Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Gaz łupkowy" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-100 z 100
Tytuł:
,,Gaz łupkowy – szansa czy zagrożenie?’’. Konferencja naukowa na Wydziale Prawa i Administracji UAM. Poznań, 17 listopada 2011 r.
Autorzy:
Lissoń, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693840.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
gaz łupkowy
Opis:
.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2012, 74, 1; 250-251
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podstawy metody wydobycia gazu z łupków sprzężonej z magazynowaniem C02
Autorzy:
Niezgoda, Tadeusz (1948- ).
Miedzińska, Danuta.
Sławiński, Grzegorz (nauki techniczne).
Kędzierski, Piotr (nauki techniczne).
Małek, Ewelina.
Współwytwórcy:
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego (Warszawa). pbl
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Warszawa : Wojskowa Akademia Techniczna
Tematy:
Gaz łupkowy
Łupki (skały)
Opis:
Bibliogr. s. 127-134 oraz bibliogr. do załącznika s. 155-156.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Wybrane problemy wydobycia gazu łupkowego
Selected issues of shale gas exploitation
Autorzy:
Michałowski, M.
Tora, B.
Čablík, V.
Černotová, L
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819326.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
gaz ziemny
gaz łupkowy
niekonwencjonalne złoża gazu
wydobycie
Opis:
Gaz ziemny uznawany za najbardziej ekologiczny z nośników energii jest coraz szerzej wykorzystywany w sektorach energetycznym oraz przemysłowych całego świata w tym Polski. Prognozy mówią, że wprzeciągu kilku dekad jego zasoby zostaną wyczerpane. Gaz łupkowy zaliczany jest do złóż niekonwencjonalnych, zalegających w trudno dostępnych (na głębokości od 0,5 do 4 km) basenach sedymentacyjnych w zamkniętych skałach. Dostęp do nich był utrudniony z uwagi na ograniczenia techniczne i wysokie koszty eksploatacji. Obecnie w obliczu wzrostu cen gazu konwencjonalnego i wzrostu popytu na gaz, rośnie zainteresowanie państw i koncernów paliwowych eksploracją tych złóż. W Polsce - według szacunków Państwowego Instytutu Geologicznego -może występować ok 38,1 mld m3 gazu łupkowego [14, 16]. Gdyby te informacje się potwierdziły Polska ma szansę stać się ważnym producentem gazu ziemnego, zmieniając swoją dotychczasową pozycję na rynku i strukturę wykorzystania surowców energetycznych.
Natural gas is considered to be the one of the most ecological sources of energy. Natural gas is more and more often used in energy and industrial sectors around the world, including Poland. Forecasts suggest that within a few decades of natural gas resources will be exhausted. Shale gas is considered to be an unconventional resource. It is deposited in hard to access sedimentary basins (at a depth of 0.5 to 4 km). Access to shale gas was difficult due to technical limitations and high costs. Conventional gas price increases and gas demand is growing so there is more interest by the state and fuel companies in the shale gas exploitation. In Poland according to estimates by consulting companies resources of shale gas could be from 1.5 to even 3 trillion m3. If this is confirmed Poland has a chance to become one of the largest exploiters and exporters of natural gas, changing its current market position and pattern of energy resources use.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2012, Tom 14; 866-874
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gaz łupkowy - niekonwencjonalny gaz ziemny
Shale gas - unconventional natural gas
Autorzy:
Machowska, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1286631.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego. Zakład Wydawniczy CHEMPRESS-SITPChem
Tematy:
gaz łupkowy
gaz ziemny
shale gas
natural gas
Opis:
Konieczność zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego w Europie i na świecie, a także rozwój technologii górnictwa, zwróciło uwagę na niekonwencjonalne złoża gazu ziemnego, w szczególności łupkowego. Na podstawie danych geologicznych i analizy potencjału gazowego, ocenia się, że znaczne złoża tego gazu występują na terenie Polski. Jednak technologia wydobycia gazu niekonwencjonalnego wymaga badań geologicznych geochemicznych i środowiskowych.
The need to ensure energy security for Europę and the world, and development of mining technologies has drawn attention to unconventional natural gaś deposits, in particular the shale gaś. Basing on the geological data and the gaś potential analysis, it is assessed mat there arę considerable deposits of shale gaś on the territory of Poland. However, the technology of mining unconventional gaś reąuires superb geological, geochemical and environmental survey.
Źródło:
Chemik; 2011, 65, 10; 954-959
0009-2886
Pojawia się w:
Chemik
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
OIL-GAS AGH 2011
Autorzy:
Nagy, S.
Wysocki, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/364685.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
gaz łupkowy
konferencja
nafta
conference
oil
shale gas
Opis:
8-10 czerwca 2011 r. w murach Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, na Wydziale Wiertnictwa, Nafty i Gazu, odbyła się XXII Międzynarodowa Konferencja OIL-GAS AGH 2011. Patronat honorowy nad wydarzeniem objęli: Waldemar Pawlak - wicepremier, minister gospodarki, Aleksander Grad - minister skarbu państwa, dr Henryk Jacek Jezierski - podsekretarz stanu, główny geolog kraju, prof. dr hab. inż. Antoni Tajduś - rektor AGH. Komitetowi Naukowemu przewodniczył prof. zw. dr hab. inż. Jakub Siemek, a Komitetowi Organizacyjnemu - dr hab. inż. Stanisław Nagy, prof. AGH.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2011, 4; 26-28
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Techniczne aspekty pozyskiwania i wydobycia gazu łupkowego
Technology aspects of shale gas getting and exploitation
Autorzy:
Marianowski, J.
Tepler, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/171102.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
gaz łupkowy
wydobycie gazu
shale gas
gas exploitation
Opis:
W artykule przedstawiono energetyczne oraz ekologiczne aspekty spalania paliw kopalnych. Opisano genezę powstawania paliw kopalnych ciekłych i gazowych, w tym gazu łupkowego (shale gas). Sprecyzowano różnice, jakimi charakteryzują się konwencjonalne i niekonwencjonalne złoża gazu ziemnego. Opisano techniki i technologie wykonywania odwiertów kierunkowych. Szczegółowo opisano procedury szczelinowania (fracturing) związane z pozyskiwaniem gazu zalegającego w łupkach. Wyjaśniono, na czym mogą polegać potencjalne zagrożenia związane z udostępnianiem i wydobyciem gazu łupkowego.
The article presents energy and ecology aspects of mined fuel combustion. A genesis of forming of mined fluid and gasses fuels, involving the shale gas has been described. The differences characteristic for conventional and unconventional deposits of natural gas have been defined. The engineering and technologies of operating of directed boreholes were also described. The fracturing procedures connected with getting of gas strata deposition have been given in details. Some potential dangerous conditions connected with the exploitation of shale gas were also explained.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 3-4; 58-66
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gaz łupkowy w Chinach i Indiach: perspektywy rozwoju.
Shale gas in China and India: development perspectives.
Autorzy:
Bieliszczuk, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441308.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera
Tematy:
gaz łupkowy
Chiny
Indie
rozwój
Shale gas
China
India
development
Opis:
Dwa z państw BRIC – Chiny i Indie – w nadchodzących latach zwiększą w bezprecedensowym stopniu swoje zapotrzebowanie na energię. Wraz z odkryciem w tych krajach złóż gazu łupkowego, pojawiła się dla nich szansa na wykorzystanie niekonwencjonalnych zasobów dla zaspokojenie krajowego popytu. Jednak jego wydobycie będzie kosztowne i napotka szereg przeszkód, a amerykański sukces produkcji gazu łupkowego wydaje się w tym przypadku niemożliwy do powtórzenia.
For two of BRIC countries – China and India – the need for energy is going to increase in the coming years to an unprecedented degree. With the discovery in these countries the fields of shale gas, there has appeared hope for meeting the national demand with the use of the unconventional resources. However, the mining will be costly and it will meet a number of obstacles, and the American success in the shale gas production seems in these instances impossible to repeat.
Źródło:
Kultura i Polityka; 2013, 14; 108-121
1899-4466
Pojawia się w:
Kultura i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interpretacja i wizualizacja danych otworowych w utworach niższego paleozoiku obszaru kratonu wschodnioeuropejskiego i karbonu podłoża monokliny przedsudeckiej
Interpretation and visualization of well data in the lower Palaeozoic of the East European Craton and in the Carboniferous of the Fore-Sudetic Homocline basement
Autorzy:
Roman, M. G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075494.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
otwory wiertnicze
gaz łupkowy
tight gas
well logging
shale gas
Opis:
In order to determine the lithological complexes and to evaluate the prospective shale/tight gas zones, analysis of well data and a multi-well correlation have been performed. Over 30 wells were used for the analysis. Lithostratigraphic units have been verified and correlated in the wells. In some of them, TOC (Total Organic Carbon), effective porosity and lithological profiles have been determined after calibration with the laboratory analysis performed on core samples. Vast majority of the gathered data were visualized in 10 correlation lines.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2016, 64, 12; 976--981
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola gazu w bezpieczeństwie energetycznym Polski
The Role of Natural Gas for Polands Energy Security
Autorzy:
Tomczyk, Mariusz
Kościelecki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466227.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Centrum Rzeczoznawstwa Budowlanego Sp. z o.o.
Tematy:
gaz ziemny
gaz łupkowy
bezpieczeństwo energetyczne
natural gas
shale gas
energy safety
Opis:
Gaz ziemny staje się coraz bardziej istotnym surowcem energetycznym na świecie, a rynki gazu należą do najszybciej zmieniających się segmentów globalnego handlu paliwami kopalnymi. Polska obecnie pozyskuje gaz ziemny z własnych złóż gazu oraz poprzez import. W pracy przedstawiono, jak wygląda bezpieczeństwo energetyczne Polski. Wykazano również, że konieczne jest zwiększenie technicznych możliwości pozyskania gazu (gazoport), a także jednoznaczne określenie wielkości niekonwencjonalnych zasobów gazu w Polsce.
Natural gas is becoming an increasingly important energy resource in the world and gas markets are among the fastest-changing segments of the global trade in fossil fuels. Poland currently obtains natural gas from its own gas fields and through imports. The study shows how it looks Polish energy security. It was also shown that it is necessary to increase the technical possibilities of obtaining gas (LNG terminal), and the clear determination of the size of unconventional gas resources in Poland.
Źródło:
Safety & Defense; 2016, 2; 39-53
2450-551X
Pojawia się w:
Safety & Defense
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niemiecki projekt zmiany przepisów w Prawie Wodnym i Prawie Ochrony Środowiska dotyczących zakazu szczelinowania hydraulicznego i monitoringu ryzyka : implikacje do wydobycia gazu z łupków
The draft of changes in theWater Law and the Environmental Law in Germany, regarding prohibition of hydraulic fracturing and risk monitoring: implications to the shale gas extraction
Autorzy:
Mamczar, M.
Jędrysek, M. O.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075341.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
gaz łupkowy
prawo
szczelinowanie
gaz niekonwencjonalny
shale gas
law
hydraulic fracturing
unconventional gas
Opis:
In Germany there is no agreement among politicians and local government officials regarding the safety and economic sense of the exploration and production of shale gas. However Germany does not reject completely the need to invest in the development of this sector. The political parties speak cautiously about the hydraulic fracturing, because they do not want to lose their voters. However, in a country which is in 70% dependent on the import of natural resources, the industry interest in the search for alternatives to Russian gas and oil energy sources increases. It is no secret that after the withdrawal from nuclear power, the German economy has to change its energy profile. Currently, Germany increases the use of coal, but could it have economic sense? Because of green certificates and European trend to reduce the emission of CO2, the Germans do not depart from the investment in shale gas. It is confirmed by the publication of a draft of amending the acts in November 2014. However some part of German society expected much more strict rules, including a total ban on hydraulic fracturing. The German law should, mobilize the Polish Parliament (Sejm) to develop a comprehensive law regulating the mining and geological activity that is in line with EU law.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 7; 391--396
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ wydobycia gazu łupkowego na bezpieczeństwo ekonomiczne Polski
The Impact of Shale Gas Extraction on Polands Economic Security
Autorzy:
Księżopolski, Krzysztof Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/522949.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Ośrodek Analiz Politologicznych
Tematy:
bezpieczeństwo ekonomiczne
bezpieczeństwo energetyczne
gaz łupkowy
zmiany klimatu
polityka energetyczna Polski
Opis:
Artykuł dotyczy wpływu wydobycia gazu łupkowego na bezpieczeństwo ekonomiczne Polski. Przedstawiono zarówno specyfikę wydobycia gazu łupkowego w Polsce, jak i międzynarodowe efekty tej sytuacji dla Rosji, Europy Środkowej i Unii Europejskiej. Duża część artykułu poświęcona jest ekonomicznym aspektom eksploatacji gazu łupkowego. Kwestie środowiska naturalnego oraz działania innych państw mogą być postrzegane jako zagrożenia dla realizacji idei wydobycia gazu łupkowego w Polsce. Wydobycie gazu z łupków może wzmocnić bezpieczeństwo ekonomiczne Polski i jej pozycję międzynarodową.
This paper examines the impact of shale gas on Poland’s economic security. It presents peculiarity of the shale gas extraction in Poland as well as international implication of this fact for Russia, Central Europe and European Union. The big part of paper is focused on economic aspects of shale gas exploitation. The natural environment and politics of other countries could be perceived as threats to the project of shale gas exploitation in Poland. Shale gas could reinforce Polish economic security and strengthen Poland’s position in international relations.
Źródło:
Kwartalnik Naukowy OAP UW "e-Politikon"; 2012, 3; 8-35
2084-5294
Pojawia się w:
Kwartalnik Naukowy OAP UW "e-Politikon"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Perspektywy wykorzystania gazu łupkowego w energetyce Unii Europejskiej
Prospects of the Use of Shale Gas in the EU Power Sector
Autorzy:
Pach-Gurgul, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/438381.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
energetyka
polityka energetyczna
bezpieczeństwo energetyczne
gaz konwencjonalny
gaz niekonwencjonalny
gaz łupkowy
szczelinowanie hydrauliczne
„rewolucja łupkowa”
Opis:
W dyskusjach na temat międzynarodowych rynków gazu oprócz niepewności związanejze zmianami popytu na gaz dominuje kwestia jego wydobycia ze złóż niekonwencjonalnych, w tymz łupków. Pozyskanie i wykorzystanie gazu z łupków w Stanach Zjednoczonych istotnie wpłynęło bowiemna gospodarkę tego kraju i spowodowało spadek jego cen, obniżenie kosztów produkcji orazwzrost konkurencyjności gospodarki i wiele innych efektów określanych mianem „rewolucji łupkowej”.Obecnie w Unii Europejskiej trwa dyskusja nad wykorzystaniem gazu łupkowego w unijnej energetyce.Z jednej strony przytaczane są pozytywne efekty rewolucji łupkowej w Stanach Zjednoczonychi Kanadzie, możliwość zmniejszenia uzależnienia od importu gazu z Rosji a przy tym zwiększeniaswojego bezpieczeństwa energetycznego, z drugiej strony przeciwstawiane są potencjalne zagrożeniadla środowiska naturalnego, w tym możliwości zatrucia wód gruntowych.Artykuł jest próbą znalezienia odpowiedzi na następujące pytania badawcze: Czy w krajach Unii Europejskiej o potencjalnych zasobach gazu łupkowego nastąpi jego wykorzystanie i w jakim zakresie? Jakie efekty „europejska rewolucja łupkowa” może przynieść dla poszczególnych krajów UniiEuropejskiej oraz całego ugrupowania integracyjnego? Czy Unia Europejska włączy wykorzystanie gazu łupkowego w reguły wspólnej polityki energetycznej,czy decyzje w tej kwestii podejmować będzie suwerennie każdy kraj? Wydaje się, iż gaz łupkowy jest również szansą dla unijnej energetyki, jednakże perspektywy jego eksploatacjii wykorzystania zależeć będą przede wszystkim od woli państw członkowskich, ich miksów energetycznych oraz od stanowiska Unii Europejskiej w tej kwestii.
Apart from the uncertainty associated with changes in the demand for gas, the discussion on international gas markets is dominated by the question of gas production from unconventional sources, including shale. Because the acquisition and use of shale gas in the United States had a significant impact on the economy and led to a significant gas prices fall, reduction of production costs and the increase of the economy competitiveness as well as many other effects known as “shale revolution”. European Union is currently absorbed by the discussion of shale gas use in the EU energy sector. On the one hand, there are many positive effects of “shale revolution” in the United States and Canada, the exploitation of shale gas can reduce the dependence on gas imports from Russia and increase energy security. But on the other hand, shale gas is indicated as a potential threat to the environment, including the possibility of groundwater contamination.
Źródło:
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego; 2013, 21; 63-77
2080-1653
Pojawia się w:
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie gazu łupkowego
The importance of shale gas
Autorzy:
Niedziółka, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394519.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
gaz łupkowy
bezpieczeństwo energetyczne
gaz ziemny
wydobycie
shale gas
energy safeness
natural gas
exploitation
Opis:
Gaz łupkowy (shale gas) zaliczany jest do złóż niekonwencjonalnych, zalegających w trudno dostępnych (na głębokości od 0,5 do 4 km) basenach sedymentacyjnych w zamkniętych skałach. Dostęp do nich przez dziesięciolecia był utrudniony z uwagi na ograniczenia techniczne i wysokie koszty eksploatacji. Obecnie w obliczu wzrostu cen gazu konwencjonalnego i wzrostu popytu na gaz rośnie zainteresowanie państw i koncernów paliwowych eksploracją tych złóż. W Polsce - według szacunków firm konsultingowych - może występować nawet od 1,5 do 3 bln m3 gazu łupkowego. Gdyby te informacje się potwierdziły Polska ma szansę stać się jednym z największych producentów i eksporterów gazu ziemnego, zmieniając swoją dotychczasową pozycję na rynku i strukturę wykorzystania surowców energetycznych.
The shale gas known also as unconventional one covers gas resources hidden in difficult to excess (even 4 kilometres deep below earth surface, in sedimentation basin) closed rocks. The access to the shale gas has been impeded for many years due to the technical limitations and high costs of exploitation. Currently in view of increase of prices of conventional gas as well as growth of demand on gas one can observe an increasing interest of states and oil companies to exploit the shale gas fields. In Poland according to different estimations there are fields of shale gas cover from 1.500 trillion up to 3.000 trillion m3. If the above mentioned data are confirmed Poland will have the chance to become one of the biggest producers and exporters of gas. changing its up to date market position as well as structure of usage of energy fuel.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2010, 78; 175-185
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncesje na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż węglowodorów w Polsce w tym shale gas i tight gas
Autorzy:
Zalewska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2066286.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
złoża węglowodorów
gaz łupkowy
gaz uwięziony w szczelinach
hydrocarbon deposits
shale gas
tight gas
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2010, 58, 3; 213-215
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Technologiczne aspekty szczelinowania złóż gazu łupkowego
Technological aspects of shale gas deposits fracturing
Autorzy:
Knez, D.
Śliwa, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300388.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
gaz łupkowy
szczelinowanie hydrauliczne
technologia stymulacji
shale gas
hydraulic fracturing
stimulation technology
Opis:
Artykuł przedstawia technologiczne aspekty operacji szczelinowania hydraulicznego złóż o niskiej przepuszczalnoci. Szczelinowanie znane jest w przemyśle naftowym od 1947 r. Wzrost cen ropy naftowej i gazu ziemnego spowodował znaczny wzrost dofinansowania do badań naukowych. W ostatnich 20 latach udoskonalono technologię konwencjonalnego wiercenia i udostępniania oraz rozwinięto zupełnie nowe metody. Również w zakresie stymulacji otworów wiertniczych poczyniono bardzo duże postępy. Światowe zapotrzebowanie na gaz ziemny wymusiło zagospodarowanie zasobów złóż gazu ziemnego o niskiej przepuszczalności. Najbardziej skuteczną technologią stymulacji na złożach gazu łupkowego okazało się szczelinowanie hydrauliczne. Niektóre aspekty technologiczne tego procesu omówione zostały w niniejszym artykule.
Paper presents technological aspects of tight reservoirs hydraulic fracturing operations. Fracturing is known in Petroleum industry from 1947. Oil and natural gas prizes growth caused significant increase in scientific research financial support. In last 20 years conventional drilling and completion technologies were improved as well as new techniques were developed. Also wellbore stimulation made very large progress. World demand for natural gas forced development of tight gas reserves. The most successful stimulation technology in shale gas fields accurse hydraulic fracturing. Some technological aspects of this process are described in the paper.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2011, 28, 4; 705-709
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewolucja łupkowa: Światowe rynki gazu i ropy naftowej w warunkach transformacji
The shale revolution: Global gas and oil markets under transformation
Autorzy:
Aguilera, R. F.
Radetzki, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216687.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
gaz łupkowy
ropa naftowa
geopolityka
makroekonomia
shale gas
shale oil
geopolitics
macroeconomy
Opis:
Rewolucja łupkowa, opierająca się na gazie i ropie z łupków, nieoczekiwanie i jednoznacznie zaczęła zmieniać krajobraz energetyczny Stanów Zjednoczonych. Należy się spodziewać jej rozszerzenia poza terytorium Stanów Zjednoczonych, z daleko idącymi konsekwencjami nie tylko dla globalnej energetyki, ale także dla makroekonomii i polityki wielu krajów. Celem niniejszej pracy jest lepsze zrozumienie uwarunkowań, które doprowadziły do wyżej wspomnianej rewolucji, ocena metod eksploatacji oraz związanych z nimi zagrożeń dla środowiska naturalnego, przedstawienie scenariuszy, jakich można racjonalnie oczekiwać w nadchodzących dekadach, jak i próba zarysu wpływu dojrzewającej rewolucji łupkowej na polityczne i ekonomiczne decyzje dokonywane przez kraje eksportujące energię, jak również ją importujące. Prognozuje się, że najbliższe dwie dekady w Stanach Zjednoczonych dadzą początek szeroko zakrojonej ekspansji pod względem aktywności na rynku gazu i ropy z łupków. W skali globalnej, liderami przemysłu łupkowego mogą być te kraje, które są już znaczącymi producentami gazu i ropy naftowej. Ustanowienie ramowych założeń mających umożliwić i wspierać bezpieczny rozwój przemysłu łupkowego jest warunkiem koniecznym dla rozpoczęcia eksploatacji łupków. Najważniejszą konsekwencją udanej rewolucji łupkowej będzie presja na obniżkę cen gazu i węgla na rynkach regionalnych oraz ropy naftowej na rynkach globalnych.
The shale gas and oil revolution has unexpectedly and forcefully begun to change the energy landscape in the United States. It is expected to spread beyond the US, with far reaching implications for the global energy map, but also for the macro-economy and politics of many countries. The purpose of this paper is to bring a better understanding to what prompted the revolution, to assess the production methods and associated environmental concerns, to speculate what can reasonably be expected in coming decades, and to sketch the full impact of a ripening shale revolution on the emerging economic and political policy choices for energy exporting and importing countries.We find that a large scale expansion can be expected in US shale gas and oil activities in the coming two decades. Globally, the shale leaders are likely to be countries that are already significant gas and oil producers. Setting up a policy framework to allow and promote shale development in a safe manner is a necessity for the launch of shale exploitation. The most important implication of a successful shale revolution would arguably be a downward pressure on gas and coal prices in regional markets and on the global oil price.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2015, 31, 1; 5-26
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wymywalność metali ciężkich z odpadów wiertniczych górnictwa gazu łupkowego
Leachability of Heavy Metals from Shale Gas Drilling Waste
Autorzy:
Kujawska, J.
Cel, W.
Wasąg, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1818041.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
gaz łupkowy
odpady wiertnicze
metale ciężkie
shale gas
drilling waste
heavy metals
Opis:
Drilling waste constitutes industrial waste produced during mining activities involving drilling holes for exploration and exploitation. In Poland, the growing interest in shale gas, and the necessity of extracting it from significant depths led to the production of approximately 80 thousand tons of drilling waste (in 2013). Only a small part of this waste is utilized in the production of construction materials. Over 80% of produced waste is deposited either at the drilling site or on landfills. Therefore, it is important to assess the environmental risk connected with utilization of this type of waste. Drilling waste from shale gas mining contains various kinds of toxic heavy metals, which may be released into the environment by leaching. The paper describes the performed studies and presented the results of leachability, i.e. potential heavy metal mobility, from two types of drilling waste produced through the use of water- and oil-based drilling muds. Standard 24-hour extraction test was performed in water with solid to liquid phase ratio of 1 kg: 10 dm3. It was proven that the susceptibility of heavy metals to leaching from drill cuttings with water-based mud decreases in the order Ba > Zn > Pb > Cu > Ni > Cr, while in the case of drill cuttings with oil-based mud, it changes in the order Ba > Zn > Cr > Ni > Pb > Cu.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2016, Tom 18, cz. 2; 909-919
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza możliwości wykorzystania wód podziemnych na potrzeby eksploatacji gazu z formacji łupkowych na obszarze objętym pracami poszukiwawczo-rozpoznawczymi
Analysis of the possibility of using groundwater for the gas exploitation from shale formations in the area covered by the exploration work
Autorzy:
Mikołajków, J.
Nidental, M.
Woźnicka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075448.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
gaz łupkowy
szczelinowanie
zasoby wód podziemnych
shale gas
hydraulic fracturing
groundwater resources
Opis:
Exploitation of unconventional gas requires the use of hydraulic fracturing in horizontal wells’ network, which allows the penetration of deposits over a large area. Despite the research to find innovative solutions, presently hydraulic fracturing is carried out using a fracturing fluid prepared on basis of water. The use of hydraulic fracturing on exploitation’s scale of unconventional gas (several horizontal wells at a single location) requires ensuring access to a large amount of water in a relatively short period of time. Analysis of possibilities of using of groundwater in areas of exploration and exploratory work is necessary at an early stage investment planning and should be one of the key factors determining the possibility of exploitation in the area. In this paper was carried out a variant analysis of the availability of groundwater resources in terms of their use for the purpose of exploitation.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 10/2; 944--949
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hydrogeologiczne i prawne uwarunkowania rozpoznawania i eksploatacji gazu łupkowego
Hydrogeological and legal conditions of prospection and exploration of shale gas
Autorzy:
Szczepański, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062356.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
gaz łupkowy
gospodarka wodami
ochrona wód
shale gas
water management
water protection
Opis:
Każda ingerencja w środowisko wodne powoduje lub może powodować zmiany ilościowe i/lub jakościowe warunków kształtowanych naturalnie czy też zmienionych prowadzoną już eksploatacją wód. Dotyczy to wód zwykłych (podziemnych i powierzchniowych) podlegających w gospodarowaniu zasobami przepisom prawa wodnego (PW), a w pewnym zakresie – prawa geologicznego i górniczego (PGiG), a także wód leczniczych i termalnych, których eksploatacja i ochrona zasobów są warunkowane przepisami tego ostatniego. Poszukiwanie i rozpoznawanie złóż gazu łupkowego z zastosowaniem metod sejsmicznych w niektórych rejonach zagrażają zasobom wód leczniczych i mineralnych. Procesy szczelinowania hydraulicznego stosowane w rozpoznawaniu i eksploatacji tego gazu mogą zagrażać użytkowym wodom podziemnym i powierzchniowym ze względu na znaczne pobory wód niezbędnych w tych procesach oraz problemy ze zrzutem tzw. wód i odpadów zwrotnych. Prowadzone dotąd w Polsce badania (wiercenia i szczelinowania) są prowadzone z naruszaniem PW; PGiG oraz ustawy Prawo ochrony środowiska (POŚ).
Each interference in water environment cause or can cause quantitative or/and qualitative changes in natural formed or also changed conditions caused by already exploitation of water. This statement applies to plain water (groundwater and surface water) subjected in management to regulations of water law and in some aspect to geological and mining law and also curative and termal waters which exploitation and protection of resources are conditioned by regulations of the last quoted law. Searching and recognizing of shell gas deposits using seismic methods is dangerous in some regions for curative and thermal water resources. Hydraulic fracturing treatments used in recognizing and exploration this gas can endanger utility ground and surface water because of big draft of water essential to these treatments and problems with drop of flowback waters and waste. Experiments done in Poland till now (drilling and hydraulic fracturing) are provided with violation of geological and mining law and environmental protection act.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2013, 456 Hydrogeologia z. 14/2; 583--587
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sustainable Development versus Prospecting and Extraction of Shale Gas
Zrównoważony rozwój a poszukiwanie i wydobywanie gazu łupkowego
Autorzy:
Duda, A.
Gołębiowska, J.
Żelazna, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371242.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
sustainable development
shale gas
water pollution
rozwój zrównoważony
gaz łupkowy
zanieczyszczenie wody
Opis:
Energy issues are very important for our civilization. Taking into account the perspective of sustainability a lot of attention is devoted to the sources of primary Energy characterized with low emission. Among them shale gas has gained in importance as the primary energy source. The paper presents the role of shale gas in the implementation of the main paradigm of sustainable development, i.e. the intergenerational equity. As the reference, the necessity of implementing water intakes monitoring has been pointed out.
Kwestie energetyczne odgrywają kluczową rolę w rozwoju współczesnej cywilizacji. Patrząc z perspektywy zrównoważoności poszukuje się niskoemisyjnych źródeł energii, wśród nich coraz więcej uwagi poświęcając gazowi łupkowemu. W niniejszym artykule przedstawiono role jaką może odegrać gaz łupkowy w realizacji głównego paradygmatu zrównoważonego rozwoju sprawiedliwości międzygeneracyjnej. Wśród zaleceń zwrócono uwagę na potrzebę monitoringu zanieczyszczeń ujęć wodnych.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2016, 11, 1; 177-180
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola geofizyki wiertniczej w określeniu zasobów gazu ziemnego w łupkach
Application of wire log analysis for petrophysical evaluation and determination of shale gas reserves
Autorzy:
Drop, K.
Kozłowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074763.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
gaz łupkowy
interpretacja geofizyki wiertniczej
łupki
shale gas
petrophysical interpretation
Silurian Shale
Opis:
The paper presents differences between conventional and shale gas plays (Tab. 1). Shale gas concept comprises a wide range of reservoirs, from the coalbed to tight gas plays. In Europe, where the shale gas rush has just started, shaly rocks were treated so far as unproductive and high quality data sets necessary for evaluating properties of those rocks are usually missing. Therefore, US shale gas plays like Barnett and Haynesville are widely used as valuable reference tools (Jacobi, 2008; Parker, 2009). Coal, where gas is essentially stored entirely by sorption, represents one end of the unconventional gas spectrum and tight gas sands, where gas is essentially stored by compression only - the other end of that spectrum. In turn, shale reservoirs with gas entrapped by sorption and compression, fill the space between the two endpoints. Differentiation of those two components is one of the primary goals of an analysis program. Shale gas reservoirs are formed by a wide variety of rock types which makes it necessary to use most appropriate technologies to characterize both coalbed and tight gas reservoirs. The current paper concentrates on tools for evaluating petrophysical parameters, most suitable for shale gas plays. In the case of old wells with old fashion Soviet logs, the uncompensated neutron gamma tool was commonly used tool. This was the only porosity reading curve in log suite, "neutron porosity curve" which could be overlaid with natural gamma ray (GR) (Fig. 1). Natural gamma ray curve is a good indicator of organic matter, which adsorbed uranium. Other hydrocarbon signatures can be traced on the basis of SP vs GR, GR vs resistivity. Some of hydrocarbon signatures can be related to TOC from core lab measurements. For contemporary good quality wire line log curves the Passey et al. (1990) method has been applied. This method is based on computation of separation between acoustic transit time and resistivity (R) (Fig. 2). The resulting difference is used to calculate TOC taking into consideration maturity of organic matter which is parameter for a bunch of relationships (TOC vs R). Local calibration R to TOC from cores are required. In order to determine reliable relationships between R, gas contents to TOC, the high technology coring service and sensitive laboratory measurements are necessary. The results of petrophysical analyses are important for estimations of gas resources in shales. The formulas for computation of conventional and unconventional gas reserves are generally similar. However, in the case of the unconventional gas reserves, instead of porosity reservoir storage the rock density is applied, and for determinations of hydrocarbon volume-the gas content is applied in place of hydrocarbon saturation. If European unconventional reservoirs turn to be profitable then continent landscape will also change. The big gas fields would require dense networks of rigs that will have some negative environmental impact. This would require a change in industry structure, as well as in public opinion and legal regulations.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2010, 58, 3; 263-265
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geopolityczne znaczenie poradzieckiej Azji Centralnej w kontekście przemian na rynkach gazu ziemnego
How Shale Gas Revolution and LNG Technology Will Change the Geopolitical Attractiveness of Post-Soviet Central Asia
Autorzy:
Kozłowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832970.pdf
Data publikacji:
2020-05-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Azja Centralna
gaz łupkowy
Chiny
Rosja
Central Asia
shale gas
China
Russia
Opis:
Poradziecka Azja Centralna pojawia się w analizach politologicznych w przeważającej mierze z powodów natury geopolitycznej: militarnego znaczenia regionu w kontekście operacji koalicji antyterrorystycznej w Afganistanie oraz gospodarczego znaczenia regionalnych złóż ropy naftowej i gazu ziemnego. W większości toczących się debat naukowych, skoncentrowanych na relatywnie bliskim horyzoncie czasowym, nie zauważa się jednak konsekwencji, jakie dla jego znaczenia w polityce międzynarodowej mogą mieć przeobrażenia związane z tzw. rewolucją gazu łupkowego oraz postępującym upowszechnieniem technologii transportu gazu płynnego – LNG. W perspektywie długoterminowej istnieje duże prawdopodobieństwo, że zmiany technologiczne w zakresie wydobycia i transportu węglowodorów mogą się przyczynić do zmiany geopolitycznego krajobrazu poradzieckiej Azji Centralnej – spadku jego atrakcyjności dla państw zachodnich i uczynienia Nowej Wielkiej Gry domeną wyłącznie autorytarnych graczy.
Analyses of post-Soviet Central Asia are mostly of geopolitical character. Predominantly they concern region's role in context of Western military presence in Afghanistan or its economic attractiveness in context of Caspian natural gas and crude oil reserves. However, the ongoing scientific debates, while concentrated on short-term developments in the post-Soviet space, often do not acknowledge the consequences of international shale gas revolution and LNG technology proliferation for the region. Technological advancement in terms of natural gas extraction, transport and distribution may decrease region’s attractiveness for the Western actors and make the New Great Game in Central Asia a domain of exclusively authoritarian players.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2015, 43, 1; 73-86
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Polish Natural Gas Market – Resources, Extraction, Import and Consumption
Rynek gazu ziemnego w Polsce – zasoby, wydobycie, import, eksport i zużycie
Autorzy:
Olkuski, T.
Tora, B.
Budzyń, S.
Szurlej, A.
Andrusikiewicz, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/318066.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
Tematy:
gaz ziemny
gaz łupkowy
zasoby
wydobycie
import
zużycie
natural gas
shale gas
resources
extraction
consumption
Opis:
Poland has been dependent on natural gas supplies from the East for many years. This dependence is a problem for our country, as it reduces the energy independence and energy security of Poland. Therefore, attempts to change this situation have been made for many years. The construction of the gas terminal in Świnoujście was the most spectacular investment in this area. It will allow covering up to half of Polish gas demand, thus limiting the dependence on supplies from the east. Domestic natural gas resources, whose deposits are located in the Polish Lowland, Permian deposits of the Fore-Sudetic and Greater Poland region, and in Carboniferous and Permian deposits of Western Pomerania, are also used. Natural gas also occurs in the Carpathian Foredeep and in the economic zone of the Baltic Sea. However, the amounts of natural gas produced in Poland are not enough to cover the demand for this raw material. In 2017, the production amounted to 3.9 billion cubic meters, which allowed to cover less than one-quarter of the demand. Poland’s hopes for shale gas faded after unsatisfactory results of shale gas exploration. This is the reason for the importance of natural gas imports. In 2017 year it amounted to 11.4 billion cubic meters. To ensure stable supplies, gas pipelines and storage facilities are also needed. Recently, there have been numerous investments in this area, while the main project is the construction of the Baltic Pipe gas pipeline connecting Poland and Norway. The connections with Lithuania, the Czech Republic and Slovakia are also of strategic importance for Poland. The gas consumption in Poland is constantly increasing; this trend is likely to continue. Therefore, the current investments are of great importance.
Polska od wielu lat jest zależna od dostaw gazu ziemnego ze wschodu. Zależność ta jest problemem dla naszego kraju, ponieważ zmniejsza niezależność energetyczną i bezpieczeństwo energetyczne Polski. Dlatego próby zmiany tej sytuacji zostały podjęte wiele lat temu. Najbardziej spektakularną inwestycją w tym zakresie była budowa terminalu gazowego w Świnoujściu. Pozwoli to na pokrycie do połowy polskiego zapotrzebowania na gaz, ograniczając tym samym zależność od dostaw ze wschodu. Wykorzystywane są również krajowe zasoby gazu ziemnego, których złoża znajdują się na Niżu Polskim, złoża permskie w regionie przedsudeckim i wielkopolskim oraz w utworach karbońskich i permskich Pomorza Zachodniego. Gaz ziemny występuje również w zapadlisku przedkarpackim oraz w strefie ekonomicznej Morza Bałtyckiego. Jednak ilość gazu ziemnego produkowanego w Polsce nie wystarcza na pokrycie zapotrzebowania na ten surowiec. W 2017 roku produkcja wyniosła 3,9 miliarda metrów sześciennych, co pozwoliło pokryć mniej niż jedną czwartą zapotrzebowania. Polska nadzieja na wydobycie gazu łupkowego upadła po niezadowalających wynikach poszukiwań geologicznych. Import gazu ziemnego do Polski jest znaczny. W 2017 roku wyniósł on 11,4 miliarda metrów sześciennych. Aby zapewnić stabilne dostawy, potrzebne są również gazociągi i magazyny. Niedawno przeprowadzono wiele inwestycji w tym obszarze, a głównym projektem jest budowa gazociągu Baltic Pipe łączącego Polskę i Norwegię. Połączenia gazociągami z Litwą, Czechami i Słowacją mają także strategiczne znaczenie dla Polski. Zużycie gazu w Polsce stale rośnie; ten trend prawdopodobnie będzie się utrzymywał, dlatego też aktualne inwestycje mają ogromne znaczenie dla gospodarki.
Źródło:
Inżynieria Mineralna; 2018, R. 20, nr 2, 2; 301-310
1640-4920
Pojawia się w:
Inżynieria Mineralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jesteśmy przygotowani do realizacji wielkich inwestycji
Autorzy:
Jaskóła, K.
Biedrzycka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/363771.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
autostrada A2
budownictwo
gaz łupkowy
civil engineering
highway A2
shale gas
Opis:
Wywiad z Konradem Jaskółą, prezesem zarządu Polimeksu-Mostostalu SA.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2011, 5; 12-15
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka petrofizyczno-mineralogiczna wyznaczonych perspektywicznych kompleksów węglowodorowych na podstawie wybranych wyników badań laboratoryjnych
Petrophysical and mineralogical characterization of prospective hydrocarbon complexes estimated based on selected laboratory research results
Autorzy:
Dyrka, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075501.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
petrofizyka
mineralogia
gaz łupkowy
tight gas
porowatość
petrophysics
mineralogy
shale gas
shale porosity
Opis:
This article hasbeen prepared based on the chapter devoted to research of petrophysical properties of shale and tight sandstones within the project: “Identification of prospective zones for unconventional hydrocarbon accumulations in Poland, stage I.” Petrophysical and mineralogical characterization of particular prospective complexes in the Baltic, Podlasie-Lublin basin and the Carboniferous basin of south-western Poland (Fore-Sudetic Homocline basement), is based on selected laboratory tests of rocks, performed by the Oil and Gas Institute – NRI in Kraków. These analyses included investigations of total porosity and effective porosity, helium porosity, total permeability, silica content, clay content and cumulative content of quartz, and feldspars and carbonates. For particular complexes mean values of individual parameters were calculated. Then, an assessment was made to find out whether they meet the established criteria and whether the results correlate with each other in the boreholes across each area.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2016, 64, 12; 982--986
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Silurian shales of the East European Platform in Poland : some exploration problems
Autorzy:
Porębski, S.J.
Prugar, W.
Zacharski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075023.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Silurian
black shale
shale gas
unconventional play
czarne łupki
gaz łupkowy
niekonwencjonalna gra
Opis:
The pericratonic Silurian shale succession in Poland, despite its reasonably well-constrained geological framework, entails a number of contentious issues that need to be resolved before this emerging shale gas play will enter a stage of successful development. The succession is thought to have originated in a Caledonian foredeep encroaching distally onto a pericratonic shelf ramp. However, the geochemical signature of the mudrocks is consistent with a cratonic rather than orogenic sourcing, the proximal part of the foredeep basin-fill is apparently missing, and the shale succession juxtaposes in part across the Teisseyre-Tornquist Zone against suspected terranes with no evidence of Silurian tectonism. Organic-rich Llandovery– Wenlock shales form a NW-SE striking central belt that is increasingly calcareous toward the craton (NE) and more silty toward the inferred orogen (SW), with the TOC content decreasing in both directions perpendicular to the strike. The TOC trend seems consistent with the deep-downlap model of black shale deposition suggested for many Paleozoic foredeep basins, but does not quite agree with the outer neritic to upper bathyal depths assumed for the shale deposition. Preliminary results from three wells drilled by Orlen Upstream in the Lublin Basin indicate that the Llandovery–Wenlock shales were deposited on a distal shelf ramp sheltered from the craton by shelf carbonate shoals and periodically affected by weak storm-generated currents. The impact of storms on water column resulted in intermittent rises of oxygen content in the otherwise anoxic to dysoxic near-bottom conditions. The prospective interval is dominated by calcite-cemented clayey mudstones showing moderate to good reservoir qualities. It is cut locally by ENE- or NE-dipping, steep fractures favourable for fluid transmissibility, and a NE or SWdirection is most advantageous for artificial fracturing. This interval is capped with a Ludlow calcite-cemented, laminated siltstone that forms a regional correlation marker and shows soft-sediment deformations attributable to gravitational collapse on a NE-dipping paleoslope. If correct, this interpretation might imply the encroachment of orogen-fed clinothem system onto the SW-inclined craton-margin shelf ramp.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 11-1; 630-638
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niekonwencjonalne złoża ropy i gazu – efektywne schematy przetwarzania danych w oprogramowaniu Petrel/PetroMod w celu oceny ryzyka poszukiwań i oceny zasobów prognostycznych
Unconventional oil and gas : efficient petrel/petromod Workflows for exploration risk and resource assessments
Autorzy:
Wygrala, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075113.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
modelowanie systemów naftowych
gaz łupkowy
olej łupkowy
PetroMod
petrel
petroleum systems modelling
shale gas
shale oil
Petrel
Opis:
This paper provides a basic introduction to workflows for shale oil/gas exploration risk and resource assessments. It starts with definitions of conventional and unconventional petroleum systems and brief descriptions of several North American unconventional plays. The core of the paper is a short description of workflows based on industry-standard Petrel and PetroMod software tools which enable rapid, auditable and geology based assessments of petroleum resources. The main steps of the iterative Exploration Risk Assessment workflow and its extension to include Petroleum Resource Assessments are described. The successful utilization these workflows is illustrated using a 3D Petrole
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2014, 62, 12; 825--841
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sharing Energy Resources of Eastern Mediterranean: Regional and Global Dynamics
Dzielenie się zasobami energetycznymi wschodniego regionu basenu Morza Śródziemnego: dynamika regionalna i globalna
Autorzy:
DEMIR, Nesrin
TEKIR, Osman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/435078.pdf
Data publikacji:
2017-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
Energy
natural gas
shale gas
Eastern Mediterranean
energia
gaz naturalny
gaz łupkowy
wschodni basen Morza Śródziemnego
Opis:
The newly discovered gas sources establish a political and economic ground for the formation of regional and global alliances in the Eastern Mediterranean. Although these new discoveries have the potential to alter the functioning of politics and the economy, current and past controversies, political instability, how natural gas will be shared between countries, and competition power of countries in natural gas market prevent natural gas production and exploration at the Eastern Mediterranean bay. On the other hand, in consequence of gas explorations that in the last decade, it is expected that in the near future there will be much more regional and global playmakers in the Eastern Mediterranean. Research, development and export speed of the gas reservoirs, each and every decision to be taken by the countries in the Eastern Mediterranean, will be the dynamic weighted decisions of the national energy politics and regional politics. That's why, in this study, the lead energy players in the Eastern Mediterranean and their disagreements are investigated and, the goals and targets of the global powers on the energy resources available in the Eastern Mediterranean are analysed.
Nowoodkryte źródła gazu ustanowiły polityczną i ekonomiczną podstawę do stworzenia regionalnego i globalnego aliansu we wschodnim regionie basenu Morza Śródziemnego. Mimo że owe odkrycia mają potencjał, aby wpływać na funkcjonowanie polityki i gospodarki, to bieżące oraz przeszłe kontrowersje i niestabilność polityczna, sposób dzielenia gazu naturalnego pomiędzy krajami, a także siła konkurencyjna krajów na rynku gazu naturalnego uniemożliwiają produkcję gazu naturalnego oraz badania we wschodniej zatoce Morza Śródziemnego. Z drugiej strony, wskutek poszukiwania gazu w ubiegłej dekadzie, można oczekiwać, że w bliskiej przyszłości istnieć będzie o wiele więcej regionalnych i globalnych graczy we wschodnim regionie basenu Morza Śródziemnego. Badania, rozwój i tempo eksportu rezerw gazu, każda pojedyncza decyzja, która ma być podjęta przez kraje we wschodnim regionie basenu Morza Śródziemnego, będą dynamicznie ważonymi decyzjami narodowych polityk energetycznych oraz polityk regionalnych. Z tego powodu, w niniejszym badaniu skupiono się na wiodących graczach energetycznych we wschodnim regionie basenu Morza Śródziemnego, a także na celach globalnych potęg w odniesieniu do zasobów energetycznych dostępnych w analizowanym obszarze.
Źródło:
Economic and Environmental Studies; 2017, 17, 44; 651-674
1642-2597
2081-8319
Pojawia się w:
Economic and Environmental Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unconventional natural gas - USA, the European Union, Poland
Niekonwencjonalny gaz ziemny - Stany Zjednoczone, Unia Europejska, Polska
Autorzy:
Kaliski, M.
Nagy, S.
Siemek, J.
Sikora, A.
Szurlej, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/172922.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
gaz ziemny
gaz łupkowy
wydobycie gazu
rynek gazu
natural gas
shale gas
gas extraction
gas market
Opis:
The global gas market is currently undergoing considerable changes. The most promising places in Europe, as far as the natural gas search and output potential from unconventional resources is concerned, are Austria, Hungary, Poland, Germany and Sweden, among others. Taking into consideration the status of supplies of this type, which is still quite uncertain, and the possibilities of their output in Europe, the European Union (EU), in its prognoses, still does not consider them in the total assessment of demand and supply of natural gas for the FU. The conservatism of Europe is fully justified because practically nobody in Europe possesses "know-how" (lack of equipment or human resources which could be soon referred to defined operations.) What is absolutely necessary is verification of assumptions of the Polish energy policy (PEP2030). The possibility to prepare and, possibly, implement the principles of common energy policy of the EU must be considered.
Światowy rynek gazu przechodzi obecnie istotne zmiany. Najbardziej obiecujące miejsca w Europie, do poszukiwań i wydobycia gazu ziemnego z niekonwencjonalnych zasobów to, między innymi: Austria, Węgry, Polska, Niemcy i Szwecja. Biorąc pod uwagę możliwości ich wydobycia w Europie (choć ciągle jest ona dość niepewna) Unia Europejska (UE), w swoich prognozach, nadal nie uznaje ich w ogólnej ocenie popytu i podaży gazu ziemnego. Konserwatywne podejście w Europie do zasobów gazu z łupków ciągle jest jeszcze w pełni uzasadnione, ponieważ praktycznie nikt w Europie nie posiada 'know-how' (brak jest sprzętu lub zasobów ludzkich, które mogłyby być wkrótce wykorzystane do tych działań). To co jest absolutnie konieczne na obecnym etapie to weryfikacja założeń polityki energetycznej Polski (PEP2030). Możliwość przygotowania i ewentualnie wprowadzenia zasad wspólnej polityki energetycznej Unii Europejskiej, muszą być uwzględnione.
Źródło:
Archiwum Energetyki; 2012, 42, 1; 109-122
0066-684X
Pojawia się w:
Archiwum Energetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Łupki sylurskie platformy wschodnioeuropejskiej w Polsce : wybrane problemy poszukiwawcze
Silurian shales of the East European Platform in Poland : some exploration problems
Autorzy:
Porębski, S.J.
Prugar, W.
Zacharski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075081.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Silurian
black shale
shale gas
unconventional play
sylur
ciemne łupki
gaz łupkowy
niekonwencjonalna gra
Opis:
The pericratonic Silurian shale succession in Poland, despite its reasonably well-constrained geological framework, entails a number of contentious issues that need to be resolved before this emerging shale gas play will enter a stage of successful development. The succession is thought to have originated in a Caledonian foredeep encroaching distally onto a pericratonic shelf ramp. However, the geochemical signature of the mudrocks is consistent with a cratonic rather than orogenic sourcing, the proximal part of the foredeep basin-fill is apparently missing, and the shale succession juxtaposes in part across the Teisseyre-Tornquist Zone against suspected ter- ranes with no evidence of Silurian tectonism. Organic-rich Llandovery-Wenlock shales form a NW-SE striking central belt that is increasingly calcareous toward the craton (NE) and more silty toward the inferred orogen (SW), with the TOC content decreasing in both directions perpendicular to the strike. The TOC trend seems consistent with the deep-downlap model of black shale deposition suggested for many Paleozoic foredeep basins, but does not quite agree with the outer neritic to upper bathyal depths assumed for the shale deposition. Preliminary results from three wells drilled by Orlen Upstream in the Lublin Basin indicate that the Llandovery-Wenlock shales were deposited on a distal shelf ramp sheltered from the craton by shelf carbonate shoals and periodically affected by weak storm-generated currents. The impact of storms on water column resulted in intermittent rises of oxygen content in the otherwise anoxic to dysoxic near-bottom conditions. The prospective interval is dominated by calcite-cemented clayey mudstones showing moderate to good reservoir qualities. It is cut locally by ENE- or NE-dipping, steep fractures favourable for fluid transmissibility, and a NE or SW direction is most advantageous for artificial fracturing. This interval is capped with a Ludlow calcite-cemented, laminated siltstone that forms a regional correlation marker and shows soft-sediment deformations attributable to gravitational collapse on a NE-dippingpaleoslope. If correct, this interpretation might imply the encroachment of orogen-fed clinothem system onto the SW-inclined craton-margin shelf ramp.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 8; 468--477
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geofizyka otworowa w dobie poszukiwań gazu w łupkach : modele interpretacyjne i specyfika zastosowań w zagadnieniach rozpoznawania złóż gazu z łupków
Well logging in the world of shale gas plays : interpretative models and specific applications in the shale gas research
Autorzy:
Zorski, T.
Jarzyna, J.
Derkowski, A.
Środoń, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075082.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
core data analysis
shale gas
well logging
analiza danych rdzeni
gaz łupkowy
geofizyka otworowa
Opis:
The purpose of this article is to review the possibilities of using well logging in the exploration and completion of the shale gas plays. This presentation is addressed to a broad geological community. The article was divided in two parts: the first one, already published in PG, which was focused on the borehole logging tools and methods, and the current one, which deals with the construction of petrophysical models and considers some specific aspects of well-logging application in the shale gas plays. For more inquiring readers, a comprehensive list of literature is presented. The construction of petrophysical models in the thin-bedded shale-sand Miocene gas formation of the Carpathian Foredeep is presented briefly as a possible predecessor of the methodology applicable in the shale gas plays based on domestic experiences. However, the application of well logging in shale gas formations, both at the evaluation and completion steps, differs in the methodology in comparison to conventional and even to thin-bed formations. This specificity is also discussed, where attention is focused on the quantity and quality of organic matter and its relation to gas. Low porosity and a special kind of pore space in organic shales are considered as well.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 8; 478--488
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skojarzona eksploatacja gazu i ciepła z łupków
Shale gas & geothermal energy
Autorzy:
Ostaficzuk, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394204.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
geotermika
gaz łupkowy
szczelinowanie
zasoby wydobywalne
technologia
shale gas
geothermal
fracking
recoverable reserves
technology
Opis:
Eenergia geotermiczna jest ciągle perspektywicznym źródłem ciepła w użytkowaniu na dużą skalę. Przeszkodą w przejściu z perspektyw do powszechnego wykorzystania są wysokie nakłady inwestycyjne - wykonanie otworów wiertniczych oraz szczelinowanie górotworu, konieczne do uzyskania zadawalającej wydajności energetycznej ujęć ciepła. Te nakłady można obniżyć przy okazji poszukiwania i udostępniania gazu łupkowego w Polsce przez zainicjowanie przekształcania głębokich otworów "gazowych" (>3,5 km) po szczelinowaniu - "suchych" oraz wyeksploatowanych, w produkcyjne i chłonne otwory geotermalne. Jeden km3 szczelinowanych łupków zawiera gaz niskokaloryczny (14,5 MJ/m3) w wydobywalnej ilości około ok. 1,5 do ok. 3,0 Gm3, co w przeliczeniu odpowiada od ok. 22 PJ (PJ = Peta Joule = 1015 Joule) do ok. 44 PJ energii. Natomiast jeden km3 skał na głębokości od około 3,5 km do około 4,5 km zawiera 2,6 PJ/K ciepła. To oznacza, że przy spadku temperatury o 2 stopnie Celsjusza zostanie wydzielone 5,2 PJ energii cieplnej. Pobieranie ciepła z łupków gazonośnych zwiększy opłacalność operacji wydobywczych gazu oraz spowoduje rozwój geotermii w Polsce. Transfer ciepła skał z głębi otworu na powierzchnię będzie się odbywał za pośrednictwem wód technologicznych, zatłaczanych po oddaniu ciepła z powrotem do górotworu, tak jak w systemie pozyskiwania ciepła w technologii gorących skał suchych (HDR). Potencjalne zasoby gazu łupkowego w Polsce znajdują się w trzech paleozoicznych basenach geologicznych - bałtyckim, podlaskim i lubelskim (jak na rys. 1 według DOE-EIA 2011a) o powierzchni/średniej miąższości, odpowiednio: 22 911 km2/96 m; 3432 km2/90,6 m oraz 30 044 km2 /69 m, na głębokości od kilkuset metrów do ponad 4 kilometrów. Zatem w najgłębszym - bałtyckim basenie łupkowym gazonośne łupki tworzą blok o objętości niemal 2200 km3 o średniej temperaturze sięgającej 90 stopni Celsjusza.
Heat extraction from Hot Dry Rocks (HDR) is difficult and expensive due to costly prerequisite drilling and fracking. According to Kastei (2011), the cost of drilling and fracking reaches $4,500 per kW of installed power. In geothermal development on shale gas fields, these costs would be substantially reduced. The remaining costs would be adaptation of the well, installation of heat exchangers, and maintenance of hydraulic connections between the production and injection wells. According to available data (Michalczyk 2011), shale gas possesses low calorific power of approx. 14.5 MJ/m3; on the other hand, one cubic kilometer of fractured shale may provide about 1.5 to about 3.0 bln. m3 of low calorific gas with a total energy content of about 22 PJ (PJ = Peta Joule = 1015 Joule) to about 44PJ. One km3 of rock at depth of from approx. 3.5 km to 4.5 km within the shale gas exploitation zone contains 2.6 PJ/K of heat. This indicates a release of 5.2 PJ of heat energy at 2 degrees of Celsius drop in temperature; the natural geothermic heat flux within the 50 to 75 mW/m2 range typical in Poland (Szewczyk, Gientka 2009) was ignored in this assessment. Extracting heat from within the gas-bearing shales may contribute significantly to the Polish economy and may help in geothermal development. Heat will be transferred from downhole rocks by hot water to the surface heat exchangers, and the water will be injected back into the fractured rocks similarly to the traditional HDR system technology. The prospective Polish resources of gas shales are in three geological basins: the Baltic, Podlasie, and Lublin Basins (see Fig. 1 after DOE-EIA 2011a) of an areal extent/average thickness (in meters) as follows: 22,911 km2/96 m; 3,432 km2/90.6 m and 30,044 km2 /69 m respectively. Depth varies from several hundred to 4,000 meters. Thus, the deepest basin shales constitute a volume of almost 2,200 km3, with an average temperature reaching up to 90 degrees of Celsius.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2012, 82; 47-56
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosowanie nowych technik poszukiwania i eksploatacji złóż w odniesieniu do przepisów planistycznych i środowiskowych na przykładzie rud uranu i gazu łupkowego
Usage of new technologies in exploration and mining of deposits regarding to urban and environmental regulations using shale gas and uranium deposits as example
Autorzy:
Sadowska, M.
Syryczyński, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299332.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
złoża
uran
gaz łupkowy
prawo
kapitał
inwestycje
deposits
uranium
shale gas
law
capital
investment
Opis:
Obowiązujące w Polsce przepisy Prawa geologicznego i górniczego, związanego ściśle z innymi ustawami z zakresu ochrony środowiska, planowania przestrzennego itp. są dostosowane do dotychczas stosowanych metod dokumentowania i eksploatacji złóż. Nowe metody dokumentowania i eksploatacji złóż jak techniki ILS w przypadku złóż uranu czy szczelinowania chemicznego w przypadku złóż gazu łupkowego, wymagają w opinii autorów daleko idącej zmiany przepisów, tak samego Prawa geologicznego i górniczego, jak i innych związanych ustaw. Bez powyższych regulacji autorzy nie widzą możliwości pozyskania kapitału międzynarodowego dla realizacji inwestycji tego typu w Polsce. Szereg propozycji zmian zostało zawarte w artykule.
Current Polish rules and regulations of Geology and Mining Law connected with other acts of environment protection, land development, etc. are adjusted to current methods of documentation and mining of deposits. New methods of documentation and mining of deposits as well as ISL (in situ leaching) technologies in case of uranium deposits or chemical fracturing in case of shale gas deposits, requires serious changes in regulations and Geology and Mining Law as well as other acts related. Without regulations stated above Authors don't see the possibility in acquiring of international financing for realisation of such type of investment in Poland. Several changes to the Polish acta decrees was proposed.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2011, 28, 1-2; 339-358
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oddziaływanie prac wiertniczych na środowisko przy poszukiwaniu gazu łupkowego w Polsce
The impact of drilling works on the environment while exploring for shale gas in Poland
Autorzy:
Macuda, J.
Marchel, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299349.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
gaz łupkowy
ochrona środowiska
odpady wiertnicze
hałas
shale gas
environmental protection
drilling wastes
noise
Opis:
Udostępnianie złóż gazu ziemnego ze złóż niekonwencjonalnych realizuje się za pomocą wielodennych otworów wiertniczych o głębokości do kilku tysięcy metrów. Wiercenie takich otworów ze względu na swój charakter stanowi potencjalne zagrożenie dla wielu elementów środowiska naturalnego, ale stopień ich oddziaływania jest w każdym przypadku nieco inny i uzależniony przede wszystkim od zakresu realizowanych prac i wrażliwości środowiska na zanieczyszczenie. W pracy omówiono zagrożenia środowiska występujące w trakcie prowadzenia prac wiertniczych mających na celu poszukiwanie gazu łupkowego oraz przedstawiono ich ilościowe i jakościowe oddziaływanie na wybrane elementy środowiska.
Making gas reservoirs available from unconventional reservoirs is done with multilateral wells that reach depths of up to a few thousand meters. Drilling such wells due to its characteristic can create a potential danger for many elements of the natural environment. However level of its impact in every case is a bit different and depends especially on scope of performed works and sensitivity of environment to the pollution . The paper discusses the threats to the environment that occur while drilling for shale gas and its qualitative and quantitative impacts on the elements of the environment.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2011, 28, 1-2; 263-271
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekonomiczne skutki eksploatacji gazu łupkowego
The Economic Impact of Shale Gas
Autorzy:
Boratyński, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/574251.pdf
Data publikacji:
2015-02-28
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Analiz Ekonomicznych
Tematy:
gaz łupkowy
skutki ekonomiczne
przegląd badań
modele ekonomiczne
shale gas
economic impact
economic models
Opis:
The paper examines the economic impact of shale gas extraction. It also discusses the methodological approaches and tools used in studies in this area. The article is based on a literature review that focuses on identifying the key mechanisms determining the impact of shale gas on an economy. The reviewed studies vary in terms of methodology, territorial scope, range of effects considered, and time frame. Some authors emphasize output and employment growth as the main result of extraction and investment processes, Boratyński says, while others recommend a more comprehensive cost-benefit analysis, focusing on economic efficiency and decreased energy prices as the most important effect. Research reports also highlight the importance of externalities related to the potentially negative impact on the environment and health, especially at the local level, Boratyński notes. Valuation of external costs, however, is subject to significant practical difficulties and uncertainty, according to the author. The assessment of shale gas impact is usually based on simulations using a multi-sector economic model, an energy system model, or a hybrid of the two, Boratyński says. He adds that attempts at empirical ex-post estimation of such an impact raise questions about the validity of assumptions used in some simulation analyses.
Celem artykułu jest próba systematyzacji ekonomicznych skutków eksploatacji gazu łupkowego, a także omówienie różnorodnych podejść metodycznych i narzędzi stosowanych w analizach dotyczących tego zagadnienia. Podstawą analizy jest przegląd literatury przedmiotu, dokonywany pod kątem identyfikacji mechanizmów ekonomicznych, które powinny być wzięte pod uwagę w kompleksowej ocenie wpływu wydobycia na gospodarkę. Przegląd wskazuje na dużą różnorodność ujęć tematu, m.in. pod względem metodyki, zasięgu terytorialnego (region, kraj, świat), zakresu rozważanych skutków i horyzontu czasowego. Część autorów skupia się na powiązanym z działalnością inwestycyjną i wydobywczą wzroście produkcji i zatrudnienia. Inni zwracają uwagę na konieczność bardziej wszechstronnej analizy kosztów i korzyści, odwołującej się raczej do kwestii efektywności ekonomicznej niż do wpływu na poprawę koniunktury – z tej perspektywy najważniejszym potencjalnym skutkiem wydobycia gazu łupkowego jest spadek cen energii. Istotne są także – zwłaszcza na poziomie lokalnym – efekty zewnętrzne działalności wydobywczej, związanych z jej potencjalnym negatywnym wpływem na środowisko przyrodnicze i zdrowie. Wycena kosztów zewnętrznych jest jednak w praktyce trudna i obarczona dużą niepewnością. Szacunki wpływu gazu łupkowego na gospodarkę bazują najczęściej na symulacji przy wykorzystaniu wielosektorowego modelu gospodarki, modelu systemu energetycznego lub ich hybrydy. Próby empirycznej oceny ex post skutków eksploatacji podają w wątpliwość założenia niektórych analiz symulacyjnych.
Źródło:
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics; 2015, 275, 1; 55-82
2300-5238
Pojawia się w:
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gaz ziemny z łupków w Polsce
Shale gas in Poland
Autorzy:
Weigensperg, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/364540.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
gaz łupkowy
Polska
poszukiwanie
kopalnia
wydobycie
występowanie
shale gas
Polska
search
mine
production
incidence
Opis:
Polska jest europejskim pionierem w dziedzinie projektów poszukiwawczych gazu łupkowego i ma szansę stać się centrum rozwoju tego sektora w przyszłości. Zainteresowanie niekonwencjonalnymi zasobami gazu ziemnego wzmacnia silna potrzeba dywersyfikacji dostaw błękitnego paliwa do Polski oraz relatywnie łatwy dostęp do rynku dla inwestorów zagranicznych. Wsparcie działań poszukiwawczych deklaruje również polski rząd.
Poland is a pioneer in Europe in the field of shale gas exploration, and has the chance to become the international hub of development of this sector in the future. The interest in unconventional natural gas deposits is boosted by the strong need to diversify the supply of natural gas to Poland and the relatively easy access to the market for foreign investors. The Polish government declares support for exploratory works.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2013, 3; 70-71
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka petrograficzna paleozoicznych skał łupkowych basenu bałtyckiego : konsekwencje dla rozpoznawania i wydobycia gazu łupkowego
Petrography of palaeozoic shale from Baltic basin : implications for recognition and exploitation of shale gas
Autorzy:
Gąsiński, A.
Poszytek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394923.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
łupki sylursko-ordowickie
gaz łupkowy
porowatość
mineralogia
Silurian-Ordovician shale
shale gas
porosity
mineralogy
Opis:
W pracy zaprezentowano wyniki szczegółowych badań mineralogicznych, które wraz z obserwacjami w wysokorozdzielczym mikroskopie skaningowym dostarczyły informacji na temat składu mineralnego, tekstur i charakteru wykształcenia porowatości w ordowicko-sylurskich skałach łupkowych basenu bałtyckiego. Głównymi składnikami tych skał są minerały ilaste oraz kwarc, kalcyt, dolomit, piryt i skalenie. Znaczna część kwarcu ma charakter diagenetyczny, co korzystnie wpływa na możliwości szczelinowania skał. Na podstawie uzyskanych wyników opisano także procesy, które w zasadniczy sposób wpłynęły na formowanie obecnie występującej porowatości. Stwierdzono, że najważniejszym procesem mającym wpływ na powstanie wtórnej porowatości było przeobrażanie minerałów ilastych (smektyt-illit), a współwystępująca wraz z tym procesem cementacja krzemionką spowodowała prawie całkowite wypełnienie powstałej przestrzeni porowej. Prawdopodobnie pory były wypełniane również przez autogeniczne ziarna chlorytów. Pory zachowane w badanych skałach łupkowych podzielono na cztery typy, biorąc pod uwagę morfologię i charakter ich występowania. Stwierdzono potencjalną możliwość występowania drobnych połączeń pomiędzy porami, co może pozwalać na powolną migrację mediów w skale.
The paper presents the results of detailed mineralogical studies of shales in Ordovician-Silurian Baltic basin. Main constituents of these rocks are clay minerals (illite and smectite), quartz, calcite, dolomite, pyrite and feldspars. Significant part of quarz grains is of authigenic origin, which positively influences the process of hydraulic fracturing. Observations in the high-resolution scanning electron microscope gave information about the nature of porosity in the shale and the processes which significantly contributed to the formation of porosity. It was found that the most important process affecting the secondary porosity of shale was the transformation of clay minerals (smectite-illite). Created pore space was almost completely filled by silica cement. Preserved pores were divided into four types according to their morphology and nature of occurrence. There was also found the potential for occurrence of interconnections between fine pores that allow fluid migration.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2013, 85; 79-88
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geofizyka otworowa w dobie poszukiwań gazu w łupkach : przegląd metod pomiarowych
Well logging in the world of shale gas plays : review of the logging methods
Autorzy:
Zorski, T.
Jarzyna, J.
Derkowski, A.
Środoń, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075079.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
core data analysis
shale gas
well logging
analiza danych rdzeni
gaz łupkowy
geofizyka otworowa
Opis:
The purpose of this article is to review the possibilities of using well logging in the exploration and completion of the shale gas plays. This presentation is addressed to a broad geological community. The article is divided in two parts, the first is focused on the borehole logging tools and methods, while the second describes the construction of petrophysical models and considers some specific aspects of well logging application in the shale gas plays. For the more inquiring readers a comprehensive list of literature is presented. Well logging is the way to acquire an important geological information from the boreholes, parallel to the core data analysis. Laboratory core analysis gives most reliable and comprehensive description of rock parameters, like mineral and chemical composition, kerogen content and its maturity, porosity, the pore space structure, density, permeability etc. However, this kind of analysis is time consuming and expensive. On the other hand, well logs give less accurate and usually not directly measureable values, which must be interpreted to achieve the requested parameters. These measurements are made continuously in natural rock conditions and the results can be obtained very quickly. Proper calibration methods are necessary to link the logging data and the detailed laboratory core analyses. A wide range of well logging tools is described briefly in the paper, and the electrical, nuclear, NMR, and sonic methods are presented in more detail. Special attention is paid to the great technological progress in well logging during the last two decades. This progress allows to cope with the increasing difficulties in the reservoir evaluation. Complicated geometry of the directional borehole, thin beds, shaly-sand lithologies, low porosities, and the specific the pore space distributions are the main challenges in the shale gas plays.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 7; 424--434
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metody usuwania siarkowodoru i ditlenku węgla z gazu ziemnego i łupkowego
Methods for sweetening natural and shale gas
Autorzy:
Korpyś, M.
Wójcik, J.
Synowiec, P. M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/142029.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego. Zakład Wydawniczy CHEMPRESS-SITPChem
Tematy:
siarkowodór
ditlenek węgla
gaz ziemny
gaz łupkowy
oczyszczanie
hydrogen sulfide
carbon dioxide
natural gas
shale gas
sweetening
Opis:
W artykule przedstawiono przegląd stosowanych metod usuwania kwaśnych zanieczyszczeń gazu ziemnego. Główną uwagę skupiono na sposobach oczyszczania wydobytego gazu z siarkowodoru i ditlenku węgla.
The article presents an overview of the methods used for removing acid impurities from natural and shale gas. In this paper the main attention is focused on how to remove hydrogen sulfide and carbon dioxide from the raw gas.
Źródło:
Chemik; 2014, 68, 3; 211-215
0009-2886
Pojawia się w:
Chemik
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wstępne wyniki wytwarzania proppantów o właściwościach magnetycznych
The preliminary results of the production of magnetic marker proppants
Autorzy:
Dziubak, C.
Taźbierski, P.
Zawadzki, J.
Bogacki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/168440.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Tematy:
proppant
proppanty magnetyczne
właściwości magnetyczne
ferryt
gaz łupkowy
magnetic proppants
magnetic marker
ferrites
shale gas
Opis:
Proppanty komercyjne, niezależnie od rodzaju materiałów używanych do wytwarzania, są przeznaczone do wypełniania i utrzymywania otwartych szczelin w złożach łupków gazonośnych, powstałych w trakcie szczelinowania hydraulicznego. Proppanty stabilizują złoża na dużych głębokościach (nawet 2–3 km), przy panujących tam wysokich ciśnieniach (do 75 MPa). W związku z tym do podstawowych ich właściwości należy duża wytrzymałość na ściskanie, odpowiednia wielkość, jednorodność, kulistość i gładkość ziaren oraz mały ciężar właściwy. Właściwości fizyczne proppantów zależą od parametrów technologicznych, natomiast ich wytrzymałość mechaniczna, ciężar i odporność chemiczna są związane z ilościowo-jakościowym składem surowców zastosowanych do wytwarzania. Ostatnio podejmowane są badania nad wytworzeniem proppantów tzw. „znacznikowych”, które oprócz typowych właściwości charakterystycznych dla zwykłych proppantów, posiadają dodatkowe cechy pozwalające na przykład na lepszą ocenę stopnia zasięgu szczelinowania hydraulicznego. W literaturze rozważane są między innymi proppanty z dodatkiem radioizotopów, proppanty aktywne w polu elektromagnetycznym posiadające wysokie przewodnictwo elektryczne lub odpowiednie właściwości magnetyczne. Proppanty wykazujące właściwości magnetyczne należą do potencjalnie najbardziej obiecujących rodzajów materiałów znacznikowych, jednakże nowatorski proces ich wytwarzania jest złożony, zarówno w zakresie doboru surowców, jak i parametrów poszczególnych etapów procesu. Celem prac przedstawionych w publikacji jest opracowanie warunków wytwarzania proppantów ferrytowych metodami ceramicznymi oraz określenie kryterialnych parametrów jakościowych wraz z opracowaniem metod badania.
Commercial proppants, apart from types of materials used for their production, are designed to fill and maintain open fissures in shale deposits arising during hydraulic fracturing. Proppants stabilize deposits at great depths (even 2–3 km) under presence of high pressures (up to 75 MPa). Their basic properties include high resistance to compression, right size, uniformity, sphericity, smoothness of grains and adequate specific weight. While physical properties of proppants depend on technological parameters, their mechanical strength, weight and chemical resistance are related to the quantitative and qualitative composition of raw materials used for their production. Recent researches are focused on the production of marker proppants, which apart from properties typical for regular proppants, have additional properties allowing to better assess the degree of hydraulic fracturing. Moreover, proppants with an addition of radioisotopes and proppants active in the electro-magnetic field with high conductivity or adequate magnetic properties are being considered in current literature. Proppants with magnetic properties belong to the prospectively most promising types of marker proppants however innovative production process is complex both in the terms of the selection of raw materials and parameters of each process stages. The aim of the works presented in the paper is to develop the conditions for producing magnetic marker proppants by ceramic methods, moreover to determine quality criteria and testing methods.
Źródło:
Szkło i Ceramika; 2016, R. 67, nr 6, 6; 6-10
0039-8144
Pojawia się w:
Szkło i Ceramika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A possible application of rotary-percussion drilling method in shale gas wells in the Podlasie Basin region
Potencjalna aplikacja metody obrotowo-udarowej w otworach za gazem łupkowym w rejonie Basenu Podlaskiego
Autorzy:
Śliwa, T.
Korzec, M.
Jaszczur, M.
Sapińska-Śliwa, A.
Gajdosz, A.
Kruszewski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/204029.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
shale gas
drilling technology
percussion drilling
Podlasie Basin
gaz łupkowy
technologia wiercenia
wiercenia udarowo-obrotowe
basen podlaski
Opis:
The following work presents investigation of possible drilling of overburden rocks, right above the gas reservoir, in shale rock formations with potential application of rotary-percussion drilling method in Podlasie Basin region. Extensive description of lithology of shale rocks together with their age, maturity of the organic matter and thickness of particular layers have been presented. Due to different thickness of formations, the depths of layers are not indicated, as it would be too big of approximation. Variously scaled and averaged thickness of particular formation layers was given in order to maintain maximum transparency of the paper. It should be noted that the formation rocks of the Devonian as well as Carboniferous period do not occur in all profiles of the Paleozoic period of the Podlasie Basin but only in the south-western part of the basin. Locally occurring (i.e. on the south-eastern border of the Podlasie basin) layers of the Devonian and Carboniferous period were omitted. A stratigraphic profile with preserved proportions between the average thicknesses of particular formation layers was constructed and presented in latter part of the research paper. The research carried out in this paper was complemented with estimates of Polish shale gas resources. The Baltic Basin region is by far most prospective area for shale gas exploitation when it comes to documented as well as undocumented resources. The areas of Podlasie as well as Lublin Basins are second and third most rich areas of this resource. Percussion-rotary drilling method enables for much higher penetration rates using similar weight on bit and rotational speed as in standard rotary drilling method. Following papers answers questions such as: under what conditions application of percussion-rotary technique is possible or what drilling fluids are the most suitable for such method. The percussion-rotary drilling method not only guarantees faster drilling but also leaves borehole much more straight and without unnecessary dog legs. Drilling rig and down hole equipment used for percussion-rotary drilling method takes much less space in comparison with standard rotary rigs for deep drilling and could be potentially implemented for drilling shale gas wells in Podlasie Basin region.
Poniższa praca przedstawia badania nad potencjalnym wykorzystaniem metody udarowo-obrotowej w celu wiercenia formacji skalnych występujących tuż nad pokładami złóż gazu łupkowego w rejonie basenu podlaskiego. W poniższym artykule została przeprowadzona analiza skał łupkowych wraz z ich wiekiem, dojrzałością materii organicznej oraz miąższością poszczególnych warstw. Na skutek dość zróżnicowanej miąższości formacji skalnych, głębokość zalegania warstw nie została określona z powodu dużego błędu przy uśrednieniu ich wartości. Wyskalowane oraz uśrednione miąższości zostały przedstawiono w celu utrzymania spójności i przejrzystości pracy. Należy nadmienić, że formacje skalne z okresu dewońskiego oraz karbońskiego nie występują we wszystkich profilach z okresu paleozoiku basenu podlaskiego, a jedynie w jego południowo-zachodnich częściach. Pominięto lokalnie występujące (tj. na południowo-wschodniej granicy) warstwy dewońskie oraz karbońskie. Profil litostratygraficzny z zachowanymi proporcjami pomiędzy średnimi miąższościami poszczególnych warstw skalnych został skonstruowany oraz przedstawiony w końcowej części pracy. Badania w poniższym artykule zostały dodatkowo uzupełnione danymi szacunkowymi zasobów gazu łupkowego na terenie Polski. Obszar basenu bałtyckiego jest obecnie najbardziej lukratywny pod względem wydobycia gazu ze skał łupkowych z powodu dużej ilości udokumentowanych oraz jeszcze nierozpoznanych złóż tego surowca. Obszary basenu podlaskiego oraz lubelskiego są drugie oraz trzecie w kolejności pod względem ilości zasobów gazu łupkowego na terenie Polski. Metoda udarowo-obrotowa pozwala na dużo szybsze zwiercanie formacji skalnych przy użyciu podobnych parametrów mechanicznych takich jak nacisk na świder i prędkość obrotowa niż przy standardowym procesie wiercenia metodą obrotową. Poniższy artykuł odpowiada na pytania takie jak: w jakich warunkach możliwe jest wiercenie metodą udarowo-obrotową oraz jakie rodzaje płuczek wiertniczych są najbardziej odpowiednie do wiercenia taką techniką. Metoda udarowo-obrotowa zapewnia nie tylko dużo większy postęp wiertniczy, ale również dużo mniejsze odchylenia od osi otworu oraz zapobiega nagłym zmianom kierunku podczas procesu wiercenia. Wiertnica oraz osprzęt zapuszczany do otworu stosowany podczas wiercenia metodą udarowo-obrotową zajmuje znacznie dużo mniej miejsca w porównaniu z głębokimi wierceniami konwencjonalnymi metodami. Dzięki wspomnianym zaletom metoda udarowo-obrotowa może zostać potencjalnie wykorzystana przy wierceniu otworów za gazem łupkowym w obszarze basenu podlaskiego.
Źródło:
Technika Poszukiwań Geologicznych; 2018, R. 57, nr 2, 2; 197-222
0304-520X
Pojawia się w:
Technika Poszukiwań Geologicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagrożenia chemiczne związane z eksploatacją gazu łupkowego
Chemical hazards arising from shale gas extraction
Autorzy:
Pakulska, Daria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2165417.pdf
Data publikacji:
2015-03-09
Wydawca:
Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:
powietrze
wody gruntowe
gaz łupkowy
szczelinowanie hydrauliczne
zagrożenia zdrowotne
air
groundwater
shale gas
hydraulic fracturing
health hazard
Opis:
Rozwój przemysłu łupkowego nabiera tempa, w związku z czym analiza związanych z nim zagrożeń dla środowiska i zdrowia ludzi jest niezwykle aktualna i istotna. Zagrożenia chemiczne powstają podczas eksploatacji złóż wszystkich kopalin, jednak w przypadku eksploatacji złóż gazu łupkowego jest znacznie więcej niewiadomych co do skutków stosowania nowych technologii. Doświadczenia amerykańskie wskazują na narastające ryzyko skażenia środowiska naturalnego, głównie wód gruntowych. Największy niepokój budzi niepełna znajomość składu płynów służących do szczelinowania skał łupkowych oraz nieprzewidywalność odległych skutków szczelinowania hydraulicznego dla środowiska naturalnego i zdrowia mieszkańców. Duża gęstość zaludnienia na starym kontynencie powoduje, że skala zagrożeń jest w Europie znacznie większa niż w USA. Mimo rosnącego niezadowolenia społecznego dane na ten temat są ograniczone. Przede wszystkim brakuje badań epidemiologicznych mających na celu ocenę zależności między czynnikami ryzyka, takimi jak zanieczyszczenie powietrza i wody, a skutkami zdrowotnymi w populacjach żyjących w bliskim sąsiedztwie odwiertów gazowych. Celem artykułu jest wskazanie i omówienie istniejących koncepcji na temat źródeł skażenia środowiska, wskazanie elementów środowiska najbardziej podlegających zmianom w wyniku eksploatacji gazu łupkowego i potencjalnych zagrożeń zdrowotnych. Med. Pr. 2015;66(1):99–117
The development of the shale industry is gaining momentum and hence the analysis of chemical hazards to the environment and health of the local population is extremely timely and important. Chemical hazards are created during the exploitation of all minerals, but in the case of shale gas production, there is much more uncertainty as regards to the effects of new technologies application. American experience suggests the increasing risk of environmental contamination, mainly groundwater. The greatest concern is the incomplete knowledge of the composition of fluids used for fracturing shale rock and unpredictability of long-term effects of hydraulic fracturing for the environment and health of residents. High population density in the old continent causes the problem of chemical hazards which is much larger than in the USA. Despite the growing public discontent data on this subject are limited. First of all, there is no epidemiological studies to assess the relationship between risk factors, such as air and water pollution, and health effects in populations living in close proximity to gas wells. The aim of this article is to identify and discuss existing concepts on the sources of environmental contamination, an indication of the environment elements under pressure and potential health risks arising from shale gas extraction. Med Pr 2015;66(1):99–117
Źródło:
Medycyna Pracy; 2015, 66, 1; 99-117
0465-5893
2353-1339
Pojawia się w:
Medycyna Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
OPODATKOWANIE EKSPLOATACJI ZŁÓŻ GAZU ŁUPKOWEGO W POLSCE I JEGO WPŁYW NA GOSPODARKĘ W ŚWIETLE KONCEPCJI „PRZEKLEŃSTWA ZASOBÓW NATURALNYCH”
TAXATION OF SHALE GAS EXPLOITATION IN POLAND AND ITS IMPACT ON ECONOMY IN THE LIGHT OF THE „RESOURCE CURSE”
Autorzy:
Neneman, Jarosław
Kronenberg, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/657148.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
podatki
przekleństwo zasobów naturalnych
gaz łupkowy
finanse publiczne
Polska
taxes
resource curse
shale gas
public finance
Polska
Opis:
The article discusses the rationale and methods of taxation of hydrocarbons, particularly shale gas, and then the impact of the relevant fiscal measures on the economy in light of the concept of the “curse of natural resources”. From a legal point of view, there are two systems of taxation of natural resources, namely the concession and contractual systems. Exploitation of natural resources is subject to various taxes and charges, the most important of which are: license fee for the volume or value of extraction, a special tax on profits and joint production contracts. International experience shows that the relevant tax systems are very diverse, and this diversity reflects the different stages of exploitation of resources and various institutional environments. Against this background, Polish proposals for changes to the taxation of hydrocarbons, particularly shale gas, seem to be well adapted to existing realities. In addition to the modifications to the existing taxes, the new proposals include the introduction of two new taxes: a tax on mineral extraction and a special hydrocarbon tax. As shown by the experience of other countries, additional revenues from exploitation of natural resources may, in certain circumstances, contribute in the longer term to adverse economic phenomena, collectively known as the “curse of natural resources”. The key issue here is to study how the new resource revenues will be used: to increase consumption or rather investments and whether or not they adversely affect the long-term public finances and competitiveness of the economy. From this point of view, the most important success factors are the quality of public institutions and the maturity of the political elites. These comments are also valid in the case of shale gas extraction in Poland. An additional risk factor may be excessive expectations regarding shale gas benefits. The prospect of additional budget revenues and significant improvement in the balance of payments may lead to discontinuation or slowing down of the necessary fiscal and structural reforms. In a sense, a country can fall victim to resource curse, even when not exploiting them on a large scale.
W artykule omówiono przyczyny i sposoby opodatkowania węglowodorów, w tym szczególnie gazu łupkowego, a następnie szukano wpływu rozwiązań fiskalnych na gospodarkę w świetle koncepcji „przekleństwa zasobów naturalnych”. Z prawnego punktu widzenia wyróżniamy dwa systemy opodatkowania zasobów naturalnych, a mianowicie systemy koncesyjny i kontraktowy. Eksploatacja zasobów naturalnych obciążona jest wieloma daninami publicznymi, wśród których najważniejsze to: licencja, opłata za wielkość lub wartość wydobycia, specjalny podatek od zysku oraz umowy o wspólnej produkcji. Doświadczenia światowe pokazują, że systemy opodatkowania eksploatacji zasobów są bardzo zróżnicowane, a zróżnicowanie to wynika między innymi z różnego etapu eksploatacji zasobów i różnego otoczenia instytucjonalnego. Na tym tle polskie propozycje zmian w odniesieniu do opodatkowania węglowodorów, w tym szczególnie gazu łupkowego, wyglądają na dobrze dostosowane do istniejących realiów. Oprócz modyfikacji istniejących obciążeń zaproponowano wprowadzenie dwóch nowych podatków: podatku od wydobycia niektórych kopalin oraz specjalnego podatku węglowodorowego. Jak pokazują doświadczenia innych krajów, dodatkowe dochody z eksploatacji zasobów naturalnych mogą w pewnych okolicznościach przyczynić się w dłuższym okresie do niekorzystnych zjawisk gospodarczych określanych mianem „przekleństwa zasobów naturalnych”. Kluczowa wydaje się kwestia, czemu służyć będą te dodatkowe środki: zwiększaniu konsumpcji czy raczej inwestycjom i czy nie wpłyną one niekorzystnie w długim okresie na finanse publiczne i konkurencyjność gospodarki. Z tego punktu widzenia duże znaczenie ma jakość instytucji publicznych i dojrzałość elit politycznych. Uwagi te są również aktualne w odniesieniu do Polski. Dodatkowym czynnikiem ryzyka mogą być nadmierne oczekiwania związane z łupkami. Perspektywa dodatkowych, istotnych dochodów budżetowych i poprawa bilansu płatniczego mogą skłaniać do zaniechania czy spowolnienia niezbędnych reform fiskalnych i strukturalnych. Można więc w pewnym sensie paść ofiarą przekleństwa zasobów, nawet nie eksploatując ich na dużą skalę.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica; 2014, 5, 306
0208-6018
2353-7663
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena rezerwy dostępnych zasobów wód podziemnych w zlewniach bilansowych na potrzeby szczelinowania hydraulicznego
Assessment of the reserve of available groundwater resources in balance catchments for hydraulic fracturing
Autorzy:
Duda, R.
Maruta, M.
Macuda, J.
Tyszewski, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075635.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wody podziemne
zasoby
rezerwa
szczelinowanie hydrauliczne
gaz łupkowy
groundwater
available resources
reserve
hydraulic fracturing
shale gas
Polska
Opis:
The paper presents a methodology for estimating reserves of available groundwater resources for use, inter alia, for the purpose of fracturing unconventional gas reservoirs. The assessment is based on the balance ofgroundwater available resources and water abstraction with the amount allowed by water intakes permits. The balance included a variant of the assessment of reserves of groundwater available resources under conditions of several years of drought, i.e. guaranteed resources. Estimation of reserves of groundwater resources was applied to water-management regions and to smaller units - the balance catchments, designated in the regions in order to determine the available surface water resources. The reserve of groundwater resourcesfor established and guaranteed resources was estimatedfor the selected water-management region - the Wietcisa river catchment. This catchment is part of the Stara Kiszewa concession for the exploration and exploitation of shale gas resources in the Lower Paleozoic Baltic Basin, northern Poland.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2017, 65, 11/2; 1197--1201
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Challenges for Sustainable Development: The Case of Shale Gas Exploitation in Poland
Wyzwania dla rozwoju zrównoważonego: przypadek eksploatacji gazu łupkowego w Polsce
Autorzy:
Siemek, J.
Nagy, S.
Siemek, P
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371344.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
sustainable development
sustainable energy
oil shale
gaseous energy industry
rozwój zrównoważony
zrównoważona energia
gaz łupkowy
energetyka gazowa
Opis:
In the current century, natural gas has become the most important fossil energy resource and also important en-ergy fuel in general. And these are both due to significant resources, especially of unconventional natural gas, and ease of transport or transmission, use but also the level of carbon dioxide emissions from burning natural gas. Significant increase in gas consumption, in all regions, will be marked in the energy sector. Northern America and Western and Central Europe consume most of the gas on electricity and heat production. The exploration of unconventional gas reservoirs has been discussed recently in several scientific fields. Technical, organizational and economic challenges related to sustainable exploration, documentation of reserves, exploitation and devel-opment of shale gas technology have been addressed in this paper. Activities oriented to acceleration of pro-specting and investment activities as well as difficulties with introducing pro-ecological procedures and technical modifications caused by minimization of influence of the drilling and environmental simulation of production wells have been presented. This study explains some ecological aspects of the extraction technology. The pace of technological development in Poland may be considerably delayed by the new requirements set by geological and mining law, slowing down of exploration works and recognition of most important gaseous hori-zons. The scope of investments spent on infrastructure for treating, transport and distribution of gas may have an impact on the rate of realizing energy investment. The rate of development of industry will be conditioned by properly defined economic objectives and the feasible development of gaseous energy industry, being an element supporting the classic coal energy, now mainly a regulation of energy sales in peak seasons. Probable scenarios (based upon business, legal and geological situation) have been discussed.
Gaz ziemny jest obecnie jednym z najważniejszych nośników tak energii kopalnej, jak i energii w ogólności. Dzieje się tak z uwagi na powszechną dostępność zasobów, łatwość w jego transportowaniu, a także z uwagi na niski poziom emisji CO2 podczas spalania tego nośnika energii. Prognozuje się dalszy wzrost wykorzystywania gazu w sektorze energetycznym i to we wszystkich regionach świata. W Ameryce Północnej a także Europie Zachodniej i Wschodniej gaz służy do produkcji energii elektrycznej i cieplnej. Ostatnio coraz częściej na nau-kowych forach dyskutuje się zagadnienie eksploatacji zasobów gazu niekonwencjonalnego. W tym artykule przedstawiamy uwarunkowania eksploatacji gazu łupkowego w kontekście rozwoju zrównoważonego, prezentu-jąc aspekty techniczne, organizacyjne i ekonomiczne odnoszące się do stanu rozpoznania zasobów i ich eksploa-tacji. Przedstawiono podejmowane działania mające na celu zwiększenie poziomu pozyskiwania gazu łupkowe-go i problemy związane z wdrażaniem procedur proekologicznych i modyfikacji technicznych, wynikające z obowiązku minimalizowania wpływu na środowisko procesu wiercenia. Artykuł wyjaśnia także podstawowe aspekty ekologiczne związane ze szczelinowaniem. W Polsce rozwój tych technologii może ulec ograniczeniu z uwagi na nowe wymagania wynikające z prawa geologicznego i górniczego, spowalniające prace poszukiwawcze i rozpoznawanie zasobów. Niezbędne jest określenie poziomu środków finansowych niezbędnych do tworzenia infrastruktury związanej z pozyskiwaniem, transportem i dystrybucją gazu. Ujmując inaczej, szybkość rozwoju przemysłu gazowego będzie uwarunkowana przez właściwie rozpoznanie uwarunkowań ekonomicznych. W artykule przedstawiono także prawdopodobne scenariusze na przyszłość, oparte na podstawach biznesowych, prawnych i geologicznych.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2013, 8, 1; 91-104
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Osady kambru górnego i tremadoku w rejonie Narola (południowa Lubelszczyzna) – źródło i nośnik gazu łupkowego?
Upper Cambrian and Tremadocian sediments in the Narol area (southern Lublin region ) – source and reservoir of shale gas ?
Autorzy:
Sikorska-Jaworowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061661.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
łupki
gaz łupkowy
petrologia
kambr górny
tremadok
rejon Narola
shale
shale gas
petrology
Upper Cambrian
Tremadocian
Lublin region
Opis:
Przeprowadzono badania petrologiczne utworów kambru górnego i tremadoku w rejonie Narola (S Lubelszczyzna) w aspekcie poszukiwań złóż gazu łupkowego. Wykonano obserwacje i analizy w mikroskopie polaryzacyjnym, luminoskopie (CL) oraz mikroskopie skaningowym (BSE, SE, EDS i SEM-CL). Przeprowadzono analizy spektralne-CL kwarcu, analizy rentgenostrukturalne frakcji ilastej oraz analizę pirolityczną materii organicznej. Badane osady są wykształcone głównie w postaci łupków iłowcowo-mułowcowych z przewarstwieniami piaszczystymi. Należą do epikontynentalnej asocjacji silikoklastycznej powstałej na rozległym szelfie poddanym działaniu pływów i sztormów. Masa ilasta łupków składa się głównie z illitu, a materiał pylasty stanowi kwarc z niewielką domieszką skaleni. Powszechnie występuje cement kwarcowy (narosty i agregaty autogenicznego kwarcu), rzadziej węglanowy (kalcyt, Fe-dolomit/ ankeryt i syderyt), pirytowy, kaolinitowy i fosforanowy. W masie ilastej występuje mikroporowatość w postaci „mikrokanałów” wzdłuż blaszek illitowych i wewnątrz pakietów łyszczykowych. Mikropory (1–2 μm) są obecne w cemencie węglanowym i materii organicznej. W wyniku głębokiego pogrzebania i intensywnej diagenezy osadów materia organiczna uległa silnym przeobrażeniom (maks. RO = 2,5%). Wskaźnik refleksyjności witrynitu oraz analiza pirolityczna materii organicznej, a także wysoki stopień uporządkowania struktury illitu wskazują na maksymalne paleotemperatury rzędu 120–150°C. W skałach są liczne spękania wypełnione węglanami i/albo kwarcem. Część spękań biegnąca wzdłuż laminacji (rzadziej prostopadle lub pod dużym kątem) pozostała otwarta i stanowi potencjalną drogę migracji węglowodorów. Analiza pirolityczna wykazała, że badane łupki nie mają charakteru skał macierzystych. W skałach tych nie należy spodziewać się niekonwencjonalnych złóż węglowodorów.
Petrologic investigations of Upper Cambrian and Tremadocian deposits were carried out in the Narol region (southern Lublin region) in prospecting for shale gas accumulations. The observations and analyses were made using a polarizing microscope, luminoscope (CL) and scanning microscope (BSE, SE, EDS, SEM-CL). The following analyses were performed: CL-spectral analysis of quartz, X-ray structural analysis of clay fraction, and pyrolytic analysis of organic matter. The rocks under study are represented mainly by clay-silt shales with sandy interbeds. They belong to the epicontinental siliciclastic association deposited on an extensive shelf subjected to tidal and storm action. The shales consist largely of illite, and the silt fraction is represented by quartz with a small admixture of feldspars. Quartz cement is common (growths and aggregates of authigenic quartz), while carbonate cement (calcite, Fe-dolomite/ ankerite and siderite), as well as pyrite, kaolinite and phosphate cements are rare. The shales reveal microporosity in the form of “microchannels” paralleling illite plates, and within mica packets. The micropores (1–2 μm in size) are observed in both the carbonate cement and organic matter. As a result of deep burial and intense diagenetic processes, the organic matter has undergone strong alteration (max. RO = 2.5%). The vitrinite reflectance index and pyrolitic analysis of organic matter, as well as the highly ordered illite structure, indicate the maximum palaeotemperatures in the range of 120–150°C. The rocks show numerous fractures healed with carbonates and/or quartz. Some of the fractures that run parallel to the lamination (or more rarely those running perpendicular or at a high angle) have remained open and are potential pathways of hydrocarbon migration. Pyrolytic analysis shows that the shales do not represent source rocks. It is supposed that they do not represent reservoirs for unconventional hydrocarbon accumulations.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2016, 467; 61--85
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
What could be the impact of shale gas exploitation on the water management?
Autorzy:
Woźnicka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2066497.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
water management
shale gas
groundwater resources
groundwater contamination
gospodarka wodna
gaz łupkowy
zasoby wód podziemnych
skażenia wód gruntowych
Opis:
The industry related to the extraction of hydrocarbons from unconventional deposits (shale gas, tight gas, shale oil), developing intensely since the beginning of the 21st century, requires a comprehensive approach to environmental issues arising from the commonly used technology. Because of the hydrauling fracturing process, groundwater management issues are the most important. Analyses should be performed for the aspects of the project's water needs, water circulation system in the process, definition of the water sources, as well as for the issues related to the protection of surface and ground waters in the area of geological operations. In the light of the current European debate about the safe use of unconventional hydrocarbons, the need for integrated water management is particularly important.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 11-1; 657--662
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Preliminary studies for the desalination of model solution of flowback water from shale gas production in the NF/RO pilot plant
Badania nad możliwością odsalania modelowego roztworu płynu powrotnego ze szczelinowania hydraulicznego złóż gazu łupkowego w pilotowej instalacji NF/RO
Autorzy:
Rajewski, J.
Kowalik-Klimczak, A.
Szwast, M.
Gierycz, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/257475.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
nanofiltration
NF
reverse osmosis
RO
desalination
flowback water
shale gas
nanofiltracja
odwrócona osmoza
odsalanie
płyn powrotny
gaz łupkowy
Opis:
The impact of selected process parameters of an integrated NF/RO system on possibilities of the desalination of model solutions, containing salts in typical concentrations for flowback water from shale gas production, was analyzed in this work. Based on the results of studies carried out in the pilot scale, it was found that the integrated NF/RO system allows for satisfactory reduction of the model solution of flowback water mineralization. It can be stated that the use of NF/RO system enables the re-use of the “real” flowback water during hydraulic fracturing.
W pracy zbadano wpływ wybranych parametrów procesowych zintegrowanego systemu NF/RO na możliwość odsalania modelowych roztworów zawierających sole w stężeniach charakterystycznych dla płynu powrotnego ze szczelinowania złóż gazu z łupków. Na podstawie otrzymanych wyników badań prowadzonych w skali pilotowej, stwierdzono, że zintegrowany układ NF/RO pozwala na zadowalające zmniejszenie mineralizacji roztworu modelowego płynu powrotnego. Można zatem założyć, iż zastosowanie układu NF/RO umożliwi ponowne wykorzystanie ścieku rzeczywistego podczas szczelinowania hydraulicznego.
Źródło:
Problemy Eksploatacji; 2016, 3; 155-164
1232-9312
Pojawia się w:
Problemy Eksploatacji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój technologii magnetycznych w wydobyciu gazu łupkowego
Development of magnetic technologies in shale gas extraction
Autorzy:
Zawadzki, J.
Bogacki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/112784.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
gaz łupkowy
szczelinowanie hydrauliczne
magnetyzm
materiały magnetyczne
technologie górnicze
shale gas
hydraulic fracturing
magnetism
magnetic materials
mining technologies
Opis:
W pracy zaprezentowano obecne i potencjalne możliwości zastosowania materiałów i metod magnetycznych w poszukiwaniach i eksploatacji złóż gazu łupkowego. Ponadto, w nawiązaniu do głównego celu, naszkicowano sposoby poszukiwań, a także eksploatacji złóż gazu łupkowego, w tym omówiono zasadę procesu szczelinowania hydraulicznego.
The paper presents the current and potential use of magnetic materials and methods of shale gas exploration and exploitation. Furthermore, with reference to the main objective, the principle of the hydraulic fracturing process, as a way of shale gas exploration, was outlined.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2016, 1 (13); 25-37
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od informowania do współdecydowania i z powrotem. Prototypowanie technologicznej demokracji
From Informing to Making Decisions Together – and Back Again. Prototyping Technological Democracy
Autorzy:
Stankiewicz, Piotr
Stasik, Agata
Suchomska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427159.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
ryzyko
partycypacja
zarządzanie technologią
gaz łupkowy
innowacje technologiczne
public participation
shale gas
fracking
deliberation
technology governance
energy innovations
Opis:
Artykuł podejmuje problem udziału społeczeństwa w podejmowaniu decyzji dotyczących kontrowersyjnych innowacji technologicznych na przykładzie poszukiwania gazu łupkowego w Polsce. Wychodząc z założeń społecznych studiów nad nauką i technologią, socjologii ryzyka i partycypacyjnego zarządzania technologią, autorzy przeprowadzają analizę pilotażowego programu dialogowo-partycypacyjnego dotyczącego planów poszukiwania i wydobycia gazu z łupków w gminie Mikołajki Pomorskie, przeprowadzonego w 2013 roku. Celem artykułu jest pokazanie, czy i jak teoria działa w praktyce: jak dalece możliwe jest wdrażanie udziału szerokich grup interesariuszy w procesach decyzyjnych dotyczących innowacyjnych technologicznych inwestycji. Przeprowadzona analiza pokazuje, że mimo rozwoju teoretycznego namysłu nad partycypacją „od informowania społeczeństwa do współdecydowania”, w praktyce społecznej, przy realizacji projektów partycypacyjnych może dochodzić do zatoczenia pętli – powrotu od partycypacji do informowania i konsultacji.
Using the example of shale gas exploration in Poland, the article brings up the problem of public participation in decision making on controversial energy innovations. Based on theoretical approaches from science and technology studies, sociology of risk and participatory technology governance, the authors present an analysis of a pilot dialogue programme on shale gas, conducted in a small community in North Poland, Mikołajki Pomorskie in 2013. The goal of the article is to study how the participatory approach works in social practice: to what degree is the inclusion of various stakeholders groups possible in decision making processes regarding innovative technological investments. The conducted analysis shows that although in the theory a shift from informing to making decision together has been made, participatory activities may in social practice make a loop and come back to “information and education” as main goals of communication with the public.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2015, 3(218); 65-101
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Shale gas in China : how much and when?
Gaz z łupków w Chinach : ile i kiedy?
Autorzy:
Changbo, Ch.
Pieńkowski, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2066803.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
shale gas
China
geology
resources
policy
cooperation with Poland
gaz łupkowy
Chiny
geologia
zasoby
polityka
współpraca z Polską
Opis:
China is ranked as the world’s largest resource-holder of unconventional gas (estimated at about 25–31 trillion cubic meters – tcm), and current production is 1.3 billion cubic meters (bcm). Also other unconventional resources(tight gas, CBM) are large in global standards. There are strong energy security reasons in China – a long run strategy for China is to reduce its dependency on imported gas resources, thus the growth of domestic output of unconventional gas production (coal bed methane, tight and in particular shale gas) has been recognized as very important both by the government, giving significant impetus to the development of shale gas extraction. However, significant uncertainties remain about the extent to which this resource will be developed as aspects of China’s geology and the structure of the gas sector (in terms of pricing as well as access to water and pipelines) and population density, possess significant problems. A key role in Chinese unconventional hydrocarbons exploration is played by large Chinese national oil companies. The most productive shales are Lower Paleozoic marine strata in South China, in particular the organic-rich Lower Silurian Longmaxi Formation in the upper Yangtze region, characterized also by wide distribution, large thickness and generally fairly good other properties. Both subsurface geological and surface conditions of major shale gas plays in China are more complex than those in USA. Concerning geology, many shale gas plays in China are faulted and sometimes cross-cut by tectonically active zones – however, in some best productive zones tectonics improves conductivity of reservoirs. Number of Chinese shale plays (particularly those of lacustrine origin, representing a large share of Chinese resources) contain clay rich formations, which impairs effectiveness of hydraulic fracturing. Concerning environmental issues, China decided to go for a practice-oriented approach and no specific regulations for unconventional hydrocarbons currently exist in China, only some – pre-during and – post-operation recommendations are discussed. Interestingly, in many aspects unconventional hydrocarbon exploration in China show more similarities to the situation in Poland than to USA and bilateral cooperation may be fruitful for both sides.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 10/3; 1206--1214
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Forecasts and/or scenarios, including quantification of the distance, timing and costs
Prognozy i/lub ich scenariusze, w tym kwantyfikacja obszaru prognozowania, czasu i kosztów
Autorzy:
Kaliski, M.
Krupa, M.
Sikora, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219460.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
gaz ze złóż niekonwencjonalnych
gaz z łupków
gaz łupkowy
prognoza
zasoby gazu ziemnego
infrastruktura
unconventional gas
shale gas
forecast
environmental impact
gas resources
infrastructure
Opis:
The paper addresses the problem of the forecasting and possible development of gas production from unconventional plays in Poland. As authors underline the potential of Polish shale gas is quite similar to US shales. Due to geological conditions, stage of development, size and location in more urban areas some experts compare Polish shale plays to Marcellus even. Document stated that from geographical and infrastructural points of view one can identify five different directions for export of natural gas surplus from Poland. It is important to notice that currently none of those routes physically exists - it means, that at present there are no infrastructure (or access to such infrastructure) for exporting of the Polish natural gas.
Dokument adresuje problemy prognozowania i możliwości rozwoju produkcji gazu ze złóż niekonwencjonalnych w Polsce. Autorzy konstatują, że potencjał polskiego gazu łupkowego wydaje się być bardzo podobny do amerykańskiego. Ze względu na warunki geologiczne, etap rozwoju, wielkości i lokalizacje złóż w obszarach bardziej miejskich, niektórzy eksperci porównują polski gaz z łupków nawet do amerykańskiego złoża Marcellus. W artykule stwierdzono, że biorąc pod uwagę warunki geograficzne i infrastrukturalne można zidentyfikować do pięciu różnych ewentualnych kierunków eksportu nadwyżek gazu z Polski. Zauważono, że obecnie żadna z opisanych dróg nie istnieje fizycznie - oznacza to, że obecnie nie ma infrastruktury (a nawet dostępu) do takiej infrastruktury) dla ewentualnego eksportu polskiego gazu ziemnego.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2012, 57, 2; 425-441
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jaki wpływ na gospodarkę wodną może mieć wydobycie gazu ze złóż niekonwencjonalnych?
What could be the impact of unconventional gas exploitation on the water management?
Autorzy:
Woźnicka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075070.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
water management
unconventional gas
shale gas
groundwater resources
groundwater contamination
gospodarka wodna
gaz niekonwencjonalny
gaz łupkowy
zasoby wód podziemnych
skażenia wód gruntowych
Opis:
Developing intensively since the beginning of XXI century industry related to unconventional hydrocarbon deposits (shale gas, tight gas, shale oil) requires a comprehensive look on environmental issues arising from the commonly used technology. Because of the hydrauling fracturing process the groundwater management issues are the most important. The analysis requires both aspects of the project water needs, water circulation system in the process, define the sources of water, as well as issues related to the protection of surface and groundwater in the vicinity of the works. In light of the current currently at the European debate about the safe use of unconventional hydrocarbons need for integrated water management is particularly important.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 6; 348--353
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania nad technologią wytwarzania materiałów podsadzkowych (propantów) stosowanych przy wydobyciu gazu łupkowego. Cz.2 – Metoda granulowanie i spiekanie
Research on the proppants manufacturing technology applicable in shale gas extraction. Part 2 – Granulation and sintering method
Autorzy:
Rybicka-Łada, J.
Zawiła, J.
Pichniarczyk, P.
Pabian, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/392201.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Tematy:
gaz łupkowy
wydobycie
szczelinowanie hydrauliczne
propant
materiał ceramiczny
granulacja
spiekanie
shale gas
extraction
hydraulic fracturing
ceramic material
granulation
sintering
Opis:
W artykule omówiono możliwości wytworzenia propantów ceramicznych drogą granulowania i spiekania otrzymanego granulatu na bazie surowców naturalnych i/lub odpadowych, nadających się do stosowania jako materiał podsadzkowy w procesie szczelinowania hydraulicznego złóż gazu łupkowego. Prace badawcze były prowadzone w skali laboratoryjnej i dotyczyły opracowania składu chemicznego i surowcowego oraz doboru parametrów procesu obróbki mechanochemicznej i termicznej zestawów. Badania właściwości użytkowych wykonano dla partii wytypowanych granulatów w ilości potrzebnej do badań normatywnych, które zrealizowano w oparciu o wytyczne normy International Standard ISO 13503-2:2006(E) (Measurement of properties of proppants used in hydraulic fracturing and gravel-packing operations). Badania te miały na celu określenie wpływu składu chemicznego oraz warunków wytwarzania propantów metodą granulowanie i spiekanie na ich podstawowe właściwości, takich jak wytrzymałość, kształt ziaren czy rozpuszczalność w kwasie. Rodzaj powstałych podczas procesu spiekania faz krystalicznych określono przy pomocy metody XRD.
The article discusses the possibility of producing ceramic proppants through granulation and sintering process of obtained granules based on natural raw materials and/or waste materials, which are suitable for use as a filling material in the process of hydraulic fracturing of shale gas. The research work was carried out on a laboratory scale and focused on the development of the chemical composition and selection of mechanochemical and thermal parameters of raw materials sets. Performance tests were made for selected pellets batches in quantities needed for normative tests, which were made in accordance with International Standard ISO 13503-2:2006(E) (Measurement of properties of proppants used in hydraulic fracturing and gravel-packing operations). This research were designed to determine the influence of chemical composition as well as the manufacturing conditions of proppants by granulation-sintering method for their basic properties such as strength, grain shape or solubility in acid. Type of crystal phases formed during the sintering process was determined with use of XRD method.
Źródło:
Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych; 2015, R. 8, nr 22, 22; 56-66
1899-3230
Pojawia się w:
Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania nad technologią wytwarzania materiałów podsadzkowych (propantów) stosowanych przy wydobyciu gazu łupkowego. Cz.3 – Otrzymywanie propantów poprzez suszenie zawiesiny w suszarni rozpyłowej
Research on production technology of proppants used in shale gas extraction. Part 3 – Preparation of proppants by suspension drying in spray dryer
Autorzy:
Jakubiuk, T.
Łosiewicz, A.
Taźbierski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/392211.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Tematy:
gaz łupkowy
wydobycie
materiał podsadzkowy
technologia wytwarzania
suszarnia rozpyłowa
granulat
shale gas
extraction
proppant
production technology
spray dryer
granulate
Opis:
Do prób otrzymywania materiału podsadzkowego poprzez suszenie zawiesiny wodnej ujednorodnionych surowców mineralnych wykorzystano suszarnię rozpyłową D 20. Skład surowcowy zawiesiny ustalono po przeprowadzeniu badań właściwości fizykochemicznych wypalonych zestawów surowcowych wykonanych w skali mikro. Badano temperaturę spiekania, gęstość, porowatość, wytrzymałość mechaniczną i odporność chemiczną. Do sporządzenia zestawów jako surowiec podstawowy wykorzystano odpady powstające w elektrociepłowniach warszawskich, które domieszkowano glinami „Janina” i „Zapniów”. Badania poszczególnych właściwości prowadzono na beleczkach prasowanych pod niskim ciśnieniem w laboratoryjnej prasie hydraulicznej i wypalanych w piecu elektrycznym. Do prasowania próbek badawczych wykorzystywano granulat otrzymywany ręcznie poprzez posługiwanie się sitem. W oparciu o recepturę zestawu, który charakteryzował się niską temperaturą spiekania, dużą wytrzymałością i odpornością chemiczną, sporządzono zawiesinę do suszenia rozpyłowego. Podczas suszenia tak dobierano reologię zawiesiny i parametry suszenia, aby otrzymać maksymalną ilość granulatu w przedziale 0,2–0,7 mm. Otrzymany granulat wypalono w piecu rurowym w ustalonej wcześniej temperaturze spiekania i przekazano do Instytutu Nafty i Gazu w celu zbadania przydatności do wykorzystania go jako materiał podsadzkowy.
The proppants were prepared by drying aqueous suspension of homogenous mineral material in spray dryer-D 20. The composition of raw materials was determined by conducting physicochemical test of fired specimen in a laboratory scale. Sintering temperature, density, porosity, mechanical strength and chemical resistance were investigated. Waste from Warsaw Power Plants with addition of „Janina” and „Zapniów” clays were used for preparation of specimen sets. Individual properties were determined on specimens pressed at law pressure in a laboratory hydraulic press and fired in an electric furnace. Test specimens were prepared from granulate sieved manually and pressed. Based on row materials composition, which showed low sintering temperature, high strength and high chemical resistance, a suspension for spray drying was prepared. During the drying process, both the rheology of the suspension and drying parameters, were being chosen so as to obtain the maximum amount of granulate in the range of 0,2–0,7 mm grain size. The final granulate was fired in a tube furnace at a predetermined sintering temperature and delivered to the Institute of Oil and Gas in order to investigate the suitability for use as a proppants.
Źródło:
Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych; 2015, R. 8, nr 23, 23; 39-48
1899-3230
Pojawia się w:
Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie złoża gazu ziemnego z łupków na tle wybranych niekonwencjonalnych złóż Europy Środkowo-Wschodniej
Polish shale gas deposits in relation to selected shale gas perspective areas of Central and Eastern Europe
Autorzy:
Karcz, P.
Janas, M.
Dyrka, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075080.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Europe
shale gas
shale oil
sedimentary basins
unconventional hydrocarbons
shale gas potential
Europa
gaz łupkowy
olej łupkowy
baseny sedymentacyjne
niekonwencjonalne węglowodory
potencjał gazu łupkowego
Opis:
This paper describes a regional overview of selected Central and Eastern European sedimentary basins which hold the unconventional potential for shale gas and shale oil exploration that have attracted interest in the last few years. Organic-rich fine-grained rocks like black and dark-grey shales, mudstones and claystones with varying ages from Cambrian to Miocene are distributed very irregularly across Europe. A long- -lasting, dynamic geological evolution and continuous reconstruction of the European continent resulted in the formation of many sedimentary basins. In some basins, biogeochemical conditions favoured preservation of accumulated organic-rich deposits and led to the generation of hydrocarbons after burial and reaching appropriate maturity levels. Even though shale gas and shale oil exploration in Europe is still in its infancy, shale formations were analyzed before as the source rocks in conventional petroleum systems. Parameters that were used to describe source rocks e.g.: total organic carbon, maturity, thickness, depth of occurrence and areal extent, can indicate preliminary potential for shale gas exploration and allow estimating first resource values. Currently the most intense shale gas exploration takes place in Poland where over 42 wells have been drilled and over 100 concessions for unconventional hydrocarbon exploration have been granted. Upper Ordovician and Lower Silurian shales at the East European Craton (Baltic and Lublin-Podlasie Basins) are the major targets for unconventional exploration in Poland. In Central and Eastern Europe, evaluation of the unconventional potential of gas-bearing shale formations is carried out also in Ukraine, Lithuania, Austria, Czech Republic, Hungary, Romania, Bulgaria, Moldavia and the European sector of Turkey. Despite the fact that each shale rock differs from another by geochemical, petrographical, petrophysical, mechanical and other parameters, some similarities can be seen such as marine type of depositional environment with the predominance of type II kerogen or specific organic matter content. Recoverable resources of shale gas throughout Europe are believed to be as large as 17.6 bln m3 and Poland, Ukraine, France with United Kingdom are thought to have the greatest resources.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 7; 411--423
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish shale gas deposits in relation to selected shale gas prospective areas of Central and Eastern Europe
Autorzy:
Karcz, P.
Janas, M.
Dyrka, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075024.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Europe
shale gas
shale oil
sedimentary basins
unconventional hydrocarbons
shale gas potential
Europa
gaz łupkowy
olej łupkowy
baseny sedymentacyjne
niekonwencjonalne węglowodory
potencjał gazu łupkowego
Opis:
This paper describes a regional overview of selected Central and Eastern European sedimentary basins which hold the unconventional potential for shale gas and shale oil exploration that have attracted interest in the last few years. Organic-rich fine-grained rocks like black and dark-grey shales, mudstones and claystones with varying ages from Cambrian to Miocene are distributed very irregularly across Europe. A long- -lasting, dynamic geological evolution and continuous reconstruction of the European continent resulted in the formation of many sedimentary basins. In some basins, biogeochemical conditions favoured preservation of accumulated organic-rich deposits and led to the generation of hydrocarbons after burial and reaching appropriate maturity levels. Even though shale gas and shale oil exploration in Europe is still in its infancy, shale formations were analyzed before as the source rocks in conventional petroleum systems. Parameters that were used to describe source rocks e.g.: total organic carbon, maturity, thickness, depth of occurrence and areal extent, can indicate preliminary potential for shale gas exploration and allow estimating first resource values. Currently the most intense shale gas exploration takes place in Poland where over 42 wells have been drilled and over 100 concessions for unconventional hydrocarbon exploration have been granted. Upper Ordovician and lower Silurian shales at the East European Craton (Baltic, Lublin and Podlasie basins) are the major targets for unconventional exploration in Poland. In Central and Eastern Europe, evaluation of the unconventional potential of gas-bearing shale formations is carried out also in Ukraine, Lithuania, Austria, Czech Republic, Hungary, Romania, Bulgaria, Moldova and the European sector of Turkey. Despite the fact that each shale rock differs from another by geochemical, petrographical, petrophysical, mechanical and other parameters, some similarities can be seen such as marine type of depositional environment with the predominance of type II kerogen or specific organic matter content. Recoverable resources of shale gas throughout Europe are believed to be as large as 17.67 trillion m3 (624 Tcf) and Poland, Ukraine, France with United Kingdom are thought to have the greatest resources.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 11-1; 608--620
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
K-mean cluster analysis for better determining the sweet spot intervals of the unconventional organic-rich shale: a case study
Autorzy:
Akbar, M. N. A.
Nugraha, S. T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/100894.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Śląski. Wydział Nauk o Ziemi
Tematy:
shale gas petrophysics
organic-rich shale
rock typing
cluster analysis
shale gas water saturation
sweet spot
gaz łupkowy
gaz ziemny
złoża łupkowe
nasycenie
Opis:
The petrophysical analysis is the crucial task for evaluating the quality of unconventional organic-rich shale and tight gas reservoirs. The presence of organic matter and the ultra-tight with over complex pore system have remained a lack of understanding of how to evaluate the extensive parameters of porosity considering organic content, gas saturation, organic richness, brittleness index, and sweet spot interval by only using conventional log. Therefore, this study offers effectively applied techniques and better analysis for interpreting these parameters by maximizing and integrating geological, geochemical, rock mechanical and engineering data. In general, the field data used in this study are from the first dedicated well for source rock exploration in the North Sumatra Basin, Indonesia. The developed method was derived by using conventional log. All interpretation results were validated by laboratory data measurements of routine and special core analysis, petrography, total organic carbon (TOC) and organic maturation, and brittleness index (BI) calculation. Moreover, the high quality of NMR log data was used as well to ensure our developed techniques present good estimations. Briefly about the methods, we started to determine the total and effective porosity based on the density log by including the presence of organic matter and multi-mineral analysis in these estimations. Then, we used the revised water saturation-TOC of water saturation while the TOC was predicted in advance by averaging three results from the correlation of TOC-Density, modified CARBOLOG and Passey’s ΔlogR methods. Equally important, in order to obtain the reliable gas saturation prediction, we used saturation exponent (n), cementation factor (m), and the tortuosity factor (a) parameters which obtained from laboratory measurement of formation resistivity factor and resistivity index (FFRI). In addition, the brittleness index was predicted based on sonic log data. Finally, all parameters needed for determining gas shale sweet spot have been made. Then, we developed a way to evaluate the sweet spot interval by using K-mean clustering. In conclusion, this clustering result properly follows the shale quality index parameters which consist of organic richness and maturation, brittleness index, the storage capacity of porosity and gas saturation. This study shows that these petrophysical applied techniques leads us to interpret the best position of shale interval to be developed with a simple, fast, and accurate prediction way. Furthermore, as a novelty, this method can be used as rock typing method and obviously can reduce uncertainty and risks in organic-rich shale exploration.
Źródło:
Contemporary Trends in Geoscience; 2018, 7, 2; 200-213
2299-8179
Pojawia się w:
Contemporary Trends in Geoscience
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ordovician-Silurian shale gas resources potential in Poland : evaluation of Gas Resources Assessment Reports published to date and expected improvements for 2014 forthcoming Assessment
Autorzy:
Kiersnowski, H.
Dyrka, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2066499.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
shale gas
resources assessment
technically recoverable resources
economically recoverable resources
gaz łupkowy
ocena zasobów
technicznie wydobywalne zasoby
ekonomicznie wydobywalne zasoby
Opis:
The paper comprises a brief history and results of Assessment Reports of shale gas resources for the Polish Ordovician-Silurian Basin. The Reports have been confronted in the context of used criteria of assessing. The comparison shows that the early, most optimistic assessments (Wood Mackenzie, ARI & EIA) were based on very generalized data and different assessment methods than those used in the PGI and USGS Reports. In turn, the PGI and USGS Reports, based on USGS assessment methodology, were not so diverse taking into account the presented extreme low values of recoverable gas resources and the used methods of shale gas occurrence probability. The terms EUR (Estimated Ultimate Recovery) and AU (Assessment Unit), used in the USGS methodology of shale gas and shale oil resources assessment are characterized. The paper also presents assessment methods of technically and economically recoverable shale gas, and the significance of "sweet spots" as areas with the greatest probability for shale gas productivity. Finally, proposals for the reconstruction of future work on the new assessment (at the turn of 2014) of recoverable shale gas resources for the Polish Ordovician-Silurian Basin are recommended. The future assessment of shale gas resources should be more detailed, not only due to new geological input data (including results of exploration wells), but also thanks to segmentation of the whole Ordovician-Silurian assessment area into five smaller regional assessment units. The paper presents the criteria of area segmentation and the characteristics of proposed assessment units. The key geological, geophysical and geochemical criteria, which should be taken into consideration in the methodology of new shale gas resources assessment, are compiled. Moreover, to better understand the peculiarity of the Polish Ordovician-Silurian shales and reservoir attributes, and to fit these to shale gas recovery technology, the lessons coming from the US shale basins are discussed. In summarizing, the authors, presenting the conclusions and recommendations, refer to future shale gas resources assessment that, in their opinion, would help particularize the results and thus make them more authenticated.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 11-1; 639--656
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bilans zasobów niekonwencjonalnych (i innych) złóż gazu w Polsce
Assessment of unconventional gas resources in Poland
Autorzy:
Wójcicki, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075324.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
niekonwencjonalne zasoby gazu
gaz zamknięty
gaz łupkowy
metan pokładów węgla
gaz z dużych głębokości
unconventional gas resources
tight gas
shale gas
coal bed methane
deep gas
Opis:
The paper summarizes information on gas resources in Poland, especially unconventionals. There are proven, though not very large, resources of conventional hydrocarbons and coalbed methane – the inventory is carried out by Polish Geological Survey. Recently undiscovered shale gas and tight gas resources have been assessed by Polish Geological Survey and other organizations. In previous decade undiscovered coal bed methane resources have been estimated as well. There were a number of studies on undiscovered conventional gas resources carried out in previous decades providing ever higher estimations of the undiscovered gas potential. These studies were also targeted on an intermediate category of gas resources – deep gas and/or tight gas resources in conventional traps. Putting all together, it seems the undiscovered potential of gas resources (both unconventional and conventional) in Poland is a quite impressive and various types of hydrocarbon resources coexist in respective hydrocarbon basins.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 10/3; 1215--1219
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geological and physical-chemical characteristics of Lower Paleozoic deposits of Volhyno-Podillya, Western Ukraine
Charakterystyka geologiczna i fizykochemiczna dolnopaleozoicznych osadów Wołynia i Podola (zachodnia Ukraina)
Autorzy:
Kurovets, I.
Drygant, D.
Naumko, I.
Kurovets, S.
Koltun, Y.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062817.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
geology
petrophysics
fluid inclusions
Lower Paleozoic
shale gas
Volhyno-Podillya
geologia
petrofizyka
inkluzje fluidalne
dolny paleozoik
gaz łupkowy
Wołyń
Podole
Opis:
The 340 to 1102 m thick multi-facies sequence was deposited during the Silurian at the Volhyno-Podillya margin of the East European Platform. The open shelf facies bordered from the west by a barrier formed by reefs, bioherms, crinoids, or by banks of detrital sediments (at the boundary of the lagoon and the open sea). Lagoonal deposits are represented by thin intercalations of sedimentary dolomites, sometimes with intercalations of organogenic limestones, marls, argillites, gypsum and anhydrite. Within the open shelf and slope facies, marls, lumpy clayey limestones and argillites are prevailing. A zone of reefal buildups has a rather complicated and insufficiently investigated structure. The exclusively terrigenous deposits of the submerged part of the continental slope form the entire Silurian sequence in the central part of the L’viv Depression and in the Carpathian Foredeep. Open porosity of the Silurian argillites vary from 0.6 to 2.4% and they are almost impermeable (less than 0.001 μm2•10–3). Volume weight ranges between 2.64 and 2.8 g/cm3. Natural radioactivity of rocks varies from 9 to 18 mcR/hr, apparent electric resistance is 20–154 Ohmm, interval time of longitudinal waves spreading is 126–365 μcs/m. TOC content, determined in 21 samples using the thermal analysis, varies from 0.75 to 2.38%. The composition of volatiles of fluid inclusions and closed pores of argillites shows the predominance of methane (up to 100 vol. %). In deeper horizons, carbon dioxide, nitrogen and ethane (a few percent) appear.
Zróżnicowane facjalnie utwory syluru, miąższości od 340 do 1102 m, były deponowane na wołyńsko-podolskiej krawędzi platformy wschodnioeuropejskiej. Bariera budowana przez rafy, biohermy i ławice materiału detrytycznego graniczyła na zachodzie z facjami otwartego szelfu. Na wschód od tej bariery, w lagunie, tworzyły się osady dolomitowe z przeławiceniami organogenicznych wapieni, margli, iłowców, gipsu i anhydrytu. Osady szelfu i skłonu są reprezentowane głównie przez margle i ilaste wapienie gruzełkowe oraz argility. Strefa bariery rafowej ma dość skomplikowaną i jeszcze niedostatecznie rozpoznaną budowę. Osady terygeniczne występują tylko w zanurzonym odcinku skłonu kontynentalnego w centralnej części depresji lwowskiej oraz w podłożu zapadliska przedkarpackiego. Efektywna porowatość argilitów sylurskich wynosi od 0,6 do 2,4% i są one prawie nieprzepuszczalne (mniej niż 0,001 μm2ּ10–3). Gęstość objętościowa waha się pomiędzy 2,64 i 2,8 g/cm3. Promieniotwórczość naturalna skał sięga od 9 do 18 mcR/h, a pozorna oporność właściwa wynosi 20–154 Ohmm, czas interwałowy rozchodzenia się fal podłużnych – 126–365 μcs/m. Zawartość TOC, określona w 21 próbkach z wykorzystaniem analizy termicznej, waha się od 0,75 do 2,38%. Skład substancji lotnych z inkluzji fluidalnych i zamkniętych porów w argilitach wykazuje dominację metanu (do 100% obj.). W głębszych horyzontach pojawiają się dwutlenek węgla, azot i etan (kilka procent).
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2012, 449; 119--130
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potencjał złożowy ordowicko-sylurskich łupków gazonośnych w Polsce : omówienie dotychczasowych raportów i propozycje udoskonalenia metodyki oceny zasobów gazu w raporcie w 2014 r.
Ordovician-Silurian shale gas resources potential in Poland : evaluation of Gas Resources Assessment Reports published to date and expected improvements for 2014 forthcoming Assessment
Autorzy:
Kiersnowski, H.
Dyrka, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075067.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
shale gas
resources assessment
technically recoverable resources
economically recoverable resources
gaz łupkowy
oszacowanie zasobów
technicznie wydobywalne zasoby
ekonomicznie wydobywalne zasoby
Opis:
The paper comprises a brief history and results of Assessment Reports of shale gas resources for the Polish Ordovician-Silurian Basin. The Reports have been confronted in the context of used criteria of assessing. The comparison shows that the early, most optimistic assessments (Wood Mackenzie, ARI & EIA) were based on very generalized data and different assessment methods than those used in the PGI and USGS Reports. In turn, the PGI and USGS Reports, based on USGS assessment methodology, were not so diverse taking into account the presented extreme low values of recoverable gas resources and the used methods of shale gas occurrence probability. The terms EUR (Estimated Ultimate Recovery) and AU (Assessment Unit), used in the USGS methodology of shale gas and shale oil resources assessment are characterized. The paper also presents assessment methods of technically and economically recoverable shale gas, and the significance of "sweet spots " as areas with the greatest probability for shale gas productivity. Finally, proposals for the reconstruction of future work on the new assessment (at the turn of 2014) of recoverable shale gas resources for the Polish Ordovician-Silurian Basin are recommended. The future assessment of shale gas resources should be more detailed, not only due to new geological input data (including results of exploration wells), but also thanks to segmentation of the whole Ordovician-Silurian assessment area into five smaller regional assessment units. The paper presents the criteria of area segmentation and the characteristics of proposed assessment units. The key geological, geophysical and geochemical criteria, which should be taken into consideration in the methodology of new shale gas resources assessment, are compiled. Moreover, to better understand the peculiarity of the Polish Ordovician-Silurian shales and reservoir attributes, and to fit these to shale gas recovery technology, the lessons coming from the US shale basins are discussed. In summarizing, the authors, presenting the conclusions and recommendations, refer to future shale gas resources assessment that, in their opinion, would help particularize the results and thus make them more authenticated.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 6; 354--373
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gaz z łupków w oczach mieszkańców, samorządów, koncesjonariuszy i instytucji województwa pomorskiego
Shale gas in the eyes of the residents, self-governments, license holders and institutions of the Pomorskie Voivodeship
Autorzy:
Jackman, M.
Sterczyńska, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075071.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
shale gas
public opinion poll
dialogue
benefits
threats
expectations of stakeholders
gaz łupkowy
opinia publiczna
dialog
korzyści
zagrożenia
oczekiwania interesariuszy
Opis:
The article presents the results of research conducted among representatives of self-governments and partners of the Self-government of the Pomorskie Voivodeship at the background of the opinion of residents of the Pomerania region and the rest of the country. The research has been performed on the initiative of the Marshal of the Pomorskie Voivodeship at the turn of 2012 and 2013. The results point to a significant support for shale gas exploration in the Pomorskie Voivodeship and considerable expectations as it comes to benefits for gminas/poviats/residents related thereto. It is also clear that close cooperation between all stakeholders, dialogue and education are necessary elements in the process.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 6; 381--385
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poszukiwania niekonwencjonalnych złóż węglowodorów w aspekcie działalności organów nadzoru górniczego
Prospection of hydrocarbons from unconventional deposits in the light of activity of mining supervision authorities
Autorzy:
Król, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075072.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
mining supervision
State Mining Authority
district mining offices
shale gas
nadzór górniczy
Wyższy Urząd Górniczy
okręgowe urzędy górnicze
gaz łupkowy
Opis:
The article presents the competences and legal authority legitimising the control and supervisory activity of mining supervision authorities. It also contains a description of the scope and results of controls conducted by the district mining offices by the end of 2012 on drill sites related to the prospection and exploration ofunconventional gas deposits.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 6; 345--347
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potencjał występowania złóż gazu ziemnego w łupkach dolnego paleozoiku w basenie bałtyckim i lubelsko-podlaskim
Shale gas potential of the Lower Palaeozoic complex in the Baltic and Lublin-Podlasie basins (Poland)
Autorzy:
Poprawa, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074759.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
gaz łupkowy
górny ordowik
dolny sylur
zachodni skłon kratonu wschodnioeuropejskiego
EEC
shale gas
Upper Ordovician
Lower Silurian
East European Craton
Opis:
The Lower Palaeozoic basin at the western slope of the East European Craton (EEC) (Fig. 1) is currently recognized as one of the most interesting areas for shale gas exploration in Europe. The Upper Ordovician and/or Lower Silurian graptolitic shale is here the major potential reservoir formation (Figs. 2, 3) (Poprawa & Kiersnowski, 2008; Poprawa, 2009). Moreover, the Upper Cambrian to Tremadocian Alum shale is an additional target locally in the northern part of the Baltic Basin. These sediments are often rich in organic matter (Klimuszko, 2002; Poprawa & Kiersnowski, 2008; Więcław et al., 2010; Skręt & Fabiańska, 2009), as well as silica. Limited data from two wells in the western part of the Baltic Basin show silica contents up to 60-70% (Fig. 4) (Krzemiński & Poprawa, 2006). The advantage of the Lower Palaeozoic shale from the western slope of EEC is its broad lateral extend (Fig. 1) and relatively quiet tectonic setting. The later is particularly true in the case of the Baltic Basin and Podlasie Depression. Structural development becomes to some extent more complex in the case of the Lublin region, where the Lower Palaeozoic shale appears affected by late Famennian to early Visean block tectonics. Development of the organic rich Lower Palaeozoic shale at the western slope of EEC was controlled by several factors. Very important was here the rate of non-organic detritus deposition (Fig. 5). The other factors included organic productivity of the basin, its subsidence, relative sea level changes, basin bathymetry, geochemical conditions at the sea bottom (especially oxygenation), degree of bioturbation, presence of topographic barriers at the sea bottom, leading to development of isolated anoxic zones, sea currents configuration, and climate changes. Organic matter of the Lower Palaeozoic is characterized by presence of II type of kerogen. Appearance of the organic-rich shale within the Lower Palaeozoic section at the western slope of the EEC is diachronic (Fig. 6). From NW towards east and SE, the intervals richest in organic appear related to systematically younger strata, starting from the Upper Cambrian to Tremadocian, as well as the Upper Llanvirn and Caradoc in the Łeba Elevation (northern onshore Baltic Basin; Fig. 7). In central parts of the Baltic Basin and Podlasie Depression as well as NW part of the Lublin region, the intervals richest in organic matter are found in the Llandovery section, while in the eastern part of the Baltic Basin and SE part of the Lublin region the highest TOC contents are found in the Wenlock. Therefore, depending on location at the western slope of EEC, different formations are recognized as the targets for shale gas exploration. The Upper Cambrian to Tremadocian shale, present only in the northern part of the Baltic Basin, is characterized by very high contents of organic matter, with average value for individual sections usually ranging from 3 to 12% TOC. This shale formation is, however, of very limited thickness, not higher than several meters in the onshore part of the basin (Szymański, 2008; Więcław et al., 2010). In onshore part of the studied area, thickness of the Caradoc shale changes from a few meters up to more than 50 m (Modliński & Szymański, 1997, 2008). Contents of organic matter in these sediments are the highest in the Łeba Elevation zone and the basement of the Płock-Warszawa trough, where average TOC contents in individual well sections range from 1% to nearly 4%. Ashgill rocks are characterized by high TOC contents only in the Łeba Elevation zone, where average TOC values for individual well sections rise up to 4,5% at the most. Llandovery shale has high TOC contents, particularly in its lower part, throughout vast parts of the western slope of EEC. The maximum measured TOC contents in those rocks in Podlasie Depression are nearly 20%. Average TOC values for individual sections of the Llandovery are usually equal 1% do 2,5%, except for the Podlasie Depression, where they may reach as much as 6%. Thickness of the Llandovery shale generally increases from east to west to approximately 70 m at the most. However, in the major part of that area it ranges from 20 to 40 m (Modliński et al., 2006). Thickness of theWenlock sediments is also highly variable laterally, from less than 100 m in SE part of the Lublin region to over 1000 m in western part of the Baltic Basin. Average content of organic matter in individualWenlock sections in central and western parts of the Baltic Basin and the Podlasie Depression usually ranges from 0,5% to 1,3% TOC. In the eastern part of the Baltic Basin and in the Lublin region it is higher, rising to about 1-1,7% TOC. The above mentioned TOC values show the present day content of organic matter, which is lower than the primary one. The difference between the present and primary TOC contents increases along with increasing thermal maturity. It is also highly dependant on genetic type of kerogen. Taking into account the II type of kerogen from the analyzed sediments, it may be stated that in the zones located in the gas window the primary TOC was at least one-half greater than indicated by laboratory measurements. From the shale gas point of view, the basins at the western slope of EEC are characterized by a negative relation between depth at present day burial and thermal maturity (Poprawa & Kiersnowski, 2008). In the zones with burial depth small enough to keep exploration costs at very low level (Fig. 8), thermal maturity of shales is too low for gas generation (Figs. 9, 12a). Maturity increases westwards (Fig. 8) along with depth of burial (Fig. 9). Thus, the potential shale gas accumulations in the western part of the studied area occur at depths too high for commercial gas exploration and exploitation (Fig. 12b). Between of the zone of maturity too low for shale gas development and that where depth of burial is too large for its exploration, there occurs a broad zone of the Lower Palaeozoic shale with increased shale gas exploration potential (Fig. 13) (Poprawa & Kiersnowski, 2008; Poprawa, 2009). In that area, there are shale intervals of relatively high thickness and average TOC exceeding 1-2% TOC (Fig. 7, 10, 12c). Thermal maturity of these rocks appears sufficient for generation of gas (Fig. 9, 10), and results of well tests for deeper-seated conventional reservoirs suggest good quality of dry gas with no nitrogen (Fig. 12c). It should be noted that some gas shows have been recorded in the Lower Palaeozoic shale. Moreover, depth of burial is not too large for commercial shale gas exploration (Fig. 8, 10). Hydrocarbon shows and their composition in the Lower Palaeozoic are strictly related to thermal maturity of the source rock. In the zones of low maturity, these are almost exclusively oil shows documented. Further westwards, in the zone transitional to the gas window area, gas is wet and contains significant contribution of hydrocarbon gases higher than methane.Within the gas window zone, the records are almost exclusively limited to methane shows. Moreover, within the zones of low maturity high nitrogen contents were recorded (Poprawa, 2009). In the zones characterized by thermal maturity in the range from 0,8 to 1,1% Ro and very high TOC contents (over 15% at the most), there is a potential for oil shale exploration. The zones with the highest oil shale potential include eastern Baltic Basin in SW Lithuania and NE part of the Podlasie Depression. Some data necessary for entirely firm estimations of potential shale gas resources of the Lower Palaeozoic complex in Poland are still missing. However, preliminary estimates indicate that these shale gas resources may possibly be classified as gigantic (1,400-3,000 bln m3 of recoverable gas; Fig. 15). For comparison, resources of conventional gas in Poland are equal to 140,5 bln m exp.3, and annual domestic gas consumption is at the level of 14 bln m exp. 3. However, it should be noted that some characteristics of the Lower Palaeozoic complexes indicate increased exploration risk. The average TOC contents are here lower than in classic examples of gas shales, like e.g. Barnett shale. Moreover, in the zone of optimal burial depth (less than 3000–3500 m) thermal maturity is lower than in the case of the Barnett shale core area. An important risk factor is also both a limited amount and limited resources of conventional gas fields in the Lower Palaeozoic complex (Fig. 13). Amount and intensity of gas shows in the Lower Palaeozoic shale are also relatively low, and there is no evidences for presence of overpressure in this complex. In the eastern part of western slope of the EEC, there appears an additional risk factor-arelatively high content of nitrogen in gas.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2010, 58, 3; 226-249
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Optymalizacja kosztów prac wiertniczych na złożach gazu z pokładów łupków – zarys koncepcji
Optimization of drilling costs on shale gas deposits – concept outline
Autorzy:
Byrska-Rąpała, A.
Feliks, J.
Karkula, M.
Wiśniowski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394059.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
gaz łupkowy
pad wiertniczy
odwiert poziomy
optymalizacja prac wiertniczych
metody sieciowe
shale gas
pad drilling
horizontal well
drilling optimization
network methods
Opis:
Polska w ostatniej dekadzie stała się jednym z najbardziej aktywnych rynków poszukiwania niekonwencjonalnych złóż węglowodorów. Obecnie na terenie kraju obowiązuje 20 koncesji na poszukiwanie i/lub rozpoznawanie złóż, w tym gazu z łupków. Powierzchnia objęta koncesjami poszukiwawczymi to 7,5% powierzchni kraju. W cyklu życia projektu zagospodarowania i eksploatacji gazu z zasobów łupkowych można wyróżnić cztery główne etapy: wybór i przygotowanie miejsca wykonania odwiertów, etap wiercenia i szczelinowania hydraulicznego, eksploatacja (produkcja) i marketing oraz „wygaszenie” eksploatacji i rekultywacja terenu. W artykule przedstawiono koncepcję analizy kosztów projektu inwestycyjnego związanego z poszukiwaniem i zagospodarowaniem złoża/obszaru gazu z łupków. Poddano analizie dwa pierwsze etapy dotyczące prac przygotowawczych, realizowanych na wybranym placu oraz prac wiertniczych i szczelinowania hydraulicznego. Ze względów ekonomicznych jedynym racjonalnym sposobem udostępnienia złóż gazu łupkowego jest stosowanie otworów poziomych, wykonywanych pojedynczo lub grupowo. Ilość padów wiertniczych, pokrywających obszar koncesji jest podstawowym determinantem kosztów zagospodarowania złoża. W artykule przedstawiono wyniki analizy kosztów różnego rodzaju sposobu rozwiercania złoża o powierzchni 25 000 000 m2 . Oszacowań kosztów dokonano dla dwóch wariantów: grupowego wiercenia dla trzech rodzajów padów wiertniczych − z trzema, pięcioma i siedmioma otworami oraz dla otworów wykonywanych pojedynczo. Wyniki analizy pokazują, że wraz ze wzrostem liczby odwiertów w padzie maleją sumaryczne koszty rozwiercania złoża o założonej powierzchni. Dla padów z trzema odwiertami są mniejsze w stosunku do wariantu drugiego o ponad 7%, przy pięciu są mniejsze o 11%, a przy siedmiu odwiertach realizowanych z jednego placu budowy są mniejsze w stosunku do wariantu drugiego o 11,5%. Autorzy poprzez zastosowaną metodykę wskazują kierunek oraz sposoby dalszych badań i analiz, które umożliwią optymalizację prac wiertniczych na złożach gazu z łupków.
In the last decade, Poland has become one of the most active markets for unconventional hydrocarbon deposits exploration. At present, there are twenty concessions for the exploration and/or discovery of reserves, including shale gas. The area covered by exploration concessions constitutes ca. 7.5% of the country’s area. Four main stages can be distinguished In the shale gas development and exploitation project: the selection and preparation of the place of development of the wells, hydraulic drilling and fracturing, exploitation (production) and marketing, exploitation suppression and land reclamation. In the paper, the concept of cost analysis of an investment project related to the exploration and development of a shale gas field/area was presented. The first two stages related to the preparatory work, carried out on the selected site, as well as drilling and hydraulic fracturing were analyzed. For economic reasons, the only rational way to make shale gas reserves available is to use horizontal drilling, either singly or in groups. The number of drilling pads covering the concession area is a fundamental determinant of the development cost of the deposit. In the paper, the results of the cost analysis of various types of reaming method with an area of 25,000,000 m2 were presented. Cost estimates were prepared for two variants: group drilling for three types of drilling pads: with three, five and seven wells and for single wells. The results show that, as the number of horizontal wells increases, the total cost of the development of the deposit is reduced. For tree-wells pad, these costs are 7% lower than in the second variant, for five-well pads they are 11% lower, and for seven-well pads they are 11.5% smaller than in the second variant. Authors, using applied methodology, indicate the direction of further research that will enable the optimization of shale gas drilling operations.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 100; 21-35
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyszła struktura energetyczna oraz rola CCS w Polsce - wnioski z ostatnich konferencji w Niemczech i w Polsce
Future energy mix and the role of CCS in Poland - conclusions from recent conferences in Germany and Poland
Autorzy:
Pieńkowski, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074905.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
struktura energetyczna w Polsce
węgiel
gaz łupkowy
CCS
edukacja
komunikacja społeczna
energy mix in Poland
coal
shale gas
education
public communication
Opis:
Recent conferences in Germany and Poland outlined future scenarios of energy mix and CCS in Poland.With CCS the emissions of CO2 can be reduced considerably, despite technical and economical challenges. Fossil fuels will maintain significant share in energy mix in next decades due to sufficient supply and relatively low prices, which will negatively influence the growth of renewable energy. Poland might play a major role in development of CCS, particularly in research and development (R&D). Industry should play a key role in implementation of new technologies, including CCS (Carbon Capture and Storage) and CCU (Carbon Capture and Utility). Global agreements, international strategies and projects are necessary, while achievement of these are grim due to conflicting political and economical interests. Market-oriented approach (including universal carbon tax) is now more promising than technology-oriented one. The use of shale gas , is in general environmentally desirable way for Poland. Professional public communication and education is urgently needed due to an inherited deficit of social capital and irresponsible activity of some NGOs, often driven by particular interests.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2012, 60, 1; 32-35
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of ferrite particle size on the quality of the magnetic marker in shale gas hydraulic fracturing
Wpływ wielkości ziarna ferrytu na jakość markera magnetycznego do szczelinowania hydraulicznego podczas wydobycia gazu łupkowego
Autorzy:
Bogacki, J.
Zawadzki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/112903.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
magnetic material
magnetic marker
ferrite
grain size
hydraulic fracturing
shale gas
materiał magnetyczny
marker magnetyczny
ferryt
wielkość ziarna
szczelinowanie
gaz łupkowy
Opis:
The study analyzes the influence of particle size of magnetic ferrite on the possibility of using it, as a marker in magnetic prop pant during hydraulic fracturing. Based on a broad and accurate literature review, it was found, that the ferrite grain size can be one of the critical parameter conditioning the quality of the magnetic marker in shale gas hydraulic fracturing. Hence, the ferrite grain size determines greatly both the costs and efficiency of hydraulic fracturing.
W pracy przeanalizowano wpływ wielkości ziarna ferrytu na możliwość zastosowania go, jako markera magnetycznego podczas szczelinowania hydraulicznego. Na podstawie szerokiego przeglądu dostępnej literatury, określono, że wielkość ziarna ferrytu może być kluczowym parametrem warunkującym jakość i właściwości markera magnetycznego stosowanego podczas szczelinowania hydraulicznego gazu łupkowego. Zatem, wielkość ziarna ferrytu wpływa zarówno na koszty jak i na efektywność szczelinowania hydraulicznego.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2016, 3 (15); 25-33
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Some considerations regarding the unconventional gas reservoirs in Romgaz
Uwagi na temat niekonwencjonalnych zbiorników gazu ziemnego w Romgazie
Autorzy:
Stefanescu, D. P.
Vlasin, I.
Piteiu, M. A.
Petrescu, V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299410.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
alternatywne zasoby energii
gaz z niekonwencjonalnych źródeł
gaz łupkowy
gaz uwięziony w skałach
niska przepuszczalność
minifrac
ponowna perforacja
alternative energy
resources
unconventional gas
light gas
low permeability
reperforating
Opis:
The need for discovering the alternative energy resources, beside the classical and conventional ones, became nowadays a continuous challenge and it seems to become a viable solution in order to overcome the worldwide energetic crisis. If the concept of unconventional gas is nowadays more frequently used in world oil and gas industry, in Romgaz it hasn't been implemented and developed until now, even if unconventional reservoirs have been already tested in the past, without knowing and using this terminology. The unconventional gas reservoir is related to a low permeability formation, that is producing mainly dry gas. The most part of the low permeability reservoirs are developed in sandstones, but high amounts of gas have been also produced in carbonates, shales and coalbed methane. However, today we can say that our attempts are also very timid, but we are often encouraged by the successful results obtained during the wells testing. Based on Romgaz experience, we could classify our unconventional gas reservoirs in two main categories: shale gas and tight gas formations. After a short description of the general concept and what an unconventional gas reservoir means, our paper will present some case studies from different areas and geological units, belonging to Romgaz, which provide the existence of natural gas in these types of reservoirs. We mention that the old Romgaz concept regarding well testing was related to perforating only the porous permeable formations, but some experiments developed in the last years proved to have good results in unconventional formations. Although it's very clear that extraction of natural gas from these reservoirs is more difficult and also more expensive than that from the conventional reservoirs, due to the new technologies which would be perhaps involved (hydraulic fracturing, acidizing, etc.) we are fully convinced that what was considered unconventional in the past, will become conventional in the future.
Konieczność odkrywania alternatywnych zasobów energii poza konwencjonalnymi stanowi obecnie wyzwanie i sensowne rozwiązanie problemu kryzysu energetycznego na świecie. O ile kwestię niekonwencjonalnych złóż gazu ziemnego w światowym przemyśle ropy i gazu podejmuje się coraz częściej, to Romgaz nie opracował do tej pory i nie wdrożył tego alternatywnego podejścia, jakkolwiek w przeszłości dokonywał opróbowań niekonwencjonalnych zbiorników jednak bez stosowania używanej obecnie nomenklatury. Niekonwencjonalne zbiorniki gazu ziemnego są związane z istnieniem formacji o niskiej przepuszczalności, produkujących głównie suchy gaz. Większa część słabo przepuszczalnych zbiorników utworzyła się w piaskowcach, chociaż olbrzymie ilości gazu pochodzą również ze skał węglanowych, łupków i metanu pochodzenia węglowego. Jakkolwiek obecne osiągnięcia wydają się skromne, do dalszych działań często zachęcają dobre wyniki opróbowań otworów. Z doświadczeń Romgazu wynika, że niekonwencjonalne zbiorniki gazu ziemnego można podzielić na pochodzenia łupkowego i skalnego. Po krótkim przedstawieniu ogólnej koncepcji i znaczenia niekonwencjonalnego zbiornika gazu, w artykule omówiono kilka przypadków w formacjach geologicznych na terenach należących do Romgazu, gdzie stwierdzono obecność gazu ziemnego w tego typu zbiornikach. Zgodnie z poprzednią koncepcją Romgazu otworów opróbowywano otwory odwiercone jedynie na przepuszczalnych i porowatych formacjach, podczas gdy z doświadczeń ostatnich lat wynika, że dobre wyniki uzyskano również ze zbiorników niekonwencjonalnych. Mimo oczywistej trudności związanej z wydobyciem gazu ziemnego z tego typu zbiorników i wyższych kosztów w porównaniu do konwencjonalnych zbiorników, to biorąc pod uwagę nowe rozwiązania technologiczne, które w takim przypadku należałoby zastosować (szczelinowanie hydrauliczne, kwasowanie itd.) autorzy są w pełni przekonani, że to, co było niekonwencjonalne w przeszłości, w przyszłości stanie się konwencjonalne.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2011, 28, 1-2; 381-390
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gaz z łupków spod dna Bałtyku
Shale gas from the Baltic offshore
Autorzy:
Labuda, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075454.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
gaz łupkowy
sektor offshore
Morze Bałtyckie
złoża niekonwencjonalne
zwrot kosztów
zasoby odwracalne
shale gas
offshore
Baltic Sea
unconventional deposits
economically recoverable resource
Opis:
The accomplishment of the vision of exploration and in particular of exploitation of shale oil and shale gas in a perspective of a few years’time seems to be unrealistic. Interest in unconventional deposits occurs amongst small entities seeking a satisfactory return on their investments and becoming pioneers like George P. Mitchell 40 years ago. It is not only a result of high costs or lack of a sufficient technology but most notably the result of lack of an involvement of the key players in the global market. European companies, for instance, are closer to exploration of the new shale gas deposits onshore, although some of them declare to make an offshore research too. While Poland is today’s leader of shale gas exploration on the continent, it is also facing a problem of the lack of appropriate technologies of working at sea and country’s shales in general. In addition, the potential resources from the Baltic Sea bed, belonging to the Lower Paleozoic formations (Ordovician–Silurian) in the Baltic Basin, characterized by a good performance and shallower location than onshore deposits, are over four times more expensive to explore than on the land, which causes that there is no reason for recognizing them as economically recoverable resources. Therefore, any exploration of gas and oil from unconventional deposits in the Baltic Sea will have no economic justification within the next few years, but should only be considered as research.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 12/2; 1472--482
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transient vibrations of an elastic cylinder inserted in the elastic medium
Autorzy:
Sulym, H.
Timar, I.
Turchyn, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/386792.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
transient wave propagation
nonhomogeneous medium
analytical solution
Laguerre polynomials
propagacji fal
rozwiązanie analityczne
wielomiany Laguerre'a
teoria sprężystości
szczelinowanie hydrauliczne
gaz łupkowy
Opis:
Using method of Laguerre polynomials we have obtained the solution of the dynamic problem of the theory of elasticity for elastic cylinder inserted into massive body modeled as a space. The source of non-stationary processes in composite is high intensity force load of the inner surface of the cylinder. On the surface separation of materials of space and cylinder the conditions of ideal mechanical contact are satisfied. The solution is obtained as series of Laguerre polynomials, which coefficients are found from recurrent relations. The results of numerical analysis of transient stress-strain state in elastic space with cylindrical insertion might be used for the technological process of hydraulic fracturing during shale gas extraction.
Źródło:
Acta Mechanica et Automatica; 2016, 10, 2; 133-136
1898-4088
2300-5319
Pojawia się w:
Acta Mechanica et Automatica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane aspekty środowiskowe, ekonomiczne i społeczne produkcji gazu łupkowego – przegląd literatury
Review of environmental, economic and social aspects of shale gas production
Autorzy:
Tokarz, A.
Burchart-Korol, D
Nowak, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/164655.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
gaz łupkowy
gaz niekonwencjonalny
szczelinowanie hydrauliczne
emisja gazów cieplarnianych
shale gas
unconventional gas
hydraulic fracturing
injection
water
greenhouse gas emissions
life cycle of shale gas production technology
Opis:
Artykuł stanowi przegląd najważniejszych kwestii związanych ze wszystkimi aspektami zrównoważonego rozwoju (środowiskowego, ekonomicznego i społecznego) podczas produkcji gazu łupkowego. Duża część artykułu poświęcona jest kwestii bezpieczeństwa prowadzonego procesu na środowisko i zdrowie ludzkie. W pracy przedstawiono porównanie emisji gazów cieplarnianych na wszystkich etapach produkcji gazu łupkowego z emisjami generowanymi podczas konwencjonalnego wydobycia gazu ziemnego i węgla kamiennego. Dodatkowo szczególną uwagę poświęcono ocenie ekonomicznej technologii w odniesieniu do kosztów generowanych podczas tradycyjnego wydobycia surowców.
This paper presents an overview of key issues related to all aspects of sustainable development (environmental, economic and social) during shale gas production. A large part of the paper is focused on safety of the process in respect of ecology and human health. The paper presents also a comparison of greenhouse gas emissions at all stages of the production of shale gas with emissions generated during conventional natural gas and coal production. In addition, special attention was paid to the economic assessment of the technology in relation to costs generated during traditional extraction of raw materials.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 10; 137-146
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działania organów Inspekcji Ochrony Środowiska w zakresie kontroli działalności związanej z poszukiwaniami gazu z łupków
Actions of the Inspection of Environmental Protection bodies as regards control of activities related to shale gas prospection
Autorzy:
Skąpska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075073.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Inspection of Environmental Protection
shale gas
controls of concession holders
unconventional gas deposits
Inspekcja Ochrony Środowiska
gaz łupkowy
kontrole koncesjonariuszy
niekonwencjonalne złoża gazu
Opis:
In Poland, the activity of entities using the environment, including entities conducting shale gas exploration, is subject to the control of the Inspection of Environmental Protection. The Inspection bodies ensure supervision over the geological operations and their impact on the environment already at an early stage, when the first preparatory and organisational work is executed. In order to harmonise control principles, the Chief Inspectorate for Environmental Protection has developed "Guidelines for control of concession holders conducting activities consisting in shale gas exploration and extraction by the Inspection of Environmental Protection". The former experience from the control within this scope show proper preparation of the concession holders to the process of exploration and examination in line with the conditions set out in the concessions. Moreover, no cases of serious damage have been found, and no offences against the environment related directly to the exploration process have been identified.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 6; 343--344
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prace rozpoznawcze dotyczące gazu z łupków : wyniki terenowych badań środowiskowych
Shale gas exploration : the results of environmental field studies
Autorzy:
Kantor, M.
Konieczyńska, M.
Lipińska, O.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075339.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
badania terenowe
gaz łupkowy
wpływ środowiska
szczelinowanie
studnia głębinowa
badania kompleksowe
field studies
shale gas
environmental impact
hydraulic fracturing
well pad
comprehensive research
Opis:
At the beginning of 2015 a research study, which covered the main unconventional hydrocarbon (shale gas) basins in Poland, was completed. The study was coordinated by the General Directorate for Environmental Protection. Field studies and analysis were carried out by the consortium led by Polish Geological Institute – National Research Institute, in collaboration with University of Science and Technology AGH in Cracow and Gdañsk University of Technology. Seismometric monitoring was conducted by the Central Mining Institute. The involvement of more than 60 specialists with interdisciplinary knowledge and international experience has provided high-quality results. The aim of the study was to analyze environmental impact of shale gas exploration, taking into account differentiated geological, geoenvironmental, land use, and technological data. The scope of the study included, among others: the groundwater and surface water, landscape, nature conservation forms, soil, noise and ambient air. The study was performed in 7 exploration areas around 7 different wells and included environment baseline study. The results show that there is no long-lasting, significant impact of shale gas exploration on the environment.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 7; 404--409
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of disposable groundwater resources for hydraulic fracturing of gas shales in the Lublin Basin (eastern Poland)
Ocena dyspozycyjnych zasobów wód podziemnych do szczelinowania łupków gazonośnych w Basenie Lubelskim (wschodnia Polska)
Autorzy:
Duda, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/215928.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
water resources
groundwater
aquifers
hydraulic fracturing
shale gas
Lublin Basin
Polska
zasoby wód
wody podziemne
poziomy wodonośne
szczelinowanie
gaz łupkowy
basen lubelski
Polska
Opis:
This paper assesses the groundwater resources for hydraulic fracturing of gas shales in the Lublin Basin in 2030. Such evaluations are useful for gas concession holders who plan the magnitude and schedule of gas production. In order to determine the disposable groundwater resources, a water management balance model was developed. The data from the balance and forecast of groundwater resources for 2030 in the Vistula River Basin were used as basic input data. The model accounts for the following specific factors determining the quantity of water resources in prospective gas exploitation areas: reduced groundwater recharge due to climate changes, unregistered water usage by individual households, demand for water associated with shale gas mining development, and the rate of water utilization for fracturing or returned to hydrological circulation. The extent to which these factors will affect the resources available in 2030 is uncertain. The study therefore analysed two environmental scenarios – a moderately rigorous and a rigorous one – assuming major climate change effects and a radical increase in the demand for water. Disposable water resources were determined for 12 separate balance zones in accordance with groundwater bodies (GWB) or their subsections located in the research area. This prediction refers to groundwater resources without stratigraphic division into aquifers. [...]
W pracy dokonano prognozy zasobów wód podziemnych do wykorzystania w celu szczelinowania łupków gazonośnych w obszarze Basenu Lubelskiego w 2030 r. Jest to przydatne właścicielom koncesji na eksploatację gazu do planowania wielkości i harmonogramu wydobycia. W celu określenia dyspozycyjnych zasobów wód opracowano model bilansu wodno-gospodarczego, do którego jako podstawowe dane wejściowe wykorzystano dane z bilansu i prognozy zasobów wód podziemnych dla 2030 r. w dorzeczu Wisły. W modelu uwzględniono specyficzne czynniki determinujące wielkość zasobów wody na obszarach perspektywicznej eksploatacji gazu: zmniejszenie zasilania wód podziemnych w wyniku zmian klimatu, nierejestrowany pobór wody w gospodarstwach indywidualnych, zapotrzebowanie na wodę związane z rozwojem górnictwa gazu łupkowego i stopnień zwrotu do obiegu hydrologicznego wody, wykorzystanej do szczelinowania. W celu uwzględnienia niepewności stopnia oddziaływania tych czynników w 2030 r., model wykonano dla dwóch scenariuszy: umiarkowanie rygorystycznego ekologicznie i rygorystycznego ekologicznie, zakładającego duże skutki zmian klimatu i radykalne zwiększenie zapotrzebowania na wodę. Zasoby dyspozycyjne wód określono dla wydzielonych 12 stref bilansowych, zgodnych obszarowo z Jednolitymi Częściami Wód Podziemnych lub ich fragmentami znajdującymi się w obszarze badań. Prognoza dotyczy zasobów wód podziemnych bez stratygraficznego rozdziału na poziomy wodonośne. [...]
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2014, 30, 4; 79-96
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Liberalizacja rynku a bezpieczeństwo dostaw gazu
Market Liberalization and the Security of Gas Supply
Autorzy:
Szablewski, Andrzej T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/575963.pdf
Data publikacji:
2012-06-30
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Analiz Ekonomicznych
Tematy:
konkurencyjny rynek gazu
bezpieczeństwo dostaw i popytu
czynnik geopolityczny
gaz łupkowy
liberalization
security of gas supply
competitive gas market
geopolitical factor
shale gas
Opis:
The article discusses the relationship between the liberalization of the gas market and the security of gas supply. The issue is considered in the context of two interlinked factors, the geographical factor and the geopolitical factor, which determine the structure and functioning of the gas sector in EU member states. The geographical factor, i.e. the fact that gas resources are predominantly located in non-European countries, implies the dependence of European countries on gas supplies. The geopolitical factor, on the other hand, is used a means of political leverage by gas exporting countries, including Russia. Taking these two factors into account, the author sets out to determine whether Europe’s dependence on gas imports puts gas supplies at risk and whether or not it could become an obstacle to the full liberalization of the gas market. This question is related to the hypothesis that the relatively slow liberalization of the EU gas market, compared with the electricity market, for example, is due to fears that unbridled liberalization could have an adverse impact on the security of supplies. The analysis is especially topical in the context of reports about a revolution on the U.S. gas market triggered by a technological breakthrough in the extraction of shale gas. If these reports are confirmed, the author says, shale gas may redefine the relationship between the security of gas supplies and the degree of liberalization of gas markets in EU countries.
Przedmiotem artykułu jest analiza związku między liberalizacją a bezpieczeństwem dostaw gazu. Problem jest rozważany w kontekście dwóch podstawowych i powiązanych ze sobą uwarunkowań, które determinowały dotąd strukturę i sposób funkcjonowania sektorów gazu w krajach członkowskich UE. Pierwszym z nich to czynnik geograficzny, czyli fakt lokalizacji kluczowych dla Europy zasobów gazu w krajach pozaeuropejskich, implikujący istnienie zależności krajów europejskich od importu gazu. Drugi to czynnik geopolityczny, dotyczący możliwości wykorzystania gazu jako instrumentu realizacji celów politycznych przez kraje eksportujące to paliwo, w tym zwłaszcza Rosję. Biorąc pod uwagę te uwarunkowania rysuje się pytanie, czy fakt uzależnienia Europy od importu gazu nie generuje zagrożenia dla bezpieczeństwa jego dostaw i czy w związku z tym nie stanowi to ograniczenia dla możliwego stopnia liberalizacji rynku gazu, w tym zwłaszcza rozwoju konkurencyjnych rynków gazu. Próba zarysowania odpowiedzi na to pytanie jest głównym celem tego artykułu. Za pytaniem tym kryje się bowiem hipoteza, że wyraźnie wolniejszy, w stosunku do sektora elektroenergetycznego, postęp w trwającym już półtorej dekady procesie liberalizacji rynku gazu w ramach Unii Europejskiej, spowodowany był obawami, że liberalizacja tego rynku mogłaby stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa dostaw gazu na obszar Unii. Analiza tej hipotezy jest o tyle ciekawa i ważna, zwłaszcza z polskiej perspektywy, gdyż stanowi ona podstawę do zrozumienia skali możliwego przełomu, jaki w zakresie relacji między bezpieczeństwem dostaw gazu dla krajów UE a stopniem liberalizacji rynków gazu w tych krajach może przynieść potwierdzenie się doniesień o dokonanej w USA rewolucji na rynku gazu wywołanej technologicznym przełomem w zakresie wydobycia gazu łupkowego.
Źródło:
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics; 2012, 256, 5-6; 1-27
2300-5238
Pojawia się w:
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Magnetic markers use for monitoring of environmental pollution caused by fracturing fluids during shale gas exploitation
Zastosowanie markerów magnetycznych do monitoringu zanieczyszczenia środowiska płynem szczelinującym podczas eksploatacji gazu łupkowego
Autorzy:
Bogacki, J.
Zawadzki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/104473.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
magnetic marker
shale gas
hydraulic fracturing
environmental pollution
magnetometric method
magnetic susceptibility
marker magnetyczny
gaz łupkowy
szczelinowanie hydrauliczne
zanieczyszczenie środowiska
metoda magnetometryczna
podatność magnetyczna
Opis:
Magnetic materials may be added to the fracturing fluid, as the magnetic marker allowing to determine the range and efficiency of hydraulic fracturing. The application of appropriate magnetic markers can significantly improve the efficiency of shale gas extraction. There are, however, other important benefits of magnetic markers use, involving the monitoring of environmental pollution, during gas extraction with above mentioned method. However, with the rapid increase in amount of shale gas extracted using hydraulic fracturing method, there are also credible reports on the possibility of groundwater or the soil pollution. Thus, it is necessary to apply enhanced methods, to effectively detect any fracturing fluid leakage. The use of magnetic markers gives such opportunities. In case of leakage and consequently the fracturing fluid pollution, magnetic markers are placed into the soil environment. The presence of pollutants in soil can be detected using a number of standard chemical methods, but magnetometric ones, which are much faster and cheaper deserve special attention, because they enable in-situ detection of the magnetic marker in fracturing fluid leakage. This article discusses the above-mentioned issues based on the literature review, the knowledge and experience of the authors.
Materiały magnetyczne dodawane do płynu szczelinującego jako marker magnetyczny, mogą w procesie szczelinowania hydraulicznego pełnić dodatkowe funkcje, oprócz umożliwienia określenia zasięgu szczelin w skałach złożowych wytwarzanych w tym procesie. Ocenia się, że zastosowanie odpowiednich markerów magnetycznych może znacznie poprawić wydajność wydobycia gazu łupkowego. Istnieją jednakże inne, istotne korzyści z zastosowania markerów magnetycznych, polegające na monitoringu zanieczyszczenia środowiska w trakcie wydobycia gazu łupkowego omawianą metodą. Niestety, wraz z gwałtownym wzrostem ilości wydobywanego gazu łupkowego, z zastosowaniem metody szczelinowania hydraulicznego, pojawiły się również wiarygodne doniesienia o możliwości zanieczyszczenia wód podziemnych lub gleby, w trakcie tego procesu. Konieczne jest więc zastosowanie skutecznych metod wykrywania potencjalnego wycieku płynu szczelinującego. Stosowanie markerów magnetycznych daje takie możliwości. W przypadku wystąpienia wycieku i w konsekwencji zanieczyszczenia środowiska płynem szczelinującym, również markery magnetyczne zostają wprowadzone do środowiska gruntowego. Obecność zanieczyszczeń w gruncie można stwierdzić za pomocą wielu standardowych metod chemicznych. Ze względu na znaczną czasochłonność i kosztochłonność bezpośrednich metod laboratoryjnych, na uwagę zasługują znacznie szybsze i tańsze metody magnetometryczne, które pozwalają na łatwe, in-situ, wykrycie markera magnetycznego w ewentualnym wycieku. W artykule omówione zostaną wspomniane powyżej zagadnienia na podstawie przeglądu literaturowego oraz wiedzy i doświadczenia autorów.
Źródło:
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury; 2017, 64, 2/I; 59-70
2300-5130
2300-8903
Pojawia się w:
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Razem o Łupkach”: czyli jak prowadzić dialog publiczny przy poszukiwaniu i wydobyciu gazu z łupków
Together about shale gas”: how to conduct a public dialogue when prospecting and extracting shale gas
Autorzy:
Stankiewicz, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075066.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
shale gas
local conflicts
participation
dialogue
controversies
energy industry
information and education campaigns
gaz łupkowy
lokalne konflikty
udział
dialog
kontrowersje
przemysł energetyczny
kampanie informacyjne i edukacyjne
Opis:
The article aims at presenting the public communication programme based on civic participation model, which deals with shale gas exploration and extraction, "Together about shale gas". The programme was prepared on the initiative of the Marshal of the Pomorskie Voivodeship and is going to be implemented on the area of three voivodeships of northern Poland. As stated in the article, the programme constitutes an innovative and pioneer undertaking on the Polish ground, which pertains to the issue of public communication and decision-making when implementing controversial infrastructure investments. The first part of the article outlines the challenges that the communication measures will have to face in the area of Pomorskie voivodeship and key actions implemented so far. The next chapter constitutes a sociological diagnosis ofthe situation related to the public reactions to shale gas exploration. Further on the article lists the main assumptions and solutions within the scope of public communication and public conflict management, which form grounds for the "Together about shale gas" programme. The key part of the text presents the most important elements of the programme and how they were implemented.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 6; 374--380
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Shale Gas Extraction in Poland in the Context of Sustainable Development
Wydobycie gazu łupkowego w Polsce w kontekście zrównoważonego rozwoju
Autorzy:
Kronenberg, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371599.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
shale gas
weak vs strong sustainability
externalities
greening GDP
resource curse
gaz łupkowy
słaba a silna koncepcja zrównoważonego rozwoju
koszty zewnętrzne
zazielenianie PKB
przekleństwo zasobów naturalnych
Opis:
In June 2010 Poland was electrified by the big news: the country claimed to hold the largest shale gas reserves in Europe. Following the enthusiastic approach of the government and extractive companies, the public discourse has focused on the expected economic and geopolitical benefits of shale gas extraction. Meanwhile, the broader context of sustainability tends to be neglected. Some recent references to sustainable development in the context of shale gas extraction in Poland indicate that this concept needs a more thorough understanding. This article explores the following three aspects of sustainable development that need to be considered in the discussions on shale gas extraction in Poland. (1) Will the extracted natural capital be replaced with other forms of capital to ensure the well-being of future generations? (2) Will the formal institutions ensure that extractive companies prevent and mitigate all real and potential negative effects resulting from shale gas extraction? (3) How will the contribution of shale gas extraction to human well-being and national wealth be measured? The above issues link to important theoretical considerations within the concept of sustainable development, such as the weak vs. strong sustainability dilemma, internalizing external costs, and sustainability indicators (e.g. greening the GDP).
W czerwcu 2010 roku okazało się, że Polska może posiadać największe złoża gazu łupkowego w Europie. Entuzjastyczne reakcje rządu i firm wydobywczych ukierunkowały dyskusję polityczną na oczekiwane ekonomiczne i geopolityczne korzyści związane z wydobyciem gazu łupkowego. Zaniedbano tym samym szerszy kontekst zrównoważonego rozwoju. Niedawne odniesienia do zrównoważonego rozwoju w kontekście wydobycia gazu łupkowego w Polsce pokazują, że koncepcja ta jest często nadużywana i wymaga głębszego zrozumienia. Niniejszy artykuł przedstawia trzy zagadnienia kluczowe z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju, do których powinny odnieść się dyskusje na temat wydobycia gazu łupkowego. (1) Czy wykorzystany kapitał naturalny zostanie zastąpiony innymi formami kapitału, które będą mogły posłużyć jako podstawa dobrobytu przyszłych pokoleń? (2) Czy instytucje odpowiedzialne za zarządzanie procesem wydobycia zadbają o to, by firmy wydobywcze zapobiegały i usuwały negatywne skutki procesu wydobycia gazu łupkowego? (3) Jak będzie mierzony wkład wydobycia gazu łupkowego we wzrost dobrobytu i bogactwa? Zagadnienia te nawiązują do podstaw teoretycznych koncepcji zrównoważonego rozwoju, takich jako rozróżnienie między słabą i silną koncepcją zrównoważonego rozwoju, internalizacja kosztów zewnętrznych oraz wskaźniki zrównoważonego rozwoju (np. zazielenianie PKB).
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2014, 9, 2; 113-120
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Energy and environment policy in Poland: Various aspects in the context of shale gas extraction
Polityka energetyczna i środowiska przyrodniczego w Polsce: Różne aspekty w kontekście wydobycia gazu łupkowego
Autorzy:
Rucińska, Dorota Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1153478.pdf
Data publikacji:
2021-03-17
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
percepcja społeczna
opinia publiczna
gaz łupkowy
dywersyfikacja energii
polityka energetyczna
polityka środowiskowa
Polska
social perception
public opinion
shale gas
energy diversification
energy policy
environment policy
Polska
Opis:
This article outlines the social approach of meeting the challenges of energy policy in Poland in the context of potential shale gas extraction, focused on social perception and environmental protection policy. While Poland holds promising shale gas resources, the state of current technology indicates that shale gas exploitation is not imminent. However, shale deposits are still considered a potential future resource that could play a central role in diversifying energy sources, developing the economy, and potentially increasing the country’s energy security. This paper presents energy opportunities of Poland, a review of Polish society opinion about energy and environment security. This study shows that Polish society sees a connection between energy, environment and policy problems, as well as potential benefits in the context of shale gas, based on research results of various institutions, including the European Commission. The author draws attention to tasks before the economic exploitation of shale gas in order to optimizing socio-economic benefits, and short- and long-term impacts. Since we are a common Europe, a common space for people, we can create an energy policy. It is the way the topic of energy diversification opportunities in Poland and the building of consistent energy and environmental protection policy is still an important issue to discuss in humanistic and economic fields.
W niniejszym artykule nakreślono społeczne podejście do wyzwań polityki energetycznej w Polsce w kontekście potencjalnego wydobycia gazu łupkowego, ze szczególnym uwzględnieniem percepcji społecznej i polityki ochrony środowiska. Chociaż Polska posiada obiecujące zasoby gazu łupkowego, stan obecnej technologii wskazuje, że eksploatacja tego surowca nie jest bliska. Jednak złoża łupków są nadal uważane za potencjalny przyszły zasób, który mógłby odegrać kluczową rolę w dywersyfikacji źródeł energii i rozwoju gospodarczym oraz potencjalnym zwiększeniu bezpieczeństwa energetycznego kraju. W artykule przedstawiono możliwości energetyczne Polski, przegląd opinii polskiego społeczeństwa na temat bezpieczeństwa energetycznego i ochrony środowiskowego. Z badania różnych instytucji, w tym Komisji Europejskiej wynika, że społeczeństwo polskie widzi związek między problemami energetycznymi, środowiskowymi i politycznymi, a także potencjalnymi korzyściami w kontekście gazu łupkowego. Autorka zwraca uwagę na zadania stojące przed ekonomiczną eksploatacją gazu łupkowego w celu optymalizacji korzyści społeczno-ekonomicznych oraz oddziaływań krótko i długoterminowych. Jako że jesteśmy wspólną Europą, wspólną przestrzenią dla ludzi, możemy wspólnie kształtować politykę energetyczną i środowiskową. Stąd podjęty w `niniejszym artykule temat pozostaje ważną kwestią do dyskusji.
Źródło:
Studia i Analizy Nauk o Polityce; 2021, 1; 69-106
2719-4795
Pojawia się w:
Studia i Analizy Nauk o Polityce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Origin and significance of early-diagenetic calcite concretions and barite from Silurian black shales in the East European Craton, Poland
Autorzy:
Bojanowski, Maciej J.
Kędzior, Artur
Porębski, Szczepan J.
Radzikowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138638.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
carbonate concretions
stable isotopes
cathodoluminoscopy
sedimentation rate
marine productivity
biogenic gas production
bacterial sulfate reduction
shale gas
konkrecje węglanowe
izotopy stabilne
katodoluminoskopia
szybkość sedymentacji
produktywność morska
gaz biogenny
redukcja bakteryjna siarczanu
gaz łupkowy
Opis:
The Silurian Pelplin Formation is a part of a thick, mud-prone distal fill of the Caledonian foredeep, which stretches along the western margin of the East European Craton. The Pelplin Formation consists of organic carbon-rich mudstones that have recently been the target of intensive investigations, as they represent a potential source of shale gas. The Pelplin mudstones host numerous calcite concretions containing authigenic pyrite and barite. Mineralogical and petrographic examination (XRD, optical microscopy, cathodoluminoscopy, SEM-EDS) and stable isotope analyses (δ13Corg, δ13C and δ18O of carbonates, δ34S and δ18O of barite) were carried out in order to understand the diagenetic conditions that led to precipitation of this carbonate-sulfide-sulfate paragenesis and to see if the concretions can enhance the understanding of sedimentary settings in the Baltic and Lublin basins during the Silurian. Barite formed during early diagenesis before and during the concretionary growth due to a deceleration of sedimentation during increased primary productivity. The main stages of concretionary growth took place in yet uncompacted sediments shortly after their deposition in the sulfate reduction zone. This precompactional cementation led to preferential preservation of original sedimentary structures, faunal assemblages and earlydiagenetic barite, which have been mostly lost in the surrounding mudstones during burial. These components allowed for the reconstruction of important paleoenvironmental conditions in the Baltic and Lublin basins, such as depth, proximity to the detrital orogenic source and marine primary productivity. Investigation of the concretions also enabled estimation of the magnitude of mechanical compaction of the mudstones and calculation of original sedimentation rates. Moreover, it showed that biogenic methane was produced at an earlydiagenetic stage, whereas thermogenic hydrocarbons migrated through the Pelplin Formation during deep burial.
Źródło:
Acta Geologica Polonica; 2019, 69, 3; 403-430
0001-5709
Pojawia się w:
Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czym zastąpić nasz węgiel w produkcji energii, zapewniając jednocześnie bezpieczeństwo energetyczne RP ?
Autorzy:
Michalski, Zbigniew Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/121269.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Towarzystwo Wiedzy Obronnej
Tematy:
Rzeczpospolita Polska
RP
węgiel
produkcja energii
ograniczenie
bezpieczeństwo energetyczne
pakiet energetyczno-klimatyczny
gaz łupkowy
Republic of Poland
carbon
energy production
limit
energetic safety
energy and climate package
shale gas
Źródło:
Wiedza Obronna; 2012, 3; 21-36
0209-0031
2658-0829
Pojawia się w:
Wiedza Obronna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działania samorządów województw : pomorskiego, kujawsko-pomorskiego, warmińsko-mazurskiego i lubelskiego, związane z poszukiwaniem i rozpoznawaniem niekonwencjonalnych złóż węglowodorów
Actions of the self-governments of the Pomorskie, Kujawsko-Pomorskie, Warmińsko-Mazurskie and Lubelskie voivodeships related to prospection and exploration of unconventional of hydrocarbon deposits
Autorzy:
Klawiter, M. M.
Borek, G.
Pasternak, P.
Mielniczuk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075076.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
exploration and examination of hydrocarbon deposits
self-governments of voivodeships
shale gas
Lubelskie voivodeships
poszukiwanie i badanie złóż węglowodorów
samorządy województw
gaz łupkowy
pomorskie
kujawsko-pomorskie
warmińsko-mazurskie
województwo lubelskie
Opis:
The article briefly presents the most important activities and actions (especially dialogue, information and education measures) undertaken in therecent years by the self-governments of the Pomorskie, Kujawsko-Pomorskie, Warmińsko-Mazurskie and Lubelskie voivodeships, where exploration and examination of unconventional hydrocarbon deposits are being conducted. Described are also independent initiatives of the self-governments in this field such as international cooperation, public opinion research and seminars, conferences and workshops. The article indicates the engagement of the Marshals of the voivodeships in the debate on the possibilities of managing unconventional hydrocarbon reservoirs in Poland and Europe.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 6; 338--342
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Technologiczne i środowiskowe aspekty wykorzystywania wody w procesie wydobycia gazu łupkowego
Water utilization in terms of technological and environmental processes of shale gas exploitation
Autorzy:
Klimkiewicz, A.
Korczak, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340929.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
gaz łupkowy
wydobycie gazu
szczelinowanie hydrauliczne
woda
gospodarka ściekowa
ścieki przemysłowe
oddziaływanie
środowisko naturalne
aspekt technologiczny
aspekt środowiskowy
shale gas
exploitation
hydraulic fracturing
water
waste water management
impact
environment
technological aspect
environmental aspect
Opis:
W artykule omówiono wykorzystanie wody w procesie wydobycia gazu łupkowego, przedstawiając dane bilansowe oraz zmiany jej parametrów chemicznych, wynikające z przebiegu procesu szczelinowania. W procesie szczelinowania hydraulicznego, który jest podstawowym etapem rozpoczynającym eksploatację gazu łupkowego, zużywa się znaczne ilości wody. Po jego zakończeniu pozostaje około 15-25% płynnego odpadu, który wymaga unieszkodliwienia. W artykule przeanalizowano stosowane kierunki zagospodarowania ścieków przemysłowych (ciekłych odpadów), z uwzględnieniem polskich uwarunkowań. Autorzy oparli się głównie na informacjach dotyczących szczelinowań przeprowadzonych w USA, jak również na pierwszych krajowych doświadczeniach związanych z udostępnianiem i eksploatacją gazu łupkowego. Zaawansowana technologia szczelinowania, służąca eksploatacji gazu z głębokich struktur skalnych (ponad 1000 m p.p.t.) ma potencjalny wpływ na środowisko wodne. Niezmiernie istotne jest rozpoznanie zagrożeń oraz identyfikacja elementów środowiska podlegających presji. Ze względu na planowaną skalę udostępnienia zasobów gazu łupkowego w Polsce, ważne jest opracowanie i stosowanie technologii eksploatacji bezpiecznych dla środowiska.
This article discusses the role of water in the shale gas production, presented its balance sheet, changes in chemical composition during the process and possible ways of its development, also in Polish conditions. The authors relied mainly on data from studies in the U.S., as well as on the first national experiences related to the operation of gas and its impact on the environment. Into operation of shale gas is advanced technology, mainly based on the hydraulic fracturing, the application of which results in some degree the impact on the environment. It is therefore important to identify potential hazards and to identify elements of the environment under pressure. Since the hydraulic fracturing process consumes considerable amounts of water and produces a certain amount of waste it is important to the way they are managed.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2012, 3; 43-54
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strategia poszukiwań złóż gazu ziemnego w łupkach
Shale gas exploration strategy
Autorzy:
Hadro, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074762.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
gaz niekonwencjonalny
gaz łupkowy
wiercenia poziome
stymulacja pęknięć
zasoby gazu łupkowego
wydobycie gazu
poszukiwania gazu łupkowego
ekonomika gazu łupkowego
unconventional gas
shale gas
horizontal drilling
fracture stimulation
shale gas resource
gas production
shale gas exploration
shale gas economics
Opis:
Unconventional gas by definition is economically less profitable and more difficult to extract then conventional gas. However, gradual depletion of conventional gas fields as well as large resources of unconventional gas make the latter an attractive target. Coalbed methane (CBM), tight gas and shale gas have been successfully developed in the US over the past two decades. Shale gas production has grown at the fastest pace in recent years and reached over 2 tcf in 2008, which is 6-fold increase since 1998. Key to success of unconventional gas development was Noncoventional Fuels Tax Credit introduced by the US government in 1980. This initial production growth of unconventional gas and shale gas in particular, was later sustained by the development of horizontal drilling and fracture stimulation technologies, economy of scale and increasing gas prices. Economics of producing shale gas is marked by bigger resource potential and, at the same time, lower production rates and higher drilling costs as compared to conventional gas, which entails adopting cautious investment strategies. Shale gas exploration strategies are also different from those of conventional gas and, initially, require an extensive source rock analysis and a big land position to identify "sweet spots". Shale gas exploration in Poland is in its infancy, being focused on the Silurian-Ordovician shale formation which is poorly explored and thus poses a significant exploration risk. Therefore, exploration companies have used a cautious approach which is reflected in planning of the concession activities divided in a few phases, with each successive phase contingent on the positive results of the preceding one. These phases include: existing data analysis, seismic, drilling an exploratory well with extensive core analyses prior to a pilot testing program using horizontal wells. On a technical level of shale gas exploration, the integration of many disciplines is required for commercial success. Potential barriers to shale gas exploration in Poland have been identified such as: regulations which are in favor of the domestic service companies impeding competition, changeable and unclear environmental protection regulations, as well as insufficient liberalization of the domestic gas market.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2010, 58, 3; 250-258
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza strategiczna alternatywnych źródeł energii w kontekście bezpieczeństwa energetycznego Polski
The strategic analysis of the alternative energy sources in the context of Polish energy security
Autorzy:
Chrobak, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/119933.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Sztuki Wojennej
Tematy:
analiza strategiczna
bezpieczeństwo energetyczne
nowoczesne technologie
energia jądrowa
źródła odnawialne
gaz łupkowy
bezpieczeństwo narodowe
surowce energetyczne
strategic analysis
energy security
new technologies
nuclear power
renewable energy resources
shale gas
national security
energy resources
Opis:
Autor przedstawia w swoim artykule główne elementy analizy strategicznej kierunków działań państwa w zakresie podnoszenia poziomu bezpieczeństwa energetycznego kraju. Dokonana w pierwszej części diagnoza aktualnego stanu pozwala na postawienie tezy, iż gaz ziemny, który jest wydobywany ze złóż własnych jak i ten importowany ze wschodu nie gwarantuje wymaganego poziomu bezpieczeństwa w perspektywie strategicznej. W dalszej części artykułu zaprezentowana została prognoza możliwości wykorzystywania alternatywnych źródeł energii, rozpoczynając od czystych technologii węglowych, a kończąc na energetyce jądrowej. W kontekście wewnętrznych zagrożeń i szans dla bezpieczeństwa energetycznego Polski stwierdza się, że istnieją trzy główne kierunki działań: tworzenie unijnego jednolitego energetycznego rynku wewnętrznego, tworzenie własnych możliwości dywersyfikacji pozyskiwania surowców energetycznych oraz podejmowanie intensywnych działań w zakresie wykorzystywania alternatywnych źródeł. Zagrożenia zewnętrzne wynikają głównie z polityki eksporterów surowców, w tym głównie Rosji, traktującej surowce energetyczne jako broń strategiczną, jak i z innych czynników, np. rosnącej konsumpcji w dynamicznie rozwijającej się gospodarce Polski.
The author presents in his article the main elements of the strategic analysis in the field of possible actions to be taken by the state in order to increase the level of the national security in the energy area. The diagnosis of the current state presented in the first part of the article allows the thesis to put forward that natural gas, which is extracted from the national deposits and is imported from the East, does not guarantee the required level of security in the strategic perspective. In the second part of the article, the author presents the possibility of using alternative energy sources, starting with clean coal technologies and ending with the nuclear power industry. In the context of internal threats and opportunities for Polish energy security, the author concludes that there are three possible directions: to create a single EU internal energy market, to create national potential for diversification of the energy sources and to intensify activities in the use of alternative sources. The external threats are mainly due to the policy of exporters of raw materials, mainly Russia, who treat energy resources as a “strategic weapon”, as well as other factors, e.g. increasing consumption in the booming Polish economy.
Źródło:
Zeszyty Naukowe AON; 2014, 4(97); 126-143
0867-2245
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe AON
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Feasibility analysis of groundwater abstraction for gas shale fracturing in the Lublin Basin (Eastern Poland)
Ocena możliwości poboru wód podziemnych do szczelinowania łupków gazonośnych w Basenie Lubelskim (wschodnia Polska)
Autorzy:
Duda, R.
Macuda, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/963985.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
groundwater
water supply
hydraulic fracturing
water-bearing capacity
specific capacity
Lublin Cretaceous
Lublin Basin
shale gas
wody podziemne
zaopatrzenie w wodę
szczelinowanie skał
wodonośność
wydajność jednostkowa
kreda lubelska
basen lubelski
gaz łupkowy
Opis:
Natural gas extraction from shale rock necessitates hydraulic fracturing of rocks, which involves large amounts of fracture fluids made of 90.5% of water. The authors focus on feasibility of groundwater abstraction for the purpose of applying fracture fluids in wells of the Lublin Basin – area of perspective unconventional gas exploitation from the Ordovician and the Silurian shales. These data refer to the expected specific capacity of wells abstracting groundwater from main useful aquifers. Specific capacity of a well (q) belongs to high-certainty empirical parameters, characterizing water-bearing capacity of rocks at a regional scale. The spatial evaluation of q was based on respective data coming from 7 sheets of the Hydrogeological Map of Poland (scale 1:200,000) covering research area. Specific capacity q was calculated for wells abstracting water from the Upper Cretaceous, Tertiary and Quaternary aquifers in areas presented on particular sheets of the map. Authors determined the variability distribution and the cumulative probability plots of q values, indicating a range which corresponded to a sum of standard deviation (SD) above and below median (X–), i.e. X– ± 1SD. On the total the interval included 68.2% of data. The results reveal that 0.6 ≤ q ≤ 40 m3h–1 per 1 meter of drawdown for the Upper Cretaceous rocks in the eastern part of the area, and 1.1 ≤ q ≤ 110 m3h–1 per 1 meter in the western part, being a result of more intense fracturing and fissuring. Owing to the scarcity of data, q values of wells screened at the Tertiary and Quaternary aquifers are given jointly for the whole area: 0.8 ≤ q ≤ 20 and 1.0 ≤ q ≤ 10 m3h–1 per 1 meter, respectively. The obtained specific capacities are high. When the wells are properly designed, their discharges may reach about ca. 100 m3h–1.
Eksploatacja gazu ziemnego ze skał łupkowych wiąże się z wykonaniem w każdym poziomym odcinku otworu wielu zabiegów hydraulicznego szczelinowania skał. Zabiegi te realizowane są przy wykorzystaniu dużych ilości cieczy szczelinujących, które w 90.5% składają się z wody, 9.0% piasku właściwych parametrów technologicznych cieczy. Zapotrzebowanie na wodę do szczelinowania wzrasta wraz ze zwiększeniem zwięzłości i głębokości zalegania łupków gazonośnych. W związku z tym właściciele koncesji na eksploatację gazu ze skał łupkowych oczekują informacji o możliwościach poboru wód podziemnych w celu szczelinowania. W pracy przedstawiono ocenę realnych możliwości poboru wód podziemnych do przygotowania cieczy szczelinujących dla otworów eksploatacyjnych gazu niekonwencjonalnego w obszarze basenu lubelskiego, będącego rejonem perspektywicznej eksploatacji gazu z łupków ordowiku i syluru (dolny paleozoik). Możliwości poboru wody zbadano na podstawie oczekiwanych wydajności jednostkowych studni ujmujących wody głównego użytkowego poziomu wodonośnego (GUPW) w rejonie badań. GUPW na przeważającej części tego obszaru związany jest ze skałami górnej kredy – spękanymi marglami, kredą, opokami, wapieniami i gezami, a także utworami czwartorzędu i trzeciorzędu. Znajomość wartości wydatku jednostkowego umożliwia zaprojektowanie ujęcia stosownie do określonych potrzeb. Witczak et al. (1999) proponują przyjęcie wydatku jednostkowego studni (q), jako obiektywnej danej empirycznej cechującej się wysokim wskaźnikiem pewności, w celu charakterystyki wodonośności poziomów wodonośnych w skali regionalnej. Przestrzenną ocenę wartości q oparto na danych zestawionych w 7 arkuszach Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1:200,000 (MHP). Dane dotyczyły q uzyskiwanych przy określonych maksymalnych depresjach poziomu wody. Obliczono q studni ujmujących wodę z GUPW w formacjach kredy górnej, trzeciorzędu i czwartorzędu, w granicach obszarów arkuszy MHP lub ich części znajdujących się w zasięgu obszaru badań (Fig. 1). Zanalizowano rozkłady zmienności i skumulowanej gęstości prawdopodobieństwa w celu uzyskania odpowiednich zakresów zmienności wartości q studni ujmujących wodę z badanych trzech formacji litostratygraficznych (Fig. 2, 3). Wyróżniono na wykresach zakres równy sumie jednego odchylenia standardowego (SD) powyżej i poniżej wartości mediany (X–), czyli X– ± 1SD. W tym przedziale zawiera się po 34.1% danych o wartościach odpowiednio: większych i mniejszych od mediany; łącznie przedział zawiera 68.2% danych. Na będących źródłem danych arkuszach MHP obejmujących obszar badań, ilość danych dotyczących studni ujmujących wodę z utworów czwartorzędu i trzeciorzędu zazwyczaj jest mniejsza niż 30. Wykonano więc zestawienie q także dla danych skumulowanych w odniesieniu do poszczególnych poziomów litostratygraficznych (Fig. 3b). Uzyskane wyniki w odniesieniu do skał kredy górnej wskazują, że analizowany obszar dzieli się na bardziej wodonośną część położoną na zachód od rzeki Wieprz, tj. w granicach arkuszy „Łuków”, „Lublin”, „Rzeszów” oraz słabiej wodonośną część położoną na wschód od tej rzeki, czyli w obszarach arkuszy „Włodawa”, „Chełm” i „Tomaszów Lubelski”. W zakresie X– ± 1SD w strefach występowania margli ilastych i kredy piszącej (część wschodnia obszaru) q zawierają się w przedziale 0.6 ≤ q ≤ 40 m3h–1 na 1 m depresji. W rejonach występowania opok, gez, margli i wapieni (część zachodnia) q jest w przedziale 1.1 ≤ q ≤ 110 m3h–1 na 1 m. Wartości q studni zafiltrowanych w utworach trzeciorzędu i czwartorzędu, za względu na małą ilość danych analizowano łącznie dla całego obszaru badań i stwierdzono, że zawierają się w przedziale X– ± 1SD odpowiednio 0.8 ≤ q ≤ 20 m3h–1 na 1m oraz 1.0 ≤ q ≤ 10 m3h–1 na 1m. Oprócz zmienności litologicznej, rozkład zmienności q w skali regionalnej w danym poziomie litostratygraficznym ma charakter lognormalny. Projektując studnie ujmujące wodę w obszarze badań z utworów kredy górnej zaleca się przyjmowanie wartości dolnej granicy przedziału zmienności X– ± 1SD zestawionych w Tabeli 1. Projektując ujęcia wody z utworów trzeciorzędu lub czwartorzędu, z uwagi na małą liczbę danych dotyczących tych poziomów w zasięgach arkuszy bedących źródłem danych, zaleca się przyjmowanie wartości dolnej granicy przedziału zmienności określonego dla danych połączonych ze wszystkich arkuszy (Tabela 1). Obliczenie przewidywanej wielkości poboru wód podziemnych pojedynczą studnią w granicach koncesji na eksploatację gazu łupkowego w Basenie Lubelskim można wykonywać na podstawie wartości q przedstawionych w pracy. Stwierdzone w wyniku badań wartości q są wysokie i gwarantują, przy prawidłowym zaprojektowaniu lokalizacji i budowy studni, uzyskiwanie wydajności od kilkudziesięciu do ponad 100 m3h–1 wody.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2015, 60, 1; 303-312
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Environmental risks of shale gas production from gas-bearing area of Ukraine
Zagrożenia dla środowiska od procesów wydobycia gazu łupkowego z gazonośnych obszarów Ukrainy
Autorzy:
Kalinichenko, A.
Kopishynska, O.
Kopishynskyy, A.
Kalinichenko, O.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/357188.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Śląska
Tematy:
źródła energii
gaz łupkowy
erozja gleby
zanieczyszczenia wód gruntowych
szczelinowanie hydrauliczne
wiercenie poziome
strefy szczelinowania
badania geologiczne
energy resources
shale gas
soil erosion
pollution of groundwater
hydraulic fracturing
horizontal drilling
fracturing zones
geological research
Opis:
The article reveals the problem of shortage of natural gas in Ukraine as one of the key factors of national energy security. The present states of the fuel and energy sectors, the reasons for shortages of natural gas of domestic production and the perspectives of alternative gas extraction from shale are analyzed. The problems, environmental threats and risks associated with the prospects of development of alternative shale gas sources on the basis of detailed analysis of its production technologies are described. The comparison with the experience of shale gas extraction in the United States, where the technology was used for the first time, and with the consequences of violations of environmental safety is performed.
Artykuł ukazuje problem niedoboru gazu ziemnego na Ukrainie jako jeden z kluczowych czynników bezpieczeństwa energetycznego kraju. Analizowany jest obecny stan sektorów paliwa i energii oraz przyczyny niedoboru gazu ziemnego w produkcji krajowej i perspektywy wydobycia gazu z alternatywnych łupków. Opisane są problemy i zagrożenia środowiskowe, oraz zagrożenia związane z perspektywami rozwoju alternatywnych źródeł gazu łupkowego na podstawie szczegółowej analizy jego technologii produkcji. Przedstawiono porównanie z doświadczeniem wydobycia gazu łupkowego w Stanach Zjednoczonych, gdzie technologia została wykorzystana po raz pierwszy, oraz ze skutkami naruszenia bezpieczeństwa ekologicznego.
Źródło:
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska; 2015, 17, 3; 73-78
1733-4381
Pojawia się w:
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-100 z 100

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies