Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "the seventeenth century" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 122
Tytuł:
Genre and Literature in the Seventeenth Century: The “Princesse de Clèves” and its Political Stakes
Autorzy:
Zoberman, Pierre
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/606203.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Gender, heteronormativity, Lafayette, queer theory, women writers
Gender
heteronormativity
Lafayette
queer theory
women writers.
Opis:
Der Band enthält die Abstracts ausschließlich in englischer Sprache.
This article explores the political implications, both at the time and for present-day readers, of the way La Princesse de Clèves calls into question gender norms/roles. Analyzing plots and characters in Lafayette’s text and readers/critics’ reactions in various contexts, it foregrounds the unsettling potential of a text that paradoxically moved from the position of hapax-cum- media-sensation to that of a paradigm of the early-modern novel. By focusing on its continued efficacy in disturbing heteronormative stereotypes, it sheds light on the way literature from before the modern era can contribute to identifying and analyzing queerness and gender dissidence in past historical contexts.
L'article ne contient que des résumés en anglais.
Źródło:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2019, 43, 1
0137-4699
Pojawia się w:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie kadzielnice z XVII w. o tradycjach romańskich i gotyckich
Polish modern censers of the 17th century with Romanesque and Gothic traditions
Autorzy:
Kierczuk-Macieszko, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1901966.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
censer
goldsmithery
the seventeenth century
Opis:
Censers (Latin: tribulum) are a group of antique objects that has not been yet researched well enough. The article discusses eleven modern specimens from the first half of the 17th century, in whose shape or decoration references can be seen to the forms from the medieval period. Several factors are the cause why so few censers from that time have been preserved in Poland: in the Catholic Church they were not as highly valued as vasa sacra that were used for the Eucharist itself; they decayed rapidly due to mechanical damage or contact with a high temperature; and finally they were good investment: they were melted, sold, stolen etc. The specimens in Mrzygłód, Jarogniewice and Poznań are patterned after the spherical Roman vessels from before about 1150. Their main body constitutes a support for a tower finial, with its considerable height diverging from the medieval models. About 1150 „architectonic” censers gained popularity that looked like faithful models of the Heavenly Jerusalem. The model was still used in the Gothic period, albeit it was reduced to the shape of the church. The idea that was born in the Middle Ages ordering formation of the censer on the pattern of the church lasted in the Polish goldsmithery until the middle of the 17th century, which is proven by seven vessels in the discussed group. Their finials, or the entire covers, look like spires (Zielonki, Małogoszcz, Żmigród Nowy, the Diocesan Museum in Przemyśl), or segmented cupolas with a lantern (Słupia, Licheń Stary, Graboszewo). The construction is complemented with a mixture of Gothic and modern ornaments. The censer cover from Służewo that looks like a tempietto, is the last link in the chain of the development of the architectonic mass of censers that evaluated according to the style of the changing epochs. The reason why conservative forms were used in goldsmithery for so long was the conservatism of the public. And what is more, these forms are typical of the vessels that were used for the worship of the Eucharist and relics that was denied by the Reformation. Their ideological archaism had a propaganda meaning then, proving the constancy and the many centuries of tradition of the institution of the Catholic Church. Who were the donors of the censers and why did they found them? Founded as votive offerings or as an expression of one’s private cult they manifested the prestige of the donor, irrespective of his being a clergyman or a lay person. For this reason inscriptions were engraved with his personal details, or more rarely with his initials or coat of arms only, so that they served commemorating the donor. The fact of offering the vessel to God made the person’s „chances” to be saved greater. Every time the altar was incensed the dead donor participated symbolically in the rite, and the prayer of the faithful indirectly became a prayer for him.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 4; 147-175
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formy aorystyczne w XVII-wiecznych polonikach kijowskich
Aoristic Forms in the Seventeenth-Century Kiev Polonicas
Autorzy:
Klimek, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1943992.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
aoryst
czasownik
fleksja
polszczyzna kresowa
polszczyzna XVII wieku
tryb warunkowy
aorist
verb
flexion
border Polish
seventeenth-century Polish
the conditional
Opis:
This paper belongs to a cycle of studies on the Polish language in Kiev. It draws on to Zofia Kurzowa’s publication, which revised some opinions on the temporal and geographic ranges of aorist and the conditional that was formed by analogy from -bych, -bychmy. The sources here are Polish prints edited by Kiev-Pechersk Lavra. On their basis past and conditional forms have been presented, the cohesion of enclitical elements with various parts of speech and determinants of the grammatical person. Such data confirmed Kurzowa’s thesis that forms of the type robilichmy (we were doing) robilibychmy (we would do) were used much longer than only until the beginnings of the seventeenth century. What is more, they were well-known not only in the kind of Polish that was spoken in Małopolska region.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 6; 29-40
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Diplomacy, Power and Ceremonial Entry: Polish-Lithuanian Grand Embassies in Moldavia in the Seventeenth Century
Autorzy:
Wasiucionek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601487.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2012, 105
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Grand Vizieral Reception Ceremonies of European Ambassadors in the First Half of the Seventeenth Century
Autorzy:
Cevrioğlu, Mahmut Halef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035965.pdf
Data publikacji:
2020-11-19
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Ottoman diplomacy
grand vizier
audience
European-Ottoman relations
Opis:
Grand viziers acted as the utmost important figure in the Ottoman bureaucratic administration throughout the early modern era. Conducting relations with foreign countries and, hence, conforming to the rules of an established diplomatic practice in the process were among their duties. The present study, therefore, aims at highlighting the underrated procedure of grand vizierial audiences through selected cases from the first half of the seventeenth century. In this respect, dispatches and final reports of certain representatives of major European monarchs in Istanbul are brought to light along with complementary data from Ottoman fiscal records of the time. The reception of foreign diplomats by the grand vizier – which presents its own intricacies and follows its own set of rules – is hence laid under scrutiny to understand how a physical language of diplomacy was created. Accordingly, welcoming receptions by the grand viziers will be studied instead of focusing on the negotiation audiences between the grand viziers and the incoming embassies. Comparisons with the imperial audiences will also be useful both in underlining the differentiation of this physical language from the one employed in the audiences with the sultan and also in evaluating the diplomatic function of the grand vizier within the framework of Ottoman foreign relations. In this respect, the first receptions by the grand vizier were intended to welcome foreign embassies and played a crucial part in their diplomatic mission since the date for the sultanic audience was arranged herein. Moreover, exchange of gifts between the grand vizier and the emissaries, serving of refreshments and avoidance of any politically consequential issue during the meeting were the main elements of the grand vizierial receptions.
Źródło:
Legatio: The Journal for Renaissance and Early Modern Diplomatic Studies; 2020, 4; 123-141
2545-1685
2545-1693
Pojawia się w:
Legatio: The Journal for Renaissance and Early Modern Diplomatic Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The French Aspects in the Education Pattern of the Polish Nobility in the Seventeenth Century
Autorzy:
Serwański, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16020748.pdf
Data publikacji:
2019-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish-Lithuanian Commonwealth in the 17th century
education of noble youth
reception of French cultural patterns
Sarmatism in education
Opis:
The pattern of education of the Polish noble youth in the seventeenth century changed in comparison with the preceding century. In the latter, the mul-tinational, multicultural and multidenominational nature of the Polish-Lithuanian Commonwealth nurtured attitudes of widely understood tolerance both in terms of ideology and in practice. Poland was receptive to strong Re-naissance influence, while numerous sons of the Polish nobles studied abroad, mainly in Italy but also in Germany and France. The education system in the Jagiellonian monarchy of reflected the trends and the ideals of contemporary European education. The seventeenth century saw increased influence of the Counter-Reformation in the Nobles’ Commonwealth. The ideas of Sarmatism, embracing xenophobia, religiosity and self-glorification of the existing, petrified political system, became more pro-nounced. These tendencies were broadly present in the pattern of the educa-tion of nobility, a pattern that was prone to strong Jesuit influence in the spirit of the doctrine laid down by the Council of Trent.
Źródło:
Studia Europaea Gnesnensia; 2019, 19; 55-64
2082-5951
Pojawia się w:
Studia Europaea Gnesnensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Realizacja tolerancji religijnej w XVII-wiecznym Marylandzie
Realization of religious toleration in the seventeenth century Maryland
Autorzy:
Michalik, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912756.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
freedom of religion
law on religion
religious freedom
church and state (United States)
freedom of conscience and religion
relations between the state and churches
religious tolerance
kościoły i inne związki wyznaniowe
prawo wyznaniowe
relacje państwo - kościół
wolność sumienia i wyznania
związki wyznaniowe
wolność religijna
USA
tolerancja religijna
Opis:
Trudno nie zgodzić się z przyjętą przez większość badaczy tezą o funkcjonowaniu tolerancji religijnej w XVII-wiecznym Marylandzie, angielskiej kolonii złożonej w Ameryce w 1634 r. przez katolika Cecila Calverta, Lorda Baltimore. Wystarczy przypomnieć, iż przysięga gubernatora kolonii z 1648 r. była pierwszym amerykańskim aktem prawnym zawierającym słynną klauzulę swobodnej praktyki (free exercise of religion), a uchwalony w Marylandzie w 1649 r. An Act Concerning Religion pierwszą amerykańską ustawą gwarantującą przedmiotową swobodę wszystkim chrześcijanom. Badania zaprezentowane w niniejszym artykule pozwalają jednak postawić tezę, iż dla lordów Baltimore ostatecznym celem realizowanej w XVII-wiecznym Marylandzie tolerancji religijnej było wprowadzenie rozdziału kościoła od państwa w kolonii. Powyższe założenie pozwala na właściwe zrozumienie zarówno marylandzkich regulacji prawno-wyznaniowych jak i polityki tolerancji religijnej lordów Baltimore. Tytułem przykładu wskazać można na przeprowadzone przez władze Marylandu prześladowanie kwakrów, którzy z pobudek konfesyjnych odmawiali składania przysięgi wierności na rzecz Lorda Baltimore. Prześladowanie to pozostaje w sprzeczności z faktem, iż żaden z kwakrów, a nawet Żyd otwarcie przeczący boskości Chrystusa, nie zostali ukarani za bluźnierstwo przeciwko Trójcy Świętej, za który to czyn de iure groziła w XVII-wiecznym Marylandzie kara śmierci. Sprzeczność ta okaże się być jednak tylko pozorna, jeśli za podstawę powyższej polityki przyjmiemy realizację zasady rozdziału kościoła od państwa, gwarantującej świecki porządek w kolonii.
For many historians it is certain that in the seventeenth century Maryland, an English colony founded in America in 1634 by a Catholic, Cecil Calvert, Lord Baltimore, there was religious toleration. It is difficult to disagree with this statement. The oath of the Governor of Maryland from 1648 was the first American legal document which used the famous free exercise clause. Furthermore, An Act Concerning Religion enacted in Maryland in 1649, was the first American legislative act which guaranteed the free exercise of religion to all Christians. However, as far as this paper is concerned, it was not religious toleration that Lords Baltimore finally wanted to achieve. Their real idea was the separation of the church and state. This is the most convincing explanation not only of the seventeenth century Maryland religious laws, but also of the politics of the Lords Baltimore in the field of religious toleration. For instance, the Maryland government persecuted Quakers, after on the base of their religion they refused to take an oath of fidelity to the Lord Baltimore. In contrast to that, not one Quaker or even Jew, who openly denied the divinity of Christ, was punished for blasphemy against the Holy Trinity, which was by the law a capital crime in the seventeenth century Maryland. The reason behind this confusing policy was the realization of the idea of the separation of church and state which guaranteed the secular order in the colony.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2011, 14; 47-78
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
REWALORYZACJA XVII-WIECZNEGO PARKU W TRZEBINACH KOŁO LESZNA
THE REVALORISATION OF THE SEVENTEENTH-CENTURY PARK IN TRZEBINY NEAR LESZNO
Autorzy:
Wróbel, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/537648.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Trzebiny
park w Trzebinach
Zespół pałacowo-parkowy
Rekonstrukcja parku
Opis:
Trzebiny, a village of mediaeval origin (mentioned in 1360) and Polish-German lineage, is located in south-western Greater Poland, in the commune of Święciechowa, 9 kilometres to the west of Leszno. From the 1920s to 1945 Trzebiny lay in the western borderlands of the Republic, and during the inter-war period it adjoined the German state frontier. The owners of the landed estates, the von Lessen family, left Trzebiny for the Reich, fearing the approaching front. The post-1945 influx of a new population became one the reasons for the rapid devastation of the abandoned palace and park. The reconstruction of the historical complex, initiated in 1982, was completed in 1987 – a period which we describe as stage I. It also encompasses the garden premises featured in the regular part of the park and the park sculptures, damaged during the post-war period and reconstructed in 1993. Stage II, which took place in 1996-1999 and 2001-2003, supplemented the plants and formed and enlarged the rows of trees. A reconstructed fountain, a copy of Bernini’s Triton Drinking from a Corncupia, was placed in the southern part of the regular section of the park. In the landscape part of the park the tree crowns were pruned, dry branches and boughs were removed, and the tension lines were repaired. At the same time, an archeological reconnaissance of the terrain discovered relics of prehistorical settlements (the Lusatian culture) as well as settlements from the Late Middle Ages and the modern era. A mediaeval tower-manor house was found on the spot of the present-day “Four seasons” bower. Relics of a seventeenth - eighteenth-century residential development were registered to the south of the palace, near the historical complex of ponds. Flagstones, visible in the Duncker lithograph, were disclosed during plantings carried out in the 1990s in the south-western part of the park. The palace-park complex is located in the valley of the Krzycki Rift. One of the fragments of the old river-valley was transformed into a pond. Melchior Gurowski, who commissioned the construction of the “old manor” completed in 1680-1690, is considered to have been the builder of the object (mentioned in 1709), while the project is ascribed to an architect from the circle of Jan Catenazzi. The park surrounding the manor house was described as an Italian garden. The successive owners, members of the Nieżychowski family, rebuilt the park in about the middle of the eighteenth century. This is the period of the origin of the stone sculptures whose fragments were discovered in the park. After 1860, axial elements of the classical Italian garden became obliterated in the course of work conducted by the Von Leesens. As a result, the garden assumed the shape of a landscape park embellished with sculptures and flower beds. The park, whose area totals 6,1 hectars, contains trees of assorted ages, the most ancient being about 200 years-old. The varied species in the ground cover include lilies of the valley, goldilock and periwinkle. Squirrels are among the permanent residents of the park, and tree crowns offer nesting to black woodpeckers, nightingales, wood pigeons and the tawny owl. The regular layout of the park was recreated in the area of the presumed Italian garden, and nineteenth- century stone statues were situated in place of the Baroque originals, with an obelisk featuring the von Leesen coat of arms in the centre. The borderlines of the regular part of the park were enclosed by a row of hornbeam and stone pedestals scattered symmetrically on both sides. The reconstruction of the park is being continued up to this day. At present, chief tasks include cleaning the pond, rendering the culverts patent, and the construction of a river bar in the Krzycki Rift. The park in Trzebiany attracts numerous visitors and is a special favourite of young couples who take souvenir photographs against its background. Once a year, at the beginning of December, a cross country race is arranged for children under the motto: “running amidst historical monuments”.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2003, 3-4; 127-136
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Błogosławiona Zofia Czeska. Niezwykła kobieta w XVII-wiecznym Krakowie
Blessed Zofia Czeska. An extraordinary woman in the seventeenth-century Krakow
Autorzy:
Kijak-Sawska, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571708.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Zofia Czeska
prezentki
Kraków
szkoła żeńska
edukacja
Krakow
girl school
education
Opis:
W artykule przedstawiono życie i działalność błogosławionej Zofii z Maciejowskich Czeskiej, założycielki Zgromadzenia Sióstr Prezentek oraz najstarszej na ziemiach polskich szkoły żeńskiej. W celu kształcenia dziewcząt Zofia Czeska utworzyła tzw. „Dom Panieński” przy ulicy Szpitalnej w Krakowie. Jej dzieło stanowiło w swoim czasie odpowiedź na potrzeby mieszkańców XVII-wiecznego Krakowa i okolic. Patronat nad szkołą i domem dla dziewcząt objął od początku zakon jezuitów.
The article presents the life and activity of Blessed Zofia Czeska-Maciejowska, founder of the Congregation of the Virgins of the Presentation of the Blessed Virgin Mary and the oldest female school in Poland. To educate girls, Zofia Czeska created the so-called “Presentation of the Blessed Virgin Mary Home for Girls” at Szpitalna Street in Krakow. Her work was a response to the needs of the residents of the 17thcentury Krakow and the surrounding area. The Jesuit order took the patronage over the school and home for girls.
Źródło:
Polonia Sacra; 2019, 23, 4(58); 101-120
1428-5673
Pojawia się w:
Polonia Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Institution of Council of the Senate in the Political System of the Polish-Lithuanian Commonwealth under the Rule of Ladislaus IV Vasa (1632–48)
Autorzy:
Goszczyński, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131457.pdf
Data publikacji:
2021-01-19
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
the Senate of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the seventeenth century
Council of the Senate
Sigismund III Vasa
Ladislaus IV
Polish nobility in the seventeenth century
Adam Kazanowski
Opis:
Established under the Henrician Articles of 1573, the institution of Council of the Senate was supposed to be a standing advisory body to the rulers of the Polish-Lithuanian Commonwealth. Over the first few decades of its existence, the monarchs did not respect the obligation to appoint resident senators as the Council’s members. This changed only in 1607, as a result of a conflict between the king and the estates and the Rebellion of Sandomierz – the events that mobilised the nobility to enforce the monarch to observe the law in this respect. Since the beginning of his reign, Ladislaus IV Vasa fairly readily convened meetings of the Council, at which its members expressed their opinions on the current problems. The deliberations were usually about the state’s foreign policy, the functioning and internal security of the state, the affairs of war and peace, the military and the treasury, the king’s or the royal family’s private affairs, the Commonwealth’s feoffs, and matters related to private affairs of members of the power elite. Resulting from the monarch’s actions that did not win popularity in the nobility-dominated society, the Chamber of Deputies started with time perceive the Council as an institution detrimental to the state’s interest. The Chamber consequently extort from the king and the senators the duty to read out the reports on the senatus consilia at the diet (sejm) forum. Consequently, the upper chamber’s position was weakened and the Council of the Senate politicised – a process that directly affected Poland-Lithuania’s political system, vastly contributing to its degeneration.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2021, 122; 181-207
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fałszerstwa szelągów Rzeczypospolitej z XVII wieku wykonane techniką walcową
Milled false shillings of the Polish-Lithuanian state from the seventeenth century
Autorzy:
Wnęk, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2091053.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Źródło:
Wiadomości Numizmatyczne; 2013, 57, 1-2 (195-196); 151-206
0043-5155
Pojawia się w:
Wiadomości Numizmatyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Globalny kryzys : wojna, zmiany klimatyczne i katastrofa w XVII wieku
Global crisis : war, climate change and catastrophe in the seventeenth century
Autorzy:
Parker, Geoffrey (1943- ).
Współwytwórcy:
Szadkowski, Paweł. Tłumaczenie
Firma Handlowo Usługowa NAPOLEON V, Dariusz Marszałek. Wydawca
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Oświęcim : Napoleon V
Tematy:
Azjaci
Europejczycy
Historia wojskowa
Kryzys
Ruchy społeczne
Zmiany klimatyczne
Monografia
Opis:
Bibliografia na stronach 667-717. Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
„Niemowa z Kampen” — Hendrick Avercamp w Archiwum Zbigniewa Herberta
“The Mute of Kampen” — Hendrik Avercampin Zbigniew Herbert’s Archives
Autorzy:
Śniedziewska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1535075.pdf
Data publikacji:
2010-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Zbigniew Herbert’s essay
Hendrik Avercamp
winter landscapes
the seventeenth century Dutch painter
Opis:
The present article analyses the rough drafts of Zbigniew Herbert’s essay on Hendrik Avercamp — the seventeenth century Dutch landscape painter who specialized in winter landscapes and scenes with numerous tiny figures. The author attempts to reconstruct the compositional idea for the essay and establishes facts concerning the research work done by Herbert concerning the life and work of Avercamp, confronts the findings with the present state of research and considers the issue of the biographical dimension of the painter’s artistic output as one of the keys to solving the interpretative problems of his paintings and the artistic tradition that had influenced the shaping of the Avercamp idiom of paintings. Avercamp’s works are juxtaposed in the article with the landscapes painted by Pieter Bruegel the Elder to show the difference between the visions of the world represented by the two painters. Bruegel, in Herbert’s opinion, is bitter in his reflection on the subject of transiency of human existence. Avercamp, conversely, tends to have a cheerful outlook on life, the world and his compatriots. Avercamp’s paintings allow us to get to know winter customs of the Dutch, their winter outdoor games participated by all — hence a thesis posed by the poet underlying the democratic character of skating rinks. In doing so, Herbert proposes to scrutinize carefully Avercamp’s artistic output within the context of, defined after Schiller, the notion of naivety, understood as “the virtue of accepting reality with humility” adopted from the old masters.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2010, 17; 265-295
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O siedemnastowiecznym kazaniu maryjnym Columba gemens et dolens... Sylwestra Rodkiewicza
On the seventeenth century marian sermon "Columba Gemens et dolens..." by Sylwester Rodkiewicz
Autorzy:
Baron, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636484.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
COLUMBA GEMENS ET DOLENS
SYLWESTER RODKIEWICZ
THE SERMON
Opis:
The conceit based on a metaphor presented in the title, played also an important role as an element influencing the shape of extensive passages of the sermon. The analysis of the work confirms the thesis concerning the dependence between the sermon-conceit and the emblematic form. The audience is influenced both by the conceit and the emblem, which is based on the same mechanism - in the course of the disquisition, the presence of the connection between initially contradictory elements is shown.
Źródło:
Terminus; 2010, 12, 2(23); 37-61
2084-3844
Pojawia się w:
Terminus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Continuity between Early Paulicianism and the Seventeenth-Century Bulgarian Paulicians: the Paulician Legend of Rome and the Ritual of the Baptism by Fire
Autorzy:
Saldzhiev, Hristo
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682318.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bogomils
Paulicians
Bulgaria
Paulician legend of Rome
ritual of the baptism by fire
Opis:
During the Middle Ages two dualistic communities were active in Bulgaria and Bulgarian lands – Bogomils and Paulicians. Paulicians, unlike Bogomils, survived as a separate religious sect up to the 17th century, when most of them gradually accepted Catholicism. The detailed reports of Catholic missionaries, priests and bishops shed light on different aspects of their beliefs and practices from the 17th century. The aim of the present article is to propose an explanation of a strange ritual and a legend spread among the Bulgarian Paulicians and recorded in the above-mentioned reports. The thesis of the article is that the legend and the ritual in question refer to the early history of Paulicianism. The ritual is related to syncretic religious notions and goes beyond the scope of dualism. I try to examine the legend and ritual in the context of Paulician history in the Balkans, especially in the context of Paulician belief system, inherited from the early Anatolian Paulicians.
Źródło:
Studia Ceranea; 2019, 9; 657-679
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The English Connection: Jacob and Johann Philipp Breyne, James Petiver and Plants: The Correspondence between the Breynes and Petiver from the 1690s
Autorzy:
Pękacka-Falkowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050975.pdf
Data publikacji:
2022-01-02
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
history of science
transfer of knowledge
Polish Prussia (in the seventeenth century)
Danzig/Gdańsk, Royal Society
Opis:
The article discusses the hitherto unknown correspondence between the Danzig (present-day Gdańsk) botanist Jacob Breyne, his son Johann Philipp Breyne, and James Petiver in the last decade of the seventeenth century. Their correspondence documents contacts between one of the most important naturalists of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the second half of the seventeenth century and members of the Royal Society. The content of the letters reveals how books, naturalia and various artefacts circulated between Western and East-Central Europe. It also reveals the principles of reciprocity and friendship followed by those who conducted inquiries into natural history.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2022, 128, 2; 167-198
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Franciszkańskie inwentarze muzyczne z II połowy XVII wieku ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej w Wilnie
Autorzy:
Dacewicz, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690155.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Lviv
Drohiczyn on the Bug
Przemyśl
inventories of the seventeenth century music
Franciscan bands in the seventeenth century
repertoire of Franciscan bands
Lwów
Drohiczyn nad Bugiem
inwentarze muzyczne XVII w.
kapele franciszkańskie w XVII w.
repertuar kapel franciszkańskich
Opis:
Research in the Manuscript Section of the Vilnius University Library has revealed three inventories, dating to the second half of the Seventeenth Century, containing musical documents of Franciscan ensembles active in Lvov, Drohiczyn and Przemyśl. The musical inventories of the Franciscan friars from Drohiczyn and Lvov (the Friary and Church of the Finding of the Holy Cross) have remained completely unknown till now, with only the 1677 inventory of Przemyśl known to the scholarly community since 1974. The newly discovered musical inventory from Przemyśl complements, in numerous areas, the Przemyśl inventory from 1677, providing more accurate information on the authors of musical works and their performers. In 2012, a critical edition of the three musical inventories appeared in an article from W nurcie franciszkańskim (Franciscan Trends), published by the Kraków-based Franciscan Scientific Association. This paper, therefore, focuses on presenting the contexts in which these lists of musical works were compiled and on a comparison of repertoires of the Conventual Franciscan ensembles active in the Seventeenth Century in Lvov, Drohiczyn and Przemyśl. The newly discovered Franciscan inventories show the preferred repertoire, the number of musicians and the musical genres performed in the Franciscan churches and friaries in the Lithuanian and Ruthenian Province in the second half of the Seventeenth Century by contemporary vocal and instrumental ensembles. Th ey provide more information about musical works by such renowned composers as Marcin Mielczewski (1605–1651) or Marco Scacchi (1602–1662). They also contain scant information on Franciscan composers Andrzej Chyliński (post 1658), W. Dembołęcki (c. 1585 – c. 1647), Vincenzo Scapitta (1584–1656), citing, respectively, single works of theirs.
Kwerendy przeprowadzone w Dziale Rękopisów Biblioteki Uniwersyteckiej w Wilnie przyniosły odkrycie trzech inwentarzy z II połowy XVII w., w których zostały spisane muzykalia franciszkańskich kapel działających we Lwowie, Drohiczynie nad Bugiem i Przemyślu. Inwentarze muzyczne franciszkanów z Drohiczyna nad Bugiem i Lwowa (klasztor i kościół pw. Znalezienia Świętego Krzyża) nie były dotychczas w ogóle znane, jedynie inwentarz przemyski z 1677 r. wprowadzono do obiegu naukowego w 1974 r. Nowo odszukany muzyczny inwentarz przemyski w wielu miejscach uzupełnia inwentarz muzyczny przemyski 1677 r., konkretyzując autora kompozycji i skład wykonawczy. Ponieważ komentarz oraz edycja trzech inwentarzy muzycznych są już dostępne w opublikowanym artykule wydanym w 2012 r. przez Franciszkańskie Towarzystwo Naukowe w Krakowskim periodyku „W nurcie franciszkańskim”, w poniższym artykule skoncentrowano się na przedstawieniu środowisk, w których sporządzono wykazy utworów muzycznych oraz na porównaniu repertuarów kapel działających w XVII w. przy klasztorach Braci Mniejszych Konwentualnych we Lwowie, w Drohiczynie i Przemyślu. Odszukane franciszkańskie inwentarze obrazują preferencje repertuarowe, wielkość obsady, prezentują gatunki muzyczne kompozycji wykonywanych w kościołach i klasztorach franciszkańskich prowincji litewsko-ruskiej w II połowie XVII w. przez kapele wokalno-instrumentalne wówczas istniejące. Uzupełniają wiedzę na temat dzieł muzycznych takich znanych kompozytorów jak Marcin Mielczewski (1605–1651) czy Marco Scacchi (1602–1662). Wnoszą skromną informację na temat kompozytorów-zakonników franciszkańskich Andrzeja Chylińskiego (koniec XVI w. – po 1658), W. Dembołęckiego (ok. 1585 – między IX 1645 a II 1647), Vincenza Scapitty (1584–1656), podając pojedyncze kompozycje ich autorstwa.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2015, 1
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Druki jezuickie w kręgach prawosławnych: dwa przykłady z XVII-wiecznej Rzeczypospolitej
Jesuit books among the Orthodox: two examples from the seventeenth-century Polish-Lithuanian Commonwealth
Autorzy:
Korzo, Margarita A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/912384.pdf
Data publikacji:
2018-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Fulvio Androzzi
Marcin Śmiglecki
Orthodox religious literature
Orthodox Rituals
sample sermons
Orthodox manuals on moral theology
translation techniques
prawosławna literatura religijna
prawosławny Rytuał
kazanie wzorcowe
prawosławne manuale spowiednicze
techniki translatorskie
Opis:
Tłumaczenia dzieł jezuitów Fulvia Androzziego (1523–1575) i Marcina Śmigleckiego (1563/64–1618) na język cerkiewnosłowiański i tzw. prostą mowę rozpatrywane są jako ciekawy przykład funkcjonowania utworów katolickich w XVII-wiecznym środowisku prawosławnym w Rzeczypospolitej. Della frequenza della communione (1579) Androzziego powstał jako traktat o częstym przyjmowaniu komunii. Oba jego przekłady polskie: w wersji skróconej Stanisława Grochowskiego (Scieszka poboznego chrześcianina, 1600) i pełnej Szymona Wysockiego (Skarbnica duchowna, 1600) stały się źródłem lakonicznego kazania wzorcowego na pogrzeb w składzie prawosławnego Rytuału (Wilno 1621). Traktat teologiczno-prawny o pobieraniu procentów i o kontraktach Śmigleckiego (O lichwie i trzech przednieyszych kontrakciech, Wilno 1596) został częściowo włączony do pierwszego prawosławnego manuale spowiedniczego Mir s Bogom čeloveku (Kijów 1669). Zarówno kazanie wzorcowe, jak i manuale spowiednicze należały do nowych gatunków literatury religijnej, które zaczęły powstawać w piśmiennictwie prawosławnym dopiero w XVII wieku pod wpływem tradycji katolickiej.
The history of works composed by Jesuits Fulvio Androzzi (1523–1575) and Marcin Śmiglecki (1563/64–1618) and their translations into Church Slavonic and the so-called “prostaâ mova” are considered as an interesting example of the spread of Catholic works among adherents of Orthodoxy in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Androzzi’s Della frequenza della communione (1579) was originally an essay on the preparation for frequent communion. Its two Polish-language editions by Stanisław Grochowski (Scieszka poboznego chrześcianina, 1600) and Szymon Wysocki (Skarbnica duchowna, 1600) served as a source for a concise, written in “prostaâ mova” funerary sample sermon, which is found in the Vilna’s Orthodox Ritual 1621. An essay on theological and legal aspects of money-lending (usury) by Śmiglecki (O lichwie i trzech przednieyszych kontrakciech, 1596) was partly used for drawing up a treatise on moral theology Mir s Bogom čeloveku (1669) published in the Kiev Monastery of the Caves. Both sample sermons and treatises on moral theology were new literary genres for Orthodox tradition; their origin in the seventeenth century can be associated with Catholic influences.
Źródło:
Biblioteka; 2018, 22(31); 65-74
1506-3615
2391-5838
Pojawia się w:
Biblioteka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budowle „grupy tarłowskiej” a rzymska architektura sakralna początku XVII wieku
Buildings from the “Tarłów group” and Roman sacred architecture from the beginning of the seventeenth century
Autorzy:
Stankiewicz, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082105.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Opis:
The subject of this article is the architecture of sacral buildings so far classified by scholars as one group of buildings (“the Tarłów group”) with similar stylistic features, designed by an anonymous architect. A critical analysis of the current research material allows us to limit their numbers to the parish church in Gołąb (1626–1634), the collegiate church in Klimontów (1643–1650), the parish churches in Tarłów (before 1647) and Jedlińsk (before 1645), and the Rosary Chapel (c. 1642–1650) at the parish church in Kazimierz Dolny. The church in Tarłów with its arrangement of vaults and lunettes seems to be reliant on the leading sacral architectural designs created in the first half of the 17th century in Northern Italy and the Kingdom of Bohemia. Its colonnaded façade, which was the first of its kind in Central Europe, repeated at least on the first floor the unrealized designs of the façade of the church of SS. Ambrogio e Carlo al Corso in Rome, designed by Onorio Longhi and Martino Longhi the Elder. On the other hand, in the case of the side chapels of the church in Jedlińsk and the Rosary Chapel, their columnar articulation refers to the completed or unrealized projects by leading late 16th- and early 17th-century Italian architects such as Ottaviano Mascarino, Giovanni Maria Ricchini, Francesco da Volterra and Carlo Maderno. The system of vaults in the Klimontów collegiate church and the Tarłów church recalls the churches of Our Lady of Victory in Prague (1611–1613), St. James in Jičín (after 1628), and the Church of the Assumption of the Virgin Mary in Stará Boleslav (1620s–1630s). The eclecticism of the spatial arrangement of the buildings and the staging of the façades and interiors prove a good knowledge of early modern Italian architecture. In the absence of archival sources, it is at present difficult to identify their architect. However, the builders of these structures were guild craftsmen operating in the former Sandomierz and Lublin provinces. An analysis of their working methods links the Tarłów church to the mason Lorenzo Senes, the builder of the collegiate church in Klimontów and the Krzyżtopór castle in Ujazd (1621–1644). In Tarłów and Kazimierz Dolny, Senes cooperated with the still anonymous Master of Tarłów, the author of stucco and terracotta decorations.
Źródło:
Rocznik Historii Sztuki; 2019, 44; 27-48
0080-3472
Pojawia się w:
Rocznik Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oxen trade from the fifteenth century to the beginning of the seventeenth century and its relations with the environment and space – case study of Greater Poland
Autorzy:
Orłowska, Anna Paulina
Szwedo-Kiełczewska, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036298.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
przestrzeń miejska
jarmarki
handel wołami
środowisko
urban space
fairs
oxen trade
environment
Opis:
The paper focuses on the interrelations between the environment, urban space, and oxen trade. On the basis of sources from the region of Greater Poland, it discusses particular conditions of trade in livestock (routes, pace of driving the animals, the need to feed and give water to the oxen). It also points to thus far ignored issues connected with indispensable adaptation of the urban space to the needs of the large-scale oxen trade which flourished during fairs taking place in various towns and emphasises the necessity to carry out further research in this regard.
Artykuł koncentruje się na zależnościach zachodzących między środowiskiem naturalnym, przestrzenią miejską i handlem wołami. Na podstawie źródeł pochodzących z terenów Wielkopolski omówiono specyficzne uwarunkowania dotyczące handlu żywym inwentarzem (trasy, tempo przepędu, konieczność wypasu i popoju zwierząt), zwrócono uwagę na pomijane dotąd zagadnienia związane z koniecznością dostosowania przestrzeni miejskiej do wymagań handlu wołami na szeroką skalę, który rozkwitał podczas jarmarków odbywających się w poszczególnych ośrodkach miejskich, postulując przy tym konieczność pogłębienia badań w tym zakresie.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2021, 82; 7-36
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Siedemnastowieczny skarb monet ze Śląska w zbiorach Muzeum Narodowego w Szczecinie
The seventeenth century coin hoard from Silesia in the collection of the National Museum in Szczecin
Autorzy:
Pawłowski, Mieszko
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117779.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Opis:
A hoard of modern coin purchased around 1975 at the local antique shop is kept in the collection of the National Museum in Szczecin. The place, time and circumstances of discovery are unknown. It is only known to have come from Silesia. At present the hoard comprises 633 coins, the oldest one having been struck in 1618, the youngest - in 1724. Almost all of them (99.84 %) come from Habsburgian countries. Most numerous are those from Silesia (270 pieces - 42.65 %) andthe mint of Wroclaw (170 pieces) to be followed by Bohemia (148 pieces), Hungary (120 pieces) and the ancestral lands of the Austrian Habsburgs (92 pieces). Coins struck during the reign of Emperor Leopold I (1658-1705) prevail - 422 pieces. There are 124 coins of Joseph I (1705-1711), and 46 of Charles VI (1711-1740). Three-kreutzer coins (Groschen) predominate in respect of nominals - 455 pieces. There are 174 six-kreutzer coins, and only 4 fifteen-kreutzer pieces. After conservaton the deposit weighs 1275 g., its purchasing value of the time might be estimated approx. 20 thaler.
Źródło:
Wiadomości Numizmatyczne; 2007, 51, 1(183); 104-108
0043-5155
Pojawia się w:
Wiadomości Numizmatyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Curriculum vitae Henryka de Raësa, oficera cudzoziemskiego z drugiej połowy XVII wieku
Curriculum Vitae Henri de Raës, a Foreign Officer, the Second Half of the Seventeenth Century
Autorzy:
Jankowski, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23944093.pdf
Data publikacji:
2009-12-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Henryk de Raes
oficer
curriculum
Opis:
W artykule: Dziwne losy skarbu Henryka de Raësa w dobie „potopu szwedzkiego” i bezskuteczne próby jego odzyskania [„Barok” (Historia-Literatura-Sztuka), XV/1 (29) 2008, s. 71-87] skupiłem się na „fortunie” Henryka de Raësa, którą stracił w służbie u Bogusława Radziwiłła (1620-1669), koniuszego litewskiego i generalnego gubernatora Prus Książęcych. Na kanwie losów skarbu Henryka de Raësa rysuje się wzorcowy model kariery żołnierza cudzoziemskiego w nowożytnej Rzeczypospolitej. Ilustracją tego wzorca są dokumenty wydane w powyższym tekście. Można je umownie nazwać curriculum vitae Henryka de Raësa. Napisane zostały, jak same nazwy wskazują („pretensje” i „objaśnienie pretensji”) dla zaspokojenie roszczeń. Z uwagi na skąpe źródła, w dużej mierze artykuł w „Baroku” był oparty na hipotezach. Mając cały czas w pamięci ograniczoną wiarygodność źródła chcę dać czytelnikowi możliwość jego interpretacji. Dla ilustracji, do jakiego znaczenia doszła rodzina de Raësa w Wielkim Księstwie Litewskim, i to bez uzyskania indygenatu przez protoplastę rodu, we wstępie do wydawanych źródeł przestawione zostały koligacje i urzędy jakie pełnili ich przedstawiciele aż do wygaśnięcia gałęzi rodu w Rzeczypospolitej w początkach XIX w. Szerzej we wstępie do wydawanych źródeł zająłem się instytucją indygenatu dla oficerów cudzoziemskich służących w Rzeczypospolitej w okresie „potopu”.
In the article “Strange Fate of the Treasury of Henry de Raës in the Era of the Swedish Deluge and the Unsuccessful Attempts to Regain It” [“Barok” (Historia–Literatura–Sztuka), XV/1 (29) 2008, pp. 71–87] the author focuses on the “fortune” of Henri de Raës, which was lost during his service for of Bogusław Radziwiłł (1620–1669), Lithuanian Master of the Horse (Equerry) and Governor General of Prussia. The fate of the treasury of Henry de Raes is an example of a standard model of foreign soldier’s career in the modern Polish-Lithuanian Commonwealth. The source documents published in the article are an illustration of this career pattern and may be conventionally called curriculum vitae of Henry de Raës. These documents were created for settlement of claims what their titles indicate too (“claims” and “explanation of the claims”). The article in “Barok” was based largely on hypotheses taking into account the limited sources credibility. Bearing this in mind the author wants to give the reader possibility of his own interpretation. Kinship and offices that representatives of the de Raës family held till the early nineteenth century (when the line became extinct in Poland) are described in the introduction to the sources in order to illustrate the importance of what achieved the de Raës family without indigenatus being granted to the progenitor of the family in the Grand Duchy of Lithuania. In the introduction to the sources the author deals with the denization of foreign officers serving in the Polish-Lithuanian Commonwealth during “the Deluge”.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2008-2009, 15-16, 15-16; 91-111
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hiponimia i meronimia w słownictwie agrarnym XVII-wiecznych dzieł Jakuba Kazimierza Haura
Hyponymy and Meronymy in the Agrarian Vocabulary of the Seventeenth-Century Works of Jakub Kazimierz Haur
Autorzy:
Galilej, Cecylia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878716.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
relacje semantyczne
hiponim
hiperonim
holonim
meronim
terminologia specjalistyczna
semantic relations
hyponym
hyperonym
holonym
meronym
specialized terminology
Opis:
Niniejszy artykuł prezentuje wycinek polskiej leksyki XVII-wiecznej, wyekscerpowanej z trzech popularnych dzieł poradnikowo-encyklopedycznych Jakuba Kazimierza Haura (autora poczytnych przez dwa stulecia traktatów o tematyce agrarnej), ujętej w relacje hiponimii i meronimii. Badania wykazały, że nie da się objąć jednym schematem hiponimicznym lub meronimicznym – nawet bardzo uogólnionym – wszystkich terminów rolniczych. Takie układy trzeba konstruować osobno dla poszczególnych typów słownictwa (z kategorii ludzi, roślin, zwierząt, artefaktów, miar itd.), choć niektóre pola leksykalno-semantyczne z danej kategorii mogą mieć podobną, zbieżną w niektórych miejscach strukturę, zwłaszcza na górnych poziomach hierarchii, np. w układzie hiponimicznym: gadzina – bydło; drób – kogut, kura; koń, krowa; baran, owca lub meronimicznym: budynek – dach, węgieł; izba, pokój; okół – chlew, obora; piwnica, loch. Holonimię i meronimię łączy wspólny składnik, tj. element zawierania się znaczenia, różni je natomiast struktura hierarchii, jakie każda z nich tworzy. Obie analizowane relacje semantyczne porządkują zebrany z tekstów Haura zasób leksykalny w zakresie XVII-wiecznej terminologii rolniczej. Hiponimia w wyniku poszukiwania elementu podobieństwa, meronimia zaś przez próby zintegrowania części i całości przyczyniły się do wydzielenia wewnętrznie spójnych i zewnętrznie odróżnianych grup słownictwa o niekiedy skomplikowanych związkach znaczeniowych.
This article presents a section of seventeenth-century Polish lexis, excerpted from three prominent guidance and encyclopedic opuses of Jakub Kazimierz Haur (author of agrarian treatises widely-read over two centuries), included in hyponymy and meronymy relations. Studies have shown that it is impossible to cover all agricultural terms with one hyponymic or meronymic pattern – even with very generalized one. Such patterns need to be constructed separately for each type of vocabulary (from a category of people, plants, animals, artifacts, measures etc.), although some lexical-semantic fields from a given category may have similar and convergent structure in some places, especially at the upper levels of the hierarchy, e.g. in the hyponymic set: gadzina (farm animal) – bydło (cattle); drób (poultry) – kogut (rooster), kura (hen); koń (horse), krowa (cow); baran (ram), owca (sheep) or the meronymic one: budynek (building) – dach (roof), węgieł (quoin); izba (chamber), pokój (room); okół (cattle yard) – chlew (pigpen), obora (cowshed); piwnica (cellar), loch (dungeon). Holonymy and Meronymy share a common component, ie. an element of concluding the meaning, and on the other hand, they differ in the structure of the hierarchy which each of them form. Both analyzed semantic relations organize the lexical resource collected from the texts of Haur in terms of seventeenth-century agricultural terminology. Hyponymy, seeking for the element of similarity, and meronymy, trying to integrate the part and the whole, contributed to the separation of internally coherent and externally differentiated groups of vocabulary which sometimes have complex semantic relations.
Cet article présente une fraction du lexique polonais du XVIIe siècle, issue de trois œuvres populaires de caractère conseillant et encyclopédique de Jakub Kazimierz Haur (l’auteur des dissertations agraires largement lues pendant deux siècles) et incluse dans les relations d’hyponymie et de méronymie. Des études montrent qu'il est impossible de trouver un modèle hyponymique ou méronymique – même un modèle très général – pour tous les termes agricoles. Tels systèmes doivent être construits séparément pour chaque type de vocabulaire (selon les catégories tels que: personnes, plantes, animaux, artefacts, mesures etc.), bien que certains champs lexicaux et sémantiques de la catégorie particulière puissent avoir une structure similaire et convergente dans certains points, en particulier aux niveaux supérieurs de la hiérarchie, par exemple, dans un système hyponymique: gadzina (animaux de ferme) – bydło (bovins); drób (volaille) – kogut (coq), kura (poule); koń (cheval), krowa (vache); baran (mouton), owca (brebis) ou méronymique : budynek (bâtiment) – dach (toit), węgieł (coin de bâtiment); izba (pièce), pokój (chambre); okół (ferme) – chlew (porcherie), obora (étable); piwnica (cave), loch (cachot). L’holonymie et la méronymie possèdent un composant commun: un élément de contenir le sens, et ils diffèrent dans la structure de leurs hiérarchies. Les deux relations sémantiques analysées organisent le matériau lexical trouvé dans les textes de Hair dans le cadre de la terminologie agricole du XVIIe siècle. L’hyponymie, à la suite de la recherche d’un élément de similitude, et la méronymie, en essayant d’intégrer les fragments et l’ensemble, ont contribué à la séparation des groupes de vocabulaire qui ont parfois des relations sémantiques complexes et qui sont cohérents à l’intérieur et différents à l’extérieur.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 8; 75-96
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Diplomats as Poets, Poets as Diplomats. Poetic Gifts and Literary Reflections on the Dutch Mediations between Poland-Lithuania and Sweden in the First Half of the Seventeenth Century
Autorzy:
Hulsenboom, Paul
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/695699.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
diplomatic poetics
gift exchange
literary representation
Dutch Republic
Poland-Lithuania
Sweden
Danzig
Opis:
This article examines two Dutch diplomatic missions, in 1627–28 and 1635, by which the United Provinces intervened in a Polish-Swedish armed conflict in Prussia. The focus is on ‘diplomatic poetics’: the ways in which literature functioned within diplomatic practice, and how that practice (or the ‘diplomatic moment’) was in turn envisioned in literature. The Polish-Swedish conflict was of great interest to the United Provinces, and was elaborately discussed in various Dutch media, as well as in the correspondences of merchants and politicians. The Dutch embassies to Polish territories themselves, meanwhile, inspired a number of literary works, published mostly in the Republic, but also in for example Danzig and Königsberg. These sources demonstrate how early modern literary and diplomatic practices in Europe overlapped and influenced each other. Firstly, German, French and Dutch poems by Johannes Plavius, Simon van Beaumont and Joost van den Vondel illustrate the blurring of the lines between the realms of diplomacy and literature. Poems could function as diplomatic gifts, enabling both personal, intellectual communication and the widespread transmission of political messages. Moreover, Latin and German plays by Johannes Narssius and Simon Dach, and more importantly Latin poems by Simon van Beaumont and Caspar Barlaeus, as well as an illustrated Dutch account of the first mission by Abraham Booth, reveal that the Dutch envoys featured in literary narratives as both wise peace bringers and travelling poets, and their missions to Poland as both arduous ordeals and epic adventures. Much like poetic gifts, these literary reflections on ‘the diplomatic moment’ had public diplomatic agency, simultaneously voicing political opinions and crafting artistic images of the diplomats themselves.
Źródło:
Legatio: The Journal for Renaissance and Early Modern Diplomatic Studies; 2019, 3
2545-1685
2545-1693
Pojawia się w:
Legatio: The Journal for Renaissance and Early Modern Diplomatic Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 122

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies