Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Od Arkadii do Golgoty – refleksje na temat Kresów w literaturze polskiej
From Arcadia to Golgotha – Meditations on the Eastern Borderlands [Kresy Wschodnie] in Polish Literature

Autorzy:

Wasilewska, Alicja

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/466648.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe Płockie

Tematy:

Kresy Wschodnie
polska literatura kresowa
The Eastern Borderlands
Polish Borderlands Literature

Opis:

Kresy Wschodnie Rzeczypospolitej były niegdyś sercem narodu polskiego, któremu tamtejsza ziemia wydała największych orędowników i czcicieli jej piękna. Nie można zrozumieć polskiej kultury bez poznania Kresów i tego, co je tworzyło. Warto o tym przypominać, zwłaszcza młodym Polakom, którzy często nie mają świadomości, że tam kiedyś była Polska.
The Eastern Borderlands of the Polish Commonwealth used to be a Polish heartland where some of the greatest Polish admirers of the Borderlands' beauty hail from. One cannot properly understand the Polish culture without getting to know the Eastern Borderlands and that which they consisted in. One should remember it and remind of it especially young Poles, who often seem to fail to realize that the Borderlands used to be a part of Poland.

Źródło:

Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2015, 7; s. 306-320
0860-5637

Pojawia się w:

Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

The politics of nationalism in the Polish-German borderland

Autorzy:

Jaskułowski, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/678288.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

nation
borderlands
Polska
Germany

Opis:

The politics of nationalism in the Polish-German borderlandThe review discusses the book by John D. Kulczycki on the politics of national homogenization in the Third Reich and in post-war Poland in the Polish-German borderlands. Kulczycki’s book presents a comprehensive and well-structured analysis of the nationalising policies in the entire Polish-German borderland. Referring to the rich literature and primary sources, the author examines the main tenets of the Third Reich and Poland’s post-war politics, their local implementation and the similarities and differences between policies in various regions. It is argued that is a very successful and valuable syn- thesis. The great merit of the book is that it is based on clear and solid theoretical premises. Polityka nacjonalizacji na pograniczu polsko-niemieckimRecenzja omawia książkę Johna D. Kulczyckiego dotyczącą polityki narodowej homogenizacji prowadzoną przez III Rzeszę oraz powojenną Polskę na pograniczu polsko-niemieckim. Książka Kulczyckiego przedstawia całościową i uporządkowaną analizę tej polityki nacjonalizacji. Nawiązując do bogatej literatury i źródeł, autor analizuje główne założenia powojennej polityki III Rzeszy, a także powojennej Polski, ich lokalną realizację oraz podobieństwa i różnice między politykami w różnych regionach. Jest to bardzo udana i wartościowa synteza. Wielką zaletą książki jest to, że opiera się na jasnych i solidnych przesłankach teoretycznych.

Źródło:

Sprawy Narodowościowe; 2018, 50
2392-2427

Pojawia się w:

Sprawy Narodowościowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

Z badań nad językiem piśmiennictwa nowogródzkiego z okresu międzywojennego. 3. Elementy kresowe i inne osobliwości językowe w międzywojennym „Życiu Nowogródzkim”
From Studies on the Language of Nowogródek Province Literary Texts in the Inter-War Period. 3. Borderland Features and Other Linguistic Peculiarities in the Inter-War “Życie Nowogródzkie” [The Life of Nowogródek] Newspaper

Autorzy:

Lewaszkiewicz, Tadeusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/40263599.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

North Borderlands dialect of Polish
“Życie Nowogródzkie” language of press in the Borderlands

Opis:

In the inter‑war period, a number of press titles appeared in Nowogródek, but chief among them was “Życie Nowogródzkie”. Several dozen issues of this periodical/daily bear witness to the rare phonetic, inflectional, word‑making and syntactic features of Borderland Polish. Much more numerous are Borderland dialect words, words and phrases more frequently used in the Borderlands, and other peculiar words (archaisms, words now obsolete, words rarely used, “neologisms,” idiolectisms and phrasal idioms). 165 such language forms have been recorded. All volumes of “Życie Nowogródzkie” are deserving of detailed study.

Źródło:

Białostockie Archiwum Językowe; 2023, 23; 187-203
1641-6961

Pojawia się w:

Białostockie Archiwum Językowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

„I pójdzie ze mną do Lwowa, to znaczy do trumny”. Przedmiot jako strażnik pamięci o Kresach
“It will go with me to Lviv, it means to the coffin” – an object as a guardian of the memory about Borderlands.

Autorzy:

Dubaniewicz, Anna Maria

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/636843.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

borderlands
cultural memory
Lower Silesia

Opis:

This article identifies the forms of updating and constructing the memory of the Eastern Borderlands through material objects, referring to Jan Assmann’s concept of cultural memory, memory of the things and the process of exceeding places from the space. These considerations are supported by the statements of the formerly residents of the Eastern Borderlands taken from interviews conducted by me in 2010–2012 in Lower Silesia. Described objects as earth, spoons, rugs and Christmas decorations create symbolical, but based on the living memory milieux de mémoire in contrast to the objects placed in the chambers of memory and museums of Borderlands, which are institutionalizing and typing in the historical process the image of Borderlands, being a lieux de mémoire according to the concept of Pierre Nora.

Źródło:

Przegląd Kulturoznawczy; 2012, 2(12); 119-140
1895-975X
2084-3860

Pojawia się w:

Przegląd Kulturoznawczy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

Border Metaphors in the Polish Sociology of Borderlands

Autorzy:

Kurczewska, Joanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1929546.pdf

Data publikacji:

2009-06-30

Wydawca:

Polskie Towarzystwo Socjologiczne

Tematy:

metaphors
borders
borderlands
sociological imagery

Opis:

This paper treatises Polish sociology of borderlands (mostly Eastern) as the rich resources of metaphors of borders, especially national and political ones. It shows how these metaphors are linked to different sociological imagery-modern and postmodern. Its aim is to reconstruct analytical strategies and research projects from this sub-discipline, focusing on metaphors of borders. These strategies and projects are based on very different approaches to metaphors. The first operation is an instrument which the theoretician uses to reconstruct the theoretical typology of borders and borderlands. The second operation is a tool which the researcher uses to reflect more deeply on the empirical data concerning individual and collective reactions to borders and borderlands. The third operation is a narrative tool used by examinees who inhabit the borderlands. The paper provides a broad and intensive discussion of the functions of different metaphors about borders in relation to the different intellectual approaches to problems of borderlands and borders. It stresses the needs for equal treatment in Polish sociology of borderland problems of borderlands and problems of national borders. Especially emphasizes the positive functions of academic interest in borders metaphors in this scientific treatment. Generally speaking, this analyse enhances many links between sociology of borderlands and cultural anthropology and is closely connected to the question of where these intellectual operations on metaphors belong in the project of an interdisciplinary approach to borders and borderlands.

Źródło:

Polish Sociological Review; 2009, 166, 2; 193-212
1231-1413
2657-4276

Pojawia się w:

Polish Sociological Review

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

The reform of administrative division in Ukraine: problems of territorial communities’ formation in the Polish-Ukrainian borderland

Autorzy:

Kuczabski, Aleksander
Zastavetska, Lesia
Zastavetskyy, Taras

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1201824.pdf

Data publikacji:

2017-06-30

Wydawca:

Uniwersytet Gdański. Instytut Geografii

Tematy:

administrative division
administrative reform
Ukrainian borderlands

Opis:

Issues of the administrative division in the broader context of political and administrative reforms connected with democratization and decentralization are considered. Some historical aspects of the administrative division modeling in Ukrainian borderlands are analyzed. Goals, mechanisms and the course of the current reform of administrative division at the local level in the Volyn and Lviv provinces are presented. The specifics of wealthy communities – new administrative units at the local level are outlined. Features of budget decentralization based on the example of comparing the structure of local government revenue are characterized. The problems and threats faced by the organizers at the present stage of reform are revealed, and some solutions to problematic situations in implementation of the new administrative division are proposed.

Źródło:

Journal of Geography, Politics and Society; 2017, 7, 2; 87-97
2084-0497
2451-2249

Pojawia się w:

Journal of Geography, Politics and Society

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Geospatial concepts of “border”, “borderlands”, “transborderlands”: modernization of the meaning

Autorzy:

Vlakh, Myroslava
Mamchur, Olha

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1201849.pdf

Data publikacji:

2017-06-30

Wydawca:

Uniwersytet Gdański. Instytut Geografii

Tematy:

concept
border
frontier
borderlands
region
transborderlands

Opis:

In this article, a terminological analysis of the ambivalent geospatial concepts of “border”, “border zone”, which are characterized by a long synonymic row and simultaneously have the semantic load of lines, strips of separation as well as interaction; with account of historical and genetic, natural and geographical, morphological and functional approaches, conceptual and terminological systems of “state border”, “borderlands”, “transborderlands” are analyzed; semantic shifts of the notions of “border”, “border zone”, “frontier” according to the world order tendencies are defined.

Źródło:

Journal of Geography, Politics and Society; 2017, 7, 2; 9-16
2084-0497
2451-2249

Pojawia się w:

Journal of Geography, Politics and Society

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Konstrukty cywilizacji i metafizyka transfiguracji w twórczości Romany Kaszczyc
Constructs of civilisation and the metaphysics of transfiguration in the work of Romana Kaszczyc

Autorzy:

Chojnacka, Wiktoria

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28408222.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Romana Kaszczyc
ecopoetics
borderlands
ekopoetyka
pogranicze

Opis:

W twórczości Romany Kaszczyc – artystki przyrody, pogranicza, peryferii, ziemi zachodniopomorskiej i lubuskiej, Puszczy Barlineckiej – w perspektywie sąsiedztwa, współzależności i różnorodności, status granicy traci swoje ontologiczne znaczenie. Puszcza trwa, niezależnie od umownych granic wyznaczonych na administracyjnej mapie Polski. Jednocześnie warto zadać pytanie, czy kultura staje się – powiększającą zachłannie swoje terytorium – sąsiadką natury, a może jej ciemiężycielką? Barlinecka Roma kreuje w swojej twórczości świat, w którym schematy i role społeczne stają się więzieniem. Natomiast w oczach artystki współistniejąca binarność nocy i dnia, mroku i jasności, życia i śmierci jest metafizyczna. Czy zatem granica byłaby transcendentna, epistemologicznie wydarzająca się oraz niezależna od człowieka? Chciałabym przede wszystkim nie tylko przedstawić zasługującą na upamiętnienie artystkę, która świadomie wybrała życie na terenach pogranicza, ale i przyjrzeć się granicy samej w sobie, w jaki sposób wytwarzają się i konstytuują antagonizmy między kulturą i naturą, centrum i peryferiami, światowym uznaniem i regionalnością. Głównym moim celem badawczym jest natomiast stworzenie interpretacji wybranych tekstów kultury Romany Kaszczyc w świetle rozważań semantycznego doświadczenia pogranicza. Krytyczne opracowanie dzieł literackich i plastycznych przedstawię w perspektywie neoregionalnej oraz ekokrytycznej. Interpretacje staną się jednocześnie pre-tekstem do rozważań związanych z problematyką sąsiedztwa, granicy oraz ekocydu. Inspiracje badawcze czerpać będę z dorobku naukowego m.in. Julii Fiedorczuk, Aleksandry Ubertowskiej, Tatiany Czerskiej, Elżbiety Rybickiej.
Romana Kaszczyc – an artist concerned with nature, borderlands, peripheries, the West Pomeranian and Lubusz lands, the Barlinecka Wilderness – dissolves in her work the ontological dimension of borders, while bringing into play the perspectives of neighbourhood relations, interdependence and diversity. Wilderness endures, irrespective of the conventional borders marked on the administrative map of Poland. However, it is also worth raising the question of whether culture is becoming – by greedily expanding its territory – nature’s neighbour, or perhaps its oppressor? In her work, Roma Barlinecka creates a world in which social patterns and roles become a prison. Whereas, the coexisting binary reality of night and day, darkness and illumination, life and death is metaphysical in the artist’s eyes. Thus, is the border transcendent, epistemological and independent of man? Above all, I would not only like to commemorate a worthy artist who consciously chose to live in the borderlands, but also to look at the border itself, and how antagonisms between culture and nature, centre and periphery, global recognition and regionality are generated and constituted. Notwithstanding the goals above, the main research objective is to develop an interpretation of selected culture-themed texts by Romana Kaszczyc in the light of considerations of the semantic experience of the borderland. I will present a critical study of literary and plastic works from a neo-regional and ecocritical perspective. The interpretations shall induce deliberations on neighbourhood relations, border and ecocide. Research inspirations will be drawn from the scholarly output of, among others: Julia Fiedorczuk, Aleksandra Ubertowska, Tatiana Czerska, Elżbieta Rybicka.

Źródło:

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2023, 12; 157-168
2299-7458
2449-8386

Pojawia się w:

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

“And Is It Really in Lubawka?” Young People and Wanted and Unwanted Cultural Heritage

Autorzy:

Cukras-Stelągowska, Joanna
Stelągowski, Jakub

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/25806589.pdf

Data publikacji:

2013-12-31

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

social memory
cultural landscape
cultural heritage
borderlands

Opis:

In our research we are seeking for a Lower Silesian identity, we are especially interested in the Polish-German cultural heritage in social remembrance (or social oblivion). In the article our basic purpose is to provide the grounds for discussion about the presence of the sacred space in social memory (the old German Calvary as a part of contemporary Lubawka’s cultural heritage), using group interviews with visual presentations to stimulate a journey back into the past, to familiarize with the place and its images. We aim at the reconstruction of “social frames of memory”, the moments when the small sacral architecture began to lose its religious mad social power, and we also want to show young residents’ attitudes towards this process. The project also seems to have some social value because it may become an introduction to the debate on preserving the Calvary as an element of local identity.

Źródło:

Kultura i Edukacja; 2013, 6(99); 111-134
1230-266X

Pojawia się w:

Kultura i Edukacja

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Konflikty etniczne w świetle socjologii klasycznej i psychologii społecznej (na przykładzie Kresów południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej)

Autorzy:

Pomarańska, Renata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/678322.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

ethnic conflicts
martyrdom
Polska
south-eastern Borderlands

Opis:

Ethnic conflict in the view of classical sociology and social psychology (on the example of south-eastern Borderlands of the Second Polish Republic)The article was designed to demonstrate that social conflicts, especially ethnic ones, which belong to many factors of martyrdom. Thus, it was structured at four points. The considered topics led to the conclusion that the social and ethnic issues belong to the diverse  and complex topics. It is shown in theories of classics of sociology and contemporary theoreticians dealing with the ethnic conflicts in the aspect of sociology and social psychology. Konflikty etniczne w świetle socjologii klasycznej i psychologii społecznej (na przykładzie Kresów południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej)Celem artykułu jest wykazanie, że konflikty społeczne, zwłaszcza te, które przyjmują postać konfliktów etnicznych, stanowią jedną z wielu przyczyn martyrologii. Artykuł został podzielony na cztery części. Rozpatrywane zagadnienia prowadzą do wniosku, że problemy społeczne i etniczne są zróżnicowane i złożone, jak wykazano w teorii klasyków socjologii oraz współczesnych teoretyków zajmujących się konfliktami etnicznymi z punktu widzenia socjologii i psychologii społecznej.

Źródło:

Sprawy Narodowościowe; 2016, 48
2392-2427

Pojawia się w:

Sprawy Narodowościowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

FESTIWALE I KONKURSY KULINARNE KUCHNI KRESOWEJ W BASZNI DOLNEJ JAKO FORMA PROMOCJI TURYSTYCZNEJ WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO
FESTIVALS AND COMPETITIONS OF BORDERLANDS CUISINE IN BASZNIA DOLNA AS A FORM OF TOURISM PROMOTION OF PODKARPACKIE VOIVODESHIP

Autorzy:

ZAGDAŃSKA, JOANNA
PIEKARSKI, STANISŁAW

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/476160.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Wyższa Szkoła Turystyki i Języków Obcych. Wydawnictwo WSTiJO

Tematy:

Kresy Wschodnie
kuchnia kresowa
turystyka
promocja turystyczna
festiwale
konkursy
Eastern Borderlands
Borderlands cuisine
tourism
tourism promotion
festivals
competitions

Opis:

Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat dostrzega się w polskiej turystyce sentymentalne zjawisko etosu dawnych Kresów Wschodnich. Każdego roku organizuje się kilka festiwali kultury kresowej, podczas których eksponowane jest dziedzictwo kulinarne Kresów Wschodnich. Najpełniej kuchnia kresowa prezentowana jest w programie Festiwalu Kultur i Kresowego Jadła w Baszni Dolnej, miejscowości położonej w województwie podkarpackim, w ramach którego od roku 2009 przeprowadzane są konkursy na dania i potrawy tradycyjnie związane z szeroko rozumianą kresowością. Coraz większe powodzenie tego przedsięwzięcia powoduje, że zaczyna ono odgrywać znaczącą rolę w promocji turystycznej ziem położonych przy wschodniej granicy polsko-ukraińskiej.
Over the last several years, in Polish tourism, we see the phenomenon of sentimental ethos of the former Eastern Borderlands. Every year, several festivals of the borderland culture are organized, during which culinary subjects are also exposed. Most fully, the borderland cuisine is presented in the program of the Festival of Cultures and Borderlands Cuisine in located in Podkarpackie Voivodeship Basznia Dolna, under which (since 2009) competitions are held for dishes and courses traditionally linked into broadly understood Borderland culture. The increasing success of this means that it is starting to play a significant role in the tourism promotion of the lands located on the Polish-Ukrainian border.

Źródło:

Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja; 2018, 2(22); 197-211
1899-7228

Pojawia się w:

Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Jak z gęsia woda. Północnokresowe porównania frazematyczne w opisie sformalizowanym
Jak z gęsia woda. Northern Kresy (Borderlands) Phrasematic Comparisons in a Formalized Description

Autorzy:

Mędelska, Jolanta
Marszałek, Marek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2031087.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

phrasematics
phrasematic comparisons
Northern Kresy (Borderlands) Polish

Źródło:

Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 4; 913-931
0037-6744

Pojawia się w:

Slavia Orientalis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Cele oraz skutki „repatriacji” i wywózek z Galicji Wschodniej
The goals and effects of „repatriation” and deportations from Eastern Galicia

Autorzy:

Derdziak, Lubow

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/516550.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydział Teologiczny

Tematy:

Repatriacja
Kresy Wschodnie
Serhijczuk
Repatriation
Eastern Borderlands

Opis:

„Repatriacja” przymusowa zawsze pozostawia w sercu osoby wywiezionej ślad zaznanej krzywdy. Historia, zwłaszcza wojenna oraz powojenna, niejednokrotnie ukazuje los ludzi dotkniętych koniecznością pozostawienia domu rodzinnego, dorobku całego życia, przyjaciół, środowiska. Polacy mieszkający na Kresach Wschodnich bardzo dotkliwie odczuli decyzje państwa sowieckiego ingerującego w życie wielu narodów, a także trójki jałtańskiej troszczącej się o lepszy los mocarstw nie zważając na potrzeby i odczucia narodów mniejszych. Ten artykuł ma na celu ukazać cele jakimi kierowali się rządzący decydując o masowej wędrówce ludów, także sposoby „repatriacyjne” władz radzieckich wobec narodu polskiego zamieszkującego Galicję Wschodnią oraz skutki tych działań. W zasadzie praca będzie oparta na „nieznanych” dokumentach archiwalnych, które zostały zgromadzone i wydane przez ukraińskiego historyka Włodzimierza Serhijczuka. Ukazują one nie tylko sposoby działania rządzących, ale także opisują nastroje, jakie panowały wśród zdezorientowanej ludności oraz reakcje Polaków zamieszkujących Kresy.
Forcible repatriation always caused sense of wrong. The history, especially of war and post-war periods, shows lives of people who were deprived of their family home, property, friends and environment. The Poles, who used to live in Eastern Borderlands (Kresy Wschodnie), experienced the decision of Soviet and Crimea Conference very painfully, as the allied powers cared for their own business and did consider the needs and feelings of smaller nations. The aim of this statement is to show what the aim of the Soviet government was, when it decided about the repatriation, what the ways of repatriation were and what the results of the repatriation were. This article is based on unknown archive documents, collected and published by the Ukrainian historian Volodymyr Serhyichuk. The documents show not only the ways of action of Soviet but also people reaction and feeling.

Źródło:

Studia Paradyskie; 2018, 28; 159-194
0860-8539

Pojawia się w:

Studia Paradyskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Mozaika etniczna Ukrainy południowo-wschodniej – wzmianka historyczna i stan obecny na przykładzie Zaporoskiego Przyazowia
The ethnic mosaic of south-eastern Ukraine – historical note and the current situation using the example of the Zaporizhia Pre-Azov area

Autorzy:

Pavliuk, Olga

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/510721.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

ethnic identification
identity
cultural borderlands
national minorities

Opis:

Migration and emigration processes have always had and continue to have a significant impact on the socioeconomic and political situation of the whole world. The Zaporizhia Oblast will serve as an example of a multicultural area of Ukraine, as an attractive area for many newcomers since the 15th century. The multicultural borderlands of south¬ eastern Ukraine discussed in the paper are to demonstrate the influence of migration processes on the formation of individual identity, including in particular Polish identity. Nowadays, many in-habitants of the studied area are unable to clearly define their cultural identity.

Źródło:

Postscriptum Polonistyczne; 2019, 2 (24); 205-213
1898-1593
2353-9844

Pojawia się w:

Postscriptum Polonistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

La letteratura rutena della Rzeczpospolita Obojga Narodów nella ricezione critica polacca
Ruthenian Literature of the Polish Commonwealth in Polish Scholarly Perception

Autorzy:

Brogi, Giovanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28643110.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Associazione Italiana Polonisti (AIP)

Tematy:

Plurilinguism
Polish borderlands
Ukrainian literature
Polish literature

Opis:

The interest of Polish scholars in literary works written in Ruthenian or in Polish language in the borderlands of the Commonwealth varied in different periods. By the end of the 19th and the beginning of the 1930s, Poland was rather focused on the construction of her new national state and the accentuation of her civilizational mission towards Eastern Slavic literature. After World War II, the new borders of the Polish state under Communist rule directed the attention of Polish scholars and cultural dealers toward a new national conception, whose goal was to eradicate the memory of the Commonwealth and to canalize the intellectual efforts towards “truly” Polish heritage, anti-German antagonism and politically correct ideologies. However, some groundbreaking works were written in the 1960s. Radical changes appeared after 1989. Publications multiplied exponentially in the 1990s and 2000s. Post-colonial studies emerged. In Polish scholarship and culture, two main trends may be indicated: on the one hand, the need to analyze the cultural, linguistic and literary specificities of the borderlands of Ukraine and Belarus in the Lithuanian Grand principality and in the Crown territories; on the other, the need to consider in a systemic approach all the components (Ruthenian, Polish, Lithuanian, Jewish, German) of society and culture of the Rzeczpospolita. The article focuses on the most interesting trends and publications of the periods indicated above.

Źródło:

pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2019, 10; 109-124
2384-9266

Pojawia się w:

pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

„Chłopcy od Kmicica”. Szkic o jednym z epizodów Sennika współczesnego Tadeusza Konwickiego
“The Kmicic Boys”. A draft on one of the episodes of Tadeusz Konwicki’s Sennik współczesny [The Contemporary Dream Book]

Autorzy:

Marcinów, Zdzisław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/29519884.pdf

Data publikacji:

2021-12-14

Wydawca:

Uniwersytet Bielsko-Bialski

Tematy:

Tadeusz Konwicki
wojna
okrucieństwo
Kresy
war
cruelty
Borderlands

Opis:

Artykuł jest poświęcony tematowi okrucieństwa przedstawionemu w najwybitniejszej chyba powieści Konwickiego. Autor analizując sposób przedstawienia tego tematu w Senniku… dochodzi do wniosku, iż pisarz opisując cierpienie zawsze posługuje się obrazami. Sam ten temat bowiem wymyka się opisowi, tradycyjnej literackiej reprezentacji (tu jest zgodny ze zdaniem znanego badacza tego zagadnienia Wolfganga Sofsky’ego). Szkic nie zamyka się na prezentacji tego motywu w jednej powieści Konwickiego – autor pokazuje jego funkcje i ewolucję także w późniejszej twórczości (Nic albo nic; Kilka dni wojny, o której nie wiadomo, czy była) – tu zauważona zostaje wartość „nadziei”. Artykuł omawia ponadto „kłopoty” PRL-owskiej krytyki literackiej z zaprezentowaną przez pisarza kresową partyzancką wojną – piszący o tej powieści wyraźnie unikają głębszej analizy tego tematu. Marcinów kończy swój tekst postawieniem tezy, że powieściową fabułę i realia historyczne łączy motyw zdrady – tu przypomniane zostają losy wybitnego dowódcy polskiej partyzantki na Kresach, porucznika Antoniego Burzyńskiego (pseud. Kmicic).
The aim of the following paper is to analyze the theme of cruelty in what is considered to be the greatest novel written by Tadeusz Konwicki. The author argues that the way it is pictured focuses almost exclusively on imagery, as the theme itself is beyond traditional literary description (as stated before by the scholar Wolfgang Sofsky). The article focuses not the subject within this one single work only, but also introduces the reader to its evolution and later use in other novels (such as Nic albo nic [Nothing or nothing] or Kilka dni wojny, o której nie wiadomo, czy była [A Few Days of the War We Were Never Sure Actually Happened]) – which introduce the value of ‘hope’ within the theme. Additional attention is drawn to the ‘issues’ Communist Poland’s literary criticism had with the way the writer presented partisan movements during war in the Eastern Borderlands clearly avoiding in-depth analysis of the motif. Marcinów concludes that both Sennik współczesny [The Contemporary Dream Book] and the historical period the novel is set within share the significance of the theme of betrayal and links it with the fate of a prominent partisan leader in the Eastern Borderlands, lieutenant Antoni Burzynski, codename Kmicic.

Źródło:

Świat i Słowo; 2021, 37, 2; 87-104
1731-3317

Pojawia się w:

Świat i Słowo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Peasant Communities in Interwar Poland’s Eastern Borderlands: Polish Historiography and the Local Story

Autorzy:

Linkiewicz, Olga

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/601739.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie

Tematy:

peasants
Poland’s eastern borderlands
nation
ethnicity
localness

Opis:

The nationality issues of interwar Poland’s eastern borderlands (Kresy) have been a popular theme in post-war Polish historiography. A considerable part of this historiography has continued the debates of interwar experts and political activists, which revolved around the two interwar censuses and the question of ethnic identity. For this reason, scholars have given priority to statistical evidence in order to determine the national belonging and categorize the inhabitants of the eastern borderlands into particular ethnic and national groups. What is more, they have drawn their conclusions on the assumption that identity is objectively definable by blood ties. I argue that peasant identity in these borderlands was driven by ‘localness’, that is, a specific symbolic universe, set of values and conventions typical of peasant culture. Thus, identity cannot be comprehensively described through ethnic categories alone. In the article, I explore some practices of localness such as the malleable roles people ascribed to others in everyday life. For large groups of peasants, they were of vital importance in the reception of nationbuilding projects.

Źródło:

Acta Poloniae Historica; 2014, 109
0001-6829

Pojawia się w:

Acta Poloniae Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

“It’s scary here.” Haunted landscape as a research tool to look into post-expulsion landscapes

Autorzy:

Ćwiek-Rogalska, Karolina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/914202.pdf

Data publikacji:

2020-10-09

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

haunted landscape
borderlands
post-expulsion landscape
hauntology
Czechoslovakia

Opis:

The article deals with the idea of “haunted landscape” as a research tool in analyzing post-expulsion landscapes. I propose a new perspective on analyzing narrations concerning expulsion and resettlements of lands where a drastic demographic change took place. I use existing research connected with the idea of Jacques Derrida’s hauntology, as well as other analytical sources dealing with folktales of different regions. As material for analysis, I propose various records from ethnographic research conducted in the Czechoslovak borderlands, stored at the Institute of Ethnology of the Czech Academy of Sciences, concerning the space of a “traditional house” and the new settlers’ views on their new home.

Źródło:

Polish Journal of Landscape Studies; 2020, 3, 6; 27-47
2657-327X

Pojawia się w:

Polish Journal of Landscape Studies

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Inwentarz kościoła parafialnego w Łunińcu z 1938 roku
The inventory of the parish church in Łuniniec in 1938

Autorzy:

Żurek, Waldemar Witold

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1023689.pdf

Data publikacji:

2013-12-16

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

Kresy Wschodnie
parafia
duszpasterstwo
Eastern Borderlands
parish
ministry

Opis:

Each inventory which refers to the actual list of quantity and value of all the assets of the entity, in this case the St. Joseph parish church in Łuniniec in 1938, is the basis for evaluation of the financial status of this parish. It contains all the data on the parish church, its furniture, paraments and liturgical vessels. It describes the parish office, produced documents of this office and all financial inflows for the parish and clergy working in it. The inventory, like the documentation confirming the parish visitation, is very authoritative and rich in information not only on the very parish, but also on the people and the prevailing relations in the parish.

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2013, 100; 403-417
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Wielość gwar śląskich źródłem bogactwa regionu
The high number of Silesian dialects as a source of abundance in the region

Autorzy:

Nowakowska-Kempna, Iwona

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/3543942.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Towarzystwo Kultury Języka

Tematy:

dialectology
Silesian dialects
Southern Borderlands dialect
language usage

Opis:

The diversity of the contemporary Silesian dialects corresponds to the division adopted by K. Nitsch (1960), apart from the non-existence of the Lach dialects that are extinct in this area. However, the dialects present in Silesia have become richer by the Southern Borderlands dialect, which is used mainly by repatriates living in villages (and small towns) in the area stretching from the Katowice to the Wrocław regions. The linguistic analysis of a given dialect is still determined based on the inhabitants’ speech, that is relying on the usage and function criterion. This opens the prospect of studying language by means of the paradigms applying the usage-based models of language, such as cognitivism, sociolinguistics, and dialectology. The most commonly used variation of Polish is mixed, where the dialect intertwines with the general language and which is characterised by stylistic diversity (e.g. the colloquial and scientific styles); hence, the application of language usage-based paradigms, which enable the presentation of language in sociocultural processes (e.g. dromology, mediamorphosis, and glocalisation, i.e. globalisation and localisation combined) is important in the research of this kind. When determining dialectal characteristics, E. Rosch’s prototype theory is also useful, as it permits the detection of canonical (prototypical) features of a given dialect, usually phonetic ones, which allow its distinction from another dialect by criteria. This is because the traditional division of Silesian dialects has undergone certain transformations concerned with a shift of Silesian dialects’ influences with respect to Lesser and Greater Polish ones, expansion of the mixed area at the borderline between dialects, establishment of mixed Polish, and reduction of the number of people speaking a dialect only. The diversity of dialects as a prestigious variation of Polish in Silesia attests to the abundance of regional experiences of the lands and requires a further holistic research of the language transformations occurring in Silesia.

Źródło:

Poradnik Językowy; 2023, 801, 2; 20-37
0551-5343

Pojawia się w:

Poradnik Językowy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

Sub-Saharan African Borderlands. Towards New Theoretical and Practical Approach to the Development of Africa

Autorzy:

Żukowski, Arkadiusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2023474.pdf

Data publikacji:

2012-12-31

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

African borderlands
sub-Saharan
colonial history
development of Africa

Opis:

Cooperation in terms of Afro-regions should largely be based on the experience of Euro-regions, but necessarily must take into account African specifics, especially through the use of a far greater degree of informal cross-border economy and trade. Borderlands as regions of cooperation constitute the realization of the idea of integration from the bottom. This will foster a process of open borders, which in turn will lead to a real acceleration of the integration processes. Moreover, on both sides of the border / boundaries it is possible to start the process of regional identity, especially among the young generation, which would be a kind of “resurrection” of existing links from the pre-colonial past.

Źródło:

Polish Political Science Yearbook; 2012, 41; 98-115
0208-7375

Pojawia się w:

Polish Political Science Yearbook

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

Współczesna tożsamość kulturowa Polaków na wileńszczyźnie
CONTEMPORARY CULTURAL IDENTITY OF POLES LIVING IN THE VILNIUS REGION

Autorzy:

Malewska, Alicja

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/597556.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

CULTURAL IDENTITY
BORDERLANDS
POLES LIVING IN THE VILNIUS REGION

Opis:

Te paper is focused on the topic of cultural identity of Poles living in the Vilnius Region. Tey represent the unique identity of borderland inhabitants, which consists of elements typical for diferent nations and ethnic groups. Te description of cultural identity of Poles living in the Vilnius Region is based on qualitative and quantitative analysis of the Polish language knowledge, the state of Polish education in Lithuania, level of religiosity, institutionalization of the social and cultural life and popularity of Polish language media. Te research shows that Poles living in the Vilnius Region identify themselves with Polish culture although they also recognize the uniqueness of their cultural identity, which diferentiates them from Polish citizens.

Źródło:

Pogranicze. Studia Społeczne; 2012, 20; 233-244
1230-2392

Pojawia się w:

Pogranicze. Studia Społeczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

Analiza lingwistyczna pieśni polskojęzycznych ze wsi Murowana Oszmianka
Linguistic analysis of Polish songs from the village of Muravanaya Ashmyanka

Autorzy:

Kaspiarovich, Karalina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/39782734.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Polish song
Polish Borderlands
linguistic interference
East Slavic influence

Opis:

The subject of the article is an analysis of the lyrics of 13 Polish songs sung in the village of Muravanaya Ashmyanka. A linguistic analysis of the transcribed lyrics of the songs based on the author’s personal recordings, conducted according to dialectological publications, and carried out on the phonetic, morphological, syntactic, and lexical levels, revealed numerous clear influences of the East Slavic languages. Among the many deviations from the general Polish language, and the multitude of dialectal features characteristic of the Northern Borderlands dialect, the following may be concluded: asynchronous pronunciation of nasal vowels at the final position and before fricative consonants, vowel reduction, the pronunciation of the dental consonant ł, the occurrence of the prepositional construction instead of the general Polish synthetic one, preservation of the voiced quality of the consonant w after voiceless consonants, soft pronunciation of l, change of grammatical gender, voiced pronunciation of the consonanth. The lyrics of the collected and transcribed songs are an example of valuable linguistic material fading into oblivion with the passage of time.

Źródło:

Slavia Occidentalis; 2023, 80/1; 67-80
0081-0002

Pojawia się w:

Slavia Occidentalis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Changing Social Roles in a Polish-German Border Town: The Case of Międzychód/Birnbaum

Autorzy:

Lorenz, Torsten

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/601743.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie

Tematy:

Polish-German relations
urban history
local history
borderlands
migration

Opis:

In this article I focus on the questions of how the social roles of Germans and Poles changed after Międzychód/Birnbaum came back to Poland on January 17, 1920; what were the stages in the process of change the town went through; and, what factors were responsible for this change. I begin with a broader introduction presenting, first, the situation in the early modern times, pointing to what it meant to be ‘Polish’ in a ‘German’-dominated urban society in the Greater Poland region; and, second, the change which occurred during the nineteenth century. With the examples of individual biographies, I show the variety of role perceptions in a mixed Polish-German setting. The main section analyses the ways in which the role reversal was enforced in favour of Międzychód’s Poles in the arena of local politics, which is preceded by a glance at the impact of an international conflict between Germany and Poland on the lot of German ‘optants’ – i.e. those who had opted for keeping the German citizenship and who later on were forced by the Polish authorities, in most cases, to leave Poland. My argument is that the role reversal in Międzychód/Birnbaum was a protracted process, which began with the onset of nationalism and was facilitated by economic and social change.

Źródło:

Acta Poloniae Historica; 2014, 109
0001-6829

Pojawia się w:

Acta Poloniae Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Mieszkańcy pogranicza zachodniego o niemieckich sąsiadach a Polacy o Niemcach
The residents of Poland’s western borderland about their German neighbours and Poles about Germans

Autorzy:

Dolińska, Kamilla
Natalia, Niedźwiecka-Iwańczak

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/952023.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

divided cities
western borderland
comparative research
borderland’s effect

Opis:

The paper includes the results of the sociological survey accomplished in Zgorzelec (2010), Gubin (201 3) and Słubice (2015). In each case the same methodology was applied – structured interview with probability representative samples. The paper focuses on issues: 1. The emotional approach of the inhabitants of Zgorzelec, Gubin and Słubice, i.e. declared level of liking, indifference or antipathy towards German neighbours, and the opinions on mutual relations. 2. The readiness for contact with a German neighbour appearing in different roles (“the close ones”, “professional”, and the roles “connected with the market”). 3. The type of contacts with Germans – the reasons of mobility to the neighbouring German town by the inhabitants of Zgorzelec, Gubin and Słubice and frequency of border crossing in order to achieve particular goals. Interethnic relations in the situation of geographical vicinity and the open border are shaped on different grounds than the ones in the interior. We try to compare the results of the research accomplished in the borderland with the data obtained from the research done on the all-Polish sample (by the Institute of Public Affairs). The paper includes also methodological reflections (about comparison of researches within borderlandstudies and research on borderland effect).

Źródło:

Pogranicze. Studia Społeczne; 2016, 27 cz. 2
1230-2392

Pojawia się w:

Pogranicze. Studia Społeczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

“This land was Mexican once/ Was Indian always/ and is./ And will be again”. El papel de la memoria colectiva en la formación del discurso feminista chicano
“This land was Mexican once/ Was Indian always/ and is. / And will be again”. The role of the collective memory in forming the Chicano feminist discourse

Autorzy:

Skonecka, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1048650.pdf

Data publikacji:

2017-03-15

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Chicana feminism
collective memory
the United States
Mexico
borderlands

Opis:

The purpose of this article is to analyze the theoretical discourse of the Chicano feminists in order to determine the role of the collective memory in forming that discourse. The subject of the analysis will be mainly the mandatory reference to the postcolonial feminisms, namely the masterpiece by Gloria Anzaldúa and Cherríe Moraga titled Esta puente mi espalda. Voces de mujeres tercermundistas en los  Estados Unidos. However, in order to present a complete overview of the Chicano discourse, we will also mention the work of scholars like Sonia Saldívar-Hull, Ana Castillo and Emma Pérez.

Źródło:

Studia Romanica Posnaniensia; 2017, 44, 1; 87-98
0137-2475
2084-4158

Pojawia się w:

Studia Romanica Posnaniensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

U siebie. Literacki obraz Górnego Śląska jako swojskiej, ale nieoswojonej przestrzeni pogranicza
At Home – Literary Image of Upper Silesia as Homely, but Untamed Borderlands Area

Autorzy:

Pospiszil, Karolina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/511706.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

Upper Silesia
borderlands
the Other
literature
20th century

Opis:

Experience of living in borderlands is the most important Upper Silesian experience. Com-plicated geopolitical situation affects on Silesian history, local inhabitants’ identity, specific character of this place (periphery complex, pressure of ideological and cultural centres versus everyday relations with the Other, who often is homely and who is different from stereo-types disseminated by ideological centres are experienced here). Upper Silesia had to – and still has to – struggle with typical borderlands’ problems such as: borders’ inconstancy, feel-ing of homeliness, everyday relations with the Others, extreme ideologization, danger, fear, multiculturalism, other culture’s remains even after a resettlements and emigrations. All these problems are a great theme in literature about Upper Silesia, which is trying to describe and understand inconstancy and tragedy of the borderland.

Źródło:

Postscriptum Polonistyczne; 2012, 1(9); 215-234
1898-1593
2353-9844

Pojawia się w:

Postscriptum Polonistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

References or loans on Polish-East Slavic borderlands? Part Four
Nawiązania czy pożyczki na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim? Cz. IV

Autorzy:

Rembiszewska, Dorota Krystyna
Siatkowski, Janusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2084562.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

Slavic dialectology
language contact
Polish-East Slavic borderlands
dialect lexis

Opis:

The article attempts to differentiate, on the basis of selected words recorded in the Polish-East Slavic borderland, whether we are dealing with language loans or old references. The analysis takes into account e.g. ethymological, morphological and geographical criteria. The study focuses on the following words: cot ‘an even number’, czapigi, czepigi ‘plough handle’, had ‘an abominable animal’ and hydzić się ‘loathe’, ‘abhor’, ‘denigrate’, kosiec ‘scyther’, liszka ‘an odd number’, liszny/liszni ‘superfluous’, ‘supernumerary’, przewiąsło ‘a straw belt to tie sheaths siewiec ‘sower’, śloza ‘tear’, żeniec ‘harvester’, żenich, żeniuch ‘bridegroom’, ‘fiancé’, żnieja ‘female harvester’. Recognition as borrowings may be based on those word forms where phonetic elements characteristic of other languages, unknown in Polish, occur. Analysis of certain words has revealed the occurrence of Proto-Slavic and all- -Slavic words, preserved in the Polish language as relics, in peripheral areas. In some cases, it is difficult to make clear-cut decisions, because, for example, the stem of the word is a continuation of the Proto-Slavic forms, to be found in the Polish language, while the derivatives are borrowings.

Źródło:

Rocznik Slawistyczny; 2020, 69; 69-119
0080-3588

Pojawia się w:

Rocznik Slawistyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

Czy istnieje człowiek pogranicza? Społeczny portret młodzieży na pograniczach w Europie Środkowo-Wschodniej
Is there a man of the borderland? Social portrait of youth in the borderland in Central-East Europe

Autorzy:

Długosz, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/952027.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

borderlands
youth
borderland effect
life aspirations
attitude toward neighbors
survey

Opis:

The article presents the results of research into youth conducted with the use of the survey method in the borderlands in Poland, Ukraine and Hungary. The gathered data indicates that the attitudes and life aspirations are formed by three factors. The first one is connected with the type of the borderland, and the “borderland effect” is observed here. The second one regards socio-economic differences between countries. The most commonly observed differences between youth’s attitudes are observed on the West-East line. The third factor is of cultural character and mainly it is formed by psycho-cultural trends resulting from the processes of globalization and the specificity of being young. In this case we observe a global teenager, who aims at fulfilling their needs beyond borders.

Źródło:

Pogranicze. Studia Społeczne; 2016, 27 cz. 2
1230-2392

Pojawia się w:

Pogranicze. Studia Społeczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

Models of service systems in the split towns of the Polish-German and Polish-Czech borderlands

Autorzy:

Kulczyńska, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/471697.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

Polish-German and Polish-Czech borderlands
service systems
split towns

Opis:

On the basis of an empirical study, this article offers some generalisations concerning service systems characteristic of split towns in East-Central Europe. Three frontier urban complexes were examined, including two in the Polish-German borderland, viz. Słubice (Poland) – Frankfurt on the Oder (Germany) and Gubin (Poland) – Guben (Germany), and one in the Polish-Czech borderland, viz. Cieszyn (Poland) – Český Těšín (Czech Republic). The model approach adopted was intended to ensure an insight into the basic properties of the service system in the form of significant factors and connections holding within it. There are many factors giving shape to a service system, but those primarily responsible for differences between the service systems of the examined frontier urban complexes include: (a) the kinds of services offered, (b) specific forms of retail trade, (c) intensity of transborder traffic, and (d) consumers of services. Their unique combination allowed for distinguishing two service systems: in the Polish-German borderland and in the Polish-Czech one. The research also revealed that each system had a double service practice. One, geared to the service of the local population, is fairly stable, and the other – geared to a transborder customer – is different. In the Polish-Czech borderland it is balanced, equally open to the local customer and one from abroad, while in the Polish-German borderland it displays a marked asymmetry in terms of volume and function.

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica; 2015, 8 Small Towns’ Development Problems; 107-122
2084-5456

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

Podobieństwa i różnice w zakresie słowotwórstwa między gwarową polszczyzną północno- i południowokresową
Similarities and differences in derivation between Northern and Southern Polish Eastern Borderland dialects

Autorzy:

Czarnecka, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/567954.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK

Tematy:

Polish Eastern Borderlands
Polish borderland dialects
derivation
the comparative description

Opis:

The article is an attempt to organize the existing data on the phenomena of derivation in Polish Eastern Borderland dialects - Northern and Southern - with a short description and exemplification. Among the phenomena that differentiate both varieties of Polish Eastern Borderland dialects, those that are the result of different language neighborhood are most numerous. Certain features are the result of different source of the Polish language on the Polish Eastern Borderlands - Norhern and Southern (as -ak from Mazovia and -ę from the Lesser Poland in the names o young signifieds). In the lexical material from Polish Eastern Borderlands, the old formations, supported by foreign language influences or preserved as a result of isolation from contemporary Polish language, were recorded. A similar number of derivation phenomena, which are common to both varieties of Polish Eastern Borderland dialects (10) and specific phenomena (10 for the dialect of the Northern Polish Eastern Borderland and 8 for the Southern) are indicated in the dialect.

Źródło:

Linguistica Copernicana; 2016, 13; 365-377
2080-1068
2391-7768

Pojawia się w:

Linguistica Copernicana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Borderland as multicultural space

Autorzy:

Opiłowska, Elżbieta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/703482.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

borderlands studies
cross-border cooperation
social trust
cross-border practices

Opis:

In the last decades borderlands studies have been rapidly developing in various disciplines. Within the changing function of European borders (from separating line between two souvereign states to borderscapes of intercultural flows and fluid identity) the focus of border scholars moved towards social relations and bottom-up perspective. Thus, borderlands are perceived as laboratories of European integration and multicultural spaces. For the aim of this article, borderlands are defined as spaces located on the geographical border between different states, nations and cultures that are objects of European Union cohesion policy. By analysing the Eurobarometer survey on cross-border cooperation I try to demonstrate differences between border regions covered by the Interreg cross-border cooperation programmes in terms of cross-border practices, general trust in others and attitudes towards citizens of neighbouring countries.

Źródło:

Nauka; 2019, 3
1231-8515

Pojawia się w:

Nauka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Józef Mackiewicz i sekty
Józef Mackiewicz and Sects

Autorzy:

Pełczyński, Grzegorz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1179266.pdf

Data publikacji:

2012-12-02

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Eastern Borderlands
religious minoirities
protestantism
Kresy Wschodnie
mniejszości religijne
protestantyzm

Opis:

Artykuł jest poświęcony pewnej części, wczesnej, reporterskiej twórczości Józefa Mackiewicza. W reportażach napisanych pod koniec lat trzydziestych, przedstawił on protestanckie mniejszości religijne, bujnie rozwijące się wówczas na wschodzie Polski, lecz nie cieszące się pozytywną opinia władz i ludności otaczającej. Mackiewicz stwierdził, że wszystkie zarzuty stawiane owym sektom, są niesłuszne. Uważa on ponadto, że mogą one pozytywnie wpłynąć na stosunki społeczne. Reportaże Mackiewicza o sektach to odosobniony przykład zainteresowania tym tematem w ówczesnej Polsce.
The article is dedicated to a part of early reportage work of Józef Mackiewicz. In the reportages written at the end of 1930s, he presented Protestant religious minorities which back then flourished in eastern part of Poland, but which did not have a positive opinion among the authorities and other peoples. Mackiewicz stated that all the accusations towards those sects were groundless. He also claimed that they can positively influence social relations. Mackiewicz’s reportages on sects was an isolated case of interest in this topic in Poland of those times. 

Źródło:

Porównania; 2012, 11; 327-332
1733-165X

Pojawia się w:

Porównania

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Z radzieckiej kuchni północnokresowej. Unifikujące oddziaływanie języka rosyjskiego na polską, litewską i białoruską frazematykę kulinarną
From the Soviet cuisine of the Northern Borderlands. The unification influence of Russian on the Polish, Lithuanian, and Belarusian culinary phrasematics

Autorzy:

Marszałek, Marek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/3200698.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Towarzystwo Kultury Języka

Tematy:

Polish language of the Northern Borderlands
phrasematics
culinary phrasemes
borrowings

Opis:

This article concerns the culinary vocabulary of the Northern Borderlands. The subject matter of the discussions is phrasemes limited to the ones that are common to the language communities mixing in the territory of Lithuania for a long time: Lithuanians, Belarusians, Poles, and Russians. The language material comes from the Vilnius press of the period 1960–1979 and book publications printed in Soviet Lithuania in 1949–1985. It was selected from among around 120 multi-word culinary units of the Northern Borderlands according to one formula: namely, a phraseme used in the same meaning and form in Lithuanian Polish, in Russian, Belarusian, and Lithuanian.

Źródło:

Poradnik Językowy; 2022, 798, 9; 48-61
0551-5343

Pojawia się w:

Poradnik Językowy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

De brújulas y nepantlas: identidad y fronteras en Borges y Anzaldúa

Autorzy:

Barili, Amelia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2087620.pdf

Data publikacji:

2009

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydział Neofilologii

Tematy:

Jorge Luis Borges
Gloria Anzaldúa
identity
Latin American literature
borderlands

Opis:

Al estilo del ensayo de Borges “Kafka y sus precursores”, en este artículo propongo leer a Borges desde/con Anzaldúa y a Anzaldúa desde/con Borges, y reflexionar sobre cómo articulan ellos su identidad desde el margen. Espero poder mostrar que ambos autores, y por extensión chicanos y latinoamericanos comparten perspectivas comunes que pueden ser mutuamente fructíferas en el momento de pensar la cuestión de cómo establecer un nuevo sujeto enunciador que exprese su propia voz, en pie de igualdad, con los discursos dominantes vigentes. En mi análisis relaciono los conceptos de “aleph”, “borderlands” y “nepantla” como espacios fluidos desde los que crear sentido de los múltiples fragmentos e influencias de variada índole que contribuyen a formar nuestra identidad. Propongo que tanto Anzaldúa como Borges ilustran que ese vivir entre culturas, ese “ver doble” (ver desde varias perspectivas simultáneamente) vuelve transparentes los condicionamientos culturales y permite subvertirlos. Ambos ponen énfasis en la experiencia como determinante del contenido de lo literario y –considerando tanto al lector como al escritor como horizontes de recepción y de producción– dan voz a la complejidad de su experiencia de mestizaje cultural.

Źródło:

Itinerarios; 2009, 9; 9-21
1507-7241

Pojawia się w:

Itinerarios

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Karykaturalne pogranicze. „Poniemiecja” w tekstach Ziemowita Szczerka
Caricatural borderlands. “Post-German lands” in Ziemowit Szczerek’s texts

Autorzy:

Gieba, Kamila

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/511646.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

borderlands studies
Regained Territories
Polish literature
contemporary literature
Ziemowit Szczerek

Opis:

The paper discusses the representation of the so-called Regained Territories in reportage and novels by Ziemowit Szczerek. The aim of the paper is to identify the ways of creating a caricatural imaginary geography of the Polish-German borderlands which Szczerek calls “Poniemiecja” [“Post-German lands”]. An analysis of the source material made it possible to determine the functions of the borderlands theme in Szczerek’s works (demythologisation, deheroisation, confrontation). The paper also presents strategies of revising the pioneer myth of the so-called Regained Territories and of representing the Polish-German relations in Szczerek’s works of fiction and non- fiction.

Źródło:

Postscriptum Polonistyczne; 2019, 1(23); 105-118
1898-1593
2353-9844

Pojawia się w:

Postscriptum Polonistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Borderlands Tales: Representations of the U.S.-Mexico Border in The Bridge (2013-2014)
Opowieści graniczne: reprezentacje granicy amerykańsko-meksykańskiej w serialu The Bridge (2013-2014)

Autorzy:

Antoszek, Ewa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/954411.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Katedra Italianistyki. Polskie Towarzystwo Retoryczne

Tematy:

the U.S.-Mexico border
borderlands
The Bridge
border crossers
interdependent borderlands
immigrants
cartels
granica meksykańsko-amerykańska
pogranicze
przekraczający granice
współzależne pogranicza
imigranci
kartele

Opis:

Even though border scholars have for a long time reached a consensus regarding arbitrariness of borders as artificial human constructs, it seems that in the second decade of the twenty-first century “political borders separating peoples remain pervasive and problematic” (Ganster 2016, xv). Globalization and people’s flows at the beginning of the twenty-first century both opened some borders to international trade or services and at the same time turned other borders into almost completely impenetrable territories with its status reinforced by legislation and militarization, with the U.S.-Mexican border as the best example of the play between those antagonistic forces pulling together and pushing apart at the same time people and spaces on both sides of the border. As such the U.S.-Mexico border “provides a paradigmatic case of global border development” (2016, xvi) and hence the purpose of this paper is to analyze how the transformations of the concept of the border that took place at the turn of the 20th and 21st centuries are reflected in American popular media on the basis of the TV series, The Bridge (2013-2014). In addition, the article will also examine the way the region is presented in the series, thus creating specific borderlands tales and contributing to the scholarship on the border.
Pomimo tego, że badacze zajmujący się problemami granic i pogranicza już dawno doszli do wniosku, że granice są sztucznym tworem ludzkim, wydaje się, że w kolejnych dekadach XXI wieku „granice polityczne oddzielające od siebie ludzi pozostają wszechobecne i problematyczne” (Ganster 2016, xv). Globalizacja oraz przepływy ludzi na początku XXI wieku otworzyły niektóre granice, umożliwiając międzynarodowy handel lub przepływ usług. Jednocześnie zaś inne granice zamieniły się w nieprzenikalne terytoria, których status jest wciąż umacniany przez zabiegi legislacyjne oraz militaryzację. Granica meksykańsko-amerykańska jest doskonałym przykładem ścierania się tych antagonistycznych sił, które jednocześnie przyciągają do siebie i rozdzielają zarówno ludzi jak i miejsca po obydwu stronach granicy. Dlatego też celem tego artykułu jest analiza, w jaki sposób zmiany definicji granicy, które pojawiły się w literaturze przedmiotu na przełomie XX i XXI wieku są odzwierciedlane w popularnych mediach amerykańskich na przykładzie serialu The Bridge (2013-2014). Ponadto artykuł analizuje, w jaki sposób region ten jest przedstawiany w serialu i jak na podstawie tych reprezentacji powstają opowieści graniczne, które stanowią kolejny głos w dyskusji dotyczącej granic.

Źródło:

Res Rhetorica; 2018, 5, 2; 45-53
2392-3113

Pojawia się w:

Res Rhetorica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

References or loans on Polish‑East Slavic borderlands? Part V
Nawiązania czy pożyczki na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim? Cz. V

Autorzy:

Rembiszewska, Dorota Krystyna
Siatkowski, Janusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2084343.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

Slavic dialectology
Slavic language contact
Polish‑East Slavic borderlands
dialectal geographie

Opis:

The article is a successive part of the considerations on language contacts in relation to lexis. Analysed are words characteristic of the Polish‑Eastern Slavic borderland, where it is difficult to unequivocally decide whether they are borrowings, references, or examples of the shared Slavic heritage. The following names were interpreted in this respect: binduga ‘a place by the river where wood is deposited for floating, rafts are made and launched’, chaszcze ‘thicket, bushes, scrub’, chudoba ‘livestock’, chusta ‘a sheet of linen or other clothing fabric’, chusty ‘linen (to be washed)’; chołosznie ‘trousers’, kołosza, chołosza ‘trouser leg’, łukno and ustaw ‘vessels for honey storage’ and at the same time ‘units of measurement of honey’, miękiny ‘chaff’, miękuszka ‘bread pupl’; nawleczka, nawłoka, nawłoczka ‘pillowcase, duvet cover’, ‘furniture cover’; niewiasta, niewiastka ‘daughter‑in‑law’, żmykać ‘hand‑wash’. A detailed tracing of the geography, development of individual forms, directions of the inflow of words discussed in the text shows the multiplicity of ways in which individual lexical items penetrate borderland dialect systems. The most interesting examples are those in which the same development outcome is triggered by completely different phonetic processes.

Źródło:

Rocznik Slawistyczny; 2021, 70; 101-147
0080-3588

Pojawia się w:

Rocznik Slawistyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Влияние русского языка на белорусские говоры (на примере полевых исследований в Мядельском pайоне Минской oбласти)
The influence of the Russian language on contemporary Belarusian dialects (on the example of field research carried out in Myadzyel district in the Minsk region)

Autorzy:

Żebrowska, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1022147.pdf

Data publikacji:

2020-06-30

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Belarusian dialects
Belarusian-Polish-Lithuanian borderlands
Komarovshchizna
Myadzel district
Minsk region

Opis:

The aim of this article is to describe the role of the Russian language in a multilingual environment, which is the Belarusian-Polish-Lithuanian borderland. The study pays particular attention to the influence of the Russian language on contemporary Belarusian dialects, in particular on the Central Belarusian dialect. Part of the Central Belarusian dialect is the dialect of Kamarova (Myadzel district, Minsk region), where I have conducted field research since 2010. The article provides an analysis of selected fragments from the interviews with local residents, indicating a significant impact of the Russian language (primarily at the lexical level) on the speech of the residents of Kamarova, regardless of their age, education, status, position, etc. Moreover, the long and continuing influence of the Russian language on Belarusian dialects, its strong position in Belarus and its high prestige suggest a change in the dialect of Kamarova, in which lexical elements of the Polish/ Lithuanian language are gradually being replaced by their Russian equivalents.

Źródło:

Studia Rossica Posnaniensia; 2020, 45, 1; 181-193
0081-6884

Pojawia się w:

Studia Rossica Posnaniensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Из опыта создания Словаря личных имён собственных белорусско-польского пограничья
On compiling a dictionary of personal names on the territory of the Belarusian-Polish Borderlands

Autorzy:

Вертейко, Екатерина

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1832559.pdf

Data publikacji:

2019-11-22

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

лексикография
антропоним
фреквенция
лингвокультурология
пограничье
lexicography
antroponym
frekvention
cultural linguistics
borderlands

Opis:

The article tells about the creation of the dictionary of names reflecting the onomastic material of the Belarusian-Polish borderlands in the following aspects: composition, frequency and name variants of the Belarusian-Polish Borderlands recorded in the late XIX – early XXI centuries. For frequent names functional characteristic is given: etymological analysis, information related to the history of the emergence of a name in Russian, Belarusian and Polish lists of names, the factors influencing the popularity or rarity of the name are noted. The peculiarity of the dictionary is the reflection in it of the linguo-cultural background of frequent names, which includes: a folklore name, characters of literary and artistic works, famous bearers of the name. It is planned that the dictionary will be made in the format of an electronic dictionary and placed in the Internet space.

Źródło:

Studia Wschodniosłowiańskie; 2019, 19; 413-429
1642-557X

Pojawia się w:

Studia Wschodniosłowiańskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Zagadnienie gromadzenia dokumentacji źródłowej do badań nad dziejami Kościoła łacińskiego na wschodnich ziemiach kresowych dawnej Polski

Autorzy:

Zahajkiewicz, Marek T.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1042253.pdf

Data publikacji:

1992

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

Kresy
Polska
dokumenty
źródła
historia
Eastern Borderlands
Polska
documents
sources
history

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1992, 61; 145-166
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Obrazowanie ziemi wielokrotnej. Szkic o wybranych sposobach przedstawiania nowych pograniczy niemiecko-polskich

Autorzy:

Taborska, Katarzyna Monika

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1932570.pdf

Data publikacji:

2021-03-31

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

pogranicza  niemieckopolskie
ojczyzna  wielokrotna
ziemia  wielokrotna
literatura pogranicza
literatura miejsca
multiple  homeland
multiple  land
literature of the borderlands
literature of the place
German-Polish borderlands

Opis:

The goal of the text is to put forth a number of terms that will facilitate the analysis of the ways in which new German-Polish borderlands are presented that focus on the issues of the Other. Alongside the exploratory perspective, the article identifies (and terms) the following ways: eliminative-one-sided (on the example of Polish poems from the late 1940s); revelatory-documenting (exemplified by an artistic film documentary made in the 21st); expository-archiving (based on three anthologies of borderland narratives prior to 1945). The essence of the article also includes an expansion of the definition of the term “multiple land”. This meta-term is of polycentric nature. Its use determines a multi-perspective view of various borderland territories. It may be used in didactics as a means of facilitating the understanding and description of phenomena and processes characteristic of borderlands. The term multiple land enables a retreat from myth-based vocabulary, such as the Polish “regained territories” or German “Lost Heimat”. The article also emphasizes the need for a particular metalinguistic sensitivity in academic and educational descriptions of borderlands.
Celem tej wypowiedzi jest zaproponowanie terminów pomocnych w analizie sposobów przedstawiania nowych pograniczy niemiecko-polskich, które powstały po drugiej wojnie światowej. Terminy te można wykorzystać w dydaktyce akademickiej. Pozwalają one bowiem skoncentrować uwagę na policentryzmie i problemach Innego. W artykule - obok badawczego - pokazano (i dookreślono) następujące rodzaje prezentacji pograniczy: eliminacyjno-jednostronny (na przykładzie wierszy polskich z drugiej połowy lat czterdziestych XX wieku); odkrywczo-dokumentacyjny (na przykładzie artystycznego dokumentu filmowego powstałego w XXI wieku); prezentacyjno-archiwizujący (na przykładzie antologii narracji pograniczy sprzed 1945 roku). Istotę wypowiedzi stanowi rozwinięcie definicji pojęcia: ziemia wielokrotna. Ten metatermin ma charakter policentryczny. Jego użycie determinuje wieloperspektywiczny ogląd terytoriów różnych pograniczy. Może też być wykorzystywany w dydaktyce jako środek ułatwiający zrozumienie oraz opis zjawisk i procesów charakterystycznych dla pograniczy. Określenie „ziemia wielokrotna” umożliwia rezygnację ze słownictwa wywodzącego z mitów, na przykład polskiego „ziem odzyskanych” czy niemieckiego „utraconego Heimatu”. W artykule została również zwrócona uwaga na konieczność szczególnej wrażliwości metajęzykowej w badawczych i edukacyjnych opisach pograniczy.

Źródło:

Kultura i Edukacja; 2021, 1(131); 34-49
1230-266X

Pojawia się w:

Kultura i Edukacja

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Conrad and Piłsudski

Autorzy:

Zabierowski, Stefan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/638781.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

Polish eastern borderlands, Conrad, Piłsudski, January Uprising, 1863 Uprising, Polish independence

Opis:

Although there would seem to be no apparent link between the English novelist Joseph Conrad and Marshal Józef Piłsudski, who restored the Polish State after World War I, they did in fact have much in common. Both hailed from the Polish eastern borderlands and both came from patriotic noble families. Both had been nurtured on the Polish Romantic poets – and Słowacki in particular. For both of them the failure of the 1863 January Uprising was a traumatic experience and both of them suffered exile in Russia. However, whereas Conrad did not believe that Poland would ever be able to regain her independence, Piłsudski led a successful armed struggle for the Polish cause, thus earning the writer’s unstinting admiration. Piłsudski for his part took pleasure in reading Conrad’s Lord Jim.

Źródło:

Yearbook of Conrad Studies; 2014, 9
2084-3941

Pojawia się w:

Yearbook of Conrad Studies

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Engineer Leonard Szutkowski – Manager of the State Quarries in Janowa Dolina in Volhynia

Autorzy:

Durka, Jarosław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1363520.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

Janowa Dolina
Wołyń
Szutkowski
kamieniołom
kresy wschodnie
Volhynia
quarry
Eastern Borderlands

Opis:

An in-depth analysis of Leonard Szutkowski’s biographical documents shows that he was an outstanding patriot who devoted most of his professional life to the economic development of Poland. He was born into a landowning family, did his military service in the tsarist army, and escaped from Bolshevik captivity. In independent Poland, he did not continue his military career but worked in the state administration as an engineer responsible for road works. He continued his engineer’s work during the Polish-Bolshevik war. Later, he managed the quarries in Janowa Dolina in Volhynia and made them a model enterprise on a European scale. He paid the highest price for his attitude to life. Until now many aspects of his activity have been unknown. Only the archive search in Ukraine made it possible to gain knowledge about views and details of his socio-political activity. The research employed a biographical method based on the analysis of personal documents. Scientific studies on particular topics related to Leonard Szutkowski were also taken into account. The research was supplemented by an analysis of press materials from the period in question.

Źródło:

Polish Biographical Studies; 2020, 8; 5-31
2353-9291

Pojawia się w:

Polish Biographical Studies

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

„Poniedziałek – Ireny”. Fantomowe Kresy Leo Lipskiego
“Monday – Irena’s name day.” Leo Lipski’s Phantom Kresy Territories

Autorzy:

Zając, Antoni

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/699426.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

Kresy
Leo Lipski
pamięć
fantom
Nicolas Abraham
trauma
Borderlands/Kresy
memory
phantom

Opis:

The article is devoted to Leo Lipski’s short story, entitled “Miasteczko” [“A Small Town”], while its argument focuses on the traces and figures of subjectivity, yet those departing from the classical readings. Moreover, this text connects them with the issues of spectral transmission and prosthetic memory, visible in Lipski’s phantasmatic description of the eponymous small town. It is shown that the relation between experience (also a traumatic one), narration, and the linguisticstructure of subjectivity can be rethought in Lipski’s works by means of memory studies, and Maria Török and Nicolas Abraham’s psychoanalytical theory.
Artykuł stanowi próbę interpretacji opowiadania Leo Lipskiego zatytułowanego Miasteczko.  Autor skupia się na śladach i figurach podmiotowości, które różnią się od tych tradycyjnie wskazywanych w dziele Lipskiego, a także łączy je z wątkami przekazu fantomowego i pamięci protetycznej, które ujawniają się w dokonywanym przez Lipskiego fantazmatycznym przedstawieniu kresowej osady. Autor projektuje ponowne przemyślenie relacji między doświadczeniem (również: doświadczeniem traumatycznym), narracją i językową strukturą podmiotowości w tekstach Leo Lipskiego, wykorzystując w tym celu narzędzia zaczerpnięte z myśli psychoanalitycznej Marii Török i Nicolasa Abrahama oraz ze studiów nad pamięcią. 

Źródło:

Narracje o Zagładzie; 2019, 5; 275-292
2450-4424

Pojawia się w:

Narracje o Zagładzie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

„Poniedziałek – Ireny”. Fantomowe Kresy Leo Lipskiego
“Monday – Irena’s name day.” Leo Lipski’s Phantom Kresy Territories

Autorzy:

Zając, Antoni

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/699466.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

Kresy
Leo Lipski
pamięć
fantom
Nicolas Abraham
trauma
Borderlands/Kresy
memory
phantom

Opis:

The article is devoted to Leo Lipski’s short story, entitled “Miasteczko” [“A Small Town”], while its argument focuses on the traces and figures of subjectivity, yet those departing from the classical readings. Moreover, this text connects them with the issues of spectral transmission and prosthetic memory, visible in Lipski’s phantasmatic description of the eponymous small town. It is shown that the relation between experience (also a traumatic one), narration, and the linguisticstructure of subjectivity can be rethought in Lipski’s works by means of memory studies, and Maria Török and Nicolas Abraham’s psychoanalytical theory.
Artykuł stanowi próbę interpretacji opowiadania Leo Lipskiego zatytułowanego Miasteczko.  Autor skupia się na śladach i figurach podmiotowości, które różnią się od tych tradycyjnie wskazywanych w dziele Lipskiego, a także łączy je z wątkami przekazu fantomowego i pamięci protetycznej, które ujawniają się w dokonywanym przez Lipskiego fantazmatycznym przedstawieniu kresowej osady. Autor projektuje ponowne przemyślenie relacji między doświadczeniem (również: doświadczeniem traumatycznym), narracją i językową strukturą podmiotowości w tekstach Leo Lipskiego, wykorzystując w tym celu narzędzia zaczerpnięte z myśli psychoanalitycznej Marii Török i Nicolasa Abrahama oraz ze studiów nad pamięcią. 

Źródło:

Narracje o Zagładzie; 2019, 5; 275-292
2450-4424

Pojawia się w:

Narracje o Zagładzie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

“We Are the Poles from Former Yugoslavia.” Transformation Processes Shifted in Time-The Biographical Perspective

Autorzy:

Ligus, Rozalia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/623461.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Western Borderlands of Poland
“New Localism”
“Return Migration”
“Migrating Biographies”
Self-Identification

Opis:

This paper is based on the first analysis of the 25 narrative interviews collected from March to November 2018 in small local communities in the Lower Silesia Region. All narrators belong to the families that were transferred from the former Yugoslavia in 1946 to the western lands which were incorporated to Poland. The socio-cultural conditions are significant for local development, so I present some features of localism after 1989 when the state transformation processes started. Next, I discuss the narrators’ self-identity dilemmas and make an attempt to conceptualize “migrating biography” as one of the features of living in a postmodern world. The aim of the whole project, but not described in this article, is to reveal the intergenerational adult learning processes seen from the insider’s perspective, as well as to describe such lives in a psychosocial and cultural context.

Źródło:

Qualitative Sociology Review; 2019, 15, 4; 96-111
1733-8077

Pojawia się w:

Qualitative Sociology Review

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

M.A. Koprowski, Po obu stronach Uralu, Warszawa 2006, Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum, ss. 364

Autorzy:

Szymański, Józef

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1040108.pdf

Data publikacji:

2007-06-29

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

ZSRR
Kresy Wschodnie
werbiści
USRR
Eastern Borderlands
Society of the Divine Word

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2007, 87; 409-411
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Nowa publikacja o nazewnictwie pograniczy językowo-kulturowych

Autorzy:

Złotkowski, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/681615.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

onomastics, borderlands, Marek Olejnik, Marcin Kojder
onomastyka, pogranicza, Marek Olejnik, Marcin Kojder

Opis:

A review of: Kojder, Marcin & Marek Olejnik, eds. Onomastics on the Linguistic and Cultural Borderlands. Lublin: UMCS University Press, 2017, 150 pp. ISBN 978-83-227-9061-8. [In Polish: Kojder, Marcin & Marek Olejnik, red. Onomastyka na pograniczach językowo-kulturowych. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2017, ss. 150.]
Recenzja książki: Kojder, Marcin & Marek Olejnik, eds. Onomastics on the Linguistic and Cultural Borderlands. Lublin: UMCS University Press, 2017, 150 pp. ISBN 978-83-227-9061-8. [In Polish: Kojder, Marcin & Marek Olejnik, red. Onomastyka na pograniczach językowo-kulturowych. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2017, ss. 150.]

Źródło:

Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2018, 7
2449-8297

Pojawia się w:

Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Granice polityczne w krajobrazie – krajobraz pogranicza
Political borders in the landscape – landscape of the borderlands

Autorzy:

Sobczyński, Marek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/684363.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

granice
pogranicza
granica reliktowa
krajobraz kulturowy
borders,
borderlands
relict border
cultural landscape

Opis:

The article presents the impact of border infrastructure on shaping the cultural landscape from historical point of view. Starting with the oldest constructions stereotyped as the old borders (Roman walls, Great Wall of China), to the real elements of demarcation and protection of the border. Problem of the formation borderland and the characteristics of their cultural landscape were addressed, referring to the problem of the relict border. It shows how the boundary shapes the landscape of the borderland and how this landscape persists even after the ending of the barrier function of ceased political and administrative border. The study is based largely on own researches conducted over the last few decades in Poland and numerous examples from the World, mostly based on the author's own observations.
W artykule przedstawiono wpływ infrastruktury granicznej na kształtowanie się krajobrazu kulturowego w ujęciu historycznym, począwszy od najstarszych konstrukcji traktowanych stereotypowo jako graniczne (wały rzymskie, Wielki Mur Chiński) aż po rzeczywiste elementy demarkacji i ochrony granic. W dalszej części, nawiązując do kwestii granicy reliktowej, zajęto się problemem kształtowania się pograniczy i cechami ich krajobrazu kulturowego. Ukazano, w jaki sposób granica kształtuje krajobraz pogranicza i jak ten krajobraz utrzymuje się nawet po ustaniu pełnienia przez granicę funkcji bariery polityczno-administracyjnej. Opracowanie oparte jest w dużej części na własnych badaniach prowadzonych przez kilka ostatnich dekad w Polsce oraz na licznych przykładach ze świata, przeważnie także opartych na własnych obserwacjach autora.

Źródło:

Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2018, 7; 25-70
2300-0562
2450-0127

Pojawia się w:

Studia z Geografii Politycznej i Historycznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 51.

Tytuł:

ROLA PRZYSŁÓWKÓW WSCHODNIOSŁOWIAŃSKICH W ŚWIADOMOŚCI UŻYTKOWNIKÓW GWAR POLSKICH W OBWODZIE LWOWSKIM W PRZEKROJU POKOLENIOWYM
THE ROLE OF EASTERN SLAVIC ADVERBS AS REALISED BY USERS OF POLISH SUBDIALECTS IN THE LVOV DISTRICT ACROSS GENERATIONS

Autorzy:

KOSTECKA-SADOWA, ANNA

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/777088.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Polish spoken in southern part of Eastern Borderlands
adverbs
Ukrainian subdialect
borrowings

Opis:

This article presents and verifies material embedded in the awareness of users of Polish spoken in the southern part of Eastern Borderlands of the country across generations. The close relation between Polish and Ukrainian languages is conducive to the emergence of numerous interferences. Inclusion of Ukrainian features into the Polish system took place in the course of many centuries of contacts with speakers of the Ukrainian language. Ukrainian subdialects have left their mark on the Polish language in the southern part of Eastern Borderlands also in formations which deviate from the literary language. In the Polish language under scrutiny – the language spoken on the Polish-Ukrainian borderland, some formations follow Ukrainiansubdialects and the entire Eastern Slavic area. A majority of adverbs have a structure compliant with the general Polish language. However, there are also different formations, typical of borderland subdialects.

Źródło:

Slavia Occidentalis; 2019, 76/1; 69-82
0081-0002

Pojawia się w:

Slavia Occidentalis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 52.

Tytuł:

Wobec nie-miejsca. Myślenie przestrzenią w twórczości Ádáma Bodora
Towards Non-Place. Thinking in Terms of Space in Ádám Bodor’s World

Autorzy:

Piotrowiak-Junkiert, Kinga

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1179222.pdf

Data publikacji:

2012-12-02

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Ádám Bodor
space
borderlands
province
geopoetics
identity
przestrzeń
pogranicza
prowincja
geopoetyka
tożsamość

Opis:

Artykuł prezentuje analizę koncepcji przestrzeni w twórczości Ádama Bodora (Okręg Sinistra, Wizyta arcybiskupa). Konstrukcja powieści węgierskiego pisarza pozwala stwierdzić, że mamy w tych powieściach do czynienia ze szczególną formą fabularnej przestrzeni. Bodor opisuje miejsca, które nie istnieją w rzeczywistości pozatekstowej, nadając im jednak nazwy, które stają się rodzajem wskazówki, podpowiedzi. Czytelnik z łatwością może dekodować nazwy przygranicznych terenów opisywanych w tej twórczości. Bodor opiera swój koncept także na fiozofii wpisanej w zaburzenie cyklicznych procesów przyrody, metaforach totalitarnego świata, byciu wiecznym tułaczem.
The article presents an analysis of the spatial conception in the works of Ádam Bodor (The Sinistra Zone, The Archbishop visit). The construction of the novels written by the Hungarian writer depicts that in this novel there appears a particular story space. Bodor describes places, which didn’t exist in external reality. He also gives them names which constitute a type of hint. The readership can easily decode the names of the borderlands. The writer constructs these ideas based on his own philosophy which is connected with perturbations of the cyclical processes of nature, metaphors of the totalitarian world but also being the eternal Wanderer. 

Źródło:

Porównania; 2012, 11; 101-110
1733-165X

Pojawia się w:

Porównania

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 53.

Tytuł:

O stosunkowo rzadkim i zagadkowym nazwisku Kurdyła. Motywacja, pochodzenie, geografia, budowa
The relatively rare and mysterious surname of Kurdyła: Meaning, origin, geography, morphology

Autorzy:

Kurdyła, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2167454.pdf

Data publikacji:

2022-12-31

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN

Tematy:

antroponimia
nazwisko
pogranicza językowe
interferencje językowe
anthroponymy
surname
linguistic borderlands
language contacts

Opis:

Nazwisko Kurdyła jest notowane przez wielkie słowniki antroponimów polskich, jednakże przypisywane mu pochodzenie i budowa budzą wątpliwości. Przyczyną tego stanu rzeczy jest nieuwzględnienie geografii nazwiska oraz jego chłopskiego pochodzenia. W artykule omówiono więc dokładnie występowanie tego i podobnych antroponimów w granicach Polski oraz poza nimi, przedstawiono szczegółowy ogląd wszystkich możliwych baz derywacyjnych oraz interpretacje dotyczące jego budowy. Analizy te prowadzą do wniosku, że miano Kurdyła jest pochodzenia łemkowskiego, utworzono je najpewniej od apelatywu курділь ‘wrzód na języku konia; choroba języka u bydła’. Prócz tej interpretacji możliwe jest jeszcze wywodzenie nazwiska od leksemu z rdzeniem kurt- ‘krótki; ucięty; chromy’, pochodzącego zapewne z języka węgierskiego.
The surname Kurdyła has been noted in the great dictionaries of Polish anthroponyms, but the origin and structure ascribed to it have aroused some doubts. The reason for this is that the geography of the surname and its peasant origin were not taken into account. Therefore, the article discusses in detail the occurrence of this and similar anthroponyms within and outside Poland, as well as a detailed overview of all possible derivative databases and interpretations regarding its structure. These analyses lead to the conclusion that the surname Kurdyła is of Lemko origin, it was probably created from the appellative курділь ‘an ulcer on a horse’s tongue; tongue disease in cattle’. Apart from this interpretation, it is also possible to derive the surname from the lexeme with the root kurt- ‘short; truncated; lame’, probably from Hungarian.

Źródło:

Onomastica; 2022, 66; 85-108
0078-4648

Pojawia się w:

Onomastica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 54.

Tytuł:

Klasa integracyjna jako przystań pograniczy
Integrated Class as a Borderland Haven

Autorzy:

Gajdzica, Zenon

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2141164.pdf

Data publikacji:

2015-12-31

Wydawca:

Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej

Tematy:

edukacja integracyjna
uczeń z niepełnosprawnością
pogranicza
integrated education
learner with disability
borderlands

Opis:

Problematyka edukacji integracyjnej doczekała się wielu eksploracji badawczych i ukonstytuowanych na nich (także w oderwaniu od nich) wielu deskrypcji. Brakuje jednak rozpraw skoncentrowanych na próbach interpretowania i wyjaśniania zidentyfikowanych sytuacji trudnych występujących w tej formie kształcenia z wykorzystaniem koncepcji zaczerpniętych spoza pedagogiki i pedagogiki specjalnej. Celem opracowania jest rozpatrzenie okoliczności kształcenia integracyjnego w perspektywie kategorii pograniczy. Pozwalają one spojrzeć na omawianą formę kształcenia w szerszej – społecznej perspektywie. Koncepcje pograniczy mogą służyć nie tylko wyjaśnianiu zachodzących procesów w jej obszarze, ale zachęcają także do korzystania z wzorców wzmacniania procesów integracyjnych opisanych na gruncie socjologii pogranicza oraz edukacji międzykulturowej.
The issues of integrated education have been subjected to a lot of scientific exploration, which has given rise to many descriptions grounded on it as well as separated from it. Yet, what is missing are the disputes focused on the attempts at interpreting and explaining the identified difficulties occurring in this form of education and conducted with the application of concepts borrowed from other disciplines than pedagogy and special pedagogy. The presented study aims at viewing the environment of integrated education in the perspective of borderlands. This allows for a broader, social perspective in which the discussed form is seen. The concepts of borderlands may not only help to explain the processes taking place within them but also encourage to use the models of enhancing integration processes described by borderland sociology and intercultural education.

Źródło:

Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja; 2015, 18, 4(72); 117-127
1505-8808
2450-3428

Pojawia się w:

Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 55.

Tytuł:

Trudna historia. Dzieje kresowej rodziny w latach 1898–1957
Tough history. The history of an Eastern Borderland family in the years 1898–1957

Autorzy:

Józków, Beata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/687615.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

historia rodzinna
represje radzieckie
Kresy Wschodnie
family history
Soviet repression
Eastern Borderlands

Opis:

The publication presents the history of the Jodel and Pietkowski families from Odelsk (today in Belarus), whose story begins with the birth of Antoni in 1898. This article constitutes the pleasure of discovering the fortunes of the family based on interviews, reminiscences of the members of the family living in the 30s of the previous century, during the period of occupation and in the post-war times. The invaluable knowledge possessed by Adela Pietkowska, Alfreda Wojdyło, Maria Mularczyk, Anna Kopiec helped to write down the stories of these families and to perpetuate the memory of Kresy Wschodnie (East Borderlands). It was a must – to discover, listen to and tell the impermanent history. Paolo Coelho said that “The story of one person is the story of all of humanity”. This article presents the knowledge of the roots and identity of the family, describes biographies, activities and achievements of the Odelsk inhabitants against the background of the history of Poland, so that the memory of them would not disappear.

Źródło:

Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2017, 18; 95-110
2450-6796

Pojawia się w:

Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 56.

Tytuł:

Il gioco con la convenzione della fiaba e della letteratura per l’infanzia in Zwierzoczłekoupiór di Tadeusz Konwicki
Playing with the Convention of Fairy Tales and Children’s Literature: Tadeusz Konwicki’s The Anthropos-Spectre‑Beast

Autorzy:

Nosilia, Viviana

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28409307.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Associazione Italiana Polonisti (AIP)

Tematy:

Tadeusz Konwicki
The Anthropos-Spectre-Beast
Fairy tales
Children's literature
Polish-Lithuanian borderlands

Opis:

The article analyses how the author exploits mockery on the convention of fairy tales and children’s literature in the narrative thread set in the Green Valley. This storyline resembles a fairy tale, but its characters are a grotesque parody of the figures usually present in tales, intended both as folkloric narration and as a genre of children’s literature. Other elements of Polish Borderland folklore are strewn everywhere in the Valley. All fairy-tale elements are shown in a slanted or degraded form. The blend of fantasy and Borderland scenery places this territory on the same ontological level as the marvellous.

Źródło:

pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2017, 8; 114-128
2384-9266

Pojawia się w:

pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 57.

Tytuł:

Ziemiańscy egzulanci kresowi na Pomorzu po pierwszej wojnie światowej
Landowners exiled from the Eastern Borderlands in Pomerania after WW I

Autorzy:

Łaszkiewicz, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1193847.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

landowners
refugees
migrations
the Eastern Borderlands
the Pomeranian voivodeship
the Second Polish Republic

Opis:

The Bolshevik offensive against Poland during the years 1919–1920 forced landowners who had lived in the Eastern Borderlands for generations to escape hastily from their estates. The formation of the Polish border in the east after the treaty of Riga made it impossible for most of them to return to their family lands. The refugees from the Eastern Borderlands were not only deprived of their houses and land, but also financial resources. They arrived in large numbers in the major cities where they tried to find work and some financial means of survival. Other landowners purchased small farms in the new Rzeczpospolita. The most attractive were farms in Pomerania abandoned by the Germans. Immigrants from the Eastern Borderlands found it hard to adapt to new conditions of life and work. Demoted socially, they indulged in nostalgia for the past and longing for their lost motherland. They felt insulted by the Polish government, misunderstood and alienated. It was frequently difficult for them to renounce their old habits in administering their estates, which meant that they often failed to succeed in the changed economic circumstances and on a much smaller area of land. Younger landowners exhibited a greater mobility and found it easier to find work. They did not feel attached to the Pomeranian land and found it easier to make the decision to leave the region.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2015, 80, 3; 257-271
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 58.

Tytuł:

Radical shifts in Russian-Ukrainian relations and geopolitics of neighbourhood

Autorzy:

Kolosov, Vladimir

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1199341.pdf

Data publikacji:

2018-05-31

Wydawca:

Uniwersytet Gdański. Instytut Geografii

Tematy:

Russian-Ukrainian relations
identity
state-building
battles of memory
neighbourhood
crisis
adaptation
borderlands

Opis:

The break-up between Russia and Ukraine was rather painful for both sides Though it was not unavoidable, it was prepared by the developments in both countries since the disintegration of the Soviet Union and to a certain extent resulted from the very model of state-building adopted by Ukrainian political elite and based on the opposition of Ukraine to Russia seen as the way to the emancipation from the burden of the imperial/Soviet past. It involved, in particular, a radical revision of Ukrainian territory’s symbolic perception, provoked, on its turn, by the Russian-Ukrainian “battles of memory” initiated well before the crisis of 2014. Recent events deeply transformed public opinion in Ukraine and identity of Ukrainians. The author describes some consequences of the break up between two countries for ordinary citizens, especially living in border regions. He briefly considers the adaptation of economy and population to the new conditions of neighbourhood.

Źródło:

Journal of Geography, Politics and Society; 2018, 8, 2; 7-15
2084-0497
2451-2249

Pojawia się w:

Journal of Geography, Politics and Society

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 59.

Tytuł:

Nazwy zawodów oraz stanowisk świeckich i kościelnych w toponimach dzierżawczych na dawnych Kresach południowo-wschodnich w wiekach XVI-XIX
Names o f professions and positions o f secular and ecclesiastical possessive toponyms in the former south-eastern borderlands in the 16th-19th century

Autorzy:

Pluskota, Teresa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/480941.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Tematy:

Place names
Borderlands south-east
16th-19th century
names of professions

Opis:

Multiculturalism of the former south-east borderlands is also reflected the local nomenclature which is often geographically diverse. Possessive names with suffixes -ov, -in, especially with -(ov)ka form a significant group of toponyms which have emerged over the centuries. -ovka affix was productive in the seventeenth and eighteenth century. It created a lot of new names of places, still new language versions of professions emerged, such as Polish bednarz, tokarz et al. Among profession-derived toponyms there are many place names in which we can just clearly determine Ukrainian and Polish stems, conf. Popowka, Xiędzówka, and those in which such differentiation is not so clear, e.g. Kowalowka. The paper shows both the groups. The assumed research period (16th-19th c.) allows in turn to show some changes in a given group of toponyms such as the emergence of variants of Polish names which fall within the toponymy as the Polish influences were broadening eastwards and polonisation was progressing in the 17th and 18th century.

Źródło:

Acta Polono-Ruthenica; 2016, 1, XXI; 67-75
1427-549X

Pojawia się w:

Acta Polono-Ruthenica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 60.

Tytuł:

Między realizmem a nostalgią. Myśl polityczna emigracyjnych środowisk kresowych (1939–1991)
Between realism and nostalgia. Political thought of polish emigrant circles from Eastern Borderlands (1939–1991)

Autorzy:

Gotowiecki, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/477102.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Tematy:

Kresy Wschodnie
emigracja niepodległościowa
myśl polityczna
Eastern Borderlands
pro-independence emigration
political thought

Opis:

The subject of the article is the political thought of the circles from the Eastern Borderland that functioned among the Polish wartime exiles and then the post-War pro-independence emigrants. In the introduction, the author defines such notions as Kresy (Polish Borderlands) or kresowianie, characterises those circles, and then discusses their opinions on such issues as the eastern border, attitude towards the Lithuanians, Belarussians and Ukrainians, or federalism. The author points to the diversity of the circles and the evolution of their political thought indicating the mid-1950s as an important point in their development. The final part of the article includes a reflection of its realism.

Źródło:

Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 30; 131-153
1427-7476

Pojawia się w:

Pamięć i Sprawiedliwość

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 61.

Tytuł:

Ethno-Religious Heritage of Former Eastern Territories of the Polish-Lithuanian Commonwealth in Contemporary Poland

Autorzy:

Rykała, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/623867.pdf

Data publikacji:

2013-07-03

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

ethno-religious heritage
ethnic minorities
religious minorities
Tartars-Muslims
Karaites
Armenians
Eastern Borderlands

Opis:

The main objective of this paper is to present the national and religious heritage of the Eastern Borderlands in contemporary Poland. The paper deals with the genesis and selected aspects of the spatial development of the ethnic and religious minorities (mainly Tartars-Muslims, Karaites and Armenians) that date back to the eastern areas of the former Republic (including the territories of Belarus, Lithuania and Ukraine) but, due to the post-war border changes and migrations, formed clusters in contemporary Poland and organized various forms of group life.

Źródło:

European Spatial Research and Policy; 2013, 20, 1
1231-1952
1896-1525

Pojawia się w:

European Spatial Research and Policy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 62.

Tytuł:

Refleksy regionalnych cech (orto)graficznych i fonetycznych w ćwiczeniu stylistycznym ucznia Adama Mickiewicza

Autorzy:

Mędelska, Jolanta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/676858.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

written Polish from the Northern Borderlands
spelling-phonetic features
Adam Mickiewicz's young years

Opis:

Reflections of regional spelling and phonetic features in Adam Mickiewicz's student's exerciseThe article analyses peculiar spelling and phonetic features found in a short stylistic exercise written by Adam Mickiewicz's student in 1820/1821, i.e. during the young poet's employment in a district school in Kaunas. An exercise of just two pages shows numerous characteristic features of written Polish within the territories of the Northern Borderlands in the first quarter of the 19th century. Only graphic, spelling and phonetic aspects were discussed in the said article. As far as spelling is concerned, the following is included: an innovatory use of the letter j (more frequent within the Borderlands than within other regions), conservative, with respect to other works printed within the territory of the Borderlands, preservation of the letter x in a native noun form and frequently observed mixing of the z and ż graphemes in other manuscripts and prints. As regards characteristic spelling features, attention is drawn to the archaic, compared to the period's practices, one-word spelling of prepositions with separate words (for example: aprzez; aposuwaiąc się), writing infinitives with a final -dź (for example: bydź), based on pseudo-etymology, as recommended by O. Kopczyński, but fought against by other grammarians as well as an incorrect phonetic transcript within the consonant group: scieszką. The said phenomena are also visible in other works created within the territory of Northern-Eastern Borderlands. The written work of Adam Mickiewicz's student also reflects the characteristic features of pronunciation of the Northern Borderlands: cases of equating long e with short e (for example: zmieysca, drzemiący), pronouncing short o instead of long o (for example: chłod, mogł, naprzod, swoy), lowering the articulation of u to o (okazało się 'ukazało się'), ę // ą fluctuations (kręg), replacing vowel a with a vowel o (pogorek), introducing nasal ę in the place of eń (uwięczony), sharpening ś and ź in consonant groups (for example: spiewaniem, trzezwieią), sharp pronunciation of the vowel ń before cz (pomaranczowym, konczy) and characteristically soft ć in the final sound (ukazująć się). The characteristic features of spelling and phonetics found in A. Mickiewicz's student's work are also known from manuscripts of the great master and his closest surroundings. Следы провинциальных ocoбeннocтей в области графики, орфографии и фонетики в письменном упражнении ученика Адама МицкевичаВ статье анализируются (орфо)графические и фонетические ocoбeннocти краткого упражнения по стилистике, написанного учеником Адама Мицкевича в 1820/1821 г., т. е. во время работы поэта учителем районной школы в Каунасе. Сочинение, состоящее всего из двух страниц, отражает характерные свойства письменного варианта севернокрэсового польского языка первой четверти XIX в. В статье анализируются только графические, орфографические и фонетические свойства. Среди графических свойств – это: новаторское употребление буквы j (чаще встречавшееся на севернокрэсовых землях, чем в других областях Польши), консервативное на фоне других работ, напечатанных на севернокрэсовых землях, сохранение буквы х в исконных словах, а также нередкое в севернокрэсовых рукописях и печатных изданиях неразличение букв z и ż. В области орфографии обращает на себя внимание архаичное – на фоне обязывающих правил – слитное правописание предлогов с самостоятельными словами (напр.: aprzez; aposuwaiąc się), основанное на псевдоэтимологии право- писание инфинитивов с конечным -dź (напр.: bydź), рекомендуемое O. Копчинским, но не принимаемое другими грамматиками, а также ошибочная фонетическая запись в консонантной группе: scieszką. Указанные явления встречаются и в других произведениях, созданных на севернокрэсовых землях. Письменная работа ученика А. Мицкевича отражает также характерные свойства севернокрэсового произношения, а именно: случаи отождествления суженного гласного e с широким e (напр.: zmieysca, drzemiący), произношение пoлного o на месте суженного o (напр.: chłod, mogł, naprzod, swoy), понижение артикуляции u к уровню o (okazało się ‘ukazało się’), колебания ę // ą (kręg), за- мена гласного a гласным o (pogorek), введение носового гласного ę на место сочетания eń (uwięczony), отвердение ś и ź в консонантных группах (напр.: spiewaniem, trzezwieią), твердая артикуляция согласного ń в положении перед cz (pomaranczowym, konczy), а также особый мягкий согласный ć в абсолютном конце слова (ukazująć się). Особые свойства графики, орфографии и фонетики, встретившиеся в сочинении ученика А. Мицкевича, известны также по рукописям великого учи- теля и окружающих его лиц. 

Źródło:

Acta Baltico-Slavica; 2012, 36
2392-2389
0065-1044

Pojawia się w:

Acta Baltico-Slavica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 63.

Tytuł:

O znaczeniu kategorii pogranicza w polskiej politologii
On the significance of the category of borderland in the contemporary Polish political science

Autorzy:

Opioła, Wojciech
Czepil, Bartosz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/547185.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii

Tematy:

pogranicze
granica
polska politologia
globalizacja
regionalizacja
borderlands
border
Polish political science
globalization
regionalization

Opis:

Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie o rolę kategorii pogranicza w polskiej politologii. Opiera się na informacjach uzyskanych w ankiecie skierowanej do 223 polskich politologów, w której zapytano ich o wagę oraz eksplanacyjny potencjał kategorii pogranicza w analizie politologicznej. Niski poziom responsywności uniemożliwia dokonanie generalizacji na całe środowisko politologiczne, dlatego tekst niniejszy jest jedynie syntezą opinii politologów, którzy odpowiedzieli na naszą ankietę. Kategoria pogranicza przedstawiona jest jako ważna i przydatna w analizie politologicznej, przede wszystkim ze względu na jej integralny związek ze współcześnie zachodzącymi zmianami, takimi jak globalizacja, deterytorializacja i regionalizacja. Pogranicze jest szczególnie istotną kategorią w politologicznej refleksji nad zmianą statusu państw narodowych oraz zmieniającą się funkcją granic państwowych. W tekście wyodrębniono również podstawowe konteksty badawcze, w jakich politolodzy wykorzystują pojęcie pogranicza. W końcowej części artykułu autorzy formułują postulaty teoretyczno-metodologiczne dotyczące stosowania kategorii pogranicza w analizie politologicznej.
This article is an attempt to address a question of significance of the borderland as a research category in the Polish political science. The authors use information collected in the survey conducted among 223 polish political scientists, who were asked about the importance and explanatory potential of the borderland concept in the political analysis. Since the response rate was low it is impossible to make any generalizations concerning the whole academia of the Polish political science, thus the text is merely a synthesis of the opinions of those who have responded. According to this data, the category of borderland is an important and useful tool in the political analysis, due to its close connection with the changes of the contemporary world like globalization, deteritorialization and regionalization. The borderland category is especially significant in the reflection on the changing status of nation-states and functions of state borders. The article also outlines the basic research themes within which the concept of borderland is employed by the political scientists. The authors conclude with a few methodological and theoretical postulates on applying the category of borderland in political science.

Źródło:

Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2013, 1, 1; 58-63
2545-160X
2353-3781

Pojawia się w:

Pogranicze. Polish Borderlands Studies

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 64.

Tytuł:

Mexican Village: Josefina Niggli’s Border Crossing Narrative

Autorzy:

Maszewska, Jadwiga

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/641500.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Josefina Niggli
U.S.-Mexico borderlands
Chicano/a literature
Mexican folk traditions
biculturalism

Opis:

The paper presents Josefina Niggli (1910–83), an American mid-twentieth-century writer who was born and grew up in Mexico, and her novel Mexican Village (1945). A connoisseur of Mexican culture and tradition, and at the same time conscious of the stereotypical perceptions of Mexico in the United States, Niggli saw it as her literary goal to “reveal” the “true” Mexico as she remembered it to her American readers. Somewhat forgotten for several decades, Niggli, preoccupied with issues of marginalization, hybridization, and ambiguity, is now becoming of interest to literary critics as a forerunner of Chicano/a literature. In her novel Mexican Village, set in the times of the Mexican Revolution, she creates a prototypical bicultural and bilingual Chicano protagonist, who becomes witness to the rise of Mexico’s modern national identity.

Źródło:

Text Matters: A Journal of Literature, Theory and Culture; 2018, 8; 353-364
2083-2931
2084-574X

Pojawia się w:

Text Matters: A Journal of Literature, Theory and Culture

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 65.

Tytuł:

Z Kresów do Poznania. Mikrohistoria Waldemara Żyszkiewicza
From Kresy to Poznan. Waldemar Żyszkiewicz’s Microstories

Autorzy:

Rydz, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1076565.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Waldemar Żyszkiewicz
Polish poetry
Eastern borderlands
microstories
migration
Kresy
poezja polska
mikrohistoria
migracja

Opis:

Artykuł przynosi omówienie wydarzeń politycznych w Polsce w XX wieku zarejestrowane w poezji Waldemara Żyszkiewicza. Ważnym tematem jest zjawisko migracji Polaków z lat: 1944-1947. Poezja ta, mimo że wpisuje się w dyskurs nostalgii, nie przynosi obrazów utraconego Lwowa. Wiersze poruszają temat osiedlenia się przez wysiedleńców z Kresów Wschodnich w Poznaniu, w obcym dla nich mieście, nacechowanym niemiecką kulturą. Inspiracją teoretyczną dla artykułu były przede wszystkim monografie: Beaty Halickiej Polski Dziki Zachód (2016) oraz Ewy Domańskiej Mikrohistorie (1999).
The article focuses on a description of political events in the 20th century Poland which were reflected in the poetry of Waldemar Żyszkiewicz. An important topic is a migration of the Polish over the period 1944-1947. His poetry, though conforms to the discourse of nostalgia, does not evoke the images of the lost Lvov. Poems raise the theme of settling down by deportees from Kresy Wschodnie (Eastern borderlands) in Poznan, an area were German culture was cultivated. The theoretical inspiration for the article was provided above all by two monographs by Beata Halicka “Polski Dziki Zachód” (“The Polish Wild West”, 2016) and by Ewa Domańska “Mikrohistorie” (Microstories, 1999).

Źródło:

Polonistyka. Innowacje; 2018, 8; 139-154
2450-6435

Pojawia się w:

Polonistyka. Innowacje

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 66.

Tytuł:

Literackie topografie pogranicza. Przypadek Slawonii
Literary Topography of The Borderland. The Case of Slavonia

Autorzy:

Dyras, Magdalena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1179230.pdf

Data publikacji:

2017-12-02

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

regionalism
Slavonia
borderlands
nostalgia
memory
cultural interaction
regionalizm
Slawonia
pogranicza
pamięć
interakcja kulturowa

Opis:

W ostatnich latach w Chorwacji ożywa duch regionalizmu, który można by nazwać „nowym regionalizmem” w odróżnieniu od tendencji, jakie przez wieki kształtowały oblicze kultury chorwackiej. Można również określić nową sytuację mianem „decentralizacji mapy”, wyrażającą się w zainteresowaniu obszarami granicznymi, peryferiami. Slawonia, przestrzeń przecięcia się i spotkania różnych kultur, również przeżywa znaczące przemiany. W prozie chorwackiej pojawiają się próby odtworzenia środkowoeuropejskiego ducha regionu poprzez odkrywanie śladów przeszłości, za sprawą swego rodzaju literackiej archeologii zmierzającej do odnalezienia, mówiąc słowami Aleidy Assmann „śladów, reliktów, bruzd i ran” określających dane miejsca. Interesującym przypadkiem takiego poszukiwania jest proza autorów pochodzenia niemieckiego, szczególnie Ludwiga Bauera, autora powieści wskrzeszających ducha pogranicza.
The regionalist spirit has been revived during recent years in Croatia. The spirit can be called “new regionalism” as opposed to the tendencies which shaped the Croatian culture for centuries. The new situation can also be referred to as “map decentralization” which is visible in the interest in fringe areas and peripheries. Slavonia, the area of intersection and meeting of different cultures, is also undergoing significant changes. In the Croatian prose there are attempts at recreating the Central European spirit of the region by means of finding traces of the past due to a kind of literary archeology which aims at finding what Aleida Assmann would call “traces, relicts, furrows and wounds” which characterize the particular places. An interesting case of such searching is the prose of authors of German origin, particularly Ludwig Bauer who is the author of a novel which revives the spirit of the borderland.

Źródło:

Porównania; 2012, 11; 157-165
1733-165X

Pojawia się w:

Porównania

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 67.

Tytuł:

Uncanny Styria
Niesamowita Styria

Autorzy:

Pająk, Patrycjusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2012812.pdf

Data publikacji:

2019-07-04

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

Styria
literatura angielska
graniczność
niesamowitość
szlachta
English literature
borderlands
the uncanny
the nobility

Opis:

The nineteenth century in the West was a period of intellectual and artistic fascination with the East, both distant and near: Asian and Eastern European. One of the regions that attracted the interest of Western Europeans was Styria, situated on the border separating Austria from Hungary and the Balkans, that is, the West from the East. Borderland cultural phenomena stimulate the imagination as much as exotic phenomena. Both disturb with their hybrid character, which results from the mixing of elements from familiar and alien cultures. With their duality and ambiguity, borderlands are the source of the uncanny, which in the Western literature of the nineteenth century became the basic ingredient of the Western image of the Styrian lands. Uncanny Styria was discovered by Basil Hall, a Scottish traveler who reported the impressions of his stay in this region in his 1830s travelogue Schloss Hainfeld; or, a Winter in Lower Styria. In the second half of the century, two Irishmen wrote about the uncanny Styrian borderland: Joseph Sheridan Le Fanu and Bram Stoker. Both associated Styria with vampirism: the former in the 1870s novella Carmilla, the latter in the 1890s short story Dracula’s Guest. The central thread that runs through all three texts is the decline of Styrian nobility. From Hall, it prompts expression of melancholy regret, accompanied by a sense of strangeness. In his work, the erosion of the culture of the nobility results from Styria’s isolated location in the borderlands, as well as the destructive influences of modernity. Le Fanu balances the regret with horror, related to a different interpretation of decline as cultural regression. In Stoker’s story, the terror intensifies with the sense that the regression that affects the province of Styria could extend to Western Europe.

Źródło:

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2019, 9(12) cz.1; 149-162
2084-6045
2658-2503

Pojawia się w:

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 68.

Tytuł:

Językowe i kulturologiczne wyróżniki kresowych kulinariów utrwalone w wybranych regionalnych opracowaniach o Ziemi Lubuskiej
Linguistic and culturological characteristics of Polish Borderlands cuisine preserved in selected regional studies on Ziemia Lubuska region

Autorzy:

Węgorowska, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1363413.pdf

Data publikacji:

2020-12-13

Wydawca:

Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny

Tematy:

kulinaria
język
kultura
Kresy Wschodnie
Ziemia Lubuska
cuisine
language
culture
Polish Eastern Borderlands

Opis:

Kulinaria to integralny element każdej, również polskiej, kultury. Niniejszy szkic jest językowo-kulturologiczną refleksją o kresowych daniach, potrawach, napojach (jak np. kutia, kumpiak, mamałyga, nadzianka, strudla, paska, „sosnówka”…), które współtworzą regionalny „tygiel smaków”, a tym samym „kulinarny tygiel” Ziemi Lubuskiej.
Cuisine is an integral element of any also Polish, culture. This article is a linguistic‑culturological reflection on Polish Borderlands’ dishes and beverages (e.g. kutia, wheat grain, poppy seeds and honey dish’, kumpiak ‚cured ham’, mamałyga‚ maise fluor porridge’, nadzianka, potato stuffed intestines’, strudel, paska‚ Easter bread’, „sosnówka”‚ pine liqueur’) which are a part of regional „melting pot of flavors”, and therefore the „culinary melting pot” of Ziemia Lubuska region.

Źródło:

Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2020, 6; 141-148
2450-3584

Pojawia się w:

Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 69.

Tytuł:

Wesele kresowe na Śląsku Opolskim

Autorzy:

Retecka, Ewa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/687261.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Polskie Towarzystwo Ludoznawcze

Tematy:

tradycyjne wesele
muzyka ludowa
Kresy Wschodnie
inscenizacja
podtrzymywanie tradycji kresowych na Śląsku Opolskim
folklor
traditional wedding
folk music
Eastern Borderlands
staging
maintaining the tradition of borderlands in Opole Silesia
folklore

Opis:

W podopolskiej miejscowości Grodziec, niemalże w całości zasiedlonej przez ludność pochodzącą z Kresów Wschodnich, prężnie prowadzone jest Stowarzyszenie „Nasz Grodziec”, którego działania mają na celu ocalenie tradycji kresowych od zapomnienia. Jego członkowie, w tym zespoły folklorystyczne „Grodziec” i „Jutrzenka”, przygotowali inscenizację Wesele kresowe. Fabuła przedstawienia jest fikcyjna, ale obrazuje zwyczaje i obrzędy będące nieodłącznymi elementami wesel w podlwowskiej Biłce Szlacheckiej, z której wywodzą się aktualni mieszkańcy Grodźca. Głównym celem artykułu jest przybliżenie tradycyjnego repertuaru weselnego śpiewanego dawniej na Kresach i podtrzymywanego nadal na Śląsku Opolskim dzięki członkom zespołów folklorystycznych.
In the town of Grodziec, situated near Opole, almost entirely settled by the population coming from the Eastern Borderlands, works the very vigorous “Nasz Grodziec” Association, the purpose of which is saving the Eastern Borderlands’ tradition from oblivion. Their members, including the folk music ensembles “Grodziec” and “Jutrzenka”, prepared a stage production titled Wesele kresowe (The borderlands wedding). The story presented in the show is fictional, but it illustrates the customs and ceremonies which used to be the inseparable elements of the weddings in Biłka Szlachecka, situated near Lwów, where the current habitants of Grodziec come from. The main purpose of the article is the approximation of the traditional wedding repertoire sung in the past in the Eastern Borderlands and still maintained in Opole Silesia thanks to the members of the folk groups.

Źródło:

Łódzkie Studia Etnograficzne; 2016, 55
2450-5544

Pojawia się w:

Łódzkie Studia Etnograficzne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 70.

Tytuł:

Kresy (Polish Eastern Borderlands) in Polish Literature of 1918–2018. Significant Interpretative Perspectives

Autorzy:

Uliasz, Stanisław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2030549.pdf

Data publikacji:

2021-02-21

Wydawca:

Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

Tematy:

Polish Eastern Borderlands
borderland discourse
Polish literature of 1918–2018
myths and legends
borderland of cultures
small homelands
controversies over the category of “Kresy” (Eastern Borderlands of Poland)
postcolonial criticism

Opis:

The paper offers a comprehensive, synthetic account of the discourse on the subject of the Polish Eastern Borderland over the course of the last hundredyears. It analyses the ways in which the understanding of the notion of Kresy and “borderland”, as well as the strategies for presenting the term, have changed, including attempts to replace this category with other terms. Furthermore, the paper characterises the dynamics concerning the transformations of situational contexts that emerged in the period of the Second Polish Republic, developed during World War II, after 1945 (in the country and abroad) and continuing from the 1980s and1990s to the present. Significant interpretative perspectives include, among others, the trends in literary schools, the legends and myths of the Polish Eastern Borderland, the notion of the borderline of cultures, small homelands, and methodological phrases and breakthroughs (spatial turn, geopoetics, postcolonial criticism).

Źródło:

Tematy i Konteksty; 2020, 1; 335-363
2299-8365

Pojawia się w:

Tematy i Konteksty

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 71.

Tytuł:

Miejsce samorealizacji w systemie preferowanych wartości w szkole w opiniach nauczycieli szkół dla mniejszości i większości ze środowisk wielokulturowych krajów Grupy Wyszehradzkiej
Significance of self-fulfilment in the system of values preferred at school in the opinions of teachers from schools for minorities and majorities in the multicultural environments of Visegrad Group countries

Autorzy:

Urban, Janina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1956117.pdf

Data publikacji:

2019-12-31

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

samorealizacja
system wartości
szkoła na pograniczach
self-fulfilment
system of values
school in borderlands

Opis:

W artykule podjęty został temat samorealizacji w systemach preferowanych wartości w szkołach w środowiskach wielokulturowych. Wskazanie samorealizacji jako wartości wynikającej z obowiązujących w naszej cywilizacji zasad automatycznie przesądza o jej wartości w hierarchiach wartości w szkole. Wskazane zostały te systemy porównawczo w sąsiednich szkołach dla mniejszości i dla większości ze środowisk wielokulturowych z mniejszością autochtoniczną: niemiecką w Polsce; polską w Republice Czeskiej; węgierską na Słowacji; słowacką na Węgrzech. Wyniki badań wskazują, że wyróżnione wartości różnią się w zależności od państwa czy typu szkoły (mniejszości vs większości), jednak samorealizacja we wszystkich państwach i typach szkół zajmuje niechlubne ostatnie miejsca.
Contemporary societies assign an important place to the value of selfrealization. Regardless what has been stated, it is important to place self-realization in the system of values. In the article the place of self-realization in the system of values in school reality is considered. Assuming that school as an educational institution shapes the process of creating student`s identity and the way the student perceives social world, the system of values which is transferred there and the place of self-realization in this hierarchy are essential. The article presents system of values in the opinions of teachers from uppersecondary schools for minorities and majorities from multicultural environments in Visegrad countries. The environments include: German minority in Poland, Polish minority in Czech Republic, Hungarian minority in Slovakia and Slovak minority in Hungary. The hierarchies determined by the teachers concern identity and social bonds. The values included in the hierarchy are: dignity - tolerance - freedom - responsibility - justice - trust - respect - self-realization. The article shows teachers opinions concerning the place of dignity in the system of values at schools. It has been found that the place accorded to dignity among values varies, depending on country and whether the school is for minority or majority. The place of other values in the hierarchy is also presented, depending on the kind of school and country. Unfortunetly the last place in system of values takes self-realization.

Źródło:

Edukacja Międzykulturowa; 2019, 11, 2; 223-234
2299-4106

Pojawia się w:

Edukacja Międzykulturowa

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 72.

Tytuł:

Słowa pogranicza (na materiale gwarowym wschodniej Lubelszczyzny)
Слова пограниччя (На діалектному матеріалі Східної Люблінщини)

Autorzy:

Pelcowa, Halina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2015579.pdf

Data publikacji:

2021-12-13

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

лексема
пограниччя
говірки
Люблінщина
word
Borderlands
dialects
the Lublin region
słowo
pogranicze
gwary
Lubelszczyzna

Opis:

Przedmiotem rozważań jest słownictwo usytuowane geograficznie, mentalnie i historycznie na obszarze Lubelszczyzny wschodniej, rozpatrywane w relacji nazwy do desygnatu i zmian cywilizacyjno-kulturowych wynikających z procesów globalizacyjnych. Są to: 1) nazwy genetycznie wschodniosłowiańskie, a więc wyrazy (lub ich znaczenia) pochodzenia ukraińskiego, białoruskiego; 2) „geograficzne dialektyzmy kresowe” wspólne dla gwar pogranicza wschodniego po obu stronach Bugu, przy czym wspólnota ta wynika wyłącznie z sąsiedztwa terytorialnego; 3) wyrazy funkcjonujące w świadomości językowej mieszkańców wsi jako przynależne do określonej nacji.
Предметом дослідження є лексика, яка в географічному, ментальному та історичному вимірі пов’язана з територією східної Люблінщини; вона розглядається у відношенні до десигната і цивілізаційно-культурних змін, що випливають із глобалізаційних процесів. Сюди належать: 1) генетично східнослов’янські лексеми, тобто слова (або їхні значення) українського, білоруського походження; 2) георгафічні периферійні діалектизми, спільні для говорів східного пограниччя по обидва боки Західного Бугу, причому ця спільність пов’язана виключно із територіальним сусідством; 3) лексеми, що функціонують у мовній свідомості мешканців села як властиві окресленій нації.
The study deals with the geographically, mentally and historically motivated vocabulary of the eastern part of the Lublin region as seen through the prism of the name-designatum relationship and the globalization-related civilization and cultural changes. The vocabulary includes: (1) names of East Slavic provenance, including words and their meanings of the Ukrainian and Belorussian origin; (2) geographically-restricted dialectal borderlands forms common for the formations of the Eastern Borderlands linguistic community alongside the Bug river; (3) words functioning in the villagers’ linguistic awareness of a given national community.

Źródło:

TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2020, 6, Numer Specjalny; 121-135
1733-2249

Pojawia się w:

TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 73.

Tytuł:

Zakres wpływów wschodniosłowiańskich w polszczyźnie północnokresowej – wpływy białoruskie
East Slavonic influences in the Northern Borderland Polish language – Belarusian influences

Autorzy:

Grek-Pabisowa, Iryda
Ostrówka, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/594236.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Łódzkie Towarzystwo Naukowe

Tematy:

język polski
polszczyzna północnokresowa
zapożyczenia
białorutenizmy
Polish language
north borderlands Polish language
borrowings
Belarusianisms

Opis:

W artykule została przedstawiona krótka historia kształtowania się języka polskiego na obszarze dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego, czyli na terenach dzisiejszej Białorusi, Litwy i południowo-wschodniej części Łotwy – Łatgalii (dawne Inflanty Polskie). W związku z tym, iż język polski pozostawał tam w stałym kontakcie z językami białoruskim, litewskim, później także rosyjskim, na przestrzeni wieków ustaliły się w nim liczne cechy zaczerpnięte właśnie z tych kodów. Najstarsze i najliczniejsze są lituanizmy i białorutenizmy. Artykuł zawiera przegląd najbardziej typowych cech białoruskich z zakresu fonetyki, fleksji, słowotwórstwa, składni i leksyki. Zostały one zestawione w postaci tabel, co dało możliwość pokazania ich obecności (lub braku) w sposób chronologiczny i terytorialny: w polszczyźnie wileńskiej zbadanej przez H. Turską przed II wojną światową, w polszczyźnie kowieńskiej opracowanej przez H. Karaś na przełomie XX i XXI wieku oraz na pozostałym obszarze w oparciu o materiał zebrany w Słowniku mówionej polszczyzny północnokresowej. Wymienione zostały zapożyczenia białoruskie regularnie występujące w polszczyźnie północnokresowej, recesywne oraz te, które wyszły z użycia wraz z zanikiem oznaczanych przez nie desygnatów.
This paper briefly presents the formation of the Polish language in the area formerly known as Grand Duchy of Lithuania, today’s Belarus, Lithuania and South-Eastern Latvia – Latgale, the former Polish Livonia. Due to the constant interaction between Polish, Belarusian, Lithuanian and later Russian languages, over the centuries numerous features were derived from the original language codes and adopted by the Polish language code. The oldest and most numerous are Lithuanisms and Belarusianisms. The article presents an overview of the most typical Belarusian features in phonetics, inflection, word-formation, syntax and lexis. These features are presented in a series of tables showing their presence (or lack thereof) in the chronological and territorial cross-section based on the Vilnius Polish language examined by H. Turska before the Second World War, the Kaunas Polish language developed by H. Karaś at the turn of the 20th and 21st century and the Dictionary of the Polish Spoken Language for the features occurring in the remaining territories of the country. Furthermore, the article quotes Belarusian borrowings regularly appearing in Northern Borderlands Polish, recessive borrowings and words that have fallen out of use with the disappearance of designations.

Źródło:

Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 141-161
0076-0390

Pojawia się w:

Rozprawy Komisji Językowej ŁTN

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 74.

Tytuł:

Czasopiśmiennictwo katolickie Wschodnich Kresów II Rzeczypospolitej (cz. I – ogólna)
Catholic Periodicals in Eastern Borderlands of the Second Polish Republic (Part PART 1 – General)

Autorzy:

Zając, Jerzy

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/944176.pdf

Data publikacji:

2017-11-30

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego

Tematy:

Kresy Wschodnie
II Rzeczypospolita
czasopisma katolickie
Eastern Borderlands
the Second Polish Republic
Catholic periodicals

Opis:

Odrodzona w 1918 r. II Rzeczpospolita powróciła na część terytorium utraconego na Wschodzie, podejmując trudy zagospodarowania wyniszczonej wojnami ziemi. Jej obraz znalazł odbicie w lokalnej prasie i wspomnieniach żyjących na tych terenach Polonusów. Zapisały go dziesiątki tytułów czasopiśmienniczych wydawanych przede wszystkim przez ówczesny świat katolicki. Wymienione w opracowaniu tytuły wydawnictw wskazują na życiowe przestrzenie mieszkańców tamtych regionów penetrowane przez tę prasę, są niejako odpowiednikami zaledwie nazw starych polskich rezydencji na Wschodzie. Aby poznać ich treści, trzeba podjąć wnikliwą lekturę, by odkryć i przybliżyć opisane tam i wciąż mało nam znane światy, które – antypolskie i antykatolickie siły niszczyły świadomie i systematycznie. To niełatwe zadanie odcyfrowania Kresów z wciąż, po dziś dzień odkrywanej ich czasopiśmiennictwu katolickiemu Kresów Wschodnich II Rzeczypospolitej.
Reborn in 1918, the Second Polish Republic returned to the part of the territory lost in the East to undertake the hardships of developing the war-ravaged land. Its history was reflected in the local press and the memories of the “Polonuses” living in these areas. It was recorded in dozens of magazine titles issued mainly by the contemporary Catholic world. The titles mentioned in the present work indicate the life areas of people inhabiting those regions, which were penetrated by the press and which are, in a sense, equivalent only to the names of Polish old mansions in the East. Getting acquainted with their content requires meticulous study which would allow to discover and bring closer the worlds described there and still little known to us and which were deliberately and systematically destroyed by anti-Polish and anti-Catholic forces. The uneasy task of deciphering the Borderlands from its publishing legacy which is still, to this day, being rediscovered, will constitute the content of the second part of the study devoted to Catholic periodicals in Eastern Borderlands of the Second Polish Republic.

Źródło:

Seminare. Poszukiwania naukowe; 2017, 38, 4; 129-146
1232-8766

Pojawia się w:

Seminare. Poszukiwania naukowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 75.

Tytuł:

A review of press publications of the Polish Eastern Borderlands community in the West (1942–2016)
Przegląd czasopiśmiennictwa emigracyjnych środowisk kresowych (1942–2016)

Autorzy:

Gotowiecki, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2058364.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

polish press in the West in the 20th century
Polish emigration during and after World War II
Polish Eastern Borderlands
the Eastern Borderlands community
emigracja polska
prasa emigracyjna
Kresy Wschodnie
środowiska kresowe

Opis:

This article attempts to examine and define the functions and character of the periodicals and other press publications of Polish Eastern Borderlands community functioning in the structures of the Polish war refugees and post-war political emigration in the West. The author presents the origins and the various phases of its history, including the phase of its inexorable decline. In a series of concise individual profiles the article covers all printed materials that can be classified as the press publications of the Polish Eastern Borderlands community.
Przedmiotem artykułu jest próba zdefiniowania, określenia funkcji oraz charakterystyka czasopiśmiennictwa środowisk kresowych działających w strukturach wojennego uchodźstwa oraz powojennej emigracji politycznej na Zachodzie. Autor przedstawia genezę, poszczególne fazy rozwoju oraz okres schyłkowy tego czasopiśmiennictwa, przybliżając w syntetyczny sposób wszystkie tytuły prasowe, które mogą być zaliczone do kategorii czasopism kresowych.

Źródło:

Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2020, 23, 4; 135-157
1509-1074

Pojawia się w:

Rocznik Historii Prasy Polskiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 76.

Tytuł:

Irony, self-mockery, and ironic turns of events. Marian Załucki’s satirical performances

Autorzy:

Smyczek, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/650127.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Załucki Marian
satire
comedy show
censorship in the People’s Republic of Poland
Borderlands

Opis:

The article offers an analysis of the works of Marian Załucki (a Polish comedian, poet, children’s literature writer, and author of books: Przejażdżki wierszem, U szczypnij muzo, Ojczyste kpiny!, A n ie m ówiłem?, Niespokojna czaszka, Przepraszam żartowałem, Czy lubi pani Załuckiego?), and constitutes an attempt at presenting the specificity of the comedy scene in the PRL.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2017, 45, 7
1505-9057
2353-1908

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 77.

Tytuł:

The Vlachs – several research problems

Autorzy:

Czamańska, Ilona

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/909926.pdf

Data publikacji:

2015-11-19

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Vlachs scientific terminology
Vlachian Right
research problems about Vlahs
Military Borderlands in the Balkans

Opis:

The aim of this article is to show the inconsistency of terminology, conceptual and substantive research on Vlachs, carried out on different areas of their residence. Seeing the need to clarify the terminology, the author proposes the use of names: “Wallachia”, “Wallachians” only in the sense of the state, in relation to the principalities of Wallachia and its people, and “Vlachia”, “Vlachs” only in the sense of ethno-society or social group. Particular attention was paid to the traps that you will encounter, examining various aspects of the life and activities of the Vlachs. The similarities on the Vlachian Right in contact with different regional conditions led to the formation of a completely new quality ethnic, legal and cultural factors that should be taken consider about conducting research. Only advanced international cooperation and joint research initiatives can yield significant progress in research about Vlachs.

Źródło:

Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2015, 22, 1; 7-16
0239-4278
2450-3177

Pojawia się w:

Balcanica Posnaniensia Acta et studia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 78.

Tytuł:

Elementary memory and its limits. Element and detail in Zygmunt Haupt’s prose
Pamięć elementarna i jej granice. Żywioł i szczegóły w prozie Zygmunta Haupta

Autorzy:

Zehnder, Christian

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/27312310.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Zygmunt Haupt
Czesław Miłosz
memory
geopoetics
emigration
Central Europe
Eastern borderlands
Galicia
pamięć
geopoetyka
emigracja

Opis:

Rekapitulując główne tendencje hauptologii, autor artykułu pyta ponownie o model pamięci w twórczości Zygmunta Haupta i proponuje rozszerzenie ustalonej „epifanicznej” lektury jego prozy o perspektywę geopoetyki. Na materiale licznych opowiadań autora Pierścienia z papieru udowadnia, jak wybujałe szczegóły utraconego świata galicyjskiego wyrastają za każdym razem z jedynego żywiołu pozornie zapamiętanego jako monolityczny i absolutny (deszcz, śnieg, piasek, trawa, powietrze, kurz itd.). W tym wyłanianiu się detali krystalizuje się rodzaj epifanii, która jest skoncentrowana nie tyle na podmiocie, ile na otoczeniu. Poprzez to uzewnętrznienie pamięci – za sprawą żywiołu – szczegóły uzyskują swój specyficzny status niekonieczności, wyrażającej się w typowych dla tego pisarza enumeracjach. Autor artykułu pyta także o granice tego modelu i znajduje je w „polskim kulturalizmie” (Andrzej Mencwel), który w przyrodzie widzi przede wszystkim „świat pozaludzki” i który Haupt w umiarkowanej, apolitycznej formie zdaje się podzielać. Kulturalistyczna postawa Haupta zostaje dookreślona poprzez porównanie niektórych jego opowiadań amerykańskich z negatywnymi opisami krajobrazu Kalifornii przez Czesława Miłosza i Theodora W. Adorno.
Recapitulating major tendencies in Haupt studies, the paper revisits the question of memory models in works by Zygmunt Haupt, and proposes to extend the established, “epiphanic” reading of Haupt’s prose with a geopoetic perspective. Based on numerous examples from Haupt’s works, the paper demonstrates how exuberant details of the lost Galician world tend to grow on the ground of an element seemingly remembered as monolithic and absolute (rain, snow, sand, grass, air, dust, etc.). A certain type of epiphany crystallizes in the emergence of details, focused on surroundings rather than on the subject. Thanks to this externalization of memory through the elements, details gain their specific non-necessary status expressed in the typical Hauptian enumerations. This model is limited by “Polish culturalism” (Andrzej Mencwel), according to which nature constitutes first and foremost “a nonhuman world” – an idea that Haupt seems to share in a moderate, apolitical form. Haupt’s culturalist attitude is further explored by a comparison of some of his American stories with negative descriptions of Californian landscape by Czesław Miłosz and Theodor W. Adorno.

Źródło:

Forum Poetyki; 2023, 31; 80-97 (eng); 80-97 (pol)
2451-1404

Pojawia się w:

Forum Poetyki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 79.

Tytuł:

Nazwy wyrobów z mąki w mowie mieszkańców dawnych Kresów Południowo‑Wschodnich (na przykładzie kilku wsi z obwodu lwowskiego)
Names of flour products in the speech of the inhabitants of the former South‑Eastern borderlands (on the example of several villages from the Lviv region)

Autorzy:

Kostecka-Sadowa, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/26731729.pdf

Data publikacji:

2023-12-30

Wydawca:

Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

flour products
southern Polish in the south‑eastern borderlands
borrowings
produkty mączne
polszczyzna południowokresowa
zapożyczenia

Opis:

The aim of this article is to describe the generational characteristics of flour products in the speech of Poles of the former South‑Eastern borderlands on the example of several villages from the Lviv region. My analyses focus on the dynamics of changes in the functioning of food names. The presented material and its preliminary analyses allow to unambiguously assign many names of dishes to specific generational groups of people studied. Comparison of the discussed names of dishes with the content of SGP showed that many of them are common with Polish dialect in the Poland. Confrontation with the Dictionary of the Ukrainian language and Ukrainian dialectological works from the studied area showed that many words coexist in Ukrainian, for example: buchanka, paska, pampuch, bublik, kałacz, korowaj, zawiwańce, pierożek, blin, palanycia.

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2023, 18; 169-180
2083-1765

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 80.

Tytuł:

[rec.] Krzysztof Maliszewski (red.), Pedagogika kultury-wehikuł przebudzeń. O edukacji nie-obojętnej, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, Instytut Myśli Polskiej im. W. Korfantego, Katowice 2021

Autorzy:

Piasecka, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2031172.pdf

Data publikacji:

2021-12-21

Wydawca:

Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane

Tematy:

culture
pedagogy
education
borderlands
transgression
a review essay
kultura
pedagogika
edukacja
pogranicza
transgresja
esej recenzyjny

Opis:

Autorka tekstu napisanego w formie eseju recenzyjnego wyłania z treści kolejnych rozdziałów monografii pewne tropy, asumpty, metafory, figury retoryczne, symbole, kategorie, które uspójniają jej rozumienie jako całości.  Tworzą one, tym samym, horyzont czytania tekstów kultury dla pedagogiki. Są nimi przykładowo: pogranicza, granice, podróż, droga, powroty, dzieciństwo, wyobraźnia czy ciało. Transgresyjny charakter kultury ubogaca człowieka, a pedagogika kultury jest metaforycznym wehikułem przebudzeń, które nasycają edukację czynnikiem nie-obojętności.
The authoress of the text written in the form of a review essay identifies certain traces, assumptions, metaphors, rhetorical figures, symbols and categories in the content of the following chapters of the monograph, which make understanding it as a whole consistent. Thus, they form the horizon for reading cultural texts for education. They are, for example: borderlands, borders, journey, road, returns, childhood, imagination and body. The transgressive nature of culture enriches man, and the cultural pedagogy is a metaphorical vehicle of awakening that saturates education with the factor of non-indifference.

Źródło:

Podstawy Edukacji; 2021, 14; 177-186
2081-2264

Pojawia się w:

Podstawy Edukacji

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 81.

Tytuł:

WACŁAW FEDOROWICZ – ZAPOMNIANY KOLEKCJONER Z WITEBSKA
WACŁAW FEDOROWICZ – A FORGOTTEN COLLECTOR FROM VITEBSK

Autorzy:

Konrad, Ajewski,

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/433270.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków

Tematy:

Wacław Fedorowicz (1848–1911)
Vitebsk
Borderlands
Museum
collecting
19th - beginnings of 20th century

Opis:

Wacław Fedorowicz (1848–1911) – sworn advocate, one of the most prominent collectors of Polish and Borderlands antiques. Living in Vitebsk, he created a unique private museum at home, gathering relicts of former Eastern Borderlands of the Republic of Poland (the so-called ancient Poland). The collections were catalogued, labeled and presented in special showcases. The collections comprised specialised library (ca. 1000 volumes) and museum collections (between 4500 and 7000 collectibles according to diverse estimations), including: archaeological collection, historical collection dating from the 13th to 19th century, armoury (ca. 300 pieces of military equipment), numismats (ca. 2000 pieces), sigillographic and ethnographic collection, civil orders, hunting gear, stove tiles, antique door handles and Gdansk locks, plaques and statuettes of historical figures, antique women’s and men’s clothes, vessels, lighting devices, jewelry, collection of pipes and snuffboxes dating from the 17th - 18th century, and antiques related to art and science: manuscripts, drawings, pictures of temples, churches, chapels of Borderlands etc., as well as a couple of old Polish oil portraits. The unique collection of masonics dating from 18th and 19th century was one of the biggest in Russia (157 showpieces). Being also active in the field of science, Fedorowicz published i.a. Armorial of Orsha, contributed to the publication of Armorial of the Vitebsk nobility, and initiated the joint publication From the area of Dvina in 1909, presenting the national achievements of the so-called Borderlands. He was one of the founders, and afterwards a member and vice-president of the Vitebsk Archaeological Committee, an associate member of the Polish Sightseeing Society in Warsaw, and from 1885 an associate member of the Society for the Encouragement of Fine Arts of the Kingdom of Poland. After the collector’s death, his collections were nationalised in 1917 and moved to other locations in 1918. In the years 1921–1923 the collection had been re-catalogued and made available to the museum. Nowadays, the items of Fedorowicz’s collection are stored in several institutions in Belarus, mainly in the Vitebsk Regional Museum of Local History, while some items (masonics) were recently presented at special and thematic exhibitions.
Fedorowicz (1848–1911), adwokat przysięgły, był jednym z najwybitniejszych kolekcjonerów zabytków polskich i kresowych. W swoim domu w Witebsku stworzył wyjątkowe prywatne muzeum, w którym gromadził pamiątki przeszłości dawnych kresów Rzeczypospolitej (tzw. starożytności). Zbiory były sklasyfikowane, opisane i prezentowane w specjalnych gablotach. W ich skład wchodziły: biblioteka specjalistyczna (ok. 1000 tomów), oraz zbiory muzealne (wg różnych wyliczeń, od 4500 do 7000 muzealiów), w tym: archeologiczne, historyczne XIII-XIX w., zbrojownia (ok. 300 militariów), numizmaty (ok. 2000 sztuk), kolekcje: sfragistyczna, etnograficzna oraz ordery cywilne, przybory myśliwskie, kafle piecowe, stare klamki i zamki gdańskie, plakiety i figurki postaci historycznych, dawna odzież męska i damska, naczynia, przyrządy oświetleniowe, biżuteria, zbiór fajek i tabakierek z XVII-XVIII w., a także zabytki z dziedziny nauki i sztuki: rękopisy, ryciny, dokumentacja fotograficzna świątyń, kościołów, kaplic kresowych itd., oraz kilka olejnych portretów staropolskich. Wyjątkowym był zbiór massoników – jeden z największych na terenie Rosji (157 eksponatów) z XVIII i XIX wieku. Fiedorowicz działał też na niwie naukowej – wydał m.in. Herbarz Orszański, pomagał w wydaniu Herbarza szlachty witebskiej, a w 1909 r. zainicjował wydanie księgi zbiorowej Z okolic Dźwiny, przedstawiającej dorobek narodowy na tzw. kresach. Był jednym z założycieli, a następnie członkiem i wiceprezesem witebskiej Komisji Archeologicznej, członkiem korespondentem Towarzystwa Krajoznawczego w Warszawie, a także od 1885 r. członkiem korespondentem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Królestwie Polskim. Po śmierci kolekcjonera jego zbiory zostały w 1917 r. znacjonalizowane i w 1918 r. przeniesione w inne miejsca. W latach 1921–1923 dokonano ich nowej inwentaryzacji i udostępnienia muzeum. Obecnie to, co pozostało z kolekcji Fedorowicza znajduje się w kilku instytucjach Białorusi, głównie w witebskim Okręgowym Muzeum Krajoznawczym, a niektóre przedmioty (massonika) były ostatnio pokazywane na okolicznościowych i tematycznych wystawach.

Źródło:

Muzealnictwo; 2014, 55; 118-130
0464-1086

Pojawia się w:

Muzealnictwo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 82.

Tytuł:

„Jesteśmy pytaniem”. Przyczynek do dyskusji o środkowoeuropejskiej (nie)tożsamości.
We are the question. Notes to a discussion of Central European (non) identity.

Autorzy:

Pospiszil, Karolina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/441348.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera

Tematy:

Europa Środkowa
tożsamość
pogranicze
literatura XX wieku
Central Europe
identity
borderlands
20th-century literature

Opis:

Istnieje wiele definicji Europy Środkowej, trzeba jednak stwierdzić, że żadna z nich nie jest pełna, granice tego regionu określa się jako niejasne, płynne, zmienne; z podobną sytuacją mamy do czynienia w przypadku tutejszej tożsamości. Autorka artykułu stara się odpowiedzieć na pytania: Czy istnieje środkowoeuropejska tożsamość? Czy jest ona czymś w rodzaju ponadnarodowej tożsamości lub autostereotypu? Odpowiedzi szuka w XX-wiecznej literaturze tego regionu, która pozwala jej dojść do wniosku, że tubylec jest opisywany dwojako: 1) jako niepełny, w pewnym sensie ułomny człowiek, który nie potrafi wyjść poza siebie, czyli dokonać czegoś niezwykłego (ten typ ma kilka podtypów); 2) jako intelektualista, który nie poddaje się amerykanizacji i który pielęgnuje tradycyjne europejskie wartości. Autorka próbuje spojrzeć na powyższe typy jako na przykłady tożsamości pogranicza.
There are many definitions of Central Europe, but most of them consider the borders of this region to be unclear, vague and changeable; we also have a similar situation in the case of Central European identity. Author tries to answer the questions: does this identity exist? is it some kind of supranational identity or auto stereotype? She was searching for answer in Central European literature of the twentieth century and she found an inhabitant of this region is usually depicted in two ways: 1. as a defective, incomplete man who cannot transcend himself (this type has some subtypes) 2. as an intellectual, who did not undergo Americanization and who cherishes traditional European values. She also considers this Central European types of character as examples of borderland identity.

Źródło:

Kultura i Polityka; 2011, 10; 141-153
1899-4466

Pojawia się w:

Kultura i Polityka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 83.

Tytuł:

Analysis of Polish Writing on the History of Physical Education and Sports in the North-Eastern Borderlands of the 2nd Republic

Autorzy:

Małolepszy, Eligiusz
Drozdek-Małolepsza, Teresa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1031821.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

PPHU Projack Jacek Wąsik

Tematy:

physical education
sports
state of study
the North – Eastern Borderlands of the 2nd Republic

Opis:

The aim of this paper is presentation of the up-to-date state of research on physical education and sports in the North-Eastern Borderlands of the 2nd Republic based on analysis of Polish literature on the subject. In the sense of territorial scope, the paper covers the areas of the Polesie, Novogrodek and Vilnius voivodeships. As for the scope of studies on the history of physical education and sports in the North-Eastern Borderlands of the 2nd Republic, the most cognitively significant is the work by Laskiewicz on „Kultura fizyczna na Wileńszczyźnie w latach 1900–1939. Zarys monograficzny dziejów” (Physical Culture in the Region of Vilnius in the Years 1900–1939. An Outline of Monographic History). The history of physical culture in rural areas were fairly well drawn up. In terms of historiography, there are publications presenting physical education and sports in urban areas. The publications mainly refer to physical activity in larger towns and cities, e.g. in Baranowicze, Breston- Bug, Lida, Novogrodek and in Vilnius. In terms of voivodeships, papers on physical education and sports in the Region of Vilnius significantly predominate. The presented analysis of the state of research – in reference to Polish writings – shows the necessity to supplement the preliminary archival research of the sources – in order to prepare a monograph on „Dziejów wychowania fizycznego i sportu na Kresach Północno-Wschodnich II Rzeczypospolitej” (the History of Physical Education and Sports in the North – Eastern Borderlands of the 2nd Republic). A preliminary archival research should also be conducted in the archives kept by Byelorussia and Lithuania.

Źródło:

Physical Activity Review; 2013, 1; 22-31
2300-5076

Pojawia się w:

Physical Activity Review

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 84.

Tytuł:

Kajetan Kraszewski a kwestia unicka na Podlasiu w świetle Silva rerum. Wybrane problemy
Kajetan Kraszewski and the Uniate Church in Podlasie in the Context of Silva Rerum. Selected Problems

Autorzy:

Czyżewski, Feliks

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2035327.pdf

Data publikacji:

2021-12-27

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

nobility family chronicles (silva rerum)
Kajetan Kraszewski
Podlasie’s Uniate Church
Polish-Eastern-slavic borderlands

Opis:

The article presents Kajetan Kraszewski’s opinions on the Uniate Church in Podlasie, included in his Silva rerum. The views of the author of Kronika rodzinna (Family chronicle) are confronted with the statements of the researchers (mostly historians, literary scholars and linguists) within the broad context of the political, social and cultural life of the Polish-Lithuanian Commonwealth and the partition periods. By comparing research literature and excerpts from Silva rerum, the article analyses the effects of the Union of Lublin and the Union of Brest for the peasant community of Podlasie in the 1860s and 1870s. As presented in Kajetan Kraszewski’s Kronika, the tragedy of the followers of the Uniate Church in Podlasie resulted from the social and religious conditions that fuelled the divides during the time of the Russian partition (divide et impera). Kraszewski’s Silva rerum constitutes an image of the distance with which peasants treated Podlasie’s Uniate Church members, similar to the latter’s during the “masters’” uprising of 1863 (“in the masters’ uprising – we stayed aside watching”).

Źródło:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2021, 28, 2; 23-41
1233-8672
2450-4939

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 85.

Tytuł:

Zoonimy z obszaru Wileńszczyzny zwierciadłem kontaktów językowo-kulturowych
Zoonyms from the Vilnius Region as a reflection of linguisc and cultural contacts

Autorzy:

Żilo, Bożena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/3200697.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Towarzystwo Kultury Języka

Tematy:

Zoonyms
Vilnius Region
linguistic influences
Polish of the Borderlands
phonetic influences
morphological influences
lexical influences

Opis:

The issue of nomenclature for mixed breed animals has been taken up by Polish researchers many times and its significance for onomastic and dialectal research has been emphasised often enough. With respect to the North-Eastern Borderlands, sparse studies have been dedicated to it so far. Therefore, this paper discusses linguistic and cultural contacts reflected in proper names of two species of mixed breed animals in the Vilnius Region. The material was collected using the traditional and online survey method. This article presents the phonetic and morphological characteristics typical of the Polish of the Borderlands, lexical features, and nomenclature influences that were discovered while analysing zoonyms. It discusses the influences of the Lithuanian, Russian, and Belarusian languages on the nomenclature for animals living in households of people of Polish descent in the Vilnius Region.

Źródło:

Poradnik Językowy; 2022, 798, 9; 62-72
0551-5343

Pojawia się w:

Poradnik Językowy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 86.

Tytuł:

К ВОПРОСУ О МУЗЫКАЛЬНОЙ КУЛЬТУРЕ ПШЕМЫСЛЯ ПЕРВОЙ ПОЛОВИНЫ ХІХ ВЕКА

Autorzy:

Новакович, Мирослава

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/566612.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Akademia Pomorska w Słupsku

Tematy:

композиторская школа
церковная музыка
культурное пограничье
Литургия
school of composition
church music
cultural borderlands
liturgy

Opis:

The article is devoted to the musical life of Przemysl, which in the first half of the nineteenth century was the area of cultural borderland, where different cultural identities were constructed, particularly Ukrainian. In the Greek Catholic Church the singing school was established, and in 1829 the choir, headed by wellknown Czech composer Alois Nankе was formed. An example for Nankе and his students, among whom was the famous Ukrainian composer subsequently M. Verbitsky, were spiritual choral concerts of the famous Ukrainian composer D. Bortniansky. The music by Bortniansky became an excellent example of creativity for Ukrainian composers of the nineteenth century in Galicia.

Źródło:

Ars inter Culturas; 2016, 5; 305-316
2083-1226

Pojawia się w:

Ars inter Culturas

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 87.

Tytuł:

O kilku formalnie podobnych wyrazach w mowie Polaków zamieszkałych w obwodzie lwowskim
On several formally similar words used by Poles living in the Lviv region

Autorzy:

Kostecka-Sadowa, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28763589.pdf

Data publikacji:

2024

Wydawca:

Towarzystwo Kultury Języka

Tematy:

polszczyzna południowokresowa
etymologia
zapożyczenia leksykalne
Polish language in the South-Eastern Borderlands
etymology
lexical borrowings

Opis:

Celem artykułu jest przedstawienie i omówienie kilku wyrazów podobnych znaczeniowo o różnym zasięgu w gwarach polskich, zaś powszechnie znanych w mowie respondentów polszczyzny poludniowokresowej. Badania słownikowe oraz bogata dokumentacja materiałowa pokazują, że wyrazy hurba, hurma, ujma są dobrze osadzone w zasobie słownikowym respondentów posługujących się na co dzień polszczyzną południowokresową. Wielowiekowe polsko-ukraińskie kontakty ludności wpłynęły na szereg procesów językowych. Dzięki bezpośrednim kontaktom ludności dwujęzycznej dochodziło do stopniowego, wzajemnego, na ogół bliżej nieuświadomionego przejmowania różnych cech językowych (w tym gwarowych), zwłaszcza w zakresie słownictwa.
The article aims at presenting and discussing several similar words with different meanings in Polish dialects, yet commonly known and used by Polish speakers in the South-Eastern Borderlands. Dictionary research and extensive material documentation show that the words hurba, hurma, ujma are well embedded in the vocabulary resources of respondents who use southern Polish in the South-Eastern Borderlands on a daily basis. Centuries of Polish–Ukrainian contacts have influenced a number of linguistic processes. Direct contacts among the bilingual population enabled a gradual, mutual, usually relatively unconscious acquisition of various linguistic features (including dialectal ones), especially when it comes to vocabulary.

Źródło:

Poradnik Językowy; 2024, 810, 1; 109-119
0551-5343

Pojawia się w:

Poradnik Językowy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 88.

Tytuł:

Nos/Otras Living in Nepantla: Gloria Anzaldúa’s Concepts of Borderland Identity in Contemporary World

Autorzy:

Zygadło, Grażyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1807493.pdf

Data publikacji:

2019-10-23

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

gender; Gloria Anzaldúa; Pogranicze; Inny; feminizm kobiet kolorowych
borderlands; gender; Gloria Anzaldúa; Other; Third World feminism

Opis:

Nos/Otras mieszkający w Nepantli — Glorii Anzaldúi koncepcja tożsamości Pogranicza we współczesnym świecie Tekst poświęcony jest teorii tożsamości Pogranicza wykreowanej przez Glorię Anzaldúę, amerykańską pisarkę i aktywistkę meksykańskiego pochodzenia, w kontekście krytyki feministycznej kobiet kolorowych, czyli feminizmu Trzeciego Świata. Autorka przedstawia w nim niektóre koncepcje i teorie wykreowane przez Anzaldúę, takie jak: wizja El Mundo Zurdo; idea bridging, czyli łączenia kobiet z różnych środowisk; teoria włączania (theory of inclusivity) w dyskurs akademicki i ruch feministyczny różnych pomijanych wcześniej kategorii wykluczenia (etniczność, seksualność, klasa, pochodzenie, itp.); idea nowej, globalnej plemienności, zwana New Tribalism; koncept Nepantli; teoria nos/otras, czyli przymierza między nami/swoimi (nos) a innymi/obcymi (otras); idea conocimiento, czyli wykorzystania alternatywnych metod poznania, będąca rezultatem budzącej się świadomości. Zaprezentowanie teorii tożsamości Pogranicza ma na celu ukazanie, jak pewne idee, od lat funkcjonujące w literaturze i humanistyce, mogą mieć obecnie zastosowanie we współczesnym świecie, targanym problemami wynikającymi z niezrozumienia różnic między „nami” a „innymi”.
This text is devoted to Borderlands identity theory created by Gloria Anzaldúa, Mexican–American writer and activist, in the context of feminist criticism of women of color, or Third World feminism. The author discusses some of the most important concepts and theories created by Anzaldúa throughout her literary career such as: a vision of El Mundo Zurdo; the idea of bridging understood as a connection between women from different backgrounds; theory of inclusivity which encompasses various previously excluded categories of oppresion (ethnicity, sexuality, class, origin, etc.); the idea called New Tribalism; the concept of Nepantla; theory of nos/otras; and finally the idea of conocimiento, which is an alternative method of knowledge acquisition resulting from the awakening of consciousness. The major goal of the paper is to show how certain ideas, which have been present in literature and the humanities for many years, can now be applied in the contemporary world as a solution to the problem of incomprehension of differences between “us” and “others.”

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 11; 207-219
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 89.

Tytuł:

Wokół teorii młodzieży pogranicza wschodniego
Around the theories of the youth from the eastern borderlands

Autorzy:

Długosz, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/423473.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Lubuskie Towarzystwo Naukowe

Tematy:

youth
the Eastern Borderlands
life plans
educational aspirations
emigration
młodzież
pogranicze wschodnie
plany życiowe
aspiracje edukacyjne

Opis:

The aim of this article was to present the empirical and theoretical knowledge on the topic of the youth from the Eastern Borderlands. The authors attempted to provide the characteristics of the youth concerned and explain the noticed qualities. The empirical data concerning the young generation come from the surveys conducted between 2007 and 2017. The material gathered from seven surveys shows that the youth from the borderlands use conventional strategies of entering adulthood. In social life, they are driven by meritocratic rules. They base their future on tertiary education at prestigious universities outside the region. The borderlands are not attractive for living and majority of the researched intend to leave their place of residence and move to a metropolis or abroad. As a consequence of youth emigration, the borderlands will be deprived of the endogenic sources of social development.
Celem artykułu było zaprezentowanie wiedzy empirycznej i teoretycznej na temat młodzieży pogranicza. W tekście starano się odpowiedzieć na pytanie dotyczące cech młodzieży i wyjaśnić zaobserwowane właściwości. Bazę empiryczną wiedzy na temat młodej generacji stanowiły badania sondażowe zrealizowane w latach 2007-2017. Zgromadzony materiał z siedmiu sondaży pokazuje, że młodzież pogranicza stosuje konwencjonalne strategie wchodzenia w dorosłość. W życiu społecznym kieruje się ona merytokratycznymi regułami. Swoją przyszłość buduje w oparciu o wyższą edukację na prestiżowych uczelniach poza regionem. Pogranicze stanowi mało atrakcyjne miejsce do życia i większość badanych zamierza w przyszłości opuścić swoje miejsce zamieszkania przenosząc się do metropolii lub zagranicę. W konsekwencji emigracji młodzieży pogranicze zostanie pozbawione endogennych źrodeł rozwoju społecznego.

Źródło:

Rocznik Lubuski; 2018, 44, 1; 55-69
0485-3083

Pojawia się w:

Rocznik Lubuski

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 90.

Tytuł:

Wolność czy może ciąg dalszy „zniewolenia”, czyli o nowych polskich zjawiskach kulturalnych na Litwie

Autorzy:

Dalecka, Teresa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1042077.pdf

Data publikacji:

2019-12-31

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Polacy na Litwie
literatura polska
Kresy Wschodnie
Litwa
Poles in Lithuania
Polish literature
Eastern Borderlands
Lithuania

Opis:

Artykuł jest opisem kondycji kultury polskiej na Litwie i środowiska ją tworzącego. Zostały zdiagnozowane przyczyny słabości tej kultury, takie jak m.in. pogarszająca się sytuacja demograficzna litewskich Polaków czy zła sytuacja gospodarcza regionu, który w przeważającej większości zamieszkują. Zły stan wynika też z braku inteligencji polskiej na Litwie po II wojnie światowej oraz powolność procesu jej odradzania się. Przyczyn słabości upatruje się ponadto w etnocentryzmie tej kultury, skoncentrowaniu się na sobie i braku zainteresowania innymi grupami etnicznymi. Mimo wszystko w ostatnich latach na Wileńszczyźnie podejmowane są próby wyrwania się z ograniczeń, związanych z kulturą kresową. Została założona grupa poetycka „Nowa Awangarda Wileńska”, ukazała się powieść Cień słońca czy zbiór opowiadań Thriller po wileńsku. Jest to inne niż dotychczas zaprezentowanie polskości na Litwie.
The article is a description of the situation of Polish culture in Lithuania and the environment in which this culture has been created. The diagnosis has highlighted several reasons for its weakness, such as the deteriorating demographics of Poles in Lithuania, and the poor economic situation in the region which they mostly inhabit. The bad situation has also been a result of the lack of Polish intelligentsia in Lithuania after the Second World War and the slow pace of its restoration. Other reasons include the ethnocentrism of this culture, its inward focus, and the lack of interest in other ethnic groups. In spite of everything, in recent years in the Vilnius region attempts have been made to break free from the limitations related to the culture of Eastern Borderlands. A poetic group “New Vilnius Avant-Garde” was founded, and a novel entitled Cień słońca (Shadow of the Sun) and a collection of short stories entitled Thriller po wileńsku (Thriller à la Vilnius) were published.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2019, 55, 4; 469-480
1505-9057
2353-1908

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 91.

Tytuł:

Melancholia dyskursu kresoznawczego
The Melancholy of The Borderland Discourse

Autorzy:

Skórczewski, Dariusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1179225.pdf

Data publikacji:

2012-12-02

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

melancholia
Sigmund Freud
psychoanalysis
“Borderlands”
Polish “Borderland” discourse
postcolonialism
Zygmund Freud
psychoanaliza
„Kresy”
dyskurs kresoznawczy
postkolonializm

Opis:

Poszukując odpowiedzi na pytanie o przyczyny trudności, jakie sprawia Polakom rozpoznanie i krytyczne opisanie swej obecnej postkolonialnej tożsamości, autor odwołuje się do pojęcia melancholii, dostrzegając w niej kategorię interpretacyjną pozwalającą objaśnić postkolonialną kondycję Polski w kontekście „kresowym” i wynikające stąd współczesne problemy Polaków z autodefinicją. Freudowska koncepcja melancholii stanowi proponowane narzędzie analizy praktyk panujących na terenie tzw. dyskursu kresoznawczego. Dyskurs ten podtrzymuje wśród jego użytkowników poczucie Freudowskiej melancholii i subtelnie skłania do trwania w tym stanie. Podczas gdy tradycyjne podejścia badawcze, w znacznej części przemycające postawę tęsknoty za świetną przeszłością polsko-litewskiej Rzeczypospolitej, utrudniają Polakom pogodzenie się ze swą postkolonialną kondycją jako dawnych kolonizatorów i skolonizowanych, przyszłe studia postkolonialne nad dyskursem kresoznawczym nie powinny poprzestać na krytyce status quo, a raczej uczynić postkolonialną melancholię obiektem swoich badań, lokując ją jednak bezwzględnie w szerszym kontekście rosyjskiego i sowieckiego kolonializmu.
In seeking to answer the question why Poles are having difficulties in recognizing and critically describing their present postcolonial identity, the author refers to the notion of melancholia as an important interpretative category for illuminating the postcolonial condition of Poland in relation to its former Eastern territories, known as “Borderlands,” and accounting for the nation’s present problematic self-definition. The paper adopts the Freudian concept of melancholia to the study of discursive practices of the so-called Polish “Borderland” discourse. This discourse reinforces the view that Poles are in a condition of Freudian melancholia and subtly encourages the Poles to remain in such a condition. While traditional critical approaches to a great extent implicitly smuggle the attitude of yearning for the splendid past of the Polish-Lithuanian Republic and thus prevent Poles from coming to terms with their postcolonial condition as both “colonisers” and colonised, the prospective postcolonial studies in the “Borderland” discourse should not stop at the critique of this status quo. Instead, it should make the Polish postcolonial melancholia an object of scrutiny by placing this melancholia within the broader context of Russian and Soviet colonialism. 

Źródło:

Porównania; 2012, 11; 125-138
1733-165X

Pojawia się w:

Porównania

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 92.

Tytuł:

Wbrew rodzinie: obligatoryjne stancje uczniowskie w Wileńskim Okręgu Naukowym w okresie międzypowstaniowym
Against family: boarding schools for children and teenagers in Vilnius Academic County between the years 1832-1863 (the time between two Polish uprisings)

Autorzy:

WOŁCZUK, JANINA

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/435744.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji

Tematy:

Russianization, school system, education, Russian partition, tsarism,
North Eastern Polish Borderlands, between the uprisings ( 1832-1863).

Opis:

After the collapse of the November Uprising (the Cadet Revolution) Poles under Russian rule in Russian partition were Russianized more severely than before. The tsar authorities focused on the educational system, on the upbringing of the youth in the name of loyalty to the Romanov dynasty, and submission to any authority. This educational aim was fulfilled under supervision both in school and outside.As the aim was in contradiction to family upbringing (values), the boarding schools, which were supervised by the Educational Board, started to be organized and approved by the Tsar. In Tsarian Russia there was no tradition of boarding schools; as a result, there were neither prepared or experienced teachers nor material goods to provide students with appropriate care and living conditions. Parents who were forced to place their children in the boarding schools had to bear higher cost. They did not have any influence on the way their children were raised/taught. The situation had to raise an objection of Polish society that lived in the Kresy (North-East Borderland of Polish Commonwealth). After the defeat of Russia in the Crimean War (1853-56) and the death of Tsar Mikolaj I, the process of Russianization was lessened and the institution of boarding schools was officially criticized. This criticism was expressed by marshals of the gentry and honorary patrons of schools.Following the pressure resulting from such criticism local and ministerial authorities were forced to abandon implementing the idea of obligatory boarding schools for children and teenagers. In the late 1850s the boarding schools were gradually being closed. Once again parents had the right to decide about their son's place to stay during his education at school. The idea of anti-Polish pro-government education (against the family) suffered a defeat this time.

Źródło:

Wychowanie w Rodzinie; 2011, II, (2/2011)
2082-9019

Pojawia się w:

Wychowanie w Rodzinie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 93.

Tytuł:

PRACE INWENTARYZACYJNE NA CMENTARZACH KRESÓW WSCHODNICH – ZAŁOŻENIA METODOLOGICZNE
INVENTORIES OF CEMETERIES IN THE EASTERN BORDERLANDS – METHODOLOGICAL PREMISES

Autorzy:

Czyż, Anna S.
Gutowski, Bartłomiej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/535728.pdf

Data publikacji:

2008

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

EASTERN BORDERLANDS
INVENTORIES OF CEMETERIES
dziedzictwo Kresów Wschodnich
inwentaryzacja cmentarzy na Podolu
sztuka cmentarzy
karty białe

Opis:

The article discusses the methodological premises of inventories of historical Polish cemeteries in Podolia, conducted since 1998 by the Institute of the History of Art at the Cardinal Stefan Wyszynski University in Warsaw. The authors present the object of the inventory campaign, the general methodological principles and the organisation of the work carried out according to a topographic and chronological key. Attention has been drawn to the necessity of rendering the prepared inventories uniform according to so-called blank sheets and making them available in the form of published catalogues. Apparently, at present a complete and thorough documentation of necropolises in the former Eastern Borderlands, subjected to a gradual but unavoidable devastation, constitutes the only way of salvaging memory about them.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2008, 1; 21-30
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 94.

Tytuł:

Inwestycje hetmanów w XVII wieku. Między interesem własnym a państwowym
Hetman’s investments in the 17th century. Between self and state interest

Autorzy:

Bania, Zbigniew

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/26469662.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Kresy Wschodnie
hetmani
Podhorce
Żółkiew
XVII wiek
fortyfikacje
Eastern Borderlands
hetmans
Pidhirtsi
Zhovkva
17th century
fortifications

Opis:

W końcu XVI wieku ustaliła się zasada dożywotniego funkcjonowania urzędu hetmańskiego. Być może nieprzypadkowo sprawowanie tej funkcji przez hetmanów owocowało zakrojonymi na wielką skalę inwestycjami, niekiedy wyjątkowo nowocześnie pomyślanymi; były to: Zamość, Żółkiew, Brody, Stanisławów, Kudak i Okopy Św. Trójcy. Obrona południowo-wschodnich terytoriów kresowych, na których bądź w pobliżu których, hetmani posiadali swe największe latyfundia inicjowała powstawanie twierdz, centrów tych latyfundiów a jednocześnie tworzyły te dzieła skuteczny system obrony całego państwa przed zagrożeniami tatarskimi, tureckimi, powstaniami kozackimi. Wyróżniał się Stanisław Koniecpolski, inicjując powstanie szeregu mniejszych twierdz – najsłynniejsza z nich to Kudak – czy Nowy Koniecpol, umacniając bardziej nowoczesnymi fortyfikacjami Bar, myśląc o stworzeniu Szkoły Rycerskiej we Lwowie. Godna podkreślenia jest ewolucja urządzeń obronnych od nieskomplikowanych bastei-puntone jak w Żółkwi, poprzez bastiony Brodów do nowoczesnych, z rozmachem zaprojektowanych fortyfikacji otaczających Lwow w końcu XVII wieku z inicjatywy hetmana Stanisława Jabłonowskiego. Interesujący jest problem wzajemnych relacji twierdza – rezydencja, jak Brody i Podhorce, Lwow i Podkamień, Czy istniały namiastki takich powiązań twierdzy i rezydencji w przypadku Zamościa i Żółkwi, Stanisławowa? Hetmani-latyfundyści jednocześnie nie dążyli do modernizacji pozyskanych starszych zamków, jak na przykład Stanisław Koniecpolski, który nie unowocześnił szesnastowiecznego systemu bastejowego zamków w Mikulińcach i Jazłowcu. Urząd hetmański stosunkowo późno zaczął funkcjonować jako stały element systemu politycznego Rzeczypospolitej, zatem hetmanom obecność w senacie zapewniały takie dodatkowe godności jak kanclerska – Zamoyski, Żołkiewski, oraz kasztelana krakowskiego – Koniecpolski, Jabłonowski. Tylko Stanisław Koniecpolski poczuwał się do podkreślenia swej dodatkowej godności fundując w stolicy starostwa myślenickiego, stanowiącego uposażenie godności kasztelańskiej, w Myślenicach kaplicę dla cudownego wizerunku Najświętszej Marii Panny. Podsumowując inicjatywy fundatorskie hetmanów jako ministrów państwa i latyfundystów w XVII wieku są wyjątkowo ściśle ze sobą splecione, co wynikało zaangażowania ich w organizację ochrony własnych posiadłości najczęściej usytuowanych na Kresach wschodnich państwa, w XVII wieku szczególnie narażonych na działania militarne.
At the end of the 16th century, the principle of the lifelong functioning of the hetman’s office was established. Perhaps it is no coincidence that the performing of hetmans function resulted in large-scale, sometimes exceptionally modern investments, they were: Zamość, Żołkiew, Brody, Stanisławow, Kudak and Okopy Św. Trojcy. The defense of the south-eastern borderland territories, where the hetmans had their greatest latifundia, initiated the creation of fortresses, centers of these latifundia, and at the same time created an effective system of defense of the entire state against Tatar and Turkish threats and Cossack uprisings. Stanisław Koniecpolski stood out, initiating the creation of a number of smaller fortresses – the most famous of them is Kudak - or Nowy Koniecpol, strengthening Bar with more modern fortifications, thinking about creating a Knight School in Lviv. What is worth emphasizing is the evolution of defense devices from simple bastions like in Żołkiew, through Brody bastions to modern, with panache designed fortifications surrounding Lviv at the end of the 17th century built on the initiative of Hetman Stanisław Jabłonowski. Another interesting problem are the mutual relations between the fortress and the residence, such as Brody and Podhorce, Lviv and Podkamień. The hetman-latifundists did not try to modernize the acquired older castles, such as Stanisław Koniecpolski, who did not modernize the sixteenth-century bastion system of castles in Mikuliniec and Jazłowiec. The Hetman’s office began to function as a permanent element of the political system of the Republic of Poland relatively late, so the hetman’s presence in the Senate was ensured by such additional dignities as the chancellor’s office – Zamoyski, Żołkiewski, and the castellan of Krakow – Koniecpolski, Jabłonowski. Only Stanisław Koniecpolski felt the need to emphasize his additional dignity by founding in the capital of Myślenice eldership, which was an endowment of the castellan dignity, in Myślenice a chapel for the miraculous image of the Blessed Virgin Mary. Summing up, the founding initiatives of the hetmans as state ministers and latifundists in the 17th century are extremely closely intertwined, which resulted from their involvement in the organization of the protection of their own estates most often located in the eastern borderlands of the country, particularly exposed to military actions in the 17th century.

Źródło:

TECHNE. Seria Nowa; 2022, 9; 25-40
2084-851X

Pojawia się w:

TECHNE. Seria Nowa

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 95.

Tytuł:

Współpraca transgraniczna w ramach euroregionu Pomerania

Autorzy:

Kamola-Cieślik, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1591256.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

cross-border cooperation
borderlands
euroregion
subversion of stereotypes
aid funds
przełamywanie stereotypów
pogranicze
współpraca transgraniczna
fundusze pomocowe

Opis:

The paper is an analysis of the origin of the Euroregion ‘Pomerania’ and its activity in 1996–2013. The Euroregion ‘Pomerania’ is a formalised cross-border or transnationalcooperation between three contiguous regions located in Poland (Zachodniopomorskie), Germany (Mecklenburg-Vorpommern) and Sweden (Skania). The analysis includes the development of the links between the three countries in different aspects: economic, social, touristic and infrastructural, and the forms and effects of the cooperation within the Euroregion.The paper seeks the answers to the following questions: (1) What forms of cross-border cooperation in the Euroregion ‘Pomerania’ were the most important ones? (2) Whatwere the benefits of the cross-border cooperation for the Euroregion? (3) What were the difficulties in the cooperation within the Euroregion ‘Pomerania’? and (4) Why did they arise?The analysis shows that the cross-border cooperation between contiguous regions in Sweden, Germany and Poland has brought benefits of various kinds – economic,cultural, touristic and infrastructural – to all the three countries and it has decreased the disproportion in the level of development between the areas belonging to the Euroregion ‘Pomerania’. The cross-border cooperation has brought the participants closer (especially the Poles and the Germans), and the communities of the Euroregion ‘Pomerania’ have striven to break down the stereotypes and international barriers. The development of the relations between the participating regions have been fraught with difficulties; they resulted from linguistic barriers and from a lack of basic knowledge about the history and culture of the neighbouring countries and about the social processes that were taking places there. The Swedish partner has been less active in comparison with the other two partners.

Źródło:

Przegląd Zachodniopomorski; 2015, 2; 47-66
0552-4245
2353-3021

Pojawia się w:

Przegląd Zachodniopomorski

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 96.

Tytuł:

Poeta pogranicza polsko-kanadyjskiego. Uwagi nad obrazem Kanady w Evenings on Lake Ontario Wacława Iwaniuka
Poetry of Polish-Canadian Borderlands. Canada in Wacław Iwaniuks Evenings on Lake Ontario

Autorzy:

McDonough, Iga

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1882461.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

poezja
natura
przyrodopisarstwo
Kanada
pogranicze
tożsamość polsko-kanadyjska
poetry
nature
nature writing
Canada
borderlands
Polish-Canadian identity

Opis:

Artykuł omawia twórczość poetycką polsko-kanadyjskiego pisarza Wacława Iwaniuka na przykładzie Evenings on Lake Ontario [Wieczory nad jeziorem Ontario], jedynego anglojęzycznego tomu pisarza. Celem szkicu jest naświetlenie wyjątkowości i ważności tomu w interpretacji obrazu Kanady oraz omówieniu twórczości Iwaniuka jako poety polsko-kanadyjskiego pogranicza. Analiza tomu i poszczególnych utworów wpleciona jest w tło północnoamerykańskiego dyskursu przyrodopisarskiego, w celu podjęcia próby opisu posko-kanadyjskiej tożsamości w dziele Wacława Iwaniuka.
The article focuses on the poetry of Polish-Canadian writer Wacław Iwaniuk in his only volume in English Evenings on Lake Ontario [Wieczory nad jeziorem Ontario]. The aim of the essay is to highlight the book's distinctness and importance in the interpretation and discussion of the image of Canada in Iwaniuk's poems, tackling the question of his position in the actual and metaphorical Polish-Canadian borderlands. The analysis of the volume and its individual poems is woven into the background of the North American nature-writing discourse in an attempt to describe the Polish-Canadian identity in the work of Wacław Iwaniuk.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 1; 243-261
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 97.

Tytuł:

Wybrane zjawiska słowotwórcze przymiotnika w polszczyźnie południowokresowej (na przykładzie obwodu lwowskiego)
Selected word-building phenomena in the adjectives in Polish spoken in the southern Borderlands (example of the Lvov region)

Autorzy:

Kostecka-Sadowa, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/498406.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk

Tematy:

słowotwórstwo,
przymiotnik,
polszczyzna połuniowokresowa,
zróżnicowanie pokoleniowe
word-building,
adjectives,
southern Borderlands of Poland,
cross-section of generations

Opis:

Artykuł przedstawia zjawiska związane ze słowotwórstwem przymiotników w polszczyźnie południowokresowej. Podstawę materiałową analizy stanowią wyrazy rodzime i obcego pochodzenia, typowe dla polszczyzny kresowej. Omawiam sufiksy najbardziej produktywne i typowe w mowie badanych mieszkańców.
In the article, the author presents issues related to adjectives in the Polish language spoken in the south of the Borderlands. The analysis is based on words of Polish and foreign origin, typical of Polish spoken in the Borderlands. In the article, I present the most productive suffixes, typical of the speech of the surveyed population.

Źródło:

Gwary Dziś; 2018, 10; 99-110
1898-9276

Pojawia się w:

Gwary Dziś

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 98.

Tytuł:

Między starą a nową ojczyzną – muzyczna aktywność cymbalistów na Dolnym Śląsku w latach 50. XX wieku
Between the Old and the New Homeland: Dulcimer Players Musical Activity in Lower Silesia in the 1950s

Autorzy:

Gacek, Gabriela

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31341655.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

cymbaliści
Dolny Śląsk
kresy wschodnie
migracja
nagrania archiwalne
dulcimer players
Lower Silesia
eastern borderlands
migration
archival recordings

Opis:

W artykule omówiono zagadnienie muzycznej aktywności cymbalistów, którzy zmuszeni byli do migracji z przedwojennych kresów wschodnich (Wileńszczyzny, Galicji Wschodniej) na Dolny Śląsk po II wojnie światowej. Będąc nowymi osadnikami na tzw. Ziemiach Odzyskanych, otoczeni ludnością o różnym pochodzeniu regionalnym, cymbaliści próbowali w nowych warunkach kontynuować muzyczną działalność. W tekście ukazane są różne sposoby adaptacji do nowej sytuacji wykonawczej w nowym miejscu zamieszkania: budowanie kolejnych instrumentów, granie w kapelach ludowych składających się z członków o różnym pochodzeniu regionalnym, próby indywidualnego muzykowania oparte na wykonywaniu muzyki tanecznej z regionu pochodzenia czy założenie zespołu składającego się z uczniów szkoły średniej uczących się wykonywać aranżację melodii pieśni ludowej z Dolnego Śląska i repertuar z Wileńszczyzny. Za bazę źródłową służą archiwalne przykłady muzyczne nagrane w latach 50. XX wieku przez Józefa Majchrzaka (1909-1985), polskiego folklorystę, muzykologa i redaktora radiowego pracującego w Polskim Radiu Wrocław.
In this article, I would like to describe the musical activity of the dulcimer players who moved to Lower Silesia after World War II as a result of being expelled from the pre-war Polish eastern borderlands: the Vilnius region and East Galicia. Being new settlers in the so called Recovered Territories, surrounded by people who came both from their native and other regions, dulcimer players tried to continue their musical activity. I examine their different ways of adapting to a new situation and new place of residence, by building new dulcimers, joining interregional folk bands, attempting individual music-making based on the performance of dance music from their own region, or establishing an ensemble consisting of high school students. In my article, I draw on examples from archival recordings from the 1950s made by Józef Majchrzak (1909-1985), the Polish folklorist, musicologist and radio editor who worked for Polish Radio Wrocław.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 12; 169-185
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 99.

Tytuł:

Sposoby radzenia sobie z konfliktem. Wykorzystanie potencjału sytuacji konfliktowych drogą ku międzykulturowemu zrozumieniu
The ways of dealing with the conflict. Exploiting the potential of the conflict situations to intercultural understanding.

Autorzy:

Dragon, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/556326.pdf

Data publikacji:

2017-12-04

Wydawca:

Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Edukacji Międzykulturowej i Badań nad Wsparciem Społecznym.

Tematy:

konflikt
komunikowanie
pogranicza kultur
kultury narodowe
międzykulturowe zrozumienie
conflict
communication
borderlands of cultures
national cultures
intercultural understanding

Opis:

W artykule zaprezentowano analizę zjawiska konfliktu podkreślając potencjał sytuacji konfliktowych dla osiągnięcia międzykulturowego zrozumienia. Autor przedstawił koncepcję kultury i opracowania naukowe opracowane przez Geerta Hofstede, Gerta Jana Hofstede and Michaela Minkow, które pokazują różnice w radzeniu sobie z sytuacjami problemowymi. Autor pokazał sposoby doświadczania konfliktu przez uczestników mediacji i jego rozumienie na podstawie rezultatów własnych badań. Spojrzenie na konflikt z perspektywy komunikujących się stron konfliktu może być inspiracją do doceniania różnic i zauważania stref wspólnych oraz znalezienia optymalnego rozwiązania problemu.
In this paper the author presents an analysis of the conflict emphasizing the potential in this situation for achieving a intercultural understanding. Author presents the concepts of the culture and scientific studies described by Geert Hofstede, Gert Jan Hofstede and Michael Minkow, which show as differences in the process of dealing with problematic situations. Author shows the ways in which mediation participants experience and understand the conflict based on the results of your own research. Looking at the process through the prism of the communicating parties in the intercultural conflict may be an inspiration to appreciate the differences and notice the common areas in order to find an optimal solution to the problem.

Źródło:

Multicultural Studies; 2017, 2; 71-87
2451-2877

Pojawia się w:

Multicultural Studies

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 100.

Tytuł:

„Na Ukrainie za owych dobrych czasów” – „Przed laty. Powieść ukraińska” Paulina Święcickiego
‘In the Ukraine in the good old days’ – 'Przed laty. Powieść ukraińska' by Paulin Święcicki

Autorzy:

Mazur, Aneta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1036375.pdf

Data publikacji:

2020-12-20

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

Paulin Święcicki (Stachurski)
the Ukrainian School
Cossacks
the Borderlands
historical novel
szkoła ukraińska
Kozacy
kresy
powieść historyczna

Opis:

The forgotten work and life of Paulin Święcicki (1841–1876), a writer from Kiev region and active in Galicia, represents a rare, authentic example of Polish‑Ukrainian cultural border. His debut work entitled 'Przed laty. Powieść ukraińska' (1865), despite being an artistic failure, is an interesting link between the heritage of the Romantic 'Ukrainian School' and the historical vision of Polish Borderlands in With fire and sword by Henryk Sienkiewicz. The creation of the 17th‑century reality of Ukrainian grasslands (noble, rural and Cossack existence), battle scenes (fights against the Tatars), romantic‑melodramatic plot – these are all adapted to a unique Ukrainian (not Polish‑centred) perspective. Święcicki’s ‘ukrainism’ is a portrait of Cossack heroism, a picture of enslaving the Ukrainian nation, and a picturesque description of local stories. The eclectic character of the work, which is nostalgically contemplative and in romantic style, as well as journalistically engaged, has an impact on its incoherence, but also makes it original against the background of the Sarmatian‑borderland fiction of those days.  

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2020, 20; 209-221
2081-1853

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce