Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Lvov-Warsaw school" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-32 z 32
    Tytuł:
    Kazimierz Twardowski’s philosophy of education – attempting a reconstruction
    Autorzy:
    Grądzka, Ewelina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2195227.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Kazimierz Twardowski
    philosophy of education
    ” Lvov–Warsaw School
    upbringing
    “rational patriotism”
    Lvov–Warsaw School
    Opis:
    The purpose of this article is to analyze and synthesize Kazimierz Twardowski’s ideas that belong to philosophy of education. The aim of education is “rational patriotism” – it should prepare “enlightened citizens” who not only love their country but also present some important features of character like discipline, hard work, sense of duty. Therefore upbringing becomes a central issue. Additionally, they should develop certain skills that serve prosperity of their nation like scientific thinking (propaedeutic of philosophy is vital subject at school) that are “levers of mental progress.” The aim was to be achieved on two entangled levels: by creation of a Polish national school and at an efficiently organized university, by well-prepared (didactics) and sage-like teachers (school and academic). Sources of his ideas can be found in his background; his encounter with Stoicism and Franz Brentano and his way of philosophizing. Clearness and precision of expression, profound analysis of concepts Twardowski applied in his social and pedagogical work as well as during theoretical considerations when distinguishing action and product of upbringing, and upbringing from education itself. His didactical success in creation of “an army of intellectuals” is a valuable proof of his ideas.
    Źródło:
    Logos i Ethos; 2020, 55, 2; 7-39
    0867-8308
    Pojawia się w:
    Logos i Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Report from the philosophical workshop organized by The Lvov–Warsaw School Research Center and Kazimierz Twardowski Philosophical Society of Lviv
    Autorzy:
    Grądzka, Ewelina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1943082.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    Lvov–Warsaw School
    analytic philosophy
    logic
    mathematics
    Opis:
    Between 11–14 February 2021 the first international Philosophical Workshop organized by The Lvov–Warsaw School Research Center (LWSRC) and Kazimierz Twardowski Philosophical Society of Lviv (KTPSL) took place in the on–line version due to the ongoing COVID–19 pandemic. The working languages of the event were Polish, Ukrainian and English. The coordinators’ goal was to refer to the tradition of seminar of Kazimierz Twardowski, who was not only a distinguished philosopher but also a great educator, to stimulate interest and support for the young generation of researchers into the heritage of the Lvov–Warsaw School (LWS). It is claimed that due to Twardowski’s  unprecedented didactical engagement he managed to upbring dozens of Professors like Kazimierz Ajdukiewicz,  Stefan Baley, Leopold Blaustein, Tadeusz Czeżowski, Izydora Dąmbska, Tadeusz Kotarbiński,  tanisław Leśniewski, Jan Łukasiewicz, Władysław Witwicki.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2021, 71; 131-152
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dwie koncepcje badań metafizycznych rozwijane w XX wieku w filozofii polskiej
    Two conceptions of metaphysical research developed in the 20th century in Polish philosophy
    Autorzy:
    Marciniak, Dominik
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2135592.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-27
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    metaphysics
    method
    intuition
    scientism
    neoscholasticism
    Lvov-Warsaw school
    Opis:
    The paper presents two different conceptions of metaphysics – scientistic and neoscholastic – developed in the 20th century by, among others, Polish philosophers: Stanisław Kamiński, Mieczysław Gogacz, Tadeusz Czeżowski and Zygmunt Zawirski. These authors refer to the problem of the possibility of conducting metaphysical research in contemporary philosophy. In this context, they examine issues such as the method, subject, and specificity of research carried out within metaphysics. In the summary, the discussed conceptions are compared with each other. The basic issues determining the similarities and differences between respective positions are the problem of the autonomy of metaphysics in relation to other sciences and the issue of the starting point (source of preliminary data) of metaphysical research. Findings regarding the latter issue turn out to be crucial for resolving the question of the appropriate model for research in metaphysics.
    Źródło:
    Człowiek i Społeczeństwo; 2022, 53; 223-239
    0239-3271
    Pojawia się w:
    Człowiek i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Concept of Aesthetic Value in the Lvov-Warsaw School: An Overview
    Autorzy:
    Horecka, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38427982.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
    Tematy:
    Lvov-Warsaw School
    aesthetic value
    aesthetics
    axiology
    beauty
    Opis:
    This article discusses selected conceptions of aesthetic value formulated by representatives of the Lvov-Warsaw School, including Kazimierz Twardowski, Władysław Witwicki, Władysław Tatarkiewicz, Tadeusz Czeżowski, Mieczysław Walfisz-Wallis, Stanisław Ossowski, Leopold Blaustein, and Tadeusz Kotarbiński.
    Źródło:
    Filozofia Nauki; 2022, 30, 2; 95-139
    1230-6894
    2657-5868
    Pojawia się w:
    Filozofia Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A companion to Kazimierz Twardowski
    Autorzy:
    Grądzka, Ewelina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2140647.pdf
    Data publikacji:
    2022-11-08
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    Kazimierz Twardowski
    Lvov-Warsaw School
    analythic philosophy
    Alfred Tarski
    Opis:
    There have been many significant publications on Kazimierz Twardowski. Jacek Jadacki intends to add to this list another book Rozum i wola. Kazimierz Twardowski i jego wpływ na kształt kultury polskiej XX wieku. In the review it is appraised whether it can be called “a companion to...”. It provides introductory information that can help readers better understand the role of Twardowski in Polish philosophy and culture. Updated findings by contemporary scholars are also included. The quality of the articles is guaranteed by such authors as J. Woleński, R. Kleszcz, A. Brożek and J. Jadacki. However, new authors are also present as well as less common topics like Twardowski’s influence on the Polish School of Philosophy of Medicine and his roles as political scientist, educational theorist, and historian of Ancient philosophy. The authors manage to convince the reader that Twardowski is “a classic” worth knowing, in consequence the book can be treated as a “companion to Twardowski”. It also inspires readers to further investigate the works and accomplishments of the Lvov philosopher.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2022, 72; 191-202
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Cognitive Value of Introspection according to Kazimierz Twardowski
    Autorzy:
    Rechlewicz, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38428212.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
    Tematy:
    introspection
    Kazimierz Twardowski
    Lvov-Warsaw School
    mental phenomena
    psychology
    Opis:
    Kazimierz Twardowski attributed high cognitive value to introspection because he believed it plays a fundamental role in psychology, the primary philosophical discipline. He believed that basing philosophy on inner experience would allow it to obtain universal and justified results. Internal experience consists of perceiving one’s own mental facts; it is non-sensual and selfevident. Twardowski referred to introspection in his investigations in various ways, which is presented in the article.
    Źródło:
    Filozofia Nauki; 2022, 30, 2; 47-64
    1230-6894
    2657-5868
    Pojawia się w:
    Filozofia Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Axiological and Epistemic Individualism in the Lvov-Warsaw School in the Context of Anti-irrationalism and the Problem of Religious Beliefs
    Autorzy:
    Łukasiewicz, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38426688.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
    Tematy:
    epistemic individualism
    evidentialism
    rationality of beliefs
    Lvov-Warsaw School
    Opis:
    This article presents the main epistemological and axiological assumptions of the Lvov-Warsaw School (LWS) and argues that these assumptions led to agnosticism and the conviction about the irrationality of religious beliefs, so common among the LWS members. It is shown that these assumptions were deeply rooted in the tradition of modern epistemic individualism and evidentialism. The final part of the paper discusses two contemporary modifications of the epistemology characteristic of Twardowski and his disciples. The first one, formulated by Jacek Jadacki, is the conception of directival rationality; the second has been proposed by Ryszard Kleszcz and can be labeled relative rationality. Both these conceptions compromise on the LWS firm position concerning the irrationality of religious beliefs and make it possible to regard such beliefs as rational.
    Źródło:
    Filozofia Nauki; 2022, 30, 2; 29-46
    1230-6894
    2657-5868
    Pojawia się w:
    Filozofia Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mistrz − Kazimierz Twardowski w oczach swoich uczniów
    Mentor – Kazimierz Twardowski in the eyes of his students
    Autorzy:
    Hinc-Wirkus, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2216416.pdf
    Data publikacji:
    2018-05-29
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    Kazimierz Twardowski
    mistrz
    szkoła lwowsko-warszawska
    mentor
    Lvov-Warsaw School
    Opis:
    Polska pedagogika miała wielu znamienitych uczonych, których można nazwać mistrzami. Pierwsze pokolenie polskich pedagogów musiało zacząć od podstaw- musiało zmierzyć się z wprowadzeniem polskiej pedagogiki do szkół wyższych. W tych realiach ukształtowany został Kazimierz Twardowski. Twardowskiemu udało się wychować wielu wybitnych, zasłużonych dla polskiej nauki uczonych. Już na początku XX w. zaczęto w Polsce mówić o szkole Twardowskiego lub szkole lwowskiej, która stała się zaczynem dla ośrodków filozoficznych na polskich uniwersytetach po odzyskaniu niepodległości. Kazimierz Twardowski był autorytetem intelektualnym i moralnym, był człowiekiem - instytucją w nauce polskiej pierwszej połowy XX wieku. Artykuł ukazuje postać Twardowskiego z perspektywy wspomnień jego uczniów.
    Polish pedagogy has had many eminent scholars who can be called mentors. The first generation of Polish teachers had to start from the bottom when initiating Polish pedagogy at institutions of higher education. In this reality Kazimierz Twardowski was moulded. Twardowski managed to educate many outstanding, accomplished scholars of Polish pedagogy. At the beginning of the 20th century Twardowski, or the Lvov school, started to be talked about and he was an influence on philosophical centres at Polish universities after Poland regained independence. Kazimierz Twardowski was an intellectual and moral authority, he was a man – institution in Polish academic research during the first half of the 20th century. This article examines Twardowski from the perspective of memories of his students.
    Źródło:
    Kultura i Wychowanie; 2018, 13, 1; 19-29
    2544-9427
    2083-2923
    Pojawia się w:
    Kultura i Wychowanie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Main Ideas of Mieczysław Wallis’ Program of Philosophical Anthropology
    Autorzy:
    Zegzuła-Nowak, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38427117.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
    Tematy:
    Lvov-Warsaw School
    Mieczysław Wallis
    philosophical anthropology
    psychological relationism
    homo creativus
    values
    Opis:
    The article presents the results of several years of analytical and reconstruction efforts carried out by the author who focused on archival writings by Mieczysław Wallis, a representative of the second generation of the Lvov-Warsaw School, which were to a large extent unknown to readers. Wallis’ intellectual profile has been associated so far mostly with his writings on art criticism, aesthetics, theory, and history of art. In the light of painstaking, multistage research of the large collection of his unpublished archival works, it turned out that the current perception of his intellectual preferences and academic achievements is too narrow and simplified. What is especially little known and insufficiently edited are his notes on philosophical anthropology, discussing the question of human existence and human activity in the world. They contain a unique philosophical program based on the axiological concept called psychological relationism. Its main category is the “homo creativus” approach. Wallis’ intellectual program is a valuable contribution to the achievements of the Lvov-Warsaw School and, in general, to the Polish philosophy of the 20th century.
    Źródło:
    Filozofia Nauki; 2022, 30, 2; 79-93
    1230-6894
    2657-5868
    Pojawia się w:
    Filozofia Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jakub Karpiński w kręgu Szkoły Lwowsko-Warszawskiej
    Jakub Karpiński in the Circle of the Lvov-Warsaw School
    Autorzy:
    Jadacki, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/427767.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Jakub Karpiński
    Szkoła Lwowsko-Warszawska
    metodologia socjologii
    Lvov-Warsaw School
    methodology of sociology
    Opis:
    Artykuł przedstawia filozoficzne tło poglądów Jakuba Karpińskiego. Nawiązywał on do programu Szkoły Lwowsko-Warszawskiej. Jest to zrozumiałe, gdyż jego głównymi nauczycielami byli przedstawiciele tej szkoły. Na wspomniane tło składają się następujące założenia: (1) rzeczywistość, którą opisuje nauka, jest bardzo zróżnicowana ontologicznie (pluralizm ontologiczny); (2) zdarzenia składające się na tę rzeczywistość są powtarzalne i powiązane ze sobą związkami przyczynowo-skutkowymi (determinizm); (3) teorie naukowe są oceniane pod wieloma względami – nie tylko co do tego, czy tezy tych teorii są prawdziwe. W artykule omawiane są ponadto: (a) poglądy Karpińskiego dotyczące pojęcia przyczyny; (b) jego ujęcie zagadnienia operacyjnego definiowania terminów naukowych; (c) przeprowadzoną przez Karpińskiego typologię schematów (scil. metod) badań socjologicznych; (d) jego analizę sporów w nauce.
    The paper presents the philosophical background of Jakub Karpiński’s views. In this respect, he took his stand on the program of the Lvov-Warsaw School. This fact is understandable, because his main teachers where representatives of this school. The following suppositions compose the aforementioned background: (1) the reality described by science is ontologically very differential (ontological pluralism); (2) events that compose this reality are repeatable and mutually connected by causal relations (determinism); (3) scientific theories are estimated in many respects – not only on account of truthfulness of their theses. In the paper, the following problems are also discussed: (a) Karpiński’s views concerning the notion of cause; (b) his approach to the problem of operational defining scientific terms; (c) Karpiński’s typology of schemes (scil. methods) of sociological research; (d) his analysis of controversies in science.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2013, 4(211); 67-83
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Group Conflicts in Light of the Cratism Theory (Psycholinguistic Analysis)
    Autorzy:
    Citlak, Amadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1707642.pdf
    Data publikacji:
    2020-10-08
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    cratism theory
    Władysław Witwicki
    Lvov–Warsaw School
    inter-group conflicts
    cultural-historical psychology
    Opis:
    This article presents an analysis of intergroup relations in light of Władysław Witwicki’s cratism theory. His theory allows social relations to be explained in light of the pursuit for a sense of power, although this has never been verified in the psychological laboratory. Because the cratism theory is largely based on the analysis of social relations described in historical documents, this paper presents an attempt to use its basic assumptions to describe the linguistic behavior (and linguistic picture of the world) of a threatened group. The examined material consisted of religious documents of the first Christians, created before and during the growing conflict with an unfriendly/ antagonistic environment. Frequency analysis shows significant changes in the cratic orientation as well as emotions and the evaluation of the social world in conflict conditions.
    Źródło:
    Roczniki Psychologiczne; 2020, 23, 2; 107-131
    1507-7888
    Pojawia się w:
    Roczniki Psychologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Leading Metaphilosophical Values of the Lvov-Warsaw School
    Autorzy:
    Szubka, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38423928.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
    Tematy:
    Lvov-Warsaw School
    scientific philosophy
    analytic philosophy
    Kazimierz Twardowski
    Zygmunt Zawirski
    Izydora Dąmbska
    Opis:
    The article explores the concept of scientific philosophy as understood by members of the Lvov-Warsaw School. The author argues that according to Twardowski and his students, philosophy should be done as an exact discipline which ought to be pursued in critical and collaborative spirit. Selected views on scientific philosophy are analyzed, including ideas of Ajdukiewicz, Zawirski, and Dąmbska. It is claimed that though the conception of scientific philosophy is beset with crucial and fundamental ambiguities, it was far more important for the Lvov-Warsaw School than the idea of analytic philosophy.
    Źródło:
    Filozofia Nauki; 2022, 30, 1; 47-52
    1230-6894
    2657-5868
    Pojawia się w:
    Filozofia Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwagi o książce o krucjatach marksistów przeciwko Lwowskiej Szkole Filozoficznej
    Remarks to the book on the crusades conducted by Marxists against Lvov Philosophical School
    Autorzy:
    Woleński, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/15006038.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
    Tematy:
    history
    Lvov‑Warsaw School
    Marxism
    philosophy
    politics
    filozofia
    historia
    marksizm
    polityka
    Szkoła Lwowsko‑Warszawska
    Opis:
    Artykuł jest polemiką z książką R. Kuliniaka, M. Pandury i Ł. Ratajczaka Filozofia po ciemnej stronie mocy (cz. I–III, Wydawnictwo Marek Derewiecki 2018–2021), przedstawiającej atak marksistów na Lwowską Szkołę Filozoficzną założoną przez Kazimierza Twardowskiego. Nie kwestionuję tego, że taki atak miał miejsce, ani tego, że był motywowany względami politycznymi. Moje wątpliwości budzi to, jak pojmowana jest Lwowska Szkoła Filozoficzna, a w szczególności zaliczenie do niej Romana Ingardena. Sporny jest też obraz filozofii polskiej w ostatnich trzydziestu latach, tj. po 1989 roku, sugerujący, że miałaby to być jakaś kontynuacja przełomu lat 1940/1950.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2022, 1; 107-125
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Wiara oświeconych”. Uwagi metodologiczne o rozprawie Władysława Witwickiego oraz kilka przykładów stosunku „oświeconych” do Boga i wiary
    “Faith of the Enlightened”: Methodological remarks about Władysław Witwicki’s dissertation of and several examples of the attitudes of “the enlightened” towards God and faith
    Autorzy:
    Brożek, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488702.pdf
    Data publikacji:
    2019-03-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    wiara
    analiza metodologiczna
    Władysław Witwicki
    Szkoła Lwowsko-Warszawska
    Faith
    methodological analysis
    Lvov-Warsaw School
    Opis:
    Pierwsza część artykułu zawiera logiczną rekonstrukcję oraz metodologiczną analizę niektó¬rych aspektów słynnej pracy Władysława Witwickiego pt. Wiara oświeconych”. W szczególno¬ści, analizie poddane są dokonane przez Witwickiego klasyfikacje wierzących oraz zasady tych klasyfikacji; wskazane są także błędy natury metodologicznej, jakich Witwicki się dopuszcza. W drugiej części tekstu dystynkcje Witwickiego zilustrowane zostały poprzez postawy względem Boga i wiary reprezentowane przez czterech przedstawicieli Szkoły Lwowsko-Warszawskiej: Kazimierza Twardowskiego, Jana Łukasiewicza, Tadeusza Kotarbińskiego, Józefa Marię Bocheńskiego.
    The first part of the article contains a logical reconstruction and a methodological analysis of some aspects of the famous Władysław Witiwcki’s work “Faith of Enlightened”. In particular, the classifications of believers and the principles of these classifications are analyzed; methodological errors committed by Witwicki are indicated. In the second part of the text, Witwicki's distinctions are illustrated by attitudes towards God and faith represented by four representatives of the Lvov-Warsaw School: Kazimierz Twardowski, Jan Łukasiewicz, Tadeusz Kotarbiński, and Józef Maria Bocheński.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2019, 67, 1; 35-63
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On Certain Values of the Lvov-Warsaw School and Logical Culture: Towards Challenges of Contemporaneousness
    Autorzy:
    Wybraniec-Skardowska, Urszula
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38424331.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
    Tematy:
    Lvov-Warsaw School
    values
    science
    logical culture
    education
    Jan Łukasiewicz
    Tadeusz Czeżowski
    Tadeusz Kotarbiński
    Opis:
    This article explores the question of how the members of the Lvov-Warsaw School promoted values that can be regarded as components of so-called logical culture. The author argues that these values are strictly connected with science. With references to Łukasiewicz, Czeżowski, and Kotarbiński,the article explores how values shape the logical culture and determines society as directed towards values. The article connects the meta-philosophical perspective with the philosophical one.
    Źródło:
    Filozofia Nauki; 2022, 30, 1; 53-66
    1230-6894
    2657-5868
    Pojawia się w:
    Filozofia Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On Good Mental Work: Techniques of Mental Work as a Subject of Pragmatic Logic in the Lvov-Warsaw School
    Autorzy:
    Będkowski, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38424589.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
    Tematy:
    postulate of good work
    techniques of mental work
    praxeology
    pragmatic logic
    Lvov-Warsaw School
    Opis:
    Kazimierz Twardowski was renowned as an outstanding philosopher, teacher, and organizer of academic life. No less famous was his style of work, depicted in many recollections of his students. In the paper, I present three aspects of good mental work: a) stoic inspiration for Kazimierz Twardowski’s style of work, b) the place of the techniques of mental work in the program of pragmatic logic according to the views of Kazimierz Ajdukiewicz and Tadeusz Kotarbiński, and c) selected contemporary approaches consistent with the direction provided by the Lvov-Warsaw School. By exploring a new perspective in the study of good mental work by linking it to the ancient philosophy of life as well as to the most recent developments in the theory of good mental work, the paper reveals unexplored insights into the tradition of the Lvov-Warsaw School, demonstrating its significance, depth, and relevance to modern times.
    Źródło:
    Filozofia Nauki; 2022, 30, 1; 95-113
    1230-6894
    2657-5868
    Pojawia się w:
    Filozofia Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Exponent of intellect products of good taste. Obituary for Professor Jerzy Pelc (30.09.1924, Warsaw – 2.06.2017, therein)
    Autorzy:
    Jadacki, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/704490.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Jerzy Pelc
    assertion
    fiction
    form
    functional semiotics
    ideology
    logical semiotics
    Lvov-Warsaw School
    metaphor
    motive
    Opis:
    Professor Jerzy Pelc was the creator and long-time manager of the Department of Logical Semiotics, University of Warsaw. He also founded the Polish Society of Semiotics. He published six own books, among others Studies in Functional Logical Semiotics of Natural Language (1971; in English); he edited also dozens of volumes of Semiotic Studies and Library of Semiotic Thought.  As Kotarbiński, his master, and Twardowski, the master of his master, Professor Pelc was a radical rationalist. This radical rationalism has linked him to atheism, anti-communism, a distance to politics, and a frown on the falsehood of public life. He was a great patriot – in his life and in his work. He considered himself a successor of the Lvov-Warsaw School tradition. In the field of metaphysics, Professor Pelc combined theoretical minimalism with anti-rationalist attitudes, including the postulate of precision and the requirement of criticism. The main field of his interest was logical – and broader: theoretical – semiotics. He advocated and largely developed the functional concept of signs. To traditional paradigms of research: historical, teleological, causal and prognostic ones – Professor Pelc has added a semiotic paradigm, determined by the question “What does it mean that p?”. Referring to the interdisciplinary fashion for interdisciplinary research, he conducted an analysis of the notion of interdisciplinarity. In ontology, he analyzed the notions of object and causality. In his approach, aesthetics was treated form a semiotic point of view: he sought mainly ways to logically rewrite its terminology. In particular, he reconstructed the main aesthetic notions: form and ideology (of literary works), theme, motive, metaphor and (literary) fiction – as well as semiotic notions essential to the description of literary arts, namely the notions of assertion and intensionality. In the field of ethics, Professor Pelc declared himself as an advocate of the ideal of trustworthy guardian, which he took over from his teacher, Kotarbiński. In metaethics, he analyzed the notions of norm, evaluation and humanity. A master of Polish: beautiful Polish – he was certainly a true humanist.
    Źródło:
    Nauka; 2017, 4
    1231-8515
    Pojawia się w:
    Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pojęcia symbolu i alegorii w wybranych pracach przedstawicieli szkoły lwowsko-warszawskiej
    The concept of symbol and alegory in selected works of representatives of Lvov-Warsaw School
    Autorzy:
    Horecka, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012652.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    symbol
    alegoria
    polska filozofia analityczna
    szkoła lwowsko-warszawska
    allegory
    Polish analytical philosophy
    Lvov-Warsaw School
    Opis:
    The aim of the article is to put forward and analyze the concepts of symbol and allegory developed by chosen representatives of the Lvov-Warsaw School, in particular Kazimierz Twardowski, Wladyslaw Witwicki, Stanislaw Ossowski, Mieczyslaw Walfisz-Wallis, Leopold Blaustein and Izydora Dąmbska. Whilst defining symbols in science and technology does not present any difficulty for the representatives of the School, defining symbols in art is a challenge. The analysis of papers of School’s members in the domain of art theory and semiotics shows the evolution of the concept of symbol.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2016, 6(9); 71-92
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Putting analysis and construction of concepts into its righteous position
    Autorzy:
    Grądzka, Ewelina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1943077.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    Lvov-Warsaw School
    analysis of concepts
    conceptual engineering
    Alfred Tarski
    Kazimierz Ajdukiewicz
    Tadeusz Kotarbiński
    Kaziemierz Twardowski
    Opis:
    Analytic description, according to members of the Lvov-Warsaw School (LWS) like  Czeżowski, Ajdukiewicz, Ossowska, Tarski is a powerful and an indispensable tool, not only in philosophy but also in any natural science – in psychology especially. It should be equally respected together with empirical analysis and even it is recommended that it should precede any further research. Therefore the book Analiza i konstrukcja: o metodach badania pojęć w Szkole Lwowsko-Warszawskiej [Analysis and construction: on the methods of researching concepts in the Lvov-Warsaw School] can be recommended to philosophers as well as scientists.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2021, 71; 155-173
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tadeusz Pawłowski o wieloznaczności wyrażeń
    Tadeusz Pawłowski on the ambiguity of expressions
    Autorzy:
    Chybińska, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/15010674.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
    Tematy:
    ambiguity
    amphiboly
    correctness of terminology
    defect
    Lvov‑Warsaw School
    amfibolia
    poprawność terminologii
    Szkoła Lwowsko‑Warszawska
    wada
    wieloznaczność
    Opis:
    Głównym celem artykułu jest rekonstrukcja ujęcia wieloznaczności przedstawionego w pracy Tadeusza Pawłowskiego Tworzenie pojęć w naukach humanistycznych (1986) oraz systematyzacja i analiza tej propozycji. Ze względu na to, że Pawłowski był uczniem Tadeusza i Janiny Kotarbińskich oraz zajmował się kwestiami metodologicznymi dotyczącymi języka nauki (i naukowo rozumianej filozofii), tłem rozważań jest tradycja Szkoły Lwowsko-Warszawskiej. W artykule zostają sformułowane pewne uwagi dotyczące koncepcji Pawłowskiego, jak również kilka innych obserwacji na temat zjawiska wieloznaczności.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2022, 2; 43-61
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geneza koła krakowskiego
    The genesis of the Cracow circle
    Autorzy:
    Tkaczyk, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/430890.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Cracow circle
    Lvov-Warsaw School
    methodology of theology
    new scholasticism
    koło krakowskie
    szkoła lwowsko-warszawska
    metodologia teologii
    neoscholastyka
    Opis:
    This paper is devoted to exploring the cultural background of the manifesto of the Cracow Circle, a philosophical group consisting of Józef Maria Bocheński, O.P., Jan Franciszek Drewnowski, Rev. Jan Salamucha and Bolesław Sobociński. The group was mentored by Jan Łukasiewicz and Rev. Konstanty Michalski. The manifesto of the Cracow Circle aimed to apply the programme of the Lvov-Warsaw School to Catholic theology and philosophy. Within the school, special emphasis was placed on Łukasiewicz’s version of the programme. The amendments to be carried out concerned: (a) refurbishing philosophical language to meet all the conditions of proper scientific discourse, (b) incorporating mathematical logic, (c) upgrading semiotics and methodology, and (d) using formal methods in philosophy. Four groups of circumstances are analysed as the milieu of the Cracow Circle at the beginning of the 20th century and in direct relation to the influential activities of its four founders: (a) esprit de l’époque, (b) state of philosophy, (c) state of logic, and (d) state of theology.
    Artykuł poświęcony jest charakterystyce kulturowego tła manifestu koła krakowskiego i jego zespołu, który stanowili: Józef Maria Bocheński OP, Jan Franciszek Drewnowski, ks. Jan Salamucha oraz Bolesław Sobociński, i który był wspierany przez Jana Łukasiewicza i ks. Konstantego Michalskiego. Manifestem koła była aplikacja programu szkoły lwowsko-warszawskiej do katolickiej teologii i filozofii. W tym przedsięwzięciu szczególną rolę odegrała Łukasiewicza wersja programu. Do zastosowanych środków należały: (a) odnowienie języka tak, aby spełniał on wszystkie warunki właściwego dyskursu naukowego, (b) recepcja logiki matematycznej, (c) uwspółcześnienie semiotyki i metodologii oraz (d) wykorzystanie metod formalnych. Analizowane są cztery grupy okoliczności będące środowiskiem koła krakowskiego: (a) esprit de l’époque, (b) sytuacja w filozofii, (c) sytuacja w logice i (d) sytuacja w teologii – na początku XX wieku – w bezpośrednim związku z decydującymi działaniami czterech założycieli koła.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2019, 55, 2; 9-39
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bolesław Miciński i Stanisław Ignacy Witkiewicz. Z dziejów intelektualnej i artystycznej przygody
    Bolesław Miciński and Stanisław Ignacy Witkiewicz: From the History of an Intellectual and Artistic Journey
    Autorzy:
    Zajączkowski, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2097320.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    psychoanaliza
    estetyka
    Czysta Forma
    szkoła lwowsko-warszawska
    esej filozoficzny
    psychoanalysis
    aesthetics
    Pure Form
    Lvov–Warsaw school
    philosophical essay
    Opis:
    Artykuł omawia wzajemne kontakty i wspólnotę myśli dwóch wybitnych pisarzy i filozofów Bolesława Micińskiego i Stanisława Ignacego Witkiewicza (Witkacego), którzy mimo dużej różnicy wieku byli blisko zaprzyjaźnieni. Podejmowane przez nich problemy odsyłają do międzywojennej atmosfery filozoficznej w Polsce i w Europie, a także do ożywionych dyskusji w gronie krytyków literackich i awangardowych pisarzy. Witkiewicz jako pierwszy Polak zapoznał się z psychoanalizą i znacznie wpłynął na jej znajomość u Micińskiego, choć ich sposoby rozumienia teorii Freuda wyraźnie się rozeszły. Miciński był też gorącym zwolennikiem teorii Czystej Formy, realizatorem jej założeń w swojej twórczości i rzecznikiem unaukowienia krytyki literackiej poprzez jej mocne osadzenie w filozofii. Witkacy patronował jego poglądom estetycznym wyłożonym najpełniej w nieopublikowanej pracy magisterskiej Rzeczywistość i jej deformacja w sztuce (1937) napisanej pod kierunkiem Władysława Tatarkiewicza. Obaj zdecydowanie opowiadali się przeciw wszelkiemu redukcjonizmowi w filozofii; byli przeciwnikami fizykalizmu Koła Wiedeńskiego oraz antymetafizycznego nastawienia szkoły lwowsko-warszawskiej. Zwłaszcza Miciński dostrzegał słabość myśli analitycznej i poszukiwał dla filozofii formy bardziej pojemnej. W końcowym okresie twórczości Micińskiego stanął w wyraźnej opozycji wobec totalitaryzmu i mechanizacji życia, co było znamienne również dla Witkacego. Dla autora Portretu Kanta Witkiewicz był z pewnością mistrzem w dziedzinie filozofii, wciąż jednak pozostaje otwarte pytanie, ile od swego młodszego przyjaciela zaczerpnął autor Szewców?
    This article describes mutual contacts and shared ideas of two outstanding writers and philosophers, Bolesław Miciński and Ignacy Witkiewicz (Witkacy), who despite a significant age difference were close friends. The philosophical problems they raised relate to the interwar intellectual atmosphere in Poland and Europe as well as lively discussions among literary critics and avantgarde writers. Witkiewicz was the first Pole to become acquainted with psychoanalysis; he made it significantly more familiar to Miciński, although their interpretations of Freud’s theory clearly diverged. Miciński was also a strong supporter of the Pure Form theory and realized its propositions in his works. He was also an advocate of a scientific approach to literary criticism through its firm grounding in philosophy. Witkacy was also a patron of his aesthetic views which were most fully set forth in an unpublished thesis, Reality and its Deformation in Art (1937), written under Władysław Tatarkiewicz’s supervision. They were both strongly opposed to any reductionism in philosophy; they were opponents of Vienna Circle physicalism and the anti-metaphysical approach of the Lvov–Warsaw school. In particular, Miciński saw the weakness of analytical thought and sought a more capacious form for philosophy. The final period of Miciński’s work shows a strong objection to totalitarianism and a mechanization of life which was also characteristic of Witkacy. For the author of A Portrait of Kant, Witkiewicz was surely a master of philosophy, but the question of how much was borrowed from the younger colleague by Witkacy, the author of The Shoemakers, remains open.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 2; 207-226
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O PSYCHOLOGICZNEJ I WOJENNEJ MISJI TWÓRCY SZKOŁY LWOWSKO-WARSZAWSKIEJ
    On psychological and war mission of the founder of the Lvov-Warsaw School
    Autorzy:
    Rzepa, Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/564847.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    założyciel Szkoły Lwowsko-Warszawskiej
    misja psychologiczna
    misja wojenna
    the founder of the Lvov-Warsaw School
    psychological mission
    war mission
    Opis:
    W artykule omówiono podwójną misję, która została idealnie spełniona przez Kazimierza Twardowskiego, założyciela Szkoły Lwowsko-Warszawskiej. Swoją misję psychologiczną Twardowski realizował przez całe życie, podczas gdy misja wojenna trwała trzy lata (1914–1917), kiedy to pełnił on funkcję rektora Uniwersytetu Lwowskiego. Opisy obu misji poprzedza krótki rys biograficzny Kazimierza Twardowskiego.
    The double mission, ideally fulfilled by Kazimierz Twardowski, the founder of the Lvov-Warsaw School, is discussed in the article. Twardowski fulfilling his psychological mission all his life while the war mission lasted three years (1914–1917), when he was carrying out the role of the president (rector) of the Lvov University. A short biography of Kazimierz Twardowski precedes the descriptions of those missions.
    Źródło:
    Studia Psychologica; 2016, 16, 1; 47-69
    1642-2473
    Pojawia się w:
    Studia Psychologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Philosophy in science: A name with a long intellectual tradition
    Autorzy:
    Polak, Paweł Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/690848.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    Michael Heller
    philosophy in science
    metaphilosophy
    analytic philosophy
    Lvov-Warsaw School
    non-foundational philosophy
    interdisciplinary research
    science and religion
    Opis:
    This paper presents Michael Heller’s notion of “philosophy in science” and re-introduces Michael Heller’s classical text that first presented this concept of philosophy entitled How is “philosophy in science” possible?. The paper discusses the historical context of Heller’s idea as it emerged from the discussions and works of the Krakow philosophical scene and discusses the basic tenants of this philosophy, its analytic character, the role of intellectual tradition in the development of this philosophy, and the critical role played by an interdisciplinary dialogue between philosophy, science, and theology. Despite the idea of philosophy in science having emerged about 40 years ago, this concept still inspires and fuels innovative research. The notion of “philosophy in science” lies at the foundations of the philosophy published in two journals: Philosophical Problems in Science (Zagadnienia Filozoficzne w Nauce) and Philosophy in Science.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2019, 66; 251-270
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Philosophical controversy: positivism or metaphysics
    Filozoficzny spór: pozytywizm albo metafizyka
    Autorzy:
    Kleszcz, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2097160.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    philosophy and science
    metaphysics
    Lvov-Warsaw School
    positivism
    scientism
    Bogusław Wolniewicz
    filozofia a nauka
    metafizyka
    Szkoła Lwowsko-Warszawska
    pozytywizm
    scjentyzm
    Opis:
    Pozytywizm jest rodziną kierunków filozoficznych wysoko ceniących naukę i poznanie naukowe. Charakterystyczne dla pozytywizmu są tezy, że jedynie nauka dostarcza poznania wartościowego oraz że filozofia nie ma metody innej niż naukowa. Zamiarem pozytywistów było usunięcie metafizyki z obszaru filozofii. Profesor Bogusław Wolniewicz, jeden z bardziej oryginalnych polskich filozofów analitycznych drugiej połowy XX wieku, był stanowczym przeciwnikiem antymetafizycznych tendencji w filozofii. Autor omawia i poddaje dyskusji problem relacji nauki i filozofii oraz stanowisko Wolniewicza i jego argumenty skierowane przeciwko pozytywizmowi i scjentyzmowi.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2018, 3; 199-222
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Naukowa filozofia Koła Krakowskiego
    Scientific philosophy of the Cracow Circle
    Autorzy:
    Wolak, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/690574.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    Cracow Circle
    Lvov-Warsaw School
    logic in theology
    science and religion
    Jan Salamucha
    Józef Maria Bocheński
    Franciszek Drewnowski
    Bolesław Sobociński
    Opis:
    The Cracow Circle was a group of four Polish philosophers and logicians (Salamucha, Bocheński, Drewnowski, Sobociński) connected with Lvov-Warsaw School. They tried to apply the modern logic to a Christian thought. This application first needed explication what the mathematical logic really is-not a science connected with the Aristotelian abstraction of the second degree but formal science unnecessary in a strict reasoning and defining. Then they showed how important was always exactness in Christian thought and wrote some papers in which the modern logic was used in different issues (maybe the most famous was Salamucha’s analysis of Thomas’ proof ex motu of the existence of God). Cracow Circle was also strongly interested in relations between science and religion, they tried to show and explore new ways to develop Christian, especially catholic, views of the world, philosophy and theology. Very interesting was Drewnowski’s philosophical program and its applications in various problems in philosophy, theology, sociology etc.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2005, 36; 97-122
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kazimierz Twardowski jako wzór osobowy nauczyciela akademickiego
    Kazimierz Twardowski as a Personal Model of an Academic Teacher
    Autorzy:
    Zegzuła-Nowak, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20311471.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Kazimierz Twardowski
    personal model
    scientific style of philosophizing
    pedagogical authority
    Lvov and Warsaw school
    Opis:
    The main aim of the article is a justification and attempt to prove the rightness of the thesis that personal features and teaching, educational and pedagogical activity of Kazimierz Twardowski constitute the example of teaching attitude which may be set as a personal model for modern team of academic teachers. The attitude of Kazimierz Twardowski proves that the work of a teacher treated as a life mission is a kind of social service contributing to development of culture and science. For the work of an academic teacher should be based on realizing of the values, ideals and attitudes socially desired, otherwise the society is threatened with not only stagnation or degradation of science but also arising and developing of attitudes which are socially harmful.
    Źródło:
    Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym; 2012, 15; 181-191
    1899-2226
    2353-4869
    Pojawia się w:
    Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rekonstrukcja pojęć w Szkole Lwowsko-Warszawskiej. Teoria i praktyka
    Reconstruction of Concepts in the Lvov–Warsaw School: Theory and Practice
    Autorzy:
    Brożek, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2097317.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Szkoła Lwowsko-Warszawska
    analiza pojęć
    rekonstrukcja pojęć
    Kazimierz Twardowski
    Jan Łukasiewicz
    Alfred Tarski
    przyczyna
    prawda
    Lvov–Warsaw School
    conceptual analysis
    reconstruction of concepts
    cause
    truth
    Opis:
    Pojęcia były zawsze jednym z najważniejszych obiektów badań filozoficznych. Szczególnie duży wkład do teorii analizy pojęć wnieśli przedstawiciele polskiej gałęzi XX-wiecznej filozofii analitycznej, czyli Szkoły Lwowsko-Warszawskiej. Badaniom filozoficznym w tej szkole przyświecał postulat jasności myślenia i mowy. Analiza i doskonalenie pojęć oraz języka filozoficznego jako ich nośnika były naturalnym wyrazem programu metodologicznego, jaki formacji tej nadał jej założyciel, Kazimierz Twardowski. W artykule przedstawiona jest procedura rekonstrukcji pojęć, stosowana powszechnie w szkole Twardowskiego. Okazuje się, że pomimo głębokich niekiedy różnic między poszczególnymi przedstawicielami SLW (wyrażających się chociażby w opozycji psychologizm–logicyzm) da się wskazać pewne rysy wspólne prowadzonych w szkole badań nad pojęciami. Są to przede wszystkim moment kategorialny i moment konstrukcyjny, ze względu na który całą procedurę najlepiej określić właśnie jako „rekonstrukcję”. Bliżej zostały omówione dwa przykłady rekonstrukcji pojęć: praca Jana Łukasiewicza dotycząca pojęcia przyczyny oraz wyniki Alfreda Tarskiego dotyczące pojęcia prawdy.
    Concepts have always been one of the most important objects of philosophical investigations. A special contribution to the theory of conceptual analysis was made by the representatives of the Lvov–Warsaw School, representing the Polish branch of analytic philosophy. Philosophical research in this school was governed by the postulate of clarity of thought and speech. Analysis and improvement of concepts and the existing philosophical language as the carriers of these concepts naturally expressed the methodological program proposed by the founder of the School, Kazimierz Twardowski. In the article, the procedure of reconstructing concepts is presented as it was commonly applied in Twardowski’s School. Although the differences between individual school members were sometimes significant (reflected e.g. in the psychologism–antipsychologism opposition), one may indicate some common elements of conceptual research. These are, first of all, the categorial element and the constructive element, because of which the procedure in question is called “reconstruction”. Two examples of the reconstruction of concepts are examined closer: Łukasiewicz’s work on the concept of cause and Tarski’s results concerning the concept of truth.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 2; 155-179
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pomiędzy filozofią a ideologią
    Between Philosophy and Ideology Disputes on Philosophy in the Post-war Polish Science
    Autorzy:
    Konstańczak, Stefan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/665164.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    szkoła lwowsko-warszawska
    ideologia marksistowska
    I Kongres Nauki Polskiej
    sowietyzacja nauki polskiej
    a
    Lvov-Warsaw school
    Marxist ideology
    I Congress of Polish Science
    sovietization of Polish science
    Opis:
    The article presents the situation of Polish philosophy in the post-war period, when there was an attempt to dominate science by Marxists. The culmination of this process happened during the session of the First Congress of Polish Science (29.06-2.07.1951). The Congress had a symbolic meaning for the Polish philosophy because along with the Congress independent philosophical magazines were closed, pre-war professors were dismissed, and also a social scientific movement was liquidated. The state authorities considered philosophy, next to law and history, as disciplines which were essential for the promotion of Marxist ideology. As a result, the pre-war research and didactic professors at universities were replaced by “educated Marxists”, for whom philosophy was only a discipline which served for ideological tasks. For many years it changed the way of practicing philosophy in Poland, the consequences of which can be felt to this day.
    Artykuł prezentuje sytuację w polskiej filozofii w okresie powojennym, gdy miała miejsce próba zdominowania nauki przez marksistów. Kulminacja tego procesu przypadła podczas obrad I Kongresu Nauki Polskiej (29.06 - 2.07.1951 r.). Kongres miał znaczenie symboliczne dla filozofii polskiej, gdyż wraz z jego przeprowadzeniem zamknięto niezależne czasopisma filozoficzne, odsunięto od dydaktyki przedwojenną kadrę profesorską, zlikwidowano także społeczny ruch naukowy. Władze państwowe uznały bowiem wówczas filozofię obok prawa i historii, za dyscypliny kluczowe dla propagowania ideologii marksistowskiej. W efekcie przedwojenne kadry naukowo-dydaktyczne w uczelniach wyższych zostały zastąpione przez „wykształconych marksistów”, dla których filozofia była tylko dyscypliną usługową wypełniającą zadania ideologiczne. Na wiele lat zmieniło to sposób uprawianiu filozofii w Polsce, czego konsekwencje odczuwa się po dzień dzisiejszy.
    Źródło:
    Folia Philosophica; 2017, 38
    1231-0913
    2353-9445
    Pojawia się w:
    Folia Philosophica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prawda i wolność jako aksjologiczne fundamenty uprawiania nauki w szkole lwowsko-warszawskiej
    Autorzy:
    Zegzuła-Nowak, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/643985.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Werte
    axiologische Dimension der Wissenschaft
    Lemberg-Warschau-Schule
    Wahrheit und Freiheit in der Wissenschaft
    axiological dimension of science
    Lvov-Warsaw School
    truth and freedom in science
    wartości
    aksjologiczny wymiar nauki
    szkoła lwowsko-warszawska
    prawda i wolność w nauce
    Opis:
    Der Artikel stellt  den Beitrag der Vertreter der Lemberg-Warschau-Schule zur Bestimmung der axiologischen Dimension der Wissenschaft dar. In der Verbreitung philosophischer Kultur und im Hinweisen auf beständige axiologische Fundamente hegten sie Hoffnungen, Patriotismus und Gefühl der Nationalgemeinschaft zu wecken. Sie behaupteten auch, dass sich die Wissenschaft nicht auf eine unbeschränkte und unkontrollierte Art entwickeln darf, sollte sie der Menschheit dienen. Neben der Bestimmung des meritorisch-methodologischen Rahmens war es daher für sie wichtig, den axiologischen Rahmen für das Betreiben der Wissenschaft festzulegen. Sie hatten keine Zweifel, dass sich in der Wissenschaft Werte verwirklichen sollten. In der Wissenschaft mit starken und klar bestimmten axiologischen Fundamenten erblickten sie folglich einen Weg, der nicht allein zur Verbesserung des menschlichen Lebens, sondern auch zur inneren Entwicklung des Menschen führte. Die Sendung eines Wissenschaftlers soll daher auf der Treue gegenüber bestimmten Werten beruhen, vor allem gegenüber der Wahrheit und Freiheit, die der wissenschaftlichen Tätigkeit den Status eines bedeutsamen und zugleich autonomen Bereichs der menschlichen Tätigkeit verleiht.
    The contribution is discussed of the Lvov-Warsaw School (LWS) in determining the axiological dimension of science. By promoting philosophical culture and solid axiological foundations, the School members aspired to imbue the spirit of patriotism and a sense of national community in society. They believed that if science is to serve humanity, it should not develop in an infinite and recalcitrant way. Apart from defining substantive and methodological directives, the LWS scholars regarded it important to draw up axiological frameworks of scientific studies to define their proper tasks and protect them against depreciating factors. Science, in their view, should promote and develop values. As they saw it, science based on clearly defined axiological foundations should not only seek to improve man’s living, but also develop his inner life. Hence, the scholar’s mission should adhere to set values, in particular truth and freedom, imbuing scientific work with the status of crucial and at the same time autonomous field of human activity.
     Artykuł prezentuje wkład reprezentantów szkoły lwowsko-warszawskiej dotyczący określenia aksjologicznego wymiaru nauki. W krzewieniu kultury filozoficznej oraz wskazywaniu trwałych fundamentów aksjologicznych pokładali oni nadzieje na rozbudzenie w społeczeństwie patriotyzmu oraz poczucia wspólnoty narodowej. Twierdzili też, że jeśli nauka ma służyć ludzkości, to nie może rozwijać się w sposób nieograniczony i niekontrolowany. Stąd obok określenia dyrektyw merytoryczno-metodologicznych, ważne było dla nich także określenie aksjologicznych ram uprawiania nauki, które miałyby strzec jej przed czynnikami ją deprecjonującymi i wyznaczać dlań słuszne cele. Nie mieli zatem wątpliwości, że w nauce powinny urzeczywistniać się wartości.W nauce o mocnych i jasno określonych fundamentach aksjologicznych upatrywali oni zatem, nie tylko drogi zmierzającej do poprawy życia ludzkiego, ale także wewnętrznego rozwoju człowieka. Misją uczonego zatem powinna być wierność określonym wartościom, przede wszystkim prawdzie i wolności, nadającym działalności naukowej status doniosłej i zarazem autonomicznej sfery aktywności ludzkiej.
    Źródło:
    Kultura i Wartości; 2019, 28
    2299-7806
    Pojawia się w:
    Kultura i Wartości
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polskie dwudziestowieczne dyskusje dotyczące racjonalności
    Polish 20th-Century Discussions of Rationality
    Autorzy:
    Kleszcz, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2097316.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    filozofia polska XX wieku
    spory o racjonalność poznawczą
    Kazimierz Twardowski
    Szkoła Lwowsko-Warszawska
    Roman Ingarden
    Henryk Elzenberg
    Leszek Kołakowski
    Marian Przełęcki
    spory o binarność racjonalności
    spory o kryteria racjonalności
    uzasadnianie racjonalności
    Polish 20th-century philosophy
    dispute over cognitive rationality
    Lvov–Warsaw School
    disputes over binary nature of rationality
    criteria of rationality
    justification of rationality
    Opis:
    Artykuł przedstawia dwudziestowieczne polskie dyskusje filozoficzne dotyczące racjonalności, w szczególności w kontekście poznawczym. Omawiane są stanowiska wielu uczonych, począwszy od Kazimierza Twardowskiego i założonej przezeń Szkoły Lwowsko-Warszawskiej do myślicieli okresu powojennego: Leszka Kołakowskiego i Mariana Przełęckiego. W części drugiej poddane są dyskusji i analizie trzy kwestie systematyczne, dotyczące racjonalności przekonań: problem ich binarności, kryteriów racjonalności oraz zagadnienie uzasadnienia jej wyboru.
    The article presents twentieth-century Polish philosophical discussions of rationality, especially in the cognitive context. Discussed are diverse viewpoints, from those presented by Kazimierz Twardowski, the Lvov–Warsaw School founded by him to those of post-war thinkers: Leszek Kołakowski and Marian Przełęcki. In the second part, three systematic issues concerning the rationality of beliefs are discussed and analyzed: the problem of their binary nature, rationality criteria, and the issue of justifying the choice of rationality.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 2; 129-153
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Retoryka dominacji – polityczne sterowanie nauką
    Rhetoric of domination – political steering of science
    Autorzy:
    Konstańczak, Stefan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/577498.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    nauka polska po II wojnie światowej
    I Kongres Nauki Polskiej
    szkoła lwowsko-warszawska
    marksizm
    etatyzacja nauki polskiej
    Polish science after World War II
    Ist Congress of Polish Science
    Lvov and Warsaw School
    Marxism
    state control of Polish science
    Opis:
    Na przykładzie polskich doświadczeń z końca lat 40-tych XX w. autor prezentuje drogę, na której sfera nauki może zostać podporządkowana władzy państwowej. Artykuł jest zatem także prezentacją sytuacji w polskiej nauce w trakcie przygotowań do I Kongresu Nauki Polskiej, który miał miejsce 29.06 – 2.07.1951 r. Na podstawie zachowanej korespondencji i wspomnień głównie przedstawicieli filozoficznej Szkoły Lwowsko-Warszawskiej autor przedstawia zastosowane przez ówczesnych polityków sposoby manipulowania naukowcami i instytucjami nauki dla osiągnięcia doraźnych korzyści politycznych. W konkluzji autor ocenia długofalową skuteczność zastosowanych działań oraz zastanawia się, czy podobne działania można zastosować również obecnie.
    The author presents the way how the area of science might be subordinated to state authority on the basis of Polish experience at the end of 40’s of XXth century. Therefore, the article is also a presentation of the situation in Polish science while preparing for the Ist Congress of Polish Science which took place between June 29th and July 2nd 1951. Based on preserved letters and memories of mainly representatives of philosophical Lvov and Warsaw School, the author presents the ways of manipulating of scientists and institutions of science used by politicians of that time to reach immediate political benefits. In conclusion the author evaluates long-term effectiveness of the used activities and wonders if similar activities might also be applied nowadays.
    Źródło:
    Zagadnienia Naukoznawstwa; 2013, 49, 2(196); 101-115
    0044-1619
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Naukoznawstwa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-32 z 32

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies