Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "epistolografia" wg kryterium: Temat


Tytuł:
k. Stasiewicz, Barbara Sanguszkowa i Eżbieta Drużbacka w świetle nowych źródeł, Olsztyn 2010.
Autorzy:
Kicińska, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436231.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
historia nowożytna
biogrfaistyka
epistolografia
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2013, 15; 248-252
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jerzy Stempowski i dziedzictwo oświecenia
Autorzy:
Chachulski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/961502.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Jerzy Stempowski
eseistyka
epistolografia
oświecenie
Opis:
Artykuł zgłębia problematykę obecności w pismach Jerzego Stempowskiego wątków oświeceniowych.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2013, 14, 1; 7-28
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krzemieniec w oczach Słowackiego. Reminiscencje epistolarne
Krzemieniec in the Slovackis’eyes. Epistolary Reminiscences
Autorzy:
Bojko, Pelagia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520279.pdf
Data publikacji:
2022-12-21
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
epistolography
Krzemieniec
memories
epistolografia
wspomnienia
Opis:
For Julius Slovacki, Krzemieniec [a town in Ucraine] is primarily his hometown. In his letters to his mother, the poet often mentions this city and does it not from the point of view of a historic or educator. With his letters lurks a very different picture of Krzemieniec, subjective image, created with reminiscences of individual motives, places and people. It is in fact one of the many romantic scenes of the country of his childhood, with elements of custom, nostalgia for home and everything home grown.
Źródło:
Świat i Słowo; 2022, 38, 1; 191-205
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pięć listów ks. Bolesława Kumora do ks. Tadeusza Glemmy z lat 1952-1957
Autorzy:
Prokop, Krzysztof R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040447.pdf
Data publikacji:
2006-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
korespondencja
epistolografia
Bolesław Kumor
correspondence
epistolography
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2006, 85; 379-387
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Artysta największy”. Eliza Orzeszkowa o Sienkiewiczu
“The greatest artist”. Eliza Orzeszkowa about Sienkiewicz
Autorzy:
Sikora, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1400982.pdf
Data publikacji:
2017-12-19
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Eliza Orzeszkowa
Henryk Sienkiewicz
epistolography
epistolografia
Opis:
Celem artykułu jest rekonstrukcja – na podstawie listów Elizy Orzeszkowej – relacji pomiędzy pisarką a Henrykiem Sienkiewiczem. Informacje o artystycznej i prywatnej biografii Sienkiewicza oraz jego utworach pojawiają się w epistolografii Orzeszkowej od roku 1877 i powracają aż do marca 1909 roku. Kilkuletni okres admirowania dzieł pisarza przez Orzeszkową i dystansu z jego strony kończy się w roku 1880 wskutek zakwestionowania przez Sienkiewicza wartości wileńskich wydawnictw autorki. Brak wzajemnej sympatii między pisarzami nie przeszkodził Orzeszkowej dostrzegać artystycznej maestrii Sienkiewicza. Podkreślała wszakże, że zapoznaje on filozoficzno-duchową istotę ludzkiego losu. W roku 1903, w czasie trwania antysienkiewiczowskiej kampanii, dokonała jednak jednoznacznej obrony wartości twórczości Sienkiewicza, nazywając go „artystą największym”.
This article aims to reconstruct – on the basis of Eliza Orzeszkowa’s letters – the relationship between the authoress and Henryk Sienkiewicz. Information about his artistic and personal biography as well as his works appears in Orzeszkowa’s epistolography since 1877, and returns until March 1909. Several years’ period of admiring Sienkiewicz’s works by Orzeszkowa and a distance on his part ended in 1880 as a result of the fact that Sienkiewicz questioned Orzeszkowa’s Vilnius editorial works. Lack of mutual liking between the writers did not prevent Orzeszkowa to see Sienkiewicz’s artistic mastery. She emphasized that he introduces a philosophical and spiritual essence of the human condition. In 1903, during the anti-Sienkiewicz campaign, she made an unambiguous defense of his works calling him “the greatest artist”.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2017, 3; 215-228
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Listy do Muzy Zbigniewa Herberta jako przykład spójnej konstrukcji opartej na dialogu
Zbigniew Herberts “Letters to the Muse” as an Example of a Coherent Construction Based on Dialogue
Autorzy:
Szymańska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953906.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Zbigniew Herbert
epistolografia
dialog
epistolography
dialogue
Opis:
The article is a linguistic analysis „Letters to Muse” by Zbigniew Herbert. It shows typical elements for this kind of genre and also individual features. Text exposes character of the letter as an act of speech which is autonomical in its structure. Article discusses coherence of the letter begining from layont going through the delamination and ending „lexical equivalent punctuation”. Author shows paradox as a specific reveal of the letters. Autonomous and coherent inside is also unindependent creation – link of dialogue, replica which takes out with natural surroundings other one. They are connection with sequence of correspondence. This language dependence realizes itself through a group of questions, imperatives, thematic-rhematic structures, indexes, limited definition nominal group, indirect speech, and other. The language of „Letters to Muse” shows a specific relation between sender and receiver. In the article the author takes notice of characteristic feature of this genre, which is „strong feeling for the receiver”, „Siamese connection” of the sender and addressee's personalities in the letter area. The partner of this dialogue has a function of text creation. The addressee is also main factor that determines the content and the formal side of the letter, although the inner dialogue of the letter sometimes comes from expressive function realised on its field and the receiver is only a pretext for showing that expressivenes.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 6; 181-209
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lutz Doering, Ancient Jewish Letters and the Beginnings of Christian Epistolography (WUNT I/298; Tübingen: Mohr Siebeck 2012)
Autorzy:
Kowalski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1178698.pdf
Data publikacji:
2017-10-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Stary Testament
Nowy Tetament
Qumran
epistolografia starożytna
Opis:
Book review: Lutz Doering, Ancient Jewish Letters and the Beginnings of Christian Epistolography (WUNT I/298; Tübingen: Mohr Siebeck 2012).  Pp. XIV+600. Cloth  €129. ISBN 978-3-16-152236-9
Źródło:
The Biblical Annals; 2017, 7, 4; 551-555
2083-2222
2451-2168
Pojawia się w:
The Biblical Annals
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Listy Zygmunta Sarneckiego do Franciszka Rawity-Gawrońskiego (1887–1920)
Autorzy:
Koko, Eugeniusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441858.pdf
Data publikacji:
2015-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Zygmunt Sarnecki
Franciszek Rawita-Gawroński
epistolografia
epistolography
Opis:
The published letters of Z. Sarnecki illustrate contacts of both representatives of Polish literature at the turn of the 19th and 20th century. Their beginning was connected with Z. Sarnecki’s proposal given to F. Rawita-Gawronski to cooperate in the journal “Swiat” (The World) issued in 1888–1895. Relations initiated then lasted almost until the end of Sarnecki’s life being characterized by mutual respect and kindness. These letters complement the state of knowledge on Sarnecki’s problems connected with editing the journal. They also bring information on his reaction to F. Rawita-Gawronski’s publications and certain details connected with Z. Sarnecki’s biography, especially in years 1917–1920.
Korespondencja Z. Sarneckiego i Franciszka Rawity-Gawrońskiego obrazuje kontakty obu tych przedstawicieli polskiej literatury na przełomie XIX/XX w. Jej początek był związany z przedłożoną F. Rawicie-Gawrońskiemu przez Z. Sarneckiego propozycją współpracy w piśmie „Świat”, wydawanym w latach 1888–1895. Zadzierzgnięte wówczas relacje przetrwały niemal do końca życia Sarneckiego. Cechowały je wzajemny szacunek i życzliwość. Listy uzupełniają dotychczasowy stan wiedzy o kłopotach Z. Sarneckiego związanych z redagowaniem pisma. Przynoszą również informacje o jego reakcjach na publikacje F. Rawity- -Gawrońskiego oraz pewne szczegóły związane z biografią Z. Sarneckiego, zwłaszcza w odniesieniu do lat 1917–1920.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2015, 1; 309-327
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
DUŻA LITERA A CZŁOWIEK W POLSKIEJ EPISTOLOGRAFII
Autorzy:
Sochocka, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1834230.pdf
Data publikacji:
2016-08-11
Wydawca:
Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
Tematy:
kognitywizm
epistolografia
etykieta językowa
pragmatyka
zaimek
honoryfikatywność
Opis:
Użycie dużej litery w języku polskim wymaga uzasadnienia znaczeniowego, składniowego,grzecznościowego bądź uczuciowego. Nasuwa się pytanie czy taki drobiazg jakforma graficzna wybranych znaków w pisaniu do innych i o innych może w jakikolwieksposób kształtować naszą świadomość, wpływać na sposób myślenia o sobie i o bliźnich,a wreszcie przekładać się na relacje społeczne i międzykulturowe? Te skromne zagadnieniaantropologiczne stanowią przedmiot moich rozważań w niniejszym artykule.
Źródło:
Społeczeństwo. Edukacja. Język; 2016, 3; 149-157
2353-1266
2449-7983
Pojawia się w:
Społeczeństwo. Edukacja. Język
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moje najdroższe kobiety (o kobietach w życiu Adolfa Dygasińskiego na podstawie epistolografii)
My beloved women (on women in Adolf Dygasiński’s life on the basis of his epistolography)
Autorzy:
Niekra, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/451172.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Dygasiński
women
creation
epistolography
kobiety
kreacja
epistolografia
Opis:
Dygasiński’s image created on the basis of his writing seems to be quite schematic. The paper is an attempt to look at the writer from a different perspective. We focus on the relationships between the writer and women who were most important in his life, namely his mother, sisters, lover, wife and daughter. Dygasiński’s private epistolography, which serves as research material, allows us to present both the portraits of the above-mentioned women and the writer’s opinions on women’s issues. It turns out that experiences connected with women had a considerable influence on Dygasiński’s life and it is possible that they influenced on the way the writer created the heroines in his novels. However, this problem needs further examination.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2015, 10, 5; 258-272
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieznane listy Stefana Garczyńskiego do Antoniego Edwarda Odyńca
Autorzy:
Myszor-Ciecieląg, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624478.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
edytorstwo
epistolografia
Antoni Edward Odyniec
Stefan Garczyński
Opis:
W artykule opublikowane zostały nieznane wcześniej listy Stefana Garczyńskiego do Antoniego Edwarda Odyńca wraz z niektórymi podobiznami autografów.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2009, 7, 2; 79-108
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Henryk Sienkiewicz i jego rodzina w świetle korespondencji prywatnej
Henryk Sienkiewicz and his family in the light of the private correspondence
Autorzy:
Mariak, Leonarda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046364.pdf
Data publikacji:
2020-10-20
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Henryk Sienkiewicz
epistolografia prywatna
leksyka
private epistolography
lexis
Opis:
Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie jakim człowiekiem prywatnie był Sienkiewicz oraz jakie relacje łączyły go z członkami najbliższej rodziny. Podstawą analizy są wybrane cechy językowe (zwłaszcza formy adresatywne i leksyka nacechowana) oraz treść listów prywatnych H. Sienkiewicza. Ekscerpcja materiału objęła korpus ponad 600 listów pisanych w ciągu prawie 40 lat do sześciorga członków najbliższej rodziny. Ze względu na adresatów korespondencji i poruszaną w niej problematykę najwięcej miejsca poświecono relacjom małżeńskim i rodzicielskim. W toku badań ujawniono wiele istotnych, ciekawych szczegółów z wciąż jeszcze słabo poznanego życia prywatnego, uczuciowego Sienkiewicza.
The aim of the article is an attempt to answer the question of what kind of person Sienkiewicz was privately and what relations he had with the immediate family. The analysis is based on selected linguistic features (especially formative and lexical) and the content of H. Sienkiewicz’s private letters. The selection of the material encompasses more than 600 letters written in nearly 40 years to six immediate family members. Because of the addressees of the correspondence and the issues involved, most focus is placed on the marriage and parental relations. The research revealed many important, interesting details from Sienkiewicz’s still little-known private and emotional life.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2018, 61, 1; 547-560
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Apostolska posługa pojednania (2 Kor 5,14-21)
Autorzy:
Kręcidło, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1622930.pdf
Data publikacji:
2015-09-02
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Drugi List do Koryntian
pojednanie
apostolstwo
kerygmat
epistolografia
retoryka
Opis:
Tematyka pojednania w 2 Kor 5,14-21 wpisana jest w szerszy kontekst Pawłowej argumentacji zmierzającej do obrony jego apostolskiego autorytetu. Kontekst ten stanowi retorycznie i epistolarnie koherentna jednostka 2,14–7,4 (list apologetyczny), której przewodnią myślą jest ukazanie tożsamości Pawła jako apostoła Chrystusa Jezusa oraz tego, czym jest posługa apostolska i jaki jest status głosicieli Ewangelii. By to osiągnąć, Paweł przedstawia kolejno: źródła swojego apostolskiego autorytetu, cierpienia i nadzieje życia apostolskiego, swoje życie jako reprezentanta Chrystusa w pełnieniu posługi pojednania. W końcu zaś wzywa adresatów do przyjęcia jego apostolskiej misji. Fragment 5,14-21 ma charakter teologicznego wywodu. Paweł przedstawia w nim swoją posługę apostolską na tle zbawczego planu Boga, w perspektywie dzieła pojednania ludzkości z Nim, dokonanego przez Chrystusa. Istotą apostolskiej posługi pojednania wg Pawła jest proklamacja kerygmatu o zbawieniu. Celem tej proklamacji jest aktualizacja tego, co dokonało się poprzez mękę, śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa i doprowadzenie ludzi  do pojednania z Bogiem, tzn. do tego, by stali się „Bożą sprawiedliwością”.
Źródło:
Verbum Vitae; 2010, 17; 191-222
1644-8561
2451-280X
Pojawia się w:
Verbum Vitae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
»…vzpomínám na něho ustavičně a přeji mu, aby se mu tatínek brzo vrátil«. O (terapeutycznej) roli pamięci w korespondencji więziennej Jana Zahradníčka
»…vzpomínám na něho ustavičně a přeji mu, aby se mu tatínek brzo vrátil«. Therapeutic function of memory in Jan Zahradníček’s prison correspondence
Autorzy:
Pająk, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/908880.pdf
Data publikacji:
2020-01-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
epistolography
memory
trauma
Jan Zahradníček
Aleida Assmann
epistolografia
pamięć
Opis:
Przedmiotem analizy są listy czeskiego poety Jana Zahradníčka wysyłane z komunistycznego więzienia do żony Marii w latach 1951–1960. Wybór to zapis zarówno życiowej traumy wynikającej z długoletniej izolacji oraz tragedii rodzinnej (śmierć dwóch córek), a jednocześnie świadectwo tego, że dzięki terapeutycznej roli pamięci autor przetrwał ów trudny czas. Punktem wyjścia są m. in. rozważania Aleidy Assmann, które co prawda prymarnie odnosiły się do pamięci kolektywnej społeczeństw dotkniętych traumatyczną przeszłością, ale mogą być także użyteczne dla rozpatrywanego tutaj studium przypadku jednostki.          
The article analyses letters written by a Czech poet – Jan Zahradníček during his stay in prison to his wife – Maria in the period 1951 to 1960. A selection not only presents a record of life trauma resulting from long-time isolation and family tragedy (death of his two daughters) but also a testimony of the poet’s memory, which enabled the author to survive hard times. Aleida Assmann’s considerations (among others) constitute the starting point for memory description. The considerations primarily related to collective memory of societies affected with traumatic past could also be useful for the analysed individual case study.
Źródło:
Bohemistyka; 2019, 3; 329-344
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieznane listy Wincentego Pola
Autorzy:
Myszor-Ciecieląg, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624342.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
edytorstwo
epistolografia
Wincenty Pol
Antoni Edward Odyniec
Aleksandra Borkowska
Opis:
W artykule zawarta jest publikacja nieznanych wcześniej listów Wincentego Pola do Antoniego Edwarda Odyńca i Aleksandry Borkowskiej z lat 1867 i 1869.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2009, 6, 1; 73-99
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trzy oblicza listu
Autorzy:
Kopa, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030270.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
epistolography
literary theory
linguistics
history
epistolografia
literaturoznawstwo
językoznawstwo
historia
Opis:
Artykuł jest próbą krytycznej analizy materiałów zawartych w ósmym tomie wydawnictwa Epistolografia w dawnej Rzeczypospolitej. Jest to seria wydawana pod redakcją pracowników Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie: Piotra Borka i Marcelego Olmy, a począwszy od ósmego tomu także Marcina Piątka. Monografia proponuje spojrzenie na epistolografię z trzech perspektyw badawczych: literaturoznawczej, językoznawczej oraz historycznej.
The article aims at a critical analysis of materials included in the eighth volume of Epistolografia w dawnej Rzeczypospolitej [Epistolography in the Former Republic of Poland]. It is a series edited by the academics from the Pedagogical University in Krakow: Piotr Borek and Marceli Olma. The eighth volume has been co-edited by Marcin Piątek. The monograph adopts a scientific approach to epistolography, analysing it from three perspectives, namely literary, linguistic and historical.  
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 631-641
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Una sottospecie della lirica”: le lettere di Clemente Rebora (1913–1914)
Autorzy:
Rosatti, Stefano
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2120386.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Rebora
epistolary
Frammenti lirici
expressionism
style
epistolografia
ekspresjonizm
styl
Opis:
What we intend to do in this short essay is to consider part of the epistolary of Rebora as a literary object, an object that follows the condition of poetry hand in hand (at least in certain moments) and that often goes beyond it precisely at the level of daring formal and semantic. In evaluating the epistolary under the literary aspect, in its creativity so similar to writing in verse, our pourpose is to demonstrate how at the basis of Rebora’s expressiveness (or expressionism) there is a powerful endogenous drive, and that his disorder is psychological rather than cultural, or “stylistic”.
Celem eseju jest omówienie części epistolografii Rebory jako twórczości literackiej, która rozwija się idąc śladem jego twórczości lirycznej (przynajmniej w pewnych momentach), a nawet wręcz ją wyprzedza w poszukiwaniu odważnych rozwiązań na poziomach formalnym i semantycznym. Analiza aspektów literackich listów włoskiego poety, pod kątem artystycznym tak bliskich jego wierszom, służy wykazaniu, że u podstaw ekspresyjności (czy ekspresjonizmu) Rebory’ego tkwi potężny endogeniczny popęd i że nieład charakteryzujący jego twórczość epistolograficzną jest raczej natury psychologicznej niż kulturowej czy stylistycznej.
Źródło:
Kwartalnik Neofilologiczny; 2022, 1; 59-73
0023-5911
Pojawia się w:
Kwartalnik Neofilologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Młodość Alfreda Wielopolskiego w świetle korespondencji rodzinnej
Autorzy:
Siemiński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963304.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Alfred Wielopolski
dwudziestolecie międzywojenne
biografistyka
epistolografia
interwar period
biographies
epistolography
Opis:
Alfred Wielopolski was belonged to a close group of people involved in creation of the beginnings scientific and cultural life in Western Pomerania. In Szczecin, with which the final connected his life after World War II, he was known above all as a devoted lecturer, inquisitive archivist, selfless social worker and activist of most scientific societies and institutions. An interesting information is that, he performed a number of important state functions in during the interwar period – such as holding the deputy chief of Wieluń, managing the Civil Secretariat of the President of the Republic of Poland or acting as the director of the Senate Office. Because of his birth, he was belonged to the strict elite of the landed gentry. In addition to diaries, from this period of his activity remained family correspondence located in the team of the Myszkow ordination of the State Archives in Kielce. It is a very valuable and interesting addition to the above memories. Reading epistolary allows us to see, what worries accompanied the young aristocrat during his studies, studies, military service and work. The materials describe happy and sad moments, they do not hide youthful weaknesses to alcohol or tobacco. They also describe love, often complicated in these difficult Times. In most cases, young Alfred shared his insights with his father, asking him for tips and advice. Description of military service and work in the state administration apparatus allows the reader to see the image, that has gone forever. This article is an attempt to quote the main content of letters interested in this period.
Alfred Wielopolski należał do ścisłego grona osób zaangażowanych w tworzenie zrębów życia naukowego oraz kulturowego na Pomorzu Zachodnim. W Szczecinie z którym ostatecznie związał na stałe swe życie po II wojnie światowej, znany był przede wszystkim jako oddany wykładowca, dociekliwi archiwista oraz ofiarny społecznik i działacz większości towarzystw i instytucji naukowych. Często umyka fakt, że w okresie dwudziestolecia międzywojennego pełnił on szereg istotnych funkcji państwowych, jak choćby piastowanie wice starostwa Wielunia, kierowanie Sekretariatem Cywilnym prezydenta RP czy też pełnienie funkcji dyrektora Biura Senatu. Z powodu urodzenia, należał on do ścisłej elity ziemiaństwa. Obok pamiętników, z tego okresu jego działalności pozostała jeszcze korespondencja rodzinna, znajdująca się w zespole Ordynacji Myszkowskiej Państwowego Archiwum w Kielcach. Stanowi ona niezwykle cenne, a do tego ciekawe uzupełnienie do powyższych wspomnień. Lektura epistolariów zezwala ujrzeć, jakie troski towarzyszyły młodemu arystokracie w trakcie jego nauki, studiów, służby wojskowej i pracy. Materiały opisują chwile radosne oraz smutne, nie kryją młodzieńczych słabostek jak słabość do alkoholu czy tytoniu. Opisują również miłość, często skomplikowaną i zawiłą w tych niełatwych czasach. W większości przypadków młody Alfred dzielił się swoimi spostrzeżeniami ze swym ojcem, prosząc go o wskazówki i porady. Opis służby wojskowej oraz pracy w aparacie administracji państwowej pozwalają czytelnikowi ujrzeć świat, który bezpowrotnie przeminął. Niniejszy artykuł stanowi próbę przytoczenia głównej treści listów, zainteresowanym tym okresem.
Źródło:
Polish Biographical Studies; 2019, 7; 95-114
2353-9291
Pojawia się w:
Polish Biographical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O roli gestu i spójności w polskich listach śląskich z XVI wieku
The role of gesture and cohesion in the Polish Silesian letters from the sixteenth century
Autorzy:
Francuz, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475680.pdf
Data publikacji:
2013-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
epistolografia
szesnastowieczna polszczyzna
socjolingwistyka
epistolography
the sixteenth century Polish language
sociolinguistics
Opis:
In the article I focused on three among twenty-eight Polish Silesian letters from the sixteenth century published by Władysław Nehring in 1902. In order to describe them I concentrated on the letters as an example of individual languages. The function of gesture and cohesion were the subjects of my research. The analysis showed that epistolography was directly influenced by social conditions. It was the social status that determined the models of verbal and nonverbal behavior and forms of communication. The form nawiedzam zdrowie analysed in the article depicts the role of gesture which was important not only in the culture. The gesture is an essential element of writing. It has got a sufficient power to initiate indirect contact — through the letters. The analysis of Polish Silesian letters from the sixteenth century allowed me to discover cohesion. The sender of the letter could not express his thoughts. He had to follow the rules of writing a letter.
Źródło:
Socjolingwistyka; 2013, 27; 163-167
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Damnosa tarditas. Ślady lektury Biblii w listach Francesca Petrarki
Damnosa tarditas: Traces of reading the Bible in Francesco Petrarca’s letters
Autorzy:
Gorzkowski, Albert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1036425.pdf
Data publikacji:
2020-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Petrarca
Renaissance humanism
the Bible
epistolography
Petrarka
humanizm renesansowy
Biblia
epistolografia
Opis:
The following paper is dedicated to the topic of biblical motifs in Francesco Petrarca’s letters, which belong to an ubi leones sphere in historical literary research both in Poland and the whole of Europe. If we are to believe the modest and critical confessions made by Petrarca in his writings, the author of Canzoniere was rather slow in realising the importance of an in‑depth study of the Bible, and he regarded the awareness of this ignorance as gross negligence (damnosa tarditas), which made him blind for the inestimable value of the holy books. References to various biblical passus and pericopes in Familiares and Seniles are rarely used by Petrarca as purely elocutive ornaments or testimonies of his erudition, more frequently playing the role in the area of inventionis of an epistolary structure. From among all the biblical books, Petrarca most frequently and most willingly reached in his letters for The Book of Psalms, which he used (like Saint Augustine) in a very specific argumentation as an authoritative testimony of sapiential character. Biblical characters and motifs, as well as ‘winged words’, derived from prophetic books, the Gospels and Saint Paul’s letters are often found in Petrarca’s letters, which are deeply imbued with thoughts on ultimate matters, painful struggles with one’s own weaknesses, and a dramatical relationship between man and God.  
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2020, 20; 31-42
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiennie niezmienny. Franz Kafka w listach do rodziców
Changeably unchangeable. Franz Kafka in letters to parents
Autorzy:
Kalinowski, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012558.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Franz Kafka
epistolografia
autobiografia
poetyka lęku
epistolography
autobiography
poetics of fear
Opis:
The article puts forward the theme and style specificity of Franz Kafka’s correspondence with his parents. Firstly, the letters feature information about facts from Kafka’s biography, his existence-related choices, as well as social and religious views; secondly, they refer the reader to the figures of speech and communicative games typical of the world of literature. The metamorphoses of style found in the analysis of Kafka’s letters require the reader to see the author as a literary figure and a human being; a person who does not create borders between his literary output and everyday existence. What is more, he is a person who found space of artistic fulfillment even in the relationship with his own parents. The analysis of Franz Kafka’s correspondence in the present article was conducted in two thematic sections. First section regards the issue of the writer’s attempts to acquire housing and existential independence from his parents. The other section describes Kafka’s efforts to protect his privacy in time of his lethal illness. In the case of both thematic sections, Kafka turns out to be an excellent stylist, changing his narrative style from one attracting the addressees emotionally to one repelling them. Another writing technique, constantly present in Kafka’s epistolography is stylistic dialectic which consists in exaggerating or downplaying phenomena, facts and inner states. As a result, thanks to his literary artistry Kafka achieves predominance of literary form over biographical reality as well as of symbolic and mythical images over the univocality of his lethal illness.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2013, 3(6) cz.2; 29-46
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epistolarne kreowanie wspólnoty. O listownych rozmowach Cypriana Norwida
Epistolary creation of a community. On Cyprian Norwid’s letter conversations
Autorzy:
Ziołowicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729517.pdf
Data publikacji:
2020-05-07
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Norwid
epistolografia
XIX wiek
rozmowa
wspólnota
epistolography
19th century
conversation
community
Opis:
The article is concerned with the meta-epistolary layer of Cyprian Norwid’s correspondence and the author’s original conception of the letter and letter-writing resulting from it. It proves the poet’s knowledge of genology, his sound expertise in history and poetics of the letter, as well as his need to transgress the conventions petrified by them, the conventions that are associated with this form of expression. In Norwid’s interpretation the letter is situated in the borderland of various fields of human activity and experience; it is created in the point where realities of life, interpersonal and social communication and the art of the word cross; it forms esthetic and extra-esthetic, extra-text values; it interferes with the course of events (that form biographies of individuals, history of nations, history of man), and first of all with the world of worth. Epistolography proves to be a significant area of Norwid’s experiments with prose; the poet joins narrative with discursive prose here, as well as with poetical and dramatic forms. However, the idea of a letter as a conversation is the key one for the poet. It is developed in numerous creative decisions made by Norwid-epistolographer, such as e.g. blurring the line between the spoken and written word; the inner conversation character of the letter; de-conventionalization of the apostrophes to the addressees and of the farewell formulas, which makes the letter close to the situation of a live conversation; exhibiting the formal imperfection of the letter and its sketchy character; limiting the role of the epistolary subject as a subject of an intimate confession, in favor of the I – You relation, a close connection between the letter and life as well as the letter and the truth. In an epistolary expression understood in this way the center of gravity rests on its inter-subjectivity, on the social value of the letter, on the inter-personal bond and its quality. Hence Norwid favors the conception of epistolary communication as symbolic actions, among which creating a community that has the Truth in its center comes to the fore. In the context of the 19th century transformations of epistolography directed to its autobiographization and, as a result, also to a communication crisis, Norwid’s conception of the letter maintains its separate identity. Preferring the conversation model of the letter, treating it as a part of life, a social form, a means of inter-human communication, of creating a community of thought, emotions and values, Norwid-epistolographer resists the tendencies typical of his times.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2014, 32; 3-23
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o komizmie językowym w listach Cypriana Norwida
Remarks about the linguistic humor in Norwid’s letters
Autorzy:
Korpysz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729531.pdf
Data publikacji:
2020-05-07
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cyprian Norwid
epistolografia
list
komizm
humor
ironia
epistolography
letter
linguistic humor
irony
Opis:
Humor, especially linguistic humor present in Norwid’s numerous texts, has not yet been the subject of meticulous study in the works on Norwid. What is more, in many studies it is emphasized that the categories of humor and comedy are almost absent from Norwid’s works. However, reading the poet’s writings with special attention paid to these two categories, reveals Norwid’s new image, as in many texts written throughout his life he expressed his undoubted sense of humor many times and in various ways. Also in his letters numerous examples may be found of the humorous side of people joined with situational and linguistic humor. His linguistic humor uses a lot of various mechanisms; in the poet’s letters inflectional, lexical (humorous neologisms, the use of polysemy, homonymy and paronomasia), phraseological and stylistic (based mainly on contrast and concentration) humor may be found. It should also be added that Norwid’s humor not only has the ludic, but cognitive and axiological character as well.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2014, 32; 83-98
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Orzeszkowej dialogi z tradycją: europejska literatura dawna
Orzeszkowa’s dialogues with tradition: old European literature
Autorzy:
Sikora, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1401149.pdf
Data publikacji:
2019-01-09
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Eliza Orzeszkowa
epistolography
reception
old European literature
epistolografia
recepcja
dawna literatura europejska
Opis:
Syntetyczne studium przynosi rezultaty wnikliwej analizy listów Elizy Orzeszkowej (zebranych i opublikowanych przez Edwarda Jankowskiego w dziewięciu tomach), zawierających dane o lekturowych jej doświadczeniach. Jak się okazuje, czytała wiele i oczywiście znała sporo wyróżniających się arcydzieł literackich czy filozoficznych. Jej korespondencja stanowi trwały dowód czytelniczej pasji. Orzeszkowa miała w rękach teksty spisane w połowie pierwszego millenium. Wypowiedziane przez nią słowa dokumentują, że znała Wyznania Augustyna z Hippony, a także słynne Listy Abelarda i Heloizy scholastycznego filozofa. Studiowała Kwiatki Franciszka z Asyżu i Tomasza à Kempis O naśladowaniu Chrystusa. Jej dydaktyczne zajęcia ujawniają, że pragnęła wzbogacić edukacyjny program o Eddę poetycką czy Pieśń o Nibelungach. Autorka Nad Niemnem wysoko ceniła Boską komedię Dantego Alighieri. Orzeszkowa pamiętała biografię i prace Torquata Tassa. Co więcej, przekładała na język polski Historię literatury angielskiej Hipolita Taine’a, dlatego też nie może dziwić obecność Williama Shakespeare’a w jej epistolografii. Powszechnie znane „być albo nie być” czy „źle dzieje się w państwie duńskim” zjawiają się w jej tekstach. Interesowała się także literaturą francuską i przyswoiła między innymi komedie Molièra, Gargantuę i Pantagruela Françoisa Rabelais’ego czy Bajki Jeana de la Fontaine’a. Artykuł wydaje się ważnym przyczynkiem do naszej wiedzy o lekturach Orzeszkowej oraz jej erudycji.
The synthetic study brings effects of thorough analysis of Eliza Orzeszkowa’s letters (gathered and published by Edward Jankowski in nine volumes) containing information on her reading experiences. As it appears, she read a lot and of course she was familiar with many outstanding literary or philosophical masterpieces. Her correspondences become a durable proof of reading passion. Orzeszkowa had in her hands texts written in the middle of the first millenium. Her own words document she knew Augustine’s of Hippo Coneffesiones and scholastic philosopher’s fameous Letters of Abelardto Heloise. She studied Francis’ of Assisi Fioretti and Thomas à Kempis’s The imitation of Christ. Her didactic activities reveal she wanted to enrich the educational programme with Poetic Edda or The Nibelungenlied (The song of Nibelungs). La Divina Commedia by Dante Alighieri was highly valued by the authoress of On The Niemen. Orzeszkowa remembered biography and works of Torquato Tasso. What is more, she even translated into Polish Hyppolyte Taine’s Histoire de la littérature anglaise (History of English literature), therefore the presence of William Shakespeare in her epistolography cannot be surprising. Commonly known “to be or not to be” or “something is rotten in the state of Denmark” may be found in some of her texts. She was also interested in French literature and acquainted with i.a. Molière’s plays and François Rabelais’ Gargantua and Pantagruelor Fables by Jean de La Fontaine. The article seems to be an important contribution to our knowledge on Orzeszkowa readings and her erudition.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2018, 4; 67-86
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Listy Franza Kafki do Mileny Jesenskiej i Felicji Bauer. Obszary intymności
Franz Kafkas Briefe an Milena Jesenská und Felice Bauer. Räume der Intimität
Franz Kafka letters to Milena Jesenská and Felice Bauer. Areas of intimacy
Autorzy:
HURNIK, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/784323.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
Franz Kafka
Milena Jesenská
Felicja Bauer
epistolografia
autobiografizm
intymistyka
epistolography
autobiographisim
intimitism
Opis:
The paper is dedicated to Franz Kafka’s letters written to the women important in his life – Milena Jesenská and Felice Bauer. The letters to Milena, published earlier (1952, Polish translation 1959) apply to the period 1919–1922, the letters to Felice date back to the years 1912–1917 and were published later (1969, Polish translation 1976). Kafka’s letters are treated by the author mainly as a record of the writer’s personal experience, as a reflection of his complex personality, his indecision in the life matters, his being scared of life, and also as a record of his concerns related to his creative work. This kind of confessions made by Kafka in his letters to women indicate an area of intimacy. In addition, the published correspondence constitutes an important factor of the reception and leads to a better understanding of the life and works of the writer.
Im Zentrum des Aufsatzes stehen Franz Kafkas Briefe an Milena Jesenská und Felice Bauer, zwei Frauen, die ihm viel bedeuteten. Die als erstes veröffentlichten Briefe an Milena (1952, polnische Übertragung 1959) betreffen den Zeitraum 1919–1922, die Briefe an Felice aus den Jahren 1912–1917 wurden später publiziert (1969, polnische Übertragung 1976). Die Briefe Kafkas werden hier hauptsächlich als Ausdruck persönlicher Erlebnisse des Dichters betrachtet, als Abbild seiner komplizierten Persönlichkeit, seiner Lebensfremdheit und eines starken Empfindens der Grausamkeit des Lebens, aber auch als Aufzeichnung schöp-ferischer Verwirrungen. Derartige Geständnisse in den an Frauen gerichteten Briefen erzeugen das Bild der Intimität, darüber hinaus ist der im Druck erschienene Briefwechsel ein wichtiger Faktor der Rezeption und führt zur besseren Erkenntnis des Lebens und der Quel-len von Kafkas Werk.
Przedmiotem rozważań w artykule są listy Franza Kafki do kobiet ważnych w jego życiu – Mileny Jesenskiej i Felicji Bauer. Listy do Mileny, opublikowane wcześniej (1952, polski przekład 1959), dotyczą okresu 1919–1922, listy do Felicji z czasu wcześniej-szego, z lat 1912–1917, opublikowano później (1969, polski przekład 1976). Listy Kafki traktowane są w artykule głównie jako zapis przeżyć osobistych pisarza, jako obraz jego złożonej osobowości, niezdecydowania w życiowych sprawach, przerażenia życiem, a także jako zapis jego rozterek związanych z pracą twórczą. Tego rodzaju wyznania Kafki w listach do kobiet wyznaczają obszar intymności. Ponadto ogłoszona drukiem korespondencja stanowi ważny czynnik recepcji i prowadzi do lepszego poznania życia i źródeł twórczości pisarza.
Źródło:
Transfer. Reception studies; 2018, 3
2451-3334
Pojawia się w:
Transfer. Reception studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Witold Lutosławski. Correspondence with his Western Publishers and Managers. 1966–1994”, red. Zbigniew Skowron, t. 1–2, Kraków 2018 Musica Iagellonica, ss. 953. ISBN 978-83-7099-229-3
Autorzy:
Sieradz, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26054855.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
muzyka XX wieku
epistolografia
wydawnictwa muzyczne
twentieth-century music
epistolography
publishing houses
Opis:
Recenzja książki: Witold Lutosławski. Correspondence with his Western Publishers and Managers. 1966–1994, red. Zbigniew Skowron, t. 1–2, Kraków 2018. Omawiana publikacja stanowi edycję blisko tysiąca listów pisanych przez Witolda Lutosławskiego i osoby związane z oficynami wydawniczymi zajmującymi się zarówno edycją twórczości kompozytora, jak i organizowaniem jego artystycznych przedsięwzięć (działalność dyrygencka, wykłady i wystąpienia publiczne). Listy, które określić można mianem korespondencji „biznesowej”, przechowywane, jak większość spuścizny kompozytora, w zbiorach Paul Sacher Archive w Bazylei (Sammlung Lutosławski), datowane są na lata 1966–94. Całość opatrzona jest bogatym aparatem komentarzy i przypisów.
Book Review of: Witold Lutosławski. Correspondence with his Western Publishers and Managers. 1966–1994, ed. Zbigniew Skowron, vol. 1–2, Kraków 2018. The reviewed publication is an edition of nearly a thousand letters written by Witold Lutosławski and people associated with publishing houses involved in both editing the composer's work and organizing his artistic undertakings (conducting activities, lectures and public appearances). Letters that can be described as 'business' correspondence, kept, like most of the composer's legacy, in the Paul Sacher Archive in Basel (Sammlung Lutosławski), originated from 1966–94. The book is equipped with a rich apparatus of comments and footnotes.
Źródło:
Muzyka; 2021, 66, 4; 148-154
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
XIX-wieczne badania ludoznawcze na obszarze Łotwy w świetle korespondencji Stefanii Ulanowskiej do Jana Karłowicza
19th century ethnological research on the territory of Latvia in view of correspondence of Stefania Ulanowska to Jan Karłowicz
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676411.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
ethnography – 19th century
epistolography
Latgale
Latvians
etnografia – xix w.
epistolografia
Łatgalia
Łotysze
Opis:
Letters, which are the basis of the article, are a part of Jan Karlowicz’s (a 19th century ethnographer, lexicographer) heritage kept in the historical archive in Vilnius. They are evidence of correspondence between Jan Karłowicz and Stefania Ulanowska, the author of Łotysze Inflant Polskich, a w szczególności z gminy wielońskiej powiatu rzeżyckiego since October 1889 until January 1890 during Ulanowska’s stay in the village of Wielony, now Viļāni (Latvia). The correspondence is a source of rich material including information about Ulanowska that has not been published so far as well as data of Latgale’s and its inhabitants’ past. Moreover, it is a unique evidence of scientific peregrinations. These letters have their contribution in ethnographic research on the former territory of Poland as they show circumstances and methods of exploration used in the 19th century. At the same time they can be an interesting gloss for research over Latgalian dialects as far as names of material culture are concerned.
Listy, stanowiące podstawę omówienia, pochodzą ze spuścizny Jana Karłowicza (XIX-wiecznego etnografa, leksykografa) przechowywanej w litewskim archiwum historycznym w Wilnie. Są one świadectwem korespondencji prowadzonej przez Jana Karłowicza i Stefanię Ulanowską – m.in. autorkę Łotyszy Inflant Polskich, a w szczególności z gminy wielońskiej powiatu rzeżyckiego, od października 1889 r. do stycznia 1890 r. podczas pobytu badaczki w miejscowości Wielony, obecnie Viļāni (Łotwa). Korespondencja ta dostarcza dość bogatego materiału, zawierającego informacje dotychczas niedrukowane na temat Ulanowskiej. Przynosi także sporo danych z przeszłości Łatgalii i jej mieszkańców. Poza tym stanowi jednostkowe świadectwo peregrynacji naukowych. Listy te wnoszą wkład do historii badań etnograficznych na terenach dawnej Rzeczpospolitej, unaoczniają okoliczności, metody eksploracji w wieku XIX. Jednocześnie mogą być interesującą glosą do badań nad gwarami łatgalskimi w zakresie nazw kultury materialnej.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2014, 38; 98-107
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Mój Jureczku najdroższy…”. O listach Jarosława Iwaszkiewicza do Jerzego Błeszyńskiego
Autorzy:
Wieczyński, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630723.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
XX-th century literature
homosexuality
epistolography
Jarosław Iwaszkiewicz
literatura XX wieku
homoseksualizm
epistolografia
Opis:
Author notes the problem of the relationship between the older prose writer and the young boy. This relationship has gone through various kinds of turmoil, which have been problematic over the work of Jarosław Iwaszkiewicz. Recently issued lists of two lovers are the basis for various theories. The author also tries to analyze individual scientific studies that address the issue of homosexuality in literature.
Autor podejmuje problem związku między starszym wiekiem pisarzem – Jarosławem Iwaszkiewiczem a młodym mężczyzną – Jerzym Błeszyńskim. Relacja ta przeszła bowiem przez różnego rodzaju zawirowania, które miały znaczący wpływ na twórczość prozaika. Podstawą do różnych teorii opisanych w tej pracy stały się wydane niedawno listy Iwaszkiewicza do Błeszyńskiego. Autor wykorzystuje w swoim artykule także rozprawy naukowe, które poruszają kwestię homoseksualności w literaturze.
Źródło:
Acta Humana; 2018, 9
2082-4459
Pojawia się w:
Acta Humana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epistolarny news zesłańczy (krąg Onufrego Pietraszkiewicza i Adolfa Januszkiewicza, Syberia Zachodnia)
Autorzy:
Jerzy, Fiećko,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/897621.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
news
zsyłki carskie
Syberia
epistolografia romantyczna
polscy zesłańcy w XIX wieku
zesłańczy obieg informacji
Opis:
The author attempts to discover signs of poetics of news in the exile letters written in the first half of the 19th century. The paper discusses two overlapping correspondence circles related to outstanding exiles, active organizers of exile communities, Onufry Pietraszkiewicz and Adolf Januszkiewicz (both were Mickiewicz’s close friends). The author reveals a different aesthetic strategy (Pietraszkiewicz preferred a utilitarian letter, while Januszkiewicz favoured romantic epistolography); moreover he describes a number of common elements that from the point of view of circulation of information in exile were the most significant, i.e. news about important changes in the exile existence, such as illnesses, successes or failures in gainful employments and most importantly information on the efforts concerning release from the exile; in addition he highlights consequent elimination of dissident political contents from the epistolary discourse. Furthermore, the author draws attention to the reportage elements, often sensational, which appeared especially in letters addressed to the national recipient and were related mainly to the descriptions of exotic places and forms of existence of Siberian indigenous peoples.
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2016, 60(1 (452)); 53-65
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Norwid według Krasińskiego, czyli zawód nieproszonego wychowawcy
Norwid according to Krasiński, or the disappointment of an unwelcome preceptor
Autorzy:
Fiećko, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2135666.pdf
Data publikacji:
2022-09-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Zygmunt Krasiński
Cyprian Norwid
Romanticism
Romantic disputes
Romantic epistolography
romantyzm
spory romantyków
epistolografia romantyczna
Opis:
Autor przedstawia rozwój relacji między Zygmuntem Krasińskim i Cyprianem Norwidem,  eksponując i komentując przede wszystkim punkt widzenia pierwszego z tych pisarzy, wyrażany w listach do wielu adresatów. Wskazuje na przyczyny rozczarowania Krasińskiego, który próbował zająć w stosunku do Norwida postawę mentora literackiego i duchowego przewodnika. Autor Irydiona wywierał presję na rzecz zmiany stylu u młodszego przyjaciela, zarzucał mu nadmiar wieloznaczności, „ciemność mowy”, która utrudnia zrozumienie sensu myślowego ambitnych dzieł poetyckich. Norwid tę krytykę odrzucił, bronił prawa do indywidualizacji stylu i języka, przyjmował założenie, że literatura musi zmuszać czytelnika do wysiłku indywidualnego i czynnego odbioru dzieła sztuki. Autor stawia tezę, iż w sporze tym ujawniły się fundamentalne różnice w podejściu do reguł tworzenia, Krasiński odwoływał się bowiem do idei poety-wieszcza i przewodnika, charakterystycznej dla pierwszej generacji romantyków, natomiast Norwid wykraczał poza romantyczny standard.
The author presents the development of the relationship between Zygmunt Krasiński and Cyprian Norwid, with commenting and focusing on the former writer’s point of view, expressed in letters to a number of addressees. The author points to the reasons for Krasiński’s disappointment after his attempts to position himself as Norwid’s literary mentor and spiritual guide. Krasiński exerted pressure on his younger friend to change his style, accusing him of too much ambiguity and "darkness of words", which made it difficult to understand the ideas behind the poet's ambitious works. Norwid rejected this criticism and defended the right to individualise his style and language, assuming that literature must force the reader to make an individual effort and actively interpret a work of art. The author claims that the dispute revealed fundamental differences in the approach to the rules of creation: while Krasiński referred to the idea of a poet-bard and poet-guide, popular among the first generation of Romantics, Norwid went beyond the Romantic standard.
Źródło:
Porównania; 2022, 31, 1; 435-463
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
LISTY DO…? Franz Kafka i demony korespondencji
LETTERS TO…? Franz Kafka and the Demons of Correspondence
Autorzy:
Mojsak, Kajetan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/53924616.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
epistolografia
psychoanaliza
modernizm
Franz Kafka
Milena Jesenska
Felice Bauer
Vincent Kaufmann
epistolography
psychoanalysis
modernism
Opis:
Tekst porusza problematykę związaną z monologicznymi i wirtualnymi aspektami epistolografii intymnej na przykładzie listów Franza Kafki do Felicji Bauer i Mileny Jesenskiej. To przykład wyjątkowo samozwrotnej korespondencji, która nie uzupełnia, ale w pełni zajmuje miejsce bezpośredniego kontaktu, a przy tym służy jako przedpole działalności literackiej. Kwestie te, interpretowane między innymi w perspektywie lacanowskiej, w nawiązaniu do książki Vincenta Kaufmanna, prowadzą do pytania o to, czy list byłoby szczególnie „perwersyjną” wersją powstrzymywania dialogu na rzecz wsłuchiwania się we własny, autorski głos (jak rzecz interpretuje Kaufmann), czy raczej modelem wszelkiej komunikacji. Tekst przywołuje również radykalną krytykę, jakiej pisarz poddał swoje wcześniejsze zaufanie pokładane w listach, i rozważa „demoniczne” aspekty korespondencji, o których pisze Kafka, w kategoriach wirtualności/monologiczności/zapośredniczenia i gry projekcji.
The article discusses issues connected with monological and virtual aspects of intimate epistolography on the basis of letters written by Franz Kafka to Felice Bauer and Milena Jesenska. It is an example of particularly self-reflexive correspondence which does not supplement but fully replaces direct contact and at the same time serves as the foreground of literary activity. The above issues, interpreted among others from the Lacanian perspective with reference to the book by Vincent Kaufmann, lead us to ask the question of whether letters are a particularly “perverse” version of interrupting dialogue in order to listen to the author’s inward voice (as argued by Kaufmann) or rather the model of any kind of communication. The text also points out the radically critical attitude of the writer towards the trust he had earlier put in letters and discusses the “demonic” aspects of correspondence mentioned by Kafka in terms of virtuality/monologicality/mediation and game of projection.
Źródło:
Konteksty Kultury; 2021, 18, 2; 245-258
2083-7658
2353-1991
Pojawia się w:
Konteksty Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Listy pasterskie w posłudze słowa biskupa Jerzego Ablewicza
Pastoral letters in the ministry of the archbishop, Jerzy Ablewicz
Autorzy:
Tragarz, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571150.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
egzegeza
epistolografia
ojcowie Kościoła
wiara
the exegesis of religious texts
epistolography
Church fathers
faith
Opis:
List jako forma komunikacji interpersonalnej znany był już w najstarszych kulturach i cywilizacjach. Ma on także swoją chrześcijańską genezę i etymologię. To także forma przekazu doświadczenia Boga i wiary. List pasterski odegrał bardzo ważną rolę w posłudze słowa biskupa tarnowskiego Jerzego Ablewicza. Jest on autorem 70 listów pasterskich skierowanych do diecezjan podczas jego 28-letniej posługi biskupiej. Odnoszą się do szeroko rozumianego życia religijnego, przeżywanych koronacji czy obchodów rocznicowych. Stanowią swoiste repetytorium wiedzy historycznej. W większości dotyczą tarnowskich świętych i błogosławionych. Są przejawem troski biskupa o poziom wiedzy teologicznej i postawę moralną diecezjan. Stanowią także świadectwo udziału biskupa w obradach Soboru Vatykańskiego II. Omawiane dzieła epistolograficzne przygotowywane były przez arcybiskupa Jerzego Ablewicza i opierały się na źródłach biblijnych, dorobku ojców Kościoła i Magisterium. Przygotowane w oparciu o klasyczny model przepowiadania, mają walory komunikacyjne i pedagogiczne. Arcybiskup Jerzy Ablewicz na łamach swoich dzieł jawi się jako człowiek wielkiego taktu i kultury, który w swojej posłudze doskonale korzystał z listu pasterskiego jako formy posługi słowa i przekazu doświadczenia Boga oraz własnej wiary.
Writing letters as a form of interpersonal communication has been known in ancient cultures and civilizations. It also possesses its own Christian origins and etymology. It is also a source of experiencing God and faith. The pastoral letter played a very important and crucial role in the ministry of the bishop, Jerzy Ablewicz. He is the author of 70 pastoral letters aimed at people of the diocese during his twenty‑eight‑year‑old bishop ministry. These pastoral letters concern not only the widely understood religious life but also religious coronations and anniversary celebrations. The letters also constitute peculiar and individual seminar of historical knowledge. Most of them refer to the saint and the blessed of Tarnów. Not only are they the manifestation of the bishop’s concern regarding the level of theological knowledge but also the moral conduct of the diocese people. They are also the testimony of the bishop’s participation in the Second Vatican Council. The discussed works of the epistolography were prepared by the archbishop, Jerzy Ablewicz and were based on biblical sources of Church Fathers and Magisterium. Based on a classical model of prophecy, they encompass both comprehensible and also pedagogic values. In the pages of his works, the archbishop, Jerzy Ablewicz, comes into sight as the tactful, well‑mannered shepherd. In his ministry the archbishop took great advantage of pastoral letters as a form of word ministry and the source of experiencing God as well as his own faith.
Źródło:
Polonia Sacra; 2016, 20, 3(44); 141-159
1428-5673
Pojawia się w:
Polonia Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Auto/biografie (z) listów. Schulz – Ficowski – Kandziora
The art of making auto/biographies from letters. The case of Bruno Schulz, Jerzy Ficowski and Jerzy Kandziora
Autorzy:
Marzec, Lucyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1431841.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
correspondence (letter)
archive
life writing
auto/biography
biography
korespondencja (epistolografia)
list
archiwum
autobiografia
biografia
Opis:
W artykule omówiono praktyczne sposoby wykorzystania listów w warsztacie biografa i w opowieści biograficznej na przykładzie pracy Jerzego Ficowskiego nad biografią Brunona Schulza oraz pracy Jerzego Kandziory nad biografią Jerzego Ficowskiego. Korespondencja rozumiana jest jako forma relacyjnej auto/biografii i kluczowy czynnik sprawczy biografii. Szczególnie podkreślona zostaje rola korespondentów jako informatorów oraz współtwórców biografii, specyficzne usytuowanie listu w archiwach (często prywatnych) oraz znaczenie historii samych listów – zaginionych, odnalezionych, poszukiwanych – w procesie pracy i w narracji biograficznej. List ujęty jest jako niezbędny materiał źródłowy (tworzenia kalendariów życia i twórczości), przyczynek do analizy psychologicznej i socjologicznej bohatera („autoportret wielokrotny”), źródło wiedzy o procesie twórczym i aktywności organizacyjnej bohatera.
This article discusses the practical ways of using letters in the biographer’s workshop and in a biographical story on the example of Jerzy Ficowski’s work on the biography of Bruno Schulz and Jerzy Kandziora’s work on the biography of Jerzy Ficowski. Correspondence is understood as a form of relational auto/biography and the key causal factor of the biography. The role of the correspondents as informers and co-authors of the biography is particularly emphasized, similarly to the peculiar location of the letter in archives (often private) and the importance of the history of the letters themselves – lost, found, missing – in the work process and in the biographical narrative. The letter is framed as an indispensable source material (creating a timeline of life and work), a contribution to the psychological and sociological analysis of the protagonist (a “multiple self-portrait”), a source of knowledge about the creative process, and the protagnist’s organizational activity.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2020, 15, 2; 169-186
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jest Pan dla nas „Kazimierzem Wielkim”1 . Kilka przyczynkarskich uwag o listach Janiny i Wacława Kościałkowskich do Kazimierza Wierzyńskiego
Autorzy:
Dybisz, Erwina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030738.pdf
Data publikacji:
2020-12-28
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
epistolography
emigration
The Second Emigration
archives
Kazimierz Wierzynski
epistolografia
emigracja
Druga Emigracja
archiwa
Kazimierz Wierzyński
Opis:
Artykuł dotyczy niepublikowanych listów Janiny i Wacława Kościałkowskich do Kazimierza Wierzyńskiego, które znajdują się w zbiorowym archiwum Biblioteki Polskiej w Londynie. W tekście przedstawiono biografię nadawców i odbiorców, ustalono okoliczności nawiązania znajomości oraz jej charakter. Poddano analizie aspekty tematyczne i językowe tej korespondencji. Wymienione archiwa uzupełniają dotychczasowe badania nad powojenną emigracją, w szczególności zaś nad twórczością Janiny Kościałkowskiej.
The article discusses several still unpublished letters from Janina and Wacław Kościałkowski to Kazimierz Wierzyński, which have been found in the archives of the Polish Library in London. The article not only presents artistic and intellectual profiles of both the authors and the addressee, but also provides the analysis of the letters’ content and language. Thus, describes the archives as a supplemental yet important information on Janina Kościałkowska’s oeuvre.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2020, 15, 10; 245-254
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Portret Marii Szetkiewiczówny w panieńskich listach do matki
Mary Szetkiewiczówna’s portrait in maiden letters to her mother
Autorzy:
Walęciuk-Dejneka, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1834130.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
epistolografia
list-wyznanie
Maria Szetkiewiczówna
XIX wiek
Henryk Sienkiewicz
correspondence
letter-confession
19th century
Opis:
Artykuł jest literaturoznawczym spojrzeniem na prawie zupełnie nieznaną sylwetkę Marii Szetkiewiczówny, żony Henryka Sienkiewicza i jej korespondencję z matką Wandą Szetkiewiczową. Listy córki do matki ukazują oczytaną, ambitną i pragnącą różnorodnej nauki młodą niewiastę. Ponadto Maria okazuje się kobietą nowoczesną, samodzielną i niezależną, co w XIX w. należało do rzadkości. Pokazują też matkę jako kobietę spokojną, zrównoważoną, kochającą i decyzyjną. Dominującym tematem korespondencji obu pań jest zdrowie, a właściwie jego brak. Celem artykułu jest zatem literaturoznawcza analiza i interpretacja tej korespondencji – Maria jawi się w niej jako kobieta wewnętrznie silna, stanowcza, a przy tym wrażliwa, delikatna i cierpiąca.
The article is a literary perspective on the creative unknown profile of Maria Szetkiewiczówna, wife of Henryk Sienkiewicz, and her letters to mother – Wanda Szetkiewiczowa. The daughter's letters to her mother show a well-read, ambitious and young woman who wants to learn in a variety of ways. In addition, Maria turns out to be a modern, self-reliant and independent woman, which was rare in the nineteenth century. They also show their mother as a calm, balanced, loving and decision-making woman. The dominating theme of both ladies’ correspondence is health, or rather the lack of it.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2020, 2(9); 42-53
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak w bibliotece Gustawa Herlinga-Grudzińskiego znalazła się partytura opery Il Prigioniero Luigiego Dallapiccoli?
How did the Score for Luigi Dallapicolla’s Il Prigioniero Find Its Way to the Library of Gustaw Herling-Grudziński?
Autorzy:
Dzierżanowski, Lech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1790943.pdf
Data publikacji:
2021-02-11
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
opera XX wieku
Roman Palester
Gustaw Herling-Grudziński
epistolografia emigracyjna
twentieth-century opera
emigration correspondence
Opis:
Artykuł opisuje epizod dotyczący współpracy dwóch wybitnych twórców emigracyjnych: kompozytora Romana Palestra i pisarza Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, który o mały włos nie doprowadził do powstania wspólnego dzieła – opery opartej na opowiadaniu Grudzińskiego Wieża z muzyką Palestra. Punktem wyjścia jest fakt istnienia w bibliotece Herlinga partytury opery Luigi Dallapiccoli – Il Prigioniero. W rozwikłaniu zagadki, skąd w zbiorach pisarza znalazła się ta właśnie partytura, pomocna okazuje się korespondencja obu twórców. Po krótkiej charakterystyce  perypetii życiowych i drogi twórczej obu artystów w momencie rozpoczęcia znajomości, autor przechodzi do zainteresowań operowych Palestra: przedstawia pokrótce historię niedokończonej opery Żywe kamienie, a także cytuje fragmenty jego korespondencji z różnymi pisarzami dotyczącymi poszukiwania odpowiedniego libretta operowego. Po rozpatrzeniu wielu różnych propozycji okazuje się, że najatrakcyjniejszym dla kompozytora materiałem jest opowiadanie Grudzińskiego Wieża, oczywiście po odpowiedniej adaptacji na libretto. To właśnie w tym celu, za sugestią Palestra, Herling kupuje partyturę, która do dziś zachowała się w jego bibliotece. Duży cytat z jego listu jest dowodem, jak daleko obaj twórcy zaangażowali się w potencjalną współpracę. Jednak ostatecznie do niej nie doszło. Autor opisuje perypetie tego projektu, próbując dociec, jakie ostateczne przyczyny sprawiły, że tandem twórczy Grudziński–Palester ostatecznie nie zaistniał. Wspomina też dalsze, również niezrealizowane plany operowe obu emigracyjnych twórców.
In this article I would like to show an episode of the colaboration of two eminant polish exile artists: composer Roman Palester and writer Gustaw Herling-Grudziński, which could lead (but finally didn’t) to the creation of unique piece of art.: an opera based on Grudzinski’s short novel The tower with Palester music. The starting point of the story is the attempt to explain how the score of Luigi Dallapiccola’ s opera Il Prigioniero found its way to writer’s library. The solution of this riddle is to be found in the letters of both artists. After short characteristic of lives and artistic road of both artists in the moment they meet, author go to the operetic fascinations of Palester: presents very shortly the history of unfinished opera The Living Stones, and also quotes the fragments of Palester’s letters to various writers concerning looking for the appriotriate libretto. In the end, after many propositions, it turns out that the best material for the composer is Grudziński’s The Tower short novel, which only needed some adaptations. And it was exactly beccause of ths, with the suggestion of Palester, Herling bought the score of Prigioniero, which now we can find in writer’s library. The long fragment of Grudziński’s letter, shows us, how deeply both artist were involved in this project. Finally the project failed. The rest of the artickle describes the furter history of this project, trying to  to find out why the fantastic artistic duet Grudzinski–Palester finally  never came to being. At the end we look through some further  project of colaboration of both exiles, which also failed.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 1; 139-154
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Naprzód przyszedł Mikołaj Rej”. O literaturze niepodległej Polski w epistolograficznej refleksji Elizy Orzeszkowej
“Mikołaj Rej has come first”. On literature of independent Poland in epistolographic reflections by Eliza Orzeszkowa
Autorzy:
Sikora, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364853.pdf
Data publikacji:
2019-12-19
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Eliza Orzeszkowa
epistolografia
recepcja
literatura polska (do roku 1795)
epistolography
reception
Polish literature (up to 1795)
Opis:
Syntetyczne studium przynosi rezultaty wnikliwej analizy listów Elizy Orzeszkowej (zebranych i opublikowanych przez Edwarda Jankowskiego w dziewięciu tomach), zawierających dane o lekturowych jej doświadczeniach. Jak się okazuje, czytała wiele i oczywiście znała sporo staropolskich i oświeceniowych arcydzieł literackich. Jej korespondencja stanowi trwały dowód czytelniczej pasji. Orzeszkowa miała w rękach teksty spisane przez Biernata z Lublina. Wypowiedziane przez nią słowa dokumentują, że znała osiągnięcia Mikołaja Reja i wysoko cenione wiersze Jana Kochanowskiego, często cytowane i parafrazowane w rozmaitych wypowiedziach Orzeszkowej. Studiowała teksty Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Piotra Skargi. Jej szacunek wobec ideałów humanistycznych (tolerancja, równość, wolność) ujawnia się w zapiskach o książkach Łukasza Górnickiego – historiograficznej i tłumaczeniu głośnego włoskiego Il Cortegiano (Baltazara Castiglionego). Orzeszkowa znacznie mniej interesowała się twórczością siedemnastowieczną, odnotowała Torkwata Tassa Jerozolimę wyzwoloną w przekładzie Piotra Kochanowskiego oraz pisma Sebastiana Klonowicza, Szymona Szymonowicza, Józefa Bartłomieja Zimorowica, Krzysztofa Opalińskiego. Czasy późnego baroku i oświecenia w listach Orzeszkowej reprezentują teksty Elżbiety Drużbackiej. Wiele tu wzmianek można znaleźć o arcydziełach Ignacego Krasickiego czy pracach Juliana Ursyna Niemcewicza bądź Tomasza Kajetana Węgierskiego. Autorka Nad Niemnem ceniła Hugona Kołłątaja za jego zaangażowanie w przedsięwzięciach Komisji Edukacyjnej. Szkic przedstawia również wielkości frekwencyjne wzmianek i aluzji o literaturze powstałej w okresie niepodległej Polski przed rozbiorami w epistolograficznych refleksjach Elizy Orzeszkowej. To ważny przyczynek Ireneusza Sikory do naszej wiedzy o oczytaniu i erudycji pisarki, analiza może być kolejną próbą szczegółowych badań skoncentrowanych nad recepcją literatury polskiej.
The synthetic study brings effects of Eliza Orzeszkowa’s letters thorough analysis (gathered and published by Edward Jankowski in nine volumes), which contained information on her reading experiences. As it appears, she read a lot and of course she was familiar with many old Polish and Enlightenment literary masterpieces. Her correspondences have become a durable proof of her reading passion. Orzeszkowa held in her hands texts written by Biernat of Lublin. Her own words document that she knew the achievements of Mikołaj Rej and highly appreciated rhymes by Jan Kochanowski, which were often cited and paraphrased in various Orzeszkowa’s statements. She also studied texts by Andrzej Frycz Modrzewski and Piotr Skarga. Her respect for humanistic ideas (tolerance, equality, freedom) is revealed thanks to the notes on Łukasz Górnicki’s books – a historiographic one, and a translation of the famous Italian Il Cortegiano (Baldassare Castiglione). Orzeszkowa was much less interested in the 17th century output, she only noted Torquato Tasso’s Jerusalem delivered in the translation prepared by Piotr Kochanowski and the writings by Sebastian Klonowicz, Szymon Szymonowicz, Józef Bartłomiej Zimorowic, Krzysztof Opaliński. The times of late Baroque and Enlightenment are represented by Elżbieta Drużbacka’s texts in Orzeszkowa’s letters. Many references may be found on masterpieces by Ignacy Krasicki or works by Julian Ursyn Niemcewicz and Tomasz Kajetan Węgierski. The authoress of Nad Niemnem [On the Niemen River] esteemed Hugo Kołłątaj for his contribution in Educational Committee [Komisja Edukacyjna]. The sketch presents also the frequency values of numerous mentions and allusions in the epistolographic reflections by Eliza Orzeszkowa that refer to those pieces of literature which were created during the independent Poland period before partitions. It seems to be another important contribution by Ireneusz Sikora to our knowledge of the writer’s erudition. The analysis may be considered another attempt of detailed research concentrated on Polish literature reception.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2019, 5; 241-273
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Norwid i pejzaż nowoczesności. Wokół Paryża poety
Norwid; a landscape of modernity. Around the poet’s Paris
Autorzy:
Kuziak, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729542.pdf
Data publikacji:
2020-05-07
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Norwid
epistolografia
urbanizacja
cywilizacja
romantyzm
modernizm
emigracja
nowoczesność
Paryż
epistolography
modernity
urbanization
civilization
Paris
Romanticism
modernism
emigration
Opis:
The article presents one of the aspects of Norwid’s attitude towards modernity – it is the vision of the city, especially of Paris, in the poet’s works, mainly in his letters. As it turns out, the author only to a slight degree is interested in his contemporary cities, even in the one in which he has come to spend a considerable part of his life, and which was becoming the capital of the modern world at that time. He ignores the phenomena connected with the modernity that is being formed within the town. On the other hand he writes about old cities, he draws the reader’s attention to municipal libraries and art galleries. He thinks about the contemporary city in the moralist religious and historical perspective, criticizing ethical consequences of urbanization, that in his opinion are destructive. Such an attitude reveals the poet’s specific relation towards the processes of modernization – it should be added: the relation close to  Romantics, – that is ambivalence and anxiety connected with experiencing them. It also shouldbe noted that Norwid’s reflection connected with modernity is predominantly concerned with the question of the outlook on the world, and to a lesser degree – with the material experience of modernization.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2014, 32; 61-81
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dobrodziej – mistrz – profesor. Wincenty Pol w świetle listów doń skierowanych
Patron – master – professor. Wincenty Pol in the light of letters addressed to him
Autorzy:
Nowak-Barcińska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046365.pdf
Data publikacji:
2020-10-20
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
W. Pol, epistolografia
zwroty adresatywne
mistrz
wieszcz
profesor
W. Pol, epistolography
forms of address
master
prophet
professor
Opis:
Przedmiotem uwagi autorki są określenia Wincentego Pola wydobyte z przesłanej doń korespondencji. Bliżej przygląda się formom: dobrodziej, profesor, mistrz, wieszcz, ziomek. Korpus badań stanowiły listy (ogółem 98) skierowane do Wincentego Pola przez różnych nadawców w latach 18301872 zamieszczone przez Zbigniewa Sudolskiego w zbiorze: Listy z ziemi naszej. Korespondencja Wincentego Pola z lat 1826-1872 (s. 545-657). W zwrotach adresatywnych Wincenty Pol ukazywany jest m.in. jako ojciec narodu i wieszcz, twórca wielbiony czy wręcz ubóstwiany, szanowany profesor, potwierdzają one tezę Sudolskiego nt. istotnej roli twórcy Mohorta w „kształtowaniu kultury swoich czasów” (LZN, s. 546). Analizowane wyrażenia poświadczają zarazem bogactwo współczesnej Polowi etykiety. Człon podstawowy zwrotu adresatywnego wzbogacają liczne określenia towarzyszące, które powodują, że adresatywy z listów do Pola umieszczone na skali stopniowalnej grzeczności – są bardzo grzeczne. Jak się wydaje, często formuły te są próbą pogodzenia konwencji – pisania wedle zwyczaju – i szczerego uczucia nadawcy – pisania wedle serca.
The author of the article researches how Wincenty Pol was described in the letters he was sent to. The research corpus contained 98 letters addressed to Pol by a variety of senders, compiled by Zbigniew Sudolski in an anthology: Letters from our Land. Wincenty Pol’s Epistolography, 1826-1872. Of particular interest are the statistically significant forms of address: patron, professor, master, prophet, kin. The forms used for addressing Wincenty Pol depict him as e.g.: father of the nation and a prophet; an adored – if not worshipped – and respected professor. These forms confirm Suchodolski’s claim about the vital role of the author of Mohort in “shaping the culture of his times”. At same time, the expressions under analysis are a testimony of the rich language etiquette of the time.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2018, 61, 1; 561-580
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formy adresatywne w nagłówkach i formułach kończących listy Henryka Sienkiewicza do żon
Expressions to the Addressees in Headlines and Ending Formulas in Henryk Sienkiewicz’s Letters to His Wives
Autorzy:
Mariak, Leonarda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1892154.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
stylistyka historyczna
język osobniczy
epistolografia prywatna
ekspresja językowa
leksyka
historical stylistic
individual language
private epistolography
linguistic expression
lexis
Opis:
The article contains an analysis of linguistic and stylistic distinguishing marks of headlines and ending formulas in Henryk Sienkiewicz’s letters to his wives. Particularly, the main subject of this research are expressions to the addressees and other ways of addressing the receivers of this correspondence. The material excerpt covers over 600 letters written during almost 40 years. The dominant of the collected material is expressively characterised vocabulary and names. The most important expression indexes are e.g. diminutive vocabulary, neologisms comparative and superlative adjectives as well as metaphors, epithets and borrowed vocabulary. During the research some significant features of Henryk Sienkiewicz’s writing style and his preferences in the ways of addressing and describing his wives have been indicated.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 6; 155-164
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Korespondencja Janusza Warmińskiego i Kazimierza Dejmka
The Correspondence Between Janusz Warmiński and Kazimierz Dejmek
Autorzy:
Kielak-Dudzik, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47238600.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Kazimierz Dejmek
Janusz Warmiński
teatr polski po 1945
epistolografia
historia teatru
Polish theater after 1945
epistolography
theater history
Opis:
Wybór korespondencji między Januszem Warmińskim i Kazimierzem Dejmkiem. Obaj należeli do pokolenia polskich reżyserów, którzy artystyczną drogę zaczynali po II wojnie światowej. Spotkali się w Łodzi, gdzie w 1949, kolektywnie z Grupą Młodych Aktorów, założyli Państwowy Teatr Nowy, scenę wzorcową, skrojoną na miarę doktryny socrealizmu. Można się było spodziewać, że drogi Janusza Warmińskiego i Kazimierza Dejmka rozejdą się w 1952, gdy Warmiński został dyrektorem warszawskiego Teatru Ateneum, a Dejmek został w Łodzi. Opracowana korespondencja bezwzględnie zaprzecza tej tezie oraz dowodzi, że choć obaj twórcy tworzyli odrębne teatry, do końca trwali w życzliwej przyjaźni i mogli liczyć na koleżeńską lojalność na najostrzejszych zakrętach życia zawodowego. Zaprezentowano wybór listów z lat 1959–1976. Najwięcej rewelacji przynoszą listy z 1964 oraz z przełomu lat 60. i 70. XX w. Warmiński pisał do Dejmka m.in. ze Stanów Zjednoczonych, gdzie przebywał na stypendium na zaproszenie University of Kansas w Kansas City, a Dejmek do Warmińskiego z Europy, gdzie przebywał na artystycznej tułaczce po wyjeździe z Polski pod koniec lat 60. Treścią korespondencji są sprawy artystyczne. To zapis twórczych rebusów i wątpliwości, z którymi na co dzień siłowali się dwaj wielcy reżyserzy. W korespondencji wyraźne są też konteksty odnoszące się do życia i polityki teatralnej w powojennej Polsce. Publikowana korespondencja stanowi dziś ważne i potrzebne źródło do badań biograficznych obu artystów. Listy Warmińskiego do Dejmka pochodzą ze zbiorów Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie. Listy Dejmka do Warmińskiego – ze zbiorów Teatru Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie.
A selection of letters exchanged between Janusz Warmiński and Kazimierz Dejmek. Both belonged to the generation of Polish theatre directors who started out their careers after the Second World War had ended. They first met in Łódź, where, along with the Grupa Młodych Aktorów [the Group of Young Actors], they founded the Nowy State Theatre, a paragon of the stage meeting the requirements of the doctrine of Socialist Realism. One would expect that Janusz Warmiński and Kazimierz Dejmek went their separate ways in 1952, when the former became head of the Ateneum Theatre in Warsaw whereas Dejmek stayed in Łódź. It would, however, be an overstatement because, as the correspondence published here testifies, they stayed friends and kept in touch for all the years when each worked toward their own vision of theatre, and they could count on each other’s help even at the most critical junctures of their careers. The correspondence presented here is a selection of letters exchanged between Warmiński and Dejmek in 1959–1976. The letters, especially the ones from 1964 and from the turn of the 1960s and 1970s, bring many revelations. Warmiński wrote to Dejmek from the USA, where he lectured at the University of Kansas, Kansas City, and Dejmek wrote to Warmiński when he travelled around Europe after he left Poland at the end of the 1960s. The correspondence focuses mostly on artistic matters. It documents creative puzzles and doubts that both of these great directors faced on a day-to-day basis. It is also very informative when it comes to the social and political circumstances of the theatre life in Poland after the Second World War. The letters published in this issue of Pamiętnik Teatralny are an important and very much needed source of biographical information about both artists. The letters by Warmiński to Dejmek are from the collection of the Zbigniew Raszewski Theatre Institute in Warsaw; the letters by Dejmek to Warmiński come from the archive of the Stefan Jaracz Ateneum Theatre in Warsaw.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2017, 66, 1/2; 263-291
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wartość historyczna więziennych listów biskupa Czesława Kaczmarka do prymasa Stefana Wyszyńskiego (1951–1953)
The historical value of Bishop Czesław Kaczmarek’s prison letters to Primate Stefan Wyszyński (1951-1953)
Autorzy:
Gryz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407308.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
epistolografia
listy więzienne
stalinizm
biskup Czesław Kaczmarek
prymas Stefan Wyszyński
epistolography
prison letters
Stalinism
Bishop Czesław Kaczmarek
Primate Stefan Wyszyński
Opis:
W artykule podjęto próbę oceny wartości merytorycznej dziewiętnastu więziennych listów biskupa Czesława Kaczmarka do prymasa Stefana Wyszyńskiego. Nie trafiły one do adresata, lecz w ręce oficerów śledczych komunistycznego aparatu bezpieczeństwa w czasie między aresztowaniem w styczniu 1951 roku a pokazowym procesem hierarchy we wrześniu 1953 roku. Treść obejmuje opis warunków więziennych, listę zarzutów, metod śledztwa i fabrykowania dowodów oraz prezentację strategii obronnej biskupa, a także ewolucji jego stanu psychofizycznego. Korespondencja biskupa do prymasa umożliwi analizę źródeł archiwalnych pochodzących z przewlekłego postępowania pseudodowodowego.
The article attempts to assess the substantive value of nineteen prison letters from Bishop Czesław Kaczmarek to Primate Stefan Wyszyński. They did not reach their addressee but rather fell into the hands of investigators of the communist security apparatus between his arrest in January 1951 and the show trial of the hierarch in September 1953. The documents seized are authentic and the autobiographical information is reliable. The content includes a description of prison conditions, a list of charges, methods of investigation and fabrication of evidence, and the presentation of the bishop's defence strategy, as well as the evolution of his psycho-physical state. The bishop's correspondence with the primate will enable the analysis of archival sources from the protracted pseudo-evidence.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2023, 30, 2; 285-298
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literary and biographical false start? About Gustaw Waliszewski’s letters to Julian Bartoszewicz from 1853–1855 (in the collection of the State Archives in Łódź)
Literacki i biograficzny falstart? O listach Gustawa Waliszewskiego do Juliana Bartoszewicza z lat 1853–1855 (ze zbiorów Archiwum Państwowego w Łodzi)
Autorzy:
Berkan-Jabłońska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129633.pdf
Data publikacji:
2022-10-11
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Julian Bartoszewicz
Gustaw Waliszewski
„Dziennik Warszawski”
historycy warszawscy
epistolografia XIX w.
the Dziennik Warszawski
Warsaw historians
19th century epistolography
Opis:
This article discusses several aspects of Gustaw Waliszewski’s letters to Julian Bartoszewicz from 1853–1855, which today are part of the Archive of the Bartoszewicz family maintained by the State Archives in Łódź. The letters, spanning 163 sheets, have been studied from several perspectives: (a) biographical, which offers insight into the personality of the young man only just starting his academic career, who dreamt of becoming the “national Thierry”; (b) genetic, which treats the letters as material documenting the creative process associated with historical studies and writing columns for the Dziennik Warszawski periodical, and which described the beginner scholar’s struggles with censorship limitations; and (c) that of press research – related to the broadly discussed in the letters topics of the development of the Dziennik Warszawski, its rivalry with the Gazeta Warszawska, and the fight for influence in the countryside. A series of memoir articles by Julian Bartoszewicz devoted to Waliszewski offer additional context; they complement the whole in the place of the lost set of Bartoszewicz’ responses to Waliszewski.
Artykuł dotyczy kilku aspektów korespondencji Gustawa Waliszewskiego, skierowanej do Juliana Bartoszewicza w latach 1853–1855 i stanowiącej obecnie część Archiwum rodziny Bartoszewiczów z Archiwum Państwowego w Łodzi. Listy, obejmujące 163 karty, scharakteryzowane zostały z kilku perspektyw: a) biograficznej, która daje wgląd w osobowość młodego, ledwie zaczynającego karierę naukową człowieka, marzącego o karierze „narodowego Thierry’ego”; b) genetycznej, która listy traktuje jako materiał dokumentujący proces twórczy nad studiami historycznymi i felietonami dla „Dziennika Warszawskiego”, a także opisuje zmagania debiutanta z ograniczeniami cenzuralnymi; c) prasoznawczej – związanej z obszernie eksplorowaną w listach tematyką rozwoju „Dziennika Warszawskiego”, jego rywalizacji z „Gazetą Warszawską” i walki o wpływy pisma na prowincji. Dodatkowym kontekstem staje się cykl artykułów wspomnieniowych poświęconych Waliszewskiemu autorstwa Juliana Bartoszewicza, które stanowią swoiste dopełnienie niezachowanego bloku listów Bartoszewicza do Waliszewskiego.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2022, 64, 1; 39-74
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Admiruję gorąco jej talent...”. Eliza Orzeszkowa czyta Konopnicką (Z badań nad epistolografią pisarki)
‘I admire ardently her talent...’. Eliza Orzeszkowa reads Konopnicka (from the research on the writer’s epistolography)
Autorzy:
Sikora, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1400600.pdf
Data publikacji:
2015-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Orzeszkowa
epistolography
Konopnicka
lyric poetry
short prose narratives
biography
loneliness
femininity
emancipation
epistolografia
liryka
małe formy narracyjne
biografia
samotność
kobiecość
emancypacja
Opis:
Szkolna znajomość Elizy Pawłowskiej i Marii Wasiłowskiej byłaby w ich biografiach nic nie znaczącym epizodem, gdyby nie twórczość literacka Orzeszkowej i „odkrycie” Konopnickiej – poetki przez autorkę Marty na przełomie 1878/1879 roku. Orzeszkowa wspierała Konopnicką w początkach jej kariery artystycznej, broniła przed atakami konserwatywno-katolickiej krytyki, wydała „fragmenty dramatyczne” Z przeszłości (1881), czytała z upodobaniem kolejne zbiory wierszy, uczyła się ich na pamięć, włączała do listów, cytowała i parafrazowała, a w lutym 1909 roku przygotowała w Grodnie wieczór literacko-artystyczny poświęcony jej twórczości. Przez 40 prawie lat toczył się ukryty w listach dialog Orzeszkowej z liryką Konopnickiej. Obie pisarki jednak – mimo usiłowań autorki Nad Niemnem – pozostały sobie duchowo obce, nie zbliżyły się emocjonalnie do siebie: Orzeszkowej życie zamykało się w kręgu grodzieńskiej codzienności, żywot Konopnickiej wypełniały podróże po Europie i związek z Marią Dulębianką. Zapewniały się wzajemnie o przyjaźni i miłości, ale żyły własnymi sprawami. Ów fascynujący dwugłos utrwalony został w korespondencji pisarek.
Eliza Pawłowska’s and Maria Wasiłowska’s school relationship would have been an insignificant in their biographies if she (the author of Marta) had not become a writer and had not discovered Konopnicka as a poet (1878/1879). Orzeszkowa supported Konopnicka at the beginnings of her artistic career, defended from attacks of the conservative-catholic press. Orzeszkowa also published ‘dramatic fragments’ Z przeszłości (1881), read with special liking Konopnicka’s collections of poems, she even memorized them, included in letters, quoted and paraphrased. In February 1909, she prepared in Grodno a soirée devoted to Konopnicka’s artistic work. For almost forty years Orzeszkowa was conducting a dialogue with Konopnicka’s lyric poetry which was hidden in her letters. However, both of the writers, in spite of Nad Niemnem author’s attempts, remained intellectually indifferent and it did not bring them emotionally closer together: Orzeszkowa’s life was limited to the daily occurrence in Grodno, Konopnicka’s existence was filled by journeys around Europe and the relationship with Maria Dulębianka. They assured each other of mutual friendship and love, but they lived their own life. This fascinating dialogue was commemorated in both writers’ correspondence.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2015, 1; 199-224
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nauka w relacji Pigonia i jego korespondentów
Scholarly Life according to Stanisław Pigoń and his Correspondents
Autorzy:
Maślanka, Julian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311233.pdf
Data publikacji:
2021-06-06
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Polish literary studies of the 20th century
epistolography - 20th century
Stanisław Pigoń
Czesław Kłak
polonistyka - XX w.
epistolografia - XX w.
Opis:
The article describes in detail the book by Czesław Kłak, “Pigoń” (the Rzeszów University Publishing House, Rzeszów 2013, 612 pp.). The book is a rarity in the Polish humanities because it presents not only the profile of Stanisław Pigoń (1885-1968), one of the most renowned historians of Polish literature, but also a history of Polish literature studies over the course of about 60 years of the 20th century. The main part of the book is based on the correspondence between Pigoń and other scholars and eminent personages of the time: Roman Pollak, Julian Krzyżanowski, Tadeusz Mikulski, Czesław Zgorzelski, Maria Danilewiczowa as well as Bishops Ignacy Świrski and Czesław Falkowski. The book also contains a discussion of Pigoń’s diaries and memoirs, and the Appendix with two polemic articles in defence of Pigoń against imaginary charges of anti-Semitism.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2014, 9, 4; 468-477
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od niepisanej umowy milczenia do protopolityczności: dyskursywny i sieciowy charakter społeczności osób homoseksualnych w „długich latach 70.” w historii mówionej i epistolografii
From an unspoken pact of silence to the protopolitical: discursive homosexual networks in the ‘long 1970s’ as reflected in oral history and epistolography
Autorzy:
Basiuk, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458956.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Ośrodek Studiów Amerykańskich
Tematy:
protopolityczność
sieciowość
dyskursywność
historia mówiona
epistolografia
queer
przeszłość LGBT w Polsce
proto-political
networking
discursivity
oral history
epistolography
LGBT past in Poland
Opis:
During „the long 1970s” in Poland homosexuality began to be thematized in public and semi-public discourse, enabling a sense of community among people who were not personally acquainted. The discursive emergence of homosexuality was gradually eroding an unspoken pact of silence which had prevailed before. Early selforganizing relied heavily on private networking, in which forms of proto-political sociality supported and enabled the emergence of properly political activism. The paper draws on oral history interviews and on letters which men in Poland sent to the Austrian organization HOSI Wien in the mid-1980s.
Źródło:
InterAlia: Pismo poświęcone studiom queer; 2019, 14; 28-50
1689-6637
Pojawia się w:
InterAlia: Pismo poświęcone studiom queer
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cechy fonetyczne polszczyzny południowokresowej w listach metropolity kijowskiego Jana (Hioba) Boreckiego z lat 1624–1629
Phonetic features of the Polish language of the Southern Borderland in the letters by Jan (Hiob) Borecki, the metropolitan of Kiev, from the years 1624–1629
Autorzy:
Sicińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594249.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
polszczyzna XVII wieku
polszczyzna południowokresowa epistolografia
Jan Borecki
Polish language in the 17th century
the Polish of the Southern borderland
epistolography
Opis:
Artykuł zawiera omówienie graficzno-fonetycznych właściwości dwóch listów Jana (Hioba) Boreckiego, prawosławnego metropolity kijowskiego w latach 1620–1631. Listy te, adresowane do księcia Krzysztofa Radziwiłła, datowane jeden na 1624 rok, drugi na 1629 rok, zachowały się w rękopisach, nie są jednak najprawdopodobniej autografami. Pod względem językowym reprezentują one polszczyznę południowokresową XVII wieku, czyli historyczną odmianę regionalną języka polskiego używaną na dawnych Kresach Południowo-Wschodnich, pozostającą pod wpływem języka ruskiego (ukraińskiego). Analiza językowa, ograniczona do przedstawienia kresowych regionalizmów fonetycznych, wykazała, że badane listy poświadczają szereg istotnych cech tejże odmiany, takich jak np. przejście grupy eń w ę w pozycji przed spółgłoską szczelinową s, wygłosowe -ć w miejscu -c, przejście ś w R przed C, zachowanie C przed samogłoskami innymi niż i, mieszanie spółgłosek l i ł, formy z r w miejscu rz oraz formy hiperpoprawne z rz (lub rż) zamiast r, formy z twardą grupą ke oraz ky i inne. Niektóre właściwości bardzo charakterystyczne dla polszczyzny południowokresowej, jak np. redukcja i zwężenie samogłoski nieakcentowanej, nie znalazły jednak w analizowanych tekstach swojego potwierdzenia.
The article includes graphical and phonetic description of two letters written by Jan (Hiob) Borecki, the Orthodox metropolitan of Kiev in the years 1620–1631. Addressed to prince Krzysztof Radziwiłł, the letters dated 1624 and 1629 were preserved as manuscripts, but probably they are not autographs. In terms oflanguage, they represent the Polish language of the Southern Borderland in the 17th century – the historical regional variety of the Polish language of former South-Eastern Borderland, influenced by the Ruthenian (Ukrainian) language. Linguistic analysis, restricted to depicting the phonetic regionalisms of the Borderland, has shown that the examined letters authenticate many significant features of the variety in question, such as for example: transition of the eń group into ę while before fricative consonant s, occurrence of the final ć in the place of c, transition of ś into R before C, the way C was used before vowels other than i, mixing of consonants l and ł, forms including r in the place of rz as well as hypercorrect forms including rz (or rż) in the place of r, forms with strong ke, ky and other groups. However, there are some features that are characteristic for the Polish language of the Southern Borderland, for example reduction and narrowing of an unstressed vowel which are not confirmed in the analysed texts.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2015, 61; 199-220
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Upadam do nóg JWW Pana Dobrodzieja… O formułach gestycznych w epistolografii polskiej XVIII wieku
Upadam do nóg JWW Pana Dobrodzieja [I am throwing myself at the Most Illustrious Sir Benefactor’s feet…]. On the formulae referring to gesticulations in Polish 18th-century epistolography
Autorzy:
Sicińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945048.pdf
Data publikacji:
2021-12-21
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
epistolografia
etykieta językowa
formuła
formuła gestyczna
polszczyzna XVIII wieku
epistolography
linguistic politeness
formula
gesticulation-related formula
Polish language in the eighteenth century
Opis:
Przedmiotem opisu i analizy są występujące w epistolografii XVIII wieku formuły gestyczne, czyli językowe ekwiwalenty określonych gestów i zachowań grzecznościowych. Zakres obserwacji został zawężony do formuł gestycznych sytuowanych w zakończeniach listów. Materiał egzemplifikacyjny pochodzi z trzystu pięciu rękopiśmiennych, niepublikowanych i dotąd nieanalizowanych pod tym kątem listów, pisanych przez kilkudziesięciu autorów, przedstawicieli szlachty i magnaterii. W zgromadzonym materiale wystąpiły typowe dla XVIII wieku struktury formuliczne, takie jak np. upadać do nóg, ściskać nogi czy kłaniać uniżenie, ale też wiele innych, mniej rozpowszechnionych, np. brać śmiałość upaść do nóg. Sposób użycia opisywanych formuł determinowały określone uwarunkowania tekstowe, społeczne i chronologiczne. Postać formalna formuły zależała od miejsca w strukturze listu, tj. od tego, czy formuła występowała w kompleksie formuł finalnych, czy jako osobny dopisek z pozdrowieniami (niektóre formuły występowały tylko w dopiskach, np. kłaniać uniżenie). Na kształt językowy formuły oddziaływały też czynniki społeczne, np. formuły w listach do króla charakteryzowały się znaczną ozdobnością. Zakres stosowania niektórych konstrukcji znacząco poszerzył się w ciągu XVIII wieku, co wiązało się z osłabieniem ich elitarnego charakteru.
The description and analysis focus on the formulae referring to gesticulations, or expressive bodily movements, i.e. the linguistic equivalents of certain polite gestures and behaviours, in 18th-century epistolography. The scope of research has been narrowed down to the gesticulation-related formulae present in the closing part of a letter. The sample material consists of 305 handwritten letters, which have not been published or analysed in this context until now. They were written by several dozen authors, members of the nobility and magnates. The material collected for this paper includes certain typical 18th-century formulaic structures, such as upadać do nóg [to throw oneself at another’s feet], ściskać nogi [to hug another’s legs] or kłaniać uniżenie [to bow humbly] as well as less common phrases e.g. brać śmiałość upaść do nóg [to dare to throw oneself at another’s feet]. The manner in which the described formulae were used was determined by specific textual, social and chronological circumstances. The formal shape of a formula depended on its location within the letter structure, i.e. if the formula was a part of the set of the closing formulae or a separate postscript with greetings (some formulae occurred only in postscripts e.g. kłaniać uniżenie [to bow humbly]). The linguistic shape of a formula was also influenced by the social component e.g. formulae in letters to the king were more ornamental. Some structures gained a much broader scope of application across the 18th century, which was related to the weakening of its elitist character.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2021, 69; 115-134
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies