Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Dementia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-90 z 90
    Tytuł:
    Neuropsychologiczne uwarunkowania zespołu Downa
    Neuropsychological conditions of Down syndrom
    Autorzy:
    Larysz, Dawid
    Lubowiecka, Konstancja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/667652.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-01
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Down syndrom
    genetic syndrome
    dementia
    dementia diseases
    complex therapy
    Opis:
    Authors of the article undertook an important subject of the correlation of conditions of Down syndrom (its genetic syndrome) with the latest reports from medical world literature. Fragments relating to relationships between Down syndrom and dementative syndroms deserve special attention (particularly at adults and older people) as well as the indication of exact dependences between genetic syndrome and dementia diseases.
    Źródło:
    Logopedia Silesiana; 2014, Logopedia Silesiana nr 3; 125-132
    2300-5246
    2391-4297
    Pojawia się w:
    Logopedia Silesiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dementia in old age – diagnostics, differentiation and current therapeutic management proposition
    Otępienie w starości – diagnostyka, różnicowanie i aktualne propozycje postępowania
    Autorzy:
    Klich-Rączka, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1934464.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie
    Tematy:
    Alzheimer’s Disease
    frontotemporal dementia
    vascular dementia
    dementia with Lewy bodies
    pharmacotherapy
    Rehabilitation
    choroba alzheimera
    otępienie czołowo-skroniowe
    Opis:
    The disorder of higher functions of the core is characteristic of dementia, which often affects old people. It is mainly caused by Alzheimer’s disease (AD), vascular dementia (VaD), frontotemporal dementia and dementia with Lewy’s Bodies. Etiology of AD is still unknown. The most important risk factor are APOE 4 gene, age, sex, short education period, jobs that do not require intellectual activity and dementia among family members. The main pathomorphological changes consist in the presence of senile plaques and neurofibrillary tangles, whereas pathophysiological changes consist in disorders in cholinergic system. AD manifests itself in the insidious onset, a slow course of the disease, memory, spatial orientation and behavioural disorders, aphasia, apraxia, agnosia, dissomnia, difficulties in getting dressed and practising personal hygiene, and later on hallucinations, delusions, incontinent sphincters, increasing weakness and lack of mobility finally resulting in infections and decubitus ulcers. Vascular dementia is generally caused by cerebral ischaemia. The main risk factors include age, sex, hypertension, level of education, smoking, diabetes, and hypercholesterolaemia. VaD differs from AD with a sudden onset, an irregular course of disease, criticism and mood depression. It is more frequent in men. Dementia with Lewy Bodies takes a course with intensified extrapiramidal disorders, whereas frontotemporal dementia – with behavioural ones. In diagnosing dementia the most important are an interview, laboratory, neuropsychological, CT and MRI investigations. In AD treatment cholinesterase inhibitors are most often used while in VaD – antiarteriosclerotic drugs and those improving cerebral circulation. Long-lasting rehabilitation is playing an increasingly significant role in treating these groups of patients.
    Otępienie jest zaburzeniem wyższych funkcji korowych często występującym w starości, spowodowanym chorobą Alzheimera (AD), otępieniami: naczyniowym (VaD), z ciałami Lewy´ego lub czołowo-skroniowym. Etiologia AD jest nadal nieznana. Najważniejszymi czynnikami predysponującym są: gen APOE 4, wiek, płeć, krótki okres edukacji, zawód nie wymagający aktywności umysłowej i występowania otępienia w rodzinie. Główne zmiany patomorfologiczne polegają na obecności w mózgu płytek starczych oraz zwyrodnienia włókienkowego, a patofizjologiczne na zaburzeniu w układzie cholinergicznym. AD objawia się podstępnym początkiem, powolnym przebiegiem, zaburzeniami pamięci, orientacji i zachowania, afazją, apraksją, agnozją, przestawieniem rytmu dobowego snu, trudnościami w ubieraniu i utrzymywaniu higieny. Później występują halucynacje, urojenia, nietrzymanie zwieraczy, postępujące osłabienie, którego skutkiem jest leżący tryb życia, dołączają się infekcje i odleżyny. VaD spowodowane jest najczęściej niedokrwieniem. Do czynników ryzyka tego otępienia należą głównie: wiek, płeć, nadciśnienie, niski poziom wykształcenia, nikotynizm, cukrzyca, hipercholesterolemia. W VaD częściej niż w AD obserwuje się nagły początek, skokowy przebieg, zachowany krytycyzm, obniżony nastrój. Występuje częściej u mężczyzn. Otępienie z ciałami Lewy’ego przebiega z nasilonymi zaburzeniami pozapiramidowymi, natomiast czołowo-skroniowe z zaburzeniami behawioralnymi. W diagnostyce otępień najważniejsze są: wywiad, badania laboratoryjne, neuropsychologiczne oraz CT lub MRI w celu wykluczenia innych przyczyn zaburzeń. W leczeniu AD stosuje się głównie inhibitory acetylocholinesterazy, a w VaD leki poprawiające krążenie mózgowe oraz przeciwmiażdżycowe. Coraz ważniejszą rolę odgrywa długotrwały proces rehabilitacji.
    Źródło:
    Medical Rehabilitation; 2005, 9(3); 13-18
    1427-9622
    1896-3250
    Pojawia się w:
    Medical Rehabilitation
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Psychobiograficzny model Erwina Böhma jako innowacyjne podejście do seniorów z demencją
    The Erwin Böhm’s Psychobiographically Model as An Innovative Approach to Seniors with Dementia
    Autorzy:
    Smrokowska-Reichmann, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/461513.pdf
    Data publikacji:
    2018-02-17
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Spraw Społecznych
    Tematy:
    psychobiography
    dementia
    reactivation
    geragogics
    Opis:
    The average length of human life is increasing, which means that older people make more and more numerous group of society. Nowadays there are a lot of different activity offers, addressed to older people, including broadly understood education offers. The Universities of Third Age are obvious example here. However, the lengthening life span means also that the number of seniors diagnosed with dementia is increasing. Older people with dementia can and should be included in geragogics initiatives. At pre-dementive (MCI) and early dementia stages it means above all brain training (ROT). Along with the progress of dementia more holistic intervention should be offered. One of them is the psychobiographic model according to Erwin Böhm. Böhm aims at so-called “reactivation of senior’s spirit”, meaning activating senior’s noopsyche (or cognitive sphere) as well as their thymopsyche (or emotional sphere). Therefore Böhm proposes seven steps scale of interaction (that is seven steps of connecting with senior) which allows to define senior’s needs as well as to enhance their competences. Böhm’s psychobiographic model uses in innovative way the biographical work method, adapting it to the situation of seniors with dementia. Thus the senior is not reduced to their diagnosis but is understood as a person, which means as a bio-psycho-social-spiritual entity.
    Źródło:
    Labor et Educatio; 2017, 5; 213-227
    2353-4745
    2544-0179
    Pojawia się w:
    Labor et Educatio
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pedagogika osób z otępieniem jako nowy obszar geragogiki specjalnej
    Pedagogy of People Suffering Dementia as a New Area of Special Geragogics
    Autorzy:
    Zych, Adam A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/461499.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Spraw Społecznych
    Tematy:
    Alzheimer’s disease
    dementia
    geragogics
    pedagogy of people with dementia
    [“dementagogics”]
    special geragogics
    Opis:
    This paper refers to the problem of care, help and support in terms of persons with dementia and points the issue of compassion fatigue and long-term involvement of patient’s family. It presents some suggestions of the German educator and psychologist Janina Steurenthaler to develop a new geragogics discipline Dementagogik, that is pedagogy directed at people with dementia. In this paper the author pays a particular attention to the basic aims of pedagogy of persons with dementia as a subdiscipline of special geragogics, pointing to demographic changes and the increasing number of persons suffering dementia, both in a global scale and in Poland. This article also provides the discussion on recommendations of the World Health Organization and the European Union experts that are aimed at protection and support of elderly people with chronic issues and their caregivers. The paper ends with the basic tasks for the implementation of the pedagogy of people with dementia, as well as the final conclusion that the “dementagogics” emerged in the European Year of the Brain (2014) and presents a vision of promoting – in the time of globalization – a dementia-friendly society.
    Źródło:
    Labor et Educatio; 2014, 2; 271-283
    2353-4745
    2544-0179
    Pojawia się w:
    Labor et Educatio
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dwujęzyczność a opóźnienie poznawczych objawów demencji
    Bilingualism vs. Delayed Cognitive Symptoms of Dementia
    Autorzy:
    Jakoniuk-Diallo, Anna
    Bączyk, Martyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/15834646.pdf
    Data publikacji:
    2021-11-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    bilingualism
    dementia
    lifelong learning
    memory
    Opis:
    Bilingualism is a topic that is most often discussed in the context of raising and working with children. However, the role that bilingualism plays in adulthood and late adulthood is underestimated in the literature. At this stage of life, some people may develop the first symptoms of neurodegenerative diseases, mainly associated with memory and communication disorders. The article briefly introduces the most common causes of dementia symptoms and then discusses bilingualism in several, closely related aspects. The publication contains information on the impact of bilingualism on delaying the symptoms of dementia and triggers of this phenomenon. The creativity of bilinguals and the unique impact of bilingualism on working memory and executive control are addressed.
    Źródło:
    Studia Edukacyjne; 2021, 63; 7-19
    1233-6688
    Pojawia się w:
    Studia Edukacyjne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wersja polska Skróconego Testu Sprawności Umysłowej (AMTS) – problemy metodologiczne
    The Polish version of the Abbreviated Mental Test Score (AMTS) – methodology issues
    Autorzy:
    Romanik, Wojciech
    Łazarewicz, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/941444.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    cognitive impairments
    dementia
    old age
    screening
    Opis:
    The Abbreviated Mental Test Score (AMTS) is a tool designed for the assessment of cognitive functions, such as episodic memory, semantic memory and working memory, to screen for potential problems in elderly age. It was originally developed in English in 1972 for hospitalised patients, and has since been modified by numerous authors for use in various populations. AMTS is a 10-item questionnaire comprising questions and simple tasks for the patient. It can be used as a bedside test, hence its usefulness in a clinical setting, as it merely requires verbal contact between the interviewer and the interviewee, takes only several minutes to perform, is simple, and no professional knowledge or equipment are needed. Also, as opposed to the commercially available scales, it is free. AMTS allows the identification of cognitive function disorders and their severity. If the patient’s result is unsatisfying, a further, more detailed diagnosis is pursued under specialist geriatric or psychiatric care. The test’s Polish modified version has been included as an element of the overall geriatric assessment taught as part of continued training for medical staff, and in geriatric care standards in Poland. Certain discrepancies, however, exist between the English and Polish language versions, potentially leading to an erroneous evaluation of the patient’s cognitive function. Moreover, the Polish-language version has not yet been validated. This study is aimed at a comparative analysis of the items in the Polish and the original, English-language, versions of the test. The problematic items have been elaborated on, with recommendations made as to how the test’s reliability may be increased.
    Skrócony Test Sprawności Umysłowej (Abbreviated Mental Test Score, AMTS) jest narzędziem przeznaczonym do przesiewowej oceny funkcji poznawczych – pamięci epizodycznej, semantycznej i operacyjnej – w okresie starości. Oryginalnie test został opracowany w języku angielskim w 1972 roku dla pacjentów hospitalizowanych. Od tego czasu wielu badaczy modyfikowało go na użytek badań różnych populacji. AMTS jest skalą składającą się z 10 pozycji – pytań i poleceń dla osoby badanej. Ma on cechy testu „przyłóżkowego”, szczególnie pożądane w warunkach klinicznych: wymaga jedynie kontaktu werbalnego pomiędzy badaczem i badanym, jego czas wykonania wynosi kilka minut, jest łatwy do przeprowadzenia, nie wymaga profesjonalnej wiedzy oraz oprzyrządowania. Ponadto w odróżnieniu od skal komercyjnych jest dostępny bezpłatnie. AMTS pozwala na stwierdzenie istnienia zaburzeń funkcji poznawczych oraz stopnia ich nasilenia. Wynik  niezadowalający skłania do  pogłębionej diagnostyki w ramach specjalistycznej opieki geriatrycznej bądź psychiatrycznej. Zmodyfikowany i przetłumaczony na język polski test został zaproponowany jako element całościowej oceny geriatrycznej w ramach szkolenia ustawicznego personelu medycznego oraz w standardach postępowania w opiece geriatrycznej. Pomiędzy wersją anglojęzyczną i polskojęzyczną istnieją jednak rozbieżności, które mogą być przyczyną wadliwej klasyfikacji sprawności umysłowej osób badanych. Ponadto dla testu w wersji polskojęzycznej nie przeprowadzono dotychczas badań walidacyjnych. W artykule dokonano analizy porównawczej poszczególnych zadań testowych polskojęzycznej i oryginalnej anglojęzycznej wersji testu z zaznaczeniem miejsc problematycznych oraz przedstawiono rekomendacje mające na celu zwiększenie wiarygodności testu.
    Źródło:
    Psychiatria i Psychologia Kliniczna; 2017, 17, 3; 203-207
    1644-6313
    2451-0645
    Pojawia się w:
    Psychiatria i Psychologia Kliniczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Psychosocial issues in elderly
    Autorzy:
    Kourkouta, L.
    Iliadis, Ch.
    Monios, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1917275.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
    Tematy:
    elderly
    social exclusion
    Loneliness
    Anxiety
    Dementia
    Opis:
    Third age is the period in which the person is withdrawn from the daily activities, such as workplace, resulting in the different psycho-social problems, such as dementia, agitation, anxiety, loneliness and social exclusion. These problems lead to people's psychological depression with its subsequent effects on their health. Exploring the psycho-social problems is of great importance, as this age is characterized by feelings of loneliness, fear, depression and isolation from themselves, unpleasant thoughts but it is also dominated by negative feelings.
    Źródło:
    Progress in Health Sciences; 2015, 5, 1; 232-237
    2083-1617
    Pojawia się w:
    Progress in Health Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A rare case of severe cognitive impairment which prolonged after first lacunar infarct in right internal capsule
    Autorzy:
    Katayama, M.
    Shimizu, Y.
    Fukunaga, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1917600.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
    Tematy:
    Lacunar infarct
    periventricular hyperintensity
    poststroke dementia
    Opis:
    Lacunar infarcts have been defined as small lesions within a diameter of 1.5 centimeters causing mild symptoms. However, we treated a patient showing prolonged, severe disturbance of the cognitive function after a lacunar infarct. The 85-year–old woman was found lying on the floor of her house, and she was transported to our hospital. Computed tomography (CT) revealed a right lacunar infarct, and magnetic resonance imaging (MRI) showed severe periventricular hyperintensity (PVH) of her brain. Her severe consciousness disorder showed improvement, but severe cognitive impairment including disorientation remained when she was transferred to another hospital. These findings suggested that the reserve capacity of her brain was minimal. The addition of a lacunar infarct to a severe situation like this might induce severe cognitive impairment.
    Źródło:
    Progress in Health Sciences; 2015, 5, 2; 237-240
    2083-1617
    Pojawia się w:
    Progress in Health Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Padaczka w diagnozie i terapii logopedycznej. Studium przypadku
    Epilepsy in Diagnosis and Logopaedic Therapy: A Case Study
    Autorzy:
    Panasiuk, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/667380.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    dementia
    agnosia
    apraxia
    amnesia
    neurodegeneration
    compensation
    Opis:
    Epilepsy in children leads to disorders in their psychomotor development or the loss of their acquired skills. Successful pharmacological treatment of epilepsy provides grounds for effective therapeutic measures. The goal of this article is to present the dynamics of neurodevelopmental disorders in the course of the severe symptomatic epilepsy with status epileptici which affected a 10-year-old girl. As a result of longitudinal studies, four stages were distinguished which determined the dynamics of development of the disease: 1) up to the age of 10, when the child’s psychomotor development proceeded correctly, 2) between the ages of 10 and 15, when, because of epilepsy, the disorders in the cognitive, linguistic, emotional, behavioural, motor, and vegetative spheres occurred, which assumed the form of profound dementia, 3) between the ages of 16 and 17, when the balance of the bioelectric activity of the brain was achieved owing to the optimisation of pharmacological treatment, 4) between the ages of 17 and 25, when, after the multi-specialist therapy, there was a significant improvement in the functioning of all the disordered spheres, which enabled the patient to finish junior and senior high school, apply to a university, obtain very good results in learning, and to achieve spectacular successes in sport.
    Źródło:
    Logopedia Silesiana; 2018, 7; 105-138
    2300-5246
    2391-4297
    Pojawia się w:
    Logopedia Silesiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Usprawnianie komunikacji słownej w wybranych wariantach choroby Alzheimera: typowym i językowym
    Verbal Communication Management in Selected Variants of Alzheimer’s Disease: Typical Variant and Language Variant
    Autorzy:
    Domagała, Aneta
    Sitek, Emilia J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/35130990.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    dementia
    communication
    indirect and direct interventions
    Opis:
    The paper reviews the methods for improving verbal communication in selected variants of Alzheimer’s disease, both in the typical and language variant. It emphasises the need to optimise the management within the framework of patientcentred care, allowing to address individual needs. As far as indirect interventions are concerned, the article presents techniques aimed at improving communication with the affected person, and more broadly – aimed at preserving the quality of life in the course of the illness. Among direct interventions, those aimed at selected system abilities and supporting language function in the context of cognitive and social function are presented. It is shown how speech and language therapy can integrate other therapeutic paradigms, developed in psychology, such as patientcentred therapy and cognitive neuropsychological rehabilitation.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2022, 29, 2; 213-229
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Neuropsychologia jesieni życia
    Autorzy:
    Jodzio, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/637348.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    aging
    brain
    cognitive reserve
    dementia
    neuropsychological assessment
    Opis:
    Contemporary debate on human aging is intensive and multifaceted in nature because of agerelated transformation in many contemporary societies, i.e. a rapid increase of mean life expectancy (increasing numbers of healthy old people). The aim of this article is to discuss changes in brain and behavior that occur in later life. Life-span developmental neuropsychology emphasizes a close relationship between cognitive problems in later life and age-related loss of large neurons in some parts of the brain. Large neurons shrink into smaller neuron classes. The most pronounced atrophic changes have been reported in the prefrontal area, hippocampus, ubstantianigra and locus cinereus. This article presents also common clinical conditions of later life, such as differential diagnosis of age-associated behavioral changes and dementias. There may be multiple causes of neurogeriatric disorders, such as Alzheimer’s disease. There has been considerable interest in the possible causative role of cognitive and brain reserve which differs among individuals. Therefore between-individual heterogeneity related to normal cognitive aging is signifi cant. Namely, if cerebral pathology occurs (e.g., neurodegeneration with dementia), persons with a greater reserve may not demonstrate the same cognitive impact as others with the same pathology (e.g. lesion size) but less reserve. It is also widely believed that mental difficulties in lder adults cannot be easily attributed to psychomotor slowness which may reflect a loss of white matter tissue, i.e. dysmielinisation of nerve fibers. This article emphasizes an importance of ecologically valid assessment of older adults, whose everyday activities and real--world abilities cannot be predicted by the traditional tests and sophisticated procedures emerging from purely experimental investigations.
    Źródło:
    Psychologia Rozwojowa; 2012, 17, 1; 85-98
    1895-6297
    2084-3879
    Pojawia się w:
    Psychologia Rozwojowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Use of Traditional Japanese Medicine Kampo in course of Alzheimer’s Disease
    Autorzy:
    Gołębiowska, Maria
    Gołębiowska, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1166895.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
    Tematy:
    Alzheimer’s disease
    dementia
    kampo
    traditional medicine
    Opis:
    Dementia, the plague of the aging populations, is highly prevalent in East Asia, with currently over 9,8 million dementia patients. Alzheimer’s disease (AD), the most common cause of dementia, awaits for more detailed research in terms of understanding patomechanism of the disease, but more importantly, in supporting the treatment of this incurable disease in modern medicine. Therefore, alternative therapies assisting traditional therapeutic options become more popular, with the comeback of traditional medications, such as Traditional Japnese Medicine (TJM) - Kampo. The aim of this study was to present the use and effectiveness of TJM in treatment of symptoms of AD. Among articles in PubMed Medline database in years 2008-2018, 8 articles were selected for further analysis. Most of the research (38%) consisted of observational studies using different neuropsychiatric scales and methods of assessment of dementia. Studies presented significant improvements of behavioral symptoms with additional therapy with Yokukansan, Orengedoku-to, Ninjin’yoeito and other Kampo formulas in AD patients. Reviewed research presents effectiveness of Kampo treatment in supporting of cognitive and behavioral symptoms reduction, as well as protection of beta-amyloid induced toxicity. However, more research involving bigger cohorts is needed in order to confirm results on the larger scale, in order to introduce the beneficial aspects of Kampo in AD populations worldwide.
    Źródło:
    World Scientific News; 2018, 105; 40-50
    2392-2192
    Pojawia się w:
    World Scientific News
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Access to mental health services for the carers of persons suffering from dementia in Poland – proposal for a system solution
    Autorzy:
    Zając-Lamparska, Ludmiła
    Grabowska, Alina
    Gawrońska, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28762816.pdf
    Data publikacji:
    2023-09-11
    Wydawca:
    Fundacja Edukacji Medycznej, Promocji Zdrowia, Sztuki i Kultury Ars Medica
    Tematy:
    dementia
    carers
    mental health services
    systemic organisation
    Opis:
    Caregivers of persons suffering from dementia constitute a group displaying a great need for mental health support, while at the same time being largely neglected in terms of receiving this support. In this context, the aim of this article is to propose the Stepped Care 2.0 (S.C. 2.0) model as a mental health care systemic solution for carers of persons with dementia. In this article, we focus on presenting the argumentation that proves the need and validity of introducing the proposed mental health care model for carers of persons with dementia. For this purpose, we draw on the results of our own pilot study, as well as a review of the subject literature. As the literature review indicates, caring for individuals with dementia is a source of multidimensional burden and deterioration in well-being. Results obtained in our own study indicate that there exists a burden of care among carers of persons with dementia in Poland and their well-being is significantly lower compared to non-carers. Moreover, the results suggest that the degree of negative consequences of being a caregiver varies depending of the degree of the patient’s disability. The flexibility of support and client-centric approach assumed in the S.C. 2.0 model can provide a good response to the diverse and changing needs of the carers of persons with dementia. It can also serve as a kind of hub encompassing and organising existing forms of support for carers. Moreover, the effectiveness of the selected types of support included in this model is confirmed by existing research findings. The need for mental health support for carers of individuals with dementia is undeniable. In the light of the arguments provided, the S.C. 2.0 model is a suitable solution for the systemic organisation of such support.
    Źródło:
    Acta Neuropsychologica; 2023, 21(4); 359-371
    1730-7503
    2084-4298
    Pojawia się w:
    Acta Neuropsychologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Studium przypadku mężczyzny z otępieniem alzheimerowskim – diagnoza i terapia logopedyczna
    Autorzy:
    Grzesiak-Witek, Danuta
    Świostek, Bartosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34655986.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    Alzheimer's disease
    Alzheimer's dementia
    speech disorders in Alzheimer's dementia
    speech therapy in Alzheimer's dementia
    postępowanie logopedyczne w przypadku otępienia alzheimerowskiego
    choroba Alzheimera
    zaburzenia mowy w otępieniu alzheimerowskim
    otępienie alzheimerowskie
    Opis:
    Choroba Alzheimera stanowi jedną z poważniejszych chorób neurologicznych współczesnego starzejącego się społeczeństwa. Każdego roku zwiększa się liczba osób, w szczególności seniorów, których dotyka to schorzenie. Zaburzenia mowy są jednym z pierwszych objawów tej choroby i ujawniają się już na samym początku jej rozwoju. Mimo coraz częstszego zainteresowania badaczy zaburzeniami mowy w przebiegu otępienia alzheimerowskiego w dalszym ciągu brak jest wystarczającej liczby badań empirycznych opisujących to zagadnienie. Niniejszy artykuł w oparciu o studium przypadku mężczyzny prezentuje charakterystykę zaburzeń mowy u osoby z otępieniem alzheimerowskim, przebieg diagnozy logopedycznej wraz z oceną poziomu poszczególnych sprawności językowych oraz podstawowe założenia i kierunki planowanej terapii logopedycznej. Badania pokazują, iż w zależności od indywidualnych cech danego pacjenta zaburzenia mowy mogą przyjmować odmienny charakter.
    Alzheimer's disease is one of the most serious neurological diseases of today’s ageing society. The number of people, particularly seniors, affected by this condition is increasing every year. Speech disorders are one of the earliest symptoms of this disease and reveal themselves early in its development. Despite the increasing interest of researchers in speech disorders associated with Alzheimer's dementia, there are still not enough empirical studies describing this issue. This article, based on a case study of a man, presents the characteristics of speech disorders in a person with Alzheimer's dementia, the course of speech therapy diagnosis with assessment of the level of individual language skills and the basic assumptions and directions for the planned speech therapy. The research shows that, depending on the individual characteristics of the patient in question, language disorders can take on a different character.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2023, 18, 1; 31-46
    1897-0389
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Opiekunowie domowi seniorów z demencją w rzeczywistości pandemicznej
    Home Caregivers of Seniors with Dementia in the Pandemic Reality
    Autorzy:
    Janus, Edyta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28040654.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    opiekunowie domowi
    demencja
    COVID-19
    caregivers
    dementia
    Opis:
    Wybuch pandemii w znaczący sposób wpłynął na rzeczywistość społeczną, której obecna charakterystyka odnosi się przede wszystkim do nieprzewidywalności, permanentnej zmiany i trudności w określeniu działań pozwalających poradzić sobie z konsekwencjami występujących zagrożeń, zarówno na poziomie makro, jak i mikro. Sytuacja ta w sposób szczególny dotyka grup, które jeszcze przed wybuchem pandemii potrzebowały wsparcia. Jedną z nich stanowią opiekunowie domowi osób cierpiących na demencję. Celem artykułu jest przedstawienie sytuacji opiekunów domowych, związanej ze świadczeniem opieki na rzecz ich bliskich chorujących na demencję w kontekście pandemii. Opis dokonywany jest na podstawie danych pozyskanych w wywiadach swobodnych pogłębionych, zrealizowanych w 2021 roku na próbie dobranej w sposób celowy. Badani uznali, że pandemia w zdecydowany sposób wpłynęła na ich funkcjonowanie, w szczególności na sprawowanie opieki (poczucie większego obciążenia ze względu na ograniczenie wsparcia instytucjonalnego i dostępności do podmiotów medycznych), konieczność odnalezienia się w rzeczywistości wirtualnej, wzrost poczucia wykluczenia oraz pogorszenie nastroju wynikające zarówno z doświadczeń osobistych, jak i obserwacji stanu osoby pozostającej pod ich opieką.
    The pandemic has had a significant impact on the social reality, the current characteristics of which include: unpredictability, permanent change, and difficulties in defining actions to deal with the consequences of the existing threats, both at the macro and micro level. This situation particularly affects groups that need social support. One of them includes home caregivers of people suffering from dementia. The aim of the article is to present the situation of home caregivers who take care of their family members suffering from dementia. The description is based on data obtained in random interviews carried out in 2021 on a sample selected in a purposeful manner. The respondents recognized that the pandemic had a significant impact on the way they function, in particular: the way they provide care (a feeling of greater burden due to limited institutional support and access to medical care), the need to function in virtual reality, an increase in the sense of exclusion, and the deterioration of mood resulting from both from personal experience and observation of the condition of the person under their care.
    Źródło:
    Przegląd Socjologii Jakościowej; 2023, 19, 3; 116-131
    1733-8069
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologii Jakościowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Is the Internet a good or a bad educator? A cognitive processes perspective
    Autorzy:
    Ewa, Czerniawska,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/896642.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-23
    Wydawca:
    Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
    Tematy:
    Internet; modern technologies
    cognitive processes
    electronic dementia.
    Opis:
    The paper discusses the impact of modern technologies, especially the internet, on the functioning of young people. The following thesis was formulated: usage of modern technologies have both a negative and positive influence on cognitive processes. The internet is taking educational functions, that were to date reserved to the family and school. It is a great challenge for the society and scientific reflection. For a positive educational influence of the internet to happen, it is necessary to take into account in teaching and educating the development of metacognitive knowledge and skills.
    Źródło:
    Psychologia Wychowawcza; 2019, Supplement; 40-52
    0033-2860
    Pojawia się w:
    Psychologia Wychowawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nejčastější duševní onemocnění u seniorů a jejich rizika
    Autorzy:
    Gulášová, Ivica
    Nováková, Lada
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2131178.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
    Tematy:
    Psyche
    mental illness
    patient
    depression
    dementia
    delirium
    Opis:
    The authors in this contribution deal with the most common mental illness in the elderly and their risks. Mental or psychological disorder is the term for a significant departure from the perceptions and behavior of mentally healthy individuals. In old age are relatively broad spectrum of mental disorders. The most common clinical forms of mental disorders in the elderly are dementia, depression and de- lirium. Dementias are disorders that arise after formation of the base of cognitive function, i.e. after the fourth to the sixth year of life. The most commom form of dementia is Alzheimer‘s disease. In second place are vascular dementia. Vascular dementia has several clinical forms according to the localization of the brain affected. Depressive disorders are coupled with cognitive impairments most common psychiatric disease the elderly. What is important is the prevention of depression in old age, especially in high-risk groups. It recommends the creation of an appropriate program for seniors with plenty of physical and mental activity and social contacts, timely and proper treatment of somatic illness. Seniors depressive disorders are major psychiatric disorder with a variety of negative consequences. It needs to be thinking, actively seek out and properly treated. Delirium are not part of dementia. However, often occurs as a complicating symptoms of dementia. Addictive disorders in old age are nothing exceptional. In particular, the abuse of alcohol, benzodiazepine, analgesics.
    Źródło:
    Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne; 2016, 2(21); 63-69
    1898-8431
    Pojawia się w:
    Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Challenges and Current Issues of Education in the Era of Digital and Technological Changes
    Autorzy:
    Lesková, Andrea
    Uličná, Zuzana
    Tkáčová, Hedviga
    Leka, Klodiana
    Alvarez Mateo, Daniel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/18730923.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    education
    media
    child
    youth
    digital dementia
    critical thinking
    Opis:
    Aim. The aim of the article is to map out the current issues related to education in the era of digital and technological changes on the basis of theoretical and research findings. Methods. The published article is based on the theoretical and research findings of various authors and offers a critical reflection on some selected current aspects of education in the digital world, such as the problem of digital dementia and digital intelligence, the addiction associated with it, parenting styles, the development of critical thinking and the formation of a value system. Results. Creating an analysis that explores the current challenges of education in the digital age. Analysing the selected most frequent problems of the subject matter, primarily from the point of view of ethics, sociology, and psychology, based on several researches reflecting the risks of using modern technology and digital media. Conclusion. It is necessary to guide the child from early childhood to build values, critical thinking, but also own self-esteem and empathy. Since the foundations for a child's education are laid in the family, it is precisely family education that can (un)prepare the child for entering the world of digital media and its optimal functioning in it. Cognitive value. The technologies that children and today's young people use in their daily lives affect not only their physical, but especially their psychological health, self-esteem, and critical thinking. As such, it can be beneficial for further building and developing the theory and at the same time be a basis for additional research.
    Źródło:
    Journal of Education Culture and Society; 2023, 14, 2; 319-327
    2081-1640
    Pojawia się w:
    Journal of Education Culture and Society
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The effect of a training programme stimulating language functions on Alzheimer-type dementia and maintenance of language skills
    Wpływ programu stymulującego funkcje językowe na otępienie typu alzheimerowskiego i na utrzymanie sprawności językowych
    Autorzy:
    Potemkowski, Andrzej
    Wąsik, Marta
    Ratajczak, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1029802.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    Alzheimer-type dementia
    cognitive stimulation
    language exercises
    language funct
    Opis:
    In dementia of the Alzheimer’s type, memory and language impairments coexist, occur early and aggravate with time. The aim of this study was to assess the effect of our proprietary language function stimulating programme on cognitive functions and the maintenance of language skills in patients with mild-to-moderate Alzheimer-type dementia as well as to evaluate the programme’s effectiveness depending on patients’ age, sex, education, severity of dementia and level of motivation. The intervention group (54 patients) and the control group (34 patients) were divided into subgroups according to the severity of dementia (mild/moderate). Tests such as the Mini-Mental State Examination, the Clock-Drawing Test, the Boston Naming Test and picture description were performed at 1, 3, 6, 9 and 12 months. In the course of 1 year, the Mini-Mental State Examination scores in the intervention group improved on average by 0.87 points, whilst in the control group they declined by 1.32 points over the same period of time. Statistically significant differences in the Clock-Drawing Test were found at 6 and 12 months, with the mean score differing by 0.98 and 1.35 points respectively across the groups. The score difference in the Boston Naming Test grew gradually. At 3 months it was 3.67 points, amounting to as much as 7.96 points at 12 months. For the picture description task, the mean scores at 12 months increased by 1.18 points in the intervention group in the mild dementia subgroup and by 0.66 points in the moderate dementia subgroup. In the control group, the scores decreased. The use of our proprietary training programme, specially designed to stimulate language functions in patients with mild-to-moderate Alzheimer-type dementia, facilitates the maintenance of general cognitive function and improvement of language skills, and its effectiveness increases with the patient’s motivation. This confirms the importance of supplementing non-pharmacological interventions used in Alzheimer-type dementia with language therapy programmes.
    W otępieniu alzheimerowskim zaburzenia pamięci i języka współwystępują ze sobą, pojawiają się wcześnie i narastają w czasie. Celem badań była ocena wpływu autorskiego programu stymulującego funkcje językowe na funkcje poznawcze i utrzymanie sprawności językowych u osób z łagodnym i umiarkowanym otępieniem alzheimerowskim, a także ocena skuteczności programu w zależności od wieku, płci, wykształcenia, stopnia zaawansowania otępienia i poziomu motywacji. Grupę badaną (54 osoby) i kontrolną (34 osoby) podzielono na podgrupy według stopnia otępienia (łagodne/umiarkowane). Testy – Krótka Skala Oceny Stanu Psychicznego, Test Rysowania Zegara, Bostoński Test Nazywania i opis ilustracji – przeprowadzono w 1., 3., 6., 9. i 12. miesiącu. W ciągu roku wynik w Krótkiej Skali Oceny Stanu Psychicznego w grupie badanej poprawił się średnio o 0,87, a w kontrolnej obniżył średnio o 1,32 punktu. Statystycznie istotne różnice w Teście Rysowania Zegara wystąpiły w 6. i 12. miesiącu – wynik między grupami różnił się odpowiednio o 0,98 i 1,35 punktu. Różnica w Bostońskim Teście Nazywania stopniowo się powiększała: w 3. miesiącu wynosiła 3,67, a w 12. miesiącu – już 7,96 punktu. W opisie ilustracji w 12. miesiącu średnie wyniki wzrosły w grupie badanej o 1,18 punktu w łagodnym i o 0,66 punktu w umiarkowanym otępieniu. W grupie kontrolnej stwierdzono obniżenie wyników. Stosowanie autorskiego programu stymulującego funkcje językowe u osób z łagodnym i umiarkowanym otępieniem alzheimerowskim przyczynia się do utrzymania ogólnych sprawności poznawczych i do poprawy sprawności językowych, co jest tym efektywniejsze, im wyższy jest poziom motywacji pacjentów. Potwierdza to znaczenie uzupełniania terapii pozafarmakologicznych stosowanych w otępieniu alzheimerowskim o językowe programy terapeutyczne.
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2017, 17, 4; 227-244
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zaburzenia snu u pacjentów z zespołem otępiennym oraz u ich opiekunów
    Sleep problems in group of patients with dementia and in group of carers of these patients
    Autorzy:
    Hercuń-Marchwiarz, Emilia
    Marchwiarz, Bartosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1038416.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
    Tematy:
    zaburzenia snu
    zespół otępienny
    bezsenność
    sleep problems
    dementia
    insomnia
    Opis:
    BACKGROUND The demand for sleep decreases with age. Changes of sleep’s structure are the result of physiological brain aging or neurodegenerative disorders. METHODS The fi rst group included patients, which were admitted to The CSK Hospital in Katowice-Ligota (Neurology Ward – The One Day Clinic). The second group constituted of carers of these patients. We assessed problems with sleep by Athens Insomnia Scale, Epworth Sleepiness Scale and Insomnia Severity Index. We diagnosed sleep problems when Athens Insomnia Scale reached more than 10 points, in Epworth Sleepiness Scale above 14 points and Insomnia Severity Index more then 14 points. RESULTS The 30% of patients with dementia and 20% of carers of patients had sleep problems. During questionnaire analysing we realized that there is a correlation between degree progress of dementia and intensity of sleep problems. Analysis of questionnaire Epworth Sleepiness Scale revealed that 30% of patients with dementia suff ered from excessive sleepiness at day and no one of carers had this problems. CONCLUSIONS Insomnia and excessive sleepiness at day are very important problems of patients with dementia. Insomnia is a problem of carers of this patients as well as.
    WSTĘP Dobowa potrzeba snu jest zmienna i zmniejsza się z wiekiem. Starzenie się mózgu prowadzi do zmian mechanizmów regulacji snu, wyrażonych przez okołodobowe zmiany czuwania i zmniejszoną potrzebę snu wieczorem. MATERIAŁ I METODY Do badania włączono 30 chorych, hospitalizowanych w Klinice Jednego Dnia Oddziału Neurologii CSK w Katowicach-Ligocie oraz 30 opiekunów tych pacjentów. Zaburzenia snu oceniano w badaniu ankietowym za pomocą: Ateńskiej Skali Bezsenności, Skali Senności Epworth oraz Skali Nasilenia Bezsenności. Z badania wyłączono zarówno pacjentów, jak i opiekunów, przyjmujących leki nasenne lub/i cierpiących na schorzenia wpływające na jakość snu. Wyniki uzyskane u pacjentów porównano z głębokością otępienia, ocenianą za pomocą Skali Mini Mental. WYNIKI Bezsenność istotną klinicznie według Ateńskiej Skali Bezsenności rozpoznano przy wyniku powyżej 10 punktów. Stwierdzono, że na bezsenność cierpi 30% pacjentów z zespołem otępiennym oraz 20% opiekunów. Nie zaobserwowano korelacji wskazującej, że opiekunowie konkretnych pacjentów z bezsennością borykają się z tym samym problemem. Analizując ankiety Skali Nasilenia Bezsenności i przyjmując bezsenność istotną klinicznie powyżej 14 punków, wykazano silną zależność między głębokością otępienia a nasileniem zaburzeń snu. Analiza kwestionariuszy Skali Senności Epworth (patologiczna senność > 14 punktów), przyniosła następujące wyniki: 30% pacjentów z zespołem otępiennym cierpi na senność patologiczną w ciągu dnia, a wśród opiekunów żaden nie ma takiego problemu. WNIOSKI Bezsenność oraz senność patologiczna w ciągu dnia stanowią istotny problem kliniczny pacjentów z zespołem otępiennym. Bezsenność jest również problemem osób opiekujących się chorymi, co może mieć związek z zaburzeniami snu u samych pacjentów.
    Źródło:
    Annales Academiae Medicae Silesiensis; 2011, 65, 5-6; 23-27
    1734-025X
    Pojawia się w:
    Annales Academiae Medicae Silesiensis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Use of serious games for the assessment of mild cognitive impairment in the elderly
    Autorzy:
    Choi, Moon-gee
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2097438.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Promocji Wiedzy
    Tematy:
    serious game
    MCI
    Mild Cognitive Impairment
    cognition
    dementia
    MMSE
    Opis:
    This study investigated the use of computer games to detect the symptoms of mild cognitive impairment (MCI), an early stage of dementia, in the elderly. To this end, three serious games were used to measure the visio-perception coordination and psycho-motor abilities, spatial memory, and short-term digit span memory. Subsequently, the correlations between the results of the games and the results of the Korean Mini-Mental State Examination (K-MMSE), a dementia screening test, were analyzed. In addition, the game results of normal elderly persons were compared with those of elderly patients who exhibited MCI symptoms. The results indicated that the game play time and the frequency of errors had significant correlations with K-MMSE. Significant differences were also found in several factors between the control group and the group with MCI. Based on these findings, the advantages and disadvantages of using serious games as tools for screening mild cognitive impairment were discussed.
    Źródło:
    Applied Computer Science; 2022, 18, 2; 5--15
    1895-3735
    Pojawia się w:
    Applied Computer Science
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    I don’t have this huge backlog of good feeling for her: Role-relational trajectories in interview accounts of caring for a relative with dementia
    Autorzy:
    Kruk, Bartłomiej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2135340.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    role-relationships
    dementia caregiving
    family
    gender
    membership categorization analysis
    Opis:
    Caring for a family member with dementia involves multifaceted relational issues linked to the construction of caregiving as an emotional, symbolic and morally sanctionable practice inscribed in kin relations and dominant femininity (Paoletti 2007). As the disease disrupts taken-for-granted expectations for a person with dementia and the entire family, this qualitatively new situation necessitates the (re)negotiation of kin roles and responsibilities (Peel 2017; Purves 2011). By applying conversation analysis and membership categorization analysis to an audio-taped open-ended interview with an American female caregiver, this paper investigates in-depth how she discursively navigates complex familial role-relational trajectories while assisting her mother with dementia. The study examines the situatedness of role vis-á-vis self-other relations with assumptions about categories within the membership categorization devices ‘family’ and ‘gender’ being critical to this process. It documents how the participant contextualizes care experience not only in the standardized relational pair ‘daughter-mother’ but brings into focus a broader constellation of historical, contemporaneous or hypothetical aspects of kinship ties (e.g., with her parents, siblings or children), each of which invokes distinct expectations, responsibilities and loyalties which sometimes competing with other relations. The study thus exposes certain commonsense propositions concerning normative family role-relationships which function as powerful benchmarks for making life choices, interpreting one’s experiences, and morally evaluating oneself and others while providing care to kin with dementia.
    Źródło:
    Yearbook of the Poznań Linguistic Meeting; 2020, 6, 1; 183-220
    2449-7525
    Pojawia się w:
    Yearbook of the Poznań Linguistic Meeting
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Verbal communication disorders in a patient with diagnosed progressive supranuclear palsy
    Autorzy:
    Gliwa-Patyńska, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2044154.pdf
    Data publikacji:
    2021-03-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    progressive supranuclear palsy
    dysarthria
    verbal communication
    non-verbal communication
    dementia
    Opis:
    Progressive supranuclear palsy [Steele-Richardson-Olszewski] is a neurodegenerative disease of the central nervous system. It develops mainly in men over 40 years of age. The course of PSP is rather characteristic: motor, cognitive and non-cognitive impairments develop at a fairly rapid rate. The aim of the study is to assess interactional, communicative and linguistic competencies and skills, executive abilities (breathing, phonation and articulation) as well as primary functions of a patient diagnosed with PSP. The article confirms the thesis that dementia disorders overlap with motor disorders in the course of PSP.
    Źródło:
    Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej; 2021, 32; 85-99
    2300-391X
    Pojawia się w:
    Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kongofilne angiopatie
    Congophilic angiopathies
    Autorzy:
    Liberski, Paweł P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1029515.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    amyloid
    amyloidoza rodzinna typu fińskiego
    congophilic angiopathies
    familial British dementia
    familial Danish dementia
    familial Finnish amyloidosis
    kongofilne angiopatie
    rodzinne otępienie brytyjskie
    rodzinne otępienie duńskie
    Opis:
    Congophilic angiopathies (CAA) are a group of neurodegenerations caused by amyloid deposition in the vessel walls. Amyloids are molecularly different and, as in all amyloidoses, CAA may be hereditary caused by mutations in a precursor for a given amyloid or sporadic of unknown cause. “Amyloid” is a generic terms to define diverse proteins of common physicochemical properties. In particular, they are congophilic (stained with Congo red), they fluorescent following staining with thioflavin S and they are composed of fibrils which are visible under transmission electron microscope. In this review we will cover: • dementia of BRI family: – familial British dementia, FBD (peptide ABri), – familial Danish dementia, FDD (peptide ADan); • hereditary cerebral haemorrhage with amyloidosis, Dutch type, HCHWA-D (peptide Aβ); • hereditary cerebral haemorrhage with amyloidosis, Icelandic type, HCHWA-I (cystatin C); • CAA associated with Alzheimer disease (peptide Aβ); • familial Finnish amyloidosis (gelsolin).
    Kongofilne angiopatie (ang. congophilic angiopathy, CAA) stanowią grupę chorób neurozwyrodnieniowych charakteryzujących się odkładaniem w ścianach naczyń ośrodkowego układu nerwowego (OUN) amyloidu o różnym składzie molekularnym. Jak wszystkie amyloidozy, CAA występują zarówno jako formy dziedziczne, uwarunkowane mutacjami w genach kodujących prekursor amyloidu, jak i postaci sporadyczne. W niniejszym przeglądzie zostaną omówione: - otępienia typu BRI: - rodzinne otępienie brytyjskie (ang. familial British dementia, FBD), - rodzinne otępienie duńskie (ang. familial Danish dementia, FDD); - dziedziczny krwotok mózgowy z amyloidozą typu holenderskiego (ang. hereditary cerebral haemorrhage with amyloidosis, Dutch type, HCHWA-D); - dziedziczny krwotok mózgowy z amyloidozą typu islandzkiego (ang. hereditary cerebral haemorrhage with amyloidosis, Icelandic type, HCHWA-I); - CAA towarzysząca chorobie Alzheimera; - CAA spowodowana odkładaniem gelsoliny – amyloidoza rodzinna typu fińskiego. We wszystkich tych chorobach występuje odkładanie się wokół naczyń amyloidów. Amyloidy są heterogenną grupą białek posiadających wspólne właściwości fizykochemiczne: kongofilię (barwienie czerwienią Kongo), fluorescencje po zabarwieniu tioflawiną S oraz tworzenie włókien obserwowanych w mikroskopie elektronowym. Amyloidy powstają z białek prekursorowych w wyniku ograniczonej proteolizy i zmiany konformacji z a-helikalnej na b-kartkę.
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2005, 5, 3; 183-188
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wiedza o własnej pamięci osób z otępieniem typu Alzheimera - badania pilotażowe
    Knowledge about own memory in patients with dementia of the Alzheimer type - preliminary study
    Autorzy:
    Szepietowska, Ewa Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2086169.pdf
    Data publikacji:
    2011-08-28
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    dementia of the Alzheimer type
    metamemory
    awareness of memory deficits
    Opis:
    Most of the data obtained from studies of memory in patients with dementia, especially with the dementia of Alzheimer type indicates unawareness of deficits of their own memory. The results of previous research are not consistent, however, suggest that certain aspects of patients’memory can be adequately assessed by them. The research involved patients with DAT (N=15) and appropriately selected group of individuals without neuropsychiatric diseases (N=15). The task was estimate the level of recall of words from the list (judgment of learning - 10 trials), and then to remember and recall those words (10 trials). The subjective (estimates) and objective (level of reminding) results were compared. During studies the level of intensity of depression, the overall level of cognitive functioning and language capabilities and the subjective assessment of general characteristics of own memory and their correlation with the level of estimation and recall of lists of words was analyses. It was found that the DAT patients had stayed below their possibilities to remember words, and recalled fewer words than control group. Both patients with DAT and healthy individuals overestimated their own skills. In the control group the relationship between the intensity of depressive mood, general assessment of their own memory, overall level of cognitive functioning and the subjective assessment of the possibilities to remember a list of words, and sometimes also with the level of reminders was demonstrated. None of these variables (general assessment of own memory, language capabilities, overall level of cognitive functioning) did not specifically affected subjective ratings and performances in DAT group. Data suggest, that not all aspects of knowledge about own memory disintegrate in DAT. In dementia the knowledge about general properties of memory and about its specific aspects became independent processes which that in healthy subject are mutually dependent.
    Źródło:
    Studia Psychologica; 2011, 2, 11; 51-63
    1642-2473
    Pojawia się w:
    Studia Psychologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Speech and language disturbances in a patient with the clinical features of Steele‑Richardson‑Olszewski syndrome
    Zaburzenia języka i mowy u pacjenta z rozpoznaniem postępującego zwyrodnienia nadjądrowego
    Autorzy:
    Gliwa, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/695799.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    postępujące porażenie nadjądrowe
    dyzartria
    otępienie
    progressive supranuclear palsy
    dysarthria
    dementia
    Opis:
    Zespół Steele’a‑Richardsona‑Olszewskiego, znany także jako progresywne porażenie nadjądrowe (PSP), to choroba neurodegeneracyjna ośrodkowego układu nerwowego o typie pozapiramidalnym o nieznanej etiologii. W artykule opisano przypadek 62‑letniego pacjenta, u którego rozpoznano PSP. Obserwowane u niego zmiany dotyczą zaburzeń w sferze emocjonalnej, wybiórczych zaburzeń kompetencji lingwistycznej, wynikających z obecności demencji korowo‑podkorowej oraz dysfunkcji motorycznych.
    Steele‑Richardson‑Olszewski syndrome also known as progressive supranuclear palsy (PSP) is a neurodegenerative disease of the central nervous system of extrapyramidal type of neuropathy of unknown etiology. This chapter describes the case of 62 patients diagnosed with PSP, the changes they observe are related to selective linguistic dysfunction resulting from subcortical dementia and executive and motor dysfunction, and the functioning of the subject is significantly determined by emotional disturbance.
    Źródło:
    Logopaedica Lodziensia; 2017, 1; 43-61
    2544-7238
    2657-4381
    Pojawia się w:
    Logopaedica Lodziensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ubezwłasnowolnienie jako środek ochrony osób dotkniętych chorobami otępiennymi i chorobą Alzheimera – aktualna regulacja i projektowane zmiany
    Incapacitation as a Means of Protection for People Suffering from Dementia Diseases
    Autorzy:
    Pyziak-Szafnicka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/596576.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    dementia; Alzheimer’s disease; legal incapacitation
    choroby otępienne; choroba Alzheimera; ubezwłasnowolnienie
    Opis:
    Persistent dementia may be the cause of incapacitation, both partial and complete, while a decision in a specific case always depends on the fulfillment of the premises in which the court experts – doctors and psychologists – help to determine it. Nowadays, there are doubts about the protective function of incapacitation. In the literature, introducing guardianship authorization is proposed – a legal institution unknown in Polish law – which is granted for the future, in the event that the principal suffers from mental disorders. The advantage of these solutions is flexibility, which would allow the legal means to be better adjusted to the situation of a specific person.
    Choroby otępienne mogą być przyczyną ubezwłasnowolnienia, zarówno częściowego, jak i całkowitego, natomiast decyzja w konkretnej sprawie zawsze zależy od przesłanek, spełnienie których oceniają eksperci sądowi, lekarze i psychologowie. W dzisiejszych czasach istnieją wątpliwości co do funkcji ochronnej ubezwłasnowolnienia. W literaturze postuluje się wprowadzenie upoważnienia do opieki – instytucji nieznanej polskiemu prawu, która jest przyznawana na przyszłość, jeżeli zleceniodawca cierpi na zaburzenia psychiczne. Zaletą tych rozwiązań jest elastyczność, która pozwoliłaby na lepsze dopasowanie środków prawnych do sytuacji konkretnej osoby.
    Źródło:
    Studia Prawno-Ekonomiczne; 2019, 111; 63-77
    0081-6841
    Pojawia się w:
    Studia Prawno-Ekonomiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kontrowersje wokół opieki państwa nad chorym na Alzheimera – opis przypadku
    The controversy surrounding the state care for Alzheimer’s – case report
    Autorzy:
    Zieliński, Ewa
    Bornikowska, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1937288.pdf
    Data publikacji:
    2018-08-10
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego Apeiron w Krakowie
    Tematy:
    Choroba Alzheimera
    demencja
    pomoc
    bezpieczeństwo
    Alzheimer’s disease
    dementia
    help
    safety
    Opis:
    Na świecie żyje obecnie około 36 milionów ludzi z demencją (otępieniem starczym, łac. dementia), w roku 2050 liczba ta ma się podwoić. Liczbę chorych na Alzheimera Polaków szacuje się na około 200‒250 tysięcy z czego 150 tysięcy nie ma postawionej diagnozy. Wraz ze starzeniem się społeczeństwa polskiego liczba chorych prawdopodobnie się powiększy. Choroba rozwija się przeważnie po 65 roku życia. Zapadalność na tę chorobę rośnie z wiekiem. Objawami choroby są: zaburzenia pamięci, nagłe zmiany nastroju, zaburzenia funkcji poznawczych oraz zachowania. Wywołane jest to nieodwracalnymi zmianami w mózgu – u osób z chorobą Alzheimera zanika kora mózgowa, ponieważ w neuronach odkłada się amyloid. Chociaż sytuacja osób dotkniętych tą chorobą w Polsce w ostatnim czasie nieco się poprawiła: szybsza diagnostyka i dostęp do nowoczesnych leków, na które stać pacjenta, Polska nie jest przygotowana do adekwatnego działania, jakie niesie za sobą wzrost zachorowalności. Wiele instytucji nie spełnia swoich zadań w kwestii pomocy chorym i ich rodzinom. Brakuje skutecznych rozwiązań systemowych. Chorzy leżący w ogóle są pozbawieni możliwości korzystania np. z domów dziennego pobytu. W praktyce w ogóle trudno mówić o jakiejkolwiek pomocy instytucjonalnej dla osób z chorobą Alzheimera. Znaczącym problemem jest brak systemów i standardów opieki, brak pomocy rodzinom i opiekunom. Z chorym na Alzheimera w Polsce można zrobić wszystko. W artykule zwrócono uwagę na kontrowersyjności opieki państwa wobec chorego i jego rodziny. Przedstawiono studium przypadku mężczyzny z rozpoznaną chorobą Alzheimera, jako przykład kontrowersyjnej opieki państwa wobec chorego i jego rodziny.
    It is estimated that there are 36 million people with dementia in the world and in 2050 this number will double. The number of patients with Alzheimer’s Poles is estimated at about 200‒250 thousand. 150 thousands have no primary diagnosis. With the ageing of the Polish society the number of sufferers is likely to grow. The disease usually develops after the age of 65. Incidence of the disease increases with age. Symptoms of the disease are: memory disorders, sudden mood changes, cognitive and behavior disorders.. Is it irreversible changes in the brain – for people with Alzheimer’s cerebral cortex fades, because the neurons build up amyloid. Although the situation of the people affected by this disease in Poland recently somewhat improved: faster diagnosis and access to modern drugs for which to get the patient, Poland is still not ready for adequate action which involves an increase in morbidity. Many institutions do not fulfill their tasks in terms of aid to the sick and their families. It lacks effective system solutions. Patients in general are deprived of the possibility of using, for example, living houses. In practice, in general it’s hard to talk about any kind of institutional support for people with Alzheimer’s disease. A major problem is the lack of systems and standards of care, lack of support for families and carers. With Alzheimer’s patients in Poland can do it all.
    Źródło:
    Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje; 2016, 24; 166-177
    2299-4033
    Pojawia się w:
    Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A Senior as an Individual in the Situation of Dementia. Tom Kitwoods Person-Centred Care Model and the Philosophy of Dialogue
    Senior jako Osoba w sytuacji choroby demencyjnej. Model Person – Centered Care Toma Kitwooda na tle filozofii dialogu
    Autorzy:
    Smrokowska-Reichmann, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1040371.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-24
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    demencja
    bycie osobą
    podmiotowość
    dialog
    relacja
    dementia
    personhood
    subjectivity
    dialogue
    relationship
    Opis:
    Seniors suffering from dementia are always exposed to a reductive approach and depersonalization due to the specificity of that disease. The subjectivity of a senior is neglected or even completely negated. What remains unnoticed is the fact that, despite their disease, a senior is still a person – with the rights and needs of a person – and not just a helpless patient. The paper presents a break that has been made in the understanding and care of seniors with dementia thanks to the work of Tom Kitwood, a British psychologist. In Kitwood’s Person-Centred Care model, a person is defined as a relational, feeling, and historical being. At the same time, being a person is only possible in the interpersonal context. Hence the author's suggestion to read Kitwood’s concept from the angle of the philosophy of dialogue, which is always an affirmation of subjectivity and an opposition to tendencies that reify human beings. In the author’s opinion, Kitwood translated the main postulates of the philosophy of dialogue into the language of psychology, gerontology and senior care by operationalizing the indicators of the well-being of a patient with dementia.
    Seniorzy cierpiący na demencję, ze względu na specyfikę tej choroby, narażeni są zawsze na podejście redukcyjne i depersonalizujące. Zaniedbywany lub nawet całkowicie negowany jest wówczas wymiar podmiotowości seniora oraz to, że pomimo choroby pozostaje on nadal osobą – z prawami i potrzebami osoby – a nie jedynie bezradnym pacjentem. Artykuł przedstawia zwrot, jaki dokonał się w rozumieniu seniorów z demencją oraz opiece nad nimi dzięki pracy brytyjskiego psychologa Toma Kitwooda. W modelu Person-Centered Care osoba definiowana jest jako istota relacyjna, czująca i historyczna. Jednocześnie bycie osobą jest możliwie jedynie w kontekście interpersonalnym. Stąd wynika propozycja autorki artykułu, aby koncepcję Toma Kitwooda odczytać przez pryzmat filozofii dialogu, będącej zawsze afirmacją podmiotowości i sprzeciwem wobec tendencji reifikujących człowieka. Zdaniem autorki, Tom Kitwood, operacjonalizując wyznaczniki dobrostanu pacjenta z demencją, przetłumaczył główne postulaty filozofii dialogu na język psychologii, gerontologii i opieki senioralnej.
    Źródło:
    Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne; 2020, 10, 1; 51-61
    2450-4491
    Pojawia się w:
    Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    D. D. jak dreszcz demencji
    Thrilling dementia
    Autorzy:
    Serkowska, Hanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1041387.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Crime fiction
    dementia
    mind reading
    suspense
    enigma
    memory
    identity
    doubt
    loss
    Opis:
    The claim here is that cultural representations of dementia may benefit from the structure of crime fiction which appears therefore to be among the theme most suited genres. We do not know enough about the disease or its etiology (the “culprit” remains unknown), hence the situation of the sufferer befits that of enigma or suspense, fear or confusion, doubt and presumption, standardly deployed by detective stories. Crime fiction narratives underscore that which is at stake in dementia: the riddle of disappearing of the person affected, the puzzle of memory loss, the identity doubt which extends to the relative when he or she is not recognized by the sufferer. By turning to a detective genre, Alzheimer’s novel profits from the genre’s growing popularity, owing to the reading public’s demand for challenges enhancing “mind reading” competences and training predictive abilities. The latter are more in demand as neurocognitive standards of readers grow.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2018, 34; 41-62
    1233-8680
    2450-4947
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nie wiem… Nie mogę naprawdę… Ja mam głowę taką, kiepską zupełnie – o zmianach w dyskursie pacjentów z otępieniem w chorobie Alzheimera
    I don’t Know… I Really Cannot… My Head is so, so Very Weak – On Changes in the Discourse of Patients with Dementia in Alzheimer’s Disease
    Autorzy:
    Domagała, Aneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1943737.pdf
    Data publikacji:
    2021-11-17
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Logopedyczne
    Tematy:
    choroba Alzheimera
    diagnoza logopedyczna
    opis
    otępienie łagodne
    otępienie umiarkowane
    sprawności komunikacyjne
    Alzheimer’s disease
    diagnosis
    description
    mild stage of Alzheimer’s dementia
    moderate stage of Alzheimer’s dementia
    communication skills
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest problemom w zakresie realizacji wypowiedzi ustnych ujawnianym przez osoby z otępieniem w chorobie Alzheimera. Postępowanie badawcze ukierunkowano na znamienne dla części pacjentów wskazywanie w toku wypowiedzi, w sposób jednoznaczny, na własną niekompetencję, na niemożność sprostania wymaganiom związanym z konstruowaniem tekstu (wedle wyobrażeń, jakie ma w tym względzie badany). Materiał empiryczny stanowią wypowiedzi w formie opisu – próbki mowy zgromadzone w badaniach indywidualnych 120 osób w łagodnym i umiarkowanym stadium otępienia w chorobie Alzheimera. W zależności od rodzaju opisu (tu: opis postaci, opis miejsca, opis sytuacji) problem występował u 39–47% badanych, był jednym z najczęstszych zachowań niepożądanych w aspekcie makrostruktury opisu. U części badanych był zachowaniem o zwiększonym nasileniu, co może czynić go wyróżnikiem ich dyskursu. Analizowane zachowania pozwalają rozpoznać osoby z otępieniem jako uczestników interakcji borykających się z problemami z realizacją wypowiedzi i jednocześnie – przynajmniej częściowo – wyczuwających własne ograniczenia, sygnalizujących je współrozmówcom, szukających zrozumienia; niekompetentny mówca daje sobie prawo do nieskrywania własnych trudności.
    The paper presents the issues of description as a form of oral utterance in Alzheimer’s patients. the research procedure was oriented towards the significant tendency in some patients for pointing unambiguously to one’s own incompetence, inability to satisfy the requirements connected with constructing an utterance (according to the notions that the subject has in this respect). the empirical material comprises utterances in the form of description – speech samples collected in individual testing of 120 patients with mild and moderate stages of dementia in Alzheimer’s disease. Depending on the type of description (here: descriptions of persons, description of interiors, description of situations) the problem occurred in 39-47 percent of the subjects, and was one of the most frequent undesirable behaviors in terms of the macrostructure of the description. In some subjects it was behavior with heightened intensity, which can make it a distinguishing characteristic of their discourse. the analyzed behaviors make it possible to identify persons with dementia as interaction participants trying to cope with problems with utterance production and at the same time - at least partially – sensing their limitations, signaling them to their interlocutors, and seeking understanding; an incompetent speaker gives him/herself the right not to hide his/her difficulties.
    Źródło:
    Logopedia; 2021, 50, 1; 83-99
    0459-6935
    Pojawia się w:
    Logopedia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Żywieniowe czynniki i kontrowersje w zapobieganiu demencji
    Dietary factors and controversies in dementia prevention
    Autorzy:
    Kurczyńska, Aleksandra
    Ślusarczyk, Kamila
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1403667.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
    Tematy:
    choroba Alzheimera
    demencja
    zaburzenia poznawcze
    dieta
    dementia
    cognitive impairment
    Alzheimer’s disease
    diet
    Opis:
    Demencja dotyka coraz większej liczby osób, co skłania do postrzegania jej jako istotnego problemu zdrowia publicznego. Zaburzenia poznawcze dotyczą przede wszystkim osób starszych, natomiast w praktyce stanowią również duże obciążenie dla ich opiekunów. Manifestacja otępienia nie jest jednak nieunikniona. Na funkcje układu nerwowego wpływa szeroki wachlarz czynników, począwszy już od tych na etapie życia płodowego. Do najistotniejszych determinant zaburzeń funkcji poznawczych należą obciążenia genetyczne, choroby, aktywność intelektualna, aktywność fizyczna oraz sposób żywienia. W prewencji podkreśla się rolę diety o charakterze przeciwzapalnym, ubogiej w cukier i produkty wysokoprzetworzone. Szczególne znaczenie mają kwestie takie jak prawidłowy stosunek kwasów tłuszczowych omega-3 do omega-6, odpowiednia podaż kwasów EPA i DHA oraz jak najniższe spożycie izomerów trans kwasów tłuszczowych. Natomiast do kontrowersyjnych aspektów należą m.in. dieta wysokotłuszczowa i spożycie alkoholu. Celem pracy jest analiza kontrowersyjnych czynników i strategii żywieniowych w prewencji zaburzeń poznawczych na podstawie dostępnych danych naukowych.
    Dementia is affecting growing numbers of people. Consequently, we are inclined toper ceive it as a crucial public health issue. Although cognitive impairment relates mainly to the elderly, it also significantly burdens their caretakers. However, the development of dementia is not inevitable. The cognitive functions are influenced by a wide range of factors, starting with those at the beginning of the prenatal period. The most important determinants of cognitive impairment involve genetic defects, diseases, intellectual activity, physical activity and nutrition. The role played by anti-inflammatory, low in sugar and highly-processed foods is emphasized. Particular importance is attributed to the omega-6 to omega-3 ratio, proper amounts of EPA and DHA and the lowest possible trans fatty acids intake. The controversial aspects include, among others, high-fat diet and alcohol consumption. The aim of this paper is to conduct an analysis of controversial aspects and nutritional strategies related to cognitive impairment prevention, based on available scientific data.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2020, 4, 37; 69-89
    1896-8333
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wyzwania terapii otępienia w chorobie Alzheimera
    Challenges for treatment of dementia in Alzheimer’s disease
    Autorzy:
    Gabryelewicz, Tomasz
    Mandecka, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1053566.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    Alzheimer’s disease
    cholinesterase inhibitors
    dementia
    memantine
    memantyna
    otępienie
    inhibitory cholinesteraz
    choroba Alzhaimera
    Opis:
    The prevalence of dementia is reaching epidemic proportions globally. Alzheimer’s disease (AD) is one of the main causes of dementia. In the absence of a causal cure for AD, symptomatic treatment play a key role in management the disease. After proper diagnosis of AD patients should be offered the opportunity to benefit from non-pharmacological and pharmacological therapies. Cholinesterase inhibitors (rivastigmine, donepezil, galantamine) and the N-methyl-D-aspartic acid (NMDA) receptor antagonist memantine are currently widely approved for the treatment of AD. These drugs can offer benefits in three main affected areas: activities of daily living, behaviour and cognition. Several guidelines recommend treatment with cholinesterase inhibitors at the time of diagnosis of AD, taking into account expected therapeutic benefits and potential safety issues. These drugs should be used longitudinally with
    Rozpowszechnienie choroby Alzheimera (Alzheimer’s disease, AD), która jest najczęstszą przyczyną otępienia, zaczyna osiągać rozmiary światowej epidemii. Kluczowe znaczenie dla pacjenta i jego rodziny ma wczesne, prawidłowe rozpoznanie choroby z możliwością uzyskania szybkiej, profesjonalnej pomocy i optymalnego leczenia farmakologicznego i niefarmakologicznego. Wciąż brakuje skutecznego leczenia przyczynowego, które mogłoby zapobiegać rozwojowi procesu chorobowego lub skutecznie go zahamować. Metody niefarmakologiczne pozwalają opóźnić manifestację kliniczną AD i łagodzić jej przebieg. Z kolei leki zaaprobowane w terapii AD działają objawowo w trzech obszarach: codziennej aktywności życiowej, behawioralnym i poznawczym. W Polsce dysponujemy trzema lekami o potwierdzonej skuteczności klinicznej. Dwa z nich to inhibitory cholinesteraz (rywastygmina, donepezil), trzeci jest antagonistą receptora NMDA (memantyna). Wymienione leki mogą być stosowane w monoterapii lub w terapii łączonej: inhibitor cholinesteraz i memantyna. Leczenie powinno być prowadzone długoterminowo z okresowym monitorowaniem jego efektów. Zasadą kuracji jest nieprzerwane stosowanie maksymalnej, dobrze tolerowanej terapeutycznej dawki dobowej. Oprócz działania usprawniającego funkcje poznawcze leki stosowane w AD wpływają korzystnie na objawy neuropsychiatryczne. Stosowanie innych leków niż inhibitory cholinesteraz i memantyna nie zostało potwierdzone w badaniach klinicznych i nie jest zalecane w rutynowym leczeniu AD.
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2013, 13, 2; 103-108
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Internet: zły czy dobry wychowawca? Z perspektywy procesów poznawczych
    Is the Internet a good or a bad educator? A cognitive processes perspective
    Autorzy:
    Czerniawska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/896507.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-11
    Wydawca:
    Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
    Tematy:
    internet
    nowoczesne technologie
    procesy poznawcze
    cyfrowe otępienie
    modern technologies
    cognitive processes
    electronic dementia.
    Opis:
    W artykule zawarto rozważania dotyczące wpływu nowoczesnych technologii, a przede wszystkim internetu, na funkcjonowanie młodych ludzi. Postawiono tezę, że korzystanie z tych technologii przyczynia się zarówno w negatywny, jak i pozytywny sposób do rozwoju procesów poznawczych. Internet zaczyna przejmować funkcje wychowawcze, dotąd rezerwowane dla rodziny i szkoły. Stawia to poważne wyzwania społeczeństwu i refleksji naukowej. Aby wpływ wychowawczy internetu okazał się pozytywny, konieczne jest uwzględnienie w nauczaniu i wychowaniu rozwijania wiedzy i umiejętności metapoznawczych.
    The paper discusses the impact of modern technologies, especially the internet, on the functioning of young people. The following thesis was formulated: usage of modern technologies have both a negative and positive influence on cognitive processes. The internet is taking educational functions, that were to date reserved to the family and school. It is a great challenge for the society and scientific reflection. For a positive educational influence of the internet to happen, it is necessary to take into account in teaching and educating the development of metacognitive knowledge and skills.
    Źródło:
    Psychologia Wychowawcza; 2019, 58(16); 144-157
    0033-2860
    Pojawia się w:
    Psychologia Wychowawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Selected opportunities for access to geriatric clients from the perspective of assisting professions
    Autorzy:
    Vostrý, Michal
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/628285.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    dementia, education, elderly education, occupational therapy, special education - intervention, comprehensive rehabilitation, motor deficiency,
    Opis:
    Aim: The aim of the work was to find out what the influence of ICT use also on ICT (information and communication technology, in this case gaming console with motion sensor, which senses movements of the probanda body and thus is controlled by a fictional figure in the game) in the rehabilitation of cognitive functions on attention and orientation. Concept/methods: Alzheimer's disease is becoming increasingly the source of both professional and lay discourse. Statistical data show that increasing the average life expectancy increases the number of seniors and thus increases the number of people with dementia, with Alzheimer's disease being the most common type (up to 65% of all cases of dementia in the Czech Republic). This trend will continue to follow, and the number of people affected will increase. For guidance in 2006, 2231 people with Alzheimer's disease were registered, while in 2010 this number increased to 3148. For the research, 10 probands (100% of women) were used in the age range of 65-81 years, with the diagnosis of Alzheimer's disease - a light type. Probandi was divided into 5 groups, divided into 5 groups, into an experimental group that actively participated in the intervention and services provided by the institutions in which they were located, and a control group that participated only in the services and activities provided by institution. The research lasted half a year once a week and the activity itself lasted within 25 minutes. Results: Of the 10 probands in total, 5 of us participated actively in our intervention. Prior to the start of the intervention, the results in the assessment (using the Addenbrook Cognitive Assay) were at the same level, but there was visible change between the experimental and the control group during the outcomes assessment. Conclusion: Experimental group achieved better scores or better results. the results themselves stagnated, while the control group experienced a minor deterioration in the test areas.
    Źródło:
    Journal of Education Culture and Society; 2018, 9, 1; 89-95
    2081-1640
    Pojawia się w:
    Journal of Education Culture and Society
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Farmakoterapia dysfunkcji poznawczych w chorobie Alzheimera: obecne strategie i terapie eksperymentalne
    Pharmacotherapy of cognitive dysfunctions in Alzheimer’s disease: current strategies and experimental therapies
    Autorzy:
    Sobów, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1053588.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    cholinesterase inhibitors
    cognitive dysfunction
    dementia
    immunotherapy
    memantine
    memantyna
    otępienie
    zaburzenia poznawcze
    immunoterapia
    inhibitory cholinesteraz
    Opis:
    Currently available methods of pharmacological treatment of cognitive dysfunction related to Alzheimer’s disease (AD) are based on augmentation of cholinergic neurotransmission (by inhibiting activity of cholinesterases) or modulation of glutamatergic transmission (by acting on NMDA receptor). Both classes of drug exhibit clinically significant (though modest) symptomatic improvement not only considering cognition but also behaviour and activities of daily living. Whether or not they modify natural course of the disease, is not clearly confirmed by result of rigorously planned clinical trials and is currently considered unlikely. With the development of genetic and molecular studies on the pathogenesis of AD novel treatment targets emerged recently, importantly these based on amyloid cascade hypothesis and τ protein phosphorylation. Unfortunately, the so far undertaken clinical trials yielded disappointing results, either proving not be effective or showing unfavourable side effects profile. The most commonly proposed explanations of these failures include starting trials too late during the disease process and/or insufficiently specific strategies of patients’ selection resulting in inclusion of subjects suffering from other than AD cognitive dysfunctions. Biomarkers of disease-specific process are currently leading answer to the experienced trials failures as they are starting to be routinely used in novel studies.
    Obecnie dostępne metody farmakologicznego leczenia zaburzeń funkcji poznawczych w chorobie Alzheimera (Alzheimer’s disease, AD) opierają się na potencjalizacji przekaźnictwa cholinergicznego (inhibitory cholinesteraz) oraz modulowaniu przekaźnictwa glutaminianergicznego (memantyna). Leki te wywierają zauważalny efekt objawowy w zakresie nie tylko funkcji poznawczych, lecz także zachowania i codziennej aktywności. Ich wpływ na naturalny przebieg choroby nie został jak dotąd jednoznacznie potwierdzony i ze względu na mechanizm działania jest uważany za mało prawdopodobny. Wraz z rozwojem badań genetycznych i molekularnych nad patogenezą AD do prób klinicznych wchodzą leki, które mają bezpośrednio oddziaływać na procesy odpowiedzialne za neurodegenerację i prowadzące do neurotoksycznego działania oligomerów i odkładania się w mózgu złogów białkowych. Niestety, przeprowadzone dotąd badania kliniczne zawiodły oczekiwania – nie potwierdziły skuteczności klinicznej i/lub wskazały na problemy z bezpieczeństwem leczenia. Najczęściej wymienianymi przyczynami tych niepowodzeń mają być podawanie leków w zbyt późnym stadium choroby i/lub niewystarczająco selektywne strategie doboru pacjentów, skutkujące włączaniem do badań chorych cierpiących na inne niż AD przyczyny zaburzeń poznawczych. Proponowaną odpowiedzią na niepowodzenia prób klinicznych ma być inkorporowanie biomarkerów procesu chorobowego do nowych badań.
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2013, 13, 4; 287-294
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybrane potrzeby edukacji terapeutycznej osób z demencją starczą oraz ich rodzin
    Selected therapeutic education needs of people with dementia and their families
    Autorzy:
    Mirczak, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1204826.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    otępienie
    edukacja terapeutyczna
    osoba starsza
    opieka nieformalna
    dementia
    therapeutic education
    older person
    informal care
    Opis:
    Demencja zgodnie z klasyfikacją ICD-10, to zespół objawów spowodowanych przewlekłą lub postępującą chorobą mózgu, które manifestują się zaburzeniami wyższych funkcji korowych, takich jak: pamięć, myślenie, orientacja, rozumienie, liczenie, posługiwanie się językiem oraz zdolność do uczenia się i oceny. Pomimo iż demencja nie jest cechą charakterystyczną dla procesu starzenia się, to jednak jej ryzyko wystąpienia poważnie wzrasta wraz z wiekiem. Jest to nieuleczalna choroba przewlekła, zaliczana do wielkich problemów geriatrycznych, która wywołuje szereg negatywnych konsekwencji fizycznych, psychicznych i społecznych. Sama osoba chora na drodze edukacji terapeutycznej musi zostać wyposażona w wiedzę i umiejętności niezbędne do skutecznego samozarządzania własną chorobą (rozpoznawanie i monitorowanie objawów choroby, aktywna postawa i pełne zaangażowanie w proces terapeutyczny, adaptacja do choroby i radzenie sobie z jej konsekwencjami, przestrzeganie zaleceń lekarskich itp.). Jak wiadomo demencja jest chorobą postępującą, która może doprowadzić do całkowitej niepełnosprawności chorego a co za tym idzie konieczności sprawowania całodobowej opieki przez osoby drugie. Biorąc pod uwagę iż opiekunami osób chorujących na demencje są przede wszystkim członkowie najbliższej rodziny (głównie współmałżonek lub dzieci) pojawia się silna potrzeba edukacji terapeutycznej tych osób. Obszary edukacji powinny dotyczyć na przykład zagadnień związanych z istotą choroby, metodami opieki pielęgnacyjnej, podażą leków, zarządzaniem bólem oraz umiejętnością radzenia sobie ze stresem w profilaktyce wypalenia opiekuna. Choroby przewlekłej takiej jak demencja nie da się wyleczyć, ale za pomocą edukacji zdrowotnej można ją skutecznie kontrolować. Celem pracy było przedstawienie problemów i zagadnień, które należy podjąć w toku edukacji terapeutycznej pacjentów z demencją starczą i ich rodzin.
    Dementia according to the ICD-10 classification is a syndrome of symptoms caused by chronic or progressive brain disease that manifests itself in disorders of higher cortical functions such as memory, thinking, orientation, comprehension, counting, language usage and ability to learn and evaluate. Despite the fact that dementia is not only a characteristic disease of the aging process, the risk of its developing is increasing significantly with age. Dementia is an incurable chronic disease, classified as a major geriatric problem that leads to a series of negative physical, psychological and social consequences. The person with dementia must be equipped in the way of therapeutic education with the knowledge and skills necessary for effective self-management (diagnosis and monitoring of symptoms, active attitude and full involvement in the therapeutic process, adaptation to disease and coping with its consequences, medication adherence etc.). Dementia is progressive which means that person’s ability to remember, understand, communicate and reason gradually declines. In the last stage of dementia, the patient needs a total care. Caregivers are usually patient’s family so there is a strong need for supporting them by therapeutic education including: nursing care, pain management, burnout prevention, social and physical rehabilitation. It’s important to remember that dementia cannot be cured, but through health education it can be effectively controlled. The aim of the study was to present problems and needs of therapeutic education patient with dementia and their caregivers.
    Źródło:
    Studia nad Rodziną; 2018, 22, 5(50); 103-114
    1429-2416
    Pojawia się w:
    Studia nad Rodziną
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Localization System Supporting People with Cognitive Impairment and Their Caregivers
    Autorzy:
    Kolakowski, Jerzy
    Djaja-Josko, Vitomir
    Kolakowski, Marcin
    Cichocki, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/225971.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    active and assisted living (AAL)
    Bluetooth Low Energy
    dementia
    internet of things
    localization
    UWB
    Opis:
    Localization systems are an important component of Active and Assisted Living (AAL) platforms supporting persons with cognitive impairments. The paper presents a positioning system being a part of the platform developed within the IONIS European project. The system’s main function is providing the platform with data on user mobility and localization, which would be used to analyze his/her behavior and detect dementia wandering symptoms. An additional function of the system is localization of items, which are frequently misplaced by dementia sufferers. The paper includes a brief description of system’sarchitecture, design of anchor nodes and tags and exchange of data between devices.both localization algorithms for user and item positioning are also presented. Exemplary results illustrating the system’s capabilities are also included.
    Źródło:
    International Journal of Electronics and Telecommunications; 2020, 66, 1; 125-131
    2300-1933
    Pojawia się w:
    International Journal of Electronics and Telecommunications
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dementia and depression after stroke
    Otępienie i depresja po udarze mózgu
    Autorzy:
    Wodzińska, Mariola
    Doryńska, Agnieszka
    Stach, Beata
    Bober, Aleksandra
    Kurzydło, Wojciech
    Szkarłat, Joanna
    Koczera, Agnieszka
    Szotek, Agnieszka
    Pająk, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1966257.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie
    Tematy:
    post-stroke dementia
    post-stroke depression
    Stroke
    Rehabilitation
    otępienie poudarowe
    depresja poudarowa
    udar
    rehabilitacja
    Opis:
    Introduction: In addition to physical impairment, post-stroke patients also display emotional and cognitive disorders, e.g., depression and dementia, which may result from a stroke or occur independently of it. Because these disorders affect treatment outcome, the risk of a subsequent stroke, and mortality, they should be taken into account during rehabilitation.Aim: The aim of this study was to assess the prevalence of depression and dementia among post-stroke patients and to assess the correlation between these disorders and sociodemographic and clinical characteristics.Material and methods: Retrospective analysis of medical documentation of 124 post‑stroke patients hospitalised in a neurological rehabilitation ward from 1 January 2012 to 31 July 2013 was conducted. Depression and dementia were diagnosed by psychologists using the Mini-Mental State Examination, Short Test of Mental State, Hamilton Rating Scale for Depression, and Beck Depression Inventory.Results: a total of 46% of post-stroke patients rehabilitated in the Krzeszowice Rehabilitation Centre were diagnosed with dementia, and 39% were diagnosed with depression. Persons aged over 65 years had a higher chance of dementia compared to younger persons (OR=5.91, 95%CI: 2.52–13.89). Aphasia correlated with a five times higher chance of dementia (OR=5.74, 95%CI: 1.93–17.11). Sex, education, and other analysed clinical and sociodemographic characteristics did not correlate with dementia. No correlation was found between depression and dementia, age, sex, education, number of inhabitants, the type, location and number of strokes, time since stroke, hypertension, diabetes, or aphasia.Conclusions: Dementia and depression were diagnosed in a group of post-stroke patients. Dementia was more prevalent among persons aged over 65 years and persons with aphasia. Because depression and dementia increase the risk of a subsequent stroke and mortality in post-stroke patients, both disorders should be diagnosed and treated early to prevent their effects.
    Wstęp: U pacjentów po udarze mózgu usprawnianych w Oddziałach Rehabilitacji oprócz niepełnosprawności fizycznej występują zaburzenia emocjonalne i poznawcze. Mogą one być wynikiem udaru, ale mogą również występować bez związku z udarem. Bez względu na etiologię i mechanizm powstawania wymagają uwzględnienia w pracy z pacjentem, gdyż wpływają na proces usprawniania, ryzyko kolejnego udaru oraz na umieralność. Cel: Ocena częstości występowania depresji i otępienia w grupie pacjentów po udarze mózgu, a także związku ich występowania z cechami socjodemograficznymi i klinicznymi. Materiał i metody: Dokonano przeglądu dokumentacji pacjentów. Przeanalizowano dokumentację 124 pacjentów w wieku od 37 do 91 lat wypisanych z Oddziału Rehabilitacji Neurologicznej w okresie od 01.01.2012 do 31.07.2013. Obecność otępienia i depresji stwierdzano na podstawie klinicznej diagnozy postawionej przez psychologów posiłkujących się testami: Mini-Mental State Examination (MMSE) i Krótkim Testem Stanu Psychicznego (KTSP) oraz skalą Hamiltona i skalą Becka. Wyniki: Otępienie stwierdzano u 46% pacjentów po udarze mózgu usprawnianych w Oddziale Rehabilitacji Neurologicznej Ośrodka Rehabilitacji Narządu Ruchu „Krzeszowice”, a depresję u blisko 39%. U osób w wieku powyżej 65 lat stwierdzono większą szansę wystąpienia otępienia w porównaniu do osób młodszych (OR=5,91; 95%CI: 2,52-13,89). Występowanie afazji było związane z pięciokrotnie większą szansą wystąpienia otępienia (OR=5,74; 95%CI: 1,93-17,11). Płeć, wykształcenie oraz pozostałe czynniki kliniczne i socjodemograficzne nie były związane z występowaniem otępienia. Nie stwierdzono związku pomiędzy występowaniem depresji a otępieniem, wiekiem, płcią, wykształceniem, liczbą współmieszkańców, typem udaru, lokalizacją udaru, liczbą udarów, czasem od udaru, nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą oraz afazją. Wnioski: Depresja i otępienie towarzyszą niepełnosprawności po udarze mózgu. Otępienie częściej występuje u osób powyżej 65 roku życia oraz u pacjentów z afazją. Ponieważ depresja i otępienie zwiększają ryzyko kolejnego udaru mózgu oraz u osób na nie cierpiących stwierdza się wyższą śmiertelność w porównaniu do pacjentów bez tych schorzeń, powinno się je wcześnie wykrywać i leczyć aby zapobiegać ich skutkom.
    Źródło:
    Medical Rehabilitation; 2014, 18(1); 15-20
    1427-9622
    1896-3250
    Pojawia się w:
    Medical Rehabilitation
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Neuropsychologia sztuki wizualnej. Od diagnozy dzieła do diagnozy artysty
    Neuropsychology of Visual Art. From the Work of Art Diagnosis to the Diagnosis of the Artist
    Autorzy:
    Markiewicz, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/952104.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    neuropsychologia
    mózg
    sztuka wizualna
    udar naczyniowy mózgu
    otępienie
    neuropsychology
    brain
    visual art
    cerebrovascular accident
    dementia
    Opis:
    Uszkodzenie mózgowia o różnej etiologii wiąże się często z następczą zmianą zdolności poznawczych, emocjonalnych i motorycznych. Dotyczy to także osób zajmujących się bardziej lub mniej profesjonalnie tworzeniem dzieł artystycznych. W związku z tym powstaje pytanie o charakter zmian w stylu artystycznym po epizodzie neurologicznym oraz neuronalne korelaty takich zmian. Neuropsychologia jest jedną z dyscyplin zajmujących się empiryczną analizą zmian artystycznych po epizodzie neurologicznym. Jak dotąd nie wypracowano spójnego modelu badań neuropsychologicznych w tym zakresie, dominują subiektywne analizy zmian artystycznych, zaś tematyka badawcza jest znacznie rozproszona. Nie ma też zadowalających odpowiedzi na fundamentalne pytania dotyczące relacji pomiędzy uszkodzonym mózgiem i zachowaniami artystycznymi. W artykule przedstawiono najpierw krytyczną analizę „koncepcji medycznej”, zgodnie z którą samo dzieło artystyczne pozwala na diagnozowanie form patologii. Następnie podejęto próbę ustalenia względnie jednolitej i adekwatnej metodologii badań zmian artystycznych po epizodzie neurologicznym. Dodatkowo przedstawiono zarys aktualnych kluczowych tendencji badawczych i wyników neuropsychologii sztuki wizualnej. Ponadto krytycznej ocenie poddano modelowe badanie określające nasilenie i zakres zmian artystycznych po uszkodzeniu mózgowia.
    CNS lesions of different etiologies are often associated with following changes in cognitive, emotional and motor skills. This also refers to individuals involved in creating works of art, either vocationally or as non-professional activity. This implies the question of the nature of changes of artistic style after a neurologic episode and neuronal correlates of these changes. Neuropsychology is one of disciplines among these concerned with the empirical study of changes in artistic style after a neurologic episode. No coherent neuropsychological paradigm enabling the assessment of artistic expression change following brain injury has evolved. Subjective analyses of the artistic changes predominate. This research area remains rather vague. There are no satisfactory reflections over essential questions regarding the nature of relationship between damaged brain and artistic behaviors. This article presents a critical analysis of the “medical conception” which states that a single piece of art allows the diagnosis of any pathology, e.g. brain pathology. Also, a relatively consistent and pertinent research methodology in the assessment of changes in artistic style after brain injury, is proposed. Finally, a review of current key research trends, results of studies in the neuropsychology of visual art are accompanied by the critical analysis of a standard study design evaluating the quantitative and qualitative aspects of changes in the artistic style following CNS damage.
    Źródło:
    Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2017, 23; 131-167
    1234-4087
    Pojawia się w:
    Humanistyka i Przyrodoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zaburzenia psychiczne w przebiegu choroby nowotworowej
    Psychiatric disorders in cancer patients
    Autorzy:
    de Walden-Gałuszko, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1031538.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    nowotwór
    zaburzenia przystosowania
    delirium
    demencja
    zaburzenia zachowania
    leczenie
    cancer
    adjustment disorders
    dementia
    behavioral disorders
    treatment
    Opis:
    Cancer and its treatment affect the mental state of patients as manifested by adjustment disorders. The group includes both anxiety and depressive disorders, which are variously classified according to the ICD classification system. Therefore it is suggested to include these disorders in a separate category of so-called “psychological responses to traumatic cancer-related distress.” Implementation of screening for distress (e.g. using distress thermometer) in each Cancer Center is a precondition for good cancer care. Anxiety and depressive syndromes, which require professional treatment and care, are particularly common adjustment disorders. Furthermore, cancer patients may experience so-called organic mental disorders caused by permanent or transient impairment of central nervous system (CNS) function. Disorders of consciousness (delirium) are particularly common, especially in the elderly as well as in individuals with advanced disease stages. It is a known fact that the elderly prevail among cancer patients, thus they often suffer from cognitive impairment (dementia) as well as from personality and behavioral disorders associated with CNS damage. These disorders may coexist with cancer or may be triggered by brain tumors. Cancer patients with mental disorders should be treated with caution due to possible drug interactions and other coexisting somatic disorders. Implementation of psychological support for oncological patients on a larger scale than before is also crucial.
    Choroba nowotworowa i jej leczenie wywierają wpływ na stan psychiczny chorych, co przejawia się zaburzeniami przystosowania. W tej grupie mieszczą się zarówno zaburzenia lękowe, jak i zaburzenia depresyjne różnie klasyfikowane w ICD. W związku z tym zaproponowano ujęcie tych zaburzeń w odrębną kategorię tzw. „reakcji psychicznych na traumatyczny dystres zależny od nowotworu”. Warunkiem dobrej opieki onkologicznej jest wprowadzenie do każdej jednostki onkologicznej przesiewowego badania dystresu (np. za pomocą termometru dystresu). Spośród zaburzeń przystosowania szczególnie częste są zespoły lękowe i zespoły depresyjne, które wymagają profesjonalnego leczenia i opieki. Ponadto wśród pacjentów z chorobą nowotworową zdarzają się tzw. organiczne zaburzenia psychiczne spowodowane trwałymi lub okresowymi zaburzeniami funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego. Szczególnie często, zwłaszcza u osób starszych i w zaawansowanym stadium choroby, występują zaburzenia świadomości (delirium). Wiadomo, że wśród chorych na nowotwory przeważają ludzie starsi, stąd często cierpią oni na zaburzenia poznawcze (otępienie), a także na zaburzenia osobowości i zachowania uwarunkowane uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego. Zaburzenia te mogą współwystępować z chorobą nowotworową lub mogą być spowodowane przez zmiany nowotworowe w mózgu. Leczenie zaburzeń psychicznych pacjentów z chorobą nowotworową należy prowadzić bardzo ostrożnie ze względu na możliwe interakcje lekowe i współistnienie zaburzeń somatycznych. Bardzo ważne jest także wprowadzenie na większą niż dotąd skalę pomocy psychologicznej świadczonej osobom chorym leczonym przez onkologów.
    Źródło:
    Current Gynecologic Oncology; 2013, 11, 4; 302-321
    2451-0750
    Pojawia się w:
    Current Gynecologic Oncology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Niefarmakologiczne strategie postępowania w zaburzeniach zachowania towarzyszących otępieniu
    Non-pharmacological strategies of behavioural symptoms associated with dementia management
    Autorzy:
    Ponichtera-Kasprzykowska, Monika
    Pękala, Krzysztof
    Sobów, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1053618.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    otępienie
    zaburzenia zachowania
    interwencje niefarmakologiczne
    stres
    potrzeby
    dementia
    behavioural symptoms
    non-pharmacological interventions
    stress
    needs
    Opis:
    Behavioural and psychological symptoms of dementia (BPSD) are common among demented patients and constitute a serious problem not only because of additional care-related issues and increased caregivers’ burden, but also due to considerable consequences for the patients, including faster progression of cognitive disorder, increased care need and earlier institutionalization, risk of falls and injuries as well as increased mortality. Commonly used drugs (antipsychotics, antidepressants, antiepileptic) have limited efficacy and tolerability. Moreover, antipsychotics use in dementia has been linked to increased risk of cerebrovascular events (like stroke and myocardial infarct) and premature mortality. Non-pharmacological interventions have been proposed as an alternative to drug use. Their efficacy, although also limited, is not inferior to drugs while the risk of side effects is minimal as compared to any drug. Four different theoretical models (genetic-biological, behavioural, stress hypersensitivity and frustrated needs) are used for the development of different management approaches. The resulting, clinically confirmed methods include sensory interventions, structured activities and social activities potentialization. The commonly used behavioural methods, although popular, are surprisingly insufficiently examined in clinical trials. Wider use of non-pharmacological methods for dementia (including BPSD) is compromised by mental barriers of health professionals (including beliefs and habits), low level of knowledge among professionals and caregivers as well as barriers related to health care system and costs of care.
    Zaburzenia zachowania i objawy psychotyczne dotyczą większości chorych otępiałych i stanowią poważny problem nie tylko z powodu trudności związanych z opieką i cierpienia opiekunów, ale także niekorzystnych następstw dla chorych, takich jak szybsza progresja dysfunkcji poznawczych, zwiększona potrzeba opieki i wcześniejsza instytucjonalizacja, ryzyko upadków i urazów oraz wyższa śmiertelność. Powszechnie stosowane leki (przeciwpsychotyczne, przeciwdepresyjne, przeciwpadaczkowe) cechuje ograniczona skuteczność, występują również problemy z tolerancją, a w przypadku leków przeciwpsychotycznych dodatkowe ryzyko powikłań ze strony układu krążenia i przedwczesnych zgonów. Alternatywą mogą być interwencje niefarmakologiczne, które są względnie dobrze przebadane, cechują się zadowalającą efektywnością wobec przynajmniej niektórych objawów behawioralnych (zwłaszcza pobudzenia, zaburzeń nastroju, zaburzeń snu i apatii) oraz zdecydowanie lepszym bezpieczeństwem stosowania niż jakiekolwiek leki. Stosowane podejścia opierają się na czterech modelach teoretycznych (genetyczno-biologiczny, behawioralny, nadwrażliwości na stres i niezaspokojonych potrzeb), z których wywodzi się specyficzne interwencje, dostosowane do potrzeb chorych z demencją. Do najlepiej przebadanych należą interwencje sensoryczne, ustrukturowane aktywności i metody potencjalizowania kontaktów społecznych. Powszechnie stosowane są także różne interwencje behawioralne, które są jednak niewystarczająco dokładnie przebadane. Wdrożenie metod niefarmakologicznych utrudniają przyzwyczajenia i przekonania oraz inne bariery mentalne, niewiedza personelu fachowego i opiekunów, a także bariery związane z systemem ochrony zdrowia i wysokimi kosztami opieki.
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2013, 13, 4; 302-307
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Validation of the Polish version of the Assessment of Quality of Life questionnaire (AQoL-6D) in the elderly population
    Walidacja polskiej wersji kwestionariusza Assessment of Quality of Life (AQoL-6D) w populacji osób starszych
    Autorzy:
    Janus, Edyta
    Bukowska, Anna A
    Smrokowska-Reichmann, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1790783.pdf
    Data publikacji:
    2020-08-15
    Wydawca:
    Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie
    Tematy:
    quality of life
    health
    seniors
    dementia
    physical culture
    jakość życia
    zdrowie
    seniorzy
    demencja
    kultura fizyczna
    Opis:
    Introduction: The Assessment of Quality of Life 6-Dimension (AQoL-6D) is a questionnaire that was developed to examine the quality of life related to health. Aims: The aim of the study was to translate, cultivate and validate the Polish language version of the AQoL-6D questionnaire. Material and methods: The study was conducted among a group of 103 subjects above the age of 65 who agreed to take part in the trial. The group included 50 seniors with mild to moderate dementia and 53 seniors without dementia. The snowball method was used for the selection of the sample. All respondents lived in the following voivodeships: Podkarpackie and Śląskie. The participants completed the paper version of the AQoL-6D questionnaire once. The research was carried out in September 2019. Results: Alpha Cronbach's reliability coefficients (α) in the Polish language version was α=0.98, which means that a very high level of internal compliance was noted. Such a high value of the coefficient, as well as very high values of discriminatory power (i.e. the correlation of the item with the overall result), indicate that these items are almost identical to the overall result. The assessment of relevance in the area of factor structure was ambiguous. Conclusions: The proposed Polish language version of the Assessment of Quality of Life 6-Dimension (AQoL-6D) questionnaire performs the function of assessing quality of life-related to health. It must be indicated that the overall test result is analysed. The use of subscales is unfounded, as demonstrated by statistical analyses.
    Wprowadzenie: The Assessment of Quality of Life 6-Dimension (AQoL-6D) to kwestionariusz który został opracowany do badania jakości życia związanej ze zdrowiem. Cele: Celem badania było przetłumaczenie, adaptacja kulturowa i walidacja polskiej wersji językowej kwestionariusza AQoL-6D. Materiał i Metody: Badanie przeprowadzono w grupie 103 osób powyżej 65 roku życia, które zgodziły się wziąć udział w badaniu. Grupa obejmowała 50 seniorów z demencją w stopniu łagodnym i umiarkowanym oraz 53 seniorów bez demencji. W doborze próby zastosowano metodę kuli śnieżnej. Wszyscy badani zamieszkiwali na terenie województw: podkarpackiego i śląskiego. Respondenci wypełniali papierową wersję kwestionariusza AQoL-6D jednokrotnie. Badania zrealizowano we wrześniu 2019 roku. Wyniki: Współczynniki rzetelności Alfa Cronbacha (α) dla polskiej wersji językowej wynosił α = 0,98, co oznacza, że odnotowano bardzo wysoki poziom zgodności wewnętrznej. Tak wysoka wartość współczynnika a także bardzo wysokie wartości mocy dyskryminacyjnej (tj. korelacji itemu z wynikiem ogólnym) wskazują na fakt, że itemy te są niemal tożsame z wynikiem ogólnym. Ocena trafności w sferze struktury czynnikowej była niejednoznaczna. Wnioski: Zaproponowana polska wersja językowa kwestionariusza The Assessment of Quality of Life 6-Dimension (AQoL-6D) spełnia funkcję oceny jakości życia związanej ze zdrowiem. Z zaznaczeniem, że analizie poddaje się ogólny wynik testu. Stosowanie podskal jest niezasadne na co wskazują przeprowadzone analizy statystyczne.
    Źródło:
    Medical Rehabilitation; 2020, 24(1); 4-11
    1427-9622
    1896-3250
    Pojawia się w:
    Medical Rehabilitation
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dementia in the aging population of Poland: challenges for medical and social care
    Zespoły otępienne w starzejącym się społeczeństwie Polski jako problem medyczny i społeczny
    Autorzy:
    Karczewska, B.
    Bień, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2053547.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
    Tematy:
    dementia
    population aging
    formal and informal care
    otępienie
    starzenie się populacji
    opieka formalna i nieformalna
    Opis:
    With a projected rise in the percentage of elderly people in the population of Poland, the incidence of neurodegenerative diseases, including dementia, will increase. The aim of this paper is to present dementia as an increasing health and social problem in the aging Polish population. In 2015, the number of people with dementia of the Alzheimer’s type in Poland was estimated to be between 360,000 and 470,000, which indicates a growth of almost 20% compared to 2005. The onset of dementia symptoms causes a relatively rapid impairment of patients’ daily functioning, creating the need for assistance by others. In Poland, caring for an elderly person with dementia is primarily non-institutional and provided by the closest family members in a home setting. Due to the shrinking care potential of Polish families, one should expect a growing need for formal forms of support to ensure proper care for elderly individuals with dementia. At present, Poland has a poorly developed system of formal assistance for dependent elderly people and the existing infrastructure of formal care services includes only a small proportion of potential beneficiaries. The prospect of further aging of the Polish population along with the growing risk of dementia and the shrinking family care potential justify the development and implementation of a comprehensive Alzheimer’s Plan at the central and local level of our country.
    Wraz z prognozowanym wzrostem odsetki osób w starszym wieku w populacji Polski, rosnąć będzie częstość występowania chorób neurodegeneracyjnych, w tym zespołów otępiennych. Celem pracy jest przedstawienie otępienia jako narastającego problemu medycznego i społecznego w starzejącej się populacji Polski. W 2015 r. liczbę osób z otępieniem typu alzheimerowskiego w Polsce szacowano w przedziale 360-470 tys., co oznacza wzrost o niemal 20% w porównaniu do 2005 r. Wystąpienie objawów otępiennych dość szybko upośledza codzienne funkcjonowanie chorego, rodząc konieczność zapewnienia pomocy ze strony innych osób. W Polsce opieka nad osobą starszą z otępieniem to głównie opieka pozainstytucjonalna, sprawowana przez członków najbliższej rodziny we własnym domu. Ze względu na zmniejszający się potencjał pielęgnacyjny polskich rodzin, należy spodziewać się coraz większego zapotrzebowania na formalne formy wsparcia w opiece nad osobami starszymi z otępieniem. Na obecną chwilę Polska jest państwem o słabo rozwiniętym systemie formalnej pomocy dla niesamodzielnych osób starszych, a istniejąca infrastruktura formalnych usług opiekuńczych obejmuje margines potencjalnych świadczeniobiorców. Ze względu na prognozowane dalsze starzenie się populacji Polski, rosnące ryzyko wzrostu zachorowań na otępienie oraz zmniejszający się potencjał opiekuńczy rodziny konieczne jest stworzenie i wdrożenie kompleksowego Planu Alzheimerowskiego, zarówno na poziomie centralnym jak i lokalnym naszego kraju.
    Źródło:
    Health Problems of Civilization; 2019, 13, 3; 161-169
    2353-6942
    2354-0265
    Pojawia się w:
    Health Problems of Civilization
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Farmakoterapia choroby Alzheimera i innych otępień w praktyce: który lek, kiedy i dla kogo?
    Pharmacotherapy in Alzheimer’s disease and other dementias in practical settings: which drug, when and for whom?
    Autorzy:
    Wojtera, Marcin
    Sobów, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1053049.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    Alzheimer’s disease
    cholinesterase inhibitors
    dementia
    memantine
    treatment
    inhibitory acetylocholinesterazy
    memantyna
    leczenie
    otępienie
    choroba Alzheimera
    Opis:
    Dementia is characterised by a combination of different types of cognitive impairment, which is so significant that it affects daily living, disrupts patients’ professional activity and leads to complete dependence on relatives or adequate institutions. Dementias are usually caused by neurodegenerative processes or damage of vascular origin within the central nervous system. Alzheimer’s disease, which is fatal and progressive, is the main cause of dementia. Drugs used in modern medicine have only symptomatic effects and have no influence on the cause of the illness. Drugs registered for Alzheimer’s disease treatment (cholinesterase inhibitors and memantine) have been available for many years. The majority of doctors involved in treating dementia believe that they are well acquainted with the above substances which they often use. In clinical trials, it has been proven that the drugs have a moderate influence on cognitive functions, behavioural and psychological symptoms of dementia, and on activities of daily living. The influence of the drugs on the natural course of the disease in the central nervous system is still a controversial issue. This article discusses the clinical use of anti-dementia drugs available in Poland and practical recommendations regarding their choice in daily practice. Moreover, current recommendations for a change of the therapy (to a different inhibitor), combination therapy (cholinesterase inhibitors and memantine) and necessary safety procedures (contraindications, interactions) are presented.
    Otępienie – zespół zaburzeń funkcji poznawczych – negatywnie wpływa na codzienne funkcjonowanie pacjenta, uniemożliwia mu wykonywanie pracy, prowadzi do pełnej zależności od opieki ze strony bliskich lub instytucji. Zespoły otępienne zwykle są konsekwencją toczących się procesów neurodegeneracyjnych albo uszkodzeń naczyniopochodnych w obrębie ośrodkowego układu nerwowego. Najczęstszą przyczyną otępień jest choroba Alzheimera, nieuleczalna i postępująca. Współczesna medycyna dysponuje jedynie lekami, które działają objawowo i nie wpływają na przyczyny choroby. Leki zarejestrowane do leczenia otępienia w chorobie Alzheimera (inhibitory cholinesterazy i memantyna) są dostępne od wielu lat. Większość praktykujących lekarzy zajmujących się tematyką otępień uważa, że dość dobrze zna te preparaty, i często je stosuje. W badaniach klinicznych potwierdzono umiarkowaną skuteczność leków w zakresie wpływu na funkcje poznawcze, zaburzenia zachowania i objawy psychiatryczne towarzyszące otępieniu, a także funkcjonowanie pacjentów. Kontrowersyjna pozostaje kwestia wpływu leków na naturalny przebieg procesu chorobowego toczącego się w ośrodkowym układzie nerwowym. W artykule omówiono kliniczne zastosowania dostępnych w Polsce „leków przeciwotępiennych” i praktyczne zalecenia dotyczące ich wyboru w codziennej pracy klinicznej. Ponadto przedstawiono aktualne rekomendacje odnośnie do zasad zamiany terapii (na inny inhibitor) i leczenia skojarzonego (inhibitor i memantyna) oraz konieczne środki ostrożności (przeciwwskazania, interakcje lekowe).
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2014, 14, 4; 218-227
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Genetic study of familial cases of Alzheimers disease.
    Autorzy:
    Kowalska, Anna
    Pruchnik-Wolińska, Danuta
    Florczak, Jolanta
    Modestowicz, Renata
    Szczech, Józef
    Kozubski, Wojciech
    Rossa, Grzegorz
    Wender, Mieczysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1043353.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Biochemiczne
    Tematy:
    neurodegeneration
    dementia
    presenilin 1 gene
    amyloid precursor protein gene
    Alzheimer's disease
    mutation
    presenilin 2 gene
    Opis:
    A small number (1-5%) of Alzheimer's disease (AD) cases associated with the early-onset form of the disease (EOAD) appears to be transmitted as a pure genetic, autosomal dominant trait. To date, three genes responsible for familial EOAD have been identified in the human genome: amyloid precursor protein (APP), presenilin 1 (PS1), and presenilin 2 (PS2). Mutations in these genes account for a significant fraction (18 to 50%) of familial cases of early onset AD. The mutations affect APP processing causing increased production of the toxic Aβ42 peptide. According to the "amyloid cascade hypothesis", aggregation of the Aβ42 peptide in brain is a primary event in AD pathogenesis. In our study of twenty AD patients with a positive family history of dementia, 15% (3 of 20) of the cases could be explained by coding sequence mutations in the PS1 gene. Although a frequency of PS1 mutations is less than 2% in the whole population of AD patients, their detection has a significant diagnostic value for both genetic counseling and treatment in families with AD.
    Źródło:
    Acta Biochimica Polonica; 2004, 51, 1; 245-242
    0001-527X
    Pojawia się w:
    Acta Biochimica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Telecare: Human-Centred Design Analysis For Elderly People with Mild Dementia
    Autorzy:
    Usop, K. S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/118420.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    dementia
    elderly people
    ICT
    quality of life
    demencja
    ludzie starsi
    technologie informacyjno-komunikacyjne
    jakość życia
    Opis:
    The aim of “Telecare: Human-Centred Design Analysis For People with Mild Dementia” research paper is to (1) investigate how modern remote technologies could support elderly people with Dementia so to handle their daily activities, communication, and familiar tasks with minimal physical supervision of care providers. (2) To explore opportunities in providing quality healthcare by identifying needs and limitations.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Wydziału Elektroniki i Informatyki Politechniki Koszalińskiej; 2015, 7; 41-45
    1897-7421
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Wydziału Elektroniki i Informatyki Politechniki Koszalińskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Internet jako narzędzie wsparcia w opiece nad osobami cierpiącymi na choroby otępienne
    The Internet as a support tool in the care of people suffering from dementia
    Autorzy:
    Lech, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/326990.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    demencja
    opieka długoterminowa
    wykluczenie
    Internet
    przestrzeń komunikacji
    dementia
    long-term care
    exclusion
    space of communication
    Opis:
    Jednym ze skutków demograficznego procesu starzenia się społeczeństw jest stały wzrost liczby osób cierpiących na choroby otępienne. Choroby te wpływają w istotny sposób nie tylko na życie dotkniętych nimi osób, ale także na sytuację członków ich rodzin. To właśnie na rodziny chorych spada w większości ciężar zapewnienia im opieki, przyczyniając się w licznych przypadkach do wykluczenia z wielu obszarów życia. Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, na ile Internet może być wsparciem dla takich osób - jako źródło informacji oraz przestrzeń umożliwiającą wymianę doświadczeń z innymi osobami będącymi w podobnej sytuacji.
    One of the effects of the demographic process of society aging is the constant growth in the number of people suffering from dementia. The disease significantly affects not only the life of the patients, but also the situation of their relatives. The burden of looking after dementia patients falls mostly on their relatives, which often contributes to their exclusion from many areas of life. The article attempts to answer the question to what extent the Internet could be a support for such people: as a source of information and space which enables them to exchange their experiences with other people in a similar situation.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2016, 98; 101-112
    1641-3466
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Assessment of functional capacity and the risk of falls in the elderly with mild and moderate stage dementia
    Ocena sprawności funkcjonalnej i ryzyka upadków osób starszych z otępieniem lekkiego i średniego stopnia
    Autorzy:
    Skubal, Anna
    Sudoł, Izabela
    Ciąpała, Gabriela
    Ćwirlej-Sozańska, Agnieszka
    Wiśniowska-Szurlej, Agnieszka
    Wilmowska-Pietruszyńska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/437939.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    the elderly
    dementia
    risk of falls
    unctional capacity
    osoby starsze
    otępienie
    ryzyko upadku
    sprawność funkcjonalna
    Opis:
    Introduction: Dementia is a common problem among the elderly. Cognitive impairments may cause difficulty in performing basic activities of daily living. The deterioration of physical and / or mental capacity can lead to the necessity of institutional care over patients. Aim: To assess functional capacity and the risk of falls in the elderly with mild and moderate dementia. Material and Methods: The study group included 146 people aged 60-90 residing in the Residential Home as well as Care and Treatment Centre in the south-eastern Poland. Cognitive and functional capacity, balance, and the risk of falls were assessed using the following scales and clinical tests: the Mini-Mental State Examination (MMSE), Geriatric Depression Scale (GDS), Activities of Daily Living (ADL), Time Up & Go test, Tinetti test, Berg Balance Scale. Results: It has been demonstrated that individuals with dementia were characterized by reduced capacity in performing basic activities of daily living. More than half of the patients with mild and moderate dementia presented 5-times higher risk of falls than those without dementia. Moderate risk of falls was observed in 76.1% of patients with moderate dementia. Conclusions: Cognitive impairments decrease the capacity to perform basic activities of daily living. The higher the stage of dementia, the worse the balance and the greater the risk of falling. It is necessary to develop simple rehabilitation programs allowing to maintain the highest possible level of functional capacity in the elderly patients with dementia under institutional care.
    Wstęp: Otępienie to często występujący problem wśród osób starszych. Zaburzenia poznawcze mogą być przyczyną trudności w wykonywaniu podstawowych czynności dnia codziennego. Pogorszenie sprawności fizycznej i/lub psychicznej może prowadzić do konieczności objęcia chorych opieką instytucjonalną. Cel pracy: Ocena sprawności funkcjonalnej i ryzyka upadków osób starszych z otępieniem lekkiego i średniego stopnia. Materiał i metoda: Badaniem objęto grupę 146 osób w wieku od 60 do 90 lat, przebywających w Domach Pomocy Społecznej oraz Zakładach Opiekuńczo-Leczniczych na terenie południowo-wschodniej Polski. Do oceny sprawności poznawczej, funkcjonalnej oraz równowagi i ryzyka upadku wykorzystano skale i testy kliniczne: Mini-Mental State Examination (MMSE), Geriatryczną Skalę Oceny Depresji (GDS), Activities of DailyLiving (ADL), Time Up & Go, test Tinetti, Skalę Równowagi Berg. Wyniki: Wykazano, że osoby z otępieniem charakteryzowały się obniżoną sprawnością w zakresie wykonywania podstawowych czynności dnia codziennego. Ponad połowa badanych z otępieniem w stopniu średnim miała 5-krotne wyższe ryzyko upadku niż osoby bez otępienia. U 76,1% badanych ze średnim otępieniem wykazano umiarkowane ryzyko wystąpienia upadku. Wnioski: Zaburzenia funkcji poznawczych wpływają na obniżenie zdolności do wykonywania podstawowych czynności dnia codziennego. Im wyższy stopień otępienia tym gorsza równowaga i większe ryzyko upadku. Niezbędne jest opracowanie prostych programów usprawniających, umożliwiających utrzymanie możliwie najwyższego stopnia sprawności funkcjonalnej u osób starszych z otępieniem objętych opieką instytucjonalną.
    Źródło:
    Medical Review; 2016, 4; 427-438
    2450-6761
    Pojawia się w:
    Medical Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trudności w komunikacji z pacjentem z chorobą Alzheimera
    Difficulties in communication with a patient with Alzheimer’s disease
    Autorzy:
    Makara‑Studzińska, Marta
    Gustaw, Katarzyna
    Kryś, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/943561.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    Alzheimer’s disease
    communication
    dementia
    language disorders
    speech
    choroba alzheimera
    demencja
    komunikacja
    mowa
    zaburzenia językowe
    Opis:
    Alzheimer’s disease involves a progressive disintegration of the brain in the clinical picture of dementia. In addition to explicit memory loss, problems with thinking, language functions, emotional life, logical reasoning. As the disease progresses the patient is completely lost in the environment and can not use speech. As a result, there are problems in communicating with the environment. The aim of this study was to create a profile of language impairment in subsequent stages of Alzheimer’s disease. The research tool was a questionnaire anABC designed by the author. The survey anABC was designed and named to evaluate the efficiency of language and communication. To assess the level of cognitive impairment scale was used Mini‑Mental State Examination (MMSE). The study group comprised 32 patients with Alzheimer’s disease and 32 caregivers. Patients in the first stage of the disease have the greatest difficulties in terms of pragmatics, content and semantics – the meaning of individual words. The greatest difficulty for patients in the second stage of the disease was the understanding and interpretation of expression depending on the context, then the content and meaning of individual words. There was also minor difficulties with the syntax. In the third stage of the disease, the greatest difficulty equally represented: pragmatics, and semantics of the contents,effia somewhat smaller barrier was the syntax, but there were also phonetic difficulties. The largest group of patients with Alzheimer’s disease were patients with significant impairment in interpersonal communication. There is an urgent need to educate caregivers of persons with Alzheimer’s disease in the field of communications.
    Choroba Alzheimera polega na postępującym rozpadzie funkcji mózgu w obrazie klinicznym zespołu dementywnego. Obok wyraźnej utraty pamięci występują zaburzenia myślenia, funkcji językowych, życia emocjonalnego, logicznego rozumowania. Wraz z postępem choroby chory staje się zupełnie zagubiony w otoczeniu, nie potrafi posługiwać się mową. W efekcie pojawiają się problemy w komunikowaniu się z otoczeniem. Celem pracy było stworzenie profilu zaburzeń językowych w kolejnych etapach choroby Alzheimera. Narzędzie badawcze stanowił autorski kwestionariusz ankiety anABC. Ankieta nazwana anABC zaprojektowana została tak, by oceniać sprawność językowo‑komunikacyjną. Do oceny poziomu zaburzeń funkcji poznawczych posłużono się skalą Mini‑Mental State Examination (MMSE). Badanie przeprowadzono w grupie 32 pacjentów z chorobą Alzheimera i 32 ich opiekunów. Pacjenci w pierwszym stadium choroby mieli największe trudności w zakresie pragmatyki, treści i semantyki – znaczenia poszczególnych wyrazów. Największą trudność dla pacjentów w drugim stadium choroby stanowiły rozumienie i interpretowanie wypowiedzi w zależności od kontekstu, następnie treść i znaczenie poszczególnych wyrazów. Zaobserwowano też drobne trudności w zakresie składni. W trzecim stadium choroby jednakową i największą trudność stanowiły: pragmatyka, treść i semantyka, nieco mniejszą barierą była syntaktyka, natomiast dodatkowo pojawiały się trudności fonetyczne. Największą grupę pacjentów z chorobą Alzheimera stanowili pacjenci ze znacznymi zaburzeniami w komunikacji interpersonalnej. Istnieje pilna potrzeba edukacji opiekunów osób z chorobą Alzheimera w zakresie sposobów komunikacji.
    Źródło:
    Psychiatria i Psychologia Kliniczna; 2012, 12, 1; 18-25
    1644-6313
    2451-0645
    Pojawia się w:
    Psychiatria i Psychologia Kliniczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zaburzenia konotacji jako wskaźnik rozpadu systemu językowego
    Connotation Disorders as an Indicator of Disintegration of the Language System
    Autorzy:
    Lipski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/892723.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-28
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Logopedyczne
    Tematy:
    connotation
    schizophrenia
    schizophasia
    aphasia
    dementia
    Alzheimer’s disease
    konotacja
    schizofrenia
    schizofazja
    afazja
    demencja
    otępienie
    choroba Alzheimera
    Opis:
    W prezentowanym artykule autor skupia się nad zaburzeniami spójności wypowiedzi. Opisuje je posługując się pojęciem konotacji. Konotacja jest terminem, który utrwalił się w nauce w kilku znaczeniach. Autor dokonuje przeglądu tych znaczeń oraz wskazuje, jak zjawisko konotacji wiąże się z zaburzeniami językowymi. Początki badań nad konotacją w wymiarze filozoficzno-logicznym sięgają XIX wieku i wiążą się z pracami J.S. Milla. Za twórcę językoznawczej teorii konotacji uważany jest K. Bühler. W obrębie samego językoznawstwa konotacja była postrzegana różnie, a wiedza na jej temat rozwijała się wraz z rozwojem tej dyscypliny. Badania N. Chomsky’ego wskazują, że to związki formalne i semantyczne pomiędzy wyrazami użytymi w wypowiedzi determinują jej spójność. Sam N. Chomsky nie używał pojęcia konotacji, ale w prezentowanych przez niego pracach przedstawił dwa poziomy zaburzeń spójności. Zasady konotacji są tam prezentowane jako reguły subkategoryzacji i selekcji. Jak zaznacza autor artykułu, właściwości konotacyjne czasowników są czynnikiem determinującym schemat składniowy. Artykuł przedstawia propozycję włączenia badań nad konotacją w obręb problematyki logopedycznej. Autor wskazuje na występowanie zaburzeń konotacji w schizofazji, afazji i otępieniu. Należy zaznaczyć, że rozpad związków konotacyjnych prezentuje się w każdym z tych zaburzeń inaczej. Zaburzenia konotacji związane są z nieprawidłowym funkcjonowaniem mózgu, a zwłaszcza z zaburzeniami w okolicy czołowo-skroniowej.
    The present study focuses on disorders of speech coherence and describes them using the concept of connotation. Connotation is the term that has become established in science with several meanings. The author makes a review of these meanings and shows how the phenomenon of connotation is associated with language disorders. Early studies on connotation in the philosophical-logical dimension go back to the nineteenth century and are connected with the works by J.S. Mill, while K. Bühler is regarded as the founder of the linguistic theory of connotation. Within linguistics, connotation was perceived in different ways, and knowledge about it developed with the development of this discipline. Studies by N. Chomsky show that it is formal and semantic relationships between words used in an utterance that determine its coherence. Chomsky himself did not use the concept of connotation but he presented two levels of coherence disorders in his works. The principles of connotation are presented there as rules of subcategorization and selection. The author of the paper emphasizes that the connotation properties of verbs are a factor that determines the syntactic pattern. The paper shows the proposal of including investigations on connotation in the issues of logopedics. The author draws attention to the occurrence of connotation disorders in schizophasia, aphasia, and dementia. It should be stressed that the disintegration of connotation relationships looks different in each of these disorders. Connotation disorders are related to the improper functioning of the brain, particularly with disorders in the frontotemporal region.
    Źródło:
    Logopedia; 2018, 47, 1; 107-127
    0459-6935
    Pojawia się w:
    Logopedia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykształcenie, aktywność umysłowa i socjalna jako czynniki protekcyjne otępienia
    Education, cognitive and social activity as dementia protective factors
    Autorzy:
    Barczak, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1053179.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    otępienie
    czynniki protekcyjne
    rezerwa poznawcza
    wykształcenie
    aktywność socjalna
    dementia
    protective factors
    cognitive reserve
    education
    social activity
    Opis:
    Aging of the population increases the number of people with dementia. Because of the lack of effective causal treatment, prevention of the conversion to the full-blown dementia becomes a priority. Researchers have focused on the identification of dementia risk factors, especially those which are susceptible to modification. Apart from the prevention of cardiovascular diseases, the most important are education, along with other components of cognitive reserve, and maintaining activity in old age. Of particular relevance is cognitive and social activity, the combination of which may significantly increase the effects of dementia prevention. Actions leading to the delay of the full manifestation of dementia should become widespread and promoted by specialists involved in care over dementia patients. They should become a part of the national programs in which attention to cognitive and social dementia preventive factors should be equal to general health factors. The paper discusses the importance of education, cognitive reserve as well as social and mental activity in delaying the manifestation of dementia clinical symptoms.
    Wraz ze starzeniem się społeczeństwa rośnie liczba osób z otępieniem. Wobec braku skutecznego leczenia przyczynowego priorytetem staje się zapobieganie rozwojowi pełnych objawów otępienia. Badacze skupiają się na określeniu czynników ryzyka, szczególnie tych podatnych na modyfikacje. Do najważniejszych, oprócz zapobiegania chorobom układu sercowo-naczyniowego, można zaliczyć wykształcenie – wraz z innymi składnikami rezerwy poznawczej – i utrzymywanie aktywności w starszym wieku. Szczególne znaczenie mają aktywność poznawcza i socjalna: ich połączenie istotnie zwiększa efekt protekcyjny. Działania prowadzące do odraczania w czasie pełnej manifestacji otępienia powinny stać się powszechne i promowane przez osoby zajmujące się opieką nad pacjentami oraz być częścią narodowych programów, w których dbałość o poznawcze i społeczne czynniki protekcji otępienia powinno się traktować na równi z czynnikami zdrowotnymi. Artykuł omawia znaczenie wykształcenia, rezerwy poznawczej oraz aktywności umysłowej i społecznej w opóźnianiu wystąpienia klinicznych objawów otępienia.
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2014, 14, 3; 161-166
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Memantyna w łagodnych zaburzeniach poznawczych i otępieniu alzheimerowskim o nasileniu lekkim: przesłanki teoretyczne, badania kliniczne i rekomendacje stosowania
    Memantine in mild cognitive impairment and mild dementia of Alzheimer’s disease: theoretical background, clinical trials and recommendations
    Autorzy:
    Sobów, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1053239.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    otępienie
    łagodne zaburzenia poznawcze
    memantyna
    leczenie
    choroba Alzhaimera
    dementia
    mild cognitive impairment
    treatment
    memantine
    Alzhaimer's disease
    Opis:
    Memantine, uncompetitive antagonist of NMDA receptor, is currently registered worldwide for the treatment of moderate to advanced dementia in the course of Alzheimer’s disease and is used either in monotherapy or in combination with cholinesterase inhibitor. Memantine’s efficacy has been documented in several clinical trials within cognition, behaviour and activities of daily living domains; the more advanced dementia the bigger effect size is usually seen. Adding memantine to an ongoing cholinesterase inhibitors exerts augmentation. Memantine efficacy in less advanced stages of Alzheimer’s dementia is the matter of controversy. It is highly unlikely to see an evident clinical benefit in the group of patients with initial MMSE above 20. Early treatment with memantine is thought to exert long-term consequences as probable disease-modifying effect may come to action. Data supporting this view (and, as a result, early treatment with memantine) is mainly of clinical nature and need to be confirmed with the use of validated disease progression biomarkers. Patients with mild dementia of Alzheimer’s type may be rationally treated with memantine monotherapy, even considering probable lack of symptomatic effect, when cholinesterase inhibitors are contraindicated or poorly tolerated. Data supporting the use of memantine in mild cognitive impairment are currently insufficient.
    Memantyna, niekompetycyjny antagonista receptora NMDA, jest obecnie zarejestrowana do leczenia choroby Alzheimera, w otępieniu o nasileniu umiarkowanym do znacznego, w monoterapii lub połączeniu z inhibitorem cholinesterazy. Badania kliniczne udokumentowały jej skuteczność w zakresie funkcji poznawczych, zachowania oraz codziennego funkcjonowania. Efekt kliniczny jest zwykle tym bardziej widoczny, im większe jest nasilenie otępienia. Dodanie memantyny do uprzednio stosowanego inhibitora cholinesterazy wzmacnia efekt objawowy. Skuteczność memantyny w mniej nasilonych stadiach otępienia stanowi przedmiot kontrowersji. Dostępne dane kliniczne sugerują brak widocznego efektu objawowego u większości pacjentów z wyjściowym MMSE >20. Wczesne włączenie leku może mieć długoterminowe konsekwencje w postaci modyfikacji naturalnej progresji dysfunkcji poznawczych. Dostępne dane wspierające taki pogląd (i wczesne stosowanie memantyny) oparte są jednak tylko na badaniach klinicznych i wymagają potwierdzenia w analizach z wykorzystaniem neurobiologicznych markerów choroby Alzheimera. Niewątpliwie racjonalne, pomimo prawdopodobnie niewielkiego wpływu objawowego, jest włączenie memantyny u chorych z lekkim otępieniem, którzy nie mogą być leczeni inhibitorem cholinesterazy. Przesłanki, aby stosować memantynę w stadium łagodnych zaburzeń poznawczych, należy obecnie uznać za niewystarczające.
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2014, 14, 1; 54-60
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Intranasal insulin and cell-penetrating peptides in the treatment of Alzheimer’s disease
    Autorzy:
    Marciniec, Michał
    Kulczyński, Marcin
    Nowak, Andrzej
    Kwak, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1178799.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
    Tematy:
    Alzheimer's disease
    GLP-1 agonists
    anti-diabetic drugs
    cell-penetrating peptides
    cognitive function
    dementia
    intranasal insulin
    Opis:
    Alzheimer’s disease (AD) is the most common cause of dementia and is responsible for up to 75% of the nearly 47 million dementia cases worldwide. AD is the clinical manifestation of toxic β-amyloid and neurofibrillary tangles accumulation caused by altered proteostasis. Due to not fully understood molecular mechanisms of AD only symptomatic treatment is available. Considering that cognitive decline is associated with insulin resistance, metabolic alterations may be the primary causes of the AD and insulin therapy is proposed as a novel approach in AD treatment. Intranasal administration of insulin appears to be a profitable solution for drug delivery to the brain due to blood-brain barrier bypassing, higher bioavailability and the lack of systemic side effects. When applying this method, insulin is sprayed into the nasal cavity, enters the mucosa and is transported along the axon bundles to the brain. Clinical trials of AD treatment with intranasal insulin revealed improvement in cognition, verbal memory and functional status. Notably, enhancement in memory and cognition were observed both in healthy adults and in AD patients and were ApoE ε4-related. The use of cell-penetrating peptides (CPPs) improve cellular uptake of insulin, enhance bioavailability and increase the direct insulin transport into the deeper regions of the brain such as the olfactory bulb and hippocampus. Animal studies revealed beneficial effects on AD symptoms of other molecules applied in connection with CPPs and most of them approve CPPs formulations for use in clinical trials. This review article summarize clinical trials results of intranasal insulin administration in AD treatment and propose the use of CPPs as an additive to conventional and experimental therapies for AD.
    Źródło:
    World Scientific News; 2017, 90; 138-149
    2392-2192
    Pojawia się w:
    World Scientific News
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pomiędzy cyfrową demencją a cyfrową równowagą – kontrola rodzicielska w urządzeniach mobilnych
    Digital balance and parental controls on mobile devices
    Autorzy:
    Kopczyński, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2128599.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
    Tematy:
    Cyfrowa równowaga
    demencja cyfrowa
    urządzenia mobilne
    kontrola rodzicielska
    Digital balance
    digital dementia
    mobile devices
    parental control
    Opis:
    Cel. Celem artykułu jest przedstawienie zjawiska demencji cyfrowej oraz działań podejmowanych, aby je zminimalizować poprzez zastosowanie cyfrowej równowagi, która jest coraz częściej dostępna w standardowych nakładkach na system Android. Ponadto artykuł zwiera przegląd środków w postaci oprogramowania, aplikacji na urządzenia mobilne działające w systemie Android, które pozwalają rodzicom lepiej monitorować czas spędzany przed ekranem przez ich dzieci. Metoda. Artykuł stanowi przegląd wybranych praktycznych rozwiązań wraz z teoretycznym uzasadnieniem na podstawie literatury polskiej i światowej. Wyniki. W artykule przedstawiono zagadnienia teoretyczne na podstawie przeglądu literatury oraz zaprezentowano dostępne praktyczne rozwiązania problemów dotyczących demencji cyfrowej u dzieci. Wpływ środowiska rodzinnego, braku świadomości rodziców oraz ich podejście do tego tematu są bezdyskusyjne w procesie kształtowania się postaw bezrefleksyjnego nadużywania multimediów przez dzieci. W wielu opracowaniach nadmierne korzystanie z multimediów jest przedstawiane negatywnie, pomimo licznych zalet, jakie nam one dają. Istnieje dużo rozwiązań w postaci aplikacji monitorujących, które pozwalają na zminimalizowanie działań niepożądanych dla zdrowego rozwoju dzieci i młodzieży. Wnioski. Rodzice są pierwszymi osobami, które wprowadzają dzieci w świat multimediów, pokazują im swoim zachowaniem, jak należy spędzać czas wolny oraz dają przyzwolenie na dowolne korzystanie z technologii (Lauricella, Wartella, Rideout, 2015). Trudno uciec od digitalizacji niektórych obszarów ludzkiego życia. Tylko w pełni świadome podejście rodziców i nauczycieli oraz umiejętne przedstawienie alternatywnych rozwiązań w postaci wartościowej rozrywki mogą zminimalizować negatywne skutki uzależnienia od smartfonów w rozwoju dzieci. Natomiast dostępne aplikacje w systemie Android pozwalają rodzicom na monitorowanie danych czasowych związanych z ich użytkowaniem.
    Aim. The article aims to present the phenomenon of digital dementia in the context of measures aimed at minimising this phenomenon through digital balance measures, which are increasingly available in standard Android overlays. In addition, the article provides an overview of measures available in the form of software, and applications for mobile devices running on Android, which will allow for better monitoring control by parents in terms management of their children’s screen time. Method. The article is a review of selected practical solutions with theoretical justification based on Polish and world literature. Results. This article presents theoretical issues based on a literature review and presents available practical solutions to digital dementia in children. The influences of the family environment, parents’ awareness, and their viewpoints, is indisputable in shaping attitudes leading to unreflective multimedia abuse by children. In many studies, the excessive influence of multimedia is negatively portrayed, despite the many advantages that multimedia gives us. There are many solutions in the form of monitoring applications that make it possible to minimise undesirable activities for the healthy development of children and young people. Conclusions. Parents are the first people to introduce their children to the world of multimedia, showing them, by their behaviour, how to spend their free time, and permitting them to use it as they wish. It is difficult to escape from the digitalization of some areas of human life. Only a fully conscious approach by parents and teachers and skilful presentation of alternative solutions in the form of valuable entertainment can minimize the negative effects on children’s development. However, the available applications in the android system allow parents to monitor time data related to their use.
    Źródło:
    Wychowanie w Rodzinie; 2020, XXII, (1/2020); 267-281
    2082-9019
    Pojawia się w:
    Wychowanie w Rodzinie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rezerwa poznawcza: jak się starzeć pomyślnie?
    Autorzy:
    Szepietowska, Ewa Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/614651.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    cognitive reserve
    brain reserve
    reserve components
    dementia
    prophylaxis
    rezerwa poznawcza
    rezerwa mózgowa
    składowe rezerwy
    demencja
    profilaktyka
    Opis:
    The concept of cognitive reserve (CR) refers to the situation when the brain pathology does not correspond to clinical symptoms, i.e. they are absent or weakened in combination with the established clinical diagnosis and/or the prediction of cognitive deficits (e.g. in the aging process). The article discusses the definition of cognitive reserve, methods of its measurement, brain mechanisms of CR, the role of CR in the process of successful aging, debatable issues and reference of the idea of CR to clinical practice.
    Koncepcja rezerwy poznawczej (cognitive reserve – CR) odnosi się do sytuacji, w której patologia mózgu nie koresponduje z objawami klinicznymi, tj. są one nieobecne lub słabo nasilone w zestawieniu z postawionym rozpoznaniem klinicznym i/lub przewidywaniem deficytów poznawczych (np. w procesie starzenia się). W artykule omówiono definicję rezerwy poznawczej, sposoby jej pomiaru, mózgowe mechanizmy CR, rolę CR w procesie satysfakcjonującego starzenia się i kwestie dyskusyjne oraz odniesiono ideę CR do praktyki klinicznej.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia; 2018, 31, 3
    0867-2040
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Therapeutic garden design for patients with neurodegenerative diseases
    Ogrody terapeutyczne dla pacjentow z chorobami neurodegradacyjnymi
    Autorzy:
    Olszewska, A. A.
    Bil, J. S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/369363.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
    Tematy:
    Alzheimer's
    architecture
    dementia
    design
    garden
    landscape
    neurodegenerative
    therapeutic
    Alzheimer
    architektura
    demencja
    krajobraz
    neurodegeneracyjne
    ogrody
    projektowanie
    terapeutyczne
    Opis:
    This paper explores the concept of therapeutic gardens surrounding healthcare institutions treating neurodegenerative diseases, such as Alzheimer’s and Dementias. It focuses on how the design of such spaces can address the specific needs of residents, and describes the recent studies concerning the most relevant guidelines for therapeutic garden design near hospitals, medical centers, and retirement homes. The literature study is compared with results of our recent study on the brain response to different landscapedesign features. According to which an outdoor space with a high level of design compatibility, inward space composition, a clear communication and signage system, while introducing archetypal elements and factoring several visual nuances, can be especially beneficial for patients with neurodegenerative diseases.
    Niniejszy artykuł omawia koncepcję ogrodów terapeutycznych przy ośrodkach opieki dla pacjentów z chorobami neurodegeneracyjnymi, takimi jak choroba Alzheimera i demencje. Opisano sposób, w jaki projektowanie takich przestrzeni może wyjść na przeciw specyficznym potrzebom mieszkańców i opisuje najnowsze badania dotyczące wytycznych dla projektowania ogrodów w pobliżu szpitali, ośrodków medycznych i domów spokojnej starości. Przegląd literatury zestawiono z wynikami najnowszych badań na temat wpływu różnych rozwiązań zaprojektowanych w krajobrazie na aktywność mózgu. Zgodnie z tymi badaniami, przestrzenie charakteryzujące się zgodnością projektu, przejrzystym systemem komunikacji i sygnalizacji, wprowadzeniem elementów archetypowych oraz nacisk na szereg wizualnych niuansów, mogą być szczególnie korzystne dla pacjentów z chorobami neurodegeneracyjnymi.
    Źródło:
    Przestrzeń i Forma; 2016, 25; 259-270
    1895-3247
    2391-7725
    Pojawia się w:
    Przestrzeń i Forma
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Moralne aspekty opieki nad osobami cierpiącymi na choroby otępienne
    Moral aspects of caring for patients with dementia
    Autorzy:
    Lech, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/323149.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    demencja
    opieka długoterminowa
    odpowiedzialność za chorych
    opieka instytucjonalna
    dementia
    long-term care
    responsibility for patients
    institutional care
    Opis:
    Demograficzny proces starzenia się współczesnych społeczeństw przyczynia się do stałego wzrostu liczby osób cierpiących na choroby otępienne. Opieka nad osobami dotkniętymi takimi chorobami stanowi ogromne obciążenie zarówno dla ich rodzin, jak i dla państwa i działających w jego obrębie instytucji. Stwarza to wiele różnorodnych problemów, wątpliwości i dylematów etycznych dotyczących zarówno odpowiedzi na pytanie o odpowiedzialność za podjęcie i sprawowanie opieki nad chorą osobą przez jej bliskich bądź specjalistyczne instytucje, jak i sposobu pełnienia tej opieki pozwalającego na zapewnienie bezpieczeństwa, ale także respektowanie wolności i godności chorego.
    The demographic process of society ageing contributes to a steady growth in the number of people suffering from dementia. The care for dementia patients is a great burden both for their families and for the state and its institutions. This leads to a number of problems, doubts and ethical dilemmas which involve the answer to the question about the responsibility of taking care of the sick by their relatives or by specialized institutions as well as the way of taking care which makes it possible not only to ensure safety but also to respect freedom and dignity of the sick.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2015, 85; 275-286
    1641-3466
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Diagnostyka i postępowanie w otępieniu z ciałami Lewy’ego: aktualne zalecenia i nierozwiązane problemy
    Diagnosis and management of dementia with Lewy bodies: current recommendations and unsolved issues
    Autorzy:
    Sobów, Tomasz
    Magierski, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1053639.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    Lewy bodies
    dementia
    diagnostic criteria
    screening questionnaire
    treatment
    otępienie
    kryteria diagnostyczne
    kwestionariusz przesiewowy
    leczenie
    ciała Lewy'ego
    Opis:
    Dementia with Lewy bodies is considered to be the second most common, after Alzheimer’s disease, cause of primarily degenerative dementias. Dementia with Lewy bodies, despite being quite common (according to epidemiological and clinicopathological studies), is still relatively rarely diagnosed in general practice. Wrong diagnoses of Alzheimer’s and Parkinson’s diseases are the commonest diagnostic errors, psychosis (usually attributed solely to aging process) being an alternative. Incorrect diagnosis results in ineffective treatment, and because of hypersensitivity to even small doses of antipsychotic drugs in DLB cases, treatment often could be extremely dangerous. Differential diagnosis includes differentiation with other primarily neurodegenerative dementias, including the closest phenotypically – Alzheimer’s disease with parkinsonism and dementia in Parkinson’s disease. Differentiation and giving of the correct diagnosis facilitates the use of clinical diagnostic criteria and additional tests. The most important issue is finding the characteristic clinical picture of psychiatric and neurological presentation and the sequence of the onset of dementia and parkinsonism. Optimal improvement in majority of patients is possible with correct diagnosis and the use of strategies from the border of neurology and psychiatry. Cholinesterase inhibitors are mainstream treatment option for cognitive dysfunction (also some behavioural improvement, psychosis included, might be achieved) while levodopa is used for motor symptoms control. Antipsychotics must be used very cautiously and the first-line choice is currently quetiapine. An important issue is the treatment of coexisting REM-sleep disorder and autonomic dysfunction.
    Otępienie z ciałami Lewy’ego (dementia with Lewy bodies, DLB) jest uważane za drugą co do częstości, po chorobie Alzheimera, przyczynę otępień pierwotnie zwyrodnieniowych. Mimo że w badaniach epidemiologicznych i kliniczno-neuropatologicznych potwierdzono jego znaczne rozpowszechnienie, pozostaje względnie rzadko rozpoznawane. Najczęściej mylnie wskazuje się na choroby Alzheimera lub Parkinsona, rzadziej psychozę (zwykle wiązaną z zaawansowanym wiekiem chorych). Nieprawidłowa diagnoza skutkuje leczeniem nieskutecznym, a z powodu nadwrażliwości na nawet niewielkie dawki leków przeciwpsychotycznych u chorych z DLB – często skrajnie niebezpiecznym. Diagnostyka różnicowa obejmuje w głównej mierze różnicowanie z innymi zespołami pierwotnie zwyrodnieniowymi, w tym z najbardziej zbliżonymi fenotypowo – chorobą Alzheimera z parkinsonizmem i otępieniem w chorobie Parkinsona. Różnicowanie i ustalenie poprawnego rozpoznania ułatwia stosowanie klinicznych kryteriów diagnostycznych oraz badań dodatkowych. Najważniejszą kwestią pozostaje stwierdzenie charakterystycznego obrazu klinicznego psychiatrycznego i neurologicznego oraz sekwencja wystąpienia otępienia i parkinsonizmu. Prawidłowe rozpoznanie i posługiwanie się strategiami terapeutycznymi z pogranicza neurologii i psychiatrii pozwala na uzyskanie optymalnych popraw u większości pacjentów. Kluczowe pozostaje dziś zastosowanie inhibitorów cholinesteraz (leków wpływających korzystnie na funkcje poznawcze, ale także na niektóre objawy behawioralne, w tym psychotyczne) oraz lewodopy (w celu kontroli objawów ruchowych). Leki przeciwpsychotyczne należy co do zasady stosować bardzo ostrożnie, a lekiem z wyboru jest obecnie kwetiapina. Istotny problem stanowi także terapia współistniejących zaburzeń snu związanych z fazą REM oraz zaburzeń autonomicznych.
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2013, 13, 4; 308-313
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Internet i jego wpływ na procesy pamięciowe
    Internet and its Effects on Memory
    Autorzy:
    Szpunar, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2141259.pdf
    Data publikacji:
    2015-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
    Tematy:
    cyfrowa demencja
    Internet
    procesy pamięciowe
    umysł hipertekstowy
    wyszukiwarki
    digital dementia
    internet
    memory processes
    hypertext mind
    web search
    Opis:
    Celem artykułu jest określenie wpływu Internetu na procesy pamięciowe. Autorka stara się udzielić odpowiedzi na pytanie, jak intensywne korzystanie z Internetu może determinować proces zapamiętywania. Dominujące medium epoki cyfrowej traktuje autorka jak zewnętrzny bank danych, który zwalnia nas z procesu zapamiętywania, gdyż polegamy na zewnętrznym zasobie, do którego w dowolnej chwili można sięgnąć. Jednocześnie zwraca uwagę, iż dostrzeganie procesu obniżania się sprawności i efektywności naszego umysłu nie ma charakteru precedensowego, gdyż w przeszłości tego typu obawy były artykułowane wobec każdego nowego medium.
    The purpose of this article is to determine the influence of the internet on human memory. The author tries to answer the question of how the extensive use of the Internet can determine the process of remembering. The author treats the dominant medium of the digital age as an external database, which frees us from the process of remembering, because we rely on an external resource, which can be reached at any time. At the same time it is pointed out that the perception of the process of lowering the efficiency and effectiveness of our mind, is not a precedent, because in the past these concerns were articulated about each new medium
    Źródło:
    Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja; 2015, 18, 2(70); 149-156
    1505-8808
    2450-3428
    Pojawia się w:
    Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jak pacjenci z chorobą Alzheimera opisują osoby, miejsca i sytuacje? Charakterystyka trudności w zakresie komunikacji językowej w łagodnej fazie otępienia
    How Do Patients with Alzheimer’s Disease Describe Persons, Places and Situations? Description of Difficulties in Linguistic Communication in the Mild Stage of Dementia
    Autorzy:
    Domagała, Aneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1937509.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-02
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Logopedyczne
    Tematy:
    choroba Alzheimera
    łagodna faza otępienia
    opis
    wypowiedź mówiona
    Alzheimer’s disease
    mild stage dementia
    description
    spoken utterance
    Opis:
    W artykule dokonano charakterystyki trudności w zakresie komunikacji językowej u osób z chorobą Alzheimera w łagodnym stadium otępienia, mając za podstawę wyniki badań empi-rycznych odnoszących się do opisu jako formy wypowiedzi mówionej, przeprowadzonych w gru-pie 60 osób w ramach projektu badawczego pt. „Narracja i jej zaburzenia w przebiegu choroby Alzheimera. Skala sprawności narracyjnych jako technika diagnostyczna w otępieniu alzheimerow-skim” (kierownik projektu: A. Domagała; 39. konkurs projektów badawczych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, NN104 155339). Artykuł ten stanowi drugą część opracowania dotyczą-cego możliwości językowych pacjentów z odniesieniem do różnych rodzajów opisu (postaci, wnę-trza, sytuacji) w aspekcie makro- i superstruktury tekstu (w pierwszej części opracowania zapre-zentowano wyniki analiz odnoszące się do umiarkowanej fazy otępienia – Domagała 2018). W tej części w analogiczny sposób (przy wyborze tych samych zjawisk i zakresu ich analizy co uprzed-nio w przypadku pacjentów z otępieniem umiarkowanym) unaoczniono ujawniające się stosunko-wo wcześnie trudności z określaniem tematu wypowiedzi (najczęściej w przypadku opisu sytuacji, najrzadziej w przypadku opisu miejsca), wskazywanie przez pacjentów na własną niekompetencję, własne ograniczenia, niemożność sprostania wymaganiom związanym z konstruowaniem wypowie-dzi w aspekcie makrostrukturalnym (najczęściej w przypadku opisu sytuacji, nieco rzadziej w przypadku opisu miejsca i opisu osób), manifestujące się w niektórych wypowiedziach znaczące trudności w aspekcie superstrukturalnym (najczęściej w przypadku opisu osób).
    The paper presents difficulties in linguistic communication in Alzheimer’s patients (in the moderate stage dementia) on the basis of empirical studies concerning description as a form of spoken utterance, conducted in a 60-person group as part of the research project ‘Narrative and Its Disorders in the Course of Alzheimer’s Disease. The Scale of Narrative Skills as a Diagnostic technique in Alzheimer’s Dementia (project manager: Dr Aneta Domagała; the 39th Competition of Ministry of Science and Higher education for research projects NN10415339). the present article is the second part of the study on the linguistic abilities of patients with regard to different kinds of description (of persons, interiors, situations) from the angle of the macro- and superstructure of text (Part one of the study presented the results of analyses concerning the moderate stage of dementia – Domagała 2018). the present part, analogously (having selected the same phenomena and scopes of their analyses as previously in the cases of patients with moderate dementia) demonstrates difficulties with defining the subject of utterances that manifest themselves comparatively early (most often in the case of descriptions of situations, least often in the case of descriptions of interiors), showing their incompetence by the patients themselves, their own limitations, inability to meet the requirements related to utterance building from the macrostructural perspective (most often in the case of descriptions of situations, less frequently in the case of descriptions of interiors and descriptions of persons), significant difficulties manifested in some utterances from the superstructural angle (most often in the case of descriptions of persons).
    Źródło:
    Logopedia; 2020, 49, 2; 103-119
    0459-6935
    Pojawia się w:
    Logopedia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dieta jako czynnik protekcyjny otępienia
    Diet as a protective factor in dementia
    Autorzy:
    Magierski, Radosław
    Antczak-Domagała, Katarzyna
    Sobów, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1053163.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    Alzheimer’s disease
    dementia
    diet
    mild cognitive disorders
    prevention
    otępienie
    łagodne zaburzenia poznawcze
    prewencja
    dieta
    choroba Alzheimera
    Opis:
    For years, predictions concerning the epidemiology of dementia, particularly Alzheimer’s disease, have been sinister. The commonness of dementia at present and prognoses saying that the number of demented patients will triple in the next decades prompts the search for effective treatment methods. Unfortunately, despite long studies, no effective therapy for neurodegenerative syndromes has been developed. Therefore, simultaneously conducted studies aim at establishing effective prevention. Apart from physical and mental activity, diet is another field explored in the preventive investigations. More and more correlations between nutritional status, diet and cognitive functions are observed. The investigations in this area may be divided into three basic fields. First, basic examinations are used to analyse the impact of nutrients on the functioning of the nervous system. Second, there are ongoing observation projects and population-based studies. A long observation of behaviours and nutritional habits in large cohorts as well as rates indicating compliance to given dietary guidelines enable researchers to draw conclusions concerning protective effects of diet. Third, it is attempted to conduct prospective preventive studies (with dietary interventions and recommendations concerning mental and physical activity) as well as clinical trials evaluating the effects of specific diets or impact of some food products (e.g. foods for special medical purposes). The current knowledge suggests that dietary interventions, particularly when combined with physical and mental activity, may be the most advantageous if implemented early enough and observed nearly for the entire life.
    Od lat pojawiają się kasandryczne wizje dotyczące epidemiologii otępień, a zwłaszcza choroby Alzheimera. Znaczne rozpowszechnienie otępień dzisiaj i prognozowane potrojenie liczby chorych otępiałych w najbliższych dekadach zmusza do poszukiwań skutecznych opcji leczniczych. Mimo wieloletnich badań nie udało się niestety opracować skutecznej terapii zespołów neurodegeneracyjnych, dlatego równolegle prowadzi się badania mające na celu opracowanie efektywnych strategii prewencyjnych. Oprócz wpływu aktywności umysłowej i fizycznej obszar intensywnych badań prewencyjnych stanowi dieta. Dostrzega się coraz więcej zależności między stanem odżywienia i dietą a funkcjami poznawczymi. Badania w tym zakresie można podzielić na trzy podstawowe obszary. Po pierwsze, na podstawie badań podstawowych analizowane jest znaczenie składników pochodzących z pożywienia dla funkcjonowania układu nerwowego. Po drugie, trwają projekty obserwacyjne i badania prowadzone w populacji. Wieloletnia obserwacja zachowań i nawyków żywieniowych w dużych populacjach i wskaźniki stosowania się do konkretnych wytycznych dietetycznych pozwalają na wyciąganie wniosków o protekcyjnym działaniu diety. Po trzecie, podejmuje się próby prospektywnych badań prewencyjnych (z interwencjami dietetycznymi, a także zaleceniami dotyczącymi aktywności umysłowej i fizycznej) oraz badania kliniczne oceniające efekty wdrożonej specyficznej diety lub wpływ produktów przemysłowych (np. środków spożywczych przeznaczenia medycznego). Na bazie dostępnej wiedzy sugeruje się, że interwencje dietetyczne, zwłaszcza w połączeniu z aktywnością umysłową i fizyczną, mogą przynieść najwięcej korzyści – o ile zostaną wdrożone odpowiednio wcześnie i będą stosowane przez praktycznie całe życie.
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2014, 14, 3; 167-174
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Leczenie otępienia przy współistniejących schorzeniach internistycznych – wybrane zagadnienia
    Treatment of dementia coexisting with medical diseases – selected issues
    Autorzy:
    Klich-Rączka, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1053739.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    adverse effects
    coexisting diseases
    dementia
    old age
    procognitive drugs
    działania niepożądane
    leki prokognitywne
    otępienie
    starość
    współistniejące schorzenia
    Opis:
    The aim of this study is to present dilemmas associated with the use of drugs improving cognitive functions in the elderly with medical comorbidities. Considering high incidence of multiple pathology present in the elderly, dementia, being one of the most serious medical problems at this stage of life, rarely appears as an isolated condition and most often coexists with other diseases. Treatment of dementia is usually combined with therapy of other disease entities, thus inducing an increased risk of drug interactions and adverse effects. The risk of such phenomena increases further due to altered pharmacokinetics, resulting from worse distribution of drugs in the body and age-associated multi-organ failure, which in turn may lead to impaired metabolism and elimination of drugs. Among several acetylcholinesterase inhibitors used in the treatment of dementia, interactions concern most often donepezil, due to its hepatic metabolism involving the cytochrome P450, which also plays an important role in the metabolism of many other agents used in the management of other diseases affecting the elderly. Contraindications for the use of acetylcholinesterase inhibitors include mainly severe liver failure, sick sinus syndrome, arrhythmias and conduction disorders, active peptic ulcer within the stomach or duodenum, conditions hindering flow of urine, convulsions/seizures, and bronchial asthma or COPD. Adverse effects of medications concern a considerable proportion of patients, and for some of them this may be a contraindication for continuation of the therapy. Unfortunately, the issue of drug interactions and adverse effects is often underestimated in the treatment of elderly patients with dementia.
    Celem poniższej pracy było przedstawienie dylematów związanych ze stosowaniem leków poprawiających funkcje poznawcze przy obecności innych schorzeń u ludzi starszych. Ze względu na powszechną w starości polipatologię otępienie, będące jednym z najistotniejszych problemów medycznych w tym okresie życia, rzadko występuje jako pojedyncze schorzenie – zwykle współistnieje z innymi chorobami. Leczenie otępienia jest zwykle połączone z terapią innych jednostek chorobowych, co wiąże się ze zwiększonym ryzykiem interakcji lekowych oraz działań niepożądanych. Dodatkowo ryzyko tych działań wzrasta z powodu zmian w farmakokinetyce wynikających z gorszej dystrybucji leków w organizmie oraz pogarszającej się z wiekiem wydolności wielonarządowej, czego konsekwencją może być upośledzony metabolizm i wydalanie leków. Spośród stosowanych w leczeniu otępienia inhibitorów acetylocholinesterazy interakcje najczęściej dotyczą donepezilu, co spowodowane jest jego metabolizmem w wątrobie przy udziale cytochromu P450, który równocześnie uczestniczy w metabolizmie wielu innych leków wykorzystywanych w terapii różnych schorzeń wieku starczego. Przeciwwskazaniami do stosowania inhibitorów acetylocholinesterazy są przede wszystkim: ciężka niewydolność wątroby, zespół chorego węzła zatokowego, zaburzenia rytmu i przewodnictwa, czynna choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy, choroby powodujące utrudnienie odpływu moczu, napady drgawkowe, astma oskrzelowa/przewlekła obturacyjna choroba płuc. Działania niepożądane leków występują u kilku do kilkudziesięciu procent pacjentów, a u części z nich stanowią przeciwwskazania do kontynuowania terapii. Problem interakcji lekowych i działań niepożądanych jest często marginalizowany w leczeniu starszych pacjentów z otępieniem.
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2012, 12, 4; 245-250
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dementia as a contemporary challenge for providing care for the aging populations
    Autorzy:
    Klich-Rączka, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2188038.pdf
    Data publikacji:
    2019-05-06
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Alzheimer’s disease
    behavioral disorders
    dementia
    care
    care costs
    choroba Alzheimera
    koszty opieki
    opieka
    otępienie
    zaburzenia zachowania
    Opis:
    Dementia occurs with a frequency of 10–12% in the entire geriatric population and 33–50% in people over 90 years of age. The most common cause of dementia are: Alzheimer’s disease, rarely vascular dementia, dementia with Lewy bodies, frontotemporal dementia and Parkinson’s disease with dementia. There are no medicaments to prevent dementia and effectively treat it. The treatment only slows the progression and improves the quality of life of the patient and caregiver. Taking care of a patient with dementia burdens the caregiver. As the disease progresses, care time extends even to the entire day. Over 90% of caregivers in Poland are family carers. Over 90% of patients stay in their own home until death. The cost of care is high and increases with the duration of the disease. In the case of agitated patients, the cost is higher. Institutional care is more expensive than home care. In Poland, there are no good system solutions in care for a dementia patient. Caregivers do not receive proper support from the government and subordinate units.
    Źródło:
    Zdrowie Publiczne i Zarządzanie; 2019, 17, 1; 16-25
    2084-2627
    Pojawia się w:
    Zdrowie Publiczne i Zarządzanie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chyba… Może… Mężczyzna pewnie czy coś – o zmianach w dyskursie pacjentów z otępieniem w chorobie Alzheimera
    Probably … Possibly… A Man, I think, or Something – On Changes in the Discourse of Patients with Dementia in Alzheimer’s Disease
    Autorzy:
    Domagała, Aneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954935.pdf
    Data publikacji:
    2022-01-09
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Logopedyczne
    Tematy:
    choroba Alzheimera
    łagodna faza otępienia
    umiarkowana faza otępienia
    funkcje modalne wypowiedzi
    makrostruktura opisu
    sprawności komunikacyjne
    Alzheimer’s disease
    diagnosis
    mild stage of Alzheimer’s dementia
    moderate stage of Alzheimer’s dementia
    modality
    macrostructure of the description
    communication skills
    Opis:
    Niniejszy artykuł podejmuje kwestię modalności w wypowiedziach ustnych budowanych przez osoby z otępieniem w chorobie Alzheimera, koncentrując się na informacjach o charakte-rze hipotetycznym w makrostrukturze wypowiedzi w formie deskrypcji (tu: opis postaci, opis miej-sca, opis sytuacji). Materiał empiryczny stanowiły próbki mowy zgromadzone w badaniach indy-widualnych 120 osób w łagodnym i umiarkowanym stadium otępienia w chorobie Alzheimera. Scharakteryzowano zachowania klasyfikowane w ramach kategorii A/h (prawidłowe określanie obiektów, informacje o charakterze hipotetycznym), występujące ogółem u 23–83,33% wszystkich badanych, w zależności od rodzaju opisu, oraz zachowania klasyfikowane w ramach kategorii B/h (nieprawidłowości w określaniu obiektów, informacje o charakterze hipotetycznym), występujące ogółem u 28,33–42,50% wszystkich badanych, w zależności od rodzaju opisu. Dokonano ilustra-cji zachowań pacjentów.Analizowane zachowania pozwalają rozpoznać osoby z otępieniem jako uczestników interak-cji borykających się z problemami z realizacją wypowiedzi i jednocześnie – przynajmniej częścio-wo – wyczuwających własne ograniczenia, sygnalizujących je współrozmówcom (tak, jak wskazy-wano we wcześniejszym artykule w odniesieniu do – Domagała 2021).
    The present paper discusses the issue of modality in the oral utterances constructed by patients with dementia in Alzheimer’s disease; it focuses on hypothetical information in the macro-structure of utterances in the form of description (here: descriptions of persons, description of interiors, description of situations). the empirical material comprises speech samples collected in individual testing of 120 patients with mild and moderate stages of dementia in Alzheimer’s disease. the paper characterizes behaviors classified within the A/h category (correctly defining objects, hypothetical information), which occur in general in 23-83.33 % of all subjects, depending on the kind of description, as well as behaviors classified within the B/h category (incorrect definitions of objects, hypothetical information), occurring in general in 28.33-42.50 % of all subjects, depending on the kind of description. the patients’ behaviors have been illustrated. the analyzed behaviors make it possible to identify persons with dementia as interaction participants trying to cope with problems with utterance production and at the same time - at least partially – sensing their limitations, signaling them to their interlocutors (in the way shown in the earlier article – Domagała 2021).
    Źródło:
    Logopedia; 2021, 50, 2; 69-91
    0459-6935
    Pojawia się w:
    Logopedia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Therapeutic Values of the Programme “Remembering Yesterday, Caring for Today” in Dementia Care
    Terapeutyczne wartości programu ,,Pamiętając o Wczoraj, Troszcząc się o Dzisiaj” w opiece nad osobą żyjącą z otępieniem
    Autorzy:
    Sikora-Balicka, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2007638.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Spraw Społecznych
    Tematy:
    Alzheimer’s disease
    creative reminiscence in dementia care
    life history
    dementia/non-pharmacological therapy
    Remembering Yesterday, Caring for Today
    historia życia
    choroba Alzhaimera
    otępienie/terapia niefarmakologiczna
    twórcze wspomnienia w opiece nad otępieniem
    Pamiętając Wczoraj, Troszcząc się o Dzisiaj
    Opis:
    This article describes the therapeutic values of the project “Remembering Yesterday, Caring in Dementia Care” for people living with dementia. Project was established with European Reminiscence Network partners in the European Union, which also operates in the USA, Canada, Latin America, Australia and India. The programme is based on the use of creative reminiscence and interpersonal interaction in reminiscence work to “[…] rediscover and celebrate one’s individuality and social identity”. (European Reminiscence). It can help to alleviate loneliness and/or social isolation, improve health and well-being and, in a broader perspective, “make […] their lives […] despite old age and, often with disabilities, a dignified and valuable phase of life”. (Zych, 2005, p. 53).
    W artykule opisano terapeutyczne wartości programu ,,Pamiętając o Wczoraj, Troszcząc się o Dzisiaj” dla osób żyjących z otępieniem. Projekt powstał z partnerami European Reminiscence Network, która działa nie tylko w krajach Unii Europejskiej, ale również w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Ameryce Łacińskiej, Australii i Indiach. Program opiera się na użyciu twórczości artystycznej i interakcji międzyludzkiej w pracy z reminiscencją, aby ,,[…] odkrywać na nowo i celebrować własną indywidualność i społeczną tożsamość” (European Reminiscence Network, 2020). Program może pomóc złagodzić samotność i/lub izolację społeczną, a w szerszej perspektywie – czynić życie, mimo starości i często niepełnosprawności, istnieniem godnym a zarazem wartościową fazą życiową (Zych, 2005).
    Źródło:
    Labor et Educatio; 2021, 9; 29-41
    2353-4745
    2544-0179
    Pojawia się w:
    Labor et Educatio
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ aktywności fizycznej na sprawność funkcji poznawczych osób w podeszłym wieku i na przebieg choroby Alzheimera
    Effects of physical activity on cognitive functions in older adults and the course of Alzheimer’s disease
    Autorzy:
    Gabryelewicz, Tomasz
    Mandecka, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1053425.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    aktywność fizyczna
    stymulacja umysłowa
    funkcje poznawcze
    otępienie
    choroba Alzhaimera
    physical activity
    cognitive stimulation
    cognitive functions
    dementia
    Alzhaimer's disease
    Opis:
    To the extent of ageing society more and more people experience burdensome age associated cognitive impairment. Mild cognitive impairment (MCI) may be a precursor to dementia, at least in some cases. Alzheimer’s disease (AD) is the most common cause of dementia. There is still no pharmacological treatment of AD. At the present time efforts are focusing on the developing of more effective strategies to slow the progression of AD. If illness onset could be delayed we would see significant reduction in AD incidence. Biological research, epidemiological studies and randomized controlled trials suggest that regular physical activity may contribute to prevention of cognitive decline in elderly subjects, to slow down the course of AD and to delay the onset of dementia. It seems that physical activity and other lifestyle nonpharmacological interventions, as intense social activity or cognitive stimulation may be effective, safe and less expensive preventive treatment strategy than pharmacological therapy. Further research is necessary to define precise recommendations in terms of type, duration and intensity of physical exercises, but there is a chance that in the near future a prevention of AD may be based on principles governing lifestyle habits such as diet, cognitive and physical activity. Moreover, these nonpharmacological interventions might positively influence general functioning, and overall quality of life in the elderly population and AD patients.
    W miarę starzenia się społeczeństwa coraz więcej osób doświadcza związanego z wiekiem osłabienia pamięci i zaburzeń innych funkcji poznawczych. Dla części tych osób zaburzenia te mogą być zwiastunem otępienia. Wiadomo, że jego najczęstszą przyczyną jest choroba Alzheimera (Alzheimer’s disease, AD). Stosowane obecnie metody farmakologicznego zapobiegania i leczenia AD są mało skuteczne. Powoduje to, że podejmowane są próby terapii mających na celu spowolnienie przebiegu AD i opóźnienie początku objawowej fazy klinicznej choroby. Może to znacząco wpływać na zmniejszenie zapadalności na AD. Wyniki biologicznych, epidemiologicznych i randomizowanych badań kontrolowanych wskazują na korzystny wpływ regularnej aktywności fizycznej na zapobieganie występowaniu zaburzeń poznawczych u osób w podeszłym wieku i spowolnienie przebiegu AD. Okazuje się, że aktywność fizyczna, szczególnie w połączeniu z aktywnością umysłową i intensywną aktywnością społeczną, może być użyteczną, a przy tym tańszą i bezpieczniejszą metodą zapobiegania AD niż profilaktyka farmakologiczna. Dalszych badań wymaga określenie precyzyjnych zaleceń dotyczących rodzaju, czasu trwania i intensywności tych form terapii. Istnieje jednak szansa, że w bliskiej przyszłości będziemy mogli stosować potwierdzone zasady zapobiegania AD dotyczące zachowań dietetycznych, aktywności społecznej, umysłowej i fizycznej. Wymienione wyżej rodzaje interwencji niefarmakologicznych wpływają również pozytywnie na codzienne funkcjonowanie i ogólną jakość życia osób w podeszłym wieku i pacjentów z AD.
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2013, 13, 1; 56-61
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Otępienie z ciałami Lewy’ego – nowe kryteria diagnostyczne i postępowanie terapeutyczne
    Dementia with Lewy bodies – current diagnostic criteria and treatment
    Autorzy:
    Magierski, Radosław
    Kłoszewska, Iwona
    Sobów, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1061359.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    cholinesterase inhibitors
    criteria
    dementia with Lewy bodies
    treatment
    kryteria diagnostyczne
    leczenie
    inhibitory cholinesteraz
    otępienie z ciałami Lewy'ego
    Opis:
    Early diagnosis of dementia with Lewy bodies (DLB) – the second most frequent type of primary degenerative dementia following Alzheimer’s disease – is still a tall order in everyday clinical practice. This paper reviews the revised criteria for the clinical diagnosis of DLB and therapeutic options in patient management. Patient management in DLB is a complex and difficult matter, including early detection, performing necessary investigations and finally establishing diagnosis. Treatment, consisting of both nonpharmacologic and pharmacologic interventions, has to be multimodal and targeted at compensation of cognitive impairment, assessment and management of neuropsychiatric and behavioral symptoms, alleviation of parkinsonian symptoms, monitoring and management of autonomic dysfunction and sleep disorders. Cholinesterase inhibitors are the drugs of choice in DLB (evidence favours rivastigmine) and may provide benefit for both cognitive impairment and activities of daily living. The effectiveness of DLB treatment is reported as being generally more pronounced than in Alzheimer’s disease, despite using the same class of medications. In case cholinesterase inhibitors are ineffective it may be necessary to prescribe an atypical antipsychotic. First generation antipsychotics should be avoided and clinicians should be aware of the possibility of a severe neuroleptic hypersensitivity reaction.
    Wczesne i właściwe rozpoznanie otępienia z ciałami Lewy’ego (dementia with Lewy bodies, DLB) – drugiej, najczęstszej przyczyny otępień pierwotnie zwyrodnieniowych – nadal stanowi istotną trudność dla lekarzy spoza placówek referencyjnych. W pracy przedstawiono najnowsze kryteria diagnostyczne DLB oraz scharakteryzowano możliwości leczenia objawowego otępienia z ciałami Lewy’ego w kontekście aktualnych wyników badań. Prowadzenie chorego z DLB jest zadaniem złożonym i trudnym. Postępowanie terapeutyczne obejmuje wczesne wykrycie, przeprowadzenie badań dodatkowych, diagnostykę różnicową. Kolejnym elementem jest leczenie objawowe deficytu poznawczego, objawów neuropsychiatrycznych i zaburzeń zachowania oraz zaburzeń ruchowych. Monitorowania i ewentualnego leczenia wymagają objawy dysfunkcji autonomicznej i zaburzenia snu. Zastosowanie leczenia z wyboru, czyli inhibitorów cholinesteraz (a zwłaszcza riwastygminy) może poskutkować poprawą w zakresie funkcji poznawczych oraz aktywności codziennej. Przy braku efektu inhibitorów cholinesteraz w zakresie zaburzeń zachowania i objawów psychozy można rozważyć leczenie małymi dawkami atypowych leków przeciwpsychotycznych.
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2006, 6, 2; 116-123
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Diagnoza i terapia logopedyczna pacjenta w łagodnej fazie otępienia alzheimerowskiego
    The diagnosis and speech therapy of a patient with early stage alzheimer’s dementia
    Autorzy:
    Antczak-Kujawin, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/695864.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    choroba Alzheimera
    otępienie alzheimerowskie
    diagnoza i terapia logopedyczna
    Alzheimer’s disease
    Alzheimer’s dementia
    diagnosis and speech therapy
    Opis:
    The article presents the case study of 85-year-old man with the early stage Alzheimer’s dementia. The results of speech therapy diagnosis including the methods of diagnostic procedure were discussed. The nature of speech disorders in Alzheimer’s dementia with particular focus on the symptoms of lexical and semantic skills as well as narration skills were described. The main objectives and therapeutic strategies were also indicated as well as the methods of speech therapy applied in the case of tested patient. The proposition of speech therapy including the description of first 12 months of therapy were presented.
    W artykule przedstawiono opis przypadku 85-letniego mężczyzny z otępieniem alzheimerowskim w fazie łagodnej. Omówiono wyniki diagnozy logopedycznej i wskazano metody postępowania diagnostycznego. Opisano charakter zaburzeń mowy w otępieniu alzheimerowskim, ze szczególnym uwzględnieniem objawów zaburzeń sprawności leksykalno-semantycznej oraz sprawności narracyjnej. Wskazano również główne cele i strategie terapeutyczne oraz metody terapii logopedycznej stosowane w przypadku badanego pacjenta. Przedstawiono propozycję terapii logopedycznej, obejmującą opis pierwszych dwunastu miesięcy terapii.
    Źródło:
    Logopaedica Lodziensia; 2018, 2; 11-22
    2544-7238
    2657-4381
    Pojawia się w:
    Logopaedica Lodziensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wczesne rozpoznawanie zaburzeń otępiennych u pacjentów geriatrycznych przy zastosowaniu prób fluencji słownej
    Early diagnosis of dementia disorders in geriatric patients using verbal fluency tests
    Autorzy:
    Pasławska-Turczyn, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34655959.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    zaburzenia otępienne
    diagnoza neuropsychologiczna
    fluencja słowna
    fluencja fonologiczna
    fluencja semantyczna
    pamięć semantyczna
    pamięć epizodyczna
    otępienie z patologią alzheimerowską
    otępienie o podłożu naczyniowym
    neurorehabilitacja
    neuropsychological diagnosis
    phonological fluency
    semantic fluency
    semantic memory
    episodic memory
    dementia with Alzheimer’s pathology
    vascular dementia
    neurorehabilitation
    Opis:
    Przedmiotem niniejszego artykułu jest pojęcie zaburzeń otępiennych i ich typologii, rozwój psychofizyczny człowieka i epidemiologia zaburzeń otępiennych u pacjentów senioralnych, przegląd narzędzi diagnostycznych stosowanych w diagnozie neuropsychologicznej ze szczególnym uwzględnieniem prób eksperymentalnych, w tym językowych, a także zagadnienia dotyczące fluencji werbalnej i jej typologii. Przedmiotem rozważań są ponadto diagnostyka przesiewowa i perspektywy kliniczne w obrębie wczesnego rozpoznawania procesów otępiennych. Na końcu artykułu przedstawiono studium przypadku pochodzące z praktyki neuropsychologicznej autorki.
    This article considers the concept of dementia disorders and their typology, human psychophysical development and the epidemiology of dementia disorders in senior patients. It provides a review of diagnostic tools used in neuropsychological diagnosis with particular emphasis on experimental tests, including linguistic ones, as well as issues related to verbal fluency and its typology. Attention is also paid to screening diagnostics and clinical perspectives in the area of early diagnosis of dementia processes. At the end of the article, the author presents a case study from her neuropsychological practice.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2023, 18, 1; 87-97
    1897-0389
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Diagnoza i terapia logopedyczna pacjenta w umiarkowanej fazie otępienia alzheimerowskiego – studium przypadku
    The Diagnosis And Speech Therapy Of A Patient With Middle Stage Alzheimer’s Dementia – Case Study
    Autorzy:
    Rumieniecka, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/695819.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    terapia logopedyczna
    diagnoza
    otępienie alzheimerowskie
    zaburzenia mowy
    studium przypadku
    speech therapy
    diagnosis
    Alzheimer’s dementia
    speech disorders
    case study
    Opis:
    The subject of the article focuses on speech disorders in Alzheimer’s dementia. The article is a case study of an 86-year-old man –a charge of the Self-help Home for People with Alzheimer’s Disease in Lodz, Poland. The content of the publication was devoted to theoretical issues related to Alzheimer’s disease as well as detailed diagnosis and speech therapy of the examined patient. The description of the research results was preceded by a discussion of the research methodology used by the author. The aim of the publication was to present a qualitative analysis of speech disorders in a chosen patient with Alzheimer’s dementia, and to present the therapeutic procedure suggested by the author. The stage of patient’s dementia is at a moderate level. Language deficits can be observed primarily in terms of nomination, verbal fluency and narration. In other areas of linguistic functioning either no disorders can be identified or they are not significant. After the therapy, no significant worsening of language deficits can be observed, the progress of speech changes is slight. It is recommended to continue speech therapy according to specific rules indicated in the proposed therapeutic program.
    Tematyka artykułu skupia się na zaburzeniach mowy w otępieniu alzheimerowskim. Stanowi studium przypadku 86-letniego mężczyzny – podopiecznego Środowiskowego Domu Samopomocy dla Osób z Chorobą Alzheimera w Łodzi. Treść publikacji poświęcona została zarówno zagadnieniom teoretycznym związanym z chorobą Alzheimera, jak i szczegółowej diagnozie oraz terapii logopedycznej badanego pacjenta. Opis wyników przeprowadzonych badań poprzedzony został omówieniem zastosowanej przez autorkę metodologii. Celem publikacji było przedstawienie jakościowej analizy zaburzeń mowy u wybranego pacjenta z otępieniem alzheimerowskim oraz zaprezentowanie sugerowanego przez autorkę postępowania terapeutycznego wobec chorego. Głębokość otępienia u badanego jest na poziomie umiarkowanym. Deficyty językowe uwidaczniają się przede wszystkim w zakresie nominacji, fluencji słownej oraz narracji. W pozostałych obszarach funkcjonowania językowego nie obserwuje się zaburzeń bądź są one niewielkie. Po odbytej terapii nie zauważa się u pacjenta istotnego pogłębienia deficytów językowych, progres zmian w zakresie mowy jest niewielki. Zaleca się kontynuowanie terapii logopedycznej według określonych reguł zawartych w proponowanym programie terapeutycznym.
    Źródło:
    Logopaedica Lodziensia; 2018, 2; 137-151
    2544-7238
    2657-4381
    Pojawia się w:
    Logopaedica Lodziensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Farmakoterapia zaburzeń ruchowych i objawów neuropsychiatrycznych w chorobie Huntingtona: systematyczny przegląd piśmiennictwa
    Drug treatment of moving disorders and neuropsychiatric symptoms accompanying Huntington’s disease: a systematic review
    Autorzy:
    Sobów, Tomasz
    Sławek, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1059453.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    Huntington’s disease
    choreatic movements
    dementia
    mental disorders
    parkinsonism
    treatment
    leczenie
    parkinsonizm
    zaburzenia psychiczne
    otępienie
    ruchy pląsawicze
    choroba Huntingtona
    Opis:
    Huntington’s disease (HD) belongs to a large group of neurodegenerative diseases caused by a genetic defect consisting in an increased number of repetitive sequences of DNA within the altered gene in the chromosome 4 encoding huntingtin. The consequence of this mutation is selective destruction of neurons mainly within the caudate nucleus, putamen, globus pallidus and also other structures, including thalamus and white matter. Apart of involuntary movements, symptoms include other neurological signs (e.g. parkinsonism), disturbed cognitive functions (dementia) and various psychiatric disorders. In spite of a significant progress in understanding HD pathogenesis, no effective cause-oriented treatment has been developed to date. Currently available therapies include attempts at correction of individual symptoms, which, as in the case of Parkinson’s disease, is handicapped by mutual interdependence of neurological and mental state, as well as by effects of administered drugs, both psychotropic and those targeted on particular neurological signs. In the paper we present an evidence based review of available modalities for symptomatic treatment of motor disorders (involuntary movements, parkinsonism, dystonias), other neurological symptoms, mental disorders (depression, psychoses) and disturbances of cognitive functions associated with HD. Separately discussed are attempts at administration of neuroprotective drugs (including creatine, unsaturated fatty acids and minocycline), which are recommended expecting to correct the natural course of the disease.
    Choroba Huntingtona (HD) należy do dużej grupy chorób neurozwyrodnieniowych, u których podłoża leży defekt genetyczny polegający na zwiększeniu liczby powtarzalnych sekwencji DNA w obrębie uszkodzonego genu na chromosomie 4., kodującego huntingtynę. Następstwem mutacji jest selektywne uszkodzenie neuronów dotyczące zwłaszcza jądra ogoniastego, skorupy i gałki bladej, a także innych struktur, w tym wzgórza i istoty białej. Objawy choroby obejmują poza ruchami mimowolnymi także inne objawy neurologiczne (np. parkinsonizm), zaburzenia funkcji poznawczych (otępienie) oraz różnorodne zaburzenia psychiczne. Pomimo postępów w rozumieniu etiopatogenezy choroby nie przełożyło się to, jak dotąd, na skuteczne, przyczynowe leczenie. Postępowanie obejmuje zatem próby korygowania poszczególnych objawów, co podobnie jak w chorobie Parkinsona utrudniają wzajemne zależności między stanem neurologicznym i psychicznym, oraz wpływ leków, zarówno psychotropowych, jak i celowanych na objawy neurologiczne. W artykule przedstawiamy umocowany w zasadach medycyny opartej na faktach przegląd dostępnych metod leczenia objawowego zaburzeń ruchowych (ruchy mimowolne, parkinsonizm, dystonie), innych objawów neurologicznych, zaburzeń psychicznych (depresji, psychoz) oraz zaburzeń funkcji poznawczych w przebiegu HD. Oddzielnie omawiamy próby stosowania leków o działaniu neuroprotekcyjnym (w tym kreatyny, nienasyconych kwasów tłuszczowych i minocykliny), które proponuje się w nadziei, że wpłyną korygująco na naturalny przebieg choroby.
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2007, 7, 1; 10-18
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Test fluencji słownej semantycznej w logopedycznej diagnozie otępienia alzheimerowskiego – wybrane aspekty
    Semantic Verbal Fluency Test in the Logopedic Diagnosis of Alzheimer’s Dementia – Selected Aspects
    Autorzy:
    Gliwa-Patyńska, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2007048.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-22
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    choroba Alzheimera
    demencja
    test fluencji słownej semantycznej
    diagnoza logopedyczna
    Alzheimer’s disease
    dementia
    semantic verbal fluency test
    speech therapy diagnosis
    Opis:
    W artykule podjęto próbę wykazania przydatności testu fluencji słownej semantycznej w diagnozie logopedycznej osób ze zdiagnozowaną chorobą Alzheimera. Omówiono podstawowe pojęcia dotyczące fluencji słownej, zwłaszcza semantycznej, dokonano charakterystyki testu, opisano jego strukturę, przedstawiono procedurę badania i omówiono propozycje analizy wyników. Test jest jednym z najczęściej wykorzystywanych narzędzi do oceny m.in. zasobów leksykonu umysłowego, sposobu magazynowania wiedzy i możliwości jej przywoływania. Dostarcza wiedzy na temat jakości procesów językowych. Sposób realizacji zadań fluencji słownej (tj. liczba generowanych pojęć zgodnych z kryterium, liczba klastrów i ich zasób, charakter błędów) świadczy o jakości procesów językowych, o stanie pamięci semantycznej. Trudności z aktualizacją pojęć mogą być istotnym objawem rozwijających się procesów otępiennych, zwłaszcza we wczesnym stadium AD.
    The article attempts to demonstrate the usefulness of the semantic verbal fluency test in speech therapy diagnosis of people diagnosed with Alzheimer’s disease. The basic concepts of verbal fluency, especially semantic, were discussed, the test was characterized, its structure was described, the test procedure was presented and the proposed analysis of the results was discussed. The test is one of the most frequently used tools for assessing resources of the mental lexicon, the method of storing knowledge and the possibility of recalling it. Provides knowledge about the quality of linguistic processes. The way of carrying out verbal fluency tasks (the number of generated concepts consistent with the criterion, the number of clusters and their resources, the nature of errors) proves the quality of linguistic processes and the state of semantic memory. Difficulties with updating concepts may be a significant symptom of developing dementia processes, especially in the early stages of AD.
    Źródło:
    Logopaedica Lodziensia; 2021, 5; 35-57
    2544-7238
    2657-4381
    Pojawia się w:
    Logopaedica Lodziensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena sprawności i kompetencji językowych, komunikacyjnych i kulturowych kobiety ze zdiagnozowanym zespołem psychoorganicznym
    The Assessment of Language, Communication and Culture Skills and Competence of a Women Diagnosed With Psychoorganic Syndrome
    Autorzy:
    Gliwa, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1831385.pdf
    Data publikacji:
    2020-11-26
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    zespół psychoorganiczny
    otępienie
    kompetencje i sprawności interakcyjne
    komunikacyjne i językowe
    psychoorganic syndrome
    dementia
    interaction
    communication and language competence and skills
    Opis:
    Zespół psychoorganiczny to odchylenie w stanie psychicznym, uwarunkowane uszkodzeniem lub dysfunkcją struktur mózgu. Wiąże się on z występowaniem zaburzeń psychicznych przejawiających się w sferze behawioralnej, społeczno-emocjonalnej, poznawczej i komunikacyjnej. W artykule opisano przypadek 68-letniej kobiety, u której rozpoznano zespół psychoorganiczny. Obserwowane u niej zmiany dotyczą znacznych dysfunkcji w zakresie kompetencji i sprawności interakcyjnych, komunikacyjnych i językowych.
    The psychoorganic syndrome is a deviation in the mental state due to damage or dysfunction of the brain structures. It is associated with the occurrence of mental disorders manifested in the behavioral, socio-emotional, cognitive and therefore also communicative sphere. The article describes the case of a 68-year-old women who was diagnosed with the psychoorganic syndrome. The changes observed in her relate to significant dysfunctions in the areas of competence, interaction, communication and language.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2020, 68; 55-73
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Muzeoterapia – nowy kierunek terapii zaburzeń emocjonalnych
    Museotherapy – new trend in therapy of emotional disorders
    Autorzy:
    Jośko-Ochojska, Jadwiga
    Brus, Ryszard
    Sell, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2079479.pdf
    Data publikacji:
    2022-07-14
    Wydawca:
    Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
    Tematy:
    muzeoterapia
    stres
    emocje
    empatia
    uważność
    choroby somatyczne
    choroby psychiczne
    demencja
    museotherapy
    stress
    emotions
    empathy
    mindfulness
    somatic diseases
    mental diseases
    dementia
    Opis:
    Jedną z najnowszych metod radzenia sobie ze stresem jest muzeoterapia. To świadome wykorzystanie przez arteterapeutów pozytywnego oddziaływania sztuki zgromadzonej w muzeach na samopoczucie psychiczne, fizyczne, duchowe i socjalne konkretnej osoby. Ta forma terapii wspomagającej klasyczne leczenie chorób somatycznych i psychicznych daje wyjątkowe korzyści. Zmniejsza szkodliwe działanie stresu, polepszając jakość życia w chorobie i rokowania na przyszłość, a nawet przyspieszając powrót do zdrowia. Muzeoterapia zwiększa uważność, a dzięki udziałowi arteterapeuty, który nawiązuje z chorym więź, powoduje, że chory staje się bardziej otwarty, częściej opowiada własne historie, dzieli się skojarzeniami i emocjami. Metoda ta rozwija także empatię, szczególnie pożądaną u studentów medycyny i lekarzy. Muzeoterapia jest już stosowana na świecie jako leczenie wspomagające. W Kanadzie i Francji funkcjonuje praktyka tzw. „muzeum na receptę” i „muzeum w szpitalu”. W Polsce pionierem tej terapii jest prof. Robert Kotowski, dyrektor Muzeum Narodowego w Kielcach. Najczęściej korzystają z niej pacjenci z chorobami onkologicznymi, z demencją (choroby Alzheimera, Parkinsona i inne), nadciśnieniem, cukrzycą, przewlekłym bólem, osoby ze spektrum autyzmu, a także niepełnosprawne. Wspomniane działania wpływają na kreatywność i dobre samopoczucie, pomagają obniżyć poziom lęku, bólu i depresji, zmniejszają samotność i bezsenność, ułatwiają pokonywanie życiowych trudności, zwiększają poczucie własnej wartości, pomagają też w akceptacji samego siebie. Myśląc o przyszłości nowoczesnej medycyny, należy pamiętać o uzupełnieniu zajęć dydaktycznych dla studentów medycyny o takie zagadnienia jak terapie wspomagające, które zyskują coraz większe znaczenie. Nowoczesna medycyna to także medycyna zintegrowana, łącząca medycynę klasyczną z innymi formami terapii, wśród których muzeoterapia zajmuje szczególne miejsce.
    One of the newest methods of dealing with stress is museotherapy. It is a conscious use by art therapists of the positive impact of art collected in museums on the mental, physical, spiritual and social well-being of a specific person. This form of adjunctive therapy in the treatment of somatic and mental disorders offers unique benefits. It reduces the harmful effects of stress, improving quality of life with illness and future prognosis, and even accelerating recovery. Museotherapy increases awareness and, thanks to the participation of an art therapist, who establishes a bond with the patient, causes the patient to become more open, more likely to tell their own stories, and share their associations and emotions. This method also develops empathy, which is especially recommended for medical students and doctors as well. Museotherapy has already been introduced in the world to support the treatment of patients. In Canada and France there is a practice of the so-called “prescription museum” and “hospital museum”. In Poland, the pioneer of this therapy is Prof. Robert Kotowski, director of the National Museum in Kielce. This form of therapy is most often used by oncological patients, those with dementia (Alzheimer’s disease, Parkinson’s disease and other), hypertension, diabetes, chronic pain, people on the autism spectrum and also the disabled. Mentioned activities promote creativity and achieve well-being, reduce anxiety, pain, depression, loneliness and insomnia, facilitate overcoming life difficulties, increase self-esteem and acceptance. Modern medicine is also integrated medicine, which combines classical medicine with other forms of therapy, among which museotherapy has a special place.
    Źródło:
    Annales Academiae Medicae Silesiensis; 2022, 76; 61-69
    1734-025X
    Pojawia się w:
    Annales Academiae Medicae Silesiensis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lokalny układ renina-angiotensyna - nowy łącznik pomiędzy mózgiem a tarczycą?
    Renin-angiotensin system – new link between brain and thyroid?
    Autorzy:
    Stasiołek, Mariusz
    Lewiński, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1032898.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    układ renina-angiotensyna
    ośrodkowy układ nerwowy
    tarczyca
    demencja
    choroba alzheimera
    renin-angiotensin system
    central nervous system
    thyroid
    dementia
    alzheimer’s disease
    Opis:
    Renin-angiotensin system (RAS) belongs to the most effective regulatory circuits in human biology. Research-data generated in the last years considerably improved the understanding of RAS structure and function. Alternative enzymatic pathways have been described as well as new angiotensin-metabolites reacting with their specific receptors. An existence of local – tissue and organ specific RAS has been suggested in opposition to the classical hormonal system. This review has been focused on the local RAS of the central nervous system and its role in the development of cognitive dysfunction and in the pathogenesis of dementia. A potential interaction of local RAS and thyroid hormones was also discussed.
    Układ renina-angiotensyna (ang. renin-angiotensin system, RAS) jest jednym z najbardziej efektywnych systemów regulacyjnych ludzkiego organizmu. Badania ostatnich lat znacznie poszerzyły wiedzę na temat struktury i funkcji RAS. Opisane zostały alternatywne szlaki enzymatyczne i nowe aktywne metabolity angiotensyny oraz specyficzne dla nich receptory. Powstała również koncepcja swoistych dla poszczególnych tkanek i narządów lokalnych układów RAS. Niniejsza praca skoncentrowana została na przedstawieniu lokalnego układu RAS ośrodkowego układu nerwowego i jego roli w rozwoju zaburzeń poznawczych oraz patogenezie demencji. Przedyskutowano również potencjalne znaczenie interakcji lokalnych układów RAS z hormonami tarczycy.
    Źródło:
    Folia Medica Lodziensia; 2011, 38, 2; 245-283
    0071-6731
    Pojawia się w:
    Folia Medica Lodziensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Farmakoterapia zaburzeń behawioralnych towarzyszących otępieniu
    Pharmacotherapy of behavioural disorders associated with dementia
    Autorzy:
    Sobów, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1053598.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    otępienie
    zaburzenia zachowania
    farmakoterapia
    atypowe leki przeciwpsychotyczne
    inhibitory
    wychwytu zwrotnego serotoniny
    dementia
    behavioural disturbances
    pharmacotherapy
    atypical antipsychotics
    selective serotonin
    reuptake inhibitors
    Opis:
    Pharmacotherapy of behavioural and psychological symptoms of dementia (BPSD) has been studied in numerous clinical trials. Their results, however, are inconclusive and do not allow simple recommendations applicable for majority of patients. Antipsychotics (including atypicals) has been proved effective for agitation and aggression, with doubtful effectiveness against delusions and hallucinations. Moreover, their efficacy is counterbalanced by safety concerns that include cerebrovascular events and related mortality. Antidepressants, particularly selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs), are similarly to antipsychotics effective for agitation and psychosis; this is encouraging for their wider use considering their better safety profile. Other drugs, including antiepileptics and benzodiazepines, are poorly studied to date and both their effectiveness and safety are questionable. Hierarchical clinical management of BPSD is recommended for routine practice. In this model psychotropics are allowed only after careful diagnostic process (including exclusion of delirium) and employment of non-pharmacologic interventions coupled with optimal use of cholinesterase inhibitors and/or memantine.
    Farmakoterapia zaburzeń zachowania i objawów neuropsychiatrycznych u chorych otępiałych (behavioural and psychological symptoms of dementia, BPSD) była przedmiotem wielu badań klinicznych. Ich wyniki nie pozwalają niestety na sformułowanie prostych zaleceń. Leki przeciwpsychotyczne (zwłaszcza II generacji) okazały się względnie skuteczne w zwalczaniu pobudzenia i agresji, ale ich działanie na objawy psychotyczne jest wątpliwe. Poważne obawy dotyczące bezpieczeństwa stosowania leków przeciwpsychotycznych (zwłaszcza ryzyko ostrych zdarzeń sercowo-mózgowych i związanej z nimi śmiertelności) w znaczący sposób ograniczają ich wykorzystanie. Leki przeciwdepresyjne, szczególnie z grupy selektywnych inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny (selective serotonin reuptake inhibitor, SSRI), wykazują podobną skuteczność w zwalczaniu pobudzenia i objawów psychotycznych jak leki przeciwpsychotyczne, co wobec lepszej tolerancji zachęca do ich szerszego stosowania. Inne grupy leków (w tym przeciwdrgawkowe i benzodiazepiny), pomimo teoretycznych przesłanek sugerujących możliwą skuteczność, w randomizowanych badaniach nie zostały ocenione jako wystarczająco efektywne (i bezpieczne), aby rekomendować ich szersze wykorzystanie. Rutynowe stosowanie zasady hierarchicznego postępowania w BPSD (najpierw staranna diagnostyka, w tym wykluczenie majaczenia, następnie interwencje niefarmakologiczne i optymalizacja leczenia inhibitorami cholinesterazy i/lub memantyną, a dopiero w trzeciej kolejności zastosowanie leków psychotropowych) pozwala na ograniczenie farmakoterapii w tej szczególnie wrażliwej grupie pacjentów.
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2013, 13, 4; 295-301
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modyfikowalne czynniki ryzyka rozwoju zaburzeń funkcji poznawczych: co możemy zrobić, aby uniknąć otępienia?
    Alzheimer’s disease as preventable illness: a risk factors based approach
    Autorzy:
    Sobów, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1061354.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    Alzheimer’s disease
    choroba Alzheimera
    dementia
    diet
    mental activity
    prevention
    dieta
    fitness
    otępienie
    prewencja
    aktywność fizyczna
    aktywność umysłowa
    choroba Alzhaimer'a
    Opis:
    The prevalence of dementias in westernized countries, including Alzheimer’s disease, is on the rise, mainly due to graying of the populations as well as to the advances of treatment and care of infectious diseases, cancer and cardiovascular disorders, which all lead to a decreased mortality rate in the elderly. The costs of dementia care worldwide grows on parallel, including both direct and indirect cost for patients and their families, as well as health care systems. It has been estimated that modifying strategy delaying the onset of dementia symptoms of merely 5 years would have already a major impact of both prevalence and costs. Several drugs have been proposed as potentially delaying or preventing dementia, including statins, non-steroid anti-inflammatory drugs, hormonal therapies, vitamins, natural products and even cholinesterase inhibitors; none of them have been, however, approved for that purpose yet. A number of risk factors might be, on the other hand, managed by non-pharmacological interventions, including lifestyle modifications and early life prevention strategies. In this paper I review current strategies based mainly on cognitive reserve hypothesis. Although no definite recommendations are possible at this point, it looks as if some general issues might already be raised. According to current estimates elderly who keep physically and mentally active, taking care of their cardiovascular fitness as well as moderately restricting their caloric intake (without compromising vitamins and micronutrients) might delay the onset of dementia of several years or even reduce a total risk of developing dementia.
    Starzenie się populacji krajów wysoko rozwiniętych i rozwój medycyny (dający w efekcie spadek śmiertelności głównie z powodu chorób zakaźnych, chorób nowotworowych i chorób układu krążenia) prowadzą do wzrostu prewalencji związanych z wiekiem chorób neurozwyrodnieniowych, przede wszystkim choroby Alzheimera. Obserwuje się także stały wzrost kosztów związanych z otępieniem, zarówno bezpośrednio dla chorych i ich bliskich, jak i dla systemów ochrony zdrowia i opiekuńczych. Szacuje się, że skuteczna strategia prewencyjna, opóźniająca wystąpienie objawów otępienia o 5 lat (a więc w istocie tylko modyfikująca przebieg choroby), zmniejszyłaby światowe koszty o 20 %. Intensywnie badane są strategie oparte o interwencje farmakologiczne, m.in. z wykorzystaniem statyn, leków przeciwzapalnych, leków hormonalnych, witamin, preparatów pochodzenia naturalnego, a nawet inhibitorów cholinesterazy. Szereg zidentyfikowanych obecnie czynników ryzyka może być jednak przedmiotem interwencji niefarmakologicznych, głównie dotyczących stylu życia oraz interwencji profilaktycznych we wczesnym okresie rozwojowym. W pracy omówiono potencjalnie modyfikowalne czynniki ryzyka choroby Alzheimera i, opartych o współczesny stan wiedzy, możliwości niefarmakologicznych działań profilaktycznych. Szczególną uwagę poświęcono koncepcji rezerwy poznawczej i bazujących na niej strategiach związanych z treningami funkcji poznawczych, aktywnością fizyczną, prawidłową dietą, czy utrzymywaniem bogatej sieci kontaktów społecznych. Jakkolwiek nie można obecnie sformułować żadnych jednoznacznych rekomendacji, coraz więcej danych wskazuje na to, że – niezależnie od czynników natury biologicznej (w tym genetycznych) – ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera jest mniejsze, a wiek wystąpienia pierwszych objawów późniejszy u osób aktywnych fizycznie i umysłowo, dbających o sprawność układu sercowo-naczyniowego oraz (prawdopodobnie) ograniczających liczbę kalorii w diecie, bez jednoczesnego indukowania niedoborów witaminowych.
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2006, 6, 2; 88-94
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Speech Therapy Case Study of Patient Diagnosed with the Frontal Psychoorganic Syndrome
    Logopedyczne studium przypadku pacjentki z rozpoznaniem zespołu psychoorganicznego czołowego
    Autorzy:
    Gliwa, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1035938.pdf
    Data publikacji:
    2020-11-26
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    zespół psychoorganiczny
    otępienie
    zaburzenia kompetencji i sprawności: interakcji, komunikacyjnych, językowych
    psychoorganic syndrome (POS)
    dementia
    impaired competence and interaction
    communication and language skills
    Opis:
    The psychoorganic syndrome is a deviation in the mental state due to damage or dysfunction of the brain structures. It is associated with the occurrence of mental disorders manifested in the behavioral, socio-emotional, cognitive and therefore also communicative sphere. The article describes the case of a 68-year-old patient who was diagnosed with the psychoorganic syndrome. The changes observed in her relate to significant dysfunctions in the areas of competence, interaction, communication and language.
    Zespół psychoorganiczny to odchylenie w stanie psychicznym, uwarunkowane uszkodzeniem lub dysfunkcją struktur mózgu. Wiąże się on z występowaniem zaburzeń psychicznych, przejawiających się w sferze behawioralnej, społeczno-emocjonalnej, poznawczej, a także komunikacyjnej. W artykule opisano przypadek 68-letniej pacjentki, u której rozpoznano zespół psychoorganiczny. Obserwowane u niej zmiany dotyczą znacznych dysfunkcji w zakresie kompetencji i sprawności interakcyjnych, komunikacyjnych i językowych.
    Źródło:
    Logopaedica Lodziensia; 2020, 4; 29-46
    2544-7238
    2657-4381
    Pojawia się w:
    Logopaedica Lodziensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nonconvulsive status epilepticus in the course of Hashimoto’s encephalopathy – case report
    Niedrgawkowy stan padaczkowy w przebiegu Encefalopatii Hashimoto – opis przypadku
    Autorzy:
    Rauszer-Szopa, Agata
    Gajewska, Gabriela
    Kapcia, Katarzyna
    Szewczyk-Urgacz, Danuta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1035405.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
    Tematy:
    hashimoto’s encephalopathy
    nonconvulsive status epilepticus
    electroencephalography
    dementia
    thyroid antibodies
    corticoids
    encefalopatia hashimoto
    niedrgawkowy stan padaczkowy
    elektroencefalografia
    zespół otępienny
    przeciwciała przeciwtarczycowe
    glikokortykosterydy
    Opis:
    Hashimoto’s encephalopathy (HE) is a rare neurologic syndrome that can accompany Hashimoto’s disease or occur independently. The spectrum of symptoms – broad and uncharacteristic – hinders the diagnostic process. Hashimoto’s encephalopathy can resemble every kind of delirium disease and rapidly progressive dementia, which is why the case report presented in the paper is significant for doctors of all specialisations. The majority of patients are in the euthyroid state. The course of the illness may be acute stroke-like or with psychiatric symptoms and epileptic seizures. HE is most often diagnosed by excluding other causes of neurological disorders, and by identifying encephalopathy and high levels of thyroid peroxidase and thyreoglobulin antibodies, which is crucial for a quick and accurate diagnosis. Cerebro-spinal fluid examination and electroencephalography are also very useful. Therapy with steroids is the treatment of choice, however, if no clinical improvement is apparent or resistance to steroids occurs, other methods like plasmapheresis, immunoglobulins, immunosuppression or biological drugs are used. Quick and accurate diagnosis followed by appropriate treatment ensures a promising prognosis.
    Encefalopatia Hashimoto (EH) jest rzadkim zespołem neurologicznym, mogącym towarzyszyć chorobie Hashimoto albo występować niezależnie od niej. Spektrum objawów – szerokie i niecharakterystyczne – utrudnia proces diagnostyczny. Encefalopatię Hashimoto mogą przypominać wszelkie choroby związane z zespołem majaczenia i szybko postępującym otępieniem, dlatego przedstawiony w pracy opis przypadku jest istotny dla lekarzy wszystkich specjalności. Większość pacjentów znajduje się w stadium eutyreozy. Przebieg choroby może być ostry udaropodobny lub z przewagą objawów psychiatrycznych i z napadami padaczkowymi. Rozpoznanie stawia się najczęściej poprzez wykluczenie innych przyczyn zaburzeń neurologicznych oraz stwierdzenie encefalopatii i wysokiego miana przeciwciał przeciwtarczycowych. U prawie wszystkich pacjentów stwierdza się podwyższony poziom przeciwciał przeciwko peroksydazie tarczycowej oraz tyreoglobulinie, dlatego badanie poziomu przeciwciał stanowi podstawę szybkiej i trafnej diagnozy. Pomocne w rozpoznaniu jest również badanie płynu mózgowo-rdzeniowego oraz badanie elektroencefalograficzne. Leczeniem z wyboru jest przewlekła sterydoterapia, natomiast w przypadku braku poprawy lub steroidooporności stosuje się inne metody, takie jak plazmafereza, immunoglobuliny, immunosupresja czy leczenie biologiczne. W przypadku postawienia szybkiej i trafnej diagnozy oraz włączenia odpowiedniego leczenia, rokowanie jest dobre.
    Źródło:
    Annales Academiae Medicae Silesiensis; 2019, 73; 226-235
    1734-025X
    Pojawia się w:
    Annales Academiae Medicae Silesiensis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Scintigraphic correlates of discourse impairment in dementia with Lewy bodies
    Korelaty scyntygraficzne zaburzeń dyskursu w otępieniu z ciałami Lewy’ego
    Autorzy:
    Kluj-Kozłowska, Klaudia
    Sitek, Emilia J.
    Brockhuis, Bogna
    Wieczorek, Dariusz
    Lass, Piotr
    Sławek, Jarosław
    Milewski, Stanisław
    Domagała, Aneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/24201049.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-29
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    otępienie z ciałami Lewy’ego
    zespół parkinsonowski
    dyskurs
    zaburzenia syntaktyczne
    zaburzenia leksykalne
    dementia with Lewy bodies
    parkinsonism
    discourse
    syntactic impairment
    lexical impairment
    Opis:
    In the clinical presentation of dementia with Lewy bodies (DLB), speech and communication disorders coexist with cognitive deficits. Discourse is impaired both at the syntactic and lexical levels. The aim of this study was to demonstrate the existence of scintigraphic correlates with lexical and syntactic errors in the patients’ narrative speech. Twelve patients with DLB participated in the study. Analysis shows relationships between selected aspects of narrative discourse in DLB and cerebral hypoperfusion. It has identified correlations between lexical and syntactic impairment of speech and hypoperfusion within temporal, parietal and occipital areas, both in left and right hemisphere. The ability to create narrative speech on the basis of complex pictorial material requires the engagement of the perceptual function, which may explain the relationship between discourse impairment and posterior, in particular right-sided, hypoperfusion.
    W obrazie klinicznym otępienia z ciałami Lewy’ego (DLB) zaburzenia mowy i komunikacji współwystępują z deficytami funkcji poznawczych. W zakresie dyskursu odnotowuje się zaburzenia w aspekcie syntaktycznym i leksykalnym. Badanie miało na celu wykazanie korelacji scyntygraficznych z nieprawidłowościami leksykalnymi i syntaktycznymi w mowie opowieściowej chorych. W badaniu uczestniczyło 12 pacjentów z DLB. Wyniki przeprowadzonej analizy ukazują zależności pomiędzy wybranymi aspektami dyskursu narracyjnego w DLB a zaburzeniami perfuzji mózgowej. Stwierdzono, że istnieje zależność pomiędzy zaburzeniami w aspekcie leksykalnym i syntaktycznym wypowiedzi a hipoperfuzją okolic skroniowych, ciemieniowych i potylicznych w półkuli lewej i prawej. Zdolność do tworzenia wypowiedzi mówionej na podstawie złożonego materiału ilustracyjnego wymaga zaangażowania percepcji wzrokowej, co może wyjaśniać związek zaburzeń dyskursu z hipoperfuzją tylną, szczególnie po stronie prawej.
    Źródło:
    Logopedia Silesiana; 2021, 10, 1; pp. 1-17: English language version; pp. 18-35: Polish language version
    2300-5246
    2391-4297
    Pojawia się w:
    Logopedia Silesiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Validation of the Polish version of the Quality of the Carer- Patient Relationship (QCPR) questionnaire in a population of seniors with dementia and their caregivers
    Walidacja polskiej wersji kwestionariusza Quality of the Carer-Patient Relationship (QCPR) w populacji seniorów z demencją i ich opiekunów
    Autorzy:
    Janus, Edyta
    Smrokowska-Reichmann, Agnieszka
    Bukowska, Anna A
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1790658.pdf
    Data publikacji:
    2021-02-26
    Wydawca:
    Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie
    Tematy:
    jakość relacji
    opiekun i biorca opieki
    seniorzy z demencją
    terapia zajęciowa
    dobrostan
    relationship quality
    caregiver & care recipient
    seniors with dementia
    occupational therapy
    well-being
    Opis:
    Wprowadzenie: Quality of the Carer-Patient Relationship (QCPR) to specyficzna skala służąca do badania jakości relacji między opiekunem a biorcą opieki. Cel: Celem badania było przetłumaczenie, adaptacja kulturowa i walidacja polskiej wersji językowej kwestionariusza QCPR. Materiał i metody: Badanie przeprowadzono w grupie 102 osób, które zgodziły się wziąć udział w tym badaniu. Grupa obejmowała 43 seniorów z demencją we wczesnym i pośrednim stadium zaawansowania oraz 59 opiekunów osób chorujących na demencję. W doborze próby zastosowano metodę kuli śnieżnej. Wszyscy badani zamieszkiwali na terenie województw: małopolskiego i śląskiego. Respondenci wypełniali papierową wersję kwestionariusza QCPR jednokrotnie. Badania zrealizowano w styczniu 2020 roku. Wyniki: Współczynniki rzetelności Alfa Cronbacha (α) dla polskiej wersji językowej wynosił α = 0,93α, co oznacza, że odnotowano bardzo wysoki poziom zgodności wewnętrznej. Wnioski: Zaproponowana polska wersja językowa kwestionariusza the Quality of the Carer-Patient Relationship (QCPR) umożliwia ocenę jakości relacji między osobami tworzącymi diady. Należy zaznaczyć że analiza dotyczy wariantu jednoczynnikowego. Poziom rzetelności skal wyznaczonych odgórnie jest co prawda wysoki (serdeczność: α = 0,93; krytycyzm: α = 0,75), niemniej analizy wskazują, że jest to podział czysto arbitralny, treściowy, a odpowiedzi badanych osób nie łączą się w skale wyróżnione w oryginalnej wersji kwestionariusza.
    Introduction: Quality of the Carer-Patient Relationship (QCPR) questionnaire is a specific scale for testing the quality of relationship between the caregiver and the care recipient. Aims: The aim of the study was to translate, culturally adapt and validate the Polish language version of the QCPR questionnaire. Material and methods: The study was conducted in a group of 102 people who agreed to participate in the trial. The group included 43 seniors with early and intermediate dementia and 59 carers of people with dementia. The snowball method was used in the selection of the sample. All respondents lived in the following provinces: Małopolskie and Śląskie. Respondents completed the paper version of the QCPR questionnaire once. The research was carried out in January 2020. Results: Cronbach’s alpha reliability coefficients (α) for the Polish language version was α = 0.93α, which means that a very high level of internal consistency was noted. Conclusions: The proposed Polish language version of the Quality of the Carer-Patient Relationship (QCPR) questionnaire enables an assessment of the quality of relationships between people forming caregiving dyads. It should be noted that the analysis concerns a single-factor variant. Although the level of reliability of the predefined scales is high (warmth: α = 0.93; criticism: α = 0.75), the analyses show that it is a purely arbitrary, content division and the responses of the participants do not conform to the scales defined in the original version of the questionnaire.
    Źródło:
    Medical Rehabilitation; 2020, 24(4); 16-24
    1427-9622
    1896-3250
    Pojawia się w:
    Medical Rehabilitation
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Validation of the Polish version of the Quality of the Carer-Patient Relationship (QCPR) questionnaire in a population of seniors with dementia and their caregivers
    Walidacja polskiej wersji kwestionariusza Quality of the Carer- Patient Relationship (QCPR) w populacji seniorów z demencją i ich opiekunów
    Autorzy:
    Janus, Edyta
    Smrokowska-Reichmann, Agnieszka
    Bukowska, Anna A
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1790700.pdf
    Data publikacji:
    2021-02-26
    Wydawca:
    Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie
    Tematy:
    relationship quality
    caregiver & care recipient
    seniors with dementia
    occupational therapy
    well-being
    jakość relacji
    opiekun i biorca opieki
    seniorzy z demencją
    terapia zajęciowa
    dobrostan
    Opis:
    Introduction: Quality of the Carer-Patient Relationship (QCPR) questionnaire is a specific scale for testing the quality of relationship between the caregiver and the care recipient. Aims: The aim of the study was to translate, culturally adapt and validate the Polish language version of the QCPR questionnaire. Material and methods: The study was conducted in a group of 102 people who agreed to participate in the trial. The group included 43 seniors with early and intermediate dementia and 59 carers of people with dementia. The snowball method was used in the selection of the sample. All respondents lived in the following provinces: Małopolskie and Śląskie. Respondents completed the paper version of the QCPR questionnaire once. The research was carried out in January 2020. Results: Cronbach's alpha reliability coefficients (α) for the Polish language version was α = 0.93α, which means that a very high level of internal consistency was noted. Conclusions: The proposed Polish language version of the Quality of the Carer-Patient Relationship (QCPR) questionnaire enables an assessment of the quality of relationships between people forming caregiving dyads. It should be noted that the analysis concerns a single-factor variant. Although the level of reliability of the predefined scales is high (warmth: α = 0.93; criticism: α = 0.75), the analyses show that it is a purely arbitrary, content division and the responses of the participants do not conform to the scales defined in the original version of the questionnaire.
    Wprowadzenie: Quality of the Carer-Patient Relationship (QCPR) to specyficzna skala służąca do badania jakości relacji między opiekunem a biorcą opieki. Cel: Celem badania było przetłumaczenie, adaptacja kulturowa i walidacja polskiej wersji językowej kwestionariusza QCPR. Materiał imetody: Badanie przeprowadzono w grupie 102 osób, które zgodziły się wziąć udział w tym badaniu. Grupa obejmowała 43 seniorów z demencją we wczesnym i pośrednim stadium zaawansowania oraz 59 opiekunów osób chorujących na demencję. W doborze próby zastosowano metodę kuli śnieżnej. Wszyscy badani zamieszkiwali na terenie województw: małopolskiego i śląskiego. Respondenci wypełniali papierową wersję kwestionariusza QCPR jednokrotnie. Badania zrealizowano w styczniu 2020 roku. Wyniki: Współczynniki rzetelności Alfa Cronbacha (α) dla polskiej wersji językowej wynosił α = 0,93α, co oznacza, że odnotowano bardzo wysoki poziom zgodności wewnętrznej. Wnioski: Zaproponowana polska wersja językowa k westionariusza the Quality of the Carer-Patient Relationship (QCPR) umożliwia ocenę jakości relacji między osobami tworzącymi diady. Należy zaznaczyć że analiza dotyczy wariantu jednoczynnikowego. Poziom rzetelności skal wyznaczonych odgórnie jest co prawda wysoki (serdeczność: α = 0,93; krytycyzm: α = 0,75), niemniej analizy wskazują, że jest to podział czysto arbitralny, treściowy, a odpowiedzi badanych osób nie łączą się w skale wyróżnione w oryginalnej wersji kwestionariusza.
    Źródło:
    Medical Rehabilitation; 2020, 24(4); 16-24
    1427-9622
    1896-3250
    Pojawia się w:
    Medical Rehabilitation
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aktywność fizyczna a kondycja psychiczna osób starszych
    Autorzy:
    Żaroń, Agata
    Piskunowicz, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/418019.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
    Tematy:
    physical activity
    psychological status
    functionality of elderly adults
    cognitive functions
    dementia
    anxiety
    depression
    aktywność fizyczna
    kondycja psychiczna
    sprawność osób starszych
    funkcje poznawcze
    demencja
    lęk
    depresja
    Opis:
    The aim of this article is to review current research on relationship between physical activity and chosen aspects of psychological status of elderly adults. Among many psychological aspects cognitive functions and anxiety and depression as emotional aspects were chosen. The results suggest that physical activity correlates with higher cognitive performance and lower rates of anxiety and depression.
    Celem poniższego artykułu jest dokonanie przeglądu aktualnych badań na temat związku aktywności fizycznej z wybranymi aspektami kondycji psychicznej osób starszych. Spośród licznych aspektów psychicznych wybrano następujące: funkcje poznawcze oraz lęk i depresję jako wybrane aspekty funkcjonowania emocjonalnego seniorów. Wyniki analizy sugerują, że aktywność fizyczna koreluje z lepszym poziomem funkcjonowania poznawczego oraz niższym poziomem depresji i lęku.
    Źródło:
    Rocznik Andragogiczny; 2017, 24
    1429-186X
    2391-7571
    Pojawia się w:
    Rocznik Andragogiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zaburzenia psychiczne w przebiegu zespołów otępiennych – znaczenie kliniczne i zasady postępowania
    Psychiatric disorders coexisting with dementia – clinical relevance and principles of management
    Autorzy:
    Sobów, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1057760.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    otępienie
    choroba alzheimera
    zaburzenia psychiczne
    zaburzenia zachowania
    leczenie
    leki przeciwpsychotyczne
    leki przeciwdepresyjne
    leki przeciwpadaczkowe
    dementia
    alzheimer’s disease
    psychiatric disorders
    behavioural disorders
    treatment
    antipsychotics
    antidepressants
    anticonvulsants
    Opis:
    Psychiatric disorders (including psychosis, depression and anxiety disorders) as well as other behavioural and psychological symptoms of dementia (collectively referred to as BPSD) are common in the demented, regardless of presumed aetiology of dementia. They may appear even at the prodromal phase of dementia, while severity and incidence of many of them increases with progression of cognitive dysfunction. Development of BPSD is associated with several negative consequences, both for the patient and his/her caregivers. Presence of psychotic symptoms affects unfavourably further course of dementia, accelerating cognitive decline, increased number of hospitalizations, risk of institutionalization and mortality as well as greater degree of functional disability. A well-documented phenomenon correlated therewith isincreased caregivers’ burden and increased risk of caregivers’ psychiatric problems, including depression. Treatment of BPSD is difficult and no uniformly accepted and universally effective management standard or guidelines have been proposed to date. Non-pharmacological approach is considered obligatory for most patients, while education of caregivers or institution personnel is paramount. The key issue is optimal dosage of anti-dementia drugs, including cholinesterase inhibitors and memantine. Efficacy of psychotropic drugs is largely limited and their clinical usefulness compromised by poor side effects profile of many of them. Particular care must be paid when using antipsychotics due to presumed risk of premature death secondary to cerebrovascular complications. Antidepressants, though relatively ineffective in treating depression and anxiety, might be an option in patients with agitation, aggression and psychosis as documented to date in the case of citalopram and trazodone.
    Zaburzenia psychiczne (psychozy, depresje, zaburzenia lękowe) oraz inne objawy behawioralne i psychologiczne (behavioural and psychological symptoms of dementia, BPSD) są powszechne u chorych z otępieniami, niezależnie od ich domniemanej etiologii. Spotyka się je nawet w fazach prodromalnych otępień, a nasilenie i rozpowszechnienie wielu z nich narasta wraz z progresją dysfunkcji poznawczych. Występowanie BPSD wiąże się z szeregiem negatywnych konsekwencji zarówno dla pacjenta, jak i jego opiekunów. Obecność objawów psychotycznych pogarsza naturalny przebieg demencji, powodując szybsze narastanie deficytów poznawczych, wzrost liczby hospitalizacji oraz ryzyka umieszczenia w placówce opiekuńczej i śmiertelności, większe nasilenie funkcjonalnej niesprawności, jak również jednoznacznie udokumentowane pogorszenie funkcjonowania opiekunów i wzrost ryzyka wystąpienia u nich zaburzeń psychicznych, zwłaszcza depresyjnych. Leczenie BPSD jest trudne, nie opracowano dotąd powszechnie akceptowanego standardu, skutecznego u większości pacjentów. Zaleca się wdrożenie metod niefarmakologicznych praktycznie u wszystkich pacjentów, istotną rolę odgrywa także edukacja opiekunów. Kluczowe dla powodzenia terapii jest optymalne dawkowanie leków prokognitywnych, inhibitorów cholinesterazy i memantyny. Leki psychotropowe mają ograniczoną skuteczność i mogą powodować poważne objawy niepożądane. Szczególnej ostrożności wymaga stosowanie leków przeciwpsychotycznych, które, choć czasami niezbędne, zwiększają ryzyko przedwczesnego zgonu – mogą wywoływać incydenty sercowo-mózgowe. Leki przeciwdepresyjne są relatywnie mało skuteczne w leczeniu depresji i zaburzeń lękowych, natomiast mogą być pomocne w leczeniu pobudzenia, agresji i psychozy, co udokumentowano zwłaszcza w przypadku citalopramu i trazodonu.
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2012, 12, 4; 236-244
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Język, mowa i komunikacja – ważną przestrzenią geragogiki specjalnej
    Speech, Language and Communication: An Important Space of Special Geragogics
    Autorzy:
    Zych, Adam A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/461541.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Spraw Społecznych
    Tematy:
    afazja
    agnozja
    amnezja
    apraksja
    choroba Alzheimera
    geragogika specjalna
    gerontologopedia
    język
    komunikacja interpersonalna
    otępienie
    mowa
    Alzheimer’s disease
    amnesia
    aphasia
    dementia
    gerontologopaedics
    interpersonal
    communication
    language
    special geragogics
    speech
    Opis:
    Przedmiotem tego artykułu jest mowa, język i komunikacja z osobami starszymi, którzy są niekiedy naznaczeni chorobą i/lub niepełnosprawnością. Europejskie społeczeństwo gwałtownie się starzeje. Trzydzieści lat temu Europę nazwano „podstarzałą Europą”, a dzisiaj powiada się, że Europa jest „starcem świata”… Dziś ludność Polski to „najszybciej starzejące się społeczeństwo w Europie…”. W artykule przedstawiono aktualne demograficzne, medyczne i społeczne problemy związane z starzejącym się społeczeństwem. Ostatnie dziesięciolecia przyniosły nową kategorię gerontologiczną i lingwistyczną zarazem, jaką jest elderspeak, czyli mowa starcza. W schorzeniach neurodegeneracyjnych i naczyniowych występują cztery „A” się: Amnezja, Agnozja, Apraksja i Afazja. Afazja powoduje trudności w konwersacji i komunikacji interpersonalnej. Paul Grice sformułował wiele lat temu klasyczne zasady kooperacyjnej konwersacji oraz maksymy komunikacyjne i/lub konwersacyjne, które obejmują: a) ilość przekazywanych informacji, b) jakość informacji, czyli ważność bądź znaczenie komunikatu, oraz c) odniesienie, czyli stosunek do osoby chorej. Artykuł zamyka konkluzja, że konieczne staje się tworzenie w najbliższych latach – w obrębie geragogiki specjalnej – nowej dziedziny logopedii, jaką będzie gerontologopedia, a przede wszystkim istnieje potrzeba stworzenia na polskich uczelniach nowego kierunku studiów podyplomowych z zakresu gerontologopedii.
    The subject of this paper is speech, language and communication of elderly people, which is sometimes marked by disease and/or by disability. European society is rapidly ageing. Thirty years ago Europe was named “oldish Europe”, today is “an old man of the world.” The Polish population today is “the most quickly ageing society in Europe…”. The paper presents real demographic, medical, and social problems – i.e. the health condition of the oldest generation. The last decades have brought a new gerontological and linguistic category called elderspeak. In vascular and neurodegenerational illnesses we have four “A”: Amnesia, Agnosia, Apraxia, and Aphasia. Aphasia makes difficult conversation and interpersonal communication. Paul Grice formulated many years ago the classic principles of cooperative conversation and communication: – the quantity of information, – the quality of information, that is the validity or the meaning of messages, and – reference, that is relation to a sick person. The paper ends with the conclusion that in the future it is necessary to create – on the ground of special geragogics – a new field of logopaedics – gerontologopaedics, and above all to create at Polish universities postgraduate studies in gerontologopaedics.
    Źródło:
    Labor et Educatio; 2015, 3; 397-410
    2353-4745
    2544-0179
    Pojawia się w:
    Labor et Educatio
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Powikłania neurologiczne współistniejące z niewydolnością nerek
    Neurological complications coexisting with renal failure
    Autorzy:
    Łukasik, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1058117.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    dialytic dementia
    dialytic disequilibrium syndrome
    encefalopatia mocznicowa
    polineuropatia mocznicowa
    renal failure
    restless legs syndrome
    uraemic encephalopathy
    uraemic polyneuropathy
    niewydolność nerek
    otępienie dializacyjne
    zespół nierównowagi dializacyjnej
    zespół niespokojnych nóg
    Opis:
    Neurological complications both due to uraemia or its management are related to the central and peripheral nervous system and muscle tissue and are the reason for increased mortality in patients with renal failure. There is the high risk of the uraemic encephalopathy, hypertensive encephalopathy, cerebrovascular diseases, and dementia in the subjects with renal failure. In the group of uraemic patients the mononeuropathies and polyneuropathies are rather common and the pathology of kidney may results in the restless legs syndrome. Despite continuous therapeutic advances many complications like uraemic encephalopathy, atherosclerosis, neuropathies and myopathy fail to fully respond to the routine treatment. Moreover, the dialytic therapy even induce new complications like dialysis dementia, intracranial haemorrhages, dialytic disequilibrium syndrome, Wernicke’s encephalopathy and osmotic myelinolysis. The use of immunosuppressive drugs in renal disease and after renal transplantation can cause opportunistic infections, the proliferative disorders within central nervous system or posterior reversible encephalopathy syndrome. In order to decrease the mortality and improve the quality of life in patients with renal failure, both nephrologists and neurologists should be familiar with neurological complications of uraemia and should collaborate. The disorders resulting in renal failure (connective tissue diseases, diabetes) may be directly related to the neurological complications.
    Powikłania neurologiczne w przebiegu niewydolności nerek, zarówno te spowodowane mocznicą, jak i wynikające z jej leczenia, dotyczą ośrodkowego oraz obwodowego układu nerwowego, jak również tkanki mięśniowej i stanowią przyczynę zwiększonej śmiertelności u chorych z niewydolnością nerek. Pacjenci z niewydolnością nerek są szczególnie narażeni na rozwój encefalopatii mocznicowej, encefalopatii nadciśnieniowej, chorób naczyniowych ośrodkowego układu nerwowego bądź zespołów otępiennych. W tej grupie chorych częściej niż w populacji ogólnej rozwijają się mono- i polineuropatie, a choroby nerek należą do częstszych przyczyn zespołu niespokojnych nóg. Pomimo ciągłego postępu terapeutycznego wciąż nie ma skutecznego leczenia wielu tych powikłań, m.in. encefalopatii mocznicowej, miażdżycy, neuropatii czy miopatii. Co więcej, wprowadzenie dializoterapii rozszerzyło spektrum komplikacji o otępienie dializacyjne, krwawienia śródczaszkowe, zespół nierównowagi dializacyjnej, encefalopatię Wernickego i osmotyczną mielinolizę. Leczenie immunosupresyjne stosowane zarówno w chorobach nerek, jak i u chorych po przeszczepie nerki przyczyniło się do rozwoju oportunistycznych infekcji i nowotworzenia w ośrodkowym układzie nerwowym, ponadto niekiedy powikłane jest rozwojem odwracalnej tylnej leukoencefalopatii. Znajomość tych powikłań oraz ścisła współpraca między nefrologami i neurologami mogą przyczynić się do zmniejszenia śmiertelności i poprawy jakości życia chorych z niewydolnością nerek. Należy przy tym pamiętać, że także patologie, które prowadzą do niewydolności nerek (szczególnie choroby układowe tkanki łącznej czy cukrzyca), powodują uszkodzenia ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego, a określenie rzeczywistej przyczyny bywa niemożliwe.
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2010, 10, 1; 42-50
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stan odżywienia oraz sposoby jego oceny u osób w podeszłym wieku i u chorych otępiałych
    Nutritional status and methods of its evaluation in elderly and in demented patients
    Autorzy:
    Antczak-Domagała, Katarzyna
    Magierski, Radosław
    Wlazło, Agata
    Sobów, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/942502.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    analiza bioimpedancji (BIA)
    bioelectrical impedance analysis (BIA)
    dementia
    dual X-ray absorptiometry (DXA)
    nutritional status
    screening
    analiza bioimpedancji (bia)
    badanie przesiewowe
    densytometria podwójnej energii (dxa)
    otępienie
    stan odżywiania
    Opis:
    Abnormal nutritional status (malnutrition) is a major clinical problem in the general population, and even more important in specific populations (children and elderly people). Unfortunately, prevalence of malnutrition is usually underestimated, its importance is often minimized, and the assessment overlooked in the routine examination of patients. The recommendations regarding the evaluation of nutritional status of hospitalized patients were introduced in Poland recently. Elderly population is one of the specific population at the highest risk of malnutrition. Among seniors the phenomenon of protein and energy deficiency (called protein-energy malnutrition, PEM) is observed. High incidence of malnutrition among seniors is a consequence of many factors. Some of them are general in nature, the other are typical of their age (including both biological and psychosocial factors). A long list of factors includes: processes of aging, loss of appetite, decreased sense of taste and/or odour, malabsorption, dental prosthetic, gastrointestinal diseases, systemic illness, medications, sensory deficits, altered level of activity and social changes for food preferences, physical condition and mental state. Malnutrition is frequent in demented patients and is associated with increased severity of neuropsychiatric symptoms (hallucinations, apathy, behaviour disorders, sleep disorders), worse prognosis, increased risk of nursing home placement and, consequently, an increase in mortality.In this context, it is essential to detect the improperly nourished cases. There is a wide array of diagnostic methods, ranging from simple screening instruments through very extensive questionnaires, to methods using specialized and expensive equipment (bioelectrical impedance analysis, dual X-ray absorptiometry).
    Nieprawidłowy stan odżywienia (malnutrition) należy do najważniejszych problemów klinicznych w populacji ogólnej, a jeszcze większego znaczenia nabiera w populacjach szczególnych (dzieci, osoby w wieku podeszłym). Niestety, rozpowszechnienie nieprawidłowego stanu odżywienia zazwyczaj jest niedoszacowane, znaczenie często minimalizowane, a ocena pomijana w rutynowym badaniu chorych. Od niedawna zalecenia dotyczące konieczności badania stopnia odżywienia chorych hospitalizowanych obowiązują również w Polsce. Jedną ze szczególnych populacji zagrożonych wystąpieniem zaburzeń odżywienia jest grupa osób w wieku podeszłym. Wśród seniorów obserwuje się występowanie zjawiska niedoboru białka i energii (protein-energy malnutrition, PEM). Częste występowanie niedożywienia wśród seniorów wynika z wielu czynników ogólnych, ale również typowych dla wieku, zarówno biologicznych, jak i psychospołecznych. Jako wiodące wymieniane są: procesy starzenia organizmu, utrata apetytu, pogorszenie odczuwania smaku i/lub zapachu, zaburzenia wchłaniania, zaburzenia stomatologiczne i protetyczne, choroby przewodu pokarmowego, choroby ogólnoustrojowe, przyjmowane leki, deficyty zmysłów, zmieniony poziom aktywności własnej i społecznej, zmiany w preferencji pokarmów, stan materialny oraz stan psychiczny. Nieprawidłowy stan odżywienia dotyczy również chorych z otępieniem i skutkuje nasileniem objawów neuropsychiatrycznych (omamy, apatia, zaburzenia zachowania, zaburzenia snu), pogorszeniem rokowania, wzrostem ryzyka umieszczenia w placówce opiekuńczej, a w konsekwencji wzrostem śmiertelności. W tej sytuacji zasadniczą sprawą jest konieczność wykrycia osób nieprawidłowo odżywionych. Panel dostępnych metod diagnostycznych jest rozbudowany, począwszy od prostych narzędzi ankietowych, poprzez bardzo rozbudowane kwestionariusze, aż do metod z użyciem specjalistycznej i kosztownej aparatury (analiza bioimpedancji, densytometria podwójnej energii).
    Źródło:
    Psychiatria i Psychologia Kliniczna; 2013, 13, 4; 271-277
    1644-6313
    2451-0645
    Pojawia się w:
    Psychiatria i Psychologia Kliniczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zaburzenia funkcji językowych i innych funkcji poznawczych w otępieniu semantycznym
    Disorders of Language Functions and Other Cognitive Functions in Semantic Dementia
    Autorzy:
    Wolańska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/892767.pdf
    Data publikacji:
    2020-08-27
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Logopedyczne
    Tematy:
    otępienie semantyczne
    pamięć semantyczna
    afazja
    afazja z zachowaną płynnością mowy
    anomia
    wzrokowa agnozja asocjacyjna
    zwyrodnienie płatów czołowych i skroniowych
    semantic dementia
    semantic memory
    aphasia
    fluent aphasia
    associative visual agnosia
    frontotemporal lobar degeneration
    Opis:
    Artykuł ma na celu opis specyfiki zaburzeń językowych i poznawczych oraz zmian w zachowaniu i osobowości w otępieniu semantycznym (SD). SD, znane również jako wariant semantyczny afazji pierwotnej postępującej (svPPA), jest postępującym zaburzeniem neurodegeneracyjnym, charakteryzującym się utratą pamięci semantycznej. Pacjenci z SD mają zazwyczaj trudności z aktualizacją wcześniej znanych wyrazów oraz rozpoznawaniem znajomych obiektów i twarzy. Objawy kliniczne obejmują anomię, wielomodalne zaburzenia rozumienia znaczeń wyrazów, afazję z zachowaną płynnością mowy i wzrokową agnozję asocjacyjną. Mowa pacjentów z SD charakteryzuje się pauzami niezbędnymi do znalezienia brakujących wyrazów, zmniejszoną częstotliwością występowania wyrazów samoznaczących, obecnością parafazji semantycznych, zwiększonym stosunkiem czasowników do rzeczowników oraz wielością powtórzeń. Wraz z postępem choroby zmiany zachowania i osobowości są często postrzegane jako podobne do tych obserwowanych w otępieniu czołowo-skroniowym.
    The aim of the article is to describe the specificity of language, cognitive, behavioral and personality changes in semantic dementia (SD). SD, also known as semantic variant primary progressive aphasia (svPPA), is a progressive neurodegenerative disorder characterized by loss of semantic memory. SD patients generally have difficulty in generating familiar words and in recognizing familiar objects and faces. Clinical signs include anomia, impaired comprehension of word meaning, fluent aphasia, and associative visual agnosia. Speech of SD patients is marked by wordfinding pauses, reduced frequency of content words, semantic paraphasias, increased ratios of verbs to nouns, and multiple repeats. As the disease progresses, behavioral and personality changes are often seen similar to those seen in frontotemporal dementia.
    Źródło:
    Logopedia; 2018, 47, 2; 453-465
    0459-6935
    Pojawia się w:
    Logopedia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ wybranych składników żywności na aktywność psychofizyczną człowieka
    Autorzy:
    Leszczynska, T
    Pisulewski, P M
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/825893.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    endorfiny
    beta-karoten
    witaminy grupy B
    cholina
    przeciwutleniacze
    kofeina
    witamina E
    choroby czlowieka
    depresja
    witamina C
    dysforia
    aktywnosc psychofizyczna
    otepienie
    zywienie czlowieka
    skladniki odzywcze
    endorphin
    beta-carotene
    B-group vitamin
    choline
    antioxidant
    caffeine
    vitamin E
    human disease
    depression
    vitamin C
    dysphoria
    psychophysical activity
    dementia
    human nutrition
    nutritional component
    Opis:
    Dokonano przeglądu potencjalnego wpływu wybranych składników żywności na aktywność umysłową oraz ryzyko wystąpienia dysforii, demencji i depresji. Przedstawiono dowody na kluczową rolę m.in. witamin z grupy B i witamin przeciwutleniających w ochronie przed niekorzystnymi zmianami w naczyniach krwionośnych, aterosklerozą i demencją. Wskazano równie na udział choliny, alkoholu i kofeiny w funkcjonowaniu centralnego układu nerwowego oraz diety na syntezę neuroaktywnego składnika – β-endorfiny.
    In the paper presented, the authors review the potential impact of selected nutrients on mental activity, as well as the risk of dysphoria, dementia, and depression to occur in people. Evidence was provided that the B-complex and antioxidant vitamins play an important role in the protection against unfavorable changes in blood-vessels, as well as against arteriosclerosis and dementia diseases. It was demonstrated that such substances as choline, alcohol, and caffeine are significantly involved in the functioning of the central nerve system, and that a diet influences the synthesis of ß-endorphin, which is a neuro-active substance.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2004, 11, 1; 12-24
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-90 z 90

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies