Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "pogranicze" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Sień jako pogranicze – pogranicze jako sień
Hall as borderland, boderland as a hall
Autorzy:
Szlachta-Misztal, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950960.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
sień
pogranicze
granica
Opis:
Hall is a space in a building, that functions as a link. It connects the living area with the space designated for animals. It is here, where two different environments meet, that to some extent function together on daily bases. But it is exactly the hall, where a specific connection is taking place. Scents come into contact here, they cross throughout hall from one part to another. Man must cover the distance of a hallway in order to enter the utility room, as well as an animal must run across the hall to get inside the homestead. That kind of metaphor of a hall can be transferred to the idea of a borderland. Borderland can be seen precisely as that sort of a hall, where cultures encounter each other, exchange experiences and get back to their own realities.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2015, 15; 609-616
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze, czyli polskość
Autorzy:
Romanowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639096.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Opis:
Borderland, in other words: PolishnessThe article outlines the history of Polish culture, underlining its borderland nature, while also showing the thematic connection occurring between the essays that follow it. It invokes a variety of examples of artists to whom an adjective „Polish” does not quite fit, although the language of their work was the Polish language. It indicates „borderlandness” as a typical Polish trait.  
Źródło:
Wielogłos; 2014, 2(20)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Otwarte granice - otwarte pogranicza?
Open borders - open borderlands?
Autorzy:
Sobieraj, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/946093.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
granica
pogranicze
pogranicze kulturowe
border
borderland
cultural borderland
Opis:
Od 1989 roku na polskich granicach i pograniczach zachodzą istotne zmiany. Polskie granice różnią się od siebie głównie pod względem funkcji politycznych i gospodarczych, jakie obecnie pełnią, przede wszystkim z uwagi na uczestnictwo Polski w Unii Europejskiej i Układzie z Schengen. Mieszkańcy różnych pograniczy mają także odrębny bagaż doświadczeń historycznych, związanych z uwarunkowaniami z przeszłości. Czy te różnice przekładają się na odmienne postawy mieszkańców pograniczy? W artykule tym poddane zostały analizie wyniki badań zrealizowanych na polskich pograniczach od 2008 do 2010 r., celem porównania postaw mieszkańców różnych pograniczy – zachodniego, południowego i wschodniego wobec funkcji granicy, oceny sytuacji na pograniczu oraz ich otwartości na kontakty międzykulturowe bądź dystansu wobec sąsiednich narodów.
Since 1989 important changes have been hold on Polish borders and borderlands. The Polish borders differ from each other mainly regarding political and economic functions, they now performing. This is basically because of the presence of Poland in European Union and Schengen Agreement. The inhabitants of various borderlands have also other historic experiences connected with the past. Does differences transform into other attitudes of borderlands’ inhabitants? In this article the results of the research on Polish borderlands from 2008 to 2010 were analyzed. The aim of the research was to compare the attitudes of the inhabitants’ of various borderlands: east, west, south towards the functions of the borders, their assessment of the borderlands’ situation and their openness on intercultural contact or their social distance to neighboring nations.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2013, 65; 375-382
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Granica państwowa w teorii pogranicza
Border in the theory of borderlands
Autorzy:
Opioła, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547256.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Tematy:
granica państwowa
pogranicze
teoria pogranicza
pogranicze reliktowe
pogranicze migracyjne
state border
borderlands
historical borders
migration
theory of borderland
Opis:
W artykule zaprezentowano wątpliwości dotyczące definiowania pogranicza polegającego na przyjęciu granicy państwowej jako podstawowego kryterium definicyjnego. Autor wychodzi z założenia, że granica państwowa może tworzyć różne relacje z pograniczem i nie jest koniecznym warunkiem istnienia pogranicza. Przede wszystkim możliwe jest wykształcenie się pogranicza społecznego, w którym to procesie granica państwowa nie odgrywa żadnej roli. Autor przedstawia siedem argumentów wyjaśniających to podejście a następnie przedstawia typologię pograniczy ze względu na ich relację z granicą państwową, dzieląc je na: pogranicze nadgraniczne, pogranicze reliktowe, pogranicze migracyjne, pogranicze mieszane.
The aim of this paper is to present a problem of defining the borderland in relation to the state border, and to compare the theoretic approaches in Polish social sciences. Author assumes that state border can create several different relations with borderland: it is possible the emergence of borderland in a process, in which the state border plays no role. Author presents seven arguments to explain this approach and then presents a typology of borderlands in relation with state border.
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2014, 2, 1; 35-43
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świadek pęknięcia. Polsko-niemieckie pogranicze w poezji Marka Lobo Wojciechowskiego
Autorzy:
Szott, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650455.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
palimpsest, miasto, heterotopia, historia, pogranicze, poezja, Gorzów Wielkopolski, Landsberg
Opis:
Marek Lobo Wojciechowski is a Lubusz writer intereseted in heterotopia phenomenon of the Western Lands of Poland. He attempts to understand and describe the Polish-German history of the place. This article is composed of two parts. First part concerns the image of the city that is presented in Wojciechowski’s poems. It is a place marked with the traces of its previous inhabitants. The second part shows the space of “post-Yalta Occident” in microscale: a house and things being inside. My goal is to answer the question whether the vision of Gorzów in this output is the image of two superimposed cities with palimpsest nature, or a merged city with dualistic nature.
Źródło:
Konteksty Kultury; 2015, 12, 1
2353-1991
Pojawia się w:
Konteksty Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze polsko-rosyjskie jako bezpieczna przestrzeń życia człowieka
Polish-Russian borderland as a safe space of human life
Autorzy:
Jurczak, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1811082.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
pogranicze
pogranicze polsko-rosyjskie
bezpieczna przestrzeń
przestrzeń życia człowieka
borderland
Polish-Russian borderland
safe space
space of human life
Opis:
Niniejszy artykuł jest próbą ukazania bezpiecznej przestrzeni życia człowieka na pograniczu polsko-rosyjskim. Autor opracowania poprzez badania chce zwrócić uwagę na uwarunkowania, jakie rządzą życiem mieszkańców pogranicza polsko-rosyjskiego. Wśród wielu podziałów barier dokonywanych z punktu widzenia ich funkcji na szczególną uwagę zasługują te, które uwzględniają aspekt rozwoju społeczno-gospodarczego. Wyróżnić można tu bariery typu naturalnego oraz zespół barier charakteryzujących strukturę danego terytorium (przygranicze polsko-rosyjskie), czyli demograficzne, kulturowe, ekonomiczne, organizacyjne i strukturalne. W zakresie lokalnego bezpieczeństwa społecznego (bezpieczeństwa przygranicza) dominującą rolę odgrywa administracja publiczna (rządowa i samorządowa). Wynika to z zadań państwa i funkcji publicznych podmiotów, które nie konkurują ze sobą gospodarczo i nie są nastawione na zysk. Istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego bezpieczeństwa społecznego w Polsce miały zmiany w systemie administracji publicznej, w tym szczególnie utworzenie samorządu terytorialnego. Model systemu obejmuje sferę wewnętrzną funkcjonowania państwa. Pozwala ustalić, jak funkcjonuje system bezpieczeństwa i poszczególne jego elementy (co i kto o czym decyduje) oraz pozwala na: określenie systemu kierowania bezpieczeństwem społecznym, koordynację elementów wykonawczych systemu bezpieczeństwa, charakteru oddziaływań otoczenia na system, wskazanie regulacji prawnych określających organizację i funkcjonowanie systemu, oddziaływanie systemu na zagrożenia.
The article is an attempt to portray safe space of human life in the Polish-Russian borderland. The author of the study by the research wants to get attention to conditioning which rules life of ihabitants of the Polish-Russian borderland. Among many splits of barriers made from the point of view of their functions, the ones that count the aspect of social-economic development are worthy of particular noticing. It is possible to distinguish barriers of natural type and group of barriers typifying the structure of given territory (Polish-Russian borderland) that is demographic, cultural, economic, organizational and structural. In the local social safety (borderland safety) civil service (government and self-government) acts dominant role. It results from tasks of government and functions of public entities which do not compete with themselves economically and aren’t oriented on profit. Crucial meaning for development of local social safety in Poland were changes in system of public administration, especially creation of municipal government. The model of system includes internal sphere of state functioning. It allows determining how the system of security and its individual elements function. It also enables to project system of social safety management, coordinate executive elements of safety system, characterize environment influence on the system, point legal regulation that determine system organization and functioning; system influence on threats.
Źródło:
Roczniki Pedagogiczne; 2019, 11(47), Numer specjalny; 205-228
2080-850X
Pojawia się w:
Roczniki Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Centrum, peryferie, pogranicze
Core, periphery, borderland
Autorzy:
Holzer, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547082.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2013, 1, 1; 72
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Литературно-философскoe пограничье
Pogranicze literacko-filozoficzne
Autorzy:
Biełousowa, Wiera
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/482135.pdf
Data publikacji:
2003-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Opis:
Niniejszy artykuł poświęcony jest punktom, w których przecinają się i stykają wzajemnie literatura i filozofia. Zostaje tu wyjaśniona natura ich pokrewieństwa, na mocy którego staje się możliwe zastąpienie podejścia artystycznego przez filozoficzne, jak również filozoficznego przez artystyczne.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2003, 1, VIII; 83-90
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze w politologii
"Borderland" in political science
Autorzy:
Zenderowski, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547268.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2013, 1, 1; 81
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze zachodnie Polski w perspektywie integracji europejskiej
Autorzy:
Ciok, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/414033.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Ameryk i Europy. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)
Opis:
Z chwilą ustalenia granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej nastąpiły radykalne przeobrażenia na tym obszarze. Polegały one przede wszystkim na spadku liczby ludności, zniszczeniach wojennych oraz rozbiciu lub zmianie charakteru istniejących układów osadniczych. Powojenne zmiany w obszarze przygranicznym w dużym stopniu zależały od funkcji granicy, która, wraz ze zmianą stosunków pomiędzy Polską i Niemcami, zmieniała swój charakter. Ewoluowała ona od "nieprzepuszczalnej”, silnie sformalizowanej i dzielącej do prawie całkowicie „przepuszczalnej”, słabo sformalizowanej i praktycznie nieodczuwalnej przy jej przekraczaniu po 1972 r., tj. otwarciu granicy. Nowy okres we wzajemnych kontaktach i współpracy obszarów przygranicznych rozpoczął się na początku lat dziewięćdziesiątych. Analiza i długotrwała obserwacja współpracy transgranicznej na naszej granicy zachodniej pozwala zauważyć, że choć rozwinęła się ona najwcześniej i przebiega najintensywniej, to daje się dalej zauważyć istnienie jeszcze wielu barier formalnoprawnych, instytucjonalnych, infrastrukturalnych, finansowych, gospodarczych, społecznych i środowiskowych. Zjawiskami kluczowymi dla rozwoju pogranicza są handel i usługi przygraniczne, rolnictwo ekologiczne oraz turystyka.
Źródło:
Studia Regionalne i Lokalne; 2000, 1(1); 91-104
1509-4995
Pojawia się w:
Studia Regionalne i Lokalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Animacja jako sztuka pamiętania. Doświadczenia Ośrodka „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach
Autorzy:
Sieroń-Galusek, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639868.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
animacja społeczno-kulturalna, kultura pamiętania, Ośrodek „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach
Opis:
Animation as an art of remembering. The case of the “Borderland of Arts, Cultures and Nations” Centre in Sejny The author refers to the experience of the “Borderland of Arts, Cultures and Nations” Centre in Sejny, active on the Polish-Lithuanian border, and illustrates how the animation of culture can deal with the “difficult memory” present in Central and Eastern Europe, as well as how this kind of involvement can support people in developing their identity. In this sense, the animator becomes a humanist: comprehensively educated and conscious of the intellectual and personal development of both him/herself and others. Having in mind the uniqueness of such an undertaking, it is also important to notice that the original formula of such a centre – developed according to its leaders’ personal ideas – may become a genuine brand of Polish culture.
Źródło:
Zarządzanie w Kulturze; 2016, 17, 2
2084-3976
Pojawia się w:
Zarządzanie w Kulturze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze w studiach globalnych
Borderland in global studies
Autorzy:
Nobis, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547125.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2014, 2, 1; 51
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze a polityka bezpieczeństwa
Borderland and security policy
Autorzy:
Sprengel, Bolesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547278.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2013, 1, 1; 80
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze a badania politologiczne
Borderland and political science
Autorzy:
Chodubski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547284.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2013, 1, 1; 68
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praktykowanie opowieści – z doświadczeń Ośrodka „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach
Practicing Story(-Telling) – from experiences of Ośrodek “Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” [the Center “Borderland of Arts, Cultures, Nations”] in Sejny
Autorzy:
Sieroń, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/667099.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
opowieść
pogranicze
Medea
edukacja kulturalna
praktykowanie idei
story
borderland
culture education
practicing idea
Opis:
Using biographical method, the author carries out research on the phenomenon of cultural education in a culturally diverse environment located in the Polish-Lithuanian borderland. In the present article the subject of observation and analyses have become the activities performed/conducted by socio-cultural animators affiliated with Ośrodek “Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” in Sejny, who operate among adults. The author investigated a project that has been implemented for several years, which researches the myth of Medea as instrumental in tackling the issue of difficult memory, the latter to be utilised in building good neighbourly relations in multicultural environment.
Źródło:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne; 2019, 19; 158-170
1506-5790
2353-9860
Pojawia się w:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesna polska wieś – pogranicze języków i kultur
The contemporary Polish village – the border of language and cultures
Autorzy:
Kurek, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594340.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
współczesna wieś
kultura
język
pogranicze
contemporary village
culture
language
border
Opis:
W niniejszym artykule współczesna polska wieś definiowana jest jako szczególny rodzaj pogranicza kulturowego istniejącego w konkretnej przestrzeni geograficznej (terytorialnej) oraz wirtualnej. Sąsiedztwo pozostających w kontakcie kultur sprzyja wartościowaniu i nieustannym wyborom, a czynnikiem decydującym o zapożyczaniu danego elementu jest wrodzona moc języka i większa atrakcyjność „innej” kultury.
In this article the contemporary Polish village is defined as a specific kind of cultural border existing in a particular geographical (territorial) and virtual space. Neighbourhoods of interacting cultures facilitate valuation and constant choices, and the factor that determines borrowing a given element is the natural power of language and greater attractiveness of a “different” culture.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2019, 67; 209-217
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze północnego Mazowsza w przededniu wybuchu II wojny światowej
Autorzy:
Juszkiewicz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/972477.pdf
Data publikacji:
1970
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 1970, 15, 5 (59)
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze amerykańsko-meksykańskie i wielopłaszczyznowy problem korupcji
The United States-Mexico Borderland and multidimensional problem of corruption
Autorzy:
Kotasińska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547254.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Tematy:
pogranicze
USA
Meksyk
korupcja
przemyt
borderland
U.S.
Mexico
corruption
smuggling
Opis:
Pogranicze amerykańsko-meksykańskie jest nieodzownie kojarzone z przestępczością zorganizowaną, handlem narkotykami oraz nielegalnymi migracjami ludności z Ameryki Centralnej do USA. Korupcja stanowi czynnik od lat ułatwiający funkcjonowanie tych procederów, obecna wśród lokalnych władz, podmiotów gospodarczych czy instytucji stojących na straży prawa. Artykuł traktuje o tym, w jaki sposób współcześnie kształtuje się korupcja na terenie pogranicza amerykańsko-meksykańskiego oraz poprzez jakie działania się objawia. Autorka koncentruje się w szczególności na analizie skorumpowanych organów ścigania odpowiedzialnych za utrzymywanie bezpieczeństwa wzdłuż granicy USA-Meksyk, a także wskazuje na zakorzenienie korupcji w kulturze pogranicza i świadomości jego mieszkańców.
The United States-Mexico Borderlands are indispensably associated with organized crime, drug trafficking and illegal migration from Central America to the U.S. Corruption is a factor facilitating functioning of these activities from many years, prevalent among local authorities, companies or law enforcement bodies. This paper is concerned with the way corruption maintains nowadays at the United States-Mexico Borderlands, and through which activities it reveals. The author especially focuses on the analysis of the corruption of law enforcement bodies responsible for maintaining security along the U.SMexico border, and emphasizes inveteracy of corruption in borderland culture and in awareness of its inhabitants.
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2016, 4, 2; 215-228
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zachodnie pogranicze Polski w opinii mieszkańców
Polish-German Border Area in the Opinions of Its Inhabitants
Autorzy:
Jałowiecki, Bohdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/414377.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Ameryk i Europy. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)
Tematy:
pogranicze
współpraca przygraniczna
mieszkańcy
opinie
border area
cross-border cooperation
citizens
attitudes
Opis:
Artykuł przedstawia wyniki sondażu, którego celem było m.in. zbadanie opinii mieszkańców czterech zachodnich podregionów na temat wpływu granicy na życie codzienne oraz opinii o funkcjonowaniu samorządów gmin. Sondaż ujawnia także postawy mieszkańców w stosunku do kwestii ochrony środowiska, współobywateli, mieszkańców sąsiednich krajów oraz pokazuje stopień identyfikacji terytorialnej mieszkańców pogranicza. Badanie zostało zrealizowane przez CBOS na reprezentatywnej próbie dorosłych mieszkańców czterech podregionów (NUTS 3): jeleniogórskiego, gorzowskiego, zielonogórskiego oraz szczecińskiego.
The author investigates the citizens perception of the impact of Polish-German border on local economies and communities in Western Poland. The research, based on the survey conducted in selected municipalities, reveals also the attitudes of the citizens towards the protection of natural environment and their opinion about the neighbours at both sides of the border. Finally, it attempts to assess the degree of citizens identification with the border area.
Źródło:
Studia Regionalne i Lokalne; 2006, 2(24); 99-117
1509-4995
Pojawia się w:
Studia Regionalne i Lokalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Otwarta przestrzeń pogranicza
Autorzy:
Paszkowski, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369973.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
granica
pogranicze
Zachodniopomorskie
przestrzeń polskiego pogranicza
Opis:
Wieloznaczność pojęcia pogranicze jest punktem wyjścia do rozważań o swoistej filozofii przestrzeni, filozofii pojmowania świata. Autor ukazuje różnorodność skojarzeń znaczeniowych związanych z tym pojęciem. Uwagę szczególną przywiązuje do pojęcia otwartości, rozumianej zarówno w kontekście przestrzennym jak i mentalnym. Z otwartością wiąże się również potencjalna zdolność do asymilacji nowych znaczeń, innowacji, a granica staje się przestrzenią wymiany wartości a nie krawędzią percepcji. Autor udowadnia, że pogranicze stwarza szansę rozwojowe dzięki korzystaniu z wielu źródeł kulturowych, ciekawości świata, potencjałowi przestrzeni i otwartości na nowe idee.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2008, 10; 83-88
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Borderland in the System of Contemporary International Relations: the Security Aspect
Pogranicze w systemie współczesnych stosunków międzynarodowych: aspekt bezpieczeństwa
Autorzy:
Nechaieva-Yuriichuk, Nataliya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1153075.pdf
Data publikacji:
2020-12-22
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
pogranicze
wyzwania
geopolityka
demokracja
borderland
challenges
geopolitics
democracy
Opis:
The previous century brought to humanity many political trials. Nowadays, we witness new challenges to world security and stability. Besides, borderlands play a compelling role in the political processes of modernity. Some political actors, like the Russian Federation, try to keep and strengthen their influence at the expense of other states, including Ukraine. Therefore, a transformation of an aggressive policy of such players, from military to hybrid, provoke the surrounding world to think: what’s next?  
Miniony wiek przyniósł ludzkości wiele przemian politycznych. W dzisiejszych czasach jesteśmy świadkami nowych wyzwań dla bezpieczeństwa i stabilności na świecie. Dodatkowo istotną rolę w politycznych procesach czasów nowożytnych odgrywają tereny pogranicza. Niektórzy aktorzy sceny politycznej, jak Federacja Rosyjska, starają się utrzymać i wzmocnić swoje wpływy kosztem innych państw, w tym Ukrainy. Dlatego też transformacja agresywnej polityki takich graczy, z militarnej na hybrydową, skłania obserwujący świat do zadawania pytań: co dalej?  
Źródło:
Studia i Analizy Nauk o Polityce; 2020, 2; 77-93
2719-4795
Pojawia się w:
Studia i Analizy Nauk o Polityce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Średniowieczne pogranicze w Karpatach – refleksje nad informacjami Jana Długosza
Autorzy:
Rajman, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436479.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
pogranicze
średniowiecze
Karpaty
osadnictwo
Królestwo Polski
Królestwo Węgier
drogi
zamki
wojny
zbójnicy
handel
parafie
klasztory
miasta
spory graniczne
sądy polubowne
Opis:
The research aim the author placed before himself was to present the meaning of Jan Długosz’s relation for the research on the medieval Carpathian border, dividing the kingdoms of Poland and Hungary. All of the Długosz’s works were included, the most important of whichare the Roczniki czyli Kroniki Królestwa Polskiego, but much valuable information is also hiddenin Liber beneficiorum diocesis Cracoviensis. The author used the so-called Długosz autograph, stored in the Archives of the Krakow Chapter. The physiographic description of Długosz and the geographical nomenclature used in his times, mentions on the forests and climate conditions were analyzed. Attention was put on his information on the border signs used, monarch summits and the presence of border courts, changes to the borders (the issue of Spiš), or the legend of the gold hidden in the Carpathians. The works of Długosz bring valuable informationon castles, monasteries, armed conflicts, roads leading through the mountains and the meansof communication. Among the most interesting are archives on closing roads by blocking themwith fallen trees. Furthermore, Długosz includes valuable data on the Vlach’s population, and also partially on the religious interrelations. His description of the development of colonization, descriptions of the border cities or the characteristics of extraordinary lords fall a little bit weaker compared to the rest. The information on trade or the brigands lurking on both sides ofthe border is fragmentary, but important. Długosz revealed a detailed, albeit not always strict, knowledge on geography and geographic nomenclature. His works are an extraordinarily important source for nearly all aspects of the Carpathian borderlands functioning.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2018, 6; 85-112
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze w warsztacie politologa
Methods in political science and borderland
Autorzy:
Kosman, Marceli
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547238.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2013, 1, 1; 73
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Autonomiczna Republika Krymu: pogranicze ukraińsko-rosyjskie
Autonomous Republic of Crimea: Ukrainian-Russian borderland
Autorzy:
Wroniszewska, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547274.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Tematy:
pogranicze
Autonomiczna Republika Krymu
Ukraina
Rosja
Tatarzy Krymscy
borderland
Autonomous Republic of Crimea
Ukraine
Russia
Crimean Tatars
Opis:
Przedmiotem niniejszego artykułu jest kategoria pogranicza ukraińsko-rosyjskiego ze szczególnym uwzględnieniem Autonomicznej Republiki Krymu. Istotne jest ukazanie pogranicza w różnych kontekstach i ujęciach, dlatego w pierwszej części artykułu odniesiono się do wydarzeń, jakie rozgrywały się na terytorium Ukrainy na końcu 2013 roku i w pierwszych miesiącach 2014 roku. Wydarzenia ostatnich miesięcy pokazują wyraźnie, że Południowy Wschód Ukrainy nie jest monolitem. Inaczej funkcjonuje społeczeństwo Krymu, inaczej Donbasu, a jeszcze inaczej Odessy czy Charkowa. W drugiej części artykułu przedstawiono zarys historyczny etnosu Tatarów krymskich, który okazał się niezbędny do ukazania przynależności tego narodu do Autonomicznej Republiki Krymu. Odniesiono się również do obecnej sytuacji Tatarów krymskich na Krymie. W trzeciej części poddano analizie granicę ukraińsko-rosyjską. W głównej mierze scharakteryzowano granicę morską, która jest ważną częścią między Rosją i Ukrainą. Szczegółowo opisano istotę sporu między Federacją Rosyjską a Ukrainą w kwestii wyspy Tuzła, będącej „częścią” Półwyspu Tamańskiego.
The present article is the category of the Ukrainian-Russian border area with particular attention to the Autonomous Republic of Crimea. It is important to show the border in different contexts and facts. In the first part of the article reference is made to the events that unfolded on the territory of Ukraine at the end of 2013 and the first months of 2014. These events clearly show that the South East of Ukraine is not a monolith. Otherwise society works Crimea, Donbass otherwise, and even otherwise Odessa and Kharkov. In the second part of the article author outlines the history of the Crimean Tatars ethnos, which proved to be indispensable to show that the people belonging to the Autonomous Republic of Crimea. Reference was made also to the current situation of the Crimean Tatars. In the third part analyzed the Ukrainian-Russian border. Mainly characterized the maritime border, which is an important part between Russia and Ukraine. Describes in detail the essence of the dispute between the Russian Federation and Ukraine on the island of Tuzla.
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2014, 2, 1; 100-112
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sieć współpracy transgranicznej na pograniczu polsko-czeskim
Transborder cooperation network in the Polish-Czech borderland
Autorzy:
Dołzbłasz, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/413737.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Ameryk i Europy. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)
Tematy:
pogranicze
współpraca transgraniczna
sieć
granica
pogranicze polsko-czeskie
borderland
transborder cooperation
network
border
Polish-Czech borderland
Opis:
Celem tego artykułu jest identyfikacja charakteru współpracy transgranicznej na poziomie lokalnym na pograniczu polsko-czeskim, ze szczególnym zwróceniem uwagi na sieć powiązań transgranicznych. Badanie dotyczyło współpracy objętej wsparciem Programu Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007–2013 w ramach EWT. Analizie poddano zarówno wszystkie realizowane projekty, jak i wszystkich beneficjentów, tj. 250 projektów oraz 350 polskich i czeskich instytucji. Z uwagi na charakter pogranicza polsko-czeskiego, którego znaczną część stanowią obszary górskie, specjalną uwagę zwrócono na projekty z zakresu turystyki. Badanie wykazało, że sieć współpracy była słabo rozwinięta, natomiast wyraźnie widoczne były kluczowe węzły sieci, tworzące grupę instytucji najbardziej aktywnych w kształtowaniu relacji współpracy transgranicznej.
The aim of this paper is to identify the character of transborder cooperation on the local level in the Polish-Czech borderland with a special focus on the transborder relations network. To this end, the author analyzes cooperation co-financed under Poland-Czech Republic Cross-Border Cooperation Programme 2007–2013 in the framework of ETC and examines all realized Project and all beneficiaries, i.e. 250 projects and 350 Polish and Czech institutions. Due to the mountainous character of the Polish-Czech borderland, special attention is paid to projects concerning tourism. The research reveals that the cooperation network is poorly developed. However, the most import ant nodes in this network are clearly visible and they are the most active institutions that shape the relations of transborder cooperation.
Źródło:
Studia Regionalne i Lokalne; 2016, 4(66); 62-78
1509-4995
Pojawia się w:
Studia Regionalne i Lokalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze jako kategoria politologiczna
Borderland as a problem of political science
Autorzy:
Bäcker, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547088.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2013, 1, 1; 65
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze w socjologii XXI wieku
Borderland in the XXI-century sociology
Autorzy:
Geisler, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547133.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2014, 2, 1; 50
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze jako kategoria politologiczna
Borderland as a problem of political science
Autorzy:
Rubisz, Lech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547222.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2013, 1, 1; 76-77
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inna historia berdyczowskich bałagułów
Autorzy:
Węgrzyn, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639080.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
bałaguli, Ukraina, Wołyń, romantyzm, dekadencja, konserwatyzm, pogranicze
Opis:
The another history of balagulas from BerdicherThe paper is an attempt to reread the history of Volyn balagulas. In Polish tradition these groups of young gentry decadents flirting with peasants culture are the symbol of lost generation. I would like to remind the forgotten discussion held by 19th century conservative writers who described balagulas movement as the threat to Polish identity.
Źródło:
Wielogłos; 2014, 2(20)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podstawy Edukacji. Graniczność, pogranicze, transgresja
Fundamentals of Education. Borderlandness, borderland, transgression
Autorzy:
Motyl, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/629039.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Źródło:
Podstawy Edukacji; 2017, 10; 7-9
2081-2264
Pojawia się w:
Podstawy Edukacji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze. Esej historyczno-socjologiczny
Borderlands – Essay on Social History
Autorzy:
Kula, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/579671.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
POGRANICZE
GRANICA
KOMUNIZM
MIASTO
GRUPA ETNICZNA
KRAJE IMIGRANCKIE
MNIEJSZOŚCI NARODOWE
POSTAWA TWÓRCZA
BORDERLANDS
BOUNDARY
COMMUNISM
CITY
ETHNIC GROUP
IMMIGRATION COUNTRY
NATIONAL MINORITIES
CREATIVITY
Opis:
Przez termin „pogranicze” autor rozumie zjawisko społeczne, w ramach którego ludzie z obu stron lub z kilku stron różnie zresztą rozumianych granic wchodzą ze sobą w kontakt. Granica jako linia wykreślona na mapie i wytyczona w przestrzeni nie jest konieczna dla istnienia pogranicza. Z kolei nawet w wypadku formalnie wytyczonej granicy można dokładać wysiłków dla likwidacji sytuacji pogranicza. Komunizm starał się, by umocniona i dobrze strzeżona granica nie dopuszczała do kontaktów ludzi w obszarze jej bliskim. Na obszarach pogranicza tworzyła się kultura synkretyczna – choć pytanie oczywiście w jakim stopniu i w jakich dziedzinach życia. O niektórych ludziach można mówić jako o ludziach pogranicza. Częste w dziejach dyskusje o przynależności ludzi zapamiętanych przez historię jako wielcy dotyczą często ludzi z pogranicza. Obszary pogranicza nieraz bywają terenami konfl iktów, zaś ludzie tam żyjący bądź z takich terenów wywodzący się maja nieraz ciężki los. Jednocześnie w wielu wypadkach kształtowali się jako ludzie twórczy i oryginalni.
By borderlands, the author means social phenomena where people from both sides of the variously understood boundary come into contact with each other. Boundary as a line dividing space is not necessary for the borderland to exist. In the case of a formal boundary, very oft en attempts were made to impede the emergence of borderlands. Such was the case during communism with its fortifi ed and guarded border which prevented people on both sides to get into contact with one another. In borderlands, culture had a syncretic nature – although we need to ask how and in what aspects of life. We sometimes refer to some of its inhabitants as people of the borderlands. Th e oft en lead discussions about belonging of certain historical fi gures stems from the fact that they were oft en such people. At the same time borderlands sometimes are the terrains of confl icts, and people who live there suff er for it.
Źródło:
Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny; 2018, 44, 1 (167); 9-21
2081-4488
2544-4972
Pojawia się w:
Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze i prowincja kontra prowincjonalizm. Lekcja Krzysztofa Czyżewskiego
Autorzy:
Korwin-Piotrowska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031048.pdf
Data publikacji:
2019-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
borderland
province
provincialism
„practicing ideas”
society
intercultural dialogue
”small center of the world”
pogranicze
prowincja
prowincjonalizm
„praktykowanie idei”
społeczeństwo
dialog międzykulturowy
„małe centrum świata”
Opis:
The paper concerns a book by Krzysztof Czyżewski entitled A Small Center of the World and the issues presented in it, namely those of borderland and province, of the merging of various cultures, nationalities, traditions, and religious beliefs within one space. Czyżewski is the initiator, founder, and for almost three decades an employee of the Borderland Foundation and Center in Sejny, as well as of the nearby International Center for Dialogue in Krasnogruda (both localities are situated close to the Polish-Lithuanian border). As a “practitioner of ideas”, as he tends to call himself, Czyżewski casts a new light on the issue of province by pointing out that thanks to caring for one’s own roots and for the local, it may become possible to prevent the provincialism of thinking, and that the possibilities of overcoming inter-human division accumulate in the „small centers of the world”. The paper does not only discuss the issues which are focused on in the book in question, but also refers to other works dedicated to borderlands and to the current cultural situation in Poland.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2019, 14, 9; 766-774
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze w perspektywie socjologicznej
Borderland in the sociological perspective
Autorzy:
Śliz, Anna
Szczepański, Marek S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547074.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2014, 2, 1; 52-53
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podlasie jako pogranicze narodowościowo-wyznaniowe
Autorzy:
Barwiński, Marek
Eberhardt, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/books/31342773.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
Przedmiotem pracy jest Podlasie oraz przebiegające przez jego terytorium pogranicze narodowościowo-wyznaniowe – wraz z jego specyficznymi cechami, przemianami, zróżnicowaniem i zasięgiem. O wyborze tego regionu, jako obszaru badań z zakresu geografii politycznej, dotyczących problematyki pograniczy etniczno-religijnych, zadecydowała jego niezwykła różnorodność i specyfika. Podlasie jest krainą historyczno-geograficzną, która przez stulecia pełniła funkcję pogranicza zarówno politycznego – pomiędzy Polską, Rusią i Litwą – jak i narodowościowego, gdzie dochodziło do przenikania się etnosu polskiego, litewskiego, białoruskiego i ukraińskiego. To z kolei determinowało kształtowanie się bardzo trwałej strefy pogranicza religijnego, językowego i kulturowego. Podlasie należy współcześnie do najbardziej zróżnicowanych pod względem narodowościowym obszarów Polski. Jest to zarówno pogranicze państwowe pomiędzy Polską i Białorusią, jak i wewnętrzne pogranicze etniczne, religijne, językowe i kulturowe. Narodem dominującym na tym obszarze są Polacy, jednak zamieszkujący tu Białorusini, Ukraińcy, Litwini, Tatarzy, Cyganie, Ormianie, Rosjanie, Karaimi, tworzą prawdziwą mozaikę narodowościową, religijną, językową i kulturową. Charakterystyczną cechą struktury narodowościowej współczesnego Podlasia jest przemieszanie etniczne ludności oraz brak wyraźnych granic pomiędzy poszczególnymi grupami narodowymi. Na Podlasiu – szczególnie na północ od Bugu – nadal występują szerokie strefy przejściowe, w których mieszka obok siebie ludność różnych narodowości, wyznań i języków. Precyzyjne i jednoznaczne, a zarazem obiektywne, rozgraniczenie tych społeczności jest bardzo trudne, a często wręcz niemożliwe. Jest to utrudnione przede wszystkim przez częsty brak stereotypowej zależności pomiędzy deklarowaną narodowością a językiem ojczystym czy wyznaniem. Niejednokrotnie przynależność religijna jest istotniejszym elementem różnicującym niż przynależność narodowa. Wśród społeczności Podlasia nadal zachodzą procesy, w konsekwencji których zmienia się struktura narodowościowa. Dotyczy to głównie ludności prawosławnej, której część ulega polonizacji, a pewna grupa także swoistej rerutenizacji. Ponadto nadal znaczna część mieszkańców Podlasia – zwłaszcza na terenach wiejskich – głównie z powodu niechęci do samookreślenia się lub niewielkiej świadomości odrębności etnicznej, unika bezpośredniej deklaracji narodowościowej, określając się jako „tutejsi”. Wszystkie te elementy istotnie utrudniają obiektywne, a zarazem jednoznaczne, rozgraniczenie poszczególnych społeczności etniczno-religijnych Podlasia. Jednocześnie czynią ten obszar fascynującym polem badawczym dla wielu dyscyplin naukowych, w tym dla geografii politycznej, która dzięki umiejętności badania zjawisk w kontekście przestrzennym i czasowym ułatwia poznanie i zrozumienie wzajemnych relacji czynników politycznych, demograficznych, społecznych i kulturowych. Ponadto wyniki badań są cenne nie tylko z poznawczego punktu widzenia – również ze względu na współczesną dynamikę zachodzących na Podlasiu przemian narodowościowych, religijnych, społecznych, kulturowych, które w dalszym ciągu kształtują przebiegające przez ten obszar różnego rodzaju pogranicza.
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Książka
Tytuł:
Polsko-żydowskie pogranicze językowe – stan i perspektywy badań
The Polish-Jewish language borderland – the state and perspectives of research
Autorzy:
Krasowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594033.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
pogranicze językowe
język hebrajski
język jidysz
polszczyzna Żydów
language borderland
Hebrew
Yiddish
Polish language of Jews
Opis:
Polsko-żydowskie pogranicze językowe powstało w wyniku zetknięcia się ograniczonej terytorialnie jednojęzycznej kultury polskiej z wielojęzyczną i aterytorialną kulturą żydowską. W wyniku tego zetknięcia doszło do szeregu interferencji językowych, a także do ukształtowania się socjolektu mieszanego (polszczyzny Żydów) i języka mieszanego (jidysz – zgodnie z teorią slawocentryczną). Artykuł poświęcony jest omówieniu stanu polskich rozważań nad wzajemnymi wpływami polsko- -żydowskimi w dziedzinie językowej i ogólnemu zarysowaniu perspektyw badawczych, zwłaszcza w obrębie socjolingwistyki historycznej i dialektologii kontrastywnej.
The Polish-Jewish language borderland was created as a result of the meeting of the territorially limited monolingual Polish culture with the multilingual and aterritorial Jewish culture. As a result of this encounter, a number of linguistic interferences and a mixed sociolect (Jewish Polish) and mixed language (Yiddish – according to the Slavocentric theory) emerged. This article discusses the state of Polish reflections on the mutual Polish-Jewish influences in the linguistic field and outlines general research perspectives, especially in the context of historical sociolinguistics and contrastive dialectology.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2019, 67; 149-171
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polsko-rosyjskie pogranicze – od regionu izolowanego do transgranicznego
Polish-Russian Borderland – from a Closed to a Cross-border Region
Autorzy:
Modzelewski, Wojciech Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/620105.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish-Russian borderland
cross-border cooperation
border traffic
polsko-rosyjskie pogranicze
współpraca transgraniczna
ruch graniczny
Opis:
This paper assumes that two neighboring regions, that is regions sharing a common land border, namely Warmia and Mazury, and Kaliningrad FR, form the Polish- Russian borderland. It shows the evolution of the Polish-Russian border, from closed (until 1955), through selectively open (1956–1989), to the border as a platform for cooperation (since 1990). This has determined the evolution of borderland research, from research into a closed, isolated border – to a border where multi-dimensional and bottom-up, cross-border contacts are implemented. The introduction of small border traffic rules in 2012 and the following dynamic increase in border traffic, has largely contributed to creating a Polish-Russian cross-border region.
W artykule przyjęto założenie, że dwa regiony sąsiadujące, czyli posiadające wspólną, lądową granicę: województwo warmińsko-mazurskie i Obwód Kaliningradzki FR tworzą polsko-rosyjskie pogranicze. Widoczna jest ewolucja polsko- rosyjskiej granicy: od zamkniętej (do 1955 r.), poprzez selektywnie otwartą (lata 1956-1989), do granicy jako płaszczyzny współpracy (od 1990 r.). Wpływa to na ewolucję badanego pogranicza: od zamkniętego, izolowanego - do pogranicza, gdzie realizowane są wielowymiarowe, oddolne kontakty transgraniczne. Natomiast wprowadzenie w 2012 r. zasad małego ruchu granicznego i związany z tym dynamiczny wzrost ruchu granicznego służą kształtowaniu polsko-rosyjskiego regionu transgranicznego.
Źródło:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne; 2015, 1; 5-24
1731-7517
Pojawia się w:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dylematy tożsamościowe na pograniczu polsko-białoruskim
Identity Dilemmas in the Polish-Belarusian Borderland
Autorzy:
Głogowska, Helena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11855220.pdf
Data publikacji:
2016-11-30
Wydawca:
Fundacja Biografie Codzienności
Tematy:
Pogranicze polsko-białoruskie
tożsamość narodowa
tożsamość kulturowa
tożsamość religijna
Białorusini
Pogranicze
Polish–Belarusian borderland
national identity
cultural identity
religious identity
Belarusians
borderlands
Opis:
Tożsamość ludności na pograniczu polsko-białoruskim jest uzależniona od wielu czynników o charakterze obiektywnym i subiektywnym. Identyfikacja narodowa jest często wtórna wobec tożsamości kulturowej lub wyznaniowej. Występujący najczęściej indyferentyzm narodowościowy (tzw. tutejszość) przyczynia się do powstawania stereotypów czy sprowadzania kategorii tożsamości narodowej do tożsamości wyznaniowej („Polak-katolik”, „Białorusin-prawosławny”). Samo pogranicze polsko-białoruskie obszarowo bywa niedookreślone w związku z brakiem wyraźnych granic. Tak złożona sytuacja jest wynikiem różnych wpływów kulturowych, historycznych oraz politycznych. Szczególne znaczenie ma stosunkowo późne – w porównaniu ze świadomością polską czy rosyjską – kształtowanie się białoruskiej świadomości narodowej oraz brak tradycji państwa białoruskiego. Brak wyraźnych naturalnych granic etnicznych oraz tradycji narodowych białoruskich sprawia, że na pograniczu polsko-białoruskim granice tożsamości narodowej przebiegają przez rodziny – w jednej rodzinie mogą ujawniać się różne opcje narodowościowe: polska, białoruska, litewska, żydowska, rosyjska. Na dylematy tożsamościowe wpływają takie czynniki, jak: stan świadomości narodowej, język, przywiązanie do tradycji, znajomość historii, przynależność wyznaniowa, doświadczenia historyczne, sytuacja polityczna oraz koniunkturalizm.
The identity of the population in the Polish–Belarusian borderland depends on a number of objective and subjective factors. National identification is often secondary to cultural and religious identity. The predominant national indifference which occurs in this area (the so-called ‘locality’ i.e. ‘I’m local’) contributes to the formation of stereotypes, or reduces national identity to religious identity: ‘Poles are Catholics’, ‘Belarusians are Orthodox’. The Polish–Belarusian borderland itself is somehow a vague area due to the absence of clear boundaries. This complex situation is a result of various cultural, historical and political influences. The relatively late – in comparison with the Polish or Russian national awareness – evolution of the Belarusian national consciousness and the lack of tradition of a Belarusian state are of particular importance. As there are no clear natural ethnic boundaries and no national Belarusian traditions in the Polish–Belarusian borderland, the borders of national identity run across families – various national options may reveal themselves in one family: Polish, Belarusian, Lithuanian, Jewish and Russian. National identity dilemmas are affected by factors such as: the degree of national consciousness, language, attachment to tradition, knowledge of history, religious affiliation, historical experience, political situation and opportunism.
Źródło:
Biografistyka Pedagogiczna; 2016, 1, 1; 23-54
2543-6112
2543-7399
Pojawia się w:
Biografistyka Pedagogiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze jako przedmiot badań geografii politycznej
Borderland as a problem of political geography
Autorzy:
Barwiński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547119.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2014, 2, 1; 46-48
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kwestie pograniczne w pisarstwie Gustawa Manteuffla
Autorzy:
Budzyński, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639082.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Manteuffel Gustaw, inflantologia, pogranicze kulturowe, historiografia, geopoetyka
Opis:
Borderland issues (borderland) in literary works of Gustaw ManteuffelGustaw Manteuffel (1832–1916) was Polish-Livonian historiographer whose writing activity focused on the idea of reconstructing the forgotten land called Polish Livonia. In his many texts elaborating almost exclusively on Livonian issues, one can find as well many borderland categories. Livonia he lived in and wrote about was a highly diversified land, both ethnically, linguistically, and religiously. This article, dealing with borderland issues considered in Gustaw Manteuffel’s works, represents the new subdiscipline of contemporary academic studies on the heritage of the Polish-Lithuanian state called Livonian studies.
Źródło:
Wielogłos; 2014, 2(20)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antroponimy nieoficjalne na językowym pograniczu słowacko-polskim
Autorzy:
Szczerbová, Marcela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590864.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
antroponimy nieoficjalne
pogranicze językowe
modele nazewnicze
Opis:
Antroponimy nieoficjalne są pospolitymi nazwami, które tworzą dynamiczny, stale rozwijający się system antroponimiczny przejawiający się w wymiarach przestrzennym, czasowym i częstotliwościowym. Na sposób formowania antroponimów nieoficjalnych wpływają potrzeby komunikacyjne, sytuacja społeczno-kulturowa danego obszaru, lokalne nawyki, a na aspekt formalny ma wpływ lokalny dialekt. Badanie zostało przeprowadzone na pograniczu językowym Słowacji i Polski. Po obu stronach granicy wybrano dwie sąsiednie, ale wyjątkowo różne miejscowości. Różnią się charakterem i naturą, obszarem, populacją itp.
Unofficial anthroponyms are common names that form a dynamic, constantly developing an-throponymic system manifested in spatial, temporal and frequency dimensions. The method of forming Unofficial anthroponyms is influenced by communication needs, socio-cultural situ-ation of particular area, local habits and the formal aspect is affected by a local dialect. This research was carried out in the language boundary of Slovakia and Poland. On both sides, two neighbouring, but remarkably distinct villages were chosen. They differ in their character and nature, area, population, etc.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2019, 18; 241-251
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uchwycić nieuchwytne. Pożytki z badań pogranicznych
Autorzy:
Zajas, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639067.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
pogranicze, dyskurs, wielokulturowość, tożsamość, pograniczna historia literatury
Opis:
Catching the Elusive. The Benefits of Borderlands StudiesBorderlands, like the nation, have their space and time, their history, politics, culture and literature – and their contradictory aims. When we wish to say something sensible about borderland literature, sooner or later we must turn to the problem of identity that has been destabilized, lost, or which is stubbornly protected. Borderlands are places of the interaction of cultures, which is not necessarily conflictual, but which is always inscribed into the relationship between the self and the other. The borderlands situation contains a fundamental contradiction: it demands clear identification from the subject, while at the same time making such identification impossible because of the very conditions of multiculturalism. As a result, a text that belongs to borderland literature speaks by means of a series of discourses which comprise a composition (mosaic of discourses), while also registering the conventional and artificial nature of these discourses. Therefore, we can project a borderland history of literature, but it requires different approaches to the text and its new, especially borderland interpretation.
Źródło:
Wielogłos; 2014, 2(20)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezpieczeństwo kręgów pogranicza polsko-rosyjskiego. Spojrzenie społeczno=prawne
Autorzy:
Jurczak, Dariusz Julian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/546676.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Bezpieczeństwo
Pogranicze
Federacja Rosyjska
Opis:
This article is an attempt to show the socio-legal context of security of the circles of the Polish-Russian border. The author draws attention to the theoretical approach to social circles. He considers the security of social circles in the local environment. It shows the legal relations of social circles on the Polish-Russian border and legal conditions for the functioning of the Polish-Russian border. A small border movement has become an important link in the Polish-Russian border. Another issue raised in the material is migration and security of borderland communities. The presented material ends with considerations on public administration and the security of the migrating Polish-Russian border community.
Artykuł jest próbą ukazania społeczno – prawnego kontekstu bezpieczeństwa kręgów pogranicza polsko – rosyjskiego. Autor zwraca uwagę na teoretyczne ujęcie kręgów społecznych. Rozpatruje owo bezpieczeństwo kręgów społecznych w środowisku lokalnym. Pokazuje relacje prawne kręgów społecznych na pograniczu polsko – rosyjskim i prawne uwarunkowania funkcjonowania pogranicza polsko – rosyjskiego. Ważnym ogniwem kontaktów na pograniczu polsko – rosyjskim stał się mały ruch graniczny. Kolejnym poruszanym zagadnieniem jest w materiale migracja a bezpieczeństwo społeczności pogranicza. Prezentowany materiał kończą rozważania na temat administracji publicznej, a bezpieczeństwa migrującej społeczności pogranicza polsko – rosyjskiego.
Źródło:
Civitas et Lex; 2020, 27, 3; 7-24
2392-0300
Pojawia się w:
Civitas et Lex
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potencjał gospodarczy gmin przygranicznych Polski Południowej
The economic potential of the limitrophe communes of Southern Poland
Autorzy:
Krakowiak-Bal, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59596.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Polska Poludniowa
pogranicze polsko-czeskie
pogranicze polsko-slowackie
gminy
potencjal gospodarczy
rynek pracy
bezrobocie
dzialalnosc gospodarcza
ludnosc
aktywnosc zawodowa
Opis:
Na potencjał gospodarczy gmin składają się przede wszystkim: aktywność zawodowa mieszkańców i poziom ich dochodów, lokalny rynek pracy, poziom i rodzaj przedsiębiorczości, jak również stan środowiska naturalnego. Potencjał gospodarczy decyduje o rozwoju ekonomicznym gminy czy regionu, warunkuje przemiany gospodarcze dotyczące wzrostu produkcji, zatrudnienia, inwestycji, rozmiarów funkcjonującego kapitału, dochodów, spożycia i in. wielkości ekonomicznych charakteryzujących gospodarkę od strony ilościowej (wzrost gospodarczy), jak również towarzyszące im zmiany o charakterze jakościowym. Odpowiedni potencjał gospodarczy wpływa na podwyższenie standardu życia, zwiększenie produkcji, lepszą sytuację socjalną, większe bezpieczeństwo publiczne. W artykule poddano ocenie potencjał gospodarczy gmin leżących na pograniczu polsko-czeskim i polsko-słowackim. Diagnozie poddano potencjał gospodarczy 70 gmin leżących wzdłuż południowej granicy Polski w województwach: dolnośląskim, opolskim, śląskim, małopolskim, i podkarpackim. Zbiór stanowiły 47 gminy leżące przy granicy z Czechami i 23 gminy na granicy polsko-słowackiej. W przeważającej liczbie są to gminy górskie lub ze specyficznymi utrudnieniami, zaliczone do obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania ONW. Jedną z szans rozwoju tych obszarów jest wykorzystanie ich położenia geopolitycznego, nawiązanie współpracy międzyregionalnej z gminami sąsiadujących państw o podobnych walorach dziedzictwa przyrodnicze go, kulturowego i potencjale gospodarczym. Granica państwa nie musi oznaczać granicy dobrze rozwijającego się regionu. Ale, by dana gmina była atrakcyjnym partnerem dla pozostałych, musi oferować określony poziom usług i dysponować odpowiednim potencjałem gospodarczym. Do oceny potencjału gospodarczego gmin wykorzystano wskaźniki stosowane w praktyce funduszy strukturalnych przy ocenie stanu gospodarczego regionów oraz przy określaniu ich potencjału rozwoju.
The economic potential of communes consists first of all: the professional activity of inhabitants and level of their incomes, the local job market, level and kind of enterprise as well as condition of natural environment. The economic potential decides about economic development of commune or region. It stipulates the economic conversions concerning incrementation of production, employment and investments. The purpose of this article is the diagnosis of the economic potential of polish communes lying near the south border. There were analyzed 70 communes in 5 Provinces: Lower Silesia, Opole Voivodeship, Silesia, Malopolska and Podkarpackie. 47 communes lie at the border with the Czech Republic and 23 on the polish-slovak border. The communes are, in prevailing amount, rural, mountain communes and less favoured areas. The one of chances of the development of this areas, is utilization of their geopolitical location, interregional cooperation with neighboring communes that they have similar values of natural and cultural heritage and the economic potential. The border of the state does not have to mean the border of well developing region. But, the commune in order to be an attractive partner for others, has to offer specific level of services and has a disposal adequate economic potential. In order to estimate the economic potential of communes there were used indicators applicable in practice of structural fund able to approximate the economic condition of regions and their potential.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 2/2
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zivilgesellschaft, ländlicher Raum und Grenzregion: ein deutsch-polnisches Beispiel
Społeczeństwo obywatelskie, obszar wiejski i pogranicze: niemiecko-polski przykład
Autorzy:
Teichmüller, Nikolaus
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/957688.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
Tematy:
intercultural education
cooperation
german-polish border region
transnational civil society
edukacja interkulturowa
współpraca
polsko-niemieckie pogranicze transnarodowe
społeczeństwo obywatelskie
Opis:
For years there have been significant structural and intercultural attempts to reduce the significance of the division the Oder border constitutes in the perception of the local population on both sides of the river. Nonetheless, this division remains present and stifles contacts between the two sides, with mutual interests restricted primarily to the material sphere (availability of jobs, education, goods). In youth exchanges especially we find that outside of these material interests the majority of participants has no existing links to the other side of the border. Yet intercultural exchange that is based on interests and motivation to learn about each other is necessary to truly reduce the barriers constituted by the border, and increase the radius of movement for the rural population. Increasingly, this well-known and often referenced deficit-oriented view on the German-Polish border region is being contradicted by positive developments. There are various cooperations, joint projects and events that bring together people from both sides of the border and decrease distance through personal contact. Many important steps to a joint development of the border region have been taken in the past 12 years and we can point to many areas in which new, cross-border structures have been growing. These developments are encouraging and should create interest in the opportunities for future developments of transnational civil society in the German-Polish border region. In the article the author raises the following issues: he discusses the areas and conclusions which result form the literature on the subject of the transnational projects of civil involvement, and presents chosen associations, organisations, and initiatives on the German-Polish border region – their aims, chances, and difficulties.
Mimo że od wielu lat podejmuje się strukturalne i interkulturowe starania, aby zburzyć granicę na Odrze w głowach społeczności zamieszkującej ten teren, to nadal one istnieją i utrudniają kontakty po obu stronach rzeczywistej granicy. Wzajemne zainteresowanie dotyczy głównie kwestii materialnych: wykształcenia, zawodu, wymiany towarowej. W przypadku młodzieży większość nie zbudowała innych niż wyżej wskazane punktów zaczepienia po drugiej stronie granicy. Właściwe zburzenie granicy, które zmieniłoby nastawienie społeczne, szczególnie na terenach wiejskich, wymaga interkulturowych kontaktów, których treści i cele będą motywować do uczestnictwa w oferowanych przedsięwzięciach. Naprzeciw temu wychodzą inicjatywy, które pokazują, że nakreślona na wstępie sytuacja zmienia się na polsko-niemieckim pograniczu. Przyczyniają się do tego liczne formy współpracy, wspólne projekty i inicjatywy po obu stronach granicy, które umożliwiają spotkania i zbliżają dzięki osobistym kontaktom. W ostatnich 12 latach podjęto wiele inicjatyw służących wspólnemu urządzaniu polsko-niemieckiego pogranicza. Te osiągnięcia dodają odwagi i rozbudzają zainteresowanie przyszłością transnarodowego obywatelskiego społeczeństwa po obu stronach Odry. Autor podejmuje w swoim artykule następujące kwestie: omawia obszary i wnioski wynikające z literatury przedmiotu na temat transnarodowych projektów obywatelskiego zaangażowania, a także prezentuje wybrane stowarzyszenia, organizacje i inicjatywy na polsko-niemieckim pograniczu – ich cele, szanse i trudności. W literaturze przedmiotu zauważa, po pierwsze, wzrost liczby publikacji na temat partycypacji w transnarodowych inicjatywach, a jednocześnie częste pomijanie aspektów praktycznych w tym względzie. Osiągnięciem jest wypracowanie atrybutów powodzenia tego typu przedsięwzięć, takich jak: innowacyjność, całościowe ujęcie, zrównoważenie, wsparcie, wspólnotowość, ważność, niezależność, przestrzeganie zasad demokracji, adaptacyjność, odpowiedzialność, ewaluacja. Po drugie, w literaturze przedmiotu dominują społeczne i historyczne aspekty transnarodowych warunków współpracy, które nie opierają się na badaniach empirycznych czy ewaluacji projektów. Po trzecie, w literaturze przedmiotu ważne miejsce zajmują studia przypadków udanych transnarodowych form współpracy, np. między szkołami wyższymi. Po czwarte, warto uzupełnić metodyczną literaturę przedmiotu o wyniki transnarodowych przedsięwzięć, w tym interkulturowej edukacji. Często analizowaną w literaturze kwestią jest dyskurs granicy, obszaru granicznego jako przestrzennego, geograficznego i politycznego fenomenu, szczególnie w kontekście zniesienia granic Unii Europejskiej. Częściej w literaturze przedmiotu są analizowane miasta niż obszary wiejskie. Podsumowując, można powiedzieć, że literatura uwzgledniająca badania na temat partycypacji, obywatelskiego zaangażowania i transnarodowej współpracy jest bogata, ma wiele interdyscyplinarnych wątków, międzynarodowych studiów porównawczych. Jednocześnie jest mocno naznaczona normatywnie, ma słabo ugruntowaną pojęciowość, niewiele w nich przykładów inicjatyw służących europejskiemu zaangażowaniu. Na polsko-niemieckim pograniczu jest wiele organizacji, które mają już długą tradycję wzajemnej współpracy, np. Stowarzyszenie Zamek Trebnitz Centrum Edukacji i Spotkań (Schloß Trebnitz Bildungs‐ und Begegnungszentrum; http://www.schloss-trebnitz.de/pl/), Regionalny Ośrodek Edukacji, Integracji i Demokracji (RAA Frankfurt/O; http://www.raa-brandenburg.de), Inicjatywa Kreisau (Kreisau-Initiative; www.kriesau.de), Instytut Historii Stosowanej – Społeczeństwo i Nauka w Dialogu (Institut für angewandte Geschichte – Gesellschaft und Wissenschaft im Dialog; http://www.instytut.net), Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej (www.frdl.org.pl), Stowarzyszenie Kinderring Neuhardenberg (www.kinderring.eu), polsko-niemieckie przedszkola, np. we Frankfurcie/O. „Eurokita”, w Słubicach „Pinokio”; Uniwersytet Viadrina we Frankfurcie/O., Collegium Pollonicum, Centrum Interdyscyplinarnych Polskich Studiów. Poza tym w ostatnich latach po polskiej stronie powstało 12 nowych stowarzyszeń, które mają w swojej nazwie polsko-niemiecki człon, co świadczy o rosnącym zainteresowaniu współpracą. Podobnie jest po niemieckiej stronie. Rośnie przy tym potrzeba tworzenia sieci instytucji i organizacji, które nie będą tylko ze sobą konkurowały, np. o środki finansowe, ale będą ze sobą współpracowały w dążeniu do wspólnych celów. Tymczasem wiele polsko-niemieckich inicjatyw ma akcyjny charakter, brakuje systematyczności i ustawiczności działania. Dużą barierą jest nadal język mimo wielu możliwości uczenia się po obu stronach granicy, począwszy od przedszkola. Brakuje też merytorycznego i organizacyjnego wsparcia polsko-niemieckich inicjatyw czy wskazówek opartych na ewaluacji i badaniach empirycznych, jak tę współpracę organizować. Lukę tę próbuje wypełnić od kilku lat Europejskie Centrum Transnarodowej Partycypacji (http://participation-transnational.eu/?language=pl), które dokumentuje współpracę polsko-niemiecką w obszarze kultury, sportu, polityki; oferuje ekspertyzy, pomaga w nawiązywaniu kontaktów, wspiera współpracę między podmiotami zaangażowanymi w polsko-niemiecką współpracę.
Źródło:
Rocznik Andragogiczny; 2016, 23; 133-152
1429-186X
2391-7571
Pojawia się w:
Rocznik Andragogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze jako kategoria w naukach o polityce
Borderlands in the area of political science
Autorzy:
Ruszkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547058.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2013, 1, 1; 78-79
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Irena Grudzińska-Gross, Miłosz i długi cień wojny, Pogranicze, Sejny 2020, pp. 199.
Autorzy:
Quercioli Mincer, Laura
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2025420.pdf
Data publikacji:
2021-12
Wydawca:
Associazione Italiana Polonisti (AIP)
Źródło:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2021, 12; 268-271
2384-9266
Pojawia się w:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy Cypr leży na Bałkanach?
Autorzy:
Krzysztof, Usakiewicz,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/897100.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Cypr
Bałkany kulturowe
pogranicze
podróżnicy na Cyprze
dziedzictwo kolonialne
Opis:
The article answers the question, how deep were and are the influences of the Balkan culture in Cyprus, which lies far beyond the Balkan Peninsula borders, and was a British colony for many years. Social and cultural processes that took place in Cyprus and the Balkan countries are surprisingly similar. Many faiths and cultures coexisted on the island until modern nationalist ideas were formed. Although in the 20th century as a result of fighting and ethnic cleansing Cyprus itself ceased to be a frontier, one may try a broader perspective. Pronounced intermingling of Ottoman and British influences induces the conclusion that even today it seems the current image of Cyprus as a frontier of the Balkans.
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2015, 59(2 (449)); 95-103
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania peryferyjności obszarów wiejskich w kontekście zrównoważonego rozwoju
Autorzy:
Bartkowiak-Bakun, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/584199.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
obszary wiejskie
pogranicze zachodnie
peryferyjność
Opis:
W pracy dokonano pomiaru ładu społecznego. Stanowiło to punkt wyjścia do przeprowadzenia delimitacji obszarów wiejskich pogranicza zachodniego. Za przesłankę peryferyjności przyjęto niski poziom badanej kategorii. Pomiaru dokonano z wykorzystaniem miary syntetycznej. Badaniami objęto 310 gmin województw dolnośląskiego, lubuskiego i zachodniopomorskiego. Badania przeprowadzono dla lat 2008-2012. Otrzymane wyniki badań dowiodły znaczenia sytuacji demograficznej w kształtowaniu peryferyjności.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2017, 466; 32-38
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
PAMIĘĆ O PRZESZŁOŚCI W KULTURZE ŚLĄSKIEJ
Autorzy:
Szmeja, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647163.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
pogranicze, kultura lokalna, odrębność, grupa dominująca, pamięć zbiorowa
Opis:
Śląsk jest regionem pogranicza. Zatem Polacy, Czesi, Niemcy żyli na tym terenie obok siebie a kultura regionu była kształtowana przez wpływy tych narodów. Obecnie większość Śląska należy do Polski. Problemem jest, jak Ślązacy widzą swoją przeszłość, jak przedstawiają swoją kulturę. Przeszłość regionu malowana przez jego aktywistów jest śląska, narodowy wymiar nie istnieje. Literatura, filmy, wspomnienia podkreślają jej śląski charakter. Silnie podkreślana jest lokalna gwara i obyczaje jako inne niż polskie. Można tu, używając pojęć E. Saida, wyróżnić na jednym terytorium dwie kultury: dominującą i lokalną. Nowy obraz regionu jest konstruowany za pomocą Internetu, Facebooka lokalnej telewizji. W ramach tych mediów ludzie uczą się posługiwania na nowo gwarą, uczą się jak zachować się zgodnie z normami kulturowymi grupy. Powrót do kultury rodzimej jest w znacznym stopniu odrzuceniem kultury wyższej na rzecz popularnej. Działania zmie- rzające do utworzenia narodu śląskiego opierają się w znacznej części na podkreślaniu różnic kulturowych.
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2014, 13, 3
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy obszaru postsowieckiego nigdy nie były tak blisko, jak obecnie [recenzja książki Pogranicze cywilizacji. Współczesne wyzwania Azji Centralnej i Kaukazu]
The problems of the post-Soviet area were never as close as now [book review Pogranicze cywilizacji. Współczesne wyzwania Azji Centralnej i Kaukazu]
Проблемы постсоветского пространства были не такими близкими, как сейчас [рецензия книги Pogranicze cywilizacji. Współczesne wyzwania Azji Centralnej i Kaukazu]
Autorzy:
Pietrasik, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/569035.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Źródło:
Nowa Polityka Wschodnia; 2018, 3(18); 191-195
2084-3291
Pojawia się w:
Nowa Polityka Wschodnia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Granice polityczne a turystyka
Political boundaries and tourism
Autorzy:
Kosmala, Gerard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965509.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
boundary
borderland
tourism
granica polityczna
turystyka
pogranicze
Opis:
Granice polityczne są przedmiotem badań geografii politycznej. Pomimo globalizacji i innych procesów nie tracą one na znaczeniu. Mają wpływ na wiele dziedzin życia, w tym i turystykę. Celem tego opracowania jest próba uporządkowania wiedzy na temat wzajemnych relacji pomiędzy turystyką a granicami politycznymi. Problematyka ta była podejmowana przez wielu autorów na świecie, jednak w Polsce nie spotkała się dotychczas z większym zainteresowaniem. Omawiane relacje można umownie uprościć do wpływu granic politycznych na turystykę i turystyki na granice polityczne. W każdym przypadku wpływ ten może mieć charakter pozytywny bądź negatywny. Wpływ granic politycznych na turystykę widoczny jest w tym, że stanowią one barierę w podróży, służą kontroli ruchu turystycznego, wpływają na koszty i zróżnicowanie środowiska geograficznego oraz przyczyniają się do likwidacji pewnych zjawisk. Granice budzą zainteresowanie turystów ze względu na to, że istnieją oraz z powodu formy swojego istnienia. Samo pokonywanie granicy jest intrygujące, tak samo jak materialne i niematerialne elementy związane z granicą, zarówno obecne, jak i historyczne. Ponadto granica przyczynia się do powstania innych zjawisk, które budzą zainteresowanie turystów. Turystyka również ma wpływ na granice polityczne, jednak wydaje się, że ma to mniejsze znaczenie. Turystyka może wpływać na uproszczenie procedur granicznych i zmiany w infrastrukturze na granicy. Przyczynia się do zmian w krajobrazie, najczęściej z pozytywnymi efektami, oraz rozwoju różnorodnych zjawisk na pograniczu, co może prowadzić do powstania swoistej atmosfery pogranicza.
Political boundaries are the subject of research in political geography till the beginning. They are still of vital importance, in spite of globalization and similar phenomena. A boundary affects various areas of life, including tourism. The aim of this paper/study is to considerate and highlight interactions between political boundaries and tourism. It attracts much of the attention of researchers in many countries, but in Poland there are very few scholars engaged in that field. Relationships between political boundaries and tourism one can simplify to the impact of boundaries on tourism and, on the contrary, tourism on political boundaries. In each case, the impact may be positive or negative in nature. Political boundaries are not only barriers to tourist movement, but they are also used to control travelling people, affect costs, and contribute to the diversity of geographical environment. Furthermore, borders can also block some investments or even cause social or physical phenomena (because of military and strategic reasons). They attract tourists on their own due to their forms, shapes and special features. Border crossing is intriguing in itself as well as because of material and immaterial, contemporary and historical items connected with a borderline. Moreover, a political boundary may lead to the emergence of a variety of other things, which can be tourist attractions. As it was stated above, political boundaries affect tourism, but tourism also has some impact on political boundaries, although its importance is probably minor. Tourism can influence the simplification of border procedures and the improvement of border infrastructure. Besides, tourism can contribute to the transformation of landscape in the borderland and the development of various phenomena, which may result in the creation of the peculiar borderland atmosphere.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2015, 4; 169-200
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przynależność polityczna Chełmszczyzny. Fakty i mity
Autorzy:
Wawryniuk, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/462608.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
Chełmszczyzna
pogranicze
Ukraina
Polska
niepodległość
borderland
Ukraine
Polska
independence
Opis:
Tereny nadgraniczne zawsze prowadziły do sporów o ich przynależność. Nasze wschodnie tereny nadbużańskie od najdalszych lat należały do Polski, co nie powinno dziś budzić żadnych wątpliwości. W artykule wskazuję na źródła potwierdzające ich miejsce w Europie od pradziejów do czasów współczesnych. Powołuje się przy tym na źródła zarówno ruskie (Latopis Nestora), jak i na teksty kronikarzy zachodnich. Ważnym przywołanym przeze mnie dokumentem jest kronika sporządzona przez Mieszka I, w której opisuje on granice swojego państwa, sięgające na wschodzie do Bugu. Ważne jest także to, że w Drohiczynie w 1253 r. odbyła się koronacja Daniela Halickiego, której w imieniu papieża dokonał jego legat biskup Opizon, w obecności wielu hierarchów rzymskokatolickich, w tym również ordynariusza krakowskiego. To także jest dowód na przynależność Podlasia do państwa polskiego, nad którym jurysdykcję kościelną, podobnie jak nad Chełmszczyzną, sprawowało biskupstwo krakowskie. Dodać też należy, że uważany przez Ukraińców Daniel Halicki, jako ich pierwszy król, to wnuk Agnieszki, księżnej polskiej, córki Bolesława Krzywoustego. Był więc i Daniel księciem – przynajmniej w części z rodu Piastów – chętnie przyjmowanym na dworze Leszka Białego, księcia na ziemi krakowskiej. Oczekiwania Ukraińców dotyczące przyjęcia Chełmszczyzny i Podlasia po 9 lutym 1918 r. uznaję za polityczny gest bez wyobraźni, co w późniejszym okresie zaważyło na braku możliwości uzyskania przez nich suwerenności, która stała się faktem dopiero w 1991 r.
The border areas always constituted a point of dispute as to their affiliation. Our eastern Bug River areas belonged to Poland ever since, and there is no doubts as to it today. In this article, I indicate the sources confirming their place in Europe, starting from prehistory to modern times. I am referring thereby to both Russian (Latopis Nestor's) and Western chroniclers’ writings. A document of huge significance I am referring here is the chronicle by Mieszko I, in which he outlines the borders of his country that in the east reached the Bug River. It should also not be overlooked that in 1253 in Drohiczyn, the coronation of Daniel Halicki took place in the presence of many Roman Catholic hierarchs, including the Ordinary of Kraków, and it was done in the name of the Pope by his legate - the bishop of Opizon. This is also a proof of Podlasie's affiliation to the Polish state, over which, as in the case of Chełm Land, church jurisdiction was held by the Cracow bishopric. It should also be noted that Daniel Halicki who was proclaimed the first king of Ukraine, was the grandson of Agnieszka, the Polish duchess, daughter of Bolesław Krzywousty. So Daniel was a prince - at least partially from the Piast dynasty, and he was readily hosted at the court of Leszek the White, the prince of Cracow land. The expectations of Ukrainians about the takeover of Chełmszczyzna and Podlasie after February 9, 1918, I regard as an unimaginative act, the fact that in the longer perspective made it impossible for them to regain sovereignty by 1991.
Źródło:
Language. Culture. Politics. International Journal; 2019, 1; 173-191
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:
Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacja międzykulturowa przez teatr– refleksje wokół Pracowni Kronik Sejneńskichi Teatru Sejneńskiego
Intercultural education through theatre – reflections on the Sejny Chronicles Workgroup and the Sejny Theatre
Autorzy:
Namiotko, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1967975.pdf
Data publikacji:
2012-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
edukacja międzykulturowa
edukacja wielokulturowa
teatr
kultura czynna
historia mówiona
pogranicze
Ośrodek "Pogranicze - sztuk, kultur, narodów"
Opis:
Artykuł stanowi refleksję dotyczącą praktyki teatralnej jako narzędzia edukacji międzykulturowej. Odwołuję się w nim do pracy animatorów z Ośrodka „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach, analizując warsztat teatralny Teatru Sejneńskiego i Pracowni Kronik Sejneńskich. W obu projektach uczestniczą dzieci i młodzież z Sejneńszczyzny, miejsca o wielokulturowych tradycjach i sąsiedztwie. Poprzez czynny udział, osobiste zaangażowanie i spotkanie ze świadkami historii młodzi mieszkańcy Sejn poznają wielokulturową przeszłość tego miejsca oraz uczą się kultury swoich kolegów i koleżanek. Zgromadzone w ten sposób informacje stanowią następnie fundament realizowanych przez młodzież spektakli. Teatr jest zatem nie tylko narzędziem sztuki, ale procesem edukacji międzykulturowej, który poprzez „kulturę czynną”, tworzoną dla ludzi i z ludźmi, kształtuje umiejętność „bycia wielokulturowym”, postawę otwartą na drugiego, umiejętność dialogu, tolerancji, zrozumienia.
The article is a reflection around the theme of theatrical workshop as a mean of intercultural education. In my work I analyse two significant projects, the workshop organised by the Teatr Sejneński as well as the workshop of the Pracownia Kronik Sejneńskich. I refer to the work of animators from the Ośrodek ‘Pogranicze – sztuk, kultur, narodów’ based on the enterprise of the above mentioned projects. Both schemes engage children and teenagers from the region of Sejneńszczyzna, an area of rich multicultural traditions. Through the active participation, personal engagement, and the meetings with witnesses of history young people become acquainted with multicultural past of the region as well as familiarise themselves with the culture of friends living just across the border. All the information gained throughout the active participation in familiarising with the history and culture of the region form the base for the theatrical performances organised by teenagers. As a result the theatre is not only an instrument of art but also a process of intercultural education, which through the “active culture”, done for and with people, forms the ability of being a truly multicultural citizen, open to other people, comprehending the ability of dialogue, tolerance and understanding.Translated by Urszula Namiotko
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2012, 1; 114-127
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dramaty tożsamości wpisane w pogranicze kultur. Implikacje edukacyjne
Identity dramas written into the cultural borderland. Educational implications
Autorzy:
Nikitorowicz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031322.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
tożsamość
tożsamość rodzima
tożsamość jednostkowa
tożsamość społeczna
pogranicze kultur
wspólnota
poczucie obcości
identity
indigenous identity
individual identity
social identity
borderline of cultures
community
sense of alienation
Opis:
In addition to the positive borderline effect, which is often presented in the literature, this text presents the dilemmas and tragedies of the individual, family and community, taking place on the border of cultures, religions and ethnicities. The methodological basis is the concept of the interpretation of the borderland and multi-range identity, through which I read and describe the fate of Emilia Moszczańska Kosiur Niewęgłowska presented by Grzegorz Dżus in the book “Banderowka”, published in 2020. The narration of the book’s main character allowed for presenting the process of shaping the family, individual and social identity. In this process, in the face of experiencing suspicion, helplessness, fear and humiliation, such questions dominate as: Who am I? Who am I to be? How am I to be? The author draws attention to the problem of the narrator’s internal dialogue, points to its value in the educational and humanistic context. He emphasizes how difficult but important, in the process of shaping identity, is the mediation of three areas of identity and the liberating oneself from the stigma of alienation experienced from all sides.
Obok pozytywnego efektu pogranicza, który jest częściej w literaturze przedmiotu prezentowany, w niniejszym tekście ukazane są dylematy i dramaty jednostki, rodziny i społeczności funkcjonującej na pograniczu kultur etniczno-wyznaniowych. Podstawę metodologiczną stanowi koncepcja interpretacji pogranicza i wielozakresowej tożsamości, poprzez którą odczytuję trajektorię losu Pani Emilii Moszczańskiej Kosiur Niewęgłowskiej przedstawionej przez Grzegorza Dżusa w książce z 2020 roku Banderowka. Narracja bohaterki pozwoliła przedstawić proces kształtowania się tożsamości rodzinnej, jednostkowej i społecznej, w którym dominowały ustawicznie pytania: kim jestem, kim być, jak być, wobec doświadczania podejrzliwości, bezsilności, lęków i upokorzenia. Autor zwraca uwagę na problem dialogu wewnętrznego narratorki, wskazuje na jego wartość w kontekście edukacyjnym i humanistycznym, podkreśla, jak trudna, ale istotna w procesie kształtującej się tożsamości jest mediacja trzech zakresów tożsamości, wyzwalania się ze stygmatu obcości doświadczanego ze wszystkich stron.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2022, 16, 1; 21-38
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klisze miejsca utraconego. Stereotypy w tekstach literatury pogranicza polsko-ukraińskiego
Autorzy:
Kawecka, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2137326.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
stereotyp
klisza
miejsce utracone
pogranicze polsko-ukraińskie
Opis:
Stereotyp może funkcjonować jako powtarzalny wzorzec i schemat obrazowania. Taki rodzaj stereotypu jako pewnej kliszy uwidacznia się w poezji twórców pogranicza polsko-ukraińskiego, których wspólnoty etniczne i rodzinne zostały głęboko doświadczone przez wydarzenia historyczne związane z II wojną światową. W swoich tekstach twórcy ci snują opowieść o utracie małej ojczyzny i rodzinnej ekumeny. Opowieść ta ma charakter uniwersalny, przejawiający się właśnie w powtarzalności stosowanych wzorców i obrazów, niezależnie od ich narodowej przynależności.
Źródło:
Language. Culture. Politics. International Journal; 2022, 1; 133-142
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:
Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ruth Ellen Gruber, Odrodzenie Kultury Żydowskiej W Europie, Wydawnictwo Pogranicze, Sejny 2004, Tłum. A. Nowakowska, ss. 267
Autorzy:
Szmieja, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/961128.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Źródło:
Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny; 2015, 41, 1 (155); 219-222
2081-4488
2544-4972
Pojawia się w:
Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcia promocji wielowymiarowości pogranicza
Concepts of promotion multidimensional borderline
Autorzy:
Acewicz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398919.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
pogranicze
wielowymiarowość
sieć
promocja
borderline
multidimensional
network
promotion
Opis:
Pogranicza to regiony wielowymiarowe. Promocja takiego terytorium ma na celu budowanie jego stabilnej marki na gruncie jednoznacznie identyfikowanych cech. Realizuje się ona w ramach modelu sieciowego. Optymalnie jest zespołem stałych i konsekwentnych działań w ramach różnorodnych kampanii. Jak pokazuje przykład pogranicza Podlasia, wartość jednostki terytorialnej rośnie, jeżeli nie tylko spełnia ona określone oczekiwania swojego odbiorcy, ale jest również jako marka polecana innym.
Borderline is a multi-dimensional regions. The target of promotion of such territory is building its brand on the basis of stable clearly identifiable characteristics. It is realized in the network model. Optimally it is a unit of regular and consistent action in the different campaigns. As seen in the borderline Podlasie territorial unit value increases if not only meets the certain expectations of their customers, but as a brand recommended others.
Źródło:
Ekonomia i Zarządzanie; 2013, 5, 3; 163-179
2080-9646
Pojawia się w:
Ekonomia i Zarządzanie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historyczne nazwy terenowe Sokólszczyzny
Historical place names of the sokólski district
Autorzy:
Filinowicz, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951114.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
mikrotoponimy
pogranicze polsko-białoruskie
elementy bałtyckie
Opis:
In the article the author analysed historical place names of the Sokólski district. Historical documentation of the onomastic material dates back from XVI to XX century. It includes published sources, manuscripts and historical maps of the region. The semantic and formative analysis of the material was conducted. It was proved that diverse settlement influenced the place names of this region. The lexical base for these names is formed on the basis of the Polish, Belorussian and Baltic common nouns and anthroponyms. Some names of the former settlements or villages were identified and localized as place names at present.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2015, 15; 253-264
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kolejny świadek wrześniowego dramatu na Kresach. Odnaleziony memuar przodownika Sobieralskiego ze Śniatyna
Autorzy:
Kania, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819415.pdf
Data publikacji:
2019-05-12
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
Policja
wojna
agresja
uchodźca
pogranicze
Opis:
Artykuł przedstawia memuar przodownika Antoniego Sobieralskiego, funkcjonariuszaKomendy Powiatowej Policji Państwowej w Śniatynie, okoliczności odnalezienia jego wspomnień orazprzytacza obszerne fragmenty memuaru, które obejmują pierwszy okres II wojny światowej. PrzodownikSobieralski opisał funkcjonowanie policji śniatynskiej na pograniczu rumuńskim podczas wojny z Niemcamii pośpieszną ewakuację garnizonu po niespodziewanej agresji Armii Czerwonej na Polskę, dokonanej17 września 1939 r. Zaprezentowany memuar przodownika Antoniego Sobieralskiego ukazał sięw całości drukiem z komentarzem w opracowaniu autora artykułu nakładem wydawnictwa UPH w 2016 r.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach; 2017, 39, 112; 117-139
2082-5501
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Integracja na styku kultur. Islamsko-chrześcijańskie pogranicze Bośni i Hercegowiny
Chances for Integration at the Cultural Meetings Points: The Muslim-Christian Borderland of Bosnia-Herzegovina
Autorzy:
PILARSKA, JUSTYNA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/556270.pdf
Data publikacji:
2016-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Edukacji Międzykulturowej i Badań nad Wsparciem Społecznym.
Tematy:
pogranicze kulturowe
islam bośniacki
dialog międzywyznaniowy
Bośnia i Hercegowina
wielokulturowość
cultural borderland
Bosnian Islam
inter-religious dialogue Bosnia-Herzegovina
multiculturalism
Opis:
Wspólnoty muzułmańskie na Bałkanach, w których praktyka islamu rozwijała się w środowisku europejskim, mogą posłużyć jako pomost między islamskim Wschodem i chrześcijańskim Zachodem. Oto bowiem, choć przez ponad 400 lat Bośnia znajdowała się pod władzą Osmanów, muzułmanie pozostali tylko jedną z wielu społeczności, dzieląc kraj z prawosławnymi, katolikami i niewielką wspólnotą żydowską. Historia kontaktów muzułmańsko-chrześcijańskich zawiera zarówno przykłady zderzeń, jak i spotkań, inicjowanych tak przez chrześcijan, jak i przez muzułmanów. Choć nie sposób nie dostrzec, że więcej w niej było zderzeń, nie wolno jednak przeoczyć istnienia spotkań. Artykuł ten analizuje w historycznym i współczesnym kulturowo-społecznym kontekście pogranicze wyznaniowe Bośni i Hercegowiny, wskazując na jego specyfi kę, dynamikę i (często nieudane) próby jego konceptualizacji z perspektywy europocentrycznego dyskursu.
Muslim communities in the Balkans, in which the practice of Islam developed in the European context, can be used as an exemplifi cation of the bridge between the Islamic East and the Christian West. Although for over 400 years Bosnia was under the Ottoman rule, Muslims became one of the many communities contributing to the dynamic area of ontological and axiological negotiations within the cultural borderland, sharing the living space with members of the Orthodox church, Catholics, and a small Jewish community. The history of the Muslim-Christian contacts in Bosnia includes the examples of collisions as well as encounters initiated both by Christians and Muslims. This article analyses the religious borderland in the historical and contemporary cultural and social context of Bosnia-Herzegovina, revealing its specifi city, dynamics and (often unsuccessful) attempts to conceptualize it from the perspective of the Eurocentric discourse.
Źródło:
Multicultural Studies; 2016, 1; 89-101
2451-2877
Pojawia się w:
Multicultural Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wschodnie (?) pogranicze Polski jako miejsce przemiany bohatera-pisarza w prozie po roku 1945
The eastern (?) borderland of Poland as a place of character-writer’s transformation in prose after the year 1945
Autorzy:
Paczkowski, Mikołaj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1076663.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
borderland
border
east
the character’s transformation
pogranicze
granica
wschód
przemiana bohatera
Opis:
W artykule interpretacji poddane zostały trzy utwory prozatorskie powstałe po roku 1945: Góry nad Czarnym Morzem Wilhelma Macha, Siekierezada Edwarda Stachury oraz Sońka Ignacego Karpowicza. W pierwszej części wskazano sposoby prezentowania wschodniego pogranicza Polski w dwudziestoleciu międzywojennym. Następnie przedstawiono, jak przestrzeń ta jest ukazywana we wskazanych powieściach. Obszary przygraniczne opisywane są jako inne, egzotyczne, gorzej rozwinięte, ale jednocześnie fascynujące i przyciągające. Główni bohaterowie wymienionych utworów to pisarze będący w stanie kryzysu. Wyprawa na wschód Polski stanowi próbę jego przezwyciężenia.
The article interprets three prose works created after the year 1945: Wilhelm Mach’s Góry nad Czarnym Morzem, Edward Stachura’s Siekierezada and Ignacy Karpowicz’s Sońka. At the beginning, the ways of perceiving the eastern borderland of Poland in the interwar period were indicated. Then the article describes how this space is shown in the mentioned novels. In all texts this borderland is presented as other, exotic, less developed place, but still fascinating and interesting. In all books, the main character is a writer who is in crisis. Traveling to the eastern borderland is to help overcome the crisis.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2018, 8; 71-84
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transgraniczne wyzwania bezpieczeństwa - doświadczenia pogranicza polsko-rosyjskiego i litewsko-rosyjskiego
Cross-border security challanges - experiences of the Polish-Russian and Lithuanian-Russian borderlands
Autorzy:
Żęgota, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/21243681.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geopolityczne
Tematy:
cross-border relations
Königsberg region
Lithuanian-Russian borderland
Polish-Russian borderland
obwód królewiecki
pogranicze litewsko-rosyjskie
relacje transgraniczne
pogranicze polsko-rosyjskie
Opis:
The Polish-Russian and Lithuanian-Russian borderland is an area with a significant history and experience in the development of cross-border relations. Until February 2022, the neighborhood with the Konigsberg region of the Russian Federation represented an opportunity for the development of the border areas in question. After the beginning of Russian aggression against Ukraine, the neighborhood with the Konigsberg region is considered more in terms of security threats. The purpose of this article is to clarify the conditions of Polish-Russian and Lithuanian-Russian crossborder relations. The author's attention was focused in particular on those factors of cross-border relations that resulted from the policies and interests of local authorities on the one hand, and on the other hand from Polish-Russian and Lithuanian-Russian relations implemented by the central authorities.
Pogranicze polsko-rosyjskie i litewsko-rosyjskie jest obszarem o znaczącej historii i doświadczeniach w zakresie rozwoju relacji transgranicznych. Do lutego 2022 roku sąsiedztwo z obwodem królewieckim Federacji Rosyjskiej stanowiło szansę rozwoju omawianych obszarów przygranicznych. Po rozpoczęciu rosyjskiej agresji wobec Ukrainy sąsiedztwo z obwodem królewieckim jest rozpatrywane bardziej w kategoriach zagrożeń bezpieczeństwa. Celem niniejszego artykułu jest wyjaśnienie uwarunkowań polsko rosyjskich i litewsko-rosyjskich relacji transgranicznych. Uwaga autora została skoncentrowana w szczególności na tych czynnikach relacji transgranicznych, które wynikały z polityki i interesów władz samorządowych z jednej strony, z drugiej zaś strony z relacji polsko-rosyjskich i litewsko-rosyjskich realizowanych przez władze centralne.
Źródło:
Przegląd Geopolityczny; 2023, 45; 88-103
2080-8836
2392-067X
Pojawia się w:
Przegląd Geopolityczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze językowe i kulturowe polsko-wschodniosłowiańskie w obliczu tendencji globalizacyjnych (na materiale gwar Lubelszczyzny)
The linguistic and cultural Polish-East Slavic borderlands in the context of globalization. A study based on dialect data of the Lublin region
Autorzy:
Pelcowa, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594253.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
pogranicze
język
kultura
globalizacja
borderland
language
culture
globalization
Opis:
Przedmiotem rozważań jest pogranicze językowe i kulturowe polsko-wschodniosłowiańskie rozpatrywane w aspekcie przeszłości i współczesności, z wyraźnie zarysowaną tożsamością regionalną, tendencjami globalizacyjnymi i aspektem świadomościowo-mentalnościowym mieszkańców wsi. Tak rozumiane pogranicze wpisuje się w globalizację i tożsamość lokalną z pojęciem małej ojczyzny oraz kultywowaniem tradycji regionu, sytuujących się w dwóch przeciwstawnych, a jednak wzajemnie spójnych przestrzeniach. Tworzą one nie tylko wąski obszar stykania się różnych odmian językowych i zjawisk kulturowych, ale i szeroki pas wzajemnych uwarunkowań współczesnych i historycznych, mających swoje odbicie w zachowaniach językowych najstarszych mieszkańców wsi, włączonych w nurt tendencji globalizacyjnych. Materiałem badawczym są wypowiedzi mieszkańców wsi regionu lubelskiego.
The study deals with the Polish-East Slavic past and present linguistic and cultural borderlands as seen through the prism of the globalizing and localist tendencies shown by the village population of the Lublin region with its clearly defined rural regional identity and self-awareness. Associated with the idea of the so-called ‘little motherland’ and with the cultivation of the regional tradition, regional identity and self-awareness spans two opposing but coherent cultural spaces in which the different language varieties and cultural strands of the past and present are met and reflected in the language of the oldest villagers confronted with present day globalizing tendencies. This study is based on data recorded in villages of the Lublin region.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2019, 67; 263-275
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Małe miasta przy granicy śląsko-małopolskiej w XIV w. Geneza – funkcje – warunki rozwoju.
Autorzy:
Lisowicz, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436073.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
małe miasta
pogranicze
Małopolska
Śląsk
Opis:
The article is devoted to the history of small towns incorporated in the 14th century that were located on the borderland of Silesia and Lesser Poland. It analyses four centres located in he so-called central area of the borderland – Będzin, Bieruń, Chrzanów and Mysłowice. The aim of the research is to point to any regularity connected with the creation and functioning of small towns in the specific area of the borderland as well as to show relations between these centres and larger cities such as Krakow or Opole. The development of a settlement of a municipal character in a particular place was influenced by a number of factors, including natural factors, the existence of a city or a market settlement in the neighbourhood, the vicinity of trade routes, fords, as well as the organization of local and regional routes. None of the discussed towns was created from scratch as there were traces of settlements frombefore the incorporation in their vicinity. The early establishment of the towns is additionally corroborated by information about parishes whose existence had been proved in all towns except from Bieruń since the beginning of the 14th century. Small towns played an important role in the economy of their regions as they satisfied the needs of their inhabitants, people from the adjacent villages and merchants travelling through the town. Moreover, the towns fulfilled a series of political, proprietary, and cultural functions in relation to the neighbouring settlements. One can notice some regularities and similarities in the origin, functions and conditions of developing small towns. These factors were not influenced in any major way by the fact that the towns were located at different sides of the border.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2013, 13; 142-153
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Globalne pogranicza społeczno-kulturowe jako przestrzenie socjalizacji i wychowania
Autorzy:
Błeszyńska, Krystyna M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1985768.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
globalizacja
pogranicze
socjalizacja
wychowanie
globalization
borderland
socialization
education
Opis:
Globalization processes stimulate the emerging of new cultural borderlands including, among many others, cyberspace and global cites. They create complex socio-cultural spaces of participation which can be described in the categories of diversity, instability, hybridity and creolization as well as multiple forms, ways, contents and institutions of socialization. The aforementioned changes impact the perception of the “place” category, the contemporary meaning, includes not only the physical space but also its history and cultural traditions. They also create new challenges and conditions for the processes of identity forming. Identification with the culturally diverse milieu can support development of the culture borderland identity. In certain conditions there can also be created a culturally uprooted protean identity or be neo-tribal identity of a bulwark defender. The above – mentioned processes and phenomena challenge contemporary education by creating new chances as well as jeopardizing socialization of youth.
Istotnym aspektem procesów globalnych jest wyłanianie się i wzrost znaczenia nowego rodzaju pograniczy kulturowych, do których zaliczamy przede wszystkim cyberprzestrzeń oraz przestrzenie globalnego miasta. Stanowią one obszary, których mieszkańcy uczestniczą w złożonych układach społeczno-kulturowych nacechowanych wielością kontekstów i układów, migotliwością, hybrydyzacją i kreolizacją treści, jak również wielotorowością oddziaływań socjalizujących i wychowawczych. Wielość owych układów sprawia, że zmienia się znaczenie miejsca spostrzeganego już nie tyle jako przestrzeń fizyczna, lecz coraz częściej definiowanego w kategoriach symbolicznych odwołujących się do jego historii i tradycji. Sygnalizowane procesy mają duże znaczenie dla kształtowania się tożsamości osób żyjących w obszarach globalnego pogranicza, kreując zarówno człowieka pogranicza, jak też wykorzenionego kulturowo człowieka proteańskiego czy strybalizowanego człowieka szańca zamykającego się w granicach neoplemion. Zjawiska, o których mowa, stwarzają przy tym zarówno szanse, jak i zagrożenia wychowawcze, na które powinna odpowiedzieć współczesna edukacja.
Źródło:
Kultura i Edukacja; 2018, 3(121); 42-54
1230-266X
Pojawia się w:
Kultura i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Granice państwowe jako atrakcja turystyczna i szansa rozwoju obszarów peryferyjnych
Autorzy:
Padło, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109433.pdf
Data publikacji:
2015-09-17
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
atrakcyjność
granica
pogranicze
turyzm
attractiveness
border
borderland
tourism
Opis:
Badania atrakcyjności turystycznej granic państwowych mają niedługą tradycję i skupiają się raczejna obszarze pogranicza niż na nich samych. Sama granica, traktowana jako linia oddzielająca dwakraje, w wielu częściach świata przyciąga turystów, choć określenie jej wpływu na turystykę regionu jest często utrudnione z uwagi na fakt, że jej „doświadczanie” jest zazwyczaj jedynie elementem szerszej aktywności turystycznej. Potencjał turystyczny granic - szczególnie ich silnie umocnionychodcinków oraz tych mających nietypowy przebieg, np. trójstyków i enklaw - wydaje się niewykorzystany. Tymczasem przykłady DMZ w Korei czy przejścia granicznego Wagah na granicy indyjsko--pakistańskiej pokazują, że wykorzystanie turystyczne granicy może być istotnym elementem rozwoju regionu. Szczególnie atrakcyjne wydają się granice pełniące wyraźne funkcje rozdzielające odmienne systemy gospodarcze bądź cywilizacje. Niewykorzystane w tym kontekście są granice zewnętrzne Unii Europejskiej, dawna żelazna kurtyna oraz granice byłego Związku Radzieckiego, które na wielu odcinkach do dzisiaj zachowały cechy minionego systemu. Wraz z rozwojem alternatywnych form turystyki wykorzystanie atrakcyjności granic może stanowić czynnik rozwoju obszarów peryferyjnych.
Researching the tourism attractiveness of state borders does not have a very long tradition and focuses more on the borderlands rather than the actual border itself. The border, considered to be a dividingline between two countries, attracts tourists in many parts of the world, but determining its impacton the tourism of the region is often difficult due to the fact that its “experience” is usually only partof a wider range of tourism activities. The tourism potential of state borders, especially the stronger sections and those with interesting routes, e.g. triplexes and enclaves, seems unused, while examples of the DMZ in Korea or the Wagah border crossing on the border between India and Pakistan show that the use of the border may be an important element of the development of a region. The boundaries performing distinct functions, separating different economic systems, or civilizations, seem tobe particularly attractive. In this context, the external borders of the European Union are unused; theformer Iron Curtain and the borders of the former Soviet Union, which in many places still retain features of the previous system. The attractiveness of the borders may have an impact for the development of peripheral areas with the development of alternative forms of tourism.
Źródło:
Przedsiębiorczość - Edukacja; 2015, 11; 314-326
2083-3296
2449-9048
Pojawia się w:
Przedsiębiorczość - Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Turystyka i handel przygraniczny – przykład wschodniego pogranicza Polski
Autorzy:
Brzosko-Sermak, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634195.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
granica, pogranicze, turystyka zakupowa, handel, współpraca transgraniczna, Polska wschodnia
Opis:
Tourism and trade in borderlands – an example of Polish eastern borderlandThe main objective of the paper is to present Polish eastern border problems in a particular geopolitical context including efforts such as shopping tourism, which helps overcome border problems and associated limitations. National borders serve as a factor of separation between different political and institutional systems, but on the other hand, borders can be a source of contact between different groups of people or different societies. It is important to understand the nature and various types and functions of borders and the related factors that make nearby regions special destinations for tourists. National borders may prove highly valuable to local autonomy as well as tourism planning and destination marketing organizations making border area economics less prone to recession. The paper describes the main motivations for borderland tourism – that is shopping – giving many different reasons to travel across national borders. Shopping tourism close to Poland’s eastern  border is characterized via an analysis of commercial endeavors, the frequency of border crossings, as well as the structure and average costs. National border area tourism plays an important role in local economies, making them more prosperous and/or enlarging the black market zone. The European Union’s Schengen eastern  border is a special example of the occurrence of these problems. This borderland faces serious economic and demographic problems due to the political function of the eastern border as a strong barrier to development. In this situation, it is important to examine relevant trends and observe if tourism is one of the ways for local area residents to deal with economic stagnation.
Źródło:
Prace Geograficzne; 2015, 141
1644-3586
Pojawia się w:
Prace Geograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze a tożsamość. Ile zmienności, ile stabilności?
Borderland and Identity. How much variability, how much stability?
Autorzy:
Machaj, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951996.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
borderland
identity
Opis:
In the paper, the relation between a borderland region and the social identity of borderland inhabitants is considered. A question is posed whether the borderland has a stronger impact on the social identity of its inhabitants or the direction of the impact is opposite. The answer to this question is sought in the studies of borderland theoreticians and researchers, and in a reconstruction of how this relation is contemplated by them. The analyses lead to the conclusion that the borderland, its characteristics and properties undoubtedly have a stronger impact on the identity of its inhabitants than their identity and its specificity affect the borderland. In the conclusions, a thesis is formulated about the borderland effect, which is a sociological unobservable variable, whose impact, among others, is manifested in specific social identity profiling of its inhabitants.
Źródło:
Pogranicze. Studia Społeczne; 2016, 27 cz. 1
1230-2392
Pojawia się w:
Pogranicze. Studia Społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze wiersza wolnego i prozy w perspektywie wersologicznej. Próba diagnozy
Ambiguous free verse/prose forms in versification studies: An attempt at diagnosis
Autorzy:
Pietras, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954098.pdf
Data publikacji:
2021-12-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
ambiguous free verse/prose forms
textual prosody
graphic delimitation
theory of free verse
pogranicze wiersza wolnego i prozy
prozodia zapisu
delimitacja graficzna
teoria wiersza wolnego
Opis:
Celem artykułu jest rozpoznanie przyczyn, które przesądziły o nieobecności pogranicza wiersza wolnego i prozy w dotychczasowych badaniach wersologicznych, oraz nakreślenie perspektywy pozwalającej włączyć utwory pograniczne do zakresu wersologii. Nieobecność ta wydaje się skutkiem przyjęcia następujących założeń: poszukiwania precyzyjnej formuły wiersza wolnego, skupienia na jego aspekcie brzmieniowo-rytmicznym i ujmowania go jednocześnie w opozycje wiersz wolny–proza oraz poezja–proza. Wizualnej specyfice utworów pogranicznych najbliższa jest teoria wiersza wolnego jako tekstu graficznego, wymaga ona jednak modyfikacji, które uniezależnią ją od wymienionych, ograniczających założeń.
The aim of the article is to identify the reasons behind excluding ambiguous free verse/prose forms from contemporary versification studies, and to outline the perspectives for their reinstatement. This absence seems to be the result of the following assumptions: looking for a precise definition of the free verse poem, focusing on the sound and the rhythm, and thinking in terms of the binary logic and divisions between free verse and prose and between poetry and prose. The theory of free verse as a graphic text may be employed in the study of ambiguous works but it must be modified to eliminate the above-mentioned constrictions.
Źródło:
Forum Poetyki; 2021, 25; 42-59
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na pograniczu krakowsko-opolskim. Częstochowa pod rządami Władysława Opolczyka.
Autorzy:
Laberschek, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436069.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
miasta
pogranicze
Małopolska
Śląsk
Kazimierz III Wielki
ks. Władysław Opolczyk
Opis:
The first piece of information about Częstochowa dates back to 1220, that is the time when it was a small village located at the bottom of Jasna Góra on the edge of a settlement called Opole Mstowskie. Although thanks to the initiative of knights that ruled Częstochowa it became a parish village already before 1326, its development was slow because of its peripheral location near the border and, more importantly, the danger of brigand raids. A breakthrough in the development of Częstochowa occurred during the last years of the reign of Casimir III the Great and the rule of Duke Vladislaus of Opole in the years 1370–1391. King Casimir allowed incorporating the village under the German law in 1356 and after a few years proceeded with planting royal city Częstochowa near that settlement at the Warta River. After the death of the king, Duke Vladislaus of Opole took over the realization of this task, and finished it in 1377. The greatest merits of the Duke include bringing Pauline Fathers from Hungary and founding their monastery on Jasna Góra in 1382 as well as granting the monks with the paining of the Black Madonna two years later. Due to the fact that in that area of the Krakow land existed a large estate and significant endowment of the monastery of Canons Regular in Mstów, Duke Vladislaus had to make his donations to the Pauline Fathers from goods that were frequently far away from Częstochowa. Because of that, the endowment of the monastery was changed a couple of times and corrected by the Duke himself as well as by King Vladislaus Jagiello.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2013, 13; 154-166
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Recenzja] Shimon Redlich, Razem i osobno. Polacy, Żydzi, Ukraińcy w Brzeżanach 1919–1945, Wydawnictwo „Pogranicze”, Sejny 2002, ss. 254
Autorzy:
Wróbel, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478098.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2002, 2; 317-317
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacyjne pogranicze izolacji penitencjarnej
Educational border of penitentiary isolation
Autorzy:
Nymś-Górna, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/628959.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
zakład karny
edukacja
izolacja
wsparcie
prison
education
isolation
suport
Opis:
Situation of exceeding the established borders may result in penitentiary isolation. This can create new boundaries – in the area of mental functioning of human. Education, as one of the most important elements of social reintegration, can help overcome borders and cope with everyday life in isolation. The article presents the statistics of prison staff on the involvement of prisoners by educational offer. Education is an opportunity to improve the quality of life after the punishment.
Sytuacja przekroczenia pewnych ustalonych granic skutkować może izolacją w zakładzie karnym. To z kolei tworzyć może kolejne granice – tym razem w obrębie psychicznego funkcjonowania człowieka. Edukacja, jako jeden z ważniejszych elementów resocjalizacji, wspomagać może przezwyciężanie granic oraz radzenie sobie z codziennością w izolacji. W artykule zostają przedstawione statystyki Służby Więziennej odnoszące się do zainteresowania osadzonych proponowaną im ofertą edukacyjną. Edukacja stanowi bowiem szansę na poprawienie jakości życia po odbyciu kary.
Źródło:
Podstawy Edukacji; 2017, 10; 159-167
2081-2264
Pojawia się w:
Podstawy Edukacji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze: pustka osadnicza – obszar przy granicy – kontakt kulturowy. Rozumienie terminu pogranicze w archeologii w kontekście wczesnośredniowiecznego osadnictwa południowej Wielkopolski i północnego Dolnego Śląska
Borderlands: unsettled areas – borderline area – cultural contact. Understanding the term “borderland” in archaeology in the context of early middle age settlement in the southern parts of Greater Poland and northern parts of Lower Silesia.
Autorzy:
Kolenda, Justyna M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048949.pdf
Data publikacji:
2021-12-20
Wydawca:
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
Tematy:
pogranicze
wczesnośredniowieczne osadnictwo
interakcje kulturowe
północny Dolny Śląsk
południowa Wielkopolska
borderlands
early middle age settlement
cultural interactions
northern Lower Silesia
southern Greater Poland
Opis:
Problematyka pogranicza od ponad 100 lat jest przedmiotem dociekań przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych. Rozwój refleksji teoretycznej przyczynił się do zwiększenia zakresu znaczeniowego tego terminu. W wyniku redefiniowania pogranicze stało się pojęciem wieloznacznym, wielowymiarowym, wymagającym każdorazowo odpowiedniego precyzowania. Przykładowo z punktu założeń modernistycznych (a więc też w ramach badań powadzonych w archeologii) pogranicze jest gdzieś umiejscowione – jest to konkretny obszar – natomiast poprzez jego przewartościowanie w ramach ujęcia postmodernistycznego każda forma kontaktu kulturowego jest pograniczem. Dyskusje toczące się na gruncie politologii, antropologii czy socjologii były dla mnie inspiracją do sformułowania kilku ogólnych uwag na temat rozumienia terminu pogranicze przez polskich mediewistów. W pracach tych badaczy dominuje pewnego rodzaju spójność w postrzeganiu i interpretowaniu zjawisk kulturowych zachodzących we wczesnym średniowieczu w południowej Wielkopolsce i w północnej części Dolnego Śląska (obszar ograniczony od północy przez równoleżnikowy odcinek Warty i środkowej Obry, natomiast od południa przez Dolinę Baryczy). Ta jednomyślność spowodowała, że w niniejszym artykule przeanalizowałam mechanizm konstruowania koncepcji dotyczących wczesnośredniowiecznej rzeczywistości tego obszaru, w celu wskazania, że u podstaw tego myślenia leży, nigdzie nie wypowiedziane przez badaczy expressis verbis, zbliżone definiowanie terminu pogranicze. Ponowne odczytanie wprowadzonych do literatury przedmiotu koncepcji nakreślonych przez mediewistów z perspektywy współcześnie kształtujących się poglądów badawczych pozwoliło na ukazanie dotychczasowych kierunków badawczych realizowanych w ramach studiów m.in. nad terytorialnym rozwojem państwa Piastów. Moje rozważania składają się z trzech części. Odpowiadają one sposobom definiowania terminu pogranicze. Pierwszy przykład określiłam jako perspektywa terytorialna – wskazuje on na ugruntowane w literaturze przedmiotu rozumienie dzisiejszego pogranicza Śląska i Wielkopolski przez historyków. W ich ustaleniach odnajdujemy pogląd głoszący obecność na analizowanym przeze mnie obszarze rubieży międzyplemiennej. Dyskusja historyków wskazuje na interpretowanie zjawisk kulturowych zachodzących na obszarze południowej Wielkopolski w opozycji do północnej części tego regionu. Linia wyznaczona przez środkowy odcinek Obry i dalej w kierunku wschodnim przez bagna obersko-mosińskie była pojmowana jako naturalna granica rozdzielająca ten region. Brak w dokumentach pisanych nazwy plemienia (lub plemion) zajmującego południową Wielkopolskę powodował trudności w interpretacji zjawisk kulturowych tutaj zachodzących. Próbą wyjścia z poznawczego impasu wynikającego z braku danych było prowadzenie dociekań ukierunkowanych na rozpoznanie późniejszych podziałów administracyjno-terytorialnych. Część badaczy przyjmowała je wówczas jako punkt odniesienia w ustalaniu zasięgu starszych struktur plemiennych. Kolejną perspektywę terytorialno-interakcyjną związałam z poglądem głoszącym sposób organizacji osadnictwa na tym terenie po przyłączeniu do państwa Piastów. Nawiązują one do pogranicza jako obszaru położonego przy granicy, ale jednocześnie w pewnej odległości od centrum. Taka perspektywa związana jest z funkcjonowaniem koncepcji rdzeń peryferie w ramach politologii lub centrum peryferie w socjologii. W poglądach na temat zasiedlenia południowej Wielkopolski i północnego Dolnego Śląska po rzekę Barycz można odnaleźć elementy uniwersalnych koncepcji opisujących i tłumaczących procesy zachodzące na obszarach nowo zdobytych, uzależnionych czy inkorporowanych. Trzecia, interakcyjna perspektywa to propozycja zdefiniowania autonomicznej problematyki badawczej dla tego obszaru, w której sugeruję podjęcie studiów nad obliczem kulturowym zamieszkującej tam społeczności. Taka propozycja niweluje terytorialny wymiar pogranicza, konieczność jego umiejscowienia w pobliżu granicy oraz jego relacyjność do jakiegoś centrum czy rdzenia. W nawiązaniu do niej pogranicze definiuję jako spotkanie przedstawicieli różnych społeczności lub całych społeczności o odmiennym systemie wartości, norm czy strukturze społecznej. Taki kontakt wymusza interakcje, a ich rezultaty mogą być różnorodne – od trwania przy swoich wartościach aż po ukształtowanie się nowej rzeczywistości. Społeczności te określam jako wspólnoty lokalne, czyli są to niewielki grupy ludzi zamieszkująca określony obszar, którego centrum stanowi niewielki gród. Nie jest on rozumiany jako obiekt obronny, ale jako miejsce organizujące życie każdej społeczności.
The issue of borderlands has been a subject of inquiry for various representatives of scientific disciplines for over 100 years. The development of theoretical reflection has contributed to the increase of the semantic scope of this term. Having been redefined, the term borderlands has come to have multiple meanings, and thus it requires a precise defining with each usage. As an example, from the modernist perspective (and as such on the level of archaeological research) borderlands, being a particular area, are situated somewhere physically, whilst on the other hand, due to the term’s re-evaluation from a postmodernist standpoint, every form of cultural contact is a borderland. The ongoing discussions within political science, anthropology, and sociology were my inspiration for formulating a few general remarks on the understanding of the term borderlands by Polish medieval scholars. In the works of these researchers, a certain consistency predominates in viewing and interpreting cultural phenomenon within the early medieval period of southern Wielkopolska and northern Dolny Śląsk (an area limited from the north by the latitudinal section of the Warta river and the central part of the Obra river, whereas from the south by the Barycz valley). This single-mindedness spurred me in this article to examine the mechanism for constructing conceptions concerning the early middle age reality of the area in the hopes of showing that the basis of this thinking is silently assumed definition of the term borderlands. The concepts present in the subject literature as introduced by medieval scholars, when reread from the perspective of modern emerging research theories, allowed me to showcase the current research directions undertaken within studies on i.a., the territorial expansions of the Piast dynasty. My deliberations consist of three parts. They respond to the way the term borderlands is defined. The first I characterize as the territorial viewpoint; indicating the established perspective found within the source literature of the historians’ understanding of today’s borderland between Śląsk and Wielkopolska. In their findings we come across a viewpoint asserting the existence of borderlands between tribes within the discussed area. The historical discussion suggests that the cultural phenomena of southern Wielkopolska are interpreted in opposition to the northern lands of this region. The border line created by the Obra river and further to the east by the Mosiński Canal marshes, was perceived as the natural border dividing the region. The lack of any name of the tribe (or tribes) inhabiting southern Wielkopolska in the written sources has caused difficulties in interpreting cultural phenomena occurring in the area. An attempt to escape this cognitive gridlock resulting from a lack of data, was to conduct research focused on recognizing subsequent administrative and territorial divisions. Some of the researchers accepted them as the benchmark for determining the range of earlier tribal structures. The next perspective, being territorial and interactive, I tied to the outlook maintaining the settlement method of the area after it was joined to the territories of the Piast dynasty. They refer to the borderlands as an area located next to the border and also at a distance from the center. This perspective – within political studies – relates to the idea of a core and peripheries, or, as is the case in sociology, as center and peripheries. Elements of universal concepts describing and explaining the processes taking place on areas newly conquered, dependent, or incorporated, can be found within the views concerning the process of settling southern Wielkopolska and northern Dolny Śląsk up to the river Barycz. The third perspective is the interactive one. It is a proposal to define the autonomous research issue of this area, in which I suggest that research be conducted on the culture of the inhabiting society. This suggestion diminishes the territorial aspect of the borderlands, the necessity to locate it near to the border, and its relation to some center or core. I define borderlands as an interaction between representatives of different communities, or whole communities, with a differing system of values, norms, or social structure. This kind of contact necessitates interactions, with possibly varying and diverse results – from persisting with ones’ own values to shaping a new reality. These communities I characterize as local, that is, small groups inhabiting a given area with its none-too large center – this being a stronghold (Polish – gród). This structure is not to be understood as a defensive facility, but rather as a place organizing the life of every community. These small communities may be also referred to as face-to-face-societies. Amber Karolina Steele-Zielińska
Źródło:
Wiadomości Archeologiczne; 2021, LXXII, 72; 93-106
0043-5082
Pojawia się w:
Wiadomości Archeologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wymiar transgraniczny polityki spójności na przykładzie sieci współpracy na pograniczu polsko-słowackim
Autorzy:
Dołzbłasz, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/582310.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
współpraca transgraniczna
sieć współpracy
pogranicze
powiązania polsko-słowackie
Opis:
Przyjęcie współpracy terytorialnej za cel trzeci polityki spójności UE w latach 2007-2013 stanowiło wyraz uznania istotnej roli powiązań transgranicznych w kształtowaniu obszaru Europy. Celem artykułu była analiza sieci powiązań w ramach współpracy transgranicznej na poziomie lokalnym na pograniczu polsko-słowackim. Badanie dotyczyło współpracy objętej wsparciem Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska–Republika Słowacka 2017-2013 realizowanego w ramach EWT. Analizie poddano 109 projektów oraz 244 polskich i słowackich beneficjentów programu. Badanie wykazało, iż sieć współpracy transgranicznej jest słabo rozwinięta. Pozwoliło na identyfikację najważniejszych instytucji dla współpracy oraz jej kluczowych cech.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2017, 465; 51-59
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podlasie jako region pogranicza
Podlasie as the borderland region
Autorzy:
Barwiński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965753.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
borderland
political geography
ethnic minorities
pogranicze
mniejszości narodowe
geografia polityczna
Podlasie
Opis:
Podlasie, a historical and geographical region in eastern Poland, has been for centuries a political and national borderland where Polish, Lithuanian, Belorussian and Ukrainian ethnic elements intermingled. This resulted in a very durable ethnic, religious and cultural borderland in Podlasie. It was formed by a number of ethnic and religious communities that have inhabited this region since a remote past and influenced each other thus making the region a maze of nations, religions, languages and cultures. The ethnic and religious diversity of the region was determined by frequent changes in political linking of Podlasie and several waves of various settlers – a usual phenomenon in the region that was, particularly in the Middle Ages, a kind of frontier of Poland, Lithuania and Russia. Ethnic borderland in Podlasie is the most diversified region in Poland in respect of nationality, culture and religion. It forms both an interstate borderland between Poland and Belarus and an internal ethnic, religious, cultural and linguistic borderland. Predominent nations are Poles and Belorussians but the presence of Ukrainians, Lithuanians, Tatars, Romanies, Russians and Karaites, which makes the region a maze of nations. The religious mosaic is not so striking, nevertheless it is the only province of Poland where the Roman Catholics are outnumbered by followers of another religion, namely the Orthodox. The national and religious borderland in Podlasie is a zone with many transitory areas where different national, religious, linguistic and cultural groups overlap. There are hardly any clear dividing lines separating particular national and religious groups. In Podlasie various communities, in many cases closely related to each other, coexist side by side. Borderland zone are usually extensive areas where ethnic divisions tend to fade away. The whole area of north-eastern Poland, including Podlasie can be considered to be such a borderland zone. Here, several nationalities and religions are separated by more or less vast transitory belts rather than definite dividing lines. Sometimes such transitory areas gave rise to some new derivative communities.
W artykule przedstawiono wieloaspektowy wymiar pełnienia przez Podlasie funkcji pogranicza politycznego, cywilizacyjnego, narodowościowego, wyznaniowego, językowego i kulturowego. Poza omówieniem cech i procesów typowych dla obszarów pograniczy oraz przedstawieniem historycznych, geograficznych i politycznych uwarunkowań uformowania się na Podlasiu szerokiej strefy zróżnicowanego pogranicza, poddano także analizie współczesne przemiany struktury etniczno-religijnej mieszkań-ców tego regionu oraz konsekwencje zmian sytuacji geopolitycznej (zwłaszcza w kontekście rozszerzenia Unii Europejskiej) dla postrzegania Podlasia w kategoriach regionu pogranicza.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2014, 3; 281-306
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicza jako przestrzenie… konfliktów: zło konieczne?
Autorzy:
Stanisz, Marek
Uliasz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030748.pdf
Data publikacji:
2017-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
conflict
borderland
axiologization of space
literature
konflikt
pogranicze
kresy
aksjologizacja przestrzeni
literatura
Opis:
Presented article is an introduction to the discussion devoted to literary representations of borderland conflicts. Borderland understood as an imagined sphere of confrontation between various interests and social groups is presented in literature not only as space of peaceful coexistence of diverse communities and varieties but also as the domain of conflict and confrontation of social groups and individuals. It seems that so far the images of borderland conflicts have not been sufficiently reflected in literature studies. This article is an attempt to systematize detailed issues connected with these problems.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2017, 12, 7; 11-19
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wsie dzisiejsze – miasta niegdysiejsze. Z problematyki dawnych miasteczek pogranicza polsko – litewskiego (XVI – XXI wieku)
Autorzy:
Panasiuk, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/2189993.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Ośrodek Badawczy Facta Ficta
Tematy:
pogranicze
Wielkie Księstwo Litewskie
miasta
dezurbanizacja
Źródło:
Poetyki czasu, miejsca i pamięci; 119-135
9788395558122
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Białoruś jako pogranicze a pogranicza Białorusi: zarys problematyki badań językoznawczych z przełomu XX i XXI w.
Autorzy:
Kozłowska-Doda, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/625095.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
borderlands
Belarus
language contact
methodology of linguistic research
linguistic terminology
dialect dictionaries
pogranicze
Białoruś
kontakt językowy
metodologia badań językoznawczych
terminologia językoznawcza
słowniki gwarowe
памежжа
Беларусь
моўныя кантакты
метадалогія лінгвістычных даследаванняў
лінгвістычная тэрміналогія
дыялектныя слоўнікі
Opis:
The article discusses some issues relating to the field of research analysis of linguistic material recorded in the contact zone of the Belarusian dialects with other languages (dialects). The author traces the publications of researchers, especially those which were written at the turn of the twentieth and twenty-first century, and on their basis some issues are discussed concerning the ambiguity of the terms; she compares them with traditional and innovative ways of interpreting linguistic facts and also shows that some stereotypes were contemporary in linguistic studies.
W artykule poruszono kwestie dotyczące badań terenowych oraz analizy językoznawczej materiału pochodzącego ze stref kontaktów gwar białoruskich z innymi językami (gwarami). Autorka dokonuje przeglądu publikacji z przełomu XX i XXI wieku, aby na ich podstawie rozważyć dyskusyjne kwestie odnoszące się do określeń o charakterze terminologicznym. Zestawia uzupełniające się tradycyjne i nowatorskie sposoby interpretacji faktów językowych oraz pokazuje, że niektóre stereotypowe poglądy pojawiają się także we współczesnych opracowaniach językoznawczych.
У артыкуле абмяркоўваюцца асобныя праблемы палявых даследаванняў на паграніччы, а таксама лінгвістычнага аналізу матэрыялу, які ілюструе моўныя кантакты беларускіх гаворак з іншымі мовамі (гаворкамі). Робіцца агляд публікацыяў даследчыкаў, асабліва надрукаваных на мяжы ХХ і ХХІ стст., абапіраючыся на якія разглядаюцца дыскусійныя пытанні адносна неадназначных тэрмінаў, супастаўляюцца традыцыйныя і інавацыйныя спосабы інтэрпрэтацыі моўных фактаў, а таксама паказваецца, што некаторыя стэрэатыпныя ўяўленні датычаць і сучасных мовазнаўчых даследаванняў.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2016, 10
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwa typy tożsamości zbiorowych mieszkańców małych miast polsko-żydowskiego pogranicza. Społeczne podziały a antagonizmy międzygrupowe
Two Types of Collective Identities Among the Small Town Residents at the Polish-Jewish Borderland. Social Divisions and Intergroup Antagonisms
Autorzy:
Sadowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427577.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
małe miasto
pogranicze
pogranicze polsko-żydowskie
tożsamość pogranicza
small city
borderland
Polish-Jewish borderland
borderland identity
Opis:
W artykule Autor poszukuje odpowiedzi na pytanie, dlaczego w małych miastach województwa białostockiego okresu międzywojennego doszło do stosowania brutalnej przemocy przez niektórych mieszkańców narodowości polskiej, przy zróżnicowanym udziale Niemców, wobec obywateli polskich narodowości żydowskiej. W pracy Autor odwołał się do tożsamości pogranicza jako kategorii socjologii pogranicza, która umożliwia analizę występujących na omawianym pograniczu polsko-żydowskim dwóch niemal przeciwstawnych typów tożsamości zbiorowych. Wskazano na pięć głównych wymiarów podziałów społecznych (przestrzenne, religijne, poststanowe, narodowe, cywilizacyjne) oraz na więź terytorialną, jako czynnik łączności międzygrupowej. W podsumowaniu Autor wskazuje na brak działań ze strony zewnętrznych aktorów politycznych i kulturowych w warunkach narastania procesów modernizacyjnych w małych miastach.
In the article, the author is seeking to understand the historical case of brutal violence in small towns of the Bialystok Province aimed by some individuals of Polish ethnic background, with a varied participation of Germans, against the citizens of Polish Jewish ethnic background. The author employs the term “the identity of the borderland” as a category of borderland sociology, which allows to analyze the two quite opposite types of collective identities present at the said Polish-Jewish borderland. The five main dimensions of social divisions (spatial, religious, post-state, national, and civilizational) as well as the territorial bond as a factor in inter-group ties are indicated and analyzed. In conclusion, the author draws attention to the lack of involvement by external political and cultural actors in the conditions of fast-paced modernization processes in small towns.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2019, 2(233); 99-123
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polsko-niemieckie pogranicze kulturowe na przykładzie kontaktów szlachty wielkopolskiej, śląskiej i brandenburskiej w XVI–XVIII wieku
The Polish-German cultural borderland as illustrated by Great Poland (Wielkopolska), Silesian and Branderburg nobility in 16th to 18th centuries
Autorzy:
Klint, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965564.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polish-Lithuanian Commonwealth
Great Poland
nobility
borderland
Rzeczpospolita Obojga Narodów
Wielkopolska
szlachta
pogranicze
Opis:
The article presents the tradition of cultural exchange in the Polish-Silesian-Brandenburgian borderland in the 16th to 18th century on the example of the relationship of the nobility living in each of these regions. During the three centuries before the partitions, there was a process merging the Polish- and German-speaking nobility in the borderlands. Family ties and financial relations strengthened the bonds between the gentry from different countries. In addition, in the 16th and first half of the 17th century noble families from Silesia or Branderburg were settling within Poland. Some of these families were polonised, while others remained part of the German language and culture. Reformation was another element bonding the nobility from these regions – many Polish noble families from the Greater Poland borderland adopted reformed faith and came in close relations with the Protestants of Silesia and Brandenburg. With such tight relationships, there was a need for knowledge of the German language among Polish nobility, as well as the need to learn Polish among Silesians and Branderburgians. But the knowledge of language was not the only element shaping the borderland culture – the elements of Polish and German culture were also merging. All this led to the emergence of a community in the noble society (at least in the western Great Poland (Wielkopolska). Borderland became the place with much stronger neighbourhood, family and material ties, as well as much greater shared interests and local identity than in other regions.
W artykule przedstawiono tradycję wymiany kulturowej na pograniczu polsko-śląsko-brandenburskim w XVI–XVIII w. na przykładzie relacji szlachty zamieszkującej w każdym z tych regionów. Zaprezentowano kontakty rodzinne i majątkowe szlachty polsko- i niemieckojęzycznej, ze specjalnym naciskiem na polonizację rodzin szlacheckich, które przybywały do Wielkopolski z południa lub zachodu i osiedlały się tam na stałe. Analiza kwestii etnicznych na pograniczu służy głównie rozpatrywaniu tworzenia się specyficznej wspólnoty szlacheckiej na kresach Wielkopolski i polsko-niemieckiej wymiany kulturowej.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2013, 2; 165-180
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze kultur. Serbowie i Chorwaci
On the Brink of Cultures – Serbs and Croats
Autorzy:
Gulak, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442141.pdf
Data publikacji:
2017-12-31
Wydawca:
Towarzystwo Wiedzy Powszechnej w Szczecinie
Tematy:
etniczność
tożsamość
Bałkany
konflikt
ethnicity
identity
Balkans
conflict
Opis:
Bałkany nazywane są „miniaturą Europy”, ponieważ na ich obszarze skupiły się różne grupy etniczne o odmiennych zwyczajach, tradycjach i wyznaniach religijnych. Przykładem konfliktu między takimi ludami mogą być stosunki serbsko-chorwackie. Analizując poszczególne elementy kultury i tożsamości Serbów i Chorwatów, niewątpliwie można dostrzec wiele odmienności. Różnice te, czasem faktycznie bardzo duże i niepozwalające na porozumienie, mogą pomóc nam zrozumieć, dlaczego te dwa sąsiadujące narody tak często występowały przeciwko sobie. Z drugiej strony odnoszę wrażenie, że ważny wpływ na ich stosunki ma historia. Mimo odmienności, nawet dużych, można zbudować relacje oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu. To, że mówi się różnymi językami, wyznaje się inną religię czy utożsamia się z innym kręgiem kulturowym nie sprawia przecież, że należy stać się wrogami. Hasłem Unii Europejskiej jest „Jedność – w różnorodności”, co oznacza, że nie musimy być tacy sami, by móc się porozumieć. A przecież poznawanie wzajemnych odmienności pozwala czerpać z innych kultur i przez to wzbogacać własną.
The Balkans are called “the thumbnail of Europe” because there focused various ethnic groups with different customs, traditions and different religions on their area. An example of a conflict between such peoples can be the Serbo-Croatian relations. Analyzing the individual elements of the culture and identity of the Serbs and the Croats, undoubtedly we can see many differences. These differences, sometimes actually considerable and not allowing to the agreement, can help us understand why these two neighboring nations acted so often against each other. On the other hand, it seems to me that history has got a large impact on these relations. Despite the differences, even considerable ones, it is possible to build relationships based on mutual respect and trust. The fact that different languages are spoken, that different religion is confessed, whether one identifies with other cultural circle, does not mean that we should become enemies. The European Union’s motto is “Unity in diversity” which means that we do not need to be the same to be able to communicate. And yet, the experience of the reciprocal differences allows to derive from other cultures and improve our own culture.
Źródło:
Edukacja Humanistyczna; 2017, 2; 13-21
1507-4943
Pojawia się w:
Edukacja Humanistyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jarosław – ślady wielokulturowości. Cz. 1
Jarosław – traces of multiculturalism. Pt 1
Autorzy:
Fitta, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370435.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
Jarosław
wielokulturowość
pogranicze
kościoły
cerkwie
multiculturalism
borderland
churches
Orthodox churches
Opis:
Niniejszy artykuł ma na celu ukazanie wielokulturowego bogactwa Jarosławia, miasta położonego na skrzyżowaniu szlaków handlowych, związanego z trzema religiami: rzymskokatolicką, greckokatolicką oraz żydowską. Pozostałości po wielokulturowym dziedzictwie to liczne kościoły, cerkwie i synagogi, a także wpływ na krajobraz kulturowy miasta. Barwna i międzynarodowa przeszłość to wyraźny atut Jarosławia.
The purpose of the article is to show the cultural diversity of Jaroslaw, a town situated at the crossing of trade routes and a meeting point of three religions, Roman-Catholic, Greco-Catholic and Jewish. The remnants of this diversity are numerous sanctuaries, Orthodox churches and synagogues, and an impact on the town's current cultural landscape. An international and colourful history is one of the town's strongest assets.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2013, 19; 315-328
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezpieczeństwo zdrowotne w pandemii w obszarze pogranicza polsko-rosyjskiego
Autorzy:
Jurczak, Dariusz
Dumkiewicz, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27322576.pdf
Data publikacji:
2022-01-12
Wydawca:
Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego Apeiron w Krakowie
Tematy:
bezpieczeństwo zdrowotne
pandemia
pogranicze polsko-rosyjskie
bezpieczeństwo zdrowotne w Rosji
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest odpowiedź, być może przynajmniej częściowo, na ważne problemy bezpieczeństwa publicznego mieszkańców przygranicznych w trudnym czasie pandemii koronawirusa. Autorzy materiału chcą przedstawić problem pandemii w regionie warmińsko-mazurskim z kilku punktów widzenia: zdrowotnego, społecznego, bezpieczeństwa publicznego, działań organów i instytucji zmagających się z tą „plagą”, która staje się coraz bardziej trudniejsza do kontrolowania nie tylko w regionie, ale także w Polsce i na świecie. Bezpieczeństwo mieszkańców każdego regionu świata, Europy, Polski czy Warmii i Mazur staje się nadrzędnym obowiązkiem władz państwowych i samorządowych, a także służb administracyjnych, porządkowych i ratowniczych. Walka z pandemią koronawirusa na szczeblu samorządowym jest ważna ze względu na występujące liczne trudności w szeroko rozumianym radzeniu sobie z tą sytuacją również na pozostałych poziomach administracyjnych. Autorzy artykułu największą uwagę skupiają na działaniach władz na szczeblu samorządowym.
Źródło:
Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje; 2021, 40; 92-106
2299-4033
Pojawia się w:
Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies