Epidemia cholery azjatyckiej w Prusach Wschodnich w XIX wieku.

Artykuł składa się z 8 części: 1. Stan badań, 2. Droga przemieszczania się cholery z Indii, przez Rosję i Polskę do Prus, 3. Zarządzenia władz wobec zagrożenia epidemią cholery, 4. Początki epidemii cholery w Prusach Wschodnich, 5. Przebieg epidemii cholery i bilans strat ludnościowych w prowincji Prus Wschodnich w drugiej połowie 1831 r., 6. Kolejne epidemie cholery w Prusach Wschodnich w XIX wieku, 7. Sposoby leczenia cholery w świetle obowiązujących standardów medycznych w XIX wieku. 8. Uczeni w poszukiwaniu sprawcy pandemii cholery oraz aneksu dokumentu z Archiwum Państwowego w Olsztynie ( Relacja doktora Schreibera z 3 lipca 1831 r. opisująca przebieg choroby cholery i metody leczenia grenadiera rosyjskiego przebywającego w zakładzie kwarantanny w Szyrwincie [Schirwindt], powiat pilkalski i żony strażnika o nazwisku Hollstein) w wersji oryginalnej i w tłumaczeniu na język polski. Artykuł ukazuje zarówno wysiłki jak i bezradność ówczesnej medycyny wobec epidemii cholery

The article consists of 8 parts: 1. State of research; 2. The route of cholera transmission from India, through Russia and Poland to Prussia; 3. Authorities’ measures in the face of a cholera epidemic; 4. Origins of the cholera epidemic in East Prussia; 5. The course of the cholera epi- demic and the summary of population losses in the province of East Prussia in the second half of 1831; 6. Successive cholera epidemics in East Prussia in the 19th century; 7. Ways of treating cholera in the light of existing medical standards in the 19th century; 8. Scientists in search of the perpetrator of the cholera pandemic and an annex of a document from the State Archives in Olsztyn (Dr Schreiber’s account of 3 July 1831 describing the course of the cholera disease and treatment methods for a Russian grenadier staying at the quarantine facility in Schirwindt, Pillkallen district and the wife of a guard named Hollstein) in the original version and in Polish translation. The article shows both the efforts and the helplessness of the medicine of the time in the face of the cholera epidemic.