Temat: Film Theory - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Doświadczanie kina a dramaturgia neomodernizmu filmowego
The experiencing of cinema and dramaturgy of cinematic neomodernism
Autorzy:: Biedny, Jan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2036472.pdf
Data publikacji:: 2021-12-15
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: carnality
experience
film dramaturgy
film theory
cinematic neomodernism
Opis:: This article is an attempt to investigate contemporary film theory highlighting the inseparable connection between cinema and the human body and seeing, in which sense this theory complements academic recognition about neomodernism. The author expands on the philosophical concept of experience, showing problems posed by its conceptualization, and also points to the connection of this term with the body and sensuality. In the next part, the main distinguishing features characterizing the dramaturgy of cinematic neomodernism are given. The author argues that the dramaturgy of this movement creates a different kind of cinema experience in general. The final part presents an analysis of two films which are examples of the theory of cinema as senses, as well as exemplifying the dramaturgy characteristic for neomodernism, and thus creating a specific type of experience in the viewer.
Źródło:: Przestrzenie Teorii; 2021, 36; 199-217
2450-5765
Pojawia się w:: Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: „De humani corporis fabrica”. Aporie realizmu i zmysłowa teoria filmu
“De humani corporis fabrica”: Aporetic Realism and Sensuous Film Theory
Autorzy:: Kmak, Aleksander
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/26850516.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: teoria filmu
teoria zmysłowa
zmysłowa teoria filmu
estetyka obrazu filmowego
film theory
sensuous theory
sensuous film theory
film image aesthetics
Opis:: Zmysłowe doświadczenie filmu De humani corporis fabrica (reż. Lucien Castaing-Taylor, Véréna Paravel, 2022), przedstawiającego nagrania prawdziwych chirurgicznych interwencji w ludzkie ciało, naświetla aporię tkwiącą głęboko w samej kategorii realizmu: im obraz wierniejszy rzeczywistości, którą ma portretować, tym mniej czytelny i zrozumiały się staje, zawodząc jako wiarygodna reprezentacja. Kontekst zmysłowej teorii filmu naświetla ten paradoks, proponując różne ujęcia relacji między skonstruowanym charakterem filmu a namacalnością jego bezpośredniego, wydawałoby się, doświadczenia. Usytuowany wobec pism współczesnych teoretyczek film jawi się jako zmysłowe ćwiczenie spojrzenia – umożliwiające nowe ustawienie zarówno widza, jak i obrazu – a także jako wskrzeszenie pamięci o cudowności wynalazku filmu, jeszcze z czasów, zanim powstało kino jako przestrzeń jego doświadczania. Odniesienie do historii medium nakierowuje także na możliwość uhistorycznienia refleksji zmysłowej, pozwalającą wydobyć, w jaki sposób cielesność, realizm i zmysłowość problematyzowali wybrani teoretycy XX-wieczni.
The sensual experience of the film De humani corporis fabrica (dir. Lucien Castaing-Taylor, Véréna Paravel, 2022), comprised of recordings of real surgical interventions into the human body, highlights an aporia deeply rooted in the very category of realism: the more an image is faithful to the reality it is supposed to portray, the less comprehensible and readily understandable it becomes, ultimately failing as a credible representation. The context of sensuous film theory casts some light on this paradox by proposing various approaches to the relationship between the film’s constructed character and the tangibility of its seemingly direct experience. Situated within the context of the writings of contemporary theorists, the film appears as a sensual exercise of the gaze that enables a new positioning of both the viewer and the image, but also as a revival of the memory of the miraculous invention of the film – even from before cinema was created as a space for its experience. The reference to the history of the medium also encourages historicizing the sensual reflection, so as to reveal how corporeality, realism, and sensuality were conceptualized by selected 20th-century theorists.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2022, 119; 100-114
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Kino designu, czyli o widzialności obcowania człowieka z powierzchnią
The Cinema of Design, or on the Visibility of the Interaction Between a Man and a Surface
Autorzy:: Gwóźdź, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/28408631.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: design
gra
teoria filmu
game
film theory
Opis:: Od jakiegoś czasu pojawiają się filmy specyficznego nadmiaru obrazów, które wiele różni od wszystkiego, co dotąd określało naturę X muzy. Ów nadmiar sprawia, że doświadczenie innego kina – jeszcze kina, choć może już nie-kina – jest naturalne i dość powszechne. Filmy takie wykazują sporą dawkę nieprawdopodobieństwa, umykają utrwalonym nawet przez kino standardom fikcji, tym samym wykazując cechy autopojezy, a zwłaszcza jedną z nich: cechę operatywnego zamknięcia. Wyraża się ona dobitnie w eskalacji niemożliwych punktów widzenia, a więc i spojrzeń, co sprawia, że relacja widzialnego do niewidzialnego traci na znaczeniu, zostaje wręcz wymazana. Filmy te zakładają ponadto określony stopień wtajemniczenia w owe fikcje, ich rozpoznawalność jako warunek doświadczenia kina oraz znaczny poziom przyzwolenia na ich przyjęcie – wówczas film jawi się jako gra, w znaczeniu zabawy z obrazami, którym wszystko wolno. Chodzi tu głównie o zjawiska powierzchniowe, usytuowane na powierzchniach – zwłaszcza tych stymulujących oczekiwania widza – i jako takie interfejsowe, tak że to właśnie powierzchnia, wolna od ontologicznego przymusu głębi, staje się właściwym środowiskiem widzialności. Autor próbuje dociec istoty tego fenomenu w kategoriach techniki kulturowej o znamionach designu, kiedy to film osiąga poziom samoorganizacji wcześniej nieobecny (oparty głównie na proliferacji cyfrowości), skoncentrowany nie na hermeneutycznej „głębi”, ale na „powierzchni”. Zjawisko to ma wiele wspólnego z redefinicją ontologii kina w ogóle: w kinie designu znika bowiem kino jako matryca postrzegania, ale też coraz częściej jako podstawowa przestrzeń percepcji.
For some time now films appear characterised by an excess of images. The films are very different from everything up till now associated with the Tenth Muse. This excess means that the experience of this other cinema – a cinema, or perhaps maybe cinema no longer – is natural and quite common. Such films exhibit a large dose of improbability, they go beyond the standards of fiction established in the cinema, thus demonstrating the qualities of autopoiesis, and especially one of them: the feature of operative closure. It is expressed clearly in the escalation of impossible angles, and therefore gazes, which make the relation of the visible to the invisible become less important. It is simply erased. Moreover, these films imply a certain degree of initiation into these fictions, their recognition as a condition of the cinema experience and a significant level of consent to their adoption – the film comes across as a game, in the sense of playing with the images, where everything is possible. It mainly concerns surface phenomenon, located on the surfaces – especially those that stimulate the expectations of the viewer – and, as such, interface, so that it is the surface, free from the coercion of ontological depth, that becomes the proper environment of visibility. The author tries to investigate the essence of this phenomenon in terms of the attributes of cultural techniques of design, when the movie reaches the level of self-organisation previously absent (based mainly on the proliferation of the digital), focused not on the hermeneutic “depth”, but on “surface”. This phenomenon has much in common with the redefinition of ontology of cinema in general: in the cinema of design, cinema as a matrix of perception disappears, and increasingly as a basic space of perception also.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2014, 85; 154-164
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Kinofilia szerokokątna. Wybrane aspekty „nowej kinofilii” w piśmiennictwie francuskim – diagnozy i definicje
Wide-Angle Cinephilia: Selected Aspects of the “New Cinephilia” in French Texts – Diagnoses and Definitions
Autorzy:: Demby, Łucja
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/25806667.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: kinofilia
nowa kinofilia
recepcja filmu
teoria filmu
francuska teoria filmu
cinephilia
new cinephilia
film reception
film theory
French film theory
Opis:: Autorka wskazuje różne sposoby rozumienia pojęcia „nowa kinofilia” w wybranych francuskich tekstach teoretycznych i krytycznych. Perspektywa ta wydaje się szczególnie interesująca, gdyż termin „kinofilia” pojawił się na gruncie francuskim, a nawet paryskim, w latach 50. XX w. (okres polityki autorskiej), w dzisiejszych czasach natomiast jest używany szeroko także poza granicami Francji, bardzo często z dookreśleniem „nowa”. Związane jest to z wyłonieniem się innych form kinofilii i przeciwstawieniem ich „staremu” modelowi, choć owa nowość nie zawsze jest wartościowana dodatnio. Szczególnie wyrazistym przykładem postawy krytycznej był artykuł Louisa Skoreckiego Przeciw nowej kinofilii publikowany już w roku 1978. Autorka zwraca uwagę na związki nowej kinofilii z dyspozytywem i pojawieniem się nowych form uczestnictwa w życiu filmowym. Druga część artykułu dotyczy koncepcji Arnauda Guigue’a, który proponuje zastąpienie problematycznego terminu określeniem „kinofilia szerokokątna”.
The article concerns different understandings of the term “new cinephilia” in selected French theoretical and critical texts. The French perspective seems particularly interesting here, as the term “cinephilia” emerged in France, specifically in Paris, in the 1950s (the period of authorial policy), while nowadays it is also widely used outside France, very often accompanied by the qualifier “new”. This fact is linked to the emergence of other forms of cinephilia and their opposition to the “old” model; however, what is new is not always evaluated as positive. A particularly vivid example, dating back to 1978, is Louis Skorecki’s article “Against the New Cinephilia”. The author of the present article also draws attention to the links between the new cinephilia, the dispositif, and the emergence of new forms of film participation. She concludes with a presentation of the concept of Arnaud Guigue, who proposes to replace the problematic term with “wide-angle cinephilia.”
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2022, 120; 190-205
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Metodologia nowej historii filmu
Methodology of New Film History
Autorzy:: Hendrykowski, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/920836.pdf
Data publikacji:: 2015-06-13
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: film history
new film history
film theory
film studies methodology
Opis:: The article deals with the specificity of modern historiographic methods used by film historians connected with the worldwide formation labeled New Film History that started in the mid-1980s. The main thesis focuses on notions associated with a variety of historical sources, re-visions that contradict classic film history and the importance of close-readings including the cultural contexts of the film as art, as well as a medium of audiovisual communication.
Źródło:: Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2015, 17, 26; 311-316
1731-450X
Pojawia się w:: Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Kryzys reprezentacji, Ziemia-krajobraz i posthumanistyczny panteizm w „La Région centrale” Michaela Snowa
The Crisis of Representation, Earth-Landscape and Post-humanist Pantheism in Michael Snows „La Région centrale”
Autorzy:: Kmak, Aleksander
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31340648.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: teoria filmu
film awangardowy
Michael Snow
krajobraz
antropocen
zmysłowa teoria filmu
film theory
avant-garde cinema
landscape
anthropocene
sensuous film theory
Opis:: Autor omawia film Michaela Snowa La Région centrale. Przywołując różne opracowania dotyczące filmu, koncentruje się na tym, co pozostało poza obszarem zainteresowania ich autorów, mianowicie na zmysłowym wymiarze doświadczenia tego filmu i jego konsekwencjach dla statusu kina jako przestrzeni poznawania rzeczywistości. La Région centrale zostaje zestawiony z koncepcją malarskiej katastrofy i obrazu-diagramu Gilles’a Deleuze’a, a celem tego zestawienia jest wskazanie, jak doświadczenie krajobrazu w filmie staje się posthumanistycznym projektem konstruowania nowego świata, w którym dotychczasowe dualizmy ciała i umysłu, podmiotu i przedmiotu, człowieka i zwierzęcia zostają w pełni odrzucone. Interpretacji towarzyszy namysł nad rolą kina w epoce antropocenu i próba dowartościowania tradycji realizmu w teorii filmu.
The main subject of the essay is Michael Snow’s La Région centrale. Referencing various writings on the film, the author highlights areas that have not been tackled by scholars: the sensuous character of the film experience and its consequences for cinema’s status as a sphere of the cognition of reality. La Région centrale is juxtaposed with Gilles Deleuze’s concepts of painterly catastrophe and diagram in order to show how the experience of landscape becomes a post-humanist project of creating the whole new world, where existent dualisms of body-mind, subject-object or human-animal are completely overthrown. This interpretation is accompanied by a reflection on the cinema’s role during the age of Anthropocene and a re-affirmation of realism in film theory.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2020, 110; 46-61
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Po co i jak interpretować filmy? Propozycja Jacques’a Aumonta
Why and How to Interpret Movies? Jacques Aumont’s Proposal
Autorzy:: Koschany, Rafał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/26850896.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: Jacques Aumont
interpretacja
analiza
teoria filmu
interpretation
analysis
film theory
Opis:: Tłumaczenie książki Jacques’a Aumonta Interpretacja filmów jest dla polskiego czytelnika okazją do zmierzenia się ze współczesną problematyką analizy i interpretacji dzieła filmowego w perspektywie francuskiej teorii filmu. Recenzowana książka stanowi przykład autorskiego wykładu na temat interpretacji filmu, której fenomen polega na tym, że jest ona i codziennością widza, i sztuką realizowaną profesjonalnie. Metodę pisania Aumonta można określić jako metodę jukstapozycji: zestawiania istniejących modeli interpretacji w celu weryfikacji ich skuteczności, żywotności czy uniwersalności.
The translation of Jacques Aumont’s book Interpretation of Films is an opportunity for the Polish reader to face the contemporary problems of analysing and interpreting a film work from the perspective of French film theory. The book is an example of an original lecture on film interpretation, whose phenomenon lies in the fact that it is both the viewer’s everyday experience and a professionally performed art. Aumont’s writing method could be defined as the method of juxtaposition: putting existing interpretations side by side in order to verify their effectiveness, viability or universality.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2022, 117; 217-223
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Zerwany film. „Crux interpretum” jako problem teorii i praktyki interpretacji (na przykładzie „Persony” Ingmara Bergmana)
Broken Film: “Crux interpretum” as a Problem of the Theory and Practice of Interpretation (on the Example of Ingmar Bergman’s “Persona”)
Autorzy:: Koschany, Rafał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/26850575.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: Ingmar Bergman
interpretation
theory of interpretation
film theory
interpretacja
teoria interpretacji
teoria filmu
Opis:: Persona (1966) Ingmara Bergmana jest uznawana za jeden z najbardziej tajemniczych i wielowymiarowych filmów wszech czasów, na co bez wątpienia wpłynął także słynny moment zerwania i spłonięcia taśmy filmowej. Czy jest to moment wpisany w opowiedzianą historię, czy też zewnętrzny wobec niej? Znak dany od reżysera, narratora czy może jeszcze innej instancji? To tylko nieliczne i przykładowe pytania spośród tych zadawanych przez interpretatorów, udzielających następnie niejednokrotnie szczegółowych, wyczerpujących i logicznych odpowiedzi, ale także zdających sprawę z trudności w ich formułowaniu. W artykule nie tyle (czy nie tylko) referowane są istniejące już wykładnie, ile przede wszystkim formułowany jest związany z nimi teoretycznie ważki problem interpretacji, która nie ma szansy na zadowalające rozstrzygnięcie. Crux interpretum to bowiem nieinterpretowalne miejsce w tekście, a jednocześnie miejsce zapalne dla teorii interpretacji w ogóle.
Ingmar Bergman’s Persona (1966) is considered one of the most mysterious and multidimensional films of all time, which was undoubtedly influenced by the famous moment of tearing and burning of the film reel. Is that moment inherent in the story or external to it? Is it a sign given by the director, narrator, or some other instance? These are just a few examples of questions asked by the interpreters, who then often give detailed, exhaustive, and logical answers, but also report difficulties in formulating them. The paper presents not only the existing interpretations, but above all the theoretically important problem of interpretation which has no chance to be satisfactorily resolved. Crux interpretum is an uninterpretable place in the text, and at the same time a trigger for the theory of interpretation in general.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2022, 119; 136-152
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Zdalne kino. Samotność widza wobec zmysłowego charakteru recepcji filmu
Remote Cinema. The Loneliness of the Spectator in Relation to the Sensuous Nature of Film Reception
Autorzy:: Demby, Łucja
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31340592.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: teoria filmu
teoria widza filmowego
doświadczenie filmowe
kino zdalne
teoria zmysłowa
film theory
film spectator theory
cinema experience
remote cinema
sensuous theory
Opis:: Autorka zwraca uwagę na nowe zjawisko, jakie pojawiło się w czasie epidemii koronawirusa: tzw. zdalne kino. Zastanawia się, pod jakim względem ta nowa sytuacja różni się od zwyczajnego oglądania filmu online. Rozważania te są prowadzone w kontekście wybranych wątków teorii filmu dotyczących dystansu widza wobec filmu i przede wszystkim wobec innych widzów na sali kinowej. Autorka odnosi się do dominującej w ostatnich latach sensuous theory, ale także do wcześniejszych koncepcji teoretycznych (m.in. do teorii psychoanalitycznej), podkreślając, że dzisiejsza refleksja nad filmem jest w nich w dużym stopniu zakorzeniona. W doświadczeniu kina najbardziej interesuje ją paradoksalna samotność widza. Autorka odnosi się także do przykładów filmowych, wśród których na plan pierwszy wysuwa się Ucieczka z kina Wolność (1990) Wojciecha Marczewskiego.
The author draws the reader’s attention to a new phenomenon that emerged during the coronavirus epidemic: “remote cinema”. The author contemplates how this new situation differs from the ordinary experience of watching a film online. These deliberations are set in the context of selected aspects of film theory, regarding the spectator’s distance towards the film and, above all, towards other spectators in the cinema. The author refers to sensuous theory, which has recently become dominant, but also to earlier theoretical concepts (such as psychoanalytic theory); she emphases the fact that present-day film reflection is largely rooted in them. As for the cinema experience, the focus is the paradoxical loneliness of the spectator. The author also refers to some film examples, in particular Escape from the ‘Liberty’ Cinema (1990) by Wojciech Marczewski.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2020, 111; 164-178
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Okiem awangardzistki. Kwestia formy w refleksji i realizacjach filmowych Germaine Dulac
From an Avant-garde Perspective: Film Form in the Writings and Films of Germaine Dulac
Autorzy:: Radkiewicz, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27311691.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: forma filmowa
teoria filmu
awangarda
Germaine Dulac
film form
film theory
avant-garde
Opis:: Autorka omawia refleksje zamieszczone w publikacjach Germaine Dulac z lat 1919-1937, w których znajdują się odniesienia do jej przemyśleń oraz realizacji filmowych. Tematyka poruszana przez Dulac wpisuje się w dyskusję na temat kina jako sztuki, specyfiki nurtów awangardowych oraz wypracowywanej przez nie estetyki. Jako aktywna realizatorka, wykładowczyni i autorka tekstów śledziła na bieżąco dyskusje wokół filmu abstrakcyjnego, roli koloru, dźwięku, a także formowanie się profesji filmowych, które wymagały zdefiniowania. Interesowały ją ponadto zagadnienia związane z edukacją filmową i kształtowaniem się uniwersalnych kompetencji odbiorczych oraz rozwój rynku filmowego z nowoczesnymi kinami i międzynarodowym systemem dystrybucji.
The text presents Germaine Dulac’s ideas on cinema and film form, as discussed in her writings from 1919-1937. As a filmmaker and member of the avant-garde movement, Dulac addressed the issue of cinema as a new art form, and its original aesthetics. As an active director, lecturer, writer and editor of texts, she followed and commented on current discussions on abstract film, the role of color, sound, and new film professions that had to be defined. Moreover, Dulac was interested in film education, educating the audience, as well as in the development of film market and film industry.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2021, 115; 202-215
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Kino i deziluzja
Cinema and Disillusion
Autorzy:: Biliński, Paweł
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/24955539.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: autotematyzm
deziluzja
postmodernizm
kognitywizm
refleksywność
reflexivity
disillusionment
postmodernism
cognitive film theory
Opis:: Artykuł jest recenzją książki Adrianny Woroch To tylko sztuczka. O samoświadomości kina i technikach deziluzyjnych we współczesnych filmach (2022), zawierającej szeroko zakrojone omówienie rozmaitych rodzajów zabiegów refleksywnych, jakimi posługiwali się filmowcy w ciągu ostatnich czterdziestu lat. Autor zwraca uwagę na strukturę rozprawy, charakteryzowaną w niej teorię i przyjętą przez Woroch metodologię, a także sytuuje książkę na tle innych opracowań dotyczących refleksji nad filmowym autotematyzmem.
The article is a review of Adrianna Woroch’s book To tylko sztuczka. O samoświadomości kina i technikach deziluzyjnych we współczesnych filmach [It’s Just a Trick: On Cinematic Self-Awareness and Disillusive Techniques in Contemporary Films] (2022), which extensively discusses various reflexive techniques employed by filmmakers over the past forty years. The author addresses the structure of the work, the theory presented by Woroch and her methodology, and situates the book in the context of other works focused on the idea of cinematic self-reflexivity.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2023, 124; 237-242
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Spór o podmiotowość w teorii filmu. Kognitywizm i poststrukturalizm w aspekcie ich przeciwieństw oraz prób syntezy
Discussion on Subjectivity in Film Theory. Cognitivism and Post-structuralism in the Aspect of their Opposition and an Attempt at a Synthesis
Autorzy:: Wyczyński, Grzegorz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31340613.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: kognitywizm
poststrukturalizm
współczesna teoria filmu
contemporary film theory
cognitivism
post-structuralism
Opis:: Jak słusznie wskazują autorzy reprezentujący odmienne orientacje badawcze, współczesna teoria filmu stawia w centralnym punkcie swoich refleksji zagadnienia widza. Różnice, jakie w tej kwestii zachodzą pomiędzy różnymi tradycjami, są związane z odrębnymi sposobami rozumienia podmiotowości. Jest to problem wykraczający poza grunt czysto filmoznawczy i odsyłający do bogatych kontekstów filozofii, psychologii, biologii, socjologii. W prezentowanym tekście autor skupia się na sporze o podmiotowość widza toczącym się między kognitywizmem a poststrukturalizmem. W pierwszej części Wyczyński zarysowuje podstawowe różnice, występujące między tymi podejściami. Następnie podejmuje próbę wykazania, że między kognitywizmem a poststrukturalizmem nie istnieje absolutna przepaść i tradycje te mogą się owocnie przenikać. Pogląd taki został ufundowany na wizji podmiotowości rozchwianej, której wyczerpujące ujęcie wymaga łączenia ze sobą różnych optyk.
As the authors of different research orientations rightly point out, contemporary film theory puts the viewer in the centre of its reflections. Differences that occur between different traditions in this matter are related to different ways of understanding subjectivity. It is a problem that goes beyond the purely cinematographic ground and refers to the rich contexts of philosophy, psychology, biology, and sociology. In the text presented, the author focuses on the dispute about the subjectivity of the viewer, which takes place between cognitivism and post-structuralism. In the first part, Wyczyński outlines the basic differences between these approaches. Then he attempts to show that there is no absolute gap between cognitivism and post-structuralism and that these traditions can permeate each other with good results. Such a view was founded on a vision of unstable subjectivity, the understanding of which requires joining of various optics.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2019, 105-106; 274-291
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Uwagi na temat rozróżnienia pojęciowego „film” - „kino”
Comments on the Concept Distinction "Film" - "Cinema"
Autorzy:: Wyczyński, Grzegorz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/424550.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
Tematy:: film
kino
teoria filmu
filmoznawstwo
analiza pojęciowa
cinema
film theory
film studies
conceptual analysis
Opis:: Na gruncie języka potocznego, pojęcia „film” i „kino” bardzo często traktowane są jako synonimy. Jednak w ramach refleksji filmoznawczej, wytyczenie wyraźnej granicy pomiędzy powyższymi pojęciami, stanowi istotne zadanie techniczne, bez podjęcia którego utrudniony będzie rzetelna analiza badanej rzeczywistości. W prezentowanym artykule proponuję szkic modelu teoretycznego, pozwalającego na wyeksponowanie poziomów różnicy pomiędzy filmem i kinem. Film rozumieć tutaj będę jako ciąg ruchomych dźwiękoobrazów dostępnych za pośrednictwem ekranów, kino zaś, jako zespół elementów techniczno-technologicznych, kulturowych i społecznych, wykorzystywanych do produkcji, dystrybucji, projekcji, promocji filmów. Oba wskazane obszary stanowią fenomeny historycznie zmienne oraz przenikające się z innymi sferami rzeczywistości społecznej. W kolejnych rozdziałach tekstu, interesująca mnie różnica pojęciowa będzie stopniowo rozwijana, aby ukazać jej złożony oraz dynamiczny charakter.
In colloquial language the terms ‘film’ and ‘cinema’ are very often treated as synonyms. But within fi lm studies delimitation of this two terms is an important technical task – without undertaking this task, solid research work will be made rather diffi cult. In the presented article I want to propose the sketch of a theoretical model which displays the levels of difference between fi lm and cinema. Film will be understood here as a string of moving sound pictures that are available via screens. Cinema will be proposed as an aggregate of technological, cultural and social elements used to produce, distribute, project and promote films. These two areas are historical phenomena – they not only change with time but also intersect with other social areas. Throughout succeeding chapters of this text the conceptual difference ‘fi lm’ - ‘cinema’ will be gradually developed to show its complex and dynamic nature.
Źródło:: Sztuka i Dokumentacja; 2019, 21; 45 - 58
2080-413X
Pojawia się w:: Sztuka i Dokumentacja
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Główne nurty w badaniach nad filmem i religią
Main directions in film and religion studies
Autorzy:: Domalewski, Adam
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2135406.pdf
Data publikacji:: 2021-12-15
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: motion pictures – religious aspects
religion in motion pictures
postsecularism
film theory
Opis:: The article is a meta-study and provides an original typology of research on film and religion, based on Polish and English academic sources. The author proposes to divide this field of research into four main domains, which he names successively: substantial-theological, anthropological-mythological, socio-cultural and post-secular. The following descriptive criteria were used to introduce this division: the relationship between religion and culture adopted (usually implicitly) in a given direction of research, the concept of both human and religion emerging from them, and the established subject and scope of research, as well as the basic set of tools used within them. The proposed systematic is intended to help capture the significant differences between the main types of research on film and religion, both in terms of research assumptions, methods of analysis, and set goals.
Źródło:: Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2021, 30, 39; 5-25
1731-450X
Pojawia się w:: Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Genealogie polskiego filmoznawstwa: od Juliusza Kleinera do Bolesława W. Lewickiego
Genealogies of Polish Film Studies: From Juliusz Kleiner to Bolesław W. Lewicki
Autorzy:: Koschany, Rafał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/24963402.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: Bolesław W. Lewicki
Juliusz Kleiner
historia teorii filmu
filmoznawstwo
komparatystyka
history of film theory
film studies
comparative studies
Opis:: Tekst stanowi komentarz do artykułu Bolesława W. Lewickiego Teoria badań humanistycznych Juliusza Kleinera w zastosowaniu do nauk o sztuce filmowej. Lewicki wraca do ważnej wypowiedzi Kleinera z 1929 r., uznając ją za wówczas odosobnioną i progresywną. Wskazuje na nobilitację filmu w jego rozważaniach – zarówno w kontekście refleksji akademickiej, jak i w życiu społecznym – oraz na podkreślenie nowych zasad tworzenia w dotychczasowym systemie dziedzin sztuki. W dalszej części artykułu filmoznawca sięga do pozostałego dorobku Kleinera i uznaje za możliwe oraz konieczne przeniesienie metodologii badań literaturoznawczych na grunt myśli filmowej. Niniejszy komentarz obejmuje rekapitulację tych dwóch wątków z perspektywy współczesnego filmoznawstwa, a jednocześnie stawia pytania o możliwość dalszych inspiracji tezami i Kleinera, i Lewickiego (na przykład w odniesieniu do problematyki pamięci i – szerzej – badań komparatystycznych). (Materiał nierecenzowany).
The text is a commentary on Bolesław W. Lewicki’s article “Teoria badań humanistycznych Juliusza Kleinera w zastosowaniu do nauk o sztuce filmowej” [“Juliusz Kleiner’s Theory of Humanistic Research as Applied to Film Studies”]. Lewicki returns to Kleiner’s important statement from 1929, which he considers separate and progressive for its time. He points to the ennobling of film in the context of both academic reflection and social life and the emphasizing of new principles of creation within the existing system of art fields. In the later part of the article, the film scholar takes inspiration from Kleiner’s other works and considers it possible and necessary to transfer the methodology of literary research to film studies. This commentary includes a recapitulation of these two themes from the perspective of contemporary film studies and, at the same time, raises questions about the possibility of further inspiration from the theses of both Kleiner and Lewicki (e.g., concerning the issue of memory and, more broadly, comparative research). (Non-reviewed material).
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2023, 124; 203-218
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:: Fenomenologia i filmoznawstwo. Stefana Morawskiego komentarz do koncepcji Romana Ingardena
Phenomenology and Film Studies: Stefan Morawski’s Commentary on Roman Ingarden’s Theory
Autorzy:: Koschany, Rafał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/38625050.pdf
Data publikacji:: 2024
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: Roman Ingarden
Stefan Morawski
historia teorii filmu
filmoznawstwo
fenomenologia
estetyka
history of film theory
film studies
phenomenology
aesthetics
Opis:: Stefan Morawski w artykule Ingardenowska koncepcja sztuki filmowej analizuje dwie wypowiedzi wielkiego filozofia poświęcone filmowi: z 1931 i 1947 r., umieszcza je na tle ówczesnej światowej myśli filmowej i zadaje pytanie o ich oryginalność. Z jednej strony prace Ingardena w dużym stopniu pokrywają się z intuicjami innych badaczy, z drugiej – stanowią ważną część badań porównawczych (między filmem a innymi dziedzinami sztuki). Przede wszystkim jednak refleksje te odegrały ogromną rolę w rozwoju polskiej myśli filmowej oraz w próbie zastosowania założeń estetyki fenomenologicznej do badań nad ontologią dzieła filmowego i procesami jego odbioru.
In the article “Ingarden’s Concept of Film Art,” Stefan Morawski analyses two texts devoted to film, written by the great philosopher in 1931 and 1947. He places them in the context of the world film theory of the time and asks questions about their originality. On the one hand, Ingarden’s works largely coincide with the intuitions of other scholars, but on the other hand, they are an important stage in the field of comparative studies (film vs. other arts). Above all, however, they played a huge role in the development of Polish film thought and in the attempt to apply the assumptions of phenomenological aesthetics to research on the ontology of the film work and the processes of its reception.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2024, 126; 225-240
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:: Agnès Varda amidst Images Sensuous Theory and Strategies of Resistance in Feminist Cinema
Autorzy:: Kwiatkowska, Paulina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/22787270.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny
Tematy:: Agnès Varda
Laura U. Marks
Vivian Sobchack
female film directors
women’s cinema
feminist film theory
sensuous theory
auteur cinema
French New Wave
Opis:: Sensuous theory has enriched the way in which we now analyze the multisensory film image as well as the embodied experience of the film viewer. Questions about the corporeality and sensuousness of the director, however, are addressed much less frequently from this perspective. Yet it is precisely this aspect that strikes me as particularly interesting, as it allows us to revisit the issue of the creative strategies employed by women in the cinema, and to pose questions about the meaning and status of the sensuous involvement of the female director in the production of her film. Does her corporeality, her physiological and sensory experience affect how the character are created, how the world is depicted, or, more significantly, the very matter of the film image? Can this involvement also become a conscious tactic of resistance against the dominant narrative and visual structures of “male cinema”? Taking these questions as my point of departure, I focus on the film of Agnès Varda The Beaches of Agnès (Les plages d’Agnès, 2008), which may be regarded as a statement that is just as personal and self-referential as it is possible to universalize. Varda uses the film as a way to examine her own life and art in the context of the history of cinema in the latter half of the 20th century, paying particular attention to the French New Wave, auteur cinema, independent film, and politically and socially engaged cinema. In The Beaches of Agnès Varda reiterates questions about her own status as a female director, accentuating the corporeal, sensuous, and affective connections with the film image, filmed objects, people, and places, the film crew, and, ultimately, the cinema as such.
Źródło:: Władza sądzenia; 2018, 14; 56-72
2300-1690
Pojawia się w:: Władza sądzenia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:: „Dokumenty obrazowe” w polskiej refleksji i praktyce filmowej do roku 1927
“Visual documents” in Writings on Cinema and in Filmmaking in Poland Before 1927
Autorzy:: Radkiewicz, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31340424.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: kino dokumentalne
teoria filmu
propaganda
kino narodowe
dwudziestolecie międzywojenne
documentary
film theory
national cinema
interwar period
Opis:: Pierwszą dekadę rozwoju polskiej kinematografii po odzyskaniu niepodległości cechują intensywne dyskusje na temat funkcji kina i jego roli w odrodzonym państwie. W refleksjach filmoznawczych podejmowanych przez intelektualistów i badaczy z różnych dziedzin (filozofia, polonistyka) oraz krytyków filmowych przewija się wątek dokumentalistycznej roli filmu oraz jego związku z rzeczywistością. Uwagom teoretycznym towarzyszą głosy o praktyce filmowej, której stawia się konkretne zadania utylitarne – obrazowanie kraju i dokumentowanie jego historii, tradycji oraz rozwoju. Prześledzenie tych wątków pozwala odtworzyć sposób myślenia o kinie jako medium dostarczającym „dokumentów obrazowych”, mogącym pełnić różnorodne funkcje: poznawczą, edukacyjną, propagandową. Rok 1927 niemal zamyka pierwszą dekadę niepodległości i zachodzące wówczas procesy, a równocześnie oznacza kres kina niemego, z jego poetyką i sposobami obrazowania oraz relacją między obrazami filmowymi a rzeczywistością.
The first decade of the Polish cinema following the country’s regaining of independence in 1918 is marked by intensive discussions about the roles and functions of the national film industry. Many academics (from Polish studies, philosophy) and film critics addressed the issue of documentary filmmaking and the relation between the film image and reality. Theoretical reflections were accompanied by practical comments and pieces of advice on how to use documentaries for the purposes of political propaganda, education, popularization of Polish history, heritage and present development. Tracing these motifs in the writings on films of that time makes it possible to reconstruct a way of thinking about the medium as providing “visual documents” performing cognitive, educational, or propaganda functions. The year 1927 seems to be significant for two reasons; as the end of the decade of independent Poland and as the time when the sound era of cinema was about to start, and the silent film poetics of representation was going to change.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2020, 112; 150-160
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:: O modernizmie wyczerpanym
About Modernism of Exhaustion
Autorzy:: Adamczak, Marcin
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31339914.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: późny modernizm
kino modernistyczne
instytucje filmowe
teoria filmu
late modernism
modernist cinema
institutions of cinema
film theory
Opis:: Artykuł jest recenzją książki Miłosza Stelmacha Przeczucie końca. Modernizm, późność i polskie kino (2020). Recenzja zawiera opis struktury publikacji – jej część pierwsza stanowi refleksję nad modernizmem w kinie, a druga przynosi bogaty materiał historyczny związany z późnym modernizmem w kinie polskim lat 70. i 80. Recenzent wskazuje na dużą wagę przywiązywaną przez autora do zagadnień instytucjonalnych oraz na szczególnie oryginalne pomysły związane z uwzględnieniem podziału na centrum i peryferie w globalnej dystrybucji prestiżu i kapitału symbolicznego za pośrednictwem festiwali filmowych. Autor książki przekonująco wykorzystuje też Deleuzjańskie i Derridiańskie (hauntologia) koncepcje, aplikując je twórczo do rzeczywistości kina polskiego. Stelmach w wielu aspektach proponuje nowy język dyskusji o kinie polskim ostatnich dekad ubiegłego stulecia.
The text is a review of Miłosz Stelmach’s book Przeczucie końca. Modernizm, późność i polskie kino [Consciousness of the End: Modernism, Lateness and Polish Cinema] (2020). The review starts with the description of the structure of the book, where part one presents research about modernism in cinema, and part two offers a rich historical analysis of late modernism phase in Polish cinema of 1970s and 1980s. The review underlines the book’s focus not only on textual analysis, but also on institutional frameworks of late modern cinema. One of the most original sections of the book is the investigation of centre and periphery inequality in the global distribution of prestige and symbolic capital via festival networks. Stelmach also skilfully applies Deleuzian and Derridian (hauntology) concepts to the realm of Polish cinema. The book is a brilliant proposal to refresh the conceptual framework of discussion about Polish cinema of late 20th century.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2021, 113; 248-255
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:: Ingardenowska koncepcja sztuki filmowej
Ingarden’s Concept of Film Art
Autorzy:: Morawski, Stefan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/38625049.pdf
Data publikacji:: 2024
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: Roman Ingarden
historia teorii filmu
fenomenologia
estetyka
swoistość filmu
badania porównawcze
history of film theory
phenomenology
aesthetics
film specificity
comparative studies
Opis:: Przedmiotem rozprawy są dwa teksty Romana Ingardena poświęcone filmowi: krótki fragment książki O dziele literackim z 1931 r., zatytułowany Widowisko kinematograficzne („film”), oraz niezależnie opublikowany w 1947 r. większy szkic Kilka uwag o sztuce filmowej. Dzieło filmowe ujmowane jest w nich w całym systemie fenomenologicznej teorii sztuki, porównywane do innych dzieł (np. teatru czy malarstwa), przede wszystkim zaś do literatury, z którą dzieli wspólne cechy warstwowości i intencjonalności. Stefan Morawski rekonstruuje ten system, a następnie zadaje pytanie o miejsce filmoznawczej refleksji Ingardena na tle światowej teorii swego czasu. W konkluzjach wybrzmiewa, że o ile nie stanowi ona oryginalnych rozpoznań, o tyle w znaczący sposób wpłynęła na dalszy rozwój filmoznawstwa (zwłaszcza w Polsce) i zawiera szereg inspiracji do dalszych badań.
The article discusses two texts by Roman Ingarden on film: a short excerpt “The Cinematographic Drama (The Film)” from his book The Literary Work of Art (1931) and a longer sketch Kilka uwag o sztuce filmowej [Some Remarks on Film Art], published separately in 1947. In both texts, the film work is described within the whole system of the phenomenological theory of art. It is compared to other works (e.g., theatre or painting), and above all to literature, with which it shares the characteristics of layering and intentionality. Stefan Morawski reconstructs this system and then considers the place of Ingarden’s reflection on film against the background of the world theory of his time. Morawski concludes that while it lacks originality, it has significantly influenced the development of film studies (especially in Poland) and remains inspirational for further research.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2024, 126; 185-224
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:: To film an inconceivable reality: the manifesto of the young Kieślowski
Autorzy:: Jazdon, Mikołaj
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/923206.pdf
Data publikacji:: 2019-03-25
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Krzysztof Kieślowski
Kazimierz Karabasz
André Bazin
documentary film
film and literature
non-fiction cinema classics
dramaturgy of reality
documentary film ethics
Polish cinema
film theory
Opis:: In his master’s thesis, Documentary Film and Reality, Krzysztof Kieślowski dealt with a number of problems that turned out to play a vital role in his future film career, and its documentary period in particular. This range of topics includes the concept of ‘the dramaturgy of reality’, one of the methods for factual filmmaking he intended to put into practice, but also such ideas as the relation between film and literature, between documentary film and ethics, and the difference between reportage and documentary filmmaking. These concepts had an influence on his documentary filmmaking andled him to develop other concepts and methods for documentary filmmaking. From the perspective of Kieślowski’s creative oeuvre, the thesis Documentary Film and Reality reads as a manifesto by the young filmmaker.
Źródło:: Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2018, 24, 33; 155-166
1731-450X
Pojawia się w:: Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:: Ewolucjonizm, memetyka i złożone systemy adaptacyjne, czyli filmoznawstwo w obliczu zwrotu biokulturowego
Evolutionism, Memetics, and Complex Adaptive Systems, or Film Studies in the Face of the Biocultural Turn
Autorzy:: Żyto, Kamila
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/26850500.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: teoria filmu
zwrot biokulturowy
ewolucjonizm
memetyka
złożone systemy adaptacyjne
film theory
biocultural turn
evolutionism
memetics
complex adaptive systems
Opis:: Pomimo istotnego wpływu, jaki na współczesną humanistykę wywarł zwrot biokulturowy (biocultural turn), filmoznawstwo jedynie okazjonalnie dostrzega intelektualny potencjał perspektywy poznawczej przyrodoznawstwa. Wydaje się, że marginalizacji ulega zwłaszcza myśl Karola Darwina i jego spadkobierców. Niniejszy artykuł jest poświęcony szczątkowo rozpoznanemu w filmoznawstwie paradygmatowi teoretycznemu, jakim jest ewolucjonizm. Autorka wskazuje te obszary teorii filmu, na których pobrzmiewają jego echa (np. kognitywizm), oraz mapuje wyłaniające się na gruncie filmoznawstwa nowe, niejednorodne pole badawcze. Uzupełnieniem tych rozważań jest charakterystyka wad i zalet memetyki, nierzadko określanej mianem darwinizmu bez biologii. Last but not least, autorka przywołuje koncepcję złożonych systemów adaptacyjnych (CAS) jako modelu opartego o ewolucję replikatorów oraz potencjalnie użytecznego w procesie opisu nie tylko tekstów filmowych, ale i całej kultury filmowej.
Despite the significant impact of the biocultural turn on humanities, film studies only occasionally recognise the intellectual potential of the cognitive perspective of natural science. In particular, the thought of Charles Darwin and his followers seems to have been marginalised. The article outlines the barely recognised theoretical paradigm of evolutionism in film studies. The author describes the areas of film theory echoing evolutionism (e.g. cognitivism), as well as maps out new, heterogeneous fields of research emerging in film studies. These considerations are complemented by a weighing up the pros and cons of memetics, often referred to as Darwinism without biology. Last but not least, the author evokes the concept of complex adaptive systems (CAS) as a potentially useful model in the process of describing not only film texts, but film culture as a whole.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2022, 119; 30-55
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:: Intertekst w adaptacji filmowej
Intertext in Film Adaptation
Autorzy:: Hendrykowski, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/920198.pdf
Data publikacji:: 2013-01-13
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: cinema
literature
adaptator
adaptation
film art
film culture
film theory
film practice
word
image
intertext
kino
literatura
adaptacja
sztuka filmowa
kultura filmowa
teoria filmu
twórczość filmowa
słowo
obraz
intertekst
Opis:: Dyskusja oraz interpretowanie adaptacji filmowej w społeczno-kulturowym odniesieniu, które jest typowym dla semiotycznej, strukturalistycznej oraz estetycznej analizy tekstu, bywa problematyczne. Nawet kino jako sztuka poddaje się zwyczajowi dyskutowania o filmowym dorobku przypisywanym lub identyfikowanym z „autorem” i kinem autorskim. Mylącym może być przecenianie i nadmierna uwaga poświęcana „wierności” adaptacji filmowej, a trafniejsze może okazać się spojrzenie zarówno na adaptowany utwór literacki, jak i jego wersję ekranową jako na połączone teksty kultury konfrontujące się wzajemnie i biorące udział w określonym dyskursie. Artykuł Marka Hendrykowskiego podnosi te kwestie, a następnie bada je w oparciu o teoretyczną podstawę, w ramach której postrzega się adaptację jako formę komunikacji oraz koncentruje się ona językowych aspektach analizy intertekstualnej adaptacji filmowej jako formy translacji kulturowej.
There are problems with discussing and interpreting film adaptation in the socio-cultural framework that is used for the semiotic, structural and aesthetic analysis of text. Even cinema as art often gives in to habit of talking about film “oeuvres” attributed to or identified in terms of an “author” and author’s cinema. It may be misleading to give too much weight and attention to the concept of “fidelity” of film adaptation, and it may be better to look at both – adapted piece of literature and its screen adaptation - as variously connected texts of culture confronting each other and participating in specific discourse. Marek Hendrykowski’s paper raises these questions, examines theoretical background of adaptation as form of communication, and reflects on the modelling linguistic aspects of intertextual analyses of film adaptation as a form of cultural translation.
Źródło:: Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2013, 13, 22; 266-272
1731-450X
Pojawia się w:: Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:: Intensywna podróż: od psychoanalizy do schizoanalizy kina
Intensive Voyage: From Cinepsychoanalysis to the Schizoanalysis of Cinema
Autorzy:: Kotwasińska, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1013068.pdf
Data publikacji:: 2017-09-15
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Anti-Oedipus
schizoanalysis
cinema
film theory
psychoanalysis
sensation
horror
Psycho
zombie
representation
Anty-Edyp
schizoanaliza
kino
teoria filmu
psychoanaliza
doznanie
Psychoza
przedstawienie
Opis:: Celem artykułu jest prześledzenie wpływu krytyki psychoanalitycznej doksy, zaprezentowanej w Anty-Edypie przez Gillles’a Deleuze’a i Feliksa Guattariego, na angloamerykańską teorię filmową ostatnich dwóch dekad. W pierwszej części autorka przybliża specyficzny impas teoretyczny, w który wpadło filmoznawstwo, zbyt mocno skupiając się na psychoanalitycznych ścieżkach interpretacyjnych obracających się wokół identyfikacji, relacji widz-ekran oraz przedstawienia. W drugiej części artykułu autorka prezentuje wybrane publikacje wchodzące w kreatywny dialog zarówno z psychoanalizą kina, jak i schizoanalizą oraz przedstawia przykładowe interpretacje dwóch słynnych horrorów: Psychozy oraz Świtu żywych trupów. W obu przypadkach psychoanalityczny komentarz zostaje odsunięty na bok, a na pierwszy plan wysuwa się deleuzjańsko-guattariańska idea pragnienia oraz afektywne doświadczanie filmu.
The aim of the article is to trace how the critique of psychoanalysis, developed by Gilles Deleuze and Félix Guattari in Anti-Oedipus, has influenced Anglo-American film theory in the last two decades. In the first part of the article, the author describes a somewhat peculiar theoretical impasse that has plagued film studies; a blockage caused by an overemphasis on psychoanalytic interpretations which revolve around identification, spectatorship, and representation. In the second part, the author presents selected publications that have entered into a creative dialogue with both cinepsychoanalysis and schizoanalysis, and includes two interpretations of famous horror movies: Psycho and The Dawn of the Dead. In both cases psychoanalytic commentary is pushed aside, while the deleuzian-guattarian concept of desire and the notion of an affective film experience are moved into the foreground.
Źródło:: Praktyka Teoretyczna; 2017, 25, 3; 371-383
2081-8130
Pojawia się w:: Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:: Koncepcja ucieleśnionego poznania w kognitywnej teorii filmu
The Concept of Embodied Cognition in Cognitive Film Theory
Autorzy:: Ostaszewski, Jacek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/26850481.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: kognitywna teoria filmu
przetwarzanie informacji
ucieleśnione poznanie
neurony lustrzane
reakcje autonomiczne
empatia
cognitive film theory
information processing
embodied cognition
mirror neurons
autonomic reactions
empathy
Opis:: Autor artykułu wyjaśnia źródła rozwoju kognitywnej teorii filmu. Przedstawia także dwie podstawowe orientacje w ramach nauki o procesach poznawczych – model poznania obliczeniowego i model poznania ucieleśnionego – które w teorii filmu funkcjonują jako dwie kolejne fazy. Model poznania ucieleśnionego jest wyjaśniany w kontekście zarówno tradycji myśli fenomenologicznej, jak i dokonań neuronauki, w tym odkrycia neuronów lustrzanych, które mimo kontrowersji stało się podstawą dla wielokierunkowej refleksji nad odbiorem filmów. Artykuł zawiera omówienie implementacji hipotezy o systemie lustrzanym do wyjaśniania przedpojęciowego odbioru filmu, z uwzględnieniem roli symulacji ucieleśnionej i empatii jako mechanizmów uczestnictwa w poznawczym i estetycznym doświadczaniu filmu. Przedstawione zostało także zagadnienie metodologiczne projektu estetyki naturalistycznej oraz możliwości syntezy podejścia kognitywnego i fenomenologicznego do wyjaśniania estetycznego doświadczania filmu.
The article explains the origins of the development of cognitive film theory. It also presents two basic orientations within cognitive science - the computational model of cognition and the embodied model of cognition – which function in film theory as two consecutive phases. The embodied model of cognition is explained in the context of both the tradition of phenomenological thought and the achievements of neuroscience, including the discovery of mirror neurons, which, despite the surrounding controversy, became the basis for multidirectional reflection on the reception of films. The article discusses the implementation of the mirror system hypothesis in the explication of the pre-conceptual film perception, including the role of embodied simulation and empathy as mechanisms of participation in cognitive and aesthetic film experience. The methodological issue of the naturalized aesthetics project as well as the possibilities of synthesizing the cognitive and phenomenological approach in the elucidation of the aesthetic reception of film are also presented.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2022, 119; 6-29
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Film Theory" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język