Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Stachowski, P" wg kryterium: Autor


Tytuł:
Ocena suszy meteorologicznej na terenach pogórniczych w rejonie Konina
Assessment of meteorological droughts on the postmining areas in the Konin region
Autorzy:
Stachowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819696.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
tereny pogórnicze
susza meteorologiczna
former mining areas
meteorological drought
Opis:
Opady atmosferyczne są procesem meteorologicznym najbardziej zmiennym w czasie i przestrzeni. Więcej opadów niż przeciętnie, występowało w Polsce najbardziej w drugiej połowie XII wieku oraz pierwszych połowach XVI i XVIII wieku. Natomiast najbardziej sucho niż przeciętnie było w drugiej połowie XIII wieku oraz w pierwszej połowie XIX wieku. W pozostałych okresach prawdopodobnie warunki zbliżone były do przeciętnych [8]. Susza w Polsce ma charakter anomalii atmosferycznej związanej z okresem bezopadowym lub powtarzającymi się opadami mniejszymi od średnich. Suszę należą do zjawisk atmosferycznych i hydrologicznych, które pojawiają się okresowo i w różnych porach roku. Jak wskazuje Łabędzki i Leśny [6] w 30-leciu 1976-2006 wystąpiły dotkliwe serie lat suchych w okresie 1982-84 i 1989-92,a ponadto susza atmosferyczna wystąpiła w roku 1976, 1994, 2000, 2002, 2003, 2005 i 2006r. W okresie 1951-2006 stwierdzono 30 susz atmosferycznych, których łączny czas trwania wyniósł 30% analizowanego okresu to jest 200 miesięcy. Ich częstości, czasu trwania i nasilenia nie można przewidzieć, a terminu wystąpienia nie sposób przewidzieć [5]. Aby móc skutecznie przeciwdziałać negatywnym skutkom susz i podejmować odpowiednie działania prewencyjne, należy dysponować odpowiednimi, sprawdzonymi i wiarygodnymi wskaźnikami niedoboru opadu i intensywności suszy, przydatnymi w jej operacyjnym monitorowaniu [3]. Znaczna część wskaźników suszy, opisana w literaturze i stosowana przy monitorowaniu suszy w różnych regionach świata, opiera się na wielkości opadu atmosferycznego. Należy do nich wskaźnik standaryzowanego opadu (Standardized Precipitation Indem, SPI), zaproponowany przez McKee i in [7] i aktualnie jest stosowany do operacyjnego monitorowania suszy w USA przez Narodowe Centrum Zapobiegania Suszy. W Europie wykorzystywany jest m.in. na Węgrzech, we Włoszech, w Hiszpanii, jak również w Polsce na Kujawach. Podobnie, jak względny wskaźnik RPI, obliczanie wskaźnika SPI opiera się na wieloletnich ciągach opadu w określonym przedziale czasu. Analiza przebiegu elementów meteorologicznych w okresie wegetacyjnym jest ważna z punktu widzenia rolnictwa, gdyż zalicza się je do istotnych czynników plonotwórczych. W tym celu należy badać również zmienność warunków termicznych i pluwiometrycznych w wieloleciu, opierając się na wybranych wskaźnikach, które je charakteryzują (sumy temperatur, wskaźnik hydrotermiczny Sielianinowa) [2]. Szczególnie ważne jest to na terenach pogórniczych, na których prowadzone są zabiegi rekultywacji i zagospodarowania rolniczego, gdzie występuje opadowo-retencyjny reżim wodny, w którym jedynym źródłem zaopatrzenia roślin w wodę są opady atmosferyczne. Zwierciadło wody gruntowej zalega bardzo głęboko i nie ma wpływu na uwilgotnienie wierzchnich warstw gruntów pogórniczych [10]. Celem pracy było określenie częstości występowania suszy meteorologicznej, o różnej intensywności, w okresach wegetacyjnych w wieloleciu (1966-2008), na podstawie względnego wskaźnika opadu (RPI), wskaźnika standaryzowanego opadu (SPI) i dodatkowo za pomocą standaryzowanego klimatycznego bilansu wodnego (KBWs) w miesiącach wybranych, charakterystycznych okresach wegetacyjnych oraz porównanie tych wskaźników, jako kryteriów oceny suszy.
Assessing drought severity is an element of drought monitoring. The severity of drought may be assessed by using various indices as drought criteria. The choice of the criterion affects the result of determining the frequency of dry periods in a given severity class. An analysis of 43-year-long (1966-2008) meteorological records concerning vegetation periods (April-September) and coming from two meteorological stations located in Konin region was used to calculate the relative precipitation index (RPI), and the standardized precipitation index (SPI). Based upon the mentioned above indicators classification of drought identifies four classes of drought: no drought, moderate, strong and extreme. Using RPI, the number of vegetation periods with strong drought appeared to be greater compared to SPI. These differences are caused by the classification of different periods to four classes of drought. In three separate analysis of vegetation periods (1996, 1998 and 2008) the characteristics of the pluviotermic conditions were established by the Sielianinov coefficient, the indexes mentioned above and using the standardized climatic water balance KBWs. The detailed analysis of the indexes RPI, SPI and KBWs during characteristic vegetation periods for the years 1966-2008 showed less drought severity using KBWs in comparison with RPI and SPI. Drought periods were shifted to a lower drought class. Therefore the standardized climatic water balance KBWs shows the possibilities of water evaporation during particular periods and informs additionally about the forming of water conditions in this area. Sielianinow coefficient shows that, no month in three analyzed characteristic vegetation periods did not belong to class of optimal months (1.3 ? k ? 1.6). Obtained values of Sielianinow hydrothermal coefficient confirmed occurrence of droughts in the typical periods of analyzed multi-year. The analysis confirmed that the relative precipitation index and the standardized precipitation index are useful to monitoring the meteorological drought. However in the case of agriculture drought, it is more reliable to assess its severity by using the standardized climatic water balance because this index takes into consideration the meteorological conditions of evapotranspiration.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2010, Tom 12; 587-606
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Celowość stosowania nawodnień deszczownianych w zagospodarowaniu rolniczym gruntów pogórniczych
Purposefulness of spray irrigation during agricultural cultivation of postmining grounds
Autorzy:
Stachowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819757.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
grunty pogórnicze
nawodnienie deszczowniane
post-mining grounds
agricultural cultivation
Opis:
Efekty produkcyjne rolnictwa Wielkopolski, a także rekultywacji i zagospodarowania rolniczego terenów pogórniczych po odkrywkowej działalności górnictwa odkrywkowego, w dużym stopniu zależą od warunków przyrodniczych, które dla tego regionu nie są najkorzystniejsze. Świadczy o tym nie tylko wartość użytkowo-rolnicza gleb charakteryzujących się niezbyt dużymi zdolnościami retencyjnymi, a przede wszystkim położenie w strefie najniższych i najniekorzystniej rozłożonych opadów atmosferycznych. Są to główne czynniki przyrodnicze, obok niewielkich zasobów wodnych wpływające na celowość stosowania nawodnień oraz określające potrzeby nawodnień w regionie Wielkopolski [7]. Nawet w latach przeciętnych i mokrych w środkowej części dorzecza Warty, w którym w okresie wegetacyjnym suma opadów wynosi od 240 do290 mm, występują niedobory wody.
This paper presents the results of field research and observations carried out from Autumn 2000 on four experimental areas, each of 0.32 ha in area, located at the inner waste heap of the "Kazimierz Północ" open pit KWB "Konin". After the implementation of technical recultivation in 1998, agricultural recultivation was made and currently farming is ongoing in these areas with the cultivation of lucerne, winter wheat, spring barley and rape. These analyses concerned the usefulness of irrigation on postmining grounds which were agriculturally recultivated during the wet vegetation periods in 2001 and 2006 by taking into consideration the quantity of water precipitation. It confirmed that dynamics of the moisture in the upper layers of postmining grounds depends mainly on the distribution and density of water precipitation. The unfavorable distribution of daily precipitation during the vegetation periods caused the water reserves in the 0.5m upper layers to decrease under the water retention which was easily accessible to plants. This resulted in periodic water deficiency which influenced the crops of the plants cultivated, especially affected was corn. The crop of spring barley in 2006 was only 4.2 dt?ha-1 and was eight fold smaller than the average yield in the postmining grounds in previous years. The crop of lucerne (340 dt?ha-1 of green mass) decreased by approximately 34% in comparison with previous years. The crop of winter wheat decreased about 38% from the average and was only 21 dt?ha-1. Water deficiency occurred during the period of intensive water need to plants grown on these grounds and proved the purpose of irrigation. During the vegetation period in 2006 the need for irrigation occurred from May to July because the precipitation deficit was in the range from 15 mm in April to 68 mm in July. The necessity for a single irrigation dose of 20-30 mm for corn and lucerne already occurred in May. However, in June it was already necessary to apply two doses of irrigation.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2009, Tom 11; 1131-1142
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejscowe planowanie i zagospodarowanie przestrzenne na przykładzie terenu w otulinie Parku Krajobrazowego "Puszcza Zielonka"
Local spatial planning and spatial management based on the example of the "Zielonka Forest" scenic park
Autorzy:
Stachowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1826008.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
ochrona przyrody
parki krajobrazowe
planowanie przestrzenne
zagospodarowanie przestrzenne
Opis:
The touristic management of a scenic park has to take into account the different requirements of the users, whilst at the same time it can not disturb the natural environment. Spatial planning of the areas situated in a scenic park should be an important element in protecting and shaping these areas, and not to stop its development. In this paper we present the change process in the spatial planning and management of the Boduszewo village, in the municipality of Murowana Goślina, which is situated within area of the scenic park "Zielonka Forest". It confirmed that the biggest problems and conflicts concerning spatial management occur in the existing touristic areas which serve as recreation or weekend leisure. The realisation of the recreational needs in the analysed areas was ongoing in an uncontrolled way and was not conforming to the regulation of local spatial management. The building and expansion of the illegal summer buildings on the arable land caused an ecological imbalance and disturbed the environment (particularly in terms of the watersewerage policy) and landscape degradation in relation to the architecture. This was the primary reason of conflicts at the touristic level and the protection of the natural environment, as well as between the tourists (or owners) and the local authorities. Local authorities did not identify this conflict which existed from 1994 and in fact was ignoring it. The local authorities decide, according to the Law on Spatial Management, about the local spatial planning in this area and are in charge of financing it. This paper presents the long process of the local spatial planning and management in years from 2001 to 2005 in the village of Boduszewo which was financed and realised only thanks to the initiative and engagement of the local plots owners who wanted to legalise the situation of their properties. The local authorities, in contrary to the law, represented a passive attitude during this process and did not consider the management of spatial planning at a local authority level as an important instrument of protecting, developing and shaping the environment. The critical assessment of such activities by the Murowana Goślina local authority is even more justified by the fact that the neighbouring local authorities assembled in the Association of "Zielonka Forest" local authorities, are adapting the system of spatial planning to comply with the needs of the users in saving and assuring the protection of the natural environment of the scenic park as well as to ensuring an adequate quality of human leisure
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2008, Tom 10; 575-592
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena odbudowy zwierciadła wody na terenach przekształconych działalnością górnictwa węgla brunatnego
Evaluation of the ground water level reconstruction in the area converted by brown coal surface mining
Autorzy:
Stachowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1826099.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
wody gruntowe
kopalnie węgla
rekultywacja
węgiel brunatny
ochrona środowiska
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki pomiarów i obserwacji terenowych kształtowania się zwierciadła wody gruntowej w piezometrach, zlokalizowanych na zwałowiskach wewnętrznych odkrywek "Pątnów" i "Kazimierz Północ" KWB "Konin", położonych w Regionie Wielkopolskim, w zasięgu mezoregionu 315.57 Pojezierza Kujawskiego (Kondracki 1994). Szczegółowej analizie poddano kształtowanie się zwierciadła wody gruntowej w 6 piezometrach, siegających na głębokość od 60 m do 110 m poniżej poziomu terenu (p.p.t.). Służą one KWB "Konin" do monitorowania stanu zwierciadła wody w warunkach odwodnienia odkrywek oraz do dokładnego i ścisłego wyznaczania zasięgu leja depresji poziomów trzecio- i czwartorzędowych. Trzy piezometry rozstawione w odstępach co 200 m, zlokalizowane są na doświadczalnych powierzchniach zwałowiska "Pątnów", na których uprawiane są przemiennie: lucerna siewna, żyto ozime i pszenica ozima. Od 2000 roku Katedra Melioracji, Kształtowania Środowiska i Geodezji prowadzi w piezometrach comiesięczne pomiary stanu zwierciadła wody gruntowej. Kolejne trzy piezometry, w których są prowadzone pomiary, położone są na powierzchniach doświadczalnych zwałowiska "Kazimierz Północ", na których od 1998 roku, po zakończeniu rekultywacji technicznej, uprawia się w zmiennym użytkowaniu: lucernę, pszenicę ozimą i rzepak. W wierzchnich warstwach profili glebowych, usytuowanych na powierzchniach doświadczalnych badanych zwałowisk, pomierzono infiltrację i perkolację metodą podwójnych pierścieni, w 3 powtórzeniach dla każdego poziomu. Na wybranych powierzchniach stałe obserwacje i pomiary obejmowały również systematyczne pomiary stanów zwierciadła zawieszonej wody gruntowej w okresach ich występowania. Przebieg warunków meteorologicznych w okresie prowadzonych badań przeanalizowano na podstawie codziennych pomiarów opadów atmosferycznych z własnego posterunku w Pątnowie, na tle średnich z wielolecia lat hydrologicznych od 1965/66 do 2004/05, ze stacji meteorologicznej KWB "Konin" w Kleczewie.
Paper presents results of examinations and observations of groundwater level dynamics in piezometers installed at inner waste heaps of "Pątnów" and "Kazimierz Północ" in Konin's Opencast Mine Quarry in hydrological years 2001/2002-2003/2004. The purpose of research was to evaluate reconstruction of groundwater level at inner waste heaps where farming recultivation is applied. Research results confirmed that process of groundwater level reconstruction is in early phase and the groundwater level dynamics in piezometers is a very complex phenomenon. Results also confirmed that different but systematic rate of original groundwater level reconstruction is dos not depend on meteorological conditions. In the first years after drainage stopping in opencast mine "Pątnów", the groundwater level increased 2.8 meters annually on average whilst during last years increase of groundwater level was 0.7 meters annually on average. If the rate of groundwater level increase stays constant on this level, after about 16 years the groundwater level will reach its initial level (an average level before mines opening) 3 m under area level. During research on the "Kazimierz Północ" waste heap increase of groundwater level 1.6 meters annually on average was observed. So this means that after about 25 years its initial level will be reached. This systematic increase allows to conclude that if this tendency will remain unchanged in the future, types of hydrological culture in post mining grounds may change from precipitation and retention type culture to precipitation - retention - ground type culture, which was observed before mine had been opened. Analysis also showed that suspended groundwater level, which appeared periodically in upper layers of post mining grounds, was concentrated in impenetrable layers. It depends on meteorological conditions and on types of grounds profiles which have an influence on the moisture content in the upper layers.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2007, Tom 9; 225-238
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie środowiska rolniczego na terenach pogórniczych Kopalni Węgla Brunatnego "Konin"
Agricultural environment development in post mining grounds of Konin Quarry
Autorzy:
Stachowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1826131.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
ochrona środowiska
rekultywacja
kształtowanie środowiska
zagospodarowanie terenów pogórniczych
Opis:
Celem pracy była ocena kształtowania środowiska rolniczego na terenach pogórniczych Konińskiego Zagłębia Węgla Brunatnego na przykładzie użytków pokopalnianych, to jest zwałowisk wewnętrznych odkrywek: "Pątnów i "Kazimierz Północ" Kopalni Węgla Brunatnego "Konin", na których od 1992 roku prowadzone są badania przez Katedra Melioracji, Kształtowania Środowiska i Geodezji AR w Poznaniu. W pracy oprócz własnych badań i obserwacji terenowych wykorzystano dane uzyskane z Kopalni Węgla Brunatnego "Konin", a także wyniki wieloletnich badań Zakładu Rekultywacji AR w Poznaniu z siedzibą w Koninie. Badane zwałowiska położone są w Regionie Wielkopolskim, w zasięgu mezoregionu 315.57 Pojezierza Kujawskiego i zaliczane są do zwałowisk o wierzchowinie dostosowanej do poziomu terenów przyległych.
This paper presents an analysis of the development of an agricultural environment in the post mining grounds of the Konin quarry based on the examples of the in-ternal site of "Pątnów" and "Kazimierz Północ". In the 80's the selective method of surface soil reclamation of the internal sites was introduced and caused the successful agricultural reclamation of those grounds based on the conception of farming the same final productive plants. This reclamation was realized by Konin Quarry on the internal sites and consisted of reintroduction of productive plants like alfalfa and grass. The start of reclamation of those grounds obliged the new owner to continue reclamation and be responsible for the associated costs. The analysis of long term research confirmed the important influence of agricultural treatment on the infiltration and water retention in the surface layers of soil, which is important for the water capacity of those soils. The humidity and water stock are formed only due to the water precipitation. The increase of the retention capacity of postmining grounds permits bigger water storage during precipitation period which is beneficial in dry period. This situation corresponds to general agriculture policy and needs to protect those grounds from water erosion. The cereal's yields obtained, especially from spring and root wheat, have different results according to the reclamation and farming period. It is due to the weather conditions in Wielkopolska region: insufficient quantity and distribution of precipitation. In order to become independent from meteorological conditions, it is necessary to introduce irrigation of the post mining grounds to increase the efficiency of agriculture reclamation and to fulfill the water requirements.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2006, Tom 8; 279-297
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie się zasobów wodnych gruntów pogórniczych po zakończeniu eksploatacji górniczej
The dynamics of water reserves on post mining grounds
Autorzy:
Stachowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/949981.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
grunt pogórniczy
zasoby wodne
niedobory wody
post-mining grounds
water resources
water deficiency
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań i obserwacji terenowych prowadzonych na 4 powierzchniach doświadczalnych zlokalizowanych na zwałowisku wewnętrznym odkrywki „Kazimierz”, położonym na Pojezierzu Kujawskim (szerokość 52o20’ N, długość 18o05’E). Wyniki przeprowadzonych badań wykazały, że zmiany uwilgotnienia wierzchnich warstw gruntów pogórniczych kształtowane są przede wszystkim pod wpływem warunków meteorologicznych. Stwierdzono, że największa dynamika zmian zapasów wody występowała w wierzchniej, ornej warstwie tych gruntów, w której następowała wyraźna reakcja uwilgotnienia na opady atmosferyczne. Niekorzystny rozkład opadów w okresie wegetacyjnym 2013 roku, powodował pojawienie się okresowych niedoborów wody roślin uprawianych na gruntach pogórniczych. Najdłużej trwające niedobory wody (63 dni) pojawiły się w profilach, typowych dla uprawy zbóż i wynosiły średnio 12 mm. Przeprowadzone badania pozwalają stwierdzić, że decydując się na rolnicze użytkowanie terenów pogórniczych powinno stosować się rośliny bardziej odporne na okresowe niedobory opadów i korzystające z wody zmagazynowanej w głębszych warstwach gruntów pogórniczych, o głębokim systemie korzeniowym, czego przykładem jest lucerna.
The report shows the results of investigations and analyses on four experimental areas located at the “Kazimierz” quarry (in Pojezierze Kujawskie latitude 52o20’ N, longitude 18o05’ E). The results of the investigations show the dynamics of moisture in the upper layer of post mining grounds are formed under metrological conditions. It shows that the most important dynamic of water retention occurred on the upper cultivated layer of post mining grounds in which there was a moisture reaction to the water precipitation. An unprofitable distribution of precipitation during the vegetation period 2013 caused this water deficit to the plants cultivated on post mining grounds. The longest water deficit (63 days) occurred in profiles typical to crop cultivation (average 12 mm). The results of the investigation confirm that post mining grounds should cultivate plants which are resistant to water deficit and which would benefit from the water reserves in the deeper layers of post mining grounds and which have deep roots system, such as lucerne.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2014, 40; 145-156
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potrzeba nawodnień w centralnej Polsce na przykładzie Powiatu Kutnowskiego
The need of irrigation in central Poland on the example of Kutno County
Autorzy:
Stachowski, P.
Markiewicz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819426.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
uwarunkowanie klimatyczne
retencja wody
powiat kutnowski
climate conditioning
water retention
district of Kutno
Opis:
Podstawowym kryterium celowości nawodnień rolniczych na obszarze centralnej Polski są uwarunkowania klimatyczne, których wyrazem jest hierarchia potrzeb retencji wody, kwalifikująca ten rejon w całości do II kategorii potrzeb retencji, a wiec do obszarów najbardziej narażonych na susze. Natomiast północno zachodniej części tego obszaru - powiat kutnowski, do kategorii I o największych potrzebach retencjonowania wody w skali kraju i o najpilniejszych potrzebach rozwoju małej retencji, wynikających z niekorzystnych warunków klimatycznych (niedoborów opadów) [7]. Wyrazem tego są zrealizowane obiekty melioracyjne wyposażone w urządzenia do prowadzenia nawodnień w tym powiecie. Są to przede wszystkim nawodnienia trwałych użytków zielonych, które przy braku naturalnych zbiorników wodnych (jezior) prowadzone są w oparciu o wykorzystywanie bieżącego przepływu wody w rzece. Nawodnienia te realizowane są w ograniczony sposób i obecnie prowadzone głównie w siedliskach dolinowych największych rzek województwa: Ner, Bzura, Warta, Pilica. Są to grawitacyjne systemy nawadniające zwane systemami dwustronnego działania, które w okresach deficytów wody w glebie służą do piętrzenia wody i podnoszenia zwierciadła wód gruntowych. Natomiast w okresach nadmiaru wody, otwarte urządzenia piętrzące przyczyniają się do obniżenia wysokich stanów wody. W ten sposób można w różnym stopniu intensyfikować gospodarowanie woda w dolinie. W przyszłości powinni być realizowane zadania z zakresu małej retencji, tj. budowa kolejnych zbiorników retencyjnych, podpiętrzanie cieków, budowa małych zbiorników wiejskich i stawów oraz odbudowa oczek wodnych. Istotne znaczenie ma sterowanie retencją gruntową w dolinach rzek i małych ciekach za pomocą, regulowanego odpływu wody przez urządzenia piętrzące.
The basic criteria of the needs of agriculture irrigation in central Poland are the climate conditions. This area is considered as the most exposed to drought and the north west part - Kutno county - is the area with the biggest needs of water retention in whole Poland. The central part of Poland has a large need of irrigation because of the important water deficit caused by the small water precipitation and its poor distribution. During the dry, average and wet vegetation periods, taking into consideration the sums of precipitation and due to the variability of precipitation, it is necessary to apply irrigation in this area in order to ensure the quality and quantity of agriculture production. The high level of intensification of farming justify the need and purposefulness of irrigation of crops in this area. The crops are predominantly fodder plants, pulse plants, root plants and are grown on soil of III and IV class. The good agro technique and agriculture policy, and high use of mineral fertilization result in higher than average crop yields in the country. The use of irrigation system is justified by the production effects. During the wet vegetation period, considering the sums of precipitation (2007), the use of cereal irrigation caused the increase of grain crops by 1.8 tźha-1 (spring wheat) and by approximately 1.0 tźha-1 of spring barley. Apart from the yield effect, the irrigation of spring wheat improved its grinding properties due to the better formation of grain. However the irrigation of brewery barley insured the good quality of grain for brewery application. The obstacle in the development of irrigation is a weak infrastructure of the arable land in irrigation systems. Of the total area of 473 686 ha of arable lands, irrigation system are available only on 15 414 ha, 15 261 ha of them on the green fields and only 150 ha on the arable grounds which is 3.2% and 0.03% respectively. Further development and planning of irrigation systems in this part of Poland is possible only through realisation of small retention program adapted to this area in order to increase the water retention, by building retention tanks and increasing the retention capacities of the small water catchment areas.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2011, Tom 13; 1453-1472
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena małej retencji wodnej w Puszczy Zielonka i jej otulinie
Estimation of small water retention in the area of "Zielonka Forest" and its environment
Autorzy:
Liberacki, D.
Stachowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1825971.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
mała retencja
parki krajobrazowe
ochrona zasobów wodnych
Opis:
The objective of this work is estimation of the small water retention in the forest eco-system of the "Zielonka Forest" located in the proximity of Poznań. This paper presents retention management system in the area of the "Zielonka Forest" until 2005 and the projected development up to 2011. It also shows actual effects of investments made on the river channel retention, lake retention as well as marshes and bogs. Also, it details results of analysis over many years of investigations on the change of groundwater level in the forest catchment area of Hutka watercourse located in central part of "Zielonka Forest" which have been conducted by Department of Land Improvement, Environmental Development and Geodesy from University of Life Science in Poznań. The analysis of the actual retention management system in the area of "Zielonka Forest" showed that 15 structures of small water retention accumulated approximately 548 424 m3 of water and proved that smaller water precipitation caused a decrease of retention in areas of marshy and bog ground. In order to increase the surface water retention in the area of "Zielonka Forest", it was decided to apply different hydrotechnical structures until year 2015 and construction of two retention reservoirs with a total capacity of 20 000 m3. As a result of these investments the river channel retention will increase by approximately 47 700 m3 and it is planned to increase the retention in the forest to a total of about 67 700 m3 compared to the current situation. Field investigations conducted over many years in hydrological years with various sums and distribution of precipitation showed large retention capacities of this forest area. Analysis confirmed the usefulness of the dams on the streams which allow accumulation of water resources which naturally influence the increase of groundwater level and limit runoff in the areas of the most intensively drained forests, both wet as well as wet mixed. The natural conditions of "Zielonka Forest" favours such activities where an average unit runoff (about 1 lź s-1źkm-2) is three times smaller than the average in Wielkopolska Region. The main direction of investments in small water retention in the "Zielonka Forest" should be concentrated on the most economic method of retention which is building dams on lakes. Area of "Zielonka Forest" is favourable for plans of increasing retention. Unfortunately, as a result of hydrotechnical activities most of watercourses was practically changed into drainage ditches and included into the natural drainage system by human dug ditches. Although in most cases they are not maintained, but they influence significantly on shaping of groundwater levels In the range of their reach. Because of a very strong connection between hydrological conditions and flora species composition, there is a real danger, that drainage system may start phytosociological processes, which lead to degradation of natural marshy habitats.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2008, Tom 10; 657-678
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bilans wodny wierzchnich warstw gleb terenow pogorniczych
Autorzy:
Stachowski, P
Szafranski, C.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/805005.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
sklad granulometryczny
tereny zrekultywowane
rekultywacja rolnicza
gleby
tereny pogornicze
bilans wodny
warstwa powierzchniowa
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań i obserwacji terenowych prowadzonych w okresach wegetacyjnych 2002 i 2003 roku na zwałowisku wewnętrznym odkrywki „Pątnów", położonym na Pojezierzu Kujawskim (52°20' N, 18°14' E). Badania i obserwacje terenowe prowadzono na 3 doświadczalnych poletkach poddanych rolniczej rekultywacji, o różnym użytkowaniu i jednakowym nawożeniu mineralnym. Wyniki badań wykazały, że wierzchnie warstwy rekultywowanych rolniczo gleb terenów pogórniczych charakteryzują się zróżnicowaniem składu granulometrycznego, właściwości fizycznych i wodnych, co ma wyraźny wpływ na bilans wodny. Podstawowym czynnikiem wpływającym na bilans wodny gleb pogórniczych są warunki meteorologiczne, wyrażone przez opady atmosferyczne i parowanie terenowe. Wpływają one w decydujący sposób na gospodarkę wodną gleb tych terenów.
Paper presents the results of field research and observations carried out during vegetation periods 2002 and 2003 in the inner waste heap of the „Pątnów" open pit, situated in the Kujawskie Lake-land (52°20' N, 18°14' E). Field research and observations were conducted on 3 experimental plots undergoing agricultural land reclamation, with differing agricultural uses and uniform mineral fertilization. Research results indicate that the upper layers of agriculturally reclaimed soils on postmining areas are characterized by differentiated grain composition, physical and hydrological properties, which significantly affect the water balance. However, the dominant factor influencing water balance in post- mining soils is the type of weather conditions in terms of precipitation and eva- potranspiration levels. These factors have a crucial effect on water balance in soils of the area.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 506; 433-438
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena systemów deszczownianych i kierunki ich modernizacji w regionie Wielkopolski
The analysis of irrigation systems and the direction of their modernisation in the Wielkopolska region
Autorzy:
Stachowski, P.
Bergandy, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1826149.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
deszczowanie
nawodnienia deszczowniane
Opis:
1.Analiza przebiegu warunków meteorologicznych w latach 1971÷2001 po-twierdziła występowanie w Wielkopolsce niedoborów opadów atmosfe-rycznych, prowadzących do występowania deficytów wody w glebie. 2.Wykonane w latach 60-tych i 70-tych urządzenia deszczowniane po okresie 30÷40 lat eksploatacji uległy dekapitalizacji, a ich odbudowa wiąże się z dużymi nakładami inwestycyjnymi, co w obecnej chwili, z uwagi na wysokie koszty energii i niski ceny artykułów rolnych jest nieopłacalne. Postępujące zubożenie wsi polskiej po 1990 roku oraz spadek opłacalności sprzedaży płodów rolnych spowodowały zaniechanie spadek nawodnień deszczownianych, jako zabiegu zbyt kosztownego. 3.Stabilizacja polityki rolnej naszego rolnictwa może spowodować ponowny rozwój inwestycji deszczownianych, jako nowoczesnego, wodooszczędnego systemu nawadniającego. Czynnikiem sprzyjającym nawodnieniom deszczownianym jest kontynuowana obecnie odbudowa zbiorników małej i dużej retencji, stanowiących zabezpieczenie potrzeb rolnictwa z uwzględnieniem wymogów ochrony środowiska.
The article presents analysis of the tendencies in the construction and exploitation of irrigation systems situated in the mid part of the Wielkopolska region. Wielkopolska is situated in the western part of the Great Valleys Land, in the area of Wielkopolska Lowland. It embraces central part of Warta river-basin and is characterised by one of the biggest water shortage in Poland. It is counted within regions with the poorest water resources. This analysis concerns the status of irrigation systems installed in the last years and presents the reasons for their low utilisation. Analysis of the course of meteorological conditions in the years 1971÷2001 confirmed occurrence of shortages of atmospheric precipitation in Wielkopolska region, leading occurrence of deficiencies of water in the soil. All the irrigation systems were built in the 60's and 70's and were decapitalised, and their reconstruction is associated with large investments. Currently it is uneconomic because of high energy cost and the low prices of agricultural products. After 1990 the Polish countryside was poorer and the difficulties with selling agricultural products caused a fall in the irrigation systems as they were too expensive. A change of the long term agriculture policy can have consequences in re-development of irrigation system. The actual reconstruction of both small and large retention tanks can be a factor favourising the introduction of irigation systems. In this analysis we show the possibilities of the development of irigation system in the Wielkopolska region. It has a major influence on the competitivity of our agriculture after the accession to the EU. Farming in this region has a big chance of the development. With high agrarian culture, big investing into irrigation systems and receiving subsidies for modernization of farms and the development of the food processing, Wielkopolska has a chance to become the region of the health food. It has the great chance of the success because the large-goods and industrial farming preferred still in western Europe is going through a crisis and applied there methods of feeding animals with artificial feedstuffs are proving false. This creates a big chance to the farming based on traditional methods of feeding, producing the healthy and tasty food. Encouragement to the development of the farming and the improvement in life of the agricultural population should be the return to correct affairs with countries of the eastern Europe and reconstructing ancient markets of the food.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2005, Tom 7; 251-265
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of the possibilities of determining the characteristics of a pneumatic tyre with the use of an original road test system
Ocena możliwości wyznaczania charakterystyk koła ogumionego za pomocą autorskiego systemu do badań drogowych
Autorzy:
Stańczyk, T.
Stachowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/263602.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz. Przemysłowy Instytut Motoryzacji
Tematy:
badania drogowe
badania symulacyjne
koło ogumione
MD ADAMS
opona
znoszenie boczne
pneumatic tyre
road tests
road wheel
side slip
simulation tests
Opis:
An original method of the carrying out of road test measurements, which enables the obtaining of side slip characteristics of pneumatic tyres in a simple way, has been presented. A unique measuring trailer built at the Chair of Automotive Vehicles and Transport of the Kielce University of Technology has be en demonstrated. The trailer design and the trailer actually built have been shown. The measurements carried out during road tests with the use of the trailer have been described and an example of the measurement results obtained has been presented in the form of a side slip characteristic curve of the tyre under tests. Furthermore, a model for investigating the dynamic characteristics of the towing vehicle and trailer system was formulated to assess the correctness of the method used. The necessary parameters and assumptions we re introduced and the number of degrees of freedom was determined for the model. The procedure to build the model with the use of the MD ADAMS software designed for analysing the dynamics of multi-mass systems has been described. The elements of the system under consideration, in particular the model solids and links between them, the system of external forces, and the pneumatic tyre model used, have been characterized. The simulation tests performed have been described. The simulation test results and the procedure of analysing them to determine the side force values for an argument applied in the form of a set of tyre slip angle values have been presented. The characteristic curve of the side slip of the pneumatic tyre as obtained from the tests has be en compared with the reference characteristic curve of the pneumatic tyre model used in the system under investigation. The results obtained from the work done have been recapitulated and assessed.
W pracy zaprezentowano autorską metodologię wykonywania pomiarów drogowych, umożliwiających w prosty sposób pozyskiwanie charakterystyk bocznego znoszenia kół ogumionych. Przedstawiono oryginalną przyczepę pomiarową zbudowaną w Katedrze Pojazdów Samochodowych i Transportu Politechniki Świętokrzyskiej. Zaprezentowano przyczepę na etapie jej projektowania i w postaci zbudowanego urządzenia. Opisano pomiary drogowe wykonane z użyciem przyczepy i przedstawiono przykładowy wynik tych pomiarów w postaci charakterystyki bocznego znoszenia badanego koła. Następnie, w celu oceny poprawności zastosowanej metodologii, sformułowano model do badania dynamiki układu samochód . przyczepa. Wprowadzono niezbędne parametry i założenia oraz określono liczbę stopni swobody modelu. Opisano procedurę tworzenia modelu za pomocą oprogramowania do analizy dynamiki układów wielomasowych MD ADAMS. Scharakteryzowano elementy tworzące analizowany układ, bryły i więzy występujące pomiędzy nimi, siły zewnętrzne oraz użyty model koła ogumionego. Opisano przeprowadzone badania symulacyjne. Przedstawiono wyniki otrzymane podczas badań symulacyjnych i procedurę ich analizy w celu otrzymania wartości siły bocznej dla argumentu zadanego w postaci kąta znoszenia. Otrzymaną charakterystykę bocznego znoszenia porównano z charakterystyką wzorcową modelu koła ogumionego, zastosowanego w badanym układzie. Dokonano podsumowania i oceny otrzymanych wyników.
Źródło:
Archiwum Motoryzacji; 2013, 1; 65-83
1234-754X
2084-476X
Pojawia się w:
Archiwum Motoryzacji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan aktualny i prognozy poprawy gospodarki wodnej gruntów na terenach pogórniczych
Actual condition and forecast of improvement of water management is soil of post mining grounds
Autorzy:
Szafrański, C.
Stachowski, P.
Kozaczyk, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819612.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
wody gruntowe
teren pogórniczy
gospodarka wodna
ground water
post-mining land
water management
Opis:
Celem pracy była ocena aktualnego stanu gospodarki wodnej gruntów na rekultywowanych rolniczo terenach pogórniczych oraz prognozy poprawy zdolności retencyjnych i infiltracyjnych powstających gleb na tych terenach. Podstawę pracy stanowią wyniki wieloletnich badań i obserwacji terenowych przeprowadzonych na zwałowisku wewnętrznym odkrywek "Pątnów" i "Kazimierz Północ" wraz ze szczegółowymi wynikami badań wykonanymi w ramach projektu badawczego nr N305 06631/2531 pt. "Stan aktualny i prognozy poprawy gospodarki wodnej na terenach pogórniczych Konińskiego Zagłębia Węgla Brunatnego". Badania te przeprowadzono na dwóch obiektach doświadczalnych położonych na terenach pogórniczych Konińskiego Zagłębia Węgla Brunatnego. Pierwszy z obiektów zlokalizowany był w południowej części zwałowiska wewnętrznego odkrywki "Pątnów", na którym od 1978 roku prowadzona jest przez Katedrę Rekultywacji UP w Poznaniu rekultywacja i zagospodarowanie rolnicze, według "modelu PAN". Koncepcja rekultywacji według tego modelu zakłada, że proces glebotwórczy zachodzący w gruntach pogórniczych i kształtowanie się ich produktywności są uzależnione od stosowanych zabiegów rekultywacyjnych. Na obiekcie tym wydzielonych zostało 5 powierzchni doświadczalnych o zróżnicowanym rolniczym użytkowaniu gruntów: sukcesja naturalna, lucerna siewna, żyto ozime, ugór zielony i czarny ugór. Na powierzchni "czarny ugór" eliminowana jest szata roślinna poprzez częste wykonywanie zabiegów uprawowych (bronowanie, orki). Na kombinacji "zielony ugór" podstawę nawozów zielonych stanowi uprawa żyta ozimego, przeorywanego w I dekadzie czerwca. W II dekadzie czerwca wprowadza się mieszankę roślin motylkowych, która jest przeorywana w I dekadzie września. W ramach każdej powierzchni o wielkości 0,14 ha wydzielono 3 poletka doświadczalne, łącznie 15 poletek, o szerokości 12 m i długości 40 m, na których stosuje się różne dawki nawożenia mineralnego.
This paper presents the results of multi years tests and fields observations carried out in the inner waste heaps of "Pątnów" and "Kazimierz Północ" in Konin`s opencast mine quarry. The purpose of this investigation was to estimate the water conditions of post mining grounds during agriculture recultivation and farming usage. The results confirmed that the water reserves in these areas depended, most of all, on the meteorological conditions, particularly on the density and distribution of water precipitations during the vegetation periods and the preceding winter seasons. The maximum water storage in the upper layers of post mining grounds was larger than the value of the field retention water level and occurred in the wet vegetation periods. However, during the dry vegetation period there were long periods of water deficiency for the plants cultivation. The analysis confirmed that the previous unselective cultivation of the soil directly above the coal, applied previously by the Polish opencast mining, caused a large variation in the post mining soil, seen by both area as well as by depth of the soil samples analyzed. The selective cultivation of the soil directly above the coal, currently used by polish mining, had a positive influence on the structure of the upper layers of post mining grounds improving the technical recultivation. The results of tests of groundwater from the piesometers installed in the inner waste heaps confirmed that the process of reconstruction of the groundwater table is in the early phase and the groundwater table dynamics in piesometer is a very complex phenomenon. The results also confirmed that a different, but systematic rate of reconstruction of the original groundwater table, is independent from the meteorological conditions. In the case of continuation of this trend in the future, the types of hydrological culture in the post mining grounds can change from precipitation-retention type cultivation to precipitation-retention-ground type cultivation.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2011, Tom 13; 485-509
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ wysokości i rozkładu opadów atmosferycznych na uwilgotnienie gleb wytworzonych z gruntów pogórniczych
Influence of density and distribution of water precipitation on the moisture of postmining grounds
Autorzy:
Szafrański, C.
Stachowski, P.
Kozaczyk, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1825938.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
grunty pogórnicze
opady atmosferyczne
post-mining grounds
precipitation
Opis:
Morfogenetyczna działalność górnictwa w rejonie Konińskiego Zagłębia Węgla Brunatnego, zaznaczyła się na powierzchni około 15000 ha. Planuje się objęcie odkrywkową eksploatacją dalszych 3000 ha [2]. Ukształtowana przez górnictwo nowa rzeźba powierzchni i nowa pokrywa glebowa, wpisane zostały na trwale w środowisko. Powstające zwałowiska, pomimo iż w skali kraju zajmują niewielki areał, to w rejonach, gdzie jest górnictwo odkrywkowe, stanowią stosunkowo duży udział w powierzchni użytków rolnych. Miejsce gleb, najczęściej niskich klas bonitacyjnych, zajęły grunty pogórnicze określane również jako użytki pokopalniane. Charakteryzując się zmiennością, determinowaną budową litologiczną i technologią robót górniczych [3]. Przekształcone zostają również stosunki wodne i reżim hydrologiczny obszarów przyległych. Jak wskazuje Mioduszewski [5] zasoby wodne powstają w przestrzeni tworzonej przez obszary rolne i leśne w wyniku zmiennych w czasie i przestrzeni opadów atmosferycznych. Jest to szczególnie ważne na gruntach pogórniczych, gdzie występuje duża zależność uwilgotnienia od warunków pogodowych. Grunty te charakteryzują się typowo opadowo-retencyjną gospodarką wodną, w której jedynym źródłem wody są opady atmosferyczne, gdyż zwierciadło wody gruntowej zalega bardzo głęboko i nie ma wpływu na uwilgotnienie wierzchnich warstw tych gruntów [13]. Jakość powstającej w procesie rekultywacji gleby jest często wyższa niż gleb zalegających na tym terenie przed eksploatacją. Rolę człowieka, w tej prowadzonej z konieczności gospodarczej działalności, należy postrzegać jednak nie tylko jako dewastatora rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej, lecz również jako kreatora jej nowej jakości i wartości. Dotychczas prowadzone badania koncentrowały się głównie na zmianach zachodzących w środowisku glebowym wskutek odwadniającego oddziaływania górnictwa odkrywkowego [7, 8], jak również na zrekultywowanych terenach pogórniczych [13]. Skuteczność zabiegów rekultywacyjnych na tych terenach w dużej mierze uzależniona jest od uwilgotnienia gruntów pogórniczych [8]. Wiedza o uwilgotnieniu wierzchnich warstw gruntów pogórniczych może być bardzo przydatna przy podejmowaniu decyzji o sposobie rekultywacji i zagospodarowania zwałowisk oraz przy doborze gatunków i odmian roślin do ich obsiania i nasadzenia. Celem pracy była ocena wpływu wysokości i rozkładu opadów atmosferycznych na uwilgotnienie wierzchnich warstw użytkowanych rolniczo gleb powstałych z gruntów pogórniczych w zróżnicowanych (pod względem opadów i temperatur powietrza) okresach wegetacyjnych 2004 i 2007 roku.
This paper presents the results of field research and observations carried on five experimental areas located at the "Pątnów" inner waste heap. Static field research has been made in this area for thirty years and the analyses show the influence of different types of farming on the rate of soil processing. The soil moisture of postmining grounds was analysed in detail during two vegetation periods of different precipitation density. It concludes that during the vegetation period in 2004 the precipitation decreased about 88 mm from the average of previous years and that the minimal water reserves decreased below the water level easily accessible to plants. However, during the wet vegetation period in 2007, because of high level of precipitation, we observed unfavorable water distribution which influenced the development and crops of cultivated plants. It confirmed that the dynamics of moisture in the soil of postmining grounds depends mainly on the distribution and not only on the density of water precipitation. During the vegetation period in 2004, the crops of rye and lucerne were higher than that of 2007, because the density, optimum water distribution and the air temperature occurred during the period of the plants intensive needs of water and fully satisfied their development needs.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2009, Tom 11; 257-266
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ nawadniania podkoronowego na plonowanie jabłoni w warunkach sadu produkcyjnego
The effect of under-crown irrigation on the yield of apple trees in the produktion orchard conditions
Autorzy:
Kozaczyk, P.
Stachowski, P.
Liberacki, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/101355.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
nawadnianie podkoronowe
sad jabłoniowy
plon
owoc
under-crown irrigation
apple orchard
fruit
yield
Opis:
W pracy przedstawiono ocenę wpływu nawadniania podkoronowego na plonowanie jabłoni Fuji Kiku, w trzecim roku owocowania w okresie wegetacyjnym 2014 roku. W okresie wegetacyjnym 2014 roku, charakteryzującym się sumą opadów wyższą od średniej z wielolecia o 90 mm, wystąpiły dłuższe okresy bezopadowe, które spowodowały zastosowanie uzupełniającego nawadniania, dawką sumaryczną w ilości 80 mm. Spowodowała ona przyrost plonu jabłoni o 1,8·t ha-1 w stosunku do plonu uzyskanego z sadu nienawadnianego (kontrolnego).
The paper presents an assessment of the effect of under-crown irrigation on the yield of Fuji Kiki apple trees, in the third year of fruiting in the vegetation period of 2014. Sum of rainfalls during the vegetation period of 2014 was higher than mean rainfalls in the period of 90 mm. Dry spells in the analyzed vegetation period were longer, it was necessary to use a supplementary irrigation (total dose of water - 80 mm). On the basic of obtained results it was found that increase in apple trees yield was higher by 1,8 t·ha-1 in comparison with the yield unirrigated plants.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2017, I/1; 33-40
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena nawadniania kroplowego w uprawie pomidora szklarniowego w warunkach produkcyjnych
Evaluation drip irrigation in the cultivation of tomato greenhouse in the conditions of production
Autorzy:
Liberacki, D.
Stachowski, P.
Kozaczyk, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/101363.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
szklarnia
uprawa
nawadnianie kroplowe
pomidor
greenhouse
tomato
growing
drip irrigation
Opis:
Celem pracy była ocena nawodnienia kroplowego w uprawie pomidora, prowadzonego w szklarniach jako najbardziej ekonomicznego i powszechnie stosowanego systemu nawodnień. Obiektem badań było gospodarstwo ogrodnicze o powierzchni 2 ha, położone 20 km od Kalisza w miejscowości Szczytniki. W gospodarstwie zastosowano nawadnianie kroplowe uprawy pomidora w ilości 50000 roślin. Wybrany sposób nawadniania spowodował skrócenie czasu pracy, zmniejszenie nakładów na jednostkę produkcji oraz wzrost wydajności pracy. Uprawa pomidora odbywała się na wełnie mineralnej, dlatego niezbędne stało się systematyczne nawadnianie powiązane z dozowaniem roztworów, w których zawartość składników pokarmowych wymaga dostosowania do określonej fazy wzrostu rośliny z uwzględnieniem indywidualnych wymagań odmiany.
Aim of this study was to evaluate the drip irrigation based on tomato crops in greenhouses carried out as the most economical and widely used irrigation system. The object of the study was a horticultural farm with an area of 2 hectares, which is located 20 km from Kalisz town, close to Szczytniki village, near the Kalisz - Łódź route. A drip irrigation system intended to irrigate 50,000 plants is used in the farm. This system is the best tomato irrigation system currently available on the market. It reduces the operating time resulting in reduction of expenditures per unit of output and labour productivity growth. On the farm tomato cultivation is carried out on mineral wool, which makes necessity of systematically irrigation associated with dispensing solutions, where the nutrient content needs to be adapted to a particular stage of the crop, considering individual needs variety.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2017, I/1; 21-31
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena nawadniania sadu śliwowego
Evaluation of an irrigated plum orchard
Autorzy:
Stachowski, P.
Liberacki, D.
Kozaczyk, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/101558.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
nawadnianie
plonowanie
śliwa
odmiana
Hanita
Elena
President
Amers
Jojo
irrigation
yielding
plum
variety
Opis:
W pracy przedstawiono ocenę wpływu nawadniania podkoronowego na wzrost i plonowanie 5 odmian śliw: Hanita ,Elena President, Amers, Jojo. Śliwy uprawiano w indywidualnym gospodarstwie sadowniczym w miejscowości Pyzdry w województwie wielkopolskim. Oceniane odmiany posadzono na podkładce Węgierki Wangenheima jesienią 2010 roku, na glebie lekkiej kompleksu żytniego dobrego. Wpływ zastosowanego nawadniania oceniono w 3 i 4 roku (w 2013 i 2014 roku) po posadzeniu, gdyż w pierwszych latach nie zastosowano nawadniania. Nawodnienie stosowano, gdy potencjał wody w glebie obniżył się poniżej - 0,01 MPa. Do nawodnień użyto zraszaczy „Head” o rozstawie 4 x 3m. Między rzędami drzew utrzymywano murawę trawiastą, a w rzędach ugór herbicydowy. Przed zastosowaniem nawadniania (2012 rok) plony śliw wynosiły średnio 0,8 kg·drzewo-1. W zależności od sum opadów atmosferycznych w poszczególnych okresach wegetacyjnych 2013 i 2014 roku, zastosowano zróżnicowane dawki w ilości od 10mm do 35mm łącznie 90mm w okresie od IV do VII 2013roku oraz w ilości od 15mm do 80mm, łącznie 200mm, w okresie od IV do VIII 2014 roku. Pod wpływem nawadniania plony wzrosły średnio o 1,1 kg · drzewo-1, w pierwszym roku nawadniania (2013rok). Największy przyrost plonu dzięki nawadnianiu (średnio o 1,2 t·ha-1) do ilości 3,7 t·ha-1, stwierdzono w 2014 roku. W stosunku do okresu wegetacji 2012 roku, w którym nie nawadniano o zbliżonej sumie i rozkładzie opadów oraz średniej temperaturze powietrza, średni wzrost plonu był ponad 3-krotny. Produkcyjność 1mm wody w 2 letnim okresie prowadzenia nawadniania wyniosła 10,7 na 1mm kg·ha-1 i w istotny sposób zależała od warunków pogodowych, a zwłaszcza od ilości i rozkładu opadów.
This paper presents an assessment of the impact of irrigation on the growth and yield of five varieties of plums: Hanita, Elena, President, Amers, Jojo. The plums were grown in individual fruit farm in the village of Pyzdry in Wielkopolska. The assessed plum varieties were planted on stems of Węgierki Wangenheim in the autumn of 2010, on light soil good rye complex. The influence of different irrigation was assessed after 3 and 4 years (in 2013 and 2014) after planting, because in the early years there was no applied irrigation. Irrigation was used when the soil water potential decreased below - 0,01 MPa. The sprinkler „Head” was used for irrigation with a spacing 4 x 3m. Between the rows of trees there were grassy field and rows of herbicide fallow. Before the usage of irrigation (2012) the plum yields averaged 0,8 kg · tree-1. Depending on the precipitation totals in different growing seasons in 2013 and 2014, the doses varied from 10mm to 35mm, including 90mm from the IV to the VII month of 2013 and in an amount from 15mm to 80mm, 200mm in total, in the IV to VIII month of 2014. Under the effect of irrigation, the yields increased by an average of 1,1 kg · tree-1, in the first year of irrigation (2013). The largest increase in yield due to irrigation (an average of 1,2 t·ha-1) to the amount of 3,7 t·ha-1, was found in 2014. In relation to the vegetation period of 2012 when there was no irrigation, with a similar sum and distribution of rainfall and the average air temperature, the average increase in yield was more than 3-fold. Productivity of 1mm water over a period of 2 years of irrigation resulted in 0,7 for 1mm kg·ha-1 and essentially depended on the weather conditions, especially the amount and distribution of rainfall.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2017, I/1; 41-54
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan zwalowiska wewnetrznego odkrywki Kazimierz po rekultywacji technicznej
Autorzy:
Szafranski, C
Stachowski, P
Kozaczyk, P
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/794918.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
odkrywka Kazimierz
sklad granulometryczny
gornictwo odkrywkowe
rekultywacja techniczna
zwalowiska wewnetrzne
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań i obserwacji terenowych prowadzonych na 9 powierzchniach doświadczalnych zlokalizowanych na zwałowisku wewnętrznym odkrywki „Kazimierz”, położonym na Pojezierzu Kujawskim (szerokość 52° 20’ N, długość 18° 05’ E). Wyniki szczegółowych badań terenowych i analiz laboratoryjnych wykazały, że pokrywa gruntowa badanego zwałowiska wykazuje niewielką zmienność tak w układzie przestrzennym, jak i profilowym. Dominującym utworem tworzącym wierzchnią warstwę badanych powierzchni doświadczalnych są gliny, które stwarzają dużą przydatność analizowanych gruntów pogórniczych do rekultywacji rolniczej i zagospodarowania.
Paper presents the results of field research and observations carried out in the inner waste heap of the „Kazimierz” open pit, situated in the Kujawskie Lakeland (52° 20' N, 18° 05’ EE). The soil cover investigated dump showed small variation in the profile and spatigl configuration. In the upper soil layers dominate the loams. Analysed postmining areas showed good predisposition to agricultural recultivation and further management.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2001, 477; 269-274
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza wielkosci plonow zboz na rekultywowanych gruntach pogorniczych
Autorzy:
Stachowski, P
Kozaczyk, P
Gilewska, M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/797637.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
ewapotranspiracja
rekultywacja
uprawa roslin
zboza
nawadnianie
plony
grunty pogornicze
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań i obserwacji terenowych, prowadzonych na zwałowisku wewnętrznym odkrywki „Pątnów”, położonym na Pojezierzu Kujawskim (szerokość 52° 20' N, długość 18° 14’ E). Badania i obserwacje terenowe prowadzono na powierzchniach doświadczalnych poddanych rolniczej rekultywacji o różnym użytkowaniu. Stwierdzono duży wpływ przebiegu warunków opadów atmosferycznych na plonowanie zbóż, szczególnie jarych. Duże wahania w plonowaniu, szczególnie zbóż jarych oraz uniezależnienie się od niekorzystnego przebiegu warunków meteorologicznych, wskazują na potrzebę zastosowania nawodnień zwilżających gruntów pogórniczych, jako sposobu zwiększenia efektywności dotychczas stosowanych zabiegów rekultywacyjnych oraz ochrony ich zasobów wodnych.
Paper presents the results of field research and observations carried on the inner waste dump of the „Pątnów” open pit, situated in the Kujawskie Lake land (52° 20’ N, 18° 14’ E). Field research and observations were conducted on experimental plots subjected to agricultural land reclamation, at different agricultural use. Significant influence of precipitation on crop yields especially spring cereals, was stated. Great variation in spring crop yielding indicates the demand of irrigation on such areas. Irrigation of post-mining soils increases the efficiency of land recultivation measures.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2001, 477; 261-267
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modelowanie układu zwierciadła wody programem HEC-RAS w przepławce stopnia wodnego Skórka na rzece Głomii
Modeling of the Water Level Elevation Using the HEC-RAS Program in a Fish Pass of the Skórka Barrage on the Głomia River
Autorzy:
Hämmerling, M.
Walczak, N.
Stachowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1813771.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
przepławka dla ryb
modelowanie matematyczne
hydrauliczne warunki przepływu wody
fish pass
mathematical modelling
hydraulic condition of water flow
Opis:
Analiza parametrów hydraulicznych przepływu wody w przepławce jest bardzo ważna z uwagi na wymagania i możliwości migracji ryb w kontekście pokonywania piętrzenia. W artykule przeprowadzono identyfikację i weryfikację parametrów modelu matematycznego HEC-RAS z wykorzystaniem wyników pomiarów terenowych wykonanych w 2015 roku na stopniu wodny Skórka na rzece Głomii. Analizy obejmowały sprawdzenie wpływy wykorzystania Ineffective flow area, współczynnika Expansion i Contraction oraz współczynnika wydatku przelewu na otrzymywane wyniki układu zwierciadła wody. W pierwszym kroku sprawdzono wpływ zmiany współczynników szorstkości na otrzymywane układy zwierciadła wody. Sprawdzanie możliwość wykorzystanie funkcji Ineffective flow area polegało na włączeniu jej od góry (symulacja S4) oraz od góry i od dołu (symulacja S5). Na podstawie wartości współczynników korelacji stwierdzono, że najbliższa pomiarom terenowym są wartości uzyskane symulacją S2. W kolejnym etapie sprawdzano wpływ zmian wartości współczynnika Expansion i Contraction. Stwierdzono, że nagła zmiana parametrów przekroju poprzecznego (symulacja S7) w porównaniu ze standartowymi wartościami współczynników nie pozwoliła uzyskać bardziej zbliżonych do 1 wartości współczynnika korelacji. W kolejnym etapie sprawdzano wpływ współczynnika wydatku na otrzymane wyniki układu zwierciadła wody. Na podstawie analiz stwierdzono, że największy wpływ na wyniki uzyskano z wykorzystaniem współczynnika wydatku.
The analysis of hydraulic parameters of water flow in the fish pass is very important due to the requirements and possibilities of fish migration in the context of overcoming of heigh difference of levels. The article identifies and verifies the parameters of the HEC - RAS mathematical model using the results of field measurements made in 2015 on the Skórka river on the Głomia river. The analyzes included checking the impact of using the Ineffective flow area, the coefficient of Expansion i Contraction, and the discharge coefficient on the obtained results of the water flow elevation. In the first step, the effect of changing roughness coefficients on the received water levels was checked. Checking the possibility to use the Ineffective flow area function consisted of enabling it from the above (simulation S4) and from the above and bottom (simulation S5). Based on the value of correlation coefficients, it was found that the closest field measurements are values obtained by simulation S2. In the next stage, the effect of changes in the Expansion i Contraction factor values was checked. It was found that the sudden change in the cross-section parameters (simulation S7) compared to the standard values of the coefficients allowed to obtain not more closely to 1 values of the correlation coefficient. In the next stage, the influence of the discharge coefficient on the obtained results of the water flow elevation was checked. Based on the analysis, it was found that the greatest impact on the results was obtained using the discharge coefficient.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2018, Tom 20, cz. 2; 1129-1146
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zdolności retencyjne gruntów pogórniczych po rekultywacji technicznej
Retention capabilities of post-mining grounds after technical reclamation
Autorzy:
Stachowski, P.
Szafrański, C.
Kozaczyk, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1826207.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
ocena zdolności retencyjnych gruntów
gliny zwałowe
rekultywacja gruntów
rekultywacja techniczna
Opis:
Odkrywkowa eksploatacja węgla brunatnego wywołuje przekształcenia głównie geomechaniczne w otaczającym środowisku przyrodniczym. Szczególny wpływ wywiera na podstawowy element biotypu jakim jest gleba [1]. W miejsce gleb, najczęściej niskich klas bonitacyjnych, powstają grunty pogórnicze, które są utworami powstałymi w wyniku urabiania, transportowania i zwałowania nadkładu. Grunty pogórnicze są mieszaniną wszystkich skał występujących w nadkładzie. W nadkładzie złóż węgla brunatnego, eksploatowanego w Konińsko-Tureckim Zagłębiu Węglowym, zalegają utwory czwartorzędowe-gliny zwałowe zlodowacenia środkowopolskiego i bałtyckiego oraz piaski, a także skały trzeciorzędowe-iły poznańskie i sporadycznie piaski mioceńskie. Dominującą skałą osadową jest glina zwałowa szara [3]. Powstające z gruntów pogórniczych zwałowiska zmieniają architekturę krajobrazu i jednocześnie tworzą nowe układy ekologiczne, które wymagają odpowiednio długiego okresu czasu na odtworzenie właściwych struktur [4]. Są one włączane, w wyniku różnorodnych zabiegów rekultywacyjnych oraz wieloletniego użytkowania do rolniczej bądź leśnej przestrzeni produkcyjnej. Celem pracy była ocena zdolności retencyjnych gruntów pogórniczych zwałowiska wewnętrznego odkrywki "Kazimierz Północ", na którym w 1998 roku przeprowadzono rekultywację techniczną i rozpoczęto rekultywację rolniczą. Na podstawie szczegółowych badań gleboznawczych stwierdzono, że pokrywa gruntowa badanych powierzchni doświadczalnych wykazuje niewielką zmienność, tak w układzie przestrzennym, jak i profilowym w uziarnieniu oraz podstawowych właściwościach fizycznych i chemicznych badanego obszaru zwałowiska wewnętrznego. Stwierdzono, że stan retencji odpowiadający polowej pojemności wodnej (RPPW), jest najmniejszy w profilach zbudowanych przeważnie z glin lekkich i w warstwie 0÷100 cm osiąga wartość od 260 mm do 275 mm. W pozostałych profilach, zbudowanych z glin średnich, stan retencji przy PPW jest większy i wynosi średnio 331 mm. Przeprowadzone badania wykazały także istotne różnice w zawartości wody łatwo dostępnej dla roślin. Przeprowadzone badania terenowe wykazały również istotne różnice w przepuszczalności wierzchnich warstw badanych gruntów. Najmniejsze zdolności infiltracyjne stwierdzono na powierzchniach zbudowanych z gliny średniej. Wartości współczynników infiltracji ustalonej w warstwie 0÷30 cm tych glin wynosiły średnio 1,57 cm?h-1 i były ponad 10-krotnie mniejsze niż na powierzchniach zbudowanych z glin lekkich. Zróżnicowanie zdolności infiltracyjnych wierzchnich warstw omawianych gruntów pogórniczych wpłynęło na kształtowanie się ich uwilgotnienia. W okresie o dużej sumie opadów, zapasy wody w profilach o uziarnieniu glin lekkich były średnio o 41 mm większe w porównaniu z profilami zbudowanymi z glin średnich.
The paper presents the results of field research and observation carried out on nine experimental areas located at inner waste heap of the "Kazimierz Północ" open pit. The open pit is located in the Kujawskie Lakeland (52o20' N, 18o05'E). The results of detailed analyses of field and laboratory investigations allow to draw following conclusions: Basing on the detailed pedological investigations it was noted, that the ground cover of the studied experimental areas shows small variation, so in spatial arrangement, as well as in the profiles in granulation and basic physical and chemical proprieties of the investigated area of internal heap. It was affirmed, that the retention state corresponding to the field water capacity (RPPW), it is the smallest in the profiles built from light clays and in layer 0÷100 cm achieves values from 260 mm to 275 mm. In remaining profiles, built from average clays, the state of retention by PPW is larger and amounts on average to 331 mm. The conducted investigations showed also essential differences in the content of water easily available the for plants. Conducted field investigations also showed essential differences in the penetrability of top layers of studied soils. The smallest infiltrative abilities were affirmed on the areas built from average clays. The values of coefficients of vertical percolation in layer 0÷30 cm of these clays carried out the average 1,57 cmźh-1 and they were over ten times smaller than on areas built from light clays. Differentiation of the infiltrative abilities of top layers of described post-mining soils influenced on the shaping of their water content. In the period with high sum of precipitations, water content in the profiles with granulation of light clays cycle were on average about 41 mm bigger in comparison with profiles built from average clays. The investigation shows high usefulness of analysed post-mining grounds for agricultural reclamation.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2003, Tom 5; 131-142
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena potrzeb modernizacji i konserwacji północnego kanału Obry
Requirements of modernization assessment and maintenance of the north channel of Obra
Autorzy:
Kozaczyk, P.
Stachowski, P.
Liberacki, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/400103.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
modernizacja
zlewnia
kanał
melioracje
modernization
watershed
chanel
drainage
Opis:
W pracy oceniono potrzeby modernizacji i konserwacji Północnego Kanału Obry, którego budowa rozpoczęła się w roku 1852. Stan urządzeń melioracyjnych występujących na tym cieku wybudowanych na początku XX wieku jest niezadawalający. Jest to wynikiem długoletnich zaniedbań i brakiem przeprowadzania prac konserwacyjnych. Pierwsze prace modernizacyjne rozpoczęły się w roku 1986 i kontynuowano je w ramach trzech zadań, w których wykonano: regulację cieku na długości około 35 km, rozebrano 9 jazów oraz wybudowano 8 nowych. Koszty modernizacji Północnego Kanału Obry są istotnie zróżnicowane, co wynika z zakresu prowadzonych robót. Składają się na nie koszty odbudowy samego kanału, jak również odbudowę budowli hydrotechnicznych.
In an attempt to assess the needs of the modernization of the North Channel of Obra, the construction began in 1852. The condition of drainage occurring on this course coming generally from the early 20th century and is unsatisfactory. This is the result of longstanding neglect and lack of maintenance. The first modernization works started in 1986. Undergoing on the North Channel of Obra are primarily made in the framework of four tasks, which was the regulation of the water course on a length of approximately 35 km 8 dams were built and 9 dams were demolished. The cost of upgrading the North Channel of The Obra was significantly different, what is the result of the works. They include the cost of reconstruction of the drainage channels, and the reconstruction of hydraulic structures. At this work, in addition to the needs assessment of the North Channel of Obra, further modernization needs were indicated.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2015, 43; 139-145
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena retencji glebowej na zrekultywowanych gruntach pogórniczych w Konińskim Zagłębiu Węgla Brunatnego
Assessment of soil retention reclaimed postmining areas in the Konin Lignite Basin
Autorzy:
Szafrański, Cz.
Stachowski, P.
Kozaczyk, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338302.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
niedobory wody
właściwości gruntów pogórniczych
zapasy wody w gruncie
ground properties
postmining water reserves in grounds
water deficiency
Opis:
Odkrywkowa eksploatacja węgla brunatnego wywołuje duże zmiany w środowisku przyrodniczym. W związku z powyższym uzasadnione jest badanie stosunków wodnych na rekultywowanych rolniczo terenach pogórniczych. Na tych obszarach występuje typowo opadowo-retencyjna gospodarka wodna, w której jedynym źródłem wody są opady atmosferyczne, gdyż zwierciadło wody gruntowej zalega bardzo głęboko i nie wywiera istotnego wpływu na uwilgotnienie wierzchnich warstw gleb tych terenów. W Konińskim Zagłębiu Węgla Brunatnego wiodącym kierunkiem zagospodarowania gruntów pogórniczych jest rekultywacja rolnicza, realizowana na podstawie "modelu PAN". Podstawą pracy były wyniki badań i obserwacji terenowych, prowadzonych od jesieni 2000 r. do września 2003 r. na 4 powierzchniach doświadczalnych o wielkości 0,32 ha każda, zlokalizowanych na zwałowisku wewnętrznym odkrywki "Kazimierz Północ" KWB "Konin", po przeprowadzonej w 1998 r. rekultywacji technicznej, a następnie rozpoczętej rekultywacji rolniczej. Obecnie obszar ten użytkowany jest rolniczo. Badania potwierdziły, że kształtowanie się zasobów wodnych na tych terenach zależy przede wszystkim od ilości i rozkładu opadów atmosferycznych w okresach wegetacyjnych oraz w poprzedzających je półroczach zimowych. Największe zapasy wody w wierzchniej warstwie badanych gruntów pogórniczych, osiągające wartości większe od polowej pojemności wodnej, wystąpiły w mokrym okresie wegetacyjnym 2002 r. W suchym okresie wegetacyjnym 2003 r. wystąpiły natomiast długie okresy niedoborów wody dla uprawianych roślin.
Quarry exploration causes substantial changes in the natural environment. Therefore, it is justified to analyse water reserves in the agriculturally reclaimed soils of postmining grounds. Precipitation is the only source of water there because the groundwater table is situated deep enough to not affect soil moisture in the upper layers. In the Konin Lignite Basin, the key method of postmining grounds utilisation is agricultural reclamation based on the "PAN model". This paper presents the results of field study and observations carried out from autumn 2000 to September 2003 on four experimental plots, each of 0.32 ha, located at the inner waste heap of the "Kazimierz Północ" open pit of the "Konin" lignite mine, after accomplishment of technical reclamation in 1998 and the beginning of agricultural reclamation. Currently farming is continued in these areas. The analysis confirmed that water reserves depend mainly on the quantity and distribution of precipitation during vegetation periods and preceding winter seasons. The largest water reserves in the upper layers of postmining grounds (bigger than the field water capacity) occurred in the wet vegetation period in 2002. However, during the dry vegetation season in 2003 there were long periods of water deficiency for crop plants.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2008, 8, 1; 337-346
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan urządzeń melioracji podstawowych i potrzeby ich konserwacji na terenie inspektoratu Międzyrzecz
State of drainage facilities and their needs of maintenance in the Międzyrzecz inspectorate administered by the Lubuski Amelioration Board
Autorzy:
Kozaczyk, P.
Liberacki, D.
Stachowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/949997.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
melioracje podstawowe
konserwacja
zlewnia
basic drainage
conservation
catchment
Opis:
W pracy poddano ocenie stan techniczny rzek, kanałów i wałów przeciwpowodziowych oraz urządzeń melioracyjnych na nich umiejscowionych. Badania dotyczyły potrzeb oraz zakresów wykonanych robót konserwacyjnych w latach 2013 i 2014. Dla zapewnienia technicznej sprawności systemy melioracyjne podlegają okresowym zabiegom konserwacyjnym. Na terenie działania Lubuskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Inspektoracie Międzyrzecz na przestrzeni badanego okresu w latach 2013 i 2014 na utrzymanie i konserwację urządzeń melioracji podstawowych wydano 2,01 mln zł. Wydatki dotyczyły zarówno konserwacji rzek i kanałów jak i koszenia i utrzymania wałów przeciwpowodziowych. Kolejne wydatki pochłaniały również trzy stacje pompowni melioracyjnych o łącznej wydajności 6350 dm3·s-1, oddziałujących na obszar 4069 ha. W rozpatrywanym okresie rysuje się tendencja spadkowa w zakresie wydatkowanych środków, a w ich następstwie ilości wykonanych robót konserwacyjnych. W okresie lat 2013 i 2014 spadek kształtował się na poziomie 11%. Przeznaczane na bieżące utrzymanie i konserwacje środki finansowe wystarczały na konserwację od 30 do 40% ogółu urządzeń melioracji podstawowych.
In the paper rivers, canals and levees and the technical condition of drainage localized on them are evaluated. The research was related to the needs and scope of works performed in 2013 and 2014. To ensure technical efficiency drainage systems are subject to periodic maintenance treatments 2.01 millions PLN was spent on sustaining and maintains of melioration devices in the activity area of Lubuski Amelioration Board. The expenses concerning rivers and channels as well as mowing and sustaining flood prevention devices. Other expenses were spent on three pumping stations of the total yield equals 6350 dm3·s-1 influencing on area of 4069 ha. Downward trend of work amount as the result of downward trend of spending financial means was observed in the analyzed area. Decrease of spending financial means was about 11% in 2013 and 2014 years. Financial means allocated on current sustaining and maintains suffice only for 30 to 40% of entire basic drainage devices.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2016, 50; 92-98
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wlasciwosci fizyczne i wodne gruntow pogorniczych po rekultywacji technicznej
Autorzy:
Stachowski, P
Szafranski, C.
Kozaczyk, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/802422.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
sklad granulometryczny
tereny zrekultywowane
tereny pogornicze
rekultywacja techniczna
wlasciwosci fizyczne
rekultywacja terenow
zawartosc prochnicy
wlasciwosci wodne
grunty
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań i obserwacji terenowych prowadzonych na 9 powierzchniach doświadczalnych zlokalizowanych na zwałowisku wewnętrznym odkrywki „Kazimierz", położonym na Pojezierzu Kujawskim (szerokość 52°20' N, długość 18°05' E). Wyniki szczegółowych badań terenowych i analiz laboratoryjnych wykazały, że zastosowana metoda selektywnego zwałowania materiału nadkładowego usprawniła rekultywację techniczną, korzystnie wpłynęła na skład granulometryczny oraz podstawowe właściwości fizyczne i wodne badanego zwałowiska wewnętrznego. Dominującym utworem tworzącym wierzchnią warstwę badanych powierzchni doświadczalnych są gliny. Przeprowadzone badania wykazały różnice w przepuszczalności analizowanych gruntów. Najmniejsze zdolności infiltracyjne stwierdzono w profilach zbudowanych z gliny średniej.
Paper presents the results of field research and observations carried out on nine experimental areas located at inner waste heap of the „Kazimierz Północ" open pit located in the Kujawskie Lakeland (52°20' N, 18°05' E). The results of detailed field research and laboratory analyses show that the application of selective cap-rock management method resulted in slight variability of postmining ground in spatial as well as profile configuration. Loam dominated in the upper soil layers. The research showed differentiation in permeability of analysed ground. Experimental areas consisted of sandy clay loam were characterized by the smallest infiltration ability.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 506; 439-445
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation of irrigation efficiency in selected field crops grown in eastern Wielkopolska, Poland
Autorzy:
Stachowski, P.
Liberacki, D.
Kozaczyk, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/101576.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
sprinkler irrigation
winter oilseed rape
winter wheat
increase in seed yield
irrigation efficiency
Opis:
The paper presents results of a controlled field experiment with sprinkler irrigation of winter oilseed rape (Latin name) cv. Arsenal F1 Linagrain and winter wheat (Latin name) cv. Franz, conducted in the vegetation season of 2016 (dry in terms of the recorded precipitation total) on a family farm in Kobylata, the Kłodawa commune, the Wielkopolskie Province. Water requirement observed as early as April was balanced by sprinkler irrigation in seasonal application rates ranging from 75 mm (rape) to 105 mm (wheat). Sprinkling of winter rape was the factor having a highly significant effect on seed yield volume, on average from 4 plots amounting to 4.1 t·ha-1 and by 17.4% greater than the yield harvested in the non-irrigated plots (control) - of 0.6 t·ha-1. Winter wheat, at the application of sprinkler irrigation, also produced greater yields (by 24%) in comparison to the non-irrigated plots. Mean grain yield of wheat in the irrigated plots was by 1.9 t·ha-1 greater. Advisability of irrigation, apart from higher yielding, may also be indicated by water use efficiency in these crops. Every mm of sprinkled water caused an increase in of rape by 7.9 kg, while in wheat by 17.8 kg.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2018, III/1; 649-658
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies