Przemysł i polityka przemysłowa Polski w latach 1926–1929

The advantageous business cycle conditions that prevailed in the global economy in the years 1926-29 affected Poland as well, where they were evident for a somewhat shorter time. The economic recovery caused the expansion of the domestic market for industrial goods, thanks to the improved situation in agriculture, increased employment, expanded inflow of foreign capital, and finally increased investments (both private and public). There was an increase in both the number of industrial plants and the number of employed, although they were unevenly distributed among various branches. It should be underlined that production growth recorded in the period was higher than the increase in the number of production plants – resulting in expanding production per plant. The structure of industrial employment also changed. In certain branches (such as mining, metallurgy and textiles), the share of employment in total industrial employment declined. The declining employment observed in the mining and metallurgy sector was paralleled by the growing number of workers engaged in the manufacturing sector. However, instead of narrowing, the disproportions in the industrialization of individual regions of the country actually widened. The most advanced level of development could be observed in the main industrial centers of Upper Silesia and in the central provinces of the country. However, the industrialization processes did not arrive in the most backward areas of Eastern Poland. The government's industrial policy pursued in the analyzed period was basically a liberal one, but in view of the level of the country’s economic development, weakness of private capital, and for reasons of national security the Polish government could not withdraw from direct participation in economic life and the role of the state expanded.

Pomyślna koniunktura, jaka nastąpiła w gospodarce światowej w latach 1926–1929, objęła również Polskę, przy czym w naszym kraju trwała nieco krócej. Ożywienie gospodarcze wpłynęło na rozszerzenie rynku wewnętrznego na artykuły przemysłowe, co było wynikiem poprawy sytuacji w rolnictwie, zwiększenia zatrudnienia, dopływu kapitałów zagranicznych, wreszcie wzrostu inwestycji, tak prywatnych, jak i państwowych. Nastąpił wzrost liczby zakładów przemysłowych oraz liczby zatrudnionych, przy czym był on nierównomierny w poszczególnych gałęziach. Należy podkreślić, że w omawianym okresie wzrost produkcji był większy niż liczby zakładów, nastąpiło więc zwiększenie produkcji w przeliczeniu na jeden zakład. Zmieniła się struktura zatrudnienia w przemyśle. Zmniejszyło się zatrudnienie w niektórych gałęziach (w górnictwie, hutnictwie i włókiennictwie) w stosunku do ogółu zatrudnionych w przemyśle. Zmniejszyło się również zatrudnienie w górnictwie i hutnictwie na rzecz przemysłu przetwórczego. Nie zmniejszyły się natomiast, a nawet zostały pogłębione dysproporcje w uprzemysłowieniu poszczególnych regionów kraju. Największy rozwój można było zauważyć w głównych ośrodkach przemysłowych na Górnym Śląsku i w województwach centralnych. Procesy uprzemysłowienia nie objęły najbardziej zacofanych ziem Wschodniej Polski. Polityka przemysłowa rządu w analizowanym okresie była w zasadzie polityką liberalną, jednakże ze względu na stopień rozwoju gospodarczego kraju, słabość kapitału prywatnego, ze względu na bezpieczeństwo państwa itd. rząd nie mógł wycofać się z bezpośredniego udziału w życiu gospodarczym i faktyczna w nim rola państwa wzrastała.