Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Zasoby wodne" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Odwodnienie i zagospodarowanie wód opadowych
Autorzy:
Szruba, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/365972.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
woda
gospodarka
zasoby wodne
ochrona
Opis:
W Polsce występuje obecnie deficyt zasobów wody porównywalny z tym w Egipcie. Po latach zaniedbań w gospodarowaniu wodami reforma gospodarki wodnej z 2018 r. wprowadziła systemowe rozwiązania, których celem jest m.in. sprawniejsze zarządzanie zasobami wodnymi. Nigdy wcześniej nie mieliśmy takiej świadomości wyczerpywania się wody jak dziś. Nigdy wcześniej nie dysponowaliśmy też takimi technologiami do odpowiedniego zarządzania gospodarką wodną.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2020, 3; 40-47
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hydrologiczna i krajobrazowa rola źródeł małej zlewni w zachodniej części strefy krawędziowej Wyżyny Łódzkiej
Hydrological and landscape role of the small drainage basin springs located in the western part of the Łódź Upland margin zone
Autorzy:
Maksymiuk, Zygmunt
Moniewski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945378.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
nisza źródliskowa
źródło
wydajność źródła
zasoby wodne
crosskorelacja
Opis:
Na podstawie przeprowadzonych obserwacji przeanalizowano położenie i morfologię nisz źródłowych, na tle budowy geologicznej zlewni Dzierżąznej. Opierając się na wynikach systematycznych pomiarów, obliczono również podstawowe charakterystyki wydajności źródeł, a także dokonano próby analizy powiązań między poszczególnymi źródłami a studniami, reprezentującymi drenowane przez nie zbiorniki wód podziemnych.
In this article the authors have represented the introductory research results of the springs located in Dzierżązna drainage basin which touches the Grotniki-LuĆInierz sandr in the western part of the Łódź Upland margin zone. First of all, the location of the springs, their morphology and the output were subjected to an analysis. The springs can be found in the erosional undercuttings located at the dry valley mouths. They possess distinctly developed long shaped, steep scarped, 2-3 m deep spring niches with flat, strongly waterlogged bottoms (fig. 2). The discussion of the research material lets us state that the highest outputs and the low variability occur in the Ciosenka river springs - the left tributary of the Dzierżązna river. The contribution of the spring water in the total Ciosenka river runoff is about 57%. The Dzierżązna river springs are also characterized by the low variability but their output is much smaller (tab. l). Their contribution in the total Dzierżązna river runoff is hardly 20%. Different hydrogeological conditions result in the output differentiation of the described springs. The ground water draining in the spring niches of the nothern direction links to general land slope and to the aquifer horizon stratification. The surveys have revealed at least two-level spring alimentation. The upper aquifer horizon has an unconfined table (water flows towards outflows) and the lower one - confined table (in some springs a distinct pulsation can be observed).
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica; 2000, 5
1427-9711
2353-6063
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mała retencja elementem gospodarki wodnej
Autorzy:
Mioduszewski, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/30146432.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
zasoby wodne
gospodarka wodna
dorzecze
rolnictwo
ochrona środowiska
Opis:
Zmienność sezonowa i przestrzenna zasobów wodnych oraz zagrożenia dla działalności człowieka, wynikające z cyklicznie występujących ekstremalnych zjawisk przyrodniczych jakimi są powodzie i susze, jest przyczyną podejmowania szeregu działań mających na celu ograniczenie negatywnych skutków tych zjawisk. Coraz szersze zastosowanie w ochronie i kształtowaniu zasobów wodnych znajduje „mała retencja”, jako rozwiązanie nienaruszające walorów przyrodniczych rzek i dolin rzecznych. W zakres małej retencji wchodzą działania techniczne i nietechniczne, przyczyniające się do zwiększenia potencjalnej zdolności retencyjnej niewielkich zlewni oraz wszelkie zabiegi zahamowujące szybki odpływ wód opadowych i roztopowych. Zalicza się do nich m.in. odpowiednie kształtowanie przestrzeni rolniczej, ochronę terenów bagiennych, eksploatację systemów melioracyjnych, małe zbiorniki wodne. W pracy opisano podstawowe działania z zakresu małej retencji.
Źródło:
Współczesne problemy retencji wód; 55-73
9788364979279
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Efekty gospodarowania woda z zasobow retencji wlasnej
Autorzy:
Pokladek, R
Nyc, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/804442.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
nawodnianie
zasoby wodne
Obiekt Samotwor
zasoby retencji wlasnej
dolina Bystrzycy
melioracje wodne
gospodarka wodna
Opis:
Na podstawie badań prowadzonych w latach 1995-2004 w dolinie rzeki Bystrzycy na obiekcie Samotwór k. Wrocławia stwierdzono, że dysponując na cieku zastawką piętrzącą można znacząco poprawić jakość środowiska przyrodniczo-rolniczego. Uzyskuje się wzrost uwilgotnienia gleb oraz poprawę jakości wód, zwłaszcza powierzchniowych. W wyniku całorocznego piętrzenia wody odbudowują się lokalne zasoby retencji, a także zmniejsza ilość biogenów i poprawiają warunki tlenowe wód płynących. Prowadzenie zabiegów konserwacyjnych na cieku sprzyja poprawie jakości wód.
On the basis of research carried out within 1995-2004 in Bystrzyca river valley at Samotwór object, near Wrocław, it was proved that the use of smelling weir in a watercourse enabled significant improving the conditions of agricultural and natural environment. That could be obtained by increasing the soil moisture content as well as improving the quality of waters especially the surface water. As a result of all year damming the local water retention resources increased at reduced amounts of the nutrients and improved oxygen content in flowing water. Realization of maintenance measures on the watercourse improves the quality of water.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 506; 325-333
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mala retencja w lasach elementem ksztaltowania i ochrony zasobow wodnych
Small retention in forests as an element of improving and protection of water resources
Autorzy:
Mioduszewski, W
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/880448.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
Tematy:
lasy
zasoby wodne
mala retencja wodna
male zbiorniki wodne
bagna
pojemnosc retencyjna
Opis:
Zmienność sezonowa i przestrzenna zasobów wodnych, zagrożenia dla działalności człowieka wynikające z cyklicznie występujących ekstremalnych zjawisk przyrodniczych, jakimi są powodzie i susze, jest przyczyną podejmowania szeregu działań dla ograniczenia negatywnych skutków tych zjawisk. Coraz szersze zastosowanie w ochronie i kształtowaniu zasobów wodnych znajduje „mała retencja”, jako działanie nienaruszające walorów przyrodniczych rzek i dolin rzecznych. W zakres małej retencji wchodzą działania techniczne i nietechniczne, przyczyniające się do zwiększenia potencjalnej zdolności retencyjnej niewielkich zlewni. Podstawowym technicznym elementem małej retencji są wszelkiego typu naturalne i sztuczne zbiorniki wodne, piętrzenia na ciekach itp., powodujące zahamowanie szybkiego odpływu wód opadowych i roztopowych. Znaczne spowolnienie odpływu wody uzyskać można poprzez odbudowę obszarów wodno-błotnych oraz renaturyzację cieków. Szczególnie predysponowane do realizacji programów małej retencji są obszary leśne. Prawidłowo realizowana mała retencja może przyczynić się do wzbogacenia walorów przyrodniczych ekosystemów leśnych.
Poland has poor water resources. What is more, they are unevenly distributed in space and time. Some human activity has decreased water resources in many cases and increased in the frequency of extreme phenomena such as floods and draughts. Developing of rural areas depends on quality and quantity of water resources. And on the other hand the proper water management in rural areas can help to minimalize increase the water resources and the negative effect of agriculture on natural flora and fauna and it allows increasing the biological diversity. The water management should be adjusted to the type of agricultural landscape. One of the methods to improve water conditions is increasing of the retention abilities of small basins. The studies and approximate calculations carried out show that treatment consisting in the increase of swampy areas, number of water pools and small water reservoirs, damming up of eroded rivers and canals, improvement of the soil structure, regulation of outflows from drainage systems, etc. can significantly increase water resources in river basins. The proper water management can allow supplying water with good quality, both for the natural environment and for the agricultural and communal needs.
Źródło:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2008, 10, 2[18]; 33-48
1509-1414
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oddziaływanie spiętrzenia Odry stopniem wodnym w Brzegu Dolnym na przepływy cieku Jeziorka w latach 1971-2010
The impact of damming the Odra River in Brzeg Dolny on flows in the Jeziorka stream in the years 1971-2010
Autorzy:
Olszewska, B.
Pływaczyk, L.
Łyczko, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339626.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
przepływy
zasoby wodne
zlewnia
catchment basin
flows
water resources
Opis:
Stosunki hydrologiczne w cieku Jeziorka, położonym w dolinie Odry, są kształtowane warunkami fizjograficznymi i meteorologicznymi oraz stanami wody w Odrze. Koryto Odry poniżej jazu w Brzegu Dolnym charakteryzuje się systematycznie postępującą w dół rzeki erozją liniową, co oddziałuje na stany wody w rzece i przepływy w Jeziorce. W pracy przedstawiono ocenę zasobów wód Jeziorki na odcinku Głoska-Brodno 1 w latach 1971-1989 i 1995-2010. Analiza zależności przyrostu przepływów ΔQ na odcinku Głoska-Brodno 1 od różnicy stanów wody ΔH w Odrze i Jeziorce wykazała, że dla różnicy stanów ponad 2,0 m średnie roczne i półroczne przepływy w przekroju dolnym (Brodno 1) są mniejsze niż w górnym (Głoska).
Hydrological conditions in the Jeziorka stream situated in the Odra River valley are shaped by physiographic and meteorological conditions and the water levels in the Odra River. The Odra below the dam in Brzeg Dolny is characterised by steadily progressing downstream linear erosion chich affects water stages and flows in the Jeziorka stream. The paper presents an assessment of water resources in Głoska-Brodno 1 section of the Jeziorka stream in the years 1971-1990 and 1995-2010. Analysis of the relationship between flow increments in the section Głoska-Brodno 1 (ΔQ) and the differences of water levels in the Jeziorka and the Odra Rivers (ΔH) showed that for ΔH › 2.0 m, mean annual and semi-annual flows in the lower cross-section (Brodno 1) are smaller than those in the upper one (Głoska)
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2012, 12, 3; 161-170
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona zasobów i stosunków wodnych na obszarach podmiejskich
Monitoring and protection of water resources and the hydrological process in the suburban area of Łódź
Autorzy:
Jokiel, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945375.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
ekorozwój
strefa podmiejska
zasoby wodne
gospodarka wodna
zlewnia badawcza
Opis:
The following article contains some remarks of the coordinator of the scientific theme undertaken by the research group of the Łódź University Department of Hydrology and Water Management concerning the problems of monitoring, economy and protection of water and its resources in suburban areas of big cities. It shows the main aim of the undertaken research and the means of its performance including the location and character of the explored drainage basin in the suburbs of Łódź. More details as well as introductory results of the research will be given in the next articles of this volume.
Przedstawiony artykuł zawiera kilka uwag do tematu badawczego, podjętego przez Zespół Zakładu Hydrologii i Gospodarki Wodnej Uniwersytetu Łódzkiego, a dotyczącego problemów monitoringu, gospodarowania oraz ochrony stosunków i zasobów wodnych w strefach podmiejskich wielkich miast. Zaprezentowano w nim cel podjętych badań oraz środki ich realizacji, w tym kilka zdań na temat lokalizacji i charakteru zlewni badawczej założonej (w ramach tego tematu) na terenach podmiejskich Łodzi. Więcej szczegółów, jak też wstępne wyniki prowadzonych badań znajdzie czytelnik w kolejnych opracowaniach zamieszczonych w dalszej części tomu.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica; 2000, 5
1427-9711
2353-6063
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania hydrogeologiczne wydobycia kopalin w kopalniach odkrywkowych węgla brunatnego
Hydrogeological conditions of mineral resources extraction in open pit mines
Autorzy:
Szczepiński, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170923.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
kopalnia odkrywkowa
wody kopalniane
zasoby wodne
open pit mine
groundwater
Opis:
Właściwe rozpoznanie warunków hydrogeologicznych złoża oraz wszystkich czynników wpływających na wielkość dopływu wód do systemu odwodnienia kopalń jest niezbędne dla oceny przyszłego funkcjonowania kopalń odkrywkowych. Warunki wodne złóż eksploatowanych metodą odkrywkową są zdeterminowane siecią hydrograficzną, zasilaniem wód podziemnych z opadów atmosferycznych oraz zawodnieniem górotworu, rozumianym jako stosunki hydrogeologiczne w jego obrębie. W ocenie natężenia dopływu do kopalń odkrywkowych największe znaczenie mają układ hydrostrukturalny oraz warunki zasilania wód podziemnych. W warunkach działalności wydobywczej uruchamiają się dodatkowe zasoby wód podziemnych pochodzące ze wzrostu infiltracji efektywnej w obszarze obniżonego zwierciadła wody oraz z zasilania sztucznego związanego z funkcjonowaniem kompleksu energetyczno-górniczego.
The proper identification of the hydrogeological conditions of the deposit and all the factors influencing the mine water inflow is crucial for assessing the future mining activities in a open-pit mine. The water conditions of a deposit are determined by the hydrology, the groundwater recharge from precipitation and hydrogeological conditions. In view of the intensity of the mine water inflow to the open-pit, the hydrostructural system and the conditions for ground water supply are most important. Nevertheless, in extraction activities, additional groundwater resources may be activated from the increase of effective infiltration in the area of the lowered water table, and the artificial supply associated with the operation of the power and mining complex.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2018, 59, 2; 22-26
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Warunki gromadzenia i drenażu oraz kierunki ochrony zasobów podziemnych w strefie podmiejskiej Łodzi na przykładzie zlewni Dzierżąznej
Hydrogeological conditions and groundwater protection in the Dzierżązna drainage basin
Autorzy:
Jokiel, Paweł
Moniewski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945379.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
strefa podmiejska
wody podziemne
region hydrogeologiczny
piętra wodonośne
zasoby wodne
Opis:
This article discusses water conditions of a small drainage basin situated in suburban area of Łódź. The problems have been discussed against the background of the hydrogeological conditions of this area, where ground waters play a very important role not only as the component of nature but also as an important source of water supply for the Łódź urban agglomeration. The figures 1, 2, 4, 5, 6 represent the basic properties of the useful aquifers occuring in the northern part of the Łódź agglomeration including among others thickness, depth and the character of aquifers, permeability, and the degree of exposure of the useful aquifers. Apart from this, a division into hydrogeological units has been presented in it, too. In the active change zone of drainage basin explored by the Łódź University Department of Hydrology and Water Management there are only waters of the Quaternary deposits horizon. The fig. 7 shows a space layout their water - table. At last 2 water horizons in the Quaternary deposits have been identified in the explored area, of the two the lower on is locally under hydrostatic pressure (fig. 8). These horizons are intensively exploited and because of the frequent lack of isolation they are in danger of contamination. The presented article is based on the introductory results of the research carried out on the water cycle and water balance in the drainage basin of the area, where water conditions are subject to changes as the result of antropopression.
W artykule przedstawiono stosunki hydrogeologiczne w małej zlewni położonej w strefie podmiejskiej Łodzi. Omówiono je na tle warunków hydrogeologicznych obszaru podłódzkiego, gdzie wody podziemne odgrywają szczególną rolę nie tylko jako element przyrodniczy, ale są także ważnym źródłem zaopatrzenia w wodę aglomeracji miejskiej Łodzi. zaprezentowano podstawowe właściwości użytkowych poziomów wodonośnych, występujących w północnej części aglomeracji łódzkiej, w tym m. in.: miąższość, głębokość i charakter wodonośców, wodoprzewodność poziomów użytkowych oraz stopień ich zagrożenia. Przedstawiono też podział na jednostki hydrogeologiczne. Szczegółowe rozpoznanie przeprowadzono na obszarze zlewni badawczej Zakładu Hydrologii i Gospodarki Wodnej Uniwersytetu Łódzkiego. Badania dotyczyły nie tylko zagadnień tła hydrogeologicznego obiegu wody na tym terenie, ałe także jego zmian wynikających z przechodzenia zlewni ze stanu agrarnego w fazę wczesnej urbanizacji. Wskazano również na zagrożenia związane z tym procesem - zarówno w aspekcie wielkości zasobów wód podziemnych, jak i ich jakości.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica; 2000, 5
1427-9711
2353-6063
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiennosc zasobow wody retencjonowanej w srodpolnych oczkach wodnych na Pojezierzu Gnieznienskim
Autorzy:
Fiedler, M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/796644.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
zasoby wodne
stan wody
retencja wodna
Pojezierze Gnieznienskie
oczka wodne srodpolne
odplywy drenarskie
Opis:
W pracy analizowano zmiany zasobów wody retencjonowanej w śródpolnych oczkach wodnych położonych na Pojezierzu Gnieźnieńskim. W okresie od roku 1980 do 2003 stany wody w oczkach wykazywały znaczną zmienność, zarówno w okresie roku, jak i w cyklu wieloletnim. W zależności od przebiegu warunków meteorologicznych oczka wodne okresowo wysychały w latach o niskich opadach, a w latach o wysokich opadach ponownie napełniały się wodą. Stany wody w oczkach wodnych reagują z różną intensywnością na przebieg warunków meteorologicznych, co należy wziąć pod uwagę przy analizie możliwości wykorzystania oczek dla zwiększenia zasobów małej retencji. Analizowane napełnienia oczek wskazują, że w oczkach można retencjonować w okresach wiosennych znaczne ilości wody. Równocześnie w okresach roztopów i okresach o bardzo wysokich opadach konieczne może być odprowadzenie nadmiaru wody poza zlewnię oczka.
Changes of water resources stored in the midfield ponds located on Gniezno Lakeland were analyzed in this paper. In the years from 1980 to 2003 water levels in ponds showed significant variation in each year and between years. Depending on meteorological conditions the midfield ponds dried in years with low sums of precipitation, while in the years with high sums of precipitation water refilled them. Water levels in ponds responded with different intensity on the changes in meteorological conditions, what should be taken into account in analysis of possibilities of midfield pond use for increasing small retention resources. Water levels showed that in ponds could be stored additional amounts of water. Simultaneously during the periods of snow melting and with very high rainfall the excess of water should be removed from the ponds.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 506; 145-150
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrumenty ekonomiczne gospodarki wodnej w świetle projektu ustawy prawo wodne z czerwca 2016
Economic instruments of water management in the light of the draft Water Law of June 2016
Autorzy:
Godyń, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684639.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
opłaty ekologiczne
zasoby wodne
prawo wodne
ecological fees
water resources
water rights
Opis:
The paper presents the planned changes in the environmental fees system resulting from the Government’s draft water law of 23 June 2016. The comparison of existing and proposed economic instruments is made based on the regulations of the draft law and the existing legislation. Analyses of charge rates for water services and the impact of their changes on prices of some products and services are conducted.
W tekście przedstawiono planowane zmiany w systemie opłat środowiskowych wynikających z rządowego projektu ustawy wodnej z dnia 23 czerwca 2016 r. Porównanie istniejących i proponowanych instrumentów ekonomicznych jest wykonane na podstawie przepisów projektowanej ustawy oraz przepisów obowiązujących. Zostały przeprowadzone analizy stawek opłat za usługi wodne oraz wpływu ich zmian na ceny niektórych produktów i usług.
Źródło:
Gospodarka w Praktyce i Teorii; 2016, 44, 3
1429-3730
2450-095X
Pojawia się w:
Gospodarka w Praktyce i Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasoby wodne Nadlesnictwa Swieradow
Water resources of Swieradow Forest District
Autorzy:
Kaminski, Z
Balazy, R.
Zawila-Niedzwiecki, T.
Strzelinski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/882327.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
Tematy:
lesnictwo
lesne kompleksy promocyjne
Sudety Zachodnie
Nadlesnictwo Swieradow
zasoby wodne
Opis:
Peat bogs of the “West Sudety” Promotional Forest Complex are considered as the raised and temporary type, they present unique and specific features of mountain peat bogs of sub arctic character. Biggest pig bogs are situated in Reserve of the Izera Valley Peat Bog – the biggest in Poland reserve of mountain peat bogs. On the area of 574 ha bog is found to the depth of ca 2,5 m.
Źródło:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2008, 10, 2[18]
1509-1414
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hydroenergetyka na tle produkcji energii z innych źródeł odnawialnych
Hydropower production against energy from other renewable sources
Autorzy:
Bajkowski, S.
Gornikowska, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/886286.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
hydroenergetyka
energie odnawialne
odnawialne zrodla energii
energia elektryczna
zasoby wodne
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2013, 22, 1[59]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie się zasobów wodnych w małych zlewniach leśnych na obszarze Wielkopolski
Evaluation of water resources in a small forest catchment in Wielkopolska Region
Autorzy:
Stasik, R.
Szafrański, C.
Korytowski, M.
Liberacki, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819447.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
Wielkopolska
zlewnia leśna
zasoby wodne
catchment forest
water resources
Wielkopolska Region
Opis:
Na podstawie pomiarów uzyskanych ze stacji meteorologicznej LZD Siemianice średnia z wielolecia 1975÷2006 roczna suma opadów atmosferycznych na badanym obszarze jest równa 560 mm (tabela 2). W półroczu zimowym w badanym wieloleciu średnia suma opadów wynosi 210 mm. Wartość średniej sumy opadów w półroczu letnim w danym wieloleciu jest równa 350 mm. Maksymalna zmierzona roczna suma opadów wyniosła 958 mm, natomiast najniższa jest równa 434 mm. W omawianym wieloleciu średnia roczna temperatura na analizowanym obszarze wynosi 9,0°C. Średnia z wielolecia temperatura powietrza w półroczu zimowym jest równa 2,4°C, natomiast w letnim 15,5°C. Najniższa temperatura w wieloleciu w półroczu zimowym wyniosła -0,4°C, a najwyższa 4,6°C, natomiast najwyższa temperatura w wieloleciu w półroczu letnim wyniosła 17,1°C a najniższa 13,6°C.
The research of water resource evaluation were carried out at three small forest catchment located at Wielkopolska region. G and G-8 catchments are located at Siemianice Forest Experimental Farm in southern part of Wielkopolska region. Hutka catchment is located at Zielonka Primeval Forest in central part of the region. The maximum water flow in analyzed G, G-8 ditches and Hutka water-course always appeared in winter half-years. Meanwhile water flow in analyzed watercourses were always significantly lower in summer half-years and periodically they disappeared. It was also indicated that increase of groundwater levels is strongly connected with water retention in winter half-years. Meanwhile decrease of groundwater levels and water content in soil caused by higher evaporation were observed in summer half-years which had significant role in water balances of these catchments. The research carried out in a different habitat conditions indicated the smallest changes of groundwater and total retention in swamp habitats: mainly in ash-alder swamp forest and moist broadleaved forest. Higher differentiation of water retention changes and groundwater levels was observed in moist mixed broadleaved forest, moist mixed coniferous forest, as well as in fresh mixed broadleaved forest and fresh mixed coniferous forest. It suggests the possibility of better usage of their retention capability. Optimum water level sustaining in forest habitat soils allows better usage of retain water was also indicated in the research, which is in accordance with forest needs and environmental protection requirements.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2011, Tom 13; 1679-1696
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości wykorzystania zasobów wodnych i energetycznych w podziemnych kopalniach surowców mineralnych
Possibilities of the utilization of water and energy in underground mineral resources mines
Autorzy:
Namysłowska-Wilczyńska, B.
Wilczyński, A.
Wojciechowski, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394243.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
kopalnie
surowce mineralne
zasoby wodne
zasoby energetyczne
mining
mineral resources
water resources
energy resources
Opis:
W kopalniach, oprócz tradycyjnie wydobywanych surowców mineralnych, występują jeszcze inne zasoby, tj. wodne i energetyczne, które w ogóle nie są wykorzystywane, lub też mają praktyczne zastosowanie w niewielkim stopniu. Pozyskiwanie wymienionych zasobów mogłoby poprawić efektywność ekonomiczną kopalń czynnych lub przedłużyłoby okres aktywności kopalń zamykanych. W artykule omówiono potencjalne możliwości wykorzystania zasobów energetycznych, pozostających poza sferą podstawowej działalności górniczej, związanej z wydobyciem złóż węgla kamiennego, ale także z eksploatacją różnorodnych surowców użytecznych. Podjęto również aspekt szerszego zagospodarowania kopalnianych wód podziemnych. Nawiązano do skutków likwidacji kopalń węglowych, na przykładzie Wałbrzyskiego Zagłębia Węglowego. Podkreślono ważność i aktualność podjętej problematyki. Przedstawione propozycje mogą stanowić wkład w urzeczywistnienie zasady zrównoważonego rozwoju, poprzez koncentrowanie się na trzech jego wymiarach – ekonomicznym, ekologicznym i społecznym. Jednocześnie byłby to sposób na zrównoważone zarządzanie środowiskiem wodnym na obszarach antropopresji, na terenach przemysłowych i post-przemysłowych, dla celów pozyskiwania wody, poprawy jej jakości oraz skorzystania z lokalnych źródeł energii, takich jak: ciepło i energia związana z potencjałem wodnym. Ponadto wskazano na możliwość magazynowania energii, co jest niezwykle ważne w dobie intensywnego rozwoju niekonwencjonalnych źródeł energii elektrycznej (farm wiatrowych, źródeł solarnych, elektrowni wodnych etc.), określanych wręcz jako źródła chimeryczne, gdyż ich cechą jest nieregularna praca.
In addition to the traditionally mined mineral resources, water resources and energy are still present in the mines. Those resources are not used at all, or are intended for practical use, but to a lesser degree. The acquisition of these resources could improve the economic efficiency of active mines or prolong the period of activity of the closed mines. The article discusses the possibilities of using energy resources which are outside the sphere of the core business of mining and have taken a broader aspect of the development of underground water from mines. The proposals constitute a contribution to the implementation of the principles of sustainable development by focusing on three of its dimensions - economic, environmental and social. At the same time it would be a way for the sustainable management of the water environment in the areas of anthropopressure, in industrial and post-industrial areas, for the purpose of collecting water, improving water quality and the use of local energy sources, such as heat and energy associated with potential water. The possibility of energy storage, which is extremely important in the era of an intensive development of unconventional sources of energy (wind farms, solar sources, hydroelectric, etc.), the characteristics of which are irregular, referred to simply as chimeric sources, also exists.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 95; 47-57
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bilans wodny śródleśnego oczka wodnego
Water balance of forest pond
Autorzy:
Korytowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819703.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
bilans wodny
śródleśne oczko wodne
zasoby wodne
water balance
mid-forest pond
water resources
Opis:
Duży wpływ na kształtowanie się zasobów wodnych w zlewniach leśnych mają śródleśne oczka wodne, których wody często w okresach posusznych zasilają wody gruntowe terenów przyległych [4, 5]. Badania wykazały, że niedobory wody mogą występować z coraz większym nasileniem zarówno na terenach użytkowanych rolniczo jak i leśnie. Zmniejszenie tych niedoborów może być realizowane poprzez właściwe gospodarowanie zasobami wodnymi oraz działaniami mającymi na celu ich zwiększenie. W ostatnich latach podejmuje się coraz więcej prac w zakresie wykonywania małych budowli piętrzących na istniejących ciekach, rowach i śródleśnych oczkach wodnych, w celu ograniczenia bezproduktywnego odpływu wody ze zlewni leśnych, a tym samym zwiększenia zasobów wodnych w tych zlewniach, bez negatywnych skutków ekologicznych [6, 7]. Wymaga to jednak poprawnego określenia bilansów wodnych tych terenów, w tym bilansów wodnych śródleśnych oczek wodnych. Takie działania mogą się przyczynić do optymalnego kształtowania gospodarki wodnej na obszarach leśnych, z zachowaniem wymogów ochrony środowiska przyrodniczego. Celem pracy było określenie bilansu wodnego śródleśnego oczka wodnego intensywnie zasilanego wodami źródliskowymi z terenów przyległych.
The paper presents the results of research carried in 1999/2000 and 2006/2007 hydrological years in catchment of forest pond No. 5. The pond is located at Siemianice Experimental Forest Farm (National Road no. 11 Poznań- Bytom, about 15 km south-east from Kępno - Laski Forestry) of Poznań University of Life Sciences. The forests of this forestry are within range of Nizina Południowo-Wielkopolska, on Wysoczyzna Wieruszowska, which is differential morainic plain, cut with the river Prosna headwaters. Hydrological year 1999/2000, in which precipitation was 84 mm higher than average multiyear precipitation, was a wet year. Second period, hydrological year 2006/2007 was medium-wet, as precipitation was 20 mm higher than average multiyear precipitation. Area of the pond's catchment is about 20 ha and it's an afforested catchment, with predominance of fresh habitats, where 104 years old pine is predominant species of tree stand. The soil covering the largest area is dear brown soil, and the most common type of soil is loamy sand, covering silty clay deposits. The pond No. 5 - area about 0.097 ha, average depth 1.0 m - is intensively supplied by spring waters from adjacent areas. Excess water leaves the pond through Thomson's overflow to the nearest drainage ditch. According to the information from the local residents, the pond No. 5 used to be a fish pond before the Second World War. Water balance of mentioned pond was calculated according to formula: P+Hdg=Eo+?Ro+Hps+Hr, where: P - precipitation (mm), Hdg - inflow to pond from adjacent areas (mm), Eo - evaporation from pond surface (mm), ?Ro - change of retention in pond (mm), Hps - uncontrolled filtration trough banks (mm), Hr - outflow from pond trough the ditch (mm). The balance equation assumes, that the uncontrolled amount of water filtrating from pond No. 5 through banks (Hps) to the ditch is 20% of the outflow value, measured in Thomson's overflow. Amount of water flowing out from the pond (Hr) is given considering the pond's surface. Small variability of the water level and outflows registered on the dispatch was characteristic for pond No. 5. Especially during summer half-years differences between minimal and maximal level of water were the smallest. Analyses, carried in researching period, show, that water balance of pond No. 5 was mostly impacted in a large extend by inflows to the pond from adjacent areas (side of incomes) and by outflow from the pond through the ditch and uncontrolled filtration through banks (side of outcomes). Neither precipitation nor evaporation from the pond's surface or changes of the retention in the pond had influence on water balance of pond No. 5. It was found, that the small variability of water level in pond No. 5, caused by the supply from ground waters, and constant outflow of water to thenearest ditch had stabilizing influence on the water resources of the pond. This can be noticed while analyzing water flows in years 1999/2000 and 2006/2007, which were different considering hydrological characteristics, however the values of water flows were stable.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2010, Tom 12; 821-833
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zatorfienie i zasoby wodne złóż torfowych dorzecza górnej Warty
Peat cover and water resources of peat deposits in the upper Warta basin
Autorzy:
Lipka, K.
Stabryla, J.
Zajac, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60712.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
dorzecza
dorzecze gornej Warty
wskaznik zatorfienia
torfowiska
zloza torfowe
zasoby wodne
Opis:
Celem pracy jest ocena zatorfienia i zasobów wodnych złóż torfowych w dorzeczu górnej Warty i ich krótka charakterystyka. Ogólne zasoby wody w 972 złożach torfu na badanym obszarze, przy współczynnikach pojemności wodnej od 0,75–0,95, wynoszą 267,6 mln m3, a wskaźnik zatorfienia β = 1,7%. Do obliczeń wykorzystano skorygowane materiały inwentaryzacyjne torfowisk w Polsce. Pod względem geologicznym wśród torfowisk typu niskiego dominują torf drzewny olchowy (Alneti) oraz turzycowiskowy (Cariceti) i turzycowo-trzcinowy (Cariceto-Phragmiteti). Przeważają złoża torfowe o alimentacji fluwiogenicznej i topogenicznej. Mając na uwadze wielofunkcyjność torfowisk, we wszelkich działaniach gospodarczych w pierwszej kolejności należy brać pod uwagę ich znaczenie hydrologiczne.
The aim of this paper was to evaluate peat cover and water retention of the peat deposits in the Warta river basin. The total water resources of 972 peat deposits on the investigated area, considering water capacity index between 0,75 - 0,95, were calculated to 267,6 mln m3, and peatlands area index was β = 1,7%. Corrected inventory materials of peatlands in Poland were used for calculation. In terms of geology, among lowland bogs alder swamp-forest peat dominate (Alneti) and sedge peat (Cariceti) and sedge-reed peat (CaricetoPhragmiteti). Peat deposits of fluviogeneous and topogeneous alimentation prevail. Considering peatlands multifunctional importance, regional economy should always take notice of their hydrological function.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 05
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potential possibilities of water retention in agricultural loess catchments
Potencjalne możliwości retencjonowania wody w rolniczych zlewniach lessowych
Autorzy:
Zubala, T.
Patro, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292864.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
agricultural catchment
reservoirs
retention
water resources
retencja
zasoby wodne
zbiorniki
zlewnia rolnicza
Opis:
The growing water deficit and the increased demand for water, as well as economic problems and inadequate spatial planning in many regions indicate a necessity of developing more effective rules of programming and realisation of works concerning the water management in small catchments. The paper presents a sample analysis of the possibilities of increasing water retention in the agricultural loess catchments with periodic streams. The scope of the study included the determination of physical parameters of selected sub-catchments (geometry, soil cover, land use, etc.) and of the sources of threat to water resources, resulting from construction and geomorphological conditions. Pre-design assumptions of dammings were developed, taking into account anti-erosion protective measures, and treatments increasing the landscape retention of water were proposed. Creating surface retention objects should be an important source of water in simplified agroecosystems, especially in regions, where productivity to a great extent depends on natural weather conditions. Proper management of the fourth-order loess basin of the Ciemięga River (area of about 150 km2, the presence of 50 lateral valleys) could give a temporary reservoir retention reaching 500 thousand m3. Farmers should be encouraged to seek “own water sources” (including the accumulation of water within wasteland), using appropriate economic instruments (tax reliefs for the documented volume of retained water, e.g. in small retention reservoirs).
Rosnący deficyt i zwiększone zapotrzebowanie na wodę, jak również problemy ekonomiczne i niewłaściwe planowanie przestrzenne w wielu regionach wskazują na konieczność wypracowania bardziej efektywnych zasad programowania i realizacji zadań w zakresie gospodarki wodnej w małych zlewniach. W pracy przedstawiono przykładową analizę możliwości zwiększenia retencji wodnej w rolniczych zlewniach lessowych z ciekami okresowymi. W ramach badań wyznaczono parametry fizyczne wybranych zlewni cząstkowych (geometria, pokrywa glebowa, zagospodarowanie itp.) oraz określono źródła zagrożeń zasobów wodnych, wynikających z warunków urządzeniowych i geomorfologicznych. Wykonano założenia przedprojektowe piętrzeń z uwzględnieniem zabezpieczeń przeciwerozyjnych oraz zaproponowano zabiegi zwiększające krajobrazową retencję wodną. Tworzenie obiektów retencji powierzchniowej powinno być ważnym źródłem wody w uproszczonych agrosystemach, zwłaszcza w regionach, w których produktywność w dużym stopniu zależy od naturalnych warunków pogodowych. Dzięki właściwemu zagospodarowaniu lessowego dorzecza IV rzędu rzeki Ciemięgi (powierzchnia około 150 km2, obecność ok. 50 dolin bocznych) można by uzyskać chwilową retencję zbiornikową sięgającą 500 000 m3. Należy zachęcać rolników do poszukiwania „własnych źródeł wody” (m.in. gromadzenie wody w obrębie nieużytków), stosując odpowiednie instrumenty ekonomiczne (ulgi podatkowe za udokumentowaną objętość retencjonowanej wody, np. w zbiornikach małej retencji).
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2016, 30; 141-149
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza uwarunkowań prawnych gospodarowania wodą w zakresie zaopatrzenia ludności w wodę pitną w Polsce
Analysis of legal conditions of water management in the area of supplying the population with potable water in Poland
Autorzy:
Rauba, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/95804.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
Tematy:
zasoby wodne
usługi wodne
jakość wody
prawo wodne
water resources
water services
water quality
water law
Opis:
Celem artykułu jest zaprezentowanie stanu prawnego w zakresie gospodarki wodnej w odniesieniu do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia w Polsce oraz przedstawienie obecnego wykorzystania wód do celów pitnych oraz ich jakości. W artykule posłużono się metodą analizy literatury, w tym aktów prawnych oraz materiałów źródłowych.
One of the basic conditions of sustainable development is providing good quality water for drinking. The basic act regulating issues of water resources management in Poland is the Water Law. From the point of view of public supply of drinking water is important the principle of costs recovery of water services. The aim of this paper is to present legal status of public supply of drinking water and the current use of water for this purpose.
Źródło:
Ekonomia i Środowisko; 2016, 3; 111-125
0867-8898
Pojawia się w:
Ekonomia i Środowisko
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Community based adaptation options for climate change impacts on water resources: The case of Jordan
Wpływ zmian klimatu na zasoby wodne – społeczne możliwości przystosowania na przykładzie Jordanii
Autorzy:
Hammouri, N.
Al-Qinna, M.
Salahat, M.
Adamowski, J.
Prasher, S. O.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292407.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
adaptation
climate change
Jordan
water resources
adaptacja
Jordania
zasoby wodne
zmiany klimatu
Opis:
A strategic vision to ensure an adequate, safe and secure drinking water supply presents a challenge, particularly for such a small country as Jordan, faced with a critical supply-demand imbalance and a high risk of water quality deterioration. In order to provide sustainable and equitable long-term water management plans for the future, current and future demands, along with available adaptation options should be assessed through community engagement. An analysis of available water resources, existing demands and use per sector served to assess the nation’s historic water status. Taking into account the effect of both population growth and rainfall reduction, future per sector demands were predicted by linear temporal trend analysis. Water sector vulnerability and adaptation options were assessed by engaging thirty five stakeholders. A set of weighed-criterions were selected, adopted, modified, and then framed into comprehensive guidelines. A quantitative ratio-level approach was used to quantify the magnitude and likelihood of risks and opportunities associated with each proposed adaptation measure using the level of effectiveness and severity status. Prioritization indicated that public awareness and training programs were the most feasible and effective adaptation measures, while building new infrastructure was of low priority. Associated barriers were related to a lack of financial resources, institutional arrangements, and data collection, sharing, availability, consistency and transparency, as well as willingness to adapt. Independent community-based watershed-vulnerability analyses to address water integrity at watershed scale are recommended.
Zapewnienie zasobów wody pitnej dobrej jakości i odpowiedniej ilości stanowi wyzwanie, szczególnie dla państw rozwijających się, np. Jordanii, które doświadczają skrajnie niezrównoważonego popytu i podaży oraz narażone są na ryzyko pogorszenia jakości wody. Obecny i przyszły popyt oraz możliwości adaptacyjne gospodarki wodnej powinno się oceniać na podstawie planów uwzgledniających sprawiedliwy rozrząd wody i analizę istniejących zasobów. Znajomość dostępnych zasobów wodnych, istniejącego zapotrzebowania i zużycia wody w poszczególnych sektorach posłużyły do oceny stanu gospodarki wodnej w Jordanii. Uwzględniając wpływ zarówno wzrostu populacji, jak i zmniejszenia wielkości opadów, przewidziano przyszłe zapotrzebowanie poszczególnych sektorów na wodę, stosując analizę liniowych trendów czasowych. Wrażliwość sektora wodnego i opcje adaptacyjne oceniono, biorąc pod uwagę 35 użytkowników wody. Wybrano, przyjęto i zmodyfikowano zestaw kryteriów ważonych i następnie ujęto je w formę całościowych wytycznych. Do oceny wielkości i prawdopodobieństwa ryzyka oraz korzyści związanych z każdym z proponowanych środków adaptacyjnych zastosowano proporcjonalne podejście ilościowe uwzględniając poziom wydajności i wagę danej sytuacji. Na podstawie rankingu priorytetów stwierdzono, że kształtowanie świadomości społecznej i programy szkoleniowe były środkami najbardziej skutecznymi i najłatwiejszymi do zastosowania. Budowa nowej infrastruktury miała niski priorytet. Brak środków finansowych, założenia instytucjonalne, zbieranie, wymiana, dostępność, zwartość i przejrzystość informacji oraz skłonność do adaptacji stanowiły barierę w tych działaniach. Zaleca się niezależne społecznościowe analizy wrażliwości zlewni, by zwrócić uwagę na znaczenie wody dla wszystkich działów gospodarki w skali całej zlewni.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2015, 26; 3-17
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie i wykorzystanie zasobów wodnych w rolnictwie
Managing and utilisation of water resources in agriculture
Autorzy:
Jankowiak, J.
Bienkowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59559.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rolnictwo
zasoby wodne
mala retencja wodna
retencja uzyteczna
retencja glebowa
odplyw wody
Opis:
W opracowaniu wskazano na małe wykorzystanie (średnio ok. 62%) potencjalnej produkcyjności rolnictwa w Polsce, w warunkach istniejących niedoborów wodnych. Wyniki badań potwierdzają, że przy wykorzystaniu nowych technologii i racjonalnej organizacji plony roślin mogą być wyższe niż średnie w regionie (w uprawie pszenicy ozimej o 14,7 dt•ha-1, tj. o 37,1%) i bliskie plonom potencjalnym. Większa intensywność uprawy roślin skutkuje wzrostem efektywności wykorzystania wody. W gospodarowaniu wodą i zwiększaniu jej zasobów bardzo dużą rolę od-grywa retencja rolnicza (tzw. „mała retencja”), na którą składa się retencja glebowa i krajobrazowa. Zwiększenie retencji glebowej tylko o 1% w badanej mikrozlewni „Rów Wyskoć" w woj. Wielkopolskim, zmniejszyłoby o 4% odpływ roczny ze zlewni i stanowiłoby aż 8,9% odpływu w okresie wegetacji roślin (miesiące IV-IX). Omówiono agrotechniczne sposoby zwiększenia retencji glebowej oraz wpływ struktury zasiewów i struktury nierolniczych elementów na retencję krajobrazową.
In the study, it was pointed to a small utilisation of potential agricultural productivity in Poland (on average, around 62%), under the conditions of existing water deficiencies. Results of the study confirm that using new technologies and rational management, plant yields harvested can be higher than average ones inthe region (in winter wheat growing by 14,7 dt·ha-1, i.e. by 37,1%) and be close to the potential yields. Higher crops growing intensity results in an improved water use efficiency. In water management aiming at increase of water resources, agricultural retention play an important role (so called “small retention”), which is made up of soil retention and landscape retention. Increasing the water retention by only 1% in the studied “Rów Wyskoć” mikrocatchment, in Wielkopolska region, would decrease the annual water discharge from this catchment by 4% and it would amount to 8.9% of the discharge during the vegetation period (IV-IX). Different agrotechnical measures of increasing soil retention were discussed as well as the effect of cropping pattern and nonagricultural elements on the water retention of the landscape were considered.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2011, 05
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany ilosciowe i jakosciowe zasobow wodnych na wylesionych terenach zlewni gorskich
Autorzy:
Sienkiewicz, J.
Kucharska, K.
Wawrzoniak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/815493.pdf
Data publikacji:
1995
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
zasoby wodne
Sudety Zachodnie
hydrologia
zmiany ilosciowe
zmiany jakosciowe
zlewnie gorskie
wylesienia
Źródło:
Sylwan; 1995, 139, 12; 51-60
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasoby wodne Polski - obecne i przyszłe wyzwania dla praktyki rolniczej
Water resources of Poland - present and future challenges for agricultural practice
Autorzy:
Żurek, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/239029.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
woda
zasoby wodne
materia organiczna
retencja
water resources
retention
organic matter
sustainable agriculture
Opis:
Ilość wody na naszej planecie jest od milionów lat stała i szacuje się ją na 1,337 * 106 km3. W tej ilości jedynie niewielka część (ok. 0,78%) to woda słodka, bezpośrednio dostępna dla człowieka. Polska jest uważana za kraj ubogi w wodę. Według danych z 2006 r., na głowę jednego Polaka przypadało 1600 m3 tzw. średnich, dyspozycyjnych zasobów wodnych. Tak nie-wielkie zasoby, zbliżone do zasobów Danii, Czech czy Belgii, oznaczają zagrożenie deficytem wody. W pracy przedstawiono aktualny stan zasobów wodnych Polski na tle innych krajów Europy, czynniki wpływające na bilans wodny, obserwowane trendy ich zmian, jak również możliwe do podjęcia działania w celu ograniczenia zagrożeń, ze szczególnym uwzględnieniem działań w zakresie techniki rolniczej i rolnictwa zrównoważonego.
The quantities of water on the Earth, estimated for 1337 * 106 km3, have been constant since the million years. Only small part of that amount (0.78%) is a fresh water directly available for men. Poland is considered to be a country poor in water. According to the data of 2006 year, so-called average water resources at disposal per 1 inhabitant in Poland amounted to 1600 m3. Such small water resources, similar to resources of Denmark, Czech Republic or Belgium, indicate the risk of water deficit. Paper discussed the recent state of water resources in Poland against the background of other European countries, factors affecting the water balance, observed trends and their changes as well as the activities possible to undertaking in order to reduce the threats, with particular attention paid to activities connected with agricultural engineering and the sustainable agriculture.
Źródło:
Problemy Inżynierii Rolniczej; 2008, R. 16, nr 2, 2; 33-40
1231-0093
Pojawia się w:
Problemy Inżynierii Rolniczej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie syntetycznego hydrogramu jednostkowego NRCS oraz konceptualnego modelu Wackermana do symulacji fali wezbraniowej w zlewni niekontrolowanej
Use of NRCS composite unit hydrograph and conceptual Wackerman’s model for simulation of flood hydrograph in uncontrolled catchment
Autorzy:
Cupak, A.
Walega, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59834.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
zlewnie niekontrolowane
zasoby wodne
fala wezbraniowa
symulacja przeplywu
model Wackermana
hydrogramy jednostkowe syntetyczne
Opis:
Duża liczba niewielkich i niekontrolowanych zlewni skłania do poszukiwania metod, pozwalających na określenie zasobów wodnych. W przypadku zlewni, w których nie dysponuje się danymi hydrologicznymi wykorzystuje się metody pośrednie: analityczne które jednak obarczone są dużym błędem, lub ostatnio coraz bardziej popularne modele matematyczne. Celem pracy było określenie przepływów maksymalnych o prawdopodo-bieństwie wystąpienia wynoszącym: 0,5%, 1%, 2%, 5%, 10%, 20% i 50%, w zlewni niekontrolowanej Sielskiego Potoku, z wykorzystaniem konceptualnego modelu Wackermana oraz syntetycznego hydrogramu jednostkowego NRCS, dla dwóch poziomów uwilgotnienia zlewni. Uzyskane wyniki wykazały różnice w wartościach przepływów maksymalnych prawdopodobnych. W przypadku modelu Wackermana otrzymano typowy hydrogram wezbrania charakteryzujący rzeki górskiej, natomiast w przypadku mo-delu NRCS-UH fala wezbraniowa nie oddawała w pełni górskiego charakteru rzeki Sielski Potok. W obydwu metodach wartości przepływów maksymalnych malały wraz ze wzrostem prawdopodobieństwa.
Plural number of small and uncontrolled catchments tends to find methods, which allow describing water resources. In case of catchments, in which there is no hydrological information some indirect methods are used: analytical which are loaded of big error, or lately increasingly popular mathematical models. The aim of the paper was to describe maximum flows with probability of exceed: 0,5%, 1%, 2%, 5%, 10%, 20% and 50% in uncontrolled catchment of Sielski Potok, with use of conceptual Wackerman’s model and NRCS composite unit hydrograph, for two level of catchment’s moisture. The results show differences in maximum flow values. In case of Wackerman’s model the typical flood hydrograph for mountainous river were got, but in NRCS-UH, the flood hydrograph does not fully give mountainous character of Sielski Potok river. In both methods with probability increase, the values of maximum flows decreased.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2012, 2/I
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza rozkładu zasobów wodnych w glebie w zakresie wielolecia ocenianych metodą Baca
Analiz raspredelenija vodnykh resursov v pochve za mnogoletie po metodu Baca
Analysis of water resources in soil calculated by the method of Baca
Autorzy:
Laskowska, A.
Rutkowski, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/795668.pdf
Data publikacji:
1990
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
analiza
rozklad
zasoby wodne
gleby
ocena
metoda Baca
analysis
water resource
soil
assessment
Opis:
На базе информаций из агрометеорологических постов и метеорологических данных вегетационного периода (в 1980-1986 гг.) положительно отмечена пригодность метода Баца определения ресурсов воды в почве для оценки районов требующих орошения. Выделена часть Польши в полосе центральных районов с отрицательным балансом осадков и испарения.
Adaptation possibilities of the Вас’s method of calculation of water content in soil for irrigation purposes were estimated. To this agrometeorological information from agricultural experiment stations and standard meteorological data were used (for growing season 1980-1986). On this bas is the area with negative difference between precipitations and evaporation in central part of Poland has been distinguished.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1990, 387
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie danych syntetycznych do badania wpływu zmian klimatu na zasoby wodne zlewni
Application of synthetic data for assessment of climate change impact on water resources of basin
Autorzy:
Kuchar, L.
Iwanski, S.
Jelonek, L.
Szalinska, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/886210.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
zlewnie rzek
zasoby wodne
zmiany klimatyczne
dane meteorologiczne
model opad-odplyw
rzeka Kaczawa
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2014, 23, 4[66]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gospodarka wodna w obszarach wiejskich
Water management in rural area
Autorzy:
Mioduszewski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/887254.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
obszary wiejskie
zasoby wodne
potrzeby wodne
gospodarka wodna
mala retencja wodna
bilans wodny
ochrona srodowiska
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2005, 14, 1[31]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gospodarka wodna jako dyscyplina naukowa w służbie rolnictwa
Water management as a scientific discipline serving agriculture
Autorzy:
Mioduszewski, W.
Szymczak, T.
Kowalewski, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339532.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
gospodarka wodna
przepływ nienaruszalny
zasoby dyspozycyjne
zasoby wodne
available resources
base flow
water management
water resources
Opis:
W artykule przedstawiono gospodarkę wodną jako dyscyplinę naukową, dostarczającą informacji i podstaw metodycznych, niezbędnych do prawidłowego zarządzania zasobami wodnymi w rolnictwie i wspomagającą rozwiązywanie problemów z tym związanych. Przeanalizowano potrzeby wodne kraju i rolnictwa oraz wykorzystanie zasobów wód powierzchniowych i gruntowych. Wykazano, że duże znaczenie dla prawidłowej oceny dostępnych zasobów wód powierzchniowych ma sposób obliczania gwarantowanych zasobów dyspozycyjnych, które powinny być określane z uwzględnieniem sezonowej nieregularności odpływu rzecznego i analizy krzywych sum czasów trwania przepływów wyznaczanych oddzielnie dla poszczególnych miesięcy. Przedstawiono przykładowe obliczenia dla trzech zlewni nizinnych: Mławki, Sony Zachodniej i Moszczenicy. Dwie pierwsze zlewnie są położone w dorzeczu Wkry, a trzecia w dorzeczu Bzury. Z przedstawionych danych wynika, że analizowane zlewnie bardzo różnią się pod względem wielkości zasobów dyspozycyjnych i ich sezonowego rozkładu. Cechą wspólną jest natomiast niewystarczająca ilość lub całkowity brak tych zasobów w okresie letnim. Jak wynika z przedstawionych przykładów, bezpośrednie zagospodarowanie powierzchniowych zasobów wodnych przez rolnictwo w okresach największego zapotrzebowania na wodę jest praktycznie niemożliwe bez jej retencjonowania, a niezależnie należy ograniczać ilość wody na produkcję żywności. Powinno się to odbywać poprzez minimalizację nieproduktywnych strat, np. parowania z powierzchni gleby oraz poprzez dobór roślin o mniejszych potrzebach wodnych.
The paper presents water management as a scientific discipline providing information and methodological background for the proper management of water resources in agriculture and supporting solution of associated problems. Water demands of the country and of agriculture and the use of surface and ground water resources were analysed. It was demonstrated that the method of calculating guaranteed available resources is important for appropriate assessment of available resources of surface waters. These resources should be determined with the consideration of seasonal irregularity of the river outflow and the analysis of flow-duration curves estimated separately for particular months. Examples of calculations are presented for three lowland catchments of the Mławka, Sona Zachodnia and Moszczenica rivers. The first two are situated in the catchment basin of the Wkra River, the third - in the catchment of the Bzura River. Presented data show that the analysed catchments differ much with respect to available resources and their seasonal distribution. Their common feature is, however, an insufficient amount or a total lack of these resources in the summer period. As seen from presented examples, direct management of surface water resources by agriculture in the periods of highest demand for water is practically impossible without its retention. Moreover, the amounts of water for food production should be limited by minimizing non-productive losses (evaporation from the soil surface) and by selecting plants of lower water demands.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2011, 11, 1; 179-202
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie się zasobów wodnych gruntów pogórniczych po zakończeniu eksploatacji górniczej
The dynamics of water reserves on post mining grounds
Autorzy:
Stachowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/949981.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
grunt pogórniczy
zasoby wodne
niedobory wody
post-mining grounds
water resources
water deficiency
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań i obserwacji terenowych prowadzonych na 4 powierzchniach doświadczalnych zlokalizowanych na zwałowisku wewnętrznym odkrywki „Kazimierz”, położonym na Pojezierzu Kujawskim (szerokość 52o20’ N, długość 18o05’E). Wyniki przeprowadzonych badań wykazały, że zmiany uwilgotnienia wierzchnich warstw gruntów pogórniczych kształtowane są przede wszystkim pod wpływem warunków meteorologicznych. Stwierdzono, że największa dynamika zmian zapasów wody występowała w wierzchniej, ornej warstwie tych gruntów, w której następowała wyraźna reakcja uwilgotnienia na opady atmosferyczne. Niekorzystny rozkład opadów w okresie wegetacyjnym 2013 roku, powodował pojawienie się okresowych niedoborów wody roślin uprawianych na gruntach pogórniczych. Najdłużej trwające niedobory wody (63 dni) pojawiły się w profilach, typowych dla uprawy zbóż i wynosiły średnio 12 mm. Przeprowadzone badania pozwalają stwierdzić, że decydując się na rolnicze użytkowanie terenów pogórniczych powinno stosować się rośliny bardziej odporne na okresowe niedobory opadów i korzystające z wody zmagazynowanej w głębszych warstwach gruntów pogórniczych, o głębokim systemie korzeniowym, czego przykładem jest lucerna.
The report shows the results of investigations and analyses on four experimental areas located at the “Kazimierz” quarry (in Pojezierze Kujawskie latitude 52o20’ N, longitude 18o05’ E). The results of the investigations show the dynamics of moisture in the upper layer of post mining grounds are formed under metrological conditions. It shows that the most important dynamic of water retention occurred on the upper cultivated layer of post mining grounds in which there was a moisture reaction to the water precipitation. An unprofitable distribution of precipitation during the vegetation period 2013 caused this water deficit to the plants cultivated on post mining grounds. The longest water deficit (63 days) occurred in profiles typical to crop cultivation (average 12 mm). The results of the investigation confirm that post mining grounds should cultivate plants which are resistant to water deficit and which would benefit from the water reserves in the deeper layers of post mining grounds and which have deep roots system, such as lucerne.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2014, 40; 145-156
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relacje miedzy lasem a woda - przeglad problemow
Relationship between forest and water - review of problems
Autorzy:
Pierzgalski, E
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/880572.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
Tematy:
lesnictwo
gospodarka lesna
woda
zasoby wodne
gospodarka wodna
polityka lesna
Rezolucja Las-Woda
Opis:
Wzajemne oddziaływania między ekosystemem leśnym, a zasobami wodnymi są bardzo silne, jakkolwiek ich charakter i skutki zależą głównie od warunków siedliskowych. O tym, jak ważne zarówno dla gospodarki leśnej, jak i gospodarki wodnej, są te wzajemne związki, świadczy opracowanie i przyjęcie Rezolucji „Lasy i woda” na V Ministerialnej Konferencji nt. Ochrony Lasów w Europie (Warszawa, listopad 2007 r.). W Rezolucji przedstawiono najważniejsze zagrożenia dla lasów europejskich związane z zasobami wodnymi, znaczenie lasów dla gospodarki wodnej, działania konieczne dla poprawy sytuacji oraz zobowiązania ministrów do aktywności w tym zakresie. W artykule dokonano przeglądu tych zobowiązań, które w Rezolucji podzielono na cztery grupy problemowe: zrównoważona gospodarka leśna a woda, koordynowanie polityki leśnej i wodnej, lasy i woda wobec zmian klimatycznych oraz ekonomiczne aspekty świadczeń lasu związanych z wodą. Szczególną uwagę zwrócono w artykule na problem oddziaływania lasu na charakterystyki hydrologiczne cieków w małych zlewniach leśnych, zwłaszcza w okresach niżówek i wezbrań oraz na czynniki, które mogą być przyczyną destabilizacji relacji las – woda.
The interactions between forest ecosystem and water resources are very strong but their character and consequences depend mainly on site conditions. How these mutual relations are important for forest management as well as for water management shows elaboration and adaptation of Resolution “Forests and Water” on Ministerial Conference on Protection of Forest in Europe (Warsaw, November 2007). The Resolution includes the most important threats connected with water resources for European forests, the meaning of forest for water management, necessary actions for improvement of situation and commitments of ministers for activities in this range. Review of these commitments, which were divided in Resolution into four problem’s groups: sustainable management of forests in relation to water, coordinating policies on forest and water, forests, water and climate changes, economic valuation of water-related forest services, has been carried out in the paper. Particular note was turned in the paper to the problem of forest’s impact on hydrological indexes of watercourses in small forest watersheds, especially in periods of low-flow and floods, are presented in the paper. There were analyzed also the factors which can be the reasons of destabilization of forest – water system.
Źródło:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2008, 10, 2[18]; 13-23
1509-1414
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mozliwosci retencjonowania wod w zlewni rzeki Dadaj
Autorzy:
Nowicki, Z
Glinska, K
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/806252.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
zasoby wodne
retencja
zlewnia rzeki Dadaj
melioracje
zlewnie rzek
rzeka Dadaj
rolnictwo ekologiczne
Opis:
Spośród wszystkich elementów budujących przestrzeń krajobrazową, najbardziej zagrożone jest środowisko wodne. Znaczący na skalę globalną ubytek zasobów dyspozycyjnych wód doprowadził do upowszechnienia metodologii retencjonowania wód powierzchniowych i podziemnych. W badanej zlewni rzeki Dadaj (334,6 km²) istnieje możliwość powiększenia retencji powierzchniowo-gruntowej o wartość 45,9 mln m³ przy obecnym poziomie 190,8 mln m³. Wymieniony efekt magazynowania wód możemy uzyskać drogą piętrzenia jezior przepływowych, reaktywizacji mokradeł dolinowych, regeneracji „oczek wodnych”, a także poprzez wykonanie zabiegów agro- i fitomelioracyjnych na glebach użytków rolnych i leśnych. Warunkiem powodzenia proponowanych przedsięwzięć jest realizacja melioracji ekologicznych (biologiczna regulacja rzek, przestrzenne rozmieszczenie zbiorników wodnych oraz zadrzewień śródpolnych i brzegowych), które w tej sytuacji stanowiłyby bazę wyjściową do rozwoju rolnictwa ekologicznego.
Water environment is the most endangered among all of the landscape components. The decrease in available water resources, on the global scale, caused the dissemination of methodologies of surface and ground water retention. Actual level of surface and ground water retention on the studied Dadaj river catchment (334.6 km²) reached about 190.8 mln m³. There exists a possibility to enlarge this value by 45.9 mln m³. Such results could be obtained by the method of damming flown-through lakes, regeneration of valley wetlands and mid-field ponds as well as the agro- and fitoreclamation on arable and forest soils. Presented proposals are conditioned by realization of the ecological reclamation (biological regulation of the rivers, spatial distribution of water reservoirs, midfield and bank afforestation). It could be a starting point to developing ecological agriculture on the catchment.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2001, 477; 107-114
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie współczynnika Schindlera do oceny podatności na degradację zbiorników małej retencji
Application of Schindler’s factor for susceptibility to degradation of small water reservoirs
Autorzy:
Skoczko, I.
Szatyłowicz, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/402934.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
zasoby wodne
degradacja
współczynnik Schindlera
mała retencja
water resources
degradation
Schindler's factor
small retention
Opis:
Zbiorniki małej retencji stają się specyficznym rodzajem sztucznego jeziora, które jest podatne na zatrzymywanie związków biogennych. W wyniku tego przekształcają się w ekosystemy czułe na przyśpieszenie procesów eutrofizacji. Specyfika funkcjonowania akwenów retencyjnych polega na ciągłym transporcie różnych form materii ze zlewni, a następnie jej akumulacji w danym zbiorniku. Następstwem tego procesu bywa częściowa lub całkowita utrata walorów użytkowych. W województwie podlaskim wybudowano ponad 20 sztucznych zbiorników zaporowych. Większość tych akwenów powstała na skutek rozwoju programu małej retencji. W artykule przedstawiono charakterystykę wybranych obiektów małej retencji w województwie podlaskim. Scharakteryzowano i oceniono podatność na degradację zbiorników zaporowych: Bachmaty, Dojlidy, Jasionówka, Michałowo, Topiło. Do oceny podatności na degradację zastosowano współczynnik Schindlera, który określa stosunek zsumowanej powierzchni zbiornika wodnego i jego zlewni do objętości tego zbiornika. Oceniono też wpływ zagospodarowania zlewni oraz podłoża gruntowego na stopień degradacji.
The small retention reservoirs have become a specific type of artificial lake, which is susceptible to retention of nutrients. As a result, they are becoming ecosystems sensitive to acceleration of eutrophication processes. The specificity of the functioning of the reservoirs retention is a continuous transport of various forms of matter from the catchment and its accumulation in the water reservoirs. The consequence of this process is sometimes partial or total loss of usability. In Podlaskie it built more than 20 artificial reservoirs. Most of these reservoirs created by the development of small retention program. This paper presents the characteristics of selected small retention in Podlaskie. They characterized and evaluated the susceptibility to degradation reservoirs: Bachmaty, Dojlidy, Jasionówka Michałowo, Topiło. To evaluate the susceptibility to degradation Schindler’s factor was used, which is the ratio of the sum of accumulated surface water reservoir and its catchment area to the volume of the reservoir. The influence of catchment land and subsoil on the degree of degradation was assessed.
Źródło:
Budownictwo i Inżynieria Środowiska; 2015, 6, 3; 137-143
2081-3279
Pojawia się w:
Budownictwo i Inżynieria Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gospodarka wodno-ściekowa w wybranej gminie
Commune water-sewage management
Autorzy:
Jakubowski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60576.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
gminy
gmina Drwinia
gospodarka wodno-sciekowa
zasoby wodne
siec wodociagowa
kanalizacja sanitarna
gospodarowanie woda
Opis:
Woda odgrywa szczególną rolę w procesach zachodzących w ekosystemach, stanowiąc niezbędny dla ich funkcjonowania abiotyczny element środowiska. Jest odnawialnym surowcem, o zmiennych w czasie zasobach i spełnia wiele podstawowych funkcji w gospodarce. Te szczególne funkcje sprawiają, że konieczna jest nie tylko ochrona jej przed zanieczyszczeniami, ale również racjonalne, oszczędne gospodarowanie jej zasobami. Ochrona jakościowa i ilościowa zasobów wodnych stanowi integralny element ochrony środowiska. W pracy scharakteryzowano gospodarkę wodno-ściekową podkrakowskiej gminy Drwinia (powiat bocheński). Szczególnie uwzględniono poprawność gospodarowania dostępnymi zasobami wody, jakość wód powierzchniowych i podziemnych oraz gospodarkę ściekową. Ocenę gospodarki wodno-ściekowej poprzedza charakterystyka gminy pod względem jej zagospodarowania, demografii, użytkowania i klimatu. Analiza danych pozwoliła na stwierdzenie, że gmina Drwinia, choć posiada wystarczające zasoby wodne (z wyjątkiem okresów suszy), to jednak stan jakościowy tych zasobów nie pozwala na ich użytkowanie nie tylko w celach pitnych – bez uprzedniego uzdatnienia – ale również i gospodarczych. Dostępne zasoby wodne to przede wszystkim płynące wody powierzchniowe i podziemne wody pokładów czwartorzędowych. Brak jest wystarczająco rozbudowanej sieci wodociągowej i nieprawidłowo prowadzona jest gospodarka wodno-ściekowa – co jest przyczyną wysokiego skażenia wód na obszarze gminy. Opracowane dane dotyczą okresu do roku 2004. W obecnej chwili gospodarka wodno-ściekowa w gminie Drwinia nie jest prowadzona prawidłowo, występuje duże skażenie wód zarówno powierzchniowych, jak i podziemnych. Brak pełnego wykonania sieci wodociągowej i kanalizacyjnej w przeważającym obszarze gminy. Duże ilości cynku, który stosowany jest w produkcji środków ochrony roślin wskazują, że głównym źródłem zanieczyszczenia wód powierzchniowych w gminie Drwinia są rolnictwo oraz działalność bytowo-gospodarcza człowieka. Ścieki gromadzone w zbiornikach bezodpływowych, w przewadze, nie są wywożone do oczyszczalni lecz wylewane do przydrożnych rowów, na pola lub do lokalnych cieków wodnych. Zbiorniki te często nie są szczelne.
Water plays an important role in the processes present in ecosystems, and constitutes the essential abiotical part of the environment. As a resource which is renewable and changeable in time, the water performs numerous management functions. The nature of those particular functions requires that water is not only protected from contamination, but also economically managed as well. The qualitative and quantitative protection of water resources constitutes and integral part of environmental protection. The present paper describes water-sewage management in Drwinia Commune in Krakow Region (Bochnia Powiat). Particular emphasis is laid on correct management of the water resources available, the quality of surface and underground water resources and the sewage management. The assessment of water management is preceded by the description of the commune itself, in terms of its local development, demography, usage and climate. By analysing the data, it has become possible to state that, although Drwinia Commune possesses sufficient water resources (except for drought periods), the quality of such resources allows them neither to be used for drinking purposes – without prior treatment – nor for farm use. The water resources available include in first row flowing surface waters and underground quaternary waters. The lack of sufficiently developed water supply facilities and incorrect watersewage management are the reasons for high contamination of water resources in the commune. The data analysed relate to the period until 2004. At present, the water-sewage management in Drwinia Commune is carried out incorrectly and high contamination of both surface and underground water persists. Most of the commune’s area is not provided with complete water supply and sewerage systems. Large quantities of zinc, used for production of pesticides, indicate that the main sources of contamination are the agricultural activity and living of people. The sewage stored mostly in septic tanks, instead of being treated in treatment plants, is dumped to ditches, fields or to local water streams. The septic tanks often leak.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2005, 4
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The role of historical fishpond systems during recent flood events
Funkcje starych stawów rybnych podczas występowania przepływów powodziowych
Autorzy:
Lhotsky, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293016.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
hydrologia
ochrona przeciwpowodziowa
stawy rybne
zasoby wodne
zbiorniki wodne
Czech Republic
fishponds
flood protection
water retention
Opis:
Most of the large pond systems in the Czech Republic were built in 16th century. One of the most important fishpond systems is the one of the Trebon basin (Trebon fishpond system - TFS). It is situated in South Bohemia in the upper Luznice watershed, but the whole system also includes the upper watershed in Austria. The system consists of almost 1000 fishponds with a total area of 7 500 ha. Retention capacity of fishponds is estimated to be as big as 50-70 mil. m³, but might be even 110-140 mil. m³ during extreme floods. The situation is then often beyond control and damage occurs, which deteriorates the fishponds' water management function. The largest is Rozmberk fishpond (480 ha), which stored 50-70 mil. m³ during the 2002 flood while its normal volume is about 5.5 mil. m³. In order to ensure a satisfactory flood retention capacity of fishpond systems, proper maintenance of their technical equipment is necessary and emergency measures for the whole system should be added.
Stawy rybne, szczególnie hodowlane karpiowe, oddziałują na reżim hydrologiczny rzek. Największy pobór wody ma miejsce w okresie wiosennym, zwykle w warunkach wysokich przepływów, natomiast zrzut wody prowadzony jest w okresie jesiennym. Uważa się, że stawy rybne pełnią pozytywną rolę w obiegu wody w zlewni. Dotyczy to m.in. ich funkcji w ograniczaniu zagrożeń powodziowych dzięki retencjonowaniu wody w okresach występowania większych przepływów. Na terenie Czech, w niektórych regionach, gospodarka stawowa jest bardzo rozwinięta. W wielu zlewniach zbudowano stawy o dużej powierzchni i dużej objętości retencjonowanej wody. Są to kompleksy stawów zbudowanych w dolinach rzecznych, do których woda doprowadzana jest w wyniku budowy jazu lub stopnia na rzece. Są to również zbiorniki powstałe na skutek przegrodzenia rzeki zaporą. Tworzą one wówczas tzw. stawy paciorkowe. Stawy rybne były budowane na terenie Czech oraz w innych krajach europejskich już w średniowieczu. W artykule przedstawiono krótką charakterystykę stawów rybnych wraz z ich historią oraz opisem starych rozwiązań konstrukcyjnych budowli piętrzących i upustowych. Szczególną uwagę zwrócono jednak na przedstawienie roli stawów w ograniczaniu zagrożeń powodziowych. Podane zostały przykłady ilości zretencjonowanej wody w okresach występowania przepływów powodziowych. Podawane są przykłady świadomego, częściowego opróżniania stawów w celu zwiększenia pojemności retencyjnej, aby przechwycić maksymalny przepływ w rzece.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2010, 14; 49-65
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena efektywności ekonomicznej eksploatacji zbiornika retencyjnego "Słupsko"
Evaluation of Economic Efficiency of Exploitation Water Reservoirs "Słupsko"
Autorzy:
Halama, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/588285.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Analiza ekonomiczna
Gospodarka wodna
Zasoby wodne
Zbiorniki wodne
Economic analysis
Water container
Water management
Water resources
Opis:
The main objective of this article is evaluation of effectiveness of small water reservoir „Słupsko”. The main subject of study was man-made small water reservoir located in Silesia region. Based on this study, analysis of economic efficiency was made. The cost benefit analysis (CBA) was used, relaying on identification and evaluation of economic effects related with exploitation of this water reservoir „Słupsko”. Economical effectiveness was calculated based on time and rate of return as well as NPV indicator.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2013, 136; 103-112
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jezioro Berzdorf - główny użytkownik w bilansie wodno-gospodarczym Nysy Łużyckiej
The Berzdorf lake as the main user in the water economy balance of the Nysa Luzycka river
Autorzy:
Lisowski, J.
Mordalska, H.
Siuta, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60772.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeki
rzeka Nysa Luzycka
zasoby wodne
zasoby dyspozycyjne
bilans wodno-gospodarczy
wyrobiska poeksploatacyjne
jezioro Berzdorf
pobor wody
Opis:
Nysa Łużycka jest rzeką o stosunkowo ubogich zasobach wodnych, na co nakłada się silna antropopresja. Zjawiskiem charakterystycznym jest ciągła zmienność przepływów w profilu podłużnym rzeki. Zasadniczy wpływ na zasoby wodne zlewni Nysy Łużyckiej ma górnictwo węgla brunatnego i towarzyszące mu inwestycje, polskie i niemieckie kopalnie i elektrociepłownie. Wyrobisko pokopalniane po zamkniętej w 1997 roku niemieckiej kopalni Berzdorf poddawane jest rekultywacji przez zalewanie wodami Nysy Łużyckiej i jej lewostronnego dopływu Pliessnitz. Obliczenia bilansowe zasobów wodnych w zlewni pozwalają na określenie takich warunków poboru wody, które stanowią kompromis między koniecznością zalania wyrobiska, a skutkami poboru dla środowiska i zlokalizowanych poniżej użytkowników. Konieczne jest zagwarantowanie nie tylko przepływu nienaruszalnego ekologicznie uzasadnionego, ale i utrzymania minimalnych przepływów gwarantowanych dla 19 polskich i niemieckich elektrowni wodnych. Powstałe w wyniku zalewania wyrobiska jezioro Berzdorf jest głównym użytkownikiem wód powierzchniowych w zlewni Nysy Łużyckiej. Zbiornik usytuowany jest między miejscowościami Tauchritz i Klein Neudorf na zachód od lewego brzegu rzeki, ok. 10 km powyżej wodowskazu Zgorzelec. Instalacja umożliwia maksymalny pobór w ilości 10 m3/s, a warunkiem poboru jest zachowanie przepływu granicznego w Nysie Łużyckiej w ilości Qgr = 13,3 m3/s.
The Nysa Łużycka River is a relatively poor river in terms of water resources which results in strong anthropoperssion. A characteristic phenomenon is a continuous discharge changeability in the river longitudinal profile. Brown coal mining and accompanying them investments, Polish and German mines as well as power plants have a major influence on The Nysa Łużycka river basin. Postmining working closed in 1997 after German Bezdorf Mine is under rehabilitation by flooding waters of the Nysa Łużycka River and its left tributary, namely The Pliessnitz. The calculation of water resources balance allows to establish such conditions of water intake which represent a compromise between the need to flood the working and the effects of water abstraction on the environment and users located below. It is necessary not only to ensure an ecologically reasonable inviolable discharge but also maintain the minimal discharges guaranteed for 19 Polish and German water power plants. Working resulting from the flooding of the Berzdorf Lake is the main user of surface water in the Nysa Łużycka river basin. The reservoir is situated between the cities of Tauchritz and Klein Neudorf, west of the left bank of the river, about 10 kilometers above Zgorzelec watergauge. The installation provides maximum intake in the amount of 10 m3/s under the condition that the threshold of the discharge is maintained in the amount of Qgr = 13,3 m3/s.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 08/1
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The development of hydro power in Poland. The most important hydro engineering facilities
Rozwój energetyki wodnej w Polsce. Najważniejsze obiekty hydrotechniczne
Autorzy:
Majewski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/397371.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
ENERGA
Tematy:
water resources
hydropower potential
hydropower plants
pumped-storage plants
zasoby wodne
potencjał hydroenergetyczny
elektrownie wodne
elektrownie szczytowo-pompowe
Opis:
Poland is a country with scarce water resources, which places it in this regard at the end of the list of European countries. Also the capacity of retention reservoirs in Poland is very small compared to other neighbouring European countries, and does not exceed 6% of the average annual runoff from its territory. This results in the low hydropower potential. What is more, this low potential is used to a limited extent only, in contrast to most European countries. The first hydropower facilities were built in Poland in the interwar period. The development of hydropower facilities intensified in Poland after World War II. They were the low and high head plants, but also facilities with equilibrium reservoirs and reversible units. After World War II, in Poland, within its new borders, there were a lot of small hydropower plants, which initially were ignored by utility companies and were devastated. Later, they were gradually activated. The construction of new facilities, modernization of existing ones, as well as reconstruction of those degraded, are often obstructed by significant ecological restrictions. This paper presents these processes and describes the major hydropower facilities in Poland.
Polska jest krajem o skromnych zasobach wodnych, co stawia nas pod tym względem na końcu listy krajów europejskich. Również pojemność zbiorników retencyjnych w Polsce jest bardzo niska w porównaniu z innymi sąsiadującymi z nami krajami europejskimi i nie przekracza 6% średniego rocznego odpływu z terenu kraju. Wynikiem tego jest również niski potencjał hydroenergetyczny. Co więcej, ten niski potencjał jest wykorzystany jedynie w niewielkim stopniu w przeciwieństwie do większości krajów europejskich. Pierwsze obiekty hydroenergetyczne w Polsce powstały w okresie międzywojennym. Rozwój inwestycji hydroenergetycznych nastąpił w Polsce po II wojnie światowej. Były to elektrownie niskiego i wysokiego spadu, ale również obiekty ze zbiornikami wyrównawczymi, posiadające jednostki odwracalne. Po II wojnie światowej na terenie Polski, w nowych granicach, było bardzo dużo małych elektrowni wodnych, które w początkowym okresie nie stanowiły zainteresowania organizacji energetycznych i ulegały dewastacji. Później zaczęto je stopniowo uruchamiać. Na przeszkodzie budowy nowych, modernizacji istniejących lub odbudowy zdegradowanych obiektów często jednak stają znaczne ograniczenia ekologiczne. W artykule przedstawiono te procesy, jak również opis istniejących większych obiektów hydroenergetycznych w Polsce.
Źródło:
Acta Energetica; 2013, 3; 45-59
2300-3022
Pojawia się w:
Acta Energetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagrożenia zbiorników wodnych wynikające z działalności człowieka na przykładzie Stawu Płaszowskiego w Krakowie
Threats to water bodies resulting from human activity : a case study of Płaszów Pond in Cracow
Autorzy:
Gawałkiewicz, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075793.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
antropogeniczne zbiorniki wodne
katastrofa ekologiczna
monitoring geodezyjny
zasoby wodne
anthropogenic water bodies
ecological disaster
geodetic monitoring
water resources
Opis:
An exceptional group ofpost-mining excavations are those made as a result of the exploitation of Quaternary seams of natural aggregates. Their characteristic feature includes borrow pits, left after quarrying. They are going through the process of natural revitalization as a result of water table stabilization and the inflow of ground waters and precipitation waters, followed by the natural succession of aquatic vegetation. Plaszów Pond in Cracow-Plaszów is located close to the city centre, in its attractive region. The attractiveness of the adjacent areas can also have a negative effect on the water resources and the ecosystem. The results of geodetic monitoring of water resources show that the situation during the first three months of 2016 had symptoms of ecological disaster.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2018, 66, 1; 38--47
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The water resources of Zielona Góra as an element of its sustainable development
Zasoby wodne Zielonej Góry elementem jej zrównoważonego rozwoju
Autorzy:
Wróbel, I.
Lipnicki, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/396520.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
zasoby wodne
wody podziemne
Zielona Góra
water resources
underground waters
water table
sustainable development
Opis:
The subject of this paper is the presentation the water resources and water management as an example of Zielona Góra. In the paper it is shown that the water management should be recognized as the element of the sustainable development of the city. Economic activities in the city should be subordinated to the possibilities of the natural environment and should not disturb both the natural and the water balance.
Przedmiotem pracy jest przedstawienie procesów rozwoju źródeł wód podziemnych i zarządzanie nimi na przykładzie Zielonej Góry. W pracy pokazano, że zarządzanie wodami podziemnymi powinno być elementem zrównoważonego rozwoju miasta. Gospodarka w mieście powinna podlegać możliwościom środowiska naturalnego i nie powinna zakłócać równowagi wodnej.
Źródło:
Civil and Environmental Engineering Reports; 2007, 2; 93-111
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:
Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy światowego deficytu wody
Global water defficiency
Autorzy:
Chucki, Sz.
Staszewski, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/407526.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Badawczo-Rozwojowy Inżynierii Lądowej i Wodnej Euroexbud
Tematy:
woda
zasoby wodne
retencja wody
susze
powodzie
water
water resources
water retention
droughts
floods
Opis:
Woda jest jednym z najcenniejszych zasobów naturalnych (jedynym oprócz tlenu), bez którego nie przetrwa życie na Ziemi. Woda jako dynamiczny składnik środowiska ulega ciągłym zmianom ilościowym i jakościowym w czasie i przestrzeni. Brak wody w obecnym stuleciu może być jednym z większych problemów globalnych, szczególnie dotyczy to Bliskiego Wschodu i Afryki. W celu zapobiegania ryzyku deficytu wody podejmuje się działania zmierzające do oszczędnego gospodarowania zasobami wodnymi wraz z spowolnieniem obiegu wody w środowisku przyrodniczym a także zwiększeniem retencji wodnej w zlewniach rzecznych. Zasoby wody świata wynoszą około 1386 mld km3 i z tego prawie 99% wód na naszej planecie jest praktycznie niedostępna. Polska zaliczana jest do krajów najuboższych w zasoby wód śródlądowych Europy (26 miejsce).
Water is one of most valuable natural resources (aside from oxygen) without which life on Earth would not survive. Water as a dynamic environment components is subject to constant quantitative and qualitative changes in time and space. Water shortage in this century may be one of the biggest global issues, particularly in the Middle East and Africa. In order to prevent the risk of water defi ciency actions are taken in order to economically manage water resources accompanied by slowed down water circulation in the natural environment and increased retention in river basins. Global water resources amount to 1386 B km3 whereas 99% of water in our planet is virtually unavailable. Poland is one of the poorest countries in Europe (26th place) in terms of inland water resources.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska; 2011, 4; 59-68
2082-6702
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gospodarka zasobami wodnymi na przykładzie gminy i powiatu Strzelin
Water resources management by example of the municipality and Mount Strzelin
Autorzy:
Malczewska, B.
Gromada, O.
Jawecki, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60130.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
mala retencja wodna
gmina Strzelin
powiat strzelinski
zasoby wodne
gospodarowanie woda
zbiorniki wodne
zbiornik Przeworno
zbiornik Maleszow
Opis:
Racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi jest, zgodnie z ustawą z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 z późn. zm.), jednym z podstawowych elementów zrównoważonego rozwoju. Celem nadrzędnym powstających obecnie programów gospodarowania wodą, poza zapewnieniem odpowiedniej ilości i jakości wody dla ludności, jest ochrona przed powodzią i suszą oraz utrzymanie lub poprawienie stanu ekosystemów wodnych lub od wód zależnych. Elementami składowymi takich programów jest aktualizacja programu retencjonowania wód powierzchniowych, następnie opracowanie programów ochrony przeciwpowodziowej, oraz oszacowanie potrzeb inwestycyjnych w zakresie melioracji. Stan zagrożenia powodziowego wynikający z możliwości powodzi zarówno opadowych jak i roztopowych, występuje praktycznie dla całości województwa dolnośląskiego. Z drugiej jednak strony malejące zasoby wodne powodują skupienie uwagi na oszczędnym gospodarowaniu zasobami wodnymi i zwrócenie uwagi na potencjał leżący w małej retencji. W niniejszej pracy opisano wybrane elementy planu zarządzania gospodarką wodną w dorzeczu rzeki Oławy. Wybór obiektów proponowanych do realizacji przeprowadzono w oparciu o opracowany program małej retencji dla województwa dolnośląskiego. W pracy skupiono się na aktualnym stanie gospodarki wodnej oraz prognozie na rok 2015.  
The results of works on the study of the flood protection for Strzelin voivod ship are presented in the paper. More in detail the conditionings connected with the principles of the modern water policy and methodical aspect of the study are discussed. Rational management of water resources is in accordance with the act from 18 July 2001 Water Law (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 z późn. zm ) one of the cornerstones of sustainable development. The main goal of water management programs is to ensure an adequate water quantity and quality for the population, and to floods and drought protection as well as improvement the status of aquatic ecosystems. Components of such programs is to update the surface impoundment, then the development of flood protection schemes, and estimation of investment needs for irrigation. Condition of flood hazard arising from the possibility of flooding of both rainfall and snowmelt, occurs practically for the whole of Lower Silesia. On the other hand, causing declining water resources to focus on costeffective water resources management and to draw attention to the potential lying in the small retention. This paper describes some elements of water management plan in a basin of the Oława river. Selecting objects to the proposed implementation was based on small retention program developed for the Lower Silesia province. The paper focuses on the current state of water management and forecast for the year 2015.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2011, 07
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka sieci rzecznej małej zlewni położonej w strefie krawędziowej Wyżyny Łódzkiej
Characterization of the small drainage basin river network located in the Łódź Upland margin zone
Autorzy:
Bartnik, Adam
Tomaszewski, Edmund
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945385.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
zlewnia Dierżąznej
struktura sieci rzecznej
spadek rzeki
wskaźnik gęstości sieci rzecznej
przepływ rzeczny
zasoby wodne
Opis:
The hydrographical network is a phenomenon under constant time and space changes. These ch_anges have seasonal and multi-annual character. The dynamics of this phenomenon needs estimation not only of the network itself but also of the water moving in it. This problem becomes particularly important in the case of the areas located near urban grounds which are under intense anthropopression. It is possible then to conclude of progressive influence of human activities after recognizing of the natural factors forming hydrographical network. The Dzierżązna drainage basin was explored up to the Swoboda closing profile (42,9 km2). It is located in the northern Łódź Upland part and is drained by the Moszczenica river system (fig. l). The southern boundary of the basin is determined by the urban Zgierz suburbs. Exactly this place in Malinka, there are springs of Dzierżązna river. Hydrographical network explorations were carried out basing on the topographic map in the scale 1:25 000. Thus the obtained data were updated and verified in the field in July 1998. Analysis of the river network parameters was carried out in the capacity of a drainage density (Wilgat's and Neumann's method) and a degree of an orderly arrangement (verification of the Horton's theory after the Strahler's classification) - fig. 2, 4, tab. l, 2. The authors also made detailed estimation of each stream: a river long fall, sinuosity and development (fig. 3, tab. l). Estimation also concerns time in which water running the channels reaches the closing profile and concerns the discharge rate as well. Their space layout is represented on the maps - fig. 5, 6. In the final stage of the study the authors tried to evaluate the running water resources basing on the resources momentum measure. Thanks to using the mentioned above procedure it was possible to take account the dynamics of the resource processes, because physical unit of the presented measure is (m^4 x S^-l) They also estimated degree of concentration of the resources in the river system (fig. 7, 8).
Artykuł zawiera charakterystykę sieci hydrograficznej zlewni Dzierżąznej - po wodowskaz w Swobodzie. Ocenie poddano parametry sieci, czas dobiegu wody korytami do profilu zamykającego, jak również wielkości przepływów. Określono także zasoby wód płynących i ich koncentrację na podstawie miary pędu zasobów.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica; 2000, 5
1427-9711
2353-6063
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Model matematyczny do oceny zasobów wód podziemnych w rejonie wrocławskiego ujęcia infiltracyjnego
A mathematical model for groundwater resources assessment in the area of the Wrocław water intake with induced infiltration
Autorzy:
Szczepański, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063295.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
ujęcie infiltracyjne
model matematyczny
zasoby wodne
water intake with induced infiltration
mathematical model
water resources
Opis:
Ujęcie infiltracyjne dla Wrocławia wykorzystuje wody powierzchniowe Oławy. W celu ujęcia wód podziemnych wykonano 558 studni eksploatacyjnych wzdłuż Oławy i Odry oraz 63 stawy infiltracyjne.W eksploatacji znajduje się 488 studni. Aby obliczyć zasoby wód podziemnych w rejonie ujęcia infiltracyjnego, wykonano „lokalny” oraz „szczegółowy” model numeryczny obejmujący obszary o powierzchni odpowiednio 117 i 40 km2. Całkowite zasoby wodne w rejonie wrocławskiego ujęcia infiltracyjnego, za które uważa się całość możliwych do użytkowania wód podziemnych i wód powierzchniowych, oszacowano na 590 454 m3/d. Naturalne zasoby wód podziemnych w rejonie ujęcia wynoszą 15 894 m3/d i stanowią około 2,7% całkowitych zasobów wodnych ujęcia infiltracyjnego.
The water intake with induced infiltration for the city of Wroc³aw is based on surface waters from the O³awa river. For groundwater capture, 558 wells were constructed along O³awa, Odra and 63 infiltration ponds. Currently, groundwater is captured by 488 wells. For groundwater resources assessment, the “local” and “site” groundwater flow models were developed for the areas of 117 km2 and 40 km2, respectively. The total water resources in the area of the Wroc³aw water intake, regarded as total groundwater and surface water available for use, were estimated at 590 454m3/d. The natural groundwater resources were estimated at 15 894m3/d. It is 2.7% of the total water resources of the water intake.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2008, 431, Hydrogeologia; 209--217
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Water for agriculture and natural environment
Woda dla rolnictwa i środowiska przyrodniczego
Autorzy:
Mioduszewski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292956.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
gospodarka wodna
hydrologia
rolnictwo
środowisko przyrodnicze
zasoby wodne
agriculture
environment
hydrology
water management
water resources
Opis:
Views on the objectives and role of water management have remarkably changed in the last years. The need of a complex water management that would consider all water users including agriculture and natural environment is often underlined. It is pointed out that agriculture and natural environment (including commercial forests) are basic consumers of precipitation water which is not considered in water and economic balances. More and more importance is attributed to the utilisation of waters from catchment basin and to application of non-technical measures of controlling water cycles. A large impact of agro-ecosystems and natural or semi-natural (forests, wetlands) ecosystems on water balance is underlined. This different approach to the problems of water management is expressed e.g. in Water Framework Directive of European Union devoted to surface and ground water protection. The directive attributes a great role to the protection of aquatic and water related ecosystems. More and more often it is realised that the total water resources are equal to the volume of atmospheric precipitation. Water management should involve not only the water in geological aquifers or river channels but also that which is retained in soil profile. Such elements of water balance as spatial distribution, interception, infiltration and recharge of ground water reservoirs, soil retention capacity, surface runoff and evapotranspiration depend largely on land use in a catchment. Through appropriate land use and catchment management, application of rational agro-technical methods, development of small retention, wetland restoration, and hampering water outflow from draining systems one may significantly affect water cycling in a catchment. Small water resources of Poland, increasing water consumption, climate changes and requirements of environmental protection enforce the implementation of complex methods of water management and search for environmental-friendly methods of limiting economic losses caused by water deficit or excess. Saving water used for economic purposes and agriculture would permit better fulfilment of the needs of natural environment.
W ostatnich latach następują dość istotne zmiany w poglądach na zadania i rolę gospodarki wodnej, w tym również na obszarach wiejskich. Podkreśla się konieczność kompleksowego gospodarowania zasobami wodnymi, uwzględniającego wszystkich użytkowników wody, w tym rolnictwa i środowiska przyrodniczego. Zwraca się uwagę, że rolnictwo i środowisko przyrodnicze, w tym lasy, są podstawowymi konsumentami wód opadowych (ewapotranspiracja), co w bilansach wodnogospodarczych nie jest uwzględniane. Coraz większe znaczenie przepisuje się wykorzystaniu wód własnych zlewni oraz stosowaniu nietechnicznych metod regulowania obiegu wody. Podkreśla się duży udział w bilansie wodnym agroekosystemów, a także ekosystemów naturalnych i zbliżonych do naturalnych, jak lasy i mokradła. Wyrazem zmian podejścia do problematyki gospodarowania wodą jest m.in. Ramowa Dyrektywa Wodna (RDW) Unii Europejskiej poświęcona ochronie wód powierzchniowych i podziemnych. W Dyrektywie dużą wagę przywiązuje się do ochrony ekosystemów wodnych i bezpośrednio zależnych od wody. Coraz częściej zwraca się uwagę, że całkowity zasób wodny jest równy objętości opadu atmosferycznego. Gospodarka wodna powinna uwzględniać nie tylko część wód znajdującą się w geologicznych warstwach wodonośnych i korytach rzek, ale również tę część, która jest retencjonowana w profilu glebowym, na terenach mokradeł. Takie elementy bilansu wodnego, jak przestrzenny rozkład, intercepcja, infiltracja, zasilanie zbiorników wód podziemnych, pojemność retencyjna gleb, spływ powierzchniowy, ewapotranspiracja, w dużym stopniu zależą od sposobu użytkowania zlewni. Przez odpowiednie użytkowanie i zagospodarowanie zlewni, stosowanie racjonalnych metod agrotechnicznych, rozbudowę małej retencji, odtwarzanie mokradeł, hamowanie odpływu wód z systemów odwadniających itp. w istotny sposób oddziałuje się na obieg wody w zlewni. Małe zasoby wodne Polski, zwiększające się zużycie wody, zmiany klimatu oraz wymogi ochrony środowiska przyrodniczego wymuszają wdrażanie kompleksowych metod gospodarowania całością zasobów wodnych oraz poszukiwanie bliższych naturze metod ograniczania strat gospodarczych, powodowanych nadmiarem lub niedoborem wody. Oszczędność poboru wód na cele gospodarcze, w tym na potrzeby rolnictwa, umożliwi pełniejsze zaspokojenie potrzeb środowiska przyrodniczego.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2009, no. 13b; 3-16
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gospodarka wodno-ściekowa w gminie wiejskiej Oleśnica
Water and sewage management in Olesnica rural municipality
Autorzy:
Polanski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60189.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
gminy wiejskie
gospodarka wodno-sciekowa
gmina Olesnica
zasoby wodne
jakosc wody
siec wodociagowa
siec kanalizacyjna
Opis:
W pracy scharakteryzowano gospodarkę wodno-ściekową Dolnośląskiej wiejskiej Gminy Oleśnica (powiat oleśnicki). Szczególnie uwzględniono prawidłowość eksploatowania dostępnych zasobów wody, jakość wód oraz gospodarkę ściekową. Analiza danych pozwoliła stwierdzić, że Gmina Oleśnica, posiada wystarczające zasoby wód podziemnych, pokładów czwartorzędowych a ich jakość pozwala na użytkowanie w celach pitnych po uprzednim uzdatnieniu. w zakresie infrastruktury technicznej gmina Oleśnica cechuje się bardzo dobrze rozwiniętą siecią wodociągów, obejmującą wszystkie jednostki osadnicze. Słabo rozwinięta jest infrastruktura kanalizacyjna. Brak pełnego wykonania sieci kanalizacyjnej w przeważającym obszarze gminy. Problem oczyszczania ścieków w Gminie Oleśnica jest tymczasowo rozwiązywany dzięki dopłatom do budowy biologicznych przydomowych oczyszczalni oraz opróżnianiu zbiorników bezodpływowych przez wóz asenizacyjny. Ścieki wywożone są do oczyszczalni gminnej. Istnieją zagrożenia skażenia wód na terenie Gminy. Źródła to przede wszystkim rolnictwo i działalność bytowo – gospodarcza, ale również niska świadomość ekologiczna mieszkańców. Zdarzają się przypadki wykrywania nieszczelnych zbiorników oraz wylewania ścieków do przydrożnych rowów, na pola lub do lokalnych cieków wodnych. Władze Gminy mają świadomość problemu, regularnie inwestują w rozwój infrastruktury oraz edukację mieszkańców.
The thesis characterizes water and sewage management of Dolnośląska rural municipality of Oleśnica (oleśnicki district). In particular, the proper exploitation of available water resources, water quality and sewage management have been taken into account. Analysis of the data has enabled it to conclude that Oleśnica municipality has sufficient resources of the groundwater, of quaternary deposits and their quality makes it possible to use them, after treatment, as the source of potable water. In terms of technical infrastructure, Oleśnica municipality is characterised by a very well developed network of water supply, covering all settlement units. Sewage infrastructure is poorly developed. The sewage network is not fully implemented in most parts of the municipality. The problem of sewage treatment in Oleśnica municipality is temporarily solved through subsidies for the construction of domestic biological sewage treatment systems and through emptying holding tanks by septic tankers. Sewage is transported to the communal treatment plant. There is a risk of contamination of water in the Municipality. Sources are mainly agriculture and socio-economic activities, but also low environmental awareness of the residents. There are cases of detecting leaking tanks and of sewage discharging to side ditches, onto the fields or to local watercourses. Municipal authorities are aware of the problem, they regularly invest in infrastructure development and education of the residents.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2013, 3/III
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przewidywane zmiany klimatyczne a rozwój nawodnień w Polsce
Foreseen climate changes and irrigation development in Poland
Autorzy:
Labedzki, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60782.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Polska
nawodnienia
rolnictwo
zasoby wodne
zapotrzebowanie na wode
czynniki klimatyczne
zmiany klimatyczne
ocieplenie klimatu
susza
Opis:
Zmiany klimatu będą wywierać silny wpływ na rolnictwo. Przeważa pogląd, że w skali ogólnej spodziewane zmiany polegające na globalnym ociepleniu przyniosą korzystne efekty w gospodarce rolnej, bowiem zwiększy się potencjał produkcyjny rolnictwa. W Polsce należy się spodziewać wzrostu temperatury o około 2–4°C. Konsekwencją tego wzrostu będą sezonowe zmiany ilościowe opadów atmosferycznych i natężenie ekstremalnych zjawisk pogodowych. Większość scenariuszy dla Polski nie przewiduje wzrostu sumy opadów w ciągu roku. Można natomiast spodziewać się wzrostu opadów zimowych, a zmniejszenia opadów letnich. Spowoduje to nadmierne uwilgotnienia gleby w okresie wczesnowiosennym i potrzebę odprowadzenia tej wody przez systemy drenarskie oraz przesuszenie gleb w okresie letnim i potrzebę nawodnień. Przewidywany wzrost natężenia i częstotliwości susz może spowodować wzrost deficytów wody w rolnictwie. Susze stają się w ostatnich latach coraz bardziej dokuczliwe, a przesuszenie wielu obszarów jest wyraźne. Jednocześnie dopuszcza się do bardzo głębokiego kryzysu nawodnień w Polsce. W chwili obecnej w Polsce nawodnienia odgrywają znikomą rolę, zarówno w produkcji rolnej, jak i gospodarce wodnej. Są stosowane zaledwie na około 0,5% powierzchni użytków rolnych (łącznie wszystkie rodzaje nawodnień). Możliwe zwiększenie deficytów wody w rolnictwie w wyniku zmian klimatu może utrwalić obecne trendy rozwoju nawodnień. Znaczenie nawodnień w polskim rolnictwie powinno wzrastać wraz z intensyfikacją rolnictwa i negatywnymi skutkami zmian klimatu.
Uncertainties as to how the climate will change and how it will influence the necessities and trends of irrigation development are the serious questions to be answered in the near future. How irrigation and water systems will have to adapt to climate changes is the challenge that planners, designers and O&M services will have to cope with. It is widely accepted that air temperature will increase of 2–4°C in Poland. Changes in total seasonal precipitation or its pattern of variability are both important. There is rather an agreement that total yearly precipitation will not be changed but its pattern in the year will change towards greater amount in winter and less in summer. Moreover, evapotraspiration and crop water demands can increase due to increased temperatures and the extent of the length of growing season. Thus soil moisture can be depleted more quickly during the growing season, while surface runoff and groundwater recharge decreased. Due to climate change and related extreme meteorological and hydrological events (droughts), it is indispensable to review planning principles, design criteria, operating rules, contingency plans and management policies for water infrastructures and to stress the role of irrigation and agricultural water management to control extreme meteorological and hydrological events due to climate change. Nowadays the role of irrigation in agriculture is marginal because of very small irrigated area (0.5% of the total agricultural land area). During the recent years, as well as in the years to come, three main factors will exert an accelerating influence on the development of irrigation: increased frequency and intensity of droughts and long-lasting precipitation-free periods with the high insolation and high air temperatures; the intensification of agricultural production (e.g. in horticulture, orchards, seed crops), being forced by the internal domestic and all- European free-market competition; the necessity of reaching high quality of the majority of agricultural products. To mitigate negative effects of extreme events the appropriate adaptation methods and adaptation strategies should be developed and implemented in existing irrigation and water control systems. Number of technical and organisational actions should be undertaken for the improvement of operation, management, administration and decision making.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2009, 03
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ jazu w Konstancinie-Jeziornej na kształtowanie się jakości i ilości zasobów wodnych oraz roślinności wodnej rzeki Jeziorki
The impact of Konstancin-Jeziorna weir on the quality and quantity of water resources and phytocoenosis of Jeziorka River
Autorzy:
Wlodarczyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/886974.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
rzeki
jazy
rzeka Jeziorka
jaz w Konstancinie-Jeziornej
oddzialywanie na srodowisko
zasoby wodne
roslinnosc wodna
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2006, 15, 2[34]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie i ochrona zasobów wodnych w dobrach wielkoksiążęcych Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVI w. (na przykładzie Podlasia i zachodniej Grodzieńszczyzny)
Autorzy:
Pytasz-Kołodziejczyk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081255.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Wielkie Księstwo Litewskie
zasoby wodne
wykorzystanie
ochrona
Grand Duchy of Lithuania
aquatic resources
exploitation
protection
Opis:
This article, on the basis of Grodzieńszczyzna, being under the Lithuanian administration and legislation, describes the forms of exploitation and protection of aquatic resources in grand-ducal goods of the Grand Duchy of Lithuania. Due to the qualities of its geographical environment, whose exploitation enabled obtaining substantial income, Lithuanian rulers were trying to restrict the access to these resources for the public by enforcing numerous legal regulations.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2016, 46; 45-62
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka oraz ocena gospodarki wodno-ściekowej w województwie śląskim
Characterization and assessment of water and waste water management in the Silesian Voivodeship
Autorzy:
Mańkowska-Wróbel, Luiza
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/587394.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Jakość wód
Usługi wodociągowo-kanalizacyjne
Zasoby wodne
Water and sewage services
Water quality
Water resources
Opis:
Wysoki poziom zurbanizowania i uprzemysłowienia oraz stosunkowo ubogie zasoby wodne w głównym stopniu wpływają na charakter prowadzonej w województwie śląskim gospodarki wodno-ściekowej. W artykule dokonano ogólnej charakterystyki oraz oceny gospodarki wodno-ściekowej w opisywanym województwie ze szczególnym uwzględnieniem realizacji usług zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków. Podstawą charakterystyki i oceny były dane Głównego Urzędu Statystycznego oraz badania ankietowe realizowane w Katedrze Zarządzania Ochroną Środowiska UE w Katowicach przeprowadzone w gminach oraz wśród mieszkańców województwa śląskiego.
High level of urbanization and industrialization and relatively poor water resources mainly influence the nature of the Silesian Voivodeship water and waste water management. This article presents the characteristics and evaluation of waste water management in the region described with particular emphasis on service for collective water supply and sewage collection. The basis of the characterization and evaluation data was the Central Statistical Office and the surveys carried out in the Department of Environmental Management of the EU in Katowice conducted in municipalities, and among the inhabitants of the Silesian Voivodeship.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2015, 232; 135-145
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budowle wodne i melioracyjne Lubelszczyzny
Water and hydro-engineering structures in the Lublin region
Autorzy:
Pichla, A.
Jakimiuk, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62055.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Polska
woj.lubelskie
zasoby wodne
retencja wodna
melioracje
budowle wodnomelioracyjne
regulacja rzek
regulacja ciekow
zabezpieczenia przeciwpowodziowe
zbiorniki wodne
Opis:
Polska jest krajem o małych zasobach wodnych i jeden z niewielu krajów europejskich, który zagrożony jest deficytem wody. Zasoby wodne wód powierzchniowych w woj. lubelskim są znacznie niższe niż średnie w kraju i należą do najmniejszych w Polsce. Zobowiązuje to do racjonalnego i oszczędnego gospodarowania zasobami wodnymi, ze szczególną ich ochroną pod względem jakościowym i ilościowym. Najbardziej skutecznym i efektywnym sposobem kształtowania zasobów wodnych jest retencjonowanie wód powierzchniowych dla łagodzenia deficytu wody, w szczególności w okresach suszy. Podstawowym zadaniem rolnictwa w kraju i w woj. lubelskim (dobre gleby) jest zaspokojenie ludności na stale wzrastające zapotrzebowanie na żywność. Głównym czynnikiem służącym do osiągnięcia coraz to wyższych efektów produkcyjnych są melioracje wraz z budowlami wodno – melioracyjnymi. Pozwalają one na racjonalne wykorzystanie obiegu wody w środowisku kształtowanym przez człowieka dla potrzeb rolnictwa. Podano stan, wybrane przykłady i potrzeby stosowania budowli wodno – melioracyjnych w systemach melioracyjnych dla racjonalnej gospodarki wodnej w rolnictwie.
Poland is considered to have scarce water resources and to be one of the few countries in Europe which are in danger of a water deficit. Surface water resources in the Lubelskie Province are significantly lower than the country’s average and are among the lowest in Poland. This calls for sustainable and sparing water-resources management, combined witch particularly intensive protection of their quality and quantity. The most successful and effective way of forming water resources is surface-water retention aimed at mitigating the water deficit, especially in periods of drought. Catering for the continuously-growing food demand is a primary objective for agriculture in Poland and in the Lubelskie Province (good types of soil). The drainage infrastructure and hydro-engineering buildings are the key factors in increasing the efficiency of production. It allows the sustainable use of water circulation in an environment shaped by man for agricultural purposes. The article includes the condition, selected examples of, and the requirements for, the hydro-engineering buildings to be used in drainage systems for sustainable water management in agriculture.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2014, II/1
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kierunki rozwoju oraz koszty gospodarki wodnej w Polsce na tle krajów europejskich
Autorzy:
Thier, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/30146462.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
zasoby wodne
kryzys zaopatrzenia w wodę
wodochłonność produkcji
retencja wody
zmiany klimatyczne
susze oraz powodzie
Opis:
Celem artykułu jest zaprezentowanie stanu zasobów wodnych i gospodarowania wodą oraz analiza nakładów gospodarczych na zaopatrzenie w wodę, a także deficytu wody w Polsce i w innych krajach Europy. Autorka podkreśla, że w wielu regionach występuje nie tyle deficyt zasobów wodnych, co kryzys zaopatrzenia w wodę wynikający z niedorozwoju infrastruktury, niewłaściwej polityki wodnej i niskich dochodów ludności. W artykule przedstawiono następujące problemy: stan zasobów wodnych i ich struktura, gospodarowanie wodą, nakłady inwestycyjne i koszty bieżące gospodarki wodnej, narastanie deficytu wody i jego skutki, sposoby przeciwdziałania niedoborom wody. W podsumowaniu zgłoszono postulat wyodrębnienia w badaniach naukowych i w dydaktyce nowej dyscypliny pod nazwą ekonomiki stepowienia i pustynnienia.
Źródło:
Współczesne problemy retencji wód; 23-41
9788364979279
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena efektywności opadów atmosferycznych w kształtowaniu zasobów wody w glebie brunatnej nieporośniętej
An assessment of rainfall effectiveness in the formation of water resources in brown bare soil
Autorzy:
Biniak-Pieróg, M.
Żyromski, A.
Baryła, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338755.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
efektywność opadów atmosferycznych
powierzchnia nieporośnięta
zasoby wodne gleby
bare soil
precipitation effectiveness
soil water reserves
Opis:
Celem pracy jest ocena efektywności opadów atmosferycznych w kształtowaniu zasobów wodnych gleby pod powierzchnią nieporośniętą. Badania prowadzono na terenie Obserwatorium Agroi Hydrometeorologii, należącego do Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Do analiz wykorzystano dobowe zmiany zasobów wodnych gleby w warstwach o miąższości 5, 20 i 40 cm, dobowe sumy opadów poprzedzające dzień, w którym obliczano zmiany zasobów wodnych, średnie dobowe wartości temperatury powietrza oraz stan zasobów wodnych gleby w dniu, w którym wystąpił opad, w okresach od maja do sierpnia lat 2003-2008. Stwierdzono statystycznie istotne związki między dobową zmianą zasobów wodnych gleby a sumą opadów atmosferycznych występujących w dniu poprzednim, bez względu na miąższość warstwy gleby i analizowany miesiąc. Oprócz opadów atmosferycznych istotny wpływ na zmiany retencji w powierzchniowej warstwie gleby miał stan zasobów wodnych gleby w chwili występowania opadu atmosferycznego. Związków takich nie obserwowano w przypadku warstw o większej miąższości pod powierzchnią nieporośniętą.
The aim of this study was to evaluate the effectiveness of precipitation on the formation of water resources in bare soil. The study was performed in the Observatory of Agro- and Hydrometeorology that belongs to Wrocław University of Environmental and Life Sciences. Daily changes of soil water reserves in soil horizons 0-5, 0-20 and 0-40 cm were used for the analysis together with daily sum of precipitation on the day before the changes were calculated, mean daily values of air temperature and soil water status on the rainy day from May to August of the years 2003-2008. Statistically significant relationship was found between the day to day changes of soil water content and the sum of precipitation occurring the day before irrespective of soil layer thickness and analysed month. Daily chan ges of water content in the surface soil layer were also affected by the soil water status on the rainy day. Such relationship was not observed for layers of a greater thickness under the bare soil.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2012, 12, 4; 45-58
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ antropopresji na zmienność stanów wody jeziora Wierzchowo w latach 1976-2009
Anthropogenic impact on water level fluctuations in lake Wierzchowo in the years 1976-2009
Autorzy:
Ptak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371861.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
jeziora
jezioro Wierzchowo
wahania stanów wody
zasoby wodne
lakes
lake Wierzchowo
water level
water resources
Opis:
W pracy przedstawiono wahania stanów wody jeziora Wierzchowo. Głównym elementem decydującym o ich przebiegu była zabudowa hydrotechniczna. Odstąpienie od podpiętrzania tego jeziora znacznie zmieniło uwarunkowania związane z przebiegiem poziomu wody. W świetle realizowanego programu mającego na celu zwiększyć zasoby wodne Polski, powyższą sytuację można uznać jako wyjątkową.
The paper presents water level fluctuations in lake Wierzchowo. Hydraulic engineering structures were the main element determining their course. Withdrawal from the damming of this lake significantly changed the circumstances related to water level fluctuations. In the light of the implemented program, designed to increase the Polish water resources, this situation can be regarded as exceptional.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski; 2015, 159 (39); 5-14
1895-7323
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwość retencjonowania wody w nizinnej zlewni cieku Jeziorka
The possibility of water retention in a lowland Jeziorka stream catchment
Autorzy:
Olszewska, B.
Nowicka, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/101081.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
mała retencja
Jeziorka
zbiornik wodny
zasoby wodne
small retention
Jeziorka river
water ponds
water reserves
Opis:
Praca zawiera informacje dotyczące możliwości retencjonowania wody w nizinnej zlewni rzeki Jeziorki. Jeziorka to ciek II rzędu położony w całości w dolinie Odry w województwie dolnośląskim, w powiecie średzkim. Jest to prawostronny dopływ Średzkiej Wody, która uchodzi do Odry w rejonie Malczyc. W pracy podano charakterystykę opisywanej zlewni z uwzględnieniem jej położenia, warunków hydrogeologicznych, glebowych oraz meteorologicznych. Opisane zostały także zasoby wodne zlewni oraz kształtowanie się wód gruntowych. W pracy przedstawiono inwentaryzację istniejących obiektów małej retencji w analizowanej zlewni. Zaprezentowano możliwości retencjonowania wody na podstawie analizy charakterystyki opisywanego obszaru a także po szczegółowym zapoznaniu się z podstawowymi formami retencji. Zostały przedstawione także schematy praktycznego zastosowania obiektów jak i warunków do celów retencyjnych. Budowa morfologiczna zlewni Jeziorki, analiza materiałów źródłowych oraz map topograficznych wskazała jako najlepszą formę retencji tej zlewni - retencję koryt i dolin rzecznych.
The paper contains information refers to the possibility of water retention in the lowland Jeziorka stream catchment. The Jeziorka stream is II order river, located entirely in the Oder valley in Lower Silesia, in the district of Środa Śląska. It is a right tributary of the Średzka Woda stream which flows into the Oder river in the region Malczyce. The characteristics of the catchment area, including its location, geological, soil and weather conditions is presented in the paper. Water resources of catchment and the groundwater depths are also described. The paper presents an inventory of existing small retention facilities in the analyzed catchment. Possibilities of water retention on the basis of the characteristics of the described area and after carefully reading the basic forms of retention is presented in the paper. Diagrams of practical use objects and conditions for water retention are described. Morphological structure of the Jeziorka catchment and analysis of source materials and topographic maps have found that the best form of water retention for this catchment is retention of riverbeds and river valleys.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2016, I/1; 5-15
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gospodarowanie zasobami wodnymi w aspekcie wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich
Water resources management in view of multifunctional development of rural areas
Autorzy:
Mioduszewski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339530.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
gospodarka wodna
obszary wiejskie
ochrona środowiska
zasoby wodne
environment protection
rural areas
water management
water resources
Opis:
Problematyka gospodarki wodnej na obszarach wiejskich nabiera szczególnego znaczenia w kontekście procesu przewidywanej restrukturyzacji polskiego rolnictwa, konieczności dostosowania gospodarki wodnej do wymagań Unii Europejskiej (Ramowej dyrektywy wodnej) czy też wdrażania zlewniowego systemu zarządzania gospodarką wodną. Ochrona jakości i ilości zasobów wodnych w krajobrazie rolniczym decyduje nie tylko o dostępności wody na potrzeby rolnictwa, lecz jest podstawowym elementem kształtowania stosunków wodnych na obszarze kraju. Zapewnienie odpowiedniej ilości wody o dobrej jakości, zarówno do zaspokojenia potrzeb człowieka, jak i środowiska przyrodniczego, wymaga podjęcia wielu działań, w tym zwiększenia zdolności retencyjnych małych zlewni. Strategia tych działań jest przedmiotem artykułu.
The problem of water resources management in rural areas is very important factor that affects the process of restructuring in Polish agriculture. The quality and quantity of water resources depend on agriculture activity, but on the other hand water resources influence the intensification of plant production. It is necessary to change the methods of water management in rural areas to fulfil the requirements of European Framework Water Directive and some other Directives concerning environmental protection.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, 4, 1; 11-29
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Example of integrated use of surface and groundwater resources in irrigation in Croatia
Przykład zintegrowanego wykorzystania powierzchniowych i podziemnych zasobów wodnych do nawodnień w Chorwacji
Autorzy:
Tadic, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292395.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
plan nawodnień
środowisko
zasoby wodne
zintegrowana gospodarka wodna
irrigation plan
water resources
integrated water management
environment
Opis:
Irrigation in Croatia was until recently a neglected measure in food production, especially in continental part of the country. Development of drainage system in the last fifty years was more important due to the problems caused by floods and excess water in the fields. In the last decade the hydrological regime has been changed and drought events became as frequent as flood events, causing even more damage. Future development of agriculture in the northern counties of Croatia depends on the introduction of new, profitable crops which imply irrigation as an essential factor of future social and economic growth. The first step in the implementation of irrigation was the development of National Irrigation Master Plan as a framework for future activities. According to the recommendations of the National Master Plan all counties have created County Irrigation Plans considering local natural conditions, social and economic background. This paper is going to present how is that process of integrated water resources management developing in the continental part of Croatia on the example of Osijek County Irrigation Plan located in the Danube river basin.
Do niedawna problem nawodnień w produkcji żywności w Chorwacji, szczególnie w jej kontynentalnej części był zaniedbywany. W ciągu ostatnich 50 lat ważniejszy był rozwój systemów drenarskich w związku z powodziami i nadmiarem wody na polach uprawnych. W ostatniej dekadzie reżim hydrologiczny uległ zmianie i susze stały się równie częste, jak powodzie, powodując nawet większe straty. Przyszły rozwój rolnictwa w północnych powiatach Chorwacji zależy od wprowadzania nowych zyskownych upraw, co implikuje stosowanie nawodnień jako czynnika istotnego dla społecznego i gospodarczego wzrostu. Pierwszym etapem wdrażania nawodnień było stworzenie Narodowego Planu Nawodnień jako ramy dla przyszłej działalności. Zgodnie z zaleceniami Narodowego Planu wszystkie powiaty stworzyły Powiatowe Plany Nawodnień, uwzględniające miejscowe warunki naturalne oraz zaplecze społeczne i gospodarcze. W artykule przedstawiono, jak rozwija się proces zintegrowanej gospodarki zasobami wodnymi w kontynentalnej części Chorwacji na przykładzie "Planu nawodnień powiatu Osijek, usytuowanego w dorzeczu Dunaju".
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2008, 12; 95-112
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aktualne tendencje zagospodarowania terenów w sąsiedztwie wody na przykładzie wsi opolskiej
Current trends in designing areas adjacent to water using the example of rural areas in the Opole region
Autorzy:
Gubański, J.
Walter, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88004.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
Opolszczyzna
stawy wiejskie
zagospodarowanie wsi
zasoby wodne
Opole region
rural ponds
rural space designng
water resources
Opis:
Wody powierzchniowe w przestrzeni wiejskiej od lat ulegały poważnym przemianom, prowadzącym w skrajnych przypadkach do ich eliminowania z krajobrazu. W ostatnich latach obserwuje się coraz częstsze działania na rzecz przywrócenia wód powierzchniowych, jako elementów o funkcji przyrodniczej i społeczno-kulturowej. Podejmowane prace, obok kształtowania i ochrony krajobrazu nadwodnego, prowadzą do rozwijania i wzmacniania bioróżnorodności oraz przywracania równowagi hydrologicznej. W artykule omówiono rolę wód powierzchniowych na terenach wiejskich oraz aktualne tendencje i możliwości zagospodarowania przestrzeni nadwodnych. Badaniami objęto tereny w wybranych wsiach województwa opolskiego. Wielokryteriowa ocena obszarów sąsiadujących z wodą pozwoliła na sformułowanie wniosków, które z obserwacjami i wywiadami społecznymi, stały się podstawą opracowania możliwych form zagospodarowania terenów uwarunkowanych potrzebami mieszkańców i aktualnymi trendami zagospodarowania obszarów nadwodnych.
The surface water resources of rural areas have been subject to transformation for many years and in extreme cases they have even disappeared from the landscape. Recently, some more intensive action have been witnessed, which are focused on restoring surface water resources as elements that perform both natural and social-cultural functions. These actions lead to the design and protection of landscape and, at the same time, to the development and reinforcement of biodiversity and restoring the hydrological balance. This article discusses the role of surface waters in rural areas and the current trends and possibilities in designing waterside areas. The research was conducted in selected villages of the Opole region. A multi-criteria evaluation of waterside areas leads to conclusions, which, together with observations and interviews, constitute the basis for new design forms.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2018, 39 (1); 99-116
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena zasobow wodnych gleby torfowo-murszowej na podstawie pomiarow pionowych zmian polozenia powierzchni gleby
Autorzy:
Oleszczuk, R
Szatylowicz, J
Brandyk, T
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/807745.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
zasoby wodne
kurczenie gleb
gleby torfowo-murszowe
pecznienie gleb
ruchy pionowe powierzchni
zapas wody w gruncie
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczące zmian zapasu wody i pionowych ruchów powierzchni przeprowadzone w latach 1996-1997 w profilu średniogłębokiej gleby torfowo-murszowej Mt II bc zlokalizowanej na torfowisku Kuwasy. Celem pracy było określenie zależności pomiędzy zapasami wody w rozpatrywanym profilu glebowym a zmianami położenia jego powierzchni. Zakresem badań terenowych objęto codzienne pomiary uwilgotnienia gleby, położenia zwierciadła wody gruntowej w studzience obserwacyjnej oraz pomiary pionowych ruchów powierzchni gleby. Do pomiarów uwilgotnienia w profilu glebowym wykorzystano metodę reflektometryczną (TDR). Obserwacje ruchów pionowych gleby prowadzono przy użyciu zainstalowanych na kwaterze pulsometrów. Na postawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że w rozpatrywanej glebie amplituda zmian położenia powierzchni gleby wywołanych zmianami uwilgotnienia w procesach pęcznienia-kurczenia wynosi około 20 mm. Zapasy wody w rozpatrywanej glebie wykazują lepszą korelację ze zmianami położenia powierzchni gleby niż ze zmianami położenia zwierciadła wody gruntowej. Na podstawie badań terenowych opracowano liniową zależność pomiędzy zmianami położenia powierzchni gleby i zapasem wody w 1 m warstwie profilu, która może być wykorzystana do określania zapasów wody bez konieczności prowadzenia pomiarów uwilgotnienia gleby.
Paper presents the research on the changes in soil water resources and vertical movements of the soil surface, carried out in years 1996 and 1997. The peat-moorsh soil profile with medium degree of decomposition, located within Kuwasy drainage-subirrigation system, was studied. The aim was to establish the relationship between water resources in studied soil profile and vertical changes of soil surface. The following parameters were measured in the field every day: soil moisture content, groundwater levels and soil surface level. Moisture contents were measured using the time domain reflectometry (TDR) method, whereas a soil surface elevation was measured by anchoring vertical roods and measuring the displacements relatively to a reference level. From field observations it was found that the soil surface moved depending on the amount of stored water and a maximum observed change was about 20 mm. Water resources in considered soil showed better correlation with the soil surface elevation than with the changes of groundwater level. On the basis of field observations the linear relationship between the soil surface elevation and water resources in 1 m layer of the soil profile was determined. This relationship may be used to estimating soil water resources without laborious measurements of soil moisture content.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2001, 477; 121-128
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola warunkow gruntowo-wodnych w inzynieryjnym zagospodarowaniu lasow
Autorzy:
Pienkos, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/820505.pdf
Data publikacji:
1997
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
zasoby wodne
inzynieria lesna
gleby lesne
budownictwo lesne
zagospodarowanie rekreacyjne
czynniki srodowiska
zagospodarowanie turystyczne
stosunki wodne
lesnictwo
zagospodarowanie lasu
Źródło:
Sylwan; 1997, 141, 03; 91-100
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Development of the automatic control system of pumping station for urban water supply
Rozwój automatycznych systemów sterowania stacją pomp zasilającą miasto w wodę
Autorzy:
Pistun, E.
Yakymchuk, N.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/408422.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
water resources
wavelet transforms
fuzzy control
adaptive systems
zasoby wodne
transformata falkowa
sterowanie rozmyte
systemy adaptacyjne
Opis:
The analysis of the automatic control of water intake area of the pumping station, which is based on a controller with fuzzy logic and systematization using seasonally and hourly water consumption by using wavelet transforms.
Analiza automatycznej kontroli poboru wody pompowni, opartej jest na regulatorze rozmytym i systematyzacji na podstawie sezonowego i godzinowego zużycia wody z wykorzystaniem transformaty falkowej.
Źródło:
Informatyka, Automatyka, Pomiary w Gospodarce i Ochronie Środowiska; 2014, 2; 68-71
2083-0157
2391-6761
Pojawia się w:
Informatyka, Automatyka, Pomiary w Gospodarce i Ochronie Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Planowanie małej retencji w lasach w oparciu o naturalne czynniki zwiększające zasoby wodne
Planning of Small Retention in Forests Based on Natural Factors that Increase Water Resources
Autorzy:
Kocięcka, J.
Liberacki, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1813778.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
mała retencja
stawy
zasoby wodne
tamy bobrowe
Puszcza Zielonka
small retention
ponds
water resources
beaver dams
Opis:
Wielkopolska należy do jednych z najbardziej deficytowych pod względem zasobów wodnych obszarów w kraju. Obecny rozkład opadów atmosferycznych oraz występowanie coraz wyższych temperatur przyczynia się do pogłębiania niekorzystnego bilansu wodnego. Niezwykle ważne zatem jest zwiększanie zasobów wodnych obszaru. W tym celu realizowane są programy małej retencji. Pomimo licznych dowodów na potrzebę ich wdrażania na obszarach leśnych oraz unijnych dofinansowań, z realizacją programów zwiększających retencję związanych jest wiele problemów. W nadleśnictwach brakuje ekspertów z dziedziny hydrologii oraz odpowiednich baz danych umożliwiających wytypowanie potencjalnych miejsc do realizacji inwestycji. W takich przypadkach przy doborze odpowiedniej lokalizacji do wykonania urządzeń piętrzących przydatna może być obserwacja i analiza procesów kształtujących w sposób naturalny retencję wodną. W szczególności warto zwrócić uwagę na czynnik zoogeniczny jakim jest działalność bobra europejskiego. W pracy dokonano oceny wielkości retencji wywołanej przez gatunek Castor fiber oraz możliwości wykorzystania w przyszłości opuszczonych przez niego stanowisk do budowy urządzeń piętrzących. Badania przeprowadzono w Parku Krajobrazowym Puszcza Zielonka na odcinku rzeki Trojanki od obszaru źródliskowego – Stawów Huckich do przekroju zamykającego – Jeziora Zielonka. Prace terenowe obejmowały m.in. inwentaryzację zapór na cieku utworzonych przez bobra europejskiego. Szczegółowe pomiary przeprowadzono na piętrzeniu zlokalizowanym na jednym ze Stawów Huckich, gdzie odnotowano największą aktywność gatunku. W ramach badań wykonano za pomocą drona zdjęcia lotnicze zbiornika. Przy zastosowaniu echosondy i sprzętu geodezyjnego wykonano również pomiary batymetryczne. Uzyskane wyniki głębokości poddano testowi Shapiro-Wilka w programie Statistica celem zweryfikowania hipotezy o zgodności rozkładu wykonanych sondowań zbiornika z rozkładem normalnym. Następnie przy pomocy programu QGIS opracowano ortofomapę Stawów Huckich, mapę batymetryczną badanego stawu 1 oraz numeryczny model jego dna. Obliczono również ilość zgromadzonej w nim wody oraz określono o ile zwiększa się retencja w badanym zbiorniku na skutek działalności bobra europejskiego. Przeprowadzone badania wykazały, iż naturalne przetamowanie na stawie przyczynia się do zwiększenia zasobów wodnych nawet o 6000 m3 (29%). Stwierdzono również, że bóbr europejski instynktownie wybiera miejsca do budowy tam w lokalnych zwężeniach i wypłyceniach cieku Trojanka. Uzyskuje tym samym jak największą powierzchnię zalewu stosunkowo małym nakładem pracy. Lokalizacje do budowy piętrzeń wybierane przez gatunek są idealnym miejscem do realizacji inwestycji z zakresu małej retencji wodnej. Proponuje się zatem stworzenie w nadleśnictwach w oparciu o system geoinformacji szczegółowej bazy danych istniejących tam bobrowych. Po opuszczeniu stanowisk przez bobra europejskiego należy zastanowić się nad wykorzystaniem ich lokalizacji do realizacji inwestycji zwiększających retencję.
Greater Poland Voivodeship is one of the regions that faces the highest water scarcity in the country. The current distribution of precipitation and higher temperatures are the cause of the increasing unfavorable water balance. It is extremely important to increase the water supplies of the area. To do so, several programs of small retention have been implemented. Despite much evidence for the need of the programs in the forest areas, as well as many donations from the European Union for that cause, there have been many issues involved. Forestry management lacks experts in the field of hydrology, as well as the database that would make it possible to identify areas for the investment. In those cases, the observation and analysis of the processes of natural water retention are very useful for finding the location for the water raising installations. In particular, it is worth taking into account the zoological factor of the European beaver activity. In this analysis, the retention capability created by the Castor fiber species along with the possibility of transforming abandoned dams built by the beavers into water raising installations have been evaluated. Research has been conducted in the Puszcza Zielonka Landscape Park from the source of the Trojanka river (Huckie Ponds) to the mouth of the river at Lake Zielonka. Fieldwork included among the others dam inventories on the path created by European beavers. Detailed measurements have been made on water raising installations located on one of the Huckie Ponds, where beaver’s highest activity has been observed. The drone pictures of the reservoir have been taken as a part of the research. The bathymetrical measurements have been made with the use of fathometer and geodesic equipment. The depth measurements were Shapiro-Wilk tested in the Statistica software to verify the hypothesis of the normality of the measurements of the bathometer. Next, an orthophoto of the Huckie Ponds and a bathymetric map of Pond 1 with its numeric model of the bottom have been developed using the QGIS program. The amount of water gathered in the reservoir, as well as the increase of retention levels caused by European beaver activity have been calculated. Research proved that the natural dam system causes water levels to increase up to 6000 m3 (29%). It was also stated that the European beaver chooses narrow and shallow parts of the Trojanka river to build the dams. Thanks to that, with relatively less effort, beavers gain bigger surface area throughout the river. The locations chosen by beavers to build water raising installations are perfect for the small retention investments. I suggest creating a database in the forestry based on the geographic information systems of the existing beaver dams. The use of the location of the abandoned beaver dams should be taken into consideration in the investments that aim at increasing the retention levels.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2018, Tom 20, cz. 2; 1302-1317
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Main issues concerning drinking water supply in the Angara river watershed
Autorzy:
Rush, Elena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/471585.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Angara
wody
zasoby wodne
jakość wody
woda pitna
Angara river
water
water resources
water quality
drinking water
Opis:
Main issues concerning drinking water supply in the Angara River watershed. Water supply for drinking and communal-general purposes plays an important role in every economy all over the world as water is not only widely used for people’s everyday purposes, but is also essential for people’s vital functions. The principle concerning the priorities of supplying drinking and communal water, stipulated in relevant norms and regulations, presumes that in the first place people should be provided with water according to the existing scientifically grounded health standards. At the same time, drinking water is only a part of natural water resources; thus, it is closely linked to the whole hydro-economic situation of the region, and the connection is one of interrelation and interdependence. The territory under consideration stretches from the source of the Angara River downwards to the city of Bratsk and constitutes the upper and middle sections of the river. The following features are typical of this territory: high level of urban development, high level of anthropogenic pressure on water resources, wide scope of water quality and quantity conditions; all of the above result in a difference in drinking water provision between the regions and communities.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica; 2012, 3 Innowacyjność usług turystycznych w układach przestrzennych; 109-115
2084-5456
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hydrologiczne aspekty funkcjonowania planowanego zbiornika wodnego Wierna Rzeka (Wyżyna Przedborska)
Hydrological aspects of the designed “wierna rzeka” reservoir (przedbórz upland), Poland Łososina River, small water retention, water reservoir, water resources
Autorzy:
Ciupa, T.
Suligowski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338198.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
mała retencja
rzeka Łososina
zasoby wodne
zbiornik wodny
Łososina River
small water retention
water reservoir
water resources
Opis:
W pracy określono uwarunkowania hydrologiczne i morfologiczne niezbędne do utworzenia zbiornika wodnego małej retencji „Wierna Rzeka” zlokalizowanego na rzece Łososinie. Zbiornik ten jest projektowany w środkowej części rolniczo-leśnej zlewni Łososiny – w mezoregionie Wzgórz Łopuszańskich. Powierzchnia zlewni zamkniętej zaporą czołową będzie wynosić 149,7 km2 , a zbiornika w warunkach normalnego poziomu piętrzenia (NPP) – 0,74 km2. Objętość osiągnie ok. 1,1 mln m3, a maksymalna głębokość – 3,9 m. Charakterystykę hydrologiczną zlewni zbiornikowej opracowano na podstawie danych IMGW (rzeka Łososina, przekrój Bocheniec, 1961–1995), wykorzystując metodę analogii. Na podstawie numerycznego modelu terenu, wykonanego technikami skaningu laserowego, wyznaczono linię brzegową misy zbiornika, opracowano krzywe – batymetryczną i pojemności. Określono natężenie przepływów charakterystycznych (m.in. NNQ = 0,05 m 3· s-1, SSQ = 0,808 m3·s-1 i WWQ = 14,45 m3 · s-1), obliczono średni roczny odpływ jednostkowy (SSq = 5,4 dm3· s-1· km-2) oraz współczynnik odpływu (α = 27%). W analizie uwzględniono również reżim odpływu, a także przepływy nienaruszalne obliczone trzema metodami, w tym najbardziej restrykcyjną – metodą Kostrzewy. Na podstawie przeprowadzonej analizy hydrologicznej można stwierdzić, że zasoby wód rzeki Łososiny są wystarczające do szybkiego napełnienia zbiornika „Wierna Rzeka” (od 21 do 96 dni w zależności od pory roku), nawet gdy uwzględni się najbardziej wymagające kryterium wyznaczania przepływów nienaruszalnych. Stan jakości wód rzeki zasilającej w 2015 r. nie wskazywał na występowanie istotnych zagrożeń ekologicznych, ponieważ w zakresie stanu elementów: fizykochemicznych, hydromorfologicznych i biologicznych udokumentowano stan dobry i powyżej dobrego. Zatem zasoby jakościowe wód płynących w zlewni Łososiny są również wystarczające do prawidłowego funkcjonowania planowanego zbiornika.
“Wierna Rzeka” water reservoir is designed in the middle part of the Łososina River catchment, in the Łopuszno Hills physiographic mesoregion. The area of the planned reservoir catchment is 149.7 km2, and the area of its surface at the normal water level (NPP) will reach 0.74 km2. Under those conditions water volume is designed to be about 1.1 million m3, and the reservoir’s maximum depth – 3.9 m. The hydrological characteristics of the reservoir catchment were compiled on the basis of data from the Institute of Meteorology and Water Management (Łososina River, cross-section Bocheniec, 1961–1995) using the method of hydrological analogy. The high resolution digital elevation model made with Airborne Laser Scanning technique allowed to determine the course of the reservoir shoreline and to develop the bathymetric and capacity curves. The calculated characteristics included the mean annual values of specific runoff (5.4 dm3·s-1 ·km-2 ), runoff coefficient (27%), specific discharge and the filling time. The analysis also concerned the flow regime and the environmental flow, which was calculated with the use of three different methods. The performed research showed that the Łososina River water resources are enough to fill the designed “Wierna Rzeka” Reservoir (depending on the season it will take from 22 to 96 days), even when applying the most restrictive criteria of environmental flow calculation. The ecological quality of the Łososina water in 2015 did not show any significant environmental threats in terms of physicochemical, hydromorphological and biological criteria and therefore Łososina River water quality is enough for proper functioning of the planned reservoir.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2018, 18, 1; 5-22
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Management of hazard of flooding in arid region urban agglomeration using HEC-RAS and GIS software: The case of the Bechars city
Zarządzanie ryzykiem zasobów wodnych w aglomeracjach miejskich w strefach klimatu suchego z wykorzystaniem programów HEC-RAS i GIS: Przykład powodzi w mieście Bechar
Autorzy:
Bekhira, Abdelghani
Habi, Mohamed
Morsli, Boutkhil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292688.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
arid zones
climate change
flood
mapping
water resources
mapowanie
powódź
strefy klimatu suchego
zasoby wodne
zmiany klimatyczne
Opis:
W ostatnich latach miasto Bechar w Algierii doświadczyło kilku ekstremalnych zjawisk powodziowych, np. w 2008 r. z przepływem 830 m3∙s–1 (hwody = 4 m, b = 200 m) po wyjątkowo dużych opadach deszczu. Podobne powodzie wystąpiły w latach 2012 i 2014. Problemem jest fakt, że miasto Bechar rozciąga się do brzegów Wadi Bechar, co stwarza poważne zagrożenie dla życia mieszkańców regionu. W niniejszej pracy oszacowano zagrożenie powodzią poprzez mapowanie ryzyka. Ta metoda polega na określeniu wartości przepływu z okresem powtarzalności 25 lat (Q25 = 388,6 m3∙s–1, hwody = 3,5 m, b = 200 m, Szagr. = 55,35 ha), 50 lat (Q50 = 478,3 m3∙s–1wody = 5 m, b = 200 m, Szagr. = 66,48 ha) i 100 lat (Q100 = 567,3 m3∙s–1, hwody = 7 m, b = 200 m, Szagr. = 133 ha). Do mapowania zjawiska należy dostosować wartości przepływów z wykorzystaniem prawa Gumbela za pomocą programów komputerowych HEC-RAS, HEC-GeoRAS i ArcGIS. Niniejsza praca umożliwia określenie stref narażonych na ryzyko powodzi i ich klasyfikację w zależności od wysokości fali powodziowej.
During the last few years, the City of Bechar in Algeria has witnessed some extreme events, such as the great flood of the year 2008 in which an exceptional amount of rain was recorded with a flow rate of 830 m3∙s–1 (hwater = 4 m, b = 200 m); similar flooding also occurred in 2012 and 2014. The problem is that most of the City of Bechar has an urban sprawl that extends to the banks of Wadi Bechar, which represents a huge risk for the lives of the inhabitants of the region. The present work aims to assess the flood risk through flood hazard mapping. This method consists in determining the flow rates for the return periods of 25 years (Q25 = 388.6 m3∙s–1, hwater = 3.5 m, b = 200 m, Sspot = 55.35 ha), 50 years (Q50 = 478.3 m3∙s–1, hwater = 5 m, b = 200 m, Sspot = 66.48 ha) and 100 years (Q100 = 567.3 m3∙s–1, hwater = 7 m, b = 200 m, Sspot = 133 ha). For this, it is necessary to adjust the flow rates using Gumbel law along with some computer supports such as HEC-RAS, HEC- -GeoRAS and ArcGis for mapping the event. Finally, this work enables us to determine the zones exposed to risk of flooding and to classify them according to the flood water height.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2019, 42; 21-32
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prognoza zamulania i ocena zasobów wodnych planowanych zbiorników małej retencji wodnej
Silting forecast and estimation of water resources in small water reservoirs
Autorzy:
Michalec, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337842.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
mały zbiornik wodny
prognoza zamulania
stopień zamulenia
zasoby wodne
silting degree
silting forecast
small water reservoir
water retention
Opis:
Podjęto próbę określenia tempa zamulania małych zbiorników wodnych w zależności od wielkości uwzględniającej ich pojemność i powierzchnię zlewni. W wyniku badań zamulania dziewięciu małych zbiorników wodnych w dorzeczu górnej Wisły określono średni roczny stopień zamulenia Sz każdego ze zbiorników oraz wyznaczono tzw. współczynniki zlewniowe V/A, będące ilorazem pojemności zbiornika V i powierzchni jego zlewni A. Opracowaną zależność w postaci: Sz = 1355(V/A) -0,96 przyjęto za podstawę oceny średniego rocznego zamulenia małego zbiornika wodnego. Następnie określono stopień zamulenia każdego z 65 zbiorników wodnych proponowanych do budowy w "Programie małej retencji..." (2004) dla wybranych dekad stuletniego okresu eksploatacji tych zbiorników. Stanowił on podstawę wstępnej prognozy zamulania i oceny dyspozycyjnych zasobów wodnych. Otrzymane wyniki obliczeń potwierdzają właściwą lokalizację zbiorników, zapewniającą zachowanie zasobów wody w warunkach nieznacznego zmniejszenia pojemności zbiorników. Stwierdzono, że po stu latach eksploatacji ponad 44% zbiorników będzie charakteryzować się niskim stopniem zamulenia, a zmniejszenie ich pojemności nie przekroczy 5%. Jedynie 10% projektowanych zbiorników po stu latach eksploatacji straci 50% swojej pojemności.
Within the "Programme of Rational Management of Water Resources in Małopolska Province" ("Program małej retencji..." 2004) 65 reservoirs and 4 polders were identified. The majority of these reservoirs were situated in sections closing catchment basins of an area from several to more than ten square kilometers. The programme focussed on proper location of water reservoirs within the catchment basin. An attempt was undertaken to determine the rate of silting in small water reservoirs in relation to their capacity and the size of their watershed. Mean annual silting rate Sz was determined for nine small water reservoirs in the Upper Vistula catchment basin and the so-called watershed coefficients (the ratio of reservoir's volume V to watershed area A) were calculated. Established relationship: Sz = 1355(V/A)-0.96 was used to evaluate mean annual silting in a small water reservoir. The relationship was then used to calculate the degree of silting of 65 water reservoirs anticipated within the "Program małej retencji..." (2004). Calculations were made for selected decades of the centennial exploitation period of these water bodies. Results formed a basis for preliminary silting forecasts and for evaluation of disposable water resources. Obtained results confirmed appropriate location of reservoirs that guaranteed maintenance of water resources at a slight reduction of reservoirs' volume. It was found that after 100 years of exploitation more than 44% of reservoirs would show low degree of silting. Only 10% of projected reservoirs would loose 50% of their volume after a hundred years of exploitation. Proposed formula enables to predict the useful lifetime of a reservoir based on the size of its watershed area and to appraise the location of designed water reservoir.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2008, T. 8, z. 2b; 81-96
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legal protection of waters in the context of human rights
Autorzy:
Zębek, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197935.pdf
Data publikacji:
2018-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
water resources
international and national legal regulations
human rights
zasoby wodne
międzynarodowe i krajowe przepisy prawne
parwa człowieka
Opis:
This article shows the general prinicples of water protection in the international, European Union and Polish levels in the contex of human rights. Because deficit of drinking waters is very important issue not only in Africa and Asia countries but also in some state in UE e.g. in Poland with scarce water resources. The legal aspect of water protection against pollutants stemming from anthropogenic activity is complex and hence, is regulated in many conventions, directives and national laws. The very important for water protection is to limit iflows of sewage into water bodies or limit pollution at source, and effective remediation and restoration of the water damage. All contribute to improved quality of waters and ensuring their proper quality which is the basic human right to life.
Źródło:
Themis Polska Nova; 2018, 1(13); 14-24
2084-4522
Pojawia się w:
Themis Polska Nova
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Management of water resources in rural areas: the Polish approach
Gospodarowanie zasobami wodnymi na obszarach wiejskich w Polsce
Autorzy:
Mioduszewski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293391.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
mokradła
obszary wiejskie
ramowa dyrektywa wodna
rolnictwo
zasoby wodne
agriculture
rural areas
Water Framework Directive
water resources
wetlands
Opis:
The Water Framework Directive (WFD), whose basic aim was to create a legal background for water bodies' protection, undoubtedly affects all economic sectors. Being a specific and distinctly different water user, agriculture will have the greatest share in the implementation of WFD out of all sectors of national economy. This results from its special character (60% of the country area used by agriculture), large volume of water consumed by evapotranspiration, diffuse pollution etc. Implementation of WFD will call for undertaking of many activities to restrict an unfavourable impact of agriculture on water resources and water related ecosystems. It is assumed that agriculture should also protect water resources. Accomplishment of this task imposes significant changes in the land use of river basins. Water management can be an essential factor deciding about the sustainable development of rural areas and biological diversity of agricultural landscape. Actions undertaken so far to implement the WFD are mainly limited to the protection of water quality from agricultural pollution. It is also necessary to undertake implementation of other aims of WFD. This refers especially to the provision of good hydromorphological status of water bodies, protection of water related ecosystems and effective water use.
Jednym z trudniejszych do rozwiązania problemów, wynikających z postanowień Ramowej Dyrektywy, jest ocena stanu ekologicznego wód powierzchniowych, w stosunku do których prawa właścicielskie reprezentuje marszałek województwa. Są to małe cieki, lecz o bardzo dużej sumarycznej długości, gdzie bardzo trudne jest rozróżnienie, na ile są one wodami sztucznymi lub silnie zmodyfikowanymi. Równie ważnym zagadnieniem jest ustalenie sposobu wdrażania kompleksowej zlewniowej gospodarki wodnej w granicach niewielkich zlewni, w której dominują potrzeby rolnicze. Potrzeby wodne rolnictwa, w tym również bazującego na opadach atmosferycznych, powinny być ważnym elementem całościowej gospodarki wodnej w zlewni, obejmując zarówno jakościową, jak i ilościową stronę bilansu wodnego. Podejmowane dotychczas działania w zakresie wdrażania RDW ograniczają się głównie do ochrony jakości wód przed zanieczyszczeniami rolniczymi. Jest to ważne zagadnienie, którego realizacja powinna być kontynuowana, a w wielu przypadkach intensyfikowana i rozszerzana (np. ochrona obszarów zasilania wód podziemnych). Konieczne jest jednak podjęcie również działań nad wdrożeniem pozostałych celów RDW. Dotyczy to szczególnie zapewnienia dobrego stanu hydromorfologicznego cieków, ochrony ekosystemów od wód zależnych, efektywnego korzystania z wody. Istotną rolę we wdrażaniu RDW na obszarach wiejskich powinien odgrywać opracowywany obecnie Program operacyjny rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013. Zgodnie z zaleceniami Unii Europejskiej, w programie tym przewiduje się odpłatności dla rolników za utrudnienia wynikłe przy wdrażaniu RDW. Problematyka wodna może być również uwzględniania w programach rolnośrodowiskowych. Programy rozwoju obszarów wiejskich będą musiały być, przynajmniej częściowo, koordynowane na poziomie dorzeczy oraz połączone z planami zarządzania obszarami dorzeczy, wymuszając ścisły związek między odpowiednimi instytucjami odpowiedzialnymi za rozwój obszarów wiejskich oraz instytucjami zarządzającymi zasobami wodnymi.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2006, 10; 3-14
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena stanu troficznego wód zbiorników kaskady Soły
Assessment of trophic state of water in Sola cascade dam reservoirs
Autorzy:
Jaguś, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/125756.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
obszary górskie
zasoby wodne
jakość wód
eutrofizacja
wskaźnik trofii
mountainous areas
water resources
water quality
eutrophication
trophic index
Opis:
Celem badań było rozpoznanie stanu troficznego wód retencjonowanych w zaporowych zbiornikach kaskady Soły (zbiorniki: Tresna, Porąbka, Czaniec), położonej w obszarach karpackich południowej Polski. Łączna pojemność zbiorników wynosi około 122 mln m3, a powierzchnia zlewni kaskady jest równa 1119 km2. Gromadzone wody są wykorzystywane na potrzeby komunalne i gospodarcze. Na podstawie zmierzonych parametrów fizykochemicznych wód rzeki Soły oraz wód zbiornikowych oceniono stopień ich eutrofizacji. W ocenie wykorzystano normy określone w polskich przepisach prawnych, wskaźnik Carlsona (TSI - Trophic State Index), wskaźnik Neverovej-Dziopak (ITS - Index of Trophical State) oraz normy zalecane przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Analizy danych z lat 2007-2009 wykazały, że jakość retencjonowanych wód odpowiadała parametrom charakterystycznym dla mezotrofii oraz eutrofii, przy czym najmniej korzystny stan trofii dotyczył najniższego zbiornika kaskady - zbiornika Czaniec. Wskazuje to na potrzebę optymalizacji zagospodarowania przestrzennego zlewni kaskady pod kątem ograniczenia ładunku zanieczyszczeń (zwłaszcza substancji biogennych) dostającego się do wód powierzchniowych.
Water resource protection requires water quality monitoring and assessment. It pertains in particular to mountainous regions with a strategic importance for water supply - a serious threat is posed by nutrients, which cause eutrophication. The main sources of nutrients in mountainous areas are: inappropriate farming methods, erosive run-offs, as well as ineffective wastewater treatment. The aim of the research project was to identify the condition of water resources in cascade dam reservoirs located on the river Sola (reservoirs: Tresna, Porabka, Czaniec). The reservoirs are located in the Polish Carpathians. The combined capacity of the reservoirs in question amounts to about 122 million m3 and their catchment areas cover the area of 1,119 km2. The water resources collected are used for residential and municipal purposes. The degree of eutrophication was established on the basis of physical and chemical parameters of the river Sola and the reservoir water. The assessment referenced the norms specified in the Polish law, Carlson index (TSI - Trophic State Index), Neverova-Dziopak index (ITS Index of Trophical State) as well as Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) norms. The analyses conducted in 2007-2009, revealed that the quality of water resources retained complied with the characteristic parameters of mesotrophic and eutrophic state. Whereby, the least favourable trophic state was identified in the lowest reservoir in the cascade - Czaniec reservoir. The findings imply that the cascade catchment should be managed in such a way that less polluted surface waters are released into the area.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2011, 5, 1; 233-238
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpływy podziemne i niskie w potokach górskich
Groundwater and low runoffs in mountain streams
Autorzy:
Kostuch, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338005.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
Grajcarek
Karpaty Zachodnie
odpływ niski
odpływ podziemny
zasoby wodne
West Carpathians
low runoff
groundwater run off
water resources
Opis:
W pracy dokonano analizy danych hydrologicznych z lat 1970/1971-2000/2001 dotyczących odpływów dobowych pochodzących ze zlewni dwóch potoków w źródłowej części zlewni Grajcarka, prawostronnego dopływu Dunajca. Pozwoliło to na określenie średniego podziemnego odpływu jednostkowego, częstości występowania odpływów dobowych oraz rozkładu i czasu trwania niskich odpływów jednostkowych ze zlewni obu potoków. Analiza wykazała, że jedna ze zlewni, tj. Czarna Woda, ma większe zasoby wodne oraz korzystniejszy stosunek zasilania podziemnego do zasilania powierzchniowego. Sytuacja taka może wynikać z faktu korzystnego oddziaływania obszarów leśnych w półroczu letnim, kiedy to występuje o około 23% mniej dni z niskimi odpływami jednostkowymi niż w sąsiadującej, słabiej zalesionej zlewni Białej Wody. Zestawienie czasu trwania niskich odpływów jednostkowych w poszczególnych latach pozwoliło stwierdzić, że w ostatnim dziesięcioleciu hydrologicznym 1991/1992-2000/2001 nastąpiło zwiększenie czasu trwania niskich odpływów jednostkowych. Konsekwencją tego jest zmniejszanie się odnawialnych zasobów wodnych, co niekorzystnie wpływa na środowisko.
The paper contains the analysis of hydrological data from the period of 1970/1971-2000/2001 on minimal daily flows in two streams in the catchment of the Grajcarek river, the tributary to the Dunajec river. The analyses allowed for estimating the average groundwater runoff, the frequency of occurrence of specific low discharges and their distribution for both streams. Applied methods of Wundt and Killi showed, that the average groundwater runoff in the Czarna Woda stream was about 60% higher than that in the Biała Woda stream. It seems that water resources in the catchment of the Czarna Woda stream are bigger and that more favourable ratio of ground water contributes to the surface water augmentation. The analysis of data from 1970/1971-2000/2001 confirms that in the winter time there were more days with low specific discharge in the catchment of the Czarna Woda stream than in that of the Biała Woda. In summer the situation was opposite. During the last decade 1991/1992-2000/2001 low specific discharges lasted longer than before. The consequence of it is the reduction of renewable water resources which inversely affects the environment.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2003, 3, 1; 193-203
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teoretyczna ocena zwiększenia retencji wodnej na przykładzie jeziora Włókna
A theoretical assessment of the possibility to increase the water retention based on example Włókna lake
Autorzy:
Ptak, M.
Małecki, Z. J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/407640.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Badawczo-Rozwojowy Inżynierii Lądowej i Wodnej Euroexbud
Tematy:
jeziora podpiętrzone
retencja
zasoby wodne
zmiany poziomu wody
dammed lakes
retention
changes in the water level
water resources
Opis:
Ewolucja jezior prowadzi do zmniejszania jednej z ich głównych cech, jaką jest zdolność retencjonowania wody. Ta szczególna właściwość jezior ma duże znaczenie zarówno dla środowiska naturalnego jak i działalności gospodarczej człowieka. W pracy na wybranym przykładzie jeziora z terenu Wielkopolski, określono możliwość wzrostu zasobów wodnych przy teoretycznie założonych podpiętrzeniach zwierciadła wody o 1 m. W przyszłości wykonanie tego typu prac może okazać się konieczne, aby w pełni utrzymać korzyści wynikające z obecności jezior w środowisku, a wstępna ocena możliwości zwiększenia zasobów wodnych powinna stanowić punkt wyjścia dla bardziej szczegółowych, często kosztownych działań administracyjno-terenowych.
The evolution of lakes leads to the reduction of one of their main properties, i.e. the ability to retain water. This special property is important both for the environment and human economic activity. The present paper examines the theoretical possibility to increase the water resources of lake by pushing up their water level by 1 meter as a result of damming, on the basis of selected lake in Wielkopolska. In the future, such works may prove necessary in order to fully maintain the benefits resulting from the presence of lakes in the environment, while the preliminary assessment of the possibility to increase water resources should be the starting point for more detailed and often costly administrative and field work
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska; 2014, 10; 19-25
2082-6702
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oczyszczalnia rzeczna Gowienica - jako przyklad dzialan ochronnych zasobow wodnych jeziora Miedwie
Autorzy:
Durakowski, T
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/795282.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
zasoby wodne
jezioro Miedwie
ochrona zasobow wodnych
azot
oczyszczalnie rzeczne
potas
fosfor
oczyszczalnia Gowienica
czystosc wod
redukcja stezen
Opis:
Oczyszczalnia rzeczna wykonana na rzece Gowienicy, dopływie jeziora Miedwie, stanowi prototypowe, kompleksowe rozwiązanie, mające zredukować zanieczyszczenia wód. W systemie oczyszczania wody, na odcinku około 11 km, zastosowano: oczyszczalnię trzcinową, osadnik-odstojnik, półprzegrody na rzece, biostruktury, oczyszczalnie moczarkowo-lemnową oraz nawodnienie podsiąkowe. W pracy omówiono poszczególne elementy (urządzenia i rozwiązania) oczyszczalni rzecznej oraz ich rolę w redukcji zanieczyszczeń wody. Przedstawiono kształtowanie się stężeń związków azotu, fosforu i potasu w wodach rzeki, przed i po wykonaniu prac inwestycyjnych. Stwierdzono obniżenie średnich stężeń azotu amonowego i potasu oraz wzrost stężeń azotu azotanowego we wszystkich badanych przekrojach w latach 1998 - 2000.
River water treatment system development on Gowienica river (Miedwie lake tributary) is prototype, complex solution that should reduce the water pollution. Water is treated, on 11 km river lenght, with the use of reed treatment, settler, halt barriers on river-bed, biostructures, Lemna treatment and subirrigation. This paper described particular elements (tools and solutions) of river water treatment and their role in reducing water pollution. There were presented nitrogen, phosphorus and potassium concentration in water before and after the treatment tools were arranged. Average ammonium nitrogen and potassium concetrations descrased but the nitrate nitrogen concentration incrased in all investigated flow sections within the years 1998 - 2000.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2001, 475; 405-414
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skuteczność ochrony zbiornika Tresna w świetle zanieczyszczenia rzeki Soły
Assessment of the effectiveness of Tresna reservoir protection based on the Soła river waters contamination
Autorzy:
Jaguś, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/401058.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
zasoby wodne
zbiornik zaporowy
zanieczyszczenie wody
ochrona środowiska wodnego
water resources
dam water reservoir
water contamination
water environment protection
Opis:
W pracy przeanalizowano jakość wód rzeki Soły, dopływającej do zaporowego zbiornika Tresna. Jest to najwyższy zbiornik tzw. kaskady Soły, mającej duże znaczenie przeciwpowodziowe i jako rezerwuar wody do celów komunalnych. Celem pracy była ocena skuteczności działań ochronnych dla zasobów wodnych, realizowanych w zlewni zbiornika. Wykazano, że działania wpływają na poprawę jakości wód Soły, ale niektóre parametry pozo- stają na poziomach niezadowalających. Do zbiornika dopływa nadmierny ładunek azotu i fosforu. W warunkach wezbraniowych dotyczy to też cząstek stałych (zawiesin). Ponadto stwierdzono zanieczyszczenie mikrobiologiczne. Wszystko to wskazuje na nie do końca właściwe zagospodarowanie przestrzenne obszaru zlewniowego.
The quality of the Soła river flowing into the dam reservoir Tresna was presented in this paper. This is the highest reservoir of so called Sola cascade, which is important in case of flood control and as a reservoir of water used for municipal purposes. The aim of the study was to evaluate the effectiveness of protective measures for water resources realized in reservoirs catchment. Presented results showed positive influence on water quality of Soła river, but some parameters has remained at unsatisfactory levels. Especially the excessive load of nitrogen and phosphorus which flows into the reservoir was observed. The last mentioned, in flood conditions, also applies to solids (suspensions). Furthermore microbial contamination was noticed as well. All those factors indicates not entirely appropriate spatial planning of basin area.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2017, 18, 2; 55-60
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ślad wodny jako wskaźnik zużycia zasobów wodnych w produkcji roślinnej na terenie województwa dolnośląskiego
Water footprint as indicator of water resources consumption by crop production in the Lower Silesian Voivodeship
Autorzy:
Burszta-Adamiak, E.
Fiałkiewicz, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/401300.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
ślad wodny
zasoby wodne
rolnictwo
produkcja roślinna
województwo dolnośląskie
water footprint
water resources
agriculture
crop production
Lower Silesian Voivodeship
Opis:
Wzrastający deficyt wody w środowisku, zmieniający się charakter opadów wynikający ze zmian klimatycznych przy jednoczesnym wzroście zapotrzebowania na wodę w rolnictwie wymuszają potrzebę podjęcia dyskusji na temat zarządzania zasobami wodnymi. Jednym z narzędzi pozwalających ocenić wykorzystanie wody na etapie uprawy roślin jest ślad wodny. W artykule przedstawiono wyniki analiz zużycia wody, wykorzystanej w rolnictwie do produkcji artykułów pochodzenia roślinnego w latach 2014-2017. Oceny wielkości i rodzaju zużytej wody dokonano poprzez zastosowanie wskaźnika śladu wodnego. W analizie uwzględniono 28 roślin, stanowiących w sumie blisko 95% ogólnej powierzchni zasiewów na terenie województwa dolnośląskiego. Wyniki badań wykazały, że całkowity ślad wodny dla wszystkich analizowanych upraw wyniósł 4 815 mln m3 na rok oraz 7 032 m3 w odniesieniu do hektara powierzchni zasiewów. Spośród trzech składowych śladu wodnego największe wartości osiągnięto dla zielonego śladu wodnego (76%), który określa ilość zużywanej wody pochodzącej z opadów atmosferycznych i jednocześnie tej wody, która jest magazynowana w glebie i pobierana przez rośliny. Wzrost częstości występowania okresów suszy, głownie w okresie wegetacyjnym roślin, zmusza do ukierunkowywania rolnictwa w stronę upraw roślin, które charakteryzują się zwiększoną odpornością na zmiany klimatu oraz mniejszą wodochłonnością (niższym jednostkowym śladem wodnym).
Growing deficit of water in environment, changing nature of rainfall resulting from climate change and simultaneous increase in water demand for agriculture, force the need for a discussion on the subject of water resources management. One of the tools to assess the use of water in the crop production is water footprint. This article presents the results of analysis of water consumption in agriculture for the crop production in the years 2014–2017. The assessment of quantity and type of water used was made by applying the water footprint indicator. The analysis considered 28 plants covering almost 95% of the total sown area in the Lower Silesian Voivodeship. The research revealed that the total water footprint for all analysed crops amounted to 4815 million m3 per year and 7 32 m3 per hectare of sown area. Of the three components of the water footprint, the highest values were achieved for the green water footprint (76%), which determines the amount of water used from rainfall and stored in the soil to be used by crops. The increase in the frequency of drought periods, occurring mainly in the vegetation period, drives the agriculture to cultivate crops which are more resistant to climate changes and less water intensive (having lower unit water footprint).
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2018, 19, 6; 71-79
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewizja dyrektyw unijnych dotyczących zarządzania zasobami wodnymi – plany Komisji Europejskiej w zakresie nowelizacji polityki wodnej UE
Revision of EU directives on water resources management – plans of the European Commission regarding the amendment of EU water policy
Autorzy:
Woźnicka, Małgorzata
Kuczyńska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061564.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
zasoby wodne
polityka wodna UE
plany gospodarowania wodami w dorzeczach
water resources
EU water policy
river basin management plans
Opis:
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (tzw. Ramowa Dyrektywa Wodna – RDW) miała na celu uporządkowanie ustawodawstwa unijnego w zakresie zarządzania zasobami wodnymi wspólnoty europejskiej. Określone w niej podejście do gospodarki wodnej oparte jest na dorzeczach jako naturalnych jednostkach środowiska, a nie na granicach administracyjnych lub prawnych. Dyrektywa ta zawiera odniesienia do kilku powiązanych dyrektyw, których wdrożenie ujmuje się jako wymóg minimalny. Działania służące do ich wprowadzenia powinny zostać ujęte przez państwa członkowskie w planach gospodarowania wodami w dorzeczach (PGW), realizowanych w sześcioletnich cyklach planistycznych. Warto podkreślić, że RDW była pierwszym aktem legislacyjnym UE traktującym w sposób kompleksowy zagadnienie ochrony zasobów wodnych wraz z ochroną ekosystemów wodnych i lądowych od wód zależnych, a także społeczno-gospodarczych efektów susz i powodzi. Nałożyła ona na państwa członkowskie obowiązek racjonalnego wykorzystywania i ochrony zasobów wodnych w myśl zasady zrównoważonego rozwoju. Po blisko 20 latach obowiązywania RDW oraz dyrektyw powiązanych nastąpił moment rewizji unijnego prawodawstwa, które w wielu obszarach z jednej strony wydaje się niewystarczające, a z drugiej – przeregulowane. Nie bez znaczenia są problemy wśród państw członkowskich związane z jego pełną implementacją oraz, co ważniejsze, niepełne osiągnięcie pierwotnie zakładanych celów RDW. W 2017 r. Komisja Europejska rozpoczęła przegląd i kontrolę sprawności dyrektyw UE regulujących politykę wodną, w efekcie czego w nadchodzących miesiącach jest spodziewana nowelizacja części dyrektyw. Zmiany w dyrektywach unijnych będą musiały zostać transponowane do przepisów krajowych.
The Directive of the European Parliament and of the Council of 23 October 2000 establishing a framework for community action in the field of water policy (the so-called Water Framework Directive – WFD) aimed to streamline EU legislation in the field of water management of the European community. The approach to water management laid down in the directive is based on river basin management as natural units of the environment rather than on administrative or legal borders. This directive contains references to several related directives, implementation of which is included as a minimum requirement. Measures to implement them should be included by Member States in river basin management plans (RBMPs) developed and implemented for 6-year water planning cycles. It is worth noting that the WFD was the first EU legislation treating in a comprehensive and holistic way the issue of water resources protection together with the protection of water-dependent ecosystems as well as socio-economic effects of droughts and floods. It imposed on Member States the obligation of a rational use and protection of water resources in accordance with the principle of sustainable development. Almost 20 years after the implementation of the Water Framework Directive and related directives, the time has come for the revision of the EU waterrelated legislations, which in many areas proved to be insufficient and in others - over-regulated. Not without significance are problems among Member States to fulfil the implementation rules and, more importantly, the incomplete achievement of the original WFD objectives. In 2017, the European Commission launched a review process and control of the efficiency of EU directives governing water policy, which will result in the revision of some directives in the coming months.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2019, Hydrogeologia z. 16; 237--244
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zrównoważone zarządzanie zasobami wodnymi na Ukrainie w obwodach Charkowskim i Donieckim w kontekście rozwoju przemysłu naftowego i gazowniczego regionu do 2040 r.
Feasibility of sustainable water management in prospect of the development of oil and gas industry in the Kharkiv and Donetsk regions of Ukraine by 2040
Autorzy:
Sheptak, K.
Karpenko, I.
Seredynskyy, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2067442.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
zasoby wodne
niekonwencjonalne złoża gazu
prognozowanie
szczelinowanie hydrauliczne
warunki hydrogeologiczne
water resources
unconventional gas
forecasting
hydraulic fracturing
hydrogeological conditions
Opis:
Intensyfikacja produkcji gazu jest jednym z najważniejszych wyzwań, jakie stoją przed przemysłem naftowym. Zasoby niektórych złóż gazu są niewielkie, ale w sumie dają potężna ilość i będą wymagać specjalnych technologii wydobywczych. Wielkoskalowa przemysłowa produkcja gazu jest prowadzona z użyciem szczelinowania hydraulicznego. Praca prezentuje wyniki projektu badawczego dotyczącego optymalizacji zarządzania zasobami wodnymi w kontekście rozwoju przemysłu naftowego i gazowniczego w obwodach Charkowskim i Donieckim na Ukrainie oraz minimalizacji zagrożeń wobec środowiska naturalnego. Głównymi rozpatrywanymi w badaniach zagadnieniami było rozpoznanie, analiza i systematyzowanie faktów na temat obszarów perspektywicznych, w celu dalszych interpretacji w odniesieniu do warunków hydrogeologicznych i potencjału zasobów wodnych, w związku z prognozowaną wielkością wydobycia z odwiertów w obwodach Charkowskim i Donieckim. Szczególną wagę przywiązywano do obliczeń zasobów wodnych niezbędnych dla szczelinowania hydraulicznego, z uwzględnieniem wszystkich możliwych kosztów. Jako wynik tego projektu, zaproponowano wybór źródeł zasobów wodnych do ewentualnego zabezpieczenia koniecznych ilości wód dla prac wiertniczych i realizacji szczelinowania hydraulicznego.
Intensification ofgas production is one of the most important challenges of oil and gas industry. Reserves ofsome gas collectors are small, but they are huge in the aggregate and will require special production technologies. Large-scale industrial gas production is performed using the technology of hydraulic fracturing. The study showed the results of research project as concerns the optimization of water management in the context of development of oil and gas industry in the Kharkiv and Donetsk regions of Ukraine and minimization of environmental risks. The research inclides the study, analysis and systematization of evidence of prospective areas forfurther interpretation in relation to the hydrogeological conditions and potential of water resources in connection with the forecast volumes of the output of exploration and production wells in the Kharkiv and Donetsk regions. The special attention was spared to the calculations of necessary water resources for hydraulic fracturing including all possible charges. Accompanying with this, as a result of this project, a choice has been done about water resources for the possibility ofproviding necessary water volumes for projected drilling works and implementation of "fracking” operations.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2016, 64, 11; 925--928
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyszłość ombrogenicznych leśnych obszarów mokradłowych
Future of ombrogenic forest marshland areas
Autorzy:
Miler, A.
Krysztofiak-Kaniewska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59907.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
lesnictwo
Lesny Kompleks Promocyjny Lasy Rychtalskie
tereny podmokle
zasoby wodne
bilans wodny
jakosc wody
wody powierzchniowe
wody gruntowe
stosunki wodne
zmiany poziomu wod
Opis:
Badania terenowe prowadzono na terenach mokradłowych Leśnego Kompleksu Promocyjnego Lasy Rychtalskie. Obszary mokradłowe charakteryzują się bardzo dużymi zdolnościami retencyjnymi. Odpływ roczny jest stosunkowo niewielki – ok. 4% sumy opadów rocznych i występuje tylko w półroczu zimowym i w maju. Wody gruntowe zalegają płytko ok. 1 m poniżej powierzchni terenu. Prognozę zmian stosunków wodnych na badanych terenach wyrażającą się zmianami stanów wód gruntowych, oparto na ujemnym rocznym trendzie opadów atmosferycznych. Założono, że istotne zmiany w ekosystemach mokradłowych będą zachodzić, gdy średni poziom wód gruntowych spadnie o 50% obecnego stanu. Można szacować, że nastąpi to po ok. 100 latach. Działając pragmatycznie, należałoby dążyć do całkowitego zatrzymania odpływającej z tych terenów wody. Wykazano, iż wody powierzchniowe mają lepszą jakość niż wody gruntowe. Pierwsze z nich mają czystość odpowiadającą wartościom zawartym w granicach pomiędzy wartościami będącymi na granicy oznaczeń do górnej granicy klasy drugiej, natomiast drugie wartościom do piątej klasy czystości. W wodach powierzchniowych elementem o najgorszej wartości było we wszystkich sezonach chemiczne zapotrzebowanie na tlen (ChZT). Swoje najwyższe wskazania osiągnęło ono w sezonie wiosennym 2006 roku. Złą jakość wód gruntowych determinowały elementy nieorganiczne, takie jak amoniak i fosforany rozpuszczone. W zależności od sezonu osiągały one wartości charakterystyczne dla III, IV i V klasy jakości (najgorsze wiosną 2006 roku). W wyniku przeprowadzonych badań nie stwierdzono istotnych procesów akumulacji zanieczyszczeń pochodzenia antropogenicznego w wodach powierzchniowych i gruntowych leśnych mokradeł ombrogenicznych LKP Lasy Rychtalskie. Również inne, przeprowadzone lecz nie opisane w niniejszej pracy badania (m.in. monitoring dioksynowy, magnetometria) potwierdzają brak znaczących ilości zanieczyszczeń, w szczególności metali ciężkich i biogenów na tych terenach (Miler i in. 2004–2007). W dłuższej perspektywie czasowej należy się jednak liczyć ze zwiększonymi stężeniami zanieczyszczeń w wodach w związku z prognozowanym deficytem wody wynikającym z malejącego trendu sum rocznych opadów atmosferycznych. Niemniej jest to perspektywa dość odległa.
Field studies have been carried out on marshland areas in the Promotion Forest Complex Rychtalskie Forest. Marshland areas are characterized by very large water storage capacities. Total annual outflow is relatively small – about 4% of a total annual precipitation and it occurs only in winter half-year and in May. Ground water levels lie shallow, about 1 m under the surface area. The forecast of water condition change in the investigated areas, expressed by ground water changes, was based on negative trend of precipitation. It has been assumed that, essential changes on marshland area ecosystems will occur, when – average ground water levels come down by about 50% of the present state. It has been estimated that it will happen after around 100 years. Pragmatic actions should aim to totally stop water outflow from these areas. It was found that surface water had better water quality than ground water. First of them had the results in the interval ranging from the border of detect ability to the upper limit of the 2nd class of purity whereas second to the 5th class of purity. In surface waters the parameter with the poorest value in all seasons was chemical oxygen demand (ChZT). The highest level was recorded in the spring season of 2006. Poor quality of ground waters was determined by inorganic elements such as ammonia and soluble phosphates. Depending on the seasons they reached values characteristic of quality classes III, IV and V (being the worst in spring of 2006). As a result of conducted analyses no significant processes of anthropogenic pollutants were found in surface and ground waters of ombrogenic forest marshes in the Lasy Rychtalskie Promotional Forest Complex. Also other analyses conducted within the framework of this study and which results are not described in this paper (e.g. dioxin monitoring, magnetometry) confirmed the absence of considerable amounts of pollutants, particularly heavy metals and biogens in those areas (Miler et al. 2004–2007). However, in the longer perspective we need to consider elevated concentrations of pollutants in waters in connection with the forecasted water deficit, resulting from the downward trend for total annual precipitation. However, this is a rather long-time perspective.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 13
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawno-administracyjne aspekty ochrony wód w Polsce
Law and administrative aspects of water protection in Poland
Autorzy:
Jabłoński, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1964665.pdf
Data publikacji:
2011-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
zasoby wodne
prawo własności wód
korzystanie z wód
ochrona wód
Water resources
Ownership of water
Water use
Water protection
Opis:
Water Law regulates water management in accordance with the principle of sustainable development, in particular the development and protection of water resources, water use, and water management. The legislature also clarified the matter of ownership of land and water and covered with water, and the principles of management of these components in relation to the assets of the Treasury. The statutory provisions indicate that water management is carried out in accordance with the principle of rational and comprehensive treatment of surface water resources and groundwater, including their quantity and quality and takes into account the principle of common interests and is accomplished through the cooperation of public administration, water users and representatives of local communities so to get the maximum benefit to society.
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2011, 9, 4; 49-62
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona jakości zasobów wodnych w aspekcie programów rolno-środowiskowych
Protection of the quality of water resources from the point of view of environmental programs
Autorzy:
Wiatkowski, M.
Wiatkowska, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60944.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
zasoby wodne
jakosc wody
ochrona zasobow wodnych
programy rolno-srodowiskowe
zlewnie rzek
ochrona wod
ochrona przed zanieczyszczeniami
woj.opolskie
Opis:
Ochrona jakości zasobów wodnych przed zanieczyszczeniami pochodzenia rolniczego wymaga podejmowania wielokierunkowych działań. Jednym z nich jest ograniczanie zanieczyszczeń u źródeł ich powstawania poprzez prowadzenie m.in. odpowiedniej gospodarki rolnej, zarówno w strefie zabudowań gospodarczych, jak i na użytkach rolnych. Możliwość realizacji takich działań na terenach rolniczych dają odpowiednie pakiety programów rolno-środowiskowych. Przyczyniają się one do tworzenia trwałego i zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, poprzez ochronę środowiska naturalnego, walorów przyrodniczych i dziedzictwa kulturowego. Są również instrumentem finansowym, jako wynagrodzenie za podejmowane działania na rzecz ochrony środowiska. W pracy omówiono istotę programów rolno-środowiskowych, ze szczególnym uwzględnieniem pakietów sprzyjających ochronie wód. Dla województwa opolskiego i na przykładzie zlewni zbiornika wodnego Brzózki, położonego w zlewni rzeki Pratwy w województwie opolskim, dokonano ilościowej i powierzchniowej analizy stanu realizacji pakietów na rzecz ochrony wód. Wykazano, że na terenie zlewni zbiornika największy udział powierzchniowy w realizacji pakietu „ochrona gleb i wód” mają duże przedsiębiorstwa rolne (o powierzchni powyżej 50 ha). Żaden z analizowanych wniosków rolno-środowiskowych nie zawierał pakietu „strefy buforowe”. Na podstawie przeprowadzonej inwentaryzacji w zlewni zbiornika stwierdzono, że potrzeba realizacji tego pakietu, zwłaszcza wokół zbiornika, jest duża.
Protection of the quality of water resources against pollution of agricultural origin requires multidirectional actions. These include reduction of pollution at its source by introduction, among others, appropriate husbandry in respect of the outbuilding area and arable land. Such actions in agricultural areas are enabled by appropriate agricultural-environmental program packages. They contribute to establishment of constant and sustained development of rural areas by protection of natural environment, natural qualities and cultural heritage. They are also financial tools as remuneration for actions in support of environment protection. This paper discusses the concept of agricultural-environmental programs, particularly considering packages that favour water protection. As exampled by the catchment area of Brzózki water reservoir located in the catchment area of the Pratwa River in Opole Province, advancement of execution of packages for water protection was subject to a quantity and surface analysis. It was demonstrated that the largest surface share in the reservoir catchment area in execution of the package “water and soil protection” is contributed by large agricultural companies (with area over 50 ha). None of the analysed agricultural-environmental applications included the package “buffer zones.” On the basis of the investigation of the reservoir catchment area, it was determined that the package extremely required to be executed, in particular around the reservoir.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/3
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Small (natural) water retention in rural areas
Mała (naturalna) retencja wodna na obszarach wiejskich
Autorzy:
Mioduszewski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292891.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
agriculture
hydrology
river basin
rural areas
water management
water resources
gospodarka wodna
hydrologia
obszary wiejskie
rolnictwo
zasoby wodne
zlewnie rzeczne
Opis:
Since 1960`s in Poland a phrase „small retention” has been used although it has been unknown in other countries. “Small retention” means various forms of human activity aiming towards limiting the fast water runoff after snow melting and heavy rains. It is believed that water that has been retained in periods of its excess can supply water courses during summer. It can also be used for agricultural purposes as it increases water availability for crops and improves biodiversity of rural areas. Many different methods of water retention have been defined. Among others, increase of potential retention of surface waters can be achieved by construction of reservoirs or damming on rivers and lakes. Ground water retention capacity can be improved by increasing recharge of aquifers and improvement of soil structure in the aeration zone. Due to the form and way of implementation of small retention measures they can be divided into technical and non-technical measures. In other words, small retention can be defined as a set of measures aiming towards reconstruction of natural retention in the catchment that has been modified or destroyed by human activity. In this paper, it has been stressed that activities and tasks undertaken in Europe in recent years under phrase “increase of natural retention” can be covered by the definition of small retention.
W Polsce, co najmniej od lat 60. ubiegłego stulecia używane jest sformułowanie „mała retencja”, które nie jest znane w innych krajach. Pod nazwą „mała retencja” rozumie się różne formy działalności człowieka w celu ograniczenia szybkiego odpływu wód po wiosennych roztopach i większych opadach atmosferycznych. Uważa się, że zretencjonowana woda w okresach jej nadmiaru zasila cieki latem, może być wykorzystana w celach gospodarczych, zwiększa dostępność wody dla roślin uprawnych, przyczynia się do poprawy biologicznej różnorodności obszarów wiejskich. Wyróżnia się wiele metod retencjonowania wody, głównie poprzez zwiększenie potencjalnych możliwości magazynowania wód powierzchniowych (budowa zbiorników, piętrzenie rzek i jezior), podziemnych (zwiększenie zasilania warstw wodonośnych) i glebowych (poprawa struktury gleb w strefie aeracji). Ze względu na sposób i formę realizacji małej retencji rozróżnia się działania techniczne i nietechniczne. Inaczej mówiąc, mała retencja może być rozumiana jako zestaw działań na rzecz odbudowy naturalnej retencji zlewni rzecznej, często zniszczonej w wyniku działalności człowieka. W pracy zwrócono uwagę, że podejmowane w Europie w ostatnich latach działania pod hasłem „zwiększenie naturalnej retencji” całkowicie mieszczą się w definicji małej retencji.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2014, 20; 19-29
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Measures for soil water control in Poland
Sposoby regulowania stosunków wodnych w glebach w Polsce
Autorzy:
Pierzgalski, E.
Jeznach, J
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293328.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
gospodarowanie wodą
nawodnienia
odwodnienia
woda w glebie
zasoby wodne
drainage
irrigation
soil water retention
sub-irrigation
water management
water resources
Opis:
Polish water resources depend on precipitations, which are variable in time and space. In dry years the water balance is negative in central parts of Poland but sudden thaws and downfalls may result in periodical water excess and dangerous floods almost in the entire country. The retention capacity of artificial reservoirs in Poland permits to store only 6% of the average annual runoff, which is commonly considered insufficient. Another method to increase retention is soil water control. About fifty percent of soils in Poland consist of light and very light sandy soils with low water capacity. Loams and organogenic soils cover approximately 25% and 8.5% area of the country, respectively. Almost half of agricultural lands (48%) have relatively good water conditions, but the rest requires soil water control measures. An increase of the soil water content could be achieved by changes of soil properties, water table control and soil water management. Modernization and reconstruction of drainage and irrigation systems, which were built mainly in the period 1960-1980, is needed.
W pracy scharakteryzowano główne problemy związane z zasobami wodnymi w Polsce oraz koniecznością regulacji stosunków wodnych na obszarach rolniczych i leśnych. Problemy ilościowe gospodarki wodnej w Polsce, związane z występowaniem trwałych lub okresowych deficytów względnie nadmiarów wody, są skutkiem zmienności czasowo-przestrzennej opadów atmosferycznych oraz stanu infrastruktury wodnej. Opady charakteryzują się dużą zmiennością zarówno w okresach wieloletnich, jak i w ciągu roku. Sumy średnich opadów rocznych w latach mokrych mogą być ponad 2-krotnie większe od opadów w latach suchych. Częstym zjawiskiem jest występowanie susz, powodujących klęski nieurodzaju, wzrost zagrożenia pożarowego lasów, wysychanie studni itp. Zróżnicowanie przestrzenne opadów natomiast sprawia, że w centralnej części Polski bilans wodny, zwłaszcza w latach suchszych, jest ujemny. Z drugiej zaś strony gwałtowne roztopy i zjawiska ekstremalne w postaci opadów nawalnych powodują okresowe nadmiary wód i powodzie. Z tych niekorzystnych zjawisk wynikają podstawowe zadania gospodarki wodnej na terenach niezurbanizowanych, do których należą: zapewnienie zaopatrzenia w wodę ludności i poszczególnych gałęzi gospodarki narodowej, ochrona przed powodzią, regulacja stosunków wodnych na obszarach użytkowanych rolniczo, zapewnienie trwałości ekosystemów przyrodniczych, w tym lasów. Wyrównanie okresowych braków lub nadmiarów wody osiąga się w różny sposób, generalnie poprzez zmagazynowanie wody w zbiornikach powierzchniowych naturalnych i sztucznych, a także w glebie i w podziemnych warstwach wodonośnych. Pojemność retencyjna sztucznych zbiorników wodnych w Polsce umożliwia zmagazynowanie jedynie 6% średniego rocznego odpływu i jest powszechnie uznawana za niewystarczającą. Obieg wody w zlewniach, zdolności produkcyjne gleb, a także szkody erozyjne zależą w dużej mierze od urządzeń melioracji szczegółowych. Obecnie ponad 20% wykonanych urządzeń w okresie powojennym uległo dekapitalizacji i przy obecnym poziomie inwestycji w najbliższych 10 latach osiągnie wielkość około 30%. Oznacza to znaczne ograniczenie wykorzystania potencjalnych zdolności produkcyjnych gleb oraz powiększanie strat w okresach ekstremalnych, zarówno susz, jak i powodzi. Jest to jedno z większych zagrożeń racjonalnej gospodarki wodnej na obszarach rolnych i leśnych. W dużym stopniu, zarówno na terenach rolniczych, jak i leśnych, są one zużyte i wymagają odbudowy, a najczęściej modernizacji. W pracy podkreślono konieczność uwzględniania wymogów ochrony zasobów wodnych i pozostałych elementów środowiska i to zarówno w fazie projektowania urządzeń melioracyjnych, jak i ich eksploatacji.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2006, 10; 79-89
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona zasobów wodnych w krajobrazie rolniczym
Autorzy:
Kosturkiewicz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/806205.pdf
Data publikacji:
1989
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
zasoby wodne
krajobraz rolniczy
rolnictwo
wody powierzchniowe
zbiorniki wodne
wodociagi
gospodarka wodna
melioracje wodne
fitomelioracje
melioracje rolne
erozja gleb
lesistosc
retencja
drenaz
ochrona wod
czystosc wod
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1989, 375
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Optimization of the building process of ground water intakes under the conditions of natural water resources deficits
Autorzy:
Telyma, Sergiy
Voloshkina, Olena
Kovalоva, Anastasiia
Bereznytska, Yuliia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342516.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Politechnika Częstochowska
Tematy:
water resources
building water intakes
schematization
mathematic model
numerical modelling
operational resources
zasoby wodne
budowa ujęć wody
schematyzacja
model matematyczny
modelowanie numeryczne
zasoby operacyjne
Opis:
The article discusses the problems of optimizing and exploiting ground water intakes during times of natural water resource deficits, which are critical sources for the operational resources needed. A deposit of underground water in Rudno in the Lviv region of Ukraine is used for the investigation. To optimize the withdrawal of water for the population in the given district, given the limited natural water resources, and on the bases of a detailed geological, hydrogeological and the hydrological analysis of the area and a review of the literature, a permanent mathematical model for filtration of the chosen deposit was created to evaluate the operational groundwater resources for a long-term period. The model allows for the simulation of water intake exploitation in different operating regimes in order to solve the problems of regulating and optimizing water withdrawal under different conditions of change in the water intakes, expanding productivity depending on the economic needs in the region, and solving problems related to the quality of the drinking water by predicting the possible pollution and depletion of major aquifers during their operation. The model of the Rudno water deposit can be used as a reference when selecting promising sites for new water intakes to reduce material and energy resources during construction.
Źródło:
Budownictwo o Zoptymalizowanym Potencjale Energetycznym; 2023, 12; 41-50
2299-8535
2544-963X
Pojawia się w:
Budownictwo o Zoptymalizowanym Potencjale Energetycznym
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Retencja wody w zróżnicowanych geograficznie zlewniach górskich
Water retention in geographically diverse area of mountain catchments
Autorzy:
Kowalczyk, Agnieszka
Jaguś, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/21150999.pdf
Data publikacji:
2023-12
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
obszary górskie
cechy zlewni
zasoby wodne
spływ powierzchniowy
odpływ wody
mountain areas
catchment features
water resources
water runoff
water outflow
Opis:
The article describes the research on the retention capacity of two mountain catchments in the Polish Carpathian Mts. These are the catchments of the Czarna Woda and Biała Woda streams. These catchments are adjacent, have a similar area (about 11 km2 each), but are geographically diverse. Their geomorphology, hydrographic network, soil water permeability and land use were analyzed. The Czarna Woda catchment is a forest catchment, and the Biała Woda catchment is a forest and agricultural catchment with pasture areas. The geographical analysis of the catchment showed that the Czarna Woda catchment most likely has greater retention capacity. Theoretical analyzes were verified on the basis of long-term measurements of flows in both streams. Outflows were calculated for the entire study period (2006-2022), as well as annual, monthly and daily outflows. The measurements were carried out using the overflow method in permanent measurement cross-sections. The total outflow from both catchments was simi-lar, so they had similar water resources. In particular years, months and days, outflow often differed significantly between catchments. It was found that during the periods of increased water runoff (from precipitation, from snowmelt) the outflow from the Biała Woda catchment was higher, while in the periods without precipitation the outflow from the Czarna Woda catchment prevailed. Short-term flood outflows were at least several dozen percent higher in the Biała Woda catchment. The measurement data confirmed that water was better retained in the Czarna Woda catchment and the outflow was slower. Water retention processes in the Czarna Woda catchment allowed to maintain minimum outflows at a level several times higher than in the Biała Woda catchment. The studies have shown that in a very small mountain area there can be a large variation in outflow in individual streams. Retention capacity of the catchment depends on environmental conditions and human activity.
Źródło:
Polish Journal of Materials and Environmental Engineering; 2023, 6(26); 1-12
2720-1252
Pojawia się w:
Polish Journal of Materials and Environmental Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odtworzenie nieistniejących jezior jako element zwiększania retencji leśnej i pozaprodukcyjnych funkcji lasu
Restoration of non-existing lakes as part of increasing forest retention and enhancing non-productive functions of forests
Autorzy:
Ptak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/989832.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
lesnictwo
lasy
funkcje pozaprodukcyjne
retencja wodna
zasoby wodne
jeziora srodlesne
niecki jeziorne
odtwarzanie
lake disappearance
water resources
retention
hydrotechnical works
Opis:
The aim of the work is to present the possibility of increase in water resources and creation of new non−productive forest functions by restoration of the non−existent forest lakes. Ten currently non−existent natural forest lakes were randomly selected in northern Poland and their extent and volume of the water deposited in their basins were determined. The analysis was performed in two stages. At first, based on the cartographic materials (1:25 000) from XIX and XX century, the location of the lakes before their complete disappearance was determined and their surface were calculated. Bathymetric plans were reconstructed based on the 1:10 000 topographic map. Obtained contour lines constituted the isobaths necessary to calculate the volume of the using Penck method. The results show a large−scale transformation of the natural environment in the forests. The total area of the analyzed lakes before their disappearance amounted to nearly 800 ha, and the total volume of water was estimated to 12 million m³. The main activities aimed at achieving the foregoing goal include damming of rivers and lakes, construction of artificial reservoirs, etc. At this point the possibility of restoring the natural hydrographic network elements to their original condition should be considered. Such an approach would certainly be less harmful to the environment than artificial structures, whose long−term impact on the environment is not always possible to determine. Yet another issue is the possibility of adaptation of the reconstructed forest lakes and their surroundings in order to achieve the objectives related to the non−productive forest functions. Based on the preliminary information on the location, area and volume of the lakes, more detailed analysis should be made taking into account natural needs (changing the species composition of the forest, increasing biodiversity, etc.) and economic aspects (e.g. leisure and recreational facilities).
Źródło:
Sylwan; 2015, 159, 05; 427-434
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zrównoważone zarządzanie wodą w miastach w warunkach zmian klimatycznych
Autorzy:
Mrowiec, Maciej
Ociepa, Ewa
Malmur, Robert
Deska, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371459.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
climate change
population growth
sustainable development
water management
water resources
zmiany klimatyczne
wzrost zaludnienia
rozwój zrównoważony
gospodarka wodna
zasoby wodne
Opis:
Increasing global change pressures like urbanisation, climate change, deterioration of urban water infrastructure, cities have difficulties in efficiently managing water resources. To manage these challenges cities have to improve the efficiency of urban water systems by rethinking old paradigms and developing more sustainable solutions.. Between 1.8 and 2.5 % of the annual global GDP is needed for implementation of water-related sustainable development goals. Currently the main challenge is to ensure public health and satisfy water needs while protecting the quality and quantity of water resources for future generations by efficient production and use of water, energy and materials. The paper presents principles to develop water-sensitive cities that ensure access to safe water and sanitation and also to increase resiliency to floods and droughts.
Zarządzanie zasobami wodnymi w obszarach miejskich jest coraz bardziej problematyczne z uwagi na intensywną urbanizację, zmiany klimatu oraz starzenie się miejskiej infrastruktury wodnej. Aby sprostać tym wyzwaniom, miasta muszą poprawić efektywność miejskich systemów wodnych poprzez odejście od dotychczasowych paradygmatów i opracowanie bardziej zrównoważonych rozwiązań. Obecnie około 1,8 ÷ 2,5% rocznego światowego PKB potrzebne jest do realizacji celów w zakresie zrównoważonego rozwoju gospodarki wodnej. Głównym wyzwaniem jest zapewnienie zdrowia publicznego i zaspokojenie potrzeb w zakresie dystrybucji wody, przy jednoczesnej ochronie jakości i ilości zasobów wodnych dla przyszłych pokoleń dzięki wydajnej produkcji i wykorzystaniu wody, energii i surowców. W artykule przedstawiono główne wytyczne dla rozwoju miast zapewniających bezpieczne źródła i systemy dystrybucji wody, odprowadzenie i oczyszczenie ścieków, a także zwiększenie odporności miast na występowanie zjawisk powodziowych oraz okresów suszy.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2018, 13, 1; 133-138
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dynamics of water content in light bare soil in summer half-year in the period of 2003–2012 and its agro-meteorological determinants
Zmienność zasobów wodnych w glebie lekkiej nieporośniętej w półroczu letnim w latach 2003–2012 i jej uwarunkowania agrometeorologiczne
Autorzy:
Biniak-Pieróg, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292798.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
groundwater level
precipitation
soil water content
summer half-year
trends
opady
półrocze letnie
stany wody gruntowej
tendencje
zasoby wodne gleby
Opis:
The objective of the study was the estimation of decade variation of water content in layers with thickness of 0–10, 0–20, 0–40 and 0–60 cm of a bare light brown soil in the summer half-year (May–October) in the 10- year period of 2003–2012 against the background of agro-meteorological conditions. The study was based on results of measurement of the moisture of a bare soil with the use of the TDR method, sums of atmospheric precipitations and ground water levels, conducted in the area of the Agro- and Hydrometeorology Observatory of the Wrocław University of Environmental and Life Sciences, situated in Wrocław-Swojec. The analyses revealed slight variation of mean decade values of water content in the bare soil in the summer half-year during the ten-year period under analysis. Irrespective of the thickness of the soil layer, precipitation in the 10-year period of 2003–2012 had a highly significant effect on the water content in the 2nd decade of July. In the case of soil layers with thickness down to 0–20 cm a statistically significant relation between soil water content and ground water levels was noted for the 3rd decade of May, July, and in the 3rd decade of September. In the layer with thickness of 0–60 cm the relations were statistically significant almost throughout the summer half-year, with the exception of the 1st and 2nd decades of May. Analysis of trends of mean water content of the bare soil over the 10-year period of 2003–2012 indicated their statistically significant increase in the case of most of the decades of the summer half-year only in soil layers with thickness of 0–10 and 0–20 cm.
Celem pracy była ocena dekadowej zmienności zasobów wody w glebie lekkiej brunatnej nieporośniętej w półroczu letnim (maj–październik) w dziesięcioleciu 2003–2012 w warstwach miąższości 0–10, 0–20, 0–40 i 0–60 cm na tle warunków agrometeorologicznych. W pracy wykorzystano wyniki pomiarów wilgotności gleby nieporośniętej z zastosowaniem metody TDR, sum opadów atmosferycznych i stanów wody gruntowej, prowadzonych na terenie Obserwatorium Agro- i Hydrometeorologii Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu- Swojcu. Przeprowadzone analizy wykazały nieznaczne wahania średnich dekadowych wartości zasobów wody gleby nieporośniętej w półroczu letnim w przyjętym do analiz 10-leciu. Bez względu na miąższość warstwy gleby opady atmosferyczne w okresie 2003–2012 istotnie wpływały na zasoby wody w 2. dekadzie lipca. W warstwach gleby o miąższości do 0–20 cm stwierdzono istotną statystycznie zależność zasobów wody w glebie i stanów wody gruntowej w 3. dekadzie maja, lipcu oraz 3. dekadzie września. W warstwie miąższości 0–60 cm relacje te były istotne statystycznie niemal w całym półroczu letnim, z wyjątkiem 1. i 2. dekady maja. Na podstawie analizy tendencji średnich zasobów wody w glebie nieporośniętej w okresie 10-lecia 2003–2012 stwierdzono ich istotny statystycznie wzrost w większości dekad półrocza letniego jedynie w warstwach gleby miąższości 0–10 i 0–20 cm.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2014, 22; 41-50
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena możliwości zwiększenia wydajności ujęć brzegowych na przykładzie zlewni potoku Rybnika w Sękowej koło Gorlic
Assessment of the possibility of increasing exploitation of groundwater catchments in the Rybnik Stream groundwater basin in Sêkowa, Gorlice District
Autorzy:
Dendys, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075030.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
groundwater
groundwater basin
water resources
groundwater exploitation
model tests
wody podziemne
zlewnia potoku
zasoby wodne
eksploatacja wód podziemnych
badania modelowe
Opis:
The aim of this article is to introduce hydrogeological conditions and possibilities for water consumption in the village Sêkowa near Gorlice where inhabitants are struggling with periodic water service interruptions. There are present solutions to this problem. This object was achieved by the hydrogeological mapping of the terrain and numerical simulation of the hydrogeological conditions and possible options for water take off from the groundwater basin stream Rybnik. The result show that there are effective ways to provide the required amount of water conditions and possible options for water take off from the groundwater basin stream Rybnik. The result show that there are effective ways to provide the required amount of water.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 11-2; 712--718
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
World Water Day 2014 – Water & Energy
Światowy Dzień Wody 2014 pod hasłem „Woda i energia”
Autorzy:
Majewski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/397088.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
ENERGA
Tematy:
World Water Day
water resources
virtual water
hydrologic cycle
energy
Światowy Dzień Wody
zasoby wodne
woda wirtualna
cykl hydrologiczny
energia
Opis:
World Water Day was established in 1992 at the United Nations conference – Environment and Development. It was approved to be held every year on 22 March under the heading, theme selected for a given year. The purpose of WWD was to draw the attention of societies, politicians and decision-makers to the fact that water is essential for life and for conducting economic and social activity. The first WWD was held in 1994 under the theme: Caring for our Water Resources is Everybody’s Business. For the subsequent 20 years, the WWD has been held under headings closely related to water and use of water resources. In 2014, the WWD subject has been extended by the issue of energy. It results from the fact that energy – just like water – is a factor essential for global economic and social development. Moreover, both these areas (water and energy) are strictly related to each other and are interdependent.
Światowy Dzień Wody (ang. World Water Day) został ustanowiony na konferencji Narodów Zjednoczonych w 1992 roku – „Środowisko i rozwój” (ang. Environment and Development). Przyjęto, że będzie on obchodzony co roku 22 marca pod wybranym na dany rok hasłem. Celem ŚDW miało być zwracanie uwagi społeczeństw, polityków i decydentów na to, że woda jest niezbędna do życia oraz do prowadzenia działalności gospodarczej i społecznej. Po raz pierwszy ŚDW obchodzono w 1994 roku pod hasłem „Dbałość o nasze zasoby wodne leży w interesie każdego człowieka” (ang. Carrying for our Water Resources is Everybody’s Business). Przez kolejne 20 lat ŚDW obchodzony był pod hasłami ściśle związanymi z wodą i wykorzystaniem zasobów wodnych. W 2014 roku hasło ŚDW zostało rozszerzone o problematykę energii. Wynika to z faktu, że energia – tak jak i woda – staje się czynnikiem niezbędnym do rozwoju gospodarczego i społecznego świata, a ponadto obie te dziedziny (woda i energia) są ze sobą ściśle powiązane i od siebie zależne.
Źródło:
Acta Energetica; 2014, 2; 91-103
2300-3022
Pojawia się w:
Acta Energetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation of the potential for the use of lakes in restoring water resources and flood protection, with the example of the Noteć Zachodnia River catchment (Gniezno Lakeland, Poland)
Autorzy:
Nowak, B.
Nadolna, A.
Stanek, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/108480.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Noteć Zachodnia River
dammed lakes
water resources
water retention
flood protection
rzeka Noteć
jeziora podpiętrzone
zasoby wodne
retencja wodna
ochrona przeciwpowodziowa
Opis:
This paper presents the results of a study aimed at determining the possibility of water retention in the lakes located in the upper and middle reaches of the Noteć Zachodnia River in central-west Poland. The study was conducted on the basis of the analysis of available hydrological data and contemporary and archival topographic basemaps. The research was supplemented by a field study from the years 2011-2016, during which numerous surveys and hydrometric measurements were made. Their goal was to determine the natural range of water fluctuations in the lakes under consideration and to identify potential flows in the Noteć Zachodnia River. Observations and calculations allowed the determination of damming ordinates that are within the range of natural water fluctuations of the lakes. On the basis of this information and the previously prepared model of terrain, including the test area, the authors designated zones within the lakes at the required water level and calculated the useful and flood capacity of those water reservoirs. Subsequently, the possibilities of reducing the flood wave on the Noteć Zachodnia River were determined. Calculations were made for 2011, i.e. a year for which the highest winter spate for over 30 years has been documented. It has been shown that, by using only the flood capacities of surveyed lakes, it would be possible to reduce the flood wave on the Noteć Zachodnia River by 30% for the profile closing its catchment below Kamienieckie Lake. The results indicated the validity of damming the lakes located in the catchment of the Noteć Zachodnia River. Water retention in these lakes would restore the water resources in the area and allow reduction of the flood wave during heavy rains. This action would positively affect the ecosystems associated with the river system and would assist the flood protection system in central and west Poland.
Źródło:
Meteorology Hydrology and Water Management. Research and Operational Applications; 2018, 6, 2; 45-58
2299-3835
2353-5652
Pojawia się w:
Meteorology Hydrology and Water Management. Research and Operational Applications
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Comparison of mineral and organic nitrogen forms in regulated and restored sections of a small lowland river
Autorzy:
Zieliński, P.
Jekatierynczuk-Rudczyk, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/207979.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
water resources
banks
biogeochemistry
floods
minerals
nitrogen
restoration
rivers
zasoby wodne
zbiorniki wodne
biogeochemia
powodzie
minerały
azot
renowacja koryta rzeki
rzeki
meandryzacja koryta rzeki
regulacja rzeki
Opis:
The lower, ending part of a small lowland Rudnia River (RR) in NE Poland was restored in 1999 and transformed into a meandering river. In this study, a few years after the natural connection between the main channel and its historic floodplain was restored, we examined the impact of river channel restoration on nitrogen dynamics and its biogeochemistry. Data were collected over a period of a year at monthly intervals from two sections of the river located on the regulated and restored sections. Spatial and temporal variations in the occurrence of mineral (NH(+4), NO(-2), NO(-3) and organic forms of nitrogen were investigated. Much higher average concentrations of organic nitrogen forms were found in the water from the restored part of the river than in the regulated one. Mineral nitrogen contribution to the total nitrogen (TN) pool was the highest, and the total organic nitrogen (TON) to total inorganic nitrogen (TIN) ratio exceeded 2 mg•dm-3 in the restored river section. The seasonal trend in concentration of organic nitrogen forms for the restored section was higher and statistically significantly different from the data recorded at the regulated river section. Geological, hydrological, and biogeochemical factors caused elevated organic nitrogen concentrations in the water at the restored part. The most important environmental parameters for nitrogen dynamics are geological structure of river valley, formation and condition of river banks ecotone zone, and water retention time in the river channel. Results from this study suggest that properly restored lowland river floodplains can be effective nitrate sink for mineral forms of nitrogen.
Źródło:
Environment Protection Engineering; 2014, 40, 2; 33-46
0324-8828
Pojawia się w:
Environment Protection Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF TERRITORIES AS GLOBAL CHALLENGES (OF GOVERNANCE) IN THE 21ST CENTURY
ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ OBSZARÓW - GLOBALNE WYZWANIA W (ZARZĄDZANIU) XII WIEKU
УСТОЙЧИВОЕ РАЗВИТИЕ ТЕРРИТОРИЙ – ВСЕМИРНЫЙ ВЫЗОВ (УПРАВЛЕНИЮ) 21 ВЕКА
Autorzy:
Okorskiy, Vitaliy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/576956.pdf
Data publikacji:
2015-12-30
Wydawca:
Międzynarodowy Instytut Innowacji Nauka – Edukacja – Rozwój w Warszawie
Tematy:
sustainable development, water resources, natural resources, local government, territorial communities
zrównoważony rozwój, zasoby wodne, zasoby naturalne, samorząd terytorialny, wspólnota terytorialna
устойчивое развитие, водные ресурсы, концепция, природопользование, местное самоуправление, территориальные громады
Opis:
W artykule przeprowadzono analizę ekonomicznych problemów zrównoważonego rozwoju obszarów i wpływu tego procesu na zasoby wodne Ukrainy. Wskazano na potrzebę identyfikacji problemów i zadań ochrony i racjonalnego wykorzystania zasobów wodnych, zarówno na całym świecie i na Ukrainie. Przeprowadzone badania potwierdziły tezy wielu ekspertów, że Ukraina jest krajem posiadającym niewystarczające zasoby czystej naturalnej wody. Autor twierdzi, że dla ochrony, bezpieczeństwa i racjonalnego wykorzystania zasobów wodnych i kwestia zrównoważonego rozwoju obszarów powinna być prowadzona przez podmioty samorządu terytorialnego.
The article is induced analytical material problems of sustainable development of territories and the impact on his state of water resources in Ukraine. Identify problems and tasks of protection and rational use of water resources, both worldwide and in Ukraine. Studies have confirmed the findings of many experts that Ukraine is among the countries with inadequate supplies of pure natural water. The author argues that for the protection, respect and rational use of water resources and related sustainable development of the territories should be held accountable local governments.
В статье наводится аналитический материал проблем устойчивого развития территорий и влияние на него состояниея водных ресурсов Украины. Определены проблемы и задачи охраны и рационального использования водных ресурсов как во всемирном масштабе так и в Украине. Исследования подтвердили выводы многих экспертов, что Украина относится к числу государств с недостаточными запасами чистой природной воды. Автор утверждает, что за охрану, бережное отношение и рациональное использование водных ресурсов, и связанное с этим устойчивое развитие территорий, должны нести ответственность органы местного самоуправления.
Źródło:
International Journal of New Economics and Social Sciences; 2015, 2(2); 172-181
2450-2146
2451-1064
Pojawia się w:
International Journal of New Economics and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Planning and Management of Water Resources in the Context of Economic Devlopment and Climate Change in Algerian Highlands by the Weap Model, Case of the Gareat El Tarf Basin (Northwestern Algeria)
Autorzy:
Dali, Naouel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1943258.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
Gareat El Tarf basin
WEAP
climate changes
water resources
water management
dorzecze Gareat El Tarf
zmiany klimatu
zasoby wodne
gospodarka wodna
Opis:
Water in the Gareat El Tarf basin, is affected by climatic and economic constraints; while its development is based on the agricultural sector, which creates pressure on water resources. The objective of this study is to analyse the performance of the national water plan to accompany this policy, and the impact of climate change on water resources. The methodology adopted is the application of the WEAP(Water Evaluation and the Planning)software, in order to build a model for the allocation of water resources, up to 2050. The results obtained confirm that the impact of the economic policy shows a very important deficit that exceeds 400 million m3 in 2050. To face this challenge, it is recommended to adopt an economic strategy based on the protection of water resources and adapted to the supply capacities of renewable water resources.
Źródło:
Civil and Environmental Engineering Reports; 2021, 31, 1; 200-215
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:
Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania zmian poboru wody w wybranych miastach Polski w latach 1990-2008
Variations in water consumption observed in some municipalities in the time span of 1990 to 2008
Autorzy:
Hotloś, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236882.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
system dystrybucji wody
sieć wodociągowa
zasoby wodne
pobór wody
water distribution system
water-pipe network
water resources
water supply
water consumption
Opis:
Znaczący spadek poboru wody na potrzeby gospodarki i ludności od 1990 r., tj. od wprowadzenia w Polsce gospodarki rynkowej, wpłynął na zmniejszenie stopnia wykorzystania bardzo małych zasobów wodnych Polski. Jednocześnie, ze względu racjonalne projektowanie modernizacji i rozbudowy systemów wodociągowych (także kanalizacyjnych) konieczna jest weryfikacja wcześniejszych (zawyżonych) prognoz jednostkowego zapotrzebowania na wodę. Stąd wynika konieczność ciągłego i systematycznego badania trendów zmian poboru wody oraz dokonywanych prognoz. W pracy przedstawiono wyniki badań i analizy wielkości i struktury poboru wody w dziesięciu miastach w Polsce w latach 1990-2008. Stwierdzono, że największy spadek poboru wody miał miejsce w pierwszej połowie lat 90., a nieco mniejszy w drugiej. Wydaje się, że utrzymujący się od 2005 r. w badanej grupie miast (o liczbie mieszkańców do 130 tys.) prawie stały poziom jednostkowego poboru wody może w przyszłości ulec jedynie nieznacznym zmianom. Obecnie jednostkowy pobór wody przez gospodarstwa domowe wynosi 86÷112 dm3/M*d, natomiast przez przemysł (z wodociągów miejskich) i na inne cele komunalne 10÷50(60) dm3/M*d. W porównaniu do 1990 r. pobór wody w poszczególnych miastach zmniejszył się odpowiednio o 30÷60% oraz 45÷85%. Zmniejszyła się także ilość wody wtłaczanej do sieci wodociągowej, choć w niewystarczającym stopniu z uwagi na stosunkowo duże straty wody w sieci wodociągowej, które należy znacznie ograniczyć.
Upon transition to a free market economy in 1990, a continuing significant decrease has been observed in the volume of the water withdrawn for industrial and domestic purposes, which largely reduced the depletion of Poland's poor water resources. In view of a rational design, modernization and development of water-supply and sewerage systems, it is necessary to verify previous (overestimated) unit water demand forecasts. And this is concomitant with continuous monitoring of the trends of change in the water consumption pattern, and with analyzing pertinent forecasts. The aim of the study reported on in this paper was to analyze the volume and structure of water consumption in ten municipalities over the period of 1990-2008. The most significant decrease in water consumption was observed in the first half of the 1990ies (in the second half this decrease was found to be slightly lower). It seems probable that the almost constant level of unit water consumption which has been observed since 2005 in the investigated towns (with a population of up to 130,000) will undergo only insignificant changes. Presently, the unit water volume consumed by households varies between 86 and 112 dm3/capita/day, while that consumed by the industry (but provided by the municipality's waterworks), as well as the unit water volume consumed by other municipal users, ranges between 10 and 50 (60) dm3/capita/day. Compared to the year 1990, water consumption in the towns under study decreased by 30-60% and 45-85%, respectively. The water volume pumped into the water-pipe network was also found to decrease, but the decrease can not be regarded as satisfactory, since the water losses in the pipelines are comparatively high and must be significantly reduced.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2010, 32, 3; 39-42
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola rezerwatow przyrody w Lasach Panstwowych w utrzymaniu zasobow wody
Importance of nature reserves in State Forests in water resources conservation
Autorzy:
Referowska-Chodak, E
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/881756.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
Tematy:
lesnictwo
Panstwowe Gospodarstwo Lesne Lasy Panstwowe
ochrona przyrody
rezerwaty przyrody
zasoby wodne
ochrona zasobow wodnych
ochrona wod
ochrona torfowisk
ochrona terenow podmoklych
Opis:
Rezerwaty przyrody są – obok użytków ekologicznych, lasów wodochronnych i programów małej retencji – jednym z ważnych ogniw w zachowaniu zasobów wody w Lasach Państwowych. Około 6,5% powierzchni rezerwatów zajmują wody (w postaci akwenów lub cieków), około 7,4% – bagna i torfowiska, a ok. 15,1% – podmokłe bory i lasy. Stanowi to łącznie prawie 30 tys. ha, zgrupowane głównie w rezerwatach leśnych, torfowiskowych, faunistycznych i krajobrazowych. Większość tej powierzchni podlega ochronie czynnej, przy czym zabiegi ochronne zrealizowane w analizowanym roku dotyczyły zarówno siedlisk hydrogenicznych, będących przedmiotem ochrony w danym rezerwacie, jak i tych, które są tylko jednym z typów środowisk w nim występujących. Należałoby jednak przyjrzeć się efektywności ochrony wodnych i podmokłych siedlisk przyrodniczych, gdyż w pewnych przypadkach zastosowane reżimy i metody ochrony odbiegają od zalecanych standardów.
Apart from ecological utility areas, water-protecting forests and programs of small retention, nature reserves are also important for water resources conservation in the State Forests. About 6,5% of reserves’ area is occuppied by water (reservoirs or streams), about 7,4% – bogs and marshes, and about 15,1% – soppy forests. It gives in total almost 30.000 ha, which are located mainly in forest, peat-bog, faunal and landscape reserves. The majority of this area is actively protected. In the year in question, the conservation activities concerned water-related habitats, which were the scope of protection in these reserves, or simply one of biotope types existing there. In some cases, however, it seems necessary to review the effectiveness of water and wetlands conservation, because adopted rigours and methods diverge from the recommended standards.
Źródło:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2008, 10, 2[18]; 242-253
1509-1414
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niewystarczająca ochrona zasobów wodnych w gminach wiejskich – gospodarowanie przedsiębiorstw wodociągowych
Insufficient Protection of Water Resources in Rural Areas – Management of Waterworks Companies
Autorzy:
Mielcarek, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162203.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Najwyższa Izba Kontroli
Tematy:
zasoby wodne
straty wody
jakość wody
przedsiębiorstwa wodociągowe
gospodarowanie zasobami wodnymi
water resources
water losses
water quality
water companies
water resources management
Opis:
Od 2016 r. Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kilka kontroli dotyczących zasobów wodnych i odprowadzania ścieków, wskazując na liczne nieprawidłowości i zagrożenia związane z nieprawidłowym gospodarowaniem w tym obszarze. Racjonalnemu wykorzystaniu wody, a także jej ochronie w Polsce miały sprzyjać w ostatnich latach liczne inwestycje. W 2020 r. nakłady na środki trwałe służące gospodarce wodnej wyniosły łącznie 2666 mln zł, z czego najwięcej przeznaczono na ujęcia i doprowadzenia wody, budowę i modernizację stacji uzdatniania oraz zbiorniki i stopnie wodne. W ostatniej dekadzie odnotowano poprawę w dostępie do wody pitnej oraz usług sanitarnych, jest ona jednak najbardziej odczuwana na terenach miejskich. Dostrzegając wagę efektywnego gospodarowania zasobami wodnymi, zwłaszcza w sytuacji słabiej rozwiniętej infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej na terenach wiejskich, Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła badanie, którego ustalenia wskazały na problemy w gospodarowaniu przez przedsiębiorstwa wodociągowe oraz niewystarczające działania podejmowane w celu minimalizowania strat i zapewnienia właściwej jakości dostarczanej wody. Szczegóły przestawiono w artykule.
A decrease in the level of water safety has been observed in recent years. Changes in climate (that have, for example, resulted in drought), insufficient water retention, demographic changes and activities in many areas of economy affect the availability of water resources. In the light of the limited size of these resources, steps taken to use them practically play an increasingly vital role. The importance of proper management of water resources is underlined in the context of sustainable development. Disparity between urban and rural areas in terms of progress in achieving the goals of sustainable development (related to water resources management), or less access to water supplies and sewage infrastructure in villages, reflect the need to assess the adequacy of actions taken by water companies. The Supreme Audit Office carried out an audit of the effectiveness of water resource management in rural areas. Its results show numerous irregularities and neglects resulting in significant water losses and problems in terms of water quality. The article highlights the most important findings of the audit in the context of the protection of water resources.
Źródło:
Kontrola Państwowa; 2022, 6 (407); 60-69
0452-5027
Pojawia się w:
Kontrola Państwowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Natural and anthropogenic conditions of water level fluctuations in lakes – Lake Powidzkie case study (Central-Western Poland)
Naturalne i antropogeniczne uwarunkowania wahań poziomu wody w jeziorach na przykładzie Jeziora Powidzkiego, środkowo-zachodnia Polska
Autorzy:
Nowak, Bogumił M.
Ptak, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292907.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
climatic conditions
environmental anthropopressure
Lake Powidzkie
water level changes
water resources
antropopresja środowiskowa
Jezioro Powidzkie
warunki klimatyczne
zasoby wodne
zmiany poziomu wody
Opis:
The article presents the analysis of water level fluctuations in Lake Powidzkie in the years 1961–2015. The study shows a considerable decrease in mean water levels in the aforementioned multiannual period, averaging 9 cm∙decade–1. Such a situation is caused by natural as well as anthropogenic factors, co-determining water relations in the study area. The natural factors include the amount and distribution of precipitation, increase in air temperature and evaporation size, unfavourable relations between the lake and catchment or hydrogeological conditions. Anthropogenic factors particularly include long-term transformations of the natural environment in the region, currently associated with meliorations accompanying the nearby opencast brown coal mines and exploitation of groundwaters for municipal purposes. Water shortages occurring during dry periods were shown not to be compensated in the study area in humid years. This is particularly related to the regional lowering of the aquifer remaining in close relations with Lake Powidzkie. Counteracting the unfavourable hydrological situation is done through hydrotechnical infrastructure which partially limits water outflow from the lake through damming.
W artykule dokonano analizy zmian poziomu wody Jeziora Powidzkiego w latach 1961–2015. Z przeprowadzonych badań wynika, że w powyższym wieloleciu nastąpił znaczny spadek średnich stanów wody, średnio o 9 cm∙dek.–1. Sytuacja taka spowodowana jest czynnikami naturalnymi i antropogenicznymi, które współoddziałują na kształtowanie się stosunków wodnych na badanym obszarze. Do pierwszych należy zaliczyć ilość i rozkład opadów, wzrost temperatury powietrza oraz niekorzystne relacje jezioro–zlewnia. Drugie to przede wszystkim długotrwałe przeobrażenia środowiska przyrodniczego w tym regionie, które obecnie utożsamiane są z odwodnieniami, towarzyszącymi pobliskim odkrywkom węgla brunatnego oraz eksploatacji wód podziemnych na potrzeby komunalne. Wykazano, że niedobory wody, powstające podczas okresów suchych, nie są rekompensowane na badanym obszarze w latach wilgotnych, co z kolei związane jest głównie z regionalnym obniżeniem poziomu wód podziemnych, z którymi Jezioro Powidzkie pozostaje w ścisłym kontakcie. Przeciwdziałanie niekorzystnej sytuacji hydrologicznej stanowi zabudowa hydrotechniczna, która poprzez piętrzenie jeziora częściowo ogranicza ubytek wody z akwenu.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2019, 40; 13-25
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The industrial water expenses decrease under new technologies introduction at the railway transport enterprises
Redukcja wydatków związanych z wykorzystaniem wód przemysłowych przedsiębiorstwami kolejowymi
Autorzy:
Ripol'-Saragosi, T.
Ripol'-Saragosi, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/374831.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
oczyszczanie kondensatu
powrót kondensatu
filtr wlewowy
zasoby wodne
przedsiębiorstwo kolejowe
condensate purifying
condensate returning
filling filter
water resources
enterprises of railway branch
Opis:
The article is related to ecologization for the enterprises of railway branch. The usage of purified water from compressed air cooling elements of the depot pneumatic system is suggested.
Źródło:
Transport Problems; 2010, 5, 3; 89-94
1896-0596
2300-861X
Pojawia się w:
Transport Problems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies