Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "mobile robot's navigation" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-28 z 28
Tytuł:
Fuzzy logic controller with fuzzylab python library and the robot operating system for autonomous mobile robot navigation
Autorzy:
Avelar, Eduardo
Castillo, Oscar
Soria, José
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/385156.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
fuzzy controller
mobile robot navigation
obstacle avoidance
Opis:
The navigation system of a robot requires sensors to perceive its environment to get a representation. Based on this perception and the state of the robot, it needs to take an action to make a desired behavior in the environment. The actions are defined by a system that processes the obtained information. This system can be based on decision rules defined by an expert or obtained by a training or optimization process. Fuzzy logic controllers are based on fuzzy logic on which degrees of truth are used on sy‐ stem variables and has a rule‐base that stores the knowledge about the operation of the system. In this paper a fuzzy logic controller is made with the Python fuzzylab library which is based on the Octave Fuzzy Logic Toolkit, and with the Robot Operating System (ROS) for autonomous navigation of the TurtleBot3 robot on a simulated and a real environment using a LIDAR sensor to get the distance of the objects around the robot.
Źródło:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems; 2020, 14, 1; 48-54
1897-8649
2080-2145
Pojawia się w:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intelligent Control for a Perturbed Autonomous Wheeled Mobile Robot Using Type-2 Fuzzy Logic and Genetic Algorithms
Autorzy:
Martínez, R.
Castillo, O.
Aguilar, L. T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/384492.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
mobile robot
path planning
fuzzy logic
genetic algorithms
autonomous mobile robot navigation
Opis:
We describe a tracking controller for the dynamic model of a unicycle mobile robot by integrating a kinematic and a torque controller based on Type-2 Fuzzy Logic Theory and Genetic Algorithms. Computer simulations are presented confirming the performance of the tracking controller and its application to different navigation problems.
Źródło:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems; 2008, 2, 1; 12-22
1897-8649
2080-2145
Pojawia się w:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Research trends on fuzzy logic controller for mobile robot navigation : a scientometric study
Autorzy:
Rani, Somiya
Jain, Amita
Castillo, Oscar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/384308.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
fuzzy logic controller
autonomous mobile robot navigation
type-2 fuzzy logic
optimized fuzzy controller
Opis:
The present study shows the scientometric analysis of the publications on the fuzzy logic controller in autonomous mobile robot navigation during the period 2000 to 2018. The data is collected using Web of Science core collection database and analyzed at various levels such as Web of Science categories, publication years, document types, funding agencies, authors, research areas, countries or region, control terms, and organization to evaluate the research patterns. An extensive study is done to find the research trends in this area.
Źródło:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems; 2020, 14, 1; 87-108
1897-8649
2080-2145
Pojawia się w:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
System nawigacji bezkolizyjnej autonomicznego robota mobilnego SCORPION
Collision-free navigation system for autonomous mobile robot SCORPION
Autorzy:
Dąbkowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/153009.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
roboty mobilne
nawigacja robotów
systemy bezkolizyjne
budowa map otoczenia
mobile robots
mobile robot's navigation
collision avoidance
map building
Opis:
W artykule przedstawiono opracowany i wykonany system nawigacji autonomicznego robota mobilnego ERSP SCORPION umożliwiający realizację zadania unikania kolizji z przeszkodami statycznymi znajdującymi się w otoczeniu, w którym robot się porusza. Do akwizycji wiedzy o otoczeniu wykorzystano czujniki odometryczne oraz podczerwieni aktywnej. Przedstawiono również wyniki badań systemu nawigacji w różnych warunkach pracy, począwszy od braku przeszkód statycznych, poprzez środowisko z pojedynczymi przeszkodami, a kończąc na złożonych układach, z większą liczbą obiektów w otoczeniu robota.
The paper presents a developed and realized system of autonomous navigation for mobile robot ERSP SCORPION. It enables the collision avoidance with static obstacles located in the robot's environment. New in the navigation algorithm is applying additional behavioral mechanisms, which helped to minimize, or in some cases, to eliminate sensory errors (IR and rotary-pulse), which reducing the quantity of executed task. The diagram of the devel-oped motion algorithm is illustrated in Fig. 3. Series of dozens of real navigation tests by robot SCORPION, for different configurations of obstacles in the environment, were performed, to examine the developed system. In paper, exemplary results of navigation test for different collision scenarios, are presented. The motion path without obstacles in environment is shown in Fig. 4. In Fig. 6 the path, for a single obstacle, is demonstrated. Location of obstacle is shown in Fig. 5. In Fig. 8 the navigation path for many obstacles (schema according to the diagram on Fig. 7), is presented. The real path of robot ERSP SCORPION is demonstrated in Fig. 9. Errors of achieving of goal position by the robot are shown in Tab. 1. Obtained values confirm increasing the odometry errors with the traveled distance. Results of verification tests indicated that the proposed algorithm works correctly and the robot SCORPION avoids collisions each time.
Źródło:
Pomiary Automatyka Kontrola; 2011, R. 57, nr 6, 6; 587-590
0032-4140
Pojawia się w:
Pomiary Automatyka Kontrola
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szybkie prototypowanie sterownika rozmytego dla robota mobilnego
Rapid prototyping of the fuzzy controller for a mobile robot
Autorzy:
Przystałka, P.
Poloczek, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/155289.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
robotyka mobilna
szybkie prototypowanie systemów sterowania
systemy rozmyte
nawigacja robotów mobilnych
mobile robotics
rapid prototyping of control systems
fuzzy systems
mobile robot navigation
Opis:
W artykule przedstawiono zastosowanie techniki szybkiego prototypowania podczas realizacji sterownika rozmytego do unikania kolizji robota mobilnego z przeszkodami. Opisano w jaki sposób można wykorzystać w tym celu środowiska Microsoft® Robotics Developer Studio (MRDS) oraz MATLAB®. Artykuł zawiera badania weryfikacyjne różnych przykładów implementacji sterownika rozmytego. Otrzymane wyniki testów potwierdzają poprawność zaproponowanego podejścia.
The paper deals with the application of the rapid prototyping technique for control system modeling. The proposed methodology is applied to creating a fuzzy controller that can be used to avoid collisions of a wheeled mobile robot with obstacles. In the paper there is described how to combine and apply two well-known development environments, that is, Microsoft® Robotics Developer Studio and MATLAB® software for rapid prototyping purposes. Important components of the proposed framework such as Visual Programming Language, Visual Simulation Environment and Fuzzy Logic Toolbox are briefly discussed. The main part of the paper focuses on the implementation of a few variants of the fuzzy controller for managing the robot movements in the virtual world (Tab. 1). These controllers differ from each other in such properties as the type of a distance sensor and the number of rules included in the fuzzy knowledge base. The merits and limits of the elaborated solution are considered taking into account the results obtained during verification tests. These experiments were carried out with the use of several environments of different complexity. The results of the verification tests which are included in Tab. 2 show the effectiveness of the proposed approach.
Źródło:
Pomiary Automatyka Kontrola; 2013, R. 59, nr 12, 12; 1275-1278
0032-4140
Pojawia się w:
Pomiary Automatyka Kontrola
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
D* Extra Lite: A dynamic A* with search-tree cutting and frontier-gap repairing
Autorzy:
Przybylski, M.
Putz, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/329769.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
shortest path planning
incremental heuristic search
mobile robot navigation
video game
planowanie najkrótszej ścieżki
wyszukiwanie heurystyczne
nawigacja robota mobilnego
gra wideo
Opis:
Searching for the shortest-path in an unknown or changeable environment is a common problem in robotics and video games, in which agents need to update maps and to perform re-planning in order to complete their missions. D* Lite is a popular incremental heuristic search algorithm (i.e., it utilizes knowledge from previous searches). Its efficiency lies in the fact that it re-expands only those parts of the search-space that are relevant to registered changes and the current state of the agent. In this paper, we propose a new D* Extra Lite algorithm that is close to a regular A*, with reinitialization of the affected search-space achieved by search-tree branch cutting. The provided worst-case complexity analysis strongly suggests that D* Extra Lite’s method of reinitialization is faster than the focused approach to reinitialization used in D* Lite. In comprehensive tests on a large number of typical two-dimensional path-planning problems, D* Extra Lite was 1.08 to 1.94 times faster than the optimized version of D* Lite. Moreover, while demonstrating that it can be particularly suitable for difficult, dynamic problems, as the problem-complexity increased, D* Extra Lite’s performance further surpassed that of D*Lite. The source code of the algorithm is available on the open-source basis.
Źródło:
International Journal of Applied Mathematics and Computer Science; 2017, 27, 2; 273-290
1641-876X
2083-8492
Pojawia się w:
International Journal of Applied Mathematics and Computer Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Creating semantic maps from laser terrestrial data
Tworzenie map semantycznych na podstawie danych z naziemnego skaningu laserowego
Autorzy:
Będkowski, J.
Majek, K.
Musialik, P.
Masłowski, A.
Adamek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/130718.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Geodetów Polskich
Tematy:
semantic map
terrestrial scanning
mobile robot navigation
path planning
parallel computing
mapa semantyczna
skaning naziemny
nawigacja robota mobilnego
planowanie trasy
obliczenia równoległe
Opis:
In this paper creating semantic maps based on laser terrestrial data is shown. Semantic map is based on transformed geometric data (3D laser range finder) into the data with assigned labels. This labels can help in several applications such as navigation of mobile robot by finding traversable and not traversable regions. Computation of large 3D data sets requires high computational power, therefore we proposed the GPU based (Graphic Processing Unit) implementation to decrease the computational time. As a result we demonstrate the computed semantic map for mobile robot navigation.
W niniejszej pracy zostało przedstawione tworzenie map semantycznych na podstawie danych z naziemnego skaningu laserowego. Mapa semantyczna bazuje na danych pomiarowych z przypisanymi etykietami. Te etykiety mogą zostać wykorzystane w wielu aplikacjach, jak nawigacja robota mobilnego z wykorzystaniem podziału na regiony przejezdne i nieprzejezdne. Obliczenia dużych trójwymiarowych zbiorów danych wymaga zastosowania duże mocy obliczeniowej, dlatego zaproponowaliśmy implementację wykorzystującą GPU (Graphic Processing Unit), by zmniejszyć czas obliczeń. W rezultacie prezentujemy mapę semantyczną do nawigacji robota mobilnego.
Źródło:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji; 2013, Spec.; 23-33
2083-2214
2391-9477
Pojawia się w:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Optical glyphs based localization and identification system
System lokalizacji i identyekacji oparty na glifach optycznych
Autorzy:
Redlarski, G.
Pałkowski, A.
Ambroziak, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/276609.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
glify optyczne
nawigacja robotów mobilnych
przetwarzanie obrazu
rozpoznawanie wzorców
śledzenie kamerą
camera-based tracking
image processing
mobile robot navigation
optical glyphs
pattern recognition
Opis:
Glify optyczne są nieskomplikowanymi znakami graficznymi zawierającymi zakodowaną informację. Dzięki wykorzystaniu technik przetwarzania obrazu i rozpoznawania wzorców możliwa jest implementacja skutecznego systemu globalnego wspomagającego nawigację autonomicznych pojazdów. Prostota systemu pozwala na łatwe jego wdrożenie, bez konieczności przebudowy aparatury monitorującej. Zapewnia również możliwość skorzystania w procesie projektowania z powszechnie dostępnego oprogramowania open source. W artykule przedstawiono algorytm, którego zadaniem jest wyszukanie wprowadzonych do bazy symboli obiektów oraz ustalenie ich pozycji i orientacji w globalnym układzie współrzędnych kamery. Szybkość i niezawodność systemu wykazano na podstawie badań eksperymentalnych z użyciem rzeczywistych robotów mobilnych.
Optical glyphs are non-complex graphic signs that contain encoded information. By utilizing techniques of image processing and pattern recognition, it is possible to implement an effective global system for autonomous vehicle navigation. The simplicity of the system allows it to be easily implemented, without having to rebuild monitoring equipment. It also provides the possibility to use, during the design process, of widely available open source software. This paper presents an algorithm, whose task is to find the symbols of objects contained in the database and determine their position and orientation in the global coordinate system of the camera. The speed and reliability of the system has been demonstrated on the basis of experimental studies using real mobile robots.
Źródło:
Pomiary Automatyka Robotyka; 2013, 17, 2; 266-271
1427-9126
Pojawia się w:
Pomiary Automatyka Robotyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Układ lokalizacji bezwzględnej do zastosowań w robotyce mobilnej
Global localization system for mobile robot applications
Autorzy:
Sznura, M.
Przystałka, P.
Moczulski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/408947.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Śląska
Tematy:
robot mobilny
nawigacja
mobile robot
navigation
Opis:
W artykule przedstawiono projekt i implementację prototypu układu do lokalizacji bezwzględnej robota mobilnego. Wykonany prototyp układu jest urządzeniem o niewielkich gabarytach i małej masie, niskim zapotrzebowaniu na energię oraz jest rozwiązaniem tanim w realizacji. Ponadto układ posiada uniwersalny interfejs komunikacji umożliwiający jego współdziałanie z różnymi architekturami sprzętowymi systemów sterowania wysokiego poziomu robotów mobilnych. Wstępne badania weryfikacyjne urządzenia dobrze rokują co do praktycznego wykorzystania tego rozwiązania do nawigacji robotów mobilnych.
The paper deals with the design and implementation of a global localization system for mobile robot applications. A developed prototype is a device that is small and light-weight, low-cost and energy-efficient. Moreover, the device posses an universal communication interface that can be used in collaboration with various high-level control systems of mobile robots. The results of some preliminary tests of the prototype show that it can be applied for navigation of mobile robots.
Źródło:
Wybrane Problemy Inżynierskie; 2011, 2; 357-362
2083-1021
Pojawia się w:
Wybrane Problemy Inżynierskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The 2-wheeled mobile robots capable of cooperating in group of robots
Autorzy:
Uhl, T.
Buratowski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/384482.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
mobile robot
wireless
Bluetooth
navigation
Opis:
One of the basic problems connected with wheeled mobile robots is the choice of the appropriate navigational method. This refers to individual robots and also, in particular, the group of mobile robots. “Navigation” can be defined as an issue connected with systems control, defining their position and orientation as well as choosing appropriate trajectory. The consisting elements of mobile robots navigation are: self-localization, path planning and creating a map of the explored area. Each of the above enumerated elements is independent; however, the realization of the target navigation task of the mobile robot or the group of mobile robots depends on the correct construction of particular elements.
Źródło:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems; 2007, 1, 1; 23-31
1897-8649
2080-2145
Pojawia się w:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
System nawigacji odruchowej dydaktycznego robota mobilnego
Reactive-based navigation for didactic mobile robot
Autorzy:
Wiśniowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/275442.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
robot mobilny
nawigacja odruchowa
mobile robot
reactive-based navigation
Opis:
Artykuł dotyczy systemu nawigacji odruchowej dydaktycznego robota mobilnego MRM.edu. Robot ten powstał w Instytucie Automatyki i Robotyki na Wydziale Mechatroniki Politechniki Warszawskiej. System sterowania pozwala na autonomiczną nawigację odruchową robota. Sposób podejmowania decyzji wzorowany jest na reakcjach organizmów żywych, które pobudzone bodźcem dokonują określonego odruchu. Robot uzyskuje informację o swoim otoczeniu, która staje się dla niego bodźcem do ruchu w odpowiednim kierunku. Specjalnie stworzony algorytm pozwala na poruszanie się wśród przeszkód statycznych oraz dynamicznych, omijanie ich oraz osiągnięcie, początkowo zadanego przez użytkownika, punktu docelowego.
This article refers to reactive-based navigation of MRM.edu didactic mobile robot, which was created at the Institute of Automatic Control and Robotics (Mechatronic Faculty, Warsaw University of Technology). Robot has an autonomous reactive-based navigation system. Decision making pattern imitates live organisms, which stimulated with impulse react in particular manner. Robot obtains environmental information and reacts with proper moves to avoid obstacle collision and to achieve destination coordinates. The navigation system needs only specified target, no environmental information such as: maps or technical description are required. This method is particularly effective in new and even not known surrounding. Example application of this system is autonomous search for explosives in dangerous areas, diagnostics in radioactive environment or exploration of hazardous buildings, caves or ruins. Reactive-based navigation is also useful in dynamic changing surrounding, like crowded corridors, when dislocating obstacles can not be described to robot a priori. System reacts to present state of environment and risk of any collision is less probable.
Źródło:
Pomiary Automatyka Robotyka; 2010, 14, 2; 314-322
1427-9126
Pojawia się w:
Pomiary Automatyka Robotyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Navigation strategy for mobile robot based on computer vision and YOLOv5 network in the unknown environment
Autorzy:
Bui, Thanh-Lam
Tran, Ngoc-Tien
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30148249.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Promocji Wiedzy
Tematy:
mobile robot
navigation
deep learning
computer vision
Opis:
The capacity to navigate effectively in complex environments is a crucial prerequisite for mobile robots. In this study, the YOLOv5 model is utilized to identify objects to aid the mobile robot in determining movement conditions. However, the limitation of deep learning models being trained on insufficient data, leading to inaccurate recognition in unforeseen scenarios, is addressed by introducing an innovative computer vision technology that detects lanes in real-time. Combining the deep learning model with computer vision technology, the robot can identify different types of objects, allowing it to estimate distance and adjust speed accordingly. Additionally, the paper investigates the recognition reliability in varying light intensities. When the light illumination increases from 300 lux to 1000 lux, the reliability of the recognition model on different objects also improves, from about 75% to 98%, respectively. The findings of this study offer promising directions for future breakthroughs in mobile robot navigation.
Źródło:
Applied Computer Science; 2023, 19, 2; 82-95
1895-3735
2353-6977
Pojawia się w:
Applied Computer Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rough surface description system in 2,5D map for mobile robot navigation
Autorzy:
Niewola, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/384435.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
mobile robot
navigation
2,5D map
Opis:
This paper presents a new solution in the roughness description based on 2,5D map. Three parameters for rough surface description were proposed. The research was performed to verify which parameter provides the best combination of time calculation and accuracy of the terrain roughness reconstruction. Prepared map may be used for mobile robot path planning.
Źródło:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems; 2013, 7, 3; 576-63
1897-8649
2080-2145
Pojawia się w:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Characterization of a compact laser scanner as a sensor for legged mobile robots
Autorzy:
Łabęcki, P.
Nowicki, M.
Skrzypczyński, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/407415.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
mobile robot
walking robot
navigation
sensor
laser scanner
measurement errors
Opis:
This article considers selected operational characteristics and measurement errors of the 2D laser scanner URG-04LX, which is a compact sensor suitable for walking robots. Quantitative errors in range measurement are evaluated considering the intensity output available from the sensor. The obtained intensity values help to correct the range measurements with regard to the optical characteristics of the observed surfaces. Moreover, mixed measurements are characterized and compared to the mixed measurements characteristics in the popular Sick LMS 200 laser scanner. Finally, it is shown how taking into account the error characteristics of the URG-04LX scanner improves its performance as the main exteroceptive sensor of a small walking robot.
Źródło:
Management and Production Engineering Review; 2012, 3, 3; 45-52
2080-8208
2082-1344
Pojawia się w:
Management and Production Engineering Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Efficient non-odometry method for environment mapping and localisation of mobile robots
Autorzy:
Adamowicz, Mateusz
Ambroziak, Leszek
Kondratiuk, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1837947.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
mobile robot
mapping
navigation
obstacle detection
obstacle avoidance
Opis:
The paper presents the simple algorithm of simultaneous localisation and mapping (SLAM) without odometry information. The proposed algorithm is based only on scanning laser range finder. The theoretical foundations of the proposed method are presented. The most important element of the work is the experimental research. The research underlying the paper encompasses several tests, which were carried out to build the environment map to be navigated by the mobile robot in conjunction with the trajectory planning algorithm and obstacle avoidance.
Źródło:
Acta Mechanica et Automatica; 2021, 15, 1; 24-29
1898-4088
2300-5319
Pojawia się w:
Acta Mechanica et Automatica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trajectory planning for narrow environments that require changes of driving directions
Autorzy:
Roth, Jörg
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2141777.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
mobile robot
navigation
trajectory planning
complex turning situations
Opis:
In the area of mobile robotics, trajectory planning is the task to find a sequence of primitive trajectories that connect two configurations, whereas non-holonomic constraints, obstacles and driving costs have to be considered. In this paper, we present an approach that is able to handle situations that require changes of driving directions. In such situations, optimal trajectory sequences contain costly turning maneuvers – sometimes not even on the direct path between start and target. These situations are difficult for most optimization approaches as the robot partly has to drive paths with higher cost values that seem to be disadvantageous. We discuss the problem in depth and provide a solution that is based on maneuvers, partial backdriving and free-place discovery. We applied the approach on top of our Viterbi-based trajectory planner.
Źródło:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems; 2021, 15, 4; 18-29
1897-8649
2080-2145
Pojawia się w:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Comparative study of ROS on embedded system for a mobile robot
Autorzy:
Kim, M. S.
Delgado, R.
Choi, B. W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/385189.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
Robot Operation System
mobile robot
embedded system
navigation
SLAM
path planner
Opis:
This paper presents a comparative study of Robot Operating System (ROS) packages for mobile robot navigation on an embedded system. ROS provides various libraries and tools in developing complex robot software. We discuss the process of porting ROS to an open embedded platform, which serves as the main controller for a mobile robot. In the case of driving the robot, ROS provides local path planners such as the base, elastic band, and timed elastic band. The local planners are compared and analyzed in terms of accuracy in tracking the global path conducted on a robot model using Gazebo, 3D simulation tool provided by ROS. We also discussed the difference in performance of deploying ROS packages on a personal computer and on the embedded environment. Experiments were performed by controlling two different mobile robots with results showing that tracking error is highly dependent on the goal tolerance. This study will serve as a promising metric in improving the performance of mobile robots using ROS navigation packages.
Źródło:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems; 2018, 12, 3; 61-67
1897-8649
2080-2145
Pojawia się w:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A set of depth sensor processing ROS tools for wheeled mobile robot navigation
Autorzy:
Drwięga, M.
Jakubiak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950758.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
RGB-D
Kinect
mobile robot
ROS
depth sensor
navigation tools
Opis:
The paper presents a set of soŌware tools dedicated to support mobile robot navigaƟon. The tools are used to process an image from a depth sensor. They are implemented in ROS framework and they are compaƟble with standard ROS navigaƟon packages. The soŌware is released with an open source licence. First of the tools converts a 3D depth image to a 2D scan in polar coordinates. It provides projecƟon of the obstacles, removes the ground plane from the image and compensates sensor Ɵlt angle. The node is faster than the standard node within ROS and it has addiƟonal funcƟons increasing range of possible applicaƟons. The second tool allows detecƟon of negaƟve obstacles i.e. located below the ground plane level. The third tool esƟmates height and orientaƟon of the sensor with RANSAC algorithm applied to the depth image. The paper presents also the results of usage of the tools with mobile plaƞorms equipped with MicrosoŌ Kinect sensors. The plaƞorms are elements of the ReMeDi project within which the soŌware was developed.
Źródło:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems; 2017, 11, 2; 48-56
1897-8649
2080-2145
Pojawia się w:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A scalable tree based path planning for a service robot
Autorzy:
Nippun Kumaar, A. A.
Kochuvila, Sreeja
Nagaraja, S. R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2204556.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
learning from demonstration
path mapping
path planning
navigation system
mobile robot
service robot
Opis:
Path planning plays a vital role in a mobile robot navi‐ gation system. It essentially generates the shortest tra‐ versable path between two given points. There are many path planning algorithms that have been proposed by re‐ searchers all over the world; however, there is very little work focussing on path planning for a service environ‐ ment. The general assumption is that either the environ‐ ment is fully known or unknown. Both cases would not be suitable for a service environment. A fully known en‐ vironment will restrict further expansion in terms of the number of navigation points and an unknown environ‐ ment would give an inefficient path. Unlike other envi‐ ronments, service environments have certain factors to be considered, like user‐friendliness, repeatability, sca‐ lability, and portability, which are very essential for a service robot. In this paper, a simple, efficient, robust, and environment‐independent path planning algorithm for an indoor mobile service robot is presented. Initially, the robot is trained to navigate to all the possible desti‐ nations sequentially with a minimal user interface, which will ensure that the robot knows partial paths in the en‐ vironment. With the trained data, the path planning al‐ gorithm maps all the logical paths between all the des‐ tinations, which helps in autonomous navigation. The al‐ gorithm is implemented and tested using a 2D simulator Player/Stage. The proposed system is tested with two dif‐ ferent service environment layouts and proved to have features like scalability, trainability, accuracy, and repe‐ atability. The algorithm is compared with various classi‐ cal path planning algorithms and the results show that the proposed path planning algorithm is on par with the other algorithms in terms of accuracy and efficient path generation.
Źródło:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems; 2022, 16, 1; 31--45
1897-8649
2080-2145
Pojawia się w:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fusing laser and vision data for a perceptually rich environment description
Opis otoczenia na podstawie danych z sensorów laserowych i wizyjnych
Autorzy:
Skrzypczyński, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/257108.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
robot mobilny
nawigacja
system wizyjny
ekstrakcja cech
mobile robot
navigation
computer vision
feature extraction
Opis:
In this paper we, discuss methods to increase the discriminative properties of the laser-based geometric landmarks used in simultaneous localisation and mapping by employing monocular vision data. Vertical edges extracted from images help to estimate the length of the line segments, which are only partially observed. Salient visual features, which defy simple geometric interpretation, are handled by the scale invariant feature transform method. These different types of photometric features are aggregated together with the basic 2D line segments extracted from the laser scanner data into the Perceptually Rich Segments.
W pracy przedstawiono metody poprawiające rozróżnialność obiektów geometrycznych wyodrębnionych z danych uzyskanych ze skanera laserowego i wykorzystywanych w systemie jednoczesnej samolokalizacji i budowy mapy otoczenia robota. Założono, że robot porusza się w środowisku zbudowanym przez człowieka, w którym dominują pionowe płaszczyzny (ściany). Poprawę rozróżnialności obiektów uzyskano dzięki wykorzystaniu danych z monookularowego systemu wizyjnego robota. Krawędzie pionowe wyodrębnione z obrazów umożliwiają prawidłową estymację długości odcinków 2D odtworzonych uprzednio na podstawie danych ze skanera laserowego. Fotometryczne cechy znaczące wyodrębniane są z obrazów i opisywane za pomocą metody Scale Invariant Feature Transform (SIFT). Uzyskane wektory parametrów osadzane są następnie w "ramach" tworzonych przez odcinki poziome oraz krawędzie pionowe. Powstają w ten sposób obiekty nowego typu - PRS (ang. Perceptually Rich Segment). Zaprezentowano wyniki eksperymentów dotyczących wyodrębniania i dopasowywania do siebie wektorów SIFT oraz wstępne wyniki dotyczące budowy modelu otoczenia z użyciem obiektów PRS.
Źródło:
Problemy Eksploatacji; 2008, 3; 57-67
1232-9312
Pojawia się w:
Problemy Eksploatacji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Visual simultaneous localisation and map-building supported by structured landmarks
Autorzy:
Bączyk, R.
Kasiński, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/907760.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
robot mobilny
nawigacja
SLAM
punkt orientacyjny
mobile robots
navigation
artificial landmarks
Opis:
Visual simultaneous localisation and map-building systems which take advantage of some landmarks other than point-wise environment features are not frequently reported. In the following paper the method of using the operational map of robot surrounding, which is complemented with visible structured passive landmarks, is described. These landmarks are used to improve self-localisation accuracy of the robot camera and to reduce the size of the Kalman-filter state-vector with respect to the vector size involving point-wise environment features only. Structured landmarks reduce the drift of the camera pose estimate and improve the reliability of the map which is built on-line. Results of simulation experiments are described, proving advantages of such an approach.
Źródło:
International Journal of Applied Mathematics and Computer Science; 2010, 20, 2; 281-293
1641-876X
2083-8492
Pojawia się w:
International Journal of Applied Mathematics and Computer Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Coordinating the motion of mobile robots using Cellular Neural Network
Autorzy:
Siemiątkowska, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/384283.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
neural networks
mobile robot
mapping
navigation
multi-robots systems
cellular neural network
Opis:
This paper presents a method for motion planning for a group of mobile robots. The goal of the group is to move through an environment and to reach a destination while maintaining the desired formation. The map of the environment is represented as a grid of cells. A state of each cell is determined. It can be free, occupied by the obstacle, occupied by a robot. The trajectories of the robots are planned using the modification of diffusion method. The algorithm is implemented using Cellular Neural Network. This kind of implementation allows of efficient path planning and to solve conflicts between robots. Computer simulations were preformed in order to proof the efficiency of the approach.
Źródło:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems; 2008, 2, 2; 65-69
1897-8649
2080-2145
Pojawia się w:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A simple local navigation system inspired by hippocampal function and its autonomous mobile robot implementation
Autorzy:
Miki, T.
Hayashi, H.
Goto, Y.
Watanabe, M.
Inoue, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/384203.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
human-like local navigation
sequence learning
entorhino-hippocampal system
autonomous mobile robot
Opis:
We propose a practical simple local navigation system inspired by the sequence learning mechanism of the entorhino-hippocampal system. The proposed system memorizes a route as sequences of landmarks in the same way humans do. The proposed local navigation system includes a local route memory unit, landmark extraction unit, and learning-type matching unit. In the local route memory unit, the concept of the sequence learning mechanism of the entorhino-hippocampal system is implemented using a fully connected network, while a sequence of landmarks is embedded in the connection matrix as the local route memory. This system has two operation modes: learning and recall modes. In learning mode, a sequence of landmarks, i.e. a local route, is represented by enhanced loop connections in the connection matrix. In recall mode, the system traces the stored route comparing current landmarks with the stored landmarks using the landmark extraction and learning-type matching units. The system uses a prospective sequence to match the current landmark sequence with the recalled one. Using a prospective sequence in the route comparison allows confirmation of the correct route and deals with any slight change in the current sequence of landmarks. A certainty index is also introduced for judging the validity of the route selection. We describe a basic update mechanism for the stored landmark sequence in the case of a small change in the local route memory. The validity of the proposed system is confirmed using an autonomous mobile robot with the proposed navigation system.
Źródło:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems; 2010, 4, 2; 31-38
1897-8649
2080-2145
Pojawia się w:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An ACO Path Planner Using a FIS for Path Selection Adjusted with a Simple Tuning Algorithm
Autorzy:
Porta-Garcia, M.
Montiel, O.
Sepulveda, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/384490.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
ant colony optimization
ACO
autonomous mobile robot
navigation
fuzzy logic
path planning
Opis:
This paper presents a path planner application for mobile robots based on Ant Colony Optimization (ACO). The selection of the optimal path relies in the criterion of a Fuzzy Inference System (FIS), which is adjusted using a Simple Tuning Algorithm (STA). The path planner can be executed in Mode I and Mode II. The first mode only works in the virtual environment of the interface, while Mode II embraces the wireless communication with a real robot; once the ACO algorithm finds the best route, the coordinates are sent to a mobile robot via Bluetooth communication; if the robot senses a new obstacle, the computer is notified and does a rerouting routine in order to avoid the obstacle and reach the goal. In other words, the application supports dynamic search spaces.
Źródło:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems; 2008, 2, 1; 5-11
1897-8649
2080-2145
Pojawia się w:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Neural sensor-based navigation of wheeled mobile robot in unknown environment
Zastosowanie aproksymacyjnego programowania dynamicznego w nawigacji mobilnego robota kołowego
Autorzy:
Hendzel, Z.
Szuster, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/277147.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
aproksymacyjne programowanie dynamiczne
sterowanie behawioralne
mobilny robot
nawigacja
neural dynamic programming
navigation
wheeled mobile robot
neural networks
Opis:
In presented paper a new approach to a collision-free trajectory generating for a wheeled mobile robot with Adaptive Critic Designs and Fuzzy Logic algorithm, is proposed. The presented discrete hierarchical control system consists of a trajectory generating algorithm based on a reactive navigation of the wheeled mobile robot in an unknown 2D environment with static obstacles, and a tracking control system. A strategy of reactive navigation is developed including two main behaviours: an obstacle avoiding behaviour and a goal-seeking behaviour, realised in a form of Adaptive Critic Design algorithms. These simple, individual behaviours are combined by the fuzzy combiner of behaviours that determines influence of the individual behaviours on the trajectory generation process, according to the environment conditions. The tracking control system is composed of two Dual-Heuristic Dynamic Programming algorithms, the supervisory term and the PD controller. Verification of the proposed control algorithm was realised using the mobile robot Pioneer 2-DX, equipped with one laser and eight sonar range finders, that provides object detection.
W prezentowanym artykule zaproponowano nowe podejście do generowania bezkolizyjnych trajektorii ruchu mobilnych robotów kołowych z zastosowaniem algorytmów adaptacyjnego krytyka oraz układów z logiką rozmytą. Zaprezentowany hierarchiczny układ sterowania składa się z warstwy generowania trajektorii ruchu bazującej na idei odruchowej nawigacji mobilnego robota kołowego w nieznanym środowisku 2D ze statycznymi przeszkodami oraz warstwy sterowania ruchem nadążnym. Sterowanie odruchowe obejmuje dwa podstawowe zadania: omijanie przeszkód oraz podążanie do celu, zrealizowane z zastosowaniem algorytmów adaptacyjnego krytyka. Te proste zachowania są łączone przez układ z logiką rozmytą, który określa wpływ poszczególnych zachowań na proces generowania trajektorii w zależności od warunków otoczenia sterowanego obiektu. Weryfikacja zaproponowanego algorytmu sterowania została zrealizowana z zastosowaniem mobilnego robota kołowego Pioneer 2-DX, wyposażonego w dalmierz laserowy i osiem sonarów ultradźwiękowych, służących do wykrywania przeszkód.
Źródło:
Pomiary Automatyka Robotyka; 2013, 17, 1; 114-120
1427-9126
Pojawia się w:
Pomiary Automatyka Robotyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Porównanie metod pozycjonowania robota mobilnego w terenie
Comparison of Mobile Robot Positioning Methods in Off-Road Conditions
Autorzy:
Borycki, Kamil
Kostecki, Szczepan
Sokołowski, Michał
Włodarczyk, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/277474.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
robot mobilny
system GPS
łazik marsjański
nawigacja inercyjna
znacznik terenowy
system nawigacyjny
mobile robots
GPS system
Mars rover
inertial navigation
landmarks
navigation system
Opis:
W artykule przedstawiono trzy wybrane metody pozycjonowania robota mobilnego w terenie oraz ich weryfikację na torze testowym, zbudowanym na potrzeby zawodów European Rover Challenge 2019. Badania zrealizowano z użyciem łazika marsjańskiego „IMPULS II” zbudowanego przez studentów Politechniki Świętokrzyskiej. Przeprowadzone badania pozwoliły na porównanie dokładności pozycjonowania robota mobilnego w terenie. Do analizy oraz wizualizacji badań posłużyła aplikacja umożliwiająca sterowanie oraz śledzenie pozycji robota. Dodatkowo zostały wykonane pomiary odległości łazika od zadanego punktu. Analiza mapy terenu oraz zastosowane algorytmy pozwalają na dojazd robotem do zadanego punktu.
The article presents three selected methods of positioning the mobile robot in the off-road conditions and their verification on the test track built for the European Rover Challenge 2019 competition. The research was carried out using the Mars rover „IMPULS II” built by students of the Kielce University of Technology. The research allowed comparison of the mobile robot positioning accuracy in the off-road conditions. The analysis and visualization of research was done using an application that allows control and tracking of the robot’s position. Additionally, measurements of the rover’s distance from the given point were made. Terrain map analysis and applied algorithms allow robot to get to the given point.
Źródło:
Pomiary Automatyka Robotyka; 2020, 24, 1; 83-87
1427-9126
Pojawia się w:
Pomiary Automatyka Robotyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dense 3D Structure and Motion Estimation as an Aid for Robot Navigation
Autorzy:
De Cubber, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/384899.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
outdoor mobile robots
behavior-based control
stereo vision and image motion analysis for robot navigation
modular control and software architecture (MCA)
Opis:
Three-dimensional scene reconstruction is an important tool in many applications varying from computer graphics to mobile robot navigation. In this paper, we focus on the robotics application, where the goal is to estimate the 3D rigid motion of a mobile robot and to reconstruct a dense three-dimensional scene representation. The reconstruction problem can be subdivided into a number of subproblems. First, the egomotion has to be estimated. For this, the camera (or robot) motion parameters are iteratively estimated by reconstruction of the epipolar geometry. Secondly, a dense depth map is calculated by fusing sparse depth information from point features and dense motion information from the optical flow in a variational framework. This depth map corresponds to a point cloud in 3D space, which can then be converted into a model to extract information for the robot navigation algorithm. Here, we present an integrated approach for the structure and egomotion estimation problem.
Źródło:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems; 2008, 2, 4; 14-18
1897-8649
2080-2145
Pojawia się w:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Research and simulation of the local navigation system of terrestrial mobile robot
Badania i modelowanie lokalnego systemu nawigacji naziemnej robota mobilnego
Autorzy:
Rudyk, Andrii
Rudyk, Viktoriia
Matei, Mykhailo
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/408368.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
local navigation system
mobile robot
algorithm of complex information processing
generalized Kalman filter
off-line mode
lokalny system nawigacji
robot mobilny
zintegrowany algorytm przetwarzania informacji
uogólniony filtr Kalmana
tryb off-line
Opis:
The algorithm of complex information processing in the local navigation system of a terrestrial mobile robot and its physical model is developed. Experimental researches of this physical model have been carried out, as a result of which qualitative characteristics of the developed local navigation system have been determined. The trajectory of the object, based on the calculated navigation parameters, has a configuration identical to the actually passed route (adequate functioning of the system as a course indicator). The error in determining the coordinates of an offline object has value 0.012t2 (1.2 m per 10 s) when moving linearly and 0.022t2 (2.2 m per 10 s) when maneuvering. The orientation angles are worked out with precision (0.1÷0.3)o for roll and pitch angles and (2÷3)o for the angle of the course. Precise characteristics of the developed physical model LNS for determining orientation angles and motion parameters МR similar to the passport serial data SINS, and in some cases due to navigation features МR show even better accuracy.
Opracowano algorytm złożonego przetwarzania informacji w lokalnym systemie nawigacji naziemnego mobilnego robota i jego modelu fizycznego. Przeprowadzono eksperymentalne badania tego modelu fizycznego, w wyniku których określono cechy jakościowe opracowanego lokalnego systemu nawigacji. Trajektoria obiektu, określona na podstawie obliczonych parametrów nawigacyjnych, ma konfigurację identyczną z rzeczywistą przebytą trasą (system działa poprawnie jako wskaźnik). Błąd w określaniu współrzędnych obiektu offline wynosi 0,012t2 (1,2 m w 10 s) podczas ruchu liniowego i 0,022t2 (2,2 m w 10 s) podczas manewrowania. Kąty orientacji są obliczane z dokładnością (0,1÷0,3)o dla kątów przechyłu i pochylenia oraz (2÷3)o dla kąta kursu. Dokładne cechy opracowanego modelu fizycznego systemu do określania kątów orientacji i parametrów ruchu robota mobilnego są podobne do danych paszportowych seryjnych BINS, a w niektórych przypadkach, ze względu na cechy nawigacji robotów mobilnych, wykazują jeszcze lepszą dokładność.
Źródło:
Informatyka, Automatyka, Pomiary w Gospodarce i Ochronie Środowiska; 2020, 10, 2; 56-61
2083-0157
2391-6761
Pojawia się w:
Informatyka, Automatyka, Pomiary w Gospodarce i Ochronie Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-28 z 28

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies