- Tytuł:
-
Some Remarks on the Ambiguous Portrayal of Olaf Haraldsson in Snorri Sturluson’s Narrative
Einige Bemerkungen zum doppeldeutigen Bild von Olav dem Heiligen in der Narration von Snorri Sturluson
Pewne spostrzeżenia na temat dwuznacznego obrazu postaci Olafa Świętego w narracji Snorriego Sturlusona - Autorzy:
- Lubik, Maciej
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1018631.pdf
- Data publikacji:
- 2020-12-15
- Wydawca:
- Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
- Tematy:
-
Olaf Haraldsson
Snorri Sturluson
Heimskringla - Opis:
-
Olaf Haraldsson (Saint Olaf) made history as a king and missionary but also as one of the forefathers and patron saints of Christian Norway. His achievements have perpetuated in the folk memory of the Scandinavian peoples, making him the Eternal King of Norway (Rex Perpetuus Norvegiae) and the most distinguished figure among those Norwegian rulers whose reigns are recorded in sagas. Nevertheless, Olaf, though a saint, is depicted as a bellicose, harsh, and severely punishing ruler – a picture that seems to diverge significantly from the model of a gentle, merciful, and saintly king, widespread in the European hagiographic tradition. That twofold nature of Olaf is described in Snorri Sturluson’s narrative, as indicated earlier by Carl Phelpstead. The present study refers to the findings of that scholar and emphasizes two interrelated facets of Olaf’s picture in Snorri’s narrative: his childhood and his appearance. In the former case, Olaf is shown as a naughty child, disrespecting his stepfather, which corresponds to the posterior episode of Olaf’s return to Norway, depicted as a paraphrase of the Parable of the Prodigal Son. Snorri provides a picture of a young man who, unlike the prodigal son, fails to change his faulty nature, and that in turn influences the way he rules. In the latter case, while depicting Olaf’s appearance, Snorri seems to present his looks only partially. Although Olaf is handsome, well-built, and his face and hair have a fair shade, he is short, has a flushed face and brown hair. In this way, Snorri departs from the model of a tall ruler with a fair complexion and blond hair. However, if we take into account the older Legendary Saga, it seems that Snorri in both cases follows solutions that are deeply rooted in the oral and written tradition, and which are supposed to reflect the ambiguity characterizing the memories of Olaf kept by the peoples of Scandinavia in the generations living after his death.
Olaf Haraldsson (Święty) zapisał się w historii jako król-misjonarz, a jednocześnie jeden z ojców założycieli i święty patron chrześcijańskiej Norwegii. Jego osiągniecia utrwaliły się głęboko w pamięci zbiorowej skandynawskich społeczeństw czyniąc z niego Wiecznego Króla Norwegii (Rex Perpetuus Norwegie) i najbardziej wyróżnianą postać pośród norweskich władców, których rządy uwieczniono w sagach. Jednakże Olaf, choć święty, przedstawiany jest jako wojowniczy, twardy i surowo karcący władca — obraz, który wydaje się znacząco odbiegać od ideału łagodnego, miłosiernego i świętobliwego króla, utrwalonego w europejskiej tradycji hagiograficznej. Tę dwojaką naturę postaci Olafa oddaje w swojej narracji Snorri Sturluson, na co już wcześniej zwracał uwagę Carl Phelpstead. Niniejsze rozważania są niejako nawiązaniem do ustaleń wspomnianego badacza, zwracając uwagę na dwa zazębiające się aspekty obrazu Olafa przedstawianego w narracji Snorriego — jego dzieciństwo i wygląd. W pierwszym wypadku Olaf jawi się jako niesforne dziecko, pozbawione szacunku do ojczyma, co koresponduje z późniejszym epizodem powrotu Olafa do Norwegii będącym parafrazą przypowieści o synu marnotrawnym. Snorri rysuje obraz młodzieńca, który w odróżnieniu od syna marnotrawnego nie zmienił swojej złej natury, a ta następnie przełożyła się na sposób sprawowanych przez niego rządów. W drugim zaś wypadku, opisując wygląd Olafa, Snorri wydaje się przedstawiać połowiczny wizerunek idealnego króla. Olaf, choć jest przystojny, o mocnej sylwetce, jasnym odcieniu twarzy i włosów, to jednak niewysoki, o rumianym licu i brązowych włosach — w ten sposób uciekając od modelu wysokiego władcy o świetlistej karnacji i włosach koloru blond. Biorąc jednak pod uwagę przekaz nieco starszej Sagi Legendarnej Snorri wydaje się w obu wypadkach bazować na rozwiązaniach głębiej utrwalonych w tradycji ustnej/pisanej — rozwiązaniach mających oddawać niejednoznaczność, w jakiej pamięć o Olafie funkcjonowała pośród mieszkańców Skandynawii w ciągu wielu pokoleń po jego śmierci.
Olaf Haraldsson (der Heilige) ging als König-Missionar und einer der Gründerväter und Schutzpatron des christlichen Norwegens in die Geschichte ein. Seine Errungenschaften sind im kollektiven Gedächtnis der skandinavischen Gesellschaften tief verankert und machten ihn zum Ewigen König von Norwegen (Rex Perpetuus Norwegie) und zur am meisten hervorgehobenen Figur unter den norwegischen Herrschern, deren Regierungszeit in den Sagen festgehalten wurde. Obwohl Olaf der Heilige ist, wird er allerdings als ein kriegerischer, harter und streng tadelnder Herrscher dargestellt — das ist ein Bild, das deutlich vom Ideal eines sanften, barmherzigen und gottesfürchtigen Königs abzuweichen scheint, das in der europäischen hagiografischen Tradition verankert ist. Diese doppelte Natur von Olafs Charakter spiegelt sich in der Narration von Snorri Sturluson wider, worauf Carl Phelpstead bereits früher aufmerksam machte. Diese Überlegungen knüpfen gewissermaßen an die Befunde des erwähnten Forschers an, wobei zwei sich überschneidende Aspekte von Olafs Bild in der Narration von Snorri berücksichtigt werden – seineKindheit und sein Aussehen. Im ersten Fall erscheint Olaf als ein widerspenstiges Kind, das keinen Respekt vor seinem Stiefvater hatte, was der späteren Episode von Olafs Rückkehr nach Norwegen entspricht, die eine Paraphrase des Gleichnisses vom verlorenen Sohn ist. Snorri zeichnet ein Bild von einem jungen Mann, der im Gegensatz zum verlorenen Sohn seine böse Natur nicht verändert hat, was sich in der Art und Weise niederschlug, wie er dann regierte. Im zweiten Fall stellt Snorri ein unzureichendes Bild eines idealen Königs dar, indem er das Aussehen von Olaf beschreibt. Obwohl Olaf gutaussehend und kräftig ist, sowie helle Haut und Haare hat, ist er dennoch klein, hat ein rotbackiges Gesicht und braune Haare — so weicht er von dem Modell eines großen Herrschers mit leuchtendem Teint und blonden Haaren ab. Unter Berücksichtigung der Überlieferung einer etwas älteren Legendären Saga scheint Snorri in beiden Fällen auf solchen Lösungen zu beruhen, die in der mündlichen/schriftlichen Tradition tiefer verwurzelt sind — gemeint sind Lösungen, die die Mehrdeutigkeit widerspiegeln sollten, in der die Erinnerung an Olaf unter den Bewohnern Skandinaviens in vielen Generationen nach seinem Tod funktionierte. - Źródło:
-
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2020, 12; 11-26
2080-492X
2353-9720 - Pojawia się w:
- Średniowiecze Polskie i Powszechne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł