Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "the 19th century" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-100 z 1273
Tytuł:
The End of the 19th Century
Autorzy:
Przerwa-Tetmajer, Kazimierz
Współwytwórcy:
Choromańska, Paulina
Zawadzki, Jarek
Data publikacji:
2013-03-05
Wydawca:
Fundacja Nowoczesna Polska
Tematy:
Modernizm
Wiersz
Liryka
Opis:
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Materiał źródłowy pobrany ze strony http://archive.org/details/PolishPoetryInEnglish.
Źródło:
Polish Poetry in English, tłum. Jarek Zawadzki [online], [dostęp: 04.03.2013]. Dostępny WWW: http://archive.org/details/PolishPoetryInEnglish.
Dostawca treści:
Wolne Lektury
Książka
Tytuł:
The Nautical Commission in the 19th Century Antwerp
Autorzy:
Stephanie, Plasschaert,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/903090.pdf
Data publikacji:
2019-09-21
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
marine insurance
Classification Society
Nautical Commission
19th century commerce
ubezpieczenia morskie
towarzystwo klasyfikacyjne
komisja żeglugi
handel w XIX wieku
Opis:
This paper discusses from the perspective of a legal historian the development of the institution of the Nautical Commission and the supervision of seaworthiness of vessels in Antwerp during the first half of the 19th century, mindful of the political and economic context. The possible influences of other actors onto the development of the Nautical Commission are taken into account, together with the needs and evolution of the maritime sector. In particular, the role of and interaction between classification societies and the Nautical Commission are analysed.
Źródło:
Studia Iuridica; 2019, 80; 283-308
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geological cartography in Poland in the 19th century
Autorzy:
Wołkowicz, S.
Wołkowicz, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060062.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Polska
historical maps
geological cartography
Opis:
The history of modern geological mapping in Poland began with the Carta Geologica totius Poloniae, Moldaviae, Transylvaniae, Hungariae et Valachiae by S. Staszic, often called the “father of Polish geology”. Before Staszic, a general map of Poland had been published by J.-E. Guettard (1764a); ones of the Sudety Mts. by J. Jirasek (1791), L. von Buch (1797), and Raumer (1813); and that of the Tatra Mts. by Hacquet (1796). In times of the partition of Poland (1772 to 1918), areas annexed by Prussia were covered by systematic geological surveys. These cartographic projects resulted in the compilation of two geological atlases comprising maps of the standard sheet type, in the period from 1826 to 1836. These atlases were compiled by teams of outstanding geologists, under the leadership of L. von Buch and F. Hoffmann. Another outstanding contribution to the geology of Poland was made by G.G. Pusch, the author of the excellent Geognostische Beschreibung von Polen (1833–1836), subsequently supplemented by Geognostyscher Atlas von Polen. One of the greatest achievements of L. Zejszner was the geological map of the Tatra Mts., Carte de la chaine du Tatra, published anonymously in Berlin in 1844, and a series of geological maps prepared as drafts of Geognostic maps of the Eastern District of the Polish Kingdom. Special attention should be also paid to two extensive studies which covered areas of Upper and Lower Silesia. The first of these, Geognostische Karte von Oberschlesien und den Angrenzenden Gebieten, was completed by a team led by F. Roemer, and published in 1870. The second, Geologische Karte von dem Niederschlesischen Gebirge und den angrezenden gegenden, was compiled by a team led by R. von Carnall, and published in the same year. Out of all the studies carried out by Austrian geologists, it is necessary to mention those of E. Tietze, as they produced excellent geological maps of the Carpathians and vicinities of Kraków and Lviv. It is also worth mentioning the contributions made by the Physiographic Commission, active from 1866 until the beginning of the First World War. Its members decided to prepare the Geological Atlas of Galicia. The final product of works of this commission was a set of 25 booklets, with over a hundred geological maps at a scale 1:75000, issued in the years 1885–1912. From 1881, the commission was also publishing its famous Physiographic Diaries, which include papers on the geology of areas annexed by Russia, written by famous Polish geologists such as J. Siemiradzki, A. Michalski, and E. Habdank-Dunikowski, illustrated with relevant geological maps prepared by them.
Źródło:
Geological Quarterly; 2014, 58, 3; 623--658
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Election of the Local Court Members in the 19th Century City of Osijek
Autorzy:
Haman, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27308743.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
local court
judiciary
judges
jurors
Osijek
19th century
Opis:
During the reign of Croatian Ban (Viceroy) Ivan Mažuranić (1873–1880), numerous reforms were implemented in the administration, the school system and the judiciary, since the political programme of his rule was based on building a modern legal infrastructure of Croatian autonomy. Already during the first year of his rule, Ban Ivan Mažuranić proposed to the Parliament the Act on Judicial Authority (Zakon o vlasti sudačkoj), which was adopted already next year, in 1874, to be considered one of the fundamental acts of the Croatian autonomous legal system. Aiming to disburden the judiciary in the first instance, in 1876, Ban Mažuranić followed the Act on Local Courts and Procedures (Zakon o mjesnim sudovima i postupku pred njima) to establish a court in each municipality authorised to deal with disputes over small sums of money. Although these were lay courts with features of administrative authority, this did not in any way threaten their position as a judicial authority. In practice, local courts acted as an effective and almost free system of the laity that disburdened greatly the judiciary and opened the way to modernisation of the Triune Kingdom of Croatia, Slavonia and Dalmatia according to European standards of a modern civil state.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2023, 22, 1; 519-533
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Influence of Ancient Greek Culture on Macedonian Literature of the 19th Century
Autorzy:
Mitevski, Vitomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/508940.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Macedonian literature
Grigor Prlichev
Jordan Hadzi Konstantinov
Greek language
Balkans
Opis:
The Influence of Ancient Greek Culture on Macedonian Literature of the 19th CenturyIn Macedonia under the Ottoman rule during the nineteenth century, the Macedonian people-the nation is subject to political pressure and the cultural influence of Turkey and other countries. Under the influence of propaganda leading by Athens and education politics in the area of contemporary Republic of Macedonia, some Macedonian militant intellectuals embraced, at the same time, were influenced by romanticism and the Old-Greek culture, which strongly affect their literary works. In this context, two authors are viewed as the most significant-Jordan Hadji Murad Konstantinov Džinot and Grigor Prlichev. Džinot is the author of dramatized dialogue inspired by the classic Greek mythology, at the school, where he is a teacher. On the pages of the press he announces the publication of its ancient-themed dramas, however, for unknown reasons, none of them does not appear in print. Prlichev well knew the Old-Greek and is an admirer of the works of Homer. Influenced by the poetry of Homer writes in an epic poem in the archaized Greek. Wpływ starogreckiej kultury na literaturę macedońską w XIX wiekuW ramach imperium osmańskiego, którego częścią jest Macedonia w ciągu XIX wieku, macedoński lud-naród podlega politycznej presji i wpływom kulturowym ze strony Turcji i innych państw. Pod wpływem propagandy, którą prowadzą Ateny i która wyraża się m.in. w zakładaniu swoich szkół w Macedonii, niektórzy macedońscy intelektualiści, ogarnięci w tym samym czasie wpływami romantyzmu poznają kulturę starogrecką, co silnie wpłynie na ich twórczość literacką. W tym kontekście wybijają się dwie najbardziej znaczące postaci – Jordan Hadži Konstantinov-Džinot i Grigor Prličev. Džinot jest autorem dramatyzowanych dialogów inspirowanych klasyczną, starogrecką mitologią, wystawianych w szkole, w której sam jest nauczycielem. Na łamach prasy zapowiada publikację swoich dramatów o tematyce antycznej, jednak z niewiadomych przyczyn żaden z nich nie pojawia się w druku. Prličev dobrze zna starogrecki i jest znawcą twórczości Homera. Pod wpływem poezji Homera pisze w archaizowanym języku greckim poemat epicki zatytułowany ‛Ο 'Aρματωλός (w macedońskim przekładzie Сердарот albo Мартолозот), który przynosi mu zwycięstwo w konkursie poetyckim w Atenach w 1860 roku. Jego drugie dzieło epickie zatytułowane Σκενδέρμπεης jest napisane także w duchu poezji Homera, głównie jeśli chodzi o styl (epitety i porównania) i kompozycję (opracowanie typowych dla eposu motywów tematycznych). Obydwaj są także tłumaczami, Džinot zapowiada w prasie przekład Antygony Sofoklesa, o losach przekładu nic nam nie wiadomo, a Prličev dokonuje poetyckiego przekładu Iliady Homera na wymyślony przez siebie język, który jest w istocie mieszanką języków słowiańskich, a sam autor nazywa go "ogólnosłowiańskim". Влијанието на старогрчката култура врз македонската литература во XIX–иот векВо рамките на Турската Империја од која Македонија е дел во текот на 19-иот, македонскиот народ е изложен на политичка пресија и културното влијание и на Турција и на некои соседни држави. Под влијание на пропагандата на владата во Атина која отвора свои школи во Македонија, а во исто време и зафатени од бранот на романтизам, некои македонски интелектуалци се запознаваат со старогрчката култура што ќе остави силен печат врз нивното литературно творештво. Во тој поглед се издвојуваат две најзначајни имиња – Јордан Хаџи Константинов Џинот и Григор Прличев.Џинот се јавува со драмски дијалози инспирирани од класичната старогрчка митологија кои се изведуваат на приредбите во школите во кои тој е учител, а во печатот најавува објавување на свои драми со античка тематика кои, од непознати причини, не се појавиле.Прличев е добро образован во старогрчкиот јазик и особено добар познавач  на Хомер. Под влијание на хомерската поезија, тој пишува на еден архаизиран грчки јазик епска поема под наслов ‛Ο ’Aρματωλός (во македонски превод Серадот или Мартолозот) и со неа победува на поетскиот конкурс во Атина 1860 година.Второто негово епско дело под наслов Σκενδέρμπεης исто така е напишано во духот на хомерската поезија и тоа се гледа главно во областа на стилот (епитети и споредби) и во композицијата (обработка на типични епски теми). На преведувачки план, Џинот најавува во печатот превод на трагедијата Антигона од Софокле, дело чија судбина исто така не ни е позната, а Прличев пишува препев на Хомеровата Илијада на еден посебен јазик кој претставува смеса од словенските јазици, а самиот автор го нарекува „општословенски“.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2012, 1
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Evolution of the Maritime Function of the 19th Century Pomeranian Port Towns
Autorzy:
Włodarczyk, Edward
Zawadka, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1627882.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Opis:
Położenie geografi czne stwarzało naturalne warunki do uprawiania handlu morskiego przez liczne ośrodki miejskie na Pomorzu Zachodnim. W świadomości historycznej współczesnych mieszkańców Pomorza nie funkcjonuje przekonanie o bezpośrednim zaangażowaniu w handlu morskim takich miast, jak Stargard Szczeciński, Goleniów, Trzebiatów, Kamień Pomorski czy Wolin. Szukając odpowiedzi na pytanie, dlaczego niektóre miasta i osady zaprzestały pełnienia funkcji morskich, inne zaś zawężały te funkcje lub je rozwijały, nie możemy ograniczać się do analizy wyłącznie czynników ekonomicznych, chociaż miały one pomimo wszystko znaczenie decydujące. W dziejach pomorskich miast nadbałtyckich widoczny stawał się taki moment, kiedy samo w miarę dogodne położenie nadmorskie nie wystarczało do uprawiania handlu morskiego. W niektórych momentach przełomowych dla uprawiania handlu morskiego warunki naturalne trzeba było polepszać, pogłębiać tory wodne, umacniać lub budować nowe nabrzeża, wznosić nowe falochrony i uzbrajać porty w nowoczesną infrastrukturę przeładunkową, by utrzymać pozycję silnego ośrodka handlu. Nowe wyzwania pojawiały się też na zapleczu – zwłaszcza potrzeba inwestycji w nowe połączenia komunikacyjne.
Źródło:
Studia Maritima; 2011, 24; 147-159
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rosyjska myśl kryminologiczna w XIX w.
Russian criminological thought of the 19th century
Autorzy:
Arsoba, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26372466.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
kryminologia rosyjska
historia kryminologii
teorie kryminologiczne
Russian criminology
the history of criminology
criminological theories
Opis:
Niniejszy przeglądowy artykuł o charakterze historyczno-prawniczym przedstawia początki dziedziny nauki, jaką była kryminologia w przedrewolucyjnej Rosji. Jego celem jest wpisanie rosyjskiej myśli kryminologicznej XIX w. w kontekst światowy danej dyscypliny, wskazując na jej spektakularne oraz ważne osiągnięcia na tle międzynarodowym. Aby zrealizować ten zamiar, wydzielono i przedstawiono trzy etapy rozwoju refleksji nad prawem karnym w Rosji. Zaczynając od opisania pierwszego z nich, czyli poglądów Aleksandra Radiszczewa, autor przechodzi do omówienia: pierwszych publikacji badań statystycznych z dziedziny kryminologii, pojawienia się pierwszej ustawy prewencyjnej w Rosji (w tym także na świecie), pierwszego kodeksu karnego, utworzenia szkoły socjologicznej z Michaiłem Duchowskim, Iwanem Fojnickim na czele oraz antropologicznej z Dymitrem Drilem. Wnioski płynące z rozważań przedstawionych w artykule wskazują, że rosyjska kryminologia jako dyscyplina wyrasta głównie z dziedziny prawa karnego, jako swego rodzaju refleksja wyodrębniająca się z nauk prawniczych. Posiada ona swoje osiągnięcia objawiające się chociażby w sferze zainteresowań profilaktyki kryminalnej oraz wkładem w rozwój światowej szkoły socjologicznej czy również antropologicznej. Co więcej, można powiedzieć, że Rosja była także państwem, w którym doszło do symbolicznych momentów przełomowych dla kryminologii na świecie, i wpisała tym samym swoich przedstawicieli na listę prekursorów danej nauki.
Michał Arsoba presents the beginning of criminology in Russia in the period before the Revolution of 1905 in terms of a general historical and legal overview. His aim is to locate 19th-century Russian criminological thought in the global context of this discipline and to identify its major achievements within the international context. For this reason, Arsoba highlights three stages of the development of reflection on criminal law. The first stage concerns the views of Aleksander Radiszczew and the first publications on statistical research. The second stage includes the first legal act on prevention and the first criminal code. The third stage focuses on the emergence of the sociological school represented by Michaił Duchowski and Ivan Fojnicki and the anthropological school, represented by Dymitr Dril. Arsoba argues that Russian criminology as a discipline stems mainly from the field of criminal law, acting as its isolated reflection from legal sciences. It has its own achievements, manifested by the realization of ideas contained in the preventive act and criminal code, as well as making the contribution to the development of the global sociological and anthropological research. Furthermore, it can be said that Russia saw the occurrence of symbolical, ground-breaking moments for the criminological thought globally, aspects of which pioneered in that country.
Źródło:
Forum Polityki Kryminalnej; 2022, 1(3); 1-17
2720-1589
Pojawia się w:
Forum Polityki Kryminalnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ludwik Wołowski and His Contribution to the French Credit Revolution of the 19th Century
Autorzy:
Dobek, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056570.pdf
Data publikacji:
2021-12-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Opis:
Ludwik Wołowski was a Polish November emigrant in France. There, he gained recognition as an outstanding economist, banker and republican politician. The article focuses on the issue of mortgage loan, which is extremely important for Wołowski. It presents both the theoretical concepts of the Pole from 1834, his political activity in the years 1848–1851 aimed at changing the provisions of the mortgage law in France, and finally the moment of co-creation by Wołowski Crédit Foncier, the first modern mortgage bank in France, and the further history of the bank managed by Wołowski, in the board of which he sat until his death in 1876. In the first part, the text presents not only the criticism of the French mortgage system by Wołowski (primarily the so-called secret mortgages), but also his draft changes and the loan and mortgage model proposed by him and the companies that may grant it. In the second, it shows the parliamentary activity of Wołowski, an attempt to force through appropriate changes in the banking law and the reasons for its defeat. In the third, the most extensive, the article describes not only the very moment of establishing Crédit Foncier and the two-year period of management by Wołowski, but also the further, controversial operation of the bank until the second half of the 1870s. All this against the backdrop of the changing French Monarchy of July, the Second Republic and the Second Empire.
Źródło:
Studia Historiae Oeconomicae; 2021, 39; 3-32
0081-6485
Pojawia się w:
Studia Historiae Oeconomicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Topologia czeskiej literatury XIX wieku
Topology of the Czech literature of the 19th century
Autorzy:
Firlej, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/908876.pdf
Data publikacji:
2020-01-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Źródło:
Bohemistyka; 2019, 3; 392-395
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Emigration of Muslims from the Greek state in the 19th century. An Outline
Autorzy:
Popek, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910245.pdf
Data publikacji:
2020-12-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Greece
19th century
Muslim minority
migrations
Thessaly
Greek War of Independence
Opis:
Modern Greek statehood began to take shape with the War of Independence that broke out in 1821 and continued with varying intensity for the next years. As a result of these events, the Greeks cast of the foreign rule, which for many not only meant separation from the Ottoman Empire, but also the expulsion of Muslims living in these lands. During the uprising, about 25 000 Muslims lost their lives, and a similar number emigrated from the territory of the future Greek state. The next great exodus of Muslims from Greek lands was related to the annexation of Thessaly by the Hellenic Kingdom, which was to a larger extent spread over time. Since the region was incorporated into Greece until the beginning of the 20th century, the 40 000-strong Islamic community had virtually disappeared.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2020, 27, 1; 97-122
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Štúr’s and Slovak education in the first half of the 19th century
Autorzy:
Lopatková, Zuzana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2216411.pdf
Data publikacji:
2018-05-29
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
history
education
Slovak school
Slovak language
policy
Hungary
Magyarisation
19th century
Opis:
In the first half of the 19th century a law of 1806 was still in force in the field of education in Hungary. This law defined the organisation and content of education and was based on the school reforms of Empress Maria Theresa (1740–1780). The state had strengthened its influence on education and adapted it to the changing needs of economic and social life. The political freedom of the Slovak nation, including its language and education system, naturally became a focus for Ľudovít Štúr, who at that time was a key representative of Slovak national life and a leading personality of the Slovak national revival, as well as his collaborators, who in Slovak history were called “Štúr´s followers”. But the Štúr generation did not wait for the state and the law to solve the school issue, but actively contributed to the building of Slovak education by the establishment of Sunday schools, libraries and reading societies. The introduction of Hungarian language as a teaching language in Slovak national schools, however, became a new factor in Hungarian school policy.
Źródło:
Kultura i Wychowanie; 2018, 13, 1; 57-63
2544-9427
2083-2923
Pojawia się w:
Kultura i Wychowanie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próby ocalenia tragedii w wieku XIX
Attempts to Save Tragedy in the 19th Century
Autorzy:
Przybyszewska, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1533585.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
tragedy
tragic drama
well wrought play
catharsis
Polish drama in the 19th century
Marek Dybizbański
Aristotle.
Opis:
The article outlines the issue of genre-transformation of tragedy in 19th-century Polish drama. The fundamental question is tragedy’s potential after liberation from the most important structural categories of the genre: the three unities, catharsis and anagnorisis. The discussion on the 19th-century patterns of tragedy, derived from contemporary theory, criticism, and theatrical production, are based on research by Marek Dybizbański, who presented an interesting analysis of the problem, which was an important indicator of contemporary literary thought, in his study called Tragedia polska drugiej połowy XIX wieku — wzorce i odstępstwa [The Polish Tragic Drama in Late 19th Century — Patterns and Divergence]. The issues discussed were: disproportion between expectations and effects, indicated by repertoires and contemporary debate on drama, lack of standard productions of tragedy, matched by great surplus of texts that tried to set the standard, and by programmatic declarations on how to do it. The author, following Dybizbański’s discussion, focuses on the question why the 19th century in Poland was, for tragedy, a lost time.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2013, 21; 229-236
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz kartograficzny Szadku w XIX w.
Cartographic view of Szadek in the 19th century
Autorzy:
Bartoszewicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/510597.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
cartographic view
Szadek
obraz kartograficzny
Opis:
Szadek – a town fulfilling in the past important administrative and socio-economic functions – is found on almost all maps of old Poland’s territory. Therefore plentiful archival material is kept in the Central Archive of Old Documents in Warsaw and Public Records Office in Łódź. It allows various studies on the history of Szadek and its inhabitants to be conducted, but the town’s spatial structure – both its origins and stages of development – can be studied on the basis of cartographic sources from the 19th century, especially several hand-drawn general plans. The article presents cartographic material kept in the Central Archive of Old Documents, with a particular focus on three plans of the town drawn up in the mid-19th century. They make it possible to trace changes in the spatial structure of the town and the character of construction work carried out at that time.
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2008, 08; 85-91
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Karaite Education in Crimea at the End of the 19th Century: An Unknown Resolution
Autorzy:
Machcińska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/916432.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Karaite Education
Karaites in Cirmea
Karaites in Lithuania
Eliyyahu Bashyatchi
Shelomo ben Aharon
Opis:
The article is a contribution to studies of Karaite education in Eastern Europe. It presents an unknown resolution of the Taurida and Odessa Spiritual Consistory dated to 1898, which approved a new system of education in the Karaite communities of the Taurida and Odessa Spiritual Consistory. It was a formal act which approved the transformation of Karaite education, which was gradually taking place in the second half of the 19th century, and its permanent re-alignment in relation to the Russian education system of that time. This resolution is important as it contributed to a decline of the Hebrew language and Hebrew literature in the Karaite community.
Źródło:
Karaite Archives; 2014, 2
2353-2327
Pojawia się w:
Karaite Archives
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Srebrowe techniki fotograficzne
SILVER PHOTOGRAPHIC TECHNIQUES IN THE SECOND HALF OF THE 19th CENTURY
Autorzy:
Gołąb, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/536032.pdf
Data publikacji:
1982
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
srebrowe techniki fotograficzne
charakterystyka technik srebrowych wykonywanych na różnych materiałach
składniki dziewiętnastowiecznych emulsji fotograficznych
emulsja żelatynowa
rodzaje papierów fotograficznych
techniki fotograficzne na tkaninach
fotografia na płótnie malarskim
technika kolodionowa na szkle
ambrotypia
ferrotypia
fotografia na drewnie (fotoksylografia)
pirofotografia na porcelanie i emalii
tonowanie
kąpiele tonujące
retuszowanie pozytywów
werniksy
Opis:
In the second half of the 19th century silver photographs were made on various materials. Paper, textile and glass were most freguently used for th a t purpose. Occasionally, other less typical materials such as wood or metal were used. Photographs on these bases are found rathe r in works of amateurs th an in mass production, where paper was a dominating material. Photography of th a t time could exist on its own as a work of a rt or a produce of craftsmanship. On rare occasions it served as a base for paintings or wood-engravings. Some techniques, e.g. ambrotypography, ferrotypography, went with specific bases, while others could be excuted on various materials. In the majority of technique a silver picture was formed on a photographic emulsion or on the surface p re paring the base. In other techniques, e.g. on painting canvass, emulsion was not used; instead, the base was coated w ith a solution of photosensitive salt. Photographic emulsions and solutions for the prepa ra tion of the base were made on th e basis of proteins, colloidon, adhesive, agar-agar. Silver chloride, iodide, bromide and n itra te were employed. A silver picture was toned down in solutions of metal and nonmetal salts. This was necessary in the case of the so-called daylight papers, i.e. albumin, ” Aristo”, celloidine and salted paper. Pictures on these papers did not require chemical developing but due to an u n sa tisfactory colour they had to be toned down. The toning b ath was sometimes combined with fixation. Protos made in big qunatities in photographic shops were as a rule retouched by stippling, taching of spot covering techniques. A ready photo was varnished and put on cardboard.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1982, 1-2; 45-52
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postrzeganie gwary ludowej w XIX wieku
The perception of folk dialect in the 19th century
Autorzy:
Umińska-Tytoń, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594003.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
dialektologia
wiek XIX
historia języka polskiego
dialectology
the 19th century
the history of Polish language
Opis:
Artykuł ukazuje postrzeganie gwary ludowej w XIX wieku w czterech perspektywach. Omawia rozwój badań naukowych nad gwarami, zapoczątkowanych przez etnografów i kontynuowanych przez dialektologów. Pokazuje sposoby wykorzystania gwar ludowych w literaturze, wyodrębnia funkcje, jakie pełni mowa ludowa w dziele literackim. Na podstawie najważniejszych słowników dziewiętnastowiecznych ustala relacje między leksyką gwarową a ogólną. Analizując zasób rejestrowanej leksyki nacechowanej terytorialnie i sposób jej kwalifikowania, zmierza do rekonstrukcji świadomości językowej dziewiętnastowiecznych słownikarzy. Na podstawie poradników językowych ustala stosunek ówczesnej normy poprawnościowej do form gwarowych.
The article presents the perception of folk dialect in the 19th century in four perspectives. Research into dialects initiated by ethnographers and, continued by dialectologists are discussed in the article. The article also shows how the dialects have been used in literature. It extracts the features of folk speech in literature. On the basis of the most important nineteenth-century dictionaries the author indicates the relationship between dialect and general lexis. Through the analysis of registered territorial lexes and how it is qualified, the article aims to reconstruct the linguistic consciousness of the 19th century dictionariy writers. On the basis of language guides the article shows the ratio of contemporary standards of correctness to folk dialect word forms.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 65; 195-207
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Possibilities of Studying Epidemics of Cholera in Upper Hungary (Contemporary Slovakia) in the 19th Century
Autorzy:
Golian, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2818525.pdf
Data publikacji:
2022-12-08
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
cholera
epidemics
19th century
Upper Hungary
historical sources
Opis:
We can conclude that epidemics in the 19th century reached historical populations in a new way. Sources from this period increasingly show a growing proportion of childhood as well as the arrival of a new strong epidemic of the adult population. It was cholera that decimated the adult population of the European continent, primarily, in several waves. These epidemics can be studied on the basis of different types of primary and secondary sources. In this article, I will present the possibilities of analyzing the primary statistical sources created by churches and the state. Reactions to the course of infectious diseases, applied measures or recommendations for treatment.
Źródło:
Studia Historiae Oeconomicae; 2022, 40, 1; 59-76
0081-6485
Pojawia się w:
Studia Historiae Oeconomicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Początek nowoczesnego pielęgniarstwa w XIX wieku
The beginnings of modern nursing in the 19th century
Autorzy:
Supady, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032094.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie
Tematy:
opieka pielęgniarska
florence nightingale
jean henri dunant
Czerwony Krzyż
Opis:
The formation of modern nursing is associated with socio–political factors including the wars fought during the second half of the 19th century. The Crimean War resulted in reforms undertaken by Florence Nightingale in nursing care of the sick and the wounded. As a consequence of the military conflict between France and Austria in 1859 the Red Cross organization was founded.
O powstaniu nowoczesnego pielęgniarstwa zadecydowały czynniki społeczno-polityczne, w tym wojny prowadzone w II połowie XIX wieku. Następstwem wojny krymskiej były reformy opieki nad chorymi i rannymi podjęte przez Florence Nightingale, a w wyniku konfliktu zbrojnego pomiędzy Francją a Austrią w 1859 r. powstała organizacja Czerwonego Krzyża.
Źródło:
Health Promotion & Physical Activity; 2019, 7, 2; 1-4
2544-9117
Pojawia się w:
Health Promotion & Physical Activity
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reaktywacje dziewiętnastowieczności w najnowszej literaturze popularnej
Revival of the 19th century in recent popular literature
Autorzy:
Piechota, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/451205.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
popular literature
tradition
postmodernity
identity
literatura popularna
tradycja
ponowoczesność
tożsamość
Opis:
The paper characterizes recent works belonging to popular literature from the viewpoint of 20th century literature. It turns out that realism as the cultural paradigm is still present in postmodern prose. 19th century literature provides us with a number of narrative structures and motifs which are constantly altered by contemporary writers. In this paper we focus on texts which directly refer to Lalka written by Bolesław Prus (such as Alkaloid by A. Głowacki and Córka Wokulskiego by R. Praszyński) as well as works which indirectly refer to the Victorian era. The dilemmas of burghers living in the second half of the 19th century are still present in the literature of the 21st century. Characters existing in a period of constant change search for their own identity and – frequently – misfits come out and talk about their lives from the viewpoint of an excluded person. It is fitting to add that empathy with neighbors seems to be a very important feature of both 19th century and contemporary narrations.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2015, 10, 5; 175-184
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Neofici żydowscy w Łodzi w XIX wieku
Jewish neophytes in Łódź in the 19th century
Autorzy:
Gawryszczak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968358.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
The present article is bringing up the issues associated with the onomastics of the Jewish population, but first of all the issues inseparably being associated with these issues concerning the proselytism. In it an attempt to look at reasons a Jewish population was guided by which in the result was made apostasy or the conversion to their more distant life had converting to other faith and what influence. In it mechanisms of coming into existence of surnames of Jewish neophytes and manners of the formation of their derivative forms were expressed. The article is showing, that with the Jewish origin adopting the Christian religion along with the change has most often been a met manner of ‘breaking’ faith was being adopted new names, current at that time also in an small number in Łódź. At first, still in the 18th century converts dressed names from the godparents. They were also being created from: of months (e.g. Czerwiński), weekdays (e.g. Niedzielski), towns (e.g. Lowicki), of sign in the coat of arms (of especially a cross e.g. Krzyżanowski), name Jewish and Christian (e.g. Jakubowski), accepted from of ‘goodwill of baptism’ (e.g. Dobrowolski). Incipient surnames are also attesting to neophytes ‘anew’ (e.g. Nowicki), created from common words of the type: stranger (e.g. Przybylowicz), as well as containing the suffix -ski be -cki (e.g. Krysinski). Besides exchanged ways of creating new forms a row of other surnames also exists, of which origins we aren’t able to establish. It is necessary however to remember, that wanting to make correct semantic analysis definite ‘names’, one should exactly read the genesis of the entire family. It is necessary also to take into account what some researchers are underlining, that surnames characteristic of neophytes not always can attest to their Jewish origin.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2014, 93
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lithological maps visualizing the achievements of geological sciences in the first half of the 19th century
Autorzy:
Szaniawska, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/92428.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Oddział Kartograficzny Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Tematy:
history of cartography
geological cartography
lithological map
Opis:
The paper discusses selected maps of rock strata which exemplify the evolution stages of presentation methods of cartographic data concerning the geological structure of selected countries (France, Great Britain and Germany) which in the first half of the nineteenth century constituted the leaders of the field. The results of geologists’ work are used to present the content of maps, provide explanations and showcase the methods and techniques chosen by the maps’ creators. The analysed maps are accompanied by geological writings which contain descriptions of the chronological order within rock formations and strata defined on the basis of fossils, methods of recreating the geological history of individual regions, and attempts of compiling the acquired knowledge and using it to describe larger areas. The author discusses also two maps of Europe published in the mid-nineteenth century, which are the result of cooperation and research achievements of geologists from different countries.
Źródło:
Polish Cartographical Review; 2018, 50, 2; 87-109
2450-6974
Pojawia się w:
Polish Cartographical Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Were capitalists interested only in profit in the 19th century? An example of Jan Gottlieb Bloch
Autorzy:
Pieczewski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/652718.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
nineteenth-century capitalism
the Kingdom of Poland
the bourgeoisie
Jan Gottlieb Bloch
Opis:
The social class which was the spiritus movens of rapid economic transformation in the lands of the Kingdom of Poland in the nineteenth century was the bourgeoisie. In the public sphere, there is still a strong conviction among contemporary Poles about the moral defects of capitalists, for whom, according to the prevailing stereotypes, only profit was important. The author of this article, to contradict this claim, gives an example of the life and actions of Jan Gottlieb Bloch (1836–1902). The aim of the article is to present the broad economic, social and scientific activity of Bloch as a member of the bourgeoisie of the Kingdom of Poland. The author also points to the need for further research on the work of Jan Bloch, especially in the field of his economic and irenological writing.
Źródło:
Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym; 2017, 20, 7; 103-115
1899-2226
2353-4869
Pojawia się w:
Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
THE LATVIAN LANGUAGE IN THE LINGUISTIC LANDSCAPE OF DAUGAVPILS (THE MIDDLE OF THE 19TH CENTURY - TODAY)
Autorzy:
Pošeiko, Solvita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/628234.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
linguistic landscape, history, language policy, Latvian, Daugavpils
Opis:
This paper will focus on the LL of Daugavpils from a diachronic point of view in order to describe the usage of the Latvian language in the public space since the middle of the 19th century until today, as well as the socio-economic and political factors which influence the language situation. Research sources are old photos which depict legible signboards, and photos obtained during LL research 2013. The role of the Latvian language in public information increased during the first period of independence, when ideas of nationalism become widespread and the first normative documents about language usage were approved. However, the stability of Latvian as the main language of the public was only established during the first Latvian Republican period at the end of the 20th century, when the State Language Law was passed and implemented in linguistic practice. Currently, the linguistic landscape reflects the political, socio-pragmatic, and social identity motivations of the owners of public texts, but within the confines of the restrictions imposed by language laws.
Źródło:
Journal of Education Culture and Society; 2015, 6, 2; 320-336
2081-1640
Pojawia się w:
Journal of Education Culture and Society
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Parafia Gowidlino na Kaszubach w XIX wieku
The Gowidlino parish in Kashubia in the 19th century
Autorzy:
Jodkowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559231.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
budownictwo sakralne, diaspora, diecezja chełmińska, duchowieństwo, finansowanie parafii, Kaszuby, Kościół katolicki,
Niemcy w XIX w., Prusy Zachodnie, Stowarzyszenie świętych Bonifacego i Wojciecha w Pelplinie
Bishopric of Culm, Boniface and Adalbert Association in Pelplin, Catholic Church, Clergymen, Diaspora, funding of a parish, Germany in the 19 century, Kashubia, Religious buildings, West Prussia
Opis:
Dziewiętnastowieczne, zachodniopruskie Gowidlino, należące do parafii w Sierakowicach, było usytuowane na zachodnim krańcu powiatu kartuskiego. Władze diecezji chełmińskiej, obawiając się wpływów protestantyzmu, postanowiły erygować gowidlińską parafię, co nastąpiło 13 stycznia 1866 r. Podporządkowano jej także graniczne miejscowości leżące w prowincji pomorskiej, a zatem stanowiące diasporę Kościoła katolickiego. Dzięki temu placówka duszpasterska otrzymywała pomoc ze strony organizacji i stowarzyszeń kościelnych, które wspierały działalność misyjną. Wśród nich warto wymienić Stowarzyszenie św. Bonifacego i Wojciecha w Pelplinie. Gowidliński kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny został wzniesiony w latach 1866–1868.
The nineteenth‑century, West Prussian Gowidlino, belonging to the Sierakowice parish, was situated in the western part of the Kartuzy county. The authorities of the Bishopric of Culm, fearing Protestant influences, founded a parish in Gowidlino on 13 January 1866. Villages near the border, located in the Province of Pomerania and belonging to the diaspora of the Bishopric of Culm, were subordinate to it. The pastoral institution received help from organisations and Church associations which supported missionary activity, including the Boniface and Adalbert Association in Pelplin. The Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary church in Gowidlino was built in the years 1866‒1868. The elements of the interior decoration were mostly ordered in artists’ workshops located in western German provinces. Johannes Nepomuk von der Marwitz, who gave considerable support for the building investments of the church, was the protector of the parish. For more than 20 years, the institution was financially supported by the Diocese of Passau. Since 1876, every six weeks, the priest of Gowidlino celebrated Masses in Karwno, which was located in the Province of Pomerania. There was a Catholic elementary school with two teachers, one of whom also gave religion lessons in the Evangelical school in Mydlita.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2013, 33; 51-62
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fugitives and the Political Patronages on the Peripheries of the Sultanate of Zanzibar in the 19th Century
Autorzy:
Pawełczak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969764.pdf
Data publikacji:
2009-12-10
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Orientalistyczny. Katedra Języków i Kultur Afryki
Tematy:
Fugitives
Political Patronages
Sultanate of Zanzibar
19 century Zanzibar
Opis:
L’article parle du patronage politique dont bénéficient les esclaves fugitifs (watoro), dans la zone d’influence du Sultanat de Zanzibar, au XIX siècle. Suite aux changements économiques survenus à cette époque, un grand nombre de personnes furent obligées de quitter leur groupe parental et ethnique. Les esclaves fugitifs constituent une des catégories de ces gens déracinés. Exposés aux attaques de propriétaires d'esclaves, certains choisissaient de vivre à l’écart, dans des bourgades fortifiées, loin des villes et des routes principales. Certains devenaient des pillards: ils attaquaient les caravanes, saccageaient les plantations, se procuraient des captifs, et pratiquaient le commerce d'esclaves. Leur économie avait également des composantes plus légales que celles énumérées plus haut, elles sont pourtant moins bien documentées. La région costale de l’Afrique de l’Est, dans son développement, manquait de population. Malgré le caractère illégal de la fuite, les watoro pouvaient agrandir les réserves de mains d'oeuvre et intégrer les différentes armées. C’est la raison pour laquelle les dirigeants politiques leurs offraient leur patronage. Parmi eux, on compte aussi bien des chefs de communautés non-musulmanes de l'intérieur, que des dissidents originaires des anciennes élites de la région, écartés du pouvoir par les Bu Saidi vainqueurs au XIX siècle, comme Ahmed Simba al-Nabahani ou Mbaruk bin Rāšid al-Mazrūci. Les watoro qui devenaient leurs clients recevaient souvent des terres et tiraient d’autres bénéfices, en échange du service militaire. Les patrons toléraient les actes de pillage exercés par leurs protégés, apparemment ils en tiraient également profit. L’administration du sultanat combattait en principe les villages indépendants des watoro, mais leur liquidation ou leur soumission s’avéraient souvent très difficile. Certains étaient donc tolérés, et peut-être même soutenus par Zanzibar. De nombreux watoro servaient dans l’armée régulière du Sultanat, créée en 1877.
Źródło:
Studies in African Languages and Cultures; 2009, 43; 7-20
2545-2134
2657-4187
Pojawia się w:
Studies in African Languages and Cultures
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cechy językowe XIX-wiecznego modlitewnika „Różaniec żywy”
Linguistic features of the 19th-Century prayer book „Różaniec żywy”
Autorzy:
Sędziak, Henryka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/627095.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
cechy XIX-wiecznego polskiego języka religijnego
linguistic features of the 19th- Century prayer book
Opis:
The subject of this paper is the analysis of linguistic features of the 19th- Century prayer book. The features in question distinguish the analyzed text from contemporary prayers. The differences are to a minor extent observable in the spelling, more frequently in inflection and syntax. The least differences can be observed in vocabulary which, despite being classified in Doroszewski’s dictionary as archaic, is usually preserved in modem prayers, with the exception of a number of words that are no longer in use in contemporary language. The religious language is more conservative and does not undergo changes as rapidly as the general language.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2012, 7, 1; 76-89
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polacy w XIX-wiecznych walkach o wolność Grecji
Poles in the 19th century struggle for Greeces independence
Autorzy:
Knopek, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1964797.pdf
Data publikacji:
2019-07-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
In the article it is indicated that Poles became interested in Greece after the fall and partitions of the Polish Republic in 1795. The political situation prevailing then in Europe disposed both sides to co-operate. There were plans to establish a Polish-Greek Republic.In the 20’s of the 19th century Poles took part in the Greeks' uprising against Turkish rule whose aim was national independence. Some of them died in July 1822 in the battle of Peta; several others took part in the uprising in other Greek territories. Poles who died in Greece were buried in the Heroes Cemetery in Mesolongion. Some Poles took part in the uprising in Crete in 1866; more participated in the Greek-Turkish war in 1897. Zygmunt Mineyko, one of the most outstanding representatives of the Polish emigration to that country, worked then in the Greek military staff. In Rethimnon there is also a Catholic cemetery where Poles were buried who took part in supervising the cease-fire between the Greek and Turkish populations in 1897-1906. Poles' participation in the Greek resistance movement during World War II was a continuation of Polish interest in Greece and Greek struggle to keep their national identity.
Źródło:
Studia Polonijne; 2000, 21; 41-53
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poésie et utopie en France, au XIXe siècle
Poetry and utopia in France during the 19th century
Autorzy:
Sylvos, Françoise
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053486.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Wydawnictwo Werset
Tematy:
XIXe siècle
littérature française
utopie
poésie sociale
poème en prose
didactisme
positivisme
19th century
French literature
utopia
social poetry
prose poem
didacticism
positivism
Opis:
Cet article oppose les textes de propagande positive et ouvrière en vers français du XIXe siècle (Du Camp) à la prose lyrique et visionnaire des saint-simoniens (Duveyrier). À partir du jugement de Baudelaire sur l’incompatibilité entre poésie et didactisme, on s’interroge sur le statut et l’artialité de la poésie sociale. Du côté de la poésie ouvrière (Cent et une petites misères, Œuvre sociale), on découvre la verdeur de la langue populaire, la vis comica et la fantaisie tandis que la fable socialiste (Lachambeaudie) est remarquable par la compassion. Sous la plume des prophètes du progrès (Enfantin), les disciplines – religion, architecture, poésie, mathématiques – loin d’être cloisonnées, sont objets analogues et langages convertibles. Le poème, l’image et la cité idéale elle-même changent leurs caractéristiques et se correspondent. L’innovation sociale ne peut se dire qu’à travers la forme novatrice du poème en prose urbain et la Révolution industrielle appelle une révolution des formes poétiques. La poéticité de ces textes, inversement proportionnelle au réalisme et à la spécialisation du lexique employé, tient à un art de la suggestion et à l’essor d’un imaginaire renouvelé par la modernité technique, citadine et scientifique.
This paper confronts versified positivist propaganda (Du Camp) with lyrical and visionary prose of Saint-Simon’s followers (Duveyrier). Taking as the point of departure Baudelaire’s judgment about the incompatibility between poetry and didacticism, this paper queries the status and aesthetic value of social poetry. The working class poetry (One hundred small miseries, Social work) is full of vitality of the popular style, replete with humorous energy and fantasy, whereas the socialist fable (Lachambeaudie) expresses a lot of empathy. Under the positivist prophets’ pen, the disciplines – religion, architecture, poetry, mathematics – are not separated but analogous and convertible. According to these thinkers, there is no difference between a poem, picture of the ideal city and utopia itself. Social innovation can only be told by the innovative form of the urban prose poem, and the Industrial Revolution calls for a revolution of poetic forms. The poeticity of these texts, inversely proportional to the realism and to the specialization of the lexicon used, stems from the art of suggestion and the rise of imagination renewed by technical, urban and scientific modernity.
Źródło:
Quêtes littéraires; 2021, 11; 60-75
2084-8099
2657-487X
Pojawia się w:
Quêtes littéraires
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rural construction law and regulations in the Kamienna Valley from the 19th century till 1961. Part I
Autorzy:
Schäfer, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/107013.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Biologiczno-Rolniczy
Tematy:
construction law
village design
Staropolski Industrial District
Świętokrzyskie Mountains
Kamienna Valley
Opis:
The first part of the paper is devoted to the regulations concerning rural construction in the Valley of Kamienna River from the beginning of the 19th century till the end of the First World War. In this period, the regulations that were probably of the greatest importance were issued by the Governmental Commission of Revenue and Treasury of the Sandomierskie Province, which were binding for the villages of government estate. Research into the forms and technical solutions in the constructions from the second half of the nineteenth century, supported by archival documents prove that some aspects of these provisions were closely observed, while implementing others faced considerable difficulties. Unambiguous determination of the extent to which these regulations affected the development of the rural construction of the region is not possible due to the small number of preserved objects from the period preceding their introduction. Certainly, the existence of objects meeting the requirements of these regulations can be confirmed from the moment they became binding.
Źródło:
Topiarius. Studia krajobrazowe; 2018, 6; 25-36
2449-9595
2543-926X
Pojawia się w:
Topiarius. Studia krajobrazowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Distribution and types of windmills in Pomerania across the 19th century in the light of cartographic sources
Autorzy:
Prarat, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2138615.pdf
Data publikacji:
2019-08-04
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Tematy:
Cartography
Pomerania
natural energy source
molinology
windmills
drainage mills
Opis:
The aim of this text is to evaluate the distribution of windmills in Pomerania, an area which stretches from Gdańsk to Toruń, over the period of the nineteenth century. The basic research method was to analyse various maps from both the early nineteenth century and the late nineteenth century. The results made it possible to state that the total number windmills increased by a factor of three, and that this referred mainly to cereal mills. The number of vertical windmills with rotating caps increased at the beginning of the nineteenth century, but the number of drainage windmills remained unchanged. The very high demand for wind energy was a result of significant economic development within the Prussian partition in the second half of the nineteenth century. Cartographic sources allowed this phenomenon to be verified in the most complete way.
Źródło:
Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development; 2019, 23, 3; 137-143
0867-6046
2084-6118
Pojawia się w:
Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Slavic activists and socio-political situation in Bosnia at the turn of the 19th century. The Foundations of the contemporary ethnic divisions
Autorzy:
Paszkiewicz, Jędrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910242.pdf
Data publikacji:
2020-12-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Bosnia, Austro-Hungary, ethnic division
Opis:
The aim of the article is to show the forms and content of public and political activity of the Slavic elites in Bosnia and Herzegovina during the time of Habsburg rule (1878–1914). The research into the press releases and academic publications allows to show the most prominent circles and individuals who aspired to be the representatives of the people, defined in accordance with ethnic and religious divisions. These groups are characterised via an analysis of the correlation between the socio-political circumstances in Bosnia and the external influences (such as ideologies, personal and organisation relations, the impact of the state authorities). The political stances among the most prominent circles are portrayed in the context of the legal and institutional solutions regarding Bosnia, as well as the ethnic and religious policy of the Habsburg administration.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2020, 27, 1; 123-136
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
XIX-wieczne czytelnie krakowskich Żydów postępowych
Reading Rooms of progressive Jews in Krakow in the 19th century
Autorzy:
Maślak-Maciejewska, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/471870.pdf
Data publikacji:
2020-04-19
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Czytelnia żydowska
synagoga postępowa
Tempel
modernizacja
inteligencja żydowska
Jewish Reading Room
Progressive Synagogue
modernization
Jewish inteligentsia
Opis:
The article discusses activities of two Reading Rooms which were created in the milieu of the progressive Jews in Krakow, Galicia in the 19th century: The Israelite Reading Room (1871) and The Reading Room of the Jewish Merchant Youth (1882). Both Reading Rooms fostered not only readership but also social integration, education, and became centers of Polish patriotism. They contributed to the development of Jewish publish libraries.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2019, Tom specjalny: Dla Niepodległej / Special Issue: For an Independent Poland; 129-151
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cenzura redaktorska w zaborze rosyjskim w XIX wieku
Editorial Censorship in the Russian Partition in the 19th century
Autorzy:
Liszka, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2079043.pdf
Data publikacji:
2022-06
Wydawca:
Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu
Tematy:
censorship
editorial censorship
editor
Przegląd Tygodniowy
Tygodnik Ilustrowany
Opis:
The article provides an insight into the problem of editorial censorship in the Kingdom of Poland. It shows that the nature of the censorship measures did not only depend on the attitude towards the state system, but also on the in-house relations dictated by the policy of the publisher and market relations. The editor, representing both private and corporate interests, imposes changes of a censorious nature not only under political or moral pressure, but also under the publisher’s pressure. And thus, he becomes a censor. This provides an additional insight into the practice of censorship under the Partitions of Poland. This issue is commonly viewed from the national and patriotic perspective that neglects this aspect, emphasising mainly the external oppression of the partitioning powers. In order to illustrate the differences between the various publishing policies, the measures applied by the editors of Przegląd Tygodniowy and Tygodnik Ilustrowany weeklies are discussed.
Źródło:
Didaskalia. Gazeta Teatralna; 2022, 169-170; 233-254
2720-0043
Pojawia się w:
Didaskalia. Gazeta Teatralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Pop)kulturowe trwanie wieku XIX Casus: literatura kryminalna
(Pop)cultural existence of the 19th century Casus: crime novel
Autorzy:
Mazurkiewicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/648985.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
literatura popularna
kryminał
XIX wiek
pamięć kulturowa
popular literature
crime fiction
XIX century
cultural memory
Opis:
The article considers writing strategies that reconstruct the past and are present in latest Polish crime novels. Among functions catered by crime novels whose storylines are set in 19th century play various functions such as: – Actions oriented to the readjustment of the romantic paradigm, which datesback to the 19th century and is an important reference point for contemporary times; – treating the 19th century as a pretext for pondering over contemporary times; – considering the limits of the (re)construction of the vision of the past. In those texts, authors’ attitude towards the past, positive or critical, affecting the valuation of the past’s image presented. Sometimes, especially while reading “axiologically dubious” texts, we must not forget that the difference between the world seen by the author and the reader creates a tension which becomes the basis for a particular literary game.
Artykuł poświęcony jest strategiom pisarskim, dzięki którym rekonstruowana zostaje przeszłość, obecnym w najnowszej polskiej literaturze kryminalnej. Pośród różnych funkcji spełnianych przez opowieści kryminalne, których akcja rozgrywa się w XIX wieku, można wymienić następujące: – zabiegi zmierzające do rewaloryzacji paradygmatu romantycznego, mającego zakorzenienie w wieku XIX, a stanowiącego istotny punkt odniesienia dla współczesności; – traktowanie XIX wieku jako pretekstu do namysłu nad współczesnością; – namysł nad ograniczeniami (re)konstruowania wizji przeszłości. W utworach tych nieobojętne dla wartościowania ukazanej wizji przeszłości jest rozłożenie akcentów fabularnych, dookreślające postawę autora wobec przeszłości: afirmującą, bądź krytyczną. Niekiedy zresztą, o czym należy pamiętać zwłaszcza podczas lektury utworów „podejrzanych aksjologicznie”, napięcie pomiędzy widzeniem świata przez nadawcę i odbiorcę staje się podstawą szczególnej gry literackiej.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2018, 50, 4; 129-147
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Saving national heirlooms for posterity… On social activism directed towards monument restoration in Kraków in the 19th century
Autorzy:
Ziejka, Franciszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/704271.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
restoration of monuments
history of Kraków
Polish cultural associations
Opis:
At the beginning of the 17th century the capital of Poland was moved from Kraków to Warsaw causing the former capital of the Kingdom of Poland to fall into ruin. At the end of the 18th century Kraków, a small town of approximately 11 000 people, was in a severely deteriorated state. The author of the paper recalls the history of activities undertaken by so-called “burzymurkowie” (demolition men, literally “wall-destroyers”) who at the turn of the 18th century took charge of the process of demolishing the walls of the City of Kraków and who devastated many historic temples and secular buildings. However, in the first years of the 19th century, such defenders of historic monuments as Feliks Radwański and Florian Straszewski started to act in Kraków. Their contribution was to save the remaining walls of the town and many of its historic edifices. Very soon a host of other “old Kraków” lovers joined the aforementioned group. In the second part of the 19th century defenders of the monuments began to be active in a number of organizations. At the beginning of the 20th century these  organizations, as well as some cultural and artistic associations, entered into “The Union of Eleven Cultural Associations” which became spectacularly successful, for example saving the ‘Pod Krzysztofory’ Palace and two historic houses near the Saint Giles church. In this way the organization, which was concerned with the protection of city heirlooms, was created in Kraków before World War I. The organization was unique in Europe at the time, bringing together scholars, artists, and publicists.
Źródło:
Nauka; 2008, 2
1231-8515
Pojawia się w:
Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wychowanie religijne w polskiej myśli pedagogicznej XIX wieku
Religious education in polish pedagogical tought of the 19 th century
Autorzy:
Wnęk, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1216169.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Opis:
The article presents the development of the Polish catholic pedagogical thought in the 19th century. In this century there appeared many works which popularized religious pedagogical ideas and provided the readers with practical educational directions. The most renowned representatives of Polish pedagogical thought of the era of national bondage, such as Klementyna Tańska Hoffmanowa, Bronisław Trentowski and Ewaryst Estkowski wrote about the necessity of religious education.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2012, 118; 171-182
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A different look at the Lutsk Karaim sound system (from the second half of the 19th century on)
Autorzy:
Németh, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634663.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Lutsk Karaim
Karaim phonetics and phonology
Ukrainian dialects
Opis:
After endeavouring to examine the grammatical descriptions published in the literature to date and to reconstruct the sound system of the south-western dialect of Karaim as it was presented in the literature, it can certainly be concluded that the matter is far from clear. This is for the simple reason that these works contradict each other at various points. The reason for such discrepancies should be sought in the historical and linguistic backgrounds of the two main centres of the south-western Karaim population, i.e. Lutsk and Halich. Even though these two centres were always in close communication with one another, and the language that was spoken in them originates beyond any doubt from one common root, they remained for centuries under slightly different linguistic influences as a result of the Slavonic languages surrounding them. The present paper aims to present and, where possible, clarify the differences which follow from the studies on the Karaim sound system we have at our disposal. An attempt is also made to identify some differences between the Lutsk and Halich subdialects of south-western Karaim, and explain their origin. Since the grammatical descriptions we are dealing with here and the written sources we are able to work with concern the end of the first half of the 19th century at the earliest, the time scale of our interest is limited to the second half of the 19th and the first four decades of the 20th century.
Źródło:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2011, 128
2083-4624
Pojawia się w:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Putopisna inskripcija Bosne i bosanskog u 19. stoljeću
Travel Inscription of Bosnia and Bosnian in the 19th Century
Autorzy:
Hadžiefendić-Parić, Remzija
Samajić, Ramiza
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30148695.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
travelogues
Bosnia
romanticism
language
history
Opis:
The topic is romantic travelogues with the subject of Bosnia: descriptions andinsights into the perceived “reality” of the Bosnian area and people of the19th century presented through linguistic and stylistic means and on examples of selected travelogues from that period. New historical experiences of the writer opened the way for the emotional reception of collective practices of people, and this often leads to ahistorical conceptualization and long-lasting stereotypes. Considering that both linguistic activity and historical memory are mutual psychological processes, the diverse strategic character of the travel discourse through research shows that known cultural patterns can often deceive with their simplified form.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2023, 25; 189-208
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryminał w literaturze polskiej XIX wieku. Kilka uwag
Observations on the Polish crime novel in the 19th century
Autorzy:
Ruszczyńska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/648979.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
fikcja kryminalna
historia
kultura
crime fiction
history
culture
Opis:
This article is an attempt at describing the conditions which governed the Polish crime novel in the 19th century. The author of this article takes into consideration the context of the West-European crime novel and its literary and cultural models. She also puts emphasis on sociopolitical transformations of the first half of the 19th century in Europe. However, while comparing that situation with conditions which formed Polish criminalfiction, the author shows clear differences concerning the cultural sphere, and the historical-political conditions related to enslavement. The situation of living under annexed territories created numerous restrictions visible, for instance, in literary creation of detective and fictional terms connected with the novel itself – the triumph of justice is much more limited than in the classical crime novel. Polish criminal fiction of this time is associated with the contemporary culture. The creation of this literary genre in Polish literature is not work of one author, but the result of actions of many. Above all, the author of this article sheds light of the connections between Polish crime fiction, politics and history.
Tematem artykułu jest próba opisu warunków, które ukształtowały polski kryminał w XIX stuleciu. Autorka bierze pod uwagę kontekst kryminału zachodnioeuropejskiego i jego wzorce literackie oraz kulturowe. Kładzie również nacisk na przemiany społeczno-polityczne pierwszej połowy XIX wieku w Europie. Jednak zestawiając ową sytuację z warunkami, które ukształtowały polską fikcję kryminalną dostrzega wyraźne różnice. Dotyczą one sfery kulturowej, a przede wszystkim warunków historyczno-politycznych związanych z czasem zniewolenia. Sytuacja życia pod zaborami stworzyła szereg ograniczeń widocznych choćby w kreacji postaci detektywa jak i rozwiązań fabularnych samej powieści, w której triumf sprawiedliwości w klasycznej postaci bywa znacznie ograniczony. Polska fikcja kryminalna tego czasu jest dość ściśle związana z ówczesną kulturą. Powstanie tego gatunku w literaturze polskiej nie jest dziełem jednego autora, ale wypadkową wielu działań. Jednak przede wszystkim autorka postrzega jego związki z polityką i historią.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2018, 50, 4; 13-28
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sytuacja prawna muzułmanów w XIX-wiecznym Imperium Rosyjskim
Legal Situation of Muslims in the 19th Century Imperial Russia
Autorzy:
Ludwiczak, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/914926.pdf
Data publikacji:
2017-12-18
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Russian Empire
law
Muslims
religion
Opis:
The article discusses legal situation of the Muslim community under the legislation of the Russian Empire’s central governorates in the 19 th century. Regulations in force within that territory were similar to those applied in other governorates of the Imperial Russia. This research is of a general nature due to the fact that detailed elaboration on Muslims’ situation which would include their legal, civil and political limitations could become an extensive monograph, especially if one would take into consideration that different parts of the Russian territory implemented its own legal solutions enforced by the contemporary social and political situation.
Źródło:
Studia Azjatystyczne; 2017, 3; 123-133
2449-5433
Pojawia się w:
Studia Azjatystyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The French Art of the Natural Horn Playing and the Adaptation of Valve Mechanisms in the 19th Century
Autorzy:
Rozwadowska, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2159099.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Koło Naukowe Studentów Muzykologii UJ
Tematy:
natural horn
valve horn
French horn
cor d’orchestre
cor solo
adaptation
of valve horns
Opis:
The article is an attempt at identifying issues related to the problem of the adaptation of valve mechanisms in Parisian orchestras and Conservatoire. Opinions and postulates of supporters and opponents are being presented, as well as the concepts of combining the valve instrument with the use of the natural horn playing technique. In this context, the perspective of natural horn players, who contributed to the significant delay in the adaptation of valve horns in Paris, are being discussed. Further parts of the text explain the construction of natural horns commonly used in the discussed period in France (cor solo and cor d’orchestre), as well as various issues related to the specific playing technique. The differences between cor alto and cor basse are being examined as well as the concept of cor mixte proposed by Frédéric Duvernoy.
Źródło:
Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ; 2020, 2(45) ENG; 5-22
2956-4107
2353-7094
Pojawia się w:
Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Guidebooks in the context of the development of knowledge about art in the ‘Polish lands’ of the 19th century
Autorzy:
Ziarkowski, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/627592.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
travel guidebooks
history of tourism
history of art
19th century
Opis:
Former guidebooks are an important category of historical source that allows for the reconstruction of many aspects of the history of tourism. The dynamic development of guidebook literature began in the 19th century when a modern type with descriptions according to routes and containing much practical information was developed. The guidebooks also presented a lot of other information of a general nature, such as geography, ethnology, natural science, as well as descriptions of monuments and works of art. The importance of Polish guidebooks for writing about art is very high yet underestimated. The aim of this paper is to define the role that these publications played in the field of artistic historiography, and to indicate the relationships between the guidebooks and the development of academic research on art. These problems are undoubtedly an interesting area of interdisciplinary relation between the historical development of tourism and academia, with a particular focus on art history in this case.
Źródło:
Turyzm; 2019, 29, 1; 83-96
0867-5856
2080-6922
Pojawia się w:
Turyzm
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekonomia matematyczna XIX wieku – Józef Maria Hoene-Wroński
Mathematical Economics of the 19th Century – Józef Maria Hoene-Wroński
Autorzy:
Fałda, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30127390.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia ekonomii matematycznej
Józef Maria Hoene-Wroński
history of mathematical economics
Opis:
Among researchers who use methods and tools of mathematical sciences in the description of economic phenomena and processes, Józef Maria Hoene-Wroński occupies a prominent place. His works on social economy in which he attempts to mathematically define relations holding between elements of economic processes place him among the forerunners of mathematical economics in Poland. Relying on assumptions of absolute philosophy and scientific messianism, he presents an interesting approach towards the aim and principles of social economy. He formulates an original theory of value and develops a novel, dynamic economic system in which he highlights the possibilities that mathematical methods and tools bring.
Źródło:
Roczniki Ekonomii i Zarządzania; 2010, 2; 101-112
2081-1837
2544-5197
Pojawia się w:
Roczniki Ekonomii i Zarządzania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Defender of the Marriage Bond in Secular Matrimonial Law in the Kingdom of Poland in the 19th Century
Autorzy:
Zarzycki, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618685.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
defender of the marriage bond
divorce
marriage annulment
legal separation of marriage
the Kingdom of Poland
the Civil Code of the Kingdom of Poland
obrońca węzła małżeńskiego
rozwód
unieważnienie małżeństwa
separacja prawna małżeństwa
Królestwo Polskie
Kodeks Cywilny Królestwa Polskiego
Opis:
It was not until 1741, during the pontificate of Pope Benedict XIV, that the office of defender of the bond (defensor vinculi or defensor matrimonium) appeared in church matrimonial law. Next it was applied both to the matrimonial secular codifications in some European countries, as well as to partitioning legislation in our country. Until 1825, during the times of the Duchy of Warsaw and the Kingdom of Poland, in matrimonial cases there was applied the French legislation (the Napoleonic Code) which was of a highly secular character, and did not provide for the office of defender of the bond. Polish conservative factions, mainly the clergy of the Catholic Church, did not like such a state of affairs. There were postulated changes to matrimonial law regulations towards the confessional character, as well as implementation of the office of defender of the bond – following the ABGB pattern of 1811 in the Habsburg Monarchy – taking into account the domestic demands. The first attempts at reforms in this regard (1817–1818) ended in failure. Subsequent changes in marriage law, in the Kingdom of Poland, were implemented in 1825 under the name of the Civil Code of the Polish Kingdom. The Code would have allowed a defender of the bond to appear before a court in such cases as divorce, termination of marriage, or legal separation (“divorce from bed-and-board”). Such a state of affairs was still not appreciated by the Catholic clergy who ultimately led to the adoption of a new marriage law in 1836. New law was of a highly confessional character and referred to jurisdictions and laws of individual religious organizations. These provisions, as amended, were in force in Poland (in the former Kingdom of Poland) until 31 December 1945. 
Urząd obrońcy węzła małżeńskiego (defensor vinculi lub defensor matrimonium) pojawił się w małżeńskim prawie kościelnym dopiero w 1741 r. za pontyfikatu papieża Benedykta XIV. Później został recypowany do świeckich kodyfikacji małżeńskich w niektórych państwach europejskich, także w niektórych ustawodawstwach zaborczych na terenie naszego kraju. W czasach Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego do 1825 r. w sprawach małżeńskich obowiązywało ustawodawstwo francuskie (Kodeks Napoleona), które miało rodowód wybitnie świecki i nie przewidywało instytucji obrońcy węzła małżeńskiego. Taki stan rzeczy nie podobał się polskim ugrupowaniom konserwatywnym, głównie duchowieństwu Kościoła katolickiego. Postulowano zmienić przepisy prawa małżeńskiego w kierunku konfesyjnym i wprowadzić instytucję obrońcy węzła małżeńskiego, za wzorcem ABGB z 1811 r. w Monarchii Habsburskiej, przy uwzględnieniu własnych rodzimych postulatów. Pierwsze próby reform w tym zakresie (1817–1818) zakończyły się fiaskiem. Kolejne zmiany prawa małżeńskiego w Królestwie Polskim udało się wprowadzić w 1825 r. pod nazwą Kodeks Cywilny Królestwa Polskiego. Kodeks ten przewidywał udział obrońcy węzła małżeńskiego w takich sądowych sprawach małżeńskich, jak rozwód, unieważnienie małżeństwa czy separacja (zwana „rozłączeniem co do stołu i łoża”). Taki stan rzeczy nadal nie podobał się duchowieństwu katolickiemu, które doprowadziło ostatecznie do uchwalenia nowego prawa małżeńskiego w 1836 r. Nowe prawo miało charakter wybitnie konfesyjny i odsyłało do jurysdykcji i praw poszczególnych związków wyznaniowych. Przepisy te, ze zmianami, obowiązywały w Polsce, na terenie byłego Królestwa Polskiego, aż do 31 grudnia 1945 r.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Why Gypsies and Albanians do not have their own letters”. Greek attitudes towards neighbouring languages during the 19th century
Autorzy:
Kyriazis, Doris
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677737.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
linguistic attitudes
delimitation of otherness
Balkan languages
Opis:
“Why Gypsies and Albanians do not have their own letters”. Greek attitudes towards neighbouring languages during the 19th centuryIn this article several aspects of the Greek attitudes towards neighbours’ languages during the 19th century are presented and analyzed. We believe that the decades before the Greek Revolution, known also as the period of maturity for the Modern Greek Enlightenment, deserve more of our attention and concern. The issue needs to be further investigated and the written resources from the specific time must be exhaustively researched in order for us to form a broader view of the situation. „Dlaczego Cyganie i Albańczycy nie mają własnych liter”. Dziewiętnastowieczny stosunek Greków do języków sąsiadówW artykule przedstawiono i przeanalizowano kilka dziewiętnastowiecznych greckich poglądów na temat języków sąsiadów. Zdaniem autora okres kilku dekad przed „Grecką Rewolucją”, znany również jako okres dojrzałego greckiego oświecenia, zasługuje na dogłębną analizę. Dla lepszego zrozumienia sytuacji konieczna jest kontynuacja badań pisanych źródeł tego okresu.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2015, 15
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The evolution of universities and its influence on teaching mathematics in secondary schools in the 19th century in Europe
Autorzy:
Kuczyńska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/748880.pdf
Data publikacji:
1989
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Matematyczne
Opis:
The article contains no abstract
Źródło:
Didactica Mathematicae; 1989, 11, 01
2353-0960
Pojawia się w:
Didactica Mathematicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Social Differentiation of the Polish Language of the Upper Silesia in the Second Half of the 19th Century
Autorzy:
Kowalska, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/468420.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Upper Silesia
Polish language
Silesian dialect
Opis:
The industrialisation of the Upper Silesia, development of new towns and industrial settlements, and various methods of Germanisation applied to the society caused changes in the ethnic structure of this region and strengthened the position of the German language there. The major opponent to German was the Silesian dialect used both by town dwellers and countrymen in their families and neighbouring communities, and also by the scarce representatives of the Silesian intelligentsia.The differences between the village slang and that of the people living in towns were mainly connected with vocabulary which, especially in the industrious centres, was exposed to strong German influence. The common language of the intelligentsia was that of a mixed character; it included many phonetic dialectical characteristics, even though irregularly used ones. The general Polish language was known passively, but not used. It was the language of the prayer books, songs, sermons, calendars, and magazines printed by the local publishing houses. All of these factors created a specific linguistic situation which was based on the following issue: in the Silesia of the second half of the 19th century, the opposition of spoken language versus the language of printed texts equalled the opposition of dialect versus the literary Polish language.
Źródło:
Forum Lingwistyczne; 2019, 6; 125-136
2449-9587
2450-2758
Pojawia się w:
Forum Lingwistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The desire for fullness. The fantasmatic logic of modernization discourses in the turn of the 19th century in Łódź
Autorzy:
Zysiak, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1011717.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
modernization
industrial city
Łódź
discourse
fantasmatic logic
local press
Opis:
The tension inherent in the desire to be modern appeared with all its strength in the discourses surrounding an alien, rapidly developing industrial center in the middle of the rural Kingdom of Poland – the city of Łódź,. In this article, I attempt to reconstruct the logic of press and reportage discourses dealing with this new experience. The press, reportage, and literary discourses concerning the newly established locus of modernity – the city of Łódź – reveal the work of ideological fantasy, a logic of discourse in reportages, essays and novels describing an imaginary diagnosis of reality and a fantasy about its utopian version, as well as the obstacles which always prevent the fulfillment of utopia and even threaten it with a more horrific dystopian vision. Still, the clue lies in the obstacle itself, which is at one and the same time the foundation allowing any utopian project to appear at all, as well a vision of reality.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2014, 13, 3; 41-69
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Autentyzm a XIX-wieczna odbudowa katedry w Angoulême
Authenticity and the 19 th-century restoration of the cathedral in Angoulême
Autorzy:
Łużyniecka, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293730.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
konserwacja
katedra
Angoulême
Francja
restoration
cathedral
France
Opis:
The article deals with the 19th century reconstruction of the French cathedral in Angoulême and on this basis it presents the then approach to authentic elements in historical buildings. The restoration of the cathedral was carried out under the supervision of the French architect Paul Abadie, a disciple of Eugène Viollet-le-Duc. The building was supposed to be stylistically uniform and refer only to Gothic – all other layers and styles were insignifi cant. When reconstructing the cathedral it was believed that there existed ‘ideal’ solutions to be duplicated in the particular buildings. As a result, many modern fragments of the building were demolished and new ones were erected which had never existed before. When we look at these design decisions from a certain distance, we can conclude that the restoration doctrine popularised by Eugène Viollet-le-Duc and his disciples did not stand the test of time. From the very beginning it was the subject of sharp criticism, while nowadays it is considered to be far-reaching and often even destructive.
W artykule opisano XIX-wieczną odbudowę francuskiej katedry w Angoulême i na tej podstawie zaprezentowano ówczesne traktowanie elementów autentycznych w obiektach zabytkowych. Konserwacja katedry została przeprowadzona pod kierunkiem francuskiego architekta Paula Abadiego, ucznia Eugène’a Viollet-le-Duca. Budowla miała być jednorodna stylistycznie i nawiązywać jedynie do gotyku – wszelkie inne nawarstwienia i style były nieistotne. Odbudowując katedrę, bazowano także na przeświadczeniu, że istnieją rozwiązania „idealne”, powielane w poszczególnych obiektach. W efekcie wyburzono wiele nowożytnych fragmentów budowli i wzniesiono nowe, które nigdy wcześniej nie istniały. Patrząc na te decyzje projektowe z dystansu, można stwierdzić, że doktryna konserwatorska propagowana przez Viollet-le-Duca i jego uczniów nie przetrwała próby czasu. Od początku była poddawana ostrej krytyce, a obecnie jest uznawana za zbyt daleko posuniętą i często niszczącą.
Źródło:
Architectus; 2013, 4(36); 43-51
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienie jeniectwa w koncepcjach insurekcyjnych XIX wieku
The problem of prisoners-of-war in the 19th century insurrectionist concepts
Autorzy:
Grab, Tadeusz Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878558.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Bem
Bystrzonowski
Jełowicki
jeńcy
Kamieński
powstanie
Stolzman
prisoners
uprising
Opis:
Jednym z tematów poruszanych w projektach powstańczych powstałych po upadku powstania listopadowego była kwestia jeniectwa. Zagadnienie to do tej pory nie stało się jednak przedmiotem badań historycznych. Część polskich teoretyków, przede wszystkim zwolennicy wojny partyzanckiej, była przeciwna okazywaniu litości poddającym się przeciwnikom. Niektórzy z nich sugerowali nawet fizyczną eliminację schwytanych wrogich żołnierzy. Zwolennicy bezwzględnego obchodzenia się z przeciwnikiem swoje stanowisko argumentowali między innymi brakiem możliwości przetrzymywania jeńców w warunkach powstania prowadzonego partyzantką oraz złym traktowaniem pojmanych powstańców przez zwycięskich zaborców. Na drugim biegunie stał osamotniony Henryk Kamieński, który wiązał spore nadzieje na to, że z jeńców uda się sformować rosyjskie oddziały walczące z caratem u boku Polaków.
One of the topics raised in the insurrection projects envisaged after the fall of the November Uprising was the question of prisoners of war. This issue, however, has not yet been the subject of historical research. Some Polish theoreticians, in particular the supporters of the guerrilla war, were against showing mercy to surrendering opponents. Some of them even suggested terminating captured enemy soldiers. The supporters of ruthless handling of the opponent argued, among other things, that it was impossible to keep prisoners under the conditions of guerrilla insurgency and justified their viewpoint on the grounds of bad treatment of captured insurgents by the victorious invaders. At the other extreme, there was the lonely Henryk Kamieński who hoped that the prisoners of war could be turned into Russian troops fighting against Tsarist Russia alongside Poles.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 2; 43-61
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sodalities of our Lady Existing in Kraków Secondary Schools in the 19th Century and in the Second Polish Republic
Autorzy:
Puszka, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807020.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Sodality of Our Lady; Jesuits; education of the youth; cult of Our Lady
Opis:
The Polish version of the article was published in “Roczniki Humanistyczne,” vol. 57 (2009), issue 2. The Sodality of Our Lady is a Catholic religious association for young people founded in the Jesuit College in Rome in 1563 by Fr Jan Leunis. The most gifted and devout boys joined the Sodality in order to spread the cult of the Mother of God. Popes provided care for the vibrantly developing movement because of the great influence Sodalities of Our Lady had on the religious formation of young people. Jesuits established Marian congregations of students attending colleges in all Catholic countries, forming an international elite organization of lay Catholics. Sodalities thrived and they spread to all social estates in the 17th and the first half of the 18th century. Not only did school students belong to it, but also popes, kings, the gentry, clergy, townsfolk, craftsmen, military men and servants. The chief objective of the Sodality was to live by the motto “Per Mariam ad Jesum.” The development of the Sodality was halted by the dissolution of the Jesuit Order. In the middle of the 19th century the pronouncement of the dogma of the Immaculate Conception of the Holy Virgin, made by Pope Pious IX, opened a new era of the cult and a new period in the history of the Sodality. In Poland, the first Marian congregation of school students was established in Braniewo in 1571. At the end of the 18th century, before the dissolution of the Jesuit Order, in Poland there were 66 colleges, seminaries and monastery schools, and there was always at least one congregation affiliated to each of the schools. At the end of the 19th century, school sodalities were revived in Galicia, i.e. in Tarnopol, Chyrów, Tarnów, and in a girls’ secondary school run by the Ursulines in Kraków. A dynamic development of Marian congregations of school students started after Poland regained independence in 1918. The centre of the sodalitarian movement for all the estates was Kraków. The movement gained solid foundations in the two powerful sodality unions of both secondary school boys and girls. Father Józef Winkowski established a sodality for boys, and Fr Józef Chrząszcz one for girls. Sodalities published their own magazines, organized conventions, pilgrimages to Jasna Góra (Częstochowa, Poland), and ran charity organizations. In the late 1930s, nearly seventeen thousand students of secondary schools throughout the country were members of school sodalities. At the dawn of the Second Polish Republic, the greatest number of school sodalities operated in Kraków. There were 11 boys’ sodalities in secondary state schools and one in a private school run by the Piarist Order, and 11 girls’ sodalities in state and private schools. The Sodality of Our Lady contributed to the religious revival in Poland. The development of this organization was halted by World War II. After the war, in the years 1945–1949, the operation of the Sodality of Our Lady was resumed in many centres. The liquidation of church organizations in 1949 stopped its work for good, and its members came to be persecuted by the Communist regime.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 2 Selected Papers in English; 119-156
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Фонетичні особливості казок ХІХ ст. з Поділля
Phonetic Features of Fairytales of the 19th Century in the Podillya Region
Autorzy:
Kowałenko, Borys
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1844288.pdf
Data publikacji:
2015-07-26
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
folk and ethnographic records
Podillya
Podillian dialect
dialect
dialectal features
phonetic features
fairytales
Opis:
In the article it is shown that folklore and ethnographic records are an important source of historical research into Podillya dialects. S. Rudanskiy, K. Sheykovskiy, A. Kopitskiy, A. Dyminskiy, Marko Vovchok and O. Markovych played an important role in researching oral folk art. The author of the research analysed the texts of Ukrainian fairytales, which were recorded in the Podillya region in the middle of the 19th century by A. Dyminskiy and S. Rudanskiy, and composed by M. Levchenko. The texts of these fairytales fix a great number of Podillian phonetical features, which still exist even now and which demonstrate the remoteness and vitality of these dialects. It has been proved that only authentic texts can serve as a valuable and reliable source for linguistic study of the dynamic Podillyan people’s dialect.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2015, 3; 47-55
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wątki znaczeniowe i symbolika architektury XIX wieku
Threads of significance and symbolism in the architecture of the 19th century
Autorzy:
Gała-Walczowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145926.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
architektura XIX w.
historyzm
eklektyzm
forma i kompozycja architektoniczna
treść
wątki znaczeniowe i symbolika w architekturze
architecture of 19th c.
historicism
eclecticism
architectural form and composition content
threads of significance and symbolism in architecture
Opis:
Architektura XIX wieku była odzwierciedleniem epoki mistycyzmu, a zarazem sekularyzacji sztuki, dążenia do ideału jedności sztuk, a jednocześnie relatywizmu i indywidualizmu. Wyrosła na podłożu romantyzmu, może być ona postrzegana, jako wypadkowa postawy duchowej, światopoglądu i ruchu naukowego określanego mianem historyzmu. Rozwój historii sztuki i fascynacja przeszłością, wraz z bogactwem i różnorodnością stylów wpływały na polifonię ówczesnej architektury, w przestrzeni której istniał przede wszystkim historyzm, a także eklektyzm. Architekci historyzmu tworzyli dzieła inspirowane jednym stylem. Eklektyzm posiłkuje się stylami historycznymi w ówczesnym pojęciu romantycznymi, mieszając ich formy i motywy w jednej budowli. Wątki znaczeniowe architektury XIX wieku wiążą się z symboliką i wartościami niesionymi przez style minionych epok, reinterpretując ich formy i znaczenia.
The architecture of the 19th century was a reflection of both the era of mysticism and the era of secularization in art. It was a pursuit of the ideal of unity of the arts, and at the same time of relativity and individualism. Grounded in Romanticism, it might be seen as a product of a certain spiritual attitude, world view and scientific movement called historicism. Development of the history of art, a fascination with the past, together with the richness and diversity of styles, influenced the polyphony of the architecture of the time, in which historicism, and then eclecticism took precedence. Architects of historicism were creating works inspired by a single style. Eclecticism used historic styles perceived as romantic at the time, mixing their forms and motives in a single building. In 19th century architecture, threads of significance are interwoven with symbolism and values represented by the styles of previous historic periods, reinterpreting their forms and meanings.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2017, 62, 4; 55-82
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potomkowie kupca Wołowskiego – prawnicy, powstańcy w XIX stuleciu
Descendants of Wołowski, the merchant – lawyers, insurgents in the 19th century
Autorzy:
Utkin, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621755.pdf
Data publikacji:
2020-04-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Królestwo Polskie
kariery i rodziny prawników
Kingdom of Poland/Congress Poland
careers and families of lawyer
Opis:
The aim of the presented article is to present the lives of the Wołowski brothers, Jan Tadeusz and Hieronim, and to bring them out of the shadow casted by the most eminent and not related to them Jan Kanty Wołowski. Jan Tadeusz Wołowski had a long professional career and was recognized as a model barrister. Hieronim Wołowski had shorter professional practice as a lawyer, but was also a November insurgent. Jan Tadeusz and Hieronim Wołowski were cousins of the famous pianist Maria Szymanowska née Wołowska, what definitely affected their lives. As it turned out, the known lawyer Feliks Jeziorański was related to Jan Kanty Wołowski. They all descended from the baptized Frankists families2. The myth of the existence of one Frankist Wołowski family is contrary to the information presented in Minakowski’s Great Genealogy. The leading subject of this study is to present the twenty years of the professional career of Hieronim Wołowski against the background of his family’s history. It shows the descent of Hieronim from Franciszek Wołowski, the spice merchant, and Teresa Lanckorońska. The secondary subject is to spread knowledge about the life and career of the famous advocate, Jan Tadeusz Wołowski. Hieronim’s life and professional choices were influenced by Jan Tadeusz’s vocational advice and observation of his matrimonial failures and successes. The involvement of Hieronim and his brother Andrzej in the November Uprising is also recalled. Finally, the participation of two sons of Hieronim in the January Uprising is mentioned.  
Celem niniejszego opracowania jest wydobycie z cienia roztaczanego przez Jana Kantego Wołowskiego, najwybitniejszego prawnika o tym nazwisku, postaci dwóch niespokrewnionych z nim braci Wołowskich, znakomitych adwokatów: Jana Tadeusza i Hieronima. Jan Tadeusz Wołowski miał długi staż zawodowy i był uznawany za wzór adwokata. Hieronim Wołowski, choć ceniony adwokat, krócej należał do palestry, był za to powstańcem listopadowym. Jan Tadeusz i Hieronim Wołowscy byli ciotecznymi braćmi sławnej pianistki Marii Szymanowskiej z Wołowskich, co nie pozostało bez wpływu na ich życiorysy. Jak się natomiast okazało, znanym prawnikiem spokrewnionym z Janem Kantym Wołowskim był Feliks Jeziorański. Wszyscy oni pochodzili z rodzin ochrzczonych frankistów1. Mit o istnieniu jednej frankistowskiej rodziny Wołowskich jest sprzeczny z wiedzą zawartą w Wielkiej genealogii Minakowskiego. Tematem przewodnim opracowania jest przedstawienie dwudziestoletniej kariery zawodowej Hieronima Wołowskiego na tle dziejów jego rodziny. Pokazane jest pochodzenie Hieronima od Franciszka Wołowskiego – kupca korzennego i Teresy Lanckorońskiej. Tematem towarzyszącym jest połączenie wiedzy o życiu i o karierze słynnego adwokata, Jana Tadeusza Wołowskiego. Wybory życiowe i zawodowe Hieronima były podejmowane pod wpływem rad zawodowych Jana Tadeusza oraz obserwacji jego porażek i sukcesów matrymonialnych. Przypomniane jest też zaangażowanie Hieronima i jego brata Andrzeja w powstanie listopadowe. Na zakończenie zasygnalizowany jest udział dwóch synów Hieronima w powstaniu styczniowym.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2019, 18, 2; 69-90
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epidemie cholery w XIX wieku na przykładzie Lublina
Cholera epidemics in the 19th century on the example of Lublin
Autorzy:
Polak, Agnieszka
Sak, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085466.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Historii Filozofii i Medycyny
Tematy:
epidemie cholery, higiena społeczna,
wodociągi, towarzystwa lekarskie
cholera epidemics, public hygiene, waterworks,
medical societies
Opis:
W XIX wieku Europę nawiedziło 5 epidemii cholery, zapoczątkowały one wiele zmian społecznych, co można zaobserwować na przykładzie życia mieszkańców Lublina. Poznawanie etiologii choroby trwało ponad pięćdziesiąt lat, do tego czasu podejmowano działania na rzecz zatrzymania rozprzestrzeniania się choroby w oparciu o doświadczenie i obserwację. Ważną rolę w kwestii opracowywania metod skutecznej walki z cholerą odegrały środowiska lubelskich lekarzy, to doświadczenie miało istotne w tworzeniu skutecznych metod walki z epidemiami w miastach po zakończeniu I wojny światowej i zwróciło uwagę na potrzebę edukacji higienicznej społeczeństwa.
In the 19th century five cholera epidemics had occurred in Europe. They started important changes in the life of the inhabitants of Lublin. It took more than fifty years to understand the etiology of the disease, and by that time, efforts were made to stop the spread of the disease based on experience and observation. The community of doctors in Lublin played an important role in the development of effective methods of fighting cholera, this experience was significant in creating effective methods of fighting epidemics in Lublin after the end of World War I and drew attention to the need for hygienic education of the society
Źródło:
Archiwum Historii i Filozofii Medycyny; 2020, 83; 63-74
0860-1844
Pojawia się w:
Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epidemia cholery azjatyckiej w Prusach Wschodnich w XIX wieku.
Asiatic Cholera Pandemic in East Prussia in the 19th Century
Autorzy:
Małłek-Grabowska, Małgorzata
Małłek, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049435.pdf
Data publikacji:
2022-04-20
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Pandemia
vibrio cholerae
Cholera-Zeitung
straty demograficzne
Prusy Wschodnie
pandemic
demographic losses
East
Prussia
Opis:
Artykuł składa się z 8 części: 1. Stan badań, 2. Droga przemieszczania się cholery z Indii, przez Rosję i Polskę do Prus, 3. Zarządzenia władz wobec zagrożenia epidemią cholery, 4. Początki epidemii cholery w Prusach Wschodnich, 5. Przebieg epidemii cholery i bilans strat ludnościowych w prowincji Prus Wschodnich w drugiej połowie 1831 r., 6. Kolejne epidemie cholery w Prusach Wschodnich w XIX wieku, 7. Sposoby leczenia cholery w świetle obowiązujących standardów medycznych w XIX wieku. 8. Uczeni w poszukiwaniu sprawcy pandemii cholery oraz aneksu dokumentu z Archiwum Państwowego w Olsztynie ( Relacja doktora Schreibera z 3 lipca 1831 r. opisująca przebieg choroby cholery i metody leczenia grenadiera rosyjskiego przebywającego w zakładzie kwarantanny w Szyrwincie [Schirwindt], powiat pilkalski i żony strażnika o nazwisku Hollstein) w wersji oryginalnej i w tłumaczeniu na język polski. Artykuł ukazuje zarówno wysiłki jak i bezradność ówczesnej medycyny wobec epidemii cholery
The article consists of 8 parts: 1. State of research; 2. The route of cholera transmission from India, through Russia and Poland to Prussia; 3. Authorities’ measures in the face of a cholera epidemic; 4. Origins of the cholera epidemic in East Prussia; 5. The course of the cholera epi- demic and the summary of population losses in the province of East Prussia in the second half of 1831; 6. Successive cholera epidemics in East Prussia in the 19th century; 7. Ways of treating cholera in the light of existing medical standards in the 19th century; 8. Scientists in search of the perpetrator of the cholera pandemic and an annex of a document from the State Archives in Olsztyn (Dr Schreiber’s account of 3 July 1831 describing the course of the cholera disease and treatment methods for a Russian grenadier staying at the quarantine facility in Schirwindt, Pillkallen district and the wife of a guard named Hollstein) in the original version and in Polish translation. The article shows both the efforts and the helplessness of the medicine of the time in the face of the cholera epidemic.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2022, 316, 1; 3-45
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budowa kościoła ewangelickiego w Barczewie w XIX wieku
The construction of an Evangelical church in Barczewo in the 19th century
Autorzy:
Jodkowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365752.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Barczewo
budownictwo
Georg Gustav Erbkam
Kościół ewangelicki
Warmia
Prusy w XIX wieku
diaspora
architecture
Evangelical church
Prussia in the 19th century
Opis:
In 1823, the evangelicals in Barczewo received an oratory for the celebration of liturgical services. Soon it became apparent that it was too small to accommodate the increasing number of congregants. In 1834, the royal court devised plans to reconstruct this structure. Two years later, a Franciscan church was planned to be built to house the Evangelical church. However, the Bishop of Warmia did not approve of this project. In 1844, the state authorities in Berlin recognised the need to erect the Evangelical church in Barczewo, but no construction work was undertaken at that time. At the synod in 1862, it was proposed to build in this place a “Church of Gratitude” (Dankeskirche) for the miraculous rescue of the Prussian ruler in Baden-Baden. Probably in January 1868, the state treasury filed the case of the Barczewo parish, questioning its right to donate due to royal patronage. At the same time, the parish priest Fr. Otto Hass promoted a fund raising campaign for the construction of a church in the whole Prussian state, asking for a donation of one thaler. By November 1871 more than 5000 thalers had been collected. The church was probably built on the basis of Georg Gustav Erbkam’s project. Its dedication took place on September 28, 1871.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2016, 291, 1; 55-69
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polscy rycerze krzyża we Włoszech w XIX wieku
The Polish knights of the cross in Italy in the 19th century
Autorzy:
Budrewicz, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012063.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Opis:
The article presents an unknown aspect of Polish-Italian relations in the 19th century. The Poles and Italians of the 19th century shared feelings of solidarity with each other. Both nations fought for the independence of their countries. The literature of these countries at the time frequently eulogized the heroism of soldiers who fought under the slogan “for our and your freedom”. The Italians were heroes of the Polish uprisings, and Poles fought for the Italians. The Poles supported Garibaldi and Victor Emmanuel in their fight against Austria, because Austria was also Poland’s enemy. However, during the fights over Rome in 1870 Poles fought for both sides. Some served Garibaldi, and others defended the Papal States and the secular power of the Pope. The memoirs of one papal zouave survived. Its author, Adam Morawski, published his recollections from Italy and from the times of the fight for Rome several times and under several different titles. His memoirs were popular in Poland in the second half of the 19th century. They depicted the political hopes of Poles who assumed that only the Pope’s political pressure on Russia, Prussia and Austria could save Poland from repressive measures. As a historiosophic concept, Morawski’s views represent a delayed voice of Romanticism. Describing Italy, the author was looking for evidence to support the thesis that the pagan Rome collapsed, because the people did not believe in God. The world of his time reminded him of the agony of Rome. This moralistic philosophy links Morawski with Zygmunt Krasiński.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2009, 57, (2); 115-134
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wspomnienie pośmiertne w XIX wieku (perspektywa genologii i biografistyki)
Posthumous Memories in the 19th Century (a Genological and Biographical Perspective)
Autorzy:
Budrewicz, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1877281.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
genologia
nekrolog
wspomnienie pośmiertne
pochwała
biografia
genology
obituary
posthumous tribute
praise
biography
Opis:
Artykuł omawia gatunek wspomnienia pośmiertnego na materiale tekstów z XIX wieku. Autor krytycznie przedstawia stan badań, wykazując, że studia z lingwistyki kulturowej poświęcone nekrologom niedostatecznie uwzględniają ewolucję wypowiedzi ogłaszanych w prasie po śmierci danej osoby. W pierwszej połowie XIX wieku pojęcia nekrolog i wspomnienie pośmiertne były rozumiane synonimicznie. Na konwencję wspomnień pośmiertnych miały wpływ pochwały, a od drugiej połowy wieku dodatkowo ta konwencja nabierała cech gatunku biografii akademickiej, która prezentowała życie konkretnej osoby jako wypełnianie modelu pacy i służby publicznej. Wspomnienia miewały objętość broszury lub książki i stawały się portretami literackimi. Pierwotne osobiste formy pamięci o zmarłym były zastępowane studiowaniem źródeł i dokumentów. Wspomnienia prywatne zamieniały się w biografie zawodowe osób publicznych.
The article discusses the genre of posthumous memories on the basis of texts from the 19th century. The author critically presents the state of research, showing that studies within cultural linguistics devoted to obituaries do not sufficiently account for the evolution of statements published in the press after the death of a given person. In the first half of the 19th century, the concepts of obituary and posthumous memories were considered to be synonymous. The convention of posthumous memories was influenced by praise, and starting from the second half of that century, this convention additionally took on the characteristics of a genre of academic biography, which presented the life of a particular person as a fulfilment of the model of public and work service. Memories used to have the volume of a booklet or book and were literary portraits. The originally personal forms of remembrance about the deceased were replaced by the study of sources and documents. Private memories turned into professional biographies of public figures.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 1; 97-117
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność bazylianów w Brześciu Litewskim w XVII-XIX wieku
Activities of the Basilian Fathers in Brest-Litovsk between the 17th and the 19th Century
Autorzy:
Wereda, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807017.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
klasztor Bazylianów w Brześciu; bazylianie; szkoły bazyliańskie; klasztor w mieście; biblioteki zakonne
Basilian monastery in Brest; the Basilian Order; Brest; Basilian schools; monastery in the city; monastery libraries
Opis:
Artykuł przedstawia dzieje klasztoru Bazylianów w Brześciu i jego rolę w życiu religijnym i społecznym miasta w XVII-XVIII wieku. Klasztor został ufundowany w 1638 r. i stanowił zaplecze dla działalności hierarchów Cerkwi unickiej. Zakonnicy z brzeskiej placówki bazylianów wspomagali biskupów w pracach organizacyjno-administracyjnych diecezji włodzimiersko-brzeskiej. Bazylianie w Brześciu nie prowadzili parafii. Wydarzeniami gromadzącymi wiernych były obchody odpustowe. W cerkwi bazyliańskiej kultem otaczani byli święci związani z duchowością Cerkwi unickiej oraz wizerunek Chrystusa Ukrzyżowanego. Przy cerkwi funkcjonowało bractwo św. Piotra i Pawła. Zakonnicy prowadzili szkołę dla dzieci mieszczan i szlachty, w utrzymaniu której partycypowało miasto. Pod koniec XVIII stulecia bazylianom powierzono prowadzoną przez jezuitów szkołę wydziałową. Bazyliańska szkoła uzyskała status powiatowej szkoły szlacheckiej. Przy klasztorze znajdowała się biblioteka, w zasobach której znajdowały się książki zakupione i podarowane przez bazylianów oraz przejęte po skasowanym klasztorze Jezuitów w Brześciu. Klasztor był traktowany jako miejsce zapewniające zakwaterowanie i wyżywienie przez okoliczną szlachtę.
The article presents the history of the Basilian monastery in Brest and its role in the religious and social life of the city in the 17th and 18th centuries. The monastery was founded in 1638 and provided the basis for the activi-ties of the hierarchs of the Uniate Church. The monks from the Brest post of the Basilian Order assisted the bishops in the organizational and administrative work of the Diocese of Volodymyr and Brest. The Basilians in Brest did not run the parish. The event that brought the faithful together were the celebrations of church fete. The Basilian church was devoted to the saints associated with the spirituality of the Uniate Church and the im-age of the crucified Christ. The brotherhood of St. Peter and Paul was also associated with the church. The monks ran a school for children of townsmen and gentry, the school was also financed by the city. At the end of the 18th century, the Basilians took care of the Jesuit faculty school. The Basilian school obtained the status of a poviat gentry school. At the monastery there was a library, which housed books purchased and donated by the Basilians and taken over from the dissolved Jesuit monastery in Brest. The monastery was treated as a place providing accommodation and meals by the local nobility.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 2; 113-140
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An unknown Polish-Albanian glossary from the beginning of the 19th century
Nieznany polsko-albański słowniczek z początku XIX wieku
Autorzy:
Sawicka, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084681.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish glossary
Albanian dialect
original alphabet
Robert Elsie
Opis:
The article contains basic information about the recently identifi ed Polish-Albanian glossary, and presents its content in an accessible form.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2019, 68; 103-124
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nałęczów w przewodnikach uzdrowiskowych przełomu XIX i XX wieku
Nałęczów in spa guides on the turn of the 19th century
Autorzy:
Kiełb, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688255.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Nałęczów
przewodnik
turystyka
uzdrowisko
cenzura
tourist guidebook
tourism
health resort
censorship
Opis:
The article concerns the Nałęczów tourist guidebooks published at the turn of the 19th and 20th century. Those guidebooks constitute a substantial part of the literature connected with the Nałęczów spa resort, especially because it included the first publication about the former estates of the Małachowski. Apart from presenting the content of the guidebooks, the article compares the analysed texts with similar publications published in Europe at the time. Moreover, the article shows the linguistic tricks employed by the partition-era writers involved in patriotic activity in order to mislead Russian censorship. Because of that, the guidebooks from the discussed period could play an important role in tourism, at the same time building the position of Nałęczów among spa resorts.
Artykuł dotyczy przewodników po Nałęczowie, które ukazały się na przełomie XIX i XX w. Stanowią one istotną część piśmiennictwa związanego z uzdrowiskiem, zwłaszcza że wśród nich znalazło się pierwsze wydawnictwo książkowe informujące o nowym zakładzie leczniczym na terenach należących niegdyś do Małachowskich. Oprócz przedstawienia danych o zawartości przewodników w artykule zestawiono analizowane teksty z tekstami o podobnym charakterze, które publikowano wówczas w Europie. Ponadto artykuł ukazuje, jak w okresie zaborów autorzy zaangażowani w działalność patriotyczną stosowali określone zabiegi językowe, by uniknąć zastrzeżeń ze strony rosyjskiej cenzury. Dzięki temu przewodniki z omawianego okresu mogły odegrać ważną rolę krajoznawczą, budując jednocześnie pozycję Nałęczowa na tle innych zakładów leczniczych.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2016, 96; 109-126
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vukodlaci – oborotnji i psoglavci u odabranoj slovenskoj prozi 19. veka
Werewolves and Lycanthropus in Selected Slavic Prose of the 19th Century
Autorzy:
Ajdačić, Dejan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1890652.pdf
Data publikacji:
2021-09-22
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
werewolves
lycanthropus
folklore
Slavic prose
19th century
Opis:
The author analyzes the origins and characteristics of werewolves (human-wolves) and lycanthropus (human-dogs) as dual-natured beings within Slavic folk beliefs. He also analyzes the way their mythological properties transform through literature. The werewolf’s mythos is approached through texts of 19th century authors, Russians Orest Somov (Oboroten: narodnaja skazka, 1829) and Alexander Kuprin (Serebrjanyj volk, 1901) and the Pole from Belarus Jan Barszczewski(Wilkołak, 1844), while the lycanthrope’s is viewed through the lens of the literary fairy tale by Serbian Joksim Nović Otočanin (Vrzino kolo i Zlatni i Alem-grad, 1864). The author puts focus on symbolism, specifically that of the human-beast dichotomy. The literary representation of this man-beast duality in 19th century Slavic written prose indicates a fantasy view of the coexistence between beast and man – the beastly in men, or the human in beasts.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2021, 20; 159-174
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Игровые и ритуальные практики в русской литературе XIX века
Game and Ritual Practices in the Russian Literature of the 19th Century
Autorzy:
Коковина, Наталья
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968724.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
game
ritual
19th-cent. Russian literature
Opis:
The article discusses a range of phenomena for which 19th-century literature established the name of “game”. In the study of symbolic behaviour, one of the most confusing questions is that of the relationship between game and ritual. Fluid boundaries between them and lack of clear idea of the nature of these phenomena have often lead to a widening of the scope of the concepts: “game” has been thought to include ritual behaviours, and the other way round.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2014, 07; 105-112
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemiany obyczajowe w Gubinie w pierwszej połowie wieku XIX
Moral transformation in Gubin in the first half of the 19th century
Autorzy:
Kurowska, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/19944750.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
Guben in 1815 by the Treaty of Vienna was taken Saxony and became part of the Prussian state. This has contributed to changes in the law. Prussian “Landrecht” has become the determinant of some of the changes of behavior. Wedding ceremony took on a secular dimension to the legal regulations. Religious dimension has been lost, though, and so in the Protestant faith, the nature of marriage had the blessing and not a sacrament. Guben not so large as in previous centuries attended Sunday services, which complained to the clergy. Even baptism did not take place in the first days after birth, but the moment is shifted in time by several weeks. Very quickly and many residents have benefited from a reduction in the number of days on the advent and the post, thus changing the seasonality of marriages entered into a monthly – contains compounds readily bed previously overlooked such as December. But it seems that apart from marriage, a new form of coexistence between man and woman, concubinage. Evidenced by the significant proportion of illegitimate births and premarital conception.
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2011, 09; 121-138
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
L’éloge du vagabondage au XIXe siècle : une pensée minoritaire
The eulogy of vagrancy in the 19th century: Stirner, Nietzsche, Gide
Autorzy:
Jeusette, Julien
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/483582.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Wydawnictwo Werset
Tematy:
vagrancy
marginality
individualism
evasion
anarchism
Gide
Barrès
Opis:
All along the nineteenth century in France, the vagabond becomes a main social and philosophical issue, for he is hunt down by scientists – vagrancy is conceived as a mental illness – and by jurists – different laws are created to criminalize the act. By establishing a link between this sudden obsession and the concern expressed by thinkers (Tocqueville, Comte, Bourget) that the society is dangerously blowing apart in separate individuals, this paper aims to analyze the manifestation of this conflict between society and vagabond in literature, among others Barrès’ Les Déracinés and Gide’s Nourritures terrestres.
Źródło:
Quêtes littéraires; 2014, 4; 47-55
2084-8099
2657-487X
Pojawia się w:
Quêtes littéraires
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gminy karaimskie XIX wieku jako dziedzictwo Rzeczpospolitej Obojga Narodów
Karaim Communities in the 19th Century: Heritage of the Polish–Lithuanian Commonwealth
Autorzy:
Kaleta, Petr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440282.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
Tematy:
Gminy karaimskie XIX wieku
Gminy karaimskie XIX w Rzeczpospolitej Obojga Narodów
Liderzy karaimscy
Karaim Communities in the 19th Century
Karaim Communities of the Polish–Lithuanian Commonwealth
Karaim leaders
Opis:
Karaim studies have developed quite significantly as a field of research in the past two decades. New specialized scholarly journals such as Karaite Archives and Almanach Karaimski have emerged. Other publishing efforts include editions of Karaim documents and important monographs, for instance, Stefan Gąsiorowski’s Karaimi w Koronie i na Litwie w XV−XVIII wieku (Kraków – Budapest 2008). The Karaim quarterly Awazymyz contains articles on the history of the Karaim communities. However, most of the contributions do not cover the 19th century when Karaim society underwent major changes. It is important to note that the Karaim communities in Lithuania (the main one being in Troki) and in Volhynia (the most prominent of which was based in Lutsk), were able to establish stronger ties with traditional Karaim communities in the Crimea after they were incorporated into the Russian  Empire following the Partitions of Poland. In the meantime, the Karaim community in Halych became isolated from the rest of the Karaim population after it became part of the Austrian Partition. Karaims living in the Russian Partition quickly transformed from Karaim religious communities into the ethnic group we know as the Karaims of today. In the Karaim community in Halych, traditional religious identity was preserved thanks to the aforementioned isolation of this particular community. Recollections of the past liberties of the Polish–Lithuanian Commonwealth lingered as a sentiment in the Karaim’s collective memory. In the Russian Partition many Karaims continued for a long time to use the Polish language, and only in the mid-19th century did Russian became more commonplace. Another important change in  Karaim identity that took place in the 19th century was the shift from Judaism to a Turkic identity. Several leading Karaims, Abraham Firkowich being one of the most influential, inspired these changes.
W ciągu ostatnich dwóch dekad badania karaimoznawcze nabrały wyraźnego rozmachu. Zaczęły ukazywać się wyspecjalizowane czasopisma naukowe pt. Karaite Archives oraz Almanach Karaimski, zostały wydane niektóre dokumenty karaimskie, ukazały się również ważne monografie, jak np. publikacja Stefana Gąsiorowskiego pt. Karaimi w Koronie i na Litwie w XV−XVIII wieku (Kraków - Budapeszt 2008). Ponadto regularnie ukazuje się kwartalnik karaimski Awazymyz, na którego łamach zamieszczane są artykuły poświęcone historii. Znaczna część prac zajmuje się XIX wiekiem, kiedy to w społeczności karaimskiej doszło do istotnych zmian. Ważny był w owym okresie np. fakt, iż gminy karaimskie na Litwie (z których najliczniejsza znajdowała się Trokach) oraz na Wołyniu (główną była ta w Łucku), wraz z wejściem w skład zaboru rosyjskiego, mogły nawiązać intensywniejsze kontakty z tradycyjnymi gminami karaimskimi na Krymie i w innych częściach Rosji. Odwrotnie zaś karaimska społeczność w Haliczu), po przyłączeniu do Austrii, została odizolowana od swych współplemieńców. W karaimskich gminach w zaborze rosyjskim nastąpiło również stosunkowo szybkie połączenie tożsamości wspólnoty religijnej wyznającej karaimizm z identyfikacją grupy etnicznej, którą obecnie nazywamy Karaimami. W  gminie w Haliczu natomiast, dzięki wspomnianej izolacji, karaimska tożsamość religijna została na długo zachowana przy jednoczesnym przyjmowaniu polskiej tożsamości narodowej. Wspomnienia dawnych swobód Rzeczpospolitej Obojga Narodów pozostały potem przez długi czas w pamięci ludności karaimskiej. W zaborze rosyjskim jeszcze długo wielu Karaimów używało także języka polskiego, dopiero w połowie XIX wieku częściej używano języka rosyjskiego. W Galicji przeciwnie, w drugiej połowie tego stulecia język polski się jeszcze upowszechnił. Kolejną istotną zmianą tożsamości karaimskiej w XIX wieku było jeszcze wyraźniejsze oddalanie od judaizmu, a zbliżenie do tożsamości tureckiej. Na zmiany te wpływ miała działalność kilku znanych postaci karaimskiego pochodzenia, z których jedną z najważniejszych był Abraham Firkowicz.
Źródło:
Almanach Karaimski; 2017, 6; 119-134
2300-8164
Pojawia się w:
Almanach Karaimski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mikrotoponimy z okolic Łukowa w XIX-wiecznych aktach notarialnych
Microtoponyms from the area of Łuków in the 19th-century notarial acts
Autorzy:
Kuć, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2124676.pdf
Data publikacji:
2011-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Opis:
The subjects of the article is to analyze the motivational-semantic field names from the 19th-century notarial acts from the area of Łuków. There are 117 units, so called land, semantically and structurally varied, with the exception of the names of waterways that are not represented in the material. The way of description these microtoponyms in documents leaves no doubt that it is a nomen proprium, which is connected with locating and characterizing functions, serving as landmark in the definition of the borders of fields, meadows, departments of succession, forests. In the material from Łuków is revealed characteristic concentration of the process of formed names, including topographic motivation, having the largest share in the creation of these units, followed by possession and cultural. Lexical basics of microtoponyms provide information about the terrain, determine its relative position or shape of social relations and human activities. These names are generally structurally and semantically transparent with reference to the historical names of Mazovia.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2011, 11; 75-97
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Illustrating Polish Coins, Medals, and Seals in the Graphic Arts Techniques in the Second Half of the 19th Century. The Period of the Outstanding Numismatic Publications
Autorzy:
Podniesińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089988.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
illustrations of coins
medals and seals
numismatic iconography (in graphic art)
graphic art XIX c.
engravers and illustrators XIX c.
graphic techniques
Źródło:
Wiadomości Numizmatyczne; 2020, 64; 157-186
0043-5155
Pojawia się w:
Wiadomości Numizmatyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Foreign Trade of Galicia and Bukovina and Other Austrian Countries at the End of the 19th Century Based on German Railway Statistics
Autorzy:
Lipelt, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1390561.pdf
Data publikacji:
2019-06-06
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Foreign Trade
Galicia
Bukovina
Austrian Countries
19th Century
German Railway Statistics
Źródło:
Studia Historiae Oeconomicae; 2018, 36; 23-41
0081-6485
Pojawia się w:
Studia Historiae Oeconomicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nominacja a językowy obraz roślin w dziewiętnastowiecznych słowniczkach gwarowych
Nomination and the Linguistic Picture of Plants in the 19th-Century Dialectal Dictionaries
Autorzy:
Kuryłowicz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953536.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
nominacja
językowy obraz świata
gwara
XIX wiek
nomination
linguistic picture of the world
dialect
19th century
Opis:
The paper discusses the names of plants from two 19th-century dialectal dictionaries: Z. Gloger’s Dictionary of the Folk Dialect in the Tykocin Region and A. Osipowicz’s Dictionary of Augustów Dialect, reconstructed on the basis of the contents of J. Karłowicz’s Dictionary of Polish Dialects. The paper sought to show how the world of plants fixed in names was perceived and understood. It resulted from the analysis of the material that the basis for botanical vocabulary, contained in the two dictionaries, was the outward appearance of plants perceived by the senses, especially the sense of sight. This manner of perceiving the surrounding reality is in accord with the naive knowledge about the world.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2006, 54, 6; 45-56
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Urządzanie lasu na ziemiach polskich - opis drzewostanów w XIX wieku
Forest management on Polish lands - tree stand description in the 19th century
Autorzy:
Jaszczak, R.
Wajchman, S.
Taryma, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/991630.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
lesnictwo
historia
drzewostany
opis drzewostanu
urzadzanie lasu
wiek XIX
19th century
polish lands
forest management
tree stand description
Opis:
In the 1800s forest management in Polish forests was still in its infancy. This article reminds presents tree stands were described in those days. The then concepts of: the forest, tree stand, bare land and large tree group were explained. In addition, the notion as well as the method of determination of the stand species composition and its age, perpendicular structure, closure, mixture proportion, stocking and condition was discussed in detail. For this purpose, available nineteenth century instructions, glossaries and books were employed.
Źródło:
Sylwan; 2013, 157, 10; 793-800
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Российская историческая полонистика XIX века как часть отечественной славистики
Russian Historical Polonistics of the 19th Century as a Part of Russian Slavistics
Autorzy:
Arzhakova, Larisa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1754007.pdf
Data publikacji:
2021-08-11
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
rosyjska polonistyka historyczna XIX wieku
sprawa polska
slawistyka rosyjska
periodyzacja polonistyki historycznej
dialog polsko-rosyjski
Russian historical Polonistics of the 19th century
the Polish question
Slavic studies in Russia
periodisation of the Russian historical Polish studies
Russian-Polish dialogu
Opis:
This article presents a brief overview of the history of Russian historical Polonistics in the 19th century, which was an integral part of Russian Slavistics, but acted according to other laws which were subject to the dynamics of Russian-Polish relations. Special attention is paid to the peculiarities of the formation and development of Russian historical Polonistics, which made it possible to clarify its previously accepted periodisation. This article notes the interdependence between the Polish question and Polonistic studies, which is characteristic of Russia in the 19th century, but only recently reflected in modern historiography. The author of the article suggests considering Russian historical Polonistics as the experience of Russian-Polish dialogue in the context of the long 19th century.
Rosyjska polonistyka historyczna xix wieku jako część rosyjskiej slawistyki Artykuł przedstawia krótki przegląd historii rosyjskiej polonistyki historycznej XIX wieku, która była częścią składową rosyjskiej slawistyki, lecz funkcjonowała na innych zasadach, odzwierciedlających dynamikę wzajemnych stosunków polsko-rosyjskich. Zwrócono szczególną uwagę na wyjątkowe warunki powstawania i rozwoju rosyjskiej polonistyki historycznej, co pozwoliło na uszczegółowienie przyjętej wcześniej periodyzacji tej dyscypliny. W artykule zaznaczono, charakterystyczną dla dziewiętnastowiecznej Rosji, jednak dopiero niedawno znajdującą swoje miejsce we współczesnej historiografii myśl o współzależności miedzy „sprawą polską” i badaniami polonistycznymi. Autorka artykułu proponuje rozpatrywanie rosyjskiej polonistyki historycznej jako doświadczenia polsko-rosyjskiego dialogu XX wieku.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 7; 21-34
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W gorsecie czy w surducie? Strój w dziewiętnastowiecznym dyskursie emancypacyjnym
Corset or Frock Coat? Attire in the 19th-century Emancipation Discourse
Autorzy:
Stachura-Lupa, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37231263.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
George Sand
strój
emancypacja kobiet
Entuzjastki
Eliza Orzeszkowa
attire
emancipation of women
Entuzjastki (Female Enthusiasts)
Opis:
Artykuł ukazuje związek między strojem kobiecym a procesami modernizacyjnymi zachodzącymi w Europie w XIX wieku. Autorka koncentruje się na dyskursie emancypacyjnym i kobietach, które tak jak francuska pisarka George Sand i grono jej polskich naśladowczyń zrywały z tradycyjnym wizerunkiem kobiety i zakładały męskie stroje. W Polsce z interpretacją stylu życia Sand, noszącej męską garderobę, nie radzili sobie jej pierwsi biografowie, piszący o autorce Indiany w związku z Fryderykiem Chopinem. Kobieta w surducie, z cygarem lub fajką w ręku w ocenie przeciwników emancypacji była awanturnicą, szukającą poklasku. Kompromitowała nie tylko siebie, ale i ideę emancypacyjną. Do oskarżeń o szukanie atencji i taniej sensacji dochodziły zarzuty o podłożu seksualno-erotycznym: o bezwstydności, rozwiązłości, zgniliźnie moralnej. Eliza Orzeszkowa znała i ceniła twórczość Sand. Sama unikała mówienia o swoim życiu prywatnym. W Kilku słowach o kobietach (1870), rozprawie fundamentalnej dla dalszego rozwoju ruchu emancypacyjnego w Polsce, krytyce poddała awanturnice, sawantki i kobiety lwice, które ideę równouprawnienia sprowadzają do zachowań naruszających społeczne normy. W swoim programie emancypacyjnym opowiedziała się za poszanowaniem rodziny, małżeństwa i norm moralno-obyczajowych.
The paper illustrates the relationship between women’s clothing and the processes of modernization in the 19th century Europe. The author focuses on the discourse of emancipation and women who, like the French writer George Sand and a group of her Polish followers, broke away from the traditional image of women and adopted masculine clothing. In Poland, the interpretation of Sand’s lifestyle, characterized by her preference for masculine clothing, posed a challenge to her first biographers, who associated the author of Indiana with Frederic Chopin. A woman in a frock coat with a cigar or pipe in her hand was seen by opponents of emancipation as a troublemaker seeking applause. She discredited not only herself, but also the idea of emancipation. Accusations of seeking attention and cheap sensation were accompanied by charges of a sexual-erotic nature: shamelessness, licentiousness, and moral decay. Eliza Orzeszkowa knew and appreciated Sand’s work. She herself avoided talking about her private life. In Kilka słów o kobietach (1870, A Few Words On Women), the essay which was fundamental to the further development of the emancipation movement in Poland. She criticized the troublemakers, bluestocking and lioness women, who reduced the idea of equality to behaviour that violated social norms. In her emancipation program, she advocated respect for the family and marriage, and moral and ethical standards.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 43, 4/2; 89-106
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola XIX-wiecznych zmartwychwstańców w rodzącym się ruchu liturgicznym
The Role of the 19th Century Resurrectionists in the Arising Liturgical Movement
Autorzy:
Skóra, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32069365.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
ruch liturgiczny
liturgia
„Tygodnik Kościelny”
zmartwychwstańcy
Józef Hube
Franciszek Gordon
Hieronim Kajsiewicz
Prosper Guèranger
liturgical movement
liturgy
“Tygodnik Kościelny” (Weekly Church Magazine)
Resurrectionists
Opis:
Brothers of the newly emerged Congregation of the Resurrection played a significant role in the development of the 19th century Liturgical Movement. Of great importance to its progression was the contribution of father Piotr Semenenko, Józef Hube, Wincenty Barzyński and Franciszek Gordon. They were far from being merely theorists of the new concepts of bringing the liturgy closer to the faithful, but they put their ideas into practice. They propagated the habit of frequent Eucharist celebration, were eager confessors, provided guidance for catechumens, and encouraged the laity to enter various religious associations. They spread care for the beauty of churches, and regular mystagogical sermons and catecheses became their distinctive characteristic. The notions of the Resurrectionists were recorded in their canon, which was unusual for other 19th century orders. Brothers of the newly emerged Congregation of the Resurrection played a significant role in the development of the 19th century Liturgical Movement. Of great importance to its progression was the contribution of father Piotr Semenenko, Józef Hube, Wincenty Barzyński and Franciszek Gordon. They were far from being merely theorists of the new concepts of bringing the liturgy closer to the faithful, but they put their ideas into practice. They propagated the habit of frequent Eucharist celebration, were eager confessors, provided guidance for catechumens, and encouraged the laity to enter various religious associations. They spread care for the beauty of churches, and regular mystagogical sermons and catecheses became their distinctive characteristic. The notions of the Resurrectionists were recorded in their canon, which was unusual for other 19th century orders.
Źródło:
Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne; 2013, 4; 173-184
2082-8586
Pojawia się w:
Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The style of Czech-American Periodicals and its Transformation in the Multicultural American Environment of the Second Half of the 19th Century
Autorzy:
Jaklova, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1008924.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
CULTURE
CZECH IMMIGRANT PRESS IN THE USA
INTERCULTURALITY
Opis:
The paper outlines the meaning of two terms: culture, both in a general perspective and with a view to the concept of nation - ethnic community, and language style. It then analyses the Czech-American periodical press of the 2nd half of the 19th century, exploring the development of the constitutive means of style, in particular topic and language. The changes discovered are attributed to the continuing assimilation of Czech immigrants in the USA and perceived as the beginning of their Czech-American bilingualism.
Źródło:
Stylistyka; 2006, 15; 249-258
1230-2287
2545-1669
Pojawia się w:
Stylistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje katolickiej placówki duszpasterskiej w Morągu w XIX wieku
The history of the Catholic pastoral institution in Morąg in the 19th Century
Autorzy:
Jodkowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2165738.pdf
Data publikacji:
2013-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
East Prussia
Germany in the 19th and the first half of the 20th century
The Diocese of Warmia
The Bishopric of Culm
Religious buildings
The funding of a parish
The Catholic Church in diaspora
Opis:
The first Catholic Mass in Morąg was celebrated on 17th October 1869 by the priest Anton Gerigk. Since then, he celebrated religious services in that place four times a year. One of the places of worship was an inn called “Gasthof zur Ostbahn”. The priest August Blank from Miłakowo made efforts to buy real property that would be the basis for the building of a mission station in the town. Catholic services in Morąg were resumed in 1884 (after a 4 years’ break) by the priest Anton Malies from Pasłęk. The permission to build a chapel and a presbytery was obtained on 29th October 1888. The investment was launched in 1892, but, due to the lack of funds, the plans to build the presbytery were temporarily abandoned. The architectural plans were created by Otto, head of the planning and building office from Chojnice. The foundation stone of the new temple in Morąg was laid on 3rd August 1892, and the dedication of the church to Saint Joseph took place on 4th October 1893. In 1899, the building of a presbytery was commenced in the town. Stephan von Lipinski was appointed as the first priest in Morąg. The parish was founded on 25th November 1903. The said pastoral institution was supported financially by, among others, the Boniface Association in Paderborn.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2013, 14; 85-94
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan badań nad demografią Lubelszczyzny w XVI-XIX wieku
The State of Research on Demography of the Lublin Region Between the 16th and the 19th Century
Autorzy:
Rachwał, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879755.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
demografia historyczna
Lubelszczyzna
metryki
ruch naturalny
zaludnienie
historical demography
the Lublin region
metrics
natural movement
population
Opis:
Praca stanowi próbę podsumowania dotychczasowego dorobku badań nad procesami demograficznymi na Lubelszczyźnie w epoce przedstatystycznej, tj. do końca XIX w. Pierwszy spis powszechny odbył się na tym terenie dopiero w 1897 r. Omówiono najpierw prace XIX-wiecznych autorów. Miały one charakter syntetyczny, swoim zasięgiem objęły granice całego Królestwa Polskiego. Stopień ich uszczegółowienia pozwala jednak czasem na analizę wybranych problemów na szczeblu miejscowości, powiatów lub województw. Wzrost zainteresowania problematyką demograficzną nastąpił po II wojnie światowej, co przełożyło się na publikacje autorów skupionych w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Szczególnie cenne okazały się badania prowadzone przez Z. Sułowskiego i J. Gawrysiakową. Podsumowując artykuł, autor podkreślił, iż istnieje pilna potrzeba zintensyfikowania badań nad przeszłością demograficzną Lubelszczyzny.
The work is an attempt to summarize achievements to date research on the demographic processes in the Lublin region in the pre-statistical era, i.e. by the end of the 19th century. The first census took place in the area in 1897. First,  the publications of the 19th century authors were discussed. They were of synthetic nature and encompassed the entire borders of the Polish Kingdom. The granularity of the information, however, allows to consider some problems at the level of the village, district or province. The increased interest in the problems of demography occurred after World War II, which resulted in publications of the authors gathered at the Catholic University of Lublin. The research by Zygmunt Sułowski and Janina Gawrysiakowa proved to be particularly valuable. To summarize the article, the author points out that there is an urgent need to intensify the research on the demographic past of the Lublin region.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 2; 89-112
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The world seen from Petersburg. Some remarks on the geographical range of Russian politicians interests at the beginning of the 19th century
Autorzy:
Czubaty, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013026.pdf
Data publikacji:
1994-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Źródło:
Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development; 1994, 6; 243-248
0867-6046
2084-6118
Pojawia się w:
Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Salons and Scientific-Literary Meetings Organized by Warsaw Lawyers in the Second Half of the 19th Century: Their Social and Cultural Role
Autorzy:
Koredczuk, Bożena
Koredczuk, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618361.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
scientific and literary salons
private meetings
Warsaw lawyers
the second half of the 19th century
salony naukowo-literackie
zebrania prywatne
adwokaci warszawscy
druga połowa XIX w.
Opis:
In the 19th century, scientific-literary and artistic salons have already had a long tradition in Polish culture. Since they derived from the French model, they were usually organized by aristocrats. In the second half of the 19th century, Polish intelligentsia, including lawyers, organized similar meetings, which led to a social intermingling of their profession. They regularly met in the private houses of Warsaw lawyers, such as Edward Leo (1828–1901), Aleksander Kraushar (1843–1931), Lucjan Wrotkowski (1847–1902) and Adolf Suligowski (1849–1932). Professional as well as scientific, literary and artistic issues were discussed at the meetings. Newly published Polish and foreign books were presented, fragments of texts were read and discussed, which propagated book culture in the circles of Warsaw lawyers.
W XIX w. w kulturze polskiej salony naukowo-literackie i artystyczne miały już długą tradycję, wzorowaną na francuskiej, stąd były najczęściej organizowane przez arystokrację. W drugiej połowie XIX w. inteligencja polska (w tym adwokaci) organizowała na ich wzór podobne spotkania integrujące środowisko zawodowe. Regularnie zbierano się w domach znanych warszawskich adwokatów: Edwarda Leo (1828–1901), Aleksandra Kraushara (1843–1931), Lucjana Wrotnowskiego (1847–1902) i Adolfa Suligowskiego (1849–1932). Na zebraniach tych dyskutowano zarówno o sprawach zawodowych, jak i o kwestiach naukowych, literackich i artystycznych. Prezentowano nowości książkowe, polskie i obce, czytano fragmenty prac oraz wymieniano się uwagami na temat lektury, propagując w środowisku adwokatów warszawskich kulturę książki.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Woda w górnictwie – od pradziejów do początków XIX wieku
Water in mining from the origins to the beginning of the 19th century
Autorzy:
Preidl, W.
Dyduch, G.
Stacha, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/122219.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
historia górnictwa
odwadnianie
technika górnicza
mining history
drainage
mining technology
Opis:
W artykule przedstawiono problematykę zagrożenia wodnego w górnictwie od jego zarania do początków XIX wieku. Woda zawsze towarzyszyła górnictwu podziemnemu będąc jego błogosławieństwem, ale jednocześnie przekleństwem. Woda była tym czynnikiem, który przesączając się przez warstwy skale wypłukiwał związki chemiczne, na podstawie których poszukiwacze ukrytych skarbów mogli zorientować się jakie kopaliny użyteczne występują w warstwach górotworu. Woda też zazdrośnie strzegła dostępu do pożądanych surowców, zalewając wyrobiska, a często wręcz uniemożliwiając ich eksploatację. Woda w początkach górnictwa, aż do wynalezienia pierwszych maszyn parowych, była najtańszym i ogólnie dostępnym źródłem energii do napędzania maszyn wykorzystywanych w górnictwie. Do początków XIX wieku były to przede wszystkim wyciągi szybowe, ale też i pompy, którymi odwadniano kopalnię. Wodę wykorzystywano również w procesie przeróbki surowców, ich wzbogacania i do transportu urobku z kopalni – tzw. sztolnie spławne. Złożoność zagadnienia występowania wody w złożach kopalin użytecznych i sposób w jak ówcześni górnicy podchodzili do tego zagadnienia świadczy o ambiwalentnym stosunku do wody w początkowym okresie rozwoju górnictwa. Stosunek górników do wody diametralnie zmienił się wraz z chwilą wprowadzenia do kopalń pomp odwadniających, najpierw parowych, potem z silnikami elektrycznymi. Od tego momentu mówiąc o wodzie w kopalni rozumie się tylko i wyłącznie zagrożenie, z którym należy walczyć. Zagadnieniom wykorzystania wody w procesach technologicznych w kopalniach poświęcone będą dalsze artykuły, które są planowana do druku w kolejnych numerach rocznika.
The article presents the problem of water hazards in the mining industry from its origins to the beginning of the 19th century. Water has always accompanied underground mining, being its blessing yet also a curse at the same time. Water was the factor that washed through the layers of rock scouring chemical compounds. On that basis seekers of hidden treasures could find useful minerals in rock layers. Water also jealously guarded access to desirable raw materials, flooding excavations or even preventing them from being exploited. Since the beginning of mining until the invention of the first steam engines, water was the cheapest and widely available energy source for propulsion of machinery used in mining. Until the beginning of the 19th century, these were mainly shafts but also pumps that dewatered mines. Water was also used in the processing of raw materials, their enrichment and transportation from the mine, using so-called navigation adits. The complexity of the problem which the presence of water posed in the deposits of useful minerals and the way in which the miners approached that issue is a testimony to the ambivalent attitude towards water in the early period of mining development. Miners’ attitude to water fundamentally changed with the introduction of dewatering pumps in mines, using steam engines first and then electric motors. From that point on, talking about water in a mine meant struggling against a threat. Part two of the article, which is planned to be printed in the next issue of the yearbook, will be devoted to the use of water in technological processes in mines.
Źródło:
Hereditas Minariorum; 2017, 4; 25-43
2391-9450
2450-4114
Pojawia się w:
Hereditas Minariorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Une Européenne en Amérique à la fin du XIXe siècle
European woman in the America at the end of the 19th century
Autorzy:
Wierzbowska, Ewa M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1627919.pdf
Data publikacji:
2016-04-01
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Opis:
Marie Krysinska and her husband Georges Bellenger made two voyages to the United States. Being an attentive observer, Krysinska is interested in the architecture of the New World, theaters, museums, stores, landscapes, mores, everyday life. After the return to France, she publishes her memories in the form of the articles and short stories. The favored theme is the American woman and her way of being, but also the life of the minorities and the functioning of the multiracial social organism. The author admires the social solidarity, all the more impressive, for without an equivalent in France. The old Europe seems to be dozing in its traditions and prejudices, but the writer is not dazzled by this openness of the spirit and the heart, which have also a negative aspect. Krysinska’s “American” writings play the same role as Voltaire’s Letters on the English – a vaccine that opens the mind and allows to cast away the prejudices.
Źródło:
Cahiers ERTA; 2016, 9; 171-194
2300-4681
Pojawia się w:
Cahiers ERTA
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pańszczyzna i przemoc. Historie literackie i wspomnieniowe z XIX wieku
Villein (serfdom) and Violence. Literary and Memorial Histories from the 19th century
Autorzy:
Tomczok, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1012914.pdf
Data publikacji:
2017-03-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
villein
violence
realistic novel
memories of the peasants
pańszczyzna
przemoc
powieść realistyczna
literatura ludowa
Opis:
Artykułu przedstawia model przemocy pańszczyźnianej, który można skonstruować na podstawie fragmentów dziewiętnastowiecznych powieści oraz wspomnień chłopów pamiętających doświadczenie pańszczyzny. Powieść realistyczna nie podejmuje bezpośrednio zagadnienia pańszczyzny jako głównego tematu przedstawienia, dlatego też reprezentacji przemocy pańszczyźnianej należy szukać na granicy świata głównych bohaterów, zwykle wywodzących się z klas uprzywilejowanych. Te krótkie fragmenty znanych powieści pokazują oczywistość przemocy wobec chłopów. Przemoc stanowi tu sposób utrzymania własnej pozycji społecznej, a jednocześnie poniżenia osób wykonujących pracę fizyczną. W tekstach wspomnieniowych można natomiast znaleźć opisy sposobu oddziaływania przemocy na chłopów. Analizuję dwa przykłady tłumienia chłopskiego buntu z wykorzystaniem przemocy fizycznej doprowadzającej ofiary do stanu bliskiego śmierci. Pozostawionych przy życiu chłopów pozbawiono wszelkiej nadziei i aktywności, by z rezygnacją pogodzili się z przymusem pracy. Ten schemat powiązania pracy i przemocy nie znika wraz ze zniesieniem pańszczyzny, gdyż nowe stosunki kapitalistyczne podtrzymują nierówność między kapitalistą a proletariuszem.
This article presents a model of villein-inflicted violence on the basis of 19th century realist novels and the peasant memory of the experience of serfdom. This article brings two disparate bodies of literature together in order to bring to light continuities in the relationship of work and violence across serfdom and capitalism in 19th century Poland. First, the article examines a number of realist novels which do not directly address serfdom amongst its central themes and thus, the representation of villein (serfdom) violence has to be sought at the borders of the world inhabited by the work’s protagonists, usually from the perspective of privileged classes. As such, the problem of serfdom is visible only indirectly, in the form of short fragments of well-known novels. At the same time, these works assume the obviousness of violence against peasants. This article offers an analysis of Polish realist tradition of fiction writing in order to demonstrate how the very social standing of protagonists is maintained at the expense of the people doing physical labor. Second, the article examines descriptions of this violence in the memoirs of peasants, and further offers an analysis of two such examples of the suppression of peasant revolt through physical violence. Deprived of all hope and agency, victims were left only to submit to the coercion of work in total resignation. Bringing these two bodies of literature together reveals the nexus of work and violence which, instead of disappearing with the abolition of villein (serfdom), emerged in the form of new capitalist relationships defined by inequalities between the capitalist and the proletarian.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2017, 23, 1; 237-266
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Książka o elegii polskiej w drugiej połowie XIX wieku
A Book on Polish Elegy in the Second Half of the 19th Century
Autorzy:
Doktór, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117034.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Studia Norwidiana; 2007, 24-25; 229-238
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Warunki społeczno-polityczne rozwoju kooperatyzmu niemieckiego w XIX wieku
Socio-political Conditions Of The Development Of German Cooperatism In The 19th Century
Autorzy:
Cwynar, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1938550.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
kooperatyzm
spółdzielczość
modele spółdzielczości niemieckiej
polityka
neutralność polityczna
cooperatism
cooperative movement
models of German cooperative movement
policy
political neutrality
Opis:
Artykuł przedstawia ideę i ruch kooperatyzmu w dziewiętnastowiecznych Niemczech. Autorka wskazuje na inspirację tego ruchu sytuacją społeczno-ekonomiczną tamtego czasu oraz poprzedzającym go ruchem spółdzielczym w Wielkiej Brytanii i we Francji. W Niemczech dominującą formą kooperatyw były banki ludowe Hermanna Schulze-Delitzsch oraz wiejskie kasy pożyczkowo-oszczędnościowe Friedricha Wilhelma Raiffeisena. Autorka koncentruje się na ideowym ich uzasadnieniu oraz na ich odrębnościach wynikających z zakresu działalności oraz form organizacyjnych. Podejmuje także kwestię stawianych celów społecznych ruchu spółdzielczego. Nie jest jej obojętna także rola polityczna obu typów kooperatyw, zwłaszcza w kontekście narodowościowym. W tym ostatnim wypadku zwraca uwagę na rolę spółdzielczości na ziemiach polskich pozostających w zaborze pruskim.
The article presents the idea and movement of cooperatism in the 19th century in Germany. The author points to the inspirations of this movement in the socio-economic situation of that time and to the preceding cooperative movement in the United Kingdom and France. In Germany, Hermann Schulze-Delitzsch’s people’s banks and Friedrich Wilhelm Raiffeisen’s rural savings and loan associations were the dominant forms of cooperatives. The author focuses on their ideological justification, and on their differences arising from the scope of activity and organizational forms. She also addresses an issue of the social aims of the cooperative movement. What is not indifferent for her is the political role of both types of cooperation, especially in the context of nationality. In the latter case, she points out the role of cooperatives in the Polish territories remaining under Prussian rule in those times.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2019, 62; 210-226
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish Middle Eastern Travels Until the End of the 19th Century: Current Research
Polskie podróżnictwo bliskowschodnie do końca XIX wieku. Stan badań
Autorzy:
Kaczmarek, Hieronim
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038387.pdf
Data publikacji:
2020-12-20
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Polska
Lewant
pielgrzymki
Polska
the Levant
pilgrims
Opis:
The objective of the article is to summarize the efforts made so far by Polish researchers of pilgrimages to the Holy Land, traveling around Egypt and the Levant. The academic interest in visits of Poles in this part of the Ottoman Empire is relatively fresh, because the first publications on this issue appeared sporadically at the beginning of the 19th century. For several decades, a book by Jan Stanisław Bystroń was the main source of knowledge about the presence of Poles in Egypt and the Levant. Scholarly interest in this topic grew in the second half of the 20th century. Despite an abundance of publications, our knowledge of the Polish presence in the Arab part of the Ottoman state is still incomplete. This is mainly due to the limited source materials and the lack of a broad search for archival and museum resources. The rising number of researchers on this subject may change this situation in the long run.
Celem artykułu jest próba wstępnego podsumowania dotychczasowych wysiłków polskich badaczy pątnictwa do Ziemi Świętej, podróży po Egipcie i Lewancie. Zainteresowanie pobytem Polaków w tej części Imperium Osmańskiego jest stosunkowo świeże, bowiem pierwsze publikacje z badań nad tym problemem pojawiają się sporadycznie od przełomu XIX i XX wieku. Przez kilka dziesięcioleci głównym źródłem wiedzy o obecności Polaków w Egipcie i Lewancie była książka Jana Stanisława Bystronia. Wzrost zainteresowania tym problemem nastąpił w drugiej połowie XX wieku. Mimo obfitości pojawiających się publikacji nasza wiedza o polskiej obecności w arabskiej części Państwa Otomańskiego nadal jest niepełna. Wynika to przede wszystkim z wąskiej bazy źródłowej, braku szerszych poszukiwań zasobów archiwalnych i muzealnych. Wzrastająca liczba badaczy tej problematyki być może w perspektywie dłuższego czasu zmieni tę sytuację.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2020, 30, 3; 115-134
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Motyw nieokreśloności Rosji jako element dziewiętnastowiecznych narracji politycznych
The motif of Russian indefiniteness as an element of the 19th-century political narrations
Autorzy:
Hordecki, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/616852.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Russia as an object of political narrations
the motif of Russian indefiniteness
Astolphe de Custine
Pyotr Chaadaev
Rosja jako przedmiot narracji politycznych
motyw nieokreśloności Rosji
Piotr Czaadajew
Opis:
The 19th-century popularity and ambiguity of many versions of the motif of Russian indefiniteness contributed to popularize the view about its ineffaceable incongruity to the West. On the basis of such ideas the premises of the deep aversion between these two spheres were arising. Against thisbackground, it is clearly visible why despite of the not so rare mutual fascination, the relations between Russians and other European nations were often dominated by conflicts of interests, animosities and embarrassment associated with the difficult past and cultural distance. All of these barriers – in conjunction with the rapid acceleration of historical processes, including the intensification of international contacts – were facilitating the creation of fear, distrust, unfortunate statements, wounded pride, contempt and desire for revenge.
Dziewiętnastowieczna popularność oraz wieloznaczność rozmaitych wariantów motywu nieokreśloności Rosji przyczyniły się do upowszechnienia poglądu o nieusuwalnym jej niedopasowaniu do Zachodu. Na kanwie tego typu wyobrażeń długo narastały przesłanki niechęci pomiędzy obiema przestrzeniami kulturowymi. Na tym tle widać częściowo, dlaczego w stosunkach Rosjan z narodami Europy, mimo nie tak znów rzadkiej, wzajemnej fascynacji, wielokrotnie górę brały konflikty interesów, animozje i zakłopotanie związane z niełatwą przeszłością oraz dystans kulturowy.Wszystkie wymienione bariery – w powiązaniu z gwałtownym przyspieszeniem procesów historycznych, w tym z intensyfikacją kontaktów międzynarodowych – sprzyjały i nadal sprzyjają kreowaniu strachu, nieufności, niefortunnych wypowiedzi, urażonej dumy, a niekiedy nawet wzgardy i chęci odwetu.
Źródło:
Przegląd Politologiczny; 2016, 1; 123-142
1426-8876
Pojawia się w:
Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ideowe i edukacyjne aspekty budowania ukraińskiej niepodległości w XIX wieku
Ideological and Educational Aspects of Building Ukrainian Independence in the 19th Century
Autorzy:
Kowacki, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40050881.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
ideas
education
Ukrainian independence
The Brotherhood of Saints Cyril and Methodius
Panteleimon Kulish
Mykola Kostomarov
Volodymyr Antonovych
Mykhailo Drahomanov
Opis:
The article focuses on the ideological and educational aspects of selected Ukrainian-centric thinkers and activists. Without the ideological and educational activities of this small group of the emerging Ukrainian intelligentsia, the million ethnic Ukrainian masses would have been absorbed into the Polish or Russian nationality project. The text presents the basic ideological principles that are the basis for shaping national consciousness and describes adverse historical conditions causing difficulties in shaping the Ukrainian idea of independence. The implementation of Ukrainian-centric ideas is shown on the example of selected organizations and representatives of Ukrainian culture, such as The Brotherhood of Saints Cyril and Methodius, Hromada, Stara Hromada, Panteleimon Kulish, Mykola Kostomarov, Volodymyr Antonovych, Mykhailo Drahomanov. The aim of the article is to present the importance of education in the process of formation of national consciousness.
Źródło:
Chowanna; 2022, 2(59); 1-11
0137-706X
2353-9682
Pojawia się w:
Chowanna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formuliczność łukowskich aktów notarialnych z początku XIX wieku
Patterns of formulas in notarial contracts from Łukow, from the beginning of the 19th-century
Autorzy:
Kuć, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119759.pdf
Data publikacji:
2013-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
formuliczność
akty notarialne
XIX wiek
standaryzacja
patterns of formulas
notarial contract
the 19th-century
standardization
Opis:
The aim of the paper is to show the patterns of formulas as typical phenomenon for the notarial texts from the early nineteenth century, as well as the repertoire of terms forming the text frame of agreements and their functions. It is not so much important to prove that the formulas are characteristic for official documents, what has repeatedly been indicated by researchers dealing with this issue, but to examine whether this feature depends on the intention of communication termed by specific legal convention, which determines the variety of species of protocols.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2013, 13; 131-142
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kronika informacyjna w prasie dziewiętnastowiecznej z perspektywy genologicznej
A chronicle of events in the 19th century press from the perspective of genre theory
Autorzy:
Pietrzak, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878570.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
polska prasa
XIX wiek
gatunek
kronika informacyjna
Polish press
19th century
genre
chronicle of events
Opis:
Autorka artykułu opisuje kronikę informacyjną z perspektywy teorii gatunku. Kronika była popularnym XIX-wiecznym komentarzem prasowym, którego celem było informowanie czytelników o najważniejszych wydarzeniach mających miejsce w mieście. W tekście autorka przedstawia główne cechy charakteryzujące poziomy strukturalne, poznawcze, pragmatyczne i stylistyczne kroniki. Wskazuje również cechy odróżniające ją od innych gatunków, takich jak relacje informacyjne czy felietony.
The author tries to describe a chronicle of events from the perspective of genre theory. A chronicle was a popular 19th century press comment whose aim was to inform readers about the most important events taking place in the city. In her paper the author presents main features that characterize structural, cognitive, pragmatic and stylistic levels of the chronicle. She also points out features that distinguished it from other genres such as news and feuilleton columns.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 6; 167-180
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Documents in the Firkovich Collection: Valuable Sources on the History of the Jewish Communities in Europe and the Middle East from the 12th to the 19th century
Autorzy:
Vasilyeva, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/916416.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Avraham Firkovich
Karaites
documental sources
Troki
Opis:
The paper presents a survey of the manuscript collections of Avraham Firkovich, and, in particular, of the handwritten documents it contains in Hebrew, Arabic, West-Russian and other languages. These historical documents belonged to the Karaite (mostly of Lithuania), Rabbanite and Samaritan communities, and reflect their life in Europe and the Middle East from the 12th to the 19thcentury. These historical sources were included in different library funds and described in several inventory hand-lists; some archival materials have been presented in printed catalogues, and many items have been published and translated into European languages. In the paper, a brief survey of the documents is given, as well as the history of their acquisition by Firkovich and the history of their cataloguing and research over the past 150 years.
Źródło:
Karaite Archives; 2014, 2; 201-220
2353-2327
Pojawia się w:
Karaite Archives
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próby kodyfikacji języka ukraińskiego w I połowie XIX w.
Attempts at Codifying the Ukrainian Language During the First Half of the 19th Century
Autorzy:
Pakalski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1790548.pdf
Data publikacji:
2016-02-02
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
codification
Ukrainian language
reference grammar
19th century
Opis:
The article attempts to summarise the process of codifying the Ukrainian language in the first half of the 19th century. It covers the most important reference grammars of that time, presenting them in the context of the sociopolitical situation of a Ukraine divided between the Austrian and Russian Empires. The article describes the work of linguists and researchers who emphasized the autonomy of the language spoken in the Ukraine in contrary to the common trend which treated this ethnolect as a dialect of Polish or Russian. The presented reference grammars are a rich source of information about the Ukrainian language itself (including its regional varieties), as well as other forms of communication used at the beginning of the 19th century, such as iazychie. These works were a milestone towards the forming of the modern Ukrainian language and nation.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2016, 4; 325-331
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tales from the Silk Road – a snapshot of trade with China in the Polish press during the second half of the 19th century
Autorzy:
Lubińska, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/135581.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Morska w Szczecinie. Wydawnictwo AMSz
Tematy:
history of trade
Silk Road
Polish press
19th century
China
colonialism
Opis:
This paper presents trade between China and Europe along the historical Silk Road, based on the materials from the Warsaw press published in the second half of the 19th century. The 19th century was a period of intense military actions led by the European empires in the Far East. The defeat of the Qing Dynasty during the Opium Wars marked the so-called cutting of the “Chinese cake” and the gradual fall of the empire. The events of this period caused an increased interest in the subject of the Middle Kingdom among Europeans and also in the Polish press.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie; 2019, 60 (132); 122-130
1733-8670
2392-0378
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowy Jork - architektura i rozwój przestrzenny do końca XIX wieku
New York - architecture and spatial development until the end of the 19th century
Autorzy:
Kuśnierz-Krupa, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218130.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
architektura
wiek XIX
Nowy Jork
19th century
architecture
New York
Opis:
Artykuł prezentuje problematykę związaną z historią powstania, układu przestrzennego i architektury Nowego Jorku do końca wieku XIX. Miasto w genezie swego powstania ma założoną w 1625 roku holenderską osadę Nowy Amsterdam. Przy osadzie z czasem zbudowano fort z rozbudowanym programem funkcjonalnym. Została ona jednak zniszczona w wyniku konfliktów z rdzennymi mieszkańcami tych terenów. Próby odbudowy i uporządkowania Nowego Amsterdamu podjął się w 1647 roku Peter Stuyvesant. Zadanie to jednak nie powiodło się. Osadę w 1664 roku przejęli Anglicy, zmieniając jej nazwę na Nowy Jork. Miasto otrzymało prawa miejskie w 1683 roku. Od tego momentu rozpoczął się intensywny rozwój miasta, który trwa nieprzerwanie do dzisiaj.
The article presents the issues connected with the history of the origin, spatial development and architecture of New York until the end of the 19th century. The origins of the city date back to the Dutch settlement of New Amsterdam founded in 1625. In time a fort with an extended functional programme was built beside the settlement. However, it was destroyed as a result of conflicts with the native inhabitants of the area. In 1647, Peter Stuyvesant attempted to rebuild and organise New Amsterdam, but he did not succeed. The settlement was taken over by the English in 1664, and changed its name to New York. In 1683 the city was granted its charter. That commenced a period of intensive development of the city, which has lasted until today.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2011, 29; 59-69
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-100 z 1273

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies