Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "conservation of monuments" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-46 z 46
    Tytuł:
    Wspomnienie o profesorze Wiktorze Zinie
    Autorzy:
    Kadłuczka, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/218400.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    Zin Wiktor
    konserwacja zabytków
    conservation of monuments
    Opis:
    W dniu 17.05.2007 odszedł od nas profesor Wiktor Zin, członek Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków. Postać w środowisku konserwatorskim doskonale znana i poważana. Odszedł w chwili, gdy podobnie jak przez całe swoje zawodowe życie, realizował misję edukacji społeczeństwa i swych studentów, wpajając im szacunek dla własnej kultury, tożsamości narodowej i ucząc zasad ochrony naszego dziedzictwa.
    On 17.05.2007 passed away, Professor Wiktor Zin, a member of the Association of Conservators of Monuments. The character in the environment conservation well known and respected. He passed away at a time when, like all his professional life, pursued the mission of public education and its students, instilling them with respect for their own culture, national identity, and teaching the principles of the protection of our heritage.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2007, 21; 104
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zastosowanie termografii w konserwacji zabytków
    Thermovision applications for conservation of monuments
    Autorzy:
    Więcek, B.
    Poksińska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/155436.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    termografia
    konserwacja zabytków
    thermovision
    conservation of monuments
    Opis:
    W pracy przedstawiono podstawy i zastosowania termowizji w konserwacji zabytków. Opisano podstawy metody termowizji pasywnej i aktywnej do wykrywania defektów i identyfikacji struktur wielowarstwowych. Przestawiono system i oprogramowanie do rejestracji i przetwarzania obrazów. W programie zaimplementowano analizę częstotliwościową, która zapewnia przedstawienie sekwencji termogramów w postaci amplitudy i fazy. Pozwala to na lepszą interpretacę warstw złożonych struktur oraz łatwe wykrywanie defektów. Jako przykład w pracy przedstawiono wyniki badań termograficznych kościoła na zamku w Malborku.
    Abstract - Applications of passive and active thermovision for conservation of monuments, especially architectural ones are presented in the paper. Basis of lock-in thermovision with the details of the system for nondestructive testing are described. The dedicated computer program has been created for image recording and processing. The function of frequency analysis is implemented in the program, allowing the display the sequence of images by its amplitude and phase. It give significant improvement of defects or multilayer structure interpretation. An example of application of this new measurement technique for investigation of the church in the castle of Malbork illustrates the presented method.
    Źródło:
    Pomiary Automatyka Kontrola; 2006, R. 52, nr 3, 3; 7-10
    0032-4140
    Pojawia się w:
    Pomiary Automatyka Kontrola
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prof. dr hab. Janusz Krause nie żyje
    Autorzy:
    Mróz, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217354.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    Krause Janusz
    konserwacja zabytków
    architektura
    conservation of monuments
    architecture
    Opis:
    W dniu 24 kwietnia br. w katedrze Św. Janów w Toruniu odbyły się uroczystości pogrzebowe prof. Janusza Krausego.
    On 24 April this year. the Cathedral of St. Johns in Torun held funeral prof. Janusz Krause.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2007, 21; 102
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowe materiały w ochronie i konserwacji zabytków
    New materials in protection and conservation of monuments
    Autorzy:
    Hydzik, J.
    Czaja, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/350394.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    materiały inżynierskie
    ochrona zabytków
    konserwacja zabytków
    engineering materials
    protection of monuments
    conservation of monuments
    Opis:
    Obiekty zabytkowe ulegają ciągłemu procesowi degradacji na skutek różnych czynników zewnętrznych oraz wskutek naturalnego starzenia się komponentów. W związku z tym coraz więcej zespołów zabytkowych wymaga kosztownych i skomplikowanych zabiegów konserwatorskich. Artykuł ma na celu przedstawienie właściwości najnowocześniejszych materiałów stosowanych do ochrony powierzchni, wzmocnień konstrukcji oraz poprawy warunków cieplnych.
    Monuments objects are influenced by permanent degradation process as a results of differently external agents and natural grow old of a components. In connection with this, more and more monuments require very expensive and complicated repair. This paper presents characteristics of the newest materials, which we use for protecting surfaces, strengthening building structures and improvement of thermal conditions.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2006, 30, 4; 21-27
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Janusz Lehmann (1924-2002)
    Autorzy:
    Kondziela, H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217635.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    konserwator zabytków
    konserwacja zabytków
    Lehmann Janusz
    Poznań
    conservator
    conservation of monuments
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2003, 13; 105-106
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O nowej kreacji zabytków, czyli w poszukiwaniu wyidealizowanej wizji przeszłości Europy Środkowo-Wschodniej
    About a New Creation of Monuments – in Search of Non-Existent Vision of Past in Central-Eastern Europe
    Autorzy:
    Korpała, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1179621.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-21
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    conservation of monuments
    reconstruction
    cultural heritage
    konserwacja zabytków
    rekonstrukcja
    dziedzictwo kulturowe
    Opis:
    Po odzyskaniu niezależności przez państwa Europy Środkowo-Wschodniej ochrona zabytków stała się częścią nowej retoryki historyczno-narodowej. W artykule omówione zostały przykłady rekonstrukcji i kreowania zabytków po 1989 roku w Polsce, na Litwie oraz na Ukrainie. W zabytkach kodowane są nowe współczesne treści ideowe i stają się one ważnym czynnikiem współczesnych procesów gospodarczych, społecz-nych i narodowych. Rekonstrukcje po 1989 roku należy odczytywać jako realizację współczesnej polityki ubranej w symbole historyczne. Ingerencje w tkankę zabytku są podyktowane dążeniem, by utracone dziedzictwo po rekonstrukcji było jeszcze wspanialsze niż przed zniszczeniem.
    After the reclaim of independence by countries of the Central-Eastern Europe, the issue of protection of monuments became a part of the new historic and national rhetoric. This article shows examples of the reconstruction and creation of monuments after 1989 year in Poland, Lithuania and Ukraine. New contemporary ideas are encoded in the monuments and subsequently they become important factors shaping present day economy, society and nations. Reconstructions after 1989 have to be interpreted as the realisation of contemporary politics adorned with historic symbols. Interventions in the architecture of the monuments result from the need to restore the lost heritage to much fuller glory than had even existed before its destruction.
    Źródło:
    Porównania; 2015, 17; 105-122
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozwój miast a wybrane rozwiązania prawne i kwestie kulturowe
    Autorzy:
    Kozak, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2023556.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    conservation of monuments
    culture
    legal regulations
    physical planning
    Poland after WWII
    Źródło:
    Studia komitetu przestrzennego zagospodarowania kraju PAN; 2017, 178; 32-46
    0079-3507
    Pojawia się w:
    Studia komitetu przestrzennego zagospodarowania kraju PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Restoration of medieval gords on the example of the "in the meadows" Gord in Wiślica: a case study
    Problematyka rewaloryzacji grodzisk średniowiecznych. Grodzisko „na łąkach” w Wiślicy – studium przypadku
    Autorzy:
    Przygodzki, Dominik
    Szarkowska, Magda
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27312730.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    architecture
    revalorisation
    Wiślica
    conservation of monuments
    gord
    architektura
    rewaloryzacja
    konserwacja zabytków
    grodzisko
    Opis:
    This paper presents a case study of the revalorisation of the gord "in the meadows" in Wiślica. The authors present design issues related to the archaeological-architectural site. The administrative and legal processes that resulted in the implementation of a restoration plan for a building under statutory conservation are illustrated. The paper presents design decisions made on the basis of collected information, archaeological findings, conservation guidelines, administrative permits and conservatorial constraints. The solutions adopted to preserve the priceless historical value of the site, while making it accessible to tourists and researchers, are explained and presented.
    W artykule omówiono studium przypadku rewaloryzacji grodziska „na łąkach” w Wiślicy. Autorzy przedstawili problematykę projektową związaną z obiektem archeologiczno-architektonicznym. Ukazali procesy administracyjno-prawne skutkujące wdrożeniem planu rewaloryzacji obiektu objętego ochroną konserwatorską. W pracy zaprezentowano decyzje projektowe podjęte na podstawie zebranych informacji, badań archeologicznych, wytycznych konserwatorskich, uzyskanych pozwoleń oraz ograniczeń natury konserwatorskiej. Wyjaśniono i zaprezentowano przyjęte rozwiązania, które pozwalają na zachowanie bezcennej wartości historycznej obiektu, a jednocześnie umożliwiają udostępnienie obiektu zwiedzającym turystom i badaczom.
    Źródło:
    Architectus; 2023, 2 (74); 41--48
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konserwacja gotyckich zabytków sztuki w Diecezji Warmińskiej
    Autorzy:
    Obłąk, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048510.pdf
    Data publikacji:
    1961
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    gotyk
    diecezja
    zabytek
    konserwacja zabytków
    ABMK
    Gothic
    diocese
    antiquity
    Conservation of monuments
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1961, 2, 1-2; 333-345
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polskie podejście do waloru autentyzmu zabytków architektury
    The treatment of authenticity of historic buildings in Poland
    Autorzy:
    Kwaśniewski, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/2206502.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    konserwacja zabytków
    autentyzm zabytku
    Śląsk
    conservation of monuments
    authenticity of historic buildings
    Silesia
    Opis:
    Artykuł dotyczy praktyki postępowania z zabytkami architektury i zagrożeń związanych z bagatelizowaniem wartości, jaką jest autentyzm materii zabytków i ich otoczenia zdefiniowany w Karcie Weneckiej z 1964 r. i w wielu późniejszych dokumentach ICOMOS. Autor dostrzega problem w braku regulacji prawnych dotyczących standardu badań architektonicznych i weryfikowania eksperckich wniosków konserwatorskich przez państwowe urzędy ochrony zabytków. Jednak główne źródło zagrożeń to postawa mentalna inwestorów, ekspertów i projektantów zaangażowanych w adaptację zabytku. Zdaniem autora uczestnicy inwestycji: – nie cenią całokształtu autentycznej materii, który odzwierciedla proces przemian obiektu – preferują wybrane fazy historii budowlanej zabytku, – postępują z zabytkiem, kierując się własnymi potrzebami, a nie dobrem zabytku, – dążą do wizualnej atrakcyjności zabytku, dlatego chętnie „upiększają” jego autentyczne komponenty albo zastępują je replikami, – niejednokrotnie „poprawiają” autentyczną materię zabytku w sposób niezgodny z historią budowli. Autor dokumentuje swoje tezy przykładami adaptacji zabytków z terenu Śląska z ostatniego ćwierćwiecza, zwracając szczególną uwagę na zagrożenie autentyzmu historycznych ruin – zamków pozostających w ruinie od kilku stuleci jako ikoniczny składnik krajobrazu (Ząbkowice Śląskie, Świny, Płonina).
    The article concerns the proceeding with monuments of architecture. It describes the dangers connected with marginalizing the value of authenticity of landmark buildings and their surroundings as defined in the Charter of Venice 1964 and in many subsequent documents. The author sees the problem in the lack of regulations concerning the standards of architectural explorations and the verification of expert conservational submissions by the National Heritage Monuments Protection Offices. However, the main root of the dangers is the mental attitude of investors, experts and designers engaged in the adaptation of the monument. According to the author, the investment’s participants: – do not appreciate the totality of the authentic composition, which reflects the process of the monument’s transformations – but pick out individual phases of the building’s history, – in the approach to the monument, they follow their own needs, not cultural goods, – they aim at the visual attractiveness of the monument and willingly “beautify” its authentic components – or replace them with replicas, – they often “correct” the genuine composition in the way incompatible with the history of the building. The author documents his theories with the examples of monuments’ adaptations from Lower Silesia over the last 25 years. He is mindful of the endangered authenticity of the historical ruins – castles being derelict for a few centuries as an iconic part of the landscape (Ząbkowice Śląskie, Świny, Płonina).
    Źródło:
    Dziedzictwo architektoniczne. Rekonstrukcje i badania obiektów zabytkowych; 6-22
    9788374939805
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problemy konserwatorskie przedmiotem obrad I Kongresu Archeologii Polskiej
    Conservation issues debated Turing the 1st Congress of Polish Archaeology
    Autorzy:
    Gromnicki, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217175.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    Kongres Archeologii Polskiej
    problemy konserwatorskie
    konserwacja zabytków
    Polish Archaeology Congress
    conservation problems
    conservation of monuments
    Opis:
    Pierwszy Kongres Archeologii Polskiej zorganizowany przez Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich odbył się w Warszawie w dniach 19-21 września 2013 roku. Pośród czternastu sesji tematycznych wyróżniła się szczególnie liczbą zgłoszonych wystąpień, jak również poruszanych zagadnień sesja 13, dotycząca zagadnień ochrony zabytków archeologicznych. Przedstawione w jej ramach referaty obejmowały m.in. omówienie współczesnych doktryn oraz problemów zarządzania dziedzictwem archeologicznym w Polsce i na świecie, jak też szereg kwestii szczegółowych, związanych z pozycją oraz warunkami pracy konserwatorów zabytków, w tym współpracy z władzami, jak również inwestorami. Na wielu przykładach przedstawiono realia ochrony i prac konserwatorskich przy różnych obiektach archeologicznych z uwzględnieniem ich środowiska. Część obrad poszczególnych sesji poświecona była problemom i metodom badań obszarów miejskich oraz średniowiecznych i nowożytnych założeń obronnych, metodyce prac archeologicznych i prac ekshumacyjnych ofiar II wojny światowej, jak również zastosowaniu współczesnych osiągnięć technicznych w badaniach stanowisk archeologicznych i ich dokumentacji, jak też współpracy interdyscyplinarnej archeologii z naukami przyrodniczymi.
    The First Congress of Polish Archaeology, organised by the Scientific Association of Polish Archaeologists was held in Warszawa, between 19-21 September 2013. Among fourteen thematic sessions, session 13 concerning the matters of protection of archaeological monuments stood out because of the number of proposed speeches, as well as addressed issues. The papers presented in it encompassed e.g. discussing the modern doctrines and problems with managing archaeological heritage in Poland and the world, as well as several detailed questions connected with the position and working conditions of heritage conservators, including cooperation with both authorities and investors. The realities of work and conservation protection of various archaeological objects, and regarding their environment, were presented on several examples. A part of particular sessions was devoted to the problems and methods of research in urban areas, medieval and modern fortified complexes, methodology of archaeological exhumation of II World War casualties, as well as applying modern-day technological achievements for research on archaeological sites and their documentation, and interdisciplinary cooperation between archaeology and natural sciences.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2013, 35; 97-99
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The edifice of the Academy of Art in Szczecin (the Former Grumbkow Palace) – reconstruction and conservation
    Gmach Akademii Sztuki w Szczecinie (d. Pałac Grumbkowa) - przebudowa i konserwacja
    Autorzy:
    Tuszyński, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/952753.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
    Tematy:
    conservation of monuments
    public utility
    architectural design
    konserwacja zabytków
    obiekt użyteczności publicznej
    projektowanie architektoniczne
    Opis:
    The article describes one of the most recognizable landmarks of Szczecin. Its past and current function proves that the historical building does not have to be only a historic monument but it can still be a full-fledged civil structure meeting the requirements of changing users. Now, after the modernization, it acts successfully not only as an educational institution but also as the headquarters of the Academy of Art in Szczecin.
    W artykule opisany został jeden z najbardziej rozpoznawalnych budynków w Szczecinie. Jego przeszłość i aktualna funkcja dowodzi, że gmach historyczny nie musi być jedynie zabytkiem, ale wciąż może być pełnowartościowym obiektem spełniającym wymagania zmieniających się użytkowników. Obecnie, po przeprowadzonej modernizacji, z powodzeniem pełni on funkcję placówki dydaktycznej i jednocześnie jest główną siedzibą Akademii Sztuki w Szczecinie.
    Źródło:
    Przestrzeń i Forma; 2016, 28; 119-140
    1895-3247
    2391-7725
    Pojawia się w:
    Przestrzeń i Forma
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Między teorią a praktyką. Aktywność Józefa Łepkowskiego w dziedzinie konserwacji zabytków
    Autorzy:
    Antoniewicz-Goraj, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/218214.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    Łepkowski Józef Aleksander
    konserwacja zabytków
    ochrona dziedzictwa kulturowego
    conservation of monuments
    protection of cultural heritage
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2005, 17; 14-24
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Comparison of selected methods of interactive geovisualization on the basis of a monuments register in Poland
    Autorzy:
    Król, K.
    Prus, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/100374.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
    Tematy:
    mashup
    data visualization
    JavaScript libraries
    conservation of monuments
    wizualizacja danych
    bibloteki JavaScript
    konserwacja zabytków
    Opis:
    Visualization of objects on interactive maps usually completes a design process which is preceded by collecting and processing of data. The same applies to the list of monuments (objects of cultural heritage), as its compilation requires both field and office works. The aim of the paper was to evaluate if registers monuments maintained by Polish communes (gminas) can be presented with Google Fusion Tables and Leaflet software, the tools that are specifically used to provide and visualize data. Successive stages of creating a communal register of monuments in Poland – from surveying the objects of heritage in the field to preparing their address cards and creating electronic map application – were presented in the paper. In conclusion, it was proved that a web mapping service, in which text description and photographic documentation of presented objects are complemented with data about their location, can perfectly supplement the communal list of objects of cultural heritage compiled as a standard paper address cards.
    Źródło:
    Geomatics, Landmanagement and Landscape; 2017, 4; 55-66
    2300-1496
    Pojawia się w:
    Geomatics, Landmanagement and Landscape
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawozdanie z I Forum Architecturae Poloniae Medievalis w Krakowie
    Autorzy:
    Stala, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217244.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    Forum Architecturae Poloniae Medievalis
    architektura
    konserwacja zabytków
    Architecturae Poloniae Medievalis Forum
    architecture
    conservation of monuments
    Opis:
    11 maja 2007 roku w Instytucie Historii Architektury i Konserwacji Zabytków przy ul. Kanoniczej 1 w Krakowie odbyło się I Forum Architecturae Poloniae Medievalis zorganizowane przez Katedrę Historii Architektury Polskiej i Konserwacji Zabytków przy wsparciu władz Wydziału Architektury oraz JM Rektora Politechniki Krakowskiej.
    May 11, 2007 at the Institute of History of Architecture and Monument Preservation at. Kanoniczna 1 took place in Krakow Forum of Architecturae Poloniae Medievalis organized by the Department of the History of Polish Architecture and Monuments Conservation with the support of the Department of Architecture and Rector of Cracow University of Technology.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2007, 21; 83-84
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Laur Konserwatorski 2007
    Autorzy:
    Stolarz, B.
    Żurawicka, G.
    Kopciowski, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217502.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    Laur Konserwatorski
    Wojewódzki Konserwator Zabytków w Lublinie
    konserwacja zabytków
    architektura
    Conservation Laurel
    Provincial Conservator of Lublin
    conservation of monuments
    architecture
    Opis:
    W dniu 18 kwietnia 2007 roku po raz ósmy przyznano „Laury Konserwatorskie” w ramach konkursu organizowanego od 2000 roku przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Lublinie - pod patronatem Generalnego Konserwatora Zabytków, Wojewody Lubelskiego i Marszałka Województwa Lubelskiego.
    On 18 April 2007, for the eighth time granted "Conservation Lauer" in a competition organized since 2000 by the Provincial Conservator of Lublin - under the auspices of the General Conservator, the Governor and the Marshal of the Lublin.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2007, 21; 85-88
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trudna rewitalizacja zabytków poprzemysłowych w Polsce – osiągnięcia i porażki
    Difficult revitalisation of post-industrial monuments in Poland – achievements and failures
    Autorzy:
    Walczak, Bartosz M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20874565.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    rewitalizacja
    dziedzictwo poprzemysłowe
    ochrona i konserwacja zabytków
    revitalisation
    post-industrial heritage
    protection and conservation of monuments
    Opis:
    Niniejszy artykuł stanowi przegląd przeprowadzonych w ostatnich latach realizacji projektów rewitalizacyjnych, dotyczących obszarów i obiektów poprzemysłowych, z podziałem na główne gałęzie przemysłu. W zestawieniu uwzględniono także inżynierię miejską i osiedla robotnicze. W pierwszej kolejności wskazano na istotne różnice między działaniami konserwatorskimi a rewitalizacyjnymi. Została też uwypuklona specyfika dziedzictwa przemysłowego, ze szczególnym uwzględnieniem zjawisk wynikających z przebiegu industrializacji w okresie gospodarki socjalistycznej, a następnie czynników związanych z transformacją ustrojową. Bardzo mocno podkreślono, że nie tylko powstanie obiektów było ściśle powiązane z procesami społeczno-gospodarczymi. Zależy od nich także skuteczna ochrona dziedzictwa przemysłowego, co oznacza, iż w odniesieniu do terenów poprzemysłowych konieczna jest integracja rewitalizacji i konserwacji zabytków. Wskazano również niedostatki zrealizowanych przedsięwzięć wynikające z faktu, że zabytki przemysłu wciąż są postrzegane przede wszystkim jako architektoniczne pozostałości dawnych fabryk, a nie jako kompleksy składające się z procesów technologicznych prowadzonych z wykorzystaniem zespołu urządzeń, gdzie budynki stanowią jedynie obudowy realizowanych technologii wytwarzania, co ma z kolei istotne znaczenie dla prawidłowej oceny ich wartości. W zakończeniu zwrócono uwagę na wyzwania, z jakimi w najbliższej przyszłości trzeba się będzie zmierzyć, szczególnie w zakresie ochrony i adaptacji powojennych obiektów przemysłowych.
    This article provides an overview of the implementation of revitalisation projects of recent years concerning post-industrial areas and facilities, with a division into the main industries. Urban engineering and workers’ housing estates are also included. The article first points out the important differences between conservation and revitalisation activities. The specificity of the industrial heritage is also highlighted, with particular reference to the phenomena resulting from the course of industrialisation during the socialist economy and, subsequently, from the factors associated with the systemic transformation. It is very strongly emphasised that not only the creation of the facilities was closely linked to socio-economic processes. Effective preservation of industrial heritage also depends on them, which means that the integration of revitalisation and conservation of monuments is necessary with regard to post-industrial areas. The shortcomings of the completed projects have also been pointed out, resulting from the fact that industrial monuments are still perceived primarily as architectural remnants of former factories rather than as complexes created by technological processes carried out with the use of equipment, where the buildings are merely enclosures of manufacturing technologies. This, in turn, is important for the correct assessment of their value. The conclusion highlights the challenges to be faced in the near future, particularly in the protection and adaptation of post-war industrial objects.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2022, 1; 7-28
    0029-8247
    2956-6606
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dokonania konserwatorskie prof. Alfreda Majewskiego w Krakowie
    Autorzy:
    Wójcik-Łużycki, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217408.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    Majewski Alfred
    konserwator
    konserwacja zabytków
    rewaloryzacja
    Kraków
    zamki Małopolski
    conservator
    conservation of monuments
    revaluation
    Malopolska castles
    Opis:
    Powszechnie znany z inicjowania i przeprowadzenia rewaloryzacji szeregu zamków małopolskich (m.in. Pieskowa Skała, Wiśnicz, Krasiczyn, Baranów Sandomierski, Przecław, Niedzica, Sucha Beskidzka, Ujazd) prof. dr hab. inż. arch. Alfred Majewski (1907-1998), absolwent Politechniki Lwowskiej, którego początki pracy na rzecz ochrony czołowych polskich zabytków architektury wiążą się z jego rodzinnymi stronami i okresem międzywojennym, w roku 1947 trafił do Krakowa, by związać się z królewskim miastem i wzgórzem wawelskim do końca życia. Początkowo Majewski objął funkcję zastępcy dyrektora Kierownictwa Odnowienia Zamku Królewskiego na Wawelu (dalej: KOZK) prof. Witolda Minkiewicza, by od 1951 roku aż do przejścia na emeryturę w roku 1983 zostać szefem tej najstarszej polskiej firmy konserwatorskiej.
    Widely known for initiating and carrying out a series of locks restoration of Malopolska (including Pieskowa Rock, Wisnicz, Krasiczyn, rams Sandomierz, Przeclaw, Niedzica, dry Beskid, Ujazd) prof. dr hab. Eng. architect Alfred Majewski (1907-1998), a graduate of the Technical University of Lviv, the origins of which work for the protection of the leading Polish architectural landmarks associated with his family and the period between the parties, in 1947 came to Krakow to tie up with the royal town and Wawel Hill the end of life. Initially, Majewski took the position of Deputy Director of Management Renewal Wawel Castle (the goat) prof. Witold Minkiewicz that since 1951 until his retirement in 1983 to become head of the oldest Polish company conservator.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2007, 21; 96-101
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Komunikat - monachijski kongres IIC
    Autorzy:
    Bogdanowska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217192.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    Międzynarodowy Instytut Konserwacji Zabytków
    konserwacja zabytków
    konferencja
    International Institute for Conservation of Historic and Artistic Works
    conservation of monuments
    conference
    IIC
    Opis:
    W dniach 28 sierpnia - 1 września 2006 roku odbyła się w Monachium 21. Międzynarodowa konferencja organizacji skupiającej konserwatorów z całego świata - International Institute for Conservation of Historic and Artistic Works (IIC), znanej przede wszystkim z wydawanego od ponad 50 lat prestiżowego magazynu Studies in Conservation. Współorganizatorem przedsięwzięcia był monachijski Instytut Maxa Dörnera, działający pod auspicjami Bayerische Staatsgemäldesammlungen. Temat obrad został sformułowany następująco: Obiekt i jego kontekst: Przekraczając granice konserwacji. Wykłady odbywały się w Auditorium Maximum monachijskiego Uniwersytetu Technicznego. Każda sesja składała się z czterech wystąpień, co razem dało liczbę ponad czterdziestu bardzo interesujących i różnorodnych prezentacji. Po każdym referacie był czas na pytania, które niejednokrotnie wywoływały żarliwą dyskusję, tym ciekawszą, że w konferencji brało udział ponad 450 konserwatorów z całego świata. Wszystkie wystąpienia i treść ponad 40 posterów zawarte zostały w towarzyszącym konferencji wydawnictwie. W niniejszym komunikacie przedstawionych zostanie kilka wybranych wątków powracających w trakcie obrad; ilustrują one niektóre z tendencji i rozterek, przed którymi staje światowa konserwacja.
    On August 28 - September 1, 2006 was held in Munich 21 International conference organization bringing together conservationists from around the world - International Institute for Conservation of Historic and Artistic Works (IIC), known primarily issued more than 50 years the prestigious magazine Studies in Conservation. Project was co-organized by the Munich Institute of the Max Dorner, under the auspices of the Bayerische Staatsgemäldesammlungen. Subject agenda was worded as follows: Object and its context: Crossing borders maintenance.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2007, 21; 64-67
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odbudowane Stare Miasto i zabytki Warszawy w ocenie zagranicznych konserwatorów
    Autorzy:
    Barański, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/218568.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    konserwacja zabytków
    prace konserwatorskie
    Warszawa
    Stare Miasto w Warszawie
    ocena
    conservation of monuments
    conservation work
    Warsaw
    Old Town of Warsaw
    evaluation
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2003, 13; 55-61
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Methods of education supporting conversion of farm buildings in rural areas on the non-agriculture functions
    Metody edukacyjne wspierające przekształcenia obiektów gospodarczych na obszarach wiejskich na funkcje nierolnicze
    Autorzy:
    Florysiak, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/370246.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
    Tematy:
    adaptation
    conservation of monuments
    education
    farm buildings
    rural areas
    adaptacja
    edukacja
    konserwacja zabytków
    obiekty gospodarcze
    tereny wiejskie
    Opis:
    Education is one of the tools that can affect on changes in the cultural environment at the national, regional or local level in positive way. The article addresses the issue of educational methods used by the state authorities of the Netherlands, England and Germany that support the conversion of farm buildings into non-agricultural functions in rural areas.
    Edukacja jest jednym z narzędzi, które w pozytywny sposób mogą wpływać na zmiany w środowisku kulturowym na poziomie krajowym, regionalnym czy lokalnym. W artykule podjęto zagadnienie metod edukacyjnych stosowanych przez organy państwowe Holandii, Anglii i Niemiec wpierające przekształcenia obiektów gospodarczych na funkcje pozarolnicze na obszarach wiejskich.
    Źródło:
    Przestrzeń i Forma; 2018, 35; 91-104
    1895-3247
    2391-7725
    Pojawia się w:
    Przestrzeń i Forma
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konserwacja drewnianej architektury wernakularnej – wnioski i doświadczenia z przeprowadzonych prac
    Autorzy:
    Kłoda, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/390899.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
    Tematy:
    konserwacja zabytków
    architektura drewniana
    konstrukcje drewniane
    ciesielstwo tradycyjne
    conservation of monuments
    wooden architecture
    wooden structures
    traditional carpentry
    Opis:
    Techniczne i konserwatorskie problemy ochrony drewnianej architektury wernakularnej przedstawione są na przykładzie przeprowadzonych zintegrowanych prac konserwatorskich. Prezentowane są wnioski i doświadczenia z 30-letniej praktyki przy konserwacji zabytkowych konstrukcji drewnianych. Z pozycji praktyki konserwatorskiej przedstawione są najważniejsze zagrożenia techniczne, społeczne i formalne dla zachowania drewnianej architektury wernakularnej. Omówiono szczegółowo stan zachowania i przyczyny zniszczeń oraz zakres konserwacji najważniejszych elementów zabytkowych konstrukcji drewnianych: fundamentów, płaszczy kamiennych, podwalin, ścian, więźb dachowych, poszyć dachowych. Wskazano metody, techniki i materiały stosowane w konserwacji zabytków budownictwa drewnianego. W podsumowaniu przedstawione są wnioski określające warunki niezbędne dla podejmowaniu skutecznych działań konserwatorskich. Poruszane są zagadnienia kompetencji, odpowiedzialności i integracji działań.
    Technical problems of the protection and conservation of wooden vernacular architecture are illustrated in the example of integrated conservation work carried out. Presented are the findings and experience from 30 years of practice in the restoration of historic wooden structures. From the position of conservation practice are the main threat technical, social and formal for the preservation of wooden vernacular architecture. Discussed in detail the state of preservation and causes of damage and the scope of maintenance of the most important elements of historic timber structures: foundations, coats stone foundations, walls, roof rafters, underroofs. Mentioned methods, techniques and materials used in the preservation of monuments of wooden architecture. The summary is presented proposals setting out the conditions necessary for taking effective action conservation. It touches issues of competence, accountability and integration of activities.
    Źródło:
    Budownictwo i Architektura; 2015, 14, 4; 67-77
    1899-0665
    Pojawia się w:
    Budownictwo i Architektura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Domek Loretański w Gołębiu. Dziedzictwo utracone
    The Loreto Holy House in Gołąb. Lost heritage
    Autorzy:
    Michalska, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/293924.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    Dom Loretański w Gołębiu
    renesans lubelski
    renowacja
    konserwacja zabytków
    Loretto Chapel in Gołąb
    Lublin Rennaisance Style
    renovation
    conservation of monuments
    Opis:
    Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na nieudane prace konserwatorskie na obszarze Lubelszczyzny, której „marką kulturową” jest manierystyczna architektura sakralna i świecka. Jednym z cennych obiektów stylu nazwanego „renesansem lubelskim” jest unikatowa w formie i symbolice Kaplica Loretańska w Gołębiu (pow. puławski). Poddana zabiegom renowacyjnym w latach 2011–2012 utraciła wiele w zakresie substancji zabytkowej. Dowodem jest porównanie stanu zabytku sprzed prac konserwatorskich z obecnym. Autorka próbuje odpowiedzieć na pytanie o przyczyny przeprowadzania obecnie prac konserwatorskich, jak się wydaje, z pominięciem ustawowo regulowanych procedur na kolejnych etapach takich zadań.
    The main aim of this article is to draw attention to unsuccessful renovation works in the Lublin Region. The Lublin Region is famous for Mannerist architecture. The Loretto Chapel in Gołąb near Puławy is one of the most precious masterpieces of the Lublin Renaissance style (local variety of Mannerism). The Loretto Chapel was renovated in 2011–2012. During that renovation it lost much of its authentic artistic matters. The proof for this statement can be a comparison between the condition before and after renovation. The author asks for the reasons for unprofessional renovation, which was carried out without necessary procedures prescribed by Polish law.
    Źródło:
    Architectus; 2016, 1 (45); 49-58
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Barok i rokoko na Łotwie. Pałac książąt Kurlandii w Jełgawie. Kartki z dziejów budowy i konserwacji
    Autorzy:
    Tołłoczko, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/218031.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    barok
    Rokoko
    Łotwa
    Pałac Książąt Kurlandii w Jełgawie
    konserwacja zabytków
    Baroque
    Rococo
    Latvia
    Palace of the Dukes of Courland in Jelgava
    conservation of monuments
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2006, 20; 17-22
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Winiarnia w XIX-wiecznej wieży artyleryjskiej. Koncepcja adaptacji Turm Reduit do nowej funkcji oraz zagospodarowania zachodniego krańca Ostrowa Tumskiego w Głogowie
    A wine cellar in a nineteenth-century artillery tower. The concept of adapting a ‘Turm Reduit’ to a new function and the development of the western end of the Isle of Ostrów Tumski in Głogów
    Autorzy:
    Krawiec, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21151106.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    adaptacja zabytków
    Twierdza Głogów
    wieża artyleryjska
    Turm Reduit
    winnica
    fortyfikacje
    enologia
    enoturystyka
    konserwacja zabytków
    adaptation of monuments
    Głogów Fortress
    artillery tower
    vineyard
    fortifications
    oenology
    enotourism
    conservation of monuments
    Opis:
    Niniejszy artykuł jest podsumowaniem wykonanej przez autorkę w 2018 roku pracy inżynierskiej, która została doceniona w ogólnopolskim konkursie „Dziedzictwo kulturowe jako zasób rozwojowy” (2021) – organizowanym przez Narodowy Instytut Dziedzictwa – na najlepszą pracę dyplomową dotyczącą współczesnej roli dziedzictwa kulturowego. Przedmiotem opracowania był projekt adaptacji XIX-wiecznej wieży artyleryjskiej w Twierdzy Głogów do współczesnej funkcji centrum szkoleniowego z bazą hotelową dla wytwórców win. W ostatnich latach polskie winiarstwo przeżywa swoisty renesans, wychodząc z cienia, którym tę szlachetną gałąź rolnictwa otoczył mrok minionego wieku. W obliczu intensywnie rozwijającego się rynku polskich producentów wyrobów winiarskich oraz w sytuacji, gdy coraz więcej zabytkowych obiektów fortyfikacyjnych niszczeje z powodu braku pomysłu na ich nową funkcję, zaproponowany program funkcjonalny zdaje się doskonale wpisywać w zapotrzebowanie regionu, a ceglana architektura fortu oddaje klimat tradycyjnej bodegi. Celem prezentowanego projektu było zagospodarowanie nieużytkowanej wieży artyleryjskiej i stworzenie całorocznego obiektu, który w wybranych okresach działałby jako centrum szkoleniowe plantatorów i naukowców zajmujących się ciągle jeszcze raczkującą enologią – winoznawstwem. Przez resztę roku obiekt pełniłby funkcję ośrodka enoturystycznego przeznaczonego dla turystów i mieszkańców poszukujących odpoczynku na łonie natury, otwartych na poznawanie i degustacje win oraz przysmaków lokalnej kuchni.
    This article is a summary of the engineering work carried out by the author in 2018 – a thesis that was acknowledged in the nationwide competition ‘Cultural heritage as a development resource’ (2021) – organized by the National Institute of Cultural Heritage – for the best diploma thesis on the contemporary role of cultural heritage. The subject of the study was an adaptation of the nineteenth-century artillery tower in the Głogów Fortress to its modern function as a training centre with a hotel facility for wine producers. In recent years, Polish winemaking, has undergone a renaissance, emerging from the shadows that had surrounded this noble branch of agriculture in the last century. In the face of the intensively developing market of Polish wine producers, and in a situation in which more and more historic fortifications are deteriorating due to the lack of ideas for their new role, the proposed scheme seems to correspond perfectly to the needs of the region, and the brick architecture of the fort reflects the atmosphere of a traditional bodega. The aim of the presented project was to revitalize the disused artillery tower and create a year-round facility which, in selected periods, would act as a training centre for growers and scientists involved in the still fledgling oenology – the study of wines. For the remainder of the year, the facility would serve as an enotourism centre for visitors and residents looking for a rest in the midst of nature, open to learning about and tasting wines and delicacies of local cuisine.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2022, 2; 151-168
    0029-8247
    2956-6606
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mozolne początki zmagań o ochronę zabytków w Galicji. Rozważania na marginesie najnowszej książki Tadeusza Łopatkiewicza
    The Arduous Beginnings of the Struggle for Monument Protection in Galicia. Reflections on the Margins of the Latest Book by Tadeusz Łopatkiewicz
    Autorzy:
    Laskowski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29433439.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
    Tematy:
    conservation of monuments
    monument protection system
    Ludwik Mieczysław Lubicz Potocki
    conservator’s diary
    Galicia
    Dukla
    Iwonicz
    Krosno
    Odrzykoń
    Rymanów
    Tadeusz Łopatkiewicz
    konserwacja zabytków
    system ochrony zabytków
    dziennik konserwatorski
    Galicja
    Opis:
    Artykuł zawiera rozważania na temat procesu rodzenia się i powolnego dojrzewania systemu ochrony zabytków w Galicji, jednym z krajów koronnych monarchii habsburskiej, zachodzącego w latach 60. i 70. XIX wieku. Jedną z kluczowym postaci tego czasu był Ludwik Mieczysław Lubicz Potocki, konserwator zabytków działający na terenie Galicji Wschodniej, obejmujący swoim działaniem 49 ówczesnych powiatów politycznych, w tym m.in. miasto Krosno i jego okolice. Punktem wyjścia do rozważań jest najnowsza (wydana w 2022 roku) książka autorstwa Tadeusza Łopatkiewicza poświęcona postaci tego konserwatora i jego działalności na terenie Krosna i okolic. Wspomniana książka przybliża postać samego konserwatora i koleje jego życia (ostatni rozdział), pokazuje tło, na jakim przyszło mu wzrastać, zdobywać wykształcenie i podejmować współpracę w zakresie odkrywania i interpretacji śladów przeszłości (rozdział pierwszy), prezentuje zręby rodzącego się systemu ochrony zabytków w monarchii habsburskiej, w tym w Galicji (rozdział drugi) oraz – co najważniejsze – w oparciu o odnalezione źródła przedstawia i precyzyjnie objaśnia dorobek Potockiego w zakresie urzędowej opieki nad zabytkami Galicji Wschodniej, ze szczególnym uwzględnieniem zabytków Krosna i okolic. Pracę uzupełniają: aneks źródłowy, bibliografia, indeksy i streszczenie w języku angielskim. Publikacja autorstwa Tadeusza Łopatkiewicza, owoc jego wieloletnich badań oraz poszukiwań archiwalnych i bibliotecznych, stanowi istotny przyczynek do nowej syntezy dziejów konserwatorstwa polskiego i ochrony zabytków na ziemiach Polski w XIX wieku. Elementem szczególnie cennym, odnalezionym przez autora książki i wykorzystanym pod kątem badanego miasta i jego okolic, jest Dziennik konserwatorski Potockiego, spisywany w latach 1866–1878, na kartach którego uwidaczniają się wszystkie blaski i cienie pracy ówczesnego konserwatora, znakomicie wydobyte i skomentowane przez Tadeusza Łopatkiewicza. Jest rzeczą konieczną, aby w najbliższym czasie źródło to zostało opublikowane i zinterpretowane w całości, najlepiej dzięki współpracy grona badaczy bliżej zajmujących się w ostatnim czasie osobą Ludwika Mieczysława Lubicz Potockiego, w tym Tadeusza Łopatkiewicza.
    The article reflects on the process of birth and slow maturation of the monument protection system in Galicia (one of the crown countries of the Habsburg monarchy), taking place in the 1860s and 1870s. One of the key figures of the time was Ludwik Mieczysław Lubicz Potocki, a conservator active in Eastern Galicia – an area covering 49 political districts of the time, including the town of Krosno and its surroundings. The starting point for the discussion is the latest book (published in 2022) by Tadeusz Łopatkiewicz dedicated to Potocki figure of this conservator and his activities in Krosno and the surrounding area. The book takes a closer look at the figure of the conservator himself and the vicissitudes of his life (the last chapter), shows the background against which he grew up, received his education and began to cooperate in discovering and interpreting traces of the past (chapter one), presents the foundations of the emerging system of historic monument protection in the Habsburg monarchy, including Galicia (chapter two) and, most importantly, based on the archival sources, presents and explains in detail Potocki’s achievements in the official care of historic monuments in Eastern Galicia, with particular emphasis on the monuments of Krosno and the surrounding area. The work is supplemented by a source appendix, bibliography, indexes, and an abstract in English. This publication by Tadeusz Łopatkiewicz, the fruit of his many years of research and archive and library searches, is an important contribution to a new synthesis of the history of the conservation and the protection of historical monuments in the Polish lands in the 19th century. A particularly valuable element, found by the book’s author and used from the perspective of the town and its surroundings under study, is Potocki’s Conservator’s Diary, written down between 1866 and 1878, on the pages of which all the glories and shadows of the conservator’s work of the time are visible, brilliantly brought out and commented on by Tadeusz Łopatkiewicz. It is imperative that this source have to be published and interpreted in its entirety in the near future, preferably through the collaboration of a group of researchers more closely involved in the person of Ludwik Mieczysław Lubicz Potocki in recent times, including Tadeusz Łopatkiewicz.  
    Źródło:
    Studia Pigoniana; 2022, 5, 5; 229-248
    2657-3261
    Pojawia się w:
    Studia Pigoniana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problematyka ikonograficzna, konstrukcyjna i konserwatorska siedemnastowiecznej ambony z kościoła parafialnego pw. św. Tomasza Apostoła w Nowym Mieście Lubawskim
    Autorzy:
    Pawłowska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/218340.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    ambona
    kazalnica
    prace konserwatorskie
    konserwacja zabytków
    kościół pw. Św. Tomasza Apostoła w Nowym Mieście Lubawskim
    Nowe Miasto Lubawskie
    pulpit
    conservation work
    conservation of monuments
    church. St. Thomas the Apostle in the Nowe Miasto Lubawskie
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2005, 18; 7-14
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ochrona podwodnego dziedzictwa kulturowego w świetle polskiego prawa ochrony zabytków – stan obecny i wnioski
    The protection of underwater cultural heritage in the light of the Polish law on the protection of historical monuments – current status and conclusions
    Autorzy:
    Kowalski, Wojciech Wiktor
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23203218.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    podwodne dziedzictwo kulturowe
    prawo ochrony zabytków
    prawo morskie
    zabytki podwodne
    underwater cultural heritage
    law on the conservation of historical monuments
    maritime law
    underwater monuments
    Opis:
    Artykuł jest poświęcony stanowi ochrony prawnej zabytków podwodnych w świetle aktualnego prawa ochrony zabytków, prawa morskiego i ratyfikowanej przez Polskę Konwencji UNESCO o ochronie podwodnego dziedzictwa kulturowego z 2001 roku. Autor identyfikuje szereg postępowań prawnych stosowanych w momencie odkrycia zabytku – w tym w trakcie robót budowlanych lub ziemnych, ewentualnie prowadzenia badań archeologicznych – a także znalezienia przypadkowego oraz w ramach poszukiwania ukrytych lub porzuconych zabytków ruchomych, w tym archeologicznych. Odnosi te sytuacje do środowiska morskiego, gdzie funkcję organu ochrony zabytków pełni dyrektor właściwego urzędu morskiego, stosujący odpowiednio przepisy prawa ochrony zabytków we współpracy ze służbą konserwatorską właściwą dla jego siedziby. Niezależnie od wspomnianych postępowań stosuje on także przepisy prawa morskiego, które określają dalsze procedury regulujące sposób działania na morzu, takie jak wykonywanie prac podwodnych, wydobywanie mienia z morza, przeszukiwanie wraków oraz płetwonurkowanie na wrakach statków. Przepisy te nie dotyczą bezpośrednio dziedzictwa, ale w sytuacji ujawnienia zabytku w trakcie któregoś z wymienionych działań przewidują – podobnie jak w wyżej wspomnianych sytuacjach – współdziałanie z administracją ochrony zabytków i włączenie stosowania przepisów o ich ochronie. W ostatniej części artykułu autor ocenia opisane procedury w świetle ratyfikowanej przez Polskę Konwencji UNESCO i w ramach wniosków zgłasza postulaty de lege ferenda dotyczące dostosowania krajowego prawa do zasad tego aktu.
    The article is devoted to the state of the legal protection of underwater historical monuments in the light of the current monument protection law, maritime law and the 2001 UNESCO Convention on the Protection of Underwater Cultural Heritage ratified by Poland. The author identifies a number of legal proceedings applied at the time of discovery of a monument – including during construction work or earthworks, or potentially undertaking archaeological research – as well as artefacts discovered by accident or when searching for concealed or abandoned movable objects, including archaeological ones. He applies these situations to the marine environment, where the role of the monument protection authority is performed by the director of the relevant maritime office, who applies the provisions of the monument protection law accordingly, in cooperation with the conservation service with the appropriate jurisdiction. Irrespective of the aforementioned proceedings, he also applies the provisions of the Maritime Law, which sets out further procedures for operating at sea, such as performing underwater work, extracting objects from the sea, searching wreck sites and shipwreck diving. These regulations do not apply directly to cultural heritage, but should an artefact be discovered in the course of any of the aforementioned activities, they provide, as in the situations mentioned above, for interaction with the Administration for the Protection of Monuments and the application of the regulations for their protection. In the last part of the article, the author evaluates the procedures described in the light of the UNESCO Convention ratified by Poland and, as part of the conclusions, makes de lege ferenda proposals for adapting national law to the principles of this act.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2023, 2; 49-69
    0029-8247
    2956-6606
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zamki krzyżackie na ziemi chełmińskiej w świetle najnowszych badań wybranych obiektów
    Teutonic order castles in the Chełm region in the light of new research of selected subjects
    Autorzy:
    Wiewióra, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1366527.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    archeologia
    architektura średniowieczna
    architektura obronna
    Krzyżacy
    zamki
    konserwacja i ochrona zabytków
    archaeology
    medieval architecture
    defence architecture
    Teutonic Knights
    castles
    conservation and preservation of monuments
    Opis:
    Problematyka badawcza dotycząca architektury zamków krzyżackich na ziemi chełmińskiej od dawna cieszy sie niesłabnącą popularnością. Jednak w ograniczonym stopniu opracowania te oparte są na wynikach systematycznych badań archeologiczno-architektonicznych. Zamki krzyżackie na ziemi chełmińskiej są nie tylko architektonicznym, ale przede wszystkim historycznym i artystycznym fenomenem. Mimo niewątpliwych wartości kulturalnych, symbolicznych, artystycznych i historycznych do tej pory nie zrealizowano szerokiego, interdyscyplinarnego programu badawczego obejmującego szczegółowe studia nad architekturą, sztuką, warsztatem budowlanym i szerzej - kulturą materialną. W artykule przedstawiono najistotniejsze wyniki badań zainicjowanych w 2005 r. Celem programu badawczego, realizowanego przez Zakład Archeologii Architektury Instytutu Archeologii UMK w Toruniu, jest analiza architektoniczna i archeologiczna zamków funkcjonujących na terenie państwa krzyżackiego na ziemi chełmińskiej. W tekście omówiono najnowsze wyniki badań archeologicznych zamków w Grudziądzu, Wąbrzeźnie, Papowie Biskupim i Radzyniu Chełmińskim.
    Research on the architecture of castles in Chelmno Land is becoming more popular. This is evidenced by numerous publications both scientific and popular, dedicated to the Teutonic Knights history of architecture in general and especially defense architecture. No systematic archaeological and architectural studies have yet been made. The castles of the Teutonic Knights at Chelmno Land display unique architectural features; their historical and artistic identity distinguishes this region from all the other areas in Poland. A broad, interdisciplinary research program is required, involving a detailed study of the architecture, art, and a study of their construction techniques. Since 2005, a research program has been under way examining the architecture and archeology of the castles built by the Teutonic Knights at Chełmno Land. (Nicolaus Copernicus University in Torun, Institute of Archaeology, Department of Archaeology of Architecture.) The aim of the research program was to preserve the remains of both Grudziądz and Wąbrzeźno castles and to initiate a broader discussion about forms and phases of the construction of these facilities. Previous sources of knowledge about these castles came exclusively from historical or iconographical sources. Earlier research programs included two other castles (Radzyń Chelminski and Papowo Biskupie). The research attempted to review arrangements for settlement, layout plans, building forms, etc. and what were the forms of settlements before the arrival of Teutonic Knights. The aim of this project is to start interdisciplinary studies of the Teutonic castles at Chelmno Land combining history, architecture, art and material culture. An important goal will be to create a professional research program. Research already completed, has revealed new archaeological and architectural findings; this should lead to a new conservation program which must restore ancient monuments and secure exposed walls - those both visible on the surface and those that are under the earth's surface.
    Źródło:
    Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2013, 58, 1; 97-123
    0023-5865
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jaki system ochrony zabytków? Pytania bez odpowiedzi…
    What is the system of monument protection? Unanswered questions ...
    Autorzy:
    Gawlicki, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/114014.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
    Tematy:
    conservation and protection of monuments and sites
    monument protection system
    monument protection law
    konserwacja i ochrona zabytków i miejsc
    system ochrony zabytków
    prawo ochrony zabytków
    Opis:
    The Act of 23 July 2003 on the Protection and Guardianship of Monuments has never been flawless and the historic preservation milieu has been aware of the consequently deteriorating monument protection system. This article explores the following problems existing in the area of cultural heritage: description and evaluation of cultural heritage, document production rules, sources of financing works carried out to heritage, effectiveness of legal processes, professional development of members of staff, organisational structure of historic preservation offices, and cooperation opportunities on different levels of state and local government administration bodies dealing with protection of monuments and sites. While reading questions provided in this article, one may be willing to ponder on directions of expected changes and ways of introducing them in Poland.
    Źródło:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2016, 1; 61-70
    2543-6422
    Pojawia się w:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prace konserwatorskie w Bieczu w ostatnim dziesięcioleciu
    Autorzy:
    Gaczoł, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217297.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    prace konserwatorskie
    Biecz
    konserwacja
    ochrona zabytków
    conservation work
    protection of historical monuments
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2003, 14; 68-76
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The reconstruction of monuments after World War II and the modern tendencies in the process of their revalorization presented using the example of the Pomeranian Dukes Castle and the St. James Arch Cathedral
    Odbudowa zabytków po II wojnie światowej a współczesne tendencje w procesie ich rewaloryzacji na przykładzie Zamku Książąt Pomorskich i Katedry św. Jakuba w Szczecinie
    Autorzy:
    Gołębiewski, Jakub Ignacy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/370270.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
    Tematy:
    city reconstruction
    conservation doctrines
    protection of monuments
    doktryny konserwatorskie
    ochrona zabytków
    odbudowa miast
    Opis:
    The article presents the process of historical reconstruction and modern revalorization of two most important Szczecin monuments: the Pomeranian Dukes' Castle and the Cathedral of St. James the Apostle. In this context, an evolution of views regarding the form in which they will be passed on to future generations is shown.
    W artykule przedstawiono proces historycznej odbudowy oraz współczesnej rewaloryzacji dwóch najważniejszych szczecińskich zabytków: Zamku Książąt Pomorskich oraz Katedry pw. Św. Jakuba Apostoła. W tym kontekście ukazano ewolucję poglądów dotyczących formy zachowania tych obiektów dla przyszłych pokoleń.
    Źródło:
    Przestrzeń i Forma; 2020, 42; 273-286
    1895-3247
    2391-7725
    Pojawia się w:
    Przestrzeń i Forma
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prace konserwatorskie, a klasyfikacja zabytków
    Conservation works and the classification of monuments
    Autorzy:
    Korpała, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/114006.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
    Tematy:
    conservation works
    classification of historic monuments and sites
    prace konserwatorskie
    klasyfikacja zabytków i miejsc
    Opis:
    Value assessment of historic monuments and sites and their classification are affected by conservation works and the impact they exert on elements of historical significance. Whether a historic monument or site can be still considered evidence of a past epoch depends on the scope of conservation works carried out in this asset. Works conducted in appropriate manner provide new information about the past. Additionally, a historic monument or site is attributed new values - not only aesthetic and functional but also the historical ones. This allows for changing their classification. Therefore, the role that the results of conservation works play in classification of historic monuments and sites has been particularly emphasised. The author of this article ponders upon whether layers of the previously carried out conservation works as well as their effects can be the reason for redoing value assessment and re-classifying a historic monument or site. These deliberations provided a basis for drawing conclusions and producing recommendations pertaining to the influence that conservation works and layers created as their result exert on the actions taken by historic preservation offices supervising these works. For this reason, the present classification should include the following: – increasing the importance of historic monuments and sites which have not been transformed at all or have been slightly modified This concerns historic monuments and sites which are typical of their epoch, e.g. tenement houses, palaces, industrial plants, etc. – valuable layers and elements created in the course of conservation works, which should be preserved and, prior to issuing permits by historic preservation office and launching conservation works, assessed in terms of their values. These elements should be preserved in order to place these assets under a different class, usually of a higher rank. Preserving elements created in the course of formerly conducted conservation works and resulting in forming multiple layers is compliant with the currently applied conservation theory, which no longer accepts purist methods as a way of preserving monuments and sites. Due to this, it is possible to preserve the evidence of conservation works and take care of historic monuments and sites in order to preserve them for future generations.
    Źródło:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2016, 2; 67-78
    2543-6422
    Pojawia się w:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ochrona konserwatorska kaplic w Pińczowie, Morawicy i Wilczynie
    Conservation protection of chapels in Pińczów, Morawica and Wilczyn
    Autorzy:
    Doroz-Turek, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/2206364.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    zabytek
    architektura
    obiekty sakralne
    konserwacja
    ochrona zabytków
    monument
    architecture
    religious buildings
    conservation
    protection of monuments
    Opis:
    W publikacji autorka przedstawia problem ochrony konserwatorskiej na przykładzie budowli sakralnych wpisanych do rejestru zabytków. Autorka przeprowadziła kwerendę historyczną kaplic i prowadzonych w nich prac konserwatorskich oraz przedstawiła stan obecny każdej z nich. Na podstawie dokonanej analizy zebranego materiału wyciągnęła wnioski o różnym stopniu zachowania obiektów związanym z odmienną opieką i ochroną obiektów o podobnej skali i pierwotnej funkcji.
    In the publication the author presents the problem of protection and conservation on the example of sacred objects entered in the register of monuments. The author conducted a query of historical chapels and the conducting of their restoration works and also presented the existing state of each of them. Based on the analysis of the collected material the author has learned of the varying degrees of preservation associated with different care and protection of objects of a similar scale and original function.
    Źródło:
    Dziedzictwo architektoniczne. Rekonstrukcje i badania obiektów zabytkowych; 178-187
    9788374939805
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Place of cultural heritage in the contemporary image of Jarosław
    Miejsce dziedzictwa kulturowego we współczesnym obrazie Jarosławia
    Autorzy:
    Kobylarczyk, Justyna
    Hryniewicz, Małgorzata
    Krupa, Michał
    Mamedov, Alirza
    Marchwiński, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2171882.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    Jarosław
    monuments of architecture
    urban planning
    cultural identity
    heritage
    conservation
    zabytek architektury
    zabytek urbanistyki
    tożsamość kulturowa
    ochrona konserwatorska
    Opis:
    This article concerns the cultural heritage of the town of Jarosław. Jarosław is a medieval town, first located in 1323 and for a second time about fifty years later by Prince Władysław Opolczyk. The paper focuses on two problem groups. The first concerns the history of Jarosław, Poland, and its monuments, and the second concerns the contemporary image of this city. It is difficult to analyze these matters separately without accounting for the specificity of the region where the city is located. At present, although Jarosław’s role in the country is insignificant, it is perceived as a major economic, cultural and educational center in the Subcarpathian Voivodeship. The contemporary image of the city is inseparably tied with the material assets of cultural heritage - its architectural and urban monuments, as well as its tourism assets.
    Artykuł dotyczy dziedzictwo kulturowego miasta Jarosławia. Jarosław jest średniowiecznym ośrodkiem miejskim, lokowanym po raz zapewne w roku 1323 i powtórnie około 50 lat później przez księcia Władysława Opolczyka. Obecnie ośrodek leży w granicach województwa podkarpackiego i jest siedzibą powiatu oraz gminy. W artykule skupiono się na dwóch grupach problemowych: pierwsza dotyczy historii Jarosławia i jego zabytków, druga współczesnego wizerunku miasta. Trudno jest analizować każde z tych zagadnień osobno, nie biorąc pod uwagi specyfiki regionu, w którym miasto jest położone. Obecnie, choć jego rola w skali kraju jest niewielka, to w województwie podkarpackim Jarosław jest postrzegany jako ważny ośrodek gospodarczy i kulturalno-oświatowy. Współczesny wizerunek miasta wiąże się nierozerwalnie z materialnym zasobem dziedzictwa kulturowego – jego zabytkami architektury i urbanistyki, a także walorami turystycznymi.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2022, 70; 64--70
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Co chcemy chronić? Refleksje na temat kryteriów obejmowania zabytku ochroną konserwatorską
    What do we want to protect? Thoughts on the criteria for putting a monument under conservation protection
    Autorzy:
    Brudnicki, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23203213.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    zabytek
    wpis do rejestru zabytków
    ujęcie zabytku w ewidencji zabytków
    waloryzacja zabytków
    klasyfikacja zabytków
    kryteria objęcia zabytku ochroną konserwatorską
    monument
    entry in the register of monuments
    criteria for putting a monument under conservation protection
    classification of monuments
    inclusion of a monument in the records of monuments
    valorization of monuments
    Opis:
    W związku z dwudziestoleciem obowiązywania Ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami autor stawia zasadnicze pytania dotyczące przedmiotu ochrony prawnej, to jest rozumienia prawnej definicji zabytku, granicy oddzielającej zabytki od innych obiektów dawnych oraz kryteriów przesądzających o tym, który obiekt winien trafić do rejestru zabytków, a który – jedynie do wojewódzkiej lub gminnej ewidencji zabytków. W poszukiwaniu odpowiedzi w pierwszej kolejności prześledzono przepisy ustawy i przeanalizowano poszczególne kategorie zabytków w kontekście zakresu przyznanej ochrony prawnej oraz kryteria, na których podstawie dany obiekt ma być kwalifikowany do określonej kategorii. Następnie omówiono prowadzony w ostatnich latach dyskurs przedstawicieli środowiska konserwatorskiego, który dotyczył zagadnień związanych z wartościowaniem zabytków, w tym prac nad ujednolicaniem kryteriów waloryzacji. Przedstawiono także zróżnicowane stanowiska w kwestii kryteriów wpisania zabytku do rejestru, prezentowane w decyzjach organów ochrony zabytków oraz w orzecznictwie sądów administracyjnych. Rezultatem prowadzonej analizy są krytyczne wnioski dotyczące braku jednolitych i powszechnie zrozumiałych standardów oceny zasobu zabytkowego i sposobu interpretacji prawnego pojęcia zabytku oraz niejasnych kryteriów mających przesądzać o tym, który obiekt winien trafić do rejestru zabytków. Artykuł wieńczą refleksje na temat działań, które w ocenie autora winny zostać podjęte, by uporządkować proces wartościowania zabytków.
    In conjunction with the twentieth anniversary of the Act of 23 July 2003 on the protection and care of historical monuments, the author raises some fundamental questions concerning the subject of legal protection, that is, the understanding of the legal definition of a monument, the borderline separating monuments from other historical objects, and the criteria determining which objects should be included in the central register of monuments, and which should only be included in voivodship or municipal records of monuments. In order to find an answer, first the provisions of the Act were examined, and the various categories of monuments analysed with regard to the scope of legal protection provided and the criteria for qualifying them to a particular category. Then the discourse that has been taking place in recent years among representatives of the conservation community is discussed; this concerns issues related to the valuation of monuments, including work on standardizing the criteria for their valorization. Also presented are the differing views on the issue of the criteria for entering a monument in the register, as expressed in the decisions of monument protection authorities and in the rulings of administrative courts. The result of the analysis is a critique of the lack of consistent and generally understood standards for the evaluation of historic monuments and how the legal concept of a monument should be interpreted, as well as vague criteria to determine which objects should be included in the register of monuments. The article concludes with reflections on actions which, in the author’s opinion, should be taken to organize the process of valuation of monuments.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2023, 2; 9-34
    0029-8247
    2956-6606
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konserwacja i odbudowa zamków, pałaców i dworów Kotliny Jeleniogórskiej w XIX i XX wieku. Wybrane zagadnienia
    Conservation and reconstruction of castles, palaces and manor houses of Jelenia Góra Valley in the 19th and 20th centuries. Selected issues
    Autorzy:
    Marcinów, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/539506.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    ochrona zabytków
    doktryny konserwatorskie
    prace budowlano-konserwatorskie
    zamki
    dwory
    pałace
    Kotlina Jeleniogórska
    protection of monuments
    conservation doctrines
    construction and conservation works
    castles
    manor houses
    palaces
    Jelenia Góra Valley
    Opis:
    35 castles, manor houses and palaces, differing in construction time, architecture, historic values and conservation status are found in the Jelenia Góra Valley. The 19th century, the time of creating first conservation doctrines, was a period when construction works in the discussed residences were carried out without respect to the original historic fabric. Such activities were made possible by the legal situation of monuments in Prussia. In that period, official protection of older buildings belonging to private owners practically did not exist. Due to high artistic value, particular protection was provided to the Chojnik castle and the tower manor in Siedlęcin. In other residences, respect for their historic substance usually depended on the recognition and awareness of dealing with a precious building exhibited by architects and investors. In those times, modernisation of residences, bestowing them with a more representative form and reconstructing them in a fashionable historicising style was valued the most. Around the middle of the 19th century, both in Prussia and in other European countries, Eugène Emmanuel Viollet-le- Duc’s opinions concerning restoration and purification gained popularity. When it comes to the discussed area, we can find examples of restoring stylistic uniformity of Karpniki and Miłków residences. The first critical opinions concerning historicism and restoration appeared in Prussia in 1860s. However, a significant change in viewpoints took place at the end of the 19th century. Despite appreciation of the value of authenticity of the historic substance by theoreticians, this was not reflected in practical activities concerning castles, manor houses and palaces of the Jelenia Góra Valley. As regards protection of monuments of the Silesian province, a substantial change occurred in 1932, when Günther Grundmann, an art historian, took the office of the conservator. Selecting an art historian instead of an architect to this position attested the willingness to dissociate from former reconstructions of monuments and thorough conversions. Significant interest in age-old residences was evident in the Third Reich. They began to be used for propaganda purposes. From the beginning, the authorities were interested in taking over of these buildings for use; they installed there training centres, SS rest houses and research institutions. A post-war problem of reconstruction of destroyed monuments did not concern castles, manor houses and palaces of the Jelenia Góra Valley. The buildings survived the World War II in good shape, owing to which they quickly found new users. Nearly all residences were located in the countryside, therefore the majority of objects were transferred to state enterprises subordinate to the Ministry of Agriculture and Agricultural Reforms. Historic buildings were adapted to flats for workers and administration offices. During the introduction of new functions, interiors of the residences were often thoroughly redesigned. Valuable buildings began to be improperly used, without regular renovations. They were utilised as long as their technical condition allowed it. After abandonment, the buildings often fell victim of robberies and devastation. After 1989, when the new political system was established in Poland, State Agricultural Holdings were liquidated and their property was taken over by the Agricultural Property Agency of the State Treasury, established in 1991, which quickly decided to sell residences under its jurisdiction. Interest in purchasing these buildings soared under the new system. At the beginning, there were cases when somebody bought a monument, but refrained from renovating it. However, after several years better days came. These buildings began to be purchased by persons aware of the necessary workload and, most of all, having adequate capital at their disposal to perform indispensable tasks. In the 21st century such residences are most often bought by investors who adapt them to luxurious hotels. Due to the absence of original interiors in most buildings, new arrangement of rooms is made in a historicising style. Former residences adapted to hotel functions are often very rapidly renovated, so that they could be put to use as quickly as possible. It often leads to a situation, where the issue of preserving historical values and high degree of authenticity is pushed into the background. What prevails, is the wish to obtain the highest value in use. However, owing to such activities, many historic castles, manor houses and palaces of the Jelenia Góra Valley have been protected from falling to utter pieces.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2015, 2; 41-63
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dzieje odbudowy mozaikowej figury Madonny w zamku malborskim
    The story of the reconstruction of the mosaic figure of the Madonna in Malbork castle
    Autorzy:
    Mierzwiński, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21150982.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    zamek w Malborku
    sztuka gotycka
    zniszczenia wojenne
    projekt konserwatorski
    ochrona zabytków
    Castle in Malbork
    Gothic art
    war damages
    conservation project
    protection of monuments
    Opis:
    Artykuł prezentuje dzieje kolosalnej figury Madonny z Dzieciątkiem z zewnętrznej niszy prezbiterium kościoła zamkowego w Malborku. Rzeźba powstała w pierwszej połowie XIV wieku jako kluczowy element zewnętrznej dekoracji malborskiego zespołu sakralnego i była największą rzeźbą średniowiecznej Europy. Jej wyjątkowość polegała nie tylko na rozmiarach, ale przede wszystkim na zewnętrznej okładzinie mozaikowej, którą została pokryta w drugiej połowie XIV wieku. W tekście skrótowo przedstawiono zniszczenie kościoła zamkowego wraz z figurą w trakcie II wojny światowej. Następnie opisano mozolne wydobywanie potłuczonych fragmentów posągu z gruzu i ich zabezpieczenie do czasów współczesnych. Przede wszystkim jednak zrelacjonowano odbudowę figury w latach 2014–2016 jako integralnego elementu kościoła zamkowego. Ukazano też kryteria, jakimi kierowało się kierownictwo Muzeum Zamkowego w tej kwestii i sposób postępowania restauratorów. Odtworzenie figury malborskiej Madonny w kształcie, jaką miała przed zniszczeniem, jest ewenementem konserwatorskim w skali europejskiej.
    The article presents the history of the colossal figure of the Madonna and Child in the outer niche of the presbytery of the castle church in Malbork. It was made in the first half of the fourteenth century as a key element of the external decoration of the Malbork sacred complex and was the largest sculpture in medieval Europe. It is unique not only because of its size but, above all, because of its external mosaic cladding which was covered over in the second half of the fourteenth century. The text briefly outlines the destruction of the castle church together with the statue during the Second World War. It then describes the laborious extraction of the broken fragments of the statue from the rubble and their preservation until modern times are described. More importantly, however, it recounts the reconstruction of the figure in the years 2014–2016 as an integral element of the castle church. The criteria adopted by the management of the Castle Museum in this matter and the manner in which the work of the restorers proceeded are also discussed. The reconstruction of the figure of the Madonna at Malbork Castle according to its original shape is an unprecedented accomplishment on a European scale.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2022, 2; 57-72
    0029-8247
    2956-6606
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z warsztatu okręgowych konserwatorów. O metodach pracy w krakowskim urzędzie konserwatorskim w dwudziestoleciu międzywojennym
    The atelier of district monument protection officers. About the methods of work in the Krakow Monument Protection Office in the interwar period
    Autorzy:
    Dettloff, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2104866.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    ochrona zabytków
    dwudziestolecie międzywojenne
    służby konserwatorskie
    dokumentacja
    inwentaryzacja
    konserwacja
    działania administracyjne
    narzędzia i metody
    preservation of historical monuments
    the interwar
    period
    monuments protection services
    documentation
    inventory
    conservation
    administrative activities
    tools and methods
    Opis:
    W Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym funkcjonowała służba konserwatorska w ramach administracji państwowej. Sprawowała ona nadzór nad zabytkami i ich konserwacją, prowadziła rejestr, dokumentację i inwentaryzację zabytków, udzielała fachowych opinii, uzgadniała projekty i programy robót, wydawała decyzje. Okręgowymi konserwatorami zabytków byli z reguły architekci i historycy sztuki. Posiadali oni niezbędną wiedzę merytoryczną, często także wykazywali się wielkim zaangażowaniem i pasją. Podstawową metodą i narzędziem konserwatorów były oględziny i opis zabytków, analiza wartości i ocena stanu zachowania oraz koniecznych prac. Niejednokrotnie, wobec braku publikacji i opracowań naukowych, notatki i zdjęcia sporządzane przez konserwatorów były pierwszą formą rozpoznania i dokumentacji tych obiektów. Materiały te miały służyć pomocą konserwatorom, a także naukowcom. Przy ważniejszych zadaniach konserwatorskich zwoływano komisje. Urząd konserwatora interweniował w koniecznych przypadkach. Niekiedy wskazywał konkretne rozwiązania. Efekty działań konserwatorów z okresu dwudziestolecia międzywojennego znacząco przyczyniły się do ochrony i uratowania wielu cennych obiektów zabytkowych. Na więcej nie pozwalał niski budżet urzędu oraz niskie dotacje, jakimi dysponowano. Utrudnieniem był także zbyt mały personel (zwykle 2-3 osoby na okręg – województwo). Zadania oraz metody działania okręgowych konserwatorów były niemal takie same, jak obecnie. To wówczas wypracowano podstawowe narzędzia i system pracy przy zabytkach – aktualne i niezawodne także dziś.
    In Poland in the interwar period there was a monument protection service within the state administration. It supervised the monuments and their conservation, kept a register, documentation and inventory of monuments, gave expert opinions, agreed on projects and work programmes and issued decisions. District monument protection officers were usually architects and art historians. They had the necessary knowledge and often showed great commitment and passion. The basic methods and tools of monument protection officers included visual inspections and description of monuments, analysis of their value and evaluation of the state of preservation and necessary works. Often, in the absence of publications and scientific studies, notes and photographs taken by monument protection officers were the first form of recognition and documentation of these objects. These materials were to help preservation officers, but also scientists. For more important conservation tasks, special committees were convened. The Monument Protection Office intervened where necessary. Sometimes it indicated specific solutions. The effects of monument protection officers’ activities in the interwar period significantly contributed to the protection and saving of many valuable historic buildings. The low budget of the Office and the low subsidies at its disposal did not allow for more. Insufficient staff (usually 2-3 people per district – voivodeship) was also a problem. The tasks and methods of work of district monument protection officers were similar to those applied nowadays. It was then that the basic tools and a system of work on monuments were developed – up-to-date and reliable even today.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2020, 1; 131-176
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przeszłość dla przyszłości: tysiącletnia Wiślica i jej materialne i niematerialne dziedzictwo. Pomnik historii jako forma opieki RP
    The past for the future: thousand-year-old Wiślica with its material and immaterial heritage. Monument of history as a form of state protection
    Autorzy:
    Kadłuczka, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217998.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    dziedzictwo kulturowe
    zabytki architektury i urbanistyki
    konserwacja
    ochrona i zarządzanie dziedzictwem
    Cultural heritage
    monuments of architecture and urban planning
    conservation
    heritage protection and management
    Opis:
    Wiślica, niewielka miejscowość położona malowniczo w dolinie Nidy, odzyskała w 2018 roku prawa miejskie, nadane jej jeszcze przez Władysława Łokietka. Niegdyś była znaczącym ośrodkiem w Polsce piastowskiej, związanym z tradycjami znanego w ówczesnej Europie państwa Wiślan, ale jej dziedzictwo zachowało się w zróżnicowanym stanie: od wspaniałej gotyckiej kolegiaty i Domu Długosza, poprzez relikty słynnej płyty orantów zachowanej w podziemiach kolegiaty i kilku romańskich i gotyckich kościołów, po zdegradowane „grodzisko na łąkach” z IX–X wieku i zapomniane palatia z rotundami na Regii. Obecnie Wiślica podjęła realizację ambitnego projektu przywrócenia dawnej jej świetności i powrotu na listę miejsc historycznych znaczących dla Polski i Europy.
    Wiślica, a small town located in the picturesque Nida Valley, originally received its town rights from King Władysław Łokietek (the Elbow-high) and regained them in 2018. It used to be an important centre in Poland under the Piast dynasty, continuing traditions of the Vistulan state acknowledged in Europe of the times, though its heritage has been preserved to a varying degree: from the magnificent Gothic collegiate church and the House of Długosz, through the relics of the famous Slab of Orants preserved under the collegiate church, and of a few Romanesque and Gothic churches, to the destroyed “hillfort in the meadows” from the 9ᵗʰ/10ᵗʰ century and forgotten palatia with rotundas in Regio. Currently Wiślica decided to implement an ambitious project to restore the town to its former glory and to re-enter the list of sites significant in the history of Poland and Europe.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2019, 60; 10-16
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jarosław - miasto przeszłości i przyszłości
    Jaroslaw - the city of past and future
    Autorzy:
    Dąbrowski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/262378.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    Jarosław
    podziemna trasa turystyczna
    pomniki historii
    prace górniczo-ratunkowe
    Rada Ochrony Zabytków
    Underground Touristic Route
    historical monuments
    save mining works
    Council of Monument's Conservation
    Opis:
    W artykule przedstawiono zarys historii miasta Jarosławia. Tematem wiodącym jest uratowanie zabytków miasta przez Zespół Naukowy Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie wspólnie z Przedsiębiorstwem Robót Górniczych w Bytomiu. W Jarosławiu po raz pierwszy zastosowano nowatorską metodę Z-S w celu zabezpieczenia trzykondygnacyjnych piwnic, do których przedostawała się woda opadowa, powodując zapadanie budynków Starego Miasta. Dzięki pracom specjalistycznym nie tylko uratowano od zagłady Jarosław, ale też 1 czerwca 1984 r. oddano do użytku 150-metrową Podziemną Trasę Turystyczną. Artykuł zawiera dane dotyczące kosztów prac zabezpieczających w latach 1956-1996, a także informacje o przyjęciu przez Radę Miasta Jarosławia Programu Rewitalizacji Obszaru Miejskiego Jarosławia na lata 2005-2013.
    In this monograph was given a short history of the town of Jarosław. The main subject is the process of saving the old town by the team of scientists from Akademia Górniczo-Hutnicza in Kraków together with the mining company from Bytom. That was here in Jarosław, where for the first time the new Z-S method was applied, in order to protect a three-storey underground basements against rain water destroing the buildings of the old town. Thanks to those specialist works not only the old town was saved, but also on the first of June 1984 150 meters of Tourist Underground Route was opened to the public. The article contains both information about costs of those protection works in years 1956-1996 and the details about the reception of The Jarosław Area Revitalization Programme in years 2005-2013 by Jarosław town council.
    Źródło:
    Geodezja / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2006, 12, 2; 199-206
    1234-6608
    Pojawia się w:
    Geodezja / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Razem czy osobno, czyli o potrzebie zintegrowanej ochrony dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego w działalności urzędów konserwatorskich
    Together or separately, i.e. the need for integrated protection of cultural and natural heritage in the activities of conservation offices
    Autorzy:
    Lewicki, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/113828.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
    Tematy:
    cultural heritage protection
    protection of monuments and sites
    natural heritage protection
    nature conservation
    environmental protection
    ochrona dziedzictwa kulturowego
    ochrona zabytków i miejsc
    ochrona dziedzictwa naturalnego
    ochrona przyrody
    ochrona środowiska
    Opis:
    Before 1945, protection of monu-ments and sites and nature conservation had beena single field. After this year, however, they were separated and hence, both fields are nowadays independent of each other and develop in different directions. It has been emphasised for a number of years that cooperation and symbiosis between protection of monuments and sites and nature conservation need to be improved. It has been even suggested that both fields, for which different offices and two ministries are responsible, should be joined. This aim needs to be achieved not only due to the ways in which these fields function but also in order to increase their importance. New legal acts which emphasise the significance of cultural and natural heritage in managing and shaping the surrounding areas have come into force. Moreover, descisions pertaining to protection of cultural and natural heritage became more important and the changes to the body of law and ownership rights resulted in these decisions being risen to higher rank. As cultural and natural heritage protection intertwine each other, it is necessary to introduce integrated protection in both fields. This necessityis emphasised not only in a considerable number of legal acts and international documents but also in practical solutions applied in offices whose members of staff are responsible for nature conservation and protection of historic monuments and sites. Integrated protection can be also a successful attempt at strengthening the increasingly ineffective monument protection system. Increased cooperation between these two fields as well as their connection can be a strong impetus to develop practical aspects in protection of cultural and natural herit-age. It can additionally result in creating new tools which government bodies would be able to use for protecting historic monuments and sites – it must be emphasised that this protection, in order to be effective and successful, needs to be adapted to the changing reality and needs to be ready to face challenges posed by the modern world.
    Źródło:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2016, 1; 85-92
    2543-6422
    Pojawia się w:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gloss to the Judgement of the Supreme Administrative Court of 8 May 2018 (II OSK 1926/17)
    Autorzy:
    Ostrowska, Anna
    Polanowski, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/618829.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    real estate monument
    provincial record of historical monuments
    provincial heritage conservation officer
    record card of the historical monument
    Code of Administrative Procedure
    general principles of administrative procedure
    principle of trust
    zabytek nieruchomy
    wojewódzka ewidencja zabytków
    wojewódzki konserwator zabytków
    karta ewidencyjna zabytku nieruchomego
    Kodeks postępowania administracyjnego
    zasady postępowania administracyjnego
    zasada zaufania
    Opis:
    By the judgement of 8 May 2018 (II OSK 1926/17), the Supreme Administrative Court dismissed the cassation appeal of the Lublin Provincial Heritage Conservation Officer against the judgement of the Voivodeship Administrative Court in Lublin of 6 April 2017 (II SA/Lu 1119/16), in which the Court found ineffective inclusion of a real estate monument record card (the area of the former Jewish cemetery in Biłgoraj at Maria Konopnicka Street) in the provincial record of historical monuments. The Supreme Administrative Court stressed that although the judgement under appeal was incorrectly reasoned, it was in accordance with the law since there were grounds for declaring the contested act ineffective. The aforementioned judgement deserves attention due to the fact that it expresses the position that it is impossible to apply the general principles of the Code of Administrative Procedure in the proceedings conducted by the provincial heritage conservation officer concerning the inclusion of the record card of a historical monument in the provincial record of monuments. The purpose of the gloss is to refer to this view.
    Wyrokiem z dnia 8 maja 2018 r. (II OSK 1926/17) Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 6 kwietnia 2017 r. (II SA/Lu 1119/16) stwierdzającego bezskuteczność czynności polegającej na włączeniu do wojewódzkiej ewidencji zabytków nieruchomości położonej w Biłgoraju przy ul. Marii Konopnickiej jako obszaru byłego cmentarza żydowskiego. NSA podkreślił, że choć zaskarżony wyrok został wadliwie uzasadniony, to odpowiada prawu, gdyż istniały podstawy do stwierdzenia bezskuteczności zaskarżonej czynności. Wyrok NSA zasługuje na uwagę, ponieważ wyraża stanowisko o braku możliwości stosowania przepisów ogólnych Kodeksu postępowania administracyjnego w postępowaniu prowadzonym przez wojewódzkiego konserwatora zabytków w przedmiocie włączenia karty ewidencyjnej zabytku do wojewódzkiej ewidencji zabytków. Celem glosy jest rewizja tego poglądu.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2019, 28, 2
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagospodarowanie zabytku nieruchomego na cele użytkowe w świetle art. 25 Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami
    Development of an Immovable Monument for Utility Purposes in the Light of Article 25 of the Act of 23 July 2003 on the Protection and Guardianship of Monuments
    Autorzy:
    Brudnicki, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21150979.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    zabytek nieruchomy
    adaptacja zabytku
    funkcja zabytku
    program prac konserwatorskich
    opieka nad zabytkami
    zagospodarowanie zabytku na cele użytkowe
    dostosowanie zabytku nieruchomego dla osób ze szczególnymi potrzebami
    program zagospodarowania zabytku
    dokumentacja konserwatorska
    immovable monument
    adaptation of a monument
    function of a monument
    conservation documentation
    conservation works programme
    monument development programme
    guardianship of monuments
    development of a monument for utility purposes
    adaptation of an immovable monument for person with special needs
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest analiza prawna problematyki zagospodarowania na cele użytkowe zabytku nieruchomego, która uregulowana jest w art. 25 Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Przepis ten, choć dotyczy ważnego doktrynalnie zagadnienia adaptacji zabytku do nowych funkcji, paradoksalnie jest rzadko stosowany przez organy ochrony zabytków, nie jest też należycie dostrzegany w piśmiennictwie prawniczym i konserwatorskim. W artykule prześledzono rozwój prawnej regulacji kwestii zagospodarowania zabytku nieruchomego na cele użytkowe. W ramach analizy przepisu art. 25 Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami dokonano wykładni pojęcia „zagospodarowania zabytku nieruchomego na cele użytkowe”, scharakteryzowano ciążące na właścicielu lub posiadaczu zabytku obowiązki związane z planowanym zagospodarowaniem zabytku na cele użytkowe, a także określono formę, w jakiej wojewódzki konserwator zabytków dokonuje uzgodnienia programu prac konserwatorskich i programu zagospodarowania zabytku nieruchomego wraz z otoczeniem. Efektem prowadzonej analizy jest próba ustalenia ratio legis art. 25 Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, ocena skuteczności tej regulacji, a także sformułowanie określonych postulatów de lege ferenda służących zapewnieniu wszechstronnej oceny możliwości adaptacji zabytku do nowej funkcji i pełniejszego niż w standardowym przypadku rozpoznania zabytku pod względem historycznym i technicznym.
    The subject of the article is the legal analysis of issues of the development of an immovable monument for utility purposes which is regulated in Article 25 of the Act of 23 July 2003 on the Protection and Guardianship of Monuments. This provision, although it concerns the important doctrine of adapting a monument to new functions, is paradoxically rarely used by monument protection authorities, nor is it properly recognised in legal and conservation literature. The article looks at the legal development of regulations on the development of an immovable monument for utility purposes. As part of the analysis of Article 25 of the Act of 23 July 2003 on the Protection and Guardianship of Monuments, the term “development of an immovable monument for utility purposes” was interpreted, the obligations incumbent on the owner or holder of the monument related to the planned development of the monument for utility purposes were described, and the form in which the voivodship monument protection officer agrees the conservation works programme and the programme for the development of the immovable monument along with its surroundings was specified. The result of the analysis is an attempt to determine the ratio legis of Article 25 of the Act of 23 July 2003 on the Protection and Guardianship of Monuments, to assess the effectiveness of this regulation, as well as to formulate specific postulates de lege ferenda aimed at ensuring a comprehensive assessment of the possibility of adapting the monument to a new function and a more complete recognition, than in the standard case, of a monument in historical and technical terms.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2021, 1; 167-216
    0029-8247
    2956-6606
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    REJESTR ZABYTKÓW W PRAKTYCE OCHRONY KONSERWATORSKIEJ
    THE REGISTER OF HISTORICAL MONUMENTS IN THE PRAXIS OF CONSERVATION PROTECTION
    Autorzy:
    Gawlicki, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/535590.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    GENERAL CONSERVATOR
    HISTORICAL MONUMENTS' REGISTER
    PRAXIS OF CONSERVATION PROTECTION
    stan rejestru zabytków
    rola rejestru zabytków
    rejestr jako narzędzie ochrony
    historia rejestru zabytków
    klasyfikacja zabytków nieruchomych
    Spis zabytków architektury i budownictwa
    diagnoza zawartości rejestru zabytków
    formy ochrony zabytków
    ochrona obszarowa
    Opis:
    The intention of this article is to assess the state of the register of historical monuments, the role it plays in the domestic system of the protection of the cultural heritage as well as its character and representative nature. Should it be regarded as an important protection instrument, is it shaped in a planned manner, what sort of forms does it assume, and are they an effective element of the protection system? The present-day condition of the register of monuments is the outcome of a more than 90-years long process that essentially affected its shape. The reasons for the current problems tackled by the national system of the protection of monuments should be sought in the history of the formation of this most important tool applied by conservation protection. The Polish register of historical monuments dates back to a decree issued by the Regency Council in 1918. The necessity of differentiating the collection by means of a scientific assessment of its value and the application of a classification of the monuments was noticed soon afterwards. Although work on a complete inventory of monuments, interrupted by the war cataclysm, was never finished, conservation legislation from the interwar period, especially concerning the creation of a register of monuments, should be regarded as a modern and complex treatment of assorted questions relating to protection. The conservation views that assumed shape the 1930s and the conceptions of the creation and valorisation of an inventory of monuments were never developed during the post-war period. The introduction of a classification of immovable monuments was not finalised until 1964 and the preparation and publication of a complete list of the monuments of architecture and construction, divided into five categories. In the face of numerous later negative experiences and critical opinions stemming from daily praxis and, primarily, the destruction of a significant number of monuments from the lower groups, it would be difficult to find any arguments in favour of the categorisation launched at the time. Let us note, however, that it was carried it in a totally different political system and that the assumed objectives were quite dissimilar from the attained effect. In time, the absence of a firm coordination, including administrative, of the activity pursued by the voivodeship conservators of historical monuments upon a central level, i,e. the General Conservator of Historical Monuments, with the exception of the State Service for the Protection of Historical Monuments in 1991-1996, produced a further discernible erosion of uniform principles for classifying monuments for the register, and furthered the differences and divisions within the range of the already existing resources. Meanwhile, the register of historical monuments is one of the statutory forms of protection, and daily praxis confirms that an unregistered object is deprived of all chances for effective conservation protection or for benefitting from financial aid provided by public funds. In this way, the register plays the role of the most important and, as daily activity demonstrates, in many cases the sole instrument for shaping the conservation policy. Within this context special relevance is assumed by its contents, measured not with the number of the registered objects and regional statistics, or even the correctness of administrative documents, but with the contents and representativeness of a collection assessed from the vantage point of the dimension of the cultural heritage of the whole country. The extensive Polish cultural heritage resource protected by law is composed of several collections of immovable, movable and archaeological monuments. In the presence of an almost universal general definition of historical value, formulated in administrative decisions, effective protection is significantly restricted; this factor too hinders a definition of the range and character of the planned conservation undertakings and the financing of the protection of historical monuments. In practical terms, such a state of things gives rise to a number of potential conflicts between owners and conservation offices, and favours the relativism of the assessments of historical values and the principles of conservation activity, rendered dependent upon current pragmatic needs and investment pressure; it also hampers the propagation of knowledge about the actual resources of the protected heritage. Finally, it limits the possibility of winning allies involved in protection ventures. Despite the ostensibly considerable number of monuments listed in the register of immovable monuments, the content of this collection is far from complete. The elementary criteria of historical, scientific or artistic evaluation, determined by a general statutory definition and not modified for decades, are applied in totally arbitrary manner. As a result, numerous valuable monuments with distinctive historical values still remain outside the range of legal protection, while conservation is encompassing a growing number of examples of contemporary architecture. The great differentiation of the register of monuments can be perceived upon the basis of just several select instances. Its range also contains a number of inner divisions whose justification poses a difficult task. Alongside monuments possessing supreme values that do not require any validation, we come across buildings with highly doubtful features, at times giving rise to warranted reservations concerning the presence of even elementary cultural values. The register, a theoretically uniform collection of administrative decisions devoid of divisions into categories, remained unaltered, thus forcing the conservation services to treat equally all the components of this, after all, by no means uniform collection. The possibilities of an actual impact of the voivodeship conservators of monuments upon the contents of the register, in other words, the establishment of areas and objects to be subjected to legal conservation protection, are becoming more limited. It is also impossible to perceive features indicating an actual and well-conceived influence of the voivodeship conservator of monuments upon the ultimate contents of the register. Owing to a profound crisis of spatial planning and the absence of effective instruments shaping the landscape, the register has become the most prominent form of treating the cultural environment. Its representative nature should correspond to the richness and diversity of the Polish heritage. Imperfections and errors weaken the effectiveness of the whole national system of the protection of monuments. Due to the dynamic development of studies dealing with cultural heritage, the progress of scientific theories, and the almost total disappearance of the time barrier, which used to be one of the most important criteria for delineating historical value, the very concept of the object of the conservation protection is becoming increasingly capacious. True, the number of monuments listed in the register is constantly growing, but the needs are so considerable that the attainment of a state that would fully reflect the historical resources is becoming part of a distant future. Meanwhile, the lack of cohesive criteria for assessing values, whose outcome is the non-existence of a hierarchy of the monuments, makes it difficult to establish protection standards. Different ways of solving this problem should be sought in more profound reflections about the current state, function and directions of indispensable legislation changes concerning the register of monuments, with one of the key issues being a precise and, at the same time, modern definition of the object of protection. The principles and role of the register in the Polish system of the protection of monuments must be perceived in a way different from the applied one. The philosophy of transformations has to be based on a determined conviction that we are dealing with resources differentiated as regards their contents. A suitable solution would be to seek an alternative organisation of conservation administration, together with a conception of an intentional sharing of responsibility for the fate of the recorded monuments by the government administration and local self-governments. The favourable effects of the merely outlined but necessary directions of activity will involve the introduction of order into the register, the amassment of numerous scattered entries into a single cohesive register of information about historical resources, and the creation of a collection of the most valuable national heritage monuments. The ensuing outcome will make it possible to conceive of a uniform state policy in reference to monuments representing assorted values within a wide range of research and documentation, to define forms of protection, and to finance conservation undertaking, promotion and effective administration.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2008, 2; 55-82
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowy Wiśnicz, barokowa fara pw. Wniebowzięcia NMP i św. Jana Chrzciciela. Zarys problematyki
    Baroque architecture of Our Lady and John the Baptist Church in Nowy Wiśnicz. The outline of main issues
    Autorzy:
    Szlezynger, Piotr S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/537350.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    kościół
    sklepienie
    siły rozporu
    fundamenty
    atrybucja projektu
    wystrój wnętrz
    prace konserwatorskie
    Małopolski Wojewódzki
    Konserwator Zabytków
    delegatura w Tarnowie
    church
    vault
    expansion forces
    foundations
    design attribution
    interior design
    conservation works
    Lesser Poland Voivodeship
    Conservator of Monuments
    Delegation in Tarnów
    Opis:
    In 1616 Stanisław Lubomirski founded the town Wiśnicz as a private town, a centre of vast latifundium in Cracow region. In 1620 he provided the funds to build a new stone-wall parish church which was consecrated in 1647. In the great fire of the town in 1863 the wooden buildings of the market square and the town hall were burnt down. The church, its belfry, rafter framing and parish archives also suffered from the fire. The presbytery of the church is semicircular, with adjacent vestibule, vestry and a small treasury. The nave is wider than the presbytery, rectangular and elongated of mannerist proportions with later addition on the east. Outside the nave there are buttresses in the form of giant volutes. Two-storey western elevation of the church is divided in its lower part into three fields of different widths by pilasters. In the middle field there is a portal with the coat-of-arms of Szreniawa in the pediment broken along the axis. The Palladian openings and conch niches are placed regularly. The upper storey, narrower, finished with a flattened arc is framed by a small volutes. Low pinnacles finish the part of the façade. The baroque forms in the façade are placed in a mannerist manner. The façade is divided by a huge mould separating the colossal pilasters from the gable divided in a different rhythm. The pilasters of the upper storey and towers are off the axes of the lower storey pilasters. The flat and linear architecture is supported by huge, almost bulging base. The barrel vault is emphasized by conspicuous entablature, and the interior is homogeneous in character. The elegant composition with few sculptural elements reminds one of the Carmelite church interior. In the façade the elegant forms are combined with sculpturally exaggerated ornamentations and the outline of framing is mannerist. Andrea Spezza, of Italian origin, probably architect of parish church in Wiśnicz, executed the baroque architecture in a very individual way but with strong mannerist impressions. The eastern frontage together with the parish church are a basic elements of the architectural complex of the former Carmelite monastery and castle, which dominate in the Wiśnicz skyline. Therefore its arrangement must be regulated, and the view of the parish church façade exposed. Translated by P.S. Szlezynger
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2015, 2; 93-113
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-46 z 46

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies