descriptive terms
synthetic terms
Opis:
W artykule dokonano przeglądu osobliwości terminologicznych wśród metanazw onomastycznych („nazw nazw własnych”), które zostały zaproponowane przez onomastów oraz innych badaczy języka i zostały odrzucone lub przyjęte jako terminy nazewnicze w dyskursie naukowym. Analiza rozpoczyna się od omówienia zastosowania modelu analitycznego w procesie ustalania kluczowych haseł terminologii onomastycznej, formułowanych od lat 60. ubiegłego wieku w obszarze słowiańskim i międzynarodowym. Historyczny model analityczny polegał na tworzeniu terminów deskryptywnych według koncepcji czeskiego onomasty Jana Swobody, zaadaptowanej do onomastyki polskiej przez Mieczysława Karasia. Formuła opisowa terminów onomastycznych jest stosowana w badaniach onomastycznych prowadzonych obecnie w Europie Zachodniej. Równocześnie rozwinęła się tendencja do tworzenia terminów konstruowanych w sposób syntetyczny na podstawie złożeń elementów z języków klasycznych (forma nagłosowa pochodzenia greckiego lub łacińskiego + wygłosowe onym/-yme/-im). Omówiono propozycje tego rodzaju terminów w trzech obszarach językowych: francuskim, angielskim i włoskim, korzystając z wybranych źródeł leksykograficznych (m.in. H. Dorion & J. Poirier 1975, Lexique des termes utiles à l'étude des noms de lieux; A. Room 1996, An Alphabetical Guide to the Language of Names Studies) oraz opracowań Enzo Caffarellego i innych autorów włoskojęzycznych z lat 1990–2000. Jednostki terminologiczne oraz ich definicje zostały rozpatrzone pod kątem ich motywacji onomazjologicznej skonfrontowanej z perspektywą semazjologiczną.
This article presents the results of a review of terminological peculiarities among onomastic metanames (“names of proper names”) that have been proposed by onomasticians or other language researchers, and have been accepted as naming terms within the scientific discourse or not. The analysis begins with an overview of the application of analytical model in the process of establishing the key phrases of onomastic terminology, formulated since the 1960s in the Slavic and international area. The historical analytical model consisted in the creation of descriptive terms according to the concept of a Czech onomastician Jan Svoboda, adapted to the Polish onomastics by Mieczysław Karaś. The descriptive formula of onomastic terms is reproduced in onomastic research currently conducted in Western Europe. At the same time, a tendency to create terms constructed in a synthetic way on the basis of combinations of elements from classical languages has developed (mainly a Greek or Latin prefixoid + the base onym). Proposals for such terms in the three linguistic areas of French, English and Italian were therefore reviewed, based on specific sources (among others H. Dorion & J. Poirier, 1975, “Lexique des termes utiles à l’étude des noms de lieux”; A. Room, 1996, “An Alphabetical Guide to the Language of Name Studies”; and contributions by Enzo Caffarelli and other Italianspeaking authors from the years 1990–2021). The terminological units and their definitions are considered in terms of their onomasiological motivation confronted with the perspective of semasiology.
Źródło:
Onomastica; 2021, 65, 2; 55-74
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kluczowe formacje policyjne w odrodzonej Polsce - kontekst historyczny i uwagi językowe dotyczące ich nazw własnych
Autorzy:
Płotek, Marcin.
Powiązania:
Przegląd Policyjny 2019, nr 3, s. 113-136
Współwytwórcy:
Przetak, Marzena. Autor
Data publikacji:
2019
Tematy:
Milicja Obywatelska (MO)
Bezpieczeństwo publiczne
Odzyskanie niepodległości przez Polskę (1918)
Policja
Nazwy własne
Artykuł z czasopisma naukowego
Artykuł z czasopisma policyjnego
Opis:
Artykuł dotyczy nazw własnych polskich formacji policyjnych, ich symboliki, semantyki, etymologii i sposobu ich zapisu. W powojennej Polsce tradycyjne funkcje policji przejęła Milicja Obywatelska. Współczesna Policja została powołana w 1990 roku. Artykuł przybliża i upamiętnia ważne momenty historii Polski, wpływające na realia codziennej służby a także omawia rolę policji w różnych formach ustrojowych.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Nazwy własne jako przedmiot badań neuronauk
Proper Names as a Topic of Cognitive Neuroscience
Autorzy:
Rutkiewicz-Hanczewska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928018.pdf
Data publikacji:
2017-11-10
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
nazwy własne
nazwy pospolite
podwójna dysocjacja
anomia
neuronauka
leksykon mentalny
paradoks Baker/baker
proper names
common names
double dissociation
cognitive neuroscience
mental lexicon
Baker and baker paradox
Opis:
This descriptive review presents proper names from the perspective of brain science. It contains the characteristics of individual groups of proper nouns (and common nouns for comparison) and takes account of their neurobiological background. This makes it possible to confirm many opinions on the status of proper names reported by linguists. The baker and baker paradox and the so-called double dissociation in the search of proper names and common names are discussed in order to confirm (at least in part) the thesis that proper names and common nouns are searched for in the mental lexicon independently of each other. The author also presents the characteristics of proper names to make a thesis about the uniqueness of this class of lexemes. It becomes clear that they are more difficult to learn, especially in patients with neurological deficits, and it takes healthy individuals longer to recall them than to search for common names. Moreover, the recollection of names is associated with more phonological mistakes and is often accompanied by the tip-of-the-tongue syndrome (TOT syndrome), which becomes most evident in elderly patients. The article also presents individual adaptive compensation techniques in impaired naming of objects and faces (e.g. aphasia), which facilitate the recreation of categories within the mental proper name lexicon.
Źródło:
Onomastica; 2017, 61/1; 97-109
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies