Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Parysek, Jerzy J." wg kryterium: Autor


Tytuł:
Miasto w ujęciu systemowym
A systemic approach to the city
Autorzy:
Parysek, Jerzy J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693496.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
system
city
systemic approach
territorial social system
ecosystem
city-organism
miasto
ujęcie systemowe
system terytorialny
ekosystem
miasto-organizm
Opis:
Since L. von Bertalanffy’s formulation of his general systems theory examined and moulded by the reality, as long as it is a functioning whole system, that theory has been treated as a system. This systemic concept appears particularly useful when researching and planning the developmentand operation of units of territorial administrative division, including cities. In recognition of the role of the systemic approach in cognitive research and the planning of socio-economic and spatial development, three systemic models are presented in which the city is treated as: (i) a territorial social system, (ii) an ecosystem, and (iii) an organism. Although each of these models can be employed effectively at various stages of the planning and coordination process, the one of the city as a territorial social system is especially useful when defining the object of planning activities, both in socio-economic and spatial planning; the city-as-ecosystem model when planning spatial development, formulating the direction of town-planning and ecological policies and the shaping of the living environment; whilst the city-as-organism model, in the planning and coordination of socio-economic and spatial development as well as setting the directions of urban policy. The latter approach can also play a special role in adjusting the level of  development of a city’s infrastructure and its spatial-functional structure to the needs of its inhabitants in their everyday lives.
Od czasu sformułowania przez L. von Bertalanffy’ego ogólnej teorii systemów badaną oraz kształtowaną rzeczywistość, jeśli tylko jest funkcjonalną całością, traktuje się jako system. Koncepcja systemowa wydaje się szczególnie użyteczna w przypadku badania i planowania rozwoju oraz funkcjonowania jednostek terytorialnego podziału kraju, w tym także miast. Doceniając rolę ujęcia systemowego w badaniach poznawczych oraz planowaniu rozwoju społeczno-gospodarczego i przestrzennego, przedstawia się trzy modele systemowe, w których miasto traktowane jest jako: (1) terytorialny system społeczny, (2) ekosystem oraz (3) organizm. I choć każdy z tych modeli może mieć efektywne zastosowanie na wielu etapach różnych działań planistycznych i koordynacyjnych, to jednak miasto traktowane jako terytorialny system społeczny wykazuje szczególną użyteczność przy określaniu przedmiotu działań planistycznych, zarówno w planowaniu społeczno-gospodarczym, jak i przestrzennym, model miasta-ekosystemu – przy planowaniu zagospodarowania przestrzennego, formułowaniu kierunków polityki urbanistycznej i ekologicznej oraz kształtowaniu środowiska życia, natomiast model miasta-organizmu – w planowaniu oraz koordynacji rozwoju społeczno-gospodarczego i przestrzennego, a także przy wyznaczaniu kierunków polityki miejskiej. To ostatnie ujęcie może ponadto odegrać szczególną rolę w dostosowaniu poziomu rozwoju infrastruktury miejskiej oraz struktury przestrzenno-funkcjonalnej miasta do potrzeb mieszkańców oraz ich aktywności czasowej.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2015, 77, 1; 27-53
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uniwersytet jako wspólne dobro i wspólny interes
The university as a common good and a common interest
Autorzy:
Parysek, Jerzy J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692882.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
university
common good
common interest
uniwersytet
dobro wspólne
wspólny interes
Opis:
New legal regulations concerning the organization, structure and functioning of science and higher education, called the Constitution for Science 2.0 (Act of 20 July 2018 on Higher Education and Science), mean a revolutionary transformation of Polish scientific and educational institutions. The proposed changes, even though they were widely expected in academic circles awaiting asystemic reform, raise many objections and hopes at the same time. However, the changes are being gradually implemented and one must adapt to them (dura lex sed lex). Therefore, while adapting our activity to the new conditions of the functioning of the university, when co-creating its new structure, registering one’s own scientific and didactic activity as a new branch and discipline of science, and taking a particular position regarding the ongoing changes, it may be worth paying attention to the fact that the university as a whole is our common good and its effective functioning is a common interest of the academic community. The article aims to apply the ideas of the common good and the common interest to understanding the university and the functioning of its community. This is important when new legal regulations, being a new challenge, are probably also an opportunity for the further, successful development of the institution we all work in. These kinds of deliberations are preceded by a reconstruction of the state of Polish science and higher education in the years before the changes were implemented, together with the changes that were suggested over the years. The reflections contained in this text may be helpful in our thinking and our activity. This paper presents the subjective views and opinions of the author. It is dedicated to the late Professor Teresa Rabska, the Editor-in-Chief of the Ruch Prawniczy, Ekonomiczy i Socjologiczny (Journal of Law, Economics and Sociology) for many years, who, as a Vice-Rector of Adam Mickiewicz University in Poznań, in the difficult times of martial law encouraged her co-workers to defend this common good, which is the university, and to care about its prosperity.
Nowe regulacje prawne dotyczące organizacji, struktury i funkcjonowania nauki i szkolnictwa wyższego nazywane Konstytucją dla Nauki 2.0 (ustawa z 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce) oznaczają rewolucyjny charakter przekształceń polskich placówek nauki i szkolnictwa wyższego. Choć proponowane zmiany wpisują się w powszechne oczekiwania środowisk akademickich oczekujących reformy systemowej, to jednocześnie budzą wiele zastrzeżeń i wątpliwości, ale także i nadziei. Zmiany są jednak stopniowo wprowadzane w życie i trzeba się do nich dostosować (dura lex sed lex). Może więc warto, dostosowując swoje działania do nowych warunków funkcjonowania uniwersytetu, współtworząc nową jego strukturę, wpisując swoją działalność naukową i dydaktyczną w nowe dziedziny i dyscypliny naukowe, a także zajmując określone stanowisko w stosunku do dokonujących się zmian – mieć na uwadze także i to, że jako całość uniwersytet jest wspólnym naszym dobrem, a jego efektywne funkcjonowanie jest wspólnym interesem społeczności akademickiej. Celem niniejszego artykułu jest odniesienie idei wspólnego dobra i wspólnego interesu do pojmowania uniwersytetu i funkcjonowania jego społeczności. Jest to ważne w sytuacji, w jakiej nowe regulacje prawne, będąc nowym wyzwaniem, są prawdopodobnie także szansą na dalszy, pomyślny rozwój jednostki, w której wszyscy pracujemy. Tego rodzaju rozważania poprzedza rekonstrukcja stanu polskiej nauki i szkolnictwa wyższego w latach poprzedzających wprowadzane zmiany wraz z sugerowanymi przed laty kierunkami zmian. Może zawarta w tym tekście refleksja będzie pomocna w naszym myśleniu oraz działaniach. Niniejszy tekst jest oczywiście subiektywnym spojrzeniem autora tekstu i podobnego rodzaju oceną. Niniejszy artykuł jest dedykowany śp. prof. Teresie Rabskiej, wieloletniemu redaktorowi naczelnemu „Ruchu Prawniczego, Ekonomicznego i Socjologicznego”, która jako prorektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w trudnych latach stanu wojennego zachęcała swoich współpracowników do obrony tego wspólnego dobra, jakim jest Uniwersytet oraz troski o jego pomyślność.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2019, 81, 3; 5-21
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewitalizacja jako problem i zadanie własne polskich samorządów lokalnych
Autorzy:
Parysek, Jerzy J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023328.pdf
Data publikacji:
2015-03-16
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
rewitalizacja
gentryfikacja
aspekty rewitalizacji
prawne podstawy rewitalizacji
Opis:
Uchwalenie długo oczekiwanej ustawy o rewitalizacji oraz możliwości uzyskania środków pomocowych Unii Europejskiej na ten cel obudziły nadzieje polskich samorządów na rewitalizację zdegradowanych terenów miast i wsi. Rewitalizacja jest problemem złożonym, trudnym i kosztownym, na co wskazują doświadczenia zagraniczne. Wymaga uwzględnienia wielu aspektów (prawnych, organizacyjnych, ekonomicznych, społecznych, technicznych, kulturowych, urbanistycznych, architektonicznych, przestrzennych i innych). Taka też jest i prawdopodobnie będzie w warunkach polskich, w których stopień degradacji substancji materialnej jest duży, samorządowe kasy są niezbyt zasobne w środki, brakuje odpowiednich rozwiązań organizacyjnych oraz firm kompleksowej realizacji projektów rewitalizacyjnych. Z perspektywy roku 2016 rewitalizacja polskich miast jawi się raczej jako szansa, a nie realnie zarysowana przyszłość, przynajmniej w możliwej do przewidzenia perspektywie. Sukcesy w tym zakresie zależne będą przede wszystkim od zdolności władz lokalnych pozyskania potrzebnych środków, zorganizowania procesu oraz uzyskania społecznego poparcia podejmowanych działań.
Źródło:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna; 2016, 33; 17-35
2353-1428
Pojawia się w:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wkład profesora Zbyszka Chojnickiego do teorii i metodologii gospodarki przestrzennej
Autorzy:
Parysek, Jerzy J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911656.pdf
Data publikacji:
2019-07-04
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
dorobek naukowy
teoria i metodologia gospodarki przestrzennej
terytorialny system społeczny
ład przestrzenny
badania dla gospodarki przestrzennej
Opis:
W niezwykle bogatym i różnorodnym dorobku naukowym prof. Z. Chojnickiego jest jeden ważny składnik, który w stosunkowo skromnym zakresie jest akcentowany w ocenach jego osiągnięć naukowych. Chodzi o znaczenie tego dorobku, jako wkładu do metodologii, ale także do teorii oraz praktyki gospodarki przestrzennej. Profesor przedstawił nie tylko oryginalny, systemowy sposób rozumienia i ujmowania gospodarki przestrzennej, ale poprzez sformułowanie koncepcji terytorialnego systemu społecznego zaprezentował także systemowe, a zatem całościowe i funkcjonalne ujmowanie przedmiotu gospodarki przestrzennej, jakim są jednostki terytorialnego podziału kraju (zwłaszcza gminy), traktowane jako terytorialne systemy społeczne. Dokonaniem Profesora jest też odmienne od tradycyjnego pojmowanie ładu przestrzennego, uznawanego obecnie przez wiele osób zajmujących się problematyką gospodarki przestrzennej, szczególnie jego uczniów (i uczniów tych uczniów), za podstawowy cel gospodarowania przestrzenią i gospodarowania w przestrzeni. Nie bez znaczenia dla realizowanych procedur planistycznych, przede wszystkim na etapie analizy przestrzennej, jest dorobek Z. Chojnickiego dotyczący generalnie, metod i modeli analizy ilościowej, zwłaszcza zaś przepływów towarowych, modeli grawitacji i potencjału oraz modeli i metod klasyfikacji i regionalizacji. Cały dorobek, jaki uznać można za wkład Profesora do gospodarki przestrzennej, jest, jak się wydaje, konsekwencją traktowania geografii jako nauki, która powinna pełnić także funkcje praktyczne. Niniejszy artykuł jest zwięzłą i z wielu względów jedynie ogólną prezentacją tego dorobku, wykorzystywanego w pracy naukowej oraz dydaktycznej przez wielu specjalistów z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarki przestrzennej oraz rozwijanego przez uczniów Profesora i innych pracowników instytutu, który zorganizował i którym przez wiele lat kierował.
Źródło:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna; 2018, 43; 7-24
2353-1428
Pojawia się w:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O metaforach i innych pojęciach w kontekście wehikułów rozwoju lokalnego i regionalnego
Autorzy:
Parysek, Jerzy J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2023829.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Źródło:
Studia komitetu przestrzennego zagospodarowania kraju PAN; 2017, 177; 29-53
0079-3507
Pojawia się w:
Studia komitetu przestrzennego zagospodarowania kraju PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dla kogo miasto? dla ludzi czy dla samochodów?
Whom is the city intended for? People or vehicles?
Autorzy:
Parysek, Jerzy J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1876533.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
city
inhabitants
mobility
cars
spatial development and planning
miasto
mieszkańcy
mobilność
samochód
rozwój przestrzenny i planowanie
Opis:
Niemal powszechnie przyjmuje się, że jednym z głównych czynników rozwoju przestrzennego i przekształceń przestrzenno-strukturalnych, a także problemów funkcjonowania współczesnych miast jest motoryzacja, a konkretnie samochód. To ten wynalazek techniki sprawił, że zabudowa miast rozlewa się na zewnątrz, rosną koszty funkcjonowania miast, budowy nowych dróg oraz sieci infrastruktury, rozwoju transportu publicznego, że do coraz bardziej dotkliwie doświadczanych problemów należą: zatłoczenie ulic, wypadki drogowe, zanieczyszczenie powietrza, hałas, wzrost kosztów życia w mieście, a także kurczenie się przestrzeni publicznych. Wszystko to sprawia, że w nowszych ideach rozwoju miast i koncepcjach urbanistycznych pojawiają się działania mające ograniczyć wpływ motoryzacji na rozwój i funkcjonowanie miast. W niniejszej pracy z jednej strony przedstawia się wpływ motoryzacji na rozwój przestrzenny i funkcjonowanie miast, a z drugiej strony prezentowane są te koncepcje urbanistyczne, które zawierają w sobie działania prowadzące do tworzenia „miasta dla ludzi”. W kontekście obserwowanej sytuacji pytanie „dla kogo miasto?” jest jednym z tych, na które odpowiedzieć muszą i władze miasta wraz ze służbami urbanistycznymi, i jego mieszkańcy – i to możliwie konkretnie i szybko.  
It is almost universally acknowledged that one of the chief factors in spatial development and spatial-structural changes, as well as a growing challenge to the functioning of modern cities is motorisation, and more precisely – the car. It is this technological invention which is responsible for the sprawl of urban environment, rising costs of cities functioning, construction of new roads and infrastructural networks and higher and higher outlays on the development of public transport. Among the problems that have been growing in intensity are crowded streets, road accidents, air pollution, noise, rising costs of living in the city and shrinking public spaces. As a result, in recent ideas of urban development and town-planning conceptions there appear measures intended to curb the impact of motorisation on the development and operation of cities. This paper presents the influence of motorisation on the spatial development and functioning of cities as well as those town-planning conceptions which lead to the formation of ‘a-city-for-people’ approach. Regarding the examined situation, the question ‘Whom is the city designed for?’ is one of those that must be answered by both city authorities together with town-planning experts and city dwellers – and this as quickly and in as concrete terms as possible.  
Źródło:
Studia Miejskie; 2016, 23; 9-27
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish economy in 1990–2018: Balance of development in new political conditions
Autorzy:
Parysek, Jerzy J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945459.pdf
Data publikacji:
2022-01-20
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Instytut Geografii
Tematy:
economic development
social development
development trajectories
balance of transformation process in Poland
Opis:
Thirty years of Poland’s economic development in new political conditions is a good opportunity to study the course of the economic development process. This article presents the results of research that takes into account macroeconomic indicators that synthesize important development categories. These indicators concern the demographic situation (population, natural increase, economic activity and unemployment rate), economy (GDP, inflation, number of business entities, investment outlays, budget deficit) and standard of living of the population (remuneration, housing situation, cars). In the study, a graphic method of time series analysis was applied, i.e. a connected trajectory, allowing a synthetic assessment of development processes in terms of aspects that express the considered features. Presentation of the research results is preceded by a presentation of the causes of transformation and an indication of development factors and conditions, in particular after 1989. The study is general and synthetic and does not take into account the details that had an impact on the situation described by the size of the indicators taken into account.
Źródło:
Journal of Geography, Politics and Society; 2022, 11, 4; 1-17
2084-0497
2451-2249
Pojawia się w:
Journal of Geography, Politics and Society
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podstawowe rodzaje tablic statystycznych w kontekście racjonalnego wykorzystania danych przestrzennych
Basic types of statistical tables as regards rational usage of spatial data
Autorzy:
Parysek, Jerzy J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/962523.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Główny Urząd Statystyczny
Tematy:
dane przestrzenne
badania dynamiczne
badania strukturalne
tablice strukturalne
tablice funkcjonalne
tablice relacyjne
spatial data
dynamic research
structural studies
structural tables
functional tables
relational tables
Opis:
Celem artykułu jest prezentacja odpowiednio zestawionych tablic danych przestrzennych oraz sposobu ich wykorzystania w badaniach przestrzenno- -strukturalnych i funkcjonalnych. Badania dynamiczne i strukturalne nawiązują do tego, co jest istotą rzeczywistości, w jakiej żyjemy, cechującej się zmiennością zdarzeń i procesów w czasie i przestrzeni. Zebrane, niekiedy z trudem, informacje liczbowe nie zawsze są optymalnie wykorzystywane w badaniu coraz bardziej złożonej rzeczywistości. Uporządkowane w tablicach dane stanowią punkt wyjścia do prowadzenia badań dynamiczno-strukturalnych przy wykorzystaniu znanych metod analizy statystycznej. W opracowaniu przedstawiono trzy rodzaje tablic (macierzy) danych: strukturalne (jedno- i wielocechowe), funkcjonalne i relacyjne (interakcyjne). Omówiono ich zastosowanie oraz wskazano podstawowe, możliwe do wykonania procedury obliczeniowe.
The article attempts to present a set of spatial data in appropriate tables with the ways they might be used in both spatial and structural research as well as in functional one. Dynamic and structural research allows for investigating a constantly changing reality. Collected numerical information is often ineffectively used in the research in a more complex reality. Organising collected spatial data in such tables makes it possible to apply various kinds of quantitative methods for the analyses. The article also presents certain principles of variable selection allowing not only for correct application of specific statistical methods, but also for the achievement of reliable results. Uni- and multivariate structural tables, functional tables and relational ones (interactive) are presented in the article, indicating simultaneously operations that can be carried out on the data collected in these tables with specific methods of quantitative analysis.
Źródło:
Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician; 2019, 64, 6; 44-60
0043-518X
Pojawia się w:
Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój społeczno-gospodarczy oraz czynniki i uwarunkowania rozwoju
Autorzy:
Parysek, Jerzy J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2021548.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
development
socio-economic development
economic growth
factors and determinants of development
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Źródło:
Studia komitetu przestrzennego zagospodarowania kraju PAN; 2018, 183; 37-56
0079-3507
Pojawia się w:
Studia komitetu przestrzennego zagospodarowania kraju PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od „miasta socjalistycznego” do nowoczesnego miasta XXI w. (krótka retrospekcja z perspektywy początku 2017 r.)
Autorzy:
Parysek, Jerzy J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023467.pdf
Data publikacji:
2018-04-05
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
miasto
miasto socjalistyczne
miasto nowoczesne
rozwój miast
Opis:
Okres ponad 70, lat jaki upłynął od zakończenia II wojny światowej i mające w tym czasie miejsce przemiany: polityczne, społeczne i gospodarcze tworzą dobrą perspektywę czasową do syntezy zmian, jakie się dokonały. Zmiany te w sposób szczególny dotyczą miast, których rola ciągle silnie się zaznacza, nie tylko w gospodarce, ale także w życiu społecznym i kulturalnym współczesnego świata i kraju. W niniejszym artykule zarysowano, z perspektywy początków 2017 roku (wyznaczonego cezurą lat 1945–2016), „drogę przejścia” od tzw. „miasta socjalistycznego” do „nowoczesnego miasta XXI wieku”, przy pełnej świadomości tego, że zarówno termin „miasto socjalistyczne” jak i „miasto nowoczesne” (czy „postsocjalistyczne”) są pewnego rodzaju uproszczeniem dawnej i obecnej rzeczywistości. Skoncentrowano się przede wszystkim na ogólnej charakterystyce miast, ustrojowych podstawach rozwoju i zmian, kierunkach rozwoju gospodarczego i społecznego, zabudowie i strukturze przestrzennej miast oraz warunkach życia ludności, starając się uzyskać pewien uśredniony, ale zarazem ogólny obraz tego co było i tego co jest. Takie ujęcie było możliwe do realizacji bez wykonania specjalnych a przy wykorzystaniu wiedzy zawartej w dostępnej literaturze oraz własnego doświadczenia badawczego. Opracowanie ma wiec charakter przeglądowy odzwierciedlający, co jest oczywiste, punkt widzenia autora.
Źródło:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna; 2017, 38; 21-49
2353-1428
Pojawia się w:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój zrównoważony miast w kontekście współczesnej polskiej urbanizacji: aspekty przestrzenne
Sustainable urban development in the context of modern polish urbanisation: spatial aspects
Autorzy:
Parysek, Jerzy J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1860992.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
city
territorial social system
sustainable development
urbanisation process suburbanization
spatial order
miasto
terytorialny system społeczny
rozwój zrównoważony
urbanizacja
suburbanizacja
ład przestrzenny
Opis:
Rozwój zrównoważony jest w zasadzie pewną ideą, której w konkretnej sytuacji nadaje się właściwą interpretację. W odniesieniu do miasta rozwój zrównoważony oznacza z jednej strony model rozwoju społeczno-gospodarczego, a z drugiej strony model struktury przestrzennej miasta. Należy wyraźnie podkreślić, że problematyka zrównoważonego rozwoju miasta, tak w warstwie poznawczej, jak i działań praktycznych, powinna być rozważana w kontekście toczących się procesów urbanizacji. Punktem wyjścia rozważań niniejszego artykułu jest ukazanie istoty rozwoju zrównoważonego miasta, antropogenicznej jednostki przestrzennej, a zarazem specyficznego terytorialnego systemu społecznego, który dąży do pewnego stanu równowagi cząstkowej (równowaga w podsystemach miasta) i ogólnej (miasta jako całości). Wymienione równowagi mają zresztą charakter przejściowy, bowiem perturbacje w funkcjonowaniu miasta powodują zakłócenia równowagi, a będące odpowiedzią na zakłócenia fluktuacje prowadzą do nowej równowagi, jednakże już w odniesieniu do innych struktur miejskich. Jednym z głównych czynników, który zakłóca równowagę systemu miasta (także otoczenia/środowiska tego systemu, jakim jest strefa podmiejska), jest suburbanizacja. zakłóca jednak przede wszystkim równowagę przestrzenną, czego wyrazem jest chaos w zagospodarowaniu, pasożytnicze użytkowanie terenu, partykularyzm właścicieli nieruchomości i inwestorów, a przede wszystkim wzrost kosztów społecznych funkcjonowania miasta. Czynnikami sprzyjającymi suburbanizacji są zwłaszcza niedoskonałość prawa dotyczącego gospodarki przestrzennej oraz krótkowzroczność samorządów terytorialnych gmin strefy podmiejskiej. to właśnie sprawia, że miasta, które są generatorami rozwoju i przemian cywilizacyjnych, w największym stopniu doświadczają skutków suburbanizacji, ponosząc jej koszty. zarówno kryzys gospodarczy, jak i obserwowane trendy w zagospodarowaniu przestrzennym wskazują na to, że nie zostanie zatrzymany proces suburbanizacji zakłócający rozwój zrównoważony miasta i całej aglomeracji. co więcej, wydaje się, że przyjmie on jeszcze bardziej patologiczny charakter, co oznaczać będzie sytuację, w której zrównoważony rozwój miasta i aglomeracji, czego wyrazem jest ład w zagospodarowaniu przestrzennym, pozostanie jedynie obiecująco i pięknie brzmiącym hasłem.
Sustainable development is in fact an idea which is given a proper interpretation in a concrete situation. With reference to a city, sustainable development means, on the one hand, a model of its socioeconomic development, and on the other, a model of its spatial structure. It should be emphasised that the issue of sustainable urban development, both in its cognitive value and practical measures involved, should be considered in terms of the urbanisation processes in progress. The starting point of reflections presented in this paper is showing the essence of sustainable development of a city, a man-made spatial unit as well as a specific territorial social system which tends to a state of partial equilibrium (in its subsystems) and overall equilibrium (the city as a whole). Those two types of equilibrium are transitional anyway, because perturbations in the operation of the city disturb its equilibrium, and the fluctuations produced by those disturbances lead to the formation of a new equilibrium, but with reference to other city structures. one of the major factors upsetting the equilibrium of an urban system (as well as that of its surroundings /environment, i.e. its suburban zone) is suburbanisation. It disturbs primarily its spatial balance, and this shows in chaotic development, parasitic land use, the particularism of property owners and investors, and first of all in an increase in the social costs of the city’s operation. Factors favourable to suburbanisation are especially imperfections of the law concerning spatial management and the short-sightedness of the local governments of communes of the suburban zone. It is suburbanisation that makes cities, which are generators of development and civilisation-related changes, the chief units suffering the effects of suburbanisation and bearing its cost. Both the present economic crisis and the observed trends in spatial development indicate that the suburbanisation process upsetting the sustainable development of the city and the entire agglomeration will not stop. What is more, it is likely to become even more pathological in nature, which will mean a situation in which the sustainable development of the city and its agglomeration as shown in their ordered spatial development pattern will only be a promising and nice-sounding slogan.
Źródło:
Studia Miejskie; 2013, 9; 9-24
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewitalizacja miast w Polsce: wczoraj, dziś i być może jutro
Urban renewal in Poland: yesterday, today, and perhaps tomorrow
Autorzy:
Parysek, Jerzy J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1845308.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
Polish town
urban renewal
polish problems and prospects of renewal
polskie miasta
rewitalizacja
polskie problemy i perspektywy rewitalizacji
Opis:
Jednym z problemów polskich miast, które czeka od wielu lat na sensowne rozwiązanie, jest podjęcie na szerszą skalę ich rewitalizacji. Jest to paląca kwestia, substancja materialna polskich miast ulega bowiem ciągłej degradacji. W szerokim rozumieniu rewitalizacją miast jest także proces ich odbudowy po zniszczeniach wojennych, co oznacza pewną tradycję działań w tym zakresie w miastach polskich, choć pojęcie rewitalizacji funkcjonuje od około 20 lat. W niniejszym artykule przedstawione zostanie rozumienie rewitalizacji miast, wskazane będą jej podstawowe aspekty i problemy, opisany charakter powadzonych w Polsce procesów rewitalizacyjnych od powojennej odbudowy miast aż do chwili obecnej (w nowych warunkach ustrojowych) oraz wskazane zostaną nadzieje, obawy i problemy, jakie wiązać należy z przyszłością rewitalizacji miast, szczególnie w nawiązaniu do ich sytuacji ekonomicznej oraz założeń ustawy o rewitalizacji. Rozważania umiejscowione zostaną w kontekście polskiej rzeczywistości społeczno-gospodarczej, w tym także w nawiązaniu do nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej (do 2020 r.).  
One of the problems of Polish towns for years awaiting a sensible solution is large-scale urban renewal. This is an urgent problem, because the material texture of Polish towns has been undergoing steady degradation. On a broad understanding of this process, urban renewal is also the reconstruction of towns after war-induced damage, which means that Polish towns have a tradition of steps taken in this field, although the conception of revitalisation /urban renewal itself has only been used for some 20 years. This paper will discuss the notion of urban renewal, its basic aspects and problems, and the character of revitalisation processes conducted in Poland from the postwar rebuilding of towns until the present (in the new systemic conditions). It will also examine the hopes, fears and problems connected with the future of urban renewal, especially with reference to the economic situation of towns and the assumptions of the Revitalisation Act. Reflections will concern the Polish socio-economic reality, embracing also the new financial perspective of the European Union (until 2020).  
Źródło:
Studia Miejskie; 2015, 17; 9-25
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola lokalnego samorządu terytorialnego w rozwoju społeczno-gospodarczym i przestrzennym gmin
The role of local self-government in the socio-economic and spatial development of communes and municipalities
Autorzy:
Parysek, Jerzy J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693360.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
local economic development
spatial management
urban and rural area renewal
urban policy
rozwój lokalny
gospodarka przestrzenna
rewitalizacja miast i obszarów wiejskich
polityka miejska
Opis:
As a result of the changes in Poland’s political system after 1989, self-government has regained agency as administrative entity and is now obliged to satisfy the collective needs of local communities. There is a list of the basic tasks vested in local self-government and they generally involve taking care of socio-economic and spatial development. To accomplish these goals, local government authorities work out strategies of socio-economic development, prepare studies of the conditions and directions of spatial development, and draw up local development plans.However, because of inadequate legal regulations, especially those concerning spatial economy, and sometimes also due to a poor understanding of the tasks, it frequently happens that entities in control of the changes are not local authorities, as should be the case, but investors, property owners, housing construction developers, design-construction consortia, or all kinds of speculators. Another urgent task before local authorities (the legal regulations of which are still being drawn up) is revitalisation of the degraded parts of towns and rural areas. Urban policy cannot be of no interest to the local authorities of Polish towns, since it became obligatory when Poland joined the European Union. And yet, there are no legal regulations in this field either. For the last twenty-five years, Polish local self-government has gained in maturity, has strengthened its position as manager of its areas, and has performed its tasks ever better. This, however, does not mean that there is no room for further improvement. The activity of self-government structures needs de-politicising, giving priority to general social interests, socialising the development-related decision-making process, and departing from the client-patron model of exercising power.
W wyniku zmian ustroju Polski po 1989 r. podmiotowość odzyskały samorządy terytorialne, na które nałożono obowiązek zaspokojenia zbiorowych potrzeb społeczności lokalnych, wymieniając podstawowe zadania w tym zakresie. Zadania te sprowadzić można do dbałości o rozwój społeczno-gospodarczy oraz o zagospodarowania przestrzenne. To dla osiągnięcia tych celów samorządy lokalne opracowują strategie rozwoju społeczno-gospodarczego oraz studia uwarunkowania i kierunków zagospodarowania przestrzennego, a także miejscowe plany zagospodarowania (phisycal plans) i przystępują do ich realizacji. Niedoskonałość regulacji prawnych, zwłaszcza dotyczących gospodarki przestrzennej oraz nie zawsze dobrze zrozumiane zadania samorządu w tym zakresie sprawiają, że często nie lokalna władza, a inwestorzy, właściciele nieruchomości, deweloperzy budownictwa mieszkaniowego, konsorcja projektowo-budowlane, a także różnego rodzaju spekulanci mają wpływ na dokonujące się zmiany. Innym zadaniem dla władz lokalnych, które należy rychło podjąć, a czego regulacje prawne znajdują się w fazie ustalania, jest rewitalizacja zdegradowanych obszarów miast oraz terenów wiejskich. Nie może pozostać poza sferą zainteresowania samorządów polskich miast polityka miejska, do czego zobowiązuje członkostwo w Unii Europejskiej, jakkolwiek brak jest stosownych regulacji prawnych w tym względzie. Przez okres 25 lat polskie samorządy lokalne stały się bardziej dojrzałe, umocniły swoją pozycję gospodarza terenu i coraz lepiej wykonują swoje zadania. Nie oznacza to tego, że nie może być lepiej. Działalność struktur samorządowych wymaga odpolitycznienia, priorytetowego potraktowania interesu ogólnospołecznego, uspołecznienia procesu decyzyjnego dotyczącego rozwoju oraz odejścia od kliencko-patronackiego modelu sprawowania władzy.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2015, 77, 3; 27-46
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pytania o przyszłość gospodarki przestrzennej w Polsce
Asking about the future of spatial management in Poland
Autorzy:
Parysek, Jerzy J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693822.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
spatial management
spatial planning
legal regulations
status quo of the spatial management
gospodarka przestrzenna
system planowania
przestrzennego
regulacje prawne gospodarki przestrzennej
stan zagospodarowania przestrzennego
Opis:
Thirteen years of spatial economy carried out in Poland pursuant to the Act on Spatial Planning and Development of 27 March 2003 have been long enough for evaluation of the functioning of the Polish spatial planning system and the effects of the regulation on spatial management. Such an assessment is important to be made particularly in the light of a new law being drafted to regulate spatial planning. This, however, will only add to the complexity and little efficiency of the existing laws, currently being a result of multiple amendments made in recent years to the Act in force today. In this paper, a general reconstruction of the Polish spatial management Act has been made and the planning documents that shape spatial management presented. A discussion of the functioning of spatial management in the context of the regulations currently binding follows and an assessment of the status quo of the spatial management as a result of the existing regulation is offered. In the concluding remarks, certain recommendations and suggestions of measures tobe taken to improve the current situation have also been made.
Trzynaście lat prowadzenia gospodarki przestrzennej w Polsce na podstawie zapisów ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym jest wystarczająco długim okresem, aby ocenić, jak funkcjonuje polski system planowania przestrzennego oraz jakie skutki w zagospodarowaniu przestrzennym przynoszą regulacje prawne zawarte w tej ustawie. Jest to ważne z tego powodu, że trwają prace nad nowym dokumentem prawnym w tym zakresie oraz że nieustanne nowelizacje ustawy z 2003 r. czynią prawo gospodarki przestrzennej coraz bardziej zagmatwanym, a zarazem nieskutecznym. W artykule, po przedstawieniu jego celu, dokonana została ogólna rekonstrukcja polskiego systemu planowania przestrzennego (właściwie gospodarki przestrzennej) określonego zapisem omawianej ustawy, scharakteryzowane zostały dokumenty planistyczne kształtujące gospodarkę przestrzenną, omówione funkcjonowanie systemu gospodarki przestrzennej w kontekście obowiązujących regulacji prawnych oraz dokonana ocena stanu zagospodarowania przestrzennego kraju, będącego efektem obowiązywania wspomnianej ustawy. Artykuł zamyka wykaz wskazanych kierunków działań na rzecz poprawy istniejącej sytuacji.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2016, 78, 2; 37-58
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metafory i neologizmy współczesnego języka nauk społecznych i ekonomicznych
Metaphors and neologisms in the modern language of social and economic science
Autorzy:
Parysek, Jerzy J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/694066.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
language
scientific language
metaphors
development of language
język
język naukowy
metafory
rozwój języka
Opis:
Together with the development of civilisation we observe a development of the language and not only the colloquial or literary but the language of science as well. The features of this development include, above all, metaphorisation of scientific language, borrowings from other languages (original and translated), and extension of the meaning of existing concepts. As a result, the scientific language, instead of being a tool of communication, causes more and more ambiguity, doubts and problems of interpretation. The selected examples of the changes occurring in the language of social and economic science presented in this article are intended to provoke a reflection on the on-going process which may lead, and does indeed, to many misunderstandings. Scientific language must be clear, simple, logical, concise, unambiguous and comprehensible. Only such will be capable of conveying the meaning of scientific research and investigation. This article presents the author’s point of view and may be controversial but it is also intended to provoke a discussion.
Składnikiem rozwoju cywilizacyjno-kulturowego jest ponad wszelką wątpliwość także język, i to nie tylko codzienny i literacki, ale również naukowy. Do cech tego rozwoju zaliczyć można przede wszystkim metaforyzację języka naukowego, użycie słów z języków obcych (oryginalnych lub w tłumaczeniu na język polski), wymyślanie nowych pojęć, a także rozszerzenie znaczenia istniejących. W wyniku tego procesu język naukowy, zamiast być narzędziem naukowej komunikacji, powoduje wiele niejasności, wątpliwości i problemów interpretacyjnych, przez co prowadzi do różnego rodzaju nieporozumień. Przytaczając wybrane przykłady zachodzących w języku nauk społecznych i ekonomicznych zmian, autor ma nadzieję wzbudzić refleksję nad trwającym procesem. Jest bowiem przekonany, że język naukowy musi być jasny, prosty, logiczny, zwięzły, jednoznaczny – i zrozumiały. Tylko taki jest w stanie właściwie i poprawnie oddać sens prowadzonych badań i dociekań naukowych. Jest to oczywiście prezentacja autorskiego punktu widzenia, a zatem dyskusyjnego, a być może nawet kontrowersyjnego. Ma jednak skłonić uczonych do zamyślenia nad stosowanym językiem, jego rozwojem, a w konsekwencji doprowadzić do wyhamowania tempa i korekty dokonujących się zmian. Naukowa nowomowa nie zapewne jest świadectwem wiedzy, kreatywności, nowoczesności, postępu, a być może jedynie zakamuflowanego uprawiania pseudonauki.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2017, 79, 3; 175-192
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies