Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "PALIMPSEST" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-40 z 40
    Tytuł:
    Schulz post mortem: W świetle nieobecności
    Schulz Postmortem: In the Light of Absence
    Autorzy:
    Petrow, Paweł Pł.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/511445.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    absence
    fragmentation
    paradox
    palimpsest
    reconstruction
    Opis:
    The contemporary ‘face’ of Bruno Schulz is a result of the collaboration between several visions as well as the specific relation between presence and absence. To a large extent, this fact allows the treatment of Schulz’s reconstructed image not as the static whole, but rather as a dynamic and open identity, defined not only by the biographical reconstructions, but also by its fragmentation and incompleteness. One of the questions that the article evokes is, whether absence can serve as a factor in decoding Schulz’s nature.
    Źródło:
    Postscriptum Polonistyczne; 2013, 2(12); 191-198
    1898-1593
    2353-9844
    Pojawia się w:
    Postscriptum Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Venice in Poetry and Prose: Adam Wiedemann’s Visit to the City
    Autorzy:
    Czyżak, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1032275.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Venice
    city
    spectre
    palimpsest
    Adam Wiedemann
    Opis:
    The main aim of the article is to identify key interpretation issues in two texts by Adam Wiedemann. Both texts feature contemporary literary pictures of visits to Venice – the Polish author wrote a short story (Sens życia. Opowiadanie śródziemnomorskie, 1998) and a poem (Tramwaj na Lido, 2015) about his journeys to Italy. Those textual visions of the urban space of Venice show that Wiedemann is fully aware of many similar attempts made earlier yet still strives to stress his distinctness, creating a record of meetings of the contemporary visitor with the unique phenomenon of the unusual urban phenomenon.
    Źródło:
    Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2020, 9; 215-226
    2299-7458
    2449-8386
    Pojawia się w:
    Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Przekroje” poetyckie – od Trembeckiego do Grochowiaka
    Poetic „cross sections” – from Trembecki to Grochowiak
    Autorzy:
    Baluch, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/445536.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    close reading
    dialogical structures
    palimpsest
    intertextuality
    turpism
    Opis:
    The tactic of inquiring reading (close reading, explikation de texte) focuses mainly on the text’s subject – it is beneficial if it is of topical character. It is then easier to find and interprete intertextual connections which put some pieces together. In such reading of the chosen poems – Do Kossowskiej w tańcu by Trembecki and Król zabity by Grochowiak – we can see the classical high style of an enlightened poet and turpism, meaning the aesthetics of ugliness of the modern poet, who takes up the game with literary tradition. In this way, you can manage the history of literature…
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2013, 1; 9-14
    2353-4583
    2449-7401
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Empty city spaces. Practices of unseen
    Autorzy:
    Gańko, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/628581.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    Bygone places, urban space, palimpsest, landscape, ruins.
    Opis:
    Aim. The aim of this paper is to depict ambivalent status of bygone city spaces - defined and identified by things that were there before - that are perceived as empty. Because they are obsolete, they do not function in accordance with their primarly intended use they become devastated and ruined, they create specific environment for various actions that in organised and sctructured spaces remain hidden and invisible. Method. The study is a reflexion on social functioning of city spaces perceived as abandoned – their ambivalent status in context of practices connected with urban space. Significant part of the article is a polemic with Kroessler's metaphore city as a palimpsest. Resullt and Conclusions. The analysis shows ambivalent status of urban spaces that are perceived as empty. They, by definition, consist of specific kind of absence and simoultaneously paradoxically they make some aspekts of urban space functioning visible.
    Źródło:
    Journal of Education Culture and Society; 2019, 10, 2; 245-251
    2081-1640
    Pojawia się w:
    Journal of Education Culture and Society
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Чари і пекло Мароко. Українсько-мароканський діалог поколінь у польській рецепції
    Magic and hell of Morocco (Ukrainian-Moroccan dialogue of generations in the Polish interpretation)
    Autorzy:
    Sobol, Walentyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2154612.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-10
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    travelogue
    autobiography
    Morocco
    intertextuality
    emigration literature
    palimpsest
    Opis:
    The author of the article, Walentyna Sobol, analyzes documentary and literary books from Morocco and two émigré writers about Morocco. These are “Spells of Morocco” – the Ukrainian forgotten author Sofia Jabłońska (1907–1971) and “Moon in Tears” – contemporary writer Morocco Ouard Saillo, born in Morocco in 1974. Ouardy Saillo’s book, decorated with photos of the Saillo family, was written in German. For the first time is published in Polish translated by Barbara Otwinowska (published in 2005 in Warsaw). In 2018, in Kiev were published 107 photographs of Sofia Jabłońska from her times of work and travel around the world, including Morocco. The goal of the article is to reveal the phenomenon of persistence and bravery of both writers, different, but sometimes very similar intertextuality . The narrative of the documents is examined using a methodological approach, especially in terms of: “intertextuality is a study of the memory of literature” (Tadeusz Sławek). Using modern research in anthropology, including the lexicon of the culture of memory “Modi memorandi”, the author of the article investigates the phenomenon of intertextuality in the narratives of Jabłońska and Saillo. This comparative study of the autobiographical works of Ukrainian and Moroccan writers in Poland not only reveals the conclusions, but also opens wide research perspectives.
    Źródło:
    Studia Polsko-Ukraińskie; 2019, 6; 99-114
    2353-5644
    2451-2958
    Pojawia się w:
    Studia Polsko-Ukraińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Po co komu taka uliczka i tramwaj donikąd?” „Miejsca palimpsestowe” w przewodnikach i spacerownikach miejskich dla dzieci
    Autorzy:
    Chrobak, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/445475.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    children’s literature; guidebook; palimpsest; memorial sites
    Opis:
    “And who needs the little street like that and the tram to nowhere?” “Palimpsest places” in the guidebooks and city walk books for children
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2015, 3; 126-142
    2353-4583
    2449-7401
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Le palimpseste collocationnel : mécanismes productifs de formation des collocations métaphoriques V + N
    The collocational palimpsest: productive mechanisms of formation of V + N metaphorical collocations
    Autorzy:
    De Giovanni, Cosimo
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1789366.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-23
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Verbe noun collocations
    metaphorical collocations
    collocational palimpsest
    Opis:
    In this article we argue in favor of a useful model to explain the productive mechanisms of formation of verb + noun metaphorical collocations. We postulate that verbo-nominal collocations, relating to human activities and relating to the fields of techniques, crafts, art and manufactures constitute a model for the metaphorical collocations. We will apply our model to metaphorical collocations with the French verb forger. For the application of our model, a corpus analysis will be necessary.
    Źródło:
    Neophilologica; 2020, 32; 210-232
    0208-5550
    2353-088X
    Pojawia się w:
    Neophilologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tęsknię Więc Jestem, O Zachowywaniu Pamięci. Na Przykładzie Miasteczka Bełz
    I Miss Therefore I Am, About Savining of Memory. Based on the Example of the Song Miasteczko Bełz
    Autorzy:
    Kiec, Izolda
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/424661.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
    Tematy:
    piosenka
    miasto
    nostalgia
    contrafactum
    palimpsest
    song
    town
    memory
    Opis:
    Artykuł jest poświęcony kolejnym wersjom piosenki Miasteczko Bełz Aleksandra Olshanetsky’ego (muzyka): 1) Mein sztetełe Bełz, 1932 (słowa w jidysz Jacob Jacobs; przekład polski 1935 – J. Roman); 2) Miasteczko Bełz dwadzieścia lat po wojnie, dwie wersje z lat sześćdziesiątych (słowa Agnieszka Osiecka); 3) Miasteczko Bełz. Pół wieku później, połowa lat dziewięćdziesiątych (słowa Roman Kołakowski); 4) Warszawo ma, 1947 (słowa Ludwik Starski). Kolejne zmiany tekstu działają na zasadzie palimpsestu – częścią, która nie ulega zatarciu, jest słowo „miasteczko” i jego nacechowane historycznie znaczenie oraz melodia z żydowskim ludowym motywem muzycznym. Te dwa powtarzalne elementy sprawiają, że kolejne kontrafaktury ujawniają źródła wszechobecnej we współczesnym świecie nostalgii oraz dokumentują sposoby działania pamięci. Kontekstem dla rozważań jest opowiadanie Zygmunta Haupta Lili Marleen.
    Źródło:
    Sztuka i Dokumentacja; 2018, 18; 275-284
    2080-413X
    Pojawia się w:
    Sztuka i Dokumentacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odczytując palimpsest miejski. Na przykładzie Katowic
    Attempting to read the urban palimpsest. The case of Katowice
    Autorzy:
    Węgrzynek, Krystian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/782356.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    the city
    space
    place
    text
    reading
    ideology
    palimpsest
    Opis:
    The article invites the readers to approach the city itself as a text of culture. We are to read it alongside other narratives/narrations (literary, artistic, and cinematic) devoted to it. The author traces how Katowice’s space has been transmuted into politically- and culturally-charged places, by distinguishing consecutive layers of the palimpsest (Polish village, building patterns of German and Polish times: the old and the new). The foregoing examples allow the author to indicate the traces of conceptions and ideologies reflected by architecture. He also includes some methodological recommendations/tips pertaining to reading the space.
    Źródło:
    Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego; 2020, 29; 41-55
    0208-5011
    2353-9577
    Pojawia się w:
    Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    (Auto)kreacje pamięci. Kilka uwag o "Matka odchodzi" Tadeusza Różewicza
    Autorzy:
    Zdunik, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607728.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Tadeusz Różewicz, Mother Departs, authobiographism, the autobiographical pact, palimpsest, memory, modernism
    Tadeusz Różewicz, Matka odchodzi, autobiografizm, pakt autobiograficzny, palimpsest, pamięć, modernizm.
    Opis:
    The main topic of this paper is a book entitled Mother Departs (1999) by Tadeusz Różewicz – a kind of polyphonic palimpsest, a memoir (with narrative prose, poems, photographies, etc.). In this article, the author analyzes statuses of many “authors” and lyrical subjects in Różewicz’s works and verifies a hypothesis about autobiographism of this book (in Lejeune’s understanding). It is also shown that there is no one coherent subject (identical with the real author) and the texts are, at the same time, fictional and nonfictional. Therefore, it is regarded that Tadeusz Różewicz creates a kind of “unique genre” (a term by E. Balcerzan), which is a literary form of his memory processes. For this reason, its construction is unavailable for an external reader.
    Tematem artykułu jest wspomnieniowy tom Matka odchodzi (1999) Tadeusza Różewicza – książka wyjątkowa, polifoniczna, palimpsestowa i niespójna. W pracy dokonano analizy obecnych w dziele podmiotów autorskich, a także zweryfikowano przeświadczenie o autobiograficzności tekstu (według terminologii Lejeuene’a). Lektura wykazała, iż w tomie Różewicza brak jednego, spójnego, równoznacznego z rzeczywistym autorem podmiotu mówiącego oraz że umieszczone w książce teksty mają często podwójny, zależny od kontekstu, status (fikcjonalny/niefikcjonalny). Uznano więc, że Różewicz tworzy swoisty „gatunek jednorazowy” (termin Balcerzana) – wyjątkowo intymny i nieprzejrzysty, będący zapisem jego procesu wspominania, a więc niejako (pod względem wglądu do jego konstrukcyjnych reguł) niedostępny zewnętrznemu czytelnikowi.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2017, 35, 1
    0239-426X
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czytanie miasta – kulturowy palimpsest. [Czytanie miasta 2. Bielsko-Biała jako kulturowy palimpsest. Tom 1. Literackie Bielsko-Biała. Teksty o tematyce literaturoznawczej, red. M. Bernacki, R. Pysz, Bielsko-Biała: Wydawnictwo Naukowe Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, 2020, ss. 295.]
    Autorzy:
    Wróblewska-Jachna, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29520172.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-20
    Wydawca:
    Uniwersytet Bielsko-Bialski
    Tematy:
    city
    culture
    palimpsest
    Bielsko-Biala
    miasto
    kultura
    Bielsko-Biała
    Opis:
    The collective work, published in 2020, the theme of which is the culture of Bielsko-Biała documents the rich history of the 1wo-city. The city is analyzed on many levels by art historians, literary scholars and linguists. The publication restores the city`s memory related to the heritage of German and Jewish citizens, erased during the building of the Polish People’s Republic (the communist regime). The rediscovery of forgotten stories, symbols, and many other cultural artifacts is reminiscent of a palimpsest on which the experiences of subsequent generations have been overwritten. Getting to the original text is painstaking work that has been successfully undertaken and completed by the editors and authors of the individual chapters.
    Źródło:
    Świat i Słowo; 2022, 39, 2; 517-524
    1731-3317
    Pojawia się w:
    Świat i Słowo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świadek pęknięcia. Polsko-niemieckie pogranicze w poezji Marka Lobo Wojciechowskiego
    Autorzy:
    Szott, Mirosława
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/650455.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    palimpsest, miasto, heterotopia, historia, pogranicze, poezja, Gorzów Wielkopolski, Landsberg
    Opis:
    Marek Lobo Wojciechowski is a Lubusz writer intereseted in heterotopia phenomenon of the Western Lands of Poland. He attempts to understand and describe the Polish-German history of the place. This article is composed of two parts. First part concerns the image of the city that is presented in Wojciechowski’s poems. It is a place marked with the traces of its previous inhabitants. The second part shows the space of “post-Yalta Occident” in microscale: a house and things being inside. My goal is to answer the question whether the vision of Gorzów in this output is the image of two superimposed cities with palimpsest nature, or a merged city with dualistic nature.
    Źródło:
    Konteksty Kultury; 2015, 12, 1
    2353-1991
    Pojawia się w:
    Konteksty Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Juraja Herza sposób na stylizację rzeczywistości. Przypadek „Morgiany”
    Juraj Herz’s Method for Styling Reality: The Case of “Morgiana”
    Autorzy:
    Piotrowski, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32222563.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Juraj Herz
    czechosłowacka Nowa Fala
    palimpsest
    Czechoslovakian New Wave
    Opis:
    Morgiana (1972) Juraja Herza jest uznawana za ostatni film Czechosłowackiej Nowej Fali. Piotrowski wskazuje na wieloznaczność tej atrybucji: chociaż film Herza jest owocem pewnej „szkoły” i jej estetyczną konsekwencją, to powstał w warunkach normalizacji, wprowadzonej przez komunistyczne władze CSRS po zdławieniu Praskiej Wiosny (oznaczała ona koniec wolności twórczej, upadek kina i powrót do estetyki socrealizmu). Świadczy o tym recepcja krytyczna Morgiany, deprecjonowanej jako – zaledwie – „poetycki horror” i „romantyczna przypowieść” o zwycięstwie doskonałego dobra nad ewidentnym, szpetnym złem. W filmie Herza nic jednak nie jest jednoznaczne: dzieło, także dzięki podwójnej roli Ivy Janžurovej, jawi się jako palimpsest, sugerujący, że świat filmowy jest metaforą i pozostaje w kontrze do rzeczywistości pozafilmowej. Piotrowski wykazuje, że mistrzowsko spreparowana, wielopoziomowa stylizacja jest w Morgianie medium kina autorskiego, źródłem dystansu i gorzkiej ironii oraz maską skrywającą przesłanie polityczne i etyczne.
    Juraj Herz’s Morgiana (1972) is considered to be the last film of the Czech New Wave. Piotrowski points to the ambiguity of this attribution: although Herz’s film is the fruit of a certain “school” and its aesthetic consequence, it was made under the conditions of standardisation, introduced by the communist government of Czechoslovakia after the crushing of the Prague Spring (it meant the end of artistic freedom, the fall of cinema and the return to the aesthetics of socialist realism). This is evidenced by the critical reception of Morgiana, depreciated as – merely – “a poetic horror” and “romantic parable” about the victory of ideal good over blatantly perfect, hideous evil. In Herz’s film nothing is clear: the film, in part due to the double role of Iva Janzurovä, appears as a palimpsest, suggesting that the film world is a metaphor, and remains in opposition to the reality outside of film. Piotrowski shows that the masterfully put together, multilevel stylisation is in Morgiana a medium of cinema d’auteur, a source of distance and bitter irony and a mask concealing a political and ethical message.
    Źródło:
    Kwartalnik Filmowy; 2015, 89-90; 102-112
    0452-9502
    2719-2725
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Filmowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zwijanie przestrzeni – rzecz o krajobrazach pustki
    Folding space – an introduction to landscapes of emptiness
    Autorzy:
    Czapiga, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/636827.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    abandoned places
    cultural palimpsest
    landscapes of emptiness
    photographs
    symbolization
    Opis:
    Landscapes of emptiness are not just empty representations in which there is nothing but they are rather a representation suggesting the earlier presence that contain material traces of human existence. Abandoned places with equal force have been disturbing and fascinating but the reasons and causes of their ravages are often different. Can be found here Chernobyl Zone, the American ghost towns, Polish cities deserted by the Soviet army after the change of the political system, a small town with complicated history like Miedzianka, or uninhabited cities like Ordos. Photographs of the landscapes of emptiness come back and haunt us. Their meaning is not always clear, often disappear for seemingly quiet, full of silence picture. Such photographs could be considered as a translation of the experience of space, made according to the rules appropriate for the cultural representation: creating photographic images of abandoned places always starts process of symbolization. We could say that the photographs of emptiness are palimpsest’s sum of past meanings, elements of deep layers of culture and individual experience.
    Źródło:
    Przegląd Kulturoznawczy; 2012, 1(11); 61-70
    1895-975X
    2084-3860
    Pojawia się w:
    Przegląd Kulturoznawczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Narrative, Temporality and the Modernist City
    Autorzy:
    Ivana, Dragoş
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1366490.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    the modernist city
    London
    palimpsest
    subjective time
    contemporary history
    Opis:
    The article explores the idea of temporality in relation to high-modernist literary representations of London. I claim that the modernist metropolis appears as a palimpsest whose memorialising function is upheld by techniques such as fragmentation, citation, myth, allegory, intertextual references or allusions, which question the stereotypical relationship between then and now, subject and site. It does so by deconstructing traditional temporal sequences and by foregrounding a subtle connection between past and present. Thus, the modernist city will be considered as a space of transformation in which the substantialness of space and subjective time translates the elusive meaning of contemporary history.      
    Źródło:
    Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2020, 44, 2; 123-131
    0137-4699
    Pojawia się w:
    Lublin Studies in Modern Languages and Literature
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cmentarz. Antropologiczna lektura przestrzeni i pamięci na przykładzie wiejskiego cmentarza w Złotym Potoku
    Autorzy:
    Karpińska, Grażyna Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/694805.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
    Tematy:
    cemetery, a text of culture, the reading of space, the reading of memory, palimpsest
    cmentarz, tekst kultury, lektura przestrzeni, lektura pamięci, palimpsest
    Opis:
    From the cultural point of view, the space of a cemetery is an unfinished artefact; it undergoes constant transformations both as a  material and as a non-material construct. It functions as a palimpsest whose space is created and adjusted by the passage of time; it is time that imposes new meanings and identities upon it. To read a cemetery correctly, one needs to be familiar with the language in which it has been written and to subject it to several readings, since the first reading, i.e. that of a cemetery’s “clearly visible, evident and intentionally exposed” (as J. Kolbuszewski put it) objects and signs, does not allow the scholar to profoundly reconstruct its space. My example will be a village cemetery located in the Cracow-Częstochowa Jura region (in the village of Złoty Potok, Janów commune, Częstochowa county). 
    Z kulturowego punktu widzenia przestrzeń cmentarza jest tworem niedokończonym, jako konstrukt materialny i niematerialny jest nieustannie „przeobrażany”. Funkcjonuje jako palimpsest – czas uzgadnia i kreuje jego przestrzeń, nadpisuje nowe znaczenia i tożsamości. Aby go odczytać prawidłowo należy znać język, jakim został napisany i poddać go kilku lekturom, gdyż pierwsza lektura „jawnie dostrzegalnych, widomych i celowo eksponowanych” (J. Kolbuszewski) obiektów i znaków cmentarza nie pozwala badaczowi dogłębnie re-konstruować jego przestrzeń. Za przykład posłuży mi wiejski cmentarz leżący na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej (wieś Złoty Potok, gmina Janów, powiat częstochowski). 
    Źródło:
    Literatura Ludowa; 2017, 1
    2544-2872
    0024-4708
    Pojawia się w:
    Literatura Ludowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fort Bema i mauzoleum poległych w bitwie pod Ostrołęką. Pamięć miejsca – miejsce pamięci
    Bem’s Fort and the mausoleum of the battle of Ostrołęka. Memory of place – place of memory
    Autorzy:
    Górski, M.
    Rytel, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/293407.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    Ostrołęka
    fort
    mauzoleum
    palimpsest
    miejsce pamięci
    mausoleum
    place of memory
    Opis:
    Dziś miejsce bitwy stoczonej pod Ostrołęką 26 maja 1831 r. to swego rodzaju palimpsest wydarzeń zapisywanych w przestrzeni w minionych 180 latach. W artykule przedstawiono kolejne działania podejmowane w miejscu walk w kontekście zmiennych uwarunkowań historycznych. Omówiono następujące po sobie przekształcenia w krajobrazie, od umieszczania drobnych form upamiętniających obie walczące strony, poprzez budowę fortu, aż do skomplikowanych dziejów ponad 80 lat budowy mauzoleum. Ślady niektórych z nich zostały zatarte w wyniku kolejnych działań, inne współtworzą obecny obraz przestrzenny. Wszystkie przynależą do kultywowanej przez mieszkańców Ostrołęki pamięci miejsca, istotnego elementu dziedzictwa historycznego, sprzyjającego budowaniu lokalnej tożsamości.
    Nowadays the site of the battle which was fought at Ostrołęka on the 26th of May 1831 constitutes a kind of a palimpsest of the written in space events that took place within the past 180 years. In the article the subsequent operations taken in the site of battles, in the context of changeable historical determinants, have been presented. The following changes in the countryside, starting from placing tiny elements commemorating both fighting parties, through the building of the fort, up to the complex over eighty-year long operations related to the construction of the mausoleum – all of them have been described in the article. The traces of some events faded as a result of subsequent operations, some others create together the present space of the site. All of them belong to the memory of place, tended by Ostrołęka inhabitants, the site which constitutes a significant element of the historical heritage, which results in creating the local identity.
    Źródło:
    Architectus; 2016, 1 (45); 73-82
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Autentyzm zabytkowej architektury i palimpsest w przestrzeni historycznej – nowe media a prezentacja dziedzictwa kulturowego
    Authenticity of historic architecture and palimpsest in the historical space – new media and presentation of the cultural heritage
    Autorzy:
    Zapłata, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/293759.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    zabytki
    autentyzm
    palimpsest
    cyfryzacja
    nowe media
    heritage
    authenticity
    digitization
    new media
    Opis:
    Artykuł przedstawia wybrane zagadnienia związane z prezentacją i eksponowaniem zabytkowej architektury za pośrednictwem nowych mediów i technik cyfrowych. Tekst skupia się na problematyce autentyzmu zabytków oraz przestrzeni historycznej i współczesnej – pojmowanych jako palimpsest. Autentyzm, jako istotny element wartościowania zabytków, traktowany jest jako znaczący element podczas tworzenia cyfrowych odwzorowań i rekonstrukcji zabytków. Prezentacja dziedzictwa kulturowego, wspierająca się rzeczywistością wirtualną, a także rozszerzoną rzeczywistością (augmentacją), ukazana jest jako czasowe, nieinwazyjne i alternatywne rozwiązanie w eksponowaniu m.in. zróżnicowanych stylistycznie obiektów. Tytułowe technologie są również postrzegane jako sposób „uzupełniania” zmienionych lub nieistniejących już elementów obiektów oraz przestrzeni. Taka forma wpisywania cyfrowych obiektów do rzeczywistości tworzy specyficzny palimpsest – czasowe nakładanie cyfrowych obiektów – kształtując jednocześnie nowe relacje, interakcje z obiektami, jak i nową formę obcowania z dziedzictwem kulturowym. Tytułowe zagadnienia poddane są krytycznej analizie, która pozwala ukazać słabe strony zjawiska prezentacji „cyfrowych” obiektów zabytkowych, a także określić potencjał nowych technologii i postulaty badawcze.
    The article presents chosen aspects connected with presenting and exhibiting historic architecture with the use of new media and digital techniques. Focus is given to the problem of authenticity of heritage structures and to the palimpsest of historical and modern spaces. Authenticity, as an important element for the appraisal of heritage structures, is treated and an important issue while creating digital presentations and reconstructions of historic objects and structures. Presentation of cultural heritage, which bases upon virtual and augmented reality, is perceived to be a temporary, noninvasive and alternative solution for exhibiting, for example, stylistically complex objects. The technologies mentioned in the title are also perceived as a way to “complement” changed or no longer existent objects and landscapes, or their elements. This method of introducing digital objects into reality creates a characteristic palimpsest – a temporary overlap of digital objects. At the same time, it evokes new relations, new interactions with objects, as well as a new form of contact with cultural heritage. In the article, the main topics are subject to a critical analysis, which allows to show the disadvantages of presenting “digital” historic objects of structures, as well as to pinpoint the potential of new technologies and to pose further research questions.
    Źródło:
    Architectus; 2016, 1 (45); 97-114
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jenseits von Völkerkerker und friedlichem Miteinander: Semantisierungen (post-)imperialer Räume und das (süd-)östliche Europa bei Miloš Crnjanski und Joseph Roth
    Beyond the “Völkerkerker” and Peaceful Co-existence: Semantization of (Post)Imperial Spaces, and (South)Eastern Europe in MILOŠ CRNJANSKI and JOSEPH ROTH
    Poza więzieniem narodów i bez pokojowego współistnienia: semantyzacja (post)-imperialnych miejsc i (południowo)wschodnia Europa w twórczości MILOŠA CRNJANSKIEGO i JÓZEFA ROTHA
    Autorzy:
    Jakovljević, Alexander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/642493.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Joseph Roth
    Miloš Crnjanski
    (post-)imperiale Räume
    Reportage
    Völkerkerker
    Zeitschichten
    Palimpsest
    Opis:
    Na podstawie wybranych tekstów JÓZEFA ROTHA i MILOŠA CRNJANSKIEGO artykuł prezentuje tezę, że przedstawione w reportażach ROTHA o zachodnich Bałkanach i w powieści CRNJANSKIEGO Tagebuch über Čarnojević (post)imperialne miejsca nie mają charakteru „więzienia narodów”. Nie można ich także przyporządkować do miejsc ponadnarodowych czy nie mających nic wspólnego z narodem – jak to często jest interpretowane w badaniach kulturoznawczych poświęconych zagadnieniom związanym z rozwojem imperiów. Za pomocą modelu wielowarstwowości czasu historycznego Reinharta Kosellecka oraz kulturoznawczej koncepcji palimpsestu ukazane zostaje, że pojęcia narodowości i imperialności są ze sobą powiązane. Nakładanie się na siebie tych zjawisk oraz nierównoczesna jednoczesność narodowości i imperialności, także ich opozycja wobec siebie tworzy palimpsestyczny charakter południowo-wschodniej i wschodniej Europy przedstawiony w analizowanych tekstach.
    This article, based on selected text extracts from JOSEPH ROTH and MILOŠ CRNJANSKI, demonstrates that the (post)imperial spaces depicted in both ROTH’S reports about the western Balkans, and CRNJANSKI’S lyrical novel Tagebuch über Čarnojević, can be read as neither Völkerkerker (“prisons of nations”), nor as supranational spaces beyond the national, as is frequently the case in imperial studies within Cultural Studies. Through the lens of Koselleck’s model of sediments of time, and the Cultural Studies concept of the palimpsest, the intricate relationships between the national and the imperial are illustrated. This overlap of the national and the imperial and their simultaneous clash constitute the characteristics of a palimpsest of southeastern and eastern Europe in the discussed texts.
    Dieser Beitrag zeigt anhand ausgewählter Textbeispiele von JOSEPH ROTH und MILOŠCRNJANSKI, dass die dargestellten (post-)imperialen Räume in Roths Reportagen über den Westbalkan und CRNJANSKIS lyrischem Roman Tagebuch über Čarnojević weder als Völkerkerker noch – wie es in der kulturwissenschaftlichen Imperien-Forschung der Fall ist – als übernationale Räume jenseits des Nationalen zu begreifen sind. Mit Hilfe von Kosellecks Zeitschichten-Modell und des kulturwissenschaftlichen Konzepts des Palimpsests wird vielmehr gezeigt, dass Nationales und Imperiales auf komplexe Weise aufeinander bezogen sind. Es ist diese Überlagerung sowie die Gleichzeitigkeit des Ungleichzeitigen von Nationalem und Imperialem, aber auch deren Kollision, die den Palimpsest-Charakter des südöstlichen und östlichen Europas in den hier thematisierten Texten ausmacht.
    Źródło:
    Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen; 2019; 107-129
    2196-8403
    Pojawia się w:
    Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W pogoni za oryginałem – palimpsest w malarstwie ściennym. Eksponowanie odkrywek
    In pursuit of the original – palimpsest in wall painting. Exhibiting exposures
    Autorzy:
    Święcka, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/293491.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    malarstwo ścienne
    konserwacja
    autentyzm
    stratygrafia
    palimpsest
    wall painting
    conservation
    authenticity
    stratigraphy
    Opis:
    W artykule przedstawiono problemy związane z należącym do procesu badań powierzchni architektonicznych odsłanianiem malowideł ściennych. Omówiono też sposób przygotowywania w przeszłości wtórnych powłok przed nanoszeniem kolejnych dekoracji oraz podstawowe zasady postępowania konserwatorskiego. Warstwy stratygraficzne malarstwa ściennego stanowią: murowane podłoże, tynki, pobiały i warstwy barwne. Nie zawsze zdejmowane są wszystkie wtórne nawarstwienia z całej powierzchni oryginalnej dekoracji, czasami wykonuje się jedynie niewielkie odkrywki. Zdejmowanie przemalowań jest prowadzone w ramach prac konserwatorskich, dlatego duża część rozstrzygnięć należy do specjalistów z tej dziedziny. W przeszłości konserwatorzy odsłaniali zwykle w całości zachowaną warstwę najstarszą; późniejsze były po prostu tracone. Dziś istnieje wiele metod konserwacji i sposobów ekspozycji, aby ocalić malowidła pochodzące z kilku okresów historycznych, stworzone na tej samej ścianie. Różne sposoby i formy ich ekspozycji pokazano w artykule na fotografiach. Należy podkreślić, że jednoczesna prezentacja malowideł pochodzących z kilku okresów to głównie kwestia estetyczna. Nie wolno też zapominać, że dekoracja malarska nie tylko jest dziełem sztuki, ale stanowi dokument losów historycznej budowli.
    The article presents problems of revealing of mural paintings which is an integral part of architectural surfaces investigation. The paper also describes different kinds of preparatory layers used in the past as a support for new decorations and general rules of its conservation proceedings. The stratigraphic layers of mural painting are the following: the wall, plasters and renderings, strata of whitewash and polychromes. In some cases only limited parts of authentic paint are presented without removing of all layers added later on the whole decorated surface. Overpaintings are removed in conservation treatment, that is why the conservator is the one to make the most important decisions. In the past conservators used to reveal the oldest existing paint layer; overlapping layers were simply lost. Today there are many solutions and methods of conservation allowing to preserve and expose paintings created on the same wall in different historical periods. The photographs included in the article illustrate different systems and forms of presentation. It should be stressed that parallel presentation of paintings coming from several periods is mainly an aesthetical problem. One should also remember that painted decoration is not only a work of art but also a document of history of the building.
    Źródło:
    Architectus; 2018, 4 (56); 43-52
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Łacińskie rękopisy liturgiczne zachowane jako palimpsesty. Katalog
    Autorzy:
    Suski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2083204.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-21
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    Palimpsest
    Catalogue
    Liturgy
    Manuscript
    History of the Liturgy
    Theology
    of the Liturgy
    Opis:
    A palimpsest is a manuscript written on previously used writing material, from which the previous text has been erased, but it is legible thanks to the use of ultraviolet rays, digital cameras and new processing techniques. The liturgical palimpsests have survived most often in the form of larger or smaller fragments of old liturgical books, which have been dissected, dispersed and trimmed to a new format. They are valuable sources of knowledge for research in the field of worship history, especially the history of the ancient Gallic, Celtic and Mozarabic liturgies. The list of liturgical palimpsests provided in this catalogue includes the place of storage, the reference number of the codex, foglia with the original text (scriptura inferior), their current sizes, type of the liturgical book, time and the determined or probable place of its creation, and a bibliography with the publication (if any).
    Źródło:
    Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2022, 59, 1; 163-205
    1234-4214
    Pojawia się w:
    Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obrazy do Czytania. Rauschenberg, Rosenquist, Salle, Brauntuch
    Paintings to Read. Rauschenberg, Rosenquist, Salle, Brauntuch
    Autorzy:
    Pręgowski, Filip
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1015486.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
    Tematy:
    pop-art
    the pictures generation
    reprezentacja
    palimpsest
    alegoria
    pop art
    representation
    allegory
    Opis:
    Tekst dotyczy współczesnego malarstwa, które wizualnym elementom kompozycji nadaje charakter tekstualny. Jest to między innymi przypadek tzw. combines i sitodruków Roberta Rauschenberga z lat 50. i 60. XX wieku, w których artysta stosował specyficzną formę kolażu. Zestawiając szereg wizerunków pochodzących z różnych obszarów stylistycznych, Rauschenberg zmusił widza do odczytywania jego prac kawałek po kawałku. Powstałych w ten sposób kompozycji nie sposób odbierać jako jednorodnego Gestalt, jak w przypadku powstającego w tym czasie malarstwa abstrakcyjnego (np. Kennetha Nolanda), ponieważ wykorzystują one doświadczenie dyskursywne, polegające na szukaniu relacji syntaktycznych pomiędzy znakami /obrazami. W eseju podjęto wątek dyskursywnego zwrotu i jego wpływu na recepcję amerykańskiego pop-artu na przykładach prac Rauschenberga i Jamesa Rosenquista, a także artystów należących do nurtu wywodzącego się po części z pop-artu, czyli The Pictures Generation — Davida Salle’go i Troya Brauntucha. Jako narzędzia metodologiczne wykorzystano między innymi pojęcia palimpsestu i alegorii łączące elementy wizualne z tekstualnymi. Pozwoliło to traktować wybrane przykłady współczesnego malarstwa nie tylko w kategoriach produktu kultury masowej w dobie mechanicznej (a także cyfrowej) reprodukcji, ale odczytać je jako strukturę dyskursywną, dokonującą dekonstrukcji kulturowych mitów i ich wewnętrznych sprzeczności.
    The essay investigates the category of contemporary painting which transforms the visual component into textual. This is the case of Robert Rauschenberg’s combined paintings and silkscreens from 1950s and 1960s, which offer the viewer a specific kind of collage. By juxtaposing images derived from various aesthetic modes, Rauschenberg enforced the reading of his work part-by-part. Such a composition did not remain a holistic unity — a Gestalt — as was the case of the abstract painting from that period (eg. Kenneth Noland’s), since it evoked a strictly discursive experience based on syntactic relations between the signs / images. The article focuses on the discursive turn and its impact on the reception of both pop-art such as Rauschenberg’s and James Rosenquist’s paintings, and the work of artists from the American movement partly deriving from pop-art, that is The Pictures Generation, with David Salle and Troy Brauntuch among them. The aim is to employ allegory and palimpsest as a conceptual frame to read contemporary painting not only as a product of mass culture in the age of mechanical (and digital) reproduction, but also as discursive structures, deconstructing cultural myths and their essential internal contradictions
    Źródło:
    Sztuka i Dokumentacja; 2020, 23; 215-229
    2080-413X
    Pojawia się w:
    Sztuka i Dokumentacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    PALIMPSESTOWE OBLICZE MIASTA. PRZYKŁAD ŁODZI PRZEMYSŁOWEJ
    THE PALIMPSEST DEMEANOUR OF A CITY. THE EXAMPLE OF INDUSTRIAL ŁÓDŹ
    Autorzy:
    Karpińska, Grażyna Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/538550.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    miasto-palimpsest
    elementy miasta
    palimpsestowe oblicze miasta
    wielokulturowość
    Łódź Fabryczna
    Piotrkowska
    miasto postindustrialne
    Opis:
    The article demonstrates the manner in which by viewing a city as a cultural text one may discover within it, as in the case of a palimpsest, certain concealed and convoluted contents which exist “now” and had been created “in the past”. The author reconstructed the palimpsest demeanour of industrial Łódź by telling the story of a town whose industrial character was determined already prior to the delineation of lots intended for the construction of the first houses, while the course of history and human decisions altered, and frequently destroyed the specificity of the town, cultivated for more than a century. In this fashion the author proved that the town is composed not only of its material elements but that it consists of numerous mutually penetrating strata of cultural signs, both material and “spiritual” (symbols, events, human ideas, dreams and activity), raised by successive generations. Many of those which “once” created industrial Łódź, such as: factories or a joint community of past experiences and memory, continue to function up to this day among assorted strata (visible and invisible) and various milieus. The provision of professional care for the decaying Łódź factories (i.e. the erection within the factory walls of culture centres under the supervision a conservator) would make it feasible not only to reconstruct the industrial reality of the town and to create within the space of the industrial building a new stratum of meanings, but also to reinforce the bonds between the inhabitants with the town and vicinity.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2004, 3-4; 127-140
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Foreshadowing the things to come: Annihilation hidden in Zygmunt Haupt’s Galician stories
    Zapowiedź rzeczy przyszłych. Szyfr zagłady w galicyjskich opowiadaniach Zygmunta Haupta
    Autorzy:
    Wilczyński, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27312315.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Galicia
    Zhovkva
    annihilation
    the Holocaust
    death
    palimpsest
    memory
    Galicja
    Żółkiew
    zagłada
    śmierć
    pamięć
    Opis:
    Tematem artykułu jest swoiście zaszyfrowana w galicyjskich opowiadaniach Zygmunta Haupta, zamieszczonych w tomie Baskijski diabeł, zagłada istniejącej przez setki lat zróżnicowanej etnicznie, religijnie i językowo społeczności Galicji i Podola. Pisarz przedstawił ten proces, zapoczątkowany wybuchem drugiej wojny światowej, za pomocą metody wspomnieniowego palimpsestu, często umieszczając wydarzenia w Żółkwi – galicyjskim miasteczku, z którym łączyła go szczególna osobista więź. Jedynym instrumentem oporu przez zapomnieniem o zaginionym świecie jest pamięć, z upływem czasu coraz bardziej ułomna, opierająca się na fragmentarycznych skojarzeniach i działającej wstecz wyobraźni.
    The article is devoted to the annihilation of the ethnically, religiously, and linguistically diverse population of Galicia and Podolia during WW2 and its metaphorical representation in Zygmunt Haupt’s Galician short stories collected in Baskijski diabeł [The Basque devil]. Memories are arranged in a palimpsest-like manner in Haupt’s short stories, which are often set in Zhovkva, a Galician town with which Haupt had a special bond. The only countermeasure against forgetting this lost world is memory, which unfortunately fades over time. The writer thus relies on fragmentary associations and retroactive imagination.
    Źródło:
    Forum Poetyki; 2023, 31; 114-131 (eng); 112-127 (pol)
    2451-1404
    Pojawia się w:
    Forum Poetyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The role of architectural design in industrial heritage interpretation – the case of Wójtowski Młyn in Łódź
    Rola projektowania architektonicznego w interpretacji dziedzictwa poprzemysłowego na przykładzie Wójtowskiego Młyna w Łodzi
    Autorzy:
    Walczak, Bartosz M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27312715.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    industrial heritage
    palimpsest
    heritage interpretation
    architectural narrative
    dziedzictwo przemysłowe
    interpretacja zabytku
    narracja architektoniczna
    Opis:
    The article presents possible design strategies that can be used concerning industrial heritage on the example of Wójtowski Młyn in Łódź. In particular, the possibilities of using the narrative role of architecture in the context of tangible and intangible cultural heritage have been outlined. The considerations are based on the results of a semester project carried out at the Department of History of Architecture, Revitalization and Conservation of Monuments of the Łódź University of Technology, the subject of which was the proposal of an architectural intervention aimed at telling the complex history of construction, as well as maintaining the unique atmosphere of the place. The biggest challenge was the discrepancy between the building’s rich past and its current state and architectural expression. The design proposals allowed for several interesting observations regarding design strategies, i.e. history and heritage as a source of inspiration; the atmosphere of the place as a subject of protection; the role and appropriateness of building materials in the interpretation of industrial heritage as well as the process of educating future architects and preparing them for the creative use of post-industrial heritage with respect for its cultural values.
    W artykule, na przykładzie Wójtowskiego Młyna w Łodzi, przedstawiono możliwe strategie projektowe, jakie można stosować w odniesieniu do dziedzictwa przemysłowego. W szczególności nakreślone zostały możliwości wykorzystania narracyjnej roli architektury w kontekście materialnego i niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Podstawę rozważań stanowiły wyniki projektu semestralnego zrealizowanego w Zakładzie Historii Architektury, Rewitalizacji i Konserwacji Zabytków Politechniki Łódzkiej. Jego tematem była propozycja interwencji architektonicznej mającej na celu opowiedzenie złożonej historii budowlanej, a także utrzymanie wyjątkowej atmosfery miejsca. Największym wyzwaniem była rozbieżność między bogatą przeszłością obiektu a jego obecnym stanem oraz wyrazem architektonicznym. Propozycje projektowe pozwoliły poczynić wiele ciekawych obserwacji dotyczących strategii projektowych (tj. historii i dziedzictwa jako źródła inspiracji; atmosfery miejsca jako przedmiotu ochrony; roli i odpowiedniości materiałów budowlanych w interpretacji dziedzictwa przemysłowego), jak również procesu kształcenia przyszłych architektów i ich przygotowania do twórczego wykorzystania spuścizny poprzemysłowej z poszanowaniem jej wartości kulturowych.
    Źródło:
    Architectus; 2023, 1 (73); 75--83
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Contextes d’un conte, pré-/prae-textes d’un détournement : Règlement de contes de Vera Feyder
    Contexts of a Tale, Pre-/prae-texts of a Diversion: Vera Feyder’s Règlement de contes
    Autorzy:
    Niedokos, Judyta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28408343.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-16
    Wydawca:
    Komisja Nauk Filologicznych Oddziału Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu
    Tematy:
    Vera Feyder
    story
    palimpsest
    dramatic parody of tales
    conte
    palimpseste
    parodie dramatique de contes
    Opis:
    The present article aims to analyse Vera Feyder’s text Règlement de contes by placing it in a vast French literary context and by highlighting the links that attach it to its praetexts - works on which it draws and which precede it. The examination carried out reveals that the play presented to the public in 1984 was written after the increased theoretical and literary interest in the tales of the 70s. On the other hand, its original form of radio broadcast revives the care to cultivate the oral tradition. The analysis of the work itself reveals the mix of sources with differen generic membership as well as multiple levels of hypertextuality. The transformations introduced at the level of the constituent elements of the action make it possible to speak of the change in the motivations of the protagonists while the ideological and aesthetic scope of the story is focused on the spirit of resourcefulness and the universality of the genre. Consequently, the adaptation of tales proposed by Vera Feyder (Puss in Boots, Little Red Riding Hood and Sleeping Beauty by Charles Perrault and “Bon conseil aux amants” by Victor Hugo) falls under the art of palimpsest and makes it possible to classify it among the dramatic parodies of tales (according to Béatrice Ferrier’s typology).
    Źródło:
    Academic Journal of Modern Philology; 2023, 20; 281-287
    2299-7164
    2353-3218
    Pojawia się w:
    Academic Journal of Modern Philology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwalnianie się od prymatu pamięci albo oswajanie obcości. Tożsamościowe transformacje w "Hamlecie gliwickim" Piotra (Petera) Lachmanna
    Freeing oneself from the primacy of memory or taming strangeness. Identity transformations in Peter (Piotr) Lachmann’s "Gliwice Hamlet. Rehearsal or Touch through the Pane"
    Autorzy:
    Chojnowski, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26731334.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    liminality
    memory
    bilingualism
    palimpsest
    strangeness
    identity
    Peter (Piotr) Lachmann
    liminalność
    pamięć
    bilingwizm
    obcość
    tożsamość
    Opis:
    This paper is an analysis of Hamlet gliwicki [eng. Gliwice Hamlet] (Messel 2008) by the Polish-German writer Peter Lachmann (b. 1935). The article presents the genesis of the drama inspired by the fate of a Wehrmacht soldier lost during the Battle of Stalingrad in January 1942. This is the writer’s father Ewald Lachmann. In addition to the parodic means used in the play, the intertextual links between Gliwice Hamlet and William Shakespeare’s Hamlet are discussed, as well as the topoi of Shakespearean tragedy interwoven with episodes from Lachmann’s biography and events from the history of Gliwice. The figure of Hamlet takes on the role of a mask and functions as a universal archetype behind which the play’s creator himself hides. The bilingualism of Peter - the play’s protagonist - and the overlapping of two identities, Polish and German, are examined in terms of a palimpsest. The analysis shows that Lachmann’s drama is characterised by the lack of a linear course of events and their anchoring in a fluid, liminal space-time. The protagonist’s identity transformations are accompanied by the transformation of his immediate environment, as the German city of Gleiwitz turns into the Polish city of Gliwice.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2022, 22; 305-331
    2081-1853
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Powojenna odbudowa domu handlowego J. Mamloka we Wrocławiu – próba odczytania palimpsestu
    The post-war reconstruction of J. Mamlok’s Department Store in Wrocław – an attempt at the palimpsest decoding
    Autorzy:
    Kirschke, K.
    Olesińska, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/293953.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    Wrocław
    powojenna odbudowa
    dom handlowy J. Mamloka
    palimpsest
    post-war reconstruction
    Mamlok department store
    Opis:
    Artykuł dotyczy specyfiki powojennej odbudowy ze zniszczeń obiektów komercyjnych znajdujących się na Starym Mieście we Wrocławiu. W wyniku II wojny światowej miasto zostało dotkliwie zniszczone, jednak zdołało uchronić czytelną strukturę urbanistyczną – sieć ulic i układ kwartałów. Przesądziło to o kierunku odbudowy nawiązującym do historycznej tradycji, zwłaszcza że było to zgodne z planem generalnego konserwatora zabytków Jana Zachwatowicza, zakładającym pełną rekonstrukcję budynków z przeznaczeniem na cele mieszkalne. W wyniku tej akcji zniknęła znaczna część z ponad stu nowoczesnych budowli handlowych wzniesionych na przełomie XIX i XX w. Dawny dom handlowy J. Mamloka, powstały w 1905 r. według projektu spółki Simon & Halfpaap, jest jednym z przykładów odbudowy połączonej ze zmianą funkcji, gdyż został w 1954 r. zaadaptowany na obiekt dydaktyczno-biurowy. Zacierając charakter komercyjny budowli, całkowicie zmieniono fasadę, upodabniając ją do wrocławskich kamienic doby baroku. Opóźniająca się realizacja projektu sprawiła, że dopiero w latach 80. XX w. główną elewację otynkowano „na gładko”, ograniczając detal do wykonania gzymsu cokołowego. Przed kilku laty budynek zmienił użytkownika i funkcjonuje jako hostel z gastronomią na parterze i w piwnicach. Wciąż można dostrzec stalową konstrukcję dawnego domu handlowego i najstarsze mury, na których został wzniesiony. Dziś można się zastanawiać, czy powojenne działania były świadomym zacieraniem starej, czy tworzeniem nowej warstwy palimpsestu miasta. Jednak z pewnością ten drobny element w skali miasta złożył się na budowę tożsamości jego dzisiejszych mieszkańców.
    The article refers to the after the war rebuilding of the damage of commertial objects in the Old Town in Wrocław. The nature of Wroclaw, like other cities, is constantly changing, which depends on many factors and determines the identity of the inhabitants. As a result of World War II, the city was severely damaged, but managed to protect a clear urban structure – a network of streets and the layout quarters. This prejudged the direction of reconstruction referring to the historical tradition especially since it was in line with the plan of General Conservator of Monuments Jan Zachwatowicz, assuming a full reconstruction of buildings intended for residential purposes. As a result of this action a significant portion of more than a hundred modern commercial buildings erected in the late 19th and early 20th century has disappeared. The former trading house J. Mamlok, built in 1905, designed by Simon & Halfpaap, is one example of reconstruction combined with changes in the function. In 1954 it was adapted to the object of teaching and office. The facade of the commercial building was changed completely and was similar to Wrocław Baroque townhouses. Realisation of the project was completed in the 1980s when the main facade was plastered “smooth” delimiting detail to constructing the plinth moulding. A few years ago the building has changed its user and acts as a hostel with a restaurant and pub on the ground floor and basements. It is still possible to see the steel structure of the former department store and the oldest walls on which it was built. Today one may wonder whether post-war actions were deliberate blurring of the old and creating a new layer of palimpsest city. But certainly the history of this small element of the city, took part in creation of the identity of its contemporary inhabitants.
    Źródło:
    Architectus; 2016, 1 (45); 59-72
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bruegel według Majewskiego. Literackie i malarskie problemy adaptacji
    Pieter Bruegel According to Lech Majewski. Literary and Painterly Problems of Adaptation
    Autorzy:
    Wysłouch, Seweryna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32062489.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Lech Majewski
    Pieter Bruegel
    palimpsest
    novel of space
    “literature about literature”
    literatura o literaturze
    Opis:
    Lech Majewski’s The Mill and the Cross (2011) is a full-length feature film, a screen adaptation of Pieter Bruegel’s painting The Way of the Cross (1564). Majewski proves to be an excellent interpreter of Bruegel’s art, whom he considers a philosopher, an epic, and a poet. He relies on the research of Michael F. Gibson, and in his plotting he draws on a long-standing tradition of literary experience and digital technology (without this, it would have been impossible to faithfully reproduce the overall plan and realities of the painting). Majewski exposes the palimpsest nature of the narrative and shapes the film like a contemporary novel of space. In order to make the ideas of the screened painting comprehensible and to emphasize the fictionality of the depicted world, he introduces various versions of “literature about literature”. In the film, he perfectly integrates painterly features (word reduction, stop motion, long static camera shots) and literary features (the structure of an episodic novel of manners).
    Źródło:
    Przestrzenie Teorii; 2023, 39; 43-60
    2450-5765
    Pojawia się w:
    Przestrzenie Teorii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wilno jako projekt nienostalgiczny. Litewska proza wobec wielokulturowości i palimpsestowości Wilna
    Vilnius as A Non-Nostalgic Project. Lithuanian Prose Towards Multiculturalism and The Metaphor of The Palimpsest Character of Vilnius
    Autorzy:
    Kowerko-Urbańczyk, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1185215.pdf
    Data publikacji:
    2013-12-02
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Tomas Venclova
    Ricardas Gavelis
    Jurgis Kunčinas
    multiculturalism
    palimpsest
    city scape
    Lithuanian prose
    krajobraz miejski
    litewska proza
    Opis:
    Punktem wyjścia dla niniejszego tekstu, staną się rozpoznania Tomasa Venclovy, który pozytywnie wartościuje wileńską wielokulturowość i interpretuje miasto jako palimpsestowy wielogłos różnych nacji. Wobec takiego stanowiska teoretycy i badacze regionu zgłaszali jednak szereg zastrzeżeń. Przedmiotem artykułu jest analiza powieści dwóch prozaików litewskich Ricardasa Gavelisa i Jurgisa Kunčinasa powstałych na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku. W swoich pracach obaj autorzy dystansowali się wobec koncepcji wielokulturowości i palimpsestowości Wilna oraz podejmowali próbę przepisania wileńskiej przestrzeni używając nienostalgicznegoklucza.
    The article is based on recognitions of Tomas Vencova, who positively evaluates Vilnius as a multicultural city and interprets the Lithuanian capitol using the metaphor of palimpsest. Theorists have reported a number of concerns with these conceptions. The article presents an analysis of novels by Ricardas Gavelis and Jurgis Kunčinas created in the late eighties and early nineties of the twentieth century. In their prose both Lithuanian authors distancedthemself to the concept of multiculturalism and metaphor of the city as a palimpsest and theytried to rewrite its space using non-nostalgic keys. 
    Źródło:
    Porównania; 2013, 12; 87-102
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Reinterpretacja treści przestrzeni Dawnego Kwartału Królewskiego w Olkuszu
    Reinterpretation of the space of the former Royal Quarter in Olkusz
    Autorzy:
    Nawrot, Grzegorz
    Witeczek, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2064141.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    PWB MEDIA Zdziebłowski
    Tematy:
    palimpsest
    nadpisywanie
    architektura
    reinterpretacja znaczeń
    treść
    materia
    Kwartał Królewski
    Olkusz
    overwriting
    architecture
    meanings reinterpretation
    content
    matter
    Royal Quarter
    Opis:
    Renowacja przestrzeni budynku lub zespołu zabytkowego dokonuje się za swoistą historyczną fasadą, skonstruowaną z dawnych treści, nazwy oraz elewacji i struktury przestrzennej. Wiąże się ona z reinterpretacją znaczeniową, w wyniku której struktura materialna całości i jej elementy stają się nośnikami treści odmiennych od historycznych.
    Renovation of the space of a building or a historic complex is carried out behind a specific, historic facade, constructed from old content, name, elevation and spatial structure. It is connected with a semantic reinterpretation, as a result of which the material structure of the whole as well as its elements become carriers of different, non-historical content.
    Źródło:
    Builder; 2022, 26, 3; 60--66
    1896-0642
    Pojawia się w:
    Builder
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ЛIТЕРАТУРА ПОСТМОДЕРНI3МУ: ШТРИХИ ДО ПОРТРЕТУ
    Postmodemism Literaturę: Features to a Portrait
    Autorzy:
    Kovbasenko, Ûrij
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/444405.pdf
    Data publikacji:
    2009-12-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    postmodemism,
    palimpsest,
    intertextuality,
    ironism,
    The Death of the Author,
    Homo Ludens,
    simulactor,
    lowbrow highbrow & highbrow lowbrow,
    virtual historism
    Opis:
    The article by Yu.I. Kovbasenko (Ukrainę, Kyiv) deals with the main aesthetic and semantic parameters of postmodemism literature, among which a great attention is paid to its hyperrecepti- veness (first of all intertextuality), palimpsestnity, ironism, orientation on the elite and mass reader simultaneously, taking into consideration „the play with the text and the reader” and also virtual historism as a local and temporal areal of many postmodernism works. The main theoretical positions and conclusions are illustrated the wide cited material from the world literature.
    Źródło:
    Acta Neophilologica; 2009, XI; 45-67
    1509-1619
    Pojawia się w:
    Acta Neophilologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    António Feijó i Leopold Staff – poetyckie wizje Orientu na tle polsko-portugalskich relacji literackich i kulturalnych (od parnasizmu do palimpsestu)
    António Feijó and Leopold Staff – poetic visions of the Orient against the background of Polish-Portuguese literary and cultural relations (from Parnassianism to palimpsest)
    Autorzy:
    Kalewska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2080531.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-23
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    studia portugalistyczne
    relacje polsko-portugalskie
    poezja modernistyczna
    tekst kultury
    palimpsest
    Portuguese studies
    Polish-Portuguese relations
    modernist poetry
    culture text
    Opis:
    The article aims to discuss the Chinese culture inspirations in Polish and Portuguese modernist poetry. In the context of Polish-Portuguese literary relationships, late Romantic, Symbolic, Parnassianism-related and Oriental tendencies are presented in the works of a Portuguese poet Antón Feijó (1859-1917), with references to a selected aspect of Leopold Staff’s works (1878-1957). A historical-literary analysis is accompanied by literary and cultural comparative studies. Within the comparative method of presenting the Parnassian palimpsests, as 'The Chinese Lyric Book' ('Cancioneiro Chinês', 1890) by António Feijó and 'Chinese Flute' ('Fletnia chińska', 1922) by Leopold Staff are categorised, the thesis about the independent status of the works in question was built. Modernist visions of the Orient, understood to date a paraphrase or an adaptation of Chinese poetry read in translations from French, gain the status of original works. In view of blurring the differences between the European adaptations - Portuguese poem and Polish poetic prose, based on Oriental motifs drawn from two different French sources (translations): Judith Gautier’s and Franz Touissant’s works - and the Chinese original, the methodological approach to the text as to a palimpsest is justified. Feijó’s “Chinese Poetry” and Oriental poetic landscapes in Staff’s prose are therefore independent literary works, analysed in parallel, as mirror reflections of the fascination with the Orient’s culture. The literary works in question fully deserve the title of cultural texts, the recipient of which will be a Polish reader, a lover of poetry inspired by French Parnassianism.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2021, 21; 167-200
    2081-1853
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przyległość i płynność – ekspresje sąsiedztwa w pismach Kraszewskiego i Stempowskiego z kraju nad Dniestrem
    Contiguity and fluidity – expressions of neighbourhood relations in Kraszewski’s and Stempowski’s written records of the land of the Dniestr River
    Autorzy:
    Borowczyk, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28408225.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    travel writing
    geopoetics
    ruin
    palimpsest
    Bessarabia
    Budzhak
    Dniestr
    Ukraine
    Józef Ignacy Kraszewski
    Jerzy Stempowski
    podróżopisarstwo
    geopoetyka
    ruina
    Besarabia
    Budżak
    Ukraina
    Opis:
    W artykule poddano analizie pisarskie ekspresje sąsiedztwa nad Dniestrem zawarte we fragmentach Wspomnień Odessy, Jedysanu i Budżaku. Dzienniku przejażdżki w roku 1843 od 22 czerwca do 11 września (1845–1846) Józefa Ignacego Kraszewskiego oraz w eseju Jerzego Stempowskiego W dolinie Dniestru (1941). Najwięcej uwagi poświęcono rozmaitym formom przyległości obecnych w topografii brzegów Dniestru – środkowego w szkicu Hostowca oraz dolnego, otoczonego limanem, w dzienniku Kraszewskiego. Płynności języków używanych przez reprezentantów różnych grup etnicznych i warstw społecznych zamieszkujących oba brzegi Dniestru, a także wielości wyznań religijnych – tego dotyczy środkowa partia artykułu. W ogniwie trzecim postawiono tezę o próbach uchylenia dominacji historii przez obu pisarzy i wskazano na silną skłonność obu do operowania motywem ruiny. Sąsiedztwo pasjonuje zarówno pisarza dziewiętnasto-, jak i dwudziestowiecznego. Obaj twórcy osiągają także efekt przyległości i płynności w ramach kompozycji i stylu swoich wypowiedzi.
    The focus of the article is the analysis of the literary expressions of neighbourhood affinities in the Dniestr River basin featured in Wspomnienia Odessy, Jedysanu i Budżaku. Dziennik przejażdżki w roku 1843 od 22 czerwca do 11 września (1845–1846) by Józef Ignacy Kraszewski and in Jerzy Stempowski’s essay W dolinie Dniestru (1941). The center of attention was captured by the myriad forms of contiguity seen in the topography of the banks of the Dniestr River – namely, the middle course in a sketch by Hostowiec and the lower one, surrounded by a liman, in Kraszewski’s diary. The midsection of the article deals with the fluidity of languages used by representatives of the various ethnic groups and social strata living on both banks of the Dniestr, as well as the multiplicity of religious denominations. The third contention bears on both writers’ attempts to overturn the dominance of history drawing on both writers’ strong tendency to exploit the motif of ruin. Neighbourhood relations set aglow both a nineteenth- and twentieth-century writer. Both writers also achieve an effect of contiguity and fluidity within the composition and style of their respective works.
    Źródło:
    Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2023, 12; 29-51
    2299-7458
    2449-8386
    Pojawia się w:
    Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krajobraz i polityka – wybrane aspekty wpływu decyzji politycznych na zmiany krajobrazu w Polsce
    Landscape and politics – some aspects of the impact of political decisions on landscape changes in Poland
    Autorzy:
    Kijowska, Jolanta
    Kijowski, Andrzej
    Rączkowski, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/87794.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    krajobraz
    historyczne zdjęcia lotnicze
    współczesne zdjęcia lotnicze
    palimpsest
    zmiany krajobrazu
    polityka
    landscape
    historic aerial photographs
    modern aerial photographs
    landscape changes
    politics
    Opis:
    Celem jest pokazanie procesów zachodzących w krajobrazach jako efektu decyzji politycznych od lat 40. XX wieku. Te decyzje (gospodarcze, społeczne i ideologiczne) przekształciły krajobrazy w Polsce. Trzebiatkowa i Anielpol posłużyły do prześledzenia przemian krajobrazów wiejskich. Kwestie kształtowania własności prywatnej jako elementu krajobrazu związanego z kreowaniem indywidualnego znaczenia miejsca przedstawiono na przykładzie z rejonu Zakopanego. Materiał źródłowy stanowiły zdjęcia lotnicze z lat 1964‐2009. Pierwsze z nich stanowiły punkt wyjścia analizy poprzez określenie stanu frozen palimpsest w odniesieniu do procesów historycznych. Splatają się tu dwa procesy: 1) interpretacja zdjęcia przez pryzmat znajomości procesów historycznych oraz 2) identyfikacja cech krajobrazu i poszukiwanie ich związku z wydarzeniami historycznymi lub indywidualnymi decyzjami ludzi. Zdjęcia współczesne pozwoliły na wskazanie kierunków przekształceń krajobrazów (ongoing palimpsest) w efekcie decyzji politycznych.
    An article explores the processes taking place in the landscape which are the results of political decisions since the 1940s. These decisions (economic, social and ideological) have transformed the landscapes in Poland. The villages of Trzebiatkowa and Anielpol were used to follow changes in rural landscapes; an example from the Zakopane region shows issues related to the shaping of private property as an element of landscape connected with the creation meaning of an individual place. The main source materials used are the available aerial photographs from 1964‐2009s. The earliest available photographs present the frozen palimpsest. Two processes are involved here: 1) photo‐reading informed by knowledge of historical processes, and 2) the identification of certain landscape characteristics and the search for connections with historical events or the decisions of individuals. Contemporary photographs taken since the 2000s allow as to observe the ongoing palimpsest.
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2011, 15; 103-115
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Grieving Places, Sovereign Places: Storied Space in Louise Erdrich’s The Round House
    Autorzy:
    Martínez-Falquina, Silvia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791067.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-23
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    literatura rdzennych Amerykanów
    odrodzenie
    palimpsest
    ziemia-jako-tożsamość
    ziemia-jako-relacja
    Native American fiction
    resurgence
    land-as-identity
    land-as-relationship
    Opis:
    Przestrzenie żałoby, przestrzenie autonomii: przestrzeń opowieści w The Round House Louise Erdrich Artykuł jest przyczynkiem do debaty na temat odrodzenia rdzennych Amerykanów w kontekście kolonialnego wywłaszczenia i wykorzenienia. Jest odpowiedzią na potrzebę wyjścia poza uproszczone reprezentacje rdzennych Amerykanów i ich ziemi. Sposobem na to może być uznanie powiązania pomiędzy tożsamością rozumianą jako bycie-w-ziemi a zakorzenioną normatywnością. Artykuł analizuje powieść The Round House (2012) autorstwa Louise Erdrich z plemienia Anishinaabe, koncentrując się na symbolice, opisach i tematyce powiązanych z ponownym opowiadaniem tożsamości i ziemi rdzennych Amerykanów. Te elementy czynią z powieści dekolonizujący palimpsest złożony z odrębnych, lecz misternie powiązanych warstw. Esej dowodzi, że powieść Erdrich za pomocą słów kreśli nową mapę Ameryki, na której jej rdzenni mieszkańcy odzyskują swą podmiotowość i prawo do żalu. Ponadto The Round House zauważa złożone powiązania pomiędzy rdzennymi Amerykanami a stylem życia kolonialnych najeźdźców i redefiniuje pojęcie suwerenności.
    This essay makes a contribution to the current conversation on Native American resurgence in the context of settler colonial dispossession and displacement. It responds to the pressing need to overcome simplistic representations of Native Americans and place by acknowledging the essential relationality of identity, articulated as being-with-the-land and grounded normativity. It does so by providing an analysis of Anishinaabe writer Louise Erdrich’s The Round House (2012) focused on relevant symbolism, characterization and themes around the re-storying of Native selves and lands that articulate the novel as a decolonial palimpsest made of different but intricately interwoven layers. The essay leads to the conclusion that Erdrich’s novel is an act of re-mapping in words that restores agency to Indigenous peoples, re-enfranchises American Indian grief, acknowledges the complex, intricate relation to settler colonial ways, and reformulates sovereignty on its own terms.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 11; 145-160
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Философия как палимпсест. Левинас и Достоевский
    Philosophy as a palimpsest. Emmanuel Lévinas and Dostoevsky
    Filozofia jako palimpsest. Emmanuel Lévinas i Dostojewski
    Autorzy:
    Cymborska-Leboda, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20311810.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    Палимпсест
    Достоевский
    Библия
    ценностная иерархия
    Другой
    «Я» в аккузативе
    этический субъект
    этика ответственности
    palimpsest
    Lévinas
    Dostojewski
    Biblia
    hierarchia wartości
    Inny
    „ja” w akkuzativie
    podmiot etyczny
    etyka odpowiedzialności
    Dostoevsky
    The Bible
    a hierarchy of values
    the Other
    “I” in the accusative
    the ethical subject
    ethics of the responsibility
    Opis:
    The aim of the present article is to examine Levinas’ texts with the intention of showing and verifying the realization of his idea of philosophizing as “deciphering of what has been hidden in palimpsest writing” (écriture). I discuss Dostoevsky’s verbal and semantic layer (“word-sense”) present in Levinas’ palimpsest discourse. I offer an insight into the function of many of Dostoevsky’s concepts, such as the notion of “insatiable co-suffering” with another human being, the dogma about the accountability of “everything and everybody”, negative (see the many aspects of the “Cain’s answer” connected with the question of human reliance on himself only and a total lack of restraint) and positive formulas in relation with the Other, resulting in defining one’s personality (by means of communion with Thou, love for one’s neighbor and the effort to make one’s image beautiful in the moral sense) that have been found in the pages of Levinas’ writings. I show the means by which Dostoevsky’s polyvalent formulas, correlated with The Bible and its heavily charged with meaning position (The Book of Genesis, The Book of Isaiah, The Gospel of St. Matthew, and others), get semantically enriched and absorbed, as key components, by Levinas’ philosophical thinking and his hierarchy of values. I discuss the extent to which they determine his conceptualization of “subjectivity of ethical subject”: the concept of “I” in the accusative (“me voici”), the “I” summoned to be responsible “for everything and for all men”, to be a “guardian of one’s brother” on one’s way to “being-in-God”. In the article I also focus on the productivity and significance of Levinas’ methodological stance, which determines his philosophical hermeneutics and the palimpsest character of his discourse, i.e. their being orientated towards: 1) continuation and preservation of the “ancient”, original sense and its creative growth in a new “ideological environment”, 2) disclosing interrelation between “truth” and the philosophical method of emphasis and sublimation; this allows one to explain an important role of rhetorical figures and the increasing repetitiveness of topoi of thought in Levinas’ discourse, which come from/send one thinking of Dostoevsky (as well as of myth, Shakespeare and others), but approach a new level of knowledge and understanding.
    В статье исследуется корпус текстов Левинаса с целью указать и верифицировать осуществление его «авторской» идеи о философствовании как «дешифровке запрятанного в палимпсесте писания» [écriture]. Рассматривается функция словесного и смыслового слоя («словосмысла») Достоевского в палимпсестном дискурсе философа — многократные примеры присутствия формул/идеологем писателя: понятия «ненасытимого сострадания» к другому человеку, догмата о виновности «всех за все и за всех», отрицательных (многоаспектная интерпретация «Каинова ответа», связанного с вопросом о человеческой самодостаточности и дерзком своеволии) и положительных формул отношения к Другому, и, тем самым, самоопределения личности (через причастность к Ты, любовь к ближнему и усилие сделать свой образ «благолепным»). Указывается, каким образом поливалентные формулы Достоевского, соотносимые с Библией и ее смысловой позицией (с книгой Бытия, Исаи, Евангелием от Матвея и др.), семантически обогащенные, в качестве ключевых составляющих, встраиваются в философское мышление Левинаса и его ценностную иерархию; в какой степени они определяют его концептуализацию «субъективности этического субъекта»: концепт «я» в аккузативе («me voici»), «я» призванного к ответственности «за все и за всех», — к тому, чтобы быть сторожем брата своего, в своем «к-Богу-бытии». Выявляется продуктивность и значимость методологической установки Левинаса, определяющей его философскую герменевтику и палимпсестность дискурса, т.е. ориентацию на 1) преемственность и сохранность «древнего», изначального смысла и его творческое взращивание в новой «идеологической среде»; 2) обнаружение взаимосвязи «истины» и философского метода, каким полагается эмфаз и сублимация; это объясняет значимую роль риторических фигур и возвышающей повторности топосов мысли в дискурсе Левинаса, восходящих/отсылающих к Достоевскому (также к мифу, Шекспиру и др.), но возводимых на новую ступень познания и понимания.
    Przedmiotem badań w prezentowanym studium uczyniono korpus tekstów Lévinasa, by poddać namysłowi i weryfikacji jego koncept filozofowania jako „deszyfrowania tego, co zostało ukryte w palimpseście Pisma (écriture)”. Rozważania miały na celu udowodnienie, że konstytutywną warstwę palimpsestowej struktury dzieł Lévinasa stanowi „tekst Dostojewskiego”: powtarzające się i eksplikowane cytaty, jawne i ukryte odniesienia do „myślisłów”/formuł pisarza. Są to między innymi: pojęcie „nienasyconego współczucia” wobec Drugiego, dogmat o „winie każdego za wszystko i wszystkich”, negatywne i pozytywne formuły relacji z Innym (wielokrotnie ponawiana interpretacja sensu „odpowiedzi Kaina”, koncept miłości bliźniego i in.) i samookreślenia osoby ludzkiej. Przeprowadzona analiza wykazała, że uobecnione i kluczowe u Lévinasa koncepty Dostojewskiego, skonfrontowane z Biblią (Księga Rodzaju, Izajasza, Ewangelia według św. Mateusza) i poddane „uwznioślającej” transformacji stają się istotnym składnikiem aksjologicznego i etycznego myślenia filozofa, określając jego pojmowanie podmiotowości człowieka – podmiotu etycznego (koncepcję „ja” w akkuzatiwie, me voici) w jego powołaniu do odpowiedzialności za bliźniego; do tego, by być „stróżem brata swego” w swoim „byciu-ku-Bogu”. Ujawniono produktywność metodologicznej strategii Lévinasa, odzwierciedlonej w jego hermeneutyce filozoficznej i palimpsestowości dyskursu, a więc orientacji: 1) na przenoszenie sensu źródłowego, „pradawnego” i jego twórcze rozkrzewianie w nowej sytuacji ideologicznej; 2) na współdziałanie „prawdy” i „metody”, wyrażanej za pomocą pojęć sublimacji i emfazy; wyjaśniono tym samym rolę i znaczenie figur retorycznych oraz hiperbolicznych powtórzeń w dyskursie filozofa, zwłaszcza tych, które odsyłając do formuł Dostojewskiego (także do mitu, Szekspira i in.) i poszerzając ich pole semantyczne, wznoszą ich sens na wyższy poziom poznania i rozumienia.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2023, 2 (182); 29-52
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O roli i znaczeniu przypadku
    Autorzy:
    Mąsior, Edyta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951517.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie
    Tematy:
    Mecz tenisowy
    Olivier Sacks
    Ferdinand de Saussure
    Francisco Varela
    Paul Watzlawick
    Ludwik Wittgenstein
    Balon
    Obserwator
    Media
    Technologie
    Interaktywność
    Doświadczenie
    Gra
    Film
    Interakcja
    Interaktor
    Język
    Kreatywność
    Metafora
    Obserwacja
    Odbiorca
    Obiekt
    Oddech
    Palimpsest
    Pantomima
    Powietrze
    Przestrzeń
    Przekształcanie
    Przypadek
    Rozgrywka
    Różnica
    Sygnał
    Symbol
    Sztuka
    Technologia
    Tekst
    Znak
    Diody LED
    Instalacja audiowizualna
    Mecz w tenisa
    Żyłka
    Antonioni Michelangelo
    Aristarco Guido
    Arystoteles
    Roland Barthes
    Carlo di Carlo
    Julio Cortázar
    Nikos Daskalothanasis
    Jacques Derrida
    Thomas Stearns Eliot
    Heinz von Foerster
    Jean-Luc Godard
    Dionisis Kavathas
    Paul Klee
    Billy Klüver
    Giannis Kunellis
    Mallarmé Stéphane
    Rosa Martinez
    Umberto Maturana
    Marshall McLuhan
    Piet Mondrian
    Robert Motherwall
    Friedrich Nietzsche
    Nikos Navridis
    Pablo Picasso
    Robert Rauschenberg
    Ad Reinhard
    Opis:
    Artykuł przybliża poszukiwania oparte na tematyce sceny tenisowej przedstawionej za pomocą tekstu, filmu i technologii, równocześnie nakreślając rzeczywistość przybliżoną za pomocą różnych mediów. Kontekst badań odnosi się do przykładów zaczerpniętych z dzieł sztuki z lat 60. i 70. XX wieku, to jest z filmu Blow-Up w reżyserii Michelangelo Antonioniego (1966), opartym na poetyckim dziele Julio Cortázara Las babas del diablo (1959) i meczu tenisowym, jak go przedstawia Robert Rauschenberg w dziele Open Score (1966). Te dzieła sztuki łączy wyjątkowy świat. Interesująca jest dla mnie relacja medium–działanie–mechanizm rozgrywanej akcji, szczególnie w odniesieniu do technologii i nowych możliwości. Celem tych badań i analizy – wynikających z początkowej, pierwotnie empirycznej obserwacji – jest utrwalenie i opisanie tożsamości (charakteru) tego, co jest obserwowane (przedmiotu), oraz obserwatora, jak również interakcja między tym, co obserwowane, a obserwatorem. Jak pokazać, że „grać granie” to część gry? Przyczynkiem do poszukiwania była własna praca artystyczna związana z przemysłowym przedmiotem, jakim jest balon, który został przeniesiony w obszar działania twórczego. Pierwsza część pracy teoretycznej dotyczy zagadnienia roli i znaczenia przypadku, druga balonu w sztuce.
    Źródło:
    inAW Journal – Multidisciplinary Academic Magazine; 2020, 1, 1
    2719-7816
    Pojawia się w:
    inAW Journal – Multidisciplinary Academic Magazine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-40 z 40

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies