Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Klimiuk, Zbigniew." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-48 z 48
    Tytuł:
    Mechanizm cyklu koniunkturalnego a „nakręcanie” koniunktury gospodarczej. Doświadczenia lat trzydziestych w XX wieku
    The mechanism of the economic cycle and giving impetus to economy. The experience of 1930s
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30145436.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    „nakręcanie” koniunktury
    roboty publiczne
    interwencjonizm państwowy
    cykl koniunkturalny
    inwestycje publiczne
    polityka deflacyjna
    Wielki Kryzys
    autarkiczne ożywienie gospodarcze
    Centralny Okręg Przemysłowy
    „giving impetus” to economy
    public works
    state interventionism
    business cycle
    public investment
    deflation policy
    Great Depression
    autarchic economic boom
    Central Industrial Region
    Opis:
    The article analyzes the mechanism of „giving impetus” to economy that was used in the 1930s (the period of the Great Depression). The mechanism was worked out on the level of the theory of economy at the end of the 1920s and the beginning of the 1930s and in a sense was an alternative and a complement for J. M. Keynes’ theory. Representatives of the Austrian School played a significant part in working out this conception. In „giving impetus” to economy a great significance was attached not only to public spending financed by the budget deficit, but also to properly carried out monetary policy. In Poland elements of this conception were used in 1936-1939, when „giving impetus” was closely connected with E. Kwiatkowski, the then Minister of State Treasury, and Deputy Prime Minister responsible for economy, and with the major economic project carried out in that time, that is the Central Industrial Region.
    Źródło:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania; 2011, 3; 49-110
    2081-1837
    2544-5197
    Pojawia się w:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybrane aspekty stosunków kredytowych i handlowych Związku Radzieckiego z krajami kapitalistycznymi w latach 1918-1940
    Selected Aspects of Credit and Commercial Relations Between the Soviet Union and Capitalist Countries in the Years 1918-1940
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30145618.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Związek Radziecki
    rząd radziecki
    NEP
    gospodarka planowa
    stosunki kredytowe i handlowe
    industrializacja
    pięciolatka
    monopol handlu zagranicznego
    bilans handlowy
    umowy handlowe
    kredyty handlowe
    koncesje
    USSR
    Soviet government
    National Economic Policy
    planned economy
    credit and economic relations
    industrialisation
    5-year plan
    foreign trade monopoly
    trading balance
    commercial agreements
    commercial loans
    concessions
    Opis:
    W 1923 r. Związek Radziecki zaczął otrzymywać kredyty od firm zagranicznych na okres od 3 do 6 miesięcy. Pomimo oficjalnej blokady kredytowej prywatni przedsiębiorcy byli zainteresowani w ekspansji eksportowej na jeszcze nie zdobyty rynek radziecki. Ekspansja ta musiała być poparta akcją kredytową. Blokada kredytowa wpłynęła jednak na wysokie koszty kredytów udzielonych w pierwszym okresie odbudowy przez firmy i banki zagraniczne. Były to w początkowej fazie krótkoterminowe kredyty handlowe, przeznaczone w większości na finansowanie radzieckiego importu wyrobów gotowych, gdyż przeważała w tym okresie polityka interwencji towarowej. W latach 1921-1925 głównymi rodzajami kredytów zagranicznych związanych z importem radzieckim były: a) kupieckie kredyty wekslowe, b) kredyty akceptacyjno-rembursowe banków zagranicznych. Począwszy od 1926 r. rządy krajów kapitalistycznych zaczęły udzielać wsparcia przedsiębiorstwom przemysłowym eksportującym towary do ZSRR na warunkach kredytów wekslowych. Za otrzymaną gwarancję ze strony państwa eksporterzy musieli płacić odpowiednim organom prowizję, którą z kolei wraz z odsetkami od kredytu zobowiązane były im zwrócić radzieckie organizacje importowe. Podstawową zasadą polityki handlowej Związku Radzieckiego w latach 1918-1940 było dostosowanie importu do określonych w planie potrzeb. Ogólny państwowy plan handlowy zawierał zestawienie przewidywanych ilości eksportu oraz dostosowany i zaprojektowany do tego import. Starano się w ten sposób uzyskać dodatni bilans handlowy. Na mocy zatwierdzonego planu Komisariat Handlu Zagranicznego, korzystając ze środków uzyskanych z eksportu, realizował plan importu, zakupując za granicą towary na możliwie dogodnych warunkach. W ciągu roku operacyjnego dokonywana była kontrola eksportu i w stosunku do jego postępów wydawano zezwolenia na przywóz do ZSRR (w formie licencji), które wymieniały kraj, rodzaj towaru oraz kwotę, na jaką należało zakupić dany towar.
    In 1923 the Soviet Union began to receive credits from foreign firms for periods of 3 to 6 months. Despite an official credit blockade private entrepreneurs were interested in expanding their businesses into the yet unexplored Soviet market. This expansion had to rely on lending activity. However, the blockade made foreign bank and company loans expensive in the first period of reconstruction. Initially, these were short-term commercial credits, mostly intended to finance the Soviet imports of finished products since the circulation of goods was mostly regulated by the State interventionist policy at that time. In the years 1921–1925, the major types of foreign credits associated with Soviet imports were: a) trade credits secured with bills of exchange, b) acceptance-reimbursement credits of foreign banks. Starting in 1926 the governments of capitalist countries began to support industrial companies exporting goods to the USSR on credits secured with bills of exchange. Exporters had to pay a commission to certain institutions for guarantees they were given by the State. The commission along with interest on the credits was reimbursable by the Soviet import organisations. The basic rule of the trading policy in the Soviet Union of 1918–1940 was to adjust imports to a particular demand specified in the plan. The general State trading plan established assumed volumes of export and relevant imports. In this way, a positive trade balance was attempted. Using the endorsed plan as the starting point and the resources coming from exports, the Commissariat of Foreign Trade executed the plan of imports buying goods abroad on convenient terms. During the fiscal year, exports were monitored and based on its volume permissions (licences) were issued to bring goods into USSR stating the country of origin, kind of goods and the price for which they were to be bought
    Źródło:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania; 2016, 8, 1; 59-100
    2081-1837
    2544-5197
    Pojawia się w:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ koniunktury gospodarczej – kryzysu i depresji na eksport polski do krajów EWG w latach 70. XX wieku
    The impact of the economic situation – the financial crisis on Polish exports to EEC countries in the 1970s
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30145628.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    EWG
    eksport
    konkurencyjność eksportu
    proeksportowy charakter gospodarki
    import
    popyt importowy
    wrażliwość eksportowa i importowa gospodarki
    koniunktura gospodarcza
    fazy cyklu koniunkturalnego
    EEC
    export
    export competitiveness
    export-oriented nature of the economy
    import demand
    the sensitivity of the export and import of the economy
    economic conditions
    the business cycle
    Opis:
    W polskim eksporcie do krajów EWG w latach 70. XX wieku nie było wyrobów przemysłowych, które ze względu na swoją wysoką konkurencyjność byłyby całkowicie odporne na wpływ koniunkturalnych wahań popytu importowego w Europie Zachodniej. Potencjalnie największe szanse na zaliczenie do takich silnych pozycji eksportowych miały w przypadku Polski: statki, tabor kolejowy, łożyska toczne, obrabiarki – w grupie wyrobów przemysłu elektromaszynowego, wyroby farmaceutyczne – w grupie wyrobów przemysłu chemicznego, oraz wyroby dziewiarskie w przypadku wyrobów przemysłu lekkiego. Położenie nacisku na podniesienie jakości wymienionych towarów oraz nadanie ich produkcji prawdziwie proeksportowego charakteru miało w przyszłości dać efekty w postaci wyższej odporności koniunkturalnej całości polskiego eksportu. Było to szczególnie ważne w przypadku wyrobów przemysłu elektromaszynowego, których udział w całości polskiego eksportu wykazywał stałą tendencję wzrostową i których eksport, obok wyrobów przemysłu metalurgicznego, należał do najbardziej wrażliwych na koniunkturę grup towarowych w polskim eksporcie do krajów EWG.
    In Polish exports to EEC countries in the 1970s there were no industrial products, which, due to its high competitiveness, would be resistant to the impact of cyclical fluctuations in import demand in Western Europe. In the case of Poland, ships, railway rolling stock, rolling bearings, and woodworking machines within the electro-mechanical industry, pharmaceuticals within the chemical industry and knitting products within the light industry were the most likely to be included among such strong export items. The emphasis on improving the quality of these goods and giving them a truly pro-export production character was in future to result in higher economic resistance of total Polish exports. This was particularly important in the case of the electro-mechanical industry products, the share of which in the total Polish exports showed a steady increasing trend, and the export of which, as well as the steel industry, was included among commodity groups that were the most sensitive to economic trends in Polish exports to EEC countries
    Źródło:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania; 2016, 8, 2; 25-54
    2081-1837
    2544-5197
    Pojawia się w:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Concept of the Social Market Economy and Economic Policy as the Foundations of Economic Growth in the Federal Republic of Germany, After World War II
    Koncepcja społecznej gospodarki rynkowej a polityka gospodarcza jako podstawy wzrostu gospodarczego w Republice Federalnej Niemiec po II wojnie światowej
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30028811.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Niemcy
    społeczna gospodarka rynkowa
    wzrost gospodarczy
    „niemiecki cud gospodarczy”
    reforma monetarna
    polityka fiskalna
    system finansowy i polityka pieniężna
    polityka handlu zagranicznego
    Social Market Economy
    Economic Growth
    “German economic miracle”
    currency reform
    fiscal policy
    financial system and monetary policy
    foreign trade policy
    Germany
    Opis:
    Początek lat 50. zamyka okres odbudowy gospodarek państw Europy Zachodniej zniszczonych na skutek działań wojennych. W większości krajów został już osiągnięty lub nieco przekroczony poziom rozwoju z okresu międzywojennego. Pod względem tempa produkcji RFN znacznie wyprzedziła swoich dotychczasowych głównych rywali ekonomicznych w Europie Zachodniej - Wielką Brytanię oraz Francję. W okresie 1950-1958 średnioroczne tempo wzrostu produkcji wynosiło w RFN 11%, podczas gdy w Wielkiej Brytanii - 2,6, a we Francji - 6,7%. Powojenny wzrost produkcji przemysłowej RFN, umożliwiający osiągnięcie już po kilku latach wyższego niż przed wojną poziomu rozwoju gospodarczego, nie był zjawiskiem nowym w historii gospodarczej Niemiec. Podobna tendencja wystąpiła w gospodarce niemieckiej w latach 20. XX wieku. Procesy te w literaturze ekonomicznej są określane jako „niemiecki cud gospodarczy” i są związane z koncepcją społecznej gospodarki rynkowej (SGR). Teoretyczne podstawy SGR stworzyła Szkoła Fryburska, zwana inaczej ordoliberalną.
    Źródło:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania; 2009, 1; 5-38
    2081-1837
    2544-5197
    Pojawia się w:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współpraca produkcyjna i naukowo-techniczna ZSRR i RFN w latach 70. XX wieku
    Industrial, scientific and technological cooperation of the USSR with the Federal Republic of Germany during the 1970s
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21150647.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geopolityczne
    Tematy:
    RFN
    ZSRR
    współpraca gospodarcza
    handel
    kontrakty produkcyjno-handlowe
    umowy licencyjne
    West Germany
    USSR
    economic cooperation
    trade
    production and trade contracts
    license agreements
    Opis:
    Na geopolityczne oblicze Europy, a w szczególności na jej sytuację gospodarczą, istotny wpływ w ciągu minionego wieku miała współpraca największego mocarstwa europejskiego, czyli Niemiec, ze Związkiem Radzieckim stanowiącym zaplecze surowcowe, przemysłowe oraz ogromny rynek zbytu. Celem artykułu jest wyjaśnienie skali i form tej współpracy w szczytowym okresie jej nasilenia, czyli w latach 70-tych. Autor uwzględnił różnorodne formy tej współpracy, od wymiany handlowej przez kooperację produkcyjną połączoną ze współpracą naukowo-badawczą, odbywającą się w ramach wspólnych, długoterminowych kontraktów produkcyjno-handlowych oraz porozumień licencyjnych stanowiących ważną formę transferu technologii. W artykule przedstawiono także instytucjonalno-prawne ramy współpracy, wyjaśniając przyczyny jej intensyfikacji i wpływ na rozwój gospodarczy. Są one związane m.in. z komplementarnym charakterem obu gospodarek i wynikają z rachunku ekonomicznego. Sytuacja ta trwa do dzisiaj co m.in. tłumaczy ambiwalentny stosunek Niemiec do trwającej wojny na Ukrainie.
    The geopolitical face of Europe, and in particular its economic situation, has been significantly influenced over the past century by the cooperation of Europe's largest power, Germany, with the Soviet Union, which constitutes a raw material and industrial base and a huge market. The purpose of the article is to explain the scale and forms of this cooperation at the peak of its intensification, namely in the 1970s. The author considered various forms of this cooperation, from trade through production cooperation combined with scientific and research cooperation, taking place within the framework of joint long-term production and trade contracts and licensing agreements, which are an important form of technology transfer. The article also presents the institutional and legal framework of cooperation, explaining the reasons for its intensification and impact on economic development. These are related, among other things, to the complementary nature of the two economies and result from the economic calculus. This situation has not changed to this day, which, among other things, explains the behavior of the German government in relation to the war in Ukraine.
    Źródło:
    Przegląd Geopolityczny; 2022, 41; 120-140
    2080-8836
    2392-067X
    Pojawia się w:
    Przegląd Geopolityczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Etapy na drodze do całkowitej wymienialności lira włoskiego w okresie 1945-1958
    Stages on the road to total convertibility of the Italian lira in the period between 1945 and 1958
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23050720.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-11
    Wydawca:
    Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
    Tematy:
    Włochy
    lir włoski
    Międzynarodowy Fundusz Walutowy
    Europejska Unia Płatnicza
    bilans płatniczy
    pełna wymienialność walut
    system dewizowo-złoty
    ograniczenia dewizowe
    rezerwy walutowe
    parytet walutowy
    Italy
    Italian lira
    International Monetary Fund
    European Payments Union
    balance of payments
    full currency convertibility
    system of gold and currency
    foreign exchange restrictions
    exchange reserves
    exchange parity
    Opis:
    Artykuł omawia kolejne etapy związane z uzyskaniem przez lira włoskiego całkowitej wymienialności według standardów Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Spełnienie głównych postulatów MFW i ukształtowanie systemu walutowego funkcjonującego w okresie powojennym dokonane zostało w 1958 r. wraz z przejściem przez dwanaście krajów Europy Zachodniej (w tym Włochy) do zewnętrznej wymienialności ich poszczególnych walut. Stało się to w wyniku zniesienia wprowadzonych wcześniej ograniczeń dewizowych. Można mówić o powstaniu w tych warunkach międzynarodowego systemu waluty złoto-dewizowej. Wszystkie te zmiany spowodowały, że lir włoski stał się „twardą walutą” i uzyskał status waluty międzynarodowej. Po raz pierwszy od zakończenia wojny został zgłoszony 30 czerwca 1960 r. jego oficjalny parytet do MFW na poziomie 0,001421 grama czystego złota. Kurs ten pozostawałna takim poziomie (z niewielkimi tylko odchyleniami) w okresie kolejnych dziewięciu lat. Wprowadzony system wymienialności lira przyczynił się do jegowzmocnienia i ustabilizowania jako waluty, w której były również przeprowadzane operacje w bilansach płatniczych wielu krajów.
    The article discusses the successive stages involved in the Italian lira obtaining full convertibility according to the standards of the International Monetary Fund. The fulfillment of the main demands of the IMF and the formation of the monetary system functioning in the postwar period were accomplishedin 1958 with the transition of twelve Western European countries (including Italy) to the external convertibility of their individual currencies. This happenedas a result of the abolition of foreign exchange restrictions that were introduced earlier. It is possible to speak of the emergence of an international system of gold and currency under these conditions. All these changes made the Italian lira a “hard currency” and gave it the status of an international currency.For the first time since the end of the war on June 30, 1960 the official exchange rate at the IMF was 0.001421 grams of pure gold. This exchange rateremained at this level (with only minor deviations) for the next nine years. The introduced system of convertibility of the lira contributed to its strengtheningand stabilization as a currency in which balance of payments operations of many countries were conducted.
    Źródło:
    Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2020, 12; 125-147
    0860-5637
    2657-7704
    Pojawia się w:
    Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Główne założenia i tezy szkoły monetarystycznej w ekonomii
    The main assumptions and theses of the monetarist school in economics
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23050792.pdf
    Data publikacji:
    2022-03-10
    Wydawca:
    Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
    Tematy:
    doktryna makroekonomiczna
    monetaryzm
    keynesizm i neokeynesizm,
    ilościowa teoria pieniądza
    podaż i popyt na pieniądz
    inflacja
    podejście pieniężne do bilansu płatniczego
    monetarystyczna interpretacja bezrobocia
    stagflacja
    mechanizm transmisji
    macroeconomic doctrine
    monetarism
    Keynesianism and neo-Keynesianism
    quantity theory of money
    money supply and demand
    inflation
    monetary approach to the balance of payments
    the monetarist interpretation of unemployment
    stagflation
    transmission mechanism
    Opis:
    Termin monetaryzm jako określenie doktryny makroekonomicznej związanej i utożsamianej jednoznacznie z Miltonem Friedmanem i Uniwersytetem w Chicago został wykreowany przez Karla Brunnera w 1968 r. Nabrał on znaczenia na gruncie teoretycznym na przełomie lat 60. i 70. XX w., a największy wpływ na politykę gospodarczą uzyskał w końcu lat 70. i na początku lat 80. Swoją popularność zawdzięczał panującej stagflacji w okresie lat 70. Tak jak wielki kryzys spowodował zachwianie wiary w rynek i liberalizm, tak stagflacja spowodowała odwrót od ekonomii keynesowskiej i odrodzenie idei klasycznych. Na gruncie teoretycznym z monetaryzmu wyrosła nowa i bardziej radykalna szkoła – nowa ekonomia klasyczna. Jednakże to monetaryzm stał się częścią głównego nurtu i punktem odniesienia dla większości dyskusji toczących się wokół kluczowych kwestii teoretycznych i roli państwa w gospodarce.Twórcą monetaryzmu był M. Friedman urodzony w 1912 r. w Nowym Jorku, jeden z najwybitniejszych i kontrowersyjnych ekonomistów XX w. Był on od samego początku swojej kariery naukowej gorącym zwolennikiem liberalizmu gospodarczego i z tych pozycji konsekwentnie i przy każdejokazji krytykował keynesizm, a także neokeynesizm. Jego zdaniem, niedoskonałości rynku wynikają z ingerencji państwa w gospodarkę kraju, a także z monopolistycznej pozycji związków zawodowych. Uważał również, że wszelkie wydatki na poprawę koniunktury, jak również ochrona socjalna najuboższych grup społecznych, są nieuzasadnione. Państwo powinno ograniczać swoją działalność do utrzymania porządku i bezpieczeństwa publicznego i stać na straży prawa, a zwłaszcza prawa prywatnej własności. Patrząc na szkołę monetarystyczną przez pryzmat jej historycznego rozwoju, widzimy wyraźnie trzy etapy. Zaczęło się od ewolucji, jaką przeszło podejście oparte na ilościowej teorii pieniądza w okresie od połowy lat 50. do połowy lat 60., poprzez analizę krzywej Philipsa wspartej oczekiwaniami, którą analiza monetarystyczna przyswoiła sobie w drugiej połowie lat 60., a kończąc na podejściu pieniężnym do bilansu płatniczego i wyznaczania kursu walutowego, które zostało włączone do analizy monetarystycznej na początku lat 70. Badacze związani ze szkołą monetarystyczną podkreślają procykliczną rolę podaży pieniądza (tj. wyprzedzający w czasie ruch pozostałych zmiennych takich, jak płace, ceny, produkcja - zarówno w ujęciu nominalnym, jak i realnym). Dlatego też bank centralny powinien zapewnić stałe tempo przyrostu podaży pieniądza (tzw. reguła k-procent), określając ją na poziomie 3-5% rocznie dla gospodarki. Propozycja takiego właśnie tempa przyrostu podaży wynikała stąd, że tyle wynosiła naturalna stopa wzrostu potencjału podażowego gospodarki. Zdaniem monetarystów gospodarka w długim okresie zbliża się do stanu pełnego wykorzystania potencjału produkcyjnego, jeśli zatem ilość pieniądza w obiegu rośnie w identycznym tempie jak produkcja, przeciętny poziom cen nie zmienia się, więc nie zachodzi inflacja.
    The term monetarism as a term for the macroeconomic doctrine associated and identified explicitly with Milton Friedman and the University of Chicago was coined by Karl Brunner in 1968. It gained importance on theoretical grounds in the late 1960s and early 1970s, and achieved its greatest impact on economic policy in the late 1970s and early 1980s. It owed its popularity to the prevailing stagflation of the 1970s. Just as the Great Depression had shaken faith in the market and liberalism, stagflation caused a retreat from Keynesian economics and a rebirth of classical ideas. On theoretical grounds, a new and more radical school - the new classical economics - grew out of monetarism. However, it was monetarism that became part of the mainstream and the reference point for most of the discussions revolving around key theoretical issues and the role of the state in the economy. M. Friedman, born in 1912 in New York, one of the most prominent and controversial economists of the 20th century was the founder of monetarism. From the very beginning of his academic career, he was an ardent supporter of economic liberalism, and from these positions he consistently and on every occasion criticized Keynesianism, as well as neo-Keynesianism. In his opinion, market imperfections resulted from state interference in the country’s economy, and also from the monopolistic position of trade unions. He also believed that all expenditures for the improvement of the economy, as well as social protection of the poorest social groups, were unjustified. The state should limit its activities to the maintenance of public order and safety and uphold the law, especially the right to private property. Looking at the growth of the monetarist school through the lens of its historical development, we clearly see three stages. It began with the evolution of the quantity theory of money approach from the mid-1950s to the mid-1960s, through the expectations-supported Phillips curve analysis that monetarist analysis assimilated in the second half of the 1960s, and ended with the monetary approach to balance of payments and exchange rate determination that was incorporated into monetarist analysis in the early 1970s. Researchers associated with the monetarist school emphasize the pro-cyclical role of the money supply (i.e. the ahead of time movement of other variables such as wages, prices, production - both in nominal and real terms).Therefore, the central bank should ensure a constant rate of increase in the money supply (the so-called k-percentage rule) setting it at the level of 3-5% per year for the economy. The proposal of such a growth rate of supply resulted from the fact that this was the natural growth rate of the supply potential of the economy. According to monetarists, in the long run the economy approaches the state of full exploitation of production potential, so if the amount of money in circulation grows at the same rate as production, the average price level does not change, so there is no inflation.
    Źródło:
    Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2021, 13; 143-184
    0860-5637
    2657-7704
    Pojawia się w:
    Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza i charakterystyka tendencji rozwojowych oraz przemian w strukturze polskiego przemysłu w latach 1950–1970
    Analysis and characteristics of development trends and changes in the structure of Polish industry in 1950–1970
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2028266.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    struktura polskiego przemysłu
    koncepcja selektywnego rozwoju
    strukturalne aspekty wzrostu gospodarczego
    structure of Polish industry
    concept of selective development
    structural aspects of economic growth
    Opis:
    Koncepcja selektywnego rozwoju polskiego przemysłu w perspektywie lat 70. XX w. zakładała dokonanie istotnych przekształceń strukturalnych w przemyśle związanych z unowocześnieniem produkcji przemysłowej. Najbardziej intensywne przemiany strukturalne miały miejsce w pierwszym etapie uprzemysłowienia i związane były z budową podstaw względnie rozwiniętego kompleksu przemysłowego. Intensywność zmian strukturalnych w tym okresie, mierzona średnim współczynnikiem stosunkowych przekształceń strukturalnych, była niezwykle wysoka. W latach 1960–1970 intensywność przemian w gałęziowej strukturze produkcji była znacznie mniejsza niż w okresie poprzednim. W dalszym ciągu znaczny wzrost udziału w globalnej produkcji przemysłowej wykazywały branże przemysłu maszynowego i chemicznego, chociaż wskaźniki wyprzedzenia tempa wzrostu wymienionych gałęzi w stosunku do tempa wzrostu przemysłu ogółem były mniejsze niż w latach 1950–1960. W miarę przechodzenia do kolejnych faz rozwoju przemysłowego coraz większego znaczenia nabierały przemiany wewnątrzgałęziowej struktury produkcji w obrębie poszczególnych przemysłów, zwłaszcza w obrębie tzw. gałęzi wiodących. Strukturalne aspekty wzrostu gospodarczego i przemysłowego nie stanowiły przez długi okres przedmiotu szczegółowych badań ekonomicznych, zwłaszcza z punktu widzenia traktowania tych przemian jako samodzielnego czynnika współczesnego rozwoju gospodarczego. Wyspecjalizowany rozwój przemysłowy był traktowany jako warunek utrzymania produkcji na wysokim poziomie technicznym, a tym samym jako warunek rozwoju wymiany handlowej i współpracy w dziedzinie produkcji przemysłowej.
    The concept of selective development of Polish industry in the 1970s assumed significant structural transformations in the industry related to the modernization of industrial production. The most intense structural changes took place in the first stage of industrialization and were related to the construction of the foundations of a relatively developed industrial complex. The intensity of structural changes in this period, measured by the average coefficient of relative structural transformations, was extremely high. In the years 1960–1970, the intensity of changes in the branch structure of production was much lower than in the previous period. The mechanical and chemical industries continued to show a significant increase in their share in global industrial production, although the growth rates of the above-mentioned industries in relation to the overall growth rate were lower than in 1950–1960. With the transition to the next stages of industrial development, changes in the intra-industry structure of production within individual industries, especially within the so-called leading branches. Structural aspects of economic and industrial growth have not been the subject of detailed economic research for a long time, especially from the point of view of treating these changes as an independent factor of contemporary economic development. Specialized industrial development was treated as a condition for maintaining production at a high technical level, and thus as a condition for the development of trade exchange and cooperation in the field of industrial production.
    Źródło:
    Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2020, 23; 95-131
    2450-6796
    Pojawia się w:
    Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rolnictwo jako podstawa uprzemysłowienia i rozwoju gospodarczego. Wnioski wynikające z doświadczeń historycznych krajów rozwijających się w drugiej połowie XIX i pierwszej połowie XX wieku
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2034259.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-21
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    rolnictwo
    przemysł
    kraje słabo rozwinięte
    produkty rolne i przemysłowe
    zależność przemysłu od rolnictwa
    rolnictwo jako podstawa uprzemysłowienia
    agriculture
    industry
    underdeveloped countries
    agricultural and industrial products
    industry dependence on agriculture
    agriculture as the basis of industrialization
    Opis:
    Specyficzną cechą większości krajów słabo rozwiniętych, określanych po II wojnie światowej jako Kraje Trzeciego Świata, była historycznie ich duża zależność od rolnictwa oraz wysoki odsetek ludności zatrudnionej w produkcji rolnej i hodowlanej. W krajach rozwiniętych natomiast (kraje Europy Zachodniej oraz kraje anglosaskie) udział rolnictwa w PNB był niewielki, a odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie kształtował się na stosunkowo niskim poziomie i wykazywał tendencję malejącą. Wyciągnięto z tego błędny wniosek, że wysiłek rozwojowy powinien zmierzać w kierunku uprzemysłowienia, niekiedy połączony z zaniedbywaniem rolnictwa. Wzrost efektywnego popytu na produkty przemysłowe ze strony rolnictwa stanowił jego istotny wkład do procesu uprzemysłowienia. We wczesnych fazach rozwoju gospodarczego przy przewadze ludności rolniczej brak było poza rolnictwem masowego rynku. Oznaczało to, iż powstający sektor przemysłowy musiał znajdować oparcie w popycie pochodzącym i kreowanym w rolnictwie. Im szybciej zatem rosła wydajność i dochody w tym dziale gospodarki oraz im szybciej rolnictwo przestawiło się na formy wymiany pieniężnej, tym były korzystniejsze warunki dla rozwoju rzemiosła, a później uprzemysłowienia. Ponadto wysoka stopa urodzeń i postęp techniczny w rolnictwie sprawiały, że pewna część siły roboczej na wsi stawała się z technologicznego punktu widzenia zbędna. Pomyślny rozwój rolnictwa połączony ze wzrostem dochodów rolników był możliwy tylko wówczas, gdy siła robocza została z niego odprowadzona i znalazła produkcyjne zatrudnienie w innych działach gospodarki. Na przełomie lat 50. i 60. XX w. również wzrost dochodów z eksportu produktów rolnych był powolny, co oznaczało, że kraje rozwijające się stanęły przed problemem ciasnoty rynków eksportowych i spadku cen w eksporcie. Niepokojącą cechą tych zmian był fakt, iż zastój w zakresie popytu i spadek cen wielu artykułów rolnych występował jednocześnie ze wzrostem dochodów realnych w krajach rozwiniętych, co pociągało za sobą zasadnicze zmiany w strukturze popytu.
    A specific feature the most of the underdeveloped countries, referred to as Third World Countries after World War II, was their historically high dependence on agriculture and a high percentage of the population employed in agricultural and livestock production. In developed countries (Western European countries and Anglo-Saxon countries), the share of agriculture in GNP was small, and the percentage of the population employed in agriculture was at a relatively low level and showed a decreasing tendency. The wrong conclusion was drawn from this that the development effort should be towards industrialization, sometimes with neglect of agriculture. The increase in effective demand for industrial products from agriculture was its significant contribution to the industrialization process. In the early stages of economic development, with the predominance of the agricultural population, there was no mass market apart from agriculture. This meant that the emerging industrial sector had to be based on the demand that originated and created in agriculture. Thus, the faster the productivity and income in this sector of the economy grew, and the faster agriculture switched to forms of monetary exchange, the more favorable conditions were for the development of craftsmanship and, later, industrialization. Moreover, the high birth rate and technological advances in agriculture made a certain proportion of the rural workforce technologically redundant. The successful development of agriculture combined with an increase in farmers’ income was possible only when the labor force was diverted from it and found productive employment in other sectors of the economy. At the turn of the 1950s and 1960s, the growth of income from exports of agricultural products was also slow, which meant that developing countries faced the problem of the tightness of export markets and a drop in export prices. A disturbing feature of these changes was the fact that the stagnation in demand and the fall in prices of many agricultural products coincided with the increase in real incomes in developed countries, which entailed fundamental changes in the structure of demand.
    Źródło:
    Zeszyty Wiejskie; 2021, 27; 7-29
    1506-6541
    Pojawia się w:
    Zeszyty Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metody finansowania koniunktury gospodarczej w Niemczech. Polityka pieniężno-walutowa Banku Rzeszy w latach 1929–1939 (część II )
    Methods of financing the real economy in Germany. Reichsbank’s Monetary and foreign exchange policy in the period 1929–1939
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1030313.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Akademia Finansów i Biznesu Vistula
    Tematy:
    Niemcy
    Bank Rzeszy
    polityka pieniężna
    wierzyciele zagraniczni
    koniunktura gospodarcza
    Germany
    Reichsbank
    monetary policy
    foreign creditors
    economic condition
    Opis:
    W artykule przeanalizowano politykę pieniężno-walutową Banku Rzeszy w latach 1929–1939 ze zwróceniem szczególnej uwagi na jego podwójną rolę w tym okresie: jako źródło pieniądza, z którego finansowano potrzeby skarbu oraz najskuteczniejszy czynnik oddziaływania na rynek pieniężny i skarbowy. Głównym zadaniem polityki pieniężnej i walutowej Banku Rzeszy było przywrócenie zaufania do marki niemieckiej (Reichsmrek, RM) i utrzymanie jej kursu na poziomie parytetu. Chodziło przede wszystkim o zaufanie zagranicznych sfer finansowych, bowiem krajowe nie odgrywały żadnej roli na skutek dewastacji kapitalizacyjnej dokonanej przez hiperinflację. Plan Dewesa stworzył możliwości napływu zagranicznych kapitałów, które dostarczały dewiz będących prawnym zabezpieczeniem emisji not Banku Rzeszy. W dniu 15.06.1939 r. kanclerz Rzeszy podpisał nową ustawę o niemieckim Banku Rzeszy. Akt ten był wyrazem zmian, jakie nastąpiły w ostatnich latach w Niemczech w poglądach na rolę banku centralnego.
    The article analyzes the monetary and foreign exchange policy of the Reichsbank in the period 1929–1939 with particular attention given to the bank’s dual role in this period: as a source of money used to finance the state treasury’s needs and as the most effective actor affecting the money market and treasuries’ market. The main task of the Reichsbank’s monetary and exchange rate policy was to restore confidence in the German currency (the Reichsmark) to maintain its exchange rate at the level of parity. The main objective of such a policy was to gain and maintain the trust of foreign financial circles, since domestic ones did not play any role because of the devastation of capital caused by hyperinflation. Dewes’ plan created the possibility of an inflow of foreign capital, which provided foreign exchange serving as legal collateral for the issuance of the Reichsbank’s notes. On June 15, 1939, the Reich’s Chancellor signed a new act on the Germany’s Reichsbank. This act was an expression of changes that have taken place in the previous years in Germany concerning the views on the central bank’s role.
    Źródło:
    Społeczeństwo i Polityka; 2020, 3(64); 63-78
    1733-8050
    Pojawia się w:
    Społeczeństwo i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany w strukturze gospodarczej Niemiec hitlerowskich w latach 30. XX w.
    Changes in the economic structure of Nazi Germany in the 1930s
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2050133.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Akademia Finansów i Biznesu Vistula
    Tematy:
    Niemcy hitlerowskie
    gospodarka wojenna
    produkcja zbrojeniowa
    Plan Czteroletni
    zwalczanie bezrobocia
    polityka samowystarczalności
    autarkia
    planowanie
    Nazi Germany
    war economy
    arms production
    Four-Year Plan
    combating unemployment
    self-sufficiency policy
    autarky
    planning
    Opis:
    Autor artykułu analizuje zmiany w strukturze instytucjonalnej oraz funkcjonalnej gospodarki, jakie nastąpiły w Niemczech hitlerowskich w latach 30. XX w. Ich celem było m.in. wzmocnienie roli państwa w życiu gospodarczym bez demontowania podstaw gospodarki kapitalistycznej, w tym własności prywatnej. Rola rynku jako regulatora procesów gospodarczych została znacznie ograniczona, ale nie zlikwidowana. Hitler otrzymał pełnomocnictwo do całkowitej przebudowy gospodarki Niemiec, która miała charakter kierowanej, czyli w praktyce państwo stosowało szeroki interwencjonizm obejmujący centralizm, planowanie i kontrolę państwową. W ramach faszystowskiego korporacjonizmu reglamentowano produkcję poszczególnych towarów oraz ograniczono działanie rynku. W październiku 1936 r. państwo hitlerowskie rozciągnęło interwencjonizm na wszystkie dziedziny gospodarki przez proklamowanie II Planu Czteroletniego oraz mianowanie nowego Komisarza do spraw Cen, którego zadaniem była już nie kontrola cen lecz ich wyznaczanie połączone z prawem „użycia wszystkich potrzebnych środków dla zabezpieczenia sprawiedliwych cen”. Głównym celem II Planu Czteroletniego było wyposażenie niemieckich sił zbrojnych w broń oraz przygotowanie Niemiec pod względem gospodarczym do prowadzenia wojny. W przygotowaniach gospodarki niemieckiej do wojny po ogłoszeniu II Planu Czteroletniego wyróżnia się jeszcze dwa podokresy. Pierwszy trwał do 1938 r., a głównym celem gospodarki było dążenie do samowystarczalności, jednak bez zmiany profilów produkcyjnych. Drugi okres rozpoczął się w 1938 r., kiedy gospodarka niemiecka weszła w stadium bezpośrednich przygotowań wojennych. Bezwzględny priorytet uzyskała wtedy produkcja na potrzeby wojenne.
    The article analyzes the changes in the institutional and functional structure of the economy that took place in Nazi Germany in the 1930s. strengthening the role of the state in economic life without, however, dismantling the foundations of the capitalist economy, including private property. The role of the market as a regulator of economic processes has been significantly reduced, but not eliminated. Hitler was given a power of attorney to completely rebuild the economy of Germany, which was in the nature of a managed economy, that is, in practice, the state applied interventionism, including centralism, planning and state control. As part of fascist corporatism, the production of individual goods was rationed and the operation of the market was limited. In October 1936, the Nazi state extended interventionism to all areas of the economy by proclaiming the Second Four-Year Plan and by appointing a new “Price Commissioner” whose task was no longer to control prices, but to set them together with the law of “using all necessary means to secure fair prices”. The main goal of the Second Four-Year Plan was to equip the German armed forces with weapons and to prepare Germany economically to wage war. Two more sub-periods are distinguished in the preparation of the German economy for the war following the announcement of the Second Four-Year Plan. The first one lasted until 1938, and the main goal of the economy was self-sufficiency, but without changing production profiles. The second period began in 1938, when the German economy entered the stage of direct war preparations. Production for war needs was then given absolute priority.
    Źródło:
    Społeczeństwo i Polityka; 2022, 1(70); 57-86
    1733-8050
    Pojawia się w:
    Społeczeństwo i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wydatki wojskowe w Polsce w okresie międzywojennym (1918-39) i ich wpływ na gospodarkę
    Military expenditures in Poland in the interwar period (1918-1939) and their impact on the economy
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/121125.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Towarzystwo Wiedzy Obronnej
    Tematy:
    Druga Rzeczypospolita
    budżet wojskowy
    wydatki wojskowe
    przedsiębiorstwo zbrojeniowe
    etatyzm
    preliminarz budżetowy
    koniunktura gospodarcza
    Second Republic of Poland
    military budget
    military expenditures
    defence enterprise
    statism
    provisional budget
    economic situation
    Opis:
    Wydatki wojskowe wpływały w poważnym stopniu na powstanie i rozwój przedsiębiorstw państwowych, które były cechą charakterystyczną systemu gospodarczego Polski międzywojennej. Ekonomiści II Rzeczpospolitej na ogół zgadzali się co do tego, że względy militarne uzasadniały istnienie tych przedsiębiorstw. Jednak zasadniczą przyczyną ich istnienia była słabość rodzimego kapitału. Konieczność produkcji na potrzeby wojska prowadziła do bezpośredniej działalności produkcyjnej państwa. Formy tej działalności były różne, wyodrębnione z całości administracji państwowej, mające swoje statuty i osobowość prawną przedsiębiorstwa, przedsiębiorstwa skomercjalizowane, względnie coraz szerzej stosowane udziały w różnych spółkach prawa handlowego. Środki budżetowe MSWojsk uczestniczyły w powstaniu tych przedsiębiorstw. Przedsiębiorstwa wojskowe posiadały wszystkie cechy ówczesnego etatyzmu. W polskim etatyzmie trudno dopatrzyć się jakiejś myśli przewodniej, nie był on skierowany na objęcie przez państwo określonych dziedzin gospodarczych. Etatyzm pomyślany był jako sposób pomocy państwa dla prywatnych przedsiębiorstw. Tworzono przedsiębiorstwa wojskowe, ale oprócz nich nabywano w całości lub w części te zakłady, którym groziła upadłość lub nie rokowały należytego rozwoju.
    Military expenditures had profound impact on the establishment and development of the stateowned enterprises, which were characteristic for the economic system of the interwar Poland. Economists of the Second Republic generally agreed that military considerations justified the existence of those companies. However, the fundamental reason for the existence of said enterprises were the shortages of the domestic capital. The need to produce for the military’s purposes motivated the state to engage directly in productive activity. The state’s productive involvement took various forms, such as: units separated from the state administration, based on their specific regulations and possessing legal identity, commercialized companies, or – increasingly popularshares in various commercial companies. Budgetary resources of the Ministry of the Army were allotted to the creation of such enterprises. Military enterprises possessed all the characteristics of the “statism” of that area. In case of Polish statism it was difficult to identify a dominant framework as it wasn’t directed at subjecting certain parts of the economy to the state’s control. The Polish approach to statism served as a way of offering state’s assistance to private enterprises. Military enterprises were created, but additionally the state purchased the companies (or their parts) threatened by bankruptcy or those which didn’t show indication of desired development.
    Źródło:
    Wiedza Obronna; 2014, 1; 73-116
    0209-0031
    2658-0829
    Pojawia się w:
    Wiedza Obronna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ wielkiego kryzysu i zagranicy na polski handel zagraniczny w latach 1929-35 (część II)
    IMPACT OF THE GREAT DEPRESSION AND OF THE INTERNATIONAL ECONOMY ON THE POLISH FOREIGN TRADE IN THE PERIOD 1929-1935
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/446779.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
    Tematy:
    handel zagraniczny
    handel światowy
    eksport
    import
    bilans handlowy
    terms of trade
    Wielki Kryzys
    koniunktura zewnętrzna
    kraje słabo rozwinięte
    mnożnik handlu zagranicznego
    stopień zmonopolizowanaia gospodarki
    foreign trade
    world trade
    exports
    imports
    trade balance
    Great Depression
    external situation
    underdeveloped countries
    foreign trade multiplier
    degree of monopolization of the economy
    Opis:
    Przenoszenie zmian w koniunkturze zewnętrznej (światowej) do polskiej gospodarki w okresie międzywojennym dokonywało się zarówno poprzez mechanizm międzynarodowego rozprzestrzeniania się zmian cen, jak i mechanizm międzynarodowego rozprzestrzeniania się zmian dochodu, przy czym znacznie istotniejsze było działanie tego pierwszego. Zmiany cen zewnętrznych pociągały za sobą zmiany poziomu zysków i płac w dziedzinach realizujących część produkcji na rynkach zewnętrznych, a poprzez to zmiany popytu globalnego na rynku wewnętrznym. Zmiany wielkości zatrudnienia i produkcji za granicą wywierały na gospodarkę Polski wpływ generalnie słabszy niż zmiany cen. Reakcje poszczególnych elementów struktury gospodarczej Polski na cykliczne zmiany popytu i cen zewnętrznych były niejednakowe. W przypadku Polski mieliśmy do czynienia zarówno z reakcjami przystosowawczymi typu cenowego i mnożnikowego (dochodowego) to jednak reakcje te nie występowały w czystej postaci. Czynnikiem komplikującym był przede wszystkim sektor na wpół naturalnej gospodarki rolnej. Zmiany koniunktury zewnętrznej nie prowadziły w tym przypadku do zmian poziomu produkcji i zatrudnienia. Z drugiej jednak strony przenoszenie koniunktury poprzez cykliczne zmiany cen zewnętrznych i zmian ich relacji do cen wewnętrznych nie przebiegało w Polsce w sposób całkowicie zgodny z wyjaśnieniem cenowym. Spadek cen zewnętrznych nie pociągnął za sobą w sposób automatyczny i bezpośredni obniżenia się poziomu cen wewnętrznych (krajowych i importowanych). Czynnikiem to powodującym był przede wszystkim wysoki stopień zmonopolizowania kluczowych gałęzi polskiej gospodarki.
    In the interwar period the fluctuations in the external (global) business cycle were being transmitted to the Polish economy via both the mechanism of international propagation of price changes and the mechanism of international propagation of income changes, with the former mechanism playing a much more important role. Changes in external prices were leading to changes in the level of profits and wages in the branches placing part of their output on external markets, and consequently to changes in global demand on the internal market. The impact of changes in the size of foreign employment and production on the Polish economy was generally weaker than that of the price developments. The reactions of individual elements of Poland’s economic structure to the cyclical changes in demand and in external prices were uneven. In the case of Poland both prices’ adjustments and adjustments via multiplier (income) effect were observed; however the said adjustments did not occur in their pure form. The agriculture, a sector which possessed the characteristics of semi-natural economy, constituted the main factor complicating the adjustment mechanisms. In the case of the said sector business cycle changes abroad did not translate into changes in output and employment. On the other hand, in case of Poland the transmission of business cycle fluctuation through changes in foreign prices and changes in their relation to internal prices did progress in complete accordance with the price based transmission mechanism. The decline in external prices did not automatically and directly translate into reduction internal prices (on both domestic and imported goods). The reason behind such an outcome was mostly high degree of monopolization of the key branches of the Polish economy.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku. Nauki Ekonomiczne; 2017, 2(26); 25-41
    1644-888X
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku. Nauki Ekonomiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ewolucja gospodarki Włoch po II wojnie światowej - od "cudu" do kryzysu gospodarczego
    Evolution of the economy Italy after WW II - from the "miracle" to economic crisis
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/446803.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
    Tematy:
    Italy
    South Italy
    economic miracle
    economic development
    financial crisis
    budget and payment deficit
    debts
    Opis:
    At the time of unification, in 1861, Italy was relatively backward country compared to the more advanced western European nations. Agriculture was the main productive sector and 60 per cent of the labour force was still toiling on the land. From then on the Italian economy underwent deep changes, both in its productive capacity abd structure. Italy caught up with the level of output per head of the most advanced economies and today shares a similar economic structure and a low rate of growth. Italy is the fourth-largest national economy in Europe, the eight-largest by nominal GDP in the world. Despite these important achievements, the country's economy today suffers from many and relevant problems. After a strong GDP growth in 1945-1990, the last two decades's average annual growth rates lagged below the EU average; moreover, Italy was hit particulary hard by the late-2000s recession. The stagnation in economic growth, and the political efforts to revive it with massive government spending from the 1980s onwards, eventually produced a severe rise in public debt.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku. Nauki Ekonomiczne; 2015, 2(22); 377-392
    1644-888X
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku. Nauki Ekonomiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dlaczego Hiszpania nie radzi sobie w strefie euro? Analiza polityki pieniężnej banku Hiszpanii w latach 1990-1998
    Why does not Spain succeed in the euro zone? Analysis of monetary policy of the bank of Spain during the 1990-1998 period
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/446835.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
    Tematy:
    Spanish economy
    the Bank of Spain
    monetary policy
    interest rates
    inflation
    gospodarka Hiszpanii
    Bank Hiszpanii
    polityka pieniężna
    stopy procentowe
    inflacja
    Opis:
    The period of 1990-1998 was a transitional stage in the Spanish economic policy. The main objective pursued in that period was to meet the convergence criteria of the country’s entry into the Economic and Monetary Union. This approach had a significant impact on the monetary policy of the Bank of Spain in the 1990s. In the first half of the 1990s the most important factors behind the growth of prices in Spain were wage pressures and repeated devaluations. The central bank in view of loose fiscal policy had to conduct a restrictive monetary policy to prevent a further increase in inflation.
    Okres 1990-1998 był etapem przejściowym w polityce gospodarczej Hiszpanii. Głównym celem, do którego dążono w tym okresie, było spełnienie warunków konwergencji, które umożliwiłby Hiszpanii wejście do Unii Gospodarczo-Walutowej. Osiągnięcie tego założenia wywarło znaczny wpływ na politykę pieniężną Banku Hiszpanii w latach 90. Najważniejszymi czynnikami wywołującymi wzrost cen w Hiszpanii w pierwszej połowie lat 90. były: presja płacowa oraz kilkakrotne dewaluacje. Bank centralny wobec luźnej polityki fiskalnej musiał prowadzić restrykcyjną politykę monetarną, aby nie dopuścić do dalszego zwiększania inflacji.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku. Nauki Ekonomiczne; 2016, 1(23); 385 - 404
    1644-888X
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku. Nauki Ekonomiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ wielkiego kryzysu i zagranicy na polski handel zagraniczny w latach 1929-35 (część I)
    IMPACT OF THE GREAT DEPRESSION AND OF THE INTERNATIONAL ECONOMY ON THE POLISH FOREIGN TRADE IN THE PERIOD 1929-1935
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/446886.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
    Tematy:
    handel zagraniczny
    handel światowy
    eksport
    import
    bilans handlowy
    terms of trade
    Wielki Kryzys
    koniunktura zewnętrzna
    kraje słabo rozwinięte
    mnożnik handlu zagranicznego
    stopień zmonopolizowanaia gospodarki
    foreign trade
    world trade
    exports
    imports
    trade balance
    Great Depression
    external situation
    underdeveloped countries
    foreign trade multiplier
    degree of monopolization of the economy
    Opis:
    Przenoszenie zmian w koniunkturze zewnętrznej (światowej) do polskiej gospodarki w okresie międzywojennym dokonywało się zarówno poprzez mechanizm międzynarodowego rozprzestrzeniania się zmian cen, jak i mechanizm międzynarodowego rozprzestrzeniania się zmian dochodu, przy czym znacznie istotniejsze było działanie tego pierwszego. Zmiany cen zewnętrznych pociągały za sobą zmiany poziomu zysków i płac w dziedzinach realizujących część produkcji na rynkach zewnętrznych, a poprzez to zmiany popytu globalnego na rynku wewnętrznym. Zmiany wielkości zatrudnienia i produkcji za granicą wywierały na gospodarkę Polski wpływ generalnie słabszy niż zmiany cen. Reakcje poszczególnych elementów struktury gospodarczej Polski na cykliczne zmiany popytu i cen zewnętrznych były niejednakowe. W przypadku Polski mieliśmy do czynienia zarówno z reakcjami przystosowawczymi typu cenowego i mnożnikowego (dochodowego) to jednak reakcje te nie występowały w czystej postaci. Czynnikiem komplikującym był przede wszystkim sektor na wpół naturalnej gospodarki rolnej. Zmiany koniunktury zewnętrznej nie prowadziły w tym przypadku do zmian poziomu produkcji i zatrudnienia. Z drugiej jednak strony przenoszenie koniunktury poprzez cykliczne zmiany cen zewnętrznych i zmian ich relacji do cen wewnętrznych nie przebiegało w Polsce w sposób całkowicie zgodny z wyjaśnieniem cenowym. Spadek cen zewnętrznych nie pociągnął za sobą w sposób automatyczny i bezpośredni obniżenia się poziomu cen wewnętrznych (krajowych i importowanych). Czynnikiem to powodującym był przede wszystkim wysoki stopień zmonopolizowania kluczowych gałęzi polskiej gospodarki.
    In the interwar period the fluctuations in the external (global) business cycle were being transmitted to the Polish economy via both the mechanism of international propagation of price changes and the mechanism of international propagation of income changes, with the former mechanism playing a much more important role. Changes in external prices were leading to changes in the level of profits and wages in the branches placing part of their output on external markets, and consequently to changes in global demand on the internal market. The impact of changes in the size of foreign employment and production on the Polish economy was generally weaker than that of the price developments. The reactions of individual elements of Poland’s economic structure to the cyclical changes in demand and in external prices were uneven. In the case of Poland both prices’ adjustments and adjustments via multiplier (income) effect were observed; however the said adjustments did not occur in their pure form. The agriculture, a sector which possessed the characteristics of semi-natural economy, constituted the main factor complicating the adjustment mechanisms. In the case of the said sector business cycle changes abroad did not translate into changes in output and employment. On the other hand, in case of Poland the transmission of business cycle fluctuation through changes in foreign prices and changes in their relation to internal prices did progress in complete accordance with the price based transmission mechanism. The decline in external prices did not automatically and directly translate into reduction internal prices (on both domestic and imported goods). The reason behind such an outcome was mostly high degree of monopolization of the key branches of the Polish economy.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku. Nauki Ekonomiczne; 2017, 1(25); 27-48
    1644-888X
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku. Nauki Ekonomiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ewolucja tradycyjnych koncepcji handlu zagranicznego w teorii ekonomii
    The evolution of traditional concepts of foreign trade in the economic theory
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/446900.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
    Tematy:
    foreign trade
    exports
    imports
    classical theories of foreign trade
    keynesian and post-keynesian theories of foreign trade
    investment multiplier
    theories of transmission of business cycle
    price-based theory and income-based theory
    handel zagraniczny
    eksport
    import
    klasyczne teorie handlu zagranicznego
    keynesowskie i postkeynesowskie teorie handlu zagranicznego
    mnożnik inwestycyjny
    teorie przenoszenia koniunktury
    teoria cenowa i dochodowa
    Opis:
    The classical economic theory assumed full employment, with the foreign trade links between countries based predominately on the price mechanism. In the post-keynesian theory the relationships between national economies were primarily based on changes in the levels of income and employment, with the relationships based on prices being almost completely abstracted away from. Therefore under the “income-based” concept, the mechanism of the business cycle’s transmission assumed prices as given (fixed), with the national income, employment, exports and imports having variable character. On the other hand, the price-based mechanism assumed the levels of production, employment and income as fixed, with prices (costs, wages and interest rate) being variable parameters. It can be generally assumed that the mechanism of transmission of a business cycle from one country to another one is presented in the economic literature as a mechanism of relationships between the main elements and parameters of each country’s economic system, such as employment, national product and prices. The functions of the said mechanism are performed by widely understood foreign turnover. Basic differences between individual explanations stem from the fact, that under the first approach (income-based one) the variable parameters include employment and income, and consequently volume of foreign trade, while prices are assumed to be given (fixed), while the second explanation involves the reverse order – with employment and incomes considered as given (fixed), and with prices being variable parameter.
    W klasycznej teorii ekonomii przyjmowano stan pełnego zatrudnienia na rynku pracy, a powiązania między krajami za pośrednictwem handlu zagranicznego były przede wszystkim związkami dokonujacymi się poprzez mechanizm cen. W teorii postkeynesowskiej natomiast relacje między gospodarkami były przede wszystkim oddziaływaniami poprzez zmiany poziomu dochodu i zatrudnienia podczas, gdy od związków cenowych całkowicie lub prawie całkowicie abstrahowano. Stad też w mechanizmie przenoszenia koniunktury w koncepcji „dochodowej” ceny przyjmowano za dane (stała) podczas, gdy zmiennymi byli dochód narodowy, zatrudnienie, eksport i import. Natomiast w mechanizmie „cenowym” stałymi były poziom produkcji, zatrudnienia i dochodu, a parametrami zmiennymi ceny (koszty, płace, stopa procentowa). Można generalnie przyjąć, iż mechanizm przenoszenia koniunktury z jednego kraju do drugiego przedstawiony jest w literaturze ekonomicznej jako mechanizm zależności, które występują między głównymi elementami i wielkościami układu gospodarczego każdego z nich: zatrudnienie, dochód narodowy i ceny. Funkcje tego mechanizmu spełniają szeroko rozumiane obroty zagraniczne. Podstawowe różnice występujące między poszczególnymi wyjaśnieniami polegają na tym, że o ile w wyjaśnianiu pierwszym (dochodowym) wielkościami zmiennymi są poziom zatrudnienia i dochodu (a w związku z tym wielkość obrotów zagranicznych) podczas, gdy ceny przyjmowane są za wielkość daną (stałą), to w wyjaśnieniu drugim jest odwrotnie. Tutaj danymi (stałymi) są zatrudnienie i dochód, natomiast wielkością zmienną są ceny.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku. Nauki Ekonomiczne; 2016, 2(24); 7 - 25
    1644-888X
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku. Nauki Ekonomiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ekonomista ze Lwowa. Dorobek naukowy, poglądy i działalność publiczna Stanisława Głąbińskiego
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1374333.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    Stanisław Głąbiński
    history school
    National Democracy
    social economy
    history of economic thought
    national economy
    national economic policy
    interwar period
    tax system
    international trade
    Opis:
    The article contains an analysis of the scientific achievements and views of the economist Stanisław Głąbiński, associated with Lviv. Polish economic thought in the interwar period developed in two opposite directions: theoretical and historical. The first of them dominated in the Krakow, Poznań and Warsaw centers, while the second was represented by economists associated with the Lviv and Warsaw centers. Głąbiński was the leading representative of the historical course at the University of Lviv. His economic views as well as political, social and economic activities deserve attention. Głąbiński’s socio-economic concepts were a reflection of his political views. His most important works from the period of the Second Polish Republic, ie two volumes of National Economics (Theory of National Economics – 1927 and National Economic Policy – 1928) and History of Economics – 1939 (volumes 1 and 2) are the best proof of this. Głąbiński has always tried to look at the essence of economic phenomena from the national point of view. Throughout his scientific activity he also proclaimed the creation of a new school in the science of economics – a national school whose theoretical basis would be the nation and the national idea. He left the individualism of the liberal school and examined the economic reality through the prism of national interest. He claimed that an abstract analysis of a personal interest that omits the national interest is only a hypothesis that does not explain the economic reality. Therefore, he proposed to supplement abstract research with research on the whole socio-economic reality: historical analyzes and comparison of the personal interest of economic entities with the general interest.
    Źródło:
    Przegląd Wschodnioeuropejski; 2020, XI, 1; 163-178
    2081-1128
    Pojawia się w:
    Przegląd Wschodnioeuropejski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metody finansowania koniunktury gospodarczej w Niemczech. Polityka pieniężno-walutowa Banku Rzeszy w latach 1929–1939 (część I)
    Methods of Financing the Real Economy in Germany. Reichsbank’s Monetary and foreign Exchange Policy in the Period 1929–1939
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/901684.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Akademia Finansów i Biznesu Vistula
    Tematy:
    Niemcy
    Bank Rzeszy
    polityka pieniężna
    wierzyciele zagraniczni
    koniunktura gospodarcza
    Germany
    Reichsbank
    monetary policy
    foreign creditors
    economic condition
    Opis:
    Artykuł zawiera analizę polityki pieniężno-walutowej Banku Rzeszy w latach 1929–39 ze zwróceniem szczególnej uwagi na jego podwójną rolę w tym okresie: było to źródło pieniądza, z którego finansowano potrzeby Skarbu Państwa oraz najskuteczniejszy czynnik oddziaływania na rynek pieniężny i skarbowy. Głównym zadaniem polityki pieniężnej i walutowej Banku Rzeszy było przywrócenie zaufania do marki niemieckiej i utrzymanie jej kursu na poziomie parytetu. Chodziło przede wszystkim o zaufanie zagranicznych sfer finansowych, bowiem krajowe nie odgrywały żadnej roli na skutek dewastacji kapitalizacyjnej dokonanej przez hiperinflację. Plan Dewesa stworzył możliwości napływu zagranicznych kapitałów, które dostarczały dewiz będących prawnym zabezpieczeniem emisji not Banku Rzeszy. 15 czerwca 1939 r. kanclerz Rzeszy podpisał nową ustawę o „niemieckim Banku Rzeszy”. Ustawa ta była wyrazem zmian, jakie nastąpiły w ostatnich latach w Niemczech w poglądach na rolę banku centralnego.
    The article analyzes the monetary and foreign exchange policy of the Reichsbank in the period 1929–1939 with particular attention given to the bank’s dual role in this period: as a source of money used to finance the state treasury’s needs and as the most effective actor affecting the money market and treasuries’ market. The main task of the Reichsbank’s monetary and exchange rate policy was to restore confidence in the German currency (the Reichsmark) to maintain its exchange rate at the level of parity. The main objective of such a policy was to gain and maintain the trust of foreign financial circles, since domestic ones did not play any role because of the devastation of capital caused by hyperinflation. Dewes’ plan created the possibility of an inflow of foreign capital, which provided foreign exchange serving as legal collateral for the issuance of the Reichsbank’s notes. On June 15, 1939, the Reich’s Chancellor signed a new act on the Germany’s Reichsbank. This act was an expression of changes that have taken place in the previous years in Germany concerning the views on the central bank’s role.
    Źródło:
    Społeczeństwo i Polityka; 2020, 1(62); 23-40
    1733-8050
    Pojawia się w:
    Społeczeństwo i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Restructuring of Enterprises and Banks in Poland in the Historical Perspective
    Restrukturyzacja banków w Polsce po 1989 r.
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1835039.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    banki
    przedsiębiorstwa
    restrukturyzacja
    płynność finansowa
    „złe” kredyty
    banks
    enterprises
    restructuring
    financial liquidity
    “bad” loans
    Opis:
    Artykuł zawiera analizę realizacji Ustawy o Restrukturyzacji Finansowej Banków i Przedsiębiorstw, w wyniku której uratowana została płynność sektora bankowego w Polsce w połowie lat dziewięćdziesiątych. W tekście zamieszczono dane z tego zakresu (zebrane metodą ankietową), odnoszące się do największych banków komercyjnych, jakie wówczas funkcjonowały.
    The article contains an analysis of the implementation of the Act of the Financial Restructuring of Banks and Enterprises, which resulted in the banking sector in Poland being saved in the mid-nineties. The text contains data from this range (collected by the survey method), referring to the largest commercial banks operating at that time.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2008, 36, 3; 47-58
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Znaczenie rolnictwa, polityki finansowej oraz instytucji finansowych w stymulowaniu wzrostu i rozwoju gospodarczego Japonii w latach 1868–1914
    The importance of agriculture, financial policy and financial institutions in stimulating the growth and economic development of Japan in the period 1868–1914
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2142375.pdf
    Data publikacji:
    2022-10-14
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Japonia
    Restauracja Meiji
    finansowanie wzrostu i rozwoju gospodarczego
    akumulacja kapitału
    podatek gruntowy
    instytucje bankowe i pozabankowe
    wewnętrzne i zewnętrzne źródła finansowania
    proces uprzemysłowienia
    zmiany w strukturze gospodarczej
    popieranie i ekspansja eksportu
    Japan
    Meiji Restaurant
    financing economic growth and development
    capital accumulation
    land tax
    banking and non-banking institutions
    internal and external sources of financing
    industrialization process
    changes in the economic structure
    support and expansion of exports
    Opis:
    Współczesna historia gospodarki Japonii rozpoczęła się od przełomowego wydarzenia, jakim była Restauracja Meiji w 1868 r., która zapoczątkowała głębokie przemiany społeczne, polityczne i gospodarcze. Przedmiotem analizy w artykule są źródła finansowania wzrostu i rozwoju gospodarczego w Japonii w latach 1868–1914 oraz rola wyspecjalizowanych instytucji bankowych i pozabankowych, które, mobilizując kapitał oraz jego zasoby, razem wspierały procesy rozwojowe. Zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami podzielono źródła finansowania wzrostu gospodarczego na wewnętrzne (krajowe) oraz zewnętrzne (zagraniczne). Celem opracowania jest wykazanie znaczenia, jakie dla wzrostu gospodarczego Japonii miały jedne i drugie źródła finansowania, przy czym przy omawianiu pierwszych wyeksponowana została rola rolnictwa oraz skutecznie służący akumulacji publicznej – podatek gruntowy. Należy również pamiętać o powstaniu Banku Japonii. Bank centralny Japonii został założony dużo wcześniej niż wiele banków centralnych w Europie. Rozpoczął działalność już w październiku 1882 r. W jego statucie zawarte zostały zapisy dotyczące kontroli, wspierania systemu kredytowego oraz regulacji systemu walutowego. Do wybuchu I wojny światowej stworzono w Japonii mocne podstawy przemysłu oparte na rosnącym imporcie nowoczesnych technologii oraz wykorzystaniu wiedzy i kwalifikacji zagranicznych specjalistów. Szczególnie dynamicznie rozwijał się przemysł bawełniany i energetyczny w połączeniu z powiększającym się udziałem sektora prywatnego. Nadal jednak dominującą pozycję w strukturze gospodarczej zajmowało w tym okresie rolnictwo dostarczające żywności rosnącej liczbie ludności oraz coraz większej populacji mieszkającej w miastach.
    The modern history of the Japanese economy began with a landmark event, the Meiji Restaurant in 1868, which initiated profound social, political and economic changes. The subject of the analysis in the article are the sources of financing economic growth and development in Japan in the period 1868–1914 and the role of specialized banking and non-banking institutions which, by mobilizing capital and its resources, jointly supported development processes. In line with generally accepted principles, the sources of financing economic growth have been divided into internal (domestic) and external (foreign). The aim of the study is to show the importance of both sources of financing for the economic growth of Japan, while discussing the former, the role of agriculture and land tax effectively serving public accumulation are emphasized. One should also remember about the creation of the Bank of Japan. Japan’s central bank was founded much earlier than many central banks in Europe. It started operating as early as October 1882. Its statute contains provisions concerning the control, support of the credit system and regulation of the currency system. Until the outbreak of World War I, a strong industrial foundation had been established in Japan, based on the growing import of modern technologies and the use of knowledge and qualifications of foreign specialists. The cotton and energy industry developed particularly dynamically, along with the increasing share of the private sector. Still, agriculture, which provided food to the growing number of people and the increasing population living in cities, was still dominant in the economic structure in this period.
    Źródło:
    Zeszyty Wiejskie; 2022, 28; 7-35
    1506-6541
    Pojawia się w:
    Zeszyty Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ewolucja stosunków handlowych i umownych Polski z krajami EWG w latach 1960–1990
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2048287.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-16
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    Treaty of Rome
    European Economic Community
    economic cooperation
    trade and contractual relations
    common trade policy
    association agreement
    foreign trade
    access conditions for Polish exports
    export restrictions
    Traktat Rzymski
    Europejska Wspólnota Gospodarcza
    współpraca gospodarcza
    stosunki handlowe i umowne
    umowa o stowarzyszeniu
    handel zagraniczny
    warunki dostępu polskiego eksportu
    ograniczenia eksportowe
    Opis:
    Artykuł analizuje kolejne etapy stosunków handlowych i umownych Polski z krajami EWG od momentu powstania tej organizacji. Stosunki Polski z EWG w latach 60. i 70. XX w. pozostawały pod dużym wpływem czynników politycznych. Mniejsza rola przypadała uwarunkowaniom ekonomicznym. W handlu Wschód–Zachód występowały silne ograniczenia, m.in. strategiczne ograniczenia eksportowe, ograniczenia kredytowe oraz stosowane przez kraje EWG ograniczenia ilościowe importu z krajów socjalistycznych. Polskie kontakty z EWG, zwane w odróżnieniu od oficjalnych – technicznymi, rozpoczęły się w 1964 r. W handlu Wspólnoty Polska odgrywała historycznie niewielką rolę i nie miała dla EWG istotnego znaczenia. Udział Polski w globalnym imporcie państw Wspólnoty w 1988 r. wynosił tylko 0,23%. Po podpisaniu w 1989 r. umowy handlowej między Polską a Wspólnotą Europejską rząd polski podjął starania o nawiązanie maksymalnie szerokiej współpracy z EWG.
    The article analyzes the successive stages of Poland’s commercial and contractual relations with the EEC (European Economic Community) countries since the establishment of this organization. Poland’s relations with the EEC in the 1960s and 1970s were strongly influenced by political factors. Economic conditions played a less important role. There were strong restrictions in the East-West trade, including strategic export restrictions, credit restrictions, and EEC quantitative restrictions on imports from socialist countries. Polish contacts with the EEC, known as the official-technical ones, began in 1964. In the trade of the Community, Poland played a historically insignificant role and had no significant importance for the EEC. The share of Poland in the global imports of the Community countries in 1988 was only 0.23%. After the signing of a trade agreement between Poland and the European Community in 1989, the Polish government made efforts to establish maximum cooperation with the EEC.
    Źródło:
    Historia i Polityka; 2021, 35 (42); 109-126
    1899-5160
    2391-7652
    Pojawia się w:
    Historia i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kształtowanie się polsko-niemieckich stosunków gospodarczych w latach 1918–1928
    Shaping Polish-German economic relations in the years 1918–1928
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2159185.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Akademia Finansów i Biznesu Vistula
    Tematy:
    Polska
    Niemcy
    stosunki handlowe i gospodarcze
    okres międzywojenny
    umowy i porozumienia gospodarcze
    wojna handlowa
    dodatni i ujemny bilans handlowy
    Klauzula Najwyższego Uprzywilejowania
    Polska
    Germany
    trade and economic relations
    the Most Favored Nation clause
    the interwar period
    economic agreements and agreements
    trade war
    positive and negative trade balance
    Opis:
    Pierwszymi dokumentami otwierającymi historię bezpośrednich polsko-niemieckich stosunków gospodarczych po I wojnie światowej były układ gospodarczy wraz z układem tranzytowym zawarte 22.10.1919 r. Podpisanie układów było poprzedzone kilkumiesięcznymi rozmowami. Inicjatorem i protektorem układów były Główne Mocarstwa Sprzymierzone. W myśl postanowień traktatu Niemcy miały dostarczyć Polsce miesięcznie 75 tys. t węgla z Górnego Śląska, przy czym dostawy te miały wzrastać aż do osiągnięcia przeciętnych dostaw, jakie Polska otrzymywała z Górnego Śląska w latach 1911–1913. Ponadto Niemcy zobowiązały się postawić do dyspozycji Polski 50 tys. t węgla składowanego na hałdach pod warunkiem, że zostanie on zabrany przy pomocy polskiego taboru kolejowego. Do połowy lat 20. handel z Niemcami stanowił blisko połowę wolumenu polskiego handlu zagranicznego. Niemcy były odbiorcą prawie 80% węgla wydobywanego w Polsce. Stosunki polityczne między oboma państwami utrzymywały się w stanie nieustannego napięcia na tle rozbieżności interesów, w szczególności sporu terytorialnego o polską część Pomorza i Wolne Miasto Gdańsk. W styczniu 1925 r. wygasła nałożona na Niemcy w traktacie wersalskim klauzula najwyższego uprzywilejowania wobec towarów z państw Ententy, w tym z Polski. W czerwcu zakończyło się zwolnienie z cła produktów z województwa śląskiego, głównie wydobywanego tam węgla kamiennego, które regulowała Konwencja Genewska o Górnym Śląsku z 1922 r. W połowie 1925 r. strona niemiecka wystosowała do Polski szereg roszczeń politycznych, które rząd Władysława Grabskiego stanowczo odrzucił. Polska odmówiła także przyznania Niemcom zniżek celnych na ich towary, ze względu na brak zgody Niemiec na przyznanie takich ulg na polskie produkty w Niemczech. W odwecie Niemcy jednostronnie wstrzymały import polskiego węgla z województwa śląskiego, przyczyniając się w ten sposób do znaczących strat ekonomicznych strony polskiej. Jednocześnie strona niemiecka podniosła cła na polskie produkty i ustanowiła embargo na część towarów. W odpowiedzi polski rząd podwyższył cła na towary importowane z Niemiec i wprowadził zakaz importu wielu produktów. Polska jako dostawca surowców i jako rynek zbytu dla gotowych towarów w okresie międzywojennym znajdowała się w strefie zainteresowań handlowych Niemiec. Rynek polski i niemiecki były w większym stopniu rynkami kompensacyjnymi niż konkurencyjnymi. Niemcy posiadały dodatni bilans w handlu produktami gotowymi, ujemny we wszystkich innych grupach. Polska przeciwnie, miała ujemny bilans w handlu wyrobami gotowymi, dodatni w zakresie artykułów spożywczych, zwierząt żywych, surowców i półfabrykatów.
    The first document that opened the history of direct Polish-German economic relations after World War I was the economic agreement with the transit agreement concluded on October 22, 1919. The conclusion of the agreements was preceded by several months of talks. The initiator and protector of the pacts were the Main Allied Powers. Pursuant to the provisions of the treaty, Germany was to provide Poland with 75 thousand zlotys a month. tons of coal from Upper Silesia, and these deliveries were to increase until the average deliveries that Poland received from Upper Silesia in the period 1911–1913 were achieved. In addition, Germany undertook to put at the disposal of Poland 50,000. tonnes of coal stored in heaps, provided that it will be collected with the help of Polish rolling stock. Until the mid-1920s, trade with Germany accounted for nearly half of the volume of Polish foreign trade. Germany was the recipient of almost 80% of the coal mined in Poland. Political relations between the two countries continued in a state of constant tension over the background of divergent interests, in particular the territorial dispute over the Polish part of Pomerania and the Free City of Gdańsk. In January 1925, the most-favored-nation clause imposed on Germany by the Treaty of Versailles expired in relation to goods from the Entente countries, including Poland. In June, the duty exemption for products from the Śląskie Voivodeship, mainly coal mined there, which was regulated by the Geneva Convention on Upper Silesia of 1922, ended in June. Poland also refused to grant Germany customs discounts on their goods due to Germany’s refusal to grant such discounts to Polish products in Germany. In retaliation, Germany unilaterally suspended the import of Polish coal from the Śląskie Voivodeship, thus contributing to significant economic losses for the Polish side. At the same time, the German side increased customs duties on Polish products and imposed an embargo on some goods. In response, the Polish government increased customs duties on goods imported from Germany and introduced a ban on the import of many products from Germany. Poland, as a supplier of raw materials and as a market for finished goods, was in the area of commercial interest of Germany in the interwar period. The Polish market and the German market were more compensatory than competitive markets. Germany had a positive balance in trade in finished products, negative in all other groups. On the contrary, Poland had a negative balance in trade in finished products, positive in terms of food products, live animals, raw materials and semi-finished products.
    Źródło:
    Społeczeństwo i Polityka; 2022, 2(71); 83-106
    1733-8050
    Pojawia się w:
    Społeczeństwo i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przemysł i polityka przemysłowa Polski w latach 1926–1929
    Polish Industry and Industrial Policy in the period 1926-1929
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/596473.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Second Polish Republic, industry, industrial policy, economic situation, etatism
    Druga Rzeczpospolita; przemysł; polityka przemysłowa; koniunktura; etatyzm
    Opis:
    The advantageous business cycle conditions that prevailed in the global economy in the years 1926-29 affected Poland as well, where they were evident for a somewhat shorter time. The economic recovery caused the expansion of the domestic market for industrial goods, thanks to the improved situation in agriculture, increased employment, expanded inflow of foreign capital, and finally increased investments (both private and public). There was an increase in both the number of industrial plants and the number of employed, although they were unevenly distributed among various branches. It should be underlined that production growth recorded in the period was higher than the increase in the number of production plants – resulting in expanding production per plant. The structure of industrial employment also changed. In certain branches (such as mining, metallurgy and textiles), the share of employment in total industrial employment declined. The declining employment observed in the mining and metallurgy sector was paralleled by the growing number of workers engaged in the manufacturing sector. However, instead of narrowing, the disproportions in the industrialization of individual regions of the country actually widened. The most advanced level of development could be observed in the main industrial centers of Upper Silesia and in the central provinces of the country. However, the industrialization processes did not arrive in the most backward areas of Eastern Poland. The government's industrial policy pursued in the analyzed period was basically a liberal one, but in view of the level of the country’s economic development, weakness of private capital, and for reasons of national security the Polish government could not withdraw from direct participation in economic life and the role of the state expanded.
    Pomyślna koniunktura, jaka nastąpiła w gospodarce światowej w latach 1926–1929, objęła również Polskę, przy czym w naszym kraju trwała nieco krócej. Ożywienie gospodarcze wpłynęło na rozszerzenie rynku wewnętrznego na artykuły przemysłowe, co było wynikiem poprawy sytuacji w rolnictwie, zwiększenia zatrudnienia, dopływu kapitałów zagranicznych, wreszcie wzrostu inwestycji, tak prywatnych, jak i państwowych. Nastąpił wzrost liczby zakładów przemysłowych oraz liczby zatrudnionych, przy czym był on nierównomierny w poszczególnych gałęziach. Należy podkreślić, że w omawianym okresie wzrost produkcji był większy niż liczby zakładów, nastąpiło więc zwiększenie produkcji w przeliczeniu na jeden zakład. Zmieniła się struktura zatrudnienia w przemyśle. Zmniejszyło się zatrudnienie w niektórych gałęziach (w górnictwie, hutnictwie i włókiennictwie) w stosunku do ogółu zatrudnionych w przemyśle. Zmniejszyło się również zatrudnienie w górnictwie i hutnictwie na rzecz przemysłu przetwórczego. Nie zmniejszyły się natomiast, a nawet zostały pogłębione dysproporcje w uprzemysłowieniu poszczególnych regionów kraju. Największy rozwój można było zauważyć w głównych ośrodkach przemysłowych na Górnym Śląsku i w województwach centralnych. Procesy uprzemysłowienia nie objęły najbardziej zacofanych ziem Wschodniej Polski. Polityka przemysłowa rządu w analizowanym okresie była w zasadzie polityką liberalną, jednakże ze względu na stopień rozwoju gospodarczego kraju, słabość kapitału prywatnego, ze względu na bezpieczeństwo państwa itd. rząd nie mógł wycofać się z bezpośredniego udziału w życiu gospodarczym i faktyczna w nim rola państwa wzrastała.
    Źródło:
    Studia Prawno-Ekonomiczne; 2019, 111; 289-306
    0081-6841
    Pojawia się w:
    Studia Prawno-Ekonomiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Restrykcje handlowe Zachodu wobec krajów bloku komunistycznego na przełomie lat 50. i 60. XX wieku
    Western trade restrictions against the communist bloc countries in the late 1950s and early 1960s
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/121536.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Towarzystwo Wiedzy Obronnej
    Tematy:
    II wojna światowa
    druga wojna światowa
    handel międzynarodowy
    handel Wschód-Zachód
    zimna wojna
    restrykcje handlowe
    embargo
    blok komunistyczny
    COCOM
    stosunki radziecko-amerykańskie
    World War II
    international trade
    East-West trade
    cold war
    trade restrictions embargoes
    communist bloc
    Soviet- American relations
    Opis:
    Podział polityczny i militarny na dwa bloki Wschodu i Zachodu stał się po II wojnie światowej nieuchronną konsekwencją. W płaszczyźnie gospodarczej pierwszą ofiarą zimnowojennej rzeczywistości okazał się handel międzynarodowy, a przede wszystkim wymiana handlowa między krajami kapitalistycznymi i krajami bloku komunistycznego. Apogeum ograniczeń we wzajemnym handlu przypada na przełom lat 1952/53. Jakkolwiek zasadniczy zwrot na gorsze w stosunkach (nie tylko gospodarczych) między krajami dwóch systemów społeczno-ekonomicznych, a zwłaszcza między USA i Związkiem Radzieckim nastąpił dopiero w 1948 r., to jednak intensywny rozwój handlu trwał jedynie do 1946 roku. W tym czasie nic jeszcze nie zapowiadało zasadniczej zmiany trendu rozwojowego. Żadne względy ekonomiczne nie przemawiały za ograniczeniem stosunków handlowych ze Związkiem Radzieckim czy z innymi krajami socjalistycznymi. Polityczną zapowiedzią pogorszenia stosunków politycznych, a w konsekwencji również gospodarczych i handlowych między państwami bloku radzieckiego a państwami Europy Zachodniej i Stanami Zjednoczonymi było słynne przemówienie Winstona Churchilla w Westminster Collage w Fulton w dniu 5 marca 1946 roku, a więc zaledwie w 10 miesięcy po zakończeniu II wojny światowej w Europie.
    Political and military division into two blocks, Eastern and Western one, constituted an inevitable outcome of the World War II. In economic terms international trade, particularly an exchange between capitalist countries on one hand and communist bloc countries on the other hand, proved to be the first victim of the Cold War. The apogee of restrictions in mutual trade between the two blocs was observed at the turn of years 1952-1953. Though, a fundamental deterioration of the relationship (not just in economic terms) between the two socio-economic systems, and especially between the US and the Soviet Union, took place as late as in 1948, an intensive development of trade lasted until 1946 only. At that time, there were no sings of fundamental change in the development trend. No economic considerations justified the restriction of trade relations with the Soviet Union and with other socialist countries. Deterioration of political relations, and consequently of economic and trade relations between the countries of the Soviet bloc and the countries of Western Europe and the United States was looming; however, after Winston Churchill’s famous speech at Westminster College in Fulton on 5 March 1946, mere 10 months after the World War II had ended in Europe.
    Źródło:
    Wiedza Obronna; 2015, 2-3; 129-155
    0209-0031
    2658-0829
    Pojawia się w:
    Wiedza Obronna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kształtowanie się polsko-niemieckich stosunków gospodarczych w latach 1929–1939
    Poland–Germany Economic Relations in 1929–1939
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/901674.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia Finansów i Biznesu Vistula
    Tematy:
    Polska
    Niemcy
    stosunki handlowe i gospodarcze
    okres międzywojenny
    umowy i porozumienia gospodarcze
    wojna handlowa
    dodatni i ujemny bilans handlowy
    Polska
    Germany
    trade and economic relations
    inter-war period
    economic contracts and agreements
    trade war
    trade surplus and deficit
    Opis:
    Lata międzywojenne były okresem ścisłej zależności gospodarki Polski od gospodarki niemieckiej. Pozycja obu państw pod względem poziomu rozwoju potencjału gospodarczego była diametralnie różna. Polska jako dostawca surowców i jako rynek zbytu dla gotowych towarów znajdowała się w okresie międzywojennym w strefi e zainteresowań handlowych Niemiec. Istniały przesłanki dla korzystnej wymiany handlowej z Polską. Rynek polski i rynek niemiecki były w większym stopniu rynkami kompensacyjnymi niż konkurencyjnymi. Niemcy posiadały dodatni bilans w handlu produktami gotowymi, ujemny we wszystkich innych grupach. Polska przeciwnie, miała ujemny bilans w handlu wyrobami gotowymi, dodatni w zakresie artykułów spożywczych, surowców i półfabrykatów. Na przeszkodzie szerokiemu rozwojowi stosunków gospodarczych polsko-niemieckich stały dążenia obydwu państw do zmiany struktury gospodarczej. Od 1937 r. Polska osiągała wyraźną przewagę importu nad eksportem w stosunkach z Niemcami. Począwszy już jednak od 1934 r. topniała nadwyżka wywozu nad przywozem. Świadczyło to o skuteczności niemieckich działań mających na celu uzyskanie dodatniego bilansu handlowego z Polską osiągniętych w trakcie rokowań nad umowami i porozumieniami gospodarczymi. Po zajęciu całej Czechosłowacji w marcu 1939 r. udział Niemiec w polskim handlu zagranicznym zwiększył się do 30%. Państwo polskie nie stało generalnie na mocnej pozycji przetargowej w trakcie rokowań gospodarczych z zachodnim partnerem. Polska mogła handlować głównie surowcami i płodami rolnymi. Dlatego też w kierunku ustalenia maksymalnych kwot wywozowych tych właśnie towarów nakierowane były działania polskich negocjatorów.
    The years between World Wars I and II saw close dependence of the Polish economy on the German economy. The positions of the two countries in terms of economic potential development differed widely. As a supplier of raw materials and a market for fi nished products, in the inter-war period Poland was in Germany’s trade interest zone. There were conditions for favourable trade with Poland. The Polish and German markets were compensating rather than competitive to each other. Germany had a positive balance of trade in fi nished products, negative in all other groups. In contrast, Poland had a trade defi cit in the case of fi nished goods, a surplus in food, raw materials and semi-fi nished products. Both countries aspired to change their economic structures, which hampered broader development of Poland–Germany economic relations. From 1937, Poland noted a clear advantage of imports over exports in relations with Germany. However, the export surplus had started to diminish from 1934. It refl ected the effectiveness of German measures aimed at obtaining a positive trade balance with Poland, taken during negotiations regarding economic contracts and agreements. After the invasion and occupation of Czechoslovakia in March 1939, Germany’s share in Polish foreign trade increased to 30%. In general, Poland did not enjoy a very strong bargaining position during economic negotiations with its Western partner. Poland could mainly trade in raw materials and agricultural produce. Therefore, the Polish negotiators endeavoured to set maximum export quotas for those goods.
    Źródło:
    Społeczeństwo i Polityka; 2019, 4(61); 191-209
    1733-8050
    Pojawia się w:
    Społeczeństwo i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polityka pieniężna i działania antykryzysowe Systemu Rezerwy Federalnej w czasie kryzysu w latach 2007–2008
    Monetary Policy and Anti-crisis Meas Ures of the Federal Reserve System During the Crisis in the Period 2007–2008
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1204718.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Akademia Finansów i Biznesu Vistula
    Tematy:
    System Rezerwy Federalnej
    polityka pieniężna
    kryzys ekonomiczno-finansowy 2007/2008
    sektor kredytów hipotecznych
    rynek nieruchomości
    dodatnie i ujemne stopy procentowe
    zadłużenie gospodarstw domowych
    spekulacja finansowa
    Wielki Kryzys
    Federal Reserve System
    monetary policy
    economic and financial crisis 2007/2008
    mortgage sector
    real estate market
    positive and negative interest rates
    household debt
    financial speculation
    Great Depression
    Opis:
    Kryzys ekonomiczno-finansowy lat 2007–2008 rozpoczął się od amerykańskiego sektora kredytów hipotecznych, który wykazywał dużą wrażliwość na zmian stóp procentowych. Zmiany w regułach prowadzenia polityki monetarnej należy szukać jednak już w 2001 r. Wtedy to gospodarka amerykańska pogrążyła się w recesji spowodowanej pęknięciem tzw. banki internetowej (dot-com bubble) oraz atakami terrorystycznymi na World Trade Center. Od tych wydarzeń System Rezerwy Federalnej zaczął prowadzić szczególnie aktywną politykę pieniężną, która bez wątpienia przyczyniła się do boomu na rynku budownictwa mieszkaniowego. Celem tych działań było oczywiście doprowadzenie do ożywienia gospodarczego, głównie poprzez wzrost wydatków o charakterze konsumpcyjnym w budownictwie. Niskie stopy procentowe w znaczący sposób przyczyniły się do obniżenia kosztów kredytu, co bez wątpienia stanowiło zachętę do zadłużania się na szeroką skalę. Konsumpcja prywatna finansowana w dużym stopniu poprzez wzrost zadłużenia była jednym z głównych czynników napędzających import, a w rezultacie przyczyniła się również do powiększenia się amerykańskiego deficytu bilansu obrotów bieżących. Trzeba także zwrócić uwagę, że oprócz bardzo niskich nominalnych stóp procentowych, stopy realne zaczęły przyjmować wartości ujemne. Realna stopa procentowa funduszy federalnych była ujemna przez 31 miesięcy poczynając od października 2002 r. do kwietnia 2005 r . Podmioty gospodarcze mogły odczytywać, iż polityka FED oznacza trwałą poprawę warunków gospodarowania i niepowtarzalną szansę na rozwój ich działalności. Miało to wszystko przełożenie na rynek kredytów hipotecznych, który był i jest bardzo wrażliwy na zmiany stóp procentowych. Równolegle rozpoczął się szybki rozwój nowoczesnych instrumentów finansowych, które umożliwiły sekurytyzację należności z tytułu kredytów na inne instrumenty finansowe o bardzo skomplikowanej strukturze. Praktycznie uniemożliwiały one niedoświadczonym inwestorom prawidłową ocenę ryzyka związanego z ich zakupem.
    The economic and financial crisis of 2007–2008 began with the American mortgage sector, which was highly sensitive to changes in interest rates. Changes in the rules of monetary policy should be sought as early as in 2001. Then the American economy plunged into recession caused by the crack of the so-called internet bank (dot-com bubble) and terrorist attacks on the World Trade Center. From these events, the Federal Reserve System began to conduct a particularly active monetary policy, which undoubtedly contributed to the boom in the housing market. The aim of these activities was, of course, to bring about economic recovery, mainly by increasing consumption expenditure in construction. Low interest rates significantly contributed to the reduction of credit costs, which undoubtedly was an incentive for large-scale debt. Private consumption financed to a large extent by an increase in debt was one of the main drivers of imports, and as a result has also contributed to the widening of the US current account deficit. It should also be noted that in addition to very low nominal interest rates, real rates have started to take negative values. The real federal fund interest rate was negative for 31 months from October 2002 to April 2005. Business entities could read that the Fed’s policy means a lasting improvement in farming conditions and a unique opportunity to grow their business. All this affected the mortgage market, which was and is very sensitive to changes in interest rates. At the same time, the rapid development of modern financial instruments began, which enabled the securitization of receivables from loans for other financial instruments with a very complex structure. They practically prevented inexperienced investors from correctly assessing the risk associated with their purchase.
    Źródło:
    Społeczeństwo i Polityka; 2021, 1(66); 81-105
    1733-8050
    Pojawia się w:
    Społeczeństwo i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Specyfika i niektóre cechy charakterystyczne niemieckiego systemu bankowego
    The Specific Character of Some Characteristic Properties of the German Bank System
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1849816.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    niemiecki system bankowy
    finansowanie długoterminowe
    model banków uniwersalnych
    deregulacja
    nadzór korporacyjny
    niemiecki Kodeks Upadłościowy
    regulacje ostrożnościowe
    Umowa Bazylejska
    bank domowy (Hausbank)
    German banking system
    long-term financing
    model of universal banks
    de-regulation
    corporate surveillance
    German Bankruptcy Code
    safety regulations
    Basil Agreement
    Hausbank
    Opis:
    In the German Federal Republic the restructuring of the traditional model of universal banking is taking place. The reforms of economic policy in the 1990s established grounds for a long-awaited and needed restructuring. At the moment there is an ongoing wave of privatisation and de-regulation. Tax reforms that have recently been introduced and desintermediation mean that the mutual relations between banks and big enterprises have come to an end. The introduction of Euro in 1999 and its attendant development of shares and bonds have made even the German “mittelstand” (traditional businesses, owned by families) to seek finances in the capital markets. These firms, however, need investment banks as organisers of financial activities. The leading German banks responded to the above trends with the “slimming down” of operations, separating retail and investment banking, and concentrating many banks on the latter. It is an interesting question to examine whether all of the observed changes lead to a uniform global model of how the banks work, or else the difference of banking systems in various countries grows, a fact that may be a response to the global changes in the mechanisms of banks. The paper is based on the qualitative analysis (focused on the qualitative and quantitative indicators) that is designed to verify the above hypothesis. The concept of “bank” denotes in German typically financial institutions entitled to take a broad spectre of activities, including investment banking, insurance services (although performed by means of a branch), broker and dealer activity on the securities market, payment services (which in Germany requires a banking licence). The banking sector in Germany has several distinctive properties. What is most important, as opposed to e.g. the USA, the public sector in Germany, by means of state-owned banks and Land-owned banks, has 40% of shares on the retail banking market. Secondly, the banks in Germany locate (“block”) their capital in industrial holdings. For instance, ten biggest private banks own 0.5% of the capitalisation of firms (with capitalisation over 1 million DM); their shares are available in the public stock market turnover in the Federal German Republic. Business contacts that result from such packages of shares made banks give loans that were safe for them, but this system called relationship banking is subject to changes. Tax reforms which were introduced in January 2002 provided tax exemptions for the seller of such shares, a procedure that was commonly called “the end of Deutschland AG.” The Deutsche Bank e.g. due to the fact that it had to finance enterprises through capital markets announced that it would sell the whole package of Daimler-Chrysler shares. The fact that capital markets take over from banks the financing of enterprises makes the role of investment banking grow in importance, and the German banks tend to gain the leading position in this area.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2006, 34, 3; 93-67
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Economic Mobilization in Germany prior to and during World War II
    Mobilizacja gospodarcza Niemiec przed i w czasie II wojny światowej
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1835337.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Niemcy
    gospodarka wojenna
    produkcja zbrojeniowa
    mobilizacja ekonomiczna
    system planowania
    centralne zarządzanie
    kontrola cen i kosztów
    Plan Czteroletni
    Germany
    war economy
    arms production
    system of planning
    central management
    price regulation and costs
    The Four Year Plan
    Opis:
    Konsekwencją strategii Blitzkriegu i jej początkowych sukcesów był brak nastawionego na określone cele centralnego planowania produkcji krajowej, który był cechą charakterystyczną pierwszych 6 lat rządów Hitlera. Stan ten utrzymał się w czasie wojny. Długotrwały system regulowania cen przez rząd i reglamentacji rozszerzono na większą ilość towarów, ale pod innymi aspektami system gospodarki wojennej niewiele odróżniał się od totalitarnej „gospodarki pokojowej”. Planowanie, jak i wykonanie założeń nie nadążało za wymogami zakrojonej na wielką skalę wojny napastniczej, jaką prowadzono. Strategia wojenna Hitlera wymagała dokładanego planowania produkcji i zamówień na podstawie priorytetów obejmujących całą gospodarkę i wykorzystujących tak nagłaśniane niemieckie talenty organizacyjne. W praktyce nie powstała lista priorytetów ani agencja planowania posiadająca odpowiednio szeroki zakres uprawnień. W zamian wiele ośrodków („Bedarfstrager”) rywalizowało ze sobą o wykorzystanie surowców oraz mocy wytwórczych. Jak się okazało, Wehrmacht i zaopatrujące go działy przemysłu były tak przekonane o swych priorytetach, że problemy podaży wydawało się, że są rozwiązywane w sposób automatyczny. Reprezentanci Wehrmachtu wręczali zamówienia pracującym na rzecz armii wykonawcom, którzy z kolei żądali – i szybko otrzymywali – stal, ropę, węgiel, chemikalia itd. (zwykle w ilościach przekraczających zapotrzebowanie). Tym samym wiele surowców tracono na produkcję niepotrzebnych towarów, a następnie brakowało ich na bardziej istotne cele. Niedostatek i obfitość współistniały ze sobą. Błędem byłoby wnioskować z pomyłek i niedociągnięć planowania, że porażkę Niemiec w drugiej wojnie światowej można wyjaśnić szeregiem niewykorzystanych możliwości. Ani planowanie produkcji, ani mobilizacja na czas wszystkich potencjalnych rezerw nie uratowałyby Niemiec przed ostateczną katastrofą. Cokolwiek zrobiłyby Niemcy, wojnę wygrałaby strona dysponująca większymi zdolnościami produkcji samolotów, czołgów, okrętów wojennych. Tym samym od początku działań wojennych Niemcy nie miały szans powodzenia. Nie było tajemnicą, że Wielka Brytania, Rosja i USA mogły razem wyprodukować trzykrotnie więcej dowolnych artykułów militarnych niż Państwa Osi. Tylko niewiarygodny brak ekonomicznego zdrowego rozsądku i zasługująca na karę arogancja mogły skłonić przywódców Trzeciej Rzeszy do wiary w możliwość zwycięstwa w tej agresywnej wojnie.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2007, 35, 3; 133-175
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybrane problemy systemów bankowych w krajach wysoko rozwiniętych
    Selected Questions o f Bank Systems in Highly Developed Countries
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1853512.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    system bankowy
    amerykański system bankowy
    niemiecki system bankowy
    rynek pieniężny
    stopy procentowe
    zarządzanie ryzykiem
    innowacje finansowe
    regulacja banków
    miary ryzyka
    miary zysku
    bank system
    American bank system
    German bank system
    money market
    interest rates
    risk managing
    financial innovations
    regulation of banks
    risk measures
    profit measures
    Opis:
    The article presents some questions on bank systems in such high developed countries like Germany or the United States of America. The following problems are described:1. organization and main functions of a bank system2. management of a bank risk3. evolution of financial innovations as security techniques4. American and German bank systems' profiles The author has choosen the subjects in order to present the following message: some Polish legal regulations on financial sector functioning are still strongly connected with the old, central and bureaucratic system and even despite the new Act on Polish National Bank and another one on Bank Law it is difficult to develop our financial system in a proper way. It seems to be clear that Polish bank law must be changed. But the question is: whetherthe present law can be modified or, maybe, it is necessary to look for a completly new one. The author suggest that it could be based on one of European countries bank law. French, German or English models of bank system could be adjusted to Polish conditions. On the other hand, the Polish bank law of the interwar period could be also modified and brought closer to the present time. The author studies the experiences and directions of evolution that have been existing so far and he tries to find the answer on the question:: which model of a bank system would be the best for Poland. The bank and economic literature describe the following three basic types of bank systems existing in the world:1. English and American model2. German and Japanese one3. French one that draws from the both mentioned above Knowing the advantages and disadvantages of all of them, it seems that adoption of the German model would be the best solution for our country. It is becouse of tradition (in the iterwar period our bank system was modeled on a German one), direct neighbourhood and the fact that Germany will be our greatest economic partner in the near future. However, we can observe, that European bank systems areovercome by American models determining the standards of contemporary banking in the whole world. So, Polish bank sector must be sensitive to any institutional innovations of American banks. It is also clear that: “The chance for introducing the German model of bank system in Poland is hardly possible without the new, well-trained staff. If we do not choose the target financial system knowingly, it will be automatically pushed to the French model” (J. K. Solarz, Searching for a new model of Polish bank system, Warsaw, September 1994).
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2005, 33, 3; 5-50
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    East Asian Growth Model. What is Left of it After the Crisis
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1856551.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    wschodnioazjatycki model wzrostu
    liberalizacja finansowa
    Nowa Architektura Finansowa
    azjatycki kryzys finansowy
    napływ kapitału zagranicznego
    East Asian Growth Model
    financial liberalization
    New Financial Architecture
    Asian financial crisis
    foreign capital inflows
    Opis:
    Kryzysów walutowych, które wydarzyły się w Azji w 1997 roku, nie można zakwalifikować do żadnego z modeli wyjaśniających przyczyny powstania oraz przebieg zaburzeń na rynkach międzynarodowych. W literaturze występują trzy grupy takich modeli, wyodrębnionych na podstawie podobieństw dotyczących praktyk gospodarczych. Modele III generacji zostały rozwinięte dla wyjaśnienia kryzysu azjatyckiego. Powodem tego jest fakt, iż polityka makroekonomiczna w krajach azjatyckich była prawidłowa, a ich gospodarki nie wykazywały większych słabości. Dopiero późniejsze badania pokazały, że przyczyny kryzysu tkwiły w niedostrzeganych wcześniej słabościach strukturalnych wewnątrz gospodarek tych krajów. Kryzys nie był więc tylko efektem zbiegu niekorzystnych okoliczności, nie była również winna sama aprecjacja dolara amerykańskiego, do którego były stabilizowane waluty tego regionu. Wpływ miała też niedostateczna efektywność inwestycji. Badania przeprowadzone już po kryzysach walutowych w Azji były zaskakujące. Okazało się bowiem, że w latach dziewięćdziesiątych inwestycje przyniosły w tych gospodarkach przeciętnie niższą stopę zwrotu, niż wynosił koszt pozyskania kapitału. To rezultat niespodziewany jak na kraje, które przez długie lata były symbolem efektywności gospodarczej. Przyczyną kryzysu walutowego w Azji był również słaby system bankowy. W krajach dotkniętych kryzysem banki, opierając się na gwarancjach państwa, oferowały tanie kredyty, często na realizację nierentownych projektów inwestycyjnych. Ponadto sektor bankowy iprzedsiębiorstwa prywatne były w wysokim stopniu zadłużone za granicą. Gdy w 1997 roku tempo eksportu i produkcji spadło, inwestorzy zagraniczni zaczęli się obawiać, czy państwa azjatyckie będą wypłacalne. Rozpoczęła się „ucieczka” kapitałów z tego regionu, co doprowadziło do dewaluacji wielu walut w krajach Azji, a ostatecznie wywołało falę kryzysów walutowych. Czynnikiem sprawczym wpływającym na przebieg kryzysu był tzw. cykl polityczny. Politycy godzili się na dewaluację waluty krajowej. Właściciele rodzimych kapitałów, dysponujący prywatnymi informacjami, zaczęli wycofywać swój kapitał z kraju, dając w ten sposób innym sygnał do inwestowania za granicą. Prowadzi to do paniki wśród inwestorów zagranicznych i odpływu dużego kapitału. Wreszcie kryzysem dotknięci zostają deponenci krajowi, usiłujący wycofać swoje pieniądze od pośredników finansowych. W Azji Południowo-Wschodniej ingerencja czynnika politycznego w funkcjonowanie rynków finansowych przejawiała się w strategicznym dryfie, jaki dokonał się w tym regionie, od polityki przemysłowej do kapitalizmu kumoterskiego (kolesiów).
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2004, 32, 3; 35-64
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stany Zjednoczone a integracja polityczna, militarna i gospodarcza Europy Zachodniej w pierwszych latach po II wojnie światowej (do 1950 r.). Ameryka nadaje ton i dyktuje warunki (Część I)
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/519738.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    Second World War
    post-war period
    Western Europe
    United States
    political, military and economic integration
    the doctrine of isolationism
    Western European organizations
    economic development
    international trade
    loans and credits
    Marshall Plan
    Opis:
    The influence of the US on the forms and course of the integration processes in Western Europe was very strong, especially in the first post-war years. It was the influence of an external force which, being free of the internal contradictions stemming from Western Europe’s interests, had at its disposal real capabilities to impose integration concepts beneficial to itself. Such integration was in line with both the economic and military interests of the United States during this period. The main reasons prompting Western European countries in the first post-war years to accept the solutions suggested by the United States were: the said countries’ difficult economic situation, fear of the communist parties’ coming to power, and the reluctant (hostile) attitude towards the USSR and the communist bloc. The combination of these causes served to temporarily neutralize the centrifugal tendencies and muted the divergence of interests between the individual countries of Western Europe. Such motives of integration also influenced the character of the emerging Western European political, military and economic organizations. The economic development of Western European countries, whose sources, in addition to the Marshall Plan, should be seen also in other factors, later led to a shift of integration initiatives from the American side to the European one. From a formal point of view, the effects of US policy in the period up to 1950 entailed: the establishment of NATO, the creation of the OEEC and the signing of the agreement on the EUP.
    Źródło:
    Historia i Polityka; 2019, 27 (34); 95-114
    1899-5160
    2391-7652
    Pojawia się w:
    Historia i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stany Zjednoczone a integracja polityczna, militarna i gospodarcza Europy Zachodniej w pierwszych latach po II wojnie światowej (do 1950 r.). Ameryka nadaje ton i dyktuje warunki (Część II)
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/519766.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    II wojna światowa
    okres powojenny
    Europa Zachodnia
    Stany Zjednoczone
    integracja polityczna, militarna i ekonomiczna
    doktryna izolacjonizmu
    organizacje zachodnioeuropejskie
    rozwój gospodarczy
    handel międzynarodowy
    pożyczki i kredyty
    Plan Marshalla
    Opis:
    The influence of the US on the forms and course of the integration processes in Western Europe was very strong, especially in the first post-war years. It was the influence of an external force which, being free of the internal contradictions stemming from Western Europe’s interests, had at its disposal real capabilities to impose integration concepts beneficial to itself. Such integration was in line with both the economic and military interests of the United States during this period. The main reasons prompting Western European countries in the first post-war years to accept the solutions suggested by the United States were: the said countries’ difficult economic situation, fear of the communist parties’ coming to power, and the reluctant (hostile) attitude towards the USSR and the communist bloc. The combination of these causes served to temporarily neutralize the centrifugal tendencies and muted the divergence of interests between the individual countries of Western Europe. Such motives of integration also influenced the character of the emerging Western European political, military and economic organizations. The economic development of Western European countries, whose sources, in addition to the Marshall Plan, should be seen also in other factors, later led to a shift of integration initiatives from the American side to the European one. From a formal point of view, the effects of US policy in the period up to 1950 entailed: the establishment of NATO, the creation of the OEEC and the signing of the agreement on the EUP.
    Źródło:
    Historia i Polityka; 2019, 29 (36); 27-42
    1899-5160
    2391-7652
    Pojawia się w:
    Historia i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Specyficzna rola Polski w niemieckiej ekspansji gospodarczej w okresie międzywojennym (1918–1939). Porównanie z czterema rolniczymi krajami Europy Południowo-Wschodniej: Bułgarią, Jugosławią, Rumunią i Węgrami
    Poland’s Specific Role in Germany’s Interwar (1918–1939) Economic Expansion. Comparison with Four Agricultural Countries of Southeastern Europe: Bulgaria, Yugoslavia, Romania, and Hungary
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1878352.pdf
    Data publikacji:
    2020-10-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    gospodarka Niemiec hitlerowskich
    niemiecka ekspansja gospodarcza
    Polska jako dostawca surowców i jako rynek zbytu
    stosunki handlowe
    polityka handlowa
    kraje Europy Południowo-Wschodniej
    struktura gospodarcza
    układy rozrachunkowe i płatnicze
    handel
    Economy of Nazi Germany
    German
    economic expansion
    Poland as a supplier
    of raw materials and as a market
    trade relations
    trade policy
    countries of Southeastern Europe
    economic structure
    settlement and payment
    systems
    foreign trade of Poland and Germany
    Opis:
    Polska jako dostawca surowców i jako rynek zbytu dla gotowych towarów znajdowała się w okresie międzywojennym w strefie zainteresowań handlowych Niemiec. Istniały przesłanki dla korzystnej wymiany handlowej z Polską. Rynek polski i rynek niemiecki były w większym stopniu rynkami kompensacyjnymi niż konkurencyjnymi. Niemcy miały dodatni bilans w handlu produktami gotowymi, ujemny we wszystkich innych grupach. Polska przeciwnie, miała ujemny bilans w handlu wyrobami gotowymi, dodatni w zakresie artykułów spożywczych, zwierząt żywych, surowców i półfabrykatów. Na przeszkodzie szerokiemu rozwojowi stosunków gospodarczych polsko-niemieckich stały dążenia obydwu państw do zmiany struktury gospodarczej. Zasadniczy kierunek polityki rolnej Niemiec był sprzeczny z dążeniem Polski do zwiększenia eksportu rolnego do Niemiec, natomiast Polska, rozwijając swój przemysł, chciała go ochronić przed niemiecką ekspansją przemysłową. Wzajemna konkurencja istniała w takich dziedzinach gospodarki jak produkcja węgla kamiennego, produkcja hutnicza i wyrobów przemysłu drzewnego. Pomimo tych sprzeczności obroty z Rzeszą były najpoważniejszą pozycją w handlu zagranicznym Polski. Polska była tylko jednym z krajów tzw. biednej Europy (i to bynajmniej nie typowym), na który skierowała się niemiecka ekspansja towarowa. Najważniejszym obszarem ekspansji były cztery rolnicze kraje Europy Południowo-Wschodniej: Bułgaria, Jugosławia, Rumunia i Węgry. Zostały one w najwyższym stopniu poddane wpływom Niemiec. Na skutek swojej mniejszej roli w produkcji zbóż i innych artykułów żywnościowych oraz surowców, jak również w rezultacie dużego spadku obrotów w czasie wojny celnej uzależnienie polskiego handlu zagranicznego od Niemiec (nawet po przyłączeniu Austrii) nie było tak duże jak w Bułgarii, Jugosławii czy na Węgrzech. Natomiast większą rolę odgrywała Polska jako kraj tranzytowy i „przedmurze kapitalizmu” na Wschodzie. Dlatego też zainteresowanie nią było z tego punktu widzenia bardzo duże, o czym może świadczyć fakt poważnych lokat kapitału niemieckiego.
    Poland was in Germany’s sphere of commercial interests as a supplier of raw materials and as a market for finished goods. There foundations for favorable trade exchange with Polandexisted. The Polish and German markets were more compensating than competitive. Germany had a positive balance in finished goods trade and a deficit in all other groups. Poland, on the contrary, had a negative balance in finished goods trade and surpluses in trade in foodstuffs, live animals, raw materials and semi-finished goods. Both countries’ aspirations to change the economic structure stood in the way of the broad development of Polish-German economic relations. The basic direction of Germany’s agricultural policy was opposite to Poland’s aspirations, the desire to expand Poland’s agricultural exports to Germany, while Poland, by developing its industry, wanted to protect itself against German industrial expansion. Mutual competition existed in such areas of the economy as hard coal production, metallurgy and wood industry. Despite these contradictions, trade with the Reich occupied the most serious position in Poland’s foreign trade. Poland was only one of the countries of so-called poor Europe (and by all means not a typical one), at which the German expansion of goods was directed. The most important area of the said expansion were four agricultural countries of Southeastern Europe: Bulgaria, Yugoslavia, Romania, and Hungary. All these countries found themselves under Germany’s heavy influence. Thanks to Poland’s smaller role in the production of cereals and other food products and raw materials, as well as a result of a large drop in turnover during the customs war with Germany, the dependence of Polish foreign trade on Germany (even after the latter annexed Austria) was not as high as in case of Bulgaria, Yugoslavia, or Hungary. Poland, however, played a more important role as a transit country and as a “bulwark of capitalism” in the East. Therefore it was the subject of significant interest, as evidenced by significant investments by the German capital.
    Źródło:
    Historia i Polityka; 2020, 33 (40); 9-32
    1899-5160
    2391-7652
    Pojawia się w:
    Historia i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Struktura i obroty handlowe między RFN a ZSRR w latach 70. XX w. jako przejaw postępującego spowolnienia i kryzysu gospodarczego Związku Radzieckiego
    The Structure and Trade Turnover of Germany-USSR in the 1970s as a Symptom of the Progressive Slowdown and Economic Crisis of the Soviet Union
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2146964.pdf
    Data publikacji:
    2022-04-20
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    RFN
    Związek Radziecki
    wymiana handlowa
    struktura eksportu i importu
    EWG
    surowce
    polityka handlowa
    West Germany
    Soviet Union
    trade exchange
    export and import structure
    raw materials
    EEC
    trade policy
    Opis:
    Artykuł analizuje ewolucję wymiany handlowej między RFN a Związkiem Radzieckim. W latach 70. XX w. nastąpiła jakościowa zmiana charakteru współpracy między obu krajami wywołana częściowym otwarciem ZSRR na kontakty gospodarcze z krajami zachodnimi (głównie z krajami należącymi do EWG). Charakteryzowała się ona rozwojem nowych form powiązań, które nie pomniejszyły jednak znaczenia tradycyjnej wymiany handlowej. Wymiana towarowa była nadal składnikiem organicznym każdej formy stosunków gospodarczych, w której materializowały się wszystkie inne płaszczyzny współpracy. Rozwój handlu zagranicznego tworzył przesłanki dla bardziej zaawansowanego współdziałania wraz z pogłębieniem międzynarodowego podziału pracy. Z kolei rozwój nowych form współpracy oddziaływał na dynamikę i strukturę wymiany towarowej oraz powodował jej zmiany jakościowe. Analiza wielkości i struktury wymiany handlowej Związku Radzieckiego, szczególnie z krajami wysoko rozwiniętymi, pozwala odpowiedzieć na pytanie, w jakim kierunku ewoluowała jego sytuacja gospodarcza oraz jaki charakter przybrały ówczesne trendy rozwojowe. W latach 70. podjęto próbę ratowania coraz bardziej nieefektywnego systemu nakazowo-rozdzielczego w ZSRR poprzez import kapitału (kredyty, pożyczki, inwestycje bezpośrednie) i technologii z Zachodu. Źródłem spłat kapitałów obcych oraz importu inwestycyjnego stał się eksport surowców (szczególnie ropy naftowej i gazu), będący efektem znacznego zwiększenia ich wydobycia. W wyniku prowadzonej polityki ZSRR stawał się w coraz większym stopniu krajem surowcowym i zapleczem ich dostaw do krajów wysoko rozwiniętych, w tym przede wszystkim do RFN. Artykuł powstał na podstawie studiów literaturowych oraz analiz statystycznych. Ma charakter analityczny.
    The author analyzes the evolution of trade exchange between West Germany and the Soviet Union. In the 1970s, there was a qualitative change in the nature of cooperation between the two countries, caused by the partial opening of the USSR to increasing eco-nomic contacts with Western countries (mainly with EEC countries). It was characterized by the development of new forms of ties, which, however, did not diminish the importance of traditional trade. Commodity exchange was still an organic component of every form of economic relationship, in which all other areas of cooperation materialized. The development of foreign trade created conditions for more advanced cooperation along with the deepening of the international division of labor. On the other hand, the development of new forms of cooperation influenced the dynamics and structure of commodity exchange and caused its qualitative changes. The analysis of the size and structure of the Soviet Union’s trade exchange, especially with highly developed countries, allows us to answer the questions in which direction its economic situation evolved and what nature and tendencies were adopted by the then development trends. The 1970s showed an attempt to save the increasingly ineffective command-and-distribution system in the USSR by importing capital (credits, loans, direct investments) and tech-nology from the West. The source of repayment of foreign capital and investment im-ports was the export of raw materials (especially oil and gas), which was the result of a significant increase in their extraction. As a result of the policy pursued, the USSR was becoming more and more a resource country and a base for their supplies for highly developed countries, including, in particular, West Germany. The article is based on literature studies and statistical analyzes. It is analytical in nature.
    Źródło:
    Historia i Polityka; 2022, 39 (46); 59-79
    1899-5160
    2391-7652
    Pojawia się w:
    Historia i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Great Economic Crisis in Poland (1929–1935) in the Context of the Global Crisis
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2146972.pdf
    Data publikacji:
    2022-05-14
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    Great Crisis
    industrial and agricultural crisis
    economic downturn
    deflation
    stagnation
    economic recovery
    boosting the economic situation
    public spending
    foreign trade
    state interventionism
    Opis:
    The aim of the article was to analyze the causes and consequences of the great economic crisis in Poland in the context of the world economy and the global crisis. The first symptoms of the crisis became evident in June 1929, when production began to decline, and in August that year price drop began. After these events, the economic situation in Poland was systematically deteriorating. The year 1935 can be considered the end of the crisis in Poland, despite the fact that the industrial crisis began to break through gradually already in 1933. The great economic crisis was a global phenomenon, even though it did not start in all countries at the same time. It depended on the internal economic situation of each of them. It stood out against the background of previous economic crises due to the fact that only the introduction of state interventionism in the form of the “New Deal” program in the USA brought about an improvement in the situation, and therefore, in 1933, some economic recovery began in the world. However, in some parts of the world (including Poland), due to the specific features of their economies, the crisis lasted until 1935. The crisis of 1929–1935 was rightly called “the great crisis”, not only because of economic problems, but also due to political consequences, i.e., the strengthening of totalitarian systems in Western Europe and the growing importance of the communist movement around the world (the USSR was the only country not affected by its consequences). The great economic crisis was characterized by: longevity – in industrial countries it lasted until 1933, and in agricultural countries until 1935; depth of impact – it covered all areas of the economy: industry, agriculture, domestic and foreign trade, transport, monetary and credit system; wide geographic scope – it covered all countries of the world connected with the world capitalist system and capitalist economies; the scale of the decline in economic growth rates – in the history of economic crises to date, the world economy has not experienced such a deep collapse and stagnation.
    Źródło:
    Historia i Polityka; 2022, 40 (47); 25-42
    1899-5160
    2391-7652
    Pojawia się w:
    Historia i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metody i źródła finansowania wydatków wojennych w Japonii w latach 1937-1945
    Methods and Sources of Financing War Expenses in Japan in the Years 1937-1945
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30124941.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Japonia
    gospodarka japońska
    finansowanie wojny
    militaryzacja gospodarki
    produkcja zbrojeniowa
    zamówienia wojenne
    zaibatsu
    Japan
    Japanese economy
    war financing
    militarization of economy
    armament production
    military commissions
    Opis:
    The article presents the sources of financing war expenses in Japan in the years 1937-1945. It also offers an analysis of selected elements of the economic system of the country. In the late 1920s and early 1930s, under the pressure of the military circles, Japan’s economy underwent a major overhaul whereby the liberal model was abandoned and a heavily statecontrolled model was adopted. These solutions were in use for several decades in the Japanese economy after the War, leading to Japan becoming a second largest economy in the world.
    Źródło:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania; 2010, 2; 9-64
    2081-1837
    2544-5197
    Pojawia się w:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trendy rozwojowe w gospodarce niemieckiej po 1990 r.
    Development Trends in German Economy After 1990
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30145356.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    RFN
    NRD
    zjednoczenie Niemiec
    gospodarka niemiecka
    unia monetarna
    trendy rozwojowe
    konkurencyjność
    kryzys finansowy
    Federal Republic of Germany
    German Democratic Republic
    German economy
    monetary union
    development trends
    competitiveness
    financial crisis
    Opis:
    This article presents an analysis of development trends in German economy after 1990, that is after the date of the German reunification. The analysis demonstrates that the growth of the German economy of that time was predominantly dependent on export production, cutting-edge-technology-based industry and investment, while consumption factors were of minor importance to the general picture. German economy of the time was strictly bound with world economy, showing considerable sensitivity to market fluctuations. This is why the Germans were interested in promoting open markets, thanks to which they could reach large export trade surplus. German economy after 1990 was marked with a definite reduction of the average rate of economic growth. Owing to that, today it is no longer the third, but the fourth-largest economy by nominal GDP in the world.
    Źródło:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania; 2013, 5; 57-87
    2081-1837
    2544-5197
    Pojawia się w:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany w strukturze i obrotach kapitałowych RFN po II wojnie światowej spowodowane rewaluacją marki zachodnioniemieckiej (do 1985 roku)
    Changes in Capital Structure and Turnover of the Federal Republic of Germany after World War II caused by Brand Revaluation of West German Mark (until 1985)
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30145468.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    RFN
    marka zachodnioniemiecka (DM)
    międzynarodowy system walutowy
    rewaluacja
    dewaluacja
    rezerwy walutowe
    bilans płatniczy
    deficyt bilansu obrotów bieżących
    płynność międzynarodowa
    Germany
    West German mark (DM)
    international monetary system
    revaluation
    devaluation
    foreign exchange reserves
    balance of payments
    current account deficit
    international liquidity
    Opis:
    Marka zachodnioniemiecka stała się po II wojnie światowej jedną z czołowych walut świata kapitalistycznego i najważniejszą walutą europejską. Pozycja marki była odbiciem miejsca gospodarki zachodnioniemieckiej w gospodarce światowej. Ponad 5-krotny wzrost PKB od 1950 r., potencjał wytwórczy oraz udział w wymianie międzynarodowej uplasowały RFN w pierwszej trójce największych potęg gospodarczych świata. Rosnącemu znaczeniu gospodarki RFN odpowiadał wzrost znaczenia waluty zachodnioniemieckiej. Marka z kryzysu walutowego lat 1971-73 wyszła niezwykle wzmocniona w stosunku do wszystkich innych walut. Stała się „walutą ucieczki”, bardzo poszukiwaną i atrakcyjną dla lokat kapitałowych zarówno w okresie kryzysu dolara, jak i podczas każdorazowych zaburzeń stosunków walutowych. Udział marki w rezerwach dewizowych świata systematycznie wzrastał i uplasował markę na koniec analizowanego okresu w pierwszej trójce walut rezerwowych. Przejściowe zaburzenie aprecjacji marki w stosunku do dolara w pierwszej połowie lat osiemdziesiątych zostało zrekompensowane wzrostem wartości marki niemieckiej wobec innych walut.
    Mark has become after World War II one of the leading world currencies of the capitalist world and the most important European currency. The D-Marks position reflected the place of the West Germany’s economy in the world economy. More than 5-fold increase of the GDP since 1950., productive potential and share in international turnover assured the country the place among the world’s three major economic powers. The growing importance of the German economy was accompanied by the growing importance of the West German currency. After the 1971-73 currency crisis the D-mark turned out extremely strengthened vis-à-vis all other currencies. It became “refuge currency”, sought after and attractive for capital investments both in the period of the dollar’s crisis and during the every instance of turbulence on currency markets. The share of the D-mark in the world’s foreign exchange reserves has been systematically growing and at the end of the analyzed period this currency became one of the world’s free favorite reserve currencies. Short-lived disturbance in the D-mark appreciation vis-à-vis the U.S. dollar in the first half of 1980s, was compensated by its appreciation vis-à-vis other currencies.
    Źródło:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania; 2014, 6, 2; 77-114
    2081-1837
    2544-5197
    Pojawia się w:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybrane elementy polityki zatrudnienia w RFN w okresie powojennym
    Selected Aspects of the Employment Policy in West Germany in the Post-War Period
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30145605.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Republika Federalna Niemiec
    rynek pracy
    zasoby pracy
    polityka zatrudnienia
    bezrobocie
    struktura zatrudnienia
    oświata i szkolnictwo
    kwalifikacje siły roboczej
    niemiecki cud gospodarczy
    Federal Republic of Germany
    labour market
    work resources
    employment policy
    unemployment
    structure of employment
    education and schooling
    qualifications of workforce
    German economic miracle
    Opis:
    W RFN po II wojnie światowej istniały poważne niedociągnięcia w zakresie edukacji, natomiast struktura zatrudnienia była zgodna z ogólną tendencją. Sytuacja na rynku pracy podczas recesji należała do najkorzystniejszych. Niskiej stopie bezrobocia towarzyszył stosunkowo wysoki poziom zasiłków dla bezrobotnych, co wraz z niską stopą inflacji stawiało bezrobotnych w korzystnej sytuacji bytowej. Wysoko kwalifikowani pracownicy w połączeniu z nowoczesnymi środkami pracy pozwalały na osiągnięcie dużego przyrostu dochodu narodowego. Wydajność pracy w RFN odgrywała wówczas nadrzędną rolę wśród czynników wzrostu gospodarczego. Stosowanie wydajności pracy jako głównego czynnika tworzącego dochód narodowy charakteryzowało intensywną strategię wzrostu gospodarczego. Nacisk ze strony nowoczesnych technologii i chęć kontynuowania wysokiego tempa wzrostu gospodarczego w przyszłości zmusiło rządy krajów kapitalistycznych do nadrobienia zaległości w zakresie rozwoju systemu oświaty. Większości krajów kapitalistycznych udało się to uczynić w stosunkowo krótkim czasie podczas, gdy RFN zainteresowała się tym problemem stosunkowo późno, bo dopiero na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych ubiegłego wieku.
    In the Federal Republic of Germany of the post-war period the educational system had major deficiencies while the employment structure was in line with the general trend. The labour market under recession was among the best. Given a low unemployment rate, relatively high unemployment benefits combined with a low inflation rate all provided the jobless with a decent living standard. Highly qualified workers and modern work methods allowed the country to grow its GDP quickly. Work efficiency in West Germany played a superior role among other economic factors. The reliance on work efficiency as a vehicle for increased national income was the mainstay of the strategy of economic growth. The increasing importance of modern technologies and a desire to maintain a high growth rate in the future forced the governments of capitalist countries to make up for educational deficiencies of previous years. Most of the capitalist countries managed to achieve that in a relatively short period of time while West Germany dealt with this issue quite late, i.e. only in the late 1960s and early 1970s.
    Źródło:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania; 2015, 7, 1-2; 21-54
    2081-1837
    2544-5197
    Pojawia się w:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ograniczenia systemowe i czynnikowe eksportu wyrobów przemysłu przetwórczego Polski w latach 70. i na początku lat 80. XX wieku. (Część I)
    System and Factor Limits Export of Products of Processing Industry in Poland in the 70. Years and at the Beginning of the 80. Years of the 20th Century (Part I)
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30146107.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    przemysł przetwórczy
    strategia gospodarcza
    handel zagraniczny
    wielkość eksportu
    wielkość importu
    gospodarka otwarta
    postęp naukowo-techniczny
    zagraniczna myśl techniczna
    bariery systemowe
    bariery taryfowe i pozataryfowe
    ceny urzędowe i regulowane
    kurs walutowy
    struktura gałęziowa gospodarki
    processing industry
    economic strategy
    foreign trade
    size exports
    the size of the import
    open economy
    scientific and technical progress
    foreign thought technical
    system barriers
    tariff and non-tariff barriers
    official and regulated prices
    exchange rate
    branch structure of the economy
    Opis:
    W strategii gospodarczej lat 70. handel zagraniczny był traktowany jako podstawowy czynnik intensyfikacji gospodarki i źródło zwiększenia jej efektywności. Chodziło o szybszy rozwój gałęzi specjalizujących się w eksporcie i ich produkcji niż całej gospodarki, co miało zapewnić dynamikę eksportu przewyższającą globalne tempo produkcji i dochodu narodowego. Od tego zależała możliwość importu technologii, modernizacja całego krajowego aparatu wytwórczego, a także wzbogacenie rynku wewnętrznego. Były to przyczyny zerwania w latach 70. z poprzednią polityką lat 60. gospodarki zamkniętej i wejścia na drogę szerokiego jej otwierania wobec zagranicy. Następował systematyczny wzrost udziału handlu zagranicznego we wzroście dochodu narodowego. Podjęte na początku lat 70. próby przestawienia polskiej gospodarki na tory proeksportowego rozwoju nie dały jednak pozytywnych rezultatów. Przemysł nadal produkował głównie na potrzeby rynku wewnętrznego, a ponieważ wielkość tego rynku była ograniczona, to w konsekwencji seryjność produkcji była zbyt mała, zaś asortyment wyrobów bardzo duży. Taka sytuacja nie sprzyjała rozwojowi eksportu. Również struktura polskiego przemysłu nie była najkorzystniejsza, o czym świadczył wysoki jego stopień materiało- i importochłonności oraz transportochłonności. W pierwszej połowie lat 70. przyjęto koncepcję pełnego otwarcia gospodarki narodowej. Należy jednak dodać, że było to w istocie pełne otwarcie na import, zwłaszcza na import zagranicznej myśli technicznej, która uzależniła w konsekwencji polską gospodarkę od importu zagranicznego. Udział Polski w światowym eksporcie zmalał w 1979 r. do 1,01% (wobec 1,14% w 1970 r.) i pozostawał znacznie w tyle za udziałem Polski w produkcie światowym. Tempo wzrostu eksportu, które w latach 1958-1970 wynosiło średnio 12,1% rocznie, zmniejszyło się w dziesięcioleciu 1971-1980 do 8,6% rocznie. Załamanie nastąpiło w 1975 r., a więc wówczas, gdy należało spodziewać się poważnych efektów przyspieszenia inwestycyjnego. Oczekiwane efekty nie nadeszły. W latach 1975-1980 wielkość eksportu Polski wzrastała w tempie zaledwie 6,6%, a więc prawie dwa razy wolniej niż w poprzednim okresie lat 60.
    In the economic strategy of the 1970s, foreign trade was treated as a basic factor intensification of the economy and a source of increasing its effectiveness. It was about faster development of special branches in exports and their production than the entire economy, which was to ensure export dynamics surpassing the global rate of production and national income. The possibility depended on it technology imports, modernization of the entire national manufacturing apparatus, as well as enriching the market procedure. These were the reasons for the break in the 1970s with the previous policy of the 1960s closed and entering the road of its wide opening to foreign countries. It was systematic increase in the share of foreign trade in the growth of national income. Taken at the beginning of the 1970s attempts to turn the Polish economy into pro-export development paths, however, have not been positive results. Industry continued to produce mainly for the needs of the internal market, and because the size of this market was limited, consequently the production series was too small, while product range very large. This situation was not conducive to the development of exports. Also the structure polish industry was not the best, as evidenced by its high degree of material and import intensity and transport intensity. In the first half of the 1970s, a full concept was adopted the opening of the national economy. However, it should be added that it was essentially a full opening to imports, especially for the import of foreign technical thought, which, as a consequence, made the Polish economy dependent from foreign imports. Poland’s share in global exports decreased in 1979 to 1.01% (compared to 1.14% in 1970) and was significantly behind Poland’s share of the global product. The growth rate of exports, which in the years 1958-1970 amounted to an average of 12.1% per annum, decreased in the decade 1971-1980 to 8.6% per annum. The collapse took place in 1975, so when serious investment acceleration effects were to be expected. Expected effects no they came. In the years 1975-1980, the volume of Polish exports increased at a rate of only 6.6%, hence almost twice as slow as in the previous 60’s.
    Źródło:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania; 2017, 9, 4; 47-74
    2081-1837
    2544-5197
    Pojawia się w:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ograniczenia systemowe i czynnikowe eksportu wyrobów przemysłu przetwórczego Polski w latach 70. i na początku lat 80. XX wieku (część II)
    System and Factor Limits Export of Products of Processing Industry in Poland in the 70. Years and at the Beginning of the 80. Years of the 20th Century (Part II)
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30146121.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    przemysł przetwórczy
    strategia gospodarcza
    handel zagraniczny
    wielkość eksportu
    wielkość importu
    gospodarka otwarta
    postęp naukowo-techniczny
    zagraniczna myśl techniczna
    bariery systemowe
    bariery taryfowe i pozataryfowe
    ceny urzędowe i regulowane
    kurs walutowy
    struktura gałęziowa gospodarki
    processing industry
    economic strategy
    foreign trade
    size exports
    the size of the import
    open economy
    scientific and technical progress
    foreign thought technical
    system barriers
    tariff and non-tariff barriers
    official and regulated prices
    exchange rate
    branch structure of the economy
    Opis:
    W strategii gospodarczej lat 70. handel zagraniczny był traktowany jako podstawowy czynnik intensyfikacji gospodarki i źródło zwiększenia jej efektywności. Chodziło o szybszy rozwój gałęzi specjalizujących się w eksporcie i ich produkcji niż całej gospodarki, co miało zapewnić dynamikę eksportu przewyższającą globalne tempo produkcji i dochodu narodowego. Od tego zależała możliwość importu technologii, modernizacja całego krajowego aparatu wytwórczego, a także wzbogacenie rynku wewnętrznego. Były to przyczyny zerwania w latach 70. z poprzednią polityką lat 60. gospodarki zamkniętej i wejście na drogę szerokiego jej otwierania wobec zagranicy. Następował systematyczny wzrost udziału handlu zagranicznego we wzroście dochodu narodowego. Podjęte na początku lat 70. próby przestawienia polskiej gospodarki na tory proeksportowego rozwoju nie dały jednak pozytywnych rezultatów. Przemysł nadal produkował głównie na potrzeby rynku wewnętrznego, a ponieważ wielkość tego rynku była ograniczona, to w konsekwencji seryjność produkcji była zbyt mała, zaś asortyment wyrobów bardzo duży. Taka sytuacja nie sprzyjała rozwojowi eksportu. Również struktura polskiego przemysłu nie była najkorzystniejsza, o czym świadczył wysoki jego stopień materiało-importochłonności oraz transportochłonności. W pierwszej połowie lat 70. przyjęto koncepcję pełnego otwarcia gospodarki narodowej. Należy jednak dodać, że było to w istocie pełne otwarcie na import, zwłaszcza na import zagranicznej myśli technicznej, która uzależniła w konsekwencji polską gospodarkę od importu zagranicznego. Udział Polski w światowym eksporcie zmalał w 1979 r. do 1,01% (wobec 1,14% w 1970 r.) i pozostawał znacznie w tyle za udziałem Polski w produkcie światowym. Tempo wzrostu eksportu, które w latach 1958-1970 wynosiło średnio 12,1% rocznie, zmniejszyło się w dziesięcioleciu 1971-1980 do 8,6% rocznie. Załamanie nastąpiło w 1975 r., a więc wówczas, gdy należało się spodziewać poważnych efektów przyspieszenia inwestycyjnego. Oczekiwane efekty nie nadeszły. W latach 1975-1980 wielkość eksportu Polski wzrastała w tempie zaledwie 6,6%, a więc prawie dwa razy wolniej niż w poprzednim okresie lat 60.
    In the economic strategy of the 1970s, foreign trade was treated as a basic factor intensification of the economy and a source of increasing its effectiveness. It was about faster development of special branches in exports and their production than the entire economy, which was to ensure export dynamics surpassing the global rate of production and national income. The possibility depended on it technology imports, modernization of the entire national manufacturing apparatus, as well as enriching the market procedure. These were the reasons for the break in the 1970s with the previous policy of the 1960s closed and entering the road of its wide opening to foreign countries. It was systematic increase in the share of foreign trade in the growth of national income. Taken at the beginning of the 1970s attempts to turn the Polish economy into pro-export development paths, however, have not been positive results. Industry continued to produce mainly for the needs of the internal market, and because the size of this market was limited, consequently the production series was too small, while product range very large. This situation was not conducive to the development of exports. Also the structure polish industry was not the best, as evidenced by its high degree of material and import intensity and transport intensity. In the first half of the 1970s, a full concept was adopted the opening of the national economy. However, it should be added that it was essentially a full opening to imports, especially for the import of foreign technical thought, which, as a consequence, made the Polish economy dependent from foreign imports. Poland’s share in global exports decreased in 1979 to 1.01% (compared to 1.14% in 1970) and was significantly behind Poland’s share of the global product. The growth rate of exports, which in the years 1958-1970 amounted to an average of 12.1% per annum, decreased in the decade 1971-1980 to 8.6% per annum. The collapse took place in 1975, so when serious investment acceleration effects were to be expected. Expected effects no they came. In the years 1975-1980, the volume of Polish exports increased at a rate of only 6.6%, hence almost twice as slow as in the previous 60’s.
    Źródło:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania; 2018, 10, 1; 45-66
    2081-1837
    2544-5197
    Pojawia się w:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Causes and Effects of the Economic Crisis in the Federal Republic of Germany in 1957–1958
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28411125.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    German economy
    German economy miracle
    economic development
    buisness cycle
    economic crisis
    Opis:
    The economic crisis of 1957–1958 brought to an end the first and started the second post-war business cycle in the West Germany’s economy. The long-term growth trend of the 1958–1970 period was interlaced with two downturns in the economic development, in the 1962–1963 and 1965–1967 periods, respectively. As in the entire period following the World War II, the downturn in economic activity did not lead to an absolute decline in industrial production and gross domestic product (GDP) on the year to year basis, but only to a reduction in the economic growth rate, or in other words – negative deviation of the growth rate from the long-term development trend.
    Źródło:
    Historia i Polityka; 2023, 44 (51); 109-124
    1899-5160
    2391-7652
    Pojawia się w:
    Historia i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aspekty gospodarcze i finansowe budowy Systemu Obrony Powietrznej Polski
    The economic aspects and financing construction of the Air Defence System of Poland
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Soroka, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/121576.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Towarzystwo Wiedzy Obronnej
    Tematy:
    Polska
    System Obrony Powietrznej
    armia
    modernizacja
    źródło finansowania
    infrastruktura wojskowa
    infrastruktura przemysłowa
    potencjał badawczo-rozwojowy
    Polska
    Air Defence System
    army
    modernization
    source of finance
    financing
    military infrastructure
    industrial infrastructure
    scientific-development potential
    Opis:
    Opracowanie przedstawia uwarunkowania gospodarcze budowy Systemu Obrony Powietrznej Polski., który jest największym i najbardziej kosztownym programem modernizacyjnym Sił Zbrojnych RP. Autorzy charakteryzują czynniki wzrostu gospodarczego mogące mieć wpływ na realizację projektu. Szczególnie dużo uwagi poświęcają sposobom jego finansowania, zarówno w warunkach wzrostu gospodarczego, co jasno reguluje ustawa o zmianie ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP, jak i w warunkach ewentualnego pogłębienia się kryzysu gospodarczego. W tym drugim przypadku wskazują na dodatkowe źródła finansowania projektu i towarzyszącej mu rozbudowy infrastruktury wojskowej i przemysłowej, które byłyby względnie niezależne od bieżącej koniunktury i gwarantowałyby skuteczne jego doprowadzenie do końca. Określają także kryteria wyboru partnerów zagranicznych, niezbędnych przy realizacji tego złożonego przedsięwzięcia oraz formułują postulat polonizacji elementów systemu pozyskiwanych od producentów zagranicznych. Ponadto, odwołując się do doświadczeń modernizacji polskiej armii i budowy Centralnego Okręgu Przemysłowego u schyłku II RP, autorzy opracowania ukazują możliwe efekty gospodarcze realizacji projektu.
    Authors of the study present economic conditions regarding the structure of the Air Defence System of Poland, which is the greatest and most expensive modernization program of Armed Forces of the Republic of Poland. In the study, the authors characterize factors of economic growth that are able to affect the projects implementation. Much attention is especially devoted to ways of financing the programme. One such way is financing it under the conditions of economic growth, which is clearly regulated by the Act amending the act on reshaping, technical modernization and financing of Armed Forces of the Republic of Poland. The second way is financing the programme under the conditions of possible deepening of the current economic crisis. In the second case, the authors point at additional sources of financing the project. Financing would be accompanied by extension of military and industrial infrastructure that would be relatively independent of the current economic situation, and would guarantee the project being effectively carried through. The authors also define criteria for the choice of foreign partners essential for the completion of this complex undertaking. In addition, the postulates of polonization of the system components acquired from foreign producers and manufacturers are formulated. Moreover, referring to past experience of the modernization of the Polish army and the structure of a Central Industrial Region at the close of the II Republic of Poland, the authors present possible economic effects of the project implementation today.
    Źródło:
    Wiedza Obronna; 2013, 4; 72-93
    0209-0031
    2658-0829
    Pojawia się w:
    Wiedza Obronna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sposoby odbudowy i finansowania polskiego przemysłu lotniczego
    The ways of reconstruction and financing of Polish aviation industry
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Soroka, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21151005.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geopolityczne
    Tematy:
    finansowanie
    pandemia koronawirusa
    Polska
    przemysł lotniczy
    transfer kapitału
    aviation industry
    capital transfer
    coronavirus pandemic
    financing
    Polska
    Opis:
    W pierwszej części artykułu ukazany został potencjał polskiego przemysłu lotniczego, jego składniki i specyfika oraz znaczenie dla gospodarki. Ukazano także zagrożenia dla tego przemysłu będące skutkiem tzw. pandemii koronawirusa i wskazano na możliwości jego odbudowy. Przedstawiono ponadto sposoby finansowania nowych konstrukcji oraz modernizacji statków powietrznych stosowane w Polsce. Druga część artykułu poświęcona jest funkcjonowaniu lotniczych firm produkcyjnych w Polsce sprzedanych kapitałowi zagranicznemu, które stały się filiami dużych koncernów zachodnich. Przedmiotem analizy uczyniono przepływy finansowe między firmami macierzystymi i ich filiami. Ukazano kanały transferu środków finansowych z filii zagranicznych do firmy macierzystej, w tym wypłaty dywidend, regulowanie opłat za usługi licencyjne, menedżerskie i konsultingowe oraz zasady udzielania fasadowych pożyczek.
    In the first part of the article was shown the potential of Polish aviation industry, its components and specifics as well as importance for the economy. Also threats for this industry which are the result of so-called coronavirus pandemic were shown and possibilities of its reconstruction were pointed out. Moreover, the methods of financing new constructions and aircraft modernization used in Poland were presented. The second part of the article is devoted to the functioning of aviation production companies in Poland sold to foreign capital, which have become subsidiaries of large western corporations. The subject of analysis was financial flows between parent companies and their subsidiaries. The channels of transfer of funds from foreign subsidiaries to the parent company were shown, including payment of dividends, payment of fees for licensing, managerial and consulting services and the rules of granting facade loans.
    Źródło:
    Przegląd Geopolityczny; 2021, 38; 95-115
    2080-8836
    2392-067X
    Pojawia się w:
    Przegląd Geopolityczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Etapy i efekty rozwoju gospodarczego Włoch po II wojnie światowej do lat 90. XX w.
    Stages and Effects of Economic Development in Italy after World War II until the 1990s
    Autorzy:
    Klimiuk, Zbigniew
    Petryshyn, Halyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28411132.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    gospodarka włoska
    rozwój gospodarczy
    włoski „cud gospodarczy”
    eksport i inwestycje
    kryzys gospodarczy
    bezrobocie i inflacja
    ekspansja przemysłowa
    Italian economy
    economic development
    Italian “economic miracle”
    exports and investments
    unemployment and inflation
    industrial expansion
    economic crisis
    Opis:
    W artykule przeanalizowano etapy rozwoju gospodarczego Włoch od połowy XIX w. do lat 90. XX w. Gospodarka Włoch stanowi ciekawy przykład wśród rozwiniętych krajów kapitalistycznych. W latach powojennych Włochy, startując z niskiego poziomu rozwoju gospodarczego, w dość szybkim tempie stały się jedną z potęg przemysłowych świata. Lata 50. i 60. były okresem dynamicznego uprzemysłowienia tego kraju, który spowodował powstanie i dynamiczny rozwój szeregu nowoczesnych gałęzi przemysłu, zwłaszcza chemicznego i maszynowego. Włochy były nawet uważane za przykład „cudu gospodarczego”. Główną cechą tego okresu był szybki wzrost produktu narodowego brutto (PNB) i netto (PNN), któremu towarzyszyła wysoka stopa inwestycji, dynamiczny wzrost eksportu, znaczne obniżenie bezrobocia oraz głębokie zmiany w strukturze zatrudnienia. Od połowy lat 90. ubiegłego wieku gospodarka włoska rozwija się wyraźnie wolniej niż przeciętna dla krajów UE.
    The article analyzes the stages of economic development in Italy from the mid-19th century to the 1990s. The Italian economy is an interesting example among developed capitalist countries. In the post-war years, Italy, starting from a low level of economic development, quickly became one of the world’s industrial powers. The 1950s and 1960s were a period of dynamic industrialization of this country, which resulted in the emergence and dynamic development of a number of modern industries, especially chemical and engineering. Italy was even considered an example of an “economic miracle”. The main feature of this period was the rapid growth of gross national product (GNP) and net national product (NNP), which was accompanied by a high investment rate, dynamic growth in exports, a significant reduction in unemployment and profound changes in the structure of employment. Since the mid-1990s, the Italian economy has been developing significantly slower than the EU average.
    Źródło:
    Historia i Polityka; 2023, 45 (52); 71-88
    1899-5160
    2391-7652
    Pojawia się w:
    Historia i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-48 z 48

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies